vitraJi

ფოტოს ავტორი:
სოფიო ხეცურიანი

2021 წელი
saredaqcio werili
აღნიშნულ ჟურნალს საფუძვლად უდევს ჩვენი სარედაქციო ჯგუფის მიერ შექმნილი ბლოგი,
რომელიც ხელოვნებისა და კულტურის საკითხებს ეხებოდა. ის შარშან, პანდემიის
დასაწყისში შეიქმნა.
თავად საბაკალავრო გამოცემაზე მუშაობამაც ვირტუალურად მოგვიწია. ბუნებრივია, მასალების
ონლაინ მომზადება მარტივი არ იყო. ემოციას, რომლის გაზიარებაც ადამიანებისთვის გვინდოდა,
ბევრი შეფერხება შეექმნა. ამის მიუხედავად, გვჯერა, რომ მკითხველისთვის მაინც საინტერესო
მასალები მოვამზადეთ.
,,ვიტრაჟის’’ კონცეფცია, კვლავ ხელოვნების სფეროს მოიცავს. აქ მკითხველი შეძლებს, გაეცნოს
როგორც სხვადასხვა ხელოვანი ადამიანის საქმიანობას, ისე მათ პრობლემებსა და შეხედულებებს.
ასევე, ჟურნალის დახმარებით, შესაძლებელი იქნება აღნიშნულ სფეროში მიმდინარე სიახლეების,
ხარვეზებისა და ტენდენციების გაცნობა.
დღევანდელ რეალობაში, კორონავირუსის გავლენა ყველა სფეროში შესამჩნევია. ამრიგად, ამ
საკითხზე საუბარს, ვერც ხელოვნებასთან მიმართებაში გავექეცით. თუმცა, გარდა პრობლემებისა,
სტატიებით ბევრ საინტერესო ადამიანს გაგაცნობთ და სასიამოვნო ამბებს გაგიზიარებთ.
ჟურნალის სახელი ,,ვიტრაჟი,, როგორც პირდაპირი, ისე ირიბი გაგებით, ჩვენთვის
მრავალფეროვნებასა და ეკლექტურობასთან ასოცირდება. შესაბამისად, ჩვენს მიერ მომზადებული
მასალები მაქსიმალურად მრავალმხრივია. წაიკითხეთ და თავად განსაჯეთ...
 sarCevi
4 კოვიდ-თეატრი 16 ,,დამეწიე მე ვარ ქარი’’

6 პირბადეები ხელოვნებაში 18 ვეფხისტყაოსანი ბანქოზე

7 თუშებს ასეთი წესი გვაქვს.. 19 მინამდნარი კულტურა

8 ,,როდესაც
ვიწყებ ხატვას’’
ყველას სძინავს,
20 დამწყები
ბრეგაძე
დიზაინერი- ნიკოლოზ

9 როგორ ისწავლება ხელოვნება

სკოლებში? 21 გრაფიკული ეპოქა

10 გაყალბება ხელოვნებაში 22 ქუჩის მუზეუმები ანუ ,,Street Art’’

11 მხატვრების პროტესტი 24 ხატვა, როგორც თვითგამორკვევა

12
სამყარო, რომელშიც
ერთი შანსი გაქვს
ყოველთვის 28 გურამ დოჩანაშვილი

14 აღმოაჩინე შენი კუთხე 32 ფოტორეპორტაჟი

15 ვინილომაგია...
პანდემია და ხელოვნება

,, მიუხედავად იმისა, რომ კომენდანტის საათმა

გადაიწია, თეატრს მაინც ძალიან უჭირს თავის
შენახვა’’
- ზურაბ გეწაძე

ფოტოების წყარო: google.com

4
პანდემია და ხელოვნება
კოვიდ-თეატრი
პანდემიამ მსოფლიოში დღის
წესრიგი შეცვალა. უამრავმა სფერომ
ფუნქციონირება შეწყვიტა, სამყაროში
ხმაური ისე შეწყდა, თითქოს ცხოვრება
,,დაპაუზდა’’. ყველაზე მტკივნეულად
ეს ხელოვნების წარმომადგენლებს
შეეხოთ. მათ შორის თეატრს,
26-საუკუნოვან სახელოვნებო დარგს,
რომლისთვისაც უმთავრესი – რადგანაც რეგულაციების თანახმად, სკამების 70
ცოცხალი კომუნიკაცია – შეზღუდვათა
და აკრძალვათა ჩამონათვალის
პრიორიტეტად იქცა.
ბუნებრივია, თეატრი, ისევე როგორც სხვა სექტორი,
ამ ახალ გამოწვევას მოუმზადებელი შეხვდა.
შესაბამისად, რეალობას ბოლომდე ფეხი ვერ აუწყო
. მიუხედავად იმისა, რომ კულტურის სფერომ 2020
წლის ზაფხული, ასე თუ ისე გამოიყენა და შექმნა
ახალი პროექტი ‘’100 სკამი ღია ცის ქვეშ’’, რომელიც
მხოლოდ 2 თვე გაგრძელდა. ასევე, თეატრების
უმრავლესობამ საკუთარი ვიდეო-არქივი გაასაჯაროვა,
შედგა რამდენიმე ვირტუალური ჩვენებაც.
„პანდემიამ ევროპული თეატრი, როგორც მძლავრი
კულტურულ-ეკონომიკურ-ტურისტული ინდუსტრია
გააჩერა, მაგრამ წინასწარ შემუშავებულმა თავდაცვის
მექანიზმმა ის განადგურებისგან იხსნა. ქართული
თეატრი კი თავდაცვის ინსტრუმენტებს არ ფლობს
და ამიტომაც ,,COVID-19-მა’’ მას ორმაგი დარტყმა
მიაყენა. ზედაპირზე ამოტივტივდა ქართული თეატრის
წინაშე მდგარი მწვავე და აქტუალური პრობლემები’’ -
ამბობს, თეატრმცოდნე ლაშა ჩხარტიშვილი.
‘’მოულოდნელად დაიკეტა თეატრის კარი… დავრჩით
უსაქმურები… თავიდან თითქოს ცოტა დავისვენეთ…
ვითომ გამოვიძინეთ… პირადად მე კიდევ ერთხელ
დამარწმუნა დედამიწის ჩაკეტვამ, რომ თეატრი ჩემი
საუკეთესო მეგობარი და ჩემი გადამრჩენელია!
მართლაც ზღაპარია, რომელშიც უნდა იმოგზაურო!
დაახლოებით 2 თვეა, რაც კვლავ გაიღო ჩვენთვის
თეატრის კარი, რამაც უბედნიერესად გვაგრძნობინა
თავი მსახიობებსაც და იმედია მაყურებელსაც. უნდა
ნახოთ საზოგადოება როგორი მონატრებულია
ხელოვნების ამ სფეროს. არ ვიცი ამდენი ხანი
სახლში ჯდომისგან მეჩვენება ეს აპლოდისმენტები
განსხვავებულად, თუ რაშია საქმე, მაგრამ სპექტაკლის
დასრულებისას ყოველი ადამიანის დაკრულ ტაშზე
მეტირება. იმედია, ,,ლოკდაუნი’’ აღარ მოგვიწევს,
თორემ წარმოუდგენელი იქნება ასეთ ქვეყანაში
ცხოვრება,’’ - აცხადებს, მსახიობი თამარ ნიკოლაძე.
მას შემდეგ, რაც ცნობილი გახდა, რომ
გადაადგილებაზე დაწესებული შეზღუდვა 21:00
საათის ნაცვლად, 23:00 საათიდან ამოქმედდება,
თეატრში აფიშებზე სპექტაკლის დროდ ახლა უკვე
20:00 საათიცაა მითითებული. მიუხედავად იმისა, რომ
ეს სფერო თითქოს ჩვეულ რეჟიმს დაუბრუნდა, მასზე
მაინც ბევრი შეზღუდვა ვრცელდება. თეატრს ძალიან
მცირე რაოდენობის მაყურებლის მიღება შეუძლია,
პროცენტი სასცენო დარბაზებიდან აღებულია.
‘’მიუხედავად იმისა, რომ კომენდანტის საათმა
გადაიწია, რისთვისაც მადლობის მეტი არაფერი
გვეთქმის, უნდა ითქვას, რომ თეატრს მაინც
ძალიან უჭირს თავის შენახვა. მაყურებლის მიღება
წარმოდგენა და მაყურებლის გასვლა შენობიდან არ
უნდა აღემატებოდეს 3 საათს. შესაბამისად, ისეთი
სპექტაკლები შევარჩიეთ, სადაც არ არის ანტრაქტი.
ეს მოთხოვნაა ერთ-ერთი, რომ ანტრაქტი არ იყოს
და იყოს ერთმოქმედებიანი თეატრი. ამასთან, არ
უნდა იყოს ფურშეტი, ან კვების ობიექტი თეატრში.
რა თქმა უნდა, თერმოსკრინინგი... მოკლედ, ყველა
საშუალებით შეიარაღებულები ვართ, რომ მივიღოთ
მაყურებელი“ -ამბობს თუმანიშვილის სახელობის
კინომსახიობთა თეატრის დირექტორი ზურაბ გეწაძე.
ახალი თაობის წარმომადგენელი მსახიობი გუგა
ქაცარავა, რომელიც საერთაშორისო ეტიუდების
ნომინაციაში ‘’საუკეთესო მსახიობი მამაკაცის’ ტიტული
მოიპოვა, ამბობს, რომ თეატრს ემოცია დააკლდა. ‘’ვერ
წარმოიდგენთ რამდენად რთულია, როცა სცენაზე
თამაშობ, მაყურებელთან ცოცხალი კომუნიკაცია
გაქვს, თუმცა შენ ამ დროს მათ სახეს და ემოციებს ვერ
ხედავ, რადგან პირბადეებით სხედან და გაშეშებულ
თოჯინებს ჰგვანან. მათი ემოცია მხოლოდ ტაშია, რაც
თითოეულ მსახიობს რაღაც მხრივ აფერხებს, მაგრამ
ვცდილობთ ამ რეალობას შევეგუოთ. ახლა ყველაზე
მნიშვნელოვანია, რომ არ დავბრუნდეთ წარსულში
და ჩვენს სფეროს კვლავ არ მოუწიოს კარის დაკეტვა.
ამას ნამდვილად ვეღარ გადავიტანთ ‘’.
სხვადასხვა თეატრი კვლავ პრემიერისთვის ემზადება,
ისინი ზაფხულისთვის აპირებენ, რომ მაყურებლებს
წარმოდგენები განსხვავებულ, ღია სივრცეებში
შესთავაზონ და ასე გაზარდონ თეატრის შემოსავალი.
ავტორი : გვანცა ნოზაძე
5
პანდემია და ხელოვნება

პირბადეები ხელოვნებაში
თითქმის არ არსებობს ისეთი
ადამიანი, რომელსაც პანდემიამ
ცხოვრება არ შეუცვალა. ზოგისთვის
ახალი გამოწვევები საკმაოდ
პრობლემური აღმოჩნდა, მაგრამ
ზოგმა ახალი შესაძლებლობების
სასიკეთოდ გამოყენება გადაწყვიტა.
ადამიანი, რომელზეც უნდა
გესაუბროთ, კრიზისულ სიტუაციებთან
მარტივად გამკლავებადი აღმოჩნდა.

თვითნასწავლი დიზაინერი დაიმსახურა.

და ფოტოგრაფი არასდროს ,,არ ველოდი თუ ამდენი
ფიქრობდა, რომ აქსესუარების შეკვეთა მექნებოდა. დისტანციურ
დიზაინი მისი მთავარი საქმიანობა რეჟიმში მუშაობა ჩემთვის
გახდებოდა. ბერეტი, რომელიც ხელსაყრელი აღმოჩნდა.
საკუთარი თავისთვის შექმნა, ბრენდის კლიენტების რაოდენობა
საზოგადოებას ისე მოეწონა, რომ გაიზარდა. განსაკუთრებით დიდი
მომავალში თამარ მაჭავარიანმა პოპულარობით კი, რა თქმა უნდა,
ბრენდი - ,,რედი’’ დააფუძნა. თუმცა, პირბადეები სარგებლობს’’.
ოდესმე თუ პირბადეების წარმოება ახალგაზრდა დიზაინერი ამბობს,
მოუწევდა, ამას მაინც ვერასდროს რომ მის ნაწარმს საკმაოდ
წარმოიდგენდა. კორონავირუსის ხელმისაწვდომ ფასად ყიდის და
დაწყებისას, ეგონა, რომ მისი ბრენდი პირბადის მორგება ნებისმიერ
ფუნქციონირებას შეწყვეტდა, მაგრამ მსურველს შეუძლია.
მალევე მიხვდა, რომ არ უნდა ,,ძირითადად, საშუალო
დანებებულიყო. ფასები გვაქვს, მაგრამ ვფიქრობ,
,,კორონავირუსის პირველი ჩვენს ბაზარზე საკმაოდ
ტალღის დროს, ყველაფერი ხელმისაწვდომია. არჩევანიც
დისტანციურ რეჟიმზე გადავიდა, საკმაოდ მრავალფეროვანია და
რთულ სიტუაციაში აღმოვჩნდი, თუ ვინმეს რაიმე ნივთი მოეწონება,
მაგრამ სწრაფადვე მივხვდი, რომ გული არავის დაწყდება, მის ყიდვას
გამოსავალი მჭირდებოდა. ვიფიქრე, აუცილებლად გაწვდება’’.
რადგან პირბადე გახდა თითოეული რაც შეეხება მის სამომავლო გეგმებს,
ჩვენგანის მთავარი აქსესუარი, მეც სავარაუდოდ, რეგულაციების
შევიტანდი წვლილს კორონასთან მოხსნასთან ერთად, პირბადეებს
ბრძოლაში. გადავწყვიტე შემექმნა ტანსაცმლის ხაზიც შეემატება.
ყველაზე მსუბუქი, ნაზი და ,,იმის მიუხედავად, რომ პანდემიის
კომფორტული პირბადე’’- ამბობს დროს ბევრ წარმატებას მივაღწიე და
თამარი. საზოგადოების მხრიდანაც დადებითი
მისი თქმით, ვიზუალურ მხარესთან გამოხმაურება დავიმსახურე, მაინც
ერთად იმაზეც იზრუნა, რომ რთულია მომავალზე საუბარი. თუმცა
პირბადის ტარებისას მომხმარებელი ,,რედის’’ მომავალი ტანსაცმლის
ვირუსისგან სრულად დაცული ხაზით გაგრძელდება, რომლის
ყოფილიყო. ნაწარმის ქსოვილი ესკიზებზე მუშაობაც ორი წლის წინ
აბრეშუმია, რომელზეც ხელით დავიწყე. თუმცა, ჯერ არ ვთვლი,
ქარგავს. ესკიზებიც თავადვე რომ მზად არის შესაქმნელად და
ეკუთვნის. თითოეული ნიღაბი საზოგადოებასთან წარსადგენად”.
უნიკალურია, ნახატები კი ამ შემთხვევაში, პანდემია ახალი
მინიმალიზმით გამოირჩევა. ბრენდისთვის შეფერხების
ნაცვლად, ახალი პროდუქტის ავტორი : სალომე ჯიჯელავა
თამარის ნამუშევრებმა
საზოგადოების დიდი მოწონება შექმნის ინსპირაცია აღმოჩნდა. ფოტოების წყარო : facebook.com

6
პანდემია და ხელოვნება

,,თუშებს ასეთი წესი გვაქვს, თუ

საქმით არ დავკავდით, ისე არ
შეგვიძლია”
,,მთიდან” საშუა­ კლასტერია საქართველოში მოქსოვო წყვილიდან. გამოდის,
ლებას გვაძლევს, მთის მოყვარულებისა და რომ შრომატევადი საქმეა. დედაც
საქართველოს სწორედ აქედან დაიბადა ბიზნეს კარგად ქსოვდა, ასე რომ, ჩემთვის
მთის სოფლებში იდეა, გაგვეკეთებინა ონლაინ ხელსაქმე შორეული არ ყოფილა.
შემონახული პლატფორმა, სადაც საშუალება მეც უზომოდ შემიყვარდა ქსოვა.
ხალხური რწევის მიეცემოდა ყველა დაინტერესებულ ხელოვნებით გადავრჩით ჩვენ
ნიმუშები მარტივად ადამიანს, მარტივად შეეძინათ საუკუნეების განმავლობაში და
ხელმისაწვდომი მთაში მათთვის სასურველი ნივთი. ისეთი კულტურა გვაქვს, მსოფლიოს
გახდეს, როგორც ამ ეტაპზე, ყველაზე აქტიურად უკვირს”.
უძველესი დაცული ვყიდით თუშურ წინდებსა და ჩითებს, ნაზო რაინაული 86 წლის
სტილის სახით, რომელსაც ვამზადებინებთ თუშებით ქალბატონია, რომელსაც ამ
ასევე, თანამედროვე დასახლებულ სოფელ „ალვნებში“. სტარტაპით შესაძლებლობა აქვს,
სამოსისა და ძირითადად ჩვენი მომწოდებლები თავისი სახსრებით ფული ამ ასაკშიც
აქსესუარების არიან ასაკიანი თაობის კი გამოიმუშაოს.
ძველთან შერწყმის წარმომადგენლები. სწორედ ,,ჩემთვის ჩემს მშობლებს არც
კომბინაციით” ამიტომ, ჩვენს ბიზნესს სოციალური მინდორზე მუშაობა და არც
დატვირთვაც აქვს, ჩვენი მიზანია ხელსაქმე უსწავლებიათ, თავიდანვე
საზოგადოების ღირსეული ყველაფრით თვითონ ვიყავი
შემოსავლის უზრუნველყოფა და დაინტერესებული და ვისწავლე
შრომის დაფასება’’. კიდეც. ვერ ვძლებ უსაქმურად,
გიორგი სამომავლო გეგმებზეც მიჩვეული ვარ მთელი ჩემი
გვიყვება. მისი თქმით, ორგანიზაცია ახალგაზრდობა მუშაობაში და
ცნობადობის გაზრდის კამპანიასა ქსოვაში მაქვს გატარებული...
და ბრენდის ჩამოყალიბებაზე მტკივა ხელები, თუმცა მაინც ვქსოვ...
აქტიურად მუშაობს. ცხვრის მატყლი, შემოდგომაზე
პანდემიას მათთვის ხელი არ მთიდან რომ ჩამოდის ცხვარი,
შეუშლია. პირიქი, საზოგადოების მის მატყლს ვარჩევთ, გავარჩევთ,
დიდი ნაწილი პროდუქტს გავაშრობთ. მატყლის დამზადების
ონლაინ მაღაზიებში იძენს და ამ შემდგომ თითის ტარის მეშვეობით
მხრივ, მიტანის სერვისი ძალიან ვატრიალებთ და ვახვევთ
ამ გუნდის მთავარი მიზანი, გამოადგათ. ,,სულ მალე გავხსნით გორგალს, შესაღებს შევღებავთ,
საქართველოს მთიან სოფლებში ონლაინ მაღაზიას საერთაშორისო გასასუფთავებელს გავასუფთავებთ,
მცხოვრები მოსახლეობის დასა­ სავაჭრო პლატფორმას -„Etsy”-ზე. და შემდგომ ვიწყებთ ქსოვას.
ქმება და შრომის ღირსეული მოგეხსენებათ, ხელნაკეთ ნივთებზე ადრე დღესასწაულები როცა იყო,
ანაზღაურების უზრუნველყოფაა. უცხოელების მხირდან დიდი სად გვქონდა ჩვენ სხვადასხვა
როგორც მისი დამფუძნებელი, ინტერესია. გარდა ამისა, ჩვენს სახის ფეხსაცმელი, ქალი, კაცი თუ
გიორგი მესაბლიშვილი ამბობს: ემიგრანტებს მარტივად შეეძლებათ ბავშვი „ჩითებს “ ამოვიცვამდით და
,,ბევრი მეგობარი მყავს მთასთან შეიძინონ მონატრებული, მთაში თავს ყველაზე კომფორტულად
დაკავშირებული - ხევსურები, თუშები, შექმნილი ნივთები ”. ვგრძნობდით და რაც მთავარია,
რაჭველები და სვანები. მიუხედავად ნათელა თორღვაიძე ,,მთიდან”- ლამაზად გამოვიყურებოდით.
იმისა, რომ მთაში არ ცხოვრობენ, ის ერთ-ერთი თანამშრომელია. ის თუშებს ასეთი წესი გვაქვს, თუ საქმით
განსაკუთრებული სიყვარული თავისი საქმიანობის შესახებ გვიყვება არ დავკავდით, ისე არ შეგვიძლია”.
აქვთ თავიანთი წარმოშობის - ,,თუშებს აქვთ სპეციალური ტექნიკა
ადგილისა და ცდილობენ მუდმივად ქსოვის, ის არც ლეკურს ჰგავს, არც
იყვნენ დაკავშირებული თავიანთ მოხევურს სულ სხვაა. თუ დაჯდები
სოფლებთან. თანამედროვე ფოტოების წყარო : facebook.com
მთელი დღე შეიძლება ერთი წინდა
ენაზე რომ ვთქვათ, ძალიან დიდი ავტორი : მარი ქარდავა

7
პანდემია და ხელოვნება

“როდესაც ყველას სძინავს, ვიწყებ

ხატვას”
პანდემიის დროს ბევრი ადამიანი მიხვდა, რომ ხელოვნებაში განსაკუთრებული
ნიჭი ჰქონდა. ისინი საკუთარ თავთან მარტო დარჩენენ და საყვარელი
საქმიანობისთვის დიდი დრო გაუჩნდათ. ბევრმა მათგანმა აღმოაჩინა, რომ
ხელოვნება მათი ცხოვრების მნიშვნელოვანი ნაწილი ყოფილა.

სწორედ ასეთი ისტორია აქვს ჩემს რესპონდენტს, „საოცრებებია“ - გიორგი, თბილისი.

პროფესიით ფსიქოლოგს, 30 წლის თეონა გოგიშვილს. „ვინაიდან ახალი დაწყებული მაქვს „ფეიჯზე“
თეონა აქტიურობით გამოირჩეოდა პანდემიის დროს ნამუშევრების განთავსება, სიმართლე გითხრათ, არ
შექმნილ ,,ფეისბუქ’’ ჯგუფში „Art & Craft არტი და ველოდი ამხელა დაინტერესებას. 2 დღის წინ, რადიოშიც
კრაფტი“, სადაც საკუთარ ნამუშევრებს დებდა და უამრავ კი ვიყავი მიწვეული. იმდენად მიხარია და მეუცხოება
მოწონებასაც იმსახურებდა. ეს დადებითი განწყობა უცნობი ადამიანებისგან, რომ
„პანდემიის დროს, სულ მინდოდა რაღაც დამეწყო და რაღაცნაირად, მეტ პასუხისმგებლობას ვგრძნობ.
გამეკეთებინა მხოლოდ საკუთარი სიამოვნებისთვის. უამრავი ნიჭიერი ადამიანია, რომელიც თავის ხელნაკეთ
სულ ვაკეთებდი სხვადასხვა მიმართულებით ხელნაკეთ ნამუშევრებს ყიდის, რაც ჩემთვის სასიხარულოა. სხვათა
ნივთებს, თუმცა როდესაც საქმე სტარტაპზე მიდგა შორის, სხვანაირად სასიამოვნოა ამ კონკურენტულ
და მივხვდი, რომ ჩემი გატაცებებიდან, რაღაც გარემოში კონკურენტის მხრიდან დადებითი შეფასება
კონკრეტულზე უნდა შემეჩერებინა არჩევანი, საკმაოდ და კომპლიმენტი“.
რთული აღმოჩნდა. ერთ დღესაც გადავწყვიტე რომ ეს თეონას საკუთარი ნახატები მუსიკალურ ფირფიტებზეც
უნდა ყოფილიყო დეკორატიული დაფები და დავიწყე“- გადმოაქვს, რაც ასევე, დიდი მოწონებას იმსახურებს.
ამბობს თეონა. მისი მიზანი ამ ყველაფრის ფონზე, კიდევ უფრო მეტად
მართალია თეონა ჩვენთან საუბრისას ამბობს, რომ განვითარებაა.
პრო­ფესიული განათლება ამ სფე­როში არ აქვს, “ვისაც მე ხელოვანად მივიჩნევ იმათ ფონზე, ჩემი
მაგრამ მისი ნამუშევრები სულ მცირე დროში, საკმაოდ ნამუშევრები ბავშვური თამაში მგონია, თუმცა რომელი
პოპულარული გახდა. ეს საქმე მას ძალას მატებს ჯარისკაცი არ ოცნებობს გენერლობაზე? სწორედ ეს არის
და აბედნიერებს. ის რაც ადრე უბრალოდ საკვების ჩემი მიზანი - იმდენად დავიხვეწო და განვვითარდე, რომ
დასაჭრელად გამოიყენებოდა, თეონას დამსახურებით ვიმსახურებდე სიტყვას ,,ხელოვანი” - აღნიშნავს თეონა.
უკვე ხელოვნების ნიმუშად იქცა.
„როდესაც ყველას სძინავს ვიწყებ ხატვას. გზადაგზა
ვსწავლობ საკუთარ წარმატებულ მცდელობებზე
და მარცხზე, რათა ყოველი მომდევნო ნამუშევარი
მცირედით მაინც იყოს უკეთესი წინამორბედზე. ხან
გამომდის, ხან არა, მაგრამ ვაგრძელებ მცდელობებს.
ჩემთვის განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს იმას,
რასაც ვაკეთებ, იმიტომ რომ ეს ძალიან დადებითად
მოქმედებს ჩემს ხასიათზე, თვითშეფასებაზე. ჩემთვის
ინსპირაცია შეიძლება გახდეს უამრავი რამ, დაწყებული
ბაზრობის დახლებზე ლამაზად ჩამწკრივებული
ხილით, დამთავრებული ცაზე ღრუბლებით. ფილმი,
ანიმაცია, ინტერიერი კაფეში, ყვავილი, სოკო. მოკლედ,
ყველაფერი - ხასიათსა და განწყობას გააჩნია. ჯგუფი,
სადაც თეონა საკუთარ ნამუშევრებს ასაჯაროებს 42
ათასი ადამიანისგან შედგება. მისი ნამუშევრები ფეისბუქ
ჯგუფითაც იყიდება და ახლა უკვე მოლაპარაკებები
მაღაზიებთანაც დაიწყო. ბაზარზე კონკურენცია დიდია
და ამას თეონა დადებითად აფასებს. იგი საკუთარ
ნამუშევრებზე გამოხმაურებებს ხშირად იღებს:
„ძალიან მომწონს“ - თეკლა, თბილისი.
,,ყველა ერთმანეთზე უკეთესია, მეც ძალიან მომწონს’’
- ნინი, თბილისი. ფოტოების წყარო : facebook.com
ავტორი : ლიკა მჭედლიშვილი

8
პრობლემები
როგორ ისწავლება ხელოვნება
სკოლებში?
საქართველოს სკოლებში ხელოვნების, როგორც
საგნის სწავლება მე-9 კლასამდე სავალდებულოა.
ამ სპეციალობით, პედაგოგების რესურსიც არსებობს,
რაც იმას ნიშნავს, რომ განათლების მიღების ხარისხი
ადეკვატური უნდა იყოს. ამის მიუხედავად, მოსწავლეთა
დიდი ნაწილი აღნიშნავს, რომ ხელოვნება ის საგანია,
რომელზეც არაფერს აკეთებს და სხვა საგნების
დავალებებს წერს.
,,მომწონს როცა ვაფერადებ, ვხატავ, მაგრამ სკოლაში
ამ საგანზე სხვა გაკვეთილებს ვიმეორებ.ზოგჯერ
მასწავლებელი ორ ქართულს ან ორ მათემატიკას
გვიტარებს იმისთვის, რომ ახსნილი მასალა უფრო
კარგად გავიგოთ.’’- ამბობს მე-4 კლასის მოსწავლე თინა
ქოქოსაძე.
აღნიშნული საკითხის პრობლე­მატურობაზე თავად
ხელოვნების მასწავლებლებიც საუბრობენ.
,,სკოლები დამნაშავეები არიან იმაში, რომ მე-4
კლასამდე, მხოლოდ დამრიგებლები იღებენ საათებს
და ხელოვნებასაც ისინი ატარებენ. ვინაიდან, არ არიან
ამ საქმის მცოდნეები შესაბამისად, ცდება გაკვეთილები
და ტარდება ქართული ან მათემატიკა. ეს მშობლების
უმეტესობასაც მოსწონს. მშობელთა კრებებზეც კი არ
გვეძახიან ხელოვნების მასწავლებლებს, “ - გვიყვება
თბილისის 147-ე სკოლის ხელოვნების პედაგოგი ნინო
ხუბერაშვილი.
მისივე თქმით, აღნიშნულის შესახებ დირექციამ
ყველაფერი იცის, მაგრამ ვერაფერს ცვლის. ,,დირექცია
კი არა, წიგნის ავტორებმაც კი არ იციან გამოსავალი
და ასეთი პასუხიც მივიღე - კარგი რა, მე-9 კლასში რა
უნდა ქნა, ვის რაში აინტერესებს ეს საგანიო. წიგნის
ავტორი რომ ამას გეტყვის, რომელ დირექციაზე და
სხვა რეაგირებაზეა ლაპარაკი’’.
ნინო მოსწავლეებისთვის ხელოვნების შესწავლის
მნიშვნე­ლობაზეც საუბრობს.
,,მოტორიკის განვითარებაში ეხმა­რება ბავშვს,
თავისუფალი აზრის გამოხატვაში, ემოციების გარკვევაში.
განტვირთვის ერთ-ერთი საშუალებაა, საკუთარი თავის
გაცნობაში ეხმარება მოსწავლეს. უკვე მე-6 კლასიდან,
ისეთი თეორიული მასალაა, ზოგადი განათლებისთვის
ფოტოების წყარო : google.com
ავტორი : სალომე ჯიჯელავა
ძალიან გამოსადეგი იქნება’’.
ბუნებრივია, არსებობს ისეთი კლასები, სადაც
მოსწავლეებს ხელოვნების შესწავლა სრულყოფილად
სურთ, თუმცა რესპონდენტების თქმით, ასეთ შემთხვევაში,
ხარვეზები მაინც არსებობს და საგაკვეთილო პროცესში
ყველა ჩართული მაინც არაა.
,,მე- 9 კლასში ვარ. წელს ვამთავრებ ხელოვნების
შესწავლას და მე თუ მკითხავთ, როგორ მიუდგები
საგანს თვითონ მასწავლებელზეც არის დამოკიდებული.
მაგალითად, წელს მასწავლებელი შემეცვალა და აქამდე
გაკვეთილზე სულ ვერთობოდით ხოლმე, ვთამაშობდით,
ვსაუბრობდით, ტელეფონებში ვიყავით. მასწავლებელიც
გვაძლევდა ამის უფლებას და საკონტროლოებს
წიგნიდან გვაწერინებდა. მაგრამ, წელს სხვა პედაგოგი
შემოვიდა და ის მაქსიმალურად ცდილობდა კლასში
მეტი ინფორმაცია მოეწოდებინა და დავალებებსაც
გვაძლევდა ხოლმე. მართალია კლასის უმეტესობა არ
ასრულებდა, მაგრამ მე პირადად ამ ერთ წელში უფრო
მეტი ვისწავლე ვიდრე წინა 8 წლის განმავლობაში -
ამბობს მოსწავლე, თათა მაისურაძე.
მოსწავლეების გარდა, მშობლების გარკვეულ
კატეგორიასაც სურს, რომ მათ შვილებს ხელოვნების
გაკვეთილი გამართულად უტარდებოდეთ. ამის
მიუხედავად, ისინი სკოლაში პრობლემებს მაინც
აწყდებიან.
,,ხელოვნების ნორმალური წიგნებიც კი არ აქვთ.
მოვიკითხე ხელოვნების გაკვეთილებისთვის რა
მასალები შემეძინა და პასუხი იყო - ამ გაკვეთილზე
მათემატიკას ან ქართულს ვუტარებო. მასწავლებელმა
ძალიან გახარებულმა და ამაყმა მამცნო, თითქოს უნდა
მომწონებოდა… სხვა ბავშვის ჯგუფში ტარდება, ვფიქრობ,
დამრიგებელზეა, ან სკოლაზე, თუ გაგიმართლებს და
შეგხვდება მასწავლებელი პასუხისმგებლობიანი - ამბობს
მშობელი ანა ბაციკაძე.
კონკრეტული პასუხი კითხვაზე, თუ როგორ შეიძლება
ხელოვნების სასწავლო პროგრამა დაიხვეწოს, ან
როგორია ზუსტი განვითარების სტრატეგია, არავის
აქვს. თუმცა, ფაქტია, რომ პრობლემა სკოლების დიდ
ნაწილში არსებობს.
9
პრობლემები
გაყალბება ხელოვნებაში
ხელოვანი ადამიანები საკუთარი ნამუშევრის შექმნის
დროს, ხაზს ინდივიდუალიზმს უსვამენ. ცდილობენ,
მათი შექმნილი პროდუქტი სხვებისგან განსხვავებული
ან გაუმჯობესებული იყოს. ეს არა მხოლოდ ჩვენი
საუკუნის, არამედ ხელოვნების ისტორიის თანმდევი
პროცესია. მსოფლიოში ხელოვნების ნამუშევრების
გაყალბების უამრავი მაგალითი არსებობს. Worldatlas.
com– ის მონაცემებით, დღემდე ყველა ნამუშევრის 20
პროცენტი ყალბია.
ჩვენ დავინტერესდით, რამდენად ხშირია გაყალბების
მაგალითები ქართულ რეალობაში.
ახალგაზრდა მხატვარი გვანცა ქამხაძე მისი
პროფესიის ერთ-ერთ მთავარ გამოწვევაზე საუბრისას
ამბობს, რომ ინსპირაციის გარდა სხვისი ნამუშევარი
არაფერში გამოუყენებია.
„ზოგადად ჩვენს ქვეყანაში უყვართ ცნობილი
მხატვრების ნამუშევრების კოპირება. როდესაც
მხატვარს თავად არ მოსდის იდეები, სხვისას
აკოპირებს და მიზანი ალბათ, თავის წარმოჩენაა.
ჩემთვის მცირე დოზით მისაღებია სხვადასხვა
მხატვრებისგან შთაგონების მიღება, მაგრამ არა მათი
სრული კოპირება და გაყალბება“.
საქართველოში არსებობს კანონი საავტორო და
მომიჯნავე უფლებების შესახებ, ასევე, არსებობს
საავტორო უფლებების დაცვის სპეციალური
ასოციაციაც.ამის მიუხედავად, პრაქტიკაში საავტორო
უფლების დაცვის შესახებ თავად ავტორებმა, ხშირად
არაფერი იციან.
„ჩვენს ქვეყანაში მე, როგორც მხატვარმა, კარგად
არ ვიცი, სად ან როგორ შემიძლია დავიცვა ჩემი
ნახატი, რომელიც შეიძლება მომავალში გაყალბების
ან კოპირების მსხვერპლი გახდეს. ზოგადად, ვიცი
კანონის არსებობის შესახებ, მაგრამ ვფიქრობ,
საზოგადოებას მეტი ინფორმირება და განმარტებები
სჭირდება, თუ როგორ მიუდგეს პრობლემას “.
გვანცასგან განსხვავებით, საკუთარი ნაწარმოებების
დაცვაზე მეტი ინფორმაცია და პროფესიული პრაქტიკა
აქვს მერაბ სანოძეს, რომელიც ,,სანო სტუდიოს’’
დამფუძნებელია.
10
,,ჩვენი სტუდია ბაზარზე 1999 წლიდანაა. როდესაც
ქვეყანაში შემოვედით, საავტორო უფლებები არ
არსებობდა. ბოლო რამდენიმე წელია, ეს ყველაფერი
შეიცვალა. მუსიკის განხრით საქართველოში, შემიძლია
თავისუფლად ვთქვა, რომ საავტორო უფლებები ხშირ
შემთხვევაში, დაცულია’’.
მუსიკოსი კანონმდებლობასაც კარგად იცნობს და
საავტორო უფლებების რიგ ნიუანსებზე საუბრობს.
,,კანონში წერია, რომ ხარ თუ არა საავტორო
უფლებების საზოგადოების წევრი, ამას მნიშვნელობა
არ აქვს. მონიტორინგის ჯგუფს აქვს ხელშეკრულება
ყველა ტელევიზიასთან, რადიოსთან, რესტორანთან
და ა.შ. საავტორო უფლებების დაცვის საზოგადოება
ვალდებულია მოიძიოს ავტორი, მისი ანგარიში
გახსნას და დააგროვოს მისი კუთვნილი თანხა.
მომავალში პრობლემა სრულად რომ აღმოიფხვრას,
მე პირადად, ძალიან დიდ საცერს ავიღებდი
და ყველას თავის ზომა გასასვლელს მივცემდი.
ცვლილებას აუცილებლად მუსიკოსების გაფილტვრით
დავიწყებდი. დღევანდელი შოუ-ბიზნესიდან მხოლოდ
2%-ს დავტოვებდი, რომლებიც სხვის ნაწარმოებს არ
იპარავენ. არც ერთ მუსიკოსს არ მივცემდი იმის ნებას,
რომ შემკვეთს თვითონ გაესაუბროს. ამისთვის კომპანია
დაუდებდა ხელშეკრულებას, რისი შესაძლებლობაც
საქართველოში არსებობს’’.
საავტორო უფლებების დაცვის გაძლიერებასა
და სპეციალური მექანიზმების შექმნაზე, მსოფლიო
ხელოვანთა გაერთიანებები აქტიურად მუშაობენ.
თუმცა, როგორც რესპონდენტების საუბრიდან
გამოჩნდა, საკუთარი ინტელექტუალური
საკუთრების უკეთ დაცვას, პროფესიაში გარკვეული
გამოცდილებისა და ცოდნის დაგროვება სჭირდება.
ფოტოების წყარო : google.com
ავტორი : ლიკა მჭედლიშვილი
პრობლემები

მხატვრების პროტესტი

მხატვრები კულტურის სამინისტროს რეგულაციას აპროტესტებენ, რაც

მათი განმარტებით, ნახატის საზღვარგარეთ გაყიდვის, ან გასხვისების
წესის ცვლილებას გულისხმობს. საკითხს შესაბამისი უწყება 21 დღის
ვადაში განიხილავს, პროცედურები კი, დროში იწელება და ხელოვანთა
თქმით, გაყიდვის პროცედურები ფერხდება. ისინი ამბობენ, რომ ამ
საკითხზე კულტურის წარმომადგენლების მხრიდან მათთან დიალოგი
არ გამართულა.

,,ჩემდა საუბედუროდ, ვმუშაობ ძირითადად

ემიგრანტებზე და ტურისტებზე, შესაბამისად, ამ
რეგულაციამ, დამტოვა ერთადერთი შემოსავლის
გარეშე, იმის მაგივრად, რომ პანდემიის
პირობებში უფრო გაადვილებულიყო უცხოეთში
ნამუშევრების გაყიდვა, რეგულაციის მიხედვით,
ფაქტობრივად, ვეღარ გავყიდით მათ“ - ამბობს
მხატვარი დავით ბაძაღუა.
მამუკა ცუცქირიძე, რომლის ძირითადი
შემოსავალი ნახატების გაყიდვაა, განმარტავს,
რომ ხელოვანები ევროპულ, აზიურ თუ ამერიკის
,,არტ ბაზრის’’ სივრცეებს მთლიანად მოწყდებიან.
,,ეს ნიშნავს გამოფენებში, კონკურსებში,
,,არტ სიმპოზიუმებზე’’ და ფესტივალებზე,
გალერეებთან, კოლექციონერებთან სხვადასხვა
სახით პრობლემებს, პროექტების ჩაშლას,
ნამუშევრების საზღვარგარეთ გაყიდვის
ნულამდე დაყვანას. მე ვფიქრობ, მხატვართა
პროტესტის შემდეგ, 21 დღეს შეამცირებენ…
შემდეგ დააწესებენ სხვადასხვა გადასახადებს
მოსაკრებელზე, როგორც იუსტიციის სახლშია
- დაჩქარებულ ვადაზე 2 დღეში 200 ლარი, 1
დღეში მეტი და ასე...“. დავით ბაძაღუა
ჩვენ საქართველოს კულტურის, სპორტისა და
ახალგაზრდობის სამინისტროს დავუკავშირდით. 20 დღიანია და ყველა პირი, რომელიც შესაბამის
მათი განცხადებით, ,,ნამუშევრების ქვეყნიდან დოკუმენტაციას წარმოადგენს, დაუბრკოლებლად
გადატანის ნებართვებთან დაკავშირებით იღებს ნამუშევრის ქვეყნიდან გატანის უფლებას.
გავრცელებული ინფორმაცია სიმართლეს სამინისტროს პასუხის შემდეგ ჩნდება კითხვა, თუ
არ შეესაბამება და საზოგადოების შეცდომაში რეგულაციები აქამდეც არსებობდა და ამ დრომდე
შეყვანას ისახავს მიზნად. ნახატების ქვეყნიდან არაფერი შეცვლილა, როგორ ახერხებდნენ
გატანის ნებართვის გაცემისთვის განსაზღვრული მხატვრები ნახატების საზღვარგარეთ გაყიდვას
20 დღიანი ვადა კი, 2015 წლიდან მოქმედებს. და სად იყო ამ დროს კულტურის სამინისტროს
მათივე განმარტებით, ეს ვადა არა 21, არამედ კონტროლის მექანიზმი...

ფოტოების წყარო : google.com

ავტორი : მარი ქარდავა

11
ფოტოგრაფია

სამყარო, რომელშიც
ყოველთვის ერთი შანსი გაქვს

ფარული გამოსახულებების ვიზუალიზაციას ადამიანი ჯერ კიდევ

მე-19 საუკუნეში დაეუფლა და ფოტოს გადაღების გზებიც უფრო და უფრო
დახვეწა. თუმცა, ვინ იფიქრებდა, რომ ადამიანები კარგად დავიწყებულ
ძველს მიუბრუნდებოდნენ და სრულყოფილი კადრის გადაღებაში თავსაც
შეიზღუდავდნენ. მოლოდინი, იმისა, თუ როგორი გამოვიდა შენს მიერ
გაყინული წამი, ფირის ფოტოგრაფიას მთავარ ხიბლს სძენს.

“რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, ყველაზე თანამედროვე
და ძვირადღირებულ ფოტო ტექნიკასაც არ გააჩნია
ის თვისება თუ ძალა, რაც ფირს და ფირის აპარატს.
ნებისმიერი კადრი, რომელსაც ფირით იღებ, რატომღაც,
ბევრად ცოცხალია, თითოეულ მათგანში მეტი ემოცია
და ენერგია დევს, ვიდრე თანამედროვე ციფრული
ტექნიკით გადაღებულ სურათში.” - ამბობს ზაქარია
გაბაშვილი, რომელიც უკვე რამდენიმე წელია ფირის
ფოტოგრაფიითაა დაინტერესებული.
როგორც თავად ყვება, ფოტოგრაფიით ბავშვობაში
დაინტერესდა, შემდეგ რატომღაც საყვარელი ჰობი
მიივიწყა და მხოლოდ რამდენიმე წლის წინ, შემთხვევით
აღმოაჩინა ,,ფეისბუქის’’ ფირის ფოტოგრაფიის
ვირტუალური სივრცე, სადაც ასობით ადამიანი საკუთარ
შემოქმედებას უზიარებს ერთმანეთს. სწორედ ეს გახდა
ზაქარიას ინსპირაცია, კვლავ დაბრუნებოდა ბავშვობის
საქმიანობას.
“ფირის აპარატი არ გაძლევს საშუალებას
გადაღებისთანავე შეამოწმო შედეგი და ნახო რა გადაიღე.
გამოასწორო შეცდომა, ან კომპოზიცია შეცვალო და
ა.შ. სანამ შეძლებ შედეგის ნახვას, გიწევს გამჟღავნება,
ლოდინი, რაც ერთიორად საინტერესოს ხდის პროცესს
და ცვლის დამოკიდებულებას. ცდილობ, თითოეული
კადრი დააფასო. ამას იმიტომ ვუსვამ ხაზს, რომ სანამ
ფირს დავუბრუნდებოდი, ციფრული აპარატით ვიღებდი
და მსგავს რაღაცებს დიდად არ ვაკვირდებოდი”.
მოსწონს ქუჩის ფოტოგრაფია, უცხო ადამიანების
გადაღება და იმ ენერგიის გადმოცემა, რომელიც ფოტოს
გადაღების მომენტში მის ირგვლივ ტრიალებს. თუ მის
ობიექტივში ძველი არქიტექტურული ნაგებობები ხვდება,
ცდილობს შენობის ისტორია გადმოსცეს, ხოლო როცა
ადამიანებს აღბეჭდავს ფირზე, მათი ემოციების უკეთ
გადმოცემაზეა ორიენტირებული.
“პატარაობიდან მიყვარდა ძველი ალბომების
ფურცვლა. საოცარი ენერგიითა და ენთუზიაზმით
ვივსებოდი, როცა ამას ვაკეთებდი. თითქოს გაყინული
მომენტების ნარატივს ვიჭერდი”- ამბობს გიორგი გოგავა.
პირველი ფოტო ბავშვობაში, იმ კამერით გადაიღო,
რომლითაც დედამ მისი ბაღის ზეიმების მოგონებები
შემოინახა. როგორც თავად ყვება, ადამიანის უპირველესი
ამოცანაა დატოვოს კვალი.

12
ფოტოგრაფია
ფოტოგრაფია კი მისთვის ამ კვალის დატოვების
საუკეთესო გზა აღმოჩნდა. “მთელი ცხოვრებაა
ვცდილობ ეს ფოკუსირებული კადრები ხელახლა
აღმოვაჩინო, გადავიღო, მასში დავსახლდე და სულის
ნავსაყუდლად ვაქციო. ძველი ნივთები ყოველთვის
მიყვარდა. ისინი მათივე ყოფილი პატრონების
დაუფარავ ემოციებს ინახავენ. შემდეგ კი შენც უნებლიედ,
ამ ნივთების საოცარი ინტიმურობის ნაწილი ხდები”-
ამბობს გიორგი. ფირით კადრების აღბეჭდვას რეტრო
მანქანით სეირონაბს ადარებს. პროცესი სასიამოვნოა,
ავტორი : სოფიო ხეცურიანი
ფოტოების წყარო : გიორგი გოგავა
ამავდროულად კი გაიძულებს, მუდმივად “ტონუსში” იყო.
“ფირის ფოტოგრაფია სტრუქტურირებული ორგანიზმია,
რომლის ბატონ-პატრონნი თუ განმკარგველნი ჩვენ
ვართ, ობიექტი და არა სუბიექტი…” .
ამჟამად საქართველოში ფირის ფოტოგრაფია
ძალიან პოპულარულია. ამაზე, ფირის ფოტოგრაფიის
,,ფეისბუქ’’ ჯგუფის 6000-მდე წევრიც მეტყველებს.
როგორც ჩანს, სიძველეები, რომლებიც წარსულით უნდა
მივიწყებულიყო, თანამედროვე რეალობაშიც პოვებს
გზას და კვლავ ტოვებს საკუთარ წარუშლელ კვალს.
13
ფოტოგრაფია

აღმოაჩინე შენი კუთხე

საქართველოში უამრავი ეს შიში გაქრა და ვიზიტორები
ადგილი და კულტურული გააქტიურდნენ. რაც შეეხება
მემკვიდრეობის ძეგლი არსებობს, დრისის ციხეს, ეს ნამდვილი
რომლის შესახებ მოსახლეობას აღმოჩენა იყო, უამრავი ადამიანი
ინფორმაცია არ აქვს, ან მათი ჩამოვიდა’’.
ნაწილი მივიწყებულია. ასეთი ჯგუფი კულტურული
ადგილების პოპულარიზაცია და მემკვიდრეობის გაცოცხლებასა
მნახველთა რაოდენობის გაზრდა, და საზოგადოებაში მათ
ქვეყნის ტურისტული გარემოს გავრცელებას ემსახურება.
გასაუმჯობესებლად საკმაოდ მათი მომავლის პერსპექტივა კი
მნიშვნელოვანია. ტურების დამატებაა, რომელსაც
სწორედ ასეთ მივიწყებულ ჯგუფის წევრები ისედაც ითხოვენ.
ადგილებს სტუმრობს ჩემი მათი თქმით, ამის სურვილი
სტატიის მთავარი გმირი, დიდია, თუმცა მცირეა- სახსრები.
რომელიც საკუთარი სახსრებით „ნამდვილად გვსურს
დადის ადგილებში, რომელიც მისი საყვარელი საქმიანობა გავა­
მშობლიური კუთხის ნაწილია და გრძელოთ და ტურებიც დავგე­
საზოგადოების დაინტერესებას გმოთ, ამაზე კარგი ალბათ
მრავალფეროვანი ფოტო­ არაფერი იქნება, მაგრამ საქმე
სურათებით ცდილობს. ფინანსებამდე მიდის.ბევრჯერ
ამ ინტერესის გაზრდისთვის მივმართეთ კონკრეტული კუ­თხის
ვალერი ზანგურმა და მისმა ადგილობრივ თვითმა­რთველობას
მეგობრებმა, რომლებიც პრო­ თხოვნით, რომ დაგხმარებოდა. ეს
ფესიონალი ფოტოგრაფები არა მხოლოდ ჩვენთვის, არამედ
არიან, შიდა ქართლის კუთხეში მათთვისაც მნიშვნელოვანი
მივიწყებული ადგილების და­ იქნებოდა, მაგრამ პასუხი
თვა­ლიერება და მათი ფო­ არ მიგვიღია, რაც ამ საქმის
ტო­­ებზე აღბეჭდვა დაიწყეს. ხელისშემშლელი ფაქტორია“.
თავდაპირველად, ისინი ამ ჯგუფში უამრავი
ყველაფერს საკუთარი სოციალურ ადამიანია გაწევრიანებული,
ქსელში აქვეყნებდნენ და მათი გამოხმაურება კი,
მოწონებასაც იმსახურებდნენ. ადმინისტრატორებისთვის ყო­
სწორედ ამ ინტერესის გამო, ველ­თვის მნიშვნელოვანია.
საკუთარი ჯგუფის შექმნა „აქ იმდენად საინტერესო და
გადაწყვიტეს. მნიშვნელოვანი ადგილების
„ჯგუფის შექმნის იდეა 2019 წელს შესახებ იდება ინფორმაცია, რომ
გაჩნდა, როდესაც გადავწყვიტეთ, მე პირადად, ამ ყველაფრის ჩემი
ჩვენი ჰობი ფოტოების გადა­ თვალით ნახვა მსურს. უამრავი
ღება და მივიწყებული ადგი­ ადგილი ყოფილა, რომელიც ამ
ლების აღმოჩენა, სხვა ჯგუფამდე არც ვიცოდი. ახლა
ადამიანებისთვისაც გაგვე­ ფოტოებით მოყოლილ ისტორიებს
ზიარებინა. გვეთქვა მათთვის, ვხედავ და ვხვდები, რამდენად
რომ არსებობს ეს უძველესი დიდ საქმეს აკეთებენ ჯგუფის
ისტორიული და კულტურული ორგანიზატორები,“ - ამბობს
ძეგლები, რომლის ნახვა მათ ჯგუფის წევრი ანა ბოგველი.
მარტივად შეუძლიათ. ინტერესი ამ გაერთიანების მნიშვნე­
პირველი პოსტებიდანაც ლობაზე საუბრობს ნიკა
უკვე იგრძნობოდა და უმეტეს ნადირაშვილიც. მისი თქმით, აქ
შემთხვევაში, მოსახლეობის გამოქვეყნებული ადგილებიდან
გაოცებას იწვევდა. ისინი ვერც თუ კულტურული ძეგლებიდან,
წარმოიდგენდნენ, აღნიშნული ნაწილზე ინფორმაცია ჰქონდა,
ადგილები დასახლებული დიდ ნაწილზე კი არაფერი იცოდა.
პუნქტებიდან ასე ახლოს თუ „ჯგუფში არსებული პოსტები
იყო...“ - ამბობს ვალერი ზანგური. ნამდვილად ინფორმაციულია.
სოციალურ ქსელში რაც არ მომწონს არის ის,
განთავსებულმა ფოტოებმა, რომ ადგილობრივი მერია არ
რომელსაც ჯგუფის ადმინი­ ინტერესდება ამდენი ადამიანის
სტრატორები იღებდნენ, ინტე­ ჩართულობაზე და არ აკეთებს იმ
რესი მთელი საქართველოს ელემენტარულს, რომლისგანაც
ფოტოების წყარო : facebook.com მასშტაბით გამოიწვია. სარგებელი მათაც ექნებათ’’.
ავტორი : ლიკა მჭედლიშვილი „ყველაზე დიდი გამოხმაურება სოციალურ ქსელში
სხვილოსა და დრისის ციხეს ჯგუფი დიდი მოწონებით
მოჰყვა. გამომდინარე იქიდან, სარგებლობს, ამას სხვადასხვა
რომ სხვილოს ციხე საოკუპაციო კუთხის წარმომადგენლების
ხაზთან ახლოს მდეობარეობს, მისი დაინტერესებაც ადასტურებს.
მიმდებარე ტერიტორია საფრთხის ჯგუფის განვითარებისთვის ახლა
შემცველად ითვლებოდა. ჩვენი მთავარი მეტი მხარდაჭერაა,
იქ მისვლისა და ფოტოების რომელსაც დამფუძნებლები
გადაღების შემდგომ, თითქოს კვლავ ელოდებიან.

14
მუსიკა
ვინილომაგია, ანუ
მუსიკალური მაგიით
გაერთიანებული ინტერესები
სხვადასხვა პროფესიის მქონე შუა ხნისა თუ ხანში
შესული მამაკაცები განსხვავებული ისტორიებით,
მოგონებებით, ინტერესებითა და გემოვნებით,
ცხოვრების გარკვეულ ეტაპზე ერთმანეთს
პოულობენ და მაგიური მუსიკის ვინილის მეშვეობით
მოსასმენად, მიწის ქვეშ არსებულ სივრცეში
იკრიბებიან. როგორი იქნება თქვენი რეაქცია, თუკი
გეტყვით, რომ ეს არა ფილმის სიუჟეტი, არამედ
რეალური ისტორიაა?
ყოველკვირეული შეკრების შესახებ იდეა დაახლოებით
სამი წლის წინ გაჩნდა. ინფორმაცია თავდაპირველად,
საერთო მეგობრების, შემდეგ კი ,,ფეისბუქ’’ ჯგუფის
მეშვეობით გავრცელდა, რომლის მიზანიც ჯგუფის
წევრების დაახლოება, ინფორმაციის გაცვლა, ვინილების
მოძიება და ყიდვა-გაყიდვაა. შედეგად, ათობით
სხვადასხვა პროფესიის მქონე მელომანი გაერთიანდა,
რომლებიც ისეთი მუსიკოსებისა და მუსიკალური ჯგუფების
ალბომებს ეზიარებიან, როგორებიცაა ,,Frank Zappa’’,
,,The Doors’’ , ,,Black Sabath’’ და ა.შ. შეხვედრებზე
არა მხოლოდ მუსიკის მოსმენა, არამედ განხილვა,
მოსაზრებების გაცვლა და კრიტიკა მიმდინარეობს.
და მაინც, რატომ ვინილი?
პირველად იყო ვინილი.
შემდეგ რადიო, მუსიკალური ცენტრები, თანამედროვე
ტექნოლოგიების მეშვეობით კი, მუსიკის მოსმენა
სმარტფონების გამოყენებით, ნებისმიერ ადგილსა და
სიტუაციაში შეგვიძლია.
,,თანამედროვე სამყაროში მუსიკის უმეტესი ნაწილი
ციფრულ ფორმატშია. ინტერნეტმა და ციფრულმა
სივრცემ არა მხოლოდ მუსიკის მოსმენის საშუალება
შეცვალა, არამედ თავად ჩვენ მიერ მოსმენილი მუსიკაც,
რადგან ბევრი თანხმდება, რომ ვინილით გაჟღერებულ
მუსიკას გაცილებით ცოცხალი ეფექტი აქვს და ის რეალურ
კონცერტზე დასწრების ასოციაციას გვიტოვებს. ამიტომაც,
მართალია 90-იანი წლებიდან ვინილის მოხმარება
მკვეთრად შემცირდა, მაგრამ 2010 წლიდან მისი
პოპულარობა ისევ გაიზარდა და მისი გაყიდვები მთელი
მსოფლიოს მასშტაბით იმატებს. ამა თუ იმ მუსიკოსმა
თავისი ალბომი სწორედ ისე ჩაიფიქრა, როგორც
ვინილზე ჟღერს.“ - ამბობს გოგა ქართველიშვილი,
ვინილომანების კლუბის წევრი. კლუბში გაერთიანებული
ვინილომანების რიცხვში შედის თემურ ტონიაც, რომელიც
წიგნის „ვინილომაგია, ვინილომანიის“ ავტორია.
,,წიგნი ვინილომანების ერთგვარ „ბიბლიას“
წარმოადგენს, რადგანაც ის ბებერი ვინილის ამბებს
მოგვითხრობს. მასში განხილულია, თუ როგორ იქცა
ვინილების შეგროვება ასიათასობით მელომანისა და
კოლექციონერისთვის საყვარელ საქმედ. საუბარია
კულტურულოგიურ საკითხებზე და ე.წ. ხმის მატარებლებს
შორის არსებულ განსხვავებებზეც, თუმცა რაც ყველაზე
მეტად აღსანიშნავია, წიგნი არის არა მხოლოდ ვინილზე,
არამედ იმ მელომანებზე და კოლექციონერებზე,
რომლებიც ვინილით ცოცხლობდნენ’’.
ვინილის მოყვარულთა შორის არის პროფესიით
ზოოლოგი, თამაზ გოშაძე, რომელიც ვინილის
ფირფიტების კოლექციონერია. მისი ფირფიტასთან
ურთიერთობა ბავშვობიდან დაიწყო. როგორც თავად
ჰყვება, მამას მანქანაში ფირსაკრავი ჰქონდა, რომელიც
ახლაც აქვს შენახული. პირველი ვინილი ბიტლების “rub-
ber soul” იყო, რომელიც 1966 წელს სოჩაში შეიძინა.
„ოჯახის წევრებთან ერთად საყიდლებზე ვიყავი. უცებ
ბიტლების ფირფიტა დავინახე და ფასი ვიკითხე.
მიპასუხეს, რომ 40 მანეთი ღირდა. მივხვდი, რომ მთელ
ბაზარში სხვა არაფერი მინდოდა, გარდა ამ ფირფიტისა.
დედას ჩემთვის ჯინსების შეძენა გადავაფიქრებინე და
ჩემი პირველი ფირფიტა შევიძინე“ - ჰყვება თამაზ გოშაძე,
რომელიც დღეს 15 000-მდე ფირფიტის მფლობელია.
გარდა ამ ადამიანებისა, ვინილომანების კლუბი
აერთიანებს მხატვრებს, მშენებლებს, კინორეჟისორებსა
და სხვა მრავალი პროფესიისა და ინტერესის მქონე
ადამიანს. თითოეული მათგანის ინტერესები და
ცხოვრების წესი ერთმანეთისგან მკვეთრად განსხვავდება,
თუმცა მათ აერთიანებთ ერთი რამ - მუსიკის მაგია.
მათი აზრით, მუსიკა ყველას ეკუთვნის ისევე, როგორც
სიყვარული, სიცოცხლე და თუნდაც სიკვდილი.
ფოტოების წყარო : google.com
ავტორი : ლიზა ჩიმაკაძე
15
მუსიკა
,,დამეწიე მე ვარ ქარი”
1970-იანი წლები ამერიკის შეერთებული შტატების
ისტორიაში არც თუ ისე სახარბიელო აღმოჩნდა.
უოტერგეიტის სკანდალი, პრეზიდენტ ნიქსონის
გადადგომა, აშშ-ს პირველი მარცხი - ვიეტნამის დაცემა
და მწვავე სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემები
მაშინდელი ამერიკის შავ ლაქად იქცა. ეს უკანსაკნელი
კი, განსაკუთრებით მძიმედ ნიუ-იორკის რაიონზე,
ბრონქსზე აისახა. თუმცა სოციალურ პრობლემებს
ბრონქსში ახალი მიმდინარეობის დაბადებისთვის ხელი
არ შეუშლია და ადრეულ 70-იან წლებში ბრონქსში,
აფრო-ამერიკელებიდან გაჩნდა ახალი სუბკულტურა
- ჰიპ-ჰოპი, რომლის განვითარებაში დიდი წვლილი
ნიუ-იორკში, იამაიკიდან და კარიბის სხვადასხვა
16
კუნძულებიდან ჩამოსულმა ემიგრანტებმა შეიტანეს.
ნიუ-იორკელმა ახალგაზრდებმა მუსიკა ქუჩაში
გაიტანეს და უბნის წვეულებების მოწყობა დაიწყეს.
გაჩნდა ჰიპ-ჰოპ კულტურის ოთხი ძირითადი ელემენტი:
ემსიინგი, იგივე რეპი; დიჯეინგი და ბით-მეიქინგი;
ბი-ბოინგი, იგივე ბრეიქის ცეკვა და გრაფიტი. ამ
ელემენტებში პოეზიის, მუსიკის, ცეკვისა და სახვითი
ხელოვნების ალტერნატიული ფორმების ნაზავი, ნიუ-
იორკელი ღარიბი ფენის კულტურულ ცხოვრებას
გვიყვებოდა.
მუსიკა

ნიუ-იორკში ძველი ფირსაკრავებიდან

აღმოცენებულმა ჰიპ-ჰოპ მიმდინარეობამ, რომელიც
მუსიკალური მიმდინარეობით არ კმაყოფილდება და
სუბკულტურადაც გვევლინება, საქართველოშიც გაიდგა
ფესვები და დღეს უკვე არაერთი ქართველი ჰიპ-ჰოპ
არტისტი ცდილობს საკუთარი, ქართული გზა იპოვოს
აფრო-ამერიკელების მიერ აღმოჩენილ დინამიკურ
მიმდინარეობაში.
“მუსიკის დახმარებით სიტუაციას ქმნი, თითქოს მასზე
გადაგაქვს შენი მთელი ემოცია და ფიქრები. ფიქრობ,
როგორი დინამიკა შეუქმნა მსმენელს და როგორ
შეხვიდე მათთან კონტაქტში. ძალიან უცნაურია. თითქოს
ამ დროს ერთი მთლიანობა ვხდებით.” - ამბობს
ქართველი ჰიპ-ჰოპ არტისტი სანდრო ფოფხაძე, იგივე
,,DRO”. როგორც სანდრო აღნიშნავს, ,,მეტალ ბენდში’’
სიმღერაზე ოცნებობდა, თუმცა მისი, როგორც მუსიკოსის
დაბადება ჰიპ-ჰოპ მიმდინარეობაში მოხდა.
,,DRO”-ს, როგორც მუსიკოსის ისტორია 2015 წლიდან
იწყება, როდესაც მეგობართან, ბაჩო კაცაძესთან
ერთად ჯგუფი ,,Mangiphera’’ ჩამოაყალიბა და პირველი
სიმღერა “სუფთა სიმძიმე” ჩაწერა. რაც შეეხება მის
უახლეს ალბომს, რომელზეც მუსიკოს ალექსანდრე
კორძაიასთან, იგივე ,,Kordz-თან’’ ერთად მუშაობდა,
მსმენელისთვის ცნობილი 2021 წლის 5 თებერვალს
გახდა. სადებიუტო ალბომი სახელად “Shish Kebab
Requiem” 6 კომპოზიციისგან შედგება და დახლოებით
20 წუთის განმავლობაში ,,Kordz & Dro”-ს შექმნილ
მუსიკალურ სამყაროში გვამოგზაურებს.
“დრამატურგიას ჩემთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა
აქვს. მიუხედავად იმისა, რომ ალბომში სულ 6
სიმღერაა, ბევრს ვმუშაობდით იმაზე, თუ რა განლაგებით
ყოფილიყო მასში სიმღერები”. მისი თქმით, ახალ
,,ტრეკზე’’ მუშაობისას ყველაზე მეტად ერთიდაიმავე
,,Beat-ის’’ დიდი ხნის განმავლობაში მოსმენა ეხმარება.
“Beat გელაპარაკება, ამიტომ როდესაც მუსიკას ვუსმენ,
ვხვდები, რაზე შეიძლება იყოს ტექსტი”.
მისთვის მუსიკის შექმნა ისტორიის შექმნასთან
ასოცირდება. ამბობს, რომ შეიძლება სიმღერაში იყოს,
რაღაც არალოგიკური, მაგრამ აღძრავდეს ემოციას,
რაც მისთვის, როგორც ჰიპ-ჰოპ არტისტისთვის ძალიან
მნიშვნელოვანია.
როგორც თავად ამბობს, მისი ინსპირაცია არა მხოლოდ
მუსიკა, არამედ მისი მსმენელიცაა. “ხშირად ვხვდები
თინეიჯერ ბიჭებსა და გოგოებს, რომლებიც მეუბნებიან,
რომ მისმენენ და მოსწონთ ჩემი შემოქმედება. ხშირად
მიგზავნიან თავიანთ შექმნილ ,,ტრეკებს’’ და აზრს
მეკითხებიან” .
მისი თქმით, ის ფაქტი, რომ მისი შემოქმედება შეიძლება
სხვებისთვის ინსპირაცია იყოს, მოტივაციას მატებს.
გეგმავს ახალ კოლაბორაციებს. უფრო გრძელვადიან
მიზნად კი, უცხოეთში წასვლასა და კინოს ხმის დიზაინზე
სწავლას ისახავს.
“ნებისმიერ კრეატიულ დარგში ვთვლი, რომ მთავარი
არის დაწყება. მერე უკვე ტვინი სხვანაირად იწყებს
მუშაობას და ფიქრობ, როგორ გააგრძელო, რა იქნება
უკეთესი და პირიქით, უარესი”. ფოტოების წყარო : სანდრო ფოფხაძე
ავტორი : სოფიო ხეცურიანი

17
ხელნაკეთი

ვეფხისტყაოსანი ბანქოზე

დიზაინერმა გვანცა ჩიჯავაძემ მე-12 საუკუნეში შექმნილი ‘’ვეფხისტყაოსნის’’

პერსონაჟები ბანქოში გრაფიკულად გააცოცხლა, ილუსტრაციებზე
დატანილი ოქროსფერი ხაზები ერთმანეთში ჰარმონიულად გადაიყვანა და
გამორჩეული ორნამენტები შექმნა.

ის 3 წლის განმავლობაში მუშაობდა თანხა, რაც შეიძლება ასეთ ბანქოს ჰქონდეს.

ვეფხისტყაოსნის ბანქოზე. როგორც თავად რაც შეეხება სამომავლო გეგმებს, გრაფიკოსი
ამბობს, ბანქო საკმაოდ რთული შესაქმნელია, მას ვეფხისტყაოსნის ილუსტრაციების გადატანას, სხვა
კი სირთულეები უყვარს და ამიტომაც გადაწყვიტა, ნივთებზეც აპირებს.
ასეთ უნიკალურ და განსხვავებულ პროდუქტზე
ემუშავა.
“ურთულესი 3 წელი გამოვიარე. იმდენად
გამიძნელდა იმის წარმოდგენა, თუ როგორი
შეიძლებოდა ყოფილიყვნენ პერსონაჟები, რომ
მუშაობის პროცესში გამუდმებით ვეფხისტყაოსნის
აუდიო ვერსიას ვუსმენდი. რითმებს, რომლებსაც
ბავშვობაში მამა ძილის წინ მიკითხავდა… ისინი
ახლა მხოლოდ რითმები აღარ იყო და მათი
შინაარსი მესმოდა,” - ამბობს დიზაინერი.
მუყაოს ქაღალდისთვის შექმნილი პირველი
პერსონაჟი, რა თქმა უნდა, ტარიელი იყო. გვანცამ
მისი უამრავი ვერსია შექმნა, მცდელობა კი მანამ არ
დაასრულა, სანამ არ მიხვდა, რომ ეს პერსონაჟი
მის მიერ დანახულ ტარიელს შეესაბამებოდა. რაც
შეეხება ბანქოს, დიზაინერი თვლის, რომ ცხოვრება
თამაშია და ამ თამაშს არაფერი გამოხატავს მასზე
უკეთესად.
‘’ამ პროექტით ვეცადე, შემეხსენებინა ჩემი
თავისთვის, რომ ამ თამაშის მიღმა არსებობს
რაღაც ისეთი, რასაც შეუძლია დროის გაჩერება.
არსებობენ ადამიანები, რომლებიც წარსულიდან
გვასწავლიან, როგორ ვიცხოვროთ დღეს. ის
12 ილუსტრაცია, რომელიც შევქმენი, საოცრად
საინტერესო გასაკეთებელი იყო, ხშირად
ვუბრუნდებოდი თითოეულს, ვასწორებდი.
მინდოდა პოემის ღირსეული პერსონაჟები
შემექმნა’’.
აღნიშნული ბანქოს ქალი პერსონაჟები - ნესტან-
დარეჯანი, თინათინი, ასმათი და დავარი არიან.
ავტორს ფატმან-ხათუნის შექმნაც სურდა, მაგრამ
ასმათი და მისი მზრუნველი ხასიათი, სამუშაოდ
მისთვის უფრო საინტერესო აღმოჩნდა. რაც
შეეხება ვეფხვს, ის ნესტან-დარეჯანთან გააიგივა.
გვანცამ საკუთარი წარმოსახვით შექმნილი
ბანქო დასაბეჭდად ჩინეთში გაგზავნა. 300 ცალი
გასაყიდად უკვე მზად აქვს. მისი ფასი 150 ლარია
და ავტორის თქმით, ეს არის ყველაზე ოპტიმალური

ფოტოების წყარო : google.com

ავტორი : გვანცა ნოზაძე

18
ხელნაკეთი

მინამდნარი კულტურა

ადამიანის შესაძლებლობებს საზღვარი

რომ არ აქვს, ეს უდავო ფაქტია. არაერთი
ხელოვანი გვინახავს, რომელმაც თავისი
საქმიანობით მსოფლიო შეცვალა და
ახალი სტანდარტები შექმნა. ეთერ
თედიაშვილი სწორედ ისეთი ხელოვანია,
რომელმაც საქართველოში ახალი -
მინამდნარი კულტურა შემოიტანა.

მისი ნამუშევრები მინისგან მზადდება და თითოეული საწარმო გახსნას და რაც შეიძლება მეტ ადამიანს
მათგანი ხელოვნების ნამდვილი ნიმუშია. პროფესიით შეასწავლოს მინამდნარი კულტურა.
ფილოლოგი, თვითნასწავლი მხატვარია. ის არის შუშის ვიდრე თავის ოცნებას აისრულებს, მანამდე
”ვეფხისტყაოსნის” ავტორი, რომლის დამზადებასაც 1 გამოფენა-გაყიდვის გამართვას აპირებს. მისი
თვე მოანდომა. ნამუშევრების შეძენა როგორც ვირტუალურად, ისე
‘’ეს შეიძლება კედელზეც კარგად აღიქვათ და მის სახელოსნოშიც არის შესაძლებელი.
შეიძლება სინათლეზე, ანუ ფანჯარაშიც, ვიტრაჟებად.
ორმხრივი განათება ხდება, ორმხრივი ეფექტი
აქვს. ორივე მხრიდან იკითხება. ჩემი შექმნილი
ნამუშევრებიდან ალბათ ეს ყველაზე რთული იყო
გასაკეთებლად. ხატვა ბავშვობიდან დავიწყე, თუმცა
აკადემიაში ჩაბარების ყოველთვის მეშინოდა.
ძირითადად, პორტრეტებს ვხატავდი, ხოლო რაც
შეეხება მინას, ინტერესი 1997 წლიდან გამიჩნდა,
მაშინ როდესაც გერმანიაში წავედი. იქ აღმოვჩნდი
მინის საწარმოში და სწორედ მაშინ მივხვდი, რომ
ეს იყო ის სამყარო, რომელშიც მინდოდა ცხოვრება
გამეგრძელებინა’’.
თავდაპირველად, მინაზე სასურველ თემას ხატავს,
ამის შემდეგ კი - ღუმელში დებს და თავისსავე
გაკეთებულ ყალიბზე ათავსებს, რისი საშუალებითაც
მასალა შესაბამის ფორმას იღებს. მინის გამოდნობას
800 გრადუსი ცელსიუსი და 1 დღე სჭირდება. როგორც
მხატვარი ამბობს, მასალის გატეხვისა და გაფუჭების
საშიშროება ყოველთვისაა.
იგი მინით მუსიკალურ ინსტრუმენტებსაც ამზადებს.
‘’თავდაპირველად მუსიკა და ფილოლოგია
შევისწავლე და სწორედ ამიტომ, ხშირად ვაკეთებ
მინით მუსიკალურ ინსტრუმენტებსაც. თითოეული
მათგანი მინიმუმ 800 ევროდან იწყება, თუმცა არის
უფრო ხელმისაწვდომ ფასებშიც. დამოკიდებულია,
მინის ზომასა და ფორმაზე. როცა რაღაცას ვაკეთებ,
დროის შეგრძნება მეკარგება ხოლმე და ყოველთვის
მეჩქარება შედეგის ნახვა, მოთმინების უნარი საერთოდ
არ მაქვს. ყოფილა ისეთი შემთხვევაც, როდესაც ფოტოების წყარო : facebook.com
შედეგის ნახვის შემდეგ მინანია რომ ვიჩქარე‘’.
ავტორი : გვანცა ნოზაძე
სამომავლოდ გეგმავს, რომ თბილისში მინის
19
ხელნაკეთი
ახალგაზრდა დამწყები
დიზაინერი- ნიკოლოზ ბრეგაძე
ქართული ხელნაკეთი სათვალეების კომპანიის
NKOLO BREGA-ს პროდუქცია საქართველოს გარდა
ევროპის ქვეყნებსა და აშშ-ში იყიდება.
როგორც ნიკოლო ამბობს, სათვალეების შექმნით
2017 წელს დაინტერესდა ,,მანამდეც ვიყავი
დაკავებული გარკვეული საქმიანობით, რომელიც
ხელოვნებას ეხებოდა, თუმცა, მოდის სფეროსთან
არანაირ კავშირში არ ყოფილა. ერთ დღესაც
მომივიდა იდეა, შემექმნა ჩემი ბრენდი, რომელიც
დააკმაყოფილებდა მოდის სტანდარტებს, ხარისხისა
და დიზაინის თვალსაზრისით.”- ამბობს დიზაინერი.
მისი პირველი პროდუქტი სათვალე იყო.
არაპროფესიონალურად დამზადებულმა პროდუქტმა
დიდი მოწონება დაიმსახურა. ,,ჩემი პირველი
სათვალე ახლოს არ იყო იმასთან რასაც ახლა
ვაკეთებ. მახსოვს, უნივერსიტეტში ნახეს ჯგუფელებმა
და ძალიან მოეწონათ. სწორედ ამან დამაფიქრა,
გავმხდარიყავი დიზაინერი”.
დასაწყისიდან დღემდე ბრენდმა დიდი ცვლილება
განიცადა. ,,თავიდან ვამუშავებდით მხოლოდ
ხის სათვალეებს, შემდეგ დავამატეთ მეტალის
სათვალეები, ხის საათები, ტყავის ჩანთების ხაზი,
რომელსაც აქვს ხის დეტალები, ყოველწლიურად
ვცდილობთ ახალი დეტალი შევმატოთ ჩვენს
ნამუშევრებს’’.
დიზაინერის თქმით, თითოეული სათვალე
ინდივიდუალური და უნიკალური ვიზუალით იქმნება.
ეკოლოგიურად სუფთა და დახვეწილი სათვალეების
ფასი საშუალოდ, 250-300 ლარამდეა. ,,ფასს რაც
შეეხება, შესაძლოა ყველასთვის ხელმისაწვდომი არ
იყოს, თუმცა ვფიქრობ, ჩვენი პროდუქტის ხარისხი
ფასზე მაღალია.”- ამბობს ნიკოლო.
მის საწარმოში 3 ადამიანია დასაქმებული- ,,
საწარმოში მე, ჩემი ძმა და ბიძაშვილი ვმუშაობთ.
ასევე, გვყავს კურიერიც, სულ რამდენიმე თვეა,
20
მისმა შექმნილმა
სათვალემ
მილიარდერი
კაილი ჯენერის
ყურადღება
მიიპყრო
რაც მაღაზია გავხსენით თბილისში და გვყავს ორი
კონსულტანტი.
სოციალურ ქსელში გასაყიდად განთავსებული
სათვალეები საქართველოს ფარგლებს გასცდა.
,,ჩვენ შევქმენით ისეთი პროდუქცია, რომელიც იყო
განსხვავებული, რამდენიმე კვირაში დაგვიკავშირდა
ჩემი პიარ მენეჯერი - თათა ქართველიშვილი,
რომელიც მოღვაწეობს ამერიკაში. მან შემომთავაზა,
რომ კონკრეტული მოდელი წაეღო ჰოლივუდში
და პიარს საკუთარ თავზე აიღებდა. მოკლედ რომ
ვთქვა, თათას დიდი დამსახურებაა ის, რომ კაილი
ჯენერმა ჩემი სათვალე მოირგო. ეს ჩვენთვის დიდი
წინგადადგმული ნაბიჯია, რადგან ძალიან დიდი
კონკურენციაა მსოფლიო მოდის სფეროში”.
იგი ამჟამად ახალ პროექტზე მუშაობს. ,,ვაწყობთ
ბრენდირებულ მანქანას, ეს იქნება ქართული
მანქანა. გამოყენებული იქნება არასტანდარტული
ნივთიერებები, ამჟამად საიდუმლოდ ვტოვებ სხვა
დეტალებს. მხოლოდ იმას ვიტყვი, რომ ეს მანქანა
თბილისის ქუჩებში ივლის და იმედია, საზოგადოებაზე
დიდ შთაბეჭდილებას მოახდენს”.
ფოტოების წყარო : facebook.com
ავტორი : მარი ქარდავა
თანამედროვე ხელოვნება

გრაფიკული ეპოქა
ყველა კუთხესა თუ სოციალურ ქსელში მიმოფანტულ გრაფიკული დიზაინის შემსწავლელი კურსების
რეკლამებს ალბათ, უკვე შეამჩნევდით. თუ ეს სიტყვები თქვენთვის არაფერს ნიშნავს გეტყვით, რომ
გრაფიკული დიზაინი ვიზუალური კომუნიკაციის პროცესია, რომელიც ტიპოგრაფიის, ფოტოგრაფიის,
იკონოგრაფიისა და ილუსტრაციის ენით მეტყველებს. უფრო მარტივად რომ ვთქვათ, გრაფიკული დიზაინი
არის ყველგან, საითაც გაიხედები: შენს მაისურზე, მობილურ ტელეფონზე, ყავის შეფუთვაზე და ა.შ.

ამ სფეროს მიმართ ინტერესი უფრო და უფრო
იზრდება, რადგან ნებისმიერი პროდუქტი თუ სერვისი
სწორ ვიზუალურ ბრენდინგს საჭიროებს. ინტერესთან
ერთად იზრდება პროფესიის მქონე კადრების
რაოდენობაც. შეიძლება ითქვას, რომ გრაფიკული
დიზაინი აწმყოს პროფესიაა.
,,Iko illustrates’’ იგივე იკო ელბაქიძე 4 წელია, რაც
გრაფიკული დიზაინერი და ილუსტრატორია.
საკუთარი თავი არაერთ პროფესიაში გამოსცადა,
თუმცა მალევე მიხვდა, რომ ფურცელზე არსებული
ჩანახატების გრაფიკულად გადმოცემის დრო იყო.
ასე დაინტერესდა ამ სფეროთი, თუმცა პროფესიის
შესასწავლად სასწავლო კურსების გავლა არ
დასჭირდა: “დღეს, როცა ინტერნეტის საშუალებით
ულევ ინფორმაციისა და საგანმანათლებლო
რესურსების კარი ღია გვაქვს, ახალი პროფესიის
შესასწავლად, ვთვლი, რომ ინგლისური ენის
ცოდნა და ცოტაოდენი მონდომებაც საკმარისია,
ამიტომაც გრაფიკული დიზაინის შესწავლა სრულიად
უსასყიდლოდ, Youtube-ზე განთავსებული ვიდეოების
მეშვეობით დავიწყე”.
როგორც ყვება, თავდაპირველად ბევრ სირთულეს
წააწყდა, რადგანაც სწავლების ეს მეთოდი
არათანმიმდევრულია, თუმცა ბევრი შრომით შედეგს
მიაღწია და დღეს საკომუნიკაციო ორგანიზაცია
“დემლაბის” გრაფიკული დიზაინერი და “Dayeasy-ის”
ერთ-ერთი დამფუძნებელია.
“Dayeasy-ის” იდეა პანდემიის დროს დაიბადა,
როდესაც სახლში გამოკეტილები კედლის ყურებაში
დიდ დროს ვატარებდით. ჰოდა ვიფიქრეთ, რომ
ინტერიერში სიახლეების შეტანით ადამიანებს
ერთფეროვან ყოველდღიურობას შევუმსუბუქებდით”.
ნამუშევრები მინიმალისტურია. ყველა მათგანი
რეალურ და ჩვენთვის კარგად ნაცნობ სცენებს
გამოხატავს. ნამუშევრის მთავარი გმირი კი, ავტორის
თქმით, თავად მნახველია. “ვცდილობთ ადამიანებამდე
ემოციები მივიტანოთ. ეს არა მხოლოდ ნამუშევრებით,
არამედ შეფუთვითა თუ მყიდველთან კომუნიკაციით
ხდება”.
“გასული წელი ყველა ჩვენგანისთვის რთული
იყო. მიუხედავად ამისა, ჩემ ხელთ არსებული
ყველა შესაძლებლობის გამოყენება ვცადე და დრო
ნაყოფიერად გამოვიყენე. ერთ-ერთი ყველაზე
სასიამოვნო შემოთავაზება ყველასათვის ცნობილი
პროექტი “დავითადან” მქონდა, რომელიც Fake
news-ებთან საბრძოლვლელად შეიქმნა. პროექტის
ფარგლებში ახალი გადაცემა “Fake destroyer”
რამდენიმე კვირის წინ დაიწყო. მე კი ისეთი ცნობილი
ადამიანების ილუსტრაციების დახატვა მერგო წილად,
როგორებიც არიან: დათო გოგიჩაიშვილი, პაატა
იმნაძე, ელენე ხოშტარია, გიორგი მახარაშვილი, იგივე
საეჭვო კაცი და ა.შ.” მისი თქმით, შემოთავაზებისას
პირველი ემოცია შიში იყო, თუმცა სტუმრების ემოციამ
პროცესი სასიამოვნო გახადა.
“ჩემთვის გრაფიკული დიზაინი ვიზუალური თამაშია
და სიტყვების ნაცვლად ფერებითა და ვიზუალებით
თხრობაა.” - იკო.
იკოსგან განსხვავებით, ზაქარია გაბაშვილი ,,Mo-
tion Design-ითაცაა’’ დაკავებული, რაც გრაფიკული
ვიზუალების გაცოცხლებას გულისხმობს.
“ალბათ როგორც ყველა, მეც ბავშვობიდანვე
შთაგონებული ვიყავი იმით, რომ ხატვის ნიჭი არ
მქონდა. გრაფიკულ დიზაინში კი სულ შემთხვევით
აღმოვჩნდი, როდესაც მეგობრებმა სტარტაპის
გაკეთება გადავწყვიტეთ და აღმოვაჩინეთ, რომ ჩვენი
ფინანსები ლოგოს დამზადებას ვერ შესწვდებოდა”.
ასე დაინტერესდა გრაფიკული სფეროთი და მალე
ყველაფერი თავად ისწავლა.
მას შემდეგ, რაც გრაფიკული დიზაინი აღარ
აკმაყოფილებდა და “უსულო ნამუშევრებისთვის
მეტი სიცოცხლის მინიჭება მოუნდა”, საკუთარი
შესაძლებლობები ,,motion design-ში’’ სცადა, რაც
უკვე დახატული, ან მზა დიზაინის ამოძრავებას
გულისხმობს.
“ხშირად მესმის ისეთი ფრაზები, როგორიცაა: “ხატვის
ნიჭი არ მაქვს”, “მაგის დახატვას ნიჭი უნდა” და ა.შ.
ეს მეც გამოვიარე და ამ გადმოსახედიდან ვიტყოდი,
რომ სიტყვა “ნიჭი” ზარმაცების მოგონილია.”
თვლის, რომ ნებისმიერი რამის გაკეთებას ერთი რამ
- დრო სჭირდება. მისი აზრით, მეტი დრო და ცოტა
მონდომება სასურველ შედეგამდე აუცილებლად
მიგვიყვანს. “ყველაფერი პრიმიტიული მონახაზით
იწყება. მთავარი კი ის არის, თქვენ რამდენ დროს
დაუთმობთ მისგან ხელოვნების ნიმუშის შექმნას”.
ფოტოების წყარო : იკო ელბაქიძე
ავტორი : ლიზა ჩიმაკაძე
21
თანამედროვე ხელოვნება

ქუჩის მუზეუმები ანუ

,,Street Art’’
შავ-თეთრ თბილისში ფეხით სეირნობისას გამვლელთა ყურადღებას
აუცილებლად მიიქცევდა ფერადი სიმბოლოები, რომელთა რაოდენობაც
დროთა განმავლობაში უფრო და უფრო იზრდება. წლების წინ, გმირთა
მოედანზე გავლისას, თქვენ მხოლოდ ნაცრისფერ კედლებს შეამჩნევდით,
თუმცა დღეს მიწისქვეშა გადასასვლელით სარგებლობა ერთი დიდი მუზეუმის
დათვალიერებას ჰგავს.

ქუჩის ხელოვნება ანუ ,,Street Art’’, არის ვიზუალური
ხელოვნება, რომელიც სახელოვნებო სივრცეების
მიღმა არსებობს. მას ხშირად „ურბანულ ხელოვნებას“
ან „პარტიზანულ ხელოვნებას“ უწოდებენ. ის
ყოველთვის იყო და იქნება ერთგვარი პროტესტისა და
საკუთარი თავის გამოხატვის ფორმა. ალბათ, ყველას
შეგხვედრიათ გადაკეთებული, წაშლილი, გადახაზული
თუ განადგურებული ნამუშევრები, პროვოკაციული
წარწერები. ეს იმიტომ, რომ ქუჩის ხელოვნება
ხშირად, სოციალური, თუ პოლიტიკური გზავნილების
გადასაცემად გამოიყენება. აქედან გამომდინარე, მასში
საფრთხეს ხედავენ.
დღესდღეობით ქუჩის მხატვრობა საქართველოში
უფრო და უფრო პოპულარული ხდება, რადგანაც დღეს
ადამიანებს სჯერათ, რომ ხელოვნების ნიმუშის ხილვა,
თუ საკუთარი თავის გამოხატვა მუზეუმების მიღმაცაა
შესაძლებელი. ,,Street Art’’ აცოცხლებს ქალაქებს
და თვითრეალიზების საშუალებადაც ხშირად იქცევა.
თუმცა, დავა იმაზე, ვანდალიზმია ეს თუ ხელოვნება,
ჯერ კიდევ არ დასრულებულა.
„სტრიტ-არტი’’ უშუალოდ ქუჩაში გაჩენილი
მიმდინარეობაა, ხშირად არალეგალური, შემდგომში
კი მრავალმხრივ განვითარებული,“ - ამბობს ცნობილი
ქუჩის მხატვარი, გრაფიკული დიზაინერი, გიორგი
გამეზარდაშვილი, იგივე ,,Gameza’’. როგორც თავად
ყვება, მთელი მისი შემოქმედება სპონტანურობაზეა
დაფუძნებული. სამყაროში, რომელშიც ბევრს უნდა
იყოს სხვაზე ჭკვიანი, ,,გამეზამ’’ ფრაზა „შეეცადე იყო
სულელი“ (Try to be stupid) საკუთარი ცხოვრების
სტილად აქცია.

22
თანამედროვე ხელოვნება
“ჩემი გაგებით, ,,სტრიტ არტი’’ არის არტისტის
ყოვლად ინდივიდუალური გამოხატულება. ესაა
კომუნიკაციის ერთგვარი ფორმა”.
,,Gameza-ს’’ თქმით, მთავარი სირთულე იდეების
ნაკლებობაა, თუმცა იმასაც აღნიშნავს, რომ ახლა
წარსულთან შედარებით ეს სფერო წინ წავიდა, ასევე
მოიმატა ფესტივალების რაოდენობამაც, გაიზარდა
მოთხოვნაც.
„საზოგადოების დამოკიდებულებაც, ვფიქრობ,
მეტი სიმპათიით იმსჭვალება. არც ადგილობრივ
არტისტთა წარმოჩენილი წარმომადგენლები ვართ
ისეთი რადიკალები, რომ ხალხში კონფლიქტური
ნოტა გავაღვივოთ – იდეის, ადგილის, მასშტაბის
შერჩევისას, ამიტომ ასე შეხმატკბილებულად,
თითქოს და ყველამ დარწმუნებით ვიცით, რომ
ძალიან მაგარ და “საკაიფო” საქმეს ვშვრებით“.
ფიქრობს, რომ სწორედ კომუნიკაციაა
მნიშვნელოვანი, რომელიც არტისტსა და
მნახველს შორის იქმნება. კითხვაზე, ჰქონია
თუ არა წარუმატებელი ისტორიები ამ სფეროში
მოღვაწეობის პერიოდში, პასუხობს, რომ მარცხი
საერთოდ არ ახსენდება, რადგან „ყველაფერი
სირთულეა, თუ ასე შეხედავ, ხან ამინდი, ხან
განათება, ფინანსები… მეორე მხრივ, ყველაფერი
შეიძლება ინსპირაციის წყარო გახდეს. რთულ
სიტუაციაში მოხვედრისას იწყებ შეცნობას - სწორედ
ესაა ყველაზე საინტერესო“.
გარდა თანამედროვე ხელოვანებისა, ქუჩის
მხატვრობა ხელოვნებათმცოდნეებსაც ხიბლავთ.
ელენე ჯაფარიძე, რომელიც ამ პროფესიაში
მოღვაწეობს ამბობს, რომ ხელოვნებამ ჯერ
მუზეუმიდან - ქუჩაში, შემდეგ კი ქუჩიდან მუზეუმში
გადაინაცვლა.
„ერთ–ერთი ყველაზე წარმატებული ხელოვანის,
ბანკსის, გამოფენის ლონდონში მოწყობის აქტით
კიდევ ერთხელ გაესვა ხაზი იმ ფაქტს, რომ ქუჩის
მხატვრობა აღარ წარმოადგენს მხოლოდ და
მხოლოდ ფერად წარწერებს ნაგებობებზე, ხშირ
შემთხვევაში, ისინი საკმაოდ კრეატიულია და
სოციუმის პრობლემებსა თუ სათქმელს გადმოსცემს,
რაც მათ ინდივიდუალურსა და ესთეტიკურს ხდის“.
აღსანიშნავია ისიც, რომ უკანასკნელი წლების
განმავლობაში, საქართველოში დამკვიდრდა
ძველი შენობების მოხატვის პრაქტიკა. ეს
უკანასკნელი მიტოვებულ, ან მივიწყებულ ნაგებობებს
ახალ სიცოცხლეს სძენს, ხოლო ქუჩის მხატვრების
მოტივაცია და გამოცდილება იზრდება...
ფოტოების წყარო : facebook.com
ავტორი : ლიზა ჩიმაკაძე
23
პორტრეტი

ხატვა, როგორც
თვითგამორკვევა

თითქმის ხუთი წელია, რაც ხატავს. თუმცა, როგორც თავად ამბობს, საკუთარი სტილი და ხაზი საკმაოდ
გვიან აღმოაჩინა. თავდაპირველად, გრაფიკაში ხატვა ხიბლავდა, შემდეგ კი გაიაზრა, რომ ტილოზე ფერებით
საუბარი, მისი ემოციებისა და განცდების გამოხატვის შესაძლებლობას, უფრო მკაფიოდ იძლეოდა . საკუთარ
მტკივნეულ ისტორიებზე ხელის ჩაკიდება ინსპირაციის წყარო გახდა და მისი პირველი ზეთში შესრულებული
ნამუშევარი დაიბადა.
როგორც ახალგაზრდა მხატვარი ნატა ჯოხაძე ამბობს, მისი ნამუშევრები საკუთარ თავში გამორკვევის
ერთგვარი მცდელობა და გზაა. „ყოველ დღე ვუყურებ ჩემს ნახატებს და თითქოს, ყოველ ჯერზე უფრო
ვუღრმავდები საკუთარ ,,მეს’’. იმის გარდა, რომ ჩემს ნახატებში საკუთარ თავში გამორკვევის საშუალებას
ვხედავ, ვფიქრობ, ჩემს პერსონაჟებთან სხვა ნებისმიერ ადამიანსაც შეუძლია საკუთარი თავის გაიგივება“ .

24
პორტრეტი
მთავარი რაც მისი მხატვრობის მამოტივირებელია -
დიდი დოზით სევდაა. ამბობს, რომ რისი გადმოცემაც
ვერბალურად უჭირს, ნახატის დეტალებში ფუნჯის
საშუალებით აქსოვს.
„ხატვის პროცესში დროის განცდას ვკარგავ.
მთლიანად ჩაფლული ვარ იმ მომენტში და თითქმის
შეუძლებელია, რომ რაიმემ გამომთიშოს.“
როგორც აღნიშნავს, მასში ჩაფლული ემოციების
ზედაპირზე ამოტანა და ტილოზე გადატანა მისთვის
შვების მომგვრელია.
„ნახატებს ძირითადად ჩემს ცხოვრებისეულ
გამოცდილებებს ვუძღვნი. როდესაც უკვე განცდილ
ემოციებს თავიდან ვუბრუნდები, არც ისე კარგი
შეგრძნება მეუფლება. თუმცა, როდესაც განცდები
ტილოზე გადამაქვს, აწმყოში აღარ რჩება თითქოს
წერტილი ესმევა.“
შვებას, რომელზეც საუბრობს მისთვის
გათავისუფლებასთან ასოცირდება. მოსწონს,
როცა მისი ნამუშევრები მეტწილად, სიმბოლურია.
„მიუხედავად იმისა, რომ თითქოს ნახატზე ყველაფერი
თვალსაჩინოა, რეალურად ძალიან ბევრი რამ
უცხო თავლისთვის უხილავია“. ამბობს, რომ
პერფექციონისტია, რაც რაღაც მხრივ მღელვარების
გამომწვევიც ხდება, რადგან ყოველთვის ცდილობს
ნამუშევრის სრულყოფას და ტექნიკურ დეტალებზეც
საკმაოდ ბევრს ფიქრობს.
გასაოცარია ის ფაქტი, რომ საკუთარ ნამუშევრებთან
ერთგვარი მიჯაჭვულობის გრძნობა აქვს. “არ
წარმომიდგენია ჩემი ოთახი ჩემი ნამუშევრების
გარეშე. ერთხელ რამდენიმე დღით ჩემი ნახატები
გამოფენაზე მქონდა დატოვებული. ის დღეები ჩემთვის
კოშმარივით იყო. ცარიელი კედლების ყურება ძალიან
მაშფოთებდა“ .
მისი თქმით, ცოტა ხნის წინ, რამდენიმე ნახატში
სოლიდური თანხა შესთავაზეს, თუმცა საკუთარი
ნამუშევრების მიმართ მიჯაჭვულობისა და უხილავი
კავშირების გამო, მათ გაყიდვაზე უარი თქვა.
ფოტოების წყარო : ნატა ჯოხაძე
ავტორი : სოფიო ხეცურიანი
25
რეკლამა

რიდი ახალი ონლაინ

მაღაზია

კაბა - 70 ლარი / ზომა - s

ტოპი - 40 ლარი / ზომა - xs

კაბა - 60 ლარი / ზომა s

26
რეკლამა

რიდი
კაბა - 60 ლარი / ზომა - s

27
კაცი რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა

გურამ დოჩანაშვილი
1939-2021

28
კაცი რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა

,,ადამიანი
ადამიანისთვის დღეა’’
კაცი, რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა ცოტა ხნის წინ, დედამიწიდან
წავიდა. თუმცა, რადგან ,,დედამიწას სიყვარული ატრიალებს”, მისი საყვარელი
მკითხველი და ახლობლები გურამ დოჩანაშვილს შორს არასდროს გაუშვებენ.
ის ყოველთვის იქნება გამორჩეულად საყვარელი მწერალი, მეგობარი და
ადამიანი.

დავით შერგელაშვილი ერთ-ერთია მისი
მეგობრებიდან, რომელიც დიდ კანუდოსელს
განსაკუთრებული ემოციებისა და შთაბეჭდილებების
ფონზე იხსენებს.
,,ძალიან ბავშვური ადამიანი იყო, შეიძლება
ითქვას, დიდი ბავშვი. ადამიანში ყველაზე მეტად
გულწრფელობასა და ერთგულებას აფასებდა.
ამასთან ერთად, საოცრად თავმდაბალი იყო.
ერთხელ მითხრა, ,,სამოსელი პირველი” რაღაც
საშუალო არისო. არც კარგი, არც ცუდი, მაგრამ არის
რაღაცო.ზოგადად, თავისი ნაწარმოებებიდან ყველაზე
მეტად, მისი შედარებით უცნობი ნაშრომი - ,,მხოლოდ
ერთი კაცი” მოსწონდა. მასთან ხშირად მიდიოდნენ
ადამიანები, ზოგს კონკრეტული მოთხრობა უყვარდა,
ზოგს, ,,სამოსელი პირველი”, მაგრამ ის სულ ამბობდა,
ველოდები, ვინმემ ამ ნაწარმოებზე რამე მკითხოსო.
მისთვის განსაკუთრებით ძვირფასი იყო”.
როგორც დავით შერგელაშვილი გვიყვება, გურამის
ცხოვრებაში მის მეუღლეს განსაკუთრებული ადგილი
ეჭირა. ის იყო მისი დიდი სიყვარული და ახლო
მეგობარი.
,,ასეთი კარგი მეუღლე რომ არ ჰყოლოდა,
ვერაფერს გააკეთებდა. ქალბატონი ნათელა მას
ბავშვივით უვლიდა. რაც მართალია მართალია,

29
კაცი რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა
უნდა ვაღიარო, რომ გურამს ალკოჰოლის მიღება
უყვარდა. მისგან გაბრუებულს, მეუღლე თითქოს
მკვდრეთით აღადგენდა ხოლმე. აიყვანდა, დასვამდა
მაგიდასთან და აწერინებდა. ერთხელ მათი სახლის
კარზე იყო წარწერა - “ბოთლებით ნუ მოდიხართ”.
ქალბატონი ნათელა ამბობდა, მოდიან, მოაქვთ
ალკოჰოლი, ვითომ პატივს სცემენ და ამ დროს ცუდს
უკეთებენო. შეიძლება ძალით არ უნდათ, მაგრამ ასე
გამოსდითო. ერთი ომი ჰქონდა გაჩაღებული ასეთ
სტუმრებთან”.
სასიამოვნოდ გასახსენებელი მონაკვეთების
ირაკლი დოჩანაშვილი
30
გარდა, დოჩანაშვილის ცხოვრებაში იყო ყველაზე
მტკივნეული ეპიზოდი - მისი შვილის ახალგაზრდა
ასაკში გარდაცვალება. როგორც ამბობდა, ,,ნამდვილ
ჯამბაზს თვალებში ყინული და წებო კი არა,
ნაღვლიანი საიდუმლო უნდა ჰქონდესო’’. ირაკლის
სახით, ,,ნაღვლიანი საიდუმლო’’ თავადაც ჰქონდა.
,,ყველაზე მეტად შვილის ტრაგიკული სიკვდილის
ამბავი აწუხებდა. არ იყო ისეთი ადამიანი, რომ
ადვილად გაემჟღავნებინა თავი. მეც ვერიდებოდი
ამ თემაზე საუბარს, მაგრამ ერთხელ რამდენიმე ჭიქა
დავლიეთ და ამ საკითხზე ჩამოვარდა საუბარი…
კაცი რომელსაც ლიტერატურა ძლიერ უყვარდა

პირდაპირ ატირდა ამხელა

კაცი, ცრემლები სდიოდა.
მართალია ჩემი შესაცოდი
მას გარდაცვლილსაც კი
არაფერი აქვს, მაგრამ იმ
მომენტში ძალიან შემეცოდა.
ირაკლის ფოტო რომ ნახოთ,
სუფთა დომენიკოა. ზუსტად
ისეთი, როგორიც მკითხველს
წარმოუდგენია - მაღალი,
ხუჭუჭა თმით, გულწრფელი,
გამოუცდელი. ზოგადად, ბევრი
აღნიშნავს, რომ მისი შვილი
დომენიკოს ძალიან ჰგავს”.
შერგელაშვილის თქმით,
გურამთან დაკავშირებული
მოგონებები და გასახსენებელი
კიდევ უამრავი აქვს. ის
ბედნიერია, რომ ცხოვრებაში
წილად დოჩანაშვილის
მეგობრობა ერგო.
მთავარი კი მაინც ის არის,
რასაც თავად ამბობდა -
“ძალიან დიდი განხსვავება
არ აქვს იმას, ადრე მოკვდები
თუ შედარებით გვიან, რადგან
ბოლო მაინც ეგ არის…
მთავარია, თუ როგორ
მოკვდები და რის ჩადენას
მოასწრებ”.

ფოტოების წყარო : google.com

ავტორი : სალომე ჯიჯელავა

31
ფოტორეპორტაჟი

უცნობთა ქრონიკები

32
ფოტორეპორტაჟი

უცნობთა ქრონიკები

33
ფოტორეპორტაჟი

უცნობთა ქრონიკები

34
ფოტორეპორტაჟი

უცნობთა ქრონიკები

ავტორი : სოფიო ხეცურიანი

35
vitraJi
საბაკალავრო გამოცემა

სარედაქციო ჯგუფი

პროექტის ხელმძღვანელი: ჟურნალისტები:

დალი ოსეფაშვილი ლიკა მჭედლიშვილი
მენტორი: მარი ქარდავა
მარიამ ძაგოევი ლიზა ჩიმაკაძე
ნომრის რედაქტორი: სოფიო ხეცურიანი
სალომე ჯიჯელავა გვანცა ნოზაძე