2021 ივნისი საზოგადოება

კულტურა

ზღვარი

პენსიონერის
4 ცხოვრება
საქართველოში

როგორ მუშაობენ
22 პანდემიის დროს
ჟურნალისტები

ფოტორეპორტაჟი
23 “ძველი თბილისი”

შშმ პირები
34 დამოუკიდებელი
ცხოვრებისთვის
1
 სარჩევი
რედაქტორის სვეტი
შეცვლის თუ არა საპენსიოდაგროვებითი სისტემა პენსიონერის ცხოვრებას 4-5

ვანდალიზმი-ქცევითი აშლილობა თუ გაუაზრებელი ქმედება 6-7

მას შემდეგ, რაც გადაწყდა, რომ რედაქტორი უნდა ვყოფილიყავი,

წლიურად დაღუპული ათობით ადამიანი 8-9 ვფიქრობდი, როგორ უნდა შეგვექმნა ჟურნალისტური პროდუქტები
ისე, რომ საზოგაოდებისათვის 2 წლის შემდეგაც კორონავიურსზე არ
მოზარდები სექსუალური ძალადობის პირისპირ 10-11 მოგვეყოლა, მკითხველისთვის მუდმივად კოვიდ-19 ის შესახებ კითხვა
და მოსმენა ძალიან რთულია. მსოფლიო პანდემიიდან გამომდინარე, ბოლომდე
გოცირიძის მეტროს რეაბილიტაცია გაიწელა 12-13 კორონავირუსს გვერდი ვერ ავუარეთ, რადგან ვირუსმა ყველა სფეროზე იმოქმედა.
ჩვენი მუშაობის პროცესი, რა თქმა უნდა, დისტანციურად მიმდინარეობდა, რამაც
ძალადობისგან თავისდასაცავად შეიქმნა აპლიკაცია “Safe You“ 14 გარკვეული საზღვრები ნამდვილად დაგვიწესა.
თავიდან იყო რისკი, რომ დისტანციურად გაგვიჭირდებოდა კარგი სადიპოლო
ახალგაზრდა ექიმები პანდემიის პირისპირ 15 მასალის მომზადება ისე, როგორც ჩავიფქრეთ. მაქსიმალურად გვინდოდა, რომ
ოთხ წლიანი თეორიული და პრაქტიკული მუშაობა ამ ჟურნალში გამოვლენილიყო.
ცხოვრება რომელიც სოციალურმა ქსელმა შეცვალა 16 ჩვენ ამის ძალიან დიდი სურვილი გვქონდა, რაც ჟურნალის მომზადების პროცესშიც
დაგვეხმარა.
საქართველო უმუშევრობის მსოფლიო ათეულში 17 ბევრი მსჯელობის შემდეგ გადავწყვიტთ, რომ ჟურნალი კულტურულ-
საზოგადოებრივი თემატიკის ყოფილიყო. მუშაობის პროცესში, რა თქმა უნდა, იყო
12 ნაბიჯი თავისუფლებისკენ 18-19 უთანხმოება, აზრთა სხვადასხვაობა, მაგრამ, ვფიქრობ, ამის გარეშე რაიმეს შექმნა
წამორმოუდგენელია.
ჰესების მნიშვნელობა საქართველოსთვის 20-21
პროცესი იყო სირთულეებით
დატვირთული, მაგრამ ძალიან საინტერესო.
ჩემი აზრით, გუნდმა შეძლო და პანდემიის
რა გავლენა იქონია პანდემიამ წინა ხაზზე მებრძოლი ჟურნალისტების მუშაობის წესზე 22
გამო დაწესებული საზღვრების მიუხედავად,
საკმაოდ მრავალფეროვანი თემები
თბილისის ძველი შენობები 23-23-25
გააერთიანა. რთულ საქმეს შევეჭიდეთ,
მაგრამ მგონია, რომ შედეგს მივაღწიეთ
კოვიდ რეგულაციებს მორგებული თეატრი 26-27
და საბოლოოდ შევძელით შეგვექმნა
სადიპლომო გამოცემა სახელად -
ჰაერის დაბინძურება პირდაპირ კავშირშია ადამიანის ჯანმრთელობასთან 28-29
„ზღვარი“.

სტარტაპები 30-31

პანდემიის გავლენა ტურიზმზე 32

ვაქცინაცია Covid-19-სგან ხსნა თუ გვერდითი მოვლენები 33

შშმ პირები დამოუკიდებელი ცხოვრებისთვის 34-35

სოციალური ქსელები, როგორც სოციალური მხარდაჭერა 36-37

ალექსანდერსდორფი 38-39

ორ წლიანი პროტესტის რეტროსპექტივა 40-41

თამაზ ზარიძე
2 3
 ეკონომიკა
შეცვლის თუ არა საპენსიო
დაგროვებითი სისტემა
პენსიონერის ცხოვრებას
ავტორი: დიანა ცაბაძე
68 wlis mayvala mazmiSvili
meuRlis gardacvalebis Semdeg
TbilisSi, erT oTaxian binaSi
marto cxovrobs, misi TqmiT, ar-
sebuli pensiis didi nawili, wam-
lebSi exarjeba. „5 weliwadia
marto vcxovrob, Tvidan Tvem-
de Zlivs gamaqvs Tavi. Tvalis
simSrale maqvs da erT patara
wamalSi 45 lars vaZlev, garda
amisa gulis, wnevis da sisxlis
gamaTxelebel wamlebs vsvam.
zogjer isec xdeba, rom saxl-
Si erTi gamxmari puri ar maqvs
da sul mSieri vrCebi. amis gamo
kuWis problemebi damewyo.“ - am-
bobs mayvala mazmiSvili
kardiomagnili 14.40l (sisx-
lis gamaTxelebeli), kaptopri-
li 6l(wnevis), noli prili 34.94l
(gulis), kaTionormi 42.55l (Tva-
lis) - es im wamlebis siaa, romel-
ic mayvala mazmiSvils yovel
TveSi sWirdeba. wamlebis yidvis
Semdeg mas pensiidan 172.10lari
rCeba. „sanam Cemi meuRle cocxa-
li iyo, gadasaxadebs is sakuTari
pensiidan ixdida xolme, Tumca
axla komunalurebis gadaxdac me
miwevs (daax. 25l), sakvebs, mTeli
Tvis marags pensiis aRebis dRes
vyidulob erTi didi zeTi (20l),
makaroni 3paketi (7l), higienuri
nivTebi (25l), fqvili (6l) , Saqa-
ri (5l). vfiqrob, wamlebi rom
ara, ufro bevr rameze meyofo-
da pensia . Tumca albaT, moxu-
ci wamlis gareSe ar arsebobs.“
sakvebisa da komunalurebis gad-
axdis Semdeg mayvala bebos pen-
siidan sul raRac 10 lari rCeba,
4 Tareba xels Seuwyobs ekonomikis
“sapensio danazogis aras-
rulyofileba gamoixateba
imaSi rom is aris savaldeb-
ulo...” - ekonomikis eqsperti,
ramaz gerliani.
romelic Semdeg pensiamde unda
imyofinos.
saqarTveloSi sapensio asaki
qalebSi - 60, xolo mamakacebSi
- 65 welia. pensiis raodenoba ki
270 lari, rac imas niSnavs rom
saqarTveloSi saSualo xelfa-
sis 23%-ia.
sapensio sistemis ori ZiriT-
adi logika arsebobs: erTi pen-
sias kerZo, dasaqmebis sferoze
mibmul fondebSi aTavsebs, xolo
meore pensias ufro farTo, so-
cialur ganzomilebas aniWebs
da mas saxelwifos aucilebel
xarjad saxavs. saqarTveloSi
2019 wlidan amoqmedda, axali sa-
pensio dagrovebis sistema, rac
riv dagvianda.. meores mxriv misi zrdis daCqarebasa da saqarT-
evropis sxva qveynebSi aprobi-
ganxorcieleba daiwyo damaxin- veloSi siRaribis daZlevas.“
rebulia da warmatebiT muSaobs.
jebuli formiT - misi arasruly- bolos, ramaz gerlianma isau-
Tavis mxriv aseTi sistema imis
ofileba gamoixateba imaSi rom bra sapensio danazogis dadebiT
garantia, rom pensia iqneba sak-
is aris savaldebulo, agreTve ar da uaryofiT mxareebze: „dagrove-
marisi.
aris daculi inflaciisgan da biTi sapensio sistemis dadebiTi
ramdenad realuria, rom saqa-
rac yvelaze mTavaria sapensio mxare aris is rom adamianebi Tav-
rTveloSi mcxovrebi pensioneri
Senatanebi unda xorcieldebodes ianTi SromisunarianobiT da Se-
axlo-momavalSi ar ifiqrebs mx-
ara saxelmwifos fondSi aramed mosavlebiT agroveben finansebs
olod TviTgadarCenaze da eqneba
kerZo sapensio fondSi rogorc uzrunvelyofili siberisTvis
saSualeba miiRos Tavisi ganvli-
warmatebul ucxoeTis qveynebSi. da isini sapensio asakSi ar ar-
li cxovrebis Sesabamisi xandaz-
unda iyos ramodenime kerZo sub- ian mxolod damokidebuli erT-
muloba, es sakiTxi ekonomikis
ieqti da isini Senatanebis msurve- gvarovani sapensio Semweobaze,
eqspertma, ramaz gerlianma Sea-
lebs unda Tavazobdnen konkuren- romelic CvenTan saqarTveloSi
fasa: „CvenTan dagrovebiTi sapen-
tul pirobebs da garemos, rac ar aris sakmarisi imisTvis, rom
sio sistemis danergva erTis mx-
iZleva saSualebas danazogis ne- elementaruli pirobebi uzrun-
bayofilobiTma msurvelma ukeTe- velyos pensioneribisaTvis.
si pirobebis mqone fondSi Seit- uaryofiTi mxare da riski aris
anos.“ man ,aseve isaubra sapensio is rom saxelmwifom SeiZleba fi-
danazogis erT-erT mizanze, rac nansebi romelime xelisuflebis
gulisxmobs sabanko sistemis al- moRvaweobisas, gamoiyenos Tavisi
ternativis Seqmnas. Tumca sapen- valdebulebis dasafinanseblad,
sio saagentos direqtorma, gior- an sesxad aiRo sapensio fondidan
gi daneliam netgazeti.ge - Tan an daafinansos saxelmwifo wamge-
saubrisas ganacxada: biani sawarmoebi. dRes praqtiku-
„axali sapensio sqemis miza- lad arsebobs amis albaTobac..
nia saqarTvelos moqalaqes pensi- momdevno xelisuflebebs daawves
aze gasvlis Semdgom, finansurad tvirTad saxelmwifo vali da ver
uzrunvelyofili da Rirseuli daabrunos.. xolo moqalaqeebi,
cxovreba Seuqmnas. saSualo da romlebic agrovebdnen sakuTar
grZelvadian perspeqtivaSi adg- uzrunvelyofili siberisTvis am
ilobrivi sainvesticio kapitalis finansebs SeiZleba motyuebulebi
bazris Camoyalibeba da ganvi- darCnen.“
5
 dedaqalaqi

ვანდალიზმი - ქცევითი
აშლილობა თუ გაუაზრებელი
ქმედება
avtori: salome jijelava

moxatuli kedlebi, grafitebi, sxvadasxva Sinaarsis warwerebi, parkebsa

da skverebSi skamebis , nagvis urnebis, stadionebis dazianeba da agresi-
uli qcevis gamovlinebis precendentebi bolo periodSi gansakuTrebiT
momravlda. Tbilisis meriam mxolod 2020 wlis ganmavlobaSi vandal-
izmis Sedegad dazianebul 76 stadions, 22 parks da kidev aTeulobiT
sxva saxelmwifo sakuTrebas Cautara sareabilitacio-aRdgeniTi sam-
uSaoebi. ratom uCndebaT mozardebs materialuri sikeTis dazianebis
survili? am SekiTxvaze fsiqologebsa da vandalizmis iniciatorebs
sxvadasxva pasuxi aqvT. isnis raionSi arsebu-
li erT-erTi skveri
mozardebma daazi-
bolo ramdenime Tvis ganmavlobaSi mediasa od erTobian“. wiflianis TqmiT, aseT dros Tuki anes. es vandalizmis
da socialur qselSi uamravi video Tu foto mSobeli, pedagogi da fsiqologi ar CaerTo saqm-
masala gavrcelda, romlebzec aRbeWdili eSi, vandalizmi SeiZleba Cvevad Camoyalibdes da uSualo magaliTia.
iyo saxelmwifo an kerZo sakuTrebis mizanmi- ufro seriozul qmedebebSi, magaliTad, qurdoba- maT parkSi arsebuli
marTuli dazianebis faqtebi. arsebuli video Si, Zaladobasa da yaCaRobaSi gadaizardos, anda dasasxdomi bungalo
masalebiT Cans, rom ZiriTadad garemos da ma- - mentalur sneulebad iqces. gadawves, atraqcioneb-
terialuri sakuTrebis dazianebis survili 18 Tiko wifliani „ baRSic, bavSvebSi sakmaod
wlamde mozardebs axasiaTebT. statiaze muSa- xSirad vawydebi agresiul qcevebs. patara biWma
is jebirebi moangries
obisas Tbilisis erT-erT skverSi davakvirdiT TamaSis dros Tojinas Tvalebi amoTxara. me, da kedlebze sxvadasx-
sam arasrulwlovans, romlebic Tavdapirvelad rogorc fsiqologma, daviwye bavSvTan saubari va warwerebi datoves.
erTobodnen, mogvianebiT ki skverSi arsebul nag- da pozitiuri emociebi mivawode mis gonebas,
vis urnas rigrigobiT urtyamdnen wixlebs. Se- rom faqtebi ufro realurad aReqva zizRis
kiTxvaze, rato akeTebdnen amas, maT gvi pasuxes, da agresiis gareSe. mdgomareoba etapobrivad
rom ubralod ejibrebodnen erTmaneTs da aint- Seicvala ukeTesobisken. amiT imis Tqma min-
eresebdaT romeli maTgani SeZlebda fexis erTi da, rom qceviTi aSliloba TavisiT ar ikurne-
dartymiT nagvis urnis amotrialebas. ba. mSoblebs xSirad ar esmiT es da msgavs
saqarTvelos kanonmdeblobis mixedviT, van- mniSvnelovan problemas yuradRebas ar aqceven.
dalizmi dasjadia, Tumca sasjeli administraci- qceviTi aSlilobis mkurnaloba iTxovs fsiqol-
uli jarimiT Semoifargleba, rac zogjer dazi- ogis Carevas da reabilitaciis xangZliv dros
anebis masStabTan SedarebiT, sasjelis msubuqi (pacientis asakis mixedviT)“.
formaa. fsiqologi qeTevan kobalaZe wlebis gan-
termin vandalizms fsiqologebi ganmarte- mavlobaSi muSaobda rTulad aRsazrdel mo-
van, rogorc qceviT aSlilobas, mizanmimarTul zardebTan . igi iyo arasrulwlovanTa koloniis
agresiuli qmedebas, romlis Sedegad adamiane- mTavari fsiqologi, amJamad ki wers fsiqolo- aRniSnul skverSi ar
bi azianeben materialur faseulobebs. xSirad, giur statiebs sxvadasxva JurnalebisTvis. „ar- aris damontaJebu-
gansakuTrebiT mozardebis SemTxvevaSi, vandal- asrulwlovanTa koloniaSi mohyavdaT bavSvebi li saTvalTvalo
izmis qceva gauazrebelia. fsiqologebis TqmiT, sxvadasxva danaSaulis gamo da am bavSvebTa
mozardis gonebis Camoyalibebisas dakvirvebaa umetesobas ar hayadaT mSoblebi. agresia sak-
kamerebi Tumca TviT-
saWiro, rom msgavsi ti pis aSlilobebi drou- maod saSiSi gamovlinebaa. dRes Tu skams azi- mxilvelebis TqmiT
lad iqnas aRmoCenili da vandalizmis Cvevad anebs, momavalSi is am agresias Tu ver gaakon- daaxloebiT aTma mo-
Camoyalibebas xeli SeeSalos. trolebs, Sedegi SeiZleba savalalo iyos“. zardma ganaxorciela
fsiqologma Tiko wiflianma CvenTan saubri- kobalaZis TqmiT, qceviTi aSlilobis mkur-
sas aRniSna: „bavSvis goneba Zalian saTuTia, mis naloba xangZlivi procesia.
es vandaluri qmedeba.
Camoyalibebaze yvela patara detalic axdens Cndeba kiTva- ras akeTebs saxelmwifo am droTa ganmavlobaSi
gavlenas da es sakmaod rTuli procesia. magal- masStaburi problemis mosagvareblad? ki warwerebs sxva mo-
iTad, video TamaSebi Cxubze da srolebze etapo- pasuxi Semdegia- saxelmwifos CarTuloba ga- zardebic tovebdnen
brivad azianebs bvaSvis gonebas, video TamaSis moixateba fsiqologis rolis win wamowevaSi.
dros damarcxeba mas agresiuls xdis, rac dro- anu im faqtSi, rom sabavSvo baRebsa da skolebSi
kedlebze.
TaganmavlobaSi iwvevs qceviT aSlilobas. qce- fsiqologis arseboba gaxda savaldebulo.
viTi aSlilobis ramdenime saxe arsebobs da maT fsiqologebi urCeven mSoblebs, rom daakvird-
miekuTvneba vandalizmic, raRacis dazianebisken nen bavSvebs da maT qcevebs, nebismieri agresiu-
midrekileba. bavSvebi, ra Tqma unda, ver iazreben li gamoxatuleba SeiZleba sakmaod saSiSi aR-
6 imas, rom es mavneblobaa da Tvlian, rom ubral- moCndes. 7
 avtori: Tamaz zariZe
qveiTis mier darRveuli sagzao aTwleulebis manZilze gzebis mniSnvelovania manqanis tarebis
wesebi. garda amisa, radgan mopedis aseTi raodenobiT sareabilita- praqtikac. xSirad avtomanqanis
წლიურად დაღუპული mflobelebi avtisatransporoto
saSualebis mepatroneebad ar iT-
cio samuSaoebi ar Catarebula, tarebis swavlis msurvelebi mi-
marTaven sxvadsxva skolebs, Tum-

ათობით ადამიანი sazogadoeba

vlebian maT mier sagzao wesebis
darRvevisa da dajarimebisaTvis
ca rogorc Salva ogbaiZe ambobs,
kontroli saswavlo manqanebze
ავტოსაგზაო შემთხვევები საქართველოში arc saTvalTvalo kamerebiT mop- regulaciis sferodan gasulia,
ovebuli Canawerebis gamoyeneba radgan nebismier adamians Seu-
SeiZleba“, ambobs, daviT mesxiSvi- Zlia avtomobils daaweros “sas-
saqarTveloSi bolo wlebSi gardacvlili 103 adamianidan ki li wavlo” da aswavlos sxvas man-
momxdari avtosagzao SemTxveve- Teqvsmet wlamde asakis 8 mozardi sagzao usafrToxebis eqsperti qanis tarebas. misive TqmiT, ar
bis mizezi umravles SemTxveva- iyo. Salva ogbaiZe miiCnevs, rom sagzao arsebobs regulacia, romelic
Si alkoholuri an narkotikuli eqspertebis Sefaseba SemTxvebis statistikuri monace- amas akrZalavs. rac Seexeba ava-
preparatebis zemoqmedebis qveS saqarTvelos transportis da mebi Zalian cudia, statistikis riebs, romlic mopedis mZRolebs
myofi mZRolia. Sss-s mier gamo- gzebis asociaciis Tavmjdomaris gamosworebiaTvis saWiroa, bevri mosdiT. ogbaiZe miiCnevs, rom mo-
qveynebul statistikur moancemeb- daviT mesxiSvilis gancxadebiT, Sroma da partnioroba samTavro- pedis tarebisTvis marTvis mowmo-
Si vxvdebiT gardacvlil qveiTad saqarTveloSi momxdari sagzao bo, arasamaTavrobo struqturebs bis gacema mniSvnelovania, radgan
mosiarule mozardebsac. SemTxvevebis statistika eqvs- Soris. mZRolma icodes moZraobis ele-
bolo periodSi gaxSirda mo- jer aRemateba evropuli qveyneb- „bolo wlebis statistika ase- mentaruli wesebi.
pediT mosiarule pirebis gar- is maCveneblebs. mesxiSvilis az- Tia, rom SeiniSneba sagzao sa- “mopedebis nawilSi es aucile-
dacvalebac, swored amitom riT, Cvens qveyanaSi unda Seiqmnas transporto SemTxvevebis kleba belia, xSiria avariebi. kamere-
savaldebuli xdeba mopedis mZ- pasuxismgebeli saxelisuflebo da, Sesabamisad, daRupulTa Tu bi trotuarze ver afiqsireben
RolisTvis marTvis mowmobis aRe- struqtura, romelic satrans- dasaxiCrebulTa raodenobis kle- moZrav mopedebs, radgan sanom-
bac. porto saSualebebis gamarTu- cias ar mimarTaven.
saxelmwifo unda hqondes bac, magram 650 adamianis magivrad re niSnis arqonis gamo, mopedis
statistikuri monacemebi lobas gaakontrolebs, dagegmavs 620 adamiani rom daiRupa, gva- idealurisgan Sors varT, magram, mflobelis indentificireba
Sss-s informaciiT 2019 wels da ganaxorcielebs prevenciul iseTi struqtura, romelic av-
Zlevs Tu ara qveynis moqalaqeebs sasixaruloa, rom sadac gaixedav SeuZlebelia, am sferoSi aRricx-
avtosagzao SeTxvevebis raode- zomebs. tosagzao SemTxvevebis preven-
es yvelaferi siamayis safuZ- yvelgan gza igeba. mesame, es aris va aucilebelia elementaruli
nobam 5839 miaRwia, yvelaze meti, “avtosagzao SemTxvevebi yve- ciaze imuSavebs. es organizacia
vels? - ra Tqma unda, ara. es aris mZRolis ganswavlulobis sakiTxi, unarebi unda qondes mopedis
anu 2891SeTxveva dedaqalqSi mox- laze xSirad RamiT xdeba. pan- mizezebs unda ikvlevdes, unda
Zalian cudi statistika, romelic marTvis mowmobis aRebis sfe- mflobels. erTia mokle manZilze
da. rac Seexeba gardacvlilebs demiis gamocxadebis Semdeg ki muSaobdes imazec, rom marTvis
moiTxovs muxlCauxrel Sromas, ro moiTxovs saswarfo gadaxed-
da daSavebulebs, uwyebis cnobiT, - mTeli 2020 weli da 2021 weli - mowmoba gaices evrokavSiris
rac mTavaria partniorobas vas, radgan adamians,
2019 wels avtosagzao SemTxveveb- SezRudvis periodSi vcxovrobT, 9 wevri qveynebis Sesabamisad aseve,
samTavrobo da arasamTavrobo romelic marTvis mow-
is Sedegad daSavda 7921 piri da saaTis Semdeg moZraoba ar aris unda muSaobdes saganmanaTleb-
struqturebs Soris. avariebis mobas aiRebs rusTavSi,
gardaicvala 481 adamiani nebadarTuli. rom ara pandemiis lo programebs danergvaze mTe-
Semcireba ar aris mxolod Si- xSirad uWirs qalaqSi
li qveynis masStabiT. samsaxurma
nagan saqmeTa saministros, an sa- damoukideblad Camosv-
unda aRmofxvras egredwodebu-
patrulo policiis prerogati- la da amis gaTval-
li Savi wertilebis problemac,
va, es aris TiToeuli Cvenganis iswinebiT, aucilebe-
sadac yvelaze meti avtosagzao
sazrunavi. sagzao satransporto lia, gamocdebis ufro
SemTxveva xdeba. policia mxolod
SemTxvevebis statistika aris e.w metad realur pirobeb-
eZebs damnaSaves da ar eZebs miz-
sarke Tu rogori mdgomareobaa am Si Catareba. meoTxe, es
ezs, garemo faqtorebSi. amis Ses-
sferoSi. risgan Sedgeba es sfe- aris moZraobis organ-
aswavlad specialuri dakvirvebaa
ro? pirvel rigSi, es aris avto- izacia, mexuTe monitoringi da gadaadgileba da meore, roca amiT
saWiro, Tu specialuri struqtu-
parki, romlis gaaxalgazrdavebis kontroli Cvens gzebze. am yvela- saqmdebi. am SemTxvevaSi mopedis
ra ar Seiqmna, avtoavariebis
procesic CvenTan daiwyo. ufro fris erToblioba gvaZlevs erT mZRoli, minimum, unda scnobdes
TvalsazrisiT mdgomareoba ver
da ufro meti avtomobili Se- mTlian sferos, romelsac sag- SuqniSnis ferebs, sagzao niSnebs
gaumjobesdeba. .”- ambobs, saqa-
modis hibriduli mowyoblobiT zao moZraobis usafrTxoeba hqvia, prioritetebs. am sferoSi wesri-
rTvelos transportis da gzebis
aRWurvili, aseve ufro meti ele- romelime komponentSi Cavardna ki gi dasamyarebelia da es iqneba
asociaciis Tavmjdomare daviT
qtromobili. iwvevs avtosagzao SemTxvevebis prevenciuli zoma, imisaTvis, rom
avtosagzao SemTxvevebis gamo gamowveuli SezRudva, av- mesxiSvili meore parametri gaxlavT gze- raodenobis gazrdas“. Semcirdes avariebi mopedis mZ-
raodenoba Semcirebulia 2020 tosagzao avariebis statistika bolodros gavrcelebuli in-
bi anu - infrastruqtura. bolo sagzao SemTxvevebis garda, RolebisaTvis. “
wels, avtomobilebis avariebis ufro gazrdili iqneboda. formaciis Tanaxmad, sul male
marTvis mowmoba iqneba saWiro Sinagan saqmeTa saministros
saerTo raodenoba TiTqmis ori- avtoavariisas yvelas mxolod mier gamoqveynebul statistikis
aTasiT Semcirda 4999 Seadgina, sapatrulo policia axsendeba, maTTvisac, vinc mopediT gadaadg-
ildeba. daviT mesxiSvili am Tanaxmad, 2019 wlidan dRemde av-
daSavda 6640 moqalaqe, 450 ki gar- magram is ukve momxdar avariaze tosagzao SemTxvevebis mcired-
daicvla reagirebs. iyo rekomendaciebi , reformas dadebiTad afasebs.
“Cven rom Tanmimdevruli nabi- iT kleba SeiniSneba. Tumca, ro-
2021wlis pirveli kvartlis rom pasuxismgebeli struqtura gorc espertebi amboben, avariebis
monacemebiT, saerTo sagzao SemTx- Segveqmna, rac ar gaiTvaliswines jebiT gvemoqmeda, mopedis regis-
tracia da misi mflobelisaTvis raodenobiT saqarTvelo, evropis
vevebis raodenoba 1247-ia, daSave- saministroebma. am pasuxismge- masStabiT erT-erT mainc mow-
bulTa raodenoba - 1613, gardacv- beli struqturis funqcia unda marTvis mowmobis aRebis moTxov-
na xuTi wlis unda dagvewesebi- inave adgils ikavebs. es ki imis
lilTa raodenoba-94. iyos statistikuri monacemebis dasturia, rom satransporto
uwyebis cnobiT, 2019 wels daiR- damuSaveba, dRes es statistikuri na. imis gamo, rom dResdReobiT
mopedi satransporto saSuale- sistemis mosawesrigeblad da
upul 104 qveiTad mosiarules monacemi ar aris zusti, radgan avtoavariebis SemTxvevebis Sesam-
Soris 10-mde mozardi iyo, 2020 mZRolebi erTmaneTSi agvareben bad ar aris registrirebuli, misi
mflobelis mier sagzao wesebis cireblad saxelmwifoს efeqtiani
wels sagzao avariebis Sedegad problemasda sapatrulo poli- zomebi aqvs gasatarebeli.
8 drRveva registrirdeba, rogorc 9
 sazogadoeba

მოზარდები სექსუალური energia, ararealizebuloba, sxvadasxva saxis fsi-

qikuri problema”.
brivi jgufis kategoriebTan, maT Soris skolis
moswavleebTan da vsaubrobT Riad. bavSvebis mxri-
rodesac vsaubrobT arasrulwlovnebis seqs- danac cnobiereba dabalia, radgan msgavsi faqtis

ძალადობის პირისპირ avtori: Tamaz zariZe

ualur Seviwrovebaze dRis wesrigSi dgeba kidev
erTi problema, es ukve Tavad mSobelia. ramde-
identificirebas ver axdenen, maTi ar aqvT codna,
sad SeuZliaT ganacxadon momxdari danaSaulis
Sesaxeb , mizezi aris is, rom isini ver bedaven
nad SeuZlia mozardis mSobels mixvdes, rom mis
nana (respondentis TxovniT saxeli Secv- belebi damewyo. dedam mTxova meTqva, ra moxda. Svils garkveuli saxis problemebi aqvs? ra icv- Riad saubars, radgan molodini ar aqvT, rom Sesa-
lilia) axla 22 wlisaa, masze seqsualuri rodesac movuyevi, rom Cemze iZalades miTxra, es leba Cvens SvilebSi, rodesac is seqsualuri bamisi pirebi gverdiT daudgebian da daexmarebian,
Zaladobidan 5 weli gavida, Tumca momxdars ver ambavi Semenaxa da arasdros aravisTvis meTqva, Zaladobis msxverpli xdeba? irma kvaWaZis TqmiT, maT Soris reabilitaciaSi, rom TavianTi uflebe-
iviwyebs. nanobs, rom es ambavi maSinve ar Tqva. winaaRmdeg SemTxvevaSi ,Cemi gaTxoveba ufro rTu- Zaladoba SeiZleba sxvadasxvanairad aisaxos mo- bi daicvan. saias aqvs sakvirao skola, sadac sko-
swored imitom, rom momxdari Tavis droze ar li iqneboda. vinaxavdi didi xani, vinaxav axlac, es zardis qcevaze. lis moswavleebi dadiodnen, yovel kviras gvqonda
gaaxmaura, dResdReobiT SeuZlebelia moZala- Cemi cxovrebis yvelaze mZime faqtia, romlis ga- “pirvel rigSi yuradReba unda mivaqcioT Sexvedrebi am moswavleebTan, sadac samarTlebriv
dis dasja, Zaladobis kvali gamqralia, mxolod JRavnebsac arc momvalSi vapireb. Cemze moZalade bavSvis qcevas, Zilis reJims, gaRizianebadobis sakiTxTan dakavSirebiT vutarebdiT seminarebs, am
mis mier moyolil faqtebi ki gamoZiebisa da biWs, rogorc vici axla ojaxi da Svilebi hyavs. me dones, komunikaciur aspeqts TanatolebTan, amitom kursidan Cans, rom zogadi praqtikuli samarTlis
damnaSavis dasjisaTvis sakmarisi ar aris. se- kvlav gauTxovari var, Tumca mizezi Cemze Zalado- mTavaria, mSobeli Tavidanve icnobdes bavSvs, rom mimarTulebiT axalgazrdebs ar aqvT codna, maT
qsualuri Zaladobis msxverpli saqarTveloSi ba araa“. SesZlos masSi momxdari cvlilebebis dafiqsireba Soris codna ar aqvT seqsualur SeviwrovebasTan
sxva mozardebic gamxdaran da, samwuxarod, msgav- saqarTveloSi mozardebze seqsualuri . garda amisa, mTavari maniSnebelia mozardis kveba mimarTebaSic, rac aris gamowveva da amaze aris
si faqtebi dResac xdeba. moZaladeebi ki, xSir Zaladobis bevri faqti gamouZiebeli rCeba. miz- da misi interesebis cvlileba. msgavs SemTxveveb- samuSao, radgan arasrulwovanma SeZlos identif-
SemTxvevaSi dausjelebi rCebian, rasac Tavisi ezebi mravalia - am Temas sazogdoebaSi tabu ze mec mimuSavia, aseTi mozardebi Znelad Semo- icireba, rom es seqsualuri Seviwrovebaa da ara
mizezebi aqvs... adevs, mozardebi skolebSi ver Rebuloben seqsua- dian komunikaciaSi, maTTan urTierTobis proces- xumroba an - TamaSi.”- ambobs darine sadraZe
nana: „socialuri
„social pirobebis gamo 14 wlis asak- lur ganaTlebas, ris gamoc maTze ganxorcielebu- Si nebismieri intervenciis win nebarTvis Txovnaa imis dasadgenad, Tu ra ganwyobebia skoleb-
Si me da Cemi mSoblebi iuZelebulebi gavxdiT, li Zaladobis identificirebac ki uWirT. saWiro. maT moulodnelobebi ar uyvarT, amitom Si seqsualuri ganaTlebis danergvis Sesaxeb,
sacxovrebeli adgili dagvetovebina da saqarT- xSirad mozardebze seqsualuri Zaladobis Ses- winaswar vuxsni xolme ras risTvis vakeTeb”. mcire gamokiTxva CavatareT. socialuri qselis
velos sxva qalqSi gadavsuliyaviT. mSoblebma axeb ician ojaxis wevrebma, mezoblebma, naTesavebma, kvaWaZis TqmiT, imis mixvedra, rom mozardi se- saSualebiT davsviT kiTxva - unda iswavlebodes
Tumca isini dumils amjobineben. dumilis mizezi qsualuri Zaladobis msxverplia, SesaZlebelia Tu ara seqsualuri ganaTlebis Sesaxeb specia-
isicaa, rom sazogadoebas ar aqvs gaTviTcnobiere- misive daxatuli naxatidanac, romelic mSobelma luri sagani skolebSi.
buli, ras niSnavs mozardze seqsualuri Zaladoba. specialuri dargis specialists unda aCvenos. mariam qaliaSvili 21 wlis: “ ra Tqma unda, unda
sociumis azri xSirad axdens gavlenas dazarale- imas, rom mozardebi ver bedaven samarTaldam- iswavlebodes, bavSvma rogorc wylis dalevas
bulzec, ris gamoc dazaralebuls Riad saubris cavebTan saubars, adaturebs „saqarTvelos axal- swavlobs Wiqidan, ise unda miiRos etapobrivad se-
nacvlad momxdaris damalava urCevnia, raTa kon- gazrda iuristTa asociaciis“ advokati darine qsualuri ganaTleba”; nini gogiSvili 20 wlis : “
fliqts da sazogadoebis mxridan gankiTxvas Tavi sadraZe, rogorc CvenTan saubarSi saias advokati unda iswavlebodes, radgan bevri mozardi gvinax-
aaridos. arada, sazogadoebis roli yvelaze ambobs, arasrulwlovnebs ar aqvT samarTaldam- avs, romlic orsulad darCenila”; nato WeiSvi-
didia, radgan danaSaulis gamosavlenad drouli cvelebis mxardaWeris imedi, ris gamoc maTTan ur- li 47 wlis: “ ar unda iswavlebodes, roca dro
reagireba sasicocxlod mniSvnelovania. gviani TierTobas eridebian. mova, Tavad iswavlis”; TinaTin manjgalaZe 50 wlis
reagirebis SemTxvevebSi, Zaladobis kvalis gaqro- “SeiZleba iTqvas, rom administraciul samarT- “unda iswavlebodes, radgan sjobs, amis Sesaxeb
bis didi Sansia, ris gamoc samedicino eqspertis aldarRevevTa kodeqsSi reagirebis meqanizmi gaT- kompetenturi adamianisgan gaigvos”; elene dval-
CarTvac azrs kargavs. es ki moZaladis dasjis valiswinebulia, kanonmdebloba arsebobs, romelic iSvili 23 wlis : “ki, radgan raionebSi xSirad
perspeqtivas amcirebs. qmediTia, Tumca kanoni rom aRsruldes, mniSv- gvxvdebian axalgazrdebi, romlebic orsulobis
xSirad sazogadoebis umravlesobas hgonia, rom vvnelovania muSaoba, maT Soris arasrulwlovneb- gamo qmnian ojaxebs. es gamowveuli im faqtiT, rom
gadawyvites, rom sanam samsaxurs i povnidnen, na- mozardze seqsualuri saxis Zaladobad mxolod is informirebis kuTxiT. aseve informireba unda maT ar gaaCniaT elementaruli seqsualuri ganaT-
Tesavebis ojaxSi gvecxovra. naTesavebmac kargad gaupatiureba iTvleba, rac mcdaria. fsiqologi moxdes Tavad samarTaldamcvelebisac, rom maT- leba”.
migviRes. didi ojaxi iyo, nawili Cemi naTesav- irma kvaWaZe, romlic seqsualuri Zaladobis msx- saxalxo damcvelis 2020 wlis angariSis mixed-
ebisa emigraciaSi iyo wasuli, amitom cxovreba verpl mozardebs exmareba, CvenTan saubarSi deta- viT,gasul wels arasrulwlovanTa mimarT Cadenil
mxolod qalebTan erTad miwevda. Cveni saxlis lurad ganmartavs, ra iTvleba mozardze seqsua- seqsualuri Zaladobisa da seqsualuri eqspolat-
gverdze erTi biWi cxovrobda, skolaSi, rom mi- luri saxis Zaladobad: “ seqsualur Zaladobad aciis 254 SemTxvevaze daiwyo gamoZieba, romelTa-
vdodi, yovelTvis miRimoda. maSin daaxloebiT iTvleba nebismieri saxis Semxebloba arasrulw- gan 31 ojaxSi Cadenili danaSauli iyo. resursi
23 wlis iyo. 2 weli erTmaneTs mxolo disanti- lovanze, iqneba es sityvieri Tu fizikuri, aseve Zalovan uwyebebs imisaTvis, rom mozardebs daex-
curad vxedavdiT, rodesac 16 wlis gavxdi, deda seqsualur Zaladobad iTvleba arasrulwlovanis maron Zalian mcire aqvT, am doris monacemebiT
skolaSi martos miSvebda, ar eSinoda, rom raime foto-video masalis gadaReba/gavrceleba, seqsua- saxelmwifo zrunvis saagentos bazaze TiTo re-
momividoda. erT dRes biWma, romelsac mxxolod luri saxis teqstis, an audio-vizualuri Canaw- gionSi mxolod erTi fsiqologis kadri arsebobs,
fanjaraSi vxedavdi, damiZaxa, gamikvirda, Cemi eris gagazavna arasrulwlovanisaTvis. seqsua- rac, SeuZlebels xdis yvela SemTxvevaze droul
saxeli saidan icoda, mTxova, rom boTli mime- luri Zaladoba aris qmedeba, romelic arRvevs da saTanado reagirebas bavSvze individualuri
wodebina, romelic WasTan ido. mec davTanxmdi, bavSvis pirad sivrces, iwvevs mis fsiqologiur midgomis gaTvaliswinebiT, garda amisa, saxalxo
arc vicodi, maSin ra safrTxe SeiZleboda, rom disbalanss da stress“. damcvelis angariSis mixedviT am sakiTxebze kval-
yofiliyo. meore sarTulze rom avedi da kari saxelmZRvanelo wesebis Tanaxmad, mozardze se- ifikaciis amaRlebis kuTxiT, aranair mxardaWeras
gaaRo, SiSveli damxvda, boTli mivawode. wamosv- qsualuri saxis Zaladobad SeiZleba CaiTvalos: ar iReben socialur muSakebi, romelTa pasuxismge-
las rom vapirebdi, xeliT damiWira da oTaxSi seqsualuri Sinaarsis SeniSvnebiT da replike- blobacaa droulad Seafason msxverpli bavSvis
SemaTria. Cemi saxli axlos iyo. bolo xmaze biT devna, intimur adgilebze Sexeba, bavSvebisTvis ac hqondeT swori reagireba da gadadgan qmediTi individualuri saWiroebebi da uzrunvelyon bavS-
vyvirodi, Tumca veravin gaigo. saxlSi, rom dav- pornografiuli masalis Cveneba. sasqeso organoe- nabijebi imisaTvis, rom daiwyos saqmis gamokvleva visa da misi ojaxebis mxardaWera-gaZliereba. am
agviane dedam ieWva, amdeni xani, rom damWirda. bis Cveneba, Ria saubrebi seqsze bavSvis Sokirebis da Sedegi dadges”, acxadebs saias advokati pრoblemebis CamonaTvali xels uSlis gamoძgamoძiebas
vcdilobdi, rom es ambavi maqsialurad Semenaxa, an misi cnobismoyvareobis gaRviZebis mizniT, in- darine sadraZe ambobs, rom gamowvevad kvlav saubრის დაწყებას.
da am Temaze Riad saubრის
rac ar gamomvida, radgan qaluri problemebi cesti sxeuliT vaWrobis iZuleba. rCeba mozardebis seqsualuri ganaTleba, maT ar
Semeqna da eqimTan momiwia wasvla, dedac maxl- kvaWaZis TqmiT, bavSvze seqsualuri Zaladobis aqvT informacia, rodis unda mimarTon Zalovan
da. dedaas uTxres, rom qaliSvili ar viyavi, da mizezi SeiZleba bevri iyos: „yvelaze gavrcel- struqturebs daxmarebisaTvis.
naadrevad seqsualuri urTerTobis gamo pro- ebulia zrdasrulebSi akumulirebuli agresiis “Cven xSirad gvaqvs Sexvedrebi sxvadasxva asako-
10 11
dedaqalaqi avtori: salome jijelava
kuTrebiT saSiSi iyo pikis saaTebSi
gadaadgileba, radgan mgzavrebiT gateni-
li vagonebi ufro mZimea da xids meti
datvirTva adgeba. zemodan vizualurad
ar Canda arc bzarebi da arc - dazi-
aneba, Tumca memanqaneebma viciT, rom es
monakveTi riskis zonaa“.
Tbilisis merma kaxi kalaZem 2019
wlis miwuruls erT-erT preskonferen-
ciaze aRniSna, rom igegmeboda metros
yvela sadguris sruli reabilitacia,
maT Soris sadgur gociriZesic. meri-
am tenderi 2020 wlis ivnisSi gamoacx-
ada. konkursSi monawileobda sami kom-
pania: sps“kaizeni“, Sps „bildkingsi“ da
„britania konstraqSeni“. gaimarjva Sps gociriZes metro reabilitaciis Semdeg
„kaizenma“. gaformebuli xelSekrulebis
გოცირიძის მეტროს mixedviT, samuSaoebisTvis gaica samT-
viani vada, 2021 wlis 5 maisis CaTvliT.
xelSekrulebis Rirebuleba ki Seadgen-

რეაბილიტაცია გაიწელა da daaxloebiT 2 milion aSS dolars.

vizualuri daTvalierebiTac
gad Cans, rom sadgur „gociriZeze“ am-
kar-

Jamad samuSaoebi ar mimdinareobs. sami

Tvis ganmavlobaSi Catarda mxolod 1-3
RerZebs Soris gadaxurviTi samuSao
da gamoicavala eleqtro gayvaniloba.
xelSekrulebis mixedviT ki srulad unda
metro sadguri „gociriZe“ 2021 wlis 5 Tebervlidan moyelebuli momxdariyo Sida sivrcis rekonstrqcia,
daketilia da SeCerebulia mgzavrTa miReba.Tbilisis satransporto damontaJebuliyo 2 lifti, sadguri sru-
lad adaptirebuli unda yofiliyo SSm
kompaniis gancxadebiT, metro -sadgurs sruli saremonto-sareabil- pirebze, aseve unda dayenebuliyo saori-
itacio samuSaoebi utardeba.tenderSi gamarjvebul kompaniasTan entacio niSnebi da srulad unda mow-
gaformebuli xelSekrulebis vada sami Tve iyo, Tumca samuSaoebis esrigebuliyo gare fasadi. garda amisa,
nawili isev dausrulebelia da aravin icis rodis dasruldeba. unda momxdariyo didubesTan damakav-
Sirebeli xidis sruli reabilitacia.
aqve unda aRiniSnos rom xelSekrule-
baSi ar iyo naxsenebi safexmavlo xidi
Tbilisis meriis mier reabilitaciis daw- romelic aseve metros gadaadgiebis da
dazianebuli safexmavlo xidi
yebamde gavrcelebuli sareklamo fotoe- zemoqmedebis Sedegad dazianda da amJam-
bze Cans, rom samuSaoebis dasrulebis Sem- ad savalalo mdgomareobaSia.
deg metroTi mosargeble moqalaqeebs yvela 2021 wlis 22 martidan kontraqtors gociriZis metros dRes
saWiro inventariT aRWurvili, Tanamedrove SeCerebuli aqvs sadguris interieris
iersaxis metro-sadguri unda CahbarebodaT . samuSaoebi. 2021 wlis 6 maiss xelSe-
dRevandeli suraTi ki sruliad sxvaa. dacari- krulebis moqmedebis vada amoiwura da
elebuli Senoba, naxevrad Selesili kedlebiT proeqti daTqmul vadaSi ver Cabarda.
da naxevrad gadaxuruli baqaniT, romelsac Cven vcadeT davkavSirebodiT Sps
dacvis TanamSromeli saguldagulod ufrTx- „kaizenis“ warmomadgenelebs , Tumca maT
ildeba. dasmul kiTxvebs Tavi aarides da tele-
metro-sadgur gociriZis mZime avariuli foni gagviTiSes. aseve sruli infor-
mdgomareoba cxadi gaxda 2019 wlis dasawyis- macia ar mogvawoda Tbilisis satrans-
Si, rodesac sadgurze dazianebul eleqtro porto kompaniis warmomadgenelma. man
sadenebs moulodnelad xanZari gauCnda. mog- mxolod aRniSna, rom TviTonac ar aqvT
vianebiT ki im xidis CamoSla daiwyo, romel- informacia imasTan dakavSirebiT, Tu ro-
ic „gociriZes“ metrosadgur didubesTan dis dasruldeba sadguris sruli rea-
aerTebs. xidi matareblebis vagonebis dat- bilitacia da rodemde iqneba daxuruli.
virTvas veRar uZlebda, ris gamoc „gociriZe“- mosaxleoba aRniSnavs dadebiT da
„didubis“ monakveTs matareblebi neli svliT uaryofiT mxareebsac. imereTis quCis
gadis, am dros memanqaneca da mgzavrebic SiSsa mcxovrebi eTo vardiaSvili : „xidis
da daZabulobas ganicdian. qveS gavla saSiSi iyo, natexebad cvioda
am xidis garda dazianda uSualod am sad- qvebi, iyo safrTxe, rom mTlianad Camo-
gurze mimagrebuli safexmavlo xidi, romelic ingreoda. safexmavlo xidi sul zanza-
imereTis quCas akavSirebs wereTlis gamzir- rebs. Zalian kargi iqneba, Tu gaakeTeben,
Tan. magram rogorc vxedavT droSi Zalian
zura mestviriSvili ramdenime welia, rac la, anu didubidan varkeTilis mimarTulebiT
Wianurdeba da es, ra Tqma unda, diskom-
memanqanea. CvenTan saubrisas man aRniSna: me vatarebdi matareblebs. dispeCeri mudmivad
fortis Semqnelia“.
ZiriTadad „didubidan“ axmetelis metros makontrolebel gafrTxilebas migzavnida, rom
rodis an romeli kompania gaagrZel-
mimarTulebiT miwevda gadaadgileba, magram „gociriZis“ xidze gadasvlisas, rac SeiZle-
ebs samuSaoebs ucnobia. gociriZe-didubis damakavSirebeli xidi
ramdenjerme meore xazzec momiwia gadmosv- ba nela unda gvetarebina matarebeli. gansa-
12 13
 sazogadoeba
საზოგადოება
პაციენტები გადანაწილებული გვყავდა. ერთ-ერთ მათგანის
ძალადობისგან თავის ახალგაზრდა ექიმები პანდემიის მონიტორიზე უეცრად პულსი გაჩერდა , ჩვენ მაქსიმალურად
სწრაფად დავიწყეთ მანიპულაცია. სასიცოცხლო მაჩვენებლების
პირისპირ აღდგენის პროცესი იმდენად რთულია, რომ დამხმარისა და

დასაცავად შეიქმნა ავტორი თამაზ ზარიძე შემცვლელის გარეშე ძალიან გაჭირდება. ვნერვიულობდით,
თუმცა რეანიმაციის წარმატებით დასრულების შემდეგ
გაოფლიანებულები ღიმილით გადავეხვიეთ ერთმანეთს.
სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტის მეორე კურსის
აპლიკაცია “Safe You“ ავტორი:დიანა ცაბაძე
სტუდენტის, კონსტანტინე ჯინჭარაძისათვის რეანიმაციული
განყოფილება, პირველ რიგში, პაციენტის სასიცოცხლო
სიამაყის გრძნობა გეუფლება, როცა ადამინს სიცოცხლეს
უნარჩუნებ.”
მძიმედ გასახსენებელია პირველი გარდაცვლილი პაციენტი.
„15 wlis viyavi, siyvaruliT rom gavTxovdi მაჩვენებლების მაკონტროლობელი აპარატის ხმასთან ახსოვს პაციენტის აღნაგობა, საუბარი, ქცევა. ახსოვს მისი
sofelSi, dedamTils ar movwondi da Cems meuRles ასოცირდება. ხმა, რომელიც წამში ერთხელ გვეუბნება, რომ მძიმე ემოციები და საკუთარი თავიც, როცა ექიმი პაციენტის
mudmivad cud raRacebs elaparakeboda Cemze, co- რეანიმაციაში მწოლიარე პირი ცოცხალია. COVID 19-ის ახლობლებს გარდაცვალების შესახებ აწვდიდა ინფორმაციას.
taxanSic meuRlem daiwyo Cemze fizikuri da პანდემიით გამოწვეულმა საგანგებო სიტუაციამ კონსტანტინე, “ პირველი გარდაცვლილი პაციენტი, არ დამავიწყდება...
fsiqologiuri Zaladoba. ise meqceoda, rogorc ისევე, როგორც სხვა მედიკოსი სტუდენტები, პროფესიულ დაბალი, პუტკუნა, ზრდილობიანი, საყვარელი ქალი იყო.
პრაქტიკას იმაზე ადრე აზიარა, ვიდრე ეს სასწავლო გეგმით როცა შემოიყვანეს, სუნთქვა უჭირდა და ოხრავდა, თავიდანვე
nivTs. axla 26 wlis var da cxovreba Tavidan
იყო განსაზღვრული. ექვსთვიანი სამედიცინო პრაქტიკის დადებითად განვეწყვე. მასთან ურთერთობა ზუსტად 1 დღის
daviwye marto, Cems or SvilTan erTad” - ambobs შესახებ მოგონებები და შთაბეჭდილებები კონსტანტინემ ჩვენს განმავლობაში მქონდა.კლინიკაში დაგვიანებით შემოიყვანეს,
qeTi inasariZe ჟურნალს გაუზიარა. რაც მისი გარდაცვალების მიზეზი გახდა. პაციენტმა უეცრად
inasariZis TqmiT, masze periodulad dedam- 20 წლის კონსტანტინე ჯინჭარაძე თბილისის სახელმწიფო პულსი დაკარგა, საბოლოოდ კი თრომბოემბოლიას
Tilic Zaladobda. TerTmeti wlis ganmavlobaSi სამედიცინო უნივერსიტეტის მეორე კურსის სტუდენტია. ემსხვერპლა” .
cxovrobda moZaladeebTan erTad, Tumca SarSan ახალი COVID-19-ით გამოწვეულმა ეპიდემიამ მისი ცხოვრება რეანიმაციაში გატარებული ექვსი თვის შემდეგ კონსტანტინე
zafxuls man, rogorc iqna, ojaxidan wamosvla რადიკალურად შეცვალა. ვირუსის გამო შექმნილმა ამ ყველაზე რთულ განყოფილების ყოველდღიურობას ასე
iuristi cira jgernaia გართულებულმა სიტუაციამ და ჯანდაცვის სისტემაში
SesZlo: „ yvelafers viTmendi, radgan wasasvleli იხსენებს: „,განყოფილება . დაჭრილი, ტრამვირებული, საშარდე
ar mqonda, skolac ar damimTavrebia, rom sadme xuciSvili. ადამიანური რესურსების დეფიციტმა კონსტანტინეს და მის სისტემის კენჭოვანი დაავადებებით და ა.შ. მქონე პაციენტებით
pandemiis dros ojaxSi Zaladobis pro- ჯგუფელებს საშუალება მისცა პრაქტიკულ სამედიცინო არის სავსე. ფსიქოლოგიურად ძნელია ამ ყველაფერთან
muSaoba SemZleboda. gavaCine ori Svili kacis-
centuli maCveneblis zrdis gamo qalTa საქმიანობას დაგეგმილზე ადრე შესდგომოდნენ. გამკლავება , თუმცა მერე ნელ-ნელა ეჩვევი. რეანიმაციაში
gan, romelic mZulda. erT-erTi morigi fizikuri კონსტანტინე ალექსანდრე ალადაშვილი კლინიკაში
dacvis organizacia „safari“veRar axerx- ისმისს საკონტროლო მონიტორების გამაყრუებელი ხმა, ამას
Zaladobis Semdeg wamovedi mSoblebis saxlSi, მეგობრის რეკომენდაციით მივიდა, თუმცა, როგორც თავად თან ერთვის ტკივილისგან შეწუხებული პაციენტების ხმები,
Tumca maTgan ver miviRe mxardaWera, meubnebodnen, ebda Zaladobis msxverpli yvela qalis
ამბობს, ვაკანსიების შესახებ სოციალურ ახალი პაციენტის მოყვანისას სასწრაფოს
rom ojaxs Tavi movWeri da iZulebuli gavxdi daxmarebas, ris gamoc maT „Ria sazogadoe- ქსელშიც ქვეყნდებოდა განცხადებები. მანქანის ხმაური, ექიმების შეძახილები,
ukan davbrunebuliyavi, Cemi meuRle damcinoda amis bis fondis“ finansuri mxardaWeriT ufaso მრავალპროფილურ კლინიკაში 6 თვიანი რომ როგორმე მძიმე პაციენტის ანამნეზი
gamo... Tavis mokvla mindoda , micdia kidec, Tumca saerTaSoriso aplikacia „Safe You” CauSves, მუშაობის განმავლობაში კონსტანტინემ გაიგონ, და გადაარჩინონ”
Cemi Svilebi ver gamimetebia udedobisTvis. raRac romelic qalebs icavs Zaladobisgan. ap- ნახა ის, რაც რამდენიმე წლის შემდეგ უნდა
gamosavali unda mepova, amitom Cemi qmris mocemu- likaciis Sesaxeb dawvrilebiT gvesaubra ენახა და გაეკეთებინა. ახსოვს პირველი პრაქტიკული საქმიანობის
გარდაცვლილი და გადარჩენილი განხორციელებისას ჯანდაცვის
li fuliT gaviare kervis kursebi, „safaris“ iuristi, cira jgernaia:
„ Zaladobisgan Tavis dasacavad Seqmni- პაციენტები, ემოციაც ბევრი აქვს. როგორც სისტემის ხარვეზებს ახლოდან
rac Cems meuRles sasacilodac ar თავად ამბობს ადამიანის სიცოცხლეზე
li “Safe You“-
aplikacia “Safe You“- s gamoyeneba Seu- შეხედა. მისი აზრით, ჯანდაცვის
eyo, Tumca rogorcki kervis kurse- ზრუნვა დიდი პასუხისმგებლობაა. სისტემის ხარვეზი, პირველ რიგში ,
bi davamTavre, Zalian male daviw- Zlia yvela qals, safrTxeSi yofnis SemTx-
“რთულია უყურო , ამდენი ადამიანის მოსახლეობის სათანადო ინფორმირება
ye muSaoba. marTalia anazRaureba vevaSi, „
„SOS““ Rilakis daWeris saSualebiT დარდს, ფაქტობრივად გაჩერებულ და საჭიროების შემთხვევაში
arcise maRali iyo, Tumca amis Sem- avtomaturad igzavneba daxmarebis Txovna ცოცხალ სამყაროს, იმდენად რთულია, საავადმყოფოში დროული გადაყვანა
deg gavbede da wamovedi Cems or maTTvissam sando adamianTan, romelTa nom- რომ ძალიან მიჭირს სიტყვებით გადმოვცე. იყო. ხშირ შემთხვევაში კოვიდ19-ით
SvilTan erTad.“ rebic registraciis dros unda Seiyvanos პანდემიას უარყოფითთან ერთად ინფიცირებულების გარდაცვალების
saqarTveloSi qalebze Zalado- momxmarebelma, aseve gamoZaxeba Sedis sx- დადებითი მხარეც ჰქონდა. მას შემდეგ, მიზეზი სწორედ ის გალხდათ, რომ ისინი
რაც უნივერსიტეტში სწავლა დისტანციურ სტაციონარში 6-7 დღის დაგვიანებით
bis statistika yovelwliurad izrdeba, Sina- vadasxva qalTa uflebebis dacvis organ-
რეჟიმზე გადავიდა, ბევრი დრო შემოჰყავდათ. კონსტანტინეს თქმით,
gan saqmeTa saministros monacemebiT, 2020 wlis izaciebSi da momxmareblis survilisamebr გამომიჩნდა და გადავწყვიტე, რომ რაიმე კლინიკას ექიმებიც დეფიციტი არ ჰქონია
statistika gviCvenebs rom ojaxuri Zaladobis - policiaSic. am aplikacias sxva aplika- ისეთი სასარგებლო საქმისთვის დამეთმო და ინფიცირებულებისათვის საწოლი
msxverpli qalebis raodenoba 7573-s Seadgens.2021 ciebisgan, magaliTad „112“-gan, ganasxvavebs დრო, რაც ჩემთვისაც გამოსადეგი ადგილებიც იყო.საწოლი ადგილების
wlis Tvis monacemebiT (ianvari Tebervali, mar- isic, rom aqvs xmis Camweris funqcia, rom- იქნებოდა და სხვისთვისაც. შესაბამისად ,გადავწყვიტე მუშაობა რაოდენობა მას შემდეგ განსაკუთრებით გაიზარდა, რაც
ti) Zaladobis msxverpli qalebis raodenoba ukve lis gamoyenebac Semdgom SesaZlebelia კლინიკაში დამეწყო” კლინიკას ახალი შენობა დაემატა.
1900-ia. sasamarTloSi mtkicebulebis saxiT.“ saxiT. პირველ დღეს კლინიკაში პაციენტების სიჭარბემ გაკვირვაა, კონსტანტინე არც შრომის სანაცვლოდ აღებული
„qalze Zaladobis faqtebi yovelTvis aRemate- daxmarebis gamoZaxebis garda aplika- თეთრი საავადმყოფოს წვრილ დერეფნებში ადამიანები ანაზღაურებითაა უკმაყოფილიყო. მისი პირველი ხელფასი
boda gamoZaxebebis sxva SemTxvevebis raodeno- cia „Safe You” momxmarebels sTavazobs so- ერთმანეთში ირეოდნენ. კონსტანტინე მიხვდა, რომ მისი 400 ლარ იყო. როგორც თავად ამბობს, ხელფასი სამუშაოზე
cialuri muSakis, eqim reproduqtologis, პროფესიული პრაქტიკა დაიწყო და ის შიში დაუეფლა, რაც გატარებული დროის მიხედვით ითვლება, შედარებით მაღალია
bas, Tumca pandemiis Semdeg SeiZleba iTqvas, rom
რაიმე საქმის პირველად გაკეთებას უძღვის წინ. კოვიდგანყოფილებაში მუშაობის დროისთვის გამოყოფილი
gaaTmagda arsebuli statistika da gamoZaxebebis iuristisa da fsiqologis onlain, ufaso “ის, რომ პრაქტიკას ახლა ვიწყებდი, მაშინებდა, რადგან საფასური.
90% ojaxSi qalebze Zaladobis SemTxvevaa. Cven, konsultacias, aRniSnul SeTavazebebsmomx- მედიცინის სფერო ძალიან საპასუხისმგებლოა. თავიდან, სამომავლო გეგმები დიდი აქვს, გასული 6 თვის მანძილზე
ra Tqma unda, viwyebT saqmeze muSaobas, fizikuri mareblis mxridan didi interesi da ga- ალბათ, ყველა ადამიანი ასე ფიქრობს, ვაი და ვერ გავართვა ბევრი რამ ისწავლა. კლინიკაში მუშაობა სწავლის გამო შეწყვიტა,
Zaladobis SemTxvevaSi aucileblad dgeba mo- moxmaureba moyva.amis dasturia isic, rom თავი, მეც ასე ვიყავი. თუმცა კლინიკაში ორსაათიანი მუშაობის რადგან, როგორც ამბობს, სწავლაში ხელს უშლიდა. ძალიან
Zaladis pasuxismgebloba, sisxlis samarTlis aplikacias, TiTqmis erT wliani muSaobis შემდეგ მივხვდი, რომ რობოტივით ავმუშავდი“ უნდა, რომ კარგ ექიმად შედგეს, თუმცა გარდა ექიმობისა,
saqmeebi igzavneba sasamarTloSi. Tu konfliqti Semdeg ukve 6 000-ze meti momxmarebeli 6 თვიანი პრაქტიკული საქმიანობის პერიოდში გადაწყეტილი აქვს, რომ სამედიცინო საგნები ასწავლოს და
ar Seicavs fizikur Zaladobas, am SemTxvevaSi hyavs da misi meSveobiT dafiqsirebulia 3 კონსტანტინეს ყველაზე მეტად პირველი დამოუკიდებელი აკადემიურ სფეროშიც იმუშაოს. მძიმე პანდემიური სიტუაციის
Cveni valdebulebaa wyvili im momentSi cal-cal- 000-mde gamoZaxeba. რეანიმაცია დაამახსოვრდა. ერთ-ერთი დადებითი მხარე სწორედ ისაა, რომ სამედიცინო
“ ემოციური იყო პირველი დამოუკიდებელი გულ- სასწავლებლების სტუდენტები პროფესიულ პრაქტიკულ
ke gavuSvaT, moZalades gamovuweroT Semakavebe-
ფილტვის რეანიმაცია, რომელიც მე და ჩემმა კოლეგამ საქმიანობას აზიარა. ამ მრავალ სტუდენტს შორის ჩვენი
li orderi da Semdgom ramdenime dRe mivceT, rom ჩავატარეთ. ძალიან კარგი გრძნობაა, როდესაც ხედავ, მასალის გმირი, 20 წლის მაგალითი კონსტატინე ჯინჭარაძეცაა.
gadawyvetileba miiRon, radgan xSiria SemTxvevebi, რომ პაციენტს პულსი აღუდგა. ეს რეანიმაციაც წარმატებით
roca ukve dawyebuli saqmis Semdeg msxverpls ga- დასრულდა. გულ-ფილტვის რეანიმაცია ზოგადად ისეთი
moaqvs sarCeli.“ - ambobs SSs-s gamomZiebeli ana მანიპულაციაა, ყველა ექიმმა რომ უნდა იცოდეს. სიჭარბის გამო
14 15

ცხოვრება რომელიც
სოციალურმა ქსელმა
შეცვალა
ავტორი: სალომე ჯიჯელავა
საზოგადოება
pandemiis dadgomidan cota xanSi saqarTvelo-
Si yvelaze popularul qsel feisbuks konkurenti
gamouCnda, CineTSi Seqmnili axali socqseli „tik-
toki“ mokle xanSi elviseburi siswrafiT gaxda
popularuli, mas aramxolod gasarTobad, aramed
Semosavlis wyarodac iyeneben.
mariam sadRobelaSvili 24 wlisaa da igi sak-
maod aqtiuria socialur qselebSi, gansakuTre-
biT tik-tokze. mariam saqarTveloSi pirveli Sez-
Ruduli SesaZleblobis mqone piri iyo, romlmac
Riad isaubra Tavis problemebze da stereoti peb-
is damsxvreva daiwyo. plaTformaze mis gamoCenas
Tavidan didi agresia mohyva, Tumca etapobrivad
saerTo foni Seicvala da mariamma SeZlo sxvebi-
sTvis yofiliyo magaliTi.
„maxsovs pirvelad agresiuli komentarebi rom
wavikiTxe rogor vtirodi. saSineli frazebi iyo-
Sen maxinjo wadi daimale, ar grcxvenia ro cekvav
da msgavsi Sinaarsis uamravi komentari mxvdeboda
videoebze. raTqmaunda Tavidan mzad viyavi amisT-
vis da vicodi rom ar unda davnebebuliyavi. dRes
usazRvro siyvaruls viReb da mabednierebs is
faqti,rom xalxma gaacnobiera SSm pirebic Cveule-
brivi adamianebi varT da bulingi dauSvebelia“-
aRniSna mariamma.
fsiqolog qeTevan kobalaZis TqmiT, social-
luri samyaros gavlena sakmaod didia da amasTan
SeWideba srTulic aris. man aRniSna „ yevla ada-
mianis tvini gansxvavebulad muSaobs da mariamma
SeZlo sirTulis gadalaxva, magram arsebobs meo-
re kategoriac romlebic elementarul winaaRmde-
gobasac ver uZleben da bulingisgan kidev ufro
itanjebian. socialuri smayaro ukuntroloa,
gansakuTrebiT tik-tokis plaTforma aris dRes
aqtiuri da iq bulingic ufro xSiria“.
socialuri qselebis popularobas finansuri
faqtoric ganapirobebs, instagramsa da feisbuqze
sxvadaxva produqcii reklamirebis gziT Tanxis
gamomuSaveba SedarebiT rTulia, vidre - iuTubsa
da tiktokze.
konkretuli kontentis SerCevisa da aqtiurobis
Semdeg avtomaturad imatebs gamomwerebis raodeno-
bac, izrdeba videoebis naxvebis raodenoba da amis
Semdeg tiktokis administracia ukavSirdeba pirs
da uricxavs Tanxas specialurad Seqmnil angar-
iSze. rac ufro aqtiuri da moTxovnadia romelime
gverdi, miT ufro didia misi Semosavali. amasTan
erTad, bevri gamomweris mqone pirebi avtomaturad
xdebian influenserebi, reklamirebas uweven sx-
vadasxva produqts, iReben saCuqrebs - aseT SemTx-
vevaSi finansuri sargebeli da sakuTari Tavis
popularizacia erTdroulad xdeba.
gamorCeulad mxiaruli gogo quTaisidan niniko
WavWaniZe jer feisbukze gaxda popularuli, Semdeg
ki tiktokzec damkvidrda. misma iumoristuli vid-
eoebma auditoria martivad moxiblada dRes mas
16
daaxloebiT 100 000-mde gamomweri hyavs.
„ mxiaruli sul viyavi, magram ZiriTadad Cems
megobrebTan. Semdeg feisbuqze davde erTi vid-
eo, romelsac Zalian kargi gamoxmaureba mohyva.
tiktokzec maleve daviwye aqtiuroba da Tamam-
ad SemiZlia vTqva, rom es dRes Cemi Semosavlis
erT-erTi mTavari wyaroa. socialurma qselebma
momca SesaZlebloba Cemi xumrobebiTac finan-
suri sargebeli menaxa“,- ganacxada niniko WavWan-
iZem.
socialuri gverdebi konkretuli miznebiT
Seiqmna. am platformebis meSveobiT unda gamar-
tivebuliyo adamianebs Soris komunikacia. dro-
TaganmavlobaSi yvelaferi Seicvala. sxvadasx-
va gverdebis meSveobiT da swori midgomebiT
Cven SegviZlia sxvisi cxovreba ukeTesobisken
SevcvaloT, an Semosavlis damatebiTi wyaro
viSovoT.
ეკონომიკა
საქართველო
უმუშევრობის
მსოფლიო
ათეულში
statistikis erovnuli
samsaxuris(saqstati) 2021 wlis
kvlevis monacemebiT saqarT-
veloSi umuSevrobis done wina
wlis Sesabamis periodTan Se-
darebiT 3.7%-iT gaizarda da
amJamad umuSevrobis done 21.9%-
s Seadgens. maTive monacemebiT,
qalaqis ti pis dasaxlebebSi
dasaqmebis done 4.9%-iT Semcir-
da, soflis ti pis dasaxlebeb-
Si ki - 3.3%-iT. sainteresoa is
faqtic,rom umuSevrobis done
qalebTan SedarebiT mamakacebSi
ufo maRalia.
profesiiT inJineri, 60 wlis
nodar svaniZe 30 wlis manZil-
ze sakuTari profesiiT iyo
dasaqmebuli , Tumca bolo ori
wlis ganmavlobaSi sruliad
Seicvala misi cxovreba. ori
wlis ukan igi samssaxuridn
asakobrivi niSniT gaanTavisu-
fles, sacxovreblad regionSi
gadasvla mouxda ,sadac sof-
lis meurneobas mihyo xeli.
“bolo wlebis ganmavloba-
Si mivxvdi,rom raRac axali
mindoda mekeTebina.miTumetes
asakis gamo iZulebuli gavxdi
samsaxuri dametovebina.Tan am
yvelafers pandemiac daemata da
qalaqSi cxovreba, piradad CemT-
vis, SeuZlebeli gaxda,swored
amitom miviRe gadawyvetile-
ba,rom raionSi gadavsuliyavi
sacxovreblad da soflis meur-
neobisTvis momekida xeli,sadac
sakmaod komfortulad vgrZnob
Tavs”, .-aRniSna CvenTan saubri-
sas nodar svaniZem.
dasaqmebis TvalsazrisiT ar-
sebuli umZimesi situacia kidev
erTxel mas Semdeg gacxadda,rac
saqarTvelos Sromis, jandacvi-
sa da socialuri usafrTxoebis
saministrom evropis qveynebSi
dasaqmebisTvis saqarTvelos mo-
qalaqeebis registracia daiwyo.
2021 Tebervlis TveSi aqtiurad
daiwyo registracia germaniaSi,
soflis meurneobis sferoSi
ავტორი: ია კვარაცხელია
3 TviT legalurad dasaqmeb-
is survilis Taobaze. romelic
mosavlis aRebas iTvaliswineb-
da.raRaTqmaunda konkretuli
programiT gasamgzavreblad
Tavidanve 53 274 adamianmai dar-
egistrirda,rac sakmaod didi
raodenobaa saqarTveloSi mcx-
ovrebTa raodenobas Tu gaviT-
valiswinebT. agreTve msgavsi
ti pis sezonuri samuSao adg-
ilebis gza saqarTvelos mo- “bolo wlebis ganmavloba-
qalaqeebisaTvis israelSic
Si mivxvdi,rom raRac axali
xsnilia,romelzec registra-
cia 2021 wlis 12 aprils dai- mindoda mekeTebina.miTumetes
wyo da mTeli wlis ganmavloba- asakis gamo iZulebuli gavx-
di samsaxuri dametovebina.
Si gagarZeldeba .am programiT
sargeblobas saqarTvelos 1 Tan am yvelafers pandemiac
000 moqalaqe SeZlebs.dasaqmeb- daemata da qalaqSi cxovreba,
is xangrZlivoba 1 welia (Casu- piradad CemTvis, SeuZlebeli
li dasaqmebuli miiRebs 1 wlian gaxda,swored amitom miviRe
vizas,romlis moqmedebis vadis gadawyvetileba,rom raionSi
gagrZeleba SesaZlebelia yo-
gadavsuliyavi sacxovreblad
velwliurad maqsimum 5 wlis
da soflis meurneobisTvis
ganmavlobaSi).
Srmis saerTaSoriso organ- momekida xeli,sadac sakmaod
komfortulad vgrZnob Tavs”,
izaciis mier 2020 wlis monace-
mebiT saqarTvelo umuSevrobis .-aRniSna CvenTan saubrisas
TvalsazrisiT msoflios aT- nodar svaniZem.
eulSia,meaTe adgils ikavebs.
saqarTveloSi moqalaqeebis
17.6% iTvleba umuSevrad.
zoblebis,radgan yovelTvis yve-
65 wlis liana cucqiriZe
laferSi mexmarebian da gverdiT
martoxela gaxlavT,romelsac
midganan“, Tqva CvenTan saubrisas
meuRle da Svili daRupuli
liana cucqiriZem
hyavs.igi mxolod yovelTvi-
dRes saqarTveloSi Sromis
ur pensiaze aris damokidebu-
bazris winaSe arsebul mTavar
li,romelic misive TqmiT wam-
gamowvevas warmoadgens umu-
lebSic ar yofnis. samsaxurSi
Sevrobis maRali maCvenebeli,-
ki asakis gamo aravis ar ahyavs.
dasaqmebis struqtura.qveyanaSi
“10 wlis win meuRle da Svili
ar aris sakmarisi samuSao adg-
avariis Sedegad davkarge,davrCi
ilebi,swored amitom ukve ram-
sruliad marto.am udides tra-
denime welia am kuTxiT yvelaze
gediasTan erTad Semosavlis
aqtualur Temas warmoadgens
gareSec.ori weli damlageblad
emigraciaSi wasvla ojaxebis
vmuSaobdi erT-erT organizaci-
rCenis mizniT.am problemis aR-
aSi,Tumca iqidanac gamomiSves
mofxvra saxelmwifos inter-
asakis gamo.davrCi umuSevrad
esebSi unda Sediodes,saxelmwi-
pensiis amara,romelic dRevan-
fom unda Seqmnas iseTi samuSao
del cxovrebaSi yoveldRiuri
pirobebi,raTa mosaxleobam Se-
puris fuladac ki ar gyofnis.
Zlos sakuTar qveyanaSi dasaqme-
Tumca madlobeli var Cemi me-
ba. 17
 sazogadoeba
„ yvelaferi iqidan daiwyo, rom mivxvdi, zRvars gadavcdi,
Cavikete da Sevwyvite yvelasTan saubari, maT Soris sakuTar
TavTan. SemeSinda, rom iseTi martosuli viqnebodi am
problemaSi, rogoric arasdros da ubralod ver vxedavdi
misi mogvarebis gzas“ - nini, 33 wlis.
nini 17 wlis ganmavlobaSi iyo
azartul TamaSebze damokidebuli.
man ramdenjerme SeZlo da droe-
biT gaumklavda am midrekilebas.
aseT periodebSi darwmunebuli iyo,
rom damokidebulebaze gaimarj-
va, magram Cveuli cxovrebis wess
maleve ubrundeboda. CvenTan sau-
bris dros aRniSnavs, rogor uWir-
da gamklaveboda TamaSis survils,
kazinoSi Sesvlamde saR azrs in-
arCunebda, Tumca iq SesulisTvis
mTavari TamaSi iyo, sxva yvelaferi
ki sulerTi xdeboda. „mTlianad vy-
avdi dapyrobili damokidebulebas,
mokled rom vTqva, mflobda, mmar-
Tavda. skolis asakidan vebrZvi am
saSinel daavadebas, survili yo-
velTvis mqonda damokidebuleba
damemarcxebina, monasterSic viyavi
ramdenime Tvis ganmavlobaSi, raRac
periodi samsaxuridan wamovedi da
saxlidan ar gavdiodi, rom iq (ka-
zinoSi) misvlis yvelanairi gza
momeWra sakuTari TavisTvis. Tumca,
yvelaferi mxolod droebiT akaveb-
da am survils, uaresad vitanjebodi
18
12 ნაბიჯი
თავისუფლებისკენ
da nel-nela viazrebdi, rom am gze-
biT, ubralod, asocialuri gavxde-
bodi. yvelaze cudi marto darCenis
SegrZneba iyo, wlebis ganmavloba-
Si vgrZnobdi, rom gverdSi mxolod
ojaxis wevrebi medgnen, sxvebi ki
ubralod Semomecalnen, am faqtis
gaazrebam sabolood gamanadgura“.
ninis problemis gadaWraSi pro-
grama 12 nabiji daexmara. pacientis
gamojanmrTelebisken mimavali gza,
romelic 12 nabijisgan Sedgeba.
meTodologia 1930-ian wlebSi amer-
ikis SeerTebul StatebSi SeimuSava
bil vilsonma, alkoholikma. erT
dRes man igrZno sulieri gamoRvi-
Zeba da Seqmna nabijebis is mimdev-
roba, romelic Tavdapirvelad mx-
olod alkoholze, Semdeg ki yvela
saxis damokidebulebas erTnairad
umklavdeboda. stenfordis univer-
sitetis mecnierebs damokidebuleb-
is SeCerebis yvelaze efeqtur gzad
„12 nabijis“ programa miaCniaT.
145 mecnieris muSaobis da 10000-ze
meti monawilis Sedegebis gaTval-
iswinebiT, 2020 wlis 11 marts,
1. patiosneba
vaRiarebT, rom uZlurebi varT al-
koholis (radgan pirvelad 12 nabiji
alkodamokidebulebisTvis Seimqna)
winaSe, vaRiarebT, rom Cveni cxovreba
gaxda umarTavi.
2. rwmena
virwmuneT, rom Zalas ufro Zleva-
mosils vidre sakuTaria, SeuZlia
dagvibrunos saRad azrovnebis unari.
3. gadacema
miviReT gadawyvetileba, Cvens nebaze
da cxovrebaze ezruna RmerTs, ro-
gorc Cven gvesmoda misi.
4. sulis Zieba
Rrmad da uSiSrad SeviswavleT saku-
Tari Tavi zneobrivi TvalsazrisiT.
5. mTlianoba
vaRiareT RmerTis, sakuTari Tavisa da
sxva adamianebis winaSe, Cveni Secdome-
bis WeSmariti buneba.
6. miReba
srulad movemzadeT imisTvis, rom
RmerTs moecilebina Cveni xasiaTis
yvela defeqti.
7. Tavmdabloba
morCilad vTxovdiT mas, rom moecile-
bina Cveni naklovanebebi
ავტორი: ნანო ლორია
fsiqiatrma da stenfordis uni-
versitetis profesorma, kit hamf-
risma erT-erT moxsenebaSi aRniSna,
kit hamfrisi
rom es gza bevr Tanamedrove mkur-
nalobis xerxze efeqturia.mkur-
nalobis yvelaze
mniSvnelovani etapi pirveli
nabijia, Tu es nabiji kargad gaaz-
rebuli ar aqvs pacients, Semdegi
nabijebi nayofieri ver iqneba. „12
nabijis“ sruli cikli aseTia:
8. mzadyofna
SevadgineT yvela im adamianis sia,
visac mivayeneT ziani da aRvivseT
surviliT agvenazRaurebina maTTvis
danakargi.
9. miteveba
piradad vunazRaurebdiT im xalxs
danakargs, sadac ki SesaZlo iyo, im
SemTxvevebis garda, sadac amas SeeZ-
lo evno maTTvis an sxva vinmesTvis.
10. SenarCuneba
vagrZelebdiT TviTanalizss da
rodesac vuSvebdiT Secdomas, uceb
vaRiarebdiT mas.
11. kontaqti
locvisa da meditaciis saSualebiT,
vcdilobdiT gagveumjobesebina Cveni
gaazrebuli kontaqti RmerTTan, ro-
gorc Cven gvesmoda misi, vloculob-
diT rom gagvego misi neba, romelic
unda agvesrulebina da migveRo Zala
amisTvis.
12. samsaxuri
mivaRwieT ra sulier gamoRviZebas
am nabijebis gavlis Sedegad, viswra-
fodiT migvetana es informacia sxva
damokidebulebisTvis da gamogveyene-
bina es princi pebi yvela Cvens saqm-
eSi.
,,programis Sesaxeb rodesac gavige, ubralod mivxvdi, rom es
Cemi cxovrebis Secvlis bolo Sansi iyo. nabijebis keTebam
damawyebina sakuTar Tavze fiqri da sul TviTgvemis reJimSi
aRar var. daviwye problemis sxvebisTvis gaziareba, Sevwyvite
gadawyvetilebebis cxel gulze miReba da Tu raime uazro
mafiqrdeba, maSinve sxvebs vuziareb, Semdeg es fiqrebi Zalas
kargavs. am yvelafers aqamde ar vakeTebdi. am periodSi gamiC-
nda elementaruli madlierebis grZnoba, imis dafaseba viswav-
le, rac gamaCnia da mivxvdi, rom Cemnairi kidev bevria, rom me
es adamianebi maZliereben da marto ar var. me sxvebTan erTad
SemiZlia gavZlierde da win viaro, SevinarCuno saRi azrovneba
da ar davubrunde Cems problemebs, iluziur samyaroSi cx-
ovrebas, tyuilebsa da mani pulacias“ - gviyveba nini.
sainteresoa, rogor agrZel- aucilebelia, rom maT daxmare-
ebs cxovrebas adamiani pro- ba miiRon pirisgan, romelsac
gramis gavlis Semdeg, anda es yvelaferi sakuTar Tavze
- damokidebulebasTn brZola aqvs gamocdili da zustad icis
gankurnebis Semdegac Tu grZel- damokidebuli piris sulieri
deba? am SekiTxvas sareabil- da fizikuri mdgomareoba.
itacio centris „180 gradusi“-s „adamians Tu es yvelaferi
xelmZRvanelma daviT gabuniam Tavad ar aqvs gamovlili, ver
upasuxa: gauCndeba TanagrZnoba sxvebis
„12 nabiji“ aris cxovrebis mimarT. igivea Cveni konsult-
wesi. gansazRvruli princi peb- ant-instruqtoris SemTxveva-
iTa da rekomendaciebiT damok- Sic, romelic programis erT-
idebuli adamiani axerxebs, rom erT ZiriTad RerZs warmoadgens,
cxovrebis bolomde hqondes e.w maT Tavad aqvT miRebuli ga-
remisia, anu TavSekaveba. reabil- mocdileba, Tavad axerxeben rem-
itaciis gavlis Semdeg, rodesac isias da, ra Tqma unda, Seswavli-
isini ukve myarad grZnoben Tavs, li aqvT Teoriulad programa.
iwyeben TviTdaxmarebis jgufeb- Tu adamianma ar icis am prob-
Si siaruls da miRebuli cod- lemis energetikuli mxare, sxvas
nis sxvebisTvis gaziarebas“. efeqturad ver daexmareba“- am-
erT-erTi mTavari problema, bobs daviT gabunia.
romelic pacientebis mdgomare- programis mizania Secvalos
obas arTulebs aris xalxis damokidebuli adamianis qceviTi
damokidebuleba. sazogadoebis modeli da xedva ukeTesobisken.
did nawils damokidebulebis sakiTxis mimarT sazogadoeb-
mqone adamianebis TavianT wreSi is Sexedulebebis cvlilebac,
miReba uWirT. problemis gadaW- problemis gadaWris erT-erTi
ris erT- erTi aucilebeli gza, gzaa. maTi cnobierebis amaRle-
sakiTxis mimarT sazogadoebis ba da TavianTi damokidebuleb-
cnobierebis amaRlebaa. adami- is imedisa da dadebiTobisken
anebs, romlebsac ar gamoucdiaT, Semotrialeba am adamianebs ga-
ras niSnavs, iyo raimeze damok- mojanmrTelebis gzaze Zalian
idebuli, problema rTulad ga- daexmareba.
dasaWrelad ar miaCniaT. amdenad,
19
 ჰესების მნიშვნელობა
საქართველოსთვის
ekologia ავტორი: ია კვარაცხელია

saqarTveloSi ukve wle-

bia uamravi mcire Tu
didi hidroeleqtro sad-
guri aris gaSenebuli.
sazgadoebis azri hese-
bis mSeneblobasTan da- hesebis mSeneblobis sakiTxi safuZvelze nebarTva Sinaarsobri- izrdeba,matulobs deficitic.ami-
kavSirebiT or nawilad bolo perodSi gansakuTrebulad vi darRvevebiT aris gacemuli,rac tom mimaCnia,rom aucilebelia ax-
aqtualuria, ukve Tveebia, rac namax- misi gauqmebis kanonier safuZvels ali simZlavreebi,axali obieqtebi
iyofa, mosaxleobis erT vansa da gumaTSi, e.w. rionis xeo- warmoadgens.saxelmwifos mxridan imisTvis,raTa gamovimuSaoT axali
nawils miaCnia ,rom hes- bis mcvelebi masStaburi aqciebiT aucilebelia safuZvlianad ga- eleqtro resursebi,raRaTqmaunda
namaxvan hesis mSeneblobas apro- moikvlion mSeneblobis nebarTvis Tu gvinda,rom vicxovroT 21-e sauku-
ebis mSenebloba kargs testeben. “aranamaxvanhess”; “rioni gacemis procedura da kompanias neSi,am saukunis Sesabamisad. mesmis
arafers moutans qveyanas, ar iyideba”, es rionis xevis dam- sruli samSeneblo dokumentaciis imaTi, vinc ambobs, rom am yvelaf-
cvlebis mTavari sloganebia. aq- warmodgena mosTxovos . riT garemo ziandeba, Tumca SeuZle-
radgan gamoiwvevs gare- tivistebis protests nawilobriv ekologebi,bunebis damcvelebi belia infrastruqturuli proeqti
mos seriozul daziane- mohyva Sedegic - rionis xevis dam- miiCneven,rom hesebis mSeneblobi- ganxorcieldes ise, rom garemoSi
cvlebi quTaisis samxareo admin- saTvis aucilebelia amomwuravi odnavi Careva mainc ar moxdes. am
bas da ufro bunebrivi istraciaSi, adgilobriv maJoritar kvleva Catardes da swori adgili SemTxvevaSi mniSvnelovani da ga-
meTodebis momxreni ar- deputatebs da irakli RaribaS- SeirCes. mniSvvelovania mSeneblo- saTvaliswinebelia is faqti,Tu ra
vilis ndobiT aRWurvil pirebs bis procesSi uaxlesi teqnolo- donesa da xarisxiT unda moxdes
ian,(qaris energia,mzis 2021 wlis 12 marts Sexvdnen ,Tum- giebis gamoyeneba, raTarac SeiZle- garemoSi Careva. garemosdamcvel-
panelebi da a.S.) .nawili ca saxelmwifosa da adgilobriv ba naklebi ziani miadges garemos. ebi swored am kuTxiT unda iyv-
mosaxleobis mniSvnelovan nawils unda moxdes Sejereba, Tu saidan nen aqtiurebi, yvelanairad unda
ki momxrea hesebis mSen- Soris SeTanxmeba jerac ar Semd- ufro did Semosavals miiRebs qvey- akontrolon, rom garemos miadges
eblobis,radgan aucile- gara. ana - axali hesidan? Tu piriqiT
namaxvanhesis mSeneblobis ne- hesis mSeneblobaze uaris TqmiT,
belia qveyanas sakuTari barTvis mopovebis dokumentSi gad- landSaftisa da ekosistemis Senar-
eleqtroenergia gaaCndes. mocemulia kvleva,rom namaxvanis CunebiT, rac turistebis mozidvis
hidroeleqtrosadguris kaskadze aucilebeli pirobaa.
maTi azriT igi aranairi saqarTvelos garemosa da bunebrivi metyeve zura jafariZes,romrlic
zianis momtani ar aris resursebis dacvis saministrom 2015 aqtiurad aris CarTuli msgavs sak-
wlis 25 dekembers garemosdacviTi iTxebSi miaCnia,rom aucilebelia
garemosTvis,energetika da mSeneblobis nebarTva gasca.2 019 bunebriv meTodebze gadasvla gare-
ki ufro ganviTardeba. wlis 25 aprils ki saqarTvelos mos dacvis mizniT.
mTavrobasa da Sps „qlin enerji “.saqarTveloSi uamravi hesis
eqspertebs, romlebic mudmivad CarTulni arian msgavs sak- bolo dros ki erT-erT gruf jorjias“ Soris namaxvani magaliTi gvaqvs, romelmac ekosis-
iTxebSi, miaCniaT,rom saqarTvelos gaaCnia is bunebrivi simd- yvelaze aqtualur prob- hesebis kaskadis mSeneblobis, flo- tema radikalurad Secvala. marTa-
idreebi da resursebi,rac hesebis mSeneblobis sakiTxs ufro bisa da operirebis xelSekrule- lia amis kvleva da dokumentebi ar
mimzidvels xdis. (tbebi,mdinareebi,wyalsacavebi,Waobebi da
lemas namaxvanhesis mSene- ba gaformda.Tumca sabolood cv- arsebobs, Tumca aSkarad SesamCnevia,
a.S) bloba warmoadgens. lilebebi ganxorcielda da 2015 erT-erTi aseTia “engurhesi”, romel- minimaluri ziani. zogi importis
ekonomisti da pedagogo kaxa kvaracxelia, romelic saqa- wlis 25 dekembris garemosdacviTi ic svaneTSi 1978 wlidan mdebare- momxrea ,rom sxva qveynebidan iqnes
rTveloSi hesebis mSeneblobis Temas swavlobs,ambobs: “gasaT- nebarTva namaxvanis mSeneblobis obs. hesis fonze nestma SesamCnevad Semotanili eleqtroenergia, Tumca
valiswinebeli da dasafasebelia is faqti,rom saqarTvelos Sesaxeb ararelevantur dokumen- moimata. bunebis dasacavd mimaC- aseT midgomasar veTanxmebi, radgan
uamravi bunebrivi resursi gaaCnia, mdidaria hidroresurse- tad gamocxadda da iuridiuli nia,rom ufro bunebriv meTodebze esec amowurvadi resursia ,mudmi-
Zala dakarga Sedegad ki mSeneblo- unda gadavideT”,- aRniSna zurab vad sxva qveynebidan ver Semoitan
biT,raTa gaSendes hesebi, am simdidreebis gamouyenebloba ar
bis nebarTvac gauqmda. Tumca 2020 jafariZem. imas,rac gWirdeba,amitom aucile-
iqneba swori. hesebis mSenebloba energodamoukideblobis ga-
wlis 28 Tebervals saministros energetikis doqtorisa da Savi belia msgavsi energetikuli sim-
rantias iZleva. Tumca mniSvnelovania, rom eqspertebis mier zRvis saerTaSoriso universitetis Zlavreebi sakuTari gvqondes”, aR-
Catardes sando kvlevebi. yuradReba unda mieqces imasac,rom mowveuli leqtoris, Tamar SoSiaS- niSna Tamar SoSiaSvilma.
mSenebloba sworad daigegmos. aravisTvis aris ucxo,rom vilis azriT, hesebi mniSvnelovania sabolood hesebis mSeneblobis
hesebs stiqiis Semakavebeli funqcia gaaCniaT. swored es Cveni qveynis energodamoukideblo- sakiTxi saqarTveloSi seriozuli
aris misi erT-erTi dadebiTi mxare, es ukanaskneli ki Cvens bisaTvis. miT ufro, rom Cvens qvey- diskusiis Temas warmoadgens,mosax-
garemos sWirdeba, radgan bolo dros sakmaod xSirad varT anaSi yoveldRiurad, yovelTviurad, leobis nawils miaCnia,rom hesebi se-
stiqiuri movlenebis Semyure. hesebis mSeneblobis sakiTxi yovelwliurad izrdeba eleqtroen- riozul zians da problemas uqmnis
umniSvnelovanesia mosaxleobis dasaqmebis kuTxiTac, Seiqmne- ergiis moxmareba. es procesi mTeli garemos,rom maTi mizeziT icvleba
ba ufro meti samuSao adgili,rac ,vfiqrob,rom Cvens qveyanas msoflios maStabiT mimdinareobs, klimati, ziani adgeba ekosistemas.
dRes yvelaze metad sWirdeba”. radgan teqnologiebis ganviTareb- amdenad, maTi azriT saxelmwifom
is epoqaSi eleqtroenergiaze moTx- aqcenti mzisa da qaris energi-
ovna matulobs. iT warmoebuli eleqtroenergiaze
“mesmis maTi pozicia, vinc hes- unda gadaitanon. energetikosebis
ebis winaaRmdegia da zogadad am TqmiT ki, mzisa da qaris resursebis
infrastruqturuli proeqtebi- gamoyenebiT miRebuli eleqtroen-
s,Tumca unda gaviTvaliswinoT,rom ergia saqarTvelos saWiroebebs ver
es yvelaferi saWiroa.Tu Cven Ta- daakmayofilebs, amdenad aucilebe-
vadve ar vawarmoeT eleqtroener- lia energiis sawarmoeblad aTvise-
mier kvlav gaica namaxvanhesis mSen- gia,Sesabamisad sxvaoba moTxovnasa bul iqnes wylis resursebi, riTic
eblobis nebarTva.Tumca kvlevebis da miwodebas Soris radikalurad Cveni qveyanas mdidaria.
20 21
 avtori: Tamaz zariZe
რა გავლენა იქონია პანდემიამ წინა ხაზზე
მებრძოლი ჟურნალისტების მუშაობის წესზე
mas Semdeg, rac saqarTveloSi
kovid-19-is Sida gadacema daiwyo,
mTavrobis mxridan xSirad gves-
moda mowodeba, rom damsaqmeblebs
TanamSromlebis raodenoba maqsi-
malurad unda SeemcirebinaT da
distanciur muSaobaze gadaeyva-
naT. erT-erTi sfero, romelmac
muSaoba pirispir reJimSi ganagrZo
televizia iyo. Jurnalistebs mud-
mivad uwevdaT da uwevT, rom iyvnen
iq, sadac yvelaze mniSvnelovani
movlenebi xdeba. JurnalistebisT-
vis datvirTva da pasuximgebloba
metad gaizarda pandemiis dros,
radgan mayurebeli aucileblad
informirebuli unda yofiliyo.
yvela sferos, maT Soris, mediasac
uwevda brZola gadarCenisaTvis.
xSrad iyo SemTxvevebi, rodesac
televiziebi virusis gavrceleb-
is kera xdeboda, xelmZRvaneloba
dainficirebuli TanamSromlis
kontaqtebs 14 dRiT karantinSi
uSvebda, amis gamo ki maT resursi
akldebodaT, Tumca rTul peri-
odSic mediam SeZlo Tavis gadar-
Cena da virusis wesebTan morgeba.
Jurnalistebis yoveldRiuroba
ramdenime dReSi Seicvala, radgan
pandemiis dasawysiSi yvelaferi
gaCerebuli iyo maT Soris parla-
menti da sasamarTlo, ar igegmebo-
da aqciebi. rutinulad 2 gadaReba
iyo orive infeqciur saavadmyo-
fosTan. palitraniusis Jurnalis-
tis mariam kandelaki ambobs, rom
pandemiis dasawyisSi gamoucdeli
iyo yvela. axali virusis wesebi
arc mediis TanamSromlebma ico-
da. rogorc Tavad ambobs, swored
ase moxda infeqciur saavadmoy-
ofsTan, maSin, rodesac Cinelebi
Semoiyvanes media maT ise mivarda
komentarisTvis TiTqos Cveule-
brivi gadaReba yofiliyo. mariami
ambobs, rom amis Semdeg Jurnal-
istebma gaanalizes , imis aucile-
bloba, rom sakuTari Tavis
dacvac saWiroa da pirbadis tare-
ba gadaRebebzec daiwyes. “kovidma
saqarTveloSic Secvala cxovreb-
is wesi. maT Soris mediaSi. me ro-
gorc Jurnalistma, bolo 1 welSi
22
bevri ram viswavle da axal cx-
ovrebis ritms avuwyve fexi. axlac
maqvs imis mcdeloba rom miveCvio
axal regulaciebs, distancias, pir-
bades, adamianebisgan moSorebiT
viyo, magram mainc movlenebis epi-
centrSi miwevs yofna. adre Tu aq-
cias vaSuqebdiT mxolod imis SiS-
iT, rom ar davSavebuliyaviT axla
ufro rTuli situaciaa, radgan au-
cilebelia distanciis dacva, rac
xSirad ver xerxdeba. axla Cveni
janmrTeloba aris riskis qveS da
mcire Secdomis Semdeg SesaZloa
davinficirdeT.
imas, rom kovidma Jurnalistebis
muSaobis specifika Secvala eTanx-
meba yvela, maT Soris “palitrani-
usis” axali ambebis prodiuseri
mamuka mumlaZec. Tavad axali ambeb-
is prodiuseri ambobs, rom pandem-
iam niusis formatic nawilobriv
Secvala, radgan wina planze wam-
ovida kovid-19-Tan dakavSirebuli
ambebi da sazogadoebam cota xniT
miiviwya danarCeni Temebi.
“Seicvala gadaRebebis dagegm-
vis sixSire, adgili, raodenoba da
TviTon niusis formatic.es TvalSi
sacemi gansakuTrebiT loqdaunis
pirvel etapze iyo. tele sivrceSi
damkvidrda socialuri qselebiT
stumrebis CarTvis praqtika, rasac
manamde minimalur doneze viyeneb-
diT, radgan amiT saeTero xarisxi
fuWdeba da eTerSi meti “WuWyi” i p-
areba. muSaobis specifika Seicvala
im mxrivac, rom Tavidan masobriv ga-
daRebebs varidebdiT Jurnalistebs.
pirveli aqcia rom iyo pandemiis
pirobebSi, sul daZabuli viyavi pi-
radad me, rom Cems bavSvebs araferi
damarTnodaT, Tumca ramdenime Ju-
rnalisti mainc dainficirda. iyo
mudmivi stresi da stresul gare-
moSi adaptireba mogviwia. Cemi az-
riT yvela prodiuseri cdilobda,
rom am periodSi eTerSi, rac Sei-
sazogadoeba
Zleba pozitiuri niusi gaeSuqebi-
na.”- ambobs mamuka mumlaZe
mediam pandemiis ganmvlobaSi
Zalian kargad imuSava, radgan yve-
la xerxiT cdilobda sazogadoe-
bisTvis informaciis miwodebas.
sainteresoa, ra aswavla pandemi-
am televiziis TanamSromlebs da
ramdenad gamoiyeneben am codnas
postpandemiur periodSi. amaze,
mamuka mumlaZe ambobs, rom kovid-
is damarcxebis Semdeg televizia
iqneba ufro metad energiuli, gaaT-
magebuli ZalebiT, da gacilebiT
novatoruli formatiT daiwyebs
mauwyeblobas.
“mediis warmomadgenlebs brZ-
olis wina frontze” yofna xSir-
ad gviwevs.” - am sityvebiT iwyebs
CvenTan saubars rusTavi-2 Jurnal-
isti Teo cucqiriZe. „pandemiamde
respondentis Cawerisas ufro metad
gabedulebi viyaviT, ver warmogvid-
gina, rom respodentTan dagvecva
socialuri distancia, gamogveyene-
bina pirbade. axla ki xSirad dis-
tanciurad gviwevs respondentis
Cawera, rac siuJets xibls ukargavs
xolme. gviwevs imaze fiqri, xom ar
imyofeba respondenti riskjgufSi,
dainficirebul pirTan xom ar hqon-
da kontaqti an Tavad xom ar varT
virusis matareblebi“.
“mogexsenebaT, mediis warmo-
madgenlebi swored sazogadoebis
interesebs vergebiT xSir SemTx-
vevaSi. swored amitom, gansakuTre-
biT pandemiis dasawyisSi miwevda
kovid-19ze yvelanairi informaci-
is mopoveba. samwuxarod, riserCis
keTebisas xSirad Semxvedria ara
erTi SeTqmulebis Teoriac. xan-
daxan rTulia gamijno miTia Tu
realoba, roca es virusi bolomde
araa gamokvleuli. Tumca, mTavari
xelmosaWidi am SemTxvevaSi sando,
ucxouri mediasaSualebebi da maT
mier gamoqveynebuli kvlevebi iyo.
ZiriTadi kontenti isev da isev
kovid-19 da mis garSemo arsebuli
Teoriebi Tu statistika gaxldaT.
Cems samauwyeblo kompaniaSi, sadac
axla vmuSaob yvelanairi rekomen-
daciaa daculi. gadaRebaze gasvlis
win, TiTqmis, yovelTvis utardeba
aparaturas dezinfeqcia.”- ambobs
rusTavi-2-is Jurnalisti Teo cuc-
qiriZe.
pademia jer ar dasrulebulia,
normaluri cxovrebis wesis dabn-
runeba nawilobriv mosaxleobaze-
caa damokidebuli. gansakuTrebiT
axla, rodesac vaqcina Cvens qvey-
anaSic gamoCnda. faqti erTia, rom
mediaSi moxda gardamtexi cvlile-
bebi, romelic SesaZloa post pande-
miur yoveldRiurobadac ki iqces.
თბილისის ძველი
შენობები
ავტორი: ნანო ლორია
TbilisSi SemorCenilia araerTi iseTi nageboba, romel-
ic saukuneze met xans iTvlis. zogierT maTgans istori-
uli Zeglis statusi ar aqvs miniWebuli, Tumca yoveli
aseTi Senoba gansakuTrebul ambavTanaa dakavSirebuli.
somexi vaWris, mixeil kalan-
tarovis saxli.
arqiteqtori- Razar sarqisiani.
mis: maCablis q. N17
mas Semdeg, rac somexma vaWarma,
mixeil kalantarovma colad qarT-
veli qalbatoni ekaterine moiyvana,
gadawyvita, rom meuRlisTvis eCuqe-
bina saxli, romelic operis sruli
asli Tu ara, msgavsi mainc iqneboda.
saqme imaSia, rom ekaterines Zalian
hyvarebiaa opera, mis mosiyvarule
meuRles ki surda, rom cols pirda-
piri mniSvnelobiT „ecxovra opera-
Si“. saxli marTlac hgavs Tbili-
sis operis Senobas, kerZod, karebze
arsebuli varskvlavebis ornament-
ebi, kibeebis moajirebi da CuqurT-
mebis moyvaniloba operis Senobis
msgavsia. Senoba neomavritanul
stilSia Sesrulebuli, miniWebuli
aqvs kulturuli Zeglis statusi.
2014 wels Catarda restavracia da
SenarCunebuli aqvs originali saxe.
“მარმარილოს კიბე”
“ვარსკვლავები კარზე”
ფოტორეპორტაჟი
sastumro „londoni“
mis: aTonelis q. N31
1875 wels oto simensis pro-
eqtiT, TbilisSi aages Senoba,
romelic qarTvelma vaWrebma,
Zmebma zubalaSvilebma daafi-
nanses. es iyo sastumro „lon-
doni“, Senobas axsovs ilia
WavWavaZis, rusi kompozitoris
petre Caikovskis, markizi jorj
kerzonis, mweral knut hamfsu-
nis da sxva gamoCenili adami-
anebis stumroba. gadmocemis
Tanaxmad, me-19 saukunis dasawy-
isidan sastumros germenlTa
ojaxi, rixterebi amuSavebda.
mogzaurTa umetesoba sastum-
ros moixseinebda, rogorc ka-
vkasiaSi saukeTesos, Tavisi stu-
marTmoyvareobis, simyudrovis,
momsaxurebis xarisxis gaT-
valiswinebiT. sastumrom daax-
loebiT 40 weli iarseba. 1960
wlidan Senoba sacxovrebel
saxlad gadakeTda, mesakuTree-
bi ki gamudmebiT icvlebodnen.
isini xelaxla Rebavdnen ke-
dlebs originalTan SedarebiT
sakmaod uxarisxod, pirveli ver-
sia ki am saRebavebis fenis qveS
aris SemorCenili. sabednierod,
Weri SenarCunebulia Tavdapir-
veli saxiT. Senobas kulturis
Zeglis statusi aqvs miniWebuli
da 2021 wlis aprilis dasawyis-
idan proeqt „axali Tbilisis“
farglebSi restavracia mimdin-
areobs.
სასტუმრო “ლონდონი”
“მოხატული ჭერი”
23
 ori saxlis istoria
gadmocemis Tanaxmad, taba-
Zisa da asaTianis quCis kuTx-
eSi arsebuli Senobebi mesa-
me da meore gildiis vaWrebis
mier erTdroulad Sendeboda.
mSeneblobis momentSi mflo-
belebi erTmaneTs ejibrebod-
nen, Tu visi saxli ufro lama-
zi gamovidoda.
quCis marjvena kuTxeSi ar-
sebuli saxli barokos stil-
Sia Sesrulebuli, Sesabamisad
ufro lamazi da CuqurTmiani
gamovida, Tumca marcxena Seno-
bis mesakuTrem Senoba Sedare-
biT Tanamedrove stilSi aaS-
ena da kedelze reliefurad
sakuTari saxe amoakveTina,
Tanac ise, rom reliefi gam-
vlelebs enas uyofs. am saxis
“დახვეული კიბე”
“ამოჭრილი ჭერი”
24 “მასკარონი”
figurebs „maskaronebi“ ewode-
baT.
gadmocemis Tanaxmad mSene-
blobebis dasrulebis Semdeg
marjvena saxli mesakuTres
konkurentisTvis ase uTqvams:
me rom aivanze gamoval, dRe
lamazad daiwyeba, radgan Seni
saxlis xediT davtkbebi, magram
Sen diliT aivanze gamosvli-
sas Cem saxlze amokveTili da-
jRanuli saxe Semogegebebao.
amdenad, SejibrSi CuqurT-
miani saxlis mesakuTrem gai-
marja, Tumca mogebuli meo-
re saxlis mepatrone darCa.
orive Senobas kulturis Zeg-
lis statusi aqvs miniWebuli.
“მეტოქეები”
jentlmenebis klubi
mis: qiqoZis q. N9
me-19 saukuneSi, TbilisSi arsebobda adgili, sa-
dac jentlmenebi sxvadasxva mizeziT ikribe-
bodnen. magaliTad, banqos saTamaSod, dasale-
vad, sasaubrod da ase Semdeg. sabWoTa periodSi
dawesebuleba daixura. Senoba Zalian mdidrulia,
ulamazesi WeriT, kibeebiT da iqve arsebuli
qolgebis CasadebiT. Senoba gaxlavT renesan-
sul-barokouli ekleqtizmis nimuSi. kibeebze
axlac aris damagrebuli wiTeli xaliCis mo-
saWerebi. samwuxarod, kedlebi sabWoTa period-
Si gadaRebes, rasac Seewira savaraudo mxatvroba,
Tumca SemorCenilia Werze Sesrulebuli ul-
amazesi moxatuloba. aRsaniSnavia, rom karze aris
niSani, romelic TbilisSi mxolod or Senobaze
gvxvdeba, e.w ulvaSis niSani, rac mianiSnebda rom
Senoba mxolod jentlmenebis Sesakrebi adgili
gaxldaT. erTi niSani swored am Senobis karzea,
xolo meore zustad mis mopirdapired arsebuli
saxlis karze, romelic, rogorc varaudoben, aseve
jentlmenebis klubis Senoba gaxldaT. Senobas
miniWebuli aqvs kulturuli Zeglis statusi.
“ჯენტლმენების სახლი”
“ქოლგის საკიდი”
“ულვაში” “გადარჩენილი ჭერი”
25

კოვიდ
რეგულაციებს
მორგებული
თეატრი
ავტორი: ნანო ლორია
TiTqmis erTi welia, rac Teatris kari da-
ketilia, darbazi-mayureblis, scena ki -
msaxiobebis gareSe darCa. pandemiam bevr
sferoSi gaarTula muSaoba, magram ufro
metad sirTuleebi xelovnebis sxvadasxva
dargs Seeqmna - gansakuTrebuli dabrkole-
bebis gadalaxva Teatralur sazogadoe-
bas mouxda. TeatrisaTvis mTavaria adami-
anebTan pirdapiri komunikacia, moZraoba da
urTierToba, rac TiTqmis erTi wlis gan-
mavlobaSi mTlianad SeizRuda.
Tavisufali Teatris dasi pan-
demiis gamocxadebis Semdegac muSa-
obda, Tumca, daaxloebiT ori kviris
Semdeg, am Teatris TanamSromlebsac
mouxdaT saqmianobis SeCereba. maT-
gan gansxvavebiT sxva Teatraluri
dasebi wesebs maSinve daemorCilnen,
Tumca speqtaklebze muSaobis al-
ternatiuli gzebis Zieba sxvadasx-
va Teatralur dasSi Caketvis ga-
mocxadebisTanave daiwyo.
pandemiis gamo gamocxadebuli
Caketvidan daaxloiebiT 10 dReSi -
2020 wlis 27 marts - mozard-mayure-
belTa Teatris msaxiobma nikoloz
faiqriZem, sociualur qsel feisbu-
qis pirdapiri CarTvis reJimSi sa-
kuTari saxlidan mayureblisTvis
monospeqtakli „Rame da TuTiyuSi“
Seasrula, speqtakls 5500-mde adami-
ani sakuTari saxlidan uyurebda.
pandemiis periodSi msgavs ga-
mosavals sxva Teatralurma jgufe-
bmac mimarTes. dmanisis Teatra-
lurma dasma repeticiebi onlain
SexvedrebiT gaagrZela da pre-
mierebi socialur qselSi gamarTa.
amave dasis TanamSromlebma zo-
gierTi dadgma komiqsebad aqcia.
26
kultura
SesaZleblobebi ganixila. saint-
eresoa ras fiqroben reJisorebi da
msaxiobebi erTi urTulesi wlis
Semdeg, ra problemebs gadaawydnen,
ra mdgomareobaSia Teatri axla da
rogoria maTi gegmebi didi Sesven-
ebis Semdeg. marjaniSvilis Teat-
ris reJisorma sandro eloSvilma
CvenTan saubrisas aRniSna: „weliwa-
di gavida mas Semdeg, rac TeatrebSi
speqtakli aRar yofila, probleme-
bi arsebobs iq, sadac raRac mainc
xdeba, Teatri ki, ubralod, gaauqmes.
pirvel etapze, albaT ,ukve arse-
buli speqtaklebis aRdgenas davi-
wyebT, weliwadze metia msaxiobebi
scenaze ar dganan, dro dasWirdeba
am yvelafers, faqtobrivad axlidan
aris dasadgmeli yvelaferi. amas
garda gasaTvaliswinebelia regu-
laciebi, rogorc vici, ar SeiZle-
ba erT aqtze meti iyos warmodgena,
kidev uamravi SezRudvaa, amitomac
am etapze Teatrebi, albaT ,ufro
teqnikuri sakiTxebiT viqnebiT da-
kavebulebi, vidre - SemoqmedebiT“.
jandacvis saministros mier gamoce-
mul danarTSi detalurad aris
aRwerili xelovnebis sferoebis
muSaobis samomavlo gegma. SezRud-
vebi dawesda rogorc repeticiebis,
aseve speqtaklis mimdinareobisas.
konkretulad,
• sarepeticio drois xan-
grZlivoba ar unda aRemate-
bodes 2 saaTs, aucilebelia
SemuSavdes sarepeticio
grafiki cvlebis mixedviT,
erT cvlaSi dauSvebelia 10
adamianze metis monawileoba.
• gamoyenebuli unda iyos
SezRudvebis dawesebidan sami Tvis minimaluri raodenebis
Semdeg, vakis parkSi, klubSi „33a“, rekviziti, aucilebelia ko-
Catarda TumaniSvilis Teatris stiumebis, aparaturis, sagri-
msaxiob maia gelovanis mier or- mioro nakrebebis da sxva
ganizebuli RonisZieba „100 skami saSualebebis dezinfeqcia.
cis qveS“, romelSic Tavisufali • uzrunvelyofili
Teatris dasic monawileobda spe- unda iyos haeris xelovnuri
qtakliT „2030. dasakargi araferi ventilaciis gamarTuli sis-
gvaqvs“. Ria sivrceSi msxdomma ma- temis Seqmna.
yureblebma Caketvis periodSi spe-
qtaklebis unaxaobiT gamowveuli rac Seexeba speqtaklis mimdin-
danaklisi ainazRaura. Teatraluri areobis process, saxelmwifo
sazogadoebis wevrebi pandemiis mier dadgenili standartis
dros sxvadasxva gzebiT erTiande- mixedviT:
bodnen. Seiqmna feisbuq jgufi „Te-
atri, regulaciebi da rekomendacie- • erTian SesasvlelTan
bi“, romlis mizani iyo TeatrTan ganxorcielebuli unda iyos
dakavSirebuli saWiro informaciis Termo an videoskriningi.
gavrceleba, erTmaneTis daxmareba • aucilebelia TanamSrom-
da dakvalianeba. nebismieri siax- lebs da vizitorebs hqon-
lis gageba am TemasTan dakavSire- deT individualuri dacvis
biT jgufSi martivad SesaZlebe- saSualebebi.
lia. gaerTianebis Seqmnis erT-erT • aucilebelia stumrebs
iniciator daTa alaviZes swored Soris 2 metriani distancia
feibuqjgufis wevrTa aqtiuro- da pirbadis moxmareba.
ba miaCnia imis erT-erT gamomwvev • RonisZiebis sruli xan-
grZlivoba ar unda aRemate-
mizezad, rom kulturis saministro
bodes 3 saaTs, unda gaimar-
bolosdabolos Sexvda Teatralur
Tos mxolod erT moqmedebad.
sazogadoebas da Teatrebis gaxsnis
„100
100 skami cis qveS“
• akrZalulia sakvebi
obieqtebis funqcionireba.
• mayureblebis ganTavseba
moxdeba 1 savarZlis gamo-
tovebiT.
pandemiam bevri msaxiobi samsax-
uris gareSe datova, magram, saxelm-
wifo Teatrebis ZiriTadi dasis
msaxiobebi mTeli wlis ganmavloba-
Si mainc iRebdnen minimalur xel-
fass. maTgan gansxvavebiT, StatgreSe
msaxiobebi uxelfasod darCnen, er-
TaderTi daxmareba, rac panademi-
is dros StatgareSe msaxiobebma
miiRes saqarTvelos kulturisa
da sportis saministros mier erT-
jeradad gamoyofili 300 laria.
saministro 29 saxelmwifo Teatrs
afinansebs, aseve pandemiis periodSi
garkveuli daxmareba gauwies da-
moukidebel Teatrebsac, romelTa
Soris erT-erTia Tavisufali Teat-
ri, maTi komunaluri gadasaxadebi
da sxva xarjebi mTlianad samin-
istrom dafara. miuxedavad imi-
sa, rom Teatrebi ixsneba, stumrebi
TiTo adgilis gamotovebiT isxde-
bian. rogorc reJisorma zura gewa-
Zem gadacemaSi “BMGRIVE” aRniSna,
skamebis 70% Tavisufali darCeba,
es faqti Semosavlebs sagrZnoblad
Seamcirebs. msaxiobebis xelfase-
bi maRali arc pandemiamde yofi-
la, Tumca pirvel etapze, SesaZloa,
xelfasebi Semcirdes, rac mdgo-
mareobas kidev ufro gaarTulebs.
yvelafris miuxedavad, msaxiobebi
mouTmenlad elodebian kvlav sce-
naze dadgomas, rom aRidginon Zale-
bi da daibrunon erTguli mayurebe-
li. am TemasTan dakavSirebiT Cvens
kiTxvebs msaxiobi dimitri tatiSvi-
li pasuxobs: “TeatrSi uZraobaa da
minimumamdea Semcirebuli gadaRe-
bebic, uiSviaTes gamonaklisebs Tu
ar CavTvliT, yvelaferi isev gaCer-
ebulia. es periodi sakmaod rTuli
iyo, Teatri aplodismentebis gareSe
warmoudgenelia, me miTamaSia kamer-
is win aplodismentebis gareSe, ma-
gram Teatri imisTvis aris, rom iq
gulwrfeli Tea-
cocxali mayurebeli ijdes da amis
gareSe, vfiqrob, yvelaferi Zalian
tris gulSemat-
xelovnuria. pandemia aucileblad kivari, Teatrs
datovebs kvals samudamod, msof-
lio, da Teatric maT Soris, zustad
iseTi arasdros aRar iqneba, ro-
goric iyo pandemiamde. rac Seexeba
zurgs arasdros
aqcevs da yovelT-
Zvel kalapotSi Cadgomas da dab-
runebas, msaxiobebs es ar gagviWird-
eba, maqsimum erTi kvira gagrZel-
des adaptaciis periodi, CvenTvis
is ufro rTulia, rom ar vakeTebT
vis misi erTguli
darCeba, mTavaria
Teatrma SeZlos
Cvens saqmes, Cveul ritmSi CavdgebiT
Zalian male, mTavaria, amis ufleba
mogveces..” pandemiis dros gaCnda da am periodis
SiSi, rom erTwliani pauzis Semdeg
mayurebeli daiviwyebda Teatrs da
danaklisi xarisx-
CamoSordeboda mas, radgan msof-
lio onlain reJimze gadaewyo da
iani speqtaklebiT
internetma Cven cxovrebaSi kidev Seavsos, Cvenzec
ufro didi adgili daikava. es SiSi
ar gamarTlda, radgan mas Semdeg, bevri ram aris
rac Teatrebis gaxsna daanonsda
da 2 marts, bileTebis gayidvis on- damokidebuli Tu
lainsaiti kvlav amoqmedda, dRis
rogor SevZlebT
bolos, yvela bileTi gayiduli
iyo. „TiTqmis yoveldRiurad gvwer-
en, gvkiTxuloben... ase ver vityviT, mayureblis Teatr-
rom mayurebelma daiviwya Teat-
ri. gvekiTxebian, raime siaxle xom Si dabrunebas”-
ar aris, magram xalxs socialuri
fonidan gamomdinare, pandemimdec reJisori daviT
uWirda TeatrSi siaruli, axla ki
ufro rTuli mdgomareobaa“, ambobs
Waxrakia”
sandro eloSvili. saqarTveloSi
postkovid periodze saubari jer
Zalian adrea, yvelaferi imazea
damokidebuli, Tu rogor ganvi-
Tardeba epidsituacia. savaraudod
speqtaklebi aRdgeba, magram araer-
Ti SezRudvis safuZvelze, rac sak-
maod didi dabrkolebaa. rogorc
Cans, Teatris mesveurebisaTvis
muSaobis aRdgenis pirveli etapi,
ufro simboluri iqneba, vidre - re-
aluri finansuri mogebis momtani.
dimitri tatiSvili
27

ჰაერის დაბინძურება
პირდაპირ კავშირშია
ადამიანის ჯანმრთელობასთან
ავტორი: ია კვარაცხელია
“dedamiwaze yoveli 10 adamianidan 9
dabinZurebul haers sunTqavs”, - acxadebs
gaero. jandacvis msoflio organizaci-
is statistikiT Tu vimsjelebT, garemos
dabinZureba globalur safrTxes warmoad-
gens da weliwadSi 7 milionamde adamianis
daRupvis mizezia.
soxumis saxelmwifo universitetis pro-
fesorma da fizikosma roin beriam CvenTan
saubrisas aRniSna, rom haeris dabinZureba
uaryofiTad moqmedebs, rogorc garemoze
aseve adamianebis janmrTelobaze. mas miaC-
nia,rom aucilebelia amaRldes sazogadoe-
brivi cnobiereba am kuTxiT.
“haeris dabinZureba udides safrTxes
warmoadgens pirvel rigSi adamianis jan-
mrTelobaze,swored amitom ufro meti
pasuxismgeblobiT unda movekidoT aR-
niSnul problemas da rac Cvens Zaleb-
Sia yvelaferi gavakeToT am problemis
aRmosafxvrelad. vfiqrob, yvelani val-
debulni varT vizrunoT im garemoze sad-
ac vcxovrobT uari vTqvaT avtomobilebis
xSir gamoyenebaze, meti viaroT fexiT an
CavanacvloT velosi pedebiT riTac naw-
ilobriv mainc vizrunebT garemoze,aseve
JansaRi cxovrebis damkvidrebas Sevuwyo-
bT xels,umniSvnelovanesia CaverToT xeeb-
is dargvis kampaniebSi.kidev uamravi ramis
mofiqreba SeiZleba da am sakiTxiT pirvel
rigSi saxelmwifo unda iyos dainterese-
buli.” - aRniSna roini beriam.
atmosferuli haeris dabinZureba pirda-
pir kavSirSia adamianis janmrTelobis
mdgomareobasTan:
28
Si, filtvis kibos gamomwvevia,aseve iwvevs
asTmas,bronxits da sxva qronikul daa-
vadebebs.”, -ganacxada marina WiTanavam.
organizacia International Energy Agen-
cy-is 2019 wlis kvlevis mixedviT saqarT-
velo im qveynebis saTaveSia, sadac haeris
dabinZureba yvelaze met sikvdilianobas
iwvevs.kvlevis Tanaxmad, haeris dabinZureb-
is mizeziT msoflioSi 18 000-mde adamiani
iRupeba, haeris dabinZureba ki kibosa da
gulis daavadebebis gamomwvevia. igi aseve
bavSvebis naadrevi sikvdilianobis mizezTa
Sorisaa.
ეკოლოგია haeris dabinZurebis kuTxiT Zalian cud
mdgomareobaSi imyofeba dRes Cveni qvey-
ana,21-e saukuneSi imisaTvis,rom adamianeb-
ma saqme Seimsubuqon uamrav xerxs mimar-
saqarTveloSi haeris dabinZurebis Sede-
Taven,uamrav iseT samrewvelo danadgarebs
gad yovelwliurad saSualod 3741 adamiani
qmnian riTac samwuxarod haeri binZurdeba.
iRupeba.jandacvis msoflio organizaciis
Sedegad ki rogorc bunebas agreTve yvela
monacemebiT, Tbilisi msoflios qalaqebs
cocxal arsebas safrTxis winaSe vayenebT.
Soris erT-erTi yvelaze dabinZurebuli
Tumca saqarTvelos mTavrobis mier ukve
qalaqia. Unicef-is statistikis mixedviT
damtkicebulia dokumenti,romlis mixedvi-
msoflioSi erT wlamde asakis 17 mil-
Tac saqarTvelos klimatis cvlilebebis
ioni bavSvi dabinZurebul haers sunTqa-
winaaRmdeg erovnuli strategiis gatare-
vs, dabinZurebuli haeri ki azianebs ara-
basa da qveynis mier gamoyofili saTburi
mxolod bavSvis ganuviTarebel filtvebs,
airebis Semcirebas iTvaliswinebs.
aramed mas SeuZlia ziani miayenos misi
tvinis Camoyalibebas.
saqarTvelos erT-erTi saavadmyofos
eqimis marina WiTanavas TqmiT, haerSi ar-
sebuli Wvartli, gamonabolqvi da yvela
~
sxva momwamvleli nivTiereba adamianebSi
sxvadasxva daavadebis warmoqmnis albaTo-
bas uwyobs xels.
“tyeebSi arsebuli xanZrebi, transpor-
tis gamonabolqvi, fabrika-qarxanebi, mZime
“haeris dabinZureba udides safrTxes
warmoadgens pirvel rigSi adamianis
metalebi da kidev uamravi ram, rasac ada- janmrTelobaze.vfiqrob, yvelani val-
miani sCadis xelovnurad, haers abinZurebs. debulni varT vizrunoT im garemoze
mavne nivTierebi ,nawilakebi xvdebian sadac vcxovrobT, uari vTqvaT avtomo-
haerSi,rac pirvel rigSi adamianis sasunTq bilebis xSir gamoyenebaze, meti viaroT
sistemaze Zalian cudad moqmedebs,Tavsde- fexiT an CavanacvloT velosi pedebiT,
bian organoTa sistemebSi da xdeba maTi
riTac nawilobriv mainc vizrunebT
garemoze.umniSvnelovanesia CaverToT
dazianeba. herSi arsebuli mavne nivTier- xeebis dargvis kampaniebSi.kidev uamra-
ebebisgan warmoqmnili nawilakebi aseve vi ramis mofiqreba SeiZleba.”
moqmedebs gul-sisxlZarRvTa daavadebasa
da nervul sistemaze,gansakuTrebiT ki
bavSvebis SemTxvevaSi. dadgenilia, rom ha-
eris dabinZureba 800 adamians klavs yovel
13 wuTSi, anu 3-jer mets, vidre - tuberku-
liozi,Sidsi,malaria erTad aRebuli. ha-
eris dabinZureba, Zalian xSir SemTxveva-
29
 ბიზნესი
სტარტაპის წამოწყება
დაფინანსებით თუ
საკუთარი სახსრებით
„altersoqsi davafuZneT me da Cem-
ma meuRlem ninam, uamravi idea gvqonda,
magram bolos mogvivida es genialuri
idea - naxatiani windebis brendi, romel-
ic manamde saqarTveloSi ar arsebobda.
am ideaze SevjerdiT, SemdeggaCndasaxeli,
vi poveT momwodeblebi, daviwyeT windebis
jer cifruli da Semdeg realuri nimuSe-
bis Seqmna, moviZieT gayidvebis arxebi, avi-
yvaneT da davatreiningeT TanamSromlebi,
SeviswavleT bazari, gavakeTeT finansuri
kalkulaciebi da gavxseniT gayidvebis
pirveli wertili. aqtualurobis Sesan-
arCuneblad ki vcdilobT Cveni windebis
TemebiT ar CamovrCeT axal trendebs, mov-
ifiqroT gayidvebis axali da kreatiuli
gzebi. es yvelaferi sakuTari ZalebiT,
Cveni qorwilidan Semosuli TanxiTmovax-
erxeT, finansuri mxardaWera aravisgan
gvqonia arc Tavidan da arc -Semdgom.
rogorc vici, aris sxva da sxva grante-
bi, magram ra ti pis startapebs afinanse-
ben zusti informacia ar maqvs.” - ambobs
„altersoqsis“ TanadamfuZnebeli rezi be-
selaSvili. misive TqmiT maTi startapis
warmateba ganapiroba marketingis sworad
warmarTvam, produqciis xarisxma da fasis
bazrisTvis damakmayofileblobam, damwyeb
startaperebsac swored amas urCevs, rom
daisaxon swori mizani, iSromon bevri, ake-
Ton sayvareli saqme da Tu es saqme Se-
mosavals moutans, aucileblad gaakeTon
reinvestireba biznesSi.
biznesis reinvistirebisTvis saWiroa
finansebi, rac zog SemTxvevaSi yvelas ar
aqvs, swored amitom arsebobs biznes ideeb-
is damfinansebeli organizaciebi, rogorc
kerZo, aseve - saxelmwifo kompaniebi. isini
TavianTi pirobebiT cdiloben startaper-
ebis daxmarebas.
erT-erTia kerZo kompania Tibisi ban-
ki, romelic proeqtis „startaperis“
saSualebiT sTavazobs sesxs specialuri
pirobebiT, im damwyeb biznesmenebs, romle-
Ta arsebobac maqsimum or wels iTvlis.
programis Sesaxeb Ti bi si bankis Tan-
amSromels, „startaperis“ finansur mx-
areze pasuxismgebel sofo kaxiZes vesau-
breT: „startaperis“ mizania startapebis
ganviTarebis xelSewyoba, rogorc finan-
suri, aseve- arafinansuri kuTxiT. proeq-
tis dafinansebis komponenti gulisxmobs
startapebisTvis biznes sesxis gacemas.
sesxi gaicema maTTvis, romelTa saqmiano-
bis sfero aris: warmoeba, momsaxureba,
30
ავტორი:დიანა ცაბაძე
el-komercia, inovaciebi, teqnologiebi, tu-
rizmi an agraruli. sesxis procenti stan-
dartulia da misi moculoba damokidebu-
lia biznesis individualur Sefasebaze,
ZiriTadad 10%-dan 40%-mde meryeobs. sesx-
is gacemis maqsimaluri raodenoba da uz-
runvelyofa damokidebulia sesxis ti pze,
Tumca arcerT SemTxvevaSi banki wilSi ar
Sedis“. sofo kaxiZem aseve aRniSna araf-
inansuri kuTxiT mxardaWera, rac gulisx-
mobs proeqtSi monawileTaTvis Catarebul
ufaso treningebs, individualur kon-
sultaciebs, startap RonisZiebebsa da me-
diamxardaWeras, romelic momxmareblebSi
didi mowonebiT sargeblobs, maT SeuZli-
aT sakuTari produqciis ganTavseba saqa-
rTveloSi yvelaze did onlain startap
marketze - Mystartup.ge- ze, momsaxurebaSi
aseve Sedis gamarTulad stabiluri gayid-
vebis arxi, sakuriero momsaxureba mTeli
saqarTvelos masStabiT da brendirebuli
veb-gverdi, praqtikulad nulovani danax-
arjebiT.
kreatiuli startapebis garda qarTul
bazarze socialuri startapebsac Sevx-
vdebiT, amis erT-erTi mniSvnelovani maga-
liTia „zeroefeqti“ -ase qvia ani WyoiZis
biznes-wamowyebas, romelic gulisxmobs
nulovani narCeniT warmoebas. „zeroefeq-
tis“ Seqmnis idea daaxloebiT 4 wlis
win gaCnda,es aris nuli narCenis pirveli
sivrce saqarTveloSi,romelic emsaxureba
garemoze zrunvas, narCenebis SemcirebiT
da nuli narCenis cxovrebis stilis wax-
alisebiT. manamde saqarTveloSi ar arse-
bobda adgili, sadac garemosTan megobru-
li nivTebis yidva iqneboda SesaZlebeli.
garda amisa, Zalian dabali iyo cnobadoba
narCenebis problemis Sesaxeb, ramac saqmis
wamowyebis biZgi mogvca. socialuri
sawarmos Seqmnis procesSi granti ar
gvqonia, Cveni adamianuri da finansuri
resursiT SevZeliT pirveli nabijeb-
is gadadgma, rac sakmaod rTuli ga-
mowveva. saqarTveloSi ufro da ufro
aqtualuri xdeba garemos dacviTi
sakiTxebi, Sesabamisad bolo dros ga-
moCnda proeqtebi da iniciativebi am
mimarTulebiT, rogorc saxelmwifos
mxridan, aseve-arasamTavrobo seqtor-
idan. visurvebdi, rom samomavlod met
qarTvel mewarmes mieces mxardaWera,
rom awarmoon eko-megobruli, mdgradi
produqtebi.“- ambobs ani WyoiZe. „ze-
roefeqti“ momxmarebels sTavazobs
plastmasas da sxva erTjeradi nivTeb-
is alternativebs, dawyebuli lanCisT-
vis aucilebeli nivTebiT, damTavrebu-
li Tavis movlis saSualebebiT. ani
aseve sakuTari gamocdilebiT damwyeb
startaperebs urCevs rom sjerodeT
sakuTari ideis da mzad iyvnen stre-
suli situaciebisTvis, fizikuri Sr-
omisTvisac da yvelanairi winaaRmde-
gobisTvis.
kargad ganviTarebuli biznes gare-
mo kargi ekonomikuri mdgomareobis
winapirobaa, swored amitom arsebobs
saxelmwifo programa „startap saqa-
rTvelo“, romelic 2016 wels „sapa-
rtnioro fondma“ im droindeli pre-
mier-ministris, giorgi kvirikaSvilis
iniciativiT daafuZna. „sapartnioro
saqarTvelos“ veb-gverdze ganTavs-
debuli informaciis Tanaxmad, „pro-
eqti „startap saqarTvelo“ ekono-
mikuri reformis nawilia da misi
mizania, xeli Seuwyos damwyebi bizne-
sis ganviTarebas saqarTveloSi. pro-
eqtis farglebSi finansdeba biznes
saqmianoba an biznes idea, romelic
iqneba inovaciuri da biznes perspeq-
tiuli. inovaciuri idea gulisxmobs
- ekonomikuri an socialuri Rire-
bulebis mqone gamoyenebadi, axali
an mniSvnelovnad gaumjobesebuli
produqtis, procesis, an momsaxureb-
is danergvas.biznes idea unda iyos
ekonomikurad dasabuTebuli da sain-
vesticio TvalsazrisiT mimzidveli.
dafinansebis odenoba gansazRvrulia
15,000 laridan 100,000 laramde. kom-
paniis wilis 45% programaSi monaw-
iles gadaecema biznes ideis sanacv-
lod, xolo „startap saqarTvelo”
rCeba partniorad 10wlis ganmavloba-
Si, Tumca es periodi individualuria
TiToeuli proeqtisTvis“. erT-erTi
piroba, ris sanacvlodac saxelmwifo
biznes ideas afinansebs, swored kompa-
niis damfuZneblad daregsitrirebaa.
saxelmwifos wilis gamosyidva indi-
vidualuri molaparakebiT aris Sesa-
Zlebeli.
31
 ავტორი: სალომე ჯიჯელავა
პანდემიის გავლენა
ტურიზმზე
ეკონომიკა
kote afxazis quCa (yofili leseliZe) Zveli
Tbilisis quCebs Soris imiT gamoirCeoda, rom
aq TiTqmis yvela qarTveli dizaineris maRa-
zia da Sourumi iyo warmodgenili. pandemiis
Sedegad Seqmnili regulaciebisa da turizmis
sferos SeCerebis Sedegad yvelaferi Seicva-
la. etapobrivad daiwyo maRaziebis daxurva,
warmoebis SeCereba.
aRniSnul teritoriaze komerciuli farTe-
bi minimum TveSi 2000 dolarad qiravdeboda.
dResdReobiT uZravi qonebis gaqiravebiT miRe-
buli Semosavlebi ganaxevrebuli, anda games-
amedebulia. situacia 2020 wlis ivnisidan
gansakuTrebiT garTulda. daixura kafeebi da
restornebic, maT Soris iseTi popularuli
sakvebi obieqti, rogoric leseliZis kuTxeSi
arsebuli „dankin donatsia“, mis adgilas am-
Jamad gaxsnilia hi permarketebis qsel „sparis“
filiali.
madona romanaZe, qarTveli dizainerebis
Sourum „Cacmas“ damaarsebeli da dizainer-
ia. „2020 wlis martidan moyolebuli ,TiTqmis
yoveldRe gavdiodiT krizisuli situaciebis
marTvis detalebs. mogviwia kadrebis Semcire-
ba, didi sakredito valdebulebis aReba da yve-
lanairad vcdilobdiT Sourumi ar dagvexura.
miuxedavad amisa, dagvtova eqvsma dizainerma,
maT sabolood SeaCeres warmoeba, radgan gay-
idvebi, faqtobriva,d arc gvqonda. pandemiis
dawtyebidan erTi wlis Semdeg quCaze darCe-
nili iyo ori Sourumi „Cacma“ da „avTandili“,
danarCenebma daxures warmoeba. Cven SevinarCu-
neT meore filialic, romelic mdebarebs savaW-
ro centr „galeria TbilisSi“, magram kidev
erTxel aRvniSnav es yvelaferi didi sakredi-
to valdebulebis xarjze moxda“.
bevri carieli farTi, abriT - „qiravdeba
an iyideba“ - SegxvdebaT rusTavelzec. aseve
Semcirda maRaziebis raodenoba savaWro cen-
trebSi. „galeria Tbilisis“ menejeris Tako
CxeiZis TqmiT, krizisuli periodis gamo yvela
maRaziasa Tu stends mieca saSeRavaTo peri-
odebi, SeumcirdaT ijaris gadasaxadi, miuxeda-
vad amisa, aTamde maRazia daixura da stendebis
raodenobac Semcirda.
aqve aucileblad unda aRiniSnos rom didi
kvali datova laris gaufasurebamac. ekonomis-
tis ramaz gerlianis TqmiT, es sakmaod rTuli
procesia da yvelafderi erToblivi jaWvuri
bmiT qmnis kriziss.
„laris gaufasurebis procesi didi xania
dawyebulia da pandemiam kidev ufro daaCqara
procesi. realurad rom SevxedoT, Cven varT
qveyana, romelic turizmiT sunTqavs, es sasunT-
qi gza Caiketa da daiwyo „kvdoma“. marTalia,
bolo periodSi ase Tu ise aRdga qveynebs
Soris mimosvla, magram erTi wlis ganmavloba-
32
Si dangreuli male ver gamococxldeba. amisT-
vis saWiro iqneba dro. ar gamovricxav imasac,
rom am drois ganmavlobaSi kidev bevri mcire
biznesi daixuros. ekonomistebi aqtiurad gan-
vixilavdiT Seqmnil mdgomareobas da vafaseb-
diT. faqti erTia - biznesisa da warmoebis
sferoSi cudi mdgomareobaa“.
maisis TveSi turistebis mateba sakmaod
SesamCnevi aRmoCnda. maRaziebis mepatroneebis
TqmiT gayidvebis maCvenebeli martsa da Teber-
valTan SedarebiT orjer gaizarda. am faqtma
dadebiTad imoqmeda turizmis sferoze da am
sferosTan uSualo kavSirSi myof sxva mcire
biznesebze. magaliTad, turistul zonaSi isev
daiwyes moZraoba orsarTulianma wiTelma av-
tobusebma. kompania „siTi turis“ menejeri
giorgi jinWaraZis TqmiT marTalia, xuTwliani
warmatebuli warsuli aqvT, Tumca pandemiis
gamo mis biznessac safrTxe daemuqra.
„dReSi 30 sxvadasxva marSrutze moZraobda
TiTo avtobusi, dRes, albaT, maqsimum samjer
gavdivarT da isic mokle manZilze, moTxov-
na aRaraa, Sesabamisad Semosavlebic ise Seg-
vimcirda, rom xarjebs Zlivs vumklavdebiT.
saxelmwifo mcirediT dagvexmara, magram Cven
mainc yofna-aryofnis zRvarze varT“, - gana­
cxada giorgi jinWaraZem CvenTan saubrisas.
ukidures zRvarze arian gidebic da sxva
msgavsi saqmianobiT dakavebuli adamianebi.
gidebis garkveuli nawili ZiriTadad TviT-
gamomuSavebaze arsebobda da dasaqmebulTa
Soris arcki fiqsirdebodnen. aqedan gamomdin-
are, maT saxelmwifos vercerTi daxmarebiT ver
isargebles, radgan am daxmarebisaTvis saWiro
iyo Semosavlebis damadasturebeli infor-
maciis wardgena damsaqmeblisgan.
ავტორი: ია კვარაცხელია
ვაქცინაცია, Covid-19-სგან
ხსნა თუ გვერდითი
მოვლენები საზოგადოება
saqarTvelos daavadebaTa avtorizacia da jandacvis samin- laciebidan gamomdinare, vaqci-
kontrolis erovnuli centris istros mier gamoyenebis ufle- nacia SesaZlebelia COVID-19-is
2021 wlis 4 ivnisis monacemebiT ba aqvT. „faizeriT“ sargeblo- dadasturebidan 120 dRis Sem-
jamurad axali kovidvirusiT bis pirveli etapi saqarTveloSi deg.vaqcinam SesaZloa gverdiTi
gamowveuli pandemiis SesaCere- dasrulebulia da mimdinareobs movlenebi gamoiwvios,Tumca sak-
blad 161 947 acra Catarda da meore etapze muSaoba "astra- maod msubuq formebSi amitom sa-
srulad 40 811 adamiania vaqcini- zenekas" vaqciniT ki mxolod 45 SiSi araferia, radgan igi dro-
rebuli. janmos monacemebiT wlis asakis zemoT aris re- ebiTia da umetes SemTxvevaSi
vaqcinaciis tempiT saqarTve- komendirebuli. . vaqcinidan 3 dRis ganmavlobaSi
lo msoflioSi meore aseulSia vaqcinaciis aucilebloba- iCens Tavs.
(200-mde qveynidan 119-e adgilze sa da agreTve SesaZlo gverdiT
imyofeba). movlenebze isaubra profesiiT miuxedavad imisa ,rom
ganviTarebuli msoflios biologma da amJamad eqimma maka vaqcinebi sakmaod swrafad
kvladakval vaqcinacia saqa- xuciSvilma,, Seiqmna faqti erTia,rom COVID-
rTveloSic daiwyo, Tumca 2020 "vaqcinacia vfiqrob,rom yve- 19-is winaaRmdeg Seqmnili,damt-
wlis ivnisisTvis am process laze swori arCevania COVID-19- kicebuli vaqcinebi usafrTxoa
masStaburi saxe ar miuRia. sgan sabolood gasanTavisufle- adamianis janmrTelobisaTvis.
amisi umTavresi mizezi isaa, blad.sakuTari Tavis,axlobeli isini detalurad fasdeba spe-
rom saxelmwifom am droisaT- adamianebisa da zogadad mosax- cialistebis mier.swored ami-
vis vaqcinebis mxolod mcire leobis dasacavad. vaqcinis ga- tom am konkretuli virusisgan
raodenobis Semotana SesZ- keTeba im SemTxvevaSic SeiZle- sabolood gasanTavisufleblad
lo. vaqcinaciis process is ba Tu COVID-19 ukve gadatanili mogviwodeben,rom vaqcinacia au-
faqtoric aferxebs, rom mosax- gaqvT, radgan infeqciis gada- cilebelia.
leobis garkveuli nawili sx- tanis Semdgomac arsebobs gan-
vadasxva mizezebiT (gverdiTi meorebiT inficirebis riski.
movlenebi,msgavs preparatebze saqarTveloSi arsebuli regu-
alergiuloba da a.S.) vaqcinaci-
aze uars acxadebs.
janmrTelobis msoflio or-
ganizaciis uaxlesi monaceme-
biT erT-erTi vaqcina "sinova-
ki"(CORONOVAC) SemuSavebulia
CineTis erovnuli farmacevtu-
li jgufis mier,romelmac jan-
mos avtorizacia moi pva 2021
wlis 1 ivniss. sinovakis pir-
veli partia saqarTveloSi 29
aprils Camovida .vaqcina aris
ordoziani, dozebs Soris in-
tervali 2-4 kvira unda iyos.
sainteresoa is faqtic,rom bra-
ziliaSi Catarda kvleva "sino-
vakTan" dakavSirebiT,sadac me-
ore dozis miRebidan 14 dRis
gasvlis Semdeg vaqcinam kovid-
is mZime formiT ganviTarebis
TvalsazrisiT 100%-iani efeq-
turoba aCvena .
rac Seexeba "faizerisa" da
"astrazenekas" vaqcinebs,maTac
janmrTelobis msoflio organ-
izaciis mier miniWebuli aqvs
gadaudebeli moxmarebisaTvis
33
 შშმ პირები
დამოუკიდებელი
ცხოვრებისთვის
ავტორი: დიანა ცაბაძე
„me-6 klasSi viyavi, roca smenis daqveiTeba
damewyo. amasme-9 klasamde vmalavdi, dajer-
ebac ar mindoda... diagnozi - nevriti. me-3,
mZime xarisxis smenis neirosensoruli, ormx-
rivi daqveiTeba. gavurbodi problemas. rTu-
lia, erT dRes gesmis, meore dRes - aRar. aseTi
uecari cvlileba didi wnexi aRmoCnda, Tumca
smenis problema rom ara, axla ar viqnebodi is,
vinc var. gaviazre, rom imaze meti Zala maqvs,
vidre Cans da axla ufro vafaseb sicocxles,
vidre-adre. mivxvdi, rom godebaSi dasakargi
dro ar maqvs.“
18 wlis tereza galstiani cxovrobs qalaq
foTSi, skola wels daamTavra, periodulad
muSaobda damlageblad, Semdeg -soc. media me-
nejerad, axla umuSevrad darCa da misi Se-
mosavali 100lariani pensiaa, aseve aris fondi
„bilivis“ moxalise da warCinebuli moswavle.
Tumca skolis araadaptirebuli garemos gamo
igi ver axerxebda maswavleblebisgan mieRo
saTanado ganaTleba, garda amisa,Tanatolebi-
sgan xSirad iyo bulingis msxverpli da amis
gamo ramdenime skolis gamocvlac mouxda
„Zalian rTuli periodebi mqonda, vfiqrob-
di suicidze. micdia kidec. muWa wamlebi ga-
davylape. maSin adamianebi damcinodnen, me
patara viyavi, ususuri. megona, rom yvelaferi
Cemi brali iyo. gavxdi asocialuri, mudmi-
vad viyavi CemTvis SeyuJuli Cemive naWuWSi. 4
skola da 6 klasi gamovicvale. ver vgrZnob-
di mxardaWeras verc Tanatolebisgan, verc
- ufrosebisgan. mas Semdeg, rac smena dami-
qveiTda, gakveTilebs veRar vusmendi. miwevda
CemiT meswavla internetidan, wignebidan da
kompetenturi adamianebisgan. ase Camomiyal-
ibda yvelafris damoukideblad aTvisebis
unari. amitom, miviCnev, rom Cems ganaTlebaSi
maswavleblebs TiTqmis aranairi wvlili ar
miuZRvniT.“
terezas universitetSi surs Cabareba,
amisTvis didi enTuziazmiT emzadeba, Tumca am
miznisken gadadgmul pirvelive nabijze waawy-
da winaaRmdegobas sagamocdo centrisgan. ro-
gorc yvela SSm pirs, terezasac esaWiroeba
specialuri pirobebi gamocdis weris dros,
risi arCevanic ganaTlebis centrs aqvs,magal-
iTad ibeWdeba testi brailis SriftiTa da
gazrdili SriftiT, iwereba specialuri
xmovani programa, ewyoba gamosacdelis saW-
iroebebze morgebuli sivrce, xangrZlivdeba
sagamocdo dro da sxv. Tumca arcerTi Se-
Tavazebuli garemo ar moergo terezas prob-
lemas.
„marTalia, skolis rTuli periodi das-
rulda, Tumca ver vityvi, rom yvelaferi cudi
warsuls Cabarda da daviviwyeb. axla metad
SemarTebiT var ganwyobili, Cemi mizani er-
34
საზოგადოება
ovnuli gamocdebis kargad Cabarebaa da ara
ubralod minimaluri zRvaris gadalaxva, amas
nebismier dros SevZleb, mzadac rom ar viyo.
erovnuli gamocdebis warmatebiT dasruleb-
is Semdeg ki Cemi mizani universitetSi sti-
pendiis mopoveba da samsaxuris povna iqneba.
miznisken gadadgmul pirvelive nabijze prob-
lema Semxvda, smenis ar qonis gamo ucxo enis
gamocdaze mosasmeni davalebebis sxva dav-
alebebiT Canacvlebas viTxov, Tumca sagamoc-
do centri ver mTavაzobs Cemi problemisT-
vis Sesaferis pirobebs, maTi gancxadebiT Tu
vimsjelebT hgoniaT rom saubari dabal xmaze
mesmis, maRalze- ara. miuxedavad yvelafrisa
am brZolaSic SemarTebiT var da Cems mizneb-
ze kidev mravali weli uars ar vityvi.“
sagamocdo centris gancxadebis mixed-
viT maTi erT-erTi mTavari prioriteti ga-
mosacdelebisaTvis Sesabamisi sagamocdo
garemos Seqmnaa, amitom TiToeuli specialuri
saWiroebis gamosacdelisaTvis komisia gad-
awyvetilebas iRebs abiturientis interesebis
gaTvaliswinebiT
„im abiturientebs, romlebsac smenis prob-
lema aqvT da specialuri pirobebi esaWiroe-
baT, ucxouri enis mosmenis nawilze vTava-
zobT msoflios wamyvan sagamocdo centrebSi
aprobirebul Semdeg alternativebs: 1. wam-
kiTxvelis daxmarebas (sityvebis aRqma tuCe-
bis moZraobiT); 2. xmis gamaZlierebelTan ax-
los dajdomas; 3. yursasmenis gamoyenebas; 4.
sakuTari smenis aparatis gamoyenebas; 5. drois
gaxangrZlivebas. is, Tu romeli SesaZleblo-
ba iqneba relevanturi, am gadawyvetilebas
iRebs specialuri komisia, romelic dakomple-
qtebulia maRalprofesiuli samedicino per-
sonaliT. komisiis wevrebi individualurad
ecnobian TiToeuli gamosacdelis gancxade-
bas, saWiroebisamebr, ramdenjerme ukavSirde-
bian gamosacdels da sTavazoben specialuri
pirobis Seqmnis sxvadasxva SesaZlo variants
(mis mier gamogzavnili janmrTelobis cnoba-
Si miTiTebuli informaciis Sesabamisad).“
SSmpirebis damoukidebloba da maTi sa-
zogadoebriv cxovrebaSi CarTva erT-erTi
yvelaze problemuri da aqtualuri sakiTxia.
saqarTvelo wevria gaeros SSm pirebis ufle-
bebis konvenciis, romelSic, 2020wlis monace-
mebiT, 182 qveyanaa CarTuli. konvenciis wevro-
ba Cvens qveyanas avaldebulebs specialuri
saWiroebebis mqonde pirebs realizaciisaTvis
Sesabamisi pirobebi
gaeros konvenciis mixedviT, wevr qveyneb-
ma sazogadoebaSi cnobierebis amaRlebisTvis
da SSm pirebis diskriminaciis prevnciisaTvis
unda miiRon Sesabamisi kanonebi, rac gulisx-
mobs maTTvis ganaTlebis srulfasovnad
miRebis SesaZleblobas, gareT Tavisuflad
gadaadgilebis saSualebas, adaptirebuli Se-
nobebis mowyobas da zogadad yvela pirobis
Seqmnas.
konvenciasTan mierTebidan 6 weli gav-
ida, Tumca SSm pirebis uflebebze momuSave
eqspertebis SefasebiT Cvens qveyanas aRebu-
li valdebulebebi efeqtianad ar Seusrule-
bia. SSm pirebis saWiroebebze momuSave aras-
amTavrobo organizaცია „cvlilebebi Tanabari
uflebebisTvis“, aqtiurad muSaobs sazogadoe-
baSi specialuri saWiroebebis mqone pirTa
Sesaxeb cnobierebis amaRlebaze. organizaci-
is Tavmjdomare Toma kakabaZe:
„Cven
Cven aqtiurad vmuSaobT SSm pirebis ufle-
bebisTvis, ZiriTadad grantebze varT damok-
idebulebi da saxelmwifo naklebad aris Car-
Tuli sazogadoebrivi cnobierebis amaRlebis
procesSi, rac xels uSlis Cveni saqmis win
svlas, Cven aseve vmuSaobT sazogadoebaSi SSm
pirebze arsebu-
li stereoti-
pebis damsxvre-
vaze. CarTulebi
viyaviT sazoga-
doebrivi trans-
portis mZRoleb-
is gadamzadebaSi,
skolebSi vatare-
bT Sexvedrebs
SSm pirebis Ses-
axeb, Semdeg es
axalgazrdebi
Tavad gegmaven
aqtivobebs da sxva adamianebs gadascemen in-
formacias, rac xels uwyobs sazogadoebaSi
cnobierebis amaRlebas. gvaqvs garkveuli pro-
eqtebi SSm pirebis damoukideblad cxovrebis
xelSesawyobad da gaeros konvenciis popu-
larizaciisTvis. vimedovnebT rom sul male
Cvens did miRwevebze visaubrebT.“
visaubrebT.
araadaptirebul da aramegobrul garemo-
Si cxovrebis gamo saqarTveloSi SSm pirebi
aramxolod fizikuri, aramed, fsiqologiuri
problemebis winaSec dganan. es ZiriTadad pi-
radi tragediidan, sazogadoebaSi arsebuli
stereoti pebidan an aracnobieri garemod-
an gamomdinare xdeba. nebismier SemTxvevaSi
isini saWiroeben fsiqologiur daxmarebas.
37 wlis salome gogeSvilma 6 wlis win,
avariis Sedegad dakarga marjvena xeli. mi-
uxedavad didi sirTuleebisa, man daZlia
fsiqologiuri stresisgan gamowveuli prob-
lemebi da gavida sazogadoebaSi. axla ukve
personaluri qouCia, aseve qalTa energetiku-
li praqtikebis treneri da Tavad exmareba
sxvebs stresis daZlevaSi:
„ xeli rom davkarge, gareT gasvla ar min-
doda, megona yvela me miyurebda da yvela Ce-
mze laparakobda, amis gamo uamravjer vitire
quCaSi. Zalian bevri sirTule gadavlaxe im-
isTvis, rom sakuTari Tavi iseTad mimeRo, ro-
goric var. erT dRes sarkeSi Cavixede da
Cems Tavs vuTxari: salome, me Sen iseTi mi-
yvarxar, rogoric xar, amis Semdeg yvelaferi
Seicvala, mindoda damoukideblad mecxovra,
daviwye samuSaos Zebna, bevrisgan miviRe uari,
erT-erTma damsaqmebelma isic ki miTxra, rom
Cemi garegnobis gamo ver SevZlebdi maTTan
muSaobas, Tumca ar davnebdi da axla vmuSaob,
yvelasgan damoukideblad SevZeli cxovrebis
gagrZeleba. amJamad personaluri qouCi var
da Zalian bevr adamians vexmarebi sakuTari
Tavis miRebasa da SeyvarebaSi. xeli rom ar
damekarga, albaT, axla ar viqnebodi is, vinc
var da amiT Zalian bednieri var.“ - ambobs
salome
sazogadoebrivi cnobierebis amaRleba
da garemos adaptireba Zalian mniSvnelova-
nia SSm pirebis damoukideblad cxovrebis
xelSesawyobad, maT aqvT gegmebi, miznebi, oc-
nebebi da sazogadoeba saxelmwifosTan er-
Tad unda cdilobdes maTTvis xelSewyobas,
rom yvelasTan Tanabar garemoSi uwevdeT
TaviaTi miznebis ganxorcieleba.
35
 sazogadoeba

სოციალური ქსელები, როგორც

სოციალური მხარდაჭერა sazogadoeba

ავტორი: ნანო ლორია

“სიკეთის ქალაქი”

bolo ramdenime welia, rac
socialur qselebSi sxvadasx-
va mizezis gamo gansacdelSi
Cavardnili adamianebis dasax-
mareblad jgufebis Seqmnis
tradicia damkvidrda. am gziT
daxmareba miiRo araerTma so-
cialurad daucvelma ojaxma,
moxucma, bavSvma, mZime seniT
daavadebulma adamianma. konk-
retuli saWiroebebis irgvliv
damxmare jgufebis Seqmnis ten-
dencia gansakuTrebiT pandemiis
dawyebis Semdeg gaZlierda, ras-
ac Tavisi axsnac aqvs.
„davexmaroT moxucebs“ am
saxeliT 2020 wlis 13 marts
Seiqmna feisbuk jgufi, romel-
ic am etapze 38.400 adamians aer- Tuli am saqmeSi. yoveldRiurad
Tianebs. pandemiis pirvel tal-
Raze dawyebuli saqme dRemde
aqtiurad grZeldeba. jgufis
wevrebi aTavseben informacias
im moxucebis Sesaxeb, romle-
Tac daxmareba sWirdebaT. msur-
velebi maT xan TanxiT, xanac -
sakvebi produqtebiTa, Tu sxva
nivTebiT exmarebian. arsebobs
jgufis wesebi, romelTa dacva
aucilebelia da romlebic ga-
moqveynebuilia jgufis Semqnel-
ebis mier.
iricxeba da dReSi mxolod
daxamarebis ori aqciis organi-
zebaa SesaZlebeli.
„yvelaferi daiwyo pandemi-
is pirvel etapze, rodesac mox-
ucebs koronavirusis gavrcel-
ebis mizeziT sakvebis problema
SeeqmnaT. gakeTda feisbuk jgu-
fi, romelSic maleve aTasobiT
momxmarebeli gaerTinda. jgu-
fis Seqmnidan meore dRes Cven
mier gamoqveynebul sabanko an-
gariSebze 50 000 lari gvqon-
da Segrovebuli. amas daemata
sxva Tanxebi, gvexmarebodnen sx-
vadasxva kompaniebic. dRes ki 38
000-ze meti adamiania, romelic
gvexmareba da aqtiurad aris Car-
gvigrovdeba sakmaod soliduri
Tanxa da es yvelaferi xmarde-
ba moxucebs, romelTa daxmareba
Cveni iniciativis mTavari mizani
iyo“,-gviyveba jgufis erT-erTi
damfuZnebeli mariam CakvetaZe.
erT-erTi uaxlesi isto-
ria jgufSi ganTavsda 22 maiss,
siRaribis maCvenebeli bavSveb-
isTvis gaizarda 7.7 procentu-
li punqtiT - qalaqad, 1,3 pro-
centuli punqtiT ki - soflad.
zogadi siRaribis maCvenebeli
bavSvebisTvis gaizarda 8.1%-iT
qalaqSi, 3,2 %- iT sofelSi.
„vexmarebiT bavSvebs, rom-
lebic SimSiloben. SemogvierT-
diT.“- aseTia warwera feisbuk
gverdis, saxelad „ sikeTis qala-
qis“ aRweraSi, gverdis damaarse-
belia nana SveliZe. maTi muSao-
bis specifika martivia, keTdeba
videoCanaweri im bavSvis Sesaxeb,
romelsac daxmareba esaWiroe-
ba, videos Tan axlavs sabanko
rekvizitebi, daniSnulebaSia
miTiTebuli mizezi, konkretu-
lad risTvis grovdeba Tanxa,
magaliTad: sakvebisTvis. aseve,
miTiTebulia informacia maTi
sacxovrebeli adgilis Sesax-
eb da sikeTis qalaqis warmo-
madgenlis telefonis nomeri.
დედების ფონდი”
,,,,დედების
2017 wels Seiqmna jgufi - „dedebis fondi“,
romlis damfuZnebelia violeta CimCiuri. jguf-
Si dResdReobiT daaxloebiT naxevari milio-
ni adamiania gawevrianebuli. maTi oficialuri
gverdis gamoyenebiT - www.pondi.ge martivad Se-
ZlebT gadaricxoT Tanxa beneficiarTan, rogorc
sabanko angariSis, aseve - satelefono zaris meS-
veobiT, romlis Rirebulebac 1 laria. mTavari
gverdidan Sesuli Tanxa iricxeba fondSi da naw-
ildeba beneficiarebze Tanabrad, xolo is, rac
konkretuli beneficiaris gverdzea Caricxuli,
aisaxeba im konkretuli beneficiaris angariSze.
rogorc jgufis erT-erTi warmomadgeneli
gviyveba, jgufi Tavdapirvelad Seiqmna mxolod
dedebisTvis, romlebic erTmaneTs uziarebdnen
sakuTar gamocdilebas. mas Semdeg rac, erT-erTi
dedis bavSvi avad gaxda, yvela mis garSemo gaer-
Tianda, swored ase daiwyes keTili saqmis keTeba
da mosaxleobisTvis gaziareba.
„roca sicocxle ase navardobs, sikvdilis yve-
la kari CarazeT“ - aseTia warwera jgufis aRw-
eraSi.
mas Semdeg rac qveyanaSi koronavirusi
gavrcelda da saqarTvelos ekonomikuri mdgoam-
reoba kidev ufro garTulda, sazogadoeba metad
aqtiuri gaxda, gauCndaT sxva adamianebis gverdSi
dgomis survili da aseTi jgufebis Seqmnac gax-
Sirda. fsiqologi Teo gubianuri xalxis damok-
idebulebas amgvarad xsnis:

• yvela
ic
adamiani,
konkretul
romelic exeba sonia bebos.
mas sakmaod rTuli istoria
aqvs, daeRupa Svili da imisT-
vis, rom SviliSvilebi gamokve-
bos, mowyalebis Txovnis garda
sxva gza ar aqvs, saaTobiT uwevs
romel- gaCerebebze dgoma, rom saxl-
moxucze Si xelcarieli ar dabrundes.
agrovebs Tanxas, valdebu- swored mis dasaxmareblad erT
lia dados yvela Caricxva, dReSi SeZles jgufis wevrebma
„3 wlis win Cems SvilebTan
da maT megobrebTan erTad
davaarse es gverdi, Tavidan
axalgazrdebi aqtiurad iyv-
nen CarTulni, magram yvelas
Tavisi saqme aqvs, amitom
martos momiwia gagrZele-
ba. Tavidan Zalian cota ram
grovdeboda, magram droTa
“ ,,es bunebrivi procesia, adamianebis jgufebs axasiaTebT
travmuli movlenebis dros gaerTianeba. adamiani socia-
luri arsebaa, mas aqvs moTxovnileba iyos TavisnairebTan
am TanxiT nayidi yvela niv- Tanxis agroveba da 23 maisisT-
ganmavlobaSi moimata xalx- (jgufTan) erTad, gansakuTrebiT Tu saqme safrTxes exe-
Tis Sesyidvis qviTari, aseve, vis daaxloebiT 2000 larze met-
is raodenobam, Semdeg yvela
moxucisTvis nayidi nivTebis is Segroveba.
siaxles Cems gverdze vaTa- ba. aracnobieri procesebi marTavs mis qcevas da iwyebs
gadacemis damadasturebeli gaeros bavSvTa fondma 2017 gaerTianebas sxvebTan - ase Tavs ufro mSvidad grZnobs.
vsebdi. „sikeTis qalaqi“- 65
foto da video masala; wels Caatara kvleva, romelic adamianisgan Semdgari jgufi meore sakiTxia daxmarebis survili- maSin, rodesac sa-
saqarTveloSi bavSvTa siRaribis iyo, axla ki 220 000 gamomweri
• yvela Camricxveli valdebu- Temaze sakmaod mniSvnelovan
hyavs. am 3 weliwadis ganmav- frTxe araTvalsaCino da ucxoa adamians ar aqvs ga-
lia Semgroveblis postis informacias iZleva. 2018 wels mocdileba rogor moiqces am dros, Sesabamisad, Seg-
lobaSi 392 ojaxSi viyavi da
qveS, komentaris saxiT ga- gamoqveynebuli Sedegebis mixed-
maTi umravlesoba ukve aRar viZlia vifiqroT, rom msgavsi daxmarebani, erTgvari
moaqveynos Caricxvis dam- viT saqarTveloSi bavSvebi cxovrobs ise, rogorc Tav-
adasturebeli qviTari da ufro metad dganan siRaribis
dapirvelad, daaxloebiT 16 empaTiuri qceva, im adamianebisTvisac vinc amas akeTebs
Seinaxos sabanko tranzaqci- safrTxis winaSe, vidre - dan- Terapiulia, anu TviTonac imSvideben Tavs am gziT. plus
ojaxs SevuZineT saxli da
is foto; arCeni mosaxleoba. monaceme- Zalian bevrs gavuremonteT. amas am dros qmediTebi arian, anu, rodesac arsebobs sa-
bi aCvenebs, rom 2017 wels Se- dRes ufro aqtiurad aris
garda amisa, jgufis adminis- darebiT 2015 welTan, siRaribis
xalxi CarTuli da Cven er- frTxe, romelsac fizikurad ver vumklavdebiT, fsiqikis
tratorebi wevrebs afrTxile- maCvenebeli qalaqSi mcxovrebi moTxovnileba, rom raime gaakeTos ver kmayofildeba da
Tad bevri bavSvis cxovreba
ben imis Sesaxeb, rom Caricxuli bavSvebisTvis 5,4%-iT gaizarda,
SevcvaleT“- gviyveba nana amitom gamovlindeba alternatiuli gziT“.
Tanxebi zustad im miznisTvis xolo sofelSi macxovrebel-
SveliZe.
unda daixarjos, ra mizniTac TaTvis - 3,2 %-iT. fardobiTi
36 37

ალექსანდერსდორფი -
მივიწყებული სოფელი
კულტურა
Tbilisis Zveli ubnebi xSir-
ad saintereso istoriebs inaxaven,
Tumca am istoriebis didi nawi-
li daviwyebas eZleva. aseT mivi-
wyebul istoriad iqca TbilisSi
germanelebis mier daarsebuli
sofeli aleqsandersdorfi. yve-
laferi 1818 wels daiwyo, rodesac
ruseTis imperiam saqarTveloSi
germanelebi Camoasaxla. Tbil-
isTan axlos samtrediis, wyaltu-
bos da aglaZis quCebis adgilas
adre mdebareobda sofeli didube.
swored didubis teritoriaze
gaSenda aleqsandersdorfi - ger-
manuli sofeli, romelsac saxeli
ruseTis mefis, aleqsandre I-is pa-
tivsacemad mieniWa.
rogorc „sabWoTa warsulis
kvlevis laboratoriis“ erT-er-
Ti proeqtis - germanul-qarTu-
li urTierTobebis arqividan
- vgebulobT, ar arsebobs zusti
monacemebi imis Sesaxeb, Tu ramdeni
germanuli ojaxi dasaxlda Tavda-
pirvelad sofel didubeSi. 1880
wlis sakomlo Canaweris mixedviT
am teritoriaze daaxloebiT 70
germanuli ojaxi cxovrobda. maT
daiwyes miwaze muSaoba, mohyavdaT
xil-bostneuli, gaaSenes venaxebi
da moiyavnes pirveli kartofi-
li saqarTveloSi. germanelebs
maTTvis damaxasiaTebsli arqite-
qtura hqondaT da gansxvavebulad
aages sacxovrebeli saxlebi, sko-
38
ავტორი: სალომე ჯიჯელავა
la da taZari. amJamad germanel-
ebis mier agebuli Senobebisgan
SemorCenilia Tbilisis dimitri
uznaZis saxelobis 22-e sajaro
skola, Tumca amis Sesaxeb cotam
Tu icis. sofelma saxeli ram-
denjerme Seicvala da pirveli
msoflio omis Semdeg, 1916 wels,
aleqsandrovskoe gaxda. es cvli-
leba oficialuri dokumentiT da- vaSar elizabeti
dasturda da dRemde inaxeba saqa- meuRlesTan erTad
rTvelos erovnul arqivSi.
adgilobrivi xelisuflebis
1918 wlis moxsenebiT sofels saxe-
li kidev erTxel Sucvales da isev
aleqsandersdorfi daerqva. 1938
wlidan kolonia Tbiliss SeuerT-
da. 1941 wels omis dawyebidan
ramdenime TveSi ki eTnikuri ger-
manelebi yazaxeTSi gadaasaxles.
datoves mxolod Sereuli ojax-
ebi da maTgan amJamad samtrediis
quCaze mxolod sami ojaxia Semor-
Cenili. maTgan erT-erTi ojaxis
warmomadgenelia olesia dimitri-
Cenko. olesias mokled gagvacno
misi ojaxis istoria
„bebiaCemi vaSar elizabet god-
fridis asuli aleqsandersdorf-
Si daibada da gaizarda. misi babua
iyo soflis erT-erTi damaarse-
beli. maTi ojaxi gutenbergidan
Camovida. meore msoflio omis
dawyebis win daiwyes germaneleb-
is gadasaxleba yazaxeTSi . bebo
am represiebs mxolod imitom
gadaurCa, rom daqorwinebuli iyo ukrainelze da
hqonda ukrainuli gvari -dimitriCenko. danarCeni erT-erTi germanuli ojaxi
ojaxis wevrebi debi da Zma gadaasaxles yazaxeTSi
da maT Sesaxeb Semdeg araferi gvsmenia.“
olesiam aseve gaixsena bebos mier moyolili am-
bebi xaxlxis gadasaxlebis procesTan dakavSire-
biT da gagvacno Tu ramdenad mZime procesi iyo:
„maxsovs crem moreuli miyveboda xolme ga-
dasaxlebis ambavs , rodesac xalxs 24 saaTi misces
gamosamSvidobeblad. ar misces ufleba rame nivTi
waeRoT saxlebidan. bebos da- Zmasac ganucxades
mxolod rac gacviaT magis waReba SegiZliaTo.
bevrs Cvili bavSvi yavda da etlis waRebis ufle-
bac ar misces. maT sasikvdilod swiravdnen da
aravis adardebda ra daemarTebodaT. . bebo xSir-
ad ixsenebda am ambebs ,rom TviTonac ar daviwye-
boda da Cvenc gvcodnoda ramxela tanjva gaiara
xalxma.“
Tbilisis ganviTarebis kvaldakval germanel-
ebis mier aSenebuli erTsarTuliani saxlebi daan-
gries, maT adgilze dRes korpusebia aRmarTuli.
dangreulia maT mier agebuli taZaric. SemorCe-
nilia mxolod ramdenime saxli da kedlebi sx- საორიენტაციო ნიშნები სამტრედიის ქუჩაზე
vadasxva nagebobebidan. aRsaniSnavia, rom a.wer-
eTlis gamzirze yvelaze gamwvanebuli adgilic
(sadac axla didubis gamofenad wodebuli „eqspo-
jorjias“ sagamofeno darbazebia ganTavsebuli)
germanelebma Semogvinaxes. swored aq iyo ger-
manelebis baRebi da mTeli Tbilisi iq moyvanili
mwvanilebiT maragdeboda. am adgilebSi Tavda-
pirvelad venaxebi iyo gaSenebuli, marTalia, ve-
naxebi ganadgurda, Tumca teritorias sarekreacio
funqcia ar daukargavs.
2019 wels didubis gamgeobis xelSewyobiT Ca-
tarda RonisZieba “aleqsandersdorfi germanuli
sofeli”. RonisZiebis mTavari mizani qarTul-ger-
manuli urTierTobebis istoriis retrospeqtivis
Sexseneba iyo.
samtrediis, wyaltubos da mircxulavas quCaze
gamokiTxul adamianTa umetesobam ar icis ra iyo
aleqsandersdorfi, an sad mdebareobda igi adre.
aseve ar icodnen imis Ssaxeb ,rom aRniSnuli quCeb-
is adgilze adre germanuli sofeli iyo gaSenebu-
li. meriam mxolod 2017 wels dadga sainformacio
niSnebi am istoriuli adgilis aRsaniSnavad.
Tbilisis Zveli ubnebis istoriis SeswavliT
didia xania dainteresebulia Jurnalisti da ექსპო ჯორჯიას ეზო
profesionali gidi zura balanCivaZe, romelic
ukve 10 welia sxvadasxva marSrutebze maspinZlobs
saqarTveloSi Semosul ucxoel turistebs. zur-
ab balanCivaZe sxvadasxva socialur qselSi video,
foto da teqsturi blogebsac uZRveba, am saqmi-
anobis mTavari mizani, rogorc Tavad ambobs, axal-
gazrdebisaTvis Tbilisis istoriis, miviwyebuli
ubnebis Sesaxeb informaciis marticv da saxaliso
enaze miwodebaa. misi azriT, aleqsandersdorfi
qarTul-germanul urTierTobebSi erT-erTi niS-
nadoblivi Temaa, rac miviwyebas ar unda mieces.
meriis samsaxurma ar gaakeTa komentari imasTan
dakavSirebiT Tu rato aRar keTdeboda RonisZie-
bebi 2018 wlamde an ratom ar keTdeba mas Semdeg.
miuxedavad yvelafrisa faqtia rom qarTvelebsa da
germanelebs mWidro kavSiri aqvT da germanelebis
STamomavlebi dRemde agrZeleben istorias samtre-
diis, wyaltubos da mircxulavas quCaze.
39
 საქართველოს ორწლიანი პოლიტიკური
პროტესტის რეტროსპექტივა
ავტორი: ნანო ლორია
saqarTvelos uaxles politikur
istoriaSi masStaburi politikuri
protestis TvalsaCino magaliTi
2019 wlis 20 ivnisia. am dRes Tbi-
lisSi „qarTuli ocnebis“ deputa-
tis, zaqaria qucnaSvilis mowveviT
Camovida ruseTis dumis deputati,
marTlmadideblobis saparlament-
TaSoriso asambleis prezidenti,
sergei gavrilovi.
asamblea saxelmwifo ceremonieb-
is sasaxleSi (avlabris sasaxle-
Si) 19 ivniss gaixsna. protestis
niSnad, asambleis 26-e sesiis far-
glebSi gamarTuli miReba datova
saqarTveloSi ukrainis elCma, igor
dolgovma. swored maSin, rodesac
sityviT gamodioda rusi deputati,-
sergei gavrilovi.
20 ivniss rusuli delegacia par-
lamentis plenarul darbazSi mivi-
da, sergei gavrilovma parlamentis
Tavmjdomaris, irakli kobaxiZis
savarZeli daikava da sxdoma rusul
enaze waiyvana. am faqtma, deputateb-
isa da moqalaqeebis mkafio protes-
ti gamoiwvia da sesiis dawyebidan
ramdenime saaTis Semdeg „evropu-
li saqarTvelosa“ da „erTiani na-
cionaluri moZraobis“ deputatebi
prezidiumSi SeiWrnen, maT daikaves
spikeratis adgili da moxda tribu-
nis sruli blokireba. am faqtis
Semdeg, asambleam saqmianoba Sewyvi-
ta da misi wevrebi sastumro „rad-
isonSi“ usafrTxoebis samsaxuris
TanamSromlebis daxmarebiT gadai-
yvanes. gzad, rus deputats aqciis
monawileebma wyliT savse boTle-
bi da sxva sagnebi esroles. 2019
wlis 20 ivniss, saRamos 19:00 saaTze,
parlamentis Senobis win, saprotes-
to aqcia daiwyo. protestis gan-
mavloabSi momitingeebis mxridan
ramdenjerme iyo parlamentSi Se-
Wris mcdeloba, ris Semdegac isini
wylis WavliT da cremlsadeni
gazis gamoynebiT daSales. demon-
strantebis mimarTulebiT rezinis
tyviebic gaisroles, ris Semdegac
2-ma axalgazrdam dakarga Tvali.
oficialuri monacemebiT im Rames
275 adamiani dazaralda, maT Soris
187 samoqalaqo piri, 40-mde Ju-
rnalisti, 73 policiis TanamSrome-
li. „gavrilovis Ramed“ monaTlu-
li incidentis Semdeg parlamentis
Senobis win samoqalaqo protesti
100 dRis ganmavlobaSi gagrZel-
da. saprotesto moZraoba dRemde
grZeldeba saxeliT sircxvil-
ia. premier-ministrma mamuka bax-
taZem „gavrilovis Rames“ Jurnal-
40
istebTan saubrisas ganacxada:
„rezinis tyviebi da sxvadasxva ti p-
is gazi qarTuli ocnebis xelwera
arasodes yofila da arc iqneba,
roca saubaria mSvidobian moqa-
laqeebze“.
ra moTxovnebi hqondaT demonstran-
tebs?
• 2020 wlis arCevnebis srulad
proporciuli wesiT Catareba
• Sinagan saqmeTa ministris, gior-
gi gaxarias gadadgoma
• dakavebuli demonstrantebis
gaTavisufleba da policieleb-
is dasja gadametebuli Zalis
gamoyenebisTvis
rodis da rogor Sesrulda maTi
moTxovnebi?
• 2019 wlis 24 ivniss, „qarTuli
ocneba demokratiuli saqa-
rTvelos“ Tavmjdomare, biZina
ivaniSvili specialur brifing-
ze gamovida iniciativiT, rom
2020 wlis saparlamento arCe-
vnebi Catardeboda proporciu-
li sistemiT, nulovani barieris
pirobebSi.
protestis mease dRes aqciebi das-
rulda, gaaTavisufles dakavebu-
li momitingeebis umetesoba. 8 se-
qtmebers giorgi gaxariam datova
Sinagan saqmeTa ministris Tanam-
debobda Tumca es protestis monaw-
ileTa moTxovnis dakmayofilebad
ver CaiTvleba, radgan gaxaria saqa-
rTvelos premier-ministrad dawin-
aurda.
moZraoba sircxvilias wevrebma
aqciebi kvlav ganaaxles 2019 wlis
14 noembers, rodesac ivaniSvilis
dapireba 2020 wlis saparlamento
arCevnebis proporciulad Catare-
bis Sesaxeb, Cavarda. saqarTvelos
parlamentSi am sakanonmdeblo
20 ივნისი. 2019წ
sazogadoeba
proeqtis misaRebad saWiro 113 xma
ver mogrovda, 40-ma deputatma ken-
WisyraSi monawileobaze uari Tqva,
samma maJoritarma ki cvlilebebis
winaaRmdeg misca xma. deputatebs,
romlebmac Caagdes kanonSi cvlile-
bebis Sesatani proeqti „ajanyebuli
deputatebi“, „princi puli deputate-
bi“ SeerqvaT.
ganaxlebuli aqciis mTavari moTx-
ovna:
proporciuli wesiT vadamdeli sa-
parlamento arCevnebis Catareba.
aqciis monawileebis mier gavrcel-
ebul gancxadebaSi naTqvami iyo:
„es aris qveynis Ralati, romelsac
ar Seegueba arc erTi saxelmwifoe-
brivad moazrovne patrioti, „qar-
Tulma ocnebam“ ar dagvitova sxva
gza, garda samoqalaqo winaaRmde-
saprotesto aqciis monawileebma
parlamentis Sesasvleli mTlianad
dablokes, gaSales karvebi da
winaaRmdegoba gauwies parlamen-
tis sxdomis Catarebas, rasac mohyva,
policiis mxridan demonstrantebis
wylis Wavlis gamoyenebiT daSla
da aqciis ramdenime lideris daka-
veba.
rogorc erT-erTma aqtivistma mar-
iam Sengeliam CvenTan saubrisas
ganacxada, xalxs sxva gza ar dau-
toves da maT mouwiaT ufro mZa-
frad daenaxvebinaT mTavrobis war-
momadgenlebisTvis xalxis Zala.
„maSin, rodesac gpirdebian da Sem-
deg am dapirebas aRar asruleben,
sxva gza aRar grCeba, moqmedebaze
unda gadaxvide. rogorc Cans sa-
Tanadod ver Seafases risi gakeT-
eba SegviZlia Tu movindomebT. sam-
wuxaro is aris, rom as procentiani
Sedegi ver miviReT, magram nawilo-
briv xom mainc movaxerxeT da miz-
gobisa“.
ans mivaRwieT, amaSi ki mec mimiZRvis
garkveuli wili da es mabednier-
ebs“.
saprotesto gamosvlebi isev ganax-
lda 25 noembers. aqciebma gadain-
acvla salobiesTan „bia“, sadac, ro-
gorc Semdeg gairkva saqarTvelos
prezidenti salome zurabiSvi-
li lia vode-gogitiZesTan erTad
vaxSmobda, pirveli Taobis emi-
grantebis STamomavalTan, romel-
mac saqarTvelos araerTi Zvirfasi
saCuqari usaxsovra, 2018 wels man
saqarTvelos siminoka dadianis
uzarmazari koleqcia aCuqa, romel-
ic safrangeTis iusticiis saminis-
tros mier oficialurad 800 000
evrod aris Sefasebuli, 2017 wels
ki saqarTvelos Tamar mefis un-
ikaluri portreti usaxsovra akaki
xoStarias koleqciidan. Tumca, am
informaciis dazustebmde, gavrcel-
da xma, rom es qalbatoni mwerali
elen kareri iyo, sabWoTa kavSiris
istoriisa da postsabWoTa peri-
odis Sesaxeb mravalricxovani
naSromis avtori, saqarTvelos
prezidentis biZaSvili.
„lia vode- gogitiZe da ara elen ka-
reri! Zvirfaso megobrebo, ramdenime
dRis win davwere da Cemma megobre-
bma miwyines, arada, maSinac vambob-
di da axlac vimeoreb, rom qarTul
JurnalistikaSi udidesi proble-
mebia, sainformacio saSualebebi
ara informirebis, aramed bulingis
wyarod iqcnen… ai, kidev erTi Tval-
saCino magaliTi“-sakuTar feisbuq
gverdze wers xelovnebis sasaxlis
direqtori giorgi kalandia.
prezidentma teritoria aqtiv-
istebis SeZaxilebis fonze datova,
mimdinare aqcia policielebma kv-
lav wylis Wavlis gamoyenebiT da-
Sales.
erT-erTma aqtivistma, nana kobax-
iZem, romelic am periodis ukle-
bliv yvela saprotesto gamosvlis
monawilea, CvenTan saubris dros
ganacxada:
„im Rames xalxma kontroli dakar-
ga, amdeni tyuili dapirebebisgan
ubralod mdgomareoba umarTavi
gaxda. saSineli SegrZnebaa gaiazro,
rom qveyana atyuebs mTavar Zalas-
xalxs. amitom, gvindoda gveCvenebina,
rom gaCerebas ar vapirebdiT. Cvens
protests swrafi Sedegi namdvilad
ar mohyolia, Tumca, sabolood, naw-
ilobriv xom mainc mivaRwieT Cvens
mizans, es ukve gamarjvebis tolfa-
sia“.
28 noembers situacia Seicvala,
aqtivistebs parlamentis Sesasv-
lelebi rkinis jebirebiT daxvdaT
SemoRobili.
sabolood, 2019 wlis 20 ivniss
wamoyenebuli moTxovnebis dakmay-
ofileba nawilobriv, moxda 1 wlis
Semdeg, 2020 wlis 21 ivniss:
„2024 wels, saqarTvelos kon-
stituciis moqmedi redaqciis
Tanaxmad, Cveni qveyana Caatarebs
arCevnebs proporciuli sistemiT“
- ganacxada parlamentis Tavmjdo-
mare, arCil TalakvaZem. daregulir-
da saparlamento arCevnebis droe-
biTi wesi, gadawyda,rom - 2020 wlis
saparlamento arCevnebi Catarebu-
liyo Sereuli sistemiT. 2020 wlis
mowvevis parlamenti unda dakomp-
leqtebuliyo 120 proporciuli da
xarjze mainc SeZlo umravlesobis
30 maJoritaruli gziT arCeuli
dakompleqteba. miuxedavad yvelaf-
wevriT.
risa, 2019-2020 wlis protestma Ta-
visi roli Seasrula. minimum gaa-
moZraoba sircxvilias wevri sa-
gebina ers rogori gziT siarulia
lome barkeri TiTqmis orwlian
swori da SeuZlebeli mgonia es
politikur protests warmatebu-
sabolood ar iTargmnos konk-
lad miiCnevs. misi azriT, Sesrul-
retul SedegebSi“.
da protetstis mTavari mizani - Za-
lauflebis nawili erT politikur „rac ar unda vecado mainc gami-
jgufis CamoerTva da sxva politi- Wirdeba erTi wlis Sefaseba, magram
kur jgufebzec gadanawilda.
protests rom yovelTvis aqvs azri,
amaSi darwmunebuli var axlac, ro-
„amisTvis viTxovdiT proporciul gorc - maSin. sxvebic minda davar-
arCevnebs, romelic didi gaWirvebiT, wmuno, rom mets arc arafers aqvs
magram mainc mogveca da bolos dag- azri garda protestisa. Cven moZra-
virgvinda es orwliani politikuri obis daarsebis gareSec, es xalxi
cxovreba da daZabuloba evrokav- vinc axla „sircxvilia“ varT, ma-
Siris SeTanxmebiT, romlis mixed- namdec aqtiuri moqalaqeebi viyaviT
viTac yvela momavali arCevnebi da xan ras vaprotestebdiT da xan
ubariero da proporciuli iqneba. - ras, erTmaneTsac Soridan vicnob-
es uzrunvelyofs parlamentSi ara diT. Tumca, maSindelma zafxulma
ori, aramed bevri partiis moxve- bevri ram gvaswavla, pirvel rig-
dras, romelTa saSualebiTac uz- Si, albaT, ukompromiso brZola da
runvelyofili iqneba politikuri is, rom simarTle sul moigebs, imis
mravalferovneba“, miaCnia barkers. miuxedavad, gzaSi ra Cavardnebic
an ukandaxevebic ar unda gvqondes.
sainteresoa rogor afaseben pro- piradad me es viswavle“-, ambobs sa-
testis monawileebi ganvlil pe- lome barkeri.
riods da miRweul Sedegebs.
politikuri partia „girCis“ war- 2019-2020 wlis masStaburma ga-
momadgenelma badri grigalaSvilma mosvlebma da xalxis mTavrobasTan
2019-2020 wlis masStaburi aqciebi dapirispirebam Sedegi aSkarad ga-
da Sedegebi ase Seafasa: moiRo, xalxma daamtkica, rom mTav-
robis ZalisTvis winaaRmdegobis
„Cemi azriT, Tanamedrove saqarT- gaweva SeuZliaT da ukan ar daix-
velos istoriaSi erT-erTi yvelaze even miznis miuRwevlad. as dRiani
azriani da gulwrfeli protesti protestis Semdeg maT daamtkices,
iyo. dawyebuli im axalgazrdeb- rom danapirebs Sesruleba sWird-
iT, romlebsac namdvilad sjer- eba.
odaT, imis, rasac aprotestebdnen,
gagrZelebuli moTxovnebiT, rom- სალომე ბარკერი
lebic uzrunvelyofda erTpartiu-
li parlamentis gaqrobas. srulad
proporciuli, ubariero arCevnebi,
aris erTaderTi gamosavali imisa,
rom gvqondes koaliciuri mTavroba,
sadac erTi kacis xelSi ar iqneba
sruli Zalaufleba. Tumca, „qarTu-
li ocneba“ jer dagvpirda, Semdeg
ki srulad proporciulis nacv-
lad 120/30-ze sistema Seqmna, aman
ki xelisuflebas misca sakuTari
TamaSis gagrZelebis ufleba. arCe-
vnebze aiRo 48% da maJoritarebis
41
 საბაკალავრო გამოცემა

ზღვარი

სარედაქციო ჯგუფი
ხელმძღვანელი: მაგდა მემანიშვილი

მენტორი: მარიამ ძაგოევი

რედაქტორი: თამაზ ზარიძე

ჟურნალისტები: ნანო ლორია,სალომე ჯიჯელავა, ია

კვრაცხელია, დიანა ცაბაძე