CHUẨN BỊ KIỂM TOÁN

ThS. Mai Phương Thảo

 MỤC TIÊU

Sau khi hoàn tất chương học, sinh viên có thể:

1. Hiểu các bước cần thực hiện trong quá trình tiền kế hoạch
2. Hiểu các bước cần thực hiện trong quá trình lập kế hoạch –
Tìm hiểu khách hàng
3. Tìm hiểu tình hình kinh doanh của khách hàng
4. Xác lập mức trọng yếu và đánh giá rủi ro
5. Thực hiện kế hoạch và chương trình kiểm toán

2
 Các giai đoạn
của 1 cuộc kiểm toán
Cơ sở của việc lập kế hoạch kiểm toán

Kế hoạch kiểm toán được xây dựng dựa trên

________________

1 _________________
2 _________________
3 _________________
4 _________________
5_________________
 Giai đoạn tiền kế hoạch

• Chấp nhận khách hàng (mới và cũ)

• Phân công KTV
• Thỏa thuận sơ bộ với khách hàng
• Lập hợp đồng kiểm toán
 TIẾP NHẬN KHÁCH HÀNG
• Tìm hiểu khách hàng mới:
• 1 _________________
• 2 _________________
• 3 _________________
• 4 _________________
• 5 _________________
• Tìm hiểu khách hàng cũ:
• _________________
• _________________
• …

6
 TIẾP NHẬN KHÁCH HÀNG
• Đánh giá tiếp nhận khách hàng
• Tính trung thực của Ban giám đốc
• Rủi ro chung của hợp đồng
• Xem xét tính độc lập của KTV
• Xem xét mức độ đáp ứng các kiến thức và kỹ năng cần thiết
• Xem xét các vi phạm quy định luật pháp (nếu có)
• Phương pháp tìm hiểu:
• Xem thông tin tài chính đã công bố
• Liên hệ NH, tư vấn pháp luật
• Liên hệ KTV tiền nhiệm
• Xem xét các rủi ro kiểm toán hay các vấn đề bất thường
• Phỏng vấn Ban giám đốc,..

7
 HỢP ĐỒNG KIỂM TOÁN

- Là _________________ bằng _________________ giữa

_________________(công ty kiểm toán, khách hàng) về
_________________ và _________________ thực hiện
_________________ của khách hàng và công ty kiểm
toán
- Xác định _________________, _________________,
_________________ và _________________ của mỗi bên,
hình thức báo cáo kiểm toán, thời gian thực hiện và
các điều khoản về phí, về xử lý khi _________________
hợp đồng.

8
 HỢP ĐỒNG KIỂM TOÁN

• Các vấn đề cần thảo luận trước khi ký hợp đồng

kiểm toán:
• Thỏa thuận sơ bộ
• Công việc của kiểm toán viên nội bộ (nếu có)
• Năng lực và tính khách quan

• Xác định Ban Quản trị

9
 HỢP ĐỒNG KIỂM TOÁN

• Loại kiểm toán và dịch vụ cung cấp

• Phạm vi kiểm toán
• Thời gian kiểm toán
• Phí kiểm toán
• Quyền và trách nhiệm các bên
•…
10
 PHÂN CÔNG KIỂM TOÁN VIÊN

“Công việc kiểm toán phải được giao cho

những cán bộ, nhân viên chuyên nghiệp được
đào tạo và có đầy đủ kỹ năng và năng lực
chuyên môn đáp ứng yêu cầu thực tế” (VSA
220, đoạn 12)

11
ĐẶC ĐIỂM VÀ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG
• Đặc điểm hoạt động
• Loại hình doanh nghiệp
• Lĩnh vực hoạt động
• Cơ cấu tài sản, nguồn vốn
• Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý
• Các bên liên quan
• Tình hình hoạt động
• Môi trường, đặc điểm và tình hình kinh doanh
• Xu hướng tương lai
 Hiểu biết về tình hình kinh doanh
• Các nội dung phải hiểu biết:
• _________________
• _________________
• _________________

Sử dụng các hiểu biết:

Cho các công việc
Cho các xét đoán cụ thể
Thöïc traïng neàn kinh teá
Hieåu bieát
Laõi suaát vaø khaû naêng taøi chính
Möùc laïm phaùt vaø giaù trò tieàn teä chung veà neàn
Caùc chính saùch cuûa Chính phuû kinh teá
Tyû giaù ngoaïi teä vaø kieåm soaùt ngoaïi hoái

Caùc yeâu caàu veà moâi tröôøng

Thò tröôøng vaø caïnh tranh
Moâi tröôøng
Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng (chu kyø, thôøi vuï…)
Söï thay ñoåi coâng ngheä vaø lónh vöïc
Ruûi ro kinh doanh hoaït ñoäng
Nhöõng ñieàu kieän baát lôïi
Caùc tyû soá quan troïng vaø soá lieäu thoáng keâ
Chuaån möïc cheá ñoä keá toaùn
Quy ñònh phaùp luaät
Nguoàn cung caáp vaø giaù caû.

Caùc ñaëc ñieåm veà sôû höõu vaø quaûn lyù Caùc nhaân
Tình hình kinh doanh cuûa ñôn vò
toá noäi taïi
Khaû naêng taøi chính
Moâi tröôøng laäp baùo caùo
cuûa ñôn vò
Yeáu toá luaät phaùp
RỦI RO KIỂM TOÁN

Risk
R
R R
R

Rủi ro do _________________
đưa ra _________________ khi BCTC
đã được kiểm toán còn có
_________________.

15
 Ruûi ro kieåm toaùn

• Taïi sao phaûi tìm hieåu RRKT:

• _________________
• _________________
• _________________
• _________________
• _________________

16
Ruûi ro kieåm toaùn

Ruûi ro tieàm taøng

Ruûi ro kieåm soaùt

Ruûi ro phaùt hieän

 Ruûi ro tieàm taøng

Möùc ñoä baùo caùo taøi chính

Khaû naêng coù sai • Söï trung thöïc cuûa ngöôøøi quaûn
leäch troïng yeáu lyù
trong caùc soá dö • Kinh nghieäm vaø naêng löïc cuûa
ngöôøi quaûn lyù
hoaëc nghieäp vuï • Söùc eùp baát thöôøng
maø chöa xeùt ñeán • Tính chaát ngaønh ngheà
• AÛnh höôûng cuûa moâi tröôøng
caùc quy cheá kieåm kinh doanh ñeán ngaønh ngheà
soaùt noäi boä lieân Möùc ñoä khoaûn muïc
quan • Tính nhaïy caûm cuûa khoaûn muïc
• Söï phöùc taïp nghieäp vuï
• Söï ñoøi hoûi xeùt ñoaùn
• Tính nhaïy caûm cuûa taøi saûn
 Ruûi ro kieåm soaùt
 _________________
Khaû naêng coù sai leäch
 _________________
troïng yeáu trong soá dö
hoaëc nghieäp vuï maø heä  _________________
thoáng kieåm soaùt noäi  _________________
boä khoâng phaùt hieän
vaø ngaên chaën ñöôïc
 Ruûi ro phaùt hieän
Khaû naêng coù caùc sai  _________________
leäch troïng yeáu trong
 _________________
soá dö hoaëc nghieäp vuï
maø caùc thöû nghieäm cô  _________________
baûn cuûa kieåm toaùn  _________________
vieân khoâng phaùt hieän  _________________
ñöôïc
 MÔ HÌNH RỦI RO KIỂM TOÁN

Rủi ro có sai lệch trọng yếu trên BCTC

RRKT = RRTT × RRKS × RRPH

Rủi ro KTV không phát hiện sai lệch trọng yếu

• Thủ tục kiểm toán Rủi ro Rủi ro

không thích hợp
ngoài mẫu lấy mẫu
• Đưa ra ý kiến sai lệch
 MÔ HÌNH RỦI RO KIỂM TOÁN

 Xác định mức RRKT kế hoạch.

 Đánh giá RRTT và RRKS.
 Sử dụng mô hình rủi ro xác định mức RRPH thích hợp:

RRKT = RRTT × RRKS × RRPH

RRKT
RRPH = RRTT x RRKS
KTV sử dụng mức RRPH để thiết kế các thủ tục kiểm toán
Nhằm giảm RRKT ở mức chấp nhận
Baøi taäp
 Troïng yeáu

• Khaùi nieäm
• Trong keá toaùn
• Trong kieåm toaùn
• Vaän duïng trong kieåm toaùn
• Laäp keá hoaïch kieåm toaùn
• Ñaùnh giaù sai leäch phaùt hieän ñöôïc vaø löïa choïn keát luaän phuø
hôïp
 Troïng yeáu

trong keá toaùn

• Thoâng tin ñöôïc xem laø troïng yeáu khi söï trình baøy sai hay
thieáu soùt veà noù seõ gaây aûnh höôûng ñeán quyeát ñònh cuûa
ngöôøi söû duïng baùo caùo taøi chính.
• Möùc troïng yeáu phuï thuoäc vaøo ñoä lôùn hay tính chaát cuûa
khoaûn muïc hay sai soùt ñöôïc xeùt ñoaùn trong töøng tröôøng
hôïp cuï theå.
(Chuaån möïc chung)
 Troïng yeáu

Caùc döõ lieäu thuoäc veà

ñôn vò, coù theå ñöa leân
baùo caùo taøi chính

Troïng yeáu

Caùc döõ lieäu thöïc teá

ñöôïc ñöa leân baùo caùo
taøi chính
 Troïng yeáu vaø möùc troïng yeáu
• Troïng yeáu laø moät _________________ chæ söï
vaät naøy laø quan troïng hôn söï vaät khaùc, sai soùt
naøy laø nghieâm troïng coù theå aûnh höôûng ñeán
_________________.
• Möùc troïng yeáu laø _________________ chæ soá
tieàn maø sai phaïm döôùi möùc ñoù, kieåm toaùn
vieân coù theå _________________, ngöôïc laïi
kieåm toaùn vieân seõ _________________ vaø yeâu
caàu ñieàu chænh.
 Troïng yeáu vaø möùc troïng yeáu

• Troïng yeáu laø thuaät ngöõ duøng ñeå theå hieän taàm quan troïng
cuûa moät thoâng tin (moät soá lieäu keá toaùn) trong baùo caùo taøi
chính.
• Möùc troïng yeáu laø moät ngöôõng, moät chia caét chöù khoâng
phaûi laø noäi dung cuûa thoâng tin caàn phaûi coù.
 Troïng yeáu

• Kieåm toaùn vieân baûo ñaûm hôïp lyù raèng baùo caùo taøi
chính khoâng coù nhöõng sai leäch troïng yeáu.
• Troïng yeáu ñöôïc xaùc ñònh treân hai cô sôû ñònh löôïng
vaø ñònh tính
• Veà maët ñònh löôïng, troïng yeáu ñöôïc söû duïng nhö soá tieàn sai
leäch toái ña coù theå chaáp nhaän ñöôïc cuûa baùo caùo taøi chính
• Veà maët ñònh tính, troïng yeáu ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù aûnh
höôûng cuûa caùc sai soùt, gian laän ñeán ngöôøi ñoïc beân caïnh khía
caïnh ñònh löôïng.
 Troïng yeáu

Vieäc xaùc ñònh soá tieàn bao nhieâu (ñònh löôïng) hoaëc sai
leäch naøo (ñònh tính) laø troïng yeáu caàn ñöôïc xem xeùt
trong töøng tröôøng hôïp cuï theå.
 Sai soùt quaù 100 trieäu thì
khoâng theå chaáp nhaän
ñöôïc

TOÅNG TAØI SAÛN:

10 TYÛ ÑOÀNG

Ngöôøi söû duïng baùo caùo taøi chính

 Khoâng khai baùo veà
phöông phaùp khaáu
hao thì baùo caùo taøi
chính laøm sao so
saùnh ñöôïc?

ÑÖÔØNG THAÚNG HAY

GIAÛM DAÀN ?
20% HAY 5% ?
Söï moâ taû khoâng ñuùng ñaén, hay khoâng xaùc ñaùng veà
chính saùch keá toaùn cuûa ñôn vò coù theå laøm cho ngöôøi
söû duïng baùo caùo taøi chính hieåu sai veà baûn chaát caùc
thoâng tin cuûa ñôn vò.
 Vaän duïng troïng yeáu
Ñeå laäp keá hoaïch kieåm toaùn

• Xaùc ñònh möùc troïng yeáu toång theå

• Xaùc ñònh möùc troïng yeáu khoaûn muïc
• Kieåm toaùn vieân phaûi baûo ñaûm hôïp lyù raèng sai leäch neáu
coøn toàn taïi treân baùo caùo taøi chính ñaõ kieåm toaùn seõ khoâng
gaây aûnh höôûng troïng yeáu.
• Trong giai ñoaïn chuaån bò kieåm toaùn KTV phaûi xaùc
laäp möùc troïng yeáu chaáp nhaän ñöôïc (MTY keá hoaïch).
• Trong giai ñoaïn thöïc hieän & hoaøn thaønh kieåm toaùn,
KTV seõ ñaùnh giaù xem caùc sai leäch ñaõ ñöôïc ñeà nghò
ñieàu chænh nhöng ñôn vò khoâng ñieàu chænh coù theå gaây
aûnh höôûng troïng yeáu khoâng?
 Troïng yeáu
• Nhöõng vaán ñeà trong vaän duïng khaùi nieäm troïng yeáu trong
kieåm toaùn
• Cô sôû tính
• Tyû soá duøng ñeå tính
• Phöông phaùp phaân boå
• Vaán ñeà thuoäc veà söï xeùt ñoaùn ngheà nghieäp
• Chuaån möïc vaø khoaûng troáng daønh cho kieåm toaùn vieân
• Quyeát ñònh vaø töï chòu traùch nhieäm
• Chi phí vaø söï an toaøn
 Cô sôû tính

• Lôïi nhuaän
• Taøi saûn
• Doanh thu
• Voán chuû SH
 Tyû soá duøng ñeå tính- PP 1 giaù trò

Laáy 1 tyû leä nhaát ñònh treân 1 chæ soá taøi chính ñeå tính PM. Thöôøng
caùc coâng ty kieåm toaùn cho pheùp choïn 1 trong vaøi chæ soá thích hôïp
nhaát ñeå tính PM. Thí duï:
• 5% lôïi nhuaän tröôùc thueá
• 0.5% toång taøi saûn
• 1% voán chuû sôû höõu
• 0.5% toång doanh thu.
 Tyû soá duøng ñeå tính- PP chuoãi giaù trò

• PP chuoãi giaù trò: Duøng 1 chæ soá taøi chính nhöng seõ coù moät
khoaûng giaù trò ñeå choïn.Thí duï:
• 2 - 5% laõi goäp, neáu laõi goäp < $20,000
• 1 - 2% laõi goäp, neáu laõi goäp töø $20,000 ñeán $1 trieäu
• 0.5 - 1% laõi goäp, neáu laõi goäp töø $1 trieäu ñeán $100 trieäu
• 0.5% laõi goäp, neáu laõi goäp lôùn hôn $100 trieäu.
 PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN BOÅ

• Xaùc ñònh TE (Tolerable error)

• Phaân boå döïa treân xeùt ñoaùn
• TE = x% PM
 MỨC TRỌNG YẾU TỔNG THỂ

• Mức trọng yếu tổng thể là giá trị tối đa mà KTV

tin rằng BCTC có thể sai sót mà vẫn không ảnh
hưởng đến quyết định của người sử dụng.

• Mức trọng yếu tổng thể sẽ ảnh hưởng đến việc

xác định các tài khoản, phạm vi và ngưỡng trọng
yếu.
 MỨC TRỌNG YẾU TỔNG THỂ

• Tiêu chuẩn định lượng • Tiêu chuẩn định tính

1 giới hạn nhất định: • Gian lận hay sai sót.

•
• 5% - 10% LN trước Các cam kết không được tuân
thủ
thuế • Ảnh hưởng đến các chỉ số
• 0.5% - 3% tổng doanh thu phân tích xu hướng
•
• 1% - 2% tổng tài sản Sai lệch trọng yếu của năm
trước

42
 MỨC TRỌNG YẾU THỰC HIỆN

• Là các giá trị được thiết lập bởi KTV nhằm giảm đến
mức thấp khả năng mà tổng các sai lệch phát hiện và
không phát hiện vượt quá mức trọng yếu tổng thể.

• Mức trọng yếu thực hiện được áp dụng cho các loại
nghiệp vụ, số dư tài khoản hay công bố cụ thể
 MỨC TRỌNG YẾU THỰC HIỆN

• KTV phải xác định mức trọng yếu thực hiện nhằm
mục đích
• Đánh giá rủi ro sai lệc trọng yếu
• Xác định bản chất, thời gian, và phạm vị của các thủ
tục kiểm toán bổ sung
• Theo hướng dẫn của VACPA, mức trọng yếu thực
hiện từ 50%-75% mức trọng yếu tổng thể
PM = 75%M
 MỨC TRỌNG YẾU THỰC HIỆN

Xét đoán nghề nghiệp

Khai khống Xem Bản chất của các

Khai thiếu xét khoản mục

Chi phí kiểm toán

45
 MỨC TRỌNG YẾU-
THỰC HIỆN, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ

• Sai lệch phát hiện:

• sai lệch xác định trong từng số dư, nghiệp vụ
• Sai lệch dự kiến:
• áp dụng kỹ thuật lấy mẫu kiểm tra
• Tổng hợp sai lệch ước tính
= Sai lệch dự kiến + Sai lệch phát hiện
• So sánh sai lệch tổng hợp ước tính với mức trọng
yếu

46
 MỨC TRỌNG YẾU VÀ RỦI RO

Việc đánh giá mức trọng yếu liên quan đến số dư tài
khoản và các giao dịch chủ yếu giúp KTV lựa chọn
các thủ tục kiểm toán thích hợp và việc kết hợp các
thủ tục kiểm toán thích hợp sẽ làm giảm RRKT ở
mức có thể chấp nhận.
 Chiến lược kiểm toán
Tìm hiểu sơ bộ KSNB

Đánh giá sơ bộ RRKS

RRKS cao Tiếp
Tiếp
RRKS thấp cận
cận chi tiết
hệ Thiết kế & thực hiện thử nghiệm KS
thống
Đánh giá lại RRKS

Thực hiện các thử nghiệm cơ bản

 Đánh giá rủi ro kinh doanh

Luật Sarbanes-Oxley yêu cầu _________________

xác định các thủ tục kiểm soát, tính công khai
thông tin để đảm bảo rằng _________________ về
_________________ được thông báo cho kiểm
toán viên

Luật cũng yêu cầu _________________ xác định

rằng đã _________________ cho kiểm toán viên và
ban kiểm soát về những thiếu sót
_________________ trong hệ thống kiểm soát nội
bộ.
 Quy trình thöïc hieän kieåm toaùn

Laäp chieán löôïc

Hoïp ñaùnh giaù Laäp keá hoaïch

Hieåu veà tình hình

kinh doanh
Laäp vaø trình Thu thập BCKT
baøy baùo caùo

Xem xeùt vaø xöû lyù

 Laäp keá hoaïch kieåm toaùn

Muïc ñích : Thieát keá chöông trình kieåm toaùn chi tieát.
Trình töï :
1. Tìm hieåu khaùch haøng
2. Xaùc ñònh chieán löôïc kieåm toaùn
3. Laäp keá hoaïch toång quaùt
4. Thieát keá chöông trình chi tieát.
Phaân bieät:

+ Keá hoaïch chieán löôïc

+ Keá hoaïch kieåm toaùn toång theå
+ Chöông trình kieåm toaùn
 Phaân bieät

“Keá hoaïch chieán löôïc laø ñònh höôùng cô baûn,

noäi dung troïng taâm vaø phöông phaùp tieáp caän
chung cuûa cuoäc kieåm toaùn do caáp chæ ñaïo
vaïch ra döïa treân hieåu bieát veà tình hình hoaït
ñoäng vaø moâi tröôøng kinh doanh cuûa ñôn vò
ñöôïc kieåm toaùn”
 Phaân bieät

Keá hoaïch kieåm toaùn toång theå laø vieäc cuï theå
hoùa keá hoaïch chieán löôïc vaø phöông phaùp
tieáp caän chi tieát veà noäi dung, lòch trình vaø
phaïm vi döï kieán cuûa caùc thuû tuïc kieåm toaùn.
Muïc tieâu cuûa vieäc laäp keá hoaïch kieåm toaùn
toång theå laø ñeå coù theå thöïc hieän coâng vieäc
kieåm toaùn moät caùch coù hieäu quaû vaø theo
ñuùng thôøi gian döï kieán”
 Phaân bieät
“Chöông trình kieåm toaùn laø toaøn boä nhöõng
chæ daãn cho KTV & trôï lyù KT tham gia vaøo
coâng vieäc kieåm toaùn vaø laø phöông tieän ghi
cheùp theo doõi, kieåm tra tình hình thöïc hieän
kieåm toaùn. Chöông trình kieåm toaùn chæ daãn
muïc tieâu kieåm toaùn töøng phaàn haønh, noäi
dung, lòch trình vaø phaïm vi cuûa caùc thuû tuïc
kieåm toaùn cuï theå vaø thôøi gian öôùc tính caàn
thieát cho töøng phaàn haønh
•\
The End of Chapter 4