THE UNIVERSITY OF SOUTHERN MINDANAO

Vision

Quality and relevant education for its clientele to be globally competitive, culture
sensitive and morally responsive human resources for sustainable development.

Mission

Help accelerate socio-economic development; promote harmony among the

diverse cultures; and improve quality of life; through instruction, research, extension
and resource generation in Southern Philippines.

Core Values

G-Goodness, R-Responsiveness, E-Excellence, A-Assertion of Right and T-Truth

USM Quality Policy Statement

The University of Southern Mindanao, as a premier university, is committed to

provide quality instruction, research development and extension services and resource
generation that exceed stakeholders’ expectations through the management of
continual improvement efforts on the following initiatives.
1. Establish key result areas and performance indicators across all mandated
functions;
2. Implement quality educational programs;
3. Guarantee competent educational service providers;
4. Spearhead need-based research outputs for commercialization, publication,
patenting, and develop technologies for food security, climate change
mitigation and improvement in the quality of life;
5. Facilitate transfer of technologies generated from research to the community
for sustainable development;
6. Strengthen relationship with stakeholders;
7. Sustain good governance and culture, sensitivity; and
8. Comply with customer, regulatory and statutory requirements.

THE COLLEGE OF ARTS AND SOCIAL SCIENCES

Goals of the College

The USM College of Arts and Social Science is committed to accelerate the
advancement of knowledge to favor the promotion of mental health, improvement of
care, and enhancement of quality life; provide leadership in the promotion of peace,
development and justice thru instruction, research, extension and resource generation;
develop communicative competence and embody nationalism in multilingual and
multicultural settings; and produce globally competitive graduates who uphold
excellence, moral integrity and compassion to contribute in nation building.

i Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan

 NOTICE OF OWNERSHIP

Ideas, concept, diagrams and/or illustrations depicted in this learning material

are excerpts from established references and properly noted in the list of literatures
cited herein. The author in this learning material remains a compiler and does not claim
full and authentic ownership of all the contents of this module, nor in any manner
willfully infringe the copyright law and other existing provisions appertaining thereto.
This Learning Materials is printed for the sole use of classroom or
Distance/Remote learning of USM and is not intended for commercial purposes. Any
use or reproduction in part or in full, other than what it is intended for requires the
consent of authorized and competent authority of the University of Southern Mindanao.

ii Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan

 PAANO MO GAGAMITIN ANG MODYUL NA ITO

Ang modyul na ito ay hinati sa anim na bahagi; bawat bahagi ay hinati sa mga
aralin na may tiyak na layunin at mga pagsasanay na susukat sa bawat layunin. Ang
mga layunin ang iyong gabay sa pagkatuto.
Basahin at unawain ang mga panuto kung paano gagamitin ang modyul na ito.
 Basahin at unawaing mabuti ang mga teksto. Kailangang matapos mabasa ang
teksto sa panahong inilaan para sa bawat aralin.

 Huwag maglalaktaw ng sub-aralin at gawain. Pag-aralang mabuti ang mga

paksa na lilinang sa iyong mga kasanayan.

 Sagutin mo ang gawain upang matiyak mo kung natutuhan mo ang aralin.

 Bigyang halaga mo sana ang modyul na ito. Sikapin mong sagutin ang mga
gawain nang may pagsisikap upang ikaw ay lubusang matuto.

Maligayang pagtuklas ng kaalaman!

iii Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan

 PAUNANG SALITA

Ang WIKA AT KULTURA SA MAPAYAPANG LIPUNAN ay isang

praktikal na kursong nagpapalawak at nagpapalalim sa wika at kulturang ng
mga mamamayang Pilipino sa kani-kanilang mga komunidad sa partikular, at
sa buong lipunang Pilipino sa pangkalahatan. Nakatuon ang kursong ito sa
ugnayan ng wika at kultura upang magamit sa lipunan at makamit ang hangad
na kapayapaan.

Ang kursong ito ay lilinang sa kakayahan at kasanayan sa paggamit ng

wikang Filipino sa komunikasyong akademiko o higit sa mataas na lebel ng
komunikasyon at Inaasahang magiging mapagmasid, kritikal at mapanuri ang
mag-aaral sa pagpapalitan ng mga kaisipan at pagtamo ng mga kaalaman sa
mga tiyak na sitwasyong panlipunan at maiuugnay ito sa pang-araw-araw na
buhay. Layunin ding mahubog ang kasanayang pangkomunikasyon sa
pagpapahalaga sa mga kaalamang may kaugnayan sa kultura, lipunan,
ekonomiya, edukasyon at akademikong larangan, maging local man o global.

Ang mga pagsasanay na nakapaloob sa sanayang-aklat na ito naglalayong

magamit ng mga mag-aaral hindi lamang habang sila ay nasa silid-aralan kundi
pati na sa labas ng paaralan. Ang hangaring ito ay bilang pagtugon sa adhikain
ng pamahalaang makalinang ng mga propesyunal na hindi lamang may sapat
na kaalaman sa kanilang larangan ngunit may angking galing din sa pakikipag-
komunikasyon upang magkaroon ng mataas na pagpapahalaga sa kapwa, sa
kalikasan at higit sa lahat sa Diyos.

Inaasahan ang sanayang aklat na ito ay makatulong sa munti mang

paraan upang matamo ang Vision-Mission ng ating pamantasang makahubog
ng mga magsisipagtapos na may kakayahang makipagsabayan sa
globalisasyon, sensitibo sa kultura ng ibang lahi, may pagpapahalaga sa kung
ano ang tama at makatuwiran at makatulong sa pagsulong ng kaunlaran sa
bahaging nito ng Pilipinas.

Mga May-akda

iv Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan

 TALAAN NG NILALAMAN

PAHINA
USM VMGO i
Notice of Ownership ii
Paano Gamitin ang Modyul iii
Paunang Salita iv
Talan ng Nilalaman v
Layunin ng Modyul
vii
Deskripsyon ng Kurso
Learning Guide vii
viii
YUNIT 1
WIKA: KASANGKAPAN SA KOMUNIKASYON
11
Aralin 1: Depinisyon ng Wika 1

Aralin 2: Katangian ng Wika 7

Aralin 3: Ang Wika sa Lipunan 9

3.1: Pananaw sa Ugnayan ng Wika at Lipunan 9
3.2: Sosyolinggwistika 12
3.3: Sosyolohiya ng Wika 12
3.4: Antropolohikong Linggwistika 13
3.5: Etnolinggwistika 13
Aralin 4: Mga Estruktura ng Wika sa Lipunan 15
4.1: Panlipunang Estruktura ng Wika 15
4.2: Dayalekto 16
4.3: Idyolek 17
4.4: Sosyolek 18
4.5: Rejister 19
4.6: Jargon at Argot 20
4.7: Taboo 20
4.8: Yufemismo 21
4.9: Wika at Seksismo 21
4.10: Lingua Franca, Pidgin at Creole 25
4.11: Billingwalismo at Multilinggwalismo 28
Aralin 5: Gamit ng Wika sa Lipunan 32

YUNIT II
ANG KULTURANG PILIPINO
Aralin 6: Ang Kulturang Pilipino 39

Aralin 7: Katangian, Manipestasyon at 42

Mga Komponent ng Kultura

v Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan

 Aralin 8: Kultura at ang Grupo 48
8.1: Pandaigdigang Hulwaran ng Kultura 49
8.2: Alternatibo/ Mga Alternatibo 49
8.3: Ang mga Pagtingin ng ibang tao sa mga
Sarilling Kultura at kultura ng Iba 50
8.4: Kultural na Katangian ng ibang mga tao 50
8.5: Katangiang Komunikatibo ayon 50
kina Hofstede at Triands
YUNIT III
ANG LIPUNANG PILIPINO
Aralin 9: Ang Pamahalaan – Mga Pamayanang Rural 55
9.1: Ang Pamayanang Rural – Pamayanang Urban 56
9.2: Lipunan at Kulturang Rural 57
9.3: Ang Pamilyang Rural 59
9:4: Ang Pangkabuhayang Rural 61

Aralin 10: Mga Pamayanang Urban 65

10.1: Lipunan at Kulturang Urban 68
10.2: Ang Pamilyang Urban 69
10.3: Ekonomiya o Kabuhayang Urban 69
10.4: Relihiyon o Pananampalatayang Urban 70

TALANGSANGGUNIAN 75

COURSE EVALUATION 77

GRADING SYSTEM 77

HOUSE RULES 77

COURSE LEARNING PLAN 78

vi Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan

LAYUNIN NG MODYUL/ COURSE OUTCOMES

CO1. Nailalahad ang kahulugan ng wika, kultura at lipunan.

CO2. Nakasusulat ng paglalarawan sa wika at kultura ng komunidad na

kinabibilangan.

BILANG NG KURSO: Fil1a (Wika at Kultura sa Mpayapang Lipunan)

DESKRIPSYON NG KURSO:

Ang kursong ito ay kritikal na pag-aaral sa ugnayan ng wika at kultura tungo sa

mapayapa at maunlad na pamumuhay sa lipunan gamit ang pambansang wikang
Filipino.

vii Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan

LEARNING GUIDE

A. Ang Midterm Period ay nakabase sa mga sumusunod na mga aralin:

( Mangyaring sagutan ang mga pagsasanay pagkatapos ng mga aralin. Sa ika-9 na
lingo magaganap ang unang kalahating pagsusulit. Ang petsa ay iaanunsyo sa
pamamagitan ng online o ibang pang paraan).

YUNIT 1
WIKA: KASANGKAPAN SA KOMUNIKASYON
Aralin 1: Depinisyon ng Wika

Aralin 2: Katangian ng Wika

Aralin 3: Ang Wika sa Lipunan

3.1: Pananaw sa Ugnayan ng Wika at Lipunan
3.2: Sosyolinggwistika
3.3: Sosyolohiya ng Wika
3.4: Antropolohikong Linggwistika
3.5: Etnolinggwistika
Aralin 4: Mga Estruktura ng Wika sa Lipunan
4.1: Panlipunang Estruktura ng Wika
4.2: Dayalekto
4.3: Idyolek
4.4: Sosyolek
4.5: Rejister
4.6: Jargon at Argot
4.7: Taboo
4.8: Yufemismo
4.9: Wika at Seksismo
4.10: Lingua Franca, pidgin at Creole
4.11: Billingwalismo at Multilinggwalismo
Aralin 5: Gamit ng Wika sa Lipunan

YUNIT II
ANG KULTURANG PILIPINO
Aralin 1: Ang Kulturang Pilipino

Aralin 2: Katangian, Manipestasyon at

Mga Komponent ng Kultura.

viii Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan

B. Ang Final Period Period ay nakabase sa mga sumusunod na mga aralin:
( Mangyaring sagutan ang mga pagsasanay pagkatapos ng mga aralin. Sa ika-18 na
lingo magaganap ang huling pagsusulit. Ang petsa ay iaanunsyo sa pamamagitan ng
online o ibang pang paraan).

Aralin 3: Kultura at ang Grupo

3.1: Pandaigdigang Hulwaran ng Kultura
3.2: Alternatibo/ Mga Alternatibo
3.3: Ang mga Pagtingin ng ibang tao sa mga
Sarilling Kultura at kultura ng Iba.
3.4: Kultura na Katangian ng ibang mga tao
3.5: Katangiang Komunikatibo ayon
kina Hofstede at Triands
YUNIT III
ANG LIPUNANG PILIPINO
Aralin 1: Ang Pamahalaan – Mga Pamayanang Rural
1.1: Ang Pamayanang Rural – Pamayanang Urban
1.2: Lipunan at Kulturang Rural
1.3: Ang Pamilyang Rural
1:4: Ang Pangkabuhayang Rural
Aralin 2: Mga Pamayanang Urban
2.1: Lipunan at Kulturang Urban
2.2: Ang Pamilyang Urban
2.3: Ekonomiya o Kabuhayang Urban
2.4: Relihiyon o Pananampalatayang Urban

SANGGUNIAN

ix Wika at Kultura sa Mapayapang Lipunan