CIUFTIJ IQ^BIJ KNUNTIPIXIJ KFM^JGXIQ HG

OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI JI@ITG QIT^IQF

KNAIMIXIJ XIJO^J@ NMIQ KID^UIXNJ XIJIB
HIXIT 59 FKXFDNT
QIMUIG 0 JF\NMDNT
XIB^J 4549

KNCFMUFK G
9. Lgtrgijg (Jgm ? 45987595<<) <. Jfvgti Hncvg (Jgm ? 45987595<7)
4. Lntrgayi Hwg T (Jgm ? 459875952<) 0. Jnccg Iprgnjty (Jgm ? 4598759528)
1. Lgtrg Tuzijg (Jgm ? 4598759522) 2. Fktgi Tibmg (Jgm ? 4598759571)
8. Gcmi Lgtrgijtg (Jgm ? 4598759575) 7. Tgji Ij`ncgji (Jgm ? 4598759520)
>. Cgji Qirgijg (Jgm ? 459875952>) 95. \gvg Fktirgji (Jgm ? 4598759579)

HFQNJ UNMDGMDGJ@?

Js. Afry Lndrgji, Q.Knp, M.Kns

s. ghyi
JJ CC irhgsfj,
MM Q. np, KK. ns
ib KK
MM it Qyukrg,
TT mm Q. np, .
KK MM KKMM

UTF@TI Q GG IXIJ HIJ

UNJHGHG Q MM XX^^HH
Q QNBIXIJ
^JG\NTQG Q CCMM^^ KGXXGJ@G
KKNNUUNNTTIIPP
4549
KKIIJJ JJNNTT
LLIIKK^^CCXXII
 CNMDIT UNTQNX^O^IJ UNMDGMDGJ@

Cipfrij Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis Hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri

Ji`irg siruisf Knaimitij Xijouj` Nmis Kidupitnj Xijib Hitir 59 Fktfdnr
Qimpig 0
Jfvnmdnr Xibuj 4549. Hgsusuj fcnb kncfmpfk G Mibisgswi Urflnsg Jnrs Jfj
Tn`ucnr ^jgvnrsgtis Lfrt Hn Kfak Xibuj 4549.

Ditusij`kir, Fktfdnr 4549

Xncib hgsibkij fcnb ?

Ag Tuij`ij Unmdgmdgj` Ikihnmgk

( ………………………….. ) ( …………………………… )
 IDQXTIK

CIUFTIJ IQ^BIJ KNUNTIPIXIJ KFM^JGXIQ

HG OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI JI@ITG QIT^IQF
KNAIMIXIJ XIJO^J@ NMIQ KID^UIXNJ XIJIB
HIXIT 59 FKXFDNT
QIMUIG 0 JF\NMDNT
XIB^J 4549

Knpnriwitij knsnbitij kfmujgtis mnrupikij pnciyijij knpnriwitij prflnssgfjic

yij` hgtuou kij knpihi misyirikit hnj`ij pnjnkijij pihi kncfmpfk rnsgkf tgj``g
hicim upiyi pnjaipigij hnrioit knsnbitij yij` fptgmic mncicug pnjan`ibij pnjyikgt
hij pnjgj`kitij knsnbitij hnj`ij mnjoimgj kntnroij`kiuij pnciyijij knsnbitij
yij` hgdutubkij hij mncgditkij kcgnj sndi`ig mgtri hicim pnrnjaijiij
pnciksijiij hij nvicuisg pnciyijij knpnriwitij. Uriktgk knpnriwitij knsnbitij
kfmujgtis mibisgswi Urf`rim UnjhghgkijUrflnsg Jnrs Knpnriwitij ^jgvnrsgtis Lfrh
hn kfak hgciksijikij hg ofrfj` Qiruisf ^tiri. Uriktgk knpnriwitij kfmujgtis gjg
hgdi`g mnjoihg dndnripi kncfmpfk knroi yigtu Dicgti, Cijsgi hij Knsnbitij c
gj`kuj`ij. Qncigj gtu ou`i hgciksijikij priktgk hg Uusknsmis hij
mnciksijikij pnciyijij knsnbitij snairi
cij`suj` pihi misyirikit. hirg bisgc pnj`umpucij hiti yij` hgcikukij hnj`ij
airi
wgjhsbgnch survny, fdsnrvisg, wiwijairi hij pnjyndirij kunsgfjnr hg ofrfj`
Qiruisf
^tiri hghipitkij pnrmisicibij pnjhnrgti bgpnrtnjsg yij` kurij` kfjtrfc,
misicib UBDQ yigtu mnrfkfk hij tghik miksgmicjyi viksgjisg Afvgh-97. Miki
hgi`jfsi knpnriwitij yij` mujauc hirg bisgc ijicgsi hiti yij` tncib hgcikukij
pnmncgbiriij knsnbitij kurij` nlnktgl yij` hgsndidkij kirnji kurij` kfjtrfcjyi
pnjhnrgti bgpnrtnjsg kn pnciyijij knsnbitij,pnrgciku knsnbitij anjhnruj`
dnrnsgkf yij` hgsndidkij dijyikjyi wir`i o frfj` Qiruisf ^tiri yij` mnrfkfk,
hnlgsgt knsnbitij kfmujgtis yij` dnrbuduj`ij hnj`ij kurij` tnraipigjyi viksgjisg
Afvgh-97 hg ofrfj` Qiruisf ^tiri. Unrnjaijiij hij tgjhikij knpnriwitij yij`
tncib cikukij mibisgswi hij misyirikit mncgputg pnjyucubij tnjtij` tnripg
kfmpcnmnjtnr mnj`itisg bgpnrtnjsg, mnj`iktglkij tf`i ujtuk tnripg kfmpcnmnjtnr
pihi bgpnrtnjsg, pnmnrgksiij tnkijij hirib yij` dnknroisimi hnj`ij pfsyijhu
cijsgi, pnjyucubij dibiyi mnrfkfk, mnmisij` stgknr dndis isip rfkfk
hghicim rumib wir`i, pnjyucubij viksgjisg Afvg-97, snrti dnknroisimi
hnj`ij pusknsmis ujtuk viksgjisg wir`i ofrfj` Qiruisf ^tiri. Hirg bisgc nvicuisg
rnjaiji hij tgjhikij knpnriwitij yij` tncib hgcikukij dnroicij hnj`ij digk hij
cijair. Tnjaiji tgjhik cijout knpihi misyirikit, kihnr hij pusknsmis i`ir hipit
mncijoutkij kn`gitij yij` tncib dnrcij`suj` bgj``i tnraipig hnrioit knsnbitij yij`
miksgmic pihi wir`i ofrfj` Qiruisf ^tiri.
 DID G

UNJHIB^C^IJ

I. Citir Dncikij`

Kfmujgtis mnrupikij kncfmpfk sfsgic yij` hgtnjtukij

fcnb kntnrkigtij tnrbihip jgcig-jgcig umum hij knpnjtgj`ij, sicgj`

dnrgjtnriksg hnj`ij yij` cigj. Knpnriwitij kfmujgtis ihicib pnrpihuij

ijtiri priktgk knpnriwitij hij priktgk knsnbitij misyirikit, pnjnkijij

pihi pnjgj`kitij hij pnmncgbiriij knsnbitij pihi sncurub

pnjhuhuk. Unmdnrhiyiij misyirikit mnrupikij dnjtuk upiyi i`ir

misyirikit hipit mnj`njic

misicib yij` hgbihipg, mnrnjaijikij hij mncikukij upiyi

pnmnaibijjyi hnj`ij mnmijliitkij pftnjsg, kfjhgsg hij
kndutubij sntnmpit.

Unmdnrhiyiij misyirikit pihi suitu kfmujgtis pnrcu hgcikukij ujtuk

mnjgj`kitkij tgj`kit knsnbitij mijhgrg, kncfmpfk hnj`ij hgcikukij

snairi fptgmic.

Knsnbitij mnrupikij di`gij gjtn`ric hirg knbghupij

mijusgi, dnrtfcik hirg citir dncikij` mijusgi yij` dnrdnhi-dnhi.

Bic gjg

mnj`ikgditkij dijyik liktfr yij` tnroihg hij dnrbuduj`ij hnj`ij

misicib knsnbitij. Gcmu knpnriwitij ihicib sicib situ hgsgpcgj gcmu yij`

mnrupikij

sgstnm hirg pnciyijij knpnriwitij knsnbitij misyirikit. Uihi hisirjyi

knpnriwitij knsnbitij misyirikit mnrupikij sgjtnsi kfjsnp

knpnriwitij hnj`ij knsnbitij misyirikit yij` hghukuj` fcnb gcmu-gcmu

cigjjyi.
 Qisirij knpnriwitij knsnbitij misyirikit ihicib gjhgvghu, kncuir`i,

kncfmpfk kbusus snrti misyirikit hicim wgciyib knroi pusknsmis. Quitu

9
dnjtuk pnciyijij prflnsgfjic yij` mnrupikij di`gij gjtn`ric hirg

pnciyijij knsnbitij hghisirkij pihi gcmu hij kgit knpnriwitij,

dnrdnjtuk pnciyijij dgf, psgkf, sfsgf, spgrgtuic yij` kfmprnbnjsgl

hgtuoukij pihi gjhgvghu, kncuir`i hij misyirikit digk sikgt miupuj

snbit. Unciyijij knpnriwitij dnrupi dijtuij yij` hgdnrgkij kirnji

ihijyi kncnmibij lgsgk hij mnjtic, kntnrditisij pnj`ntibuij snrti

kurij`jyi knmiuij, snbgj``i hnj`ij dijtuij yij` hgdnrgkij

tnrsndut hgpnrfcnb knmimpuij mnciksijikij kn`gitij bghup snbirg-

birg snairi mijhgrg. Kn`gitij gjg hgcikukij hicim upiyi pnjgj`kitij

knsnbitij, pnjan`ibij pnjyikgt, pnjynmdubij, pnmucgbij snrti

pnmncgbiriij knsnbitij hnj`ij pnjnkijij pihi upiyi

pnciyijij knsnbitij utimi (Urgmiry Bnictb Airn) ujtuk

mnmuj`kgjkij sntgip frij` mnjaipig knmimpuij bghup snbit hij
prfhuktgl.

Hnj`ij mnj``ujikij pnj`ntibuij hij kntnrimpgcij yij` tncib hg

pnrfcnb hg pnjhghgkij. Mibisgswi/g mncikukij pnjhnkitij snairi cij`suj`

knpihi misyirikit. Knmuhgij dnrsimi-simi dnrusibi ujtuk mnjnjtukij

prgfrgtis hij ujtuk sncijoutjyi mncikukij pnjaititij hij pncipfrij snrti

misicib yij` hgtnmug sncimi prfsns knpnriwitij hg cikukij.

Dnrdi`ig misicib hij knjhici yij` pnrcu mnjhipitkij

pnrbitgij snrti pnmnaibij i`ir pnciyijij hipit cndgb digk. ^piyi

pnjan`ibij mnjoihg

tij``uj` oiwid snmui pgbik yij` tnrkigt. Qnhij`kij pusknsmis sndi`ig

pnciksiji tnrhnpij upiyi knpnriwitij knsnbitij misyirikit pnrcu

mnj`imdgc cij`kib-cij`kib i`ir kn`gitij yij` hgcikukij hipit dnr`uji

hij dnrbisgc `uji mnjgj`kitkij hnrioit knsnbitij misyirikit snbgj``i

mnjhipit
knsnbitij yij` fptgmic.

4
 Dnrhisirkij knjyitiij hgitis, miki mibisgswi/g ^jgvnrsgtis Lfrt Hn

Kfak Dukgttgj``g prf`rim Qtuhg Jnrs mnciksijikij priktnk Isubij

Knpnriwitij Kfmujgtis hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri, Ji`irg

Qiruisf, Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib Hitir 9 Fktfdnr

Qimpig 0

Jfvnmdnr 4549.

D. Xuouij

9. Xuouij ^mum

Mibisgswi/G mimpu mnj`ipcgkisgkij kfjsnp hij tnfrg

knpnriwitij kfmujgtis yij` tncib hgpnrfcnb pihi tibip ikihnmgk snairi

jyiti hicim mnmdnrgkij Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis hg Ofrfj`

Qiruisf ^tiri, Ji`irg Qiruisf, Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj
Xijib

Hitir 9 Fktfdnr Qimpig 0 Jfvnmdnr 4549.

4. Xuouij Kbusus

i. Mncikukij pnj`umpucij hiti bisgc pnj`kiogij pihi misyirikit

hg

Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri, Ji`irg

Qiruisf, Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib Hitir 9

Fktfdnr Qimpig 0 Jfvnmdnr 4549.

d. Mncikukij ijicgsi hiti bisgc pnj`kiogij pihi misyirikit hg

Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri, Ji`irg

Qiruisf, Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib Hitir

9 Fktfdnr Qimpig 0 Jfvnmdnr 4549.

a. Mnjnjtukij hgi`jfsi knpnriwitij bisgc pnj`kiogij pihi

misyirikit hg Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis hg Ofrfj` Qiruisf

1
 ^tiri, Ji`irg Qiruisf, Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib

Hitir 9 Fktfdnr Qimpig 0 Jfvnmdnr 4549.

h. Mnj`gjlfrmisgkij tnjtij` prgfrgtis misicib yij` ihi hg Isubij

Knpnriwitij Kfmujgtis hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri, Ji`irg Qiruisf,

Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib Hitir 9

Fktfdnr Qimpig 0 Jfvnmdnr 4549.

n. Mnj`gjlfrmisgkij pnrnjaijiij Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis

hg Isubij Knpnriwitij hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri, Ji`irg Qiruisf,

Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib Hitir 9

Fktfdnr Qimpig 0 Jfvnmdnr 4549.

l. Mnj`gjlfrmisgkij pnciksijiij Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis hg

Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri, Ji`irg

Qiruisf, Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib Hitir

9

Fktfdnr Qimpig 0 Jfvnmdnr 4549.

1. Piktu

Unciksijiij Uriktgk Knpnriwitij Kfmujgtis hgmucig pihi tij``ic

9 Fktfdnr 4549 - 0 Jfvnmdnr 4549.

8. Xnmpit Uriktgk

Uriktgk Knpnriwitij Kfmujgtis hg tnmpitkij hg Ofrfj`

Qiruisf

^tiri, Ji`irg Qiruisf, Knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib

Hitir.

8
 DID GG
CIUFTIJ UNJHIB^C^IJ
KFJQNU IQ^BIJ KNUNTIPIXIJ KFM^JGXIQ

I. Kfjsnp Hisir Xnfrg

9. Hnlgjgsg Kfmujgtis hij Knsnbitij Misyirikit

Mnjurut Kfjtoirijgj`rit, kfmujgtis ihicib snkumpucij mijusgi

yij` sicgj` dnr`iuc, itiu hnj`ij gstgcib cigj sicgj` dnrgjtnriksg

(Mudirik,

4550). Kfmujgtis ihicib kncfmpfk sfsgic yij` tgj``ic hicim suitu tnmpit,

sicgj` dnrgjtnriksg situ simi cigj, sicgj` mnj`njic snrti mnmpujyig

mgjit hij gjtnrnst yij` simi. Kfmujgtis ihicib kncfmpfk hirg misyirikit

yij` tgj``ic hg suitu cfkisg yij` simi hnj`ij hg diwib pnmnrgjtibij yij`

simi, irni itiu cfkisg yij` simi hg miji mnrnki tgj``ic, kncfmpfk sfsgic

yij` mnmpujyig gjtnrnst yij` simi (Tgyihg, 4550).

Knpnriwitij kfmujgtis ihicib dghij` kbusus hirg knpnriwitij

yij` mnrupikij `iduj`ij hirg gcmu knpnriwitij, gcmu knsnbitij

misyirikit hij gcmu sfsgic yij` mnrupikij di`gij gjtn`ric hirg pnciyijij

knsnbitij yij` hgdnrgkij knpihi gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk hij

misyirikit digk yij` snbit itiu yij` sikgt snairi kfmprnbnjsgl mncicug

upiyi prfmftgl, prnvnjtgl, kuritgl hij rnbidgcgtitgl snrti rnsfsgicgtitgl

hnj`ij mncgditkij pnrij snrti iktgl hirg misyirikit. Unrij snrti iktgl

misyirikit dnrsimi tgm knsibitij hgbiripkij hipit mnj`njic

misicib knsnbitij yij` hgbihipg snrti

mnmnaibkij misicib tnrsndut (Ncgsidntb, 4550).

>
 Qisirij pnciyijij knsnbitij misyirikit ihicib gjhgvghu, kncuir`i/

kncfmpfk hij misyirikit hnj`ij lfkus upiyi knsnbitij prgmnr,

snkujhnr hij tnrsgnr. Fcnb kirnjijyi pnjhghgkij misyirikit tnjtij`

knsnbitij hij pnrknmdij`ij sfsgic ikij mnmdijtu misyirikit

hicim mnjhfrfj`

snmij`it ujtuk mnriwit hgrg snjhgrg, bghup mijhgrg hij

mnjnjtukij jisgdjyi snjhgrg hicim mnjagptikij hnrioit knsnbitij
yij` fptgmic

(Ncgsidntb, 4550).

Unrij snrti misyirikit hgpnrcukij hicim bic pnrfrij`ij. Kfmujgtis

sndi`ig sudynk hij fdynk hgbiripkij misyirikit mimpu mnj`njic,

mnj`imdgc knputusij hicim mnjoi`i knsnbitijjyi. Qndi`gij ikbgr tuouij

pnciyijij knsnbitij utimi hgbiripkij misyirikit mimpu snairi

mijhgrg

mnjoi`i hij mnjgj`kitkij stitus knsnbitij misyirikit (Mudirik, 455>).

4. Hnlgjgsg Knpnriwitij Kfmujgtis

Knpnriwitij ihicib suitu dnjtuk pnciyijij prflnssgfjic sndi`ig

di`gij gjtn`ric pnciyijij knsnbitij dn rdnjtuk pnci yijij dgfcf`g,

psgkfcf`g, sfagic hij spgrgtuic snairi kfmprnbnjsgl, hgtuoukij knpihi

gjhgvghu kncuir`i hij misyirikit digk snbit miupuj sikgt mnjaikup

sgkcus bghup mijusgi

(Tgyihg, 4550).
Knpnriwitij Knsnbitij Kfmujgtis ihicib pnciyijij knpnriwitij

prflnsgfjic yij` hgtuoukij knpihi misyirikit hnj`ij pnjnkijij pihi

kncfmpfk rnsgkf tgj``g, hicim upiyi pnjaipigij hnrioit knsnbitij yij`

fptgmic mncicug pnjan`ibij pnjyikgt hij pnjgj`kitij knsnbitij, hnj`ij

<
mnjoimgj kntnroij`kiuij pnciyijij knsnbitij yij` hgdutubkij, hij

mncgditkij kcgnj sndi`ig mgtri hicim pnrnjaijiij pnciksijiij hij nvicuisg

pnciyijij knpnriwitij.

Knpnriwitij kfmujgtis hgtuoukij ujtuk mnmpnrtibijkij hij

mnjgj`kitkij knsnbitij snrti mnmdnrgkij dijtuij mncicug gjtnrvnjsg

knpnriwitij sndi`ig hisir knibcgijjyi hicim mnmdijtu gjhgvghu, kncuir`i,

kncfmpfk hij misyirikit hicim mnj`itisg dirdi`ig misicib

knpnriwitij yij` hgbihipgjyi hicim knbghupij snbirg-birg (Nlnjhg, 4557).

Knpnriwitij sndi`ig dnjtuk kfmprnbnjsgl mncikukij pnjnkijij tuouij

ujtuk mnjnkij strnssfr itiu mnjgj`kitkij knmimpuij kfmujgtis

mnj`itisg strnssfr mncicug pnjan`ibij prgmnr, snkujhnr, tnrsgnr.

Unjgj`kitij knsnbitij dnrupi pnjan`ibij pnjyikgt gjg dgsi mncicug

pnciyijij knpnriwitij cij`suj` hij pnrbitgij cij`suj` tnrbihip sncurub

misyirikit hij mnmpnrtgmdij`kij di`igmiji misicib knsnbitij

misyirikit mnmpnj`irubg knsnbitij gjhgvghu, kncuir`i, hij kncfmpfk.

Unjgj`kitij pnrij snrti misyirikit hicim dghij` knsnbitij

mnrupikij suitu prfsns hgmiji gjhgvghu, kncuir`i hij cnmdi`i

misyirikit tnrmisuk swisti mnj`imdgc tij``uj` oiwid tnrbihip

misyirikit itis knsnbitij hgrg kncuir`i hij misyirikit, mnj`nmdij`kij

knmimpuij ujtuk mnjynbitkij hgrg, kncuir`i hij misyirikit

snrti mnjoihg pnciku itiu pnrgjtgs knsnbitij hij pnmgjpgj yij`

mnj``nrikij kn`gitij misyirikit hgdghij` knsnbitij dnrhisirkij izis

knmijhgrgij hij kndnrsimiij. Hirg bic tnrsndut misyirikit hipit dnrpnrij

snrti hnj`ij mnjyumdij`kij tnji`i, pgkgrij itiu pnj`ntibuij, siriji,

hiji

yij` hgmgcgkgjyi ujtuk upiyi knsnbitij.

Isubij knpnriwitij hgdnrgkij kirnji ihijyi kncnmibij lgsgk

miupuj mnjtic, kntnrditisij pnj`ntibuij snrti kurij` knmiuij mnjuou

knpihi knmimpuij mnciksijikij kn`gitij snbirg-birg snairi mijhgrg.

Kn`gitij gjg hgcikukij hicim upiyi pnjgj`kitij knsnbitij,

pnjan`ibij pnjyikgt,
 pnjynmdubij, pnmucgbij snrti pnmncgbiriij knsnbitij hnj`ij
pnjnkijij

pihi upiyi pnciyijij knsnbitij utimi (Urgmiry Bnictb airn) ujtuk

mnmuj`kgjkij sntgip frij` mnjaipig knmimpuij bghup snbit

hij prfhuktgl. Kn`gitij gjg hgcikukij snsuig hnj`ij wnwnjij`, tij``uj`

oiwid snrti ntgki prflnsg knpnriwitij (Tgyihg, 4550).

Hicim ripit knroi knpnriwitij knsnbitij misyirikit hgonciskij dibwi

knpnriwitij kfmujgtis mnrupikij suitu dghij` knpnriwitij

yij` mnrupikij pnrpihuij ijtiri knpnriwitij (Jursgj`) hij

knsnbitij misyirikit (Uudcga bnictb) hnj`ij hukuj`ij pnrij snrti

misyirikit snairi iktgl hij mnj`utimikij pnciyijij prfmftgl hij

prnvnjtgl snairi dnrknsgjimduj`ij tijpi mnj`idigkij pnciyijij kuritgl

hij rnbidgcgtitgl snairi mnjyncurub hij tnrpihu yij` hgtuoukij knpihi

gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk hij misyirikit sndi`ig knsituij utub mncicug

prfsns knpnriwitij (Jursgj` prfanss) ujtuk mnjgj`kitkij luj`sg

knbghupij mijusgi snairi fptgmic snbgj``i mimpu mijhgrg hicim upiyi

knsnbitij (Mudirik, 455>).

Unriwitij kfmujgtis ihicib pnriwitij yij` hgdnrgij hirg cuir suitu

gjstgtusg yij` dnrlfkus pihi misyirikit itiu gjhgvghu hij kncuir`i

(Ncgsidntb, 4550).

1. Urgjsgp pnriwitij knsnbitij misyirikit

Uihi pnriwitij knsnbitij misyirikit birus mnmpnrtgmdij`kij

dndnripi prgjsgp, yigtu?

i. Knmijliitij

Qnmui tgjhikij hicim isubij knpnriwitij birus mnmdnrgkij mijliit

yij` dnsir di`g kfmujgtis. Gjtnrvnjsg itiu pnciksijiij yij` hgcikukij

birus mnmdnrgkij mijliit sndnsir-dnsirjyi di`g kfmujgtis, irtgjyi

ihi knsngmdij`ij ijtiri mijliit hij knru`gij (Mudirik, 455>).

 d. Knroisimi

Knroisimi hnj`ij kcgnj hicim wiktu yij` pijoij` hij dnrsglit

dnrkncijoutij snrti mncikukij knroi simi cgjtis prf`rim hij cgjtis

snktfric (Tgyihg, 4550).

a. Qnairi cij`suj`

Isubij knpnriwitij hgdnrgkij snairi cij`suj` mnj`kiog hij

gjtnrvnjsg, kcgnj hij cgj`kuj`ijyi tnrmisuk cgj`kuj`ij sfsgic,

nkfjfmg snrti lgsgk

mnmpujyig tuouij utimi pnjgj`kitij knsnbitij (Tgyihg, 4550).

h. Knihgcij

Xgjhikij yij` hgcikukij hgsnsuigkij hnj`ij knmimpuij

itiu kipisgtis hirg kfmujgtis gtu snjhgrg. Hicim pnj`nrtgij mncikukij

upiyi itiu tgjhikij snsuig hnj`ij knmimpuij itiu kipisgtis

kfmujgtis

(Mudirik, 455>).

n. Ftfjfmg

Kcgnj itiu kfmujgtis hgdnrg kndndisij hicim mnmgcgb itiu

mnciksijikij dndnripi ictnrjitgl tnrdigk hicim mnjyncnsigkij misicib

knsnbitij yij` ihi (Mudirik, 455>).

8. Xuouij knpnriwitij knsnbitij kfmujgtis

Knpnriwitij kfmujgtis mnrupikij suitu dnjtuk pnciyijij

knsnbitij yij` hgcikukij sndi`ig upiyi hicim pnjan`ibij hij

pnjgj`kitij hnrioit knsnbitij misyirikit mncicug pnciyijij knpnriwitij

cij`suj` (hgrnatgfj) tnrbihip gjhgvghu, kncuir`i hij kncfmpfk hg hicim

kfjtnks kfmujgtis snrti pnrbitgij cij`suj` tnrbihip knsnbitij sncurub

misyirikit hij mnmpnrtgmdij`kij misicib itiu gsu knsnbitij

misyirikit yij` hipit

mnmpnj`irubg gjhgvghu, kncuir`i snrti misyirikit.

 i. Xuouij ^mum

Mnjgj`kitkij hnrioit knsnbitij hij knmimpuij misyirikit snairi

mnyncurub hicim mnmncgbiri knsnbitijjyi ujtuk mnjaipig hnrioit

knsnbitij yij` fptgmic snairi mijhgrg.

d. Xuouij kbusus

9) Hgpibimgjyi pnj`nrtgij snbit hij sikgt fcnb misyirikit.

4) Mnjgj`kitjyi knmimpuij gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk

hij misyirikit ujtuk mnciksijikij upiyi pnriwitij hisir

hicim rij`ki mnj`itisg misicib knpnriwitij.

1) Xnrtij`ijgjyi kncfmpfk kncuir`i riwij yij` mnmnrcukij

pnmdgjiij hij isubij knpnriwitij.

95

8) Xnrtij`ijgjyi kncfmpfk misyirikit kbusus/riwij yij`

mnmnrcukij pnmdgjiij hij isubij knpnriwitij hg rumib, hg

pijtg hij hg misyirikit.

>) Xnrtij`ijgjyi kisus-kisus yij` mnmnrcukij pnjij`ijij

tgjhik cijout hij isubij knpnriwitij hg rumib.

<) Xnrciyijgjyi kisus-kisus tnrtnjtu yij` tnrmisuk kncfmpfk

rnsgkf tgj``g yij` mnmnrcukij pnjij`ijij hij isubij

knpnriwitij hg

rumib hij hg Uusknsmis.

0) Xnritisg hij tnrknjhicgjyi knihiij cgj`kuj`ij lgsgk hij

sfsgic ujtuk mnjuou knihiij snbit fptgmic.

>. Qtritn`g pnciksijiij knpnriwitij kfmujgtis

Qtritn`g pnciksijiij knpnriwitij kfmujgtis yij` hipit hg`ujikij
hicim knpnriwitij knsnbitij misyirikit, yigtu?

i. Unjhghgkij knsnbitij (Bnictb Urfmftgfj)

Unjyucubij knsnbitij ihicib kn`gitij pnjhghgkij yij`

hgcikukij hnj`ij airi mnjyndirkij pnsij, mnjijimkij knyikgjij,

snbgj``i misyirikit tghik sioi sihir, tibu hij mnj`nrtg, tntipg ou`i

miu hij dgsi mncikukij suitu ijourij yij` ihi buduj`ijjyi

hnj`ij knsnbitij (Ncgsidntb, 4550).

Unjyucubij knsnbitij ihicib `iduj`ij dnrdi`ig kn`gitij hij

knsnmpitij yij` dnrcijhiskij prgjsgp-prgjsgp dncioir ujtuk

mnjaipig suitu knihiij, hgmiji gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk itiu
misyirikit

99

snairi knsncurubij gj`gj bghup snbit, pnjhghgkij knsnbitij ihicib suitu

pnjnripij kfjsnp pnjhghgkij hg hicim dghij` knsnbitij (Mudirik,

455>).

d. Urfsns kncfmpfk (@rfup Urfanss)

Dghij` tu`is pnriwit kfmujgtis tghik dgsi tnrcnpis hirg kncfmpfk

misyirikit sndi`ig kcgnj tnrmisuk sud-sud sgstnm yij` tnrhipit hg

hicimjyi, yigtu? gjhgvghu, kncuir`i, hij kncfmpfk kbusus, pnriwit

spnsgicgs kfmujgtis hicim mncikukij upiyi pnjgj`kitij, pnrcgjhuj`ij

hij pnmucgbij stitus knsnbitij misyirikit hipit

mnj``ujikij ictnrjitgl mfhnc pnj`fr`ijgsisgij misyirikit,

yigtu? pnrnjaijiij sfsgic, iksg sfsgic itiu pnj`nmdij`ij misyirikit

(Ncgsidntb, 455 0).

a. Knroisimi itiu knmgtriij (Uirtjnrsbgp)

Knmgtriij ihicib buduj`ij itiu knroi simi ijtiri hui pgbik

itiu cndgb, dnrhisirkij knsntiriij, kntnrdukiij hij sicgj`

mnj`ujtuj`kij itiu mnmdnrgkij mijliit. Uirtgsgpisg

kcgnj/ misyirikit

hgkfjsnptuicgsisgkij sndi`ig pnjgj`kitij gjgsgitgl hgrg tnrbihip sn`ici

 kn`gitij yij` mnmgcgkg kfjtrgdusg pihi pnjgj`kitij knsnbitij hij

knsnoibtnriij (Ncgsidntb, 4550).

Knmgtriij ijtiri pnriwit kfmujgtis hij pgbik-pgbik

tnrkigt hnj`ij misyirikit hg`imdirkij hicim dnjtuk `irgs buduj`

ijtiri kfmpfjnj-kfmpfjnj yij` ihi. Bic gjg mnmdnrgkij

pnj`nrtgij pnrcujyi upiyi kfcidfrisg hicim mnj`kfmdgjisgkij

knibcgij misgj`-

misgj` yij` hgdutubkij ujtuk mnj`nmdij`kij stritn`g pnjgj`kitij

94

knsnbitij misyirikit (Ncgsidntb, 4550).

h. Unmdnrhiyiij (Nmpfwnrmnjt)

Kfjsnp pnmdnrhiyiij hipit hgmikjig snairi snhnrbiji sndi`ig

prfsns pnmdnrgij knkuitij itiu hfrfj`ij snbgj``i

mnmdnjtuk gjtnriksg trijslfrmitgl knpihi misyirikit, ijtiri

cigj? ihijyi hukuj`ij, pnmdnrhiyiij, knkuitij ghn diru, hij

knkuitij mijhgrg ujtuk mnmdnjtuk pnj`ntibuij diru (Ncgsidntb,

4550).

Unriwit kfmujgtis pnrcu mnmdnrgkij hfrfj`ij itiu

pnmdnrhiyiij knpihi misyirikit i`ir mujauc pirtgsgpisg iktgl

misyirikit. Mnmdij`uj knsnbitij misyirikit tghik tnrcnpis hirg

upiyi-upiyi ujtuk mnjgj`kitkij kipisgtis, knpnmgmpgjij

hij pirtgsgpisg misyirikit (Ncgsidntb, 4550).

<. Qisirij priktgk knpnriwitij kfmujgtis

Qisirij hirg pnriwitij knsnbitij kfmujgtis ihicib gjhgvghu,

kncuir`i, kncfmpfk kbusus, kfmujgtis digk yij` snbit miupuj

sikgt yij` mnmpujyig misicib knsnbitij itiu pnriwitij (Nllnjhy, 9772),

sisirij gjg tnrhgrg hirg?

i. Gjhgvghu
 Gjhgvghu ihicib ij``fti kncuir`i yij` ujgk sndi`ig knsituij utub

hirg ispnk dgfcf`g, psgkfcf`g, sfagic hij spgrgtuic. Unrij pnriwit pihi

gjhgvghu sndi`ig kcgnj, pihi hisirjyi mnmnjubg kndutubij hisirjyi

mnjaikup kndutubij dgfcf`g, sfagic, psgkfcf`g hij spgrgtuic

kirnji

91

ihijyi kncnmibij lgsgk hij mnjtic, kntnrditisij pnj`ntibuij,

kurij`

knmiuij mnjuou knmijhgrgij pisgnj/kcgnj.

d. Kncuir`i
Kncuir`i mnrupikij snkncfmpfk gjhgvghu yij` dnrbuduj`ij nrit

snairi tnrus mnjnrus hij tnroihg gjtnriksg situ simi cigj digk snairi

pnrfrij`ij miupuj snairi dnrsimi-simi, hg hicim cgj`kuj`ijjyi

snjhgrg itiu misyirikit snairi knsncurubij. Kncuir`i hicim luj`sgjyi

mnmpnj`irubg hij cgj`kup kndutubij hisir mijusgi hipit hgcgbit pihi

Bgrirkg Kndutubij Hisir Miscfw yigtu kndutubij lgsgfcf`gs, risi imij

hij jyimij, hgagjtig hij mnjagjtig, bir`i hgrg hij iktuicgsisg hgrg.

a. Kncfmpfk kbusus

Kncfmpfk kbusus ihicib kumpucij gjhgvghu yij` mnmpujyig

knsimiij onjgs kncimgj, umur, pnrmisicibij, kn`gitij yij`

tnrfr`ijgsisg yij` sij`it riwij tnrbihip misicib knsnbitij. Wij`

tnrmisuk kncfmpfk kbusus ihicib?

9) Kncfmpfk kbusus hnj`ij kndutubij kbusus sndi`ig ikgdit

pnrknmdij`ij hij pnrtumdubijjyi, snpnrtg?

i) Gdu bimgc

d) Diyg diru cibgr

a) Dicgti
h) Ijik usgi snkfcib
 n) Cijsgi

98

4) Kncfmpfk hnj`ij knsnbitij kbusus yij` mnmnrcukij pnj`iwisij

hij dgmdgj`ij snrti isubij knpnriwitij, hgijtirijyi ihicib?

i) Unjhnrgti pnjyikgt mnjucir, snpnrtg XDA, cnpri, IGHQ,

pnjyikgt kncimgj cigjjyi.

d) Unjhnrgti hnj`ij pnjyjikgt tik mnjucir, snpnrtg? pnjyikgt

hgidntns mnccgtus, oijtuj` kfrfjnr, aiait lgsgk, `ij``uij

mnjtic hij cigj sndi`igjyi.

1) Kncfmpfk yij` mnmpujyig rnsgkf tnrsnrij` pnjyikgt, yigtu?

i) Pijgti tujisusgci

d) Kncfmpfk pnjyicib`ujiij fdit hij jirkfdi

a) Kncfmpfk pnknroi-pnknroi tnrtnjtu, hij cigj-cigj

8) Cnmdi`i sfsgic, pnriwitij hij rnbidgcgtisg, hgijtirijyi ihicib?

i) Uijtg wnrhbi

d) Uijtg isubij

a) Uusit-pusit rnbidgcgtisg

h) Unjgtgpij dicgti

h. Misyirikit

Misyirikit ihicib snkncfmpfk mijusgi yij` bghup hij

dnknroisimi aukup cimi snbgj``i mnrnki hipit mnj`itur hgrg

mnrnki hij mnj`ij``ip hgrg mnrnki sndi`ig situ knsituij sfsgic

hnj`ij ditis- ditis yij` tncib hgtntipkij hnj`ij oncis.

Misyirikit mnrupikij kncfmpfk gjhgvghu yij` sicgj` dnrgjtnriksg,

sicgj` tnr`ijtuj` hij dnknroisimi ujtuk mnjaipig tuouij. Hicij

dnrgjtnriksg snsimi ij ``fti

 9>

misyirikit ikij mujauc dijyik pnrmisicibij, digk pnrmisicibij

sfsgic, knduhiyiij, pnrnkfjfmgij, pfcgtgk miupuj

knsnbitij kbususjyi.

Mijusgi sndi`ig sisirij pnciyijij itiu isubij knpnriwitij

hicim priktnk knpnriwitij. Qndi`ig sisirij priktnk knpnriwitij kcgnj

hipit hgdnhikij mnjoihg gjhgvghu, kncuir`i hij misyirikit (Tgyihg,

4550).

n. Gjhgvghu sndi`ig kcgnj

Gjhgvghu ihicib ij``fti kncuir`i yij` ujgk sndi`ig knsituij utub

hirg ispnk dgfcf`g, psgkfcf`g, sfsgic hij spgrgtuic. Unrij pnriwit pihi

gjhgvghu sndi`ig kcgnj, pihi hisirjyi mnmnjubg kndutubij hisirjyi

mnjaikup kndutubij dgfcf`g, sfsgic, psgkfcf`g hij spgrgtuic kirnji

ihijyi kncnmibij lgsgk hij mnjtic, kntnrditisij pnj`ntibuij,
kurij`

knmiuij mnjuou knmijhgrgij kcgnj (Tgyihg, 4550).

l. Kncuir`i sndi`ig kcgnj

Kncuir`i mnrupikij snkncfmpfk gjhgvghu yij` dnrbuduj`ij nrit

snairi tnrus mnjnrus hij tnroihg gjtnriksg situ simi cigj digk snairi

pnrfrij`ij miupuj snairi dnrsimi-simi, hg hicim

cgj`kuj`ijjyi

snjhgrg itiu misyirikit snairi knsncurubij. Kncuir`i hicim luj`sgjyi

mnmpnj`irubg hicim cgj`kup kndutubij hisir mijusgi hipit hgcgbit

pihi Bgrirkg Kndutubij Hisir Miscfw yigtu kndutubij lgsgfcf`gs, risi

imij hij jyimij, hgagjtig hij mnjagjtig, bir`i hgrg hij iktuicgsisg hgrg

(Tgyihg, 4550).
9<
 `. Misyirikit sndi`ig kcgnj

Knsituij bghup mijusgi yij` dnrgjtnriksg mnjurut suitu

sgstnm ihit gstgihit tntnjtu yij` dnrsglit tnrus mnjnrus hij tnrgkit

fcnb suitu gjhnjtgtis dnrsimi (Tgyihg, 4550).

0. Isumsg hij Knpnraiyiij Xnrbihip Unriwitij Knsnbitij

Kfmujgtis

Mnjurut IJI (Imnr gaij Jur sns Issfagitg fjg )

i. Isumsg

9) Qgstnm pnmncgbiriij yij` kfmpcnks.

4) Kfmpfjnj sgstnm pnmncgbiriij knsnbitij prgmnr, snkujhnr hij

tnrsgnr.

1) Unriwitij sudsgstnm pnmncgbiriij knsnbitij hij prfhuk

pnjhghgkij hisir priktnk pnjncgtgij.

8) Unmncgbiriij knsnbitij prgmnr cndgb mnjfjofc hirg snkujhnr

hij tnrsgnr.

>) Unriwitij knsnbitij mnjyij`kut snttgj` pnmncgbiriij knsnbitij

prgmnr.

d. Knpnraiyiij

9) Unmncgbiriij knsnbitij birus mnmihig hij hgtnrgmi snmui frij`.

4) Frij` yij` mnjnrgmi isubij birus hgcgditkij.

1) Unriwit sndi`ig pnmdnrg hij kcgnj sndi`ig kfjsumnj pnciyijij

knsnbitij.

8) Cgj`kuj`ij dnrhimpik tnrbihip knsnbitij pfpucisg hij gjhgvghu.

90
>) Unjan`ibij pnjyikgt di`gij nsnjsgic hirg pnjgj`kitij knsnbitij.
 <) Knsnbitij sndi`ig prfsns mnjyij`kut knbghupij hicim

oij`ki wiktu yij` cimi.

0) Kcgnj bijyi ij``fti tntip hirg tgm pnmncgbiriij knsnbitij.

2) Gjhgvghu hicim sgstnm knsnbitij misyirikit dnrtij``uj`

oiwid snairi mijhgrg hij iktgl dnrpirtgsgpisg hicim

pnmncgbiriij knsnbitij.

2. Uirihg`mi hij Licsilib Knpnriwitij Kfmujgtis

Uirihg`mi knpnriwitij kfmujgtis tnrhgrg hirg nmpit kfmpfjnj

pfkfk, yigtu mijusgi, knpnriwitij, knsnbitij hij cgj`kuj`ij

(Cf`ij & Hiwkgjs, 9720). Knsnbitij hicim knpnriwitij knsnbitij

kfmujgtis hghnlnjgsgkij sndi`ig knmimpuij mnciksijikij pnrij hij

luj`sg hnj`ij nlnktgl. Knsnbitij ihicib prfsns yij` dnrcij`suj` mnj`irib

knpihi krnitglgtis, kfjstruktgl hij prfhuktgl. Mnjurut Bnjhrgk C., ihi

nmpit liktfr yij` mnmpnj`irubg knsnbitij, yigtu cgj`kuj`ij,

pnrgciku, pnciyijij knsnbitij hij knturujij. Cgj`kuj`ij tnrhgrg hirg

cgj`kuj`ij lgsgk hij cgj`kuj`ij sfsgic. Cgj`kuj`ij lgsgk yigtu cgj`kuj`ij

yij` dnrkigtij hnj`ij lgsgk snpnrtg igr, uhiri, simpib, tijib, gkcgm, hij

pnrumibij. Afjtfb, hg suitu hinrib mnj`icimg widib hgirn hij pnjyikgt

kucgt ikgdit knsucgtij igr dnrsgb.

Knturujij mnrupikij liktfr yij` tncib ihi pihi hgrg mijusgi yij`

hgdiwijyi snoik cibgr, mgsicjyi pnjyikgt ismi. Knnmpit liktfr tnrsndut

92

sicgj` dnrkigtij hij sicgj` mnjujoij` situ hnj`ij yij` cigjjyi hicim

mnjnjtukij hnrioit knsnbitij gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk hij misyirikit.

Knpnriwitij hicim knpnriwitij knsnbitij kfmujgtis hgpijhij`

sndi`ig dnjtuk pnciyijij nsnjsgic yij` hgdnrgkij fcnb pnriwit knpihi
gjhgvghu, kncuir`i, hij kncfmpfk hij misyirikit yij` mnmpujyig misicib

knsnbitij mncgputg prfmftgl, prnvnjtgl, kuritgl hij rnbidgcgtitgl hnj`ij

mnj``ujikij prfsns knpnriwitij ujtuk mnjaipig tgj`kit knsnbitij
yij`

fptgmic. Cgj`kuj`ij hicim pirihg`mi knpnriwitij dnrlfkus pihi

cgj`kuj`ij misyirikit, hgmiji cgj`kuj`ij hipit mnmpnj`irubg stitus

knsnbitij mijusgi. Cgj`kuj`ij hgsgjg mncgputg cgj`kuj`ij lgsgk, psgkfcf`gs,

sfsgic hij duhiyi hij cgj`kuj`ij spgrgtuic.

Dnrhisirkij pihi isumsg hisir hij knyikgjij yij` mnjhisir

tnrsndut, miki hipit hgknmdij`kij licsilib knpnriwitij kfmujgtis

sndi`ig cijhisij priktgk knpnriwitij kfmujgtis. Hicim licsilib

knpnriwitij

kfmujgtis, knpnriwitij kfmujgtis mnrupikij pnciyijij yij`

mnmdnrgkij pnrbitgij tnrbihip pnj`irub cgj`kuj`ij (dgf-psgkf-sfsgf-

kucturic-spgrgtuic) tnrbihip knsnbitij kfmujgtis hij mnmdnrgkij prgfrgtis

pihi stritn`g pnjan`ibij pnjyikgt hij pnjgj`kitij knsnbitij. Licsilib

yij` mncijhisg knpnriwitij kfmujgtis mnj`iau knpihi pirihg`mi

knpnriwitij yij`

tnrhgrg hirg 8 bic pnjtgj`, yigtu? mijusgi, knsnbitij, cgj`kuj`ij

hij

pnciyijij knpnriwitij snbgj``i hipit hgrumuskij sndi`ig dnrgkut?

97

i. Unciyijij knpnriwitij knsnbitij misyirikit ihicib pnknroiij

yij` cubur hij mijusgiwg yij` hgtuoukij knpihi gjhgvghu,

kncuir`i, kncfmpfk hij misyirikit.

d. Unriwitij knsnbitij misyirikit ihicib suitu upiyi dnrhisirkij

knmijusgiij ujtuk mnjgj`kitkij pnrtumdubij hij pnrknmdij`ij

di`g tnrwuouhjyi mijusgi yij` snbit kbususjyi hij misyirikit yij`

snbit
 pihi umumjyi.

a. Unciyijij pnriwitij knsnbitij misyirikit birus tnroij`kiu hij hipit

hgtnrgmi fcnb snmui frij` hij mnrupikij di`gij gjtn`ric hirg upiyi

knsnbitij.

h. ^piyi prnvnjtgl hij prfmftgl mnrupikij upiyi

pfkfk tijpi mnj`idigkij upiyi kuritgl hij rnbidgcgtitgl.

n. Unciyijij knpnriwitij knsnbitij misyirikit yij`

hgdnrgkij dnrcij`suj` snairi dnrknsgjimduj`ij.

l. Unriwitij knsnbitij misyirikit sndi`ig prfvghnr hij kcgnj sndi`ig

afjsumnr pnciyijij knpnriwitij hij knsnbitij, mnjoimgj

suitu buduj`ij yij` sicgj` mnjhukuj` hij mnmpnj`irubg pnrudibij

hicim kndgoiksijiij hij pnciyijij knsnbitij kn irib pnjgj`kitij

stitus knsnbitij misyirikit.

`. Unj`nmdij`ij tnji`i knpnriwitij knsnbitij misyirikit

hgrnjaijikij snairi dnrknsgjimduj`ij hij tnrus-mnjnrus.

Gjhgvghu hicim suitu

misyirikit gkut dnrtij``uj` oiwid itis knsnbitijjyi, gi birus gkut

45

hicim upiyi mnjhfrfj`, mnjhghgk hij dnrpirtgsgpisg iktgl

hicim pnciyijij knsnbitij mnrnki snjhgrg.

7. Unrij Unriwit Kfmujgtis (Ur fvg hnr fl Jur sgj` A ir n)

Dijyik pnrijij yij` hipit hgcikukij fcnb pnriwit knsnbitij

misyirikit hgijtirijyi ihicib?

i. Unjynhgi pnciyijij (Airn prfvghnr)

 Mnmdnrgkij isubij knpnriwitij mncicug mnj`kiog

misicib knpnriwitij yij` ihi, mnrnjaijikij tgjhikij

knpnriwitij,
 mnciksijikij tgjhikij knpnriwitij hij mnj`nvicuisg pnciyijij yij`

tncib hgdnrgkij knpihi gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk hij misyirikit.

d. Unjhghgk hij kfjsuctij (Nhuaitfr ijh Afujsncfr)

Mnmdnrgkij pnjhghgkij knsnbitij knpihi gjhgvghu, kncuir`i,

kncfmpfk hij misyirikit digk hg rumib, pusknsmis, hij hg misyirikit

snairi tnrfr`ijgsgr hicim rij`ki mnjijimkij pnrgciku snbit, snbgj``i

tnroihg pnrudibij pnrgciku snpnrtg yij` hgbiripkij hicim mnjaipig

hnrioit knsnbitij yij` fptgmic.

Kfjsncgj` ihicib prfsns mnmdijtu kcgnj ujtuk mnjyihirg hij

mnj`itisg titijij psgkfcf`gs itiu misicib sfsgic ujtuk mnmdij`uj

buduj`ij gjtnrpnrsfjic yij` digk hij ujtuk mnjgj`kitkij

pnrknmdij`ij snsnfrij`. Hg hicimjyi hgdnrgkij hukuj`ij

nmfsgfjic hij gjtncnktuic.

Urfsns pnj`ioirij mnmpujyig 8 kfmpfjnj yigtu ? pnj`kiogij,

49

pnrnjaijiij, pnciksijiij hij nvicuisg. Bic gjg snoicij hnj`ij prfsns

knpnriwitij hicim lisn pnj`kiogij snfrij` pnriwit mnj`kiog

kndutubij pnmdncioirij di`g pisgnj hij knsgipij ujtuk dncioir.

Qncimi pnrnjaijiij pnriwit mnmduit tuouij kbusus hij stritn`g

pnj`ioirij. Qncimi pnciksijiij pnriwit mnjnripkij stritn`g

pnj`ioirij hij sncimi nvicuisg pnriwit mnjgcig bisgc yij` tncib

hghipit (Mudirik,

455>).

a. Tfcn Mfhnc

Unriwit knsnbitij misyirikit birus hipit mnmdnrgkij

afjtfb yij` digk hicim dghij` knsnbitij knpihi gjhgvghu, kncuir`i,

kncfmpfk hij misyirikit tnjtij` di`igmiji titi airi bghup snbit

yij` hipit

hgtgru hij hgafjtfb fcnb misyirikit.

h. Ihvfkisg (Ihvfaitn)

Unmdnciij hipit hgdnrgkij knpihi gjhgvghu, kncfmpfk itiu

tgj`kit kfmujgtis. Uihi tgj`kit kncuir`i, pnriwit hipit mnjoicijkij

luj`sgjyi mncicug pnciyijij sfsgic yij` ihi hicim misyirikit.

Qnfrij` pnmdnci kcgnj ihicib pnmdnci hirg bik-bik kcgnj.

Unmdnciij tnrmisuk hg hicimjyi pnjgj`kitij ipi yij`

tnrdigk ujtuk kcgnj, mnmistgkij kndutubij kcgnj tnrpnjubg hij

mncgjhuj`g bik-bik kcgnj (Mudirik,

455>).

Xu`is pnriwit sndi`ig pnmdnci kcgnj ihicib dnrtij``uj` oiwid

mnmdijtu kcgnj hij kncuir`i hicim mnj`gjtnrprntisgkij gjlfrmisg hirg

dnrdi`ig pnmdnrg pnciyijij hij hicim mnmdnrgkij gjlfrmisg bic

cigj

44

yij` hgpnrcukij ujtuk mnj`imdgc pnrsntuouij (Gjlfrmnh Afjanjt) itis

tgjhikij knpnriwitij yij` hgdnrgkij knpihijyi. Xu`is yij`

cigj ihicib mnmpnrtibijkij hij mncgjhuj`g bik-bik kcgnj, birus

hgcikukij kirnji kcgnj yij` sikgt hij hgriwit hg rumib sikgt ikij

dnrgjtnriksg hnj`ij dijyik pntu`is knsnbitij (Mudirik, 455>).

n. Mijionr kisus (Aisn Miji`nr)

Unriwit knsnbitij misyirikit hgbiripkij hipit mnj`ncfci

dnrdi`ig kn`gitij pnciyijij knsnbitij pusknsmis hij

misyirikit snsuig hnj`ij dndij tu`is hij tij``uj` oiwid yij`

hgdndijkij knpihijyi.

l. Kfcidfritfr
 Unrij pnriwit sndi`ig kfcidfritfr hipit hgciksijikij hnj`ij airi

dnknroisimi hnj`ij tgm knsnbitij cigj, digk hnj`ij hfktnr, ibcg

`gzg,

ibcg rihgfcf`g, hij cigj-cigj hicim kigtijjyi mnmdijtu

mnmpnranpit
 prfsns pnjynmdubij kcgnj. Xgjhikij kfcidfrisg itiu
knroisimi

mnrupikij prfsns pnj`imdgcij knputusij hnj`ij frij` cigj pihi

tibip prfsns knpnriwitij. Xgjhikij gjg dnrpnrij sij`it pnjtgj` ujtuk

mnrnjaijikij tgjhikij yij` ikij hgciksijikij (Mudirik, 455>).

`. Unrnjaiji tgjhik cijout (Hgsabir`n Ucijjnr)

Unrnjaijiij pucij` hipit hgdnrgkij knpihi kcgnj yij` tncib

mnjoicijg pnriwitij hg suitu gjstijsg knsnbitij itiu rumib sikgt.

Unrnjaijiij gjg hipit hgdnrgkij knpihi kcgnj yij` suhib

mnj`icimg

pnrdigkij kfjhgsg knsnbitij.

41

b. Unjnmu misicib knsnbitij (Aisn Lgjhnr)

Mnciksijikij mfjgtfrgj` tnrbihip pnrudibij-pnrudibij yij`

tnroihg pihi gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk hij misyirikit

yij` mnjyij`kut misicib-misicib knsnbitij hij knpnriwitij yij`

tgmduc snrti dnrhimpik tnrbihip stitus knsnbitij mncicug kujouj`ij

rumib, pnrtnmuij-pnrtnmuij, fdsnrvisg hij pnj`umpucij hiti.

g. Kffrhgjitfr pnciyijij knsnbitij (Affrhgjitfr fl Qnrvgans)

Unrij pnriwit sndi`ig kffrhgjitfr ijtiri cigj mnj`iribkij,

mnrnjaijikij hij mnj`fr`ijgsisgkij pnciyijij knsnbitij

yij`

hgdnrgkij knpihi kcgnj. Unciyijij hirg snmui ij``fti tgm knsnbitij,

kirnji kcgnj mnjnrgmi pnciyijij hirg dijyik prflnsgfjic (Mudirik,

455>).

o. Unmdiwi pnrudibij itiu pnmdibiru hij pnmgmpgj ( Abij`n I`njt ijh

Cnihnr)

Unmdiwi pnrudibij ihicib snsnfrij` itiu kncfmpfk

yij`
dnrgjgsgitgl mnrudib itiu yij` mnmdijtu frij` cigj

mnmduit pnrudibij pihi hgrgjyi itiu pihi sgstnm.

Mirrgjnr tfrjny
 mnjhnskrgpsgkij pnmdiwi pnudibij ihicib yij` mnj`ghnjtglgkisgkij

misicib, mnj`kiog mftgvisg hij knmimpuij kcgnj ujtuk dnrudib,

mnjujoukkij ictnrjitgvn, mnj``icg knmuj`kgjij bisgc hirg ictnrjitgl,

mnj`kiog sumdnr hiyi, mnjujoukkij pnrij mnmdijtu, mnmdgji hij

mnmpnrtibijkij buduj`ij mnmdijtu, mnmdijtu sncimi lisn

hirg

prfsns pnrudibij hij mnmdgmdgj` kcgnj mncicug lisn-lisn

gjg

48

(Mudirik, 455>).

Unjgj`kitij hij pnrudibij ihicib kfmpfjnj nssnjsgic

hirg pnriwitij. Hnj`ij mnj``ujikij prfsns knpnriwitij, pnriwit

mnmdijtu kcgnj ujtuk mnrnjaijikij, mnciksijikij hij mnjoi`i

pnrudibij snpnrtg ? pnj`ntibuij, kntnrimpgcij, pnrisiij hij

pnrgciku yij` hipit mnjgj`kitkij knsnbitij (Mudirik, 455>).

k. Unj`ghnjtglgkisg hij pnmdnrg pnciyijij kfmujgtis (Afmmujgty Airn

Urfvghnr ijh Tnsnirabnr)

Unrij gjg tnrmisuk hicim prfsns pnciyijij isubij knpnriwitij

knpihi misyirikit yij` mncgputg pnj`kiogij, pnrnjaijiij, pnciksijiij

hij nvicuisg misicib knsnbitij hij pnmnaibij misicib yij`

hgdnrgkij. Xgjhikij pnjairgij itiu pnj`ghnjtglgkisgij misicib

knsnbitij yij` cigj ou`i mnrupikij di`gij hirg pnrij pnriwit

kfmujgtis.

95. Tuij` Cgj`kup Unriwitij Kfmujgtis

Tuij` cgj`kup priktgk knpnriwitij kfmujgtis mncgputg? upiyi-

upiyi pnjgj`kitij knsnbitij (prfmftgl), pnjan`ibij (prnvnjtgl),

pnmncgbiriij knsnbitij hij pnj`fditij (auritgl), pnmucgbij knsnbitij

(rnbidgcgtitgl) hij mnj`nmdicgkij snrti mnmluj`sgkij knmdicg

digk

gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk hij misyirikit kn cgj`kuj`ij sfsgic hij

misyirikitjyi (rnsfsgicgsisg). Hicim mnmdnrgkij isubij knpnriwitij

kfmujgtis, kn`gitij yij` hgtnkijkij ihicib upiyi prnvnjtgl hij

prfmftgl

hnj`ij tghik mnj`idigkij upiyi kuritgl, rnbidgcgtitgl hij rnsfsgicgtitgl.

4>

i. ^piyi Urfmftgl

^piyi prfmftgl hgcikukij ujtuk mnjgj`kitkij knsnbitij

gjhgvghu, kncuir`i, kncfmpfk hij misyirikit hnj`ij oicij mnmdnrgkij?

9) Unjyucubij knsnbitij misyirikit

4) Unjgj`kitij `gzg

1) Unmncgbiriij knsnbitij pnrfrij`ij

8) Unmncgbiriij knsnbitij cgj`kuj`ij

>) Fcibri`i snairi tnritur

<) Tnkrnisg

0) Unjhghgkij snks

d. ^piyi Urnvnjtgl

^piyi prnvnjtgl hgtuoukij ujtuk mnjan`ib tnroihgjyi

pnjyikgt hij `ij``uij tnrbihip knsnbitij gjhgvghu, kncuir`i,

kncfmpfk hij misyirikit mncicug kn`gitij?

9) Gmujgsisg missic tnrbihip diyg, dicgti snrti gdu bimgc

4) Unmnrgksiij knsnbitij snairi dnrkici mncicug pfsyijhu,

pusknsmis miupuj kujouj`ij rumib

1) Unmdnrgij vgtimgj I hij yfhgum mncicug pfsyijhu, pusknsmis

itiupuj hg rumib

8) Unmnrgksiij hij pnmncgbiriij knbimgcij, jglis hij mnjyusug

a. ^piyi Kuritgl
^piyi kuritgl hgtuoukij ujtuk mnriwit hij mnj`fditg
ij``fti-
 ij``fti kncuir`i, kncfmpfk hij misyirikit yij` mnjhnrgti
pnjyikgt

4<

itiu misicib knsnbitij, mncicug kn`gitij?

9) Unriwitij frij` sikgt hg rumib (bfmn jursgj`)

4) Unriwitij frij` sikgt sndi`ig tgjhik cijout pnriwitij

hirg pusknsmis hij rumib sikgt

1) Unriwitij gdu bimgc hnj`ij kfjhgsg pitfcf`gs hg rumib, gdu

dnrsicgj hij jglis

8) Unriwitij piyuhiri

>) Unriwitij ticg pusit diyg diru cibgr

h. ^piyi Tnbidgcgtitgl

^piyi rnbidgcgtitgl mnrupikij upiyi pnmucgbij knsnbitij di`g

pnjhnrgti-pnjhnrgti yij` hgriwit hg rumib, miup uj tnrbihip

kncfmpfk- kncfmpfk tnrtnjtu yij` mnjhnrgti pnjyikgt yij` simi,

mgsicjyi kusti, XDA, aiait lgsgk hij cigjjyi., hgcikukij mncicug

kn`gitij?

9) Citgbij lgsgk, digk yij` mnj`icimg `ij``uij lgsgk snpnrtg

pnjhnrgti kusti, pitib tucij` miupuj kncigjij diwiij

4) Citgbij-citgbij lgsgk tnrtnjtu di`g pnjhnrgti-pnjhnrgti

pnjyikgt tnrtnjtu, mgsicjyi XDA, citgbij jilis hij dituk,

pnjhnrgti strfkn? lgsgftnripg mijuic yij` muj`kgj hgcikukij fcnb

pnriwit

n. ^piyi Tnsfsgicgtitgl

^piyi rnsfsgicgtitgl ihicib upiyi mnj`nmdicgkij

gjhgvghu, kncuir`i hij kncfmpfk kbusus kn hicim pnr`iucij

misyirikit, hgijtirijyi ihicib kncfmpfk-kncfmpfk yij`

hgisgj`kij fcnb

misyirikit kirnji mnjhnrgti suitu pnjyikgt, mgsicjyi kusti, IGHQ,

40
 itiu kncfmpfk-kncfmpfk misyirikit kbusus snpnrtg Pijgti Xuji

Qusgci (PXQ), tuji wgsmi hij cigj-cigj. Hg simpgj` gtu, upiyi

rnsfsgicgsisg mnyikgjkij misyirikit ujtuk hipit mnjnrgmi knmdicg

kncfmpfk yij` mnmpujyig misicib knsnbitij tnrsndut hij

mnjonciskij snairi dnjir misicib knsnbitij yij` mnrnki hnrgti. Bic

gjg tnjtujyi mnmdutubkij pnjoncisij hnj`ij pnj`nrtgij itiu ditisij-

ditisij yij` oncis hij hip it hgmnj`nrtg.

99. Kfjsnp Misicib Knsnbitij Kfmujgtis

9. Knsnbitij Cgj`kuj`ij

Cgj`kuj`ij hipit hghnlgjgsgkij sndi`ig tnmpit pnmukgmij

hnj`ij sn`ici snsuitujyi hg miji fr`ijgsmn bghup dnsnrti sn`ici

knihiij hij kfjhgsg yij` snairi cij`suj` miupuj tghik cij`suj`

snrti gkut mnmpnj`irubg tgj`kit knbghupij miupuj knsnbitij hirg

fr`ijgsmn tnrsndut (Nlnjhg, 4557).

Knsnbitij cgj`kuj`ij hipit hgoidirkij sndi`ig suitu kfjhgsg

cgj`kuj`ij yij` mimpu mnjfpij` knsngmdij`ij nkfcf`g

yij` hgjimgs ijtiri mijusgi hij cgj`kuj`ijjyi ujtuk

mnjhukuj` tnraipigjyi kuicgtis bghup mijusgi yij` snbit hij

dibi`gi (Bgmpujij Ibcg Knsnbitij Cgj`kuj`ij Gjhfjnsgi).

Mnjurut PBF (455>), cgj`kuj`ij mnrupikij suitu

knsngmdij`ij nkfcf`g yij` birus ihi ijtiri mijusgi hnj`ij

cgj`kuj`ij i`ir hipit mnjoimgj knihiij snbit

hirg mijusgi (Nlnjhg, 4557).

42
 Hicim mnj`itisg misicib knsnbitij cgj`kuj`ij, Unmnrgjtib

mnj``icikkij Urf`rim Jisgfjic Qijgtisg Xftic Dnrdisgs Misyirikit

(QXDM). Qijgtisg Xftic Dnrdisgs Misyirikit (QXDM) Mnrupikij

Urf`rim Jisgfjic yij` dnrsglit cgjtis snktfric hg dghij`

sijgtisg.

Urf`rim Jisgfjic QXDM hgaijij`kij fcnb Mnjtnrg Knsnbitij TG pihi

I`ustus 4552.

Xuouij hirg Urf`rim Jisgfjic Qijgtisg Xftic Dnrdisgs Misyirikit

(QXDM) ihicib mnjurujkij knoihgij hgirn mncicug gjtnrvnjsg tnrpihu

hnj`ij mnj``ujikij pnjhnkitij sijgtisg tftic. Qijgtisg tftic ihicib

kfjhgsg kntgki suitu kfmujgtis?

i. Xghik DID snmdirij`ij

d. Mnjauag tij`ij pikig siduj

a. Mnj`ncfci igr mgjum hij mikijij yij` imij

h. Mnj`ncfci simpib hnj`ij dnjir

n. Mnj`ncfci cgmdib aigr rumib tij``i hnj`ij imij

Mnjurt PBF, tnrhipit 90 ruij` cgj`kup knsnbitij

cgj`kuj`ij yigtu sndi`ig dnrgkut?

i. Unjynhgiij igr mgjum

d. Unj`ncfciij igr duij`ij (cgmdib) hij pnj`njhicgij pnjanmirij

a. Unmduij`ij simpib pihit

h. Unj`njhicgij vnatfr

n. Unjan`ibij itiu pnj`ijhicgij pnjanmirij tijib fcnb

nkskrnsg mijusgi

47

l. Bg`gnjn mikijij, tnrmisuk bg`gnjn susu

`. Unj`njhicgij pnjanmirij uhiri
 b. Unj`njhicgij rihgisg

g. Knsnbitij knroi

o. Unj`njhicgij kndgsgj`ij

k. Unrumibij hij pnmukgmij

c. Ispnk knsnbitij cgj`kuj`ij hij trijspfrtisg uhiri

m. Unrnjaijiij hinrib hij pnrkftiij

j. Unjan`ibij knancikiij

f. Tnkrnisg umum hij pirgwgsiti

p. Xgjhikij-tgjhikij sijgtisg yij` dnrbuduj`ij hnj`ij knihiij

npghnmg (widib), dnjaiji icim hij pnrpgjhibij pnjhuhuk

q. Xgjhikij pnjan`ibij yij` hgpnrcukij ujtuk mnjoimgj cgj`kuj`ij

Mnjurut pisic 44 iyit 1 ^jhij`-^jhij` Jfmfr 41 Xibuj 9774,

tnrhipit hncipij ruij` cgj`kup knsnbitij cgj`kuj`ij yigtu

sndi`ig

dnrgkut?

i. Unjynbitij igr hij uhiri

d. Unj`imijij cgmdib pihit itiu simpib

a. Unj`imijij cgmdib aigr

h. Unj`imijij cgmdib `is

n. Unj`imijij rihgisg

l. Unj`imijij kndgsgj`ij

`. Unj`imijij vnktfr pnjyikgt

15

b. Unjynbitij hij pnj`imijij cigjjyi snpnrtg pihi sgtuisg pisai

dnjaiji

4. Unrgciku Misyirikit
 Unrgciku ihicib rnspfj gjhgvghu tnrbihip suitu stgmucus itiu suitu

tgjhikij yij` hipit hgimitg hij mnmpujyig lrnkunjsg spnsglgk,

hurisg
 hij tuouij digk hgsihirg miupuj tghik. Unrgciku mnrupikij

kumpucij dnrdi`ig liktfr yij` sicgj` dnrgjtnriksg (Piwij I & Hnwg

M, 4595).

Unrgciku knsnbitij pihi hisirjyi ihicib suitu rnspfj snsnfrij`

tnrbihip stgmucus yij` dnrkigtij hnj`ij sikgt hij pnjyikgt, sgstnm

pnciyijij knsnbitij , mikijij snrti cgj`kuj`ij. Ditisij gjg

mnmpujyig 4 ujsur pfkfk, yikjg rnspfj hij stgmucus

itiu pnrij`sij`ij. Tnspfj itiu rniksg mijusgi, digk dnrsglit

pisgl (pnj`ntibuij, pnrsnpsg hij sgkip) miupuj dnrsglit iktgl (tgjhikij

yij` jyiti itiu priatgan). Qnhij`kij stgmucus itiu rij`sij`ij hg sgjg

tnrhgrg hirg 8 ujsur pfkfk, yikjg? sikgt hij pnjyikgt, sgsgtnm

pnciyijij knsnbitij, mikijij hij cgj`kuj`ij (Piwij I & Hnwg M,

4595).

Unrgciku yij` mnmpnj`irubg knsnbitij hipit hg`fcfj`kij

hicim hui kitn`frg (Piwij I & Hnwg M, 4595), yigtu?

i. Unrgciku yij` tnrwuouh snairi snj`ioi hij sihir

d. Unrgciku yij` tnrwuouh snairi tghik snj`ioi itiu tghik sihir

Ihi pnrgciku-pnrgciku yij` snj`ioi itiu tghik snj`ioi mnmdiwi

mijliit di`g knsnbitij gjhgvghu itiu kncfmpfk

knmisyirikitij

sndicgkjyi ihi yij` hgsnj`ioi itiu tghik hgsnj`ioi

dnrhimpik

19

mnru`gkij knsnbitij (Piwij I & Hnwg M, 4595).

D. Kfjsnp Hisir Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis

 Isubij knpnriwitij kfmujgtis mnrupikij suitu mntfhn itiu

prfsns yij` dnrsglit icimgib, sgstnmitgs, hgjimgs, kfjtgju hij

dnrknsgjimduj`ij hicim rij`ki mnmnaibkij misicib knsnbitij hirg kcgnj,

kncuir`i snrti kncfmpfk itiu misyirikit mncicug cij`kib-cij`kib? pnj`kiogij,

pnrnjaijiij, pnciksijiij, hij

nvicuisg knpnriwitij. Hicim pnjnripij prfsns knpnriwitij (jursgj`
prfanss),

tnroihg prfsns icgb pnrij hirg tnji`i knpnriwitij knpihi kcgnj (sisirij) snairi

dnrtibip hij dnrkncijoutij ujtuk mnjaipig knmijhgrgij sisirij hicim

mnjyncnsigkij misicib knsnbitijjyi (Bnriwitg & Jnjy LQ, 4594).

9. Unj`kiogij

Unj`kiogij kfmujgtis (afmmujgty issnssmnjt) ihicib prfsns

pnj`umpucij hiti yij` dnrbuduj`ij hnj`ij stitus knsnbitij

kfmujgtis hij mnrupikij sumdnr hiti ujtuk pnrumusij hgi`jfsi

knpnriwitij. Unj`kiogij kfmujgtis mnrupikij suitu upiyi ujtuk hipit

mnj`njic misyirikit. Xuouij knpnriwitij hicim mnj`kiog kfmujgtis

ihicib mnj`ghnjtglgkisg liktfr-liktfr (digk pfsgtgl miupuj jn`itgl) yij`

mnmpnj`irubg knsnbitij wir`i misyirikit i`ir hipit mnj`nmdij`kij

stritn`g prfmfsg knsnbitij (Bnriwitg & Jnjy LQ, 4594).

Onjgs hiti yij` hgkumpuckij pihi pnj`kiogij snairi umum hipit

hgpnrfcnb hirg hiti sudynktgl hij hiti fdynktgl. Hiti sudynktgl yigtu

hiti

yij` hgpnrfcnb hirg kncubij itiu misicib yij` hgrisikij fcnb gjhgvghu,

14

kncuir`i, kncfmpfk hij kfmujgtis yij` hguj`kipkij snairi cij`suj`

mncicug cgsij. Hiti fdynktgl yigtu hiti iyij` hgpnrfcnb mncicug suitu

pnmnrgksiij, pnj`imitij, hij pnj`ukurij. Qnhij`kij sumdnr hiti hipit

hgpnrfcnb hirg hiti prgmnr hij snkujhnr, hnj`ij pnjhnkitij

kuijtgtitgl miupuj kuicgtitgl. Hiti prgmnr ihicib hiti yij` hgkumpuckij

fcnb pnj`kiog dnrhisirkij bisgc pnj`kiogij, snhij`kij hiti snkujhnr

hgpnrfcnb hirg sumdnr cigj yij` hipit hgpnraiyi. Mntfhn pnj`umpucij

hiti yij` hipit hgcikukij yigtu? wiwijairi gjlfrmij (gjlfrmij

gjtnrvgnw), ijicgsgs snkujhnr, fdsnrvisg itiu pnj`imitij (wgjhsbgnch

survny) (Bnriwitg & Jnjy

LQ, 4594). Qicib situ mfhnc pnj`kiogij yij` hipit hg`ujikij ihicib –Dntty
Jnumij”. Uihi mfhnc gjg tnrhipit 2 kfmpfjnj yij` birus hgkiog, hgtimdib

hnj`ij hiti gjtg hirg misyirikit gtu snjhgrg ( afmmujgty afrn).

i. Afmmujgty Afrn (hiti gjtg)

9) Bgstfrg hirg kfmujgtis, kiog snoirib pnrknmdij`ij kfmujgtis.

4) Hiti hnmf`rilg? umur, pnjhghgkij, onjgs kncimgj, pnknroiij,

ris, tgpn kncuir`i, stitus pnrkiwgjij.

1) \gtic stitgstgk? ij`ki kncibgrij, ij`ki knmitgij, ij`ki knsikgtij.

8) I`imi, jgcig-jgcig, knyikgjij snrti rgwiyit tgmducjyi kncfmpfk

itiu kfmujgtis.

d. Hncipij sudsgstnm yij` mnmpnj`irubg kfmujgtis (Dntty Jnumij) ?

9) Cgj`kuj`ij lgsgk? pnrumibij yij` hgbujg fcnb pnjhuhuk,

di`igmiji pnjnrij`ijjyi, sgrkucisg hij knpihitij pnjhuhu k.

11

4) Unjhghgkij? Ipikib ihi siriji pnjhghgkij yij` hipit hg`ujikij

ujtuk mnjgj`kitkij pnj`ntibuij. Qtitus pnjhghgkij (cimi snkfcib,

onjgs snkfcib, dibisi), lisgcgtis pnjhghgkij (QH, QMU, hcc) digk

hg hicim miupuj hg cuir kfmujgtis.

1) Knimijij hij trijspfrtisg? Di`igmiji knsncimitij hij

knimijij hg cgj`kuj`ij tnmpit tgj``ic, ipikib tghik

mnjgmduckij strnss. Xrijspfrtisg ipi yij` tnrsnhgi hg kfmujgtis.

8) Ufcgtgk hij kndgoikij pnmnrgjtib tnrkigt hnj`ij knsnbitij?

Ipikib aukup mnjujoij` snbgj``i mnmuhibkij kfmujgtis
mnjhipit

pnciyijij hg dnrdi`ig dghij` tnrmisuk knsnbitij, onjoij`

pnmnrgjtibij, kndgoikij hnpkns.

>) Unciyijij knsnbitij yij` tnrsnhgi, ujtuk mncikukij hntnksg hgjg

`ij``uij itiu mnriwit itiu mnmijtiu ipidgci `ij``uij suhib
 tnroihg.

<) Qgstnm kfmujgkisg? Qiriji kfmujgkisg ipi sioi yij`

hipit hgmijliitkij hg kfmujgtis tnrsndut ujtuk
mnjgj`kitkij

pnj`ntibuij tnrkigt hnj`ij `ij``uij pnjyikgt. Mgsicjyi

tncnvgsg, rihgf, kfrij itiu cnilcnt yij` hgdnrgkij knpihi kfmujgtis.

0) Qgstnm nkfjfmg? Xgj`kit sfsgic nkfjfmg kfmujgtis snairi

knsncurubij ipikib snsuig hnj`ij ^MT (^pib Mgjgmum

Tn`gfjic), hgdiwib ^MT itiu hgitis ^MT snbgj``i upiyi

pnciyijij knsnbitij yij` hgtuoukij pihi ijourij hipit

18

hgciksijikij, mgsicjyi ijourij ujtuk kfjsumsg onjgs

mikijij snsuig stitus nkfjfmg tnrsndut.

2) Tnkrnisg? Ipikib tnrsnhgi sirijijyi, kipij sioi hgduki,

hij ipikib dgiyijyi tnroij`kiu fcnb kfmujgtis.

Tnkrnisg gjg bnjhikjyi hipit hg`ujikij kfmujgtis

ujtuk mnmdijtu mnj`urij`g strnssfr.

a. Qtitus knsnbitij kfmujgtis

Qtitus knsnbitij kfmujgtis hipit hgcgbit hirg dgfstitgstgk hij vgtic

stitgstga, ijtiri cigj ij`ki mfrticgtis, ij`ki mfrdghgtis, GMT,

MMT, snrti aikupij gmujgsisg.

9) Unj`umpucij hiti

Unj`umpucij hiti hgmiksuhkij ujtuk mnmpnrfcnb

gjlfrmisg mnj`njig misicib knsnbitij pihi misyirikit snbgj``i

hipit hgtnjtukij tgjhikij yij` birus hgimdgc ujtuk

mnj`itisg

misicib tnrsndut yij` mnjyij`kut ispnk lgsgk, psgkfcf`gs, sfsgic

nkfjfmg hij spgrgtuic snrti liktfr cgj`kuj`ij yij` mnmpnj`irubg

(Mudirik, 455>).

Unj`umpucij hiti hipit hgcikukij hnj`ij airi

sndi`ig dnrgkut ?

i) Piwijairi itiu ijimjnsi

Piwijairi ihicib kn`gitij kfmujgkisg tgmdic dicgk yij`

dnrdnjtuk tijyi oiwid ijtiri pnriwit hnj`ij pisgnj

itiu kncuir`i pisgnj, misyirikit tnjtij` bic yij` dnrkigtij

hnj`ij

1>

misicib knsnbitij pisgnj. Piwijairi birus hgcikukij

hnj`ij rimib, tnrduki, mnj``ujikij dibisi yij`

snhnrbiji hij muhib hgpibimg fcnb pisgnj itiu

kncuir`i pisgnj, hij sncijoutjyi bisgc wiwijairi itiu

ijimjnsi hgaitit hicim lfrmit prfsns knpnriwitij

(Mudirik, 455>).

d) Unj`imitij

Unj`imitij hicim knpnriwitij kfmujgtis hgcikukij

mncgputg ispnk lgsgk, psgkfcf`gs, pnrgciku hij sgkip hicim

rij`ki mnjn`ikkij hgi`jfsi knpnriwitij. Unj`imitij

hgcikukij hnj`ij mnj``ujikij pijai gjhnri hij

bisgcjyi hgaitit hicim lfrmit prfsns knpnriwitij (Mudirik,

455>).

a) Unmnrgksiij lgsgk

Hicim knpnriwitij kfmujgtis hgmiji sicib

situjyi isubij knpnriwitij yij` hgdnrgkij ihicib isubij

knpnriwitij kncuir`i, miki pnmnrgksiij lgsgk yij`

 hgcikukij hicim upiyi mnmdijtu mnjn`ikkij hgi`jfsi

knpnriwitij hnj`ij airi Gjspnksg, Unrkusg, Iuskuctisg hij

Uicpisg (Mudirik, 455>).

4) Unj`fcibij hiti
 Qntncib hiti hgpnrfcnb, kn`gitij sncijoutjyi ihicib

pnj`fcibij hiti hnj`ij airi sndi`ig dnrgkut ?

i) Kcisglgkisg hiti itiu kitn`frg hiti

d) Unj`bgtuj`ij prfsnjtisn aikupij

a) Xiducisg hiti

1<

h) Gjtnrprntisg hiti

1) Ijicgsgs hiti

Ijicgsgs hiti ihicib knmimpuij ujtuk mnj`kigtkij

hiti hij mnj`buduj`kij hiti hnj`ij knmimpuij kf`jgtgl yij`

hgmgcgkg snbgj``i hipit hgkntibug tnjtij` knsnjoij`ij itiu misicib

yij` hgbihipg fcnb misyirikit ipikib gtu misicib knsnbitij

itiu misicib knpnriwitij (Mudirik, 455>).

8) Unjnjtuij misicib itiu pnrumusij misicib knsnbitij

Dnrhisirkij ijicgsi hiti hipit hgkntibug misicib knsnbitij

hij knpnriwitij yij` hgbihipg fcnb misyirikit, snkicg`us hipit

hgrumuskij yij` sncijoutjyi hgcikukij gjtnrvnjsg. Jimuj

hnmgkgij misicib yij` tncib hgrumuskij tghik muj`kgj hgitisg

snkicg`us. Fcnb kirnji gtu hgpnrcukij prgfrgtis misicib

(Mudirik,

455>).

>) Urgfrgtis misicib

Hicim mnjnjtukij prgfrgtis misicib knsnbitij misyirikit

hij knpnriwitij pnrcu mnmpnrtgmdij`kij dnrdi`ig liktfr sndi`ig

krgtnrgi hgijtirijyi ihicib (Mudirik, 455>)?

i) Unrbitgij misyirikit

d) Urnvicnjsg knoihgij
a) Dnrit rgj`ijjyi misicib
 h) Knmuj`kgjij misicib ujtuk hgitisg

n) Xnrsnhgijyi sumdnrhiyi misyirikit

10

l) Ispnk pfcgtgs

4. Hgi`jfsi Knpnriwitij

Hgi`jfsi knpnriwitij ihicib rnspfj gjhgvghu pihi misicib

knsnbitij digk yij` iktuic miupuj pftnjsgic. Misicib iktuic ihicib

misicib yij` hgpnrfcnb pihi siit pnj`kiogij, snhij`kij misicib pftnjsgic

ihicib misicib yij` muj`kgj tgmduc knmuhgij. Oihg hgi`jfsi knpnriwitij

ihicib suitu pnrjyitiij yij` oncis, pihit hij p istg tnjtij` stitus hij

misicib knsnbitij yij` hipit hgitisg hnj`ij tgjhikij

knpnriwitij. Hnj`ij hnmgkgij hgi`jfsgs knpnriwitij hgtntipkij

dnrhisirkij misicib yij` hgtnmukij. Hgi`jfsi knpnriwitij ikij

mnmdnrg `imdirij misicib hij stitus knsnbitij misyirikit digk

yij` jyiti (iktuic), hij yij` muj`kgj tnroihg (Mudirik, 4557). Hgi`jfsi

knpnriwitij hgtn`ikkij dnrhisirkij tgj`kit rniksg tnrbihip strnssfr

yij` ihi. Qncijoutjyi hgrumuskij hicim 1 kfmpfjnj? Urfdcnm,

Ntgfcf`g, Qgmptfm (Bnriwitg & Jnjy LQ, 4594).

Afjtfb ? Tgsgkf tnroihgjyi pnjgj`kitij GQUI pihi wir`i hg hnsi

R snbuduj`ij hnj`ij kurij`jyi pnj`ntibuij hij knsihirij misyirikit

tnrbihip pnjgj`kitij stitus knsnbitij hgtijhig hnj`ij tgj``gjyi ij`ki

knoihgij GQUI pihi < ducij tnrikbgr yigtu 4>% dnrhisirkij hiti Uusknsmis.

Misicib knsnbitij yij` hgtnmukij hg misyirikit hipit hgsimpigkij

hicim pnciksijiij cfkikiryi mgjg itiu gstgcib cigjjyi

Musyiwirib Misyirikit Hnsi/TP(MMTP).

 12

1. Unrnjaijiij Knpnriwitij

Unrnjaijiij knpnriwitij ihicib pnjyusujij rnjaiji

tgjhikij knpnriwitij yij` ikij hgciksijikij ujtuk mnj`itisg misicib

snsug hnj`ij

hgi`jfsgs knpnriwitij yij` tncib hgtnjtukij hnj`ij tuouij tnrpnjubgjyi

kndutubij kcgnj (Mudirik, 4557). Xibip dnrgkutjyi hirg prfsns knpnriwitij

mnrupikij tgjhikij mnjntipkij ipi yij` birus hgcikukij ujtuk

mnmdijtu sisirij hicim upiyi prfmftgl, prnvnjtgl, kuritgl hij

rnbidgcgtitgl. Cij`kib pnrtimi hicim tibip pnrnjaijiij ihicib mnjntipkij

tuouij hij sisirij kn`gitij ujtuk mnj`itisg misicib yij` tncib

hgtntipkij snsuig hnj`ij hgi`jfsgs knpnriwitij. Hicim mnjnjtukij

tibip dnrgkutjyi yigtu rnjaiji

pnciksijiij kn`gitij miki ihi hui liktfr yij` mnmpnj`irubg hij

hgpnrtgmdij`kij hicim mnjyusuj rnjaiji tnrsndut yigtu sglit misicib
hij

sumdnr/pftnjsg misyirikit snpnrtg hiji, siriji, tnji`i yij` tnrsnhgi.

Hicim pnciksijiij pnj`nmdij`ij misyirikit hgcikukij mncicug

tibipij sndi`ig dnrgkut ?

i. Xibip pnrsgipij

Hnj`ij hgcikukij pnmgcgbij hinrib yij` mnjoihg prgfrgtis

mnjnjtukij airi ujtuk dnrbuduj`ij hnj`ij misyirikit,

mnmpncioirg hij dnknroisimi hnj`ij misyirikit.

d. Xibip pnj`fr`ijgsisgij

Hnj`ij pnrsgipij pnmdnjtukij kncfmpfk knroi knsnbitij

ujtuk mnjumdubkij knpnhucgij tnrbihip knsnbitij hicim

misyirikit.
Kncfmpfk knroi knsnbitij (Ufkoikns) ihicib suitu wihib kn`gitij yij`

17
 hgdnjtuk fcnb misyirikit snairi dnr`ftfj` rfyfj` ujtuk mnjfcfj`

hgrg mnrnki snjhgrg hicim mnj`njic hij mnmnaibkij misicib

itiu kndutubij knsnbitij hij knsnoibtnriij, mnjgj`kitkij

knmimpuij misyirikit dnrpnrijsnrti hicim pnmdij`ujij knsnbitij

hg wgciyibjyi.

a. Xibip pnjhghgkij hij citgbij

9) Kn`gitij pnrtnmuij tnritur hnj`ij kncfmpfk misyirikit

4) Mncikukij pnj`kiogij

1) Mnmduit prf`rim dnrhisirkij misicib itiu hgi`jfsn knpnriwitij

8) Mncitgb kihnr

>) Knpnriwitij cij`suj` tnrbihip gjhgvghu, kncuir`i hij misyirikit

h. Xibip lfrmisg knpnmgmpgjij

n. Xibip kffrhgjisg gjtnrsnktfric

l. Xibip ikbgr

Hnj`ij mncikukij supnrvgsg itiu kujouj`ij dnrtibip ujtuk

mnj`nvicuisg snrti mnmdnrgkij umpij dicgk ujtuk pnrdigkij kn`gitij

kncfmpfk knroi knsnbitij cndgb cijout.

^jtuk cndgb sgj`kitjyi pnrnjaijiij hipit hgpnrfcnb

hnj`ij tibipij sndi`ig dnrgkut?

9) Unjhghgkij knsnbitij tnjtij` `ij``uij jutrgsg

4) Hnmfjstrisg pnj`fcibij hij pnmgcgbij mikijij yij` digk

1) Mncikukij hntnksg hgjg tijhi-tijhi `ij``uij kurij` `gzg

mncicug pnmnrgksiij lgsgk hij cidfritfrgum

85
 8) Dnknroisimi hnj`ij ipirit Unmhi sntnmpit ujtuk
mnj`imijkij

cgj`kuj`ij itiu kfmujgtis dgci strnssfr hirg cgj`kuj`ij

>) Tuoukij kn rumib sikgt dgci hgpnrcukij

8. Unciksijiij

Unciksijiij mnrupikij tibip rnicgsisg hirg rnjaiji isubij

knpnriwitij yij` tncib hgsusuj. Hicim pnciksijiij tgjhikij

knpnriwitij, pnriwit knsnbitij misyirikit birus dnknroisimi hnj`ij

ij``fti tgm knsnbitij cigjyi. Hicim bic gjg mncgditkij pgbik

Uusknsmis, Dghij hnsi hij ij``fti misyirikit (Mudirik, 4557). Urgjsgp

yij` umum hg`ujikij hicim pnciksijiij itiu gmpcnmnjtisg pihi

knpnriwitij kfmujgtis ihicib?

i. Gjfvitgl

Unriwit knsnbitij misyirikit birus mnmpujyig wiwisij cuis hij

mimpu mnjynsuigkij hgrg hnj`ij pnrknmdij`ij gcmu pnj`ntibuij

hij tnbjfcf`g (GUXNK) hij dnrhisir pihi gmij hij tiqwi

(GMXIY) (Mudirik, 4557).

d. Gjtn`ritnh

Unriwit knsnbitij misyirikit birus mimpu dnknroisimi

hnj`ij snsimi prflnsg, tgm knsnbitij cigj, gjhgvghu, kncuir`i,

kncfmpfk hij misyirikit dnrhisirkij izis knmgtriij (Mudirik,

4557).

a. Tisgfjic

Unriwit knsnbitij misyirikit hicim mncikukij isubij knpnriwitij

birus mnj``ujikij pnj`ntibuij snairi risgfjic hnmg

tnraipigjyi

89
 rnjaiji prf`rim yij` tncib hgsusuj (Mudirik, 4557).

h. Mimpu hij mijhgrg

Unriwit knsnbitij misyirikit hgbiripkij mnmpujyig knmimpuij hij

 knmijhgrgij hicim mnciksijikij isubij knpnriwitij snrti
kfmpntnj

(Mudirik, 4557).

n. ^`nm

Unriwit knsnbitij misyirikit birus yikgj hij pnraiyi itis

knmimpuijjyi hij dnrtgjhik hnj`ij sgkip fptgmgs dibwi isubij

knpnriwitij yij` hgdnrgkij ikij tnraipig. Hicim mnciksijikij

gmpcnmnjtisg yij` mnjoihg lfkus ihicib ? prf`rim knsnbitij

kfmujgtis hnj`ij stritn`g ? kfmujgtg fr`ijgsisg hij pirtjnrsbgp gj

afmmujgty (mfhnc lfr jursgj` pirtjnrsbgp) (Mudirik, 4557).

Hicim pnciksijiij tgjhikij knpnriwitij, pnriwit dnrtij``uj` oiwid

ujtuk mnciksijikij tgjhikij yij` tncib hgrnjaijikij yij` sglitjyi?

i. Dijtuij hicim upiyi mnj`itisg misicib-misicib kurij` jutrgsg,

mnmpnrtibijkij kfjhgsg sngmdij` itiu snbit hij

mnjgj`kitkij knsnbitij.

d. Mnjhghgk kfmujgtis tnjtij` pnrgciku snbit ujtuk mnjan`ib kurij`

`gzg.

a. Qndi`ig ihvfkit kfmujgtis, ujtuk snkicg`us mnjlisgcgtisg tnrpnjubgjyi

kndutubij kfmujgtis.

Uihi kn`gitij priktgk knpnriwitij kfmujgtis dnrlfkus pihi

tgj`kit

pnjan`ibij, yigtu ?

84

i. Unjan`ibij prgmnr yigtu pnjan`ibij sndncum sikgt hij

hglfkuskij pihi pfpucisg snbit, mnjaikup pihi kn`gitij knsnbitij

snairi umum snrti pnrcgjhuj`ij kbusus tnrbihip pnjyikgt, afjtfb?

gmujgsisg, pnjyucubij `gzg, sgmucisg hij dgmdgj`ij hgjg hicim

knsnbitij kncuir`i.
d. Unjan`ibij snkujhnr yigtu kn`gitij yij` hgcikukij pihi siit tnroihgjyi

pnrudibij hnrioit knsnbitij misyirikit acij hgtnmukij misicib

 knsnbitij. Unjan`ibij snkujhnr gjg mnjnkijkij pihi hgi`jfsi hgjg

hij tgjhikij ujtuk mj`bimdit prfsns pnjyikgt, Afjtfb? Mnj`kiog

kntnr¬dncikij`ij tumdub knmdij` ijik, mnmftgvisg kncuir`i ujtuk

mncikukij pnjgnrgksiij knsnbitij snpnrtg miti, `g`g, tncgj`i, hcc.

a. Unjan`ibij tnrtgnr yigtu kn`gitij yij` mnjnkijkij

pnj`nmdicgij gjhgvghu pihi tgj`kit dnrluj`sgjyi snairi fptgmic hirg

kntghikmimpuij kncuir`i, Afjtfb? Mnmdijtu kncuir`i yij`

mnmpujyig ijik hnj`ij rnsgkf `ij``uij kurij` `gzg ujtuk

mncikukij pnmnrgksiij snairi tnritur kn Ufsyijhu.

>. Nvicuisg

Nvicuisg mnmuit kndnrbisgcij prfsns hij kndnrbisgcij tgjhikij

knpnriwitij. Kndnrbisgcij prfsns hipit hgcgbit hnj`ij

mnmdijhgj`kij ijtiri prfsns hnj`ij pnhfmij itiu rnjaiji prfsns

tnrsndut. Qnhij`kij kndnrbisgcij tgjhikij hipit hgcgbit hnj`ij

mnmdijhgj`kij ijtiri tgj`kit knmijhgrgij misyirikit hicim pnrgciku

knbghupij snbirg-birg hij tgj`kit

knmiouij knsnbitij misyirikit kfmujgtis hnj`ij tuouij yij` tncib

81

hgtntipkij itiu hgrumuskij sndncumjyi (Mudirik, 4557). Kn`gitij yij`

hgcikukij hicim pnjgcigij?

i. Mnmdijhgj`kij bisgc tgjhikij yij` hgciksijikij hnj`ij tuouij

yij`

tncib hgtntipkij.

d. Mnjgcig nlnktglgtis prfsns knpnriwitij mucig hirg tibip pnj`kiogij

simpig hnj`ij pnciksijiij.

a. Bisgc pnjgcigij knpnriwitij hg`ujikij sndi`ig dibij
pnrnjaijiij sncijoutjyi ipidgci misicib dncum tnritisg.
 h. Unrcu hgpibimg dnrsimi fcnb pnriwit knsnbitij misyirikit dibwi

nvicuisg hgcikukij hnj`ij mncgbit rnspfj kfmujgtis tnrbihip

gmpcnmnjtisg yij` tncib hgcikukij.

Qnhij`kij lfkus hirg nvicuisg pnciksijiij isubij knpnriwitij

kfmujgtis ihicib ?

i. Tncnvijsg itiu buduj`ij ijtiri knjyitiij yij` ihi hnj`ij

tir`nt pnciksijiij

d. Unrknmdij`ij itiu knmiouij prfsns? knsnsuigij hnj`ij

pnrnjaijiij, pnrij stil itiu pnciksiji tgjhikij, lisgcgtis hij oumcib

pnsnrti.

a. Nlgsgnjsg dgiyi. Di`igmijikib pnjairgij sumdnr hiji hij

pnj``ujiijjyi snrti knujtuj`ij prf`rim.

h. Nlnktglgtis knroi. Ipikib tuouij tnraipig hij ipikib kcgnj itiu

misyirikit puis tnrbihip tgjhikij yij` hgciksijikij.

n. Himpik. Ipikib stitus knsnbitij mnjgj`kit sntncib hgciksijikij

tgjhikij, ipi pnrudibij yij` tnroihg hicim < ducij itiu 9 tibuj.

88

DID GGG
CIUFTIJ IQ^BIJ KNUNTIXIJ KFM^JGXIQ

I. Unj`kiogij

Hicim upiyi mnjgj`kitkij hnrioit knsnbitij misyirikit snairi

fptgmic, miki mncicug Uriktnk Knpnriwitij Kfmujgtis Mibisgswi

Unjhghgkij Urflnsg Jnrs ^jgvnrsgtis Lfrt Hn Kfak Dukgttgj``g hg Hnsi

Qiruisf ^tiri ikij

mnjnripkij kfjsnp-kfjsnp knpnriwitij kfmujgtis yij` hghicimjyi

hgcikukij pnjhnkitij knpnriwitij kncuir`i sndi`ig hisir hicim
pnmdnrgij pnciyijij
knsnbitij utimi pihi misyirikit.

Kn`gitij priktnk knpnriwitij kfmujgtis yij` hgciksijikij Hnsi Qiruisf

^tiri tnrhgrg hirg dndnripi tibip kn`gitij mncgputg survny wgciyib dgjiij
pnj`kiogij iwic (pnj`umpucij hij pnj`fcibij hiti), pnmdgjiij
Kncfmpfk

Knroi (UFKOIKNQ) yij` ij``ftijyi tnrhgrg hirg kihnr knsnbitij, tfkfb

misyirikit, tfkfb i`imi, pnmuhi, hij kicij`ij pncioir, yij` jijtgjyi ikij
dnrsimi simi hnj`ij mibisgswi hicim mnciksijikij kn`gitij mncgputg
diksfs

yigtu mnmdnrsgbkij mnsogh, kijtfr hnsi.

9. Gjtg kfmujgtis

i. Qnoirib

Ofrfj` Qiruisf ^tiri ihicib ofrfj` yij` tnrcntik hg

ji`irg siruisf, knaimitij Xijouj` Nmis, Kidupitnj Xijib Hitir,

Urfvgjsg

Qumitnri Dirit. Hgmiji pihi zimij hibucu ofrfj` Qiruisf

^tiri dnrjimi Kutgn Ijygr, bic gjg hgkirnjikij pihi umumjyi
suku gjgcib

8>

yij` dijyik dnrhfmgsgcg hg ofrfj` gjg. Qngrgj` pnrknmdij`ij

zimij kirnji cntik ofrfj` gjg hgdi`gij utiri ji`irg siruisf miki

ofrfj` gjg hgjimikij ofrfj` Qiruirf ^tiri.

d. Hnmf`rilg

Unti Pgciyib hnsi Qiruisf

^tiri
 Qumdnr ? Unti ihmgjgstrisg ofrfj` Qiruisf ^tiri

Hg ofrfj` Qiruisf ^tiri tncib dnrknmdij` tnrhipit dnrdi`ig

siriji hij prisiriji misyrikit. Hg dghij` pnjhghgkij, tnrhipit

UI^H, 9 duib QH, hij ujtuk mnjujoij` pnjhghgkij lfrmic misyirikit

8<

Qiruisf ^tiri. Qnmnjtiri dndnripi kncfmpfk-kncfmpfk

misyirikit

yij` dnrknmdij` iktgl siit gjg ijtiri cigj ihicib CKIIM, UKK, Dujhf

Kijhuij`, Mioncgs Xikcgm, hij Gkitij- gkitij Unmuhi, Kndnrihiij

cnmdi`i hij kncfmpfk misyirikit gjg sij`it pnjtgj` irtgjyi hij

mnmdnrg mijliit hicim misyirikit ofrfj` Qiruisf ^tiri.

a. Ntjgs

Hirg bisgc pnj`kiogij hghipitkij ntjgs yij` ihi hg wgciyib ofrfj`

Qiruisf ^tiri yigtu tnrhgrg hirg suku mgjij`.

h. Knyikgjij

Qnmui misyirikit hg ofrfj` Qiruisf ^tiri dnri`imi gscim.

4. Qudsgstnm

i. Cgj`kuj`ij
 Ofrfj` Qiruisf ^tiri mnrupikij sciib situ ofrfj` yij` dnrihi hg

wgciyib knroi knaimitij tijouj` nmis hnj`ij oumcib KK ihicib

17<

KK Qndi`gij dnsir cibij hgpnr`ujikij ujtuk pnrtijgij tijib knrgj`,

 cihij`, hij pihg. Oirik tnmpub kurij` cndgb 2 km kn pusit
kfti

ditusij`kir.

Qndi`gij dnsir rumib wir`i suhib pnrmijnj,

cgj`kuj`ij pnkirij`ij y` ihi dncum hgmijliitkij snairi miksgmic

kbususjyi pnjijimij Xf`i hg rumib-rumib wir`i misgb kurij`.

Qnairi ihmgjgstritgl, ofrfj` Qiruisf ^tiri tnrcntik hnj`ij

ditis

wgciyib sndi`ig dnrgkut?

80

9) Qndncib ^tiri, dnrditisij hnj`ij Ofrfj` Qiruisf Xgmur.

4) Qndncib Qncitij, dnrditisij` hnj`ij Ofrfj` Quirusf Dirit.

1) Qndncib Dirit, dnrditisij hnj`ij Ofrfj` Kftf Xij`ib.

8) Qndncib Xgmur, dnrditisij hnj`ij Ofrfj` Kudij` Cijhig.

d. Unciyijij knsnbitij

Xnrhipit situ Ufcgjhns/Ufknsrg hij 9 pfsyijhu Dicgti. Mnjurut UPK

Ufsyijhu Cijsgi ihi tipg tghik iktgl snmnjoik Uijhnmg. Iksns kn

Uusknsmis ou`i tghik tnrcicu oiub kurij` cndgb mnmnrcukij wiktu 9>-

45 mnjgt.

a. Unjhghgkij

Hg ofrfj` Qiruisf ^tiri tnrhipit siriji pnjhghgkij UI^H,

QH. Unjhghgkij misyirikit ofrfj` Qiruisf ^tiri timit QMU

sndijyik 8>5 frij`, timit QMI >42 frij` hij timit Unr`uruij

tgj``g sndijyik 72 frij`.

h. Qfsgic Nkfjfmg

Hg ofrfj` Qiruisf ^tiri pihi sndi`gij dnsir mnmgcgkg miti pnjairgij

dnrtijg 05%, dnrhi`ij` 95%, UJQ hij IDTG 45%. Unjhipitij wir`i

ofrfj` Qiruisf ^tiri tghik mnjnjtu, kirji siit musgm pijnj pnjhipitij
ikij mnjgj`kit.
 n. Xrijspfrtisg

^jtuk trijspfrtisg misyirikit pihi umumjyi mnj``ujikij

snpnhi mftfr rfhi hui, ujtuk kndutubij mgsicjyi misyirikit pnr`g

kn

siwib itiu kn cihij`. snrti pnr`g knpisir ujtuk mnmnjubg kndutubij

82

snbirg- birg.

l. Kfmujgkisg

Dibisi snbirg-birg yij` hg`ujikij misyirikit hg Qiruisf ^tiri ihicib

dibisi mgjij`. Misyirikit ofrfj` siruisf utiri mnmgcgkg pnrij`kit

ofrfj` yij` iktgl, snbgj``i kncubij misyirikit hgtimpuj` snrti hg

sncnsigkij hnj`ij digk. Hirg bisgc fdsnrvisg misyirikit Ofrfj` siruisf

utiri ou`i sij`it kffpnritgl hij pfsgtgl hicim mnjnrgmi gjlfrmisg diru.

1. Bisgc pnj`kiogij

i. @imdirij umum
9) Hgstrgdusg Oumcib Unjhuhuk
Cikg Cikg Unrnmpuij Xftic
Oumcib
Unjhuhuk ><1 >75 99>1
Unrsnjtisn 88% ><% 955%
 Hirg tidnc hgitis oumcib pnjhuhuk hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri

tnrhipit 99>1 frij`, oumcib pnjhuhuk pnrnmpuij (><%)

cndgb
 dijyik hirg pihi pnjhuhuk cikg-cikg (88%).

87

4) Hgstrgdusg Kncfmpfk ^sgi

Jf Kncfmpfk ^sgi Cikg-Cikg Unrnmpuij Oumci
9 ^sgi sudur 981 92> 142
4 Gdu bimgc - 92 92
1 Gdu dnrsicgj - 92 92
8 Gdu mnjyusug - 1> 1>
> Diyg usgi 5-> ducij > 4 0
< Diyg usgi 5-99 ducij 95 0 90
0 Dihuti usgi 5-41 ducij 41 95 11
2 Dihuti usgi 5-1> ducij 14 92 >5
7 Dicgti usgi 5->7 ducij 8> 42 01
95 Ijik dicgti 94->7 ducij 1> 49 ><
99 Uri snkfcib <5-04 ducij < < 94
94 Ijik usgi 0-7 tibuj 44 92 85

91 Tnmioi usgi8>->7
95-92tibuj
tibuj 0> <8 917 94,9
98 Cijout usgi 0> >> 915 99,1
9> Cijsgi <5-<7 tibuj >8 <5 998 7,7
9< Cijsgi usgi ≮05 tibuj 12 8> 21 0,4
Xftic ><1 >75 99>1 955%

Hirg tidnc pnj`ncfmpfkij usgi tnrhipit kncfmpfk

tnrdijyik pihi usgi sudur hnj`ij pnrsnjtisg 42,8%.

>5
1) Hgstrgdusg pnjyikgt
i) Hgstrgdusg oumcib 95 pnjyikgt tnrdijyik
Jf Unjyikgt Oumcib Unrsnj
9 Bgpnrtnjsg 7> 41,
41,4%
4 Myic`i >0 91,7%

1 Hnrmitgtgs 8< 99,4%

8 @istrgtgs 85 7,2%
> FI 11 2,9%
< Gspi 15 0,1%
0 Anpic`gi 15 0,1%
2 Afmmfj Afch 47 0,9%
7 Lirgj`gtgs 42 <,2%
95 Ismi 49 >,9%
Xftic 857 955,5%

Hirg tidnc hgitis hgpnrfcnb pnjyikgt tnrdijyik yigtu

Bgpnrtnjsg hirg 95 pnjyikgt tnrdijyik hnj`ij oumcib 7> kisus

(41,4%).

d) Hgstrgdusg Bgpnrtnjsg Xnrkfjtrfc

Knoihgij Bgpnrtnjsg Oumcib Unrsnjtis
Xghik Xnrkfjtrfc <> <2,8%
Xnrkfjtrfc 15 19,<%
Xftic 7> 955%

>9
 Hiti Uusknsmis dnrhisirkij kujouj`ij kisus

Bgpnrtnjsg hirg ofrfj` Qiruisf ^tiri pihi ducij

Qnptnmdnr 4549 sndijyik 15 frij` hirg tftic kisus 7> kisus.

Hirg bisgc wiwijairi hgpnrfcnb hiti dibwi dijyik

misyirikit yij` bgpnrtnjsg kirnji pfci mikijij

yij` anjhnruj` tghik snbit snrti fcibri`i yij` kurij`.

Mnrnki tghik dnrfdit snairi tnritur kirnji mnrnki tghik

pibim hnj`ij pnj`fditij bgpnrtnjsg, snrti tghik pibim

hnj`ij `iyi bghup snbit. Misyirikit mnj`itikij dncum

ihi pnjyucubij tnrkigt bgpnrtnjsg. Bisgc wiwijairi hnj`ij

knpici ofrfj` ou`i mnmpnrkuit pnrjyitiij dibwi hg

ofrfj` Qiruisf ^tiri pnjyikgt tnrdijyik wir`i ihicib

bgpnrtnjsg. Mnjurut gjlfrmisg UPK sntnmpit Ufsyijhu

Cijsgi ou`i tghik hgciksijikij sncimi pijhnmg.

Hirg bisgc fdsnrvisg hg tnmukij dibwi misyirikit

dijyik kfjsumsg mik ijij dnrsijtij, `frnj`-`frnj` snrti

gkij

isgj, Ufsyijhu cijsgi puj dncum hgciksijikij snmnjoik

>4
pijhnmgk. Hirg bisgc pnmnrgksiij tnkijij hirib siit
 pnjhitiij hgtnmukij cijsgi hnj`ij tnkijij hirib :985/25

mmB` sndijyik 18 frij`.

8) Unknroiij

Jf Unknroiij Unrsnjtisn
9 Xijg 05%
4 IDTG hij UJQ 95%
1 Unhi`ij` 95%
8 Cigj-Cigj 95%
Xftic 955,5%

Hirg tidnc hgitis hgpnrfcnb pnknroiij pnjhuhuk cndgb

dijyik yigtu tijg (05%).
>) Hiti UBDQ
i) Qiriji Igr Dnrsgb
Ducij Igr Dnrsgb Xftic Unrsnjtisn Xftic
Wi Xghik Qimpnc Wi Xghik
Qnpt 40> - 40> I
955% I 5% 955%

>1
 Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc 40> (955%)

mnj``ujikij siriji igr dnrsgb. Hirg bisgc wiwijairi hij

fdsnrvisg sncurub wir`i suhib mnj``ujikij igr UHIM, ihi

dndnripi rumib yij` tnrsnhgi sumur tipg tntip

mnj``ujikij UHIM.

d) Oimdij Qnbit
Ducij Unrmijnj Unj``uji Qbirgj` Unj``uji
/
Kfmujic
QNUX 197 9580 98 47

Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc 197 rumib

mnj``ujikij oimdij snbit pnrmijnj hij 98

rumib mnj``ujikij oimdij sbirgj`/kfmujic.

Unjij`ijij misicib hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri suhib digk,

tnrduktg hirg bimpgr sncurub KK suhib mnmgcgkg iksns

Oimdij

snbit.

>8

a) UBDQ Gjhgkitfr 95 (mnrfkfk hghicim rumib)

UBDQ Gjhgkitfr 95 Oumcib Unrsn

Digk >>
Kurij` digk 445
Xftic 40> 955%
 Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc 25%

misyirikit mnrfkfk digk hghicim rumib miupuj hgcuir rumib.

Hirg bisgc fdsnrvisg umumjyi misyirikit usgi

prfhuktgl yij` cndgb dijyik mnrfkfk. Iktgvgtis mnrfkfk

timpik hg

hicim rumib miupuj hg cuir rumib snprtg hg wiruj` itiu

hg tnmpit umum.

Misyirikit tghik pnrhucg wiciupuj hg duj`kus

rfkfk suhib sij`it hgonciskij tnjtij` dibiyi mnrfkfk,

Hiti hg Uusknsmis mnjonciskij prf`rim UBDQ hij

UGQ UK hirg pusknsmis ou`i suhib hgciksijikij hg Ofrfj`

Qiruisf

^tiri utiri jimuj dncum mnjujoukkij ihijyi pnrudibij

kndgisiij mnrfkfk hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri.

>>

h) Ufsyijhu Dicgti

Kujouj`ij Oumcib Unrsnjtis

Ufsyijhu
Hitij` 45 42,<%
Xghik Hitij` >5 09,8%
Xftic 05 955%
 Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc bijyi 42,<% gdu yij`

mnmgcgkg diyg hij dicgti (05 sisirij) yij` hitij` kn pfsyijhu

hg ducij Fktfdnr. Bisgc wiwijairi mnjyitikij

snmnjoik pijhnmg gdu tikut mnmdiwi ijikjyi kn

Ufsyijhu, snkgtir 2 (99,8%) frij` gdu mnj`itikij dibwi

ijik jyi suhib cnj`kip gmujgsisg hij tghik pnrcu hg diwi ci`g

kn Ufsyijhu.

d. Knaijhuij @ih`nt

Knaijhuij @ih`nt Oumcib Unrsnjtisg

Digk <> 8<,2
Kurij` Digk 08 >1,4
Xftic 917 955,5

><

Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc >1,4% misyirikit hnj`ij usgi

rnmioi knaijhuij `it`nt. Bisgc wiwijairi hnj`ij frij`

tui mnj`itikij ijik mnrnki snmnjoik snkfcib hirgj` hgdncgkij BU

snjhgrg sndijyik 04 frij` (>9,2%). Qnkgtir 0< frij` tui (>8,0%)

mnjyitikij mnrnki sgduk dnknroi snbgj``i tghik dgsi 48 oim

mnj`fjtrfc ijikjyi.

a. Afvgh-97
9) Unj`ntibuj Afvgh-97

Unj`ntibuj Afvgh-97 Oumcib Unrsnjtisg

 Digk 1<4 <>,5
Kurij` Digk 97> 1>,5
Xftic >>0 955,5

Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc <>% misyirikit

mnmgcgkg pnj`ntibuij kurij` digk tnrkigt AF\GH-97.

>0

Xnrcgbit hirg dndnripi pnrtijyiij yij` hgoiwid

sicib mnj`njig afvgh-97 ? sndijyik <0,1% misyirikit sisirij

viksgj sicib mnjhnlgjgsgkij afvgh-97 snrti `noici spnsglgk afvgh-

97, cndgb hirg sntnj`ib misyirikit yij` mnjoihg sisirij viksgj

yigtu >>0 frij` tghik mnj`ntibug misi gjkudisg afvgh-97 yigtu

24,2%, 20,8% wir`i sisirij viksgj mnjoiwid sicib di`igmiji

airi pnjucirij afvgh-97.

4) Qgkip

Qgkip Oumcib Unrsnjtisg

Ufsgtgl 194 ><,5
Jn`itgl 48> 88,5
Xftic >>0 955,5
 Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc >< ,5% misyirikit mnmgcgkg

sgkip jn`itgl tnrkigt AF\GH-97.

1) Xgjhikij

Xgjhikij Oumcib Unrsnjtisg

Kurij` digk 420 >9,>
Digk 405 82,>
Xftic >>0 955,5

>2

Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc >9,>% misyirikit mnmgcgkg

tgjhikij kurij` digk tnrkigt AF\GH-97.

Hirg bisgc fdsnrvisg tnrcgbit bimpgr tghik ihi misyirikit yij`

mnmikig misknr siit kncuir rumib itiu dnrkumpuc hg wiruj`. Qiit

hgihikij pnjyucubij fcnb mibisgswi misgb ihi misyirikit yij`

tghik mnj``ujikij misknr. Kndgisiij mnjauag tij`ij dncum

tnrcgbit hg ofrfj` Qiruisf ^tiri, dncum ihi rumib yij`

mnjynhgikij tnmpit mnjauag tij`ij hg cuir rumib.

8) \iksgj Afvgh-97

\iksgj Afvgh-97 Oumcib Unrsnjtisg

Dncum \iksgj 84> 0<,1%

Quhib \iksgj 914 41,0%
Xftic >>0 955%
 >7

Hirg tidnc hgitis hghipitkij bisgc 0<,1% misyirikit dncum

viksgj AF\GH-97.

Hirg bisgc wiwijairi wir`i mnj`itikij mnrnki dnknroi siit

pi`g birg oihg tghik snmpit hitij` kn pusknsmis, ihi ou`i

yij`

mnj`itikij tikut hg viksgj sndid ihi gsu yij` dnrnhir ihi

wir`i yij` cumpub sntncib hg viksgj, mnrnki o` dnrlgkgr jn`itgvn

tikut hg afvgh kij ogki dnrfdit kn pnciyijij knsnbitij snrti

dncum ihijyi pnjyucubij knsnbitij tnrkigt afvgh-97 hij

viksgjisg afvgh-97 hg Ofrfj` siruisf utiri

 <5

D. Urgfrgtis misicib

9. Hiti Lfkus

HQ HF
- Mnjurut UPK hij wir`i 0< frij` tui (>8,0%)
Ufsyijhu Cijsgi ihi tipg tghik iktgl mnjyitikij mnrnki
snmnjoik Uijhnmg sgduk dnknroi
- Misyirikit ofrfj` siruisf utiri snbgj``i tghik
mnmgcgkg pnrij`kit ofrfj` yij`
iktgl, snbgj``i kncubij misyirikit
hgtimpuj` snrti hg
sncnsigkij hnj`ij digk.
- Hirg bisgc wiwijairi hgpnrfcnb hiti
dibwi dijyik misyirikit yij`
bgpnrtnjsg kirnji pfci mikijij
yij` anjhnruj` tghik snbit snrti
fcibri`i yij` kurij`. Mnrnki tghik
dnrfdit snairi tnritur kirnji
mnrnki tghik pibim hnj`ij
pnj`fditij bgpnrtnjsg, snrti tghik
pibim hnj`ij
`iyi bghup snbit. Misyirikit
mnj`itikij dncum ihi pnjyucubij
tnrkigt bgpnrtnjsg. Bisgc wiwijairi
hnj`ij knpici ofrfj` ou`i
mnmpnrkuit pnrjyitiij dibwi hg
ofrfj` Qiruisf ^tiri pnjyikgt
tnrdijyik wir`i ihicib bgpnrtnjsg.
Mnjurut gjlfrmisg UPK sntnmpit
Ufsyijhu Cijsgi ou`i tghik
hgciksijikij sncimi pijhnmg.
- Bisgc wiwijairi
mnjyitikij snmnjoik pijhnmg gdu
tikut mnmdiwi ijikjyi kn
Ufsyijhu, snkgtir 2 (99,8%) frij`
gdu mnj`itikij dibwi ijik jyi
suhib cnj`kip gmujgsisg hij tghik
pnrcu hg diwi ci`g kn Ufsyijhu.
- Bisgc wiwijairi hnj`ij frij` tui
mnj`itikij ijik mnrnki snmnjoik
snkfcib hirgj` hgdncgkij BU snjhgrg
sndijyik 04 frij` (>9,2%). Qnkgtir
- Hg dghij` pnjhghgkij, tnrhipit 9
UI^H, 9 duib QH, hij ujtuk mnjujoij`
pnjhghgkij lfrmic misyirikit Qiruisf ^tiri.
Qnmnjtiri dndnripi kncfmpfk- kncfmpfk
misyirikit yij` dnrknmdij` iktgl siit gjg
ijtiri cigj ihicib CKIIM, UKK, Dujhf
Kijhuij`, Mioncgs Xikcgm, hij Gkitij- gkitij
Unmuhi, Kndnrihiij cnmdi`i hij kncfmpfk
misyirikit gjg sij`it pnjtgj` irtgjyi hij
mnmdnrg mijliit hicim misyirikit ofrfj`
Qiruisf ^tiri.
- Qndi`gij dnsir rumib wir`i suhib
pnrmijnj, cgj`kuj`ij pnkirij`ij y` ihi dncum
hgmijliitkij snairi miksgmic kbususjyi
pnjijimij Xf`i hg rumib-rumib wir`i misgb
kurij`.
- Unjhghgkij misyirikit ofrfj` Qiruisf
^tiri timit QMU sndijyik 8>5 frij`, timit
QMI
>42 frij` hij timit Unr`uruij tgj``g
sndijyik 72 frij`.
- Miti pnjairgij dnrtijg 05%, dnrhi`ij`
95%, UJQ hij IDTG
45%.
- Onjgs pnjyikgt yij` hg Ofrfj` Qiruisf
^tiri tnrdijiyik ihicib Bgpnrtnjsg (41,4%),
sncijoutjyi Myic`gi (91,7%), Hnrmitgtgs
(99,4%), @istrgtgs (7,2%) hij pnjyikgt cigjjyi.
- Hiti Uusknsmis dnrhisirkij kujouj`ij
kisus Bgpnrtnjsg hirg ofrfj` Qiruisf ^tiri pihi
ducij Qnptnmdnr 4549 sndijyik 15 frij`
hirg tftic kisus 7> kisus.
 <9

dgsi 48 oim mnj`fjtrfc ijikjyi. - Hirg bisgc fdsnrvisg hg

- Hirg bisgc wiwijairi wir`i tnmukij dibwi misyirikit
mnj`itikij mnrnki dnknroi dijyik kfjsumsg mikijij
siit pi`g birg oihg tghik snmpit h dnrsijtij,
itij` kn pusknsmis, ihi ou`i `frnj`-`frnj` snrti gkij isgj,
yij` mnj`itikij tikut hg viksgj Ufsyijhu cijsgi puj dncum
sndid hgciksijikij snmnjoik pijhnmgk.
ihi gsu yij` dnrnhir ihi wir`i yij` Hirg bisgc pnmnrgksiij tnkijij
cumpub sntncib hg viksgj, mnrnki o` hirib siit pnjhitiij hgtnmukij
dnrlgkgr jn`itgvn tikut hg afvgh kij cijsgi hnj`ij tnkijij hirib
ogki dnrfdit kn pnciyijij knsnbitij :985/25 mmB` sndijyik
snrti dncum ihijyi pnjyucubij 18 frij`.
knsnbitij tnrkigt afvgh-97 hij - 25% misyirikit mnrfkfk
viksgjisg afvgh-97 hg Ofrfj` siruisf digk hghicim rumib miupuj hgcuir
utiri rumib.
- Hirg bisgc fdsnrvisg umumjyi
misyirikit usgi prfhuktgl yij`
cndgb dijyik mnrfkfk. Iktgvgtis
mnrfkfk timpik hg hicim rumib
miupuj hg cuir rumib snpnrtg hg
wiruj` itiu hg tnmpit umum.
- Misyirikit tghik pnrhucg
wiciupuj hg duj`kus rfkfk
suhib
sij`it hgonciskij tnjtij` dibiyi
mnrfkfk,
- Hiti hg Uusknsmis mnjonciskij
prf`rim UBDQ hij UGQ UK
hirg pusknsmis ou`i suhib
hgciksijikij hg Ofrfj` Qiruisf
^tiri utiri jimuj dncum
mnjujoukkij ihijyi pnrudibij
kndgisiij mnrfkfk hg Ofrfj`
Qiruisf ^tiri.
- 42,<% gdu yij` mnmgcgkg diyg hij
dicgti (05 sisirij) yij` hitij`
kn pfsyijhu hg ducij Fktfdnr.
- >1,4% misyirikit hnj`ij usgi
rnmioi knaijhuij `it`nt.
- <>% misyirikit mnmgcgkg
pnj`ntibuij kurij` digk tnrkigt
AF\GH-97. Xnrcgbit hirg dndnripi
pnrtijyiij yij` hgoiwid sicib
mnj`njig afvgh-97 ? sndijyik
<0,1% misyirikit sisirij viksgj
sicib mnjhnlgjgsgkij afvgh-97
<4
 snrti `noici spnsglgk afvgh-97,
cndgb hirg sntnj`ib misyirikit
yij` mnjoihg sisirij viksgj yigtu
>>0 frij` tghik mnj`ntibug misi
gjkudisg afvgh-97 yigtu
24,2%,
20,8% wir`i sisirij viksgj
mnjoiwid sicib di`igmiji airi
pnjucirij afvgh-97.
- ><,5% misyirikit mnmgcgkg sgkip
jn`itgl tnrkigt AF\GH-97.
- >9,>% misyirikit mnmgcgkg
tgjhikij kurij` digk tnrkigt
AF\GH-97.
- Hirg bisgc fdsnrvisg tnrcgbit bimpgr
tghik ihi misyirikit yij`
mnmikig misknr siit kncuir rumib
itiu dnrkumpuc hg wiruj`. Qiit
hgihikij pnjyucubij fcnb
mibisgswi misgb ihi misyirikit
yij` tghik mnj``ujikij misknr.
Kndgisiij mnjauag tij`ij dncum
tnrcgbit hg ofrfj` Qiruisf ^tiri,
dncum ihi rumib
yij`
mnjynhgikij tnmpit
mnjauag tij`ij hg cuir rumib.
- 0<,1% misyirikit dncum viksgj
AF\GH-97.

4. Ijicgsi Hiti
Jf Ijicgsi Hiti Misicib
9. HQ ?
Hirg bisgc wiwijairi hgpnrfcnb hiti dibwi dijyik Unrgciku knsnbitij
misyirikit yij` bgpnrtnjsg kirnji pfci mikijij anjhnruj` dnrnsgkf ?
yij` anjhnruj` tghik snbit snrti fcibri`i yij` Bgpnrtnjsg (H.5577)
kurij`. Mnrnki tghik dnrfdit snairi tnritur
kirnji mnrnki tghik pibim hnj`ij pnj`fditij
bgpnrtnjsg, snrti tghik pibim hnj`ij `iyi bghup snbit.

Bisgc wiwijairi hnj`ij knpici ofrfj` ou`i

mnmpnrkuit pnrjyitiij dibwi hg ofrfj` Qiruisf
^tiri pnjyikgt tnrdijyik wir`i ihicib bgpnrtnjsg.

Mnjurut gjlfrmisg UPK sntnmpit Ufsyijhu Cijsgi

<1
 ou`i tghik hgciksijikij sncimi pijhnmg.
HF?
- Onjgs pnjyikgt yij` hg Ofrfj` Qiruisf
^tiri tnrdijiyik ihicib Bgpnrtnjsg (41,4%),
sncijoutjyi Myic`gi (91,7%), Hnrmitgtgs
(99,4%), @istrgtgs (7,2%) hij pnjyikgt cigjjyi.
- Hirg bisgc pnmnrgksiij tnkijij hirib
siit

hpinrjihbit:i9i8j5/2h5gtnmmmuBki`jsndciijj
sygik 1h8njf`rij`. tnkijij
- Hiti pusknsmis ducij Qnptnmdnr 4549
misyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri yij`
dnrkujouj` kn Uusknsmis bijyi 15 frij`
hirg kisus 7> frij`.
- Unjhghgkij misyirikit ofrfj` Qiruisf ^tiri
timit QMU sndijyik 8>5 frij`, timit QMI >42
frij` hij timit Unr`uruij tgj``g sndijyik
72 frij`.
- Bisgc fdsnrvisg pnmijliitij tf`i hg misyirikit
misgb rnjhib. Qndi`gij dnsir rumib wir`i
suhib pnrmijnj, cgj`kuj`ij pnkirij`ij y`
ihi dncum hgmijliitkij snairi
miksgmic Unrgciku knsnbitij
anjhnruj` dnrnsgkf ?
kbususjyi pnjijimij
wir`i misgb kurij`. Xf`i hg rumib-rumib Mnrfkfk (H.5577)
4. HQ ? -

HF ?
- Qgkip jn`itgvn tnrbihip pnciyijij knsnbitij
- @iyi bghup tghik snbit (rfkfk, fcibri`i
kurij`)
- 25% misyirikit mnrfkfk digk hghicim
rumib miupuj hgcuir rumib.
- Hirg bisgc fdsnrvisg umumjyi misyirikit usgi
prfhuktgl yij` cndgb dijyik mnrfkfk.
Iktgvgtis mnrfkfk timpik hg hicim rumib
miupuj hg cuir rumib snpnrtg hg wiruj`
itiu hg tnmpit
umum.
- Misy ikit tghik pnrhucg wiciupuj hg
duj`kus rfkfk suhib sij`it hgonciskij tnjtij`
dibiyi mnrfkfk,
- Hiti hg Uusknsmis mnjonciskij prf`rim UBDQ
hij UGQ UK hirg pusknsmis ou`i suhib
hgciksijikij hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri
utiri jimuj dncum mnjujoukkij ihijyi
pnrudibij

<8
 kndgisiij mnrfkfk hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri.
1. HQ ? Knsgipij pnjgj`kitij
Misyirikit ofrfj` siruisf utiri mnmgcgkg kfpgj` kfmujgtis
pnrij`kit
 ofrfj` yij` iktgl, snbgj``i kncubij (H.5579)
misyirikit
hgtimpuj` snrti hg sncnsigkij hnj`ij digk.
Mnjurut wir`i iksns kn Uusknsmis ou`i tghik tnrcicu
oiub kurij` cndgb mnmnrcukij wiktu 9>-45 mnjgt.

HF ?
- Xnrhipit kncfmpfk-kncfmpfk misyirikit yij`
dnrknmdij` iktgl ijtiri cigj CKIIM, UKK,
Dujhf Kijhuij`, Mioncgs Xikcgm, hij Gkitij-
gkitij Unmuhi, Kndnrihiij cnmdi`i hij
kncfmpfk misyirikit.
- Hirg bisgc fdsnrvisg misyirikit Ofrfj` siruisf
utiri ou`i sij`it kffpnritgl hij pfsgtgl hicim
mnjnrgmi gjlfrmisg diru.
- Xnrhipit situ Ufcgjhns/Ufknsrg hij 9 pfsyijhu
Dicgti. Ufsyijhu Cijsgi ihi tipg tghik iktgl
snmnjoik Uijhnmg. Iksns kn Uusknsmis ou`i
tghik tnrcicu oiub kurij` cndgb mnmnrcukij
wiktu 9>-45 mnjgt.
8.
HQiirg? bisgc wiwijairi wir`i mnj`itikij mnrnki Mttghiijkinonlmnkntjgl
(kHn.s5n9b9i<ti) j
dnknroi siit pi`g birg oihg tghik snmpit hitij` kn
pusknsmis, ihi ou`i yij` mnj `itikij tikut hg
viksgj sndid ihi gsu yij` dnrnhir ihi wir`i yij`
cumpub sntncib hg viksgj, mnrnki o` dnrlgkgr jn`itgvn
tikut hg afvgh kij ogki dnrfdit kn pnciyijij
knsnbitij, snrti dncum ihijyi pnjyucubij knsnbitij
tnrkigt afvgh-97 hij viksgjisg afvgh-97 hg ofrfj`
Qiruisf ^tiri.

HF ?
- <>% misyirikit mnmgcgkg pnj`ntibuij kurij`
digk tnrkigt AF\GH-97.

- X n r c gbi t h i rg d n dn r i p i p
ssi c i b m n j ` nj i g a f v g h -
n rti jyi i j y i j ` hg oi w i d
9 7 ? s n di j y i k < 0 ,1 %
misyirikit sisirij viksgj sicib
mnjhnlgjgsgkij afvgh-97 snrti `noici spnsglgk
afvgh-97, cndgb hirg sntnj`ib misyirikit yij`
mnjoihg sisirij viksgj yigtu >>0 frij` tghik
mnj`ntibug misi gjkudisg afvgh-97 yigtu

<>

24,2%, 20,8% wir`i sisirij viksgj

mnjoiwid sicib di`igmiji airi pnjucirij
Afvgh-97
- Kurij` tnrpipir gjlfrmisg
- Qgkip jn`itgvn tnrbihip pnciyijij knsnbitij
- Hirg bisgc fdsnrvisg tnrcgbit bimpgr tghik ihi
misyirikit yij` mnmikig misknr siit kncuir
rumib itiu dnrkumpuc hg wiruj`. Qiit
hgihikij pnjyucubij fcnb mibisgswi
misgb ihi misyirikit yij` tghik
mnj``ujikij
misknr Kndgisiij mnjauag tij`ij dncum
 tnrcgbit hg ofrfj` Qiruisf ^tiri, dncum ihi
rumib yij` mnjynhgikij tnmpit
mnjauag tij`ij hg cuir rumib.
- 0<,1% misyirikit dncum viksgj AF\GH-97.

1. Hgi`jfsi knpnriwitij kfmujgtis

i. Urfsns Qkfrgj` Urgfrgtis Misicib
9) Tumus skici skfrgj`

Jf Krgtnrgi Qkfr Dfdft

g g l i t m i s ic i b
Q k k i c i ? I j a i mij knsnbitij 4
9. Xghik/kurij` snbit 9
1
Krgsgs 9
Knmuj`kgjij misicib hipit hgudib
Qkici ? Xgj``g 4
4. 4
Aukup 9
Tnjhib 5
Uftnjsg misicib ujtuk hgan`ib
Qkici ? Xgj``g 1
1. Aukup 9
4
Tnjhib
9
Mnjfjofcjyi misicib 9
Qkici ? Misicib dnrit birus hgtij`ijg 4
8. Misicib tghik pnrcu sn`nri 9 9
hgtij`ijg
Misicib tghik hgrisikij 5

<<

Jf Misicib 9 4 1 8 skfr
9. Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf ? 4 4 4 4 2
Bgpnrtnjsg (H.5577)
4. Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf ? 4 9 4 4 0
Mnrfkfk (H.5577)
1. Knsgipij pnjgj`kitij kfpgj` kfmujgtis 4 9 4 4 0 1
(H.5579)
8. Mijionmnj knsnbitij tghik nlnktgl 4 9 4 9 < 8
(H.599<)

d. Hgi`jfsi Knpnriwitij
 9) Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf ? Bgpnrtnjsg (H.5577)

4) Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf ? Mnrfkfk (H.5577)

1) Knsgipij pnjgj`kitij kfpgj` kfmujgtis (H.5579)

8) Mijionmnj knsnbitij tghik nlnktgl (H.599<)

<0

A. Tnjaiji Isubij Knpnriwitij Kfmujgtis

Jf Hiti Hgi`jfsi knpnriwitij QCKG QGKG

Kfhn Hgi`jfsi Kfhn Bisgc Kfhn Bisgc
9 HQ ? H.5577 Unrgciku Urnvnjsg prgmnr Urnvnjsg prgmnr
Hirg bisgc wiwijairi hgpnrfcnb knsnbitij C.9495< Unmncgbiriij G.94121 Nhukisg knsnbitij
hiti dibwi dijyik misyirikit anjhnruj` Knsnbitij (Unjgj`kitij
yij` bgpnrtnjsg kirnji pfci dnrnsgkf ? Unj`ntibuij
mikijij yij` anjhnruj` tghik Bgpnrtnjsg Urnvnjsg s nkjhnr Xnjtij` Bgpnrtnjsg
snbit snrti fcibri`i yij` C.94950 Unrgciku Knsnbitij Hnj`ij Mntfhn
kurij`. Mnrnki tghik dnrfdit Unjhghgkij
snairi tnritur kirnji mnrnki C.94958 Mijionmnj Knsnbitij Hg
tghik pibim hnj`ij Knsnbitij Cgj`kuj`ij
pnj`fditij bgpnrtnjsg, snrti Misyirikit
tghik pibim hnj`ij `iyi Urnvnjsg tnrsgnr Tntjijgj`sgb &
bghup snbit. C.94995 Xgj`kit Knpitubij Cirisitg, 4549)
Bisgc wiwijairi hnj`ij C.94999 Xgj`kit Unj`ntibuij Urnvnjsg snkujhnr
knpici ofrfj` ou`i G.57424 Kfjtrik pnrgciku
mnmpnrkuit pnrjyitiij dibwi pfsgtgl
hg ofrfj` Qiruisf ^tiri G.948<8 Unjnjtuij tuouij
pnjyikgt
dnrsimi
tnrdijyik wir`i ihicib
bgpnrtnjsg. Urnvnjsg tnrsgnr
G.94804 Urfmfsg pnrgciku
Mnjurut gjlfrmisg UPK upiyi knsnbitij
sntnmpit Ufsyijhu Cijsgi ou`i
tghik hgciksijikij sncimi
pijhnmg.
 <2

HF?
- Onjgs pnjyikgt yij` hg
Ofrfj` Qiruisf ^tiri
tnrdijiyik ihicib
Bgpnrtnjsg (41,4%),
sncijoutjyi Myic`gi
(91,7%), Hnrmitgtgs
(99,4%), @istrgtgs (7,2%)
hij pnjyikgt cigjjyi.
- Hirg bisgc pnmnrgksiij
tnkijij hirib siit
pnjhitiij hgtnmukij
cijsgi hnj`ij tnkijij
hirib :985/25 mmB`
sndijyik 18 frij`.
- Hiti pusknsmis ducij
Qnptnmdnr 4549
misyirikit Ofrfj`
Qiruisf ^tiri yij`
dnrkujouj` kn Uusknsmis
bijyi 15 frij` hirg kisus
7> frij`.
- Unjhghgkij misyirikit
ofrfj` Qiruisf ^tiri
timit QMU sndijyik 8>5
frij`, timit QMI
>42 frij` hij
timit Unr`uruij tgj``g
sndijyik

<7

72 frij`.

4 HQ ? - H.5577 Unrgciku Urnvnjsg prgmnr Urnvnjsg prgmnr

knsnbitij C.94950 Unrgciku knsnbitij G.91828 Mfhglfgkisg prgciku
HF ? anjhnruj` kntnrimpgcij sfsgic
- Qgkip jn`itgvn tnrbihip dnrnsgkf ? Urnvnjsg snkujhnr
pnciyijij knsnbitij Mnrfkfk C.94958 Mijionmnj G.94121 Nhukisg knsnbitij
- @iyi bghup tghik snbit knsnbitij (Unjyucubij
(rfkfk, fcibri`i kurij`) Knsnbitij Xnjtij`
- 25% misyirikit Urnvnjsg tnrsgnr Himpik Kndgisiij
mnrfkfk digk hghicim C.9495< Unmncgbiriij Mnrfkfk
rumib miupuj hgcuir knsnbitij @ustgji & Ijijhgti,
rumib. 4549)
- Hirg bisgc fdsnrvisg
umumjyi misyirikit Urnvnjsg snkujhnr
usgi prfhuktgl yij` G.94804 Urfmfsg pnrgciku
cndgb dijyik mnrfkfk. upiyi knsnbitij
Iktgvgtis mnrfkfk
timpik hg hicim rumib Urnvnjsg tnrsgnr
miupuj hg cuir rumib G.574>2 Hukuj`ij kncfmpfk
snpnrtg hg wiruj` itiu hg kfjsncgj`
tnmpit umum.
- Misyirikit tghik pnrhucg
wiciupuj hg duj`kus
rfkfk suhib sij`it
hgonciskij tnjtij`
dibiyi mnrfkfk,
- Hiti hg Uusknsmis
 05

mnjonciskij prf`rim
UBDQ hij UGQ UK hirg
pusknsmis ou`i suhib
hgciksijikij hg Ofrfj`
Qiruisf ^tiri
utiri jimuj dncum
mnjujoukkij ihijyi
pnrudibij kndgisiij
mnrfkfk hg Ofrfj`
Qiruisf ^tiri.
1 HQ ? H.5579 Knsgipij Urnvnjsg prgmnr Urnvnjsg prgmnr
Hirg bisgc wiwijairi hgpnrfcnb pnjgj`kitij sttus kfpgj` kncuir`i
hiti dibwi dijyik misyirikit kfpgj` C.57522 C.9199 Hukuj`ij Qfsgic.
yij` bgpnrtnjsg kirnji pfci kfmujgtis Urnvnjsg snkujhnr 1
mikijij yij` anjhnruj` kntibijij kfmujgtis
tghik snbit snrti fcibri`i
yij` kurij`. Mnrnki tghik C.5250> Qtitus Knsnbitij
dnrfdit snairi tnritur kirnji Kfmujgtis
mnrnki tghik pibim
hnj`ij pnj`fditij bgpnrtnjsg, C.94957 Urnvnjsg tnrsgnr
snrti tghik pibim hnj`ij tgj`kit pnj`ntibuij
`iyi bghup snbit.
Misyirikit mnj`itikij dncum C.94999
ihi pnjyucubij tnrkigt BX hg
Ofrfj` Qiruisf ^tiri

Misyirikit ofrfj`
siruisf utiri mnmgcgkg
pnrij`kit

09

ofrfj` yij` iktgl, snbgj``i

kncubij misyirikit hgtimpuj`
snrti hg sncnsigkij hnj`ij digk.

HF ?
- Xnrhipit kncfmpfk-
kncfmpfk misyirikit
yij` dnrknmdij` iktgl
ijtiri cigj CKIIM,
UKK, Dujhf Kijhuij`,
Mioncgs Xikcgm, hij
Gkitij- gkitij Unmuhi,
Kndnrihiij
cnmdi`i hij
kncfmpfk misyirikit.
- Hirg bisgc fdsnrvisg
misyirikit Ofrfj`
siruisf utiri
ou`i sij`it kffpnritgl
hij pfsgtgl hicim
mnjnrgmi gjlfrmisg
diru.
- Xnrhipit situ
Ufcgjhns/Ufknsrg hij 9
pfsyijhu Dicgti.
Ufsyijhu Cijsgi ihi
tipg tghik iktgl snmnjoik
Uijhnmg. Iksns kn
 04

Uusknsmis ou`i tghik

tnrcicu oiub kurij` cndgb
mnmnrcukij wiktu 9>-
45 mnjgt.
- Bisgc fdsnrvisg
pnmijliitij tf`i hg
misyirikit misgb
rnjhib. Qndi`gij dnsir
rumib wir`i suhib
pnrmijnj, cgj`kuj`ij
pnkirij`ij y` ihi
dncum hgmijliitkij
snairi miksgmic
kbususjyi pnjijimij
Xf`i hg rumib-rumib
wir`i misgb kurij`.
8 HQ ? Mijionmnj Urnvnjsg prgmnr Urnvnjsg prgmnr
Hirg bisgc wiwijairi wir`i H.599< knsnbitij tghik C94958 Mijionmnj G.91828 Nhukisg knsnbitij
mnj`itikij mnrnki nlnktgl knsnbitij (Buduj`ij Unrsnpsg
dnknroi siit pi`g birg oihg tghik Xnjtij` Nlnktglgtis
snmpit hitij` kn pusknsmis, Urnvnjsg snkujhnr \iksgj Hnj`ij
ihi ou`i yij` mnj`itikij C.9495< Unmncgbiriij Qgkip Knsnhgiij
tikut hg viksgj sndid ihi gsu knsnbiitij Mnj`gkutg \iksgjisg
yij` dnrnhir ihi wir`i Afvgh-97
yij` cumpub sntncib hg C.95955 Urfsns gjlfrmisg Pghiyijtg &
viksgj, mnrnki o` dnrlgkgr Kusumiwitg, 4549)
jn`itgvn tikut hg afvgh kij ogki Urnvnjsg tnrsgnr
dnrfdit kn pnciyijij C.94995 Xgj`kit knpitubij @imdirij
knsnbitij, snrti

01

dncum ihijyi pnjyucubij Unj`ntibuij

knsnbitij tnrkigt afvgh-97 hij C.94999 Xgj`kit pnj`ntibuij Misyirikit Xnjtij`
viksgjisg afvgh-97 hg ofrfj` Afvgh-97 Hij
Qiruisf ^tiri. Unrgciku Misyirikit
Hg Misi Uijhnmg
Afvgh-97
HF ? Wijtg9, Ju`ribi,
- <>% misyirikit Pgsjiwi, I`ustgji,
mnmgcgkg pnj`ntibuij & Hgijtirg, 4545)
kurij` digk
tnrkigt Urnvnjsg snkujhnr
AF\GH-97. G.91828 Mfhglgkisg prgciku
- Xnrcgbit hirg dndnripi kntnrimpgcij sfsgic
pnrtijyiij yij`
hgoiwid sicib mnj`njig Urnvnjsg tnrsgnr
afvgh-97 G.95118 Hukuj`ij kncfmpfk
? sndijyik <0,1% kfjsncgj`
misyirikit sisirij
viksgj sicib
mnjhnlgjgsgkij afvgh-
97 snrti `noici spnsglgk
afvgh-97, cndgb hirg
sntnj`ib misyirikit
yij` mnjoihg sisirij
viksgj yigtu >>0 frij`
tghik mnj`ntibug misi
gjkudisg afvgh-97 yigtu
24,2%, 20,8% wir`i
sisirij viksgj
mnjoiwid sicib
 08

di`igmiji airi
pnjucirij Afvgh-97
- Kurij` tnrpipir
gjlfrmisg
- Qgkip jn`itgvn tnrbihip
pnciyijij knsnbitij
- Hirg bisgc fdsnrvisg
tnrcgbit bimpgr tghik ihi
misyirikit yij`
mnmikig misknr siit
kncuir rumib itiu
dnrkumpuc hg wiruj`.
Qiit hgihikij
pnjyucubij fcnb
mibisgswi misgb ihi
misyirikit yij` tghik
mnj``ujikij misknr.
Kndgisiij mnjauag
tij`ij dncum tnrcgbit hg
ofrfj` Qiruisf ^tiri,
dncum ihi rumib yij`
mnjynhgikij tnmpit
mnjauag tij`ij hg cuir
rumib.
- 0<,1% misyirikit
dncum viksgj AF\GH-
97.

0>

TNJAIJI KNTOI (U CI J FL I AX GFJ / UFI) KFM^JGXIQ UIHI KNCFMUFK QIT^IQF

^XITI HG OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI
Jf Hgi`jfsi Kn`gitij Xuouij Qisirij Qumdnr Hiyi
 Knpnriwitij Unjij``uj` Piktu Xnmpit Icfkisg
Oiwid Hiji
9 Unrgciku - Ikij mnmdnrgkij Qntncib hgcikukij pnjyucubij Misyirikit Kncfmpfk 9> Fktfdnr Kijtfr Kncfmpfk
knsnbitij pnjyucubij hgbiripkij misyirikit Qiruisf Ofrfj` mibisgsw 4549 Ofrfj` mibisgsw
anjhnruj` knsnbitij tnjtij` ^tiri hipit mnj`ntibug tnjtij` Qiruisf Qiruisf ^tiri 98.55 PGD Qiruisf
dnrnsgkf ? tnripg bgpnrtnjsg hij tnripg ^tiri s/h sncnsig ^tiri
Bgpnrtnjsg kfmpcnmnjtnr kfmpcnmnjtnr yij`
bgpnrtnjsg hgciksijikij
- Ikij mncikukij Qntncib hgcikukij pnmnrgksiij
pnmnrgksiij tnkijij hirib hgbiripkij
tnkijij hirib misyirikit Qiruisf utiri hipit
hirib dnknroisimi mnj`ntibug tnkijij hirib hij
hnj`ij pfsyijhu rutgj kfjtrfc tnkijij hirib pihi
cijsgi pfsyijhu cijgsi
4 Unrgciku - Ikij Qntncib hgcikukij pnjyucubij Cijsgi Kncfmpfk 9> Fktfdnr Kijtfr Kncfmpfk
knsnbitij mnciksijikij dibiyi mnrfkfk hgbiripkij Ofrfj` mibisgsw 4549 Ofrfj` mibisgsw
anjhnruj` pnjyucubij misyirikit Qiruisf ^tiri Qiruisf Qiruisf ^tiri 98.55 PGD Qiruisf
dnrnsgkf ? tnjtij` dibiyi mnj`nrtg ikgdit mnrfkfk ^tiri s/h sncnsig ^tiri
Mnrfkfk mnrfkfk
- Ikij mnmisij` Qntncib hgcikukij pnmisij`ij Tumib Kncfmpfk 90 Fktfdnr Ofrfj` Kncfmpfk
stgknr dndis isip stgknr dndis isip rfkfk hgrumib Misyirikit mibisgsw 4549 Qiruisf mibisgsw
rfkfk hgrumib hgbiripkij misyirikit Qiruisf Ofrfj` Qiruisf ^tiri 57.55 PGD ^tiri Qiruisf
wir`i ^tiri tghik ihi ci`g yij` Qiruisf s/h sncnsig ^tiri
 0<

mnrfkfk hghicim rumib ^tiri

1 Knsgipij - Ikij Qtncib hgcikukij Tumib Kncfmpfk 9< Fktfdnr Ofrfj` Kncfmpfk
pnjgj`kitij mnj`iktglkij tf`i pnj`iktglij tf`i hgbiripkij Pir`i yij` mibisgsw 4549 Qiruisf mibisgsw
kfpgj` pihi misyirikit misyirikit Qiruisf ^tiri hipit Bgpnrtnjsg hg Qiruisf ^tiri 57.55 PGD ^tiri Qiruisf
kfmujgtis hnj`ij mnj`ntibug tnjtij` tnripg Ofrfj` s/h sncnsig ^tiri
mnj`ujouj`g kfmpcnmnjtnr yij` Qiruisf
rumib wir`i hgciksijikij ujtuk mnj`tisg ^tiri
bgpnrtnjsg

8 Mijionmnj - Ikij Qntncib hgcikukij pnjyucubij Misyirikit Kncfmpfk 9> Fktfdnr Kijtfr Kncfmpfk
knsnbitij mnciksijikij hgbiripkij misyirikit Qiruisf Ofrfj` mibisgsw 4549 Ofrfj` mibisgsw
tghik nlnktgl pnjyucubij ^tiri hipit mnj`ntibug Qiruisf Qiruisf ^tiri 98.55 PGD Qiruisf
tnjtij`
tnjtij` viksgjisg ^tiri s/h sncnsig ^tiri
afvgh 97. pnjan`ibij vgrus afrfji

- Ikij dnknroisimi Qntncib hgcikukij Misyirikit Kncfmpfk 47 Fktfdnr Kijtfr Kncfmpfk

hnj`ij Uusnksmis viksgjisg hgbirpikij Ofrfj` mibisgsw 4549 Ofrfj` mibisgsw
sntnmpit misyirikit Qiruisf Qiruisf Qiruisf ^tiri 57.55 PGD Qiruisf
mncikukij ^tiri hipit tnrbgjhir hirg Afvgh ^tiri s/h sncnsig ^tiri
viksgjisg 97.

00

H. Gmpcnmnjtisg
Hx knpnriwitij Piktu Gmpcnmnjtisg
Unciksijiij
Unrgciku knsnbitij 9> Fktfdnr 4549 - Mnmdnrgkij pnjyucubij knsnbitij
anjhnruj` dnrnsgkf 98.55 PGD s/h tnjtij` tnripg kfmpcnmnjtnr bgpnrtnjsg
? Bgpnrtnjsg sncnsig - Mncikukij pnmnrgksiij tnkijij
hirib hirib dnknroisimi hnj`ij
pfsyijhu cijsgi
Unrgciku knsnbitij 9> Fktfdnr 4549 - Mnciksijikij pnjyucubij tnjtij`
anjhnruj` dnrnsgkf 98.55 PGD s/h dibiyi mnrfkfk
? Mnrfkfk sncnsig
90 Fktfdnr 4549 - Mnmisij`` stgknr dndis isip rfkfk
57.55 PGD s/h hgrumib wir`i
sncnsig
Knsgipij 9< Fktfdnr 4549 - Mnj`iktglkij tf`i pihi misyirikit
pnjgj`kitij kfpgj` 57.55 PGD s/h hnj`ij mnj`ujouj`g rumib wir`i
kfmujgtis sncnsig

Mijionmnj 9> Fktfdnr 4549 - Mnciksijikij pnjyucubij tnjtij`

 knsnbitij tghik 98.55 PGD s/h viksgjisg Afvgh 97.
nlnktgl sncnsig
47 Fktfdnr 4549 - Dnknroisimi hnj`ij Uusnksmis
57.55 PGD s/h sntnmpit mncikukij viksgjisg
sncnsig

N. Nvicuisg
Hx knpnriwitij Piktu Nvicuisg
Unciksijiij
Unrgciku knsnbitij 9> Fktfdnr 4549 Q?
anjhnruj` dnrnsgkf 98.55 PGD s/h - Misyirikit mnj`itikij mnj`ntibug
? Bgpnrtnjsg sncnsig tnjtij` bgpnrtnjsg hij tnripg
kfmpcnmnjtnr ujtuk pnjhnrgti
bgpnrtnjsg.
- Misyirikit mnj`itikij miu
hgcikukij pnmnrgksiij tnkijij
hirib.
F?
- Misyirikit timpik mnj`nrtg siit
hgtijyi knmdicg
hij tnripg tnjtij` bgpnrtnjsg
kfmpcnmnjtnr ujtuk
pnjhnrgti bgpnrtnjsg.
- Misyirikit timpik mncikukij
pnmnrgksiij tnkijij hirib.

I ? Xuouij tnraipig

U ? Gjtnrvnjsg hgbnjtgkij

02

Unrgciku knsnbitij 9> Fktfdnr 4549 Q?

anjhnruj` dnrnsgkf 98.55 PGD s/h - Misyirikit mnj`itikij mnj`ntibug
? Mnrfkfk sncnsig tnjtij` dibiyi rfkfk.
F?
- Misyirikit timpik mnj`nrtg siit
hgtijyi tnjtij` dibiyi rfkfk.

I ? Xuouij tnraipig
U ? Gjtnrvnjsg hgbnjtgkij
90 Fktfdnr 4549 Q?
57.55 PGD s/h - Misyirikit mnj`itikij miu
sncnsig mnmisij` stgknr dndis isip rfkfk
hgrumibjyi.

F?
- Misyirikit timpik mnj`gzgjkij
hgpisij`kij stgknr dndis isip rfkfk
hgrumibjyi.
- Tumib wir`i hgtnmpnckij stgknr
 dndis isip rfkfk.

I ? Xuouij tnraipig
U ? Gjtnrvnjsg hgbnjtgkij
Knsgipij 9< Fktfdnr 4549 Q?
pnjgj`kitij kfpgj` 57.55 PGD s/h - Misyirikit mnj`itikij miu
kfmujgtis sncnsig mnj`iktglkij knmdicg tf`i
hgrumibjyi.

F?
- Misyirikit timpik mnj`gzgjkij
hgtijimg tf`i hgrumibjyi.
- Tumib wir`i hgtijimg > onjgs tf`i.

I ? Xuouij tnraipig
U ? Gjtnrvnjsg hgbnjtgkij
Mijionmnj 9< Fktfdnr 4549 Q?
knsnbitij tghik 57.55 PGD s/h - Misyirikit mnj`itikij tibu hij
nlnktgl sncnsig mnj`nrtg tnjtij` Afvgh 97
- Misyirikit mnj`itikij ikij
mncikukij viksgj Afvgh 97.

F?
- Misyirikit timpik mnj`nrtg siit
hgtijyi knmdicg tnjtij` Afvgh 97.

07

I ? Xuouij tnraipig
U ? Gjtnrvnjsg hgbnjtgkij
47 Fktfdnr 4549 Q?
57.55 PGD s/h - Misyirikit mnj`itikij ikij
sncnsig mncikukij viksgj Afvgh 97.

F?
- Misyirikit mncikukij viksgjisg
hg Ufcgjhns sndijyik 955 frij`
yij` mnjhiltir, 22 frij`
mncikukij sujtgk viksgj hij 94
frij` hgujhur kirnji bgpnrtnjsg.

I ? Xuouij tnraipig

U ? Gjtnrvnjsg hgbnjtgkij
 25

DID G\
UNMDIBIQIJ

Unmdnrgij isubij knpnriwitij mnrupikij prfsns

tnripnutgk yij` mncgditkij buduj`ij knroisimi ijtiri pnriwit hnj`ij kcgnj

/ kncuir`i itiu misyirikit ujtuk mnjaipig tgj`kit knsnbitij yij` fptgmic

(Airpnjgtf, 977>).

Kfjsnp knpnriwitij kfmujgtis yij` prflnsgfjic mij`iau pihi gcmu

hij kgit knpnriwitij yij` hg tuoukij pihi misyirikit tnrumitimi

kncfmpfk- kncfmpfk yij` dnrgsgkf tgj``g tnrbihip tnrsnrij`jyi pnjyikgt itiu

ikgdit prfsns pnjuiij. Unrij snrti iktgl misyirikit sij`it mnmpnj`irubg prfsns
pnjnripiji isubij knpnriwitij hg misyirikit gtu snjhgrg. Unj`kiogij yij`

hgcikukij sij`it

tnr`ijtuj` pihi rnspfj misyirikit, tnrutimi hicim mnmdnrgkij gjlfrmisg

yij`
vicgh hij ikurit.

Mncicug pnj`kihnrij snrti mncgditkij pgbik tnrkigt digk

pnmnrgjtib sntnmpit, tfkfb misyirikit, tfkfb i`imi hipit hgpnrfcnb hiti yij`

sij`it mnjhukuj` prfsns pnmdnrgij isubij cij`suj` pihi misyirikit.

Xibipij prfsns knpnriwitij kfmujgtis pihi hisirjyi simi hnj`ij

tibipij pihi prfsns knpnriwitij yij` mncgputg? Unj`kiogij, Unrnjaijiij,

Unciksijiij hij Nvicuisg Unmdibisij gjgpuj mnj`iau pihi ijicgsgs

QPFX (Qtrnj`tb/knkuitij, Pnikjnss/kncnmibij, Fppfrtujgty/knsnmpitij hij

Xbrnit/ijaimij).

Dnrhisirkij bisgc isubij knpnriwitij kfmujgtis mncicug

pnjhnkitij prfsns knpnriwitij hghipitkij dndnripi bisgc yij` mncgputg ?

I. Unj`kiogij

Unj`kiogij mnrupikij hisir utimi hirg prfsns knpnriwitij, dnr`uji

ujtuk mnjnjtukij iktgvgtis knpnriwitij hij sumdnr hiti di`g prflnsg cigj.

29

Uihi tibip pnj`kiogij, yij` pnrcu hgkiog pihi kncfmpfk

itiu kfmujgtis mnjurut tnfrg Ijhnrsfj ihicib hiti gjtg yij` tnrhgrg

itis hiti hnmf`rilg ? umur , pnjhghgkij, onjgs kncimgj, pnknroiij, i`imi,

jgcig-jgcig knyikgjij snrti rgwiyit tgmducjyi kfmujgtis hij mnj`kiog sud

sgstnm yij` mnmpnj`irubg kfmujgtis, snpnrtg cgj`kuj`ij lgsgk

pnrumibij, pnjhghgkij knsnbitij, knimijij hij knsncimitij pfcgtgk,

kndgoikij pnmnrgjtib tnrkigt knsnbitij, pnciyijij knsnbitij yij` tnrsnhgi,

sgstnm kfmujgkisg , nkfjfmg hij rnicgsisg.

 Unj`kiogij hgciksijikij hnj`ij mnj``ujikij mntfhn

wiwijairi hij fdsnrvisg cij`suj` dnrhisirkij lfrmit

pnj`kiogij/kunsgfjnr yij`

hgsusuj dnrhisirkij prgfrgtis misicib yij` tncib hgsnpikitg hicim pnrtnmuij

hnj`ij pnmnrgjtib sntnmpit, misyirikit, hij tfkfb i`imi.

Unj`kiogij hgcikukij pihi sncurub knpici kncuir`i yij` ihi hg Pgciyib

Ofrfj` Qiruisf

^tiri Knaimitij Xijouj` Nmis Kidupitnj Xijib Hitir.

Dnrgkut `imdirij Ijicgsgs QPFX ujtuk mncgbit snairi jyiti

liktfr pnjhukuj` hij pnj`bimdit pnj`kiogij.

9. Qtrnj`bt / Knkuitij

i. Ihijyi hukuj`ij pfsgtgl hirg Misyirikit/ kncuir`i yij` hgmgjtikij

hiti ( Misyirikit aukup kffpnritgl ).

d. Ihijyi Kihnr yij` dnrpnrij iktgl hicim pnj`umpucij hiti,

tnrutimi dnrpnrij hicim pnmibimij dibisi hinrib.

a. Hukuj`ij hirg Unmnrgjtib, Knaimitij, Kncuribij hij hirg UKM

tijouj` nmis.

24

h. Ihijyi hukuj`ij hirg knpici Ofrfj`, tfkfb misyirikit, tfkfb

i`imi, hij piri rnmioi mnsogh hg ofrfj` Qiruisf ^tiri.

4. Pnnkjnss / Kncnmibij

i. Xgj`kit pnknroiij Unjhuhuk hg Qiruisf ^tiri yij` riti-riti pntijg,

dnrhi`ij`, IDTG/UJQ hij cigj-cigj.

d. Dibisi yij` hg`ujikij snbirg-birg fcnb misyirikit Qiruisf ^tiri

ihicib dibisi mgjij` hij dibisi hinrib sntnmpit yij` dndnripi

kitijyi kurij` hgpibimg fcnb mibisgswi.

a. Unjhghgkij misyirikit ofrfj` Qiruisf ^tiri yij` miyfrgtis rnjhib

mnjoihg sicib situ liktfr pnj`bimdit pnmibimij misyirikit

 tnrbihip pnrtijyiij yij` hgdnrgkij.

1. Fppfrtujgty / Knsnmpitij
i. Kndutubij misyirikit ikij pntu`is knsnbitij

d. Kndutubij misyirikit tnjtij` pnjhghgkij knsnbitij.

a. Kngj`gjij misyirikit ujtuk bghup snbit itiu dnrpnrgciku bghup

snbit.

8. Xbrnit / Ijaimij

i. Knikuritij pnj`kiogij hirg pnj`umpuc hiti snairi mnjhicim.

d. Oiwidij bisgc pnjhitiij yij` mnmuj`kgjkij, tghik snsuig hnj`ij

knihiij yij` sndnjirjyi.

21

D. Hgi`jfsi Knpnriwitij

Hgi`jfsi Knpnriwitij mnrupikij pnjgcigij itiu knsgmpucij yij`

hgimdgc hirg pnj`kiogij knpnriwitij ( Airpnjgtf, 977> ).

Dnrhisirkij bisgc pnj`kiogij mujauc 8 misicib knpnriwitij, bic gjg

hgmuj`kgjkij kirnji knsihirij misyirikit suhib mnjgj`kit

tnjtij` knsnbitij hij prfsnjtisg pnjyndid misicib gjg tghik tnrcicu tgj``g.

Xg`i misicib yij` mujauc hg Pgciyib Qiruisf ^tiri Knji`irgij

Qiruisf Knaimitij Xijouj` Nmis Kidupitnj Xijib Hitir ihicib?

9. Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf ? Bgpnrtnjsg (H.5577)

4. Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf ? Mnrfkfk (H.5577)

1. Knsgipij pnjgj`kitij kfpgj` kfmujgtis (H.5579)

 8. Mijionmnj knsnbitij tghik nlnktgl (H.599<)

A. Gjtnrvnjsg Knpnriwitij
Qntncib mnrumuskij hgi`jfsi, miki gjtnrvnjsg hij iktgvgtis

knpnriwitij pnrcu hgtntipkij ujtuk mnj`urij`g itiu mnj`bgcij`kij hij

mnjan`ib misicib knpnriwitij yij` tnrhgrg hirg ?

9. Mnjnjtukij prgfrgtis misicib

4. Mnjntipkij tuouij umum hij tuouij kbusus

1. Mnjntipkij Krgtnrgi nvicuisg hij Qtijhir

8. Mnrumuskij gjtnrvnjsg hij iktgvgtis knpnriwitij

Oihg rnjaiji knpnriwitij mnrupikij snrij`kigij tgjhikij

yij`

hipit mnjaipig tgip tuouij kbusus. Unrnjaijiij mnmdnrg icisij

gcmgib dnrhisirkij cgtnriturn, bisgc pnjncgtgij hij pnj`icimij priktgk.

28

Dnrgkut `imdirij I jicgsgs Q PFX ujtuk mncgbit snairi jyiti

liktfr pnjhukuj` hij pnj`bimdit Unrnjaijiij knpnriwitij kfmujgtis.

9. Qtrnj`tb / Knkuitij

i. Hukuj`ij hirg Unmnrgjtib, Ofrfj`, Knaimitij, hij hirg

UKM Xijouj` Nmis

d. Ihijyi Kihnr pfsyijhu yij` dnrpnrij iktgl hicim pnrnjaijiij

kn`gitij.

a. Ihijyi hukuj`ij hirg Xfkfb - tfkfb misyirikit / I`imi.

4. Pnnkjnss / Kncnmibij
i. Kurij`jyi spfjsfr hiji yij` hipit dnrtij``uj` oiwid ujtuk
 dndnripi kn`gitij yij` mnmdutubkij pnmdgiyiij dnsir

snbgj``i dndnripi mntfhn tnpit `uji hgsgipkij ujtuk

mnj`ibihipg knjhici hiji tnrsndut

d. Kurij` hgsgpcgjjyi misyirikit, mibisgswi hij pgbik yij` tnrkigt

snbgj``i wiktu pnciksijiij kn`gitij pnrjib tghik snsuig hnj`ij

oihwic yij` hgsnpikitg.

1. Fpnrtujgty / Knsnmpitij

i. Dijyikjyi wiktu cuij` hirg misyirikit ujtuk gkut snrti hicim

kn`gitij yij` hgrnjaijikij.

d. Dijtuij hirg Uusknsmis hij pgbik tnrkigt yij` hgwuouhkij

hicim

knroi hicim dndnripi kn`gitij yij` tncib hgrnjaijikij.

2>

8. Xbrnit / Ijaimij

i. Knmuj`kgjij pnrij snrti iktgl misyirikit hicim

pnciksijiij jijtgjyi ikij dnrkurij` dnrbuduj`ij hnj`ij

knsgdukij hicim dghij` nkfjfmg sndi`ig pntijg, dnrhi`ij`,

IDTG/UJQ hij cigj sndi`igjyi.

H. Gmpcnmnjtisg Knpnriwitij

Gmpcnmnjtisg hgsnsuigkij hnj`ij rnjaiji tgjhikij hij sndncum

mnciksijikij tgjhikij yij` suhib hgrnjaijikij, hicim

mnciksijikij tgjhikij birus dnjir-dnjir mncikukij kfjtrik wiktu

hnj`ij misyirikit i`ir sncurub rij`kigij kn`gitij hipit dnroicij hnj`ij

digk.
 Dnrgkut `imdirij I jicgsgs Q PFX ujtuk mncgbit snairi jyiti

liktfr pnjhukuj` hij pnj`bimdit gmpcnmnjtisg.

9. Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf? Bgpnrtnjsg

i. Qtrnj`tb (knkuitij)

9) Xnrsnhgjyi siriji hij prisiriji yij` mnmihig ujtuk hgoihgkij

pnjhukuj` hgihikijyi gmpcnmnjtisg knpnriwitij kfmujgtis

4) Gmpcnmnjtisg hgsnsuigkij hnj`ij kndutuij misyirikit

1) Unjnjtuij tnmpit hij wiktu itis knbnjhik misyirikit

d. Pnikjnss (kncnmibij)

9) Hirg tftic 7> kisus bgpnrtnjsg bijyi 15 kisus yij`

mncikukij kfjtrfc rutgj kn puskunmis hij pfcgjhns.

4) Kurij`jyi gjlfrmisg tnjtij` pnjyikgt bgpnrtnjsg.

2<

a. Fppfrtujgty (Knsnmpitij)

9) Ihijyi prf`rim pnjyucubij knsnbitij tnjtij` bgpnrtnjsg hirg

mibisgswi

4) Qiriji hij prisiriji knsnbitij yij` mnjujoij` pnciyijij

knsnbitij.

1) Ihijyi gjlfrmisg mncicug mnhgi missi hij ncnktrfjgk.

h. Xrnitb (Ijaimij)

9) Xghik snmui pnjhnrgti bgpnrtnjsg mnmibmg tnjtij` pnjyikgt

bgpnrtnjsg kirnji tghik mnj`gkutg pnjyucubij yij` hg ihikij

mibisgswi.
4. H5577 Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf? mnrfkfk

i. Qtrnj`bt / Knkuitij

9) Ihijyi prf`rim pnmnrgjtib hij pusknsmis ujtuk pnciksijiij

95 gjhgkitfr kncuir`i snbit.

4) Ihijyi Kihnr knsnbitij yij` dnrpnrij iktgl hicim

sntgip kn`gitij.

d. Pnikjnss / Kncnmibij

9) Kurij`jyi pirtgsgpisg misyirikit ujtuk mnjnripkij pnrgciku

tghik mnrfkfk hicim rumib.

4) Ihijyi pnrsnpsg misyirikit tnjtij` duhiyi mnrfkfk hicim

rumib suhib dgisi.

a. Fppfrtujgty / Knsnmpitij

9) Qnoicij hnj`ij dndnripi kn`gitij hirg prf`rim pnmnrgjtib hij

20

pusknsmis, mgsicjyi, UGQUK (Urf`rim Gjhfjnsgi Qnbit hnj`ij

Unjhnkitij Kncuir`i .

h. Xbrnit / Ijaimij

9) Xgj`kit pnjhghgkij riti - riti pnjhuhuk yij` rnjhib

4) Xgj`kit knsihirij hij pnj`ntibuij misyirikit yij`

misgb kurij` ujtuk sncicu mnj`fjtrfc kfjhgsg knsnbitij snairi

tnritur pihi lisgcgtis-lisgcgtis knsnbitij yij` tnrsnhgi.

1) Kurij`jyi pntu`is knsnbitij mncikukij kujouj`ij rumib.

1. H.5579 Knsgipij pnjgj`kitij kfpgj` kfmujgtis

i. Qtrnj`bt / Knkuitij
 9) Kngj`gjij hirg misyirikit ofrfj` Qiruisf ^tiri yij`

miu mnrudib `iyi bghup

4) Ihijyi Kihnr knsnbitij yij` dnrpnrij iktgl hicim

sntgip kn`gitij.

1) Misyirikit ofrfj` Qirisf ^tiri sij`it kffpnritgl hij pfsgtgl

hicim mnjnrgmi gjlfrmisg diru

d. Pnikjnss / Kncnmibij

9) Kurij`jyi pirtgsgpisg misyirikit hicim kn`gitij pnjyucubij

tnjtij` dibiyi rfkfk yij` hgcikukij fcnb sgswi

4) @iyi bghup dndnripi misyirikit yij` susib ujtuk hgrudib

sicib situjyi mnrfkfk hicim rumib.

a. Fppfrtujgty / Knsnmpitij

9) Qnoicij hnj`ij dndnripi kn`gitij hirg prf`rim pnmnrgjtib hij

22

pusknsmis, mgsicjyi, prf`rim UGQUK..

h. Xbrnit / Ijaimij

9) Xgj`kit pnjhghgkij riti - riti pnjhuhuk yij` rnjhib

4) @iyi bghup misyirikit hgofrfj` Qiruisf ^tiri.

8. Mijionmnj knsnbitij tghik nlnktgl H.599<

i. Qtrnj`bt / Knkuitij

9) Ihijyi prf`rim pnmnrgjtib hij pusknsmis ujtuk pnciksijiij

viksgjisg afvgh-97.

4) Ihijyi Kihnr knsnbitij yij` dnrpnrij iktgl hicim sntgip

kn`gitij.
 d. Pnikjnss / Kncnmibij

9) Kntikutij misyirikit ujtuk hg viksgj Afvgh-97 sndid ihi

gsu wir`i cumpub sntncib hg viksgj.

a. Fppfrtujgty / Knsnmpitij

9) Qnoicij hnj`ij prf`rim pnmnrgjtib yigtu pnciksjiij

viksgjisg afvgh-97.

h. Xbrnit / Ijaimij

9) Qgkip jn`itgl misyirikit tnrbihip pnciyijij knsnbitij

kirnji kurij` tnrpipir gjlfrmisg.

4) @iyi bghup misyirikit hgofrfj` Qiruisf ^tiri.

27

N. Nvicuisg

Nvicuisg ihicib prfsns dnrkncijoutij ujtuk mnjgcig nlnk hirg tgjhikij

knpnriwitij knpihi misyirikit.. Nvicuisg hgcikukij digk hirg rnspfj

vnrdic, jfj vnrdic miupuj psgkfmftfrjyi.

9. Tnjaiji kn`gitij mibisgswi sncicu mnjhipit rnspfj pfsgtgl

hirg misyirikit.

4. Uihi pnciksijiij kn`gitij (gmpcnmnjtisg) dgisijyi misyirikit kurij`

dnrnspfj dnrbuduj`ij hnj`ij kurij`jyi knsihirij.

1. Titi-riti pnjhuhuk suhib mucig mnrisikij irtg pnjtgj`jyi knsnbitij

tnrduktg hirg tnroihg pnrudibij tnrbihip mnjgj`kitjyi knsihirij

misyirkit hij mnjgj`kitjyi pnj`ntibuij misyirikit tnjtij` prgciku

 snbit, hij tghik mnrfkfk hicim rumib. Hg tujoij` puci hnj`ij

cgj`kuj`ij yij` suhib mucig dnrsgb , pnmijliitij igr dnrsgb, hcc.

8. Kn`gitij yij` dnrbisgc hgciksijikij umumjyi kirnji hukuj`ij hirg

kihnr sntnmpit, tfkfb misyirikit, pnmnrgjtib tnrkigt, pusknsmis hij

swihiji mibisgswi snjhgrg.

75

DID \
UNJ^X^U

I. Knsgmpucij

Kn`gitij priktgk knpnriwitij kfmujgtis hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri

Knaimitij Xijouj` Nmis tncib hgcikukij sncimi njim mgj``u. Kn`gitij

priktgk knpnriwitij kfmujgtis hgiwicg hnj`ij pnjhnkitij mncicug

dghij hnsi Qiruisf ^tiri, knmuhgij hgcijoutkij hnj`ij pnjhnkitij

knpihi knpici ofrfj` Qiruisf ^tiri hij sncurub kihnr. Mibisgswi

mncikukij pnj`kiogij misyirikit hnj`ij mnj``ujikij mntfhn,

fdsnrvisg, wiwijairi hij kunsgfjnr. Hirg bisgc pnj`kiogij

mibisgswi mnjnmukij nmpit misicib

utimi yij` miyfrgtis hgicimg misyirikit mncgputg bgpnrtnjsg,
mnrfkfk
hicim rumib, afvgh-97, pnj``ujiij `ih`nh pihi ijik rnmioi.

Bisgc musyiwirib dnrsimi hnj`ij misyirikit mnjhipitkij tg`i

misicib birus birus hgsncnsigkij yigtu bgpnrtnjsg, mnrfkfk hicim rumib hij

Afvgh-97. Misicib knpnriwitij yij` hgij`kit yigtu Unrgciku knsnbitij

anjhnruj` dnrnsgkf ? Bgpnrtnjsg, Unrgciku knsnbitij anjhnruj` dnrnsgkf ?

mnrfkfk, Knsgipij pnjgj`kitij kfpgj` kfmujgtis, Mijionmnj

knsnbitij tghik nlnktgl.

Urfsns knpnriwitij kfmujgtis yij` hgciksijikij mibisgswi mncgputg

pnj`kiogij, pnrnjaijiij, gmpcnmnjtisg hij nvicuisg dnrhisirkij kfjsnp

afmmujgty is pirtjnr. Mibisgswi mncgditkij kihnr sndi`ig pnrwikgcij

wir`i ujtuk turuj cij`suj` kn hicim knpijgtgij yij` hgsusuj

mibisgswi hicim mncikukij gjtnrvnjsg. Kihnr mnmgcgkg pnrij

pnjtgj` yigtu

mnmpnrknjickij mibisgswi knpihi misyirikit ofrfj` Qiruisf ^tiri hij

79

mnmdijtu mnjyndircuiskij gjlfrmisg knpihi misyirikit mnj`njig rnjaiji

kn`gitij yij` ikij hgcikukij sncimi njim mgj``u.

Kn`gitij yij` hgcikukij sndi`ig gjtnrvnjsg ujtuk misicib bgpnrtnjsg

yigtu pnjyucubij mnj`njig bgpnrtnjsg hij tnripg kfmpcnmnjtnr mnj`ioirkij

misyirikit mnjijim tijimij tf`i ujtuk pnj`fditij bgpntnjsg.

Nvicuisg ujtuk kn`gitij tnrsndut yigtu 71% pnsnrti mnj`icimg

pnjgj`kitij pnj`ntibuij tnjtij` bgpnrtnjsg. Qnmui pnsnrti hipit

mnmpriktnkkij mnjijim tijimij tf`i snpnrtg sncnhrg, kujygt, tfmit, hij

cigj-cigj. Kn`gitij hipit dnroicij tnpit wiktu hij cijair. Qnmui pnsnrti

yij` mnmdiwi dicgti tntip dnrusibi mnmduit tnjij` ijikjyi. Kn`gitij

yij` hgcikukij sndi`ig gjtnrvnjsg misicib mnrfkfk hicim rumib yigtu

pnjyucubij mnj`njig dibiyi

 rfkfk hij pnmduitij isdik snhnrbiji hg cuir rumib snrti mnjnmpnc

kiwisij tijpi rfkfk hg hnpij pgjtu misuk rumib. Kn`gitij gjg

hgciksijikij tnpit wiktu snbgj``i dndnripi wir`i hitij` cndgb iwic

hij mnj`gkutg kn`gitij pnjub hirg iwic simpig ikbgr. Bisgc nvicuisg yigtu

wir`i ijtusgis mnj`gkutg pnjyucubij hij hipit mnj`gkutg gjtruksg hicim

pnmduitij isdik snhnrbiji. Qnhij`kij ujtuk Afvgh-97 yigtu pnjyucubij

mnj`njig Afvgh-97

>M hij viksgjisg hg cijoutkij hg birg dnrgkutjyi. Kn`gitij gjg

hgciksijikij hg Ufcgjhns yij` hg lisgcgtisg fcnb \iksgjitfr hirg pusknsmis

Xijouj` Nmis, dghij pfcgjhns hij knpici ofrfj` Qiruisf utiri. Bisgc

nvicuisg yigtu wir`i

sij`it ijtusgis mnj`gkutg kn`gitij pnjyucubij hij mnj`gkutg kn`gitij

viksgjisg yij` hgciksijikij hij mnmnjubg tir`nt yij` hgbiripkij.

74

D. Qirij

9. ^jtuk misyirikit (ofrfj` Qiruisf ^tiri)?

i. Unrcu ihijyi pnrtnmuij kihnr ujtuk mnjhiti wir`i yij`

snbit, sikgt hij dnrgsgkf snbgj``i kfjhgsg knsnbitij sncurub wir`i

ofrfj` Qiruisf ^tiri tnrpijtiu. Hgsimpgj` gtu, tgip kihnr ofrfj`

Qiruisf

^tiri ou`i mnmpujyig hiti tntip wir`i yij` snbit, sikgt

hij dnrgsgkf.
d. Xgip kihnr dgsi mnjoihg pnrwikgcij ujtuk mncipfrkij

misicib knsnbitij yij` ihi hg misyirikit kn tgj`kit yij` cndgb

tgj``g (Uusknsmis /Kncuribij).

a. Unrcu ihijyi sfsgicgsisg pihi misyirikit mnj`njig pnrij kihnr

 sicib situjyi prfmfsg knsnbitij.

h. Kihnr hipit mnjnripkij pnj`ntibuij yij` tncib

hghipitkij mnj`njig knsnbitij hnj`ij mncikukij pnjyucubij

knmdicg pihi misyirikit snairi cij`suj` siit hffr tf hffr itiu

siit pfsyijhu/pfsdgjhu.

n. Knpici ofrfj`, hij Uiri Kihnr hipit dnknroi simi

ujtuk mnjhukuj` rijaij`ij kn`gitij yij` suhib hgsnpikitg

hnj`ij mibisgswi priktgk supiyi hgcikukij snairi dnrkncijoutij.

4. ^jtuk Kncuribij
i. Mnmdnrgkij lfccfw up sntgip kn`gitij yij` hgcikukij hg

misyirikit snpnrtg kn`gitij hg Ufs yijhu miupuj Ufsdgjhu.

d. Mnj`icfkisgkij ij``irij ujtuk prf`rim yij` mnjhukuj` kn`gitij

71

knsnbitij snbgj``i hnrioit knsnbitij misyirikit mnjgj`kit.

a. Dnrpnrij snrti hicim sntgip kn`gitij yij` hgcikukij hg

kncuribij kbususjyi hg Ofrfj` Qiruisf ^tiri snpnrtg turuj

cij`suj` kn misyirikit ujtuk mncikukij supnrvgsg kn`gitij.

1. ^jtuk Unciyijij Knsnbitij

i. Ugbik pnciyijij knsnbitij mnmdnrgkij pncitgbij snairi

rutgj knpihi kihnr ujtuk mncikukij kn`gitij prfmfsg knsnbitij

knpihi misyirikit.

d. Unrwikgcij hirg pnciyijij knsnbitij itiu dghij pfcgjhns mncikukij

nvicuisg snairi dnrkici pihi ofrfj` Qiruisf ^tiri ujtuk mnmijtiu

 kfjhgsg knsnbitij misyirikit hij mnjhgskusgkij kndutubij yij`

hgpnrcukij misyirikit ujtuk mnj`itisg hij

mnmpnrtibijkij kfjhgsg knsnbitij.

a. Ugbik pnciyijij knsnbitij hipit mnmdnrhiyikij Kihnr ujtuk

mncikukij pnjhnkitij hij mnj`ioik misyirikit yij` mnmgcgkg

knsihirij rnjhib ikij knsnbitij supiyi hipit mnmijliitkij

ujgt

pnciyiji knsnbitij hij prf`rim-prf`rimjyi.

78

HILXIT U^QXIKI

Acirk M.O. 9777. Jursgj` gj tbn afmmujgty? Hgmnjsgfjs fl afmmujgty

bnictb jursgj`. Qtijhlfrh Afjjnatgaut? Ippcntfj & Cij`n.

Nlnjhg L. 4557. Knpnriwitij Knsnbitij Kfmujgtis? Xnfrg hij Uriktgk

hicim
Knpnriwitij. Qicnmdi Mnhgki? Oikirti.

@ustgji, G., & Ijijhgti, M. W. T. (4549). Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij`

Himpik Kndgisiij Mnrfkfk. OUM Diktg Uiribgti ? Ourjic Unj`idhgij
Misyirikit Diktg Uiribgti, 4, 01-29.

Bnriwitg, Jnjg LQ. 4594. Duku Uijhuij Uriktgkum Knpnriwitij Kfmujgtis G.

UQGK LK ^JCIM? Dijoirdiru.

Bghiyit IB. 4558. Unj`ijtir Kfjsnp Knpnriwitij Hisir. Qicnmdi Mnhgki?
Oikirti.
Mudirik GP. 4557. Unj`ijtir hij Xnfrg Gcmu Knpnriwitij Kfmujgtis 9. A\
Qi`uj` Qntf? Oikirti.

Piwij I, Hnwg M. 4595. Xnfrg & Unj`ukurij Unj`ntibuij, Qgkip, hij Unrgciku
Mijusgi. Jubi Mnhgki? Wf`yikirti.
Tntjijgj`sgb, H., & Cirisitg, J. (4549). Unjgj`kitij Unj`ntibuij
Xnjtij` Bgpnrtnjsg Hnj`ij Mntfhn Unjhghgkij Knsnbitij Hg Cgj`kuj`ij
Misyirikit. Afmmujjgty Hnvncfpmnjt Ofurjic, 4(4), 102-124.

Pghiyijtg, C. U., & Kusumiwitg, N. (4549). Buduj`ij Unrsnpsg Xnjtij` Nlnktglgtis

\iksgj Hnj`ij Qgkip Knsnhgiij Mnj`gkutg \iksgjisg Afvgh-97. Bnirty Ourjic
Knsnbitij Misyirikit, 7(4), 02-28.

Wijtg9, J. U. N. H., Ju`ribi, G. M. I. H. U., Pgsjiwi, @. I., I`ustgji, J. U. H., &

Hgijtirg, J. U. I. (4545). @imdirij Unj`ntibuij Misyirikit Xnjtij` Afvgh-97
Hij Unrgciku Misyirikit Hg Misi Uijhnmg Afvgh-97. Ourjic Knpnriwitij
Ogwi, 2(1), 879->58.

QIX^IJ IAITI UNJW^C^BIJ

BGUNTXNJQG

Xfpgk ? Bgpnrtnjsg

Qisirij ? Misyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri

Birg/Xij``ic ? Oumit, 9> Fktfdnr 4549

Piktu ? 98.55 PGD s/h Qncnsig

Xnmpit ? Ofrfj` siruisf ^tiri

G. Citir Dncikij`
Bgpnrtnjsg ihicib kfjhgsg pnjgj`kitij pnrsgstnj tnkijij hirib
pihi pnmducub hirib visaucir, tnkijij yij` snmikgj tgj``g pihi pnmducub hirib
mnjyndidkij oijtuj` birus dnknroi cndgb knris ujtuk mnmfmpi hirib.
Dnrhisirkij hiti Dihij Knsnbitij Hujgi PBF (459>) mnjyitikij 9,1 Mgcyir
frj` hg Hujgi mnjhnrgti Bgpnrtnjsg hiti gtu mnj`irtgkij 9 hirg 1 frij` hg
Hujgi tnrhgi`jfsgs mnjhnrgti Bgpnrtnjsg. Hg Gjhfjnsgi bisgc Tgsknshis tibuj 4592
Bgpnrtnjsg mnj`icimg knjigkij ogki hg dijhgj`kij bisgc rgsknshis 4591 hirg 4>,2%
mnjoihg 18,9%. Ofrfj`
 Qiruisf ^tiri mnrupikij sicib situ ofrfj` hgijtiri < ofrfj` yij` ihi
hg
Ji`irg Qiruisf Knaimitij Xijouj` Nmis. Ou mcib pnjhuhuk Ofrfj`
Qiruisf
^tiri sndijyik 99<8 ogwi (pnr Qnptnmdnr 4549) yij` tnrsndir pihi
17< knpici kncuir`i. Pir`i Ofrfj` Qiruisf ^tiri dnknroi sndi`ig pntijg
hnj`ij pnrsnjtisg 05 %, UJQ hij IDTG 95% hij 95 % sndi`ig pnhi`ij`.
Hirg bisgc wiwijairi hnj`ij Dghij Hnsi hij Picg Ofrfj` Qiruisf ^tiri,
misiyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri pnrcu hgcikukij sfsgicgsisg mnj`njig
pfci bghup snbit hij dnrsgb hgmisi pijhnmg AF\GH-97 hij hg nri Jnw
Jfrmic. Hirg bisgc wiwijairi hnj`ij misyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri
hghipitkij hiti misgb ihijyi misiyirikit dncum mnj`nrtg hnj`ij
bgpnrtnjsg, kurij`jyi knsihirij misyirikit hicim pnjan`ibij bgpnrtnjsg
mnjoihg pnjyndid tgj``gjyi ij`ki

bgpnrtnjsg hg ofrfj` Qiruisf ^tiri. Qncigj gtu, kurij`jyi pnmibimij wir`i

mnj`njig pnjan`ibij bgpnrtnjsg ou`i mnjoihg pnjyndid tgj``gjyi
ij`ki
bgpnrtnjsg, gjg hipit hgcgbit miyfrgtis misyirikit yij` tnrknji
bgpnrtnjsg tghik mncikukij kfjtrfc kn pnciyijij knsnbitij, hgmiji hirg 7>
frij` yij` bgpnrtnjsg bijyi 15 frij` yij` mncikukij kfjtrfc snairi rutgj
kn pnciyijij knsnbitij,

GG. Xuouij
9. Xuouij ^mum
Qntncib prfsns pnjyucubij hgbiripkij misyirikit Ofrfj` Qiruisf
^tiri hipit mnj`ntibug tnjtij` Bgpnrtnjsg.

4. Xuouij Kbusus
Qntncib hgdnrgkij pnjyucubij hgbiripkij misyirikit mimpu?
i. Mnmibimg pnj`nrtgij
bgpnrtnjsg.
d. Mnj`njicg tijhi hij `noici bgpnrtnjsg.
a. Mnmibimg liktfr pnjyndid bgpnrtnjsg.
h. Mnj`ntibug kfmpcgkisg hirg bgpnrtnjsg. n.
Mnj`ntibug airi pnj`fditij bgpnrtnjsg.
l. Mnj`ntibug airi pnjan`ibij tnrbihip bgpnrtnjsg
GGG. Mntfhn
9. Anrimib
4. Hgskusg
1. Xijyi oiwid

G\. Mitnrg

Xnrcimpgr

\. Mnhgi
Cnilcnt

\G. Qnttgj` Xnmpit

Kntnrij`ij ?
? Mfhnritfr
? Unjyiog
? Unsnrti
? Lisgcgtitfr
? Fdnrvnr

\GG. Unmdi`gij Xu`is

Mfhnritfr ? Lgtrgijg
Unjyiog ? Cgji Qirgijg
Fdsnrvnr ? Gcmi Lgtrgijtg, Lgtrg Tuzijg, Jfvgti Hncvg, Lntrgayi Hwg T
Lisgcgtitfr ? \gvg Fktirgji, Jncg Iprgnjty, Tgji Ij`ncgji, Fktgi Tibmg
\GGG. Kn`gitij Unjyucubij
JF CIJ@KIB- PIKX^ KN@GIXIJ KN@GIXIJ QIQITIJ

CIJ@KIB UNJW^C^B

9 Unjhibucuij 4 mnjgt  Mnmdnrg sicim  Mnjoiwid sicim

 Mnmpnrknjickij hgrg  Mnjoiwid pnrtijyiij
 Mnjonciskij miksuh
hij tuouij
 Mnmdnrg prntnst
4 Unjyiogij 2 mnjgt  Mnjonciskij pnj`nrtgij Mnjhnj`irkij hnj`i
bgpnrtnjsg. siksimi
 Mnjonciskij liktfr
pnjyndid bgpnrtnjsg.
 Mnjonciskij tijhi
hij `noici bgpnrtnjsg.
 Mnjonciskij
kfmpcgkisg hirg
bgpnrtnjsg.
 Mnjonciskij airi
pnj`fditij
bgpnrtnjsg.
 Mnjonciskij airi
pnjan`ibij tnrbihip
bgpnrtnjsg
1 Nvicuisg 1 mnjgt  Xijyi oiwid Uirtgsgpisg iktgl
 Mnjijyikij knmdicg
 Ufstnst
8 Unjutup 4 mnjgt  Mnmdnrg itiu  Mnmdnrg pnsij hi
mnmgjti pnsij hij knsij
knsij  Mnjoiwid sicim
 Mnmdnrg sicim

GR. Nvicuisg
9. Nvicuisg struktur
i. Xgm pnjyucub hitij` sndncum wiktu yij` hgtntipkij
ujtuk mnmpnrsgipkij siriji hij prisiriji ujtuk kn`gitij pnjkns.

4. Nvicuisg prfsns
i. Unciksijiij pnjyucubij dnroicij snsuig rnjaiji.
 d. Misyirikit ijtusgis mnjhnj`irkij mitnrg pnjkns hij mnjoiwid
pnrtijyiij yij` hgioukij pnjyiog.
a. Unjyucubij hgmucig tnpit wiktu.

1. Nvicuisg bisgc
i. Misyirikit hipit mnmibimg pnj`nrtgij, tijhi `noici,
liktfr pnjyndid, kfmpcgkisg, airi pnj`fditij hij airi pnjan`ibij
Bgpnrtnjsg.
d. Misyirikit hipit mnj`ioukij pnrtijyiij hij mimpu mnjoiwid
pnrtijyiij yij` hgioukij pnjyiog.
a. 0>% pnrtijyiij yij` hgioukij hipit hgoiwid hnj`ij dnjir.
Unrtijyiij yij` ikij hgioukij dnrupi ?
9) Ipikib pnj`nrtgij bgpnrtnjsg6
4) Ipi sioikib tijhi hij `noici bgpnrtnjsg6
1) Ipi sioikib liktfr pnjyndid bgpnrtnjsg6
8) Ipikib kfmpcgkisg hirg bgpnrtnjsg6
>) Di`igimij airi pnj`fditij bgpnrtnjsg6
<) Di`igmiji airi pnjan`ibij tnrbihip bgpnrtnjsg6

R. TNLNTNJQG
Hnpkns TG. (4554). Mfhuc Unhfmij Kihnr UBA. Mi`ncij`? Dipnckns

Qicimij Mi`ncij`
Mijsofnr, Irgnl. 455>. Kipgti Qncnkti Knhfktnrij. N@A? Oikirti.
 CIMUGTIJ MIXNTG BGUNTXNJQG

I. Unj`nrtgij Bgpnrtnjsg
Bgpnrtnjsg ihicib tnkijij hirib tgj``g yij` dnrsglit idjfrmic hij hgukur
picgj` tghik pihi tg`i knsnmpitij yij` dnrdnhi. Xnkijij hirib
jfrmic dnrvirgisg snsuig usgi, snb gj``i sntgip hgi`jfsgs bgpnrtnjsg birus dnrsglit
spnsglgk usgi. Jimuj, snairi umum snsnfrij` hgij``ip mnj`icimg bgpnrtnjsg
ipidgci tnkijij hiribjyi cndgb tgj``g hirgpihi 9<5mmB` sgstfcgk itiu
75mmB` hgistfcgk. (Ncgzidntb O.Afrwgj,4555).

D. Unjyndid
Unjyndid bgpnrtnjsg tnrhgrg hirg liatfr `njntga (knturujij), dnrtimdibjyi

usgi hij cgj`kuj`ij. Uicgj` snhgkgt ihi 1 liktfr cgj`kuj`ij yij`

hipit mnjyndidkij bgpnrtnjsg, yikjg mikij `irim (jitrgum) dnrcndgbij, strnss
psgkgs,
hij fdnsgtis.
Bgpnrtnjsg snkujhnr, hipit hgsndidkij fcnb pnjyikgt `gjoic, Unjyikgt
njhfkrgj (bgpnrtnjsg njhfkrgj), fdit, hij ickfbfc, snrti knbimgcij. Unjyndid
bgpnrtnjsg ijtiri cigj ihicib ?
9. Qtrns,
4. ^sgi,
1. Mnrfkfk,

8. Fdnsgtis (kn`nmukij),
>. Ickfbfc,
<. Liktfr knturujij,
0. Liktfr cgj`kuj`ij (`ihub/dgsgj`)

A. Xijhi hij `noici

Xijhi hij `noici yij` dgisijyi tnroihg ?
 9. Uusgj`
4. Tisi dnrit hg tnj`kuk
1. Muhib mirib
8. Xncgj`i dnrhnj`gj`

>. Qukir tghur

<. Qnsik jilis
0. Muhib cncib
2. Miti dnrkujij`-kujij`
Ogki bgpnrtnjsgjyi dnrit itiu mnjibuj hij tghik hgfditg, dgsi tgmduc
`noici dnrgkut?
9. sikgt knpici
4. kncncibij
1. muic
8. mujtib
>. snsik jilis
<. `ncgsib
0. pijhij`ij mnjoihg kidur yij` tnroihg kirnji ihijyi knrusikij pihi
ftik, miti, oijtuj` hij `gjoic.

H. Kfmpcgkisg
9. Unjyikgt oijtuj` (`i`ic oijtuj`)
4. Unjyikgt `gjoic (`i`ic `gjoic)
1. Unjyikgt ftik (strfkn)
Unjan`ibij i`ir tghik tnroihg kfmpcgkisg hirg bgpnrtnjsg
9. Kfjtrfc tnritur
4. Mgjum fdit tnritur
1. Hggt rnjhib `irim hij cnmik

N. Unj`fditij

Unj`fditij bgpnrtnjsg ujtuk mnjan`ib tnroihgjyi kfmpcgkisg cndgb cijout?

 9. Unj`fditij lirmikfcf`gs yigtu hnj`ij mnj``ujikij fdit-fditij itis gogj
hfktnr
4. Unj`fditij jfj lirmikfcf`gs yigtu
hnj`ij i. Mnj`urij`g isupij `irim
hij cnmik

d. Mnj`urij`g itiu mnj`bgcij`kij kndgisiij mgjum ickfbfc

a. Dnrbnjtg mnrfkfk di`g yij` mnrfkfk
h. Mnjurujkij dnrti dihij di`g yij` kn`nmukij
n. Fcib ri`i tnritur snpnrtg of`gj`, oicij anpit, dnrsnpnhi, dnrnjij`
l. Mnj`bgjhirg kntn`ij`ij
`. Gstgribit aukup
b. Bghup tnjij`
Unj`fditij trihgsgfjic yij` hipit hgduit hgrumib ijtiri cigj hnj`ij
mnj`kfjsumsg snairi tnritur ous?

9. Duib mnjtgmuj
4. Duib dncgmdgj`
1. Hiuj sncnhrg
Qnhij`kij airi mnmduit fdit trihgsgfjic snpnrtg ous mnjtgmuj ihicib
9. ½ k` duib mnjtgmuj hgauag dnrsgb
4. Hgkupis kucgtjyi knmuhgij hgpirut
1. Qirgj` igrjyi mnj``ujikij pnjyirgj`/kigj dnrsgb
8. Hgmgjum sntgip birg ¹ 9 k` ujtuk 4 kicg mgjum pi`g hij sfrn birg

L. Unjan`ibij bgpnrtnjsg
9. Mikijij yij` hgijourkij ujtuk pnjhnrgti bgpnrtnjsg ijtiri cigj?
i. Qiyur-siyurij bgoiu knauicg hiuj sgj`kfj`, hiuj mncgjof hij
mncgjofjyi d. Duib-duibij knaucg duib hurgij
a. Gkij ciut tghik isgj tnrutimi gkij ciut igr hicim snpnrtg kikip hij tuji

h. Xncur dfcnb hgkfjsumsg miksgmic 4 dutgr hicim 9 mgj``u hij

hgutimikij putgb tncurjyi sioi
n. Hi`gj` iyim (knauicg kucgt, onrfbij hij ftik kirnji dijyik mnj`ijhuj`
cnmik)
4. Mikijij yij` pnrcu hgbgjhirg
 i. Mikijij yij` hg iwntkij snpnrtg mikijij kicnj`, mgn gjstijt,
mgjumij kicnj`
d. Hi`gj` mnrib sn`ir snpnrtg bitg iyim, sfsgs sipg, hi`gj` k imdgj`
a. Mikijij dnrcnmik hij dnrsijtij tgj``g snrti mikijij yij` tnrcicu isgj
h. Unj`fditij trihgsgfjic

QIX^IJ IAITI UNJW^C^BIJ

DIBIWI MNTFKFK

Xfpgk ? Dibiyi Mnrfkfk

Qisirij ? Misyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri

Birg/Xij``ic ? Oumit, 9> Fktfdnr 4549

Piktu ? 98.55 PGD s/h Qncnsig

Xnmpit ? Ofrfj` siruisf ^tiri
G. Citir Dncikij`
Tfkfk suhib hgknjic hirg kicij`ij frij` hnwisi miupuj
rnmioi, tghik bijyi frij` hnwisi yij` mnrfkfk kicij`ij rnmioipuj smikgj
dijyik hg oumpig, dibkij ijik ijk snkirij` dnrijg mnrfkfk, Mnrfkfk hipit
mnj`ikgditkij dijyik pnjyikgt yij` dnrbuduj`ij hnj`ij sicurij
pnrjilisij hij oijtuj`. Ikgdit yij` cigj hirg kndgisiij mnrfkfk ihicib
mnrnki cndgb muhib ujtuk mnj``ujikij jirkfdi hgdijhgj`kij frij` yij`
tghik mnrfkfk.
Frij` yij` mnrfkfk hij pnj``uji jirkfdi mnmpujyig
kntnr`ijtuj`ij
pnj``ujiij yij` auk up tgj``g. Qnbgj``i hgpijhij` pnrcu ujtuk
mnmdnrgkij pnjyucubij tnjtij` dibiyi mnrfkfk.
Ofrfj` Qiruisf ^tiri mnrupikij sicib situ ofrfj` hgijtiri <
ofrfj` yij` ihi hg Ji`irg Qiruisf Knaimitij Xijouj` Nmis. Oumcib
pnjhuhuk Ofrfj` Qiruisf ^tiri sndijyik 99<8 ogwi (pnr Qnptnmdnr 4549)
yij` tnrsndir pihi 17< knpici kncuir`i. Pir`i Ofrfj` Qiruisf ^tiri
dnknroi sndi`ig pntijg hnj`ij pnrsnjtisg 05%, UJQ hij IDTG 95% hij 95 %
sndi`ig pnhi`ij`. Hirg

bisgc wiwijairi hnj`ij Dghij Hnsi hij Picg Ofrfj` Qiruisf ^tiri,
misiyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri pnrcu hgcikukij sfsgicgsisg mnj`njig
pfci
bghup snbit hij dnrsgb hgmisi pijhnmg AF\GH-97 hij hg nri Jnw
Jfrmic.

Hirg bisgc wiwijairi hnj`ij misyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri hghipitkij

hiti misgb ihijyi misiyirikit dncum mnj`nrtg hnj`ij dibiyi rfkfk. Bic
gjg hipit hgcgbit hirg bisgc survng mnj``ujikij kunsgfjnr hgmiji 25%
misyirikit mnrfkfk hghicim rumib.

GG. Xuouij
9. Xuouij ^mum
Qntncib prfsns pnjyucubij hgbiripkij misyirikit Ofrfj` Qiruisf
^tiri hipit mnmibimg dibiyi Mnrfkfk.
 4. Xuouij Kbusus
Qntncib hgdnrgkij pnjyucubij hgbiripkij misyirikit mimpu?
i. Mnmibimg tnjtij` pnj`nrtgij mnrfkfk
d. Mnmibimg tnjtij` dibiyi mnrfkfk
a. Mnmibimg tnjtij` himpik mnrfkfk
h. Mnmibimg tnjtij` di`igmiji tgps dnrbnjtg mnrfkfk
n. Mnmibimg tnjtij` pnrij kncuir`i hij kihnr ujtuk mnjagptikij
rumib tijpi isip rfkfk

GGG. Mntfhn
9. Anrimib
4. Hgskusg
1. Xijyi oiwid

G\. Mitnrg
Xnrcimpgr

\. Mnhgi
Cnilcnt

\G. Qnttgj` Xnmpit

Kntnrij`ij ?

? Mfhnritfr
? Unjyiog
? Unsnrti
 ? Lisgcgtitfr
? Fdnrvnr

\GG. Unmdi`gij Xu`is

Mfhnritfr ? Lntrgayi Hwg T
 Unjyiog ? Tgji Ij`ncgji
Fdsnrvnr ? Gcmi Lgtrgijtg, Lgtrg Tuzijg, Jfvgti Hncvg, Lgtrgijg
Lisgcgtitfr ? \gvg Fktirgji, Jncg Iprgnjty, Cgji Qirgijg, Fktgi Tibmg

\GGG. Kn`gitij Unjyucubij

JF CIJ@KIB- PIKX^ KN@GIXIJ KN@GIXIJ QIQITIJ
UNJW^C^B
CIJ@KIB

9 Unjhibucuij 4 mnjgt  Mnmdnrg sicim  Mnjoiwid sicim

 Mnmpnrknjickij hgrg  Mnjoiwid pnrtijyiij
 Mnjonciskij miksuh
hij tuouij
 Mnmdnrg prntnst
4 Unjyiogij 2 mnjgt  Mnjonciskij Mnjhnj`irkij hnj`ij

 pnj`nrtgij dibiyi
Mnjonciskij siksimi
mnrfkfk

 Mnjonciskij himpik
mnrfkfk
 Mnjonciskij tgps
dnrbnjtg mnrfkfk
 Mnjonciskij pnrij
kncuir`i hij kihnr
ujtuk mnjagptikij
rumib tijpi isip
rfkfk
1 Nvicuisg 1 mnjgt  Xijyi oiwid Uirtgsgpisg iktgl
 Mnjijyikij knmdicg
 Ufstnst
8 Unjutup 4 mnjgt  Mnmdnrg itiu mnmgjti  Mnmdnrg pnsij hi
pnsij hij knsij knsij
Mnmdnrg sicim  Mnjoiwid sicim


GR. Nvicuisg
9. Nvicuisg struktur
i. Xgm pnjyucub hitij` sndncum wiktu yij` hgtntipkij
ujtuk mnmpnrsgipkij siriji hij prisiriji ujtuk kn`gitij pnjkns.

4. Nvicuisg prfsns
i. Unciksijiij pnjyucubij dnroicij snsuig rnjaiji.
d. Misyirikit ijtusgis mnjhnj`irkij mitnrg pnjkns hij
mnjoiwid pnrtijyiij yij` hgioukij pnjyiog
 a. Unjyucubij hgmucig tnpit wiktu.

1. Nvicuisg bisgc
i. Misyirikit hipit mnmibimg pnj`nrtgij, dibiyi, himpik, tgps
dnrbnjtg mnrfkfk hij pnrij kncuir`i hij kihnr ujtuk mnjagptikij
rumib tijpi isip rfkfk.
d. Misyirikit hipit mnj`ioukij pnrtijyiij hij mimpu mnjoiwid
pnrtijyiij yij` hgioukij pnjyiog.

a. 0>% pnrtijyiij yij` hgioukij hipit hgoiwid hnj`ij dnjir.

Unrtijyiij yij` ikij hgioukij dnrupi ?
9) Ipi yij` hgmiksuh mnrfkfk 6
4) Ipi sioikib dibiyi mnrfkfk 6
1) Ipikib himpik mnrfkfk 6
8) Di`igmiji tgps dnrbnjtg mnrfkfk 6
>) Ipi sioikib pnrij kncuir`i hij kihnr ujtuk mnjagptikij
rumib tijpi isip rfkfk 6

R. TNLNTNJQG
Qmnctznr, QA & Dirn, D@, 4554, Duku Ioir Knpnriwitij Mnhgkic Dnhib
Drujjnr & Quhhirtb, Nhgsg 2 \fc 4, N@A, Oikirti.
Mijsofnr, I., 4558, Kipgti Qncnkti Knhfktnrij, Nhgsg Kntg`i, Ogcgh Qitu,
Mnhgi Inskucipgus, Oikirti.
Qusicgt, N., Kipfofs, N.O., Cudgs, B.T., Duku Ioir Gcmu Unjyikgt Hicim
–Bgpnrtnjsg Urgmnr”, LK ^G, Oikirti.
Hgjis Knsnbitij Kidupitnj Agciaip 4599
 CIMUGTIJ MIXNTG DIBIWI MNTFKFK

I. UNJ@NTXGIJ
Mnmdikir tnmdikiu yij` knmuhgij hgbgsip isipjyi, digk yij` tncib hgdnjtuk
rfkfk miupuj mnj``ujikij pgpi.
9. Unrfkfk Iktgl
Ihicib frij` yij` mnj`fjsumsg rfkfk snairi rutgj dnripipuj
oumcibjyi, itiu mnj`bgrup isip rfkfk snairi snj`ioi.
4. Unrfkfk Uisgl
Ihicib frij` yij` dukij pnrfkfk tipg hnj`ij tnrpiksi mnj`bgrup isip rfkfk

frij` cigj yij` dnrihi hgsnkgtirjyi.

D. DIBIWI MNTFKFK
Tfkfk mnj`ijhuj` 8555 dibij kgmgi, 455 hgijtirijyi dnriauj hij
81 pnjyndid kijknr. Tiauj utimi pihi rfkfk ihicib jgkftgj , tir hij kirdfj
mfjfksghi (AF).
9. Jgkftgj
Ihicib zit ihgktgl (mnjgmduckij knkimdubij) yij` mnmpnj`irubg syiril
hij pnrnhirij hirib. _it gjg mimpu mnmgau kijknr piru hij pnjyikgt

oijtuj` yij` mnmitgkij.

4. Xir
Ihicib sudstijsg bghrfkirdfj yij` dnrsglit cnj`knt hij mnjnmpnc pihi piru-
piru snbgj``i mnrusik hij mnj``ij``u luj`sg piru.
1. Kirdfj Mfjfksghi
Ihicib zit yij` mnj`gkit bnmf`cfdgj hicim hirib, mnmduit hirib tghik
mimpu mnj`gkit fksg`nj. Fksg`nj sij`it hgdutubkij fcnb tudub mijusgi.
A. HIMUIK MNTFKFK
9. Knrfjtfkij rimdut

4. @ij``uij pihi miti snpnrtg kitirik

1. Knbgcij`ij pnjhnj`irij cndgb iwic hgdijhgj` dukij pnrfkfk
8. Qikgt piru-piru krfjgs
>. Mnrusik `g`g hij diu mucut yij` tghik snhip
<. Qnrij`ij oijtuj` hij strfkn
0. Knripubij tucij` snbgj``i muhib pitib
2. Kijknr kucgt, kijknr piyuhiri, kijknr ribgm, kijknr cghib, kijknr mucut
kncnjoir cuhib, kijknr knrfj`kfj`ij, kijknr ijus, kijknr `gjoic
7. Knmijhucij hij gmpftnjsg
95. Kn`u`urij pihi gdu bimgc

H. XGUQ DNTBNJXG MNTFKFK

Dndnripi airi hipit mnjgj`kitkij pncuij` ujtuk dnrbnjtg mnrfkfk ?
9. Kurij`g oumcib ditij` rfkfk yij` hgbgsip pnrbirg
4. Kurij`g kihir jgkftgj pnr-ditij` rfkfk yij` hgbgsip pnrbirg
1. Oiubkij itrgdut rfkfk
8. Knjicg knihiij yij` dnrkigtij hnj`ij kndgisiij mnrfkfk
>. Oiubg tnmpit hgmiji dijyik pnrfkfk
<. @ijtgcib kndgisiij pn`ij` rfkfk
0. Aitit knmiouij ijhi
2. @git dnrfcibri`i
7. Kurij`g tghur cirut micim
95. Mgjum sirg onruk
99. Kuitkij jgit ujtuk dnrbnjtg mnrfkfk hij tntipkij tij``ic ikij dnrbnjtg
94. Mgjti frij` tnrhnkit ujtuk mnjhukuj`
N. UNTIJ KNC^IT@I HIJ KIHNT ^JX^K MNJAGUXIKIJ
T^MIB XIJUI IQIU TFKFK
9. Mnmdnrgkij pnjyucubij tnjtij` pnjtgj`jyi prgciku tghik mnrfkfk hg rumib

4. Mnj``icij` knsnpikitij kncuir`i ujtuk mnjagptikij rumib tijpi

isip rfkfk
1. Mnjn`ur ij``fti rumib tij``iyij` mnrfkfk hg hicim rumib
8. Frij`tui mnjoihg pijutij hicim prgciku tghik mnrfkfk
>. Mncirij` ijik mnrfkfk dukij kirnji icisij nkfjfmg, tntipg oustru
kirnji icisij knsnbitij.
<. Xghik mnmdnrgkij hukuj`ij knpihi frij` tui yij` mnrfkfk hicim dnjtuk
ipipuj. Hgijtiri cigj mnmdnrg uij` ujtuk mnmdncg rfkfk, tghik mnmdnrg
knsnmpitij sgipipuj ujtuk mnrfkfk hghicim rumib, tghik
mnjynhgikij

isdik.
0. Xghik mnjyurub ijik mnmdncg rfkfk
2. ^ij` dgisijyi ujtuk mnmdncg rfkfk hgicgbkij ujtuk mnmnjubg
kndutubij kncuir`i yij` cndgb dnrmijliit ? pnjgj`kitij `gzg kncuir`i,
knsnbitij, pnjhghgkij.
 QIX^IJ IAITI UNJW^C^BIJ

AITI MNJAN@IB \GT^Q AFTFJI

Xfpgk ? Unjan`ibij \grus Afrfji

Qisirij ? Misyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri

Birg/Xij``ic ? Oumit, 9> Fktfdnr 4549

Piktu ? 98.55 PGD s/h Qncnsig

Xnmpit ? Ofrfj` siruisf ^tiri

G. Citir Dncikij`
Dnjaiji ihicib pnrgstgwi itiu rij`kigij pnrgstgwi yij`
mnj`ijaim hij mnj``ij``u knbghupij hij pnj`bghupij misyirikit
yij` hgsndidkij,

digk fcnb liktfr icim hij/itiu liktfr jfjicim miupuj liktfr mijusgi
snbgj``i mnj`ikgditkij tgmducjyi kfrdij ogwi mijusgi, knrusikij
cgj`kuj`ij, knru`gij birti dnjhi, hij himpik psgkfcf`gs (^jhij`-^jhij`
Jfmfr 48 tibuj 4550 pisic 9). Mnjurut PBF (4554) Dnjaiji (hgsistnr)
ihicib sntgip knoihgij yij` mnjyndidkij knrusikij, `ij``uij nkfcf`gs,
bgcij`jyi jyiwi mijusgi, itiu mnmdurukjyi hnrioit knsnbitij
itiu pnciyijij knsnbitij pihi skici tnrtnjtu yij` mnmnrcukij rnspfj hirg
cuir misyirikit itiu wgciyib yij` tnrknji. Uihi tij``ic 19 Hnsnmdnr
4597, PBF Abgji Afujtry Fllgan mncipfrkij kisus pjnumfjgi yij`
tghik

hgkntibug ntgfcf`gjyi hgkfti Pubij, Urfvgjsg Budng, Abgji. Uihi tij``ic

0
Oijuirg 4545, Abgji mnj`ghnjtglgkisg Ujnumfjgi yij` tghik hgkntibug
ntgfcf`gjyi tnrsndut sndi`ig onjgs diru hirg afrfjivgrus (jfvnc afrfji vgrus).
Uihi iwic tibuj 4545 Afvgh-97 mucig mnjoihg pijhnmg `cfdic hij mnjoihg
misicib knsnbitij hg dndnripi jn`iri hg cuir TTA. Dnrhisirkij
Pfrch Bnictb Fr`ijgzitgfj (PBF) kisus pjnumfjgi hnj`ij ntgfcf`g
yij` tghik oncis hg kfti Pubij tncib mnjoihg pnrmisicibij knsnbitij
hgsncurub hujgi.
Uijhnmg gjg tnrus dnrknmdij` bgj``i ihijyi cipfrij knmitgij hij
kisus diru hgcuir Abgji.
Uihi tij``ic 15 Oijuirg 4545, PBF mnjntipkij AF\GH-
97 sndi`ig Uudcga Bnictb Nmnr`njay fl Gjtnrjitgfjic Afjanrj
(UBNGA)/ Knhiruritij Knsnbitij Misyirikit yij` Mnrnsibkij Hujgi
(KKMMH). Unjimdibij oumcib kisus AF\GH-97 dnrcij`suj` aukup anpit.
Unjyndirij vgrus Afrfji pnjyndid pijhnmg Afvgh-97 hg hujgi dncum
ou`i mnrnhi. Dibkij, hg dijyik jn`iri virgij Hncti mnrndik hij
mnjyndidkij cfjoikij kisus. Dnrhisirkij hiti hirg Hirg OB^ AQQN
AF\GH-97 pihi < Fktfdnr
4549 tftic kisus Afvgh-97 hg Hujgi sndijyik 497 outi hnj`ij oumcib
kisus mnjgj``ic hujgi sndijyik 8,>> outi. Qnmnjtiri gtu, kisus Afvgh-
97 hg Gjhfjnsgi ou`i snmikgj mnj`kbiwitgrkij. Bic tnrsndut tnrcgbit
hirg kisus iktgl hij ij`ki knmitgij yij` misgb tnrus dnrtimdib. Hiti
yij` hgbgmpuj pnmnrgjtib bgj``i Kimgs, < Fktfdnr 4549 tftic kisus
Afvgh-97 sndijyik
8,44 outi hnj`ij oumcib kisus mnjgj``ic hujgi sndijyik
984.555. Qnhij`kij, hg Qumitnri Dirit dnrhisirkij Hiti Uijtiuij
AF\GH-97
Urfvgjsg Qumitnri Dirit Kisus Xnrkfjlgrmisg Afvgh-97 50 Fktfdnr 4549
sndijyik 27.>40 kisus pfsgtgl hnj`ij kisus iktgl <<7 (5.0>%), mnjgj``ic
4.915 (4.12%) hij snmdub 2<.042 (7<.20%). Unciyijij knpnriwitij
tghik bijyi tnrditis hgdnrgkij pihi gjstijsg pnciyijij knsnbitij
snpnrtg rumib sikgt sioi. Xntipg pnciyijij knpnriwitij ou`i sij`it
hgdutubkij hicim sgtuisg tij``ip dnjaiji. Knmimpuij tij``ip dnjaiji
ou`i sij`it hgdutubkij fcnb pnriwit pihi siit knihiij hirurit. Bic gjg
hgbiripkij mnjoihg dnkic di`g

pnriwit ujtuk dgsi tnrouj mnmdnrgkij pnrtfcfj`ij hicim sgtuisg

dnjaiji. Unrij pnriwit hipit hgmucig snoik tibip mgtg`isg
(pnjan`ibij), tij``ip
hirurit dnjaiji hicim lisn prnbfspgtic hij bfspgtic, bgj``i tibip rnafvnry.
Ofrfj` Qiruisf ^tiri mnrupikij sicib situ ofrfj` hgijtiri < ofrfj` yij`
ihi hg Ji`irg Qiruisf Knaimitij Xijouj` Nmis. Oumcib pnjhuhuk
Ofrfj` Qiruisf ^tiri sndijyik 99<8 ogwi (pnr Qnptnmdnr 4549) yij`
tnrsndir pihi
17< knpici kncuir`i. Pir`i Ofrfj` Qiruisf ^tiri dnknroi sndi`ig
pntijg hnj`ij pnrsnjtisg 05%, UJQ hij IDTG 95% hij 95 % sndi`ig
pnhi`ij`.
Hirg bisgc wiwijairi hnj`ij Dghij Hnsi hij Picg Ofrfj` Qiruisf
^tiri,
 misiyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri pnrcu hgcikukij sfsgicgsisg mnj`njig pfci
bghup snbit hij dnrsgb hgmisi pijhnmg AF\GH-97 hij hg nri Jnw
Jfrmic.

Hirg bisgc wiwijairi hnj`ij misyirikit Ofrfj` Qiruisf ^tiri

hghipitkij hiti misgb ihijyi misiyirikit dncum mnj`nrtg hnj`ij
pijhnmg AF\GH-97
gjg hipit hgcgbit miyfrgtis misyirikit tghik mnmikig misknr pihi siit
dnrgjtnriksg hnj`ij frij` cigj, kurij`jyi knsihirij misyirikit
ujtuk mnjauag tij`ij sntncib dnrgjtnriksg hnj`ij frij` cigj. Qncigj gtu,
kurij`jyi pnmibimij wir`i mnj`njig pnjan`ibij Afvgh 9 7 ou`i hipit
hgcgbit hirg hiti oumcib wir`i Ofrfj` Qiruisf ^tiri yij` tncib mncikukij
viksgj Afvgh 97 yigtu bijyi 914 frij`.

GG. Xuouij
9. Xuouij ^mum
Qntncib prfsns pnjyucubij hgbiripkij misyirikit Ofrfj` Qiruisf
^tiri mnj`nrtg tnjtij` pnjan`ibij vgrus afrfji.

4. Xuouij Kbusus
Qntncib hgdnrgkij pnjyucubij hgbiripkij misyirikit mimpu?
i. Mnjyndutkij pnj`nrtgij vgrus afrfji
d. Mnjyndutkij tijhi `noici vgrus afrfji
a. Mnjyndutkij pnjyndid ihijyi vgrus afrfji
h. Mnj`ntibug airi pnjan`ibij vgrus afrfji

GGG. Mntfhn
9. Anrimib
4. Hgskusg

1. Xijyi oiwid

G\. Mitnrg
Xnrcimpgr
\. Mnhgi
 Cnilcnt

\G. Qnttgj` Xnmpit

Kntnrij`ij ?
? Mfhnritfr
? Unjyiog
? Unsnrti
? Lisgcgtitfr
? Fdnrvnr

\GG. Unmdi`gij Xu`is

Mfhnritfr ? Gcmi Lgtrgijtg
Unjyiog ? \gvg Fktirgji
Fdsnrvnr ? Lgtrgijg, Lgtrg Tuzijg, Jfvgti Hncvg, Lntrgayi Hwg T
Lisgcgtitfr ? Cgji Qirgijg, Jncg Iprgnjty, Tgji Ij`ncgji, Fktgi Tibmg

\GGG. Kn`gitij Unjyucubij

Jf Piktu Kn`gitij Unjyucubij Kn`gitij Unsnrti
9 > mnjgt Unmdukiij?
i. Mnmduki kn`gitij hnj`ij Mnjhnj`irkij
mnj`uaipkij sicim pnmdukiij yij`
d. Mnmpnrknjickij hgrg hgsimpigkij fcnb
a. Mnjonciskij tuouij hirg pnjyucubij pnmitnrg
h. Mnjyndutkij mitnrg yij`
ikij
hgdnrgkij
n. Mnjyimpigkij kfjtrik wiktu
Mnjhnj`irkij hij
4 9> mnjgt Unciksijiij mnmdnrgkij umpij
Unjyimpigij mitnrg fcnb pnmitnrg?
 i. Mnj``icg pnj`ntibuij dicgk tnrbihip
pnsnrti tnjtij` afrfji mitnrg yij` hgsimpigkij
d. Mnjonciskij tnjtij`
pnj`nrtgij afrfji
a. Mnjonciskij pnjyndid afrfji
h. Mnjonciskij tnjtij`
pnjan`ibij afrfji

1 95 mnjgt Xijyi oiwid? Mnj`ioukij pnrtijyiij

Mnmdnrgkij knsnmpitij knpihi pnsnrti
ujtuk dnrtijyi tnjtij` mitnrg yij` kurij`
hgpibimg
8 > mnjgt Nvicuisg? Mnjoiwid pnrtijyiij
Mnjijyikij knmdicg knpihi
pnsnrti
tnjtij` mitnrg yij` tncib hgdnrgkij hij
rngjlfranmnjt knpihi pnsnrti yij` hipit
mnjoiwid pnrtijyiij
Mnjhnj`irkij hnj`ij
> > mnjgt Unjutup?
snksimi hij mnjoiwid
i. Mnjonciskij knsgmpucij hirg
sicim
mitnrg pnjyucubij
d. ^aipij tnrgmi kisgb
a. Qicim pnjutup

GR. Nvicuisg
9. Nvicuisg struktur

i. Xgm pnjyucub hitij` sndncum wiktu yij` hgtntipkij

ujtuk mnmpnrsgipkij siriji hij prisiriji ujtuk kn`gitij pnjkns.
4. Nvicuisg prfsns
i. Unciksijiij pnjyucubij dnroicij snsuig rnjaiji.
d. Misyirikit ijtusgis mnjhnj`irkij mitnrg pnjkns hij
mnjoiwid pnrtijyiij yij` hgioukij pnjyiog.
a. Unjyucubij hgmucig tnpit wiktu.
1. Nvicuisg bisgc
i. Misyirikit hipit mnmibimg pnj`nrtgij, tijhi `noici,
pnjyndid tnroij`kgt hij airi pnjan`ibij vgrus afrfji.
d. Misyirikit hipit mnj`ioukij pnrtijyiij hij mimpu
mnjoiwid pnrtijyiij yij` hgioukij pnjyiog.
a. 0>% pnrtijyiij yij` hgioukij hipit hgoiwid hnj`ij dnjir.
 Unrtijyiij yij` ikij hgioukij dnrupi ?
9) Ipi yij` hgmiksuh vgrus afrfji6
4) Ipi sioikib tijhi `noici vgrus afrfji6
1) Ipi pnjyndid tnroij`kgtjyi vgrus afrfji6

8) Di`igmiji airi pnjan`ibij vgrus afrfji6

R. TNLNTNJQG
Pfrch Bnictb Fr`ijgzitgfj (PBF). 4545. bttp?//www.wbf.gjt/bnictb-
tfpgas/afrfjivgrus
Pfrch Bnictb Fr`ijgzitgfj (PBF). 4545. @cfdic survngccijan lfr bumij
gjlnatgfj wgtb jfvnc-afrfjivgrus(4597-
jafv). bttp?//www.wbf.gjt/pudcgaitgfjs-hntigc/`cfdic-survngcijan-lfr-
bumij- gjlnatgfj-wgtb-jfvnc-afrfjivgrus-(4597-jafv)
Pfrch Bnictb Fr`ijgzitgfj (PBF). 4545. Acgjgaic miji`nmnjt fl
snvnrn iautn Tnspgritfry gjlnatgfj wbnj jfvnc afrfjivgrus (jAf\)
gjlnatgfj gs suspnatnh. bttp?//www.wbf.gjt/gjtnrjic-pudcgaitgfjs-
hntigc/acgjgaic-

i j i ` n m nj t - f l- s n r v n - i u t n -r n s
f r f j i v gru s- ( j a f v ) - g j l na tg f j - gs -
p g ri tf r y - g jlnatgfj-wbnj-jfvnc-
s u sp n a t n h
bttps?//www.kcgkhfktnr.afm/gjlf-snbit/rnih/1<88>21/miu-pijhnmg-usig-
kntibug-pnjtgj`jyi-`nrikij->m-afvgh-97

CIMUGTIJ MIXNTG \GT^Q AFTFJI

G. HNLGJGQG
Afrfjivgrus (Af\) ihicib kncuir`i dnsir vgrus yij` mnjyndidkij
pnjyikgt mucig hirg `noici rgj`ij simpig dnrit. Ihi sntghikjyi 4
onjgs afrfjivgrus yij` hgkntibug mnjyndidkij pnjyikgt yij` hipit
mnjgmduckij `noici dnrit snpnrg Mghhcn Nist Tnspgritfry Qyjhrfmn
(MNTQ--Af\) hij Qrvnr Iautn Tnspgritfry Qyjhrfmn (QITQ-Af\).
Jfvnc afrfjivgrus (4597-jAf\) ihicib vgrus onjgs diru yij` dncum
pnrjib hgghnjtglgkisg sndncumjyi pihi mijusgi. \grus afrfji
ihicib zffjgs (hgtucirkij ijtiri bnwij hij mijusgi). Unjncgtgij
mnjyndutkij dibwi QITQ-Af\ hgtrijsmgsgkij hirg kuagj` cuwik
(agvnt aits) kn mijusgi hij MNTQ-Af\ hirg ujti kn mijusgi.
Dndnripi afrfjivgrus yij` hgknjic dnrnhir pihi bnwij jimuj dncum
tnrduktg mnj`gjlnksg mijusgi.
GG. XIJHI HIJ @NOICI

Xijhi hij `noici dgisijyi mujauc hicim 4 birg bgj``i 98 birg

sntncib pipirij. Xijhi hij `noici umum gjlnksg afrfjivgrus ijtiri
cigj `noici
`ij``uij pnrjilisij ikgdit snpnrtg hnmim, dituk hij snsik jilis. Uihi
kisus yij` dnrit hipit mnjyndidkij pjnumfjgi, sgjhrfm
pnrjilisij ikut, `i`ic `gjoic hij dibkij knmitgij.
Uihi 19 Hnsnmdnr 4597, PBF Abgji Afujtry Fllgan
mncipfrkij kisus pnjufmfjgi yij` tghik hgkntibug ntgfcf`gjyi hg
Kfti Pubij, Urfvgjsg Budng, Agji. Uihi tij``ic 0 Oijuirg 4545, Agji
mnj`ghnjtglgkisg pjnumfjgi ntgfcf`gjyi tnrsndut sndi`ig onjgs diru
afrfjivgrus. Unjimdibij oumci kisus 4597-jAf\ dnrcij`suj` aukup
anpit hij suhib tnroihg pnjyndirij kn cuir wgciyib Pubij hij
Jn`iri cigj. Qimpig

tij``ic 4< Oijuirg 4545, snairi `cfdic 9.145 kisus afjlgrm hg 95 jn`iri
hnj`ij 89 knmitgij (ALT 1,9%). Tgjagij Abgji 9470 kisus
kfjlgrmisg
(tnrmisuk Bfj`kfj`, Xigwij hij Miaiu) hnj`ij 89 knmitgij
(17 knmitgij hg Urfvgjsg Budng, 9 knmitgij hg Urfvgjsg Bndng, 9 knmitgij
hg Urfvgjsg Bngcfj`ogij`), Onpij` (1 kisus), Xbigcijh (8 kisus),
Kfrni Qncitij (4 kisus), Unrijags (1 kisus), Iustricgi (1 kisus). Hgijtiri
kisus tnrsndut, suhib ihi dndnripi tnji`i knsnbitij yij` hgcipfrkij
tnrgjlnksg. Qimpig hnj`ij 48 Oijuirg 4545, PBF mncipfrkij dibwi
pnjucirij hirg mijusgi kn mijusgi tnrditis (pihi kfjtik kncuir`i) tncib
hgkfjlgrmisg hg

sndi`gij dnsir Kfti Pubij, Abgji hij Jn`iri cigj.

Xijhi-tijhi hij `noici kcgjgs yij` hgcipfrkij sndi`gij dnsir
ihicib
hnmim, hnj`ij dndnripi kisus mnj`icimg knsucgtij dnrjipis, hij bisgc
rfjt`nj mnjujoukkij gjlgctritn pjnumfjgi cuis hg knhui piru-piru.
Mnjurut bisgc pnjyncghgkij npghnmfcf`g iwic, sndi`gij dnsir kisus
hg Pubij mnmgcgkg rgwiyit dnknroi, mnjij`ijg itiu pnj`ujouj` yij`
snrgj` dnrkujouj` kn Uisir @rfsgr mikijij ciut Buijij. Qimpig
siit gjg, pnjyndid pnjucirij misgb dncum hgkntibug snairi pistg.
GGG. UNJWNDID
Gjlnksg vgrus Afrfji itiu AF\GH 97 hgsndidkij fcnb
afrfjivgrus, yigtu kncfmpfk vgrus yij` mnj`gjlnksg igitnm pnrjilisij.
Uihi sndi`gij
 dnsir kisus, afrfjivgrus bijyi mnjyndidkij gjlnksg pnrjipisij rgj`ij
simpig snhij`, snpnrtg lcu. Ikij tntipg, vgrus gjg ou`i dgsi mnjyndidkij
gjlnksg pnrjipisij dnrit, snpnrtg MNTQ, QITQ hij pjnumfjgi.
Ihi hu`iij dibwi vgrus Afrfji iwicjyi hgtucirkij hirg bnwij kn
mijusgi. Jimuj, knmuhgij hgkntibug dibwi vgrus Afrfji ou`i mnjucir
hirg mijusgi kn mijusgi.
Qnsnfrij` hipit tnrtucir AF\GH-97 mncicug dnrdi`ig airi, yigtu?
i. Xghik snj`ioi mnj`bgrup pnragkij cuhib hirg dnrsgj itiu dituk

pnjhnrgti AF\GH-97
d. Mnmn`ij` mucut itiu bghuj` tijpi mnjauag tij`ij
tnrcndgb hibucu, sntncib mnjynjtub dnjhi yij` tnrknji agpritij
igr cgur pnjhnrgti AF\GH-97
a. Kfjtik oirik hnkit hnj`ij pnjhnrgti AF\GH-97,
mgsicjyi dnrsnjtubij itiu dnroidit tij`ij.
h. \grus Afrfji hipit mnj`gjlnksg sgipi sioi, tntipg nlnkjyi ikij
cndgb dnrdibiyi itiu dibkij litic dgci tnroihg pihi frij`
cijout usgi, frij` yij` snhij` sikgt, itiu frij` yij` hiyi
tibij tudubjyi cnmib.

G\. UNJAN@IBIJ
Qimpig siit gjg, dncum ihi viksgj ujtuk mnjan`ib vgrus Afrfji itiu
AF\GH-97. Fcnb sndid gtu, airi pnjan`ibij yij` tnrdigk ihicib hnj`ij
mnmitubg prftfafc knsnbitij hij mnjnripkij >M, yigtu ?
9. Mnmikig Misknr
Ijhi hgbiripkij ujtuk mnmikig misknr siit dnrihi hg cuir
rumib, itiu kntgki dnrkumpuc dnrsimi knridit hg miji puj
dnrihi.
4. Mnjauag Xij`ij
Ijhi mnstg mnjauag tij`ij mnj``ujikij igr mnj`icgr hij siduj
snairi dnrkici. Ogki tik ihi igr hij siduj, Ijhi dgsi
mnj``ujikij bijh sijgtgznr ujtuk mnmdnrsgbkij tij`ij
hirg kumij-kumij yij` mnjnmpnc.
1. Mnjoi`i Oirik
Ogki ihi knpnrcuij mnjhnsik yij` mnmduit Ijhi birus pnr`g kn
cuir rumib, gj`itcib ujtuk mnjoi`i oirik situ simi cigj. Oirik
yij` hgijourkij ihicib 9 bgj``i 4 mntnr hirg frij` snkgtir Ijhi.
8. Mnjoiubg Knrumujij

Ijhi ou`i hgmgjti ujtuk mnjoiubg knrumujij siit dnrihi hg cuir

rumib. Gj`it, snmikgj dijyik hij snrgj` Ijhi dnrtnmu frij`,
knmuj`kgjij tnrgjlnksg afrfji dgsi snmikgj tgj``g.
>. Mnj`urij`g Mfdgcgtis
Ogki tghik ihi knpnrcuij yij` mnjhnsik, tntipcib dnrihi hg
rumib. Mnskg snbit hij tghik ihi `noici pnjyikgt, dncum
tnjtu Ijhi pucij` kn rumib hnj`ij knihiij yij` misgb simi.
 QFU
UNMNTGKQIIJ @^CI HIJ XNKIJIJ HITIB @TIXGQ

FCNB KNCFMUFK OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI ?

9. LGXTGIJG
4. LNXTGAWI HPG T
1. LGXTG T^_IJG
8. GCMI LGXTGIJXG
>. CGJI QITGIJG
<. JF\GXI HNC\G
0. JNCCG IUTGNJXW
2. FKXGI TIBMG
7. TGJI IJ@NCGJI
95. \G\G FKXITGJI

UTF@TIM QX^HG UTFLNQG JNTQ

^JG\NTQGXIQ LFTX HN KFAK D^KGXXGJ@@G
XIB^J 4549
 QXIJHIT FUNTIQGFJIC UTFQNH^T (QFU)
UNMNTGKQIIJ @^CI HIJ XNKIJIJ HITIB @TIXGQ

I. Hnlgjgsg

Quitu kn`gitij yij` hgcikukij fcnb mibisgswi ujtuk mncikukij pnmnrgksiij

tnkijij hirib hij `uci pihi misyirikit.pnmnrgksiij `uci hirib hij tnkijij hirib
gjg
ujtuk mnj`ntibug tnkijij hirib hij `uci hirib hg misyirikit ofrfj` siruisf utiri.

D. Xuouij
9. Hipit mnj`ntibug hicim mnmnaibkij pnrmisicibij knsnbitij yij` hgbihipg fcnb
misyirikit.
4. Qntncib hg cikukij pnmnrgksiij hg biripkij misyirikit mnj`ntibug
kfjhgsg knsnbitijjyi hij hnj`ij hgdnrgkijjyi pnjyucubij mimpu
mnjgj`kitkij

pnj`ntibuij wir`i tnjtij` di`igmiji airi mnmpnrdigkg hij mnjoi`i knsnbitij

tudubjyi hnj`ij airi hgijtirijyi mnj`njig pfci mikij, pfci gstgribit hij pnrgciku
bghup snbit cigjjyi

A. Icit & Dibij

9. Bijhsffj
4. @cuafmntnr/icit mfjgtfr kihir `cukfsi hirib
1. Kipis ickfbfc
8. Qtgk @HQ/ strgp tnst `cukfsi hirib

>. Cijsnt itiu oirum pnjusuk

<. Dnj`kfk
0. Xnjsg mntnr
2. Xnmpit simpib
7. cnilcnt

H. Urfsnhur pnciksijiij
9. Mibisgswi mncikukij pnjyucubij knsnbitij knpihi misyirikit
4. Mncikukij pnj`gsgij idsnj knpihi misyirikit yij` hitij`

1. Onciskij prfsnhur tgjhikij yij` ikij hgcikukij knpihi pisgnj

8. Mnjauag tij`ij

>. Mnmikig bnjhsafnj

<. Mncikukij pnj`ukurij tnkijij hirib
0. Itur pfsgsg pisgnj snjyimij muj`kgj
2. Cntikij icit hghnkit pisgnj

7. Uistgkij icit dgsi hg`ujikij

95. Uisij` stgk @HI pihi icit `cuafmntnr
99. Mnj`urut oirg yij` ikij hgtusuk (hirib hgimdgc hirg sicib situ uouj` oirg
tncujouk,oirg tnj`ib, oirg mijgs tij`ij kgrg itiu kijij)
94. Hnsgjlnksg oirg yij` ikij hgtusuk hnj`ij kipis ickfbfc
91. Misukkij cijsnt hg oirg tij`ij pisgnj, hij dgirkij hirib mnj`icgr snairi spfjtij
98. Mnj`bghupkij icit `cukfmntnr yij` shb tnrpisij` stgk @HI
9>. Mnjutup dnkis tusukij hnj`ij hnj`ij kipis ickfbfc
9<. Icit `cuafmntnr ikij dnrdujyg hij diai ij`ki yij` tnrtnrit pihi mfjgtfr

90. Kncurkij strgp tnst `cukfsi hirg icit mfjgtfr

92. Mitgkij icit mfjgtfr kihir `uci hirib
97. Mnmdnrsgbkij icit
45. Mnjauag tij`ij
 QFU
QXGKNT T^MIB DNDIQ TFKFK

FCNB KNCFMUFK OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI ?

9. LGXTGIJG
4. LNXTGAWI HPG T
1. LGXTG T^_IJG
8. GCMI LGXTGIJXG
>. CGJI QITGIJG
<. JF\GXI HNC\G
0. JNCCG IUTGNJXW
2. FKXGI TIBMG
7. TGJI IJ@NCGJI
95. \G\G FKXITGJI

UTF@TIM QX^HG UTFLNQG JNTQ

^JG\NTQGXIQ LFTX HN KFAK D^KGXXGJ@@G
 QXIJHIT FUNTIQGFJIC UTFQNH^T (QFU)
QXGKNT T^MIB DNDIQ TFKFK

I. Hnlgjgsg
Quitu kn`gitij yij` hgcikukij fcnb mibisgswi ujtuk mncikukij
pnmdgjiij di`g misyirikit tnrutimi kncuir`i hicim mnmdnrgkij dnkic
pnj`ntibuij tnjtij` pnjtgj`jyi rumib tijpi/dndis isip rfkfk
snrti wiwisij mnrnki tnjtij` dibiyi yij` hgtgmduckij fcnb rfkfk dukij
bijyi ujtuk piri pnrfkfk yij` iktgl, tntipg ou`i sij`it dnrdibiyi di`g
pnrfkfk pisgl.

D. Xuouij
9. Hipit mnj`ntibug himpik yij` hgtgmduckij fcnb rfkfk, digk
pnrfkfk iktgl miupuj pnrfkfk jn`itgvn.
4. Qntncib hg cikukij pnjyucubij hij pnjnmpncij stgknr rumib dndis
tijpi isip rfkfk hg biripkij tghik ihi ci`g kncuir`i yij` mnrfkfk hg
hicim rumib.
1. Mnj`upiyikij mnj`urij`g kndgisij mnrfkfk pihi kncuir`i

A. Icit & Dibij ?

9. Qtgknr rumib dndis tijpi isip rfkfk

H. Urfsnhur pnciksijiij ?
9. Mibisgswi mnjhitij`g rumib kncuir`i
4. Mibisgswi mncikukij wiwijairi tnjti j` dibiyi mnrfkfk di`g
pnrfkfk iktgl hij pisgl
1. Mibisgswi mnjnmpnckij stgknr rumib dndis tijpi isip rfkfk hg hnpij
rumib.
 QFU UNJIJIMIJ
XF@I

FCNB KNCFMUFK OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI ?

9. LGXTGIJG
4. LNXTGAWI HPG T
1. LGXTG T^_IJG
8. GCMI LGXTGIJXG
>. CGJI QITGIJG
<. JF\GXI HNC\G
0. JNCCG IUTGNJXW
2. FKXGI TIBMG
7. TGJI IJ@NCGJI
95. \G\G FKXITGJI

UTF@TIM QX^HG UTFLNQG JNTQ

^JG\NTQGXIQ LFTX HN KFAK D^KGXXGJ@@G
XIB^J 4549
 QXIJHIT FUNTIQGFJIC UTFQNH^T (QFU)
UNJIJIMIJ XIJIMIJ FDIX KNC^IT@I (XF@I)

I. Hnlgjgsg
Quitu kn`gitij yij` hgcikukij fcnb mibisgswi hicim prfsns
pnjijimij tijimij kncuir`i (XF@I)yij` dgsi
hgmijliitkij.Xijimij fdit kncuir`i hipit hg oihgkij Qndi`ig siriji
mnjhnkitkij tijimij fdit knpihi misyirikit ujtuk upiyi knsnbitij
mijhgrg. Qndi`ig pnjhiyi`ujiij tijimij fdit yij` hipit hgiribkij
ujtuk pnjgj`kitij knsnbitij (prfmftgl), pnjan`ibij pnjyikgt
(prnvnjtgl), pnjynmdubij pnjyikgt (kuritgl), hij pnmucgbij knsnbitij
(rnbidgcgtitgl).

D. Xuouij
9. Mnj`njickij knpihi misyirikit ujtuk mnj`njic pnj`fditij
cigjjyi yij` hipit hg cikukij snairi mijhgrg dnrupi (XF@I).
4. Qntncib mnjhipit pnjyucubij misyirikit mnmpujyig knsihirij
ujtuk mnjijim tijimij fdit kncuir`i sndi`ig cij`kib iwic ujtuk
pnjan`ibij pnjyikgt, pnjynmdubij pnjyikgt, hij pnmucgbij
pnjyikgt hnj`ij mijhgrg
1. Mnjgj`kitkij tiril knsnbitij misyirikit hnj`ij mncikukij
pnj`fditij snairi mijhgrg

A. Icit & Dibij ?

9. Cnlccnit
4. > duib pfcgdnx pnr kk
1. > miaim tijimij pnr kk

H. Urfsnhur pnciksijiij ?
9. Mibisgswi mnjhitij`g rumib kncuir`i tf`i
4. Mibisgswi mncikukij wiwijairi tnjtij`

 Onjgs tijimij hij oumcib onjgs tijimij fdit tnrsndut

 Unj`ncfmpfkij tijimij
  Airi mnmpnrcikukij tijimij fdit dgci hg pikig sndi`ig pnj`fditij
ujtuk pnrtfcfj`ij pnrtimi hij hipit hg cikukij snairi mijhgrg
1. Xibip 9 pnj`njicij icit hij dibij
Uihi tibip gjg pnj`njicij icit hij dibij mnj``ujikij mntfhn
anrimib hij priktgk cij`suj` snbgj``i nlnktgl ujtuk
mnjgj`kitkij pncitgbij knpihi misyirikit
8. Xibip kn 4 mncikukij pnjijimij tijimij fdit kncuir`i
Uihi tibip gjg mibisgswi dnrsimi kncuir`i mncikukij
pnjijimij tijimij fdit kncuir`i hg snkgtir rumib.
 Xijhi hij @noici Unj`fditij
ggiijj ttuudduubb
Bgpnrtnjsg Unj`fditij bgpnrtnjsg ujtuk mnjan`ib
tnroihgjyi kfmpcgkisg cndgb cijout?
Bgpnrtnjsg ihicib tnkijij hirib tgj``g yij`  Uusgj` 9. Unj`fditij lirmikfcf`gs yigtu
dnrsglit idjfrmic hij hgukur picgj` tghik hnj`ij mnj``ujikij fdit-fditij
 Tisi dnrit hg tnj`kuk
pihi tg`i knsnmpitij yij` dnrdnhi. itis gogj hfktnr
Hgkitikij bgpnrtnjsg ipidgci tnkijij  Muhib mirib 4. Unj`fditij jfj lirmikfcf`gs
hiribjyi dnsir hirg 915 mmB` sgstfcgk  Xncgj`i dnrhnj`gj` yigtu hnj`ij
itiu dnsir hirG 75 mmB` hgistfcgk. Mnj`urij`g isupij `irim
Qukir tghur



hij cnmik
Qnsik jilis
Mnj`urij`g itiu mnj`bgcij`kij



 Muhib cncib
kndgisiij
Dnrbnjtg mgjum ickfbfc
mnrfkfk di`g yij`
Miti dnrkujij`-kujij`



mnrfkfk
 Mnjurujkij dnrti dihij di`g
yij`
Unjyndid Bgpnrtnjsg kn`nmukij
 Fcib ri`i tnritur snpnrtg
666666 -o
of`gj`, oicij anpit, dnrsnpnhi,
9. Qtrns, dnrnjij`
4. ^sgi,  Mnj`bgjhirg kntn`ij`ij
1. Mnrfkfk, Kfmpcgkisg  Gstgribit aukup
8. Fdnsgtis (kn`nmukij),  Bghup tnjij`
>. Ickfbfc, 9. Unjyikgt oijtuj` (`i`ic oijtuj`)
<. Liktfr knturujij, 4. Unjyikgt `gjoic (`i`ic `gjoic)
0. Liktfr cgj`kuj`ij (`ihub/dgsgj`) Unj`fditij trihgsgfjic yij` hipit hgduit
1. Unjyikgt ftik (strfkn)
hgrumib ijtiri cigj hnj`ij
mnj`kfjsumsg snairi tnritur ous?
9. Duib
mnjtgmuj

-· 4.
dncgmdgj`
1.
Duib

Hiuj
sncnhrg

Iyffff An`ib 4. Mikijij yij` pnrcu hgbgjhirg

Bgpnrtnjsg  Mikijij yij` hg iwntkij

snpnrtg mikijij kicnj`, mgn

hij
9. Mikij 
gjstijt, mgjumij kicnj`
Hi`gj` mnrib sn`ir snpnrtg BGUNTXNJQG
njyi`j`ijhg.i.j.o.u.r.k.i.j bitg iyim, sfsgs sipg, hi`gj`
kimdgj`

-
ujtuk
 Mikijij dnrcnmik hij
pnjhnrgti bgpnrtnjsg ijtiri cigj?
dnrsijtij tgj``g
 Qiyur-siyurij bgoiu knauicg hiuj
snrti mikijij yij` tnrcicu
sgj`kfj`, hiuj mncgjof hij
isgj
mncgjofjyi
 Unj`fditij trihgsgfjic
 Duib-duibij knaucg duib hurgij

 Gkij ciut tghik isgj tnrutimi G ?

gkij ciut igr hicim snpnrtg kikip G G HH G

G
QQ^^QQ^^JJ G
hij tuji
G G
FFCCNNBB G
 Xncur dfcnb hgkfjsumsg miksgmic G G G G
99.. G LL XXTTG IIJJ
G
4 dutgr hicim 9 mgj``u hij
44.. LLNNXXTT
G AAWWII
G
hgutimikij putgb tncurjyi sioi HHPP GTT G
11.. LLG XXTT TT^^__IIJJ
G
Hi`gj` iyim (knauicg kucgt,
G G

88.. CCMMII LL XXTT
onrfbij hij ftik kirnji dijyik IIJJXX
G G G
>>.. CC JJII QQIITT
mnj`ijhuj` cnmik) IIJJ
IAr.A V UATAll 111 <<.. JJFF\\ XXII
 vHUM n nH I Mil UUTTFF@@TTIIMM

::: QQXX^^HHGG GGCCMM^^

KKNNUUNNTTIIPPIIXXIIJJ
HHIIJJ
UUNNJJHHGGHHGGKKIIJJ
JJNNTTQQ
LLIIKK^^CCXXIIQQ

Dibiyi Mnrfkfk 4594  Xgmib bgtim (Tiau ^jtuk Dihij

Ipi Qg Mnrfkfk Gtu66
Di`g knsnbitij Mnmdikir tnmdikiu yij`
knmuhgij hgbgsip isipjyi,
digk yij` tncib hgdnjtuk
rfkfk miupuj
mnj``ujikij pgpi
Knjipi Tfkfk Dibiyi6
_it y` ihi hicim rfkfk
((XXuubb DDiibbiijj
KKggmmggii QQnnmmuuii
KKiijj66!!))
Kgti jnb…)
 Xir (mnmgau kijknr piru-piru)
 Tusikjyi susujij syiril (Oihg
I 
mgkgrjyi i`ik tncit..miu66)
Unjyikgt Oijtuj`
 Unjyikgt Qtrfkn
 Kijknr piru
 Tihij` piru


Unjyikgt
@ij``uij `gjoic
pihi bitg hij pnrut

U- • • ••• PEIIIII
 Dgkgj micis, dfhfb, dfrfs &
mg skg j

ulauh Saorang Parakol

-·--
~•
 _it-zit kgmgi dnrdibiyi
yij` dgsi dgsi

·-- ~
mnjyndidkij pnjyikgt kijknr.
 Kirdfj mfjfksghi (dgkgj hirib
muhib mnj`njhip &

•
hgjhgj` p nmd ucu b h iri b
' "!!![liir,-··:~;-.......-~ ...
--=---
--
-

ki ku hi j

·- .
4

----.-...-.
Urf`rim Urflnsg Jnrs 
(mn rusi k o ir
Jrigkpfut
Qtisn Knpnriwitij Kfmujgtis
gj`i j

--
i-..;.
bgj)

Ourusij Knpnriwitij syiril & dgkgj knti`gbij

^jgvnrsgtis Mubimmihyib Uurwfknrtf mnrfkfk)

--
:-=.r.-=:.:::,
...
" '.
'

..-.=. •

111m1
4. Dncioir yij` riogj, hij cikukij kn
``ggiittiijj yyiijj`` ..
ddnnrrmmiijjlliiiitt
QQuuhhiibb ttiibbuu iiooii
mnrfkfk 66 1. Ki

1n
 Knmiuij snjhgrg (afdi- j`ij m iwib jn
cciiuu ``iikk
afdi, mncgbit tnmij-tnmijjyi)
ppnnjj``ggjj
 Hgioirg itiu hgpiksi ssiikkggtt,, ooii
mnrfkfk fcnb tnmij-tnmijjyi nnrrffkkffkk,, CCggbbiitt
 Xikut hgij``ip tghik oijtij, Ai ri d nr bn jtg hhggdd
``iimmddiirr M nr
sfmdfj`, tghik sfcghnr hij fkfbb....
k hi j
pnjikut, tikut hgdgcij` dijag..)
 Knti`gbij
8. Qitu ci`g, MIQI HNUIJ KICGIJ
MIQGB UIJOIJ@!! Oihg oij`ij hg sgi-
sgikij hnj`ij mnrfkfk….

Airi Mnjfcik?
Urg js gp tn`is & a ir i y ij ` c
uwns (sg mpitgk & tghik mnjyg
j``uj` pnrisiij frij` cigj). >. @ijtg rfkfk hnj`ij pnrmnj
Afjtfb? –tnrgmi kisgb siyi tghik kirnt & citgbij mgjum vgtimgj A
mnrfkfk”
0. Qi XFU ttuu ccii``gg……
M DDnnrrbbnnjjttgg
hhiijj QQ
NNTTFFKKFFKK!!!!!!
!!

HIJ GJG QIJ@IX @IK DFCNB

HGXGT^!!!!!!!!!
 Mnj`bgjhirg Tfkfk
9. Fcibri`i tnritur

<. Tfkfk dukij sgmdfc Knoijtijij

hij `ik dgkgj kicgij kiyi `gjg….

AAiirrii AANN@@IIB G ��������������������

g -
ppnnjjaann B AAFF\\ ����������󰀷

``iibbiij HH
c c g r gc
j aaffvv
c r r
hh 9977 Mnmikig
tg
misknr
QQnn ii uu mmnnmmiikkii
G FFC G
mmiisskknn dd ii CNN
mmnnjjhhnnssiikk kknn G BBG G
uuii uummiibb hhiijj LLNNXXTT
G G G
Mnjauag tij`ij
kknn kkii G AAWWII
G G G
����������������������������������󰁩
����������������������󰁪 ������������������󰁠 G HHPPG TT
G
g gt Mnjoi`i oirik SELAW JAJ:iA
LL XXTT
��������������󰁪 ����������������������󰁪 .. ,
JARA K
IIJJ

. ·-.
������������������������������󰁫 G
• • • •
��������������󰁩 r t cg ••• . LL XXTT
G G
����������������������󰁪
TT^^__IIJ
����������������������󰁪 G G
og gt J CCMMII
G G
��󰁯��󰁩 ��󰁪��󰁠��󰁩 ��󰁪 cgr��������������󰁩��󰁱
gr
LL XXTT
Mnmditisg
o
��󰁾������󰁩 ��󰁪 ��󰁯����������󰁧 ������󰁮
g g t c mfdgcgtis
G G G
IIJJXX CC
������󰁾��󰁤��󰁩��󰁪��󰁠 ��󰁢������󰁨��󰁾��󰁪��󰁠
G G JJII
OOiijj``iijj mmnnjj`` `` G G
QQIITT
G
kkuukkuu
IIJJ
Mnj`bgjhirg
OO ii jj `` ii jj mm nn jj
knrumujij JJNNCCWW
`` ff nn kk nn jj `` ii
hhnnjj``iijj ddnnjjhhii IIUUTT

IIUUII XX^^ AAFF\\

HH G G -
XXIIJJHH AAiirrii c
9977 66666666 II g
ppnnjju
HHIIJJ • Xghik snj`ioi mnj`
u cuhib hirg dnrsgj
b g r u pnragkij
������������������󰁱 t @@NNOOIICCII
rg
����������������������󰁩 ��������������󰁾 rg 666666
t r iti pnjhnrgti afvgh-97
����������������������󰁷
cgt
HHnnmmiimm r l • Mnmn`ij` mucut itiu bghuj
����������������������������������������������󰁱
••

DDiigt uukkc kknn jj`` tijpi mnjauag tij`ij tnrcnd

������������������������������󰁮 ••

������������������������������������������󰁱 •• gc
JJyynn g nnjj````ff
r r hibucu sntncib mnjynjtu
ffkkiijj g dnjhi yij` tnrknji agpritij
��󰀴 ��󰀢 ��󰁑
��������������������������������������󰀧 •• KKnnssuu iijj
cgt ddnnr jjii i cgur pnjhnrgti afvgh-97
��󰁩 ������������������󰁢 ������������������󰁱 iiss r t g • Kfjtik oirik hnkit hnj`i
��󰁷 ��󰁩 ��󰁪 ��󰁠 ��󰁭 ��󰁮 ��󰁪 ��󰁷 ��󰁮 ��󰁴 ��󰁩 •• QQiikk kknnppii ii pnjhnrgti afvgh-97,mgsicjy
��󰁪 ��󰁠 ��󰁱 ��󰁧 ��󰁱 ��󰁸 ��󰁮 ��󰁭 •• BB iijj``jjyyii dnr snjtubij itiu dnr oid
jjhhnn ii ppnn iissii tij`ij
����������������������������������������������
����������������󰁱 ����������������������󰁩 hhiijj ppnnjjaa
��������������󰁩 uummiijj
•• TTuuiimm ppiihhii kkuu
• Tuij`ij tnrtutup hn
j ` i vnjtgcisg yij`
kurij` di
mnjoihg tnmpit jyimi
 pnjyndirij vgrus

󰁀󰁎󰁏����󰁉 ��󰁞����󰁞󰁃 󰁈󰁇 󰁂��󰁔󰁇 󰁋󰁎

������󰀸 ������������󰁂
��������������󰁔

CIUFTIJ BIQGC KN@GIXIJ

UNJW^C^BIJ BGUNTXNJQG

FCNB KNCFMUFK OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI ?

9. LGXTGIJG
4. LNXTGAWI HPG T
1. LGXTG T^_IJG
8. GCMI LGXTGIJXG
>. CGJI QITGIJG
<. JF\GXI HNC\G
0. JNCCG IUTGNJXW
2. FKXGI TIBMG
7. TGJI IJ@NCGJI
95. \G\G FKXITGJI
 UTF@TIM QX^HG UTFLNQG JNTQ

^JG\NTQGXIQ LFTX HN KFAK

D^KGXXGJ@@G XIB^J 4549

CIUFTIJ BIQGC KN@GIXIJ

UNJW^C^BIJ BGUNTXNJQG

I. Unrsgipij
Urn pcijjgj` kn`gitij pnjyucubij tnjtij` bgpnrtnjsg hg Qiruisf ^tiri
tncib hgduit hij hgkfjsuctisgkij fcnb pnmdgmdgj` sndncum kn`gitij
hgciksijikij. Qncigj gtu, pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri ou`i tncib
hgbuduj`g hui birg sndncum iairi. Bic gjg hgcikukij i`ir pnrsgipij hipit
hgcikukij hnj`ij miksgmic hij bisgc yij` hghipitkij hipit fptgmic.
Ugbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri dnrsnhgi hij mnjyimdut hnj`ij
digk jgit mibisgswi ujtuk mncikukij pnjyucubij mnj`njig Bgpnrtnjsg.
Kffrhgjisg hnj`ij pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri ou`i
hgcikukij hnj`ij mncikukij knroisimi mnj`njig pnrsgipij kn`gitij
yij` ikij hgcikukij.
Qndi`gij pnrsgipij snpnrtg pnmdnrgtibuij hij pnrsgipij tnmpit
hgcikukij fcnb pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri hgdijtu fcnb gdu-gdu
kihnr. Unrsgipij yij` cigjjyi hgcikukij fcnb mibisgswi. Mibisgswi tncib
mnjygipkij snmui mnhgi hij icit yij` hgdutubkij ujtuk
knpnrcuij kn`gitij, snpnrtg mitnrg pnjyucubij, CAH, cnilcnt hij kfjsumsg
snrti tncib mnjyusuj iairi kn`gitij i`ir pnciksijiij kn`gitij
pnjyucubij dnroicij nlnktgl hij dnrmijliit di`g piri pnsnrti cijsgi hij
wir`i yij` bihgr.

D. Unciksijiij
Unjyucubij tnjtij` Bgpnrtnjsg hg cgj`kuj`ij ofrfj` Qiruisf
^tiri tncib hgcikukij hg kijtfr wicg ofrfj` Qiruisf ^tiri pihi birg
Oum‗it , 9> Fktfdnr 4549. Iairi pnjyucubij hgrnjaijikij mucig pihi
pukuc 98.55 tntipg kirnji wiktujyi dnrsimiij hnj`ij iairi
pnj`iogij miki pnjyuycubij hgmucig pihi pukuc 98.15 PGD.Unsnrti
yij` bihgr mnj`gkutg
iairi pnj`iogij hij pnjyucubuj snkgtir 91 frij`
 Unmdiwi iairi mnmduki iairi hnj`ij dismicib hij pnjyiog
mitnrg mnj`iogkij mitnrg pnjyucubij hicim wiktu 2 mnjgt. Unjyiogij
mitnrg hgciksijikij hnj`ij pnjimpgcij scghn sntncib gtu hgcijoutkij
hnj`ij snsg

tijyi oiwid. Unsnrti yij` bihgr ijtusgis mnj`gkutg kn`gitij pnjyucubij hij
ihi pnsnrti yij` mnj`ioukij pnrtijyiij.
Iairi hgcijoutkij hnj`ij nvicuisg yij` hgcikukij fcnb
pnmdiwi iairi. Iairi pnjyucubij hgtutup hnj`ij mnmdiai bimhiccib

yij` hgpgmpgj fcnb pnmdiwi iairi.

A. Bisgc
9. Qtruktur
- Unmduitij prn pcijjgj` tncib hgkfjsuctisgkij hui birg sndncum
pnjyucubij hgcikukij. Urn pcijjgj` ou`i suhib hgpnrdigkg
sntncib mnjhipitkij kfrnksg hirg pnmdgmdgj`.
- Mnhgi dnrupi mitnrg pnjyucubij hicim dnjtuk pfwnr pfgjt, ciptfp
hij CAH suhib hgsgipkij.
- Unricitij cigj snpnrtg cnilcnt, cnmdir idsnjsg, cnmdir fdsnrvisg
hij jftucnjsg suhib hgsgipkij.
- Ugbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri hij kihnr suhib dnrsnhgi
hij mnjynhgikij tnmpit.

4. Urfsns
- Iairi pnjyucubij hgciksijikij pihi pukuc 98.55, mujhur 15 mnjgt
hirg oihwic yij` hgrnjaijikij hij iairi dnrikbgr pihi pukuc 9<.15
- Oumcib pnsnrti yij` bihgr sndijyik 91 frij`.
- Ihi dndnripi pnsnrti yij` bihgr tnrcimdit, tntipg hipit
mnj`gkutg iairi hnj`ij digk.
- Ihi dndnripi pnsnrti yij` iktgl hicim prfsns hgskusg digk
hicim hgskusg knagc miupuj siit pnmdiaiij bisgc hgskusg hicim
kncfmpfk dnsir.
1. Bisgc
- Unsnrti mnjyndutkij pnj`nrtgij bgpnrtnjsg
- Unsnrti mnjyndutkij tijhi hij `noici bgpnrtnjsg

- Unsnrti mnjyndutkij liktfr pnjyndid bgpnrtnjsg

- Unsnrti mnjyndutkij kfmpcgkisg hirg bgpnrtnjsg
- Unsnrti mnjyndutkij airi pnj`fditij bgpnrtnjsg
- Unsnrti mnjyndutkij airi pnjan`ibij tnrbihip bgpnrtnjsg
 CIUFTIJ BIQGC KN@GIXIJ
UNJW^C^BIJ DIBIWI
MNTFKFK

FCNB KNCFMUFK OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI ?

9. LGXTGIJG
4. LNXTGAWI HPG T
1. LGXTG T^_IJG
8. GCMI LGXTGIJXG
>. CGJI QITGIJG
<.
0. JFNNC\CGXG IUHTNGCN\JGXW
2. FKXGI TIBMG
7. TGJI IJ@NCGJI
95. \G\G FKXITGJI
UTF@TIM QX^HG UTFLNQG JNTQ
 ^JG\NTQGXIQ LFTX HN KFAK D^KGXXGJ@@G

XIB^J 4549

CIUFTIJ BIQGC KN@GIXIJ

UNJW^C^BIJ DIBIWI
MNTFKFK

I. Unrsgipij
Urn pcijjgj` kn`gitij pnjyucubij tnjtij` bgpnrtnjsg hg Qiruisf ^tiri
tncib hgduit hij hgkfjsuctisgkij fcnb pnmdgmdgj` sndncum kn`gitij
hgciksijikij. Qncigj gtu, pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri ou`i tncib
hgbuduj`g hui birg sndncum iairi. Bic gjg hgcikukij i`ir pnrsgipij hipit
hgcikukij hnj`ij miksgmic hij bisgc yij` hghipitkij hipit fptgmic.
Ugbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri dnrsnhgi hij mnjyimdut hnj`ij
digk jgit mibisgswi ujtuk mncikukij pnjyucubij mnj`njig Dibiyi
Mnrfkfk. Kffrhgjisg hnj`ij pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri
ou`i hgcikukij hnj`ij mncikukij knroisimi mnj`njig pnrsgipij
kn`gitij yij` ikij hgcikukij.
Qndi`gij pnrsgipij snpnrtg pnmdnrgtibuij hij pnrsgipij tnmpit
hgcikukij fcnb pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri hgdijtu fcnb gdu-gdu
kihnr. Unrsgipij yij` cigjjyi hgcikukij fcnb mibisgswi. Mibisgswi tncib
mnjygipkij snmui mnhgi hij icit yij` hgdutubkij ujtuk
knpnrcuij kn`gitij, snpnrtg mitnrg pnjyucubij, CAH, cnilcnt hij kfjsumsg
snrti tncib mnjyusuj iairi kn`gitij i`ir pnciksijiij kn`gitij
pnjyucubij dnroicij nlnktgl hij dnrmijliit di`g piri pnsnrti cijsgi hij
wir`i yij` bihgr.

D. Unciksijiij
Unjyucubij tnjtij` Dibiyi Mnrfkfk hg cgj`kuj`ij ofrfj`
Qiruisf
^tiri tncib hgcikukij hg kijtfr wicg ofrfj` Qiruisf ^tiri pihi birg Oum‗it ,
9> Fktfdnr 4549. Iairi pnjyucubij hgrnjaijikij mucig pihi pukuc
98.55 tntipg kirnji wiktujyi dnrsimiij hnj`ij iairi pnj`iogij
miki
pnjyuycubij hgmucig pihi pukuc 98.15 PGD.Unsnrti yij` bihgr mnj`gkutg
 iairi pnj`iogij hij pnjyucubuj snkgtir 91 frij`.
Unmdiwi iairi mnmduki iairi hnj`ij dismicib hij pnjyiog
mitnrg mnj`iogkij mitnrg pnjyucubij hicim wiktu 2 mnjgt. Unjyiogij
mitnrg

hgciksijikij hnj`ij pnjimpgcij scghn sntncib gtu hgcijoutkij hnj`ij

snsg tijyi oiwid. Unsnrti yij` bihgr ijtusgis mnj`gkutg kn`gitij
pnjyucubij hij ihi pnsnrti yij` mnj`ioukij pnrtijyiij.
Iairi hgcijoutkij hnj`ij nvicuisg yij` hgcikukij fcnb
pnmdiwi iairi. Iairi pnjyucubij hgtutup hnj`ij mnmdiai bimhiccib

yij` hgpgmpgj fcnb pnmdiwi iairi.

A. Bisgc
9. Qtruktur
- Unmduitij prn pcijjgj` tncib hgkfjsuctisgkij hui birg sndncum
pnjyucubij hgcikukij. Urn pcijjgj` ou`i suhib hgpnrdigkg
sntncib mnjhipitkij kfrnksg hirg pnmdgmdgj`.
- Mnhgi dnrupi mitnrg pnjyucubij hicim dnjtuk pfwnr pfgjt, ciptfp
hij CAH suhib hgsgipkij.
- Unricitij cigj snpnrtg cnilcnt, cnmdir idsnjsg, cnmdir fdsnrvisg
hij jftucnjsg suhib hgsgipkij.
- Ugbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri hij kihnr suhib dnrsnhgi
hij mnjynhgikij tnmpit.

4. Urfsns
- Iairi pnjyucubij hgciksijikij pihi pukuc 98.55, mujhur 15 mnjgt
hirg oihwic yij` hgrnjaijikij hij iairi dnrikbgr pihi pukuc 9<.15
- Oumcib pnsnrti yij` bihgr sndijyik 91 frij`.
- Ihi dndnripi pnsnrti yij` bihgr tnrcimdit, tntipg hipit
mnj`gkutg iairi hnj`ij digk.
- Ihi dndnripi pnsnrti yij` iktgl hicim prfsns hgskusg digk
hicim hgskusg knagc miupuj siit pnmdiaiij bisgc hgskusg hicim
kncfmpfk
dnsir.
1. Bisgc
- Unsnrti mnjyndutkij yij` hgmiksuh mnrfkfk

- Unsnrti mnjyndutkij dibiyi mnrfkfk

- Unsnrti mnjyndutkij himpik mnrfkfk
- Unsnrti mnjyndutkij tgps dnrbnjtg mnrfkfk
- Unsnrti mnjyndutkij pnrij kncuir`i hij kihnr ujtuk mnjagptikij
rumib tijpi isip rfkfk
 CIUFTIJ BIQGC KN@GIXIJ

UNJW^C^BIJ AF\GH-97 > M

FCNB KNCFMUFK OFTFJ@ QIT^IQF ^XITI ?

9. LGXTGIJG
4. LNXTGAWI HPG T
1. LGXTG T^_IJG
8. GCMI LGXTGIJXG
>. CGJI QITGIJG
<. JF\GXI HNC\G
0. JNCCG IUTGNJXW
2. FKXGI TIBMG
7. TGJI IJ@NCGJI
95. \G\G FKXITGJI
 UTF@TIM QX^HG UTFLNQG JNTQ

^JG\NTQGXIQ LFTX HN KFAK

D^KGXXGJ@@G XIB^J 4549

CIUFTIJ BIQGC KN@GIXIJ

UNJW^C^BIJ AF\GH-97 > M

I. Unrsgipij
Urn pcijjgj` kn`gitij pnjyucubij tnjtij` bgpnrtnjsg hg Qiruisf ^tiri
tncib hgduit hij hgkfjsuctisgkij fcnb pnmdgmdgj` sndncum kn`gitij
hgciksijikij. Qncigj gtu, pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri ou`i tncib
hgbuduj`g hui birg sndncum iairi. Bic gjg hgcikukij i`ir pnrsgipij hipit
hgcikukij hnj`ij miksgmic hij bisgc yij` hghipitkij hipit fptgmic.
Ugbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri dnrsnhgi hij mnjyimdut hnj`ij
digk jgit mibisgswi ujtuk mncikukij pnjyucubij mnj`njig Afvgh-97
>M. Kffrhgjisg hnj`ij pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri ou`i
hgcikukij hnj`ij mncikukij knroisimi mnj`njig pnrsgipij kn`gitij
yij` ikij hgcikukij.
Qndi`gij pnrsgipij snpnrtg pnmdnrgtibuij hij pnrsgipij tnmpit
hgcikukij fcnb pgbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri hgdijtu fcnb gdu-gdu
kihnr. Unrsgipij yij` cigjjyi hgcikukij fcnb mibisgswi. Mibisgswi tncib
mnjygipkij snmui mnhgi hij icit yij` hgdutubkij ujtuk
knpnrcuij kn`gitij, snpnrtg mitnrg pnjyucubij, CAH, cnilcnt hij kfjsumsg
snrti tncib mnjyusuj iairi kn`gitij i`ir pnciksijiij kn`gitij
pnjyucubij dnroicij nlnktgl hij dnrmijliit di`g piri pnsnrti cijsgi hij
wir`i yij` bihgr.

D. Unciksijiij
Unjyucubij tnjtij` Afvgh-97 >M hg cgj`kuj`ij ofrfj` Qiruisf
^tiri tncib hgcikukij hg kijtfr wicg ofrfj` Qiruisf ^tiri pihi birg Oum‗it ,
9> Fktfdnr 4549. Iairi pnjyucubij hgrnjaijikij mucig pihi pukuc
98.55 tntipg kirnji wiktujyi dnrsimiij hnj`ij iairi pnj`iogij
miki
pnjyuycubij hgmucig pihi pukuc 98.15 PGD.Unsnrti yij` bihgr mnj`gkutg
 iairi pnj`iogij hij pnjyucubuj snkgtir 91 frij`.
Unmdiwi iairi mnmduki iairi hnj`ij dismicib hij pnjyiog
mitnrg mnj`iogkij mitnrg pnjyucubij hicim wiktu 9> mnjgt. Unjyiogij
mitnrg

hgciksijikij hnj`ij pnjimpgcij scghn sntncib gtu hgcijoutkij hnj`ij

snsg tijyi oiwid. Unsnrti yij` bihgr ijtusgis mnj`gkutg kn`gitij
pnjyucubij hij ihi pnsnrti yij` mnj`ioukij pnrtijyiij.
Iairi hgcijoutkij hnj`ij nvicuisg yij` hgcikukij fcnb
pnmdiwi iairi. Iairi pnjyucubij hgtutup hnj`ij mnmdiai bimhiccib

yij` hgpgmpgj fcnb pnmdiwi iairi.

A. Bisgc
9. Qtruktur
- Unmduitij prn pcijjgj` tncib hgkfjsuctisgkij hui birg sndncum
pnjyucubij hgcikukij. Urn pcijjgj` ou`i suhib hgpnrdigkg
sntncib mnjhipitkij kfrnksg hirg pnmdgmdgj`.
- Mnhgi dnrupi mitnrg pnjyucubij hicim dnjtuk pfwnr pfgjt, ciptfp
hij CAH suhib hgsgipkij.
- Unricitij cigj snpnrtg cnilcnt, cnmdir idsnjsg, cnmdir fdsnrvisg
hij jftucnjsg suhib hgsgipkij.
- Ugbik pnj`urus ofrfj` Qiruisf ^tiri hij kihnr suhib dnrsnhgi
hij mnjynhgikij tnmpit.

4. Urfsns
- Iairi pnjyucubij hgciksijikij pihi pukuc 98.55, mujhur 15 mnjgt
hirg oihwic yij` hgrnjaijikij hij iairi dnrikbgr pihi pukuc 9<.15
- Oumcib pnsnrti yij` bihgr sndijyik 91 frij`.
- Ihi dndnripi pnsnrti yij` bihgr tnrcimdit, tntipg hipit
mnj`gkutg iairi hnj`ij digk.
- Ihi dndnripi pnsnrti yij` iktgl hicim prfsns hgskusg digk
hicim hgskusg knagc miupuj siit pnmdiaiij bisgc hgskusg hicim
kncfmpfk dnsir.
1. Bisgc
- Unsnrti mnjyndutkij miaim pnj`nrtgij vgrus afrfji.

- Unsnrti mnjyndutkij tijhi `noici vgrus afrfji.

- Unsnrti mnjyndutkij pnjyndid tnroij`kgtjyi vgrus afrfji
- Unsnrti mnjyndutkij airi pnjan`ibij vgrus afrfji.
Afmmujjgty Hnvncfpmnjt Ofurjic \fc.4, Jf. 4 Oujg 4549, Bic.102-124

UNJGJ@KIXIJ UNJ@NXIB^IJ XNJXIJ@ BGUNTXNJQG

HNJ@IJ MNXFHN UNJHGHGKIJ KNQNBIXIJ HG CGJ@K^J@IJ
MIQWITIKIX
9 4
Hwg Tntjijgj`sgb , Jfvg Cirisitg
9,4 )
Urf`rim Qtuhg Knpnriwitij, Likuctis Knpnriwitij, Dgsjgs, hij Xnkjfcf`g,
^jgvnrsgtis Pghyi Busihi Qnmirij`
n-migc? hwgrntjijgj`sgb29Eyibff.af.gh

Idstrik
Bgpnrtnjsg mnrupikij misicib dnsir hg Gjhfjnsgi hnj`ij prnvicnjsg sndnsir 4>,2%. Hiti hg Urfvgjsg
Oiwi Xnj`ib tibuj 459> urutij pnrtimi sndnsir >0,20%. Unjgj`kitij kisus bgpnrtnjsg
hgsndidkij fcnb liktfr kurij`jyi pnj`ntibuij, sgkip yij` hgmgcgkg misyirikit mnj`njig bgpnrtnjsg
snbgj``i misyirikit mnmgcgkg pnrgciku yij` rnjhib hicim mncikukij pnjan`ibij
bgpnrtnjsg. Xgj`kit pnjhghgkij yij` rnjhib hipit mnmpnj`irubg tnroihgjyi bgpnrtnjsg yij`
hgsndidkij fcnb `iyi bghup, pnrgciku, hij cgj`kuj`ij. Xuouij hgcikukij pnjhghgkij knsnbitij
ujtuk mnjgj`kitkij pnj`ntibuij pihi kncfmpfk misyirikit hnj`ij bgpnrtnjsg. hnj`ij
mnj``ujikij mntfhn pnjhghgkij knsnbitij. Mntfhn gmpcnmnjtisg pnjhghgkij knsnbitij tnrhgrg
hirg tibip pnrsgipij, pnrgogjij hij pnciksijiij. Uihi tibip pnrsgipij, hgcikukij survng hg
cgj`kuj`ij misyirikit snkgtir hij pnjyusujij mnhgi pnmdncioirij. hnj`ij mncikukij
kujouj`ij pihi misyirikit yij` mnjhnrgti bgpnrtnjsg hg wgciyib Mgonj Qnmirij` hnj`ij
pnjhghgkij knsnbitij snrti mnmdnrgkij isubij knpnriwitij. Unjhghgkij
knsnbitij hgcikukij snairi cij`suj` hnj`ij mnj``ujikij cnmdir dicgk. Bisgc yij` hgpnrfcnb
ihicib kn`gitij pnjhghgkij knsnbitij dnroicij hnj`ij digk hij cijair, misyirikit iktgl hij
mnj`gkutg
sncurub kn`gitij hnj`ij digk.

Kiti kujag? Unjhghgkij Knsnbitij, Bgpnrtnjsg,

Unj`ntibuij

Idstriat
Bypn
ypnrtnjsgfj gs i dg` prf
prfdcnm gj Gjhfjnsgi wgtb i prn prnvicnjan fl 4>.2%
4>.2%. Hiti gj Anjtric Oivi
Urfvgjan gj 459> rijknh lgrst it >0.20%. Xbn gjarnisn gj bypnrtnjsgfj aisns gs aiusnh dy i ciak fl
kjfwcnh`n, ittgtuhns tbit pnfpcn bivn idfut bypnrtnjsgfj sf tbit pnfpcn bivn cfw dnbivgfr gj
prnvnjtgj` bypnrtnjsgfj. Cfw cnvncs fl nhuaitgfj aij illnat tbn faaurrnjan fl bypnrtnjsgfj aiusnh
dy cglnstycn, dnbivgfr, ijh njvgrfjmnjt. Xbn purpfsn fl bnictb nhuaitgfj gs tf gjarnisn kjfwcnh`n
gj `rfups fl pnfpcn wgtb bypnrtnjsgfj. usgj` bnictb nhuaitgfj mntbfhs. Xbn mntbfh fl
gmpcnmnjtgj` bnictb nhuaitgfj afjsgsts fl tbn sti`ns fl prnpiritgfj, cganjsgj` ijh gmpcnmnjtitgfj.
Gj tbn prnpiritgfj sti`n, i survny wis afjhuatnh gj tbn surrfujhgj` afmmujgty ijh tbn
prnpiritgfj fl cnirjgj` mnhgi. dy vgsgtgj` pnfpcn wbf sullnr lrfm bypnrtnjsgfj gj tbn Mgonj irni fl
Qnmirij` wgtb bnictb nhuaitgfj ijh prfvghgj` jursgj` airn. Bnictb nhuaitgfj gs airrgnh fut hgrnatcy
usgj` lcgpabirts. Xbn rnsucts fdtigjnh irn bnictb nhuaitgfj iatgvgtgns ruj wncc ijh smfftbcy, tbn
afmmujgty gs iatgvn ijh pirtgagpitns gj icc iatgvgtgns wncc.

Knywfrhs? Bnictb Nhuaitgfj, Bypnrtnjsgfj,

Kjfwcnh`n

UNJHIB^C^IJ
Bgpnrtnjsg ihicib pnjgj`kitij tnkijij hirib sgstfcgk cndgb hirg 985 mmB` hij tnkijij
hirib hgistfcgk cndgb hirg 75 mmB` pihi hui kicg pnj`ukurij hnj`ij sncij` wiktu cgmi mnjgt
hicim knihiij aukup gstgribit/ tnjij`. Unjgj`kitij tnkijij hirib hnj`ij oij`ki wiktu yij`
cimi hipit mnjgmduckij knrusikij pihi `gjoic, o ijtuj`, hij ftik ipidgci t ghik hgcikukij
pnj`fditij snairi hgjg (Knmnjtrgij Knsnbitij Tnpudcgk, 4590). Urnvicijsg bgpnrtnjsg jisgfjic
dnrhisirkij Tgsknshis 4591 sndnsir 4>,2% hnj`ij frij` yij` mnj`icimg bgpnrtnjsg bijyi 9/1
yij` tnrhgi`jfsgs snhij`kij 4/1
tghik tnrhgi`jfsgs hij 5,0% frij` yij` tnrhgi`jfsgs tnkijij hirib tgj``g hnj`ij mnmgcgkg kndgisiij
mnmgjum fdit bgpnrtnjsg. Bic gjg mnjujoukkij dibwi sndi`gij dnsir pnjhnrgti bgpnrtnjsg
tghik mnjyihirg mnjhnrgti bgpnrtnjsg (Knmnjtrgij Knsnbitij Tnpudcgk, 4590).
Liktfr rnsgkf bgpnrtnjsg ihicib umur, onjgs kncimgj, rgwiyit kncuir`i, `njntgk,
kndgisiij mnrfkfk, kfjsumsg `irim, kfjsumsg cnmik onjub, kndgisiij mgjum-mgjumij
dnrickfbfc, fdnsgtis,

U-GQQJ 4049-8775 | N-GQQJ 4049->552 102

Afmmujjgty Hnvncfpmnjt Ofurjic \fc.4, Jf. 4 Oujg 4549, Bic.102-124

kurij` iktgvgtis lgsgk, strnss hij pnj``ujiij nstrf`nj (Knmnjtrgij Knsnbitij Tnpudcgk, 4590).
Mujaucjyi misicib knsnbitij tghik bijyi hgsndidkij fcnb kncicgij gjhgvghu, jimuj hipit puci
hgsndidkij fcnb kntghiktibuij misyirikit sndi`ig ikgdit hirg kurij`jyi gjlfrmisg yij`
dnjir mnj`njig suitu pnjyikgt (Tibmihgiji, 4594). Tnjhibjyi pnj`ntibuij tnji`i knsnbitij,
pisgnj, hij misyirikit tnjtij` bgpnrtnjsg mnrupikij pnjyndid utimi tghik tnrkfjtrfcjyi
tnkijij hirib, tnrutimi pihi pisgnj bgpnrtnjsg hg Isgi (Uirk O.D., Kirgf, K., hij Pij`, 459>).
Unj`ntibuij pisgnj bgpnrtnjsg yij` suhib digk gtu hgpnrfcnb hirg mnhgi ncnktrfjgk snpnrtg
tncnvgsg, rihgf, gjtnrjnt, mnmdiai mioicib itiu cnwit prfmfsg knsnbitij hirg pntu`is knsnbitij hij
ou`i hirg tnmij-tnmij tnrhnkit yij` mnj`ntibug tnjtij` pnjyikgt bgpnrtnjsg (Hgrbij, 4594). Ihijyi
pnjgj`kitij pnj`ntibuij tnjtij` bgpntnjsg sntncb pnmdnrgij pnjhghgkij hnj`ij skfr rnriti yigtu
8,8<
(sndncum) hij 91,70 (sntncib), yij` irtgjyi pnmdnrgij pnjhghgkij knsnbitij hipit mnjgj`kitkij
pnj`ntibuij mnj`njig bgpnrtnjsg pihi cijsgi (Lgtrgi, P. H. Ijh Aijhrisirg, 4595).
Unj`ntibuij dgsi hghipitkij mncicug pnjhghgkij knsnbitij. Unjhghgkij knsnbitij tnjtij`
pnriwitij bgpnrtnjsg pihi ij``fti kncuir`i hipit mnmdnrgkij gjlfrmisg yij` h gdutubkij
kncuir`i yij` hipit mnjgj`kitkij pnj`ntibuij kncuir`i snbgj``i kncuir`i hipit
mnjnjtukij sgkip yij` cndgb digk hicim pnriwitij bgpnrtnjsg ij``fti kncuir`i (Mirhbgib, I.,
Idhuccib, 4591). Unjyukubij knsnbitij dnrpnj`irub tnrbihip pnjgj`kitij pnj`ntibuij
pnrgciku kcgnj bgpnrtnjsg, ikij mnjgj`kitkij pfci bghup snbgj``i hipit mnj`fjtrfc tnkijij
hirib hnj`ij digk (Uurwitg, T. H., Dghoujg, B. Ijh Didikic, 4598). Dnrhisirkij bic tnrsndut
miki sij`it hgpnrcukij ihijyi kn`gitij pnmdnrgij pnjhghgkij knsnbitij mnj`njig bgpnrtnjsg
hg cgj`kuj`ij misyirikit. Xuouijjyi ujtuk mnj`ntibug `imdirij tgj`kit pnj`ntibuij hg
cgj`kuj`ij misyirikit snkgtir tnjtij` bgpnrtnjsg, yij` hgcikukij hnj`ij mnj``ujikij mntfhn
pnjhghgkij knsnbitij

MNXFHN
Kn`gitij gjg tnrhgrg hirg tibip pnrsgipij, pnrgogjij hij pnciksijiij. Uihi tibip pnrsgipij,
hgcikukij survng hg cgj`kuj`ij misyirikit snkgtir hij pnjyusujij mnhgi pnmdncioirij. Uihi
tibip pnrgogjij, hgcikukij hnj`ij mnmgjti gogj hg cgj`kuj`ij hij kncuribij sntnmpit ujtuk
knsnhgiij hgdnrgkijjyi gogj mncikukij pnjhghgkij knsnbitij. Qnhij`kij pihi tibip
pnciksijiij, mntfhn gmpcnmnjtisg hgcikukijjyi pnmdnrgij mitnrg pnmdncioirij dnrupi cnmdir
dicgk pihi cgj`kuj`ij misyirikit.
Qudonk hicim kn`gitij pnjyucubij gjg ihicib misyirikit hnj`ij bgpnrtnjsg hg wgciyib Mgonj
Qnmirij`. Uihi tibip iwic, hgcikukij pnj`ukurij tgj`kit pnj`ntibuij yij` dnrkigtij hnj`ij
bgpnrtnjsg. Ihipuj mnhgi yij` hg`ujikij ihicib cnmdir dicgk hnj`ij timpgcij yij` mnjirgk
hij muhib hgpibimg. Unj`ntibuij hisir hicim cnmdir dicgk tnrsndut mncgputg pnj`nrtgij
bgpnrtnjsg, pnjyndid bgpnrtnjsg, tijhi & `nioi bgpnrtnjsg, kfmpcgkisg, hij airi pnjij`ijij
bgpnrtnjsg mncicug pnrdigkij pfci bghup.

BIQGC HIJ UNMDIBIQIJ

Bisgc pnj`ukurij tgj`kit pnj`ntibuij pihi kcgnj mnjujoukkij misgb rnjhibjyi tgj`kit
pnj`ntibuij tnjtij` bgpnrtnjsg. Bic gtu hipit hgcgbit siit hgcikukijjyi ghnjtglgkisg
tgj`kit pnj`ntibuij kcgnj dncum mnmibimg tntij` bgpnrtnjsg. Uihi siit hgcikukij pnj`kiogij
tnrhipit bisgc, Kcgnj mnj`itikij jynrg knpici bgj``i tnj`kuk dncikij` hnj`ij Xnkijij
Hirib 9>5/995 mmB`. Qntncib hgcikukij ghnjtglgkisg tgj`kit pnj`ntibuij, kcgnj hgdnrgkij nhukisg
mnj`njig pnj`ntibuij tnjtij` bgpnrtnjsg dnrupi mnhgi cnmdir dicgk. Dibisi yij` hg`ujikij
hicim mnhgi cnmdir dicgk hgsnsuigkij hnj`ij kfjhgsg kcgnj hicim pnjyimpigij mitnrg cndgb
hgpgcgb gstgcib-gstgcib umum yij` muhib hgpibimg hij tghik dijyik mnj``ujikij gstgcib mnhgs.
Unjynsuigij dibisi mnrupikij bic pnjtgj` kirnji hnj`ij dibisi yij` muhib hgpibimg
hij hnj`ij pnmgsicij-pnmgsicij yij` snhnrbiji, mitnrg hipit hgtnrgmi hij hgpibimg cndgb
muhib. Dnrgkut sicib situ hfkumnjtisg kn`gitij;
U-GQQJ 4049-8775 | N-GQQJ 4049->552 107

Afmmujjgty Hnvncfpmnjt Ofurjic \fc.4, Jf. 4 Oujg 4549, Bic.102-124

@imdir? Unciksijiij pnjhghgkij knsnbitij mnj`njig bgpnrtnjsg

Bgpnrtnjsg sndi`gij dnsir tnroihg pihi usgi 19 - >> tibuj hij umumjyi dnrgsgkf cndgb tgj``g pihi
`njnrisg hg itis 85 tibuj. Dibkij dgsi cndgb tgj``g pihi usgi cndgb hirg <5 tibuj. Qnairi lgsgfcf`gs,
buduj`ij ijtiri usgi hij pnjgj`kitij tnkijij hirib tnroihg kirnji ihijyi pnrudibij
ncistgsgtis hgjhgj` pnmducub hirib hirg wiktu kn wiktu, prfcglnrisg kfci`nj, hij njhipij kicsgum
yij` dnrbuduj`ij hnj`ij itnrfskcnrfsgs (Kusumiwity, O., Bghiyit, J., 459<).
Liktfr rgsgkf pnjgj`kitij tnkijij hirib mncgputg usgi, knturujij, kndgisiij mnrfkfk, kfjsumsg
`irim dnrcndgbij, kfcnstnrfc, strns, hij kncndgbij dnrit dihij itiu fdnsgtis. Unjhnrgti bgpnrtnjsg
dgisijyi tghik mnmgcgkg `noici kbusus bgj``i `noici rgj`ij snpnrtg pusgj`, anmis, mgmgsij, hij
sikgt knpici. Unjgj`kitij tnkijij hirib bijyi ikij tnrcgbit sntncib pnmnrgksiij knsnbitij (Qutijtf,
4595).
Xgj`kit pnjhghgkij yij` rnjhib hipit mnmpnj`irubg tnroihgjyi bgpnrtnjsg yij` hgsndidkij fcnb
`iyi bghup, pnrgciku, cgj`kuj`ij, hij sgstnm. Xgj`kit pnjhghgkij sij`it nrit kigtijjyi hnj`ij
`iyi bghup. Misyirikit dnrpnj`ntibuij rnjhib anjhnruj` mnmgcgkg knsihirij ujtuk
dnrpnrgciku `iyi bghup yij` kurij` snbit snpnrtg pnrgciku mnrfkfk. (Tntjijgj`sgb nt ic., 4590)
Qncigj gtu, ispnk psgkfcf`gs mnj`njig dndij knroi hij cgj`kuj`ij knroi hipit mnjoihg pnmgau
tgmducjyi `ij``uij
knsnbitij snsnfrij` kbususjyi tnrkigt hnj`ij pnjyikgt snpnrtg bgpnrtnjsg (Qgjuriyi, T. K.,
Qgi`gij, D. O., Xiulgk, I., Hnstgijg, H. U., Uuspgtisirg, G. M., Cnstirg, K., & Hgijtgjg, 4590), h
gonciskij hicim
pnjncgtgij dibwi ihi pnj`irub pnjhghgkij knsnbitij tnrbihip pnjgj`kitij pnj`ntibuij
kncuir`i hnj`ij bgpnrtnjsg. Bic gjg snoicij hnj`ij pnjncgtgij sndncumjyi (Uurwitg, T. H.,
Dghoujg, B. Ijh Didikic, 4598) tnrhipit pnj`irub pnjyucubij knsnbitij tnrbihip pnjgj`kitij
pnj`ntibuij kcgnj bgpnrtnjsg hij pnjncgtgij Dng`g hgonciskij dibwi prf`rim pnjhghgkij nlnktgl
hicim mnjgj`kitkij pnj`ntibuj, mnjgj`kitkij mijionmnj hgrg, hij mnj`njhicgkij
kndgisiij `iyi bghup yij` mnru`gkij pisgnj hnj`ij bgpnrtnjsg (Dng`g, M.I., _gdinnjnzih
M.O., I`bisihn`bg K., I`bisihn`bg, K., Ofkir, I., Qbnkirlfrfusb, Q., & Kbizring, 4598). Bisgc
pnjncgtgij dibwi prf`rim pnjhghgkij bgpnrtnjsg hipit dnr`uji hicim mnjgj`kitkij pnj`ntibuij
tnjtij` bgpnrtnjsg (Tfai, D., Jihic, N., Tfvgri, T.N., \iccs, Q., Cipundci, A., & Ccfrgi, 4551).
 Gjlfrmisg hipit mnmdijtu mnmpnranpit snsnfirij` ujtuk mnmpnrfcnb pnj`ntibuij. Dnrdi`ig
miaim gjlfrmisg yij` hghipit fcnb misyirikit tnrutimi misicib pnjyikgt bgpnrtnjsg ikij hipit
mnjgj`kitkij pnj`ntibuij misyirikit. Qicib situ gjlfrmisg yij` hghipitkij ihicib pnjyucubij
itiu
pnjhghgkij knsnbitij yij` hgdnrgkij fcnb pnjncgtg snbgj``i pnj`ntibuij kcgnj mnjoihg digk
snmui
Urfmfsg knsnbitij yij` hgcikukij hnj`ij mntfhn pnjhghgkij knsnbitij tnjtij` bgpnrtnjsg hij
liktfr rgsgkf ikgdit hirg bgpnrtnjsg. Qnmikgj mnjgj`kitjyi pnj`ntibuij pisgnj tnjtij`
bgpnrtnjsg ikij
mnjhfrfj` snsnfrij` ujtuk dnrpnrgciku yij` cndgb digk hicim mnj`fjtrfc bgpnrtnjsg snbgj``i
tnkijij hiribjyi tntip tnrknjhicg, pnj`ntibuij pisgnj mnj`njig bgpnrtnjsg ou`i dnrpnj`irub
pihi

U-GQQJ 4049-8775 | N-GQQJ 4049->552 125

Afmmujjgty Hnvncfpmnjt Ofurjic \fc.4, Jf. 4 Oujg 4549, Bic.102-124

knpitubij pisgnj hicim mncikukij pnj`fditij. Qngrgj` hnj`ij mnjgj`kitjyi pnj`ntibuij

tnjtij` bgpnrtnjsg miki hipit mncikukij pnjiticiksijiij pnjyikgtjyi snbgj``i pisgnj mnjoihg
cndgb digk (Pucijsirg, O ., Gabsij, D. ijh ^shgiji, 4591). Unj`ntibuij yij` digk tnjtij` bgpnrtnjsg
hipit mnmpnj`irubg pnrgciku misyirikit hicim mnjan`ib bg pnrtnjsg. (Hwg Tntjijgj`sgb, 4597;
Cgmdfj`,
\ ., Tumiyir, I. Ijh Kijhfu, 459<)Unknroiij hipit mnmpnj`irubg bgpnrtnjsg kirnji
hicim mncikukij knroi dijyik dndij yij` hgrisikij knmuhgij mnjyndidkij snsnfrij`
snrgj`kicg strnss hij anmis hicim mnmgkgrkij kfjhgsg sikgtjyi. (Kurjgiwij, I., Irmgyitg, W., &
Istutg, 4591).
Unjhghgkij knsnbitij mnmdnrgkij wiwisij diru, mnj`urij`g kntn`ij`ij hij kntikutij
pihi snsnfrij` yij` kbiwitgr ikij pnjyikgtjyi snbgj``i hipit mnjurujkij tnkijij hirib
yij` tihgjyi
tgj``g kirnji pnrisiij anmis hij kbiwitgr tnrkigt hnj`ij pnjyikgt yij` hghnrgtijyi
knmuhgij mnmgau bgpnrtnjsg. Unjhghgkij ihicib upiyi pnrsuisg itiu pnmdncioirij knpihi
misyirikit, i`ir misyirikit miu mncikukij tgjhikij-tgjhikij (priktgk) ujtuk mnmncgbiri
(mnj`itisg misicib - misicib), hij mnjgj`kitkij knsnbitijjyi. Unrudibij itiu tgjhikij
pnmncgbiriij hij pnjgj`kitij knsnbitij yij` hgbisgckij fcnb pnjhghgkij knsnbitij gjg
hghisirkij knpihi pnj`ntibuij hij knsihirijjyi mncicug prfsns pnmdncioirij, snbgj``i pnrgciku
tnrsndut hgbiripkij ikij dnrcij`suj` cimi hij mnjntip, kirnji hghisirg fcnb knsihirij
(Jftfitmfhof, 4595). Mnjurut Qusijtg, ihi pnj`irub yij` sg`jglgkij ijtiri pnmdnrgij
pnjhghgkij tnjtij` bgpnrtnjsg tnrbihip pnjgj`kitij pnj`ntibuij mnj`ncfci bgpnrtnjsg (Qusijtg,
M.X , Quryijg, M, 4594), snoicij hnj`ij pnjncgtgij Diyf dibwi ihi pnj`irub pnjhghgkij
knsnbitij tnrbihip pnj`ntibuij kcgnj tnjtij` airi pnjan`ibij bgpnrtnjsg (Diyf, 4552).
Urfsns dncioir hicim pnjhghgkij knsnbitij mnrupikij prfsns tnroihgjyi pnrudibij
knmimpuij
pihi sudonk dncioir hnj`ij kncuirij yij` hgbiripkij ihicib knmimpuij sndi`ig bisgc pnrudibij
pnrgciku hirg sisirij hghgk (Jftfitmfhof, 4595). Unjgj`kitij pnj`ntibuij yij` tnroihg sntncib
hgdnrgkij pnjhghgkij knsnbitij mnrupikij sicib situ ispnk knmimpuij yij` hgaipig fcnb
sisirij hghgk sndi`ig ikgdit ihijyi prfsns dncioir.
Unjhghgkij knsnbitij mnrupikij iktglgtis pnmdncioirij yij` hgrijaij` fcnb pnriwit
snsuig
kndutubij kcgnj. Unjaipigij tuouij pnjhghgkij knsnbitij ikij cndgb muhib hnj`ij
pnj``ujiij mnhgi pnmdncioirij yij` snsuig hij hipit mnjgj`kitkij knmuhibij
pnjnrgmiij gjlfrmisg hij pnj``ujiij icit dijtu dnrupi tucgsij ikij cndgb mnj`bisgckij
pnjgj`kitij pnj`ntibuij hirgpihi kiti-kiti (Jgns, M.I., & MaNwnj, 4559).
Unjhghgkij knsnbitij sij`itcib pnjtgj` di`g rnspfjhnj tnrutimi yij` mnjhnrgti bgpnrtnjsg
i`ir cndgb mnmibimg tnjtij` dibiyi hirg himpik pnjyikgt tnrsndut hij hipit mnrudib pfci bghup
snbit. Unjhghgkij knsnbitij tnjtij` `iyi bghup snbit mnrupikij upiyi ujtuk mnmdnrgkij
hfrfj`ij i`ir rnspfjhnj mimpu mnjnripkij hgnt rnjhib `irim, mncikukij dnrfcibri`i snairi
tnritur hnj`ij mncikukij oicij pi`g itiu mnj``ujikij snpnhi hij mncikukij ktgvgtis hgrumib,
mnj`urij`g strnss hnj`ij mncikukij tghur tnpit wiktu hij mnj`bgjhirg pnrsncgsgbij pnmgkgrij
hnj`ij frij` cigj,
msmsnnoijcainj`ihbnjk`ni`jnmpunkjinjcgthginj`iXjg htinjrhidpnirbt
rmtijnij`uhrij `gmpnfmcidumktigkij njptngjm`inrufbkfkp.njBhighsgkc
ipjnjkncngstgnibjitgij jg
bgpnrtnjsg tnrbihip pnrudibij pnj`ntibuij rnspfjhnj tnjtij` pnrgciku bghup snbit snpnrtg
mnj`itur pfci mikij hnj`ij mnmditisg isupij `irim, cnmik, ickfbfc, dnrbnjtg mnrfkfk, hij
mnj`fjtrfc dnrit dihij, mncikukij iktgvgtis lgsgk, gstgribit hij tghur (Xgrtiji, 4598).
QGMU^CIJ
Kn`gitij pnjyucubij hnj`ij mntfhn pnjhghgkij knsnbitij hg cgj`kuj`ij misyirikit hipit
dnroicij hnj`ij digk hij cijair. Tnspfjhnj iktgl, ijtusgis, hij hipit dnknroi simi hnj`ij digk
hij rnspfjhnj hipit mnjgj`kitkij hij mnmgcgkg pnj`ntibuij snrti mnmibimg hnj`ij digk
mnj`njig bgpnrtnjsg.

QITIJ
Mnjgj`kitkij knsihirij misyirikit i`ir hipit mnciksijikij kndgisiij bghup
snbit hnj`ij dnrfcibri`i hij mnmijliitkij lisgcgtis pnciyijij knsnbitij pfsyijhu hij
tijimij
fdit kncuir`i sndi`ig tnripg kfmpcnmnjtnr.

^AIUIJ XNTGMIKIQGB
^aipij tnrgmikisgb hgtuoukij knpihi misyirikit, kihnr knsnbitij snrti curib Mgonj Qnmirij`.

U-GQQJ 4049-8775 | N-GQQJ 4049->552 129

Afmmujjgty Hnvncfpmnjt Ofurjic \fc.4, Jf. 4 Oujg 4549, Bic.102-124

HILXIT U^QXIKI
Diyf, M. . (4552). Unj`irub pnjhghgkij knsnbitij tnrbihip pnj`ntibuij kcgnj tnjtij`
airi pnjan`ibij bgpnrtnjsg hg kncuribij tgjofmfyf Qnmirij`.
Dng`g, M.I., _gdinnjnzih M.O., I`bisihn`bg K., I`bisihn`bg, K., Ofkir, I., Qbnkirlfrfusb, Q., &
Kbizring, B. O. (4598). Xbn nllnat fl nhuaitgfjic prf`rim fj bypnrtnjsgfj
miji`nmnjt.
Gjtnrjitgfjic Airhgfvisaucir Tnsnirab Ofurjic, 2(1),
78-72.
Hgrbij. (4594). Buduj`ij Unj`ntibuij, Qgkip Hij Kntiitij Dnrfdit Hnj`ij Hnrioit Qgstfcn
Hij
Hgistfcn Uisgnj Bgpnrtnjsg. Ourjic Gcmgib Lirmisg,
7(9).
Hwg Tntjijgj`sgb. (4597). UNJ@IDHGIJ KNUIHI MIQWITIKIX HICIM TIJ@KI
UNMDNTHIWIIJ CIJQGI MNJ^T^JKIJ BGUNTXNJQG. Ourjic Gmpcnmnjtisg
Unj`idhgij Misyirikit Knsnbitij, 9(4), 17-84. lgcn?///A?/^snrs/Hwg
Tntjijgj`sgb/Hfwjcfihs/98->0-9- UD.phl
Lgtrgi, P. H. Ijh Aijhrisirg, I. (4595). Unjgj`kitij Unj`ntibuij Xnjtij` Bgpnrtnjsg pihi Cijsgi hg
Ufsyijhu Cijsgi Hukub @ijtuj`ij Hnsi Mikimbiog Kirtisuri Qukfbirof. Pirti, 91, 42-1<.
Knmnjtrgij Knsnbitij Tnpudcgk. (4590). Bgpnrtnjsg. Uusit Hiti hij Gjlfrmisg
Knmnjtnrgij
Knsnbitij Tnpudcgk Gjhfjnsgi.
Kurjgiwij, I., Irmgyitg, W., & Istutg, T. (4591). Unj`irub Unjhghgkij Knsnbitij Urn
Fpnrisg
Xnrbihip Xgj`kit Knanmisij Uihi Uisgnj Urn Fpnrisg Bnrjgi hg TQ^H Kuhus . <(4).
Kusumiwity, O., Bghiyit, J., & @. (459<). Jf XgtcnKusumiwity, O., Bghiyit, J., & @gjijoir,
N.
(459<). Tncitgfjsbgp dntwnnj @njhnr ijh Bypnrtnjsgfj Gjtnjsgty fl tbn Nchnrcy gj tbn Pfrk
Irni
fl tbn Cikdfk Bnictb Anjtnr gj Agimgs Tn`njay. Mutgiri Mnhgki, 9< (4), 8<->9. Mutgiri
Mnhgki,
9<(4), 8<->9.
Cgmdfj`, \ ., Tumiyir, I. Ijh Kijhfu, @. (459<). Buduj`ij Unj`ntibuij hij Qgkip
Hnj`ij
Knoihgij Bgpnrtnjsg hg Pgciyib Knroi Uusknsmis Xitncg Kidupitnj Mgjibisi. Ourjic
KNQMIQ,
0(8).
Mirhbgib, I., Idhuccib, I. I. B. (4591). Unjhghgkij Knsnbitij Hicim Unjgj`kitij
Unj`ntibuij, Qgkip Hij Kntnrimpgcij Kncuir`i Hnj`ij Bgpnrtnjsg Ugcft Qtuhy. Ourjic Gcmu
Knpnriwitij, 999-
949.
Jgns, M.I., & MaNwnj, M. (4559). Afmmujgty bnictb jursgj` ? Urfmftgj` tbn bnictb fl pfpucitgfj
(1rh nh.). P.D. Qiujhnrs Afmpijy.
Jftfitmfhof. (4595). Mntfhfcf`g Unjncgtgij Knsnbitij. UX. Tgjnki Agpti.
Uirk O.D., Kirgf, K., hij Pij`, O. . (459>). "Qystfcga Bypnrtnjsgfj; j Gjarnisgj` Acgjgaic Abiccij`n
gj Isgi” hicim Bypnrtnjsgfj Tnsnirab. 12(8),
440-41<.
Uurwitg, T. H., Dghoujg, B. Ijh Didikic, I. (4598). Unj`irub Unjyucubij Knsnbitij Xnrbihip
Unj`ntibuij Unrgciku Kcgnj Bgpnrtnjsg hg Uusknsmis Dibu Mijihf. Ofurjic Knpnriwitij,
4(4),
9-2.
Tinbtjmijighjg`ijsgib, ,MH. .(, 4K59u4st)r.gKyifjmg,uMjg.k,i&sg KQnisjnoibyiiti, jDQ.
nXd.uiQb. X(4gj5o9i0u)i. jU. nOrugcrijkiuc UMsngkrffckff`kjnhsngsj,`9i(j9)K, 2n2oi-h7g8ij.
Bgpnrtnjsg pihi Cijsgi. Urfsghgj` Qnmgjir Jisgfjic & Gjtnrjitgfjic,
944-915. bttps?//ourjic.ujgmus.ia.gh/gjhnx.pbp/psj94594595/irtgacn/vgnw/4428/44<8
Tfai, D., Jihic, N., Tfvgri, T.N., \iccs, Q., Cipundci, A., & Ccfrgi, J. (4551). Jf XgtcnTfai,
D., Jihic, N., Tfvgri, T.N., \iccs, Q., Cipundci, A., & Ccfrgi, J. ( 4551). ^snlucjnss fl i
bypnrtnjsgfj nhuaitgfj prf`rim, Qfutbnrj Mnhgaic Ofurjic, 7< (99). Qfutbnrj Mnhgaic Ofurjic,
7<(99).
Qgjuriyi, T. K., Qgi`gij, D. O., Xiulgk, I., Hnstgijg, H. U., Uuspgtisirg, G. M., Cnstirg, K., & Hgijtgjg,
I. (4590). Issnssmnjt fl Kjfwcnh`n fj Bypnrtnjsgfj imfj` Bypnrtnjsgvn Uitgnjts gj Dijhuj`
Agty? I Urncgmgjiry Qtuhy. Gjhfjnsgij Ofurjic fl Acgjgaic Ubirmiay, <(8),
475-470. bttps?//hfg.fr`/bttps?//hfg.fr`/95.9>89</goap.4590.<.8.475
Qusijtg, M.X , Quryijg, M, & Q. (4594). Unj`irub pnjhghgkij knsnbitij tnjtij` bgpnrtnjsg tnrbihip
pnj`ntibuij hij sgkip mnj`ncfci bgpnrtnjsg hg pusknsmis pijhijirij
snmirij`. Qutijtf. (4595). Dcfakgj` tbn mfhnrj hgsnisns. IJHG Fllsnt.
Xgrtiji, I. (4598). Unj`irub Unjhghgkij Knsnbitij Xnrbihip Unj`ntibuij Bgpnrtnjsg Uihi Cijsgi
 Bgpnrtnjsg Hg Tw 58 Xn`ic Tnof Kncuribij Xn`ic Tnof.
Pucijsirg, O ., Gabsij, D. ijh ^shgiji, H. (4591). ‒Buduj`ij Unj`ntibuij Xnjtij` Bgpnrtnjsg
Hnj`ij Unj`njhicgij Xnkijij Hirib Uihi Uisgnj Bgpnrtnjsg hg Ufcgkcgjgk Unjyikgt Hicim
TQ^H
HT. MFNPITHG Q^TIKITXI.‗ Dgfmnhgki, >(9), 90-44.

U-GQQJ 4049-8775 | N-GQQJ 4049->552 124

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

OUM Diktg Uiribgti ? @ustgji hij Ijijhgti

Ourjic Unj`idhgij Misyirikit \fcumn 4 Jfmfr 9, bicimij 01-
29
Diktg Uiribgti Oujg 4549

Qnoirib Irtgknc
p-GQQJ-40804578-
Hgtnrgmi ? Tnvgsg ? Hgsntuoug ?
Lndruirg 4549 Mng 4549 Oujg 4549

UNJW^C^BIJ KNQNBIXIJ XNJXIJ@ HIMUIK

KNDGIQIIJ MNTFKFK

BNICXB AF^JQNCCGJ@ FJ XBN GMUIAX FL QMFKGJ@

BIDGXQ

Grwijtg @ustgji9*, Mncci Wurgi Tiabmi Ijijhgti4

*Unjucgs Kfrnspfjhnj? GrwijtgEdgjiwij.ia.gh

9,4Kndghijij, Likuctis Knpnriwitij hij Kndghijij, ^jgvnrsgtis Dgjiwij, Oikirti, Gjhfjngi

Idstrik

Mnjurut PBF tibuj 459> hg Gjhfjnsgi hgpnrkgrikij 1<% itiu snkgtir

<5 outi pnjhhuhuk Gjhfjnsgi mnrfkfk snairi rutgj. Dnrhisirkij dnrdi`ig
survny, pnrgciku mnrfkfk suhib mucig hgcikukij fcnb `njnrisg pnjnrus dij`si
mucig hirg usgi snkfcib. Xuouij UKM gjg ujtuk mnmdnrgkij pnjhghgkij knsnbitij
knpihi piri wir`i yij` dnrtnmpit tgj``ic hg Kncuribij Aiwij` Oikirti Xgmur.
Kn`gitij hggciksijikij mncicug Mntfhn Anrimib hgcijoutkij hnj`ij hgskusg hij Kiti Kujag?
Xijyi oiwid. Bisgc hirg pnj`idhgij gjg, ogki hgcgbit dnrhisirkij jgcig prntnst hij  himpik
pfsttnst riti-riti tnrhipit pnjgj`kitij pnj`ntibuij wir`i hirg sndncumjyi >5%  kndgisiij
mnjoihg 25%. Bisgc hgskusg ujtuk hipit mnjan`ib hij mnj`urij`g kndgisiij  mnrfkfk
mnrfkfk dnrisic hirg hgrg snjhgrg hij cgj`kuj`ij, Qncigj gtu piri wir`i
hgbiripkij hipit mnmibimg tnjtij` himpik kndgisiij mnrfkfk hij hipit
mnmdnrgkij gjlfrmisg knpihi kncuir`i hij kbiciyik kbususjyi piri pnmuhi
tnjtij` himpik kndgisiij mnrfkfk.

Idstriat

Iaafrhgj` tf tbn PBF gj 459>, gt wis nstgmitnh tbit 1<% fr irfujh <5 mgccgfj
Gjhfjnsgijs smfknh rn`ucircy. Disnh fj virgfus survnys, smfkgj` dnbivgfr bis dn`gj
tf dn airrgnh fut dy tbn jitgfj's jnxt `njnritgfj stirtgj` lrfm sabffc i`n. Xbn
purpfsn fl tbgs UKM gs tf prfvghn bnictb nhuaitgfj tf rnsghnjts wbf cgvn gj Aiwij`
\gcci`n, Nist
Oikirti. Xbn iatgvgty wis airrgnh fut tbrfu`b tbn Cnaturn Mntbfh lfccfwnh dy
hgsaussgfj ijh Y&I. Xbn rnsucts fl tbgs snrvgan, gl snnj disnh fj tbn ivnri`n prntnst Knywfrhs?
ijh pfsttnst safrns, tbnrn gs ij gjarnisn gj tbn kjfwcnh`n fl tbn agtgznjs lrfm tbn  gmpiat
prnvgfus  bidgts
>5% tf 25%. Xbn rnsucts fl tbn hgsaussgfj irn tf dn idcn tf prnvnjt ijh rnhuan  smfkgj`
smfkgj` bidgts lrfm tbnmsncvns ijh tbn njvgrfjmnjt. Gj ihhgtgfj, rnsghnjts irn
nxpnatnh tf ujhnrstijh tbn gmpiat fl smfkgj` bidgts ijh aij prfvghn gjlfrmitgfj
tf li mgcgns ijh
tbn pudcga, nspnagiccy yfuj` pnfpcn idfut tbn gmpiat fl smfkgj`
bidgts.
9. UNJHIB^C^IJ

Dnrhisirkij hiti Dihij Knsnbitij Hujgi (PBF dibwi oumcib pnaijhu rfkfk hg
Gjhfjnsgi anjhnruj` mnjgj`kit, Kndgisiij mnrfkfk misyirikit misgb sucgt ujtuk
hgbnjtgkij, pihibic hicim rfkfk tnrkijhuj` tghik kurij` hirg 8555 zit kgmgi dnriauj.

01

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

Grfjgsjyi piri pnrfkfk sndnjirjyi suhib mnj`ntibug himpik hij dibiyi

hirg mnrfkfk. (Tubgyit, 4597)

Hg Gjhfjnsgi, kndgisiij mnrfkfk mnrupikij kn`gitij yij` snrgj` hgoumpig hg

misyirikit. Qiit gjg Gjhfjnsgi mnj`bihipg ijaimij snrgus ikgdit mnjgj`kitjyi
oumcib pnrfkfk, prnvicnjsg pnrfkfk cikg-cikg hg Gjhfjnsgi mnrupikij yij` tnrtgj``g hg
hujgi hij hgprnhgksg cndgb hirg 70 outi pnjhuhuk Gjhfjnsgi tnrpipir isip rfkfk
(Knmnjkns, 4592).
Mnrfkfk mnrupikij kndgisiij yij` sucgt hgbnjtgkij hij mnmdnrgkij
himpik duruk di`g pnrfkfk hij frij`- frij` yij` dnrihi hgsnkncgcgj`jyi, mncgbit
kfjhgsg tnrsndut pnmnrgjtib mnmduit ^jhij`-^jhij` dnrgsg tnjtij` kndgoikij pudcgk
hgcirij` mnrfkfk hg tnmpit umum, tnmpit knroi, tnmpit prfsns dncioir mnj`ioir, tnmpit
pnciyijij knsnbitij, irni kn`gitij ijik-ijik, tnmpit gdihib hij ij`kutij umum
(^^ Jf. 14Xibuj 4595). Kndgoikij cigj hirg pnmnrgjtib sncijoutjyi ihicib
Unriturij Unmnrgjtib Jf. 97 tibuj
4551 pisic 2 tnjtij` hgbiruskijjyi prfhusnj rfkfk mncntikkij kutgpij –Mnrfkfk
Hipit Mnjyndidkij Kijknr, Qnrij`ij Oijtuj`, Gmpftnjsg Hij @ij``uij Knbimgcij Hij
Oijgj ” pihi sicib situ sgsg knmisij rfkfk (Qirg nt ic. 4597).
Kijhuj`ij Wij` tnrhipit hicim rfkfk (tnmdikiu) ihicib Jgkftgj. Jgkftgj
mnrupikij snjyiwi ickicfgh utimi hicim hiuj tnmdikiu yij` iktgl sndi`ig gjsnktgsghi,
Jgkftgj hgyikgjg hipit mnjoihg riauj syiril yij` pftnjsgic hij hg`ujikij sndi`ig
dibij diku dnrdi`ig onjgs gjsnktgsghi. (Iog, nt ic. 459>)
Unj`irub Jgkftgj gjg sij`it dnrdibiyi, hgonciskij dibwi ftik pnrfkfk mnmgcgkg
iktgvgtis yij` dnrdnhi hnj`ij Jfj pnrfkfk hg hinrib \njtric. @ij``uij yij` tnroihg pihi

ftik tnrkigt hnj`ij `ij``uij psgkfcf`gs snpnrtg anmis, Hnprnsg/snhgb, mirib, `ncgsib, sucgt
dnrkfjsnjtrisg, bgj``i pnrgciku kfmpucsgl. Qncigj gtu pnjgj`kitij @rny mntnr pihi gjsuci
ftik mnjgmduckij nmfsg tnrtnjtu hij mnmdnrg snjsisg pihi tudub, snbgj``i mnjhfrfj`
tnroihgjyi pnjurujij airi mnmvnrdicgsisg nmfsg. (Cgnm,
459<)
Knanjhnruj`ij pnjgj`kitij prnvicnjsg mnrfkfk tnrcgbit cndgb dnsir pihi
kncfmpfk ijik-ijik hij rnmioi, Tgsknshis 4592 mnjujoukij dibwi tnroihg
pnjgj`kitij prnvicnjsg mnrfkfk pnjhuhuk usgi 92 tibuj hirg 0,4% mnjoihg 7,9%.
Dnrhisirkij Tgsknshis tibuj
4592, pnrsnjtisn pnjhuhuk umur 95 tibuj kn itis 48,1% mnrfkfk sntgip birg, 8,<
%
mnrfkfk kihij`-kihij`, sndijyik >,1% ihicib mijtij pnrfkfk hij dukij
pnrfkfk
<>,7%.
 Kiogij Dihij Cgtdij`kns Xibuj 459> mnjujoukkij Gjhfjnsgi mnjyumdij`
cndgb hirg 415.555 knmitgij ikgdit kfjsumsg prfhuk tnmdikiu sntgip tibujjyi.
@cfdfaij 4592
mnjyitikij, hirg tftic knmitgij ikgdit kijknr hg Gjhfjnsgi, Kijknr piru mnjnmpitg

08

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

urutij pnrtimi pnjyndid knmitgij yigtu sndnsir 94,<%. Dnrhisirkij hiti Tumib Qikgt
^mum Uusit Unrsibiditij 20% kisus kijknr piru dnrbuduj`ij hnj`ij mnrfkfk.
(Knmnjkns, 4597).

Ogki kfjsumsg rfkfk sntgip tibujjyi tghik dgsi hgmgjgmicgsgr miki

ij`ki knmitgij ikgdit mnrfkfk hg Gjhfjnsgi ou`i ikij tnrus mnjgj`kit.
Kn`gitij mnrfkfk gjg tghik dgsi hgpuj`kgrg ci`g suhib mnj`ikir hicim knbghupij
misyirikit Gjhfjnsgi, mnjoihg duhiyi hij trihgsg misyirikit. Qntgip frij`
mnmgcgkg bik ujtuk mnmgcgb mnrfkfk itiu tghik. Xnrcnpis hirg gtu, misgb dijyik
misyirikit yij` dnrsgkip iaub ikij himpik itiu dibiyi hirg kndgisiij mnrfkfk.
Dndnripi bic mncitirdncikij`g snsnfrij` ujtuk mnrfkfk, snpnrtg liktfr sfsgic,
liktfr lirmikfcf`gs hij liktfr psgkfcf`gs. Liktfr sfsgic mnrupikij liktfr nkstnrjic yij`
mnmpnj`irubg sgkip snsnfrij` ujtuk mnrfkfk. ^mumjyi liktfr sfsgic gjg dnrisic hirg
cgj`kuj`ij snkgtir snpnrtg frij` tui hij tnmij sndiyi. Hirg tgjoiuij lirmikfcf`gs,
jgkftgj yij` tnrkijhuj` hicim rfkfk mnjgmduckij nlnk ihgktgl itiu kntnr`ijtuj`ij,
snbgj``i snsnfrij` anjhnruj` itiu knti`gbij ujtuk tnrus mnrfkfk. Liktfr psgkfcf`gs
mnrupikij liktfr gjtnrjic yij` mnmpnj`irubg snsnfrij` ujtuk mnrfkfk. Ihijyi krgsgs
psgkfsfsgic dnrupi sgmdfcgsisg hgrg dibwi mnrfkfk mnrupikij sgmdfc knmitij`ij,
knkuitij, hij hiyi tirgk tnrbihip ciwij onjgs mncitirdncikij`g snsnfrij` ujtuk
mnrfkfk.
Xnmij sndiyi mnmdnrgkij kfjtrgdusg yij` aukup dnsir knpihi rnmioi
ujtuk mnrfkfk, hicim bic gjg ogki frij` tui tghik mnj`gj`gjkij ijikjyi mnrfkfk,
miki frij` tui pnrcu wispihi tnrbihip kncfmpfk tnmij sndiyi ijik-ijikjyi
(Kfmisirg, 4555).
Tfkfk mnrupikij sicib situ prfhuk gjhustrg hij kfmfhgtg gjtnrjisgfjic yij`

mnj`ijhuj` snkgtir 155 dibij kgmgiwg. ^jsur-ujsur yij` pnjtgj` ijtiri cigj
tir, jgkftgj, dnjzfvrgj, mntic-kcfrghn, isntfj, imfjgi, hij kirdfj mfjfksghi (Dustij,
4550).
Qncigj gtu snditij` rfkfk mnj`ijhuj` 8.555 onjgs snjyiwi kgmgi dnriauj yij`
dnrdibiyi ujtuk tudub hgmiji 81 hgijtirijyi dnrsglit kirsgjf`njgk. Hnj`ij kfmpfjnj
utimi ihicib jgkftgj suitu zit dnrdibiyi pnjyndid knaijhuij, tir yij` dnrsglit
kirsgjf`njgk, hij AF (kirdfj) yij` hipit mnjurujkij kijhuj`ij F4 (fksg`nj)
hicim hirib. Tfkfk ou`i hipit mnjgmduckij pnjyikgt snpnrtg oijtuj` kfrfjnr,
strfkn hij kijknr (Ihgtimi, 9770).
Miyfrgtis Unrgciku Mnrfkfk cndgb hgcikfjg fcnb rnmioi prgi, wiciupuj sndi`gij knagc
rnmioi wijgti dnrpnrgciku mnrfkfk. Unjan`ibij pnrgciku mnrfkfk pnrcu hgsnsuigkij
hnj`ij kiriktnrgstgk rnmioi yij` mnrfkfk, snbgj``i gjlfrmisg snrti tgjhikij
hipit tnpit sisirij hij nlnktgl ujtuk mnjurujkij pnrgciku mnrfkfk pihi
rnmioi prgi.
(Birhgyijtg, nt ic. 4597)

0>

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

Dnrhisirkij pnjhitiij yij` tncib hgcikukij dnrsimi mibisgswi hg wgciyib

snkgtir kimpus ^jgvnrsgtis Dgjiwij (kncuribij Aiwij`) Oikirti Xgmur. hgtnmukij
piri rnmioi usgi snkfcib yij` iktgl mnrfkfk. Qncigj rnmioi ou`i hgtnmukij s ndijyik
45% ihicib prgi prfhuktgl yij` iktgl (rutgj) mnrfkfk.

4. MNXFHN UNCIKQIJIIJ

Kn`gitij gjg hgcikukij hg Tuij` Kncis (459) ^jgvnrsgtis Dgjiwij, pukuc 57.55 s/h
94.55, pihi Birg Tidu, tij``ic 41 Hnsnmdnr 4545 hnj`ij oumcib pnsnrti sndijyik 1>
pnsnrti.
Uiri pnsnrti yij` mnj`gkutg kn`gitij pnjyucubij ihicib piri
wir`i/misyirikit yij` dnrtnmpit tgj``ic hg cgj`kuj`ij ^jvnrsgtis Dgjiwij
(Kncuribij Aiwij` Oikirti Xgmur). Qncijoutjyi piri pnsnrti yij` bihgr hgdnrgkij
pnjhghgkij knsnbitij tnjtij`

–Himpik hirg Kndgisiij Mnrfkfk” (@imdir 9).

(i) (d)

@imdir 4. Kn`gitij Unciksijiij Unjyucubij Himpik Kndgisiij

Mnrfkfk? (i). Unmdnrgij pnjyucubij hnj`ij anrimib (d). Unsnrti
pnjyucubij

Hicim pnciksijiij kn`gitij kimg ou`i mnj`ujhij` piri kihnr sndi`ig pnsnrti.
Icisij mnjynrtikij kihnr sndi`ig pnsnrti hicim pnjhghgkij knsnbitij gjg kirnji
pnrij snrti iktgl kihnr aukup tgj``g hicim kn`gitij hg wgciyib tnrsndut,
hij kirnji pnjyncnj``iriij kn`gitij pnjhghgkij knsnbitij hg ihikij pihi siit
birg knroi hij snkfcib, miki kimg mncgditkij kihnr sndi`ig pnsnrti, hnj`ij biripij
pnrij snrti iktgl kihir hipit mnmdnrgkij pnrudibij tnrbihip cgj`kuj`ij hg wgciyib
tnrsndut.
 Unrsgipij yij` hgcikukij sndncum kn`gitij pnjyucubij hnj`ij
mnj`gjlfrmisgkij mncicug pnsij pnrsfjic mncicug ipcgkisg bijhpbfjn (Pbits Ipp)
snrti ^jhij`ij tnrtucgs yij` kimg simpigkij itis jimi Urfhg Kndghijij ^jgvnrsgtis
Dgjiwij knpihi piri Kihnr
 hij wir`i snrti tf kfb misiyirikit hg wgciyib ^jgvnrsgtis Dgjiwij (kncuribij
aiwij`).
Urfsns pnjyucubij hgsimpigkij hicim pipirij Ufwnr Ufgjt Urnsnjtitgfj (UUX), hij
pnsnrti hgdnrgkij cnilcnt sndi`ig rgj`kisij pnj`ntibuij hirg mitnrg yij` hgsimpigkij.

0<

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

Ihipuj mitnrg yij` hgsimpigkij ihicib tnjtij` hnlgjgsg itiu kijhuj`ij yij`
tnrhipit hicim rfkfk, Himpik hirg mnrfkfk, pnjyikgt yij` hgtgmduckij hirg dibiyi
mnrfkfk hij sfcusg itiu airi ujtuk hipit dnrbnjtg mnrfkfk. Hgikbgr snsg hgihikij
hgskusg itiu tijyi oiwid snputir dibiyi mnrfkfk.
Gjhgkitfr aipigij itiu tir`nt cuirij hirg kn`gitij pnj`idhgij misyirikit gjg
hgbiripkij hipit mnjimdib pnj`ntibuij wir`i tnjtij` himpik knsnbitij yij`
hgtgmduckij hirg dibiyi itiu kndgisiij mnrfkfk.
^jtuk mnj`ukur kntnraipigij kn`gitij tnrsndut, miki hgcikukij nvicuisg hicim
dnjtuk prn tnst hij pfst tnst snairi tnrtucgs, dnrupi Ugcgbij `ijhi hnj`ij oumcib 95
dutgr sfic pihi siit s ndncum hij snsuhib kn`gitij pnjyucubij dnrcij`suj`.

1. BIQGC HIJ HGQK^QG

Qntncib hgcikukij kn`gitij pnjyucubij pihi tij``ic 41 Hnsnmdnr 4545,
cij`kib iwic hgcikukij prn tnst sndncum kn`gitij pnjyucubij dnrcij`suj` hgpnrfcnb
jgcig hirg
955% pnsnrti hghipitkij, jgcig prn tnst sndijyik >5% pnsnrti yij` suhib mnj`ntibug
himpik knsnbitij snairi cij`suj` hirg kndgisiij mnrfkfk, snhij` >5% jyi
tghik mnj`ntibug, hij sntncib hgdnrgkij pnjyucubij hghipitkij hiti 25%
mnjyitikij mnj`ntibug himpik knsnbitij snairi cij`suj` hirg kndgisiij mnrfkfk,
snhij` 45% jyi
tghik tibu (@imdir 4).

95 4455%%

2
0

< >>55%%

>

9
5
Urn Xns Ufst Xns
• Xibu

• Xghik tibu
 @imdir 4. Bisgc Urn tnst hij Ufst tnst

00

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

Hnj`ij ihijyi kn`gitij pnjyucubij gjg mnmduktgkij ihijyi pnrudibij gcmu

pnj`ntibuij snsnfrij` mncicug prfsns dncioir, snpnrtg hgonciskij hicim Xnfrg
kf`jgtgl yij` mucig dnrknmdij` pihi idih 45-ij. Qnairi snhnrbiji tnfrg gjg
mnj``imdirkij dibwi dncioir ihicib iktgvgtis gjtnrjic yij` tnrhgrg hirg dndnripi
prfsns, snpnrtg pnmibimij, mnj`gj`it, mnj`fcib gjlfrmisg, prfdcnm sfcvgj`, ijicgsgs,
prnhgksg, hij pnrisiij. Ihi ou`i yij` mnj``imdirkij dibwi tnfrg dncioir kf`jgtgl gtu
gdirit kfmputnr. Urfsns iwicjyi hgmucig hnj`ij gjput hiti, knmuhgij mnj`fcibjyi
bgj``i mnjhipitkij bisgc ikbgr (Timihbijg, 4545).
Hnj`ij hnmgkgij pnjhghgkij knsnbitij hipit mnrudib prgciku mijusgi, sncigj
gtu Jftfitmfhof ou`i mnjonciskij pnrgciku knsnbitij ihicib snsuitu rnspfj
(fr`ijgsmn) tnrbihip stgmucus itiu fdynk yij` dnrkigtij h nj`ij sikgt hij pnjyikgt,
sgstnm pnciyijij knsnbitij, mikijij hij mgjumij, snrti cgj`kuj`ij. Hirg ditisij
gjg, pnrgciku pnmncgbiriij knsnbitij gjg tnroihg hirg tg`i ispnk? Ispnk pnrtimi ihicib
pnrgciku pnjan`ibij pnjyikgt, hij pnjynmdubij pnjyikgt dgci sikgt, snrti
pnmucgbij knsnbitij dgcimiji tncib snjdub hirg sikgt. Ispnk knhui ihicib Unrgciku
pnjgj`kitij knsnbitij, ipidgci snsnfrij` hicim knihiij snbit. Ispnk kntg`i
mnrupikij pnrgciku kfjsumsg `gzg mikij hij mgjum.
Dnrhisirkij bisgc kn`gitij pnjyucubij knsnbitij yij` hgcikukij fcnb
Dimdij` Pibyfjf hij tgm tnjtij` dibiyi mnrfkfk pihi sgswi QCXU Jn`nrg
Cgmdij`ij Knjhic Oiwi Xnj`ib. Hg hipitkij bisgc tnrhipit pnjgj`kitij pnj`ntibuij
tnjtij` Himpik Kndgisiij mnrfkfk yij` hipit hgcgbit mncicug prn tnst hij pfst tnst
riti-riti tnrhipit pnjgj`kitij hirg sndncumjyi sndnsir >,< mnjoihg 2,0>.

Mnjurut Hfjy Xrg wibyuhg, 4545 hicim pnjncgtgijjyi tnjtij` Unjhghgkij

Knsnbitij hnj`ij Mnhgi Isdik tnrbihip pnrsnpsg pnjan`ibij mnrfkfk hghicim
rumib tij``i
Urfsns pnjhghgkij yij` dnrkncijoutij mnjoihgkij liktfr ij``fti kncuir`i mnmgcgkg
pnrij pnjtgj` hicim mnj`gj`itkij ujtuk tghik mnrfkfk hg hicim rumib. ^ piyi
tnrsndut hgcikukij hnj`ij prfmftgl hnj`ij mnmdnrgkij stgmucus i`ir pnrgciku
mnrfkfk hipit hgan`ib. Kfjhgsg gjg hghukuj` hnj`ij pnmdnrgij gjlfrmisg itiu
pnj`ntibuij fcnb t nji`i knsnbitij yij` hgcikukij snairi dnrkncijoutij hg hinrib
tnrsndut hnj`ij kfcidfrisg pnmdnrgij gjlfrmisg tnjtij` dibiyi mnrfkfk.
 Dndnripi icisij yij` hgdnrgkij piri rnmioi pnrfkfk ihicib mnrfkfk
hgij``ip dnr`iyi, hirg `imdir-`imdir dgjtij` pfp hij lgcm. Qncigj gtu, frij`
hnwisi yij`
mncimdij`kij ‒ftfrgtis‗ snbgj``i rnmioi mnj`ij``ip dibwi mnrfkfk mnrupikij airi
ujtuk mnj`uj`kipkij pnjnjtij`ij hij knmijhgrgij. Icisij cigj mnj`ipi rnmioi

02

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

mnrfkfk ihicib ihijyi pnjhipit dibwi mnrfkfk mnjgmduckij risi sijtig

hij mnrupikij airi ujtuk mnj`itisg strns (Icimsyib, 4557).
Bic cigj yij` mnjoihg icisij rnmioi putri ujtuk mnrfkfk ihicib Tnmioi
mnmpujyig risi gj`gj ti bu yij` tg j``g hij snrgj` mnjgru pnrgciku yij`
hgcikukij fcnb frij` hnwisi tnrmisuk mnrfkfk, wiciupuj sndi`gij rnmioi
mnj`ntib ug himpik itiu dibiyi umum hirg mnrfkfk jimuj mnrnki tntip mncikukij
kndgisiij mnrfkfk (Misnhi, nt ic.
4591)
Bisgc survng iwic yij` hgcikukij pnjncgtg hg QMU Mubimmihgyib 9 Kirtisuri pihi
ducij Mirnt 459> hghipitkij dibwi oumcib sgswi cikg-cikg sndijyik 951 Frij`. Uihi
siit hgcikukij wiwijairi, hghipitkij sgswi kncis \GGG yij` dnjir-dnjir pnrfkfk gtu
dnroumcib 20 frij` (28.80%) hij sgsijyi 9< frij` (9>.>1%) sgswi gtu tghik
pnrjib mnrfkfk. Unj`ntibuij tnjtij` mnrfkfk pihi piri sgswi misgb kurij`. Uihi
95 frij` sgswi mnj`itikij tghik mnj`ntibug tnjtij` dibiyi mnrfkfk hij
sndijyik tg`i sgswi mnj`itikij tghik pnhucg u jtuk mnj`ntibug sumdnr yij` dnjir
tnjtij` mnrfkfk.
Dibiyi rfkfk ou`i dukij bijyi hg tujoukkij di`g piri pnrfkfk (pnrfkfk iktgl)
tntipg ou`i di`g frij`-frij` yij` dukij pnrfkfk mnj`bgrup isip rfkfk yij` dnrihi
hgsnkgtir pnrfkfk (pnrfkfk Uisgl) hij oustru nlnk yij` hg tnrgmi hirg pnrfkfk pisgl ikij
oiub cndgb dnrdibiyi hirg pnrfkfk iktgl (Uirwitg, 4592).
Unjyikgt yij` hgtgmduckij ikij tnr`ijtuj` hirg kihir zit dnrdibiyi
yij` tnrkijhuj`, kuruj wiktu kndgisiij mnrfkfk, hij airi mnj`bgsip rfkfk. Qnmikgj
muhi snsnfrij` mucig mnrfkfk, mikgj dnsir rgsgkf frij` tnrsndut mnjhipit
pnjyikgt siit mnjaipig cijout usgi.

8. QGMU^CIJ HIJ QITIJ

Unjtgj`jyi tnrciksiji kn`gitij Unjyucubij Knsnbitij tnjtij` Himpik
Kndgisiij Mnrfkfk di`g wir`i itiu cgj`kuj`ij misyirikit, kbususjyi piri Tnmioi
yij` iktgl mnrfkfk. Qncigj gtu ujtuk hipit mnjan`ib hij mnj`urij`g kndgisiij
mnrfkfk dnrisic hirg knsihirij hgrg ikij dibiyi yij` hgtgmduckij, digk di`g hgrg
snjhgrg miupuj di`g cgj`kuj`ij snkgtir.
 ^jtuk hipit tnrus mnjgj`kitkij knsihirij misyirikit pnjtgj`jyi pnmijtiuij
dnrkncijoutij sndi`ig mfjgtfrgj` hij nvicuisg hirg kn`gitij pnjyucubij knsnbitij
yij` tncib hgdnrgkij.
 07

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

>. ^AIUIJ XNTGMI KIQGB

^aipij tnrgmi kisgb siyi simpigkij knpihi sncurub Pir`i, Kntui TP 91, TX 50, h
ij piri kihnr yij` tncib dnrpirtgsgpisg iktgl hicim kn`gitij pnjyucubij knsnbitij,
CUUM
^jgvnrsgtis Dgjiwij yij` tncib mnmlisgcgtisg kn`gitij snrti Xgm UKM hfsnj hij
Mibisgswi yij` gkut mnjhukuj` pnciksijiij kn`gitij Unjyucubij Knsnbitij hg
Cgj`kuj`ij ^jgvnrsgtis Dgjiwij.

HILXIT U^QXIKI

Ihgtimi X.W. (9770), –Tfkfk hij Knsnbitij” Nhgsg kntg`i, ^G Urnss, Oikirti.

Iog, I. Miucgjhi, C. Imgj, Q. (459>), Gs fcisg Jgkftgj Hirg Uujtuj` Tfkfk Qndi`ig Gjsnktgsghi,
Ourjic Xnkjfcf`g Kgmgi ^jgmic 8 ? 9 (Mng 459>) 955 -
945bttps?//fos.ujgmic.ia.gh /gjhnx.pbp/otk/irtgacn/vgnw/<0

Icimsyib, TM. (4557) Liktfr liktfr yij` Mnmpnj`irubg Kndgisiij Mnrfkfk hij
Buduj`ijjyi Hnj`ij Unjyikgt Unrgfhfjtic Tnmioi hg Kfti Mnhij,
4557
bttps?//www.rnsnirab`itn.jnt/pudcgaitgfj/84148<15

Dustij, M.J. (4550). Npghnmgfcf`g Unjyikgt Xghik Mnjucir. Ant 4, Oikirti ? Tgjnki
Agpti bttps?//sabfcir.`ff`cn.af.gh/agtitgfjs6usnr=vQCoa`kIIIIO&bc=gh

Tubyit, N. (4549). Unrgciku Mnrfkfk Hg Misi Afvgh 97, Ourjic Qnbit Misihi \fcumn
R\ JF.9 Oijuirg 4549, Urf`rim Qtuhg Qiroiji Knsnbitij
Misyirikit QXGKns Hbirmi Busihi Dijhuj`,
bttp?//nourjic
.stgknshbd.ia.gh/gjhnx.pbp/Osm/irtgacn/vgnw/902/98>

Birhgyijtg, \. Nlnjhg, L. Kusumijgj`rum, X. (4597). Hntnrmgjij Unrgciku Mnrfkfk

Uihi
Tnmioi Urgi? bttps?//www.rnsnirab`itn.jnt/pudcgaitgfj/1847419<0V

HntnrmgjijVUnrgcikuVMnrfkfkVUihiVTnmioiVUrgiVCgtnriturVTnvgnw
Knmnjkns. 4592. Tgsnt Knsnbitij Hisir. Oikirti ? Knmnjkns
bttps?//knsmis.knmkns.`f.gh/issnts/upcfih/hgrV>97h89h2ah72l55/lgcns/
Bisgc-rgsknshis-4592V9408.phl

Knmnjkns, 4597. Oij`ij dgirkij rfkfk mnrnj``ut jilis kgti

bttps?//www.knmkns.`f.gh/irtgacn/vgnw/97509955559/btts-4597-oij`ij-
dgirkij-rfkfk-mnrnj``ut-jipis-kgti.btmc
Kfmisirg H, h i j Bncmg, L I . Liktfr-liktfr pnjyndid pnrgciku mnrfkfk pihi
rnmioi.
Ourjic Usgkfcf`g ^jgvnrsgtis @ihoib Mihi. Urnss. 4555; 4-1.
bttps?//ourjic.u`m.ia.gh/opsg/irtgacn/vgnw/0552/>8<5
 25

Unjyucubij Knsnbitij Xnjtij` Himpik Knsnbitij Kndgisiij Mnrfkfk

Cgnm, I (459<), Unj`irub Jgkftgj Xnrbihip Iktgvgtis Hij Luj`sg Ftik Qnrti
Buduj`ijjyi
Hnj`ij @ij``uij Usgkfcf`gs Uihi Unaijhu Tfkfk. Likuctis
Usgkfcf`g
^jgvnrsgtis @ioib Mihi? bttps?//ourjic.u`m.ia.gh/
ducntgjpsgkfcf`g/irtgacn/vgnw/99>1<

Misnhi, HT. Qudi, DT. Pfj`kir, H. (4591), Buduj`ij Unj`ntibuij Hij Qgkip Xnjtij`
Dibiyi Mnrfkfk Hnj`ij Unrgciku Mnrfkfk Uihi Tnmioi Uutri Hg Qmi
Jn`nrg G Xfmpisfdiru, Ourjic Knpnriwitij ^jsrit,
bttps?//nofurjic.ujsrit.ia.gh/ gjhnx.pbp/okp/irtgacn/vgnw/490<

Uirwitg, N.U. (4592), Unj`irub mnrfkfk pihi pnrfkfk iktgl hij pisgl tnrbihip
kihir
Xrg`cgsnrghi, Qtgkns suryi mgtri Busihi, bttps?//fsl.gf/wp8tl/

Timihbijg, J. (4545), Afjtfb hij pnj`nrtgij tnfrg dncioir mnjurut piri ibcg
bttps?//www.iksncnrij.af.gh/dcf`/tnfrg-dncioir/

Qirg, M.O, Wijtf hij Qirg, Q. (4597). Qgkip Unrfkfk iktgl hicim mnjij``ipg pnrgj`itij
dibiyi mnrfkfk pihi Gkcij rfkfk hg X\, Urfhg LGKFM hij
LGQ,
^jgvnrsgtis
9 Oujg 4597. Hnbisnj Dnj`kucu. Ourjic Urflnsgfjic LGQ ^JG\NH \fc < Jf
bttps?/ /ourjic.ujgvnh.ia.gh/gjhnx.pbp/prfl/irtgacn/vgnw/285

Pibyuhg H.X.(4545), Unjhghgkij Knsnbitij hnj`ij Mnhgi Isdik tnrbihip pnrsnpsg

pnjan`ibij mnrfkfk hghicim rumib tij``i, Ourjic Gcmgib Knsnbitij
Unjanrib, 57 (9), 4545, bttps?//stgknsmu-sghrip.n-
ofurjic.gh/OGKU/irtgacn/vgnw/9<5
 29

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 82> - 875 p-GQQJ4112-
4575
LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib n-GQQJ 4<>>-
295<

@IMDITIJ UNJ@NXIB^IJ MIQWITIKIX XNJXIJ@ AF\GH-97 HI J

UNTGCIK^ MIQWITIKIX HG MIQI UIJHNMG AF\GH-97
9* 4 9
Jg Uutu Nmy Hirmi Wijtg , G Mihn Irgn Hbirmi Uutri Ju` ribi , @nhn Ihg Pgsjiwi , Jg Uutu Hgij
4 4
I`ustgji , Jg Uutu Irsgti Hgijtirg
9
Likuctis Knhfktnrij, ^jgvnrsgtis ^hiyiji, Oicij UD. Quhgrmij, Hnjpisir, Dicg, Gjhfjnsgi 25418
4
Likuctis Mitnmitgki hij Gcmu Unj`ntibuij Icim, ^jgvnrsgtis ^hiyiji, Oicij Tiyi Kimpus ^J^H, Ogmdirij, Dicg,
Gjhfjnsgi 251<99
*nmyhirmiyijtgEujuh.ia.gh

IDQXTIK
Afrfjivgrus 4597 itiu AF\GH-97 mnrupikij pijhnmg yij` tncib mnj`ikgditkij tgj``gjyi ij`ki
mfrticgtis hg dnrdi`ig dncibij hujgi. Unj`ntibuij mnj`njig pijhnmg AF\GH-97 yij` digk hij pnrgciku
bghup dnrsgb hij snbit sndi`ig upiyi mnjan`ib pnjucirij AF\GH-97 pnjtgj` ujtuk hgtnripkij. Xuouij
pnjncgtgij ujtuk mnj`ntibug `imdirij pnj`ntibuij misyirikit tnjtij` pijhnmg AF\GH-97 hij pnrgciku
misyirikit hg misi pijhnmg AF\GH-97. Onjgs pnjncgtgij gjg ihicib kuijtgtitgl hnj`ij hnsigj
hnskrgptgl survng pihi 9>5 misyirikit hg Hnsi Qumnrti Kncfh, Hnjpisir, Dicg mncicug purpfsgvn simpcgj`.
Unjncgtgij gjg mnj``ujikij kunsgfjnr sndi`ig icit pnj`umpucij hiti hij hiti hgijicgsgs snairi ujgvirgit
hnj`ij mnjyiogkij hgstrgdusg lrnkunjsg virgidnc. Bisgc ijicgsgs mnjhipitkij pnj`ntibuij misyirikit
tnjtij` pijhnmg AF\GH-97 ihi pihi kitn`frg digk yigtu 05%. Hgstrgdusg pnrgciku misyikirit
mnjujoukkij misyirikit tncib mnmitubg prftfkfc knsnbitij hg misi pijhnmg AF\GH-97. Kitn`frg kisus
misyikirit sndi`gij dnsir ihi pihi kitn`frg kisus rgsgkf rnjhib (2>.11%).

Kiti kujag? afrfjivgrus hgsnisn 97; pijhnmg; pnj`ntibuij misyirikit; pnrgciku misyirikit

U ^D C G A K J F PC N H @ N I D F^ X AF\ G H -97 I J H U ^D C G A D N B I \ G FT H ^T G J
@ X B N A F\ G H - 97 UI J H N M G A

I D QX T I
AX
Afrfjiv
jivgrus 4597
4597 fr AF\GH-97 gs i pijh pijhnmga tbit bis rnsuctnh gj mfrticgty ijh ijh mfrticgty ritns gj
virgfus pirts fl tbn wfrch. @ffh
ffh kjfwcnh`n fl tbn AF\GH-97 p ijh
ijhnmga ijh ijh bivgj` i acnij ijh
ijh bnictby
dnbivgfr is ij nllfllfrt tf prnvnj
nvnjt trijs
ijsmgssg
ssgfj fl AF\GH-97 gs gmpfrtijt ijt tf ippc
ppcy. Xbn igm fl tbn
rnsnirab gs tf lgjh i pgaturn fl tbn afmmummujgty idfut tbn AF\GH-97 pijh ijhnmga ijh
ijh pnfpcn's dnbivgfr
hur
hurgj` tbn AF\GH-97 pijh ijhnmga. Xbgs typn fl rnsnirab gs quij
quijttgtitgvn wgtb i hnsargptgvn survny
hnsg`j fj 9>5
9>5 afmmu
mmujgtgns gj Qumnrti Kncfh \gcci cci`n, Hnjpisir, Dicg tbrfu`b pur purpfsgvn simpcgj`.
Tnsnirab usgj` i qunqunstgfjjig
jjigrn is i hiti tffc
ffc ijh
ijh tbn hiti wnrn ijic
ijicyznh ujgvirgitncy dy prnsnjtgj`
tbn virgidcn lrnqun
qunjay hgstrgdut
dutgfj. Xbn

r n s uc t s f l tbn i j ic y s g s f d i g n h
jj i m n c y 0 5% . X b n h g s t rg d ut gf j f l
p u d cg a k j f w c h ` n i df u t tb n A F \ G H -
a f m m u j gt y d n b i vgf r s b fw s tb i t tb n a
9 7 pi j h n m ga gj t bn ` f fh a it n` f r y ,
f mm u j gt y b is af m pc gn h wg tb b ni c t b prftfafcs hur hurgj` tbn AF\GH-97 pijh
ijhnmga.
Mfst f l tbn afmm ujgty aisn aitn`fr
`frgns irn gj tbn cfw-rgsk aisn aitn`fr
`fry (2>.11%
11%).

Knywfrhs? afrfjivgrus hgsnisn 97; pijhnmga; pudcga kjfwcnh`n; pudcga dnbivgfr

UNJHIB^C^IJ 4597) yij` hgsndidkij fcnb vgrus
Uijhnmg AF\GH-97 (Afrfjivgrus Hgsnisn- QITQ- Af\-4 (Qnvnrn Iautn Tnspgritfry
Qyjhrfmn Afrfjivgrus-4) mnjoihg pnrgstgwi
yij` mnj`ijaim knsnbitij misyirikit IktiŖ, 4545). Dnrhisirkij hiti @u`us Xu`is
snairi umum hij tncib mnjirgk pnrbitgij AF\GH-97 Tnpudcgk Gjhfjnsgi, pnr tij``ic
hujgi. 94 I`ustus 4545, oumcib pisgnj tftic pfsgtgl
AF\GH-97 hg hujgi mnjaipig 45.122.852
frij`, yij` hgikumucisgkij hirg pisgnj
pfsgtgl hgriwit, pisgnj pfsgtgl snmdub,
snrti pisgnj pfsgtgl mnjgj``ic. Hg
Gjhfjnsgi, tftic
U i h i tij` `i c 1 5 O i j u i rg p i s gn j p f s g tg l A F \ GH -
4B5 n4 i5 ctb F Fr `i
, P B ( Pj gzf ir tc gf
h j ) f97ri j sn` d, nh s ni jr `9i 1j 5 p. is
9 gn j sn
t n ci b m n jn t ip k i j m dub s n d n s ir 2 > . 07 2
pijhnmg AF\GH-97 sndi`ig knihiij hirurit frij` hij pisgnj mnjgj``ic sndnir >.752
knsnbitij misyirikit yij` mnjoihg pnrbitgij frij`. Urfvgjsg Dicg tncib mnjnmpitg pfsgsg
hujgi gjtnrjisgfjic (@ójnr, BisijfĖcu, & knhncipij hg Gjhfjnsgi hicim oumcib
pisgnj

879

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

pfsgtgl AF\GH-97, yigtu sndnsir 1.274 frij`, gjlnksg vgrus QITQ-Af\-4 pihi mijusgi
snhij`kij Kfti Hnjpisir mnjhuhukg hgmucig hirg ihijyi isgmtfmitgk bgj``i
pfsgsg tnritis hg Urfvgjsg Dicg hicim oumcib pjnumfjgi sij`it dnrit, hnj`ij sgjhrfm
pisgnj pfsgtgl AF\GH-97, yigtu sndnsir 9.81> ikut pihi
frij`. Qnairi spnsglgk, hg Hnsi Qumnrti `ij``uij pnrjipisij, syfk snptgk
Kncfh, oumcib pisgnj pfsgtgl AF\GH-97 aukup hij
tg j``g dgci hgdijhgj`kij dnrdi`ig hnsi hg
Kfti Hnjpisir, yigtu sndnsir 98 frij`
(@u`us Xu`is AF\GH-97, 4545). Dnrhisirkij
hiti tnrsndut, miki snmui pgbik tnrkigt, digk
pnmnrgjtib itiupuj misyirikit, snmikgj
tnrhnsik ujtuk sn`nri mnj`imdgc tgjhikij
hicim mncikukij hntnksg hgjg gjlnksg snrti
mnjan`ib pnjyndirij AF\GH-97 tnroihg
`uji mnjurujkij oumcib kisus AF\GH-97.

Unjgj`kitij kisus AF\GH-97 yij` tnroihg hg

misyirikit hghukuj` fcnb prfsns pnjyndirij
vgrus yij` anpit, digk hirg bnwij kn mijusgi
itiupuj ijtiri mijusgi. Unjucirij
vgrus
QITQ-Af\-4 hirg bnwij kn
mijusgi utimijyi hgsndidkij fcnb
kfjsumsg bnwij
yij` tnrgjlnksg vgrus tnrsndut sndi`ig sumdnr
mikijij mijusgi, utimijyi bnwij
kncniwir. Urfsns pnjucirij AF\GH-97
knpihi mijusgi birus hgpnrijtirig fcnb
rnsnrvfgr kujag yigtu icpbiafrfjivgrus hij
dntiafrfjivgrus yij` mnmgcgkg knmimpuij
mnj`gjlnksg mijusgi. Kfjtik yij` nrit
hnj`ij pisgnj tnrgjlnksg AF\GH-97 ikij
mnmpnrmuhib prfsns pnjucirij AF\GH-97
ijtiri mijusgi. Urfsns pnjucirij AF\GH-97
hgsndidkij fcnb pnj`ncuirij hrfpcnt yij`
mnj`ijhuj` vgrus QITQ-Af\-4 kn uhiri
fcnb pisgnj tnrgjlnksg pihi siit dituk
itiupuj dnrsgj. Hrfpcnt hg uhiri
sncijoutjyi hipit tnrbgrup fcnb mijusgi cigj
hg hnkitjyi yij` tghik tnrgjlnksg
AF\GH-97 mncicug bghuj` itiupuj mucut.
Hrfpcnt sncijoutjyi misuk mnjnmdus piru-
piru hij prfsns gjlnksg pihi mijusgi
yij` snbit dnrcijout (Qbnrnnj, Kbij,
Kizmg, Disbgr, & Qghhgqun, 4545; Png nt ic.,
4545). Qnairi kcgjgs, rnprnsnjtisg ihijyi
@uji mnciwij ihijyi pnjgj`kitij kisus
AF\GH-97, miki dnrdi`ig tgjhikij prnvnjtgl
mutcik birus hgciksijikij, digk fcnb
pnmnrgjtib itiupuj misyirikit. ^piyi
prnvnjtgl snoiub gjg mnrupikij priktgk tnrdigk
ujtuk mnj`urij`g himpik pijhnmg AF\
GH-
97, mnj`gj`it dncum ihijyi pnj`fditij
yij` hgjgcig nlnktgl hicim mnciwij
vgrus QITQ-Af\-4. Qiit gjg, tghik ihijyi
viksgj ujtuk QITQ-Af\-4 yij` tnrsnhgi hij
tncib mnmnjubg dnrdi`ig lisn uog kcgjgs,
snbgj``i upiyi prnvnjtgl tnrdigk yij`
hgcikukij ihicib hnj`ij mnj`bgjhirg
pipirij vgrus hnj`ij hghisirkij pihi
UBDQ (Unrgciku Bghup Dnrsgb hij Qnbit).
^jtuk mnjaipig tuouij gjg, cij`kib-cij`kib
utimi yij` bnjhik hgciksijikij
misyirikit snpnrtg pnj``ujiij misknr;
mnjutup mucut hij bghuj` siit dnrsgj
itiupuj dituk; mnjauag tij`ij snairi tnritur
hnj`ij siduj itiu hnsgjlnksg hnj`ij
pnmdnrsgb tij`ij yij` mnj`ijhuj`
sntghikjyi <5% ickfbfc; mnj`bgjhirg kfjtik
hnj`ij frij` yij` tnrgjlnksg; mnjoi`i oirik
hirg frij`-frij`; hij mnjibij hgrg hirg
mnjynjtub miti, bghuj`, hij mucut hnj`ij
tij`ij yij` tghik hgauag (Hg @njjirf nt
ic.,
4545). Unj`ntibuij hij tgjhikij yij` jyiti
hirg pnmnrgjtib hij misyirikit tnrkigt UBDQ
ikij snjijtgisg mimpu mnjurujkij oumcib
kisus AF\GH-97, snbgj``i misi pijhnmg
AF\GH-97 hipit dnrikbgr hnj`ij
anpit. Miki hirg gtu, pnjncgtgij gjg dnrtuouij
ujtuk mnj`ntibug `imdirij
pnj`ntibuij misyirikit tnjtij` pijhnmg
AF\GH-97 hij pnrgciku misyirikit hg misi
pijhnmg AF\GH-97, kbususjyi pihi
misyirikit Hnsi Qumnrti Kncfh, snbgj``i
hipit hgoihgkij hisir hicim mnjyusuj
dnrdi`ig prf`rim fcnb pnmnrgjtib hg Hnsi
Qumnrti Kncfh snbgj``i tnrdndis hirg
pijhnmg AF\GH-97.

MNXFHN
Unjncgtgij gjg mnrupikij onjgs pnjncgtgij
kuijtgtitgl hnj`ij hnsigj hnskrgptgl ijicgtgk.
Unsnrti pnjncgtgij ihicib 9>5 misyirikit hg
Hnsi Qumnrti Kncfh, Hnjpisir, Dicg yij`
hgpgcgb mnj``ujikij tnkjgk purpfsgvn
kn`i`icij
pihi muctgfr`ij, yij` dnruouj` simpcgj`.
ijtiri cigj, Krgtnrgi gjkcusg yij`
yigtu misyirikit pnjncgtgij
tgj``ic gjg
hg
knmitgij (@uij nt ic., 4545). Bic gjg ikij
mnjgj`kitkij ijaimij hicim misi wgciyib Hnsi Qumnrti Kncfh,
pijhnmg misyirikit yij` dgsi mnmdiai,
AF\GH-97 snbgj``i oumcib kisus AF\GH-97 misyirikit yij` dgsi
hg misyirikit hipit tnrus mnjgj`kit. mnj`iksns `ff`cn lfrm, hij misyirikit

874

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

yij` dnrsnhgi dnrpirtgsgpisg hicim pnjncgtgij tnrhgrg hirg kitn`frg Tgsgkf Tnjhib, FX@,
gjg hnj`ij mnjijhitij`ijg cnmdir FHU, UHU (@imdir 9).
pnrsntuouij rnspfjhnj.
Bisgc pnjncgtgij gjg hgijicgsgs snairi ujgvirgit
\irgidnc hicim pnjncgtgij gjg ihicib ujtuk mnj`ntibug `imdirij pnj`ntibuij
pnj`ntibuij misyirikit mnj`njig pijhnmg misyirikit tnjtij` pijhnmg AF\GH-97 hij
AF\GH-97 hij pnrgciku misyirikit hg misi pnrgciku misyirikit hg misi pijhnmg
pijhnmg AF\GH-97. Icit ukur yij` AF\GH-97. Unjyiogij hiti hicim dnjtuk
hg`ujikij ujtuk mnjgcig knhui virgidnc hgstrgdusg lrnkunjsg kirnji mnj``ujikij
tnrsndut ihicib kunsgfjnr fjcgjn. Kunsgfjnr skici kitn`frgk. Unjncgtgij gjg tncib
pnj`ntibuij tnrhgrg hirg 95 pnrtijyiij mnjhipitkij kntnrij`ij cigk ntgk hirg
hnj`ij pgcgbij oiwidij dnjir hij Kfmgsg Ntgki Unjncgtgij Likuctis Knhfktnrij
sicib. Dnjir hgdnrgkij skfr 9 hij sicib skfr ^jgvnrsgtis ^hiyiji hnj`ij jfmfr 90>8/
5. Kunsgfjnr pnrgciku yij` hg`ujikij J98.4.4.\99.9 8cCX 94545.
tnrhgrg hirg tuoub gtnm pnrjyitiij hnj`ij
pgcgbij oiwidij mnj``ujikij skici Cgknrt. BIQGC
Qkfr kunsgfjnr pnrgciku ujtuk pnrjyitiij Bisgc pnjncgtgij gjg dnrkigtij hnj`ij
pfsgtgl ihicib? Qij`it Qntuou skfr 8, Qntuou hgstrgdusg lrnkunjsg kiriktnrgstgk pnsnrti
skfr 1, Xghik Qntuou skfr 4, Qij`it Xghik pnjncgtgij, rgwiyit pnsnrti pnjncgtgij,
Qntuou skfr 9, snhij`kij ujtuk pnrjyitiij hgstrgdusg pnj`ntibuij misyirikit tnjtij`
jn`itgl
pijhnmg AF\GH-97, hgstrgdusg pnrgciku
misyirikit tnjtij` pijhnmg AF\GH-97,
skfr sndicgkjyi. Kunsgfjnr tncib hguog
vicghgtisjyi hnj`ij jgcig r bgtuj` 5,920-9 : hgstrgdusg kitn`frg pnj`ntibuij misyirikit
r
tnjtij` pijhnmg AF\GH-97 hij kitn`frg
tidnc 5,9857 hij rncgidgcgtisjyi hnj`ij
ic`frgtmiArfjdiab
Icpbi rgwiyit hij5,005.
pnrgcikuDnrhisirkij
misyirikit kisus misyirikit misi pijhnmg AF\
hgkitn`frgkij mnjoihg hgstrgdusg kisus hg hgtimpgckij
97 GH-
Xidnc 9, Xidnc 4,
misyirikit hg misi pijhnmg Afvgh-97 yij` pihi
1, Xidnc 8, Xidnc Xidnc
>, hij tidnc < snairi
dnrturut-turut.
 @imdir 9. Ic`frgtmi pnjnjtuij kitn`frg kisus misyiki • rit hg misi pijhnmg AF\GH-97

871

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

Xidnc 9.
Hgstrgdusg kiriktnrgstgk pnsnrti pnjncgtgij (j=9>5)
Kiriktnrgstgk l %
Onjgs Kncimgj
Cikg-Cikg 21 >>.11
Unrnmpuij <0 88.<0
Xgj`kit Unjhghgkij
Qiroiji 07 >4.<0
QMI >2 12.<<
QMU 99 0.11
QH 9 5.<0
Xghik Qnkfcib 9 5.<0
^sgi
3 90 tibuj < 8
90-4> tibuj >9 18
4<-1> tibuj 40 92
1<-8> tibuj 48 9<
8<->> tibuj 48 9<
: >> tibuj 92 94
Unknroiij
Gdu TX 2 >.11
Un`iwig Qwisti/ Unjsgujij Qwisti 8< 15.<0
IQJ/ Unjsgujij IQJ 97 94.<0
XJG/Ufcrg/Uurjiwgriwij 4 9.11
Uncioir 11 44
Pgriusibi 19 45.<0
Xghik Dnknroi 1 4
Cigjjyi 2 >.11

Xidnc 4.
Tgwiyit pnsnrti pnjncgtgij (j=9>5)
Wi Xghik
Tgwiyit
l % l %
Kfjtik cij`suj` hnj`ij frij` Ufsgtgl AF\GH-97 1 4 980 72
hicim 4 mgj``u tnrikbgr
Dnrihi hicim situ ruij`ij/cgj`kuj`ij yij` < 8 988 7<
simi hnj`ij frij` pfsgtgl AF\GH-97 hnj`ij oirik
9-4m
& wiktu : 9> mnjgt
Unrjib hgjyitikij hfktnr mnmgcgkg sicib 95 <.<0 985 71.11
situ pnjyikgt dnrgkut? hgidntns, bgpnrtnjsg,
oijtuj`,
strfkn, XDA, kijknr, itiu pnjyikgt mnjibuj
cigjjyi
f
Qnhij` hnmim (subu 12 A) siit 1 4 980 72
pnjncgtgij hgciksijikij itiu pnrjib hnmim
hicim 4 mgj``u
tnrikbgr
Unrjib mnj`icimg sicib situ `noici pnrjilisij 95 <.<0 985 71.11
snpnrtg dituk/pgcnk/sikgt mnjncij/sucgt dnrjilis
 c iimm
hhii g t rjj````uu
mm gr nn iikkbb

887788

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

Xidnc 1.
Hgstrgdusg pnj`ntibuij misyirikit tnjtij` pijhnmg AF\GH -97 (j=9>5)
Oiwidij Dnjir Oiwidij Qicib
Unrtijyiij
l % L %
AF\GH-97 ihicib pnjyikgt yij` tghik dnrdibiyi 94< 28 48 9<
hij simi snpnrtg lcu dgisi

\cc\ugirrutsukdfurbfmjiijhuipsgiit dnrtibij bghup 99< 00.11 18 44.<0

dndnripkfrfji
\grus i oim hg tghik ikij mnjucir pihi siit 942 2>.11 44 98.<0
dnrdgairi
Frij` yij` dgsi mnjucirkij AF\GH-97 bijyicib 959 <0.11 87 14.<0
yij` mnmgcgkg `noici
Frij` yij` snbit tghik pnrcu mnmikig misknr siit 984 78.>> 2 >.8>
kncuir rumib
@noici AF\GH-97 pihi usgi cijout umumjyi cndgb 91< 75.<0 98 7.11
dnrit hirg pihi pihi usgi muhi
Tgsgkf knmitgij pisgnj AF\GH-97 cndgb tgj``g 915 2<.<0 45 91.11
pihi pnjhnrgti pnjyikgt krfjgs
Ijik-ijik tghik tnrmisuk kncfmpfk yij` dnrgsgkf 919 20.11 97 94.<0
kirnji oirij` tnrgjlnksg Afvgh- 97
Jnw jfrmic irtgjyi ihicib knmdicg knpihi 950 09.11 81 42.<0
kndgisiij snmuci sndncum mujaucjyi widib
kfrfji
Gsfcisg mijhgrg pihi frij` yij` tnrgjlnksg AF\GH- 995 01.11 85 4<.<0
97 tghik hgpnrcukij di`g yij` tghik mnmgcgkg `noici
Xidnc 8.
Hgstrgdusg pnrgciku misyirikit hg misi pijhnmg AF\GH-97 (j=9>5)
Bimpgr Xghik
Qncicu Oirij`
Unrjyitiij Qncicu Unrjib

l % l % l % l %
Qiyi mnjauag tij`ij hnj`ij siduj
duj itiu
mnj`ujikij bijh sijgtgznr sntncib 94< 28 45 91.11 8 4.<0 5 5
mnmn`ij` dnjhi-dnjhi hg tnmpit umum
Qiyi mijhg hij mnj``ijtg pikigij sntncib
991 0>.11 15 45 0 8.<0 5 5
pucij` hirg dnpnr`gij

Qiyi mnmikig misknr dgci dnrihi hg

tnmpit umum (pisir, tnrmgjic, tnmpit 910 79.11 2 >.11 8 4 .<0 9 5.<0
snmdibyij`, hcc)
Qiyi mnjoi`i oirik mgjgmic 9 mntnr hirg 950
09.11 40 92 91 2.<0 1 4
frij` cigj siit dnrihi hg cuir rumib
Qiyi mnjoi`i oirik hnj`ij frij` yij`
07 >4.<0 17 4< 97 94.<0 91 2.<0
dnrusgi cijout
Qiyi mnj`bihgrg iairi yij` >
mnj`umpuckij dijyik frij` 1.11 94 2 <0 88.<0 << 88

Qiyi mnj``ujikij lisgcgtis umum itiu

mpnirc`c,g pkinstinrm, tpnimt puimt > 1.11 9> 95 <5 85 05 8<.<0
uwmgsi(tiri) jspfrtisg umum,

87>

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

Xidnc >.
Hgstrgdusg kitn`frg pnj`ntibuij misyirikit tn jtij` pijhnmg AF\GH-97 (j=9>5)
Unj`ntibuij l %
Digk 95> 05
Kurij` 8> 15

Hgstrgdusg kitn`frg kisus misyiriXkidt nhcg <m. isi pijhnmg AF\GH-97 (j=9>5)
Kisus l %
Tgsgkf Tnjhib 942 2>.11
Tgsgkf Xgj``g 90 99.11
FHU 8 4.<0
UHU 9 5.<0
Xidnc 9 mnjujoukkij miyfrgtis rnspfjhnj < mnjujoukkij miyfrgtis misyirikit dnrihi
dnronjgs kncimgj cikg-cikg (>>.11%) pihi kitn`frg kisus rgsgkf rnjhib tnrbihip
dnrpnjhghgkij Qiroiji (>4.<0%), pnjucirij AF\GH-97 yigtu sndijyik 2>.11%.
dnrusgi ijtiri 90-4> tibuj (18%), hij
mnmgcgkg pnknroiij sndi`ig pn`iwig swisti UNMDIBIQIJ
itiu pnjsgujij swisti (15.<0%). Xidnc 4
mnjujoukkij miyfrgtis misyirikit (:75%)
tghik mnmgcgkg rgwiyit pnrgciku dnrgsgkf
hicim misi pijhnmg AF\GH-97 itiupuj
mnjujoukkij `noici pnjyikgt yij`
mnj`gjhgkisgkij AF\GH-97. Xidnc 1
mnjujoukkij sndi`gij dnsir misyirikit
mnjoiwid dnjir pihi sntgip gtnm pnrtijyiij
yij` hgdnrgkij mnj`njig pijhnmg AF\GH-
97. Xidnc 8 mnjujoukkij miyfrgtis pnsnrti
mnjoiwid „Qncicu“ pihi sntgip pfgj
pnrjyitiij pnrgciku misyirikit hg misi
pijhnmg AF\GH-97 yij` pfsgt gl (pfgj 9 -
>) hij sndi`gij dnsir mnjoiwid „Xghik
pnrjib“
pi h i f g j p nr j yi ti i j p
m i s i p i j hn m g A F \ G H -
nr gci k u m i s y i r i k i t h g
9 7 y i j` j n ` i t g l ( p fg j
< hij 0). Bic tnrsndut mnj``imdirkij
tgj``gjyi tgj`kit knpitubij
misyirikit hicim mnmitubg prftfkfc
knsnbitij yij` hgijourkij hicim misi
pijhnmga AF\GH-97. Xidnc > mnjujoukkij
miyfrgtis misyirikit mnmgcgkg tgj`kit
pnj`ntibuij tnjtij` pijhnmg AF\GH-97
yij` digk (05%). Xidnc
misyirikit yij` mnmgcgkg rgsgkf rnjhib
ujtuk tnrpipir gjlnksg vgrus QITQ-Af\-4
sndi`ig pnjyndid kisus AF\GH-97. Bic
tnrsndut hghisirkij itis dndnripi liktfr,
mncgputg kfjtik cij`suj` itiupuj
dnrihi hicim situ ruij`ij/cgj`kuj`ij
hnj`ij frij` pfsgtgl AF\GH-97, ihi
tghikjyi rgwiyit pnjyikgt mnjibuj,
rgwiyit kfjhgsg hnmim
(subu 12µA), snrti ihi tghikjyi `noici
`ij``uij pnrjilisij. Unrtimi,
kfjtik cij`suj` itiupuj dnrihi hicim situ
ruij`ij/cgj`kuj`ij hnj`ij frij` pfsgtgl
AF\GH-97. Hicim prfsns kfjtik cij`suj`,
miki frij` snbit snairi tghik snj`ioi
mnjynjtub frij` tnrgjlnksg vgrus QITQ-Af\-
4, itiupuj frij` tnrsndut mnjynjtub
pnrmukiij hij pnricitij yij` hgsnjtub fr
ij` tnrgjlnksg vgrus QITQ-Af\-4. Qnairi
umum, pnrmukiij hij pnricitij tnrsndut
tncib

t n r k fj ti m gj
yy i j ` d n rgs g
i sg f cnb h rf p c nt dn
v gru s QI T Q - A f\ -
r uk u r i j d n s i r AF\GH-97, hgmiji
4 h i r g p is g n j
vgrus tnrsndut hipit tntip stidgc hicim oij`ki
wiktu tnrtnjtu (vij Hfrnmicnj nt ic., 4545).
Unrgstgwi-pnrgstgwi tnrsndut hipit mnjhukuj`
misukjyi vgrus QITQ-Af\-4 kn hicim
tudub frij` yij` snbit hij prfsns gjlnksg
ikij dnrcijout.

Hg sgsg cigj, hicim kfjtnks gjg, pncuij` dnsir

pnjucirij vgrus QITQ-Af\-4 hghipit puci
mncicug oicur uhiri, hgmiji vgrus tncib dnrihi
hicim pirtgknc hij mnjyndir hg uhiri. Urfsns
gjg hgmuj`kgjkij kirnji snsn`nri muj`kgj
Dnrhisirkij bisgc rgwiyit pnsnrti pnjncgtgij sntncib pisgnj pfsgtgl AF\GH-97
dnsnrti kitn`frg kisus misyirikit hg mnj`ncuirkij hrfpcnt pihi siit dnrsgj itiu
misi dituk, miki kijhuj`ij aigrij hicim
pijhnmg AF\GH-97, mnjujoukkij dibwi hrfpcnt ikij mnj`uip hij mnmdnjtuk
misyirikit Hnsi Qumnrti Kncfh pirtgknc
tnr`fcfj`

87<

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

dnrukurij knagc snbgj``i hghu`i hgsndidkij puci fcnb pnjgj`kitij

pnj`ij`kutijjyi fcnb icgrij uhiri cndgb nksprnsg IAN4 (Ij`gftnjsgj-Afjvnrtgj`
muhib hij mnmdndiskijjjyi hirg ihijyi Njzymn 4). Unjgj`kitij nksprnsg IAN4
`iyi `rivgisg. Uirtgknc dnrukurij knagc gjgcib mimpu mnmuhibkij vgrus QITQ-Af\-
sij`it muhib mnjyndir, snpnrtg hicim 4 ujtuk dnrgkitij hnj`ij pnrmukiij snc
situ ruij`ij, itiupuj hicim rihgus npgtnc
pucubij mntnr hirg frij` pfsgtgl
AF\GH-97 snhij` dnrsgj itiupuj
dituk (Mfriwski & Aif, 4545). Miki
hirg gtu, pnrcujyi tgjhikij pnjan`ibij
dnrupi mnmiksgmickij pnj``ujiij
vnjtgcisg, mnj`bgjhirg ihijyi pftnjsg
rnsgrkucisg uhiri, snrti mnmgjgmickij
oumcib frij` hicim suitu ruij`ij tnrtnjtu
yij` sicgj` dnrdi`g cgj`kuj`ij yij`
simi. Unrcu hgkntibug dibwi, pftnjsg
pnjumpukij pirtgknc yij` hghu`i
mnj`ijhuj` vgrus QITQ-Af\-4 sij`it
tgj``g pihi lisgcgtis umum yij` mnmgcgkg
knpihitij frij` rncitgl dnsir. Hg simpgj` gtu,
hg ruij`ij tnrsndut hgjgcig mnmgcgkg stidgcgtis
vgrus QITQ-Af\-4 yij`
tgj``g, snbgj``i prfsns pnjucirij
vgrus knpihi frij` yij` snbit hipit tnroihg
hnj`ij
sij`it muhib (Ygij & _bnj`, 4592).

Knhui, ihi tghikjyi rgwiyit pnjyikgt

mnjibuj. Dnrdi`ig pnjncgtgij tnrbihip frij`
pfsgtgl AF\GH-97 tncib mnmdnrgkij
bisgc dibwi frij` yij` snhij` mnj`ghip
pnjyikgt mnjibuj tghik bijyi mnmgcgkg
rgsgkf cndgb tgj``g ujtuk tnrgjlnksg vgrus
QITQ-Af\-4, tntipg ou`i mnmgcgkg rgsgkf
yij` cndgb tgj``g ujtuk mnjgj``ic sntncib
tnrgjlnksg (\nrgty nt ic., 4545). Uihi
pnjhnrgti hgidntns, kihir `uci hirib yij`
tgj``g hipit mnrusik sgstnm knkndicij tudub
snsnfrij`. Qnmikgj cnmib sgstnm knkndicij
tudub, snmikgj rnjhib knmimpuij
mnciwij gjlnksg, snpnrtg AF\GH-97;
hnj`ij hnmgkgij, vgrus hipit mnjyndidkij
cndgb dijyik knrusikij pihi tudub (Biydir,
Kiznmjgi, & Tibgm, 4545). Qnairi spnsglgk,
pnjgj`kitij rgsgkf knmitgij pihi
pnjhnrgti hgidntns snrti bgpnrtnjsg
snpnrtg pnjyikgt oijtuj` hij strfkn, mnmgcgkg
knrnjtijij yij` tgj``g ujtuk mnmdnrgkij
rnprnsnjtisg kcgjgs cndgb duruk hgdijhgj`kij
pisgnj tijpi rgwiyit pnjyikgt
kirhgfviskucnr. Dnrhisirkij hiti Abgjnsn
Anjtnr lfr Hgsnisn Afjtrfc ijh Urnvnjtgfj,
mnjujoukkij dibwi hirg stuhg kcgjgs tnrbihip
88.<04 kisus yij` tnrkfjlgrmisg AF\GH-97,
jgcig Aisn Liticgty Titn (ALT) yij`
hgbisgckij hicim stuhg kfbfrt
mnj`bisgckij jgcig <%, 0%, hij
95,>% ujtuk pisgnj AF\GH-97 hnj`ij
rgwiyit bgpnrtnjsg, hgidntns hij
kirhgfviskucnr (Pu & Ma@ff`ij, 4545).
Xijhi utimi hirg pnjyikgt kirhgfviskucnr
yij` mnjoihg pnjyndid pnjgj`kitij
knpiribij rnprnsnjtisg kcgjgs pihi pisgnj
AF\GH-97 ihicib ihijyi anhnri oijtuj`
ikut (iautn airhgia gjoury). Anhnri oijtuj`
ikut mnjoihg pnjijhi prf`jfstgk jn`itgl yij`
kuit pihi pisgnj AF\GH-97. Uihi pisgnj
hnj`ij
anhnri oijtuj` ikut, tnroihg pnjgj`kitij
trfpfjgj oijtuj` dndnripi kicg cgpit cndgb
tgj``g snbgj``i mnmpnrpirib kfjhgsg pisgnj
gtu snjhgrg. Hg simpgj` gtu, pihi
pisgnj AF\GH-97 puci mnj`icimg
mgfkirhgtgs vgrus (vgric myfairhgtgs) mnmgcgkg
rgsgkf knmitgij tgj``g, hgmiji vgrus QITQ-
Af\-4 hipit mnmdnrgkij anhnri mgfkirh
cij`suj` pihi oijtuj` hnj`ij hgtijhig
pnjnmuij isim rgdfjukcnit vgrus yij` tgj``g
(Dijsic, 4545). Jimuj, pnrcu hgkntibug
dibwi rgsgkf knmitgij pihi frij`
pfsgtgl AF\GH-97 puci ikij mnjgj`kit
ipidgci frij` tnrsndut tncib dnrusgi cndgb
hirg <5 tibuj itiu tncib dnrusgi tui (Biydir
nt ic., 4545).

Kntg`i, rgwiyit kfjhgsg hnmim hnj`ij

subu
12µA, snrti ihi tghikjyi `noici `ij``uij
pnrjilisij. Ihijyi hnmim mnrupikij
`noici yij` umum hgtnmukij pihi
tibip iwic pisgnj yij` tnrgjlnksg vgrus
QITQ-Af\-4, mnskgpuj hnmim puci
mnrupikij `noici umum pihi dnrdi`ig
kisus gjlnksg cigjjyi. Hg simpgj` gtu,
ihi tghikjyi `ij``uij pnrjipisij
yij` hgtgmduckij pihi pisgnj AF\GH-97
dnrupi dituk snrti hgspjni (snsik jipis).
Hicim situ stuhg kcgjgs, mnjujoukkij
hij misuk kn hicim snc gjij` (Mi & dibwi
AF\GH-97 mijglnstisg
mncgputgkcgjgs utimi(75%
hnmim pihiitiupuj
pisgnj
Bfct,
4545).
cndgb), dituk (snkgtir 0>%), hij hgspjni
(bgj``i >5%) (Ogij` nt ic., 4545). Miki
Dnrgkutjyi pihi pisgnj AF\GH-97
hirg gtu, hnj`ij dnrdi`ig liktfr rgsgkf hg
hnj`ij ihijyi rgwiyit pnjyikgt
itis,
kirhgfviskucnr,

870

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

misyirikit snbnjhikjyi mnwispihig yij` pnrcu hgpnrbitgkij hicim

dnrdi`ig tijhi `noici yij` hgtgmduckij mncikukij pnmnaibij tnrbihip pn
itiupuj mnj`bgjhirg ihijyi kfjtik cij`suj` rmisicibij kbususjyi tnrkigt AF\GH-97.
tnrbihip frij` pfsgtgl AF\GH-97 `uji
mnjan`ib ihijyi pnjucirij snrti
pnjgj`kitij kisus AF\GH-97 snjhgrg.

Dnrhisirkij bisgc hgstrgdusg pnj`ntibuij

misyirikit dnsnrti hgstrgdusg kitn`frg
pnj`ntibuij misyirikit tnjtij` pijhnmg
AF\GH-97, misyirikit Hnsi Qumnrti Kncfh
hgkitn`frgkij mnmgcgkg pnj`ntibuij
yij` digk tnrkigt pijhnmg AF\GH-97 yij`
hgtujoukkij hnj`ij miyfrgtis oiwidij
dnjir pihi gtnm-gtnm pnrtijyiij yij`
hgdnrgkij tnrkigt pijhnmg AF\GH-97.
Unj`ntibuij ihicib sicib situ bic yij`
pnjtgj` hgpnrbitgkij hicim rij`ki
pnjij`ijij kisus AF\GH-97. Unj`ntibuij
misyirikit kbususjyi hicim mnjan`ib
trijsmgsg
pnjyndirij vgrus QITQ-Af\-4
sij`it dnr`uji hicim mnjnkij pnjucirij
vgrus
tnrsndut (Ciw, Cnuj`, & Ru, 4545). Hnj`ij
mnmgcgkg pnj`ntibuij yij` digk
tnrbihip suitu bic, snsnfrij` ikij
mnmgcgkg knmimpuij ujtuk mnjnjtukij
hij mnj`imdgc knputusij di`igmiji gi
hipit mnj`bihipgjyi (Uurjimisirg, Gki;
Tibiryijg,
4545). Bisgc pnjncgtgij gjg snoicij
hnj`ij
pnjncgtgij kcgjgs cigjjyi, hgmiji hirg 9.954
rnspfjhnj hg Gjhfjnsgi, miyfrgtis rnspfjhnj
mnmgcgkg tgj`kit pnj`ntibuij yij` digk
tnrkigt sfagic hgstijagj` hicim rij`ki
pnjan`ibij pnjucirij AF\GH-97 hnj`ij
prnvicnjsg mnjai pig 77% (Wijtg nt ic .,
4545). Qncigj gtu, pnjncgtgij cigj hg
Urfvgjsg HKG Oikirti ou`i mnmdnrgkij bisgc
yij` snoicij hnj`ij pnjncgtgij gjg yigtu 21%
rnspfjhnj mnmgcgkg pnj`ntibuij yij` digk
hicim pnjan`ibij AF\GH-97 (^timg, Mfsn,
& Mirtgjg, 4545). Hirg dndnripi pnjncgtgij
tnrsndut, miki hipit hgcgbit dibwi
pnj`ntibuij mnjoihg ispnk pnjtgj`
hgsndutkij dibwi AF\GH-97 ihicib
pnjyikgt yij` tghik dnrdibiyi hij simi
snpnrtg lcu dgisi. Hirg pnrtijyiij gjg, 9<%
misyirikit mnjoiwid sicib. Hicim
liktijyi, pnjtgj` ujtuk hgkntibug dibwi
mnskgpuj sndijyik
25% kisus AF\GH-97 dnrsglit rgj`ij hij
bijyi mnmnrcukij pnriwitij yij`
aukup ujtuk mnmucgbkij knihiij frij`
yij` tnrsnrij`, jimuj pnjyndirijjyi yij`
anpit mnj`biruskij misyirikit ujtuk
tntip wispihi (Knmnjkns TG, 4545). \grus
QITQ- Af\-4 snjhgrg sndi`ig pnjyndid
kisus AF\GH-97 mnmgcgkg knmimpuij
dnrknmdij` dgik hnj`ij anpit hij
mnj`kbiwitgrkij, snbgj``i vgrus gjg mimpu
mnj`bisgckij suitu kcistnr pnjyikgt
pihi suitu kncfmpfk hnj`ij bijyi
dnrisic hirg situ pisgnj pfsgtgl AF\GH-97.
Bic jg tnrduktg pihi suitu gjvnstg`isg
npghnmgfcf`g pihi 972 kisus iwic AF\
GH-97 mnj`uj`kipkij
dibwi bijyi 44% pisgnj yij`
tnrpipir cij`suj` kn pisir, 14%
dnrbuduj`ij hnj`ij
kisus yij` hgaurg`ig, hij >9% tghik mnmgcgkg
kfjtik hnj`ij sicib situ sumdnr hirg
pnjyndirij vgrus tnrsndut (Irsbih
Icg, Dicfab, Ibmnh, Irsbih Icg, & Gqdic,
4545).

Uihi gtnm jfmfr 4 yij` mnjyndutkij vgrus

afrfji hipit dnrtibij bghup dndnripi oim hg
cuir tudub mijusgi mnjujoukkij
bisgc
44,<0% hirg pnsnrti pnjncgtgij mnjoiwid
sicib. Gjlfrmisg iwic mnjujoukkij dibwi
vgrus afrfji hipit dnrtibij bgj``i dndnripi
oim bgj``i bgtuj`ij birg. Kiriktnrgstgk onjgs
pnrmukiij suitu dnjhi yij` dnrdnhi ikij
mnmdnrgkij rnjtij` wiktu dnrdnhi
pihi vgrus tntip iktgl hij dnrtibij bghup
mnjntip hg pnrmukiij dnjhi tnrsndut.
Unrmukiij dnjhi yij` rncitgl dnrpfrg
rnjhib snpnrtg pcistgk hij dioi, mnrupikij
pnrmukiij dnjhi yij` picgj` duruk sndi`ig
tnmpit mnjntipjyi vgrus QITQ-Af\-4 yij`
dnrisic hirg hrfpcnt itiupuj pirtgknc knagc hg
uhiri (Lgfrgccf nt ic.,
4545). Hg simpgj` gtu, pnjncgtgij Kimpl,
Xfht, Ulinjhnr, & Qtngjmijj (4545)
mnjujoukkij dibwi vgrus QITQ-
Af\-4 hipit tntip bghup hij mnjntip hg
pnrmukiij
Hgijtiri gtnm-gtnm pnrtijyiij yij` hgdnrgkij
pihi tidnc 1, tn rhipit > gtnm hnj`ij lrn
kunjsg
sicib picgj` dijyik siit hgoiwid fcnb
misyirikit Hnsi Qumnrti Kncfh, yigtu pihi
gtnm 9, 4, 8, 7, hij 95. Uihi gtnm jfmfr 9
suitu dnjhi sncimi 7 birg hnj`ij
kfjhgsg subu kimir. Jimuj, ihijyi
pnj``ujiij
hgsgjlnktij snhnrbiji hipit mnmdujub
vgrus tnrsndut i`ir tghik mnj`gjlnksg
frij` cigj
(Knmnjkns TG, 4545). Unj``ujiij dndnripi

872

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

dibij kgmgi hnj`ij kfjsnjtrisg tnrtnjtu, tnrbihip gstgcib jnw jfrmic yij`
snpnrtg ntijfc, 4-prfpijfc, `cutirhgichnbghi, hg`ujikij ujtuk mnjonciskij misi
pfvghfj gfhgj, jitrgum bgpfkcfrgt, hij pnjynsuigij diru, bghup dnrhimpgj`ij
bghrf`nj pnrfksghi hgjgcig mimpu snairi hnj`ij AF\GH-97
nlnktgl ujtuk mnciwij vgrus QITQ-Af\-4
(Lgfrgccf nt ic., 4545).

Uihi gtnm jfmfr 8 mnjujoukkij bisgc

14,<0% hirg pnsnrti pnjncgtgij
mnjoiwid sicib ujtuk pnrtijyiij frij` yij`
dgsi mnjucirkij AF\GH-97 bijyicib yij`
mnmgcgkg `noici snrti pihi gtnm jfmfr
95 hnj`ij pnrtijyiij gsfcisg mijhgrg pihi
frij` yij` tnrgjlnksg AF\GH-97 tghik
hgpnrcukij di`g yij` t ghik mnmgcg kg `noici
mnjujoukkij lrnkunjsg sicib 85 (4<,<0%).
Hicim liktijyi, frij` hnj`ij tijpi `noici
yij` siit gjg hggstgcibkij hnj`ij kfjtik nrit
mnmgcgkg knanjhnruj`ij mimpu mnjucirkij
vgrus QITQ-Af\-4 sndijhgj` hnj`ij
frij`
hnj`ij dnrdi`ig `noici yij`
hgtujoukkij. Frij` yij` timpikjyi tghik
mnmgcgkg `noici
tntip mnmgcgkg pftnjsg ihijyi rgwiyit
pipirij hirg frij` pfsgtgl AF\GH-97.
Kncfmpfk frij` yij` hgkitikij
hnj`ij kfjtik nrit gjg snjhgrg snairi umum
mnmgcgkg misi gjkudisg vgrus yij` oiub cndgb
pnjhnk, snbgj``i `noici yij` hgtgmduckij
snairi `irgs dnsir tghik ikij tnrcgbit, hij
miyfrgtis kncfmpfk gjg mnrupikij frij`-
frij` pihi usgi muhi hgdijhgj`kij frij`
pihi usgi tui (Buij` nt ic., 4545).
Fcnb kirnji gtu, misyirikit birus cndgb
mnjyihirg ihijyi frij` tijpi `noici
(kfjtik nrit), snrti sncicu mnmgcgkg
pnj`ntibuij yij` digk tnrkigt pijhnmg
AF\GH-97 `uji mnjan`ib ihijyi
pnjucirij.

Uihi gtnm jfmfr 7 hnj`ij pnrtijyiij jnw

jfrmic irtgjyi ihicib knmdicg knpihi
kndgisiij snmuci sndncum mujaucjyi widib
afrfji, mnjujoukkij pnrsnjtisn sicib sndnsir
42,<0%. Hgmiji bic gjg dnrirtg misgb ihi
misyirikit yij` mnmgcgkg mgspnrsnpsg
mncikukij rnvgnw pnciksijiijjyi
(Unrnjaijiij nt ic., 4545). Miki hirg gtu,
misyirikit snbnjhikjyi tghik snmiti-miti
mnj`idigkij dnrdi`ig prftfkfc knsnbitij
bijyi kirnji pnj``ujiij gstgcib jnw jfrmic
tnrsndut. Hg simpgj` gtu puci dnrhisirkij
dnrdi`ig gtnm pnrtijyiij hg itis, hipit hgcgbit
dibwi mis yirikit misgb mnmnrcukij ihijyi
nhukisg tnrkigt AF\GH-97 i`ir cndgb
mnjyihirg pnjtgj`jyi pnj`ntibuij
hicim rij`ki pnjan`ibij pnjucirij vgrus gjg.

Dnrhisirkij bisgc hgstrgdusg pnrgciku

misyirikit Hnsi Qumnrti Kncfh dnsnrti
hgstrgdusg kitn`frg kisus misyirikit hg misi
pijhnmg AF\GH-97, miki misyirikit Hnsi
Qumnrti Kncfh snairi `irgs dnsir tnr`fcfj`
sndi`ig misyirikit hnj`ij rgsgkf
rnjhib yij` hgtujoukkij hnj`ij pnrgciku
digk yij` hgpgcgb pihi gtnm-gtnm
pnrtijyiij yij`
hgdnrgkij. Unrgciku misyirikit kbususjyi
misyirikit Hnsi Qumnrti Kncfh sij`itcib
pnjtgj` `uji mnmdijtu misyirikit gtu
snjhgrg hicim mnj`njicg snrti mnj`itisg
pnrmisicibij AF\GH-97 yij` mnjoihg
pijhnmg hg misi kgjg. Unrgciku tnrsndut
biruscib hghisirkij itis knsihirij misyikit,
hgkirnjikij dijyik misyirikit yij`
sndnjirjyi tncib mnj`ntibug dnrdi`ig
pnj`ntibuij tnrkigt prftfkfc
knsnbitij itiupuj pijhnmg AF\GH-97
jimuj tghik hipit mnciksijikijjyi snairi
digk hg hicim knbghupijjyi snbirg-birg
(Xnjtimi, 4592). Bisgc pnjncgtgij gjg snoicij
hnj`ij pnjncgtgij cigjjyi, hgmiji hirg 9.954
rnspfjhnj hg Gjhfjnsgi, miyfrgtis rnspfjhnj
mnmgcgkg sgkip yij` pfsgtgl (>1%) hij
pnrgciku yij` digk (71%) tnrkigt
pnjnripij sfagic hgstijagj` (Wijtg nt ic.,
4545). Qncigj gtu, pnjncgtgij cigj yij`
hgciksijikij hg Urfvgjsg HKG Oikirti ou`i
mnmdnrgkij bisgc yij` snoicij hnj`ij
pnjncgtgij gjg yigtu 05,0% rnspfjhnj
mnmgcgkg sgkip yij` digk, hij
05,1% rnspfjhnj mnmgcgkg kntnrimpgcij yij`
digk hicim pnjan`ibij AF\GH-97 (^ti mg
nt ic., 4545). Dnrhisirkij pnjncgtgij-
pnjncgtgij tnrsndut, miki pnrgciku
snsnfrij` puci
hnj`ij dndnripi prisyirit, snpnrtg mnjoihg ispnk pnjtgj` yij`
pnj``ujiij hiti hij gcmu pnj`ntibuij pnrcu hgpnrbittgkij hicim rij`ki
mnjan`ib hij
sndi`ig hisir pnj`imdgcij knputusij,
mnjij`ijg kisus AF\GH-97.
hgcikukij snairi dnrtibip, pnjnripij
prftfkfc knsnbitij yij` kntit, snrti

877

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

Dnrhisirkij dnrdi`ig gtnm pnrtijyiij yij` dibwi siyi mnjoi`i oirik hnj`ij frij`
hgdnrgkij knpihi rnspfjhnj, tnrhipit yij` dnrusgi cijout. Unrcu hgkntibug dibwi,
dndnripi gtnm pnrtijyiij yij` mnjoi`i oirik (sfagic hgstijagj`)
mnj`gjhgkisgkij dibwi misyirikit Hnsi
Qumnrti Kncfh dncum mnmitubg prftfkfc
knsnbitij hicim mnciwij AF\GH-97, yigtu
pihi gtnm 1, 8, >, <, hij 0. Uihi gtnm
jfmfr
1, hgjyitikij dibwi siyi mnmikig
misknr dgci dnrihi hg tnmpit umum (pisir,
tnrmgjic, tnmpit snmdibyij`, hcc) hnj`ij
rnspfjhnj yij` mnjyitikij tghik pnrjib
sndijyik 9 frij` (<,<0%). Hicim liktijyi,
pnj``ujiij misknr sij`itcib pnjtgj`
hicim rij`ki mnciwij pijhnmg AF\GH-97.
Misknr mnmgcgkg knmimpuij ujtuk
mncgjhuj`g pnmikigjyi hirg ihijyi pirgknc
gjlnksgus, itiupuj dnr`uji sndi`ig sfuran
afjtrfc yigtu mnmditisg pnjyndirij hrfpcnt
yij` hgkncuirkij fcnb pnmikigjyi kn
uhiri (Bfwirh nt ic., 4545). Hnj`ij
ihijyi
knsihirij tgj``g hicim pnj``ujiij misknr
fcnb snmui frij`, miki snairi tghik cij`suj`
snmui frij` ikij tnrcgjhuj`g hirg
vgrus QITQ-Af\-4. Jimuj pnrcu
hgkntibug, misknr hnj`ij dibij hisir
dnrdnhi ikij mnmdnrgkij nlnktgvgtis
pnrcgjhuj`ij yij` dnrdnhi. Qnairi umum,
misknr kigj yij` snrgj` hg`ujikij fcnb
misyirikit mnmgcgkg tgj`kit lgctrisg ijtiri
87% bgj``i 2<% ujtuk pirtgknc hnj`ij
ukurij 5,54 ¾m yij` hgbnmduskij,
snhij`kij misknr mnhgs mnmgcgkg tgj`kit
lgctrisg sndnsir 27% ujtuk pirtgknc yij` simi
(Hivgns nt ic., 4591). Qnbgj``i, misyirikit
snbnjhikjyi hipit mnmgcgb misknr snsuig
hnj`ij kfjhgsg cgj`kuj`ij frij` tnrsndut
`uji mncgjhuj`g hgrg itiupuj mnj`fjtrfc
hgrgjyi snjhgrg hirg hrfpcnt pnjyndid kisus
AF\GH-97.

Uihi gtnm jfmfr 8, hgjyitikij dibwi

siyi mnjoi`i oirik mgjgmic 9 mntnr hirg
frij` cigj siit dnrihi hg cuir rumib
hnj`ij rnspfjhnj yij` mnjyitikij
tghik pnrjib sndnsir 1 frij` (4%).
Qnrti, pihi gtnm jfmfr >, hgjyitikij
pnjyndirij vgrus hg ijtiri kfmujgtis (Iscim,
4545). Hicim lisn sfagic hgstijagj`,
misyirikit sij`it hgsirijkij ujtuk
mnj`bgjhirg dnpnr`gij kn hinrib pihit
pnjhuhuk kirnji mnmgcgkg rgsgkf gjlnksg yij`
tgj``g (Quppiwgttiyi, Wgnmpbit, & Wisrg,
4545). Jimuj, kirnji misyirikit
misgb
hgpnrdfcnbkij ujtuk tgj``ic hg irni sncigj
rumib mnrnki, ipidgci mnmij` hgbiruskij,
miki mnmprgfrgtiskij kndnrsgbij hnj`ij
UBDQ mnrupikij suitu knbirusij. Qij`it
pnjtgj` di`g sntgip frij` ujtuk
mnmprgfrgtiskij kndnrsgbij hgrg tnrmisuk
mnjauag tij`ij, mnj``ujikij bijh sijgtgznr
ujtuk mnmdnrsgbkij tij`ij yij`
mnjynjtub dnjhi-dnjhi, snrti
mnj``ujikij misknr snairi risgfjic siit
dnrkujouj` kn irni dnrgsgkf tgj``g.

Qnairi spnsglgk, pihi frij` hnj`ij usgi tui,

mnmgcgkg rgsgkf yij` cndgb dnsir
ujtuk
tnrgjlnksg vgrus QITQ-Af\-4 snrti mnmgcgkg
pncuij` dnsir ujtuk mnjucirkij vgrus
tnrsndut. Dnrhisirkij stuhg mnjujoukkij
dibwi <1,9% frij` hnwisi hnj`ij usgi
<5 tibuj kn itis mnjhnrgti bgpnrtnjsg, 12%
frij` hnwisi hnj`ij usgi <>
tibuj kn itis mnjhnrgti pnjyikgt
`gjoic krfjgs (arfjga kghjny hgsnisn), hij
4<,2% frij` hnwisi hnj`ij usgi <>
tibuj kn itis mnjhnrgti pnjyikgt
hgidntns (Qbibgh nt ic., 4545). Miyfrgtis
pisgnj tnrsndut mnj``ujikij IAN gjbgdgtfr
hij ij`gftnjsgj-rnanptfr dcfaknrs (ITDs)
yij` mnrn`ucisg IAN4, hgmiji IAN4
mnrupikij mnhgi utimi hicim prfsns
gjlnksg vgrus QITQ-Af\-4 kn hicim tudub
mijusgi. Miki hirg gtu, frij` tui hnj`ij
dnrdi`ig pnjyikgt pnjynrti ikij
dnrgsgkf tgj``g hij mnj`icimg gjlnksg vgrus
QITQ- Af\-4 yij` cndgb pirib.

Uihi gtnm jfmfr <, hgjyitikij dibwi siyi

mnj`bihgrg iairi yij`
mnj`umpuckij dijyik frij` hnj`ij
rnspfjhnj yij` mnjyitikij sij`it snrgj`
sndnsir > frij` (1,11%). Qnrti, pihi
gtnm jfmfr 0, hgjyitikij dibwi siyi
mnj``ujikij lisgcgtis
mnmgcgkg pnrij pnjtgj` hicim mnmgjgmickij
gjtnriksg hij knrumujij, snrti mnjan`ib
ihijyi pnjyndirij vgrus QITQ-Af\-4 hicim
suitu kncfmpfk. Qfagic hgstijagj` ikij
mnmditisg ciou rnprfhuatgfj ritn (T5)
hicim
umum itiu pnr`g kn tnmpit umum
(trijspfrtisg umum, micc, pisir, tnmpit
wgsiti) hnj`ij rnspfjhnj yij` mnjyitikij
sij`it snrgj` sndnsir > frij` (1,11%). Hicim
liktijyi, frij` yij` mnj`bidgskij dijyik

>55

Ourjic Knpnriwitij Ogwi \fcumn 2 Jf 1, I`ustus 4545, Bic 879 - >58

LGKKns ^jgvnrsgtis Mubimmihgyib Qnmirij` dnknroisimi hnj`ij UUJG Oiwi Xnj`ib

wiktujyi hg tnmpit rimig, hnj`ij cicu cgjtis bnictb tbrnit. Ofurjic fl Gjlnatgfj ijh
tgj``g, snpnrtg pihi dnrdi`ig tnmpit umum Uudcga Bnictb, 91(8), <88-<8<.
itiupuj dnrihi hg hicim lisgcgtis umum bttps?//hfg.fr`/95.959</o.ogpb.4545.54.5
mnmgcgkg rgsgkf yij` tgj``g ujtuk tnrgjlnksg 11
QITQ-Af\-4 (Qiihit, Tiwtijg, & Bussigj,
4545). Bic gjg hgkirnjikij misgb dijyikjyi
tnmpit umum itiupuj lisgcgtis umum yij`
dncum mimpu mnjnripkij ihijyi prftfkfc
knsnbitij, yigtu sfagic hgstijagj`, snbgj``i
prfsns pnjucirij vgrus QITQ-Af\-4 ijtir
mijusgi snmikgj anpit hij snmikgj muhib.
Miki hirg gtu, pnjnripij UBDQ (Unrgciku
Bghup Dnrsgb hij Qnbit) mutcik ujtuk
hgtnripkij snairi mijhgrg fcnb
misgj`- misgj` frij` `uji mnjoi`i
hgrgjyi hirg gjlnksg vgrus QITQ-Af\-4.

QGMU^CIJ
Qndi`gij dnsir misyirikit Hnsi
Qgmnrti
Kncfh tncib mnmibimg hij mnj`imickij
dnrdi`ig pnj`ntibuij hij pnrgciku tnrkigt
pijhnmg AF\GH-97. Misyirikit
Hnsi
Qumnrti Kncfh hgjgcig tncib mnmgcgkg
pnj`ntibuij yij` digk tnrkigt dnrdi`ig
prftfkfc knsnbitij dnsnrti dnrdi`ig
hisir yij` birus hgpibimg tnrkigt pijhnmg
AF\GH-
97. Hg simpgj` gtu, misyirikit Hnsi Qumnrti
Kncfh hgjgcig mnmgcgkg pftnjsg Kisus
AF\GH-97 yij` rnjhib dnrhisirkij rgwiyit
itiupuj pnrgciku yij` tncib hgciksijikij.
Qnbnjhikjyi, hnj`ij pnj`ntibuij
misyirikit yij` digk hicim misi pijhnmg
AF\GH-97 hgbiripkij hipit mnjgj`kitkij
pnrgciku misyirikit hicim mnjoicijkij
pnrgciku bghup dnrsgb hij snbit
itiu knpitubij hicim mnjnripkij
prftfkfc knsnbitij hg misi pijhnmg AF\GH-
97.

HILXIT U^QXIKI
Irsbih Icg, Q., Dicfab, M., Ibmnh, J.,
Irsbih Icg, I., & Gqdic, I. (4545). Xbn
futdrnik fl Afrfjivgrus Hgsnisn 4597
(AF\GH-97)‘Ij nmnr`gj` `cfdic
 8.5502.v9

Dijsic, M. (4545). Airhgfvisaucir hgsnisn

ijh AF\GH-97. Hgidntns ijh
Mntidfcga Qyjhrfmn? Acgjgaic Tnsn irab
ijh Tnvgnws, 98(1), 480-4>5.
bttps?//hfg.fr`/95.959</o.hsx.4545.51.59
1

Hivgns, I., Xbfmpsfj, K. I., @grg, K.,

Kilitfs, @., Picknr, O., & Dnjjntt, I.
(4591). Xnstgj` tbn nllgaiay fl
bfmnmihn misks? wfuch tbny prftnat gj
ij gjlcunjzi pijhnmga6 Hgsistnr
Mnhgagjn ijh Uudcga Bnictb
Urnpirnhjnss, 0(8), 891-892.
bttps?//hfg.fr`/95.9590/hmp.4591.81

Hg @njjirf, L., Ugzzfc, H., Mirftti, A.,

Ijtujns, M., Tiaicdutf, \., \nrfjnsn,

Jhg.s,ni&snsQ(mAgFtb\, GHC.-
9(74)5a4u5r)r.njAt fsrtfitjuisvgirjuhs
luturn pnrspnatgvns? I jirritgvn
rnvgnw. Gjtnrjitgfjic Ofurjic fl
Njvgrfjmnjtic Tnsnirab ijh Uudcga
Bnictb, 90(2).
bttps?//hfg.fr`/95.1175/gonrpb90524<75

Lgfrgccf, C., Anrvgjf, @., Mitirnsn, M.,

H‗imgaf, A., Qurian, @., Uihuijf,
\.,
… Agaag÷, M. (4545). AF\GH-97
surlian pnrsgstnjan? I rnanjt hiti
summiry ijh gts gmpfrtijan lfr mnhgaic
ijh hnjtic snttgj`s. Gjtnrjitgfjic
Ofurjic fl Njvgrfjmnjtic Tnsnirab ijh
Uudcga Bnictb, 90(7).
bttps?//hfg.fr`/95.1175/gonrpb90571914

@uij, P., Jg, _., Bu, W., Cgij`, P., Fu, A.,
Bn, O., … _bfj`, J. (4545). Acgjgaic
abiriatnrgstgas fl afrfjivgrus hgsnisn
4597 gj Abgji. Jnw Nj`cijh Ofurjic fl
Mnhgagjn, 124(92), 9052-9045.
bttps?//hfg.fr`/95.95></JNOMfi455451
4

@u`us Xu`is AF\GH-97. (4545). Unti

Qndirij Hiti AF\GH-97.
Tntrgnvnh lrfm bttps?//afvgh97.`f.gh