Câu hỏi đồ án phần điện:

1. Nguyên lý làm việc MF điện ? cho MF phát cs nhỏ hơn cs đm có được

không ?
- Máy phát điện làm việc dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Khi hơi nước,
hay sức nước làm cho tua bin quay, vì trục tua bin gắn đồng trục với roto
máy phát nên roto máy phát quay theo. Trên roto máy phát bố trí cuộn kích
từ cho dòng điện 1 chiều chạy qua. Tạo ra từ thông biến thiên cắt qua cuộn
dây stato và sinh ra dòng điện cảm ứng trên các pha của stato.
- Vì đặt điểm của hệ thống năng lượng là phải sản xuất và tiêu thụ đồng
thời. Để đảm bảo ổn định U,f thì công suất phát có thể thay đổi để đảm bảo
yêu cầu. Trường hợp đối với nhà máy thủy điện thì vào mùa khô thì công
suất phát nhỏ hơn csdm, hay vào giờ không cao điểm phát cs nhỏ hơn
csdm. Còn nhà máy nhiệt điện thì đồ thị công suất cân bằng hơn do khả
năng thay đổi công suất kém thường đảm nhận phần đáy nên thường hoạt
động với công suất danh định.

2. MC,DCL làm nhiệm vụ gì ? cách tính chọn như nào?

-máy cắt điện ( dùng đối với mạng điện áp cao >1000V ) là một khí cụ điện
dùng để đóng cắt các mạch điện lúc không tải , có tải, cũng như lúc ngắn
mạch.
Nhiệm vụ: đóng cắt cách ly sự cố ngắn mạch hay phần được sửa chữa, bảo
dưỡng.
-Dao cách ly là một thiết bị điện cao áp dùng để đóng cắt các mạch điện cao
áp lúc không có dòng điện hay cho phép đóng cắt dòng điện nhỏ được quy
định trong catalog của DCL.
Nhiệm vụ: chủ yếu là để tạo khoảng cách an toàn trông thấy được để đảm bảo
an toàn cho nhân viên sửa chữa các thiết bị điện.

3. Kháng điện đường dây tính chọn như nào ?

- Kháng điện đường dây có tác dụng hạn chế dòng ngắn mạch hoặc dòng
điện khởi động của động cơ trong các mạch công suất lớn nhăm chọn được khí
cụ điện hạng nhẹ và nâng cao điện áp dư trên (phía trước kháng nếu tính từ
mát phát xuống) thanh góp khi ngắn mạch trên đường dây.
+ xác định công suất qua kháng, từ đó tính được dòng điện qua kháng
+ Tra bảng thiết kế chọn được loại kháng theo S, I.
¿
+ Xác định X% tính theo I 0 N = min {Icđm, InhC} ( giá trị min của dòng cắt máy cắt
7

địa phương và đkôd nhiệt cáp)

4. Dùng máy biến áp tự ngẫu dùng để liên lạc nhằm mục đích gì? Thay
mba tự ngẫu bằng mba 3 pha 3 cuộn được ko?
+ Nhiệm vụ máy biến áp liên lạc: phối hợp truyền tải công xuất giữa các cấp với
nhau. Đảm bảo mạng điện hoạt động kinh tế . Huy động được lượng công suất khi 1 máy
phía cao hoặc phía trung gặp sự cố gây thiếu hụt công suất phụ tải cần.
- Vì có ưu điểm của máy biến áp từ ngẫu như:
+do các cuộc dây được tính toán, chế tạo theo cs mẫu cho nên tiêu hao vật
liêu, kich thước giá thành nhỏ hơn so với MBA3pha có cùng Sđm.
 +Tổn thất công suất MBA từ ngẫu nhỏ hơn MBA3 nhất là khi ở mạng hạ
áp có cs truyền từ cao sang trung.
+ĐIện kháng giữa cuộn cao và cuộn trung trong MBAtn bé hơn MBA
thường nên điều chỉnh điện áp trong MBA từ ngẫu dễ dàng hơn.
- Được. nhưng mà chi phí nhiều hơn, rồi cũng phải kiểm tra xem Utmin hắn có
lớn hơn S bộ hay ko. để tránh việc cs truyền qua máy 2 cuộn + máy 3 cuộn lên
cao dẫn đến tổn thất cs lớn

5. Cách tính chọn cs máy biến áp liên lạc đấy ?

Vì mạch từ được thiết kế theo công suất mẫu.Vậy truyền tải được lượng cs bằng cs
máy phát lên theo chế độ biến áp. Thì SF= S mẫu. theo công thức tính toán của MBATn
thì S mẫu = kcl. Sdm. Từ đó ta tính được Sđm=s mẫu/Kcl.

6. Tổ nối dây máy biến áp:vì sao tự ngẫu phải vh vs trung tính trực tiếp
nối đất ?
Vì các lý do sau đây:
MAB 3 pha cũng vận hành với TT TT NĐ m
+ MBA TN thường được sử dụng trong hệ thống điện ở mạng 110kV trở lên. Trong
MBA tự ngẫu, sự truyền tải năng lượng từ sơ cấp qua thứ cấp trong máy tự biến áp bằng
hai con đường: điện và điện từ. Lý do an toàn
+ Nếu dùng MBA TN trong mạng điện cao áp và trung áp cách đất, thì khi chạm đất
1 pha ở cao áp thì điện áp trên 2 pha còn lại sẽ tăng lên căn 3 lần (bằng điện áp dây),
nhưng điện áp phía trung áp sẽ tăng lên rất lớn. Dẫn đến phải thiết kế tăng cách điện cho
phía điện áp trung này để chịu được tình huống xảy ra chạm đất nói trên. Điều này gây
nên tốn kém
+ Dự trữ cách điện các cấp điện áp cao từ 110kV trở lên rất bé, nên cách điện dễ dàng
bị chọc thủng gây ngắn mạch giữa các pha, tăng cường dự trữ cách điện trong mạng này
rất tốn kém. Nối đất sẽ giảm giá thành cách điện (chỉ chế tạo theo điện áp pha).

7. Tác dụng của bộ DCL+CSV để làm gì ?

Mục đích: Để hạn chế dòng ngắn mạch 1 pha phải tăng điện kháng thứ tự
không bằng cách giảm bớt số điểm nối đất trung tính trong hệ thống diện
(hoặc nối đất trung tính qua một điện kháng nhỏ) .
- Tùy vào tình trạng lưới điện mà thay đổi chế độ DCL để vận hành MBA
làm việc ở chế độ TT cách đất hay nối đất.Từ đó giảm dòng ngắn mạch
TTK khi MBB làm việc ở chế độ TT cách đất.
- TRường hợp CL ở trạng thái mở . Theo qui tắc truyền sóng : sóng tới khi
DLC hở ( R= vô cùng) sẽ xảy ra hiện tượng phản xạ toàn phần => biên độ
sẽ tăng lên gấp đôi=> cách điện điểm trung tính không đảm bảo => bố trí
thêm chống sét van để chống sét làm truyền tới DCL và thực hiện phản xạ
toàn phần về máy biến áp.
 Dùng DCL là để làm giảm dòng ngắn mạch 1 pha ,khi mở tăng điện
trở TTK. Do các thiết bị MBA mắc SS có ttttnđ, khi cắt thì máy biến áp
đó sẽ không thay thế trong sơ đô ngắn mạch, nên sẽ làm tăng R ttk.
 Dùng CSV để tránh xãy ra hiện đượng phản xạ toàn phần điện áp khi
sét đánh lan truyền khi đi vào DCL và trơ lại MBA.
 8. Máy tự ngẫu ko dùng bộ DCL+CSV
- Vì DCL+ CSV thì máy biến áp từ ngẫu sẽ làm việc ở chế độ TTTT cách
đất. Mà MBA từ ngẫu không được phép làm việc ở chế TTTT cách đất nên
không dùng được.
- Vì cuộn cao và trung có liên hệ về điện. Nên giả sử chạm đất pha B phía
cao thì . U phía trung tăng lên lớn hơn điện áp dây. Mà thiết kế chế tạo
theo điện áp dây với mạng cách đất thì sẽ bị hư hỏng cách điện.

9. Nắm được cách tính cs qua các mạch?

Điều kiện liên hợp B:
Snt=kcl.(SHmax+STmax) ≤ Smẫu
Xét tại thanh góp phía trung áp ta có:
S F 4− B 4 max −S UTmin
STmax =
2
Công suất bộ F4- B4 cực đại truyền lên phía trung áp là:
−S tdmin S UFmin 9,4 21,28
SF4-B4max = SF4max-Std4max-SUF4min = SF4 − = 117,5- -
4 4 4 4

+ Xét công xuất truyền vào phía hạ MBA B2:

S td SUFmin
SHmax= SF2-B2 = SF2- −
4 4

10. Vì sao hạ áp sao,cao áp tam giác?

Trong vở có ghi đánh dấu để đọc.

11. Ký hiệu điều áp dưới tải? thế nào là điều áp dưới tải ? vì sao phải điều
áp dưới tải?
- Kí hiệu điện áp dưới tải có dấu mũi tên cắt quá vòng máy biến áp
- Điều áp dưới tải có nghĩa là mình có thể điều khiển điện áp đầu ra máy
biến áp trong tình trạng đang vận hành có tải.
- Trong vận hành, các máy biến áp lực cần phải duy trì điện áp đầu ra đạt
định mức bằng cách tăng hoặc giảm đầu phân nấc của bộ điều chỉnh điện
áp. Trong thực tế thường sử dụng 2 loại bộ điều chỉnh điện áp: OLTC
(điều áp dưới tải), NLVR (điều áp không tải/điều áp thường).
- Bộ OLTC có thể hoạt động được ngay cả khi máy biến áp mang tải lớn,
mỗi khi có dao động điện áp phía đầu vào bộ OLTC sẽ tự động chuyển đổi
đầu phân nấc của máy biến áp. Có số lượng đầu phân áp lớn. dùng để đảm
bảo yêu cầu độ lệch điện áp để cung cấp điện của hộ loại 1.
- Máy biến áp thường thì ít đầu phân áp hơn, khi thay đổi đầu phân áp thì
phải cắt điện , và khi đấu vào phải kiểm tra chỗ nối. Nhưng bù lại thì chi
phí chế tạo rẽ hơn rất nhiều.

12. Tự dùng trong nhà máy dùng để làm gì? Liệt kê phụ tải tự dùng cơ
bản? cách tính chọn mba tự dùng làm việc và dự trữ?
- Đánh dấu phần tự dùng để học thuộc.
 13. Tính phân bố cs qua các cuộn dây mba ?(để tính tổn thất điện năng,
kiểm tra quá tải,..)
- Xem lại chương 2 chọn máy biến áp. ( điều kiện quá tải bình thường, sự
cố)

14. Tên gọi sơ đồ nối điện của các cấp điện áp ? có thể hỏi tác dụng của
việc nối như thế ?
- Sơ đồ hệ thống 2 thanh góp có thanh góp vòng.

15. BU,BI dùng để làm gì ? nguyên lý làm việc của BU,BI?

- Dùng để cách ly mạch động lực và mạch bảo vệ.
Nguyên lý :

16. Xảy ra sự cố bvrl vận hành thế nào? Là nhân viên vận hành thì em xử
lý thế nào ?
- Thao tác sửa chửa khi ngắn mạch trên hệ thống.

17. Sơ đồ nối điện cao áp?chế độ làm việc của sơ đồ? thao tác sửa chữa
thiết bị? BU,CSV trên cao áp đó làm gì ?
Lưu ý về tổ nối dây của mba dự trữ vs máy biến áp làm việc để có thể đồng pha.
DCL nguồn dự phòng luôn đóng

18. Tại sao ở cấp điện áp máy phát lại bố trí kháng điện đường dây và
kháng điện phân đoạn mà trên cao áp lại không bố trí?
Vì cấp điện áp càng cao thì dòng điện càng nhỏ (do định luật bảo toàn công suất
S=U.I). Vì vậy nên khi tính toán ngắn mạch thì t nhận thấy được dòng ngắn mạch bé. Mà
mục đích của cuộn kháng là để giảm dòng ngắn mạch, để chọn các thiết bị với dòng ngắn
mạch nhỏ hơn. Nên ở đây t không cần sử dụng cuộn kháng.
- Đặt kháng cũng gây tổn thất điện áp, tạo nên sự không cân bằng điện áp tại
các phân đoạn ( trừ trường hợp phân đoạn nối mạch vòng)

19. Điều kiện chọn MC ở đầu cực máy phát? Phân biệt Iđmc và Icđm của
MC?
* Điều kiện chọn MC ở đầu cực MF:
- Điện áp định mức:
- Dòng điện định mức:
- Dòng điện cắt định mức: IcắtMC  I”
* Phân biệt Iđmcvà Icđm :
+ Iđmc: là dòng điện cho phép làm việc lâu dài.
+ Icđm: là dòng điện lớn nhất (giá trị hiệu dụng) mà MC có thể cắt mạch một cách
an toàn khi ngắn mạch, nhiều lần trong giới hạn quy định.

20. Đối với mạch máy phát tính Icb như thế nào? Cho biết tác dụng của
CSV kèm DCL? CSV trên thanh góp và MBA có giống nhau không?
* Icb ở mạch MF được tính như sau: (Máy phát điện cho quá tải 5% )
 Sdm
I bt = F

Với √ 3 . U dmH

* Tác dụng của CSV kèm DCL: dùng để tản dòng điện sét đi vào đất, giữ cho dòng
điện trên lưới bằng dòng định mức ngăn chặn dòng điện sét, dòng ngắn mạch đi vào thiết
bị. (Nguyên lý: phần chính của CSV là chuỗi khe hở phóng điện ghép nối tiếp với các
tấm điện trở không đường thẳng, các điện trở này được chế tạo bằng vilit có thể duy trì
được điện áp dư khi có dòng điện tăng; Ở chế độ làm việc bình thường điện trở này
không cho dòng điện đi qua CSV, khi có dòng điện lớn (sét, sự cố) thì sẽ dòng lớn chạy
qua CSV).
* CSV trên thanh góp và MBA đều giống nhau.

21. Nhiệm vụ, tác dụng của BI, BU? trạng thái làm việc bình thường của
BU và BI là không tải hay ngắn mạch?
* Biến điện áp (BU):
+ Nhiệm vụ: Máy biến điện áp là một loại khí cụ điện dùng để hạ áp cao xuống điện
áp thấp tiêu chuẩn, an toàn cho đo lường và bảo vệ rơle
+ Công dụng: Nhờ có BU mà điện áp đưa vào các thiết bị bảo vệ relay và thiết bị đo
lường nhỏ cho nên việc chế tạo thiết bị dễ dàng với giá thành hạ;
Nhờ có BU mà mạch sơ cấp điện áp cao và mạch thứ cấp điện áp thấp tách rời với
nhau đảm bảo an toàn cho người vận hành.
* Biến dòng điện (BI):
+ Nhiệm vụ: biến đổi dòng điện lớn thành dòng điện bé để cung cấp cho các đồng
hhò đo lường và thiết bị bảo vệ relay.
+ Công dụng: biến đổi dòng điện sơ cấp lớn sang dòng sơ cấp bé cung cấp cho đồng
hồ đo lường và thiết bị bảo vệ relay nên các thiết bị này chế tạo đơn giản và rẻ tiền.
Đối với BI dùng trong lưới điện áp cao nhờ có BI sơ cấp điện áp cao thứ cấp điện áp
thấp tách rời nhau đảm bảo an toàn cho người vận hành.m

22. BU 3 pha 5 trụ nếu nối theo sơ đồ Yo-Yo-tam giác hở thì cuộn tam
giác hở để làm gì?
BU 3 pha 5 trụ nếu nối theo sơ đồ Yo-Yo-tam giác hở thì cuộn tam giác hở dùng để
đo tín hiệu chạm đất 1 pha 3U0, có điện áp định mức 100V.