ICS 21.060.

30 TÜRK STANDARDI TS 79-23

EN ISO 7091/Nisan 2003

TÜRK STANDARDI
TURKISH STANDARD

TS 79-23 EN ISO 7091

Nisan 2003

ICS 21.060.30

RONDELÂLAR - BÖLÜM 23: DÜZ RONDELÂLAR -

NORMAL SERİLER - MAMUL KALİTESİ C

Plain washers - Normal series - Product grade C

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya çıkacak
gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini ve standardın
uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde görüşlerini
bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin değerli katkılarını
şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi

İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)

TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul edilen
teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk
Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 21.060.30 TÜRK STANDARDI TS 79-23
EN ISO 7091/Nisan 2003

Önsöz
− Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN ISO 7091 (2000) standardı esas alınarak, TSE Makina
Hazırlık Grubu’nca TS 79 (1974)’ün revizyonu olarak hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulu’nun
25 Nisan 2003 tarihli toplantısında Türk Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.

− Bu standardın daha önce yayımlanmış bulunan baskıları geçersizdir.

− TS 79/Şubat 1974 “Rondelâlar” standardı yerine aşağıdaki seri standardlar hazırlanmıştır.

TS 79-1/Nisan 2003 Rondelâlar – Bölüm 1: Genel özellikler

TS 79-2/Nisan 2003
TS 79-3/Nisan 2003
TS 79-4/Nisan 2003
TS 79-5/Nisan 2003
TS 79-6/Nisan 2003
TS 79-7/Nisan 2003
TS 79-8/Nisan 2003
TS 79-9/Nisan 2003
TS 79-10/Nisan 2003
TS 79-20/Nisan 2003
TS 79-21
EN ISO 7089/Nisan 2003
TS 79-22
EN ISO 7090/Nisan 2003
TS 79-23
EN ISO 7091/Nisan 2003
TS 79-24
EN ISO 7092/Nisan 2003
TS 79-25
EN ISO 7093-1/Nisan 2003
TS 79-26
EN ISO 7093-2/Nisan 2003
TS 79-27
ISO 7416/Nisan 2003
TS 79-28
EN ISO 10673/Nisan 2003
TS 79-29
ISO 7415/Nisan 2003
Rondelâlar – Bölüm 2 : Konik rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 3: Kulaklı rondelâlar
Rondelâlar - Bölüm 4 : Gagalı rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 5 : Yaylı rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 6 : Tırnaklı rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 7 : Kanatlı rondelâlar
Rondelâlar - Bölüm 8 : Kapatma rondelâları
Rondelâlar – Bölüm 9 : Somun tutma rondelâları
Rondelâlar – Bölüm 10: Düşmeyen rondelâlar – Cıvata ve rondelâ montajları için
Rondelâlar – Bölüm 20 : Düz rondelâlar
Rondelâlar – Bölüm 21 : Düz rondelâlar – Normal seriler – Mamul kaliteksi A
Rondelâlar – Bölüm 22 : Düz rondelâlar – Havşalı – Normal seriler – Mamul
kalitesi A
Rondelâlar – Bölüm 23 : Düz rondelâlar – Normal seriler – Mamul kalitesi C
Rondelâlar – Bölüm 24 : Düz rondelâlar – Küçük seriler – Mamul kalitesi A
Rondelâlar – Bölüm 25 : Düz rondelâlar – Geniş seriler –Mamul kalitesi A
Rondelâlar – Bölüm 26 : Düz rondelâlar – Geniş seriler – Mamul kalitesi C
Rondelâlar – Bölüm 27 : Düz rondelâlar – Pahlı, sertleştirilmiş ve temperlenmiş –
Yüksek mukavemetli yapı cıvataları için
Rondelâlar – Bölüm 28 : Düşmeyen rondelâlı cıvatalar için – Küçük, normal ve
geniş seriler – Mamul kalitesi A
Rondelâlar – Bölüm 29: Düz rondelâlar-Sertleştirilmiş ve temperlenmiş –Yüksek
mukavemetli yapı cıvataları için
ICS 21.060.30 TÜRK STANDARDI TS 79-23
EN ISO 7091/Nisan 2003

Rondelâlar - Bölüm 23: Düz rondelâlar -

Normal seriler - Mamul kalitesi C

1 Kapsam
Bu standard, anma ölçüleri (vida anma çapı) 1,6 mm'den 64 mm (dahil)'e kadar, sertlik sınıfı 100 VSD,
mamul kalitesi C olan normal seri düz rondelâların özelliklerini kapsar.

Sertlik sınıfı 100 VSD olan rondelâlar:

− Mukavemet sınıfı 6.8'e kadar (dahil), mamul kalitesi C olan altı köşe cıvatalar;
− Mukavemet sınıfı 6.'ya kadar (dahil), mamul kalitesi C olan altı köşe somunlar;
− Vida dişi ovalama ile açılmış sementasyon yapılmış, cıvatalar;
için uygundur.

Bu standardda verilenlerden farklı ölçüler gerektiğinde bu rondelâlar ISO 887'de verilenlerden seçilmelidir.

Yumuşak metal parçaları bağlandığında veya parçada büyük boşluklu delikler kullanıldığında, kullanıcı bu tip
rondelânın teknik uygunluğunu kontrol etmelidir.

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır. Bu
atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen atıflarda daha
sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması şartı ile uygulanır.
Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskısı kullanılır.

EN, ISO, IEC vb. Adı TS No1) Adı

No (İngilizce) (Türkçe)
ISO 887: 2000 Plain washers for metric bolts, TS EN ISO 887 Düz rondelalı-Metrik cıvatalar ve
screws and nuts for general somunlarda kullanılan, genel
purposes - General plan maksatlar için-Genel esaslar
ISO 3269: 2000 Fasteners - Acceptance inspection TS 80 Bağlama elemanları -
Vida dişi açılmış - Genel esaslar
ISO 4042: 1999 Fasteners - Electroplated coatings TS 5479 Bağlama elemanları civata ve
somunlar - Elektroliz yoluyla
kaplama - Genel esaslar
ISO 4759-3: 2000 Tolerances for fasteners - Part 3. TS 3701 Bağlama elemanları için toleranslar
Plain washers for bolts, screws and - Vida dişi çapları 1 mm’den 150
nuts - Product grades A mm’ye kadar civata vida ve
somunlar için işleme düzeyi A ve C
olan rondelalar
ISO 6507-1: 1997 Metallic materials - Vickers TS 207-1 Metal malzemeler-Vickers sertlik
hardness test - Part 1: Test method EN ISO 6507-1 deneyi Bölüm 1: Deney metodu
ISO 10683 Fasteners - Non-electrolytically TS EN Bağlantı elemanları-Elektrolitik
applied zinc flake coatings. ISO 10683 olmayan çinko pullarla kaplamalar

3 Boyutlar
Şekil 1 ile Çizelge 1 ve Çizelge 2'ye bakınız.

Şekil 1 -Boyutlar

1) TSE Notu: Atıf yapılan standardların TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir.

1
ICS 21.060.30 TÜRK STANDARDI TS 79-23
EN ISO 7091/Nisan 2003

Çİzelge 1 - Tercih edilen ölçüler

Ölçüler mm'dir.

Anma ölçüsü Boşluklu delik Dış çap Kalınlık

d1 d2 h
(vida anma anma en çok anma en az anma en çok en az
çapı, d) (en az) (en çok)
1,6 1,80 2,05 4,00 3,25 0,3 0,4 0,2
2 2,40 2,65 5,00 4,25 0,3 0,4 0,2
2,5 2,90 3,15 6,00 5,25 0,5 0,6 0,4
3 3,4 3,7 7,0 6,1 0,5 0,6 0,4
4 4,5 4,8 9,0 8,1 0,8 1,0 0,6
5 5,5 5,8 10,0 9,1 1 1,2 0,8
6 6,60 6,96 12,0 10,9 1,6 1,9 1,3
8 9,00 9,36 16,0 14,9 1,6 1,9 1,3
10 11,00 11,43 20,0 18,7 2 2,3 1,7
12 13,50 13,93 24,0 22,7 2,5 2,8 2,2
16 17,50 17,93 30,0 28,7 3 3,6 2,4
20 22,00 22,52 37,0 35,4 3 3,6 2,4
24 26,00 26,52 44,0 42,4 4 4,6 3,4
30 33,00 33,62 56,0 54,1 4 4,6 3,4
36 39 40 66,0 64,1 5 6 4
42 45 46 78,0 76,1 8 9,2 6,8
48 52,0 53,2 92,0 89,8 8 9,2 6,8
56 62,0 63,2 105,0 102,8 10 11,2 8,8
64 70,0 71,2 115,0 112,8 10 11,2 8,8

Çİzelge 2 - Tercih edilmeyen ölçüler

Ölçüler mm'dir

Anma ölçüsü Boşluklu delik Dış çap Kalınlık

d1 d2 h
(vida anma anma en çok anma en az anma en çok en az
çapı, d) (en az) (en çok)
3,5 3,9 4,2 8 7,1 0,5 0,6 0,4
14 15,5 15,93 28 26,7 2,5 2,8 2,2
18 20 20,43 34 32,4 3 3,6 2,4
22 24 24,52 39 37,4 3 3,6 2,4
27 30 30,52 50 48,4 4 4,6 3,4
33 36 37 60 58,1 5 6 4
39 42 43 72 70,1 6 7 5
45 48 49 85 82,8 8 9,2 6,8
52 56 57,2 98 95,8 8 9,2 6,8
60 66 67,2 110 107,8 10 11,2 8,8

2
ICS 21.060.30 TÜRK STANDARDI TS 79-23
EN ISO 7091/Nisan 2003

4 Özellikler ve uluslararası atıf yapılan standardlar

Çizelge 3'e bakınız.

Çizelge 3 - Özellikler ve uluslararası atıf yapılan standardlar

Malzemea) Çelik

Mekanik Sertlik sınıfı 100 VSD

özellikler Sertlik aralığıb) 100 VSD ilâ 200 VSD
Toleranslar Mamul kalitesi C
Uluslar arası
ISO 4759-3
standard
İmal edildiği gibi: Yani, tabiî yüzey durumunda tedarikçi ve
müşterinin isteğine göre koruyucu yağla veya diğer kaplamalarla
kaplanmış olarak temin edilmelidir.
Elektrolizle kaplama özellikleri ISO 4042'de verilmiştir.
Yüzey durumu
Elektrolit olmayan çinko pullarla kaplama özellikleri ISO 10683'de
verilmiştir.

Bütün toleranslar kaplamadan önce uygulanmalıdır.

İşçilik Parçalarda yüzey düzensizlikleri veya kusurlar olmamalıdır.
Rondelâlar üzerinde çapak bulunmamalıdır.
Kabul edilebilirlik Kabul işlemi ISO 3269'a uygun olmalıdır.
a) Diğer metalik malzemelerin kullanılması müşteri ile tedarikçi arasındaki anlaşmaya bağlıdır.
b) Sertlik deneyinde;
Anma kalınlığı h ≤ 0,6 mm için VSD 2,
Anma kalınlığı 0,6 mm < h ≤ 1,2 mm için VSD 10,
Anma kalınlığı h >1,2 mm için VSD 30 deney kuvveti uygulanmalı, ISO 6507-1'e göre yapılmalıdır.

5 Kısa gösteriliş
Örnek: Çelikten imal edilmiş, mamul kalitesi C, sertlik sınıfı 100 VSD, anma ölçüsü 8 mm olan normal seri
düz rondelânın kısa gösteriliş aşağıdaki gibidir:

Rondelâ TS 79-23 EN ISO 7091-8-100 VSD

3
ICS 21.060.30 TÜRK STANDARDI TS 79-23
EN ISO 7091/Nisan 2003

Ek ZA
Atıf yapılan uluslararası standardlar ile bu standardlara karşılık olan
Avrupa standardları

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.
Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen
atıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskısı
kullanılır.

Uluslararası bir standardda, CENELEC tarafından (mod) ile gösterilen ortak değişiklikler yapıldığında, ilgili
EN/HD uygulanır.

IEC, ISO No Tarih Standardın adı EN/HD Tarih

ISO 4042 1999 Fasteners - Electroplated coatings EN ISO 4042 1999

ISO 4759-3 2000 Tolerances for fasteners - Part 3. Plain washers for EN ISO 4759-3 2000
bolts, screws and nuts - Product grades A and C

ISO 6507-1 1997 Metallic materials - Vickers hardness test - Part 1: EN ISO 6507-1 1997
Test method