Maizatul Farisha

8.3
U S A H A P E M B E S A R M E L A Y U
D A L A M P E M O D E N A N N E G E R I
Pengenalan
Para pembesar negeri-negeri melayu bekerjasama dengan
pemerintah negeri dalam proses pembangunan demi
kesejahteraan rakyat tempatan

Pembangunan Sosioekonomi
1. Daerah Laut Matang telah dimajukan oleh Long Jaafar
dan Tengku Menteri Ngah Ibrahim, usahawan bijih
timah.
2. Meskipun berhadapan dengan peluasan kuasa British,
mereka berjasa besar dalam memartabatkan bangsa
menerusi penguasaan ekonomi dalam perlombongan
bijih timah pada abad ke-19
 PEMBANGUNAN
SOSIOEKONOMI

Long Jaafar Tengku Menteri Ngah

Ibrahim

Jutawan berwatak nasionalis dan

Membawa kemajuan di Larut
berwawasan dalam
sekali gus memperkenalkan
membangunkan ekonomi bangsa
negeri Melayu di pasaran dunia
Menemui Sultan Abu Bakar Johor
sebagai pengeluar utama bijih
untuk mempelajari sistem
timah
pentadbiran moden bagi
Menggalakkan pusat pengajian
memajukan daerah Larut.
agama
Usaha Ngah Ibrahim berakhir
Membina sekolah Melayu Matang
apabila beilau dijatuhkan hukuman
pada tahun 1826 untuk
dibuang negeri ke Pulau Seychelles.
memberikan pendidikan kepada
Meninggal dunia di Singapura
anak tempatan
pada tahun 1895
 Pembangunan Pertanian
1. Wan Muhammad Saman
Beliau dikenali sebagai Tokoh
Pembangunan Negeri Kedah kerana
mencetuskan idea membina terusan
bermula dari Alor Setar hingga kaki
Gunung Jerai, Gurun.
Sempena mengenagkan jasa berliau
kepada pembangunan negeri, terusan
yang dibina oleh beliau dinamakan
Terusan Wan Muhammad Saman
2. Terusan Wan Muhammad Saman
Dibina dengan panjang 36 kilometer,
lebar 7.5 meter dan dalam 1.5 meter.
Dibina menggunakan kaedah sistem
kerah dan peralatan tradisional.
Merupakan pencapaian
mengagumkan.
untuk mengairi tanah-tanah
Wan Muhammad Saman
3. Kepentingan
Memberikan kesan kepada
pembangunan negeri Kedah
terutamanya dalam bidang
pertanian;
Banyak tanah dibuka untuk
penanaman padi;
Banyak lagi terusan kecil dibina
sawah.
Pembangunan Bandar
Dato Muhammad Salleh bin Perang
Melukis peta lengakap negeri Johor.
Peta ini penting untuk memudahkan kerajaan
menggerakkan pembangunan pertanian,
perbandaran, dan sistem perhubungan.
Mengasaskan pembukaan Bandar Maharani
(Muar), Endau dan Bandar Penggaram (Batu
Pahat).
Pernah menjawat beberapa jawatan dalam
pentadbiran Johor seperti Pesuruhjaya Polis,
Ketua Jabatan Ukur dan Ketua Jabatan Tanah.
Dato Muhammad Salleh bin Perang
Digelar Dato' Bentara Laut
 Pentadbiran dan Pendidikan
Dato' Jaafar Bin Muhammad
Mengarahkan bendera Union Jack,
iaitu bendera British dikibarkan lebih
rendah daripada bendera kerajaan
Johor bagi memelihara kedaulatan
negeri
Menetapkan penggunaan bahasa
Melayu dalam penulisan surat rasmi
kerajaan bagi memartabatkan bahasa
Melayu.
Mewajibkan pegawai British yang
berkhidmat di Johor memakai pakaian
rasmi Johor
Dato' Abdul Rahman bin Andak
Bertanggungjawab mengawal hubungan
Johor dengan British.
Bijak dalam diplomasi dan berpandangan
jauh dalam usaha mengekalkan kedaulatan
negeri.
Kebijaksanaan mematahkan usaha
peluasan kuasa British menyebabkan beliau
dibesarkan daripada pentadbiran Johor atas
desakan British.
Menjadi perintis dalam penubuhan
Pakatan Belajar Mengajar Pengetahuan
Bahasa pada tahun 1888 yang merupakan
badan persuratan terulung ketika itu.
Dato' Muhammad Ibrahim Munsyi
Menggalakkan perkembangan
pendidikan moden melalui
penubuhan Jabatan Pelajaran pada
tahun 1883 dan sekolah-sekolah di
Johor.
Membentuk Jawatankuasa Pelajaran
Negeri yang terdiri daripada tokoh
birokrat agama dan masyarakat.
Mendesak pendidikan wajib kepada
anak-anak Johor diwartakan
Syeikhul Islam Terengganu
Saiyid Abdul Rahman bin Saiyid Muhammad
bin Saiyid Zainal Abidin al-aidrus.
Terkenal dengan gelaran Tok Ku Paloh.
Pembesar istana yang dilantik sebagao
Sheikhul Islam dalam pemerintahan Sultan
Zainal Abidin III.
Tokoh penting dalam memberikan nasihat
dan semangat perjuangan kepada sultan
ketika berhadapan peluasan kuasa British di
Terengganu
Terlibat dalam penggubalan Undang-
undang Bagi Diri Kerajaan Terengganu
 1. Raja Chulan, Raja Di Hilir Perak (1920-1933)

Ahli 2. Dato' Abdullah Haji Dahan Undang Luak Rembau (1922-1938)

3. Golongan bangsawan yang dilantik sebagai Ahli Majlis Mesyuarat
Mesyuarat Persekutuan.
4. Mereka Menuntut Pembentukan Rejimen Askar Melayu Diraja untuk
Persekutuan menjaga keselamatan negara.
5. Mereka mendesak British membuka lebih banyak peluang pekerjaan kepada
anak-anak watan khususnya dalam perkhidmatan awam
Kepimpinan Tempatan di Sarawak dan Sabah
Datuk Hakim Imam Abang Haji Murshidi
Berperanan penting dalam pentadbiran Dinasti Brooke
terutamanya dalam hal ehwal yang berkaitan dengan agama Islam
di Sarawak
Memulakan pengajian Islam yang lebih formal di Sarawak melalui
penubuhan Madrasah al-Murshidiyyah di Kuching pada awal abad
ke-20
Bersama-sama Datuk Patinggi Abang Haji Abdullah dan Abang
Haji Bolhassan. menubuhkan sebuah sekolah khas bagi kaum
wanita mempelajari ilmu agama yang dikenali sebagai Sekolah
Kajang.
Dilantik sebagai Datuk Hakim dan sebagai ahli Majlis Tertinggi dan
Majlis Negeri Sarawak pada tahun 1925.
Dilantik sebagai Dato' Imam pada tahun 1932.
Mengasaskan Majlis Syuyukh Islam yang kemudiannya dikenali
sebagai Majlis Islam Sarawak.
Orang Kaya-Kaya Haji Muhammad Arshad
Ketua Anak Negeri yang membantu
Pegawai Daerah menjalankan pentadbiran
pada peringkat daerah.
Sebagai Ketua Anak Negeri, beliau
bertanggungjawab :

1. Menjaga keamanan;
2. Mengutip cukai;
3. Mengurus hal yang berkaitan dengan
pembahagian tanah;
4. Memajukan pertanian dalam masyarakat
tempatan;
5. Menjadi hakim di Mahkamah Anak Negeri
yang mengendalikan kes berkaitan dengan
hukum adat dan syariah.