Professional Documents
Culture Documents
Filipino 10 Quarter 3 Week 5
Filipino 10 Quarter 3 Week 5
I. Pamantayang Pangnilalaman: Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa at pagpapahalaga sa mga akdang
pampanitikan ng Africa at Persia
II. Pamantayan sa Pagganap: Ang mga mag-aaral ay nakapanghihikayat tungkol sa kagandahan ng alinmang bansa batay sa
binasang akdang pampanitikan
IV. Scriptural Message and Fr. Al’s Message. Ang modyul na ito ay makatutulong sa mga mag-aaral upang maunawaan at
mapagnilayan ang mga mensahe mula sa Bibliya at galing kay Venerable. Al.
SCRIPTURAL MESSAGE
Colossians 3:15 “At paghariin ninyo sa inyong puso ang kapayapaang kaloob ni Kristo, sapagkat ito ang dahilan kaya kayo
tinawag upang maging bahagi ng isang katawan. Magpasalamat kayong lagi.”
Unang Araw Ikalawang Araw Ikatlong Araw Ikaapat na Araw Ikalimang Araw
Elemento
Pag-unawa Pag-unawa at Kasanayan Balarila Paglikha
Naihahambing ang
Naibibigay ang
pagkakaiba at
kasalungat at Nakikilala ang tuwiran at
pagkakatulad ng
Mga Natutukoy ang mga kahulugan ng mga di-tuwirang pahayag Nakasusulat ng isang
sanaysay sa ibang akdang
pangunahin at pantulong piling salita sa akda sanaysay na may
Kasanayan sa na mga kaisipan ng
pampanitikan
kaugnayan sa paksa ng
Pagkatuto Nakapagbibigay ng Nasusuri ang binasang
binasang akda Naipaliliwanag ang mga binasang akda
sariling opinyon tungkol akda batay sa mga
kaisipan ng binasang
sa mga kaisipan ng tuwiran at di-tuwirang
akda
binasang akda pahayag
Lagumang G3: Talasalitaan G5: Maikling G8: Pagtalakay G10: Paglikha
Pagsusulit (Pangklaseng Pagtatalo (Pangklaseng Gawain) (Indibidwal na Gawain)
(Indibidwal na Gawain) – 20 minuto (Pangklaseng Gawain) – 20 minuto – 50 minuto
Gawain) – 20 minuto – 30 minuto
Note: Magbibigay ng Note: Magkakaroon Note: Susulat ng
G1: Pagsusuri sa mga salita ang guro Note: Magkakaroon ng ng pagtalakay tungkol sanaysay ang mga
Video (Pangklaseng buhat sa sanaysay. maikling pagtatalo sa mga tuwiran at di- mag-aaral tungkol sa
Mga Gawaing Pampagkatuto
SMS-ARDC 2
FILIPINO G10_MODYUL 3: MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG AFRICA AT PERSIA
Note
SMS-ARDC 3
FILIPINO G10_MODYUL 3: MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG AFRICA AT PERSIA
Kasanayan sa Pagkatuto
Unang Araw •Natutukoy ang mga pangunahin at pantulong na mga kaisipan
Pag-unawa ng binasang akda
Noong ako ay maliit na bata pa lamang sa Timog Africa, nasaksihan ko ang libo-libong mga
Aprikanong itim na inaresto dahil sa nakapanlulumo at nakasusuklam na pass law system. Ang sistemang
ito ay kumitil sa kalayaang kumilos ng mga Aprikanong Itim. Kinailangan ng mga Aprikanong Itim na may
edad na labing-anim pataas na palagiang magdala ng pass sa kanilang pag-iikot sa siyudad. Maituturing na
paglabag sa batas ang paglabas na walang dalang pass. May karapatan ang sinomang pulis na arestuhin ang
mga walang dalang pass. Hindi ko malilimutan nang minsang sinasamahan ko ang aking ama na
nagtatrabaho bilang isang guro sa bayan, bigla na lamang kaming pinahinto at hinanapan ng pass kagaya ng
ginagawa sa iba pa naming Itim na kababayan. Ang hindi alam ng mga pulis ay hindi saklaw ang aking ama
ng pass law system sapagkat siya ay isang edukadong tao. Noong mga panahong iyon, ang sinomang taong
nakapagtapos ng kolehiyo ay hindi saklaw ng pass law system. Kaya nga ang aking ama ay may pribelihiyong
makabili ng alak na hindi natatakot na maaresto. Ang pagbili ng alak ay isang pribilehiyong ibinigay lamang sa
mga Puti. Ngunit nakalulungkot pa rin dahil upang malaman ng mga pulis na siya ay may ganitong pribilehiyo
ay kailangan pa niyang palagiang dalhin at ipakita ang kaniyang dokumento. Ang taglay niyang dokumento ay
hindi naman naging sanhi upang mailibre siya sa kahihiyang sitahin ng mga otoridad, kung minsan pa nga ay
may kasamang panghihiya. Itong klase ng pagtratong talaga namang yumurak sa aming pagkatao.
Nang makatapos ako ng kursong Theology sa Inglatera ay bumalik kami sa Timog Africa. Naharap ako
sa isang balintunay. Isang araw na kami ay nagpiknik ng buong pamilya sa tabing-dapat ay nakita namin ang
mapait na diskriminasyon. Ang bahagi ng tabing-dagat na nakalaan para sa mga Itim ay ang parting mabato
at pinakapangit. Sa di kalayuan ay may isang palaruan na may mga duyan. Tila ba may kung anong bato-
balani ang mga duyan at nang makita ng aking bunsong anak na ipinanganak sa Inglatera ay ninais niyang
magpunta rito. Ngunit paano mo ba sasabihin sa iyong anak na hindi siya maaaring magpunta rito?
Nagpupumilit man siya dahil may mga batang naglalaro rito ay hindi mo siya puwedeng papuntahin. Paano
mo sasabihin sa kanya na kahit bata siya ay hindi para sa kanya ang duyan na iyon, na ibang klaseng bata
siya? Ano ba ang dapat maramdaman? Ano ba ang dapat sabihin? Paano mo ba ipaliliwanag sa isang bata,
gayong siya’y musmos pa lamang? At muli, ako, bilang magulang ay nadurog ang puso. Parang ilang ulit ko
nang pinatay dahil ang pakiramdam mo ay hinubdan ka ng iyong pagkatao, napahiya nang todo, minaliit.
Naramdaman ko ang nararamdaman ng aking ama nang siya ay mapahiya sa aking harapan. Bilang
magulang hindi mo kayang tingnan ang iyong anak nang deretso sa mata.
Nang ako’t maging arsobispo ng Cape Town noong 1982 ay nagtala ako ng tatlong layunin. Dalawa ay
patungkol sa gawain ng simbahang Anglican at ang ikatlo ay ukol sa kalayaan ng lahat ng tao sa Timog Africa
maging puti man o itim. Ito ay naisakatuparan noong ika-27 ng Abril 1994 nang si Nelson Mandela ay inihalal
SMS-ARDC 4
FILIPINO G10_MODYUL 3: MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG AFRICA AT PERSIA
na unang demokratikong pangulo ng Timog Africa. Marahil ay tumigil ang inog ng mundo noong ikasampu ng
Mayo nang itinalaga si Mandela bilang panguto. Hindi naman nakapagtataka kung ito’y tumigil sa pag-ikot
sapagkat halos lahat ng mga pinuno ng iba’t ibang bansa at maging ang iba pang mahalagang lider ay
nagtipon upang saksihan ang inagurasyong tumatak sa kasaysayan ng mundo.
Hindi maipaliwanag na damdamin ang nadama ng karamihan nang dumating si Mandela nang araw na
iyon kasama ng kanyang anak na babae at ilang pinuno ng security forces at mga pulis. Sumaludo sa kanya
ang iba’t ibang hukbo at inasistehan siya bilang pinakamataas na pinuno ng bansa. Makabagbag damdamin
ito sapagkat ilang taon pa lamang ang nakalilipas, si Mandela ay isa sa kanilang mga bilanggo. Sa kanyang
inagurasyon bilang pangulo, inanyayahan ni Mandela bilang panauhing pandangal ang kanyang puting
tagabantay sa kulungan. Ito ay una sa kanyang napakaraming hakbang upang ipakita ang kanyang kahanga-
hangang kakayahang magpatawad. Itong taong inapi, kinutya, tinugis bilang mapanganib na takas, at
ikinulong ng halos tatlong dekada ay naging simbolo ng kapatawaran at kapayapaan. Sa umpisa pa lamang
mahihinuha mong magiging isang epektibo at matapang na algad siya ng pagkakaisa.
Mula nang araw na iyon, ang bayan namin ay humanap ng iba’t ibang paraan upang mapanumbalik
ang dignidad at pagkataon ng mga taong matagal nang pinatahimik, minaliit, at binalewala. Isa ako sa
labimpitong itinalaga ni Pangulong Mandela noong Setyembre 1995, upang maging bahagi ng Komisyon ng
Katotohanan at Muling Pagkakasundo. Layunin ng komisyong tumulong sa mga taga-Timog Africa. Nag-alok
ng amnestiya ang komisyon sa mga biktima at maging sa mga nang-api noong panahon ng apartheid. Ang
aming islogan ay: Mapait ang Katotohanan, ngunit Nakamamatay ang Pananahimik Lamang.
Kasama sa aming adhikain ang paghimok sa mga taga-Timog Africa na makilahok sa komisyon at magkaroon
ng pagkakataong makiisa sa pagbuo ng mga panukala para sa paghilom ng mga sugat at muling pagkakaisa.
Sa pag-uumpisa ng pagtuklas sa katotohanan, nakagugulat na marami ang buong tapat na naglahad
ng kanilang karanasan na animo’y bangungot na tumatak sa kanilang pagkatao. Kahindik-hindik at kalunos-
lunos ang kanilang mga pinagdaanan.
Noong Enero nang taong 1997, habang ako ay aktibo sa komisyon ay ginulat ako ng isang mapait na
katotohanan, nalaman kong mayroon akong prostate cancer. Alam kong may mga bagay na nangyayari sa
kadahilanang hindi natin alam, at alam kong hindi ganoon kadaliing maghangad ng kapatawaran at
pagkakaisa. Ngunit marahil ito ang kabayaran sa pagiging tagatanggap ko ng mga hinanakit at pait ng mga
taong naglahad ng kuwento ng kanilang dinanas na pasakit.
Ang hirap na aking dinanas sa pagkakasakit ay nakatulong din sa aking baguhin ang aking pag-uugali
at pananaw sa buhay. Binuksan nito ang aking isipan at atensyon sa mga bagay na dati-rati’y binabalewala
ko. Napagtanto kong hindi ko na napagtutuonan ng pansin at oras ang aking asawa, ang aking mga apo, ang
kagandahan ng paglubog ng araw, ang dedikasyon ng aking mga katrabaho, at ang marami pang
magagandang bagay. Ang aking sakit ay nagtulak sa akin na tanggapin nang may pasasalamat ang
katotohanang ang buhay ng tao ay may hangganan. Nakamamanghang balikan ang aking mga pinagdaanan,
ang mga panahong nakipagtuos ako sa apartheid, ang panahong dumating ang kapayapaan sa aming bayan,
ang pagkakataong makabahagi sa pagtuklas sa katotohanan at sa pagkakaisa ng mga taong tinuturing na
kinabukasan ng ating bayan.
SMS-ARDC 5
FILIPINO G10_MODYUL 3: MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG AFRICA AT PERSIA
Kasanayan sa Pagkatuto
Ikalawang •Naibibigay ang kasalungat at kahulugan ng mga piling salita sa
Araw akda
Pag-unawa •Naipaliliwanag ang mga kaisipan ng binasang akda
SMS-ARDC 6
FILIPINO G10_MODYUL 3: MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG AFRICA AT PERSIA
Note: Ipagamit din sa mga mag-aaral ang mga salitang binigyan ng kahulugan.
Pangkat 1:
Nakapanlulumo at nakasusuklam na Pass Law System.
Pangkat 2:
Buhay na puno ng balintunay.
Pangkat 3:
Si Mandela ay isang epektibo at matapang na alagad ng pagkakaisa.
Pangkat 4:
Mapait ang katotohanan, ngunit nakamamatay ang pananahimik.
Pangkat 5:
Ang bayan ay patuloy na humahanap ng iba’t ibang paraan upang mapanumbalik ang
dignidad at pagkatao ng mga taong matagal nang pinatahimik, minaliit, at binalewala.
Pangkat 6: Ang hirap na dinanas ay nakatulong na baguhin ang pag-uugali at pananaw sa buhay.
Pangkat 7: Masakit ang pagtuklas sa mga katotohanan
Pangkat 8: Maaaring maging arkitekto ng kapayapaan ang kahit na sino.
Kasanayan sa Pagkatuto
Note: Kung hindi naging malinaw ang video ay maaari rin itong gamitin ng guro
https://www.youtube.com/watch?v=TF54e2m9ht0
SMS-ARDC 7
FILIPINO G10_MODYUL 3: MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG AFRICA AT PERSIA
Kasanayan sa Pagkatuto
Ikaapat na
•Nakikilala ang tuwiran at di-tuwirang pahayag
Araw •Nasusuri ang binasang akda batay sa mga tuwiran at di-
Balarila tuwirang pahayag
Kadalasan ay kailangan nating magbigay ng mensahe o impormasyon mula sa ibang tao. Bilang
tagapaghatid ng mensahe ay maaari tayong gumamit ng tuwirang pahayag o di-tuwirang pahayag.
Ang tuwirang pahayag ay ang eksaktong sinabi ng nagbigay ng pahayag, walang labis walang
kulang. Ginagamitan ito ng panipi.
Sa di-tuwirang pahayag walang paniping ginagamit. Isinasalaysay lamang ang sinabi ng
nagbigay ng pahayag.
Mapapansing may pagbabago sa mga panghalip na ginamit. Kung sa tuwirang pahayag ay ginamit
ang mga panghalip na nasa una at ikalawang panauhan, sa di-tuwirang pahayag ay gumamit ng panghalip
na nasa ikatlong panauhan.
Note: Babalikan ng mga mag-aaral ang sanaysay na binasa. Sisipiin ng bawat pareha ang mga tuwiran at
di-tuwirang pahayag. Magkakaroon ng pagwawasto sa gawain pagkaraan ng 20 minuto.
Kasanayan sa Pagkatuto
Ikalimang
Araw •Nakasusulat ng isang sanaysay na may kaugnayan sa paksa ng
binasang akda
Paglikha
Note: Kung maagang matatapos sa pagsulat ang mga mag-aaral ay maaaring makipagpalitan sa ibang
mag-aaral upang maisagawa ang paunang pagbibigay-puna.
SMS-ARDC 9
FILIPINO G10_MODYUL 3: MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG AFRICA AT PERSIA
Karagdagang Gawain: Panonoorin ng mga mag-aaral (buong baitang) ang pelikulang Prince of
Persia.
SMS-ARDC 10