ESKİ TÜRK EDEBİYATININ KAYNAKLARINDAN ŞAİR TEZKİRELERİ vize 2021

1 Bir metnin altında ya da kenarına konuyla ilgili yazılan açıklayıcı bilgiye ne ad

verilir. cvp: haşiye***

2 şair biyografisi yazma geleneğin Doğu Türkçesinde başlamasına rağmen ancak osmanlı
devletinde devamlılık sağlamasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir.
cvp: Devamlılık arz eden bir devlet yapısının varlığı***

3 Hasan Çelebi’nin ‘mutavvel’ adlı eserinden hareketle hangi konuda bilgili bir kişi olduğu
iddia edilebilir.
cvp: belagat***

4 Arap edebiyatında aynı çağda yaşamış aynı bilim dalı ile

uğraşmış kişilerin biyografilerinin Anlatıldığı eserlere ne ad verilir
cvp: tabakat***

5 Aşağıdakilerden hangisi Hasan Çelebi tezkiresinde olmayıp ne beyani tezkiresinin de

yer verilen şairlerden biridir.
cvp: meyli***

6 Sehi Bey Aşağidaki Osmanlı padişahlarının hangisine katiplik yapmıştır

cvp: Kanuni Sultan Süleyman

7 Hasan Çelebi tezkiresi ne daha çok hangi sınıfa mensup şairleri almaya Özen göstermiştir
cvp: ilmiye****

8 Aynı şehirde doğan şairlere yer veren tezkire örneği aşağıdakilerden hangisidir
cvp: Tezkire-i Şuara-yı Amid***

9 Aşağıdakilerden hangisinde 16. yüzyıl tezkire yazarları birlikte verilmiştir

CVP: beyani – ali***

10 latif'i tezkiresi ne yöneltilen en önemli eleştiri aşağıdakilerden

hangisidir. cvp: birçok şairin Kastamonulu olarak gösterilmesi***

11 Aynı zamanda Nakkaş olan tezkire yazarı aşağıdakilerden

hangisidir. cvp: Sadıki***

12 Asım'ın zeyli zübdetü'l eşar adlı tezkiresi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır cvp: antolojik tezkireler içinde en az örnek gösterilen tezkiredir***

13 Ali Şir Nevai tezkeresini yayına hazırlayan araştırmacı aşağıdakilerden hangisidir.

cvp: Kemal Eraslan****

14 Tezkirelerde Mecmu-ı zurefa ve menba-ı şu’ara Betimlemeleri aşağıdakilerden

hangisinin nitelendirmek için kullanılır
cvp: şairin doğum yerini***

15 Yukarıda parçada sözü edilen şair ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır
cvp: Asıl adı veliyüddin’dir****

16 Beyne’l enam veliyu’d-din ogli dimekle maruf ba- vücut ki uluvv-i neseb ve kemal-
i haseble mevsüftur
Yukarıdaki cümlede altı çizili tamlamanın anlamı aşağıdakilerden hangisidir
cvp: halk arasında***
 17 Aşık Çelebi'nin tezkiresi n'den sonra yazılmıştır yazan çoğunlukla ilmiye sınıfındaki
şairleri eserine almıştır tanıdığı veya meşhur olan şairlerin biyografilerini uzun tutmuş
yeni yetişen şairlerin biyografilerini ise kısaca anlatmıştır ağır ve Sanatlı bir üslupla
kaleme alınmıştır
Yukarıda sözü edilen tezkire ve yazarı Aşağıdakilerin hangisinde birlikte ve doğru
olarak verilmiştir
cvp: tezkiretü'ş Şuara - Hasan Çelebi***

18 şiirlerinden ve tezkirelerinden Anlaşılacağı üzere yazarın hayatı yoksulluk içinde

geçmiştir bu durum yazarda bedbahtlık duygusu uyandırmış Onun bu psikoloji alaya zaman
zaman hicve yönelmesine sebep olmuştur yazar tezkiresinde kendinin talaşçı zayıflıktan
beli bükülmüş Tiryaki bir züğürt gibi tasvir eder
Yukarıda sözü edilen tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir
cvp: Güfti***

20 Latife'nin tezkiresini aldığı şairleri hangi ölçülere göre seçtiğini ve bunların

seçerken karşılaştığı güçlükleri anlattığı bölüm aşağıdakilerden hangisidir
cvp: mukaddime***

21 Tezkirecilik geleneğinin Anadolu sahasında verilmiş ilk örneği

aşağıdakilerden hangisidir
cvp: heşt-behişt***

22 Türk edebiyatında manzum olarak yazılan ilk tezkire aşağıdakilerden

hangisidir cvp: Teşrifatü’ş -şuara***

23 Ali Şir Nevai'nin tezkiresi 8 tabakadan oluşmakta ve bu tabakaların biri dışında tabaka
sonlarında tetimme ve bölümü yer almaktadır ve bölümü bulunmayan tabaka
aşağıdakilerden hangisidir
cvp. Sekizinci***

24 Ahdi’nin Gülşen-i Şuara adlı tezkiresi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır CVP: Eserine sonradan eklemeler yapılmıştır***

25 Herat ekolü tezkireleri Aşağıdakilerin hangisinde birlikte ve doğru olarak verilmiştir

CVP: baharistan tezkire-i Devletşah mecalisün nefais***

26 Latif'i Tezkiresinde şairler hangi sırayla verilmiştir

cvp: Şeyh şairler- Sultan şairler - ünlü şairler***

27 Ahdi tarafından yazılan Gülşen-i Şuara adlı tezkirenin edebiyat tarihi açısından
önemi aşağıdakilerden hangisidir
cvp: Bağdat ve çevresinde yaşayan şairler anlatan tek kaynak durumunda olması***

28 Üç fasıl halinde yazılan Hasan Çelebi Tezkiresinde şairler hangi sırayla verilmiştir
cvp: Sultan şairler - Şehzade şairler - asıl şairler****

29 Sadıki’nin mecmaul havass adlı tezkiresinde yer alan 332 şairden 202 içeren sekizinci
ve son mecmuada hangi grup şairlerin yer verilmiştir
cvp: İranlı şairlere ***

30 Yumni’nin tezkiresi’ni Sonraları temize çekmek suretiyle bugünkü durumuna getiren

yazar aşağıdakilerden hangisidir
cvp: Ali Emiri***
 31 Ali Şir Nevai'nin mecalisün nefais adlı tezkiresinde en fazla Şair kaçıncı mecliste
yer verilmiştir
cvp: sekizinci***

32 Anlatım biçimi itibariyle diğer teskireler den farklılık gösteren Eser aşağıdakilerden
hangisidir
cvp: heşt – behişt**

33 mecalisü’n - nefais ile heşt-behişt ‘in tertip tarzı ve şair biyografisinin Sıralanışı
bakımından ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir
cvp: Bilgin şairleri dördüncü bölümde yer vermeleri***

34 Ahdi’nin tezkiresinin sonradan eklediği şairler arasında aşağıdaki Şair

gruplarından hangisi yer alır
cvp: Defterdar şairler***

35 Biyografi ile Ontoloji nitelikli tezkireler arasında geçiş özelliği gösteren

Aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir
cvp:Riyazi- Rıza***

36 Farklı nüshaları bulunan yazma veya matbu eserlerin aralarındaki ayrılıkları tespit
ederek aslına en uygun metni ulaşmaya ne ad verilir
cvp: Edisyon kritik***

37 Doğu Türkçesi geleneğinin II tezkeresidir I. Şah İsmail devrinden yazıldığı döneme

kadar ki evre içerisinde yer alan İranlı Türk asıllı şairleri kapsar tezkire; Devletşah tezkiresi
mecalisün nefayis ve tuhfe-i Sami’nin zeyli mahiyetindedir Yukarıda sözü edilen eser
aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir
cvp: sadıki***

38 Sadıki mecmau'l Havas adlı tezkiresini kime İthafen

yazmıştır cvp: Şah Abbas***

39 Gelibolulu Ali'nin Şehzade Selim ile Beyazıt arasında cereyan eden Konya
savaşını Selim'in cülusu ne kadar ki olayları anlattığı eseri aşağıdakilerden hangisidir
cvp: Nadirul- mehirip***

41 Eserde yazarın tarihçiliği ve tarihçilik içinde biyografi yazarları ön plana çıkar uzun bir
mukaddime ve yazarın rükn adını verdiği dört bölümden Oluşan eserde biyografiler
tarihin içinde yer aldığı için Şuara tezkireleri ndeki örneklerden az da olsa farklı özellikler
gösterir Yukarıda sözü edilen Eser aşağıdakilerden hangisidir
cvp: künhü'l Ahbar***

42 Eyyam-ı riyazet ü i’tikafda redif olan gazeli nazm itmiş Hakka bi-nazir ü i’caz -şi’ar ve bi-
karine gazeliyyat u eş2ardur. hatta bu hakir ol şi’r-i güher-naziri tahmisitmüşdür. şöhret-i
kamilesine binaen matla 2ını iradla iktifa olınmusdur.
Ve lehu : Vücud-ı mutlakun bahri ne mevci kim ider peyda
enel-hak sırrını söyler eger mahfi eger peyda

Künhü’l-ahbardan Alıntılanan Yukarıdaki metinden hareketle usulü ile ilgili

aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır
CVP: Usulü Gelibolulu Ali'nin gazelini tahmin etmiştir***

43 Tezkirelerin biyografi bölümünde Ayn ve mim harflerinin kullanılmasının amacı

aşağıdakilerden hangisidir
cvp: şairlerin mısralarından örnek vermek***

44 Latifinin katipliği adım atmasından sonra defterdar İskender Çelebi ye sunduğu

kaside aşağıdakilerden hangisidir
CVP: Bahariye ***

45 Biyografisini verdiği şairlerin bazı şiirlerini müdahale ederek şu kelimenin yerinde

bu olmalıydı tarzında eleştiren tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir
CVP: Gelibolulu Ali***

46 Arap edebiyatında aynı çağda yaşamış aynı bilim dalıyla uğraşmıştır kişilerin
biyografilerinin anlatıldığı eserlere ne ad verilir
CVP: tabakat***

47 Sadıki’nin mecmaul havası adlı tezkiresi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır CVP:şairlerin doğum ve ölüm tarihleri tespit edilebildiği oranda verilmiştir***

48 Tezkireci nin eserini yazarken karşılaştığı sıkıntıları anlattığı okurlardan beklendik

beklentilerini sıralayıp eserinin başarılı olması için Tanrıya yakarış da bulunduğu bölüm
aşağıdakilerden hangisidir
CVP: hatime ***

49 Sehi Bey heşt behişt tezkiresinin 3 tabakasında aşağıdaki Şair gruplarının hangisinde
yer verir
Cvp bürokrat şairler***

50 Laminin fütuhu'l mücahidin li tarihi Kulu bil müşahidin adlı eserinin Türkçe açısından
önemi aşağıdakilerden hangisidir
cvp: bağimsız ilk biyografik eser***

51 Aşağıdaki yazar- tezkire eşleştirmelerinden hangisi

yanlıştır CVP: Asım- tezkire i Şuara***

52 Latif'i tezkiresi kaç bölümden oluşur

CVP: bir mukaddime- 3 fasıl bir hatime***

53 Latif'i tezkiresi nde şairler aşağıdaki dönemlerin hangisini

kapsar CVP: II Murat – 1546***

54 Aynı zamanda Hattat olan tezkire yazarı aşağıdakilerden

hangisidir CVP. Beyani***

55 Künhü'l Ahbar’da olayların sıralanma biçimi hangi ölçüde göre

gerçekleşir cvp: padişahların tahtta kalma süreleri ne göre***

56Tezkeresine kendüye bir mahlas İsnat ederek şairim diye feryat eden müteşairleri
almamaya karar verdiğini edip hırpalayıcı haklarını bildiğimi ve bunu göze aldığını
söyleyen tezkire yazarı aşağıdakilerden hangisidir
CVP: Rıza***

57 Şair biyografisi yazma geleneğinin Doğu türkçesinde başlamasına rağmen ancak

Osmanlı Devleti'nde……..
aşağıdakilerden hangisidir
CVP: devamlılık arz eden bir devlet yapısının varlığı ***
58 II Osman'ın trajik ölümüne tanıklık eden ve bu olaydan duyduğu üzüntüden
hastalanarak öldüğü söylenen aşağıdakilerden hangisidir
CVP: Faizi***

59 Hasan Çelebi'nin adlı eserinden hareketle hangi konuda bilgili kişi olduğu iddia edilebilir
cvp: belagat***

60 Hasan Çelebi tezkiresi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır

cvp: Aşık çelebi tezkiresinden sonra 16.yüzyılın en çok biyografi içeren tezkiresidir***

61 Eskinin yazarlarından Sadık Halep'te bulunduğu sırada görüşüp tanıştığı Osmanlı şairi
aşağıdakilerden hangisidir
cvp: Baki***

62 Aşağıdakilerden hangisi 19 yüzyıl tezkire yazarlarından biridir

cvp: şefkat***

63 17. Yüzyıl tezkireleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır

cvp: örnek şiir sayısı arttığı için şiir eleştirisinin ağırlığınıda artırmıştır***

64 Aşık Çelebi'nin ve bazı çağdaşlarının yetişmesinde etkili olan Hami ve Şair

aşağıdakilerden hangisidir
CVP: Seyit Ali