Professional Documents
Culture Documents
Filipino: Paggamit Nang Wasto NG Mga Retorikang Pang-Ugnay
Filipino: Paggamit Nang Wasto NG Mga Retorikang Pang-Ugnay
Filipino
Unang Markahan – Modyul 7
Paggamit nang Wasto ng
mga Retorikang Pang-ugnay
FEMILYN O. BULANON
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang
pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan.
Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay
ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang
pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang
karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot
mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilimbag sa Pilipinas ng
Department of Education – Region IX - Dipolog City Schools Division
Office Address: Purok Farmers, Olingan, Dipolog City
Telefax: (065) 212-6986
E-mail Address: dipolog.city@deped.gov.ph
Alamin
Subukin
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat katanungan at piliin ang titik na
tumutukoy sa tamang sagot. Isulat sa aktibiti notebook ang mga kasagutan.
2. Madaling mahawa ng sakit na Covid kapag di ka nag – iingat ang isang tao. Alin sa
pangungusap pang – ugnay na ginagamit?
A. kapag
B. na
C. ang
D. ka
1
3. Anong uri ng pang – ugnay ang salitang may salungguhit? Naging mahigpit ang
pagpapatupad ng mga health protocol subalit marami pa ring di-sumusunod nito.
A. pangatnig
B. pang – ukol
C. Pang – ankop
D. panghalip
4. “Mukha__ masarap ang ulam mamaya sa bahay.” Ano ang pangatnig sa pangungusap?
A. na
B. -y
C. -ng
D. -g
5. “Masipag ____ mag-aral si Luna kaya mataas ang kanyang marka.” Ano ang pangatnig
ang binubuo sa pangungusap?
A. na
B. -ng
C. -g
D. ka
6. Ano ang tawag sa mga katagang nag -uugnay sa panuring at salitang tinuturingan?
A. Pang - ukol
B. Pang - angkop
C. Pangatnig
D. Panghalip
8. Huwag mong gawin ang mali _______ wala itong magandang maidulot sa kapwa. Anong
pang – ugnay ang angkop sa pangungusap?
A. dahil
B. ngunit
C. sapagkat
D. kung
2
11. Ang tao ay nabubuhay at di mawalan ng pag – asa habang na bubuhay pa. Alin ang
pang – ugnay na ginagamit sa pangungusap.
A. ay
B. at
C. habang
D. na
12. Paano nakatulong ang mga salitang ginagamit na pang-ugnay para maging mabisa ang
paglalahad?
A. Maging malinaw ang pangungusap na pinapahayag.
B. Madaling maintidahan kung sino ang pinag - uusapan
C. Para malaman ang tinutukoy ng pangungusap.
D. Para hindli malilito ang mambabasa
13. Umaapaw ang tubig sa kalsada sapagkat malakas ang ulan. Anong pang – ugnay ang
ginagamit sa pangungusap?
A. sa
B. ang
C. sapagkat
D. kalsada
Balikan
Panimula
Tunggalian
Kasukdulan
3
Gawain B
Gamitin sa pangungusap ang mga salitang pang-ugnay na kung, kapag, sakali, baka at
sana.
1.
2.
3.
4.
5.
Tuklasin
saSAss
4
1. Ano – anu ang ibat ibang paniniwalang Muslim ang binanggit sa talata?
2. May pagkakatulad ba to sa iyong paniniwala? Ilahad ang mga ito
Pansinin ang mga salitang may diin sa talata. Ano ang naging gamit ng mga ito?
Suriin
Nakatutuwa dahil ang husay mo sa pagsagot ng mga gawaing ito. Gusto mo bang
maglaro? Tara maglaro tayo. Humanap ka ng makakalaro na kahit sinong miyembro ng
iyong pamilya. Sabay ninyong basahin ang impormasyon sa ibaba. Dapat maging pamilyar
ka pagkatapos ninyong basahin at unawain.
5
3. Pang – ukol – Ito ay kataga/ salitang nag – uugnay sa isang pangangalan
sa iba pang mga salita sa pangungusap. Ito ang mga kataga / pariralang
malimit na gamiting pang-ukol.
Sa ayon sa/kay
Ng hinggil sa /kay
Kay/kina ukol sa/ kay
Alinsunod para sa/kay
Laban sa/ kay tungkol sa/ kay
Pagyamanin
Kayang-kaya ito!
Gawain 1:
Isulat sa sagutang papel ang uri ng pang-ugnay na may salungguhit sa talata.
Ang Talinghaga
Ano ang palagay ninyo (1) ukol sa kuwentong ito? May (2) isang tao na may (3)
dalawang anak na lalaki. Lumapit siya (4) sa nakatatanda at sinabi, “Anak lumabas ka at
magtrabaho sa ubasan ngayon.” “Ayoko po” tugon niya. (5) Ngunit nagbago ang kanyang
isip at siya’y naparoon. Lumapit din ang ama sa (6) anak na bunso at (7) gayundin ang
kanyang sinabi. “Opo, “tugon nito. (8) Datapwat hindi naman siya naparoon. (9) Para sa
iyo, sino sa dalawa ang sumunod sa kalooban (10) ng kanyang ama?
1. ________________ 6. _________________
2. ________________ 7. _________________
3. ________________ 8. _________________
4. ________________ 9. _________________
5. ________________ 10. _________________
Isaisip
6
Isagawa
Galingan mo!
Na - ________________________________________________________
________________________________________________________
ng - ________________________________________________________
________________________________________________________
kung - ________________________________________________________
kapag- _____________________________________________________
_____________________________________________________
subalit- _____________________________________________________
kung- _____________________________________________________
Tayahin:
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pangungusap at piliin ang tamang titik
ng tamang sagot. Isulat sa kwaderno ang iyong mga kasagutan.
7
2. Madaling mahawa ng sakit na Covid kapag di ka nag – iingat ang isang tao. Alin sa
pangungusap pang – ugnay na ginagamit?
A. kapag
B. na
C. ang
D. ka
Anong uri ng pang – ugnay ang salitang may salungguhit? Naging mahigpit ang
pagpapatupad ng mga health protocol subalit marami pa ring di sumusunod nito.
A. pangatnig
B. pang – ukol
C. Pang – ankop
D. panghalip
4. “Mukha__ masarap ang ulam mamaya sa bahay.” Ano ang pangatnig na binubuo sa
pangungusap?
E. na
A. -y
B. -ng
C. -g
5. “Masipag ____ mag – aral si Luna kaya mataas ang kanyang marka.” Ano ang pangatnig
ang binubuo sa pangungusap?
A. na
B. -ng
C. -g
D. ka
6. Ano ang tawag sa mga katagang nag -uugnay sa panuring at salitang tinuturingan?
A. Pang - ukol
B. Pang - angkop
C. Pangatnig
D. Panghalip
8
10. Saan ginagamit ang pang – angkop na na sa isang pangungusap?
A. Kapag ang unang salita ay nagtatapos sa n.
B. Kapag ginagamitan ito ng na.
C. Kapag ang unang salita ay nagtatapos sa katinig maliban sa n
D. Kapag ang unang salita ay nagtatapos sa katinig
11. Ang tao ay nabubuhay at di mawalan ng pag – asa habang na bubuhay pa. Alin ang
pang – ugnay na ginagamit sa pangungusap.
A. ay
B. at
C. habang
D. na
12 Paano nakatulong ang mga salitang ginagamit pang – ugnay para maging mabisa ang
paglalahad? presyo
A. Maging malinaw ang pangungusap na pinapahayag.
B. Madaling maintidahan kung sino ang pinag - uusapan
C. Para malaman ang tinutukoy ng pangungusap.
D. Para di malilito ang taga basa nito.
13. Umaapaw ang tubig sa kalsada sapagkat malakas ang ulan. Ano ang pang – ugnay na
ginagamit sa pangungusap?
A. sa
B. ang
C. sapagkat
D. kalsada
Karagdagang Gawain
1. 2.
4.
9
10
at nina Ailene Baisa – Julian, Nestor S. Lontoc, Carmela Esguera – Jose, at Alma Dayag
Pinagyamang PLUMA 7 (K to 12) Karapatang – ari 2017 ng Phoenix Publishing House, Inc.
Sanggunian
Subukin/Tayahin Pagyamanin
1. D Gawain 1
2. A 1. Pang - ukol
3. A 2. Pang - angkop
4. C 3. Pang - angkop
5. A 4. Pang - ukol
6. B 5. Pangatnig
7. B 6. Pang - angkop
8. C 7. Pangatnig
9. B 8. Pangatnig
10. C 9. Pang - ukol
11. C 10. Pang - angkop
12. A
13. C
Susi sa Pagwawasto
6. 5.
4. 2.