Efekt cieplarniany - zwany szklarnianym to zjawisko ocieplenia się klimatu Ziemi polegające na

zatrzymywaniu się pewnej ilości ciepła emitowanego do atmosfery. Jest to spowodowane wzrostem
zawartości gazów cieplarnianych w atmosferze - głównie CO2, freonów metanu i pod tlenku azotu.
Gazy szklarniowe przepuszczają widoczne pasmo fal słonecznych natomiast, absorbują
promieniowanie podczerwone zapobiegając tym ucieczce ciepła w kosmos. Są to: freony, tlenek
azotu, ozon, metan, dwutlenek węgla.

Kilka najważniejszych i najgroźniejszych skutków powstawania dziury ozonowej:

Pierwszym i podstawowym skutkiem oddziaływania dziury ozonowej na Ziemię jest globalne

ocieplenie, czyli znaczna zmiana warunków klimatycznych w różnych częściach Ziemi, zjawisko zwane
efektem cieplarnianym prowadzi do topnienia górskich lodowców oraz do ogólnych zaburzeń
klimatu, na przykład przechodzenia z mroźnych zim do upalnego lata bez przejściowych pór roku;

Promieniowanie ultrafioletowe przedostaje się do wody, powodując tym samym niszczenie życia
organizmów wchodzących w skład planktonu, czego skutkiem jest brak pożywienia dla wielu
gatunków ryb i ssaków, którym zagraża wyginięcie;

Organizmy najbardziej wrażliwe i narażone na promieniowanie ultrafioletowe to rośliny, poprzez

szkodliwe działanie promieniowania zostaje uszkodzony chlorofil roślinny, co w następstwie prowadzi
do wyginięcia roślin;

Jeżeli wyginą rośliny, zagrożone będą również gatunki zwierząt roślinożernych, co w następstwie
łańcucha pokarmowego pociągnie za sobą zwierzęta mięsożerne oraz populację ludzką;

Człowiek jest również narażony na promieniowanie ultrafioletowe, a jego skutki to choroby skóry (rak
skóry), szybsze starzenie się, poważne choroby oczu (zaćma) oraz ogólne obniżenie odporności
człowieka;

Najważniejszym skutkiem dziury ozonowej może być całkowite zniszczenie warstwy ozonu, co w
rezultacie doprowadzi do biologicznej śmierci planety Ziemi.

Jak zmniejszyć efekt cieplarniany?

Ocieplenie Ziemi może nastąpić tak szybko, że zwierzęta i rośliny nie zdążą się do tego przyzwyczaić.
Zmniejszenie efektu cieplarnianego można osiągnąć poprzez sadzenie drzew, które zmniejszają
zawartość CO2 w atmosferze. Aby to uzyskać należałoby jednak zasadzić drzewami teren wielkości
powierzchni Argentyny. Zrównoważyłoby to emisję wszystkich szkodliwych gazów wytwarzanych
przez samochody na świecie, nie biorąc pod uwagę zniszczeń dokonywanych przez przemysł i
elektrownie.

Jedyną drogą do zahamowania niekorzystnych zmian jest ograniczenie produkcji gazów, zmniejszenie
użycia energii jądrowej, do której wytworzenia potrzebny jest CO2. Elektrownie jądrowe powinny być
zastąpione wodnymi, które nie produkują CO2. Celowe jest również zwiększenie wykorzystania
energii słonecznej.

Skutki niszczenia warstwy ozonowej

Ozonosfera pochłania bardzo szkodliwe dla wszystkich żywych organizmów promieniowanie
ultrafioletowe (UV) o długości fali poniżej 390 nm. Niszczenie warstwy ozonowej prowadzi do
zmniejszania się efektywności pochłaniania promieni UV. W wyniku tego organizmy są narażone na
zwiększone promieniowanie ultrafioletowe.
Nadmiar promieni UV może doprowadzić do zakłócenia równowagi całych ekosystemów.
Promieniowanie ultrafioletowe przenika wodę do kilku metrów wgłęb (w przypadku wód czystych
nawet do kilkunastu metrów). Powoduje to zamieranie szczególnie wrażliwych organizmów
roślinnych i zwierzęcych tworzących plankton. Konsekwencje tego są widoczne w następnych
ogniwach łańcucha troficznego. Zmniejszy się więc występowanie ryb żywiących się planktonem oraz
ryb drapieżnych.
Promieniowanie ultrafioletowe wpływa również niekorzystnie na rośliny. Wśród roślin, które
wykazują reakcję na promienie UV, ponad dwie trzecie gatunków jest na nie wrażliwe. Należy przy
tym zaznaczyć, że są to głównie gatunki roślin uprawnych i przemysłowych.
Zwiększenie się natężenia promieniowania ultrafioletowego na Ziemi odbije się z pewnością w
gospodarce człowieka. Zmniejszenie liczebności populacji ryb na skutek zaniku planktonu doprowadzi
do znacznie mniejszych połowów na określonym terenie. Ucierpi więc rybactwo i rybołówstwo. W
wyniku niszczenia przez promienie UV chlorofilu roślin uprawnych (np. zbóż) zmniejszą się plony, a
więc ucierpi rolnictwo.
Promieniowanie ultrafioletowe może jednak negatywnie wpływać bezpośrednio na ludzi. Poprzez
wytwarzanie pigmentów w skórze, człowiek tylko w niewielkim stopniu jest zdolny do obrony.
Nadmierne promieniowanie UV może osłabiać u ludzi system immunologiczny i tym samym
zmniejszać odporność na infekcje i choroby. Wśród chorób tych najgroźniejsze są z pewnością
choroby nowotworowe, a szczególnie nowotwory skóry (np. czerniak). Ponadto promieniowanie
ultrafioletowe powoduje podrażnienie spojówek, a przez to występowanie licznych chorób oczu,
głównie zaćmy. Promienie UV powodują także przyspieszenie procesów starzenia się skóry.

lub

Co to jest dziura ozonowa?

Jest to zjawisko zmniejszenie stężania ozonu w stratosferze atmosfery
ziemskiej.
Dziura ozonowa powstaje wskutek niszczenia warstwy ozonowej przez związki chemiczne, zwane
freonami.
Występuje głównie w obszarach podbiegunowych. Tworzenie się i rozpad O3
zachodzi pod wpływem światła, którego natężenie różni się dla danego obszaru
w poszczególnych porach roku.

Przyczyny powstawania dziury ozonowej.

1. Emitoanie gazów do atmosfery

2. Emisja freonu, metanu, tlenków azotu
3. Pochodne metanu i etanu uwalniane do atmosfery
4. Chlor wchodzący w reakcje z ozonem

Skutki powstawania dziury ozonowej.

1. Szkodliwe promieniowanie UV na organizmy żywe

2. Duża porcja promieni UC docierających do ziemi.
3. Zmiany nowotworowe u ludzi i zwierząt
4. Zakłócenie równowagi całych ekosystemów
5. Przyspieszenie procesów starzenia się skóry
6. Zwiększenie ryzyka zarażenia chorobami wirusowymi i pasożytniczymi

Jak zapobiec powstawaniu dziury ozonowej?

1. Lodówki i inne urządzenia oddawać do punktów zbiorczych, nie

wyrzucać na zwykłe śmietniki.
2. Wybierać dezodoranty lub inne kosmetyki nie zawierające freonów
3. Starać się używać naturalnych nawozów
4. Wpajać nawyk dbania o środowisko