You are on page 1of 32

ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 1

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΣΠ 60 - Ακουστική χώρου

ΟΝΟΜΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ
ΕΠΩΝΥΜΟ: ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ
e-mail: std152045@ac.eap.gr

Οκτώβριος 2022
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ…………………………………………………………………………………...3

1. Ακουστική ταυτότητα & κατηγοριοποίηση κλειστών χώρων………………………….5

1.1. Εισαγωγή…………………………………………………………………………5
1.2. Σκοπός……………………………………………………………………………5
1.3. Μεθοδολογία……………………………………………………………………..5

1.4. Συντονισμοί & Μέγεθος Χώρου………………………………………………………...6


1.5. Υπολογισμός της Μεγαλύτερης Διάστασης……………………………………………8
1.6. Υπολογισμός Συντονισμών……………………………………………………………...8
1.7. Συμπεράσματα………………………………………………………………………….11

2. Ακουστική Προσομοίωση χώρου & Χροιά Ήχου………………………………………12

2.1. Εισαγωγή………………………………………………………………………..12
2.2. Σκοπός…………………………………………………………………………..12
2.3. Μεθοδολογία……………………………………………………………………12

2.4. Δημιουργία Ηχητικών Αρχείων……………………………………………………….13


2.5. Εφαρμογή Προσομοίωσης Ακουστικής Απόκρισης του Χώρου…………………….15
2.6. Ακουστικός Έλεγχος……………………………………………………………………19
2.7. Συμπεράσματα………………………………………………………………………….19

3. Ακουστικά Φαινόμενα & Συχνοτικές περιοχές…..……………………………………..20

3.1. Εισαγωγή……………………………………………………………………….20
3.2. Σκοπός…………………………………………………………………………..23
3.3. Μεθοδολογία……………………………………………………………………23

3.4. Επιλογή Χώρων & Υπολογισμός Συχνοτικών Περιοχών…………………………….24


3.5. Απεικόνιση Συχνοτικών Περιοχών……………………………………………………27
3.6. Συμπεράσματα………………………………………………………………………….29

4. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ………………………………………………………..30
5. ΠΑΡΑΡΤΉΜΑΤΑ………………………………………………………………………...32
(Σύνδεσμος :)

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 2
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Έχοντας μία ενεργή ηχητική πηγή σε έναν κλειστό χώρο, τότε τα διάφορα ηχητικά κύματα
που εκπέμπονται και προσπίπτουν ή ανακλώνται, προκαλούν είτε ενίσχυση είτε ακύρωση
του εαυτού τους, με αποτέλεσμα να έχουμε την δημιουργία των στάσιμων κυμάτων. Τα εν
λόγω κύματα δημιουργούνται σε συγκεκριμένες συχνότητες που προσδίδουν μοναδικότητα
στον κάθε χώρο, καθώς εξαρτώνται από το γεωμετρικό σχήμα και τις εν λόγω διαστάσεις του
εκάστοτε χώρου. Τα κύματα αυτά φέρουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μεγάλων διακυμάνσεων
στην ηχητική στάθμη πίεσης από το ένα σημείο στο άλλο μέσα στον χώρο (Φλώρος, 2013;
Μουρτζόπουλος, 2011; Σκαρλάτος, 2008).

Οι διακυμάνσεις αυτές γίνονται αντιληπτές από τον εκάστοτε ακροατή, ο οποίος μπορεί να
εκτελεί κίνηση στο εσωτερικό μέρος του χώρου αυτού. Θεωρώντας λοιπόν δύο παράλληλους
τοίχους που φέρουν άπειρες διαστάσεις και ανακλαστικές ιδιότητες, καθώς και μία ηχητική
πηγή μέσα στον χώρο που διεγείρει τον εν λόγω χώρο και βρίσκεται ανάμεσα στους δύο
τοίχους, τότε οι παράμετροι τοίχος - αέρας - τοίχος δημιουργούν έναν συντονισμό στη
συχνότητα που ισούται με f1 = c/2L.
Η απόσταση L βρίσκεται μεταξύ των δύο τοίχων και μετριέται σε μέτρα. Η ταχύτητα c
αφορά την ταχύτητα του ήχου στον αέρα που ισούται με 343 m/sec και με δεδομένη την
θερμοκρασία στους θ = 20 0c. Επιπρόσθετα η συχνότητα f1 θεωρείται η θεμελιώδης
συχνότητα του χώρου αναμεταξύ των δύο ανακλαστικών επιφανειών (Μουρτζόπουλος, 2016;
Polychronopoulos, 2014; Σαρρής, 2010).

Καταλήγουμε λοιπόν πως ο κάθε χώρος δημιουργεί το δικό του συντονισμό. Κατ’ αυτό τον
τρόπο διάφοροι όμοιοι συντονισμοί μπορούν να εμφανιστούν και για διάφορες άλλες
συχνότητες όπως 2f1, 3f1, 4f1, κτλ. Εάν προσθέσουμε τώρα ακόμα δύο ζεύγη με τοιχώματα
αλλά κάθετα στα ήδη δύο προηγούμενα που αναφέραμε, τότε δημιουργούμε έναν κλειστό
ορθογώνιο χώρο, εν ολίγοις θα έχουμε ένα χώρο που θα φέρει δύο ακόμα συστήματα που
προκαλούν συντονισμούς. Το καθένα από αυτά θα φέρει την δική του θεμελιώδη συχνότητα
και την δική του σειρά των διαφόρων τρόπων ταλάντωσης (Σκαρλάτος, 2008;
Παπαδόπουλος, 2016).

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 3
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Οι τρόποι ταλάντωσης που μπορούν να συμβούν είναι τρεις, ο αξονικός, ο εφαπτόμενος και ο
πλάγιος τρόπος ταλάντωσης. Ο αξονικός τρόπος ταλάντωσης στην ουσία αναφέρεται στην
αντανάκλαση από τις δύο απέναντι και παράλληλες επιφάνειες των τοιχωμάτων που
βρίσκονται στον χώρο. Ο εφαπτόμενος τρόπος ταλάντωσης αναφέρεται στην αντανάκλαση
που δημιουργείται και από τις τέσσερις επιφάνειες των τοιχωμάτων που βρίσκονται στον
κλειστό χώρο. Ο πλάγιος τρόπος ταλάντωσης αναφέρεται στην αντανάκλαση που συμβαίνει
από όλες τις επιφάνειες το κλειστού αυτού χώρου, δηλαδή και τις έξι επιφάνειες του.
Πρακτικά αν σε στάθμη οι αξονικοί τρόποι ταλάντωσης αναφέρονται στα 0dB, οι
εφαπτόμενοι τρόποι ταλάντωσης θα είναι περίπου στα -3dB και οι πλάγιοι κοντά στα -6dB
(Σκαρλάτος, 2008; Τσομάκου, 2009; Παπαδόπουλος, 2016).
.
Εν ολίγοις οι διάφορες επιφάνειες των τοιχωμάτων μπορούν να επηρεάσουν σε πολύ μεγάλο
βαθμό την εκάστοτε ενέργεια του κάθε τρόπου ταλάντωσης. Στο παρακάτω σχήμα βλέπουμε
τις βασικές διαδρομές που ακολουθούν οι διάφοροι τρόποι ταλάντωσης με την έννοια των
ακτινών.

Σχήμα 1. Απεικόνιση των βασικών διαδρομών (α) αξονικών, (β) εφαπτόμενων και (γ) πλάγιων τρόπων
ταλάντωσης με την έννοια των διάφορων ακτίνων, που φέρει ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο
δωμάτιο.Δημιουργία εικόνας photoshop, πηγή έμπνευσης (Σκαρλάτος, 2008).

Επομένως στην διαδικασία μελέτης για την ακουστική συμπεριφορά ενός κλειστού χώρου,
που φέρει διαστάσεις μεγέθους συγκρίσιμες του μήκους κύματος του εκπεμπόμενου ήχου
που επιδρά σε αυτόν, οι ακτίνες αυτές χάνουν κάθε έννοια και κατα συνέπεια αυτού του
είδους προσέγγιση καταρρίπτεται. Επομένως σε διάφορους χώρους χρησιμοποιούμε την
κυματική ανάλυση της συμπεριφοράς του ήχου. Εν Τέλει σε έναν κλειστό χώρο οι αξονικοί
τρόποι ταλάντωσης φέρουν περίπου τρεις θεμελιώδεις αξονικές συχνότητες συντονισμού. Σε
κάθε ζεύγος παράλληλων τοίχων - επιφανειών αναλογεί μία εξ’ αυτών, καθώς η κάθε
ταλάντωση φέρει τον δικό της τρόπο (Μουρτζόπουλος, 2011; Σκαρλάτος, 2008).

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 4
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

1. Ακουστική ταυτότητα & κατηγοριοποίηση κλειστών χώρων.

1.1. Εισαγωγή.

Κατα κύριο λόγο οι κλειστοί χώροι ως προς την ακουστική συμπεριφορά τους χωρίζονται σε
τρεις κατηγορίες, όπως “μικροί”, “μεγάλοι” και “πολύ μεγάλοι”. Φυσικά η μέγιστη διάσταση
που φέρει ένας χώρος εάν είναι έστω διπλάσια του μήκους κύματος του ήχου που αναλύουμε,
τότε ο χώρος αυτός χαρακτηρίζεται ώς “πολύ μεγάλος”. Επιπρόσθετα, όταν αναγκαστικά
πρέπει να συμπεριλάβουμε την απόσβεση της ηχητικής ενέργειας λόγω της επίδρασης των
μορίων του αέρα, φυσικό επακόλουθο ενός χώρου όπου εκπέμπεται ο ήχος και φέρει μεγάλες
αποστάσεις μεταξύ των επιφανειών του, κατά συνέπεια ο χώρος αυτός θεωρείται “πολύ
μεγάλος” (Τσιφλίδης, 2013; Κοντομίχος & Ζαρούχας & Χατζηαντωνίου, 2013; Σκαρλάτος,
2008).
1.2. Σκοπός.

Σκοπός του σκέλους Α αποτελεί η εξαγωγή διαφόρων πληροφοριών για την ακουστική
κατηγοριοποίηση, ανάμεσα σε δύο χώρους όπου δεν γνωρίζουμε τις διαστάσεις τους, με την
βοήθεια των συχνοτήτων συντονισμού και συγκεκριμένα των αξονικών συχνοτήτων.

1.3. Μεθοδολογία.

Γνωρίζοντας τις αξονικές συχνότητες συντονισμού, για δύο ορθογώνιους παραλληλεπίπεδους


και διαφορετικούς μεταξύ τους κλειστούς χώρους, θα υπολογίσουμε ποιός από τους δύο
αυτούς χώρους φέρει τις μεγαλύτερες διαστάσεις. Στην συνέχεια θα υπολογίσουμε την
μεγαλύτερη διάσταση του κάθε χώρου. Με την εφαρμογή συγκεκριμένων τύπων που
αναφέρονται στο πλήθος των συντονισμών και στην εύρεση της μεγαλύτερης διάστασης
εντοπίζοντας την ελάχιστη συχνότητα συντονισμού και των αριθμό των συντονισμών μέσα
από διαγράμματα που απεικονίζονται οι διάφορες αξονικές συχνότητες συντονισμού για κάθε
χώρο. Έπειτα με τη βοήθεια “excel” θα αναπτύξουμε κατάλληλο κώδικα για τον υπολογισμό
όλων των συχνοτήτων συντονισμού (αξονικού, πλάγιου & εφαπτόμενου συντονισμού) ενός
ορθογώνιου παραλληλεπίπεδου χώρου με συγκεκριμένες ρεαλιστικές διαστάσεις. Κατόπιν θα
αναφέρουμε όσους συντονισμούς προκύψουν μέχρι τα 150 Hz, σχολιάζοντας τα εν λόγω
αποτελέσματα ανα περίπτωση και εξάγωντας διάφορα σχήματα και συμπεράσματα.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 5
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

1.4. Συντονισμοί & Μέγεθος Χώρου.

Παρατηρώντας το κάτωθι σχήμα, παρατηρούμε ότι και οι δύο χώροι Α & Β αναπαράγουν
διάφορες συχνότητες συντονισμού που κυμαίνονται κάτω των 300 Hz και συγκεκριμένα : ότι
ο χώρος Α φέρει 11 αξονικούς συντονισμούς εν αντιθέση με τον χώρο Β ο οποίος φέρει 17
συνολικά αξονικούς συντονισμούς. Η μέγιστη συχνότητα αξονικού συντονισμού και για τους
δύο χώρους είναι κατα προσέγγιση FMaxΑ =139 Hz & FMaxΒ =145 Hz.

Σχήμα 1.1. Απεικόνιση συχνοτήτων αξονικού συντονισμού (axial modes) για τα κτήρια Α & Β με FMax =150
Hz.

Η ελάχιστη συχνότητα εμφάνισης αξονικού συντονισμού (axial modes) βάση του παραπάνω
σχήματος, για κάθε κτίριο κατα προσέγγιση αντιστοιχεί όπως απεικονίζεται και στον κάτωθι
πίνακα.

Πίνακας 1.1. Απεικόνιση της ελάχιστης συχνότητας αξονικού συντονισμού ανα κτήριο.

Κτήριο Ελάχιστη συχνότητα αξονικού συντονισμού (axial


modes)

Α 20 Hz

Β 15 Hz

Επίσης παρατηρούμε την πυκνότητα εμφάνισης των αξονικών συντονισμών στο κτίριο Β,
όπου συγκριτικά με το κτίριο Α εμφανίζονται πιο κοντά και πιο συχνά (βλ.σχ.1Α).

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 6
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Αξιοποιώντας λοιπόν τον τύπο :

(1.5) (σελ. 41 Ακουστική χώρου Ε.Α.Π Κοντομίχος & Ζαρούχας &


Χατζηαντωνίου, 2013).
Για το κτίριο Α
Έχουμε :

NA = (4 π f 3 V ) / (3c3) + (π f 2 S) / (4c2) + ( f L) / (8c)

όπου : Ν ο αριθμός συντονισμών


V ο όγκος του χώρου m3
S η συνολική επιφάνεια του χώρου m2
L το συνολικό μήκος m

Για το κτίριο Β

NΒ = (4 π f 3 V ) / (3c3) + (π f 2 S ) / (4c2) + ( f L ) / (8c)

Εάν η θερμοκρασία είναι ίδια στα δύο δωμάτια π.χ. με θ = 20 0, τότε η ταχύτητα του ήχου c
ισούται με 343 m / sec.
Γνωρίζουμε ότι βάση σχήματος (1.Α.) : NA = 11 & NΒ =17

Θέτουμε λοιπόν ως f, την ελάχιστη συχνότητα αξονικού συντονισμού (axial modes) που
προκύπτει, fminΑ =20 Hz & fminΒ =15 Hz, για κάθε κτίριο αντίστοιχα A & B.

Κατόπιν αντικαθιστώντας τα δεδομένα στους δύο τύπους υπολογισμού του πλήθους των
συντονισμών για την συχνοτική περιοχή από 0 εώς 150 Hz για τα κτίρια Α & Β τα κάτωθι,
V = lx ly lz m3 S = 2 ( lx ly + ly lz + lx lz ) m2 L = 4 (lx + ly + lz) m

Προκύπτει ότι το πλήθος των συχνοτήτων συντονισμού των δύο κτιρίων Α & Β, αυξάνεται
όσο αυξάνεται η συχνότητα και οι διαστάσεις του εκάστοτε χώρου. Εφόσον NΒ > NA ,
προκύπτει ότι το κτίριο Β είναι μεγαλύτερο από το κτίριο Α με δεδομένο ότι φέρουν την ίδια
θερμοκρασία.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 7
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

1.5. Υπολογισμός της Μεγαλύτερης Διάστασης.

Θεωρούμε ότι η θερμοκρασία είναι θ = 20 0c, επομένως c η ταχύτητα του ήχου ισούται με
343 m / s. Γνωρίζουμε επίσης ότι η ελάχιστη συχνότητα αξονικού συντονισμού για κάθε
κτίριο βάση του Πίνακα 1.Α. (σελ. 4), εμφανίζεται αντίστοιχα με fminA = 20Hz & fminB =
15Hz κατά προσέγγιση.

Επομένως βάση του τύπου fmin = c / 2L έχουμε για τα δύο κτίρια τα εξής :

Κτήριο Α
fminA = c / 2L ⇔ 20 = 343 / 2L Α ⇔ LΑ = 343 / 40 ⇔ LΑ = 8,575 m.

Κτήριο B
fminB = c / 2L ⇔ 15 = 343 / 2L Β ⇔ LΒ = 343 / 30 ⇔ LΒ = 11,433 m.

Όπου L η μεγαλύτερη διάσταση του εκάστοτε χώρου.

1.6. Υπολογισμός Συντονισμών.

Έχοντας τις διαστάσεις (LX, LY, LZ) που αντιστοιχούν σε (μήκος, πλάτος, ύψος) ίσες με (7 m,
3,7 m, 3 m ) αντίστοιχα για ένα κλειστό χώρο όπως απεικονίζεται και στο παρακάτω σχήμα,
υπολογίζουμε όλες τις συχνότητες συντονισμού μέχρι τα 150 Hz.

Σχήμα 1.2. Απεικόνιση διαστάσεων (LX, LY, LZ) αντίστοιχα (μήκος, πλάτος, ύψος) σε δωμάτιο με διαστάσεις
(7m, 3,7m, 3m).

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 8
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Για τους υπολογισμούς θα χρησιμοποιήσουμε τον κάτωθι τύπο 1.4 (σελ. 38 Ακουστική
χώρου Ε.Α.Π Κοντομίχος & Ζαρούχας & Χατζηαντωνίου, 2013).

(1.4)
Όπου (LX, LY, LZ) οι διαστάσεις (Μ, Π, Υ), c η ταχύτητα του ήχου και nx, ny, nz οι
ανεξάρτητες μεταβλητες που παίρνουν ακέραιες τιμές.

Προκύπτουν τα εξής:

Πίνακας 1.2. Απεικόνιση συχνοτήτων αξονικού συντονισμού με ερυθρό χρώμα, εφαπτόμενοι και πλάγιοι
που προκύπτουν για ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο χώρο διαστάσεων (LX, LY, LZ)⇔(7Μ, 3,7Π, 3Υ) μέχρι FMax
=150Hz.

Παρατηρούμε λοιπόν ότι υπολογίσαμε 25 συντονισμούς συνολικά μέχρι περίπου τα 150 Hz.
Από αυτούς όπως απεικονίζεται και στον παραπάνω πίνακα 9 αφορούν τους αξονικούς
συντονισμούς με ερυθρό χρώμα, 13 τους εφαπτόμενους & 3 τους πλάγιους συντονισμούς.
Φυσικά οι συνδυασμοί των ακέραιων αριθμών n μέχρι τα 150 Hz είναι άπειροι.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 9
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Έχοντας λοιπόν τις αντίστοιχες διαστάσεις του δωματίου, που φέρει (LX, LY, LZ)⇔(7Μ, 3,7Π,
3Υ) καθώς και τα αποτελέσματα για τις συχνότητες συντονισμού που προέκυψαν από τον
ανωτέρω πίνακα, παρακάτω απεικονίζονται τα εν λόγω αποτελέσματα για τους αξονικούς με
ερυθρό χρώμα και τους λοιπούς συντονισμούς εφαπτόμενους & πλάγιους της συχνότητας.

Σχήμα 1.3. Απεικόνιση των αξονικών συντονισμών για το δωμάτιο με διαστάσεις (LX, LY, LZ)⇔(7Μ, 3,7Π,
3Υ) μέχρι περίπου τα 150 Hz.

Όπως παρατηρούμε και στο παραπάνω σχήμα που απεικονίζει τους αξονικούς συντονισμούς
παρατηρούμε την εμφάνιση από 9 αξονικούς συντονισμούς, για το εν λόγω δωμάτιο μέχρι
περίπου τα 150 Hz. Παρατηρώντας λοιπόν το παρακάτω σχήμα που απεικονίζει όλους τους
συντονισμούς συχνοτήτων για το ίδιο δωμάτιο μέχρι περίπου τα 150 Hz, βλέπουμε
συσσώρευση της εμφάνισης των συντονισμών και της ιδιαίτερης πυκνότητας κατά την
εμφάνιση τους.

Σχήμα 1.4. Απεικόνιση όλων των συντονισμών για το δωμάτιο με διαστάσεις (LX, LY, LZ)⇔(7Μ, 3,7Π, 3Υ)
μέχρι περίπου τα 150 Hz.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 10
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

1.7. Συμπεράσματα.

Ο χώρος του κτιρίου Β αποδείξαμε ότι είναι πιο μεγάλος συγκριτικά με τον χώρο του κτιρίου
Α. Αυτό προκύπτει βάση του σχήματος Α.1. που μας παρουσιάζει περισσότερους αξονικούς
συντονισμούς (axial modes) για το κτίριο Β από ‘τι για το Α κτίριο. Συγκεκριμένα όπως
είδαμε υπερέχει κατα έξι αξονικούς συντονισμούς (axial modes) παραπάνω εν αντιθέση με το
κτίριο Α που φέρει για το ίδιο συχνοτικό εύρος μέχρι 11. Επίσης παρατηρούμε ότι το κτίριο
Β φέρει την μικρότερη συχνότητα εν αντιθέση με το κτίριο Α. Αυτό μας παρέχει την εξής
πληροφορία, βάση του τύπου εύρεσης της μεγαλύτερης διάστασης (L) προκύπτει ότι ο χώρος
που φέρει την μικρότερη συχνότητα είναι και αυτός που φέρει και τη μεγαλύτερη διάσταση,
μιάς και τα μεγέθη αυτά λειτουργούν αντιστρόφως ανάλογα βάση του τύπου της (σελίδας 28
Ε.Α.Π βιβλ. Ακουστική χώρου Κοντομίχος & Ζαρούχας & Χατζηαντωνίου, 2013)). Κατόπιν
είδαμε προσεγγιστικά πώς απεικονίζονται και υπολογίζονται οι αξονικοί και λοιποί
συντονισμοί συχνότητας σε έναν ρεαλιστικό χώρο τον οποίο γνωρίζουμε μέχρι τα 150 Hz.
Αυτή η μέθοδος όμως αποκλίνει αρκετά στο να επιφέρει ακριβή αποτελέσματα, καθώς
υπάρχουν άπειροι συνδυασμοί ακόμα ώστε να υπολογίσουμε όλους τους συντονισμούς που
προκύπτουν.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 11
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

2. Ακουστική Προσομοίωση χώρου & Χροιά Ήχου.

2.1. Εισαγωγή.

Όταν σε έναν κλειστό χώρο οι χαμηλές συχνότητες σε διάφορα σημεία του χώρου αυτού,
παρουσιάζουν ενίσχυση της στάθμης τους, τότε έχουμε την δημιουργία του λεγόμενου
φαινομένου του συντονισμού (Κοντομίχος & Ζαρούχας & Χατζηαντωνίου, 2013).
2.2. Σκοπός.

Σκοπός του σκέλους “Β” αποτελεί η ετοιμασία τεσσάρων διαφορετικών αρχείων ήχου με
συγκεκριμένη διάρκεια. Με την εφαρμογή απόκρισης, μέσω ισοσταθμιστή (equalizer) σε
ειδικό λογισμικό επεξεργασίας ήχου, όπως αποτυπώνεται σε σχήμα που μας δίνεται και είναι
αποτέλεσμα των συντονισμών του χώρου (κατανομής των αξονικών συντονισμών καθώς και
των διάφορων συντονισμών σε διαφορετικούς άξονες), ώστε να αποδώσουμε την
προσομοίωση του χώρου και να κατανοήσουμε το πώς επιδρά και επηρεάζει ο χώρος την
χροιά και το συνολικό αποτέλεσμα του ήχου.

2.3. Μεθοδολογία.

Στο σκέλος “Β” θα ετοιμάσουμε τέσσερα διαφορετικά αρχεία ήχου, διάρκειας μέχρι 10sec το
καθένα. Τα εν λόγω ηχητικά αρχεία θα αντιστοιχούν σε μουσική “rock” με πλούσιο
περιεχόμενο στην περιοχή των χαμηλών συχνοτήτων, ένα ηχητικό αρχείο που θα αφορά το
μουσικό όργανο “κλασικό βιολί”, ηχητικό αρχείο με “φωνή - ομιλίας” και Ροζ θόρυβο (pink
noise). Έπειτα θα πραγματοποιήσουμε κανονικοποίηση για την αποφυγή ψαλιδισμού.
Κατόπιν με την χρήση λογισμικού επεξεργασίας ήχου που περιλαμβάνει κατάλληλη
εφαρμογή ισοστάθμισης (equalizer), θα επεξεργαστούμε τα εκάστοτε ηχητικά αρχεία που
προέκυψαν, εξομοιώνοντας την επίδραση ενός ορθογώνιου παραλληλεπίπεδου κλειστού
χώρου στην διαδικασία αναπαραγωγής, των αρχικών ηχητικών αρχείων. Στην συνέχεια, μετά
την παραπάνω επεξεργασία θα εξάγουμε το φάσμα των ηχητικών αρχείων και θα
συγκρίνουμε την καμπύλη ισοστάθμισης που προέκυψε με την απόκριση χώρου που μας
δόθηκε. Κατόπιν μέσα από την πραγματοποιήση ακρόασης των αρχείων πρίν και μετά την
επεξεργασία προσομοίωσης απόκρισης του χώρου, θα εξάγουμε συμπεράσματα σχετικά με
την επίδραση στην οποία υπόκειται το κάθε αρχείο ήχου σε σχέση με τον χώρο.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 12
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

2.4. Δημιουργία Ηχητικών Αρχείων.

Δημιουργούμε λοιπόν 2 διαφορετικά αρχεία ήχου διάρκειας μέχρι 10 δευτερολέπτων,


χρησιμοποιώντας το λογισμικό “ ανοικτού κώδικα “ MUSIC MAKER”.

Σχήμα 2.1. Απεικόνιση της σουίτας του λογισμικού ανοικτού κώδικα “ MUSIC MAKER”. Το MUSIC
MAKER αποτελεί ένα πλήρες λογισμικό για να παράγει ο χρήστης μουσική μέσα από διάφορα δείγματα ήχου
που προσφέρονται δωρεάν και δεν απαιτείται ειδική άδεια για δημοσίευση αυτών. Επιπρόσθετα μπορεί ο κάθε
χρήστης να προβεί και σε ηχογράφηση φωνητικών είτε μουσικών οργάνων καθώς και προσθήκη διαφόρων εφέ
κ.α.

Τα αρχεία ήχου που θα εξάγουμε θα αποθηκεύονται σε μορφή .wav με συχνότητα


δειγματοληψίας 44.1 kHz με ευκρίνεια κβαντισμού στα 16 bit. Τα ηχητικά αρχεία που θα
δημιουργήσουμε και θα εξάγουμε από το λογισμικό “MUSIC MAKER” είναι ένα κομμάτι
τύπου “Rock” με πλούσιο περιεχόμενο σε χαμηλές συχνότητες και φέρει την ονομασία “ροκ
.wav” και ένα αρχείο ήχου με κλασικό βιολί με την ονομασία “βιολί.wav”.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 13
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Κατόπιν με την χρήση του λογισμικού ανοικτού κώδικα “Audacity” παράγουμε ένα αρχείο
ήχου με ροζ θόρυβο (pink noise), διάρκειας 10 δευτερολέπτων και με πλάτος σήματος 1.

Σχήμα 2.2. Απεικόνιση δημιουργίας ροζ θορύβου διάρκειας 10 sec στο λογισμικό “Audacity” με πλάτος
σήματος 1.

Έπειτα το εν λόγω αρχείο το εξάγουμε σε μορφή .wav με συχνότητα δειγματοληψίας 44.1


kHz και με ευκρίνεια κβαντισμού στα 16 bit και φέρει την ονομασία “pink noise.wav”.

Σχήμα 2.3. Απεικόνιση της σουίτας του λογισμικού ανοικτού κώδικα “Audacity” και κυματομορφής αρχείου
με ροζ θόρυβο (pink noise) διάρκειας 10 sec, καθώς και απεικόνιση κατα την διαδικασία εξαγωγής του αρχείου.

Έπειτα για την δημιουργία του αρχείου διάρκειας περίπου 10 sec με φωνή ομιλίας,
επιλέγουμε τις παρακάτω εικονιζόμενες ρυθμίσεις “windows wasapi” και “Loopback”. Κατα
αυτόν τον τρόπο επιλέγοντας το κουμπί της εγγραφής, με τις παρακάτω εικονιζόμενες
ρυθμίσεις, όποτε θα αναπαράγεται ήχος το λογισμικό θα αρχίζει αυτόματα να ηχογραφεί και
να κάνει λήψη του απευθείας παραγόμενου ήχου.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 14
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Σχήμα 2.4. Απεικόνιση εφαρμογής ρυθμίσεων στην γραμμή εργαλείων της σουίτας “Audacity” για την λήψη
του ήχου ψηφιακά όπως αναπαράγεται απευθείας. Πηγή (Audacity).

Κατόπιν το εν λόγω αρχείο το αποθηκεύουμε σε μορφή .wav με συχνότητα δειγματοληψίας


44.1 kHz και με ευκρίνεια κβαντισμού τα 16 bit. Μέρος της ομιλίας διάρκειας περίπου των
10 sec που ηχογραφούμε, επιλέγεται από το “Youtube” και συγκεκριμένα απο τον σύνδεσμο
https://www.youtube.com/watch?v=9cmw5i-HpZw απόσπασμα από την ταινία "Η ΦΩΝΗ
ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ"-1942-ΑΙΜ ΒΕΑΚΗΣ-Ν.ΤΣΑΓΑΝΕΑ-Δ.ΧΟΡΝ. Το εν λόγω ηχητικό αρχείο
το αποθηκεύουμε με την ονομασία “Φωνή.Wav”.

Στην συνέχεια σε όλα τα ανωτέρω ηχητικά αρχεία που προέκυψαν θα πραγματοποιήσουμε


κανονικοποίηση (normalize) από -5 dB μέχρι και -15 dB ώστε κατά την διαδικασία της
εφαρμογής ισοστάθμισης που θα εφαρμόσουμε αργότερα, για την απόδοση προσομοίωσης
της ακουστικής απόκρισης του χώρου, να αποφύγουμε φαινόμενα εμφάνισης ψαλιδισμού
(clipping).

2.5. Εφαρμογή Προσομοίωσης Ακουστικής Απόκρισης του Χώρου.

Στην συνέχεια εισάγουμε τα αρχεία στο λογισμικό επεξεργασίας ήχου “Audacity” και
κατόπιν με την βοήθεια γραφικού ισοσταθμιστή προσεγγιστικά θα προσπαθήσουμε να
προσομοιώσουμε την απόκριση του χώρου όπως απεικονίζεται και στο παρακάτω σχήμα.

Σχήμα 2.5. Απεικόνιση απόκρισης των συντονισμών του του χώρου. (Σχήμα 3. από εκφώνηση της εργασίας).

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 15
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Συγκεκριμένα για διευκόλυνσή αλλά και πιό πιστή απεικόνιση της απόκρισης του χώρου, θα
υλοποιήσουμε μόνο τις μεταβολές στάθμης της απόκρισης του χώρου που εμφανίζονται
μεγαλύτερες από τα 25 dΒ. Όλες τις υπόλοιπες διακυμάνσεις στάθμης που εμφανίζονται με
μικρότερο πλάτος, θα αγνοηθούν. Καθώς επίσης θα αγνοήσουμε και τις διάφορες
διακυμάνσεις των μέγιστων που απέχουν μεταξύ τους συχνοτικά λιγότερο από 15 Hz.
Θεωρώντας ότι η απόκριση που εμφανίζεται άνω των 130 Hz είναι επίπεδη κοντά στα 75 dB.
Εφαρμόζουμε δηλαδή μέσω γραφικού ισοσταθμιστή τις τιμές όπως απεικονίζονται και στο
κάτωθι σχήμα.

Σχήμα 2.6. Απεικόνιση εφαρμογής γραφικού ισοσταθμιστή στα αρχεία ήχου που προέκυψαν κατά
προσέγγιση των τιμών που προκύπτουν βάση του σχήματος της εκφώνησης που απεικονίζει την απόκριση
χώρου.

Όπως παρατηρούμε ο γραφικος ισοσταθμιστής (equaliser) φέρει μέγιστη τιμή στάθμης τα 20


dB και ελάχιστο τα - 20 dB. Επομένως θα εντοπίσουμε τις διάφορες τιμές προσεγγιστικά
γνωρίζοντας την μέγιστη τιμή και την ελάχιστη που μπορούμε να ενισχύσουμε κατα
αντίστοιχη συχνότητα. Κατα αυτόν τον τρόπο θα εφαρμόσουμε τις κάτωθι απεικονιζόμενες
τιμές του πίνακα σε κάθε αρχείο ήχου που προκύπτει αντίστοιχα. Οι τιμές που προκύπτουν
προσεγγιστικά είναι οι ακόλουθες :

Πίνακας 2.1. Απεικόνιση συχνοτήτων και αντίστοιχης στάθμης dB που δυνάμεθα να πραγματοποιήσουμε
είτε θετική είτε αρνητική ενίσχυση προσεγγιστικά ώστε να αποδώσουμε την απόκριση του υποδεικνυόμενου
χώρου του σχήματος 3 της εκφώνησης.
Hz 20 25 31 40 50 63 80 100 Από 125 Hz εώς
20 kHz

dB +15 dB -15 dB -20 dB +10 dB -10 dB +18 dB -6 dB - 10 dB 0 dB

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 16
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Εφαρμόζουμε λοιπόν τις ανωτέρω τιμές που απεικονίζονται στον ανωτέρω πίνακα για το
κάθε αρχείο ήχου, όπου προκύπτει :

Σχήμα 2.7. Απεικόνιση φάσματος αρχικού αρχείου αριστερά σε λογαριθμικό άξονα συχνοτήτων 4096
σημείων με την ονομασία “ροκ” χωρίς την εφαρμογή ισοστάθμισης και δεξιά με την εφαρμογή ισοστάθμισης.

Για το ηχητικό αρχείο με την ονομασία “ροκ” που υποτίθεται ότι είναι μουσική με πλούσιο
το περιεχόμενο σε χαμηλές συχνότητες, παρατηρούμε μηδαμινό επηρεασμό στην περιοχή
των υψηλών συχνοτήτων εν αντιθέσει με τις χαμηλές μετά την εφαρμογή γραφικής
εξισορρόπησης. Συγκεκριμένα παρατηρούμε απώλεια στάθμης στην περιοχή των χαμηλών
συχνοτήτων το οποίο είναι λογικό βάση της ισοστάθμισης που εφαρμόσαμε.

Σχήμα 2.8. Απεικόνιση φάσματος αρχικού αρχείου αριστερά σε λογαριθμικό άξονα συχνοτήτων 4096
σημείων με την ονομασία “βιολί” χωρίς την εφαρμογή ισοστάθμισης και δεξιά με την εφαρμογή ισοστάθμισης.

Το ίδιο φαινόμενο παρατηρούμε και κατα την παρατήρηση της ανάλυσης φάσματος που
απεικονίζεται παρακάτω για το ηχητικό αρχείο που περιέχει μουσικό όργανο από βιολί, πριν
την εφαρμογή ισοστάθμισης σε σχέση με την ανάλυση φάσματος μετά την εφαρμογή της
γραφικής ισοστάθμισης. Και εδώ η περιοχή των υψηλών συχνοτήτων δεν επηρεάζεται.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 17
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Σχήμα 2.9. Απεικόνιση φάσματος αρχικού αρχείου αριστερά σε λογαριθμικό άξονα συχνοτήτων 4096
σημείων με την ονομασία “pink noise” χωρίς την εφαρμογή ισοστάθμισης και δεξιά με την εφαρμογή
ισοστάθμισης.

Στο ηχητικό αρχείο που περιέχει ροζ θόρυβο “pink noise” κατα την εφαρμογή γραφικής
εξισορρόπησης παρατηρούμε πιό έντονη την επίδραση στην περιοχή των χαμηλών
συχνοτήτων. Πιο συγκεκριμένα παρατηρείται ένα “βύθισμα“ από 20 Hz έως 40 Hz και
μεταξυ 100 Hz και 200 Hz της παρουσίας των χαμηλών συχνοτήτων που απέχει από το
διάγραμμα του σχήματος 2.5. Εν ολίγοις παρατηρείται ένα είδος ανομοιομορφίας όπως
απεικονίζεται, που μπορεί να ερμηνευθεί ώς ανομοιομορφία της παρουσίας - στάθμης στην
περιοχή των χαμηλών συχνοτήτων στο αναπαραγόμενο σήμα μας, μετά την εφαρμογή
ισοστάθμισης. Από την άλλη το ηχητικό αρχείο “φωνή” με περιεχόμενο φωνής παρουσιάζει
ενίσχυση στην περιοχή των χαμηλών συχνοτήτων εν αντιθέση με τα υπόλοιπα ηχητικά
αρχεία. Πιθανόν αυτό να οφείλεται στο εύρος των συχνοτήτων που εκπέμπει η φωνή σε
συνάρτηση με την ενίσχυση λόγω ισοστάθμισης.

Σχήμα 2.10. Απεικόνιση φάσματος αρχικού αρχείου αριστερά σε λογαριθμικό άξονα συχνοτήτων 4096
σημείων με την ονομασία “φωνή” χωρίς την εφαρμογή ισοστάθμισης και δεξιά με την εφαρμογή ισοστάθμισης.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 18
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

2.6. Ακουστικός Έλεγχος.

Πραγματοποιώντας ακρόαση των ηχητικών αρχείων και έχοντας σταθερή την στάθμη στα
ακουστικά πρίν και μετά την εφαρμογή γραφικού ισοσταθμιστή στα εν λόγω αρχεία ήχου,
παρατηρούμε τα εξής :

Η χροιά του ήχου των αρχείων που αναπαράγουμε, μετά την εφαρμογή ισοστάθμισης, φέρει
υποβαθμισμένη ποιότητα σε σχέση με τα αρχικά αρχεία ήχου χωρίς την εισαγωγή
ισοστάθμισης, προσφέροντας κατα το άκουσμα έναν “ξερό” κατα κάποιο τρόπο ήχο.
Ιδιαίτερα στην περίπτωση της φωνής παρατηρείται ενίσχυση των χαμηλών συχνοτήτων το
οποίο όπως και στα υπόλοιπα αρχεία ήχου συγκριτικά με τα αρχικά και κατόπιν εφαρμογής
της ισοστάθμισης δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό. Πιθανόν αυτό να οφείλεται στον τρόπο τον
οποίο ακούμε καθώς οι επίδραση εφαρμογής του ισοσταθμιστή στις χαμηλές συχνότητες δεν
γίνεται αισθητά και εύκολα αντιληπτή από το αισθητήριο όργανο της ανθρώπινης ακοής.

2.7. Συμπεράσματα.

Παρατηρούμε ότι τα ηχητικά κύματα επηρεάζονται άμεσα από τον χώρο στον οποίο
εκπέμπονται. Εν ολίγοις μπορούμε να πούμε ότι ακούμε τον χώρο μιάς και ο ήχος επηρεάζει
το αναπαραγόμενο σήμα που διέρχεται μέσα από αυτόν.

Σε καμία περίπτωση πάντως τα αποτελέσματα δεν συγκρίνονται με την καμπύλη


ισοστάθμισης και την απόκριση του χώρου που μας δόθηκε. Εν ολίγοις είναι πολύ δύσκολο
να εφαρμοστεί και να αποδοθεί όσο το δυνατόν πιο πιστά η απόκριση του χώρου σε έναν
ήχο, χωρίς να συμπεριληφθεί και η επίδραση του ίδιου του χώρου αυτού. Επειδή ο εκάστοτε
χώρος δύναται να αναπτύσσει ορισμένες συχνότητες και συγκεκριμένα εκείνες όπου
συντονίζεται ο εν λόγω χώρος, κάτι το οποίο καθίσταται αντιληπτό όταν βγει εκτός
λειτουργίας η εκάστοτε ηχητική πηγή που εκπέμπει εντός του χώρου και εώς ότου τα
τοιχώματα στον χώρο απορροφήσουν την εκπεμπόμενη ενέργεια των κυμάτων.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 19
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

3. Ακουστικά Φαινόμενα & Συχνοτικές περιοχές.

3.1. Εισαγωγή.

Οι διάφοροι μικροί κλειστοί χώροι, φέρουν έντονα τα διάφορα κυματικά φαινόμενα των
δημιουργούμενων στάσιμων κυμάτων. Έχουμε εν ολίγοις την εφαρμογή της κυματικής
ακουστικής, που διαμέσου αυτής μελετάται η φύση του ήχου. Κατα αυτόν τον τρόπο ο
διαχωρισμός ανάμεσα σε μικρούς και μεγάλους κλειστούς χώρους σε αυτή την περιοχή,
ονομαζόμενη και ώς Β περιοχή, πραγματοποιείται έχοντας ως βάση την συχνότητα fc (cut-off
frequency) αποκοπής, όπου θεωρείται ως συχνότητα, όπου πάνω από αυτή δημιουργείται ένα
μεγάλο σύνολο σε αριθμό, των λεγόμενων στάσιμων κυμάτων στον εκάστοτε χώρο. Με
δεδομένο όμως ότι αυτός συμπεριφέρεται και ανταποκρίνεται ομοιόμορφα σε όλο το φάσμα
των συχνοτήτων (Βασιλαντωνόπουλος, 2003; Τσομάκου, 2009; Σκαρλάτος, 2008΄ Beranek,
2006).

Αυτή η συχνότητα αποκοπής προκύπτει από τον κάτωθι τύπο:

K=2000 σταθερά, RT60 ο χρόνος αντήχησης στον χώρο (sec) & V ο όγκος του εν λόγου
χώρου σε (m3).

Σχήμα 3.1. Ελεγκτής σταθερής κατάστασης ακουστικής απόκρισης δωματίου.Δημιουργία εικόνας photoshop,
πηγή έμπνευσης (Κοντομίχος & Ζαρούχας & Χατζηαντωνίου, 2013; Σκαρλάτος, 2008΄ Fahy, 2000).

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 20
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Όπως απεικονίζεται και στο εν λόγω παραπάνω σχήμα, που αποφαίνεται ο διαχωρισμός της
συμπεριφοράς ενός κλειστού χώρου σε συνάρτηση με την συχνότητα το λεγόμενο ακουστικό
φάσμα διαχωρίζεται σε διάφορες συχνοτικές περιοχές, αυτές είναι :

Πίνακας 3.1. Απεικόνιση και περιγραφή συχνοτικών περιοχών. Πηγή (Beranek, 2006; Bonello, 1981;
Everest, 2009; Ingard, 2008; Gilford, 1959).
Ζώνης Πίεσης Ζώνη των στάσιμων Ζώνη διάχυσης Ζώνη ανακλάσεων
(pressure zone/cut off κυμάτων (modal zone) (diffusion zone) (specular reflection
region) zone)

Α Β Γ Δ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ

από 0 Hz εώς f =(c / 2L) από f έως εώς fc από fc συχνότητα Ίση ή μεγαλύτερη με
συχνότητα αποκοπής αποκοπής εώς την συχνότητα 4fc
συχνότητα 4fc

Οι διαστάσεις του Μήκος κύματος του Στην περιοχή αυτή Τα διάφορα κυματικά
χώρου είναι μικρότερες ήχου, ανάλογο του παρατηρούμε την φαινόμενα
από το μισό μήκος μεγέθους του χώρου μετάβαση από την παρουσιάζουν
κύματος του ήχου ζώνη των στάσιμων εξασθένιση
κυμάτων στην ζώνη
των ανακλάσεων

Στην περιοχή αυτή δεν Περιοχή εμφάνισης Εμφάνιση έντονων Οι διαστάσεις του
υπάρχουν συντονισμοί / των στάσιμων συντονισμών χώρου είναι
συχνότητες κυμάτων μεγαλύτερες από τις
υπάρχουν στο χώρο, διαστάσεις του μήκους
αλλά δεν ενισχύονται κύματος του
από τους διάφορους εκπεμπόμενου Ήχου
συντονισμούς.

Περιοχή πολύ Εφαρμογή της Χώρος πολύ μικρός Παρατηρούμε


χαμηλών συχνοτήτων κυματικής ακουστικής για την χρήση επικράτηση των
κάτω της κατώτατης γεωμετρικής & τυχαίων ανακλάσεων
συχνότητας στατιστικής και η διάδοση του ήχου
συντονισμού του χώρου ακουστικής υλοποιείται με ακτίνες.
Εφαρμογή της
Στατιστικής &
γεωμετρικής
ακουστικής

Καταλήγουμε λοιπόν, πως η ποιότητα του ήχου σε έναν κλειστό χώρο καθορίζεται από τις
αποστάσεις των τρόπων ταλάντωσης που αναπτύσσονται στο εσωτερικό του. Τα εκάστοτε
ακουστικά χαρακτηριστικά του χώρου παίζουν ιδιαίτερο λόγο, καθώς καθορίζουν ποιές
συχνότητες συντονισμού, καθώς και η απόσταση όπου εμφανίζονται στον χώρο αυτό
καταντάνε ενοχλητικές για την ανθρώπινη ακοή (Σκαρλάτος, 2008΄ Everest, 1975).

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 21
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Συνολικά η περιοχή Α αφορά τις πολύ χαμηλές ή και μεσαίες συχνότητες, η περιοχή Β τα
στάσιμα κύματα και τους διάφορους συντονισμούς του εκάστοτε χώρου για τις συχνότητες
στην περιοχή των υψηλωμεσσαίων, ενώ από την περιοχή Γ εώς την περιοχή Δ παρατηρούμε
τις πολύ υψηλές συχνότητες καθώς και τα διάφορα φαινόμενα ανακλάσεων και διάχυσης
στον χώρο. Παρακάτω απεικονίζονται περιγραφικά οι τέσσερις περιοχές των διάφορων
ακουστικών φαινομένων σε κάθε περιοχή συχνοτήτων (Everest, 2006; Gilford, 1959; Pierce,
1989; Williams, 1975; Fazenda & Wankling, 2008).

Σχήμα 3.2. Απεικόνιση διάφορων ακουστικών φαινομένων για κάθε συχνοτική περιοχή και της αντίστοιχης
θεωρίας που μπορεί να ερμηνεύσει τα εν λόγω φαινόμενα. πηγή έμπνευσης (Σκαρλάτος, 2008 ; Κοντομίχος &
Ζαρούχας & Χατζηαντωνίου, 2013).

Σύμφωνα λοιπόν με τον “Gilford” όμως γνωρίζουμε, πώς όταν ένας αξονικός τρόπος
ταλάντωσης εμφανίζει διαφορά σε σχέση με τον επόμενο τρόπο ταλάντωσης που υπερβαίνει
τα 20 Hz, τότε συναντάτε και βρίσκεται απομονωμένος ακουστικά. Φέρει δηλαδή την τάση
να ενεργεί τελείως ανεξάρτητα και να μην διεγείρεται. Όταν ο αξονικός τρόπος ταλάντωσης
βρεθεί σε μία τέτοια κατάσταση, μπορεί κάλλιστα να παρουσιάσει μία μη δικαιολογημένη
και ιδιαίτερα μεγάλη ενίσχυση και να επιφέρει συντονισμό από μία παραπλήσια συχνότητα.
Απο την άλλη και σύμφωνα με τον “Bonello” θεωρείται ότι η απόσταση εμφάνισης κατά 5
τοις εκατό όλων των συχνοτήτων, συμπεριλαμβανομένου και των τριών τρόπων ταλάντωσης
σε μία από τις τέσσερις ζώνες είναι κάτι το επιθυμητό. Εν ολίγοις ο “Gilford” θεωρεί πώς
όσο πιο μακριά, σε συχνότητα συναντάμε τους αξονικούς τρόπους ταλάντωσης, τόσο
αποφεύγονται και τα διάφορα προβλήματα των τρόπων ταλάντωσης, που ενδεχομένως να
προκύψουν. Ενώ ο “Bonello” έχει να κάνει με διαχωρισμούς ώστε να αποφεύγονται τα
διάφορα συμπτωτικά φαινόμενα μεταξύ των συχνοτήτων (Bonello, 1981; Fazenda e.t, 2010).

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 22
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

3.2. Σκοπός.

Σκοπός του τρίτου κεφαλαίου αποτελεί η κατανόηση της ακουστικής κατηγοριοποίησης του
εκάστοτε κλειστού χώρου προς μελέτη, καθώς και της μεθοδολογίας την οποία
χρησιμοποιούμε όπως και διαφορετικής θεωρίας και περιγραφής στις διάφορες περιοχές
συχνοτήτων που θα προκύψουν πραγματοποιώντας την υλοποίηση του υπολογισμού αυτών.

3.3. Μεθοδολογία.

Στο τρίτο σκέλος θα πραγματοποιήσουμε αναζήτηση μέσα από το διαδίκτυο και από τον
επισυναπτόμενο πίνακα που μας δίνεται στην εκφώνηση της εν λόγω εργασίας, από 4 χώρους
που θα φέρουν διαφορετικά μεγέθη και διαστάσεις, καθώς και χρόνους αντήχησης και των
φερόμενων όγκων τους. Κατόπιν θα υπολογίσουμε, παραθέτοντας σε ανάλογο πίνακα “εξελ”
τα αποτελέσματα από τις διάφορες συχνοτικές περιοχές για τον καθένα χώρο που εντοπίσαμε
και προκύπτει. Έπειτα θα απεικονίσουμε και για τους τέσσερις αυτούς χώρους σε ένα ίδιο
διάγραμμα τις διάφορες περιοχές που προέκυψαν και θα εξάγουμε διάφορα συμπεράσματα.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 23
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

3.4. Επιλογή Χώρων & Υπολογισμός Συχνοτικών Περιοχών.

Πραγματοποιούμε λοιπόν επιλογή από τέσσερις χώρους, μέσα από τον επισυναπτόμενο
πίνακα της εργασίας. Οι χώροι που επιλέχθηκαν απεικονίζονται στο παρακάτω σχήμα.

Σχήμα 3.3. Απεικόνιση των χώρων που επιλέξαμε Α) Grosser Musikvereinssaal, Vienna Β) Teatro Colon,
Buenos Aires Γ) Symphony Hall, Boston Δ) Eastman Theater, New York.

Παρακάτω στον πίνακα που ακολουθεί απεικονίζονται οι διάφορες χρήσιμες ακουστικές


πληροφορίες και μεγέθη των ανωτέρω απεικονιζόμενων χώρων που συλλέχθηκαν από τον
επισυναπτόμενο πίνακα και έπειτα από αναζήτηση στο διαδίκτυο.

Πίνακας 3.2. Απεικόνιση διάφορων χρήσιμων ακουστικών πληροφοριών και μεγεθών των παρακάτω
αναφερομένων χώρων.
Ονομασία RT (SEC) Όγκος (Volume) Εμβαδόν Sr Διαστάσεις
(m3) (m2) ΜxΠxY (m)

Grosser 2,05 15,000 1115 48,8x19,1x17,7


Musikvereinssaal,
Vienna

Teatro Colón, 1,8 20,870 1970 32,6x29,2x28


Buenos Aires

Symphony Hall, 1,8 18,740 1550 38,1x22,9x18,6


Boston

Eastman Theater, 1,75 25,470 2115 111.8x54,8x24,3


New York.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 24
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Στην συνέχεια με την βοήθεια υπολογιστικών φύλλων τύπου εξελ, εφαρμόζουμε τους τύπους
και για τις τέσσερις περιοχές, όπως απεικονίζονται και στην εισαγωγή του σκέλους Γ (Σχήμα.
.) για κάθε αντίστοιχο χώρο.

Επομένως προκύπτουν τα κάτωθι δεδομένα:

Πίνακας 3.3. Απεικόνιση δεδομένων των κάτωθι αναφερόμενων χώρων και υπολογισμοί ακουστικής
κατηγοριοποίησης.
Ονομασία RT Όγκος Διάσταση f1 fc 4fc
Χώρου (sec) (Volume) (L) σε (m) (Hz) (Hz) (Hz)
(m3)

Grosser 2.05 15000 48.8 3.5 23.3 93.5


Musikverei
nssaal,
Vienna

Teatro 1.8 20870 32.6 5.2 18.5 74.2


Colón,
Buenos
Aires

Symphony 1.8 18740 38.1 4.5 19.6 78.4


Hall, Boston

Eastman 1.75 25470 111.8 1.5 16.5 66.3


Theater,
New York

* Όπου L αποτελεί την μεγαλύτερη διάσταση του εκάστοτε χώρου, c η ταχύτητα του ήχου
θεωρώντας την θερμοκρασία εντός του κάθε χώρου ίση με 20 c0 σταθερή, RT ο χρόνος
αντήχησης του κάθε χώρου & f η συχνότητα που αντιστοιχεί ανά περιοχή.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 25
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Εάν τώρα κατηγοριοποιήσουμε ακουστικά τους χώρους που επιλέξαμε, βλέπουμε ότι
προκύπτουν ανά συχνοτική περιοχή τα κάτωθι ακουστικά φαινόμενα και για τις τέσσερις
περιοχές αντίστοιχα, για κάθε χώρο που επιλέξαμε προς εξέταση.

Πίνακας 3.4. Απεικόνιση ακουστικών φαινομένων και της θεωρίας περιγραφής ανά συχνοτική περιοχή των
τεσσάρων χώρων που επιλέχθηκαν προς εξέταση.
Κυματική θεωρία Στατιστική - Γεωμετρική θεωρία
Χώρος Στάσιμα κύματα Διάχυση Διάχυση - Ανακλάσεις
Α Β Γ ⇔ Δ
Grosser 3,5143 - 23,3809 Hz 23,3809 - 93,5236 Hz 93,5236 - 20000 Hz
Musikvereins
saal, Vienna
Teatro Colón, 5,2607 - 18,5739 Hz 18,5739 - 74,2959 Hz 74,2959 - 20000 Hz
Buenos Aires
Symphony 4,5013 - 19,6011 Hz 19,6011 - 78,4045 Hz 78,4045 - 20000 Hz
Hall, Boston

Eastman 1,5339 - 16,5760 Hz 16,5760 - 66,3123 Hz 66,3123 - 20000 Hz


Theater,
New York

Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω δεδομένα του πίνακα 3.4 που προέκυψαν κατα τον
υπολογισμό των τεσσάρων συχνοτικών περιοχών, παρατηρούμε ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο
εκάστοτε χώρος σε όγκο τόσο πιο χαμηλά στην περιοχή των χαμηλών συχνοτήτων βρίσκεται
το εύρος συχνοτήτων της πρώτης περιοχής. Ενώ όσο πιο μικρός σχετικά σε όγκο είναι ο
χώρος τόσο μεγαλύτερο είναι το εύρος όπου εκτείνεται και εμφανίζεται η ελάχιστη
συχνότητα που μπορεί να υπάρξει από έναν αξονικό συντονισμό. Η εμφάνιση των
συντονισμών στην πρώτη περιοχή δεν επηρεάζει τα διάφορα ηχητικά κύματα. Στην δεύτερη
περιοχή κυριαρχούν τα στάσιμα κύματα και οι διάφοροι συντονισμοί του εκάστοτε χώρου.
Μπορούμε να πούμε εν ολίγοις πως ο χώρος σε αυτή την περιοχή συχνοτήτων είναι μικρός
όπως απεικονίζεται και στο παρακάτω διάγραμμα του σχήματος 3.4, “μικρότερος” βάση
όγκου αλλά και εμφάνισης σε συχνοτικό εύρος των στάσιμων κυμάτων εν αντιθέση με τους
υπόλοιπους χώρους προς μελέτη. Η τέταρτη περιοχή συχνοτήτων η αλλιώς περιοχής των
υψηλών συχνοτήτων παρατηρούμε ομοιόμορφη διάδοση του ηχητικού πεδίου και κατα
συνέπεια και ο ρυθμός που αποσβένει η ενέργεια που εκπέμπεται από το ηχητικό πεδίο είναι
σταθερός ανα σημεία στο χώρο και ιδιαίτερα στον χώρο της “Vienna” που είναι αναλογικά ο
μικρότερος.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 26
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

3.5. Απεικόνιση Συχνοτικών Περιοχών.

Παρατηρώντας το κάτωθι διάγραμμα απεικόνισης των συχνοτικών περιοχών για τους


τέσσερις χώρους που επιλέξαμε προς μελέτη, βάση των δεδομένων του ανωτέρω πίνακα 3.4,
βλέπουμε πως τα στάσιμα κύματα κάνουν την εμφάνιση τους σε όλους τους χώρους όπως
επίσης και οι διάφορες ανακλάσεις καθώς και η διάχυση των διαφόρων συχνοτήτων ανα
περιοχή.

Σχήμα 3.4. Απεικόνιση διαγράμματος συχνοτικών περιοχών για τους τέσσερις χώρους που επιλέξαμε προς
μελέτη.

Παρατηρώντας και τους τέσσερις χώρους που απεικονίζονται στο σχήμα 3.4, καταλήγουμε
ότι ο μεγαλύτερος χώρος σε όγκο “New York” παρουσιάζει την λιγότερη απουσία
συντονισμών εν αντιθέση με τους υπόλοιπους χώρους που επιλέξαμε πρός μελέτη. Πιθανόν
αυτό να οφείλεται στο ότι ο χώρος της “New York” φέρει συγκριτικά με τους υπόλοιπους
χώρους το μεγαλύτερο μέγεθος, από τι προκύπτει και από τον όγκο του. Όπως παρατηρούμε
επίσης τα στάσιμα κύματα καθώς και το φαινόμενο της διάχυσης, στον μικρότερο από τους
τέσσερις χώρους της “Vienna” δηλαδή, εμφανίζεται πιο αισθητά σε διάρκεια και σε
μεγαλύτερο αναλογικά συχνοτικό εύρος μέχρι περίπου τα 90 Hz. Δηλαδή ο μικρότερος
χώρος σε όγκο εξαλείφει τελείως σχεδόν τα “νεκρά σημεία” όπου απουσιάζουν οι
συντονισμοί των συχνοτήτων στο χώρο. Από την άλλη ο πιό μεγάλος χώρος σε όγκο βάση
των δεδομένων που είναι το θέατρο “New York” φέρει έντονο το φαινόμενο διάχυσης -
ανάκλασης και ιδιαίτερα στην τέταρτη “Δ” περιοχή συχνοτήτων, συγκριτικά με τους
υπόλοιπους χώρους.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 27
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

Επιπλέον αν παρατηρήσουμε και στο παρακάτω διάγραμμα, τις διάφορες συχνοτικές


περιοχές που προκύπτουν ανά χώρο, διαπιστώνουμε ότι όσο πιο μεγάλος ο όγκος του
εκάστοτε χώρου που μελετάμε τόσο πιο έντονα παρουσιάζονται τα φαινόμενα διάχυσης και
ανάκλασης στην τέταρτη “Δ” περιοχή των υψηλών συχνοτήτων. Κατα συνέπεια θα έχουμε
και πιο έντονους χρωματισμούς στο τελικό παραγόμενο αποτέλεσμα του ήχου που ακούμε.

Σχήμα 3.5. Απεικόνιση διαγράμματος συχνοτικών περιοχών για τους τέσσερις χώρους που επιλέξαμε προς
μελέτη.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 28
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

3.6. Συμπεράσματα.

Για να καταλάβουμε ακριβώς στην πράξη τι δημιουργεί η εμφάνιση και η απουσία των
παραπάνω απεικονιζόμενων συχνοτικών περιοχών, θα έπρεπε να αναπαράγουμε ήχο από μία
πηγή ήχου η οποία εν συνεχεία θα έβγαινε εκτός λειτουργίας, εντός των επιλεγόμενων χώρων
προς μελέτη, μέχρι εκείνη την στιγμή που η εκπεμπόμενη ενέργεια των “κυμάτων” μέσα από
τα διάφορα τοιχώματα και υλικά των θέσεων κλπ. που μεσολαβούν να απορροφούσαν τον
αναπαραγόμενο ήχο. Κατα συνέπεια και σύμφωνα με τις συνθήκες αυτές η ενέργεια που θα
εκπέμπεται στον εκάστοτε χώρο θα εμφανίζει συγκέντρωση σε συγκεκριμένα σημεία του
χώρου και σε συγκεκριμένους τρόπους ταλάντωσης (modes) αξονικούς, εφαπτόμενους κλπ.
δημιουργώντας κατα την ακρόαση του εκπεμπόμενου ήχου έντονους χρωματισμούς
(colorations) στον ήχο του εκάστοτε χώρου. Φυσικά εάν οι συντονισμοί του χώρου δεν
ακολουθούν την διάρκεια απορρόφησης - απόσβεσης που αναφέραμε και παραπάνω, τότε
όλες οι συχνότητες εν αντιθέση με τις συχνότητες συντονισμού στο άκουσμά τους θα
επιφέρουν ξερό ήχο στην χροιά τους κατά το άκουσμα αυτών.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 29
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΕΛΛΗΝΌΓΛΩΣΣΕΣ

Βασιλαντωνόπουλος, Στ. (2003). Προσομοίωση και ανάλυση της ακουστικής χώρων της
Αρχαιότητας (Διδακτορική Διατριβή). Πανεπιστήμιο Πατρών, Ελλάδα.

Δρόσος, Α. (2011). Ηλεκτροακουστικές μετρήσεις και συγκριτική μελέτη συστημάτων


θεατρικού ήχου. Διπλωματική εργασία (Επιβλέπων: Μουρτζόπουλος Ι.), Τμήμα
Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών Πανεπιστημίου Πατρών.

Κοντομίχος, Φ., Ζαρούχας, Θ. & Χατζηαντωνίου, Π., (2013) Ακουστική Χώρου. Βασικές
Αρχές και Σύγχρονες Εξελίξεις στην Κτιριακή Ακουστική. Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό
Πανεπιστήμιο.

Μουρτζόπουλος, Γ. (2011). Σημειώσεις Ηλεκτροακουστικής Ι. Ελλάδα: Εκδόσεις


Πανεπιστημίου Πατρών.

Μουρτζόπουλος, Γ. (2011). Σημειώσεις Ηλεκτροακουστικής ΙΙ. Ελλάδα: Εκδόσεις


Πανεπιστημίου Πατρών.

Μουρτζόπουλος, Ι. (2016). ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ. Πανεπιστήμιο Πατρών.

Polychronopoulos, S. (2014). Έλεγχος ακουστικής κλειστών χώρων με προσαρμοσμένα


ακουστικά στοιχεία (Doctoral dissertation, University of Patras; Πανεπιστήμιο Πατρών).

Παπαδόπουλος, Ε. (2016). Ακουστική μελέτη και τροποποίηση μικρού κλειστού χώρου.

Σκαρλάτος, Δ. (2008). Εφαρμοσμένη Ακουστική ( 3 η έκδ.). Ελλάδα : Εκδόσεις GOTSIS.

Σαρρής, Ι. (2010). Ακουστική αιθουσών: μετρήσεις αντήχησης και υπολογισμός του μέσου
συντελεστή απορρόφησης μεγάλων χώρων (Doctoral dissertation, ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας).

Τσομάκου, Α. (2009). Ακουστική μελέτη μικρών δωματίων ακρόασης.

Τσιλφίδης Α. (2013). Ακουστική και Αρχιτεκτονική (Τόμος Β'). Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό
Πανεπιστήμιο.

Φλώρος, Α. (2013). Ήχος και Ακουστική στη Μουσική (Τόμος Α΄). Πάτρα: Ελληνικό Ανοικτό
Πανεπιστήμιο.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 30
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΕΣ

Bonello, O. J. (1981). A new criterion for the distribution of normal room modes. Journal of
the Audio Engineering Society, 29(9), 597-606.

Beranek, L.L.(2006). Analysis of Sabine and Eyring equations and their application to
concert hall audience and chair absorption. J. Acoust.soc.Am.

Everest A. (1973). Acoustic techniques for home and studio 1 and 2.

Everest, F.A.& Pohlmann K.C. (2009). Master Handbook of Acoustics (5th ed.). London:
McGraw Hill.

Fahy, F. (2000). Foundation of Engineering Acoustics (1st ed.). Amsterdam: Academic Press.

Fazenda, B., & Wankling, M. (2008). Optimal modal spacing and density for critical
listening.

Gilford, C. L. S. (1959). The acoustic design of talks studios and listening rooms.
Proceedings of the IEE-Part B: Electronic and Communication Engineering, 106(27),
245-256.

Wankling, M., Fazenda, B., & Davies, W. (2010). Improving the assessment of low frequency
room acoustics using descriptive analysis.

Ingard, U. (2008). Acoustics (1st ed.). USA: Jones & Bartlett Publishers.

Pierce, A.(1989). Acoustics: An Introduction to its Physical Principles and Applications.


USA: Acoustical Society of America.

Williams, A. B. (1975). Active filter design. Artech House.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 31
ΑΣΠ - 60 <<Ακουστική χώρου>>

ΠΑΡΑΡΤΉΜΑΤΑ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Π.1.

Πίνακας Π.1. Απεικόνιση και αναφορά χρήσης εξοπλισμού και τεχνικών χαρακτηριστικών καθώς και
λογισμικά που χρησιμοποιήθηκαν για την διεκπεραίωση της Γ Ε.4.
Εξοπλισμός Τεχνικά Λογισμικό Ιδιότητες
χαρακτηριστικά
Laptop Pavilion Κατασκευαστής: HP Audacity
Μέγεθος Οθόνης: 15.6'' Λογισμικό
Τύπος Επεξεργαστή: Intel Επεξεργασίας ήχου Ανοιχτού
Core i7
Κώδικα
Μέγεθος Μνήμης RAM: 16
GB
Χωρητικότητα Δίσκων:
512GB
Chipset Κάρτας Γραφικών:
NVIDIA GeForce RTX 3050
4GB VRAM
Μνήμη Κάρτας Γραφικών:
4GB
Λειτουργικό Σύστημα:
Windows 10 Home(64bit)

Εξοπλισμός Τεχνικά Εξοπλισμός Τεχνικά


χαρακτηριστικά χαρακτηριστικά
Ακουστικά Κινητού Διάμετρος Loudhailer: Ø Κινητό Redmi 9 Κινητό : 
Τηλεφώνου  10mm 6.53" IPS LCD
Τύπου “ in - ear” Αντίσταση: 16Ω
Ευαισθησία: 95±3 dB Επεξεργαστής:8πύ/νο Helio G25 
Απόκριση συχνότητας: Μνήμη  (RAM/ROM):2 GB/32 GB
10Hz-22kHz Ανάλυση Οθόνης:1600 x 720
Μήκος καλωδίου: περίπου pixels
1,2M Κάμερα (πίσω/μπροστά):13
Βύσμα: Ø3,5mm MP/5 MP
στερεοφωνικό Δίκτυο:4G

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Π.2.

Στον παρακάτω σύνδεσμο του Dropbox περιέχονται μέσα στον φάκελο με την ονομασία
“Γ.Ε.1- ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΧΩΡΟΥ” ο φάκελος με τα αρχικά ηχητικά αρχεία που
επεξεργαστήκαμε σε όλα τα παραπάνω κεφάλαια, καθώς και τους πίνακες αρχείων “excel”
και σχετικές εικόνες από τα διαγράμματα όπως προέκυψαν.

ΚΑΝΤΟΥΤΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
ΑΣΠ60-ΓΕ_1 32

You might also like