You are on page 1of 42

‫ص‬ ‫ا‬

‫م وا ذي ن‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا‬ ‫د ار‬ ‫و‬ ‫وا ذي دور‬ ‫و وع‬ ‫إن د ار‬
‫ا از ر؟‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا‬ ‫ط‬ : ‫أ سإ‬
‫و‬ ‫ وا دول ا‬، ‫م‬ ‫ا‬ ‫وا‬ ‫ل ا‬ ‫ن أ طر ا‬ ‫م أ‬ ‫وا‬ ‫ط‬
‫م وا ذي ن‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا‬ ‫س ا ذي‬ ‫ وو‬. ‫وأ‬ ‫دد أ وا‬ ‫ و ذا‬،‫ا از ر‬
‫إط ر‬ ‫أن ا دو و‬ ‫أر‬ .‫ا از ر‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ط‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫د ار‬ ‫ط‬
‫أ م‬ ‫ر‬ ‫ت‬ ،‫ل‬ ‫ذا ا‬ ‫ت دة ار‬ ‫ و‬،‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫ء‬ ‫طط‬
‫ن و ر م ن د ار‬ ‫ث ا ز ن وا‬ ‫دودة ن‬ ‫ذات‬ ‫و‬ ‫وم ذ ا ظ ر ن‬ ‫ما‬ ‫ا‬
. ‫د‬ ‫اظ ر ن ن م‬ ‫ء‬ ‫ووا‬ ‫ق د‬ ‫رة‬ ‫ا‬ ‫ا ر وا د وا‬
‫د ا از ري‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫ؤل ا طروح‬ ‫ا‬ ‫إ‬ ‫ون‬
.)8109-0 91( ‫ل ا رة ا درو‬ ‫طرد و‬ ‫ن‬ ‫طر‬
.‫س ؛ ا از ر‬ ‫؛‬ ‫م؛ا ط‬ ‫ا‬: ‫تا‬ ‫ا‬

Summary
This study is aiming at shedding light on the relationship between unemployment and
inflation through identifying the nature of the links between unemployment and inflation in
Algérie.
Because of the various forms and the different causes they have, unemployment and
inflation are among the most serious problems facing the world in general, and the
developing countries, especially Algeria. In light of the new developments and changes that
have recently taken place. According to the Phelps curve, which shows the relationship
between unemployment and inflation, and which was the starting point for our study
requiring a comprehensive analysis of unemployment and inflation in Algeria, In the
framework of its plans to stop unemployment and inflation, the State has made several
programs, which keep unable to fulfill the role being assumed to and ineffective in terms of
time and space, despite all the considerable human, material and financial means to achieve
the goals above stated .
The study concluded the analysis with an attempt to answer the main question about the
links of unemployment and inflation in the Algerian economy; it states that it was unstable
between being sometimes directly or inversely related during the period in question (1980-
2018)
Keywords: inflation; unemployment; Phelps curve; Algeria.
‫ـــــ ـــ ــــ ا ــــ ــــ ــ ـ ـ ـو ـــ ت‬

‫ا داول‬
‫لا‬ ‫ا‬
‫أ‬ ‫ا د ‪.................................................................... ............ :‬‬
‫‪1‬‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا د ت ا ظر ‪..........................................................‬‬ ‫ا‬
‫‪3‬‬ ‫‪.......................................‬‬ ‫م وا ط‬ ‫ا‬ ‫م ظر‬ ‫ث ا ول‪:‬‬ ‫ا‬
‫‪3‬‬ ‫م‪........................................... .‬‬ ‫ول ا‬ ‫م‬ ‫ا ط ب ا ول‪:‬‬
‫‪9‬‬ ‫ول ا ط ‪............................................ .‬‬ ‫م‬ ‫‪:‬‬ ‫ا طب ا‬
‫‪16‬‬ ‫‪...........................‬‬ ‫م وا ط‬ ‫نا‬ ‫س وا‬ ‫ا ط ب ا ث‪ :‬وذج‬
‫‪25‬‬ ‫ا و وع‪............................................ .‬‬ ‫‪ :‬د ار ت‬ ‫ثا‬ ‫ا‬
‫‪30‬‬ ‫ا از ر ‪..............................................‬‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫‪:‬ا ط‬ ‫لا‬ ‫ا‬
‫‪32‬‬ ‫‪..........................................‬‬ ‫ا د ار‬ ‫د‬ ‫ث ا ول‪ :‬ا دوات ا‬ ‫ا‬
‫‪32‬‬ ‫‪........................................‬‬ ‫رات ا د ار‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫ا ط ب ا ول‪:‬‬
‫‪40‬‬ ‫‪.......................‬‬ ‫ا د ار‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫وا‬ ‫‪ :‬ا دوات ا‬ ‫ا طب ا‬
‫‪47‬‬ ‫‪..................................................‬‬ ‫ا‬ ‫لو‬ ‫‪:‬‬ ‫ثا‬ ‫ا‬
‫‪47‬‬ ‫ا از ر ا رة ‪.. .8109-0 91‬‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا ط ب ا ول‪ :‬ذ‬

‫‪49‬‬ ‫ا از ر ‪.........................‬‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫‪ :‬در ا‬ ‫ا طب ا‬


‫‪57‬‬ ‫‪......................................................................... :‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ا ار‬
‫ــــ ــــ ـــــ ا ــــــ ــــــداول‬

‫ا‬ ‫وان ا دول‬ ‫ر م ا دول‬


‫‪34‬‬ ‫ا از ر ا رة (‪)8109-0 91‬‬ ‫م‬ ‫د تا‬ ‫(‪)0-8‬‬
‫‪37‬‬ ‫ا رة ‪8109-0 91‬‬ ‫ا از ر‬ ‫د تا ط‬ ‫(‪)8-8‬‬
‫‪40‬‬ ‫رات ا د ار‬ ‫ءات ا و‬ ‫ل ما‬ ‫(‪)3-8‬‬
‫‪47‬‬ ‫ا از ر‬ ‫م وا ط‬ ‫نا‬ ‫را‬ ‫ا‬ ‫(‪)4-8‬‬
‫‪50‬‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫در ا‬ ‫(‪)5-8‬‬
‫‪53‬‬ ‫ر وا ت‬ ‫ا‬ ‫(‪)6-8‬‬
‫‪55‬‬ ‫م‪.‬‬ ‫وا‬ ‫و ا ر ط نا ط‬ ‫(‪)7-8‬‬
‫ل‬ ‫ـــــ ـــــ ــــــ ا‬

‫ا‬ ‫ل‬ ‫وان ا‬ ‫ل‬ ‫رم ا‬


‫‪10‬‬ ‫ح ن م ا ط ون‬ ‫إ‬ ‫(‪)1-1‬‬
‫‪15‬‬ ‫ا ط‬ ‫ت‬ ‫(‪)2-1‬‬
‫‪17‬‬ ‫ك‬ ‫مو‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا‬ ‫(‪:)3-1‬‬
‫‪19‬‬ ‫زن‬ ‫مو‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا‬ ‫(‪:)4-1‬‬
‫‪20‬‬ ‫سا‬ ‫(‪)5-1‬‬
‫‪23‬‬ ‫ل ا طو ل‪.‬‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫(‪)6-1‬‬
‫‪35‬‬ ‫ا رة (‪)8109 -0 91‬‬ ‫ا از ر‬ ‫م‬ ‫دل ا‬ ‫ل‬ ‫(‪)1-2‬‬
‫‪36‬‬ ‫م‬ ‫او‬ ‫ا ؤ رات ا‬ ‫(‪)2-2‬‬
‫‪38‬‬ ‫ا رة ‪8109-0 91‬‬ ‫دل ا ط‬ ‫ل‬ ‫(‪)3-2‬‬
‫ا از ر‬ ‫د تا ط‬ ‫او‬ ‫ا ؤ رات ا‬
‫‪39‬‬ ‫(‪)4-2‬‬
‫ا رة ‪8109-0 91‬‬
‫‪48‬‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫لا ط‬ ‫ا‬ ‫(‪)5-2‬‬
‫‪52‬‬ ‫ر‬ ‫ت ول أو رض ا‬ ‫ل‬ ‫(‪)6-2‬‬
‫‪54‬‬ ‫د‬ ‫وا ط ا‬ ‫ا م ا درة ط‬ ‫(‪)7-2‬‬
‫ا‬

‫أ ‪ -‬وط ‪:‬‬
‫ل اط‬ ‫ا‬ ‫ر ا لط‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ر‬ ‫ذا ا ب‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا ءا‬ ‫طات‬ ‫طات‬ ‫ر‬
‫‪ ،‬ا‬ ‫رو‬ ‫اطي ا‬ ‫ا ا‬ ‫ر‬ ‫طر ا‬ ‫ا‬ ‫ثا‬ ‫ر‬ ‫أ‬
‫تا‬ ‫زة ا ؤ‬ ‫فا‬ ‫ع ا طاط‬ ‫ا‬ ‫ضا ل تا‬ ‫و‬ ‫ا‬
‫ط‬ ‫ث‬ ‫ر ا ل ط ر‪،‬‬ ‫ء‬ ‫أتو‬ ‫با‬ ‫ط ا‬ ‫طا‬
‫ة‬ ‫ء ا ل‪ ،‬ر ا‬ ‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ط ا اء ا‬ ‫ر‬ ‫ا ط‬ ‫ا‬
‫‪.‬‬ ‫ا لفا‬ ‫ر‬ ‫طب ا‬ ‫زا‬
‫ت‬ ‫‪ ،‬أ‬ ‫ا‬ ‫ب ط‬ ‫از ت‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫ت ا از ط‬
‫ا‬ ‫ا‬ ‫تا‬ ‫ي را‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ب‬ ‫زة ر‬ ‫ا‬
‫ل‬ ‫أ‬ ‫ت‬ ‫ا از ط ذ ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫أر ا‬ ‫ا از ط ‪،‬‬
‫ا ا‬ ‫اط ا‬ ‫طاض ا‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫طة‪،‬‬ ‫طات ا‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫ا‬
‫ت ذ‬ ‫ا‬ ‫ل ط‬ ‫و‬ ‫أ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫ر‬
‫ا اط‬ ‫از د‬ ‫ز از‬ ‫ا از ط‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ا‬
‫ا ط‬ ‫‪ .‬ور ا‬ ‫تا‬ ‫ض‬ ‫ط ا‬ ‫با‬ ‫ا‬ ‫تا‬ ‫اط ع‬
‫ذا‬ ‫طة‬ ‫تا‬ ‫ا‬ ‫ت ا از ط‬ ‫طات‪،‬‬ ‫ا‬
‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫طاءات ا ز‬ ‫طة ر أ ط أ ا‬ ‫تا‬ ‫أ‬
‫أ ر‬ ‫ا‬ ‫ا اط‬ ‫ر ا اط ت‪ ،‬أ‬ ‫ل طت ا‬ ‫ذا ا ر‬
‫ط‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫ط ا‬ ‫اط‬ ‫ت‬ ‫أ‬ ‫‪ ،) 59 - 6‬ا‬ ‫ة (‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ي‬
‫ز ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ذ ا‬ ‫ا‬ ‫اط‬ ‫ر‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫اط‬ ‫ذا ا ث‬ ‫ف طز‬
‫ا طة (‪.)81 6- 561‬‬ ‫ا از ط‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ا‬
‫ا‬

‫ط ا‬ ‫اط‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ذا ا ط ا‬ ‫ر‬


‫‪:‬‬ ‫ع‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫ا از ط‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫‪:‬‬ ‫ب‪ .‬طرح ا‬
‫ا رة ‪.)8109-0 91‬‬ ‫ا زا ر (‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا‬ ‫ط‬
‫تا ط ‪:‬‬ ‫ا‬
‫ا از ط‪.‬‬ ‫ا‬ ‫طل ط ا‬ ‫‪ -‬ف‬
‫ا از ط‪.‬‬ ‫ا‬ ‫رل ط ا‬ ‫ك‬ ‫‪-‬‬
‫ا از ط‪.‬‬ ‫ر ال ط ر‬ ‫ةا‬ ‫‪-‬‬
‫ث‪:‬‬ ‫تا‬ ‫ت‪ .‬ر‬
‫ا طة‪.‬‬ ‫ر ا ا طة‬ ‫ا از ط از‬ ‫ا‬ ‫ل ط ا‬ ‫‪-‬‬
‫ا از ط‪.‬‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫‪-‬‬
‫(‪.)Fedd Back‬‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫و ط‬ ‫‪-‬‬
‫ي‪.‬‬ ‫ب‬ ‫ا از ط‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫‪-‬‬
‫ر ا و وع‪:‬‬ ‫ررات إ‬ ‫ث‪.‬‬
‫طي‬ ‫طة‬ ‫ع‬ ‫را‬ ‫ط‬ ‫ص اذ‬ ‫ا‬ ‫‪-‬‬
‫ع‬ ‫ذا ا‬ ‫ا ث‬ ‫ا‬ ‫‪ -‬اط‬
‫‪:‬‬ ‫وأ‬ ‫‪ .‬أ داف ا درا‬
‫ا از ط ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا لط‬ ‫ط ا اط‬ ‫أ اف ذا ا ث‬ ‫‪-‬‬
‫ا از ط ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫ف را‬ ‫‪-‬ا‬
‫(‪.)810 -0 1‬‬ ‫طة‬ ‫ا از ط‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫طل ط ا‬ ‫‪ -‬و طاز‬
‫ط‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ل ط‬ ‫ر ا‬ ‫ا ث‬ ‫أ‬
‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫ل اط‬ ‫أ‬ ‫ء‬ ‫و‬ ‫ط ا‬ ‫را‬
‫ر أر‬ ‫أ‬ ‫ر أر‬ ‫‪،‬‬ ‫ا ا ر ا از ط‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ا‬

‫ا طاز‬ ‫طط‬ ‫ر ر ا‬ ‫ع ا اططات ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬


‫ر ا ل ط ر‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬
‫‪:‬‬ ‫ح‪ .‬دود ا درا‬
‫ا از ط‬ ‫ا‬ ‫و طاء ا اط‬ ‫ث‬ ‫‪:‬‬ ‫طا‬ ‫‪-‬ا‬
‫ا طة (‪.)810 -0 1‬‬ ‫‪،‬أ‬ ‫‪9‬‬ ‫طة ا اط‬ ‫ث‬ ‫‪:‬‬ ‫ط از‬ ‫‪-‬ا‬
‫د ‪:‬‬ ‫ث وا دوات ا‬ ‫ا‬ ‫خ‪.‬‬
‫ا‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫ؤتا‬ ‫ا اط ‪،‬‬ ‫ع‬ ‫ا‬
‫ت‬ ‫ا‬ ‫ة‪،‬‬ ‫ا طة ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫طاض ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ا اط‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ط‪،‬‬ ‫ف ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬
‫‪. Eviews5 :‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫اط‬ ‫ا‬ ‫ذا ر‬
‫ث‪:‬‬ ‫و تا‬ ‫د‪.‬‬
‫‪:‬‬ ‫ر‬ ‫ض ا اط‬ ‫تأ‬ ‫ر‬ ‫ز‬ ‫و‬ ‫ث‬ ‫أ‬
‫‪.‬‬ ‫تا‬ ‫طة ر ا‬ ‫ا‬ ‫اط‬ ‫تا‬ ‫ت ا‬ ‫طض ا‬ ‫ر‬ ‫‪-‬‬
‫ب‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا ءا‬ ‫ت‬ ‫ت ا‬ ‫فا‬ ‫‪-‬ا‬
‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫أ‬ ‫ع ا‬ ‫با‬ ‫‪-‬‬
‫ث‪:‬‬ ‫لا‬ ‫ذ‪.‬‬
‫ث‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ط و‬ ‫ر‬ ‫ا ث و‬ ‫ذا ا ث‬ ‫ر‬
‫طف‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫ط و‬ ‫اط ‪،‬‬ ‫ا زء ا لط‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ا زء‬ ‫طض‬ ‫ا‬ ‫‪.‬أ ا‬ ‫ث ر ا اط ت ا‬ ‫‪ ،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ات ا ط‬ ‫ا‬ ‫طات ا اط‬ ‫ف‬ ‫ر‬ ‫ر‪ ،‬ا‬ ‫و‬ ‫أ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬
‫طات‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫فا‬ ‫طض‬ ‫ا‬ ‫ا اط ‪،‬‬ ‫ا‬
‫‪.‬‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫أ‬ ‫ر‬ ‫ا‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫د‪:‬‬
‫ر ن‬ ‫ا‬ ‫م‪ ،‬و‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫ظ ر‬ ‫دي وا ر ا‬ ‫ار ط ا ر ا‬
‫د ‪،‬‬ ‫د ت ا‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ر ن أ م ا ظ ر ا‬ ‫ث‪ ،‬وا‬ ‫ا د ار ت وا‬
‫ت ا‬ ‫ر ن ا‬ ‫ل‬ ‫م ظ رة‬ ‫ر أن ا‬ ‫ا‬ ‫د واء‪ ،‬وذ ك‬ ‫و‬ ‫ذة‬ ‫وا‬
‫ل‬ ‫ذا ا‬ ‫ط ‪ .‬و ذ ك طر‬ ‫د‬ ‫رات ا‬ ‫ر ا‬ ‫رط ن ا وا ل وا وى ا ؤ رة‬
‫‪.‬‬ ‫وا‬ ‫م وا ط‬ ‫ا‬ ‫م ظر‬ ‫إ‬

‫‪2‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫مأ‬ ‫م‪/‬‬ ‫وا‬ ‫ث ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬


‫م وا‬ ‫وا‬ ‫ل ن ا ط‬ ‫م ا‬ ‫أ م ا‬ ‫ث ا طرق إ‬ ‫ذا ا‬ ‫ول‬
‫وذج‪:‬‬ ‫س‬ ‫ود ار‬ ‫م وا ط‬ ‫ول ا‬ ‫دي‪ ،‬وذ ك د ار‬ ‫ا را‬
‫م‬ ‫ول ا‬ ‫م‬ ‫ا ط ب ا ول‪:‬‬
‫راد‬ ‫دي‬ ‫ا وك ا‬ ‫رة‪ ،‬و ؤ ر‬ ‫د ا‬ ‫لا‬ ‫م أ د أ رز ا‬ ‫را‬
‫د‬ ‫ل ا‬ ‫م نا‬ ‫دا‬ ‫ري‪،‬‬ ‫أو ا‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫ت واء‬ ‫وا ؤ‬
‫با‬ ‫ر أن ا‬ ‫ا واء‪،‬‬ ‫د‬ ‫وا‬ ‫م‪ ،‬ا‬ ‫د ت أ ب دان ا‬ ‫با‬ ‫ا‬
‫د‬ ‫ر ا‬ ‫ن ا‬ ‫رب‬ ‫د ‪،‬‬ ‫ا دان ا‬ ‫ف‬ ‫ا دان ا‬ ‫م‬
‫ف‬ ‫م‬ ‫جا‬ ‫فو ل‬ ‫ا‬ ‫د ت ك ا دان‪ ،‬و‬ ‫ا‬ ‫ذ ا ظ رة‬ ‫وا‬
‫ف وراء دو ‪.‬‬ ‫با‬ ‫ا وا ل وا‬
‫م وطر‬ ‫ا رع ا ول‪ :‬ر ف ا‬
‫‪:‬‬ ‫دي ذ ر‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫رف ا‬ ‫م‪ :‬ددت‬ ‫‪ -1‬ر ف ا‬
‫دار ا دي أو ا ز دة‬ ‫ا‬ ‫ب ا ز دة‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫م و ا ز دة ا‬ ‫* ا ر ف ا ول‪ :‬ا‬
‫ت أ رى‪.‬‬ ‫ر ‪ .1‬و ار ع و د ار‬ ‫نا‬ ‫ا‬
‫ر‬ ‫وى ا م‬ ‫ر ن ا‬ ‫وس‬ ‫ر وا‬ ‫م و ا ر ع ا‬ ‫‪ :‬ا‬ ‫* ا رف ا‬
‫‪.2‬‬ ‫دو‬
‫دة‬ ‫ون‬ ‫ل رة ن ا ز ن وا‬ ‫ر‬ ‫م و ار ع ا دل ا م‬ ‫* ا ر ف ا ث‪ :‬ا‬
‫‪.4‬‬ ‫ل رة طو‬ ‫ظ‬ ‫د‬ ‫وا دة أو أ ر‪ . 3‬و‬
‫ر ا‬ ‫وى ا م‬ ‫ر وا وا ل‬ ‫و ذك ا ر ع ا‬ ‫م‬ ‫* ا ر ف ا را ‪ :‬ا‬
‫ا وة‬ ‫ر‪ ،‬وا‬ ‫وى ا م‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫م و ار‬ ‫م ا‬ ‫ل‬ ‫وا د ت‪ 5‬و‬
‫و دة ا د‪.‬‬ ‫ا ار‬

‫‪ ،9‬ص ‪. 9 1‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪،‬‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫د وي‬ ‫ا و ‪ ،‬دار‬ ‫رف‪ ،‬ا ط‬ ‫د ا ‪ ،‬ا ود وا‬ ‫م‬ ‫ل‬ ‫‪-1‬‬
‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،700 ،‬ص ‪.951‬‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫رة‬ ‫ا و ‪ ،‬دار ا‬ ‫‪ ،‬اط‬ ‫ل ظري و ط‬ ‫دا‬ ‫ن ا وادي‪ ،‬ا‬ ‫ود‬ ‫‪-2‬‬
‫ر وا وز ‪ ،7005 ،‬ص ‪.75‬‬ ‫د‬ ‫ا و ‪ ،‬دار ا‬ ‫دئ و ط ت‪ ،‬ا ط‬ ‫دا‬ ‫ن طف‪ ،‬ا‬ ‫وا ار م‬ ‫د ادن ا‬ ‫‪ -3‬زار‬
‫‪4‬‬
‫‪- Ariful Islam, Impact Of inflation on import, International journal of economics, finance and management sciences, vol‬‬
‫‪1, n 1, 2013, P 300.‬‬
‫‪5‬‬
‫‪- Marc labonte, Inflation, congessionalresearch service, Wachingation, USA, 2010, P 01.‬‬

‫‪3‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫وس‬ ‫ر وا‬ ‫ا ر ع ا‬ ‫ل‬ ‫م‬ ‫ص أن ا‬ ‫ن ا‬ ‫رف ا‬ ‫لا‬ ‫ن‬


‫م ا دي‬ ‫ض ن ا‬ ‫وا ذي‬ ‫ر ن ا‬ ‫إ دار در‬ ‫ر‬ ‫وى ا م‬ ‫ا‬
‫رع د ل ا دي‪.‬‬ ‫رما ر عا‬ ‫ا‬ ‫قأ ر ند‬ ‫ا‬ ‫إ‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫وا د ت‪،‬‬
‫م‪:‬‬ ‫سا‬ ‫‪ -2‬طر‬
‫‪:1‬‬ ‫د ا‬ ‫مو‬ ‫دل ا‬ ‫ب‬ ‫و‬

‫)‬ ‫(‬ ‫)‪-‬‬ ‫(‬


‫×‬ ‫=‬ ‫(‪........ )09‬‬
‫)‬ ‫(‬

‫م وآ ر‬ ‫‪ :‬أ واع ا‬ ‫ا رع ا‬
‫‪ ،‬وذ ك‬ ‫ف أ وا‬ ‫دد وا‬ ‫م‬ ‫ظ رة ا‬ ‫زات ا‬ ‫م‪ :‬إن ن ا‬ ‫‪ -1‬أ واع ا‬
‫ن ل ذ ا واع أ و‬ ‫ك‬ ‫رأ‬ ‫‪،‬‬ ‫ز‬ ‫د‬ ‫را‬ ‫فا‬
‫ر‬ ‫د‬ ‫ف ذ ا واع و‬ ‫م ا رض‬ ‫"‪ ،‬و ظ ار ذ ك‬ ‫أداء وظ‬ ‫ز ا ود‬ ‫"‬
‫‪:‬‬
‫ز ن ا واع‬ ‫نا‬ ‫ر‬ ‫ذا ا‬ ‫د‬ ‫ر‪:‬‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫‪ -1- 1‬أ س ا ر‬
‫‪:‬‬ ‫ا‬
‫ر‬ ‫ا‬ ‫م ر ع ط ء‬ ‫ف ذا ا وع ن ا‬ ‫م ا زا ف ‪ :Creeping inflation‬و‬ ‫‪ -‬ا‬
‫وت‬ ‫دة‬ ‫ك ز دات‬ ‫ون‬ ‫ا ط ب‪ ،‬أي‬ ‫د‬ ‫ز دة‬ ‫ون‬ ‫تا‬ ‫ا‬
‫دى ‪.2)%90‬‬ ‫ر‬ ‫دل و ط‬ ‫ار ع‬ ‫دث‬ ‫م ا ذي‬ ‫ر (ا‬ ‫ا‬
‫ر‬ ‫رأ رو و‬ ‫ا‬ ‫ا ر ع‬ ‫ر ‪ :Walking inflation‬و و أن‬ ‫م ا‬ ‫‪ -‬ا‬
‫د أ ر ن ‪ %90‬و د دا ن ‪ % 0‬و‪ %10‬و و‬ ‫ل‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫م ا از ف‪ ،‬و و أن ر‬
‫م ا از ف‪.3‬‬ ‫أ ر طورة ن ا‬
‫ر‬ ‫ا‬ ‫ورة ون ا از د‬ ‫از د‬ ‫ر‬ ‫دأ ا‬ ‫د‬ ‫م ا ري ‪:Running inflation‬‬ ‫‪ -‬ا‬
‫دل زد ن ‪%90‬‬ ‫و‬ ‫ر ر‬ ‫ت ا‬ ‫ذا‬ ‫د ن ا ز ن أ ر ن ‪ ،%900‬و‬ ‫ر‬
‫م ا ري‪.‬‬ ‫ا‬

‫‪ ،700 ،90‬ص ‪.71‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،‬ط‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ن ا ظر وا ط ق‪ ،‬دار وا ل‬ ‫دا‬ ‫دئ ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ن ار‬ ‫د وا ف ا وز ‪ ،‬أ د‬ ‫‪-1‬‬
‫‪.7‬‬ ‫ق ذ ر‪ ،‬ص‬ ‫وي ظم‪ ،‬ر‬ ‫ل‬ ‫‪-2‬‬
‫ن‪ ،7090 ،‬ص ‪.981‬‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫رف ا ر ز ‪ ،‬دار ا زوري ا‬ ‫ق‪ ،‬ا ود وا وك وا‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫‪-3‬‬

‫‪4‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫د‬ ‫ا‬ ‫م آ را‪ ،‬و ر ار‬ ‫‪ :Galloping inflation‬و و أ د أ واع ا‬ ‫م ا‬ ‫‪ -‬ا‬


‫رة‪ ،‬و رة‬ ‫ث رك آ ار‬ ‫ر دون و ف‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ت ا د دة‬ ‫ا ر‬ ‫ث وا‬ ‫ا و ‪،‬‬
‫و ط‬ ‫ا ار ‪ ،‬و‬ ‫د ا ود و‬ ‫‪ ،‬أو‬ ‫ا د‬ ‫و‬ ‫ا طت ا‬ ‫ب‬
‫‪ ،‬وو‬ ‫رإ‬ ‫ط ت‬ ‫ر‬ ‫‪ ،‬وا‬ ‫ص‬ ‫ا‬ ‫ا راد إ‬ ‫د‬ ‫م‪،‬‬ ‫دل‪ ،‬و زن‬
‫‪.1‬‬ ‫دورة ا‬ ‫رف أ‬
‫م إ‬ ‫رو‬ ‫ذا ا‬ ‫و‬ ‫ت ا‬ ‫وع ا‬ ‫دي‪:‬‬ ‫ت ا‬ ‫دد ا ط‬ ‫‪ -2- 1‬أ س‬
‫و ن‪:2‬‬
‫دث‬ ‫م ا ذي‬ ‫‪ :Commodité Inflation‬و و ا‬ ‫أو ا‬ ‫م ا‬ ‫‪ -‬ا‬
‫ق أر ح ؤ‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ث‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ل ا‬
‫رة‪.‬‬
‫‪،‬‬ ‫ا أر‬ ‫ب ا‬ ‫ب‬ ‫م ا ذي‬ ‫‪ : Capital Inflation‬و و ا‬ ‫م ا رأ‬ ‫ا‬
‫ج‪.‬‬ ‫ر وا‬ ‫وتا‬ ‫وؤر‬
‫‪:3‬‬ ‫ا‬ ‫نذرأ‬ ‫د ت ا دول‬ ‫ا‬ ‫م دة آ ر‬ ‫م‪:‬‬ ‫‪ -2‬آ ر ا‬
‫اط ت ا‬ ‫إ دة وز ا د ل ا‬ ‫م‬ ‫ما‬ ‫ا د ل‪:‬‬ ‫وز‬ ‫م‬ ‫أ‪ .‬أ ر ا‬
‫ث ؤدي‬ ‫ون‬ ‫ر وا‬ ‫وا‬ ‫با‬ ‫ا از د ل أ‬ ‫دا ل ر‬ ‫وي أ‬ ‫وا‬
‫ر ا دة)‪ .‬أ‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ور‪ ،‬ا‬ ‫ف (ا‬ ‫أ ر ن ز دة ا‬ ‫م‬ ‫ز دة أر‬ ‫ر إ‬ ‫ار ع ا‬
‫ؤر‬ ‫دن‬ ‫ل وا وظ ن وا‬ ‫أو‬ ‫دا ل‬ ‫أ‬ ‫ا‬
‫م‬ ‫دا‬ ‫دل أ ر ن ا ز دة ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ث ر‬ ‫د و م ا‬ ‫م‬ ‫ا‬
‫ا د ‪.‬‬
‫ظ‬ ‫ورة ا‬ ‫ا‬ ‫روة ا رد‬ ‫م‬ ‫را‬ ‫روة ا رد‪ :‬و ف‬ ‫م‬ ‫ـ ‪ -‬أر ا‬
‫ا رد‬ ‫ظ‬ ‫وا ذ ب إذا ا‬ ‫وا‬ ‫وا ار‬ ‫ول ا‬ ‫أ و ا‬
‫ر‬ ‫ا د ‪ ،‬أ إذا أراد ا‬ ‫د ن ا ز دة ا‬ ‫ن‬ ‫دام ا‬ ‫رض ا‬

‫ق ذ ر‪ ،‬ص ‪.981‬‬ ‫ق‪ ،‬ر‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫‪-1‬‬


‫وري‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ر و وم ا‬ ‫د وا‬ ‫ا وم ا‬ ‫ر‪،‬‬ ‫وم ا‬ ‫ص‬ ‫ر‬ ‫م‪ ،‬ذ رة‬ ‫وا د ا‬ ‫م‬ ‫‪،‬أرا‬ ‫‪-2‬‬
‫‪.9‬‬ ‫ط ‪ ،7090/700 ،‬ص‬
‫د ‪،‬‬ ‫ا وم ا‬ ‫ر‬ ‫د ‪ ،‬ذ رة‬ ‫ا‬ ‫‪ :)7005-9‬د ار‬ ‫ل ا رة (‪0‬‬ ‫ا از ر‬ ‫ور‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫دي‪،‬‬ ‫‪ -3‬د‬
‫ا از ر‪ ،700 -7008 ،‬ص ‪.7 -7‬‬ ‫‪،‬‬ ‫د‬ ‫ص‪ :‬ا‬

‫‪5‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫م‬ ‫را‬ ‫وف‬ ‫ول ا‬ ‫ر ‪،‬و‬ ‫رة ر ع أ‬ ‫أر‬ ‫در‬


‫م‪.‬‬ ‫و دل ا‬ ‫د ا ذي‬ ‫دل ا‬ ‫ا رق ن‬
‫ث رض‬ ‫ري‬ ‫ز دة ا د ر ا‬ ‫م‬ ‫م ا‬ ‫ا د ر ا و ‪:‬‬ ‫م‬ ‫ـ ‪ -‬أر ا‬
‫ق‬ ‫ر و ر ن ذا ا ر ع ز دة ا‬ ‫أ‬ ‫وا د ت ر‬ ‫ت نا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ا‬
‫ر ‪ ،‬ن‬ ‫ر ا‬ ‫ول ا‬ ‫و‬ ‫وا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫ن ل ا راد زد ا‬ ‫ء ذ ا‬
‫ن اد ل ا‬ ‫ز دة ا‬ ‫ري‬ ‫ض ا د ر ا‬ ‫ا‬ ‫م إ‬ ‫ؤدي ا‬
‫رور ‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ق‬
‫ظم‬ ‫ر ا و ‪،‬‬ ‫ت ا‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ر‪ :‬ؤ ر ا‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫د ‪ -‬أر ا‬
‫ر‬ ‫ا‬ ‫ا ط ت ا‬ ‫إ‬ ‫رع ر ‪ ،‬دون أن‬ ‫وا‬ ‫طت ا‬ ‫ا‬ ‫رات إ‬ ‫ا‬
‫ل ا دق ا‬ ‫رو ت ا د‬ ‫ز ا‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫دي وا‬ ‫ا طور ا‬ ‫س‬ ‫ا‬
‫م‬ ‫ون أ ر ا‬ ‫ث‬ ‫ر رة ا رداد ‪،‬‬ ‫و‬ ‫ر أر‬ ‫ت ا ز وا‬ ‫وا ط م‪،‬‬
‫وا‬ ‫أو‬ ‫ت ز ار‬ ‫واء‬ ‫رو ت ا‬ ‫س ا‬ ‫ل‬ ‫ر‬ ‫ذا ا وع ن ا‬
‫‪.‬‬ ‫م طول رة ا رداد أر‬ ‫دل ا‬ ‫ت أزد‬ ‫ا‬ ‫ض‬
‫إ‬ ‫د‬ ‫ما ر‬ ‫و زان ا د و ت‪ :‬ؤدي ا‬ ‫ت ا‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫ه ‪ -‬ا ر‬
‫ا دو ت‬ ‫ذك ر‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫و دول أ رى ر ع أ‬ ‫درات ذا ا د‬ ‫ل‬
‫زان ا د و ت‪.‬‬ ‫ز‬ ‫ب‬ ‫ط ا واردات ا از دة‬ ‫ا‬ ‫نا‬
‫م‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫ا رع ا ث‪ :‬أ‬
‫إ أ‬ ‫ف‬ ‫آ ر‬ ‫م ن د إ‬ ‫ا‬ ‫ت ا‬ ‫ف ا‬
‫‪:‬‬ ‫ا‬ ‫مأ‬ ‫جا‬ ‫ت‬ ‫ز ن و ن ن‬ ‫نا‬
‫‪ ،‬وا د ن‬ ‫وط ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا د‬ ‫را‬ ‫ا د ‪:‬‬ ‫ل ا‬ ‫‪ -1‬و‬
‫ن او ل‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫ن‬ ‫ر ا‬ ‫و ت ا‬ ‫رار‬ ‫قا‬ ‫آ ر وا ل‬
‫ا د ا دد ن‬ ‫نا‬ ‫دا و ‪،‬و‬ ‫ا‬ ‫دام ا ود‬ ‫دارة و رض وا‬ ‫ا رط أ‬
‫ل‬ ‫با‬ ‫ث‬ ‫ن‪،‬‬ ‫ا‬ ‫قر‬ ‫دار ا دي و‬ ‫تا‬ ‫رط‬ ‫راءات ا‬ ‫ا‬
‫ر‪ ،‬و ل ا ك ا ر زي‬ ‫وتا‬ ‫رار‬ ‫قا‬ ‫ر‬ ‫ث‬ ‫ن ن‬ ‫ن ا د وا‬
‫ر‬ ‫وا‬ ‫ت ا‬ ‫ف ا ؤ‬ ‫ق‬ ‫ون وا‬ ‫و ذا‬ ‫ا د‬ ‫وا‬

‫‪6‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫رار ا دي‪ ،1‬و م‬ ‫ق ا‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ت ا د‬ ‫رم ا‬ ‫وا ار‬ ‫تر‬ ‫ل‬ ‫ا‬
‫‪:2‬‬ ‫ا‬ ‫أ‬ ‫وأ رى و‬ ‫و ل‬ ‫ا د إ‬ ‫و لا‬
‫‪:‬‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا د ا‬ ‫لأ مو لا‬ ‫‪:‬‬ ‫لا‬ ‫او‬
‫ا ك ا ر زي ن‬ ‫ر ا دة ا ذي‬ ‫م‬ ‫ر إ دة ا‬ ‫رف‬ ‫م‪:‬‬ ‫ر إ دة ا‬ ‫‪‬‬
‫ت‬ ‫ر‬ ‫ن أوراق‬ ‫د‬ ‫م‬ ‫راض أو ط ب إ دة‬ ‫د ا‬ ‫ر‬ ‫ا وك ا‬
‫ر‬ ‫درة ا وك ا‬ ‫ل ن‬ ‫د ا‬ ‫م‬ ‫دل ا‬ ‫م وم ا ك ا ر زي ر‬ ‫ا‬
‫راض‪.‬‬ ‫ا‬
‫و راء‬ ‫ت‬ ‫م ا ك ا ر زي‬ ‫و‬ ‫ا وق ا‬ ‫د‬ ‫و ‪:‬‬ ‫ت ا وق ا‬ ‫‪‬‬
‫ا ود ا داو ‪ ،‬وم‬ ‫ر‬ ‫‪ ،‬وذ ك دف ا‬ ‫واق ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫وا‬ ‫ا وراق ا‬
‫ض ن‬ ‫رض ا‬ ‫و‬ ‫ا وق ا‬ ‫ر‬ ‫وك ا‬ ‫و‬ ‫ا دات ا‬ ‫ا ك ا ر زي‬
‫ا وق‪.3‬‬ ‫م ا ود‬ ‫ض‬ ‫ا راض و‬ ‫ف در‬ ‫ث‬ ‫ا د‬ ‫ط‬ ‫ا‬
‫ن ا ودا ا‬ ‫ن كا‬ ‫ط ا دي ا و‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫و ‪:‬‬ ‫ط ا‬ ‫ا‬ ‫‪‬‬
‫ن‬ ‫ز دة أو ا‬ ‫دل‬ ‫ل‬ ‫و‬ ‫ط‬ ‫ر دى ا ك ا ر زي‬ ‫ا وك ا‬ ‫ظ‬
‫دام ذ ا و‬ ‫ا وك ا ر ز‬ ‫دة‪ ،‬و‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ب ا ظروف ا‬
‫د ا وك ا ر ز إ‬ ‫ث‬ ‫ا داول‪،‬‬ ‫ا د‬ ‫ض‬ ‫ل‬ ‫‪ ،‬ن‬ ‫وط ا‬ ‫ا‬
‫درة‬ ‫ض‬ ‫دف‬ ‫ر ‪ ،‬وذ ك‬ ‫دى ا وك ا‬ ‫ا ودا‬ ‫ا و‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫ر‬
‫ن‪.‬‬ ‫ءا‬ ‫إ‬ ‫ر‬ ‫ا وك ا‬
‫أو ا‬ ‫ن او ل ا و‬ ‫و‬ ‫ا و‬ ‫ا د‬ ‫ل و لا‬ ‫‪:‬‬ ‫ل ا و‬ ‫او‬
‫دم أدوات ذ‬ ‫ن‪ ،‬و‬ ‫دام ا‬ ‫ا‬ ‫أو‬ ‫ر‬ ‫دف ا‬ ‫ا ك ا ر زي‬ ‫د‬ ‫ا‬
‫رة‬ ‫ا‬ ‫ق او‬ ‫د دم‬ ‫وذ ك‬ ‫ا‬ ‫ا د‬ ‫و ل ا‬ ‫ب‬ ‫إ‬ ‫ا‬
‫‪:4‬‬ ‫و ن ذ او ل ا‬ ‫وط ا‬ ‫ا‬ ‫د‬

‫‪ ،) 700 -9‬ر‬ ‫(‪0‬‬ ‫ور ا‬ ‫ا‬ ‫‪ :‬د ار‬ ‫ا دان ا‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا د وا‬ ‫ل‪ ،‬دور ا‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫‪ -1‬أ د‬
‫ر‪،‬‬ ‫د و وم ا‬ ‫ا وم ا‬ ‫ر‪،‬‬ ‫وم ا‬ ‫م‬ ‫‪،‬‬ ‫ص ود و‬ ‫د ‪،‬‬ ‫ا وم ا‬ ‫ر‬ ‫دة ا‬ ‫ن ط ت ل‬ ‫د‬
‫ا از ر‪ ،700 -7005 ،‬ص ‪. 78‬‬
‫ر‪ ،7009 ،‬ص ‪.80- 8‬‬ ‫رف‪،‬‬ ‫ا د ‪ ،‬دار ا‬ ‫ا‬ ‫ن ا دو رة و‬ ‫ا د‬ ‫أ د ر زي‪ ،‬ا‬ ‫دا‬ ‫د‬ ‫‪-2‬‬
‫ر‪ ،7005 ،‬ص ‪.950‬‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ا د ‪ ،‬دار ا‬ ‫ح‪ ،‬ا ود وا‬ ‫‪-3‬‬
‫ا د ‪ ،‬دار ا زوري‪ ،‬ا ردن‪ ،700 ،‬ص ‪.709 -709‬‬ ‫ار ‪ ،‬ا وك ا ر ز وا‬ ‫‪ -4‬ز ر ا دوري و رى ا‬

‫‪7‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫دد‬ ‫ك ا وك‬ ‫ر‬ ‫ر‬ ‫وك ا‬ ‫ث د ل ا ك ا ر زي آ ار‬ ‫ع ا د ‪:‬‬ ‫‪ ‬ا‬


‫م‪.‬‬ ‫تا‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ت ا‬ ‫دم‬ ‫ر‬ ‫م ا وك ا‬ ‫د‬ ‫دم ذ ا و‬ ‫ن‪:‬‬ ‫ش ا‬ ‫دد‬ ‫‪‬‬
‫وراق ا‬ ‫د ار م‬ ‫ث وم ا راد‬ ‫‪،‬‬ ‫وق ا وراق ا‬ ‫ر‬ ‫دف ا‬ ‫دم‬
‫ن ا دم‬ ‫شا‬ ‫و ل‬ ‫ب ا ول ول ن أ وا م ا‬ ‫ن‪ ،‬ا‬ ‫و ل ا راء ن‬
‫ر م ن ا وراق‬ ‫ن‬ ‫ب ا‬ ‫ر و ول ا‬ ‫و‬ ‫ن ا راد ن ا روض ا‬
‫م‪ ،‬ط ب‬ ‫ا‬ ‫ر ‪،‬‬ ‫م ن ا وك ا‬ ‫ا د‬ ‫تا‬ ‫لا‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ن‪.‬‬ ‫شا‬ ‫ر ر‬ ‫ا ك ا ر زي ن ا وك ا‬
‫دام ذ ا و‬ ‫ا‬ ‫ا ك ا ر زي إ‬ ‫دة‬ ‫ا ودا ‪:‬‬ ‫دة‬ ‫ر ا‬ ‫‪ ‬ا دا‬
‫م‬ ‫ن‪ ،‬وا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫دي‪ ،‬وا د ن درة ا وك ا‬ ‫رار ا‬ ‫قا‬ ‫دف‬
‫د‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ما و‬
‫دم‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ت ا‬ ‫نا‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫لا‬ ‫‪:‬‬ ‫ا‬ ‫ل ا‬ ‫‪ -2‬و‬
‫ق أ داف ا‬ ‫و ار ب و روض وو ل د و واز ‪ ...‬ا ‪،‬‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫او ل ا‬
‫‪:1‬‬ ‫ا‬ ‫ونأ مو ل ذ ا‬ ‫وا‬ ‫وا‬ ‫وا‬ ‫د وا‬ ‫ا‬
‫ت‬ ‫ا دو أو إ دى ا‬ ‫ار إ‬ ‫ا رد‬ ‫د‬ ‫ر‬ ‫ر‬ ‫لا‬ ‫ا ر ‪:‬‬ ‫‪ ‬ار‬
‫ود‬ ‫دون أن‬ ‫ء ا‬ ‫ف وا‬ ‫ا‬ ‫ورة‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ر‬ ‫د ت ا‬ ‫ر‬ ‫و‬ ‫ا م‪ ،‬و وم ا ط ت ا‬ ‫ق ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫لد‬ ‫ص‬
‫اطب ا‬ ‫ض‬ ‫دث ا‬ ‫راد‪ ،‬و‬ ‫قا‬ ‫ضا‬ ‫ل‬ ‫ا دا ل‬
‫ر‬ ‫ر‬ ‫ر ح ا ر ت وا ر وم ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫د ت ا‬ ‫نر‬ ‫مأ‬ ‫ا ذي د‬
‫ري و ذا‬ ‫وا‬ ‫ق ا‬ ‫ضا‬ ‫وردة‪ ،‬و‬ ‫وا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫رة‬ ‫ا‬
‫ل‪.‬‬ ‫لا‬ ‫وى ا‬ ‫ن‬ ‫قا‬ ‫ن ز دة ا‬ ‫ما‬ ‫ل نا‬ ‫ا‬ ‫م‬
‫ص‬ ‫ن ا ود وم‬ ‫رة ن‬ ‫ت ا‬ ‫ق ا م‪ :‬ا‬ ‫ا‬ ‫‪ ‬ار‬
‫د‬ ‫ق ا م ن أ م او ل ا‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫را‬ ‫م‪ .‬و‬ ‫ق‬ ‫م دف‬ ‫وي‬
‫ق‬ ‫ر دا‬ ‫إ‬ ‫ج ذ ا‬ ‫لا‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫ذا‬ ‫اطب ا‬ ‫ن ا ز دة‬
‫ب دوث‬ ‫ل‬ ‫لا‬ ‫وى ا‬ ‫ق د زاد ن‬ ‫ن ذا ا‬ ‫ري إذا‬ ‫وا‬ ‫ا‬
‫ت)‪.‬‬ ‫ق (ا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫لار‬ ‫ن‬ ‫تا‬ ‫ضا‬ ‫م‪ ،‬ذا م‬

‫ق ذ ر‪ ،‬ص ‪. 0- 5‬‬ ‫ل‪ ،‬ر‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫‪ -1‬أ د‬

‫‪8‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ول ا ط‬ ‫م‬ ‫‪:‬‬ ‫ا طب ا‬


‫واء‬ ‫و‬ ‫ف‬ ‫م‬ ‫ف دان ا‬ ‫د‬ ‫تا‬ ‫أ د أ طر ا‬ ‫را ط‬
‫دد ا ط ن‪ ،‬وا‬ ‫ر ازن‬ ‫ر‬ ‫ا از د ا‬ ‫ل‬ ‫طور‬ ‫‪،‬‬ ‫أو‬ ‫د‬ ‫ت دول‬
‫‪ .‬و ون ذ ا‬ ‫ا‬ ‫ن اط‬ ‫ا ر‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫در ا ط ت ا‬
‫وم و د‬ ‫إ طء‬ ‫زوا‬ ‫د ن‬ ‫دي‪ ،‬ن ا‬ ‫ر ا طور ا‬ ‫و ار‬ ‫أ د ر‬
‫جا ط ‪.‬‬ ‫رو‬ ‫ت ا ظر‬ ‫فو‬ ‫‪ ،‬وا‬ ‫ف أ وا‬ ‫با‬ ‫ط ‪ ،‬و ذا‬ ‫ودق‬
‫و‬ ‫ا رع ا ول‪ :‬ر ف ا ط‬
‫‪ -1‬ر ف ا ط ‪:‬‬
‫‪:‬‬ ‫ذر‬ ‫رف ا ط‬ ‫د ددت‬
‫نا ل‬ ‫ص اذن م‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫ل‪" :‬ا ط‬ ‫ب ا دو‬ ‫با‬ ‫‪ -‬ا ر ف ا ول‪:‬‬
‫د"‪.1‬‬ ‫ل رة ا‬ ‫دو ‪ ،‬وذ ك‬ ‫م‬ ‫و‬ ‫ن‬ ‫ا ل‪ ،‬و‬ ‫ن‬ ‫و ار‬
‫ط ا طرار ر م ا درة وا ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫لا‬ ‫ب ن وة ا‬ ‫طل‬ ‫‪:‬‬ ‫‪ -‬ا رف ا‬
‫ج‪.2‬‬ ‫ا ل وا‬
‫ث‬ ‫دا‬ ‫لو ن‬ ‫ن ا ل إ ذا م ن د‬ ‫ط‬ ‫ص‬ ‫را‬ ‫‪ -‬ا ر ف ا ث‪:‬‬
‫ط ن‬ ‫م‬ ‫وا د‬ ‫ول‬ ‫ون‬ ‫لو‬ ‫ص ا ذي س د م‬ ‫د‪ ،‬وا‬ ‫ن وا د و ن‬
‫"‪.3‬‬ ‫ا وة ا‬ ‫م‬ ‫مو د ل‬ ‫ر‬
‫زات‬ ‫ث‬ ‫" ط " إذا و رت‬ ‫ول ن ا رد‬ ‫ط‬ ‫رف ا‬ ‫ا‬ ‫و ءا‬
‫‪4‬‬
‫د‪.‬‬ ‫را‬ ‫دا‬ ‫ا ل و ار ب‬ ‫و د ار‬ ‫ل‪،‬‬ ‫أن ون‪ :‬ا رد دون‬ ‫و‬
‫ص ا درن وا ار ن‬ ‫ط ‪ ":‬ما‬ ‫ل‬ ‫رف‬ ‫ص‬ ‫نا‬ ‫ق‬ ‫ل‬ ‫ن‬
‫ا ور ن ا ل"‪.‬‬ ‫زن‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫ا ل وا‬

‫ر وا وز ‪ ،‬ا ردن‪ ،7097 ،‬ص ‪.795‬‬ ‫ء‬ ‫ا و ‪ ،‬دار ا‬ ‫‪ ،‬اط‬ ‫دا‬ ‫تا‬ ‫د ا ح ا ور‪ ،‬أ‬ ‫‪ -1‬إ د‬
‫دي ر ح ور ‪،‬‬ ‫د ‪ ،‬ا دد ‪،07‬‬ ‫ا د ار ت ا‬ ‫‪،‬‬ ‫ا از ر‪ ،‬د ار‬ ‫ددات ا ط‬ ‫ر دو وآ رون‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫و‬ ‫‪-2‬‬
‫‪ ،709‬ص ‪. 795‬‬
‫ن ‪ -‬ا ردن‪ ،700 ،‬ص ‪.75‬‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫ا و ‪ ،‬دار وا ل‬ ‫‪ ،‬اط‬ ‫دا‬ ‫ل ا ف‪ ،‬ا‬ ‫د ا ر م ؤاد ا رس‪ ،‬و د إ‬ ‫‪-3‬‬
‫‪ ، 9 8 ،9‬ص ‪. 9‬‬ ‫ن‪ ،‬ط‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫ب‬ ‫س ا د ن‪ ،‬دار ا‬ ‫ر إ ار م‬ ‫دا‬ ‫‪ ،‬ر‬ ‫دا‬ ‫ون‪ ،‬أ ول ا‬ ‫وا‬ ‫‪ -4‬ر‬

‫‪9‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ح ن م ا ط ون‬ ‫ل ر م (‪ : ) 1-1‬إ‬ ‫ا‬

‫ون‬ ‫ط ون‬ ‫ون ن‬


‫ا ل‬
‫ا‬

‫ر ‪ ،‬ا دد ‪ ،22‬ا و ت‪ ،199 ،‬ص ‪.03‬‬ ‫ما‬ ‫ط ‪،‬‬ ‫دا‬ ‫در‪ :‬ر زي ز ‪ ،‬ا‬ ‫ا‬

‫سا ط ‪:‬‬ ‫‪-2‬‬


‫أ د‬ ‫دل ا ط‬ ‫‪ ،‬و د‬ ‫روري‬ ‫ن ا‬ ‫ا ط‬ ‫م وأ د‬ ‫ط‬
‫‪.‬‬ ‫ور‬ ‫ك‬ ‫م ن‬ ‫ا ط‬ ‫ج‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫د و م‬ ‫ا ؤ رات ا‬
‫ا وة‬ ‫دد ا ط ن ن ا ل إ‬ ‫‪،‬‬ ‫ت ار‬ ‫ن لا‬ ‫دل ا ط‬ ‫س‬ ‫دة‬
‫‪:1‬‬ ‫د ا‬ ‫دام ا‬ ‫د ط ز‬ ‫ط)‬ ‫ا‬ ‫(ا‬ ‫ا‬

‫×‬ ‫=‬ ‫(‪............... )07‬‬

‫ون ‪ +‬ا ط ون‬ ‫ا ط =ا‬ ‫ا‬


‫ون أو‬ ‫وا‬ ‫واء‬ ‫ن ا ل ا درن وا ار ن‬ ‫ن ا راد ا ذ ن م‬ ‫ا ط‬ ‫ون ا‬ ‫‪-‬‬
‫ون‪.‬‬
‫ن‬ ‫أو‬ ‫ل‬ ‫ن‬ ‫إن‬ ‫و‬ ‫أو ز‬ ‫‪ ،‬دوام‬ ‫ل‬ ‫ن ل ن‬ ‫د‬ ‫‪-‬‬
‫‪.‬‬ ‫ؤ‬ ‫د ا ر أو‬ ‫لأ ر‬
‫ل‬ ‫دون رص‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫ن‬ ‫وا‬ ‫ا ل وا ار ن‬ ‫م ا راد ا درن‬ ‫ا ط ون‬ ‫‪ -‬أ‬
‫م‪.‬‬
‫م‪:‬‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫دون ن ا‬ ‫راد ا ذ ن‬ ‫‪-‬أ‬

‫‪1‬‬
‫‪- Gregory. N.M, Macro économie, De Boeck, Paris, 3 eme édition, Paris, 2006, P24.‬‬

‫‪10‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫وق‪ ،‬و و ا ر ا ذي‬ ‫و و ‪9 -95‬‬ ‫‪ :‬و م ا راد ا ذ ن دون ا ن ا و‬ ‫* ا راد دون ن‬


‫أ رى‪.‬‬ ‫ف ن دو إ‬
‫وق‪.‬‬ ‫ش‪ ،‬و و ‪5‬‬ ‫د أو ا‬ ‫نا‬ ‫‪:‬‬ ‫* ا راد وق ن‬
‫‪:‬‬ ‫‪:‬و‬ ‫ت‬ ‫* ا راد ن‬
‫ا دارس‪.‬‬ ‫وط‬ ‫لا ر‬ ‫ب‬ ‫ا ل‬ ‫ا ت ا درة‬ ‫‪-‬‬
‫ا ل ل ر ت ا وت أو ا راد ا ذ ن‬ ‫وظ ف ر م در م‬ ‫ط ون ا‬ ‫‪ -‬ا راد ا ذ ن‬
‫دة‪.‬‬ ‫ور ا‬ ‫ظل ا‬ ‫رم‬ ‫وذ ك‬ ‫ون ن ا ل و ر ون‬
‫ب دم و ر رص‬ ‫م‬ ‫ا س ا‬ ‫ب‬ ‫‪ -‬ا راد ا ذ ن و ون ن ا ث ن ا ل‬
‫‪.1‬‬ ‫ا لا‬
‫‪ :‬أ واع وآ ر ا ط‬ ‫ا رع ا‬
‫ون م‬ ‫ف أ ب و ود‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ث‬ ‫أ‬ ‫ز ن أ واع ا ط‬ ‫إن ا‬
‫د ‪.‬‬ ‫ق ا داف ا‬ ‫ف نآ ر ا‬ ‫‪،‬ون ما‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫ا‬
‫‪ -1‬أ واع ا ط ‪:‬‬
‫‪:‬‬ ‫ذ ر‬ ‫ددت و و ت أ واع ط‬
‫د‬ ‫دورات ا‬ ‫ا رط‬ ‫ا ط‬ ‫(‪:)Cyclical unemployment‬‬ ‫ا دور‬ ‫‪ ‬ا ط‬
‫ض اطب‬ ‫ا‬ ‫دا إ‬ ‫ا‬ ‫ر أ‬ ‫د و م‬ ‫رات ا ر ود وا‬ ‫ث زداد ا ط‬
‫ضا ط‬ ‫د‪ ،‬و‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫دام ا ط‬ ‫فا‬ ‫ا ذي ؤدي إ‬ ‫ا‬
‫رة‪.3‬‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫ذا ا وع ن ا ط‬ ‫دام‪ ، 2‬ذا‬ ‫ث زداد ا‬ ‫ش‬ ‫ا‬
‫و ود أ راد‬ ‫إ‬ ‫ا‬ ‫را ط‬ ‫(‪:)Frictional Unemployment‬‬ ‫ا‬ ‫‪ ‬ا ط‬
‫ل ن‬ ‫أ‬ ‫ون ن وظ‬ ‫ول رة‪ ،‬أو‬ ‫ون ن وظ‬ ‫ا ل و‬ ‫درن‬
‫وا‬ ‫م و ار م‪ ،‬إ أ م م‬ ‫ار م وأ‬ ‫ب‬ ‫وظ ف‬ ‫ا و ت ا ذي و د‬
‫رورة‬ ‫د ن‬ ‫دد ن ا‬ ‫ن و ود ‪ ،4‬ا ر ا ذي ؤ د‬ ‫ر م‬ ‫ب دم‬

‫ت‬ ‫ص‬ ‫ر‪،‬‬ ‫وم ا‬ ‫ر‬ ‫دة‬ ‫ل‬ ‫ا از ر‪ ،‬ذ رة‬ ‫) د ار‬ ‫(د ار‬ ‫دل ا ط‬ ‫رات‬ ‫سأر ا‬ ‫ون‪،‬‬ ‫م‬ ‫‪-1‬‬
‫س‪ ،‬ط ف‪ ،7090/700 ،‬ص ‪. -5‬‬ ‫ر ت‬ ‫ر‪،‬‬ ‫د و وم ا‬ ‫ا وم ا‬ ‫‪،‬‬
‫‪.‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،700 ،‬ص ‪5‬‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫با‬ ‫‪ ،‬دارة‬ ‫دا‬ ‫ف‪ ،‬ا‬ ‫ن‬ ‫‪-2‬‬
‫‪ ،7005 ،‬ص ‪.75‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،‬ط‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫رة‬ ‫‪ ،‬دار ا‬ ‫دا‬ ‫دئ ا‬ ‫م داود‪ ،‬وآ رون‪،‬‬ ‫‪-3‬‬
‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،7001 ،‬ص ‪.95‬‬ ‫ر ‪،‬‬ ‫د ا د ار ت ا‬ ‫‪،‬‬ ‫دا‬ ‫د وض‪ ،‬د ل‬ ‫‪ -4‬ط ب‬

‫‪11‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ل‪. 1‬‬ ‫ن ا‬ ‫ل ن دة ا ث‬ ‫رض ا ل‬ ‫و ت ا‬ ‫ء ك أو ر ز‬ ‫إ‬


‫‪:2‬‬ ‫دة وا ل‬ ‫ظر‬ ‫و و ف رة ا‬
‫‪.‬‬ ‫ول‬ ‫ول ا ذي و ا راد ا‬ ‫را‬ ‫دل ا‬ ‫*‬
‫دي دو ‪.‬‬ ‫رار ا‬ ‫ا‬ ‫* در‬
‫د‪.‬‬ ‫د ن رات ا رواج وا‬ ‫با‬ ‫* دى‬
‫أ‬ ‫ا‬ ‫رف ا ط‬ ‫(‪:)Structural Unemployment‬‬ ‫ا‬ ‫‪ ‬ا ط‬
‫ط ت‬ ‫ف‬ ‫ا‬ ‫ؤدي إ‬ ‫ب ا طورات ا‬ ‫ب ن ا وة ا‬ ‫ب‬ ‫ا طل ا ذي‬
‫دث‬ ‫ن أن‬ ‫ذا ا وع ن ا ط‬ ‫ا و رة‪،3‬‬ ‫و وع ا‬ ‫ط‬ ‫د ا وط‬ ‫لا‬
‫‪.4‬‬ ‫ج‬ ‫زم‬ ‫رات ا‬ ‫نا‬ ‫و ت‬ ‫ظ ور ط ب‬
‫ظروف ا‬ ‫ا رط‬ ‫ا ط‬ ‫(‪ :)Seasonal Unemployment‬و‬ ‫ا و‬ ‫‪ ‬ا ط‬
‫وا م‬ ‫د‬ ‫ض ا ط ت ا‬ ‫ث طب‬ ‫ل ا ن‬ ‫‪ ،‬و دث ن‬ ‫وا‬
‫ل‪ ،5‬أي‬ ‫ر ا‬ ‫د‬ ‫ط‬ ‫ا و م وف ا‬ ‫ل‪ ،‬و د‬ ‫رة ن ا‬ ‫أ داد‬
‫ر‬ ‫ش اطب‬ ‫ا‬ ‫زء ن ا وة ا‬ ‫طل‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫وا م ازد ر ‪.6‬‬
‫ل‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫أ‬ ‫رف‬ ‫(‪:)Disguised unemployment‬‬ ‫ا‬ ‫‪ ‬ا ط‬
‫ل‪ ،‬وف‬ ‫لإ‬ ‫‪ ،‬أي أ إذا م‬ ‫ذ م‬ ‫ر أو‬ ‫ا‬ ‫لإ‬ ‫ج ا دي‬ ‫ا‬
‫‪.7‬‬ ‫ا‬ ‫وا‬ ‫م ن‬ ‫ط‬ ‫و ون‬
‫ر‬ ‫وا‬ ‫ض إراد‬ ‫طل ا رد‬ ‫( ‪ :)Optional Unemployment‬و‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫‪ ‬ا ط‬
‫ل أي د ل أ ر أو وظ‬ ‫أ‬ ‫وظ‬ ‫ول‬ ‫ا‬ ‫ا ل‪ ،‬وذ ك أ‬ ‫ر م در‬
‫و در ‪.8‬‬ ‫وى‬ ‫ب‬

‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،7008 ،‬ص ‪.7 5‬‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫د‬ ‫ر ا از ر ‪ ،-‬دار ا‬ ‫ل‪-‬ا‬ ‫ا‬ ‫دي‬ ‫حا‬ ‫رة‪ ،‬ا‬ ‫ن‬ ‫‪ -1‬د‬
‫ر‪ ،7001 ،‬ص ‪.779‬‬ ‫در ‪،‬‬ ‫‪،‬ا‬ ‫‪ ،‬ا دار ا‬ ‫دا‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ود‪،‬‬ ‫د وزي أ و ا‬ ‫‪-2‬‬
‫‪.7‬‬ ‫‪ ،9‬ص‬ ‫‪،‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،‬ط‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ن ا ظر وا ط ق‪ ،‬دار وا ل‬ ‫دا‬ ‫دئ ا‬ ‫د ا ر ن‪،‬‬ ‫ل‬ ‫ر ت‪ ،‬إ‬ ‫‪ -3‬ر‬
‫‪ ،9‬ص ‪. 0‬‬ ‫ر ‪ ،‬ا دد ‪ ،77‬ا و ت‪،‬‬ ‫ما‬ ‫ط ‪،‬‬ ‫دا‬ ‫‪ -4‬ر زي ز ‪ ،‬ا‬
‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،7000 ،‬ص ‪. 09‬‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫وا دار ا‬ ‫‪ ،‬دار ا‬ ‫دا‬ ‫ر‪ ،‬ا‬ ‫‪ -5‬أ د ا‬
‫‪ ،7000 ،9‬ص ‪.918‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،‬ط‬ ‫وا ر وا وز ‪،‬‬ ‫‪ ،‬دار ا ر ط‬ ‫دا‬ ‫ن أ و زت‪ ،‬أ س و دئ ا‬ ‫‪-6‬‬
‫‪ ،7091 ،9‬ص ‪. 9 1‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،‬ط‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫ا دي‬ ‫د ا داري وا ط ‪ ،‬دار و‬ ‫‪،‬ا‬ ‫‪ -7‬أ وب أد ب ا‬
‫‪ ،9‬ص ‪. 09‬‬ ‫ر‪،‬‬ ‫در ‪،‬‬ ‫‪،‬ا‬ ‫د ا‬ ‫د ا در ط ‪ ،‬ا ظر ا‬ ‫د‬ ‫د ا در‬ ‫‪-8‬‬

‫‪12‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ص در‬ ‫و ود‬ ‫(‪:)Mandatory Unemployment‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫‪ ‬ا ط‬


‫ار‬ ‫ث‬ ‫د (ا ل)‪،‬‬ ‫د‬ ‫ر ا‬ ‫د ا‬ ‫د‬ ‫ل‬ ‫ا ل‪ ،‬و ث‬
‫ر ‪.1‬‬ ‫ر إراد وا‬ ‫ا طل ن‬

‫‪ -2‬آ ر ا ط ‪:‬‬
‫ا دد‬ ‫م ن ظ رة ا ط‬ ‫ث‬ ‫أي‬ ‫ن ا ظوا ر ا ر ر وب‬ ‫را ط‬
‫أن‬ ‫ط‬ ‫ر أو ا د ل‪ ،‬و ن م‬ ‫ا‬ ‫ل در‬ ‫‪،‬‬ ‫ر ا‬ ‫ن ا‬
‫ك‬ ‫ط‪،‬‬ ‫او د‬ ‫ر‪ ،‬و س ذا ا‬ ‫و وا‬ ‫ر‬ ‫ء ذا ا‬ ‫ا‬ ‫و ‪ ،‬أ‬ ‫د‬ ‫ا‬
‫ك ن‪:2‬‬ ‫‪،‬‬ ‫تا‬ ‫را‬ ‫ا‬
‫رة‬ ‫ا رة و و ط ا‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫رة رب‬ ‫ك‬ ‫‪:‬‬ ‫ا وا ب ا‬ ‫‪-‬‬
‫ن ا روف أن‬ ‫ار م و ار م‪،‬‬ ‫دا م ا در‬ ‫ل‬ ‫رة‬ ‫م‪ ،‬ذ ا‬ ‫رة ط‬ ‫طول‬
‫ا دارس و ار ز‬ ‫أ ت‬ ‫ا‬ ‫ا وال ا‬ ‫أ رى‬ ‫ا ز ن‪ .‬و ن‬ ‫و‬ ‫رة وا رة‬ ‫ا‬
‫ون‬ ‫و‬ ‫طو‬ ‫د رة ز‬ ‫ص‬ ‫ل ذا ا‬ ‫وان دث وا‬ ‫ت‪ ،‬و‬ ‫وا‬ ‫ا ون ا‬
‫و‬ ‫ط ن‬ ‫ا‬ ‫و ت‬ ‫ض ا‬ ‫و ‪ .‬و ك‬ ‫دة‬ ‫ت أ رى‬ ‫وز‬ ‫ردود‬
‫از‬ ‫ز‬ ‫ر و ذا ؤدي إ‬ ‫ل‬ ‫أن ا دو‬ ‫‪ ،‬ذا‬ ‫و‬ ‫ت د‬ ‫ل إ‬
‫ض إ رادات‬ ‫ا‬ ‫ض ا د ول ا ذي ؤدي إ‬ ‫ا‬ ‫ؤدي إ‬ ‫أ رى ن ار ع ا ط‬ ‫ا دو ‪ ،‬و ن‬
‫ار ب‪.‬‬ ‫نا‬ ‫و‬ ‫ا‬
‫رة‬ ‫أ ذت أ دا‬ ‫واق ا‬ ‫ا وق ا واز ‪ ،‬ذ ا‬ ‫أ‬ ‫‪:‬‬ ‫ر ار‬ ‫ر ا ل‬ ‫‪ -‬ا‬
‫ن‬ ‫إ‬ ‫ار ب‪ .‬و‬ ‫نا‬ ‫رو‬ ‫رة ا‬ ‫ا‬ ‫ظ م إ‬ ‫ث‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬
‫ف ن‬ ‫رات ا‬ ‫ل‬ ‫ا ذي‬ ‫ر ار‬ ‫ر ا طع‬ ‫ك ا‬ ‫وى ا م‬ ‫ا‬ ‫ا ط ‪ .‬أ‬
‫دو‬ ‫ا‬ ‫ز‬ ‫رة‬ ‫د‬ ‫طع ار‬ ‫ر‬ ‫ن ا د ور ا‬ ‫ر ا ذي‬ ‫ل‪ ،‬ذا ا‬ ‫ا‬
‫ر‬ ‫طع‬ ‫وا ذي دور‬ ‫طع ار‬ ‫ل‬ ‫ب‬ ‫ق‬ ‫ن أن‬ ‫ار ب ا‬ ‫ا‬ ‫د‬
‫ا ظ ور‪.‬‬ ‫ار‬

‫‪ ،9‬ص ‪.75‬‬ ‫ر‪،‬‬ ‫‪،‬‬ ‫‪ ،‬ا دار ا‬ ‫دا‬ ‫ا‬ ‫وآ رون‪ ،‬د‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫‪-1‬‬
‫ا وم‬ ‫د ا از ري‪،‬‬ ‫ا‬ ‫د جا‬ ‫ا داء‬ ‫و‬ ‫ول ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬دا‬ ‫ا رو د‬ ‫ار ‪،‬‬ ‫دي‬ ‫‪-2‬‬
‫ي ‪ 7-‬وان ‪ ،700‬ص ‪.71‬‬ ‫ا از ر‪9 ،‬‬ ‫ر‪،‬‬ ‫د و وم ا‬ ‫ا‬

‫‪13‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫رت‬ ‫‪ ،‬دا‬ ‫ار ا دول ا‬ ‫وا‬ ‫وا‬ ‫رة وا ز‬ ‫لا‬ ‫‪ -‬ظ رة ا ر‪ :‬د ا ر ن أ رز ا‬
‫وى‬ ‫نا‬ ‫ر‬ ‫آ ر ا ط ف‪ .‬إذن‬ ‫ت ا ر وا ط‬ ‫ون‬ ‫ر‬ ‫ل‬ ‫ظ رة ا ر‬
‫رة‪.‬‬ ‫ا‬ ‫د وا ط‬ ‫ا‬ ‫ض‬ ‫ا‬
‫وت‬ ‫ول‬ ‫ار د ‪ ،‬إذ‬ ‫ق ار‬ ‫ل‪،‬‬ ‫ل ا رد‬ ‫‪ :‬إن دم‬ ‫ت ا‬ ‫ا‬ ‫‪-‬‬
‫ا‬ ‫‪ ،‬ذ ا‬ ‫ا‬ ‫ا ر‬ ‫رورة ا‬ ‫دأ‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫ي طر‬ ‫ار‬
‫ا و ل وا طرق‪ ،‬ل إ‬ ‫ء‬ ‫و ول ا‬ ‫وا‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫راء‬ ‫ا دو‬
‫درات‪ ... ،‬ا )‪.‬‬ ‫ط ا‬ ‫رام‪ ،‬ا ر ب‪،‬‬ ‫ار (ا ر ‪ ،‬ا‬ ‫ازدادت ا‬

‫ب‬ ‫وأ‬ ‫با ط‬ ‫ا رع ا ث‪ :‬أ‬


‫د ت ا دول‪،‬‬ ‫وس ا طر و دد ا‬ ‫ا ذي دق‬ ‫ل ا ط‬ ‫ت ن‬ ‫ا‬
‫با ط‬ ‫م‬ ‫صا‬ ‫دة‬ ‫و‬ ‫لا‬ ‫ب ذا‬ ‫ا دد ن ا‬ ‫إ‬ ‫ا ط‬ ‫و ود‬
‫‪.‬‬ ‫جا‬ ‫ت وو ل ا‬ ‫دد‬ ‫ون م‬
‫با ط ‪:‬‬ ‫‪ -1‬أ‬
‫ا وا د‪ ،‬و‬ ‫ف دا ل ا‬ ‫أ‬ ‫ر‪ ،‬و‬ ‫ن‬ ‫ب ا ط‬ ‫ف أ‬
‫‪:1‬‬ ‫ف ا دان‬ ‫د‬ ‫با‬ ‫أ ما‬ ‫طرق إ‬
‫دل ا و‬ ‫زد د‬ ‫ا ط‬ ‫ا‬ ‫با‬ ‫ر نا‬ ‫‪ :‬ا ذي‬ ‫‪ ‬ا و ا‬
‫ب د دة‪.‬‬ ‫ق‬ ‫دل أ ر ن رص‬ ‫ل‬ ‫و وة‬ ‫م‬ ‫ا‬
‫ب‬ ‫) و ذا‬ ‫ا‬ ‫(ا ط‬ ‫ر ا ط‬ ‫ا‬ ‫لا‬ ‫دا‬ ‫و و ‪ :‬ا ذي‬ ‫ا دم ا‬
‫ن‪.‬‬ ‫لا‬ ‫ت‬ ‫تا‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫دا‬ ‫ا‬
‫ض دد‬ ‫طر إ‬ ‫ل ن أر ح رب ا ل‪،‬‬ ‫ور‬ ‫ث أن ار ع ا‬ ‫ار ع ا ور‪:‬‬
‫م‪.‬‬ ‫نو ر‬ ‫ا‬
‫م‪.2‬‬ ‫ط و‬ ‫ا ذي‬ ‫ار ا‬ ‫جإ‬ ‫ر إذ م ؤدي ا‬ ‫ن نا‬ ‫زوف ا أر‬
‫‪.‬‬ ‫با دا‬ ‫ا‬ ‫ب اطب‬ ‫ور‬

‫ا وم‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫ص‬ ‫ر‪،‬‬ ‫دة ا‬ ‫ن ط ت ل‬ ‫ا از ر‪ ،‬ذ رة د‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ا دو وا‬ ‫ح ر د‪ ،‬از‬ ‫‪-1‬‬
‫ن‪ ،‬ا از ر‪ ،)7097-7099( ،‬ص ‪. 0-5‬‬ ‫د‪،‬‬ ‫أو ر‬ ‫ر‪،‬‬ ‫ر و وم ا‬ ‫د وا‬ ‫ا‬
‫‪2‬‬
‫‪ ،709‬ص ‪. 9‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪،‬‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫م ا ر ودي‪ ،‬دار آ‬ ‫ا‬ ‫وا د‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬دور ا‬ ‫‪ -‬ر ءار‬

‫‪14‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫جا ط ‪:‬‬ ‫ب‬ ‫‪ -2‬أ‬


‫ب‬ ‫صا د‬ ‫ا‬ ‫وف‬ ‫أي‬ ‫ا ط‬ ‫ج‬ ‫إن ا د ل ا‬
‫ب ذ ر‪:‬‬ ‫د ‪ ،‬و ن أ رز ذ ا‬ ‫ب‬ ‫د د و ل وأ‬ ‫‪،‬ون م‬ ‫و وع ا‬
‫ل أ رى‬ ‫ن أ‬ ‫ن‬ ‫ل درب ا‬ ‫ن‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫ت ط‬ ‫‪ ‬إذا‬
‫‪.‬‬ ‫ون‬ ‫ل ا ذي‬ ‫ءا و ما‬ ‫دا‬ ‫رو‬
‫ج و ض‬ ‫ف ا‬ ‫ض‬ ‫م‬ ‫ن أن‬ ‫ور‬ ‫ض ا‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ض‬ ‫‪‬‬
‫ل‪.1‬‬ ‫ت وظ ف ا زد ن ا‬ ‫ل وا ؤ‬ ‫ر لا‬ ‫ر رض‬ ‫ا‬
‫رة‪.2‬‬ ‫رو ت ا‬ ‫ا‬ ‫رة ن وك ا‬ ‫ا روض ا‬ ‫ب‬ ‫ول ا‬ ‫ل‬ ‫‪‬‬
‫‪:‬‬ ‫لا‬ ‫لا‬ ‫ن‬ ‫و‬ ‫ا ط ‪،‬‬ ‫ت و ار‬ ‫ك‬ ‫أن‬
‫ا ط‬ ‫ت‬ ‫ل ر م (‪)2-1‬‬ ‫ا‬

‫ور ن‪:‬‬ ‫لا‬ ‫رض‬ ‫ل‬ ‫ا‬


‫ل‪- .‬‬ ‫ن ر ا‬ ‫ل‪- .‬‬ ‫ر ا‬ ‫‪ -‬طو ر ا و ن‪- .‬‬
‫ف)‬ ‫(ا‬ ‫وق ا ل‪ - .‬طط إ دة ا و‬ ‫ل‬ ‫ن روط ا‬
‫ل‪.‬‬ ‫نا‬ ‫طق ا‬ ‫ا‬

‫ب‪:‬‬ ‫وز ا‬ ‫ص ن‬ ‫ا‬ ‫ا ل‪:‬‬ ‫ن ا در ن‬ ‫ص دد ا‬


‫ل‪.‬‬ ‫ض دة ا‬ ‫‪-‬‬ ‫وى ا ط‬ ‫د‪ - ،‬طو ر‬ ‫ا‬ ‫ض نا‬ ‫‪-‬‬
‫دة ا ل‪.‬‬ ‫‪ -‬إ دة‬ ‫وات ا درس‪.‬‬ ‫ا ل ا ز ‪ -،‬دد‬

‫ل‪:‬‬ ‫با‬ ‫ق‬


‫‪.‬‬ ‫لا‬ ‫درات ن‬ ‫دي‪ - .‬طو ر ا‬ ‫‪-‬ا وا‬
‫ت‪.‬‬ ‫ا ؤ‬ ‫ؤر‬ ‫ءا‬ ‫ضا‬ ‫‪-‬‬
‫ل‪.‬‬ ‫با‬ ‫ق‬ ‫ت‬ ‫‪-‬إ‬

‫ر‪ ،‬ص ‪.44‬‬ ‫‪ ،2‬دون‬ ‫ن‪ ،‬ط‬ ‫ر وا وز ‪ ،‬دون‬ ‫د ا م‪ ،‬ج ‪ ،2‬دار ا رب‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬د ل‬ ‫در‪ :‬وام و‬ ‫ا‬

‫‪.1‬‬ ‫‪ ،9‬ص‬ ‫‪ ،‬ا و ت‪،‬‬ ‫ار‬ ‫ط ‪ ،‬دار ا ر ط‬ ‫دا‬ ‫‪ -1‬ر زي ز ‪ ،‬ا‬


‫وا ر‬ ‫ط‬ ‫ود‬ ‫ر ا‬ ‫ا د د‪ ،-‬ا دار ا‬ ‫د ت ا ظم ا‬ ‫ك وا دة ا ر ب‪ -‬د ار ت‬ ‫نا‬ ‫زي‪ ،‬ا و‬ ‫دي‬ ‫‪ -2‬أ د‬
‫رة‪ ،7001 ،‬ص ‪.9 9‬‬ ‫وا وز ‪ ،‬ا‬

‫‪15‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫م وا ط‬ ‫نا‬ ‫س وا‬ ‫وذج‬ ‫ا ط ب ا ث‪:‬‬


‫ا ر زات‬ ‫ر‬ ‫م‪ ،‬و‬ ‫ف دان ا‬ ‫م وأ ر م ا‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫ظ ار‬
‫د‬ ‫ت ا‬ ‫ا‬ ‫دل ل‬ ‫ر‬ ‫ث‬ ‫و‬ ‫ت ا‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫وم‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫اظ رن‬ ‫د ن‬ ‫ذ آ ت‬ ‫م‬ ‫ف دول ا‬ ‫ا د‪ ،‬و‬ ‫ذة‬ ‫ا‬
‫د ‪.‬‬ ‫ل ا ظر ت ا‬ ‫ق ذك ن‬ ‫ن‬
‫‪ ،‬دأت‬ ‫ا‬ ‫د ا رب ا‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫دة دول رب أور‬ ‫د أن ا‬
‫ن‬ ‫ا‬ ‫م د ار‬ ‫ما‬ ‫د تا ط ‪،‬ون‬ ‫ار ت‬ ‫ا ظ ور ا و ت ا‬ ‫م‬ ‫ا‬
‫ت‬ ‫ن ا ظ ر ن أداة أ‬ ‫ر نا‬ ‫س ا ذي‬ ‫م وأ‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬
‫رة‬ ‫وك ا‬ ‫و ا‬ ‫ت ا ذي أدى إ‬ ‫ا‬ ‫ا ر ود ا‬ ‫تإ‬ ‫ذا‬ ‫د‬ ‫ا‬
‫ر‪ ،‬وز دة ا دل ا م و ‪.‬‬ ‫س وا‬ ‫ول‬
‫م وا ط ‪.‬‬ ‫نا‬ ‫ا رع ا ول‪ :‬ا‬
‫ز ‪.‬‬ ‫وا‬ ‫ا در ن ا‬ ‫م وا ط‬ ‫نا‬ ‫لا‬ ‫إ‬ ‫طرق‬
‫ا ط‬ ‫ن ظ ر‬ ‫ا‬ ‫د ار‬ ‫م ذا ا‬ ‫م وا ط ‪ :‬م‬ ‫ل ا‬ ‫‪ -1‬ا‬
‫و د‬ ‫طر ا‬ ‫ب ا دي (ا‬ ‫د ن ا‬ ‫ب ا‬ ‫ل ا‬ ‫م ن‬ ‫وا‬
‫ظل‬ ‫وق‪،‬‬ ‫ل‬ ‫ق ا وظ ف ا‬ ‫ور‬ ‫ر وا‬ ‫ك أن رو ا‬ ‫ا ود)‪ ،1‬و رض ا‬
‫ون ظ رة‬ ‫إ ر‬ ‫ر ‪ ،‬وأي ط‬ ‫ا‬ ‫د وان و دت‬ ‫ا‬ ‫و د ط‬ ‫ذ ا ظروف‬
‫ود ا وازن‪ ،‬أ‬ ‫ا ل‬ ‫وز دة ا ط ب‬ ‫ور ا‬ ‫وت ا‬ ‫ض‬ ‫رد ا‬ ‫زول‬ ‫ؤ‬
‫وى‬ ‫ار ع ا‬ ‫رب‬ ‫ا ود‬ ‫ز دة‬ ‫رض أ ظ رة د‬ ‫م‬ ‫ا‬
‫ظل ا وذج‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ن ا ط‬ ‫ا‬ ‫ن و‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫س ا‬ ‫ر‬ ‫ا م‬
‫‪:‬‬ ‫ا‬

‫‪1‬‬
‫‪-Gregory N.Mankiw, Mark P. Taylor, Principe de l'économie, 2éme édition, De Boeck, Paris, 2011 P: 839-840.‬‬

‫‪16‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫‪%‬‬
‫ك‬ ‫مو‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ل رم (‪ :) -9‬ا‬ ‫ا‬

‫‪%‬‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬

‫‪7‬‬ ‫در ‪ ،7001 ،‬ص‬ ‫ر‪ ،‬ا‬ ‫‪ ،‬ا دار ا‬ ‫دا‬ ‫دئ ا‬ ‫ا وآ رون‪،‬‬ ‫ن‬ ‫در‪ :‬أ د ر‬ ‫ا‬

‫م‪،‬‬ ‫دل ا‬ ‫ر ن‬ ‫ور ا ودي‬ ‫ا‬ ‫وى ا ط‬ ‫ن‬ ‫ور ا‬ ‫ر ا‬ ‫ث‬


‫ن ا ط‬ ‫و د‬ ‫ذك‬ ‫ا ط ا ودي (‪ ،)B‬وط‬ ‫ط‬ ‫د أي‬ ‫ق ا وازن‬ ‫و‬
‫ا ود‬ ‫(‪ ،) AB‬و ذ ك ز دة‬ ‫در‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫م‪ ،‬واذا و دت ط‬ ‫وا‬
‫ن‪.‬‬ ‫ز دة أو ا‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫را ط‬ ‫م دون أن‬ ‫دل ا‬ ‫ر وز دة‬ ‫ار ع ا‬ ‫ؤدي إ‬
‫اطب‬ ‫ز ‪ ،‬ا دور ا ذي‬ ‫ظر ا‬ ‫م وا ط ‪ :‬ن ا د و ت ا‬ ‫زي‬ ‫لا‬ ‫‪:‬ا‬
‫إدارة ذا‬ ‫ار‬ ‫دو ار ر ز و‬ ‫و‬ ‫أ ط‬ ‫دام‪،‬‬ ‫ج‪ ،‬ا‬ ‫وى ا‬ ‫دد‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫و‬ ‫‪ .‬إ أن ا زام ا‬ ‫ا‬ ‫قا‬ ‫وى ا ذي‬ ‫ا‬ ‫جإ‬ ‫ا و ول‬ ‫ا ط ب وو‬
‫ن‬ ‫ا‬ ‫د رب ن ا‬ ‫ز‬ ‫ق ذا ا دف د أ ر ا وف دى أ ع ا ظر ا‬
‫ل‬ ‫ن أي‬ ‫أ و‬ ‫ز‬ ‫ا‬ ‫ت ا‬ ‫ر‪ .‬د‬ ‫وى ا م‬ ‫د ا‬
‫ر‬ ‫ر ا‬ ‫نا‬ ‫كا‬ ‫ت‬ ‫ر‪ ،‬و ل‬ ‫وى ا م‬ ‫ددة‬ ‫وا ل ا‬ ‫ر‬
‫ا‬ ‫د‬ ‫درة ا‬ ‫قا‬ ‫وى ا‬ ‫وز‬ ‫د‬ ‫"ا‬ ‫إط ر "ا وة ا‬
‫زة ن أي إ‬ ‫ت‬ ‫وارد‪ .‬إ أ‬ ‫ل‬ ‫دام ا‬ ‫وى ا‬ ‫د‬ ‫ج‬ ‫وى ا‬ ‫ل‬ ‫د‬
‫ا ر م ن وة ا ظر‬ ‫ظل ذ ا ظروف‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫أ ر‬ ‫ددة ول ا دل ا و‬
‫ت دون ا ظر‬ ‫أ‬ ‫د ‪ ،‬إ‬ ‫ا‬ ‫إدارة ا‬ ‫س‬ ‫ز ‪ ،‬و ن ا ول ا م‬ ‫ا‬
‫وى‬ ‫ددة‬ ‫ا وا ل ا‬ ‫ن د م ظر وا‬ ‫ز‬ ‫و ر وا دة و‬ ‫ا‬
‫ارم‬ ‫وك‪ ،‬و‬ ‫ن‬ ‫ر ول ا ظر ا‬ ‫ار م‬ ‫ر ا دي‪،‬‬ ‫ر أو ا‬ ‫ا م‬
‫دد ا م‬ ‫د ار‬ ‫د ت وذ‬ ‫إ أ‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫و ا ول‬ ‫ن‬

‫‪17‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫وق‬ ‫ود‬ ‫ر ا دي ا ذي‬ ‫وى ا‬ ‫دد‬ ‫ن‬ ‫أ‬ ‫ر‪،‬‬ ‫وى ا م‬ ‫ا‬
‫ل‬ ‫وذج‬ ‫زة ن د م‬ ‫ز‬ ‫ت ا ظر ا‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫أي و ت ن ا و ت‪. 1‬‬ ‫ا ل‬
‫د‬ ‫د د‪،‬‬ ‫ر ا دي دون‬ ‫ر وا‬ ‫وى ا م‬ ‫ا‬ ‫‪ ،2‬ا ر ا ذي أ‬ ‫ا وذج ا‬
‫رج ا وذج‬ ‫ن‬ ‫ر و‬ ‫وى ا م‬ ‫ا راض أن ا‬ ‫ز إ‬ ‫ددا ن أ ع ا ظر ا‬
‫ن‬ ‫ر‬ ‫ر ا دي (‪)w=w0‬‬ ‫ددة‬ ‫‪ ،‬وأن ا وا ل ا‬ ‫ا‬ ‫دد وى ؤ‬ ‫دي‬ ‫ا‬
‫وى ا م‬ ‫دد ا‬ ‫ت‬ ‫ق‪ .‬و‬ ‫ن ا د ل‪ ،‬ا‬ ‫ا‬ ‫د إ‬ ‫ا وذج ا م ا ذي‬
‫ر‪.‬‬ ‫ر ا دي دون‬ ‫ر‪ ،‬وا‬
‫ز ‪ ،‬ذا ا‬ ‫ا ظر ا‬ ‫و ق‬ ‫ا‬ ‫رب ا‬ ‫ءت ا رة ا‬ ‫ود‬
‫ت‪ ،‬ن ك ا رة وا ق‬ ‫دا ا‬ ‫ار ت ا رب ا ور‬ ‫را‬ ‫ا‬ ‫تا‬ ‫ا‬
‫ن ا دى‬ ‫ر‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫رار ا‬ ‫أو ا‬ ‫دل ا ط‬ ‫ض‬ ‫ا‬ ‫واء ن‬ ‫ا ظر‬
‫ت أل‬ ‫ا‬ ‫ت ا رب ا‬ ‫ا رة ا‬ ‫د ت ا ط‬ ‫ذ ك أن‬ ‫ول‪ ،‬أ ف إ‬ ‫ا‬
‫ن‬ ‫نا رنا‬ ‫ل ا رة‬ ‫رط‬ ‫دل ا ط‬ ‫ل‬ ‫زأ‬ ‫ث و‬ ‫زون‪،‬‬ ‫و ا‬
‫ء‬ ‫ل س ا رة‪ ،‬إ أن ا وا‬ ‫ض ن ‪%99‬‬ ‫آ رون أ‬ ‫ن و‬ ‫ن ‪، %5‬‬
‫ت‬ ‫ا و ت ا ذي‬ ‫أ وأ ا ظروف ‪%7‬‬ ‫رط‬ ‫دل ا ط‬ ‫وز‬ ‫ث م‬ ‫و ت‬
‫ظم‬ ‫ر ا ق دى‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ن‬ ‫م‬ ‫وظ ‪ ،‬و‬ ‫و ر‬ ‫م‬ ‫د ت ا‬
‫د ن ‪.3‬‬ ‫ا‬
‫م‪،‬‬ ‫وا‬ ‫ن ا ط‬ ‫د‬ ‫دم و ود‬ ‫ك‬ ‫ل ا‬ ‫ق‬ ‫ز‬ ‫ل‬ ‫و ذا ن‬
‫ل ا وا ‪:‬‬ ‫لا‬ ‫ذك ن‬ ‫و ن و‬

‫ر وا وز ‪ ،‬ا ردن‪ ،700 ،‬ص ‪.9 9‬‬ ‫د ‪،‬ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫م‪ ،‬ا و ت ا ظر و‬ ‫وا‬ ‫ر ا د غ‪ ،‬ا ط‬ ‫‪ -1‬أ‬
‫‪.7 8-7‬‬ ‫‪ ،9‬ص‬ ‫ر ‪ ،‬ا دد ‪ ،77‬ا و ت‪8 ،‬‬ ‫ما‬ ‫رة‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ت ا أر‬ ‫طر‬ ‫ل‬ ‫ط ‪،‬‬ ‫دا‬ ‫‪ -2‬ر زي ز ‪ ،‬ا‬
‫ق ذ ر‪ ،‬ص ‪.9 5‬‬ ‫ر ا د غ‪ ،‬ر‬ ‫‪ -3‬أ‬

‫‪18‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ز ن‬ ‫مو‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ل ر م (‪ :)4-1‬ا‬ ‫ا‬

‫‪%‬‬

‫‪%‬‬

‫‪ ،9‬ص‬ ‫در ‪8 ،‬‬ ‫ب‪ ،‬ا‬ ‫‪ ،‬ا دار ا‬ ‫د ا‬ ‫د ا در ط ‪ ،‬ا ظر ا‬ ‫د‬ ‫د ا در‬ ‫در‪:‬‬ ‫ا‬

‫م‪،‬‬ ‫وا‬ ‫ن ا ط‬ ‫د‬ ‫دم و ود‬ ‫ق‬ ‫ق‪،‬‬ ‫ل ا‬ ‫ف‬ ‫ل‬ ‫ذا ا‬
‫دة ظروف ا ر ود‬ ‫ت‬ ‫ا‬ ‫ز ا‬ ‫ا ظر ا‬ ‫ظ رت‬ ‫ل ا ظروف ا‬ ‫ذك ن‬ ‫و‬
‫را ط ‪.‬‬ ‫وا‬
‫ا‬ ‫إ‬ ‫ر‬ ‫م وا‬ ‫ر ا‬ ‫ذا ا و وظل و وع‬ ‫ر ا ل‬ ‫ا‬
‫ا وذج‬ ‫ت ا راغ ا ظري ا ذي‬ ‫ت‪ ،‬وا‬ ‫ا‬ ‫س"‬ ‫"و م‬ ‫ء‬ ‫ا‬
‫م‪.‬‬ ‫ور وا‬ ‫را‬ ‫ث‬ ‫زي ن‬ ‫ا‬
‫س‪.‬‬ ‫‪:‬‬ ‫ا رع ا‬
‫ن‬ ‫ط‬ ‫ر د ار‬ ‫‪859‬‬ ‫دي ا وز دي ‪A.W.Phillips‬‬ ‫ما‬
‫ت ذ ا د ار‬ ‫طول رة ‪ ،859 -8 8‬و د أ‬ ‫دة‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ور وا ط‬ ‫م ا‬
‫ا م‬ ‫د ن‪ ،‬وأط ق‬ ‫ن ا‬ ‫ش وا‬ ‫در‬ ‫ت‪ ،‬و‬ ‫ا‬ ‫د ا‬ ‫ود ا‬
‫ور‪ ،‬و د‬ ‫و د تا‬ ‫نا ط‬ ‫س و ود‬ ‫س (‪ .) Philips Curve‬د و ل‬
‫ض رض وو ود‬ ‫ك‬ ‫ن‬ ‫وق ا ل‪ ،‬ذا‬ ‫أ س ظر ا وازن ا ز‬ ‫س‬
‫ك‬ ‫م‪ ،‬أ إذا ن‬ ‫و و ون رض وة‬ ‫ول أ ور‬ ‫ل‬ ‫را‬ ‫ن ذا‬ ‫ط‬
‫‪.‬‬ ‫ا دا‬ ‫ب ا درة‬ ‫ل‬ ‫أ ور‬ ‫وق ا ل‬ ‫اطب‬ ‫ض‬

‫‪19‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫‪:1‬‬ ‫س‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫و ن‬

‫ور‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫دل ا‬ ‫‪:‬‬


‫س‬ ‫دد و‬ ‫ت‬ ‫‪:‬‬
‫س‬ ‫‪ :‬ا دار ( ل)‬
‫ا رة ‪.t‬‬ ‫دل ا ط‬ ‫وب‬ ‫‪:‬‬
‫رح ذ ا‬ ‫ءت ظر ت‬ ‫ت‪ ،‬م‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫ذ ا‬ ‫ود أ ت‬
‫ر‬ ‫د ت ا‬ ‫ث رط ن‬ ‫رح ذ ا رة‬ ‫‪9‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪،Lipsey‬‬ ‫دي‬ ‫ث م ا‬
‫م‬ ‫ض‬ ‫ض اطب ا‬ ‫زاد‬ ‫أ‬ ‫ل‪ ،‬وا‬ ‫وق ا‬ ‫ض اطب‬ ‫ر ا دي و د ت‬ ‫ا‬
‫ور‪.2‬‬ ‫دل ا‬ ‫وار‬ ‫ا ط‬
‫‪:‬‬ ‫سا‬ ‫ل‬ ‫ل ا وا‬ ‫وا‬

‫‪dw/w‬‬ ‫(‪)5-1‬‬

‫‪2%‬‬

‫‪0‬‬ ‫)‪(U‬‬
‫‪0.8%‬‬ ‫‪2.5%‬‬ ‫‪5.5%‬‬

‫‪-1‬‬

‫‪.192‬‬ ‫‪7002‬‬ ‫‪:‬‬ ‫‪:‬‬

‫رن‪ ،‬وأن ذ‬ ‫رط ا‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫وا ر‬ ‫ا‬ ‫ورة و‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫و‬
‫د‬ ‫ور ا د‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫دل ا‬ ‫أن‬ ‫ر ‪ ،‬ا ول و‬ ‫ن ط‬ ‫ا‬
‫د‬ ‫ور ا د‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫دل ا‬ ‫أن‬ ‫و‬ ‫وى ‪ ،%0.8‬وا‬ ‫ا‬ ‫إ‬ ‫دل ا ط‬ ‫ض‬
‫‪3‬‬
‫ل ‪.%900‬‬ ‫ا روض ن ا‬ ‫د‬ ‫‪%-9‬‬ ‫ا د‬

‫‪ ،9‬ص ‪. 8 1‬‬ ‫‪ ،‬ا و ت‪1 ،‬‬ ‫با‬ ‫ا د ‪،‬ا‬ ‫دا‬ ‫ل‪ ،‬ظر ت ا‬ ‫‪-1‬‬
‫ق ذ ر‪ ،‬ص ‪. 1‬‬ ‫دا ‪ ،‬ر‬ ‫ن‪ ،‬أ رة‬ ‫‪ -2‬دم‬
‫‪.9‬‬ ‫ق ذ ر‪ ،‬ص‬ ‫ر ا د غ‪ ،‬ر‬ ‫‪ -3‬أ‬

‫‪20‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫دل ا ط‬ ‫ن و ود‬ ‫و‬ ‫(‪ )dw/w‬و ‪%7‬‬ ‫و ا‬ ‫دل‬ ‫ن‬ ‫إذا‬ ‫س أ‬ ‫وو د‬
‫و ب ول‬ ‫ور‬ ‫رار ا‬ ‫ا‬ ‫ظ‬ ‫ر‪ ،‬و‬ ‫رار ا‬ ‫ق ا‬ ‫‪%7.5‬‬
‫در ‪.1%5.5‬‬ ‫دل ط‬
‫م ن أ ل‬ ‫وا‬ ‫دل ا ط‬ ‫ن‬ ‫رن ا ذ ن طر وا‬ ‫س ا دد ن ا‬ ‫ق‬
‫ءت‬ ‫‪ ،9807‬د ذ ك‬ ‫‪Henry Thornton ،9 57‬‬ ‫‪ 8 71‬و ‪David Hume‬‬ ‫‪johnlaw‬‬
‫ر ت ن ا رن‬ ‫ا‬ ‫ظ رت‬ ‫ت ل ن ‪ Thomas Attwood‬و ‪ JhonStwart Mill‬ا‬
‫ر‬ ‫إر‬ ‫ءت د ار‬ ‫د ذك‬ ‫‪،‬‬ ‫رة‬ ‫ا‬ ‫رة ا‬ ‫ر وا ذان‬ ‫ا‬
‫دة ا ر‬ ‫و ت ا‬ ‫ر وا ط‬ ‫ر ا‬ ‫ر‬ ‫ت‬ ‫م و ق إ‬ ‫‪ 9 7‬وا ذي‬
‫م‬ ‫أن ار ع ا‬ ‫ا ط‬ ‫مإ‬ ‫نا‬ ‫ا‬ ‫ر أن ا‬ ‫ل ا رة ‪ 9 75-9 95‬و رى‬
‫ر أن ا‬ ‫أد‬ ‫ر ا وظ ف وا ط ‪،‬‬ ‫جو‬ ‫از ز دة ا‬ ‫ر ا ر ح وور‬
‫ا وظ ف‪ ،‬ن ا ص ا م‬ ‫أي‬ ‫ر ا ذي س‬ ‫وى ا‬ ‫وس‬ ‫م وا ط‬ ‫نا‬
‫ذ‬ ‫د‬ ‫طط‬ ‫ن‬ ‫ا رة ‪،8579-8589‬‬ ‫ل ا ر ط ‪ %51‬ط ق‬ ‫ر و أن‬ ‫د ار‬
‫دل‬ ‫ر‬ ‫ب ا رة ‪ ،8579-8589‬ن ا‬ ‫س‬ ‫تا ط‬ ‫ل ا رة ‪8589-851‬‬ ‫‪ ، 851‬و‬
‫رة‪.2‬‬ ‫ر‬ ‫أن ا‬ ‫ر‪،‬‬ ‫م ن أل‬ ‫ا‬
‫ـ ‪Dick-‬‬ ‫ا و‬ ‫س ا رة ر ‪ ،‬ا د ار‬ ‫ن ول ا و وع‬ ‫ظ رت د ار ن‬
‫سا‬ ‫ـ ‪ R-Laurence‬و ‪Robert-J-Ball‬‬ ‫‪ ،8595‬أ ا‬ ‫‪ Mireaux‬و ‪J-C-R-Dow‬‬
‫س و‬ ‫أن‬ ‫إ‬ ‫أ ر‪،‬‬ ‫ظر‬ ‫وذ ك‬ ‫س و ا ذي ت ا‬ ‫ل‬ ‫ن‬
‫رار‬ ‫ا‬ ‫س و أول ن ر ز‬ ‫أن‬ ‫د ذ ك‪،‬‬ ‫ل ا‬ ‫ا ذي‬ ‫ا و د ا ذي ر م ا‬
‫ر‬ ‫‪85‬‬ ‫د ‪،‬‬ ‫ا‬ ‫داة‬ ‫رة طو )‪ ،3‬و م ا ذ‬ ‫ر‬ ‫س‬ ‫(‬ ‫ا‬
‫ن‬ ‫وان ( ‪ )Le rôle de la Politique monétaire‬و‬ ‫ل‬ ‫ون رد ن‬ ‫دي‬ ‫ا‬
‫نا ط‬ ‫ر و‬ ‫ا د ا‬ ‫ن‬ ‫أ‬ ‫‪ ،‬وأو‬ ‫و‬ ‫تا د‬
‫ر‬ ‫لآ ر‬ ‫دي ‪Edmund Phelps‬‬ ‫ر ا‬ ‫س ا رة‬ ‫س‪،‬‬ ‫م‬ ‫وا‬
‫م‪.4‬‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا دا‬ ‫ا‬

‫‪.‬‬ ‫ن‪ ،‬ا ردن‪ ،‬ط ‪ ،7001 ،9‬ص‬ ‫ر وا وز ‪،‬‬ ‫‪ ،‬دار وا ل‬ ‫دا‬ ‫لا‬ ‫د‪ ،‬د‬ ‫ر‬ ‫دا‬ ‫ف‬ ‫ن‪،‬‬ ‫د‬ ‫‪-1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪- Robert J.Gordon, The history of the Phillips curve: consensus and bifurcation, op, c.i.t, P 6.‬‬
‫‪3‬‬
‫‪- Anthony M.Santomero, John JohnJ.Seater, The inflation-unemploymenttrade-off: a critique of the literature, journal‬‬
‫‪of economicliterature, Vol 16, N 2, 1978, P 500.‬‬
‫‪4‬‬
‫‪- Gregory N.Mankiw, Mark P.Taylor, Principes de l'économie, 2éme édition, De Boeck, Paris, 2011, P1024.‬‬

‫‪21‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫س‪.‬‬ ‫دي‬ ‫ا رع ا ث‪:‬‬


‫د‬ ‫ل ا رة (‪،)85 5-8595‬‬ ‫ظر و‬ ‫دا‬ ‫س‬ ‫ن د‬ ‫إن‬
‫ن‬ ‫ا‬ ‫ت‪ ،‬وذ ك أن ا‬ ‫د ا‬ ‫ذ أوا ر‬ ‫ر‬ ‫ك‬ ‫زاز د د و م و‬ ‫رض‬
‫ر‬ ‫ن‬ ‫س‬ ‫ز‬ ‫ب‬ ‫ر‬ ‫ر ت‬ ‫د‬ ‫م و د ت ا ط‬ ‫د ت ا‬
‫‪.‬‬ ‫ا ر ود ا‬
‫ون رد ن ‪M.Fridman‬‬ ‫م‬ ‫د ن ن‬ ‫دد ن ا‬ ‫د د ت‬ ‫ل ذ ا‬ ‫إن‬
‫ل‬ ‫ر‬ ‫ن ا‬ ‫ذ‬ ‫دي‬ ‫ا س ا‬ ‫د‬ ‫ذج‬ ‫طو ر‬ ‫س ‪ A.Phelps‬إ‬ ‫وأد و د‬
‫ع‬ ‫ذج ن إ‬ ‫ت كا‬ ‫ود‬ ‫م وا ط‬ ‫نا‬ ‫ا د‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ا و ت‬
‫وم‬ ‫م ا‬ ‫وا‬ ‫ن ا ط‬ ‫ا د‬ ‫أن ا‬ ‫ا س وا ر ‪ ،‬و دا وا‬ ‫س إ‬
‫ا طو ل‪.1‬‬ ‫ا دى ا ز‬ ‫رار‬ ‫أو ا ت وا‬ ‫نا‬ ‫أ س‬ ‫س‬
‫ور و ز‬ ‫ب‬ ‫ث ا ط ع أن‬ ‫‪، 85‬‬ ‫ول رة‬ ‫وذ‬ ‫ن رض رد ن‬
‫و ذا‬ ‫د ت ا ط‬ ‫ض‬ ‫دم ا‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ر ظ رة ا ز دة‬ ‫و م‬ ‫ا ظر ا‬
‫ت‬ ‫ر‬ ‫ءا‬ ‫ا دي‬ ‫ا و‬ ‫ل رد ن ر س ا و‬ ‫ء‬ ‫‪ ،‬ود‬ ‫ر ود ا‬
‫ذ ر‪:‬‬
‫ظرة ن ا ر ن وا ط ن‪.‬‬ ‫و تا‬ ‫ا‬ ‫ز‬ ‫رورة وق ا ل‬ ‫‪‬‬
‫م‪.‬‬ ‫وى ا‬ ‫داث و ت‬ ‫وان و ون‬ ‫‪ ‬ا‬
‫د‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫وى ط‬ ‫ك‬ ‫‪‬‬
‫‪:‬‬ ‫ل‬ ‫روض أ رى‬ ‫إ‬
‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ظل ا‬ ‫لا ؤ‬ ‫‪‬‬
‫ر ‪.‬‬ ‫قأ‬ ‫ا ؤ‬ ‫‪‬‬
‫رة وا طو ‪.‬‬ ‫لا‬ ‫نا‬ ‫‪ ‬ا ر‬
‫دل‬ ‫ر إ‬ ‫ور ا ودي‬ ‫ن ا‬ ‫ل‬ ‫س‬ ‫ون رد ن‬ ‫د و ف‬
‫راض‬ ‫سأ ذ‬ ‫أن‬ ‫ذا إ‬ ‫‪ ،‬ور‬ ‫را‬ ‫دل ا‬ ‫ر إ‬ ‫ن أن‬ ‫د‬ ‫را‬ ‫ا‬
‫ور‬ ‫ا‬ ‫رات ا و‬ ‫و‬ ‫ون‬ ‫ور ا‬ ‫رات ا و‬ ‫ا‬ ‫زن ا ذي ص‬ ‫ا‬
‫ور طرو‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫دل ا‬ ‫إ‬ ‫ور ا أر‬ ‫ر ا‬ ‫ورأى رد ن ن ا وا ب أن‬ ‫ا‬
‫ط ة ـ‪w=f(u) :‬‬ ‫س‬ ‫د‬ ‫ور‬ ‫د ا‬ ‫ت‬ ‫إذا‬ ‫ر‪ .‬و‬ ‫رات ا‬ ‫ا و‬

‫‪.‬‬ ‫ق ذ ر‪ ،‬ص‬ ‫‪ -1‬ر زي ز ‪ ،‬ر‬

‫‪22‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ت‪:‬‬ ‫د رد ن أ‬
‫ر‪.1‬‬ ‫رات ا‬ ‫دل ا و‬ ‫‪: Pe‬‬ ‫دل ا ط ‪،‬‬ ‫‪:U‬‬ ‫ور‪،‬‬ ‫دل ا‬ ‫‪:w‬‬
‫ث ل‬ ‫س‪،‬‬ ‫ت‬ ‫ور دة‬ ‫ل‬ ‫ا‬ ‫إن إد ل ا و ت ا‬
‫دا ت أ رت‬ ‫ت دت‬ ‫ا‬ ‫تو‬ ‫ا‬ ‫ن‪ ،‬و ل‬ ‫ر‬ ‫ر نأ ل‬
‫ل‬ ‫ور وأ ذ ا‬ ‫ر وا‬ ‫ر ا‬ ‫أ د ت آ ار‬ ‫‪،‬‬ ‫وا ط ب ا‬ ‫ا رض ا‬
‫را‬ ‫ا‬ ‫م ا و ‪ ،‬وأدى ذ ك إ‬ ‫لا‬ ‫ار ار م ا‬ ‫ر‬ ‫نا‬ ‫ذون‬ ‫ذك‬
‫ل‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ن ا ط‬ ‫دم و ود‬ ‫م‪ ،‬و‬ ‫وا‬ ‫ن ا ط‬ ‫رة)‬ ‫(ا‬ ‫ا‬
‫ا طو ‪.‬‬
‫ل ا وا ‪:‬‬ ‫لا‬ ‫ذك ن‬ ‫و ن و‬
‫‪dw/w‬‬

‫)‪(2‬‬
‫‪.‬‬ ‫(‪)6-1‬‬

‫)‪(1‬‬

‫‪Pe=0‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬
‫‪x‬‬

‫‪q‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪Pe=x-q‬‬

‫‪0‬‬ ‫)‪(U‬‬
‫‪U1‬‬ ‫‪U0‬‬

‫‪21‬‬ ‫‪199‬‬ ‫‪776‬‬ ‫‪:‬‬

‫إ‬ ‫ور ا‬ ‫ا‬ ‫أ‬ ‫ور ا د‬ ‫ا‬ ‫ر ا وي‬ ‫ا‬ ‫إ‬ ‫ور ا أر‬ ‫ر ا‬ ‫ث‬
‫ل‬ ‫س (‪ )Pe=1‬وأن ا ط ‪A‬‬ ‫ا‬ ‫(‪ ) 9‬و ا‬ ‫رض أن ا‬ ‫د ت ا ط ‪،‬‬
‫ر‪.‬‬ ‫و ن‬ ‫ر‬ ‫وا و‬ ‫ا دل ا‬ ‫د‬ ‫ث ون‬ ‫ط ا وازن‬
‫اطب‬ ‫رن إ‬ ‫ذا د‬ ‫‪U1‬‬ ‫إ‬ ‫ت ا ط‬ ‫دي وا‬ ‫ا‬ ‫راض دوث و‬
‫رك‬ ‫د د‬ ‫ون ا‬ ‫ر ا دي ‪ X‬و‬ ‫دل ا‬ ‫ز دة‬ ‫أ ر و ذا ؤدي إ‬ ‫ا‬
‫دل و‬ ‫دل أ ر ن‬ ‫ور از د‬ ‫د دة ‪ B‬ظ ار ن ا‬ ‫ط‬ ‫لإ‬ ‫ل‬ ‫را‬ ‫س‬
‫ر و رض أن ذ ا ز دة در ـ‬ ‫وى ا م‬ ‫ار ع ا‬ ‫إ‬ ‫ذا ؤدي‬ ‫ا‬
‫(‪ )8‬إ‬ ‫س ن او‬ ‫ل‬ ‫‪ ،‬و ل ذ ا و ت ا د دة‬ ‫ا‬ ‫ؤو‬ ‫(‪)x-q‬‬

‫‪1‬‬
‫‪-MechelDevoluy: Theoriesmacroeconomiques, Paris, ARM and Colin, 2eme édition, 1998; P 101.‬‬

‫‪23‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫أن ذا ا‬ ‫د‪،‬‬ ‫م ا‬ ‫دل ا‬ ‫ف‬ ‫دأ ا و ت ا‬ ‫(‪) 7‬‬ ‫او‬


‫او‬ ‫‪ ،‬وا ط ‪c‬‬ ‫أ‬ ‫إ‬ ‫ا لا‬ ‫ك و ت د دة‬ ‫ت‬ ‫ر ن‬ ‫ر‬
‫ر وأن‬ ‫ل ا‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫دل ن ا ط‬ ‫و د ط‬ ‫أ‬ ‫ل إ‬ ‫ا د د‪ ،‬و ر ا‬ ‫ا وا ز‬
‫م‬ ‫دل ا‬ ‫ل ا طو ل ض ا ظر ن‬ ‫ا‬ ‫اط‬ ‫دل ا ط‬ ‫دل ‪U0‬‬ ‫وف‬ ‫دل ا ط‬
‫ا ط ‪. U0AC‬‬ ‫ود و ذا‬ ‫ذ‬ ‫ل ا طو ل‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫أن‬ ‫و ذا‬

‫‪24‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ا و وع‬ ‫‪ :‬ا درا ت ا‬ ‫ثا‬ ‫ا‬


‫ت‬ ‫ث ا‬ ‫م‪،‬‬ ‫ا ط‬ ‫و ت ا د د ن ا د ار ت ط ق ا ظر ت ا‬
‫ن ا رض‬ ‫‪،‬و‬ ‫ذ ا‬ ‫م وا ط ‪ ،‬وأ رى‬ ‫نا‬ ‫و ود‬ ‫ا د ار ت إ‬
‫ذ ا د ار ‪:‬‬ ‫ت ذ ا ظ رة‪ ،‬و ر‬ ‫ا‬ ‫ول ذ ر أ م ا د ار ت ا ر‬ ‫ل‬ ‫لا‬
‫ا ط ب ا ول‪ :‬أ م ا درا ت ا‬
‫ا از ر‪.‬‬ ‫م‬ ‫ظ رة ا‬ ‫د و‬ ‫ا‬ ‫وان‪ :‬د ار‬ ‫ت‪،)700 ( ،‬‬ ‫د‬ ‫‪ .1‬د ار ‪:‬‬
‫ل‬ ‫د ا از ري ن‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ط ق أ ر‬ ‫إ‬ ‫إ‬ ‫د ت ذ ا د ار‬
‫ث أن‬ ‫رة ‪700 -9 88‬‬ ‫ن طرق د ار‬ ‫ر ا ظ رة ا‬ ‫رط ا ط‬
‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ر‬ ‫ل ا‬ ‫ا‬ ‫و ود‬ ‫ا و ل إ‬ ‫ا‬
‫ل‬ ‫ذات‬ ‫س ا د م و ت ا‬ ‫د‬ ‫ن ا ول ن‬ ‫ا از ر‪ ،‬و‬
‫ا از ر‪.‬‬ ‫را‬ ‫ل و دد‬
‫ل ا رة‬ ‫ا زا ر‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫وان‪" :‬إ‬ ‫‪،)233 ( ،‬‬ ‫ت‬ ‫‪ .2‬د ار ‪:‬‬
‫‪:‬‬ ‫ذ ا طرو‬ ‫ورت إ‬ ‫ث‬ ‫(‪: ")233 -19 3‬‬
‫ذ‬ ‫ص‬ ‫‪ ،)7005-9‬و‬ ‫ل ا رة (‪0‬‬ ‫ا از ر‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫إ‬
‫رف ذ ا ز‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫د ا أر‬ ‫ا‬ ‫ز‬ ‫م ا د ا دد‬ ‫رورة‬ ‫ا د ار‬
‫‪ ،‬وا طورات‬ ‫ا ظ م ا أر‬ ‫م إد‬ ‫ا از ر وذ ك‬ ‫‪ ،‬ن‬ ‫دول ا‬
‫ل‬ ‫ا از ر‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫د ار‬ ‫‪ ،‬و د ر زت‬ ‫وا و ت ا‬
‫س‬ ‫م و ذا‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫ن ظ ر‬ ‫طرد‬ ‫‪ ،) 7005-9‬ن و ود‬ ‫(‪0‬‬
‫د ا از ر‪.‬‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫طق‬ ‫س‪ ،‬و‬
‫ل ا رة (‪ )233 -19 3‬درا‬ ‫ا زا ر‬ ‫ور‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫‪"،‬‬ ‫دي د‬ ‫‪ .0‬د ار ‪:‬‬
‫م‬ ‫نا‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫‪:‬‬ ‫ا د ار‬ ‫ور إ‬ ‫د "‪ : )2339-233 ( ،‬و‬ ‫ا‬
‫ا از ر؟‪.‬‬ ‫ور‬ ‫وا‬
‫ر‪،‬‬ ‫أ ر‪-‬‬ ‫ا‬ ‫ا د ار‬ ‫ل ا ظري‬ ‫ط قا‬ ‫إ‬ ‫ت ا‬
‫ور‬ ‫و ا‬ ‫ن أر‬ ‫ث‬ ‫د ا از ري‬ ‫ز ا‬ ‫ا ذي‬ ‫ا ول ا‬ ‫ط‬
‫‪-9‬‬ ‫ل ا رة (‪0‬‬ ‫ط ت از ر‬ ‫ل‬ ‫س‬ ‫در‬ ‫ت‬ ‫را‪،‬‬ ‫ر‬ ‫ا‬
‫د ‪ ،‬ا‬ ‫و ت ا‬ ‫ا‬ ‫دي‬ ‫ا‬ ‫ل ذ ا‬ ‫‪،) 7005‬‬
‫ط ق‬ ‫إ‬ ‫دت ك ا رة‪،‬‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ا ظروف ا‬ ‫و ذا ا‬

‫‪25‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫رار‬ ‫ت ا‬ ‫ل ا و ت د‬ ‫إد ل‬ ‫م‬ ‫ذج ا‬ ‫‪ ،‬أ‬ ‫ل ا‬


‫س‬ ‫رة ا د ار‬ ‫ا از ر ط‬ ‫م وا ط‬ ‫ن ا‬ ‫ل ا طو ل‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫رد ن‪.‬‬
‫ا زا ر (‪")2311-2330‬‬ ‫س‬ ‫وى‪" ،‬درا‬ ‫ودي‬ ‫زة‪،‬‬ ‫‪ .4‬د ار ‪ :‬راف‬
‫‪ ،‬ا زا ر‪.2311 ،‬‬ ‫ا‬
‫ص‬ ‫ار‬ ‫س‬ ‫د ار‬ ‫ءا‬ ‫ن دو‬ ‫ا د ار ‪ :‬ل‬ ‫و ور إ‬
‫ت‬ ‫م‬ ‫ول و ون ذ ك دا‬ ‫د‬ ‫مإ‬ ‫دل ا‬ ‫ل ا ز دة‬ ‫ن‬ ‫دل ا ط‬
‫د ار‬ ‫ن‬ ‫د ا‬ ‫دث ذ ك؟ ا‬ ‫ن أن‬ ‫وى‬ ‫أي‬ ‫وا‬ ‫دا‬ ‫و‬
‫و ود‬ ‫ا د ار‬ ‫ء ا وذج‪ ،‬و ن ن‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫دار ا ر ا ط‬ ‫ذج ا‬
‫ل ا د ار ‪ ،‬و ظ أن‬ ‫ل ا رة‬ ‫م‪،‬‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫د‬ ‫ن ل ن‬ ‫ر ط‬
‫دار ‪ 2,13‬و دة‪،‬‬ ‫دل ا ط‬ ‫ض‬ ‫ا‬ ‫م و دة وا دة‬ ‫دل ا‬ ‫ر‬ ‫ز دة‬
‫‪ ،0,44-‬وو د أن ا د‬ ‫م‬ ‫دل ا‬ ‫رات‬ ‫دل ا ط‬ ‫وب‬ ‫وأن رو‬
‫م و ‪ %‬ر‬ ‫دل ا‬ ‫ار‬ ‫ا از ر‬ ‫دل ا ط‬ ‫ض دو‬ ‫ا ذي‬ ‫ا د‬
‫ق‬ ‫إ ار‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫ذ ا‬ ‫ن أن‬ ‫ر‪ ،‬و و ا دل ا ذي‬ ‫لا‬ ‫ا‬
‫‪.‬‬ ‫ا‬ ‫را‬ ‫ا وازن وا‬
‫ا ودان‬ ‫س‬ ‫ط‬ ‫وان‪ :‬درا‬ ‫د زروق‪،) 2314( ،‬‬ ‫ن‬ ‫ا‬ ‫‪ .‬درا‬
‫رة (‪:)2333-19 4‬‬
‫ور ا‬ ‫م ا‬ ‫دل‬ ‫ن‬ ‫ول ا‬ ‫وم ظر‬ ‫ط ق‬ ‫ت ا د ار‬
‫ا ر ت‬ ‫طر‬ ‫دت‬ ‫رة (‪ ،)7000-9 81‬ا‬ ‫ا ودان‬ ‫ر‬ ‫و دل و ا‬ ‫وا ط‬
‫ر وا ط ‪،‬‬ ‫ور ا‬ ‫ص ا‬ ‫ت‬ ‫‪Eviews‬‬ ‫دام ر‬ ‫(‪)OLS‬‬ ‫رى ا د‬ ‫ا‬
‫س و ود‬ ‫ا‬ ‫روض ا د ار‬ ‫د و‬ ‫ا ظر ا‬ ‫ا د ار‬ ‫ت‬
‫ور‬ ‫ر وا‬ ‫وى و ا‬ ‫ن‬ ‫ور و ذ ك و ود‬ ‫وا‬ ‫دل ا ط‬ ‫ن‬
‫ت‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ت ا‬ ‫ج ا‬ ‫م ا دو‬ ‫رورة‬ ‫إ‬ ‫‪ ،‬و ر ا د ار‬ ‫ا‬
‫ن‬ ‫د ت ا ط‬ ‫د‬ ‫د ن‬ ‫ج وذ ك‬ ‫ف ا‬ ‫م و‬ ‫د ت ا‬ ‫ار ع‬
‫ض ا رض ن ا ل‪.‬‬ ‫ب‬ ‫د‬ ‫تا‬ ‫ط‬ ‫ر‬ ‫وا‬ ‫طرق ا و‬

‫‪26‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ا زا ر‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫وان‪ :‬ا ط‬ ‫‪) 2314( ،‬‬ ‫د‪ ،‬ر‬ ‫ب‪ ،‬ن دة‬ ‫و‬ ‫‪ .‬درا‬
‫ن ا ظ ر ن "‪. "2310-1993‬‬ ‫ا‬ ‫‪ -‬درا‬
‫دة‬ ‫رة ا‬ ‫ا از ر‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ن ا ط‬ ‫ورة‬ ‫ذ ا د ار‬ ‫ط‬
‫ار ر‬ ‫ر ا‬ ‫دام ا‬ ‫ب ا‬ ‫أدوات وأ‬ ‫ء‬ ‫‪709‬‬ ‫‪ 9‬إ‬ ‫ن‪0‬‬
‫ط‪.‬‬ ‫دار ا ط ا‬ ‫و وذج ا‬
‫أن ا‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫دم و ود‬ ‫إ‬ ‫ت ا د ار‬ ‫وا‬
‫ن‪.‬‬ ‫رن‬ ‫ن ا ول أن ا‬ ‫ف‪ ،‬و‬ ‫ل ار ط‬ ‫طرد‬
‫د‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫وان‪ :‬درا‬ ‫ف ا ‪،)2314( ،‬‬ ‫د ا دي‬ ‫م زة و‬ ‫‪ .‬درا‬
‫ل ا رة (‪:)2313-19 4‬‬ ‫ا زا ر‬ ‫م وا ط‬ ‫ا‬ ‫نظ ر‬
‫ا از ر وذ ك ن‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫نظ ر‬ ‫إ دا‬ ‫إ‬ ‫د ت ذ ا د ار‬
‫د‬ ‫رات ا‬ ‫أ‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫ر ظ رة ا‬ ‫ذا ا‬ ‫ل إ د‬
‫رى‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫ن و ذا د ار‬ ‫ل ا‬ ‫و‬ ‫وا‬ ‫د ت ا‬ ‫ن ا‬ ‫و‬ ‫ل ط‬ ‫و ت ن‬
‫ا و ودة‬ ‫ج ا‬ ‫ثا ط ت ا‬ ‫س ار ر‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫رات ا درو‬ ‫ن ا‬ ‫ا‬
‫د‬ ‫ا‬ ‫ظ رة أو‬ ‫سا را‬ ‫ت‬ ‫رات ا درو ‪ ،‬وا‬ ‫ن ذ ا‬
‫إ ‪:‬‬ ‫ت ا د ار‬ ‫رى‪ .‬ا‬ ‫ا‬ ‫رات ا درو‬ ‫ا‬
‫و‬ ‫و ن ظ رة ا ط‬ ‫و ا ط‬ ‫م‬ ‫س ن ظ رة ا‬ ‫وم‬ ‫و د‬ ‫‪-‬‬
‫م‪.‬‬ ‫ا‬
‫ن‬ ‫ك‬ ‫د ا از ري‪ ،‬و ذ ك‬ ‫ا‬ ‫وا ط‬ ‫م‬ ‫ن ظ رة ا‬ ‫‪ -‬و ود‬
‫ب ار ر‪.‬‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬
‫وا ط ‪.‬‬ ‫م‬ ‫ف‬ ‫كار‬ ‫د ا از ري‬ ‫ط تا‬ ‫ب‬ ‫‪-‬‬

‫‪27‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ر ا درا ت ا‬ ‫‪:‬‬ ‫ا طبا‬


‫د أن ل ن ا د ار ت‪:‬‬ ‫ا ض‬ ‫د ار ت ا‬ ‫ر‬
‫ا از ر"‪ .‬ود ار‬ ‫م‬ ‫ظ رة ا‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ت‪ " )711 ( ،‬د ار‬ ‫د‬ ‫د ار‬
‫ا از ر ( ‪ .")7188-711‬ود ار‬ ‫س‬ ‫وى‪" ،‬د ار‬ ‫ودي‬ ‫زة‪،‬‬ ‫راف‬
‫رة (‪.")7111-85 2‬‬ ‫ا ودان‬ ‫س‬ ‫ط‬ ‫د زروق‪" )7182( ،‬د ار‬ ‫ن‬ ‫ا‬
‫ل ا رة (‪.")7119-85 1‬‬ ‫ا از ر‬ ‫ور‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫‪"،‬‬ ‫دي د‬ ‫ود ار ‪:‬‬
‫م وا ط ‪.‬‬ ‫نظ ر ا‬ ‫و ود‬ ‫ت ذ ا د ار ت إ‬ ‫دا‬
‫ل ا رة (‪-85 1‬‬ ‫ا از ر‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫‪" ،)711 ( ،‬إ‬ ‫ت‬ ‫د ار‬ ‫أ‬
‫‪.")7119‬‬
‫م وا ط ‪.‬‬ ‫نظ ر ا‬ ‫طرد‬ ‫و ود‬ ‫إ‬ ‫ت ذ ا د ار‬ ‫د‬
‫م‬ ‫وا‬ ‫‪" )7182( ،‬ا ط‬ ‫د‪ ،‬ر‬ ‫ب‪ ،‬ن دة‬ ‫و‬ ‫د ار‬ ‫د ار‬ ‫أ‬
‫د ا دي‬ ‫م زة و‬ ‫د ار‬ ‫‪ ."709 -9‬ود ار‬ ‫ن ا ظ ر ن "‪0‬‬ ‫ا‬ ‫ا از ر ‪ -‬د ار‬
‫ل‬ ‫ا از ر‬ ‫م وا ط‬ ‫نظ ر ا‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ف ا ‪ " )7091( ،‬د ار‬
‫ا رة (‪.")7090-9 81‬‬
‫م وا ط ‪.‬‬ ‫نظ ر ا‬ ‫دم و ود‬ ‫نإ‬ ‫ا د ار‬ ‫ت‬ ‫د‬
‫ل ا رة (‪-85 1‬‬ ‫د ا از ر‬ ‫ا‬ ‫ط‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ول د ر‬ ‫د ار‬ ‫و‬
‫د ا از ري‬ ‫ا‬ ‫وا‬ ‫‪ ،‬و ل دى وا‬ ‫ن ا د ار ت ا‬ ‫ف‬ ‫رة‬ ‫‪ ،) 718‬و‬
‫ا‬ ‫ر آ ر ا‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫ن ا ظ ر ن و ن ا وى ا‬ ‫ا‬ ‫ل ا‬ ‫ف ن‬ ‫وا‬
‫ري ا ط‬ ‫از ن ن‬ ‫ل‬ ‫و ود‬ ‫ق ن إ‬ ‫ذك ا‬ ‫ف إ‬ ‫‪،‬‬ ‫ت‬
‫ض ن‬ ‫ا‬ ‫و ذا‬ ‫ؤات‬ ‫راء‬ ‫ا وذج‬ ‫د ن دى‬ ‫مون ما‬ ‫وا‬
‫‪.‬‬ ‫دي وا ر ا‬ ‫رار ا‬ ‫قا‬ ‫مو‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫د‬

‫‪28‬‬
‫دي‬ ‫ا را‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ل ا ول‪ :‬ا ط‬ ‫ا‬

‫ل‪:‬‬ ‫ا‬

‫ت‬ ‫ا‬ ‫م وا ط ‪ ،‬و ذا ض ا د ار ت ا‬ ‫م ول ا‬ ‫و ذر ضا‬


‫ن‬ ‫ر ن ا‬ ‫ا‬ ‫و ت ذا ا و وع إ أ‬ ‫دد ا د ار ت ا‬ ‫ا ظ ر ن‪ ،‬ور م‬
‫رة ‪.‬‬ ‫ن ت ذ ا‬ ‫سو‬ ‫ن أ دت ظر‬

‫‪29‬‬
‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا ط‬ ‫‪ :‬ا درا‬ ‫لا‬ ‫ا‬

‫د‪:‬‬
‫ول‬ ‫د ار ‪،‬‬ ‫ر‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫ل‬ ‫ا ط ر ا ظري إ‬ ‫طر‬ ‫د‬
‫ب ا‬ ‫دة‬ ‫ا‬ ‫طرق ا ذ‬ ‫س ا‬ ‫ل‬ ‫ذا ا‬
‫و وة‬ ‫ط‬ ‫أ ل د ار‬ ‫ءا ط‬ ‫وا‬ ‫دا‬ ‫ظر ا‬ ‫ور‬ ‫ا‬ ‫وا‬
‫م‪.‬‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫ا‬

‫‪31‬‬
‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا ط‬ ‫‪ :‬ا درا‬ ‫لا‬ ‫ا‬

‫ا درا‬ ‫د‬ ‫ث ا ول‪ :‬ا دوات ا‬ ‫ا‬


‫و‬ ‫وذ ك د ار‬ ‫ا د ار‬ ‫د‬ ‫ا دوات ا‬ ‫ث إ‬ ‫ذا ا‬ ‫طرق‬
‫ا د ار ‪.‬‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫وا‬ ‫وا دوات ا‬ ‫رات ا د ار‬ ‫و‬
‫رات ا درا‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫ا ط ب ا ول‪:‬‬
‫ا درا‬ ‫ا رع ا ول‪:‬‬
‫ا از ر‬ ‫ط ت ا د ار‬ ‫ب‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ا ط‬ ‫س ا‬ ‫ل د ار‬
‫رة‬ ‫م‪،‬‬ ‫وا‬ ‫ط‬ ‫ب ر‬ ‫ت ا از ر و از ت‬ ‫‪ ، 8109‬د‬ ‫ا رة ‪ 0 91‬إ‬
‫ص‬ ‫ا‬ ‫دت‬ ‫رى‬ ‫رات‬ ‫ا‬ ‫دت ا از ر و‬ ‫‪0 9‬‬ ‫ا ط‬ ‫دوث أز‬ ‫ا‬
‫ول‬ ‫و ‪ ،‬و‬ ‫وت‬ ‫ب ط‬ ‫ض‬ ‫ا‬ ‫‪ ،‬و‬ ‫ا دي ا‬ ‫ر‬ ‫در‬
‫د ذ‬ ‫رة‬ ‫د ا از ري‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ف‬ ‫ر ا ط ا ذي‬ ‫‪ 0 9‬وا وط ا د‬
‫ق‬ ‫زة‬ ‫ت ا دو‬ ‫رات‪ ،‬وأ‬ ‫ا‬ ‫ار‬ ‫ا ر ع‬ ‫د ت ا ط‬ ‫دأت‬ ‫ا‬
‫ت‬ ‫ل ا‬ ‫ا از ر‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫ت ا‬ ‫ا‬ ‫س‬ ‫ا‬ ‫ل‪،‬‬ ‫ب‬
‫ت ا دو ‪ ،‬و زاد‬ ‫ص‬ ‫د‬ ‫ل‬ ‫ر ت‬ ‫با ط ‪،‬‬ ‫و ت د ر‬
‫ا‬ ‫و ا‬ ‫ا‬ ‫دأ ا‬ ‫ر ا وداء‪،‬‬ ‫لا‬ ‫وا‬ ‫ا‬ ‫ذ ك د ور ا و‬
‫ا دو‬ ‫د‬ ‫طرة‪،‬‬ ‫رات ا‬ ‫ر وا‬ ‫قا‬ ‫ظ‬ ‫أو‬ ‫ل ط ت‬ ‫ذا‬ ‫ا از ر‬
‫ظ ور‬ ‫أدى إ‬ ‫‪،‬‬ ‫ا‬ ‫ج وا‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫دو‬ ‫دار ا دي ا وا‬ ‫راض وا‬ ‫ا‬ ‫إ‬
‫از ؛‬ ‫ز از د‬ ‫ل‬ ‫د ا از ري‬ ‫ا‬ ‫ت‬ ‫ت ذ ا‬ ‫ا‬ ‫وط‬
‫‪ ،‬وق‬ ‫وت ا‬ ‫ض‬ ‫ر وا‬ ‫ب ا‬ ‫وا‬ ‫د ت ا ط‬ ‫ل ار ع‬ ‫ا راد‬ ‫و‬
‫‪0‬‬ ‫ذ‬ ‫ط ق ار‬ ‫دو ‪ ،‬و دأت ا از ر‬ ‫و‬ ‫ودات ا‬ ‫دارك ل ا‬
‫‪ 8110‬رت ا از ر‬ ‫و د‬ ‫ا دو ‪ ،‬و ول إ دة دو د و‬ ‫ت ا و‬ ‫ا ؤ‬ ‫و‬
‫س‬ ‫دي‪ ،‬ا‬ ‫وت ا و ا‬ ‫وظ‬ ‫ت‬ ‫ر ا ط‬ ‫ل ار ع ا‬ ‫ا‬
‫م‪.‬‬ ‫د تا‬ ‫ك ار ع‬ ‫ل‬ ‫د تا ط‬ ‫ض‬ ‫ا‬ ‫إ‬

‫‪32‬‬
‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا ط‬ ‫‪ :‬ا درا‬ ‫لا‬ ‫ا‬

‫رات ا درا‬ ‫‪:‬‬ ‫ا رع ا‬


‫رات د ار‬ ‫م‬ ‫وا‬ ‫ؤ ري ا ط‬ ‫س ا‬ ‫ذا ا ث‬ ‫ول‬
‫ر‬ ‫ددا‬ ‫ر أي‬ ‫با‬ ‫رات‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫أ ل‬ ‫‪Test De Causalité‬‬ ‫را‬
‫ري ا د ار ‪.‬‬ ‫ظرة إ‬ ‫‪ ،‬و ل ذك‬ ‫ا‬ ‫ل‬ ‫ا‬
‫ا زا ر ‪: 8109-0 91‬‬ ‫م‬ ‫د تا‬ ‫و‬ ‫إ‬ ‫‪ -1‬درا‬
‫ر‬ ‫ا‬ ‫وا‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫تا‬ ‫فا‬ ‫ا از ر‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫إ وا‬
‫و رات‬ ‫دي ا ذي م‬ ‫ا ظم ا‬ ‫‪ .‬و ظ ار ط‬ ‫وط ا‬ ‫ا وا ل ا‬
‫د ت‬ ‫‪ ،‬وأ أر م‬ ‫ر ا‬ ‫ت ا‬ ‫ب ا‬ ‫ل ر‬ ‫ظ ر و ر‬ ‫أ‬ ‫ا‬
‫ا وق‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ددا‬ ‫ب دا‬ ‫دا‬ ‫ر ذات‬ ‫أر م‬ ‫أ‬ ‫ا‬ ‫م ار‬ ‫ا‬
‫ك ‪ CPI‬وا ذي‬ ‫را‬ ‫وا ط ا ر م ا‬ ‫و‬ ‫ا از ر‬ ‫م‬ ‫سا‬ ‫ث م‬
‫و‬ ‫ل راء‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫د‬ ‫ر ا ز ‪ ،‬وا‬ ‫ر‬ ‫وى ا م‬ ‫رات ا‬ ‫س‬
‫‪.‬‬ ‫واق أو أي ط‬ ‫ر أو ا‬ ‫ا‬ ‫وا د ت‬ ‫ا‬
‫وا د ت‬ ‫ا‬ ‫"‬ ‫ر"‬ ‫رات‬ ‫سا‬ ‫و‬ ‫دد‪،‬‬ ‫ا ؤ ر‬ ‫و ذا ا وع‬
‫ول‬ ‫ز دة أو ا‬ ‫ق‬ ‫بأ‬ ‫م‬ ‫رإ‬ ‫و‬ ‫ر‬ ‫كا‬ ‫ر‬ ‫ا‬
‫وا د ت‪.‬‬ ‫ا‬ ‫سا‬

‫و ت‬ ‫‪8‬‬ ‫إ‬ ‫م‬ ‫وا د ت ا‬ ‫أ ا‬ ‫رة إ‬ ‫در ا‬


‫د‬ ‫ر‪ ،‬وا ذي م ا‬ ‫ت ا‬ ‫ل ا‬ ‫ل‬ ‫دة أو أداة‬ ‫‪62‬‬ ‫ا‬ ‫وي ا‬
‫ءا‬ ‫ر ذ ا واد‬ ‫ت ا از ر ‪ ،‬و م ا‬ ‫ك ا‬ ‫ول ا‬ ‫ء ا وط‬ ‫أ س ا‬
‫ت‪.‬‬ ‫د وا ا وط‬ ‫زا‬ ‫دد ا‬ ‫ر‬

‫ر ا ذي‬ ‫" أو ا‬ ‫ا‬ ‫"‬ ‫ر‬ ‫سا‬ ‫دف إ‬ ‫ذا ا ؤ ر‬ ‫أ‬ ‫رة إ‬ ‫و در ا‬
‫ر‪.‬‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫در و ط ا‬ ‫كو‬ ‫ا‬ ‫ا از‬ ‫ط أر‬

‫‪33‬‬
‫م‬ ‫وا‬ ‫نا ط‬ ‫ا ط‬ ‫‪ :‬ا درا‬ ‫لا‬ ‫ا‬

‫ك‪:‬‬ ‫را‬ ‫ب ا رم ا‬ ‫‪ -‬طر‬


‫ا ر‬ ‫رز ‪( LASPEYRES‬ا و ط ا‬ ‫دام‬ ‫ب ا ؤ ر‬ ‫م ا‬
‫‪1‬‬
‫ط ) (‪)Moyenne arithmétique pondérée d'indices élémentaires‬‬ ‫ا‬ ‫رما‬

‫ف( ‪)i‬‬ ‫‪ = Wi‬وز ا‬


‫ا رة ‪.m‬‬ ‫ف‪i‬‬ ‫ر ا ري ا و ط‬ ‫‪:‬ا‬
‫‪.i‬‬ ‫‪)2001‬‬ ‫س (ا و ط‬ ‫را‬ ‫‪:‬‬
‫م‬ ‫ل‬ ‫ا و از‬ ‫ر‬ ‫ف(‬ ‫ل‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫ا و‬ ‫با رما‬ ‫و ذا م ا‬
‫ف‬ ‫ذ ا‬ ‫ط‬ ‫ا‬ ‫ا و‬ ‫ا رما‬ ‫ف)‪ .‬و د ذ ك م‬ ‫ا‬ ‫قا‬ ‫ا‬
‫و ت‪.‬‬ ‫ت وا‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫با رما‬
‫دام‬ ‫رة ا د ار‬ ‫ت‬ ‫ا د وا ا وط‬ ‫و‬ ‫ما‬ ‫د تا‬ ‫و‬
‫س ‪. 2 81‬‬ ‫رة ا‬
‫ا زا ر ا رة (‪)8109-0 91‬‬ ‫م‬ ‫ا دول ر م (‪ )0-8‬د ت ا‬
‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬ ‫م‬ ‫ا‬ ‫ا‬
‫‪2.32‬‬ ‫‪116‬‬ ‫‪20.50‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪9.67‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪81‬‬
‫‪3.67‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪29.00‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪14.61‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪82‬‬
‫‪4.86‬‬ ‫‪118‬‬ ‫‪29.80‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪6.59‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪5.74‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪18.70‬‬ ‫‪2 6‬‬ ‫‪7.84‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪3.91‬‬ ‫‪121‬‬ ‫‪5.70‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪6.31‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪4.50‬‬ ‫‪122‬‬ ‫‪4.95‬‬ ‫‪2 8‬‬ ‫‪10.43‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪8.92‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪2.60‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪14.01‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪86‬‬
‫‪3.26‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪0.30‬‬ ‫‪111‬‬ ‫‪5.86‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪2.92‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪4.20‬‬ ‫‪112‬‬ ‫‪5.94‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪88‬‬
‫‪4.20‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪1.43‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪9.17‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪3.40‬‬ ‫‪126‬‬ ‫‪4.26‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪9.27‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪3.90‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪3.97‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪25.90‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪4.80‬‬ ‫‪128‬‬ ‫‪1.38‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪31.70‬‬ ‫‪2‬‬
‫ت‪-‬‬ ‫‪ -‬ا د وا ا وط‬ ‫در‪ :‬ا ك ا دو‬ ‫ا‬

‫‪.‬‬ ‫‪ONS‬‬ ‫‪-1‬‬

‫‪34‬‬

You might also like