1.

Budowa ciała
Ciało jest silnie wydłużone, wstęgowate, listkowate, silnie spłaszczone grzbietowo-brzusznie. Wnętrze
wypełnia parenchyma z narządami. Brak układu krwionośnego i oddechowego, a czasem nawet
pokarmowego (tasiemce).
2. Pokrycie ciała
Zewnętrzna warstwa to wór powłokowo-mięśniowy, zbudowany z nabłonka i mięśni.
3. Układ pokarmowy
Otwór gębowy – jelito przednie – gardziel – jelito środkowe
4. Oddychanie
Nie występuje układ oddechowy – uzyskują energię dzięki fermentacji, występuje oddychanie tlenowe
5. Transport substancji
Nie występuje układ krwionośny – transport płynem z komórkami parenchymy
6. Układ nerwowy
Układ nerwowy typu pasmowego
7. Układ wydalniczy
Układ wydalniczy typu protonefrydialnego
8. Rozmnażanie się i rozwój
Rozmnażanie się płciowe – obojnaki (mają żeński i męski układ rozrodczy, samo zapładnianie, zapładnianie
krzyżowe), obecne jajniki i jądra
Wirkokształtne – rozwój prosty
Przywry i tasiemce – rozwój złożony
9. Przystosowanie się tasiemców do pasożytnictwa
- wykształcenie aparatu czepnego
- produkowanie ogromnej liczby jaj
- zanik układu pokarmowego
10. Znaczenie
- wywołują poważne choroby
- ważny element ekosystemu
11. Choroby
Pasożyt Żywiciel pośredni Żywiciel Droga zarażenia Profilaktyka
ostateczny człowieka
Motylica Błotniarka Bydło domowe, Spożywanie Mycie oraz
wątrobowa moczarowa owce, człowiek surowych i obróbka termiczna
nieumytych roślin pokarmu
zanieczyszczonych roślinnego
larwami

Tasiemiec Świnia Człowiek Spożywanie Kontrola

uzbrojony surowego lub weterynaryjna
niedogotowanego mięsa, obróbka
mięsa termiczna mięsa
wieprzowego z wieprzowego
wągrami

Tasiemiec Przeżuwacze Człowiek Spożywanie Kontrola

nieuzbrojony surowego lub weterynaryjna
niedogotowanego mięsa, obróbka
mięsa termiczna mięsa
wieprzowego z wieprzowego
wągrami

1
Bruzdogłowiec Widłonóg i ryba Ssaki odżywiające Spożywanie Zabezpieczanie
szeroki słodkowodna się rybami, w tym surowych ryb zbiorników
człowiek zarażonych wodnych przed
larwami zanieczyszczeniem,
gotowanie solenie
lub mrożenie ryb
Bąblowiec Ssaki roślinożerne i Ssaki drapieżne Spożywanie Mycie owoców
człowiek nieumytych leśnych,
owoców leśnych, stosowanie zasad
kontakt z higieny
zarażonymi
zwierzętami

12. Cykl rozwojowy motylicy wątrobowej

1. Dojrzała motylica składa jaja, które są usuwane na zewnątrz z kałem żywiciela ostatecznego.
2. Jaja do rozwoju potrzebują wody. Wylęga się z nich orzęsiona, ruchliwa, larwa – miracidium
(dziwadełko)
3. Miracidium wnika do ciała żywiciela pośredniego (błotniarki moczarowej) i osiada w wątrobie.
Tu przekształca się w nieruchliwą sporocystę
4. Sporocysta zawiera komórki jajowe, które partenogenetycznie rozwijają się w kolejne stadium
larwalne – redie.
5. Po pęknięciu sporocysty uwolnione redie rozmnażają się partenogenetycznie. Powstają redie
potomne lub kolejne pokolenia larw – cerkarie.
6. Cerkarie opuszczają ciało ślimaka. Przez pewien czas pływają w wodzie dzięki ruchom
niewielkiego ogonka, po czym osiadają na liściach roślin. Tracą wtedy ogonek i przekształcają się
w cysty.
7. Cysty trafiają do organizmu żywiciela ostatecznego wraz ze zjedzonym przez niego roślinami. W
żywicielu ostatecznym młoda motylica wydostaje się z cysty i wędruje do wątroby.
13. Cykl rozwojowy tasiemca nieuzbrojonego
1. Dojrzała postać tasiemca występuje w jelicie cienkim człowieka – żywiciela ostatecznego.
2. Jaja trafiają do środowiska z odchodami człowieka.
3. Jaja są zjadane przez przeżuwacza – żywiciela pośredniego – w którego przewodzie
pokarmowym uwalniają się larwy, zwane onkosferami.
4. W mięśniach żywiciela pośredniego onkosfery przekształcają się w postacie larwalne – wągry.
5. Mięso z wągrami jest zjadane przez żywiciela ostatecznego.
14. Cykl rozwojowy bruzdogłowca szerokiego
1. Dorosła postać bruzdogłowca pasożytuje w jelicie cienkim ssaków odżywiających się rybami.
2. Z jaj, które trafiają do wody wraz z odchodami wylęga się orzęsiona, pływająca larwa –
koracidium. Jej rozwój jest możliwe tylko wtedy, gdy zostanie połknięta przez drobnego
skorupiaka – oczlika.
3. W przewodzie pokarmowym pierwszego żywiciela pośredniego koracium przekształca się w
następna postać larwalną – onkosferę
4. Onkosfera dociera do jamy ciała oczlika, gdzie przekształca się w następną postać larwalną –
procerkoid.
5. Jeśli zarażony oczlik zostanie zjedzony przez rybę, procerkoid przedostaje się do jej mięśni i
przekształca się w plerocerkoid.
6. Zarażenie człowieka następuje po zjedzeniu surowych ryb zawierających plerocerkoidy, które
rozwijają się w dorosłą postać bruzdogłowca.

Tasiemiec uzbrojony posiada wieniec haczyków oraz przyssawki a tasiemiec nieuzbrojony tylko
przyssawki.
2