1

ბგერ
2021, ივნისი № 1
სტუდენტური გამოცემა
wera
2 3

ედიტორიალი სარჩევი

ჟურნალის შექმნისას დიდხანს ვფიქრობდით,

როგორი და რა მიმართულების ყოფილიყო
იგი. ისევე, როგორც მთელმა მსოფლიომ ქვეყნის შეცვლილი ეკონომიკა......................................................................... 4
კოვიდს გვერდი ბევრი მცდელობის შედეგად ვაქცინა - საფრთხე თუ თავდაცვა? ............................................................... 8
ვერც ჩვენ ავუარეთ. ჩვენი სურვილია სწორედ
COVID-19-ის პანდემიისგან გამოწვეული მთებზე გაბილიკებული სწავლის გზა........................................................... 6
წუხილი, ნეგატიური ემოციები, სტრესი,
რომელმაც სოციალური არსებები თითქმის
კულტურულის ძეგლები ....................................................................................... 10
სოციუმს სრულიად მოგვწყვიტა და მთელ
პლანეტას იძულებით გვიკრა თავი ვირტუალურ
სამყაროში, ამ დროს სოციალური ქსელების არაშენდა.. მიტოვებული კულტურის ძეგლები ..................................... 14
მიღმა თქვენთვის მნიშვნელოვან საკითხებზე,
ბევრი საინტერესო ამბავი გამოჩნდა. ერთ წელში ჩაბარებული 36 გამოცდა ........................................................ 16
ჩვენ ერთიანი ძალებით გადავწყვიტეთ
სწორედ ამ ნომერში გაგვეერთიანებინა ეს
მრავალფეროვანი და მრავალისმომცველი ონლაინ სწავლება კოვიდ-19-ის დროს ...................................................... 18
ამბები,რომელიც დიდი ენთუზიაზმით და ნომრის რედაქტორი:
ერთობლივი ძალებით წარმოგიდგინეთ ჩვენს ხატია ბერიძე BEAUTY LAB - ქალური სტარტაპის სიმბოლო ............................................ 20
ჟურნალში.
ამ ნომრის რუბრიკების მრავალფეროვნება რა არის სექსუალური განათლება და რა მიზანი აქვს მას?..............22
გაძლევთ საშუალებას გაეცნოთ და ერთი
ამოსუნთქვით ჩაიკითხოთ თქვენთვის
საინტერესო ანალიტიკური მასალა ეკონომიკაზე როგორ იქცა ჰობი ბიზნესად ............................................................................ 24
თუ თბილისის კულტურული მემკვიდრეობის
ფოტო-რეპორტაჟი. მხედველობიდან არც
თანამედროვე მოვლენები გამოგვრჩენია ეს მოჭადრაკეების ძველი და ახალი თაობა ...................................................26
იქნება სექსუალური განათლების როლი ჩვენს
ცხოვრებაში თუ განათლება პანდემიის დროს. ქალთა საფეხბურთო ნაკრების ისტორია და მიღწევები .................. 28
ვფიქრობთ თქვენს მოლოდინს აუცილებლად
გადავაჭარბებთ.

გმადლობთ,რომ კითხულობთ ბგერ-წერას!

4 ბიზნესი და ეკონომიკა
ქვეყნის
შეცვლილი
COVID-19
ეკონომიკა
,,SezRudvebi, romelic saqarTvelos
mTavrobam COVID-19
COVID-19-iT
-iT gamowveuli pan-
demiis dros miiRo, yvelaze mZime ekoni-
mikisTvis aRmoCnda. valis saerTo moc-
ulobam am droisTvis Sida produqtis
60%-s gadaaWarba.
saqarTvelos statistikis erovnuli
samsaxuris mier gamoqveynebuli monaceme-
bis mixedviT, 2020 wlis pirvel kvartalSi
qveynis ekonomika 2.2% -iT gaizarda, rac
bolo wlebSi ekonomikis zrdis erT-erTi
yvelaze dabali maCvenebelia.
2020 wlis pandemiis pirveli talRis
dros SeizRuda sazogadoebrivi trans-
portiT gadaadgileba rogorc munic-
ipalur,ise - saqalaqTaSoriso doneze.
daixura restornebi, kafe-barebi, Caiketa
qveynis sazRvrebi, aikrZala onlain vaW-
roba. martSi gatarebulma SezRudvebma da
regulaciebma qveynis ekonomika, faqto-
brivad, gaaCera. 2020 wlis meore kvartal-
Si mTliani Sida produqti 12.3%-iT, xolo
mesame kvartalSi - 5.6%-iT Semcirda.
asociacia ,,ekonomikis transformaci-
uli centris “ prezidentis, ekonomikis
doqtoris ramaz gerlianis TqmiT, xeli-
suflebis mier SemuSavebuli antikrizi-
suli gegma ar aRmoCnda efeqturi. saxel-
mwifo biujetidan mTavrobam sxvadasxva
seqtorisaTvis daxmarebebi gamoyo, aqedan
Sedegis momcemi Zalian cota aRmoCnda.
magaliTad, mSeneblobis subsidirebis
proeqti, agreTve - daxmareba fermerebi-
sTvis - miekuTvneba iseT samtavrobo sub-
sidirebis proeqtebs, romlebsac qveynis
ekonomikisTvis sargebeli ar moutana.
arsebobs legitimuri eWvi imisa,
rom mSeneblobis seqtoris subsidire-
ba konkretul finansur interesebs em-
saxureboda, radgan mTavrobas hqonda
Sefaseba, daskvna bevri mecnierisgan da
eqspertisgan, rom es ar iqneboda efe mier
SemuSavebul antikrizisul gegmas makro
ekonomikuri analizi aklda, ris gamoc
mdgomareoba ufro gamwvavda. gerlianis
TqmiT, ,,mTavrobas ekonomikis gadasarCe-
nad antikrizisuli gegma araTu samoqme-
dod, aramed - gansaxilveladac ar hqonia”.
misi azriT, aTbalian Sefasebis sistemaSi,
mTavrobis mier eknomikis gadasarcenad
miRebulizomebi, maqsimum, sami quliT Sei-
Zleba Sefasdes.
ekonomisti nodar sirbiliZe iziarebs
da eTanxmeba im azrs , rom xelisuflebis
antikrizisuli gegma ar iyo efetquri.
misi azriT, ukeTesi gegmis SemuSavebis
SemTxvevaSic ekonomikuri ziani mogvadge-
boda, magram - ara aseTi masStabiT. sir-
bilaZe uaryofiTad afasebs pandemiis
sawyis periodSi SemoRebul SezRudvebs.
gerlianis msgavsad, sirbilaZesac yvelaze
dausabuTebel saxelmwifo sufsidiad
mSeneblobis seqtorisaTvis gaweuli dax-
mareba miaCnia. ekonomistebisaTvis gauge-
baria ratom unda uyidos bina vinmes - Tun-
dac Rarib moqalaqes - saxelmwifom . ,,ar
aris kargi ekonomikuri gaTvla , roca sxva
seqtorebs arTmev arsebobis saSualebas
da exmarebi mxolod erTs,Tanac sxvebis
xarjze“, ganacxada nodar sirbilaZem.
turizmis roli qveynis biujetSi rom
Zalzed mniSvnelovania, amaze aravin
davobs. sirbilaZis azriT, warumatebeli
iyo saxelmwifos mcdeloba saerTaSoriso
turizmidan miRebuli zarali Sida tur-
izmidan miRebuli SemosavliT aenazRaure-
bina. turizmis erovnuli administraciis
monacemebiT, saqarTveloSi 2018 wels
saerTaSoriso mogzaurobebidan miRebuli
Semosavali 3 222 074 aSS dolari iyo, 2019
wels 3 268 654 , 2020 wels ki 427 699 aTa-
si aSS dolari. Semosavlebis masStabidan
naTlad Cans , rom amxela zaralis Sida
turizmiT Sevseba SeuZlebeli iyo. “pan-
demiis dawyebidan, faqtobrivad, sruliad
gaCerebuli iyo samTo kurortebi, martis
Sua ricxvebamde iq mdebare sastumroebs
ar hqondaT stumris miRebis ufleba. es
yvelaferi, cxadia, uaryofiTad aisaxebo-
da qveynis biujetze”, miaCnia nodar sirbi-
laZes. gerlianis azriT, turizmis seqto-
ridan miRebul tradiciul SemosavlebTan
dasabruneblad qveyanas, daaxloebiT,
xuTi an eqvsi weli dasWirdebqturi, magram
ar gaiTvaliswines. swored amitom gaCnda
eWvi,rom viRacis konkretul daxmarebas
emsaxureboda es proeqti”, aRniSna ramaz
gerlianma CvenTan saubrisas.
fermerebis dasaxmareblad ganxor-
cielebul programisTvis saxelmwifom
antikrizisuli gegmis farglebSi 50 000
000 lari gamoyo. am proeqtma ki gerlianis
azriT mxolod sasoflo nivTebisa da te-
qnikis maRaziebs daexmara. msgavsma arae-
feqtianma finansurma subsidiebma, Semsub-
uqebis magivrad, arsebuli krizisi ufro
gaaRrmava. ekonomikis eqspertebis Sefase-
biT, mTavrobis mier mier SemuSavebul
ბიზნესი და ეკონომიკა
antikrizisul gegmas makro ekono-
mikuri analizi aklda, ris gamoc md-
gomareoba ufro gamwvavda. gerlian-
is TqmiT, ,,mTavrobas ekonomikis
gadasarCenad antikrizisuli gegma
araTu samoqmedod, aramed - gansax-
ilveladac ar hqonia”. misi azriT,
aTbalian Sefasebis sistemaSi, mTav-
robis mier eknomikis gadasarcenad
miRebulizomebi, maqsimum, sami qu-
liT SeiZleba Sefasdes.
ekonomisti nodar sirbiliZe iz-
iarebs da eTanxmeba im azrs , rom xe-
lisuflebis antikrizisuli gegma ar
iyo efetquri. misi azriT, ukeTe-
si gegmis SemuSavebis SemTxvevaSic
ekonomikuri ziani mogvadgeboda,
magram - ara aseTi masStabiT. sirbi-
laZe uaryofiTad afasebs pandemiis
sawyis periodSi SemoRebul SezRud-
vebs. gerlianis msgavsad, sirbilaZ-
esac yvelaze dausabuTebel saxel-
mwifo sufsidiad mSeneblobis
seqtorisaTvis gaweuli daxmareba
miaCnia. ekonomistebisaTvis Tvla ,
roca sxva seqtorebs arTmev arsebo-
bis saSualebas da exmarebi mxolod
erTs,Tanac sxvebis xarjze“, ganacxa-
da nodar sirbilaZem.
turizmis roli qveynis biujetSi
rom Zalzed mniSvnelovania, amaze
aravin davobs. sirbilaZis azriT,
warumatebeli iyo saxelmwifos mc-
deloba saerTaSoriso turizmidan
miRebuli zarali Sida turizmidan
miRebuli SemosavliT aenazRaure-
bina. turizmis erovnuli adminis-
traciis monacemebiT, saqarTveloSi
2018 wels saerTaSoriso mogzauro-
bebidan miRebuli Semosavali 3 222
074 aSS dolari iyo, 2019 wels
268 654 , 2020 wels ki 427 699 aTasi aSS
dolari. Semosavlebis masStabidan
naTlad Cans , rom amxela zaralis
Sida turizmiT Sevseba SeuZlebeli
iyo. “pandemiis dawyebidan, faqto-
brivad, sruliad gaCerebuli iyo
samTo kurortebi, martis Sua ricx-
vebamde iq mdebare sastumroebs ar
hqondaT stumris miRebis ufleba.
es yvelaferi, cxadia, uaryofiTad
aisaxeboda qveynis biujetze”, mi-
aCnia nodar sirbilaZes. gerlian-
is azriT, turizmis seqtoridan
miRebul tradiciul SemosavlebTan
dasabruneblad qveyanas, daaxloe-
biT, xuTi an eqvsi weli dasWirdebs.
gaugebaria ratom unda uyidos bina
vinmes - Tundac Rarib moqalaqes -
saxelmwifom . ,,ar aris kargi ekono-
mikuri gaandemiam gansakuTrebiT
samuSao adgilebi Seamcira. saqsta-
tis monacemebiT, 2019 wlis III kvar-
talSi umuSevrobis done wina wlis
Sesabamis periodTan SedarebiT 1.1
procentuli punqtiT Semcirebuli
iyo da 11.1%-s Seadgenda. 2020 wlis
III kvartalSi umuSevrobis donem 17%
Seadgina. maCveneblis aseTi zrda
pandemiis garda imitacaa gamowveu-
li, rom saqstatma umuSevrobis do-
nis gamosaTvleli meqanizmi Secvala.
kerZod, rogorc oragnizaciis ofi-
cialur gancxadebaSi vkiTxulobT:
,,axali standartiT TviTdasaqmebu-
lad aRar iTvlebian sakuTar ojax-
ur meurneobaSi momuSave pirebi,
romlebic ar arian bazarze orien-
tirebulebi da sasoflo sameurneo
produqcias awarmoeben umTavresad
(50%-ze meti) sakuTari moxmarebi-
saTvis. ’’ gerlianis azriT, umuSev-
robis maCveneblis daTvlis ganax-
lebuli meTodologia, marTalia,
ukeTesia, Tumca bolomde ar asaxavs
realur viTarebas. misi azriT, saqa-
rTveloSi umuSevrobis done 17%-ze
metia. amis dasturad , ramaz ger-
lians, umuSevrobisaTvis gacemuli
Semweobebis raodenoba moaqvs. ker-
Zod, formalurad dasaqmebuli ada-
mianebisTvis gacemulma 200 lariani
daxmarebebis jamurma odenobam aCve-
na, rom pandemiis periodSi dasaqme-
bulTa 25% samsaxuris gareSe darCa.
saqarTvelos erovnuli bankis mo-
nacemebiT, ucxoeTidan kerZo ful-
adma gzavnilebma 2020 wlis 11 Tvis
ganmavlobaSi 1 686 303,0 aTasi aSS
dolari Seadgina, rac wina wlis Ses-
abamis periodTan SedarebiT 8,0%-iT
metia. es is erTaderTi ekonomikuri
maCvenebelia, rac am pandemiis dros
ki ar Semcirda, aramed - gaizarda.
am monacemebis gazrda, gerlianis
azriT, dakavSirebulia saerTaSor-
iso gadaadgilebis SezRudvasTan.
saerTaSoriso mimosvlis pirobebeSi
qarTveli emigrantebi drodadro Ca-
modiodnen da qveyanaSi naRdi fuli
SemohqondaT, rac sabanko gadaricx-
vebSi ar isaxeboda. frenebis Sez-
Rudvebis Semdeg fuladi gzavnilis
3 erTaderTi gza sabanko gadaricxva
gaxda, Sesabamisad, gaizarda ucx-
oeTidan piradi gadaricxvebis
maCvenebli, sxva axsna am faqts ver
eqneba - miaCnia ramaz gerlians.
saqarTvelos finansTa saminis-
tros monacemebiT, 2021 wlis ianvris
mdgomareobiT, saxelmwifo valis
moculobam 31.57 miliardi lari
Seadgina. mxolod ianvarSi valis zr-
dam 735 milioni lari Seadgina. maT
Soris, 1.037 miliardiT gaizarda
sagareo valis naSTi, xolo saSin-
ao valis naSTi 302 milioni lariT
Semcirda. arsebuli mdgomareobiT,
saxelmwifo vali mSp-is 60%-s aRe-
mateba. ekonomikis gaCereba sakmaod
Zviri gvijdeba, qveynis saerTo vali
ki dRiTidRe izrdeba. gerlian-
is TqmiT am droisTvis SesaZloa
vivaraudoT, rom es Tanxa ukve 34
miliards uaxlovdeba. valis ga-
dasaxdelad SeiZleba ufro metis
gadaxda dagvWirdes vidre - aviReT
. es damokidebulia laris kursze.
vali, romelsac dolariT viRebT,
riskis Semcvelia, radgan erovnuli
valuta arastabuluria. Sesabamisad,
rodesac lari dolarTan ufasurde-
ba momavalSi sagareo valis dafarv-
isTvis ufro meti laris gamoyeneba
gviwevs. qveynis ekonomikas am zara-
lis asanazRaureblad aTwleulebi
5
dasWirdeba da SeiZleba saukuneebic.
am dromde ki pandemiis dasrulebis
an masTan erTad cxovrebis efeqtu-
ri meTodi qveynis ekonomikisTvis ar
arsebobs, ambobs nodar sirbilaZe.
2020 wels erovnuli valut-
ismZime situaciis miuxedavad, ga-
mosavali arsebobs, miaCniaT ekono-
mikis eqspertebs. gerlianis TqmiT,
aucilebelia saxelmwifos xelT
arsebuli aqtivebis swrafad ganker-
Zoveba da gadacema qveynis moqalaqee-
bisTvis. amis fonze “saxelmwifos
eqneba fufuneba, rom sagadasaxado
tvirTi Seamciros, ris Sedegadac
dasabegri masa gaizardeba, radgan
qoneba gadava kerZo sakuTrebaSi.
Semdeg ukve gaqvs SesaZlebloba daw-
io gadasaxadebi, magram xazinis Semo-
savali ar Segimcirdes, miuxedavad
imisa, rom krizisi gaqvs”.
gerlianis azriT, saxelmwifos
safinanso- ekonomikuri aministi-
isa da restartisaTvis amaze kargi
dro aRar eqneba. am SemTxvevaSi wel-
wadnaxevris ganmavlobaSi gveqne-
ba orniSna ekonomikuri zrda da es
gagrZeldeba daaxloebiT Svidi- rva
wlis ganmavlobaSi.saxelmwifos es
nabijebi samarTlianobis da Sinagani
ganwyobis amaRlebasac gamoiwvevs,
ris Sedegadac moqalaqeebic CaerT-
vebian qveynis ekonomikur aRorZine-
baSi liuri inflaciis donem 2.4%
Seadgina. inflaciis done niSnavs
samomxmareblo kalaTaSi Semavali
305 dasaxelebis produqtze fasebis
saSualo zrdas.
saqstatis monacemebiT 2020 wlis
II kvartalSi saqarTveloSi saSualo
Tviuri nominaluri xelfasi gasuli
wlis Sesabamis periodTan SedarebiT
2.5 procentiT (29.6 lariT) Semcir-
da da 1 150.1 laria. mZime situaciis
miuxedavad, gamosavali arsebobs,
miaCniaT ekonomikis eqspertebs.
gerlianis TqmiT, aucilebelia
saxelmwifos xelT arsebuli aq-
tivebis swrafad gankerZoveba da
gadacema qveynis moqalaqeebisTvis.
amis fonze “saxelmwifos eqneba fu-
funeba, rom sagadasaxado tvirTi
Seamciros, ris Sedegadac dasabegri
masa gaizardeba, radgan qoneba gada-
va kerZo sakuTrebaSi. Semdeg ukve
gaqvs SesaZlebloba dawio gadasaxa-
debi, magram xazinis Semosavali ar
Segimcirdes, miuxedavad imisa, rom
krizisi gaqvs”.
gerlianis azriT, saxelmwifos
safinanso- ekonomikuri aministiisa
da restartisaTvis amaze kargi dro
aRar eqneba. am SemTxvevaSi welwad-
naxevris ganmavlobaSi gveqneba or-
niSna ekonomikuri zrda da es gagr-
Zeldeba daaxloebiT Svidi- rva wlis
ganmavlobaSi.saxelmwifos es nabi-
jebi samarTlianobis da Sinagani gan-
wyobis amaRlebasac gamoiwvevs, ris
Sedegadac moqalaqeebic CaerTvebian
qveynis ekonomikur aRorZinebaSi.
ავტორი: ხატია ბერიძე
6 სოციალური სოციალური 7

მთებზე agvixsnas-Tqo. Tumca mivxvdi, rom

mas ise uyvars sakuTari profesia,
rom mzadaa janmrTelobis, drois da
sxva resursebi daunaneblad xarjos,
oratoriuli sistemac moZvelebuli
iyo. ra Tqma unda, kargi laborato-
riis Seqmna finansebTanaa dakavSire-
dmanisis raionis skolebSi onlain
reJimSi tardeboda gakveTilebi,
Tumca Tinikos am plaTformaze gad-
buli. Sesabamisad, laboratoriul asvlam meti Tavsatexi gamouCina da

გაბილიკებული raTa emsaxuros Tavis skolas da mos-

wavleebs’.’
Tiniko WyoniZis kolega
lali ognaZe: ,,Tiniko maswavlebeli
samuSaoebs naklebi dro eTmoboda
da Teoriul ganaTlebaze keTdeboda
meti aqcenti”.
fizikis maswavleblis unar-
isev arCia fexiT siaruli am reJims.
drois TvalsazrisiT Tinikos umar-
tivdeboda or skolaSi muSaoba sax-
lidan gausvlelad— am mxriv misT-

სწავლის გზა
maswavlida fizikas da axla ukve ko-
legebi varT. arasdros gamigia misi
xmamaRali sityva da uxeSi toniT
saubari. yovelTvis simSvidiT da mi-
amitobiT gamoirCeoda’’.
2012 wels maswavleblis statu-
sis amaRlebis mizniT Tiniko Wyo-
niZe pedagogis sakvalifikacio
gamocdaze gavida da sertificire-
buli pedagogis statusic moipova.
fizikis sakvalifikacio gamocdaze
gasuli umaRlesi qulebis mqone
pedagogebi ganaTlebis saministros
proeqtiT (maswavleblis saxli) 2013
wels SveicariaSi birTvuli kvlevis
evropul centrs (CERN) estumrnen. CERN-i
msoflios udidesi laboratoriaa
elementaruli nawilakebis fizikaSi.
Tiniko WyoniZe fiqrobs, rom sko-
lis ganaTleba mis dros sakmaod
Zlieri iyo. rac Seexeba universi-
tets, aqac SeiZleboda kargi ganaT-
lebis miReba, Tumca ufro metad Te-
oriulis da naklebad pragmatulis.
,, miuxedavad imisa, rom
fizikas vswavlobdi da dRemde am
sferoSi davrCi, bevri ram, rac uni-
versitetSi viswavle, cxovrebaSi
arasdros gamomdgomia. maSin Zalian
Zveli wignebiT gvaswavlidnen. lab-
bi da Sroma maqsimalurad Cadebulia
or skolaSi, safexmavlo biliks,
romelsac kviraSi samjer erTi sof-
lidan meore sofelSi, Tiniko gadis
sxvadasxva istoriebiT aris datvir-
Tuli .
,, erTxel mzian amindSi miv-
iCqarodi, kldis ferdobze mimavals
qvaze wamowolili gveli -lortuki
- Semxvda, vfiqrobdi rogor amevlo
gverdi, magram aranairi gza ar mqon-
da win gasavlelaT iseTi, rom es qva
ar gamevlo, rogorc iqna wvalebiT
gadavlaxe es gza da uecrad gvelebis
xma Semomesma, romelic mxolod zRa-
prebSi msmenia, SiSmma Semipyro ukan
davbrundi da grZeli gziT 9 kilo-
metri gaviare, iseTi SeSinebuli vi-
yavi skolaSi misuls feri ar medo
yvelaferi saxeze mewera, araerTx-
el yofila msgavsi SemTxveva, bolo
periodSi mixvdvi, rom me da buneba
megobrebi varT da yvelaferi rac
maSinebs an maxalisebs bunebis Svil-
ia amiT vimxneveb Tavs da Zalas vatan,
rom uSiSari da Zlieri viyo yvela
garemoebaSi.’’
koronavirusiT gamowveul-
ma pandemiam adamianebis cxovrebaze
didi gavlena moaxdina. gamonakliss
arc maswavleblebi warmoadgenen.
vis saxlidan muSaobac komfortuli
iyo .
,, pandemiam didi cvlilebebi
gamoiwvia maswavleblis saqmianoba-
Si, bolo periodSi swavlebis formis
Secvla ar yofila iseTi, rogoricaa
onlain swavleba, esaa mizezi imis,
rom me da Cemi kolegebi Tavidan
sirTulis winaSe davdegiT, Tumca
gaviareT treningebi da ufro ganvi-
TardiT am plaTformis gamoyenebi-
sTvis.iseve rogorc maswavleblebi,
aseve moswavleebic sirTulis winaSe
dadgnen, uWirda zogierT moswavles
onlain gakveTilze Semosvla sxva-
dasxva mizezebis gamo, zogs uWirda
saerTod komunikacia onlainn plaT-
formaze. onlain swavlebas hqonda
bevri dadebiTi da uaryofiTi mxare,
dadebiTi albaT is, rom viswavleT
gansxvavebuli midgomebiT gadagve-
ca moswavleebisTvis ganaTleba,
uaryofiTi is, rom erTmaneTTan
Sexvedra da realuri urTierTo-
bebi aviwydebaT, miTumetes dabali
klasis moswavleebs. ‘’ „Cemi azriT,
am masStabis jgufSi yofnisas yvel-
saTvis prioritetuli daculobis
da komfortis SegrZnebaa.“

”gza, romelsac fexiT gavdivar maSaveridan dmanisam-
de, 5 kilometria. vidre siaruli da skolaSi swavleba
SemiZlia, am gzaze vivli’”, ambobs dmanisis raionis mkvid-
ri, 52 wlis fizikis maswavlebeli Tiniko WyoniZe.
ukve 22 welia, Tiniko WyoniZe dmanisis raionis or sa-
jaro skolaSi fizikas aswavlis. saxlidan samsaxuramde
da ukan dasabruneblad mas kviraSi samjer 10 kilome-
tris fexiT gavla uxdeba.
wyo Cemi moRvaweoba am sferoSi da Semdeg fizika Cem
profesiad iqca”. 1985 wels, skolis damTavrebis Semdeg,
Tinikom ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelm- “მაშავერიდან
wifo universitetSi Caabara fizikis fakultetze. 1989
wels, universitetis damTavrebis Semdeg, man maswavleb- დმანისამდე
lad muSoba daiwyo dmanisis raion sof.dmanisis sajaro
skolaSi. daojaxebis Semdeg Tiniko sacxovreblad me- 3 კილომეტრია.
zobel sofel maSaveraSi gadav gza 15 kilometriania,

Tiniko WyoniZe dmanisis raionis sofel vardisub-
nidanaa, igi teqnikuri sagnebisadmi niWiT da sibejiTiT
bavSvobidanve gamoirCeoda. Tiniko miyveba, rom skolis
periodidanve kargad swavlobda da TiTqmis yvela sa-
gani uyvarda, gansakuTrebiT ki, sabunebismetyvelo sa-
gnebi. bavSvobaSi eqimobaze ocnebobda, radgan es Zalian
keTilSobilur profesiad miaCnda da undoda, TviTonac
gadaerCina adamianebi da emkurnala maTTvis, skolis
bolo wlebSi ki samedicino universitetSi gadawyvita
Cabareba, rogorc Tavidanve hqonda gamiznuli.
“samedicino universitetSi erT-erT sagnad fizika
bardeboda, amitom skolis bolo wels intensiurad davi-
wye am saganSi mecadineoba.garSemo yvela meubneboda, rom
rTul mecnierebas mohkide xelio, Tumca me mainc mjero-
da sakuTari Tavis, radgan adamianebs, Tuki movindomebT,
Cveni SesaZleblobebis maqsimalurad gamoyeneba Segvi-
Zlia, am erT welSi, rodesac safuZvlianad CavuRrmavdi
fizikas, mivxvdi, rom Zalian momwonda, da gadavwyvite,
samedicinos nacvlad fizikaze Camebarebina. aqedan dai-

Tumca, Tuki kldeze safexmavlo bilikiT ivli, manZili
ვიდრე
5 kilometramde mcirdeba. sworad am safexmavlo biliks სიარული
gadis yovel dila- saRmos Tiniko maswavlebeli.
,,or skolaSi maswavlebloba rTulia. rTulia diliT 6 შემიძლია,
saaTze adgoma da fexiT erTi soflidan meore sofelSi
yoveldRe siaruli. Tumca es Sroma miRirs, radgan sko- ამ გზაზე
la meore ojaxia. ojaxi, sadac jer moswavle viyavi, axla
- maswavlebeli var. Cemi profesiuli warmateba did- ვივლი”
wilad skolis damsaxurebaa, amitomac am skolis erTgul
TanamSromlad vrCebi .’’
Tiniko WyoniZis me-11 klaseli moswavle ana zodiaSvi-
li ambobs, rom Tiniko maswavlebels gakveTili wlebis
ganmavlobaSi sul ramdenjerme, sapatio mizeziT aqvs
gacdenili. ,,mexuTe klasidan fizikas Tiniko WyoniZe
maswavlis. zogjer uTqvams, rom Cemi dauRalavi Sroma
da siaruli mxolod imas emsaxureba, rom Tqven fizika
SegayvaroTo. ᲒakvxSirtad vfiqrob, dabali anazRaure-
bis fonze ratom uRirs netav Tu uRirs amxela manZilis
da kldeebis gamovla imisTvis, rom fizikis amocanebi ავტორი: გურანდა ქოჩორაძე
8 სოციალური სოციალური 9
ვაქცინა - თავდაცვა თუ niSnavs, rom mecnierebs kovidvirusis
sawinaaRmdego vaqcinis Seqmna gaumar-
tivaT ramdenime faqtorma. gamomodin-

საფრთხე are iqidan, rom mecnierTaTvis virusis

ojaxis agebuleba ukve nacnobi iyo,
xolo vaqcinis Seqmnis procesSi CarTul
mecnierTa raodenoba uprecedentod
რა არის ვაქცინა? didi, daiwyo Sesabasisi rekomendaciebis
gacema. globaluri krizisis gaTvalis-
winebiT, vaqcinis Sesaqmnelad gamoyofi-
როგორია მისი შექმნის li dafinanaseba sakmaod didi iyo. amis
ისტორია? miuxedavad, sazogadoebaSi xSiria kiTxve-
bi vaqcinis usafrTxoebasTan dakavSire-
რა გამოწვევების biT.
zaza doborjginiZis TqmiT, umeteswilad,
წინაშე დგას vaqcinebisadmi SiSi gamowveulia anti-
თანამედროვე vaqserebis (vaqcinaciis mowinaaRmdege
მედიცინა ახალი pirTa) mxridan, romlebic ZiriTadad
კოვ-19-ის ვირუსის ararealur argumentebze damyarebiT
გავრცელების შემდეგ? avrceleben negatiur da SiSis momgvrel
iseT informacias, rogoricaa gverdiTi
სამეცნიერო ჟურნალისტი movlenebis gamovlena STamomavlebSi,
ზაზა დობორჯგინიძე anda vaqcinaciis Sedegad Trombozis gan-
vaqcina preparatia, romelic adamianisa da cxovelis organizmis imunizaciisTvis, kerZod daavadebis
profilaqtikis an mkurnalobis mizniT gamoiyeneba. is imunizaciis aqtiuri formaa, rac, martivad rom
vTqvaT, niSnavs imas, rom organizmSi dasasutebuli virusis formis Seyvanis Semdeg, imunuri sistema mas
imaxsovrebs da SemdegomSi ebrZvis.
vaqcinis istoria ingliseli mecnieris eduard jeneris saxels ukavSirdeba, romelic Tavdapirvelad
akvirdeboda fermerebs, vinc yvavilis msuuqi forma gadaitana. 1796 wels infeqcia „Zroxis yvavilisa-
gan“ jenerma rva wlis biWis gamojanmrTeleba SeZlo. biWs virusi Zroxis mwvelavi qalbatonisgan sara viTareba. xSiria mediamanipulaciis magaliTebi sxvadasxva mediaplatformebis mxridan.
nelmsisgan gadaedo, romelmac martivad gadaitana „Zroxis yvavivli“. jenerma pacients qalbatonis
sxeulidan aRebuli gamonayaridan aRebuli siTxe Seuyvana, ris Semdegac mozardma gamojanmrTeleba „rogorc erT-erTi telekompania werda, vaqcinaciis Semdeg gardaicvla 65 wlis kaci, rac ZiriTadad
daiwyo. 2018 wlis saerTaSoriso imunizaciis gafarToebuli kvlevis farlebSi dadginda, rom ukanask- daaskvnes mezoblebis komentaris safuZvelze. cxadia, faqti dezinformacia aRmoCnda, radgan mamakaci
neli 20 wlis ganmavlobaSi vaqcinaciis daxmarebiT 3 milionze meti bavSvis sicocxlea gadarCenili, nax- gardaicvala qronikuli daavadebebis da ara vaqcinis gamo“, ganacxada CvenTan saubrisas zaza dobor-
evar milionze meti SemTxveva dafiqsirda aseve janmrTelobis mdgomareobis mZime darRvevebis Tavidan jginiZem. amgvari magaliTebi vaqcinaciis process anelebs. rogorc Jurnalisti aRniSnavs, swor sain-
formacio kampanias gadamwyveti mniSvneloba aqvs. am TvalsazrisiT dadebiT rols TamaSobs cnobiere-
bis amamaRlebeli iseTi kampaniebi, rogoricaa cnobili adamianebis vaqcinacia.. socialuri reklamebis
sixSire imis Sesaxeb, Tu ratomaa vaqcinacia mniSvnelovani. doborjginiZis azriT, vaqcinaciis procesis
“ ვაქცინებისადმი შიში გამოწვეულია sworad gaSuqebas gamonaklisi mediasaSualebebi Tu axerxeben.
samecniero Jurnalisti mouwodebs sazogadoebas aucileblad aicran da miyvnen regulaciebs vaqci-
ანტივაქსერთა მხრიდან, რომლებიც
naciis Semdeg garkveuli periodi, radgan vaqcinaciidan ramdenime dRis ganmavlobaSi imunuri sistema
არარეალურ არგუმენტებზე დაყრდნობით jer kidev sustia virusis mimarT.
ავრცელებენ ნეგატიურ ინფორმაციას” vaqcinaciis etapebis gavlis Semdeg, adamianebisaTvis msubuqdeba an xandaxan uqmdeba is regulaciebi,
romlebic savaldebuloa sazogadoebis darCenili nawilisTvis janmrTelobis SesanarCuneblad. mag-
aliTisaTvis, amerikis SeerTebuli Statebis daavadebaTa kontrolisa da prevenciis centris axali
rekomendaciiT acrilTaTvis savaldebulo ar iqneba pirbadiT siaruli, rasac epidemiologTa didi
acilebis pediatriuli pacientebSi. nawili ewinaaRmdegeba. maTi azriT, regulaciebis amgvari Semsubuqebis dasaSvebad sazogadoebis 70%
mainc unda iyos acrili. vinaidan, Sansi ganviTardes asimptomuri transimisia (simptomebis gamovlenam-
vaqcinaciis erT-erT yvelaze TvalsaCino warmatebad miiCneva iseTi infeqciuri daavadebis daZleva, de 24-48 saaTiT adre virusis sxva pirze gadadeba) 60%-ze metia. rogorc epidemiologi guido venhemi
rogoricaa poliomieliti. poliomielitis sawinaaRmdego vaqcina. meoce saukunis 50-ian wlebSi warmo- aRniSnavs, virusis gavrceleba daaxloebiT 2023 wels Sewydeba, roca msoflio mosaxleobis 70% mainc
SobiT polonelma virusolog-imunologma hilari koprovskim Seqmna. vaqcinaciis oficialuri pro- iqneba acrili. iqamde, ki yvela moqalaqes unda axsovdes Seasrulos sakuTari moqalaqeobrivi pasux-
cesis dawyebidan ( 1961 weli) 27 welSi, anu 1988 wlidam mTels msoflioSi poliomielitis SemRxvevebi ismgeblobebi da daicvas usafrTxoebis normebi. dRes, saqarTveloSi aprilis Tvis monacemebiT mosax-
99%-iT aris Semcirebuli. ama da am kvlevis mixedviT - 1988 wels mTels msoflioSi dadasturebuli iyo leobis 2%-ia acrilia, kovidiT-19-iT ki 335 000-ze meti adamiani dainficirda.
poliomelitis 350000-dan, 2018 wels ki - mxolod 33 SemTxveva.
vaqcinaciis Temis aqtualuroba gaizarda ukanaskneli 2wlis ganmavlobaSi, mas Semdeg, rac 2019 wlis 17
noembers kovid virusis ojaxis pirveli SemTxveva CineTis qalaq hubaiSi dadasturda. SemTxveva gaxda
sawyisi msoflio epidemiis gavrcelebisa 222 qveyanaSi. swrafi gavrcelebis gamo virusTan gamkalveba
ganviTarebul qveynebsac ki gauWirdaT. msoflio jandacvis organizaciis monacemebiT, „sars korona-
virusis“ cxovelidan adamianze gadacemis pirveli SemTxveva jer kidev 2002 wels dafisrda, aseTive
precendenti mogvianebiT, 2012 welsac gameorda.

samecniero Jurnalisti da podkast „mecnierebis farglebis“ damfuZnebeli zaza doborjgniniZe aR-

ავტორი: თამარ სუჯაშვილი
10 ფოტორეპორტაჟი 11
კულტურის ძეგლები
სტატიისა და ფოტოსურათების
ავტორები:
მარიამ როხვაძე
თამარ სუჯაშვილი

თბილისის თვითმმართველობა
Tbilisis kulturuli Zeglebis umravloseba ekleqturia. gamom- aleqsandre ozerovis daproeqtebuli yofili
dinare iqidan, rom dedaqalaqi mudmivad Tavdacvasa da gadarCenaze „policmaisteris“ saxli da ukve 1871 wlidan Tbilisis
orientirebili iyo, qalaqis absolituri nawili xelmeored aSenebu- sakrebulos Senoba dasawyisSive mniSvnelovani politi-
lia. samwuxarod, informaciis mopoveba konkretul adgilebebze mx- kuri Sekrebis adgilad iTvleboda. mmarTveli partiis
olod urbanistebisganaa SesaZlebeli. kulturuli Zeglebis am mag- umravlesoba somxuri
aliTebze urbanistma, „saqarTvelos gidTa asociaciis“ wevrma elza eTnosis iyo. gamomdin-
bebiam gagvacno. are
iqidan, rom xmis ufle-
Tbilisi, rogorc ruseTis gubernia, amierkavkasiis mTavari qa- ba hqondaT maT, visac
laqi,evropul yaidaze unda agebuliyo. erTsarTuliani saxlebi, uZravi qoneba gaaCndaT,
banebi qalaqis simbolo gaxda. erTi quCidan meoreSi gadasvlac ki ar rasac samwuxarod, qa-
aris saWiro arqiteqturuli stilis sxvadasxvaobis sanaxavad, daw- rTvel Tavadebze ver vi-
yebuli mavritanuli stilidan dasrulebuli klasicizmiT. Tbili- tyviT. am adgilas xSirad
sis kulturuli qaosi ar moicavs Senobebs. istoriuli detalebiT SexvdebodiT sazogado
savsea ara mxolod sadarbazoebi, ezoebi an karebebi, aramed qalaqis moRvaweebs, rogoricaa
wyalsadenebic ki vintaJuri warwerebiTaa gaformebuli. imis miuxe- ilia WavWavaZe, niko ni-
davad, rom dRes amave adgilebSi axla STamomvlobebi cxovroben. kolaZe, ivane maCabeli...
wyaroebis mixedviT,
niko nikolaZe 4-jer რენესანსული სტილი
თბილისის თავისუფლების მოედანი iyo sakrebulos wevri, marmarilos kibe, korinTuli svetebi, romelic rene-
yovel jerze opoziciis sansuli periodis gacocxleba jer kidev saukunis win
moedani, qarT-
SemadgenlobaSi, ris ga- iyo. dRes konkretuli adgili mTlianad restavrirebas
veli mewarmeebis
moc „xmovans“ eZaxdnen. saWiroebs da xis svetebiT aris gamagrebuli. SemorCe-
me-19 saukunis
rac Seexeba mavrita- nili fragmentebi martivad acocxlebs mnaxvelisTvis
savizito baraTi
nuli stilis fasads, aziur Riobebs germaneli arqite- sadarbazos mdidrul pirvandel saxes, sadac Tavis
iyo. sxvadasx-
qtoris pauSternis Sesrulebulia, romelmac Tbili- droze qalaqis burJuazia cxovrobda.
va periodSi aq
suri yofis Seswavlis Semdeg CaTvala, rom qalaqi mainc
funqcionirebda
aziuria da Sesabamisad SeurCia amgvari stilic. is Sedge-
sastumro “kavka-
boda 72 adamianisgan.
zi”, italiuri
opera, litera-
turuli kafee-
bi. moedani 1801
wlamde Tbiliss
ar ekuTvnoda.
saxelwodebebi
am teritoriis mosaxsenieblad araerTia: rogorc
vaxuSti batoniSvili moixseniebda es iyo „gareT ქართული სადარბაზოები
ubani“, imdroindel TbilisSi zustad am teritori-
aze yvela mxridan SeSa iyideboda, TbilisSi sadarbazoebis popularoba imdenad didi
Sesabamisad „SeSis moedani“ misi popularuli iyo, rom italieli sadarbazos interierze momuSave
saxelwodeba iyo, sabWoTa kavSiris periodSi ki mxatvarebis raodenoba qalaqSi sakmaod BEbevri iyo. Ti-
adgils „zakfederaciis“ saxeliT icnobdnen. Seno- Toeuli Sesasvleli gamoirCeoda pompezurobiT, xarisx-
ba SeiZleba iTqvas wyalzea daSenebuli. zustad aq, iTa da masStabiT. imdenad, rom dRemde ara marto kare-
daaxloebiT saukuneze meti xnis winaT, 1840 wlam- bis diziani, aramed interieri, kibis filaqani kargad
de mdinare „avananTxevi“ Camoedineboda. saintere- SemorCenilia. gansakuTrebiT Zveli Tbilisis ubnebSi.
so detalebi Senobis irgvli uamravia. magaliTad: zogierTi Sesasvleli kari mewarmeebis, mflobelebis
mefisnacvlama giorgi voroncovma aguris kole- savizito baraTad iTvleboda. Sesabamisad, rac ufro
qtoriT amoavso adgili. burJuaziuli elementebi, mdidruli iyo gaformeba, miT ufro naTeli xdeboda
romlebic Senobas gaaCnia bolSevikuri partiisTvis misi mepatronis avtoritetuloba. specifika Semdegia:
miuRebeli iyo. zemodan ganaTebuli ori Ria kari, mdidruli sanaTi as-
asvlel kibeebTan da SesasvlelSi orive mxridan gafor-
mebuli specifiuri moxatuloba.
12 ფოტორეპორტაჟი

“ოთხი სეზონი”

weliwadis droebis damaxa-

siaTebeli moxatuloba oTxi
qalbatonis saxiT, romlebic
sezonebis Tanmimdevrobas
asaxaven.

დავით სარაჯიშვილის სახლი

saxlis istoria didia. is ekuTvnoda udides

mecenat daviT sarajiSvils, is iyo erT-erTi
im iSviaTTagan, vinc ganaTleba ara peterburg-
Si, aramed evropaSi miiRo kalistrate cincaZe,
grigol gabaSvilsa da zaqaria faliaSvilTan er-
Tad. manve SeZlo da sakuTari saxsrebiT aTargmn-
ina specialistebs yurani qarTulad muslimTaT-
vis, piradad afinansebda noe Jordanias, Seisyida
4 samxedro gemi da mTavrobas gadasca. sazogado
moRvawe mxolod 1905-1911 wlamde cxovrobda am
saxlSi. mSenebloba qarTuli koniakis fuZemde-
belma qorwinebis 25 wlis iubiles daamTxvia. misi
gardacvlebisTanave is akaki xoStariam, pirveli
gildiis vaWarma Seisyida, raTa saxlis unikaluri
interieri da istoria bolomde SeenarCunebina.
mogvainebiT, is bolSevikebma Caigdes xelSi, sab-
olood, ki cisferyanwelebis iniciativiT mwer-
alTa saxls gadaeca. mweralTa saxlis arsebobis
dros, swored am Senobis meore sarTulze moikla
Tavi qarTvelma poetma paolo iaSvilma.
srulad avTenturi ieri bolomde aRdgenili
ornamentebiTa da stiliT me-19 saukunisaa. aq
dRes Zveli Taobis STamomavloba cxovrobs, vinc
mosul stumrebs aramxolod sadarbazos daT-
vlierebis SesaZleblobas aZlevs, aramed Tavad
uvlis ganaxlebul istoriul iers. sadarbazo-
Si aseve arsebobda buxari, romelic samoqalaqo
omis dros gaiZarcva. sabednierod, SemorCenilia
sarke, romelic 150 welze mets iTvlis.
mezobladve cxovrobda lavrent beria, urban-
istebze dayrdnobiT mecenatsa da socialisturi
Sromis gmirs arc ise axlo mezobloba hqonaT.
14 ფოტორეპორტაჟი კინოთეატრი ,,აპოლო” 15
შექმნა
არაშენდა.. კინოთეატრი 1909 წელს
გაიხსნა და მოდერნის

მიტოვებული კულტურის სტილის განსაკუთრებულ

ნიმუშად ითვლება.
საბჭოთა კავშირის

ძეგლები დროს ამ ადგილს

"ოქტომბრადაც"
მოიხსენიებდნენ.
სტუდენტური რედაქცია მადლობას უხდის
ახალგაზრდა ურბანისტსა და მკვლევარს ისტორია
თორნიკე კაპანაძეს გაწეული დამხარებისთვის. 1987 წლის
რეკონსტრუქციის შემდეგ,
სტატიისა და ფოტოსურათების ავტორები: კინოთეატრი ხელახლა
მარიამ როხვაძე გაიხსნა. სახელწოდება
თამარ სუჯაშვილი “აპოლო” 1990 წლის
შემდეგ დაუბრუნდა.
2010 წელს კინოთეატრის
რეკონსტრუქციის პროქტს
დიდი წინააღმდეგობა
მოჰყვა საზოგადოების
მხრიდან. ამ ეტაპზე
კინოთეატრი უფუქნციოა,
თბილგორას მიტოვებული რეზერვური სარეკონსტრუქციო
სამუშაოები კი
გუმბათოვანი ფორმის შეჩერებული.
რეზერვუარი დიღმის
მასივის ტერიტორიაზე
მდებარეობს. ამ ადგილის არქიტექტურა
თავდაპირველი ფუქნცია შენობა სამსართულიანია.
დიღმისა და ვაშლიჯვრის გამოკვეთილია
ტერიტორიის სასმელი ცილინდრული შესაყარი
წყლით მომარაგება ქუჩის მხარეს. ფასადები
იყო , რეზერვუარის უზარმაზარი თაღოვანი
დიამეტრი 40მ-ს ფანჯრებით არის
დანაწევრებული.
აღწევს. რეზერვუარის
შენობის მთავარი ნიშანი
ექსპულატაციაში შესვლა ნაძერწი ორნამენტები და
არასდროს მომხდარა. გვირგვინებია. ნაგებობის
ინტერიერი მოდერნის
სტილის მახასიათებელ
უამრავ ელემნტს მოიცავს.

რუსთაველი, მთაწმინდის საბაგირო გზა

საბაგიროს გზა 1958 წელს რვა ოთახიანი აგარაკი,

აიგო. პროექტის ავტორი ლავრენტი ბერიას აგარაკი კოჯორში რომელიც თავის დროზე
ვახტანგ ლეჟავაა. საბაგირომ სოციალისტური შრომის
ფუნქციონირება 1959 წელს გმირს ეკუთვნოდა.
დაიწყო. სამწუხაროდ,
ამ ადგილას ხშირად
დაგეგმვისას სპეციალისტებმა
იკრიბებოდნენ საბჭოთა
სამუხრუჭე სისტემის სრულად
გამართვა ვერ შეძლეს. ამის კავშირის მოხელეები.
მიუხედავად, საბაგირო მაინც დაშვება მხოლოდ
ჩაეშვა ექსპულატაციაში. სპეციალური საშვით იყო
1990 წლის 1 ივნისს საგაბირო შესაძლებელი. მოგვიანებით,
გზის გაწყდომამ 15 ადამიანი 1921-24 წლბში ეს ადგილი
ს სიცოცხლე შეიწირა, რის თავშესაფრის ფუნქციას
შემდეგაც ფუნქციონირება ასრულებდა რეპრესირებული
შეწყვიტა. ბავშვებისთვის.
16 სოციალური
ერთ წელში ჩაბარებული
36 გამოცდა და გზა UMass Boston- ის
უნივერსიტეტამდე
,,samomavlo miznebi da ocnebebi Tu Sens SiSze didi ar aris, ar Rirs
dawyeba“ - es fraza 25 wlis mariam davlaSeriZis cxovrebis lozungia.
gogosi, romelmac xuTi universitetis dafinanseba mxolod sakuTari
Zalisxmevis Sedegad moipova.
„saskolo ganaTleba Tbilisis 116-e skolaSi miviRe. skolaSi dagvianebiT Semiyvanes, radgan taniT patara viyavi
da ifiqres, CanTas ver atarebso. ase aRmovCndi klasSi yvelaze ufrosi. mariami, rogorc moswavle, yovelTvis aqti-
uri maxsendeba, iniciatori, organizatori, RonisZiebebisTvis fulis Semgrovebeli. pirvelad skolaSi davfiqrdi
Tu vin mindoda vyofiliyavi momavalSi. jer ker kidev skolis kedlebSi mivxvdi, rom sazogadoebaSi pozitiur cvl-
ilebebis xelSewyoba mindoda da amisTvis aqtiuri moqalaqe unda vyofiliyavi.
14 wlis iyo, Tumca omisagan gamowveuli gancda imdenad
მარიამი siRmiseuli gamodga, rom mis samomavlo profesias dau-
do safuZveli.
პრესკონფერენციაზე universitetis arCevisas bevri ar mifiqria, vi-
თემით- რუსეთი ოკუპანტია codi,rom Savi zRvis saerTaSoriso universitets hqon-
da CemTvis sasurveli saerTaSoriso urTierTobebis
inglisurenovani programa garda amisa, mariamisTvis
misaRebi aRmoCnda, swavlebis is stili, rac Savi zR-
vis saerTaSoriso universitets aqvs. „ ,ibsuSic mqonda
SesaZlebloba gacvliTi programiT mesargebla ,magram
ar misargeblia, albaT, mzad ar viyavi maSin...Savi zRvis
universitetSi swavlebam momixsna Zalian bevri barieri,
rac samomavlo gegmebis ganxorcielebaSi xelis SemSle-
li SeiZleba yofiliyo, yvelaze metad IBSU ucxo enis bari-
eris gadalaxvaSi mexmareboda. oTxi welis ganmavlobaSi
inglisur seqtorze swavlam, es barieri sabolood gad-
amalaxina.
2017 wels, universitetis dasrulebis Semdeg mariam-
isaTvis yvelaze saintereso etapi daiwyo...am dros mar-
to wasvlis SiSi daZleuli jer kidev ar hqonda, magram
sjeroda, rom ocneba da miznebi imdenad Sors mimavali
unda iyos, rom adamianSi SiSs iwvevdes. universitetis
სოციალური 17
si iyo, xangrZlivi Zebnisas miRebuli informacia axla
erT didi eqselis failad aqvs Sekruli da am dokuments
sazRvargareT swavlis msurvelebs uangarod uziarebs.
erTwliani kvlevis, Tmenis da Sromis Sedegad mis ga-
nacxadze upasuxes, rom is dafinansebiT gaxda bosto-
nis erT-erTi wamyvani universitetis - UMass Boston -is
studenti 75%-iani TanadafinansebiT, am universitetis
garda mariamma aSS-s kidev ori umaRlesi saswavleblidan
70%-ian Tanadafinansebaze miiRo SeTavazeba. sami Ses-
aZlo variantidan mariams yvelaze metad UMass Boston-is
winadadeba xiblavda, Tumca bolomde sjeroda, rom uni-
versitetSi raRac Secdoma moxda da gasaubrebac amitom
dauniSnes. gasaubrebisas mariams uTxres, rom imdenad
moswondaT misi miznebi da reziume, rom garda 75%-iani
dafinansebisa, samsaxursac SesTavazebdnen, raTa saku-
Tari ZalebiT darCenili 25%-is dafinanseba moexerxebi-
na.
,,Zalian gakvirvebuli viyavi, radgan, rogorc wesi, am
grants saerTaSoriso studentebze ar gascemen,magram
Cemi universiteti aRmoCnda erT-erTi, romelmac gasca“.
universitetis winadadeba sixaruliT miiRo da sam-
saxurebrivi saqmianoba saqarTveloSive, aSS-Si Casvlam-
de daiwyo. konfliqtebis mogvarebis kvlevis asisten-
tad mariami dRemde muSaobs da aSS-Si cxovrebisaTvis
saWiro yvela xarjs, iseve rogorc swavlis gadasaxadis
25%-s uzrunvelyofs.
swavlis dafinansebis mosapoveblad mariamma saqa-
rTveloSi arsebul organizaciebs ara erTxel mimarTa,
erT-erTi ganaTlebis saerTaSoriso centria,romelic
studentebis sazRvargareT swavlebas uzrunvelyofs.
Tumca mis ganacxadis pasuxad ganaTlebis saerTaSor-
iso centrma moswera, rom, komisia ver darwmunda, Tu
saxelmwifo Tanxa ratom unda dabandebuliyo mariamis
ganaTlebaSi. ,,am yvelafers CemTvis motivacia ar dau-
kargavs,piriqiT yoveldRes vaxsenebdi Cem Tavs, rom am
uaris unda SercxvenodaT“.
amerikis universitetSi, sadac mariami swavlobs,
swavla fiqsirebuli Tanxa ar Rirs. misi TqmiT wliuri

“ყოველთვის dasrulebis periodisaTvis sazRvargareT arsebul uma-

მახსოვდა რა
იყო ჩემი მიზანი”
skolaSi swavlebis dros repetitorebi ar myolia, mx-
olod qarTuli enis gamocdis Temis weris struqturas
vswavlobdi damatebiT maswavlebelTan, yvelaze metad
qarTuli enis gamocdis meSinoda, magram swored qar-
TulSi yvelaze maRali qula aviRe. Cemi abiturientoba
meTerTmete klasSi daiwyo,radgan gadavwyvite yvela ga-
mocda eqsternad Camebarebina, asakic miwyobda xels da
erTi weli movige didi Sromis fasad, am wels ocdaTe-
qvsmeti gamocda erTmaneTze miyolebiT Cavabare univer-
sitetSi Casaricxad.
profesiad saerTaSoriso urTierTobebis arCeva iman
ganapiroba, rom mariams saqarTveloSi arsebuli eTni-
kuri konfliqtebis mogvarebis Tema aintresebda. es
interesi gansakuTrebiT 2008 wlis ruseT-saqarTvelos
omma gauRviva. marTalia, mariami agvistos omis dros 13-
Rlesi saswavleblebis umravlesobas ukve registraciis
vadaewureboda. me ki swored am dros daviwye informaci-
is moZieba, vecnobodi yvelafers CemTvis sasurveli uni-
versitetebis Sesaxeb, sruliad damoukideblad, maSin
aRmoCenebis etapi mqonda cxovrebaSi…
mariams swavlis gagrZeleba Tavdapirvelad evropa-
Si undoda, amisaTvis aplikaciebis moZieba internetis
saSualebiT daiwyo da ganacxadeba bevrgan gaagzavna.
swavlis dasrulebisTanave poloneTsa da estoneTSi
arsebulma universitetebma mariami 75%-iani dafinanse-
biT miiRes ,magram man uari Tqva. ,,am dros mivxvdi, rom
reziumesaTvis samuSao gamocdileba unda mimematebina
,karierulad gazrdiliyavi da swavla amerikaSi gaegr-
Zelebina, asec moxda... daviwye staJirebebi Cemi mimar-
TulebiT da Cemi reziume ufro mravalferovani gavxade.
profesiuli praqtikis gavlis Semdeg mariamma aSS-s
universitetebs mimarTa, amjerad igi „konfliqtebis
mogvarebis“ samagistro programebze eZebda Tavisufal
adgilebs.
,,miuxedavad erTwliani pauzisa yovel dRes maxsov-
da ra iyo Cemi mizani samomavlod, sami Tvis ganmavlobaSi
veZebdi universitets, sadac dRes vswavlob“. mariamis
TqmiT, yvelaze rTuli univeritetis moZiebis proce-
უნივერსიტეტის თანაცხოვრება
gadasaxadi damokidebuli imaze, Tu romel sagans air-
Cevs studenti, jamurad ra odenobis krediti daugro-
vdeba, ,sxvadasxva saganis swavlebas gansxvavebuli fasi
aqvs. am semestrSi mariamis swavlis safasuri daaxloe-
biT 75 000 amerikul dolaria.
amerikaSi sacxovreblad wamosvla Zalian didi ga-
mowveva aRmoCnda mariamisTvis. wasvlis TariRTan moax-
loebasTan erTad mariami socialuri qselebiT eZebda
bostonSi macxovrebel eTnikur qarTvelebs, romelTa
daxmarebis imedic eqneboda.mas erTi qarTveli ojaxi ga-
moexmaura, vinc mariamisTvis meore ojaxiviT aRmoCnda
da pirveli erTi weli axal SeZenil ojaxSi gaatara. axla
mariami naqiraveb binaSi cxovrobs.
mariamis mTavari samomavlo gegmebi saqarTveloSi
dabrunebas ukavSirdeba, rom misi dagrovili praqti-
kuli da Teoriuli codna, romelsac amerikaSi iZens,
saqarTvelos keTildReobas da ganviTarebas moaxmaros
da daarsos sakuTari fondi,romelic daafinansebs saz-
RvargareT wasul studentebs. ,,ganaTleba aris is, ris
misaRebadac yvela resursi unda CavdoT da sworad unda
gamoviyenoT da yvela problema aucileblad nel-nela
mogvardeba“.
ავტორი: ხატია ბერიძე
18
“ძალიან რთულია
პირველკლასელ ბავშვს
კალმის ჭერა ონლაინ
ასწავლო”
adigenSi ormocdaxuT wliani pedagogiuri staJis mqone maswavlebeli pandemiis dros
miRebuli SezRudvebis gamo sakuTar moswavleebs saxlSi saTiTaod amecadinebda
,, onlain swavlebisTvis Cems
garSemo maswavleblebi mzad saer-
Tod ar iyvnen, Cveni gadamzadebisT-
vis araferi gakeTebula, treningi
ki, romelsac onlain unda davswre-
bodiT, im platformaze („TimsSi“)
tardeboda,romelzec Cveni profi-
lis registraciac ki ar vicodiT“,
ambobs guguli xozrevaniZe, adgien-
is raionis sofel RorZis dawyebiTi
skolis pedagogi.
axali kovid-19-iT gamowveuli
pandemiis gamo 2020 wlis 15 seqtem-
bers, saqarTvelos mTavrobis gad-
awyvetilebiT swavla qveynis did
qalaqebSi distanciur reJimze ga-
davida pandemiuri situaciis gaua-
resebasTan erTad onlain swavle-
baze male saqarTvelos regionebi,
maT Soris maRalmTiani soflebic,
gadavidnen,.

ღორძის დაწყებითი სკოლის
მასწავლებელი გუგული ხოზრევანიძე.
განათლება 19
19
maswavlebeli moswavleebs saxlSi individualur re-
JimSi, saTiTaod amecadinebda. direqtoris daJinebuli
moTxovniT - maswavlebelsac da moswavleebsac am for-
miT mecadineobaze uaris Tqma mouxdaT. aman ki mimiyva-
na gadawyevetilebamde, rom ,,mobilur nomeriT davkon-
taqtebodi maT da Tveebi ase vuxsnidi gakveTilebs“,
ixsenebs guguli xozrevaniZe.
sofel kaxareTis mecxre klaselis mSoblis mzia
SainiZes TqmiT, misi Svili aqtiurad iyo onlain swav-
lebis procesSi CarTuli. Tumca igi Tvlis, rom swav-
lebis es forma ar aris nayofieri. , bavSvebi TavisiT
qmnidnen Catebs feibukis mesenjerSi da arqmevdnen
sagnis saxelebs, awevrianebdnen maswavleblebs, Tanak-
laselebs, rom gakveTili CaetarebinaT , magram zogs
susti interneti hqond xan maswavlebels „gavardeboda“
onlain gakveTilidan, xan - moswavleebi., rogorc wesi,
kaxareTi maRalmTiani regio- daswrebis saSualeba mxolod erTs bavSvebs bevri gakveTili ucdebodaT , radgan ojaxSi an
nis, adigenis erT-erTi is sofelia, eZleva, radganac ojaxSi erTi mobi- erTi mobiluri aqvT, an - erTi kompiuteri.,Cems Svileb-
sadac cxra klasiani skola fun- luri telefoni aqvT. distanciuri sac rigis mixedviT vaswrebdi gakveTilebs, radgan sax-
qcionirebs. kaxareTisa da RorZis swvlis reJimze gadasvla saxelmwi- lSi mxolod erTi mobiluri gvqonda“.
skolebi urTierTdakavSirebuli fom ise daiwyo, rom ar arsebobda amave skolis moswavle,rami dekanaZe fiqrobs,rom
dawesebulebebia, RorZis dawyebi- zusti statistikuri monacemebi onlain swavlebas sakuTari dadebiTi mxarec aqvs,
ღორძის დაწყებით სკოლაში სწავლა
Ti skolis dasrulebis Semdeg zeda imis Sesaxeb, Tu ramdeni bavSvi ver Zalian did dros zogavda , aRar uwevda mezobel sofel-
პირისპირ რეჟიმში მიმდინარეობს
klasebSi swavlas bavSvebi kaxare- SZlebda onlain-swavlebas interne- Si siaruli ,axla karis mezobelTan internetis gasazi-
Tis skolebSi agrZeleben. RorZis tisa, Tu tenikuri mowyobilobebis
ფოტოს ავტორი: ხატია ბერიძე
areblad gadadioda. garda amisa, ramis TqmiT ioli iyo
dawyebiTi skolis pedagogma gugu- arqonis gamo. „Cvens skolaSi on-
li xozrevaniZem CvenTan saubrisas lain swavlis dawyeba faqtobrivad
aRniSna, rom am soflebis interne- swavlis SeCerebas gautolda , ve-
tizacia ar momxdara, internetiT lodebodi moswavleebs „Tims“-Si
sargeblobis erTaderTi gza mo- magram amaod, veravis vawvdendi motyuebac, radgan internetis xarisxis gasaumjobese- struqturam aucileblad unda icodes ramden moswav-
biluri operatorebisagan inter- xmas, rom davxmarebodi da arc ara- blad, video-xedva gamorTuli iyo, ris gamoc gakveTi- les SeezRuda ganaTlebis xelmisawvdomoba,rom gai-
net-paketebis SeZenaa. internetis vin kiTxulobda Cvens beds, Tu ra- lis gadaSlili wignidan moxerxebulad kiTxulobda goos da Seafasos ,,danakargis“ raodenoba amis Semdeg
am gziT SeZenisaTvis ki aucilebelia tom ver Semodiodnen bavSvebi. es xolme . ukve SesaZlebeli iqneba danakargis asanazRaurebel
mobiluri telefonis qona, Tumca yvelaferi ukve sistematiur saxes ganaTlebis eqspertis Tamar mosiaSvilis TqmiT, regulaciebze fiqri es iqneba daCqarebuli swavleba
skolebSi arian iseTi moswavleebic, iRebda. SegrZneba mqonda ,rom mx- distanciur swavlebas bevri ram aferxebda,umete- Tu sazafxulo skolebi.
romelTac mobiluri telefoni olod ,me vdardobdi maT ganaTle- sad cifruli teqnologiebisa da uwyveti internetis am mosazrebas iribad adasturebs kaxareTis skolis
ar aqvT. magaliTad, ojaxSi, sadac baze da saxelmwifom gulgriloba xelmisawvdomoba da maswavleblebis da mSoblebis direqtoris qeTino afiamaSvilis mier gacemuli pa-
eqvsi bavSvia, onlaingakveTilze gamoiCina. vinaidan mTeli msoflio kompetencia. maswavleblis cifruli wigniereba saW- suxic. kerZod, Cven direqtors vkiTxeT, daukavSirda
iro iyo, radgan distanciuri swavlebas sxva moTx- Tu ara, mas saministro da gamoiTxoves Tu ara misgan
ovnebi aqvs gansxvavebiT tradiciul pirispir swav-
lebisgan,xolo mSoblis daxmareba dawyebiTi klasis
informacia, Tu ramden moswavles miuwvdeboda xeli
internetsa da Sesabamis mowyobilobebzec. afiamaSvi-
moswavles aucileblad sWirdeba swored am sakiTxis lis TqmiT, am tipis informacia saministros misgan ar
virusTan brZolis gzas eZebda, mec mivxvdi, rom ormocdaxuTwliani ga- aucileblobam moiTxova mSoblebis cifruli wigniere- gamouTxovia.
mocdileba unda gamomeyenebina da am problemas gamkvlavebodi. ba. dReisTvis ukve skolebSi swavla pirispir reJimSi
samocdasami wlis var, amis miuxedavad Semoviare TiToeuli moswav- Tamar mosiaSvilma CvenTans saubrisas aseve aRniS- mimdinareobs.
lis mSobeli da vTxove yovelgvari rekomendaciis dacviT dReSi TiTo na is faqti,rom ganaTlebis mecnierebis saministros werilobiT mivmarTeT ganTlebis saministos
moswavle mosuliyo CemTan, radgan meswavlebina im saganmanaTlebo dRemde ar aqvs daTvlili Tu ramdeni moswavle Camor- saidanac pasuxi jer ar migviRia gegmaven Tuara samo-
programaSi muSaoba (romelsac mec maSin vswavlobdi) da am gziT swav- Ca saswavlo gegmas, radgan onlain swavlebis peri- mavlod kvlevis Catarebas aRniSnulTan dakavSirebiT.
lis procesi gamegrZelebina. am gzam ar gaamarTla, radgan mobiluri odSi moswavleebs ar hqondaT internetsa da saTana-
operatorisgan nayidi interneti, romelsac telefoniT vuziarebdi do mowyobilobebze wvdoma. saxelmwifo ganaTlebis
moswavleebs, swrafad iwureboda. CarTuli interneti romelsac gavwv-
di, rom programa meswavlebina male amoiwura ,daiwyo isev marto yofna
gakveTlebze .
guguli xozrevaniZem sxva gamosvali naxa, man dawyebiTi skolis mos-
wavleebi sakuTar saxlSi, saTiTaod daibara da usafrTxoebis normebis “მეგონა სახელმწიფო მობილური
dacviT pirispir amecadina. ,,Zalian rTulia pirvel klasel bavSvs kalm-
is Wera onlain aswavlo, amitomac miviRe aseTi sarisko gadawyvetileba. ინტერნეტით მაინც უზრუნველყოფდა
Tumca gambeadoba im garemoebam Semmata, rom sofelSi arcerTi kovid
inficirebuli ar gvyavda. amiT yvelaze metad Cems janmrTelobas vrisk-
ბავშვებს, მაგრამ- ამაოდ. ძალიან
vdi , radgan dRemde mjera, rom kovids Cemi daavadebebis fonze ver da-
vamarcxeb. megona saxelmwifo mobiluri internetiT mainc uzrunvely-
რთული იყო ოჯახები და პედაგოგები
ofda bavSvebs, magram- amaod. Zalian rTuli iyo ojaxebi da pedagogebi განმკლავებოდნენ ცალკე ეკომომიკურ
ganmklavebodnen caklke ekomomikuri kriziss , calke ki - ganaTlebis
sistemis gaumarTaobas“. კრიზისს , ცალკე კი - განათლების
saqme mas mere garTulda, rac skolis dirqtorma gaigo, rom guguli
სისტემის გაუმართაობას“
ავტორი: ხატია ბერიძე
20 ბიზნესი და ეკონომიკა 21
სტარტაპის თანადამფუძნებელი

Beauty lab - ქალური ქეთა ბაღაშვილი

სტარტაპის სიმბოლო

amboben, rom adamians cxovrebaSi erTxel mainc ebadeba iseTi idea, romelic jgufma?
milionerTa siaSi Seiyvans. aseTi ideis wyaro zogje kreatiulobaa, zogjer - hobi, - vityodi, rom jgufma araTu Secvala, aramed
Tavdayira daayena Cemi cxovreba. profesiuli mimar-
an sayvareli saqme, anda - yvelaferi erTad. Tavis movlis mravalmilioniani in-
TulebiT dawyebuli, yovedlRiurobiT dasrulebu-
dustria rogorc yvelgan, saqarTveloSic sakmaod popularulia, gansakuTrebiT li, yvelaferi Secvala. universitetSi Jurnalis-
- qalebSi. qarTulma startapma „Beauty Lab”-ma arseboba socialur qsel feisbukis tikas vecnobodi, Tumca jgufis daarsebis Semdeg,
jgufis formiT daiwyo, Semdeg ki nel-nela gafarTovda da respeqtabelur bizne- aRmovaCine, rom SemiZlia viyo kargi Jurnalisti,
sad iqca. dRes jgufs 119 792 wevri hyavs, dRis ganmavlobaSi 90-mde posti ideba, magram ukeTesi marketologi da pi ar-is specialis-
jgufSi gawevrinebis ufleba mxolod qalebs aqvT. ti. amasTanave, SeviZine biznesis marTvisTvis saWiro
unarebi. „biuTi labma“ damarwmuna, rom mTavari
ideis arsebobaa. nebismiers adamians SeuZlia miaR-
wios dasaxul mizans. Semdeg, aRmovaCine, rom Semi-
startapis aRmasrulWWWebeli direqtori da Tana- vas iniciatiiviT 2017 wels Seiqmna. ori wlis Semdeg, Zlia viyo kargi Jurnalisti, magram ukeTesi marke- rom ara „biuTi labis“ wevrTa mxardaWra. saubari maqvs
mdfuZnebeli, qeTa baRaSvili detalurad gvaimbobs mariamma axali jgufi Seqmna, me ki „biuTi labis“ gan- tologi da pi ar-is specialisti. amasTanave, SeviZine finansur problemebze, eqimTan ufaso konsultacieb-
jgufis Seqmnis istorias dasawyisidan dRemde: viTarebaze gavagrZele zrunva. jgufis administra- biznesis marTvisTvis saWiro unarebi. „biuTi labma“ ze, kidev sxva uamrav delikatur Temaze. minda avRniS-
torebi anastasia xundaZe, gvanca Canadiri arian, vinc damarwmuna, rom mTavari ideis arsebobaa. nebismiers no, rom sakmaod dagvexmarnen sxvadasxva kompaniebic,
- saidan daibada Beauty lab-is
lab-is jgufis Seqmnis mis marTvaSi mexmarebian. adamians SeuZlia miaRwios dasaxul mizans. ramac mogvca gambedaoba kidev ufro mwvave problemebs
idea? - iyo Tuara Tavidanve miznad am konkretul SevWidebodiT. sabolood, SevZeliT iaSvilis klinikis
- cota Sida samzareulozec , rom mogviyveT. masStabebamde misvla Tu yvelaferi etapobrivad onkopacientTa mSoblebis dasaCuqreba sxvadasxva Tavis
- jgufis Seqmnis idea gaCnda 2017 wels Zalian rodesac postebs aanalizebT, vidre gamoqveynebis gafarTovda? movlis saSualebebiT da, ra Tqma unda, gamovyof Zal-
spontanurad gaCnda. me da Cemma megobarma ga- uflebas darTavT, rogor arCevT erTmaneTisgan gul- - jgufi ar iyo am masStabebisTvis gaTvlili. adobis msxverpl qalTa magaliTebs, romelTac maqsi-
davwyviteT gagvekeTebina sivrce, romelSic qalebs wrfel rekomendaciasa da sakuTari biznesis pi ar-s? am sivrceSi datvirTuli dRis bolos vcdilobdiT malurad vcdilobT SevuwyoT xeli.
rekomendacias gavuwevdiT Tavis movlis sxvadasxva xSiria aseTi magaliTebi? gantvirTvas, Tumca nelnela imdenad gafarTovda, - aseve sainteresoa detalebi GITA-s grantis Sesax-
elementebs: makiaJis keTebas, sxeulis movlas..gamom- - gulwrfeli rekomendaciisa da sakuTari bi- rom TavisTavad gaCnda axali ideebi, SesaZleblobe- eb. ramdenad didi iyo konkurencia? ra etapebis gavla
dinare iqidan, rom am sferoSi ar mqonda sakmarisi znesis pi ar-is gansxvaveba sakmaod rTulia. ar gva- bi. mec vcdilobdi Sansebis gamoyenebas da„biuTi mogiwiaT gamarjvebamde?
codna, Cemi mTavari movaleoba jgufis adminitraci- qvs aranairi berketi, riTac SevZlebT gavfiltroT labis“ axal etapze gadayvanas. - granti miviReT saqarTvelos inovaciebisa da
ulad marTva, xolo Cemi megobris rCevebis gaziareba namdvili rCeva da mizanmimarTuli piari. Sesabamisad, - silamazis servisebze informaciis miRebis teqnologiebis saagentosgan, romelic 20 startaps
iyo. individualurad xdeba TiToeuli postis avtoris garda, bevrma axal megobari SeiZina jgufis sxva moicavs da TiToeuls 100 000 laris odenobis Tanadaf-
socialuri gverdis Semowmeba. gvqonia SemTxveva, wevrebis saxiT. Tqven Tu gaixsnebT am mxriv raime inansebas gadascems. ra Tqma unda, konkrencia sakmaod
- ratom maincdamainc Tavis movla? rekomendacia exeboda swored im salons, sadac Tavad magaliTs? maRali iyo. pirveli etapi moicavda saaplkaciis form-
muSaobs. pirad gverdze Tvalis SevlebiT bevr infor- - aseTi magaliTi uamravia. jgufis wevrebis is Sevsebas, romelSic proeqtis Sesaxeb acnob ucxoel
- dRes Tavis movla masobrivad saintereso macias vigebT, Tumca xSirad es meTodic ver gvexmare- interaqcia, ra Tqma unda, bunebrivi movlenaa da investorebs. momdevno procesi ukve srul prezenta-
Temad iTvleba, romelsac aqtiurad ganixilaven e.w ba. amis gareSe verc viarsebebdiT. onlain platfromis cias moicavs silikon-velidan Camosuli Jiuris wev-
influenserebic, Tumca 2017 wels ase ar iyo. cota aseve, arian jgufis wevrebic, romlebic romelime miRma, adaminuri urTierTobebi dgas, rac Zalian rebisTvis. Tavad saagentom uzrunvelyo treninge-
adamianma icoda Tavis movlis „safexurebis“ Sesaxeb. konkretul dawesebulebaze skandireben da TiToeul mixaria. dRes Cemi sanacnobo wris 80% jgufSi gac- bis sakmaod datvirTuli kursi, raTa yvelafers
mec, rogorc rigiT 19 wlis mozards mindoda mcodno- postSi am adgils mkveTr piars an anti-pi ar-s ukeTe- nobili adamianebi arian. srulyofilad Caevlo. sabednierod, TiToeuli etapi
da biujeturi produqtebis Sesaxeb. vinaidan, studen- ben , ra drosac eWvi gviCndeba, rom avtori guwrfel - „markertTan“ interviuSi axseneT “araerTx- warmatebiT gaviareT da 100 000 laris granti movigeT.
ti viyavi, Cemi anazRaurebis gaTvaliswinebiT veZebdi rekomendacias aRar gascems. el cxvirwamtvreuli startapi” , ras urCevT sxva - ra rCevas miscemdiT qalebs Tavis movlasTan
SedarebiT iaf da xarisxian produqcias. idea, rom damwyeb inovatorebs bazarze adgilis dakavebamde? dakavSirebiT?
jgufSi mxolod qalbatonebi arian isev im azrs em- - jgufis muSaobisas ra aris is wesi, rac, Tqveni - imisTvis, rom Cvens sxeulze vizrunoT ar aris
saxureba, rom delikatur sakiTxebze yvelas SeeZlos azriT, yvelaze mniSvnelovania? - inovatorebs vurCevdi, rom ar SeeSindeT aucilebeli aTobiT produqtis gamoyeneba. sul ram-
kiTxvebis Riad dasma. „cxviris wamtvrevis“. swored aseTi SemTxvevebi denime produqtiT SeiZleba Cvens kanze srulyofilad
- wesebidan gamovyofdi yvelaze mTavars - „ara gvZens gamocdilebas. zrunva. maT Soris, Cemi rekomendaciiT erT-erTi mzis-
- rogorc cnobilia, mariam kobiaSvilic star- bulings!“. jgufSi wlebia vaswavliT gogonebs sol- - „biuTi labis“ saqvelmoqmedo proeqtebze gan damcavi kremi unda iyos. sasiamovnoa gamoviyurebo-
tapis TanadamfuZnebelia. Tu SeiZleba, gviTxraT idarobis mniSvnelobas da erTmaneTis gverdSi dgo- ras gvetyviT? deT lamazad sxvadasxva kosmetikuri saSualebiT,Tum-
kidev vin momawileobda jgufis Seqmnasa da ganviTare- mas. Sesabamisad, Tu romelime wevri sxvas dascinebs, - maqsimalurad vcdilobT janmrTelobis ca aucileblad unda gvaxsovdes gavufrTxildeT saxis
baSi? Searcxvens, Seuracxyofas miayenebs, avtomaturad problemebis mqonde adamianebs davexmaroT. rac kans da vizrunoT mis sisufTaveze.
daiblokeba. ufro meti wevri ikribeboda jgufSi, izrdeboda
- mariam kobiaSvili aris aplikaciis Tanadam- sakiTxebis mravalferovnebac. Sesabamisad, Cnde-
fuZnebeli. rac Seexeba jgufs, Cemi da mariam kvaSila- - ra Secvala Tqvens cxovrebaSi am konkretulma boda piradi problemebic, rac ver mogvardeboda, ავტორი: თამარ სუჯაშვილი
 22 სოციალური სოციალური
რა არის სექსუალური განათლება Tavad gaugiaT bavSvobaSi mSoblebisgan. msgavsi damok-
idebuleba da pasuxebi gardauval cnobismoyvareobas
ver CaaxSobs. adre Tu gvian isini miiReben damaxinjeb-
და რა მიზანი აქვს მას ul informacias ezodan, bavSvebisgan da sxvadasxva wy-
aroebisgan, amitom mniSvnelovania Tvali gavusworoT
im faqts, rom Cvens Svilebs, ise rogorc yvela adamians,
gaaCnia seqsualoba, rac aris kompleqsuri da rTulad
Sesacnobi. bavSvebs 4-5 wlis asakidan uCndebaT kiTxvebi.
aucilebelia am asakSi isini icnobdnen sakuTar sxeuls
da sasqeso organoebs, maT swor terminebs da ara mxolod
metsaxelebs. genitaliebis xsenebisas bavSvebSi sircxvi-
lis Canergva arajansaRia da bevr seqsualur gadaxrasac
ki iwvevs xolme. yvelaze xSirad bavSebs ainteresebT Tu
rogor Cndebian da ibadebian. am informaciis miwodebi-
sas aucilebelia gaviTvaliswinoT maTi inteleqtis done
da gamoviyenoT maTTvis martivad gasagebi ena. arsebobs
uamravi ilustrirebuli wigni, videomasala, sxvadasxva
grafikuli albomi, rac mSoblebs da bavSvebsac gaumar-
tivebT sqesobrivi gamravlebis axsnis process. Cemi
rCevaa ganvixiloT aramxolod adamianebis magaliTi,
aramed sxva ZuZumwovrebisac. msgavsi midgoma bavSvebSi
axal informacias ufro bunebrivs da martivs xdis.”
ratom aris seqsualuri ganaTlebis miReba bavSvis
saukeTeso interesi?
daviwyoT imiT, Tu ris prevenciaSi aqvs seqsualu-
ri ganaTlebis programas mniSvnelovani roli. pirver
rigSi, seqsualuri ganaTleba mozardebs amcnobs im
riskfaqtorebze rac daucvel sqesobriv aqts mohyveba.
sqesobrivad gadamdebi daavadebebi, arasasurveli or-
suloba da arasrulwlovanTa aborti globaluri prob-
lemaa, gansakuTrebiT ki im qveynebSi sadac ar arsebobs
23
seqsualuri ganaTlebis programebi. amas mravali kvleva
da statistika mowmobs.
samwuxarod saqarTveloSi arasrulwlovanTa orsu-
loba da qorwineba jer kidev xSiria. aseve xSiria 16 wlis
gogonebis daqorwineba ufros mamakacebze, Tumca arian
araoficialur qorwinebaSi myofi 13-14 wlis gogonebic.
2015 wels, saqarTveloSi 1,449 arasrulwlovanma gogo-
nam gaaCina bavSvi, xolo ojaxis Seqmnis mizniT skolas
Tavi 183-ma gogonam daaneba. maTgan yvelaze axalgazrda
13 wlis iyo. 2008 wlis Semdeg, abortebis raodenoba 36%
- iT gaizarda da 2016 wlisaTvis yovelwliurad 30 aTas
Seadgenda. izrdeba sqesobrivad gadamdebi daavadebebis
gavrcelebac.
imisaTvis, rom qveyanaSi Semcirdes arasrulwlo-
vanTa orsuloba, qorwineba, ganqorwineba, aborti da
sqesobrivi gziT gadamdebi daavadebebis gavrceleba
aucilebelia pirvel rigSi bavSvebs gaaCndeT sqesobrivi
kavSiris sabaziso codna, rac gulisxmobs TviTSekavebis
unarebis gamomuSavebas, Tavdacvis sxvadasxva formas
da seqsualur janmrTelobas. zemoT moyvanili statis-
tikidan gamomdinare, aSkaraa, rom seqsualobaze dabali
donis cnobiereba iwvevs mozardTa momavlis gauarese-
bas, rogorc fizikuri, aseve fsiqologiuri Tvalsaz-
risiT.
rogoria mediis CarTuloba sazogadoebaSi seqsual-
uri ganaTlebis cnobierebis asamaRleblad?
qeTi lomsaZe - “bolo wlebSi internetgamocemebsa
Tu blogebSi ufro da ufro xSirad vawydebiT seqsu-
aluri ganaTlebis kontents, Tumca televiziebi saW-

skola - dawesebuleba, sadac bavSvebi da mozardebi iRe-
ben codnas mzis sistemebisa da pirvelyofili adamianis cx-
ovrebis yofaze, magram ara sakuTar sxeulze. ra Tqma unda,
Cven axla saqarTvelos realobas ganvixilavT. ratom ar as-
wavlian skolebSi seqsualuri ganaTlebas? es kiTxva gauCnde-
ba maT, vinc ician seqsualuri ganaTlebis mniSvnelobisa da
aucileblobis Sesaxeb. umjobesia, aRniSnul Temaze kiTxve-
bis dasmisas Semdegi kiTxviT daviwyoT
ra aris seqsualuri ganaTleba?
imisaTvis, rom sazogadoebaSi gaCndes interesi da moTx-
ovna seqsualur ganaTlebasa da mis skolebSi danergvaze,
pirvel rigSi, aucilebelia ganvmartoT da gavavrcoT Tu ras
moicavs da emsaxureba seqsualuri ganaTlebis programa.
seqsualuri ganaTleba - adamianis seqsualobasTan daka-
vSirebuli sakiTxebis instruqciaa. is moicavs emociuri da
fizikuri urTierTobebis fundamentebs, maTi ganviTarebis
etapebs, Sedegebsa da gasaTvaliswinebel pasuxismgeblobs.
es ganmarteba aisbergis wveria imasTan SedarebiT, rasac aR-
niSnuli programa emsaxureba. e.w. yovlismomcveli seqsual-
uri ganaTleba moicavs iseT mniSvnelovan aspeqtebs rogori-
caa : adamianis seqsualuri anatomia, seqsualuri aqtivoba,
seqsualuri reproduqcia, Tanxmobis asaki ( sqesobrivi aqtis
TanxmobisTvis iuridiulad kompetenturi asaki), repro-
duqciuli janmrTeloba, reproduqciuli uflebebi, usa-
frTxo seqsi, orsulobis kontroli arasrulwlovanebSi da
seqsualuri TavSekaveba.
xSiria debatebi Tu ratom aris skola is dawesebuleba
sadac mozardebma unda miiRon seqsualuri ganaTleba. sazo-
gadoebis nawili miiCnevs, rom TineijerebSi seqsualobis da
seqsis sabaziso codnis miReba mSoblebis prerogativaa, naw-
ili ki fiqrobs, rom seqsualuri ganaTlebis miReba bavSvis
saukeTeso interesidan gamomdinareobs, Sesabamisad saxel-
mwifoa valdebuli, mis saganmanaTleblo sistemaSi daner-
gos aRniSuli programa, radgan yvela bavSvi Tu mozardi
seqsualuri momwifebis asaks Sexvdes gaTviTcnobierebuli
da gaaCndes usafrTxo sivrce sadac mis kiTxvebs upasuxeben.
sainteresoa ras fiqrobs dedaqalaqis mosaxleoba, unda iyos
Tu ara skolebSi seqsualuri ganaTleba? onlain gamokiTxvam
gviCvena, rom 40 wels gadacilebulTa umravlesoba skeptiku-
rad an negatiurad uyurebs skolebSi seqsualuri ganaTlebis iro resurss ar uTmoben aRniSul sakiTxs. albaT yvel-
danergvas da ar miesalmeba mis ganxorcielebas, xolo 15 dan as gvinaxavs siuJetebi marneulSi bavSvTa qorwinebaze,
25 wlamde gamokiTxulTa absolituri umravlesoba miiCnevs, rogor Zaladoben mSoblebi fexmZimed darCenil aras-
rom aucilebelia skolebSi am programis danergva da popu- rulwlovan gogonebze, iZulebiTi qorwinebisgan Tav-
larizeba. isdasaRwevad gamoparul bavSvebze da a.S. Tumca umetes
ratom unda iyos seqsualoba da misi Semecneba tabu SemtxvevebSi gaSuqebisas aqcenti aris skandalze da ar
dadebuli Tema skolebSi? Cans is farTo suraTi, rac iwvevs am realobas. Cven yve-
ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier oficialu- las kargad mogvexseneba, Tu ramxela gavlena aqvs medi-
rad damtkicebul 12 wlian saswavlo masalaSi sqesobrivi ga- as sazogadoebaze. seqsualuri ganaTlebis programis
naTlebis sakiTxebs mxolod me-8 klasis biologiis wignSi vx- Tundac zedapiruli mimoxilva da statistikebis moyvana
vdebiT, sadac aRniSnul Temas 6 gverdi aqvs daTmobili. Cven sakmarisia imisTvis, rom mosaxleobis garkveul nawilSi
jer kidev im realobaSi varT, sadac biologiis gakveTilze gaCndes saRi azri da interesi aRniSnulze. ganaTlebis
maswavlebelTa nawili sqesobriv gamravlebasa da repro- saministro 2015 wels apirebda skolebSi axali sagani “ me
duqciul sistemas klasSi ar ganixilavs da ubralod Tavs da sazogadoeba “ daenerga. am sagnis mizani mozardebis
aridebs mas. ra Tqma unda, ar iqneba samarTliani, Tu mocemu- samoqalaqo cnobierebis amaRleba unda yofiliyo. ga-
lobas mxolod biologiis maswavleblebs davabralebT, isini kveTilze bavSvebs esaubrebodnen ojaxSi Zaladobaze,
ubralod cdiloben darCnen saukunebiis win Seqmnil da gam- genderze, tolerantobaze, jansaRi cxovrebis wessa da
yarebul CarCoebSi. Zalian Soreul warsulSi Tu ar wavalT, pirad higienaze. Seiqmna sagnis monaxazi da gamocxadda
da gavixsenebT sabWoTa kavSiris mier danergil standartebs konkursi saxelmZRvanelozec. Tumca, proeqti Seferxda
seqssa da seqsualobaze, msgavs maswavleblebs ufro gagebiT – am sagnis swavlebis winaaRmdeg jer sasuliero pirebi
movekidebiT, es ar gulisxmobs maT nugeSs an waqezebas, aramed gamovidnen, Semdeg ki, ganaTlebis saministros special-
maTi perspeqtividan gadmoxedvas. CaZieba, imaze Tu ratom ar uri weriliT sazogadoebisTvis cnobilma adamianebma
Tvlian adamianebi seqsualur ganaTlebas mniSvnelovnad win mimarTes. samwuxarod ganaTlebis saministrom aRniSnu-
ar wagviyvans. li proeqti gaauqma. am sakiTxze mediis CarTuloba
imisaTvis, rom mozardebma SeinarCunon mentaluri da Semoifargla saprotesto aqciis gaSuqebiTa da ganaT-
fiziologiuri janmrTeloba momwifebis rTul da damabnev- lebis ministris gancxadebebiT. ra Tqma unda, aqcenti ar
el asakSi, aucilebelia usafrTxo da profesionaluri gare- gakeTebula imaze, Tu ratom iyo saWiro am cvlilebis Se-
mos Seqmna sadac isini miiReben aucilebel codnas, SeiZenen moReba, ras emsaxureboda aRniSnuli sagani da ra sargeb-
Tavdajerebulobas da moekidebian erTmaneTis seqsualobas els moutanda igi bavSebsa da mozardebs. msgavsi SemTx-
pativiscemiT. vevebi samwuxarod xSiria mediaSi, rodesac yuradReba
ra asakidan unda vaswavloT bavSvebs adamianis seqsua- gamaxvilebulia sensaciaze da ara imaze, Tu ra unda iyos
lobaze? bavSvTa fsiqogologi, mariam ZveliSvili : “ adami- am ambidan gamomdinare sazogadoebis interesi. medias,
ani dabadebisTanavea seqsualobis matarebeli, is ganviTare- rogorc simarTlis xids mTavrobasa da mosaxleobas So-
bis sxvadasxva etapebs gadis. maT ebadebaT kiTxvebi sakuTar ris wesiT unda hqondes sasargeblo aqcentebis dasmis
sxeulze, ucxo sityvebze, maTTvis damabnevel adamianur pasuxismgebloba, Tumca qarTul medias jer ar aqvs pri-
kavSirebze da sxva, es xSir SemTxvevaSi uxerxulobas uqmnis oritetebi xalxis samsaxurSi yofnis mixedviT…”
aRmzrdelebsa da maT garSemomyof zrdasrulebs. am dros
iwyeba ufrosebis mxridan yuradRebis gadatanis mcdeloba
an mistiuri istoriebis moyola, im miTebis gavrceleba rac ავტორი: მარიამ როხვაძე
24
ჰობის ბიზნესად
დაწყებისთვის ინტერნეტი
ყველაზე კარგი საშუალება
აღმოჩნდა მუშაობის პროცესი
“xelnakeTi aqsesuarebis keTeba bavSvobidan miy-
varda, magram arasdros mifiqria biznesad qcevaze.
sxva qveynabis saitebze vxedavdi xolme daherbari-
umebuli(gamxmar) mcenareebis nakeTobebs, rac Zalian
momwonda”, ambobs xatia xozrevaniZe. man 22 wlis asak-
Si sakuTari biznesi daiwyo da gataceba Semosavlian
saqmed aqcia.
xatiam misTvis sasurveli xelobis swavla iuTubis
videogakveTilebiT daiwyo. “Seviswavle damzadebis te-
qnika, vcade da gamomivida. mas Semdeg vifiqre, gamekeTe-
bina onlain maRazia. cdam Sedegi gamoiRo. startapis
dasawyebad interneti SesaniSnav SesaZleblobebs iZle-
ba. saqmis dawyebisas, isedac dabali biujetiT, rTulia
adamianebs gaacno Seni
brendi,moizido momxmareblebi da Seuqmna maT
nawarmis SeZenis survili. amas SesaZleblobas ki inter-
neti TiTqmis ufasod gvaZlevs”, aRniSna xatiam. xelobis
dauflebidan ramdenime xanSi xatiam sakuTari onlain-
maRazia Seqmna da dResdReobiT xelnakeT aqsesuarebs
sakuTari brendis - ,,lu’lunas“ - saxeliT hyidis.
xatia xozrevaniZes Tanamedrove samyaroSi biznesi
internetis mxardaWeris gareSe ver warmoudgenia. misi
TqmiT, Tanamedrove momxmarebeli moelis, rom nebi-
smieri organizaciisgan veb-saitisi da socialuri me-
ბიზნესი და ეკონომიკა
diis gverdebis hqondes. Tuki, es minimaluri
molodini ar gamarTlda, maSin brendis mimarT
interesi klebulobs da qreba. mcenreebis da-
herbarimumebas xatia bavSvobidanve cdilob-
da, Tumca maTi formisa da fersi xangrZlivad
Senaxvas ver axerxebda. videokagveTilebisa da
sxvadasxva saxelmZRvanelo masalebis aTvise-
bis Semdeg, xatiam aRmoaCina, rom mcenareebis
herbariumis gasakeTeblad specialuri ma-
salebi da xelobis teqnika iyo saWiro. axla
igi specialur webos da sxva saWiro masalebs
sazRvargareTidan iwers da mcenareebs forma-
sa da fers unarCunebs. sabolood ase Senaxuli
mcenareebi sxvadasxva aqsesuraebis - sayuree-
bis, sarkeebis, savarcxlebis - samSvenisad aris
gamoyenebuli.
xatias TqmiT aseTi aqsesuarebi qarTul
maRaziebSi arcki iyideboda. misi brendis
Seqmnis Semdeg gamoCndnen adamianebi, visac
survili hqondaT eswavlaT es xelsaqme.,,m-
siamovnebs,roca mcenareebs sicocxles Tav-
idan vCuqni da kidev ufro msiamovnes is, rom
adamianebs vaswavli amis keTebas. codnis sx-
vebisTvis gaziarebis ar meSinia da mowafeebs
konkurentebad
arc aRviqvam” , aRniSna xatiam CvenTan sau-
ბიზნესი და ეკონომიკა
brisas. kidev erTi kerZo biznesi,
romelic qarTul bazarze interne-
tis
daxmarebiT damkvidra Sps stav-
roginariumia. ,,stavroginariumi“
ukve rva welis maisurebis feradad
moxatvis momsaxurebas sTavazobs
myidvels. biznesis Semqneli mxat-
vari, grafikuli dizaineri, 28 wlis
sofia stavroginaa. sofiam biznesi
,babuas naCuqari 50 lariT daiwyo.
,,kafkas metamorfozis kiTxvisas,
survili gamiCnda, rom Cemi saku-
Tari kafka-xoWo myoloda, yvelaze
kargi xerxi maisurze daxatva iy-
o,roca kafkas maisurs vatarebdi,
erTma megobarma miTxra, rom Se-
meZlo maisurebze xatviT biznesi
damewyo. gadavwyvite rom gariskvad
Rirda, amitom avdeqi da babuas na-
Cuqari 50 lariT maisurebi da saRe-
bavebi viyide. es yo pirveli maisu-
ri, romlisganac brendi Seiqmna”,
gviTxra sofiam stavroginariumis
damfuZleblis azriT interetiT
roca iwyeb gayidvebs, aucilebelia
gaiTvaliswino visTvis qmni nax-
ats. kontent marketings, samwux-
arod, didi yuradReba ar eqceva
saqarTveloSi, Secdomaa, radgan
swored naxatebis Sinaarsis gaT-
vliT aris SesaZlebeli internet
gayidvebis yvelaze ufro swrafi da
efeqturad gazrda. “ es saqmianoba
ლუ’ლუნას ერთ-ერთი პირველი
აქსესუარი
სტავროგინარიუმის სახალისო მაისური
onlain sivrceSi daviwye, saqarTve-
loSi onlain msgavi ram ar iZebnebo-
da, Sevqmeni sakuTari kaligrafia da
xatvis teqnika. am yvelafers xeliT
vakeTeb da ar vbeWdav. Cvenma xelw-
eram miuxedavad
bevrjer dakopirebis mcdelobi-
sa, SeinarCuna is Tavdapirveli saxe,
romliTac bazarze gamovCndiT.
rom ara interneti,xalxi saerTod
ver gagvicnobda da ase dinamiurad
ver gavyvebodiT maT interesebs
da gemovnebas, fizikurad fexs ver
25
avuwyobdiT procesebs”, ganacxada
sofiam.
mcire binesis staraperebi Tanx-
mdebian, rom onlain biznesi bevr
gadasaxads dazogvaSi gvexmareba
- magaliTad, ar aris saWiro ofi-
si qira, damatebiTi samuSao xeli
(damlagebeli, gamydveli...). metic,
intereneti saSualebas iZleva is-
eTi Zviri momsaxureba, rogoric
reklamaa, mikrobiznesmenebma
TiTqmis ufasod, sakuTari Semoq-
medebiTistrategiebis saSualebiT
ganaxorcielon. wvril biznesmenebs
sakuTari xelobis paralelurad
socialuri menejeris iseTi unare-
bis aTvisebac uxdebaT, rogoricaa
produqciisaTvis fotoebis gadaRe-
ba, socialur qselSi xelsayreli
rakursiTa da sixSiriT fotoebis
ganTavseba, informaciis sxvadasxva
gziT gavrceleba.sofias dakvirve-
biT saqarTveloSi produqciis gsay-
idad yvelaze efeqturad feisbuki
da instagrami muSaobs. Tumca am so-
cialur qselebSi mxolod gverdis
Seqmna ar aris sakmarisi, gverdi unda
iyos gamorCeuli, rogorc vizualu-
rad, ise - informaciulad. saWiroa
mudmivad Seqmna axali postebi da
ganaTavso biznes gverdze.garda ami-
sa, aucilebelia reklamireba, rasac
sxvadasxva marketinguli xerxebiT
(gaTamaSebebi,gaziarebebi, fasdak-
lebebi da a.S.) vakeTebT. xatias da
sofias dakvirvebiT dRevandelo-
baSi yvelaferi internets ukavSird-
eba, internetis roli ki gadamwyvet
rols TamaSobs biznesis gazrdaSi
,gayidvebSi da mis marTvaSi.
ავტორი: ხატია ბერიძე
26 სპორტი სპორტი 27
მოჭადრაკეების ძველი და
ახალი ქალთა თაობა
„Saturanga“ igive „oTxi samxedro danayofi“ zogisTvis ucnobi, zogisTvis ki sakmaod nacnobi terminia. is in-
dur wyaroebSi Wadrakis sawyis dasaxelebas aRniSnavda. Wadrakis istoria indoeTSi jer kidev 1500 wlis win iwye-
ba, Semdeg ki sparseTSi inacvlebs. sportis am saxeobis Seqmnis zusti istoria dRemde araa cnobili, Tumca Zv.w
7 saukuneSi sparseTis arabTa saamiroebis dapyrobis Semdeg, is muslimur qveynebSi gavrcelda da sakmaod popu-
laruli gaxda.

saqarTveloSi Wadraki pirvelad giorgi aTonelis, me-11 saukunis saeklesio moRvawis gadmoqarTulebul
nawarmoebSi gvxvdeba( „equsTa dRe“, basili didis Txzuleba). Tanamedrove qarTuli Wadrakis istoria moicavs
aramxolod mamakacTa, aramed qalTa warmatebis araerT magaliTs. sportis am dargSi, 1927 wlidan moWadrake qa-

li, romelmac 40-mde CempionatSi iaspareza. rogorc moW-
adrake saubrobs, sabWoTa kavSiris periodSi mamakacTa
dominacia WadrakSi mkveTrad igrZnoboda TiTqmis yove-
li asparezobisas. “imis miuxedavad, rom dRes nebismieri
Cempionati aerTianebs mamakacsac da qalsac, adre ase ar
iyo. mamakacebis saprizo fondi erTsa da imave titulis
mopovebisas yovelTvis ufro didi iyo vidre qalebis. es
viTareba aramxolod saqarTveloSi, aramed sazRvarga-
reTac dRemde narCundeba.“ - ambobs marina biWikaSvili.
rac Seexeba mzadebis process, moWadrake aRniS-
navs, rom 50 wlis win teqnologiebis arqonis gamo Tav-
ad saaTebis ganmavlobaSi uwevdaT axali kombinaciebis
Seqmna, partiebis garCeva, momzadeba da a.S rac Seexeba
turnirebSi monawileobas, moWadrakeTa umravlesobas
sakuTari resursiT uwevda momzadeba.“ saSualeba, rom
sazRvargareT gveaspareza fizikurad ar gvqonda ure-
sursobis gamo. Sesabamisad, aucilebeli iyo imdenad
warmatebuli yofiliyavi turnirebSi, rom mTavrobas
Seni saasparezod gaSveba ara fulis xarjvad, aramed ga-
rantirebul warmatebad unda CaeTvala. mxolod maSin
Cndeboda SesaZlebloba msoflio CempionatebSi monaw-
ileobis.“- ganacxada pionerma moWadrakem.
dRes qarTuli Wadrakis istoriaSi nona gafrindaS-
vilis garda Cans araerTi saxeli umaRlesi titulebiT -
nona ZagniZe, qalTa msoflio Cempionis me-8 adgilosani,
ekaterine fifia , msoflio onlain saskolo Cempionatis
gamarjvebuli 17 wlamde gogonebSi, didostatis wodebis
matarebeli nino baciaSvili, meri arabiZe, nino xomeri-
ki..

უილჰელმ სტაინიჩი - მსოფლიო ჭადრაკის პირველი

ჩემპიონი ( 1886წ)

lbatonebis CarTuloba pirvelad SeiniSna. istoriaSi
gardamtexi roli nona gafrindaSvilma iTamaSa msoflio
Cempionis xuTgzis titulis mopovebis Semdeg. Wadrakis
msoflio asociaciisa da kanadis wminda marias ekono-
mikis skolis 2020 wlis kvlevis mixedviT saqarTvelo
erT-erTi qveyanaa, sadac yovel as mamakac moWadrakeze
proporciulad 47 qalbatoni modis.
cvlilebebis da problemebis TvalsaCinoebisTvis ve-
saubreT 1960-iani wlebis moaspareze marina biWikaSvils
da 16 wlis, ostatis titulis moWadrake, diana lomaias.
diana lomaia 2021 wlis maisidan ostati wodebis
matarebeli moWadrakea. rogorc Tavad aRniSnavs, 4 wlis
asakidan daiwyo am sportis Seswavla. interesi ufrosi
Zmis gamocdilebaze dakvirvebis Semdeg gauCnda da ma-
leve daiwyo Seswavla. mravalzgis Cempioni nona gafrin-
daSvili misi STagonebis wyaroa, romelic dRes ukve mis
mizansac aerTinebs da didostatis wodebasTan erTad,
„senior msoflio Cempionia“. dianam pirvel turnirSi 6
wlis asakSi iaspareza. imisTvis, rom am wodebamde mieRwia
reitingiT 2600 bali aCvena.
16 wlis moWadrake aRniSnavs, rom Wadrakis feder-
acia xels uwyobs moWadrakeebis ganviTarebas, maTT-
vis mwvrTnelis ayvanas, turnirebis uzrrunvelyofas
da a.S mTavari problema,rasac axalgazrda moWadrake
gamokveTs moWadrakeTa turnirebSi dafinansebaa arasak-
marisi resursebis qonis gamo. „dRes saqarTveloSi nam-
dvilad gvaqvs pirobebi, rom profesionalurad Sevis-
wavloT Wadraki. gvyavs profesionali mwvrTnelebi da
didostatis titulis mqone moWadrakeebi, visac gaaCnia
unarebi ganaviTaron axalgazarda moWadrakeebi“- aRniS- marina biWikaSvili
vans sportsmeni.
genderul disbalansze gvesaubreba marina biWikaSvi-
ავტორი: თამარ სუჯაშვილი
28 სპორტი 29
ჩვენ ვაჩვენეთ მაგალითი, რომ
ქალებს ყველაფერის გაკეთება
შეუძლიათ
qalTa safexburTo klubi „lanCxuTi“ qarTuli fexburTis istoriaSi pirve-
li gundia, romelmac uefas saklubo turniris meore sakvalifikacio etapic
moigo.am fexburTis gundma, saqarTvelos sportis istoriaSi,waruSleli kvali
datova. Teona TodaZe da ia aleliSvili safexburTo klub „lanCxuTis“ gundis
warmatebuli wevrebi arian.

25 wlis ia aleliSvili gundis kapitania. qalTa safexbur-

To klub ,,lanCxuTSi’’ 11 welia TamaSobs. ᲤexburTiT bavSvo-
bidanve dainteresebuli iyo. ambobs, rom ojaxis wevrebi mis
survils gamxdariyo fexburTeli yovelTvis pativs scemdnen
da mxarSi edgnen.
ojaxisgan gansxvavebiT, ia sazogadoebis mxridan xSirad
grZnobda,genderul uTanasworobas, sazogadoeba yovelTvis
mouwodebda, rom fexburTi gogos saqme araa da es mas ar Seef-
ereboda.„me ver davujereb im gogos, romelic ityvis, rom ase-
Ti SemTxveva ar hqonia. samwuxaroa, magram asea. minda xazgas-
miT aRvniSno, rom es damokidebulebebi adre gansakuTrebiT
igrZnoboda, dRes ki cota Seicvala“.
Იam CvenTan saubrisas aRniSna, rom misTvis mTavari yov-
elTvis fexburTi iyo da masTan dakavSirebuli samomavlo
gegmebis sisruleSi moyvana. misTvis sazogadoebis mxridan wa-
mosul uaryofiTi komentarebi meorexarisxovani iyo, radgan
darwmunebuli iyo sakuTari Tavis SesaZleblobebSi da saku-
Tari miznebis sisworeSi.
Იas dadebiTad axsendeba misi pirveli mwvrTneli, avTo or-
mocaZe, romelic skolebSi dadioda da eZebda gogoebs, visac
fexburTis TamaSis survili eqnebodaT.
„Sekriba gogonebi , Semdeg gaakeTa patara gundi, romelic
monawileobas iRebda mini-turnirebze. Zalian dabali donis
turnirebze. maSin saqarTveloSi arc iyo ganviTarebuli qal-
Ta fexburTi.sul raRac xuTi welia, rac saqarTvelos qalTa
erovnuli Cempionati tardeba “.
rogorc ia ixsenebs, am miRwevebis ukan bevri problema da
sirTule arsebobda, rac ,sabednierod, dRes maTTvis prob-
lemas aRar warmoadgens. fexburTelebs ar hqondaT gasaxdele-
bi, saSxapeebi, formebi da is aucilebeli resursi, rac maT
sWirdebodaT. am yvelafris ar qona maT motivaciazec axden-
da gavlenas, radgan ar hqondaT SesaZlebloba TamaSze momza-
debulebi wasuliyvnen. gogonebi savarjiSod soflebidan fex-
iT dadiodnen, radgan transporti ar funqcionirebda es im
problemebis mciredi CamonaTvalia, rac maT erTad gamoiares.
„gasaxdelic ki ar gvqonia, sadac vvarjiSobdiT im moedanze.
mezobels vTxovdiT, rom masTan saxlSi gamogvecvala, rac did
diskomforts gviqmnida, amis gamo gundi araerTma fexbur-
Telma datova“.
Იa ixsenebs,rom lanCxuTSi bolo gamarjvebamdec cnobd-
nen da yovelTvis gulSematkivrobdnen -,,TamaSebze yovelTvis
bevri adamiani gveswreboda,maT sjerodaT Cveni”. gamarjvebam
guriis am patara qalaqSi gansakuTrebuli araferi Secvala, ma-
gram, misi TqmiT damokidebuleba maT mimarT dadebiTi gaxda.
„lanCxuTis gareT sazogadoebas Seecvala damokidebule-
ba da warmodgenebi. amas vkiTxulobT socialuri qselebSic.
vfiqrob, rom am gamarjvebam sazogadoebas kidev erTxel daa-
naxa, rom qalebs yvelaferis gakeTeba SegviZlia, sporti iqneba
es, Tu ganaTleba. CemTvis yvelaze mniSvnelovani aris is, rom
saqarTveloSi daiwera istoria CveniT”.
28 wlis Teona TodaZe gundis erT-erTi warmatebuli moTa-
maSea . Teona naxevarmcvelis pozicias ukve sami welia ikavebs.
misi goli metoqis karSi, araerTxel gamxdara gundis
warmatebis mizezi, rogorc Teonam aRniSna fexburTi-
sadmi siyvaruli usazRvroa da ukidegano.
,, ,6 wlis viyavi, roca fexburTiT davinteresdi, dedas
vTxove, rom Seveyvane fexburTze, razec damTanxmda da
mas Semdeg, am sportiT vcxovrob .. bevri imedgacrueba
iyo, cota uiRblobac, magram me yovelTvis vcdilobdi
ukan ar damexia. Ყvelafrisda miuxedavad, Ხandaxan, Cems
Tavs mainc vubrazdebi imaze, rom ufro meti ar gavakeTe
Tavidanve Cemi karierisTvis... ’’
Გamomdinare iqidan, romqalTa gundi ar arsebobda,
Tavdapirvelad Teonas biWebis gundSi uwevda aspare-
zoba. ᲛogvianebiT, xaSuris gogonaTa gundis Sesaxeb Se-
ityo, romlis mwvrTneli Temuri koberiZe iyo. ᲛwvrTe-
lis daxmarebiT, asakobriv da erovnul nakrebSic moxvda.
Teona TurqeTSi 4wliani asparezobis Semdeg Teona
italiaSi apirebda karieris gagrZelebas, raSic tramvam
SeuSala xeli. Სabednierod, man mkurnaloba SeZlo, samS-
obloSi dabrunda da ukve 2 welia, rac lanCxuTis qalTa
nakrebSi asparezobs.
ax­ali ti­pis ko­ro­na­vi­ru­sis gav­rce­le­bis mas­Stab­ma
mTe­li msof­lio mo­ic­va da uar­yo­fi­Ti ze­gav­le­na mo­ax­di­
na msof­li­oSi mim­di­na­re pro­ce­seb­ze. danakrgebi,ra Tqma
un­da, spor­tis sfe­roSic didi iyo. vi­ru­sis gav­rce­le­bam
Se­af­er­xa, an xSir Sem­Txve­va­Si sa­er­Tod gaauqma da­geg­mi­li
spor­tu­li mov­le­ne­bi, rom­leb­sac ro­gorc sa­qar­Tve­lo­
Si, as­eve msof­li­os mas­Sta­biT ara­er­Ti gul­Se­mat­ki­va­ri
el­oda.
,, Პandemiis dros nakrebis Sekrebaze viyavi. gasvliTi
TamaSebi gvqonda maltisa da israelis gundTan. yovel
mesame dRes gviwevda testis gakeTeba,rac sakmaod mZimed
aisaxeboda Cvens fsiqologiaze. spor­tsme­nis­Tvis rTu­
მეზობელს ვთხოვდით, რომ
მასთან სახლში გამოგვეცვალა,
რაც დიდ დისკომფორტს
გვიქმნიდა, ამის გამო გუნდი
არაერთმა ფეხბურთელმა
დატოვა“.
lia re­gu­la­ru­li var­ji­Se­bis ga­re­Se op­ti­ma­lu­ri spor­
tu­li for­mis Se­nar­Cu­ne­ba.”
qalTa fexburTis bolo wlebis yvelaze didi warmate-
ba ukavSirdeba axalgazrda mwrTvnelis, giorgi CxaiZis
saxels, romelic am pozicias 2018 wlidan ikavebs . Მisi
xelmZRvanelobis periodSi, ,qalTa safexburTo klubi
„lanCxuTi“ pirveli qarTuli klubi gaxda, romelmac
“uefa”-s 2020-2021 wlis sezonis qalTa CempionTa li-
gis finalur etapze iaspareza. sakvalifikacio etapze
warmatebuli TamaSis Semdeg, misi xelmZRvanelobiT
„lanCxuTi“ evropis saukeTeso 32 klubs Soris moxvda.
giorgi CxaiZesTan erTad, qalTa safexburTo klubi saqa-
rTvelos CempionatSi orjer daeufla vercxlis medals.
,, minda vTqva, rom es gogonebi bavSvobidan erTad
modian. am warmatebaSi didi wvlili durmiSxan CxaiZes
miuZRvis, romelmac yvelaferi nulidan daiwyo. koro-
navirusis fonze Cemi gundi mainc axerxebda varjiSebis
Catarebas yvela regulaciis dacviT. sportis federaci-
am saWiro pirobebi gunds mas Semdeg Seuqmna, rac saer-
TaSoriso masStabebiT aRiarebuli gaxda. 2018 wels, jer
kidev maSin, rodesac mwvrTnelis poziciaze axali dan-
iSnuli viyavi, nakrebi srulad moklebuli iyo saWiro
resurss. Პroblomebi iqmneboda yoveldRiuri varjiSis
dros. Სaklubo uniformebis ar arsebobis gamo gundi
ver asparezobda.”
qalTa safexburTo klubi „lanCxuTi“ saqarTvelos
Cempioni 2019 wels gaxda. lanCxuTelebma 18 Sexvedra-
Si 51 qula daagroves da uSualo konkurent Tbilisis
„nikes“ urTierTSexvedrebis xarjze ajobes. 2020 wlis
qalTa ligis gaTamaSeba ki, „lanCxuTma“ 34 quliT meore
adgilze daasrula.
ავტორი:
გურანდა ქოჩორაძე
30

სტუდენტურ გამოცემაზე მუშაობდნენ

ხელმძღვანელი: მაგდა მემანიშვილი

მენტორი: მარიამ ძაგოევი

ნომრის რედაქტორი: ხატია ბერიძე

ტექნიკური რედაქტორი: თამარ სუჯაშვილი

ჟურნალისტები: მარიამ როხვაძე

გურანდა ქოჩორაძე