Temat: Ruch drgający

Uczeń:
• Definiuje pojęcia ruch drgający, amplituda, okres,
częstotliwość
• Podaje przykłady ruchu drgającego
• Wyznacza okres i częstotliwość drgań wahadła
matematycznego i wahadła sprężynowego
• Opisuje jakie przemiany energii zachodzą w ruchu
drgającym
Ruch drgający to ruch w którym ciało
przemieszcza się tam i z powrotem, po tym
samym torze. Ruch ten powtarza się w
równych odstępach czasu.
Wielkości opisujące ruch drgający:

• Amplituda A – największe wychylenie z położenia równowagi

(położenie w jakim ciało było przed wychyleniem); jednostka
metr (m)
• Okres drgań (T) – czas potrzebny do wykonania jednego pełnego
drgania; jednostka sekunda (s)
• Częstotliwość (f) – liczba drgań wykonana w jednostce czasu
 𝐧 𝟏
𝐟= 𝐟=
𝐭 𝐓

f – częstotliwość
n – liczba pełnych drgań
t – czas trwania drgań
T - okres

Jednostką częstotliwości jest herc (Hz).

𝟏
𝐇𝐳 =
𝐬
Doświadczenie
Badanie jak zmienia się okres drgań w zależności od długości wahadła

Przyrządy: obciążniki, nitki o różnych długościach, statyw, stoper,

sprężyna

a) Na statywie mocujemy dłuższą nitkę i zawieszamy na niej

obciążnik. Wyznaczamy czas 10 wahnięć. Następnie wyznaczamy
okres i częstotliwość. Czynność powtarzamy dla krótszego
wahadła. Wypełniamy tabelę

Ilość wahnięć Czas wahnięć Okres Częstotliwość

(n) t (s) 𝒏 𝟏
𝑻= f= 𝑻 (Hz)
𝒕
Dłuższa nić

Krótsza nić
Wnioski
Im dłuższe wahadło matematyczne tym dłuższy okres i
mniejsza częstotliwość.

b) Na statywie mocujemy sprężynę i zawieszamy na niej 5

obciążników. Wyznaczamy czas 10 wahnięć. Następnie
wyznaczamy okres i częstotliwość. Czynność powtarzamy dla 4 i 3
obciążników. Wypełniamy tabelę

Ilość Ilość Czas wahnięć Okres Częstotliwość

obciążników wahnięć (n) t (s) 𝒏 𝟏
𝑻= f= 𝑻 (Hz)
𝒕
5

3
Wnioski
Im większa masa wahadła matematycznego tym dłuższy
okres jego drgań i mniejsza częstotliwość

Zależność częstotliwości drgań od długości wahadła została wykorzystana w zegarach

wahadłowych

Częstotliwość drgań własnych to częstotliwość z jaką ciało wytrącone z położenia

równowagi wykonuje drgania swobodne
 Przemiany energii w ruchu

a) wahadła matematycznego
b) wahadła sprężynowego