İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ FEN, SOSYAL VE

GİRİŞİMSEL OLMAYAN SAĞLIK BİLİMLERİ ARAŞTIRMALARI ETİK

KURULU BAŞVURU FORMU

Protokol No:
Kayıt Tarihi:      
     
Üniversitemiz araştırmacılarının veya üçüncü şahısların üniversitemizde yapacağı, “insan ve hayvan
üzerinde deney niteliği taşımayan”, biyolojik materyal (kan, idrar gibi biyolojik sıvılar ve doku
numuneleri vb.) kullanılmayan ve girişimsel müdahale içermeyen gözlemsel ve betimsel nitelikte
araştırmalar (anket, ölçek/skala çalışmaları, dosya taramaları, veri kaynakları taraması, sistem-model
geliştirme çalışmaları, ses ve görüntü kayıtları vb.) için başvuru formudur.

UYARI: ARAŞTIRMANIZ İNSAN ÜZERİNDE DENEY NİTELİĞİ TAŞIYORSA, KLİNİK

ETİK KURULA BAŞVURMANIZ GEREKMEKTEDİR.
ARAŞTIRMANIN ADI: Ameliyathane Hemşirelerinin Yeterliliği ve İletişim Becerilerinin
Belirlenmesi

ARAŞTIRMACI: Mustafa EVREN

(PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ)

DANIŞMAN: Dr. Öğretim Üyesi İlknur ÇALIŞKAN

ARAŞTIRMACININ KURUMU *: İstanbul Okan Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı Öğrencisi

* Araştırmanın yeri değil, başvuruda bulunan araştırmacının bağlı olduğu akademik kurum, enstitü,
bölüm tam adıyla yazılacak.

FR.EOG.004/Rev.01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

Araştırmacı (Proje Yürütücüsü): Danışman:

Adı-Soyadı :Mustafa EVREN Adı-Soyadı : İlknur ÇALIŞKAN

Fakülte/Enstitüsü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Ünvanı : Dr. Öğretim Üyesi
Görev yeri :İstanbul Tıp Fakültesi Görev yeri : İstanbul Okan Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü
Telefonu (İş-Cep) :0553-909-00-33 Telefonu (İş-Cep) : 0536-723-72-07

e-Posta :mustafaeevren@gmail.com e-Posta : ilknur.caliskan@okan.edu.tr

Adresi :İstanbul Tıp Fakültesi Adresi : İstanbul Okan Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü

1) Araştırmanın Niteliği (Uygun olan kutuyu işaretleyiniz):

Yüksek Lisans Tezi Doktora Tezi

Araştırma Projesi Diğer (belirtiniz):

2) Etik Kurula Başvuru Durumu:

Yeni başvuru Tekrar başvuru (revizyon) Diğer (belirtiniz):

3) Araştırmayı Desteklemesi Planlanan Kurum/Kuruluşlar:

Yoktur Üniversite (belirtiniz):      

TÜBİTAK DPT
Diğer (belirtiniz):       Uluslararası (belirtiniz):

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

4) Araştırmanın Özeti hakkında aşağıdaki başlıklara göre yeterli açıklamalar yapılmalıdır.

a)Konu ve Amaç (konunun önemine bağlı kalınarak neden bu konunun problem edinildiği ve
çalışmanın hedefleri, araştırmacının anlatımıyla literatüre dayalı olarak yazılacak):

Sağlık bakımı giderek karmaşık hale gelmekle birlikte hastalara güvenli, kaliteli bakım sunumuyla
istenmeyen sonuçları azaltma zorunluluğunu getirmektedir (1). Bu sebeple hemşirelik
yeterliliklerinin belirlenmesi önemlidir (2,3). Mesleki yeterlilik, teorik bilginin, pratik becerilerin,
iletişimin, klinik akıl yürütmenin, duyguların, değerlerin ve günlük uygulamadaki yansımanın akılcı
kullanımını içerir (4). Hemşirelik yeterliliği ise uygulamada etkili performans için gerekli olan temel
bilgi, beceri, özellik ve tutum olarak tanımlanmaktadır (5). Yeterlilik kavram analizini içeren bir
çalışmada, kavramın özellikleri, kavramların bütünleşmesi olarak tanımlanmaktadır. Yeterliliğin
profesyonel eğitimin bir parçası olarak hizmet içi eğitimle kazanılabileceği belirtilmekle birlikte
yeterlilik bilgi ve uygulama, deneyim, eleştirel düşünme, uzmanlık becerileri, özen, iletişim, çevre,
motivasyon ve profesyonellik kavramlarını içermektedir (6). Ayrıca Benner hemşire yeterliliğinin,
“acemiden” “uzmana” ilerledikçe zamanla geliştiğini ileri sürmüştür (7). Benner, yeterliliği istenen
sonuçları elde etmek için hemşirelik görevlerini yapma yeteneği ile bilginin entegrasyonu olarak
tanımlamaktadır (7,8). Hemşire yeterlilikleri özellikle hasta güvenliği ve hemşirelik bakım kalitesi
için önemlidir. Bir hastaya ne kadar kaliteli bir hemşirelik bakımı sunulursa hastanın beklenti ve
gereksinimleri ne kadar karşılanırsa hasta memnuniyeti ve verimliliği buna paralel olarak
artmaktadır (2). Temel yeterlilikler, hemşirelik mesleği için hayati önem taşımakla birlikte verilen
bakımın kalitesinin yüksek ve etkinliğinin iyi olmasını, hemşirelik mesleğinin toplumsal değerini ve
statüsünü korumayı sağlar (9, 10).

Hemşirelik mesleğinin temel yeterlilik profili, temel davranış özelliklerinin yanı sıra ileri düzey
uygulama becerilerinde uzmanlaşmayı da kapsar. Karar alma ve kritik düşünme bu sürecin ayrılmaz
parçalarıdır (8,11). Tüm sağlık profesyonelleri, disiplinlerinden bağımsız olarak genel temel
yeterliliklere sahip olmalıdır. Uzman ameliyathane hemşiresinin asepsi, biyolojik örneklerin sorusuz
gönderilmesi, enfeksiyonların ve komplikasyonların önlenmesi ve yönetilmesi,
enstrümantasyonlardan sorumlu olma yeterliliğine sahip olması gerekmektedir (12). Ameliyathane
hemşirelerinin yeterlilikleri teknik ve teknik olmayan yeterlilikler olarak sınıflandırılmaktadır.
Teknik yeterlilikler uygulama ve durumsal bilgi, hastane protokol bilgisi ve uygulama standartları
ile ilişkilendirilirken, teknik olmayan yeterlilikler ise bütünsel bakım, empati, işbirliği, iletişim ve

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

ekip çalışması ile ilgilidir (13). Avrupa Ameliyathane Hemşireleri Derneği ameliyathane
hemşireliğin temel yeterliliklerini beş ana alan altında ele almaktadır. Bu alanlar: Profesyonel, yasal
ve etik uygulamalar; hemşirelik bakımı ve perioperatif uygulamalar; kişiler arası ilişkiler ve iletişim;
organizasyonel, idari ve liderlik rolleri, eğitim, mesleki gelişim ve araştırmadır (6). Hemşirelik
yeterlilikleri; mesleki gelişimin ilerlemesi, hastanın ihtiyaçlarının karşılanması, örgütsel ve bireysel
performans, risk yönetimi ve yükümlülükleri ile değerlendirilebilir (2).

İletişim insan etkileşiminin en değerli ögesini oluşturur. Son yıllarda çok sık kullanılan bir kavram
olan iletişim, iki kişinin duygu, düşünce ve bilgilerini paylaşarak birbirini anlamasını içeren çok
kanallı bir süreçtir (14). İletişim iki kişinin duygu, düşünce ve bilgilerini paylaşarak birbirini
anlaması ile ilgili bir süreçtir. Bu sürece katılanların ortak hedefe ve sonuca ulaşması iletişim
yöntemlerinin doğru kullanılmasına bağlıdır (14). İletişim teknikleri yanlış kullanıldığında hastayla
doğru ilişki kurulamaz, birey kendini ve gereksinimlerini ifade etme olanağı bulamaz ve bu durum
bireyde yeni sorunlara yol açar. Ancak doğru kullanıldığında sorun çözücü ve doyumlu ilişkiler
kurulabilir. Hemşireliğin amaçlarından birisi bakım verdiği bireyin sorunlarıyla baş etmesine
yardımcı olmaktır. Hemşirenin bakım verdiği bireye ulaşmasını sağlayan araç iletişim bilgi ve
becerisidir (14). Hasta bakımının kalitesini artırmak ve hasta memnuniyetini geliştirmek öncelikle
hemşireler ve personel arasındaki iletişim becerilerini geliştirmek ile mümkün olmaktadır (15).

Kaliteli hasta bakım ve hasta güvenliği için ameliyathane hemşirelerinin yeterliliğinin olması
gerekmekle birlikte, iletişim becerileri yeterlilik için önemlidir. Bu nedenle bu araştırmada
ameliyathane hemşirelerinin yeterliliği ve iletişim becerilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Araştırma Soruları;

 Ameliyathane hemşirelerinin yeterlilikleri nasıldır?

 Ameliyathane hemşirelerinin yeterliliğini etkileyen faktörler nelerdir?

 Ameliyathane hemşirelerinin iletişim becerileri nasıldır?

 Ameliyathane hemşirelerinin iletişim becerilerini etkileyen faktörler nelerdir?

 Ameliyathane hemşirelerinin yeterliliği ve iletişim becerileri arasında ilişki var mıdır?

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

b)Araştırmanın tipi: Araştırma kesitsel ve tanımlayıcı olarak planlanmıştır.

c)Yeri: Araştırmada cerrahi hemşirelerine sosyal ağ üzerinden ulaşılması hedeflenmektedir.
d)Zaman Aralığı (çalışmanın başlama ve bitiş dönemi): Bu araştırmanın 01.11.2021-
31.12.2021 tarihleri arasında yapılması planlanmaktadır.
Evren, örneklem yöntemi ve sayısı: Güç analizi üzerinden yapılan örneklem büyüklüğü
hesaplaması daha önce yapılmış benzer çalışma referans alınarak hesaplandı (16). Önceki çalışmalar
incelenerek revize algılanan perioperatif yeterlilik ölçeği ile iletişim becerileri ölçeği arasındaki
ilişkinin tahmin edilen kuvvetinden hesaplanan etki büyüklüğünün en az 0.20 düzeyinde, iki yönlü
hipoteze dayalı %80 güç ve I. Tip hata 0.05 olarak alındığında hesaplanan güç analizine göre en az 6
aydır ameliyathanede görevli 215 hemşire çalışmanın örneklemini oluşturacaktır. Bu güç analizi
hesaplaması G Power programı 3.1 versiyonu ile yapılmıştır.
e)Verilerin elde ediliş yöntemi: Araştırmanın verilerinin elde edilmesinde araştırmacılar
tarafından literatüre göre hazırlanmış ‘Hemşire Tanıtım Formu’ (Ek I), ‘Hemşire Yetkinlik Ölçeği’
(Ek II), İletişim Becerileri Ölçeği-Yetişkin Formu (İBÖ-YF) (Ek III) kullanılacaktır. Araştırmaya
katılmaya gönüllü hemşirelerden onam alıncaktır (Ek VI).

Hemşire Tanıtım Formu (Ek-I): Araştırmacı tarafından hazırlanan form hemşirelerin tanıtıcı
özellikleri (yaş, cinsiyet, medeni durumu, gelir düzeyi, eğitim durumu, iletişim becerileri ile ilgili
eğitim alma durumu, aldıysa nereden aldığı) ve çalışma özelliklerini (mesleki çalışma yılı, birimdeki
çalışma yılı, çalışma pozisyonu, sertifika durumu) sorgulayan 12 sorudan oluşmaktadır.

Revize Algılanan Perioperatif Yeterlilik Ölçeği (Türkçe Versiyonu) (Ek II): Ölçek Gillespie, Polit,
Hamlin, Chaboyer tarafından 2012 yılında geliştirilmiştir (17). Ölçeğin Türkçe uyarlaması Sönmez
ve Ayoğlu (2019) tarafından yapılmıştır (18). Ölçek 5’li likert formunda ve 40 sorudan meydana
gelmektedir. Ölçekten alınabilecek puanlar 18-90 arasında değişmekle birlikte düşük puan alınması
otonominin düşük, yüksek puan alınması ise yüksek olduğunu göstermektedir. Ölçeğin iç tutarlılık
kat sayısı alt boyutlar için 0,871, 0,828, 0,835 olup ölçek toplamı için 0,912’dir Ölçek kullanım izni
ölçek sahibinden mail yolu ile alınmıştır (Ek-IV).

İletişim Becerileri Ölçeği-Yetişkin Formu (İBÖ-YF) (EK-III): Ölçeğin yetişkinler için de

kullanılabilmesi için Korkut Owen ve Demirbaş-Çelik (2017) tarafından uyarlama çalışması
yapılmıştır (19). Ölçek 5’li likert tipte 25 madden oluşmakta ve 5 alt boyutludur. Temel beceriler ve
kendini ifade etme boyutu (TB-KİE): 13,14,17,18,19,20,22,23,25, İletişime Özen Gösterme boyutu
(İÖG) : 2,15,16,21,24, İlişki kurmaya İsteklilik (İKİ) : 7,8,9,, Etkin Dinleme ve Sözel Olmayan

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

İletişim (EDSOI) : 4,5,10,11,12, İletişim İlkelerine Uyma (İİU): 1,3,6, maddelerden oluşmaktadır.
Ölçeğin güvenirliği için Cronbach alfa katsayısı 0.94’dür. Form kullanım izni sahibinden mail yolu
ile alınmıştır (Ek-V).

f)Kullanılacak istatistiksel analiz yöntemleri: Araştırmanın veri analizi SPSS 21 paket

programında yapılacaktır. İlişki analizlerinde normallik varsayımı doğrultusunda test tercihi
yapılacaktır. Normallik varsayımı için ölçek ve alt boyutların çarpıklık ve basıklık değerleri dikkate
alınacaktır. Çarpıklık ve basıklık değerlerinin -1,96 ile +1,96 arasında olması durumunda normallik
dağılımı varsayılacaktır. Normal dağılım olması durumunda t testi, ANOVA testi, Pearson
Korelasyon analizi uygulanacaktır. Normal dağılım olmaması durumunda Mann Whithney U testi,
Kruskall Wallis H testi, Sperman Korelasyon analizi kullanılacaktır. Bulgular yorumlanırken
anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak alınacaktır.

g- Mevcut Haliyle Seçilmiş Kaynaklar:

1. Adıgüzel O, Tanrıverdi H, Özkan DS. Mesleki Profesyonellik ve Bir Meslek Mensupları

Olarak Hemşire Örneği. Yönetim Bilimleri Derg 2011;9(2):235-59.
2. Hamström N, Kankkunen P, Suominen T, Meretoja R. Short hospital stays and new demands
for nurse competencies. Int J Nurs Pract 2012;18(5): 501-8.
3. Demir Y, Güroaslan G, Eşer İ, Khorshid L. Bir Eğitim Hastanesinde Hastaların Hemşirelik
Hizmetlerinden Memnuniyet Düzeylerinin İncelenmesi. İstanbul Üniv Florence Nightingale Hemş
Derg 2011;19(2): 68-76
4. Papadopoulos I, Taylor G, Ali S, et al. Exploring Nurses’ Meaning and Experiences of
Compassion: An International Online Survey Involving 15 Countries. J Transcult Nurs
2017;28(3):286-95.
5. Asahara K, Kobayashi M, Ono W. Moral competence questionnaire for public health nurses
in Japan: Scale development and psychometric validation. Jpn J Nurs Sci 2015;12(1):18-26.
6. Sönmez, Betül; Tuluha Ayoğlu (2009), validty and reliability of the perceived perioparative
compatence scale- revised, 10.1111/nhs.12612:428-430.
7. Windsor C, Douglas C, Harvey T. Nursing and competencies – a natural fit: the politics of
skill/competency formation in nursing. Nurs Inq 2012;19(3):213-22.
8. Wangensteen S, Johansson IS, Nordstrom G. Nurse competence scale: psychometric testing

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

in Norwegian. Nurse Educ Pract 2015;15(1):22-9.

9. Safadi R, Jaradeh M, Bandak A, Froelicher E. Competence assessment of nursing graduates
of Jordanian universities. Nurs Health Sci 2010;12(2):147-54.
10. Tzeng H. Nurses’self-assessment of their nursing competencies, job demands and job
performance in the Taiwan hospital system. Int J Nurs Stud 2004;41(5):487-96
11. Flinkman M, Leino-Kilpi H, Numminen O, Jeon Yunsuk, Kuokkanen L, Meretoja R. Nurse
competence scale: a systematic and psychometric review. J Adv Nurs 2017;73(5):1035-50.
12. Vogelsang, Ann Cristın; Cristine Leo Swenne, Birgitta Akesdotter Gustafsson, Karin Falk
Brynhildsen (2019), Operating theatre nurse specialist competence to ensure patient safety in the
operating theatre: a discursive paper, 10.1002/nop2.424: 494-496.
13. Gillespie, Polit, Hamlin, & Chaboyer, Developing a model of competence in the operating
theatre: Psychometric validation of the Perceived Perioperative Competence Scale-
Revised,elsevier,2012,90-101.
14. Üstün B. Çünkü İletişim Çok Şeyi Değiştirir Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu
Dergisi 2005;2: 88-94.
15. Quisling KE. Resident orientation: nurses create a program to improve care coordination.
Am J Nurs. 2009;109:26-28.
16. Korkut Owen, Fidan; Nur Demirtaş Çelik(2018), Yetişkinlerin cinsiyetlerine, yaşlarına ve
kişilik özelliklerine göre iletişim becerilerinin incelenmesi, ıssn:2458-9489.
17. Üstün B. Çünkü İletişim Çok Şeyi Değiştirir Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu
Dergisi 2005;2: 88-94.
18. Doğanay Ü, Keskin F. İletişim çalışmalarında kişilerarası iletişimin yeri: Türkiye’deki
kişilerarası iletişim eğitimi üzerine bir değerlendirme. Kültür ve İletişim 2008;11(1):9-32.
19. Bugay, A., & Korkut-Owen, F. (2016). İletişim becerilerinin yordayıcıları: bilgi ve iletişim
teknolojilerinin kullanımı, benlik saygısı, dışa dönüklük ve cinsiyet. Mersin Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 12, 542-554.

5) Çalışmanın toplumsal ve bilimsel alana yapması beklenen katkıları yazınız.

Yeterlilik, yüksek kaliteli, etik ve güvenli hemşirelik bakımı için kritik bir niteliktir. Bilgi ve becerileri,
tutumlara ve değerlere özgü bağlamsal uygulamalara entegre etmek için işlevsel yeterlilik ve kapasite
olarak tanımlanan yeterlilik, mesleki standartların temel bileşeni olarak kabul edilmiştir. İletişim

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

hemşirelik yeterliliğinde bulunması gereken bir öğedir. Ameliyathane hemşirelerinin yeterliliği ve

iletişim becerilerinin değerlendirilmesi ve bu yönde çalışmaların yürütülmesi önemlidir.

6) Araştırma, katılımcıların fiziksel ya da ruhsal sağlığını tehdit edici ve stres yaratıcı unsurlar
içeriyor mu?
Evet Hayır
Evet ise nedenini ve etkilerini ortadan kaldırmak ya da en aza indirmek için alınacak önlemler
nelerdir açıklayınız:      
7) Araştırmanın katılımcılara yanlı/yanlış bilgi vermek şeklinde bir yönelimi var mıdır?
Evet Hayır
Evet ise açıklayınız:      
8) Araştırma, katılımcılardan amacı gizli tutmayı gerektiren, aksi takdirde doğru ve geçerli
bilginin elde edilmesinin mümkün olmadığı yönünde bir özellik taşıyor mu?
Evet Hayır
Evet ise açıklayınız:      
9) Katılımcıların kişilik hakları ve özel bilgileri korunmakta mıdır?
Evet Hayır
Hayır ise açıklayınız:      
10) Araştırmaya reşit olmayan çocuklar, kısıtlı ya da engelliler katılmakta mıdır?
Evet Hayır
Evet ise açıklayınız (“Veli İzin Formu” ekleyiniz):      

11) Katılımcılara araştırmanın niteliği hakkında yeterince açık ve anlaşılabilir bilgi verilmekte ve
gönüllülerin katılma ve çıkma/çıkarılma koşulları açık ve net olarak belli midir?
(18 yaşın üzerindekiler için “Gönüllü Katılım Formu” ekleyiniz)
Evet Hayır
Hayır ise açıklayınız:      

NOT: Anket ve/veya Ölçekler ile Gönüllü Katılım-Veli İzin Formlarını ekleyiniz.

Ek-I: Hemşire Tanıtım Formu

1) Yaş : …………..
2) Cinsiyet : ( ) Kadın ( ) Erkek
3) Medeni durum: ( ) Evli ( ) Bekar
4) Eğitim durumu: ( ) Lise ( ) Ön lisans ( ) Üniversite ( ) Yüksek lisans/Doktora

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

5) Gelir düzeyi ( ) gelir giderden az ( ) gelir gidere denk ( ) gelir giderden fazla
6) İletişim becerileri ile ilgili eğitim aldınız mı ( ) Evet ( ) Hayır
7) Evet ise nereden aldınız ( ) kurs ( ) kongre ( ) sertifika proğramı ( ) okul ( ) diğer
8) Meslekte çalışma süreniz.................
9) Ameliyathanede çalışma süreniz...........
10) Yönetici pozisyonunda çalışıyor musunuz?: ( ) Evet ( ) Hayır
11) Ameliyathane hemşireliği Sertifikanız var mı? ( ) Yok ( ) Var

Ek-II: Revize Algılanan Perioperatif Yeterlilik Ölçeği (Türkçe Versiyonu)

Lütfen size en yakın bulduğunuz rakamı daire Sıklıkl Oldukça Her

Hiç Bazen
içine alınız: a Sık zaman

1 Farklı uzmanlık alanlarındaki aletlerin çoğunu 1 2 3 4 5

biliyorum

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

2 Ameliyathanedeki ekipman ve malzemeleri 1 2 3 4 5

nerede bulacağımı biliyorum
3 Bu bölümle ilgili sahip olduğum bilgiler
1 2 3 4 5
ameliyathanedeki rolümü gerçekleştirmede bana
yardımcı olur
4 Cerrahi girişimi bilirim ve yapılacakları önceden 1 2 3 4 5
tahmin edebilirim
5 Ameliyathanede kullanılan teknolojik ekipmanı 1 2 3 4 5
tanıyorum
6 Ameliyathanede farklı bir alanda
1 2 3 4 5
görevlendirildiğimde becerilerim ve
deneyimlerimden faydalanırım
7 Görevlendirildiğim ameliyathanedeki
1 2 3 4 5
gereksinimleri belirler ve koordinasyonu
sağlarım
8 Ameliyatın iyi gitmediğini anlarım ve buna 1 2 3 4 5
uygun girişimde bulunabilirim
9 Ameliyathanedeki ekipmanların yerlerini bilmek
1 2 3 4 5
ameliyathanedeki görevimi gerçekleştirmede
bana yardımcı olur
10 Ameliyathanede işleyişin sorunsuz olması için 1 2 3 4 5
liderlik rolü üstlenirim
11 Gerektiğinde zor kararlar veririm 1 2 3 4 5

12 Daha az deneyimli hemşireleri eğitmek veya

1 2 3 4 5
rehberlik etmek konusunda etkin bir rol
üstlenirim
13 Çalışanlar arasında çatışma söz konusu 1 2 3 4 5
olduğunda klinik durumu yönetirim
14 Diğer sağlık çalışanlarına rehberlik yaparım 1 2 3 4 5

15 Geleneksel sorunları çözmek için ekip üyelerini

1 2 3 4 5
yenilikçi çözümler kullanmaları konusunda
teşvik ederim
16 Diğer ekip üyelerinin rolleri, işlevleri,
1 2 3 4 5
kapasiteleri ve öğrenme gereksinimlerine göre
bakımla ilgili görevlendirmeleri yaparım
17 Klinik karar verme süreçlerinde aktif katılımı 1 2 3 4 5
teşvik ederim
18 Duruma uygun iletişim yöntemlerini kullanırım 1 2 3 4 5

19 Emin olmadığımda, meslektaşlarımdan rahatlıkla 1 2 3 4 5

yardım isterim
20 Ekipteki farklı kişilik özelliklerine göre 1 2 3 4 5
iletişimimi uyarlarım
21 Ekibin diğer üyelerinin uzmanlık düzeylerine 1 2 3 4 5
saygı gösteririm
22 Ekip üyelerine farklı gereksinimleri, yetenekleri 1 2 3 4 5

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

ve istekleri olan bireyler olarak davranırım

23 Ekip üyeleri ile iletişim kurarken duruma uygun 1 2 3 4 5

dil kullanırım
24 Ameliyathane hemşireliğinin terminolojisi ve 1 2 3 4 5
terimleri konusunda uzmanım
25 Makine veya ekipman arızaları söz konusu
1 2 3 4 5
olduğunda sorunları giderir ve uygun
girişimlerde bulunurum
26 Deneyimlerime dayanarak, gerçek veya olası acil
1 2 3 4 5
durumları fark edebilir ve uygun girişimlerde
bulunabilirim
27 Ameliyathanedeki hastalara bakım verirken 1 2 3 4 5
uzmanlık bilgimi kullanırım
28 Bu uzmanlık alanında uygulama yapabilmek için 1 2 3 4 5
yeterli bilgiye sahibim
29 Duruma göre gereksinimleri tahmin edebilirim 1 2 3 4 5

30 Sözlü ve sözlü olmayan yöntemler kullanarak 1 2 3 4 5

hastalara güven veririm
31 Hastayı daha rahat hissettirmek için yöntemler 1 2 3 4 5
kullanırım
32 Ameliyathanede hastalara güven verir ve gerekli 1 2 3 4 5
açıklamaları yaparım
33 Gerekli bilgileri almak için hasta ve önemli 1 2 3 4 5
kişileri aktif olarak dinlerim
34 Duygularını ve endişelerini ifade etme
1 2 3 4 5
yeteneklerini geliştirecek şekilde hastalarla
iletişim kurarım
35 Kurumsal politikalarla ilgili güncel bilgileri takip 1 2 3 4 5
eder ve uygulamalara yansıtırım
36 Detaylı anatomi ve fizyoloji bilgisine sahibim 1 2 3 4 5

37 İlgili standartlar konusundaki bilgileri takip eder 1 2 3 4 5

ve uygulamaya yansıtırım
38 Klinik uygulama ile ilgili güncel dergileri ve 1 2 3 4 5
literatürü takip ederim
39 İşlemler ve ekipmanlarla ilgili teknik 1 2 3 4 5
değişiklikleri takip ederim
40 Güncel ameliyathane uygulamalarını
1 2 3 4 5
gerçekleştirmek için var olan kaynakları
kullanırım

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

Ek-III: İLETİŞİM BECERİLERİ ÖLÇEĞİ-YETİŞKİN FORMU (İBÖ-YF)

YÖNERGE: Bu ölçek iletişimle ilgili bazı özelliklerinizi ölçmeye yöneliktir. Aşağıda sunulan ifadeleri,
o ifadelerle ilgili genelde kendinizi nasıl bulduğunuzu düşünerek okuyunuz. İlişkilerimizdeki
özelliklerimiz elbette kiminle, hangi koşullarda, ne zaman ilişkide bulunduğumuza bağlı olarak
farklılıklar göstermektedir. O nedenle ifadeleri genelde gösterdiğiniz tepkilere göre değerlendiriniz.
Değerlendirmenizi 1-hiçbir zaman 2-nadiren, 3-bazen, 4-sıklıkla, 5-her zaman olmak üzere yaptıktan

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

sonra ifadenin karşısındaki uygun yere (X) işareti koyarak belirtiniz. Hiç bir ifadeyi boş bırakmamanız
sonuçları daha sağlıklı değerlendirmemize yarayacaktır. Teşekkür ederiz.

İfadeler

Hiçbir zaman

Her zaman
Nadiren

Sıklıkla
Bazen
1. İnsanları oldukları gibi kabul ederim.     
2. Düşüncelerimi istediğim zaman anlaşılır biçimde ifade edebilirim.     
3. Başkalarını önyargısız dinlerim.     
4. Yaşadığım olaylardaki duygularımı sözlerimle ve beden dilimle başkalarına iletebilirim.     
5. Karşımdakini dinlerken anlamadığım bir ayrıntı olduğunda konunun açığa kavuşması için sorular     
sorarım.
6. Birisi ile iletişim içindeyken sakin bir ses tonuyla konuşurum.     
7. İnsanlara yakın ilgi duyarım.     
8. Diğer insanlarla kolaylıkla sohbet başlatabilirim.     
9. İlişkide bulunduğum kişilerin anlatmak istediklerini dinlemek için onlara zaman ayırırım.     
10. Konuşurken söylediklerimle beden dilimin uyuşmasına dikkat ederim.     
11. Birini dinlerken ne karşılık vereceğimden çok onun ne demek istediğini anlamaya çalışırım.     
12. Konuşmaları dinlerken, içerikle yüz ifadesinin ya da beden duruşunun uyumuna dikkat ederim.     
13. Benimle herhangi bir konuda konuşmayı istemeyen  birisini konuşmaya zorlamam.     
14. Başkalarına içtenlikle iltifat ederim.     
15. Başkaları konuşurken yanıt vermeden önce onların sözlerini bitirmelerini beklerim.     
16. Birileriyle konuşurken onları rahatsız edebilecek kadar yakınlarında olmamaya özen gösteririm.     
17. Duygularımı rahatlıkla dile getirebilirim.     
18. Birisini dinlerken söylenenlerin altında yatan duyguları anlayabilirim.     
19. Yüz yüze olmasak da konuştuğum kişinin duygusunu ses tonundan anlayabilirim.     
20. Düşüncelerimi sözel olarak ifade edebilirim.     
21. Birisiyle konuşurken ona yanıt vermeden önce onu doğru anlayıp anlamadığımı yoklarım.     
22. Yazışırken seçilen sözcüklerin de önemli olduğunu aklımda tutarım.     
23. Karşımdakini dinlerken onu anladığımı uygun bir dille ifade ederim.     
24. Birisine bir öneride bulunmadan önce, onun öneri vermemi isteyip istemediğine dikkat ederim.     
25. Eğer karşımdakinin işine yarayacaksa yaşadığım benzer deneyimleri onunla paylaşırım.     

Ek IV Revize Algılanan Perioperatif Yeterlilik Ölçeği (Türkçe Versiyonu) kullanım izni.

FR.EOG.004/Rev. 01
İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

Ek
V:

FR.EOG.004/Rev. 01
 İSTANBUL OKAN ÜNİVERSİTESİ ETİK KURULU
ARAŞTIRMA BAŞVURU FORMU

İletişim Becerileri Ölçeği-Yetişkin Formu (İBÖ-YF) kullanım izni.

EK VI - GİRİŞİMSEL OLMAYAN KLİNİK ARAŞTIRMALAR ETİK KURULU 

BİLGİLENDİRİLMİŞ  ONAM FORMU
Sizi Dr. Öğretim Üyesi İlknur ÇALIŞKAN danışmanlığında Hemşire Mustafa EVREN
tarafından yürütülen “Ameliyathane Hemşirelerinin Yeterliliği ve İletişim Becerilerinin Belirlenmesi”
başlıklı araştırmaya davet ediyoruz. Bu araştırmanın amacı ameliyathane hemşirelerinin yeterliliğinin ve
iletişim becerilerinin incelenmesidir. Araştırmada sizden tahminen 20-25 dakika kadar süre ayırmanız
istenmektedir. Bu çalışmaya katılmak tamamen gönüllülük esasına dayanmaktadır. Çalışmanın amacına
ulaşması için sizden beklenen, bütün soruları eksiksiz, kimsenin baskısı veya telkini altında olmadan,
size en uygun gelen cevapları içtenlikle vermenizdir. Bu formu okuyup onaylamanız, araştırmaya
katılmayı kabul ettiğiniz anlamına gelecektir. Ancak, çalışmaya katılmama veya katıldıktan sonra
herhangi bir anda çalışmayı bırakma hakkına da sahipsiniz. Bu çalışmadan elde edilecek bilgiler
tamamen araştırma amacı ile kullanılacak olup kişisel bilgileriniz gizli tutulacaktır; ancak verileriniz
yayın amacı ile kullanılabilir. Eğer araştırmanın amacı ile ilgili verilen bu bilgiler dışında şimdi veya
sonra daha fazla bilgiye ihtiyaç duyarsanız araştırmacıya şimdi sorabilir veya
mustafaeevren@gmail.com e-posta adresinden  ulaşabilirsiniz. Araştırma tamamlandığında size özel
sonuçların sizinle paylaşılmasını istiyorsanız lütfen araştırmacıya iletiniz.

Araştırmacının                                                                  Katılımcının
Adı-Soyadı:……………………...                                      Adı-Soyadı:..................................................
İmzası:                                                                              İmzası:                                   
İletişim Bilgileri: e-posta:                                                 İletişim Bilgileri: e-posta

FR.EOG.004/Rev. 01