ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΙΚΩΝ ΕΙΔΩΝ

Τα χαρακτηριστικά του Αποδεικτικού Δοκιμίου

 Θέμα: γενικού ενδιαφέροντος, συγκεκριμένο

 Γλώσσα: αναφορική, φροντισμένη
 Ύφος: αυστηρό, τυπικό, επίσημο
 Πειθώ: επίκληση στη λογική, πιθανή και η αυθεντία
 Δομή: πρόλογος- κύριο μέρος- επίλογος, υποενότητες, καθαρά λογική η σύνδεση
των νοημάτων
 Σκοπός: να πληροφορήσει, να προβληματίσει, να διδάξει

Τα χαρακτηριστικά του στοχαστικού δοκιμίου

 Θέμα: γενικού ενδιαφέροντος, ευρεία θεώρηση

 Γλώσσα: ποιητική
 Ύφος: προσωπικό, οικείο και άμεσο (α ‘ πρόσωπο), ενίοτε διδακτικό, φιλοσοφικό,
λυρικό
 Πειθώ: επίκληση στο συναίσθημα
 Δομή: ελεύθερη περιδιάβαση στον χώρο των ιδεών, χαλαρή, συνειρμική σύνδεση
των νοημάτων
 Σκοπός: να τέρψει, να ψυχαγωγήσει, να διδάξει

Τα χαρακτηριστικά του επιστημονικού λόγου

 Θέμα: γενικού ενδιαφέροντος, συγκεκριμένο

 Γλώσσα: αναφορική με επιστημονική ορολογία
 Ύφος: τυπικό κι απρόσωπο (γ΄ πρόσωπο)
 Πειθώ: κυρίως επίκληση στη λογική, πιθανή και η αυθεντία
 Δομή: αυστηρά δομημένος λόγος, με δήλωση του θέματος στον πρόλογο,
επιχειρηματολογία στο κυρίως θέμα και διακριτό συμπέρασμα στον επίλογο και
λογική σύνδεση των επιμέρους ενοτήτων
 Σκοπός: η γνώση, η καλλιέργεια, η μάθηση και η πειθώ

Τα χαρακτηριστικά του άρθρου

 Θέμα: γενικού ενδιαφέροντος, επίκαιρο (άμεσα ή ευρέως), συγκεκριμένο κάθε

φορά
 Γλώσσα: αναφορική
 Ύφος: κυρίως τυπικό και απρόσωπο (γ΄ πρόσωπο), ενίοτε και πιο προσωπικό,
ειρωνικό, καταγγελτικό κ. λπ.
 Πειθώ: κυρίως επίκληση στη λογική

Ντό ρα Αμπατζή Σελίδα 1

  Δομή: ενδέχεται να ακολουθεί την τεχνική της ανεστραμμένης πυραμίδας, γενικά
δομημένο με την τριμερή διάταξη (πρόλογος- Κ.Θ.- επίλογος) και λογική σύνδεση
των επιμέρους ενοτήτων του- ευσύνοπτο
 Σκοπός: να ενημερώσει για θέματα της επικαιρότητας
 Εξωτερικά χαρακτηριστικά: τίτλος (ενδεχομένως υπότιτλος ή και τίτλοι ενοτήτων),
ονοματεπώνυμο ή ψευδώνυμο του αρθρογράφου και πηγή δημοσίευσης

Τα χαρακτηριστικά της επιφυλλίδας

 Θέμα: με αφορμή ένα επίκαιρο θέμα- γεγονός, ο συντάκτης προχωρά σε

διαχρονικές κι ευρύτερες παρατηρήσεις και σκέψεις
 Γλώσσα: αναφορική
 Ύφος: τυπικό κι απρόσωπο (γ΄ πρόσωπο)
 Πειθώ: κυρίως επίκληση στη λογική
 Σκοπός: μη ειδησεογραφικό κείμενο
 Ο συντάκτης συνήθως είναι σχετικός ως προς την επαγγελματική του ιδιότητα με το
θέμα που εξετάζει

Τα χαρακτηριστικά του χρονογραφήματος

 Θέμα: επίκαιρο και λαϊκό (δημοφιλές)

 Γλώσσα: αναφορική, λαϊκή, προφορικές εκφράσεις
 Ύφος: πνευματώδες, χιουμοριστικό, ειρωνικό, δραματικό, συγκινητικό, άμεσο (α ‘-
β΄ πρόσωπο)
 Πειθώ: κυρίως επίκληση στο συναίσθημα
 Δομή: ευσύνοπτο, πιο χαλαρή σύνδεση των νοημάτων
 Σκοπός: να ψυχαγωγήσει

Ντό ρα Αμπατζή Σελίδα 2