MgaSul

i
rani
ngKi
nakahar
apngmgaSeni
orHi
ghngGl
oryDei
Mont
essor
iCol
l
egesa

Pagsasal
i
tangWi
kangFi
l
ipi
no

Al
eizzaGr
aceN.Pabl
o

Sophi
aMaugel
eneC.Tomas

MgaSul
i
rani
ngKi
nakahar
apngmgaSeni
orHi
ghngGl
oryDei
Mont
essor
iCol
l
egesa

Pagsasal
i
tangWi
kangFi
l
ipi
no

PANI
MULA

Wi
ka,angpi
nakamabi
sangkasangkapansaat
ingpaki
ki
pagkomuni
kasy
onsa

at
ingkapwa.Angwi
ka,pasal
i
tamanopasul
ataymagi
gingsandat
anat
insaat
ing

paki
ki
hamoksahamonngbuhay
.Tunayr
innanapakahal
agangwi
kasakomuni
kasy
on

upangmagkar
oonngpagkakabukl
odangmgat
aosai
sangkomuni
dadosakahi
t

anumangsi
twasy
onnaangwi
kaangdaansapagpapahay
agngdamdami
natkai
sipan

namauunawaanatmat
amoangmi
nimi
thi
nghangar
insapaki
ki
pagkomuni
kasy
on.

Samakat
uwi
d,angwi
kaayangsi
yangdaansapaki
ki
pagsapal
aranngbawatt
ao

sakani
ya-
kani
yangpamumuhaynanagi
gingr
esul
tasamagandangpagsul
ongngbansa
sa i
ba`
t i
abng aspet
o ng buhay
. Ang wi
ka ay hi
ndi l
amang par
a sa

paki
ki
pagkomuni
kasy
on kundipat
iri
n sa i
kakaunl
ad ng bansa l
alo na sa at
ing

ekomoni
ya(
Rhi
eza,
2016)
.

Angbansangi
toaynapakay
amangbansakungbi
l
angngwi
kaangpag-
uusapan.

Angat
ingbansaayki
napapal
oobanngmahi
git100nawi
kaatangbawati
saaymay

sar
i-
sar
il
ingpar
aan,est
il
ongpananal
i
ta,pagbuongt
unog,sal
i
taatpangungusap.Ang

paggami
tngsar
il
ingwi
kaaysi
yangpat
unayngpagkamakabay
anngbawati
sana

nagr
eresul
tasamagandaatmay
yabongnapag-
usbongngbansa(
Timbr
eza,
1987)
.

AngFi
l
ipi
noangopi
syalnawi
kangPi
l
ipi
nasnasi
yangnagsi
sil
bingi
standar
dna

wi
ka.Angwi
kangFi
l
ipi
noangi
sasadal
awangpangunahi
ngwi
kangnagagami
tsa

l
aranganngedukasy
onmagi
ngsamundonapagpapahay
ag.

Si
nimul
angi
tur
oangFi
l
ipi
nosamgapaar
alanatsi
mul
anoo’
ypat
uloynaangpag

-
unl
adnanakakami
tngwi
kangi
to(
1940)
.

Ang wi
kang i
to r
in ang l
agi
ng gi
nagami
t ng mga mag-
aar
al sa

paki
ki
pagkomuni
kasy
onsakani
l
angkapwa.Samgapaar
alan,hi
nuhubogngmgagur
o

angmgakabat
aanupangmagi
ngmasmahusaysakani
l
angWi
kangPambansa.Bi
l
ang

i
sang Pi
l
ipi
no na ni
nir
ahan sa bansang Pi
l
ipi
nas,nar
arapatl
amang na ang bawat

mamamay
anaymar
unongngwast
ongpaggami
tngwi
kangFi
l
ipi
no.Angwi
kaatang

l
i
punanayl
agi
ngmayi
nter
aksy
on.

Pagl
alahadngSul
i
rani
n

Angpag-
aar
alnai
toaymaypaksang“
MgaSul
i
rani
ngKi
nakakahar
apngmga
Seni
orHi
ghngGDMCsaPagsasal
i
tangWi
kangFi
l
ipi
no”aynakapokussamgaSeni
or

Hi
ghngGl
oryDeiMont
essor
iCol
l
egenahumahar
apngmgasul
i
rani
nsapagsasal
i
tang

wi
kangFi
l
ipi
no.Angpag-
aar
alnai
toaynagl
alay
ongsagut
inangmgasumusunodna

kat
anungan:

1.Ano-
anoangmgasul
i
rani
ngki
nakahar
apngmgaSeni
orHi
ghngGl
oryDei

Mont
essor
iCol
l
egesapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
no?

2.Ano-
anoangmgaepekt
ongmgasul
i
rani
ngi
tosapag-
aar
alngmgaSeni
or

Hi
ghsaasi
gnat
urangFi
l
ipi
no?

3.Ano-
anoangmgapangunahi
ngsol
usy
onatmgapar
aannagi
nagawangmga

Seni
orHi
ghupangmat
ugunanangsul
i
rani
ngi
to?

4.Gaanonakaapekt
osamgaSeni
orHi
ghangmgasul
i
rani
nsapagsasal
i
tang

wi
kangFi
l
ipi
no?

5.Ano-
ano ang mga i
mpl
i
kasy
on ng pag-
aar
alna i
to sa pag-
aar
alng

makabagongpanahon?

Kahal
agahanngPag-
aar
al

Angl
ayuni
nngpag-
aar
alnai
toayupangmal
amanangsul
i
rani
ngki
nakahar
apng

Seni
orHi
ghsa pagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
noatupangmakahanapngsol
usy
onsa

sul
i
rani
ngki
nakahar
apsapagsasal
i
tani
to.Sat
amaatwast
ongpagbi
gkasngwi
kang

Fi
l
ipi
noatmadal
asnapaggami
tni
toaymakat
utul
ongnasapag-
unl
adngat
ing bansa.

Kay
anamanangmgamananal
i
ksi
kaynani
niwal
anaangpag-
aar
alnai
toaymagi
ging

mahal
agaatmakabul
uhansabawati
ndi
biwal
.
  Sa mga mag-
aar
al.Ang pag-
aar
alna i
to ay makat
utul
ong upang kani
l
ang

mal
aman kung ano ang maaar
ing gawi
n upang masol
usy
unan ang mga

sul
i
rani
ng kani
l
ang ki
nakahar
ap sa pagsasal
i
ta ng Wi
kang Fi
l
ipi
no at

makat
utul
ongdi
nsapagt
atagumpayngkani
l
angpag-
aar
al.

 Samamamay
an.Angpag-
aar
alnai
toaymagbubukassakani
l
angi
sipanukolsa

kahal
agahanngwi
kaatkungpaanoi
tomakat
utul
ongsapag-
unl
adngbay
an.

 Samgagur
o.Angpag-
aar
alnai
toaymagbi
bigayngdagdagkaal
amansakani
l
a

t
ungkolsamgasul
i
rani
ngki
nakahar
apsapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
noatkung

ano ang mga sol

usy
on na maaar
ing makat
ulong sakani
l
ang pagt
utur
o ng

asi
gnat
uranggi
nagami
tanngwi
kangi
to.

 Samgamananal
i
ksi
k.Angpag-
aar
alnai
toaymagkakar
oonngkont
ri
busy
onsa

mga i
ba pang pag-
aar
alt
ungkolsa wi
kang Fi
l
ipi
no atmagkakar
oon ng

kar
agdagangi
mpor
masy
onangmgamananal
i
ksi
k.

 Sa mambabasa.Ang pag-
aar
alna i
to aymagi
ging dahi
l
anng pagl
awak ng

kani
l
angkaal
amant
ungkolsawi
kangFi
l
ipi
no,mgasul
i
rani
nsapagsasal
i
tani
to

atmgasol
usy
ongmaaar
ingi
sagawakungsakal
i
ngmaysul
i
rani
ngkakahar
api
n

angmambabasam sapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
no.

 Samgasusunodpanghener
asy
on.Angpag-
aar
alnai
tomaaar
ini
l
angbal
i
kanat

magkar
oon ng kaal
aman t
ungkolsa sul
i
rani
ng ki
nahar
ap sa pagsasal
i
ta ng

wi
kangFi
l
ipi
noatkungpaanoi
tonasol
usy
unan.

Sakl
awatDel
i
mit
asy
onngPag-
aar
al
 Angpag-
aar
alnai
to“
MgaSul
i
rani
ngKi
nakakahar
apngmgaSeni
orHi
gh

ngGDMCsaPagsasal
i
tangWi
kangFi
l
ipi
no”aynakat
uonl
amangsamgasul
i
rani
nng

mga mag-
aar
alng Seni
orHi
gh ng GDMC na nai
mpl
uwensy
a ng kapal
i
gir
an.sa

pagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
no.I
toayaaksy
unansaepekt
oni
tosai
sangest
udy
ant
eat

pangunahi
ngsol
usy
onatpar
aanngmgaest
udy
ant
eupangmat
ugunani
to.Angmga

makakal
apngmgamananal
i
ksi
knai
mpor
masy
onsapag-
aar
alnai
toaymakakat
ulong

samgamag-
aar
al.

Depi
nisy
onngmgaKat
awagangGi
nami
t

Upangmasmapai
gipaangkaal
amansapag-
aar
alnai
to,angmgasumusunod

nasal
i
taaybi
nigy
angkahul
ugan:

 Wi
ka–angwi
kabi
l
angi
sangpag-
kakaki
l
anl
anngbawati
sa,bi
l
angsal
ami
nng

i
sangl
ahiatpar
aanpar
amagkaunawaanangbawati
sa(
Gleason,2014)
.Ang

wi
kaayi
sangsi
stemat
ikongbal
angkasngmgasi
nsal
i
tangt
unognapi
nipi
l
iay

i
sinasaay
ossapar
aangar
bit
rar
youpangmagami
tngmgat
aongmayi
i
sang

kul
tur
a.

 Sul
i
rani
n – ang sul
i
rani
n ayi
sang pr
obl
emanat
umut
ukoysapagsuboksa

kakay
ahanatkat
ibay
anngi
sangpagkat
ao(
Har
vimbebi
t,2014)
.It
oayi
sang

par
aanupangmasubokangkat
ataganngi
sangi
ndi
bidwalpagdat
ingsai
sang

pr
obl
ema.

 I
standar
d– i
to ayadapt
asy
onng wi
kapar
amagkar
ooni
to ng kakay
ahang

bumuo ng wast
o,t
iyak atkakai
l
angani
n,ng mga pahay
ag na abst
ak na
 mat
atagpuansamgasul
ati
ngpansi
yensy
aatpampi
l
osopi
ya(
Rey
es,2017)
.It
o

ayi
sangpamant
ayanupangmat
ukoyangi
sangkakay
ahanngi
sangbagayo

i
sangi
ndi
bidwal
.

 Wi
kangFi
l
ipi
no–i
toangkat
utubongwi
ka,pasal
i
taatpasul
atnagami
tbi
l
ang

wi
kangkomuni
kasy
onngmgaet
nikonggr
upo (
Resol
usy
onBl
g.92-
1).Ang

wi
kangi
toayi
sangmi
dyum ngPi
l
ipi
naspar
asakomuni
kasy
onngmgat
aosa

bansangi
to.

MGAKAUGNAYNALI
TERATURAATPAG-
AARAL

Sakabanat
ang i
to,maki
ki
taang mgakaugnaynal
i
ter
atur
eatpag-
aar
alna

nakal
ap namaaar
ingmakat
ulongsapaag-
aar
alnai
to.Maki
ki
tar
indi
toangmga

pagkakat
uladatpagkakai
bangami
ngpag-
aar
alsamgamababangi
tnapananal
i
ksi
k.

KaugnaynaLi
ter
atur
a

A.Bany
aga

Angmahusaynagr
amat
ikaaymahal
agasapagsasal
i
tangwi
ka,angt
amang

pag-
aar
alngbal
ari
l
aaynagbi
bigay
-daansai
sanamagsul
atngmakabul
uhangmga

pangungusapatnagsasagawangposi
blengpagsasal
i
tapar
asai
saupangmaki
pag-

usapnangmal
i
nawatmabi
sa(
Lee,
2015)
.
 Angbal
balnasal
i
taayangdipamant
ayangpaggami
tngmgasal
i
tasai
sang

wi
ka ng i
sang par
ti
cul
arna gr
upo ng l
i
punan.Ang ant
as ng l
i
punan na l
along

nanghi
hikay
atsamgakabat
aannamakasanay
angbi
gkasi
ngmadal
asangmgasal
i
tang

i
to.Kal
unos-
lunosangmagi
gingbungani
tokunghi
ndinat
inpagbi
bigy
annasapatna

l
unasosol
usy
onangsul
i
rani
ngi
to(
Kazuhi
roet
.al
.
,2009)
.

Sosy
aleknamanangt
awagsabar
ayt
ingnabubuobat
aysadi
mensy
ongsosy
alo

panl
i
punan.Nababat
ayi
tosamgapangkatpanl
i
punan.Hal
i
mbawani
toangwi
kang

gami
tngmgaest
udy
ant
e,wi
kangmat
atanda,wi
kangkababai
han,wi
kangpr
esosa

kul
ungan,
wikangmgabakl
a,ngkabat
aanati
bapangmgapangkat
.Maki
ki
lal
aangi
ba’
t

-
ibang bar
ayt
ini
to sapagkakar
oonng kakai
bang r
ehi
str
o nanat
atangil
amang sa

pangkatogr
uponagumagami
tngwi
ka(
Chamber
s,2008)
.

Bat
aysaami
ngnasal
i
ksi
ksakaugnaynal
i
ter
atur
aaymaypagkakahambi
ngsa

ami
ngi
sinasagawangpananal
i
ksi
ktungkolsamgasul
i
rani
nsapagsasal
i
tasaTAUng

mgaSeni
orHi
ghngwi
kangFi
l
ipi
no.Ay
onkayLee(
2015)angmahusaynagr
amat
ikaay

mahal
agasapagsasal
i
tangwi
ka,sakany
angpananal
i
ksi
kayangpagsasal
i
tangwi
ka

aydapatt
amaanggr
amat
ikaatdi
tt
omomaki
ki
taangmgamahusaynaFi
l
ipi
nosa

pagsasal
i
tangat
ingwi
ka.I
toayi
sangsul
i
rani
nnadapatmaay
os,maaay
osi
tosapag-

aar
alngat
ingsar
il
ingwi
ka.Ay
onnamankayKazuhi
roet
.al
,angbal
balnasal
i
taayang

dipamant
ayangpaggami
tngmgasal
i
tasai
sangwi
kangi
sangpar
ti
cul
arnagr
upong

l
i
punan.Ang pagsasal
i
ta ng bal
balay mi
nsan ay nagi
ging sul
i
rani
n sa wast
ong

pagsasal
i
ta dahi
ltay
o ay nasasanay sa pagsasal
i
ta ng bal
bal
.Ay
on naman kay

Chamber
s(2008) sosy
alek naman ang t
awag sa bar
ayt
ing nabubuo bat
ay sa

di
mensy
ongsosy
alopanl
i
punan,dahi
ldi
tt
onagkakar
oonngi
ba’
tibangbar
ayt
ing
pagsasal
i
ta at nagi
ging sul
i
rani
n sa pagsasal
i
ta ng wast
o. Sa ami
ng

i
sinasagawangpananal
i
ksi
k,upang mal
aman ang mga sul
i
rani
n sa pagsasal
i
ta ng

Wi
kangFi
l
ipi
no,ayupangmal
utasanangmgasul
i
rani
n.Sapanahongi
tonagbabago-

bagoangwi
kangFi
l
ipi
nokay
aupangmal
utasanangmgasul
i
rani
naydapatpag-
aral
an

ngmabut
iangWi
kangFi
l
ipi
no.

B.Lokal

AngPi
l
ipi
nas,bagamati
sangar
chi
pel
ago,nabi
nubuo ng7,
107namgapul
ona

may
roongi
ba’
t-
ibangdi
yal
ekt
o,aynagkakar
oonngpagkakaunawaansapamamagi
tan

ngpaggami
tngi
i
sangwi
ka,
angwi
kangFi
l
ipi
no(
Arocha,
2009)
.

Angwi
kaaynagbabagosapagkati
toaydi
nami
ko.I
toaymaaar
ingdagdaganng

mgabagongbokabul
ary
oomakal
i
khangbagongsal
i
tabungangpagi
gingmal
i
khai
nng

t
ao(
Hil
latGl
eason,
2000)
.

Angmakasi
ningnapar
aanngwast
ongpagpi
l
iatakmangpaggami
tngmga

sal
i
tasal
oobngpangungusapsakawi
l
i-wi
l
iatkasi
ya-
siy
angpagpapahay
agngdi
wa

(
Mendoza2004)
.

SapagkatangPi
l
ipi
nasaymul
ti
li
nggwalatmul
ti
cul
tur
al,nabubukl
odangat
ing

mgawat
ak-
wat
aknai
sl
angi
i
sangmi
thi
i
nnai
pinahay
aghi
ndil
amangsamar
ami
ng

t
ini
g ng i
ba’
t-
ibang r
ehi
yon kundigay
on di
n sa i
sang mi
dyum na wi
kang Fi
l
ipi
no

(
Kabay
an,2001)
.Angwi
kangFi
l
ipi
noayangdahi
l
ankungbaki
tnagbubukl
odangmga

Pi
l
ipi
noupangmai
paki
tanai
toangwi
kangbansangPi
l
ipi
nas.

Ay
onkayAr
ocha(
2009)
,Hi
l
latGl
eason(
2000)
,atMendoza(
2004)
,angwi
kaay

nagbabagoatbi
nubuongi
ba-
tibangdi
yal
ekt
onamay
roongpagkakai
basakul
tur
a,
r
eli
hiy
onatpani
niwal
angbawatpani
gsamagkaka-
ibangpar
tengPi
l
ipi
nas.Nabanggi
t

di
nniKabay
an(
2001)nanabubukl
odangmgawat
ak-
wat
aknai
slahi
ndil
amangdahi
l

samgar
ehi
yonkundigay
ondi
nsai
sangmi
dyum nawi
kangFi
l
ipi
no.May
rooni
tong

kaugnay
an sa kasal
ukuy
ang pag-
aar
alsapagkatang mga nabanggi
taymaaar
ing

magi
ng sal
i
k sa pagkakar
oon ng sul
i
rani
n sa pagsasal
i
ta ng wi
kang Fi
l
ipi
no.

Makat
utul
ongdi
nangmganasal
i
ksi
knal
i
ter
atur
eupangmasol
usy
unanangsul
i
rani
ng

ki
nakahar
apsapamamagi
tanngpagkokonsi
nder
asamgai
to.

KaugnaynaPag-
aar
al

A.Bany
aga

Sapag-
aar
alniWul
andr
i(2010)napi
namagat
ang"
Engl
i
shspeaki
ngl
ear
ning

pr
obl
emsf
acedbyt
hest
udent
satt
he1sty
earofSMDNeger
iITi
rt
omoy
oWonogi
ri
",

t
inal
akayr
it
oangsul
i
rani
ngki
nakahar
apngmgaest
udy
ant
engnasaunangt
aonsa

kol
ehi
yongSMDNeger
iITi
rt
omoy
oWonogi
risapagkat
utongwi
kangI
ngl
es.Sapag-

aar
alnai
toi
pinahay
agangmgapr
obl
emananakakaapekt
osamgaest
udy
ant
esapag-

sasal
i
tasawi
kangI
ngl
es.Nar
iyanangkahi
rapansapag-
bigkasngt
amasamgasal
i
ta

atsat
amanggr
amat
ikaatdi
ksy
onsapananal
i
ta.Sapag-
aar
alnai
toi
pinal
i
wanagang

kahal
agahanngpag-
kat
utongWi
kangi
ngl
esbi
l
angpandai
gdi
gangwi
kaatbi
l
angi
sang

daansapagy
abongngi
sangbansa.

Ay
on sa pag-
aar
alniNakhal
ah (
2016)na pi
namagat
ang,"
Probl
ems and

di
ff
icul
ti
esofspeaki
ng t
hatencount
erengl
i
shl
anguagest
udent
satAlQudsOpen

Uni
ver
sit
y",t
inal
akay r
it
o ang mga sul
i
rani
n sa pagsasal
i
ta sa nga est
udy
ant
eng

kumukuhangasi
gnat
urangWi
kangI
ngl
essaAlQudsOpenUni
ver
sit
y.I
pinahay
agr
it
o
ang mga dahi
l
an ng mga sul
i
rani
n kagay
a na l
amang ng t
akotsa pagkakamal
i
,

pagkamahi
yai
n,mat
indi
ngkabaatkawal
anngt
iwal
asasar
il
i.Sapag-
aar
alr
ingi
to

i
pinal
i
wanagangmgamaaar
ingsol
usy
onsamgapr
obl
emakagay
anal
amangng

pagkat
utosapagpapal
awakngbokabul
ary
otungkolsapag-
sasal
i
tangwi
kangI
ngl
es,

pagkakar
oonngl
akasngl
oobpat
aipahay
agangnai
snai
pal
i
wanagngsar
il
iathi
gitsa

l
ahatpagkakar
oonngt
iwal
asasar
il
i.

Sapag-
aar
alnagi
nawani
Wol
d(2006)namaypamagatna"
Dif
icul
ti
esi
nlear
ning

Engl
i
shasaSecondLanguageorFor
eignLanguage.
"Sapag-
aar
alnai
tosi
nubay
bay
an

angkar
anasanngi
sangTai
wanese-
Chi
nesenababaengi
migr
ant
esaEst
adosUni
dosat

angkany
angkahi
rapansapag-
aar
alngI
ngl
esbi
l
angpangal
awangwi
kaatnaki
l
alaang

i
l
ansamgadahi
l
ankungbaki
tmat
agalangpr
osesongkany
angpagi
nti
ndisawi
kang

I
ngl
es.Angpag-
aar
alnai
toaygi
nami
tanngpaki
ki
panay
am napi
napay
anangbabaeng

i
migr
ant
engpagkakat
aongsabi
hinangkani
yangsar
il
i osaphenomenol
ngkuwent ogi
cal

casest
udy
.

Ay
onki
naWal
andr
i(2010)
,Nakhal
ah(
2016)atWol
d(2006)
,angpagkat
utosa

wi
kangI
ngl
esbi
l
angpandai
gdi
gangwi
kaaymahi
rapmat
utunansakadahi
l
ananngmga

sal
i
kna nakakaapekt
o sa pagsasal
i
ta ni
to kagay
a na l
amang ng kakul
anagan sa

kaal
aman sa t
amang pananal
i
ta,di
ksy
on,atgr
amat
ika.Sa kadahi
l
anan ng mga

sumusunod ay nagr
eresul
ta sa pagkamahi
yai
n ng mga est
udy
ant
e,kawal
an ng

kumpy
insasasar
il
i,
mat
indi
ngkabaatt
akotsapagkakamal
i
.May
rooni
tongkaugnay
an

sakasal
ukuy
angpag-
aar
alsapagkatangmganabanggi
taymaar
iri
ngmagi
ngsal
i
ksa

pagkakar
oonngsul
i
rani
ngsapananal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
no.Bagamatsapag-
aar
alni
na

Wul
andi
,Nakhal
ah,atWol
daynakapokusl
amangsapagkat
utongwi
kangI
ngl
eshi
ndi
gay
angsaat
ingbansaangwi
kangI
ngl
esaysady
angmakahul
ugansal
aranganng

edukasy
on,
trabahoatkahi
tanopa.

B.Lokal

Sapag-
aar
alniTaeza(
2012)napi
namagat
ang"
MgaSul
i
rani
ngKi
nakahar
apng

Kal
i
ngasaPagsasal
i
tangWi
kangFi
l
ipi
no.
"Si
nur
idi
toangmgasul
i
rani
ngki
nakahar
ap

ngKal
i
ngasapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
noupangmal
amanangepekt
oni
tosapag-

aar
alngmgaKal
i
ngasamgaasi
gnat
urangFi
l
ipi
noatanoangmgasol
usy
onatmga

par
aanupangmat
ugunanangmgasul
i
rani
n.Sapag-
aar
alnai
to aygi
nami
tanng

r
anki
ngatpagbabahagdanupangmabi
gyangi
nter
pret
asy
onangmganakal
apnadat
os

sapamamagi
tanngt
alat
anungan.

Ay
onki
naApaoet
.al
.(2014)
,angpagsal
i
taaygi
nagawaupangmai
pahay
agang

mgai
dey
aatkai
si
pansakapwasai
ba`
tibangkadahi
l
anan,maaar
ingnagsasal
i
tao

nagsususl
atupangmai
par
ati
ngangmahal
agangi
mpor
masy
onomensaengnai
snat
ing

i
bahagi
.Ipi
naki
tadi
toangkahal
agahanngwi
kangFi
l
ipi
nosaedukasy
onngmgamag-

aar
alsaOzami
sCi
ty.Angkahal
agahanngwi
kangFi
l
ipi
nosamgamag-
aar
alayi
toay

i
sangmahal
agangsal
i
kangwi
kasakomuni
kasy
on.

Ay
onnamansapag-
aar
alniQuer
ubi
n(2017)
,mal
akiangnagi
ngepekt
oni
tosa

mgat
ao,l
alongl
alonasamgamag-
aar
al.Masay
anggami
ti
nangmgasal
i
tangi
tosa

t
extosachat
,nguni
tkapansi
n-pansi
nnakahi
tsapar
aanngpagsasal
i
taatpagsul
at,
ay

nadadal
a ang wi
kang i
to.Kapag kumokopy
a ng l
eksy
on ang mga est
udy
ant
e,

gumagami
tsi
l
angmgasal
i
tang“
h3r
e”(
her
e),“
4yon”(
ayon)
,“s4n”(
saan)
,atmar
ami

pangi
ba.I
toaymul
asawi
kang-mon,
namasasabi
ngpar
tengkul
tur
angPi
l
ipi
no,
nguni
t
mal
ipagdat
ingsapor
mal
napagsususl
atatpagbi
gkas.

Ay
onki
naTaeza(
2012)atApaoet
.al
.(2014)
,angwi
kaayangpangunahi
ng

i
nst
rument
o sa paki
ki
pagkomuni
kasy
on.I
pinaki
ta ni
l
a ang mga sul
i
rani
n atang

kahal
agahansapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
no.Ay
onnamankayQuer
ubi
n(2017)ang

j
ejemonaynagi
ngmal
aki
ngepekt
osat
aol
alongl
alonasamgamag-
aar
al.May

kaugnay
anangmgapag-
aar
alnai
tosakasal
ukuy
angpag-
aar
alsapagkatangmga

nabanggi
taymaaar
ingi
sasamgasul
i
rani
ngki
nakakahar
apngSeni
orHi
ghngGDMC

sapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
no.Samgapag-
aar
alnai
toaymakapagbi
bigayng

sol
usy
onatpar
aansakasal
ukuy
angpag-
aar
alupangmasol
usy
unanangmgasul
i
rani
ng

ki
nakahar
apatupangmal
amanngmgamag-
aar
alangmgakahal
agahanngWi
kang

Fi
l
ipi
nosapagsasal
i
tani
to.
Bal
angkasKonsept
wal

2.Ano-anoangmga
epektongmga
sul
ir
aningit
osapag-
aaral
ngmgaSeni orHigh
saasignatur
angFi
li
pino?

3.Ano-anoangmga
1.Ano- anoangmga MgaSulirani
ng pangunahingsolusyonat
suli
raningkinakaharap Ki
nakakaharap mgapar aannagi nagawa
ngmgaSeni orHighng ngmgaSeni orHigh
GloryDei Montessori ngmgaSeni or upangmat ugunanang
Collegesapagsasal i
ta HighngGDMC sulir
aningito?
ngwikangFi l
ipi
no? saPagsasali
ta
ngWikang
Fi
li
pino

4.Gaanonakaapektosa
5.Ano-
anoangmga
mgaSeniorHighang
i
mpl i
kasy
onngpag-aaral
mgasul i
rani
nsa
naitosapag-
aar
al ng
pagsasal
it
angwi kang
makabagongpanahon?
Fi
l
ipi
no?

Pi
gyur
a1

Angbal
angkaskonsept
walnai
toaynagpapaki
tangmgakat
anungangkai
l
anagang

sagut
anngpag-
aar
alnai
to.Angmgasul
i
rani
naynagmumul
alamangsai
mpl
uwensy
a

ngkapal
i
gir
an.Naapekt
uhanngmgasul
i
rani
nangpagsasal
i
tangmgaest
udy
ant
eng
Seni
orHi
ghngwi
kangFi
l
ipi
no.Angmgasol
usy
ongmaaar
ingmagami
tngmgamag-

aar
alng SHS ay ang pagbabasa ng t
ekst
ong nakasal
i
n sa wi
kang Fi
l
ipi
no.

Nakakaapekt
oangmgasul
i
rani
nsapang-
araw-
araw nabuhayngmgaest
udy
ant
eng

SHS.Angmgai
mpl
i
kasy
onngpag-
aar
alnai
toaypar
amal
amanngmgat
aoomga

bagaynanasakapal
i
gir
anngest
udy
ant
enanakadadagdagsi
l
asamgasul
i
rani
nna

ki
nakahar
apni
l
angay
on.

PAMAMARAANATMETODOLOHI
YANGGI
NAMI
T

Sakabanat
angi
to,
mat
utunghay
ankungpaanoki
nal
apngmgamananal
i
ksi
kang

mga dat
os na kakai
l
angani
n sa pag-
aar
alna i
to.Maki
ki
tar
in di
to ang mga

met
odol
ohi
yanggi
nami
tsapagsusur
isamganakal
apnadat
osati
mpor
masy
on.

Di
seny
ongPananal
i
ksi
k

Angpananal
i
ksi
knai
toaygumami
tngpamamar
aangpal
arawanodeskr
ipt
ibong

pananal
i
ksi
k.Ang deskr
ipt
ibong pananal
i
ksi
k ay i
sang ur
ing pananal
i
ksi
k na

gi
nagami
tanngpagl
alar
awanopagdedet
aly
enakal
asani
tongnagl
alay
onnamakahi
ngi

ngopi
nionomgabagaynar
elat
iboonagpapabago-
bagosai
ba`
tibangt
ao,sai
ba`
t

i
bangpagkakat
aon,
lugar
,opanahon.Ni
l
alay
onngpag-
aar
alnai
tonai
l
arawanatsur
ii
n

angi
ba'
tibangsal
i
kosul
i
rani
ngki
nakahar
apngmgaest
udy
ant
esaSeni
orHi
ghng

Gl
oryDeiMont
essor
iCol
l
ege.I
lal
arawan r
it
o ang mgamaaar
ing magi
ng sul
i
rani
n,

epekt
oni
tohi
ndil
amangsamgakat
ugonnaest
udy
ant
ekundipat
iri
nsal
ahatng

Pi
l
ipi
nongmaysul
i
rani
nri
ngki
nakahar
apsapananal
i
tangWi
kangFi
l
ipi
noathi
gitsa

l
ahatupang mai
pahay
ag atmai
l
arawan ng mgamananal
i
ksi
kang mgapar
aan at
r
ekomendasy
onnamaaar
ingmagi
nggawi
nupangmat
ugunanangsul
i
rani
ngi
to.

Pi
nagmul
anngmgaDat
os

Upang mai
sakat
upar
an ang pag-
aar
al,si
nikap ng bawatmananal
i
ksi
k na

makakal
ap ng sapatna dat
os atmat
ery
ales na makt
utul
ong ng mal
akiupang

mai
sagawangmaay
osangpananal
i
ksi
knai
to.Angmgamananal
i
ksi
kaypumi
l
ing

l
i
mang(
5)sul
i
rani
nnaki
nakahar
apngmgaSeni
orHi
ghngGl
oryDei
Mont
essor
iCol
l
ege

na sususr
ii
n bat
aysa Teor
yang Kul
tur
al.Sa pagt
atay
a ng kabi
saan na gi
nawang

pagsusur
iaymay
roongl
i
mampung(
25babaeat25l
alake)est
udy
ant
enagal
i
ngsa

Seni
orHi
gh bi
l
ang t
agat
aya na pi
nil
isa pamamagi
tan ng r
andom sampl
i
ng.Ang

kat
angi
anngi
sangSeni
orHi
ghayangmgasumusunod:a)mag-
aar
alsaGl
oryDei

Mont
essor
iCol
l
egebi
l
angSeni
orHi
ghb)i
pinanganaksaPi
l
ipi
nasc)mayl
ahi
ngPi
l
ipi
no.

I
nst
rument
ongGi
nami
tsaPag-
aar
al

Sapag-
aar
alnai
to,
gumami
tngsar
beykwest
oney
rangmgamananal
i
ksi
kupang

mai
paki
ta ang mga dat
osna ki
nakai
l
angang sagut
an ng mga mag-
aar
alna nasa

seksy
onngSt
em-
11,TVL-
11,HUMSS-
11.I
toaypar
aanupangmakar
oonngsapatna

ebi
densy
aatkasagut
anatmasabi
ngbal
i
doangsi
nagawangpagaar
al.

Pamamar
aansaPangangal
apngDat
os

Angmgamananal
i
ksi
kangmi
smongkumal
apngmgai
mpor
masy
onupang

l
ubosnamal
amanangmgasul
i
rani
ngki
nakahar
apsapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
noat

mat
iyakangkal
i
dadngi
pipr
esent
angdat
os.

Sapangangal
ap ng dat
os,maymgahakbang nasi
nunod.Una,pagkat
apos
mabuoangmgat
alat
anungandumaani
tosamasur
ingpagpi
l
inaaangkopsaami
ng

i
sinasagawangpananal
i
ksi
k.Sumunodaynagbi
gaykamingmgat
alat
anungansamga

r
espondant
enamgaSeni
orHi
ghngGl
oryDeiMont
essor
iCol
l
egeupangmal
amanang

mgasul
i
rani
nsapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
no.Pagkat
aposmasagut
anl
ahatngmga

t
alat
anungannai
bini
gaynami
nsamgar
espondant
eaysi
nur
inami
nkunganoang

pangunahi
ngsul
i
rani
nsapagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
no.Panghul
i
,lahatngmgadat
os

nanakal
apaynasur
iatmabi
bigy
anngi
nter
pret
asy
on.

Mal
akiang nai
tul
ong ng makabagong t
eknol
ohi
yat
ulad ng i
nter
netupang

makakuhaatmakakal
apngmgadat
ost
ungkolsawi
kangFi
l
ipi
noatmgai
l
angkaugnay

nasal
i
tasapag-
aar
al.

Pagsusur
ingPang-
ist
ati
sti
ka

Angmgasumusunodnai
stat
ist
ikaanggi
nami
tsapagsusur
iatpagl
alar
awansa

mgadat
osnanat
iponsapag-
aar
al.

1.Sapagt
atay
angmgaest
udy
ant
esaSeni
orHi
ghngGl
oryDeiMont
essor
i

Col
l angwei
ege, ght
edmeananggi
nami
tnabat
ayan.

Angf
or angWei
mul ght
edMeanay
:

∑x
X=
N

Naangi
bigsabi
hinay
:

asawei
X=par ght
edmean

∑x
=par
asai
skor
 N= par
a sa kabuuang bi
l
ang ng mga Seni
orHi
gh ng Tar
lacAgr
icul
tur
al

Uni
ver
sit
ynat
agat
aya

2.Angpagt
atay
aayi
binat
aysapanukal
angLi
ker
t(Li
ker
t`
sSacal
i
ngTechni
que)
.

I
toayangt
sekl
i
stnai
papasagotsamgaSeni
orHi
ghngGl
oryDeiMont
essor
i

Col
l
egenat
agat
ayangkabi
saannggi
nagawangpag-
aar
al.

Nar
it
oangscal
eval
uenagi
nami
t:

I
skor Pamant
ayan I
nter
pret
asy
ong

Li
ter
al

5 4.
50-
5.00 Par
ati

4 3.
50-
4.49 Madal
as

3 2.
50-
3.49 Mi
nsan

2 1.
50-
2.49 Bi
hir
a

1 1.
00-
1.49 Hi
ndi
kai
l
anman

Ang pi
nakamat
aas na kat
anggap-
tanggap ay nangangahul
ugang par
ating

i
sinagawang pagsusur
i.Ang mat
aas na kat
anggap-
tanggap ay nangangahul
ugang

madal
as,ang kat
anggap-
tanggap naman ay mi
nsan,ang di
-gaanong kat
anggap-

t
anggap ay nangangahul
ugang bi
hir
a at ang di
-kat
anggap-
tanggap ay

nangangahul
uganghi
ndikai
l
anmanki
nahar
apangmgasul
i
rani
nsapagsasal
i
tang

wi
kangFi
l
ipi
no.
 APENDI
KS

Pangal
an(
opt
ional
): Edad:
Kur
so: Kasar
ian:
F M

Panut
o:Saguti
nangmgakat
anunganatl
agy
anngcheck(
/)sapat
langkaaki
batng
i
yongsagot.
1. Anoangunangwi
kanai
yongnat
utunan?
_
_Fi
l
ipi
no _
_Ingl
es _
_ot
her
sspeci
fy_
___
___
___
_
2. Angwi
kangFi
l
ipi
nobaangi
yonggi
nagami
tsapagsasal
i
ta?
_
_oo _
_hi
ndi _
_medy
o
3. Naaapekt
uhanbangpangal
awangwi
kaangi
yongunangwi
ka?
_
_oo _
_hi
ndi _
_medy
o

Panuto:
Saguti
nangmgapangungusap.Lagy
anngcheck(
/)sakat
apatnakahonat
bi
langangiy
ongsagot
.
1- Hi
ndi
kai
l
anman
2- Bi
hir
a
3- Mi
nsan
4- Madal
as
5- Par
ati

I
sasasul
i
rani
ngki
nakahar
apkosapagsasal
i
tang 5 4 3 2 1
wi
kangFi
l
ipi
noayang:

1.pabago-
bagongsal
i
tasawi
kangFi
l
ipi
no

2.i
ba`
tibangkul
tur
angmgaPi
l
ipi
no

3.i
mpl
uwensi
yangsoci
almedi
a
 4.i
mpl
uwensi
yangpami
l
ya

5.i
mpl
uwensi
yangkai
bigan

6.i
mpl
uwensi
yangkapal
i
gir
an

7.i
mpl
uwensi
yanggur
o

8.i
mpl
uwensi
yangedukasy
on

Angsolusyonatpar
aangginagamitkoupangmat
ugunan 5 4 3 2 1
angmgasul i
rani
ngki
nakaharapsapagsasal
it
ang
wikangFil
i
pinoayang:

1.paghihi
mokngmgamagul angnamagsal i
tang
wikangFili
pino
2.paghihi
mokngmgagur onamagsal it
angwi kang
Fi
lipi
no
3.paghihi
mokngmgakai bigannamagsal it
ang
wikangFili
pino
4.pagsusulatngmgatekstogami tangwi kang
Fi
lipi
no
5.pagbabasangmgal i
brongnakasal i
nsawi kang
Fi
lipi
no
6.pakiki
pag-usapgami
tangwi kangFili
pino

7.pagpapat
urosamgamagul angkungpaanoang
wastongpagsasal
itangWikangFil
ipi
no
8.pagpapat
urosamgagur okungpaanoangwast ong
pagsasal
i
tangWi kangFil
i
pino
9.pagpapat
urosamgakai bi
gankungpaanoang
wastongpagsasal
itangWikangFil
ipi
no
Konkl
usy
on

Bat
aysapagsusur
ingi
sinagawaandmgasumusunodnakonkl
usy
onaynakuha:

1.Mast
inangki
l
ikpadi
nngmgaest
udy
ant
eangpaggami
tngwi
kangFi
l
ipi
no.

2.Maraminadi
ngmamamay
anangmasnai
i
biganangpagsasal
i
tangwi
kang
ki
nagi
snan

3.Napakahal
agaangpagkat
utoatpagsasal
i
tangwi
kangFi
l
ipi
nodahi
lit
oang
sal
it
angpagkakaki
l
anl
anngmgaPi
li
pino.

Rekomendasy
on

Angwi
kaayi
sangpar
aanngkomuni
kasy
onupangmagkai
nti
ndi
hanangl
ahat

ngt
ao.AngWi
kangFi
l
ipi
noaysumi
simbol
osakul
tur
angmgaPi
l
ipi
nokungsi
no,ano,

atmer
onsi
l
a.Al
ami
nangmahabaatmakul
aynakasay
say
anngwi
kangFi
l
ipi
no

I
paki
tasamgamahalngmgabay
ani
ngnagbuhosngkani
l
angpanahonpar
a

l
amang magkar
oon ng wi
kang pansar
il
i,par
a mabukl
od ang bansa athi
ndii
to

mapasama sa mga bansang wal

ang sar
il
ing wi
ka na naki
ki
gami
tlang ng wi
kang

bany
aga.Bi
l
ang mamamay
ang Pi
l
ipi
no,t
angki
l
iki
n ang sar
il
ing wi
ka ,sapagkat

mahal
agai
tosapagkakaugnaysai
sngbansa.Gami
ti
nit
oati
pal
aganapdahi
ldi
to

nasusukatangi
nyongpagi
gingmal
aya.Tul
aransiManuelL.Quezon,nanagsul
ongat

nagt
akdangFi
l
ipi
nobi
l
angWi
kangpambansanhanggangskasal
ukuy
an.Lagi
ngi
sai
sip

nakahi
tsaanmangdakungdai
gdi
g,"
Pil
i
pinoakokay
awi
kangFi
l
ipi
noanggami
tko"
.

I
pagmal
akiangwi
kanggami
tmo,hi
ndil
ambgsabuwanngAgost
okundiar
awar
awat

bawatsegundo.Gawi
nangl
ahatnangi
tohi
ndil
amangsasal
i
takundinangbuong

pusongpanggawa.