ĐỊNH NGHĨA

cách mạng xã hội là sự thay đổi căn bản về chất toàn bộ các lĩnh vực của đời sống xã hội. là bước chuyển
từ một hình thái kinh tế - xã hội này lên một hình thái kinh tế - xã hội mới tiến bộ hơn.

Theo nghĩa hẹp, cách mạng xã hội là đỉnh cao của đấu tranh giai cấp, là cuộc đấu tranh lật đổ chính
quyền, thiết lập một chính quyền mới tiến bộ hơn.

Phân biệt cách mạng xã hội vs :

 tiến hóa xã hội

 cải cách xã hội.
 Đảo chính
TÍNH CHẤT: Tính chất của mỗi cuộc cách mạng xã hội chịu sự quy định bởi mâu thuẫn cơ bản,
bởi nhiệm vụ chính trị mà cuộc cách mạng đó phải giải quyết, như lật đổ chế độ xã hội nào? Xóa
bỏ quan hệ sản xuất nào? Thiết lập chính quyền thống trị cho giai cấp nào? Thiết lập trật tự xã
hội theo nguyên tắc nào?
LỰC LƯỢNG CÁCH MẠNG XÃ HỘI là những giai cấp, tầng lớp người có lợi ích gắn bó với cách
mạng, tham gia vào các phong trào cách mạng, thực hiện mục đích của cách mạng.
ĐỘNG LỰC CỦA CÁCH MẠNG XÃ HỘI (giai cấp giữ vai trò quyết định thành công của cách
mạng) là những giai cấp có lợi ích gắn bó chặt chẽ và lâu dài đối với cách mạng, có tính tự giác,
tích cực, chủ động, kiên quyết, triệt để cách mạng, có khả năng lôi cuốn, tập hợp các giai cấp,
tầng lớp khác tham gia phong trào cách mạng.
ĐỐI TƯỢNG CỦA CÁCH MẠNG XÃ HỘI là những giai cấp và những lực lượng đối lập cần phải
đánh đổ của cách mạng.
GIAI CẤP LÃNH ĐẠO CÁCH MẠNG XÃ HỘI là giai cấp có hệ tư tưởng tiến bộ, đại diện cho
phương thức sản xuất tiến bộ, cho xu hướng phát triển của xã hội.

Vd: Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam

Tính chất: là cuộc cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới vì mục đích của nó là đánh đổ sự
thống trị của chính quyền thực dân, phong kiến, giải phóng dân tộc; đồng thời giải phóng giai cấp, do
Đảng của giai cấp vô sản lãnh đạo, thiết lập nền chuyên chính vô sản.

Lực lượng cách mạng xã hội: giai cấp công nhân, nông dân, tầng lớp trí thức tiến bộ và
đông đảo các tầng lớp nhân dân lao động khác.

Động lực của cách mạng xã hội: khối liên minh công-nông-trí

Đối tượng cách mạng: chính quyền thực dân và phong kiến.

Giai cấp lãnh đạo cách mạng xã hội: giai cấp vô sản (đại diện là Đảng cộng sản Việt Nam)
 tình thế thời cơ cách
cách mạng mạng cách mạng
điều kiện nhân tố chủ xã hội
khách quan quan
1Bức họa Đại hội quốc dân họp ở Tân Trào ngày 16/8/1945 quyết định tổng khởi nghĩa trong cả nước.

2Giành chính quyền tại Bắc Bộ phủ (Hà Nội) ngày 19/8/1945
3Cuộc míttinh phát động khởi nghĩa giành chính quyền do Mặt trận Việt Minh tổ chức tại Nhà hát lớn Hà Nội ngày 19/8/1945.
(Nguồn: Tư liệu TTXVN)

4Các đội quân du kích từ các chiến khu tiến vào Hà Nội, tập trung trước Nhà hát lớn, ngày 30/8/1945. (Nguồn: Tư liệu TTXVN)