QUAN V¢i NIIAi' f' \..

, \ I~T NAM
'" ') , ....
,QUAN CII(lNG .'/I0M; KHONG

[ M~T -1

'" ",'

MQTSO
A ,

TRANDANH,
•

PHONG KHONG
TRONG KJLi.NG CHIEN
K _;- ,

CHONG MY, CUD NUOC

,r
XUAT 8AN NAM l\l9l
 TAl LItu TlI'AM KHAO
DOT HO~T DONG TAc Cm£!'I PHONG KHpNG
• Bao cll.o t<lng k@'t chi~n d4u ng>\y 5 thang 8 Mm 1964 cds. TtN LISA RA QUAN TRA.N DAu DANH TRANG
qulin chUng Phong kMng (1!l5 01) T~I KHU wC su()i HAl . TRUNG HA
Tit ngay 24 d~n 27 tMng 7/1965
• 86 dAng kY tII.c chi~n _ 1964 (86 336)
· So db t!$n danh ng>\y 5 tMng 8 nAm 1964 cda ti!!u doAn
D<;It hO(lt dong tII.c chi@'n phong khOng t(li khu vUC Su6i Hai
phli.n phong khOng 217
Trnng Hil tit ng/ly 24 den 27 thling 7 Mm 1965 dA giimh dU<;Ic
• Lich aU QuAn chung Phong khOng t.$p I
th!\ng 1<;Ii quan trgng va 00 j nghJa. to Ian.
• TIt Il~u rung c4p coo dbng chi N guy~n Quang Bleh vA dong
chilA Tu. DAy lilIAn dAu tilln qUAn chUng Phong KbOng - KhOng quAn

• Hbi kj cils dong chi Nguy~n Xulln M!l-u

to chUe mOt C\lm tac chien phllng kMng gom nhi~l1 binh chUng
tham gia, tTOng d6 tl!n hta phOng khOng Illn dllu ra trll-n.
• Kj all t.$p I (Qulin chUng Phong khOng)
TrI).n danh nglly 24 thling 7 nAm 1965 Iii trl).n danh dAu ti{!n
cua Binh chung tlln ltia. BAng ngM thull-t tac chi.:!'n phong khOng
sang t(lo, ngay til nglly dllu ra quAn, b¢ dOl Mn Iua dil. l(lp cOng
IuAt sAc, tillu di~t cII. t6p 3 chii!"c may bay My (00 mOt chii!"c reli
Uli chI\) bAt s6ng gil/-C lai. VIl, nglly 24 thang 7 d1l tra thanh ngay
t ruy~n th6ng eua binh chUng tlln ltia Phong khilng.

Ti.:!'p thoo tMng l<;1i t!$n rna dll-u cu~ tlln IUa; ta dil. dung
mull kIl' lila djch, nhu dich vllo khu VIIc phllc k1ch d1l chulln bi
sAn, t(lo di~u ki~n cho Illc htQng phao phongkhOng danh m(>t
, , ..

trl).n tillu di~t Ian vllo ng>\y 27 tMng 7 nAm.1965.

D<;1t hO(lt dong tlic chib phong khOng a su6i Hai . Trung
H/l nAm 1965 dil. dti II!i nhillu kinh nghi~m quy bau vll ehU dong
tao thai 00 dti tillu dlo$t dlch, vll VAn d\lng.s.ang t(lo .;ooh danh,
lam tilln ~ cho vio$C nghilln ctlu phat tn!!n 1:9 IUAn va cAe hOl;lt
dong tnl1e ti~ eua hi) dOl phOng khOng sau nay.
22
23
 I- TiNH HiNH CHUNG 2· ~e di~m, quy luo.t bOl,lt dl)ng ella khOng quQn did,
1 . f)ja hinh, thbi ti~t khu v\te Me ehi~n Tlt dAu thang 5 nilm 1965, khOngqu!l.n :My hoit dAu leo thang
Rhu ~c ou6; Hai - Trung Ha thu¢C huy¢n B.1:t Bat dnh H!I dbb I')ng fa cae tlnh phla hAe ngMi vI tuy4!"n 20 nhung vAn trlt
Tay Iii no, <lugc chQn M trilfn khai <II)I hlnh t"'n lua phbng khO khu ~e Ha NOl, HAl Phong, v:'ng ph\J cl)n va bi"'n gi<1i Vi~t •
ra qulin chi4!"n <lAu, DAy Iii khu vue <llIi nui xcn k~ ritng thu n: Tnlng. Ban Idnh h{tn eM, hO{\t d¢ng elia khOng qu!l.n dich each
eac <llIi cay hI • A '- av
. p?xup, n rn u phla huu ngliln SOng Da cO diAn tJ h hVtlg tam Ha NOi 60 Ion.
khOilng 25 km~, ' T c
M1,1e ti~u danh ph!\ eM y4!'u cua djeh Ii!. cae khu cOng nghi~p:
Phla dOng narn (each khoang 60 km) Ii!. tM <10 Ha No;. Phla ThJi.i Nguy~n, Vi~ TrI, nhil may Su pe pMt pMt lAm Thao; cae
dOng BAc (each khoang 13 km) Iii khu cOng nghi~p Vi~t Tri. kilo lAng, xl nghi~p qu6c phOng, cllu phi!. vi!. r.ac dllu rn6i glao
Phla hAc va tAy hAc co nha may Supe pMt pMt Lam Th • !bOng quan tr:<mg.
thi xII Phoi ThQ, ao Vd
Dieh thuang v\\n d\Jng eae tbtl dO{\n ehi~n thudt sau:
15 krn Mn 20 km ~ h'
ca Cach
.. B khoang
Vi v . p la nam va tAv nam co • Bay a dO cao Ian hcrn 5000 m t~n <luang bay ti4!"p cl)n vao
C nUl a • LU"I Hili cao han 1000 m tHo tM h gO :h
Ian khi quan sat phat hi~n dich, . n e e e khullt danh pM dlf vO hi~u hoa hOa h,!e eua cae 1000i phao phOng khllng
cil8 tao
H~ th6~g duang sa trong khu VIlC tuang d6i pMt tri..,'n, c6 · LQi d1,1ng cae day nui, trilln sOng, thlle hi~n bay thllp <Ii!
guISe I~ 32 tu Ha N.,i qua San Tay <Ii Trung Hlt, Ph" Th. ,,_
10 21 tu Son ~A d' X 9, gu"" h~n ch4!" khA nllng pMt hi~n eua cae dAi ra da tao
. , y , uiln Mai; eae tinh 10 123 122 tit sA ba
TOng dl Su61 Hai va nOng tNang Ba V l . · ' n y · LQi d\Jngd!a hlnh che khulit, huongm(!t trai d~ chc;m huang
Thi:liti~ttlttM.ng6MntMng9hi\n nil h ' bIl nhao, han eM hi~u qua bAn eua pMo phong khOng,
mu, cO khi keo dAi d4!"n 9 . g m t uangcOsuomg
Tit dllu qliy hai Mm 1965. djeh nghi ngO cO S\l xulit hi~n
t6i thuang cO mua 00. l:Ia sAng. Ban ngAy nong n\le, ehillu
~n lua phong khOng cUa ta a mi~n BAc. Chung eho rAng vai
~~i, ~Ia hlnh trong ,khu ~c tae chi4!'n thul)n Igi cho 'a
. , Tom
tn~n khru d." hl'lh chi4!'n dtl'ugift du<1c hI mat ti" d t 1000i kh!!Ai phong khOng hi~n d~i nay, d~ co thlf
dliu du<;lC cling phAi Mn gifta nAm 1966, vi phAi cO thai gian
tri~n khai ehi4!"n

I
lu . " y n co ong lue
gog, nhung h,m eM vi!)c quan sAt phat hi~n dlch. Phla na' huy~n luy~n tuong d6i dAi. Hru>t dt)ng eua khOng qu!l.n dleh trong
va tAy nam cO gde h kh " 1 m
. e e u ..t. lin, phla hAc cO nhl~u trill sO giai d~n nAy vin ron ehu quan, nhung ml,\t khac dich tAng
g
d!.::h d~ lQi d\Jng d~ th\lehi~n bay tMp. N4!"u ta kM hn. ,n ,
ph/) g a ' nge uydll cubng tnnh sat, tleh el,le lung B\JC d..,' pMt hi~n khu ~e hu~n
,n v nang COO khll nang ~n sAng ehi4!'n d~u cua b<I d(li thl , luy~n, nhllng dia die'm cat d~u ~n hia phonf;' khOng, hong Mu
kho cO tM ti..,u d~t duge ml1y Day dieh, .
di~t Il,1e lUQng non tre nAy eu.. ta ngay tit thai kY tntng nll<1e.
24
25
 3 • Tlnh hlnh ta
Ngay 7 tMng 1 niim 1965, trung doAn ten lila phbng khOng
dau tiGn 236 duqc th8.nh I.p: BiGn eM C'tia trung doan glm1 b6n
U~U doan bOa h,fc 61, 62, 63, 64, ti~u doe ky thul).t
65 va cae
co quan tham muu, chinht ri, hl).u cAn, k;9 thul).t. D(\i ngii can
hQ trong don vi dUQe cliQJl iQC trong toan qulin va tu cae tntong
dlJi hQC, trung hQC ehuyGn nghi~p ~n ngo8i vao.
. Do yGu cAu ehill'n dIJ:u dOi hOi mt kMn truJng nGn ct\ng tile
t.6 chue duqc till'n hAnh glJ:p nit. Don vi rila pbAi till'p nhl).n khl
tAl, rila phai tri6n kh.rl ct\ng tac hu4n I~n. O!!qc Bl/ giup d1l
~ tlnh cua 00 quan ca:p t~n eua tlnh uy va nMn dAn tlnh
HA
Tlly clmg vOi at! nil It!c C'tia can hQ chJ<!n 81 trong don vi, chi
trong gIln hai thang, trung tam hUM lu~n dA dU<;Ic chul!:n bi
xong, giu dlfqc bl mj).t M cit t~n khOng va m!1t d4t, cae hAl tri6n
khai khl tal, tim Ilia r(\ng hang eh\1e Mc ta M huiln luy~n duqc
n~y trang kin dao, dlfOng dlly di~n cao the ttl
thi xli Scm TAy
d<!n khu V\l'c huiln luy~n dAi hang ch\1c clIy 86, dlli gill bl m\lt
phAi chOn nglt'm rna chi ti<!n hAnh trong thai gian 00 10 ngAy.
NgAy 8 tMng 5 Mm 1965, trung dnlln 286 buCrc vao huiln
luyiln theo chuan g trlnh ehuyll'n binh chung, vCri thoi gian 6
tMng, chuyGn gia LiGn XO tM,tc till'p giang <4y.
Phuon g cham huiln luyiln dUQc d\lt fa III.: 14y th1,tc hanh lam
chfnh, col tl'Qng dong tile thao tile cua tung tn1c thu, pMo thu
va 81,t hl~p dllng cMt cM trong tnIIn hQ kip chien diIu cua tung
Ulliu doan, hQC 1)1 thuyl!t d<!n dllu, th1,!c heh den diIy.
Do chi 00 mot b(I khi tAl tri'n khai hu4n lu~n, cae kip phaJ
lulln phiGn nhau huiln luy~n thtfc hanh, nGn trung blnh mdi
ngAy ph8i hQC til 14 d<!n 15 gio trong dl~ ki~n nhil)t d(\ t~n
khl tAi oo'IIic I!!n Wi 45°c....
26
Chlfon g trlnh hu'n lu~n mt'Ji th1,!c hi~n duQC gl!.n hai thang
thl nhln duqc chi thi 6Ua ~ tlft'Jng tIlng tu ~nh vr. Nguy!!n
G;jp: ;Cac dong chi trung dol!.n 236 phAi rihanh chOng nam Illy
.,.,; kh~ !<hI tAi d' st'Jm ra qUAn chi~ dilu vA chill'n d!lu tMng IQi"
Th1,!c hilln chi thi eua DIJi tlft'Jng tIlng tlf ll)ng, Dang uy va
B-' tlf Il)nh qUAn cMng cung trung doan 2~(\ lIa, ·quyet tIIm rUt
~ thoi gian hu'n luy~n tit 6 thang xu!\ng c:'n 2 tUng l~
!lg8y. KMu hl~u d~t ra IIic nay" Thoi gian III chliln thang, thl:li
pan III. quy<!t dinh thAng l<;Ii' can b(I chill'n sl d6c sue hQC n~y,
lice dGm Ia:y th1,!c hanh lA ehlnh dlli nhanh 9h6ng ra qUAn chliln
dolu.
NgAy 18 thang 7 nam 1965 trungd oiin ket thue hulrn luy~n,
ta\n don vi nhanh chong bAt tay vito oong tile chien d'u. Cae
pMcmg a'; danh dich dlfQC hinh thanh, ta v!ln tuyl)t d6i gill bi
m$t mQi Ydinh.
Tham gia chill'n d'u trong dQt ho!).t dQng tile chill'n phOng
kh6ng 11m nay ngoiti trung dOAn t1In li'ta 286 cOn cO:
Trung doan philo phong lthiinil 224 (gIIm 5 dai dQi phao 100
mm); trng dnlln 284 (~m 5.d!).id¢i philo 57 mm vit d!).i dQI
6
rnA trung doan 250); ti€udOAn 8 phao phong khOng eua qUAn
chung (8 dai d¢i phao 57 mm);ti~'u dnlln slingm aY'pho ng khOng
Ilf Mnh 14,5 mm. hai nbn", hai dlJi dO; phllo~hOng khOng 37
";m eua tntbng al :qUJin phong khong; cae d~id,Qi ra da 2M,
37,18,21; mu,,; t~n di~ l;ung may phong khOni(ya cae til bAn
may bay th1lp cua dia-phuong. Ngo8i ra elln ~t1)~t b(I ph.n cUa
"hOng khoa hQC quAh 81,! quAn chung v{li ~khl tAl va dIm t1In
hla giA bAng t~, cOt. .
T6m 11Ji, tni6C khi ra qUAn chilfu diIu, trung doAn ten lila
236 dl!. dlf<;fC huiln luy~n theo chlfong trinh chu~n binh ebung.
27

Clin bO chi~n 81 trong trung doon dQ nAm dltQc tlnh nQng ky
thu~t cua khl tAi, th'!c hanh dltQc nhi'lng thao Mc CO han trong
chi~n dA:u. Dan vi cO quy~t tam chi~n dA:u cao, cO I'!c IltQng pMi
hQP chi~n da:u m/!-nh, cO I'!c IltQng hAo dam chi~n da:u du sUc
hAo dam t6t cho Mn Ilia mqUAn chi~n thAng t~n dllu.
11- TO CHUC CHUAN BI CHIEN DAU
1- Chu truang cua tren va nhi~m "" cua trung doan
ten lita 236
D€ kip thbi dlta ~n Ilia phbng khOng sam rs quA.n chien
d<l:u va chi~n dA:u thAng IQi, Dang uy va BO ttt I~nh quA.n chUng
Phbng khOng - KhOng quA.n dA. chu truong:
Rtit nglin thbi gian huA:n luy~n cua trung doan ~n Ilia phbng
kh~ng 236. Th'!c hi~n phltong chA.m h()C nhi'lng v<l:n dl\ clln '.
thi~t nhA:t, Illy th,!c hanh la'1l chlnh, nhanh chong dlta bO dOi
t~n Ilia rs quA.n chi~n dA:u trong lhB.ng 7 DIl.m 1965. Th'!c hi~n
chuy€n b¢ dOi til giang dltlmg ra chi~n trubng, vila chi~n da:u,
vila h()C u)'p, nAm vi'lng thbi cO l/!-o y~u t6 bllt ngb d€ gianh thAng
IQi, gOp phlln dlinh hl!-i nhi'lng bltClC lea thang nghi~m tl'Qng Cua
khOng quA.n My.
Trung doan 236 dltQC giao nhi~m V\l:
- Co dOng ph\lc klch trong khu V\!c su6i Hal - Trung Ha, bl
~t, ba:t ngb, ~p trunng hOa I'!c ti~u di~t mliy bay djch hAo v~
thU do Ha NOi.
Nhi~m V\l C\l th€:
- Cae ti€u doan 63, 64 ph6i hQP ch~t ch'; VCli cac dOn vi phao
phbng khOng va I'!c IltQng phbng khOng nhA.n dA.n, co d('mg ph\lc
kfch t~n dltbng bay cua djch, ti~u di~t cac mliy bay trong ph"m
vi h6a I,!c cua trung doon, dlinh hI!-i va h/!-n eM cae bltoc leo
28
tbang cua dich, dbng thbi rim luy~n va nA.ng cao trlnh do ky
tb~t, chi~n thu~t,trlnh dO ·tll chllc cua b¢ doi.
2 - Quy~t tam chi~n d/lu cua trung d08.n 236 va nhi~m
'I'll' cae blc htqng trong C'1m
SlI d\lng hal ti€u doon tl!n Ilia 63 va 64 dang huA:n luy~n lJ
trung tAm, bl m~t th,!c hanh cO dong d~n tri€n khai lJ t~n dia
Chiui Ghl\ (Y~n Ky, Trung Ha) va t~n dia Vo Khuy (Ng()C Nhi,
So6i Hal) d€ ti~u di~t may bay trinh slit U2 va khOng ngttbi 1M
tbg cao BQM-34A cua dich, khi dn thie't mCli dltQC danh may
lay cltbng klch ...
PMi bao dam cMc thAng ngsy til tr~n dliu, khOng d€ dich
Mnh truac van tr~n dia sau do cO dong I'!c IltQng sAn sang nMn
moi nhi~m V\l t~n giao.
HltClng chu y~u la TA.y nam, hltClng quan tr<;mg la tAy bAc;
SlI d\lng kip chi~n dA:u chU y€u la thanh phlin kip I cua cac
tio!'u,doan, ri~ng ti€u doan trulJng, 81 quaD dil\u khi€n va cae kip
tr.lc thu dil\u khi€D Mn Ilia do giao vil!n b/!-n dam nhi~m
Cach danh cua t~n Ilia phbng khOng trong tr~n dliu dltQC
nc dinh: khOng b6 trl t~n dia c6 dinh quanh m\1C tieu hAo v~
~€ til!u di~t dich, rna phai th,!c hi~n cO dong, l/!-o dltQc bl m~t
Mt ngb cao. T~n CO sO k~t qua di~t dich rna th'!c hi~n yl!u cllu
bolo v~ m\1C ti~u, t/!-o n~n nhi'lng chuy€n bien cO IQi cho cac hO'!-t
of¢ng chi~n dA:u ti~p thea.
SlI d\1ng c8.c don vi phao phOng khOng, sting may phbng
khOng kip thili danh trA may bay dich, bAo dam an toan cho ten
Ilia truClC, trong va sau khi chien dA:u.
DOi hlnh chi~n dA:u cUa I'!c IltQng phao phbng khOng IA:y tr~n
~ia ~n Ilia lam trung tam, hlnh thanh ba phA.n C\1m phao phbng
khOng lil!n hoon vA.y quanh.
29
 - PhAn Cl,Im k BAa ~ tr$n dia ti6u doln t&t l~ 63, p:
hal d~ -t()1 phao 57 mm cUa trong doAn 234; ba ~ d()i phll.o 57
rnm cUa ti6u doAn he; hai c4I d()1 sling may phbng khOng t\l
hAnh (AM) vA m()t s6 tr$n dja sling mAy cua dAn quAn t\l ~.
56 trl bao quanh, sat tl$n dia tan lila cUa tl6u doAn 63 ~ dbi
chila Gh~, cd nhi~Dl V\I tillu dl~t may bay dich khi chling bay
dQC theo tlVc sOng DA, sOng lThlig, eOag ~.... vA dlnh Ll1lli Hili
vAo dAnh t $ dia ti6u doAn 63. PhOn C\1m A do trong doAn
tn1~ Trlln Trung Tin vA chInh uy HAn Nghl cUa trong doAn
234 chI huy.
- PhAn C\1m B: BAo v~ tr$n dia ti6u doln tan lila 64, gIIm:
ba d~ d()1 phao 57 mm cUa trong doln 234; ~ d()i phao 37 rnm
cUa trong doll. phao phbng khOng 250 (sau thAnh d6 cUa E234)
tI~u doAn pliao 37 mm cUa tn/bng sl quan PK; hai d~ d()1 sling
may phbng khOng t\l hAnh cUa quAn chung vA mQt s6 tr$n dia
sling mll.y phbng khOng' cUa dia phl1ang. B6 trl d()1 hInh bao
quanh tr$n dia ti6u doln tan lila 64 ~ VO Khuy, NgQC Nhi, cd
nhi~m V\I tl~u dl~t may bay dich til phla dlnh Ll1ili Hili, Ba VI
bay vAo dll.nh khu V\lc t $ dia tllru doln 64.
PhIln C\1m B do trong doln phD Vii Y vA ph6 chInh uy
Ngu~n ThI10c chi hUy.
- PMn C\1m trong tAm: <RIm nAm d~ d()1 phil.o phbng khOng
100 mm cUa trong doln 224 vA ml1l11 khllu sung mll.y phbng
khOng 14,5 mm l~ 4 nbng, m()t s6 tr$n dia sung mll.y phbng
khOng cUa dAn quAn t\l v~, cd nhl~m V\I Wlu di~t dich til xa (~
d() cao trong blnh) d6 bAo ~ chung cII.c l\lc ll1Qng trong toAn
C\Im.
PhIln Cl,Im trong tam do trong doln tn/~ng Dinh:Dlnh SAnh,.
vA chlnh uy Nguylln Thanh Lil!m chi huy. . ;
I CII.c trong doln, tl6u doAn d()c l$.p phao phbng khOng dl
30
D~ d()1 m da 26A dl1QC giao nhlQm V\I d$c trll.ch ph\1c V\I bQ
4I)i tan lila chit!n Mu. Dung m()t dIU m danlO do thi~u liy d~
4I)i ph6 N guylln VAn Chu~n chi huy, b6 trl ~nh 00 chI huy ti~n
pill1ang QuAn chung lAm nhi~m V\I nhIn vbng, thOng Mo tlnh
hlnh t~n khOng cho &J chi huy.
CII.c d~ d()1 m da 37, 18,21 Mt hQP vai ~ d()i ra da 26A
thea dOl quAn Ii chAt ch~ vilng trill phla tAy, bAo dAm cho toAn
COIrn chit!n dA:u.
Trung dOi sling mll.y phbng khOng 14,5 mm Clla dia phl10ng
b6 trl ~ C8D dllrm 600 (Ba VI) cd nhi~m V\I d6n Ir,ng ti~u di~t
mAy bay djch bay tMp, d()t nh$p theo khe nul. Trung d()i nAy
dtit!n dA:u theo phl10ng II.n dl1QC phI! chulln trllac.
3- Chu/ln hi chi~ trUang vA xAy dvng M thlSng oong
~ tr$n dia.
Sau khl dl1QC B() phI! chulln cII.c phl1ang II.n, QUAn chung dA
t.6 chile m()tb() phlln chulln bi chit!n trilling do dbng chi tham
rnl1u ph6 Ngu~n Quang Tuyt!n ph\1 trll.ch. L\lC ll1qng tham gia
ex! d~ dl~n m()t s6 CO quan cII.c Cl,IC thu()c B() Qu6c phbng; cII.c
ro quan tham milo, chInh tri, k)' thU$t, h$U cAn, phbng tII.c chlt!n,
pbbng qUAn bII.o vA phbng khoa hQC quAD S\I cUa quAnn chung.
Trung doAn tan lila 236 cd cII.n b() trong doln, tilru doAn,
~ d()i,trong d()1 tn/,mg chi huy, dIU trll~ng·m da cila,hai tilru
dolm 63, 64 va cII.c co quan cUa trong dol'; do dbng chI Trlln
NhL Quy~ trong doln :tn/,mg vA dbng chi ,:Ph~n DAng Ty
<:hInh dy. "
ngIili!n cdu th\lc ~ cling dll.y du thAnh phlln gilm clln b() trong
dolm, tl«u doAn, ~ d()1 vA CO quan gi"p yj~.·do dlIng chI L3 VAn
Thi~m tham ml1U pM quAD chung ph.,. trich. Sau khi nghll!n
31
cUu thv:c dia xang, phuong an chi4!"n dAu cUa cae don vi <fA dUc;IC
di~u chlnh. b6 Bung kip thOi, phil hqp vbi tlnh hlnh cae m~t.
DI$ dAm baa bl m$t, oong hIe tril$n khal lam cOng sv: tr$n
dia chi du,?c ti4!"n Mnh hai ngay m(\t d~m trullc khi ~n ltia vao
chi4!"m IInh.
Lv:c IU<;!ng tham gia lafu oong BV: gllm cO: trung doAn oong
blnh du,?c tang cuang CO gill! cua Be) tu I~nh cOng binh; 1200
can be), hQC vi~n 'cua hai trruang 81 quan h,IC quAn va phong
khoni, gll.n 100 dAn qulin tv: v(\ eua nOng truOng Ba VI va cae
xII IAn can.
COng sv: lam d4!"n dAu du<;fC ngyy trang ngay d4!"n dAy, hI)
th6ng cae tt$n dia dll. chilfn cua tAn lua, pMa phong khOng, ra
d8 va s() chi huy du<;!C hoAn thil)n dung thOI gisn quy djnh, bao
dAm bl m$"t.
4 • Td ehue ehi huy vB hi~p dlmg.
QuAn chung til chtl'c S() chi huy t~ phuong klft hqp Wi siJ
chi huy trung doAn ~n ltia 236, M ttl ~ tliOn Phu N1iil1u dll
chi huy toAn be) dqt hO(lt d(\ng tAe chilfn. Tu l(\nh quAn chung
Phung TM TM, chlnh uy D~ng Tlnh, pho tUI/lnh D6 Ddc Ki~n
thay nhau vlra chi huy C\lm . tAc chi4!"n phOng khOng Sut'si Hai
v1rs chi huy toAn be) hO(lt d(lng cua qulin chUng II S() .chl huy
Ha N(li.
Tl'\lc tilfp theo dOl gilip dO II S() chi huy ti~n phuong quAn
chung cO <IlIng chi U VAn Tri, c\lc phO eye tAc chilfn.
B(\ tham muu quAn chung ~ S() chi huy ti~n phuong cO: •
Phd tham muu tru<'lng ph\l tr9.ch tl1n Ilta Nguyh Quang
Tuylfl,\.•
32
PM tham muu trullng ph\l trach phoo phOng khOng U Van
Thi~m.
Truoog phong tuy~n hu4n Trll.n TMi Vlnh.
Tl'\le tilfp chi huy trungdoAn 2361a cae dllngehl: Trll.n NUn
quylln trung doAn truong, Phan DAng Ty, chlnh uy.
HIl)p <IlIng chi4!"n d4u gifta Mnlua, ra da. pMo phong khOng
d.t<;!C quy dinh dt eMt chi!.
Phoo va Bung may phong khOng cUa eM Jv:e cilng nhu dia
ph""ng chi du<;!C danh may bay dich sau khi tAn lua dA danh.
Truang h<;!p tl1n ltia .chua danh nhung l:1i may hay dich pMt
'va
hK!n va tl'\lc ti4!"p danh v~o tt$n dja thl ph40 sung may phOng
.hong pMi ehU d(\ng ti~u di~t djch bAo dAm an toan cho ~n ltia.
Sau khi tAn ltia dl! rut khoi tr$n dis, phao va sling may
phong khOng nhanh chOng cUng ell lv:c IU<;!ng, nAm 1m gill bl
mat danh dich theo phuong, an dA chua:n bi sIIn.
Clic d~ d(\i ra da quail, sat, pMt hil)n djch thoo ph~m vi
nhil)m V1,I, ph\lc V1,I kip thai cho "!'? chi huy va bao dAm cho ~n
..
IUa ehil!'n d A u . ' .
Hi(\p dllng chi4!"n dAu vbi dja: !>huong thOng qua siJ chi huy
ti~n phuong tlnh HII Tay M'tn Mi.,So chi huy ti~n phuong qulin
chUng gllm cAc dllng chi tri1,ong ty, tlnh dOl trullng, bl thu va
ehU: tich huyl)n BAt B~t do dllrig ehl ]A uy vil1n thubng tl'\lc tlnh
Uy ph\l trlich.
I) • et.ng tae bI\o dllm ehi4n diu.
D~ bao dAm cho ~n ltia ra q.ulln danh tMng tr$n dll.u, cac
00 quan B¢ Qu6c phl>ng vol B(> ttl l(!nhqlli\n chUng dl! phtli hqp
dlilt ch4! vlli tlnh uy vii uy ban ntian dAn drih Ha TAy t$p trung
33
s;t nlS l;tc cao nMt, bao dAm cho tAn lua cd tM fa quAn chi~n
dAu sClm va chi<'!n dl!u thAng lQi.
Ty cOng an Ha Tity tri~n khal k<'! h~h phong glan, glu bl
1I1$t, tri~n khal l;tc IUQng cAnh mit glu gin t~t t\1 trj an, Mo
dam an toan cho !lin lua ra quAD.
Cite Cd quan luang th\fc, th\fC pMm, y ~ cUa tlnh dam nhi~m
phli.n bao dam Mu an, c'du chua thuang blnh vA glAI quy~t wn
d~ li~ sl.
ThOng tin Ii~n 1~ duy trl ch$t cM thubng xuy.:!n bAng hRi
phuong ti~n VTO HID. TIS chile cae diU quan slit nlAt Mt h(1p
wi cae diU ra da theo dOicdich tron khOng, thOng bao kip thO!
vOi sCI chf huy va eho cae dan vj ehilfn dl!u.

OlEN BI£N CHI~N oAu.

[II -
1 - Hanh qUAn chi~m Ilnh t~n dja. tri~n kltai chilln
da:u:
20 glb 30 phUt ngily 20 thAng 7, cAc tl~u doan tAn lila 63,
64 duQC ~nh Mnh quAn, Oubng Mnh quAn du(1C quy dinh theo
cae true: T~u doan 63 tit Lal Xli theo quiSc 10 32 qua San Tliy
di Trung HA vAo chi<'!m !lnh t~rl dja Chua Gh~ (Trung HA)
Ti~u doan 64 tu Ba La BOng DO theo quiSc 10 6. (/~n XuAn
Mal ro theo quiSc 10 21 di tung Thj~n (San TAy), sail do theo
tfnh 10 423 vAo chl<'!m Ilnh t~n dia VO Khuy (SulSi Hai).
D~ giu- bl ~t vA bAo dam an toan tuy~t dOl cho tAn lua khi
hAnh quAn, I\fC IU(1ng cOng an co dong cUa Ha NOi vA Hil TAy
trl~n khal k<'! h~ch M t6l1g bAa ~ dQC dubng. Y dlnh, nhi~m
VII, thbj gian, dubng Mnh quAn chi duQC pM bi<'!n theo tung c\f
Ii hAnh qUAn quy dinh.
Cite dan vj pMo phOng khOnng chi du(1C hAnh qulin vAo ban

34
 ,I
.~~ .tII., tru6c ml)t d6m khi t6n lua ~o chi~m IInh d~ sAn" sAng
Jiilo ~ t6n IUa tri~n khal chl~n da'u.
3 giO Sl!.ng ngay 21 thang 7, cae tillu doan t6n lila d~n vi tri
quy dinh, bQo dam 8n toitn tuy(,t diSi.
1 RI;lng sang ngay 21 thang 7, t~n hia vilo chi~m !lnh tr$.n djs
\ mlln khai chi~n d/(u. Do chlla c6 !dnh nghi~m n6n thOi gian
mlln khai phal kilo diU, mAi tOi 20 gill 30 phUt, cae till'u doon
IAn Iii.. m6i bAo dam sAn sang chi~n dllu.
Cae h,!c IUQ'ng phaopMng kMng, sung may pMng khOng,
NO 6 gill ngay ·21 thAng 7 dA sAn sang chi~n dllu bAo v~ t6n lila.
Ngay 22 thang 7, khOngquAn dieh hO'ltd,:mgehU~u" nam
vi tuy(fu 20. Cae hIe it/Q'ng cUa ta vAn a tu tM sAn sang ehi~n
dtlu .
. Ngay23 thAng7, toitn c\lm baod(jngchil!n dltu 4 lAn, nhllng
khOng quAn djch hO'J.t dl)ng npi khu VlJc hOa h,lc niln khOng
Mn dllQC.
2- Dif:n bifn tr$n danh nglly 24 thftng 7
Ngaytil sang slim, cac t6p may bay trinh sat khl tllQng cU8
dich hO'J.t d(jng ri!'t BIIu thea bi~n gi6i VU)t Lao va vimg TAy B/I.e.
8 giO 40 phut, toon cl,lm vilo clip 1, t~n
bang til>u db 9>:9
xu§t hi~n hai t6p may bay djch dang bay vAo huang MOe CMu,
Ba VI.
80 chI huy til!n phllong Qua.n chUng l~nh cho cae till'u dOOn
~n lila va cae don vi phao phong khOng thea dOi, bam sat chfl,t
hai t6p ml,lc ti~u t~n. !<hi ml,lC W!u vito cach khu VlJc t~n dis
ta 50 km thl bay cMch ll>n hu6ng Me rili thea tl'\lc aong lThng
vao dAnh phanMmAy Su pe ph6t phat lAm Thao.
15 gill 30 phUt, trGn tit!u db 9x9 ti~p tt.Je xulit hil)n hai ehillC

RI' I 01 til htt8ng tAy nam bay vao vA nhil!!l t6p Wc dang !t""t
dOng ~n Ida billn gi8i. Cae dAi m da nhln vOng thoo dOi bam
sAt li~n t"c hO(lt d~ng cda djch. Hal chl€<:RFI01 khi tl1i MQc
ChAu thl bay ch€<:h I~n htt8ng BAC va thoo tIVc sOng ffimg VM
trinh sAt khu DOng nghi~p Vi~t trl rili bay m.
Ttl l~nh quAn chUng ""J thi iho ab chI huy tilln phttong qul1n
chUng vA 0236 tang cttang theo dOi dich a htt8ng tAy nam,
15 gia 40 phUt, hllu Mt c.ac t6p x\U1:t hi~ ttiln ti~u dl) 9..9
dI1 bAt dllu bay qua bit!n gi8i Vi~t.Lao d~ khu Vl$c MQc ChAu
va tach Jam hal htt8ng:
Htt8ng thU nMt, thoo dttang bay cda hai chi& may bay trinh
sat RFIOI vaa danh khu Vl$c Vi~t TrI, nbA may Su pe pMt pMt
Lam Thao.
. Htt<'!ng thU hal, mot t6p ba chi€<: F4c bay theo true sOng
Oil, theo dlnh Ltt()i Hai llm hu8ng BAc, Diy Iii t6p cO tham sO
nhO nhllt lAm nhi~rn V\l chllen Idch, yll'rn trQ eho cae tOp cuang
kleh vao danh khu Vl$c Vi~t Trl va nhA may Su pe ph6t phlit
Lam Than. Duang bay cUa t6p F4c eM yIl'u dl\ phonng may bay
tillrn kloh cua ta tit sAn bay Hoa ~ I~n va Nol Bill sang, nlln
chung bay sat theo tIVc sOng Da.
Khi phat hl(m t6p F4c bay thoo tIVc sOng Oil, tit sa
chI huy
trung doan 236, quylln trung doann tMlong Trlln Nhiin dil ra
I~nh cho hal till'u doAn tlln lua thea dO'l bam sat t6p F4C.
V8i eUong vi c\lm tMlllng pMo phong khOng, tham mUu phO
La Va.n ThiGm cung dA ra I~nh kjp thili cho c.ac trung doiln pMo
phong khOng thea dOl bam sat dich, sAn sang ylSrn trQ cho tan
lua chilfn dllu vii tang cUilng quan sat hU<'!ng 12, 32 vii sO 3. D~i
d¢i ra da 26A di!. barn sat t6p F4C, xJic dinh pMn tu kip thili,
chlnh X8.c.
36
i
Q!e kip chi~ d4u c ....a till'u doan 63, 64 ho~t dong nhip nMng
... nh~t, nhung nhillu lucoon l)n 110, Ion xon vlllln d1l.'l ra qu4n I
. . J>lu1!u lung tung, !Xl ng(!.
0UVc 8'1 giup dO t1'\l'c till'p cda glao vii\n hq,n,toan kip chill'n
... tit ab chi huy tmn phuong qUAn chung dll'n cac ti~u doan,
I
I
.... can bO, chllfn sI dl~n thOl,ll,.tii\u dl) vil!n d.A dll.n quen vm
.we tr8.ch. .. '.'
Khi t6p F4C dA vila tbi ell Iy 78-76, kip tMl~ng kIp chilfn
... I.8.i i!KJ chi huy tilln phttong dI1 dll d~t vm quyllntrung doan
tntcmg cho ti4!u dl~.
Quylln trung doan tMlllng dA ~ptrung cao dQ nghii\n cUu
I6p F4C ngay til khi chUng tach top va xac djnh dAy 111 t6p tillm
lddI,
Dllnh hay khOng dllnh:
Nghi quy~t cua dang uy trung dolln dl! ,ra:, • ~ dam bAo
6tnh thAng t ..n d1l.u d6i ttt<;mg cM ylf<Il" U2h~c trinh sat
kMng ngttOi 100 tllng can sau d6 m<'!i danh ~ay b~y .ou/mg klch.
Chi dUQC danh thAng, khOng dll' I" thili co, khOng M ,djch chtl
iOng tan cOng tMl<'!c, phi.. dam baa an toan cho ngUbi, vU khl,
kill tiU". > ; ,
'bong ab chI huy tilln phuong QyAn chUng li1\n t"c nhAn
dttQC phlln ttt mvc tii\u cua cac ti~u d.)an 63,64 baa cao l1\n.
M\lc tleu dA bay vAo CIIlt 65.
Tlt!u dOOn trd8ng 63 Nguy~n VAn ThAn vi! ti~u doan trullng
64 Nguy&1 VAn Ninh cung v8i giao viilnhq,ndA inl.' nghj cho tlfu
tb\n tiilu di~t t6p F4C. ~n tan lit.. dAlI4!Jn:t\lcchuil'n hi, sAn
slug phcSng viw bAt cd thOi di~m nAo.
Dum 811 chi d~o tl,fc tilfp coa Cvc pho C\lC tac chilfn ~ t6ng
87
tham mltu, tham mltu pho qUAn chung phil tnich ~n I~a vA
giAo vi~n blj.n, dl'lng chi quylm trung doilnn trum.g dA nhanh
chong phAn tlch tlnh hu6ng, dc djnh thbi CO cd I<;Ii, h, quya't
tAm ti~u di~t t6p F4C vA m I~nh: "Ti~u doiln 63, 64 ~p trung
tiAu di~t t6p 04, tQa d(> 69".
Chllp hAnh I~nh, ti~u doiln truang 63,64 dA kjp thbi m I~nh:
"S\lC S(l0 phllong vi 240 d01n 260, e~ Iy 50 km, d(> cao 7".
Vbi d(>ng tAc thaD tAc thulln th\lc cua d(>1 ngii giAo vi~n blj.n,
91 quan dillu khi~n vlI'cac tnkthu dA nhanh chong dlta tin hi~u
t6p muc ti~u nAm gQn gilta giaodi~m dlllfng tim dQC (BM) vII
dlllfng tim ngang (rM) tron mlln hi~n sang. Tin hi~u s6ng ro,
00 bOp dllu, tron mAt may cua 81 quan dillu khi~n vII tnl.c thu,
cac dl'lng hl'l dA chi thi chlnh xac phltong vi, c~ Iy, d¢ ceo cua
m\lC ti~u, Phlln t~ cua ti~u doiln 63,64 dA dltc;JC nhanh chong
bao cao ((m sO chi huy trung doiln.
- Ti~u doiln 63 bAt dltc;JC t6p 04, clj Iy 36, phllong vi 250, d(>
ceo 7,
- Ti~u doiln 64 bAt dllc;JC t6p 04, ~ Iy 34, phltong vi 245,d(>
ceo 7,
Sa chi huy trung doiln phat I~nh "Danh",
Ti~u doiln truang 63 nhanh chong tmo dlSi vbi giao vi~n
blj.n roi m I~nh:
Ti~u di~t t6p 04, phllong phO.p dillu khi~n VIt<;lt trube n~a
gtic, •. ngOi nlS PB, 2 qua gian cach 6 giAy, c~ Iy phong 30 km,
phllong vi 245 .
Citng thai gian do ti~u dolln 64 cung m I(!nh:
"Ti~u di~t t6p 04, phltong phap dillu khi~n vtlc;It trube nita
38
Fe. ngOi nlS PB. 2 qua gilin cllch 6 giAy, c~ Iy phong 29, phll<lng
~ 240"
Thea dOi tron mlln hi~n sang cua 91 quan dillu khi~n ti~u
~n 63, 64 tin hi~u m\lc ti(!u trong xanh, ISn dinh, 81 quan .
~ khi~n cac ti~u dolin, dA m I(!nh cho cIIc kip tnl.c thu
tam slit. "t~ d¢ng". Cac tn\.c thu gOc til, clj Iy phllong vi dil nhanh
dldng a:n nut chuy~n chj!' d(> bam slit tlt tay quay (PC) sang cM
40 t~ Q(>ng (AC), chj!' d(> tlf d(>ng 111m vi~ t6t.
Dim tin hl(!u dl'lng b(> vII dan cua cac b(! phong cung dil bao
"SAn sang". cac qua ~ tnl.ng xoa nAm tnlnmc b(! phOng dI'lng b¢
Ibro hltbng anten ~ gOc lit va phllong vi dang hltOng ~ top F4C.
Khi m\lc ti~u vllo tbi c~ Iy 34 -32, cOi bao d¢ng vang IAn
khAp trAn dia. 81 quan dillu khi~n ho:" M\lc ti~u vilO vitng phong,
Mel mach chij!'n dllu. Ba tnl.c thu gOc til, Clj Iy, phllong vi da dong
Io8t bao t6t. SI quan dillu khi~n hl'li Mp bao "clf Iy 30",
Ti~u doiln truang 63 m I(!nh "phong", 91 quan di~u khi~n
nhanh chong lln nut phong, hai qua dl,ln t~n I~a !tm 11I<;It dll<;lc
phOng di "bi gil\n cach 6 giAy. Quan slit tron man hi~n s6ng, ca
hRi qua dl,ln t(!n I~a dlt<;lc dillu khi~n t6t.
Sau khi ti~u doan 63 phong 2 qua dan, til xe dil\u khi~n cua
ti~u doan 64, .1 quan dillu khi~n cung da bao eao:
"MIIC ti~u VRo khu vtlc phong... clj Iy 29"
Ti~u doiln truang m I(!nh "phong", hal t~n I~a gian each 6
giAy dllc;JC phong di, hai d,n dillu khi~n t6t.
Quy d,o cUa cac qua d,n t(!n lita tron mlln hi(!n s6ng dllc;JC
dillu khi~n t~ d(>ng t6t.
Hoi qwi. dl,ln t(!n lita cua ti~u doiln 63 gAp m\lc ti~u a clj Iy
25, cOn hal qua Clia ti~u doiln 64 gAp m\lc ti~u a cll Iy 23.
39
 KM tin hi~u t!n lua ~p ml,lt tl~u, quan sat trAIl miln hi~
sOng el quan dillu khl4!nvA fi'k'thd cla c8. hal tl~u doln, tin
hi~u mvc tillu 100 sang, 38U do modlln, ~ nhaDh d~ cso va bl.m
tMt. 81 quandil!!1 J?rijfn M~ ,c.1o, kip thbi vOl tl/!u dOOn tnt<lng:
.~ "lie ti~'u hi dl~·. • dInh nngily 24 than&, .'n~llDll965
K!!'t qua cda t~n danh dAu tilln, hal Wlu dOOn ~ lua phong
khOng 64, 63 <:U!' trunng doln 286' Mng 4' qua .t.:m dA bAn raj
eli t6p lia Ciu!!'eF4c, ro m~ chitkril,lt.(l$ ()hili hAt s6ng gil)c lai.
QUa..iJ,'Inlii>\n lua chilfu dllu, cAcit~iigdoAn, tiSu dolD ph40,
sling ma:fj:,'hong khOng cangdA tArig'Cll~ng'quan sat, thea dOl
c4chtl<lna: If/! danh tn!. kip thoi kl!idlcli ybAn dng vAo tr$n dla
t!n Ilta. Nn~ng trongtr$n nAy, do liGAn toAn bi hIlt ngt'J nen dim
kMng kip phAn Itng dauh tn!.. , . b$n dAu, nhllt dlnh oo'phan dng tn!. daa, til dA c1l.i bAy nhO djch
Thea phtlong an, sau khi k€t tMc tr$n danh ella lIln liia,
tijfu dolD 63,64 dA rut kh6i tr$n dia, co ,,*ng vll cAe tr$n dia
mill. ToAn ~ cym phao phong khOng ~ tl;!i Vi trl cii ~ tio1p tile
ehlj!'n,'Wlu,
IS gill n~y 24 tMng 7, cAe ti/!u dOOn 63, 64 duae Mnh thu
hOi. TitIi.t6,i, I~~!,ng mua tQ;'tr$n dia lAy Il)i, d<}ng ~cthu hlli
ella ~ d~.~\J:a th,ulin thllC);M ~p nft nhillu kho khAn.
Cae,,~, ~M'k~ Idrl tAl, ki cAxe "Ich ciing hi sa lAy, ro xe
kOO ~n, xe xl<:ib'k~ ~ph6ng pbAi dIlu bal xe mal dlfa duae khl
tAi va ~ ph?~g ~ dtl(!ng ct\i 1<In, DUQe S1I giup dO t4n tln'h clla
nOng tntlmg:Ji~ Vi, dan q'!ll.n dia phuong <fa t4P trung may koo,
sde nglf(!i'gilfp~ t,i/!" doln t!n liia rIlt takJ.I6i tr(ln din, vi v(ly
mAi Mii.tO liib'~ngZiithang 7, cAe til!iJ <fol;i;> mal ra kh6i tr$n
dill, Quan tri~t tlnhtbhn chi«n dllu Iillntllc, 16 gili n~y 25
thang 7, ti/!u dOOn 64 dA trlSn khai sAn !lilng chl«n dIlu W tr4n
dia dA chill'n Kim Dal, TUng Thi~n, c4cb t\i.n dia Vo Khuy gin
40
10 lan, TI/!u doln 68 ev ly banh qUAn "a hon nlln mal d«n t6i
• tMng 7 m(Ji dAm bilosAn !lilng chi«n dllu ~ t\i.n din ThuQng
. ,""", Dan PhuQng IiA,?:'Ay. ,
3- Giai d.,.n plllit~rign k~t qUa clti~n d4u sau tr$n
I
i
DUQC S1I hu.mg din ~~~n~ chi U VAn V9ng phbng khoa
IoQe quAn S1I quAn chung, kbJ.hat, ~/!u doAn t!n hla dA rut kh6i
l:I'$il dia til dUa toiln ~ khl tai:~nii1a 'g;Alam bAng rot "Ra rot"
/do tiu(!ng al quan phbn~ iiliong aall "ullt) VaG thay thll' cho khl
iii va t!n lila th$t ~ tr,).hAia Chua Gh~, Yen Ky vA t\i.n dia
Vo Khuy, NgQC Nhi· .. ' ..
Thea nMn djnb cua qulin cbUng: Sau khi t!n liladanh thAng
dl!n d/! tillu di~t hAng h,lc luQtig phao vA sung mAy phbng khOng
ell b6 trl sln ~ cae t\i.n djfiCU:"
NgAy 25 th4ng 7, bAu trb{ini~n BAe yIln t!nh, khongro ml)t
t6p may bay nao hO'!-t dl)ng 3ngOA; vi tuy& 20.
N~y 26 th4ng 7, hie 11 gi(! 30 phut, d~i d(l 18 ra da cua
mmg dOOn 293 phat hi~n hal t6p may bay trlnh sat bay ~ cae
~ cao khae nhau. 6 d~ caD 1S km la m~t chilk ml\y bay trlnh
lilt khOng nglflli lAi .QBM-,34A bay tu htl<lng ~ nam qua billn
gi{Ii V1~ lAD ~n mQ. BfI'lThanh San, Phu Ths>.Khl bay tal
Thanh San thl bi -tiS;" doi\n 64 b6 trl ~ Kim Ow Q4n rai ~ chll
trIln ngQn dlli Y/;n Kh!)t\i(g~ti 8u61 Hal) va!>luc 1'2 gi(! 26 pliUt.
12 gill 42 phUt, m~t ~ trlnh sat gllmhaicl:>iilC KFI0l ~ d~
ClIOtillp cang til phratAyn~m bay ~n phla Phu1'hQ, V14)t Tri.
'lWu daln t!n .hia 64 !>An rai m{it chiilC'6 khu Yl,tc Thanh San.
Nhu VGy chi trong 16 phdt, Wlu doln t!n lila 64 dA bAn roi 2
mll.y bay dieh.
41
 Ilia djch ell tni dOa quya Ii$t, chilru 26 tMng 7, c4c dllng
chi tit I~nh vi chfnh uy quAn chung Phbng !thOng. KhOng quAD
dll t1"11e ti~ xulSng C\lm pMo phbng khOng 114m tlnh hlnh vA
dong vi~n hO dOl.
NgAy 27 tMr.g 7, tit BIlng elJm, khi mAy mil ron bao'phil
Kung qUllnh cMri nul BIt VI vA khu vvc tr$n djll, phl10 vi sUng
may phbng khOng vltll thlly IA nll\lY trang xong dA dltoc I~nh
vAo c«p t " . .
8 gil! 43 phut, 2 chik RFIOI trinh BIlt tit hltOng tAy nam
bay r4t tMp, til pMt hl.n chl)m Mn, vltll bao dong xong thl may
bay djch dil bay qua dAu, pMo phbng khOng. khOng bAn kip.
Dich chl,lp Anh dltt;lc toAn hO khu V\le tr$n dill Clla til.
Nhi~u y k.i4!'n eho ning jdjnh eua til dA bi to n4!n cO tM dich
khOng dAnh.
SCI chi huy ti~n phlt<lng QUAn chUng nhl\n dinh: .
Djch pMt hi~n dltt;IC cae tr$n dill ~n litll phbng khOng nhltng
cae ir$.n dill pMo phbng !thOng CUll til "vAn gill dltt;IC bl ml)t, cay
cU vOi ~n IIlIl phbng khOng cUa tIln4\n tM MO chung cUng dli:nh
ira daa, thl!i co di~t djch vAn ron, toAn c(1m phAi chu'n bi sAn
slng dAnh. dieh.
13 gil! 40 pMt, tolln Cl,Im Itl dlt<;IC ~nh v60 c«p 1.
TrlIn t,i4!u dIl9x9 (J ell chi huy ti~n phltQng dll xulft i(!n ribR,u
t6p ml,lC tioo a hltOng tAy nam, Mng cl)ng dA ~ gIIn 50 chi4!lc
cae lo.,I, chu y4!'U IA cltl!ngkleh F105 vA ti~m !dch F4. NgoAi ra
cOn cO ell may bay ti4!'p dllu KC·I35, tf'\lc thAtlg HH·53 vi may
bay AD·6 M t6ng t1"11ethAng.
Tri~ chdngdjch M chdc dll.nh IOn dll nl rlng. dIlng chI C\lm
tru()ng pMo phbng !thOng dA kip thbI nhI)n djnh vi nMc nhO
cae d<ln vi sAn sAng dAnh djch.
42
C4c phan dOi ra da C 18, C26A Iilln t\lC the<> dOl Mm BIlt
..... kip thM thOng Mo c4c phlln tit vll ell chi huy ti~n phtf<1llg.
C4c t6p ml,!c til!u dll 11In'11tt;lt vitqt qua billn giOi Vi(!t LAo
" . . ~ hltt'lng M¢c CMu • Thanh Son (Phu ThQ) vi the<> tIVc
- . Hbng bay xU6ng dlnh Lltlll Hm. MOt sO t6p'the<> ttVC sOng
, D& hl10ng Illn dlnh TAn Vt4ln.
Qua theo dOl nghHln cUu, dllng chI Cl,Im intang phlio phbng
'lIIOng dA nh$n dinh: Hi;lOng cOng !dch cM y4!'u ellis hltOng 32,
l2; hltOng qUlln tl'Qng III hdOng s6 3, d/lng t1ll!1 nMe nha cae
10m vi tAng CtlOng quatiBllt hltOng 12,32 vA s6 3.
Ml,IC tillu tit hltOng 12, 32 dA vAo ~ C1Ily 60 . 50 . 40 km.
Ra eta CON.9A ella cae PbAn cum tl)p trung Sl,lC ~ phlit hi(!n
IIIQC tillu t~n hltOng 12, 32, 'lIhi~u d(li dOi pMo 100, 57 dll phAt
~ dltt;IC myc ti~u tit 40 d4!'n 30. km, nhltng vAo tOl c1! Iy 20 •
18 kID djch 1111 dyng dlly nul Ba VI, 1.11111 Hal h(l tha:p dO cao n4!n
Iilu Mt cae dal "",.d~ ph8.o dl!u m/{t myc tl~u. 14 gil! 10 phut,
dAi trlnh BIlt ella philn cym A dll pMt hi~n, . dUt;IC myc ti~u bang
mAy do XIl 1m vA Mo cao v~ ell chi huy.
°HItOng 32, 2 FI05, co,! Iy 10 bay vilo".
Cae d(li d~i phQo 57 mm cUll trung doon 234 d1I dl'lng 1000t
M ·ti~u·. HBi chiac Fl05 tit phla Mc dlnh LUlli Hm b6 nhAo
ru6ng tr$.n dja ~n I~a a dlli Chua Gh~.
o.n philo cUa til n<l ran, hili chik FI05 trong t6p di dAu
hoAng sq dll VOl vAng bAn r6c kat vAo tr$n dja ~n 1~1l Chua GU
vi quAng hom bita bA.i xung quanh tr$n dill rill bay xa.
T(jp thll hBi cUng 2 chlk F105 b6 nhAo tit dlnh Lu/Ii Hm
1:U6ng. hAng 1000t <4n philo CUe. til dltQC bAn l~n . Do dlch bay r4t
th/(p n~n h4t d", philo cua fa vUt;lt t~n thAn may bay djch.
Cae t6p F 105 ti4!'p thea Illn IItQt b6 nhAo, thm philo ella til
43
 <fA dUQ<l di~u chlnb,t<Ii mile t6I thll!u (eat thAnnh cOng 1I1,t) nhttng
Pbllt thd 15, 2 may bay t1'\le tbIIng 00 AD6 yim trq bay vilo
dfn vin VUQt trtln thAn may bay.
I"
ChI huy* dlJi ,dOl qu>« dlnh d4 m(It s6 pbIlo tM eM
!lh6t cbi6.r'd4~:~J.,l t4P trong "'t t.Mp tbAnh cOng II1,t trtIn
atu gitc I6i dang tree> to hing trtIn bllu t~ kbu VIle Ba Tr9i.
Hilng ioIp,t ~ pblio 100 !l'1Dicda trong <loen 224 bAn v80
huangCh6'~1A 12. 32. . . AD6; mOt chl6c b6c chlty roi :ru6ng chAn nul Lu"l HIli, ehl6c
ma If.i cUng hal t1'\le thAng nbanh ebOng bO ch~y bay vi! hullng
1'rt.n • .d4u!iu&: SIIl1g phut~hlt
S.trinh'eat/PbAn A ""In ..,.. Ta bAt s6ng U!n gI(IC W.· .
pMt hl~Ii,i!>Ot USpSchik ~105clll&tbAnh ruri hu(Jngd4Dh v80
Cay eli tnt&: thIlt b(U, dlch phin dng quyft lift, dijln cullng
t.r$D dja ~.I~a Chu~ Pill! N~ Nbi No Khuy).
:va IIIIm hom, bAn r6c kat \'l\o cae t~n .djJl.pblio vil sung mliy phbng
PhAn ""in A'du~ I.nh tjjlu di.t t6p FI05danh v80 tl$ndja thOng cUa ta Iilm mOt s6 can ~.ttiI!n)d hi thuang. T(li d9i doi
ChUa Ghl!.
1 eo\a tNng dOOn 224, mOt ,qua-~fMY dA roi ming tl$n dja,
D$1 dOll bung doen 284 do d9i dOi tntclDg Nguyfn VAn lim 6 chl«n sI hi bOng ntniU~, dl\pgj:bi hy sinh. C1,Im trung tAm
Ngln ehl huy. ciI~g vb! cae d(li do)! philo &7 mm \'l\ Sling may
phbng kbOngI4;i> m~ t;.Jp trungthoo dOl 4 ehik FI05 dang til
lJj dAnh pM lie net, phAn ",,~'A;'p~ ""In B <III nlS sung ~p
thbI. ~p trung hila lye chi vi~·.ch() ""m trong tAm, buQc djcb
dlnh Lulli Hili 1~ xu6ng'!fIi~ t~n dja Chua Ghl!. pWI qtWlg born bita hiIJ nbanh'Cb6ng nit ~y.
BAn! ~,~u.a d~j <1$ 'triidrig dlJi do)! 1 danh gQn phat ra, D& phut tbd 40 If.i ~t USp FI05 14m cbK!'c, tit dinh LU'i'Ii
cae kMudOi 9b,iG 57 mm, sung may tllng tb4p bAn ~ng I~t WI IlI.n luo;!t· bat chlk m(It. ~lrQIIng, vila danh ~n d9i ChUa
\'l\ ch1,lm, vlly quanh USp FI05, GbiI vila dAnh trA quyft U4~t ~Aii.~· tr9-n d9i pMo phbng kbOng.
?{O~ chi~ FI05 b6c ebay, U!n gi$C W nhAy du, Nu do8n 3 pMo 57 mm dtihlfp ~ ~t ch~ vtri cae t~n dja
. Ci'.\ng tMi gian nily. m~t t6p FI05 khac tit kbe nul phla tAy
.we dtlnh trA quyft !Itt b4n CMy m(It may bay F 105 roi npy
qd tr$D dja, Mt s6ng Uln gI(IC W.
<llnh~ yjifu; IAn lu9thei chl6c mOt. bay th4p M nhilo dlinh
~ndlii~l!-jlia Ng,;.c Nhi No Khuy). 14 gIb 51 pbUt, t6p FIOl?!l116i cUng 4 chl6c tit dlnh TAn Villn
(Ba VI) lao xu6ng <lanh trtii'~~ tAn IUs. NgQC Nbl NO Khuy).
Hal:d~doi pMo mm co.. tntbng 91 quan phbng kbOng
a7
ph6i h<1fi.~t pMn e\lln B'dlinh t1'4 quyft I~ nhlllu do;!t tAn cOng RUt klnh n~ cda #..~ danh tnt&: chua Mn roi may
cUa <lleb, bay djcb, d9i dOi 2 trong 1f~'l-,2iU <III dll!u ehlnh If.i t6c d~ (tit
ISO d6n 200 mJ) cho phu~'~ t6c dO may bay FI05 bay t.Mp
PhUt thlll2, mOt FI05 kMc bi phAn ""m B bAn chay. mliy
bay raj' {J kbu VI/C Thanh ~ .Phll ThQ, gi$C W nhAy du nhung
M nhw" d9i d(It tMlDg ~ VAnvl chlnb tri ~n LU'1Ing XuAn
djcb cbo t1'\le thAng cdu thoii~; )1m dA dOng vitlo bO dOl ~~,~ ~ ~ bAn dllng t.IKJI ca
lib roI tbtlm m(It FI05, bti s6iig gitc w.

~ ..
Hi tb«t bJl BeDS nl dQt\rt dlla'cda dtcb buOc phil kl!\ th'6e.

46
 K~ qUa cUe. dqt b~t dOng cbi&! ~.
• VI dich: bi cae h,tc hlQng phOng khOng cUe. ta bAn roi 10
may bay, mOt 86 gi~ lBibj bAt 86ng.
• VI til: Hy sinh 2 d"l>ng chi, bl thuang 10 d"l>ng chi, vii
khf tAi an tolin,
'i nghla:
, Nng lQi tr$n danh nngay. 24 thang 7 cUa bO dOi t(,n ltla
phllng khOng va cua dl,lt hO\1t d~ng tac chiln phllng khOng tu 24
dlfn 27 tMng 7 nAm 1965 dA cd vii m(1nh mil tinnh thAn chiln
dlu cUe. can ~ chiln 81 trong dOh :'1, danh dllu ~t bUlle trllong
thAnh trong vi~ pMt t,;6n We IUl,lng eua bO dOl phllng khOng.
Hlnh tMc C¥m tac ehi~n'·phbng khOng co d~ng cda t(,n lim· ra
da .Iphao phbng khllng hlnhthanh tu dQt hO(lt dong tac chilfn
nay vhau dA dul,lC phattti~~ r()ng t~n nhll!u kh.u VlI;" tilfp tllc
gay cho djch nhlllu t6n tMt, bu/)c kbllng qUAn dlcli phBi dAn ra
va hl,ln cM hOl,lt dOng Iil!u IInh trong khu VlIc cO hOlI h!c U!n hia
cdR tao Sau dl,lt hO(1t d~tig, trlnh dO t6 chlte chi huy vA th1,lc hanh
chiln Mu cUe. can bO chilfn sl c;ac li,ic.luQng phOng khOng tilp
tllc dUI,lC nAng Mn, gOp phll.n ghl th~ nMng chiln cOng cda ta
trong chiln d4u ch6ng chilfn tranh' pbA hOl,li cUe. khOng quAn d!!'
qu6c M;9.
IV • VU D1SM, KHUYET DlI~M, M¢T s6 K1NH NGHleM:
a.lIu di~m:
• NghiOO cltu DAm cllAc Am muu, thu dOl,\n va quy luilt hOl,\t
dOng cUe. khOng qUAn d,ich, ~ co "" cbo vi~ cbQn khu VlIc
chiln Mu chlnh:x~ xaC dinh dOng thM co ra quAD vA deb d6nh
cdR bO dOl tan lua phOrtg khOng.
• CO mOt quyt1t tam <laO, Ilinh d40 bO dOl tan Iua rut ngt1n
46
gian huAo lu~n. khlln trllang ra q uAn chlln Mu dll.p Itng
,.. elu nhi~m VII t~n iliaD; t(lo dUI,lC ylu t6 hi m~t, bAt ngf:! sI!
. . . . thing khOng quAn (rICh ngay t11 tr$n dll.u,
khI
. Muu trf aling t(lo,su,c;h,lng 11,le hlQng. b6 trf dOi hlnh, v~n
~ng leAch Mnh cda bO d(,1 ~n.hia phOng kh(lng vao hoan canh
1'i(It Nam phil hQp ngay tu tr$n danh dll.u WIn, lAm co "" eho
..;Ii hO\lt dOng chilfn dlu cda ~ d~i t(,n IUa philng khOng sau
-'Y.
- Bilft pMt huy klft qua tr$n thAng dll.u tilln cda U!n lua,
t>imlg kif, t1,l\l' kif Hla dieh, t\lo dil!u ki~n dl'J pMo phong kh(lng
pnh thAng lQi I<'ln han,
- b- Kbu~ dl~m:
• Thllu d1,l kilfn tlnh hu6ng, thilfu phuong an hi~p d"l>ng va;
khOng quAn ti~m kIeh cua tao qUlin sat pMn doon tlnh huOng
IIIi eM chua tMt nh(1Y ben d€ dich euu duoc gii)e lai 0 khu V1,IC
OlIn VAng, PM Thl).
- Chua dV kiln hlft thu dO\1n hO\lt d~ng cda dieh n~n hie dAu
bO dOi pMo phong khOng ~p nhil\u kh6 khan kh' may bay dieh
cb~n tit bay cao sang bay thlp, ta danh chua ktt qua.
- C(lng tll.e nillY tning cll.c tr$n dia Mn lua phOng khGng hk
"Au chit!! dlll,lC col trQng dllng mite, t~n dia ti~u doan 63 b6 tn
~n d"l>i eao, It cAy cd!, t(,n lua trAng x6a, nhllng kMng dll(,1e
DillY trang kin dao,
c. Ml)t s6 kinh ngbi~tn,
1- Quylt MIn dua Un lila piWng khtmg m qu4n chiln dtfu
dung tlWi 'ca, :rae dink dung kku vue tOC chiln, tCp:! btft ngo iii
ylu t6 Mt sUe qUail l1'Ql'l6 dl danh thtmg dich ngay til: t""n dau,
KbI till tan lua phbng khOng ta dul,lC Li~n X(l vi~n trv IA khl
47
 tAl rA:t bifn d$i. Trong 100 d4t 1:111<: ta ebn ngheo, trlnb ~ YiJI
h6a, kb?a bQC kg thu.tt ebn tMP.~. dI tlll'p thu vl Btl d\lllg
dllge pbAl hu«n Iuy$n tbIb6ng Dab; Do ~u clu dUI!'n d4u d<li
hal rft khb truang vl cln pbAli.(joy(l'u t6 bll:t ngll, ehO ~ng
dUb diclI, Qub.:Oy TrungUCIIlgdNng 6y QuAD chung Phbng
kh6ng. KhOtig.qU.n dA 06 chd tniang rut ngtnthOi glan hu«D
luytn. th\fe ~n;ph\(On,~ truoo bjft bQe ~i1n¥ Vltn dll cln
thl#t nb«t, L«y tihy~~: hADhllm cldnh, ~nlf 1;h6ng chuyin bO
dOl TQ quAD chilln ifiii. I'IlI'u cho hub iu~n'hob thl~n, dAy du
I0OI ra quAD thli.e' it; tbOi <XI, khOng dlip \hIg ytru clIu kbb tntang
eUa euOe khAng ehiII'n.
D!ch bijft, tkn hia phbng kbOng dA dUa vW> tn.R.n Bdc Vi~
Nam ch11118Ch6. rAng pbAl dll'n glua DAm 1966I00I 06 khA nAng
trifn kbai'i1«: cli.tll'n.diu.
Qulin;~rij()aij,b eUa tren, thOi <XI ra quAn eh.ill'n tUu eUa
tIIn IUs lllc nay IA hjft SIte quan trQng, chtm ~ sI! III thbi 00 vl
dA b! djch pbl1t hi~n dAnh tnt(le. DAng:Oy vl chi huy trung doln
236 quyit tAm nit ngl1n thl!! gian hUM lu~n (tit 8 tMng xu6ng
2 thAng 15 npy) df nhanll chong ra quAD eh.ilfn tUu tmng tMng
7 nAm 1965 dA th\fe s\f IMl clio djeh bIlt ngll, ~o cho ta khA
nAng tW!u ditt djeb th...., lc;Ji,
Vite x4e djnh khu. "\Ie tac chi«n cho Uln hia TQ quAn d4nb
!hAng tr$n dAu IA M~ s~equan trQng. lb,in tIIA. nAo df ch~)U 11<Ii
oodjeh boIi-t dOng v~:t.J()· ditqe ylfu t6 bI.nl.t~t ngll, bAnhquAp
a
00 dOng eh.il\'m IInh ,tr4ti dja thll$n Icfi? Trlfti kbai trAn dis 00
ban xung quatih ~ t-rQi di' \ret hqp~. ~u dO, cOn~s\f 'tr$n
, Ii
i ' dia dA 06 sAn nh1lniJlie nay djeh II/.!' (:)ju;{\eo thang dlinh vW>
I m NOI. Dlch ~ thutmg xu~n thee <!Qi,' e.k cOng 811 dA lAm sAn
nll'u pMt bl~n d1lqe Uln ilIa eUa t8 sI! cltu dOng tilfn cOng tntOc.
Ta triln kbai eh.ill'n d4u 0 phla Dam 00 djeh ~ dOng nhng
48
wWi <XI dOng m, qua ~ clu pM rA:t phde t$p n~n rung d~
. • 11( m$t, mA:t y4!'u t6 bll:t nglI.
Ph1lClllg.Ant6111U df Uln lit~ TQ quAn dlinh !hAng tr$n db
_ll
~ x4e ding 11 kbu "'Ie su6i Hal • Trung Hit (lW B,t Hit Tlly),
vi trl gi4p mnb vOi kbu "'Ie dleh dang bOfl.t dOng, 00 tham
. 0641tllng boy nh6 khi djeh vlo danb Vi~ Tri vA LAm Thao, PM
1'11;). MI/.t kbac'o day 00 nhi~u.dil!>u ki/)n thUl/.n l<;1i eho fAn h'la
M.1th t6t, dltllng bi!.nh quAotlt vi trl 1U1(t pMt dll'n:. kbu VIIC
_ dja giln VA thll$n 1<;11, kIIu VIle tac chilfn IA dja blnh cRli nill
, _ M, xa H"NOi nAn. de tfI.O dllqe ylfu·t6 Mt nWJ ti~u di~ djch.
BAI hQC quylft tAm .C80 dua tAn lUll phbng kbOng ra qUAn
dIiI!n d!u dung thlli <XI, ",.I.e djnb dl1ng kbu VIIc tac cbilfti IA
ung ylfu t6 hjft sdc qwin ; trQng dffAn lua danb thling t~n
"0, tfI.O dllqe nillm tin vakbl thl! cho bO dO; fAn hia phbng kbOng
... nay, dAp dng dllc;1C yAu clIu cbilfn d1(u dang db! hOi. va 'dA
Ilm eho kG dich hi dOng, Illng tl1ng trong mOt thlli gian diU dli
tim each d6i pM,
2. VI)n d~,.g sang IqJ> ctJJ:h danh cua b¢ d¢i Un lria phCng
tMng phu hqp vdi dilu ki~ Vi~t Nam.
Ten IUs pbong kbong lit I~ vii kbi phbng kbong biAn d(li
tlllIlIng di' bA9 vi) eI1e tbitnh pM vii. eI1e m1,lC tiAu quan trQng.
Th lua phbng kbOng tbuli~g s,; d1,lng tAP trung tbAnh tltng
trung dolo, lu doln, vit dU.,., !XI trl b cI1c t~n dja <XI Mn, c6
dinh. NAU lAm nhil,lm "" 00 ijQng. d(! cbilfn tUu tbl rA:t rung k~nb,
n4ng n~. DOOng sa cUio ta l.p. h<lp, sOng, su6inbll!>u, clIu phil. ylfu,
e6 nbiAu kb6 khAn eho ta; kf cA trong cOng tac ban dllm kg
tbul/.t, V$y ..n dyng eI1eh danb cua bO dO; fAn lita pbong kMng
vlo boo\n ci!.nh nlt(le ta nillt thlf nAo cbo pbil bqp, nb4t IA t~n
"' quAn dAu tilln, V«n dll do cln dllqe "lie dlnb ehlnb xlie.
49
I 'rr$n 1'8 qu/UI dllu ti~n eVa b(I di)i ~n Illil phllng !tMng th\fl! V) sau ts dA nhanh chOn!! hlnh tMnh nhung c\lm phang
hi~n ell~h dAnh co ~ng phVC kicll ctn lOng, hi ~t, Mt ngtl M h6n hQP nhll!u binhchu~gd$ dllnh djch t~n tUL~ hU(lng,
ti~u ~t djclllA r«t dl1ng'dlID ~ dA'gilnh dU9C tbAng I~ blta khu vvc (nhu C\lq. til!nphuong 3 O. khu vvc HAi Hung;
IJJi ell tOp 3 chIk F4C
•. tiln phuong 2 o Nhih 'Blnh, Thallb H6a, c\lm tilln phuong
Co d~ng ph\lc kich, hi ~t Mt' ngtl dlnh djch Iii ~ CIich
dlnh mw tn, 8.\tl)gtl.lo C!l8. b(I ~i ~n i,}a pMng khOng v-~
'. ;-:khu VVC V1nh PM) gAy cho dlch nhillu thi~t hl)i vii hi d~ng
illig tllng,
nam, vi! eau du¥~.n dimg vilo tAt cA Ole nhi~m V\I: BOO ~ yl!"u
dja, bAa ~ gi~\ti(,~g vOn till chi~ luqc, chil!'n d4u trong ~i cae C\lm tilln phuong c1lng d!i Ilm tilln dl!
Hoat dOng "';a
hlnh quAn~inh chung h\1p thlnh, .~ quy mO ",tc IUQng tit etrp .... vi~hln~thanh cae b¢ tu I~nh phang khOng (J~~. SIt doln
pIlAn dOl dfnJcitp trong if~Ii,' lu dOlln. B{I di)i ~n lua phbng pIoOOg khOngsau 114Y) llim nhi~m V\I tile chll!'n ~o~ ~oth~ng
khOngcfa ~n dimg thullnixu~n each dAnh t~ ~t hi+)u allAt . . tAi vii chil!'n dIu trong d(>i hlnh quAnchung - bmh chung
ehU!'n d4u cao, elIIg dAinh elIIg m\ll'lh vii tM10ng thAnh vitng IIap thanh.
ch4c, lAm cho djcll dlSl phO khd kh4n,
Sau m(lt thbi glan h~t d~ng chil!'n d4u, cMng ts dA khtI.ng
4- Bill phdt huy kit 'lito t""n danh dilu tUn ::un b~. d~i Un
bin phOng kMng, tuong kl, ttlll kl, /ita dich nhu dlCh u<w~hu
djnh: m~ dit dU/)ng s;t, cAu;' pM, thbi til!'t cUa nu(rc ts cO nhillu
IIfIC Ch ,,- b'!s4n
u"". dl..:taP. trung Ma Itlc ph/w va sung
tra npi nhuug ~n Illil pbbng khOng vAn cO tM thv~ hl9n 00
.
~ hOng II IWng danh ~t tr¢.n ti~u di~t Itm. .
d~g ph\IC kfch, bf m.t Mt ngtl dlinh dich t~n toln b(I chil!'n
tM1/Jng mi~ Bac Vi~ Nam, YPhan
P d-
""n sau kh'I
A ~n
lila • diinh
.
tMng t~n
dllu dich
.' . .' ,.:.
8~
3- Hi4p d3ng binI! clul:ng, tqQ Mn BUC mq.nh tdng hqp dl pMn \lng danh tra, khi ten lUa thAt rut kh6i ttlln..dj~,;Ut dA dua
danh dich III qity lu~ pMt tnln cuo ng~ thuIJ.t Me chitn phlmg ~nlila gia vila thay thl!' lira djch, UtO thlmh m~t cat My vl d
kMng ph\IC klch 1(In, nh .. djch vlo dl1lvc IUQng pMo, sllng may phbng
DI;1t ~t d~ng chil!'n d4u tu 24 dl!'n 27 tMng 7 114m 1965 khOng dAnh m(lt t~ tio1lu di~t 1(In. .
14l khu "\tc sOOI Hal, Bl:t ~t Hl Tlly III dQt h~t ~ng chll!'n Tr$n dlinh np)' 27 thling 7 DAm 1965 cila b¢ d(II philo. vii
d4u dllu ti~ pMI h\1p nhillu blnh chung cUa QUAn chung PhlJng sUng may phon, khOng dA lamcho; kEldi~h hoang mang I~ng
khOng • KhOng qUAn, 80m: nn lua - PMo phbng khOng I'll da
. Sau t .... n dIinh, ~ dit bi ,th>ft ~ n~~g nl! nhung djch
: vill\1C IUQng dAn quAn tit ~ t(li dja phuong. Tuy tMi giaa nglin, ~ '¥ . . '. . ~"~pho
vAn cbo n\ng chung dAtio1Iu di~t d\loc hai gian h t l n
khOng gian ~ 'nhting d!i dl(lt dU9C hi~ sulft chil!'n dlfu cao, chi
ng
trong phl(lm vi 4 npy, ts d!i Mn ra 10 mlly bay djcll, bitt s6ng khOng cUa ta 14l khu vVC 8U6i Hal. Nghl binh lila dich 18 m(I~
, gi~ Jaj,
~n phap tile chil!'n pi>ong khOng d!i duQC v~n dy.ng ~ng nli

l 51
 trong tilt ca elK nhi(,m V\I tac chi~n sau My. Duong nhien npi
hinh Ilia dlch pblrl Sling ~ va pbat trl~n tbeo B\I pMt tril.
o:bUIIg ,,~ chl6n d4u eua ta vacd.a djch, nhAm tiAu d~
IIbl!!u may bay dich vA gU~ gin "dltt;ic II/c IItQng tao
5 . cM huy va. hit/' d.'6ng cO "I trl Mt Bile qu<Ul l1v)ng tfoon8
Ide chi61 pMng kMng pMi h<lp nhilu bi"h ~hltng
Lln dlIu tlttn td chile C1}m phbng khOBg Mn bQP ~m nhi1!a .
hinh chung, tuy qui mil ble IItQDg cltlta IOn, kh6ng gian ~
tbbi 81an npn nblhlg ~ bl~ dllng chlh diu qua IA r4t kh6
khan. Qua dQt hOllt d~ng tac chiEn nAy, ta dA rUt Fa dltqc nbi1!a
k1nb ngbi~m quy bau, lAm ti!!n dl! cho vll)c t6 chUe chl huy vtI
hiW d!lng tac ehi€n pbbng kh6ng ebe cae C1}m pbbng kb6ng <XI
d~gsauMy.
Trong C1}m phbng khOBg h6n hqp nhmu thAnh phAn, nhi1!a
binh chUng, nhmu II/e IItQng tham gia db! hOi pMi 0cI B\I chi huy
~p trung hlW dbng th6ng nhilt cao. Chi 0cI trlln eo eb d6 ~ Tl\n lila phbng khOng ra dbi trongd illu k1~n chi€n tranb pha
phat huy dQC sde tn\lnh tdJlg hqp cd.a loAn C1}1n, clem I9i hi~
qda chle"n d4u cao.
Trongd Qt hOllt d~ng tac ehle"n pbbng kh6ng hi~pdbngnhilu
binh chling tit 24 d~n 27 thang 7 DAm 1965 t9i ~u vye ENtlHai
dA det dlt<;ic Ydjnh mile dlch dllra IA: b80 dam cho tt.D I"'a phbng
khOBg Fa qu4n danb thAng trtn cfIl.u. Sau khl tt.D I",a danb tha.ng
dA td chlte mOt tl'$n dt\nh tiGu di~t IOn cd.a lo,tclLiqng phao pbOOg
kb6ng \'OJ chli trU'ang nghi. hinh llta djcb. nht djch vAo mOt em
My dA/c.lilsln ~ dt\nh. . .
Trong hitp d!lng dll ph6i hqp ch~t chI! 81~a cae I\le bCQng
_. "",m \'OJ cae I\le l!tong phbng khOng dia pbuong .
Ttty nhlttn nh~ng thi~u scSt trong dQt hOllt dC)ng nAy (nhu
biW dbng ch.t cht. v(:d I\lc luong dia pbuan g va dAn quAn
... h* 8'"
dllng khOng quAn trong nh~ng trU'lJng hqp ~
dI hat gi~ lI\i.) cung IA nhitng kinh nghi~m b/llcb cbe vll)c
_ .....", cae phuon g an tt\c chle"n vA d!,f ki€n dnh hubng cd.a
om be) chi huy.
•
• •
Ot;Jt hOllt dC)ng tac chi€n phbng khOng bj.i khu Vl,fc sueSi hai
_ Nt hat HA TAy va tl'$n dllu danh thAng cua be) do; ~n llta
fIIOOg khongd A djf 'a; eho chung ta nhi~u k1nh nghi~m qui vll
. tty d\lng vii chi€n dilu cUa binh chuung ~n lila phbng khOng
ali ril!ng vA bC) dbi phbng khOng noi chung.
....u cua d€ qu6c My d6i vOi milln Bae Vi~ narn dA duqc rna
1'I)ng vA di~" ra ngily cAng quy€t lil)t phdc tap· Voi pham vi thbj
pan I'In h~ '::M, Vita t6 eMc huA:n lu~n, be) dOl ~n ilIa phbng
kb6ng dA nhanh ehong nAm bAt duqc vol khl, khl tAitrang bi, ra
quAn dung thoi cd, l!,fa ehQn dia han tac chi€n dung, cO each
IMnh phil hqp vOl hoon cAnh dillu kil)n Vi~ Nam,
8\1 ra dbl cd.a be) dOl ~n lila phbng khOng dA nAng cao khA
_g cbi€n diu cua I\lc luqng phbng kh6ng ba thd quAn Ian rn(lt
bdOc rO ~ Iltb! Il'Ia phbng khOng bAo vi) milln SAc da duqc cUng
.p ,1
d
I,:
53
 ·1
. I.
!{
c6 vA b$ sung m~ Cllcll"vOug chilI; gAy cho djch D1u~u khd
lling tung. . PHVC Kim 0 DAO D1NH vir HAl PHONG
TRUNG Dc)133 SUNG MAY 12,7:mm •
PMt huy k«t qlla cUll d<;lt hOl).t dl)ng t4c chi€n 'phbng
DOA.N 252 SU DOA.N PHONG KH6NG 363
t(d khu Y\ic Su6i Hal ' TTung HA vA t$1 .ilu danh ~4rJg NglI.y 31 theg 8 nAm 1006
bI) dOj t&n!ita phOng!tMlIg;n'" th~t t4c chI€n phbng
ngAy cAngduQC $'~\lng: il4ng~.vA b6 sung hob ~n,. tAng cu1!ng hoo. I\le phbng khOng, bRo v9 tAu db vii. cae
phil, gOp philo daati.bi/.I cuOc chian tranh pM h~ cUa ~n v~n chu~n dllu vi\o dIlt li~n, trung dl)i 33 sung

quAn d€ qu& M! (!J ~n~ Vl9t Nam. mm, thuQc trung doltn 252, au doAn phbng khOng 363
~nh co dl)ng m di\o Dlnh Vo, ph\lc Idch danh may bay
Bien IIOI#D Tnmg dQl dA bi€t I~id\lngdia hlnh hi~m hOC, chQn t ...n
D\li fA: CHU 1liA1 kfch bt;lp Iy, don 1<'l~g'dI1Jlg itll1!ng bay cua dieb, ngily
8 nAm 1966, Mn rm U!i Cjl6 1 chi&: RF-8U cUa My.
TAt Lltu 1lfAM KifAo a chi&: may bay db WIn eua gi$C M! bi b4rJ rm t(li cb6,
dumb pbiS CAng HAl Pbbng. Chi€n rong dllu cilll hung dQi
, BOO c40 tr$n danh cUa cae Iyc 111<;1.ng tham gia chi€n pblln danh ~ k€ hOl).Ch danb pM hi) thOng xing dlu
\I
,
trong d<;lt hOl).t dQng t4c chi€n phbng khOng til 24 d€n 27
7 114m 1965.
t.lllloDng quAD M)'.

T$l danh dA nit m duQC mQt sO kinh nghi9m v~ trinb sat

, Ljch S1l trong doln t&n Uta phbng khOng 236.
, Lich S1l quAn cMng phOng khOng.
, Y ki€n cUll cae <lbng chi IAnh d~o chi huy dA t1'\lc ti€p chi .
~ chi hllY d<;lt hOl).t dQng t8c chi€n phbng khOng 24 d€n 27
thang 7 nAm 1965.
.. m Son, cO dinh cao'125m~
1IiDh, chQn t1'$n dill, khi\e'ph\lc kh6 khAn, tri'n khai chi€n
bAa dam chi€n dllu vA chi huy XII- Ideh ... gOp phlln b6 sung
kinh nghi~m cho chi€n thuAt ph\lc Idch trong t4c chi€n
II, TlNH HINH CHUNG
1, BjD hlnh. thlJi titt:
1)80 Dlnh VIl nAm glita hal citll sOng Nam Tri~u vA cita
c8.ch HAl Phbng 10 km. Phia rus.
i~. di\o NbA ~ phIll
IA dAl c.tt HAl vA di\o Cat BA, ~dAi nUl Tal 'M~, dinh
nb4t IA 302 m. PhiaDOngNam IA biln. Phiah'fI>iN'aib. Iii. dAy
...
DAn Dlnh Vo IA gIAl dIlt h,p, tblIp, bUn Illy, cO nhi~ l)I\y au

, 56
I.
 ~ eHltN DAU BAO vl,l: HAl PHONG
va Mm sat ll~n t1,lc. Trung d(li tru"ng xllc djnh phln to) w tbli
cc bAn dung, bl!- Ij)nh kip thai dA ~p trung hoo h!c n~n m1,lC tih ellA D~I D(H PHAO PlIONG KHONG 172
Ngay 01 thang 11 nam 1966
bj tl~u dl~t.
Net n6i bat nMt lrong ti$n nay la tim du<,1C tr$n dia ph"", ". Tlt dllu cu(lc chi~n tranh pM. h,",i d~n cu6i thang 10 DAm
Idch don lOng dung duang bay IMp CUll dic h. ~ d()i cd quyft '1966, bQ dl)i phong kMng 1Jai PMng dii danh nhl71u t~n, ban
tAm cae, ky lu.t nglllam, khAc ph1,lc m.;>i kM kMn, killn quytt 'tIli nhi~u may bay dich, nhungchua bAtoong duQC ~c hii. Ngay
hoan !hanh nhi~m V1,l. "II \hang 11 DAm 1966, d"u dOi 172 t.rung dean phao phong
Nhitng ldnh nghio!)m eua tro.n nay, dA du<,1C bQ dr;i phong iMng 240 au dean phong khOng 363 da ban ",i tJ:li cM ] may
!<hOng vo.n d1,lng va nAng cao trong qua trinh cMng chi~n tranh ....y ME, bAt s6ng tan giile bii dau lian tran thltnh ph6 Cang.
pha hOII-I cua d~ qu6c My d6i vOl mi~n Bok nuile Ia. Trfln danh duqc coi lit nl9t dau mOe lj€h sit quan tI'Qng a thanh
· p,6
Cang rilt ra dU<lc mc;>t s6 kinh nghio!)m va t6 chtle vll hi~p
NguOi vi6t · eng chitl'n dllu, nMt 111 hi(!p dllng bat gI(\c lai, gOp pnAn lam
Trong 18; TRONG OAT · phong phu tMm kinh nghi~m chi~n d~u cua bt. dOi phung khOng

Ii- TiNH HINH CHUNG

\. t>ja hlnh thoi ti~t;
TAl L1tu THAM KHAO
HAi Phong la mOt thanh phO c6ng nghipp Ion thtl hai !!aU
Thti dO Hit N()i va Iii th<\nh phO Cling Ion nMt mien Bdc n\1oc
- Bao cOO tr$n danh ngay 31-8-1966 do thitl'u 18 Hoang Bloh
",. (\ dAy c6 nhi~u nna ",ny va xi nghiep Ion nnll. "hit Xi mang.
tham muu pM kY.
nhil ma~ Dong tAu, nhn may Ca khi. nha may SAt trang men ...
- Uli kl! CUll ~ng chi thi~u 18 Hoang Bloh w dllng chllrung
HAi Pnongcach bi€n dOng 15 knl. xung quangcd nhieu doi
ta Ninh Huu TrIIc tham muu tru"ng su doan 363.
nui va cita sOng Ion: phla DOng cd day nui Cat BIt, phia TAy
- Ollng chi N guy~n H itu len vil d<lng chi Qu6c Thai dA cho !>lam cO nui Oll San. nui YOi, nui Phu Lilln, nui Dec, phia DOng
cae y ki~n dong gOp Ix! sung. Bt.c cO dlly nui Y~n Tit, cua ;.ong VAn 0c,l4ch Tray, Nam Tri~u,
Bach I».iig, Ruot 14n ... CllcsOng ngbi iJ dAy chia cat yl!u dia,
,,'Ill
cAu, nhillu phA. Nhung dll; nui cao va cita sOng Ion dl";u III
Dhitng dja v$t mil inay bay dich cO thl! I<li dl)ng lAm dil!m ldl!m
IrS, M bay thllp, Mt ngb vao trinh sat h~c danh pbB Hili PMng.

Khu V\1c HM PhOng chiu A.,h huang cUa thOi ti~'t Yen hil!n,

67
r
,
He • TIlu thl mlta nAng tMt thullng, DOng. XuAn thl [t
h~n eh~ thm nhln. N gay 01 thar.g 11 nAm 1900, troi aUJ~n.' mllT.
gio nh'l.
Tom I~ thilnh pM HAi PhOng ghn bi~n, ghn khu ..;te
dOng cua cae tim sAn bay (each be 160 d(fn 180 km). Dill .
pbllc ~p, 00 nhi!!u dily nu; eso, cua sOng r¢ng, thu$n IQi
dlch ti(fp c$n, Mt ngi! danh phli, ta kho phlit h;~n dich tl1
NgoA! ra vitng tm! HM Phong gllip cae duong bay Clla dleh
dli,nh phli HA Bk, HA NQi. Quang Ninh, lAm cho vi~ phlin doD
dlch vilo dlinh ph6 tliiti,lt: pM g$p nhi~u khd khAn.
2. noh hlnh diet.' '.
CuOi nAm 1966, khOng quAn M,)I tang euong lea thang danh
pM m~n !lAc. v{ri Am mtlu tri~tprnitilng co sO cOng nghi~ chi
eM', va cae tuy(fn giaQ thOng chl.(fn lui;lc, hong gay cho ta nhi~u
kho khAn trong san xuilt va chiiti' dilu, ngay 29 tMng 6 nAm
1966. djch danh s<'J dAu HAi Phbng. Tl..rp do, chUng daIih tuytfn
vAn cltuy(!"n dAu va mot s6 nbA iuay Ian Iihu Iihil mt1y Xi mAng.
Iihi'i may Di~n ... dOng thOi danir.""c!.Tl).n dia phbng khOng cUB IA.
Olch au d\J1lg cae 10f,li maylijtYella H8i quAn M;S' MU: A·4, ,4,.6.
A·7, F-8, A3j, RF -8 ... 00 kM ~a.rig bay tMp va tiIih 00 dOng cao.
ThU d~n h~t dong thOpgtlitlang Clla dlch la dung tOp nM.
chillC Ie, bay thilp d4nh len. i!::is nhling t~n dlch dil t6 chllc nb~
t6p, nhil!ll thng, nhi~u I~I, nhi!!u btll!ng vilo danh pM liM
Phbng.
Quy lu$t ho~t dong cUB dlcb III tang ctlong cae ~t dOng
nghi binh ngoi'li khOl, bay tMp, tif!'p c$n nhling dUOng bay di'l
trinh sa.~ trul!c, Iqi dl,lng dAy nui, citB sOng lAm di<1m ki<1m tI'II,
trinh s1,i phat hi~n cUa ffil1.ng ra dB M vao trinh sat, h* d$nh
pha mile tltlu dA dlnh.
68
3. nnh blnh tal
0'; dOl 172, trung doan, 240, stl doAD phong kilOng 363
truyl!n tMng "trung doan TIllmh TO" tit chl!!'n dieh Ji.ch
Ditln Bitln Phu. HoA blnh I$p I';, d,; doil 72 dtlQC huiln luy~n
i.....~·n lOBi pMo phong khOng trung eso 100 mm trang hi IRlng
khl.ti'li·ra d.., may chi. huy. Can hI), chif!'1\ B1 d~qc thu thlieh
chi(fn dAu chOng Fhap va nhUng ngily dhu cMng cbif!'n tranh
hOBi cua gI(lc M;S'. n(in 00 quy(ft tam C80 vii kht\ nAng chil!n
t6t. .
Dai d(>l du<;!c trang hi 8 kht(u pMo phongkMng 100 mOl
$!ng bo v{Ji khl ti'li,'-x} may eM huY va ra d" CQH·9. D,; dQi
dlM!n dAu trong dOl blnh ella trung doon va stl Dorin t,; t $ dja
Van My, thuQc qu~n NgO Quylln ~nh nba may sAt trang men
• pbiA DOng thAnh pM HM Phong. elie dl),1 dOI.khac cue trung
~n b6 trl (J Cat BI, Cli! RAo,.Duong Quan, Tmn Phung eimg
d dai . dOi .
. 172 00 nhi~m ...{i.bao. ~ . thAnh pM HMPhong:
Tham gie chil!n dAu, baa v~ Hid Phbng ron 00, bI) dQi tl!n
as phong kh01\g, pliao phling .ki:tOng cUa QuAn chUng Phong
lhOng va Bung Oldy phong k1).Ong cue cae Il}'c Itl<;rng t,; cM va
!« Itl<;Jng khOng qtill,n' t1~m ki eh <'J sAn bay lGl!nAn.
NbAn da.n thAnh phil HlIi Pbong bIlt long :glup do hi) d¢1 sUa
iIIIOng lAm cOng s;t va ngl,iy t.rang t$l dja, Mp d~. trong chil!n dAu.
" Tom I';, ~ d(>i 172 IA don vi xAy d;tng Va hUlln luy~n co
IIAD, trlnh dO kj' thu$t va ehil!n thu$t ttlong d6i. kha, 00 kinh
~ chif!'n dlfu, dtlqc trang bi phao, khI tili dong hI), cO quyl!t
I:lm ClIO, kht\ nAng chi(fn d4u t6t.
1IJ. T6 CHUC CHuAN BI CHIeN DAU
I. Nhitm V1,t:
0'; d{\i 172 cd nhiem VII hil)p !'long ch!\t ehA v{ri cae dl),i d(>1
phao phbng khOng ella trung doan titlu diet cae I~i may bay
69
 Du kur" met 56 tlnh hu6ng:
. ~ng mQI dnh hu6ng illy til!u di~t djch bAo v4) ml,lC ~il!U
d!ch, Mt a6ng gi~ J81, bao v~ nhA mAy Di~n Vll nhA mAy
y€u, khi djch xua:t hi~n nhillu hllang, nhillu t6p danh cung
trAng men, gt5p phlln bao ~ thAnh ph6 Hili Phbng.
luc, gilln cach ngt\n. PhAi phat hi~n chioo. t6p nao dAnh vao
2. Quy~t tIl.JJJ chi~n dl[u: dja thl taP trung heia l\lc danh chi1fe, t6p do tru(Jc M hIlo
Dtl' chulln bl cho quy€t tam chi€n dllu, <4i d()i dA til tTAn dia.
quAn tri~t nhi~m VI) tbi tUng can ~ chi€n sl. T6 chdc nit .' Khi pbAt hi(!n dich danh vllo t~n dia ~(ln ~ ""n ~hl.su
nghl~ cAe t~n dAnh til m/ly thAng truOc, tim ra nhilng 1 d€n 2 khlfu d()i Mn ehi vi()n. Cac khllu d<')1 cOn 1;0 lti<'!n
dltl'm, nMng thie'u sOt nMt III trAn ngay 29·6·19 66. khl danh djch hila ~ ml,lc lUlu.
bay djch vim dAnh sa Dllu HAi Phong, d~j d¢i dA kMng dAnb . T":on g hop khl tW bi hong (I'!l cis) thl mAy chi huy cung
dllQc bAng khl !Ai rnA pbAi danh tIVe !ilfp, Rut kinh nghi~m tnin
pMn tu cho ph:\o bAt nll}C ti';u bAn tIVc ti€p.
ngay 31·8·19 66, khi trung d()i sung mAy phong kMng 33, ph1!C
k:lch II dAo Dlnh Va Mn rai bti cM may bay djch. nhllng M ojCh Ran dllm n(!'u ra da hOng the<> phllon g phap Mn e>\n d.tng
_n d(ln thee tIn hi~u dill quan sat phis truac. hO!}e bAn ddn
cau thoAt ~c IAi.
. trIItJc ti€ng d()ng co.
Til tho,!c t€ tl't!n. d!)i d()i dd h!) quy€t tam Mn rai btl cho may
bay dich bao dAm cho htc hlQng vii trang thAnh pM Mt s6ng 3. C6ng tac baa dam •
~ llii. cimg vol c{)ng lAc rut klnh nghil'm . d!)l d()l Cnc mat bAo dam vl! kj> thu~t vA hau elln tuang d6i dlly du:
kMn truang
hl~u chlnh. slla chila khl tAi, ban dAm truoc khi ehilfn dllu
phao,
Ok m(lng thOng tin thOng 8u61. To chile vQng quan sat mAt dl!
Mm dich. cong slI, tnin dill dllQc ng\ly trong kin dAD. .
khl tAi BAn sang chllfn dllu. Sau khi nghi~n edu kj> cAe dullng
bay vA tM d~n danh phil cUa dich. dl)i dOl nMn dinh hllong 34
Vi~ t<'l chdc bAt s6ng gi~ IAi, d~i doi dl1 cO k.f ho/!ch hl';p
~g ';'Ot eAch chilt ch,;. C\I th1! vOi cac don vi trong trung doAn,
Vll huOng 14 la hal hllang ehu y€u, djch si! su d\1ng d": vao c{)ng
.. doAn' vii cac ll/c IIIQng dl1n qulln til v~ thllnh ph6.
klch cAe m\le til!u II phi .. IX>ng tMnh pM. DOi vol m\lc til!u d~i
Hi<ep dlIng chilt che vOi dja phllon g noi dong ,quAn (qu~~
d<')i dAm nhl~m thl hllOng c{)ng !deh cM y~ cUa djch I" hllOng 00
Sg() Quylln) vI! mQi mil-t nhu ngl}y trang t~!l di", tl€p dan, gll\1
14 (DOng mc) vA huong th" y€u lA huang 86 3 (Namj: D(Ii d<?i t$p
~t thllong binh, tll sl...
trong hoo lve chuitn bj dAnh djch tl't!n hai hllang dA do,! ki€n.
Phuon g phap III!. OlEN BII~N CHI£N DAU, KE:r QUA. Y NGHIA :
I. DiAn bilfu ehilfu d4u:
• 'I'mng mQi trullng hQP bay bAng h~ b6 nbAa ci~u tan
d\lngd Anh bang pMn tlr tilng hQp IA eM y€u. 13 gill 30 phd!., ngay 1 tMng 11 nAm 1966. trung doAn thOng
btlo: Hllong DOng Nam cd 4 tilp mAy bay dich dang h~t d<,)ng
• Rbi khOng cO dl~u ki~n dAnh bAng phlln tll khl !Ai thl dAnh
bAng philn tlr lIVe ti€p (cAt ngOl then cI/ Jy cUa may do xa D49
h~ u(Jc IUQng c,! Iy tl't!n ban dlI chi huy hOa Il,Ic).
71

70
eJ ngoAi bi~n. Cac don vi tang cl:~ng quan t!lit tit huang 3
huangs6 84.
i 4 gill 05 phUt, trung doon ra l<)nh cho cae dim vi veo
1. Nhj!n duqc I~nh, tit ~ chi huy ctia. dfl.i dt;li 172vangl<!il,
keng bao d(lng cap 1 dbn dl/.p. Cac kMu d(li kMn truong v~
trl cbl!!n d4u. DOng chi dfl.i d 01 truang thOng bao tlnh hlnh .
va US chile quan .at, s"'c Sfl.o ph8.t Iil~n mllC tloo thea hU(Jng
3 d!!n 34. 'rnIn bang ti<!u db hoa l\lc 5x5 xui'lt hi~n 3 t6p
tlllu eJ huang s6 3 vI!. 34. D(rld(,>1 truang thOng bao cho to1l.n
dt;ll va I~nh cho ra da, mt\y c1i1 huy, trinh .at mAt 9",C 9fl.0 m\lC
tloo tit phl10ng vj 0-0 Mn 7 -50, cVly 70 d!!n 80 km, dQ cao
m. Luc nay t~n tl~u dli 5x./lvfin thu dl1\1c 3 t6p cO tri<)u ~hlln.j
bay vilo. DIP dQI truang trao~6i v(J1 chlnh trj vi~n va I<)nh cho
ra <fa, may chi huy ti!!p tw:; 8"''; 5,0 phl1ang vj 6-00 Mn 7-50, ""
Iy 50 Mn 60 km, d(\ cao 3000 m. Sau 3 phut, ra da Mt duQC
m",c ti~u a phl10ng vi 7-50 ~o3OOOm CVly 60 km, s6 IU\1ng 3
chi~ bay vao, tile dQc 180m/gidy. 0..1 d(\i truangthOng bao ngay
cho wan dan vj: ra da Mt d.rqc m~c ti~u eJ phuong vi 7-50 CIf
Iy 60 km, d(\ cao 3000 m, s6)\i9ng:4 chl~ bay VQO, toon dan ,;
S",C 9fI.O thea pMn tit ra d,!<Z pntlt sau, may chi huy bao: I;>4t
duQC m",c tillu cvly 30 km phl10ng vj, 7-50, dQ cao 3000 m, P'Ii
dOl truang chi thj cho r8. <fa vA may chi buy th6ng nMt m\lC
tl~u. M",c tii!u bay thing veo tr$n dia. D!!n c\l Iy 22 km ra do
va In.wch! huy th6ng nhi'lt mllc ti~u.
Trong ~ chi huy dfl.1 d(ll, nhAn vii!n danh dl'lu dl1l!ng bay
bao cao tl<1p: Co ll).¢t t6p hl10ng QuAng Yi!n bay vilo, dling t~1Ji
ra de. ciing Mo cao m\lC tillu bay thAng VQO cVly 18 kID, d(lcao
3000 m. DIP d¢1' tmang 11.1). I~: Phlln tit t6ng hllP, tv dQng 5
gily 1 pbAt. Sau 8 giAy, :";'iiy chi huy b!Io cO phlln tit.
D(rl dQj truang .11.1). I~nh: B&n: Ca dfl.l d¢1 dbng lo(rl n6 sung.

72
 A-4E dl dllu triing d'1-n (J elil Iy 12 km, dO cao 3000m,
vi 7-50. May bay djch b6c chay, ~n gi~ la! nhBy du
khu V1f,e ven bi((n xA Hoang CMu, hu~n Cat HAi, Hal
hie 14 gil! 45 phUt.
Khi phat hi¢n chi~ A-4&hj bAn rei, dieh t6 chile 11 chi~
7 ehi~ F -4B va 4 chi~ tf'\1e thAng) tit h!~n bay vilo cl1u
18i. ChUng bAn pha Kung 911~nh thu !'Ic gi~ lAi roi dl! ng!!.n
cae phtlong ti(!n tau th!lyl!n cUa ta vAy bAt gi~ IAi.
Tit s<'J chi huy, trung da8~ tru{Jngra l¢~h: D~ dQ! 171, 174,
176 bAn chi vi~n. Cae ~ dOl nd Bung dOng l~t, h!<'li Ian.
I~n thu V1f,c cd gi\IC la! rei. Cae hIe h!<;1ng vii trang thBnh
va phao phbng thOng eili. lUi quAn cung cae l~ h6a l\le
thOng cua dAn quAn t1,i'';~ xung qunnh dA pMi h(1p cMt
hAn tra dong IO(lt, qu%t H~i, lam eho may bay dieh thOng
vao ellu gi~e lai, t<\o di"()~\i¢n eho xullng may cOa cOng an
phbng, thuy7m cun dAn qUAn va ngu dAn fa hAt giAc laL
2. Kl5t qua trtn danh:
T~n danh, df!.! dO! 172 tillu thll 32 vit,n df!,n phao phbng
. ~ng lOOmm, bAn rei t(li chi> 1 chi~ A-4E cun My, hAt e6ng
bii.
Dan vi an tain mnguO'i vi va kbI. Mile til!u khOng hi dIinh pM.
3. Y nghIa trtn dftnh:
Tr$n danh cd y nghIa rill )an •. "n{J dllu cho phong trAo thi
"bAn re\ ~ ch6 may bay didr, hAts6ng ~ lAi" do Btl daan
'_It acml!:. ~ doi pbao ph&ng ~rig J721a don vi dllu tilln cIia
doIin hAn roi may bay did, ¥~l va bAt a6ng ~ Iai, dap
lOng mong mu6nclia cahbQ: ~!lifn III toan Btl doon cling
quAn vA dAn tbAnh pM Citng HAl Phbng.

73
 ThAng l<,Ii nly, ron cd tac d\lDg cd vii, dQng vi~n Cltc d.,.
trong 911 dnln cung qUAn dAn thlnh ph6 HAi Phbng chi~n
bAo v~ bAu tn'Ji cua thlnh ph6 Cling thAn y~u.
IV/- VU DIEM, KHUy!h DIEM vA KINH NOH
CHIEN DAU '.
1. Du di~m:
DII-i dQi 172 dA lAm ttlt cOng tAc chu/fn bichi~n dAu, nhA:l'
chu/fn bi vii khl, khl taL d(lc biN d~i dQi dll chu tn;mg nit
nghi~m Cltc tr$n chi~n dAu trll(!c. lam ttlt cOng tAc giAo d\1c
tri, IAnh dll-o ttl tllang, vOi khl th~ thi dua quy~t tam "bAn
lI!-i ch<tbAt slI~ gi1S1Ai".
n~p
D(li l;r;{ltr::3r:'gdIlQCnll k.iem tra sAn sling chien
Ngay til sang ngAy 01 thang 11 Mm 1966, chlnh trj vi~n
dQi dA tAp h<,lp don vjnhAc nha Am muu thoi doan cua dich
xAc dinh quy~t tam chi~n dAu cho can b() chi~n ~1. Sau .16.
dQi kMn tnlang lam cOng tac chua:n bi sAn sang chi~n dllu,
tm vii khl, khl tAi, dAm bAo 8/8 phao, ra da, may chi huy
ttlt. budi tnla, dan vi III-i k.i€m tra d~ng b(), th6ng nhAt
vA v(lt chuan, lAy l(li thang bAng.
DII-i dQi tnlang ra I~nh chuy€n dip kip thai khi dich ro..
ngoAi vang hoo h!e, n~n dan vi cd .du thili gian d€ S\1C 911-0 pMI
hi~n m\1C ti~u. Ra da dA bAt du<,lc m\1C ti~u til xa (60 km), truY~D
phlln tit sang may chi huy, th6ng nMt ttlp, chi&:, dong b() phao,
khl tAi, danh a C\lly vA dQ cao thlch h<,lp. Wi trlnh dQ ky thu$t
vl chi~n thu$t ttlt, dll-i dQi da bAn dung thili ca, dll-t hi~u xu~1
chi~n dAu cao.
DII-i dQi dA hi~p d~ng t6tvOi Cltc dan vi trong trung dnln vi
cae I\lC IU<,lng vii trang lI!-i chi5 trong chi~n dAu cang nhu trong
74
I
~
bAt sling gi(lc hii, xAy d\lng du<,lc nillm tin gifra b() d(li
~ dAn quAn t\l v~ va nhAn dAn thanh ph6.
Khuy~t di4!m:
cae ttlp mAy bay dich Mn cllu gi(lC lai, dll-i dQi
172 cho
<5(Ii Sling mAy phang khOng 14,5 mm bAn la khOng thleh
. may bay {J cll ly xa, lllng phi dll-n.
,
Nturl chlu: qui lu4J Iux# d()ng cua dich. 1u6n boo cUlm khi
b() chinh x6c, lllm tdt c6ng f{u; chudn bi .dn simg chim
'''~I\ blJng pMn til Mng hqp, dq.t h~u qua chiln ddu cao.
phuong til)n tAP klch dUilng khOng cua dich hi~n dll-i c6
lIAng ca dQng cao, va luOn luOn tim m,?i bi~n phap chi~n
kj thuAt tdng h<,lp d€ nghi binh danh l~c huong thea dO;
~o dillu ki~n d€ ba:t ngil danh vao mue ti~u. tuy vf!.y th"
nham hiem cua dich khOng thoat kh6i mll-ng ra da cua ta
xuy~n thoo dOi. Dan vi sAn sAng chi~n ddu voi M th6ng
vii may ehl huy, dl)ng b(), thOng tin li~n l~c thOng su6t.
dat cac ml)nh l~nh kip thili. Mnkhfiu dOi phso, tieu dOi
ih. chi huy, b() ph(ln phuc vu; nhA! Iii b() phAn tram ngui'ln
giil virng n?mnep bAo quAn vii khl, khf tai, lAm cho phao,
lu6n 0.6 h~ s6 ky thuAt, M 86 chien dliu cao, di'lng b(). Chlnh
I rI dUc;1c cOng tAc sAn sang chi~n dAu. n~n ngity 01 thang
urn 1966, dll-i dOi da chuy€n dip kip thoi: khi rnuc til!u bay
vilo cach70Mn.80km,du dil.u k.i~n d€ don vi thao tAc bAt
lil!u. Sau 3 phut khi tAl dl! bAt dUc;lC rnuc ti~u {J Cll ly 60
m da va may chi huy dllu bAt va th6ng nhlit mue til!u. DII-i
lru{Jng ch<;m phuong phap bAn t6t nhAt: (PhAn tll tOng h<,lp).
khl tAl ttlt n~n ph lin tll IUOn luOn dn dinh va th6ng nbAt
tll bAo cao vll sa chi huy. Muc ti~u vAo d~n cllly thoo tlnh
75
nAng may ehl huy bio cd phb \!'). ~I d(li tntcmg hi!. 19nh
dung tl-bi co. K~t qua myc tio!u bi bAn r<1I "CI1ly 12 km.
Duy tri t6t n~n n~ sAn sang chl~n diu, theo' dOi ehQ.t
cae tin tllc v~ dich, thuhng xuy~n lAm tOt cOng tac chU«n bj,
dOl 172 d4 dua b(I dOl rio cip 1 dung thbi co, tl).o dj~u kl~
m'y cd du thbi gian hpAn tMnh cae thao tae cln thi~t, giul> dI
ch1 huy hI/- I~h bin kjp thbi tieu dl~t mAy bay dich.
b) TiJ eMe hiiP: ¢&.g ch4t eM il6i cdc dqi d~ ph61>
kMng cua trong dQlm' va ll/c ltJf!TIg till trong tMnh pM
PlWng Mt giiJ,c ldi. '
Khi m'y o;..y dich bi b!ln r<1I " t~n bi€n hay vUng VIln
djch thubng t6cli~e cdu gi~c lai. Qua eac tr$n trul!c (31·8·
th,; dOl).Il cUa dicht),.ubng dung IA: sU d\lng may bay cubng
danh pM xung' qila'll.h ,khu V1Ic gi.., Itl.i nhAy du, kh6ng eM
htt)ng ta lung bAt gi~ciai. Dung t1'\l'c thAng vfi trang th9. tha",
day d€ cdu giQ.c lai. o;! bAt dU<;l<! ~ tal My, clin phtl.i t6 chllt
hi~ dllng ch~t eM nbi~u Ilje lU<;!ng ch~n danh khOng qUAn diclt
Buo<: chdng pMi dAn xa, bao ~ \I,c luqng vlJ.y bAt ~ ItI.i. D\Ii
dOi phao 172 cilng ca.C dan vi trong trung doAn dlt<;l<! giao nhi~
V\I ban ~n ~c dQt cOng kleh cUa cae t6p cobng kleh vA trvr
! t\'
thIl.ng vfitrailg kMng cho chung d~n giln khu V1Ic cd gi~e 16i
nhAy dh Vl bAo v~ \I,c Iltt)ng cUa tao DII-i ~(li d4 ph6i hQP e~
chI! y{jj don':Yi. bip, bAncM.n cd ~u qua cae dQt dAnh pM cia
dj...h, lam c.b"C!idng khOng tilip c(l.n khu V1Ie giQ.c hii roi. TaO diliJu
~n th~n Iqi' cho cOng 'an vfi trang dung cs . nO bAt gi~ hii.
Qua th\l~' ti~n d6, cM ta thiy, ngoai M hoach danh djeb,
Mo v~ m\lc tillu, pMo phong khO'ug 100 mm cd tlIm bAn xa, khA
nang sat thuang llin, cln phiti'dlt<;l<! sU dyng vAn vi~ danh chQ.n
dicit, khOng cho eMng vito' cdu ~ IQi. Kinh nghl~m nAy dA
76
._ L~ ' - " ' _ vA ~n dyng BuiSt trong thl:ri ky ch6ng chicn
I>oai eua khOng quAn My vao mib Bk VW Nam.
TTtn danh ngay 1 tMng 11 nAm 1966 thlmg IQI, do dai dl)i
<fA lAm t6t cOng tae chu~n bl sAn sang chi~n da:u, baD dA~
...... u.ungb(\. chlnh de, dAnh Mng phlin tu tllng hQP, bAn rell
may bay djeh. D~c bi~t Is dl,\i d()i da. hj~p dong eh(\t eM
cae l\le lltang phong khOng cUR sit doan va thanh pM, bAt
IIIr t~1!C lal, dlJ.y lit giQ.c ItI.i dllu ti~n bi bAt s6ng tn':n thltnh pM
HM PhOng.
Ki h nghi~m tra.n danh cho tha:y, n~u chuAn bi ehi€n di!u
"u~n IUY~~ gi6i. 'hi~P dOng cMt ch~, nAm chAe quy l~..t va
<loan' hOat d¢ng cua may bay djeh. cd each danh phu hQP,
hi1)u qua chi~n da:u caO.
Bi';n 8O,-n
Trung tao TRONG DAT
TAl L1£,U THAM KHAO
_ Sao cao tr$n danh cUa dong chi Nguy~n Di~n, nguy~n.ph6
~nh.1I doAn 363 va dong chi Ta Nguy~n, dai d()i pM dQl dl)1
172
. ThOng bao lbi khai. cua gi~e ItI.i bi b!lt tai HAi Phong nglly
! thanl! 11 nAm 1966 do thi~u ta 16 Tit, pM phong qulin bao
QnAn ;hung Phong khOng· KhOng qulin kyo
77
 DAy 11\ m~t thy:e td phUe tl)p va kh6 khAn, tuy chdng
cd m~t s6 thanh rong V!\ kinh nghi~m nha:t dinb, nhung
du\1C tit!p tllc nghi~n cdu Va hOl\n chlnh tMm.
• DONG CHUM CUA CUM PPKle226
• •
Tr$1l bao dam d4n duang Ilgl\y 19 thang 11 nltm 1
tr~1l baa dam d4n duang cho kh6ng quAn ta danhm\lc ti~u
nhi~u nAng. Th\lc td trAn nay d1\ cha ta hai hQC sAu sac: Rbi
quyt!t tAm caoto chll:c nghi~n cuu nAm chAc quy IU(l,t hO\lt
cua dich, noim viing khl tAi, .thaa tac thulln thllC, hi~p dl}ng
sang tI;l.a tim each phllt hi~n mllc Mu t~n n~n nhi~u t6ng
day ~c, baa dam hOltn thAnh nhi~m VII chit!n d11u. NMng
nghi~nt d6 dA bO sung phuong pbAp chiO'n d4u cua b¢ d¢i ra
v~ biia dAm dAn duang cho kh6ng quAn chit!n dA:u thAng 1m.
Kinh nghi(\m nay cln. dugc t!O'p t\lc nghi~n CUll, v~n
trong qua tdnh xay dy:ng va chitl'n dlfu cua b¢ d\'>i ra da
khOng
Bien 8O.. n
Trong tA NGHIEM OINH TlcH
TAl LIeu THAM KHAO
. iI dia hlnh rilng nui.
,Bao cao tr(ln danh ngay 19·1!·1967 cua dai dOi 45
• Baocao tran dAnh ngl\y 19·1 J.i967 CUR trungdo.'\n khOn(
quAn 921
• Nhfi'ng nguOi cung cA'p tu li~u: Ngu~n VAn Chuyfn.
Nguy~n DAng Klnh.
106
.....,~,~ mN DANH BAO V~ FBB 312 TRONG
DICH TIl~N C6NG GIAI PHONG cANH
..... 17""r
Til: 18 dtl'n 20/12/1971
. 1lui.ng 12 nAm 1971 ta va b",n LAo chit trU'ong, t{l.p trung
Nang mO chiOl'n djch gilli ph6ng canh dl}ng Chum· Long
. Sau d6, chuyt\'n sang phbng ng\l, giiJ vung khu V\lC giai
ChiOl'n dlch pbAt tri.5n nhanh.• h,tc luqng phllng kh6ng cd h",n,
ki~n chulln bl chien d11u gllp, nhung trung doAn philo phbng
226' dA nAm chAc quy luilt ho",t d\'>ng cua khOng quan
vAn dIms linh ho",t each danh cua phtIQ phlmg khOng tac
trong dOi hlnh binh chilng hqp thRnh, bAn !'Oi tI;l.i cM 3
bay dich • bao vQ au d9An b¢ binb 312 tAn c6ng truy kich
gdp phlln holm thilnb nhi~m VII chien dich giAi pMng Canh
Chum.
Qua milt s6 tn)n danh ti~u bi~u cUa I\lc IUQng phllng khOng
'!::'Ong chi,rn dich chung ta rut ra duoc nhung !dnh nghi~m v~
.. dung h,tc IUQng va v~n d\lng ngu~n lAc chitl'n thu~t phong
aMng ttong t6 chdc hi~p dhng tAc chi~n binh chung hgp thitnh
I. TiNH HiNH CHUNG
1. Dia hlnh th<Ji ti~t
each Dhng Chum la milt cao ngu~n r¢ng Ion 0 ThuQng
LAo ·mI)t vi trl quan tl'Qng v~ chit!n luge cua each m",ng LAo,
nng quanh cd nhi~u dAy nui cao bao bQC. Phla D6ng Mc cd
dAy Phu·he, TAy BAc cd dAy Phu·keng, TlIy Nam co dAy Phu
107
 soo. Dong Nam cd day Ph
1200 d€n 145Om. u-tAng. Phu-ton. Phu-klte. ~
VA Long Chf?llg (tuy«n phOng tM cc dOng) til Muong PhAng
o C4nh Dbng Chum cd 2 dUllng . HO.
- DUling 7A tit MuOng Xen d' N
Tuyt'!'n a: LA Sam ThOng· Long Ch~ng (sao huy~t cua
Dllng Chum vi! MUong Slil. I Qng Pl't. b4ng qWl
Uu hai ngvy Vi<'!n Chan III trUm phi Vang Pao.)
. - DuOng 7B tit MuOng Xen di
Klwang VOi dUOng s6 .. vAo C4 h TIIa Do. tj«p gi4p thi chu y IA" tuyl!'n 1 - (Noi ta tl).p trong h,le ht"ng ,"Cl
TIl . n Dbng Chum. djch d"t 1, nhAm gil\i phOng I.,; to1\n b(I Canh DOng Chum)
_ iii tl~: GiUB. tMng 9 giAm mu _ tl).p trong 21 til!u dolin, chia 111m 2 cvm phong ngv. C",m
mua kM, !h4ng II tro 'dltm!' a, ttl thang 10 ehuyt1ll
~n..' .' ) nang. cd mil kho . tit Phil Keng d€n Ph8.iKhanh gllm 10 ti€u doAn b(I blnh, 1
.. run chung dja hlnb vii. th . dIIi phao binh. ehil!'m eIic di~m cao: Phu TOn, Ban
qUAn dich hO{lt dOng eA ". iii U«t " dAy thu~n J9i eho DOi Xanll. Phu tang. sAn bay Ban TOn, Ban Ngua.
hlnh rung ntH, "<1" '. n~y. d(!m. nhUng Mt J<;Ii eho djeh IA
th6ng duOng Xll . ,::;.4t hl~n m\lC ti<'!u m~t dirt. V6'! ta d 61 Hoq.t d¢ng clia dieh trtn kMng
. . '.' t.!hlll tl«t kho rio . ' 0 Khu V1,lc C4nh Dllng Chum, may bay djch thullng tIS chuc
Ch uy€n bAng 00 tiidi II Mn V1~ 00 dOng
kh6 pMt hi~n may ba;dl:t: vllc cd nh!ilu thu!ln 19!.·
g slit, ngay. d<'!rn. tang cullngdanh pha' giao thOng ngan
vA khl d!ch lai dung hU{J' xa, nMt Iii khi trill mil kM, 'l\\n chuy€n vA d6i pM vbi' cae eu()e urn c(,ng etia ta, chi
'. ng m'i\t trill dl! b6 nhao ChO b(I binh n6ng Ifn. Titip til' Mu dIn cho eIic tuytin b(I
2. Tlnh hlnb dich: . dOng thai deb c'1c ehi vi~n eho l'1e lu"ng mAt dill phOng
aJ HCqi d~ng ella dtch m~ ddt
. Khu vyc Cllnh Di)ng Chum thu . '. Llfc lu"ng bao gllm: KhOng quAn My, LAo vA Thlii Lan,
dleh thuang tranh cMp VOi ba: .()e Vung glal phong Cua ban. kIIOng qulin My chil!'m vai tro ~hU yl!'u - eM dlfa wng eh:l.c cho
. 1969-1970 ta dAquyetSll-ehd"n tu Mm 1959. Mila khl) n~ .. ~ blnh. Djch slid",ng khoAng $0 d€n 100m4y bay, gllm 50 Mn
~ila mua (thang 6 Mm ~97i~h:: khOi Canh DOng Chum. Dln 60 may bay eUa My ~ Th4i Lan ( F4, ACI ao, ~L 19, OVlO, B
dlch dll n"'ng 1a'n ra chi«m I.,; <;Ie khOng qUlin M,9 y€m tm 57, B52 ) v1l20 dl!'n ao may bay eUa ngvy LAo ( T28 - ADa. HM·
Sui. Bu/i'c vAo mila kho . toAn b¢ Canh DOng Chum Mua' L14- 1.20 - CIaO) ngoa; 18 djch eOn cO tM huy do)ng 20 may bay
_..~.nllm 1971-1972 d' h " • ng
'-''I't eh~ thea ba tUY€n fi<'!n hoAn ,IC ~o cMc phOng thO T28 etia Th4i Lan.
' . ... ~m han mot "'"
- Tuyj!n 1: til Phu'ken d . .,.n quan: HAng ngay dlch thUOng ch,o 15 dl!'n 20 lAn/chilli: may bay
coo d!(fm Phu TAng. g fn &tn bay Ban TOn, BAn Ngull, OV.lO,~4, Ll9 trinh S4t:;aOdfn4011ln/chiIli:F-4, T28,
. Tuy€n 2: LA tuy«n tron . A06, B57, B52 dlinh pM vii dilng 15 dtin 20 Illn/chik HM,
g glan kl'p gilla CUa rung v6'1 S' C·119, C1 ao vtn chuy6n til!'p tIl':
1~ ~m
Khi phllt hjIIn ta tAng cullng lye IUQng vA chulin bj dliy mll-nh

109
 hQat d¢ng, Dleh tAng cuong dung OV-l O. L19 trinh sat cae
duang eM yeu vA kMng eM hgat d\lng eua tao Khi pMt
du~ m\IC ~u tn!lt<lJ[tchtingMn pMo kh6ig\li cuangklch (F
I~ danh, NgOai ra may bay trinh sat cOn cO nhi~m V\l chi
hl~ chlnh eho pMo binh , Ban d(!m. djeh dung may bay
130, '1£-119 danh x4m dQC tuye'n duang tit B!\n Ban Mn ,
Pet, cac tl'Qng di~m chlnh nga ba duong. ngAm vII. cae kho,
Mile tio'lu I.$p trung danh pha cua dieh la nhUng chAn
2OOl'il1xl nhao m!m bom, Neu bi ta ban roi, dieh thay d6i
F 4 hd nhao 0 dO eao cao hon, thlli ~an ngan, duong bay
"'" Dich sit dyng nhieu loai vU khl sat thuang; r6c ket,
sap,
bi born sat thuang, born ph a. ng00'I ra cOn dung c!\ bom
,
khio'ln bllng tia l.a de dil gily kh6 kha.n va toin thl(t nhl(t d!nh
vtri cac dan vi pli.io phOng khOng cua tao
T' I i hte It!Qng khOng quAn cua dieh dOng, nhieu chung
om dll-A <i hiliu dl) cao. khac n:,au, thai gian hQat d\lng
hoat vng n f~ Ban
cO 1 liOn tue, Ban ngay. thili ti& t6t chi vi~n tn,lc 1 p.
0

" khu Kbang Khay, PhOn Sa VAn va cAe duang mon, ven sU<li, . ,

chAn dM, d(li hlnh xe tAng, b(\ binh ", ue kh'I. tho U'-I' tiet xllu danh theo ,
ho\\c t<;>a, va danh xam vao
dl)'
khu tr.;,ng di!l'm gino thOng, m,!c tleu nghl vlln,
Dich dung thO do'!\n danh nhO, M, phAn tAn tit 2 Mn 4 may
bay T28, lien tl,le, dai dAng cA ngay, nMt la lue trlli mu , kIKI. 2. Tlnh hlnh ta ,.
dieh IQi dllng huang m(lt trili b6 nnao dnnh pha lal11 eho La kbO . Trung doon ph:io phlmg khOng 226 dUQc tAng euilng tle~
quan sat, pMt hi~n, hieu qua x~ klch ken!. Ngoai ra, dieh cOD tin I 17/ePK 234. pMi thu()c cho sU doan bO hinh 312 tr\le t";p
tM
born vuang min nd 0 cae tr;te duang; ella ngtl vao Canh dOng danh dich n6ng Illn ra Canh DOng Chum, htc IUQng cO 8 tleu
Chum, ngl1n ch(ln xe CCI gi<'1i vII h,tc IUQng ta co d(lng V80, r"'ng tin t6 chile lam 2 Clln!.
10 ngily dllu thang 12 Mm 1971 dieh eho 200 IAn/ ehii!C may .... 4 t'!!'u dolln pbao 37mm (ti!!'u doon 3, 116, 19,
bay danh pM khu Vl,fe Canh DOng'Chum Cum 1 /Svm 13'; BAe
122\ b.'\o v~ binh tram 11 ,; Muong Xen va binh tr"m
I

Giai dQan ta bAt dllu tie'n cOng, hoat dl)ng ella djch tAng I"'n Ban Ban, , ,
til 2 Mn 3 Ilin so v<'1i giaJ dQan chua'n bj chie'n dich: chUng slI I?P
Cum 2 la h,re IUQng nong rot, tn,le t ' - tha m ma
':' _ ehllln
, dlCh
0

dllng T28 chi vien lIh cho b¢ binli phong ngV V8 pMn cOng. bOn Canh Dong Chum, gam 4 ti~u doon: tl~U dean 125
~' Ti~u
"
D~ biet , dieh dA sa dllng 20 Mn 30 11In/ch!i!C B52 danh I.$p sung Ilui.ygl"',mm
P 5 cO 3 daJ dl)i (25, 28, 29),
0
doon 11 pblioha
trung V80 nhung noi ngh! ta d(lt sa chi huy, tr\In dia phao binh, ~ • 3 d - dO' (11 12 13), Ti~u doon 128 hlln hQp P
c~ 14 ;~,,; \ro;g d6 d~i dQi 10. 11 I;a 37mm, dai d¢i 12
0
pMo phong khong, xe tAng, nai ta trit'!'n khai c4c mll! tien cOng 371mm
Il1n, mIn v" , ., h' kM 57mm
, T'~u doon 117 phao p ung
IA SMP~ k h .r:I,m~~ 2 dai d¢i 30 va 35, Mlli d(li dl;>i cO mot
l4 5 ng
D6i v"icactr$ndja philo phOng khOng dieh dung T28 J'
' ,. . hay " khOng CO .... , !;V , d' ,
t d/)o pMo phong khOng23mm (I~i 2 non g) 2 khllu I cung
bao v~t n\1,n d'la, ,,~ h!e
rung N~'i
, ht<;mg phOng khOng cua trung
27doan
I) LI no; '1m ditng cU> phUong lie. >1.
pMnlQai th~ Vio Vi In dl dfu,
Ch~, de IUt IUOng va. I~i b6c dd 226 con cO cae d,,1 dOl. trung d¢i sung may phong khOng 1 , mm

110 111
 cUa Su doAn Ill) hlnh 312 vA I d24 '(FMo 37 Iy) CUll rott tr~1I
~ f316ll hucmg Phu Keng.
can Ill), chi!!"n sl trung dean 226 cO kinh nghl~m cbil!'n
bAo ~ m\1e ti~ ylu dja va blnh lang giaa thOng v~n
chifn IU(!C, nhung chi!!"n cUu trong d{li blnh binh cMng
thAnh thl kinh ngbi~ h'lUl ch!!".
Bulrc vAo mila. khO nli.m 1971·1972, Ill) dO; xac dlnb
quy!!"t tAm.chi!!"n cUll !lit. Can Ill) vA chl!!"n 81 dA dU\lC bu4n
sat vOi ~u diu cbI!!"n cUu nan cae don vj dl!u cO khA nh.~ .......
thlnh du\lC nhi~m V\l. Ri&ng ti4u deAn 117, Illn dll.u tian
chi!!"n tntb'ng , lIP vAo sau, chua e6 kinh ngbi~m nlln cOn g\\p
56 kh6 khAn. . ... phla aau (BAcI, tAP trung hOa It,tc bAa vI) toan IX> d()1 hlnh tac
II· 16 CHUC CHUA N BI CHl~N DAU:
I· Chu trltan g cua DO tit Itnh m$t tr$n 959:
Mua khO Mm 1971-1972, ta giup ~n, tAp trung h.te hlC/llC
mll chil!'n djeh giai ph6ngC !lnh DhngC hum, gi8.i phOng Mn db
phAi giii dU\lC d!!"n d6, khOng cho djch chit;m 111i.
Lt,tc luqng phong khOng t6 chllc thAnh c\lm, nong c6t r.t
trung deAn phaa phong khOng 226 ph6i thu{lc au doAn h{I binh
312 trong dqt 1, gi8.i ph6ng Canh Dl'Jng Chum va th9C MU v80
Sam ThOng, Long Ch~ng. T4t ca dl!u t4t dulli st,t chi d~ chung
cUIl~tt~n.
2· Nhitm V\1 cua sit dolm ~ blnh 312:
Danh djeh trl!n bUOng ebU y!!"u cUa cbi!!"n dich, bao vAy, vAy
'. 1«11, t4n cOng ~ di(!t tdin Ill) CI,Im 00 di4m djch lJ nam sAn ba,y C!Inh
DOngCbum (d¢ 1 tit ngAy 18-22/12) d¢ 2 vA 3 phat tri~n danh
dleh vao tuyfn trong.
112
' 3- Nhi~m V\1 cUll Trung dOM 226
_ Ti&u dl~t cae Ioq.i may bay dich, hAo v~ dQi blnh chilln dllu
SIt doAn 312 tiin cOng, truy kieh djch d e\lm ell di~m
nam,
bay Canb Dl'Jng Chum.
_ BAo v~ c\lm phAo blnh II Khang Khay, ch6t giit cao di~m
va bAo vI) kho K8, bAa v~ 3 ehuy~n hAng d{lt kich.
. BiD ~ glao thOng chi!!"n dich.
4. Quya tam ch~n ddu eIlll trung doon 226
4) Y dinh .~hiln d6u:
Trung deAn t6 chuc thAnh 2 cvm hOa h,!e phla tntem (Nam
dllfn binb chung hqp thanh trong chil!'n dich giAI ph6ng Canh
D&ngChum.
b) Ttl tlJdrtg chi d~:
N6 sling kip thbl, ti~u oj(\t cae 10(11 may bay djch, baa v~ an
toAn cho 9U deAn hi) blnh 312 truy klch ti~u di~t dich.
e)C6dl dtmh:
Kt;t hQp hOa lye tAm thA:p vOi tl\m cao, hlnh thilnh lub; lita
liM kll't nh~u tAng, tillu di~t mti.y bay djch khl chtlng danh pM
tn\n dia tl!!"n cOng cUll hi) blnh. T~p trung hOa It,tc, ban dhng 1000t,
eblnh xae, dtlng thbi «1, ti~u dio\lt chillC, !lip nguy hi6m nMt.
B6 tn dl)! hlnh:
Ti~u deAn 11 bU<'lc d~m b6 tn II ngA ba L(lt Huhng M di
dmg d{li hlnh trung deAn hi) blnh 141 truy klch dlch giai ph6ng
Blm TOn.
Ti~u deAn 125 b6 trill Nam Khang Khay (2 km) ell th~:
DI!-i dl)! 29 b6 tn lJ di~m cao Phu He bAo vi) kho K8 (d?! phO';ng
113
 dII 7 chua vao kip). OI;Ii d\')i 25 b6 trl 0 chan cao dio1m Phc
CAo v(\ khu vvc t{lp ki!'t cua xe tang ta 0 ban TOn dl$ kh,:" .. ,
slin hay bao v~ cho e hi} binh i 41 troy Idch djeh.
Tieu doan 128 b6 trl a Na Nu bao ~ cl}m phao 022
1:
1I hao phbng kMng 37mm vii tjliu dolln sung may phbng
5mm CO dt)ngtheo huang pMt tr!6n eua b(> blnh trung
hlnh'thtlc tl~n cOngo Nguy~n tAc pMi tuy~t d6i gii! bl mllt.
au doAn 312. doan 125 sung may phlmg khOng 14,5 mm co d/jng ep sat
hlnh cua trung dolin hi} binh, cM y~u danh may bay hay
Tieu doan 117 b6 trl 0 Khang Khay bao v~ c\lm pfuj,ocl:ll
djch (130) eua m~t tr(ln. cac loai true thilng khllng chll san bay bim Too, bao v~
til ka' x'e ~ng, bao ve dOi hlnh cua hi} binh, tiliu doan 117
d) Chudn hi chiln tTUiJng, td chuc d~i hlnk
p~bng v~
khOng 57mm, t!'\lc tillp bao Cl}m philo binh chilln
Cae dan vj t6 chllc di trinh sat thee cac huang, mili o Khang Khay. Til!u dolln phbng khOng 128 baa v~ C\lIn
nhau. Til$u doan 11 duge dAmnhi(!m hUang cM ~u, dbng binh f'dl2 tal Na Nu.
HoiIng Anh PMc tieu doan truang t!'\lc ti~p chi huy doAn
Tbai co n6 sung phili tMng nMt thoo sli chi huy cua sU
trinh sat g!)m cac dllng chi dai doi truong, kMu dOi truOng,
trung doan b(> blnh vii C\lm phOng khOng. Nguy~n tAc
doj truang va cae can hi} cuac\lm. Xac djnh duang, phl!<1!llg p~
: hAnh quAn vii chi~m linh t~n dill,. XJic djnh xong, dOng chI ti~. Iii khl b(> blnh b!l.t dl\u n6 sung thl philo pbbng khOng mal
doan truang dii giao vj trl cho cac' d<1!l vj d6 cac dllng chi dai ~ , ban cae loai may bay dich de bao v~ d/ji hlnh b(> blnh.
truang Xllc dinh phuong philp 16 chllc chi~m Iinh tr(ln dja. Tniong ht;lp d~c bil)t khi c1J.n n6 sung ban may bay dich thl phili
Thoo yiiu c1J.u cua chI hUy.cl}ril, philo phong khOng 37m", tbeo I~nh Clla nguoi chi huy d6 phllc Vl,l Y dO chi~n dich.
b6 trl cach hi) binh djch tu 1000 d~n 150Om, pMi tu~t d6i giii Khl chi~n dieh phat hilin, bo/ binh co d/jng pMi thOng bao
bl m(lt cho tolln milt tr(ln, l<;li d\lng philo sang cua djch, cac dan
Yl hi{>p dbng chilt cM "'I phbng khOng vll thai gian, khu :c,
vj t6 cMc lam tr\1n dj.a cM y~uvao ban d~m djnh hUang, phUong
Ilia diem, huang ti~1'l cOng dich, dd phong khOng cM d<lng lam
an so hI}, M't h<;lp dua dan, luang th\l'c, th\l'c pMm vlio tru6c, 16t
..
s!'!n thee quy djnh eua chi huy Cum. .
p/luang an co dong,
xuy~n
chi~n dau. Hal blnh chung phili tbuang
thOng bao eho nhau tlnh hlnh hoat d/jng cUa dich tr!!n
5· Hj~p d~ng chill'n djlu Va oong tac bRo dam:
khOngvli m~t dt!:t. Cac dan vj Phbng khOng chtl dongdanh dich
a) Hillp di'mg chi~n d(f,u:
m~t dat dl! bao v(! tr$n dia lA chu ~u.
C\lm phong khOng phIa tru6c do dOng chi U San lam cum
truong, dbng chi Nguy~n Khac LAm lam chlnh llY, tr!!n co sO C\lm phOng khOng phia sau do dbng chi VO Nl!Q ,lAm C\lm
mi!nh I~nh vii k€ hoach hi()p dbng clla sU doan 312 ma co M trU,)ng, dbng chi Duong Ba Kim lAm chinh uy (SO chl huy CO
h~ch hi(!p dbng chI d"o tMng nMt tit tr!!n xu6ng dUaL Tlliu ban) tMng nhllt kif hoach hi~p dllng ehi~n da:u CI} 1M "'I binh
tnpn.
114

115
 b) Cons tac boo dam:
Cac don vi Mnh quAn, xe phao pMi ng.,>y trang Idn
chi€m .Iinh tr$.n dia Va lam cOng '\1 vao ban d~m. Ott{)ng ra
t~n dia, M ell du{)ng ml:m cR.u pMi sita I~i vt. ng.,>y trang
vOi mi\.u ....c cua dia hlnh.
ThOng tin Ii~n I'lc viii cae dllu m6i ti€u doon do c\lm tru~"C
truc ti~p chi huy bAng hal ph liang ti(;n huu tuy~n vi\. vO tuy..", .
Pl09. ttl till'u doon xuong dal d6i thOng tin b/lng huu tuy€n ...
Cd dong ( ch\lY chAn).

Luang th\lc, thVc phiim, cac ddn Vi chutin bi lin du trong

mot tMng.
Xe philo truoc khl vllo chi~n dich dll duQC ki€m tm d/lng bO
xang, dllu dam bao dli eho )'" co dOng va d\l tm mot co sIS kern
theo Dl)n philo dil cho m6i khAu doi hai CCI sIS (trung do dl,l tril
J co so). Sung dan b() binh dtt\1C tmng bi d~y du tal ~n kh«u
d6i
COng tae thuang binh, tll sj, hi~p dllng e~t eM vOi au <loon
b() binb 312 euu chua vII v~n cbuylin theo tuy€n: BOng bang,
cang n~p, Ao qulin ni lOng moi dan vi trang bi dll mOt CO sIS. Bi
thttang nh~ cae dan vi tV gilli quy€t, bj thut1ng ni).ng dua v~
tuy€n 1 cua su 312. Til sl dua vll tuy€n sau clla ~t t~n (elll
duQC quy dinh).

III • OlEN BiEN CHIEN OA.U, KET QUA, Y NOHIA:

1 • Di~n bi6n chiM d4u:
a) 'I'Iu!c hlmh co~, trib! khai bJc 1!kfn8, chilm liM t $ dia:
Oem 16 tMng 12 nil.m 1971, eO chi huy cUll CI,Im di!. vao cao
<1ili'm 130 Tili'u doon 11, 125, 128 vao vi txi tap kt!t (DU cach
r.gII ba T..>;It Hullng 2 km), dem i 7 cae ddn vi vAo chi€m IInh t~n

116
 '" '

dja. Cung trong dGm do tifu dolm 117 00 dQng vao Mn hAc
lbang Kbay tridn khai trj).n dja. bAo v~ C\1m pMo blnh chiG"n
~.
sang ngay 18. cAe don vi dil phd bllfn klS ho..,.ch chilSn dllu,
Ilm. cOng tk chulln bi, luy~n ~p theo phltong an vA lAm quen
YI1i dis hlnh. du~ng bay. v$t chulfn.
b) N6 sung ti.!n ellng:
4 gi~ ngAy 18 thang 12 nAm 1971, au doon 316 vA ban tA'n
cling dich 0 c\lm BAc (Phu keng Phai Kbanh . md mlln chilfn
dieh. Sit dolm 312 cung n6 sung bao yAy. vAy Illn Phu Tang, Phu
Ton, danh dieh 0 d~i xanh, BAn Quay. Phao binh cua ta bAn ph ..
,l cae cU dilSm cua dich. May bay dieh ~p trung dllnh pha cae t~n
!
l
l
dis cua pMo binh vA philo phbng khOng cua tao TilSu doon 117
,I
va d\li dQi zg'cua tiliu doAn 125 bAn may bay djch mllnh li(lt bao
v~ C\1m philo binh chilfn dich va chi vi~n cho (dI25, 126).

Trucc sue ep eua ta, dieh tang euang eho may bay trinh ,sat,
"anh phil dQi hlnh su doon 312 va tillu dolln pMo phong khOng
II. V<li chil\'n thu$t dung t6p nbtl (2 Mn 4 chi&) vA trung blnh
(0 dlSn 8 chi&).
Thill d;lSm n10 mlln chilfn djch, trili cOn t6i, sltdng n1U day
d(\c ncn dich dan" ilhOng chlnh xac. Mat khllc, )ue nay d¢i hlnh
ta vii dieh glln nhau, nIln chUng khOng ghlm danh thAng vi'to elIe
dilim cao rnA ta vi'!. djch dang tranh cM:p.
10 gio, chi huy C\lm ra I~nh cho u<'iu dolln 11 bAn cae t6p
may bay mb; xullt hi~n, nh ung do clI 1y xa vA tham s6 duong
bay qua l<ln, ti<'iu doan quylft dinh chua hAn vi mu6n An chAc,
saU d6 D11 cO bAn cae t6p cuong k/ch nhung khOng k€t qua.

17 gi~, cO hal m!\y bay 1'281<,1; d\lng cae diem cao vii hlt{jng
rru).t trili, bay tM:p dtinh vao ella mo mla be) binhoPhu:T~ng,

117
 nhung cII 1)1 xa vA tham 06 dulJeg hay I~, ,l€u doan !thong bb..
4tm vi phong kMng tl1!c til!'p bAo vI;) cang tin tuang, killn quyet
hal chll!C"T28 ti6p t\lc vong ~ IAn tM' hai, dtlnh vao d¢! hlnlt ' ,",0 yAy, vily Ib, tAn cling W!u diet dich.
CtOB l:J<l binh 0 !th .. V1,tc Mn Quay, ca tI~u doAn nlS sting chi vi~ ,
16 gilJ 30 pMt, dAi quan sat va tie.. dO sa chi huy C\lm tMng
cho hoi pinh," :nh ttng !thong trUng vi th81n 06 dulJng bay Jan, ~
""at, bAo cao 1 t6p 2 F4 xuat hi~n hUOng 34 vOng len ~uong 4,
t\1t sau" Hili chi/!C T28 vOng I~ huang 06 2, IQi d\lng hUOng ~
14. Chi huy Cl,1m nMn djnh va I~nh cho tieu dolln 117 tleu dll't.
troi", M nhao danh vao tr$n dia d~ dQi 11 ti~u doAn 1L Da! d(!i "
tmo"ng HoAng VAn Cung ch4p hAnb m~ I~nh cUa ti~.. doA"
tAnh vUa dut, hai F4 d¢ ca03000 m vong Mn huOng 06 1, 12 b6
"hao danh vao tri).n d!a d"i d()i 35 pMo phong !thOng "/fj7mm
tmong, h", I~Jjh bAn (t6c dl> 160m/~b6 nhAo 25°), ca d(ti dOl
thlSng nMt bAt chilli:: dllu, nlS sung dong loat 1 dM"m xa 0 ~ Iy . bao v(! pbAo binh chil!'n dieh cr Khang Khay, may bay djch lqi
d n huang mll-t tmi, ngo;).! gap, M nhao n~n pMo 57 mm kh6ng
4000 m" Chilli:: may bay di dllu tr'ung dan, hOC cMy, I'Ili t(ti cM
(cach tr$n djA cWi.d(ti d9i II_gAn 150 m). Th4y chilli:: di dllu bj
~n gkiP. nhung kh1iu d¢i 23 !'\lm (cua d>;li d"i 35 di bao v<!
t,*n dia pMo 57 mm) dll. Mt dU<;lc m\le tillu tU xa (gQn tron~
trUng d(tn, chiktnu hili "v¢lvi!. tMit born blta bAi, tMa ch",y. Sau
tr$n nay, djch cho may bay F4 va B52 hay 0 d¢ cao cao hO(tt I i klnh ngAm) bam stlt Mn t\lC, nd sung ehlnh xac (t6c d() 260m"
gOc b6 nhllo. j 1) Mn toi 1:).; ch6 mot F 4.
'd¢n{ danh phil. .
2 gio ngay 20 (ngay thu ba ctia chi~n diehl, 5U doAn trueing
10 gill 30 phut, ngay 19 (ngay tM' hili cola chien dich) hal
Sli doon b¢ binh 312, J(!nh cho C\lm phang khllng chu1in bi cho
'j
F4 tit hU(jng 06"3 vong vI! huang 34,4 va 14, tang d¢·cao. 1>6
! nhao danh vaG sa chi huy trung doon b¢ binh 141 va dei dll; 12 d . dAI 12 tieu doAn 11 CiJ dong vllo 5iln bay Ban TOn. Nh$n
ti~u doan 11, pllan dolln duQc thti doan ctia djch, dOng chI U
" . , d~ac
• YI~nh, tit1'u doan cO y dinh kh1in tntcJng di~u dong d(t'' d61'

San. c\lm tmiJng I~nh clio tieu doan 11 va ti~u doan 125 tillU
(li~t 2 chi/!C F"4. Tie.. doAn tmong tieu doan 11 I~nh cho tieu
doon t..fp trUng tieu di~t t6p F4.
Hafchik F4 tit huang 14 bay vao. ~i dl)i tmong HoAng
Mal M~u ll;nh eho d(ti d¢i 12 bAn ehil!C di dll.. t6c d¢ 25Om/s.
gric b6 nhao 3So. Kh1 mtly bay M nhAo va thoo may do xa baa
dQc den ~ ly 45OOm, d(ti d¢l tmong ha I~nh Mn. ToAn d(ti d¢i
dOng' lo~t .nO wng. Chilli:: F4 <:Ii dll .. tMing d"n b6c eMy raj cr
Nani dit1'm cao Ph .. TAng.
13ra ban Quay lot slin de Mo vi; cho d",i d(li 12 ca dong ban
ngay. nhung do chien dich pMt trienqua nhanh, tieu doAn chI
kip chu1in bi cho dsi d¢i 12 CiJ d"ng. Tieu doan t~ chU~ mot bO
Mn di tlinh sat tmOe do dong chI Bi'li Van Thue - T ..~u doan
:h6 titiu doAn 11 va dong cm Hoang mai Mi).u d"i d<)i trucrng
d(ti d(li 12 ph\! tnlch.
5 gilJ, chi huy C\lm ra l(!nh cho d(ti dol 12 banh quiln bAo v~
b¢ binh tmy kiel, dich. Ttl trinh sat bao clio: Khllng qua ngllm
ban Quay duQc vi ta chua giai ph6ng Ban TOn. Nhung chi huy

Tin bAn toi may bay dich cua hoi dQi phOng !thOng dA c6 vii
toAn chil!'n dich, nMt IA ct!c trungdoan hoi binh 141 vA 165 (duQc
(1) Di I~ khOng ,hi "i gO< bO n!l.lo ella m'Y bay,

lI8
119
 "\1m van ra l~nh :'BAng m9i ca.ch phla Vlt(lt qua ngll.m BAn Quay,
eu vllo, la s<! giAi phOng',
. philn clIng mi)t trl,ln giai phOng toAn b<I ca.nh dOng Chum.
Tj~u doon va d:;.i d~i 12 cMp hlmh nghi('m m¢nh I~nh, III
chuc cho don vi C(1 d~ng hanh qUAn ehi€n d4u ban ngily, vila di
vila bAn,
Trili noing to, Phat hi~n d\lOC d(ll dOl 12, may bay) OV,10
viL!9 Mn phao khoi, chi di~m eho F4 b<S nhAo danh vAo doi
hlnh cua d(li dOi 12, Cae dai d~i 11, 13 (ti~u do/m 11) va ~I
dol 25 (tieu doiln 125) tham gia Mn chi vl~n, DCn ngAm Ban
Quay, ca.c ehi€n s! lal xe d'eu do d\t khOng lllu6n Vlto;1t qua ngi1.rn
hie nay {vi da.y la mot tl'Qng di~m danh pha r:1t ac Ii~t eua diehl,
Dllng chi tit,u doan tntOng Hoong Anh Phllc vila chI huy, vila
tl'\fc ti€p la; xe, dua khliu phao dll,. tl(,n qua ngllm an toan, duol
I'm born dan cua may bay dich tnit xu6ng, CIIc chi/!'n sl la; xe
dilliln luqt dua ba kMu cOn lai qua ngllm an toan, Dai dOl 12
la i ti/!,p tllc vila Mnh quAn vua bAn Ira may bay dich, hanh dQng
do cO tlic d\mg c6 vil tolm mat Iran,
D:;.i d¢i 12 tieri vAn S>1n bay Ban TOn, chi€m IInh d.ing y
djnh cola ciip tr(,n, kip thai chi vi¢n cho b<I blnh ta truy klch dj~h,
giimh thang I(!i.
Su6t hal ngay chi€n ddu, djch cho nhi,,,, tOp mAy bay, g/lm
nhillu ki~u IOl;!i, hO(it dQng, danh ngan eMn ca.e mili tlt'n cOng
elia ta, nMm chi vi~n eho b<I blnh nit chl;ly, trong do, cO hal d(!t
hO:;tt d~ng elia may bay B52 danh vAn dOi hlnh clia tiI~u doiln 11
a ngll. ba Ll;!t LuOng, gily tOn tMt nh\! cho la,
2- K~t qua
trong 3 ngily chi€n d>1u 08,19 va 20 thang 12 nam 1971),
c\lm pMo phong khOng , trung dolm phao226 da hoan thanh
"uat sac nhi~m vu, bang U 74 vi!\n d:;.n, trung doon da han 1'Oi
120
. ~ ch6 3 mAy bay djeh, bao vQ trung doon Il(> blnh 141 va 165
CIia sU don b<I binh 312 tAn cOng, truy kIeh djch dqt mot, gOp
Vl! tlln tMt: trung doiln 226 hy sinh 2 ngll<:<i, bj thuong
I nguoi va mot s6 bj sllc ep nh~.
3- Y nghIa
Nhilng tr$n danh cua b<I dOi phong khOng cO hi(!u qua. dll
gill.m dang M khll. nilng danh tning mile ti~u cua khOng quAn
My, bAo v(! duqc cae tran dia phAo binh va dOi hlnh ehi€n dau
cu.. Il(> binh dOng thai ell v(I ml;!nh mIl khl th€ ehil!n dau cUa
toAn mi)t tr$n,
Nhung thAng IQi cua Il(> dO; phOng khOng dll. danh ddu mOt
butlc Intang thilnh quan tl'Qng trong qua trlnh xlly d\lng vii
chi€n dilu cus trung doan 226, ThOng qua do cIIn Il(> chl€n si rut
ra duQC nh~ bAi hc;>c b<S leh ph \Ie vu cho huan luy\\n va eh;€n
dilu sau nAy,
iV, UU D!I~M, KHUVty DIEM VA KINH NGHleM:
1· Uu di~m:
. COng lAc chua:n hi, chu dAo, kie m tra eMt ehe dil dap ung
du<;!c y~u ci'lu chitin d4u trong suOt qua trlnh chl€n dich,
. Trung doi'm da bam sat dOi blnh ti€n cOng cu .. blnh chUng
h(!p thanh, chi huy blnh tinh, muu trl, Hnh hO:;tt, sli dung l\lc
IUQng hQp Iy 00 each danh sang tao, baD v~ an toan do; hlnh
chi€n dliu cUa aU doon 312,
CAn b<I chitin sl chil!n dau dung ca.m, kUm cuong, d",1 d(ii 12
dl! C(1 dOng nhanh trong tlnh hu6ng kMn tntong, ac li~t nhung
van kjp thai bao v\l dOl hlnh cua Il(> blnh truy kIch dieh, gia;
phong BAn TOn.
121

· Hi~p 4bng chi~n d!!:u vOl b¢ binh chi,Lt eM thl,tc Mob di
huy ehi!n dtl:u t6t; ~p trung, thOng nMt, dllng l~t, chi ~
dun!: thlli co, dAm bAo d~ chlnh xac cao, bAo vii dut;IC d(\l hl""
drl€n d!!:u eua b(I blnh.
2· Khuy~t di~m
· B6 ttl dol hlnh cua tjl!u doan II, ban dAu 0 phla bdc du~
7B (th"" hang ngang ~ ngll ba Lt!.t Luling) la chua phil h""
Mn kbi may bay dich danh 'vao ban Quay, Phu TAng, tham III!
dullng bay qlla jan, don vi kbOng bdn dut;IC.
TIS trinh sat kil!m tm dU<lng va tr$n dja (chu«n bi cho dai
d()i 12 hllnh quAn) chtfa t6t, nen ve bAo eRO ngAm ban Quay
kbOng qua dtft;IC, nhung th\le t€ ti<!"u doAn win hanh quAn vtf;rt
qua dtft;IC nglm VaG ch;€m !lnh tr$n dia an toAn.
· V~n dl)ng tu ttfongchl dao tile chi€n va klfhrn:ch hii\p dOng
daM dich chua dlly di1 n~n cd U'm kbOng bdn du<;lc theo 1 dinh
cua chi huy cum.
3· Nhllng kinh nghi~m
aJ Qudn t~t .<iu sic nhitlm Un, xay dung y chi qllylt ttlllt
ehiln ddu ,,100 hi> d¢i trong di~ kiCn kMn tntong de li~t.
DI! baon thanh nhi~m V\I tile chi(!'n trongd¢i hlnh binh chung
h<;lp thBnh,can b(I trung doAn ph"" phang kbOng 226 dll eM
tl'\lng giao d\1c dnh hlnh, nhi~m Vl), lAm eho b(I doi nhlin thac
1il vi trl, tllm quan tl'\lng cUa m\1c Wlu dVoc phlln cOng baa v~
va nhung khO kban truere mAt, b/.o cho chi~n si ngay tit dllu Xlie
ding dut;IC traeh nhii\m, xAy d\lng dU<;lc y chi ttl:n cOng U~n t\1C,
n<ln khOng bi hAng h\1t ve tam 11 kbi bu/Jc vao chi(!'n d!!u. Chi(!'n
dich pMt tril!n nhanh trong th.1li gian ng>in, tlnh hu6ng r!!t kblin
truong 9.c llilt, dieh dung du loai born, ~n, tIln lira, kif CIl. born
cd dieu kbil!n bAng tia la de, danh vAo tr$n dia phong khOng,
122
_'Iln~: c8.n b(I vA chi€n 81 vAn ngoan Ctfllng, dung cam chi<!'n dllu,
dOng ban ngly, bAn trong hanh tie'n.
Net n6i b~t cua do; ngii can b(I trung dolln 226 la gu<1ng
.iu khOng SCI by sinh gian khlS,llIm cbl! dVa viing ehl1c v~ tinh
IIdl~ cho b(I dol. Ti~u blllu la d~ng chi tillu doan truong, ti~u
.toan 11 dA lal xe dtfa 1 kbilu phao d~u Wln wqt qua ngam BAn
~y,lam gudng cbo ca ddn vi, Cae t~n danb ngay 18, 19 etia
ui dO; 11.12 (ti('1u doim 11) Cf ngll ba I"t Luilng va trung dOl
pbOng khOng 23 mnl cua d",i do! 35 (tillu doiln 117) (j ~~ng
!!hay, dA n6; l~n tlnh than chiG'n dAu dung cam, muu_ tn hnh
I!o(ot, hi$p dOng chat cM cua can b(I chi huy cae clip eung nhtf
ch: don vi trong c\1m dA ban TOi t.!.i ch6 ma.y bay djch, btl.o v~
dllQC d¢i hlnb ti(!n cOng coo binb chUng h<;lp thanh.
b, Niim eMe qUj' 1".,.1 Iwl#- d~llg eua kM"g quan dieh, tMng
bOO., Mo dl)ng kip thi'Ji, t6 chile Iue Il1qng flop Iy rod sung dung
rhili c<' eM" ddnh eo h,~ qr;a eae dot til" c()ng eua kM"g quaT>
dieh chi L'i~n. kip thOi cho binh chilng hqp tltanh baa vay tiln
~ng q",'Ut dieil.
Xullt pMt tit ttfongquan I\lc hl<;lng giila ta vadjch, Ivc IU<;lng
thOng quAn djch va! s6 IU(ffig dOng, nhieu chUng loai bo~t d<')ng
a nbillu dQ cao kbae nhau. Vtri ta trong chie'n dieb nay. PMo
ph/mg kbOng lern nhtlt IA 57 mm, s6 Itfqng It, trang bj khOng
dbng b(). Phtfong ti~n vft dullngc(J dong h~n eM. VI v$y mu6n
hoRn thanh nhi~m V\I, ngoAi vi~ til eMc danh tra cd hi~u qua,
luc Itfong phong kbOng cOn.pMI tIS cblle mQt h~ th6ng quan sat
~Mt hii\n dl! thOng 000, baodQng kjp th<li. Nha nam chAc quy
luq.t ella dieh ehU y(\u la hOljlt· d¢ng ban ngly khl th<li ti~ t6t.
Ban di!ln vA nbilng ngly thlli tie't x!!u, dich thuang danh xAm
cae tl'\lng di4!m (giao thOng, ngAm, chAn hang...), nb!!:t IA nhllng
nol chung nghl La tril!n kbal tr$n dja bOa IVe, SO chi buy, nol
123
 ~p k€t, da:u qulin. 1<;li dlmg sa sa cua dich vII 1!If"th(lno,bao.tI
d(mg kip thoi cua m(lng hlOi quan sat phlmg h,lC
chi~n djch dA cO dOng vllo vi tri ~p k€t chi€n da:u
tuong d6i
toAn va dung thlli .gian quy dinh.
Sang gilli doi)n n6 sung, h,lc lu<;mg phong khOng phll.i
ti€p d6i m(\t voi ke thil trong di~u ki~n h!c luqng It phai
cae muc ti~u qURn trt)ng nhu 'tr~'n dia philo m(lt dlft! sO chi
VR nha:t Iii dOi hlnh chi€ri da:u cua bo binh dlly Iii m('lt nhi~m
chu y€u d6i voi h,lC luqng phlmg kh6ng trong tile: chilfn hi~p
binh chung. Tuy nhi(ln qua t111,1c ti~n chi€n dilil nha Iilm t6t
tac trinh sat nAm djch trungd oiln dA co ban danh gill. dungd jd!'
nhilt Iii v~ Am muu thu do,!n. D\I kil'in dungcAc huang ti€n cOne I
cua khang quAn dich d6i voi muc ti~u c~n bRo v~, do do da 16 '
ch,1o vii sli dung h,lc luilng phil hqp nhu (DII) buoc d~m a ngl .
ba 4t Lullng d~ cO dOng bao v~ cho ~ 141 truy klch; (C25) G
chlln di~m cao Phu He bRo v~ khu tAp k€l cua xe tAng a hIln
Hua; ho(lc (C28)bl mi).t IUOn sau vilo kh6ng ch€ san bay Ban TOn
v.v ... B~n C(lnh vi~ t6 chuc Il,Ic luqng thl y€u t6 nhanh nh""
quy€t doan cua chi huy vii hilnh d('lng chi€n da:u dilng cam cila
chi€n sl dA !.(Io n~n chien thAng: Ml),c dil h,lc luqng dich dOng va
nham hi~m nhung ngay trong ngAy dAu 18 thllng 12; chll cho
dich vao tMt glln tieu doiln II dil n6 sung dOng 1000t chlnh xac
Mn rai may bay dich !.(Ii chll.
Nhftng ngAy ti€p thea nhll.b6 tr/ hoa h,lc nhi~~ tllng khi dich
dung F4 bAt ngb danh vilo tJ1ln diR phao 57 mm. Trong hic tJ1ln
dis phao 57 mm chua bat duqc.il1\1C ti~u thl kha:u dc')i 23 mm
dA kjp thlli n6 sung bAn rai !.(Ii cM m('lt F4, bAo v~ duqc tJ1ln
dia57m m.
NAm chAc dich, t6 chuc Il,Ic luqng hqp Iy danh dung thlli co
III y,;'u t6 CO ban giup cho C\lm phong khc'mg clla trung doAn 226
124
thAnh nhi~m "'" bRo v9 dc')i hlnh chi€n da:u cua binh chung
thAnh gilli ph6ng cAnh dong Chum.
0) Srl d~ng, pMi hqp cht)t eM cae /OlJi phtro phOng kMng
va viLa, dl co d"ng boo c~ d"i hlnh phtit tri~n chitn ddu
~binh.
D~cditi'm cua chi€n da:u ti€n cOng Iii tlnh cMt co dc')ng caO.
don vi tham gia chi€n da:u lu6n lu6n phat tri~n, vi v~y cac
vi phong khOng cling phRi co dc')ng bam sat rnuc ti&u mlnh
v~. Qua lhuc t€ chi€n dllu a canh dong cl}um cho ta thily:
10Ri ph;\o phong khOng co nho vii vita co dc')ng thu~n ti~n,
'lhi€l bi tri).n di" giRn don vAn phat huy duoc hi~u qua cua hoa
lite. Trong tlnh hu6ng Ilk 8 gill 20, khi co d6ng qua tr<;mg di~m,
d<'i bao v~ cl6i hlnh chi€n dllu CUR bo binh. D",i dOi 12 vita CO
oI6ng vita <l:lnh t\'<\ may bay dich bao v~ dc')i hlnh vii cO dong den
Irnn dia dung thili giRn quy dinh.
ell.c don vi sung may phong kh6ng, co di~u ki(\n co dc')ng, bl
milt chiem gift mOt 56 diem cao thllc himh ph\lc kich don
long,
ph6i hop voi cnc h!,c lu<;lng phong kh6ng khac nil sung bilt ngil
chan lIanh co hi<lu qt." 10M dQt tien c6ng cila khOng quan dich.
Cae loai ph;\o lim nhll 57 mm, cO d6ng kho khan. Thiet bi
trfin dia phuc t.ap, t6n thili ginn, thao tIIc cM.n d~ bi dich phat
hi~n kh6ng ch€. Vl v~y, chua n~n stt d,.ong lo",i phao nay vAo
chi€n d:\u t.rong dc')i hlnh cua binh ch~ng hqp thAnh <l dia hlnh
ritng nuL Vo'Ji nhftng don vi chua vilo chi€n troilng thl can bo
chu ch6t phai di trooc trinh sat chua:n hi phuong an chi€n dilu.
SI,I ph6i hqp ch~t. ch~ gifta cac h!'c luqng phong kh6ng cua toiln
cum da h(ln che' duqc kho\. nang d;\nh pha cua dich hIlo v~ duoc
dOi hlnh cua bO binh trong su6t qua trinh chi€n dilu.
Tit thl,lc ti~n cua tr~n danh a canh dOng Chum cho ta kinh
125
 nghi~m khi bao ve mue ti.:>u phat tr" t
Ud I '. ,en rong chi€n di'iu
s '!n~ \Ie luqng phong kMng vila vii nhD e6 kha CHIEN DAU BAO v£ HAl PHONG C(;A
na g
.a~. To chue hi<i!p d1\ng eh$t ehil mai dap ung dUdC '.l '.D,_ TlEt] DoAN TEN LlJA PHONG KHONG 81
nhl~m v'!. . yeu ......
TRlJNG DOAN 238 SU DoAN 363
Ngay 06 thang 8 nAm 1972
N gu:iJi viet
n!'I ta LE SON
Sau mOt thirl gian chl(!n dllu d(lt hi<i!u sull.t kMng cao, sU
phOng khOng 363 dil eM t.rudng chuy€n huang ehi(!n thul).t
TAl LltlJ THAM KHAO
sU dolm, bllng each di~u ehlnh II/-I d(ji hinh, t4P trung ll1c
, Tiii Ii$u cung ClIp ~ua dilng chi Oaf ta L.:> Sd ' vao huang ehu y(!u, t!'o th(! bAt ngil, ehu d(ing til'u di~t
doa t . . n nguyen Ngily 6 tMng 8 nAm 1972 ti€u doan tl'n lua phOng khOng
n ruang trung dOiin phong kMng 226.
da ban rdi 1 may bay, bAt sOng gi(lc la!. DAy lA chiec may bay
. 101 k€ eua dong chi D"i ta Hoang Anh Phdc n en 3800 bi ban rdi tren mi~n BAc, dllng vao Ille toan quil.n dang
dean truang ti€u doan pMo phong kMng p guy
IIIli dua l/lp thllnh Hch ky ni~m ngily 5 thang 8 chi(!n thtmg trl).n
,au khong qUAn d(! qu6c My.

II- TiNH HINH CHUNG

1, Dja hlnh thiJi tiet:
Hai Phlmg Ie. thAnh phiS Cang Ian nhat mjl;n BAe e6 vi td
quan tr<;mg tren nhieu m$t, kinh til", chlnh trj vii qu6c ph/mg.
Hai Phong giln bi€n, xung quanh cO nhl~u dol nlli. Phla
D6ng va dong nam 111 bi€n, eo nhieu dao nam raf rae ven bO va
day nui Cat Ba, Phla TAy, lAy nam co mii DO Sdn, N ui voi, phla
Mc va dong bAc e6 day nlli Yen Tu, Hal Phong ".on e6 nhieu
cua song km nhu cua song Cam, Van Oe, I!,eh Tray, nam Tri~u
va B(lch Dang. val dia hinh nay, may bay djch cO tM Iqi d\lng
bay thBp, lam di€m klilm tra d€ van trlnh sat hO$C danh phil
Hai Ph/mg.
KIm v\lc bie ehi(!n cua ti€u doan 81 lA TAn Y~n, nAm bIln
""nh dUCmg 18 (0 phia Tay thjxll UOng Bf tlnh Quang Ninhl eaeh
Hal PhOng 20 km ve phia Me vii each day mii Y ~n Tit 7 km.
126
127
 Thill ti€t khu vvc HAi Phong vA TAn Y~n QU!lng Ninh
!lnh huang cua bl~n, <1(1 .tm cao, <1(1 an mon lon, kh6 khAn
cOngtac<l!lm blio k5'thu~t. Ng\\y6 thAng 8 !lAm 1972, troi
gi6 nh~
Tom 1».1, HAi Phong vA QUAng Ninh gAn bill'n, cO nhillu <JIli
nui vI; eita SOng IOn. may bay djch thuclng xuyl!n hO(lt d(lng ngoa .
khoi. nfl'u khOngsAn sangchifl'n da:u cao"'; d~ mllt thoi 00, khoo,
tlnh toon k5' X" !deh eli ng khd hAn roi may bay djeh vi; bAt s611f
gi$C llii.
2- Tlnh hlnh djch
Tn'& nhung tMt hal n~ng nll tl1!n ca hOO mil!n Nam Me
nuClc ta, M qu6c M5' da tang euiJng danh phA mil'm nne, hOng
ng!ln eh$n S,! chi vi~n cua h~u phuong dOl vOl tuylln tuy;!'n, pM
hOl'li ti"'m h!e kinh tfl', qu6c phOng cua tao
Mt eMp du lu~n qu6c t€ v~ lu(l,t hang hAi, de' qu6c My d~
dung tbUy IOi phong toa CAng HAi Phong, lAm eho tau Mac
ngoai 1'8, vao cang kho khAn. Vi(!e ~n chuy(in hang vl~n t", cho
Vi~t Nam hie nAy chtl yfl'u qua M\lc Nam quan, thea duong s6
1 too. di moi milln dllt nuOc. Djch taP tnlllg danh pha duong 56
I, nhung khu v\le HAi Phong chUng van hO\lt d(lng roo ririt, nhilt
la nhung ngay culSl thAng 7 nAm 1972. NgAy 30 'thang 7 dich
danh dIu Ni!!m, cAu Quay, nM. may xi mang HAi Phong. NgAy
31 tbang 7, djch tAP trung danh Thugng Ly, H" Ly, cho SAt v~
phong Mn Ilia xu6ng m(lt 56 khuV\lc trong thAnh phIS.' .
Mile titlu danh pha cntl y€u eua djeh hi clIc cAu Ion tron qu6c
III s6 5, duong sAt, nM gil, cang mol (v~t clIeh) va clIe chAn hAng
riti rac doc dui:lng 5.
Dieh 8ll dyng clIe lolP may bay cUa Hlii quAn tll cae tAu sAn
bay ngoai khoi Vinh Btk B(I bay vAo tnnh sat, hO$C danh phA.
128
chi!' ap l\le IU?ng phong khOng, djch thui:lng bay di!'n khu v\lc
b.tc ttJi ph6ng So-raj, ki!'t hgp gAy nhiliu tich c\lc Ve' ti~u c\lc
dubng bay chu yi!'u cua djch thui:lng lAo tu dOng nam dao
BA, ella Nam Tri{\U, qua Phil Rung thoo hUOng tAy bilc vong
dOng nam vao danh thAnh pMva khu V\lc Quan Toon:;
tll cita sOng Van Dc, thoo hudng tlly nIlm VaG danh khu
""c Kii!'n An vA cae nwe tieu phla nam, tAy nam thanh pM HAi
Phong.
Tll ngay 1 den 5 tUng 8 nAm 1972 do thoi ti€t du n(;n djch
II hOl'lt d(lng. ChUng chi dung top nhO, chi€c hl trinh sat va danh
mOt 56 noi ngoai vilng hOIl l\lc cull. sU doAn.
Su dolln 363 nMn djnh: Thoi ti€t 16t djeh se W chue danh
IOn vao khu V\lC HI\i Phong.
3· Tlnh hloh til!
Tilil1 doan ttln Uta phong khOng 81, thu(lc trung doAn t€:n
hia philng kh6ng 2381A m(lt trong nhung don vj ra qufin slim.
tu nhung ngAy dilu cMng chi!!'n tranh pha hOl'li Clla khOng qulin
de quilc M5' danh rn milln Bile, ti€u doAn 81 dA chi!!'n dau 0 dilt
ltia 'lnh Linh. Ti~u doAn da hAn roi nhillu may bllY djeh, deh
liiy duge nhi"'u !dnh nghi(!m chi€n dll:u danh may bay khOng
quan va Hai quan My. Can bO va chi€n 51 CUS ti~u doAn dugc
gitio d\lc, ren luy~n qua thit thRch chii!'n trnnh nen e6 ban Ilnh
chii!'n d!!u vung vAng, cO trlnh d() ky thu~t kha, trong d6, cO si
quail di~u khiOl'n Ki~u Thanh Tinh, !dp trac Ibtl Nguylin Ngu,
Nguy~n Ta:n, Nguy~n Quy~n.
TiOl'u doAn 81 <lU9C bien chi!' <Iii qUAn sIS, khl tAi tlSt, dti 00
s6 d",n. T~n dja cUa tie'u doi'ln " TAn yen, QuAng Ninh, nAm
trong d(li hlnh chi€n dll:u phil!. Bile Hru Phong, tl1!n huOng chtl
yiu cUa ou doAn 383.
129
 KIli dlch t$p trung danh pM phla Sac dllang s6 1,
cluing Phong KIlOng • KIlOng quAn dA dii'lu trung doAn tb
phOng khOng 285 va trung doiln phaa phong khOng 240 ella
doiln tIl.ng cltong cha cae ddn vj. 0 HAi PhOng hie nay. hIe
. eua sit doiln 863 chi ron trung doiln tIl.n Jaa phong khOng
trung doan phAo phOng khOng 252 va ti€u doiln tIl.lI hia 73
trung doiln 285.
'j'rong thang 7 nAm 1972 ca sit doan 863chi~n dllu dl,lt
"ullt khOng cao, truae dnh hlnh do. Dang uy va B<> tit I~nh
doon dA ti~n hanh ki€m dil,m nghlem khAe, nhAm gial qu~t 4
vlln d"':
· Nghi~n eliu nAm vilng dnh Mnh dieh
· Tim caeb danh hay
· Hulin luy~n bQ dol t6t
· COng tIl.c dam bAo dAy du
Tron Cd s(i do all doiln quy~t tIl.m dillu ehlnh' l~ dOi hinb
Truac dAy, cae t~n dja thllllng b6 trl Ap sat y~u dia Hal Ph(>n,
nay rut ml)t phl\n h!e Ilillng ro dong ra xa, b6 trl tron hltbng
ehu y~u (phla BAc tbi'tnh pM). US eMe thanh m(>t cvm (trong
do cO ti~u doon 81) ehl~n dllu hi~p dllng ea tIl.n laa phOng khOng
va phlio phong khOng.
NbAn dAn TAn nn h~t long giup do bQ dQI lAm cOng SII,
nlNY trang t~n dia e\lng nhlt cae m~t cOng tAc dim bt\q
IlI/· 1'6 CHUC CHUAN BI CHieN DAU
1· Nhl~m V\I'
Ti~udoan tIl.n laa phong khOng 81 cO nhl~m V\I hi~i' d1lng
ebi~n dllu val cae life IIIQng phong khOng eua SII doAn va cae h,rc
Iltdng phong khOng ~ eM tl"'u di~t cae I~ may bay djch. Trang
khu vllc hoil. Ille cUa ti€u doon eh,; y~u III may bay cllang !deb.
130
tOI ~ ch6, bAt s6ng gi4c 1al, gOp phll.n bAa v~ ~u dia HAl
2- Quy~t tAm chifn diu
CAn cd vao nhi~m V\I dll<;lC gino vA tt~n co sO danh giA dung
t1nh hlnh cac mll-t, DAng uy vii ehl huy tiSu doil.n 81 d!i h"
tIl.m: Nhanh chong hoon thanh mQi cOng tIl.c ebuofn hi, CO
khl W tu La KIl~ vI! tMn khai tI,Il t~n dia TAn y~, thl/c
~ philc !dch ddn lOng dich tron hll<'lng ehu y~u cUa sll doiln
Ib phla BAc tMnh phIS Hal Phong) d€ ti~u d;~t mAy bay djeh,
p!l6i hQP val cae Ilfc IIIQng khlic bAt s6ng gi~ IAI.
a. C'chdainh
VCII dlSl tllQng lil may bay Hill quAn, ch>lng thllClng bay tMp,
a1 dt)ng gAy nhl~u "ung tm Ill\, KIll pMt hi~n tr~n dia ta, dieh
tbllllng cM ap hAng tIl.n laa ch6ng ra da. os tl"'u di~t djch, ti€u
doiI.n phdi thl/c hi~n tlSt cAc quy lAe sau dAy: Phong tIl.n laa trong
khu vile sat thu\:mg dam bao. DAnh djch 00 ban bang phlldng
philp ban don (khl dil!u ki~n eho phCp co th~ Mn du6i).
4· elSe m$t dam bBo:
. Trinh sat nAm dich:
Thu mf/.ng BI (dnh bao qu6c gia) !i~n t",c 24/24 giiJ.
Dill 1 (did ra da nhln vong): mil the<> phl~n tl"l/c ban do trung
deAn quy dinh.
TlI chllc tl'f/.m quan sat mAt d€ thea dOi, thOng bao b6 sung
vi! djch, quan sat kIl't qui bAn.
• NINY trang. nghi blnh: KIll ro d<)ng vI! vi trl mm phal tri¢t
~ giit bl m,t t~n dia khl W vA dllang ra vilo phAi dll<;lC nlNY
trang !dn &10.
ToS chllc tr(ln dia noS git\ d/! thu hut danh lua dieh.
131
 • Khl tru, d,n chi6'n dfu: til cb11c bl~ chlnh tbam sO
chlnh xac, bOO ;;lAm 3 rIlnh, 6 ~ sAo sAng chl6n d4u t6t.
DII 12 d'if.n t6t cho cbl6n d4u .
• BAa dam thOng tin chi huy bAng 2 phuong tlfn. VTD
diU tI~811c 406 vii. may RI09. thOng tin noi b() gii/a diU 1 vi
2blngHTD
Titu doi'ln U,n laa phll"g khOng 81 phAi sAn sAng chi6n
trI/(Jc24 gib ngay 5 thang 8 nam 1972.

Ill!· DII~N BI~ CHl~ DAU. KEr QUA, Y NGHIA

1- Di&. bil&t chil&t dllu:
sang ngay 6 tMng 8 nam 1972, toi'ln sU doi'ln phllng
363 da sAn sAng chi6'n d«u cao.
10 gib ngay 6 tMng 8, quan chUng PhOng khlln£·ID'OIII
quan thOng Mo: Til 11 gib trd di cd d¢ ~t de.ng cUa may
HIl.i quln My (j khu Vl,/C HAi Phllng. SO chi buy 9U noan
thOng bao cho cae don vj, dbng thbi chi thj cho cae don vj
. sAng chi6n ·dllu.
11 gil:J 17 phlit, tnln bang ti()u db tlnh Mc xa 9>:9 cua ti~u
doi'lo 81 xu4t hi~n hal t6p mve ti()u sO 601 va 602 til huong <l0og
oam bay vao.
11 gib 18 phut, titu doi'ln du<;lC I~nh vao c4p me,t.
11 gib 21 pMt, til!'u doi'ln 81 van c4p 1 xong. Khi tru 3 J'ilnh
6 ~, 6 d'if.n va dM 1 t6t.
II gil:J 25 phlit. dM 1 phat hi~n du<;lC nhil!u mve ti~u {J IQa
do 761, phla dOng dao CAt Ba trong do cd t6p s6 10 dang \>ay
l~n phla Caa Dng. Titti dtllAn trll,mg nhan djnh: t6p nay I~n Wi
Cua Dng cO kbA nang van danh dullng 1 SAc, hO$C nghi binh
140 tham sO IOn danh vao HAi Phllng.
132
 Khi may bay djch vao ttl! diU lilln, chOng dan doi hlnh, chi..
thanh nhillu tOp nM. Nhung chillC ti~m ldch, cuang ld<.h lao vao
lam "ni~m V1,l eM ap cae t~n dja phong khOng, Ti1fp thoo III cae
t6p A-6, A-7 til Cua 6ng bay qua ngll ba Bi~u N ghi (Me t!'\le
<luong IS) thoo huang 12 danh vao Cang mat
Sd ehl huy trung doon 23S I~nh eho ti~u doon SI 'ki~m tra
nhieu', ti~u doon trU6ng cat Tong Nhi~n ra l~nh 'ki€m tra
nhieu. phuong vi 36() Mn 090', 51 quan di~u khilfn Ki~u Thanh
Tinhthao tao ehtu1n xae va baa cao: .'Til phuong vi 36() d6n
phttong vi 090 khOng cd nhi~u', Til SlJ chi hUy trung daan, I~nh
. ti€u doan 81 til!u di~t tl:ip ·1110.tQa·<l¢ 761, e'll ly.70 km. Tilfu
doon trU6ng h! quy6t tAm danh vaa t6p 86 10 phttong vi 130,
1<)8 dO 761, dllng thOi ha I~nh cho dal 1 thOng hao 1i~n tile t6p
106 phuong vi 130,
Khi t6p 10 bay d"n c\lly 50 km, trung doon nMc lIP nhi~m
VIl cho ti€u doan SI. DAi fa da chi thi mllC til!u bam sat va thOng
baa Hlln tile cae t1nh hao sang diU dillu khi~n tAn lua. Khi mile
ti~u bay vao cllly 36 km, diU 2 'pMt s6ng cae trAe thoi bat dU\lC
mile til!u 6 cllly 34, dai 2 ha cao tM gill nguyl!n tay quay.
Mile til!u tl6p tllc bay vao C\Cly 25 km. DAi 2 pMt acing Illn
tM 2 va bAt du\lC mllc til!u il CII ly 24 km, phuong vi 083, dO
cao 4 km, P=S km, V= 21Om/s. Tir;u doan trUilng ra I$nh:
"Til!u di~t t6p s6 10, phutljlg phap di~u khilfn d6n nita gIic,
ogbi nil qda l-PB, qua 2-K3, <:\1 fy pli6ng 21 lon, phuong vi 083,
gian each .6 g i A y · . · ' · .
" .
Thoo I~nh cua ti€u doan truOng, 81 quan di~u khlli'll tbaa
tao nhanh, chfnh x1ic cae 110m Mt, cOng tAco Ph6ng qua 1 0 e\l
Iy 21 km, phuong vi 083, dan dioo khi€n t6t. Pb6ng qua 2 C\Cly
 19 km, phuong vi 083, quy d~o d~n bay d/lp. QuA 1 n6 0 ell Iy
16 km phuong vi 084, quA 2 nel 0 ell Iy 14 km, phuong vi 084.
. "H~ cao th(;"'! Sl quan dillu' khi~ n lhlle hi~n I~nh hl!- cao till
xong, khoAng 2 den 5 giAy sau, m~t qua So-rai cua djch bAn vila
t~n dja (n6 each ~ pbOng 20m).
Tmn tiilu dl'l 9x9 vAn COn t6p mue liilu. Tolln trung doan
tlln lita pbOng khOng 238 vAn a cap mOt. IXn 11 gill 30 phd!,
tmn lieu db 9x9 xuAt hi~n t6p 603 a huang HAe bay vila, dili ra
de cUa tieu doAn 81 bAt dU<;1e t6p 603, trung doan trUong ra
~nh eho Heu doiln tillu diilt t6p 603. Tieu doan trUong he lilnh:
"Tiilu dillt t6p 603". Ph lit sOng dlli 2 iOUC tieu dA bay vilo 9 km,
tltify khOng ron kM nang bAn don, tieu doan trUcng ra lilnh cho
81 quan dil!u khilin "tuang duang" quay anten vll phuong vi 135
M chuan hj blin du6i,
Luc nay, tmn lieu dtl 9x9 cO nhi~u t6p nluc tieu hOll-t d~ng
a huang dOng nam, Dai ra da phat hien dU<;1c t6p 13 tu t<:>a d<,l
750 bay liln toa d¢ 95 rlIi vl:mg ra huang dOng nam kung voi
dullng bay cua t6p F4 bay raj, kb1 dal 1 pbat hi~n t6p mllc tieu
c phudng vi 135, CII Iy 8 km bay ra, diti 2 pM! song bAt dU;'"
mOt tOp, SI quan dillu kbili n quan sat mllc tiilu kbOng nbi~u dd
quy€t dinh glao tay quay cha trAe th", bRm s8tchik bay cu6i
cling (a ell Iy 9 km) bAng phuong phap til d¢ng (AC), Tieu doiln
trUong ra lilnh: Tiilu di~t mue tiou, phuong Vi 135, ell Iy 9 kIll,
bAn du6i, phuonrr phap d6n trUoc ntia g6c mC) 2 quA, giAn each
6 gilly, ngbi n6 PH. Phong quA 1, clI ly 10 km pbUdng vj 135 d¢
cao 4 km, tham 56 (P) = 6 km, ~n cOdil!u kbie'n t6t. PbOng
quit 2 ell Iy 11 km, phuong vi 135, d" caD 4km, tham 666, Qua
1 ~p 0 clI Iy 15 km, phUdng vi 137, d() cae 4 km, quA 2 ~p 0
CI! ly 16 km, phuong vi 137, d~ cao 4 km,
Quan sat tmn man hi~n sOng, tin hil;u tIln I(la g~p m\lC t1oo,
134
lin hi~u nO to han va ha nhanh d() cao, V9ng quan sat mAt baD
dl!n nlS t6t, May bay djeh Me cMy vii roi ""-i eM (thuQc xi!. Minh
Odc. huy~n Thuy Nguyen, HAi PbOng), Git),c hlJ nMy du,
12 gill 16 phut, t6p 604 chia lam nhi~u t6p nM vao cuu gi~c
bii a kbu VIIc Phil Rung, Luc nay M pMt lilnh pnK bi bOng,
trung doiln ra Il)nh cho ti€u dolm SUa chila kh'n trUang vii naP
d~n vao ~ dIS danh may bay vao cuu gi(\C la;, Seu 20 pMt, he
phat l~nh pnK chua xong, Mlly bay dieh viin h~t d<;>ng ci huang
dOng nam, Trung doon ra I~nh tieu dolln 81 danh chi vl~n cho
hlc IU<;1ng bAt gi~c IAi 0 tQa d~ 720, dlli dillu khi;;n phAt sOng bat
du<;1C muc t;llu phudng vi 135. cU Iy 18 km dangluon vang, Di!
uy hi1lp dich cdu gii,it. lai. tiflu dolln trUong ra I~nh "phuong vi
135. Clf. Iy 18, phuong pMp vIt<;1t trUoc nita g6c. 1 qua, ngoai n6
k3', Sl quan dil!u khi6nnhanheh6ng ehuy€n c(lng tae thea I~nh
va bRo cio: 'Cd phuong phap vltot truac nUa g6c, 1 quA, ngbi
n6 K3', Ti€u doan trUong ra lenh pbOng, T~n lita co di~u kbi€n.
nd a CI! ly 18 km phuong vi 110. nUlY bay djeh hoAngs\1, kMng
dam vila edu gi$C lai.
Giile lai bi bAt la Phi cOng lai may bay Hai quAn, thuQc tIIu
sAn bay Midway hO(lt d~ng C vjnh HAc B4,
2· K<!it qua trin danh
- W dieh: bi bAn roi 1 chik F-4. giAc hli bi bAt s6ng,
- W ta: Ti""u thu bet 5 quit dan, dan vi an tolin, mue ti"'u
kbllng' hi danh pM,
3· Y nghla:
DAy III. t..,n dAnh thAng mang y nghla chlnh hi sAu sAc ti€u
dolln 81 dlfbAn roi chi<!C may bay thd 3.800 cua ~ My tmn
milln BAe, thi6t thlf.C kj ni~m ngay 5 tMng 8 chi.;'n tMng t~n
135

dl1u khllng quAn dlJ qu6c y.,. Sau tr$n dllnh, don vj rut ra duqIC
nh~u klnh nghl~m vI! caeh dIlnh d6j vlli kMng quAil. Hlii quAIl
MJ.
lVI- VU KHUYET DIEM VA KINH NGHI~M CHIEN DAU
I· tlu di~m
Ti~u doan 81 dii ehlfp bAnh nghi~m chlnh m41nh l(!nh coo
s~ ~n thl,te hi~n chil!'n thuat C<l d(ing, YUOn XR, bi mat, hilt ngb
tI~u dl(!t dich.
Nlim eMe quy luat hOl/.t dQng eua dich, lam phuong lin tac
chl4!n vII luy(\n ~p thea phltong an t6t.
Blit duge m\1c ti~u tit xa, dlli fa da thOng bao du vllli~n t\le
Ti~udoan tnlllng xli Iy linh hoat. de djnh thlli C<l va ha
quy4!t tam chlnh xllc, nMt III khi khOng cOn dil!u kl41n bAn don
dill chuy~n sang Mn dulli Iqp thlli, kh€u Ij)nh rO rang, dllt khoot.
Tr$n dIlnh cOn tM hi~n 8\1 hi~p dOng All. y. Mt m.,.c tillu
nhanh, thao tile thuAn th\lC cua ca kip trAc thu.
2· KhuyEt di~m:
Til cht1c pMt hi~n So-raj cua dich cOn yEu (M ca trinh sat
mlit d4!n sl quan di~u khi€n vII kip trAe thu d~ khOng pMt hi(!n
du<;lC) ne.t dA dIS mQt qua Sa-rai nil gl1n tr$n dia.
3· NhU'ng Idnh nghi~m chu yEu
• 1-. Thu?mg XU!~lIl1ghi~1I cuu 114m eM" quy iu()t Iwq.t d(mg
c~a dlCh dl b6 In. t $ dia hap Ij. thllc hi4n co d¢ng vuon "a,
t>l m¢t btU IIgo tMu dW dich.
ChiEn d!'lu bAo v~ yl!'u dia HAi Phong, mQt thAnh pM glln
\Mil., d~i tugng tile chil!'n chu y4!u eua tie'u doan IA khOng qUAil.
cUa Hlii quan. tit cae tau sAn hay, mlly bay dich thUllng Igi d\lng
136
cIlc cita SOng khe nul, th\1c hlj)n hay thl'lp de' vao trinh sAt ho(lc
danh phA.~n C<l sO nghilln cllu nAm chAe quy lu~t hoat dl)ng
vii. cIlc dullng bay chu yEu cua djch BU doan 363 dll. quy€t dinh
C<l dQng tle'u doan tIln lita phong khOng 81 t'8 vlmg ngolli (cach
Hai Phbng 20 km vI! phla Mc) de' ph\lc Weh don \lIng dich. DAy
\a mQt ydinh chiEn thu$t dung dlin. Tll-o dUQe bIlt ngi1 cao. Trong
dil!u ki(!n dich danh pM ae Ii(!t cae tr\lc dltlIng, vi(!c C<l d(mg m(it
kh61 hl;Jng binh khl k:9 thuat Ian eua ti~u doan tIln lita qua nhillu
cllu pbala nit kho khAn. Tuy vl)y ti~u doan 81 dll. nghillm ehlnh
cb!'lp banh m~nh I~nh. thlle ht\nh C<l d"ng tit La KM dEn tri<!n
knai 0 trl).n dla TAn nn dung thlli gian quy dinh d~ kip lhlli
danh djch.
Khi CO dQng vI! trAil. dia mai, ti<!u doan 81 dl! nhanh chOng
"'Iy d\lng phltong an chiEn dt'(u trim cd sO ph8.n doan dung duong
bay va luy¢n t(!p thee phltdng an moi.
Th\1c t€ t~n danh dA chllng minh: Khi dlli hlnh chien dAu
dUQe dU,u chinh hgp, cO h,lc Iltgnng b6 tri ap sat y4!u dia, cae l\1e
luqng CO d"ng r8 vang ngoili dE! ph",c kich d6n lOng. Dam baa 4
dltQC bi mAt blft ngi1 sIl gOp phlln quan tr<;>ng blm roi may bay
dich' Vlfn dl! nay dl\' du<;lC bQ dQi phbng khOng nghi~n cuu v~n
d\lng trong huAn luy~n va chiEn dilu tnloc dAy va. hi~n nay.
2- Ri!1l luy~n kIp ehiln dtf.u c6 bdn link chiln dtf.u caD, hi~p
di'Jng eMt eM, t/wo lac chudn x6.c trong qua Ir'nh dan" die!!.
Sau khi dA tiEn ht\nh rUt kinh nghi¢nl vll ctle mi;i.t, ti€u doan
81 ni~ehU tr<;>ng dEn vi(!c hulfn lu~n hi()p dbng kip chiEn dilu.
Ctlc. bill Mil. duQC lu~n ~p thulln th\lc, nhl'lt II!. bAn ml,le tillu
eo d"ng gAy nhi~u xung tra 11li. Tie'u doan trUong nghi~n cl1u
k}' quy lAc x~ kich, sl quan dieu khi~n ~p trung .en \uy~n vi~
Mm ait cua kip trAc thu tay quay, chu tr<;>ng hi~p dOng giila ctlc
trAe thll vI! trong doan don vj.
137
 Khi xAy ra t~n danh, do dU<r- hulin lu~n k;Y n~n vi~ ~
tac cua sl quan di~u khi! n vA "ac t~ thU \Qp thlll vA chutrn
xac, d!\m ban dU<;Ic cIi.c y~u ellu elln thilft de' ti~u di~t dich,
T~n danh IliAnh du!;IC thAng 1<;11 ~ii'lg cho thliy: 6 vi tin chJ
huy, U!u doAn tntang xit 11 dUIIg:trong vi~ xlie dlnh thlli C(l
phOng-khi tMy khOngron di~u ki~n,Mn don dl! \Qp thOi ra I~nh
Mn dU(\!, tM hi~n quylft tAm ti~u di~t dlch dln cilng, Qua trinh
Mt giAe lai, ti!u doAn dli gOp phhn tleh ct;:c bAng vi~ phOng
milt quA ngill n6 K3 C1 khu vVc gi4c 11ii nMy dil, lAm cho may
bay dich huang w.,.n bu¢<: phAi tit bC1 Y dlnh, U}.o dl~u ki~n cho
hlC iU(!1lg dAr, quAn t1,t ~ Mt gi4c Iru,
Nbil'ng kinh nghl~m duqc rut ra C1 tnln cho tMy: d! danh
thang pnal ,,,im cMc dieh. luOn cO chiln thU4t vA each danh
phil hqp ,"'" tling diSi tU<;IngvA tlnh hu6ng C\l thl!', Ngoiti fa pMi
eM tr¢ng cOng tlie huin luy~n h<> d~i vl!o trinh dl) thau tlie va
hi~p'dllngklp chlln dll:u:bilt rut kinh nghl~m \Qp th/li sau m6i
t~n danh de' danh tMng gi(lc trong mol dil!ou ki~n,
Bii!n ...,.n
Trang tIi: TRONa DAT
TAl utu TIfAM KHAO:
- Bao clio t~n danh npy 6-8-11972 do tham mltu trltong
S\t doAn Nguy~n HAo Hi~p ky, ,
- Lbi M cua dllng chi DoAn M",nh Dung. nguyim It. trung
doAn phO tham muu tntOng trung doAn 238 vA dllng chi KJ~u
Thanh Tinh IA s1 quan dmu khl!n tiliu doAn 81
138
DAM BAO DAN DUONG CHO BIEN D(n Mfcn 17
DANH ~M TAu Mt 0 vUNG BI~N QUANG BINH
CllA pHAN D(n RA DA 403
Ngtty 19 thRng 4 nAm 1972
Npy 19 tMng 4 nAm 1972. phAn d(\i ra da 403 cUa d",i dOl
19, thu¢<: trung doan ra da 291 dA bAo dam dan dU/lng cho bi(,n
d(\i Mleh 17 do U! Xulln OJ vA N guylin Van Bay lai, nem born
trUng ky h",ni Hlch-bi cUa My,
Dlly la tr4U bao dAm dan dU/lng dAu tilin va duy nhllt cua
bQ d~1 ra da cho may bay ti~m klch cola ta lAm nhi~m V\I cuang
kJch danh ehSy h",m tAu dich t~n bllin,
Val tMng lQi nay, h<> dl)i ra dli dl! rut ra dltQC nhll!ou klnh
nghl~m quy bau, nMt lA vi~ bAo dAm dan du/lng cho khOng
quAn danh cIi.c mile tillu m"t dlit, m~t MaC,
1/ TiNH HINH CHUNG
1- f)jll hlnh thi'Ji tilt:
T~n dia dR! ra de. 403 du!;IC d~.t t~n m()t mom dM cao 26
rn, gAn eita sOng Nh~t ~, thu¢<: xA DOng ThAnh, hAc thl xA
Dllng hOI tlnh QuAng Blnh, ph[a;DOngcich cAyden bi~n 1 km,
phla dOng nam clieh pM Quan HAu 1.5 km, DUOi chAn dill. xung
quanh lA hAl clit, xen kll cO nhUng !lAy phi lao gilip m()t philn
cho vi~ nfl\lY trang khl titi, giu d!lQC iii nu)t, t~n dja cua dAi ra
cia 403 dl).t gAn sO chi huy ti~n pliuclng qUAn chung vA cIi.ch san
bay Gat 50 km.
TMI till't Yen bl!n thayd,/SI tMt thU/lng, Ban npy bAu trill
thU/lng xullt hi~n nhung l(!p mil kho, gio LAo nong rat, ban dllril
thU/lng cO gio bl~n kha ml).nh,
139
 hi<,lng cae t6p dich, thOng bao vl! sa chi huy til!n pht/on g cua
khOng quAn va sa chi h uy trung doan 290,
- Rbi may bay ta clll cAnh pMi can cd vAo dubng bay,
cao d!i thao tAc bam sat Ii(!n tI,Ie,
Y(!u ci\u thOng bAo tlnh bao
- Giai dOl(tn C/ft cAnlt bay di: ThOng baD du, tau dich truoe,
may bay ta sau voi t6c d¢: 2-3 dnh Moll phlit.
. Giai dOlJn ti(ip can va cOng kkh, Thong bao dol, tau dich
1,I111le, may bay ta sau vai t6c d<): 2·3 dnh Moll phd-\-
- Gia do"n thoat ly tTO v,,: thOng bao may bay ta tl11bc, tau
dich sau, T6c do thOng Mo: Tau djch, I tlnh Moll phu!; may
bay ta, 2·3 Unh baoll phtiL
Thubn g xuy(!n ehti i S\lC S!l0, c.'\nh giai cho may bay ta, nh!!!
lit gia dOan thoat ly tTO vl!, N€u pMt hi¢n du<,IC may bay dich
glin may bay lA, phS; thOng bao kip tbbi, nMt la s6 luqng, ki€u
100i va dl) cao, T6c d¢ thOng Mot ~)1t1- In;
- N(iu may bay ta tAch t6p h~e ci5 nJ;j co mllt an toan bi
may bay dich bam dulli, may bay ta giam d<) can lilln t\lC, pM;
kip IMi bao cAa vi! sa chi huy tien pht/ong,
Sail kh; hit;p d~ng chio'!'n ditu val khOng quAn, hOi nghi dAn
eM quAn 8\1' da dt/<,IC tio'!'n hanh ban cAch thve hi~n phuelng an
titc chi(in cUa khOng qulin, Vitn dl! thao tAc pMt hi~n li(!n t\le
tau dich va may ::my ta duQ'c hOi nghi tMI;> 1u$n sOi n6i. T~n Cel
sO do, quy trlnh thao lite va phuon g an chien eMu cUa ph!\n dOi
dUQc hIS sung hoan chlnh. Ban chi huy t6 chtle t",n khai phuong
an chio'!'n dau, cO phan cOng CIJ tp(i cho ttlng can bO. D~i d¢i
trtlang va trung dl)i trttong tl'1,lc ti'P nghi~n cllu DAm djch, thOng
qua tlnh hac cua d4i dl)i nhi~u, thOng bao hOil-t dl)ng cua dich ttl
sO chi huy til!n phuong M rtlt ra quy Iul)t ~t dQng rua tau djclt.
144
D~ dl)i trttl'lng vA ti(iu dl)i trtt,mg thOng tin hi~p ~ng v()i
sO chi huy til!n phuon g dl!i t6 chile vA hoan ehinh thOng tin li~n
d~
~, Bao dam tlnh hac ttl dai ra da 403 sang sO chi huy tilln
pht/ong bAng ca hai phuon g ti~n thOng tin hUu tuya'n vA thOng
tin vO tuy(in (Ii(!n I~c qua may P.109) . Cae pht/on g ti~n din duQC
b6 sung nhu may P·I09, ml)t s6 Unh ki~, ph\l tung va mOt s6
nhu cr.u thi(it yeU dam bao cho chien dllu dU<,IC baa ngay vll sO
chi huy trung doan 290.
Dbng chI chlnh trj vi~n lAm nhi~m V1J hi~p dbng ehi€n dllu
v()i dia phuon g vA hi) ph~n trinh sat pbao bb b!l!1n. NO! dung hi~p
dbng g!)m dlinh tm may bay dich, t6 chti:c ctlu chua khi bl djch
danh vao trl)n dja, 00 dong ch;"-n dllu ...
Trung dOi trtt,mg Phan Thanh HAi ~p trung t6 chllc luy~n
~p klp chia'n eMu vA hij)p dbng chien db toAn phlln d~ thea
a pht/ong an bao dam d4n dubng ca thao tac khan tran m~t may
va khi n6i dij)n, Kip chien dllu cOn tap trung nghi~n CllU ky
phuong an tac chia'n cua khOng quAn, nMt la dubng bay va dO
cao cUa may bay ta d(i hIS sung holmc hlnh quy trlnh
xu Ii va
than lite,
Thea dll nghl clla chi huy phlln dl)i, trung doan ra da 290
dlt kip thai hll tn:J may thOng tin P-I09 cho dan vj, Luang tht,tc,
thVc ph~, xAng dlu, thu6c men, bOng bAng du<,IC cae C<1 quan
trung dOAn bAa dam chu dAo.
III/_ OlEN BIEN CHIEN DAU, KET QUA., Y NGHIA:
I. Di6n bi/fu ehi/fu d4u: .
.
15 gib 30 phUt ngay 19 ~bang 4 nm 1972, may bay dich
vao danh sAn bay Dbng H6i, tAu dich phao klch khu yVC cay den
bi(in, Dllng 15 gib 58 phllt, bI) tUlenh til!n phuon g QuAn chung
146
h~quy€t tAm thl,te hi¢n t~n danh coo kMngquAn. SAn bay Gat
va phi'in d(>i ra da 403 du<;IC I~nh vAo eIlp I.
~n dAi
ra da 403, klp chi~n dllu gioi ~m dAi tru~ng Philo
Thanh HAi, tnie thu s6 1 Luong Anh TU~n va tnie thu s6 2
Nguyen Xulln Hoan co m(it day duo Sau khi ki~m tm cae tham
s6 k5' thullt, dai tru~ng bao cao sang s~ chi huy tilln phuong.
'PhAn d(>i eIlp m<7>t "ong, khl tal san sang ehi~n dilu·.
16 gil!, djch I~i pM.o kleh ae Ii~t hon, nhung kip chien dau
van blnh tlnh t~p trung vAo nhi(!m V1!.
16 gil! 01 philt trAe tM s6 I pMt hi~n dU(1e 6 ehiElC tau djch
o el,t ly 15 km va mOt t6p 12 chiElC ~ el,t Iy 25 kn!. Nhilng dnh
bao nay dU<;IC truyen kjp thlli, dAy du toi sO chi huy ti?!n phuong.
Dai truang 14)nh eho trAe thtl s6 2 nAng anten sue ~o dich
trlln kMng, ehu y huang hi~ n, nhUng kMng cO may bay dieh.
.,
SO chi huy ti1.n phuong nMe m da pMi Mm sat tau djeh
li~n tue, may bay ta sAp eIlt canh.
DU(1c l4)nh eIlt canh, bi~n d(>i Mkh 17 do dai do)i truang ~
Xulln Di bay s6 I va Nguyen Viln Bay bay s6 2 c .. ng rIli dullng
bang. Sau 30 giAy, trac thu s6 1 pMt hi~n 2 ehiElC may bay a d¢
cao 5OOm.
Dung theo phuong an ehilfn diiu, trAe thu s6 2 lien l\lc thao
tac an ten va thue hi~n vi~ bam sat. Trae tbtl s6 I thOng 00.0
philn tu.
Dai truang nMc tme tM eM y S\le ~o vA cAnh gi~1 xung
quanh may bay ta, nhung khOng pMt hi4)n tblly may bay dich.
Cae trae tM 4U ~p trung thao tao va tMug b40 Ii&n t\le cae
philu tit tim dich va m/l.y bay tao
Khi til d/!'n bi/!'n, do) can m/l.y bay ta ta 6Om. Du<;IC I4)nh vll.o

146
i
cOng kich, t~ll man hi~n sOng tin hi~u may bay ta ty'ung l~n tfn
hi~ dich. V<;>ng quan sat bao vl!: M(lt chik tau dleh b6c eMy.
May bay tA vOng vl! huang dilt IIlln.
Dill truang nhAc trAe tM n\le S>;to pMt hl~n may bay dich
va eM j ch6ng ~n lua So-rai.
May bay ta t~ vl! hi). canh an toan va dU(le koo ngay vilo vi
trl c.it d4u. Phao tu h",m tau Mn vito d5t !illn e(jng ngUng
h"",t dOng.
Dill 403 pMt hj~n cO 2 t6p may bay djeh tu bj~n lao thAng
vao dilt !illn. Hai phut sau, djch ph6ng hal qua ten hia So-rai
x'-l6ng giln t~n dia. Do trlc thu mau Ie theo tae thoo quy tnnh
cMng &I-raj n~n trl),n dja vAn an toon. Hai qua So-rai nlS each
trl),n dis khoong 1,5 "01.
Sau khi tat may, kip ehi~n dllu kh~n truong t6 cbtlc rut
kinh nghi~m.
Budi t6i, c1Ip uy h<;>p d~ danh gia ket qua trl),n danh, th6ng
nMt cae cOng vi~ litm tiep thea va bao cao len s<l chi huy trung
doon 290.
CAp uy vita hc;>p xong thl d!\ng chi TAm Trinh, phO hI I~nh
tham mUu truon'g blnh chong ta da t\t sO chi huy trOu phuong
QuAn chung d~n bie'u duong phAn dOl vii chi t~1 m(lt s6 vi~
dn pMi lanl.
Don vj duQC I~nh C<l d(\ng v~ xA Chanh Hila.
2- K~t qua tr$n danh
Sau 14 phUt hao dAm dAn duong, philn d(li ra da 403 dA
phat hi~n, bam sat va thOng bao kip thoi, li~n t\lC 2 t6p tau chien
cus djch, thOng bao nhung dnh bao vll may bay ta, ban dam cho
khOng quAn ta Mn ehay kY h",m Hfch-bi eua MS'.
PMn d(\\ ra da 403 va billn dl)i Mfeh 17 eua ta vin an toano

147
 phat huy Mt dnh nllng khl titi, cd khil nang plult hi~n tau dich
tit xa. KIp ehi~n dllu lam nhi~m V\I trong 10 c6t kien c6 dA tao
di~u ki~n eho hQ blnh Hnh, ~p trung xii trl thao taC, m(\e cho
may bay vii. phao h(lm dieh danh pM ne Ii.;,t xung quanh !thu
'"tJc glln t~n dia,
3· Hi~p d6ng ch.t che gili'a bO dOi ra da va bO dOi
kbl)ngquAn III mOt nhAn t6 quan tl"Qng. quyet djnh thAng
1<,Ii cua tr(ln chitln diu.
D~' thllc hl~n tr!).n danh, trung daon fa da 290 dA hl~p dling
chicn d.a'u voi trung doon khllng quAn 923. Nhung quyet djnh
thang Iqi cua tr!).n danh vAn 1ft hal Ive lugng chlt\n dau true tit'p
la pMn d';'i ra da 403 va bl~n d(>i Mleh 17. Trong trl),n danh nAy,
nhll hi(ip deng ch~t chll vai bien dQI Mlch 17 rna kip chien difu
cua phlln d(>i ra da dA hoon chlnh phuong an, quy trlnh xu tn
thao tac dAn duling, dap ung dugc y~u cl\u chi€n dllu eua b6 dOl
kh6ng qu>\n bao d>\m dAn dullng eho khOng quAn chl"n d,\u thAn'g
101 vit an toiln,
4· Su d\lng sang 4'0 mOt d6.i ra da 403 bao dam dAn
duaag dti h(tn chc dU<,IC sal I(:ch tlnh bao giua may bay
ta viI tim chicn dich Iii mOt Ydinh chicn thu.t dung dlln,
co ch&:t IUI,!ng cao.
Cae chuy~n gia n uOe ngoal cho rAng mulSn bao dAm dll.n
duong cho !thOng quAn ta danh tAu dich pM! sll d\mg hal dAI
ra da 403. M(>t ani chuyGn pMt hi~niau dich m(>t dili chuy~n
pMt hl~n may bay tao Nhung m(>t, s6 can ~ chi huy va tham
m uu cua hi> dOi fa da Vift N anI l<ti cho rang,' S~ d\lng hili d8i
fa da nhu v!).y hi~u quA baa dam dan dullngsG thttP vi sai s6 cua
cAc pMn tu m\lC ti~u djch·ta sl! I()n. Dl khac phllc tlnh tr(lng
t~n va bao dam nAng cao chllt ht<;lng dAn \fullng, hi> d(>i ra da
VI~t Nam dA au dlmg mOt dai ra da 403 vila pMt hi~n tau dich
150
vila bam slit may hay ta, kil't quA bao dam dAn dullng t~n ngay
19 tMng 4 nAm 1972 la m(>t thvc til' sinh dOng trong vi~ v~n
d\lng Sling b/.o chi€n thu(\t cua hi> d(>i ra da Vi';'t Nam
Trj).n bAo dam dtln dullng c\'Ia phAn dOi ra da 403 ngay 19
thang 4 Mm 1972 dA cho chung ta O1(>t 56 kinh nghi¢m thVc te
to
v<! chdc ehuifn hi chi6n dilu cua mOt pMu d(>i ra da dl\n dU(1ng
trong dillu ki~n kha~n truong, phde t;lP; v~ vl).n d\lng ph uong
pbap bao dAm dAn duilngcho !thOng quan tad"nh !Au chi~n cua
dich. NMng viln d1! rtit ra tuy chlra th~t dhy du nhung pMn
nao dA gitip chung ta cO co sd thvc te M tl!"p t\le nghten ctlu.
v(\n d~ng trong tac chilln pMng khOng Wong laL
Bien !IOl)n
Trung tti: NGHIEM DiNH TicH
TAll..ltu THAM KHAO
1· Bao cao lrl),n danh eua phi!.n dOl ra da 403 ngay 19-4·1972
2, Dai vi!"! 'Ca:t cAnh ttt Trullng Son di danh !Au ehi~n My
(do Trung T>!. U XuAn Dj k~, VO Ng<)C ghi) trong t.~p hoi kj 'Ky
ni~m vi'l nhfrng khoang trot Clle chinh tn BO ttl lenh khOng quAn
xu.!l't Mn nAm 1979
3, LI:Ii kl cua Phan Thanh HM, dong chi TAn! Trinh dong
chi V(I TM ChAu Va dong chi U Li~n
151