AH M ARVERDE

VERO

Her zamanki gibi kocam Benjamin’e,

Anneme... Keşke fırsatım varken anlattığın hayat

hikâyelerinin daha çoğunu dinleseydim.

Babama ve D ebbie’y e... Hayatımın yolculuğu ve bundan

daha bile uzun sürecek anılar için...
Ve sevgili llıc k e r ’ıma... Seninle çok gurur duyuyorum.
 Değil, benim değil; başkasının yarası bu.
Ben buna asla katlanamazdım. Bu yüzden bu
olanı alın saklayın, onu toprağa gömün.
Lambaları alıp götürün...
Gece.
-A N N A AHM ATOVA
 Giriş

ü y ü k K o lo m b iy a N e h r in in k ıy ıla rın d a , a lm a n h e r nefesin

B g ö z le g ö rü ld ü ğ ü b u s o ğ u k m evsim d e, B elye N o ch i adı v e ­

r ile n m e y v e b a h ç e s i se ssizd i. U y k u d a k i elm a a ğ a çla rı göz

a la b ild iğ in c e y ü k s e ğ e u z a n ıy o rd u , a ğ a çla rın g ü çlü k ö k le ri, s o ğ u k ,

b e r e k e tli to p r a ğ ın d e r in lik le r in e s a r ılm ış tı. S ıc a k lık a z a ld ık ç a ,

to p r a ğ ın v e g ö k y ü z ü n ü n re n k le ri y o k o lm a y a b a ş la d ık ç a , b u b e m ­

b e y a z m a n z a r a b ir t ü r k ış k ö rlü ğ ü n e y o l a çm ış, b ir g ü n d iğ e rin d e n

a y r ıla m a z h â le g e lm iş ti. H e r ş e y d o n m u ş v e k ırılg a n b ir h â l alm ıştı.

S o ğ u k v e s e s s iz lik h iç b ir y e r d e M e r e d ith W lıit s o n ın k e n d i

e v i n d e k i n d e n d a h a f a z la f a r k e d ilm iy o r d u . O , o n ik i y a ş ın d a ,

in s a n la r a r a s ın d a o lu ş a n u ç u r u m la r ın ç o k ta n fa r k ın a v a r m ış t ı.

K e n d i a ile s in in , tıp k ı te le v iz y o n d a g ö r d ü ğ ü a ile le r g ib i h e r ş e y in

k u s u r s u z g ö r ü n d ü ğ ü v e h e r k e s in b ir b ir iy le iy i g e ç in d iğ i b ir a ile

o lm a s ın ı a r z u lu y o r d u . H iç k im s e , s e v g ili b a b a s ı b ile , b u d ö r t d u ­

v a r a r a s ın d a k e n d is in i n e k a d a r s ık y a ln ız v e n a s ıl d a g ö r ü n m e z

h is s e tt iğ in i a n la m a d ı.

A m a y a r ı n g e c e h e r ş e y d e ğ iş e c e k t i.

. 9 .
 Çok zekice bir plan yapmıştı. Annesinin masallarından birine
dayanarak bir oyun yazmıştı ve bu oyunu yılbaşı partisinde sahne*
koyacaktı. Bu tam da The Partridge Family m n' bölümlerinden
birinde olacak türden bir şeydi.
“Neden başrolü ben oyna yamıyorum?" diye sızlandı Nina.
Meredith oyunu yazmayı bitirdiğinden beri bu soruyu en az onuncu
kez sormuştu.
Meredith sandalyesinde arkasını döndü ve yatak odalarının
ahşap zemini üzerine çömelmiş. eski bir çarşafa nane yeşili, biçimsiz
bir şato resmi yapmakta olan dokuz yaşındaki kardeşine baktı.
Meredith suratını asmamaya çalışarak alt dudağını ısırdı.
Şato çok biçimsizdi, hiç düzgün değildi. “Bunu tekrar konuşmak
zorunda mıyız, Nina?"
“Ama neden prensle evlenen köylü kız ben olamıyorum?"
"Neden olduğunu biliyorsun. Prens rolünii Jeff oynuyor ve o
on üç yaşında. Onun yanında çok aptal görünürsün.”
Nina fırçasını boş çorba tenekesinin içine koydu ve topukla­
rının üzerinde doğruldu. Kısa siyah saçları, parlak yeşil gözleri ve
solgun cildiyle küçük, mükemmel bir periye benziyordu. “Gelecek
yıl köylü kız ben olabilir miyim?'’
“Elbette.” Meredith gülüm sedi. Bir aile geleneği yaratıyor
olabileceği düşüncesi çok hoşuna gitm işti. Bütün arkadaşlarının
gelenekleri vardı, ama VVhitsonlann yoktu; onlar her zam an fark­
lıydılar. Ne tatillerde evlerine gelen kalabalık akrabalar, ne Şükran
Gününde hindi ya da Paskalyada jam b on ne de daim a edilen
dualar vardı. Kahretsin, annelerinin kaç yaşında olduğundan bile
emin değillerdi.
l Dul bir anne vc beş çocukunun hayatını konu alan Amerikan dizisi, (ç.n.)
. 10 .
Çünkü anneleri Rus’tu ve bu ülkede yalnızdı. Ya da en azından
babasının söylediği buydu. Anneleri kendisi hakkında pek fazla
bir şev söylememişti.
Kapının çalınması Meredith’i şaşırttı. Tam da babası ve Jeff
Cooper odadan içeri girerlerken başını kaldırıp baktı.
M eredith kendini içi yavaşça havayla doldurulan, her nefesle
yeni bir şekil almaya başlayan, uzun, yumuşak ve sardık balonlar­
dan biri gibi hissetti ve bu durumda nefes Jeffrey Cooper’d». Onlar
dördüncü sınıftan beri birbirlerinin en iyi arkadaşıydılar ama onun
etrafında olmak son zamanlarda kendisini farklı hissettiriyordu.
Heyecan vericiydi. Bazen, Jeffrey ona baktığında Meredith nere­
deyse nefes alamıyordu. “Prova için tam vaktinde geldin."
Jeffrey insanın yüreğini ağzına getiren gülümsemelerinden
biriyle ona gülümsedi. “Ama çocuklara bundan bahsetme. Bu
yüzden bana bir sürü laf söylediler."
“Prova demişken,’’ dedi babası öne çıkarak. Hâlâ iş kıyafeti
içindeydi; üzerinde turuncu dikişler olan kahverengi bir tııhım. Gür
siyah bıyıklarının ardında ya da gözlerinin içinde bir gülümseme
olmaması hayret vericiydi. Oyunun metnini elinde tutuyordu.
“Oy nayacağınız oyun bu mu?"
Meredith sandalyesinden kalktı. “Sence bunu sevecek mi?"
Nina ayağa kalktı. Kalp şeklindeki yüzü alışılmadık bir biçimde
ciddiydi. “Sevecek mi?" Geniş bir alana yayılmış Picasso stili yeşil
şato ve yatağın üzerine serilmiş kostümlerin üzerinden üçü bir­
birlerine baktılar. Kendi aralarında sadece bakışlarla paylaştıkları
gerçek, Anya Whitson*ın soğuk bir kadın olduğu ve sahip olduğu
azıcık sıcaklığın da kocasına yönelik olduğuydu. Bu sıcaklığın çok
azı kızlarına erişmişti. Onlar küçükken babası öyle değilmiş gibi
davranmaya, kendi sevgisinin ihtişamıyla onlan büyüleyerek tıpkı
bir sihirbaz gibi dikkatlerini başka yöne çekmeye çalışmıştı, ama
. ıı.
 K ış c3 ahçe±ı

bütün illüzyonlarda olduğu gibi, en sonunda ardındaki

• *erÇeJ:
ortaya çıkmıştı.
BÜYÜK OYUN yazan bir tabela yaptı ve üçünün isimlerini araladı.
Bu nedenle hepsi Meredith’in neyi sorduğunu biliyordu.
Boyanm ış olan zemine rötuş yaptı (bunu bütünüyle düzeltmek im­
Babası, “Bilmiyorum, M eredoodle," dedi, sigaralarını almak kânsızdı, Nina her zaman çizgilerin dışım boyardı) ve sonra bunu
için elini cebine sokarken. “Annenin hikâyeleri...” oturma odasında bir yere koydu. Sahne hazır olduğunda oyunun
Meredith, "Annemin hikâye anlatm asına bayılıyorum ,” dedi sonunda giyeceği bale eteğinin tülünden prenses ensesine dönüş­
türülm üş elbiseye payet ekledi. Yatmaya gittiğinde saat neredeyse
Nina, “Sadece hikâye anlattığı zam an bizim le gerçekten ko­
sabahın ikisiydi. Ve o zaman bile o kadar heyecanlıydı ki uykuya
nuşuyor," diye ekledi.
dalması uzun zam an aldı.
Babası bir sigara yaktı ve dönerek yükselen gri duman bulutu­
Ertesi gün yavaş geçiyor gibiydi, ama nihayet, saat altıda,
nun arasından onlara baktı, kahverengi gözleri kısılmıştı. “Evet;
k o n u k la r gelmeye başladı. Çok büyük bir kalabalık değildi, sadece
dedi nefesini dışarı vererek. “Sadece...”
her zamanki insanlardı: bahçede çalışan erkek ve kadınlar, onlann
Meredith resmin üzerine basmamaya dikkat ederek babasına aileleri, birkaç komşu ve babalarının yaşayan tek akrabası olan kız
doğru ilerledi. Babasının tereddüdünü anlıyordu; hiçbiri annelerini
kardeşi Dora.
neyin etkileyeceğini asla gerçekten bilemezdi, ama bu sefer Mere­
Meredith merdivenlerin tepesinde otunnuş, aşağıdaki girişe
dith bunun cevabını bulduğundan emindi. Annesinin sevdiği bir
bakıyordu. Ne zaman harekete geçebileceğini düşünürken ayağını
şey varsa, bu bir prense âşık olma cüretini gösteren umursamaz
hafifçe merdivene vurmaktan kendini alamıyordu.
köylü kız lıakkındaki masaldı. “Sadece on dakika sürüyor, baba.
Tam ayağa kalkmak üzereyken bir tıngırtı, bir takırdama
Süre tuttum. Herkes bayılacak.”
sesi duydu.
“Peki, öyleyse," dedi en sonunda.
Ah, hayır. Ayağa fırladı ve koşarak aşağı indi, ama çok geçti.
Meredith’in gururu kabardı; umutlanmıştı. İlk kez partide Nina mutfaktaydı, bir tencereye metal bir kaşıkla vuruyor
oturma odasının loş köşelerinden birinde kitap okuyarak ya da
ve, “Gösteri zamanı!” diye bağırıyordu. Hiç kimse nasıl ilgi odağı
mutfakta bulaşıkları yıkayarak vakit geçil meyecekti. Aksine, an­
olunacağını Nina'dan daha iyi bilemezdi.
nesinin ilgisinin odağı olacaktı. Bu oyun annesinin ona söylediği
Konuklar mutfaktan, kocaman şöminenin yanında kurulmuş
her değerli kelimeyi dinlediğini ispatlayacaktı; masal anlatırken,
olan alüminyum beyaz perdenin üzerinde asılı duran şato resminin
karanlıkta hafifçe söylenen o birkaç kelimeyi bile.
bulunduğu oturma odasına geçerlerken hafif gülüşmeler olmuştu.
Sonraki bir saat boyunca, gerçekten yardım a ihtiyacı olan sa­
Sağ tarafta Nina ve Meredith’in yıllar boyunca yaptıkları süsler
dece Jeff olmasına rağmen oyuncularını oyunun başından sonuna
ve ucuz ışıklarla süslenmiş büyük bir yılbaşı ağacı vardı.
kadar yönetti. O ve Nina yıllardır bu masalı dinliyordu.
Resmin önünde “sahneleri” vardı: Parke zemine dayalı duran
Daha sonra, prova bitip herkes dağıldığında Meredith çalış­
küçük tahta bir köprü ve tepeye seloteyple el feneri yapıştırılarak
maya devam etti. Üzerinde SADECE BİR GECE İÇİN: TATİL İÇİN
mukavvadan yapılmış bir sokak lambası.
 Meredith odanın ışıklarını söndürdü, el fenerini açtı ve sonr
boyalı perdenin arkasında eğildi. Nina ve Jeff kostümlerini Nina boyanmış şatoyu işaret ederek, “Bak," dedi. “Bu, prens..."
oraya gelmişlerdi bile. N e re d e y se saygın bir ses tonuyla konuşmayı başarmıştı.

Arka tarafta sadece birazcık mahremiyet vardı. Yana doğru Jeff küçük sahnedeki yerini aldı. Mavi spor ceketi ve kot

eğilirse konuklardan birkaçını görebiliyordu ve konuklar da onu pantolonu, buğday sansı saçlannın üzerinde duran, adi, altın
renkli tacıyla o kadar yakışıklı görünüyordu ki Meredith bir an
görebiliyordu, ama yine de onlardan ayrı olduğunu hissediyordu
için repliğini hatırlayamadı. Meredith onun mahcup ve rahatsız
Oda sessizliğe büründüğünde Meredith derin bir nefes aldı ve
olduğunu biliyordu -yanaklarındaki kırmızılık bunu apaçık belli
büyük bir titizlikle, yazdığı hikâyeyi okumaya başladı: “Onun adı
ediyordu- ama o yine de buradaydı ve ne kadar iyi bir arkadaş
Vera ve o zavallı bir köylü kızı, bir hiç. Kar Krallığı adı verilen sihirli
olduğunu ispatlıyordu. Ve sanki Meredith gerçekten de bir pren­
bir krallıkta yaşıyor, ama bu çok sevdiği dünyası yok oluyor. Bu
sesmiş gibi ona gülümsüyordu.
topraklara kötü biri geldi ve her şeyi yok etmek isteyen, korkutucu,
Elindeki bir çift ipek gülü uzattı. Meredithe, “Senin için iki
kötü bir şövalye tarafından gönderilen siyah at arabalarının içinde,
gül getirdim,” dedi, sesi çatallaşarak.
Arnavut kaldırımlı caddelerin bir yanından öbür yanına dolaşıyor."
Meredith onun eline dokundu, ama repliğini söyleyemeden
Meredith uzun, kat kat eteğine takılm am aya dikkat ederek
büyük bir gürültü koptu.
sahneye çıktı. Misafirlere baktı ve odanın arka tarafında annesini
Meredith arkasını döndü, annesinin kalabalığın ortasında
gördü, her nasılsa bu kalabalıkta bile yalnızdı, sigara dumanı güzel
durduğunu gördü; hareketsizdi, yüzü solgun, mavi gözleri alev
yüzünü belirsizleştinnişti. İlk kez doğrudan Meredithe bakıyordu.
alevdi. Elinden kan damlıyordu. Kokteyl bardağını kırmıştı ve
Nihayet. Meredith, buradan bile, annesinin avucuna saplanan cam kırığının
“Gel, kardeşim," dedi Meredith yüksek sesle, sokak lambasına
ucunu görebiliyordu.
doğru ilerleyerek. “Bu soğuğun bizi durdurmasına izin vermeyeceğiz.” Annesi sertçe, “Yeter," dedi. “Bunun bir parti eğlencesiyle
Nina perdenin arkasından çıktı. Eski püskü bir gecelik giymiş,
ilgisi yok.”
saçları bir eşarpla örtülmüştü; ellerini ovuşturdu ve Meredith’e Konuklar ne yapacaklarını bilmiyorlardı; bazıları ayağa kalktı,
baktı. “Bunun Kara Şövalye olduğunu mu düşünüyorsun?” diye
diğerleri yerlerinde kaldı. Odaya sessizlik çöktü.
neredeyse bağırarak kalabalığı güldürdü ve hemen onlara gülüm­
Babası annesinin yanma gitti. Kolunu omzuna attı ve onu
sedi. “Onun kötü büyüsü mü havayı soğutuyor?”
kendine doğru çekti. Ya da en azından çekmeye çalıştı; annesi
“Hayır. Hayır. Babamızı kaybettiğimiz için üşüyorum. O ne
eğilmemişti, babası için bile.
zaman geri gelecek?” Meredith elinin tersini alnına bastırdı ve
“Ama...” Meredith neyi yanlış yaptığını bilmiyordu.
dramatik bir şekilde içini çekti. “Bugünlerde at arabaları her yerde.
“Size bu gülünç masalları asla anlatmamam gerekirdi, dedi
Kara Şövalye güçleniyor... İnsanlar gözlerimizin önünde duman
annesi, Rus aksam öfkeden belirgin bir biçimde keskinleşmişti.
olup uçuyor...”
 K jis tln ‘îtfa n n a h

"K ızların ne kadar rom antik ve kuş beyinli olabileceklerini unut­ M e r e d it h kendini en az bu sabah hissettiği kadar olgun hisset­
muşum." m eyeçalıştı, aıııa özgüveni kaybolmuştu. Ne olacağım biliyordu:
Meredith öyle küçük düşmüştü ki kıpırdayamadı. Babası annesini sakinleştirecek, sonra odalarına gelecek, onlan
güldürecek, büyük, güçlü kollarına alacak ve annelerinin onlan
Babasının annesini, muhtemelen doğruca musluğa götürüp
gerçekten sevdiğini söyleyecekti. Şakalannı ve hikâyelerini bitir­
elini temizleyeceği mutfağa yönlendirdiğini gördü. Konuklar sanki
diğinde Meredith umutsuzca buna inanmak isteyecekti. Yine. “Ne
Titanik'miş gibi evi terk etmiş ve ön kapının tam dışında duran
yapacağımı biliyorum, dedi, annesinin bir yanını, sadece onun ince
cankurtaran botlarına doğru koşmuşlardı.
s iy a h kadife elbisesini, beyaz kolunu ve beyaz, bembeyaz saçlarım
Yalnızca Jeff, Meredith’e baktı. Meredith onun kendisi için görünceye kadar holde mutfağa doğru ilerleyerek. "Bir daha asla
ne kadar utandığını görebiliyordu. J e ffin gözlerindeki acıma, onun aptal masallarından birini dinlemeyeceğim."
Meredithln kendisini kusacakmış gibi hissetmesine yol açmıştı. Jeff
ona doğru ilerlemeye başladı, iki gül hâlâ elindeydi. “Meredith...”
Meredith onu iterek yanından geçti ve koşarak odadan çıktı.
Koridorun sonunda, loş bir köşede aniden durdu ve orada öylece
kalakaldı; zorlukla nefes alıyor ve yaşlar yüzünden gözleri ya­
nıyordu. Sanki uzaklardaymış gibi, babasının mutfaktan gelen
sesini duyabiliyordu; öfkeli karısını sakinleştirmeye çalışıyordu.
Bir dakika sonra kapı kapanıverdi ve J effin eve gittiğini anladı.

“Ne yaptın ki?" diye sordu Nina usulca, yatakta onun yanına
gelerek.

Meredith gözyaşlarını silerek, “Kim bilir?” dedi. “O tam bir

kaltak."

“Bu kötü bir kelime.”

Meredith Nina’nın sesindeki titremeyi duydu; kız kardeşinin

ağlamamak için ne kadar çok çabaladığını biliyordu. Uzandı ve
onun elini tuttu.

“Ne yapacağız? Özür dilememiz gerekiyor mu?”

Meredith en son annesini kızdırdığı ve ondan özür dilediği
zamanı düşünmekten kendini alamadı. Nina’nın elini biraz daha
sıkı tuttu. uBunu umursamayacak. Güven bana.”

“Öyleyse ne yapacağız?”
 Masallar gerçekten çok daha fazlasıdır:
Bize ejderhaların var olduğunu anlattıkları için değil
ama bi/.e ejderhaların yenilmez olmadıklarını
anlattıkları için.
-G . K. CHF.STERTON
ahm < r v c r d c / v c r o

Bir

ırk yaş böyle mi görünüyordu? Gerçekten mi? Geçen y ı l

K M eredith genç bir kadından olgu n b ir kad ına dön ü ş­

müştü. Birdenbire, hiçbir dönüşüm süreci geçirmeden.
Daha da kötüsü cildi esnekliğini kaybetmeye başlam ıştı Eskiden
pürüzsüz olan yerlerde minik kışırıklıklan vardı. Boynunun daha
kalın olduğuna hiç şüphe yoktu. İşin tek iyi tarafı saçlarının henüz
beyazlamamış olmasıydı. Pratik bir biçimde om uzlarının hizasında
kesilmiş kestane rengi saçları hâlâ dolgun ve parlaktı. A m a gözleri
onu ele veriyordu. Yorgun görünüyordu. Ve saat sadece sabahın

ahısıydı.

Aynadan uzaklaştı ve eski tişörtünü çıkardı, siyah bir eşofm an

altı, 9oket çorap ve uzun kollu siyah bir göm lek giydi. Saçlarını kısa
bir atkuyruğu yaptı, banyodan çıktı ve k o ca sın ın çık a rd ığ ı hafif
horultuların neredeyse yeniden yatağa y a tm a k istem esin e neden
o ld u ğ u karan lık yatak odasına g ird i. E ski g ü n lerd e aynen böyle

y a p a r ve kocasına sarılıp y a ta rd ı.
 Kapıyı ardından kapatarak odadan çıktı ve koridorda n
yerek merdivenlere yöneldi. Çoktan modası geçmiş bir çift
lambasının solgun ışığında çocuklarının yatak odalarının kapal
kapılanmıı önünden geçti. Gerçi onlar artık çocuk değildi.
şimdi on dokuz yaşında, UCLA'da ikinci sınıf öğrencisi olan, dokt^
olmanın hayalini kuran bir kızdı. Maddy -Meredith’in bebeğu ^
sekiz yaşındaydı ve Vanderbilfte birinci sınıf öğrencisiydi. Onlar
olmadan, bu ev -v e Meredith’in hayatı- beklediğinden daha boş*
sessiz olmuştu. Yirmi yıldır kendini sahip olamadığı türden bir anne
olmaya adamıştı ve bu işe yaramıştı. O ve kızlan çok iyi arkadaş
olmuşlardı. Yoklukları onu yalnız ve biraz amaçsız hissettirmişti.
Bunun aptalca olduğunu biliyordu. Yapacak bir sürü şeyi vardı.
Sadece kızları özlemişti, hepsi bu.
Kendini meşgul etmeye devam etti. Son zamanlarda olaylarla
başa çıkmanın en iyi yolu buymuş gibi görünüyordu.
Aşağıda, sadece yılbaşı ağacının ışıklarını prize takmasına
yetecek kadar bir süre oturma odasında durakladı. Çamaşırlıkta2
köpekler havlayıp kuyruklarını sallayarak üzerine atladılar.
“Luke, Leia atlamak yok," diyerek haskileri azarladı ve onları
arka kapıya doğru götürürken kulaklarını kaşıdı. Kapıyı açtığında
içeriye soğuk hava girdi. Dün gece yine kar yağm ıştı ve bu aralık
ortası sabahında hava hâlâ karanlık olmasına rağmen yolun ve
arazinin solgun inci parlaklığım görebiliyordu. Nefesi buhar bu­
lutlarına dönüşmüştü.
Herkes dışarı çıkıp yola koyulduğunda saat 6.ıo’du ve gökyü­
zünün rengi koyu morumsu bir griydi.
Tam zamanında.
4
’ Mudroonv. Amerika’da çoğu evde bulunan, eve girmeden önce ayakkaoıton.» vo
ıslak giysilerin çıkarıldığı, ayakkabıların ve paltoların »aklandığı yer; eve i ,ncı
bir giriş. Ayrıca çamaşırlık olarak da kullanılır. (ç.n.)
' Meredith başlangıçta yavaş yavaş koşmaya başladı, kendini
soğuğa alıştırıyordu. Hafta içi her sabah yaptığı gibi, kendi evinden
başlayıp, anne babasının evinin önünden geçen çakıllı yol boyunca
ve oradan da tepenin yaklaşık bir mil yukarısında biten eski, tek
şeritli yola kadar koştu. Oradan, golf sahasına giden halkayı izledi
ve geri döndü. Tam olarak dört mü. Bu onun çok nadiren kaçırdığı
bir rutindi; başka seçeneği yoktu, gerçekten. Meredith hakkındaki
her şey yaradılıştan büyüktü. Büyük ayaklara, geniş omuzlara,
biçimli kalçalara sahipti ve uzıın boyluydu. Yüz hatları bile solgun,
oval yüzü için biraz fazla görünüyordu; büyük, Julia Roberts tipi
bir ağzı, kocaman kahverengi gözleri, kalın kaşlan ve koyu renk
saçları vardı. Sadece sürekli egzersiz, dikkatli bir diyet, iyi saç
bakım ürünleri ve endüstriyel boy bir cımbız onun iyi görünmeye
devam etmesini sağlayabilirdi.
Kendi evinin önündeki yola geri döndüğünde, doğan güneş
dağlan aydınlatmış, dağların karla kaplı tepelerini eflatun ve
pembeye dönüştürmüştü.
Meredith’in her iki yanında, binlerce çıplak, cılız elma ağacı,
karın içinden, beyaz kumaş üzerindeki kahverengi dikişler gibi
görünüyordu. Bu bereketli çukur arazi elli yıldır ailesine aitti ve
oı ada, bütün bunların tam ortasında, yüksek ve gururlu, içinde bü­
yüdüğü ev duruyordu. Belye Noclıi. Loş ışıkta bile, bu ev son derece
tuhaf bir şekilde oraya ait değilmiş gibi ve gösterişli görünüyordu.
Meredith tepeden yukarı, neredeyse güçlükle nefes alıncaya
ve yan tarafına bir sancı girinceye kadar hızlı, daha hızlı koşmaya
devam etti.
Tam vadi parlak altın sarısı ışıkla dolmaya başladığı sırada
kendi verandasının önünde durdu. Köpekleri besledi ve aceleyle
yukarı çıktı. Jeff banyodan çıkarken o da banyoya girmek üzereydi.
Sadece bir havluya sarınmış hâlde, beyazlamaya boşlamış san
23

sacları hâlâ ıslak olan Jeff, onun geçmesine izin vermek için yan
döndü « Meredith de aynısını yaptı, ikisi d e konuşm ad..
7.20'de saçını kurutuyordu ve 7-3 o'da -ta m za m a n ın d a - i *
gitmek için bir siyah kol pantolon ve üzerine sık.ea oturan ye?i|
bir bluz giymişti- Biraz göz kalem i, b iraz a llık ve biraz rimelle
gitmeye hazırdı.
.Aşağıda. Jeff i mutfak masasında bııldu, her zamanki sandal-
vesine oturmuş. 77ıe New York Times okuyordu. Köpekler ayağın*
dibinde uyuyorlardı.
Kahv-e demliğine gitti ve kendine bir bardak kahve koydu.
“Kahveni tazeleyeyim mi?"
“Hayır, böyle iyiyim," dedi Jeff başını kaldırmadan.
Meredith kahvenin renginin değişmesini izleyerek kahvesine
soya sütü karıştırdı. Son zamanlarda J effle, yabancılar -ya da
kırgın çiftler- gibi mesafeli bir şekilde ve sadece iş ya da çocuklar
hakkında konuştukları aklına geldi. Kayıtsızca, en son ne zaman
seviştiklerini hatırlamaya çalıştı ve hatırlayamadı.
Belki de bu normaldi. Kesinlikle öyleydi. Onlar kadar uzun
zaman evli olduğunuzda, durgun zamanların olması kaçınılmazdı.
Yinede, bazen eskiden ne kadar tutkulu olduklarım hatırlamak onu
üzerdi. İlk buluşmalarında on dört yaşındaydı (Genç Frankenstein
filmini görmeye gitmişlerdi, bu hâlâ onların en sevdiği filmlerden
biriydi) ve dürüst olmak gerekirse bu gerçekten başka bir erkeğe
baktığı son zamandı. Şimdi bunu düşündüğünde tu h af geliyordu;
kendini romantik biri olarak düşünmezdi, ama neredeyse ilk görüşte
âşık olmuştu. Kendini bildi bileli Jeff onun bir parçası olmuştu.
Erken evlenmişlerdi -ç o k erken, g erçek te n - ve Meredith
onun peşinden Seattle’daki üniversiteye gitmiş, onun okul harcını
K jis ıln c3 (fannah
ödemek için geceleri ve hafta sonlan dumanh barlarda çalışmıştı
U Districtleki9 s.k.ş.k, küçük dairelerinde mutluydu. Sonra üni­
versitede son sultalarken hamile kalmıştı. Başlangıçta bu onu
dehşete düşürmüştü. Annesi gibi olacağmdan ve ebeveynlimin iyi
bir şey olmayacağından korkuyordu. Ama çok büyük bir rahatla­
mayla, kendi annesinin tamamen zıttı olduğunu fark etti. Belki
genç olması bunda yardımcı olmuştu. Tann biliyor ya, Meredith
doğduğunda annesi genç değildi.
Jeff başım salladı. Bu ufacık bir hareketti, neredeyse hareket
bile değildi, ama Meredith bunu görmüştü. Meredith her zaman
onunla uyumlu olmuştu ve son zamanlarda karşılıklı hayal kınk-
lıklan sanki sadece onların duyabileceği tiz sesli bir düdük gibi
ses çıkarıyordu.
“Ne?” dedi Meredith.
“Yok bir şey."
“Başını boşuna sallamadın. Sorun nedir?”
“A z önce sana bir şey sordum:’
“Seni duymadım. Tekrar sor.”
“Önemli değil."
“İyi." Kahvesini aldı ve yemek odasına doğru yöneldi.
Bu yüzlerce kez yaptığı bir şeydi; yine de tam o anda, işe
yaramaz bir parça plastik ökse otu ile demode tavan lambasının
altından geçerken görüşü değişiverdi.
Kendini sanki uzaktan gördü: Kırk yaşında bir kadın, elinde bir
bardak kahve, masadaki iki boş yere ve hâlâ orada olan kocasına
bakıyor. Kısacık bir an için bu kadının başka hangi hayatı yaşamış
olabileceğini merak etti. Ya meyve bahçesini işletmek ve çocuklannı
3 Univereity District: Sealtle’ııı semtlerinden biri. Bu semte Washington t’nivcrsıtc-
si'nin ana knınpiisümin orada olmasından dolayı bu isim verilmiştir, (ç.n.)
 büyütmek için eve dön meşeydi? Ya o kadar genç evlenm Kjisiın ^tannah
Nasıl bir kadın olurdu? ve şimdi işlerinin büyük bir bölümü başka üreticiler için meyve
Ve sonra bu düşünce bir sabun köpüğü gibi yok oldu v » depolamaktı. Meredith, yol kenarındaki elma tezgâhını, yüzlerce
0 Me­ yöresel el yapımı eşya, özel yiyecekler ve Belye Nochi hat »raiık­
redith ait olduğu yere gen dondu.
la n satan bir hediyelik eşya dükkânına dönüştürmüştü. Yılın bu
“Akşam yemeğinde evde olacak mısın?”
zamanında -tatillerde- trenler dolusu turist dünyaca ünlü ağaç
“Her zaman olmuyor muyum?” şıklandırma töreni için I/avemvorth'e geldiğinde, birkaç turistten
“Saat 7*de,” dedi Meredith. çok daha fazlası hediyelik eşya dükkânına uğruyordu.

•Tabii ya," dedi Jeff sayfayı çevirirken. “Hadi, bir saat belir­ Yaptığı ilk şey, telefonu almak ve en küçük kızını aramaktı.
Tennessee'de saat sabah on biri biraz geçiyordu.
leyelim.”
“Merhaba,” diye homurdandı Maddy.
“Günaydın," dedi Meredith neşeyle. “Birinin sesi uyuyaka'.mış
m
gibi geliyor."
“Alı. Anne. Merhaba. Dün gece geç saate kadar ayaktaydım.
Meredith saat sekizde masanın başındaydı. Her zam anki gibi, ilk
Ders çalışıyordum.”
gelen oydu, deponun ikinci katındaki küçük bölmelere ayrılmış
Mereditlun onun doğru söylemediğini bildiğini göstermek için
alandan başlayarak ışık la n açtı. Babasının ofisinin yanından
söylediği tek şey, “Madison Elizabeth,’ oldu.
geçti -şim di boştu -, sadece ofisinin kapısının yanında duran pla­
Maddy içini çekti. ‘Tamam. Pekâlâ, bir Lambda Chi* parbsiydi."
ketlere bakmasına yetecek kadar bir süre durakladı. Babası on üç
“Bütün bunların ne kadar eğlenceli olduğunu biliyorum ve
kez Yılın Üreticisi seçilmişti ve rakipleri hâlâ dii/enli olarak onun
üniversite hayatının her anmı yaşamak istediğini de biliyorum,
tavsiyesine başvuruyordu. Sadece arada bir ofise geliyor olması ya
ama ilk finalin gelecek hafta. Salı sabahı, öyle değil mi?”
da on yıldır yarı emekli olması önem li değildi. O hâlâ Belye Nochi
“Öyle'"
meyve bahçelerinin yüzii, altm ışların başlarında Golden Delicious
“Okul işlerini ve eğlenceyi dengelemeyi öğrenmelisin. Bu
elmalarının, yetmişli yıllarda G n m n y S m ith 'len n üretimine öncülük
yüzden o zambak beyazı kıçım yataktan kaldır ve dersine git. Bu
edeu ve doksanlı yıllarda B raeburn ve F uji elm alarını mükemmel­
bir hayat becerisi; bütün gece eğlenmek ve yine de sabah vaktinde
leştiren adamdı. Soğuk hava deposu için yaptığı tasarımlar, bu işte
kalkabilmek.”
bir devrim yaratmış ve en iyi elm aların dünya pazarlarına ihraç
‘T ek bir İspanyolca dersini kaçınrsam dünyanın sonu gelmez.
edilmesini mümkün kılm aya yardım cı olm uştu.
“Madison.”
Hiç şüphesiz. Meredith bu şirketin büyümesinde ve başarısında
•t Amerika ve Avrupa'da okullarda yaygın bir kardeşlik ccmıyeti. (>a>' n
rol oynamıştı. Onun önderliğinde, soğuk hava deposu genişletilmişti

26.

Maddy güldü. “Tamam, tamam. Kalkıyorum. İspanyolca
işte geliyorum. Hasta la vista... Hadi görüşürüz.” ^
Meredith gülümsedi. “Perşembe günü arayacağım ve k0n
manın nasıl gittiğini öğreneceğim. Ve kız kardeşini ara.
kimya sınavı için endişeleniyor."
Tam am , anne. Seni seviyorum.”
"Ben de seni seviyorum, prenses."
Meredith kendini daha iyi hissederek telefonu kapattı. Son­
raki üç saat kendini işe verdi. İnterkom çaldığında, en son hasat
raporlarını tekrar okuyordu.
“Meredith? Baban birinci hatta.”
“Teşekkürler, Daisy." Telefonu açtı. “Merhaba, baba.”
“Annen ve ben bugün öğlen yem eğine gelip gelemeyeceğini
merak ediyorduk.”
“Burada işim başımdan aşkın, baba...”
“Lütfen?”
Meredith babasını asla geri çevirememişti. “Tamam. Ama saat
birde geri dönmem gerek.”
“Mükemmel,” dedi babası. M eredith onun sesindeki gülüm­
semeyi duyabiliyordu.
Telefonu kapattı ve işine geri döndü. Son zamanlarda, üretimin
artması, talebin düşmesi ve hem ihracat hem de nakliye fiyatlarının
fırlamasıyla, Meredith günlerini sorunları birbiri ardına hallede­
rek geçiriyordu ve bugün de bir istisna değildi. Öğle vakti, strese
bağlı küçük bir baş ağrısı kafasının kökündeki alana yerleşti ve
homurdanmaya başladı. Yine de ofisinden çıkarken ve soğuk hava
deposundan geçerken çalışanlara gülüm sedi.
K r is tin ^ f a n n a h
On dakikadan az bir süre içinde, anne babasının garajının
önündeydi.
Kule gibi iki katlı verandası, süslü oyma işi kenarlarıyla, özel­
likle yılın bu zamanında, saçaklar ve parmaklıklar Noel ışıklarıyla
parladığında, ev bir Rus masalından çıkmış gibi görünürdü. Kapalı
kış havası bugün dövme bakır çatıyı çok donuklaştırmıştı, ama
güneşli bir günde sıvı altın gibi parlıyordu. Uzun boylu, ince kavak
ağaçlarıyla çevrili, vadilerine yüksekten bakan ufak bir tepenin
üzerindeki bu ev o kadar ünlüydü ki turistler sık sık fotoğrafım
çekmeye gelirlerdi.
Bu kadar saçma bir şekilde uygunsuz bir şeyi inşa etmek tam
annesine göreydi. Bir Rus dacha * ya da bir yazlık ev. VVashington
eyaletinin batısında. Meyve bahçesinin adı bile garipti. Belye Nochi.
Gerçekten de Beyaz Geceler. Burada geceler yeni asfalt kadar
karanlıktı.
Annesi etrafında ne olduğunu umursadığı yoktu. İstediğini
elde etmişti, hepsi buydu. Anya Whitson her ne istediyse, kocası
vermişti ve görünen o ki bir masal şatosu ve telaffuz edilemeyen
Rusça isimli bir meyve bahçesi istemişti.
Meredith kapıyı çaldı ve içeri girdi. Mutfak boştu, ocakta
kocaman bir tencere çorba kaynıyordu.
Oturm a odasında, ışık odanın kuzey tarafındaki iki katlı,
yuvarlak camların oluşturduğu duvarların arasından geçiyordu:
Ünlü Belye Nochi kulesi. Ahşap döşemeler, çoraplı ayaklarınızla
yürümeye cesaret edebilirseniz zemini bir patinaj alanına çeviren,
ama buna rağmen annesinin kullanmakta ısrar ettiği altın sarısı
cilayla parıldıyordu. Kocaman taş bir şömine ortadaki duvara hâ­
kimdi, onun etrafında güzelce kaplanmış antika kanepe ve sandalye
5 (Rus.) Villa, (ç.n.)
 grubu vardı. Şöminenin üzerinde, yağlı boya bir Rus kıza*,
asılıydı: birbirine eş iki at tarafından çekilen romantik ^rünf
bir araba, kariı bir ara/ide ilerlerken. Dr. Jivago'dan t'ırtam,
Sol tarafında Rus kiliselerinin düzinelerce resmi vardı ve onlar,
altında annesinin, bir masanın antik ikonaları ve yıl boyunca yana*
tek bir mumu taşıdığı “Kutsal Köşe" duruyordu.
Babasını odanın arkasında buldu, abartılı süslenmiş Noçj
ağacının yanında, en sevdiği yerde. Otoman yatağın bordo moher
yastıkları üzerine uzanmış, okuyordu. Saçları, seksen beş yaşında
saçlarından geriye kalanlar, beyaz tutam lar hâlinde pembe kafa
derisinden dışarıya doğru çıkmıştı. Güneşin altında geçirdiği onca
yıl cildini lekelemiş, kırışıklıklar oluşm asına neden olmuştu ve
gülümserken bile yüzünde bir av köpeğinin bakışları vardı, ama
bu üzgün çehre kimseyi aidata m iyordu. Herkes Evan VVhitson'ı
severdi. Onu sevmemek imkânsızdı.
Meredith’in içeri girmesiyle babasının yüzü aydınlandı. Uzanıp
onun elini sıkıca tuttu ve sonra bıraktı. “Annen seni gördüğüne
memnun olacak.”
Meredith gülümsedi. Bu yıllardır oyn ad ıkları bir oyundu.
Babası annesi Meredith’i seviyormuş gibi davranırdı ve Meredith
de babasına inanıyormuş gibi davranırdı. “Harika. Yukarıda mı?"
"Bu sabah onu bahçeden uzak tutam adım .”
Meredith şaşırmamıştı. “Gidip onu getireyim."
Babasını oturma odasında bıraktı, m utfaktan yem ek odasına
geçti. Fransız kapılardan geniş, karla kaplı bir alan gördü; uzakta
hareketsiz elma ağaçlan hektarlar boyunca uzanıyordu. Daha ya­
kında, elli yaşındaki manolya ağacının buz salkımlarıyla süslenmiş
dalları altında, antika, işlenmiş demirden, çitle sınırlandırılmış,
küçük, dikdörtgen bir bahçe vardı. Bahçenin aşırı süslü kapısına
.ılım a n e r d e / v e r o ^annah
kahverengi asmalar dolanmıştı; ya, Kekiğinde, kapria bir sürü yeşü
* yaprak ve beyaz çiçek olacakı,. Şimdi üzerinde buzla parlıyordu.
Ve işte oradaydı: Seksen bir şey yaşındaki annesi, battaniye­
lere sıkıca sarınmış, siyah bankın üzerinde, sözde kış bahçesinde
oturuyordu.
Hafif bir kar yağmaya başladı; küçük kar taneleri, manzarayı,
hiçbir şeyin dokunulabilecek kadar ösimsel görünmediği empres­
yonist bir tabloya dönüştürdü. Şekil verilmiş çalılar ve tek bir kuş
havuzu, bahçeye tuhaf, başka dünyaya aitmiş gibi bir görünüm
vererek karla kaplanmıştı. Beklendiği üzere annesi bütün bunların
tam ortasında oturuyordu; hareketsiz, elleri kucağında kenetlenmişti
Çocukken bu Meredith’i korkuturdu -annesinin içindeki
bütün o yalnızlık- ama büyüdükçe bu onu utandırmaya sonra
da sinirlendirmeye başlamıştı. Onun yaşındaki bir kadın soğukta
tek başına oturmamalıydı. Annesi bunun bozuk görüş yeteneği
yüzünden olduğunu ileri sürüyordu ama Meredith buna inanmı­
yordu. Annesinin gözlerinin renkleri görmediği doğruydu -sadece
beyazı, siyahı ve grinin tonlarını görebiliyordu-, ama küçük bir
kızken bile bu Meredith’in aklına boşluğa bakmak için bir neden
olarak gelmemişti.
Kapıyı açtı ve dışarı çıktı. Çizmeleri diz boyu kara battı; orada
burada, seri parçalar ayağının altında çatırdadı ve birden fazla kez
neredeyse ayağı kaydı. “Burada olmamalısın, anne,” dedi yanına
gelerek. “Zatiirreye yakalanacaksın.”
“Benim zat iareye yakalanmam için bundan çok daha fazlası
gerekir. Isı sıfırın altında bile değil."
Meredith gözlerini devirdi. Annesinin her zaman yaptığı türden
gülünç bir yorumdu. “Yemek için sadece bir saatim var o yüzden
şimdi içeri gelsen iyi olur.” Yağan karların yumuşaklığında sesi sert
çıkmıştı ve sesli harfleri daha çok yuvarlamış olmayı ve sesindeki
 u*ı«r»pvi dileyerek yüzünü buruşturdu. Annesi,^
öfkeyi azaltabl hâuni ortaya çıkaran ne vardı? “Babamın***
“Kızlarım benim," dedi babası mutfağa gelerek. Solgun ve zayıf
g ö rü n ü y o rd u , bir zamanlar geniş olan omuzlan, zayıfladığı için

“Elbette," dedi annesi, ama Meredith cevabındaki yalanı duy^ şimdi neredeyse hiç yok gibiydi. İlerleyerek, ikisinin de omzuna
---- *jaian
birer elini koydu, Meredith ve annesini yakınlaştırdı. “Yemek için
klvrak tek bir hareketle banktan kalkh, sayg, gösteri.
steri- birlikte olmamızı çok seviyorum ”
sine ve tapümaya
A"neS1 alış* « k bir.................
0ı,,,k eski tan rıym ış gibi. Yüzü olağanüas
- ““*6ttnüstü Annesi zoraki bir şekilde gülümsedi. “Ben de öyle,” dedi,
derecede yumuşak ve kırışıksızdı; cildi pürüzsüz, neredeyse şeffaf
- — vdiaıtj. harfleri geveleyerek konuşan, aksanlı sesiyle.
j —»---1----1----
Diğer kadınları »------’■u:“
kıskandıracak bir ’• :l yapısına sahipti. Ama
kemik
“Ve ben de,” dedi Meredith.
onun güzelliğini tanımlayan gözleriydi. Çukur, kalın kaşlarla süslü,
“İyi. İyi.” Babası başını salladı ve masaya gitti.
altın sarısı lekeleri olan olağanüstü deniz mavisi gözlerdi bunlar.
Annesi bir tepsi içinde hâlâ sıcak olan, üzerine yağ sürülmüş,
Meredith bu gözleri görmüş olan hiç kim senin onları asla unut­
beyaz peynir ve mısır ekmeği dilimleri getirdi, her tabağa bir parça
madığından emindi. Bu kadar olağanüstü bir rengi olan gözlerin
koydu ve sonra çorba kâselerini getirdi.
renkleri görememesi çok ironikti.
“Bu sabah meyve bahçesinde yürüdüm,” dedi babası.
Meredith annesinin dirseğini tuttu ve onu banktan uzaklaştığı
Meredith başını salladı ve yanındaki iskemleye oturdu. “Sa­
Sadece o zaman, yürürlerken, annesinin ellerinin çıplak olduğunun nırını A tarlasının arkasını fark ettin?”
farkına vardı ve elleri morarıyordu.
“Evet. Bu yamaç bize biraz sorun çıkartıyor.”
“Aman Tanrım. Ellerin morarmış. Bu kadar soğukta eldiven “Bu işte Ed ve Amanda’yı görevlendirdim. Hasat konusunda
giymen gerekir...”
endişelenme”
“Soğuğu bilmiyorsun.” “Aslında endişelenmiyordum. Başka bir şey düşünüyordum.”

“Her neyse, anne.” Meredith annesini telaşla merdivenlerden
yukarı çıkardı ve evin sıcaklığına soktu. “Belki ısınm ak için banyo
yapmalısın.”
“Isınmak istemiyorum, teşekkür ederim . A ralık ayının on
dördündeyiz.”
“Pekâlâ,” dedi Meredith titreyen annesinin çorbayı karıştırmak
için ocağa gidişini izlerken. Eski gri yü n battaniye, etrafında bir
yığm oluşturacak şekilde yere düştü.
Meredith masayı kurdu ve birkaç değerli dakika boyunca odada
gürültü vardı; en azındar\ bir ilişkiyi anım satan bir şey.
Besleyici ve lezzetli çorbasını yudumladı. Lezzetli safran reııgi
et suyunun içine konulan, kuzu etinden yapılmış ev yapımı köfteler
ve yumuşacık yumurta şehriyeleri. Çok dikkatli olmasaydı çorbanın
hepsini bitirir ve bu öğleden sonra bir mil daha koşmak zorunda
kalırdı. “Alı, öyle mi?”
“O araziyi üzüm bağına çevirmek istiyorum.”
Meredith yavaşça kaşığını indirdi. ‘Üzüm mü?
"Golden Delicious artık bizim en iyi elmamız değil.” Meredith
lafa kanşaınadan babası elini kaldırdı. “Biliyorum. Biliyorum. Bu
yen Golden Dclicious üzerine kurduk, ama işler değişir. Daha iyi

. 33 .
 ve daha uzun periodlarda depolanacak
.................. . v e n a k le d ile c e k d ,na^ I _ . IVLIlIkMI
K r is tin ^HUXIU«fin
annah .
-------- ---- ‘ " p i ş m e y e ve d ille n d ir m e y e devam e t * * ^ an m arverd e/vero
ihtiyacım ı* var. ^ sanırını »m/. şarabı* yapabilip Nv Onu kollar ma aldı ve sıkıca sarıldı. “Si/, ikini'/, daha çok çaba
gerekiy°,r' sarf etmelisiniz.”
Meredith bu cümleyle kırılmasına engel olamamıştı. Bütün
hiç d eğü ^ ^ baba? Asya’d ak i pazarlar daralıyor ve ^ hayatı boyunca babasından bunu duymuştu; bir kere olsun babası­
nın, ilime» daha çok çalnı göstermeli, dediğini duymak istemişti.
-Bu zamanda ^ bil. serVetc m al oluyor. R ek ^
-G östereceğim ” dedi, her zaman yaptıfcı gibi küçük masallarım
yelerimizi oraya na e ^ k â n m ız y Ü7xlc o n »ki azaldı ve buy*
tamamlayarak. Ve gösteı ecekti. Her zaman çaba göstermişti, ama
artıyor, ^ ^ " ^ n n ı ü y o r . Z a r zo r ayakta duruyoruz.’
da bundan da ıa ı> ^ aılUesi. o ve annesi asla yakın olamayacaklardı. Köprünün altından çok su
-Babam dinlemelisin, akmıştı. “Seni seviyorum, lxıbadedi babasının yanağından öperek.
“Ah, lütfen, anne. Soğutm a sistem ini yenilediğimizden beri “Ben de seni, Meredoodk*.* Gülümsedi. “Ve üzümleri bir düşün.
sen depoya ayak basmadın bile. Ve en son ne zaman yıl sonubi- Belki ölmeden önce hâlâ bir şarap tüccan olabilirim."
lançolarına baktın ki?”
Meredith bu tür şakalardan nefret ediyordu. “Çok komik."
“Yeter," dedi babası içini çekerek. “ Bir tartışm a başlatmak Arkasını döndü, arabasına gitti ve motoru çalıştırdı. SUV’u geri
istememiştim.” vitese takarak dönüş yaptı. Arabanın karlarla süslenmiş ön ca­
mından bakarak anne ve babasını oturma odasının penceresinden
Meredith ayağa kalktı. “İşe geri dönm em gerek.”
gördü. Babası annesini kollarına aldı ve öptü. Muhtemelen müzik
Meredith çorba kâsesini m usluğa götürdü ve yıkadı. Sonra
çalmamasına rağmen duraksayarak dans etmeye başladılar. Baba­
çorbanın geri kalanını saklama kabına koydu ve saklam a kabını tıka
sının müziğe hiç ihtiyacı yoktu, her zaman aşk şarkılarını kalbinde
basa dolu olan buzdolabına koyup tencereyi yıkadı. Tencere sessiz taşıdığını söylerdi.
odada yüksekmiş gibi görünen biı- tıngırtı sesiyle süzgece vurdu. Meredith bu samimi manzaradan uzaklaştı, ama gördüğünün
“Lezzetliydi, anne. Teşekkürler.” Ç abucak vedalaştı ve mutfaktan anısı aklından çıkmadı. İş gününün geri kalanında, işletmenin
çıktı. Girişte yeniden paltosunu giydi. Babası arkasından geldiğinde değişik yönlerini incelerken, kârı artırmanın yollarını ararken ve
verandadaydı; temiz, soğuk havayı soluyordu. bitmek bilmeyen idare ve planlama toplantılarında otururken,

Kendini gülümsemekten alam adı. Babasının onun kızgın bir
şekilde ayrıldığını görm eye dayanam am ası ço k hoşuna gidiyordu.
“Ben iyiyim, baba.”
“Onun kasım ve ocak aylarında nasıl olduğunu biliyorsun.
Kışlar onun için zor.”
kendini anne babasının birbirlerine ne kadar âşık göründüğünü
hatırlarken buldu.
Gerçek şıı ki, Meredith bir kadının ııasıl kocasını delicesine
severken aynı zamanda çocuklarından nefret edebildiğini hiç anla­
yamamıştı. Hayır, bu doğru değildi. Annesi Meredith ve Ninadan

“Biliyorum.” nefret etmiyordu. Sadece onlan umursamıyordu.

“Meredith?”
6 Hâlâ asma üzerindeyken dondurulan üzümlerden yapılan tatlı şarap, (ç.n-l
 ------------------------------------------------------------- ' ^
K jş ‘S a h ç e s i

Aniden başını kaldırıp baktı. Bir an için kendi hayat,n,n •

kaybolmuş w nerede olduğunu unutmuştu. Masasındaki,, K r is ıin ^ f a n n a h

hakkındaki bir raporu okuyordu. “Ah. Daisy. <>.ür dilerim. “ Buradayım ."
kapıyı çaldığını duymadım." jc ffin sesin: takip ederek oturma odasına girdi. Jeff seksenli
“Ben eve gidiyorum.’ y , Harın sonlarında yaptıkları ev tipi bania» kendine bir içki h a k ­

“Saat o kadar geç oldu mu?" Meredith .saate baktı. Saat ı8:3r lıyordu. “Özür dilerim, geciktim. Kar..."

-Kahretsin! Yani hay aksi! Geç kaldım." -Evet," dedi. İkisi de onun işten geç çıktığım biliyordu. “Bir

Daisy güldü. “H ep g e ç saatlere k a d a r b u rad a kalıyorsun." içki ister misin?”

Meredith evraklarını düzenli yığınlar hâlinde organize etme\* “Elbette. Beyaz şarap." Meredith ona baktı; ne hissettiğini

başladı. “Dikkatli sür, Bayan D aisy' -b u eski bir şakaydı aına bile bilmiyordu. Şimdi yalnızca şakaklarında beyazlaşmaya baş­
lamış koyu sarı saçları, güçlü, kare çenesi ve hep gülümsüyor gibi
ikisi de gülümsedi- “ve unutma Elma Komisyonundan7 Josh sa.
görünen çelik grisi gözleriyle her zamanki gibi yakışıklıydı. Spor
bah saat dokuzda bir toplantı için gelecek. Çöreklere ve kah\^
yapmıyordu ve fil gibi yemek yiyordu ama yine de hiç yaşlanmı-
ihtiyacımız olacak.”
yormıış gibi görünen, sırım gibi, bronz vücutlardan birine sahipti.
"Tamamdır. İyi geceler/'
Her zamanki tarzında giyinmişti; solgun renkli bir Levi’s kot ve
Meredith masasını ertesi sabah için hazırladı ve sonra dışan
eski bir Pearl Jam tişörtü.
aktı. Şimdi kar kuvvetli yağıyordu ve arabanın ön camından görüşü
Jeff, Meıedith’e bir bardak şarap verdi. “Günün nasıldı?”
bulanıklaştırıyordu. Silecekler olabildiğince hızlı hareket ediyordu,
“Babam üzüm dikmek istiyor. Ve annem de yine kış bahçe-
ama yine de görmek çok zordu. Karşıdan gelen her çift far onu
sindeydi. Zatürıe olacak."
geçici olarak kör ediyordu. Bu yolu avucunun içi gibi bilmesine
“Senin annen karla kaplı bir araziden daha soğuk.”
rağmen yavaşladı ve bankete yaklaştı. Bu ona M addy’ye karda
Bir an için onları birbirine bağlayan yılları ve zamanın yarattığı
araba kullanmayı öğretmeye çalıştığı ilk ve tek seferi hatırlattı. Bu
bütün bağları hissetti. .Jeff yirmi yıldan fazla bir süre önce onun
anı onu gülümsetti. Bu kar, anne. Gizli b u z değil. Bu ka d a r yavaş
annesi hakkında bir fikir edinmişti ve bunu değiştirecek hiçbir şey
kullanm am a gerek yok. Y ürüyerek e v e d a h a hızlı gidebilirim.
olmamıştı. “Kesinlikle katılıyorum.” Meredith sırtını duvara yas­
Maddy böyleydi. Her zam an acele ederdi.
ladı. Gününün -haftasının, ayının- çılgııı/yoğun/telaşlı düzenine
Evde Meredith kapıyı arkasından sıkı sıkı kapadı ve aceleyle
kaptırmıştı kendini; gözlerini kapadı.
mutfağa gitti. Çabucak saate göz attığında geç kaldığını gördü. Yine.
“Bugün bir bölüm yazdım. Kısa bir şey. Sadece yedi sayfa ama
Çantasını mutfak tezgâhının üzerine bıraktı. ‘‘JeffV’'
sanırım iyi. Sana bir kopya yaptım. Meredith. Mere?
/ Başlıca amacı taze ürünlerin tanıtımını vc promosyonun» yapmak vc olma p-1 8 Wct-b*r: Alkolliı içkiler hazırlamak için kullanılan bar. Normal bardan farkı
zarının gelişimini sağlamak olan komisyon, (ç.n.).
içinde bir lavabo bulunmasıdır, (ç.n.)

• 36 • 37.
 Gözlerini açtı ve onu kendisine bakarken buldu. j cfr
larını birazcık çatması gözlerinin arasındaki deriyi kirişti
Meredith oııun önemli bir şey söyleyip söylemediğini nierak' ^
Hatırlamaya çalıştı, ama yapamadı. “Üzgünüm. Uzun bir»,-
^undti;
“Son zamanlarda böyle günlerden çok geçiriyorsun.”

Meredith, Jeffin sesinde suçlama ima eden bir şey m j

sadece basit bir dürüstlük mü olduğundan emiıı değildi. “Kışy,
nasıl olduğunu biliyorsun.”
“Ve bahar. Ve yaz."

İşte cevabı: Suçlama. Geçen yıl bile ona ne sorunları olduğum,

sorardı. Ona günlük hayatının belirsiz ayrıntıları içinde kendini
ne kadar kaybolmuş hissettiğini ve kızları ne kadar özlediğini
söylerdi. Ama son zamanlarda böyle bir yakınlık kurmak imkânsız
vlanacak hayvanı bulmak için ormanın içinde yürümek

geliyordu. Bunun nasıl ya da ne zam an olduğundan pek de emin
değildi, ama aralarındaki mesafe tıpkı dökülm üş mürekkep gibi
her şeyi lekeleyerek yayılıyor gibiydi. “ Evet, sanırım."
“Ben ofise gidiyorum," dedi, birdenbire, sandalyenin arkasına
astığı ceketine uzanarak.
“Şimdi mi?”
“Neden olmasın?"
Meredith bunun gerçekten bir soru olup olm adığını merak
etti. Meredith’in onu durdurm asını, kalm ası için ona bir neden
vermesini mi yoksa gitmeyi mi istem işti? Bundan em in değildi;
gerçekten, şu anda bunu umursamıyordu. Güzel sıcak bir banyo
yapm ak, bir bardak şarap içm ek ve yem ekte ne söyleyeceğini
düşünmeıneye çalışmak güzel olacaktı. Daha da iyisi hiç yemek
pişirmek zorunda kalmamasıydı. “Nedeni yok.”
fcvet, dedi onu yanağından öperek. “Ben de öyle diişüıunüştüm*
A
iki hafta sürmüştü.
Böcekler onları uyarmıştı. Ve ölümün kokusu.
Nina onu buraya getiren rehberin yanında duruyordu. Berbat
bir an için bunların hepsini hissetti; açık alanda sineklerin vızıl­
damasını, kanlı leşin bazı yerlerini neredeyse beyaza dönüştüren
kurtçukları, yırtıcı ve leşle beslenen hayvanların yakında olduğu
ve onları izledikleri anlamına gelen Afrika ormanın sessizliğini.
Sonra manzarayı bir fotoğrafçı olarak görebilmek için bölümlere
ayırmaya başladı. Pozometresini çıkardı ve çabucak kontrol etti.
Bu iş bittiğinde, boynunda asılı olan üç kameradan birini seçti ve
dağ gorilinin mahvolmuş, kanlı vücudu üzerinde odaklandı.
Klik.
Etrafında dolaştı, makineyi odaklamaya ve fotoğraf çekmeye
devam elti. Kameraları değiştirerek, objektifleri ayarlayarak ve ışığı
kontrol ederek. İçindeki adrenalin etkisini göstermeye başlamıştı.
Yalnızca fotoğraf çektiği zamanlar gerçekten yaşadığını hissettiği
 zamanlardı. Gözü onun cn büyük yeteneğiydi; bu ve «
olup bitenlerden kopma yeteneği. Yeteneğin biri olmadan !**
de olmazdı. Büyük bir fotoğrafçı olm ak için önce görmek ve ^
hissetmek gerekiyordu. ^
Burnunun altına biraz daha V icks sürecek kadar durakla
ve sonra kopan boyna odaklam ak için daha yakm a çönıoldi.^
yerlerden kusma sesi duydu, bu m uhtem elen onunla beraber
genç gazeteciydi. Nina şimdi bunun için kaygılanam azdı.
Klik. Klik.
Kaçak avcılar sadece kafayı, elleri vc a ya k la n isterlerdi. Para
eden parçaları. Dünyada bir gorilin elin in zen gin bir hıyarın kü­
K j i s t i n ‘S f o n n a h
-Bayan Nina?"
Birinin adını söylediğini duyduğunda, Nina merkezin kapısında
durmuş objektifini temizliyordu. Kamerayı bir kenara koyarak
yukarı baktı ve yanında merkezin baş rehberini gördü. Ne kadar
yorgun olduğu düşünülürse olabildiğince neşeli bir şekilde gülüm­
sedi. “Merhaba, Bay Dimonsu."
“İşler bu kadar yoğunken sizi rahatsız ettiğim için özür dile­
rim, am a size önemli bir teleton mesajını iletmeyi unuttuk. Mesaj
Bayan Sylvie'dendi. Onu aramanızı istediğini söylememizi istedi."
“Teşekkür ederim.”

tüphanesinde kül tablası olarak kullanıldığı yerler vardı. Nina çantasından büyük uydu telefonunu çıkardı ve bütün

Klik. Klik. donanımları kampın merkezinde açık bir alana taşıdı. Çabucak
yapılan bir pusula kontrolü uydunun yönünü belirledi. Uydu telefo­
Sonraki bir saat içinde, N ina k a m eraları ve objektifleri ge-
nunun çanak kısmını açtı, yere koydu ve altmış derecelik bir açıyla
rektiği kadar sık değiştirerek, ku llan ılm ış film leri teneke kutulara
kuzeydoğu yönüne doğru çevirdi. Sonra telefonu çanağa bağladı
koyarak ve onları yeleğinin ceplerine koym adan önce etiketleyerek
vc açtı. T b r u n c u renkli bir LCD paneli yanıp sönerek açıldı ve ona
görüntüleri kadraja aldı ve çekti. N ihayet akşam karanlığı çöktü­
sinyal gücünü gösterdi. Sinyal gücü iyi göründüğünde aramayı yaptı.
ğünde, ormanın içinden aşağı inm ek için uzun, sıcak, kaygan bir
“M erhaba, Slyvie,” dedi editörü telefona cevap verdiğinde.
yolculuğa başladılar. Hava seslerle hareketliydi -böcek ler, kuşlar,
“Bugün kaçak avcıların fotoğraflarım çektim. Hasta ruhlu piçler.
maymunlar- ve gökyüzü taze kan rengindeydi. Turuncu renkli güneş,
Bana, mesela, o fotoğrafları göndermem için on gün verir misin?"
ağaçların arasında saklam baç oynuyordu. Y u k a rı çıkarken sohbet
“Altı günün var. Onları kapağa koymayı düşünüyoruz.”
etmiş olmalarına rağmen iniş sessiz ve ciddiydi. O lay sonrası Nina
D ergi ka p a ğ ı. En sevdiği iki kelime. Bazı kadınlar elmasları
için her zaman en kötüsüydü. Profesyonel tarafsızlığı sağlam ak için
severdi, o ise T im e 'm kapağını. Ya da N ational Geographic inkini.
gördüklerini unutmak bazen zordu. G enellikle, gecen in yarısında,
Seçici d eğild i. G erçekten d e günün birinde dergi kapağını ve
fotoğraflar kâbus olarak geri döner ve onu derin b ir uykudan uyan­
“D ü n yan ın H er Y anındaki Kadın Savaşçılar” isimli fotoğrafik
dırırdı. Kabul etmek istediğinden çok d ah a fazla kez yanaklarında
m akalesine için on altı sayfa almayı umuyordu. En gözde projesi.
gözyaşlarıyla uyanmıştı. Dağın alt tarafın d a, gru p , Ruanda’nın bu
Projesi biter bitmez - n e zaman olursa olsun- onu bağımsız olarak
ücra kesiminde kasaba görevi gören kü çük bir karakola vardı. J»Pe
gönderecekti. “ Fotoğrafları göndereceğim. Ve sonra Namib\ada
bindiler ve birkaç saatlik bir yolculukla, daha fazla soru sordukları
ve Ninanm daha fazla fotoğraf çektiği ko ru m a m erkezine gittiler. Danny’yle buluşacağım."

40.
 , k lI Benim * • * » yap. A m a golccek cıln>a ^
^ 0\ Sierra Leone’d ekı şiddet olayları yine Uf
dönmek iç»n hazU . devam etmeyecek. Yılbaşından için sadece bir anın vardı. El yordamıyla kayışlan ya da çantaları
man,yor B ar* g » " * 1" bulacak zaman yoktu.
istiyorum-
Nina ıssız, bunaltıcı derecede sıcak olan manzaraya hakti.
orada olman ^ N in a «U çm a y a bir anda hazır olurum."
Saatler geçtikçe bu onlar, medeniyeti andıran herhangi bir şeyden

İ Z T Z * aram ayacağım , söz v e r iy o ^ - gittikçe dalıa fazla uzaklaştırıyor ve Güney Afrika’nın son kalan
gerçek bakir bölgelerinden birinin derinliklerine doğru götürü­
Sylvıe. ben bunun nasıl t
dedi-Şimdi, w o ld u ğ u n u hatırlamaya çalı. yordu. Dalıa fazla aç hayvan sürüsünün kurumuş dere yatakları­
n ın yanında durduğunu fark etti. Bu yaz sıcağında yere yığılıyor,
şırken git seks yap- yağmurların gelmesini beklerken durdukları yerde ölüyoriardı. İ ler
yerde beyazlayan kemikler vardı.

Yanlara çarparken vc neredeyse kuma saplanmak üzereyken

Danny ona gülümseyerek, “Himba’yı bulmak istediğinden emin
misin? diye soıdu. üzündeki kir beyaz dişlerinin ve mavi gözle­
Birkaç gün sonra Nina Namibya’da, D aııny’nin kullandığı kiralık
rinin korkunç derecede parlak görünmesine neden olmuştu. Omuz
bir Land Rover’ın içinde onunla birlikleydi.
hizasına gelen siyah saçları ve gömleği toza bulanmıştı. “Aylardır
Saat sabahın sadece yedisiydi ve kasını güneşi çoktan parlak
kendimize bir hafta ayıramadık."
ve sıcaktı. Saat ide hava sıcaklığı yak laşık 4 5 derece olacaktı ve
Sözde yol tekrar geçilebilir duruma gelmişti ve Nina kamera­
hava bundan çok dalıa sıcak olabilirdi. Yol - e ğ e r buna yol denebi­
sını çıkardı, vizörden onu incelemeye başladı. Ona odaklanarak,
lirse- aslında bu arabanın lastiklerini içine çeken, lastiklerin önce kadrajı birazcık gen işleterek, onu sanki bir yabancıymış gibi apaçık
bir tarafa ve sonra diğer tarafa dönm esine neden olan kırmızımsı gördü: yakışıklı, otuz dokuz yaşında, belirgin elmacık kemikleri ve
gri bir kum yatağıydı. Nina kapının koluna tutundu ve dik oturdu, birçok kez kırılmış bir burnu olan bir İrlandah. Her zaman gençken
arabanın hareketine göre kıpırdayarak vücudunu harekete uyum ya ptığ ım bar kavgaları derdi ve şimdi Nina, o ileriye bakarak yola
sağlayan bir şok emici olarak kullanm aya çalışıyordu. konsantre olurken, ağzının etrafındaki küçük kırışıklıkları göre­

Diğer elini boynuna asılı olan kam eranın kayışı tenini kesme­ biliyordu. Danny asla böyle bir şey söylememesine rağmen, yanlış

sin diye kamerayı sabit tutmak için kullandı. K am era ve objektifin yolda kötü bir tavsiyeye uymuş olduğundan endişeleniyordu. Bir

etrafında bir tişört sarılıydı; bu tozla m ücadele etm ek için pek de savaş muhabiriydi ve söylemekten hoşlandığı gibi “başının belada
olmasına” vc bir hikâyenin peşinden sonuna kadar gitmeye alışıklı.
profesyonel bir yol değildi, am a A frik a’da geçirdiği bunca yılda bu
yolun koı uma ve kullanım arasındaki en iyi çözüm olduğu ortaya Kendi hikayesi olmasa bile.

çıkmıştı. Burada, bazen kam erayı kapm ak ve fotoğrafı çekmek Nina fotoğrafı çekti.
 D an n y on a gülü m sedi ve o bir fo to ğ ra f d a h a çekti. “Bjj. ,
haki sefere kadın ların fotoğrafını ç e k m e k isted iğin d e, havuz l
harlardaki kadın garso n ları çek m en i ö n eririm .”
Güldü ve objektifin kapağını kapatarak kamerayı tekrar kü
cağına koydu. "Sana borçluyum.
“Gerçekten de bana borçlusun, aşkım, ve karşılığını alacağlrn.
dan emin olabilirsin.
Niııa yırtılmış, rahatsız kolt ukta arkasına yaslandı ve gözlerini
kapatmamaya çalıştı, ama bitkin düşmüştü. İki hafta ormanın içinde
kaçak avcıları kovaladıktan ve bundan dört hafta önce Angola’da
insanların birbirlerini öldürmelerini izledikten sonra yorgunluk
iliklerine işlemişti.
Ve yine de bunu seviyordu. Dünyada olm ayı tercih edeceği
başka hiçbir yer ve yapmak isteyeceği başka hiçbir şey yoktu. Çek­
meye değecek “fotoğrafı” bulmak adrenalin dolu, eğlenceli ve bu
uğurda ne fedakârlık yapması gerekirse gereksin asla yorulmadığı
bir yolculuktu. Bunu on altı yıl önce öğrenm işti; yirm i bir yaşında,
elinde bir gazetecilik diploması, sırt çantasında kullanılm ış bir
kamerayla kendi kaderini aram aya gittiğinde.
İlk birkaç yıl, bir fotoğrafçıya gerek duyulan herhangi bir işte
çalışmıştı, ama ıçÖs’te eline büyük bir fırsat geçm işti. IJucAidûe,
kıtlıkla savaş konserinde, o zam anlar T im e dergisinde yeni editör
olan Sylvie Porter’la tanıştı ve Sylvie, Nina’y a farklı bir dünyanın
kapılarını açtı. Akabinde Nina, Etiyopya’ya doğru yola çıkmıştı.
Orada gördükleri her şeyi değiştirm işti. N eredeyse hem en, fotoğ­
rafları yalnızca birer fotoğraf olmaktan çıkm ış ve hikâye anlatmaya
başlamışlardı. 1989’da Tayland’ı vurarak yü z binlerce kişiyi evsiz
bırakan G ay Tayfunıı’nda T im e ’in kapağını süsleyen , Nina nm»
göğsüne kadar pis suların içinde kalm ış ve çocu ğun u başının üs­
tünde taşım akta olan kadın fotoğrafıydı. İki yıl önce, S u d a n d a k i
açlık haberiyle Pulitzer Ö dülünü kazanm ıştı.
Kariyerini o kadar da kolay elde ettiği söylenemezdi.
Bu bölgedeki Himba kabilesi gibi o da göçebe olm ak /.orunda
kalm ıştı. Yumuşak yataklar, lemiz çarşaflar w. aka., su, yokluğuyla
yaşam ayı öğrendiği lükslerdi.
“Bak. Orada," dedi D anny işaret ederek.
Önce tek gördüğü tozlarla kaplı, turuncu ve kırmızı bir gök-
yü zü yd ü . Dünya kavruluyormuş gibiydi ve duman kokuyordu.
G id e r e k , dağın üstündeki silüetler dimdik duran, pis Land Rover’a
ve a rab ad an daha bile pis olan içindeki insanlara bakan zayıf
insanlara dönüştü.
“Onlar mı?” diye sordu.
“Öyle olmalı."
Danny başını sallayarak dağ ile aralarında kalan son mesafeyi
ue kat etti ve dönemeçte kurumuş bir nehir yatağında arabayı park
edip dışarı çıktı.
Himba kabilesi uzak durarak onları izliyordu.
Danny kabile şefinin kendisini tanıtacağını bilerek yavaşça
ilerledi. Nina ardından gitti.
Yaşlıların çadırında durakladılar. Çadırın önünde kutsal ateş
yanıyor ve şim di rengi eflatun olan gökyüzüne duman bulutu gön­
deriyordu. İkisi de öne eğildi, dikkatli hareket ediyor ve kesinlikle
ateşin önünden geçmemeye çalışıyorlardı. Bu saygısız bir hareket
olarak görülürdü.
Ş ef onlara yaklaştı ve duraksayarak konuşulan S vah ili diliyle0
iiçü fotoğraflar için para ve su karşılığında anlaştılar. Nina bu iş
için yanında 011 b eş galon su getirmişti. Bir avuç su için millerce
yürüm üş bir halk için bu çok büyük bir hediyeydi ve birdenbire
Nina ve D anny sanki eski arkadaşlarmış gibi karşılanmışlardı.
Çocuklar akm akııı yanlarına gelerek gülen, atlayıp zıplayan bir
9 T)o£u Afrika’da kullanılan bir dil. (ç.n.)
 Kjş ‘‘Jiahçesı
kalabalık hâlinde Nina’nın etrafını sardılar. Ilim balar
°n\| y-
Danny’yi köye sürüklediler, burada onlara mısır lapası ve x
sütten oluşan geleneksel bir yemek verildi ve kabile tarafı,^
eğlendirildiler. Sonra, gece ay ışığıyla mavi renge büründüğünde
rondoval adı verilen, yuvarlak, çamurdan yapılmış bir kulüb^
götürüldüler; burada örülmüş ot ve yapraklardan yapılmış bir
şilte üzerinde birlikte yattılar. Havada kızartılm ış mısır ve kuru
toprağın tatlı kokusu vardı.
Nina, Danny’yle yü z yüze gelmek için yana döndü. Loş mavi
ışıkta, Danny’nin yüzü genç görünüyordu, ancak Nina gibi, 0 da
ihtiyar gözlere sahipti. Bu, mesleğin tehlikesiydi. Çok fazla korkunç
şey görmüşlerdi. Ama onları bir araya getiren şey buydu. Sahip
oldukları ortak noktaydı. Her şeyi görme, ne kadar korkunç olursa
olsun, her şeyi bilme arzusu.
Birinci savaş sırasında, Kongoda terk edilm iş bir kulübede
karşılaşmışlardı. Her ikisi de en kötü savaştan kaçarak buraya
sığınmıştı; Nina kamerasına yeniden film takm ak için, Danny ise
omzundaki bir yarayı sarm ak için.
Bu kötü görünüyor, demişti Nina. Yaınnı lx’/ı sarabilir miyim ?
Başını kaldırıp ona bakmıştı. E ttiğ im onca d u a işe yaramış
olmalı. Tanrı bana kendi m eleğim i gönderdi.
O günden sonra dünyanın her tarafında birlikteydiler. Sudan’da,
Zimbabve’de, Afganistan’da, Kongoda, Ruanda’d a, Nepal’de, Bosna'da.
Her ikisi de Afrika üzerine uzmanlaştı, ama nerede büyük haber
varsa muhtemelen oradaydılar. İkisinin de L ondra’da önemsiz
mektupları, mesajları toplamaktan ve tozlanm aktan biraz daha
fazlasına yarayan birer apartman dairesi vardı. Genellikle, ilgilerini
çeken şeyler onları farklı tehlikeli yerlere -D a n n y ’yi iç savaşlara
ve Nina’yı insanlık trajedilerine- götürdü ve birbirlerini görmeden
aylar geçirdiler. Hu, Nina için sorun değildi. Sadece seksi daha
tutkulu bir hâle getiriyordu.
^
K i isi m h a n m ıh ■
-Gelecek ay k.rkıma basacağım," dedi Danny usulca. i
Ni„a „„ u „ aksan,na l»y,l,yordu. 0 söylediğindeo, basit cümle |
klüaS» beyeca.il. ve .seksi geliyordu. Bu a„ k,rk,ma basacc,ğ,m .
“Endişelenme, yirmi b e, yaddakiler seni gördüklerinde hâlâ
kendilerinden u y u r la r . Senin, okuldayken-bir rock-grubunday-
dwı, diyen görünüşün yüzünden."
“ Bir punk rock grubuydu, aşkım."
Danny’ye daha da sokuldu, eli çıplak göğsünden aşağı kayarken
ensesini öptü. Danny nin vücudu beklediği kadar çabuk tepki verdi.
Birkaç dakika sonra Danny onun giysilerini çıkarmıştı ve birlikte
her zaman en iyi yaptıkları şeyi yapıyorlardı.
Sonrasında, Danny onu yakınına çekti. “Nasıl oluyor da bizden
başka her şey hakkında konuşabiliyoruz?"
“Kim bizim hakkımızda konuşuyordu ki?"
“Neredeyse kırk yaşıma geldiğimi söyledim."
“Ve benim bunu konuşma başlatan bir şey olarak mı görmem
gerekiyor? Bcıı de olu z yediyim.”
"Ya sen gittiğinde seni özlüyorsam?"
“Kim olduğum u biliyorsun, Danny, bunu sana en başında
söyledim."
“Bu dört yıldan fazla bir zaman önceydi, Tanrı aşkına. Dün­
yadaki her şey değişiyor, senin dışında sanırım*
“Kesinlikle.” Vücudunu tutkulu bir şekilde onunkine yaslaya­
rak arkasına döndü. Onun kollarında kendini her zaman güvende
hissetmişti, dört bir yanlarında silahlar patlarken ve gece çığlıklarla
doluyken bile. Fakat bu gece dışarıda sadece yanmakta olan ateşin
çıtırtısı ve karanlıkta vızıldayan böceklerin sesleri vardı.
 Ondan birazcık a k l a ş t ı , ama Danny nin kolları vücudunu
sardı ve onu olduğu yerde tultu. "Hiçbir şey istemedim," di, ç
fısıldadı kulağına.
İstedin, diye düşiindü gözlerini kapatırken. Mide boşlu|una
hiç alışık olmadığı endişe verici bir his yerleşti. Sadece henüz
bunu bilmiyorsun.
Geçici köyün cok yukarısında bir dağ sırtında, Nina küçük par­
çalara ayrılmış bir dere yatağının kenarına çömeldi. Bacaklarının
üst kısımları hareketsiz kalmak için harcadığı çaba yüzünden
yanıyordu. Saat sabahın altısıydı ve gökyüzünün rengi açık mavi
ve turuncunun muhteşem bir karışımıydı; güneş çoktan güçlü bir
şekilde parlamaya başlamıştı.
Aşağıda, kafasının üstüjıde dengelenmiş ağır bir kap ve göğsünde
renkli bir askıya yerleştirilmiş bir bebek bulunan bir Himba kadını
köyün içinden geçiyordu. Nina kamerayı gözüne doğru kaldırdı ve
mükemmel bir şekilde görünceye kadar teleobjektifle yakınlaştırdı.
Bu göçmen Afrika kabilesinin bütün kadınları gibi, genç kadının
da göğüsleri çıplaktı ve keçi derisinden yapılm ış tüylü bir etek
giyiyordu. Büyük deniz kabuğundan bir kolye -nesiller boyunca
anneden kıza geçen, sahip olunan değerli bir ş e y - herkese onun
evli olduğunu gösteriyordu, tıpkı saç stili gibi. Baştan aşağı kırmızı
toprak tozu ve cildini yakıcı güneşten korum ak için sürdüğü süt
yağıyla kaplıydı; genç annenin cildi eski tuğlaların rengiııdeydi.
Kadının en mahrem yeri olarak kabuî edilen ayak bilekleri, yürü­
düğünde çııılayan bir sıra ince halkanın altında saklıydı.
Nina’d an habersiz, kadın nehir kenarında durakladı ve suyun
akması gereken yerdeki çatlamış toprağa baktı. Yüzündeki ifade
ve kollarındaki çocuğa dokunmak için djni
u,nutsuz bir ifadeye dönüştü. Bu. Ninamn dünyanın her ta L .n -
daki kadınların yüzünde gördüğü bir ifadeydi, özellikte de savaş
« « * a n ı n d a . Gelecek için duyulan, insanın iliklerine işlemiş
bir korku. Su bulmak için gidilecek hiçbir yer yoktu.
Nina bunu fotoğrafla* ve kadın yü rü n » * d ev» , edip
dan yapılmış yuvarlak kulübesine dönünccye ve başka kadınların
bulunduğu bir dairenin içine oturuncaya kadar devam etti Kadınlar
biriikte. konuşarak kırmız, toprağı düz kayaların üzerinde ezmeye
haşladılar vc kumu andıran kalıntılar, su kabağından yapılmış
kapların içinde topladılar.
Nina objektif, kapattı ve ayağa kalktı, ağnyan eklemlerini es­
netti. Bu sabah yüzlerce fotoğraf çekmişti, ama nehir kenarındaki
kadının fotoğrafımı, “o fo to ğ ra f olduğum, anlamak için bütün
fo to ğ ra fla rı gözden geçirmesine gerek yoktu.
Kafasında fotoğraf, kesti, çerçeveledi, bastı ve koleksiyon yaptığı
en harika fotoğrafların arasına astı. Günün birinde, fotoğrafları
dünyaya hem kadınların ne kadar güçlü ve kudretli olabileceğini
hem de bu kişisel gücün bedelini gösterecekti.
Filmi çıkardı, teneke kutuyu etiketleyip sakladı, sonra yeni bir
lilnı taktı ve insanlara gülümseyerek, her zaman yanında taşıdığı
şekerleri, kurdeleleri ve bilezikleri vererek köyün içinde yürüdü. - ,
Sudan yoksun bir bölgede temiz kalm ak için kullandıkları yöntem
olan duman ve ot saunasından çıkan dört Himba kadınının harika ;■
„>
bir fotoğrafını daha çekti. Fotoğrafta kadınlar el ele tutuşmuş gü-
İliyorlardı. Bu kadınlara özgü evrensel bağı yakalayan bir kareydi. '**n- -. y f
Danny niıı onun yanm a geldiğini duydu. "Selam."
Nina ona yaslandı, çektiği kareler onu tatmin etmişti. “Ço­
cuklarla olaıı ilişkilerine bayılıyorum, ihtimaller imkânsızken bile.
■■

Yalnızca, bebekleriyle birlikteyken yüzlerini gördüğümde agfoy^
Gördüğümüz bütün her şeye rağmen bu neden böyle?"
“Demek anneleri izliyorsun. Savaşçıları takip ettiğini ^
yordum.”
Nina kaşlarını çattı. Hiç bu şekilde düşünmemişti ve bu
rahatsızlık Ariciydi. “Hayır, her zaman anneler değil. Bir şey
savaşan kadınlar. İmkânsız ihtimallere karşı kazanılan zaferler.»
Danny gülümsedi. “Demek her şeye rağmen sen de bir ro­
mantiksin."
Güldü. “Haklısın.”
“Gitmeye hazır mısın?”
“Sanırım ihtiyacım olan şeyi aldım, evet/'
Bu gidip bir hafta boyunca bir havuz kenarında uzanıp yata­
bileceğimiz anlamına mı geliyor?"
“Bundan daha çok islediğini hiçbir şey yok.” Danny köyün
yaşlılarıyla konuşup fotoğraflar için kabileye para öderken Nina
kamera ekipmanlarını kaldırdı ve eşyalarını topladı. Gümüş rengi
kanatlarını açarak ve bir sinyal buluncaya kadar pozisyonunu de­
ğiştirerek uydu telefonunu çorak toprağın üzerine kurdu.
Beklediği gibi, derginin ofisleri kapalıydı, bu yüzden editörüne
bir mesaj bıraktı vc Zambiya'daki Chobe Riveı* Lodge’d an onu
arayacağına söz verdi. Sonra o ve Danny kırık dökük, eski Land
Rover’a bindiler. Kaokoveld’in o ay ışığı m anzarasından geçerek
güneye gitmekte olan bir uçağa bindiler. A kşam olduğunda, Chobe
River Lodge’da, kendi özel verandalarında, güneşin karşı kıyıda
bulunan bir fil sürüsü üzerinde batmasını izliyorlardı. Birkaç yüz
metre ötede aslanlar uzuıı boylu otların içinde avlanırken onlara
cin tonikler servis ediliyordu.
Artık eskimiş olan bikinisini giym iş olan Nina, iki kişilik lüks
şezlonga uzandı ve gözlerini kapadı. Gecede belirsiz bir su, kuru
m m
Kî »itm ‘-./funnah
ot w y ^ c ı güneşin altında p i* » * ^ ve
Haftalardır ı k t a , çok kısa kesilmiş siyah ^ ^ ^
»aldanım, altında İnç kırınca toprak yoktu. Tam bir lüks
par.n ynin odadan ^ P ik o n a d ,* nı ^
adımdan <mce neredeyse duyulm azhir ^ ^ durak
Ang„Iada b ir kurcunla yaralanm ,ş olan ^ aya*,,,, destekliyordu'
BU onu rahatsız c .m ,y o rm u , Sibi davramyo,- w insanlarj ^
d u y m a m söylü>W du, am a Nina aldıg, haplar, vc U m , uyuyacak
r»hat b ir pozisyon b u la n ın d a n , biliyordu. N i„ a „ nun vücuduna
masaj yap tığın d a. D a n n y bunu istem em iş elm as,na rajm cn bu
bacak için ço k dalıa fazla çaba harcıyordu ve bunu yaptığın, inkâr
ediyordu.
Yanında duran tik ağacından yapılmış m asaya iki bardak
koyarak, “Al bakalım,'’ dedi.
Danny Ve teşekkür etmek için yüzünü çevirdi ve bir bakışta
birçok şeyi fark etti: Bir cin tonik getirmemişti. Bunun yerine ko­
caman bir bardağa sek tekila koymuştu; bardağın içinde neredeyse
bir su bardağını dolduracak kadarçok tekila vardı. Tlızu unutmuştu
ve en kötüsü, gülümsemiyordu.
Nina doğruldu. “Sorun nedir?”
“Belki öncc bir içki içsen daha iyi olur."
Bir İrlandalı size önce bir içki içmenizi söylediğinde kötü haber
gelecek demekti.
Şezlonga, yanm a ot urdu. Nina ona yer açmak içiıı yana doğru
kaydı.
Şimdi gökyüzünde yıldızlar vardı ve solgun gümüşi parlaklıkta
onun seri hatlarını ve çökmüş yanaklarım, mavi gözlerini ve kıvır­
cık saçlarını görebiliyordu. Tanı o anda, çok üzgün göründüğünde
ue kadar güldüğünü ve gülümsediğini fark etli; güneşin kavurucu
 * K j is ı i n ‘O & m n a fı
sıcağında, toz dumandan boğulurken veya havada silahlar p a t l a ş
bile. Her zaman gülümseyebiliyordu.
Şimdi hariç.
Ona küçücük san bir zarf uzattı. Telgraf.
“Sen okudun mu?”
“Elbette hayır. Ama bu iyi bir haber olamaz, öyle değil mi?'
Dünyanın lıer tarafındaki gazeteciler, yapımcılar ve foto muhabir­
leri telgrafları bilirdi. Bu uydu telefonu w internet çağında bile aileni/
size kötü haberi bu yolla iletirdi. Zarfa uzanırken elleri titriyordu.
Telgrafın Sylvieden geldiğini görüncc ilk düşüncesi Tanrıya şukur,
olmuştu ama telgrafı okurken bu rahatlama yok oldu.
NİNA.
BABAN BİR KALP KRİZİ GEÇİRDİ.
MEREDİTH DURUMUN KÖTÜ GÖRÜNDÜĞÜNÜ SÖYLEDİ.
SYLVIE.
Başım kaldırıp D annyye baktı. “Babam ... Hemen gitmem
gerek..."
“İmkânsız, aşkım," dedi usulca. “Buradan kalkan ilk uçak sabah
saat altıda. Johannesburg’d an Seattlea gitm ek için biletlerimizi
alırım. En iyisi oradan arabayla gitmek mi olur?”
“Biz?”
Evet. Senin yanında olmak istiyorum, Nina. Bu o kadar kötü
mü?”
Buna nasıl cevap vereceğini, ne söyleyeceğini bilmiyordu.
Avuntu için insanlara bel bağlam ak ona hiç doğal gelmiyordu.
İstediği son şey birine onu incitecek gücii verm ekti. A n n esin d en
öğrendiği tek şey kendini korumaktı. Bu nedenle, bu gibi zamanlarda
• 52.
zaman yaptığı şeyi yaparak pantolonunun düğmelerine uzandı,
-geni yatağa götür, Daniel Flynn. Bu geceyi atlatmama yardım et.”
Bu bekleyişi tarif etmek için akla gelen sonsuz kelimesiydi, ama
bu yalnızca Meredith in son kelimesini düşünmesine yol açıyor, bu
da ona ölümü düşündürüyor, bastırmaya çalıştığı bütün duyguları
su yüzüne çıkarıyordu. Her zamanki başa çıkma yöntemi -ken-
dini meşgul etm ek- şimdi bir işe yaramıyordu; bunu denemişti.
Sigorta bilgilerine gömülmüş, kalp krizlerini ve sonrasında hayatta
kalma oranlarını araştırmış vc ülkedeki en iyi kardiyologların bir
listesini çıkarmıştı. Kalemini elinden bıraktığı anda ya da gözünü
ekrandan ayırdığında üzüntüsü derhâl geri geliyordu. Gözyaşları
sürekli olarak gözünün arkasına basınç uygulu>x>rdu. Şimdiye kadar,
buna rağmen, gözyaşlarının akmasını engellemişti. Ağlamak kendi
kendini alt etmekti ve o vazgeçmeyi reddediyordu.
Bekleme odasındaki akvaryumun içinde bulunan renkli ba­
lıklara bakarak kollarını sıkıca kavuşturdu. Bazen, eğer şanslıysa,
balıklardan biri gerçekten dikkatini çekiyor ve kısacık bir an için
babasının ölüyor olabileceğini unutuyordu.
J e ffiıı arkad an yaklaştığını hissetti. Halıda ayak seslerini
duymamış olm asına rağmen orada olduğunu biliyordu. “Mere,'
dedi usulca, ellerini onun omuzlarına koyarak. Meredith onun ne
istediğini biliyordu. Meredith’in ona yaslanmasını vc sarılmasına
izin vermesini. M eredith’in bir parçası da bunu istiyor ve böyle
teselli edilm eyi ar/uluyordu aslında, ama daha büyük bir parçası
-aldığı her nefesle umuda tutunmaya çalışan o parça- yumuşamaya
cesaret edemiyordu. Onun kollarında kontrolünü kaybedebilirdi
ve bu ne işe yarayacaktı?
 K jistın -Jt'annah
"Sana sarılmama izin ver," dedi kulağına.
-İstersen iz onu görebilirsiniz. Yofiun
ou*ı iMKini ünitesinde
•• .
Başını salladı. Jeff bunu nasıl anlamamışı ı?
lekcr teker. tamam m , r dedi Dr. VVatanabe, anne5İni dirf^ ™
Babası hakkında onu tüketen bir şek iide endişeleniyordu s*
tutarak.
göğsünün derinliklerine bir bıçak saplanmış, kemik ve kosl-»
M e r e d ith koridorda ilerie^n annesini İ2İcrt(en
yararak geçmiş, sivri ucu kalbine dayanmış bir şekilde k-kliv 01
> •ı vWQy düşündü. Detaylara o d a k,a ,, ,<unu d ü r tm e n in bir yo,unu bu,
Yapılacak yanlış bir harekette bu nazik organ delinecekti.
Ama bunu yapamad.. An,lar götünde canlandı; çok « kmd,
Arkasında. .Jeffin iç çektiğini duydu. Vazgeçmişti. “Kız j;ar
hatırlanmayı beklıyortard.. Babasının ortaokuldaki jimnastik kam
deşinle bağlantı kurabildin ıııi?'
U çm aların d a tribünde olduğunu, utandırıcı bir coşkuyla tezahürat
“Bırakabileceğim her yere mesaj bıraktım. Nina’yı bilirsin. Bu yaptığını ve düğününde birlikte damada doğru yürürken apaçık
ıada olabildiğinde burada olur." Yeniden saate baktı. "Bu kahrolası bir şekilde a ğlad ığın ı gördü.
doktorun işi neden bu kadar uzun sürdü? Rize bir rapor veriyor Daha geçen h afta, onu bir kenara çekmiş ve, "Hadi gidip birkaç
olması gerekir. On dakika içinde bölüm başkamın arıyorum." bira içelim , M ered o o d le, sad ece ikimiz, tıpkı eskiden yaptığımız
Jeff bir şey söylemeye başladı (doğrusunu söylemek gerekirse gibi,” demişti.
onu neredeyse hiç dinlemiyordu, kalbi o kadar hızlı atıyordu ki bu Ve Meredith onu atlatm ış ve ona bunu çok yakında yapacak-
yüksek sesten pek fazla bir şey dayam ıyordu), am a Jeff söyledik­
larını söylemişti...
lerini bitirmeden bekleme odasının kapısı açıldı ve Dr. Watanabe
Eşyaları kuru temizlemeciye bırakmak gerçekten de bu kadar
göründü. Bir anda, Meredith, J e ff ve A nn e bir araya geldiler ve
önemli miydi?
doktora doğru yürüdüler.
“Sanırım kızları aram am ız gerek,” dedi Jeff. “Onları eve ge­
"O nasıl?" diye sordu annesi biUüıı odada duyulan bir sesle.
tirmeliyiz.”
Böyle bir zamanda sesinin bu kadar güçlü çıkm ası nasıl mümkün
Bunu söylediğinde, Meredith içinde bir şeylerin parçalandığını
olabilirdi? Sadece aksarımın ağırlığı üzgün olduğunu gösteriyordu.
hissetti ve bunun m antıksız olduğunu bilmesine rağmen, bunu
Bunun dışında, her zam anki gibi sakindi. Dr. W atanabe kısa bir
söylediği için J effte n nefret etli. Jeff çoktan vazgeçmişti.
an zorlukla gülüm sedi ve, “İyi değil. A m eliyata götürürken ikinci
“Mere?" Onu kollarına çekti ve ona sarıldı. “Seni seviyorum”
bir kalp krizi geçirdi. H ayata d ö n d ü rm eyi b aşard ık , am a çok
güçsüz,” dedi. diye fısıldadı.
Meredith dayanabildiği kadar onun kollarında kaldı ve sonra
“Ne yapabilirsiniz?" diye sordu M eredith.
yavaşça uzaklaştı. Hiçbir şey söylemeden, yüzüne bile bakmadan,
"Yapmak mı?” dedi Dr. VVatanabe kaşlarını çatarak. Gözlerindeki
annesini takip etti; kendini bu sade ve kalabalık YBÜ’de10bütünüme
acım a korkunçtu. “Hiçbir şey. Kalbindeki hasar çok büyük. Şimdi
ve tehlikeli bir şekilde yaln ız hissediyordu. Mavi doktor önlüğü
ia d ece bekleyeceğiz... ve bu geceyi allatm asını umut edeceğiz."
10Yoğun lînlcm Ünitesi, (ç.n.)
J e ff kolunu M ereditlı'in beline doladı.
 giym iş insanlar görüş alanına girip çıkıyordu, ama onun
sadece babasını görüyordu.

Babası dar bir yatakta, her tarafı tüpler, serumlar ve

lerie çevrilmiş bir hâlde yatıyordu. Yanında annesi nöbet
Şimdi bile, kocası hayatı çok ince bir ipliğe bağlı olarak yataru
bile, tuhaf, neredeyse cüretkâr bir biçimde sakin görünüyor^
Duruşu mükemmeldi ve eğer ellerinde bir titreme varsa bur^
algılamak için bir sismolog olmak gerekirdi.

Meredith gözlerini sildi, bu ana kadar gözyaşlarının aktıfcnin

farkına varmamıştı. Mümkün olduğu kadar uzun süre orada b *
ledi. Doktor teker teker demişti ve Meredith kurallara karşı ^
kişi olmayacaktı, ama en sonunda buna dayanamadı. Ona gitti,
yatağının ayak ucunda durdu. Makinelerin çıkardığı sesler kulağa
anlamsız bir şekilde yüksek geliyordu. “O nasıl?"
ina Johannesburg havaalanının şaşırtıcı karmaşıklığında
Annesi derin bir şekilde içini çekti ve uzaklaştı. M ered ith an­
nesinin doğrudan herhangi bir pencereye gideceğini ve tek başına
karlı geceye bakacağını biliyordu.
N öylece durdu ve başını kaldırıp Danny ye baktı. Onun
kendisiyle birlikte gelmek istediğini biliyordu, ama
nedenini anlamıyordu. Şu anda ona verecek bir şeyi, hiç kimseye
Genellikle, annesinin yalnız kalmayı bu kadar sevmesi Meredihi verecek bir şeyi yoktu. Sadece gitmesi, gitmiş olması, evde olması
sinir ederdi, ama şimdi bunu um ursam ıyordu. Babasıyla yalnn gerekiyordu. “ Bunu tek başıma yapmalıyım."
kalmak istiyordu. Ve bir defalığına annesini sert bir biçimde yar­
Onu incittiğini görebiliyordu.
gılamadı. Herkes kendine özgü bir biçimde kırılıyor ve yine öyle
ayakta kalıyordu. “Elbette öyle yapmalısın," dedi Danny.

Elini aşağıya uzattı ve babasının eline dokundu. “Hey, baba,
diye fısıldadı, gülümsemek için elinden geleni yapm aya çalışarak.
“Benim, M eredoodle’ın. Buradayım ve sen i seviyorum . Konuş
benimle, baba.”
“Üzgünüm.”
Oldukça bronzlaşmış elini uzun, dağınık siyah saçlarının ara­
sında gezdirdi ve Nina’nm aniden keskin bir nefes almasına neden
olacak kadar güçlü bir ifadeyle ona baktı. İşte bu işe yaramıştı; o

Aldığı tek cevap, k a r hafifçe yağarken ve dışarıdaki ı$ıfcw
altında dans ederken cam a vuran rüzgârdı.
bakış, Nina yı derinden etkilemişti. Danny yavaşça uzandı, sanki
ikisi yalnızmış, diledikleri kadar boş vakte sahip iki sevgiliymiş
gibi onu kollarına çekti. Çok derin ve şehvetli, gücüyle neredeyse
ilkel sayılacak bir öpücükle onu kavradı. Nina kalp atışlarının
hızlandığını hissetti ve yanaklarını ateş bastı, buna rağmen bu
 K jş tBahçes ı
tepki çok anlamsızdı, ö yetişkin bir kadındı, korkınuş bir bak*
değiidi ve seks şu anda aklındaki en son şeydi.
“Bunu hatırla, aşkım ; dedi geri çekilerek, ama gözlerini
ayırmadan.
Bu, biran için neredeyse üzüntüsünü azaltan, yükünü hafif,
leten bir öpücüktü. Az dalıa bir şey söyleyecekti, az daha fikrini
değiştirecekti, ama henüz kelimenin başlangıcını bile bulamadan, 0
sırtını dönüp uzaklaşmış ve gitmişti. Bir dakika kadar orada öyfeq.
durdu, neredeyse donakalmış», sonra yerden, ayağının yanında
duran sırt çantasını aldı ve yürümeye başladı.
Otu/, dört saat sonra,, kiralık a; abasını kaı anlıkta, karla kap lı
hastane otoparkına park etti ve çok geç kalm am ış olmak için dua
ederek -bu kıtalararası uçuşun her saatinde yaptığı gibi- içeriye
koştu.
Kız kardeşini üçüncü kattaki bekleme odasında, tropik balıklarla
dolu, anlamsızca neşe saçan bir akvaryum un yanında bir nöbetçi
gibi dururken buldu. Nina durdu; birdenbire bir şey söylemekten
korkmuştu. Onlar her zaman olayların üstesinden farklı şekilde
gelmişlerdi; o ve Meredith. Küçük birer kızken bile. Nina çok sık
düşmüş ve tek ra ray ağa kalkmıştı. Meredith dikkatli hareket ederek
nadiren dengesini kaybetmişti. Nina bir şeyleri kırm ıştı, Meredith
onları bir arada tutmuştu.
Nina’nın şimdi buna ihtiyacı vardı; kız kardeşinin onu ayakta
tutmasına ihtiyacı vardı. “M eıe?” dedi usulca.
Meredith ona doğru döndü. Aralarındaki beklem e odasının
uzunluğu ve tepedeki kötü floresan ışıklandırm ayla bile Nina kız
kardeşinin ne kadar bitkin ve yorgun olduğunu görebiliyordu.
Meredith’in genellikle kusursuzca şekillend irilm iş olan kestane
kahverengisi saçları darm adağındı. İliç m akyaj yapm am ıştı ve
m akyaj olm adan kahverengi gözleri onun solgun y ü zü için Ç°k
v rj f * k m m m m w
Kristin cJ<?ann«h
büyük görünüyordu, ağzı renksizdi “Buradasın; dedi ona doğru
ilerleyip Nina’yı kollarına alarak.
Nina g^ri çekildiğinde sendeledi; soluğu biraz düzensizdi. “O
nasıl?"
-İyi değil. Büyük «kinci bir kriz daha geçirdi. Önce onu ameliyat
Ctmcye çaiışacaldardı... ama şimdi bu ameliyattan sağ çıkamayacağını
söylüyorlar. Ç ok fazla h asar var. Dr. Watanabe babamın bu hafta
sonunu çıkaram ayacağım düşünüyor. Ama ilk geceyi atlatacağını
da düşünmüyorlardı.”
Nina bunun acısıyla gözlerini kapadı. Tann’ya şükür onu
görmek için zamanında eve gelmişti.
Ama şimdi onu nasıl kaybedebilirdi? Babası onun temeli, Kuzey
Yıldızıydı. 11er zaman onun eve gelmesini bekleyen tek insandı.
Yavaşça gözlerini açlı ve yeniden kız kardeşine baktı. “Anneni
nerede?”
Meredith yana çekildi.
Ve işte oradaydı; ucu/, kumaşla kaplanmış sandalyede otu­
ran, beyaz saçlı güzel bir kadın. Oradaı. bile, Nina annesinin ne
kadar kontrollü ve ürkütücü bir şekilde kendi kendine yeten biri
olduğunu görebiliyordu. En küçük çocuğunu karşılamak için ayağa
kalkmamıştı: onun olduğu tarala doğru bakmamıştı bile. Aksine
gözlerini dikm iş dosdoğru karşıya bakıyordu; onun bu ürkütücü
mavi gözleri cildinin solgunluğu karşısında parlıyor gibiydi. Her
zamanki gibi örgü örüyordu. Muhtemelen üç yüz kazaklan ve
battaniyeleri vardı; her biri düzgünce katlanmış, yığınlar hâlinde
çatı katında duruyordu.
“O nasıl?” diye sordu Nina.
M eredith om uzlarını silkti; Nina bu hareketin ne anlama
geldiğini biliyordu.
. r»9
 Annelerini kim anlıyordu ki? Onlara yabancıydı, anlaş,| K jis tln H K an n a h

ve Tanrı biliyor ya bunu denemişlerdi. Kn çok da Meredith Çocuklarının bahçeden dışan çıkm alan konusunda çok endi­
Yılbaşı oyununun oynadığı o geceye kadar, bütün oy,||ar.. şelenirdi, am a evin içindelerken yüzlerine neredeyse hiç bakmazdı;

M eredith hevesli küçük bir köpek yavrusu gibi, fark c d i l n * ^ Kutsal Köşe yi dekore ederken ve lambasın» yanık tutarken bile

yalvararak annesinin peşinden gitmişti. O küçük düşürücü g g J j Tanrı nın var olm adığını iddia ederdi; yalnızca vücudunu hareket
ettirm esine yetecek k ad ar yerdi, am a çocuklarının yiyebilecek­
sonra kardeşi geri çekilmiş, mesafesini korumuştu. O z a m ^ T
lerinden çok yem elerini isterdi. Önemli olanın bu olduğunu mu
bu zamana hiçbir şey değişmemiş, bir yum uşam a da olmaniI^
düşünüyorsun?”
Aksine, aralarındaki mesafe artmıştı. Nina bunun üstesinden far^
Annesinin sesindeki sertlik Nina’yı şaşırtmıştı. “Sanırım, onun
bir şekilde gelmişti. Yakınlık kurm a konusunda daha önced^
iyileşeceğine in an m am ız gerek.”
umudunu kesmiş ve annesinin yalnızlığını kabul etmeyi seçmiş
“434 no’lu odada. Seni soruyor."
Birçok yönden o ve annesi birbirlerine benziyorlardı. Babası dışu^u
kimseye ihtiyaçları yoktu.

Nina başıyla kız kardeşine işaret ederek onu bıraktı ve odanın

karşı tarafına geçti. Annesinin yanında dizlerinin üzerine çöktü.
Alışılmamış bir arzu onu gafil avlam ıştı. Babasının iyi olacağının Nina derin bir nefes aldı ve babasının odasının kapısını açtı.

kendisine söylenmesini istiyordu. Makinelerin çıkardığı mekanik sesler dışında oda sessizdi.
Nina ağlamamaya çalışarak yavaşça ona doğru ilerledi.
“ıMerhaba, anne,” dedi. “Olabildiğince çabuk geldim."
Babası küçük görünüyordu; bir çocuk yatağına sığmak için
“İyi”
ufaltılmış kocaman bir adam.
Annesinin sesinde ufacık bir ça tla m a duydu ve bu küçük
“Nina.” Sesi yumuşak ve hırıltılıydı; neredeyse sesini tanıya­
zayıflık onları birbirlerine bağladı. A nnesinin ince, soluk bileğine
mamıştı. Cildi korkutucu derecede solgundu.
dokunmaya cesaret etti. Beyaz teninin altında damarları mavi w
Gerçekçi göründüğünü umarak kendini gülümsemeye zorladı.
kalındı. Nina’nm bronzlaşmış parmakları onun beyaz teni karşısında
Babası kahkahaya ve neşeye değer veren bir adamdı. Onu acı içinde
neredeyse gülünç bir şekilde canlı gözüküyordu. Belki, bu kez teselli
görmenin babasını inciteceğini biliyordu.
edilmesi gereken annesiydi. “O yaşam a isteği olan güçlü bir adam.
“Merhaba, babacığını.” Küçük bir kızken kullandığı kelime
Annesi bakışlarını ona o kadar yavaşça çevirdi ki, sanki pilkn
ağzından çıkıverıııişti; bunu yıllardır söylememişti.
bitmek üzere olan bir robot gibiydi. A nn esin in bu kadar yaşlı'*
Biliyordu, biliyordu ve gülümsedi. Gülümsemesinin solgun
bitkin, ama bu kadar güçlü görünm esi N ina’yı şaşırtm ıştı. Bunun
ve yorgun bir biçimiydi bu ve Nina dudağındaki tükürüğü silmek
im kânsız bir birleşim olm ası gerekiyordu, am a annesi h e r zaman
için elini uzattı. “Meni seviyorum, baba.”
çelişkilerin kadını olmuştu.
 t\iş iB ah çesi

Yavaşça söylediği kelimeleri duymak için ona doğru ej|j| « « « * * « no

kadar gı:rur duyduğunu lıattrladı.
gerekmişti. “Eve gidemezsin, baba. Burada sana iyi bakıyorlar^
Elbet..,., babasının isM İS ini ^ b>,
F.line uzandı, sıkıca tuttu. “Evde ölmek...'’
ondan isteyeceği son şey olacaktı.
Bu kez gözyaşlarına engel olamadı. Yaşların hızla yü zü n ^
aktığını ve beyaz battaniyenin üzerindeki küçük gri çiçek ya,)ra|c
lannm üzerine düştüğünü hissetti. Yapma../

Babası hâin zorlukla nefes alarak ona baktı; Nina onun gözle
riildeki ışığın yok olduğunu ve iradesinin zayıfladığını gördü; bu
onu kelimelerden daha fazla incitmi.şti.
“Bu kolay olmayacak," dedi. “Meredith’in her şeyin yerli >vriıvJe
oinıasım istediğini biliyorsun. Senin burada kalm anı isteyecek:
Babasının gülümsemesi o kadar hüzünlü ve aptalca bir gülüm
setneydi ki kalbini kırdı. “Sen... kolaydan nefret etlersin."
“Ederim,” dedi usulca, birdenbire o olmadan hiç kimsenin onu
O gece, babasını hastaneden çıkarmak için ayarlamalar yapıldıktan
sonra, Nina kiralık arabasına gitti. Orada uzun süre, tek başına,
karanlık otoparkta oturdu; babasının hastaneden götürülmesi ko­
nusunda Meredith'le yaptıkları kavgayı unutmaya çalışıyordu. Nina
kazanmıştı, ama bu kolay olmamıştı. Nihayet, bitkin bir şekilde
içini çekerek arabayı çalıştırdı ve hastaneden uzaklaştı. Kar, ön
camında sileceklerin her vuruşuyla gözden kaybolup tekrar görü­
nerek şekiller oluşturmuştu. Sınırlı görüşüyle bile, Bclye Noclıi’yi

bu kadar iyi taıııyanıayacağı düşüncesiyle acı duyarak. ilk görüşü nefesinin kesilmesine neden olmuştu.

Gözlerini kapadı ve yavaşça soluk verdi. Bir an içiıı Nina onu Karlı vadisinde ev, her zamanki gibi güzel ve sanki nehir ve

kaybettiğini, oıuın öylece kendisinden uzaklaştığım ve karanlığa tepeler arasında bulunan "V” şeklindeki araziye sıkışmışçasına I- , f

gömüldüğünü düşündü, am a bu kez m akin eler onu yatıştırdı. oraya ait değilmiş gibi görünüyordu. Yılbaşı ışıklan evi daha da

Babası hâlâ soluk alıyordu. güzel, neredeyse sihirli bir hâle getirmişti.

Ev ona daim a bir zamanlar onlara anlatılan tehlikeli büyüler,

Babasının bunu neden ondan istediğini bilerek yanındaki
yakışıklı prensler ve taş aslanlarla dolu masalları hatırlatırdı. Kı­
sandalyeye çöktü; annesi bunıı yapabilirdi elbette, babasının eve
sacası ona annesini hatırlatırdı.
taşınması için onu zorlayabilirdi, ama M ereditlı bunu yaptığı için
Verandada ayaklarını vurarak deri çizmelerinin üzerindeki
annesinden nefret ederdi. C abası h a ya tın ı, sevgin in olmadığı
karları altı ve kapıyı açtı. Ceketler ve çizmeler evin girişine dağıl­
bir yerde -karısı ve kızları a ra sın d a - sevgi yaratm aya çalışarak
mıştı. Mutfak tezgâhları, kahve bardakları ve boş tabak mezarlığı
geçirm işti ve şimdi b ile bundan vazgeçm iyordu. T e k yapabildiği
gibiydi. Annesinin değerli pirinç semaveri tepedeki bir lambadan
bu gereksinim ini ona devretm ek ve istediği şeyi başarabileceğim
yansıyan ışıkta parlıyordu.
um m aktı. Babasının ona ne kadar sil ., ıitenim kural yıkn-im. benim
 Meredith'i oturma odasında buldu; tek başınaydı, g g ^
d ik m iş şöm ineye bakıyordu.
Nina kız kardeşinin şu anda ne kadar kırılgan d du ğunu ^
biliyordu. Onun fotoğrafçı gözü her kiiçük ayrıntıyı fark e d i y ^ '
titreyen ellerini, yorgun gözlerini, tutulmuş sırtını.
Uzandı ve kız kardeşine sarıldı.
"Onsuz ne olacağız?" diye fısıldadı Meredith, sıkıca s a n W
“Daha az," Nina’nın söylemeyi düşünebildiği tek şeydi.
Meredith gözlerini sildi; sanki bir anlık güçsüzlüğünü henüz
fark etmiş gibi birdenbire doğrularak. “Bu gece burada kalacağım.
Annemin bir şeye ihtiyacı olursa diye.”
“Ben onunla ilgilenirim."
“Sen mi?”
“Evet.”
“Biz iyi olacağız. Git, o seksi kocanla çılgınlar gibi, delicesine
seviş.”
Meredith belki de zevki düşünm ek im kânsızm ış gibi kaşlarını
çattı. “İyi olacağınızdan emin m isin?”
“Eminim.”
“Tamam. Burayı hazırlam ak için sabah erkenden gelirim.
Babam saat birde eve gelecek, unutm adın değil m i?”
“Unutmadım,” dedi Nina, M eredith’i kapıya kadar geçirirken.
Kız kardeşi gider gitmez, mutfak m asanın üzerinde duran sırt çan­
tası ile kamera çantalarını aldı ve dik, dar m erdivenlerden ikinci
kata çıktı. Ebeveyninin odasının önünden geçerek, M eredith le
paylaştığı yatak odasına gitti. Sim etrik görünm esine rağmen -iki
tek kişilik yatak, birbirinin aynısı olan iki çalışm a masası ve iki
beyaz şifonyer- daha yakından bir bakış, orada yaşam ış çok farklı
•Kjistln ^eannah
iki kızı « y ^ m la n n ın aldı*, ,alWl ^ ^ ç
çiik birer k.zken b.le ortak „„k,a,an aldl ^ ^
birlikte yaptıkların, hat.rlad.ğ. son şey „ oyundu
Annesi o gün d e m i ş t i ve Meredith de öyle. Söz verdisi
gibi, kardeşi bir daha asla annesinin anlam*, masallardan birini
dinlememişi., ama bu tutulma*, kolay bir söz olmuştu çünkü an
nesi bir daha asla h.kâye anlatmam,şt,. Nma'nm en çok özlediği
şey buydu. O masallara bay.hrd.. Beyaz Ağaç, Kar K m , Büyülü
Şelale, Köylü K u ve Prens. Yatma zaman, gelince, annesi nadiren
onlara masal anlatmaya gönüllü olurdu, Nina annesinin sesiyle
kendinden geçtiğini ve kelimelerin aşinalığının onu rahatlattım,
hatırladı. Bütün hikâyeler ezberlenmişti ve kitaptan okunmadan
bile her zaman aynıydı. Annesi onlara, bir Rus geleneği olduğu için
hikâyeleri böyle iyi anlatabildiğim söylemişti.
Oyundan sonra, Nina annesinin öfkesi ve Meredith’in incinmiş
duygulan yüzünden oluşan boşluğu onarmaya çalışmıştı; babasının
da yapmaya çalıştığı gibi. Bu, işe yaramamıştı elbette ve Nina on
bir yaşına geldiğinde, bunu anlamıştı. O zamana kadar Nina’nın
kendi duygulan o kadar incinmişti ki, genellikle o da geri çekilmişti.
Odadan çıktı ve kapıyı kapattı.
Ebeveyninin yatak odasında durakladı ve kapıyı çaldı. “Anne?
Acıktın mı?”
Cevap veren olmadı.
Tekrar kapıyı çaldı. “Anne?”
Daha fazla sessizlik.
Kapıyı açtı ve içeri girdi. Oda tertemizdi ve çok sade döşenmişti.
Büyük boy bir yatak, antika bir şifonyer, şu eski Rus sandıklann-
daıı biri ve annesinin üye olduğu kulüpten küçük ciltli romanlarla
dolup taşınış bir kitaplık.
 Hjş ^Bahçesi
Eksik olan tek şey annesiydi.
Kaşlarını çattı; annesine seslenerek tekrar aşağıya i ı ^
Tesadüfen dışarıya baktığında tam da paniklemek ü
İşte oradaydı; kış bahçesindeki bankta oturuyor, elleri
kıyordu. Küçük beyaz yılbaşı ışıkları ferforje parmaklığın et ^
sarılmış, bahçenin, gecenin ortasına yerleştirilmiş sihirli bir it1'*
gibi görünmesini sağlamıştı. Karlar, gerçeği bir hayal gibi göster^
yavaşça etrafına düşüyordu. Nina evin girişine gitti, kar çizmeleri
bir ceket aldı. Çabucak giyinerek, yanakları ve dudaklarına düşjj
yakıcı küçük kar tanelerine aldırış etmemeye çalışarak dışan çıi^
K jis tin «Sfannah
Bu söylediği N in a y ı incitmemişti; en azından kendine boyte
söylemişti- Annesiyle iletişim kurm aya çalışmaması gerektiğini
biliyordu. “Ö zür dilerim . Sadece konuşuyordum." •
L “K o n u ş m a ." Annesi ölü kahverengi asmaların birbirine do-
Ianmiş dağınık yığınının ortasında duran bakır kolona dokunmak
için uzandı. K arların arasından, parlak yeşil yapraklarla çevrilmiş
tek tük çobanpüskülleri görünüyordu. Annesi elbette bu renkleri
ürem iyordu. D oğuştan gelen kusuru onun bahçesinin gerçek gü­
zelliklerini görmesini im kânsız hâle getirmişti. Meredith, dünyayı
siyah beyaz gören bir kadının çiçekleri neden bu kadar umursadığını

İşte kesinlikle bu yüzden ekvatorun altında yaşıyordu. asla anlam am ıştı, am a Nina siyah beyaz resimlerin gücünü bili-
vordu Bazen b ir şey en gerçek hâlini renkler çıkarıldığında alırdı.
“Anne?” dedi arkasından yaklaşıp yanına gelerek. “Burada
durmamalısın. Hava soğuk." “Hadi anne,” dedi Nina. “Bize yem ek yapacağım."

“Soğuk değil.” “Sen yemek pişirmezsim”

“Peki, bu kimin hatası?” dedi Nina otomatik olarak. “Bir an­
Nina annesinin sesindeki yorgunluğu duydu ve bu ona ken­
nenin kızına nasıl yemek pişirileceğini öğretmesi gerekir."
disinin de ne kadar yorgun olduğunu, bunun ne kadar berbat bir
gün olduğunu ve gelecek olan kötü günü hatırlattı. Nina annesinin -Biliyorum, Biliyorum. Bu benim hatam. Bütün hepsi." Annej

yanına oturdu. ayağa kalktı, örgü şişlerini aldı ve uzaklaştı.

Sonsuzluk kadar uzun gelen bir süre ikisi de konuşmadı. En

sonunda annesi, “Baban onun ölüm ünün üstesinden gelemeyece­
ğimi düşünüyor," dedi.

“Gelebilecek m isin?” diye sordu Nina açıkça.

“ İnsan kalbinin nelere katlanabileceğine şaşarsın.”

Nina bunun doğruluğunu dünyanın her tarafında görmüştü.

İronik bir şekilde savaşçı kadınların fotoğraflarında önemli olan
şey d e buydu. “Bu, acı dayanılm az demek değiidir. Kosova’d a savaş

sırasında konuştuğum...”

“ Bana işini anlatm a. B u n lar babanla yaptığın konuşmalar.

Savaş benim ilgimi çekmiyor."

 D ö rt

öp ek ler M eredith 'i sa n k i on y ıld ır ortalıkta yokm uş gibi

K karşılad ı. H iç içten b ir coşku gösterm eden kulaklarım

k a şıd ı, e v e g ird i ve m u tfak tan oturm a odasına giderken

ışıkları ya k tı.

“Jeff,” d iye seslen d i.

S e ssiz lik c e v a p verd i.

Bu d u ru m d a , k e sin lik le y a p m a k istem ediği şeyi yaptı: Kendine

rom lu (rom u fa zla ) d iy e t k o la h a zırla d ı ve veran daya çıktı. Orada,

iki k işilik b e y a z k a n e p e y e o tu rd u ve m ehtaplı vad iye b ak tı. Bu ışık

altında, m ey v e b a h ç e si n e red ey se tek in siz b ir yer gibi görünüyordu;

bütün o çıp la k , ç a r p ık a ğ a ç d a lla n k a rın k irli tab a k asın ın altın d an

çıkıyord u .

Sol ta r a fa u z a n a r a k , y e rin d e , se p e tin için d e d u ra n e sk i y ü n

b a tta n iy e y i a ld ı v e ü z e r in e s a r d ı. B u a c ıy a n a s ıl d a y a n a c a ğ ın ı,

o lacak ş e y i n a s ıl k a b u lle n e c e ğ in i b ilm iyo rd u .

M e re d ith b a b a s ı o lm a d a n ş u k ıp ır tıs ız e lm a a ğ a ç la rın d a n b ir i

gibi o la c a ğ ın d a n k o rk u y o rd u : ç ıp la k , s a v u n m a s ız v e k o ru n m a s ız .
a h ın a n erd e/vero fQ ş ^Bahçesi
Bu acıyla yalnız olmadığına inanmak istiyordu, anıa y a n ı^
olacaktı? Nina? Jeff? Çocukları? Annesi?
En gülünç olanı buydu. Annesi asla Meredith’in yari]T^
mamıştı. Şimdi ikisi yaln ız kalacaktı; ölü bir adamın s e v ^
incecik bağıyla ve birazcık daha fazlasıyla birbirlerine bağ), ^
Arkasında kapı gıcırdayarak açıldı. “Mere? Dışarıda neyap)
yorsun? Hava çok soğuk. Seni bekliyordum."
“Yalnız kalmaya ihtiyacım vardı. Onu incittiğini görm üş
sözünü geri almayı, bunu yapmamış olmayı istedi, ama ^
gösteremiyordu. uÖyle demek istemedim.
“Evet, istedin."
O kadar çabuk ayağa kalktı ki, battaniye omuzlarından kaydn*
bir yığın hâlinde iki kişilik kanepenin üzerine düştü. Zorla gülüm­
seyerek, sinirli bir şekilde kocasının yanından geçerek içeri girdi.
Oturma odasında, şöm inenin y a n ın d a k i rahat tek kişilik
koltuklardan birine oturdu; ate§i ya k tığ ı için ona minnettarı.
Birdenbire çok üşümüştü. Bardağı tutan p arm aklan sıkılaştı ve
içkisinden kocaman bir yudum aldı. O arkasından sokulup yanına
gelinceye ve aşağıya bakıncaya kadar, J e ffin yanına oturabilmesi
için kanepeye oturmuş olması gerektiğini fark etm edi.
Jeff kendine bir içki hazırladı ve şöminenin önündeki platforma
oturdu. Yorgun görünüyordu. Ve hayal kırıklığına uğramıştı. “Bunu
konuşmak isteyeceğini düşünmüştüm,” dedi usulca.
“Tanrım, hayır.”
“Nasıl yardım edebilirim?”
O ölüyor, Jeff. İşte, söyledim. Konuşuyoruz. Şim di keuc’ijni
çok daha iyi hissediyorum.”
“Kahretsin, Mere."
Kjisıın “Otarmak
Bir cadaloz gibi d a v r a n d ı n , ve haksuJ]k
kendine engel olam ıyordu. Sadece y a ^ kalmak, ^ ~
olmuj'onnuş g,b, davranab.leeeği k a ra n h k b ir k o ş e - J Z ! ™
istiyordu. K a l t o k i n l o ^ J e ff bunu neden g « r ,„ ,i„ Jrdu „ nedcn
bir * * * ? kDntrÜİ * * * * « » « r W * l uğunu « K u ta n a -,,
-B enden ne .s ü y o r s u n , J e ff? Bunun üstesinden nas.l g e l e c ^
bilmiyorum.
Bunun ü zerin e o n a d o ğru ileriedi, çefcrek onu ayağa kald.rd,
Bardağındaki b u z la r ta k .rd a d , -U tn yo rd u . bunu neden fark et
memiştiV-, Jeff içk iy i on u n elin d en ald ,, koltuğunun yan.ndaki
masanın ü zerin e koydu.
“Bugün Evan’la konuştum."
“Biliyorum.”
“E ndişelen iyor.”
"Elbette endişeleniyor. O...” Bunu tekrar söyleyemedi.
“Ölüyor,” dedi J eff usulca. “Ama onu rahatsız eden şey bu değil.
Sen, Nina, annen ve benim için endişeleniyor. Kendisi olmayınca
ailenin dağılm asından korkuyor.”
“Bu çok saçma," dedi, ama sesinin yumuşaklığı onu ele \xniyordiL
“Öyle mi?”
Jeffin dudakları onun dudaklarına dokunduğunda, bir zaman­
lar onu ne kadar çok sevdiğini, şimdi onu ne kadar çok sevmek
istediğini hatırladı. Ona sarılm ak, onu sıkıca tutmak istedi, ama
çok soğuktu. Ifyuşm uştu.
J elf ona yılla rd ır sarıl madiği gibi sarılmıştı; sanki Meredith
onu bırakırsa altüst olacakm ış gibi ve kulağını öperek fısıldadı;
“Sanl bana.”
Meredith neredeyse çözülmüş, darmadağın olmuştu. Kollarını
kaldırmaya çalıştı ve bunu başaramadı.
 Jeff onu bırakarak geri çekildi. Gözlerini dikip uzun ^ Kristm ^ t a n n a h ' ■

ona baktı, o kadar uzun bir süre baktı ki Meredith ne hgı v* gözlerindeki üzüntüyü fotofcraflad». Sonra v , . *
d* ran, Lauren B aca,, k ad ar ,„ uht^ . ra,
merak etti.
Bir an için, bir şey söyleyecekmiş gibiydi, ama sonunda « m a „ olduğu kadar soğuk görünen, ölmekte olan k o T “

çekip gitti. " " ’I

annesine u lan'ddPkİSİnİ
od ak ı. ^ **" * * * M lin ' ^ «mşoıan
olan
Söylenecek ne vardı ki, gerçekten?
Babası I— yatakta e tra fu * ser,, b e y » m ıW a r w
Babası ölüyordu. Hiçbir şey bunu değiştiremezdi. Kelin*!*
b a t t a n ^ r yığı.mış b,r şekilde zayıf, ^ vc ^
köşelere ve çatlakların arasına düşm üş, toplam aya d c f c m ^
görünüyordu. Y avan a gozu.ıü k,rp „. b erklerle kaph *■„
bozuk paralar gibiydi.
U n yanya indirilmiş bir bayrak gibi düşüyor ve sonra vemden
kalk,yordu. Nina vizörden babastmn çapakl, kahxW ngi gömerinin
k e n d is i üzerine o d a k la n d ım gördü. Bunun şc*u. b a k a n d a k i
doğrudanlık Nina yı şaşırttı.

“K am era yok ," ded i. Sesi yıpranmış ve yorgundu, hiç onun sesi
Nina yaralı ya da ölmek üzere olan insanlarla çok vakit geçirmiş,
gibi değildi ve h er n a sılsa b u kayıp, onun sesini kaybetmek, geri
evrensel acının bireylerin acı çekm esinden dolayı ortaya çıktığına
kalan h er şe y d en d a h a kötüydü. Babasının bunu neden söylediğini
tanıklık etmişti. Bunda iyiydi de; bir şekilde hem bütünüyle o anın
biliyordu. B a b a sı o n u tumyoı-du, fotoğraf makinesinin şimdi onun
içinde olabiliyor hem de bu anı kaydetmesine yetecek kadar kendini
için neden önemli olduğunu biliyordu.
ondan koparabiliyordu. Portatif hastane yataklarının yanındaki yeri,
Nina birdenbire kendini çıplak ve savunmasız hissederek fo­
korkunç acılar içindeki insanları seyretm ek, ne kadar kötü olursa
toğraf makinesini yavaşça indirdi. O ince canı tabakası olmadan,
olsun daha önce olan her şey, onun acı çektiği bu anın yanında hiç
uzakta olmak yerine burudaydı; ölmekte olan babasına bakıyorciu.
kalırdı. Babasının hastaneden eve geldiği o gün kendini tutamadı,
.atağa doğru ilerledi, Meredith’in yanında durdu. Anneleri yatağın
acısını bir kutuya koyamadı, kutuyu kapatıp kilitleyem edi.
diğer tarafındaydı. Birbirlerine yakınlardı.
Anne babasının yatak od asın d a, k ış b a h çe sin e ve ötedeki
Bir d akika sonra dönerim," dedi anneleri.
m eyve bahçesine bakan büyük pencerenin ya n ın d a duruyordu.
Babaları başını salladı. Anne babası arasında geçen bakışma
Dışanda gökyüzü koyu maviydi ve bulutsuzdu. Solgun kış güneşi
o kadar sam im iydi ki Nina neredeyse kendini davetsiz bir misafir
parlıyordu; ılık nefesi, sararm aya başlayan karın sert tabakasını
eritı>wdu. Saçaktan su damlıyor, hiç şüphesiz, aşağıdaki verandanın gibi hissetti.

parm aklığı boyunca uzanan karları süslüyordu. Anneleri gider gitm ez, babaları Meredith’e bakmak için başını

Çevirdi. “Korktuğunu biliyorum," dedi usulca.

Kamerayı gözüne yaklaştırdı ve babasına b akıp gülümsemeye

çalışan M eredith’e odaklandı. Nina kardeşinin yü zü n d eki kırılgan- "Bu konuda konuşmamız gerekmiyor,” dedi Meredith.
 “Tabii sen bu konuda konuşmak istersen ..." dedi Nina, Kjı'stin ‘S fan n ah

eline uzanarak. “Korkuyor olmalısın, baba... ölmekten." Nin.ı anlamıştı, Meredith o kadar korkuyordu ki kendini meşgul
etmesi gerekiyordu.
“Ah, Tann aşkına," dedi Meredith yataktan geri çeki|e
Nina, kız kardeşine açıklam ak istem edi, şim di sırası değijj- “Kal,” dedi Nina. “Konuşmamız gerekiyor..."

ama Nina yıllarca ölümle yan yana yaşam ıştı. Huzurlu ölümj^ “ K a la m a m ," dedi Meredith. “Yalnızca biz öyle istediğimiz için

olduğunu biliyordu, kızgın ve ümitsiz ölümler olduğunu da. Mina işler durmuyor. Bir saat içinde geri dönerim."

için öldüğünü düşünmek bile çok zor olsa da, ona yardım etmek Ve sonra gitmişti.

istedi. Yaşlılık lekeleriyle dolu alnına diişen beyaz saçlan geriye Nina içgüdüsel olarak makinesine uzandı ve fotoğraf çekmeye

itti, birdenbire daha genç bir adamken nasıl göründüğünü, kendi başladı; binlerine göstermek için değil, sadece kendisi için. Yukarıdan

meyve bahçesinde çalışırken teninin nasıl bronzlaştığm ı hatırladı babasına bakarken, onun solgun yüzüne odaklandı ve bir süredir
■vv>
mücadele etmekte olduğu gözyaşları babasını o kocaman sayvanlı
Giydiği şapkalar yüzünden, her zam an beyaz olan alnı dışında her
karyolanın ortasında yatan gri-beyaz bir bulanıklığa dönüştürdü. «.w*'
vv\ a.v ;
yeri bronzlaşmıştı.
Seni seviyo ru m , baba, demek istedi, ama bu kelimeler çengellerle
“Annen," dedi; konuşurken gözle görülür bir çaba h a r c ıy o r .
tutulmuştu ve dökülmüyordu. , '■v '
“Ben olmadan yıkılır...” -
vV‘
Sessizce odadan çıktı ve kapıyı kapattı. Koridorda annesinin
“Ben onunla ilgilenirim, baba. Söz veriyorum ,” dedi Meredith yanından geçti ve bir an için, acı dolu bakışlan karşılaştığında
kararsız bir şekilde. “Bunu biliyorsun.” J’vvVV
Nina elini uzattı. IVUvl

“0 bunu tekrar yapamaz...” dedi babası. “O na yardım et. Söz Annesi sendeleyerek Nina’nın elinden geri çekildi ve yatak

ver bana." Gözlerini kapattı ve bitkin bir şekilde içini çekti. Nefes odasına giderek arkasından kapıyı kapattı.

alması zorlaştı. İşte böyleydi. Bütün çocukluğu çok fazla sessiz bir koridorda V
“Neyi tekrar yapam az?” diye sordu Nina. tekrarlanm ıştı. E n kötüsü, N ina bunu yapmaması gerektiğini

biliyordu.
“Kimsin sen, Barbara VValters m ı" ? ” d iye çık ıştı Mereditlı.
Annesi birinin yardım edebileceği bir kadın değildi.
“Rahat bırak. Bırakalım uyusun.”

“Am a babam dedi ki...”

L»VW
Bize annemle ilgilenm emizi söyledi. Bunıı söylem esine gerek
varm ış gibi.’ Meredith kendini babasının battaniyeleriyle meşgul
Meredith ve J e ff o gece kızları tren istasyonunda karşıladılar. Bu
etti ve yastıkların ı kabarttı. İşinde u zm a n b ir h e m şire gibiydi-
üzgün bakışlarla, söylenm eyen kelimelerle dolu, canlılığı olma>an
11 Televizyon gazeteciliği yapan, .sabah [>rogramliirı sunan ünlü haber sunucusu ve
yazar. (ç.ıı.) bir ziyaretti; İliç de olm ası gerektiği gibi değildi.

-Büyükbabam nasıl?” diye sordu Jill arabanın kapı|arı ^
dığmda; hepsi birden sessizlik içindeydi.
Meredith yalan söylemek istedi, ama onlan korumak için ^
çok geçti. “İyi d eğil; dedi usulca. "Ama sizi g ö rd ü ğ ü n e sevinecek.
Maddy’nin gözleri yaşlarla doldu. Elbette gözleri yaşlarla dol.
muştu; küçük kızı her zaman duygusal biri olmuştu. Hiç kin^
Maddy’den daha yüksek sesle gülemez ya da ağlayamazdı. “0 nu
bu gece görebilir miyiz?"
“Elbette, tatlım. Bizi bekliyor. Ve Nina teyzen de burada.”
Maddy bu söylediğine gülüm sedi, am a bu onun gerçek gü­
lümsemesi değildi, yalnızca parçalanm ış bir biçimiydi. “Harika.*
Ve her nasılsa, Meredith’i en çok inciten, bu yavaşça, bastırarak
söylenmiş harika kelimesiydi. İçinde gelm ekte olan değişiklik, ai­
lelerini yeniden şekillendirecek acı vardı. M addy ve Jillian, Ninaya
taparlardı. Genellikle ona bir yıldızm ış gibi davranırlardı.
Ama şimdi sadece usulca fısıldanm ış h a r ik a kelimesini söy­
lemişti.
“Belki başka bir uzm ana görünm eli," dedi Jillian. Sesi yumu­
şak ve sakindi ve M eredith sesinde kızının günün birinde olacağı
doktorun sesinin yankısını duydu. Sakin ve kendine hâkim . Jillian
böyleydi.
“Gerçekten çok iyi birkaç doktora göründü,” dedi Jeff. Bir dakika
<ledi, bu sözleri anlam asını bekledi ve sonra arabayı çalıştırdı.
Genellikle, yolda giderken birbirleriyle konuşur, güler ve hikâye-
anlatırlardı ve eve geldiklerinde, hep birlikte m utfak m a s a s ı n ı n
etrafında toplanıp h e a rts 12oynarlar y a da oturm a odasında film
izlerlerdi.
12 Bir çeşit iskambil oyunu, (ç.n.)
t*
Krfstln ^annah
*'
Fakat bu akşam yolculuk sessizdi. Kızlar havadan sudan ko
nuşmaya ç a la la r ; dersleri ve kızlar birliğinin kurallan hakk,nda
r f o a hikâyeler anlamlar, havadan bile bahsettiler, ama sürfen
arabanın içindeki kasvetli havan,n üzerine ç,kmakta zorlandt
Belye Nochiye vard.klannda, eve girdiler ve dar mertivenler-
de„ ikinci kata çıktılar. Merdivenlerin tepesinde, Meredith onlara
doJru döndü ve az k a la n babasmm hasta göründüğü konusunda
onları uyaracaktı. Ama bu, bir annenin küçük çocuklarına yapa­
cağı Ş ey ^ Bunun yerine, başını hafifçe sallayarak kapıyı açtı ve
önden yatak odasına girdi. "Merhaba, baba. Bak seni görmek için
kimler gelmiş.”
Nina şöminenin önündeki taş platformda oturuyordu, sırtı
parlak turuncu renkte yanan ateşe dönüktü. İçeri girdiklerinde
ayağa kalktı. ‘Bunlar benim yeğenlerim olamaz,” dedi, ama her
zamanki ortalığı çınlatan kahkahası yoktu.
Kızların yanma gitti, onları sıkıca kucakladı. Sonra da eniş­
tesini. Bundan sonra, odadaki sessizlik büyüyormuş gibi göründü.
“Büyükbabanız ikinizi bekliyor,” dedi annesi, pencerenin yanın­
daki sallanan sandalyede oturduğu yerden kalkarak. “Ben de öyle.”
Meredith, annesi kızlarla konuştuğunda sesindeki değişikliği
fark eden tek kişinin kendisi olup olmadığını merak etti.
Hep böyle olmuştu. Annesi kızlarına karşı ne kadar soğuksa
torunlarına karşı o kadar sevecendi. Onun bu kadar bariz bir
şekilde Jillian ve M addy'yi tercih etmesi yıllarca Meredith i yara­
lamıştı, ama en sonunda, annesi en azından kızlara sevildiklerini
hissettirdiği için minnettardı.
Kızlar sırayla büyükannelerini kucakladılar ve sonra kocaman
sayvanlı karyolaya döndüler.

Yatakta, tabası hareketsiz yatıyordu; yüzü korkutucu
bevaz. gülümsemesi titrekti.
' -Torunların, benim," dedi usulca. M eredith k.zlann 0nıl
görünce ne kadar etkilendiklerini görebiliyordu. Bütün haya,Utl
boyunca, babası bu mülk üzerindeki elma ağaçlarından biri gfc
olmuştu. Güçlü ve güvenilir.
o n u ilk eğilip öpen JiffianU ı. "M erh ab a, b ü y ü k b a b a .'
M addy'nin gözleri ıslaktı. K ardeşin e u z a n d . ve elin i tuttu. Kr
„ söylem ek için ağzın, a ç ı m d a , tek k e lim e çık m a d ı.
Babası benekli, titreyen elini uzattı ve torununun yanağı„a
bastırdı. “Ağlamak yok, prenses."
Maddy gözlerini sildi ve başım salladı.
Babası doğrulmaya çalıştı. Meredith ona yardım etmek kj„
yatağın yanına gitti. Arkasındaki yastıkları kabarttı ve düzeltti.
Şiddetli bir şekilde öksürerek, “ Hepimiz, buradayız,” dedi.
Sonra annesine baktı. “Zamanı geldi, Anya.”
“Hayır," dedi annesi sakin bir şekilde.
“Söz verdin,” dedi.
Meredith, odada dum an gibi bir şeyin döndüğünü hissetti.
Nina ya baktı, o da başını salladı. Öyleyse Nina da bunu hissetmişti.
“Ş im d i: dedi babası, Meredith'in daha ö n ce h iç duymadığı
bir kararlılıkla.
Annesi, babasının bu emrine boyun eğerek, birden sallanan
sandalyeye çöktü.
Babası yeniden konuşmaya başladığında, M eredith bu hayret
verici teslim oluşu anlayacak vakti zar zor bulm r.jtu.
“Anneniz hepimize m asallarından birini a alatm ayı kabul etti.
Bunca yıldan sonra. Eskiden olduğu giK ," dedi.
K u stin V fa n tıa h
^
Babası, annesine baktı; gülümsemesi o kadar * • ,
w n u g8n n e k M eredUM n
sanırım. tfu lıer zaman cn sevdiğim masaldı.-
"Hay»','* dedi Mereditlı ya da sadece W * dü*i„dü. Yataktan
bir adım geri gekıldı.
Nina odanın diğer taraf,„a geçti w annesinin
oturdu, tıpkı yıllar once yaptığı gibi. Tıpk, ikisinin de yap,*, gibi
■Buraya, Mad,’ dedi Nina, yere vurarak. "Gel yanıma otur'
sonra ilk hareket eden Jeffti. Şöminenin yanmdaki büyük
koltuğa oturmayı seçti ve Jillian da onun yanına kıvrıldı. Sadece
Meredith kım ıldam am ızı ve bacaklarını hareket ettiremiyor gibi
görünüyordu. Yıllarca, kendine annesinin masallarının hiçbir şey
ifade etmediğini söylemişti; şimdi bunun ne kadar büyük bir yalan
olduğunu kabul etmesi gerekiyordu. O hikâyeleri duymaya bayılı­
yordu ve bu sırada, elinde olmadan annesini sevmişti. Hikâyeleri
dinlemeyi bırakmasının gerçek sebebi buydu. Çok fazla acı veriyordu.
-Otur... M eredoodle,” dedi babası nazikçe ve bu takma ad
karşısında, M eredith direncinin kalmadığını hissetti. Ruhsuzca,
odanın diğer tarafına geçti ve Doğuya özgü halının üzerine, an­
nesinden m üm kün olduğunca uzağa oturdu.
Sallanan sandalyede annesi çok sessiz oturuyordu; nasırlı
elleri, tuhaf bir şekilde bir yü n yığının üzerinde kavuşturulmuştu.
“Onun adı Vera ve o zavallı bir köylü kızı. Bir hiç. Elbette, o bunu
bilmiyor. O kadar genç olan hiç kimse böyle bir şeyi bilemez. On
beş yaşında ve Kar Kralhğı’ncla yaşıyor; şimdi içten çürüyen çok
güzel bir arazi. Krallığa kötülük geldi, her şeyi yok etmek isteyen
kötü, öfkeli bir şövalye.’-
Meredith vücudunda b ir ürjKirtinin dalgalandığım hissetti,
birdenbire, bunıın b ir zam anlar nasıl olduğunu hatırladı. Annesi

eece odalarına gelir, onlara taştan aslanlar, donmuş ağaçlar
v,Idız ışıklarını yutan turnalar hakk.nda harika hikâyeler anU
tirdi Hep karanlıkta. O zaman, şimdi olduğu gibi, sesi sihirfc^
Bir süre için hepsini bir araya getirirdi, am a sabah leyin bu b a ^
yok olup gider, hikâyelerden hiç b ah sedilm ezdi.
-Bu şövalye bir virüs gibi hareket ediyor, köylüler gerçeği göm **
basadıklarında artık çok geç oluyor. Hastalık çoktan bulaşmış; ^
kan korkunç, morumsu siyah bir renge bürünüyor, caddelerdeki
su birikintilerinin uzayan kolları dikkatsizce gezinen insanlan
çamurların içine çekiyor, ağaçlar kendi aralarında konuşuyor*
artık meyve vermiyor. Dürüst köylüler, bu kötülüğe son vermek
için hiçbir şey yapamıyorlar. Krallıklarını çok seviyorlar ve onlar
tehlikeden korunmak için başlarını öne eğen insanlar. Vera bunu
anlamıyor. Nasıl anlayabilir k i bu yaşta? Sadece Kar Krallığının,
hayatının bir parçası olduğunu biliyor; tıpkı ayaklarının tabanları
ya da ellerinin avuçları gibi. Bu gece, adını koyam adığı bir nedenden,
gece yansı uyanıyor ve kız kardeşini uya n d ırm a m a k için sessizce
yataktatyikıyor, yatak odasının penceresine gidip onu ardına kadar
açıyor. Buradan, köprüye kadar her yeri görebilir. Haziranda havada
çiçeklerin kokusu varken ve gece bir kelebeğin kanadının dokunuşu
kadar kısayken, parlak geleceğini hayal etm ekten kendini alamıyor.
Gökyüzünün en karanlık zamanda bile koyu m or renge büründüğü,
yıldızlarla dolu olduğu beyaz gecelerin zam anı. B u aylarda caddeler
asla sessiz değildir. Her saatte, köylüler sokaklarda toplanır, âşıklar
köprünün üzerinde yürürler. Sarayda çalışanlar, çok geç saatte bal
şarabı ve güneş ışığından sarhoş olm uş bir halde küfelerden çıkarlar.
Am a bu yaz gecesini içine çekerken, anne, babasının diğer odada
tartıştığını duyuyor. Vera d in lem em esi g e re k tiğ in i biliyor, (ljna
kendine engel olamıyor. Parmak uçlarımı basarak, vilanın kapısına
• bu •
K ristin 'O tannah
^ yor, iterek kapıyı sadece binaak ^ Annesi ateşin ,
duruyor, babasına bakarken ellerini o vu ştu ru p . y<mmda
■Bu tür y a n a y a devam ^ ^
Kara şova,ye,un gucu art,yor. Her gece, görünü* göre Z T
kavbolan köylüler olduğunu duyuyoruz." ’
-Benden bunu yapmamı isteyemezsin ."
■Senden istiyorum. istiyorum. Kara Ş o ^ nin ^
sö y le d iğ i şeyi yaz. Bunlar sadece kelimeler.*
“Sadece kelimeler mi?"
■Petryr: diyor annesi. Şim di Oğhyor ve * ^
annesinin ağladığın, hiç duym am ,ş. -Senin lçin korkuyorum - Ve
sonra, daha bile yum uşak bir şekilde, ‘Senden korkuyorum; diyor.
Babas, annesini kollanna a/,yor. -Dikkatliyim, her zaman.’
Vem kapıyı kapatıyor, duyduklar, kafasın, kanştm yor. Bütün
bunlar, anlam ıyor y a da belki bir kısmmı bile anlam,yor, ama güçlü
annesinin korktuğunu biliyor ve bu daha önce hiç görmediği bir şey.
Am a babası onlarn hiçbir şey olmasına izin vermez...
Ertesi yü n annesine bu tartışm a hakkında soru sormak istiyor,
ama uyandığında, güneş parlıyor ve o bu konuyu tamamen unutuyor.
Bunun yerine hem en dışarıya çıkıyor.
Çok sevdiği krallığında çiçekler büyüyor, kendisi de öyle. Güneş
parlarken herhangi bir şe y nasıl kötü olabilir?
O kadar m utlu ki, küçük kıy. kardeşini parka götürme düşüncesi
bile onu rahatsız etm iyor.
Vera, bak! İzle beni!”diye bağırıyor on iki yaşındaki Olga, bir
dizi takla a tm a ya başlarken.
Güzel,” d iy o r Vera k ız kardeşine, am a işin gerçeği, neredeyse
hiç seyretm iyor. B a n k ta a rka ya doğru yaslanıyor ve gökyüzünü
 K}$ *Bahçes(
Kriscfn ^ fan n ö K
görm ek için çenesini yukarıya kaldırıyor. Uzun, soğuk bir k
* satıyorlar- O anda, bakıştan Prensi fark etmiş oton ve bu tarafa
sonra, yüzündeki bu sıcaklık harika geliyor
rttfı-u 9elcn kX7‘ k a n k ‘Ş İ n e kaynjOK
“Sana iki gül getirdim. -Sihirli K öprüde,- diyor.
Vera y a tışça gözlerini açıyor ve kendini şim diye kadar g ö r ^ -sanırım l>eni orada tek başıma burkacaksın"
en yakışıklı çocuğa bakarken buluyor.
Olga daha yakm a geliyor, onun ismini haykırıyor.
Prens Aleksandr. Her k ız onun yü zünü tanır.
•Hayır. Gerçekten. B ırakm ayacağım O lgaya bakıyor, onun
Kıyafetleri m ükemmel bir şekilde yapılm ış, altın boncuklQrİQ yaklaştığı™ görünce yüzünü buruşturuyor. -Bırakmayacağım. Git,
süslü. Arkasında pırıl pırıl parlayan, dört beyaz atın çektiği b e ^ j^ n s Aleksandr. Seninle orada görüşürüz."

bir at arabası duruyor. Ve ellerinde ik i gül. -Bana Sasha de,” diyor.

Ona şiirin bir sonraki satırıyla ceva p veriyor; l i b a s ı onu oku. Ve böyle birdenbire, bu gülümseyen, hiç de ona uygun olmayan
maya bu kadar çok zorladığı için minnettar. genç adama âşık oluyor. Ondan daha yüksek bir seviyede. Ve bu
“Şiir bilmek için çok gençsin /’ diyor; Vera onun etkilendiğim k e n d i ailesi için de tehlikeli. Solgun, ince ellerine bakıyor, sert taşlar

görebiliyor. “Kimsin sen?' ü z e r in d e çam aşır yıkadığı için elinde oluşan nasırları görüyor ve
merak ediyor: A ş k için hangi parm ağını kaybedecek ve Prens’in
Doğruluyor, dik oturuyor, yeni çıkm ış g öğ ü slerin i fa r k edeceğini
karşılık verm esi için kaç p a rm a k daha gerekecek?
umuyor. “Veronika . Ve o kadar da g en ç değilim .'
Ama bunlar cevabı olm ayan, önemsiz sorular; en azından Vera
1Gerçekten mi? Babanın benimle yü rü yü şe çıkm ana izin ver­
için öyle, çünkü aşk çoktan başladı. O ve yakışıklı prens gizlice kaçıyor,
meyeceğine bahse girerim.n
birbirlerine âşık oluyor, evleniyor ve sonsuza dek mutlu yaşıyorlar.
"Dışarı çıkmak için hiç kim senin iznine ihtiyacım yok, Majeste­
leri,’'diye yalan söylüyor yanaklarının kızardığını hissederek.

Prens kahkaha atıyor ve sesi kulağa m ü zik gibi geliyor.

“Pekâlâ öyleyse, Veronika, seni bu gece göreceğim. S a a t on biı-de.

Annesi ayağa kalktı. “Son.”
Seni nerede bulacağım?”
“Aııya,” dedi babası sertçe. “A n la şm ıştık ...”
Saat on birde. O saatte yatakta olması gerekiyor. A m a bunu söy­
“Bu kadarı yeter.” A nnesi torunlarına hafifçe gülümsedi ve
leyemez. Belki bir hastalık uy durabilir, yerine battaniyeleri yatağına
koyabilir ve pencereden dışarı çıkabilir. Vc Prense, y a ra şır bir elbise sonra odadan çıkıp gitti.

bulması için bir tür sihre ihtiyacı olacak, lûlyette, Prens eskim iş keten Doğrusu M eredith rahatlam ıştı. İyi niyetine karşın masal

bir elbise giym iş köylü bir kızla yürüyüşe gitm ek istem ez. Belki gizlice onu yine içine çekm işti. “H adi gidelim, kızlar. B ü y ü k b a b a n ız ın

Alakee Bataklığına gidebilir, burada cadılar bir p a r m a k karşılığında dinlenmeye ihtiyacı var.”
 m ^

“Kaçma," dedi babası ona.

Babası içini çekti. Bu ses kâğıt kadar inceydi ve sonra
-Kaçm ak m .?’ Saat neredeyse on, baba. Kızlar bütün gan ^ sanki daha da solgunlaşmıştı." ra
culuk yaptılar. Çok yorgunlar. Sabah erkenden g eliriz.' Y a , ^ ^
-Bir adam... şim di ne düşünür biliyor musun?"
yanma gitti, fırça gibi « k a i l, yan ağın ı öpm ek için eğildi. -Bira>
-Ne?"
uyu, tamam mı?"
Eline uzandı ve elini tuttu. “Ne?"
Babası onun yüzüne dokundu, ona bakarken sıcak avucu^
yüzünde dolaştırmaya devam etti. “D inledin mı?* “Hataları."

“Bunlardan çok fazla yapmadın."

“Tabii.”
“Onu dinlemelisin. O senin annen. “Siz kızlarla konuşm aya çalıştı, o iğrenç oyuna kadar... Onun
saklanmasına izin verm em em gerekirdi. O çok... kırgın ve ben
Ona masallara vakti olmadığını ve çok ender konuşan bir
çok seviyorum."
kadını dinlemenin kolay olmadığını söylemek istedi, ama bunun
yerine gülümsedi. “Tamam, baba. Seni seviyorum." Nina öne eğildi ve alnını öptü. “Önemli değil, baba. Endişelenme."
Elini yavaşça geri çekti. “Ben de seni, Meredoodle." Elini tuttu ve yaşl. kahverengi gözlerle ona baktı. "Önemli'
dedi; ağzı titriyordu, sesi o kadar zayıf çık,yordu ki Nina nerede»
onu hiç duyamıyordu. Daha yakına eğilmesi gerekti. "Sana ihtiyaç
var... ve senin de ona. Bana söz ver.”

“Sana ne söz vereyim?"

Masallar daima Nina’nın en iyi çocukluk anıları arasındaydı ve
“Ben öldükten sonra. Onu tanı.”
yıllardır bir masal duymamış olmasına rağmen, Nina m asallan
“Nasıl?” İkisi de annesiyle yakınlaşmanın hiç yolu olmadığıı
iyi hatırlıyordu.
biliyordu. “Denedim. Bizimle konuşmayacak. Bunu biliyorsun."
Ama babası neden masallardan bahsetmişti şimdi? Kuşkusuz,
“Annene köylü kız ve prensin hikâyesini anlattır." Bunu söyie&eı
kötü sonlanacağını biliyordu. Meredith ve annesi odayı daha hızlı
terk edemezlerdi. tekrar gözlerini kapadı, soluk alışı hırıltılıydı. “Bu sefer hepsini."

Ne düşündüğünü biliyorum, baba. Onun hikâyeleri bizi bir

Nina gidip babasının yanında durdu. Şim di ikisi yalnızdı.
araya getirirdi. Hatta bir süre için, düşünmüştüm ki... ama
Arkasında ateş çıtırdadı ve bir kütük düşüp parçalanarak * "ük,
portakalımsı siyah parçalara bölündü. mışım. Konuşmayacak...”

“Sesini çok seviyorum,” dedi. Sadece dene, tam am mı? Hikâyenin hepsini hiç dinlemedin.

Ve Nina birdenbire anladı. Babası, annesini gerçekten konuş­ “Ama...”

turacak tek yöntemi kullanmıştı. “Bir arada olm am ızı istedin.” “Bana söz ver.”
 Tıraş edilmemiş bir sakalın diken gibi batan beya* -Babam onlar, çok seviyor. Bir keresinde bana her Noel ari.

hissederek babasının yanağına dokundu. Uyumak üzere fesinde ona bir hikâye a n la ttım söylemişti. Belki yanıl ^ w
(anc anlatabilirsin. Koylu Kız ve Pne„s-,n ^ ^
görebiliyordu. Bu öğleden sonra ve belki bu konuşma onu
yormuştu ve yine yastıkların içinde kayboluyordu. Her çok isterim .
-O ölü yor; ded i annesi. B ana sorarsan masallar için biraz
kızlarının ve karısının birbirlerini sevmelerini istemişti B u ^
kadar çok istemişti ki, güzel bir masal saatinin bunu geıx J ° geç kaldık."
N ü * o z a m a n a n lad ı; ne k a d ar gayret gösterirse göstersin
tireceğine inanmaya çalışıyordu. Doğal olarak en uzun masa]
sözünü tutam ayacaktı. A n n esin i tanım anın gerçekten hiçbir yolu
seçmişti. “Peki, baba..."
voktu. H iç olm am ıştı.
“Seni seviyorum,” diye fısıldadı, sesi boğuklaştı. Sadece bu
kelimelerin tanıdıklığı onları anlaşılır kılıyordu.

“Ben de seni." Eğilerek tekrar alnını öptü ve yatak örtülerini

babasının çenesine kadar çekti. Yatağın yanında duran lambav
kapatarak, kamerasını boynuna astı ve onu yalnız bıraktı.

Derin, yatıştırıcı bir nefes a larak aşağıya indi. Mutfakta

annesini tezgâhta durmuş, pancar ve beyaz soğanları doğrarken
buldu. Ocakta koca bir tencere pancar çorbası kaynıyordu. Tabii
Zor zamanlarda Meredith evin günlük işlerini yapar, Nina fotoğraf
çeker ve annesi yemek pişirirdi. YVhitson kadınlarının asla yapma­

dığı tek şey konuşmaktı.

“Selam," dedi Nina kapının girişine yaslanarak.

Annesi yavaşça ona doğru döndü. Beyaz saçlan sivri yüzünden

ger iye çekilmiş ve ensesinde bir balerin topuzu yapılmıştı. Cildinin
solgunluğu karşısında, kutup mavisi gözleri onun yaşında bir kadın
için inanılm az derecede keskin görünüyordu. Ve yine de, Nina’nın
daha önce fark ettiğini hatırlamadığı kırılgan bir görünüşü vardı

ve bu yeni kırılganlık onu cesur kılıyordu.

“Senin hikâyelerini her zam an çok sevdim ,” dedi.

A nnesi önlüğüne ellerini sildi. "M asallar çocu klar içindir.

ah m arverd e/vero
Beş

M
e re d ith ö rtü le ri ü zerin d en attı ve yataktan çıktı. Ban­
yo n u n k a p ıs ın d a d u ran sabahlığa uzandı, dişlerini ay­
n aya b a k m a d a n fırçalam aya dikkat ediyordu. Yansıtıcı
yüzeyler b u g ü n o n a p e k d o stça davranm ayabilirdi.

O d a d a n ç ık a r ç ık m a z b ir g ü r ü ltü duydu; köpekler aşağıda

zıplıyor, h a v lıy o rla rd ı v e b ir yerlerde b ir televizyon açıktı. M eredith

gü lü m sedi. A y la rd ır ilk d e fa , b u ra sı y in e ev gibi olmuştu.

A ş a ğ ıd a , J illia n ’ı m u tfa k ta m asayı kurarken buldu. Köpekler

yan m a y e rle şm iş , k a h v a ltı a rtık la rın ı bekliyorlardı.

“ B a b a m s e n i u y a n d ır m a m a m ı söyledi,” dedi Jillian.

“T e şe k k ü rle r,” d e d i M e re d ith . “ K ard eşin nerede?”

“H â lâ y a t a k t a ”

J e ff, M e r e d ith ’e b ir b a r d a k k a h v e u za ttı. “İyi m isin ?” d iye

sordu u su lca .

“Z o r b ir g ecey d i,” d ed i, b a rd a ğ ın üzerinden ona bakarak. M asal

bir sü rü e sk i d u y g u y u u y a n d ırm ış tı v e b u, b ab asın ın g ü çsü zlü ğü

konusunda o n ıın e n d iş e le riy le b irle şin ce h u zu rsu z b ir g ece geçir­

m esine n e d e n o lm u ş tu . “ S e n i d e m i u y u tm a d ım ? ”
 Eskiden nasıl birbirlerine sarılarak uyuduklarını hat
Son zamanlarda birbirlerinden o kadar uzak yatıyorlar,
huzursuz gecesi diğerini etkilememişti.
“Anne?" dedi Jillian peçeteleri koyarken. "Bu sabah yi,*,
yükbabamı ve Baba ’yi görmeye gidebilir miyiz?"
Meredith, Jeffin yanından geçerek tezgâhın üzerinde
yağlı ekmek yığınına uzandı. Küçük bir parça kopararak,
şimdi gideceğim. Neden siz hepiniz kahvaltıdan sonra gelm iş,
sunuz?" dedi.
Jeff başını salladı. “Köpekleri yürüyüşe çıkartır, sonra hemen
geliriz."
Meredith başını salladı ve kahvesini yukarı götürdü; sabah-
lığını ve pijamalarını çıkararak rahat bir kot pantolon ve çizgjj^
dik yakalı örgü bir kazak giydi. Son bir kez çabucak vedalaştıktan
sonra aceleyle evden çıktı.
Şaşılacak kadar sıcak bir gündü. Anne babasının evine gitmek
için yokuş aşağı çeyrek mil yürürken nefesini görebiliyordu. Bütün
geoe rüyasında babasını görmüştü. Belki de gerçekten uyanıktı ve
kafasının içinde dolaşanlar anılardı. Ya da belki ikisinin bir birle­
şimiydi. Gerçekten emin olduğu tek şey, onun yanında oturması
gerektiği, bilgileri saklayabilm ek ve güniin birinde başkalanna
aktarabilmesi için kendi hayatından bazı hikayeler anlatmasına
izin vermesi gerektiğiydi. Bunu yapm ayı unutm uşlardı. Aile hikâ­
yelerini aktarmayı, fotoğraftan albümlere koym ayı; bu tür şeyleri.
Babasının Oklahomadaki akrabaları ve Büyük Bunalım ın onlan
nasıl mahvettiği hakkında çok az şey biliyorlardı. Babasının orduya
katıldığını, annesiyle etkin görevdeyken tanıştığını biliyorlardı,
ama hepsi bu kadardı. Aile hikâyelerinin çoğu Belye Nochinin
kurulmasından itibaren başhvonfc w Mcredith w
^ h a sın ın yaşam ından daha çok kendi y ^ mn1il
Şimdi bu hatayı d ü r m e s i e k iy o r d u . Vc masaldan
koşarak f ^ *,e">ek « * « d u . BabasınınT”
gularım ıncrtUgmı biliyordu ve bundan cd,yortu Bu sabah
~ •* t ' onu ^ se' x,® n ı« ^ < «4»
«iyle^cdm. Eiser bu onun ipn o n em i,^ a n ^ nin anlatacafc, ^
kahrolası aptal hikayeyi dinleyecekti.
Ön kapıyı bir kere çaldı ve içeri girdi.
-Anne?" diye seslendi, kap,y, a r k a d a n kapatarak. Kahinin
yapılmadığını hemen anlamıştı.
“Çok güzel, Nina," diye mırıldandı.
Kahveyi m akineye koydu ve yukan çaktı. A nIK. babasının
yalak odasının kapalı kapısını çaldı. "Hey, millet. Ben buradayım.
İçerde misiniz?" Cevap veren olmadı, bu yüzden kapıyı açtı w anne
babasını yatakta birbirlerine sarılmış bir hâlde buldu.
“Günaydın. Aşağıda kahveyi hazırladım ve semaveri çalıştır­
dım." Pencerelere gitti ve kalın perdeleri açıverdi. “Doktor bahamın
yemek yemeye çalışması gerektiğini söyledi. Yumurta ve tost kulağa
nasıl geliyor?”
Güneş ışığı kocaman kavisli çıkma pencerelerden girerek bal
rengi nıeşe döşemelere ve odaya hâkim olan süslü Doğu Avrupa stili
yatağın üzerindeki süslere vuruyordu. Evin çoğu yerinde olduğu
gibi çok az renk serpiştirilmişti. Sadece beyaz yatak takımları ve
koyu ahşap. Köşedeki sandalye ve divan bile kar gibi bembeyaz Şam
kumaşıyla kaplanmıştı. D ekorasyonu annesi yapmıştı ve renkleri
görmediğinden, onları kullanmama eğilimindeydi. Duvarlarda asılı
olan tek sanat eseri, Nina’nın siyah ceviz çerçeveyle çevrili, hepsi
siyah beyaz olan ünlü fotoğraflarıydı.
 ah m arverd c/vero m <J}ah(esJ ^
Onlara doğru dönerek yine anne babasına baktı. Birlikte y
nlm ış yatıyorlardı; babası sol tarafına dönmüştü, yüzü şifony^
dönüktü ve annesi onun sırtına sokulmuş, kollarını beline doia
mıştı. Ona fısıldıyordu, annesinin Ruşça konuştuğunu fark etnv^
bir saniyesini almıştı.
“Anne?" dedi kaşlarını çatarak. Bütün Rusluğuna rağmen
annesinin evde Rusça konuştuğunu hiç duymamıştı."
“Onu ısıtmaya çalışıyorum. Çok üşümüş." Annesi ellerini kuv­
vetli bir şekilde babasının kollarına, yanlarına sürttü. “Buz gibi."
Meredith kımıldayamadı. Daha önce acıyı bildiğini düşünü­
yordu, ama bilmiyordu; bu ana kadar.
Babası yatakta çok sessiz yatıyordu; saçları karmakarışıktı,
ağzı sarkık, gözleri kapalıydı. Sanki sadece geç saate kadar uyu­
yakaldığı bir günmüş gibi huzurlu görünüyordu, am a solgun mavi
bir çizgi dudaklarını çevrelemişti; zar zor görülüyordu, ama annesi,
babasının yüzüne o kadar sık bakan kadın, sevdiği adamın artık
orada olmadığını görmüştü. Teni berbat, gri bir renkteydi. Bir
daha asla ona doğru uzanmayacak, ona kocam an sarılıp, “Seni
seviyorum , Meredoodle ,” diye fısıldamayacaktı. Dizleri çözüldü.
Sadece iradesinin gücüyle ayakta duruyordu.
Yatağa gitti onun solgun, solgun yanağına dokundu.
Buz gibiydi.
Annesi bir ağlama sesi çıkararak kocasının omzunu ve kollarını
daha kuvvetli ovuşturdu.
“Sana biraz ekm ek ayırdım. Uyan.”
Meredith daha önce annesinin lıiç bu kadar ümitsiz konuştuğunu
duymamıştı. Aslında, hiç kim seyi böyle konuşurken duymamıştı,
am a anlıyordu; bu, ayağının altındaki ze riı< kaydığında ve sen
düşmeye başladığında çıkardığın bir sesti.
• 9? .
K astin c3 €annah
Ona onu sevdiğini söylem iş miydi?
püşünm ek istediği en son şey, babasına ne söylemiş olması
9>ertk,giydi, ama işte oradaydı; dün gcccnin belirsiz bir hatıras,
ânında duruyor, zehir akıtıyordu.
ya
yaşların gözlerini yaktığını hissetti, ama şimdi pes edemezdi,
pes etseydi, kendini kaybederdi. Son derece şiddetli bir şekilde,
uniitsia* bunun farklı olmasını istedi; sadece bir defalığına, an­
nesinin kollarına aldığı çocuk olmayı istedi, ama bu olmayacaktı.
Telefona gitti ve 911i aradı.
“Babam öldü,” dedi usulca telefonun ahizesine. Bütün bilgi­
leri verdikten sonra, tekrar yatağa döndü ve annesinin omzuna
dokundu. “O öldü, anne.”
Annesi çıldırmış gibi bakan gözlerle ona döndü.
“O buz gibi,” dedi annesi ağlamaklı ve korkmuş bir sesle, ne­
redeyse çocuk gibi. “Ölünce her zaman buz gibi olurlar...”
“Anne?”
Annesi geri çekildi, idrak edemez bir hâlde kocasına bakıyordu.
“Kızağa ihtiyacımız olacak.”
Meredith, annesinin ayağa kalkmasına ve en az otuz yıldır
cn sevdiği giysi olan boncuklu siyah pazen sabahlığını giymesine
yardım etti. “Sana biraz çay yapacağım, anne. Babamı... götürür­
lerken biz de çay içebiliriz.”
“Onu götürecek birini mi buldun? Bize ne kadara mal olacak?
“Bunun için endişelenme, anne. Hadi. Aşağıya gidelim. An
nesinin kolundan tuttu, kendini ilk defa annesinden daha güçlü
hissediyordu.
“Baban benim evim,” dedi annesi başını sallayarak. “Onsuz
nasıl yaşayacağım?”

“Hepimi/, hâlâ burada
nepııııu. iKiıu m.— — olacağız,
_ w anne/ dedi Meredith
. _ j.ı.: .......ı:_i-
gözyaşlarını silerek. Bu, göğsündeki acıyı d in d irm eye y
boş bir teselliydi. Annesi haklıydı. Babası evdi, onların tam
Onsuz hayatta nasıl ayakta kalacaklardı? 111
&S
Nina, şafak sökmeden önce meyve bahçesine gelmişti, kendini
toğraflara kaptırmaya çalışıyordu. Kısa bir sûre için işe yaramı
İncecik meyve ağaçları onu büyülemişti; dallarda asılı buzsar^.
lan. ağaçları kristal birer sanat eserine çevir inişti. Şafak vaktinin
portakal ve pembe renkli gökyüzü muhteşem görünüyordu. Babas,
çok sevdiği ağaçlarının fotoğraflarına bayılırdı.
Bugün yıllarca önce yapmış olması gereken şeyi yapacaktı; bir
dizi elma ağacı fotoğrafım büyütecek ve çerçeveleyecekti. Her ağaç
babasının hayatı boyunca yaptığı işin bir temsilcisiydi ve ne kadar
çok şey başardığım ona hatırlatan şeyleri çok severdi. Belki Nina
aile fotoğraflarına da göz atabilirdi (onlardan çok fazla yoktu ama)
ve meyve bahçelerinin eski fotoğraflarım bulabilirdi.
Objektifin kapağını yeniden takarak hafifçe döndü ve Belye
Noch; crvlaydı; yeni ışıkta, sivri tepeli çatısı b akır alevler içinde
yanıyordu. Henüz tabasına biraz kahve götürm ek için çok erkendi
ve Tanrı biliyor ya annesi en küçük kızıyla m utfak masasında
oturmak istemezdi; bu yüzden Nina ekipm anlarını topladı ve kız
kardeşinin evine giden uzun yolu yürüdü. M eyve bahçesinin ar­
kasında, derinliklerde kalan bir yoldan başlamıştı; yola eriştiğinde
güçlükle nefes alıyordu.
Gerçekten, kız kardeşinin her gün bu koşuyu yaptığına ina-
namıyordu.
K rlstin <$€annah j
Eski Çiftlik evine ulaştığında gülümsemckten kendini alamadı.
BUy‘‘rin her sanl,mı >qUxı^ ‘* n süslenmişti. Zavallı Jeff ırkları
asmak için aylar harcamış olmalıydı.
BU bir sü rp riz değildi. Meredith her « m a n bayramlar, çok
sevnıişü.
Nina ön kapıyı çaldı ve açtı.
Köpekler hem en ortaya çıkıp onu coşkuyla karşıladılar.
-Nina teyze!" Maddy ona doğru koştu, kolların, boynuna
dolayarak ona sımsıkı sarıldı. Geçen akşamki karşılaşmaları her
ikisi için de sessiz olmuştu.
‘ M erhaba, Mad,’ d e d i Nina gülümseyerek. "Neredeyse seni
tanıyam ıyordum , u fa k lık . Muhteşemsin.”
“Ya daha önce neydim? Hav hav köpek mi?" diye takıldı Maddy.
•Aynen." d iye sırıttı Nina. Maddy onu elinden tuttu ve Jeffin
masada Neıu York 1iınes okuduğu ve Jillian’m da krep yapmakta
olduğu mutfağa götürdü.
Nina durakladı. Geçen gece o kadar yapmacık olmuştu ki -
karanlık oda, m asal ve konuşulmayan bütün o acılar-, Nina’nın
yeğenlerini gerçekten görm eye vakti olmamıştı. Şimdi görmüştü.
Maddy bâlâ uzun boylu ve zayıftı; uzun, dağınık kahverengi saç­
ları, kalın kaşları, büyük ağzıyla geııç görünüyordu, ama Jillian bir
kadındı: ciddi ve soğukkanlı. Jillian’ı bir doktor olarak lıayai etmek
çok kolaydı. Yazın bütün böcekleri yakalayıp onları kavanozların
içinde inceleyen tombul sarışın kızdan ocağın önündeki uzun boylu
genç kadına uzanan, görünmez bir çizgi vardı; dümdüz ve gerçek.
Ve Maddy hâlâ Meredith’in beş yaşındaki hâlinin tıpatıp aynısıydı,
ama Meredith’ten çok daha hareketliydi.
T\ıhaf bir şekilde, Nina yeğenlerinin yetişkin yüzlerine baktı­
ğında kendi yıllarının geçtiğini hissetti. Aklına orta yaşa yaklaştığı
 Kış iBahçesi
ilk kez geldi. A rtık bir çocuk değildi. Elbette, bunu daha (**.
şünmesi gerekirdi; yalnız başına yaşad ığın d a ve can .n,n
yaptığında her nasılsa zam an geçm iyor gibi görünüyordu.
“Merhaba, Neens teyze," dedi Jillian son krebi de tavadan a!lrt^
Nina, Jillian’ı kucakladı, ondan bir bardak kahve aldı ^ Jçffv
yanında beklem eye gitti. "M eredith n ered e?" d iy e sordu
omzunu hafifçe sıkarak.
Jeff gazeteyi masanın üzerine koydu. “Babanı görmeye a ^
indi. Yirmi dakika önce belki."
Nina, J ef f e baktı. “O nasıl?”
“Bunu sorman gereken kişi ben değilim," dedi.
“Ne demek istiyorsun?”
Jeff cevap veremeden Maddy yanına geldi. “Biraz krep ister
misin, Nina teyze?”
“Hayır, teşekkürler, tatlım. Ben bizimkilerin evine gitsem iyi
olur. Kahve yapmadığım için annen yine bana bağıracak.”
Maddy’nin geniş ağzına bir gülüm sem e yayıldı. “Kesinlikle
öyle yapacak. Yarım saat sonra geliriz.”
Nina kızların ikisini de öptü ve J effe veda edip yola koyuldu.
Eve döndüğünde, ödünç aldığı ceketi girişteki çengele astı ve
kız kardeşine seslendi. Taze kahvenin kokusu onu mutfağa çekti.
Kız kardeşi musluğun başında duruyordu; başı öne eğilmişti,
suyun akmasını izliyordu.
Kahve yapmadığım için bana bağırm ayacak mısın?"
“Hayır.”
Kız kardeşinin bunu söyleyiş biçimdeki bir şey N in a ’nın dur­
m asına neden oldu. Arkasını dönüp merdivenlere baktı. “ Babam
uyanık mı?”
W . * : 1» » »
W Krisiin ^Cannah
M ered ith yavaşça döndü. Nina'ya bütün gereken, galerindeki
bakıştı. Dünyanın ekseni kaymıştı.
^
-O Öldü," dedi Meredith.
N in a sert b ir nefes aldı. Göğsünde, belki kalbinde toplanan
d a h a ö n c e bildiği hiçbir şeye benzemiyordu. Aklından garip bir
acı
geçti. Sekiz y a d a d oku z yaşındaydı; başka herhangi bir yerde
an»
dileyerek m e y v e bahçesinde babasının peşinde dolaşan
olmayı
a * * gibi bir kızdı. Sonra düşmüştü; aya*, takılmış ve UÇarak vere
ık la n m ış tı. “Güzel yolculuk, Neener Beaner," demişti bat»,,
kapa
baharda görüşürüz.-» Gülerek onu yerden kaldırıp kollarına
“son
almış, büyük omuzlarının üzerine yerleştirmiş ve alıp götürmüştü
İlerledi. Görüşü yaşlarla bulanıklaşm ış* kendini ablasının
kollarına bıraktı. Gözlerini kapattığında, babası yanlarındaydı-
odada onlarla birlikteydi. Ocecrn Shores’ta bize uçurtma uçurmay,
öğrettiği zam anı hattrhyor m usun? Ama bu da diğeri gibi aptal
bir anıydı; sahip oldukları en güzel anı da değildi, ama şimdi onu
ağlatıyordu. Dün gece ona her şeyi söylemiş miydi? Onu ne kadar
derinden sevdiğini, ııedeıı evden bu kadar çok uzaklaştığım açık-
lanıış mıydı?
“Ona onu sevdiğimi söyleyip söylemediğimi hatırlamıyorum,”
dedi Meredith.
Nina geri çekileli, güçlü kız kardeşinin yıkılmış yüzüne ve
yaş dolmuş gözlerine baktı. “Ona söyledin. Seni duydum. Ve bunu
biliyordu zaten. Biliyordu."
Meredith başını salladı, gözlerini sildi. “Kısa süre içinde...
babam için gelecekler.”
Nina kardeşinin yeniden kontrolünü kazanmasını izledi. “Peki
ya a n n e m r
de düşmek anlamına RCİen “fail’ keli
13 Burada. İngilizcede hem sonbahar hem
mesi kullanılarak kelinu- oyunu yapılmıştır, (yay. «■)
 K’<$ ‘Jkıhçesı
Veannah
“Yukarıda, b a b a m ın yanında. Onu bırakmaya ikna
y l ç e * bulanık bir şeyin hareket ettigini
—•II.
Birbirlerine baktılar; bu bakış her şeyi anlatıyordu ve Nj^ ^ bir bulanıklık. rdu; kariar Ü2erinde
“Gidip ben deneyeceğim. Ve sonra... ne olacak? dedi.
pencereye gitti.
“Plan yapmaya başlayacağız. Ve telefon konuşmaları.*’
Annesi dışarıdaydı; karların icinH* •
ik.rii)Wd , ç nde. güçlükle seraya doğru
Bunun düşüncesi, babasının hayatının ölümün detaylar,na
dönüştüğünü izlemek neredeyse Nma'nın dayanabileceğin^ N in a aceleyle aşağıya indi ve ıSlak ^
fazlaydı. Bir seçeneği olduğu da söylenemezdi. Kardeşine geri verandadan geçti; mutfak penceresinin ^
döneceğini söyledi ve mutfaktan çıktı. Her adımı atmak için çaba nde M eredith’in telefonla konuştuğunu ** !! gCÇerken. içe-
rıac '----- ' ~ — ------
m ; , . L...t
ıcoeşır gibi
, »: yûzö tebeşir gibi
sarf etmesi gerekiyordu ve ikinci kata geldiğinde, yine ağlıyor^ beyazdı, dudakları titriyordu. Nina kız kardeşinin onu geçerken
Hafifçe, sessizce, durmadan. görüp görmediğini bile bilmiyordu.
Kapıyı çaldı ve bekledi. Ses çıkmayınca kapının tokmağım Yan merdivenlerden aşağı indi ve evin köşesinde çok miktarda
çevirdi ve içeri girdi.
birikmiş karların içine daldı. Birkaç metre ilerledikten sonra, an­
Şaşırtıcı biçimde, odada yatakta yatan babası dışında başka nesinin ayak izlerini gördü ve onlara basarak yürüdü.
hiçbir şey yoktu; örtüler çenesine kadar öyle sıkı çekilmişti ki, Seraya vard ığın d a, ce sa re tin i toplam asına yetecek kadar du
sanki yeni yağmış bir kar tabakası gibi görünüyordu. rakladı ve kapıyı açtı.

Yüzüne dokundu, bir tutam kar beyazı saçı kapalı gözlerinden Annesi oradaydı v e in ce keten bezi geceliği içindeydi; toprağıı
çekti \e sonra eğilip ve alnını öptü. Cildinin soğukluğu onu şaşırttı üzerine çöm elm iş, k ü ç ü k p atatesleri kopartıyor ve onları bir yığıı
ve akima bir düşünce geldi: Bir daha bana hiç gülümsemeyecek. hâline getiriyordu.

Derin bir nefes aldı ve doğruldu; ona uzun süre öylece baktı, “Anne?”
her detayı ezberliyordu. “Elveda, baba,” dedi usulca. Daha bir sürü
Nina bunu iki kere daha söyledi ve cevap alamadı; en sonunda
kelime vardı, elbette, yüzlercesi Ve o bunları daha sonra ne zaman sert bir şekilde, “Anya,” dedi ve daha yakınına gitti.
söyleyeceğini biliyordu: Geceleyin, kendini yalnız ve evden kopmuş
Annesi duı du ve dönüp geriye baktı. Uzun beyaz saçları bağlı
hissettiğinde ve evden uzakta olduğunda.
değildi ve karm akarışık tutam lar hâlinde solgun yüzünün etrafına
Yataktan geri çekilerek (geri çekilm ek zorundaydı, hareket düşmüştü.. “Patates var. Yemek ona iyi gelir...”
etmek, kontrolünü bütünüyle kaybetmeden önce, şim di gitmek
Nina kirin içinde, annesinin yanında diz çöktü. Annesini bö>ie
zorundaydı) Danny’yi aramak için telefonu eline aldı, ama çevir
görmek onu korkıfm uştu, am a tuhaf bir biçimde, rahatlatmıştı
sesini bile duymadan telefonu kapattı. Ona ne söyleyecekti? Ke­
da. İlk defa aynı şeyi hissediyorlardı. “Merhaba, anne,” dedi onun
limeler böyle bir acıyı nasıl azaltabilirdi? G öz ucuyla bakarken
omzuna dokunarak.

• O* .
 — -----------

Annesi yavaşça kaşlarını çatarak ona baktı. S ers^ ,.

ışıl mavi gözlerini bulanıklaştırmıştı. Başını salladı ve j+ M gibi ° nu « * # anneci ği m dive
benzeyen bir ses çıkardı. Gözlerini yeni yaşlar kaplad, ve ^ mayı am a b a a al'?kanl,klar çocuklukta o k-ıdarvori
ortadan kalktı. “Patatesler işe yaramayacak." uto»rdu ki bu alışkanlıklardan k u rtu l,„anm ^ * J?"*
y ılla r sonra bile. >T)Klu’
“Hayır,” dedi Nina usulca.
-pekâlâ, anne," dedi en sonunda.
“O öldü. Evan öldü.”
Bir dakika .sonra
. . ayağa
, kalktı. “Ben içeri 8'receğım. Meredith
. m
“Hadi," dedi Nina, onu dirseğinden tutup ayağa kalkm ası
1)iraz yard.ma ıhtıyaeı olacak. D,«arıda ^ U2un ^ ^ .
vardım ederek. Seradan dışan çıktılar ve karlarla kaplı avluya
“Neden?" dedi annesi bakır sütuna bakarak.
“Burada bekle," dedi Nina. "Ben paltonu getireceğim.”
“Zatürre olacaksın."
Annesi ona aldırış etmedi ve baldırına kadar gelen karlann
içine yürüdü; esen lıafıf rüzgârda, saçları ve geceliği arkasında dal- -Soğuktan ölebileccğimi mi düşünüyorsun? ^ bir

galanıyordu. Nihayet bahçesindeki siyah bankın üzerine oturmuştu. kadın değilim.”

Bu çok saçmaydı. Nina elini annesinin omzuna kojdu ve do-
Elbette.
kunur dokunmaz onun kendini geri çektiğini hissetti.
Nina annesinin peşinden gitti. Kendi paltosunun düğmelerini
açtı, paltoyu çıkardı ve annesinin zayıf omuzlarına örttü. Ne kadar saçma .»hırsa olsun, bu küçük geri çekilme Nina’mn
duygularını ineitmişti. Şimdi bile, aralarında babasının ölümü
Titreyerek geri çekildi ve oturdu. A nnesinin bu bahçenin
olmasına rağmen, annesi sadece yalnız kalmak istiyordu.
nesini sevdiğini bildiğini düşündü: Bu bahçe sakin ve düzenliydi.
Meyve bahçesinin geniş arazisinde, bu tek noktada kendini gü­ Nina eve girdi ve Mercditlı'i hâlâ mutfakta telefon görüşmesi

vende hissediyordu. Yaz zamanındaki ve sonbahardaki yapraklar yaparken buldu. O içeri girdiğinde, Meredith telefonu kapattı ve

dışında bahçedeki tek renk, bakır bir kolona aitti; basit bir şekilde ona döndü.
tasarlanmış, üstü el yazılarıyla süslenmiş ve bahar geldiğinde, be­ Aralarındaki bakışma, onların artık nasıl insanlar olacaklarını

yaz, güzel kokan çiçeklerle dolu olan beyaz, merm er bir hazneyle kavranmasını. Üçii, o, annesi ve Meredith. Bundan böyle babasının
desteklenmişti. yarattığı daire yerine, birbirine uzaktan bağlı bir üçgen olacaklardı.

Onun gömülmesini istemiyorum.” dedi annesi. “Donan toprağa Bu düşünce onun kaçarak havaalanına gitmek istemesine neden

gömiilemez. Onun küllerini savuracağız.” oldu. Bana da numaraların bir listesini ver. Telefon konuşmalarını

Nina annesinin sesinde yine alışık olduğu kararlılığı duydu yapmana yardım edeyim.”

ve neredeyse bir dakika öncesinin çılgınlığını özledi. En azından

seradaki kadın bir şeyler hissediyordu. Bu kadın, annesi yeniden
k ntrolu ele almıştı. Nina annesine yaslanmayı ve küçük bir kızken

a
ah m arverd e/vero
Dört yüzden fazla insan Evan VVhitson'la vedalaşmak
kiliseyi doldurmuştu, birkaç düzine ..«an sayg.lann. sunıllaf
onun şerefine kadeh kald.rmak için Be>1e Nochiye gen d o *
Meredith-in vıkad*. bulaşıklara bakılın», bir sürü kadeh kal*,,
olmalıydı. Beklendiği gibi Nina, rahathkla içki içip insanlann h a ^
hakk.nda konuşmasma izin vererek harika bir ev sahibi ^
annesi başını dik tutarak kalabalığın içinden geçmiş, nadir* w
dakikadan uzun bir süre durmuştu ve bütün ağır işleri Mered„fc
yapmıştı İnsanların getirdiği bütün yiyecekleri organize
ve düzenlemişti; haz,rda bol miktarda peçete, tabak, ça taH *^
bardak bunlarla birlikte buz da bulunduğundan emin olmuş^
nerede)* sürekli olarak tabaklar, yıkam .ştı. Hiç şüphesiz, stresi
olduğunda her zaman yaptığı şeyi yapıyordu; Bitmek bilmem
düzenlemelerin ve günlük işlerin arkasına saklanmak. Ama di-
rüst olmak gerekirse, henüz arkadaşların ve komşuların araşma
karışmaya, babası hakkında anlatılan a n ıla n dinlemeye haz,,
değildi. Acısı çok taze, sarhoş ellerde ileri geri dolaştırılmayacak
kadar hassastı.
Gece yarısı sularında J eff mutfağa, onu bulmaya geldiğinde.
Meredith dirseğine kadar sabunlu sulara gömülmüştü. .Jeff onu
kollarına aldı ve ona sanldı. Bu uzun b ir yolculuktan sonra e *
dönmek gibiydi ve son birkaç gün ve bugünkü yürek burkan anma
töreni boyunca sakladığı gözyaşları sel gibi aktı. .Jeff, sanki o bir
çocukmuş gibi saçını okşayarak ve tekrar tekrar o büyük, Her şey
düzelecek, yalanını söyleyerek ona sarıldı. M eredith içinde başka
hiçbir şey kalmayınca geri çekildi; kendini güçsüz hissediv• du w
gülümsemeye çalıştı. “Sanırım bunu içimde tutuyordum.
“Sen böyle yaparsın.”
“Bu sanki k ö t ü bir şeym iş gibi konuşuyorsun. K o n tr o lü m ü
kaybetmem mi gerekir?"
•102.
EJE
-Belki-'
M e r e d it h baş.m salladı. Böyle şeyler söylediği zaman bu sa-
dece onun kendini daha uzak hissetm e™ ,; neden oluyordu. Jeff
onun kırılabilir ve tekrar tutkalla y a p ı l a b i l i r bir vazo olduğunu
düşünüyor gibiydi, am a o eğer olabilecek en kötü şey olursa -eğer
bir cam gibi p aram p arça o lu r s a - b az, parçalann sonsuza dek
kaybolabileceğini biliyordu.
•Ben de bunu yaşadım ," dedi. “Sen anne babamın ölümlerini
atlatmamda ban a y a .tl.m c , oldun. Sana ya,-d,m etmeme izin ver.”
-Ben iyiyim. Gerçekten. Kontrolümü sonra kaybederim.”
"M eredith...”
"Sus.” Bu katlar sert bir biçimde söylemek istememişti ve onun
duygularını incittiğini göıebiliyordu, ama çok zor dayanıyordu.
Başka birisi için endişelenecek enerjisi yoktu. “Demek istediğim,
bu konuda endişelenme. Ben buradaki şeylerle ilgilenirim. Kızlar
yorgun. Neden onları eve götürmüyorsun?”
“Pekâlâ,” dedi, ama gözlerinde bilmediği ihtiyatlı bir bakış vardı.
Herkes gittikten sonra, Meredith temiz, düzenli mutfakta tek
başına durdu ve neredeyse anında farklı bir seçim yapmış olmayı
diledi. Elbette, J e f f beni eve g ö tü r ve bana sarıl... demek ne kadar
zor olabilirdi ki?
Bulaşık bezini tezgâhın üzerine fırlattı ve annesinin mutfa­
ğındaki barınağını terk etti.
Nina’yı oturma odasında tek başına, babasının resim sehpasına
konmuş kocam an fotoğrafının önünde dururken buldu. Buruşuk
hâkî renkli pantolonu ve siyah kazağı, karmakarışık kısa siyah
saçlarıyla dünyaca ünlü bir fotoğrafçıdan daha çok, ilk safarisine
çıkmaya hazırlanan bir genç kıza benziyordu.
103
 »ma Meredith kız kardeşinin cam yeşili Közlerinde,
t n k i bir bardakta çok fazla su var gibiydi;
Meredith. Ninan.n da onun gibi olduğunu biliyordu; her ikisi ^
. -f.de edeceğini bilm iyordu, hatta bunu nasıl
" yaşayacaklarını bile bilm iyorlardı. Meredith ikisi i*n
,1 « >-kanda' aym kayb' “ 1,05 - ^
olan kadın için de. Bir araya gelmelerin, ve pa> v
“T b u acının b ir a ,n ı gidermeyi diledi. Am a onlar böyle ^
f i l l e r d i . Şarap bardag.n, bıraktı ve Nınaya gıttı; b,r zamanU,
uvuvanıadıgında. ona annesinin masallarını hatırlaması ve karan-
lıkta ona anlatması için yalvaran kııçuk kardeş,ne. B,rb,nmiw
sahibiz." dedi Meredith.
-E « *' dedi Nina, onunla hemfikir olarak, fakat gözleri ikisini
de ele vermişti. Bunun yeterli olmadıgmı biliyorlard,.
0 gece daha sonra, Meredith evdeyken, yatakta kocasının ya-
nında yatağa gömülmüşken, çok kötü bir hata yaptığım idrak etti
ve bu pişmanlık akimdan çıkmayarak onu uyutmadı. Babasmm
cenazesine onun kızı yerine bir organizatör olarak katılmakla hata
yapmıştı. Kendi dudularından o kadar korkmuştu ki, onlan bir
yere sıkıştırmış w ortadan kaldırmıştı, ama bu o anlan kaçın,lasına
neden olmuştu. Nina'nm aksine babasının arkadaşlarının anlattığı
hikâyeleri duyamamıştı.
Sabah yaklaşık üç sularında, yataktan kalktı ve verandaya gitti,
battaniyeye sarınmış bir hâlde kendi nefesinin buharından biraz
daha öteye bakarak orada oturdu. Ama hava acısını uyuşturacak
kadar soğuk değildi.
m Hiç kimseye bir faydası yoktu; en çok da kendisine.
• 104 .
sonraki üç gün, Nina bu ailenin gerçek bir parças, olmaya ^
31„ a her teşebbüsü başarısızlıkla sonuçlanıyordu. Babası olmadan,
bir ovun tahtası üzerindeki, ortak bir amacı ya da bir kural kitabi
0,,»,yan rastgde taşlar gib.ydiler. Annesi yatakta yatıyor, dosdoğru
iktiye bak,y»r ve örgü örüyordu. Yemek için aşag.ya inm<:yi rcdde.
diyor ve sadece Meredith onu y,kanması için ikna edebiliyordu. K,z
kardeşinin her şeyin üstesinden mükemmel bir şekilde gelmesinin
yanında Nina her zaman kendini birazcık yarars.z hissetmişti,
ân,a bu hiç şimdiki kadar belirgin olmamıştı. Meredith Bayan
Pac-man“ gibiydi; hiç durmadan ilerliyor, listesindeki günlük işleri
bitiriyordu. Her nasılsa, imkânsız bir şekilde, cenazeden sonra her
gün işe gitmişti, meyve bahçelerini ve depoyu idare ediyor, ailesiyle
ilgileniyor \-e hâlâ Nina'nm gündelik işlerini idare etmek için günde
en az üç kez Bclyc Nochi ye gelmeyi başarıyordu.
Nina’mn yaptığı hiçbir şey doğru değildi; Meredith her şeyi
yeniden yapıyordu. Silip süpürme, bulaşıklar, çamaşır. Bütün hepsi.
Nina sesini çıkarırdı, ama doğrusunu söylemek gerekirse bunlar
umurunda bile değildi ve Meredith korkmuş, kanatlarını çırpan ve
cıvıldayan bir kuş gibi hareket ediyordu. Bir uçurumdan atlamak
ya da düşmek üzere olan bir kadın gibi ürkek görünüyordu.
Nina bütün bunların hepsiyle başa çıkabilirdi.
Onu öldüren bu üzüntüydü.
En garip zam anlarda, O öld ü, diye düşünüyordu ve bu o ka­
dar acı veriyordu ki nefesini tutuyor, tökezliyor ya da bir bardağı
düşürüyordu (Meredith buna bayılmıştı).
Buradan lıemcn gitmesi gerekiyordu. Bundan başka yol yoktu.
'•1 Anutcı bir labirent içindeki bütün diskleri toidamnk olan oyun. (yay. n.)
. 105 .
 Bu düşünce bir defa akim a geldiğinde, artık akllndan
ml* r f u . Bugün bütün gün bu düşünceden v a d e y e « J -
kendine kaç.p u za k la n m a y a ca ğ ın , söylem ,şti; Noel'e bu £
vakınken kesinlikle o lm a,d ,, am a saa. üçte y a ta k odas, ^
arkasından kap.vn kapad. « N ew York ta k . S y lv ,e y i aradl
-Merhaba. Sylvie,’ dedi editörü telefona cevap verdiğind(.
-Merhaba, Nina. Ben de seni d üşün üyordum . Baban ^
“Öldü.- Bu kelimeye tepki verm em eyi d en ed i, am a bunun i *
çaba harcaması gerekti. K üçüklüğünde k u lla n d ığ , yatak o d * ^
penceresine gitti ve yağm akta olan karlara b a k tı. İkindi vaktijty
hava çoktan kararmaya başlam ıştı.
“Ah, Nina. Üzgünüm."
“Evet. Biliyorum.” Herkes ü zg ü n d ü . D a h a b a şk a söylenecek
ne vardı ki? “İşe geri dönm eliyim .”
Bir duraklama oldu. “Bu kad ar ç a b u k m u ? ”
“Evet."
“Emin misin? Bu zam anı bir d a h a g e ri getirem ezsin ."
“İnan bana, Sylvie, istediğim son ş e y bu za m a n ı geri getirmek.*
“Pekâlâ. Bazı şeyleri kontrol e tm e m e iz in ver. Sanırım sana
Sierra Leone’d e ihtiyacım olabilir.**
“Bir savaş bölgesi kulağa m ü k em m el geliyo r,” d e d i Nina.
“Ciddi sorunların var, bunu b iliy o rsu n , ö yle d e ğ il m i?”
“Evet," dedi. “Biliyorum.”
Birkaç dakika konuştular v e N in a te le fo n u k a p attı. Kendini
daha iyi hissediyordu - v e daha k ö t ü - a ş a ğ ıy a in d i v e Mercdithı
m utfakta bulaşık yıkarken buldu. Elbette.
Niıı<ı havluya uzandı. “ Bunu ben y a p a c a k tım , biliyorsun.
-B u n la r d ünden kalan öğlen ve akşam bulaşıkları, Nina. Tam
olarak ne zam an yıkayacaktın?”
' «Vay canına, biraz yavaş ol. Bunlar sadece bulaşık ”
-...açlıktan ölen insanlar değil. Biliyorum. Anlıyorum. Önemli
şeyler yapıyorsun. Ben, sadece aile işini yönetiyorum, anne baba­
mızla ilgileniyorum r e önemli kardeşim in arkasından temizlik
yapıyorum.”
“Bunu dem ek istem edim .”
M eredith ona d ö n d ü . “Elbette hayır."
Nina bu bakışın kendisini delip geçtiğini hissetti; sanki bütün
hataları bütün çıp laklığıyla m eydana çıkm ış gibi. “Buradayım,
öyle değil ıııi?”
“Hayır. G erçekten d e ğ il" M eredith sabuna uzandı ve beyaz,
porselen lavaboyu ovm aya başladı.
N in a k a rd eşin e d o ğ ru ilerledi. Söylem eyi düşünebildiği tek
şey, “Ü zgünüm ,” oldu.
M ered ith y in e o n u n la y ü z y ü ze gelm ek için döndü. Alnını
elinin tersiyle sild i, a rk a sın d a sabunlu bir iz bıraktı. “Ne kadar
kalacalcsın?”
“Ç ok u zu n d eğil. S ierra L eone’d eki durum ...”
“Hadi ca n ım . K açıyorsun .” En sonunda, M eredith neredeyse
gülüm sedi. “K a h retsin , yapabilseydi m ben de aynı şeyi yapardım.”
N ina k e n d isin i d a h a ö n ce h iç hissetm ediği kad ar kötü his­
setti. K açıyordu; b u z gibi olan annesinden, çok boş olan bu evden,
kırılgan, h er ş e y in üstesin d en gelebilen k ız kardeşinden, burada
yaşayan a n ıla rd a n , B elk i en ço k d a bunlardan. Kendi bencilliğinin
kız kardeşine n eye m a l olacağını ve göz ard ı ettiği babasına verdiği
sözü u m u rsu yo rd u , a m a T a n rı y a rd ım cısı olsu n , k a la ca k kad ar
um ursam ıyordu. “K ü lle ri 11e o lacak ?”
 ''V İD * *
K rtsıin ^ fa n n a h
-onun doğum g ü n ü c e , may*<a dökm ek istiyor. T o * ^
vü cud u birdenbire gelen sıcaklıkla türedi. “Birinin dün-
muş olm adı* . 0U'r rada neler olduğunu göstermesi gerekiyor. İnsanlar ölüyor.
-Bunun Wn gen Releceg-"-
Bu<oklrajİk'"
“Bir yılda iki keıe mi- .fotoğraflarının bunu yapabileceğini mi düşünüyorsun?"

Nina ona b aktı. “Zor bir yıl." Sina, annesinin bu sözlerinin ve aşağılamanın onu incittiğini
• “Savaş korkunç bir şey, anne. Güzel, güvenli evinde otur-
an için Meredith yakılacakm ış, k e n d .n . b.rak.p ^
II j. ve işimi yargılam ak çok kolay. Am a sen benim gördüklerimi
caknuŞg'hi göründü ve Nina kendi gözyaşlarının d ö k ü l n * ^
III din farklı hissederdin. Benim yaptığım şey bir fark yaratabilir,
olduğunu hissetti.
pünyada bazı insanların nasıl acı çektiğini hayal bile edemezsin
Semra Meredith, “ Kızlarla m utlaka vedalaş. Sana nasıl Upt*.
u 'cğ cr hiç kim se bunu görmezse..."
lannt biliyorsun,'dedi.
-B a b a n ın küllerini doğum gününde dökeceğiz. Seninle ya da
•‘Vedalaşacağım.”

Meredith öfkeli bir biçim de başını sallad ı v e gözlerini sildi "Tam a in,” dedi Nina sakin bir şekilde, Babam anlamıştı, diye
-B ir‘saat içinde işe geri dönm em gerekiyor. G itm eden önce evi düşünerek; acı yin e h e r yanını sarm ıştı.
süpürürüm.” “Hoşça kal, öyleyse. Sana mutlu Noeller.”

Nina bunu kendisinin yapacağın, söylem ek istedi -so n bir t e Bunun üzerine, N in a B elye Nochi’d en ayrıldı. Verandada du­

denemek-; ama şimdi gitmeye karar verince, çık ış kapısındaki safta» rakladı; vadiye baktı, k a ıia rm yağm asını izledi. Deneyimli gözü

bir at gibiydi. Koşmak istiyordu. “G idıp b a v u lla rım ı toplayacağın,:
O gece geç saatte, birkaç parça şey N ina’n ın sırt ça n ta sın a kondu­
ğunda ve kiralık arabaya yüklend iğind e, n ih a y e t içeri, annesini
bulmaya gitti.
bütün bunları sıraladı ve h er detayı hatırlayarak hafızasına kay­
detti. O tuz dokuz saat içinde, om uzlarına yağan ve çizmelerinin
etrafında dolanan şe y toz olacaktı ve buranın görüntüleri yakıcı
güneşin a ltın d a k i k e m ik le r gibi ağaracaktı; ta ki, çok kısa bir
süre sonra h iç görülem eyecek kad ar solana dek. Ailesi -özellikle
de an n esi- h a fızasın d ak i, uzaktan sevebileceği belirsiz varlıklar
hâline gelecekti.

Onu battaniyelere sarınm ış bir hâlde, ateşin ön ün d e otururken

buldu.

“Demek gidiyorsun," dedi annesi o n a b a k m a d a n .

Editörüm aradı. Bir hikâye için ban a ih tiya çla rı var. Sierra

L eone’d e olanlar çok korkunç." Ş ö m in e n in ö n ü n d e k i platforma

. îo o .
 abasının ölüm ünü izleyen haftalarda Meredith kendini

B sadece iradesinin gücüyle ayakta tutabildi. Ve bir acemi

birliği bürosu m em urununki kadar yoğun ve hareketli bir
programla. A cı onun sessiz arkadaşı hâline gelmişti. Her zaman
gölgesini yanında hissediyordu. Eğer sadece bir kerecik karanlığa
doğru dönerse, yapm ayı arzu ladığı gibi onu kucaklarsa kaybola­
cağım biliyordu.

Bu yüzden ilerlem eye devam etti. Bir şeyler yapmaya.

Noel v e y ılb a şı b ir facia olm uştu elbette ve onun geleneklere

uyma konusundaki ısrarın ın faydası olm am ıştı. Hindi ve bütün
geleneksel garnitürlerin yendiği bir akşam yemeği sadece masadaki
hoş yeri öne çık arm ıştı.

Bu çok saçm ayd ı. A ğ la m a n ın işe yaram ayacağını biliyordu,

çünkü uykusunda ağlıyordu. H er gece yanaklarında yaşlarla uyanı­
yordu ve hiçbiri b irazcık bile işe yaram ıyordu. Aslında, olan bunun
tanı tersiydi. A cıyı ifade etm ek b ir işe yaram am ıştı. Sadece acının
bastırılması onun bu zo r zam an ları atlatm asını sağlayabilirdi.
 etli; işyerinde neşeli bir şek il*. .
BU y ü a fc n d e v s m
Bu.
umutsuz bir gayretle bir işten d i ğ e r i n e ^ , K,d a % , ışan bir gazeteciyken ya zd *, her kelimcyi .
4N,£,ar oku^T*
ve umu— - ^ — ı normalmiş gibi davranmaktan ne C
n 0 r m a l m ' S E ,l> '
d önünce^ kada^ ^ Elbette, cenazeden beri geceleri ,
vWuldu*“ " u fa enın ya da JefH e ikisinin konuşacak hor*
uyku u^>'am^ nda sorunlar, olm asm m da faydas, o l n ^
kendini ne kadar u z a k h issettiğini, ne k a d a r ^
Ik la m a y a ç a l * » * * am a o an lam ay, r e d d e , ^
-hynhrı d.şa vurm ası” g ere k liğ in i d ü ş ü n ü p
but r r ı t ı ^ ç°kfa7iasayretf s,erm^
^ ^ L n günlerin tam am ını, y a n y a n a geçerken başlan*
«Hamaktan biraz daha fazlas.yla geçiriyorlardı. Gerçekten dal*
fazUgayret göstermesi gerekiyordu.
' Kahve bardağını durulad,, b u la ş ,k İ * , koydu v e J e f f in yazmak
için kullandığı, aşağı kattaki ofise gitti. K apıyı hafifçe tıklattı, açtı
Jeff masas,nda oturuyordu; b u m asayı e n a z o n y ıl önce a ta *
burayı onun yazarhk mekân, o larak a d la ,k İ,rm ,şia r ve üzerim
sevişerek kutsamışlardı.
Bir gün ünlü olacaksın. Yeni Raymond Chandler.
Birliktelikleri boyunca, bir yerlerde h a y a lle rin in birbirm ta
aynldığın, vc farklı yönlere gittiğin i d ü şü n m e k o n u üzse bıle.1»
anıyı hatırlayınca gülümsedi.
“Kitap nasıl gidiyor? ” diye sordu kapının kasasına yaslanarak.
“Vay canına. Bana bunu haftalardır sormadın.’
“Gerçekten mi?"
“Gerçekten.”
Meredith kaşların» çattı. Kocasının yazdıklarını her zaina®
k sevmişti. Evliliklerinin ilk zamanlarında, geçimini s a ğ la t
W ~~ K risım 'Sfan n ah
vnumuşıu. Birkaç
..... ................ ' U U - ' , T l b i l e , i l k k e z ş a n s , , , , r o m a n Z Ü T U ? ' U ' B İ r k a <
./önce bilc< ilk kCZ ŞUMm r° man ya/makta denemeye cesaret
f iğ in d e onun ilk ve en iyi eleştirmeni olmuştu. En azından Jeff in
iddia* t*1 >'öntlo>‘<İ1- Kllap bır yayuK:,>'a satılmamış^ ama Meredith
o kitaba, kocasına butun kalbi ve ruhuyla inanmıştı. Ve nihayet
başka bir kitaba başladığı için mutluydu. Bunu ona söylemiş miydi?
-Özgünüm, Jeff,” dedi. "Son günlerde altüst oldum. Şimdiye kadar
yazdıklarını okuyabilir m iyim?"
“Elbette.”
Meredith onu gülüm setm enin ne kadar kolay olduğunu gördü
s-ok şiddetli bir suçluluk duygusu hissetti. Öne doğru eğilmek
v e
v e 011u öpm ek istedi. Eskiden onu öpmek nefes almak kadar kolay
olurdu, am a şim d i bu garip bir biçimde cüretkâr bir hareketmiş
>ibi geliyor ve kolaylıkla ona doğru ilerleyemiyordu. Aklındaki
yapılacaklar listesin e J e f f in Kitabım Oku maddesini ekledi.
Jeff sandalyesinde geriye yaslandı. Meredithe gülümsemesi iyi
bir çabaydı, an cak birlikte geçirdikleri yirm i yıl, Meredithln, bunun
altındaki incinebilir tarafı görm esini sağlamıştı. “Hadi gel bu ak­
şam yem eğe ve sinem aya gidelim . Biraz ara vermeye ihtiyacın var."
“Belki yan n . Bu gece annemin faturalarını ödemek zorundayım."
“G ece g ü n d ü z d u rm ad an çalışıyorsun."
M ered ith o n u n b ö y le g ü lü n ç şeyler söylem esinden nefret
ediyordu. T am o la ra k neyi bırakm alıydı? İşini mi? Annesiyle ilgi­
lenmeyi m i? E vde ya p ıla ca k işleri mi? “Sadece birkaç hafta oldu.
Biraz anlayışlı ol.”
“A n cak se n ken d in e k a ı şı b iraz anlayışlı olursan.
J e ffin bunu sö y leyerek ne kastettiği konusunda hiçbir fikri
yoktu ve şu a n d a b u n u um ursam ıyordu. “Gitm eliyim . G ece g ö ­
rüşürüz.” Ö n e e ğ ild i, o m zu n u o kşad ı v e evden çıktı. K öpekleri
 Kjş İBahçcsi

bahçelerinin çitle çevrili tarafına koydu vc sonra arabayla , nıv

babasının evine gitti. ' Fa„,Ur!,,ar İÇİn »""e. Onlan * n i„ ^
Annesinin evi. ödeyeceğin»"
«Sen mi?
Bu hatırlatm a bir kenara attığı bir parça hüzünle birij^
geldi. Evin i ç i n e girdiğinde kapıyı arkasından kapattı ve ann© ^ Meredith başını salladı ve an,«sinin ayafc kalkmasına yardım
seslendi. Cevap yoktu, ki bu hiç şaşırt km değildi. etti; a m f in in bunu kolay kabul etmesi onu W rtm ışt, KcndUjni
g i r e n l e r d e n yukarı çıkarmasına kolayca izin vermişti.
Annesini nadiren kullanılan gündelik oturm a odasında, kendi
kendine Rusça mırıldanırken buldu. M asanın üzerinde, önünde “Kelebek güvende mi?"

yayılm ış bir hâlde hem babasının yılla r boyunca ona aldığı bütün M eredith başını salladı. “Her şey güvende, anne," dedi yatağa
takılar hem de uzun süre önce kızlarından bir Noel hediyesi olan> yatmasına yard ım ederken.
süslerle bezenmiş bir m ücevher kutusu vardı.
“Tanrı’ya şükür,” dedi annesi içini çekerek. Gözlerini kapattı.
Meredith üzüntünün annesinin g ü zel yü zü n ü nasıl mahvetti,
M eredith u y u m ak ta olan annesini seyrederek uzun süre orada
ğini gördü: Yanaklarının çökm esine ve kem iklerinin daha belirgin
kaldı. N ihayet o n a u laşm ıştı; alnına dokundu (sıcak değildi) ve
görünmesine neden olmuştu; neredeyse saçlarının rengiyksaynı
yavaşça saçlarını gözlerinden çekti.
oluncaya kadar tenini soldurm uş! ıı. S a d e ce gözleri, -bütün bu
A nnesinin d erin b ir uykuya daldığından emin olunca, aşağıya
solgunluk karşısında korkutucu derecede m a vi g ö zle ri- onun bir
ay önce olduğu kişinin gözleriyle b ir b enzerlik taşıyordu. indi ve ofisi arad ı.

Daisy ilk çalışın da telefonu açtı. “Meredith VVhitson Coopenn

“Merhaba, anne,” dedi M eredith o n a d o ğru gelerek. “Ne ya-
| pıyorsun?” ofisi.”

“Bizde bu mücevherler var. Ve kelebek d e b ir yerlerde.” “Merhaba, Daisy,” dedi somurtmaya devam ederek. “Bugün

“Bir şey için m i süsleniyorsun?” Belye N ochiden çalışacağım . Annem biraz tuhaf davranıyor."

Annesi ona keskin bir b a k ış fırlattı. Sadece o zam an, bakışlan

“Ü züntü in sa n a b u n u yapıyor.”

gerçekten karşılaştığın da, M ered ith bu p a rla k m a v i gözlerdeki “Evet,” dedi M eredith, uyandığında her zaman yanaklarında
şaşkınlığı görebildi. “Bunları satabiliriz.” olan gözyaşlarını düşünerek. Dün o kadar yorgundu ki kahvesine

“M ücevherlerini satm am ıza g c ıe k yok, a n n e.” soya sütü yerine p o rtakal su yu koymuştu. Farkına varmadan önce

“Yakında para verm eyi keserler. G öreceksin." bardağın ya rısın ı içm işti bile. “Yapıyor."

M eredith öne eğild i ve y a v aşça taklit m ü cevh erleri topladı.

Burada gerçekten değerli olan h içbir şe y yoktu : B abasının hedi­
yeleri h er zam an pahalı olm aktan ç o k gö n ü ld en gelen lıiHİneler
 K jistin ^ a n n a h
Meredith eger gece gündüz durmadan ç a la r s a ocak a y ı n ı n ^
tükenmiş olacaktı. Şimdi ancak öğlen olmuştu ve o interkomun düğmesine doku-
nurken ve, -Daisy, öğle yemefci için eve gidiyorum. Bir saat sonra
jeffin sabırsızlandığım, hatta ona kızdığın, biliyordu,
seri dönerim. Program raporlarını Hector'a verebilir misin ve Ede
larca ona annesiyle ilgilenecek birini işe almasın, ya da ona
iiziimler hakkındaki bilgileri bana vermesini hatırlatabilir misin?"
etmesine izin vermesini veya en kötüsü onlara zaman a y ı m ^
derken çoktan bitkin düşmüştü.
söylemişti. Ama yapması gereken diğer bütün işler arasında bu*
Ofisin kapısı aç,İd,. “Senin için endişeleniyorum; dedi Daisy
başarması nasıl mümkün olabilirdi? Annesine yardnnc, olacak
kapıy1arkasından kapatırken.
birini bulmaya çalışmış, ama bu durum bir felaketle sonuçlanmış
M eredith çok duygulanmıştı. “Teşekkür ederim, Daisy, ama
Zavallı kadın Belye Nochi'de bir hafta çalışmış ve annesinin sürekli
onu sey retmesine ve eşyalara dokunmayı bırakmasın, söylemesine ben iyiyim."
dayanamadığını söyleyerek, önceden haber vermeden işi bırakmıştı. “Çok fazla çalışıyorsun. O bundan hoşlanmazdı."

Böylece. Nina'nm kim bilir nerelere gitmesiyle ve annesinin “Biliyorum, Daisy. Teşekkürler.”
her gün daha garip ve soğuk davranmasıyla, Mercdit h’in yapılması Meredith, Daisy’nin ofisten çıkmasını izledi, sonra çantasın
gerekenleri yapmaktan başka bir seçeneği kalmamıştı. Babasına
ve anahtarlarım aldı.
annesiyle ilgileneceğine dair söz vermişti ve onu asla hayal kırık­
Dışarıda yine kar yağıyordu.
lığına uğratmazdı. Bu yüzden yapılması gereken her şeyi yapmaya
Yollar gibi, otopark da buzlu, çamurlu bir pislik içindeydi.
devam etti. Yapmaya devam ettiği sürece, acısını saklayabiliyordu.
Alışkanlıkları onun kurtuluşu oldu. Arabayı yavaş kullanarak annesinin evine gitti, arabayı pa
etti ve içeri girdi. G irişte paltosunu çıkardı ve astı. “Anne, b<
Her sabah erken kalktı, beş mil koştu, kocasına ve annesine
kahvaltı hazıriadı ve işe gitti. Saat sekizde, masasının başında geldim,” diye seslendi.

çalışıyordu, önleyin, annesine bakmak, birkaç fatura ödemek ve Cevap yoktu.

bıraz temizlik yapmak için Belye K o d » * ^
■saat altıya kadar yeniden işe dönüyor, i * * , eve dönerken market
alışverişini yapıym yedi y , da s e t e kadar annesine uğruyor
-annesi çok tuhaf davranmıyorsa- JeffTe v ^ :..
pışirebiliyorlarsa onu yemek için saat sekiz oluzda T ^ ^ "" ^
Muhakkak saat dokuzda kanepede uyuyakahy<)r v ( ° °^U
üçte uyanıyordu. Bu çılgın rutinin tek iyi yanı.
zunden Maddy yi erken arayabilmesiydi. Bazen yü-
sesini duymak hile onun gününü atlatmasını saghy**^ dnnın
Buzdolabını karıştırdı, geçen akşam buzlarını çözdüğü nıant
ve mercimek çorbasıyla dolu olan bir saklama kabını buldu. Mantıv
mikrodalga fırına koydu ve ısıttı. Kış bahçesinde koyu bir karaltı
gözüne iliştiğinde tanı d a yukarı çıkmak üzereydi.
Bu, kabak tadı vermeye başlıyordu.
Paltosunu aldı ve bahçeye yağan karların içinde güçlükle ileri
“Anne,” dedi sesindeki öfkeyi duyarak ve onu kontrol edemeyervk.
“Bunu yapm aktan vazgeçmelisin. Hadi içeri gel. Sana biraz man:

116 vc çorba yapacağım."

 “Çorba mı var? Bölgeden mi?"
Meredith başım salladı. Bu kahrolası şey her ne demek*
“Mercimek çorbası. Hadi gel. Annesinin ayağa kalkmasına yardım
etti -ayaklan yine çıplaktı ve soğuktan morarmıştı- ve onu mutfafc,
götürdü; büyük bir battaniyeye san p masaya oturttu. “İyi misin?*
"Endişelenmen gereken kişi ben değilim, Olga," dedi annesi
“Aslanımızı kontrol et."
“Benim, Meredith.”
"Meredith," dedi sanki isimden bir anlam çıkarmaya çalışı
yormuş gibi.
Meredith kaşlannı çattı. İsim, annesine bir şey ifade etmemiş,
hatta aklını daha da karıştırmış gibi görünüyordu. Bu sadece sı­
radan bir üzüntü değildi. Yolunda olmayan bir şey vardı. “Hadi,
anne, sanırım Dr. Buni.su görmemiz gerekiyor.”
Takas edecek neyimiz var?"
Meredith yine içini çekti ve mantı tabağını m ik ro d algad an
çıkardı. Nar gibi kızarmış, içine kuzu eti konmuş mantıyı dafu
soğuk bir tabağa alarak tabağı annesinin önüne koydu. "Sıcak
Dikkatli oL Ben giysilerini getireceğim ve doktoru arayacağın»
Burada k a l Tamam mı?"
Birkaç giysi almak için yukarı çıktı ve yukarıdayken Pai5) P
arayıp ondan Dr. Bum s’ten acil bir randevu almasını istedi S°nr>
giysilerle aşağıya indi ve annesinin ayağa kalkmasına yarılım
"Hepsini yedin mi?" dedi Meredith; şaşırmıştı “İyi-" Anne*»1*
bir kazak giydirdi, sonra çoraplarını ve kar çizmelerini gi>nH'
vardım etti “Paltonu giy. Ben gidip aı abayı ısıtacağını.
Meredith tekrar evi* geldiğinde annesi girişteydi: P*'*u
I -işte, anne." Meredith paltosunun düğmelerini çözdü *
^ ilikledi. Paltonun sıcak okluğunu fark ettiğinde düğmeleri
ggjgneyi neredeyse bitirmişti.
Ellerini paltonun ceplerine soktu ve mantıyı buldu; fınndan
vVni çıkmış yemek hâlâ sıcaktı ve yağlı kâğıt havlulara sarılım*.
Zuroda neler oluyor?
-Bunlar Anya için, senin için değil." dedi annesi geri çekilerek.
‘ Bunların senin olduğunu biliyorum." dedi Meredith kaklarını
çatarak. Mantıyı girişteki masanın üzerimle duran seramik kiso r
koyarak, ‘ Senin için buıılan tam buraya bırakacağım, tamam mı?"
dedi. "Hadi, anne."
Annesini evden çıkardı ve SUV’a bindirdi.
‘Arkana yaslan, anne. Uyu. Çok yorgun olmalısın.” Arabayı
çalıştırdı ve şehre gitti. Cashmere Tıp Merkezi ni tuftla ofisinin
önündeki açılı park yerlerinden birine arabayı park etti.
İçende, Georgia Edwards, masasında oturmuş. Carfıroen.*
Lisesindeki amigoluk günlerimle olduğu kadar neşeli vr giiıd
Bürünüyordu. “Merhaba. Mere," dedi gülümseyerek.
"Merhaba, Georgia. Daisy annem için bir randevu aklı nu?'
j ‘Jim! bilirsin. Siz VVhitsoıı'lar için her >eyi yapar. Onu Mııavm
0dası Aya götürün *
Muayene odasına yaklaşırken, annesi birdenbire ı* '
I ^ * nnı fark etm iş görünüyordu "Bu çok saçma" * d ı rttlMİen
«unu (.ekende I
I ^ u m k - istediğin kadar ta rtışa b ilin .' cfcdi ''
«öteceğiz.-
^ cr* o d a sın a yürüdü. Odada bulunan tek
' annesinin ariusuKİ-"' « k '- 1
 K ış b a h ç e s i

Birkaç dakika sonra Dr. Jam es Burns gülüm seyen* kâlâ.” dedi; ÇİZGİgenİn ÜZCrine birka(î no1 yazarak,
0ckdarı
içeri girdi. jnla konuşurken neden sen bekleme odasına gitmiyorsun?"

Beyaz bir bilardo topu k a d a r keldi; m ü şfik, g rj t ı n c â hem en od ad an çıkü. ■

Meredith’e babasını hatıriattı. Yıllardır birlikte g o lf o y n u y o ^ y. ln,7. kaldıkları anda M eredith, “Annemin bir sorunu var,*
Jim ln babası, babasının en iyi arkadaşlarından biriydi. Meredjth* • -Kafası <ük k a n ş ık - N ercdeyse ^ ^ ^ y o r . Bugün öfcle
sıkıca kucakladı; bu kucaklaşmada paylaştıkları üzüntü ve c , •' dCd' .. j ccplerine koydu ve kendinden bahsederken üçüncü tekil
bir, ‘ Ben de onu özlüyorum,'' vardı. yenıe£ın^ nu^ u rcWi 0\arak bir aslan hakkında endişelenip İ!

“Pekâlâ," dedi geri çekildiğinde. Bugün nasılsın. Anya?” ^ lS ^urm adan O lga diyor. Sanırım masalları gerçek hayatla
’"c ^ 'n G eçen gece onlardan birini kendi kendine anlattığım
“Ben iyiyim, James. Teşekkür ederim . M eredith gergin. Bunu
fcin§U n n k i b a b a m d in liy o rm u ş gibi. Bilirsin, her zaman
biliyorsun." duvdun'— b<
üzgün olur, am a b u başka bir şey. Bir terslik var. Alzheimer
“Seni muayene etmemin sakıncası va r m ı?” diye sordu.
k»Ş»n
“Elbette edebilirsin," dedi annesi. “A m a gereksiz.” olabilir mi?
»Aklı yerinde gibi görünüyor, Meredith."
Jim ayağa kalkmasına yardım e tti ve basit, nezle m uayenesine
benzer şekilde muayene etti. Muayeneyi bitird iğind e, a n n e sin in “Ama...”
çizelgesine birkaç not aldı ve, “Bugün günlerden ne, A n ya?” dedi. -Acı çekiyor. O n a bira/, za m a n ver.”

*31 Ocak 2001," dedi annesi; bakışları k a ra rlı v e sakindi.

“Ama...”
"Çarşamba. Yeni bir başkanın,,7. var. George Bush, genç olan,. Ve “Böyle b ir şey in üstesin d en gelm enin normal bir yolu yok. E .
eyalet başkenti Olympia."
yıldır evliydiler ve şim di o yalnız. Sadece dinle onu;efcer yapabilirse
Jim duraksadı. "Nasılsın, Anya? Gerçekten?"
konuş. Ve çok fazla y a ln ız kalm asın a izin verme.
“Kalbim çarpıyor. Soluk alıyorum U vmw* in a n ban a, ..im , a n n em yalm z; ben o d a d a olayım ya da ol-
j »un. uy uy oru m ve uya n ıyonım.
“Belki birini görmelisin." dedi nazikçe.
mayayım.”
“Kimi?"
“Ö yleyse b irlik te y a ln ız olun.”
"Kaybın hakkında konuşmana varrW
, . ltJ m «iecek bir doktor."
Otıın» konuşulacak bir şey değildir Siz A
•Jim. Şimdi a n n em i e v e g ö tü rm em ?
bir «eyleri değiştirdiğine inanıyorsunuz. (T ^ hIarkdim elerin
Jim !>aşını salladı. irn% o r. İkiyi çeyrek geçe b ir to p la n tım var. ^

"Belki tem ponu b ira z yavaşlatm aya çalışmalısın-

“ Belki de kızım ın yardım a ihtiyacı Vardır
bir uyku ilacı y a za b ilirim .”
 ı\«9 j-tiAHifCM
K jis tin ^?6annaK
Meredith birisi -özellikle de k o c a sı- ona bu öğüdü her *
• vücudu ağn m asın a rağmen onu destekliyordu. Değerli su
»indi on dolar almış olmayı diledi. Bu kad ar parayla bir
Ş i a r ı n » onun ağzına döküyordu.
plajında olurdu- “Elbette, Jim," d e f i Bir mola v m p keyfin* bakan^
d"n' ina objektifinin kapağını taktı vc ayağa kalktı. Kampın her
3?
\ bakarak, kendisi için yeni olan bir yorgunluk hissetti. Ka-
t;,rîl L e ilk defa, bütün bunların trajedisi neredeyse dayanılmazdı.
Aşın s«ak bir günde, VVashington Eyaleti ni terk ettikten bir ^ ^ T d a h a önce bulunduğu yerlerden daha kotu değildi. Sorun
fazla zaman sonra, Nina bir yığın um utsuz, açlık çeken mültccinin ^eğild»- D urum değişm em işti. O değişmişti. Kendi acısını da
arasında duruyordu. Görebildiği kadarıyla bu insanlar, kirii.bd bU 'yere beraberinde götürm üştü ve bunun yükü, dikkatini farklı
vermiş çadırların önünde toplanmıştı. D urum ları kritikti; birçoğu vöneltmesini im kân sız hâle getirmişti.
içeriye kanamalı, vurulmuş ya da tecavü z ed ilm iş olarak gelmişti,
İnsanlar genellikle onun işinin sadece orada olmakla ilgili
ama metanetleri olağanüstüydü. G üneş v e toprak onlara boyun
okluğunu d ü şü n m ü ştü ; sa n k i herhangi biri kamerayı yöneltip
eğdiriyordu; bir kova su için millercc yiirünıiiş, K ızıl Haçtan bir
fotoğrafı çekebilirm iş gibi; am a gerçek şuydu ki, fotoğraftan onun
ölçek pirinç alabilmek için saatlerce beklem işlerdi, am a yine de
kim olduğunun, ne düşündüğünün, ne hissettiğinin bir uzantısıydı.
pisliğin içinde oynayan çocuklar vardı ve ara sıra kahkahaların
Kişisel bir trajedinin şiddetli acısını bir fotoğrafta yakalamak mü­
sesi ağlama seslerinin üzerine yükseliyordu.
k e m m e l konsantrasyon gerektiriyordu. Kendiniz bütünüyle bu anın
Nina da en az etrafındaki insanlar kadar pis, yorgun ve açtı. içinde olm alıydınız; am a b u onlarm anı olmalıydı.
Şimdi iki haftadır bu kampta yaşıyordu. B u n d an önce, Sierra
Sırt çantasını açtı ve k ü çü k uydu telefonunu çıkanlı. Cesaret
Leoııe’deydi; eğilerek ve saklanarak, vurulm aktan y a da tecavüze
uğramaktan kaçınmaya çalışmıştı. edebildiği k a d a r d o ğ u y a y ü r ü y ü p donanım ları kurdu, uyduyu

konumlandırdı vc D an n y y i aradı.
Kuru, pis, kırmızı toprağa çömeldi. Kam pın, böceklerin ve
Sesini duyduğunda, göğsünde bir şeyin rahatladığını hissetti.
uzakta çalışan makinelerin çıkardığı seslerin bir birleşim i olan
“Danny,” dedi, parazit yü zü n d en a s in in duyulması için bağırarak.
uğultusu çok bunaltıcıydı. Sol tarafta, ordu tarafından verilen bir
çadınn üstünde eski püskü bir sıhhiye bayrağı dalgalanıyordu. “Nina, aşkını. Beni unuttuğunu sanmıştım. Neredesin?
Yüzlerce insan yardım almak için sabıria sırada
Bunu söylediğinde y ü z ü n ü buruşturdu. Gine. Sen.
Onun önünde, vücudunun yansı çadınn içinde, varis, dışında
“Z am biya”
olan yaşlı, ald ı kırışıklarla dolu sivahi bir -«ı-m ı, ' , „
ı ^ .. .. ' 1D,rdtl‘‘n\ karısının kolların­ “Yorgunum,’’ d edi, kend in i şaşırtarak. Bunu daha önce >
daydı. Kısa sure önce bir ayafcını k n v h ,.w .•
haitanivunin
battaniyenin < .ı» ı
altından, kopmuş bacağından v t vücuduna
, sarılan diğini bile hatırlam ıyordu; çalışırken hiç söylememişti.
K ans, saatlerdir onunla birlik,eyd, Wir ,
“Çarşam ba günü M nem ba A d asın d a olabilirim.
y ' b,r der* bir k em ik kalm ış
Mavi deniz. Beyaz kumlar. Buz. Seks, Vanm.

Brflantçn kesti * a n id e n telefon» topladı. Askıy,
asarak kampa doğru yola koyuldu. Bir dizi yeni K , „
gelmişti ve bir yiyecek dağ,t,m, kargaşası yaşan,yordu. Bir £
erzak taş,yan iki >’a“ nd“ ÇabUCak L' Z‘,kla^ i * * * * *
çektiği çadırın yanından geçti-
Kani, bandajlan olan adam ölm üştü. K adın hâlâ adam,„
aricasında oturuyor, onu kollarında sallıyor, ona şark, s ö y l ü ^
Nina durdu ve bir fotoğraf çekti, am a bu kez objektif onu ^
rumuyoıdu re kamerayı gözünden çektiğinde ağladığını fa * ^
Nina SUVundaki rahat, klimalı koltuğundan pencereden dışan,
Zanzibar’daki manzaraya baktı. Dar, dolam baçlı sokaklar insan­
larla doluydu: Geleneksel peçeler ve giysilerle örtünm üş kadınlar,
mavi ve beyaz önlük giymiş okul çocukları, gruplar hâlinde duran
erkekler. Yolun diğer tarafında, satıcılar m eyve ve sebzeden tenis
ayakkabılarına, tenis ayakkabılarından az kullanılmış tişörtlere kadar
satabilecekleri her şeyi satmaya çalışıyorlardı. Yolun arkasındaki
ormanda, kadınlar -çoğunun sırtında ya da kollarında bebekler
vardı- karanfil topluyordu; yolun iki tarafında, baharatlar tarçın
enkli kumaşlann üzerine yatırılmış, sıcak güneşte kuruyordu.
... ^ ni^ Gt ana >'oldan aynlıp plaja giden to p ra k yola dön*
vol h i i r ' NT de^eril hayatl i(;in kaP' koluna tutundu. Buradaki
kyaM M i. ^ Öy'e ’ ^ laStİklCr Wr a 'lda Pal
köylerin çok yau n ’’ hW® n " t a s ın d a kurulm uş olan
<*»>Ç>rp» topluyor coo,J , Ş V : e,blse,er &Y1™*? kadu
ar kuyun,.., başında su alm ak için b ir lik
.dıyorlardı. Evler küçük ve karanlıktı ve kullanılabilecek her
^ vapilnuşti- çalı çırpı, çamur, mercan parçalan. Her şeye
^ H ^ m ı ı z d ı g ı bulaşmıştı.
^ , u n s o n u n d a , plaj arı kovanı gibi hareketliydi. Erkekler
° üzerine yay |imiŞ ağlarla İİRİlenirken tahta kayıklar sığsu-
kUlllUn ,e inip çıkıyordu. Pejmürde giyinmiş çocuklar Amerikan
' Un 1Ç'karşıl,fc,nda fotoğraf için poz vermelerini teklif edecek turist
b^nak umuduyla bölgede dolaşıyorlardı.
parlak beyaz sürat teknesine adım attığı anda, ne kadar gergin
} ğuııu fark etti. Ensesindeki bir düğüm çözüldü. Kirli yüzünde,
( denizde hızlanırlarken, birbirine karışmış saçlarına vuran
V • .havasını hissetti- Tuzlu deniz havasını solurken, üzüntüsüyle
bile ne kadar şanslı olduğu aklına geldi. O korkunç yederi geride
bırakabilir, bir telefon görüşm esi ve uçak biletiyle geleceğini de­
ğiştirebilirdi.
Ada -M n em ba- Z aıızibar takımadalarındaki küçük bir atoldü
oraya vardığında ad an ın yöneticisi Zoltan, bir bardak beyaz
şarap w soğuk >slak bir b ezle onu bekliyordu. Nina'yı gördüğünde,
ydoşklı bronz yü zü ko cam an bir gülümsemeyle aydınland,. “Sizi
tekrar gördüğüme m em nun oldum.
Ekipm anların idinde b u lu n d u ğ u çantayı başının üstünde
tuttuğundan em in o larak tekneden ılık sulaıa atladı. Teş "
Wr, Zoltan. Burada o ld u ğu m a memnunum.” Ondan şaıa ı a
“Danny geldi mi?”
“Diin. Yedi num arada."
Kamera çantasını ve sırt çantasının askısını omzu ^
^ğı» plaja doğru yola koyuldu. Kum , kendisinden oluş g ^
Cân kadar beyazdı ve su yu n ıcn g i olağanüstü deniz y Ş
tonuydu. Neredeyse an nesinin gözlerinin rengiylc aynı

Adada, her biri sık dikilm iş a b l a r l a manzaradan gi^
dokuz özel banda -çatıları sazdan yapılm ış, yanlan a ç * k i ^
Hibeler- vanlı. MisafiHcr birbirlerini ya d a ,Personeli s a d e c e ^
yedikleri yemek kulübesinde olduklarında ya d a güneş b a n ^
plajda her kulübenin önünde bir m asanın üzerine k o k t e y l^
zırlandığında görüyorlardı.
Nina sahildeki şezlongların üzerine dikkat çekmeyecek şekil*
y a z ı l m ı ş N07 işaretini gördii ve kulübeye giden kum yolu takip«a
Tavşanlanlan daha büyük olmayan iki küçük antilop, buz kıraca^
kadar sert boynuzlarıyla yolun karşısına atladı ve gözden kayboldu.
Danny onu görmeden önce o Danny'yi gördü. Örülmüş bambu
sandalyelerden birinde oturuyordu; çıp lak ayaklarını sehpanın
üzerine koymuş, birasını yudumluyor ve okuyordu. Nina tahta
parmaklığa yaslandı. “Bu bira odadaki en ya kışlı şey sayılmaz, ama
buna oldukça yakın.” Danny kitabını yere fırlattı ve ayağa kalktı.
Eski, fazla yıkanmış hâki rengi şortu, iyi b ir kesim e ihtiyacı olan
uzun siyah saçları ve gölgeli, kirli sakalla kaplanm ış çenesiyle bile
çok yakışıklı görünüyordu. Onu kollarına çekti ve Nina gülerek
onu itinceye kadar onu öptü. *Çok pisim," dedi.
En sevdiğim yanın bu,” dedi onun kirli avuç içini öj>erken.
Bir duşa ihtiyacım var.' dedi gömleğinin düğm elerini çözer-
ken Danny elinden tutup „„u ya(ak ^ tahtadan vapl|m.ş
patikadan aşağıya, banyoya ve diandaki duşa götürdü. Püsküren
gıyla Z
S ıslak giysileri
" ^ kenara“ itti ' rv™
^ - külotunu çıkardı, aya-
bir biçimde onu yıkad, ve sabun 2 “ ™’ SeVİŞ' " C
kayarken Nina ona uzand«,Ma, tek" Vucudundan
Danny onu kollarına aldı ve yatak ^Crtîk<‘’n ^ bir dokunuştu-
nu ... . , °^asına taşıdı.
Daha sonra, ıkısı de tekrar nefes al- h ı •
örtülü yatakta birbirlerine s a n la r ı ' h ic r in d e , üzerine
^ ^ .- v a y ^ n a ^ ie d i
• 1^
- -----* vvum m f^
başı*11 kıvırdığı koluna y a s la ™ * . - Bu işle ,K ^
R u m u z u unuttum.
-Uirçok şeyde iyiyiz.”
«Biliyorum, ama bunda gerçekten çok iyiyiz.”
Bir duraklama oldu ve Nina. Danny'nin, duymak istemeyeceği
^ söyleyeceğini anladı. “Babanın öldüğünü Slyvic’den duymam
gerekti”
-Ne yapmam gerekiyordu? Telefon etmem ve ağlamam mı?
Onun ölmekte olduğunu söylemem mi?"
Daııny birbirlerinin yüzüne bakacak şekilde konumlanıncaya
kadar kendisiyle birlikte onu da çekerek yana döndü. Elini sırtından
aşağıya kaydırdı ve kalçasının kıvrımına koydu. “Ben Dublin’denim
hatırladın ıııı? İnsanları kaybetm eyi anlarım, Nina. Bunun, içinde
akü asidi gibi nasıl durduğunu, nasıl yaktığını bilirim. Ve bundan
kaçmayı da bilirim. Afrika’d a olan sadece sen değilsin, öyle değil mi?"
“Benden ne istiyorsun, Danny? Ne?"
"Bana babanı anlat."
Nina, kendisini köşeye sıkışm ış hissederek gözlerini ona dikti.
Ona istediğini verm ek istedi, am a yapamadı. Duyguları, kaybı o
kadar yoğundu ki, eğer kendisinin bütün bu duygulan hissetmesine
izin verirse bir d aha asla geri dönm ek için bir yol bulamayacaktı.
“Nasıl yapacağımı bilmiyorum. O... benim güneşimdi,sanırım.
“İşte ben de seni böyle seviyorum ," dedi usulca.
Nina bunun kendisini d a h a iyi hissettirmesini diledi, ama
hissettirmedi. Eşitsiz aşkı, bir insan diğerinden daha fazla âşıksa
Kten nasıl yıkıldığını biliyordu. O da bazen annesine baktığında
toksinin gözlerinde b ö yle bir y ık ım görm em iş miydi? Elbette
«örmüştü. Ve l,ir kez böyle b ir acıyı gördükten sonra bunu unut-
muyo,d u ı» u Eğer D anny ona bir kez böyle bakarsa bu Nina’nm

kalbini kırardı. Ve bakacaktı da. Er ya da geç, onun b a b ^
sevmiş olsa da daha çok annesi g.bı olduğunu görecekti. **
■ B iz sadece- şey yapamaz ııııyız...-
■Şimdilik," dedi am a Nina b,mun l,urada b i ı ^
ğiııi biliyordu.
Onu kaybetme düşüncesi kendini tu h a f bir şekilde ^
hissetmesine neden oldu, bu yüzden d u ygu lan katlan,lamayacj|(
kadar şiddetli olduğunda her zam an yaptığı şeyi yaph; ellenni„
onun ç ı p l a k göğsüne, göğsünden aşağıya, göbeğinde çizgi |lâ|İI)(le
bulunan kıllara ve daha da aşağıya kaym asın a izin verdi; «t,
dokunduğunda ve onun kendisi için ne kad ar sert olduğunu his-
settiğinde Danny'nin hâlâ onun olduğunu biliyordu.
Şimdilik.
m
Gökyüzii barut rengi ve bulutlarla dolu. Yahu/ bir marn
havada dolanıyor, öterek rüzgârla mücadele ediyor. O küçücük
uzun, kahverengi örgü saçları ve dizlerinde sıyrıklar olan bir kız
Onun arkasından koşan. Önünden, kumun üzerinde dönei’ek bir
uçurtma geçiyor; kız onu ulaşamadan ters dönüyor.
Babacığım, diye bağırıyor kız, babasının çok ileride olduğuınu
bilerek. Babası onu duyum,Mor. "Ben kurudayım ...”
o r a T l t y ! ^ ^ , T f ' ' Ya‘ ağ‘ n İÇİ,Kİe ° U" dU "
H » m u n d u , ^ ^ ^ * * * bİ'
vüaıdu ağrıyoniu; j d f j uva ,* * * * * * « 8w c d e n
yataktan çıktı. Pencereye * •^ amaya <likkat ederek yavatf»
göstermemişti. K e n d in i^ Ve'laranll^a ^ tl- Cîiiıı henüz yüzünü
' a,u c>'<! çalışarak kollarını sıkıca
a s i
|\ristirı '^tunnah
uldu. Son zam anlarda sanki ruhunun parçalan dökülüyyor
1 i hissediyordu; sanki İm ruhsal bir ci'rzzam hastalımı
•Yatağallön’ MerC'
,\rkasııu dönüp bakmadı. “Üzgünüm. Seni uyandınnak ıste-
,neı«İ!.:li,n'
-Neden bugün biraz daha geç kalkmıyorsun?"
Uu iy ibir fikir ftibl gelmİ!*lı; kcnd,ni onvm bollarında ve bat-
. •ılımda saklam ak vc hayat onsuz yaşanmaya devam
tam} 4
V r k 11 sadcce uyum ak. 'Keşke yapabilseydim," dedi, çoktan bu
1 bah ne yapması gerektiğini düşünerek. Mademki uyanmıştı, üç
53 ,vrgiler üzerinde çalışabilirdi. Gelecek hafta muhasebeciyle
tir toplantısı vard, vc hazır olması gerekiyordu.
Jeff yataktan çıktı ve yanına geldi. Meredith kararmış pence­
rede yüzlerinin yaldızlı bir görüntüsünü gördü.
•Her şeyle ve herkesle sen ilgileniyorsun, Mere. Ama seninle
kim ilgileniyor?"
Meredith d ö n d ü ve J e f f in ona sarılmasına izin verdi. “Sen
ilgileniyorsun.’
-Ben m i?" d e d i s e rtç e . “B en sen in yapılacaklar listendeki
şevlerden b ir tanesiyim .
Başka b ir za m a n -g eçen sene, b elk i- ona bunun adil
dı&mı söyler/bu konuda onunla kavga ederdi, ama sı
umursamayacak kad ar yorgundu.
-Şimdi o lm az, Jeff,” söylem eyi düşünebildiği tek şev ı.
konuşmay ı yapam am .”
“Ne kadar acı çektiğini biliyorum.
“Elbette acı çekiyorum . Babam Öldü.
 -B u n d a n daha fazlası var. Ç o k fazla şov yap,yorsun.
usulca. 'Hâlâ ondan ilgi görmek içirt can alıyorsun, t,pk,. - * *
' -Ne yapmanı g e r e k i r ? O nu görm ezden mi geln,elivj
da belki isimden mi ayrılm alıyım ?” * Kendini daha önce h iç olm adığı kadar çok zorladı; umutsuzca
-Birini tut. Senin orada olıııaıı onun um urum la bile d e y 6
nun incittiğini biliyorum, bebeğim, am a o bunu asla u m u ^
-Yapamam. Bunu yapmama izin w n ı r / . Vc hahama s ö z v * ^
-Ya seni mahvederse? B abanın isted iği bu muydu? Anr;,,
yüzüne hile bakıyor mu hiç?
O nun haklı olduğunu biliyordu. Böyle zam an lard a onunla bu
kadar uzun süredir birlikte olm am ış olm ayı, onun bu kadar
şey görmemiş olmasını diliyordu. A m a o y u n u n oynandığı gece
oradaydı -ve onun gibi diğer gecelerde de-; onun kalbini ve bazen
ne kadar fazla acı barındırdığını biliyordu. “ Bu onunla ilgili değil
Bunu biliyorsun. Bu benimle ilgili. Kim o ld u ğ u m la . Ben sadece
bunu... onu bırakamam;’
“Baban hu konuda endişeleniyordu, hatırladın mı? Dolmadan
ailemi/in dağılacağından korkuyordu ve haklıydı. Biz dağılıyoruz. Sen
dağılıyorsun ve kimsenin sana yardım etm esine izin vermiyorsun.'
Doktor Bums kısa sürede iyi olacağını söylüyor. İyileştiğinde.
•eriyorum, evini temizlemesi ve faturaları öd em esi için birini
tutacağım, tamam mı?"
Söz veriyor musun?"
km S ' Ü t f i m ? ' ' l* , f * ÖPU’ - BİlmİŞlİ- ŞİnKİİIİk KahVaH'
Sadecc sen vc ben" Qmam ^ ° ni,et y a p a c a ğ ım ve mcVV°'
0l^»n yavaşa
onun bir şey söyfedfefoj “ ai!Vu>« gitti- Kapıyı kapatırken
duydu ve kapıy, k a p j ” ' (,Uydufr>nu sandı. lin d işcli kelimesi»»
Karan lık u . koşu kıyafetlerini giydi vc yatak odasından ç.ktı.
Aşafcıda kahve m akinesini çalıştırdı, köpekleri aldı w dışarıya,
b a ş ı m ı n so ğ u k karanlığına çıktı.
5U1bat ay»
,f-ısını boşaltmak istiyordu, Iuziksel acıyla başa çıkmak, üzüntüyle
v,<a çıkmaktan çok d a h a kolaydı. Yanında köpekler havlıyor ve
^birleriyle oynuyor, b azen yolların kenadarmdaki karlara koşu-
' !r. ama hep geri geliyorlardı. G olf sahasına gelip aynı yoldan geri
döndüğü zam an, g ü n eş vadiyi altın gibi kaplamıştı. Neredeyse iki
haftadır kar yağ m a m ıştı ve en üstteki gevrek kar tabakası solgun
aiiııeş ışığ‘ncla Parlıy ° rclu- Yönünü değiştirerek Belye Nochi’ye
(Jöndii ve annesinin verandasında köpekleri besledi. Bu, Meredith'in
-e'ii pıogram m daki b irço k değişiklikten biriydi. Her zaman en
u iki şevi ayııı an d a yapıyord u. Koşu ayakkabılarını çıkardı ve
mutfağa gitti, sem averi ça lıştırd ı ve sonra merdivenlerden yukarı
çıktı. Annesinin o d a sın ın k ap ısın ı açtığında yüzü hâlâ kırmızıydı
ve düzensiz solu k alıyord u.
Vc yatağı b o ş buldu.
“Kahretsin.”
M eredith d ış a r ı ç ık ıp k ış bahçesine gitti; babasının geçen
Noel’d e ona verd iğ i d a n te lli geceliği giym iş ve omuzlarına mavi
moher bir b attan iye öı tm iiş olan annesinin yanm a oturdu
sinin alt dudağı, ısırd ığı yerd en kanıyordu. Ayaklarında u la n d ğ
kin griye w toprak y ü zü n d e n kahverengiye dönmüş çoraplar «
M eredith u za n ıp an n e sin in soğuk ellerini kendi elleri)
maya ees.n et etti, a m a bu .samimi hareketle birlikte söylenebilecek
;rek."
hiçbir kelime b u la m a d ı. “H adi anne, biı şeyler yer S
“Dün yedim ."
 t m r ■■■■mm
a h m arverd e/vero
-RiKu~-— J- ” *
K jistin V ta n n a h
“Biliyorum. Hadi." Annesinin elini tuttu vc ayağa kalkın**^
yardım etti. Bu metal bankta ço k fa/la vakit geçirdikten
annesinin vücudu her harekette çıtırdayıp çatırdayarak
^ . ^ i seviyorum. .JUlie,' dedi Meredith, kmmn sözünü yanda

doğruldu. ^ini bir an geç fark ederek. JUlie enzimler hakkında bir şeyler
-o— — — J'ava§ça
^«yordu. ya * « de cbola' Meredilh 8 ™ , onu dinlemiyotken

Annesi tamamen doğrulur doğrulm az M eredithten uzaklaş ,'lalannnî"- “Ve seni,lle 8erl* kten 8»rur duyuyorum."

ve yassı kaldırım taşı döşeli yoldan eve doğru yürüm eye başladı. -Seni komaya sokuyorum , öyle değil mi?"

Meredith onun önden gitmesine izin verdi. -Sadece derin bir uykuya.”

Annesinin arkasından mutfağa gitti, oradan J e f f i aradı \t Jillian güldü. Pekâlâ, an n e. Şimdi gitmem gerekiyor zaten.
olanlardan sonra eve kahvaltıya gelemeyeceğini söyledi. “Annem Seni seviyorum."
yine bahçedeydi," dedi. “Sanırım bugiin buradan çalışsam daha “Ben de seni, böceğim .”
iyi olacak."
“Büyük sürpriz. Meredith telefonu kapattığında kendini daha iyi hissediyordu.
"Hadi, Jeff. Adi, o,..." Tekrar bir bütündü. K ızlarıyla konuşmak, hüzün için her zaman

Jeff telefonu kapattı. en iyi ilaçtı. Aynı kon u şm aların hüzne neden olduğu zam anlar

Telefonun çevir sesiyle incinen Meredith, bunun yerine Jillian ı
aradı. Hemen eski basit rutinlerine geri dönerek okuldan, Los
Angeles tan ve havadan konuşmaya başladılar. M eredith hayretler
hariç elbette.
Günün geri kalanında, annesinin mutfak masasından çalıştı;
vergileri ödemenin, hasat raporlarını okumanın ve depo masraf*

içinde büyük kızını dinledi. Son zamanlarda giderek daha sık olmaya lannı gözden geçirm enin yanında, annesini bir şeyler yemeye razı

başladığı üzere, bu kendinden emin genç kadının kim ya, biyoloji etti, onun faturalarım ödedi ve giysilerini yıkadı.
ve tıp fakülteleri hakkında konuşmasını dinledi ve bu büyüm e ve Nihayet sekizde, akşam yem eğinin bulaşığı bittiğinde ve yi­
hayata devam etmenin nasıl gerçekleştiğini merak etti. .îillie daha
yecekleri kaldırdığında oturm a odasına gitti.
dün, dişlerinin arasında boşluklar olan, bütün bir öğleden sonrayı,
Annesi, babasının en sevdiği koltuğa oturmuş, örgü örüyordu.
açmasını beklediği bir elma tomurcuğunu seyrederek geçiren tom­
Yanında bir abajur ışıldıyordu; ışık annesinin yüzüne aldatıcı bir
bul bir kızdı. Geliyor, anne. Çiçek her an gelebilir. Gidip baban ,ı
getirmem gerekiyor mu?"
yumuşaklık verm işti. Sol tarafında, Kutsal Köşenin mihrabında
bulunan mum titrek bir alevle yanıyordu ve dumanı dönerek yu
Ve Jilliana araba kullanmayı öğretmek on dakika sürmüştü
tan çıkıyordu.
E l kitaplarım okudum, anne. Dişlerini gıcırdatmana gerek yok
Güven bana.
Annesinin gözleri kapalıydı; parmakları şişleri kullanırken bile,

k t ö belirsiz kirpikleri, solgun yanaklarını yelpazeliyor, yuzune

öğütücü bir şekilde hüzünlü bir görünüm veriyordu.

 K nüm -MUnnai,
<$ b a h çesi
Mereditlı yi-ıc tmnoi ..ln,ay;„, kad.na dokun,
5 dedi M eredith se s in ........
la «m anı, anne,” ,.1&1 y-V "*1 Kİİ,İ on" ^ '" l e ş l i ı v r c 'k , "||or c k''rt' r" 'lş bir
-Yatma I^Kİa bir siirü yiyecek var," Dedi. V^unda, anne.
de ) W ,n çıkmasına fee» * * * * * ^
-Birdakika uyuyacağını. sonra çal,ya çlkaca&ıi) „

■B« kendi programım, idare ed eb il,n.m ," dI-d

e d ,' a n n e s , ■Çatıya çıkm
. . . ak tyok,"
• d e d i M eredith y■or,
'w ,s„1|n
„ .bir
. sckiLu

Vc iste böyle başladı; annesini yukarı çıkarıp yatağa yatırıp. MBesı .çını ç e k i, v e g ö zlerin i k a p a d , B i r k a e l ,
u,i„va dalmıştı. v Jİ!|ka içinde
„ bitmek tükenmek bilmeyen eziyeti. 1Ter şey konusunda kavRa
: ; r; diş fu-çalamak. kıyafet değiştim,ok, çoraplar, ç,karmak. Meredith battaniyeleri ve annesinin d i i ş f e t e die
toplamak için odada d o laştı. ** !^e»eşyaları
Saat tam doku» g e çim d e , Meredith nihayet annesini y * *

yatırmıştı- Örtüleri çenesine kadar çekti: t.pk, bir zam anlar Jillian Aşağıda, yarııı sabah buraya geldiğinde kurutulmaya ha

« Maddy için yaptı», gibi. “İyi uykular," dedi M eredith. “Rüyanda ofanası Hpıı çam aşır m akıne.siıu* b ir senet -

babamı gör.' Jillian ™ Maddy için lıaariad ıg, e r a k S0" r,i'

“Riiya görmek acı veriyor.” dedi annesi usulca. İşini bitirdiğinde s a a t on olm uştu.

Meredith buna ııecevap vereceğini bilemedi. “ Öyleyse rüyanda
bahçeni gör. Çiğdemler yakında ç iç d açacak.'
"Onlar yenebilir mi?"
Son zamanlarda işte böyle oluyordu; bir an annesi orada, o
mavi gözlerin arkasındaydı ve sonra yine aniden gitm işti.
Evde, JefTi ofisinde, ki,abı üzerine çalışırken buldu
Odaya girerek, “ M erhaba,” d edi.
Jeff arkasını d ö n m e d i. "M erlıaba ”
“Kiîap nasıl Kİdiyor?”

Meredith annesindeki biitün bu değişikliklere, bütün bu kafa

“Hâlâ okum adım .”
karışıklığına üzüntünün neden olduğuna inanm ak istiyordu, liğcr
Biliyorum." O za m a n o n a d o ğru döndii.
öyleyse, bütün bunların bir sonu olurdu.
t (>na al|Ş'k oitluğu biçim d e baktı; hayal kırıklığı dolu bir
Ama bu her gün devanı ediyordu; annesi her seferinde dünyadan
faucv,c \e AMeıvditiı bird en b ire ikisini gördii. Uzaktan baktığı bu
kopmuş vc kafası karışmış görünüyordu. Meredith, Dr. Burns'ün
n ^ '>'* yeni b a k ış açısı h e r şeyi değiştirdi. “Bir sorunumuz mu
yaptığı değerlendirmeye olan inanan, birazcık yitirm işti. Bunun
var.Joftv
uzumu yerine Alzheimer olabileceğinden endişe ediyordu. Anne­
^ «U-rcdıtlı so rd u ğu b u .soruyla J e ffin biraz rahatladığını, onun
sinin birdenbire deri ayakkab.br, ve kilolarca tereyağını (Meredith
1u>>ı sorm asını b ek led iğ in i görebiîiyoıxlu. “Evet.’*
şimdi evin lıer tarafına saklanmış tereyağı bulmuştu) .'»planlı hâline
getirmesi ve bazen onu l.akk.nda k o n u şu ,* ,, buldu*», masaldaki d isir^ ^ LTet^ lh 0,1,1 te k ra r hayal kırıklığına uğrattığını, ken-
aslan nasıl açıklanabilirdi? 1 ^ rdeııbire o rtaya çık a rd ığ ı sorunlar hakkında konuşmak
 istediğini görebiliyordu, ama ne söyleyeceğini hilıniyordıj.
olmak gerekirse hu şu anda ihtiyacı olan son şevdi. Anne.sj <j(,|-
mek üzereydi ve kocası onların sorunları olduğunu düşünüye,.(j

Bunun bir hata okluğunu bilerek ve bunu düzeltmeyi b;lss;ir.

ına>*nüc ofisini terk etti -w onun üzgün, hayal kınklığ,nit Uğ ^ n .
hakışını- ve yukarıya, o kadar yılıhr paylaştıkları yatak cxln,. *
gitti. Giysilerini çıkarıp sadece iç çamaşırlarıyla kaklı ve üzerin
eski bir tişört giyip yatağa girdi. İki tane, uyku hapının işC yaranı-
gerekiyordu, ama yaramadı ve daha sonra Jeff yatağa vatt,g,n(|
Meredith, Jeffin, onun hâlâ uyanık okluğunu bildiğini biliyorcjt *

Meredith döndü ve onun sırtına dayandı; fısıldayarak -i •

geceler,” dedi. ' 'Vl

Bu yeterli değildi, hiçbir şey değildi ve ikisi de bunu biliyordu

Yapmaları gereken konuşma, uzakta kütle toplam akta olan W
ubat ortasında, yeşil isyan kar!*,,, rengi>di.
fırtına bulutu gibi orada duruyordu.
W kardelen,er l,ir W * açtı; ince, kadifemsi yeşil

sapları, k a rın p a rla y a n b e y a z örtüsünü iterek toprağın

üstüne çıktı.

Meredith her gün, sorunlu evlilikleri hakkında Jeffle konuşmak

W kendi kendine sö z veriyordu, am a bunu her yaptığında, onu

k k a y o n e çeken bir ş e y oluyordu. Ve gerçek şuydu ki. Meredith

bu konuda konuşm ak istem iyordu. Tam olarak değil. Annesinin

8*ferek d L n akıl karışıldığı ve tu h a f davranışlarıyla, endişelenmesi

£ rcfcen yeteı ince şe y vard ı. Yeni evli biri, bir evlilikteki sorunla-

,C,-S|I gözurdı ed ileb ileceğin i anlayamayabilirdi, ama yaklaşık

*yıldu evi i olan lıe r kad ın , hakkında konuşulmadığı sürece

e^ e ,lcr ?°yin gö zard ı edilebileceğini bilirdi.

fipk . Va^a ın a k » bunun üstesinden böyle gelebilirdiniz.

^ ^ ^ ' S*ne Uza,1I,,ayaıı bir alkolik gibi, bir çift de bir sohbet

C;,k ( üniteyi söylem em eyi kolayca seçebilirdi.

 * Kjistın yt'annah
a h m arverd e/vero I?'
***** T * » * * * * * edilemez bir
, liına oradaydı; sigara duman» gibi, davetsin
.> Meredith üzerme bolca yağ ve bal sürülmü, b ir™
An,a ° ı T ,'dde Kib» havada *a « <l»r<.>•« <!»■ W Meredith
kansemjen h r ** m i„ j. , vcrcne dek başım kald ırıp bakm adı.

buğun. nıluyct to 0 ^ w işten eve dönerken ^ -paban ekm ek ve balı çok seviyor.”

ponun karşısında M eredith şaşırtıcı bir üzüntü hissetti. Baha

ku™
b, la alerjisi vardı v e an nesinin böyle som ut bir şeyi unutmuş
İ T r L l.n a b .l^ i « r t « * « > « *» * / * ^ * * *
£ £ Meifdill, d o ru ca annesinin ,v ı „ c gıttı ve an ,bay, ev,„ llügu gerçeği h er n ed en se d a h a önceki akıl karışıklıklarından
(laiui kötüydü- -K eşke se n in le baban; hakkında gerçekten konu-
önüne park ot*.i.
Bekledi gibi, annesini k.ş bahçesinde buld.ı: iki gecclik giy,,,i, l b i M i,n : dcdi M c re d ilh ’ annesinden daha ^ k kendine. Son
yananlarda babasına ihtiyacı vardı; her zamankinden fazla. Babası,
ve bir battaniyeye sanılmıştı.
^iliğindeki sorun h a k k ın d a konuşabileceği kişiydi. Elinden tutar,
Morcditlı o r a y a giderken paltosunun d ü ğ m elerin i ilikledi.
onunla bitlikte m eyve b a h çe sin d e y ü rü r ve duymaya ihtiyacı olan
A n n e s in e yaklaşırken, onun yumuşak iıenk ıi srsıyle, aç bir aslan
şeyleri söylerdi. “O b a n a ne yap acağ ım ı söylerdi.”
hakkında bir şeyler söylediğini duyru
“ N e yapacağım b iliy o rsu n ,” dedi annesi, kocaman bir parça
Yine masalı anlatıyordu. Annesi burada tek başına, sevdiği
ekmek koparıp c e b in e ko yarken . •‘O nları sevdiğini söyle. Önemli
adama hikâyeler anlatıyordu.
elan lxı. Ve onlara k e leb eğ i ver.”
“Merhaba anne." dedi, bir elini annesinin o m zu n a koymaya
Bu, belki de M ered ith 'in h ayatının en yalnız anıydı. "Bu doğru,
cesaret ederek. Son günlerde, böyle zamanlarda ann esin e doku­
anne. Teşekkürler.”
nabileceğini öğrenmişti; bazen onun dokunuşu an n e sin in akıl
karışıklığının azalmasına yardımcı oluyordu. “B urası soğuk. Ve Annesi yemq»iııi bitirirken, M ereditlı mutfakta oyalandı. Sonra,
yakında hava kararacak." annesinin m erdivenlerden y u k a rı, yatak odasına çıkmasına yardım

Anyayı tek başına gönderine. O korkuyor.”
Meredith iç çekti. Bahçedeki yeniliği gördüğünde. Meredith
başka bir şey söylemek üzereydi. Esk;, bakır asetatıyla yıllanm ış
kolonun yanında, yeni, parlak, bakır bir kolon duruyordu. “ Bunu
etti ve onun dişlerini fırçalad ı; tıpkı eskiden, onlar küçükken anne­
sinin kızları için ya p tığ ı gibi v c an n esi de şimdi onlar gibi söyleneni
yaptı. Meredith a n n e sin in giy silerin i çıkarm aya başladığında, heı
zamanki m ücadele b aşlad ı.

ne zaman sipariş ettin, anııc?” “Hadi anne, y a tm a k için hazırlanm an gerek. Bu gecelikler kirti.

'"u'k sana tem iz b ir şe y g e tire y im .”

Keşke on.! verecek biraz şekerim olsaydı. Şekeri ço k seviyor."
"Hayır.”
Meredith annesinin ayağa kalkmasına yard ım etti. O nu ay-
mlık. sıcak mutfağa geri götürdü: oir bardak sıcak ça y yaptı ve Bu K M eredith rçin çok fazlaydı -kavga edemeyecek kadar
bir kase çorbayı yeniden ışıttı. )w8iuıdu-, bu yi'r«len pes elti ve annesinin kirli bir gecelikle yat
itin verdi.
 to vlam alan yla uyandı. Köpekler koridorda k o ş ^ ,
K jj & O İ & * 1

h o r a n ın d ış ın * M eredith o n n rsi «ykuya k, * W * p l " KyC <;abŞ,lken bitb“ teri“ i» '«erine d e v riS jo k u ^
0 içeri gird iğin d e, ko p ekler etrafın ı çevirm işti; üzerine at-

.. . 0 m için evi kiİTtled»- * 0 * Jeffİ kurŞ' la in a y a 'alU,' rkCn kuyrukları al>şap döşemeye
^ h r,taV3 binip eve do*nı yol alm ay a başlayıncaya
vtıru)'->rtiu'
•jleriıaba,’ dedi M ere d ith . J e ff od ad an içeri girdilinde,

Seyapoca&ıbtöy°r*un je ff kulaklarını k a şıd ığ ı U ia 'd a n başını kaldırıp bakmadan,

Onlan sevdiğini söyle
■yerfıab.», Mere.” d edi.
Bu kdimeler b.r pfcmUMn ürünü olabilirdi, a m a y in e de iyi
•Bir içki ister m isin ? ” d e d i M ered ith . “Biz, biliyorsun işte...
bir tavTiiyeytü.
.t ffc bu değerli kelimeleri en son ne zam an söylem işti? Bu jflfluşabiliri7"

kdımder eskiden aralarında sıkça kullanılan sözlerdi; son zaman­ -Başım çatlıyor. S a n ın ın sad ece bir duş alacağım ve yatacağım.”

larda böyle <Je£iklı oysa. Meredith, ona konıışm alan gerektiğini hatıHatabileceğini ve
K*er bir şevlerin onarılmaya başlanması ve konuşulm ası ge­ jeffin planını değiştireceğini biliyordu. Jeff onunla birlikte otururdu
re k lin * . bu iki kelime başlangıç olmalıydı.
reMeredith’i bu kadar korkutan şeye başlayabilirlerdi.
Rvtle. Meredith, feffe seslendi ve bir cevap alam adı.
Meredith, m uhtem elen bunu zorlam alıydı, aına zaten Jeffin
Jeff henüz eve gelmemişti. Meredith'in h azırlan m ak için vakti
snylemek isted iklerin i duym ak isted iğin d en emin değildi. Ve bir
vardı.
günden ne fark ederdi ki? .J e ffin y o rg u n olduğu açıkça görülü­
Bunu düşündüğünde gülümseyerek, duşa g irm ek için yukarı
yordu ve M eredith bu duyguyu ç o k iyi biliyordu. Onu ne kadar
çıktı; jiletine uzanıncaya kadar, bacaklannı en son tıraş ettiğin­
sevdiğini daha sonra gösterebilirdi. “Elbette,” dedi. “Aslında, l>en
den lx*ri ne kadar uzun süre geçmiş olduğunun farkın a varmadı.
Kendini nasıl bu kadar ihmal etmişti? ^ yorgunum.”

Saçını kuruttu, bigudiye sardı, makyaj yaptı ve sonra yıllardır Birlikle ya tm a ya g ittile r v e M ered ith .Jeffin yanına sokuldu.

giymediği ipek bir pijamayı giydi. Ayakları çıplak, bedeninde gar­ ■Vardır ilk kez d e rin v e rüya s ız b ir u yk u uyudu.
denya vücut losyonunun kokusu, bir şişe şam panya açtı. Kendine
&bah saat 5.45'te gelen bir telefonla uyandı. İlk düşüncesi, Birisi
r bardak içki alarak oturma odasına gitti, şöm inede bir ateş vakti
^olandı, olmuştu ve yavaşça d o ğru ld u ; kalbi kiit küt atıyordu.
ve oturup kocasını beklemeye başladı

Meredith telefon u a ld ı ve, “A lo ? " dedi.

^ K a n e p e n in yumuşak arka yastığına v a sla n a ra k , ayaklarını
sehpanın üzerine k o y * « gözİCTİnj ^ ^ ^ ^ ^ "Meredith? B en E d . S e n i b u k a d a r erken rahatsız ettiğim içm

ymaya ihtiyacı olan kelimeleri d ü şü n m e y e çalışıyordu. ^ dilerim."

UO
 Dltrnsun h a k lı o ld u ğ u n u ve nihayet annesinin i y i ^
, „ « m m * d“ ran ,ambaJ'' ,1Çt' Ducla,! harc.
Meredith ^ arltnsı„ , y alak b aşlıg m a „ 1 ı,,'},!)) ümit etm e ye başlam ıştı.

ketiyle Jette Me,-editlı, m a s a s ın ın ü zerin d e duran muhasebe defterini

.ııjn ark asın d a. v\' a la n ın d a , o ... at| İspattı ve kurşun k a le m in , çekm eceye koydu. Sonra in.erkom
-Annen. Me.''vc ‘ ' ,. l i f i n e bastı. “O g le yem eği için eve gidiyorum, üaisy. Bir saat
,■ j.ıza£mı sürüklüyor
^nde dönmüş olurum .
s*nin 5U “ nı|rdul. „„„. Hemen o .ay a geliy o ru m ." Mc-rcx]il lith
-Elbette, M e re d ith :’
•»hırtsın. aW. n ç * i , . O d a n ın « r a f ın d a dol
dola-
örtüleri S » " » * " / Meredith k ap ü şo n iu paltosunu aldı ve arabasına gitmek için
o.-ık ıziyecek bir şey aradı. yola koyuldu.
' -Kalırelsi11- nefer oluyor?" dedi J eff d o ğ ru larak .
Mart ayının so n la rın d a , onu neşelendiren, güzel bir gündü.
■Benim*te®> kösury^ndaki annen, dışarıd a h m k la ,W„f,
Geçen hafta b ir sıc a k h a v a kütlesi vadiye yayılarak İhtiyar Kış’ıbir
^ Ama ben y a n ılıy o ru m . Onda A lzh eim eryuk. O sad ece n z g iin ;
kenara itmişti- G ü n e ş »şığı, m anzarad a kalıcı izini bırakmıştı: Buz

-Evet, tabii.' mavisi s u l a r yolun iki tarafın d aki oluklardan akıyordu; uyanmakta

“lime söyledim.” Meredith dolabının /.em ininde bir eşofman olaıı elma a ğ a ç la rın d a n , p arıld ayan damlacıklar düşüyor ve son

buldu \* giyinmeye başladı. “Geçen ay, onu üç kere gördü ve her kalan birkaç çam urlu k a r parçasında dantel gibi motifler yaratıyordu.

seterinde annem bir hâkim kadar maki: I d a vra n d ı. .Jim bunun sa- Meredith, a n n e sin in otom obil yoluna döndü, arabayı park etti

dece üzüntü olduğunu söylüyor. Annem İçliliklerini bana saklıyor.'
“Onun profesyonel yardıma ihtiyat i vur.
Meredith, yalağın ucundaki kanepenin ü z e rin d e duran çan­
tasını aldı ve veda etmeden dışarı çıktı
vc balıçe kapısına y ü r ü d ü . S a ğ tarafında, tulum giymiş bir adam,
kırmızı İki!içe ıs ıtıc ıla rın ı k o n tro l ediyordu. Meredith adama el
salladı ve yo ğ u n siy a h d u m a n ın içinden geçerken ağzını ve bur­
nunu kapattı.
Evin için d e p a lto s u n u çık arırk en , “Anne. Bcıı geldim,” diye

•V** seslendi.

M utfakta, M e re d ith birdenbire durdu.

Annesi, te zg â h ın ü zerin d e ayakta duruyordu, elinde biı paıça

Balıar geldiğinde, Meredith ve Jeff sessizliğe a lışm ıştı. İkisi de baş­ gazete kâğıdı ve b ir ru lo izo le ban t tutuyordu.
larının dertte olduğunu biliyordu; bu he r b a k ışta , d o k u n m a y ıp "Anne! O ra d a ne h alt ed iyorsun? İn aşağı. M eredith 1 '
sahte gülümsemede vardı, ama her ikisi de bu k o n u y u açmadı- yanına gitti ve a n n e sin in a şa ğ ı inm esine yaıd m ı etm e ç
^ Çalışıp birbirlerine iyi g e ce le r ö p ü c ü ğ ü verdiler ^ U ı . İ ş t c . E lim i tu t.’*
ve sabah olduğunda kendi yollanna gittiler. Son /.ar, .anlarda aıınc- Annesinin y ü zü bem iıeyaz, saçları karmakaı .*ıkı
anın akı! karışıklığı nölx;tleri seyrekleşm işti; o k a d a r ki Meredith '^ r i n c „> m a y a n e n a z d ö rt k at giysi vardı, ama ayaklan çıplak' ■
 K i ise i n 'OCannah
Kıs W H‘ SI'
inde fokurdayarak, tıslayarak H ir ş c y l^ ,
- l i bir şekilde k a zım a n ın s<,nucu„da meydana gelmemişti
A O * * * * * " U^ lgerek,'de<ii annesi. "I lâlâ y a p a b i l i p kesik*»- Yaralar. "N e oldu, anne?” Ş
n„« d u . •Bank»” V ^ ^ çok fa7Ja bir şe y im iz yok."
^ n e s i etrafına b a k ın m a y a d evam etli. ‘ Duman var. Birsilah

* nmU^ ^ " > ° rSCnneyl,P['nr sesi duydu"1 "

^ ^ * k0 d*a,“*®rUbakt’ *h ■ •
-a aafed i.so ^ k so n a^ n n w tezgahın üzerindeki
•BalıÇC >sllıc,li' n - BU,' U y ° rSU" ' Ve n,ulıtcmelen Melvin'in
^ jö n ü n ü n «eri tep tiğin i d u yd u n . O, bütün bahçe ısıt,darının
‘ ‘ “ ^ ^ L . m n d a n geçip > » « * " ^ s m a «irdi. Güncş alıştığından em in o lm a k ıçııı burad a.”

•« ^ Ifc rin i gösteren büyük yağlıboya tablo duvardan ' -Isıtıcılar m ı?" A n n e s i k a şla rın ı çattı.
t a m ı n d a * » nmı şt, Hu var kâğıd ı, k o ca m an şeritle,
Meredith a n n e sin in e lle rin i temizledikten ve bandajladıktan
sonra onu yatağa ya tırd ı ve ö rtü le ri üzerine çekti. O zaman, yatağın
S T S S î » - ^ ç , p l a k k o y u , e k e l e *

kapLdı Kurumuş kan mıydı? Annesi, p a p a k l a r ı n ı n ucundaki
^ J J ytocek kadar hararetli bir şekilde ç a lış m ış m .yd ı? U n *
I lime olmuş duvar kâğıdı şeritleri, sanki tu h a f, so lg u n bir çiçek
aranjmanıymış gibi, masamı, ortasında bir ç a n a ğ a yerleştirilm işti
Annesinin arkasında, ocağın üzerindeki ten cere kaynamaya
devam ediyor, su tıslıyor ve fokurduyordu. M ered ith aceleyle ocağa
koştu ve tencerenin altını kapattı; o and a su yla ve d u v a r kâğıdı
şeritleriyle dohı okluğunu gördü.
“Kahretsin, hu da ne?.." dedi, M eredith a n n e sin e dönerek.
“Acıkacağız,” dedi annesi.
yanındaki kom idinin ü z e rin d e d u ra n kanlı X-Acto maket bıçağını
fark etti. Annesi e lle rin i b ile re k kesmişti.
Ah, Tanrını.
Meredith, a n n esi g ö z le rin i kapatm eaya kadar bekledi. Sonra
aşağıya indi ve o rad a ö ylece d u ra rak , etraftaki hasara baktı -kayna­
makta olan d uvar k â ğ ıd ı, m a h v o lm u ş duvarlar, ürkütücü bir masa
aranjmanı- ve için e b ir k o rk u yerleşti. T am d a Melvin arabasıyla
uzaklaşırken, d ışa rı, v e ra n d a y a çık tı. Y üksek sesle çığlık atmamak
içiıı iradesinin b ü tü n k ır ın tıla r ın ı kullan m ası gerekmişti.
Bunun yerin e c e b in d e n c e p telefonunu çıkardı ve J e ffi işten

Meredith annesine gitti, nazikçe kan lı e lle rim tu ttu . “Hadi, aradı.
anne. Gidip seni yıkayalım. Tamam m ı?" "Merhaba, M ere. N e var? B en d e şim di n e re d e y se hazırlanıyor...

Annesi, bunu hiç duymamış gibiydi. B an k ad ak i p a ra ve parayı
ne kadar çok istediği konusunda m ırıldan m aya d e v a m etti, ama
Meredithln kendisini yukarıya, ilk y a r d ım ç a n ta s ın ı bulundur-
kları banyoya götürm esine izin v e ıd i. M e re d ith , onu kapa'1
"Saııa ih tiyacım v a r, J eff,” d ed i usu lca, kontrolünü kaybedı-
yomıuş gibi h isse d e re k .
Her şeyi d oğru o la ra k y a p m a k , babasına verdiği sözıi tutabilmek
* * o kadar ço k ç a b a h a r c a m ış tı k i... Y in e d e her nasılsa başarısız

ÖZerİne °U,rttu vc sonra ellerini yıkamak * Tek b aşın a b u n u n ü stesin d en nasıl geleceğini bilmiyordu.

»H i , İÇmÖ°Öpde* çöktii- Meredith, annesinin par*** “Ne oldu?”

a belirgin kesikleri - y a r a la r ı- g ö re b iliy o rd u . Bu y a r a la
"Amıcın bu k e z ç o k ile ri g itti. Buraya gelebilir mısın?

- ftje k la i* * ^ uurns'ii ara.lı v c h em en . ^
« » ‘« 'i A c i l ^ n m ^ "
2 ^ ! gu durum, Meredi:h':n k ita b ın d a k e s i n l i ^ ^
birdarunKhı.
Doktor hemen gefeccğ™' söyler söylem ez, M m , l , th ^
w Ninanınmimardınçevirdi « o lsv a ııa v a d a Zim babv,.'*
J t m k*oWu|u hattnd* hiçbir fikri yoktu - y a d a kardeşi ŞİIndi
h,Tnenfc>«- * tamı amursamıyorcıı. B ildiği le k şe y , N inate.
lefona « ra p ıvrdigi'ide. M d bunu Irk baş,m a
dfvtcc^nTİi.
Ama Nüm telefona oevap vermedi O n u n y e rin e , kaydedilmiş
nejHisesi. “Merhaba, aradığınız için teşekkü rler. $ıı a n d a nerede
olduğumu Tann bilir, ama bana bir m esaj b ıra k ın ; arayabildiğim
zaman sizi ararını. Ahsantt san, ’ dedi.
Bip.
Meredith mesaj bırakmadan telefonu k a p a ttı
Ne anlamı vardı ki?
Meredith orada öylece, telefon eJinrtc. y a v a n a d a ğılm ak ta olan
dumana bakarak durdu. Duman gö zlerim y a k ti, a m a bunun hiç
oncmi yoktu. Zaten ağlıyordu. G ö zyaşları ım» n e z a m a n akmaya
h aşlad ım bile hatırlamıyordu vc ilk k e z b u n u um ursam ıyordu.
sozünutııttu vcon dakikadan kısa bir sü re d e geidi. Arabadan
ÇJkıp Meredithe doğru ilerledi. V e ra n d a n ın merdivenlerinin
^ n c k - M a n m a ç t , ve Meredith onnn k o l ! , r „ . a g itti; s a n l ı n
ş a y a k t a «utm ^ „a izinvçrd|
"Ne yaptı?" dedi Jeff nihayet .
Meredith cevap veremeden, mutfakta büyük b ir gürültü d * -
J\. .-..n » .;w m ııu r ı
. fth çabu cak d ö n d ii ve içeriye koştu.
_ dith a n n esin i y e m e k o d asın da, boylu boyunca yerde yj
ya-
* îniîdu; bir eliyle b ir .e r it d u var kâğıdını, diğer elıyfeyse ayak
• ^ ı s ı k ı tu tu yord u . A n n e sin in yanında, yana devrilmiş bir
I** 1/ -vord u. S a n d a ly e d e n düşm üş olmalıydı
d0dabv J
M e r e d i t h an n esin in y a n m a g itti, yere eğildi, ta k ta n şişmeye
< v in bileği k o n tro l eU i. O n u o tu rm a odasına götürmeme
4> *■îPt'f O nu o to m a n y a la g ııı üzerine yatıralım.”
,,u
je ff yere, a n n e sin e d o ğ ru eğ ild i. O kadar yum uşak bir sesle,
, ,'
'Mcrnaoa, * nva
*- r d e d i k i, b u , M ered ith ’in, onun ne kadar harika
A
y ı>ab'i olduğunu, k ız la rın ın g ö zy a şla rın ı ne kadar kolay kurutup
__.ı ö ld ü r d ü ğ ü n ü h a tırla m a sın a yol açtı. Jeff öyle iyi bir
onları nasu
afemdıki M eredith’in a n n e sin in y ılla r boyunca bütün yaptıklarına,
ona yüklediği b ü tü n su s k u n lu ğ a rağm en , yine de onu önemsemeyi
başarabilmişti. “ S e ııi o tu r m a o d a s ın a taşıyacağım , tamam mı?"
-Kimsin sen ?” d e d i, a n n e s i o n u n g ri gözlerini inceleyerek.
“Ben senin p re n s in im , h a tırla d ın mı?
Annesi h e m e n s a k in le ş ti. “ B an a ne getirdin?
,!eff oııa g ü lü m sed i. “ İk i gül." dedi onu kaldırıp kollarına alıritcn.
Jeff onu o tu rm a o d a s ın a ta ş ıd ı v e o to m a n yatağın f e n n e bıraktı.
-işte, anne,* d e d i M e re d ith . “B ir b u z torbası getirdim. Bun»
bileğinin ü zerin e k o y a c a ğ ım , ta m a m m ı? Ayaklarını bu ya stı*
üzerinde t u t ”
T eşe k k ü rle r, O lg a .”
Meredith b a ş ın ı s a lla d ı v c J e f f m kendisini mutfağa g u
" W;İ?İnV, " ,i - ............ . . . je ff, berbat olmuş
'S a n d a ly e d e n m i d ü ş m ü ş ? d iy e so
: c::K-lv odasına bakarak.
"Öyle sa n ırım ."
 Kjf
Yeniden dekore ediyordum. Bunu « n a sovtedin, -
pr. Bums b irta ç dakika onun yüzünü ınceied, w
* * ta k ' ,: “ ^ ^ ' nİ ,ai» * r , k ^jğnseıli. "Hadi. İzin ver, Jeff w ben odana gitmene yardım «leiim"

-Elbette"
M0^ , w ^ t* = n m « « e n i * * * « w t a raha'^ m a ^
M eredith. se n b u ra d a kal."
,irrfcnw*mı «*iad»
^ jçtJdı biraz rahatsız olm uş gibi görünüyor^ -M e m n u n iy e tle ." d e d i M ered ith gergin bir şekilde, yukan

f a l a n n ı ve gözden kaybolm alarını seyrederken.

™ rdı K crı * irerken- ,k ’ n w *
Meredith k an am aya b a ş la y ın c a y a kadar başparmağının tır-
duvar W#JtknnJ yırtıyordu ve sandalyeden düştü oagını yiy^r- sab ırsızca b ir aşağı b ir yukarı yürüyordu.

je ff ve Dr. B u rn s m erd ivenlerd en aşağı indiğinde, doktora

Dr Bumî.b^ıru»naH .vrsandvxın1^ n ş te k 1 m asanın ö zen * baktı. "Pekâlâ?"

tanktı. “Grâto bana * "Bileğini burkm uş. Ü zerin e basm azsa iyileşecek."
Anu oturma odasına gittiklerinde, annesi (k u ru lm u ş otunıy*
“D em ek is te d iğ im b u d e ğ ild i, biliyorsun," dedi Meredith.
* <ankı bn. duvar k â b ın ı pişirmeye çalıştığı ve kendi derisini
•parmaklarını g ö rd ü n . V e ya ta ğ ın ın yanında bir X-Acto maket
İ v * # *un değilmiş. sadece sıradan bir öğleden sonraym ış gibi
taçağı buldum . B unu b ile re k yaptığını düşünüyorum. Alzheimer a
arju onıyordu
yakalanmış olmalı. Ya d a h e rh a n g i başka bir tür bunama olmalı.
#Anya,"dedı Jim ona giderek “Burada ne old u?”
Ne yapacağız?"
Annesi böyülryiri gutomsemelrrı rulon biriyle? ona gülümsedi
Jim yavaşça b aşın ı sa llad ı, düşüncelerini toplamaya çalıştığı
Mavi gözlen bütünüyle sakindi. “Yemek o d asın ı yenid en dekore
açıkça belli oluyord u. ‘ VVenatchccde anneni bir aylığına ya da altı
ediyordum vp duştum. Aptallık ettim."
haftalığına a la b ilecek bir yer var. Buna, bileği için rehabilitasyon
'Yeniden dekore etmek mi? Neden şim d i?"
diyebiliriz. S ig o rta b u n u k a rşıla r ve annenin yaşında, iyileşme
Annesi omuzlarını silkti. "Biz kadınlar. Kim bilir?" yavaş olur. Bu u zu n sü re li b ir çözüm değil, ama annene -ve sana-
Bileğine bakabilir miyim?" oianlann üstesind en gelm ek için biraz zaman verir. Belye Nochi
•Elbette.* ^ buradaki a n ıla rın d a n u z a k ta geçireceği zamanın ona yardımcı
olabilir."
*nnes,mn bilenini m u av rn e e tti ve b ileğ in i bandajı
sardı
Meredith y ü z ü n ü b u r u ş tu r d u . “ Bir huzurevi mi demek isti
B u > o h ,* r K v.-(W , AlIy3 yorsun’ "
%
^*Ç k im s e h u z u r e v le r in i sevm ez,* dedi doktor. Ama baz ^
*n *CT ‘ Irfjru r,“T,n?" « r ıh ı unun p a rm a k u çların ı ir**’
1,01* iyi çözüm dür. V e u n u tm a , bu .sadece kısa süreli bir çöriim.
âlınsa, kendini bilerek kesm işsin .”
 ».‘itin v i ı m n u h

telefonu gürd ü v e kesinlikle nuye ^ ^

K.hilitasv-ona ihtiyaç, okluğu için Kİttigini
ffına’nın suç ortaklığına. Lgcr Nina huzurevi fikrini kabul
**' di>^ sordu; Meredith o a n d a J e ffi öj>ebi|ircJl
C , M e h ili- suçluluk duygusunun sadeceynrıs,n, yü k lcn cciti
“ ^ M S h K . n * ^ - bİ,kararOİdU6UnUbil^ " Morcdi* k « kard eşin in uluslararası cep telefonu numara*,nı

"Elbette." •inü vt’ kancııeye olu rd u .

M e re d ilh derin bir n e fe s aldı. *« an , d t f . h r » 1 * * ^
’ .sVir dedi aksam çok belirgin bir ses. İrlanda!,, diye düşündü
, J ^ n , bili^rd»; muhtemelen kendinden he,- 8ün ^
jlcfcdith- Ya da İskoç.
f a * nefret ederek. Babasının asla bu .seçimi ya p m aya ca k ,
-Alo? Nina W lıitson'ı a n y o n ,m . Yanlış numarayı m, arad.m?'
L „ „ da bu seçimi yapmasın, i ş l e m c i n i biliyordu. Anıa
“Hay»'- Bu N ina’n m telefonu. Kim inle konuşuyorum?”
b„„un ona ne kadar yardtmc. o l a l ı m ü .k â r edem ezdi.
“M eredith Cooper. N in a’nm kard eşiyim ”
Annem Aşanda uyuyor... duvar kağıtlarım ı/ntıyor...
-Ah, harika. Ben D aniel tfy n n . Sanının sana benden bahset­
dalyelerdeıı düşüyor- sırada ne var?
Meredith. "Tanrı yardımcım olsıuı,” dedi yu m u şa k bir sesle, miştir-

Jeff tam vanı başında olmasına rağmen kendini y a ln ız hissederek. “Hayır.”

Tek bir kanırın insanı diğerlerinden nasıl hu kad ar kati biçimde “Bu, moral b o zu cu , ö yle değil m i? Ben... kız kardeşinin iyi bir

ayırabileceğini şimdiye kadar hiç bilmiyordu. ‘•Tam am .” arkadaşıyım.’

“Nc kadar iyi b ir a rk a d a şısın . Daniel Flynn?”

Kahkahası kısık v e derindi. Son derece seksiydi. “Daniel benim

babanı ve huysuz b ir o ro sp u çocuğuydu. Bana Danny de.”

“Soruma ceva p vcı m ed iğin i fark ettim , Danny.”

Meredith o gece uyuyamadı. Yatakta yalarken, di jital saatin birbiri
ardına geçen dakikalanmn tıkırtısını duydu. “Dört buçıık yıl. A ş a ğ ı y u k a rı.”

Kararı lıakkındaki her şey yanlışm ış gibi geliyordu. Bencilce. “Ve senden hiç b a h se tm e d i ya da seni hiç eve getirmedi mi?

Ama sonuçta bu oııuıı kararıydı. “Maalesef, h a? Şey, s e n in le konuşm ak harikaydı, Meredith,

Rahatlamaya çalışarak kalabildiği k a d a r u zu n sü re yatakta ama kız. kardeşin b a n a ters ters bakıyor, bu yüzden en iyisi telefonu

kaldı, saat ikide, u>nmava çalışıyorm uş gibi d a vra n m a yı bıraktı °na vereyim.”
ve yataktan kalktı. Meredith h o şça k a l d erk en san k i Danny ve Niııa telefon için

Aşağıda, loş, sessin evde dolaştı; o y im a s ın a y a rd ım c ı olacak K*lvSa ediyorlarm ış g ib i b ir h ışırtı duydu.

ya da uyanıkken zihnini meşgul edecek bir ş e y arıyordu: TV. * Nina cevap verd i, b ira z n efes ııefeseydi, gülüyordu. Merhaba,
kitap, bir bardak çay... N’aber? A n n e m n a sıl?”

u ç u ^ , b u yüaien arıyorum- Neens. A nnem *
•Doğrusu, seni
T r ia akl' karışık- Zaman,n yansın da bana Olw „
Son »mani
J J J Ü , varmış gibi o k a h " * » ' m asal, a n la t ,* ,.
^ Doktor B u r n s n e ^ '
J *ar\ bir üzüntü olduğunu düşünüyor, ama...*
“Bunun «aga
-TanrıV* &*'■ Annemin sonunun Hora teyze gibi ^
I M . J H W W * " * « ^ n?malan SCyrcd<'r,'k lx'rbal bir hUZUr
evinde tıkıhp katmasın, istemem."
Mffedith bunu duyunca irkildi. "D uştu ve bileğini buric,u
Şam «eri- « rd,m c,mck ’Çİn 0R,da" '1' m - a m a h e r zam an «ad,
olamam"
•Sen bir annesin. Mere. Gerçekten."
‘ Hayır. değilim."
•Rahibe Teresanm bana söylediği de buydu.”
•Ben Rahibe Teresa değilim, Nina."
“Evet,öylesin. Anneme bakman ve m eyve bahçesini işletmen.
Babam gurur duyardı."
"Böylesöyleme,"diye fısıldadı, sesini giiçlii çıkarm ayı başara­
mamıştı. Şimdi kardeşini aramamış olm ayı diliyordu.
Bak, Mere. Şu anda gerçekten konuşam am . B izd e tam dışarı
çıkmak üzereydik. Söyleyecek önemli bir şeyin va r mı?”
Bu onun anıydı, gerçeği söyleyebilir ve yargılaııabilirdi (Azize
Mere. annesini bir huzurevine tıkıyordu) ya da hiçbir şey söyle-
* * * * ^ i y a Nina onunla aynı fikirde d eğilse 110 olacaktı?
^ Şaşılığı düşünm em işti, am a şimdi bunu
0(111 desteklemeyecekti ve bu sadece işi*11
--------- j^ttfeştirecekti. Nina tarafından bencil olarak adlandı-
*5 bir jolf nurkaıu. (ç.n.)
haristin V ta n n a h
y M^ i ü . l n y a n a b i l e n i n d e n fadayd, .
vnk B e n halledebilirim,
' bir & *
■İyi Babanım doğum günü i,in evde olacafcm, unulma.
-ramam ." dedi M eredith kendini kötü hisseder*. -Göriişûrfe
a hâkle."
Nina. “Hoşça k al” d ed i ve konuşm alar, sona erdi.
Meredith telefo n u kapattı. İçini çekerek ışıkları kapattı ve
kocasıyla yatağa k ıv n la ca ğ ı üst kata çıktı.
...bcrlxıt bir huzurevinde tıkılıp kalmak...
Azize Mere...
Uzun sü re öylcce yattı; k a ra n lık ta , uzun süre önce Dora tey­
zesine yaptıklaı 1 o kotıi ziyaıetıuri hatırlamamaya çalışarak.
Meredith, hiç uykuya dalm adığından kesinlikle emindi, ama
sabah yedide alarm saati onu birdenbire uyandırdı.
Jeff bir bardak kahveyle yatağın yanında duruyordu. “İyi misin?”
Meredith, h a y ır dem ek, çığlık atmak, belki gözyaşlarına bile
boğulmak istedi, am a b u neye yarardı ki? I Icpsinin en kötü tarafı
da Jeffin bunu bilm esiyd i; M eredithe yine lniziinlü bir şekilde
bakıyordu; Bana ihtiyaç duymanı bekliyorum, diyen ifadesiyle.
Eğer Meredith ona d o ğ ru y u söyleseydi, Jeff elini tutar, onu öper
ve doğru şeyi y a p tığ ın ı sö ylerd i. Ve sonra Meredith gerçekten
Çıldırırdı. “Ben iyiyim .”
Jeff, “Ben d e bö yle söyleyeceğini düşünmüştüm, dedi gcıi
Çekilerek. “Y aklaşık b ir saat içinde gitmemiz gerek. Saat dokuzda
bir randevum var.”
Başını salladı v e iterek saçlarını yüzünden çekti.
Sonraki b ir saatte, M eredith sanki sıradan bir günmüş gibi
A d a n d ı, am a kocam an S U V ’unıın şoför koltuğuna oturduğunda.
 i ç ; *0ah{<iSi

^ * * * * *
binjenNre.hö‘ «ey) vü,.lKi„na yayılarak onu ürpertti.
rtVı|i{ ı ruıuı»
Seçiminin*«\ * - ^ y ö n e t i n . «.alıştırdı ve birlikte, avr)
Onun önünce.
. j DJvcNochıyegıtUier
“rjbalarİa . . Purina odasında, Kutsal K öşede ayakta du-
S e k iz
siv3h yün bİr ''lbİS<' gİymİ5lİ'
nırtf" W * ( vinlıydı; lıcm ilk hem de güçlü görünmeyi
ta5“ İpek ^ d i m d i k t i . omuzları sıkıy.lı. ^ m b e y a ,.
lBsarmısi'. • 1 ^ Mcre(Iithc bakm ak için döndüğün*

S ^ b ir d a m l , bite k ^ H . k yo k . ,ı.

Mcredithln karaHılıfr kayboldu ve yerini şüpheye bıraktı.

K utsd Kase'"'" reni “ k ™ *etirilmesİnİ IStiyorum ' ^cdi

Annel -M„ m vanık tutulmalı" Dr. B urn sün onun için getirdiği
İntak değneklerine uzandı. D enekleri kollarının altına yerleştirdi,
«^lUyarak yavaşça Meredith ve Jeff e d oğru ilerledi.
'Yardıma ihtiyacın var," dedi M ereditlı an n esi yaklaşırken.
‘ Her zaman burada olamam."
silah sesleriyle uyandı.
Penceresinin hem en dışında silahlar patladı; otel oda­
sının kirli, so y ııla ıı duvarları titredi. CHlaıun zeminine
alçı döküldü. Bir yerlerde bir canı kırıldı ve bir kadın bağırdı. Nina
yalaklan çıktı ve sü rü n erek pencereye gitti.

Annesi duyduysa ya da umursuyorsa d a bunu hiç belli etmi­ Tanklar m o lo z k a p lı ca d d ed e ilerliyordu. Üniforma giymiş
yordu. Topallayarak Meredith’in yanından geçti ve ön kapıya gitti. adamlar -a slın d a ç o c u k la r - tankların yanında yürüyor, insanlar
‘ Bavulum mutfakta.r
hır sığınak b u lm aya ça lışırk en m akineli tüfeklerini ateşliyor ve
Meredith annesinden a f dilem emesi g erek tiğ in i bilmeliydi kahkahalar atıy orlardı.
İhtiyacı olan her neyse annesinden bunu ala m a ya ca ğım çok iyi
Nina arkasın ı döndü vc sırtın ı seri duvara yasladı, sonra tozlu
biliyordu. Belki en çok da bunu. Meredith, yü rü yü p onun yanından
zeminde oturm ak için a şa ğ ıy a kaydı. Bir fare, döşemenin lahtalan
geçti ve mutfağa gitti.
arasında hızla k açtı vc N in a ’nın uyduruk gardrobunuu gölgesine
Bu yanlış bavuldu. Meredith büyük kırm ızı bavulu daha dün
kanşu.
V ce toplamıştı. Meredith eğildi ve bavulu açtı.
ratırım, bu n d an bıkm ıştı.
Am®» havulu şeker, tereyağı vc deri kem erlerle doldurmuştu-
Nisan ayııun sonuydu. Daha bir ay önce Sudan'da Danny ylc

^dikteydi, ama çok uzun bir süre önceym iş gibi geliyordu.

Ninanın cep telefonu çaldı.

 — K ü ba hçesi
k j i s l i n V /fannah
.urfirem inde ilcriedi ve sırt..,, yat;,Aln.

8U^
m
İZZ*X
K o ' " o d i ' H ' u M " a ra k

mUin? Sesini çok a , duyuyorum

b i r ç e k d t ' f , c r i ■ ^ 2
<
Islanıştı- Bitkindi. Son fotoğraflarının berba, olması h i ç *
* * * ^ I d i . Konsantre olamayacak kadar yorgundu vc nihayet
jaldığında babasının rüyaları onu uyandırıp durdu.

" "son zam an lard a, babasın ın son sözleri, Nina'dan aldığı söz
i l l e r i - M e H .a '^ ^ v i e .- h 'İ H T ? -
' h ıisiz ediyordu, B elki sorunu huydu. Belki konsantre ol-
■
T ,-, - h r .nıkullanmıyoruz, dedi Sylvıe. Bunu s o y k ^

n ı e „ i „ daha kolay bir yol- W * " " » ™ yC,Crİnce iyi değil; gg^ nü tutm ayı başaram am ıştı.
H^Nİna az önce duyduklarına inanam adı. “Kahretsin. Benimlc Sihrini kaybetm esine şaşm am ak gerekirdi.
dalga geçiyor olmalısın. En kötü günüm de bile, ç a lış t ır d ı n o p y *
Bu sihir, B clye N ochi’de, yakından tanımaya söz verdiği ka-
heriflerin çoğundan dalıa iyiyi"»-
dinin ellerindeydi.
• B u n la r senin cn kötü gününden de d a h a kötü, ufaklık. Nelo

oluyor?'
N i n a saçlarını gözlerinden çekti. H aftalard ır saçını kestirme­

mişti o kadar kirliydi ki, saçını yana ittiğinde öylece kalıyordu.

Otelindeki sular -bütün blokta- gü n lerd ir kesikti. Savaş kızıştı- Mavisin ilk haftasın d a -p la n la d ığ ın d a n sadece birkaç gün önce-,

ğından beri. Nina, cn sonunda, “B ilm iyorum , Sylvie,” dedi. saat sabah yed iyi b ira z g eçe, N ina VVenatchee Vadisine geldi. Cas­

“İşe bu kadar çabuk geri dönm em eliydin. B abanı ne kadar cade Sıradağlarının sivı i ucu hâlâ karla kaplıydı, ama geri kalan

çok sevdiğini biliyorum. Yardım etm ek için yapabileceğim bir şey her şey bahar için hazırdı.
var mı?” Bclye Noel »i'de b a h ç e bü tü n ü yle çiçek açmıştı. Dönümlerce

"Kapağı almak her zaman kendimi daha iyi hissetm em i sağlar.' elma ağacı, p a rla k b e y a z çiçeklerle doluydu. Nina arabayla eve
doğru yaklaşırken, b a b a sın ın orada o ld u ğ u n u , yanında sorulaı
Sylvie’nin sessizliği her şeyi anlatıyord u. “ B ir savaş l>ölgcsi
soran küçük siyah saçlı kızla birlikte, sıralanmış ağaçların arasında
yas tutulacak bir yer değil, Nina. Belki de b a şk a b ir yerde olman
gerektiği için üstünlüğünü kaybettin.” gururia yürüdüğünü h a y al etti. Bunlar artık hazır mı, babacığım.

“Evet. Şey..." fon uaklım.

/Iazır oldukları zam an lıazır olacaklar, Necneı Beaner. Ba

İyi şanslar, Nina. Gerçekten.”
sabırlı olmalısın.
Nina, Teşekkürler," dedi ve telefonu kapattı.
ötı ağaçlarla b irlikte N iııa d a olgunlaşmış, bu sü iti
na karanlık, kirli odada etrafın a b a k ın d ı; m akineli tS t t
^nıadığıııı ve ç iftç iliğ in ilgisin i çekm ediğini; babasının ıaya ı
ateşinin yankısını omurgası boyunca h issed iyo rd u ve bütün bu"'
^ ı n c a yaptığı işin a sla ken d i işi olamayacağını öğrenmişi*.
 Kiristin '(Kannatı
M,s 4J
-Bana neyi söylem edi mi?"
o ^ ı .« * " * • * * " * * * " rtnÜ" ‘ '" d,,r<'ur<lu *
Jc,Tnihayet ona baktı. «Meredith’in başka seçene^ yoktu -
'* * , gjMchnnara.'nd-’ " **■-•"* l^ -k k -ri. ç i ^
-Jeff; * * N în a S° rl bİr ^*kİldc- n«len bahsettiğini
^ m . A n n e n nerede?"
* " * ” * edl,JI * * * h:,rL'kcn^
-paıkvievv.
>a V- t a L «*■■■ « " » " * '1S" VB CVB c'ofir" ilerlemt*
T l o ta h ^ » > ^ r |MrU' k h' r Ve5İWİ k‘ l>ak” ’ak -Huzurevi mi? Çaka mı yapıyorsun?”
w » « h K t U ı n m m h e r i k i « m ' » ' 1» w « i : < * • '« » W ı „ „ „
-jjcınen karaı ver m e, Nina. M eıedith düşündü ki ”
İ h i i i « f e ^ w k l f r h i l m i s ' :'
Nina motoru kökıedi, top rakla arabayı kendi ekseni etrafında
£«™nl*>nda. Nina kapıyı » h ın e t <'>™di. «irişteki
(jondürdii ve uzaklaştı. \ iı mi dakikadan ay. bir sürede huzurevinin
4 * *ar*k v t çizmelerini ç.kararaV W diye seslendi.
^•r.jl döşenmiş otomobil yoluna girdi ve arabayı park etti. Ağır, keten
Kimse cevap vermedi. ümera çantasını yolcu koltuğundan aldı, yürüyerek otoparkın bir
Nina mutfağa gitti. vanmdaıı diğer ya n m a g eçli ve binaya girdi.
Ev kuf kokuyordu, boştu. Yukarısı d;ı aşağısı kad ar sessiz ve Binanın içinde, lobi cü retk âr bir şekilde neşeli ve tiksindirici
boştu. bir şekilde aydınlıktı. F loresan lam balar bej tavan toyunca ateş-
Nina, hayal kırıklığına uğramış hissetmemek için direniyordu. böcekleri gibi uzan ıyordu. Sol tarafta, eski RCA nıaıka bir TV ile
Annesini ve Meredith i şaşırtmaya karar verdiğinde bunun biraz renkli sandalyeleri olan b ir beklem e odası vardı. Nina'nnı hemen
riskli olabileceğini biliyordu. önünde, tahtadan yap ılm ış kocam an bir çalışına masası duruyordu.

Dışarı <,»k»p kiralık arabaya geri döndü vc a rab ayla yolun Masanın arkasında, saçlaı m a sım sıkı perma yapılmış bir kadın,

yukarısına, kız kardeşinin evine doğru gitti. Yohın V şeklindeki hareketli bir şek ild e telefon da konuşuyor, benekli oje sürülmüş
ayrımında, bir kamyonet onn doğru geldi. tırnaklanın tahtadan ya p ılm ış çalışm a masasının yapay yüzeyinde

Nina arabayı kenara çekip bekledi. tıkırdatıyordu.

Kamyonet yavaşladı vc Nina’nuı arabasının yan ın d a durdu. ‘ Ciddiyim, M argcııe, gerçekten de çok fazla kilo aldı...

•Jeff. kamyonetinin camını indirdi. “Merhaba. Neens. Bu ne sürpriz.’" Nina, gergin b ir şekild e, “Affedersiniz,” dedi. Anya VVlıitsoıı ın

Beni bilirsin, Jefl Rüzgâr gibi hareket ederim . A nnem nerede?" «lasını arıyorum . B en kızıyım ."

Jeff, sanki arkasından j^elen bin varm ış gibi, d ik iz aynasına Resepsiyonist, "O d a 146. Sol tarafta,” demesine yetecek kadar
baktı.
bir süre duraksadı, so ııra konuşm asına devam etti.

'Jeff? Sorun nedir?" .Nina geniş korid ord a ilerledi. Her iki tarafında da kapalı kapı-
kr vardı; a ç * 0|;ln b irk a ç kapı küçük, hastanedckilcrc benzeyen,
Meredith sana söylemedi mi?"
insanların ikam et ettiği, iki yataklı « M » gözler omme

Mina Don ' ^ esİnİn bUrada ° k N tU Zam an* h a t ,^
^ i her b rf* “ " u " h " " * 1>l' W
TeyBS" i n nefret etmişti. Babası b u n a ta k sitle ölm ek derdi.
^ C a J h h » "*■' W ™ * 0İabİIİrdİ? VC bunu Nino'ya %
L l cesaret edebilm işti?
lemennive nasıl
i46 no’lu oda>a geldiğinde, N ına ö fk e d en deliye dön n % ft
M gelmişti; babasının ölümünden b eri N iııa ’ııın hissettiği i|k
Bu
' Z * öfkeydi, sert bir şekilde kapıyı vu rd u .
g*
Bir ses. -Girin: dedi ve N ina kapıyı a ç tı.
Annesi arkaya yaslanan gö sterişsiz b ir sa n d a ly e d e o tu rn ^
orçjj örüyordu. Beyaz saçları d a ğ ın ık tı v e k ıy a fe tle ri birbirine
uymuyordu, ama mavi gözleri p a rla k tı. N iııa o d a y a girdiğinde,
başını kaldırıp baktı.
Nina, “Linet olsun, neden b u ra d asın ? ” d ed i.
Annesi,'Konuşmana dikkat fit, N iııa," d ed i.
“Senin evde olman gerekiyor. '
“Öyle mi düşünüyorsun? Baban o lm a d a n m ı? ”
Bu hatırlatma,yumuşak bir biçim de, tıp k ı b ir d a m la asit gibi
Elenmişti. Nina annesinin bakışlarım ü zerin d e hissederek, donuk
bir ifadeyle ilerledi. Meşe ağacından yap ılm ış b ir şifonyerin üzerinde
yeniden yapılmış Kutsal Köşe d ü zen lem esi ni g ö rd ü .
Arkasında, kapı yeniden açıldı v e k ız k a rd e ş i, elind e ağzına
Tlıppenvare saklama kaplarıyla d olu o lan b ü y ü k bir alışveriş
Çantasıyla küçük odadan içeri girdi.
kusurs • - ^ cr<xlith aniden d u r a r a k . H er za m a n k i gibi-
şekilde k ı8 f İnUy° rdu; kestî*ne k a h v e r e n g is i s a ç la r ı klasik bir
içinesokuir Tcnıiz *)eya z b ir p a n to lo n ve pantolonu»
^ Pembe bir göm lek g iy m işti. S o lg u n y ü z ü n e usta^3
K j islin ^ ta n n a h
^ on oŞ "-
• jiinaona bağırm aya başladı. -Bunu nasd yapareın?0„ Us;etirin
flien buraya atıverm ek daha mı kolayd ır
-Bileği-"
•Bileği kimin um urunda? Babam bundan nefret ederdi bunu
bifyorsun,” dedi N in a sert b ir şekilde.
-Buna nasıl c ü re t e d ersin ? ” d ed i Meredith, yanakları öfkeden
kıpkırmızı olm uş b ir h â ld e . “ Ben...”
-Kesin şunu,” d e d i a n n e si alça k , kızgın bir sesle. “Neyiniz var
sizin?"
-O bir aptal,” d iy e c e v a p verd i M eredith. Nina’yı bütünüyle
görmezden gelerek m asaya d o ğ ru yürüd ü, büyük alışveriş torbasını
masanın ü zerin e k o yd u . “S a n a b ira z kabaklı mantı ve okroshku*
getirdim, an n e. V e T a b ith a s a n a birkaç yeni yiin gönderdi. Senin
hoşuna gid eceğin i d ü ş ü n d ü ğ ü d esen le birlikte çantanın dibinde.
İşten sonra geri g e le c e ğ im . I Ier za m a n k i gibi.”
Annesi b aşın ı s a lla d ı, a m a bir şe y söylemedi.
Meredith tek k e lim e e tm e d e n çık ıp gitti, arkasından kapıyı
sıkıca kapattı.
Nina bir a n te re d d ü t e tti v e so n ra M eredith’in peşinden gitti.
Koridorda, M e re d ith ’in aceleyle uzaklaştığını gördü; topuklan
ımolyum zem in d e ta k ırd ıy o rd u . “M eredith!”
Kız kardeşi o n a h a re k e t çek ti ve yü rüm eye devam etti.
Nina iki y a ta k lı, g ö s te r iş s iz a rk a ya yaslanan sandalyesi ve
"Pttnm ış a h ş a p şifo n y e ri o la n o kü çü k, berbat odaya geri döndü.
^<fcçeRlls ik o n a la rı v e m u m , b u rad a yaşayan kadın hakkında
6 (sa,a,al'k. soğan vs.), haklanmış patates, yumurta ve pfcnu* (kıyma,
kuzu «*0 karışı,nı,Klan yapılan, daima softuk servis edilen hir <orU». (<•«».)
 Kış bahçesi
olacağ,m biliyorum . Aslında gerçek bu olmasına rağmen,
h o rd a Babasının, son d e re c e ü zg ü n olduğunu knıak senin için zor olduğundan anneni huzurevine yer-
bir ipucu vemuıuu. $<>n güvende olm ası için bunu yaptın. Hatırladın mı?”
şündüğü- ve se
lüğü... ve sevdiği kadın.
— - j : anne. Buradan deriıâl çıkıyorsun. Seni e v e gÖtürü>TJru^ le*lİrnl ı - dedi, bu konuda kendini daha kararlı hissediyor olmayı
‘ Hadi,anne ^ “Am a an n em h u zu re vin d e daha iyiydi. Jim bile böyle

ıi?" i < g a k l a n çıplak k arlard a yürüm edi ya da duvar kâğıtlarını

•Sen mi?"
dedi Nina kararlı bir şekilde. “Ben.’' ^ da p a rm a k la rın ı kesm ed i. Çılgınlıklarını sadece bana
“Evet,

^alcladı.”
I ff “Belki de eve d ö n m e ye h a zırd ır öyleyse,” dedi, ama Me-
Jeffin a rtık gerçek ten b u konuşm ayla ilgilenmediğini göre-
reJ'th , e Ya a k im d a b ir ş e y va rd ı y a d a bunu çok fazla duymuştu.
V kaltak. Bunları bana nasıl sö yleyeb ilir? Ö z e llik le de annemin b" ' ° e)en son u n cu su yd u ; M ered ith geçen ay annesi konusunda

önünde.- Meredith, kocasının g a zeten in Ş ehrin Nabzı bölümünü Üd’ d en ere k ço k fa zla z a m a n geçirm işti ve Jeff bunların hepsini

yönettiği küçük, sıkışık ofisindeydi. Ne şeh ir a h ım şahım bir şehirdi, duymuştu. A slın d a , s o n z a m a n la rd a Meredith'in Jeffle konuştu­

ne de tutulacak ahım şah ım bir nabzı va rd ı. B ilgisayarının yanında ğ u h a tırla d ığ ı te k ş e y bu yd u .

duran bir kâğıt yığını, Meredith’e J e ffin h a rıl h a rıl rom anı üzerinde ■Acele etm eliyim ,” d e d i Jeff. “Y irm i dakika içinde bir goruş-

çalıştığını hatırlattı. Henüz o ku m aya z a m a n b u la m a d ığ ı romanı. mem var."

Acıymcaya kadar tırnağını y iye re k b ir a ş a ğ ı b ir yukarı yürü­ “Ah. Tamam.”

Meredith, J e f f i n k e n d is in i g a zeten in pis, sıkışık ofisinden
meye devam etti.
A r m a s ın a ve a ra b a s ın a gö tü rm esin e izin verdi. Şofor
“Ona gerçeği söylemen gerekird i. B u n u s a n a söyledim .”
oturdu ve arab ayı ç a lış tır d ı. M ered ith çalışm a n ^ ^ sm d ao'u ru p,
Şimdi Ben sana söylemiştim le r için u y g u n b ir zam an değil. meyve bahçeleri y ö n e tic ile rin in b u d a m a ra p o ıta n m g

Ama onunla kaç kere k o n u ş tu n ? A n n e n i Parkvievv’a koy­ meye başlayıncaya k a d a r, J e f f i n ona ved a opucuğu

duğundan beri iki ya d a üç k e z m i? E lb e tte N in a öfkeli. Sende fark etmedi.

öfkelenirdin. J eff sandalyesinde a rk a sın a y a sla n d ı. “Bırak. Nina

annenle zaman gelirsin . Y a rın a k ş a m a k a d a r , y a p tığ ın seçin»

anlayacaktır. Annen bir y ığ m d elilik y a p a r v e N in a ö zü r dik»»*

«?n ne yapacağını şaşırır.” Bel

araban ^ U ^°^ru S te rk e n , N ina göz ucuyla yan tarafa, kimlik
1 koltuğunda oturan ve örgü örmekte olan annesine
Meredith l,ir a ş a ğ l b ir y u k a r l y ü r ü m e y i b ır a k tı. 'Öyle® '

düşünüyorsun?”
 K r i s l i n ^ C a n n a h

te k ü . o n la r + * yatanc, bir yerdeydüer; N i„ a Vc

m , birkaç » n iy e «ykuya d a i m * , Iiu ^
i l i k l e r i bir « * W im * ed* m du ' * W « bir ivi. , 1 rüyasın uykuydu ve uyandlgm da kc,ndin. ^ ^ ^
önce hiç varolnı.ıımştı ve N ina, sad ecc bu y a k ,„ l,gm
«ayı k a rşısın a alm aya h a zır hissediyordu.
meydanı getireceğine gerçekten in a n n u y o rd u . N ina, - Bu
mam gerekirdi.’ dedi. “Senin iyi o ld u ğ u n d a n e m i,, o l * , , * ‘ 1,1 yukarı çıktı vc «»nesinin yatak odasınm ka p a n , ^ald, "Anne?"

-Bunu senden hiç beklem edim ,” dedi annesi. -İçeri gel.

Nina bunun senden kelim esi v u r g u la n a r a k söylennıi ^
eleştiri mi yoksa sadece gerçeğin basitçe ifade edilm esi mi ! I(,
gunu bilmiyordu. "Yine de..." N ina b u n d an so n ra ne diye** .
bilmiyordu. Yeniden, annesinin etrafım la fır dönen, bir şeyler ^
bakış, başıyla verdiği bir işaret, biraz m in n etta rlık y a da hüzün'
bekleyen bir çocuktu. Bu şişlerin tık ır tık ır tıkırdam asından 1^..
herhangi bir şey.
Evde, annesinin örgülerini toplam asını. K utsal Köşedeki iko
naların bulunduğu çantayı alm asını ve a rab an ın kapısını açmasını
izledi. Annesi bir kraliçe edasıyla çim lerle kaplı bahçeden j^ i,
taşlı yoldan yukarı çıktı ve evine g irip k a p ıyı arkasından kapain
Nina kapıyı açtı ve a n n e s in i pencerenin yanındaki, tahtadan
y^lnuş -sallaı»"' is ^ m 'e d e ö rgü örerken buldu. “Merhaba, anne.
Acıktın nu?”
-Dün gece a c ık m ış tım ve b u s a b a h yine acıktım, ama sandviç
\-aptim- M eredith b e n d e n ocağı k u llanm am am ı rica etti.”
-Bütün gün u yu d u m m u? Kahretsin. Meredith’e söylemeye­
ceğine bana söz ver.”
Annesi o n a s e r t b ir b a k ış a ttı. “Ben çocuklara söz vermem.”
B unu söyledikten s o n ra ö rg ü s ü n ü örm eye devam etti.
Nina yatak o d a sın d a n ç ık tı ve uzun, sıcak, sadece Amerika'da

Nina, başını sallayarak, “ Beni a z a t e ttiğ in için teşekküller. alınabilecek bir d u ş aldı. D a h a sonra, buruşuk, eski hâkî pantolo­

Nina," diye kendi kendine m ırıldandı. nunu giymiş o lm a sın a ra ğ m en , kendini insan gibi hissetti.

Bavulla birlikte eve girdiğinde, K u tsa l K ö şe yeniden kurul­ Aşağıda, öğle yem eğ i için n e yapacağını düşünmeye çalışarak

muştu, mum yanıyordu ve annesi h içb ir y e rd e yo ktu . mutfakta d o la n ıp d u rd u .

Nina, bavulu arkasında sü rü k leyerek ü st kata çıktı. Annesi-
ı açık yatak odası kapısı önünde d ıırd u, d in le d i; örgü şişlerinin
ısını \e yumuşak, monoton bir se s duydu: A n n esi ya kendi
la d in e konuşuyordu ya da telefondaydı. G ö rü n ü şe bakılırsa, to
bavulıı k>Z,^ a konuşm aktan d a h a iyiyd i. Nina, annesinin
kendi . >sonra kendi sırt çantasını v c kamera teçhiwt,nl
Dondurucuda, h e r b iri siya h kalem le işaretlenmiş ve üzerine
tarih yazılm ış d ü z in e le rc e s a k la m a kabı buldu. Annesi her za­
man bir aile yerin e b ir m ü frezeye yetecek kadar yemek pişirildi
vcWlıitson’ların m a sa sın d a n hiçbir şey asla çöpe atılmazdı. Her
W Paketlenmiş, ü ze rin e ta rih atılm ış vc daha sonra kullanmak
^ r e dondurulm uştu. E ğ er A rm aged d o n 17 savaşı çıkarsa, Belye

scvdüT .' ya,tal< ° daSma k0yUp y e n id e n indi- Babasının " 1 A h i'd ek i hiç k im se aç kalm azd ı.
HDnulr i • ° * 1 ° l° man ya,a£a u z a n d ı, k e n d in e b ir boyun yas"?
17 ‘ » » i d Ü M v a n m s o n u g e ld iğ in d e ç ı k t c a k v c d ü n y a y ı ) * * « l e c *

" 3 as" ,<,!>l;i yastık yığ ın ı k a b a rttı ve T V 'y i açtı. sava$- (ç.n.)

I . «An .

«Vzü doğrudan stra g a n o fv e e v y apımı
(finaVun g Tanı da ihtiyaçları olan şeydi ^
’ S a f m a k içi" »İra, su koydu ve sosu ^
a » . Kavurucu b,r ş e h id e vuran güne, ^
masayı hazırlam ak üzereydi. Nina p e n c ^
katim çe^ıg ^bahçcnin bütünüyle çiçek açtığını gördü.
Kina n ıa k m e y ı t e k r a r g ö z ü n e y a k )a |tl .
(Kjalclandı. Kolonun ü st kısm .nda, çok gös ' * * * * kol0na
Stek*c\er. Yapraklar, sarm aş,k v e çiçck,er §" blr ^ W ir vard,
Ve E harfi.
Nina, hafifçe döndü ve yü zü n ü diğer kol
«çiçekleri bir kenara iterek süslemeyi incJLdT Fİ'İZİeri

^ t l p k a m e r a çantasın, aldı, m akinelerden b i r i n i * ^ Nüıa, b u n u h ayatın d a düzinelerce kez ■ ■

ilktez, yakından inceledi. Süslem enin i ç m d f h ^ ’ amaşim<ü,
I nseçeneklcr içinde anında kend in i kaybettiğibah*ç
harfleri vardı. B ir A v e P h a rfi gibi görünen hi 5İn'“ geçmi$ Rus
T T r s n ' i ı ı fotoğrafını çekti; ağaçların , açan ç iç e k le r in ,^
.bu V harfi o la b ilird i- v e örüm ceğe ben? * SCmlX>1' bir daire
111 Vfe deklanşöre h er basışın d a, babasını ve babasın,
ayırt edemediği b irk a ç sem bol d a h a vard, ^ W ' Aynca-
T S - ne kadar sevdiğini d üşün dü. Bitirdiğinde,
Nina, kayn am ası için o cağ a koyduğu su v„ ı, ,
E lifin kapağını kapattı ve annesinin sözd e k ış bahçesini g e ^ m n n a k üzereydi. abradığında ona
tembel tembel eve doğru yürüdü.
“Kahretsin." N in a m akin esin i aldı ve koşarak eve gitti.
Şaşılacak kadar güneşli olan bu gü n d e, bahçed eki beyaz çitf

otabüşü yemyeşil gövdeler ve yap rak larla d evam ediyordu. Ho,

kokulu bir şey çiçek açıyor ve çiçeğin k o k u su bereketli toprağın
zengin kokusuyla karışıyordu. Nina d em ir b a n k a oturdu. Herza™
bu bahçenin yalnızca annesine ait b ir a la n old uğunu düşünmüştü
ama şu anda, bütün elm a ağaçları e tr a fın d a ç iç e k açarken, çok
güçlü bir şekilde, sanki o yan ın d a o tu ru y o rm u ş gibi, babasın»

varlığını hissetmişti.

Nina, yeniden makinesini aldı ve fo to ğraf çekm eye başladı,

yaprağın üzerindeki iki karınca, k u su rsu z, sedef gibi bir manol)
çiçeği, yeşil mavi tonlarıyla bu b a h çe d e d a im a ön planda olnvi

olan bakır kolon...

Nina makineyi indirdi.

Şimdi iki kolon vardı. Yenisi p a rla k , cilalı v e üzerine sii-

yazı kazınmış bakır bir kolondu.

18 com/°rf food denilen, sevilen ve genellikle ününken )?

«kkr.fcn.)
. lfw .
 D okuz

-e re d ith bir plan yaptı ve buna sadık kaldı. Nina’mn

M annesiyle geçireceği iki öğleden sonra ve bir akşamın

huzurevi kararın ı anlam ası için yeterli olduğuna karar
verdi. Evet, annesi son birkaç haftada iyileşmişti, ama Meredith bir
an büconun henüz kendine bakacak kadar iyi olduğuna inanmamıştı.

Vc Nina’n m bu d u ru m u anlam ası çok önemliydi; hatta hayati

önem taşıyordu. M ered ith , b u kararın sorumluluğunu artık tek
başına taşım ak istem iyordu. A nnesi neredeyse altı haftadır huzur
evindeydi ve bileği ta m a m en iyileşm işti. Yakında, kalıcı bir seçim
yapılması gerekiyordu v e o bunu tek başma yapmayı reddediyordu.

Saat dört b u ç u k ta , ofisten çık tı ve huzurevine gitti. Oraya

gediğinde, resepsiyoııist S uc Ellen a el salladı ve başını dik tutarak
f>ir elinde a n ah tarları, d iğ er elinde çantasıyla yanından geçti.

Annesinin o d a sın ın önünde, k e n d is in e gerçekten başının ağ­

l a d ı ğ ı n ı sö ylem esin e yetecek k ad ar bir süre durakladı ve sonra
kapıyı açtı.

İçeride, m avi iş tu lum u giy m iş iki adam temizlik yapıyordu,

O m la r d a n biri y e rle ri, d iğeri pencereleri siliyordu. Annesinin

. 169-
 m »
,. « . h r . » " " is ti- Y»tagm üzerinde. Mcredith1a
bütün k>î' rinde bas» mavi bir şilte duruyordu
a W , y e n i ) ^ ,n>
-Bayan Whitson nerede.
dedi adam lardan biri kafasın, k a ld m p b a k ^
haber verm edi”
Mereditlı gözlerini kırptı. “Efendim ?"
-Taşındı"
M e re d ith çabucak döndü ve resepsiyona geri gitti. "Sue Fj ^
dedi Üdparmağının ucunu sol şakağına bastırarak. “Annem ner^ r
“Nina’yla gitti- Taşındı, öyle birdenbire. Ne haber verdi ne bir
şey.’
-Pekâlâ. Bu bir hata. Annem geri dönecek...”
-Şimdi yer yok, Meredith. Bayan M cG utcheon annenin yerini
alacak. Bunu kesin olarak bilem eyiz, elb ette, a m a temmuzdan
sonrasına kadar boş bir oda olacağını san m ıyoru z.”
Meredith nazik olamayacak kad ar ö fkeliyd i. Hiçbir şey söyle­
meden, yürüyüp dışan çıktı ve arabasına bindi. Hayatında ilk kez.
yola yerleştirilen hız limitlerini um ursam ıyordu ve on iki dakika
içinde Belye Nochi’ye varmış, arabadan çık m ıştı.
İçeride, bütün ev dum an k o k u y o rd u . M e re d ith mutfakta,
musluğun içine yığılmış kirli tab aklar v e tezgâh ın üzerinde açık
duran bir pizza kutusu buldu. Pizzanın y a rısın d a n fazlası kutuda
bırakılmıştı.
Ama en kötüsü bu değildi.
Şekli bozulmuş bir tencere öndeki o c a ğ ın ü z e rin e düşmüşü-
Tencerenin ocağm üzerine erid iğ in i bilm ek için M eredith’in ona
anm asına gerek yoktu.
K ji s lin ‘îfC a n n afı
hçcnin yan tarafına göz attığında merdivenlerden yukan
" v üzereydi- Ahşap pand li Fransız kapıların arasından onları
< A „ ncsi ve Nina birlikte demir bankta oturuyorlardı.
M e r e d i t h , Fransız, kapılardan birini öyle sert bir şekilde açtı
, wpl duvara çarpıp takırdadı.
k‘ Mcrcdith bahçeyi geçerken, annesinin hikâye anlatırken kul-
,, aşina olduğu ses tonunu duydu ve hemen akıl kanşıklıfcı
je tle r in in sona erm ediğini anladı.
-O Kara Şövalye taralından kırmızı kuleye hapsedilmiş olan
ası için ağhyor, am a hayat devam ediyor. Her kızın öğrenmesi
1 v -n korkunç, korkunç bir ders var. Hâlâ şatonun bahçesindeki
- lauia beslenm esi gereken kuğular, lordlar ve leydiler nehir
k arında dolaşm ak için sabahın ikisinde buluştuklannda, beyaz
eceleri var. O, b ir kışın ne kadar zor olabileceğini, güllerin
Taşıl bir anda donup toprağa düşeceğini, kızların solgun, bembeyaz
ellerinde ateşi tutm ayı nasıl öğrenebileceklerini bilmiyor...”
“Bu kadar h ikâye yeter, anne,” dedi Meredith sesinin gerçekte
olduğu kadar öfkeli çık m am asın a çalışarak. “Hadi içen gidelim.
“Onu durdurm a...” dedi Nina.
•Sen bir aptalsın,” d ed i M eredith Nina'ya, annesinin ayağa
kalkmasına, e v e g irm e s in e v e onu örgüsüyle birlikte sallanan
koltuğuna yerleştirdiği üst kata çıkm asına yardım ede
Meredith te k ra r a şağıya indiğinde N in a * mutfakta buldu.
"Kuhretsin, ne düşün üyordun? ’
“Hikâyeyi d u yd un m u?”
“Ne?”
“Hikâye. Bu Köylü K ız ve Prens miydi? Hatırlı... ^
Meredith k ız k ard eşin i bileğinden tuttu ve çek
«lasına götürdü, ışık la rı açtı.

Yemek oda» « * " “ " " “ ‘ "'H « % ag (,
, . * I * hâlindeki d u v ar k âğ ıtla r, y o k tu ; geri** ka,
T «nkleri « n .n d a ■ « olukl;"' ^
İ , h * * - * * h lekeler hC,n dUVar kâg,d m i h- >
şeritlerin jerierini lekelemiştı.
p^ında. arazilerde bir yerde, bir kam yon g eri tepti.
Meredith Nina’ya döndü, am a b ir ş e y söyleyem eden ğ j »
merdivenden gürültülü bir şekilde inen a y a k seslerin i duydu.
Annesi mutfağa koştu, elinde k o c a m a n b ir p a |to taşıyordu
-Silah seslerini duydunuz mu? A şağıya! M em en!"
Meredith, dokunuşunun işe ya ra ya ca ğ ım u m a ra k annesinin
kolunu tuttu.
“Bu sadece geri tepen bir kam yondu, an n e. H er şey yolunda *
“Aslanım ağlıyor," dedi annesi; gö zleri d o n u k ve odaklanma-
mıştı. “0 aç."
“Burada aç bir aslan yok, anne,” dedi M ered ith sakin , yatıştır»
bir sesle. “Biraz çorba ister m isin?” d iye so rd u usu lca.
Annesi ona baktı. “Çorbam ız m ı var?"
“Çok fazla. Ve ekmek, tereyağ ve kasha."> B u ra d a hiç kimse
aç değil.”
Meredith nazikçe paltoyu annesind en ald ı. Paltonun ceplerine
sokulmuş tutkal şişeleri buldu.
'1 karışıklığı geldiği k a d a r ç a b u k g ilti. A n n e s i doğruldu,
nna baktı ve sonra m utfaktan ç ık ıp g itti.
Nina, Meredith'e döndü. “Kahretsin, b „ da neydi?”
dCdİ M e,ed ith - B a z e n ' " d eliriyo r. Bu
__ ^ r(k ^m ası gerekiyor.”
ir
Hjistin V ea n n a h
*Yan>l,y ° rsu n ’ <*c<^ N *na; h â lâ a z önce
annesinin
u„lr»vrnrdll.
bakıyordu.
o * antrt^
-Sen benden çok d a h i akıllısın, Nina. Bu vfl»Lm •• .
__ ______ yusletl, söyle bana
k o n u d a y a , ulıyorum ?
“Bu çılg,nca değildi.
-Ah, gerçekten m i? Peki neydi?”
Nina nihayet ona b akabilm işti. -Korku."
’
Nina kız kardeşi b ü y ü k b ir gayretle mutfağı temizlemeye başla­
dığında neredeyse h iç şa şırm a d ı. K ız kardeşinin kızgın olduğunu
biliyordu. N ina bu n u u m u rsam alıyd ı, am a yapamadı.
Bunun yerin e b a b a sın a verd iği sözü düşündü.
Annene köyliı kız ve prensin bütün hikâyesini anlattır.
0 zam an b u a n la m s ız , gerçekten im kânsız görünmüştü. Öl­
mekte olan bir a d a m ın , üç k a d ın ın bir araya gelmesini sağlamak
için son çaresiz u m u d u y d u .
Ama an n esi, b a b a sı o lm a d a n altüst oluyordu. Babası bunda
haklıydı. Ve b a b a sı, m a sa lın annesine yardım cı olabileceğini dü­
şünmüştü.
Meredith, b ü y ü k b ir g ü rü ltü y le tencereyi diğer ocaklardan
birinin iizet'irıe k o yd u v e so n ra küfretti. “Senin erittiğin bu ten­
cereden k u rtu lu n ca y a k a d a r bu kahrolası ocağı kullanamayız.
M ikrodalgayı k u lla n ,” d ed i N ina şaşkın bir hâlde.
yüzden M eredith a r k a s ın ı d ö n d ü . “C e v a b ın bu m u? M ikrodalgayı
kul,a|ı. Bütün sö y le y e c e ğ in bu m u?"
kabam b a n a s ö z verd ird i..."
__
 h «İlerini bir havluyla k u ru lad . ve havluyu ^
Merfd -Ah Tanrı a şk ın a. B iz e m a s a lla r anlat,,
üzerine O nun g ü ven d e o lm asın ı s a ^
annen'e ' ! l - 4i z '
yardım«d»**- ^ ka|Wtm;iU istiyorsun? Neden?
“Onu yine n,r . „ -GeçnnS Önemli değil.”
^ b ilm e k içm m*
söyleyemeye nasıl cü ret ed ersin ? Sen." Mere<jith
"BUnU eeldi sesini alçalttı. “Babam 'k u çu k kızının' ^
* * Y İ Ş r a lış m a k için d ergileri incelerdi. Bunu b il^
« ^ T h e r g ü n postayı ve n ered eyse h iç gelm eyen telefonlar
m^ , an kontTOl ederdi. Bu yü zd en s a k ın b a n a bencil deme*
kalkma.'
-Yeter."
Annesi girişte duruyordu; g ece liğ in i g iy m iş ti ve alışılmadık
biçimde saçlar, bağlı değildi. K ö p rü cü k k e m iğ i, dam arlı cildinin
altından belirgin bir şekilde görünüyordu; b o yn u n d a k i ince a ta
bir zincirin ucunda küçük, üç kad em eli R u s s tili b ir haç a s ıl# .
Bütün bu solgunlukla -b e y a z saçları, so lg u n c ild i, b eya z gecelıği-
neredeyse şeffaf görünüyordu. İnsanı h a y rete d ü şü ren o mavi gözler
hariç. Ve şimdi o gözler öfkeden yan ıp tu tu şu yo rd u . “Babanızı böjie
mi onurlandırıyorsunuz? Kavga ed erek m i?
“Kavga etmiyoruz,” dedi M eredith içini çe k ere k . Sadece senin
için endişeleniyoruz."
“Delirdiğimi mi düşünüyorsunuz?” d e d i an n esi.
“Ben düşünmüyorum,” dedi N in a b a şın ı k a ld ırara k . Kış bah
<;esindeki yeni kolonu fark ettim, an n e. H a rfle ri gördüm .
Meredith, “Ne harfleri?” d iye sordu.
Hiçbir şey,' dedi annesi.
“Bu bir şey," dedi Nina.
in nesi bunu duyduğuna dair herhangi bir belirti g e r m e d i
çekmedi. İrkilerek geri çekilm edi. Yüzünü yana çevirm edi
İç*1 s Mtfak m asasına d oğru yürüdü ve oturdu
\ece ı,ıu
* -senin hakkında h içbir şey bilmiyoruz,” dedi Nina.
-Her zaman bunu söyledin ve b iz böyle söylemene izin verdik.
ya da belki bunu um ursam ad ık. A m a şimdi, ben umursuyorum,”
İ cevapladı N ina.
Annesi yavaşça b a şım kald ırıp baktı ve bu sefer gözlerinde ne
karmaşa ne d c ü zü n tü vard ı. “ Bana bunu sorup duracaksın, öyle
îoğil mi? Elbette soracaksın . M eredith seni durdurmaya çalışacak,
çünkü korkuyor, am a sen i d u rd urm ak imkânsız.”
“Babam bana sö z verdirdi. M asallarından bir tanesini sonuna
kadar dinlem em izi isted i. O nu hayal kırıklığına uğratamam.”
“Ölmekte o lan b ir in e sö z verm em ek gerektiğini iyi bilirim.
Şimdi sen de b u d e rs i ö ğ re n d in .” A nnesi ayağa kalktı; sadece
omuzları b ira z d ü ş m ü ş tü . “ K avga ettiğinizi duymak babanızın
kalbini kırardı. B irb irin ize sah ip olduğunuz için şanslısınız. Ona
göre davranın.” Ve so n ra o d a d a n çıkıp gitti.
Yukarıda k a p ın ın k a p a n d ığım duydular.
“Bak, N ina,” d e d i M ered ith uzun bir sessizlikten sonra. “Onun
masalları u m u ru m d a d e ğ il. A n n em in bakım ıyla İlgileneceğim,
çünkü babama sö z ve rd im ve d o ğ n ı olan bu. Ama senin bahsettiği
-onu tanım aya ç a lış m a k - , bir kam ikaze göre\i ve ben defa
Çakıldım. Ben bu işte yo k ıım .”
“Bunu b ilm ed iğim i m i sanıyorsun?* dedi Nina. “Benseninkar-
deşiııim. Annem i ta n ım a k için ne kadar çok uğraştığını ly»
Meredith b ird en bire o cağın başına geri döndü ve sank‘
1)ir ^ z in e sa k lıy m ış gibi e rim iş tencereye uzandı.
 Kj$ 0M h ç c s ı ^ Kjisıin ‘ Jfarınalı

a h i d e k i hediyelik e ,y a d ü k k â n , ftnüne ^ ^
Kim. »«*> kaik" * kaI^ İnt' V•‘ k'<,'"r,• "A " n o,,,i“ ■*)« w
^ k o ^ n u anlıyorum." * * otoyokh." içeride ve eskiden kaim ,,, a<;an ^

Meredith döndü- “Anlıyor musun?’ 9** ’kll§atılıııış küçük, sevim li bir binaydı.
■Elbetti'- Onun keçileri kaçırdığını d ü şü n d ü n - ; l u n «aman önce, bu yol kenarım la bir meyve te.gâh, vardı­

“O bir kaçık. ğ a , M ^ <Wh afr>,;J:,r,n ” 'K” n' mÜkemmd meyvelerin, turistlere

hayatına cn iyi yazlarından birkaçını geçirmişti.
Ni„a ne diyeceğini, mantıklı gelm esi için kendi fikrinj
jfa d e edeceğini bile bilmiyordu. Tek bildiği, son za m a n la n ^ ^ ^ M e re d ith arabanın ö n cam ın dan, saçaklarına beyaz ışıklar

bir parçasını kaybettiği ve belki babasına verdiği sözü tutmanı|l|^ aifllmişolan, beyaz ah şap kaplı binaya baktı. Yaz geldiğinde -ka-

parça\ı geri almasına yardımcı olacağıydı. “O ııım bana bu h ii^ ,,, yanındaki ayaklı sa k sılard a , verandadaki sepetlerin içinde,
\ çizgisine sarılm ış h â ld e - her yerde çiçekler olacaktı.
anlatmasını sağlayacağını -h e p s in i- ya da bu uğurda öleceğin,

Meredith sonunda, iç çekerek, “ İsted iğin i yap,” d e jj Bu meyve tezgâhını b ir hed iyelik eşya dükkânına dönüştür­
ü l M eredith’in fikriydi. B abasıyla bu planı görüştüğü günü hâlâ
zaman yaparsın."
hatırlıyordu. İki kolunda birer bebek olan genç bir anneydi.

& Bu harika olacak, baba. Turistler buna bayılacak.

&
Bu müthiş bir fikir, M ercdoodle. Sen benim parlak yıldızım

damsın...
İşyerinde, Meredith kendini m eyve b ah çesin i ve depolarını idare
Meredith, sa ttık la rı h e r eşyayı çok büyük bir özenle seçerek
etmenin günlük ayrıntılarına kaptırm ak istedi, am a yaptığı hk;-
bu yere yüreğini ve ru h u n u koym uştu. Burası o kadar büyük bir
birşey doğru değildi. Sanki göğsünde b ir v a n a varm ış ve aldığı
haşarı kazanmıştı ki, b in a ya iki kere eklem e yapmışlardı ve yine
iıu nefesle daha da sıkışıyormuş gibi h issed iyo rd u . Ve vananın
de bu vadide yap ılan b ü tü n g ü zel hediyelik eşyaları ve el işlerini
arkasında giderek artan basınç her an p atlayabilird i. Bir çalı,sana
satmaya yetecek yerleri yo ktu .
üçüncü kez bağırdıktan sonra pes etti ve d a h a fazla zarar vermeden

önce oradan ayrıldı. Daisy’nin m asasının ii/.erine bir deste kâğıt Meredith hediyelik eşya dükkânından ayrılıp depoya geçtiğinde,

ato w gergin bir şekilde, “Bunıı dosyala lütfen," dedi. Daisysonı tonu babasını m utlu e tm e k içiıı yapm ıştı.

i m a d a n önce çekip gitti. Dönüp geçm işe b a k tığ ın d a , her şe y o zam an başlamıştı; onun

^ A r ^ a s ın a biııdı ve öylece dolaştı. B aşlan gıçta, nereye giU® kı kendisinden b aşka herkesle ilgili görünen hayatı...

fikri yoktu; yol üzerinde bir v e ıv gidiyordu. Kendi® Arabayı geri v ite se ta k tı v e belli b elirsiz bir şekilde buraya

^ r k e n buldu. Bazı yönlerden,bu uSranıanııŞ ohııayı d iley ere k u zaklaştı. Sonraki bir saat, Meredith

Abayla öylece d olaştı ve ilkbaharın m anzarada meydana getirdiği

" • “ - t e * * *

•n'İçleri görfü- Ken^ evinin araba yoluna geldiği*,
w manam karanyordu' V
""“ l içinde, Meredith köpekleri b eşled i, akşam
^ başlad. ve sonra banyo yapt,; o kad ar uzun sürı. ^
i r i n d e ^ ' ki su soğudu.
Bugünkü olaylardan sonra kafa.s, hâlâ o kadar kar^,ktl
Meredith o kadar siniH iydi ki ne yapacağın, ya d a n , i s , ^
bilmiyordu. G erçekten em in olduğu tek şey, Nina'nm her ^
bertut ettiği« hayatını daha da zorlaştırdığıydı. Ve a k h n d ,^
tü„ bunlann kendisinin düzeltmesi gereken büyük, kocaman bi,
karmaşara dönüşeceğine dair hiçbir şüp he yoktu.
Sorumluluğu kabul etmesi gereken yerd e olm ak canına tak
etmişti.
Kurulandı, rahat bir eşofman giydi ve banyodan çıktı. Havlınla
saçını kurularken, uzaktaki duvar b o yu n ca uzanan büyük, battal
boy yatağa göz attı.
Meredith, şiddetli bir özlem le J e f f le bu yatağı aldıklan günü
hatırladı. Yatak çok pahalıydı, a m a b u n u um ursam am ış, kredi
kartıyla ödemişlerdi. Yatak teslim e d ild iğ in d e , işten eve erken
gelmişler, kahkahalar atarak ve ö p ü şerek ya ta ğ a devrilmiş, om
tutkulanyla kutsamışlardı.
Şimdi ihtiyacı olan şey buydu: Tutku.
Giysilerini yırtarak çık arm aya, y a ta ğ a d evrilm eye ve NİMi
annesi, huzurevleri ve m a s a lla r h a k k ı n d a h e r şey i unutmak
ihtiyacı vardı.
Bu düşünce aklına geldiği an d a, so m u t b ir plana dönüşü
^ rd ır ilk kez heyecanlandığını hissederek, seksi bir gecelikg»)^1
şa&ya indi, ateşi yaktı ve kendisin e bir b a rd a k şarap k°)ar“
Jeffın işten eve dönmesini bekledi.
Kjistin Veannal ı
, saat 23-OO’te M eredith hâlâ bekliyordu. Vc bu heyecan
usu y a v * * * öfkeyC kan şm iştl-
^ j e f f hangi cehennemdeydi?
Jeff nihayet oturm a odasm a girdiğinde, Meredith üç bardak
, içmişti ve akşam yem eği mahvolmuştu.
^'•Hangi cehennem deydin?” dedi Meredith ayağa kalkarak.
j e f f kaşlarım çattı. “Ne?"
- R o m a n t ik bir akşam yem eği hazırladım. Şimdi mahvoldu."
•Eve geç geldiğim için mi öfkelisin? Şaka yaplyor olmalısın."
-Keredeydin?”’
“Kitabım için a ra ş tır m a yapıyordum .”
“G ecenin b ir y a rıs ın d a m ı?”
“Hiç de gece yarısı sayılm az. A m a evet. Ben bunu ocaktan beri
ppıjorum, Mere. Sen sadece fark etmedin. Ya da umursamadın."
Jeff ondan uzaklaştı ve kapıyı ardından çarparak ofisine gitti.
Meredith peşinden gitti, kapıyı birdenbire açtı, “Bu gece seni
istemişimi," dedi.
“Şey, bunu um ursam adığım için beni affet. Aylardır beni ihmal
ediyorsun. Bu kahrolası b ir hayaletle yaşam ak gibi, ama şimdi bir­
denbire, sırf azdığın için, farklı bir şekilde davranmaya başlamam
ve senin yanında olm am m ı gerekiyor? Bu şekilde olmaz."
“Pekâlâ. U m arım bu gece burada rahat edersin.
‘Burası scııiıı ya ta ğ ın d an çok daha sıcak olacak.
Meredith ofisten d ışa rı çıktı ve arkasından kapıyı çarparak
tapattı, ama bu ça rp m a sesiyle, öfkesi onu terk etti ve öfkesi ol­
madan Meredith kend in i kaybolm uş hissetti. Yalnız.
Ondan ö z ü r d ile m e s i gerekiyord u; geçirdiği boktan günü
batması...
 Solgun mavimsi ışığın kapının altı b oyunCa k KOP' vuruluyordu. D aisyn in , e li„d c karlon

gimde, bunu yapmak üzereydi.,Jeff b i l g i ç arjn j .irdiği"* görmek için M eredith , am a m ı n ^ keri
wkm^t,. -Ara^i ve bahçe yöneticilerinin raporiar,T " k“ldlnP
haşlad,. ’
Meredith kapıdan geri döndü vc yu ka rı çık, -Harika.' dedi M eredith. “M asam ın ■
enne bırak "

YirmiyıDıkevliliklerinde,b ir kavgadan sonra

paisy t e r e d d ü t etti r e M eredith, Ah, hayır < '
uyumuştu \e Je ff olmadan M eredith uyuya m ,V( ^ ^
d ü ş ü n d ü - M e r e d i t h D a is y y i çocukluğunda,, b l n Ü 9<%>r' ^
Saat05.00’te Meredith nihayet uyumaya çal
«dJüt «ie.ı biri d e ğ i l d i . “ Duydum," dedi, Daisy ka ^ °
ve özür dilemek için aşağıya indi *n,aktan v_
lapatarak. “N in an ın anneni zorla götürmesi konTsT “ !US,ndan
Jeffçoktan gitmişti. M e r e d i t h yorgun b ir şekild e gülümsedi. "R h- " U
nutik. Ben halledeceğim ." U lraz fa?Ja dra-

-E,bette h alled eceksin , a m a tatlım , halletmeli m isin,- „

isy dosyayı m asaya b ıra k tı. “B u ra y , senin içi„ icIare " ...

Ertesi sabah, Meredith koşuya gitti (bu se fe r altı mildi, kendini biliyoı-sun,-
işemdedi
ek.- usulca. “ Beni baban eğitti T
™A yapman gereken'
çok stresli hissediyordu), kızlarının ikisini de aradı ve yine de saat
dokuzdan önce işteydi. Masasına oturur oturm az, Parkvievv’u aradı Meredith b a şın , sa lla d ı. B u d o ğru olduğu hâlde, Meredit,
ve annesinin ani gidişinden hiç d e m e m n u n olm ayan huzurevi
SerÇCktC'1 d 3 h a ™ 'C<; h * düşünm em işti. DaisyW c „ d
yöneticisiyle konuştu: Yakın zam anda, b ir o d a boşalmasını um­ meyve bahçesini v e b a h çe n in işleyişini M ere d ith e kendisi hari
madıklarını -yeniden- öğrendi. D u ru m la r değişebilirdi, elbette,
(bu da birisi ölebilir, başka birinin ailesi p arçalan ab ilir anlamına
geliyordu) ama huzurevinde bir yer garantilem enin hiçbir yolu yoktu
Ama bunu nasıl ya p a ca ğ ın ı gerçekten bilmiyorsun, öyle de£
Nina, asla gerçekten yardım edecek kad ar uzun süre kalmazdı.
n», Mcreditiı?’?
Geçen on beş yılda, Meredith k ız k a rd eşin in B elye N och i’debir
h, !VCÎ,tli so z,o n n i devirme istemine karşı koydu. Jeff bunu ona
haftadan, en çok on günden fa zla k a ld ığ ın ı hatırlayam ıyordu.
man sö ylüyoıd u. B u gerçekten bir kusur muydu? Yapılması
Nina, alanında dünyaca ünlü ve şöh ret sa h ib i biri olabilirdi, anıa
«»ekeni yapmak?
güvenilir değildi. Meredith’in baş n ed im esi o lm a k ta n bile -son
Daisy, bana Dr. B u r u s u arayabilir misin?"
dakikada, yerini alacak birini bulm aya İliç za m a n kalmadan- •v ta
merikadaki bir suikast yüzünden va zg eçm işti. Ya da Meksik E,,* “ e. D iusy k a p ıya yöneldi.
Meredith hâlâ bilmiyordu; tek bild iği, N iııa ’n ın bir an yanı™1» d ‘lkika Sunra D a isy telefon elti vc Jim telefona cevap verdi

ımc elbisesini denemesi ve bir an so ııra s itm iş olduğuydu-

Wcrhaba, Jim. Benim .Meredith."
 K ış ib a h çesi 4^ K jts K n ‘SFfannah

bekliyordum. Bugün Parkvicw 'dan h tek odalı bir daire boşalacak. Y ö n e t i p bu daireyi senin

P u ^ - N in a m ,? ' ^ " r m a s ı » 1 söyledim , am a onlara depozitoyu çabuk vermen

■Elbette. Büyük K a r t çok fazla seyrelt,. Ne za „,a n .

S ^ k-Junie'y , i s , c "
„ * b o t * * » * bilmiyorlar ve evde annem le b iriikte ^ Mcıeditb bütün bu n lar, not aldı. “Teşekkürler, Jim. Yaldlmın
la tu tn ıa y a g ü c ü m ü z ü n yetm esi im kansız. gerçekten m üteşekkirim .”

önerebilir raisin?" ^ -sorun değil ’' Jim duraksadı. S e n nasılsın, Meredith? Seni
Jim, -Annenin ParkvieıVdaki d oktoru ve fizyo tera p i*^ ördüğüm de pek iyi görünmüyordun."
nuşiunı. Aynca Anya’yı haftada b ir kez ziyaret ettim,”
50 -Teşekkürler, Doktor.” G ülm eye çalıştı. “Yorgunum, ama bu
önce bir an duraksadı.
beldene» bir şey.
Meredith gerildiğini hissetti. “Ve?”
-Ç o k fazla şeyle ilgileniyorsun.”
-Hiçbirimiz önemli bir akıl k arışık lığı ya da bunamaya tan,ı
- H a y a t ı m ı n hikâyesi. T ekrar teşekkürler.” Jim daha fazla şey
olmadık. Sadece geçen ay, fırtına patladığında biraz saçmaladı. An'
söyieyemeden M ered ith telefonu kapattı. Yere uzanıp çantasını
laşılan, gök gürültüsü anneni korkutm uş ve herkese çatıya çUcmaa
gerektiğini söylemiş. Huzurevi sa k in le rin in birçoğu gürültüden aldı ve ofisinden çıktı.

rahatsız olmuş.” Derin bir nefes aldı. “B aban eskiden Anya’nınher Belye N och id e N in a ’y ı m utfakta bir tencere gulaşı yeniden

kış depresyonla mücadele ettiğini söylerdi. So ğu ğu n ve karın onu ısınrken buldu.

rahatsız etmesi hakkında bir şeyler. Bu ve bunun üzerine b iri Nina ona gülüm sedi. “Bak, başında duruyorum. Henüz yangın
üzüntü... her neyse, sonuç şu: Ben an n en in A lzh eim er’a yakalan­
çıkmadı.”
dığına ya da ciddi bir şekilde b u n a m a k ta old uğuna inanmıyorum
"Sen ve an n em le ko n u şm am gerekiyor. Annem nerede?
Bana görünmeyen bir şeye teşhis k o ya m a m , M eredith.”
Nina başını y e m e k o d a sın a doğru uzattı. “Tahmin et.
Meredith, birdenbire kendini o m u z la r ın a çok ağır bir yük
binmiş gibi hissetti. “Şim di ne o la c a k ? H em bakım ını üstlenip “Kış bahçesi m i?"

hem de güvende olmasını nasıl sağlayabilirim ? Hem BelyeNochni “Elbette:’

'e kendi evimi idare edip hem de lıe r za m a n annem in yanında “Kahretsin, N eeııs.” M eredith h a s a r gö rm ü ş yemek odasın ■
olamam. Kendisini kesiyordu, T anrı a şk ın a .” geçti ve dışarı, d e m ir b a n k ın üzerinde oturmakta olan annes ‘
Biliyorum,’ dedi nazik bir şekild e. “B irkaç telefon görüşmesi yanına gitti. En a zın d a n , annesi bu kez soğuk havaya uygun gi­
yaptım. VVenatchee’de gerçekten g ü ze l bir y a ş lıla r kompleksivar.
yinmişti.
büvük İ T 0" BlnlZ bal>(:e i?,erivle u ğ ra ş m a s ın a yetecek kai* “Anne?” d ed i M ered ith . “Seninle konuşmam gerek. İçeri g
Biri. , . , r a,1<a bah(;esi 0,an b ir d a ire si olur. Kendi yemekler'®
‘‘«bilir miyiz?”
1 ,r >» <la kompleksteki y e m e k h a n e y e gidebilir. Haziran
 tfeıcdith sonunda öfkelendi. “Gerçekte
jyjiruldu- M eredith an n esin in d aha önce IK. » ne
Annesi süre güvenebiliriz? Yoksa l)u da d ü s ^ 1’ N'na? Sa"a
dJgun göründüğünü ancak o « im an fark j* - *Um mi olacak?
jmu$ak ve etti.
vumuy»»' ■* -o hafta bir su ik a st vardı," dedi N in ı k -
srijfcte,nebirbiricrinedokunarak n e d e ko n u şarake^ yj . ^ n ero k. b' ^ ' > i re raha, lz
odasında, M
te in d ile r . Oturma odasmoa, eredith
» .e .™ ..,, annesini bir
a „ „ e s ,n , bir ^
11 sand,L
-Ya da babam ın yetm işinci y a ş gü „ü gibj mi, R
T r f e ^ i * *>"ra bİf atC? yak " ' ' ?İnİ bi,İrdiğİnde' Nina> Birsel, övlc değil m i? Yoksa bir deprem miydi?- “ ^ W
M M * ^ n m .ş , çorapl, ayaklar,,,, .sehpaya uza,m *
■İşim için ö zü r dilem eyeceğim .”
-N eler oho«r, Meredith?" dedi, eski ^ National
sayfalarına g ö z gezdirirken. “Hey, işte benim fotoğraf,m. Şu ^ 'Ben de senden bunu istemiyorum. Sadece, son d em *

zer Ödülü'nii kazanan." dedi iki sayfaya ya y ılın ,ş fotografl ^ olabileceğini, am a y a rın Hindistan'da çok korkun! b' ^ " iye,li
jöreceğinıiz tek şey in in kapıdan „ k ı p 8,derke,lkl
gülümseyerek.
söylemeye çalış,yo ru m . B e n her saniye a n n e n * birlikte *
“Bugiin Dr. Burns’le konuştum."
annem d e h e r zam an y a ln ız olamaz.”
Nina dergiyi bir kenara bıraktı.
-Ve bu sen in için işleri kolaylaştıracak mı?" dedi annesi
“0... benimle aynı fikirde, hu zu revin in annem için doğru
Meredith bir a la y y a d a yargılam a, hatta akıl kanşüchj, görmek
olmadığı konusunda."
için annesinin yüz.üne b a k tı, a m a bütün gördüğü teslimiyetti Bu
"Ah. Hadi canım," dedi N ina.
bir soruydu, bir su çlam a d eğil. M eredith, “Evet,” dedi, bunu onay­
Meredith dolduruşa gelm em ek için d ireniyordu. Bakışlannı lamanın neden kend isin i sa n k i babasını hayal kınklığma uğratmış
annesinin üzerinden ayırmadı. “A m a ik im iz de hu evin senin tek
gibi hisscttirdij'ini m e ra k ederek.
başına idare edemeyeceğin kad ar b ü yü k o ld u ğu n u düşünüyoruz.
0 zam an g id e ceğ im . N erede yaşayacağımı artık umursamı­
Jim, VVenatchee’d e güzel bir y e r b u ld ıı. Y a şlıla rın yaşadığı bir
yorum,” dedi annesi.
komplekse benzeyen bir yer. .Jim b u rad a ç o k sevim li, küçük, tek
İhtiyacın olan her şeyi toplayacağun,” dedi Meredith. “Öyleyse
odalı, içinde kendine ait m utfağı olan b ir d a ire y e sahip olabile­
gelecek ay gitmeye hazırsın. Hiçbir şe y yapm an gerekmeyecek.”
ceğini söylüyor. Ama eğer can ın y e m e k p işirm e k istemezse, bir
•viuiesı ayağa kalktı. Meredith’e baktı, mavi gözleri duyguyla
yemekhanesi de var. Tam şehir m erkezind e. M ağazalara ve örgii
yumuşamıştı. Bu sadece bir an süren bir bakıştı; sonra yok olmuştu.
dükkânına yürüyebilirsin."
Annesi birdenbire vııkanva
K>,v?o„K,ro d ön d ü , yu k a rıy a çıktı.
çıktı, Yatak odası kapısı arka-
Kış bahçem ne olacak?" diye sord u an n esi.
sından sıkı b ir şe k ild e kapandı.
Bir nrka bahçesi var. Orada bir kış b a h çesi oluşturabilirsin
“0 kaliteli b ir h u zu re v in e ait değil,” dedıNına.
* kolonlar, her şey." »«vkten k ız kardeşinden
D oğrusu, M e re d ith b u n u n için ^
kaşınmasına gerek yok,” dedi N ina. “B urası onun evi w M
tefret ediyordu. “ Bu k o n u d a ne yapacaksın.
y*rdını etmek için buradayım.”
 Kj$ "Aahçesi
ı, istiyorsun?
‘ Ne<te L r i ş i , temizliği y«Pa“ k v c fatural»n ö d « w
' BÜ' Un a* y a ^ c'l k b ir y i‘ rd" nC" " " Ü°retİnİ * "
yıllarca buradan ayrılm am aya söz verebil
miiiC
sözler beş p a ra etm ez."
^ h* a<ca ayağa kalktı, M e re d ith le y ü z yüze ge|di .
J S S S - - ..................................... .......................« İ
t a t a c # » s & w r f i n -”
E b e n d e bunu yapıyorum.
'Ah g e ç t e n mi? Peki J« b a b a m şim d i b u rad a olsaydı
in kış bahçesini taşımaktan, onun eşy a la rın ı toplamaktan*
şehre taşınmasından bahsettiğini din leseydi? Seninle gurur duya
^ Meredith? Aferin. Sözünii tuttuğun için teşekkür ederim,
der miydi? Hiç sanmıyorum:
-Babam bunu anlardı,” dedi M ere d ith , se sin in daha güçlü
çıkmış olmasını dileyerek.
“Hayır. Anlamazdı ve sen bunu biliyorsu n .
“Siktir git," dedi Meredith. “N e k a d a r ç o k çab a gösterdiğim
hakkında hiçbir fikrin yok... Ne k a d a r ç o k istediğim in..." Sesi kı­
sıldı ve yaşlar boğazında birikti. “Siktir git,” d e d i yeniden, bu sefer
fısıldayarak. Çabucak arkasını döndü ve ön kap ıya neredeyse koştu;
kapıyı hızla açıp dışan çıkarken gıılaşm yan m akta olduğunu fark etti.
Arabada kapıyı sıkıca kapattı ve d irek siyo n u kavradı. ‘ Orada
değilken bilgiçlik taslamak kolay,” d iye m ırıld a n d ı arabayı çal'Ş*
tınrken.
Eve varması iki dakikadan a z b ir z a m a n ald ı.
Köpekler, onu çok neşeli bir şekild e k a rşıla d ıla r ve Mered't
köpeklerin onun dönüşüne gösterdikleri c o şk u n u n bozulan sinir
■
“ ini yatıştırmasına izin vererek o n la rı o k ş a m a k için d i* «<*lu
K rlstfn <3 f a n n a h
-Jeff?" diye bağırdı. Bir cevap a|ama(ll
ine bir bardak şarap koydu. O t u m * o d aan fc ^ «
JÇ, ve mermer platform a oturdu. Sah.e bir
jcaklı^11 s,rt,nı ıs,tm asına izin verdi. 8eı^ek
M e r e d ith , y ılla rc a a n n e sin i d e babasın, sevdifc k;
jaçulsuzhıkla sevm eye çalışm ıştı. Bu sevme - v T ^ L
onun gençliğinin tem el taş, v e ilk gerçek b a ş a r ı s ı z ! , ^ ' arZUSU
Annesinin gözünde, yaptığı hiçbir ş e y doğn, dcgj,d . .
^ m em nun etm eyi çaresizce isteyen bir kız için bu
o J e r bırakmıştı. B u n ların en kötüsü -N oel’d eki oyunun gecesirT
yanında- güneşli bir ilk b a h a r günü olmuştu.
M eredith tam o la ra k k aç yaşında olduğunu hatıriamıyordu
ama Nina y ü z m e d erslerin i alm aya daha yeni başlamıştı, öyleye
belki on yaşındaydı v e b ab ası k ız kardeşini havuza götürmüştü-
bu yüzden M eredith k o ca m a n , büyük bir araziye yayılan bu evde
annesiyle y a ln ız d ı. Ö ğ le n ye m eğ in d en sonra, elinde aletler ve
cebmdc bir p a k et to h u m la g izlice dışarı çıkmıştı. Kış bahçesinde
tek başına, h ey eca n la m ırıld an arak, her şeyin üzerinde büyüyen
bütün sarm aşıkları ç e k ip çık arm ış ve bahçeye düzensiz, dağınık
bir görünüm k a za n d ıra n eski, paslı bakır kolonu uzağa sürükle­
mişti. K üreğiyle, ç a m u rlu k a ra toprakla uğraşmaya kovularak,
dikkatlice çiçek to h u m ların ı d üzenli ve derli toplu sıralar hâlinde
ekmişti. Çiçek to h u m ların ın n asıl büyüyeceğini ve çiçek açacağını,
hı k.ı» maşık, yeşil vc b e y a z sözde bahçeye nasıl parlak ve güzel bir
düzen vereceklerini h a y a lin d e canlandırabiliyordu.
Meredith, lx>yle bir fikir bulduğu ve fikri bu kadar iyi uyguladığı
IÇlnf i s i n d e n hoşnuttu. Toprakla uğraşırken ve tohumlan ayırıp
dikkatli bir şekilde toprağa yerleştirirken, annesinin buraya geldiğini,
tediyeyj gördüğünü ve -n ih a y e t- ona sarıldığım hayal etm işti
 K i* *Jtahçesı Krislin ‘Mantıcıh

^ e r ona bir şe y söyleseydi, doğruyu söyleseydi,

bu bir
i onu değiştirebilirdi, am a Meredith yapamam
*Ştı. Sadece

%»**#*
J ^ y o n ı m , bobaağvm, dem iş ve babasının , 5 , 7 - " *
x ^ , n ' a n c : ,k a n n e s i o n u “ r v c h , z " * • £
’ jrktr/ daha onun d ayanağı olm uştu. ' ^^kahası
, ö k e z l e y i p y a n a z a m a n f a r k ^

Bahçeme ne y ap ""? Ben de seviyorum, dem işti babası. M credj,

senin için bahçeyi güzelleştirmek istedim. Ben... ^masını istemişti; ö yle o lm ası için dua etnikti . Un' m yelcrii

Annesi Meredith’i bahçenin bir yan ın d an d iğer y a n ı n a * * kendi başarısızlık d u ygu su n u n büyüm eye b a ş l a d ı k t ? " *

randanın merdivenlerinden yukarı d o ğ ru sürüklerken, M e r ^ bildiâi »n»csin' scvn ,ekll;n '" -g e ç m e y e çal,şmak >a^
5u duygunun onu teslim ald ığım hissetmişti.
onun yüzündeki bakışı asla unutmayacaktı. Yol boyunca, evegirwe
kadar Meredith ağlıyor, üzgün olduğunu söylüyor, bu kadar kötü M geri sallan arak gözlerini kapadı. N ,„a y, mıllyürdu

ne yaptığım soruyordu, ama annesi hiçbir ş e y söylememişti; sadect bunu anlardı...

onu ilerek eve sokup kapıyı kapatm ıştı. yakınlarda bir g ü m b ü rtü duyuldu ve Meredith o d ıd ı kı

Bundan sonra, Meredith ağlayarak, an n esin in toprakla uğraş, mklarını yere v u ra ra k se s sizc e geleni karşılayan, birazcık ilgi

masını, sanki bir tür zehir taşıyoriarm ış gibi tohum ları atmasını lalraran Lukeya d a Leia'yı göı-meyi E kleyerek başını kaldınp bakı,

se y re d e re k yemek odasının penceresinde durm uştu. Annesi deli gibi, Jeff girişte d u ru yo rd u , üzerin d e hâlâ dün sabah giydiği « y
öfke içinde çalışıyordu, bütün sa rm a şık la rı g eri getirm işti; onlan Le'i’s kotu vc m avi b isik le t y a k a k a zak vardı.
asla çocuklarına göstermediği bir yu m u şa k lık la ellerinde tutuyordu “Alı. Evdesin:’
ve hepsi yerine geri konduğunda kolonu a lıp sürükleyerek yerine
“Gidiyorum,” d e d i usu lca.
koymuştu. Kış bahçesi eskisi gibi g ö rü n d ü ğ ü n d e, annesi kolonun
Bu akşam burada birlikle olm ayacakları için rahatlayıp rahatla­
önünde diz çökmüş ve sanki dua ed iy o rm u ş gibi, kafası öne eğik
madığını ya d a h ayal k ırık lığ ın a uğrayıp uğramadığını bilmiyordu,
bir hâlde, bütün öğleden sonra orada k a lm ıştı. G e ce olduğunda ve
örneği bekletm em i iste r m isin?”
yağmur yağmaya başladığında hâlâ orad ayd ı.
Jeff derin b ir n e fe s a ld ı ve, “G id iy o ru m ; dedi.
Nihayet eve geri döndüğünde, elleri kiı deıı sim siyah olmuştu;
Seni duydum . B en anla..." Birdenbire anladı ve başını kaldınp
parmaklan kanıyordu, çam urdan ve y a ğ m u rd a n yü zü n d e çizgiler
kktı. Teı k nıi ed iyorsu n ? Beııi? G eçen gece yüzünden mi? Bunun
oluşmuştu. Meredithe bakm am ıştı b ile; s a d e c e merdivenlerden
' n^ ür dilerim . G e rçe k te n . Yapm am am gerekirdi."
y ^ n Çıkmış ve yatak odasının kapısını k a p a tm ıştı.
b irim iz d e n ayrı biraz zaman geçirmeliyiz, Mere."
B,r daha asla o günden b a h s e tm e m iş le r d i. Ve babası eve
»fcinde, Meredith kendini b a b a sın ın k o lla rın a atıp, ° - iV 1/1,1 kredith, “Bunıı yapm a,” diye fısıldadı başını sallayarak,
^mdi değil.”
« M u d i # diye soruncaya k a d a r a ğ la m a y a devanı e t m *
 Kjlsıin c7 e<mnah
„« bir zaman yok- Ö n ce b ah an ve sonra da
^ bekledim- Kendime beni hâlâ se vd iğ in i, sadece jeff arkasından geldi. “Beni hâlâ seviyor musun, Mere?- diye
^ u usulca, birbırlerıyle yı.z yüze g„ inccye ^
büliin bunlar.., altm da ezildiğini - s ö y le d in ,^ 11
a r ı n d a n tutup döndürerek. Klu
S S T — ............... M eredith, J e ffin bu so ru yu bir saa, öncc ya da dün
j^nrminmay» ç a lm a k ta n yoruldum .
„ hafta sorm uş o lm asın , diledi. AyağlnıI1 ^
"ŞinKİi daha iyi olacak. H aziranda...”
bile güvenilmez geldiği hariç herhangi bir zaman. Meredith
jeff, ‘Daha fazla beklemek yok," dedi. “ Kutlar eve dönmc<len
jeffin aşkının heriıang, b ,r firtm ay, durduracak bir duvar olduğunu
i n * sadece birkaç haftam,z var. Bu za n ,an , ne iste d iğ in ^ ank
d ü ş ü n m ü ş t ü , M a m d a k i bütün her şey gibi, onun sevgisi de
mak İçin kullanalım."
koşullara bağl.yd,. Birdenbire, o on yaşmdaki kız olmuştu yeniden-
Meredith altüst olduğunu hissetti, a m a bun a boyun eğ** bahçeden dışarı sü rü k len ere k çıkarılıyor ve bu kadar yanlış
i n c e s i onu ölesiye korkuttu. A ylardır d u ygu larım saklıyordu* yaptığını m erak ediyordu.
eğer bunu yapmayı bırakırsa ne olacağını Tanrı bilirdi. Eğer kendini J e ff onu bıraktı ve kapıya doğru yürümeye başladı.
koyuverip ağlarsa, bir ölüm perisi gibi feryat ed ebilir ve annesinin
Meredith n e red e yse o n a seslendi, Elbette seni seviyorum.
masallarındaki karakterlerinden biri gibi ta şa dönüşebilirdi Bu
Sen beni seviyor musun? dedi am a ağzını açmayı başaramadı.
yüzden kontrolünü kaybetmedi; başını sallad ı vc ccsaret edebildiği
Bavulu ondan a lm a sı y a d a ona sarılm ası gerektiğini biliyordu.
kadar sakin bir sesle, “Tamam," dedi.
Bir şey yapması gerektiğin i. A m a kurum uş gözlerle ve hiçbir şey
0 zaman, Jeffin kendisine nasıl b a k tığın ı, hayal kırıklığını, anlamadan, onun sırtın a b akarak orada öylece kalakaldı.
teslimiyeti gördü. Jeffin bakışı, Elbette bunu söyleyecektin, dedi. Son anda .Jeff ona b a k m a k için arkasını döndü. “Sen de onun
Gitmesine izin vermek, Mereditlvi n ered eyse dayanabileceğinden gibisin, bunu biliyorsun, öyle değil mi?"
daha fazla incitti, ama Meredith onu nasıl durduracağını, ne söy­
“Böyle söylem e.”
leyeceğini bilmiyordu; bu yüzden ayağa k a lk tı, o n u n ve ön kapıda
Jeff ona b ir a n d a h a u zu n baktı, Meredith bunun bir fırsat
duran bavulun (duyduğu gürültü) y a n ın d a n geçerek mutfağa gitti
olduğunu, J e ffin o n a b ir şa n s verdiğini biliyordu, ama bu fırsat­
Meredith, musluğun önünde durup hiçliğe bakarken gerçekten
tan yararlanamadı; ken d in i hareket ettiremedi, uzanamadı hatta
de kalbi duracak gibiydi. Zor soluk alıyordu. Evliliklerinin bütün bu
ağlayanındı bile.
yıllan boyunca, Jeffin onu terk edeceği hiç a k im a gelmemişti- Dün
“Hoşça k a l, M ere,” d e d i J e ff en sonunda.
gece Jeff onu yalnız başına uyum aya terk e ttiğ in d e bile. Meredith.
Meredith, u zu n za m a n orada kalakaldı. Hâlâ oradaydı, mus­
Jeffin mutlu olmadığını biliyordu - M e r e d ith de mutlu değM
luğunun başında; J e ff u za k la ştık ta n çok uzun zaman sonra, bah-
gerçekten- ama bu nasılsa başka bir şey, sırad an bir kötü dönemdi-
Çes*r|in karanlık h içliğin e bakıyordu.
Ama bu... ________________________
^en onun gibisin, dem işti.
 KjS ® ahÇCS‘

Bu o n a o ^ vi iinn ci ibiliyor
m i kUolm^Uyd,.
l:’yanam,y0rdUlÇÜ" ' ' ^ (

b u n u n * * * ? ^ T r 4" * * *
-Geri d ^ ' Meredit'1’' 1' 'n,,H1 ™sl>duzeltec^^
,. Her 5 ^ iyİ " T •’düşünmesi gerekiyordu. Dolaba RİMİ*
‘Lim a*1S**W '\ E k le y e re k oturm a odasma getirdi*

2 5 3 5 - *

ina, duş alıp bavullarını boşaltmayı bitirdiğinde aşağıya

N indi. M utfakta, annesinin çoktan üzerinde kristal bir

sürahi d u ra n m asaya oturm uş olduğunu gördü. “Bir
içki içeriz diye düşündüm . Votka,” dedi annesi.

Nina annesine baktı. G ölgelerin içindeki bir yüz gibi, beklen­

medik bir şeyin gözü n ü ze iliştiği o anlardan biriydi. Nina’nın otuz
)«li yıllık yaşam ı b o yu n ca , annesi ona hiç içki ikram etmemişti.

Nina tereddüt etti.

“İçmemeyi tercih edersen...”

Nina, annesinin iki kadehe votka doldurmasını izlerken, “Evet.

Yani hayır,” dedi.

Onun gü zel y ü z ü n d e b ir şey görm eye çalıştı; çatık kaşlar

bir gülümseme, herh an gi b ir şey. A m a mavi gözler hiçbir şeyi ele
irmiyordu.

Annesi, “M utfak d u m a n kokuyor.” dedi.

N'na, İ l k yem eği ya k tım . Bana yem ek pişirmeyi hiç öğretme-

^ olman çok kötü,” dedi.

yeniden ısıtm ak, yem ek pişirm ek değil.

 K r ^ ım ^ ftm n a h
#0$
i incelemeyi bırak, Nina.”
-pen»
w»mek pişirmeyi annen m i öğretti?-
-Sana> ^ ünk« b u genellikle b ir e b e v e y * n
•. Erişteleri suyun içiııc koy.”
-Su kayni)t)r. ^ bir «ey- Büyük bayn u » g ü n le r i d lş ın d a ^ ^
t f a . ocağa gitti« annesinin e v yap,,» , eriş,elcr,nin N fiğim i hatırlam ıyorum .
olan suyu" att1' * * * * * ^ n .n d a , bir
A n n e si yem eğe başladı.
ka>'n '>'ordu' N in a‘ ,a h ,a u a j*
Nina, a n n e sin e s o r u so rm a y a devam etm ek istedi ama
f l w «mek>apO«™,-’ de<,i- “D n n ,,y i" andi‘ bana t a g y b , ^ '
■pikİcat el. Oftom- bunu yiyecck; derdi. Nina, an^ strvganofm -ö n c e m ükem m el şekilde kavrulmuş, sonra sollerce

Daııny'nin kim olduğunu sorm asını bekledi, am a gelen tek beyaz şarap, taze kekik, krem a ve mantarlardan oluşan bir sosun
sessizlik ve anlından hafif bir tıkırtıydı. ^.indf Hafif ateşte pişm iş olan yağlı et parçalarının- hoş kokusu

Nina arkasını dönüp baktığında an n esin in çatalım hafifç aidi vc karnı işta h la g u ru ld a d ı. Çocukluğunun çok önemli bir

masaya vurduğunu gördü. simge** olan yem ece resm en balıklam a daldı. Nina, her ikisine

Masaya dönerek karşısındaki isk e m le y e oturdu. Kadehim dc biraz şarap ko yarken , “ Dondurucuda açlık çeken bir milleti

kaldırarak, “.Şerefe,” dedi. beslemeye yetecek k a d a r yiyeceğin olduğu için Tanrıya şükürler-

Annesi küçük, ağır kadehi kald ırıp N iııa’nm kadehiyle toku- olsun,” dedi. Duna se ssizlik cevap verdiğinde, “Böyle söylediğin

turdu ve bir dikişte votkayı içip bilird içiıı teşekkürler, N ina,” dedi.

Nina da aynısını yaptı. D akikalar i s s i z l i k içinde geçti. *Pdi Nina yem eğe o d a k la n m a y a çalıştı, ama sessizlik sinirlerini
şimdi ne yapacağız?” bozdu. Asla sabırlı b ir k a d ın olm am ıştı. Ne gariptir ki Nina, mü­

Annesi, “Erişteler,” diye cevap verdi. kemmel fotoğrafı beklerken saatlerce kıpırdamadan oturabilirdi,

Nina aceleyle ocağa gitti. “Suyun yü ze y in d e duruyorlar,”dedi ama elinde bir kam era olm adan, yapacak bir şeye ihtiyaç duyuyordu.

"Piştiler.” En sonunda, a rtık d a h a fazla dayanam adı.

Nina, öyle sert bir .şekilde, “Yeter,” dedi ki annesi başını kaldırıp
Nina, suyu ve erişteleri m usluğun içinde duran süzgece do-
kri^n. Bir yemek dersi daha. Bu harika,” d edi. Sonra, yemeği & hakti. “Ben M ered ith d eğilim .”

ğa kovdu, salatayı aldı, elinde biı ı^e şarap la birlikte nw»)^ “Bunun farkın d ayım .”
ft’ri döndü.
Biz küçükken b ize karşı ço k serttin ve Mere... doğrusu o bu­
Annesi, leşekkür ederini,*’ d edi. D u a e tm e k için bir an t l a n ayrılm adı ve fa zla değişm edi. Ben gittim . Ve 11e oldu biliyor
.S
101 »«pattı ve çatalına uzandı. lnusun? A rtık beni o kad ar korkutmuyor ya da incitmiyorsun. Şimdi

eA>p • j y^Paı* m iydin?" d edi. “ Yemekten önes^* «»inle ilgilenm ek için buradayım . Eger Mereditlı kendi istediğini
w er miydin?
 ^ ^ J eff "0ftlnKX" r CbCVCynd‘-
t e patrondu.
>wW>. kontrol « H fcm a h r «ek.kte ağlam aya ,Wş|
iUian sessiz, yürek burkan gözyaşları dökecekti.
Meredith derin. titreten b ir n efes ald ,. sS İ„u li, lMİ
^ o l a n kadınlan» evliliklerini .« le ,,.s ü r ;lündiigünaU |i)J '
AZ önce hayal ettiği sahne ve verdi*, « a yü zü n d en .
(takta, Meredi'1' şafeğın ilk bakır renkli ış ıltıs ın ,g ö re b il^
Bütün gece verandada kalmıştı. Sabahlığın , vücuduna daha,,,'
sararak içeri girdi; evin içinde eşyaları Kaldırıp yerlerine bırafa^
dolaştı. Jeffin geçen .sene araştırm acı g azetecilik alanında ald*
kristal ödül... son zamanlarda kullanm aya başladığı o k u n u p ,
lükleri... geçen yaz Clıclaıı Gölü’ııde çekilm iş fotoğrafları. EsfaU
bu fotoğrafa baktığında, Meredith iıı gördüğü tek şey y a ş la n d ^
şimdi Jeffin ona nasıl sarıldığını, gü lüm sem esin in ,ıe kadar ne^f
olduğu görüyordu.
Meredith, fotoğrafı yerine k o y u p y u k a r ı çıktı. Sert yatak
Meredith! çağırıyordu; Meredith, J e ffin h ayâlin in ve kokuşumu
üzerinde olduğu battal boy yatağın vaıim a hiİc yaklaşm adı. Bunan
verine, koşu ayakkabılarını giydi ve a*:ı d u ym ad an nefes alnına-
yıncaya, ciğerleri pelte gibi oluncaya k a d a r koştu'/
Evde, doğnıdan banyoya girip su su&uyuııcuya kadarorada kaklı
Giyindiğinde, M eredith k im se n in o n a b a k ıp da kocasının
geceleyin onu terk ettiğini anlayam ayacağım biliyordu.
leredith, günlerden cum artesi olduğunu fark ettiğinde, elinde
arananınanahtarlarıyla m utfakta duruyordu.
^ s o T w j nm ÇÖZİİWü; ycrc yte'fcrcak gibi oldu. 1)epo karantt
dama Ve kapalı. Ah, y in e d e işe gidebilir, böcek w ta*
an’ ^1<ısal tahminleri ve sat iş ko taların ın detayları***3
^ Y ma " * * * » * elinde
> * * * * * ^ * * " ,an,k yal" ^ g ü n c e le riy le ^ £
j^Ucak*1-
-Otoına*5-"
Meredit", d ,şa n çık ıp arabayı çahştırd,, ama şehre ^
vtri:u- Noel» ye gidip arabayı park elti.
ütur„ıa odasm ın ışığı yan,yordu. Hocadan bir duman bulutu
^teeldi. E M t c Nina uyanıktı. Halâ Afrika saatinegöre vaşı^rdu
Meredith b ir k e n d in e acım a dalga*,nın Bcldiği„j hUsetti
B u tu n kalbiyle. k ,z kardeşiyle bu konuda konuşabil,neyi am,n,
cm ®>t o k >a (b ' “ çimlendirecek kelimeleri bulabilecek
birine verebilmeyi diliyordu.
Ama bu kişi N ina değildi. M eredith arkadaşlarına da söyle-
meyecekti. Üstelik kasaba dedikodusu olmadan da bu yeterince
küçük düşürücü v e acı vericiydi. Ayrıca, Meredith sorunları hak­
kında konuşan ka d m ian lan değildi; şimdi tek başına olmasının
bir nedeni de buydu.
Meredith. arab an ın kapısını hızla çekerek açtı vc dışarı çıktı.
Evin içinde k a lm ış olan dum an kokusunu fark etti. Sonra,
musluğun içine y ığ ılm ış kirli tabakları ve tezgâhın üzerinde duran
açık votka sürahisini gönlii.
Hu Mcrcdith'i öfkelem lirdi. Birdenbire. Çok fazla. Aşın. Ama
bu öfke iyi geldi. M eredith bıı öfkeye tutunabilir, kendisini yiyip
bitim.esine i/.in verebilird i. O kadar yüksek sesle tabaklarla ıığ*
‘ •'Viiıaya başladı k i, tavalar, on ları sabunlu suyun içine atarken
birbirine çarptı.
Nina, m utfağa gelerek, ‘ Hev!" dedi. Dar bir şort vc eski bir
N*r'a n a tişö rtü g iy m iş ti. S a ç la rı siya h bir çim adam ınki gibi
Emişti; gülüm sedi. İnanılm ayacak kadar güzeldi; tıpkı Ihıynlet
 Moore» benr.iyor.lu. "Ynpt.ft.n sp,
bunu bağırarak bile söylemi, d a b ile e c ^ faık m
ta5.nll’asl K i" eşyalarım toplamaya ba,layaca*,m ^
" 'senin p i s l » * ^ t e m e k t e n daha iyi bir işim
«yalan etrafında olursa kendini daha rai», hissedecek,i,-’
m,dii?ünü>ws«"?
' ^ n a şimdi öfkeli görünüyordu, "Raha( olmayacak." dedi
-Aşın dramatik olmak için biraz erken.
_ in ne kadar temiz, tertipli ve düzenli olduğunun bir 6w m i
“Tabii ya- Dalga geç- Sana ne kı?
J. yiiK de annemi bir yere kapatıyorsun.”
Nina. ''Meredith, sorun ne?" dedi. “Sen iyi misin?-
-Burada kalacak m ısın, Nina? Sonsuza dek? Çünkü eğer ka­
Meredith neredeyse pes ediyordu. K ız kardeşinin sesini l k s a n rezervasyonu iptal edeceğim."
yumuşaklığı, beklenmedik .soru... M eredilh neredeyse,
-Bunu yapamayacağımı biliyorsun."
terk etti, di)«cekti.
-E\ei. Haklısın. Eleştirebilirsin ama çözemezsin."
Peki ya sonra ne olacaktı?
-şimdi buradayım.”
Meredith, derin bir nefes aldı ve ocağın sapına asmadan öne*
el havlusunu kusursuzca üçe katladı. “Ben iyiyim ." Meredith lavabo dolusu sabunlu suya ve bulaşıklıkta duran,

“Hiç iyiymişsin gibi davranmıyorsun.” şimdi tertemiz olm uş bulaşıklara baktı. “Ve bana ne kadar da çok
yardımcı oldun. Şim di, eğer izin verirsen garajdan birkaç kutu
“Doğrusu, Nina, beni bunu söylemene yetecek kadar iyi tanı­
alacağım. Mutfaktan başlayacağım . Yardım etmek istersen buyur."
mıyorsun. Anneni dün gece nasıldı? Yem ek yed i mi?”
“Annemin hayatını paketleyip kutulara koymayacağım. Mere.
‘ Birlikte votka içtik. Ve şarap. Buna inanabiliyor musun?’
Ben annemin bize açılm asını istiyorum, içine kapanıp bir köşede
Meredith bunu duyduğunda şiddetli bir acı hissetti; kıskan­
kalınasım değil. Bunu a n la m ıyo r musun? Bunu umursamıyor
dığını fark etmesi bir an sürdü. “Votka m ı?”
musun?"
“Biliyorum. Bu beni de çok şaşırttı. Ve en sevdiği filmin Dr.
Jivago olduğunu öğrendim." Meredith, N ina’y ı iterek yanından geçerken, “Hayır," dedi.
Evden çıkıp garaja yürüd ü. O tom atik garaj kapısının açılmasını
Bu günlerde alkolün annem için en iyi şey olduğunu düşün­
beklerken, nefes a lm a k ta zorlandı. Hissettiği duygu her neyse,
müyorum, sence öyle mi? Demek istediğim, bazen nerede olduğunu
bile bilmiyor." Mereditlı’in göğsü ağrıym caya ve kolu uyuşuncava kadar içinde
kabarmaya devanı etti ve, Bir kalp krizi geçiriyorum, diye düşündü.
“Ama kim olduğunu biliyor m u? Benim bilm ek istediğim bu.
İki büklüm oldu ve içine hava çekti. Kendini iyi hissedinceye
Bize masalları anlatmasını bir sağlayabilsem ..."
nefes alıp verm eye devam etti. Garajın karanlığına doğru
Meredith, söylemesi gerekenden d aha sert bir şekilde, “Ma­
yürüdü, kendini kon trol ettiği ve N in an ın önünde kontrolünü
ncanı cehenneme," dedi. Meredith, N ina’mn şaşkın b a W
ktybetmcdiği için m em n u n d u , am a ışığı açtığında, babasının
 K jb : in '-.iCunnuh

. « f a n * * * 05,0 * * '95“ m° 'W <por "> k .u . '■'•tero k babasm,n ' ^ b ı u a gh« w .

O 0 *' rItfyna*ı>dı. ‘ u r ıou kutu buluncaya kadar etrafm , bakı.K,, Kl«uIan
b 0 f a f U n ' 'U r h F rank*’ Sinatralfo, M ı bu ismi. İlk- o p û ^

> ' ^ ’P • h W r m n" k° yti" W « Vakıamdaki

; x „. f ö a l a n toplamaya baŞla mak i,!,, ^

. M M k • * * h,r duzml' y° ' Rtz,smc « * ■ * * J a * .— h" w '* « ^ «ta-taa» daha

** rJ„vîvkrin k«ıw->f Britanya K o lo n .b iy a s n a .,) ^ .Nili;,y!a kavganız: işittim ."
lkP" Ktntij^ c OrtRon', g itm iş i-d i. B«. .« .m , to d u ^ Mcı^dith yaraşma dolabı kapadı ve arkasını döndü.
* * ,y t" w Nina. John Denvc. m şarkılarına hir1*le ^
» 0 * « * ^ ,k kapısında duruvnrd,,; ^
b 'd' kmdmi âdeta ^ yün bir battaniyeyi pelerin gibi umudanna örtmüşü.' hvi„
yantayüne » .ta h n r in h , h n n ^
^ ^ ı^ ık .p a iH u ld a k n a s .n ir tır tr t^ ,
“ 7 )1 ,. ' ı l M e ^ »m »..«ta İK.v,r.s,,,,!,,„>1)nlu;W
mec bacaklarının hatlarını ortaya çıkarıyordu.
totas, VC Nina'nm k o r a a n t. gibi gülm esiyle.
M e re d ith , "Ü zg ü n ü m ; d e d i.
b t a » f i n » yon 6u/-™WÜ u o r */? derdi.
*Srn ve k ardeşin y ak ın değilsiniz."
Nina kdn*.n.la m>byıp. gükTfk *»»■ . * * d iw c e v a p * * *
Bu. tam d a olm ası gerektiği gibi, sorudan ziyade bir ifadeydi,
Meredith onlan katılabilir, eftlcn iyorn ıu ş g ib i d a vra n *, anıa Meredith an n esin in secindi- kesin bir şey, bdki <k- bir\*rgılama
linli. ima bunu yapmamıştı. Kitaplarını okuyarak arabanın «fa duydu. Annesi b ir kez bile M ereditlfm ötesine ya da yanında bir
hokkanda «urmuş. bir janl kapağı ırladıgında y a da ımhıraı vedtıv bakm adı: san k i iik kez görüyorm uş gibi doğrudan yüzüne
kıyrultıtında htınu umursanın m. 1.1 ('alışm ışı ı Vc gece K;in ır
bakıyordu.
/aman m b «nefer vc kamp kuruls? bnl>ası Mm-dith'in yanına "Hayır, anne, iîiz y a k ın d eğiliz. Birbirimizi neredeyse hiç
^ w p ip n « O T içerken .‘ EnsevdiSinı kr/.ıııı b ir; uniyüşcçıkııul
dirililiyoruz."
tard iye duşundum..." derdi.
"Buna pişman olacaksın."
Bit on (Sakikabkyiirüyiişler ı<:<> m illik kötü yola değerdi
Teşekkürler, Yoda.33 “ H er .şey yolunda, anne. Sana çay yapa­
Meredith.anlanın kiraz kırmı/ıs< parlak kaputuna dnkunıkr.
yım mı?"
kaputyüzeyinin pııriİ7.süzlüğünü hissel «i. Bit aralvıyı yıllardır kim»
üldiiğünuie, sadece ik in iz kalacaksınız."
'ruHanmamıçt). Meredith, "F.vrt, en M*vtliğın kızın bir yûriîy®f
Meredith ayağa k a lk tı v e sem avere gitti. Bugün düşünmek
gtmak isler.* diyt fısıldadı
en son .şey buydu; annesinin ölüinü. Arkasını dönmeden,
Htın go» nc olduğunu anlatabil^efii t< k kişi baba^d» -
î5l‘ ^dcika sonra ısınır," dedi.
a V>ıi« w aktör, (ç.n.)
•I İdlı*Savaşlar: filmindeki Jcdi ustası. k » )
 «\fwı»* vnannafı
Me ^ r h, « T r f » - » ' ■’ nn“ İ n , n ! ^ -Bal mı- rc<.'cl n ,i- yo k sa tarçm In, .
,ek bastna ka'n»^1 "Hepsi olur.” '4' n,biln'iyorUm-

-Anlatmak isled iğ im şey, ben bılmiW ru m .

Aııııesi içini çekerek, "Ah. Dem ek anlatmak

Hiçbir şey söylemeden çayından h,J,raz
i„ daha
,* ,Stediğinbu-
ipt* ,'dedi.
„■ «meşini v.ld.rn.ay. planlıyordu. Z a v a ll. M eredith'i,, mwfak
-Masalı
n duym ak isliyorum. Köulü
m r ve Prens’: u
takîaiinıli performansının ispatladığı bir ş e y varsa bıı <la zanıanu,
Lütfen- rens >• Hepsini.
I önemli olduğuydu. Yırt,lan her ga zete kağıd ıyla ya da ^
cmiamasmda, Nina annesinin h a y a tın ın b ir b a şk a parças,„m A çayını yatağın yanındaki komid- ■ -
n n e s i

sanLp kaldırıldığını biliyordu. Eğer M ered ith istediğini y a p a ^ yalaktan kalktı. Sanki görünmezmiş gibi N inl^ blrakaral<
çok yakında hiçbir şey kalmayacaktı. odadan çıktı, k o rid o ru g e çip banyoya e i ^ 0 ? Vamndan geçerek
kapadı. ° Ve arkasından
Fakat babası başka bir şey istem işti v e şim d i Nina da bunu
istiyordu. Köylü Kız vc Prens m asalın ı b ü tü n ü y le duym ak isti­
yordu; doğrusu, Nina hiçbir şeyi b u n d a n d a h a fa z la istediğini
hatıriamıyordıı.

Kahvaltıda, Nina mutfağa gitm iş, ç o k s o ğ u k davranan kız Öğle yem eğinde N in a te k ra r denedi. Annesi bu kez sandviçini alıp
kardeşinin etrafında dikkatli olmaya çalışıyordu. M eredith’e aldınş bahçeye çıktı.
etmeyerek annesine tatlandırılmış b ir b a rd a k ç a y v e bir parça tost Nina peşinden k ış b ah çesin e gitti ve yanına oturdu. “Ciddiyim,
yapıp yukarıya götürdü. Yatak odasına g ird iğ in d e an n esi yatıyordu; anne.”
nasırlı ellerini dikkatlice göbeğinin üstündeki battaniyenin üzerinde
“Evet, N in a b iliy o ru m . L ütfen beni rahat bırak.
kavuşturmuştu. Beyaz saçları h u zu rsu z g e çe n b ir gecenin izlerini
Nina sad ece b u n u n ö n em li olduğunu göstermek için, orada on
gösteren bir kuş yuvası gibiydi. K apı açık k e n , ik is i d e Meredith’in
dakika daha o tu rd u v e s o n ra ayağa kalkıp eve gitti.
mutfakta eşyaları paketlediğini duyabiliyordu.
M utfakla M e re d ith b ir k u tu n u n üzerine KAP KACAK yaz
"Kardeşine yardım edebilirsin.”
yordu. N in a içeri g ird iğ in d e , “S a n a asla söylemeyecek, det
Edebilirdim, laşınman gerektiğini d ü şü n se y d im . Böyle dü­
Nina, kamerasına uzanırken, “Bunun için sağ ol, ^
şünmüyorum. Nina, annesine çayı ve tostu u za ttı. “ Biliyor musun,
min hayatını k u t u la m a y a d eva m et. Her şeyin düzenli ve '
hvaltını hazırlarken neyi fark e ttim ? ”
olmasını ne k a d a r ç o k iste d iğ in i biliyorum . Sen çok ^
i ince gümüş kaplı ca m b a rd a k ta n ç a y ın ı yudumladı-
Gcrçckten. M ere, ç o c u k la r ın v e J e ff b u n a nasıl dayanıyor.
Enirim bana söyleyeceksin.”
 K fş <J$alıçesı
m ftll,ck fırın d ayken , m a sa y ı iki ki.,i i(;in ,
b u s e c e eve gek>, B a k ,r ren k,i
* * ‘ «*s.n<b ^ k,eri vi,dİy° ‘ Kmyaya ai><fe«W,
k2İa" S,>nP3 -m veren bir g ü zellik le (« rh y o n lu .
h, !»r «önı"1" "
•• M üs. üste kovul»!’ e tik e tle n m iş v e düzenli bir
' boşlugo s ık ış tırılm ış k u t u l a r ^
mutfak boştu-
Nina, pencereden dışarı b a k tı v e k a rd e ş in in arabasmın hân
d!ı olduğu'111 gördii. M eredith b a şk a b ir o d a d a , dizlerine kadar
“ I r a « g a z e te k o l l a r ı n a g ö m ü lm ü ş o lm a lıyd ,.
Ni„a dondurucuyu a çtı v e s ır a s ır a d iz ilm iş olan bir sürü
s a k la m a kabına baktı. Köfte ço rb ası, b a m u rlu ta v u k yahni, manb,
k u z u w sebze musakkası, elm a şa ra b ın d a p işirilm iş domuz pirzola,
patatesli pankek, kırm ızıbiber p a p rik a sı. K ie v u su lü tavuk, sfn>
(janoff. dolgulu bisküviler, ja m b o n v c p e y n irli k ü ç ü k ekmekler, ev
yapımı erişte ve düzinelerce le z z e t i 'dernek. G a ra jd a , aynı şekikk
dohı olan başka bir dondurucu d a h a v ird i v e b o d ru m d ak i kilerde
arzına kadar ev yapımı sebze v e m e y v e k o n serv e le riy le doluydu.
Nina en sevdiği y iy e c e k le rd e n -»irini s e ç ti: Lezzetli, kısık
ateşte pişirilmiş, içi d o m u z p a s t ır m a s ı v e y a b a n turpu sosu>4*
doldurulmuş etli güveç. M ik ro d a lg ad a k ö k se b ze le rle ve lezzetli et
suyuylabirlikte güvecin buzunu ç ö z ü p k e p ç e y le b ir tabağa l*'^1
vt fırına verdi. Bunun çok d:ı y a n lış o la m a y a c a ğ ın ı diişüıur»k
r,n>350 dereceye ayarladı ve so n ra e v yapını» erişteler ıç"> 4 ^
bir tenccn* su koydu. Bu d ü n yad a, s a d c c e b i rk a ç ş e y aı'N®^
yapımı eriştelerinden daha iyiydi.
K r istin y ta n n a k
* k o yd u . IH, ye m e ğ in ^ ^
«tirecek"-
' Gerçekten d e , a n n e si saat a lt. k n k beşte a ş o ğ ^ indi
-Sen yem ek m i yap tın ?"
Nina öndcıı yem ek o d a sm a g i d e r i p , «Yem di lsılün, ;. dedj
A nne* e tra fm a , m a h v o ln .u ş duvar kâğldlna ^
jjyahlaşnHŞ kan lekeleri h aia d u var kâğtduun üzerinde duruyordu
-Hadi, mutfak m a sa sın d a yiyelim ,” dedi.
Bll Mina ım ı a k lın a bile gelm em işti. “Ah. Elbette.- Tabaklan
aklı ve " lulfaS ‘n k ö 5° s in e sık .şt.rıln .ış, meşe ağacından yapılm.ş
küçük m asanın ü zerin e koydu, “ İşte oldu, anne.'
O sırada M e re d ith içeri gird i; iki kişilik masayı günlüğünde,
yüzü öfkeyle a sıld ı. Y a d a M ki rahatlam ıştı. Söz konusu Meredith
olunca, buıııı k e stirm e k zo rd u .
Nina, “B izim le y e m e k ister m isin?” diye sordu. "Eve gitmen
gerektiğini d ü şü n m ü ştü m , a m a lx>l Kol yiyecek rar. Annemi bilirsin.
İler zaman b ir oı d u ya y e te c e k k a d a r yem ek pişirir.”
Mereti it iı p e n c e re d e n d ışa rı, kendi evinin olduğu yöne doğru
baktı. N ihayet, “ E lb e tte,” d e d i. “J e ff bu gece... geç saate kadar evde
olmayacak.”
Nina, k ız k a rd e ş in i y a k ın d a n izleyerek, “İyi." dedi. Meredith’in
yemeğe k a lm a s ı tu h a ftı. G e n e llik le , elinde bir fırsat geçtiğinde
koçup iıem en e v e g id e rd i. “H a rik a . İşle. Otur." Kız kardeşi oturur
°tuı maz, N in a ç a b u c a k m a sa y a b a şk a bir tabak daha koyup kristal
sürahiyi aldı. “ B ir k a d e h v o tk a y la başlıyoruz."
M eredith b a şın ı k a ld ır ıp b a k a ra k . “Ne?” dedi.
Annesi s ü r a h iy i a ld ı v e ü ç kad eh doldurdu. "Niııayto tarl ışınak
fcir i?e yarama/..''
 K jis tin ^ K a n n a h

fQ ş ‘B a h çesi
dedi.
^ t b , “ 0U aPta^ca> d(
„ kadehini eline ald, ve kaldırdı. Annesi W , ** * ’ * dedi- “Sessizce birimize bakmak aptaka. Konuş.”
I** er za man yaptığı gibi, sabırlı bir şekilde içini çekti.
< J Z £ * * aşturdw isteksizce’ Meredi,h de ayn,swıyi* ^lered'1 . Candle in the VVind*’, ama orijinali değil
S ^ n file rin i «tiler.
.p^âlâ- rSjyonu. E n sevdiğim çocukluk anım, babamın paten
' ^ 'hbirden^
*ina iln b ir e M * .......
*»» bakarak' BİZ RUS'UZ'" d«*. X ,
........
pretıses D1 ve M iller G ölü ne götürmesi ve yakm olmadığımızı

0İdU , lh omuzlarını silkti; ilg ile n m e d iğ i apaçık b e ll^ vy * * * lÇin. dilerim , N ina. Am a değiliz. Bu yüzden, belki
M eredith, bunu söyleyerek yapılacaklar
İ r a k , “Servisi ben ya p a rın ," dedi. Birkaç dakika s * ,
ilk la r ia b i r i i k t e geri donmuştu. ^un e( . b :tirm iş gibi b aşını salladı. “Hadi, şimdi yemek

Annesi gözlerini k a p a y a ra k dua etti.

Nina Mereditb’e, "Bunu hatırlıyor m usun? diye sordu. -Arı.

nemin dua ettiğini?'

Meredith. bu kez gözlerini fal taşı gibi açıp çatalına uzandı.

Nina, masadaki tuhaf sessizliğe a ld ırış etm eyerek, "Tamam;

dedi “Meredith, madem buradasın, an n em le birlikte bulduğuma

yeli bir geleneğe katılmalısın. Bu gerçekten d e b ir devrim. Bura

yemekte sohbet deniyor.”

Meredith, “Demek konuşacağız, öyle m i?’ eledi. “Ne hakkında/

“Nasıl okluğunu görmen için önce b en başlayacağım : En sevdi­

ğim şark. Born to Be Wild. * En gü zel ç o cu k lu k a n ım Yellovvstone
parkına yaptığımız, babamın bana nasıl b a lık tutulacağım öğrettiği
yolculuk.” Kız kardeşine baktı. “Ve k ız k a rd e şim in hayatını zorlaş-

tırıyorsam özür dilerim.”

Annesi çatalını masaya bıraktı. “En sevd iğim şarkı Sonıeuhere

Över theRainboıv*5 En sevdiğim gün , p a rk ta ço cu k larım ı kar nıe
lekleri yaparken seyrettiğim gün ve siz ik in iz a rk a d a ş olmadığın12
için üzgünüm.”

Nina, “Biz arkadaşız.” dedi.

24 (İng,) Vohjf Oin.dic İçin Doğmuş, (ç. n.) 26 (İng.) R üzgârdaki M u m . (<;• n.)

Jt> inin Üzerinde Bir Yerle,

Yerlerde, (ç. n.)

-----
 On Iiir

ereditlı aya ğ a k a lk ıp sofrayı toplamaya başladığında,

M N in a d a h a y e m e ğ in i bile bitirmemişti. Kız kardeşi

__ m asad an k a lk tığ ı a ııd a annesi de avm şeyi yaptı.

Nina, M eredith so fra d a n kaldırm adan önce tereyağı ve reçele

uzanarak, “S a n ırın ı y e m e k so n a e r d i” dedi.

Annesi, "Y em ek için teşekkürler,” diyerek gözden kayboldu.

Merdivendeki a d ım la rı, o n u n yaşın d aki bir kadına göre çabuktu.

Neredeyse koşuyordu.

Nina, g erçe k te n M e re d ith ’i suçlam ıyordu. Sohbet etmelerini

sağlayan araç k u lla n ılır k u lla n ılm a z - b u sözde yeni gelenek- alışık

oldukları sessizliğe gö m ü lm ü şlerd i. Yalnızca Nina havadan sudan

konuşmayı bile d en em iş, M ered itlı onun Afrika hakkında anlattığı

eğlenceli h ikâyelere k a y ıts ız k a lm ış, annesi neredeyse hiç tepki

'"ermemişti.

Nina ya ln ızca v o tk a sü ra h isin i alm asına yetecek kadar bir süre

"asada,, kalktı. S ü ra h iy i g ü rü ltü lü bir şekilde masaya koyarak.

"Hadi sarhoş o la lım ," d edi.

 [\lf ^

Dirseklerine kadar sabunlu suya gömülmüş 0|an M

kendi içk ili» içip ikisine de birer shot daha doldurdu
de b i r i ^ içtiler-
Tanian1’ d * duvmuş
Ninayanl • olmalıydı... “Sen tamam mı...-
» V , nrtereditl1 sandalyesinde arkasına yaslanıp, elini son
« yurudu.N ,„an,n
çekip atarak tekrar musluğa gıtt,. ^ u ş a k olan saçlarının arasında dolaştırdı. "Hiçbir şey
)
h'^Nina. -V*camna,"dedi- "Şeyden beri... birlikte .sarf», vksCtıııiyorum'
Biz hiç birliğe sarhoş olduk m u? -Hissedeceksin- Hey, her zam an bu kadar... derii toplu göriin-
nasıl başarıyorsun? Bütün gün kutulan topluyorsun, ama
Meredith, ellerini fırının kapağında asılı duran pembe ^
kumladı. "Ben yanındayken sen .sarhoş olmuştun, hu « * , kulüpte öğle yem eği yemek için hazır görünüyorsun. Bu

Ni„a anttı. ‘ Kesinlikle, hayır, bu sayılm az. Bir s a n d a l^ . [lal oluyor?'

“Ama ben votka içmem ” •Sadece sen hoş görünm eyi bir aşağılamaymış gibi söyleye-

bilirsin"
-Tekila öyleyse-" Meredith fikrini değişti içmeden, Nina kalk*
-Bu bir aşağılama değildi. Gerçekten. Sadece nasıl böyle ka-
aceleyle oturma odasına giderek bir şişe tekilayı, mutfağın için^
bbildiğini... bilmiyorum. Unut gitsin.”
geçerek geri dönerken de tuzu, m isket lim onlarını ve b ıça ğ ,^
“Bunu bir şeyle karıştırmayacak m ısın ?” Meredith, tekilaya u zanıp kendine bir shot daha doldururken,
•örafımda bir duvar var,” dedi.
“Alınma, Mere, ama seni içki içerken gördüm . Ben bu içkhi
bir şeyle karıştırırsam, bütün gece bunu yudumlayacaksın; gecenin "Evet. Bir güç alanı gibi bir şey. Hiçbir şey saçlarına ulaşamıyor.”

sonunda ben sarhoş olacağım, seıı de her zam anki gibi sakin ve Ninabu söylediğine güldü. M eredith üçüncü shot'ım içtiğinde Nina

ayık biri olacaksın." Nina, iki sh ot doldurdu, bir misket limonuna hâlâ gülüyordu, am a k ız kardeşi içkiyi yuvarlayıp yanma döndü­
dilimleyip kadehi kardeşine doğru itti. ğünde Nina gülm eyi kesm esine neden olan bir şey gördü. Bunun

Meredith burnunu kırıştırdı. neokluğunu bilmiyordu; belki M eredith’in gözlerindeki bakış ya

da ağzının hafifçe aşağıya doğru kıvrılm ış olmasıydı.
"Eroin değil, Mere. Yalnızca bir shot tekila. Biraz çılgın ol
“Bir sorun mu var?” diye sordu.
Meredith aniden karar verm iş görünüyordu. Bardağa uzandı,
alıp bir dikişte içkiyi yuvarladı. Meredith yavaşça gözü nü kırptı. “Babamın Noelde ölmesi,
«nnemin keçileri kaçırm ası, k ız kardeşimin bana yardım ediyormuş
Gözleri yuvalarından fırladığında, N in a lim onu uzattı. “İşte-
Bunu ısır.”
phidavranması, kocam ın... bu gece evi terk etmesinin dışında bir
*ymi demek istiyorsun?”
Meredith ıslığa benzer bir ses çık a rıp başını salladı. “Bir tane
daha."
Nina bunun k o m ik o lm a d ığ ın ı biliyordu, am a kendini giil

"fctaen alamadı. “E vet, b u n u n d ışın d a. Ve her neyse, hayatının

 KjŞ ^Bahçesi h j ı s i m \* lu m ıa iı

jla ofuıv...—
/ıarifca olduğun**biliyorsun. Sen, şu her şeyi doğru . kaç ‘m * söyleyebilirini? Annemin hikâyelerini dinle-
kadınlardan
mfaııdan birisin. Bu yiiy.d,
yüzden babam sana her -D»ltfl şövalye, kaybolan insanlar ya da yakışıklı prens
Meredith. mE\vt. galiba,”dedi. -*v lV.ıbama bu sözü veren şendin. Beıı annemle
-' ■ ■ ■
•^,r,,ir‘a 1 verdim, bunu da hemen şimdi yapacağım. Bana
b3bas" ' ' w on" 1,38,1 hayal k,nkl* " » i l ^ '^ u r s a . banyoda annemin eşyalarını topluyor olacağım.”
Nina' « * içini çekti. “Hu doğru.".tali. Nina b i r d e n * , ^
ne süreceğini merak e,ü. Hiç ^
k a d a r J ihl'O^11 Mcrcdith’in mutfaktan gidişini izledi. Nina nm şaşırdı^
^ xli - k ız kardeşi çok tutarlıydı- ama hayal kırıklığına
Mn* » h yavana, “Her W i d o *™ y a p a b i l i n ,- ded, ^
de hatal. olab ilirsin - Ve yal..,, & # * * * ^,.ua bu jşin babasının hep birlikte* yapmalarını istediği
«Sratf0Çll!ugundan kesinlikle emindi. Amaç buydu, öyle değil mi?
Nina ‘Babam- Afrika'dan dolu, çok a r a m a lım .” dedi.-^ lir ^ 0olni‘llt
° b, c:nıdiye kadar bunu masallardışında ne başarmıştı?
•Jikle
babam için ne kadar değeri, olduğunu biliy«mlum. ^
imanımız R u j u n u düşündün... ‘Nina» - v n e d im , baba,” dedi. “Onu sarhoş etmek bile işe ya-
jaınadî*
"Biliyor musun, bazen kapı kapanıverir vc tek başına k a l ^
Nina ayağa kalktı; hiç sendelemiyordu. Votka sürahisini bir
Nina, “Ona yardım etmek için yapabiloceğinıiz bir şey var,’ * * lolonun altına sıkıştırdı, annesinin kadehini alıp yukarı çıktı. Nina,
Meredith şaşırmış görünüyordu. “Kim e yardım etmekiçinT banyonun aralık duran kapısının önünde duraklayıp Meredith’in

Nina sabırsızca, “Babam a; dedi. -Bahsettiğim iz kişi babam k»- koyulduğu anlam ına gelen tıkırdamaları dinledi.
değil mi?” Nina, “Annem in kapısını açık bırakacağım; dedi, “kulak mi­
“Ah. Öyle mi?’ safiri olmak isteyebilirsin diye.”

“Babam annemi tanımamızı istedi. Babam annemin..." Banyodan cevap gelme d i, gazetenin hışırtısı bir an bile kesilmedi.

Nina koridordan geçip annesinin odasına geldi. Kapıyı vurdu,

Meredith, T in e masallar demeye IKışlama," dedi. “Şimdi nedn
bu kadar başarılı olduğunu biliyorum . Sen saplantılısın. ama içeri davet ed ilm eyi beklem edi. Hemen içeri girdi.

Annesi yatağ ın içinde oturm uş, bir yığın beyaz yastığa yas­
“Ve sen değilsin, öyle mi?” N ina bu söylediğine güldü. Hadi
lanmış, b eya z y o rg a n b e lin e k a d a r çekilmişti. Bütün bu beyaz
Anneme hikâyeyi aıılattırabiliriz. Bu gece annem i du yd un ; benimk
şeyler -saçları, g eceliğ i, y a ta k takım ı, teni-, siyah ceviz ağacından
tartışmanın bir anlamı olmadığını söyledi. Bu, a n n e m in muc*»
yapılmış karyola b a şı v e ya ta k la tam bir zıtlık içindeydi. Annesi
etmekten vazgeçeceği anlamına geliyor."
öteki dünyaya ait ru h a n i b ir v a rlık gibi ve etkileyici gözleriyle,
Meredith ayağa kalktı. K alktığın d a b ira z sendeliyordu,1"
yaşlanmış bir G aladricl*7 gibi görünüyordu.
yüzden destek almak için sandalyenin arkasına tutundu. Senid
“Seni içeri d a vet e tm e d im ; dedi.
konuşmaya çalışmamam gerektiğini biliyordum .r

Nina kaşlarım çattı. “Benimle konuşuyor muydun? 27 ilklerin F/cndisi filmindeki bir karakter, (ç. n.)
- K jş «Bahçesi
Kilstin ^ fa n n a h

t u r t a m . Bu bir sihir." Annesi Nina*a o kadar sert bir baklş .

jurthı. "özür dilerim.” ’ N,na butfenb^
.....mi düşüm lü” 7"
•Votka ıst^y w JÜ Nina elektrik düğmesine gidip lşıklan

.ıst^ i " ibiliyorum Geceleyin gökyüzünde ay yoktu, bu y ü ^

> **■ *dmİ^ rdU' ° dadaki <ek lşık , a?,k k ' T l " , f mÜŞ-
gden 'S'ktı. P‘ ’^'udan
'^ L b n te"»nna gİttL “Ölmek ° l!,n ^ " “ bi,
Ü T ' ' N-ina sözlerinin etkisini fark etti. Annesi sanki bir*. Nina yere o tu rm u ş bekliyordu.
^ bi geri çekildi. "Sen onu severdin. Sevdiğini b i l i y ^
Bir gıcırtı sesi odayı doldurdu; annesi yata».,,,
^ m 'b e n i m köylü tat ve prens hakkmdaki masal,n, d u y ^ çalıyordu. “Nereden başlasam?" >'erteşmeye
^ Tamam,n.. ölüm döşeğinde bunu benden istedi. Sende^
-Aralık ayında, Vera prensle buluşmak için ^ ,,
istemiş o*maİ1- . ocakken bitirmiştin." <?•
Annesi bakışlarım kaçırdı. G özlerim b attan iy elerin üzerinde
Bir iç çekiş.
bjrbirine geçmiş hâlde d u ran m avi d a m a rlı ellerin e dikti. “Bana
Ye sonra, annesinin masal anlatufen k u U a ^ o ^
hiç huzur vermeyeceksin.
« tonu duyuldu: Parktan eve döndükten sonra, Vera g ü n ü n ^ i
-Hiç.” kabımı annesiyle birlikte mutfakta geçiriyor, ama akl,„, J L
-Bu bir masal. Bunu neden bu kadar önemsiyorsun?" işe eremiyor. A nnesinin bunu bildiğini, onu dikkatle idediSini
“Babam neden önemsedi? biliyor, ama bir kız
Annesi cevap vermedi.

Nina orada durup bekledi. kalbi aşkla doluyken k a z yağlarım kavanozlara süzmeye

Annesi nihayet, “Bana bir içki koy," dedi. nasıl konsantre olabilir?

Çok sakin bir şekilde, Nina bir slıot doldurup annesine verdi.
Annesi votkayı içti. Boş bardağı kenara bırakarak, “Bunu kendi
bildiğim gibi yapacağım,” dedi. “Sözüm ü kesersen duracağım. Ma­
salı parçalar hâlinde ve yalnızca geceleri anlatacağım . Gün içinde
bu masaldan bahsetmeyeceğiz. Anlıyor m usun?”
Annesi, “Veronika dikkat et,” diyor
1u a kocam an b ir dam la yağı masanın üzerine damlattığını
göriiyoı. Veı a, yağı eliyle silerek musluğun içine atıyor. Zaten kaz
V fandan nefret ediyor. H er/am an besleyici, ev yapımı tereyağını
tercih ediyor.

“Evet." Bunu öylece atıyor nıusım ? Senin neyin var?"

kız kardeşi kıkırdıyor. “B elk i oğlanları düşünüyordur. Bir
“Karanlıkta."
°9m c
“Neden her zaman..."

.lU babında durup kısık ateşte pişmekte
* ” **'• -rinikarıştın’ * " '- ^ ‘i,ldaki ’slakhğt silerek, 'FJh "
ban " ^ ’^ û y o r : d iy o r “Vcıa on l>cş ı/aşında.* ' ^v
•fk rtd ey*onaUi:
i yemeğikarıştın ™1!*1 hnx,faP < "*™ m dönüye,
C n » j « " fen>,<fe’ mutM 'la kl* iç‘ " konserve» ^
J * r ^ h a 'k me,JLK’ k İ,m \km,,, ‘ hCak * * " * • •*-*>
' . ;r sanmsakkırla. turşu im pducak «üatahklarta * ^
Z n * * y a v ş a k f a ^ l e H , dolu IX,ha s e r a , annesi ^
^ 1 w * dolgulu gözleme yapdacağm, ^ e t m e y e söz ^
Annesi, sanki daha önce akime gelm em iş ;iibi. “A f e r e * ^
di,yapndasm,'diyar- T e ly r la kan d aşt,ğ,m da <M,ğm danjh
y a ş daha küçüksün "
Vera kaygan kaz yağı tenceresini ı m ısay a koyuyor. “Onu il}
gördüğünde ne hissettin?"
A n n esi gülümsüyor. "Bu hikâyeyi birçok kez anlattım:
“Herzaman seni çok heyecanlandırdığım söylüyorsun. An*
nasıl?'
Annesi yine alnını silip öııiındi duran tahta iskemleye m -
nıyor. Sandalyeyi biraz yeri çekip oturuyor.
Venı buna o kadar çok şaşırıyor i i. nervı leyse bir ses çıkartır.
Annesi konuşmak için yaptığı işi bırakan bir Kadın değil Veravt
(Mgasorumluluk ve görev hikayeleriyle büyııdider. Köylüler hap­
sedilmiş krala minnettarken, onlara hadleri bildirilm işti. ŞİM&
köylüler başlarını eğip elleriyle iş y apm ay a devam etmeSkr-
çünkü Kara Şövalyenin gölgesi üzerlerine çelik bir kılıç hizofo
iüşüyor En jym foç dikkat ç^ m em ek.
Annesi şimdi sessizce oturuyor. “O zam anlar baban nefesi
kepecek kadar yakışıklı bir öğretm endi, liıın u bityükannen '
K îisıin 'SCannah
tasVİp « " r t iğ in i gösteren bir W .
J y u . dikk^ oL N efesine ihtiyacın o l a c a k ; ^
Venı, -Ük görüşte aşk " W h r diyc
-Baban bana baktığında, ununla evlenip n« 1 r,
^ d u m . İçliy im * bal şu,-al» yim htJm J T * ' 9 * * S h n i
im , ama deydd,. S u sadece... P cy rd i. Bcnhn p \^ 'u y o r-
,t hayata duyduğu tutku beni h ey ecu n h m A rm T ^
tûresoniv evlendik. Annem ve babanı dehşet» 1- V * * * ^
krallık bir kargaşa içindeydi, o zamanlar k n , u ' ^
& korkuyorduk. Kaininin hırsı onlun ^ u t m ^ Y ^ tr
köy öğretmeniydi, am a şair olmayı hayal ediyordu' ' ***
Vcru anlatılanları!: rom antikliği karşısında içini çekti. Şimdi
bu gece prensle buluşm ak için gizlice eınlen çıkmas, g erek lin i
biliyor. Eğer öyıvnirse, annesinin bunu anlayacağını da biliyor
Annesi yine yorgun bir sesle, 'M â la ,'d iy o r. "Hadi, işe geri
donelim ve \ erom ka. k a z yağm a dikkat et. Kaz yağ, değerli."
Saatler geçtikçe. Vera aklının giderek daha çok karıştığını
fark ediyor. F asu ly cle, i ve salatalıkları hazalarken, kendisi ile
Sasha için hır aşk hikâ yesi hayal ediyor. Mavi dalyalarda, bazen
geleceğin görüntülerinin görülebileceği sihirli nehrin kenarında
yürüyecek, V era )m sık sık âşıkların yaptıklarını gördüğü gibi
sokak lam balarından birinin altında duracaklar. Onun bir prens,
icranın aa yoksul bir öğretm enin kızı olması önemli olmayacak.
“Vera.”
Vera sabırsız, b ir sesin ism ini söylediğini duyuyor. Ona iik
defa seslenm ediklerini anlıyor. Babası Vera ya kaşlarım çatmış,
°dada duruyor.
Veıa, Baba," diyor. Hebası yorgun ve biraz sinirli görünü-
Gcnclhkle son derece düzgün taranmış olan süflili saçları.
 kaf0srn o vo l°™ 9 i* yonodağün^ * 0,ga en az beşinci koz, ' Korkuyor musun?- ^

B°basmm mam murekkep,e Vera yana dönüyor. Olya da aymsım y a p ,^ , ^ ,

parma**'1 akarak. nerede?’ dk>e «>™yor.

w oğlanla karşılaştığın zaman kalbinde M j bjr ^
^ iZ a l^ a lm a y a y it t ile ,
**■■■W " gİbİ ° ‘ mak W ^ *■« almak i* yukanı/a
10 * ,m ’ ” B a t a s ı ş a y f a " h l r M i d e b a şın ı
■Kendi t o ' arma çfcmok gibi’
^ a l^ n s ^ r .
Ifcro kardeşine sarılıyor vc onun tombul yanağına bir öpücük
hn? Bir tersi* m ıvar? tonduruyor. Sonra, örtüleri açıp birden yataktm ^ ^
u ır.Bİrşeyyok.Babcısı Vera’y ı kollarına ahpöyk
Ur el aynasıyla görünüşünü kontrol etmeye çahşıyor, ama ken­
sJasanhyorldVerayıınnefes
•Hayır. Hay' - alm am ak için babasının kollQ.
dini sadece parçalar hâlinde görüyor; deri bağcıklarla yüzünden
,nn kurtulması gerekiyor.
geriye toplanmış uzun siyah saçlar, beyaz ten, pembt dudaklar,
Gelecek ytord a Vera, bu sa n hşı kafasında binlere* kez *
vera dantel yakalı, sade, m avi bir kız çocuğu elbisesi giyiyor, oma
t Mum t*S n d a pırlanta g ıbı parlayan kavanozlar,
en iyi elbisesi bu. K eşke bir beresi, iğnesi ya da hepsinden daha
’ lS t b a s m n yeleğinin tozlu, g ü n eşte sertleşm iş derisini
iyisi, bira/, parfüm ü olsaydı.
Z Z L lfir V ^ 1» çenesinin yanağım çizm esini h i s s e l
■ Seni seviyorum, b a b a , ’ dediğim hayal edecek. Vera, “Ah, pekâlâ," deyip kardeşine dönüyor. "Nasıl görünü­
yorum?’'
' Ama gerçek şu ki, Vera'nm akim da a şk ve evden gizlice *
mak var; bu yüzden babasına hiçbir şey söylem iyor ve w * "Mükemmel.”

işe geri dönüyor. Vera’nm yüzüne kocam an bir gülümseme yayılıyor. Bunun
doğru olduğunu biliyor. O hoş bir kız; bazıları güzel olduğunu
bile söylüyor.

Vera yatak odasının kapısına gidiyor ve dinliyor. Kulağına

O gece Vera sakin yatamıyor. hiç ses gelmiyor. “Y alaktalar" diyor. Dikkatli bir şekilde hareket
ederek, parm aklarının ucuna basa basa, yazın daima açık bı­
dundaki her sinir ucu dans ediyorm uş g ib i geliyor. Sesler
rakılan pencereye gidiyor. K ız kardeşine bir öpücük göndererek
<u^ S u r e s in d e n içeri süzülüyor: konuşan insanlar,
küçük demir parm aklıklara tırmanıyor. Vera attığı her dikkatli
taşlı caddelerde toynakların uzaktan duyulan tıkırtıları.
adımda, aşağıdaki caddeden birinin, bulunduğu yöne bakacağın­
sevgilisine ku ^ 2^ SeS*’ lîu sıca^- ışıklı gecede, birisi muhtemelen
ım ve bir oğlanla buluşm ak için gizlice dışarı çıkan kızı işaret
dolaşıyor• ^ *em an ^alllJor ve b irisi yukarı katta
°n s ediyor. Yer döşem esi h er adım da gıcırdıyor- C0İP bağıracağından emin.
 K j s ‘J k t ' u e s ı
M,J.„-
r vre?
e bel
i o lŞti‘
t » * V k‘ * ,r!K’* ° '" u'5
sirrtdi
“ w ikinci a* !â"K' i"d ® " i
tirküçadım, atloy>P « r çim e,
*” fe S " ® » » ' '* *
T e - ..., tor W ' " * " H ^ e ,, ^
ö rü y o r.
‘ , ftnftmfc- Köprüsü,mn m u m d a ki sokak
^ , , „ Jn d,,™/»'-- ««■- ÇCi/' sarısı yorünü^
«ıçkm. y ek # 'teVL
Sasha, ‘Geleceğinidüşünm em işim : diyor.
Vira konuşam ıyor gibi. Kelimeler, aynı nefesi gibi, Vera'm
göğsünde hapsolmuş Vcra, Sasha'nm yır/el dudaklarına bakıyor
J b ıı bir hala. Aniden gözlerini kapatarak Sasha'ya doğru eğ$.
yor, Sasha onu öptüğünde bu yine de bir sürpriz. Verunın nefesi
kesiliyor bina, ağlamaya başlayacağım hissediyor; gözyaşlun
kiiçi/k yıldızlara dönüşüp onu ulandırm asına rağmen, yaşların
dökülmesini engellemek için yapabileceği lıicbir şey yok.
Prens şimdi Vcrahm durduk yere aşık olup ilk npüldiiğündt
ağlayan aptal bir köylü kızı olduğu mı anlayacak.
Veru bir bahane uydurmaya çalışıyor; bahanenin ne oluca-
ğıııdan bile amin değil, ama daha konuşm aya başlamadan Sushi
onu çömelmesi için aşağıya çekip o kadar keskin bir şekilde, “Sessiz
ol. diyor ki, Vcra kırıldığını hissediyor. “B a k "
Allı ejderhanın çektiği parlak, r.iyah bir araba yavaşça cad-
dede ilerliyor. Kirden sessizlik çöküyor. İnsanlar oldukları yenle
■lonupkalıyor, gölgelere çekiliyorlar. Hu Kara Şövalye...
Araba avlanmakta olan b i• hayvan g ib i hareket ediyor
ejderhalar ateş çıkarıyor. Araba durduğunda. Vcra vücudurt*
i p $ $ Î N hissediyor Vem ^Oıvsı benim yaşadığı»1 yer.
222
K ik tin VR’cinnah
i w
, «derin g iy * * * ^ " w " W * < * * a b a d a n çıkıp birlikte
K * * * * * * ' ™ kaPm Ö'Ke ^ m k^ J 0 Har
^ , , r binarwı içine girerlerken Vcra. m n yorlu#-diye
& *Vt. itiyorlar?"
aklıyor- ^
M * tekrar açılıncaya kadar, dakikalar yuwşça ilerliyor.
Vsrü inini" " 11 h‘ V *™ hir tiir “ Ö"' çekimde görüyor. Cüceler
!s:W inı alnınlar. Babası mücadele etmiyor, tanışmıyor, hatta
on uyor-
Arkalarında, annesi tökezleyerek merdivenlerden iniyor;
^ p yalvarıyor. Yukarısındaki lin eereler sıkıca kapatılıyor.
Yeni, “Baba!" diye bağırıyor.
Caddenin karşı tarafında, babası başım kaldırıp Verayı gö­
rünür. Sanki sadece babası Vcra ran çığlığım duymuş gibi.
Başım sallayıp a n ık i. Orada kal, der gibi elini ulatıyor, sonra
itilerek arabaya bindirilip götürülüyor.
Vera, Saslıaya san bir kez dirsek atıyor ve. Sasha onu bırakı-
wr. Vcra arkasına bakm adan caddenin diğer tarafına koşuyor.
'Anne, onu nereye göt ürdüler?~
Annesi yavaşça başım kaldırıyor. Bir an için kendi kızım
■anvmyonniış gibi görim ü yor.'Yatakta olman geıvkiyor, Vera.
"Cüceler. Hahamı nereye götürüyorlar?”
Annesi cevap veriyor. arkasında Sashanm sesini duyuyor.
~i>u Kara Şövalye, Vera. Onlar istediklerini yajxırlar.
Vera, "Anlam ıyorum , ’ diye lxığırıyor. ‘Sen hır prenssin...
Sasha, 'A ilem in a rtık g iicii yok. Kara Şövalye babamı ve
«"icalunnıı hapse a ttı. Hum: biliyor olmalısın. Bugünlerde fcur
A ltığın da bir soylu olm ak tehlikeli. Sana kimse gardım edemez,"
% n r. "Üzgünüm."
 K r.s r m <J<an n a k
K** ^Bahçesi
»tun zanuındtr idem le beklediğig ib j,
Vera, ağlamaya başlıyor ve bu sefer gözyQşlQ & ^ yok. Onun gihi bir * * M * * „

değil, meydana geldiklerinde acıtan küçük siyah ^ m » t a ! / * bunu ani,yor. « Y o ,* ;, ^

Annesi. Veronika;diyor, “içerigirm em iz gerek ^ Bu tutuklanmayla, Vcra)Un gele

Vera'nmelinitutarak, onu orada öylece durup bu fâipnczbir hâlalıyor. Vera içi,, eğitim bir daha
Sashadan çekip uzaklaştırıyor. Bir kolunu Verahın ^ ^ sokak lam balar,,,,,, al',„da „ „ u ^
kapmm merdivenlerini çıkarlarken onu kendine y o ^ 0 % yok.Saslıa yok. "Butun gün ekmek gibi * « < Çocuka
Sasha'ya, V on beş yaşında,"diyor. ° 1n ^ 0^ Yen, annesinin haşm , salhd,ğ,„ ,,, ,S,en,iU°rum.'
Vera arkasını dönüp caddeye bakıyor; pre„ . ŞitotıiŞ' tâbirlerine böyle bağhhr. Biri hareket c u ^ 'T ^ * ?»"<*
vr

uı, havuzdaki uuıgaiargibi.

tJiyor. Bir dalyalar gjb i *«Wtounul,,s*
bum,hû-
yen,. K h m t r a f o * kütüP ^ ^ g id e c e ^ -di^
& vera on alt, ya,,udu. A z önce m halay, ‘
m ünta olabilir? Bu hata yüzünden Vera'nm seuHM ,• ,
o andan itibaren Vera’nm ailesi değişiyor. Artık h iç k ^
Öleceğini kim bilebilirdi k i? USan ann
gülümsemiyor, gülmüyor. O, annesi ve kardeşi her şey daha y
olacakmış gibidavranmaya çalışıyor, ama hiçbiri buna inanmap

Krallık halâ güzel, beyaz, etrafı duvarlarla çevrili, köprülerle,

kulelerle ve sihirli nehirlerle dolu bir şehir, am a şim di Verabuşehn
farkh görüyor. Vera. ışığın olduğu yerlerde gölgeler, aşkın okhfa
yerdekorku görüyor. Eskiden sıcak, solgun bir gecede, öğrenciler
kahkahalarının sesleri onun özlem le ağlam asına neden olabiM
Vera şimdi neyin ağlamaya değer olduğunu biliyor.

Günler haftalara karışıyor ve Vera babasının döneceğine t e

bütün umudunu kaybetmeye başlıyor. Bir kutlam a yapmadanon

altı yaşma giriyor.

Bir gün akşam yemeği yerlerken. annesi, “Şatoda çahşacc<
işçiler aradıklarını duydum," diyor. "Kütüphanede v e fırında.

Vera, “Evet,” diyor.

Annesi, “Üniversiteye gitm ek istediğini biliyorum ” diy*-

Bu /lQya/ Çoktan önem ini ka y betm iş. B ir yün Vera'nm^

5°>r o/ması, babasının onun için hayal etliğ i bir şeydi.
, 225'
ı r

On iki

N
ina, annesi sustuğunda, “İnsanlar ölecek demekle ne
demek istiyorsun? Veronikanın hatası ne?" dedi. “Daha
önce m asalın bu kısmını hiç duymamıştık."

“Evet, duydunuz, lîu kısım Meredith’i korkuttu, bu yüzden

bazen atladım.”

Nina ayağa kalktı, yatağa gidip lambayı açtı. Annesi zayıf

ışıkta, gözleri kapalı, hareketsiz duran bir hayalete benziyordu.

“Yorgunum. Şim di beni yalnız bırak.”

Nina tartışm ak istedi. Saatlerce karanlıkta oturup annesinin

sesini dinleyebilirdi. Babası bu konuda haklıydı. Nasıl olduysa,
masal onları birbirlerine bağlamıştı. Ve annesi de bunu hissediyor
olabilirdi. Nina, annesinin m asalın ayrıntılarına değinip daha
önce hiç anlatmadığı kad ar derinlere indiğinden emindi. Nina gibi
annesi de masalı devam ettirm ek mi istemişti? Babası annesinden
bunu mu istemişti?

Nina, “G itm eden ö n ce san a bir şey getirebilir miyim?

 -Öıpim '
NİM etraf,na takt,, sallanan iskemlen,n kenar,,*,
kabanı » t a y , «ördü. Torbay. alıp tekrar y ataga
_nKtk.„ annesinin elleri, « e d o lan ,,,,, m avi-y*^ ^ 1 Ç*
H in d e h arek et etmeye taşlad,. Nina kapıy, k a p , , , ^ ! >
ç,t ç< ç>t « * rini <iuyarak üdada" <',k1'' ^
N i n a banyonun önünde dunıp iterek kapıyı açtı. Banj,, ^
Tek taşına ajagıya inip sönm ekle olan ateşe bir odun ~
Kendine bir bardak şarap koyarak, şöminenin önüne „tUlxkl ^
Nina. “Vay canına.” dedi. “Vay canına.”
A n n e s in in bu kadar tutkulu ve güçlü konuştuğunu duym*^
h a şk a h iç b ir amaç için olmasa bile, dinlemeye değer, harika^
h ik â y e y d i. Bu hikâyeyi anlatan kadın Nina'nın çocukluğunda
s o ğ u k , m e s a fe li Anya YVhitson değil, bütünüyle bambaşkabiıHdj.
Babasının Nina'nın görmesini istediği sır bu muydu? Osesâ
dış görünüşün altında bir yerlerde saklı, başka bir kadın mıvanfc
Babasının hediyesi bu muydu? En sonunda, babasının âşık oMuğ->
kadını bir an için görmek miydi?
Yoksa daha fazlası mı vardı? Bu hikâye Nina’nın hatırladığın­
dan çok daha ilginç ve ayrıntılıydı. Ya da belki Nina hikâyeyidaha
önce gerçekten dinlememişti. Tıpkı çok sık görüp asla çekenin kim
olduğunu ya da arka planda kimin durduğunu merak etmediğine
bir fotoğraf gibi, hikâye de Nina’nın varlığını hiç sorgulamadığı
bir şeydi. Ama bir kere garipliği fark ettiğinizde, diğer her şeyder
kuşkulanmaya başlıyordunuz.
v'e işte Nina şimdi bu garipliği fark etmişti.. . ve ccvaplar isthntk
k^ ill, annesinin masal,n, dinlemek is,c
* * * * * * * f“ la cşvamn b ^ n d u g u b:tn2 ‘fU- * * * Külünç
^VTV kadar giden reçeteli w reçetesi,, ila.., * * * * <arihi
^ im e ce le ri Sö«)en geçirirken Se.sî d u y n lt,
tftudithln her zaman olduğunu diisü â UŞ' U'
' U "ftu WWydi: k ü ^
il**'—
Bilinçsizce, kutuyu toplamaya son verdi, üzerine BANYO ya7, p
^jjora s ü r ü k le d i. Koridorda çocukluğundaki kelimelerin açık
jjpnl.ın süzüklüğünü duydu.
‘Belki oğlanları düşünüyordur. Bir oğlanı"
Meredith ürperdiğini hissetti. Kendi özleminin farkına vardı;
jnannesinden bir şey isteme duygusuna aşinaydı. Bu Meredith '
bütün hayatı boyunca bildiği bir duyguydu.
Banyodan çıkıp koridordan geçerek evden çıkması gerektiğini
biliyordu, ama yapamadı. Annesinin herhangi l>ir masal cadısınınki
kadar hoş, bal gibi tatlı sesinin çekiciliği, her zaman olduğu gibi
Mercditlı'i tuzağa düşürm üş ve bunu gerçekten düşünemeden,
kendini koridoru geçip, kısm en açık olaıı kapıda durarak hikâyeyi
dinlerken bulmuştu.
Meredith, Nina’nın, “İnsanlar ölecek demekle ııe demek isti­
yorsun?” diyen sert sesini duyuııcaya kadar bu büyü bozulmadı.
Meredith çabucak kapıdan geri çekildi; kesinlikle masalı gizlice
dinlerken yakalanm ak istemiyordu, çünkü Nina onun ilgilendiğini
düşünerek saldıracaktı.
Meredith aceleyle aşağıya inip çok geçmeden eve vardı.
Köpekler M eredith’i b a ş döndürücü bir coşkuyla karşıladılar,
özlemiş o lm aları M eredith’i o kadar rahatlatmıştı ki, onları
W aldığında ç a m a şırlık ta d izlerin in üzerine çöküp ikisine de
 k burunların, sürüp yüzünü yalamalar,nln
jejjnjn yerini almasın* izin verdi
v ^ n i t h . köpeklerin k u lak lar,n ,n ark asın d ak i y,,
W , k a r k e n . *<yi köpekler," diye m ı n l d a n d ı . M e r e d ith
■^ kalkarak. ç a m d ı r v e k u n ı t m a m a k in e s in in y j " 1 **
j o ü h a g id ip kocaman k ö p e k m a m a s ı t o r b a s ı n , ç ı k a r ^
ve köpekletin gümüş renkli kaplarına biraz mam* ^
Meredith çabucak bolca içecek sulan olup o lm a d ığ a ko^
tikten sonra mutfağa gitti.
Mutfak boş, sessizdi; içine sinm iş bir koku yoktu. M e**.
gelmekte olan gecenin düşüncesiyle kıp ırd an m ad an karanl,"!
öyiece durdu. Hikâye için annesinin evinde kaldığ,na şaŞrna^
ljydı. Her şey o boş yatakla karşı karşıya gelmekten daha iy j^
Meredith. her iki kızını da arayıp, seni seviyorum
bıraktıktan sonra kendine bir bardak çay yaptı. Kalın bir battanj^
alarak, verandada oturmak için dışarı çıktı.
En azından buradaki sessizlik doğal geliyordu.
Meredith yıldızlarla aydınlatılmış uçsuz bucaksız gökyüzün*,
kara toprağın hoş kokusunda, yeni m a h su lü n tatlı kokusunda
kendini kaybedebilirdi. İlkbahar ve ya z m evsim leri arasında bir
duraklama olan bu ayda, ağaçlarda ilk kü çük elm alar çıkmıştı
Kısa süre sonra meyve bahçeleri m eyveler, işçiler ve toplayıcılarla
dolu olacaktı.
Bu, babasının, yılın en çok sevdiği zam anıydı; her şeyin müm­
kün olduğu ve hâlâ en iyi hasadı alm ayı um duğu zamanı. Meredith
Belye Nochi yi babasının sevdiği k a d a r ço k sevm eye çalışmıştı
Babasını seviyordu, bu yü zd e n sev d iğ i şeyi sevm eye çalışmış**
ve en sonunda M eredith’in elinde, onun kattığı tutku haricin*.
k oc- nlDldni«; k o p y a s ı o la n b ir lıa y a t k a lm ıştl v.
^ ^ arka*n a yaslandı. Hasır salıncak \nrl7
u m u r s a m a d ı . A y a k la rıy la s a lı J “ cns«meb»tu,
, Men*1 - 1 .: o ı . .< ı v 4 n J . ^ h e r İV i
ftaki P ^ 1* cski an cirier S,cırdadı.
p n de annen gibisin.
^
jc(t böyle söylemişti.
Meredith battaniyeyp daha sık. sarınd,; ^
gelmesine izin vererek yukan ^
i )iu hap, ahp yatağa girerek, örlüleri çenesine kad
misyonunda kıvrılarak, köpeklerin soluk ' Cenin
’jaldanmaya çalıştı. ",m «»mhüsünç
Nihayet, gece yansını geçliğinde Meredith saatin ala
Racaya kadar rahatsız, kısa arahklaria bolü™* N r u ^ l a Î
Meredith alarm kapam a düğmesine vurarak tekrar
p * . ama boşum, çabalıyordu, bu yüzden kalkıp
giyerek altı mil koştu. Eve geri döndüğünde, yenklen y ^ k kad™
bitkindi, ama bunu ya p m ay a cesaret edemedi.
İşin anahtarı ç a lışm a k tı. Kendini oyalamak.
Mercditlı işe gitm eyi düşündü, ama bu güzel, güneşli paar
gününde, birinin arabasını görm esi ihtimali vardı ve eğer Daisy,
M«edithııı bir pazar günü iş<- gekli^ini öğrenin* «Tgulama başlardı.
Meredith. Belye N ochi y e gitm eye vc Nina'nm annesine iyi
baktığından em in olm aya karar verdi. Hâlâ toplanacak bir sürü
Şey vardı.
Meredith bir saal sonra, eski bir kot pantolon vc koyu mavi
bff kazak giym iş olarak annesinin evine gelip mutfağa girerken.
Merhaba,” diye seslendi.
Nina dün giydiği kıyafetleri giymiş, mutfak masasında ötü­
yo rd u , kısa siyaiı saçları her yöne doğru dikilmişti. Masanın
 fQ ş 'H ançesı
r\m u n -jc<ınn«h
. „ , k du n ... birkaç kitap ve Nina'n.n koyu renkIi .
^ •ek . Bitti. işle cevap bu. Akimı ç e t e * . ,laha b d n
I w‘f _ . . . __c:u > ln v .u -:ıV - V.o-,—
& düşünmeni sağlayacak; bazen• -
>-JZ's,y,a <lold',rdu8u’ e,m fa da* » m ^ „mnu
parçaları vardı. ifadesinde birym nuşam a görü^ l
Meredith, -U nabom ber* gibi görü n ü yo rsu n ,” dedi. ' çünkü bunu çok İMİyonsun. Ania b " ! * *
o sadece... bizi sevm iyor. Ve aCık L UlU'‘ hun,arın k
“Sana da günaydın”
»»■ ■ '«>**« . . » 1
~Hiç uyudun mu?
,.ı.Qr ederim dcıııek zorundayım." K ’ ay,r-
“Biraz.”
••jsre sorunları?
“Sorun ne?"
Meredith kahvesine takta. Biran ^ k o n u * ^
-Bunu u m u rsam ad ığ ım biliyorum , am a şu masal.
Rujunu unutmuştu.
aklımdan çıkaram ıyorum .” Nina b a şın , kaldırd,. “Annem, ^
G a z e te c ilik yeteneğiyle bir şeyin can ahc, „ oktasım ^
gece Fontanka K öprüsünden bahsetti. Bu daha önce hep Sihirii
bulan ve som -sorarken çok ce.sur olan Nina. - u iç. ^
KÖpriiVdü, öyle değil mi? Bu sana garip geliyor mu?"

Meredith, “Masal,"dedi. “Bilmem g ere k ird i” bir ifadeydi-’*

“Yalan söylüyorsun."
“Şunu dinle: Fontanka, Leningm d şehrinin içinden akan Neva
Mereditlı yorgun bir şekilde gülümsedi w masaya j-klip karde­
Nehrinin bir koludur.''
şinin karşına oturıiu. "Seninle kavga etmek istemiyorum, Neens."
Meredith kendine bir bardak kahve koydu. “O bir Rus. Hikâ)*
“Öyleyse konuş bcniınie."
Rusya'da geçiyor. Büyük keşif!"
"Bunu anlayacak son insan sensin ve bir cadaloz olmaya ça­
"Orada olmalıydın, Meredith. İnanılm azdı. Dün gece bütü­
lışmıyorum. Bu sadece gerçek.”
nüyle yeniydi."
“Buıııı neden söyledin?”
Hayır, değildi. “Belki de sen sadcce hatırlayamayacak kadar
küçüktün. Ben hu işe karışm ayacağım ." “Danny Myıın. Dört yıldan fazla bir süredir onunla birliktesin,
ama hiçbirimiz şim diye kadar adını hile duymadık. Gittiğin yerleri,
"Bu nasıl ilgini çekmez? H ikâyenin sonunu hiç duymadık."
çektiğin fotoğrafları, sevdiğin plajları hile biliyorum, ama sevdiğin
Meredith kız kardeşine b a k a ra k y a v a ş ç a arkasını döndü.
adam hakkında hiçbir şey bilmiyorum.”
Yorgunum, Neens. Gerçekten bunun nasıl b ir his olduğunu bi­
liyor musun bilmiyorum. Sen, her zam an yaptığın her şeye çok “Onu sevdiğim i kim söyledi?"

âşıksın. Ama ben hayatımın çoğunu bu arazi p a rç a sın d a geçirdin' “Gördün mii? 1 liç âşık olup olmadığını bile bilmiyorum. Senin

ve annemi yakından tanımaya çalıştım . A nnem bunun olmasına K'in önemli olan şey hikâyeler. Annem gibi. Elbette buna kapıldın.
Meredith eliyle m asaya yayılan kitapları gösteren bir hareket yaptı.
28 Tcd Kaoynski. Bir bombalama olayına adı karışan, Amerikalı teorisyen,
m-ılıkçi vc eylcınci. (ç. n.) ‘Sadcce biitiiıı bunların bir anlam ifade etmesini bekleme, çünkü
 . r Annen. buna tein vermeyecek ve lütfen,
y ü zü n ü b u ru ştu rd u . D aha önce yemek haartam aya
Z Z n * " ' ^ hmaya ÇahŞm,k,a" ' aZge<;- Yapaı"am. > j ^ ^ n i y e M - A m a h e r ^ ^ J - J
-I hövte olmaz- Tekrar olmaz. Taımam mı?* ^
konusunda boy . .
Nina, Meredith’e baktı, gözlerindeki açm a nerodej^
başlad,ğm “ nnas"^ w «JZ
^ e k k ü r lo ,- dedi ve bilgisayar, kapaıt, mu(f .

n,lmazdı. " -peşini r ^ d a otururken buldu. Masa üçkişUİV W rta n , ^

Meredith başın» sallayıp ayağa kalktı, “iyi. Şimdi m a rk e t^ .
geri döndüğümde birkaç kutu daha toplayacağım .” ^ onu da davet etmemiz gerekiyor mu?”
Nina. “Kendini oyalamahsın, dedi.
Meredith. kız kardeşinin sesindeki bilgiç tona ald»nş *
-Bunda yalnız değilim gibi görünüyor. Birkaç saat içinde görüşü
rüz. Annemin karnını iyice doyurduğundan emin ol." Merçdj
üth,
tedirgin bir şekilde gülümseyerek arabasına gitmek için dışar, ç,,
9ktı.
a®
fjina H* kardeşine bakt.. “Y.ne mi y e n ^ U lm unV Je(rj
3ra' Meledith güveci fırından çıkartırken, “Geç saate kadar çal,-
« s * ,’ *"*1
-Yine mı.'
“Haberleri bilirsin. Olaylar her saatte meydana geliyor."
Niııa votka sürahisini \ e üç shot bardağını alıp masaya getirdi.
Minesinin yanına oturup, bardakları doldurdu. Meredith giydiği
şişkin, yalıtımlı eldivenlerle, sıcak güveç tabağım masaya taşıyıp
bir çift nihalenin üzerine koydu.

Nina. biraz d ah a öne doğru eğilerek sebzeli kuzu güvecin

Nina güniin geri kalanını dönüşümlü olarak meyve bahçesinin
hoş kokulu aromasını içine çekerken, “C h a n M i dedi. Güveç
fotoğraflarım çekerek ve internette gezinerek geçirdi. Ne yazık ki.
annesinin buzdolabından çıkmıştı; bu yüzden ısıtılmış bir yemek
Belyc Nochi'deki çevirmeli ağ bağlantısı son derecede yavaştı, bu
olsa bile enfes bir tadı olacaktı. Sebzeler son derece yumuşak ola­
yüzden bir şeylere bakmak çok uzun sürüyordu. Arayacak fazla
cak, tatları domateslerin, dolm alık biberlerin, çalıfasulyesinin ve
bir şey de yoktu. Nina, Rusya’nın, A m erikalıların daha aşina ol­
\Valla Walla tatlı soğanlarının yumuşacık karışımıyla birleşecek,
dukları, Grimm’lerin^ yazdığı türde hikâyelerden birçok yönden
hepsi kocaman, lezzetli et parçalarıyla birlikte bol sarımsaklı, az
fa r k lı, zengin bir hikâye geleneği olduğunu öğrendi. Gerçekten de limonlu et suyunun içine konmuş olacaktı. Bu Ninamn en sevdiği
düzinelerce köylü kız ve prens hikâyesi vardı ve genellikle hepsi yemeklerden biriydi. “ 1la rik a bir seçim, Meredith.
bir ders vermek amacıyla mutsuz sonla bitiyordu.
Meredith bir sandalye çekerek ikisinin arasına otuıdu.
Bunların hiçbiri Nina’ya anlatılan hikâyeye ışık tutmuyordu.
Nina M eredilhe bir slıot sek votka uzattı.
Nihayet gece olduğunda, M eredith çalışm a odasının kapısını Meredith kaşlarını çatarak, “Yine mi?” dedi. Dün gece yeterli
atfı ve, "Yemek hazır,” dedi.
değil miydi?”
a? mmkardeşler. JacobveVVilhdmGrimnı. Tanınmış masal yazarları, (ç- ^
30 « " d i kuzu jciîve^. (ç. n .)
 K jis tin ‘vfCcmnah

KIS t M * * » ' V „AraJ ı | m a n la m mı?" dedi. “Hayal kırıklığına uğ-

d - yem eğini ye. Sofcudufcu zam an bu yemekten
N|,«ctendc s ’"
m * * k‘* bri‘en b" r" ,' nU k 'r Ç a m •*-«-
■ ^ c ıin tonunu fark etli, bu onlann küçük gelenek
jjioa a11 <w.ıeV. oluyordu. Yemeğin geri kalanı sessizlik
sadece iv.ee porselen tabaklan sıyıran kaşıkların, lahia
W & B * b a r * * " 'kald“ ldl- C8rev hardaki ^ ^onulan şarap kadehlerinin sesleri duyuluyordu
içkilerini içtiler. Sonra M ı» servis kaş,glna ^
^ nin UZCt UyuuL\ M eredith ayağa kalkıp mutfak lavabosuna
m kovarım. M eredith. sen n ed en b a ş l a n u y o r ^ ,
< î^ l r i ” ^ uzakla5U-
jjtti- V ^ \,lÇaklan kurulam akta olan Meredith’e, “Bu gece
-yine mi üç şey.
-İstediğin kadar yapabilirsin. Bı?. senin izinden gideceğiz.’ SUian^ a fazlasını dinleyeceğim,- dedi.

Annesi hiçbir şey söylemeden, sad ece b a şın ı salladı. tıikâycîlın ‘ ......»ricasını döndü ne de ona cevap verdi.
Kız kardeşi
Nina kaşıkla güveci kız k ard eşin in b ey az porselen tabağlna
byaH en Meredith, “P ek âlâ; dedi. “G ü n ü n e n sevdiğim zaman,
” ’İ -M » » ” *■
şafok vakti. Yazın verandamda o tu rm ay ı çok seviyorum ve Jeff...

benim çok fazla koştuğumu düşünüyor."

- E m in m is in :*
Nina buna vereceği cevabı d ü ş ü n m e y e ç a lış ırk e n annesi.
•Eminim- Ne z a m a n d ır erteliyorum .
‘Günün en sevdiğim zam anı gece. Belye noclıi. Yemek yapmayı
çok seviyorum. Ve babanız piyano çalm ay ı ö ğ re n m e m gerektiğini

düşünüyor." diyerek onu şaşırttı.

Düşünüyor kelimesini d u y m ak N in a'ıım b a şım kaldırmasına
i ferevde, tek bir kişiye ait olan yerler vardır. Bir alanı kaç aile ferdi
neden oldu. Biran için hepsi birbirine baktı.
kullanabiliyor ya d a oradan gelip geçiyor olursa olsun, aile içinde
Bakışlarım ilk kaçıran annesiydi. A n n esi. "O bıın u düşünürdü.
buyerin gerçekten ait okluğu tek bir kişi vardır. Meredithm evinde,
Beni apar topardoktora götürm e, M eredith." d ed i. "B abanın burada
aranda onundu. J e ff ve kızlar ya z partileri ve bu tiir etkinlikler için
olmadığını biliyorum." »adiren burayı kullanırdı. M eredith bu verandayı çok seviyordu
Meredith başını salladı, a m a h iç b ir şe v söylem edi.
*-} ! boyunca sallanan hasır sandalyede oturmuştu.
Nina bu tuhaf sessizliği bozdu. “G iin ü ıı en sevdiğim zamanı Belve Nochi'dc neredeyse her oda annesine aitti. Annesinin
güneşin batışı. Tercihen Botsvanacla. K u rak m e v sim d e. Cevaplan S°z bozukluğu, m utfağın uçuk renge boyanmış duvarları ve beyaz
Çok seviyorum. Ve sanırım, a n n e m in bize n e re d e y se lıiç bakma­ yaııs tezgâhlarından, mutfağın antika ahşap masa ve iskemlelerine

masının bir nedeni var."

 , , yüzden M ered ith d e rin b ir nefes ald, ve dosya çekmecesini
(ieW*yonl«<» « yansıtılm ış,.
r L k i bir saat içinde, d i a n d a karanlık çökerken, Meredith
k » * rhU,Un denizliğindeki iç içe geçen bebeklerin, * '
*"■ .nil, hayam ı.» kan tlard ak i izlerini dikkaUice incclcdi ve her
re"kiİ'İk’ V l . ikonaların ve ati. k.zag.n resm inin bulund(1 '
‘^ ğ ı n * ayırd.: Saklanacak. Velki Saklanacak* Yaküacak.
‘»*,rumdayd'
' L fln.fland.rmay. yapmak için gereken konsantrasyona min-
* vochi-deki bütiin odalardan sadece biri g erekte,,
^ Mövdill.’in aklın... kendi y.kılmışevliltğiniobataklında
alabilirdi v« bu otla babasının çalışma odasıydı,
“elW z a m a n la r çok enderdi.
çalışm a o d a s ın ın g i r i ş i n d e d u r d u . B a b a s ın ın ^
<k*,5ın
Şiıııdi. nasıl olduysa em lak veıgısı dosyasına düşmüş bir fo-
' oturduğunu, yerde, ayağının dibinde oyun om ay an iki k ^
, ,f;t bakarken olduğu gibi. Fotoğrafta babası, Nina, Jeff, Jillian
^ k o n u ş a r a k güldüğünü hayal etn .ek için gözlerini kapalmas
^Maddy ön taraftaki b ah çe d e top oynuyordu. Kızlar küçüktü,
gerekmiyordu.
^ ları posta k u tu s u n d a n b ira z d ah a uzundu ve birbirinin aynı
Odanın içinde babasının sesi güçlü bir şekilde yankılanıyordu.
* ı »kar kıyafetleri giym işlerdi. Yılbaşı ışıklan vc yemyeşil dallar
Meredith neredeyse babasının pipo dumanının tatlı, keskin koku-
ritleri süslemişti vc h e rk e s gülüyordu.
sunu alabiliyordu.
\,n ı annesi neredeydi? M uhtem elen yemek odasında, Martha
*Hemen annenize söylemeyin, puro içmem den nefret ettiğini
Stovart3' d üzeyinde b ir tak ın tıy la m asayı kuruyor, hediyeleri pa-
biliyorsunuz.'’
telliyor ya d a sü slem eleri yeniden düzenliyordu.
Meredith odanın ortasına gitti ve kalın, orman yeşili halının
Annesi, k o cası v e ço cu k larıy la h atıralara sahip olmak için
özerine diz çöktü. Odaya hâkim olan kocam an maun masanın
bulunması g erek e n ö n e m li yerde yoktu. Belki annesi, zamanın
karşısında, birbirine doğru yan çevrilmiş, karşılıklı duran siyah
daha esnek ya d a sevginin d a h a bağışlayıcı okluğunu düşünmüştü.
ekose kumaş kaplı geniş bir çift koltuk vardı. Duvarların rengi si­
Meredith, fotoğrafı d o s y a n ın üzerine koyup bir başka çekmeceyi
yah çizgili, canlı kobalt mavisiydi ve M eredithm baktığı her yerde,
açtı. Çekm ecenin içiııc elini uzatırken, ayak seslerini, ön kapının
orman yeşili deri bir çerçeveye konulmuş bir aile fotoğrafı vardı.
vurulduğunu ve o tu r m a («lasında N ina’nın sesim duydu.
Meredith, topuklarının üstünde geriye yaslanarak, bir an için,
Klbctte. Gece olmuş ve N inayı eve çekmişti: hiç şüphesiz, kız
buraya yapmaya geldiği şeyin düşüncesinin üstesinden geldi. Ancak
kardeşi burada bir saplantısını -kam erasını- diğeriyle değiş
babasının kıyafetlerini gözden geçirmek zor olacaktı.
çekti. Masal.
Ama yapılması gerekiyordu ve bunu yapacak tek kişi de oydu.
Meredith bir dosyanın etiketinin kısmen yırtıldığı"' görerek,
Önümüzdeki aylar ve yıllarda hem oıııın hem de annesinin o"
dosyayı tu tu p d ış a r ı çekli. Okuyabildiği kısmında söyt
odadan evraklara ihtiyacı olacaktı. Sigorta bilgileri, fatura ka>ıt-
hn, vergi kayıtlan ve banka bilgileri bunlardan sadece birkaç.)’ 1' 3> Amerikalı ünlü i* kadım, yazar, dergi yayıncısı, vt,*-
 W « es‘

rn-ta Me*1* ,,t• I*. harfleri0 Rasça<>Wu£undan<,VW

B ^ r ı^ , .

pnsyan"1 W. *. ,' n n , y . ^ Atek

h * ba'
ir AnC"
m ektu puhuldu.^
^ B3)*n„6 v a n " ',,i,s‘ • On üç

... \Vhitson,
m
##* 7 a yerdiğini* cevap ıçııı teşekkür cde.
tf jf r n araştırmalarımda çok değerli 6 i/g j|e r
o/ımıfcfa tfrfflrte, kararlım ı kesinlikle
o/urs<ımZ) /cad/u,,,^

memnuniyetle karşılan Saygılarımla,

ina ka m erayı se h p a n ın üzerine bıraktı ve babasının en

N
Vasiliı Adamovich
sevdiği k o ltu k ta o tu rm u ş örgü ören annesinin yanına
Rus Milimleri Profesörü
gitti. Bu s ıc a k m a yıs akşamında bile, oturma odasını
Alaska Üniversitesi
bir serinlik k a p la m ıştı, bıı y ü zd e n Nina bir ateş yaktı.

Annesine, “H a z ır 11118111?” d iye sordu.

Meredith,arkasından, açıkd unın kapının aralığından, Niııanın
Annesi b aşım k a ld ırd ı. Y ü z ii solgundu, yanakları biraz çök­
annesine bir şey söylediğini duyduktan s o n ra ç o k uzun süren bir
müştü, ama gö zleri h e r z a m a n k i gibi parlak vc sakindi. “Nerede
sessizlik oldu. Nihayet, annesi bir ş e y sö y le d i v e N in a cevap ver­
kalmıştık?”
diğinde annesi yeniden konuşm aya b a şla d ı.
“Hadi, anne. H a tırlıyo rsu n ."
Masal. Hu sesi tanım am ak im kânsızdı.
Annesi u zu n sü re N iııa ’y a b a k tık ta n sonra, “Işıklar, dedi.
Meredith kendisine olduğu yerd e k a lm a s ın ı, bütün bunların
Nina o tu rm a o d a s ı v c g irişte k i bütün ışıkları söndürdü. Ateş,
olmadığın), annesinin buna izin v e rm e y e c e ğ in i söyleyerek
karanlığın parlayan y ü r e ğ i old u ve Nina. kanepenin önünde yere
k “ t etti ve sonra Vera adını d u y d u ğ u n d a tu h a f mektubu kat-
°turdu. Sanki e v d e b e k liyo rd u ; b ir an için evi neredeyse olağandışı
zarfa koyarak Saklanacaklar y ığ ın ın a koydu.
b,r sessizlik kap lad ı. S o n r a a te ş çıtırd ad ı ve bir yerde bir döşeme
Sonra ayağa kalkt,.
b u la d ı; ev h ik â y e için ıa lıa tç a yerleşm eye çalışıyordu.
 ,* * * » anlatmaya ba*ad. Babas.n,,, Klntlla
J ^ T n i M * y.l- Ve™ önemli bu-, oluyor ve bl, k * *
i KKar
^ ıtto
manlaro» B M f i. * to-V'e bW d " ,ak leh'İkcli <* 5ey., ^
a r ı—
ksadcce5ir*ten
artı*
^ u l bir köy öğretmeninin köylü kızı dey il.
Kanunlara karşı gelmiş bir şairin en büyük h z lf ^
düşmanı olan birinin akrabası. Vera dikkatli olm alı. Her ^
[fabası olmadan geçen birkaç hafta garip. Komşuları ^
Vera'ylugöz temasında bulunmuyor. Vera geceleri merdiven, ^
çfctğmda, kapılar düşen iskam bil kâğıtlarm m kine benzer bir ^
p a ra ra k sıkıca kapmıyor. Bugünlerde kulaktan kulağa
mm. tutuklanan, hayatları m ahvedilen ve sonsuza dek ortadan
kaybolan insanların hikâyeleri gibi, siyah a t arabaları du her
yerde. On yedi yaşma geldiğinde Vera, d iğ er suçluların ailelerini
fark edebiliyor. Bu insanlar om uzlarını diişiirüp, gözlerini yer?
indirerek kurban gibi hareket ediyor■ken d ilerin i daha önemsiz,
sıradan biri yapmaya çalışıyorlar. Fark edilm ez.
Vera şimdi böyle hareket ediyor. A rtık oğlanlar için güzel
görünmeye çalışarak aynanın önünde vakit geçirm iyor.
Vera sadece yaşamaya çalışıyor. H er sabah erken uyanıyor
ve biçimsiz, siyah bir elbise giyiyor. A rtık onun için ne giysiler,
ne ayakkabılarının çirkin olm ası ne d e çoraplarının birbirine
oymuyor olması önemli. İşte böyle giyinm işken, sabahleyin onun
solgım bir gölgesi hâline gelen kız kard eşi ve artık, çok az konuşan
annesi için lapa huzııiıyor. A nnesinin ağlam a sesleri çoğu geceler
yutabiliyor. Vera aylarca annesini avutm aya çalıştı, ama bo-
Çabaladı. Annesi avutulam az. O nların h içbiri avutulan^
yaŞ“ mlürml sü,xiürmek «*" yopmalan gerekeni
* ’ m L * * * ’ « dcVam edİÎJ° Har' Vem * * * * * töl*Ptanesinde
b o y a ca çalışıyor. Toz, deri ve taş kokan odalarda
'^ niC'onUn içi» kltrduğu hQyQllerin «n sonuncusunu -bir
, h a y a lin i' gecikm iş bir kitap gibi teslim ediyor ve
^ Cİİ\nVX yazdıklarından haz alıyor. Vera nc zaman vakit
^ I l ı k t a » kaybolup bir köşeye giderek hikâyeleri ve şiirleri
bunu çok sık ya da uzun süre yapamıyor. Vera asla
iWfir,°an izlendiği^ unutm az. Son zamanlarda, çocuklar bile
W^ r nıl yolla ebeveynlerin itirafetmelerini sağlıyorlar. Vera
^ birinj e s iy a h arabaların, içinde iiç cüceyle birlikte yeniden
fduğu binaya gelm esinden ve onu alıp götürmelerinden
^ ı ,r>r Ya da daha kötüsü, Olga’y ı ya da annesini alıp
.jr korkuyor-“
• n e l e r i n d e n . Vera sadece gerçekten yalnız olduğunda -gece
^ iTI a tığ ın d a , Olga yanında hafifçe horlarken- kendine bir
U"ranlor olmayı hayal ettiğ i kızı hatırlama izni veriyor. İşte o
aman odasının kapalı penceresinin ince camından içeri yayılan
h ş havasıyla, sessiz karanlıkta, Sasha'yı ve öpücüğünün
o n u nasıl ağlattığım düşünüyor.
Vera Sasha'yı u n u tm a y a çalışıyor, ama ondan hiç haber
almadan aylar geçse bile unutam ıyor.
Kardeşi karanlıkta. "V e r a d iy e fısıldıyor.
Vera, “Uyanığım ," d iye cevap veriyor.
Olga hemen yanm a sokuluyor. "Üşüyorum.
Vera hemen k ü çü k k ız kardeşine sarılıyor ve onu sıkıca
yor. Rahatlatıcı bir şey söylem esi gerektiğini biliyor. Abla
Olga’yı neşelendirm ek onun g örevi ve bu soı umluluğu ci y
%»*, ama çok yorgun . K endinden geriye paylaşmaya yete
fodar bir şey k a lım d ı.

„ w«n çah" c" k ?'" '" " !'or-
*W «««r w iisr iin * * - * * “ - * * - - y « S o 9 ^
/!<■»<' h e ' »•"""'«"•*»■ b if c c ^
>UWl*»f !' t (fc.,KW«<Kİ<>».> flî" " C^ W» İK T ^
y'* ^ mV «i,/,,,..-' «• .........................
^ b t •«*’’“* " a * * * * "" w '" a k k i "
yor.
oluy°r
ycıv kız kardeşi için lapayı teknır ısıtıp kocamun bir ^
^ t ^ K ^ t r ^ v e k a r d ^ ^ ü r i^ .H r i^ ^
üs,imde oturarak, sessizce kahvaltılar,,,, diyorlar.
Nihayet, kâsedeki son yiyecek kırın tısın , sıy,r,rken Oi#
“Bugün de mi? diyor.
Vera. m
Bugiin de," diyerek onaylıyor. Vera İnhalar, götün
düğünden beri her cuma kız kardeşine aynı şeyi söylüyor. (%,
Vcra'nm buna ekleyecek hiçbir sözii olm adığını biliyor.
Umut kırılgan bir şeydir, eyer ço k sık ı tutulursa kolaya,
kırılabilir. Böylccc. daha J'azla konuşm adan işe yitmek içi,, ha-
zırlanıyor ve birlikte binadan çıkıyorlar.
Dışarıda, kış dişini gösteriyor.
Vera yakasını yukarı kaldırıyor vc çabuk yiirityerek Heder­
ken. vücudunu rüzgâra doğru eğiyor. Kar taneleri yanaklarım
yakıyor. Vera donmuş nehrin iistiinde, buzdaki deliklerin etra­
fında toplanmış bir siirii balıkçı yoruyor. Köşede, o ıx‘ Olgufarklı
yönlere gidiyorlar.
Birkaç dakika sonra, Vera hir ejderhanın uzaktan gelen ba-
girişini duyuyor. Yağan karlar ve duvarlarla çevrili krallıkta’ W"
beyaz taşı anısında parlak siyah renkli b ir arabanın eııdd^
•• üirioio' - Vera kristalleşmiş bir ağacın altında. <jöigder
■%*, büyük hir kar kütlesinin içine saklanıyor.
i ^ ^ l l t u k h v u ! ^ I)irinin ailrsi mahuoluyor ve Vcra'nm
. u,k p V şu: Tanrı y a şü k ü r İm kez benim ailem defcil.
^ ^ r j e y e kudur U-kliyor vc tcknır ayağa kalkıyor. İki yana
M &J
‘ *Arların iÇ^de, şehrin diğer tarafında kendi kolu kadar
0 * * * ^ I,uS ’*! f)ir nere gitmek için tramvaya biniyor.
"* 1 ' -k Saraym girişinde, omuzlarım dikleştirmesine yetecek
^ s-iire d u r a k lıy o r . Vera kiteaman mermer kapıyı açıp
- Vcra'nm yönlüyü ilk şey yünlü giysiler, keçe çizmeler
Mfiyiı W . . çidİMul, ellerini birbirine vuran kadınların
• ıi<ve ısınn »
• i lu kuyruk oluyor. Kuyruktuk} insanlar sıranın onlara
** 'Lkleuerek ilerliyor, hep ilerliyorlar.
%/nu’t sıranın en önüne gelinceye dek geçen iki saat
ı6nı ninuy^ ■ . . . . . ı •••
, bjr belirsizlik içinde giriyor. Vira altın renkli gözlen bir
. hi ka/Kinan, ı/üzii erimekte olan balmumu ka-
* * * biçimsiz bir t,M inin* uzun c.rlcnlıfcl. bir sandalyede
^ Z ^ ia y c m mermer masaya yürürken cesc-etiM toptu**
„m ud»n ,u dikleştiriyor.
Goblin, İsim ?" diyor.
Ven, olabildiğince sakin bir sesle cevap veriyor.
Goblin sessizliyi,, içinde Uslar gibi, *Kocan « T * *
'Babam."
“Bana evraklarım ver.
......
ince, kıllı ellerinin evrakların uslum kapann ' yQ
Vcra'nm evraklarını incelerken o nida durmak ccsan
____________ . u MWt*enh»r<W>‘ >ara'lW
P Goblin: Mns.ıll.u-la tuhaf. çirkin vücutta bir cin o
(;. n.)

. ... r ___/ ı n u p < i V n m U f l h< il ı h ı
^ iV e ^ ^ M İ ^ M K ly o r .A m a v ^
V ^ " ‘" Tjijtfli «“ dn aI" vferaVım sahip olduflu tele un,» ^
9^ * ,CU * ! * ' 0' -' î "7'
= bağmyor:
deyip £ .—SıradakiT
tem yanına yaşlı bir kadının gelip kocasını sord
dıığunda kekeleifcrek, çabucak canını önünden
. . . ......... . . */a% or.
_. hayatta- Hüküm giy-P »arrensü ya do
V ',0ber'^derilm em iş- Çok yahnda. Kan, Şövalye ^
/âti bir yenU 0 mcak Babasının bir hain olmadığım öğren**
hatamnfaı*ınaWI _ ,,
Vera yakasını yukarı kald ırıyor v e tekrar soyuş
Eğer acele ederse, öğle vakti işte olabilir.
Vera her cuma goblini görm eye gidiyor. Cevap her seferim
aynı. “'Dava inceleniyor. Sıradaki
Vesonra annesi ona taşınm ak zoru n d a olduklarını söylüyr
Mutfak masasındaki iskem leye y ığ ılıp kalm ış olan annesi
"Bu konuda yapılacak hiçbir şey yok. Vera/’ diyor. Geçen yıl an­
nesini çok yıpratarak kırışıklıklar katin de izlerin i bıraktı. Annesi
ucuz bir sigaı a içiyor ve küllerin ahşap döşem eye uçuşmasını Aif
mursamıyormuş gibi görünüyor. “D ep o d a ki maaşımda kesinti
yapıldı. Artık buradakifa tu ra la rı ö d ey em ey iz”
cer ^ erÜ es^ en 9 İbiannesiyle tartışm ak istiyor. anvı$
yakacak odun almak için yeterince p a ra la n yok ve ü & P *
vera, Nereye gideceğiz? ” d iy e soru y or. Yanında Ol<jo>
k ı ğ ı n ı duyuyor.
, ril tek lif* bulundu.
^U r*.
; , ftI buna gerçekten şaşırıyor. Olga bile başım kaldırıyor.
"Biz onu tutunuyoruz bile,” diyor.
\*rü
r * *
^ s ig a r a s ın d a n bir azan nefes daha çekiyor ı* bKe
■mavi
M * "" « “ T T ™
oSküğiincgörc~
W ,X“ X' m imhUma ad, s Z
Vera. tam o anda bu büyükanneyi sevmek şöyle dursun
*Jaı> asla hoşlanm ayacağa kaı-ar veren*. '0 ölmedi; diyv.
M nesi hiçbir şey söylem em esine mğmen, koyu renk gözle-
rindeki bakışı okum ak çok kolay: O öldü.
Olga ya destek verm ek için ya da avutmak için Veroya do-
konuyor- Vera em in değil. “Ve zaman taşmıyoruz?"
“Bu gcce. Ev sahibi kirayı almaya gelmeden önce.”
Jiir zamanlar Vera annesine karşılık verir ya da onunla tar­
tışırdı. Şim di sessizce için i çekip odasına gidiyor. Toplanacak çok
az şey var. Birkaç giysi, birkaç battaniye, bir saç fırçası ve ona
neredeyse küçük gelen, eski, keçe botları.
Sahip oldukları giysilerin neredeyse bütün hepsini kat kat
giymiş bir hâlde hem en dışarı çıkarak yeni evlerine doğru karın
içimle güçlükle ilerliyorlar.
En sonunda oraya varıyorlar. Bina küçük ve bakımsız gö­
rünüyor. Sahanlığın taş ön cephesi ufak parçalara ayrılmış. Adi
kumaş perdeler birkaç pencerede tu h a f bir açıyla asılı duruyor.
M erdivenlerden y u ka rı çıkıp ikinci kattaki en soıı daireye
gidiyorlar.
Kapıyı açan kadın şişm an, üzgün görünümlü, artık eskimiş
çiçek desenli b ir sabahlık giyen biri. Beyaz saçları açık yeşil bir
örtüsüyle örtülm üş. Kadın bir sigara içiyor; sigaranın par-
» a tion arasında durduğu y er lekelenmiş.
 lQ ş b a h ç e s i
^ b u n la r da benim ,onmlunm
ue0 lgo.!lo"Sisiha" 9İS' ?
Yeni büyüka""esin‘" dikka" ‘ ,ncelem™ otunda boyUrı
mnkn. -Ben Ver*.'diy°r. *
Kaduıbaşım saUyor-X> son,n pa rm a ya ca k değil,nP
yatanm Olduğun soruna hiç ihtiyacım ız y o k .' **
Annesi yavaşça, "Hiçbir sorun olm ayacak, anne,' ^ ^ Kundan sonra Vera, daim a öfkeli ve hayada ilgili memm,ni
içeri buyur ediliyorlar.
Vera birden donakalıyor. Olga ona çarpıp kıkırdıyor ^
kahkahası birdenbire kesiliyor.
Apartm an dairesi çok kiiçiik; bir odun sobası, lavabo, bir.
birine uym ayan dört sandalyesiyle birlikte bir tahta masa «
duvara dayandırılm ış dar bir yatak bulunan tek bir oda. Perdesi;,
bir pencere, sokağın karşısındaki tuğla duvara bakıyor. Köşede,
aralık duran bir kapı boş, kiiçiik bir dolabı gözler önüne seıiyor.
Burada banyo yok; binada ortak kullanılan bir banyo olmalı.
Hepsi birlikte burada, ayakkabı k u tu su n d a k i fareler gibi,
sıkışık bir hâlde nasıl yaşayabilirler?
Büyükannesi, sigarasının izm a ritin i k ü llerle dolup taşmış
bir çay tabağında ezerek. "Gelin,'' diyor. “S ize eşyalarınızı nereye
koyacağınızı göstereceğim
Vera saatler sonra, yeni ev lerin d ek i ilk gecede haşlanmış
lühana kakan w çok kalabahk olan od an ın içinde, yenle batta­
niyelerden bir yatuk yaparak kardeşinin yan ın a sokulup yat'!/or-
Annesi yorgun bir şekilde. % yerin d en b ir adam ıjann W
yularımızı yetirecek, diyor. O lga ağ la m a ya başlıyor. Hep*
'M a m ı çok ö „emij olm adığını biliyor.
kar(leşin'” elini tutuyor. Dışarıda, bir araba bir şeye
V ^ adam bağuxırak küfin•ediyor ve Vera kendini bunkum
^ hir hayalin sesleri olduğunu düşünmekten alıkoyamıyor
^enen
tı
*£*?
0 0 ğini saklam aya çalışmasına nağmen, bunu başaramadığın,
itiyor. Çabuk öfkeleniyor vc eleştiriyor. O, annesi ve Olga ya
birlikte dönecek y a d a hiç dönemeyecek kadar sıkışık bir hâlde,
jar yataklarında yatıyorlar. V era sabahtan akşama kadar ça-
bşıyor ve eve (/eri döndüğünde daha fazla çalış»yor. Annesi ve
büyükannesiyle akşam yem eğini pişirip, gece için sobaya yakacak
odun taşıyor ve bulaşıkları yıkıyor. Çalışıyor, çalışıyor, çalışıyor.
Budunun yalnızca cum aları farklı.
Annesi evden çıka rla rken , "Oraya gitmekten vazgeçmelisin.’'
(fnjor. Saat saİKthm beşi ve caddeler simsiyah ollu taşı gibi karanlık.
Bir küfenin önünden geçerlerken, Vera sarhoş bir grup genç
soylunun sendeleyerek dışarı çıktığım , güldüklerini ve birbirle­
rine sarıldıklarını gördüğünde göğsünde bir ağrı hissediyor. Bu
insanlar çok gen ç ve özgür, am a yine de kahve içmek, politika
tartışmak ve ön em li şey icr yazm ak yerine annesinin yanında
Önlükle yürüyerek, şafak vaki i işe giden Venı’dan daha büyükler.
Annesi uzanıp Vera’ıun elini tutuyor. Usulca. ' Üzgünüm, diyor.
Hayatlarının ya da kay yılarının gerçeği hakkında çok az ko-
nuŞuyorlur. Vera annesinin elin i sıkıyor. Biliyorum, ya da, Sorun
demek istiyor, am a ağlayacağından korkuyor, bu yüzden
^ b a t ın ı sallıyor.
 k js g k tlıç a l
K ilstin % n n a h
fromutu, durağına doğru dönen*. 1
5 ,«tfx,na" ; . , hlor
flflbası öldil

^ o o r ö fr ü * ' Bircr. oradaydı ve sonra faıyboMu. G e rç* f a - ..

'BU9 0 itmek için birbirlerinden aynlıyorlar. ^ r k in ıle r s e ^ ü le r . ^

M i cn eler ve em rinde çalıştıklar, Kam
^^ îL -n ^ ü y O k Saray a kalan san birkaç ^ ^
Vtrar n kuyruğa giriyor ve »rusmm «elmesmi h ^ fakat yas tutan bir ailenin so rd ^ u (*,*, ^ ^
^ sonılam az. Ailesi onu gömmek. m en rm ^ ^ ’
m a sa d a ki" " h‘ İn’ "‘ Sİ’ " r ',İynr-
* defnetmek üzere ccsedini giydirmek için yalmraP>az Tüm
* * ° Z m verdiğinde- goblm kâğıtların, alıp , * uyor. ^
tınılar dikkati onların ve Kara Şövalyehin «dfcor etmek istediği bu
^ * V ' * 1' " * ,rWo™ " osaâBndb.
İİr* ^ L - , to o m n . «»»* bir «loda- ,« er in/azı” üzerine çeker. Vera kütüphanede işe kanlıyor ve babası
hakkında hiçbir şey söylemiyor.
jaiaunsiyancm
WrD^ m”, -;mvfllümtc yy /)»• arfam/c/ konuştuğunu görebihyr,
Vera yolculuğun azım sürmesini istediğinden, tüyün tramvaya
n M n nihayetg erigeüp y erin e " ,l' r " ^ r “ fe* * " *">V» binmeyip eve yürüyerek dönerken, soğuk yerden yükseliyor gibi.
(jçti uerıy** -Krallığımı/do hu isim d e hırı yok. Ya/n/ıyorsm
Sarin siyah yapraklar ağaçlardan diişüp soğuk havada asılı
Sıradaki. kalıyor. Öyle çok yaprak var ki, uzaktan bakıldığında bir kargo

■Amao gerçekten burada, efendim. Bir yıldan fatla bir w * sürüsü çok alçaktan uçuyorm uş gibi görünüyor. Kurşuni renkli
lmmya gaganın,. Lütfen tekrar kontrat edin.’ gökyüzü altında binalar soluk ve saklanıyor gibi görünüyor. Bu

"Burada o isimde hin yek. havada nane yeşili şato bile terk edilmiş görimüyor.

:Ama..." Vcra eve vardığında, kaldırım taşlı caddelerde iv ağaçların

çıplak dallarında karlar birikm ekte.
CoNin alaycı Krgüiim scncyte. O burada
Anladın mı?Şimdi, iterle." GoMm Vfe-a’n m ç e k i n e bakmak *n Kapıda, sadece biraz soluklanmasına yetecek kadar duraklı­
kafasını uzatıyor. “Sıradaki. yor. O anda, yapacağı konuşm ayı düşünüyor ve üzerine hâlsizlik

Vera dizlerinin üzerine çökiip ağ la m a k istiyor, Çöküyor. Yine de. sırtın ı dikleştirip içeri giriyor.

kendi üstüne çekmek iyi b ir şey d eğ il; ha yüzden 9®*^*
uJcan yaş/an si/ip omuzUırım dikleşt iriyor ve iş? gitm ek \
koyuluyor.
Oda eski yaşantılarına ait mobilyalarla dolu. Büyükannesinin
yatağı duvara doğru itilip üzerine yorganlar yığılmış. Onların
dahu dar olan y a ta kla rı dolaba dayanmış. Dolabın kapağını
°Çnıok isti diklerinde yatağı çekmek zorundalar. Annesinin elle-
fyle lyoyadığı şifoniyer ve bir çift lamba, açılmayan ptncc renin

«fcfcfafe d a va n la sıralanm ış. Bu dairedeki tek güzel mobilya

 *Bahçcsi Misim “Jran nah
^ jie tra jla n n d u k , her şeyi su stu n ,^ . ^
habû<m * "kavanozlarıyla
' a r i k a - d oh,
r maS"S""" “ze'’İSnH ı*
bile uzak,un geliyor gibi. ünınd ^ . ■*"“ »
0 d aha da çok yobazlar. O raya vardıklan„ da rerleHtcn
"T ™ « a * «*>#" ° 'f'" maw* A *.
0 sokak lambalar, yanm ,ş. Hu so y ,* a(r '
« — yok;
“ * 2 « s i V*»W t a i "’ 'CToW,/' ,'''y0r' sonrB <**<
yjıiah evleri va r SI™
EOhesibolve eski, bütün yün ynjecek deposunda ç a l , ^ parkın ortasına geliyorlar. Kanat!, bir at,n bronzdan
„ saçtan dağ"»’' olmasına rağmen annesini,, gö,Jeri ^
bcaman heykeline. Heykel isyankâr bir şekilde, kariann
* b a k a n d a bilge bir şeyler var. A n n esi sonunda. "Bugün
yükseliyor ve ona bakan herkesi gölgede bırakıyor.
cıın\a“ diyor.
Annesi, heykelin ününe geldiklerinde, ■
Bunlar tehlikeli za
Olgu sandalyesinden kalkıyor. K en d isin e ço k dar
manlar,” diyor. -Hum şeyler rar... insanlar bunlar, bir apartman
elbisenin içinde, tohumun kabuğundan filizlen en b ir ç o k gibi
giirünüıpr. Vera on beş yaşını Sasha'yla karşılaştığı yaş olarak dairesinin gizliliğin d e ya da arkadaşhğm şuurlar, içinde bile

hatırlamasına rağmen, k ız kardeşinin on beş yaşında bir çocuk konuşamazlar. B iz bundan bahsedeceğiz...’ Annesi dumkhyor.

o ld u ğ u n u düşünmekten kendini alam ıyor. Vera o zamanlar tam nefes alıyor ve .sesini yum uşatıyor. ■■Ondan bahsedeceğiz... Şimdi.
bir yetişkin olduğunu düşünmüştü Â şık olm ak istediği adamla Bir daha asla bahsetm eyeceğiz. Tamam mı?”
bir köprünün ii/erinde duran bir kadın.
Olya ayağını karların içine vuruyor. "Neler oluyor?”
Olga, "Bir şey öğrendin m i?" diye soruyor.
Annesi cevap olarak Vcra ıja bakıyor.
Vera yüzünün renginin çekildiğini hissediyor.
Vav gözyaşlarının gözlerin i yaktığını hissederek, Bugiin
Annesi çabucak, “Gel, Olya,” d iy o r."Paltonu ve keçe botlarım
babamı sarmak için B iiyiik Saraya yittim.''diyor. "O gitti."
giy. Yürüyüşe çıkacağız*
Olya, "Bu ne d em ek?" eliyor. “G itti mi? Onun kaçtığını mı
Olga, '‘Ama botlarım bana çok kaçiik yeliyor,''diye sızlanıyor.
düşünüyorsunuz?”
‘ Ve kar yağıyor.”
Hasını sallam aya gü cü olan k işi annesi. *'Hayır.; kaçmadı
Annesi, yataklarının yanında duran kocam an, yuvarlak ve
Annesi, tekrar etrafına bakıyor ve birbirlerine dokunup heykelin
deri sandığa giderek, ta r tış m a k y ok ." diyor. "Büyükanneniz
yakında işten eve dönecek y a sin d e birbirlerine sokulu bilm eleri için daha da yakma geliyor.
V‘uı Öldiirdü!cr '’
Annesi ve kardeşi sokağa çıkm ak için yiyin irken, Vera hiç»
^söylem eden uzak duruyor. H erkes ha zır olduğunda bulan*- ®9 a boğuhtyornm ş g ibi korkunç bir ses çıkartıyor. Vera vc

beyaz bir dünyaya, dışarıya çıkıyorlar. D üşen kar tunelerın'n 1,1esi ona sıkıca sarılıyor. G eri çekildiklerinde hepsi ağlıyor.
 K ış iB ahçesi
. aunda donarak,» red eyse hiç aören,eyinoı
, I # * * * y a p * " ™ * '" 1' rağ,m " H a n d e n ula
Urr^ rT M zahmet etmeyerek. S e n biliyordun,' diyor
4n* 5.A 0 f" ,' s0" ,'/° r
^ c h p ^ k k n m m a n n "r
Annesi yine başın* stılhyor.
Tfercunta gitmeme iyin rindin, 'eliyor, -eğer btl.v ^
Annesif rendi başına öğrenm eliydin.'diyor. T c elbette
ettim ki.. "
Vera, -Şimdi ne yapacağımı bilm iyorum ; diyor. Kendinden,
kendi hayatından koptuğunu hisse diyor.
Annesi.m
Bana bunu sorm anı bekliyordum ,”diyor. İkinizde
bekliyordunuz. Umut ed en *. Şim di biliyorsam,/.: Hu bizim haya,
t,mm. Petyamz geri gelmeyecek. Şim di biz. huyuz.”
Olgu, “Hu ne demek?" diye soruyor.
Annesi usulca. "Y aşam akdiyor.
Ve Vera anlıyor. Hoşu boşuna beklem eyi bım kıp zamanıyla
hir şeyler yapmasının vakti geldi.
Veru, "Ne hayal kuracağımı b ilm iy o ru m ”diyor, “her şey çok
imkânsız görünüyor
Hayallin- balxm gibi adam lar içindir. Batxm iciıı şimdi, sanki
suçluymuşuz gibi bas başa ve gizlice y a s tutm am ızın nedeni bu
hayaller, baban senin kafam bir sürü hayalle doldurdu. Huıılan
h,rük- Abanızın çocukları olm ayı b,rakip hu krallığın kadınlan
°*Un' Sana yemin ederini, bu dünyada yapılacak şeyler var.
Anneleri onlara sım sıkı sarılıyor ve h er ikisinin de yanu*
tarm,°püyor. Birbirlerine yakın olduklarında annesi
r K jis n n yCannah
. ^ İ ! / ^ lW<ınMC,an w hayatından İnle daha çok sevdi
T#*>öbneyca'k ~
* W yinc (lğlamayQ o/Jüyonun,” diyor.
Annesi boğuk bir sesle, ‘ E v et: diyor. "Sonsuza dek. işte 6u
,r . uzur. süre m asada l>oş Inr yerimiz olacak: Annesi en so-
°^ çeriçek ilh fo r. 'Am a babamzdan bir daha bahsetmeyeceğiz
. Birbirim ize bile.”
’ yara, “Am a... duygularına öylece engel olmazsın;diyor.
Annesi 'B elki," diyor, -ama onlan ifade etmemek için dire-
ııd)ilirsiıuz ve biz de bunu yapacağız. Annesi elini yün paltosu­
nun kocaman cebine sokup, sıkıştırılm ış emayeden yapılmış bir
kelebek çıkartıyor.
Vera dalıa önce hiç bu kadar güzel bir şey görmemiş. Hu
o n la r ın ailesinin sahip olabileceği tiii'den bir parça değil; krallara
yoJa en azından büyücülere ait bir şey.
Annesi, “Bunu P ety rn in babası yaptı,” diyerek, hakkında
hiçbir şey bilm edikleri aile geçm işini ortaya çıkarıyor. "Hu. kü­
çük prenses için olacaktı, am a kral bunun kötü işçilik olduğunu
düşündü; bu yüzden büyükbabanız işten kovuldu ve böyle sanat
eserleri yapmak yerin e, kilden tuğla yapmayı öğrendi. Düğün
günümüzde bunu bahana verdi. Vc şimdi, ailemizde kaybettiği­
miz birini hatırlam ak için sahip olduğumuz şey bu. Bazen, bunu
dinide tuttuğum da gözlerim i kapatırsam, Petyanııı kahkahasını
duyabiliyorum.”
Vera, bu kelebeğin düşündüğü kadar güzel olmadığını ve ke-
nnlikle babasuım kahkahasının yerini alamayacağım düşünerek,
'Hu sadece bir kelebek,” diyor.
Annesi usulca, “Sahip olduğumu/, tek şey bu," diyor.

Vertt sadece bir genç k,zm yapabileceği şekilde kendinij.
!ûuc boğuyor, ama kış m evsim in,,, sonu „a k la şlp
tarafında bahar çiçekleri açm aya başladığında. hu
„r,a ağ,r geliyor. Vera parkla gehş,güzel düzenledikleri ce n *
tör&ıindcn aylar sonra, sıcak bir yaz ganim de annesine, - & T
üniversiteye gidememem haksızlık,'diye sızlanıyor. Kara
üzerinde diz çökmüş. küçük bahçelerindeki otlan ayıklıyor^ ^
de -mten bütün gün şehirde çalışm ış: b „ onların yazlık r,ltink*
Krallıkla büliin bir gün çalıştıktan sonra davarlarla ç e v r ilip
rin ötesine, küçük bir parça toprak kiraladıkları kırsal h ö i^
arabayla yapılan iki saatlik bir yolculuk.
Annesi. -Haksızlık kamışımda sızlanm ak için yaşın ç<* buy^
ve açıkçası bunu yapmaman gerektiğini b iliy orsu n ; diı/or.
“Biiyük yazarları ve sanatçıları öğrenm ek istiyorum
Annesi topuklarının üzerinde geriye yaslanıp Veraya bakı­
yor. Akşam saat onda düşen tatlı a lim sa rısı ışıkta, neredeyse
yine yiizel görünüyor. Sadece kahverengi gözleri inat edercesine
yaşlı duruyor. Annesi, “Sen Kar K rallığı nda yaşıyorsun," diyor.
“Sanırım bunu biliyorum .’'
Oıjle mi? Dünyadaki en luırika Ailtiiplıailede çalışıyorsun; her
gün {Kırmaklarının ucunda üç m ilyon kitap var. Kraliyet müzesi
eve dönerken yolunun üzerinde. Vc kız kardeşin orada çalışıyor-
Dilediğin zaman büyük ustaların resim lerin i görebilirsin. Golino
Ulunova 1 bu sezon dans ediyor; operay ı da unutma. Annesi
onaylamadığın, belirten bir ses çık a rıy o r. “B una bu k r d * »
y ^ ja n g e n ç bir kadının bir şey ler öğrenm ek için üniversite
■
gerektiğini söylem e. Eğer böyk bir
^ alça ltıyor- S e n onun kızı d e ğ i l s i n . - ^
bahsediyor ve bu istenilen etkiyi yaratıyor.
Vera, yanındaki kü çü k lahanam ,, ince
^ yana doğru kay.p ,bk toprağm Ü2crım, J ° ^ hn n a
*
m Petyr Andreyeviç'in kız.y,m, diye düşünü, ^
R a i d e n değerle,vtirdiğinde,
« * " ve k u m ,a s, işa retlen d ird iğ i hayalleri h a ^ r
Haflanm geri kalanında, Vera bahçede yaptddan i ^
i^ ü y o r . İşe gittiğinde, kütüphanenin içinde dola™
t ^ ı n hayalet,yle, k ila p y ,ğm,a n arasmda yürüyorÎ h T ^
i ş e y i n okuduğu kel,m eleri anlam asa* yardana o k J Z
M u n u bitiyor. Vera. sa n k i hareketine karş, koymaya çal,şan
t p t # iterek çıkan körp e, y eşil filiz i olon birfi(lm ^ ^
giineşyukarıda, keşke y ukarı doğru büyümeye devam edebilse
* sonra bir g ü n tanıd.k b ir y ü z gömüğünde. Vera tezgâhta
fmşömen ruloların, düzenlem ekte. Bu yaşl, bir adam; mermer
mm.uzennde bir basto,, laıjürityor, y,rt,k pırtık kahverengipapaz
âppesı arkasından y e ,e sürünüyor. Adam duvarın yanındaki bir
rnsada oturup b ir kita p açıyor.
Vera annesinin oıuıtı bu planım onaylamayacağım bilerek
Wvaşça adama yaklaşıyor, am a yine de birden bunu yapmayı
Pİonhyor.
^ cru, başmı kaldırıp çapaklı gözlerinin arasından ona bakan
Qma ^ u ş a k b ir sesle, "Affedersiniz: diyor.
/Un ^lr °n d a n sonra adam , “Veronika?" diyor.
9ilird^°n^ a ^ Vet' diyor. Bu adam eski, güzelgünlerde evlerine
sının ^C’ ° ^ a^ asmc^ m bahsetm eyi düşünmüyor, ama baba-
<İQ^Urada bulunan tozlar kadar oralarında olduğu kesin.
 için özür diter™, ama ben öze)« j ^
raha,s^ pgram yok-

Z ^ r‘y°r-Birsü^ 'r ^ 'T ^

l b i r ^ ' S a " a te n d ‘m M ard ,m ^
J m a n la r - Yazm ay, b:rakmaUym . . ^
O n d ö rt
S * ^ İ b ./ i r m .î '- *»-■ am a ^
ç ^ r. bazı öğrenciler tanıyorum. Soracak

Tejellür «fertd ,•
, Triickath ve ika; diyorgözlülerinilofa^

M
eredith nihayet eve döndüğünde neredeyse gece ya­
* * *
rısıydı. Günün uzunluğundan yorgun düşmüş, ama
yine de bu gece anlatılan hikâyeden büyülenmişti;
kopekleri besleyip bir süre onlarla oynadıktan sonra üzerine ra­
hat bir eşofman giydi. Bir araba geldiğinde, mutfakta kendine bir
bardak çay yapıyordu.

Jeff. Saat 00.30’d a başka kini olabilirdi ki?

Meredith, ön kapı açılırken, elleri musluğun porselen kenarını

kavramış, kalp atışları deli gibi hızlanmış bir lıâldc, orada öylece
duruyordu.

Nina mutfağa geldi; anlaşılm az bir şekilde öfkeli görünüyordu.

Meredith bir hayal kırıklığı dalgası hissetti. “Gece yarısını

S'-'Çti. Burada ne işin var?”

^ina tezgâha yü rü d ü , bir şişe şarap aldı, musluğun içinde

^ lane kahve bardağı buldu, bardakları durulayıp ağzına kadar
doldurdu:
 KjS akçesi
■Rtia bir■ » * °‘dUkÇa “ İ,-Vr'm" ' °,ma*> başu,
M * , hakkında konuşmak istiyorum, a m a .sen bundan
J ÎU . » ?cidiğİmİSÖyW,m' Konu5n«m^J
“yarın..”
.şimdi. Yarın sen yine kendini savunm aya b a ş la y * ^
gücün benim gözümü korkutacak. Hadi.” Sonra Nina, M
kolundan tutup, bir düğmeye basarak ateş y a k t * oturn*
götürdü.
Gaz alevleri ıslık gibi ses çıkararak yan d ı ve sıcaklık ile ı ş , ] ^
Nina, Meredith e b ir bard ak ş a r a p u z a ta ra k , “İşte," dedi.
-Sence şarap için biraz geç değil mi?"
- B u n a cevap bile vermeyeceğim. Nasıl hissettiğimi düşünür^
bu, tekila olmadığı için şanslısın.”
Nina. Her zaman dramatik.
Meredith. sırtı kanepenin kolçağına dayanm ış bir hâlde kane­
penin bir ucunda oturdu. Nina karşı uca oturdu. Ortada, ikisinin
ayak parmaklan birbirine değiyordu.
Meredith, “Ne istiyorsun, Nina?” diye sordu.
“Kardeşimi.”
“Ne demek istediğini anlam ıyorum ."
“Babam çalışırken Cadılar Bayram ı’nda şeker toplamam için
beni kapı kapı dolaştıran şendin, hatırlıyor musun? Her zaman
kostümümü sen diktin. Ve bir am igo kız olm ak için denemelere
katıldığımda, haftalarca hareketlerim için bana yardım ettin"
başardığımda, sen takıma seçilm em iş olm ana rağmen benim ^
sin m iştin , hatırlıyor musun? Ve S ean Bovvers beni mezun^
balosuna götünnek istediğinde ona güvenm em em i söyleyende#^
0 kadaı fazla ortak noktamız olm ayabilir, am a biz
â
i r KYistin VCannah
,i,h bütün bunların hepsini unutmuştu ya da en azından
‘ düşünmemişti. “Bu uzun zaman Önceydi."
^ e n Siltim VC SeIU blrakUm‘ Anhyorum- Annem birlikte ka-
kolay bir insan değil. Ve birbirimizi çok iyi ta n ıy o ru z ,
b uradayım , M e re "
'* ai'l‘ * . „
»Seni göruyorunı.
-Görüy°r musun? Çünkü açık konuşmak gerekirse son birkaç
tanı bir cadı gibi davranıyorsun. Ya da belki bir cadı değilsin,
^dece biraz hüzünlü gibisin ve yemekte benimle konuşmayan bir
foduı bana fazlasıyla yetiyor.” Nina öne doğru eğildi. “Buradayım
wseni özlüyorum, Mere. Sanki hiç yüzüme bakmak ya da benimle
konuşmak istemiyormuşsun gibi. Sanırım..."
“J e f f beni terk etti.”
Niııa birdenbire arkasına yaslandı. “Ne?”
M eredith bunu tekrar söyleyemedi. Başını salladı, gözyaşları­
n ın gözlerini yaktığım hissetti. “Ofisine yakın bir otelde kalıyor."
Nina, “Aşağılık herif,” dedi.
Meredith güldü. “Bunun benim hatam olduğunu düşünmediğin
için teşekkürler.”
Nina’nın, M eredithe b ak ışı şefkatli ve sevecendi; Meredith
birdenbire neden pek çok yabancının kız kardeşine içini döktüğünü
anladı. İnsanları avutm aya ve önemsemeye, ama yargılamamama
söz veren bu bakış yır/.ündendi.
Niııa usulca, “Ne oldu?” diye sordu.
Bana onu hâlâ sevip sevm ediğim i sordu.
‘ Ve?”
Meredith, “C ev ap verm edim ,” dedi. “Cevap vermedim. Ve
onu aramadım, peşinden gitmedim, ona tutkulu bir mel p
 ^ v* da gen dönmesi için y a h .rm a d ™ bi|ç
ı,Ha,,aa
'Ne
-Anneme benzediğimi”
■ öy le> * Ü W « o n U n hC m a Ş a g ‘" k b İrİ h C m d e b İ r hl» r ^
«unu dii$ûnüyorum'
Meredith. "Beni seviyor; dedi. “Ve ben onu incitti,,. ^
bjüvonım. Bu yüzden söyledi."
-Onun duygulan kimin umurunda? Senin sorunun bu, ^
başka herkesi çok fazla önemsiyorsun. Sen ne istiyorsun?
Meredith yıllardır kendine bu soruyu sormamıştı, tsted^
üniversiteye değil, paralarının yettiği üniversiteye gitmiş, han*
kaldığı için planlanandan erken evlenm iş ve babasının ona ihtiy*,
olduğu için Belye Noehi'ye gelmişti. Kendi istediğini ne zanu,
yapmıştı ki?
Garip bir biçimde Meredith, meyve bahçesindeki ilk günlerini
hediyelik eşya dükkânını açtığı ve içini sevdiği şeylerle dolduğu
zamanı düşündü.
Nina yanına gelip ona sarıldı. “Bunu çözeceksin, Mere. Söz
veriyorum."
Teşekkürler. Gerçekten. Bana yardım cı oldun."
Nina geriye yaslandı. “Bir dahaki sefere ocağı yaktığımdan
da mutfağı darmadağın bıraktığımda bunu hatırla."
Meredith kendi bardağını Nina’nınkiyle tokuşturmak içinöne
doğnı eğilirken, “Denerim,” dedi. ‘ Yeni başlangıçlara."
Nina, “İşte buna içerim,” dedi.
“Sen her şeye içersin.”
Aynen öyle. Bu benim en iyi özelliklerim den biridir.
m
iki gün, annesi içine kapandı, değişti; sessiz biriyken, sanki
^ dönüştü; yemek için aşağ.ya inmeyi bi,e
l a buna çok üzülür, hatta belki bu konuda bir şey bile vapardl
'Tbunun nedeni açıktı. Hepsi böyle hissediyordu. Günler gcceye
^üşüp geçerken, Nina masal, bile düşünmez bir hâlde okluğunu
larfc etti-
Babasının doğum günü yaklaşıyordu.
Babasının doğum gününde, gün parlak ve güneşli bir şekilde
ağardı ve bulutsuz, mavi bir gökyüzü vardı.
Nina örtüleri itip yataktan çıktı. Bu gün için eve gelmişti.
Acılarından bahsetmeyen kadınlardan oldukları için, elbette, hiç-
biri bundan bahsetmemişti, ama bu hepsinin aklında, her zaman
aralarında olmuştu.
Nina yatak odasının penceresine gidip dışan baktı. Elma
ağaçları dans ediyor gibiydi; milyonlarca yeşil yaprak ve beyaz
çiçek ışıkta parlıyordu.
Yerde duran yığından kıyafetlerini aldı, çabucak giyinip oda­
dan çıktı. Bu en hassas günde annesine ne söyleyeceğinden tam
olarak emin değildi; sadece onun düşünceleriyle yalnız kalmasını
istemediğini biliyordu. Anılarıyla.
Koridorun diğer yanında, annesinin odasının kapısını tıklattı.
‘Kalktın mı?”
Annesi, “G ün b a t ım ı” dedi. “Seni ve Mercdith’i o zaman
göreceğini.'’
Nina hayal kırıklığına uğram ış bir hâlde mutfağa gitti. Ça
bucak bir kahvaltı yaptıktan sonra, Meredith’in evine gitmek için
aral>a yolundan çıkıp yola koyuldu, ama orada tek bulduğu şey.
 k,s,n" anrala uyuyan haski^ *>w j4ihayel anncsi a rk a la n n d a n - “Zam anı geldi; dedi.
M eredith ise gi'"1^ '-
N‘nayava*:> MeredithTlen » » M a *,, kendhri, birazdan olmak
•K ah re tsin ' * «lan ^ h e r ncysc ° nUn 1Çm < ^ ü «''"aya h a z ı r i ı ^ O
Ninataın, babasmın doğum gününde yapmak ^
* * * evin içinde ddaşm akt, bu yüzden g m ş masasınm , *
* Annesi, elinde gül agaandan yap,İm,ş fikJişi kal^al. bir kutuyla
Tran çanaktan aratom tn anahtarlar,,,, çekıp alarak
irişte duruyordu. Mor şifon ahiye bluzunu ve kanarya s a ra keten
1 koy,,Mu; 8ü" bat.rn.na kadar oyalanacak herhangi bir ^
8 ntolol'UUU giynns olarak onu tanımak neredeyse imkânsızdı.
v«du Vol boyunca ara s,ra fotoğraf çekm ek için durdu ve
pa „nda kırmızı mavi bir eşarp sanlıydı.
goynunu*
Main Caddesi',Kleki küçük lokantada yağlı Amerikan yiyecekleri ^
' AnncSi, “Baban renkleri severdi," dedi. “Daha çok renkli şeyler
Fakat saat 2o:.5’te Belye Nochi'ye geri döndü. Kamera ^
giymeliyim-" Saçını yüzünden çekerek, penccreden dışan, bat­
(asın, omzuna asıp içeri girdi, Meredith’i mutfakta, fınna bir^
akta olan güneşe baktı. Sonra derin bir nefes alıp onlara doğru
koyarken buldu.
•ürüdü. Kutuyu Nina’ya uzatarak, “İşte,” dedi.
Nina, “Merhaba,” dedi.
Bu aptalcaydı. Bu sadece küllerle dolu bir kutuydu; gerçekten
Meredith ona döndü. “Yemek yaptım . Ve masayı kurdum.
babası, halta annesine ondan geriye kalan şey bile değildi, ama yine
Düşündüm ki... sonra...’ <jeNina kutuyu annesinden aldığında, baslırdığı acıya teslim oldu.
Nina Fransız kapılara doğru gidip dışarı bakarak, “Elbette,* Kımıldayamadı. Annesinin ve Meredithm mutfaktan ayrılıp
dedi. “Bunu nasıl yapacağız?"
\emek odasından geçerek dışarı çıktıklarını duydu. Yavaşça ar­
Meredith onun yanına gelip kolunu om zuna attı. “Sanırım kalarından gitti.
sadece kabı açmalı ve külleri koyu verm eliyiz. Belki sen bir şe>1er Açık Fransız stili kapılardan içeri, haiifçe yanaklarına değen
söyleyebilirsin.”
\e beraberinde elm aların kokusunu getiren soğuk bir rüzgâr girdi.
“Bir şey söylemesi gereken kişi sensin, Mere. Ben onu hayal
Meredith dışarıdan, “ Hadi, Nina, diye seslendi.
kırıklığına uğrattım.”
Nina boynundaki kam era kayışın, yeniden yerleştirip bahçeye
Meredith, “O seni çok severdi,” dedi. “Ve seninle gurur du­
doğru gitti.
yuyordu."
Meredillı ve annesi zaten oradaydı; manolya ağacının altın
Nina gözyaşlarının akmaya başlayacağını hissetti. Dışarıda,
daki demir bankın yanında dimdik duruyorlardı. Güneş Ş ğ
yüzü meyve bahçesinin üzerinde som on pembesi ve en açık
son zerresi yeni bakır kolonu aydınlatmış ve onu parlak bir
lavanta renginde kurdeleler hâlinde katlanıyor gibi görünüyor^
dönüştürmüştü.
Kız kardeşine yaslanarak, “Teşekkürler," dedi. Orada ne kadar surv
Nina, kaygan olduğunu biraz geç fark edeıek aceleyle çi
hıriıkte, hiçbir şey söylemeden, öylece durduklarını bilmiyo^11
riu Üzerinde yürüdü. Her şey bir anda oldu: Ayak başparm ı
 a b ld .« * ° * kdİ; dÜŞÜŞÜnÜ engellemek W» u » * ^ r d a Tek K r dm a ^
^ o n m kutu havada uçuyordu. B akır kolonlardan birine w P d i b i n e düşerken Nina. ie m s e v i y e , ^ ^
paramparça °Wu'
Nina ağzında kan ,ad in ' alaC‘ 3 r *e r t bir «kilde
y ere se rilm iş, s e r s e m le m iş ., v e M e r e d h h i n , e k r a t J * *

Z ^ ^ n' dum nrdu-

M e r e d ith Kiev usulü tavuğu fırından „kan p «avay,
Sonra annesi Rusça bir şeyler söyleyerek Nina'y, „ kip a
U fc ö O d u . B u , a n n e s in d e n ş im d iy e d e k d u y d u ğ u e n y u m u şak ^
^ u k ocağın üzerine koydu.

Ellerini ekoseli havluya kurulayarak derin bir nefes aldı ve

Kina yüzünü silip, külleri yanağına bulaşt.rarak, 'K u , ^
düşürdüm.* dedi ve bunu düşündüğünde ağlamaya başladı. annesiyle birlikte olmak için oturma odasına gitti. Kanepede an-
Iicsinin yanına oturarak, “Selam," dedi.
Annesi, 'Ağlama.- dedi. “Sadece o n u n b u ra d a olduğum, fc,
A nnesi ona b a k tığ ın d a gözlerindeki hüzün şaşırtıcıydı.
et. Karanlığı beklersen işte böyle otur. Arıya? derdi."

Annesi gerçekten d e gülüm sedi. Bu bakış, M ered ith ’in u zan ıp annesinin eline dokunmasına
\etecek k a d a r b ir s ü re için o n ları birbirine bağladı.
Meredith'in ağzı tu h af bir biçimde kıvrıldı, “ Biz. buna külleri
Annesi ilk kez elini geri çekm edi.
fırlatmak diyeceğiz." dedi.
M eredith b ir şeyler, acılarım hafifletecek bir şeyler söylemek
Nina, “Bazı aileler savurur. Biz fırlatırız,” dedi.
istedi, am a e lb ette b u acıyı hafifletecek bir kelime yoktu.
İlk gülen annesiydi. Gülüşünün sesi bütünüyle o kadar ya­
Nihayet annesi, “Şimdi yemek yemeliyiz," dedi. “Git, kardeşini
bancıydı ki Nına’nın soluğu kesildi ve sonra o da gülmeye başladı.
getir.”
Üçü birden, kış bahçesinin ortasında, birlikte gülerek öylece
Meredith başını sallayıp, Nina’nm küllerden to/Janmış manolya
durdular; dört bir yanda elma ağaçlan vardı vc bu ona sevgilerini
göstermek için yapabilecekleri en iyi şeydi. Sonra, annesi ve Me­ çiçeğinin fotoğrafını çekmekte olduğu kış bahçesine gitti.

redith yemeği hazırlamak için içeri gittiklerinde, Nina tek başına Meredith bankta Nina’nm yanma oturdu. Bakır gökyüzü ka­

orada, sessizliğin içinde durup, baştan aşağı gri küllerle kaplan­ rarmıştı,. bu yüzden gerçekten görebildikleri tek şey, yavaş yavaş

mış, yumuşacık beyaz manolya çiçeğine bakarak konuştu: “Nasıl gözden kaybolmakta olan ışıkta gümüşi görünümlü beyaz çiçeklerdi.

güldüğümüzü duydun mu? Biz üçüm üz, birlikte daha öncebumı Nina, “Nasılsın?” diye sordu.
hiç yapmadık. Senin için güldük, baba...”
“Boktan. Sen?"
(>zaman babasının arkasında olduğunu hissettiğine, rüzgânla Niııa objektifin kapağını taktı. "Kendimi daha iyi hissettiğim
onun soluğunu duyduğuna yemin edebilirdi. Babasının bu gece ona
zamanlar o lm u ştu . A n n e m nasıl?”
ne söyleyebileceğini biliyordu. G üzel yolculuk. Neeneer Beaner-
M eredith o m u z la rın ı silkti. "Kim bilir?

• 266 -
 -Son zamanlarda daha *>>- Sanınm şu masal yüzünd^.
-Sen böyte <*Ju*unU dÜ,Ünt'bİ‘irSİn " M eredi*h içini
.UBCt otsun, bunu nas.l bilebiliriz ki? Keşke «erçeku-» ^
konuşabil*?.^-
-Onun hiçbir zaman bizimle g erçekten konuştuğunu ^
jtMTim- Kaç )^ n d a olduğunu bile bilmiyoruz."
“Nasıl oldu da çocukken bunun garip olduğunu d ü ş ü n n * ^
“Galiba, yetiştiriliş tarzına alışıyorsun. Gerçekten köpek
ğunu düşünen şu yabani çocuklar gibi/
Meredith, “Sadece sen yabani çocukları böyle bir k o n u şn ^
içine sokmanın bir yolunu bulabilirsin. Hadi,” dedi.
Birlikte eve gidip, annelerini m asada otururken buldular;
yemek servis edilmişti. Kiev usulü tavukla beraber patates graten
ve yeşil salata. Masanın ortasında bir sürah i votka ve üçshot
bardağı duruyordu.
Nina, annesi votka koyarken oturarak, “Bu tam bana göre bir
orta siisii,” dedi.
Meredith kız kardeşinin yanm a oturdu.
Annesi yavaşça kadehini kaldırarak, “Kadeh kaldıralım,"dedi
Birbirlerine bakarken bir an için tu h af bir sessizlik oldu. Me­
redith her birinin, ne söyleyeceğini, daha fazla acı vermeden ya da
kulağa daha hüzünlü gelmeden babasını nasıl onurlandıracaklarını
düşündüğünü biliyordu. O bunu istemezdi.
A n n e s i k a d e h i n i d i ğ e r k a d e h l e r e t o k u ş t u r a r a k nihayet-
“E van’ım ız a " dedi.
dikişte içkisini bitirdi. “Babanız içki içmeme bayıh^1-
meredith- “içmek için iyi bir gece," dedi. V ^ nı * yç ^
için boş « ^ Mcredith'in bo*a,mı
V İÇCrİ 6,,'d,gm 'du S6Smİ du>™W ödüyomm: dedi.
) Annesi hemen kendine bir tane daha doldurdu. "Her sabah
^ a p ü şü n ü özlüyorum.”
Nina usulca, “Ben onu özlemeye ahştm,- dedi. -Bir (ane ^
doldur.'
Mere<l>th üçüncü içkisini bitirdiğinde, kammn uyuştuğunu
hissetti-
Annesi, "Onun hakkında bıı şekilde konuşmamızı istemezdi,"
dedi-
“İsterdi ki...”
Bunu izleyen sessizlikte birbirlerine baktılar. Meredith aynı şeyi
düşündüklerini biliyordu: Hayatına nasıl öylece devam edebildin?
Sadcce devam edeısin, diye düşündü ve konuştu: “En sevdiğim
tatil Şükran Giinü. Bu günle ilgili her şeyi seviyorum; çocuklarımın
bu günü dört gözle beklemelerini, süslemeleri, ilk Noel albümünü
dinlemeyi \-e yiyecekleri. Ve şimdi bunu söyleyeceğim: Eskiden ailece
yaptığımız o kahrolası kam p gezilerinden nefret ederdim. Doğu
öregon en kötiisüydü. Yuvarlak Kızılderili çadırlarında kaldığımız
zamanı hatırladınız mı? Sıcaklık yüz dereceydi ve Nina dört yüz
mil boyunca I (hınk I love ıjouM şarkısını söylemişti.
Nina güldü. “Yaptığım ız kamp gezilerine bayihrdım, çünkü
»creye gideceğimizi hiç bilmezdik. En sevdiğim tatil Noel, çünkü
tarihini hatırlayabiliyorum. Ve babam hakKinda en çok özledi.,
Şfy beni her zam an beklemesiydi.”
(|rıR.) Sanırım Seni Seviyorum , iç. n.)
 K ış y sa n çes ı

,-,hbezen N in n n .n k e n d in i yalnız h isse ttiğ in i Vo^

Meredith vc Nina babalan hakkında konuşarak ve çocukluk
ra8mc" 0'’,, 0 * * t n latarak gecenin geç saatlerine kadar uyumadılar. İkisi
C yöntemiyle bu güne tutunmaya, gerçekten bahalannın
i “Babanızın nıaccrac. ru h u m , çok sevdim,"
~ gününü kutlamaya çalışıyordu ve sonra Meredith, yalnız
A" 'v r i bircchenncm olmasma rağmen. Nina, «fer i n » -
yatarken, yeni bir hayat alışkanlığı olacağını bildiği şeyi
2 % . şandan yoksa. ön'c. i.ule şark, s ö y f c n * ^ .
) , haşladı; sessiz zamanlarda babasıyla konuşmaya. Belki
Meredith. "İŞtcr dedi. “Deli o lm a d tfn n . biliyortlum. Seni,
^ I l d a n tavsiye alamazdı, ama nedense sadece kelimden yüksek
Aı ^ e n ^ n i dinlemek bir diş m atkabın, dinlem ek gibi.-
l,aba- jşe yaradı. Babasına J e ff i anlatıp kafasının karışık
^ iM e tni? Şey. David Cassidy bana bir mektup yazdı."
‘ ^ s u ve kocasının duym ak istediği şeyi söylemeyi becereme-
Buson daıbe Meredith! gülümsetti. “İmzası damgayla hasılnu^
• - -U*di• Vc babasının ona ne soracağını biliyordu. Nina’nın
ditinısoy*^
Masanın diğer tarafında, annesi sanki onları pek dinlemiyor. ^aya attığı sorunun aynısını.
muş gibi içini çekti. Sen nc istiyorsun?
-Babanız beni Alaska’ya götürm eye söz vermişti. Bunu biliyor
Meredith yıllardır bunu ciddi olarak düşünmemişti. Son on
muydunuz? Belye nochi'yi ve kuzey ışıklarını yeniden görmeye.
lh yemek için ne pişireceğini, kızlann nerede okula gitmeleri
Evan hakkında en sık hatırladığım şey b u. O beni kurtardı."
Irektiğini, yabancı pazarlar için elmaların nasıl paketleneceğini
Annesi sanki birdenbire kendine ait bir şeyi gösterdiğini fart;
d ü ş ü n e r e k geçirmişti- M eyve üretimini ve üniversiteye giriş kom-
etmiş gibi başını kaldırıp baktı. Masadan geriye çekilip ayağa kalku
pozisyonların., evin t a m i r a t a okul ücretleri ve vergiler için
Meredith, “Ben de her zaman Alaska’ya gitm ek istedim," dedi
nasıl para biriktirileceğini düşünmüştü.
Annesinin masayı terk etmesini istem edi; şim di değil.
Detaylar bütünü tüketm işti.
Annesi, “Ben odama gidiyorum." dedi.
Ama M ereditlı nihayet bir çeşit cevap buluncaya kadar, ertesi
Meredith, annesinin kolunu tu tm ak için aceleyle öne atıldı.
günün tamamında bu soru akima takılıp durd
“Dur yardım ede...”
Meredith nc istediğini tam olarak bilmiyordu,
Annesi geri çekildi. “Ben sakat değilim .”
ne istemediğini anladı. Fazla hızlı '^ ^ n m a k t a n
Meredith orada öylece kalakaldı, annesinin mutfaktan çıkıp
mınarkasına saklanm aktan, sorunlaı
gözden kaybolmasını izledi. “Bu kadın kafam ı allak bullak ediyor
"M dedin, kardeşim” bıkmıştı. ki VVe-
Meredith işten sonra, arabayla şehnn öbür tarafı

natehee World binasına gitti-

$ Jeffin ofisinin girişinden ona, Merhaba,


u f f n üzcrindckİ eVrak‘ :rdan ba?m' '“ » ' W ,
Jrffin C * ^ u y u y a ™ ^ '™ «orebil™ « iu ve ^ J " ' -
2 2 - ^ . y o r d u . Tira* edİ‘m em İ? ^ «**.«
havalı. tanımadığı biri gibi g ö rü n m esin e yol açm ıştı.
\ e f f p v a x a ayağa k a lk a ra k elin i .sam an s a n s , s a ^
arasında geddirdi- “M eredith."
-Daha önce gelmem gerekirdi."
-Daha önce gelmeni bekledim ."
Meredith pencereden d ışarıy a, g eçip g id e n arabalara baktı
-Gitmekte haklıydın. B undan so n ra n e y ap acağ ım ızı düşünme»*
gerekiyor.”
-Bana bunu söylemeye mi geldin?"
Bu muydu? Şimdi bile emin değildi.
Jeff masadan kalktı ve ona doğru geldi. Meredith bakışlannı
yüzünde hissetti; bir şey için onun gözlerini arıyordu. “Çünkü bu
duymayı beklediğim şey değil.”
“Biliyorum." Meredith. J c ffi hayal kırıklığına uğratmaktan
nefret etti, ama kelimeleri söyley ip hayatını geri almak ve bunu
sonra düşünmek daha kolay olm asına rağm en, ona istediği şeyi
veremedi. “Özür dilerim, Jeff. Am a sen bir şeyleri değiştirdin ve
benim düşünmemi sağladın. Bir kez olsun, yapılm ası beklenen şeyi
yapmak istemiyorum. Herkesin m utluluğunun kendi mutluluğum­
dan önce gelmesini istemiyorum. Ve şu anda sana ne diyeceğimi
biliniyorum.”
Beni sevmediğim söyleyebilir m isin?”
“Hayır."
•leffbunudüşündü, kaşlarını p e k ça tm a m ıştı. T am am '*®
^ masasının kenarında geriye yaslandı w Meredith birden**
^ h i s s e t n - i ® bir biçimde, aralarındaki mesafeyi his*,,i
geçen hafta ona bır erzak pake„ go„dCTd* lni ^
-jillian kendininkını önceki hafta aldı."
O
^ b a ş ı n ı sallayıp Mereditbe baktı. “Peki, babanın doğum
' -Adattım. Günün b ın n d e sana anlatınm. İçinde komik bir
^ h ik â y e si var."
Oûnün birinde.
Jcffin ofisinin kapısı vurulduğunda, Meredith ona kitabını
sormak üzereydi. Dağınık sarı saçlı, güzel, genç bir kadın kafasını
jeffin ofisinden içeri uzattı. Parmaklarını kapının çerçevesinde
bükerek, “Hâlâ pizza ve biraya var mısın, Jeff?" diye sotdu.
jeff omuzlarını silken M eredithe baktı.
Meredith ilk defa birbirlerinden ayrılarken Jeffin ne yaptığını
merak etti. Onun kendine yeni bir hayat kurabileceği, yeni arka­
daşlar edinebileceği hiç aklına gelmemişti. Biraz fazla neşeli bir
şekildegülümseyip sakin bir sesle veda etti. Dar bir kot pantolon ve
Vyaka bir kazak giym iş olan Bayan Amerika Gazetecilik Güzeline
hafifçe başını salladı ve eve gitmek için ofisten çıktı. Evde köpek­
leri besledi, bazı faturaları ödedi ve çamaşır makinesine çamaşır
koydu. Akşam yem eği, musluğun önünde ayakta dururken yediği
bir kâse Raisin Bran’d i . 35 Sonra, kızların her ikisini de arayıp
dersleri ve seksi olduklarını düşündükleri oğlanlar hakkındaki
konuşmalarını dinledi.
•feffi soran Jilliandı.
Meredith b u n u ıı m asu m bir soru olduğunu biraz geç faik
^ rek, “Babam nasıl elerken ne kastediyorsun?” diye kekeledi.
Biliyorsun, alerjileri. Dün gece deli gibi öksürüyordu.
' ölr mısır g ev re # m ark ası, (ç. n.)
 •Ah, o mu? İy^
-Sesin garip geliyor "
Meredith sinirli bir şekilde güldü. “Sadcce yoğunu*, ^
Yûıtı bu zamanında elma işinin nasıl olduğunu bili^in
1 »gunun babamla ne ilgisi var?"
-Hiç."
“Ah. Pekâlâ. Babama onu sev d iğ im i söyle, tam am m,?-
Bunun ironisi M eredith’i e tk ilem işti. “ Elbette."
Meredith telefonu kapatıp mutfak penceresinden karan!,^
baktı. Yanındaki duvarda, mutfak saatinde dakikalar tık ır tı
geçiyordu. Meredith, ilk kez bu durum un gerçekliğini hissetmJ
0 ve Jeff ayrılmışlardı. Ayrılmış. Birbirinden ayrı. Elbette bunu
daha önce faik etmesi gerekiyordu, am a her nasılsa şimdiye kadar
gerçekten kabullenememişti. Belye Nochide o kadar çok şeyohi)^
ki, kendi evliliğindeki sorunlar arka planda kalmıştı.
Ve Meredith birdenbire burada tek başına olmak, herhangi
bir dizi seyretmek ve kendini eğlendirm eye çalışm ak istemedi
Paltosuna uzanırken, “Hadi, çocuklar,” dedi, “bir yürüyüşe
çıkıyoruz."
On dakika sonra Belye N oclıi’deyd i. Köpekleri verandaya
yerleştirdi ve içeri girip Nina ya seslendi.
Annesini oturma odasında örgü örerken buldu.
“Merhaba, anne.”
Annesi başını salladı, am a kaldırm adı. “Merhaba."
Meredith kendini hayal kırıklığına uğram ış hissetmeme)^
ll?tU “Tekrar ayalarını toplamaya başlayacağım . Bir şeye
mı? Yemek yedin m i?"
«n , ,
n 'y'yim. Nina yemek yaptı. T eşekkür ederim.
perede o?"
Mered»h daha fa/.lasını duymay, bekledi, hi(;bir „ e]<k
^ ed i “^ Cr 1,ana İ1,,İyaC1" ° 'UrSa Üst kal!a °'a^ m ; dedi.
‘ Meredilh. kutular, üst kata sürükleyerek an,* babasının do-
gitti. Dolabın sol taraf, babasmmdı; bir sıra parlak renkli
Z l ve SP»f ti^ rtlC1'i- i‘ İe,adİtl> " a Z İ k W r »"hra dokunup
tınaU»™" tişörtlerin yumuşak kolları boyunca gezdinli. Yakında
ubas.nın kıyafetlerinin toplanması ve verilmesi gerekecekti, ama
*Kİı bunu düşünmek Meredith'in dayanabileceğinden fazlaydı.
Boylecc a n n e s in in tarafına döndü. Buradan başlayacaktı.
Elbiselerin ü z e rin d e k i rafa yığılmış kazaklara geçti. Bunları
kaldırarak yığını halı kaplı z em in in üzerine bıraktı. Meredith diz
çökerek, zor bir iş olan seçme, ayırma ve katlama işine başladı.
Yaptığı işe o kadar dalm ıştı ki, zamanın geçtiğini neredeyse fark
eiıncdi ve Nina’nm sesini duyduğunda şaşırdı.
Nina, “Rahat nusın, anne?” dedi.
Meredith küçük giysi odasının kapısını biraz araladı.
Annesi yataktaydı, yatak lambası yanındaydı. Beyaz saçları
bağlı değildi, kulaklarının arkasına atılmıştı. “Yorgunum.”
Nina soğuk siyah platform un önünde yere oturarak, Sana
zaman verdim,” dedi.
Meredith kım ıldam ak yerine dolabın ışığım söndürerek olduğu
yerde kaldı.
Annesi yatağın yanında duran lambayı söndürüp içini çekerek,
Pekâlâ,” dedi.
Kelimeleri birdenbire tııtkıı ve gizem dolu, akın bir sihre do
‘‘üştürerek, -Belye n o c h i dedi. “Kar K rallığında perilerin parlak
f r a k l a r üzerinde parladığı ve gökkuşaklarının gece y an .
 --» « u ra n *

eökrüzünün üzerinde döndüğü bir ,Ş,k m evsimi va, , Vera kütüphane görevlisinin gitmesini hekleyip lemiz,ik

İ o — maon,ar R e l e r i - ' kaUhny° r-

ah m arverd e/vero 1,1(1 , k hıih hareket ederek (yavaşlamaya çalışıyor, ama başa-
.adece birer süs; caddeler üoyunca yer alan altm V bu kadar heyecanlanmayalı o kadar HZm mman o{Ju

ha,ar altlarında parhyor ve yağmurun yağdığı ender * ûş mermer merdivenlerden aşağı inerken ahşap korkuluğa

Aersey ışıkta yansıyor- a * L s e hiç dokunmuyor. Aşağıda, kütüphanenin ana salonu

rH',a laHa ve oradan oraya dolaşan insanlarla dolu. Baş kutup-
Böyle bir günde Vera, cinlerin ünlü kayıp el yazmalar, ^
^ g ö rev lisin in çalışm a masasından arkaya doğru kıvrılarak
smda can, kutulan temizliyor. Vera bu işi istem işti. Söy,^-
^ y r u k uzanıyor.
bakılırsa, bazen cinler onlara inananlara görünüyor ve ven,
-Yenmika." Adını duyuyor ve yavaşça dönüyor.
yeniden inanmak istiyor.
Çok uzun, kıvırcık, karm akarışık altm sansı saçlarıyla tam
Elyazması odasında tek başına (bu tehlikeli, yenizanja^
Vera’mn hatırladığı gibi görünüyor. Geniş çenesi daha yeni tıraş
artık sadece birkaç tane bilgin geçm işi sorm aya cesaret edebil^
JilmiŞ, boynundaki küçük kırm ızı bir çizik bunun aceleyle ya­
babasının öğrettiği bir şarkıyı m ırıldanıyor.
pılmış bir iş olduğunu kanıtlıyor. Ama Vera’yı yeniden esir alan
“Kütüphanenin sessiz olması gerekir."
şey yeşil gözleri.
Bu ses Vera'yı o kadar çok korkutuyor k i bezini düşürüyor. Vera sıradan bir ses tonuyla söylemeye çalışarak, “Prens
Onunla karşı kai'şıya olan kadın tıpkı bir leylek gibi: Uzun boylu Hazretleri.” diyor."S izi görm ek çok güzel. Ne kadar zaman oldu?"

ve kürdan gibi ince, gaga burunlu. “Ö zür dilerim , hanımefendi. "Yapma:'

Buraya hiç kimse gelmez. Düşündüm k i...”
“Neyi yapm ayayım T
Düşünme. Kimin dinlediğini asla bilem ezsin.” •Foııtanka K öprüsünde ne olduğunu biliyorsun.

Vera bu kelimelerin bir uyarı mı yoksa azarlam a mı olduğunu Veronikanın gülüm sem esi kayboluyor, yeniden gülıonsemeye
anlayamıyor. Bugünlerde bu kadar k iiçiik ayrıntıların farkına çalışıyor. N a if ve aptal görünm eyecek. Tekıaı olmaz. Bu sadec
varmak zor. “Tekrar özür dilerim , hanım efendi:’ bir geceydi. Yıllar önce."

İyi■Madam Dufours bana ü n iversited en bir öğrencinin “Sıradan bir gece değildi, Vera.’
senin yardımına ihtiyacı olduğunu söylüyor. Onu Papaz Nevin “Lütfen. Benim le alay etm eyin, Pi'ens Hazretleri. Sesi biraz

i 9 dermiş. Öğrenciye yardım et, am a görevlerini ihmal etme. kısılıyor. “Ve asla g eri dönm ediniz.

era, Evet, hanımefendi,” diyor. Vera dışarıdan sakin göw Sasha, "Sen on beşindeydin,” diyor. Ben on sekizimd
ne
Vera kaşlarını çatarak, “E v e t," diyor. Vera hâlâ Sa. h

i
na idinde, dışarıya çıkm asına izin verilm esi için zıplo
köpek yavrusu gibi. Papaz, ona ders verecek bir öyrv*0 tylemeye çalıştığım anlamıyor.
 Seni bekliyordum.'
Hayatında ilk defa, Vera hasta numaraa w ly o r K
^ i s i kadına gidip kanundaki korkunç ağ n bm hn
'ediyor ve eve erken gitmesine ly.ın verm eleri için ,m h a n ^
Bunu yapmak çok kötü ve lehtik,■li. A nnesi hunu bil*. ^
yalan için hem de bu yatanın arkasından kaçınılm az olartf ^
[jılacak tercihler için, Veranm başı M a y a girerdi. Ya Veragi^
hastayken dışarıda görülürse ne olurdu?
Ama onun yaşında bir km aşk yakında olduğunda korkup
hareket edeme/.
Yinede, Vera işten çıkm asına izin verildiğindedoğruduneı*
yidecek kadar akıllı. Thım vayda, p irin ç direğin orada duruyor,
vagon sarsılıp iki yana sallanırken, direye sıkıca tutunuyor. Vera
evde, kapıyı yavaşça açıp içeriye bakıyor.
Büyükannesi ocağın önünde durm uş, kocaman, siyah kozun?,
içinde bir şeyler karıştırıyor. N em li beyaz saçlarını gözlerini
çekmek için tombul elinin tersini kullanarak, “Eve erken geldin.'
diyor.
Kaynayan çileklerin hoş kokusu bili ün evi dolduruyor. Mosam
üzerinde, en az bir düzine kavanoz küm elenm iş, hazır bir şekikk
bekliyor; kavanozların m etal kapaklan m asanın üzerine dağdık
Yem söylediği yalandan y ü zü n ü n kızardığını hissede^
Kütüphane çok kalabalık değildir diyor.
“Öyleyse sen..."
r mkırsal bölgedeki araziye gidiyorum: diyor. Büyü-
'I : ona keskin bir bakışfırlattığında ekliyor: "Biraz salatalık
* Z * » p layacağım r
* & v °
Vera büyükannesinin sert yüzüne bakarak biran daha orada
, »ol elbisesinin eteği yırtık pırtık, çoraplar, yırtık ve
^ erle dohı. te k i püskü bir baş örtüsü kıvırcık beyaz saçlarını
örtüy°r-
*Anııe,ne eve ye<* yc lece(j i ,ni söyle. Eminim akşam yemeği
için e v d e olm ayacağım :
Büyükannesi, “D ikkatli ol, diyor."ıGençsin... ve onun kızısın,
park edilmen iyi o lm a z:
Yem yanaklarının kızardığını gizlemek için yine başını sal-
[.yo,. Evde, paslı, eski bisikletinin duvara dayalı durduğu köşeye
gidiyor. Bisikleti kapıya taşıyıp evden dışarı çıkıyor.
Vera o külüstür bisikletin üzerinde, çok sevdiği Kur Krallığınım
caddelerinde hiç bu kadar hızlı ilerlememişti. Gözyaşları gözlerini
bukuıılırıyor ve dalgalanan saçlarında gözden kayboluyor. İnsanlar
Yerü’nın Önünde yürüdüklerinde, bisiklet gidonu üzerindeki zili
çalıyor ve hızla etraflarından geçiyor. Vera, şehrin bir ucundan
diğer ucuna, nehir boyunca ve köprünün üzerinden geçerken
bütün yol boyunca kalbinin hızlı attığını hissedebiliyor ve ismi
kafasında tekrarlanıyor.
Sasha. Sasha. Sasha.
0 da tıpkı Verenim onu beklem iş olduğu gibi beklemişti.
Böyle bir şansa sahip olm ak im kânsız görünüyor, Vcra'nm ha
yotuım çamurlu yolunda bulunm uş bir parça altm gibi. icra. Yaz
Bohçesfnin ka rışık, siyah, ince işlem eli girişinde yavaşça durup
bisikletindim iniyor.

^ a n in in g ü zelliğ i Vera^ı hayrete d u ş ü r f i ^
5ularia çevrilmiş park, duvarlarla çevrili şehirde
h r e r m * « » « * m/sfa* /,m0nU W toS'ar,„ w *■»
SabmA yoOarda m û te m n * / m e rm e r /ley fa-fe. « r a f e ^ "*
Birlikte planladıkları gibi yapıyor: Bisikletini y ^
yürütüyor; sanki bu, köylülerin nadiren gittikleri bir sa'* İ
iç in d e akşamın erken saatlerinde yapılan sıradan bir y i i r J ^
gibi sakin görünmeye çalışıyor. Am a nabzı çok hızlı a tıy o r ] ^
uçlan elektrik verilmiş gibi.
Ve işte Sasha orada, bir m isket lim onu ağacının un
durmuş, Vera'ya gülümsüyor.
Vera’nm ayağı kayıyor ve tökezleyip bisikletine çarplyc/r
Sasha bir anda yanma gelip onu kolundan tutuyor.
Sasha, “Bu taraftan,” diyerek, onu ağaçların derinliğinde t»
yere götürüyor; burada Vera onun yere bir battaniye serdiğin
ve bir sepet hazırladığını görüyor.
Önceleri, sıcak ekoseli yünün üzerinde bağdaş kurarak otu-
ruyorlar; omuzlan birbirine değiyor. Yeşil çardağın arasından.
Vera güneş ışığının suyu gölgelendirdiğini ve mermer bir heykeli
parlattığını görebiliyor. Yakında yolhırm beyefendiler, hanımlarve
bu sıcak haziran gecesinin ışığında yürüm eye can atan âşıklarla
dolacağını biliyor.
Veronika, Sashaya bakm aya cesaret edem eden, “Seni son
frduğumden beri... „ e yapıyorsun?” diye soruyor. Sasha o ko-
mUn mmandır kalbinde ki, san ki Vera onu tanıyormuş g&
arjca(/ l,mi^0r nası^E y ley eceğ in i bilm iyor ve birdenbire-
* ^ Qnnı üfletmenin yanlış bir yolu olmasından, bir&n
nda telafi edilemeyecek bir hata olmasından korkuya
K ristin ^ fa n n ah
W ruhban okuluna gidiyorum, bir şair olmak için eğitim
# 0rUnU'
-4ma sen u- • vVe şnr yasak."
bir prenssin.
Korkma, Vera. Ben senin baban gibi dcğiUm
-Babam da annem e aynı şeyi söyledi
Sasha usulca, “Bak bana , diyor vc Vera ona doğru dönüyor.
Bu bir kez başladığında, asla gerçekten sona ermeyen bir
Öpücük- B ö lü c ü , evet. Kesinlikle bekletildi. Ama tam o andan
itiparen Vera bütün hayatını, Sasha),ı yeniden öpmekten sadece
hir soluk uzaktaym ış gibi görüyor. Parktaki o gecede, ruhlarını
nazikçe birbirine bağlamaya, kendi yarunkınm bir araya getirerek
b ir bütün oluşturm aya çalışıyorlar.
Vera, Sashaya hakkında bilinmesi gereken her şeyi anlatıyor
ve büyük bir heyecanla Sashanm hayat hikâyesini, ıssız kuzey
topraklarında doğm anın ve bir yetimhaneye bırakılıp, sonra
kraliyet ailesine m ensup anne babası tarafından bulunmasının
nasıl bir şey olduğunu dinliyor. Sashanm yoksulluk ve yalnızlık
hikâyesi Vem nikaıun ona daha sıkı satılmasına, onu daha çılgınca
öpmesine ve sonsuza kadar seveceğine söz vermesine neden oluyor.
Bununla birlikte S ahsa, Vera’nm yanında uzanıp yüzleri
birbirine yakın oluncaya kadar birazcık yana dönüyor,M
Ben de
seni o kadar uzun süre seveceğim , Vera* diyor.
Bundan sonra söylenecek fa zla bir şey yok.
Sabahın erken saatlerinin soluk mor ışığının içinden, birlikte
dele yürüyorlar. Su m e r m e r in d e n yapılmış heykeller ışıkta pembe
9örimüyor. Şehirde yine insanların, nehirden esen rüzgâr yaprak
knn arasında hışırdadığında, bu beyaz gccede arkadaşlarıymış
M gelen yabancıların arasındalar. Kuzey ışıklan gökyüzünde
inanılmaz renk tonlarıyla dans ediyor.
 I\l> 7 'd/HCM
Köprünü» sonundaki sokak lam basının ,.
»rtriKbakn/ortar.
ttronika. T oru, y e «W. Ak?,,,, ye,m-ği iç in ,- ,,^ .
-)i, benden hoşlanmazlarsa? '
Ş e m s e s i n d e hiçbir çatallaşm a !K *.f i z i k s e l , ^
şey duygula™ ele ivrm iyor, am a Veronika sanki ^ gun J *
[■İlerininavuçların,la at,yorm uş g ibi a ,,a ç,k l,ir şekild eS a sl,^ '
kalbini görebilip»- Onda terk edilm iş ve çok geç buhm th# ,**
rnktan zarargSrmi'ış bir çocuğun ansım duyuyor, /kişinin
ilk defi, kendini daha biiyiikm iiş g ibi hissederek. 'S en i sevece/fa
Sasha.’ diyor. ‘ Güven bana."
Sasha. "Bana bir gim daha v e r ,' digor. "I<üi„, hakkı,nuda
kimseye bir şey söyleme. Lütfen ."
"Ama seni seviyorum ."
Sasha yine, *Birgüıı daha,” diyor.
Sasha aptalca davranm asına rağm en. Veronika bunun kabul
edilebilecek kadar küçük bir istek olduğunu düşünüyor. Yinede,
ikisinden başka hiçbir şeyin olm adığı, b ir başka sihirli gece daha
okluğunu düşününce gülüm süyor.
‘Yarın seninle saat birde buluşacağım . Am a kütüphanedu
Kıriııegirme. İşime ihtiyacını var.”
■
Şato hendeğinin üzerindeki k ö p n id e bekliyor olacağım. Sana
özel bir şey göstermek istiyorum
en sonunda onu bırakıyor ı>e yanım la tıngırdayan M-
J ^ y le birlikte caddenin karşısına geçiyor. Bisikletini güfiti*
' çorkenme^ VCnlcr^<n yukarı çıkarıyor, ikinci kata çıkıp
J '- Î T * 1* 0lmaya ^ V 'y o r . K arının esk i m enteşelerig«**
y°r>bisiklet tıngırdıyor.
K jt s d n $ £ a n n a h
‘1"*■ Ver,,;«,< u k fa rk e" İÖİ W dum“ " S-»™ a n n a M
,, sigara içerken «örüyor. Ç „* * * , Nr ^
linncsinin dirseğinin yanında duruyor. ’
IUİ*wra, 'A" '“ 'r llİ,J'' l'" ° 'ny“ r <luwifn çürüyor.
/yinesi, büyükannesinin horlayarak uyuduğu ya,ağa gör.
^ sert bir şekilde, S m I’ diyor.
flfflru* *
Vcra bisikleti kenara koyup masaya yürüyor. İşıkların hiçbiri
nnWJ(,r, ama zaten solgun bir ışık ıvncervyi aydmkaandcodanın
^ Û ,ı M’/ f yüzeylerine daha yumuşak bir görünüm kayandmyur,
hl özellikle annesinin öfkeyle sımsıkı gerilmiş yüriı için geçerii
"rekâtt* bahçeden topladığın s e M e r nerede?’
Ah Bisikletim le hır banka çarptım ve kaldırıma dıiştum.
m
İler şey kayboldur Yalan ağzından dökülür dökülmez Veronika
ou yalana sarılıyor. "Ve yaralandım . Ah, yan tarafım çok acıyor.
Bu yüzden bu kadar geç kaldım . Eve kadar bütün yohı yürümek
zorunda kaldım .
Annesi gülüm sem eden ona Itakıyor. "On y e d ile r k e n . Vera.
Sen hayata... vc aşka sandığın kadar... h a zır değilsin.'
"Sen babam a âşık olduğunda on yedi yoşmdaydm.
Annesi içini Ç< kerek, "Kvet.’ diyor. Bu yenilginin ses,, sank,
oloıı biten her şey i zaten biliyorm uş gibi.
■Bunu yine y apan lm , oyle değil mi? Babam, sevmeyi demek
istiyorum."
Annesi, serg i kelim esin i duyduğunda irkiliyor.
Yumuşak I,ir sesle. "Hayır." diyor. -Onu. değeri'
« fe th in gü , en liğ in d en daha fazla < *"n w
n m e v lin , K ,n k bir M » * *»■•
şeydim sevm eydim ."Sigarasını söndüı âyor.
"A»ıa...”
 Annesi y ü zü n ü çevirerek-, 'Antamathğnu b iliy o r ^ .
■Umanm asla anlamazsın. Şim di, yatağa gel, vera, Bl^

benim masum bam m ışsın gibi davranayım .-

Vera. "Öyleyim,"diyerek karşı çıkıyor.

On beş
“Fakat sanırım bu çok uzun s ü r m e y e c e k . Ç ü n k ü

. •
olmak istiyorsun.

‘Sanki âşık olmak bir hastalığa yakalanm akm ış

şuyorsun."

Annesi hiçbir şey söylemiyor; sadece dar yatağa girip hori(l

ue bir kofunu üzerine atan CHga’n ın yanm a sokulup hunim

Vera daha çok soru sormak, nasıl hissettiğini açıklamak istiyor

ama annesinin bununla ilgilenm ediğini görüyor. Bu yüzden

T ~1 r ,e si sa h a h V em ’m ‘ tfak musluğunda saçlarım yı-
Sasha bir gün daha istem işti? Sasha annesinin karşı çıkacağa H kam asına y etecek kadar erken kalk,yor ve itinayla
biliyor muydu? • fırçalayarak kurutuyor.

Olga uykulu bir şekild e yataktan, *!Nereye gidiyorsun?” diye

Vera dikerinifırçalayıp yatm ak için giym iyor, uzunsaçhm
soruyor.
örüyor.Annesinin yanına yatarak yavaşça ona sokuluyor; a o ttj,
Vera bir parm ağını dudaklarına bastırıp, “Şişştr diyor.
annesinin kollarında buluyor'.
Annesi yatağın için d e bir dirseğinin üzerinde doğruluyor,
Annesi Verahın kulağına, “D ikka tli o l," diye fısıldıyor. ‘ Vebir
kardeşini susturm ana gerek yok, Veronika. Saçını yıkamak için
daha bana yalan söyleme."
kullandığın gü l suyunun kokusunu alabiliyorum.”

Veronika bugün kütüphanede önemli birinin gelmesinin bek-

bndiğim söyleyerek uım esine yalan söylemeyi düşünüyor, ama

SOnunda hiçbir şey söylem iyor.

Annesi ince örtü leri geriye iterek dar yataktan kalkıyor. O ve

jU **uk*'onizc y ü zü cü ler gibi iki yana ayrılıyor ue üstlerinde

y * pır ı ık beyaz gecelikleriyle birlikte duruyorlar.

 f\j^
r K risıin veannah.
Annesi *Senin genÇ adaml pö/Xir ■,im u hur°y<ı g e tir -*
^ birdenbire duruyor. -Madwn ^ ^
, < v
,* « , ® m esi« sanbp onu sım sıkı kucaklıyor. S onro 6- Stür
dun. fa d a samandır her gün yaptıklar, g ib i üç ü biHikte ^ kütüphane görevlisi kadın duvardaki sa c* bakıyor. T um
talınna,,jedi dakika."
edip evden çıkıyorlar.
A n n esi deponun okluyu tarafa dönüp u z a k la ş t ığ a Q Vera suçluluk duyuyor gibi görünmeye ç a h ^ ^ ,M

Vera'ya sokuluyor. Anlat bana. mmefen<li‘

"l)iııı seni parkta görm üşler.”
Vera kız kardeşiyle ko l kola g iriy or. O P ren s Aleksondr
Sasfıa. Benim büyümemi bekliyordu ve şim d i büyüdiiğümegöre •‘A lı. Hayır. M adam Plotkin, lütfen

bana âşık.” “Bu işe değer veriyor m usun?”

Olga hayranlıkla, “P ren s,” d iy o r -Evet, efendim . Ç ok fa zla . Ve bu işe ihtiyacım var. Ailem için.”

"Bu gece yine onu göreceğim . Bu y ü zd en annem e benim iiyi "Eğer ben k ra llık ta k i bir suçlunun kızı olsaydım, dikkatli

olduf/umu ve gelebildiğim zam an ev e y eleceğ im i söyle. Endişe­ olurdum

lenmesini istemiyorum.” “Evet, hanım efendi. Elbette."

*Çok kızacak. " Kütüphane g ö rev lisi kadm , sanki bu konuşma sırasında bir
şekilde elleri k irlen m iş ve şim di tem iz olmalarını istermiş gibi
Vem, ‘'Biliyorum ;diyor. “A m a ne y a p a b ilirim ? Onu seviyo­
rum, Olga.'’ ellerini birbirine sürtüyor. “İyi. Şim di depoya git ve omdaki ku­

tuları açıp boşalt."

Olga köşede duruyor.
“Evet, han ım efendi
"Ama eve yeleceksin? ”
“Bir daha h a sta olm ayacağına güveniyorum.
*Söz veriyorum

Tamam, öyleyse.” Olga, Ve ra in h er ik i yanağından öperek

müzedeki işine gitm ek için caddede y ola koyuluyor.

Vera sonraki caddede bir tram vaya bin ip birkaç blok ilerliyor.
Bütün gün o karan lık, tozlu depoda hapsokm V era , kendim
tophaneden içeri girdiğinde, k a fa sı işten erken kaçabilmenin
pencere cam ına ça rp an b ir kuş gibi hissediyor. Ö n c e yüzünde b'
yollarını düşünmekle m eşgul.
9 ülüm sem eyle, ardından kaşlarını ç a t a r a k Saslıa’ıun kopilini'
^ Kütüphane görevlisi k o lla rım k a v u ştu r m u ş, sağ ayağııv
üstünde bekled iğ in i ha y a l ediyor.
• . , mermer zem ine vurarak k ü tü p h a n en in görkemli gi
^Şinde duruyor Vera bu bu n a ltıcı sessizlikten kaçıp uzaklaşmayı çok istiyor,

una öyle g örü n ü y or k i korkusu aşkından büyük ve bu onu

 dafazla utandırıyor. O, krallığın düşm an, olan bir
«dikkati ü zerin e çekemez, için d e bulunduklar, dı,ru
m r zor ayakta kal,y o r. Bu işi kaybetm ek onlar, mahvef *
böylece, Vera bazen iş arkadaşlarının, d ikka tli olmas, J " Vt
göstermesi için ona bağırm alar,,,, gerektirecek kadar de
hareket ederek orada kal,yor. ' ' ftn a onu seviyorum .”
Yelkovanın hareket etm esini, ileriy e doğru tik taklQ
is te y e r e k sürekli saate bakıyor ve vardiyası nihayet bitti
yaptığı işi hemen bırakıp kapıya doğm koşarak merdiven bo$U
nun parlak ışığına çıkıyor. A celeyle gen iş m erm er m erd iven ^
iniyor. Girişte kendini yavaşlam aya zo rlu y o r ve mermer z a ^
üzerinde olabildiğince rahat bir şek ild e y ü rü y erek ilerliyor
Veronika dışarıda m erdivenlerden aşağı, caddenin karşısın
geçip tramvay durağına koşuyor Vagon gü rü ltülü bir sesle önünde
durduğunda, kalabalığın araşm a karışıy or; tram vayda o kadar
çok insan var ki, pirinç direğe tu tu n m a sın a g erek yok.
İneceği yere geldiğinde, tram vaydan in ip köşeye koşuyor.
Cadde boş.
Vera sonra siyah arabaları görüyor. İk i araba, asma köprü­
nün önünde park etmiş.
Vera kımıldamıyor. D izleri sa n k i n a sıl büküleceğim unutmuş
9 ve sadece nefes alm ak için b ile sa h ip oldu ğ u tüm cesareti
? ^, mGSl 9 ere^ y °r- Onun kraliyet a ilesin e m ensup biriyle buluş-
Çin gizlice kaçan bir köylü k ızı o ld u ğ u n u biliyorlar ve onu
yerm e y e geldiler. Ya da belki Sashaı/ı götürm eye. Bir prens
bık /fam Şövalye’den kaçamaz.
Kurada olmamalısın.’’
sonra bi ' SÜn^ ^ UZQktan söy len m iş gibi duyuya
n on“ M u p o tarafa dön m eye zorluyor.
^ m „ıdo bir “O '1» 9 * W B h r . ,3Wada olnmmahsln.
’jtiraz etm e. O adam senin içi,, her kimse, onu m m p ^
gitm di*"’
Adamın tom bul yüzü sem patiyle yumuşuyor. Adam, “Senin
genç çıdamı u n u t; diyor. “Ve git.”
Adam Veronikanın yana doğru sendelemesine neden olacak
kadar sert bir şekilde onu itiyor. liclki eskiden, böyle bir itiş kabalık
sayılırdı, uma şim di, b u ıa n ın durup oylanacak bir yer olmadığını
hatırlatan nazik b ir har e<et. Veı onika adanım yanından yavaşça
uzaklaşırken. ‘'Teşekkürler, efen d im ; diyor.
Vera isteksizce, gözlerin i yakan gözyaşlarını siliyor. Başını
kaldırıp sönm üş b ir soka k lam basının altında duran genç bir
adamın titrek görün tüsün ü gördüğünde, gözleri yanıyor.
Buradan, d a ğ ın ık saçları, kocaman gülümsemesi ve güçlii
çene batlarıyla S a sh a y a benziyor. Vera daha hızlı yürümeye
başladığında bile, kendine bir aptal olduğunu, Sasha’ııın gittiğini
vc bu andan itibaren bütün yakışıklı, sarı saçlı genç adamların
ona Sasha'yı hatırlatacağını söylüyor: yine de yaklaşık bir metre
kaldığında koşm aya başlıyor. Saslıa ona doğru gelmeye başla­
madan bir an önce, yanılm adığını biliyor. Şimdi Veraya doğıu
koşan kişi onun S a sh a sı.
Sahsa, Verayı kollarına alıp öyle tutkulu b i r ş e k ild e öpüyor ki,
l'cm soluk alabilm ek için onu itm ek zorunda kalıyor, Vera, diyor.
Bütün gün bekledin m i?”
E r g in i m ü? Sa d ece hu kadarını b ek k y eceğ b n i sanıyor**?'
lSQ' Vera'yı ken d in e doğru çekiyor.
 W ^
beton binası y ~y-- - „ ‘İn** - - ^
seliyor, binanın çatısı bir lir ve taçla süslenm iş jfa***gif)iy^L I
kuyruk oluşmaya başlıyor. Vcra kürkler, « * * * * * * <
kuyruk • — -'«erter ^ »
“
e/divenler ^
g iy W insanlann ne kadar g ü zel* giyindik.
m sanhnn ne kadar < # * 0 İ ,J : : * v>
ediyor.
" L t e on« ^ " Un 0''t o ,ara^ 'T ^ * * *
7 nftit bir koridordan geçip merdivenlerden yukan çfe.
peşinden gidiyor. Ana s alanım etrafından dofa^
te" * “ . c a giriyorlar. Vera hayranlıkla karşıdaki kan m
T knhuor ııaldıdı dekorları ve kristal avizeleri görü^
g e d ilm e k t e n W ' k o rta J a ° ' a " bu
d imıklık bile bu mükemmel detaylar, saklanamıyor,
Z “de konforlu moher koltuklar a ra ta n ıyor; arkada, gölgeler*
araşma sıkışmış, tozlu bir kadifeyle örtülm üş o to m a n
var Vera yatağın yanında dururken, alt kattaki kapın,m açMğm
duyuyor ve iyi giyimli insanlar tiyatroya akm ediyor. Insanlam
konuşmalarının uğultusu kirişlere kadar yükseliyor.
Vera, Sashaya dönüyor. -G itm em iz gerek. Ben ta ra y a a *
değilim."
Sasha onu gölgelerin içine çekiyor. D a v a n ı yaslanırlarke
mavi kadife perdeler bedenlerine siper oluyoı. M<<loca b
kullanılmayacak. Eğer birisi gelirse, tem izlikçi okluğumuz soy
/eriz. İşte süpürgelerimi/.."
Işıklar yanıp sönüyor ve sey irciler susuyor. Sahnedeki
ve altın rengi perdeler iki uana a çılıy o r
Müzik yüksek, tek bir notayla haşlayıp Ş^S.0 0 ı, hir şerifi<¥
^^ ^
dönüşüyor. Vera daha önce hiç hu m ih ik kaıhn yu?
•
duıjniunuş , •„ ıc,jf
vc bihjiik balerin Galina Ulanova hu o devw 1™
sahnede Sıçrayarak dans ediyor.
* » * " W Ö fe * • " « » * • - - W edebildiği kadar
- jjjıc eğiliyor.
volclaŞ'Pö ltc e y ,u y " ' *
lis a a tte ııfa z la b ir s ü ^ ı^ ^
gişesin kötü bir büyücü tarafından kaçınllşılm —
kötü■bir
ı..~büyücü ta u n d a17_
n , ......... n,X)tnQntikhikâyesi
^ elen irk en b iç kıpırdam ıyor. Ve kötü büyücü
'M
M çöktüğünde, Vera kendini büyücü için kıy i , i yUZWden
için ağlarken buluyor. ’ ' çın' bîitün hepsi
Sashayaf ‘Baham görse buna A yd ırd ı;diyor.
Sahsa, Veranm gözyaşlarını öperek
götürüyor. * ” » '» » » m *
vera şim d i,,e olacağını biliyor; ^ » n a ,^
canlanmaya başladığım hissedebiliyor.
Vera, Sashay, istiyor; bundan hiç şüphe duymuyor birkad,
b*m m bir erkeğl a™ l« d ‘Ö> 9 ib i arzuluyor onu, ama dahâfazlasmı
bilmiyor. Sasha yum u şa k yastıklarm üzerine uzanarak Veray,
üzerine doğru çekip elin i Verahm elbisesinin altında kaydırmaya
başladığında, Vera b ira z titrem eye başlıyor. Sanki vücudu kon
trolü ele geçirm iş gibi.
Sasha, “B undan em in m isin, VeruşkaTdiyefisüehyorvebı
tatlı söz Veraya a lım d a k i kişin in Sasha olduğunu hatırlatan,
gülümsemesine y o! açıyor. Vcra güvende olacak.
“Eminim.”
bi l^Ü/XU ^ ll,U(' ^era tamamen farklı bir kız. Ya da belki o artık
kıl Ü(^ n ^ u^ en beri, Vera ve Sasha her gün işten sonra gizlicc
blından asla kur
tula^UİÜr VG V e,a öylcsin e< Icliceâ$llcoldu ki’
'‘"/ocağım biliyor. Sahsa, Veranm diğeryansı.
 i v ' miti ./etmnah
Sasha Şimdi Veronikanın evinin ön kap,:sı„(takin
knlen çAariarken, Bundan em in m isin, Veruşka?' Anncs, v ero n ik a m ız b e y l e d i r , - ^ ‘ k o n u ş k a n ^ ,nnesi
Vera, S a sh a n m elini tuta,,ar. İkisi için de yeteri M ’ya bakarak guçlu bur şekilde onunla t o k a l a ş . Tatlnin
■Evet.’ Ama Vera kapıyı açm ak için uzandığm da - * gibi göründüğünde, elını bırakıp ^
,utuyor. ■Evlen b en im le:d iy o r ve Vera ona gülüyor, 7 ° * * ‘. ^ ç a y o h m m jd m ^ -
v- « **lte
evleneceği^. Sasha, "Evet. Teşekkür ederim,”diyor.
Sonra Vera onu öpüyor ve içeri yelm esini söylüyor
M nesi, ■■Duyduğuma yöre ruhban okuluna gidiyorm uş,,,-
K oridor karanlık ve kutularla dolu. Dar tahta merdive
diyor "Heyecan verici o lm a lC
çıkıp ikinci kata gidiyorlar. Evin kapısında Vera sadece
-Evet. İyi bir öğrcnciyim . İyi bir koca olacağım
meşine yetecek kadar bir şiire duraklayıp gösterişli l ^
urck(uif
kapıyı açıyor. Annesi biraz irkiliyor, am a çayı dolduruyor. “Peki, ne oku­

Küçük apartman dairesi kötii durum da, am a tertemiz Annesi yorsun?"

bütiin yiin yem ek p işirm iş ve domu/, yahn isin in baharatlı J ^Bir gim kocanız, g ibi şair olmayı umuyorum."

kokusu bütün odayı doldurm uş. Vera bütün bu n ları sa n ki ağır çekimdeymiş gibi görüyor:
*Bu benim prensim , anne." Annesi o korkunç kelim eleri -ş a ir ve koca- bir arada duyuyor

Annesi vc Olga birbirlerine dayanm ış, m asanın diğer tan. ve sendeliyor. E lin d eki in ce cam bardak yavaşça yere düşerek

fırnla duruyorlar; elleri önlerinde duran sandalyelerin üzerinde parçalanıyor. S ıca k ça y Vera'nm çıplak bileklerine dökülüyor ve
İkisi de güzel, çiçek desenli blu z ve dü z. pa m u klu etek giymiş, fi,, Vera acı içinde çığ lık atıyor.
buluşma için annesi eski, bol bir çift çorap ve topuklu ayakkabı
Annesi yavaşça, sa n ki bunların hiçbiri olmamış. çok değerli
Olga da çorap giymiş.
biraile yadigarı param parça olm uş bir hâlde ayaklarının dibinde
Vera onları Sasha nm g özü y le y oru y or: B ir zamanlar giizel durmuyornıuş gibi, “K ir şa ir m i?"diyor. “Bir prens olınaıım yete­
olan yoıgun annesi ve kadınlığa adnn atm aya hazır olan Olgu
rince tehlikeli olduğunu düşünm üştüm , ama bu...”
Kız kardeşi öyle bir neşeyle g ü lü m sü yor k i kocam an, çarpık diy
Vera bu konuda Sasha'yı uyarm ayı unuttuğuna inanamıyor.
knnin büyüklüğü norm al g ib i görü n üyor.
Endişelenme, anne. Buna gerek yok...”
nnesi m asanın etrafından dolaşıyor. "Sinin hakkını/ıh p t
Annesi Vera ’y a a ld ırış etm eden. X)nıı sevdiğim iSyliiyorsun.
W duyduk, E kselanstan. Evim ize hoş g eld in iz."
dyor. “ve bunu gözlerinde görebiliyorum , ama yine de, bu. ailemizi
°>mkıkırdıyor. ■■Ben gerçeklen sen in hakkında çokşeydu?
toklan yapılm ış teh lik eli şey i ona yapacaksın.
^ ■ ^ " 'k a p a t a m ı y o r :
Sasha ağırbaşlı b ir şekilde, 'Vera'yı hiçbir şey ki» tehlikeye
" " ‘Jl,m'■Hana da .v'iıı/rı? bahsediyor■
"
diyor.
 Annesi üzüntülü bir biçimde. “Babas, da
, - diyor. Sadece baba kelim esin, kullanm as,, a „ „ ' ^
kadar kızgın olduğunu vurguluyor.
Vera, “Evlenmemize engel olam azsın/' eliyor.
Su kez annesi Vera’y a bakıyor ve Veranm çok sevdiği 0 -
lerde neredeyse dayanılmaz bir hayal kırıklığı var.
Vera güveninin azaldığını hissediyor. On dakika ön(xSas, ,
ailesi anısında bir seçim yapm ası gerektiğini lıayat bile e d e r tjj*
ama annesi de aynen böyle yapm am ış m ıydı? A nnesi şairim^
çip onunla kaçmış, ne var k i utanç için d e eve g eri dönmüştü. vt
şimdi, büyükannesi onu kabul etm esin e rağm en, aralarında çok
az bir sevgi kalmıştı.
Vera bir elini dalgın dalgın o v u ştu ra ra k kam ının üzerine
koyuyor. Gelecek aylarda bu anı h a tırla ya ca k ve Sasha’nm ço­
cuğunun çoktan içinde büyüm eye ba şlad ığ ın ı anlayacak, ama o
zaman tek bildiği şey korktuğu...
“Dur." Meredith dolabın k a p ısın ı itere k a ç ıp saklan d ığı yerden
çıktı. Yatak odası ay ışığıyla m avi bir re n g e b ü rü n m ü ştü ve annesi
odanın içinde yorgun g ö rü n ü yo rd u . O m u z la r ı çökm eye, uzun,
solgun parmakları titrem eye b a şla m ıştı. B u n la rın hepsinden daha
kötüsü, benzinin birdenbire so lm a s ıy d ı. M e re d ith yatağa doğru
yürüdü. “Sen iyi misin?”
Annesi aşağıya, e lle rin e b a k a r a k , “ D in liy o r d u n " dedi.50
y Wan uzun bir süredir taktığı y ü z ü ğ ü , şim d i parm ağına büyük
geJerek yana kaymıştı.
eredith, Dinliyordum ,” d iye k a b u l etti.
Annesi,-Neden?” diye sordu.
rcdith omuz silkti. D oğrusu, bu so ru y a verecek cevabı )0^u
Anncsi y a ş lık la r a yaslanarak. “Pekâlâ. Haklm„,- dcdi. ^
ilk kCZ Meredİth'e b İr konuda h*!> olduğunu söyle-
vc ben seninle ilgileneceği,.. Endişelenme.' Meredith
isti- "^ina
^ ie y s e , annesi kadar bitkin görünen bir çocuğa yapacağ, gibi
nün saçın» okşam ak için elim uzatacaktı. Neredeyse.
Nina yatağm yanm a gelip Meredith m yanında durdu.
Annesi, “A m a sizinle kim ilgilenecek?” diye sordu.
Mereditlı buna cevap verecekti ki durdu. Bunun hem annesinin
011lara söylediği en şefkatli şey olduğunu hem de bunu sormakta
haklı olduğunu idrak etm işti.
Annesi bir gün ölecekti ve yalnızca ikisi kalacaktı. Birbirlerine
bakacaklar mıydı?
Nina, koridora çıktıklarınd a, “ Pekâlâ,” dedi, “gizlice hikâyenin ne
kadarım dililiyordun?”
Meredith yü rü m eye devam etti. “Hepsini.”
Niııa onun peşinden merdivenlerden indi. "l*ınet olsun, öyleyse
onu neden durdurdun?”
M utfakta, M e re d ith k ayn am ası için ocağa su koydu. Kız
kardeşine, “Seni an lam ıyoru m ,” dedi. “Başparmağımın tırnağı
büyüklüğünde bir cam d an baktığında her şevi görüyorsun
“Evet. Ne olm uş?"
“Bu akşam bütün o zam an boyunca annemle birlikte od
°tordun ve tam önünde, yüzünün solduğunu fark etmed'
Öyle diyorsun.”
 ggyjenen «»cukça oimas. neredeyse Meredith, ^ Sana trenden c\ sallanm!" diye ba&ran bir sürü kızın
^ oWu ve senin kavga etmeye çok ^
n e ,lŞ e y “ ‘ V ' - ' n
« ü n n ldıı ve senin kavga m ine» . W* af d0^ru koştuğunu hatırlıyordu.
çok be<^1 bİr S° na ben kesinlikle kavga etmek ister**,
* * * * * biner binmez bütün kızlar platformda bekken ebeveyn-
Sunu yatağı,na Sid* * * . b°»Un“ ’*■ >» sallayıp veda etm ek için pencerelere üşüştü.
r» y ö ^ n , hakkında kon uşabtl.n z, tamam mı?
r»"1, varın n 'a s a lh x 1,U inauın bakışları kalabalığı aradı, ama annesi orada değildi;
ça , Ama bunu konuşacağız. M L Kabalarla birlikle platformda durmuyordu.
“Tamam.
el sallayıp veda edecek kadar bile önemsememişti onu.
-pekâlâ.”
Meredith gittikten çok sonra, Nina kız kardeşinin s S y f e ^ q .uu\an itibaren N ina, Meredith gibi, annesiyle neredeyse hiç

mutfakta tek başına kaldı. „ n vc ondan b ir şey beklemeyen, babasının kv/.ı oldu.
d ü şü n e re k konuca) an
Tam önünde yüzünün solduğun u fa r k etm edin. jCundini ıstıraptan korum ak için bulduğu tek yol huydu.

Simdi bu a lış k a n lığ ın te k ra r düşünülmesi gerekiyordu. Tıpkı

Doğruydu.
S vc M e r e d ith ’ in m a s a lı gerçekten dinlemeden duydukları
Eğer annesinin yüzü soldııysa N ina bunu fark etmemişti. Suçu
°"UI’Nina yıllarca annesini gerçekten ona bakmadan görmüştü.
kelim elere duyduğu ilgiye ya da odanın karanlığına atabilirdi, ama
8' ' «asalı çok gü zel '>ir hayal ürünü olarak kabul edip sadece
hiçbir cevap bütünüyle doğru değildi.
ü n l r i n m sesini duym ak için dinlemişlerdi.
Uzun zaman önce, Nina basit bir hayatta kalma becerisinde
Ama şim d i h e r ş e y farklıydı.
ustalaşmıştı: Gerçekten onu görm eden annesine nasıl bakacağını
Nina babasına v erd iği sözü tutmak için daha iyisini yapmalı,
öğrenmişti. Bunun başladığı günü hâlâ hatırlıyordu.
gerçekten annesini görm eli ve dinlemeliydi. HerkeUmeyı.
On bir yaşındaydı ve hâlâ koşulsuz hir şekilde annesini sev­
meye çalışıyordu. Nina’nın softbol:,h tak ım ı, Spokane'de yapılacak
eyaletler arası turnuvada mücadele etm eye hak kazanmıştı.

Nina o kadar çok heyecanlanm ıştı ki, haftalarca başka hiçbir

şey hakkında konuşamamıştı. A ptalca, İşte şim di benimle gurur

duyacak, diye düşünmüştü.

O günii hatırlamanın kendisini bu kadar çok incitmesi Ninayı

şaşırtmıştı. Babası işleydi, bu yüzden onu trene götürmekten annesi

sorumluydu. İkisi, istasyona kadar bütün yol boyunca heyecan!

bir şekilde konuşan M ary Kay ve annesiyle birlikte gittiler. Orada-

Nina sırt çantasını omzuna astığını, yü k sek sesle kıkırdayıp* 11

»Dikle ABI) de yaygın olup, beyzboldan türemiş l>ir oyun. («,'• n-)
 cm a l t ı

ina rü y a sın d a h ap sed ilm iş krallar, ejderhalar tarafından

N
ç e k ile n s iy a h a r a b a la r ve aşk için parmaklarım kesen
k ız la r g ö r e r e k h u z u r s u z b ir gece geçirdi.

Nihayet, uyum aya çalışm aktan vazgeçip yatağın yanında duran

lambayı açtı. G ö z le ı ini o v u ş Un aıak, bir bloknot ve kaleni çıkardı.

Masal d e ğ iş iy o rd u .

Ya da b elki “d e ğ iş iy o r " k e lim e si d oğru kelim e değildi; hikâyede

Nina için yen i o la n b i r y e r e g e lm iş le rd i. Köylü Kız ve Prens hikâ­

yesinin bu k ıs m ın ı d a h a ö n c e h iç du ym am ıştı. Bundan emindi.

Ve bu m a s a l ç o k a y r ın t ılıy d ı. H iç de b ir m asal gibi değildi.

Ama bütün b u n la r n e a n la m a geliyo rd u ?

Nina b lo k n o ta ş ö y le y a z d ı: F O N T A N K A KÖPRÜSÜ (gerçek)

Kalem ini h a fifç e b lo k n o t a v u r d u v e hikâyenin her ayrıntısını

teker teker g ö z d e n g e ç ir d i.

SİGARALAR (masallai'daki anneler ne zamandan ben sığam

fiyordu? Ve annem neden hikâyenin daha önceki kısnnlaı ında

ûjrnı içmemişi i?)

 Kj! ‘‘A ahçesi
GAMSA BİR 9 ET- Nina bir tüHü balerinin s o y * ,,,, ^
^ u .a m a b .Y R u s is - iy d i. * ^
■ Bunu düşündüğünde aşağıya, b a b asm .n ofisine ^ ^ ıt!1io üzerinde çok hızlı hareket ediyordu ^
, açtl Çevirmeli modemin bağlanm a.,, çok uzun
£ # sağlandığında. Nina akim a «elen her keli,,,, iç„, ^ buğunu bilseydik, bunun yardım, olurdu
Kendini bilgi toplamaya o kad ar ka p ,lrm ıştl ki M ^ „30 yazd,.
^ d o k u n d u ğ u n d a g e r ç e k t e n irkildi.
Meredith, "Hiç uyum am ış gibi görü n ü yo rsu n ; dedi.
Nina sandalyesini geriye itip başım kaldırd,. “O masa| ^
her şeyyeniydi, öyie d ^ il mi? Daha ö n e o kısmı hiç duym an,**.
Meredith, “Yeniydi." dedi.
“Değişiklikleri fark ettin mi? Vera nın annesi sigara içiyor,hol
çoraplar giyiyor ve Vera evlenm eden h am ile kalm ış. Bir masalda
böyle bir saçm alığı ne zam an d u y d u n ? V e şu n u dinle: Galina
Ulanova 1944’e k a d a r Leningrad’d ak i M ariinski Tiyatrosunda w
bundan sonra da Moskova’d aki B olşoy Balesi nde dans etmiş iinlû
bir Rus balerin. Ve şu resm e bak; tiyatronu n kubbesinin üzerinde
bir lir ve taç var."
Meredith biraz daha ön e eğikli. “A n n e m d e aynen böyle tasvir
etti."
Nina birkaç tuşa bastı ve Yaz B a h ç e s in in bir fotoğafıgeldi
"Gerçek. Adı eskiden Leningrad olan St. Petersburg’da. Ve bundan
öncede Petrograd. Bu Rııslar her yeni liderle birlikte her şeyin is­
mini değiştiriyorlar. M ermer heykelleri ve m isket limonu ağaçlannı
fark ettin mi.** Ve işte parktaki ünlü B ron z A tlı heykeli. Kanatlı bir
a* değil, ama ata binmiş bir adam .”
Meredith kaşlarını çattı. “ B a b a m ın d o s y a la rı arasında bir
mektup buldum, A la sk a ’d a k i b ir p ro fe s ö rd e n . A dan ı Annen*
Leningrad'ı soruyordu."
-Gerçekten nıı? Nina aceleyle b i l g i ç
Ulanova n.n biyografisin; ekrana g e tir ip >akla5'P
^"naklan İd*..
J>ngrad'da e" Ö,,Uİ oWu6» yıllardı. Eger aılU!* rUhn» ' * n
^ ^ ,nd>
'• N,n» '-KNtNGRAn
*> Nihayet, ekrana linklerin bir listesi geldi B
yOK DEHŞET- Nina'nm dikkatini çekti ve linU! " „ biri ' BÜ‘
^Idıgmda, "Şunu dinle," dedi. "Otuzlu y,uann l Wcbsi,csi
partMn, S ta lin m ,jiy.li imlisinin köylüleri, lehdi
politik radikalleri, etnik azınhldan ve ş a n o m la Ü * . I”* 9ÖrÜ,m
Temizliğidir, liu polisin insanlar, m Ucc ^
yansında ya p , lan tutuklam alar,,,, y i * m a h k e m Z T lİ Ü
sure„ tutukluluklar,,, , e infazlann yayym ^
zamandı. ' •'
Meredith gerisini okum ak içi„ Nina'nm on u n u n ütünden
e^Jirken, "Siyah arabalar," dedi. "Gizli polis allp Kolürnx;k
için siyah arabaların içinde geldi.”
Nina, “Kara Ş övalye Stalin,” dedi. “Hikâye içinde hikâye."
Bilgisayardan uzaklaştı. O ve Meredith birbirlerine haklılar ve
Nina o bakışta hayatlarındaki ilk gerçek bağı kurduklarım hissetti.
Kına içinin ürperdiğini hissederek usulca, "Bazıları gerçek; dedi.
M eıeditlı, v e so n za m a n la rd a annemin bir çılgınlık yapma­
l ı n ı va d a k a fa sın ın k a r ış ık olm adığını fark ettin mi?” d ed i
Masalı a n la tm a y a başlad ığın d an beri olmadı. Sence babam
•asalın a n n e m e y a rd ım c ı olacağını biliyor muydu?"
Meıeditlı, “Bilm iyorum ,” dedi. “Bunların hiçbirinin ne anlama
f i ğ i n i bilm iyorum .”
' *bilm iyorum , am a öğreneceğiz."
 I\J Ş •JJUMVl'.'M
m
berinde, Meredith işinin ayrıntılarına odaklanmak,a ,J)rta
Hiç kimsenin bunu fark ettiğini sanm ıyordu, am a t„p,an'“" ' ^
ken, telefonda karşısındakini dinlerken y a ,la bir nporv
dikkatinin yine annesine ve m asala kaydığım fark etti. ' -Ah, |X**lâ - ° ykySe Sam nm Sl“ yaMlma Amayacağım."
Günün sonunda en a z kız k aid esi kad ar saplantılı b‘
gelmişti. İşten sonra, köpekleri beslem ek için doğruca eve
Belye Nochi’y e ve babasının ofisine gitti.
Kalın halının üzerinde, kutuların önünde diz çökerek üzeri
DOSYALAR, 1970-1980 yazılı kutuyu buldu ve kapaklan açtı
Meredith buradan başlayacaktı. Nina araştırmacılıkta bi
hirbaz olabilirdi, ama Meredith evde nereye bakacağını biliyordu
Eğer annesinin geçmişi hakkında bir m ektup varsa, başka mek­
tuplar da olabilirdi. Ya da belki de yan lış etiketlenmiş dosyalarda
saklı başka belgeler veya diğer hatıra eşyaların arasına atılmış
fotoğraflar vardı.
Meredith BepaneffyoBHa olarak etiketlenm iş dosyayı buhıp
çıkardı. Profesör Adamovich’ten gelen m ektubu tekrar okuyarak,
bilgisayara doğru yü rüyüp oturdu. Ç ık an tek link onu Alaska
Üniversitesinin internet sitesine yönlendirdi.
Meredith telefonu alıp aradı. Birkaç kez denemesi gerekti, ama
en sonunda Rusça Bilimleri B ölü m ü n e aktarılm ıştı ve belirgin
aksam olan bir kadın cevap verdi. “Size yard ım edebilir miyim?’
Meredith, “Umarım," dedi. “Profesör Vasily Adamovichlbul*
maya çalışıyorum.”
Ka<hn, Ah, Fanrım," dedi, “bu isini * zıın zamandır duyu*
m m ' Dn Adamovich yaklaşık on i’. ı yıl önce emekli oldu, f* *
, veıin‘ al» " <*k d<* criİ ^ ki* * 1 başka birine w .
»"“ ‘ y a ,, memnuniyet duyanın."
lJ,na. Beninı g e r e k t e n Dr. Adamovfchte ihtiyacım var. Onun ara,-
.■ütlerinden biriyle ilgili bazı sorulanın var."
tın,ı:U ..
-Onunla direkt olarak nasıl temasa geçebilirim?"
-Korkarım bu sorunuza verecek bir cevabım yok."
^ Mereditlı hayal kırıklığına uğramıştı, “Teşekkür ederim," dedi.
Tclcfonıı kapattı vc çalışm a odasının penceresine gitti. Buradan kış
bahçesinin köşesini görebiliyordu. Bu sıcak mayıs akşamında bank
boştu ama M eredith orada dururken, annesi büyük bir battaniyeye
arınmış olarak bahçeyi geçti; battaniyenin ekoseli ucu arkasından
‘mende sürükleniyordu. A nnesi bahçede her iki bakır kolona da
dokundu, sonra otu ru p çantasından örgüsünü çıkardı.
Bu açıdan, M ered ith annesinin omuzlarının düşüklüğünü,
çenesinin vü cu d u n a ya k ın olduğunu görebiliyordu. Çocuklanntn
elrafındaykcıı annesinin öylesine dik ve boyun e|meden durmasını
sağlayan güç h er neyse, kış bahçesinde bundan eser yoktu.
Kendi ken d in e, çiçeklerle ya da..,babasıyla konuşuyor gibi
görünüyordu. A n n esi daim a orada tok başına k o n u şa ra k oturmuş
muydu yoksa bu y e n i b ir şey, h atta kaybedilen aşkın sonucunda
ortaya çıkan b ir şey m iydi?
Niııa ofise gelerek, “Annem yine 1111 dışarıda? d n e *>rdu^ a ç ­
ları ıslaktı; b ü y ü k havli! b ir bornoz ve koyuıı densı
bir çift terlik giyiyordu.
Metvdiih m ektubu alm ak için u/aıu ı ' t *
"Üniversiteyi aradım . Profesör emekli olmuş ve kona. &
ualıa fazlasını bilmiyor.’’

Nina mektubu okudu, 'ö y le y s e a n n e n ,in U n i „
f u n d a n kesinlikle emini-,; masal „ rada
“ Î Ü biraz, muhtemelen gerçek. Bu durum da ben *
•* * £ ? * * * > « Annem Vera m . r ^ vardı: Annesi hiçbir zaman banıl rengi bir gökyüzü
“ " L bu altmış dört bin d o larh k b ir soruydu . "Annen, ~
« , yedi yaşında bir.ylc evlendi ve hem en ham ile k a ld , ^
düşük yapo ya da...
-BiryeHerde bir kardeşimi, var.
Meredith pencereden dışarıya, her zam an son derece ya]^
olan kadına baktı. Bir yerlerde gerçekten başka çocukları ve
temelen torunlar, olabilir m iydi? A n n esi onları terk etmiş ve *
geri dönmemiş olabilir mıydı.'
Hayır. Anya VVhitson bile bu kadar kalp siz olamazdı.
Meredith k ızlar d oğdu ktan s o n ra k i y ılla rd a iki geç düşük
yapmıştı. Bil kayıpların üstesinden gelm eye çalışırken çok sıkı»
çekmişti. Kısa bir süre için b ir d an ışm an a gitm iş, sürekli olarak
bunları dinlemenin onu ço k y a ra la d ığ ı a p a çık ortaya çıkman
kadar Jeffle konuşmuştu. Sonunda, güven ip sırrını pavkırabilecek
hiç kimsesi, arkadaşı ya da b ir aile b ireyi yoktu. Birkaç kez bundan
bahsettiğinde, insanlar onun gerçekte n ya p m a k istediği tek şeyin
oğullarını hatırlamak olduğunu an lam ayarak, hem en oııun bhiı»
görmesini'' istemişti.
Sırrını paylaşmadığı tek in san ann esiydi.
Anne karnındayken y a d a d ü n y a y a g e ld iğ in d e çocuğu
kaybetmiş hiçbir anne kesinlikle başka b ir k a d ın ın buna be
bir şekilde acı çektiğini görüp hiçbir ş e y sö y le m ed e n duran
Nihayet, “Ben buna in an m ıyorum ,' d ed i. "V e V eıan ın ren'
gördüğü apaçık ortada."
w
K r iz in vean n ah
* ufcken, M eredith annesinin dofcuştan olan özrünü an-
* C vdc ara$tırmlŞt1' Bun* akromatoPsi deniyordu ve kesin
oUHbir \ . ..Bclv i dc annem Olga ."
, belki Vera annemin annesi. Bu mümkün görünmüyor,
V cinin kaç yaşın da olduğunu bilmediğimiz için her şey
*ı°a 31,1 1>A. laın ona göre; hikâyesini bize onu hiç tamroayaca-
^ ^ b i ç i m d e anlatm ak. Nasıl bileceğiz?"
" 11-Onu kor.uşı
, . devam et. Ben bu odayı tepeden tırnağa
, ıctıırm aya
Bulunacak b ir şev varsa, onu İmlacağım.
** k ü rler, Mere," dedi. “Bu işte birlikte olm ak güzel"
Nina, “T»eşek
0 akşam yem ekte N ina norm al davranmaya odaklandı. Votkasını
içti, yemeğini y e d i v e konuşurken rol yaptı, ama bütün bunlar
olurken annesini dikkatle izliyor, düşünüyordu. “Kimsin sen?9 Bu
soruyu yüksek sesle dile getirmemek irade gerektirdi. Bir gazeteci
olarak, zam anlam anın her şey olduğunu ve sorunun, cevabı hak­
kında oldukça iyi bir fikriniz olmadığı sürece asla sorulmaması
gerektiğini biliyordu. N ina, Meredith’in dc aynı şeyle mücadele
ettiğini görebiliyordu.
Bu yü zd en a n n esi yem ekten sonra ayağa kalkıp, Bııgiin
hikâye anlatm ak için çok yorgunum," dediğinde Nina neredeyse
rahatlamıştı.
Bulaşıkları y ık a m a sı (tam am , işin çoğunu Meredith yapn şt )
‘îin k,z k a rd eşin e y a r d ım etti, sonra ona bir v e d a öpücüğü venp
Abasının çalışm a o d a sın a gid erek internete girdi- Yırm '1' veo1 “
 K ış b a h ç e s i
ydUrda Leningrad hakkında bulabildiği her şey için a
Birçok bilgi buldu, ama hiçbir gerçek cevap b u l ^ ,
gn sonunda, neredeyse saat sabahın ikisinde, k
kikle biteisayardan uzaklaştı. A nekdotlar hâlinde s J f , ^ ***■
vardı, ama zaten bildiklerinin dışında gerçek olan hiçbir ^ Vera-
Hikâye. StaJin yönetimindeki Leningrad’d a geçiyordu '* * * * *
Kalemini hafifçe masanın ü zerin e vu ra ra k bildikleıijji
g eçirirk en yüksek sesle konuşm aya başladı. Tekrar. Bütü ^
güzden geçirirken, notlarına g ö z attı. U° *1**
Profesörden gelen za rf N ina’nın bloknotunun altında
çıkmıştı. Nina mektubu aldı v e kelim esi kelim esine i
yeniden okudu. L eningrad Katılmak-. A raştırına. Anlıya^
Annesi bir profesörün araştırm a projesine konu olacakı*]*
önemli bir şey biliyordu; böyle bir şey görm üş ya da yaşamıştı
Ama neydi?
Büyük Dehşet? » a lin in baskısı? Ya da belki annesi bir balerindi
Nina yüksek sesle, d ik k a tin i B e p a ricT p o B H a olarak etil»,
lenmiş tozlu yeşil dosyaya vererek, "K e s şu n u ," dedi. Sonra u
Süre mektuba baktı. “A n n em d en ö ğ r e n m e k isted iğin neydi,
AdamovicJı?"
İşte o zaman, adam ın adını y ü k s e k se sle söylediğinde götü
Nina dik oturdu.
Adamın imzası...
^ j A d ı Vasily yjt yazdığında ilk harfi B y e benziyordu. Nina im
küt küt atıyordu. A harfinden son ra bir boşluk var mıydı?
ve soya* olabilir miydi? Kelimeyi ikinci büyük harften bete
ve kalan şey B ep a y iı.
Vepa.
^
^ K jistin ‘ittan n ah
Rus alfabesi için internet taraması y
^ p t ı ve h a rfle ri
UepaVerayl'-
Sonra h a file rin g eri k a la n ı tercüme etti. PeTPoBlıa.
petrovna.
Biraz daha araştu m a yaptı ve Rus isimlerini anladı. İlk isim
addı. *>nra baba adinm ^ da k'M gÖre ^'rtilmcsiyle baba
kökenli isim ve o n d a n s o n ra soyadı geliyordu. Öyleyse bu dosyada
öç isimden ikisi b u lu n m a k ta y d ı; ovna bir kız için kullanılan son
ekti- Vera P etro v n a, Pctıjrm Arızı Ve?a anlamına geli\wdu.
jsjina sandalyesinde arkasına yaslandı; bir hikâyenin en önemli
parçasını ortaya çıkardığı her seferinde gelen adrenalin dalgasını
hissediyordu. Vera gerçek bir kişiydi. İsmini bir dosyanın üzerine
koymaya ve bu dosyayı yirm i yıl saklamaya yetecek kadar önemli
biriydi.
Bu tam bir cevap değildi; annesinin kimliği hakkındaki bü­
yük soruyu cevaplam ıyordu ve ne yazık ki, soyadı olmadan, Nina
internetten daha fazlasını bulamazdı. Bu araştırma Vera hakkında
olabilir ve annesi onu tanıyor ya da hakkında bir ş e y biliyor olabi­
lirdi. Ya da elbette annesi Vera olabilirdi. Veya Olga. Nina’nın bu
cevaplan başka yerde bulm ası gerekiyordu.
Bu Vasily A dam ovich -A d a m ın oğlu Vasily-, annesi ile Vera
arasındaki b ağla n tıyı biliyordu ve bu bir araştırma kapsa
dâhil etmeye yetecek kadar önemliydi.
Bunıın üzerine N ina bir plan yaptı.
 On yedi

e re d ith s a a t 5 .4 7 d e sabah koşusuna çıktı. Köpekler

de o n u n la b ir lik te koşuyor, ilgi için birbirleriyle ya­

rışıy o rla rd ı.

Saat yedide, M e re d ith m e y v e bahçesizdeydi ve yeni meyvelerin

erken gelişim lerin i k o n tro l e d i p d o n m an ın verdiği zararları not

alarak, işçilerin d i k k a t l i b ir ş e k ild e elm aları elleriyle sarmalarını

değerlendirerek u s ta b a ş ıy la b irlik te ağaçları sıra sıra geziyordu ve

saat onda, m a s a s ın ın b a ş ın d a lıa sa t tahmin raporlarını okuyordu

Ama g e r ç e k te n tek d ü ş ü n e b ild iğ i ş e y masaldı.

Çekinmeden soracağım : Anneni Vera mı?

Bunu d ü ş ü n m e k , to m u rc u k la n a n , çiçeklenen, büyüyen ve ha*

nî kazanan b ir e lm a g ib iy d i. B ü tü n hayatın boyunca duyduğun

 Ama bu gerçekti; M eredith b u kelim eleri y , ] ^
k evini» civ a rın d a k i kütüphanede gpnüUü olarak 0,1
olduğu gibi kabul etm iş, h içb ir z a m a n s o rg u |an ı 'r
mamlŞü. Belki bütün çocuklar ailelerin in h ik â y e le r i^ * ^ 'e t i > '“ oVİch yCl€İ haStanede lcdavi Sörmekte.

aklaşm ıştı. Bir şeyi n e k a d a r çok d u y a rs a n d o ğ r u i , , ^ " '5'* ^

.ilh te le fo n al.pd am şm ay, arad,. Operatör, J„Wauy a Dr
az sorgulu>t)rdun. ° k^ r

Meredith hasat raporlarını bir kenara bırakıp bjj • İİRm ,UÇb‘r kay'lbUa,nad'- M ^ h a y a l h n t o „ a
döndü. Sonraki birsaatte rastgeie aram alar yaptı. Leır Z Z » * W lde’ bUnUn yCrme 'P'lanenin numarasını sordu

tin, Vera, Olga (eğer posta siparişiyle Rus ge ]in anyor 0 ^ ’^
isimlerle turnayı gözünden vurm uş olacaktı) K ontanka ^
Büy-ıik Dehşet, Bronz Atlı heykeli. Sadece, bu masalın tem
şeylerin büyük ölçiide gerçek olduğuım dair gittikçe daha f ^
ortaya çıktı, ama gerçekten önem li hiçbir şey çıkmadı
Meredith, Vasily A dam ovich’in y a y ın la n m ış çahşma|
uzun bir listesini buldu. N eredeyse B o lşevik Devrim i’ '
manlanndan, Romanov’ların öldürülm esine, Stalin m "V ■*
ve onun rejiminin teröründen, II. D ünya Savaşı s ıra s ın ^
saldırısına ve Çemobil faciasın a k a d a r R u sy a v e Sovyet hayatını'"
her yönü hakkında ya zm ıştı. Y irm in ci y ü z y ıld a Ruslann b a l"
gelen her şeyi incelemişti.
op e« 'ör- “BİrkaÇ ta,’e numara ' İstelel' mi«. hammefendi; dedi
M eredith. her bolümün numarasın, not alarak, “Hepsini verin,-
^
m cevap verdi.
Dördüncü arayışında, şans Meredithm yüzüne güldü. -Mer­
haba,- dedi. “Ben Dr. Vasily Adamovich’i bulmaya çal.şlyorum:
^
Kadm, “Ah, Vasya," diye cevap verdi. “Ne yaak ki bir süredir
onu kimse aramadı."
-Burası onun gönüllü olarak çalıştığı kütüphane mi?"
-Haftada iki gü n , yıllarca. Liseli çocuklar onu çok severdi."
“Ona ulaşm aya çalışıyorum ...”
“En son bir huzurevinde olduğunu duydum.”
“Hangisi olduğunu biliyor musunuz?"

“Hayır. Ü zgünüm . Biliniyorum ama... siz Vasyanm bir arka­

Meredith, kalemini h afifçe m a say a vu ru rk e n , “Bunlar çok
daşı mısınız?*’
>ar imci oldu, diye m ırıldandı. A ra m a sın a EMEKLİLİKkdime-
“Annem arkadaşıdır. Fakat uzun z a m a n d ır onunla konuşmadı.
h‘ r ed® nde’ b ir Sazcte m akalesin e b ağlan m ış, beklenmedik
bir linkle karşılaştı. “Felç geçirdiğini biliyor musunuz?"

"Evet."
Dmf .. .. nceAnch°rage taki Alaska Ü niversitesinde Rus bilimleri
‘ Oldukça kölü b ir durum da olduğunu duydum. K onuşm akta
g e ç i^ D r 01311 ^ 'A d am ovich >(lün Juneau'daki evindefeiç
zorluk çekiyor.”
Programı ^ am° V1C^’ a ^adcnıik çevrelerd e ço k üretken bir yayın
“Tamam, pekâlâ. Y ard ım ınız için teşekkür ederim." Meredith
bir bahçıva ^ ^ ü d ü r , am a arkadaştan onun çok usta
telefonu kapattı.
V S y o r T 0,dUğUnU VC Ç° k 8ÜzeI hayalet hikâyeleri anlatı#»
^ movich 1989 yıln ıd a profesörlükten emekli oldu Neredeyse aynı anda D aisy ofisten içeri giıdi.
 K !isU n K a n n a h -------
-Depoda bir sorun var. Acil deg.l, am a Hector e jcr Meredith kaşlarını çattı. *n c
bugün bir ara u ^ m a n , istiyor. Çok m eşgulsen em i„İIn J S -Annen hastaydı. Bunu biliyordun
«nin «Mn çözebilirim. *N ersene boyunca yatalaktı, sonra
M eredith notlarına bakm aya d evan , ederek, "Eve, . g a k la rın ı d uşu n m u ş». A nya’y, b iU r^ .
ir " c,ü 5 ü n m ü îtü - am a
-Neden öyle y»Pm ,>’orSUn?" liu gerçekten çok hayret verici bir haberdi H
-Ve sonra d a Tahiti'ye g id erim ." Jith an n esin in öksürdüğünü bile hat,riamıyort M a*

“Hımm. Tamam. KC5İ vardı? Bir kadın,n bir y,l,n. yatakta g,virm has,aydl?
jcy neydi? Ve onu birdenbire iyileştiren şey?” " " k ” olan
“Şirketin kredi kartından.
'Bilmiyorum. A nnem asla bu konuda fa,l= ı ar­
“Ah ha. T eşek k ü rler, Daisy." çekten." f o J ^ o n u şma2dl,

Daisy birden büyük bir e n erjiy le o d a n ın diğer tarafına

Meredith’in masasının k a rşısın d a k i s a n d a ly e y e oturdu. Kollar,nı
izledi. “Teşekkürler, Daisy."
kavuşturarak, “Bu kad ar yeter,” d ed i. “ K o n u şm aya başla."
Meredith başını kaldırdı. D oğru su şaşırm ıştı. Daisy ne
İliyordu? “Ne?”
“Az önce sana şirketin parasıyla Talıiti’y e gideceğim i söyledim.*
Meredith güldü. “ Demek seni d in lem ed iğim i söylüyorsun.'
“Neler oluyor?"
M ered ith , D ais/nin ofisten çtktp kap,y, ariQandan amasını
n^
Sonraki birkaç saat işlerinin birazını halletmeyi başari, ,ama
çoğunlukla annesini düşünüyordu.
Akşamüstü b e şte h e r şey yolundaymtş gibi daVranmay,
Daisy’ye, “B enim için d e p o y u sen kontrol edebilir misin? Ciddi bir
sorun olursa ceb im d en ulaşabilirsin. Günün geri kalanında burada
olmayacağım,” diyerek ofisten çıktı.

Meredith, Daisy’nin, çok uzun bir sü red ir VVhitsonlaria birlikte “Elbette, M eredith."
olduğunu düşündü. “A nnem le ne zam an tan ıştın ?” On d ak ik a so n ra an n esin in evinden içeri girdiğinde, onu

Daisy nin fazla alınmış kaşları şaşkın lıkla yukarı kalktı. “Şey,bir pişmekte olan ekm ek lerin kokusu karşıladı. Annesini mutfakta

düşüneyim. Galiba on yaşlanndaydnn. Belki biraz daha küçüktüm. kocaman, bol, beyaz önlüğünü giymiş, elleri beyaz unla yapış yapış

Bütün dedikodu buydu. Bunu h atırlıyoru m . Ç ü n kü baban savaşa °touış bir hâlde buldu. 1 ler zam anki gibi, bir orduya yetecek kadar

gittiğinde Sally Herman’la çıkıyordu ve eve döndüğünde evlenmişti. Ç°kcİtmek pişiriyordu. Garajdaki dondurucu bu ekmeklerle doluydu.

Öyleyse annemi neredeyse hiç tan ım ıyord u.” “Merhaba, anne.”

Bunu bilmiyorum. Fakat b ab a n a n n e n e âşıktı. Annem hiç “Erken geldin."

u kadar aşık bir adam görm ediğini söylem işti. A nyaya o baktı. k?yavaştıf bu yü zd en buraya gelip eşyalarından birazım daha
ayım dedim . M erşeyi organize ettiğimde, muhtemelen veri-
“Kim hakti?”
e§ya yığ ın ların ı gözden geçirm em iz geıvkccek.
Annem. İlk yılın büyük bölü m ün de.”
 -Öyle istiyorsan.
^ on\ann bütün her şeye, en çok da birbirlerine karşı
■ffevi Si.klad.gnn vc nelerden k u rtu ld u ğ u n , sen j„ .
inÖ,^ ü r iy o r d u . Bu düşünceyle \>eraber aklına başka bir
• Ç,n' X t
mi? ciai: Bütün o yıllar önce oyun -ve masal- hakkında
“Hayır" ^ ^ dar çok sinirlendiren neydi? Önceden. Meredithher
aiuıeSİn* “
Meredith buna ne cevap vereceğin i bile b i l m i ş A öman sin» llU
annesinin N oel oyunu öfkesinin
ö fk « „ lln kendisine
^ yöndtiVdiftim
„ r Noel oyunu hâlin e getirm ek için bu m a^i, _ >'^>e,llkd^îni.
için n a s ıl hiçbir şeyin önem i o lm azd ı / “N iııa nerede?"
,,»11.1 zannetmişti. 5®w «* » a lış yap.
-yapılacak bazı ufak tefek işlerden bah setti ve bir saat
Ama ya bunun M eredith ve Nina’yiahiçiUu:
gitti. Kamerasını aldı, bu yü zd en ...
^ ^ .r ild ® n , gö r m ^ w n lm ^ rt^ ^ ; ;
“Kim bilir ne zam an geri döner.'
Meredith dolabın d aha arkalarına baktı
Annesi hamuruna geri dönerek, “ D o ğru ,” dedi. \e r i n i n ü n ü n d e d urdu. Burada annesini ortaya

Meredith b ira n daha orada k a ld ı, so n ra ceketini çıkanpk
pının yanındaki çengele astı. K orid ord a ilerleyip babasının o f i^
doğru gitmeye başladı, am a açık kap ıya ya k laşırk e n duraksadı
Geçen sefer an n e sin in eşy a la rın ı topladığında, hiçbir şey
aramamış, giysilerin ceplerine göz a tm a m ış ya da çekmecelerin
içini eliyle yoklam am ıştı.
Yeniden mutfağa göz attı; annesinin hâlâ h am u r yoğurduğunu
vard, O lm a lıy d ı. H angi kad .n n , meraki, gözlerden a ü d a d * ^
hatıra eşyaları yo k tu ki? w Dazı
Odanın içi ço k a z görününceye kadar kap,yı kapayıp ş i f o n a
^ i döndü ve u st çek m eceyi açtı. İç çamaşırları üç y,fcma ayn im *
düzenli bir şek ild e katlan m ıştı: beyaz, siyah, gri. Çoraplar buna
benzer renkli toplar hâlin d e organize edilmişti. Çekmecenin köşe­
sinde birkaç tane sutyen vardı. Meredith parmaklanın çekmecenin
altında gezd irerek, zem in in pürüzsüz ahşabını hissetti. Suçluluk

görüp, yavaşça m erdivenlere doğru giderek y ukarı, ebeveyn yatak duygusu y iiziinü bu ru ştu rm asın a neden oldu, ama ikinci ve üçüncü

odasına çıktı. çekmeceleri a ça ra k d ü zen li b ir şekilde katlanmış kazaklar ve ti­

şörtlerle d evan ı e tli. D iz çökerek, en alttaki çckmcccyi açtı. İçinde
Uzun, geniş dolabın içinde, a n n e s in in siyah ve gri giysileri
pijamalar, g e ce lik le r v e m odası geçm iş bir mayo buldu.
sağ duvara sıralanm ıştı. Neredeyse h e r şey ya yum uşak merinos
Saklı h içb ir ş e y yo k tu . İç çamaşırlardan daha kişisel hiçbir
yününden ya da fırçalan m ış k o tan d an d ı. D ik yakalılar, örgii hır
şey yoktu.
kalar. uzun etekler w d ö k ü m lü . hol paçalı pantolonlar. Burada sor
M eredith h a y al k ırık lığ ın a uğram ış vc birazcık utanmış bir
moc^a’ 8<®teriş!i ya d a p a h a lı hiçbir şey yoktu. hâlde, çek m eceyi k a p a ttı. İçini çekerek ayağa kalktı ve giysilere
İçinde saklanılacak giysiler. takarak orada ö y le c e durdu. Hepsi kusursuz bir şekilde organize

w^mişt i. H er ş e y yerli verilideydi; buraya uymayan tek şey, dolabın

Birdenbire aklına gelen bu d ü şü n ce M ered ith i şaşırttı. Bu.e^

W eM cn bakmış olsaydı daha önce fark edeceği tiirden b i r ş ^

11b a s ı n d a asılı d u ra n sa fir mavisi yün paltoydu.

• Mi *
 ftlw u A - n‘ --s,mr; 7 ^ k
t ~ L » .tikleri F m bkk.ran teles, * ,„ k.n fark etti. FotoSnrfm a r t ^ , ^
^ n u fü rd v u R ^ . * >«bn. j m *
e . ^ «> **“ h' /Ja ^ rC5,n‘ ,C d " nd« ^ ^ >
« * fe c e b u *feriücT dem işti... V -Meredith!"
-fljdi. Anya. sao^ce
dolabın aH<as,na ® a m p paltoyu çrkard,. ^ M ^ iit h 'm v ü z ,, N inanm bir fil p * ^
, k35m,rd,; kırklı yılların kla.sik stilin d e k i. G e n i , ^ ^ y u k a n < ? k t* m f a * rtnwden ^ ^
^ l u b irb d i.g e n iş. m a n a l ı k o llar, v a rd , Oym atl, ^ f. kızardı-
^ b a z d a n bele k ad ar u z a n , y o rd u . M eredith palto*, N . M e r e d ith dolabın kapışım açtı. " B u r a d a y ım .^ -
jpek astar, çokyum uşakt,. Ş a şırt, a b ir şekilde İ t r i n e o ld u ^ »
Hâki renkli bir pantolon, aynı renkte bir H ri*
olmuştu: bunu ffyı™ * M e re d ith in , a n n e s in i yaşI, biri
W lann. p y m ‘5 o l»n N m a « f a n ^ RİImey(. ^
içuhınıseyen ve k a şm .n n verdiği h t« i çok seven bir k,7 olarak I*,, •j^te buradasın. Ben d e seni an...*
etmesine yol açmıştı.
Meredith, N in a V ı kolundan tutup dolabın içine çekti."An
Ama annesi bu paltoyu sevm em iş, n ad iren giymişti. Aman* hâlâ m utfakta m ı?”
atmıştı da ve bu kadar az h atıra eşyası sak la m ış d a n bir kadına
-Bir üçüncü dünya ü lkesin e yetecek kadar ekmek p işirip .
«ire bu palto saklam ak için tu h a f b ir şeydi. Annesi, hahasının
duygularını incitmek istem ediyse b aşk ay d ı tabii. Pahalı bir *y
Meredith elini tek ra r paltonun cebine soktu. "Bak ne buldum."
olmalıydı
“Gizlice bir şe y le r m i arad ın ? Cici kız. Buna cesaret edebile­
Meredith ellerini paltonun ceb in e s o k u p kapının arkasındaki
ceğini d ü şü n m ezd im ."
büyük boy aynada kemi i ne b a k m a k için şöyle bir döndü.
“Sadcce bak."
0 zaman cebin ark asın d ak i a sta rın içine dikilmiş, saklı bir
Nina fotoğrafı a lıp u zu n süre sonra arkasını çevirdi. Kelimeye
şey olduğunu hissetti.
hır an göz at t ıktaı ı son ra . tekrar arkasını çevirdi. "Vera ve OI*a mı?"
Ctizli cebin yıpranm ış u cu n u b u lm ay a çalıştı ve birkaçsaniy»
Mcrodithln kalbi gerçekten duracakmış giliydi. "Sence eyle mi/
uğraktı; nihayet iki çocuğun y ırtılm ış , b u ru şm u ş, siyah bcyaıbir
Moğrafmı çıkardı. Bu ç o c u k la r o ğ la n m ı k ız mı anlayamıyorum. Ama şu biraz

anneme benziyor, se n ce de öyle değil mi?"

Fcrtoğrafa baktı. Hafifçe b u la n ık tı; k âğ ıt o kadar buruşuk w
D oğrusu b ilm iy o ru m . Bunu ne yapmalıyız?
üzerindeki çizgiler o kadar d e rin d i ki. açıkça görm ek çok
Nina d ü şü n d ü . “Ş im d ilik burada bırak. Onu yanımıza alınz.
ama yaklaşık ûç-dört yaşlarında, el ele tu tu ş m u ş iki çocuk va
Meredith başlangıçta ç o c u k ların kendi* i ve N ina oldukla** fry a da geç bu n u a n n e m e soracağız."

dü^ndu. ama sonra giydikleri modwsı geçm iş, kalın Eşyalarını k arıştırdığım ı anlayacak "
 -Hayır- Benim y ap tığ ım , anlayacak. Ben bir
hanriadın m ı?' Bum um u sokm ak benim işimin tan,m^ %
-Ve D a is y te " babnm la e v le n d iğ in d e an n e m in hasta V
gren d im - O nun ö leceğin i d ü şü n m ü şle r."
-A n n em mi? Hasta m ı? O hiç ü şü tm ez bile.”
“Biliyorum- Tuhaf, ha?
Nina, ^ im d i planım dan em in im ," d ed i.
“Ne planı?"
“Sana akşam yemeğinde anlatırım . Annem in de bunu d u y ^
gerekiyor- Hadi, gidelim.*'
Meredith fotoğrafı sa k la n d ığ ı y e re geri k o yu p p a l t o y u ^
verine asarken Nina açıkça g ö rü le n b ir sa b ırsızlık la onu beki*,
Birlikte aşağıya indiler.
Annesi m utfak m a s a s ın d a o tu r u y o r d u . Tezgâhın üzerinde
düzinelerce ekm ek som un u v e ç e v r e d e k i Ç in restoranından birb
tane torba vardı.
Nina Çin yem eklerini m a sa y a ta ş ıy ıp beyaz, kartonlan \tfkı
şişesi ve shot b ard akların ın e tr a fın a ye rle ştird i.
Meredith, “Ben bunun y e rin e ş a r a p içeb ilir miyim?" dedi
Nina dalgın bir şe k ild e ü ç y e r in e ik i b a rd a k doldurarak.‘B-
bette," dedi.
Annesi, “Neşeli... g ö rü n ü y o rsu n ,” d e d i.
Meredith, kız kardeşi o ııu ıı k a r ş ıs ın a oturduğunda, “Post**
geldiğinde Sevinen bir P ekin k ö p e ğ i g ib i,” d iy e ekledi.
Nina, bardağını k a ld ıra ra k , “ B ir s ü rp riz im var," dedi.
Meredith, “Nedir?" diye sordu.
Nina etli brokoliye u z a n ıp b ir a z ın ı k en d i tabağına
Once konuşalım,” dedi. “Bir düşünelim . En sevdiğim ***>
^ götün biçim leriyle .utkuyu *eviyoTOm w
llUllıla evlenmemi istiyor." arkadaşın,
W «>" sii>lcdiâ i Meredith! şoke etmişti cvı. -
w rtıo bir şekilde, Meredith b u n , y r t j ^ ^ ^ Wr
İ J c r için alışveriş etmeye bayıhyorum. E ^ M en ^ k T ” ' "Gb*
di¥eUk eşya d ü k k â n ı zin ciri açm ay, hayal Nochi
w ,i terk elti." ' “ ""« -k o ca m
Annesi b a şın ı k a ld ırıp s o n bir şekilde h . u
söylemedi.
En sonunda M ered ith , "N e olacajın, b,lmi>Wum- _
ninni belki aşk öylece... yo k olabilir*
Annesi, “1la yır, y o k olm az,” d e d i
“Ö yleyse nasıl?.."
Annesi, "S ık ıca tu tu n u rsu n ,' dedi, -ellerin kanayıncaya kadar.
Ve yine de b ırakm azsın ."
Nina, “S e n v c b a b a m İni kad ar uzun süre böyle mi mutlu
oldunuz?" d iy e so ıd ıı.
A n n esi e riş te le rin s e r v is kaşığına uzandı. "Elbette bundan
bahsediyorum.”
Nina a n n esin e, ‘ S ıra sende,” dedi.
M eredith k ard eşin i teknıeleyebilirdi. İlk kez gerçekten konuşu-
yorlardı ve N in a b u n u h em en yeniden bir oyuna dönüştürmüştü.
A n n e si y e m e ğ in e b a k tı. “ Yapm ayı cn sevdiğim şey yemek
Pişirmek. S o ğ u k b ir g e ce d e ateşi hissetmeyi çok seviyorum. Ve..."
Annesi d u ra k la d ı.
M ereditiı kendini ö n e d oğru eğilirken buldu.
V(... b irço k şe y d e n korkuyorum ." Annesi çatalını alıp yeme-
^ y e m e y e b a şla d ı.
 hk içinde kalarak arkasına y a s la ş , ^
M ^ i,hf L, , u, urlu hayal etm ek im kânsızd,,anıa^
bir * e * rdcn ,° doğru olmalıydı. Meredith, " S e n i t *
b u o u a t ^ ^ r m a k istedi, am a cesaret edemedi,
nedir?' <1|)'e 50 -sürprizimin zamanı geldi," dedi.
Ninagü l ü m ^ k' '
^ i t h başlarını çatarak, “Biz. kim?’ dedi.
m en i” N ina uzanıp üç tan e bilel çıkardı.%
M ben ve ann
-Sen,
yolcu gemisiyle- sj^ eyemeyecck kadar afallamış».. Herta*
Meredıt <0( rekti&ij köpeklerin y a ln ız b ıra k ıla m a y a c a k
bir şey, çakm ası ta rtışn ıa s, gerektiğin i biliyordu,™
bir şeyler söyle) er L bahçesinden, ofisten*
depoyu idare edebilirdi.
Annesi yavaşça başını k a ld ırd ı. Y ü z ü solgundu, ama mavi
gözleri bu solgunluğun içinde y a n ıy o rm u ş gibi görünüyordu. “Beni
Alaska’ya mı götürüyorsun? N ed en ?”
Nina sadece, “Bunun h ayalin o ld u ğ u n u söyledin "dedi. Mere­
dith oııu öpebiliı di. Kız kardeşinin sesin d e öylesine bir yumuşaklık
vardı ki... “Ve sen de bunu sö y led in , M ere,” dedi.
Annesi başını sallayarak, “A m a ...” d edi.
Nina, “Buna ihtiyacım ız var,” d ed i. “Ü çü m ü z. Birlikte olmaya
ihtiyacımız var ve annem in A la s k a ’yı g ö rm esin i istiyorum."
Annesi, “Hikâyenin geri kalanı karşılığında,” dedi
Masaya garip bir sessizlik çö ktü .
Evet. Biz bütün... hikâyeyi duym ak istiyoruz, anne, aına bU“
nun 0nun,a yok. Hep Alaska’ya gitm enin hayalini k u rd u k
J,*d*inde yüzünü gördün,. Sen b u * . .
J(lîtdi,h'!e seni götürmemin İZİI1 S j,,^
Annesi ayağa k a lk ıp yem ek odasın^ l-
si„ , orada, şimdi açm* renkli çiçekleri M>.Un,
ttflctı. "Ne zam an gidiyoruz?” 0,11 °**n k,ş b ah çe*^
Ertesi a t e h Nina elinde kamerasıyla, * ç i î g ^ d u r m u ş u n
akm akın araziye gelmelerini seyrediyordu. Kadmlar, soğuk hava
depolarından tüııı dünyaya gönderilecek olan elmaları paketleye­
l i barakalara doğru gidiyordu; Nina onların birkaç ay içinde
lusadı kalitesine güre sınıflandırmakla meşgul olacaklara, hiliradu.
Baştan aşağı biitüu sıralarda, rengi solmuş kot pantolon giyen,
çoğu simsiyah saçlı isçiler, dalların altındaki merdivenlerden inip
çıkıyor, elmaları böc eklerden ve doğa şartlarından korumak için,
dikkatli bir şekilde yeni açan elma çiçeklerini elleriyle sarıyorlardı
Kir!i mavi bir a rab a garajın önüne gelip park ettiğinde, Nina
neredeyse eve girm ek üzereydi. Arabanın şoför kapısı açıldı. Niııa’nm
tek gördüğü, arasına beyazlar karışmış dağınık saçlardı ve Nina
ona doğru koşm aya başladı.
“Danny!” diye b a ğ ıra ra k öyle sert bir şekilde kendini onun
kollarına attı ki, D a n n y arkaya doğru sendeleyip arabaya çarptı,
amayine de N in a y ı tu tm a y ı başardı.
“Sen izini bulm ası kolay bir kadın değilsin, Nina YVlıitson.
Nina gülüm seyerek elini tuttu. “Hiç de fena değilsin. İşte.
Saıla elr<ıfı gezdireyim .”
 B e k le n m e d ik bir gururla, Nina ona babasm ,,, ^
_ , v bahçesini gezdirdi. A rada bir geçm işinden anlUr
nl„ kta annesinin anlattığı m asaldan bahsetti.
E n so n u n d a, "Neden buradasın?” dedi.
Danny ona gülümsedi. "Her şe y sırayla, aşkım, Ya,ak
^ r,
nerede?"
••İkinci katta.”
“ K a h r e ts in .” d e d i Danny. “Beni çalıştıracaksın.”
Nina onun kulağını öperek, “H arcad ığın zamana değn^ .
sağlayacağım. Söz veriyorum ,” dedi.
Danııy onu m erdivenlerden y u k a r ı. küçük b ir kızken kullandç
odaya taşıdı.
Danny odanın köşesinde, y e rd e d u ra n tozlu kırnnzı-beya,
ponponlara bakarak, “Bir am igo kız, ha?" dedi. “Nasıl oldu da ben
bunu hiç öğrenmedim?"
Nina onun göm leğinin d ü ğ m e le rin i a çm a ya başladı. Elleri
giysilerini çıkarırken acele ediyordu. D a n n y ’ııin dokunuşunu bek­
lemek harika bir işkence gibiydi; ikisi d e çırılçıplak kalıp yatağa
yattıklarında Danny, Nina’n m k in e e.ş hir tutkuyla onu okşamaya
başladı. Onun için yanıp tutuşuyord u, bunu söylememenin başka
bir yolu yoktu. Ve doyum a u la ştığ ın d a , bu o kad ar yoğundu ki,
Nina kendini paramparça olm uş gibi hissetti.
Sonra, Danny tek dirseğinin ü zerin d e dönüp ona baktı.\üzö
Çok fazla bronzlaşmış ve kırışm ıştı; gözlerindeki kırışıklıklar küçük
beyaz bıçak izleri gibiydi. Sevişm eleri .sırasında saçları karışmış'*
düzinelerce kıvırcık, siyah kanata dönüşm üştü. Gülümsüyordu,***
gülümsemesinde bir şey sak lıyd ı v e g ö zlerin d eki bakış nerede)*
hüzünlüydü. Bana neden burad a o ld u ğ u m u sormuştun.
Kıza soluklanması için bir şa n s ver, o lm a z mı.; '
nny usulca, “S oluk al, yorsun," dedi. Bu iki kelimeyle ve
^ deki bakışla, N ina h e r şeyi biliyordu.
ona bakm ak için Nina’nın kendini zorlama*, gerekti,
“N eden buradasın?”
^ C l . n t a d a y d 'm . B urası çok yakındı."
js’ina “Atlanta m 1?* dedi, ama Atlantada ne olduğunu biliyordu.
11c İ « teCİbİlİ" 1'" .. .. ...
.‘CNN. B a n a k e n d i p ıo g ıa m ım ı önerdiler. Dünyanın her
(nidan kapsam lı hikâyeler.” Gülümsedi. “Yoruldum, Neens.
f a r d ır gezip dolaşıyorum , sakat bacağım sürekli ağrıyor ve yirmi
' ' . jakilerle aşık atmaya çalışmaktan bıktım. Fakat en çok da... bu
• ^yalnız 0lm a k ta n bıktım . Dönecek bir yerim olsaydı dünyayı
dolaşmaya aldırış etm ezdim ”
Nina yüzünde d onuk bir ifadeyle, “Tebrikler,” dedi.
D a n n y , “ E vlen b e n im le ,” dedi, mavi gözlerindeki içtenlik
N i n a ’n ı n ağlam ak istem esine neden oldu. Nina tuhaf bir şekilde
o l n d a h a fa d a fotoğrafım çekmeliydim, diye düşündü.
Yüzüne d okun up yan ağ ın ın alışılmadık yumuşaklığını h»
sederek, “E ğer e v e t d ersem ,” dedi, “CN N’İ unutur ve benıml
Afrika'da kalır m ısın? Y a d a belki Orta Doğuya ya da, Malezya)
gider misin? C u m a g ü n ü güzel Tayland yemeklerine ıht.yacım va
diyebilir m iyim ve bir ııçağa atlayabilir miyiz?
“Bütün b u n la rı yap tık, aşkını.
“Peki, b en A tlan ta’d a n e yapacağım? Mükemmel
yapmayı öğrenip, eve geldiğinde bir bardak v ı s k ı * sem
ulayacağım?”
“Hadi am a, N eens. Senin kim olduğunu ^
Nina b ird e n b ire s a n k i dÜŞUJ ° ” 2 ^ , d^ bilirii?- Nasıl
musun?” K arnı ağrıd ı, gözleri yandı. r*ası«
 lam» seviyordu. B un d an emindi. Am, ^
. i v e b i l “ ' i L . b i r e v ya d a banliyölerde bir y e *
S < * * » » " * ' ; er ™ * •* »
^ r e s ? BU"»"’ 0 haya«>. K o layca b ,r yere y e d e * » * * .
• h fta sonu için b e n im le A tlanta'ya gel. İiAsanUtl»
■Sadece bir ha ^ uyj,u n o)du g u n a bakan?.. Sen dünya,
konuşur, senin k?n " e k m a S a n a b ir iş vermek
a n B bir f o » ■ > » * » " :ı: „ , •• ••
“Annem ve M eredith’le A laska'ya gid iyorum .
“Seni zamanında geri g etiririm . Y em in ederim .”
“Ama... masal... Yapmanı gereken d aha çok araştırma var.Şimdj
bu hikâyeyi bırakamam. Belki iki h a fta içinde, işimizbittiğinde..*
Danny ondan uzaklaştı. “ H er za m a n p eşin d en gidecek başka
bir hikâye olacak, öyle değil m i, N e e n s? ’
“Bu haksızlık. Bu benim aile g e çm işim , babam a verdiyim sosı
Bundan vazgeçmemi isteyem ezsin.”
“Ben bunu mu istedim ?”
“Ne demek istediğim i biliyorsu n .”
“Çünkü sana evlenm e te k lif e ttiğ im i san ıyord um ve bir cevap
almadım.”
Bana biraz daha zam an ver.”
Danny öne d o ğru e ğ ilip o n ıı ö p tü ; b u se fe r öpüşü yavaş,
yumuşak ve hüzünlüydü. Ve N ın a'vı te k ra r ko lların a alıp onunla
seviştiğinde, Nina daha önce b ilm ed iğ i y e n i b ir şe y öğrendi- Scb
irçok şey demek olabilirdi, b u n la rd a n biri d e veciaydı.
M e^ ith yıllard ır J eff vc k ,zlar olmadan tatile ç,krnamıt D
vıü’jnu hazırlarken b u yolculuk için coşkusunun * "L h f
arttan, h r k etti. Ile r zam an Alaska'ya gitmek istcm|ştı 'r h'?Ja
Öyleyse neden hiç. gitmemişti?
Bu soru akim a geldiğinde Mcredilh bavulu», toplamaya „
lt r iL Yatağın üstünd e aç,k duran bavula bakakald, amad L n
bir şekilde k a tla n m ış o la n b e y a z kazak yerine, havatm.n bos
manzarasını gördü.
G e n e llik le , aile tatillerini planlayan kişi oydu ve her zaman
g id ile c e k yeri b a şk a s ın ın seçm esine izin verirdi. Jillian Büyük
Kanyonu görm ek istem iş, bu yüzden yazın oraya kamp yapmaya
g itm iş le r d i; M addy h er zam an bir Tiki kızı»7olmuş, Havaü>e yapılan
ik i aile tatili bu ta k m a adı sağlamlaştırmıştı ve Jeff kayak yapmayı
çok s e v d iğ in d e n , h er y ıl Su n Valley’ye38gidiyorfardı.
Ama hiç ku zeye, A la sk a ’y a doğnı gitmemişlerdi.
Neden bö yle olm uştu? Neden Meredith kendi mutluluğunu
um ursam am aya b u k a d a r hazırd ı? Meredith bu tercihleri so­
nuçlandırması için za m a n ı olduğunu, eğer on dokuz yıl boyunca
çocuklarına ön celik verirse, sonra sıralamayı değiştirebileceğini
ve kendisinin önem li olabileceğini düşünmüştü. Araba kullanır­
ken şerit d eğiştirm ek k a d a r kolaylıkla. Ama böyle olmamıştı; en
azından M eredith için.
Meredith o d a s ın d a etrafın a bakarken, her yerde hatıralar,
yaşadığı hayattan ufak telek şeyler gördü; aile fotoğrafları, kızların
Uava.i yc 6/*ü bir dans olan Hula dananı yapan kızlara verilen ad. (ç. n.)
3 Birledik IVvK Ucri nin Idaho eyaletinde bulanankayak ve ttiıl nn- e
» (ç. n.)

K ış *Bahçesi
«11ar boyunca yaptığı Ç^itli resım ödevleri, J e fffc bi[1
jan hed i^ ik eşyalar. Orada, yatağın tam y 3n,nda, hay ' %
™„ü takmasma rağmen yıllardır gerçekten görmediği bir
vard.. F o to ğ ra fta o ve J eff gençtiler -a slın d a çocuktular.. J * *
İrasında, beşiğinde yatan, kel, gözleri pırıl p.nl pariaya'n' *■*,
bir kızla, yeni evli bir çift. J e ffin u zu n ve buğday ^
esen rüzgârla bronz yanaklarına savrulm uştu. Ve aç,kça
gerekirse, yüzündeki gülüm sem e nefes kesiciydi.
Kızlannı. Jillian’ı, aralarında tuttukları o gün, o kadary,l-
,/eff Meredith’e, O biziz, dem işti. Bizim en iyimiz.
Ve birdenbire J e ff i kaybedeceği düşüncesi, MeredithekatUna
bileceğinden fazla geldi. Arabasının anahtarlarını alıp Jeffin ofisi,*
gitti, ama oraya varıp J e ffe baktığınd a, kendini kaybetmekten^
eşit ölçüde korktuğunu fark etti.
Dünyadaki en uzun sessizlik o labilecek b ir sessizlikten sonra.
Sana yarın gideceğimizi hatırlatm ak isted im ,” dedi.
“Bunu biliyorum.”
“Evde kalıyorsun, öyle değil m i? S an ırım , kızlar seni her gün
arayacaklar. Ben olmadan yaşayam ayacağın d an eminler."
“Yanıldıklarını mı düşünüyorsun?"
Jeff ona yaklaştı, M eredith’in sad ece ufacık bir gayretle do­
kunabileceği kadar yakındı. M ered ith bird en bire bunu yapmayı
arzuladı, ama kendini tuttu. “Y an ılıyo rlar m ı?”
“Eve döndüğünde konuşuruz.”
Konuşacağını bile fark edem eden M ered ith ’in ağzında." ‘ Ya
e8er- " çıkıverdi.
“Ya eğer ne?"
Meredith, en sonunda, M
Ya eğer h âla ne (Uyı <( •>'
sam?" dedi.
w * *
K rtstin % n n « h V
•yirmi yıldan sonra mı?"
►Çok çabuk geçti/’
^
-Bir soru. M ere. Bana â*,k ,n ısın r
Kir soru.
Nasıl olur da bir yetişkinin bütün hav», .
rılaD ili^ ^ ^ a n .r ia n d ,
^ Sessizlik büyürken, J e ff masasmın
lenmiş bir fotoğrafa uzandı. "Bu seni,, * » dedi <iurd" Çerçe^
Meret.
hissedebiliyordu. Bu evlilik fotoğraflarıydı. Bunca yıldır fot^râf
Jeffin m a sasın ın üzerindeydi. “Bunu artık masanda istemiyor
musun?"
“Bunu sana o yü zd en vermiyorum."
Jeff, her n asılsa, yirm i yıldır birlikte olmaktan, birbirlerini
tanımalarından, tu tk u d a n , aşktan ve her ikisiyle birlikte gelen
hayal kırıklıkların d an d a h a fazla şey anlatan bir yumuşaklıkla
Mcrcditlı'in yan ağın a dokundu ve Meredith, Jeffin fotoğrafı ona
bunları hatırlayabilm esi için verdiğini anladı.
Meredith b aşın ı kald ırıp baktı. “Sana hiç Alaska’ya gitmek
istediğimi söylem edim . Sanırım , söylemediğim birçok şey vardı."
Meredith, J e f f in ken d isin e bakışından, bunu anladığını biliyordu
ve birdenbire J e ffin onu ne kadar iyi tanıdığını hatırladı. Mezu­
niyette, doğum da ve babasının ölümünde hep yanında olmuştu.
Hayatının büyük bölüm ünün en önemli tanığıydı. Ona hayallerinden
bahsetmeyi ne zam an bırakm ıştı? Ve neden?
“Keşke bana söyleseydin.”
‘Evet. Keşke.”
Jeff en so n u n d a, “ Kelim eler önemli, galiba, dedi. Belki de
^ ta n bunu b aşın d an beri biliyordu.”
 Meredith kışını salladı. Nasıl oluyordu da hr *
Serçe# indirgenebiliyordu? Kelimeler ö n c n ıliy ^ '^ h;**U. ^
söylenmiş ve söylenmemiş şeylerle belirlenin■
' ■
sessizlikleyıkılıyordu. “O bizim olduğunu diiş" ? ■
■° e!j
Jeff. Annem demek isliyorum. Bazen, bize
gibi... bilmiyx>rum. Başka bir kadına dönüşüyor
öğrenmekten korkuyorum, ama duram am On On sekiz
bilmem gerek. Belki o zaman kim olduğumu ^ ^

Jcffbaşım salladı ve daha yakma »eldi n

öptü. ’ nc ^ilerefc^

İ y i yolculuklar, Meredith. Un,a n m aradlğm ^ ^

.....

Z T : ........................................* * £
taşacaktı. Anıtı şim di şclıir bölge halkına aitti.

Meredith 66 no'lu lim ana yanaşmış olan koskocaman jdcu

Semisine baktı. D üzinelerce yolcu, terminalin etrafında dolaş», vt
iımandan a y n i m i ı\in S}raya girdi.

Nina hızla çantasını omzuna atarajk, “Hazır mısınız, kızlar?"

% c sordu.

aiizic ri taşımak için çıkış kapılarının yanında bddeyen görev-

" ertid° İ n «ilerlerlerken, arkasında bavulunu güçlükle sürükle>«n

^ Nina ya, “Nasıl bu kadar az eşj'ayla seyahat edebiliyorsun,

ile* ,' ° ,l,n ı’ ^ec^‘- Valizlerini verdiler ve güverte iskelesine doğru

Uli(^' ^;ıVİ‘i(Jı!ar. Oraya vardıklarında, anneleri İMidenİMre durdu.

Mcıvılith neredeyse annesine çarpıyordu. "Anne?Sen iyi inisin?"

 K jş b a h ç e s i
Annesi *iyd « i vuksck >«*“ »■Viin pahoy, ^
san„(i! ^ ) * ' * " nisir'c t a k "
Meredith tekrar,-Anne?" decli
a n n e n in omzuna dokundu. Usulca. “.Sen Atlan,
N i n a .
^ n f c geçtin, öyle değil mi?" dedi. 3^ %
Annesi, “B abanda birlikte." dedi. “Bunun dışında o
çofc&zfe şey hatırlamıyorum. Gemiye binmek. '• n t ı a n d a n ^ ^ '
Meredith, "Hastaydın," dedi.
Annesi şaşırmış görünüyordu. “Evet.”
Nina, “Neden?" diye sordu. “N eyin vard ı?”
“Şimdi olmaz, Nina.” Annesi çantasının askısını tekrar
yerleştirdi. “Pekâlâ. Hadi gidip od alarım ızı bulalım.''
Güverte iskelesinin tep esin d e ön an üniform alı biradan
belgelerine baktı ve onları yan y a n a ul in kamaralarına götürdü.
"Erken yenilecek akşam yem eğinde yer erini/, ayrılm ış. İşte masa
numaranız. Bavııllanmz kabininize getirilecek. Limandan aynini»
geminin baş tarafında kokteyl servisi yapacağız."
Nina, “Kokteyl mi?” eledi. ‘Biz v a n 7 ! îa<ii gidelim, bayanlar.’
Annesi, “Ben sizinle orada b u luşurum ,” dedi. “Yerleşmekiçin
biraz zamana ihtiyacım var.”
Nina, Tamam,” dedi, “am a çok fazla beklem e. Kutlamama
gerek."
Nina geminin parlak bordo ve m avi renklerle döşenmiş k
kısmından geçerek gem inin d ışa d o ğru çıkık, yuvarlak pruvasına
giderken Meredith do peşinden gitti. G üvertede, yüzm«* havuzum»"
etrafında ve parmaklıklar boyunca yüzlerce insan toplanmıştı- Siv^
beyaz üniformalı garsonlar, pırıl pırıl parlayan gümüş tepsik*^
p r m * ■■•*■?------------ —
Kjfsıtn *9fannah
u j şemsiyeler takılm ış içkiler taş,yordu. Büfen;
*h
l^ ,(i, bir mariachı» grubu çalıyordu. ”
'■
3 Meredith parm aklığa yaslandı vc itkisini yudum> . „D
dan hiÇ bahsedecek misin?” • Bana
-Kimden?
•Danny.”
-Ah"
-Söz açılmışken, son derece seksiydi ve seni »Srro* idn «akla
oaca )Vİ geldi- Neden kalmadı?”
Arkalarında, gem inin düdüğü üttü. Koskocaman gemi liman-
dan ayrılırken etraflarındaki bütün insanlar alkışladı ve hafimi,.
Annesi görünürlerde yoklu. Büyük sürpriz!
“Atlanta'ya taşınm am ı ve onunla evlenmemi istiyor."
“Bııını duyduğuna çok sevinm iş gibi görünmüyorsun.'
“Evlenmek. Ben mi? Ben kariyerimi sadece sevmiyorum, onun
için yaşıyorum. Ve evlenm ek gerçekten bana göre değil. Neden
sadece birbirini izi sevmey e devam edeceğimizi söylemiyor vc teker­
lekli sandalyelere ihtiyacım ız oluncaya kadar seyahat etmiyoruz?"
Bir ay önce bile, Meredith, Nina’ya bir sürü basmakalıp laf eder,
hayatta önemli olan tek şeyin aşk olduğunu, Nina’nın aile kurması
gereken yaşa geldiğini söyleyebilirdi, ama babasının ölümünden
sonraki aylarda birkaç şey öğrenmişti. Her tercih izlediğin yolu de­
ğiştiriyordu vc yan lış yöne gitmek çok kolaydı. Bazen evlilik sadece
evlenmekti. “Bu özelliğine hayranım, Neens. Senin bir tutkun var
vc bunun peşinden gidiyorsun. Diğer insanlara boyun eğmiyorsun.
“Aşk yeterli 111i? Ya onu seviyorsam, ama evlenemıyorsam?
13 hiçbir zam an b e y a z bahçe çiti ve etrafta koşuşturan bir sürü
Ç°cuk istemiyorsam?”
3*> Gefcncksc! M çksjka (ç. n<)
 K ü sü n VCannah
'Önemli otan tek şey seçim lerin, Neens. Kimse
bİ[ ^ ^ > . Meredith annesini
neyin tlo^nı olduğunu söyleyemez." %
JU » * * * bm ^ lan'y° rdu; <*» 8ö ,müşti,
-Ej?er bunu tekrar y a p a ca k o lsay d ın , b i,tü n hll
’ az ünce gülüm seyen kadın, tamamen başka biriydi S,rtar
sonra bile hâlâ J e ffi seçer m iy d in ?” *, sular- Bu yolculukta keşfedecekleri h , muvdu?
Meredith bu soruyu hiç d ü ş ü n m e m işti; a m a sorunun . grinin şu İÇ * * * * * * * R" s E k le r in d e n Wri gibj
çok kolay bulmuştu. H er n e d e n se , b u ra d a , e tra fla n n d j ^ nlUWu ve eSer bu doğruysa, onlar g e r m e n en d ip te saklanan
lardan ve denizden b aşk a h içb ir şey o lm a d a n bunu kabul ^ bebeği SörcbilCCeKler m ,ydi?
çok daha kolaydı. "O nunla y in e ev len ird im ." Görevli, onlara m enüleri verip, “Afiyet olsun; diyerek gitti.

Nina kolunu M eredith’in o m z u n a koydu. 'Evet," dedi Birkaç d a k ik a son ra m asalarına bakan garson geldiğinde,
anu
hâlâ ne istediğini bilm ediğini s a n ıy o rs u n /' hiçbiri konuşmaımştı.

Meredith, “Senden n efret e d iy o ru m ,” dedi. Nina, “H epim izin içkiye ihtiyacı var," dedi. “Votka. Rus. En
iyi votkanızdan.”
Nina onun om zunu sıktı. “H ayır, etm iyorsun. Sen beni s^.
Meredith, ‘11ay alt a olm az, dedi. “Tatilimde sek votka içmiyo­
yorsun.”
rum." Garsona gülüm sedi. “ Ben bir çilek ılaiquiri'° alacağım, lütfen."
Meredith gülüm sedi. “G aliba s e v iy o ru m .”
Nina gülüm sedi. “Tam am . Ben sek bir shot votka ve buzlu bir
mrgarita" alacağım . Bolca tıız "
m Annesi, “Votka ve bir bardak şarap,” dedi.

Meredith, “Ve İsim siz Alkolikler toplantısı başladı," dedi.

Konukları karşılayan g ö rev li o n la rı ç o k b ü y ü k bir pencerenin
yanındaki masaya götürdü. C a m ın b a şın d a n sonuna kadar, miller
boyunca boş okyanus uzanıyor, d a lg a la r batm akta olan güne?»
ışığında devriliyordu. Yerlerine otururlarken, annesi kadın görevin?
gülümseyip teşekkür etti.
Meredith, annesinin g ü lü m sem esin d ek i i ç t e n l i ğ
smnıştı K gerçekten duraksadı. Y o ğu n program ın daki diğer işlerin
arasına bu görevi de sıkıştırarak yılla rca annesiyle ilgilenmişti. 1*>
yüzden, çok nadiren gerçekten an n esin e b a k m ış, babasının yanına
giderken onun yanından g eçm iş ve e tra fın d a n dolaşmıştı-
■ylarda bile, sık sık sadece ikisi y a ln ız kald ığın d a, araların^5
Şaşırtıcı bir şekild e, annesi gülümsedi.
Niııa içkiler geldiğinde, “Bize.” dedi. “Mercdithe, Ninaya ve
Anya VVlıitson’a. B elki de ilk kez birlikteler.” •
Annesi irkildi v e M eredith annesinin kadehlerini tokuştururken
bile onlara bakm ad ığın ı fark etti.
e o kadar *»-
Kendini an n esin i yak ın d an izlerken buldu; annesi dışarıya,
tngin mavi denize b aktığın d a ağzının kenarlarında küçük bir kırı
^ ‘ğın oluştuğunu fark etli. Sadece gece olduğunda yüzündeki bu
1’ ,c$il limon suyu, çeşitli m r w suları çeşitleri, ufalanmış bu» !'jn 'ala
^ yapılım içki. (ç. n .) v
41 Teka*.yeşil limon, limon suyu, tnple« elekan lan içk i- te
 inMİ toffbedijorgibi görünüyordu. Anneleri sohbeti Uk
8 „i cev*b‘m konuşulanlara ekledi. Ikinei bir bardak
Z ^ L alkolden rah atlam ak tan çok te d irg in o|muş
Jredcysc tatlısını bitirir bitirm ez hem en ayağa kalkt, '
* -Ben odama dönüyorum," dedi. Bana katılacak m ı s ^
Nina hemen ayağa kalkt.. am a M eredith cevap vermekte^
davrânıvordu. “Emin m isin, anne. Belki bu gece d i n l e n ^
Hikâyeyi yarın da anlatabilirsin.”
Annesi, “Teşekkür ederim ," dedi, “am a, hayır. G e l: Çabukbir
hareketle birdenbire döndü ve u zaklaştı.
Meredith ve Nina, annelerinin arkasın d an kalabalık korü*.
M a n geçerken acele etm ek zorunda kaldılar.
Kendi odalarına gidip e şo fm a n la rın ı giydiler. Nina yanına
gelip omzuna dokunduğunda, M eredith d işlerin i fırçalamayı daha
yeni bitirmişti. “Ona fotoğrafı g ö ste rip ço cu k la rın kim okluğunu
soracağım.”
“Bunun iyi bir fikir olduğunu sa n m ıy o ru m .”
“Çünkü sen kurallara u ya n v e n a zik olm aya çalışan cici bir
kızsın.” Nina sırıttı. “Ben diğer k ız k a rd eşim . Konuyla ilgili hiçbir
şey bilmediğini söyleyebilirsin. Bu kon ud a b a n a güvenir misin?
Meredith en sonunda, “ E lbette,” dedi.
Yataklı, lüks kam aralarından çık ıp y a n d a k i kamaraya gittik
Anneleri kapıyı açtı ve on ları gen iş kam arasından içeri buyur
etti. Beklendiği gibi, kam ara tertem izdi; h içb ir yerde etrafa saçılma
giysiler ya da kişisel eşya yoktu. K a m a ra d a bulun an beklenmedik
tek şey bir çaydanlık dolusu ç a y v e se h p a n ın üzerinde (k|ran '**
Çay bardağıydı.
Annesi kendine bir barda k çay d( »ldu up odanın köşesin',
g irilm iş olan koltuğa gitti. O tu ru p 1uçağına b ir battaniye ^
" ^ertdfth, annesinin k a r a n d a k i iki kişilik kanepe* otart
Nina, “Irk la r, kapatm adan önce," dedi • & „ , ^
* ^ k e n bir şey var, anne." Crmem
A n n e si başını kaldırdı. “Evet?"
Nina daha yakm a geldi. Meredithe a|,r ç,.kinın^
w şekilde fotoğraf, cebinden ç.kar.p annesine uzatt,.
^ n e le ri derin bir nefes «İd,. Yüzünde kalan a a c * renk
nıişti- “Eşyalarım ı m ı k arıştırd ın ?”
Nina, “Masalı ı. Leningrad'da geçtiğini ve birazının gerçek oldu­
ğunu biliyoruz. Vera kim , anne?” diye sordu. "Ve bu çocuklar kim?’
Anneleri b aşını salladı. “ Bana sorma."
M eredith nazikçe kız kardeşinin sorduğu sorulan yumuşat­
maya çalışarak, “Biz se n in kızlarınız," dedi. “Sadece seni tanımak
istiyoruz."
Nina, “Babam da bunu istemişti,” dedi.
Anneleri titreyen elindeki fotoğrafa baktı. Kamara o kadar
sessizdi ki gem inin çok aşağısına vuran dalgaların sesini duyabi­
liyorlardı. “Jlakiısm . Bu bir masal değil. Ama eğer hikâyenin geri
kalanını duym ak istiyorsanız, bu hikâyeyi anlatabileceğim tek yolla
anlatmama izin verm elisiniz.”
"Ama kim ...”
"boru s o rm a k y o k , N ina. Sadece dinle." Annesi solgun ve
yorgun görünebiliıdi, am a sesi tamamen giiçlüydü.
Nina, M ereditlı'in elini tutarak yanına oturdu, ramam.
Tamam, m t e c . ” Anneleri koltuğunda geriye yadandı. Fotıgrafin
Wg.nı yüzeyine dokunarak parmağını üzerinde gezdirdi. İlk defa.
0 konuşmaya başladığında ışıklar açıktı. "Vera Yaz Bahçesi’ndckı
0 8ün Saslıa ya âşık oldu ve onun için lw asla değişmeyecek bir
 Kış ‘iBahçesi ı
Kristtn -3tannah
^ a , , * » VM M » V " ' fikirde « h » ™ » » . S a sh a y
\'crc. gülümsememeye çalışarak, “Ve hukl
tutkulundan koricmasna rağm en. V e r, genç, k , ^ **«»,
^ yirmi iki yaşında alm aş,*, J d"'- diyor. ve n
âş.k İH ç o ru k b " doğduğunda bu ona bir mucize Rİhi
^ • * « ** Sas/la yalnvkcn 9 , ^ nnu «tem-
Vera'nın hayalının .çığı ve ona Anastasia adın, veriyoriar r T ' °'
u m bahçede işini bitinliğinde. çocuklar,, "^ S" Kl'’r
U o doğduğunda. SovyetIcr Birliği nde kötü bir donem
tisin i* < * Kfe" ““ m > r vc evlerine m iriP
rağmen Vera bundan daha fazla m utlu o lm anın mümkün o l T ”
ıhlıyor. " ' Un hir Wnıyüş
c^ ini düşünemiyor. Dünya bunu, S ta lin in kötülüklerini
İnsanlar ortadan kayboluyor ve ölüyor. H iç kim se bunu baha’ ’* Uıüngrad’a döndüklerinde a h ^n iu eri w
mn ismini hâlâ güvenli bir şekilde söyleyem eyen Vera ve ltüf(in insanlarla dolu. Önceleri Vera herk ^ bQ$lran
«A*vbd>v ııoclıi olduğunu düşimüuor onu, rontajılcn
w» , Ktnm r % ^ '*Kn * * ••Şi’yin
•
daha iyi bilemez. Ama 1941 y ılın ın h aziran aynıda endişelen^
imkânsız ya da verimli kara toprağın ıdrtr varmaz, Konuşmaları, bir düzine ta n ıc ı U >e
erJfr titreşimlerini duymaya başlıyor. ' b° ŞİQd* mt>

üzerinde diz çöküp bahçesinin bakımıyla uğraşırken Vera)^ Birhoparlörden gelen ^ ^ h ı k sesi ve o keskin kelin,eyi -.d ^
öyle geliyor. Burada, şehrin dışında, oııım ue Saslıahm, Uninynıdın İM-duyuyor, lan, anons la la r k e n w .klann,,, e„eZ ^
uzun beyaz kışı boyunca idare et melerini sağlayacak sebzelerini
yetiştirdikleri, parsellenmiş kiiçiik bir m azileri oar. Sasha üni­ yandaş,ar,, saat sabah 4.oo’te sava, ila„ T *
versitede okuyup sadece Stalinin izin verdiği şeyleri öğrenirim birlikleri ülkemize saldırdı..." '
Veıv hâlâ kütüphanede çalışıyor. Onlar iyi ya da eıı azından sessu. Anons on,a,-a iyi birer Souye, va.anda„ olmalar,,,, K,,„
birer Sovyet vatandaşı hâline geliyorlar, çünkü bugünlerde siyuh Mn)m yaztlm alan,,,, düşm ana direnmelerini söyleyerek hiç
arabalar her yerde. Sasha'nın okulıtmı bitirm esine sadece bir y\l ■irmadan deva,,, ediyor, ama Vera bun,, daha.fada dinlemiyor
kaldı ve üniversitelerden birinde öğretm enlik işi bulmayı unmyr. du*unı;h'M y i evr gitm ek zorunda olduğu.
l* o hâlâ bir sebzeden çok kök hâlinde olan küçiik, turuncu
bir havucu elinde tutarak Vera ya. "Anne, bak! ” diye sesleniyor ÖŞ
Vera onu pataklaması gerektiğini biliyor, am a gülümsemesi o
kadar bulaşıcı ki, Vera şaşırıyor. D ört yaşında, Ixıbasmın altuı
Muiku'daki toprak setin yakı.......
şansı buklelerine ve tatlı gülüm sem esine sahip. "Havucu yen™
fom eden çok önce çocuklar ağlamaya obuasına
koy, Leot büyümek için hâlâ zam ana ihtiyacı var."
“•fan duymuyor. Y a v ru la rın cimi tu t» M - ^
Kardeşinin neşeli olduğu kadar ciddi olan beş yaşındaki en, o uym zam anda birinin k ız ı»'< ’ jnenhvcnlerdm
havucu çekip çıkannam asm ı söyledim ,” diyor. * û ğ i kişiler annesi vc kocası. Çocukları kı f<m ^
iM'an çıkarıp ürkütücü bir şekilde scSSİZ
 çiriyor. Dairelerinde hiçbir ,ş,k yanm.yor. bu
al,şnms<b ir nn sürüyor.
Hâlâ if elbiseleri içindeki annesi ve Olga. , * „ ceı¥,
rimn önünde durmuş, camlara gaye,e kâfra,
döndüğünde, annesi tökezleyerek «asete kaplad,ğ, ^
geri çekilip, 'R u ın ya şükür,'diyor ve Vera ya s a r t f $ | * * * *
Annesi, “Hızlıca yapm am ız g ereken şeyler
O lga pencereye gazete kaplamayı bitirip yanlarına g e l h , ^
agahın ağladığım görebiliyor; çilli yanaklarında ç ö z y a ^
izleri var ve açık kızıl saçları karm akarışık. Otga’hm, f y j L
zaman saçını çekmek gibi bir alışkanlığı vaı\
Annesi çalntk hareket ederek, “Vn a," diyor. Sen Olga^^
ve dükkâna gidin. Uzun şiire dayanacak ne bulursan safa 4
Buğday, bal, şeker, domuz yağı. N e olursa. Ben hemen bankeye
gidip biitün paramızı çekeceğim. ' A nnesi sonnı Ij>o veAıuja'm
önünde diz çöküyor. “Burada yalın/, başınıza kalıp bizim döıum-
mizi bekleyeceksiniz."
Aııya hemen sızlanmaya İKtşhyoı. "Ben seninle gelmek isti­
yorum, büyükanne! ’
BüyükannesiAııyanın yanayına dokunuyor. “Şimdiçocuttr
için bile durum farklı " Vera’n m annesi ayağa kalkıp diğer odah
çantasını alıyor ire m avi hesap cüzdanının içinde olduğunda
amin olmak için çantasını kontrol ediyor.
Üçii de evden çıkıyor; kapıyı arkalarından kajxıtıp, kitö*
yerine oturduğunu duyuyorlar. Neredeyse hemen kapının #■
tarafından ağlama sesi duyuluyor.
Vcra annesine bakıyor. “Onları kapı kilitliyken burada^
yalnız bırakamam...’'
s i yorgun bir şekilde, "Bu andan itibaren akıl almaz birçok
K in ” diyor. "Hadi şimdi çok geç olmadan o >7»p I ; ~ -
^
gârûtıüy°r ; 7 7 - 7 . ; - ---------- ""»miKapUarönünde
«W», lor kalabalıkta, hesap cuzdanlarm, hava(Ia
^ klan, kadınlar,n ağlad.ğ, bankaya varana kadar
Annesi, "Zaten çok geç kaldık bile,” diyor.
Etrafına bakarak yine sinirli bir şekilde saç,m çeken Olga
%• uluyor?" diye soruyor. Onun ya,unda yaşh bir kadın, inliyor
lt gürültülü bir sesle yere yığıhp kalıyor. Bırkaç saniye içinde,
kalabalığın arasında kayboluyor.
-Bankalar şu an için kapalı. Çok fazla insan parasnu çek­
m eye çalıştı.''Annesi kanaymeaya kadar alt dudağım ısırıyor ve
sonra onları bakkal dükkânına götürüyor. Burada, insanlar her
ne taşıyabiliyorlarsa alıp gidiyorlar. Raflar neredeyse boşalmış.
Fiyatlar çoktan iki-iiç katm a çıkmış.
Vera bunu anlamakta güçlük çekiyor. Savaş daha yeni duyu­
ruldu, ama yine de bütün erzaklar çoktan tükendi ve etrafındaki
insanlar şaşırmış vc um utsuz görünüyor.
Annesi sadece, "Bunu daha önce de yaşamıştık," diyor.
Dükkanda, sadece buğday, un, kurutulmuş merdmek ve domuz
yayı almaya yetecek kadar paraları var. Çok az olan erzaklarını
kalabalık caddelerden evlerine taşıyarak, saat altıyı biraz geçe
evlerinden içeri giriyorlar.
v<-‘ra çocuklarının ağladığını duyabiliyor ve bu onun kalbını
k*1mor. Kapıyı açıp onları kucağına alıyor. U o kollar mı Icıv )un
b°ynuna dolayıp sıkıca tutunarak, "Seni özledim, a n n e ; diyor.
 ^ J>c*n ^ l ■
%

tek bir $ey konusunda annesinin sözünü^ Krisıin Veannuh

Vera o ^ a n n ı y a ' " ı z 1'»rakmayacağm d ü ^ ş i a r ı n d a bile hep birlikte değüler. M
m* olur-
rueceğini asla **
-Baba» 'u
preAer diye soruyor, Anya küçük ^ n a yetecek kadar yer ya da sandalye ^ ^
AnyaW
ATJUOV0’
Ç o k fazla uzakta olmayan annesi ve olga d
,ann' ^ kadar eve gelmiş o /m a s. gerekirdi. ,aklann,n içinde oturuyorlar. Sasha, Ven h m »■
görmediği kadar sessiz. a’ daha once
?İm .&ninim iyidir,’’diyor. "Caddelerden geçm ekzorol^
Olga, “Afe yapmamız gerektiğini biliniyorum "w
fakat endişe Vera'ınn içini kemiriyor, her geçen dakika
M3 ja p n * « * » ' * * 7’ a?fa- « w w t a n l ve s e f e c ^ 0 " * ^
olmah. -Belki Almanlar bizi kurtaracak. Yoldaş Stafin
da artıyor- ^ ^ sgfcİKte S a s/ıa m geliyor. Yüziinün bir
^ . « y m n a k f a olan annesine göz ^
yanı
kirti ve saçları terden >shk. diyor, « a z . şeyler asla yüksck x s le söy,eneJ T ' >

jûtk/ij/c Aac/ar bı/nu öğrenmiş olmalı.

onu kollarına alarak, "Veruşka, d,yon Sasha o kadar*,
, H Vera soft-k alamıyor. HHınıuaylar do/uydu. Bura*
sonraki gün de aynı şeyi yapacağa. Şimdi ııyumahyız. İşte. Olga,
....... .
dön, sana sarılacağım.”
Vera, 'Şimdi iyiyiz,"diyor.
Vfe Vera buna inanıyor.
0 * o r büyükannesi sıcak karanlıkta horlarken,
M içinde oturuyor. Çaprazlama yapıştırılm ış kocaman bantlar
P redeki gazete kâğıtları sadcce azıcık ışığın pencereden
ne izm veriyor. Ihınım dışında şehir garip, tiiyler ürpertti
Şe de sessiz. Sanki Leningrad 'ın kendisi cıtıi ve derin binıefo
almış ve vermeye korkuyormuş gibi.
Annesi, “Yarın işe gideceğiz,-diyor. -Ve ertesi gün de ondan
Onlar uyumak için yerleşirlerken, Vera eski yatağın gıcırtısını
duyuyor. Kocasının yanma uzanıyor, kollarında kendini güvende
hissetmeye çalışıyor. Yüzünü ajxıçık görebilmek içuı çok az ışık var;
o sadece gri ve siyah parçalar hâlinde, ama soluk alışı düzenli ve
sakın; soluğunun sesi, Vera) un kalbinin atışlarıyla aheıık içinde
olnuısı onu sakinleştiriyor. Vera şimdi taktığı yiiziik kadar aşina
olduğu Sasiıahm yanağına, yeni çıkmaya başlayan yumuşak
sakalına dokunuyor. Vera onu öpmek için öne doğru eğiliyor ve
biran içuı, Sasha'nm dudakları kendi dudaktan üzerindeyken,
başka hiçbir şey yok; am a sonra Sasha geri çekilerek. *Güçlü
olman gerckccck . Vcruşka,” diyor.
Veronika onu kollarında tutarak, "Giiçlii olacağız.’ diyor.

O tu n ^ ^aran^ tü 6i^Cn c^ a küçıik ve karışık görünüp-

lalan I aSln^ a ll(* (^ar yutak vc m utfakta çocukların kanp
yCl’ bura(la artIk neredeyse udim atacak yer yok- W *

• 340 .
 İki gece sunm s,7‘ ,' , scs,erİ!,l(' """""»"-lar.
yalaklan firl,yor. kalbi güm güm at, 0 Jordusu '„a katıldım.
^ m trn " " " " " " " ' T T ' İm rİm
Z Z k a l u , ot,-K..A». ! « » " * " takırdatıyor ve v ,n , * * «
guak seslerini, insanların bağınşktrm ı dm /ahili,^
“ Satha. * * * » <xr S<* İW<’ S“ W"
< „» ** tapyabilec*<ji kadar yijm vk a ln teı, Sasha^
Ur arağa to,<layor. Pışan. c a d d e y i - s o l g u n
nu„ u/ıım/<ı. kom?ular«Kİan oluşan bir ka la M ^ n içi
kadar ne olduğunu anlı,iniyorlar: Ilımlar yakında gelecek^
şeye karşı tatbikat yapan K «s uçaksavar toplan.
Caddede hiç hannakyok. Kemli ot unluğu binadaki insafa,
organize eden Venııım annesi: Yarın nemin kattaki depeyagi^.
çekler ıx* orayı bir barınak hâline (jet irecekler.
Nihayet, silah sesleri ispa tla m a lar anısındaki tuİKtfscssufy,
ortasında Sahsa, Vera’y a bıkıyor. U o onun kollarında uyuyor
(bu çocuk ne olursa olsun uyuyabiliyor ) vc Anya onun ıjanmk.
endişeli bir şekilde başparmağını em iyor ve battaniyesinin ınm
okşuyor. Ku. savaşın başlangıcındım <ok önce vazgeçtiği ü r k
beklik alışkanlığı ve şimdi yeri yelmiş.
Sahsa, Vera'ya, “Hiliyorsun . yitm em ye ır k ,” diyor.
Vera başını sallıyor, birdenbire ateşlenen silahlarınIjŞ*
anlam ifade etmediğini duşimiiyor; korasının yüzündeki
bakış daha korkutucu.
“Ben bir üniversite öğrencisi re şairim , diyor.
yönetimin düşmanı bir suçlunun kızısın."
Şiirlerinden hiçbirini y ayın la m a d ın ..;
Ren şüpheliyim. Vera. lium ı biliyorsun. Sen d<
GidrnuvAin Gitmene izin v c r r ’cyeccğinı
<llSfıo'n,n *i'vl>’dİ',İ’ Çok V< n ,: ,4mj<'r- 1M km
fw
i * a' n n e si o » m u m V ir a n ı,, ,j,m „ld a
S r f * . v . d u y g u la rın ı h - lli * " * * * t , t uluyur_
t^ r v e V cru. a n a r ş i,» ,, lu tu u ^ <M‘u o rt^ n ,Sahsa.-
... h..r n:„Hu> ö n e m li. ş lm d , ^ Ü Itfc r. ? " Verile,,
1/fl'....
,fasit/"1' biraraha raddeyi kolaçan ediyor.
Sosha. 'Yarılacak en doğru şey bu.'diıvr. Sovyet Ordu
su'yıız- Dünyadaki en iyi ordu. Çok geçnıedenAbnankrra hadlerini
tfüdirveeğiz r<- ben eve döneceğim."
Vera. elini tutarak, her kelimeyi, komşulun uc hatta yaban-
ahırı hile dinleyerek, kiiçiik Aıu/a'yı yanında hissediyor.
AV hissetmesi ve söylemesi gerektiğini biliyi,r, ama Inınun
için güciı olup olmadığını bilmiyor. Bir keresinde babası da ona
nervdeysi’ aynı şeyleri söylemişti: I-Jxli$efcnmc, Veronika Pttrovni,
scııin için lu r zam an burada olacağım.*
Veronika, "deri döneceğine söz ver.'diyor.
Sudia, kolayca, “Söz veriyorum; diyor.
Ama Vera İkizi sözlerin verilmesini istemenin vc alınmasının
anlamsız vc y<ırars;/.,>Iduğınıu biliyor. Vera annesine döndüğünde,
bu gerçek aralarında paylaşılıyor ve Vera kendi çocukluğunu
unlıyor. Çocuklun için güçlü olması geıvkecek.
"Bu ıtızgeçmcııc izin vermeyeceğini birsik,.Akksandrhxmuuıç.
Vera, sabahleyin erken kalkıyor: sessiz karanlıkta, düğün
**
Gününde çekilmiş olan tek bir fotoğraflarını buluyor.
heşeli ve gülümseyen yüzlerine bakıyor. Fotoğrafı çerçeveden
**“•"»>önce ikiye, sonn, tekrar ikiyi' katlarken gan&lanfı* & &
‘ jjtojj%/ıı-ıı/uc. Onu Saslm'mn n'ketinin cebine sokuyor.
 K j ş < $ a h çe«

da oy b sc,<lerin> duyuyor, S ash a'm n --İlerini^

^5/10* y 11
^ ^ I d e ^ m ö ^ - S e n l ^ O n d o U i

Y T " e r a üc ° ^ a işlerinde şanslılar. OIga Ermitaj Müzesi nde

1 / ue Vera U nin grad Halk Kütüphanesinde çalışıyor.
V Şim di ikisi de Sovyetlerin tarihinin asla yok olmaması
için sanat ue edebiyat şaheserlerini kasalaıv koyarak günlerim
karanlık, sessiz, odalarda geçiriyor. O gün için işleri bittiğinde.
Vera kendi başına eve yürüyor. Bazen Yaz Bahçesini görebilmek
veSasha'yla karşılaştığı günü hatırlayabilmek için yolunu değiş-
tirip oraya gidiyor, am a o günü hatırlamak gittikçe zorlaşıyor.
Leningrad'ın çclırcsi dalıa şimdiden değişmeye başlıyor. Bronz
Atlı heykeli kum torbalan ue uzun tahtalarla kaplı. Smolny nin
üzerinde kam ujlaj ağları asılı. Deniz Kuvvetlen Komutanlığının
altın renkli kulelerinin ü zerin e g ri boyu dökülmüş. Veranm
baktığı her yerde, insanlar hava akını barmaklaı 1 inşa etmek
yiyecek için kuyrukta beklemekle, hendek kazmakla meşgu
malar hâlâ m avi vc bulutsuz.: üzerlerine henüz bomba atıma ı.

om a gelmek ü zereler ve onlar bunu biliyor. Hoparlörler ergun

A m an birliklerinin ilerlem e rapoHarm haykırıyor. Alman arm

Leningrad'a, ça m u r ve iskeletler üzerine inşa edilmiş ı ansı ı

 şehirlerine ulaşacaklarına hiç kim se in anm ,y„,. an)Q
büroya düşecek. Bundan hiç kuşku/an yok.
Eve dönerken Vera bankaya uğrayıp bir Qy içh)
iki yüz rubleyi çekiı/or ve parayı aldığında iiçsom un
t e n e k e peynir almak için kayrakta bekliyor. Vera b u g i.l '* '*
uzun bekleyişini” sonunda yiyecek alabilecek. Bazen
geldiğinde tek gördüğü şe y dükkânın kap an m ış olduğu " ’* * '*
Vera akşam sekizde nihayet e n e . löndüğünde, Anım
oturma odasında yataktan y akıy a atlayarak ve birbirkr' ,
ediyorlarmış gibi ses çıkararak sa v a ş o y u m , oynarken bul ^
Leo, Vera’y ı gördüğünde, *A tuıef" d iy e çtğlık: atıyor. Yiir
dişlerini gösteren kocam an b ir g ü lü m s e m e yayılıyor ve ^
Vera ya doğru koşup k en d in i k o lla r ın a atıyor. A nya Lco'n
hemen arkasında, am a Vera y a o karlar sık ı sarılmıyor. Bu sava
Anyayı üzmüş ve o herkesin bunu b ilm esin i istiyor. Günlerini fo
kreşte geçirmeyi, saat altıya k a d a r en e g elem em ey i ve sonra, “pis
kokan yan komşu Bayan N e ıv s k ıfy le birlikte olm ayı sevmiyor
Vera yine de A n ya yı kolla rın a alırken, “Benim yavrulanın
nasıllar?” diye soruyor. İ k in iz bugün o k u ld a ne yaptınız?"
Anya odaklanmış bir halde y ü zü n ü bu ru ştu ra ra k annesine,
Ben bebeklerin okuluna g itm ek için ço k bü y ü ğ ü m ;d iyor.
kızının başını okşayıp m utfağa gidiyor. Olga evden içen
J ide, Veıa ocağın başında , k a y n a m a sı için su koyuyor.
I )//’»/* n/>İ. I > izliyor ve ço cu k la r ım ızın güvende olabilmeleri için nereye gi
Olga soluk soluğa, “D uydan ,n u r diyor.
Vera arkasını dönüyor. “N e o ld u ?
U o b E T ” 9" ' ^ Ş€kİkk çllb v U a rla o y n a m a k la olan Anya ve
“Vahi J * ° r te s in i alçaltarak, la: nina r a d ın çocukları, diyor-
M i m ediliyoriar r
Tahliye,"n sabahında, Vera kendini hasta hissedenle
ojece hayatına aevam edeme,., bunu mpamaz, Vt„.Q
ka,abahk evde olabileceği kadar yalnız, pas fefeferf s„ „ . “
lekelenmiş tavana bakarak uzamyor. Annesini„ yatakta huzurs
ZUİSUZ
bir şekilde döndüğünü ve altmış santim uzaktaki yatukta Olya)
hm
yavaşça horladığını duyabiliyor.
Annesi, "Vera.” diyor.
Vera yan dönüyor.
Annesi Vera ya bakıyor. Yan yana duran yataklarında ne­
redeyse birbirlerine d oku n acak kadar yakınlar. Olga yatakta
döndüğünde, tel tel olm uş bir battaniye annesinin omuzlarından
düşüyor. A n n esi, '‘B u n u d ü şü n em ezsin d iy o r ve Vera günün
birinde kendi çocuklarının ne düşündüğünü onlardan önce bilip
bilemeyeceğini m erak ediyor.
Vera, "Nasıl d ü şü n m em ?” diyor. Bütün hayatı boyunca iyi bir
Sovyet vatandaşı olmanın ne okluğunu, kurallara nasıl uyulacağını
ve nasıl başını eğip dikkat çekecek hiçbir hareket yapmayacağını
anladı. A m a bu... Vera bunu öylece nasıl yapabilir?
"Yoldaş S ta lin ’in h er yerde gözleri var. Kesinlikle Almanları
ilebileceğini biliyor. Ve bütün işçilerin çocukları gitmeli. İşti bu
'«adar basit."
"Yu o n lu n bir daha görem ezsem ?”
A nnesi ö r tü le r i a çıp yataktan çıkıyor, aralarındaki f '
alanı geçiyor. Yatağa girip Sasha’ıun tarafına yalıy
kollarına alıp, eskiden, Vera küçükken yaptığı gibi, siyah sa
 okşuyor. “Biz kadınlar kendinliz değil başkaları için seçim,
^ y o ld u ğ u m u z d a biz... çocuklarım ız ,ç,n w * * * *
katkmnz. Oıdan koruyacaksın. Hu seni, onlar, ,Ilcl>cceJt ^
kalbinin k m k h ğ m saklayıp ihtiyaçtan olan ş e y i ^
-Sasha bana güçlü olm am gerekeceğini sö ylem işi
Annesi başını sallıyor. “Yine de erkeklerin ln,nu an/Qt/
sanmıyorum. Senin Sasha’n m bile. S ila h la n ve fik ir le r i^ u 'y
adım yürüyüp cesareti bildiklerini sanıyorlar.”
mŞimdi hahamdan bahsed iyo rsu n "
“Belki de ondan bahsediyorum .
Hir süre konuşmadan öylece yatıyorlar.
Vera, uzun //imandır ilk kez babasını düşünüyor. Bu ne kadar
acı verse de. yakında olacak şeyi düşünm ekten daha iyi. ym
gözlerini kapatıyor ve karanlıkta, caddede, eski evlerinin önünde
lxılxısının gidişini izliyor.
Yün eldivenlerinin içinde, Vcra’n m parm akları buz gibi ıv
ayak parmaklan soğuktan karıncalanıyor.
Yüzünü babasına dönerek, "Seninle birlikte kafeye gelmek
istiyorum, diye yalvarıyor. E tra fla rın d a k a r atıştırıyor, kar
taneleri Veranın çıplak yanaklarına konuyor.
Babası ona gülümsüyor; k oca m a n siya/ı bıyığı dudağının
üstünden sarkıyor.
Veruşkcı, orası kızlara göre bir y er değil, bunu biliyorsun.
Ama m d ı ğ ı n şiirleri o ku ya ca ksın . Ve Atına Ahmato »
orada olacak. O bir kadın."
tohası kararlı görünmeye çalışarak, “Evet,"eliyor, ‘bir kadın-
& n M â bir h u ,,,."
- .
gah,,s, eldivenli elini omzuna b a s tır a n I
-sen kemli <jiizel kelimelerini yazacak*’, ^ '
ank“^ ! o i<"> bı, berbat Sor ' ,
« /i» '» ' * ' * n,e kadar
ıiullanmi7Xİa yeniden edebiyat öğretecekler.
kant tara/ma geçtiğimde bana el sallayy iç o i ^ Q* U*>m
Venı karların içinde durarak babasmm °Jn l.
^ y a n g ı n toplan, neredeyse hemen aşağm k(I ***
bnm dönüşerek, soğuk parmaklar gibi
yanaklarına düşüyor. na koyıp
çok geçmeden b a b a s ı sa d ece b ir bulanıklık, bütün bu 6e
yazlığın içinde hareket eden bir gri leke oluyor. Vera I b l
t * i el sallamak içi,, durduğunu düşünüyor, ama hw Jm
0lam^ r . Bunun yerine, gecenin kartann üstüne n a s d ç ö k m m
renkleri oe dokular, nasıl değiştirdiğini görüyor „ güntüğü^
betimleyebilmek ıçın bunu akimda tutmaya çatışıyor.
Vera şimdi usulca, "l-skiden bir yazar olmayı hayal ettiğimi
hatırlıyor m usun?" diyor.
Annesi daha da usulca, ‘Hepsini hatırlıyorum.’demden önce
uzun Tamun geçiyor.
"Belki günün birinde...''
Annesi Veranın saçını okşayarak, ‘Şişşt~ diyor. ’ Bu sadece
duluıfayla acı verecek. Bildiğim şey hu."
Vera, annesinin sesindeki hayal kırıklığım vekabullenişi
1 ,u!Ii:yor. Cüııim birinde böyle konuşup konuşamayacağım ya
d(i vazgeçmenin daha kolay görünüp görünmeyeceğini merak
"diyar. A t söyleyeceğini düşünemeden mutfakta Uv'yu duyuyor.
’^ Şüphesiz en iyi arkadaşı olan pelüş tavşanla konuşuyor.
Veia, B aşladı, d iy e düşünüyor. Annesinin öpücüğünü lıisse-
bulağına fısıldanan kelimeleri duyuyor, ama anlayamıyor.
 B fi» m iç * * * + * » Y a ,„ m
I v l u u o r . Önceki «ece gıb, hu salx,h da hava s,cak
yatağın ucunda onu bekliyor. Şimdi l,epsi gi,jinik uyuy£ H
bir hava akım gelebilir.
Hareketlerinin çıkardığı sesler küçük daireyi kapllyor
hâlâ uykusu olduğunu ve tablolar, kutulara koymaktan kol(ür^
ağrıdığını söyleyerek sızlanıyor, büyükannesi sümkürûy ^ ,
herkese acıktığını söylüyor.
Bunların hepsi çok olağan.
Vera boğazında düğüm lenen y u m ru y u yutm aya çahşlyor
anuı yumru kaybolmuyor. Vera m utfakta çok güzel altuı sar&
bukleler ve etkileyici yeşil (tözlerle babasının lam bir kopyast ohm
ieo'yu görüyor. Leo. Onun aslanı. L eo şim d i gülüyor; zavalh, tek
gözlii, eski püskü tavşanına belki bugiın Yaz bahçesindeki kuğulan
/;<sleyebileceklerini söylüyor.
Amja, beş yaşındaki bir çocuk için inanılmayacak kadar akdh
görünerek, “Bu bir savaş," diyor. P eltek konuşm ası bu cümleyi
yumuşatıyor, ama A nya’nın bü iiın heyecanı gözlerinde. Bu kız
tıpkı Vera’nın bir zamanlar olm ayı h a y a l ettiğ i g ib i çok gi'ıçlil
Vera, “Aslında; diyor, "yürüyüşe ç ık a c a ğ ız V e r a bunu söy­
lediğinde, kendini fiziksel olarak hasta hissediyor, ama annesi
Veranm arkasında duruyor; onun bir dokunuşuyla Vera deıwn
edebiliyor. Odanın diğer taraf ma geçerek paltolarım ulıyor. Dik
gece Vera yavrularının paltolarının astarlarına para ve mektup
dikerek geç saate kadar ayakta katm ış!,.
Leo hemen ayağa kalkıyor, tekrar tekrar. “Yürüyüş!"diyen*
"eşey/e ellerini çırpıyor, Anya bile gülüm süyor. Savaş duyu™1'
J ıdan İKri sadece beş yü n oldu, am a bu süre içinde eski
hm t l m yok oldu
**
Kahvaltı bir cenaze töreniynû, gibisessiz u
* bakışlarla geçiyor. Annesi hariç ,liç ^ £ « «*
^ ın ıy o r - Kahvaltının sonunda, h ü y ü k a n ^ J ™ 1'
Ve^ o baktığnula yüzleri M * * * , w ^
Büyükannesi kulağı tırmalayan bir seste Tnl ?
1Geç kd u vık iyi görünmez.” ’ ’ m> dlyor-
Vera annesinin dudağının ısırdığ, yerden kanadım göre
0yor. Minesi torunlar,nın yanma gidip diz çüküyor w ^
kollarına alıp sarılıyor.
İM . ■'Ağlama, bü yükann e: diyor. “Yarın bizimle yürüyüp
gelebilirsin."
Odanın diğer tarafında... Olga gözyaşlarına boğuluyor w
hemen kendim kontrol etm eye çalışıyor. -fan gidiyorum, anne.:
Annesi yava şça onları bırakıp tekrar ayağa kalkıyor. Torun­
larımı söylediği son şey , " Uslu durun; oluyor. Veraya yiız ruble
uzatıyor. "Kalan binim p aram ız bu. Üzgünüm..."
Vera başını sa lla yıp annesini son defa kucaklıyor. Sonra
doğruluyor. “H adi gidelim, çocuklar ”
Güzel, güneşli bir gün. Altısı birlikte, yürüyebildikleri kadar
uzun süre yürüyor; ilk aynlaıılar, ikisinin de çalıştığı Badayev
yiyecek depolarının olduğu yöne doği'U dönen anne vc büyükanne;
sonra Olga ayrılıyor. Yeğenlerini sımsıkı kucaklıyor, gözyaşlarını
saklamaya çalışıyor ve tramvay durağına doğru koşuyoı.
Şim di kalabalık caddede yürüyen sadece Vera ve çocuklar.
Vera’,un etrafında hendekler kazılıyor, barınaklar iıışa ediliyor.
Yaz Bahçesine gidiyorlar, am a havuzda k u ğ u la r yok ve heykeller
kum torbalarıyla kaplanmış. Bugün burada oynayan çocuklar,
Çalan bisiklet zilleri yok.
 wm büyük bir neşenle gülüm se,*,-ek, ç,K iıkhnm el,
şehrin daha önce hiç gelm edikten h,r
Girdikleri binada kargaşa var. Kuyruklar 'ek,lüu k
giymiş* h a y a lkırıklığına uğramış, asık suratlı Parti .......^
J L u * erm k yığınlarıyla do, ........ ... anünüen
kıvrılarak koridorun başından sonum , kadar her yüne
Vera doğruca ilk işlem kuyruğuna g itm eleri v,
beklemeleri gerektiğini biliyor, am a birdenbire olması geıHliğj
kadar güçlü değil. Derin b ir nefes » larak . vo cu k la n n , bir k ft**
götüriijor. Köşe sessiz değil: insanların a y a k sesleri, ağlamak^
hapşırmaları, yalvarm alar, h e r yerde. H er yor Ivr, s<şm w
tütsülenmiş et kokuyor.
Vera diz çökiiı/or.
Anya kaşlarını çatıyor. “Kurası Kokuyor, a nne;
IjCO. tavşanını kucaklayarak. “ Yoldaş l-loppn huniyi sevmi­
yor; diyor.
“Bahan. Halkın GöniiUiileri O nlusuna katılmana gittiğinde
bizehepimizin güçlü olması gcıvkt iğini söyh •di. luıtırlıyor musun?'
Leo tombul pembe bir yum ruk göstererek. "Ben güçlüyüm,'
diyor.
Anya, “Evet," diyor. Şim di şiıpheU’iınjor. Vera, Anya’nuı,
kolundaki paltolara ve evden yetirdiği valize baktığını görüyor.
Vera kırınızı kalın yün paltoyu alıp düğm eleri boğazımı ka­
dar ilikleyerek Anya y a giydiriyor. Aııya durm adan kıpırdayıp.
sızlanarak,uBunun için çok sıcak, anne,’' diyor.
Vera sakince, duygularını belli tm edeıı, “Bir yolculuya
ktyorsun," diyor. -Çok lmm değU S o d cc(1 ıy(1 (/(( iki lıafta- V’c
IHiltona ihtiyacın olabilir. Ve işte... bu lxıı>ıdun içine birkaç kuflft1
* biraz yiyecek koydun,. İler ihtim ale karşı."
Anya kaşlarını çatarak, S e n Palto gim iyor^
. Ben... a h - çalışm am ve evde kalmam
^ e n eve döneceksin» ve 6 e „ , zi ^ ^ 9*
jündUÛ'n1^
Anya kararl, bir şekilde, ‘ Haytr; diyor. ^ ^ ^
yiyorum’
lxo, *İstem iyorum ," (lige ağlıyor.
■frşka seçeneğim iz yok. Hamın ne demek olduğunu anlıyor
musunuz? Savaş başlıyor ve büyük yoldaşıma Stafin siz çocuk-
,ann güvende olmusm, istiyor. Kızıl O n lu m * zafer kazanmeam
kadar irenle güneye kısa bir yolculuk yapacaksma. Sonra em,
babanıza ve bana geri döneceksiniz;
Leo şimdi ağlıyor.
Anya, mavi gözleri yaşlarla dolarak, “Gitmemizi mi istiyor­
sun?" diye soruyor.
Vera, başım sallarken bile, Hayır, diye düşünüyor.m
Senin
kiiçiik kardeşine göz. kulak olmana ihtiyacım ıKir.” diyor. "Sen
çok güçlii ve akıllısın. Ile r zaman onunla kalacak, asla yanından
ayrılmayacaksın. Tamam m ı? Benim için güçlü olabilir misin?”
Anya, “Evet, an n e,” diyor.
Sonraki beş saatte birbiri ardına kuyruğa giriyorlar. Çocuk*
'ar işleme tabi tutuluyor ve gruplara ayrılıp başka bir kuyruğa
gönderiliyorlar. Öğlen sona erdiğinde, tahliye merkezi gerçekten
anneler ve çocuklarıyla dolup taşıyor, ama burası t u h a f hır şekilde
Sess,z- Çocuklar söylendiği gibi oturuyor; ihtiyaç duymamaları
9erekcn paltoları giym iş olan çocukların yüzleri terden parlıyor.
Anneleri,, hiçbiri birbirine bakamıyor; kendi aeısımn başka bir
hdnıı,, gözlerine yansıdığını görmek çok .fazla acı veriyor.
 K i? b a h ç e s i
Ve nihayet tren geliyor Metal tekerlekler glvmltyor
Venınoy*1 * .. ,(/l«n(hl
M -liyor.Ö nceler,kalabahköyleceot„n m ,,,. J*1’
.... .......................... r 1? - — * - 2 s
Lfcr bir sürü gibi * * » * * * * d" * * <,tore*- W «* t,*,,,'
£ * * ÇOC" W ar' " " 0,,'“ n
»r yer bulmaya çalışıyorlar.
' ven, kalabalığı yararak svam n ö n ü n e se/iyor. Yanınla d , ^
^ Juman soluyup madeni sesler çıkararak cani, g i b i g ^
torti mensuplan bu alanda dolaşıp acımasızca anneleri çoa^.
nndan ayrılmaya zariuyor. Leo ağbyor, Vera'ya sıınsıkı tutunup
Hcr nedense daha kötü bir şekilde, sessizce Anya da ağlıyor.
-Birbirinize iyi bakın ve birbirinizden ayrılmayın. Yiyeceği-
nizi başka hiç kimseye vermeyin. İhtiyacım/, olursa cepleriniu
dikilmiş /xıra. benim adım ve adresim var. " Küçük isim kartkım
çocuklarının yakalarına iğneliyor.
Anya."Nereye gidiyoruz?" diye soruyor. Yetişkin gibi damın-
maya çalışıyor; bu kadar küçük birinin bunu yapmaya çalışnm
yürek parçalayıcı. Beş yaşında , Anya bebeklerle oynamalı; evini
, r el salhyi,rlar' A" V0' Uo'nun dini tuluyor; annesine
tuttuğunu ve giiçlü olduğunu gösteriyor.
. i n e ^ 0’ ‘
S„nra <lidi,Jorlar' . 1
ıgiçta Vera kumldayamıyor. İnsanlar umutsuz, aşağı-
Pa*t-,nİ-ler ederek onu kenara itiyor. Onun yürütemediğini,
küf*1 u diğmi görmüyorlar mı? En sonunda birisi öyle
^ kilde itiyor ki Vera dizlerinin üzerine düşüyor. Başının
f’" ,S< ,uklunn bir yetişkinden diğer yetişkinlerden birine
Miinde, ÇP01
■ r i t d i ğ i " ' !l<”
" ,g em lem iş bir hâlde çoraplarının dizlerinden yır-
- edcrek yavaşça ayağa kalkıyor. TVenin camiamı
tlkW" " “ çekiliyor, çocuklarının .görülmeyecek kadar küçük
fark edinceye kadar bir vagondan diğerine (coşturup
irenin camlarına bakıyor.
Çok küçük.
o ,ilm ı h e r şeyi Söyledi mi?
Birhaftada geri döneceğinizi söjanekrine rajmen, p atan ı»
i saklayın, kış çabuk yeliyor.

terk etmek için sırada bekliyor olm am alı. Birbirinizden hiç ayrılman m.

Ttrsal bölgeye, Luga Nehri yanındaki bir yaz jKirkma. Anya. Dişlerinin M a la y » '-
orada güvende olacaksın. Ve çok geçmeden seni almaya geleceğim- I Yiyeceklerinizi yiyin . Hepsini. Vc er
Vera sanki bu küçük kimlik parçasına dokunm ak bir işe ]HırQ)V ■:nöne geçin.
çakmış gibi, Anyanm yakasına iğnelenm iş isim kartıyla o y n ^ '
Birbirinize dikkat edin.
Biryokkış, "itene binin," diye, bağınyar."! lemcrı Ih n Sizi seviyorum. Mdiuor. Onhn
ı-.. neredeyse duşuyoj
Vera bunu yaparken kem ikleri kırılıyornm ş gibi hı Bunun üzerine Vera tokezluh • tacağından korktu. I»
önce kızına, sonra oğluna sarılıp yavaşça doğrulu]!01' sevdiğini söylemedi. Onları daha t,ok ağ söyk *1
1^ 1
Onları tutup başka insanlım ı veriyor, şimdi <,<Kl 'Jiklen gerçekten önem li olan bu değerli

bûşkcı bısanlar ilgileniyor.


onuyum -
M S » * * • ‘"'•vo'V ° " ° ^ UmU,SUZ 9 fe 'Cr,e W ^ ]l°\cnûy°r- Vera’nm kütüphanede kazandığı paraya çok
* * * atarak yonlarmda,, geçiyor. D ene u la m a k Ki„ ^
jfoyn*?»" başındaki, um ursa,m ,^cak kadar y ^
kadına. "Ben kalitU'e işçi değilim ,” eliyor.
*Evrakların?
Vera kalabalığı gösteıvrek. “Hu karmaşada anlan düşürüp
diyor. Yalan söylemek hoşuna gitmiyor, midesini bulandır^
Bu dikkat çekecek t ünlen bir şey ve hiçbir şey -savaş bile
polisin dikkatini çekmek kadar korkutucu olama/. Dik duruya
-İşçiler tahliyeyi kontrol etmiyor. Bu p ek verimli değil. Belki^
bunu birine rapor etmeliyim.''
Eleştiri işe yarıyor. Yorgun kadın doğruluyor, hemen boşm
sallıyor. “Evet, yoldaş. Haklısın. Dalıcı dikkatli olacağım.’
"İyi.” Kadının yanından geçip trene binerken Vera'nm kalbi
güm güm atıyor. Her adımda birinin gelip, Sahtekâr! diye bağırıp
onu götüreceğinden emin.
Ama hiç kimse yelmiyor ve Vera en sonunda, etrafında bir
yığın çocuğun yüzünü görerek yavaşlıyor. Çocuklar gri koltuk-
larda balık istifi gibi sıralanmış, bu güneşli yaz yiiniindepalton
şapkalarını giymişler; bu hiç kim senin iki hafta içinde eve döne­
ceklerine inanmadığının bir kanıtı, fa k a t kim se bunu söylem^'
cesaret edemiyor. Çocukların tom bul y üzleri gözyaşından yudi­
terden parlıyor. Sessizler. Ç ok sessizler. Hiç konuşma, kahkaha
m da °yun yok. Öylece oturuyor. Ijoyıın eğm iş w uyuşmuş P
rünüyorlar. Etrafta birkaç kadın var. Tahliye işçileri O * * *
öğretmenleri ı * muhtemelen Vera gibi ne çocuklarını g ön d erdi
M de devletten gelen emre karşı çıkabilen bazı kadınlar vor
KjisUn ^ fan nah.
Atğını y<* d“ bunun ailesi için ne demek olduğunu dü-
^ Z ıv o r -
^ , ayaklarının altında uyanlyormuş gibi görünüyor. Dü-
r'V" . uc Vcva t renin hareket etmeye başladığını hissediyor.
M /,0(tuklanı hiç dokunmadan, etrafındaki çocuklarla göz
uas»^ll,'a nacıa ll f,ir vagondan diğerine ilerlemeye devam ediyor.
*Annei'
Anya'nm sesinin trenin hırıltılı tahrtum bastırdığım duyuyor
Hra çocuklarının birlikte oturduğu küçük koltuğa doğru zorlukb
ilerliyor; kafaları pencereden dışarı bakmalurma yetmeyecek
kadar aşağıda kalıyor.
Vera koltuğa oturuyor, ikisini de kucağına oturtarak öpü­
cükleıv boğuyor.
leonun tom bul y üzü terden vc gözyaşlanndan ıslanmış,
çoktan kirlenmiş, am a Vera bunu nasıl yaptığını düşünemiyor
bile. Ijeo’nuıı gözleri nemlenmiş, ama bu sefer ağlamıyor ve Vera,
vedasmın onu değiştirip değiştirmediğini merak ediyor; onun şimdi
daha az masum ya da o kadar küçük olup olmadığını “Gitmemiz
gerektiğini söyledin. ”
Vera boğazını öyle gergin hissediyor ki, tek yapabildiği başını
sallamak.
Anya, ağırbaşlı bir şekilde, “Onun elini tuttum, anne, diyor.
'Her dakika."
$
« ® ı iyi Ruslar gibi, Vera hükümetten $«Phc etmesine ım
Uern% or. Eğer Yoldaş Stalin çocuktan güneye götü,-erek koru­

mak istiyorsa, çocuklar,,,, trene bindiriyor. l W m „
başkaldırı hareketi, onlarla birlikte gitm esi önemsiz £ S *
görünüyor ve Leningrad'dan ne kadar u s d c h ş , ^ * » *
onemsideşiyar- VardMar, ye,-de güvende olduklarm,
her şeyin yolunda olduğunu bildiğinde, kütüphanedeki Z * * *
dönecek. Şan* varsa, bu bir ya da iki günden fazla s ü m ^
Patronu Yoldaş Plotkin’e devlet denet imindeki bu tahlifte
lara refakat etmenin vatanseverlik görevi olduğunu a ç ı k l ^
Sovyetler Birliğimde kelimeler önemli. Vatanseveri^ v •
gerekli gibi kelimeler. Hiç kim se yanlış bir şeyi sorgulamakf^
mez. Vera kararlı ve korkusuz bir şekilde davranırsa, belki ^
bir şey olmaz.
Annesinin çok fa zla endişelenm eyeceğini umuyor. Ynd,
Olga’nın.
îjeo huysuzca, “Anne ben acıktım ," diyor. U o , pelüş tavşan
kollarında, küçük bir eğrelti otu gibi Vera nm kucağına kıvrılmış.
Başparmağını emiyor ve tavşanın sarkık kulağının yumuşak
pembe satenini okşuyor.
Sadece bii'kaç saattir t rendeler ve yemek, mola vermek ı/a
da varış yerine ne zaman ulaşacakları konusunda hiç kimse tir
şey söylemedi.
V'em, “Yakında, benim küçük aslanım," diyor vatkah onuakmn
okşarken. Vera trendeki çocukların kıpırdanmaya başkıdıklanv.
giderek huzursuz olduklarını görüyor. Birkaç tanesi mızınızlanıycf-
biri ağlamaya başbyor. Tren düdüğü öttüğünde. Vera yan
getirdiği küçiik bir paket üzüm e uzanm ak üzere. D L ''k . bu^
sanki bir geçitteymiş yibi yüksek sesle ötüp sonra da i>'-'
Aksine, bir kadının çığhğ, gibi hiç susm adan ölüyor. Frenk'**
ö lü n m e sesi çıkararak kilitleniyor ve bunun sonucunda t>
sarsılarak yavaşlamaya kışlıyor.
\ yi
-3
mr tarafta silahlar patlıyo , Bir uçak molonmun
d yiiluyor ve patlamalar Imşlıyor.
* * * * dışan baktığmda her yerde yangm
ppik başlıyor- Herkes çığlık atarak pencerelere koşuyor.
Parti tişörtü ve buruşmuş mavi yün pantolnn giymi hir
y * 'HerkcS lnndC" İUSİ"-Gİdİn■Arkamudakiahn. Hemenr
diye bağl,xtrak vagonda ilerliyor.
Vera çocuklarını alıp kaçıyor. Daha sonra, kuyruğun önündey-
Jten, biryetişkin olduğu, yanında hiç refakatçi olmayan çocuklara
yardım etmesi gerektiği akima geliyor, ama doğru dürüst düşü­
nemiyor. Uçaklar gökyüzünde uçmaya devam ediyor, bombalar
düşüyor ve yangınlar hışlıyor.
Dışarıda, her yerde duman ve bağnşmalarvar. Vera neredeyse
yıkımdan başka hiçbir şey göremiyor; yanan binalar, topraktaki
kara ve için için yanan delikler, mahvolmuş evler...
Almanlar burada, tankları, silahlan vebombakınyh ilertiyorlar.
Vera yanında ordu üniforması giyen bir adam görüyor. Ko­
lunu yakalıyor. "Neredeyiz biz?"
Adanı koşarak yanından geçerken, “Luga Nehri'nin yaklaşık
kırk kilometre güneyindeyiz,” diye bağırıyor.
Çocuklarını yanma çekiyor. Şimdi ağlıyorlar; yüzlerinde siyah
izler var. Kalabalıkla birlikte kocaman bir ahıra koşuyor ve hep
birlikte içeri doluşuyorlar.
Ahırın içi sıcak; korku, yangm ve ter kokuyor. Tepelerinde
U(^ n uçakları duyabiliyor ve bombaların yeri titrettiğini hisse-
d?biliyorlar.
Kadının biri öfkeli bir şekilde, ‘ Bizi doğruca Alınanlara ge-
^ r ; diyor.
 Kiriştin vtannah
H ep b ira ğ tzd a n düzinelerce kişiden, "ŞişşCsesigeti
Bir kadm. -Ben seninle geleceğim; diyvr ^ ^
h u ^ ierg eri alınamaz. Bu sözlerin doğruluğu bir ^
gibi Vcra'nm hiç akimdan çıknmjor. ^ beyaz saçlar, kiHi bir başörtünün a „mda ^ *

Bütün bu insanlar, çoğunlukla çocuklar, hiç ço p h * ,0 P '0 m m f ; “ W " giyinmişler, solgun yür,
^ kül izleri var.
^ * iç' ' ' 9elmeyecek i n s a n h ^
^ fenrf. Ökesinin çocuklunuı doğrudan düşmana Hir tek onlar var.
bir lidere nasıl güvenebilirsin?
rtra, kadm ve beraberindeki altı çocuk, biitim sessiz ço-
Tanrıya şükür Vera onlarla birlikte. Ya yal,m otsalar*. atfarul yanından geçerek ahırdan çtnprtar. l)m r ,da. farlar
Bunu daha sonra düşüneceğini biliyor vc uzun bir siin ^ fanından grileşmiş.
temekti iç rahatlığıyla ağlayacak. A m a sonra. Şimdi h a n ^ Kadm, “Yürüm eye başlasak iyi olur,’ diyor.
geçmeli.
Vera, doğru şeyi yapıp yapmadığını merak ederek, ‘'Lening­
Vera ilk kışlarda usulca, “Bu ahırı terk etmemiz gerek;diy^
rad'dan ne kadar uzaktayız?" diye soruyor. Şimdi gökyüzündeki
ama başka bir bomba çatının kirişlerim sarsmaya ve üzerlerine
uçaklara karşı kendini korunmasız w savunmasız hissediyor. Sol
toz yağdırmaya yetecek kadar yakm a düştüğünde bu kez daha
tarafına bir bomba düşüyor ve bir bina havaya uçuyor.
yüksek bir sesle tekrarlıyor: "Bu ahırı terk etmemiz gerek. Eğer
Kadm. "Yaklaşık doksan kilom etre: diyor. “Konuşmanın bize
bomba bize isabet ederse..:
birfaydası o lm a z:
"Vatandaş,"diyor biri, ‘ Parti bizim burada olmamızı istiyor:
Vera, U 'oyu kucağına alıyor ve Anıjcfyı sıkıca tutuyor. Oğlunu
“Evet ama... çocuklarım ız..: Vera düşündüğünü söylemiyor,
çok uzun süre taşıyam ayacağını biliyor, ama yolculuğa böyle
söyleyemiyor. Ama birçoğu bunu zaten biliyor. Bunu onların
gözlerinde görebiliyor. “Ben çocuklarım ı buradan götürüyorum.
başlamak istiyor. Her ihtimale karşı. Kendi kalp atışlarına karşı

Gitmek isteyen herkesi g ötü rürü m : Leonun güçlü, düzenli kalp atışlarını hissedebiliyor.

Etrafında bir homurdanma var. Buna hiç şaşırmıyor. Ülkesi Vera gelecek yularda, bu yolculuğun zoriuklarmı, çocuklarının

bugünlerde çok korkulan bir y er ve h iç kim se hangisi, Almanlar ayaklarının nasıl kanayıııcaya kadarsa t o p l a d ı ğ ı n ı , yiyeceklerinin
mı yoksa gizli polis tarafından mı öldürülm enin daha muhtemd nasıl bitliğini, bütün gece hava akutlarını ve düşen bombalan
olduğunu bilmiyor. <imleyerek nasıl suçlular gibi saman ahırlarında uyuduklarını,

Vera çocuklarının ellerini daha sıkı tutarak kalabalığın ıçi«k vurulduklarını düşünerek nasıl panik içinde uyandıklarım, görme•
yavaşça ilerlemeye başlıyor. Geçm esine izin vermek içinçocu^ <*»« olmayan yaralarım bulmaya çaiıştıklannı unutacak. Bunun

M ' yavaşça yana doğru çekiliyor. Una bakan gözler ,Jer< onları alan kam yon şoförlerini, ekmek vermek ve güneyde
w korkmuş.
Gördüklerini sorm ak için duran insanları hatırlayacak.
 0„lara daha öncc hiç bilmediği bir şeyi nosı/ Q
V^yacak; savaşın ateş,knrku v e »ob‘" k ı n d a k i
yatan cesetlerden ibaret olduğunu.

Eue döndüğünde ve annesinin onu sevinçle harşlayan ^

atıldığında, hırpalanmış, bitkin ve kana bul„ nm1?>
Yirrni
b ir k a ç yerinden yırtılmış ve ayaklarındaki acı bir kova SIC0™
bile azalmayacak. Ama bunların hiçlıiri önem li değil. Ş i m ^

Önemli olan Leningrad. Vera nm giizel beyaz şehri. A b ^ &

eve doğru geliyor Hitler bu şehri haritadan yok etmeye yemi,, m
Vera ne yapması gerektiğini biliyor.

Yann, sabah erkenden, dar yatağından kalkıp kat kat giyir^

Taşıyabileceği biitiin sosisi, kurutulm uş meyveleri jxıketleye(e*
onun yaşındaki binlerce kadın gibi, bütün o sevdiklerini korümü
için yine güneye gidecek. Bu her vatandaşın görevi.
nnesi, “S a n ırın ı bu gecelik bu kadar yeter," dedi.
Veıv, anhıyamkyüzünü buruşturan annesine, "Onlun luga'da
durdurmalıya,"diyor. “Orada işçilere ihtiyaçları var.”

Annesi neden, nasıl ya da neden sen diye sormuyor. Biitûn

bu cevapların hepsi çok açık. S a d ecc tam bir haftadır savaştakr
A İlk ayağa kalkan M eredithU Neredeyse ihtiyatlı hareket
ederek küçük, halı kaplı alanı geçti ve annesinin yanında
durdu. “Bu gece o k a d a r yorgun görünmüyorsun."

Annesi kendi ellerin e bakarak, “Kabullenmek"dedi.

ve Leningrad çoktan bir kadınlar şeh ri hâline geliyor. On dört ve
altmış yaşlan arasındaki her erkek savaşm aya gitti. Şimdi kukır Bu b e k le n m e d ik ce v a p N ina’yı ayağa kaldırdı. Kardeşinin

da savaşa gidiyor. Annesinin büti'm söylediği, ‘'Ben çocuklara yanına geldi. “B un un la ne dem ek istiyorsun?”

bakarını, ama Vera san ki y ü k sek sesle söylenm iş gibi açıkça.
Bize geri dön, dediğini duyabiliyor.
Vera, Çok uzun süre g itm ey e ce ğ im ; diye söz veriyor. Ati*
tüphane bana vatansever diyecek, ile r şey iyi olacak.'
“Sen h aklıydın , N ina. Baban size bu hikâyeyi anlatmam için
söz verdirdi. A u latm ak istem edim . Ve... kavga etmek insanı yoran
bir şey.”
M eredith, “Bu y ü z d e n mi babam öldükten sonra o kadar...

Annesi sadece başım sallıyor. İk isi d e Vera’n m venliğ'^ Çıldırdın?” diye sordu.
sözün yalan olduğunu biliyor am a hiçbir şey söylemiyor- İkisi& Çünkü onun isteklerini hiçe sayıyordun?
ranmak istiyor.
Annesi san k i ned en ler önemli değil demek istercesine, hafifçe

0nıu2 silkti. “Bu b e lk i sebeplerden biri olabilir," dedi.

 N in a vc M e r e d ith biraz, daha orada kaldılar,
tiir b ir y a k ın lık kunıkluysa şimdi yok olmuştu. Annesi y w
n e r e d e y .s e hiç temas, kurm ayacaktı.
gn sonunda M eredith, “Tam am ," dedi. "Sabah gelip ^
için seni alırız.
-İstemiyorum...”
Nina annesinin itirazını bastıran birsesle, “Biz istiyoruz,*^.
»Yarın üçümüz birlikte olacağız. Bunu konuşabilir, tartışabilip
da bana bağırabilirsin, am a fikrim i değiştirm eyeceğim i b i l i ^
ve sonunda istediğimi elde ederim ."
Meredith gülerek, “Haklı," dedi.
“İstediğini elde etm eyince tanı b ir cad alo z oluyor."
Annesi, “Eh, nereden bileceksin?” dedi
Nina sırıtarak, “Bu bir şaka m ıyd ı?” dedi.
Bu güneşi ilk defa görm ek ya da iki tekerlekli bisiklete binmek
gibi bir şeydi. Birdenbire her şey d a h a g ü zel görünm eye başladı.
Annesi, “Git buradan,” dedi, am a N ina annesinin onlarla bir­
likte gülmemek için çabaladığını görebiliyordu ve sadece bu küçük
değişiklik Nina’yı çok mutlu etti.
Nina bir kolunu M eredith’in o m zu n a atarak, “Hadi gel, abla-
cığmı" dedi.
Kendi iüks kam aralarına gitm ek için annelerinin kamarasın­
dan çıktılar.
Uzun, dar k a m a r a la r ı ş a ş ıla c a k k a d a r ferah tı.
oturma alanı, yatağa d ön üşen ik i k işilik bir kanepe, bir sehpa,
bir televizyon ve tek kişilik iki y a ta k va rd ı. İki sürgülü kapı özel
verandalarına açılıyordu. N ina d e n iz h a r ita s ı üzerinde geminin
ilerleyişini gösteren televizyon u açtı. B ritan ya Kolombiyası s'llan
Ç klarındt, cep telefonu ve internet ya da televizyon program
a ı„ a b „ B ir f i l m s e y r e t m e k i s t e r l e r s e g e m in in k ü tü p h a n e s in d e n
' a lm a la r l g e r e k i y o r d u .
H °“l M e re d ith kapıy. arkalarından kapatır kapalma-,,-lianyo ^
fim d ir ." dedi vc N ina kendin, gülmekten alamadı. Bu cümle
^ k lu k la r m a aitti.
Baba, Meredith benim tarafımda, ona kıym asını söyle.
Sina benim dövüş robotlarımı bilerek kırdı.
Siz ikiniz, beni bu arabayı durdurmak zorundu bırakmayın.
Nina kendini bu sonuncu cüm leye gülümsemekten alamadı. Me­
redith tertem iz görünerek ve pembe pazen pijamalarını giymiş,
yatmaya hazır o larak banyodan çıktığında Nina banyoya girdi ve
yatmak için hazırlandı. Yıllardır ilk defa, o ve kız kardeşi yan yana,
İkiz yataklarda yatıyorlardı.
Meredith, “Gülüm süyorsun,” dedi.
“Sadece yap tığım ız kam p gezilerini düşünüyordum."
Meredith, “Beni bu arabayı durdurmak zorunda bırakmayın;
dedi ve ikisi de güldü.
Sihirli bir an için, yılla r durm uş ve onlar yeniden çocuk olmuş,
John Denver m d ağların tepesinde olmakla ilgili bir şarkı söyle-
% parlak kırm ızı, üstü açık Cadillac'ın arka koltuğunda birkaç
santimlik yer için kavga ediyorlardı.
Meredith’in yü zü n d e k i gülüm sem e kayboldu. Annem asla
K üçük bir bize katılmadı,” dedi.
“Nasıl bu kad ar sessiz kaldı?”
"Her zam an lıiç um ursam adığı için sessiz kaldığını düşü
dü»ı, ama şim d i m e ra k ed iyorum . Babanı haklıydı, n
değiştiriyor”
 K ış ^Bahçesi
n ^ p a r k * » " » w s,a n d ' Bİr an
1*’
«MuhteO* • ine döndü. Giderek daha ç * ^
Nina y>>zünU K1 akll,a r.nda olan bu soru «imdi çok
ka„n a n . * ^ edileme « ii. N ina usulca. "Annem
unnd^ İ v ' cuklannancOİdU"
Vera ise-
Nina dünyanın her verine gitmiş, am a ender olarak inside Passa#^
görkemine rakip olabilecek bir m an zara görm üştü. Denizin rengi
koyu, gizemli bir maviydi ve her yerd e tüm üyle iki yüzyıl öne*
göründükleri gibi görünen bakir, o rm a n lık tepelerin bulunduğu
arazilere sahip adalar vardı. A razilerin arkasında bütünüyle sarp,
karla kaplı dağlar yer alıyordu.
Nina. bıı sabah erkenden dışarıya çık m ış ve karşılığını, şafağın
söküşünün suyun üstünde kırılm asın ın nefes kesen fotoğraflarını
çekerek almıştı. Bir orkanm gem inin b a ş tarafından suyun yüzüne
çıktığını gördü; kocaman siyah beyaz gövdesi sabahın erken saatle­
rindeki gökyüzünün bakır rengiyle keskin bir tezat oluşturuyordu.
Nina nihayet saat 7.30 civarın d a fo to ğ ra f çekm eyi bıraktı. 0
zamana kadar elleri buz kesm işti ve d işleri o kad ar şiddetli takır­
dıyordu ki kamerayı sabit tu tm a k zordu.
“Biraz sıcak çikolata ister m isin iz, hanım efendi?"
Nina parmaklıklardan ve nefis m an zarad an uzaklaştı ve yüz»
pürüzsüz, genç bir güverte g a rso n u n u n , e lin d e bir tepsi dolusu
bardak ve bir termos sıcak çikolata tu ttu ğ u n u gördü. Bu, kulağa
o kadar hoş gelmişti ki, garson k ızın onu h ? m ı ıefendi diye ç a k ­
masına bile aldınş etmedi. "H arika o lu r fc N
s ekkürler.'
K jisıin «Stannah
0^ k,z gÜlÜmSedİ- ‘ ^ ^ n n u *n „d e
de v»r-
Nina buz kesm iş p a r m a k l a ^ barda*, s,k,ca kavraricen
şurada hava hiç ısınıyor mu?" diye sordu
-Belki ağustosta." Garson kız gülümsedi. “Alaska cok «rürri u;r
)tr ama iklim o kadar sıcak değil."
Nina garsona teşekkür edip tahta şezlonglardan birine gitti
şezlongun üzerinde duran kalın ekoseli yün bir battaniyeyi alarak
omuzlarına attı ve parm aklıklara geri döndü. Orada, p,nl p,nl
parlayan denize baktı. Uç tane yunus geminin yanında yüzüyor,
mükemmel bir eşzam anlılıkla sıçrayıp suya dalıyoıdu.
Meredith, Nina’nm arkasına gelerek, “Bu iyi şans işareti," dedi.
Nina bir kolunu açtı ve Meredith m, b a tta n i^ in altında yanına
sokulmasına m üsaade etti. “ Burası buz gibi.”
“Ama güzel."
İleride, bir adanın engebeli ormanlık ucunda ıssız bir deniz
feneri duruyordu.
Meredith. N in a’nm sıcak çikolatasına uzanarak. “Dün gece
huzursuzdun," dedi.
“Nereden biliyorsun?”
“Son zam anlarda uykusuzluk çekiyorum. Yıkılmakta olan bir
evliliğin Cracker .Jacku kutusundaki pek çok ödülden biri. Her
zaman yorgunum ve h iç uyum uyorum . Pekâlâ, sen neden yatakta
dönüp duruyordun?
"Juneau’d aıı ü ç gü n uzaktayız.”
"Ve?"
‘ Onu buldum ."
U *Jranıeî kaplı patlamış mısır ve yor fıstığından oluşan bir abur cubut cins
bulusunun için.lc bir tlc sembolik bir ödül bulunmakladır, fc. n.)
 K j? ‘fia h ç e s i
^ - ,h Nina'y» döndü. BattaniyeN ina'nın l« rmaku
js ;t w «• » ^ "o n u bu,dumdemekw* <
" '" T t l i m l e n p n ^ " « Ad™ h' * * ■ * f il­
deki bir huzurevinde. Editörüme onun izini buldur*,
Cad^ mek „„ yüzden bu gezideyiz. Bunu tahm in etmem
Onunla konuştun mu?"
Meredith dudağını « n ü ve denize bakt.. “Ne y a p m a ,^
Hemen evine gidebilir miyiz?"
•Bunu gerçekten etraflıca düşünm edim . Biliyorum. BıUyotum.
büyük sürpriz! Sadece onu bulduğum da çok heyecanlan-
T B™n. için cevaplan olacagm, biliyorum .'
“Oanneme yazdı- Bize değil. Bunu anneme söyleyebileceğin®
sanmıyorum. Annem... hassas, Neens. Babam bu konuda h ak i* -
-Biliyorum Bu yüzden uyum uyordum . Anneme hayat™
araştırdığımızı söyleyemeyiz, birdenbire profesörün h u z u ru *
«Memeyiz ve ben beraber olma konusunda kıyamet, k o p ard ta
sonra bir günlüğüne gizlice kaçamayız. Ve kaçsak bile zaten profesör
bizimle konuşmayabilir. Onun görmek istediği annem.
“Bütün bunların seni nasıl uyutm adığını anlayabiliyorum.
Özellikle de geri kalanının."
“Geri kalanı mı?’*
“Senin huyun, Neens. Profesörü görmeden duıama
“Biliyorum. Öyleyse ne yapacağız?’
“Gidip profesörü göreceğiz.” * “Cevaplar istiyorsun.”
Nina annesinin sesini duyduğunda nefesi kesildi ve ^
döndü. Şaşkınlıkla, parmaklığın üzerinde d u ran bardağın
rina çarptı ve her yere sıcak çikolata döküldü.
Kjisnn ‘SF&mnah
e ş i t l i , ‘'Anne," diye kekeledi.
ff&» p am .akU .m d an çikolatay. yalayarak, "Hepsini duydun
mU^dcdݑ
potomuhabirliğin Nina'ya öğrettiği pek çok şeyden biri, inşa-
„ k0*u d a n titrerken bile nas.l sakin görüneceğiydi, N in a sakin
lin d ü ğ ü n ü biliyordu, am a sesi sakin değildi. Son zamanlarda
«.nesiyle her şe y ço k iyi gidiyordu; Nina bunu mahvedeceğini
düşünmekten nefret ediyordu.
Annesi. “Yeteri kadar duydum,” dedi. *Şu Alaska'daki profesör,
öyle değil mi? Bana y ılla r önce yazan kişi mi?"
Nina başını salladı. Battaniyeyi üzerlerinden çekti; annesine
götürerek zayıf om uzlarına sardı. “Bendim, anne. Meredith değildi."
Annesi battaniyeyi göğsünde kavuşturmuştu; kırmızı ekose
üzerinde parm akları solgundu.
Annesi yan ın d aki şezlonga bakıp oturdu; dikkatli bir şekilde
battaniyeye sarınd ı.
Nina ve M eredith d e battaniyelere sarınarak annelerinin her
iki yanındaki şezlonglara oturdu. Bir garson yanlarına gelip onlara
sıcak çikolata verdi.
Nina, “Özür dilerim , anne,” dedi. “Sana en başta söylemeliydim.
“Bu yolculuğa çıkm ay ı kabul etmeyeceğimi düşündün.
Nina, “Evet,” dedi. “S ad ece seni tanım ak istiyorum. Ve sadece
babama söz verd iğim için değil.”
Nina, M eredith’i de bun a dâhil ederek, “Ben nasıl... biz nasıl..?"
dedi, “cevaplar istem eyebiliriz? Sen bizim kim olduğumuzun bir
P®rçasısın v e sen i ta n ım ıyo ru z. Belki de kendimizi tanımamamı-
an da nedeni budur. M ered ith kocasını sevip sevmediğim ya da
 -jmnçest
h iıayalinin ne olduğunu ç i m i y o r . Atlanta'da f)çlli
' ...-b en in ı tek düşünebildiğini Vera."
biratl«m val i l , ,
. nnesi tik ağacından y a p ılm a şezlongda a,kas,„a
, , "Sanırım, «m an, geldi." ded,. “Benim hiç
1l o n sanırım baban,/. Profesör AdanıovieMe konu#u.
Z * * » ™ * - t o ^ a n ' ^ k ' * " " •liişiiudii. O mektup ^
horunca muhtemelen Ih> yüzde» sakladı.
-profesör ne hakkında konuşm ak isliyor?" I)„ soruyu ^
Meredithli ve sesi yum uşak olm asına rağm en, K özlerindi j .
kararlıydı.
A nnesi,-l^ ııiugrad; dedi. • H ükiim el yıllarca o l a n l a n * ^
Biz Ruflar bir şeyleri saklam akta iyiyi/, ve ben 1),. konuda
maktan korkuyordum. A m a şim d i k o rk m a k için bir neden
Yarın seksen bir yaşında olacağım . N eden korkayım?"
İkisi birden, “Yarın senin d o ğ u m giiniin m ü?" dedi.
Annesi neredeyse gülüm sedi. “H er şeyi saklam ak d a h a kolajdı
Evet, yarın benim doğum g ü n ü m .” S ıca k çikolatasını yudumladı.
“Sizinle gidip bu p rofesörü g ö re c e ğ im , a m a şim di ikiniz şunu
bilmelisiniz: Bütün bunlara b a şla d ığ ın ız için pişm an olacaksın»:
Meredith, “Neden böyle sö ylü yo rsu n ?’ diye sordu. "Kimoldu­
ğumuzu öğrenmekten nasıl p işm an olabiliriz?"
Annesi cevap verm eden ö n c e u z u n b ir an bekledi. Yavana,
Mcreditlıe döndii ve, “O lacak sın ız,” eledi.
Ketdıı'kan şehrinde I .. •
to s la m a k , iş le m d ^ ^ 'VSO,Iîon dayalıydı: yakalan^
iklimin nemin - • geçinne,<- Y«8nıur ö lçe r - s ıv ı güneş ış#
gösteriyordu.
. leWdittı. eaddenin karşısmda, uzun siyah saçl, hir adan,,,,
direğ, s ü s le m e k te olduğu çimenlik Ur alan, lşaret ^
Î Î l « k’' dedİ- A d a m ln elr;' f" Kİa 1>İr kalahallk *"»>'3nn»ş onu
*
Ni0a annesinin kolum uzanma cesaretini gösterdi “lladi gidip
- Annesi baş,m sallad.ğm da ve onu caddeni,, karam daki
^ i k l» lka götürm esine izin verdiğinde şaşırmıştı.
orada dururlarken ya ğ m u r yağm aya başladı. Kalabalığın
ja jlç bolümü dağılıp yağm urdan kaçmaya başladı, ama annesi
£ylccc durup adam ın çalışm asını izledi. Metal alet adamın hünerli
R in tle odunu kesti, oydu vc yontulm am ış bir şeyden, pürüzsüz
konuş, dönüştürdü. Bir pençenin belirmeye başladığını göldüler.
Annesi, “Bu bir ayı,” dedi ve adam başını kaldırdı.
-Çok dikkatlisin,” dedi.
Nina şim di ad am ın ne kad ar yaşlı olduğunu görebiliyordu.
Koyu teni kırışm ış ve serr. şakaklarındaki saçlar beyazdı.
Adam totem d ireğ in in en altındaki sivri gagalı kuşu işaret
ederek, “Bu oğlum için," dedi. “Bu bizim kabilemiz. Kara karga.
Ve bu gök gürültüsü kuşu yolu yok eden fırtınayı getirdi. Ve bu
ayı benim oğlum ...”
Mereditlı, "D em ek bu bir aile geçmişi," dedi.
“Bir defin totemi. O n u hatırlam ak için."
Annesi, “Çok gıizel ” dedi. Yağan yağmurda, tam o anda, Nina
masalın sesini d u yd u ve bu ilk defa bir anlam ifade etti. Nina
annesinin hikâyeyi neden sadece karanlıkta anlattığını ve sesinin
^ kadar farklı olduğunu anladı: Bu kaybetmekle ilgiliydi. Bu ses.
annesinin gardım düşürd üğü zam anki sesiydi.
Ayı pençesinin şekillendiğini görmelerine yetecek kadar uzun
tosiirc orada durdular. S o n ra nihayet Creck Caddesine doğru
yürümeye başladılar. Eskiden genelevlerin bulunduğu bölge, nehrin

dükkânlarınve resto ran la™ 'bu lu n ç
•■
wyAçV0|lUlTllannl\ ~ M anzarası olan küçük, hoşbir
b u ld o k ve
î S oturdular.
masaya “ , l " '* ” *■"
p la n d a k i cadde, ellerinde alışveriş torbalan olan
vağarken bile göç m evsim indeki A frik a antilopla n m ^
^ r e k , bir dükkândan diğerine girip çıkan turistlerie d o h , ^
kinlann kapılarmm üzerindeki ziller rastgele bir melodi
Sapsan bir önlük ve kırm ızı kareli b ir bluz giymiş <*,„ itf
genç bir garson kız, “Captain H o o ka hoş geldiniz," dedi. s,n4*
balıkçı şapkası kahverengi buklelerinin üzerine sıkıca oturtulma
İsim kartında adının Brandi olduğu yazılıyd ı. Brandi, her bin*
balık oltası şeklinde, kaplam alı b ü y ü k bir m enü verdi.
Garson çok geçmeden, üç balık, patates cipsi tabağı ve bu*
çaydan oluşan siparişlerini a lm a k için geri döndü. Garson gitti.
ğinde Meredith, “Bizim aile totem im izin neye benzeyeceğini meni
ediyorum," dedi.
Bundan sonra bir anlık bir d u ra k sa m a oluştu. Bu sırada hepsi
başlarını kaldırıp göz tem ası kurdular.
Nina, “Babam totemin alt k ısm ı olurdu.” dedi. “Bizimbaşlan­
gıcımız oydu."
Meredith, “Bir ayı," dedi. “N in a bir k a rta l olurdu."
Bir kartal. Y aln ız biri. U ç u p g itm e y e h azır. Nina bu fikre
katılmamış olmayı dileyerek b ira zcık k a şla rın ı çattı. Onun hayat»
dünyanın her tarafında izler b ırak m ıştı, am a evdeki 'd e r çok aal»
Bu ailenin totemi dışında hiç k im sen in totem i ona yer \
tamamen özgür ve bağım sız o lm a k o n u n h e r zam an ist<'o *,»- •
olduğu hâlde, şu anda kendini y a ln ız hissediyordu.
(*«e ------------- --------
Meredith herkesle ilgilenen ve g u r u n ı ayakta tutan bira*
II *
0 ,urdu.
K jis tin ^ f a n n a h
“Scıı ne olurdun, anne?" diye sordu
uen#1* ’
nesi omuzlarım silkti. “Sanırım ben burada olmazdım.”
-Bizde hiç iz bırakmadığını mı düşünüyorsun?" diye sonlu.
‘ Hatırla n a c a k k a d a r ö n e m l i b i r i z d e ğ i l ”
Meredith, “ B a b a m e lli y ıld a n fa z la s e n i s e v d i,” d e d i. “Bu b ir
^ pinesi buzlu çayından bir yudum alıp pencereden dışarıda
4 a „ yağmura baktı.
° G a r s o n yem ekleriyle m asaya geri döndü. Nina çabucak ayağa
jalkıpgarsonun kulağına fısıldayarak bir talepte bulundu w tekrar
rtrine oturdu- Lezzetli pİSİ ballğın ı ve l)atates kızartmalarını yer-
j^n Ketchikan’d a geçirdikleri günden, dükkânların vitrinlerindeki
parça altm takılardan, gösterişli First Nations4’ adı verilen kabile
s a n a t la r ın d a n , orada yaşayan halkın giydiği Covvichan kazakla­
n ı l a n ve şehirde b i r totem d ireği üzerine konduğunu gördükleri
çift başlı kartaldan bahsettiler. Bu konuşma şehirde tatilde olan
herhangi bir aile tarafın d an yapılabilirdi, am a Nina için neredeyse
fevkaladeydi. A nn esi, ilgisini çeken şeyler hakkında konuştukça
rahatlıyor gibi görünüyordu. Sanki her sıradan kelime içinde biı
şeyi yumuşatıyor gibiydi ve yem eğin sonunda gülümsüyordu.
Garson geri d ö n ü p m a sa y ı topladı. Hesabı ahşap masamı
• -tüne koymak yerin e a n n e sin in önüne bir dilim doğum günü
»tas koydu. Yanık m um pastanın şekerli beyaz kreması üzerinde
uns ediyordu.
Meredith ile N ina birlikte, “M utlu yıllar, anııe,” dediler.
Annesi muma baktı.
Meredith, “ Hep sen in için bir d oğum günü partisi yapman
jjfljkt* dedi. Uzan ıp ellerin i an n esin in ellerinin üzerine koydu.
^ Milletler: Kaııada’daki aborijinler için kullanılan terim, (yay. n.)
 MHSr10
«B ahçesi 'V

ısak b ir sesle. “P e k ç o k hata y a p tın ,; ^

r^ i-
M ^ böyle olmak istemedim... b e n s n e ^
•Hay* B*’,’;j|7iııni„ . bile b ak am ıy o ru m , çok u t a r u ^ .
Yirmi bir
istediı” " *ma ^
,larak doğru olm am asına rafcmen, -şimıli ^
m
bakıyon""- t o k,yordu. "Bize hikâyenianla,^
Annesi ası ^ ^ yüzden m asala başladın.”

. ..Hayır; dedi, -ben o kız değilim.

kşam yem eğinde sıradan şeylerden konuştular. Şarap

A
A ’ wt;r>i için kendinden nefret ediyordu. içtiler ve yine annelerinin seksen birinci doğum günüm;
X A - kadeh kaldırdılar. Lezzetli bir yemekten sonra, kocaman
geminin Vegas’m k in e benzeyen ışıltıları arasında dolaştılar ve tu­
Veronika Petrovna M arçenko ydum.
runcu payetli bir p a ra şü tç ü tulum u giymiş bir adamın sihirbazlık
gösterisi yaptığı tiyatroya geldiler. Adam neredeyse çıplak olan
■Neden?.. «yeter” dedi. “Bu kızlarımla ta»*
Annesi sert bir şekı e^ > y a n ım ız olacaV asistanını yok etti, o n a beyaz güvercinlere dönüşen ve uçup giden
ilk dolum günü partim. G en kalan
kâğıttan güller verdi ve birkaç parçaya bölüp sonra yeniden tek

parça hâline getirdi.

Her yeni num arada annesi neşeyle alkışladı, küçük bir çocuk

gibi gülümsedi.
Meredith, gözlerini annesinden neredeyse hiç ayıramıyordu.
Annesi neşeli, neredeyse m utlu görünüyordu. İlk defa, onun gü­
zelliğinin daha önce h er zam an ııe kadar soğuk olduğunu fark etti;
bu gece annesinin güzelliği farklı, daha sıcak ve içtendi.
Gösteri bittiğinde kam aralarına geri döndüler. Kalabalık ko-
r*dc.»ılarda, d iğ er yolcuların konuşm aları ve kumarhane zillerinin

çalması arasında, tuhaf bir şekilde sessizdiler,
pastanın ü zerin d e yanan küçük m um la bugün Bİr dİIİnı ÇikoL.
ama M eredith neyin değiştiğini ya da bunun
tireceğini tam olarak bilmiyordu. Tek bildiği, şimdi ü
İS *
becerisini kaybettiğiydi. Yirm i beş yıldan fazla b i r s ü ı ^ ^
kendisine ait olan tarafını ayakta tutm ayı d a b a ş a r n , , ^ " ^ ^
gerçekten anlamayı ya da ona ihtiyaç duym ayı r e d d e t ^ 1* ^
mesafe ona güç vermişti. En azından sahte bir güç. «
neredeyse tükenmişti. Bu gece hikâyenin daha fazlasın, • ^ ^
için çok geç olduğuna gerçekten çok m em nundu. 01 d'nlemel(
Kapılarına geldiklerinde Nina durdu. “Harika bir
dim, anne. Nice yıllara." T uhaf bir şekilde ilerledi, o d a h a T * * *
kaldıramadan sona eren bir ku caklam ayla annesine sanld! ^
Meredith de aynısını yapm ak istem işti, am a annesinin
gözlerine baktığında, kendini harekete geçem eyecek kadar h
hissetti. Meredith tedirgin bir şekild e gülüm seyerek “B el ah.
yorgun olmalısın,” dedi. “U y u m a l. ve erken k a l k m a z . Yann
Glacıer Koyunu dolaşacağız. San ırım m uhteşem bir yer."
Annesi neredeyse d u y m a y a c a k la r, k a d a r usulca, “Doğum
günüm için teşekkürler," d edikten so n ra kam arasının kap.smı
açıp içeri girdi.
Meredith de kam aralarından içeri girdi.
Nina sırıtarak, “Banyo sırası bende," dedi.
dith bunu neredeyse h iç fark etm ed i. Yatağından bir
şeridi” ^ al,PklİÇÜkVeran(,aya Ç'ktL Buradan karanlıkta bile kıyı
işaret Orada burada ışık la r insanların hayatlarını
« k * parlıyor.
ş ırim
merak etti ^a P^a ra y a sla d ı v e g ö rm ed iğ i manzaraları
Cpsi oradayıli; g iz t n j, g ü z e llik . G'>rebileccjtfıxi®
^ K ristln Vtannah
d , ama yine de oradaydı. Kişillin gfl
..^ n d a n b c n oyoktu.
r ta d a y d .v e M e r e d ith m b
^a k^
,^ ı y a n M ly a
'Sanırını oradaki sensin, Meredith.”
Annesinin sa g ta ra fta k i verandan,n karanla,
^ Meredilh’i korkutm uştu. Ş aş.rü n bir
h
^ nini„ yan ,n d an d ,şan ya uzanan y ii^ r c e kücü, ra “ B“
ftM karanlıkta her biri bütünüyle birbirinden avn ■" Vard''
•Merhaba, anne." d e d i. M ered ith , a „ nesinin ^
Bu yönden o v e annesi birbirlerine benziyoriard,. Sorunlar,
ocuğunda, ıkısı d e d ışarıd a ve yaln ız olmak istiyordu.
Annesi, Evliliğini düşünüyorsun," d edi
^ M e re d ith içini çekti. " S a n ,™ , bana verebileceğin b i r e y e
°
'A şk, k a y b e tm e k k o r k u n ç b ir şey," dedi annesi usulca. “Ama
m sırt çe virm e k d a y a n ılm a z d a Hayatının geri kalanını bunu
a arını ıçm de te k r a r la y a r a k mı geçineceksin? Çok erken va da
terk e d ip e tm e d iğ in i m e ra k ederek mi? Ya da hep bir daha
!"| "y-le d e rin d e n s e v ip sevemeyeceğini merak ederek mi?"
pH ı annesinin sesindeki yumuşamayı dujdu. Bu ses, aanın
ÎJS hâli gibiydi. M eredith usulca. “Kaybı anlıyorsun,” dedi
’PÛniz anlıyoruz.”
bi~ * ^ lN c ^ u^urn^a üu- güneş ışığını iîk defa görmek gibi
Stydi. O nd an u za k ta olmaya dayanamıyordum. Ve sonra...
blkl,"ı Çok genç evlendik.”
p— — ^ * * * «
K jş b a h ç e s i 'f e s
-Aşkın yaşla ilgisi yoktur. Bir katlın küçük bjr ^
kalhindekini bilebilir." Pyi>d«
-Mutlu olmayı bıraktım . N eden ya d a ne ^ „ , an
bile bilmiyorum-’
-Senin her zaman gü lü m sed iğin zam anı lıatirl1Vorı
,„iştef o hediyelik eşya d ükkân ın ı a çtığın zam an. Belki C ^
yönetimini asla üstlenm em eliydin." e^
Meredith başını sa lla m a k ta n d a h a fazlasını
^anı3yacaL
kadar şaşırmıştı. A n n esin in oyle ya da böyle onu fark ettfcfoT
düşünmemişti. “Bu babanı için ço k ş e y ifad e ed iyo rd u ” '
•‘Etti.”
“Diğer insanlar için y a şa m a hatasın ı yaptım . Babam
bahçesi ve çocuklarım için. Ç o ğu n lu kla o n la r için, ama şimdi feri
hayatlarıyla o kadar m eşgu ller ki n e red e yse hiç aramıyorlar. Prog­
ramlarını ezberlemeli ve H ercule P ö ir o t* g ib i izlerini bulmalıyım
Ben telefonu olan bir ödül a vcısıyım .”
“Jillian ve M addy y u v a d a n u ç u p g ittile r, çünkü sen onlara
kanat verip uçmayı öğrettin .”
Meredith usulca, “K eşke k a n a tla rım olsaydı,” dedi.
Annesi ayağa k a lk a ra k , “ B u b e n im h a ta m ,” dedi. Hareke:
ettiğinde veranda gıcırdadı.
Meredith iki verandayı a yıra n p a rm a k lığ a biraz daha yaklaş
rak’ ^ e^en? dedi. A ra la rın d a y a k la ş ık 3 0 santim bir mesafeyi
birdenbire yü z yüze gelinceye k a d a r M ered ith annesinin kendisine
doğru geldiğini hissetti.
Nihayet, annesinin g ö zlerin i görebiliyord u.
fo n j 3 ^rafından yaratılan bir roman karakteri olan
-Açıklamak için hikâyem i anlatıyorum."
-Hikâye bittiğinde, bu kadar yanlış ne yaptfcm ı öğrenecek
» O’’
m«y, n l-
İşık ve gölgenin belirsiz karışımında, annesinin yüzü eski bir
vağl, w 8ibi b uruşuk RÖrİİ,,Üyordu-“Hepsi bittiğinde, yanlış bir
şey yapan tek kişinin sen olm adığım anlayacaksın Şimdi içeri gcı.
Bu akşam size L u g a * hattından söz edeceğim.”
«Emin misin? Vakit geç.”
"Eminim.” Sürgülü kapıyı açıp kabine girerek gözden kayboldu.
Meredith ayd ınlık kam araya girdi vc Nina’yı yatağın üstünde,
kısa siyah saçlarını bir havluyla kuruturken buldu.
“Dışarıda hiçbir şe y görünmüyor, öyle değil mi?"
“Annem hikâyen in devam ını anlatmak istiyor.”
“Bu gece m i?" N ina ıslak havlunun yere düşmesine müsaade
ederek aceleyle o d an ın diğer tarafına gitti.
M eredith yerdeki ıslak havluyu alarak banyoya götürüp astı.
Nina kapın ın girişinden,“H azır mısın?” dedi.
M eredith b a k m a k içiıı kardeşine doğru döndü. “Senin kanat­
ların var."
“Ha?”
“Belki d c ben b ir devekuşu y a da dodo kuşu gibiyim. O kadar
uzun süre yerd e k a ld ım ki ııçına yeteneğimi kaybettim.
Gülerek, N in a b ir kolunu M eredith’in omzuna atıp onu kama­
d a n çıkardı. “Sen kahrolası bir devekuşu değilsin; yeri gelmişken,
bunlar her za m a n tek b aşların a duran huysuz kuşlardır.
4,1 ,-on' I1Krn<l kuşatm asın daki savunm a hatlanndan biri. (ç. n.)

Nina, annesinin kapısın. vu ru rken M eredith,
m?" diye sordu.
~ bir kuğusun. Kuğular öm ürlerinin «onuna kadar
Biri Olmadan diğeri uçabilir m i bilm iyorum .”
°İU -Bunu senden duymak garip. Sen rom antik değil*,,-
■na Meredithe bakarak, “Evet,” dedi. “Ama sen öylesin;
RuMeredith’i şaşırtmıştı- O kendini asla bir ro m a n tik * *
-nmezdi Bu, babası gibi, herkesi koşulsuzca seven ya dabüyük
^ " y a p m a k ta hiçbaşans.z olmayan insanlar içindi. Ya da saa*
g * olursa olsun ya da ne kadar zor bir gün geçirirse geçirsin,
asla iyi geceler öpücüğü vermeyi unutm ayan Jeffg.b. msanlariçin
Ya da belki gençken ru h eşini bulan ve bunun ne kadar ender
bulunan bir şey olduğunu tam olarak anlam am ış d a n k.zlar içindi.
Kap. açıldı. Annesi öylece durup bekledi; beyaz saçlanbağlan-
mamıştı ve vücudu büyük beden m avi b ir yolcu gemisi bornoz™
sanlıydı. Bu renk annesinin üzerinde o k ad ar tu h af duruyorduk!
Meredith bir daha bakm ak zorunda kaldı.
Ve sonra birdenbire anladı. “Vera renkleri görüyordu," dedi.
Meredith’in yanında Nina'nın soluğu kesildi. “Bu doğru.
renkleri görebiliyorsun."
“Hayır,” dedi annesi.
“Nasıl oluyor...”
Annesi kararlı bir şekilde. “Soru so rm ak yok, dedi,
beyleydi." Yatağa doğru gitti ve uzanıp yastık yığınına }a
Meredith Nina’nın arkasından odaya girdi ve >İçi k iş ili kâ
nepede yanma oturdu. Sessizlikte, dalgaların çeminiu
vurduğunu ve birlikte sessizce nefes alışla , m ı auvdu-
^ * mm »
Kiriştin <$eannah
^ n e s i usulca, sesinin bütün gücünü kullanarak, "Vera yine
çocukların» bırakm ası gerektiğine inanamıyor," dedi. Annesi artık
v e yaşlı gö rü n m ü yo r Aslında, neredeyse gülümsüyor ve
-jje r i y a v a ş ç a k a p a n m ış .
-özellikle çocukların, eve getirmek için bu kadar çok uğraş­
mışken- A m a L eningrad şim di kadınların şehri ve Almanlara
karşı şehri savunm alılar ve böylece, parlak güneşli bir günde Vera
onları öperek
bir haftada ikinci kez yavrularına veda ediyor. Onlar dört ve
bcŞ yaşmdalar, annesiz kalmak için çok küçükler, ama savaş her
şeyi devittiriyor ve tıpkı annesinin tahmin ettiği gibi, Vera birkaç
ay önce aklının almayacağı bir şeyi yapıyor. Küçük dairelerinde,
bütiin gözler üzerindeyken , çocuklarının önünde diz çöküyor. Olga
teyze ve annenin Leningrad’ı korumak için gidip yardım etmesi
gerekiyor. Biz burada yokken, çok giiçlü ve olgun olmanız gere­
kiyor, tamam mı? Büyükannenizin yardımınıza ihtiyacı olacak."
Lcohun çözleri hemen yaşlarla doluyor. '‘Gitmeni istemiyorum
Vera oğlunun üzgün gözlerine bakamıyor, bu yüzden yavaşça
zaten daha güçlü olduğunu düşündüğü kızma dönüyor.
Anya ağlam am ak için elinden geleni yaparak usulca, “Ya
yeri dönmezsen?” diyor.
Vera yanında g ötürm eyi düşündüğü çok değerli şeyi çıkarmak
Kin elmı cebine atıyor. Onu yavaşça çıkarıyor. Değerli taşlarla
süslenmiş g üzel keleb ek avucunun içinde duruyor. Aııyaya, İşte,
diyoı. Bunu annen için saklamanı istiyorum. Bu çok özel bir şey.
A t ığ ın d a , beni düşiincceksin ve sana geri döneceğimi, her
lcrcdeysem seni vc L eory u düşündüğümü, ikinizi de sevdiğimi
 bileceksin. Onunla oynama ya da om, b rm a. HU buyıa
^ r i döneceğimi kanıtlıyor. Tamam mı?- '
Bu sana g c 1
Anya çok ağırbaşlı bir şekilde kelebeği alıp d ik k a t^ ^
avucunda tutuyor.
t o n çocuklarının ikisini de son bir defa öpeıvk ayafa ^
Odanm diğer tarafında, bakışları annesıninkihrle k a r ş ı ^
Vedn, göz kulak olmak ve geri dönmek için verilen söy. ve ^
bir veda olduğu endişesi; her şey orada, onların gözlerinde. \ ^
annene sarılması gerektiğini biliyor, om a bunu y a k ış a
v e çocuklarının önünde ağlaya,naz. bu yüzden kapmm yanındaki
çengelde asıh duran kaim kışlık paltoyu alıp omzuna atıyor.
Vera ve Olga hemen tıklım tıklım dolu hır nakliye k a n ıy o r
biniyorlar. Etraflarında birçoğu çiçek desenli yazlık etek giymiş
ayaklarında sandalet olan düzinelerce genç kadıtı uar. Başka
zamanlarda bu kızlar belki Ura! Dağları na ya da Karadeniz’e
kamp yapmaya gider gibi görüneceklerdi, ama şimdi kimse buna
aldanmaz. Kr/lurdan bir teki bile gülümsemiyor.
Utga hatlına vardıklarımla, orada gir/, alabildiğince insan,
çoğunluk! ı kızlar ve kadınlar var, düşm anın Leningmd’a ulaşma­
sını engelleyecek koskocaman hendekler kazıyor vc tahkimatlar
yapııjc.U toprağın üstüne eğilmiş, kazına ve kürekleri toprağa
saplıyorlar; yüzlerinde terin ve toprağın izleri var; elbiseleri mah­
volmuş. Ama onlar Rus - Sovyet■ ve hiç kim se durmaya ya do
Şikayet etmeye cesaret edemiyor. Hiç kim se böyle bir şey yapı***
oklmdwı bile geçirmiyor. Orman sadece birkaç mil ötede; biryokte
eraya ne yapacağını söylerken, Vera güneşin altında duruyor-
Olga. Veruya yaklaşıp elini t utuyor. Ihmu bilmiyorlar- an*
“ d e r gibi dinliyor ve çocuk gibi görünüyorlar. Gelecek birçok F *
\ ' bu onlar m huzurlu geçen son anlan. Bundan sonra, kazıntfr
, toprayi" daha önce kazılmış olduğu sıraya doğru ilerliyorlar.
Gİ^ (jeğin içi*e ginrek elleri su toplayıp kanaymeaya, ağızlanndan
[ ^ gelinceye, gözlerinden kirli yaşlar ukmeaya kadar toprağı
kızlan"’ kadınların ve yaşlı adamların düştürdüğü, sonu
•no\ian sl1'aya daha ekleniyor. Günlerce kazıyorlar.
ifşanı, Vera nm kendini hissettiği kadar sersemlemiş, yorgun
^pis görünen diğer kızlarla birlikte bir ahırda toplanıyorlar. Her
yer toz. ç a m u r , ter, duman kokuyor.
Yedinci gecelerinde, Vera ahırda geceyi geçirdikleri sakin
bir köşe buluyor vc çırpılardan küçiik bir ateş yakıyor. Azıcık
çırpıyla beslenen alevler çok uzun süre yanmıyor, bu yüzden
hızla kız kardeşi için bir bardak su kaynatıyor. Akşam yemeğinde
yedikleri bol su katılmış lahana çorbası uzun zaman önce yerini
açlığa bırakmış, ama yapabilecekleri hiçbir şey yok.
Yanlarında, daha yaşlı, tıknaz bir kadın sanki kendi ellerini
daha önce hiç görmemiş gibi kirli tırnaklam a lxıkarak saman
balyalarına daya ıuyor.
Kadının tombul, kirli yüzü yalyancı, ama gözlerinde insanın
i<,'ini rahatlatan bir şey var.
Olga suyu yere bırakarak, “Ellerime bak, diyor, kanıyor.
Olga bunu şaşkın bir merakla, ne acı ne de akan kan ger­
ekten onun değilmiş gibi söylüyor. Vera kardeşinin elini tutuyor,
avucunda matlaşmış kanı ve ınıtlamış . su toplayan kabarcıkları
görüyor. “Elini sarılı tutmalısın. Bunu sana söyledim
Olga usulca, "Bugün beni izliyorlardı, diyor. *\oldaş Slot
kov w Pritkin. Babama olanları bildiklerini biliyorum. Saıyıları
“M a m a k için duramadım.”
 Vera kaşlarım çatıyor. Bunu daha önce, geçen .
finden duymuştu, ama şimdi bir ten lik olduğunu fark J
k a r d e ş i onunla göz göze gelmiyor. Zaten etrafla k,darm ^
gördüler. Daha dün. Olga çok yakma düşen bir bomba
günün yarısını sağır olarak geçirdi.
Dışarıda, yüksek sesle alarm çalıyor. Önceleri, „ÇQ^
yazın piknikte duyulan, uzaktaki bir a n sesi gibi bir vmfo ^
ses gittikçe artıyor ve ahırdaki korku açıkça hissediliyor Ktf
hareket ediyor, yer değiştiriyor ve uzanıp yere yatıyorlar, a/J
gerçekten gidecek hiçbir yer yok.
Bombalar düşüyor. Binanın dış yüzündeki suntaların araSi^ Q
alevler kırmızı, sarı ve siyah renkte parlıyor. Bir yerlerde birisi
çığlık atıyor. Hava kurşuni bir renge bürünüyor ve kumlanıyor.
Vera’run gözleri yanıyor.
Olga irkiliyor ama kımıldamıyor. Bunun yerine, yaralı avu­
cuna bakıyor ve düzenli bir şekilde, ölmüş, su toplamış derileri
koparmaya başlıyor. Yomlarından kan çıkıyor.
Vera kız kardeşinin elini çekerek, “Bunu yapm a; diyor.
"Bal."
Vera bu kelimenin yüksek sesle söylendiğini duyuyor. Önceleri
bu manhkl' gelmiyor, gerçekten kavrayabildiği tek şey bombalanw.
yakınında birisi ağlıyor.
Sonra kelimeyi tekrar duyuyor. “Bal.”
Yaşlı kadın şimdi daha yakında. Derin kırışıklıklar
yakisiağ/.ı etrafında toplanmış ve m orum su torbalar yo’Vu:]
ini vurguluyor Kadın önlüğünün cebinden küçük bir
‘f Kardeşinin yaralarının üzerine bal sür.
j)u hareketin cömcrtliği Vera yı şaşırtıyor. Luga hattında, hal
« daha değerli. Ilem yiyecek hem de ilaç,
altından «
Vera. Olga’mn yaralarına ufak bir damla sürdükten sonra.
«flı/jiu neilen yapıyorsun?'" diyor.
Kadm Vera'ya bakıyor. Saman balyaları arasındaki yerine
ı r i kaçarken. “Sadece birbirimize sahibiz; diyor.
Vera, "Adın ne?" diyor.
Kadım “Bu önem li d e ğ il; diyor. "Kardeşini yakından izle.
Onunki gibi gözleri daha önce gördüm. O iyi değil:
Kelimeler acım asız olmasına rağmen, Vera cesurca başını
salhyor. Kendi kendine Olgu daki bu değişikliğin sıradan bir uyku
eksikliği ve açlık olduğunu söyleyip duruyor, ama şimdi yaşlı ka­
dının gördüğü şeyi, kız kardeşinin kocaman gözlerindeki delilik
■/meşini görüyor. Olga bu günlere ve gecelere dayanamıyor;
çujlıklanı, bitip tükenm ek bilmeyen işlem, kendisiyle aynı yaşta
birkızm havaya uçurulmasını izlemenin dehşetine. En kötüsü de
tehlikenin oniliği. Olga delirmeye başladı. Kendi kendine konuşuyor
ve neredeyse hiç uyumuyor.
Vera kız kardeşini kollarına alarak, "Buraya gel, Olguslıka.
ılıyor. Birlikte ne yum uşak olan ne de güzel kokan saman yatak­
larına yatıyorlar.
Olga kulağa rüyadaymış gibi gelen bir sesle, Babamı gö­
rüyorum; diyor. Sanki kim olduklarını. nerede olduklarını, kim
hakkında konuşmadıklarını unutmuş gibi.
'Hana bir hikâye anlat. Vera. Prensesler ve sana güller getiren
planlar hakkında”
 Vera çok yorgun, ama kız kardeşinin kirli. kar,n bl k a n a m a s ın ı ve bombaların güneş ışığı gibi hep etraflannda

s a ç la r ım okşuyor ve ruhum, sakinleştirm ek içill * umursamadan kazmaya devam ediyorlar. Vera elindeki
tek şeyi, sesini kullanıyor. ‘'Kar Krallığı gecenin hiç ^ ^ gıktan başka hiçbir şey düşünmemeğe çalışıyor. Kazma geçen
beyaz güvercinlerin telefon telleri üzerinde yuva y a p j ^ Mfta kmldi- Bir süreliğine bir kürek bulacak kadar şanslıydı, ama
duvarlarla çevrili büyülü bir şehir...” Icönyi & sağlayamadı ve bir salyah uyandığında kaybolmuştu;
yüzden ş im d i bir yem ek kaşığıyla kazıyor.
Olga uykuya daldıktan uzun süre sonra , Vera hâlâ ~
melerini sıralayarak, yapabildiği tek yolla e tr a flın d a k i Bütün gün boyunca. Sapla, it, döndür, çek. Omuzlan ağnym-
*o*pp/m»
değiştiriyor. Gözleri artık onları daha fa zla açık tutamaç caya, boynu acıymcaya vc su toplamış avuçları yamneaya kadar.

k a d a r ağırlaştığında, kız kardeşinin kanlı avucunu öpüyor, fo. $e kadar tuzlu su olursa olsun işe yaramıyor (yaşlı kadm ve bal

An tatlılığıyla karışmış kanın nahoş tadını alıyor. Bahtı binız^ çoktun yok oldu). Ve şimdi bir de regl oldu. Vücudu ona karşı çı­

kendi su toplamış avucuna koymalıydı, ama hu akima gelm<& kıyormuş gibi görünüyor, ama yine de tek endişelendiği şey Olga.

"Şimdi uyu" Kız kardeşi hiç şikâyet etmeden kazıyor, ama uyuyamıyor, yemek
yiyemiyor ve bom balar düşmeye başladığında bir elini yüzüne
Olga uykulu hir şe k ild e,"Yarın annem i görecek miyiz?'d¥
siper ederek orada öylece durup uçaklara bakıyor.
soruyor.
Geçen birkaç haftada, Vera herhangi bir şeyin sıradanlaşa-
Vera kardeşine daha sıkı sarılarak, "Hayır, yarın değil,'diyet
bileceğini öğrendi; toprağın içinde uyumak, kaçıp saklanacak yer
‘'Ama yakında.”
aramuk, çukur kazm ak, insanların ölmesini izlemek, cesetlerin

üzerine basmak, yanan insan etini koklamak. Ama kör biri gibi
m hareket eden ve etrafında bombalar patladığında kıkırdayan yeni

Olga'yı kabullenemiyor.

Açık ve güneşli bir gün. G ö rd ü kleri her şeyi bombukıy®

Almanlar ve ilerleyen tankları olm asa kuşlar burada şarkı söy-

h/ecek, çam ağaçları siyah yerine yeşil olacak. Buranın yiâa#

U/Mn mman önce kaybolmuş. Bu hendek, toprakla açılmış b*0'

Hava akını alarmı çalıyor. Kızlar ve kadınlar aceleyle hendek­
n bir yatık, ölümcül bir yara. Kızlar çııkunın her larof'1"'
l i n içine girip çıkıyorlar. Bağırışıp birbirlerini kenara itiyorlar.
bekliyor, askerler burası vc fa z la uzak olmayan ceph* !‘(J!
°lga hendeğin yanında duruyor, elbisesi yırtılmış ve kirli.
orasında mekik dokuyor. Bu cephe dağılırsa. Almanlar cet#*
lJzu"> açık kızıl rengi saçları kirli, kıvır kıvır ve eskiden rengi
terse, Leningrad düşecek. Hepsi buna inanıyor, bu
 — *

' '■
■-fan bir başörtüsünle Seriye doğru to p la n a ^ k vt öiüy01'-
U'i süre toprağa diz çökmüş bir hâlde orada oturuyor,
J U tafftS«r.
» *•*■* * -* " ,,Ç°M "
^ t o r m m otorfan vızıldıyor.
**» gelip cjötürünceye kadar.
mlen kazmaya başlıyor. Umursamadığından ya da
mayaVemparçalanmış toprağın üzerinde önden yidip, y^nofan * 5oı»t» y*niL
jtertfc güçlükle ilerlerken kız kardeşine bağnyor. -Hodi. „lUa n m a d i ğ i " W 1'
""■m, ses annemin dikiş makinesinin sesine benziyor.- fjna başka ne yapabilir ki?

O ig a bunu Söylediğinde Vera dönüp arkasma b a k ı y o r . ^

uzakta, e l i n i gözlerinin üzerine siper etmiş, hâlâ orada duruy»

Vera, bombanın düşüşüyle aynı zamanda, "Koş; diye bağn^

oiga orada ve sonra bezden bir bebek gibi yana savrulup

kayboluyor. Moloz yağarken hendeğin diğer tarafındaki

bir yığının üzerine düşüyor...

Vcra çığlık atıyor, ağlıyor, sürünerek hendekten dışarı çıkıp
ue kardeşinin bir toprak ve moloz yığını altında yattığı çulura
gidiyor. Otgahın göğsünün üzerindeki tuğla nereden geldi?

Olgumu ağzının kenarından kan fışk ırıy o r ve yanağının

üzerindeki kurum ve çam urun arasın dan akıyor; soluk alışı
balgamlı, öksürdüğünde kabarcıklar çıkıyor. Titreyerek, *Wra.

diyor. “Yere yatmayı unuttum.”

Vera, “Beni dinlemen gerekiyordu diyor Vera; kardeşim
göğsüne yaklaştırıyor, onu severek yaşatm aya çalışıyor- &

seniıı ablaıum.”

"Hermman... patronluk taslarsun...”

Vera kardeşinin yanağını öpiip kanı silmeye çalışıp ^

elleri o kadar kirli ki sadece her yem bulaştırıyor. Seni sevni#^

Oiga. Beni bırakma. Lütfen ...” ^

Oiga gülümsüyor ve öksürüyor. Burnundan konjiŞkı

toprakla karışıyor. “Şeye gittiğimi%zam anı hatırhyoi-
 Yirmi iki

&

A
ğustosla Vera cephedeki işinden sdhveriliyor. Sersemle­
miş bir hâlde, tek başlarına, sessiz gruplar hâlinde eve
yürüyen binlerce kadından biri. Trenler hâlâ çalışıyor,
fakat çoğu her zaman dolu ve sadece çok şanslı olanlar oturmaya
yada ayakta durmaya yetecek kadar yer bulabiliyor. Leningrad'ın
çocuklarını, bu sefer anneleriyle birlikte yeniden şehirden tahliye
ediyorlar, ama Vera artık hükümetine güvenmiyor ve bir daha
tahiiye emrine uymayacak. Vera daha geçen hafta, çocuklarla dolu
birtrenin Mga yakınlarında bombalandığını duydu. Bu belki doğru
bdki değil. Umursamıyor. Doğru olabilir ve bu onun için yeterli.

Kara toprağı k a za ra k ve saklanacak barınak anıyarak

g ir ile n ik i aydan sonra Vera şimdi daha giiçlii. H iç görmediği
hrsal bölgeden g eçerek evin e gitmesine yetecek kadar güçlü.
v*wsı olduğunda b i r vagon ya da kamyon onu alıp gittiği yere
kadar götürüyor, am a şans Vera’mn asla güvenmediği bir şey ıs
kılingrada kalan yolun çoğunu yürüyor.

Yoklu askerlerle karılaştığında Sashayı soruyor, ama cevcıp

q,(,ıınyoı- b u o n u ş a ş ir (m iy OK
 NihayetLeningt'ad’a v a rg ın d a , cn az k e n d is i^
bir şehir buluyor. Pencereler karartılmış v e ç
»apıştırılmış- Hendekler çimenler, ve çiçekleri y a ^
dan geçiyor- Baktığı her yerde, tankların girişini engetlen^ £
yapılmış, ejderha dişi adı verilen pa rçakm m ş beton y
Bir hapishanenin çirkin, yanlış yere konulmuş demirleri
caman direkler şehrin sınırlarına çapraz bir şekilde yeri*
olarak duruyor. Ve askerler sıra hâlinde yürüyerek ead d el*^
geçiyor. Pek çoğu şimdiden Veranm kendisini hissettiği kafa
umutsuz görünüyor; bir cephede kaybet t Her ve şimdi şehre dafo
yakm başka bir cepheye gidiyorlar.
Vera şimdi içine yer eden aynı korkuyu askerlerin yorgmj
gözlerinde görüyor: Leningrad düşündükleri gibi geçilmez bir
şehir değil. Almanlar yaklaşıyor...
Nihayet, Vera evinin bulunduğu cadde üzerinde duruyor ve
başını kaldırıp apartman dairesine bakıyor. Karartılmış cam­
lar dışında, apartman dairesi her zam anki gibi görünüyor. Öı\
taraftaki ağaçlar bütünüyle y az çiçekleri açm ış ve gökyüzü bir
kızılgerdan yumurtası kadar mavi.
Vera, ilerlemeye korkarak orada dururken, açlık ya da amı
kadar güçlü, onu titreten bir his vücudunu sarıyor.
Bu his arkasını dönüp koşmak, bu korkunç gerçeği biraz daha
uzun şiire saklamak istiyor, ama kaçmanın bir işe yaramayacağım
biliyor; bu yüzden derin bir nefes alıjt dairesinin ön giriş kapısına
gelinceye kadar adımlarım teker teker atarak ilerliyor.
Veranm dokunuşuyla kapı açılıyor vc birdenbire yhıe ^e7
zamanki gibi küçük vc dağınık evinde. Kırık dökük mobilyalar*
Pul pul kalkan boyalar hiç bu kadar giizel görünmemişti-
Ve annesi orada, rengi solm uş bir elbise giymiş, nercdc'J*
i^ * & t n yırtık pırtık bir Ixaş örtüsüyle örtülmüş, o *
<ınJa b i r şeyler karıştırıyor. Vera içeri girdiğinde yavaşça
** auor. & m iİ J
' Ürek IXU'çalayla; da,M köt* & bu gülümsemenin
^Vclvş ş e k li ve yerini acıya bıı akışı.
^ *
Leo. “Amıcl" diye çığlık atıyor, hızla ona koşuyor; oyuncak-
. rellerinden düşüyor. Anya hemen onun arkasından geliyor ve
fil e r i n i Veranm kollarına atıyorlur.
Okadargü^l, o kadar temiz kokuyorlar ki... Leo’nun yanakları
jguıi erikler kadar yumuşak ve tatlı ve Vera onu yiyip bitirebilir.
V'ffOtitremeye ve ağlamaya başladığının farkına varmadan çok
.0 m bir şiire, sıkıca onlara sarılıyor.
Anya onun yanağım silerek, “Ağlama, anne; diyor. “Keletek
UM bende. Onu k ırm a d ım ;
Vera yavaşça onları bırakıp ayağa kalkıyor. Bir yaprak gibi
titriyor ve m utfağın diğer tarafına, annesine bakarken ağlama-
mayu çalışıyor. Bu bakışta nihayet, kendi çocukluğunun onu terk
ettiğini hissediyor.
Ijco yanından geçerken ona bakarak, Olga teyze nerede?"
“
diye soruyor.
Vera cevap veremiyor. Orada öylece duruyor.
Veranm aım esi sesinde sadece hafif bir titremeyle. Olga
öldü;diyor. “O bu devletin bir kahramanı, bizim Olgamız ve biz
mu böyle hatırlamalıyız."
''Ama..;
Annesi Verayı kollarına alıp o kadar sıkı sarılıyor ki ikisi de
Mıık alamıyor. A ra la rın d a , hatıraların tıpkı sudaki boya gibi ha-
" b t ettiği ve akışkan bir sessizlik var vc geri çekilip birbirlerine
Aktıklarında Vera anlıyor.
Vzun bir süre değil, şiddetli acı üstesinden gelinebilecek bir
Odınccyc kadar bir daha Olgadan bahsetmeyecekler.
 Krlsim VCannah
t -lUıin/»> yapmaya ihtiyacın uır,*^ u /turası Mir. Veranın yiyecek jnıyı yünde dört yuz

yor. A,
•»
" ^ ^ rSU^ ,J İ '» . !' creWuor' bu ««<*. ^ ^ k ıiu 'k ve ayda altı yüz gram yağa izin veriyor. Bununla
— I- ^ r|f|| sürdürebilirler. Ama Vera sık sık yıllar önce verdiği
ln'Hİ>»/*’ </<’/•”
^ rı düşünüyor: Eğer şimdi ekmek fabrikasında çalışıyor
ailesi daha iyi is le n e c e k ti. Vera daha yüksek yiyecek
^ . önemli bir işçi olacaktı.
pt,yVH‘ y,/ '
leningrada döndüğü ilk birkaç gün Ver,n A, rüı,a g i b i g ^ Saatlerce ku yru kta bekliyor. Akşam saat onu biraz geçe,

Gündüzleri, diğer kütüphane çalışanlarujla birlikte taşmmo* ^

oniine g e liy o r . Kalan tek şey kavanoz kavanoz turşu ve
ri/ıun
gn değerli kitapları paketliyor. Vera kadar önemsiz bir m „,c»nın netliği ve taşıyabileceği miktar olan üç kavanoz
yeraP0
kendinigerçekten birinci Inıskı bir A tım K arm ina fuftvrfa,
turşuyu alıyor-
Sayfaların beklenmedik bir ağırlığı car re saıkve bir un içingöfr A/Hirtman dairesinde , annesini ıx* büyükannesini mutfak ma-
rinikapatıyor. Karanlıkta Anna'nm mücevherler ı v kürkler içi^ otururken buluyor; bir sigarayı aralarındapaybşyortar.
olduğunu, karların içinde Kont Vırmsky’y e koştuğunu görüyor Bugünlerde hepsi çok a z konuşuyor; Vera hiçbir şey söyleme­
Biri ismini öyle sert bir şekilde söylüyor ki. neredeyse hu hy- d i yanlanndan geçip çocukların yataklarına gidiyor. Eğilerek
metli kitabı düşürüyor. Hareket etm eye başlıyor, yüzü kızarıyor berikisinin dc yu m u şa k yanaklarını öpüyor. Bitkin ve acıkmış
ıv yeri’ bakıyor. “Üzgünüm." diye m ırıldanarak işe geri dönüyor. bir hâlde mutfağa geri dönüyor. Annesi onun için bir tabak soğuk
Hafta sonuna kadar üç yüz binden fa z la şaheseri ıxıketlcyip gü­
kasha* bırakmış.
venli hir yen'yolladılar. Tavan arasım kum torbalarıyla doldurup Büyükanne, Vera oturduğunda. *Son nakliye aran buğun
diğer önemli eserleri bodruma taşıdılar. Okuyucular için sadece
gitti,”diyor.
en küçük odalar açık kalıncaya kadar biitiin odalar birbiri ardmı
Vera büyükannesine bak,yor. Vlülâ şehn boşalt,yarlar so-
boşaltıldı ve üzerine tahta çakılıp ka k ıtıld ı.
iliyordum.*
Vefanın iKirdiyası bittiğinde, butun kutuları kaldırmaktan
Annesi başını sallıyor. Biz karar ı 'eremedik ve şimdi bizim
ve sürüklemekten omuzları ağrıyordu, am a o gün için yapocuk
için karar verildi
daha çok işi vardı. Eve gitm ek yerine kalabalık, kamuflajyop^
mış caddelerde güçlükle ilerleyerek, bulduğu ilk kuyruğa girip- "Almanlar M ga’y ı ele geçii'diler.
Vera bunun nc anlama yeldiğini biliyor, bilnuseydi,
bu dükkânda ne satıldığını bilmiyor ve umursamıyor.
tizlerindeki ümitsiz bakışlar bunu anlatmak ıçm yeterli <
leı turneyle satılmaya başlandığından ve banka hesaplaın^
pora çekmeye sınırlama getirildiğim i’tı U n nc alabilir#1
1^ 'Öyleyse,,,'*

obyorsun. Arkadaş!,,,., „ kom şular,,w , p ek <•*)“ t * * * * 46 M * , bufday, >tılaf giW $cykrdcn yapıUn bir * * * * * * *PWİL ***
 Annesi bir nefis çekip siaaray, büyükannesine 0eri ^gram domuz yağı için çiftçilerle takas yanıuor
"Leningrad şimdi bir a d a ,'d iyo r "Anakarayla b<*,n * scb.X bulabilirse onlun kazıp çıkarıyor. ' Unutulmuş
yünden kesildi.' a h m a rve rd e /ve ro 0" '* < v Bunun güvenli olmadığını biliyor, Qma L ,
Erzak yok. j j r t * yapılacak tek şey bu yiyecek ^ Şey
Vera. "Ne yapacağız?" diye soruyor. i l m e y e yitmiyor, a,na Ve,-a iKÜCn ^
Büyükannesi, "Yapmak m ı?” diyor. kullanmaya devam edebilmek için orada
S im kırsal kesimden evine dönüyor. Hıd, il r “ mrunda-
d i

Annesi sessizliğin içinde. “K ış g eliy o r ” diyor. "Yiye

burzhuika'ya*' ihtiyacımız var. Yarın çocukları alıp p a z ^ *
y®iıu>
gideceğim.
*Neyi takas edeceksin?”
Annesi, “Evlilik y ü zü ğ ü m ü ; diyor
Büyükannesi sigarayı söndürerek. "Öyleyse başladı "diyor.
Vera onların birbirlerine nasıl baktıklarını görüyor; anneht
bunu bilmenin üzüntüsünü paylaşıyorlar. Hu onu korkutmasına
rağmen, rahatlatıyor da. A nnesi vc onun annesi bunu daha önce
de yaşadılar. Savaş Peter'in şehri için y en i bir şey değil. 71pkı daha
önce yaptıktan gibi, dikkatli ve akıllı olarak hayatta kalacaklar.
4Myor, değerli patates torbasın, elbisesinin i ç i û T Z '9^
lir bebekmiş gibi saklıyor. ’ doğmamış
Hava a h ,,, alarm , neredeyse boş caddelerde yüksek • ,
( M f H f a . apartm an dairesine bir milden daha az var )
^ i a , uçakların vız.lt,s,n, d u y a b ilip M
scs^ ' r uğultu duyarak sol tarafmda bulunan parktaki
hendeklerden bınne koşm aya başlıyor. Vera caddeyi hüccete
b ırşeyp a ıb yo , Gökten top,ak ve moloz y„ğlyol.. B^ r
birbiri ardına yıkılıyor.
Vc sonra... sessizlik.
Vera yavaşça ayağa kalk,yor, bacaklar, titriyor.

Patateslere bir şey olmamış.

Sürünerek hendekten çıkıyor. Üzerindeki tozlan silkeleyerek
wc koşuyor.
* * 7 ' blrkuyrukh6line e liy o r . Her şey, özellikle deh- sC'/h; yanıyor ve \ e n i nin etrafında duman var. İnsanlar
^ ceA- Oy*1* atıyor ve ağlıyor.
Vera da ^ ^ ™^ (^m aca^ y iy ecek yok. Diğer herkes gibi, Caddenin Köşesini dönüyor vc oturduğu apartman binasını

sabah 2 r m' * * k° rkuy0r- E k m ek buyruğuna girmek için y°r- K ır a r görm em iş,

kırsal kesin te l<al,<llJOr * * ^ ^ SOnra’ ^ ın n n »Herce u z a ğ ın d a k i hr f - * l~/ J>^a'<l ^nıa yıkılmış. Sadece yansı kalmış; İtinanın diğer
torbapatat ^ l)ir l,trc votkaya karşılık, pörsûmuş bir Yak! U/( 1*rU' (>^w nan tüten, toz hâline yelmiş bir enkaz yığını.
s’ (u tık ayaklarına kiiçiik gelen bir çift çizmeye karşılık
Çkebrllk(' <1’ ,nükc n u n el durum da bir yemek odası görüyor; yeşil
(Uuat kâğıdı !uılâ yerinde, yem ek için masa hâlâ kurulu,
47KÜç0kb|r»ür5^ . (ç. n)
 duvarla bir tablo var. Ama hiç insan yok. Vera ororfQ ^
masan"1 te p e s i n d e k i avize titreyip düşüyor,
tabaklara çarpıyor- '"H
Vera ailesini bodrum katm da buluyor; Arom5„;0r,a
urm/„ toplanmışlar. Tehlike geçti alarm , çald,ğmda ^
çıkıyor ve çocukları yatırıyorlar.
Bu sadece başlangıç. Ertesi giin Vera, annesi ve çocukla
birlikte pazar yerine gidip bir b u rzh u ıka arıyor. Annesi böyle bir
soba olmadan, kış geldiğinde sorun yaşayacaklarını söylüyor
Pazarın arkalarında, genellikle Varanın asla görmek isten*,
yeceği türden insanlar tarafından işletilen bir dükkânda bir tu*
buluyorlar. Esmer, sarhoş adam lar ve hiç şüphesiz, bir hafta önot
sahip olmadıkları mücevherleri takan kadınlar.
Vera çocuklarını yakınında tu tu y o r; adamın votka kokan
nefesi karşısında yüziinii bu ru ştu n ııam aya çalışıyor.
Adum, ona yan gözle bakıp ik i yana sallanarak, “Bu sonun­
cusu; diyor.
Annesi evlilik yüzüğünü çıkarıyor. A ltın , gün ışığında donuk
bir şekilde parlıyor. ‘Altın yüzüğüm var,” diyor.
Adam, “Altın ne işe yarar?" diyor alaycı bir şekilde
seyerek.
Annesi, *Savaş sonsuza dek siu’m eyecek; diyor ‘Ve dahafa**
oor. Paltosunu açıp içi beyaz şek er dolu bir kavanoz çıkany»
Adam beyaz şekere bakıyor; şek er şim di altın tuzu çil*- *
y kannesiya da annesi bunu çalıştıkları depodan çalmti0^
^la/«in.jambon büyüklüğündeki yumruğu uzanıyor, parmak-
’ ^no/uıı etrafına sarılıyor vc onu geri çekiyor.
•.t*
\ııııcsi y ü z ü ğ ü n ü n gitmiş olmasına, böyle bir adamın yüzii-
/jjp olmasına neredeyse hiç akhrmtyormuş gibi görünüyor.
pordü birlikte, solxıyı ve borusunu sürükleyerek apartman
girdirme götürüyorlar; çınlayan madeni sesler arasında yuka-
1
nyu çekiyorlar. So x ı yukarı çıkarılıp yerine yerleştiğinde, borusu
,ncereden dışarı çıkıyor, annesi ellerini çırpıyor. Öksürerek, “İşte
^psi bu kadar,” diyor.
SoİKi dökme demirden çıkıntı yapan bir çift çekmecesi olan
kimlik, çirkin bir şey. Uzun melal bir boru solxıdan çıkıyor, du­
varın yanından yukarıya yöneliyor ve yeni açılmış bir delikten
dışarıya çıkıyor. Vera sobanın bir kadının evlilik yüzüğü kadar
değerli olduğuna inanmakta zorlanıyor.
Annesi yürüyüp yanından geçerken Vem usulca, "Bu şeker
çokfazlaydı," diyor.
Aımesi dıuvkhyor. “Evet," diyor, ^ k e r i bize biiyükanıwgetirdi:
Vera daha y a km a sokularak, "liaşı derde girebilir, diye
fısıldıyor. “Badayev depoları izleniyor. Neredeyse şehrin butun
yiyecek dükkânları orada. Ve ikiniz de işçisiniz. Eğer birinizin
başı derde girerse...”
Annesi sert bir ifadeyle ona bakarak, Evet, diyor, şimdii
bâlâ orada, geç saate kadar çalışacak. Omdan en son o çıkacak.
A m a ..;
Annesi yine öksürerek, “Henüz bilnıiyorsıaı, diyor. Bu. Van'ımı
" bir biçimde çamurlu nehirleri ve sıcak havayı düşünmesine
nedcn olan kuru, hararetli bir ses.
İyi misin, anııe?m
 ■Ben iyiyim. Sadece bombalamalar yüzünden
toriaryitiünden.-
Vem daha cevap veremeden ya da ne söyleyeceğj# ^
önemeden, hava akın, alarm, çalıyor.
Vem, -Çocuklar!-diye ba$'n y ° r- V a M g e lin .-V e n , ^
paltoların, alıp çocuklar,,,, sıkıca giydiriyor.
u o sızlanarak. "Bedri,ma gitm ek istemiyorum,'diyor. - ( ^
kötü kokuyor.”
Anyo, "Kötü kokan Bayan N n v s k y d iy o r ve asık sumu
gülümsemeyle aydınlanıyor.
U o kıkırdıyor. “O lahana g ib i kokuyor.'’
Vera yavrulan için bu çocukluğun ne kadar süreceğini merak
ederek, "Susun,"diyor. U o ’n un paltosunun düğmeleriniilikli^
ve elini tutuyor.
Komşular merdivenlerden inm ek için koridorda çoktan s-
raya girmiş. Hepsinin yüzünde korkunun ve toyun eğmişhfrr,
bir karışımı olan aynı bakış var. Hiç kim se, gerçekten bodrum
katında olmanın binayı ir/eriııe bom ba düşmesinden kurtaraca­
ğına inanmıyor, ama böyle bir zam anda başka bir kurtuluş yok,
bu yüzden gidiyorlar.
Vera çocuklannın her birini npinjor. sırayla sımsıkı kucak­
layıp annesine veriı/or.
Ailesi ve kom şular k en d ilerin i k u rta rm a k için bodruma
giderlerken, Vera yukarıya çıkıyor. G üçlükle nefes alarak, kirS.
karanlık merdivenlerden yukarı koşuyor ve düz. her yerine çöp
dağılmış olan çatıya çıkıyor. B ir çift uzun dem ir maşa ve b,r'
dolu birkaç kova duvarın yanında, yerinde duruyor. Bürodur*
M u y a doğru U n m g n d m her tarafım görebiliyor. Uzakta ı * * *
*>r. Dalıa önceki gibi hir-iki tane değil , düzinelerce. B a şk M *
siyah nokta gibi, şehrin üzerinde dolaşan kocaman baraj
fZ a r ım n a,-asma kaçmışlar, ama kısa süre içinde, uçakların
z l i pervanelerini ve kuyruklarındaki detayları görebiliyor.
Bombalar yağmur damlaları gibi düşüyor, peşlerinde duman
^ ve am alevler.
T epede bir uçak var...
Yara başım koldu ıp uçağın pırıl pırıl parlayan gümüş î'enkli
tonum* açıldığım görüyor. Yangın tombalan düşüyor. Bomba­
nın bin durduğu yerden eıı fazda 5 metre uzağa düşerken Vera
d e h ş e te kapılmış, izliyor. Bombanın çıkardığı tıs sesini duyarak
kaçıyor. Ayağı bir jxırça tahtaya takılıyor ve yere o kadar sen
b ir şekilde düşüyor ki kan tadı alıyor. Vem güçlükle ayağa kal­
karak, cebindeki eldivenleri alıp giyiyor; titreyerek acele etmeye
çahşnjor, sonra dem ir maşaları alarak bunları bombayı yerden
almak için kullanm aya çalışıyor. Bu çok karmaşık bir görev.
Duman çıkıyor. Maşayı bombanın üzerine yerleştiriyor, yüzünde
korkunç bir sıcaklık var; terliyor ve güçlükle görebiliyor. Yine de
saplan sıkıştırıyor ve uzun, kıvılcımlar saçan bombayı havaya
kaldırarak binanın kenarından aşağıya atıyor. Bomba pat sesiyle
fazla zarar veremeyeceği, aşağıdaki çimenlerin üzerine düşüyor.
Vera maşayı elinden bırakarak , bombanın başlattığı kiiçiik yan­
ana geri dönüyor ve ayakkabılarının tabanlarıyla söndürdükten
sonra üzerine kum döküyor.
Ateş söndüğünde dizlerinin üzerine çöküyor. Kalbi çok hızlı
°t*yor ve yanakları sıcaktan yanıp tutuşmuş gibi hissediyor. Vem
oradu olmasaydı, o bom ba kattan kata düşerek bütün apartmanı
lf°kaeak, arkasında yangın bırakacaktı.
Bonıbu sonunda bodrum katına düşecekti. Ailesiyle bitlikte
tıklım insanlarla dolu olan kiiçiik alanın içine...
 Wra çatının sert zeminine eliz çöken*. fym> cö ^ ^
kahı/or■ . îîL ft
S ^ b U lü n ^ ir y a n n jo r m h ./„*(lr(1AI
M. M , n , U ç a k l a r y ,» ^ c n sonra bile
aiderek dohafazto yoğunlaşıyor «■rfoAc t , m , , * ^
san alevler binaların arasımla yükselerek dumanm ^
tarafını yahı/or.
Nihayet, tehlike geçti alarm, çuldu,imla, V'm ı h u n h e t ^
ynek kadar sarsılmış durumda. lUmeket etmesini sağlayatlltk
şey şu anda muhtemelen ağlamakla rv korkmuş olan çocuklar*
düşünmesi. Her seferinde bir titrek ad,m atarak, çatının üzerin*
yürüyor ue merdivenlerden inerek ailesinin çoktan onu teklemekte
olduğu dairesine gidiyor.
Anya dudağım ısuxnxık, "Yangınları gönlün mii?” diye soruyor,
Vcra olabildiğince neşeli bir şekilde gülümseyerek, “Onlar
buradan çok uzaktalar." diyor. “G üvendeyiz.”
Lco başparmağım ağzına sokarak, "Bize bir hikâye anlatır
mısın, anne?" diyor. Uykulu b ir şe k ild e g ö zleri kapanıyor ve
tekrar açılıyor.
Vera çocuklann ikisini de kollarına alıyor ue birer kalçasına
yerleştiriyor. Dişlerinifirçalaınuya zahm et etmiyor, sadeceyalağa
yatırıp kendisi de onlarla birlikte yatıyor.
Annesi oturma odasındaki m asada oturup o gün içeceği be
sigarayı yakıyor. Sigamnın kokusu, yanan şehrin yoğun kokusıfflto
kayboluyor. Havada, yanan ocağın üstünde uzun süte bıraka
karamel kokusu gibi neredeyse tatlı bir şeyin kokusu var.
Vera çocuklarına daha sıkı sanlıyı r. Sakin bir sesle
çalışarak, "Bir köylü kız var,” diyor. Bu zor; Veranm </û$,,,RV^
nolm uş olabileceği, neleri kaybetm iş olabileceğiyle kar,nah*
•W M ! 9
“ * •WSf t:,kwx,rak ,ma <l» ru geldiğini duya-
°Wfi
IK<,rk''" ‘" ' h " ‘S‘X Mr ftU U c hW a d 4 m a vc
*ıııında, havada as,i, kaUUğma yemin edebilir.
Mftl
g *
Alllja uykulu bir şekilde daha yakına sokularak, "Onun ad,
■
^ diyor. "Doğru m u?”
Vela hu hatırlatmaya minnettar. "Onun ad, Vera;diyor. “Ve
0jokir bir köylü ktzı. Bir hiç. Ama bunu henüz bilmiyor..:
B
Annesi mutfağa y eri döndüğünde Vcraya, "Onlara kendi
hikâyeni anlatman iyi,” diyor.
-Başka bir şey düşünem edim .’' Bir ayağım yanındaki boş
sandalyenin üzerine koyarak, külüstür masada annesinin karşı­
n ım oturuyor. Pencereler kapalı ve karart ilmiş olmasına rağmen,
dilimle hâlâ kül tadını, hâlâ dumandaki tuhaf, tatlı yanık kokusunu
alabiliyor. Gazete kâğıdının }>cncercden gevşek bir şekilde sarktığı
yerlerden, dışarıdaki dünya ancak parçalar hâlinde görülebilir;
manzara artık kırm ızıdan ziyade, donuk griyle kanşık turun­
cumsu bir sarı. “Babam eskiden bana harika hikâyeler anlatırdı,
hutırtıyor m usun?”
"Hatırlamamayı tercih ederim.”
"Ama.,:
Annesi ona bakm adan, “Büyükannen şimdiye kadar gelinc­
iydi," diyor.
bunu duyduğunda, Vcra güçlü bir el midesini sıkıca kavramış
^hissediyor. Bu gece olanlaıdan sonra büyükannesini unutmuştu.
Vera, "iyi olduğuna em in im ; diyor.
 -------- ----------------- —
« !S (B a h çesi
uk bir şekHdc ' “Evet," diyor.
AnneS' J° Z "mikaanesi hâlâ gelmiyor; bir daha asl0^
A„,a sabah o, y ^ ^ . ^ h o te r şehirde dün gecdtiofe^
,„eyen bi"krceedjci bir hiçinde yayılıyor.
kad“r 1 ^ " d e p d ^ ym n tm . şehri,, bütün yiyecek dûkkh^
Badayev
yok olmu*
Leningrad şimdi izole edildi; bütün yardımlar kesildi. Eıfy,
ekim ayma karışıyor w geçiyor. B elye nochi yok; yerini sofa
kasvetli bir kış aldı. Vera hâlâ kütüphanede çalışıyor, ama safa
göstermelik ve yiyecek kartlan için. Çünkü insanlar artık kutup,
haneyi, müzeleri ya da tiyatroları ziyaret etmiyor ve gelenlerdi
ısınmak için geliyor. Hu karanlık ha ftalarda, kışm bu/, gibi soğuk
nefesi her zaman ensenizde eserken, yiyecek aramak dışında
yapılacak hiçbir şey yok.
Vera her sabah dörtte kalkıyor . keçe çizmeleri, yün }xıllosuylo
sımsıkı giyiniyor; eşarbı boynuna öyle yukarı kadar sarıyor ti
sadece gözleri gözüküyor. Yiyecek için bulabildiği herhangi tir
kuyruğa giriyor; gerçekten yiyecek Imlınak bir yana, sadece
raya girmek hile kolay değil. Güçtüler zayıfları kenara itiyor. Her
zaman tetikte, dikkatli olmak gerek. Köşedeki su güzel kız da, fu
verandada duran adam da her an elindekini çalabilir.
İşten sonra soğuk apartman dairesine dönüyor ve saat altı^
yemeğe oturuyor. Fakat artık bu pek de yemek sayılmaz. Ş011
lort narsa b ir patates ve i ç i n d e k a r a b u ğ d a y d a n daha ç o k m *
biraz kasha. Annesi sessizce köşede öksürürken, çocuklar
şikâyet ediyor.
;
Ukkar yağıyor. Hu genellikle kahkaha zamanı; çocuk-
ko şa ra k a n n e babalarıyla parka gittikleri ve kar melekleri ve
afcfcryapm an zaman. Fakat savaşta değil. Şimdi mahvolmuş
pirlerinin üzerine beyaz ölümün ufak zerreleri düşüyormuş
Kann güzel beyaz tabakaları bütiüı savunmalarını, ejderha
ferini, demir çubukları, hendekleri örtüyor. Birdenbire şehir
yeniden gütel; kemerli köprüleri ve buzlu suyolları ve beyaz
patlarıyla bir harikalar diyarı. Eğer harap olmuş binalara ya da
eskidenbir dükkânın durduğu yerdeki yanmış tuğla yığınlarına
bakmazsanız, neredeyse unutabilirsiniz... saat yediye kadar. O
temanAlmanlar bombalan atıyor. Her gece, kurulu saat gibi.
Vcbirkez kar yağmaya başladığında, asla durmuyor. Borular
donuyor. Jhımvaylar duruyor ve biriken karların içinde saplanıp
kahyor.Arlık yollarda tanklar ya da kamyonlar, yürüyen askerler
yok.Sadece zavallı, Vera gibi sıkı giyinmiş, bu beyaz manzaranın
içinden geçerek, göçmenler gibi yiyeceğe benzeyen herhangi bir
şey arayan kadınlar var. Bugünlerde Leningrad’da hiç hayvan
9örülmiiyor, ağaçlarda kuşlar da yok. Yiyecek payı neredeyse
herhafta azaltılıyor.
Vera güçlükle yürüyor. O kadar aç ki, yürümeye devam et-
mh’kzor; bazen yürüm eye devam etmeyi istemek bile zor. Bugiin
Oylukta geçirdiği yedi saati düşünmenıeye çalışıyor ve bunun
yeıine alabildiği ayçiçeği yağma ve küspeye odaklanıyor. Çektiği
lrniı/ı kızak arkasında, derin kar birikintileri arasında kayarak
n,(la karların içinde gizlenmiş olan şeylere takılıyor; bir ağaç
^ donmuş bir ceset.

Geçen hafta cesetler ortaya çıkmaya başlad,; in
kar,, giyin* P ® **» "**
Zakrrv, verandalarında, oturduklar, yerde d o n m u ş
0,ıtan görmemeyi öğreniyorsun V m h m,mıi<i).
in an am ıyor oma doğru. Ne kadar acıkırsan ve üşürsen götrn^
rün de, ailenden başka hiç kimseyi göremeyeceğin kadar
Dairesinden sadece dört blok uzakta ve göğsü o kadar *
ağrıyor ki durmak istiyor. Bunun hayalini bile kuruyor: bor^
üzerine oturup arkasına yaslanacak vc gözlerini kapatQc^
Belki birisi elinde sıcak, şekerli çayla yanın, ı gelip ona bir bar^
ikram edecek...
Vera aç karnının verdiği acıya aldırış etmeyerek düzensizi»
şekilde nefes alıyor. Bu tür hayaller ölümünüze neden olabiliyor.
Dinlenmek için oturursunuz ve hemen ölürsünüz. Şimdi ljcningrodfa
böyle oluyor. Biraz öksürüyorsunuz , iltihaplı bir yaranız var.
ya da kendinizi halsiz hissediyorsunuz ve sadece bir suat kadar
yatakta yatmak istiyorsunuz. Ve sonra birdenbire ölüyorsunuz.
Kütüphanede sanki her gün birisi daha işe gelmiyor. Bu iıısaıı
kaybolduğunda hepsi onu bir daha asla göremeyeceğini biliyor.
Bir ayağını diğerinin önüne cıtıgor vc karda arkasındaki kızağı
çekerek yavaşça ilerliyor. Vera buzdaki bir delikten bir galon su
çektiği Neva Nehri’nden neredeyse bir m il yürüdü. Apartmanda
sadece biraz soluklanmasına yetecek kadar bir süre duraklıyorı*
ikinci kata doğru uzun bir tırmanışa başlıyor. Kızağın üstündeki
bir galon su göğsüne değdiğinde buz gibi soğuk geliyor ve bu,
ciğerlerinin daha da fazla acımasına neden oluyor.
Dairesi sıcak. Hemencecik bir sandalyenin daha kırılma 01
a!HIunufark ediyor. Sandalye yan yatm ış, iki ayağı yok ve atkı*
desteklenmiş. Şimdi hep birlikte m asada ot ummayacaklar, o,!
Ununne önemi vûrP Yiyecek çok a z şey var.
• 106 .
paltosunu ve çizmelerini giymiş. Mutfakta yerde yayılıp
^ K ijjr çift melal kamyonla savaş oyunu oynuyor. Vera içeri
H
*
baŞ,m kakhnP <ma hUkUJOr' ^ UU Ver° Umk' hİr
' , - , ■»* bir aydt' yokntUŞ -Iİbİ' ° nu,î yanaklannuı nasıl içeri
^ i i n ü , gözlerinin kemikli yüzü için ne kadar kocaman gö-
^ ğ ü n ü görebiliyor. O artık hiç de küçük bir oğlan çocuğuna
fejtzeıniy01-
leo, “Yiyecek getirdin mi?" diyor.
Anya, yatağındaki yerinden kalkıp battaniyesini yanında
W,pmk. *Getirdin m i?" diyor.
•Küspe,” diyor Vera.
Anya kaşlarım çatıyor. "Ah. hayır, anne."
Bunu duyduğunda, gerçekten Vera’mn kalbi kırılıyor. Eve
patates, tereyağı ya da karabuğday bile getirmek için her şeyi
yapar. Ama şim di kiispe var. Küspenin büyükbaş hayvanları
beslemek için kullanılmasının, talaş gibi tadı olmasının ya da
sadece bir bultanm kesebileceği kadar sert olmasının hiç önemi
yok. Talaşı zar zor yenilebilen pankekler yapmak için kullanıyor­
lar. Ama bunların hiçbiri önemli değil. Önemli olan yiyecek bir
şeyinizin olması.
Vera avutmanın çocukları için işe yaramayacağını biliyor.
Bu. Veranm I/minyrad'a kar yağmaya başladığından beri öğ­
rendiği bir ders. Herkes gibi şimdi onun çocuklarının da güce ve
cesarete ihtiyacı var. Sahip olamayacakları bir şey için ağlamak
J
l (l da sızlanmak bir işe yaramaz. Yere düşmüş olan sandalyenin
[tanına gidip bir Intcağım daha kırıyor. Sandalyenin bacağını iki
l^’ çaya bölerek sobaya atıyor ve eve gelinliği suyu kaynatmak
tencereye koyuyor. Karınlarım doyurmak için suyun içme
nUiya koyacak. Elbette , bu işe yaramayacak, ama bir süre için
Gidilerini iyi hissedecekler.
 Eğiliyor, hareket ettiğinde eklemlerindeki şiddetlj
lan hissediyor ve bir elini U o ’nun buklelerinin
U o ü » saçlar, hepsinin saçlar, gibi kirden s e r t l e ş . ^
b u g ü n le r d e bir lüks. Vera onun heyecanlanm as,m bek^
■Bu gece için hikâyenin biraz , daha var,"diyor, ama U n J * '
hafifçe başın, sallıyor ve omuz silkiyor.
"Tamam:
Soğuk ve açlık hepsini bezdiriyor. İçini çekerek, yaşh ^
dm gibi doğrularak tekrar uyağa kalkıyor. Odanın diğer mnır]Q
hâlâ yatakta olan annesine bakıyor. Ariyaya, "Bugün nasıl?"di*
soruyor.
Anya orada duruyor; solgun, za y ıf yiızü o kadar çökmüş İH
gözleri dışarı fırlamış gibi görünüyor. Söylediği tek şey, "Sessiz'
Oluyor. "Bugün ona içme suyu y a p tım ;
Vera küçük, ağırbaşlı kızma gidip onu kucağına alaruksıkıca
sanhı/or. Paltosunun kalınlığının altından bileA nya’nm sıska oldu­
ğunu hissedebiliyor ve bu onun kalbini kırıyor. Vem, “Sen benim
harika kıztmsm; diye fısıldıyor. “Herkese çok iyi bakıyorsun.'
Anya, “Elimden geleni yapıyorum ,” diyor ve sesindeki içtenlik
Vera'mn kendisini neredeyse hasta hissetm esine neden oluyor.
Ona tekrar sarılıp sonra bırakıyor.
Odanın diğer tarafına geçerken, annesinin gözlerinin üstünde
olduğunu. bir atmaca gibi hareketlerini takip ettiğini hissedebilip
Vera'mn üzerine yapışan o sim siyah gözler hariç, annesinin her
zerresi solgun, çökmüş ve donuk.
Vera annesinin yatağının kenarına oturuyor. "Buyun tirat
^•spe aldım. Ve biraz da ayçiçek yağı ”
Men aç değilim. Benimkini yavrularım ıza ver.
Annesi bunu her akşam söylüyor. Vera önceleri annesiyle
^ t ı , ama sonra Anya mn elmacık kemiklerini görmeye başladı
fonun uykusunda yiyecek için nasıl ağladığını duydu.
’* -sana biraz çay yapacağım
Annesi gözlerini yavaşça kapatarak, "Bu çok iyi olur," diyor.
Vera kendisinin evde olmadığı saatlerde annesinin uyanık
tabnak için ne kadar çok çaba sa r f ettiğini biliyor. Haftalardır
yoktan bir seferde birkaç dakikadan fazla bir süre için çık­
mamış olmasına rağmen, sadece orada yatmak ve gündüzleri
to r u n la r ın a göz kulak olmak, annesinin iradesinin vc cesaretinin
ter zerresini tüketiyor.
Vera, “Gelecek hafta daha fazla yiyecek olacak; diyor. “Sular
donar donmaz. Ladoga Gölü üzerinden bir nakliye aracı gönde­
receklerini duydum. O zaman hepimiz iyi olacağız
Annesi buna bir şey söylemiyor, ama soluk alıp vermesi de
düzelmiyor. "Babanın çalışırken nasıl bir aşağı bir yukarı yürü­
düğünü, kendi kendine nasıl kelimeler mırıldandığını ve istediğini
bulduğunda nasıl güldüğünü hatırlıyor musun?”
Vera uzanıp annesinin kıırıı alnına dokunuyor ve nazikçe
okşuyor. “Eskiden bazen çalışırken bana şiirlerini okurdu. Derdi
ki, Veruşka, kendi hikâyelerini yazm ak için yeterince büyüdü­
ğünde, hazır olacaksın. Sim di şunu dinle..."
Üazcn onun burada olduğunu hissediyorum. Ve Olgamn.
k u ş lu k la r mı, hareket ettiklerini duyabiliyorum. Sanırım dans
diyorlar. Burada olduklarında sobada ateş var vc içerisi sıcak."
Vera başını sallıyor, am a hiçbir şey söylemiyor. Annesi son
b a n la r d a gittikçe daha sık hayalet görür oldu; bazen onlarla
m ‘^yor. Sadece L eo ağlamaya başladığı /aman susuyor.
 K ış b a h ç e s i
-Çayım bir ilamla bal koyacağım. Vc seni,, hu<fiin f
yemen .<*"*- " n? * " fc ıv ' ***
Annesi Ksro»'» c K n io k ş ııı/ o r iH -s t-s sizb ir şe k ild e ^ ^
m m
Okışhergün V eraikişeyücnb irinid üşih nn ^iiu gü n^
iyiolacakya ila yakında lıer şey bilecek. Aynı anda hem duruna
mm iyiye gideceğine h a n de (ileceğim ■
inanmanın nasıl mümkin
olduğumt bilmiyor, ama durum bu. Her soğuk sabah. ^
t« kendisiyle birlikle yalakla olan çrx tıklarım, uzanıyor. Onlan,
yavaş, düzenli kalp atışlarını hissettiğinde, yeniden rahatça solıık
almaya başlıyor.
Yataktan çıkmak cesaret istiyor. Sahip olduğu lıer giysiyi
giymişken vc bütün battaniyelerinin kat kat altındayken bile
ısınmıyor ve yataktan çıktığında donacak. Uyurlarken su mut­
faktaki tencerelerde donuyor, bazen kirpikleri deriye o kadar sıkı
yapışıyor ki gözlerinizi açtığınızda kan çıkıııor.
Yiııe dc battaniyeleri yavaşça geriye itiyor ve uykularında
inleyen çocuklarının üzerinden geçerek yataktan çıkıyor. Annesi,
onun diğer tarafında, hiç ses çıkarm ıyor, am a neredeyse fark
edilmeyecek bir şekilde sol tarafa kayıyor. Şim di ısınmak için- bir
yamanlar büyükannesine ait olan yalakta hep birlikte ııyuyodM-
Vera ayaklarında çoraplarıyla sobaya gidiyor. Fazla uzak*0
değil, yataklarını mümkün olduğu kadar burahuikaVıiM yak**0
koydular. Kalan mobilyalar bir araya getirilip yığılmış, °dltn
yapılacak olmaları dışında önem sizler Vera dolaptan lxıltuyl( I
vurarak ue bir zamanlar kendi yatağı olan yatağın son /W^ttI5,
r. sonra küçük bur/hııikattı bir ateş yakıyor ve kaynaması
iffiy0
tin su koyu,Jor'
f e r k e n , mutfağın bir köşesinde d u çöküyor ve döşemenin
. p a s ın ı kaldırıyor. Orada , karanlıkta saklı erzaklarını sayı-
^ Bu her gün yoptığı hir & & ***** günde dört kere. Hu şimdi
^ b i bir alışkanlık.
Uir torba soğan, yaı un şişe uyçiçek yağı, biraz küspe, nere­
m se boş bir kavanoz bal, ik i kavanoz turşu, üç patates vc şekerin
balanı D ik k a tlice biiyük beyaz bir soğanı ve balı çıkarıp döşeme
tahtasım yerine koyuyor. Kapı vurulduğundu az bir miktar çayı
Ölçmeyi az önce bitirm iş.
Başlangıçta sesi neredeyse tanımıyor, çok yabancı. Artık
Leningrad'da hiç konuşulmuyor, komşular ziya,ete gebniyor. En
azından burada , bütiin ailesinin birlikte olduğu yerde değil.
Ama tehlike var. Bir gram tereyağı ya da bir kaşık dolusu
{eker için öldürecek insanlar var.
Vera tekrar baltaya uzanıyor, kapıya giderken onu göğsünde
tutuyor. Kalbi o kadar hızlı ve güçlü bir şekilde atıyor ki kendini
sersemlemiş hissediyor. Aylardır ilk defa aç olduğunu unutuyor.
Titreyen bir elle, kapı tokmağına uzanıp tokmağı çeviriyor.
O. orada bir yabancı gibi duruyor.
Vera ona bakıyor vc başını sallıyor. Vera annesi gibi olmuş,
hayalet görmesine yetecek kadar aç ve hasta.
Kaşlarını çatarak, “Veruşka?" diyor.
Onun sesini duyduğunda. Vera düşmeye başladığım hısseth-
Bacaklarında derman kalmıyor, ty e r bo ölmekse, pes etmek
« y o r ve kollan vücuduna dolanı]! onu tuttuğunda, öldüğünden
«m , olacak. İkra zın d a onun mfisini» stcakbğm hissedebiliyor;
°”u dik 1,11uyur. Çok ım m zamandır kimse, onu tutmadı.
 KjŞ ^Bahçesi
yeniden. -Veruşka,-diyor « K o ra onun s e s in d ^
endişeyi duyuyor. Sahsa. Vera'nm neden konuşmathğln
Vera gülüyor. Bu çatallı. ince ve kullanılmamaktan
bir ses “Sahsa,9diyor. “Seni hayal m i ediyorum?''
‘ Buradayım, * diyor
Ona sıkıca tutunuyor, ama onu öpm ek için yaklaştlğl
Vera utançla geri çekiliyor. Nefesi berbat, açlık nefesinin ço* * * .
kokmasına neden oldu.
Ama Sasha onun geri çekilm esine izin vermiyor. Eskiden
yaptığı gibi onu öpüyor vc hoş. m ükem m el bir an için o yenide
Vera; prensine âşık, yirmi iki yaşındaki bir kız...
Vera nihayet onu bırakmaya katlanabildiğinde, şaşkmhkk
Sasha ya bakıyor. Saçları gitmiş, kafası hiç saç kalmayacak şe­
kilde tıraşlanmış, elmacık kem ikleri daha da belirginleşmiş ne
gözlerinde, artık kuşaklarının dam gası olacak yeni bir şey - bir
uziintü, diye düşünüyor Vera- var. ' Yazmadın," diyor.
" Yazdım. iler hafta. M ektupları dağıtacak hiç kimse yoktu.'
“İşin bitti mi? Şimdi geri döndün m ü?”
Ah, Vera. Hayır. Kapıyı arkasın dan kapatıyor. “Tanrım,
burası soğuk.”
Ve biz şanslıyız. Bir burzhuikam /z var."
Sasha yırtık pırtık jxütosunu açıyor. Paltonun a l t ı n d a yaran
jambon, altı tane sosis ve bir kavanoz bal var.
M gördüğünde neredeyse Vera 'nm bası dönüyor. En son m
zaman et tattığını hatırlamıyor.
yn/ccekleri masanın üzerine koyuyor. Vera'nm elini tuW
yerdeki kınk mobilyaların arasından dikkatle yürüyerek y<X&
gidiyor. Yatağın yanında, uyumakta olan çocuklarına bakıyor
Vera. Sasha'ınn gözlerine dolun yaşlan görüyor vc ani,yor:
~ arttk onun yavrulan gibi görünmüyorlar. Açbktan ölen
^ r a İ v iy o r la r .
M fl ya*** dönüy°r’küçük "*<* kar* ş i de oramla donuyor.
A„ya rüya görcıvk dudaklanm ka,xıt,p şaprdal,yor. uykusunda
tfniyor ı» sonnı yavaşça gözlerini açıyor. ‘ Baba?'diyor. Ucu
l,r i bur/m, sivri çenesi ve çökm üş yanaklarıyla küçük bir tilkiye
benziyor. U-o'ya dürterek tekrar, ~Baba?'diyor.
k v yatakta dönüp gözlet ini açıı/or. Anlamış görünmüyor
yadaSaslıayı tanımıyor. 'Bana vurmayı bırak.'diye sızlanıyor.
Sasha. ‘ Bunlar benim kiiçük mantarlarım mı?" diyor.
Leo doğruluyor. "Baba?"
Sasha eğiliyor ve sanki hiç ağırlıkları yokmuş gibi çocukla­
rım kuldırıp kollarına alıyor. Aylardan beri Uk defa kahkahaları
evin içini dolduruyor. Kollarında iki küçük köpek yavrusu gibi
kıpırdanarak ilgisi için yarışıyorlar. Sasha onları sobaya doğru
götürürken. Vera konuşmalarının bir kısmım duyabiliyor.
“Ateş yakmayı öğrendim , itaba...’'
"Den odun kesebiliyorum...”
’Jambon! Dize jam bon gelirdin!*
Vera gülümseyen annesinin yanına oturuyor.
Annesi, “O geri döndü, ” diyor
Vera, "Yiyecek getirdi,” diyor.
Annesi dik oturmakta zorlanıyor. Vera ona yanlım edip ar­
kasındaki yastıkları tekrar yerleştiriyor.
Dik oturur oturmaz, annesinin kötıi kokan nefesi aralar mdaki
boayı kokutuyor. “Gidip günü ailenle geçir. Vera. Kuyruk yok.
*Vcwı A h i'n d e n su getirmek yok. Savaş yok , Hemen git."Annesi
 —
K jş yicıhçesi
Krtstin V ta n n a h
gn bir mendik öksürinvr. ikisi d , kan lekeler,iniği
Sasha, “Diyorum ki, jyarka gidelim,”diyor
davranıyor.
M ya ona, "Her yerini tahtalarla k a p a 'l , . .
annesinin alımn okşuyor, r-kma biraz şekerli çay
r fım Ve b ir a z jambon yiyeceksin."
pishaııe gibi. Artık om da kim se oynamıyor- ’ * * "'ha'

Sanki bu sıradan bir günmüş gibi nüir

Annesi b a ş s a lla y ıp yeniden gözlerini kopal,yor.
yu ru z,"diyor Sasha. unıs^yerek, "Biz oynu-
Vera annesinin güçlükle nefes alışmm, çoeuklannm kal>
hatannm v e kocasının sesinin tu h a f karışımı nı dinleyerek
b ir a z d a h a oturuyor. Bütün bunlar Vcra<ya kendini l»n,z ^
hissettiriyor. Yine de, annesinin güçsüz a k u d u n u örtüp oyu^
kalkıyor.
Dışarıda kar yağıyor. Beyaz bir örtü şehri gizleyerek daha
Annesi içini çekerek, “O seninle çok gurur duyuyor; diyor,
güzel görünmesini sağlıyor. Sırasıyla ejderha dişleri ve hendekler,
'Sasha mı?'
şimdi sadece kar tepecikleri ve kazılmış beyaz vadiler olmuş.
“Baban.”
Yeryer parktaki lxmkm üzerinde duran ya da yolun kenarında
Vera beklenmedik bir şekilde lx)ğazının kasıldığını hissediyor.
uzman beyaz tepecikler var, ama gözden kaçırması kolay. Vera
Hiçbir şey söylemeden ilerliyor vc L eonun kahkahaları onu, her­
çocuklarının bu kar öriüsii altında ne olduğunu bilmemelerini
hangi eski bir çalışma masasının yanm akta olan ayaklarının hû;
umut ediyor.
ısıtamayacağı kadar çak ısıtıyor. I )ökme demir kızartma tavasını
çıkarıyor ve kiiçiik bir damla ayçiçek yayında jambonun birazım Parkta her şey pırıl pırıl ve bemlyeyaz. Kum torbalarıyla

kızartıyor, en son olarak da dilimlenm iş soğanları ekliyor. kaplanmış Bronz Atlı heykelinin sadece bazı kısımları görünüyor.

Bir ziyafet.
Bütiiıı oda cızırdayan jam bonun vc tatlı, karamelize soğan­
ların hoş kokusuyla doluyor. Ç ocu kla rın ç a y ın a
bile koyuyor ve yemek için hep si birlikte eski şiltenin üzerine
Ağaçlar bembeyaz donmuş ve üzerlerinde buz saçakları dizili. Bu­
rada bir ağacın bile kesilmemiş olnıası Vera'yı hayrete düşürüyor.
Şehirde hiç tahta çit, bank ya da parmaklık yok. ama yakacak
fazladan M
odun olarak kullanmak için hiçbir ağaç kesilmemiş.

oturduklarında (artık iskemleler yok) kim se bir şey söylemiyor- Çocuklar hemen koşarak kendilerini sırtüstü yere atıp kardan
Annesi bile alışılmadık yemek heyecanımla kendisini kaybedip- melekler yapıyor ve kıkırdıyorlar.

Leo parmağını boş bardağın içinde gezdirerek, “Biraz Vera siyah dem ir bankta Sasha’mn yanma oturuyor. Yanla­
alabilir miyim?’ ciiyor; baldan kalan zerreleri arıyor. r d a bir ağaç buz ve kar düşüren k titriyor. Eldivenin altında,

Vera usulca, ne kadar krallara layık olursa olsun, hiçbiri* h nini hissedemem esine rağmen elini tutuyor; oııuı gerçekten

Werh olmadığım bilerek. "Daha fa zla olnuız.; ciiyor. ada olduğunu hissetmek yetiyor da artıyor bile.
 Sasha en sonunda, "Ladoganm bir yanından öbüv t(
buzdan bir yol yapıyorlar." diyor ve Vera onun b u , * ^
söylemek için geldiğini biliyor. N ,
»Kamyonların sürekli olarak buzların içine düştü*-- -
gimu da-
yuyorum.
-Şimdilik. Ama işe yarayacak. Şehre yiyecek getirecek,&
insanları şehirden çıkaracaklar. ”
*1Çıkaracaklar mı?"
“Tek tahliye yolu bu."
V y le mi?" Vera yan tarafa g öz atıyor. Sasha'ya diğer
yeden ve çocukları nasıl az kalsın kaybediyor olduğundan hah
setmemeye karar veriyor.
"Güvenli olur olmaz, hepiniz için izin alacayım :
Vera bunların hiçbiri hakkında konuşm ak istemiyor. BuönmH
değil. Şimdi önemli olan sadece yem ek ve ısınmak. Vem $adec>:
ona sarılmasını ve onu öpm esini istiyor.
Vera gözlerini kapatarak, Belki hu gece sevişiriz, diye dü­
şünüyor. Ama bunu nasıl yapabilir? Bazen doğrulmak için bile
çok güçsüz...
Sasha onu kendisine bakm aya zorluyor. '‘Vera," diyor.
Vera gözlerim kırpıyor. Bazen dikkatini vennek zor, şimdi W?-
Ne? Vera onun hem korku hem endişe dolu , keskin, pırılpiri
yeşil gözlerine bakıyor ve birdenbire ilk karşılaştıkları zam®*
hatırlıyor. Şiir. ()na bir şey söylem işti; gü ller hakkında birdin- »*
daha sonra kütüphanede, onun büyüm esini beklediğini s ö y le t
Sasha,uHayatta kal," diyor.
Vera kaşlarını çatıyor, dikkatlice dinlem eye çahşıy°r>•sth1
St sluı ağlamaya haşlıyor ve Vera anlıyor.
Vera da ağlıyor. “Kalacağım;'diyor.
şjjjıa»
-Ve onlara iyi bak. Bir çıkış yolu bulacağım. Söz veriyorum.
• bir müddet daha dayanmalısın. Bana söz ver:Onu sarsıyor.
**** Siz üçünüz sonuna kadar hayatta kalacaksınız:
•fKiflö M
Ivni. çatlamış, kııru dudaklarını yalıyor. Buna inanarak,
^ * k , ‘ Kalacağım," diyor.
Sasha onu kendine doğru çekip öpüyor. Sashahm tadı tatlı
p-şeftalileri gibi ve yeri çekildiğinde ikisi de ağlamıyor.
Vera, ‘'Yarın senin doğum giinün; diyor.
- Y i r m i altı," diyor Sasha.
Vera ona yaslanıyor. Sasha koiunu onun omzuna atıyor. Bir­
kaçsaat için onlar sadece parkta oynayan genç bir aile. İnsanlar
çocukların güldüğünü duyuyor ve görmeye geliyorlar: birdenbire
serbest bırakılmış, aklı karışık akıl hastaları gibi parkın kenarla­
rındaduruyorlar. Onlardan herhangi biri bir çocuğun güldüğünü
duyalı çok uzun zaman oldu.
Bu Vera nın hayalının en güzel günii; kulağa ne kadar imkânsız
gelirse gelsin. Bu günün anısı çok değerli ve onun cliııi tutarak
eve yürürken. Vera bunu koruduğunu hissedebiliyor. Bu. gelecek
aylarda ihtiyacı olacak bir ışık.
Ama eve döner dönm ez hcnıen bir terslik olduğunu anlıyor.
Daire karanlık ve buz gibi. Nefesini görebiliyor. Masanın
imrinde, su dolu bir sürahi donup kaskatı olmuş. Metal sobanın
irin d e k i buz parlıyor. Ateş sönmüş.
Annesinin yatakta öksürdüğünü duyuyor vt ona koşuyoı.
yakması için Sasha ya bağırıyor. “Yatağın kalan parçasını
kullan,” diyor.
Annesi çok gürültülü bir şekilde nefes alıyor ve kasılıyor. Sesi
Çhk(e" geçirilm ekle olan çürümüş meyvelerin çıkanlığı ses gı .
 gunusöylediğimde,boğaz,mm düğün,ıCIKr/j. .
Cildi kirlikar kader solgun. Ağam,, <nariar,„(laki . ltjM /ada bir şey söyleyemiyorum. hiv*diyorum
j lvo r . !/»'•■'Veruşka," diıjcfisılrltıjor.
o Öldii.
ftfts ı g e r ç e k te n konuştu m u? Vera bilmiyor. »Ann H .
</ıW Oğlumun bana, "Anne, büyükannemin •
Annesi, “Sasha'yı bekledim .-diy. ,r. j^ y o r ve ağlamamak için tüm gücüm ü k 7 '* * * ”
Vira yalvarmak, açıklamak, om a, yeri dönmediğim ttfaıiKik nc işe yarayacak? ullanıyorum. Ama

geldiğini ve örmesine ihtiyaç, o ld u ğ u n u s o y ^ ^ Uningnıdda gözyaşları şimdi hiçbir

V ; Aram ıyor.

ama o...
Hiçbir şey söyleyemiyorum.

T e k y a p a b ild iğ im ovada oturm ak, gözlerim i d i k i p ona

mak; onu o kadar çok seviyorum ki nc kadar aç olduğumu fa

hatırlamıyorum.

Annem usulca, “Seni seviyorum . 'diyor. “Bunu asla unutma:

*Nasıl yapabilirim ?"

“Deneme. Demek istediğim bu.” Öne doğru eğilmek içinçt*

çaba sarf ediyor ve bunu yapm ak için harcadığı çabayı izlemi

çok kötii, bu yüzden öne doğru eğilip onu kollanma alıyorum
O şimdi çubuklardan yapılm ış bir oyuncak bebek gibi. Kafan

geriye düşüyor.

“Seni seviyorum, anne," diyorum . Birdenbire bir veda firik

nııııa gelen bu üç kiiçiik kelim e yeterli değil ve ben veda etınty
luızır değilim. Bu yüzden konuşm aya devam ediyorum. O»
kendime yakın tutuyorum uc, "Bana pancar çorbası yapman1
öğrettiğin zamanı hatırlıyor m usun anııc? Vc soğanları nchvf
küçük keseceğimiz ve neden onları önce pişireceğimiz hw L<l‘n
tartışmıştık. Bir tencere yaptın v< benim farkı tadahibnt,n*
sebzeleri çiğ olarak koydun? Vc. som >bana gülümsedin
ğ m ı dokundun ve, ‘Ne kadar çok şen bil< ligimi unutma- W*1

dedin. Sandın öğreneceklerim bitm edi...'

 Y ir m i üç

B unu izleyin sessizlik o kadar yo ğ u n ve griydi k i M eredith

kiil tadı alacağını düşündü.

Hiçbir şey söyleyemiyorum.

Annesine baktı; lıala yataktaydı, dizleri yukarı doğru çekilmiş

* sanki bir parça y ıin b ir şek ild e onu koruyabilecekmiş gibi yatak
örtüleri çenesine k a d a r ö rtü lm ü ştü .

Nina ayağa k a lk a r a k , “ İyi m isin , anne?" diye sordu.

“Nasıl o la b ilirim ? ”

Meredith d e ayağa k a lk t ı. H iç b ir ş e y söylememelerine, göz

temasımla bile b u lu n m a m a la r ın a rağm en , ilk defa kesinlikle hem-

Skirolduklarını h is s e tti. K a r d e ş in in elini tuttu vc birlikte yatağın

yanına gittiler.

Meredith, “A n n e n v e k ız k a rd e ş in ne kadar çok çabaladığını

onlan ne k a d a r ç o k s e v d iğ in i b iliyordu, dedi.

Annesi, “ B unu y a p m a ," d ed i

Meredith k a ş la r ın ı ç a ttı. "N e y i yapm ayayım ?*

Benim için b a h a n e le r uydurm a.”


K tf IBahçesi
-Bu bir bahane değil, anne. Sacl<*v- bir güdeni. o„|.
çok sevdiğini biliyor olmalılar," dedi P leredit], o la b ild i'
hir şekilde.
Nina başını salladı.
Annesi sırayla ikisine de bakarak, “Ama hiJmuYu. ,
Meredith o zam an yalan söyleyebilir, seksen bir
annesine. Evet, sevildiğimi hissettim , diyebilir ve bir I
kadar, huzuru korumak için bunu yapabilirdi. Şimdi, *h
sevdiğini hiç düşünmedim,” dedi.
Annesinin cevabını bekledi; h er seyj, onları değişti
şey söyleyeceğini düşünüyordu, fakat bu kelimelerin nenU ^ *
bilmiyordu.
Nihayet konuşan Nina oklu.
“Buncayıl sorunum uzun ne olduğunu merak ettik Meredith
ve ben. kocasını seven bir kadının nasıl kendi çocuklarından nefa
ettiğini anlayamadık.”
Annesi nefret kelim esini d u yu n ca ürktü ve gitmeleri içhıbir
el hareketi yaptı. “Şim di, gid in.”
Nina, “Sorun biz d eğild ik, ö yle d eğil m i, anııe?” dedi.*Sen
çocuklarından nefret etm edin. K endinden nefret ettin.”
Bunıın üzerine annesi yık ıld ı. Bunu anlatacak başka kelime
yoktu. Usulca, “Sizi sevm em ey e ç a lıştım ...” dedi. “Şimdi gidin.
Söylememiş olmayı d ileyeceğin iz b ir şe y söylemeden beni yaînu
bırakın.”
Nina, Bu ne olabilir k i?” d iye sordu, am a hepsi biliyordu.
Sadece gidin. Lütfen. H epsini d uyun caya kadar bana h*v 'r
^ y söylemeyin.”
Meredith, annesinin sesinin liitfen kelimesinde nasıl durak
iğini ve titrediğini duydu; an n esin in kontrolünü kayl>e,ny-
'\ h ‘
K m lin c3dan nah
yakın olduğunu biliyordu. “Tamam,” dedi, “gideceğiz.”
^ i , di'v e saçında kullandığı gül kokulu şampuanı koklayarak
^ ^ ı'ıin yumuşak» kıvrım lı yanaklarım öptü. Onun kokulu bir
^ I n kullandığı bilmediği bir şeydi. İlk defa olarak, annesine
ve fısıU«aclı: *‘ İvi geceler, anne.”
' ppjya kadar bütün yol boyunca, Meredith geri çağırılmayı,
nncsiıûn» Bekle, dediğini duym ayı bekledi. Ama son dakikada
ilenen bir şey yoktu. M eredith ve Nina kendi odalarına geri
' yır ,{ç»i f i l l e r . Düşünceli bir sessizlik içinde, banyoda sessizce birbir­
le r in in yanından geçtiler, dişlerini fırçalayıp pijamalarını giydiler
«.yataklarına yattılar.
*** Bunların hepsi birbirine bağlıydı; Meredith şimdi bunu bill­
urdu. Onun ve annesinin hayatı. Onlar birleşmişlerdi; sadece kan
bağıyla da değil. Eğilim leriyle, belki de huylarıyla bile.
Meredith, sonunda annesini mahveden -Vera’yı Anva’ya dönüş­
türen- bu kayıp her neyse, bunun kendisini de mahvedeceğinden
şimdi daha da em indi. Ve duym aktan korkuyordu.
Nina, “lx o vc A nvaya ne olduğunu düşünüyorsun?” diye sordu.
Meredith bunun bir soru olm am ış olmasını diledi. Gözardı
edebileceği bir cüm le olm asını tcrcih ederdi. Bu yolculuktan vc
üçü hakkında öğrendiği bütün bu şeylerden önce öfkelenir ya da
Sunuyu değiştirirdi. H issettiği acıyı saklayacak her şeyi yapardı.
Ama şimdi bunu yapm am ası gerektiğini biliyordu. Hayatta acını
yanında taşırdın. O ndan kaçm ak mümkün değildi. Tahmin et-
,r«eyv: korkuyorum.”
Nina sessizce, “i iikâyenin sonuna geldiğinde ona ne olacak?
diye sordu.
B» M eredithi de endişelendirm eye başlamıştı. “Bilmiyorum.
 TUrist kılavuzlarına göre Sıtka, Alaskadaki bütün şehiHer *
en büyüleyici ve kesinlikle en tarihî olan şehirdi, iki yü? ^
San Francisco, California eyaletinin haritası üzerinde
noktayken ve Seattle eskiden üzerinde yapraklan hiç
ağaçların bulunduğu bir yamaçken, bu sakin sahil böl. ^
tiyatrolar ve müzikholler, «lık yaz gecelerinde Rus votkas, ^
kunduz kürkünden şapkalar içinde, iyi giyim li a d a m la r ^
Kurulmuş ve yangında yok olmuş, sonra yeniden kurul,
yeni Sitka, Rus, Tliııgit * ve Amerikalı yerleşimleri o lm a k ü-/
eşit parçaya ayrılmış.
S ığ sular büyük yolcu gem ilerinin girişine engel oldu; buyöadeo
Sitka, tıpkı güzel bir kadın gibi, ziyaretçilerin kiiçük yolcu gemi,
rivle gelmelerini bekledi. O n lar S itka lim an ın a girerlerken Nina
birbiri ardına fotoğraf çekti. G ö k yü zü n ü n m asm avi o k lu ğ u , güneş
ışığının altın sarısı gibi parladığı, su yu n ç a rş a f gibi dümdüz V*safir
mavisi renkte olduğu bu günd e, d o ğ an ın g ü zelliğ i s e r s e m le tild i.
Dört biryanda, sessiz denizden sivri uçlu yeşim taşı parçalanndan
yapılmış bir kolye gibi y ü kselen o rm a n lık adalar, bunların ardında
da hâlâ karla kaplı d ağlar vardı.
Kıyıda, Nina objektifin k ap ağ ın ı taktı v e kamerayı boynunda
asılı bıraktı.
Annesi bir elini gözlerinin iizeı in e sip er ederek öylece durdu
ve önlerinde uzanan şeh re b a k tı. O ra d a n , tepesi üç sıralı bir Rus
baçı olan bir kulenin göğe yü k se ld iğ in i görebiliyorlardı.
N,na içgüdüsel o la ra k k a m e ra s ın a u z a n d ı. K a m e r a s ın d a n ,
kilisenin kulesine bakarken a n n e sin in se rt ifadesinin yumuşak
*>m gördü. Daha yakına gelerek, “N asıl b ir his, anne?" dedi. “Bunu
görmek?"
Jaska h ,„ güneyindi* yaşayan Kuzey A m e rik a lı K ızılderili halk. (Ç-n 1
. nnesi> gözlerini ayırm ad an, "Çok uzun zaman o ld u ; dedi.
• düşünmeme sebep oluyor sanırım.”
'tfer&y
A n n e le r in in diğer tarafında, Meredith de yakma gelmişti. Üçü
*
• ^ t e gemiden gelen kuçuk bir kalabalığı takip ettiler. Harbor
prive Sokağına yü rüd üler. İler yerde Sitka'mn Rus geçmişinin
fak tefek parçaları, cadd e ve dükkân isimleri ve restoran menüleri
vardı- Şehir m erkezinde, üzerine Çarlık Rusyası’nın ambleminin
ovuldugu biı totem direği bile vardı; çift başlı bir kartal.
■"
jy.
Birbiri ardına an avatan ın ı hatırlatan şeylerin yanından ge­
trken anneleri neredeyse hiçbir şey söylemedi, ama St. Michael
Killsesi’ııin kapılarından içeriye ilerlerken tökezledi ve eğer iki kızı
da dengesini sağlam ası için u/.anmasaydı düşecekti.
Her yerde parlayan, altın Rus ikonaları vardı. Bazıları tahta
panolara yapılm ış eski resim lerdi, diğerleri üzeri mücevherlerle
süslenmiş güm üş ya d a altın şaheserlerdi. Beyaz kemerler odaları
ayırmıştı; yüzeyleri gösterişli, altından motiflerle süslenmişti. Süslü
boııcuklaıla işlen m iş gelin likler ve dinî giysiler sergileniyordu.
Anneleri iıcr şeye b a k ıp , dokunabildiği her şeye dokundu. Ni­
hayet, Nina'nın bir m ihrap olduğunu anladığı, altın sarısı iplikten
yapılmış R u s h a ç la rıy la b ezen m iş kalın, beyaz ipek bir örtüyle
ortiilü küçük b ir alan a gitti.
Her tarafta m u m lar vard ı ve bir çift eski İncil açık duruyordu.
Meredith, “Sen in le dua etm em izi ister misin? diye sordu.
“Hayır.” A n n eleri hafifçe başını salladı ve Nina hiç yaş gör­
memesine rağm en, gözlerini sildi. Sonra kiliseden dışarıya çıkıp
k,sa bir m esafe yü rü d ü .
Nina an nesinin Sitka’m n bir haritasını incelediğini anlam ıştı,
^ e ğ i t t i ğ i n i tam olarak biliyordu. Rus-Amerikan tarih turlarının
i l a m ı n , yapan b ir tabelayı geçti vc bir mezarlığa dondu. Kuçuk
 bir tepenin üzerindeydi; narin görünüm lü ağaçlar Ve k
çaJı kümekriyk süslenmiş çim enlik biraland ,.
b u l u n a n bakiri» bir kubbe, kutsanm ış alanı b e lirle m iş ^ U%
jan eski moda, birçoku el yapım ıydı P rm se s M a t s o m ^ p ^ * *
taşı biie basit siyalı bir taştı. K azıklardan yap,|m ,ş
prensesin ebedi istirahat mekânının sınırlarını gösleriyonfo ^
beton mezar taşı yosunla kaplanm ıştı. S a n k i yıllardır hU ^
buıaya gömülmemiş gibi görünüyordu, am a y in e de a n n e s i ^
toprakın üzerinde yürüm eye ve her m ezara bakm aya
Nina uzun zam an ö n ce bir fırtın a n ın van yatırdığı
tutmuş mezar taşının önünde duran an nesinin fotoğrafı,
ilkbaharın sonlarında esen n iz g â r onun sık ıca bağlanmış
.saçlarını çekiştirdi. Neredeyse... bir ruh gibiydi; gerçek o la m a y ^
kadar solgun ve zayıftı, am a m avi gözlerin d eki üzümü Nina”
şimdiye kadar gördüğü herhangi b ird n w r. kadar gerçekti. Kamerr"
indirdi, boynunda asılı bırakıp an n esin in ya n m a -»itti
"Kimi arıyorsun?"
Annesi, "Hiç kim seyi,” dedi ve so n ra ekled i: ‘ Hayaletleri:
Orada bir an daha kaldılar; ikisi d e 1827’d e ölen Dmitri Pot-
rovıçStolicnaya’nın m ezarına bakıyordu. Sonra annesi omuzlanın
dikleştirdi \c. Ben acıktım . H adi g id ip y e m e k yiyebileceğimiz
> ver bulalım," dedi. K ocam an, y u v a rla k Jackie O**' stili güne?
gözlüklerini taktı vc boğazına bir e ş a r p sa rd ı.
«îit v ^ i k t e ^ * i r m e rk e zin e y ü r ü d ü le r ; sııyım üzerinde,
ANIN EN İYİ R ü S YEM KKIA<Rİ ni vadeden küçük bir res­
toran buldular.
od- ' 3 kaPJVi açtı ve tepede bir çın gırak neşeyle çaldı.
çinde bulunan ya k la şık on ij ? m a sa n ın çoğu insanlarla
^ ^ ^ ■ ( ç - n .)
ıs» i n s a n l a r g i W <k görünmüyordu. Cüsseli, gcniş
L d u , d « n ir lalaŞ,ndal> yapılm ,? »ibi « » m olan adamlar,
canlı renk'crde başörtüler takm ış ve modası geçmiş çiçek desenli
.İbisc’fer g iy "’ 1? k a a ,n la r ve birkaC Plastik balıkçı tulumu
^ i ş adam vardı.
Bir kadın yü zü m le neşeli bir gülümsemeyle onlan karşıladı.
Kadın, asin d en anlaşılandan dalla yaşlı, belki altmış yaşındaydı ve
sevindi bir şekilde tom buldu. G üm üş renkli bukleler, elma yanaklı
^ yüzü n ü çevreliyordu. M ükem m el bir büyükanne betimlcnıesiydi.
-Hepinize merhaba. R estorana boş geldiniz. Ben Stacey ve bugün
size hizmet e tm e k ten m em n un luk duyacağım." Kaplanmış üç
adet menüye u zan arak onları peneerinin yanında küçük bir ma­
saya götürdü. D ışarıda d en iz, parıldayan mavi bir enginlikti. Bir
balıkçı motoru karaya yanaştı; gümüşi dalgalar motorun geçtiği
yolu işaretledi.
Meredith, “N e tavsiye edersiniz?” diye sordu
“Sanının, köfte dem eliyim . Eriştelerimizi nişastadan yapıyoruz.
Fakat pancar ço rb am ız da enfestir."
Annesi, “Votkaya ne dersin?” dedi
“Bu duyduğum bir Rus aksam 1111?”
Annesi, "Uzun zam andır orada yaşamıyorum,’ dedi.
“Pekâlâ, sen bizim özel konuğuınuzsun. Menüye bakma bile.
Ecn size bir şe y getireceğim .” Yürürken ıslık çalarak telaş içinde
^aklaştı. Birkaç m asada daha durarak saçaklı boncuk bir perdenin
U z u n , dar arkasında gözden kayboldu.
Birkaç d a k ik a soııra, elinde üç sİ,ot bardağı, buz gibi soğuk
* * 5i$e votka ve içinde siyah havyar vc küçük kare ekmeklerin
ku m lu ğu bir tepsiyle geri döndü. S tart* “&*■» bunun çok pahalı
 olduğunu söylem eye k a lk ış m a y ın ," d e d i "B u ra y a , „ k fa7 j,
<ok az sıvıda R uS * Pİİ-
V° r B“ b C m m ,k la ,” ' m -
Anneleri şaşkınlıkla kadına takt,. Nina annesini,, lleza
beri ana dilini duymadığını merak etti.
Annesi bardağına uzanarak. "Vaslıc zdom vie,” dedi,
üçü kadehlerini tokuşturdular, içlerindeki içkiyi l)itirdiier V(.
hemen havyara uzandılar.
Anneleri, “Kızlarım iyi birer Rus o lu y o rla r; dedi. Bunu söyfc.
keıı sesinde bir yum uşam a vardı; Nina bunu annesinin gözlerinde
görebilmeyi diledi, ama güneş gözlükleri m ükem m el bir kamuflaj
yaratıyordu.
Stacey, **Bir içkiyle m i?" diye dalga geçti. “Bu nasıl olabilir?"
Ondan sonra yirm i dakika kad ar sırad an şeylerden konuştu­
lar, ama garson yiyeceklerle geri d ö n d ü ğü n d e h iç kim se başka bir
şeyden bahsedemedi. Safran renginde e i su yu içinde yüzen lezzetli
köftelerden, gravyer peynirli ekm ek kırıntılarıyla mantar çorbasına
ve somon dolgulu, havyar soslu dana rostosuna kadar. Elma ve ceviz
dolgulu strudefi' geldiğinde herkes tıka basa doyduğunu söyledi.
Stacey buna gülümseyerek k a rşılık verd i v e uzaklaştı.
İlk parçayı kesen Nina oldu. N ina tereyağlı, içine ceviz dol­
durulmuş hamur tatlısının tadına b a k a rak , “A m a n Tanrım,' dedi.
Annesi stnıdcl'den bir parça aldı. “A n n em in eskiden yaptığı
gibi," dedi.
Meredith, “Gerçekten mi?" dedi.
“Annem her zam an sırrın h am uru h a m u r tahtasına vurmak
olduğunu söylendi. Ben gençken bu konuda sık sık tartışırdık. Bunun
gereksiz olduğunu söylerdim . Elbette yanılıyordum -’ Annesi 1 ^ "
5o (Rus). Sağlığına, (ç. n.)
Içiıic çejilli meyve ve ceviz konulan dolgulu hmnur tatlısı, (Ç-
j|# lı. s0” , a’ b " han’ uru asla » "« « n i düşünmeden yapa-
»adını- Bir keresinde, bunu babanıza y a p ı m d a bana strudeTm
J , IUZİU okluğunu söyledi, Gözyaşlanmdandı; bu yüzden bu tarifi
gidildim ve unutm aya çalıştım .”
-peki, unuttun mu?”
Annesi pencerede» dışarı bakı,. “Ben hiçbir şeyi unutmam."
M e r e d ith , “U nutm ak istemedin,” dedi.
Annesi, “Btınu neden söylüyorsun?” diye sordu.
-Masal. Bize kim olduğunu söyleyebilmenin tek yolu oydu.”
Annesi, “Oyuna kadar,’ dedi. “Bunun için özür dilerim, Meredith."
M e r e d ith sandalyesin de geriye yaslandı. “Hayatım boyunca
hu özrü bekledim ve nihayet elde ettiğime göre, artık önemi yok.
Sana değer veriyorum , anne. Sadece konuşmaya devam etmemizi
istiyorum.”
Annesi, “N eden?" dedi. “Nasıl bana değer verebilirsiniz? Her
ikiniz de?”
“Biz de seni sevm em eye çalıştık,” dedi Nina.
Annesi, “Bıınu kolaylaştırdığım ı söyleyebilirim." dedi.
Meredith, “1Iayır,” dedi, “iıiç kolay değil."
Annesi uzandı vc üç shot bardağı votka daha doldurdu. Bar­
dağım kaldırarak kızların a baktı. “Neye içelim?"
Stacey dördüncü bir bardak doldurmak için tam zamanında
gelerek, “A ileye ne dersin?” dedi. “Burada olanlara, ölmüş olanlara
Ne kaybolanlara.” K adehini annesininkiylc tokuşturdu.
Nina içk isin i yuvarladıktan sonra. “Bu eski bir Rus kadeh
kaldırma sözü m ü?" diye sordu.
Annesi. “Bunu d aha önce hiç duymadım," dedi.
 '^
Kl$ IBahçest

Stacey, 'Bunu benim evimde söylüyoruz,- dedi. i v ­ r ..n,kahverengi saçlı, yeni ütülenmiş kot pantolon ve balıkçı yaka
m e d e # mi?" **** ,^ giyiniş bir kadın, yakışıklı yüzündeki gülümsenin büyüklü­
Annesi gerçekten gülümseyerek, "D a,^ dedi. “Çok iyi - ğ ü saklanm ıyor gibi görünen san saçlı bir adam ve birbiricrini
f^ r a fın d«Ş>na iterlerken kıkırdayan iki sarışın küçük kız vardı.

Annesi usulca, bskiden J eff vc sen de böyleydiniz," dedi.

M e r e d ith bir tür âzOntü hissetti. Daha önce bunu hissetme­

Şehrin içinden yürüyerek geri dönerlerken, annesi daha dik du k t i : Ç ocukları aram adığı için duyduğu hayal kırıklığı, JdTSn
ru>t>rgibi görünüyordu. Çabucak gü lü m sü yo r ya da bir dükkân on,, sevm ediği korkusu ya d a kendinden çok fazla şev kaybettiği
vitrinindeki bibloyu işaret ediyordu.
endişesi bile değildi. Bu yeni duvgn artık genç olmadığını faı*
Meredith kendini ona b akm aktan alam adı. Bu, bir kelebeğin etmesiydi. Küçük kızlarıyla gülüp oynadığı günler sona ermişti.
ta s ım la n çıktığını görm ek gibiyd i. Ve her nasılsa, yeni anı*,
Çocukları şimdi tek başlarm aydı ve Meredithnı bunu kabullenmesi
sim görmek ya da annesini bıı yeııi şeylerin ışığı alımda görmek.
gerekiyordu. O n la r her zam an bir aile olacaklardı; geçen birkaç
Meredilh'in kendini farklı hissetm esin e yol açtı. Annesi gibi, daha
haftada bir şey öğrendiyse, bu bir ailenin durağan bir şey olmadı­
kolay gülümsedi ve daha sık kahkah a attı. Bir kere bile ofis, kızlar
ğıydı. Sürekli değişiklikler oluyordu. Kıtalarda olduğu gibi, bazen
yada gemiyi kaçıracağı konusunda endişelenm edi. Sadece orada
bu değişiklikler yeraltında oluyor, gözle görülmüyordu, bazen de
olabildiği için annesi ve kız kard eşiyle bu yolculukta olmaktan
patlayıcı ve ölüm cül olabiliyordu. İşin sırrı dengeyi koruyabilmekti.
dolayı mutluydu. İlk defa kendilerini bir halatın kollan gibi bir­
Ailenizin yönünü kıta sahanlığının paıçalanıııasmı durdurabilece­
birine dolanmış hissettiler; biri nereye gid erse diğeri oraya aitti
ğinizden daha fazla kontrol edemezdiniz. Tek yapabileceğiniz, bu
Annesi bir caddenin sonuna yaklaşırlarken , “ Bakın," dedi.
yolculukta sıkıca tutunm aktı.
Başlangıçta M eredith’in görebildiği tek şey, ilginç mavi ahşap
Orada ö ylece d u ru p yabancılara bakarken, anlar hâlinde
dükkanlar vc uzaktaki Edgecumbe D ağın m*''- karlı doruğuydu "Ne?"
kendi evliliğini gördü. Ü ve .Jeff mezuniyet balosunda, disko to­
“Orada"
punun altında, Stairıvcnj to Ucaven >• şarkısı eşliğinde dans edip
Meredith, annesinin işaret p a rm a ğ ın ın gösterdiği görünmez
öpüşmeleri... D o ğu m yaparken, J e tte elindeki buz parçalarıyla
Çizgiyi isledi.
defolup giime.si, ondan uzak durması için bağmnası... J e ff in ilk
Caddenin karşısındaki bir parkta, üzerine pa»'lak renkli lx'n^ b a n ı n ı n birkaç sayfasını ona uzatması ve fikrini sorması... Ve
çiçekler sarılmış bir sokak lam basının altında duran, hep birlikt*
^bası ölürken yan ın d a durup, "Seninle kim ilgileniyor, Mere?
gülen ve gülünç fotoğraflar için jjoz veren bir aile gördii.
dun‘« i ve ona sarılm aya çalışması...
5î (Rm.) Evci, (ç n.)
’ 1 {H )C . Z w U m u Men»Wn M Zcppclin'.n bir««fa». «■"•)
daki K n p o f Adası’n m güneyinde h<ılıın:u> s ö n m ü ş bir yunantafc-
 M e r e d ith kendinden başka hiç kim seye s ö y l e m * , ^
İÇİ„ kalabalık bir k a ld ırım ı» ortasında durduğunu, ya nında 'r
misafirlerinin olduğunu unutarak, "Ben bir aptalın,,- dcdi
Nina gülümseyerek, "Zam anı gelm işti," dedi. -8u ai|
« y i berbat eden tek kişi olmaktan bıktım .”
Kendini hem çok kötü hem de mutlu hissederek, -,ofr-
1sevj.
yorınıı.” dedi.
Annesi, “Elbette seviyorsun/' dedi
Meredith onlara döndü. "Ya çok geçse?”
Annesi gülümsedi ve M eredith. annesinin yıllardır incelediği
yüzünün hem güzelliği hem de d eğişikliği karşısında hayretler
içinde kaldı. “Seksen bir yaşın d ayım , k ızla rım a hayat hikâyemj
anlatıyorum. Her yıl, başlam ak için çok geç olduğunu, çok feda
beklediğimi düşündüm. A m a işte, N ina hayır cevabını kabul et­
miyordu."
“Nihayet. Bencil bir kaltak olm am bir işe yaradı.” Nina elini
kamera çantasının içine sokup biiyü k bir ce p telefonu çıkardı,
kapağım kaldırıp telefonu açtı. “Ara onu."
“A h . Biz eğleniyoruz. Bekleyebilir/’
“Hayır," dedi annesi. “A sla beklem e."
“Ya eğer...”
Annesi bir elini Meredith’in kolunun üzerine koyd u.‘Bak bana,
Meredith. Ben korkunun bir kadına ne yaptığının kanıtıyım. Benim
gibi mi olmak istiyorsun?”
Meredith yavaşça uzandı ve annesinin güneş gözlüklerini
çıkardı. Onu her zaman büyüleyen deniz mavisi gözlerinin içi*
bakarak gülümsedi. “B a k sa n a ne d iyeceğim , anne. S e n in * * * *
«i>ıp olmaktan gurur duyardım . Sen in yaşadıkların, -ve eni»
lusünu bildiğimizi san m ıyoru m - sıradan b ir kadını öldüreM'1*
, o la ğ a n ü s t ü biri bayatta kalmayı başarabilirdi. Bu yüzden,
^ n i ı ı gibi ohnak istiyorum."
* Annesi güçlükle y u tk u n d u .
•Am a korkmak istem iyorum . Bu konuda haklısın. Bu yüzden
"^
hana kah',olasl cep telefonunu veı, Neener Beaner. Çok gecikmiş
hir telefon görüşmesi yapm alıyım .”
-Seninle gemide buluşuruz,” dedi Nina.
-Nerede?"
Annesi güldü. “Barda, elbette. Manzarası olanda.”
Meredith kız kard eşin in ve annesinin kaldırımda yürüyüp
oodan uzaklaşm alarım izledi. Rüzgâr hafifçe esmesine rağmen,
vaıımdaki saçaklara hafifçe vurarak bir deniz kabuğu sesi çıkarı­
yordu ve bir yerlerde bir gemi düdüğünü öttürdü; annesinin kah­
kahasının geride kalan yankısından başka hiçbir şey duyamadı. Bu
sonsuza dek saklayacağı ve mucizelere inanmayı ne zaman bıraksa
hatırlayacağı bir sesti.
Caddenin diğer tarafına geçti, gülümseyerek ve avuç içini gös­
tererek trafiği durdurdu. Hâlâ birbirlerinin fotoğrafını çekmekte
olan ailenin yanından geçti ve üzerinde, Bu manzarayı çok seven
Mymahın anısına . yazan küçük, tahta bir banka oturdu.
Myrna’nın bankına oturdu ve balık tutan kalabalığa, aşağıda,
"iarinada duran gezi teknelerine baktı. Suyun gözle görülmeyen
her hareketiyle teknelerin direkleri inip kalktı ve iki yana sallandı.
I)eni/,kuşlan turistlere gakladı ve kızarmış patatesler için suya daldı.
Meredith saatine baktı; J effiıı programını hesapladı ve telefon
‘Kanarasını çevirdi.
telefon o kadar çok çaldı ki neredeyse vazgeçiyordu.
Sonra, nihayet, telefona cevap verdi; sesi nefes ııtfesc kalını.,
**M i. “Alo?”
 -jeff?-Mi. W l»nn «özkrine dolma>a ba*ladıguı, hk
yapatoHigi 1 * » ^ " " akn,as,m E le m e k t i.
-Meredfth...”
Meredith onun sesindeki duyguyu tam olarak anlayanı
bu onu rahatsız etti. Bir zam anlar her küçük aynnhy,
Meredith ağırdan alarak, "Sitka*daynn,wdedi
-Söyledikleri kadar güzel mi?
“Hayır,” deyiverdi. Korkm ayacaktı ve kendisini hu karn
duruma sokan bu tür anlamsız konuşmalarla vakit k a y b e tm e y e
-Demek istediğim, evet, burası çok güzel, am a ben bıı konuda b.
nuşmak istemiyorum. K ızlarım ız hakkında, işlerimiz ya da anncffi
hakkında konuşmak istemiyorum. Sana ii/gün olduğumusöyfena
istiyorum. Bana seni sevip sevm ediği ni sordun ve îw-n birdenbire
durdum. Bunu neden yaptığım dan bnla em in değilim. Ama hat*
Iıydını ve aptaldım. Seni gerçekle» ■
sc i vorum . Sen ı seviyorum w
seni özlüyorum ve lanet olsun, ço k g eç kalm adığım ı umuyorum,
çünkü birlikte genç olduğu m adam la yaşlanm ak istiyorum. Şenini
Derin birnefesaldı. Sanki yüzyıllardı! konuşuyormuş gibi lıîsselti;
aslında içini döküyordu ve şim di her şe y .Jeffe bağlıydı. Merditlı
onu çok m u iiıcitınişti? Çok mu fazla >ekk*mişti? Sessizlik devanı
ediyordu. Otururken o kötü kanepenin vayının gıcırdadığını vesoma
Jeffin iç çektiğini duyabiliyordu. M eredith, “B ir şey söyle," dedi.
'Aralık 1974.”
“Ne?"
Ben CUb’d a55sıradaydım. Karie 1>ovre beni •Uirttü ve te'1^
nu kaktırıp baktığımda senin leterb i e ıpımıın yanında d u f * ^
gSrdum. Benden uzak duruyordun a d adın m ı? Noel
ben? İki yı} boyunca yü zü m e bil. bakm adın. Hirçok kez
Sf. Califonû, UinvcMİty. Bcrlrlcy. (ç.
Inieye al” a S° n anda 1*cpcesarelim i kaybettim. Aralık
, jaki o S'ıne kadar. ‘sal y ^ d u ve sen orada duruyordun; tek
t'tri-v ordl" >' Vc kendİmi bundan g e ç ir m e d e n önce
t i n p » ına *ekJim' K‘irİC bagırarak 5
,'cmek kuyruğundaki yerimi
* kaybedeceğim* söylüyordu, am a bunu umursamıyordum. Başım
kıldırıp bana baktığında, netes umumin ne kadar zor olduğunu
h, tlHıycrum. Kaçıp gideceğini düşündüm, ama gitmedin ve ben,
‘Banana SCV(T m isin?‘ cli>c sordum ” Güldü. “Ne aptalım.
0,şansı muhtemelen -3 dereceydi ve l)en sana dondurma sevip
sevmediğini sordum . A m a sen evet dedin”
Meredith usulca, “ Hatırlıyorum,” dedi.
“Bunun gibi binlerce an ım ız var.”
“Evet.”
“Sana olan aşkım ı bitirm eye çalıştım, Mere. Bunu yapamadım,
ama senin kesinlikle bunu yaptığını düşünüyordum.”
“Ben de sana olan aşkım ı bitirmedim. Ben sadece... düştüm.
Baştan başlayabilir m iyiz?"
“Kesinlikle hayır. Ben baştan başlam ak istemiyorum. Ben
ortayı seviyorum."
Meredith bu söylediğine güldü. O da tekrar geçmişe dönüp
genç olmak istem iyordu; bütün o belirsizlikler ve korkuyla değil.
Sadece kendini yeniden genç hissetmek istiyordu. Ve değişmek
diyordu. "Daha sık çıplak olacağım. Söz veriyorum.”
“Ve ben de seni daha fazla güldüreceğim. Tanrım, seni özle­
dim, Mere. Hemen şim di eve gelebilir misin? Ben yatağı ısıtırım.
“Neredeyse.” Güneşten ısınmış tahta bankta arkasına yaslandı.
* parçacıklar,. t o n l u m » . ÇİkoUU, konularak ya,.,lan
Rdcnclacl Am erikan tatlısı, (ç. »•)
 eskiden konuştukları gibi konuştular, ^
S onra* bir hakkında- Jeff ona romanın, ncrcfe^
i bir *>''* hef W:' “
I ^ n i söyM' ve M eredith de ona a n n e s in in h i k â y e * ^

ü » anlata Jeff. * * * * * m3l’ t,k" * Cİm^ N h » ^

Yirmi Dört
tavırlarının anlaşılma/. olduğu zamanları h a t , ^ .

apaç'ık belli olan bir ilgiyle hikâyeyi dinledi. Bütün o

m
dedi ve söylediği şeyler...
Kızlardan, onların okuldaki durum larından ve evin yeniden
d o lm a s ıy la yazın nasıl olacağından konuştular.

je ff en sonunda, “Ne istediğini düşündün mü?” dedi. “Benim

dışımda, yani?"

J
-Bunun üstünde çalışıyorum. Sanırım hediyelik eşya dükkânım uneau, Alaska ruhunun ta kendisiydi; içeriye giren ya dışarı

genişletmek istiyorum. Belki D aişy’nin Belye N ochiyi yönetme- çıkan hiçbir yolu olm ayan bir eyalet başkentiydi. Oraya

.sine izin vermeyi. Hatta onu satm ayı.” Kendi söylediği sözler onu gitmenin tek yolu, havadan ya da tekneyle gitmekti. Çok
şaşırtmıştı. Daha önce bunu gerçekten düşündüğünü bile hatırla­ yüksek, karla kaplı dağlarla çevrili ve İm i eyaletlerden bile büyük buz
mıyordu. ama birdenbire m antıklı gelm işti. “Ve Rusya’ya gitmek sahaları arasına sıkışıp kalm ış, Kızılderili köklerine inatla sarılmış,

istiyorum. Leningrad." sorve karmaşık bir şehir. Eğer birinin izini arıyor olmasalar ya da

“St. Petersburgdemek istiyorsun, am a...” okadar çok yağm ur yağıyor olm asa, Nina, Mendenhall Buzulunu
görmek için günübirlik bir geziye gideceklerinden emindi. Ama
“ Benim için her zam an L en in g ra d o lacak . Yaz Bahçesini
beklendiği gibi, bunun yerine, üçü de Glacier View Bakımevi ııir
Neva Nehrini ve Fontanka Köprüsü’nü görm ek istiyorum. Biz biç
?iriş kapısında duruyordu.
gerçekten balayına gitmedik...”

Jeff kahkaha attı. “Bunun M eredith Cooper olduğuna emin Meredith, “Korkuyor musun, anne?" diye sordu.

misin?" Anneleri, “Beni görm eyi kabul edeceğini düşünmezdim, dedi.

“Meredith Ivanovna Cooper. Kıısçada ism im l>öyle olurdu ' 1 N*na, “Tam o larak kabul etm edi,” dedi. “Ama er ya da geç

evet. Gidebilir miyiz?” ^ e s benimle konuşur.”

“Bebeğim, çocuklarım ız gitti. Her yere gidebiliriz, dedi#1**' Anneleri gülüm sedi. “Tanrı biliyor ya bu doğru.”

Jeffin sesindeki kahkahayı ve aşk» duyabiliyordu. Nina, “Pekâlâ, korkuyor musun?" diye sordu.
 -Hayır. Bunu yıllar önce yapmanı gerekirdi. Belki y a ^
Hayr. fl» tür anılan toplaya., bu adama hikâyemi a n l a ^ ^
korkmuyorum."
Meredith. 'Belki yapsaydın, no?* diye sordu.
A n n e le ri dönüp onlara baktı. Yüzü giydiği siyah yün ^
gofedenmişti. ‘ İkinizin de bu yolculuğun te n im ivi„ M an|^
ettiğini bilmenizi istiyorum.
Nina, “Neden veda ediyormuş gibi konuşuyorsun?" diye ^
A n n e le ri, -Bugüıı yaptığın; korkunç şeyleri d u y a ca k sın ız,^
Meredith,“Hepimiz korkum;.vv»cı yaparız,anne," dedi.
dişelenmene gerek yok."
“Yapar mıyız? Hepimiz korkun* -eyler mi yaparız?" Anneleri
tiksindiğini gösteren bir ses çıkardı. “ Bu sizin neslinizin söyleşi
programlarının boş lafları. İçeri girm eden önce söylemek istediğim
şey şu. İkinizi de seviyorum . " Sesi ça talla ştı, kulak tırmalayan
bir sese dönüştü, am a bakışları yu n uşadı. “Benim Ninoşka’m..
benim Meruşka’m.”
Onlar bu Rus takm a adlarım ı', sevim liliğin e cevap bile ve­
remeden anneleri birdenbire döndü ve bakım evinden içeri girdi
Nina seksen bir yaşındaki anm ^ ine yetişm ek için acele etti.
Danışmada Nina, boncuklu kırm ızı bir kazak giymiş,yınarM
yüzlü, siyah saçlı bir kadın olan resepsiyon iste gülümsedi.
Nina, BizYVhitson ailesiyiz,” dedi "Daha Önce Dr.Adamov*01'
yazdım ve bugün onu görmek için uğrayacağım ızı söyledim.
Resepsiyonist kadın ta k v im in sa y fa la rın a göz g e zd irip
kaşlarını çattı. “Ah. Evet. Oğlıı M ax sizin le buluşmak içm ($ (-
Ihi ada olacak. Beklerken biraz kahve içm ek is te r misiniz-
Juneaunun renkli geçmişinin siyah beyaz fotoğraflarıyla dolu
iü, bekte11'1' odasına « H m * »Çin resepsiyonistin gösterdiği yolu
pipettik*
tfna pencerenin yanında, şaşılacak derecede rahat olan bir
I * # oturdu. Onun arkasında büyük bir pencere, yağan yağmurla
(
bolünmüş yeşil bir orm ana bakıyordu.
Dakikalar yavaş ilerliyordu. İnsanlar gelip gitti; sesleri varlık-
jjnylü birlikte içeri dışarı süzülerek, bazıları yürüyerek, diğerleri
ıckcrkkii sandalyede.
Annesi pencereden d ışa rı b akarak usulca, “Burada belye
nochfm neye benzediğini merak ediyorum,” dedi.
Nina, "Ne kadar kuzeye gidersen o kadar iyi," dedi. “Benim
araştırmalarıma göre yani. A m a eğer şansın varsa, bazen buradan
kuzey ışıklarım görebilirsin.”
Annesi tuı uncu ıeııkli sandalyede arkasına yaslanarak, "Ku­
zey ışıklan," dedi. “Babanı bazen diğer herkes uyurken, gecenin
yarısında, beni dışarı çıkartırdı. ‘Veruşka, batim küçiikyazarım,’
diye fısıldar, beni bir battaniyeye sararak elimi tutardı ve biz orada
durup gökyüzüne b a k m a k içiıı dışarı, Leningrad'ın caddelerine
çıkardık. O kad ar g ü zeld i ki. Babam, Tanrının ışık gösterisi,
^rdi, fakat bunu usulca söylerdi. Söylediği her şey tehlikeliydi o
ftmanlar. Sadcce bunu bilmiyorduk; İçini çekti. “Sanırım şimdiye
kadar i!k kez babam hakkında öylesine konuştum. Sadece sıradan
toîey hatırladım."
Meredith. “Canın yanıyor mu?" diye sordu.
Annesi bunu bir an düşündükten sonra konuştu. -Olumlu bir
Stilde. Her zam an ondan bahsetmekten çok korkardık. Bunu
^ Stalin yapı,. A m erika’ya ilk geldiğimde, herkesin ne kadar
’ olduğuna, düşündükleri şeyi ne kadar çabuk söylediklerine
 ina„amad,m. ve altmışlı yetmişli yıllarda.. - Gülüm.
sallad'- "Babam bir oturma eylemim ya da üniversite ^ llX
gösterilerini görse buna baydırdı. C) da onlar g i b i y ^ ^ S i ,
«■sizin babanız gibi. H ayalperestler." ^ M,
Nina nazikçe, “Vera bir h ayalperestti," dedi.
Annesi başını salladı. “Bir s ü re için.”
Pazen bir göm lek v e soluk renkli kot pantolon g i y n ^
b e k l e m e odasından içeri girdi. K em ikleri belirgin yüzünü* *****
kaplayan koyu siyah sa k a lıy la , k a ç y a ş ın d a oIduğUnu J ****
zordu. “Bayan VVhitson?" d ed i. ^
Annesi yavaşça kalktı.
Adam ilerleyip elini u zattı. “ Ben M aksim . Görmek içinokafo
uzaklardan geld iğin iz a d a m , b a b a m V a sily Adamovieh.’
Nina ve M eredith b irlikte a y a ğ a k a lk tı.
Anneleri, “B a b an ızın b a n a y a z m a s ın ın üzerinden çok
geçti," dedi
M aksim b aşın ı sa lla d ı. “ Ve b e n ü z ü le re k , bu geçen yıllarda
babam ın felç g e ç ird iğ in i s ö y le m e k z o r u n d a y ım . Neredeysehiç
konuşam ıyor ve sol ta ra fın ı h iç h a re k e t e t t iremiyor."
Anneleri, “Ö yle y se v a k tin iz i b o ş a harcıyo ru z," dedi.
“Hayır. Hiç d e d eğil. B a b a m ın p ro jelerin d en birkaçı üzerinde
çalışm aya başlad ım ve L e n in g ra d ’ın k u ş a tm a s ı bunlardan bin. 0
kuşatm adan k u r tu la n la r ın h ik â y e le r in i b ir araya toplamakça
önemli bir iş. S ad ece y a k la ş ık s o n y ir m i y ıld a gerçeklergiin
çıkıyor. S o vyetler sır s a k la m a k ta ç o k iyi."
A nneleri, “G e rçe k te n d e ö y le ,” d e d i.
"Ö y le y se b a b a m ın o d a s ın a b u y u r m a k isterseniz, a
ması için sizin a n la ttık la r ın ız ı k a y d e d e c e ğ im . Tepki Yen}’01’
g ö rü n m e y e b ilir, a m a e m in o lu n , e n s o n u n d a sizin hiM *00
ed ebil***4 * in * * muUu‘ Uk ■ &**» anlatılan elli üçüncü
^ * olacak* Bu yıl içinde daha fazla kayıt talep etmek için St.
^ s b u r s '3 gidiyorum . Sizin hikâyeniz bir fark yaratacak. Bayan
bundan em in olabilirsiniz."
ttfıits0**’
Annes» sadece başını salladı ve Nina, şimdi hikâyenin bitişine
.^ t ı k l a r ı n a göre, annesinin ne düşündüğünü merak etmekten
^ i n i alamad».
Maksim, “ Lütfen beni izleyin." dedi. Dönerek, onlan aydınlık
bir koridordan götürdü; yürüteçleri olan kambur yaşlı kadınların
te k e r le k li san d alyed eki ufak tefek adamların yanından geçip
koridoru» en sonun daki odaya girdiler.
Odanın ortasında dar, hastane tipi bir yatak ve bu toplantı için
getirildiği belli olan birkaç sandalye vardı. Yatakta, kemikli yüzü
Vv kürdan gibi k o lla rı o lan , küçülm üş bir adam yatıyordu. Kel.
benekli kafasın d an ve k ırışm ış pembe kulaklarından öbek öbek
beyaz saç tutam ları çıkm ıştı. Burnu vırtıa bir kuşun gagası gibiydi
vc dudakları n ered eyse b iç görünmüyordu. İçeri girdiklerinde sağ
eli titremeye b aşlad ı vc ağzının sağ tarafı gülümsemeye çalıştı.
Y a ta k ta k i a d a m b ir ş e y söyledi, ama Nina tek kelimesini
anlamadı.
"Setti g ö rd ü ğ ü n e sevind iğini söylüyor, Anya Wh«son. Utun
zaman b ekled i. B abam Vasily Adamovieh ve o hepinize hoş gel-
dini/, diyor.”
Annesi b a şın ı salladı.
M aksim sa n d a ly e le ri iş a n * ederek, “lütfen
Pencerenin y a n ın d a k i m asad a bakır bir sem aver^
mantı, struclel vc d ilim len m iş peynir ilekıake ^
V asily bir şe y söyledi; sesi kuru bir yaprak S'bt
 Maksim dinleyip başın' salladı te g ü n ü m .b ^ A
rum Yağmur hakkında bir şeyler söylüyor, sanınnt. Enıi 1(k. c a u l a n d n ^ - a vevdi. Daha ü n * * lllasll ^
Hikayeni» kaydedeceğin). Bayan VVhrtso,,. Anva, ^ ■
; < M » . am a bu t e hcpsi ^ ^
miyim? Kayıt etmenin m ahsuru v a r m ı?" ^ da goblm ler yoktu. O * * âş.U ^ w

Annesi parlayan bakır sem aver? vo dizili ola „ J c ^ k a d .» u '- « '» d a t o hr>^ „
ra m çav bardaklarına bakıyordu, ü su lca. i>ir ci h a « x * J ^ > < *■ *" ,k ° ' k ' ^ « r kadnı olarak sadece Vera
Ni„a, Olgn öldüğünde SoW , annı sitmek ^
vererek, "Do.' dedi. **
lCVcra’nın annesi oldugunde bunu tekrar yapmışb.
Nina annesinin hâlâ ayakta d u ran tok kişi olduğunu f
Aıuıesi son d c rcc c basitçe, "O öldü," dedi. -o*lum(m .Büyi,
rnemişti. Meredith in yan ın d aki sa n d a ly ey e pjdıp otUrdu 3 *'
(annemi» nesi varfT d ed iğin i duyuyorum ve bu. a k m a m a k fc;i„
Biran için <xla tam am ıyla sessizdi, T ek ses yağmurun
topladığını
vurma sesiydi.

Sonra anneleri n/un, a ğ ır bir nefes alıp bıraktı. “ Bu h ,v

•MKayçyjo
kadar uzun zam andır tek b ir şe k ild e a n la ttım ki, şimdi ncrcde\*
nasıl başlayacağımı bilm iyorum . N e re d ey se bilmiyorum.”
Maksim kayıt d ü ğ m e sin e b a siı. Y ü k s e k b ir yit sesi yıktı v*
kaset dönmeye başladı.
hütüıı giiciiniii tüketiyor.
Battaniyeyi cm:,emin göğsüne kadar çekiyorum; son ayda
yüziimin ne kadar kem ikli bir hâle geldiğinifark etmemeye ça­
lışıyorum. O nu yem ek yem eye zorlamam gerekiyor muydu? Kıt
hayatımın g eri kalan ında h iç aklımdan çıkmayacak bir soru.

“Ben Anya Petrovna W h itson d e ğ ilim . Bu benim aklıfcım isim, Eğırzorlasaydım. hu battaniyeyiçocuklunmdan birinin üzerine

dönüştüğüm kadın.” B ir d erin nefe,v . a b a aldı. "Ben Veronika Pet- örtüyor olabilirdim . Hunu nasıl yapabilirdim?

rovna Marçenko VVlıitson m ı v e L en in grad b en im şehrim. 0 benim Ijco tekrar. “A nne," diyor
bir parçam. Uzun zam an ö n ce o c a d d eleri ayaklarım ın tabanım 'Büyükanne. O lguyla birlikte olmaya yitti,"diyorum w ne

ya da avuçlarım ın içini b ild iğ im g ib i b ilird im . A m a ilgilendiğini* kadar güçlü olm aya çalışsam da şeşim çatallaşıyor, soımı ço­

l>enim gençliğim d eğil. G e rç i d ö n ü p b a k tığ ım d a , çok fazla bir cuklarım ağlıyor.

O ıılan avutan S asha. Benim iç im d e hiç avuntu kalmadı.
gençliğim okluğu söylenem ez. O n b e ş ya şın d a yk en babamı .dip
Hiklcnme ka d a r üşüyorum ve eyer birisi bono dokunursa bir
götürdüklerinde b ü yü m eye b a şla d ım v e sa v a şın sonuna gelindi-

ğmde yaşlanmıştım... yu,nurla g ibi çatlayacağım dan korkuyorum.

Gölgeli soğuk odam ızda başım öne eyik, çok geç kalmış bir
la k a t bu hikâyenin o rta sı. A slın d a, b aşlan gıcı W -vı*ının
duayı ederken uzun bir şiire, ölmüş annemin yanında oturuıp-
haziran avı. Gelm ek ii/ere olan k ış iç in k o n s e rv e yapılacak seteriff* .. . utulmaya ihtiyacı olun çocuk
r,mı uzun ZCtWn'1
P a f i f c i t l i ğ i m köyden eve d o m iv o r ıın ı.."
 0llWı bir hayalini, bizim hayalim izi hatırlayarak.:Alaska
U n k e n a n n e m in b a n a s ö y le d iğ i b ir ş e y i h a tır h y o n m , Q
„ iGece Yarısı Güneşi Topraklan *■Evet "
dahj bahset m eırcciiz nda'>h»
fyunu •
Anra böyle hir hayal, herhangi bir hayal şimdi çok uzak: ve
O zaman, babamın bizim için bir ,ehlike „ ,m ojı ^
yahu** benim acwu <ialm lia o rt,n y°r
j^inrfOT A^/<- olduğunu düşünmüştüm, ama annemin *"**'
Sashaya bakıyorum vc b ir şey söylemesine rağmen yeşil
otururken, onun hareket ettiğini hissediyorum , y em in "'"**
çö zle rin d e düşüncelerini ya da belki de kendi düşüklerim in
hissediyorum; uzanıyor ıx elim e dokunuyor, aylardır ilk
yansım asın, görüyorum. Her durumda birbirinizden kopuyoruz
d,ğım, hissediyorum ve o zaman bana ne söylediğini a n ^ '**'
* Sasha çökmüş, gözleri kızarm ış çocuktan,mza, "Anne w
Hayatına devam et. Unutabilirsen unut. Yaşa. büyükanneyle ilgilenmeliyiz.:’ diyor.
Bu öğüdün babamın kim olduğuyla pek ilgisi uole• h, u '“ " wlf " k,a »crc oturarak ağlamaya başlıyar, ama bu
•• ’ ° w. W
/m ne olduğuyla ilgili. Olumun sı/.ı ne hâle getirdiğiyle ^ oylumun üzüntüsünün, gözyaşlarına, sönük bir benzetmesi, bi­

baktığımda, elbette hareket etm iyor; teni soğuk ve onun benimle
gerçekten konuşmadığını biliyorum . Am a konuştu. Ve böyle#
yapmak zorunda olduğum şeyi yapıyorum . Hayattaki yeni ro­
lümü hissederek, ayağa kalkıyorum . Ben şim di annesiz bir fa
kız kardeşi olmayan bir kadınım. Doğduğum aileden geriye hk
kimse kalmadı; sadece kurduğum aile var.
Annem hepimizin. ama özellikle henim içimde. Anya annemin
liyorum. Sağlıklıyken onun gözyaşlarına bulduğunu gönlüm.
Çimdi o sadece... gözlerinden yaş akıtıp orada oturuyor; daha
jazkısuu yapamayacak kadar aç vc bitkin.
Anya ağırbaşlı bir şekilde, "Biz buradakalacağız. İKiha,"diyor
‘Ben Leoya göz kulak olacağım."
Sasha, “Benim iyi çocuklarım,” diyor. Ben annemi yıkarken
ve ona c;ı iyi elbisesini giydirirken, o bir sıire çocukları oyalıyor.
Aııncnun ne kadar k ü ç ü ld ü ğ ü n ü ve z a y ıjla d ıy ım fa ik etmemeye

hayranlık uyandıran gücüne sahip. U o , OU,anın kolayca güle­ Çalışıyorum... h iç benim annem gibi değil, ama...

bilme özelliğine. Ve ben, ben içim de ikisinin de en iyi taraflarına Söyledikleri şey doğru. Çocuklar, tekrar çocuk olacak yetiş-
kinler oluyorlar. N azik bir şekilde annemin M en in i yıkarken,
ve babamın da hayallerine sahibim : bu yüzden şimdi hepimiz
elbisesinin düğmelerini iliklerken w saçma toka takarken kendimi
olmak benim görevim.
bu döngüyü düşünmekten a la m ıy o ru m İşim bittiğinde, annem
Sasha birdenbire yanım a yeliyor. uyuyormuş gibi yürünüyor; eğitip otum soğuk, buz gibi yanağım

fkıııa sıkıca sarılıyor ve ben yüzüm ü onun boynunun soğuk öpüyorum ve vedanu fısıldıyonmı.

kıvrımına bastırıyorum. Sonra zamanı geliyor.

------- 7 , • bıılu/tfiı *V or,rV- Finlandiya, Kimya.
Kiucy kutup «falı.* « » Ij^ y » v r A U t i'y ,
"Günün birinde buralardan uzakta olacağız ," diye söz veriy*- 57 Kanada'nın k u w y fa*»'’ r • yerlere\rrilm fitnıd mİ. (ç. n.)

'Alaska'ya gideceğiz, tıpkı konuştuğum uz gibi. Her zaman böyk K.inrçin teinwırf«ı * * * * *

olmayacak:
 Sa<ha ve ben dışarı çıkm ak için giyiniyonu. Sahip oldll{h
her şeyigiyiy°rurn' ^ Çİfi ^ “ " " " " t" ^ & Eylemek aç kalmaktan daha tehlikeli.
meleri pantolonları, elbiseleri, kazaklan; paltomun içine ^
sığabiliyorum vc başınım et,-afm a b;r eşarp sa r d ığ ,,,,^ ^
bir çocuğun yüzüne benziyor.
Dışarıya, soğuğa çıkıyoruz; kasvetli bir yun. ikl%, l/p(^
sokak lambaları yanıyor. Uımbalann ışıklan pagan karla bulu.
nıklaşmış Annemi bir zamanlar enlemisin oyuncağı olan k,nuıyı
kızağa bağlıyoruz ve şimdi bu belki de sahip olduğumuz en önemli
eşya. Tanrıya şükür. Sasha çok k a la ola,ı karlann arasından
kızağı çekecek kadar güçlü.
Ben güçsüzüm. Hum; kocam dan saklam aya çalışıyorum
ama nasıl saklayabilirim? Derinli,-i di/ boyu olan karların içinde
attığım her adım benim için bir işkence. Aldığım nefesler şiddetli,
yakıcı soluklar hâlinde geliyor. O 'uem ak istiyorum , ama bunu
yapmamam gerektiğini biliyorum.
Öniimüy.de bir adam sa riıosln ija zik za k çizerek ilerliyor;
bir sokak lambasına tutunuyor !'■
■■eğiliyor, güçlükle nefes ulıyor.
Yiiriiyiip onun yanından geriyoruz. Bi/. şim di böyle yapi-
yoruz, iniyle olduk. Ben de güçlükle nefer, alarak geriye dönüp
baktığımda, adam karların içine düşm iiş. Eve dönerken onıın
morarmış yiizimü, donmuş bedenin göreceğim izi biliyorum...
Sasha. “Bakma." diyor.
"yiııe de görüyorum,” diyorum ve. güçlükle ilerlemeye devam
cdiuorum. Nasılgörmeyebilirim? Söylentilere lxıkılırsu. çoğunlukla
yastı adamlar ve küçük çocuklar olm ak ür/.cre günde üç bin kişi
ohiuor. İler nasılsa biz kadınlar dalın yüçlüyir/.
Şükürler olsun k i Sasha orduda, bu yüzden bir ölüm belgesi
olmak için kuyrukta sadece birkaç vaat b e k le m e m iz g erd & *
t/j};€cek Ihiyuu kaybedeceğiz, ama onun ölümü hakkında
ftnfl’ukta beklemenin sıcaklığından ayrıldığım ız zaman, çok
Wı olmaktan da öteyim . Açlık m idem i kem iriyor ve kendimi
'Ç c vrscınlcrniş hissediyorum k i bazen nedensiz ağlıyorum.
Gözyaşları anında yanaklarım da donuyor.
M e z a r lık ta k i sokak lam baları yanıyor, oysa ben karanlık
olmasını istiyorum . Yağan karlarda bedenler saklı; beyazla
kaplanmışlar, am a onları tanım am aya imkân yok. Cesetler me­
zarlıkların kapısında , yakacak odını gibi üst üste yığılmış.
Toprak ötüyii göm cm eyccek kadar donmuş, liunu bilmem
gerekirdi. Kafam çalışsaydı bunu bilirdim, ama açlık beni aptal­
laştırdı ve yavaşlattı.
Sasha bana bakıyor. Gözlerindeki üzüntü dayanılmaz. 0 anda
pes etmek, sadece karların içine yığılıp kalmak vc umursamaktan
vazgeçmek istiyorum .
Cesetleri sayam ıyorum bile. “Onu burada bırakamam," di­
yorum. Onu tekrar eve de götürem em . Bıı çok fa zla komşunun
yaptığı bir şey; sadece apartm an dairelerinin bir köşesinde ölüye
yer ayırıp oraya koym ak, ama ben bunu yajxnnam.
Sasha başını sallayıp ilerliyor: kar tepeciklerinin etıvfından
kızağı çekerek onu karanlık, sessiz mezarlığa götürüyor.
M ele tutuşuyoruz. Diğerim izin nerede olduğunu bilebil,,ıe-
mizin tek yolu bu. Kurlarla ve b u z la s ü s le n m iş b ir a ğ a c ın a ltın d a
boş bir yer buluyoruz. Ihı ağacın o n u n k o r u y u c u s u o la c a ğ ın ı u n u t
diyorum , çiir,kil ben onu koruyamadı,,,.
Birbirim ize yeri;: burası o ld u ğ u n u s ö y le r k e n y a ğ a n k a ,
içinde sesim iz ı/ankıiatnyor. H e r z a m a n b u a ğ a ç ı b ile ccği
« o c a ğ ım vc günün b ir in d e o n u y in e b in a d a b u k ıc a ğ ım ya t ‘

azından burada duracak ve onu hat.rlayacağm,. B
nerede olursam olayın», her zaman arahk aymm
hatırlayacağım. Bu çok fa zla değil, ama yine de bir ^
Karkınn üstüne diz çöküyorum; ellerim de eldiven
ipleri çözerken ve (fonmuş cesedim s e r a s ı bırakırken
parmaklanın titriyor.
-Üzgünüm, anne," diye fısıldıyorum : dişlerim takırdıyor
bir kadın gibi karanlıkta onun yüzüne dokunuyorum ,ıQ^
ründüğihıühatırlamaya çalışıyorum . 'Baharda gerigeleceğ^.
Sasha beni ayaya kaldırarak, "Hadi," diyor. Hunun için ^
karların içinde diz çökm em em gerektiğin i biliyorum. D i ^ )n
çoktan daha çok üşüm eye başladı. Ç ok yakında bacaklarımı
hissedemeyeceğim .
Om/ omda bırakıyoruz. Tek başına.
Soluk alışım ız düzensiz; Sasha daha sonra, biz eve doğru
ilerlerken. Tapabileceğim iz tek şey bu," diyor.
Yapmak istediğim tek şey uzanıp yatm ak. O kadar aç, yorgun
ve üzgünüm ki. Ölecek olsam bile um urum da değil.
Iu>et, diyorum. Umurumda değil. Sadece durmak istiyorum.
Ama Sasha orada, ilerlem eye devam etm em için ısrar cdn/crr
vc eve döndüğümüzde çocuklarım bizim le birlikte yatağa yatıyor,
kocam orada olduğu için Tanrıya şükrediyorum .
O gece yatakta Sasha lxm a, ‘7V:> etm e,' diye fısıldıyor. ’Sio
buradan çıkarmanın bir yolunu bu la ca ğ ım "
Söz veriyorum.
tos etmemeyi kabul ediyorum fa k a t o zaman bııınm ne an
lama yeM ğini bile bilmiyorum.
Vc dunca yanayım ı öpiiyor, beni sevdiğini
ve gidiyor.
«W
4 J
Hfc.
'*»'
jvabk aymm sonlarında, şehir yavaşça, donarak ölüyor.
hcr m m m kam nhk- K,^lar ■İçyüzünden taşlar gibi
yor. İlk önce kargalar ölüyor; hum, haM yonm ,. Berbat
tir so ğ u k var. Sıfırın altmda yirm i derece normal sayüıyor
rnmvaylar çocukların gözden düşen oyuncaklar, gibi raylar,,,
grinde duruyor.
Şimdi her yerde kızaklar var. Kadınlar evlerine bir şeyler,
yannuş binalardan tahtalar, Neva Nehri'nden kovalarca su. ya­
kabilecekleri ya da yiyebilecekleri herhangi bir şeyi taşımak için
Midelerde kızakları çekiyorlar.
Neler y iy eb ileceğ in iz s iz i hayrete düşürür. Bakkallarda
satılan sosislerin insan etinden yapıldığına dair söylentiler var.
Arlık bakkallara yitm iyorum . Ne anlamı var ki? Giizel kürk
paltoların ve m ücevherlerin çok ucuza satıldığını ve depolarm
süprüntülerinden ve talaştan yapılan küspeninfahiş fiyatlara
satıldığını görüyorum.
Ben ve çocuklarım o la b ild iğ in c e az şey yapıyoruz. Dairemiz
m ü her /.aman kapkara: kamnlığı a y d ın la t a c a k sadece ç o k az
9im ışığı ve mum var. Küçük burzhuikamız her şeyimiz.. Isıtıcımız
* 'M im iz. Hayatım ız. D a ir e m iz d e k i mobilyaların büyükç o ğ u n -
!“yunu yaktık, am a hâlâ kalan bazı parçalar var.
Üçümiiy. bütün gece birim im ize sıkıca sanhyor,
'‘yanıyoruz. Sahip olduğumuz bütün battaniyelerin altında.. W
aklaştırılm ış yatağımızda uyuyoruz, ama
«* yanaklarımızda buzla uyanıyoruz. LeoVa beni cm » *
Öksürük ortaya çıktı. Ona SK dk SU içirmeye ça şı
 ‘ v.

Yankımagidiyorum, yatakta yanlannQ

kan, koyuyor- Onu suçlayan,am. K a y n a d ın sonra bile
^klanna dokunuyorum, örgü ş a p k a l^ T ^ ^ 0^
,ad, nehrin donmuş yüzeyinde yatan cesetlerin tad, g ib i' ^ —•hum çekiyorum. ‘ fa kla rın ı örtecek
Soğukta kalk,yorum ve bir sandalyenin ayağm
bir çekmeceyiparçalamak ne kadar vakit alwsa als,„ bunJ ° * ‘
yorum ve tahtalar, sobaya at,yorum Kulaklar, ‘Gitmem gerek.

w r: en ufak bir adımda beni ye,-e seren bir tür baş Ihı lıcr sa b a h yapt iğim iz bir konuşma vc doğrusunu söylemek
gerekirse, çok a z dirençleri kaldı. -Bize biraz şeker bulacağım, bu
d e yavrularımı öpüp uyandırırken gülüm süyorum .
hoşuna gideı m i?
Anya ona dokunduğumda inliyor, bu Leo'nun orafa •
• . !Wop Lco rüyadaym ış gibi, düzleşm iş yastığına geri düşeıvk.
yatmasından daha iyi.
•Şeker; diyor.
Onu sert bir şekilde sarsıyor, adım haykırıyorum; gözbi,,,-
Anya bana bakıyor. Kardeşinin aksine o hasta değil; sadece
açtığında dizlerimin üzerine çökm ekten kendim i alamıyorum Gâz
benim gibi tükenip gidiyor. "Ona şeker getireceğini söylememe-
lerimi silerek, “Aptal çocuk,” diyorum . Kulaklarım daki gürültüden
İsin,’ diyor.
vekalbimin güm güm atm asından başka hiçbir şey duyamıyorum
Onu kollanm a alıp olabildiğince sıkı sarılarak, m
Ah, Anya;
Onun acıktığım söylediğini duym ak için neler vermezdim. diyorum. Çatlam ış dudaklarını öpüyorum. Nefesimiz çok berbat,

Hepimize mayayla karıştırılm ış bir bardak sıcak su yapıyo­ ama ikimiz de artık bunu fa rk etmiyoruz bile.

rum. Bu beslenme değil, am a karnım ızı doyuracak. Dikkatli bir “Ölmek istem iyorum , a n n e; diyor.
şekilde, kalın, siyah ekm eğin bir p a rçasın ı -b u haftanın yiyecek ‘'Ölmeyeceksin, moya dusha.^ Ihımın olmamasını sağlayacağız.

payından geriye kalan ları- alıp iiç parçaya bölüyorum. Hepsini

Ruhum .
onlara vermek istiyorum , am a bunu yapm am am gerektiğini O benim ruhum . İkisi de öyle. Ve bu yüzden kalkıyorum t
biliyorum. Ben olmadan onlar yok olurlar, bu yüzden yemeliyim
'■'i nip işe gidiyorum .
Her birimiz üçte bir ekmeğimizi kiiçiik parçalara bölüyorvt. Sabahın erken saatlerinin dondurucu karanlığında, caddelı ıxk

mümkün olduğunca yavaş yiyoruz.. Ekmeğimin yarısını dato
sonra yemek için cebime koyuyorum. Kalkıyorum ve bütün W
silerimi giyiyorum.
Çocuklarım birbirlerine soku lm uş halde yatakta yatııprk
Odanın diğer tarafından b ile n e k a d a r z a y ıf g ö r ü n d ü k
hzağımı çekiyorum . Kütüphanede, açık olan tek okuma odtM ıu
i 'diyorum. C a z lam baları ışık alanları yanılıyor. Kütüphane
^grevlilerinin çoğu hareket edem eyecek kadar hasta, buyu-'Jt '>
hareket edebileıilerim iz kitapları taşıyor, hükümet vc on u
^ t ır m a sorulannı ceiKiplıyor. Kitapları aramaya da gu
İH)n,balanmış binalardan k u r t a n ı b i l d i ğ i m iz kitapları u .V

irebiliyorum . U rn ja son banyo yaptırdığım da, SİVTlh

Çokmuş deri yığınıydı.
 K jis tin ^ f a r m a h

ru, yapacak hiçbir i, * * » « " * ■ « W « « J » n y(yece* gyglm’tun boğuk ve tanıdık sesi ve son m kendi sesim.
Önce
2 , " w giriyorum. Buğun ş a n s a m ; bir kauanoz ^
turfusuoebirpayekm ekvar.
'Ayali0 kalk, Vera.
Eve yürüyüş berbat. Bacaklar,,,, çok güçsüz, soluk alann
Tek b o ş a n a y ı m . Yanımda kim se yok; sevgilimin balla tat-
»orum ve başvn dönüyor. Her yerde ceset var. Ar„k
tvdınlmış kiraz g ibi kokan nefesi yok. Sadece ben vanm; derin
etrafından b i le dolaşmıyorum. Buna enerjim yok .
tartarın içinde diz çokm uşum , yavaşça donarak ölüyorum.
Dönüş yolunun yarısında, elim i cebim e atıyorum ve sabah
Lco'nıın kıkırdam asını. Anyahm sert bakışlarını veSashahm
kahvaltısından kalan ufak j>arça ekm eğim i çıkanyonnn. Ekmeği
Öpücüğünü düşünüyorum .
ağzıma atıyorum ve dilimin üzerinde erim esine izin veriyorum.
Ve yavaşça, acı çekerek ayağa kalkıyorum.
İkiyana sallandığımı hissediyorum. Gürültü yine kulaklarımda
uğulduyor; geçen son birkaç haftada bu sese alıştım. Çok uzak olm am asına rağmen eve varmak saatler sürüyor,

İleride bir bank görüyorum. nihayet eve vardığım da ve sendeleyerek apartman dairesinin
görece sıcak havasına girdiğim de yeniden dizlerimin üzerine
Otur. Gözlerini k a p a ; s a d e c e bir a n için.
çöküyorum.
Ç ok yorgunum. Açlık m idem i kem irm iyor. bunun yerini yor­
Arıya orada. K ollanın vücuduma sarıyor ve bana sarılıyor.
gunluk aldı. Sadece nefes alm ak bile bir çaba gerektiriyor.
Orada birbirim ize sarılarak ne kadar süre oturduğumuzu
Ve sonra şaşırtıcı bir şekilde. S o slu n u n caddede, önümde
hiç bilmiyorum. M uhtem elen dairenin soğuğu bizi tekrar yatağa
durduğunu görüyorum. T)pkı y ılla r önce, bir ömür önce karşı­
sürükleyene dek.
laştığımız günkü gibi görünüyor; bir pa lto bile giymiyor, saçlan
0 gere sıcak lahana turşusu ve haşlanmış patates yemeğinden
uzun ve altın sarısı.
-bir cennet- sonra küçük burzhuika)»n etrafında oturuyoruz.
Sesimdeki çatallaşm ayı duyarak, "Sa lısa ," diyorum. Ona
Aııya. "Bize bir hikâye anlat, aııne,"diyor. “Hikâye istemiyor
koşmak istiyorum, am a bacaklarım hareket edemiyor. Bunun
yerine, derin karların üzerinde d iz çöküyorum . musun, Leo?n
Lco'yu kaldırıp kollanm a alıyor ve ateşin güzelleştirdiği sol-
yanımda olduğunu, kolunu om zum a attığını hissedebiliyorum
gutı yüzüne bakıyorum . Ona iyi r ü y a la r görmesini sağlayacak
S'efesi o kadar sıcak ki... ve kira z kokulu.
hir masal, bir hikâye anlatm ak istiyorum, ama boğazım kuru
Kirazlar. Babamın eskiden bize getirdiği g ib i- v,: dudaklarım o kadar çatlamış k i. k o n u ş m a k acı veı J ,
Vebal.
yüzden sadece yavrulanm a sarılıyorum vc donduı ucı

Gözlerimi kapatıyorum. Onun tadııu vc tatlı nefesini öduy0^ ln?i Uyutuyor.

Annemin pancar çorbasının kokusunu alabiliyorum-
“Ayağa bili Vera."
 Kj$ “B a h çe n

purvmun daha kötüye gidem eyeceğim dûfBnR engeOeyemeden bu düşünce akbma geliyor. Hiçbir jcy
gidehihr. Gidiyor.
ama ^yahüirim ; sadece orada öylece yadpçocJkfon^ sanhbilir
„aradda kaydedilen er soğuk hş. hyecek llHnxır ^ a fe k uykuya dalabilirini.
/>“■ \ ,sm,nak için babamm çok seınHği k i t a ^
1 Akneni* daha kötü y ollan var.
tekrar ki*'™ ’ >rum. Hikaye anlatırken bir deri bir h a *
soyfr ^nma «nla,-ak dondurucu karanlıkta o l u n n ^ Svva Amja’mıı küçük bacaklannm benimkilere sürtümlü-

kak*t<oc* ^ B a n ,. O n egin . Onlan Sashefı/h novl p ü hissediyorum. U ykusunda . "Baba,” diye mırıldanıyor ve
Anna Kareni"3- ^ m kikaa süredekehn^ ^ sözümü hatırlıyorum .
karphfrt"’" * 0™
Yataktan kalkm ak çok uzını sürüyor. Her yerim acıyor. Kıt-
tfaranda bir çınlam a vur ve dengem bozuk. Ocağa giderken
ebert b,l"J°n‘^ k daha umk geliyo r, Han günler kocam» yfo
pn yolda düştüğüm ü hissediyorum .
A"*‘ U^ y ü z ü m ü bile halv kıyamıyorum. Geçmiş,)*
* 2z Z u n , amagdeceği 9önn,oru,n; ç o c u k ta n ™ . ^ Bayıldıktan sonra kendim e geldiğimde, kafam karışık. Biran
ip , babanım çalışm a m asasında olduğunu duyuyorum; yazıyor,
u o ^ n solcun cild nüe su gam aya hajkıyar
mavikabarcıklarda. ükminin ucu buruşuk kâğıdın bozuk yüzeyine kelimeler kanılıyor.

İskori>iıt Hayır.

Kitaplığa gidiyorum . Sadece en değerli hazineler kaldı; ba­

W * ..... kütüphanede çal,W ........ .. ban a£
' ■vitamini olduğunu svyhh,or. bu yuacten dallan bamın şiirleri.

tz ........ - — ' * -< — ■ - * « * * *

(»m «n d M - fc n y q « * » ı çay a * a m a I » «***
Onları yakam am .

Iklki y a n n . am a bugiin değil. Bunun yenne baltayı alıyor -

Keşke etseydi. çoka yır- ve kitaplığın kenarından bir parçayı kırıyorum, kalın,

ı'ski tahta, dem ir gibi sert ve çok iyi yanıyor.

& yatağın yanında, ateşin önünde, duruyorum ve nasıl sallan

tytnıı hissedebiliyorum .
Karanlık. Soğuk. Kirden bire, eğer uzanıp yatarsam öleceğimi biliyorum. Bunu

Yavrulamam yanıtınla, yatakta soluk aldıkları. tona annem m i söyledi? Kız kardeşim mi? Bilmiyorum. Sadece
rum. Leo'nun her nefesi balgam lı. A lnına d oku n u yoru m • tonun gerçek olduğunu bildiğimi hatırlıyorum.
şükür ateşi yok. "Yatağımda ölm eyeceğim ,"diyorum arada olmaya
Beni neyin uyandırdığını biliyorum . A teş sönmüş- fy k c e , odada kalan tek mobilyaya gidiyorum. Babamın ya

Bu konuda hiçbir şey yapm ak is t e m iy o r u m .

"klS0s‘-Bir battaniyeye sarmıyor iv oturuyorum.

Onun kokuşum, alabiliyor muyum, yoksa yi,,,. ^
rüyorum? Bilmiyorum. Kalemini elime al,yorum h ' f-
mürekkebin kaskat, donduğum, yoruyorum. Küçük »>.e(a, J ti
buz gibi « # * • ama ° nu *0b“ 'J a (Jölürüy °r„m ; or„<h ^
de ç a b u c a k ,s,myoru?.. İçmek için bir bardak sıcak , u
çalışma masasına geri dönüyorum.
yanımda duran lam bayı yakıyorum . Aptalca, biliyorum
gazı sakhmahyun, ama dondurucu karanlıkla öylece oturama.
Hayatta kalmak için bir şey ya/m alıyım .
Bu yüzden yazıyorum .
Henüz çok geç değil. H eniiz ölmedim.
Ben Vera Petıovna ve ben bir hiçim ...
Yazıyorum, yazıyorum ; çok yakında yakm ak zorunda oldu­
ğumu bildiğim kâğıtlara, o kadar şiddetli bir şekilde titreyen bir
elle yazıyorum k i harflerim kâğıdın üzerinde hoplayan antilopları
benziyor. Yine de, ben yazıyorum vc gece geçip gidiyor.
Birkaç saat sonra, gazete kâğıdının arasından solgun gribir
ışık sızıyor ve ben başardığım ı biliyorum .
Kapı çalındığında kalem i elim den bırakm ak üzereyim Ba­
caklarımı çalışmaya, ayaklarım ı hareket e tm e y e zorluyorum.
Kapıyı açtığımda, karşım da bir yabancı var. Siyah yün bir
palto ve ordu kepi giym iş cü sseli b ir adam .
"Vera Petrovna Marçenko?"
Adamın sesini duyuyorum ve sesi tanıdık, ama yüzüne odak
kınamıyorum. Görüşüm be n i zorluyor.
Benim. Dima N eıvsky, korid oru n aşağısından. Bono tö
kırmızı şarap, bir torba şeker ve bir çuval patates uwW*
Benim annem yem ek yiyem eyecek kadar hasta. Günün m"1"
Çıkaramaz. Bunu sana vermemi istedi. B ebekler için, dedi-
ı\rısım \sıa n n a iı
w ■diyorum ve bâlâ kim olduğunu bUnıiyorum *
jaıı annesi'" de hatırlayam ıyorum . Komşum
Ama yiyecekleri alıyorum . liw,lan istemi.
^ ,,1,y0rum b il. Hatta bunun k ,„ nnu ‘ ^
-Teşekkür ed erin ,: diyorum , tlediğin» ^
rr*-
istiyorum. ,KK
“A leksandr nasıl?”
“Herhangi birim iz nasıl m ı? İçeri gelmek
n d . / ister
• misin? Biraz
“Hayır. Annem in yanm a .. ........ eliyim. Bw.ada ^
Ulayacağım. Yarm cepheye y eri dönüyoruz
OyUtiğDKİc, şaşkınlıkta yiyeceklere bakıyorum. O sabah laAm
uyandırdığımda gülüm süyorum ve, “frkerûniz var...’ diyorum.
Ocak aym dcı zavallı Leoyu kızağa bağlıyorum. O kadar
güçsüz ki hiç m ücadele etmiyor; küçücük lyeaeni morumsu
yali kabarcıklarla kaplı. Anya yataktan çıkamayacak koda ç
üşüyor. Ona yalakla kalmasını ve bizi teklemesini soyluyorum.
Hastaneye yitm ek üç saat sürüyor ve oraya vardığ
İnsanlar doktoru görmek için sırada beklerken ötmüşler. Her
yerde cesetler var. Koku. .. .
Her nasılsa hem bir deri bir Wr kedi­
m miş olan L eoya eğiliyorum . Vjan ^ , - ^ n ım .
n'n yüzüne benziyor. "Ben buradayım, a:
Çünkü başka hiçbir şey düşünemiyorum-
Bir hem şire bizi görüyor.
— - K jî alK^t < r K risrin ^ C a n n a h

. . y - a r o s udakiikikişiohnam ı^rağm enya^ 5»

m v"7^ ' Ikıştm kaldırıp baktığmda, imlerinde
,nâruv”rum- « t * />»• o is o da, tamama, karanlıkta
ocrnıosn ‘J- g uerereAr. -/ île .' <%or. Bu „ nu„ ^
M ** "” ' ” “ )Wr“ söylemekgerekil IHyi
Ba'KI '” r ' L u ,ı almasın' lağlca- Dispanserdeaspirin**- ^ ve,Kyige> idehnıktujuıu b ilm iş . ^ Mukhnmıztıı
d a n ^ ' u r'<'
-r e ^ ü r H & m n S ya dondu ya da yandı,ama benim w babamın yaz-
jttffoıuzı K Anııa Almıatovaton yazdığısonçfir kitabın, almayı
Tekrar nvvirı»"
u r t m i » ta * W °r« * « c im iz * 0
hunim ı eHid,„a.
bdttyonun. Sahip olduğumuz biitiin yiyeceği, sosisin i, yarım
yacağV b » ^ '0 U a çuvalsam, dün parça ekmeği, biraz küspeyi,döntebirkavanoz
^ ^ m o d ıV u r ıy d , yoÖ«" vc lahm a tuyısundnn yeriye kalanları alıyorum.
U t,yu taşım alıyım , çişm iş ayaklan ve kabarcıklarla kaph
Anim la boş« " B" >™ DP™ '<’ ** » *
kollarıyla neredeyse h iç hareket edemiyor ve. uyuduğunda onu

eve döndüğümde, bulabildiğim t e r « i , * » uyandırmaya irim c l vermiyor.

Üçümüz, k u şlu k vaktinin kom alığında gidiyoruz. Kiiçük
Anya bizim yiyeceklerle dolu olan tek bavulumuzu taşıyor. Bütün
S n * - * » w ’ * ' " " " a 5 " ,e" b ,r r , l T
Z * * a y nşeyam yocaktırH uıılo.'* .......* . » » » < * « * giysilerimizi giyiyoruz.

tarifler. Tanrı bize yardan etsin. Dışarıda acı bir soğuk var ve yoğırn kar yağıyor. 1Yen is-
losyonuna yaptığım ız uzun yürüyüşte onun elini tutuyorum ve
Sasha'm bir deri kemerin, kaynat,yorun, ve andanj*
oraya vardığım ızda ikim iz de çok yorgunuz.
yapnpı un, Tadı iğren,, ama U o * birazım yedirebiliyorum.
Trende ço k kalabalığız. liiz birçok kişiden sadece üçüyüz,
oma hiç kim se konuşmuyor. Havada küf, kötü viieut, kötü nefes
vcöliinı kokusu var. Bu hepimizin bildiği bir koku.
yavrularım ı ken dim e yaklaştırıyorum. İçmeleri için Ixx>

adiuor r T °'.iası"^a, Sashanoı bir arkadaşı dairemi# Le Anya ya biraz şarap veriyorum, ama U o bundan memnun
S y j .. * /f ’ " " " " " " 'ioke ettumıi görebiliyorum. Bana "'»niyor. Yiyecekleri çıkaramam, bu kalabalık tren vagonunda
to n d a n getirdi# bir kutuyu veriyo,. °*>naz. Sosis söyle dursun, küspe için öldürülebilirim.
Mimi. jKiltom un, yanmış olan Badavey yiyecek depoi
U o kik " >n * ° * m a*r ic" ' kutunun etnı/uıda lopltvııyon*
İşındaki toprakla doldurduğum cebine sokuyorum.

W f c alıhye kâ ğ „u ln m r yirm isin de ,,,v % ) n ,z . l* o oburca pis. şekerli parçacıkları yiyor ve dahafa
^ y o r . Düşünebildiğim tek şeyi ıjap^orm - Parmağımı
’ı n d a .»/ kangal İare sosis m:bir paketfmdıkof
 ve ağzına koyuyorum. Yeni doğm uş bir l*b ek <- v
emiyor; benim thk kanımı içiyor Acıtıyor, onu, on'm '' PQrn* fa t.
tıkanıklığı ya da alnındaki ateşi hissetm ek kadar]
Kısık bir sesle, onlara hikâyeler anlatıyorum ^
beni; şimdi çok uzakta görünen birjteri masah r‘2 nhabalan* »
O gürültii/ii yolculuk süresince bir yerlerde
Leo son derece kotu öksürürken ue Anua
Yirmi beş
/v I»
receğimizi sorup dururken. kocam ı bir prens /• ^ 90-
başhyorum ve Kara Şövalye Yoldaş Stalin ve N e T
güçlere sahip oluyor. ' Nehri s
m
Bu tren yolculuğu çok uzun zam an sürm üş gib
organlar,m o kadar*,at boyunca takırdam aktan / ;k
hm. hepimizin aklun başında tutan tek şey () MasQ'
ağlamaya ya da çığhk atmaya başlayabilir W 1 T ° '''

Nihayet, U>goda G m ’n ün ken an n a v a n y a r J ^ T ^ rdu aylardır donmuş Ladoga Gölü’nün üzerinden bir
ğmcebuz var; benim temiz bir pencereden a ö ır lA •

neredeyse hiçbir fark yok.

r ~ *
«rasında
^

O yol yapm ak için çalışıyor. Şimdi yol burada ve herkes

ona hayal yolu diyor. Yiyecek kamyonlan yakında
buzun üzerinde, gürültülü bir şekilde Leningrad'a doğru hareket
cdecek diyorlar. Şim diye kadar, ayıu küçük kamyonlar aşağıdaki
Buzlu yolun başlangıcm dayız.
dondurucu, karanlık sulara düşmeye devam etti. Ve elbette, Al­
manlar sürekli olarak bombalayıp duıdıılar.

Çocuklarımın kıyafetlerini kontrol ettim. T\pkl Uningrad'ı

terk ettiğimizde olduğu gibi her şey yerli yerinde. Ixo vc Anya
9<ızete kâğıdına sarih ve sahip oldukları tüm giysiler üzerlerinde,
tomarımıza w? /*nj unlarımıza eşarplar sarıyoruz; her şeyi, Leo'nun
hiçıik kırmızı burnunu bile örtmeye çalışıyorum.

Dışarıda, nefes alm ak acıtıyor. Ciğerlerim ağrıyor. Leo ya

nı,nda. öksürm eye başlıyor.
Dolunay sim siyah gökyüzünde yükselerek karlan maviye
Hepim iz om da, sıkışık bir şekilde, büyük baş hayvanlar
tötö buruyoruz. İnsanların çoğu öksürüyor, bir yerlerde bir

•ır.ı •
 K !isi in Vl’annah
Vc çözlerimi kapatıyorum.
A khm a b u * * * » **> d İ ,m '< * « f e r . < w

Z w < ı * ” ik ° * utuilor- 7. .. \ n ııe ;

4„ya, U ry a P **® *' a" J ' v" n 'W0'' •Aıınc:

kamyon bulacağa- Hadi, elim i
- B i r

-Anne.”
tlerkm eyc haşlarken g ö zleri,,, sulanm or w y a r a y a ^
Yiiziiıne bağırıyor.
ta/ton m * « »<■te rfû r ” « " ’ft,rs0 ,X" ' a " ö" ' h,
Gözlerimi yavaşça açıyor ve Aııyayı görüyorum. Kızım
-»fen ç«* »>r * aretef edehiliV °r " m H e r " d,m *™'«m inaya,
vdegerektiriyor. Uğuldayan riızgâm yanlanma,,, ^ ^ eşarbını çekip çıkarmış ve bcııim boynuma sarmış.

^ m a v isi ve kasvetS dünyada g erçek . Un, tek şey. kızınım ^ Peni çekiştirerek, "Ayağa kalkmalısın, aıınc;diyor.
tuttuğum <’li- Uzakla,da bir yerde, bir m otor,,,, önce rölamide Başımı eğip bakıyorum. Leo kollarımda güçsüz, kafası geriye
* . sonra gürültüyle çalıştığım duyuyor,,m . Rumm bir konvoy
düşmüş. Ama solak aklığını hissedebiliyorum. Eşarbı boynumdan
obnufim umut ediyorum.
çözüyor vc. yeniden Aııya'nm yüzünü sarıyorum. "Bir daha asla
■Hadi,”diye bağırıyorum rüzgâra doğru ya da bağırmakis- eşarbını çıkarm a. Onu kim seye verme, liaııa bile
tiynnım. O kadar çok üşüyorum k i dizlerim acıyor. I'armaklarm
"Ama seni seviyorum , anne."
Anıtının cliııi tutmaya yetecek kadar bükm ek bile canımı acıtıyor.
Ve işte gücüm geliyor. Gelecek olan acıya kai'şı dişlerimi sı-
Yürüyorum
kanık, sendeleyerek ayağa kalkıp yeniden ilerlemeye Ixışlıyorum.
vc yürüyorum
Önümde bir kamyon görününceye kadar, adımlarımı teker
ve yürüyorum
teker atıyorum.
ve hiçbir şey yok. Sadece bu/, ve sim siyah gökyüzü ue uçak•
Bol kam uflaj kıyafetleri giymiş bir adam kamyonun kapısının
sauar toptantım uzaktan gelen patlamaları.
yanında durm uş sigara içiyor. Sigaranın kokusu bana annemi
Acele etmeliyim, diye düşünüyorum . Yavrularım . Ve sonra
düşündürüyor.
Satha yanımda beliriyor. N efesinin sıcaklığını hissedebiliyorıım.
Sesimin ne kadar çatallaşmış ve zayıfçıktığım duyarak, “Buz,
Ikına aşk ve Alaska'da kendim iz için inşa, edeceğim iz yer hakkında
üzerinde bir yolculuk?" diyorum.
fısıldıyor vc dinlenmemin sorun olm ayacağını söylüyor.
Bu adamın yüzü yorgun ya da zayıfdeğil- B u , o adam Bitin
Kelimeler ağzım dan bile çıkm adan ö ııcc dizlerinim
w da en az,uda,, V a r id e d e n * * oluyor vc umudun,,,,, yeşert,-
düşerek. "Sadece bir an için. "diyorum .
f/uti hisset liyorum.
0 zam an dünya bütünüyle sessiz. Kir y e r l e r ii bit
öne doğru eğilip Lco'ya bakıyor. Ölü mii.
atıyor w ses kulağa tıpkı O lgan ın ki gioı yetiyi- ’ • # ,,H / u^ur
Başımı sallıyorum. “Hayır. Sadece uyuyoı.
muz onu bulacağım . D üşü n d üğ üm şey, f'a
 - i« iz i* . -iJ ilfen .-d iy o m n ,. EtrafirmzdaH guradaıi çok dey il belki ü ç yÜ2 ^ ^
şimdi um ^ ^ ^ ^ ^ kısn s ü m le hhi m ırn H ^
^ o r t U sonraki varış yerimiz.
Iramyonlargı ^ ^ ^ bur(l(ia öleceğimizi

kamyon bulama- yaptığı kelebeği çıkar,yorum. ’j$e -

^ ıd a , ıd ı ^ n
^ ra„ ne ta t a r ıtM fa ft o l * * w 6 * ^ ra<J,„p||
o n w ’" d" ' ,r
^ is te m iy o r u m . Depoda benzin var „ kam yom m
A" Z sadece kaşların, çat,yor. 'Değersiz bir süs eşyas, „
H 'tfa jyok. Havadan açık bir hedef. An,a biz ramjwruı „

** çıkanyor ve adama evlilik yüzüğümü M f * o k a d a r Z a ™ Jn « **• «••• Sonra Leohta bakıyorum

tik e y i tamamen unutuyorum.
-Bualt,n.lü>}en~
Ijeo soluk almıyor.
anarasmdan san bir nefes çekerken bana bakıyor, « * ,
Om, şiddetli bir şekilde sa ı şıyorum, yırtarak paltosunu aç,.
‘ m to n n aM«/or. W ia » ö m û cebine koyarak. T„.
ymm ıv gazete kâğıdını çıkarıyorum. Cöğsü gerçekten sadece

... ..... * ■ — * ,nxik kemiklerden, morarmış bir deriden veçıbanlardan ibaret.

o to / o r minnettarım ki. ço k sonrasına, hepim iz «don,,
Vyan, U o. Nefes al. I ladi, aslanım.'Ağzımı anın, ağm a dayıyor,
kamyonun kasasına d o lu n c a y a kadar bana ne * * * * * *
mim için ne/e:; alıyorum .
farkına varmıyorum
Nihayet, kollarımda titriyor ve beıı ekşi, küçük bir soluğun
Büyükanne.
ağzıma geldiğini hissediyorum.
Benim y o * * kadm M * um" di,ŞÜnİ“'° r Aylamaya haşlıyor.
nm, „ ön camın üst t a m w f a K «W™**»» Onu göğsüm e bastırıyorum : ben de aylıyorum ve, "Beni
Saçlarım cildim kadar beyaz. bovkma. Leo. Ihnuı dayanamam,” diyorum.
Anya,"Elleri çok sıcak, aııne, "diyor ve ben, birdenbire attığım

Vğhğm onu ne kadar korkuttuğunu görüyorum.

Leo’nun alnına dokunuyorum.

aydmhk değ -Î*1' tara^n<l ge<rti-llmi/<l(' yündiiz. Elbette, pek fa/h
yörebiliyom U^erli. Şim di gerçekten nerede olduğumun
zavalh l • ^ °r kamyonlar sıralanmışlar: içleri benim
Qrad)m için yiyerek dolu. Askerler beyaz kıy a fet
Ateşler içinde yanıyor. Gazete kâğıdını yeniden yerleştirip
K°Kığını vc paltosunu iliklerken ellerim titriyor,
foknır dışarıya çıkıyoruz.
Kamyondan en önde Anya çıkıyor. Leoya o kadar odaklan
* + * k i c tn jım d a patlayan bombalar, ve ateşlenen silahlan

4fi-<
 " " " M ehtJarketmiyoru,". Yalanlarda b ir yerde, Wr ^ sallıyorum . Kelim eleri, gerçeği nası, söyleyebilirini»
*nek y e d ir m ek im kansız.
havaya uçuyor-
<;,/» W rK „. ledi& tek şey. “Çerepavets,"oluyor ve sonra arkasın, dö-
, „ ^ t f o r . artar a m ö a ta n ç r te r te n ^ )Utald<tŞıyor' i!c r adım ında, insanlar ona uzanıyor ve yardım
L L /« V o r. askerler k a v u ru y o r * />,* * , « , « , ^ ^ i ç i n yalvarıyor.

, Z y ^ bin axkaraçarty ° n ' z ‘Hadi gidelim "

^ m -M a rev irib u lu y a n m ı. Kork h,r alana yay,/mıs ^
IciHİbeyaz tentelerden oluşuyor. İçerisi b ir hastane değil, öienfcr
w tıhiler için bir yer. Hepsi hu. İçerideki koku korkunç. Insanhr
kendi donmuş pisliklerinde. İnleyerek ölüyor.
Iso'yu yere bırakmaya cesaret edem iyem an. çünkü durumu-
mm dalıa da kötüleşeceğinden korkuyorum , Hi?e yanlım edecd,
birini arayarak saatleree dolaşujorm uşuz g ib i geliyor.
M ja ’mn elini tutuyorum ve yavaşça, acı çekerek ilerleyip
rtsjfden geçiyor, karlı araziyi de geçerek tnm istasyonuna gıdi-
..fttz. Evraklarımız usule uygun ve bir vagona biniyoruz,; yine
çokkalabalığız. 'lYende kendim ya da çocuklarım için oturacak
pyok, bu yiizden soğ uk zem ine oturuyoruz. Leomu kucağımda
tutuyorum, Anya yanım da. Karanlık olduğunda, küçük fındık
paketini çıkarıyorum . A n y a ’y a cesaıvt edebildiğim kadarını

Nihayet, hir b a s to n u n ü zerin e eğ ilm iş yaşlı bir adam bu­ iviyorum ve birkaç ia n e d e ben yiyorum. Yanımda getirdiğim

luyorum: hiçbir şeye bakm ıyor. Sa d ece beyay. giydiği için om mcık suyla, Leo’ya ilaçlardan bir tanesini içirmeyi İKişanyorum.

yaklaşıyorum. Çok uzun ve berbat hir gece.

Ona uzanarak, “L ü tfen .” d iy o ru m . "Oğlum ateşler içinde Leo'nun hâlâ soluk alıp almadığına lxıkmak için sürekli öne
yanıyor.'’ eyiliyontm.
Adanı bana dönüyor. Benim kendim i hissettiğini kadarı/mım
görünüyor. Leo’y a uzanırken elleri Hafifçe titriyor, idlerindeki m
çıbanları görebiliyorum.

Leo’nun alnına dokunuyor ve. bana bakıyor. Bir kez durduğum uzu hatırlıyorum. I k(llnl°'
Bu asla unutmayacağım hir bakış. T anrıyıı şükiır ki bu buhi ^ i Inğırdı: 'Ölü var mı?" Ölü? Onları bize venn.
lada birlikte tek kelim e etm iyor. ‘'Onu Ç erepovetsieki hastanı#
götürün.” Omuzlanın silkiyor. “Belki. "
ı ^ M a V soluk ahyor, soluk
Ondan daha fa zla kon uşm asın ı rica etm iyorum . A Ben onu sıkıca tutuyor, çığ"*
bamı istemiyorum
^ .- d iy o r u m . u . M ya bana sokuluyor-
r fjjynr.
Ikına dört tane beyaz hap veriyor. ‘(Umde iki tane, kapı kapandığında yine karan
İçme suyuyla. fin son ne zam an y em ek y ed i? lığını duyabiliıforum .
 K^ış ^Bahçesi Krisıin ^Kannah

m p h en ^ e çok genç. Savaş başlamadan öncebenim olduğum

p P 9enÇ'
„ nasıl inanaeağ.m , ya da inanmayacağım, bi,m iyonm
dedaha iyideğil- Orada geçirecek bir g ü n ü n ü z^
ÇereP°Vtanu„ bir tm fM u ğ u n u . bir sonraki trene Knmccfe, ^ i y e için evraklarım ,z var. Yarın V o lt a y a giden trende
Ba^ " 9T k u rta ra ca k zamanımız olduğum , düşünüyorum, ama jan tta gerekiyor.
^ ,la m y ,( düşüyor. Bu gerçeği görmemeye w h . G e n ç hem şire, 1Oğlunun o trene binmesine izin w rm eder.
° ma kollarımda yatıyor. D urm adan öksürüyor. Ş j ^
fjjyor, 'bu kadar hasta olan birinin."
n "rü" 'ğ ü“ nA
öVk° sü I nn
de K an var A te ş le içinde yan,yor ve titriyor. Nebir
-Eğer burada kahrsak, başka bilet almak imkânsa olur,
cev içiyor ne de yiyor-
diyorum. “Burada ölürüz.”
hastane iğrenç bir yer. Herkeste dim nten ve isteri*
Hemşire söylediğime hiçbir şey diyemiyor. Yalanlar bir za ■
B u n d a k i

Yardın, aramak için y en i bir Leningrad'ım ın topallayarak

man kaybı.
Z iç ir d iğ in i görmeden bir ik i dakikadan fa d a d u ram ıyo r**
I Z a t hastaneden cesetlerle dolu kam yonlar aynhyor; sadm ■Leoya yardım etm eye şim di başlayabiliriz, öyte değil mi?

kamyonu boşalt,P ç e r i dönüyorlar, in sa n la r ayakta durduklar, diyorum. “B elki yarm a daha iy i olur
yerde ölüyor. Hemşire acım a duygusunu benden saklayamıyor. ’Elbetu

Z a y f düşmüş ve aç olmam iyi bir şey; yardan etmek için 6i, I Belki daha iyi olur.”
,.erden bir yere koşturacak gücüm yok. B u n u » yerine, oğlum
tutarak soğuk, kasvetli koridorda dur, y o n ,m . İnsanlar ««ramdan
m
.'K>
geçerken onlaraf,s,İd,yorum , " Yardan edin, ona. Uitfen.

Bir hemşire geldiğinde, A nya parm ağın, em erek soğuk ze-

minin üzerinde uyuyor. Ye öyle oluyor.

l£o'yu ona vererek, “Yardım ei ona, diyoı um. O daha iyi.

Anya ve benim , Leo'nun kirli örtüsünün yanında, soğuk ze
Hemşire Leo’y u n azikçe alıyor.. K a fa sı y etiy e düştüğ
bunu fark etmemeye çalışıyorum . Mnin üzerinde kıvrılıp yatarak geçirdiğimiz bir geceden sonru

‘!n tür<[fım çiiriik içinde ve üşümüş olarak uyanıyorum. An.

“Onda distrofi var.r,,/ Ü çüncü evre. D ördüm ü evi e .#
lienim hoş bakışlarım karşısında. “Ö lüyor. Am a ona sıvı i ^
verebilirsek... belki. Omı bir doktora götürebilirim ,
olucuk, uma belki...9'diyor.
^
düetim in ü zerin e doğrulup Leoya baktığımda o uyanık. Men
Uzun zam andır ilk defa her,-ak. C a a iA bir kurbağan,nkv,
ben* y e „ , kalbim i ıx„-çatayan bir sesle. -Merhaba, anne, d,yo,

59 Disir<)|>i: Doku bozulması, (c. n.) Neredeyiz? Babam nerede?*

 Kjş ÇRuhçcsi
IVand,np onuayağa ^ohhniffu'uın.
t J ğ Z B a l*"0 " '<lkl" n a -
L bebeğime bakarken
butandda&ran belki gözyaşları
, ^ ,k , öteceğim soylüyorum : Hemşire Anifa'ya fea^yor. 'Onu
^ lir s in : Koluma dokunuyor. “Ü/AjunünC
hm M ^ nt<KahT '
0J. 1 ^rccUı öylccc duruyorum; donakalnnş, onun uzaklaşmasını
4 ^ Ne kadar durduğumu bilmiyorum, ama trenin düdü-

İ 5.W/« »»""• '> "« ** y , , ^
\m„ onun sesiyle sağduyu yok oldu, itm m n ne kadar m<lron^
kabarcıkların göğsünde n as,l patlam a olduğum , w
» itap ait»»™ görmüyor, öksürüğünün ne kadar
duymuyorum. Sadece Iso y u t,örüyorum . M asmavi gözleri W n
güzel gülüşüyle benim bebeğim.
Bu yüzden hem şire yelip bam , tren e hinm em gerektiğini
söylediğinde kafam karışıyor.
Ona bakarak, X> iy ileşiy o rd iy o ru m .
İkimizin arasındaki sessizlik uzuyor; sessizliği sadece Lcohm
Öksürmesi ve uzakta ateşlenen silahların ta ta ta tat sesleri bm-
yor. Hemşire anlamlı bir şekilde A n ya ıja bakıyor.
İlk defa Anyaıım yüzünün ne kadar solgun, çatlamış du­
daklarının ne kadar g ri olduğunu görüyorum . Saçları öbekler
hâlinde dökülüyor.
Bütün bunları nasıl gözden kaçırdım ?
“Ama..." Etrafıma bakıyorum . “Hana oğlumun o trene bin­
mesine izin vermeyeceklerini söylediniz."
Tahliye edilecek çok fa zla kişi var. Ö lm e k te olanları (JÖM
k»i «ar
meyecekler. Kendiniz ve kızınız için evraklarınız var, değil ’nl
Nasıl oluyor da hem şirenin bam ı ne söylediğini o ana kafa
unlamıyorum? Ve en sonunda bunu anlam anın nasıl bir M*^
ğunu nasıl açıklayabilirim? Kalbe saplanan bir bıçak dalıa(,/(K ^
Onu burada ölüme terk etm em gerektiğini mi söylüU0*
7<* başma ııu?”
^ûduyduİI,l' n(l(l kcm h t <m,nHİan daha çok ivdiğim kızıma ve
^ tc u la n oğlum a bakıyorum
Anya kaşlarını çalarak, “Anne?” diyor.
Aııyahın elini tutuyor ve onu hastaneden dışarı çıkarıyorum,
iftn d c , Aııya’mn önünde diz çöküyorum.
0 kadar ufak tefek ki, parlak kırmızı paltosuna sarılıp sar-
malannıış vc ayağına çok büyük olan çizmeleri giyiyor.
'‘Aıme?’'
Leo yu burada bırakamam;
Sesimdeki tereddüdü duyarak, M
ûjorunı. Söylemek istediğim onun burada tek başına ölemeyeceyi,
m ı böyle bir şeyi beş yaşındaki kızıma nasıl söyleyebilirim?Hiçlrir
menin yapmak zorunda kalmaması gereken bir seçimyaptığımı
biliyor mu? Hunim için günün birinde İyenden nefret edecek mi?
O kadar tam dık bir ifadeyle yiizii buruşuyor ki bu kalbimi
kırıyor. Bir an için onu eskiden o ld u ğ u gibi görüyorum. Ama...
“Sen benim güçlü kızm ışın. Tek başına iyi olacaksın.
Kas:;,, sallıyor, ağlamaya başlıyor. "Hayır, anne, ben seninle
kalmak istiyorum .''
Binu cebime sokuı/or ve bir kâğıtpaıvasıçıkarıyorum. KâğU
sosis kokuyor ve sosisin kokusu karnımı ağrıtıyor- Kâğuto
isminiı/ay.ıpyakasına iğneliyorum. ‘B-babansenı Vologda ı
iliy o r Olacak. Om, bul. Ona çarşamba günü arada olacağıma,
tyle. Sız ik in iz, ben ve U ’o'yla buluşabilirsiniz.
Hu kulağa bir yalan gibi geliyor. Tadı bir yalana benziyor.
A'Uu 0 bana güveniyor.
 K riu in °Haımah
tvnoınen gözden kayboluncaya kadar,treninni.Hu ,
Ikına s a r ılm a s ın a iz in verm iyor,mı. Uzanır, uy.anırkci} ..
^ b ö lm e s in , izleyerek orada d u r , , , * , ‘ V KV'm *
biliyorum vc onu etrafım ızda sıra olm aya başlaya,n kalQ^ '
^ h y o r . H er t a k t a k i patlam alar, M ,nsu„ ,
doğru itiyorum. 10
tela la r", m etal ça t,fora vuruşunu duyabitiyoru^ Ş'm n ' ’
Y a k ın d a bir k a d ın duruyor. Anya kadına çarplyor t,(>^
yana doğru tökezliyor, usulca küfrediyor. Seredeyse hiç umursamıyorum.
H astaneye doğru giderken, sanki benden birse H"
“Anne..;
hissediyorum, am a y ere baknuyorun, kau he,,-- ,
Kızımı bana donuk gözlerle İmkan yabancıya doğru itiy<)ru
inekislem iyorum . O nun yerin e, gökten uağan * T K' " C!/Segör-
“Kızımı al,"diyorum. “Evrakları var. Babası vologda'düolacük
aosmdan oğlum a d o ğ ru yürüyorum . ^ Vckuriarm
Aleksandr İvanoviç Marçenko.''
Kayıp göğsüm de keskin b ir acı, boğazımda bir yumru a,na
“Hayır, anne; Anya sızlanıyor . Ixm a uzanıyor.
kendime doğru şey i yaptığım ı söylüyorum.
Onu sendeleyeceği kadar sert b ir şek ild e itm ek istiyorum
Tamamen kendi irademin gücüyle Lcoyu yaşatacağın,
ama bunu yapamıyorum. Son anda, onu çekip kollanm a alıyor
ve sıkıca sarılıyorum.

Trenin düdüğü ötüyor. B iri bağırıyor: “O gidiyor mu?"

Ariyanın boynuma dolanm ış kolla rın , çözüyorum . “Güçlü<>1

,
Anya. Seni seviyorum, m oya d u sh a .”

h a sıl olur da ona benim ru hu n ? olduğun u söyleyip sonra da

Bu öyle güzel bir hayal ki. Avuçlarımın içindeki titrek bir mum
onu kendimden uzaklaştırabilirim ? A m a yapıyorum . Yapıyorum
devi gibi, h er n efes a lışla bu hayali canlı tutuyorum.
Son anda ona kelebeği veriy orum . "İşte. Bunu benim için
Hastaneye g eri döndüğüm de, yine kamillik. Bu
sakla. Bunun için geri geleceğim . S en in iç in ;
dayanılmaz. Ve soğuk. D ,şanda gezinen rüzgar, hissi < ı y o .
"Hayır, anne;
Itır çatlağı, gediği yoklayarak içeri girmem,, bir yo unu .
Onu kucaklayıp bir yabancının kolla rın a koyarak, “Söz ve-
rıyorum ; diyorum.
« *fcn emiyor, çiğniyor. Şim di neredeys kusuyor,
Anya trenin kap,fon sıkıca kapandığında hâlâ ağlıyor, ad'"" k ılın a ,a r fo yün battaniyelerin üzerine ^ ^
haykırıyor ve kurtulm ak için çırpınıyor. A rtık Inına daha fa zla dayananla ? ^ giftı

9İrip mu, kolla n m a alıyorum . M* 7Xl,m ()n„;ı soluk

yaslanıyor, uykusunda a d m n * * * » .

llhşmı dinlem ek korkunç bir şey-

 ısl(jk aburu okşuyor,,m. Klim donuyor. a,„a ,„ne ^
' „ deÛer: oradır onun yanmda, etrafinda olduğumu
-*rz %«*"**'"^ wc"-3
bameS^
hikâye*" a’ "011*
.Muorun,- Ara s,ra doğruluyor, bana yanm y a r ^
ve şekeristiyor
' onun çökük, morarmış yanaklar,,,, o p e ret. \Şekeryofc'diıjo.
Yineparmağmu kestim: ac, hem geri çekmeye zonluy,ncam
iZ a r parm am emmesine izin verdim-
Ona şark, söylüyorum, artık soluk alm adığınıfa rk ettiğimde
şarkmm sözlerini neredeyse h iç hatırlayam ıyorum .
Onun yanağını öpüyorum, yanağı ve dudaklar, buz gibi. “Seni
seviyorum, anne; dediğini duyduğum u sanıyorum , ama tabii ki
bu sadece tenim hayal gücüm . Bunun n a sıl olduğunu, onun her
gün biraz daha öldüğünü nasıl unutacağım ? Ö lm esine nasıl izin
verdiğimi?Belki de Leningrad'ı hiç terk etm em eliydik.
B u a c ıy a katlanamayacağını, sanıyorum am a katlanıyorum.
Ogün bütün gün ue sonraki günün hir kısm ında uzanıp onunla
yatıyor, bedeni donarken ona sarılıyorum . N orm al zamanlarda
belki buna izin verilm ezıli. am a bu zam anlar sıradan olmaktan
çakmak. Nihayet,yavaşça onun küçük bedeninden uzaklaşıyorum
uc ayağa kalkıyorum.
Sonsuza dek onunla orada yatm ak istesem de, onunla birli e
yavaş yavaş açlıktan ölem em , bunu yapam am . S a s h a ya birst#
lirdim.
Yaşa, dedi bana ve ben bunu ka bu l ettim .
Hu yüzden bomboş kollarım vc bir taşa dönüşm üş kalbi
oğlumu orada tek başına bırakıyorum; kapının yanındaki örti'
altında ölnıiiş yatıyor ue ben bir kez daha yürüm eye başhy°rtalL
Şluindan geriye bana kalan tek şeyin takvimde bir tarih
^ a n d a k i pelüş tavşan olduğunu biliyorum.
U lu y a giden trende bir yer bulabilmek içi,, m l/apt,ğ lm ^
^ m y u c a y n n . H er neyse, hu a n * önemli değil. Ben gerçekten
^ d e ğ ilim . Sadeee uzanm ak, gözlerini kapamak ve pes etmeyi
fla m a sın a rağmen dinlene,neye,ı, eriyip bitmiş, beyaz saçI, bir
bölenim. Hu kaybın acısı her zaman Imıimle birlikte, güderimi
te p a in u ım için aklım ı çeliyor.
Anıya.
Sasha.
Bazen hayal görürken bile kim olduğumu unutmama rağmen
bunlar benim sıkıca sarıldığım kelimeler. 7Yendeki yerimden mah­
volmuş kırları görüyorum . Yığınlar hâlinde cesetler. Diişen bom­
baların topraklardaki izleri. Daima uçaksavar ve silah sesleri var.
Tren birkaç k iiçiik kasabada durarak yavaşça ilerliyor. Her
durduğunda, a çlık çeken insanlar trene binmek, doğuya giden
pis kalabalıktan biri olabilm ek için kavga ediyorlar. Etmfımda
önümüzde yapılan şiddetli kavgaların konuşmaları,fısıldanmaları
var, ama ben dinlem iyorum . Gerçekten de umursam,yorum. İçim
herhangi bir şey i ım ıursayam ayacak kadar boş.
Ve sonra, m ucizevi bir şekilde, Vologdaya varıyoruz, iyenin
hıpıfarı açıldığında , buraya vanııayı teklemediğimifark ediyorum
Gülüm sem eyi hatırlıyorum.
Gülüm süyorum .
H atta S o slu n u n n e kadar yaşlandığımı görmemesii ç
Saçlanm, başörtünün altına daha sıkı bir şekilde so
Sahip olduğum her şeyin, bizim sahip olduğumuz lıer şeyin içinde
 M uğu valizi» k ™ kaunvor ve ka la b a la r, arasm da öne ^ Etm/ımda, bir sürü yunmış Ve p g ^ ,
y a ğ lıy o r ve inliyor. " u" " " f kde» Wr /n
için çabalıyorum
D ışa rıd a , soğukla çabuk dağılıyoruz. İnsanlar hir „ ,AUff; Renkleri giremediği,nifw k ^ ^
yana gidiyor; muhtemelen yiyecek ya da arkadaşlar ,,„ arJ ^ j f j ı i hdakkırım da p a m u k * * * hlr " " geçi!/or
özüm ün «<• taraf, S(J/r|/ 3" du«">a yeteneğin,
Diğerlerinin tenden ayrıldığını hissederek orada durtll „.
.....................■ ' " m İfV e^ ,y o r ,a„ la
Uzakta, uçakların vızıltıların, duyuyorum ve ne anlan,a neredeyse hiç. hissetmiyorum.
bunu
biliyorum. Hepimiz biliyoruz. Hava akın, a la n ,,, yılıyor ve trenj Portakal k ır m ız ıs ı a le v le r a rtık göreceğim son renk.
benimle olan yolcular sığınacak b ir y er arıyorlar. i n s(n ü ( 1
Bir adam bana, ‘A ya ğa kalkm am alısın; diyor. Yüzünde
kendilerini hendeklere attıklarını görebiliyorum .
çokfd'^a savaş görm üş birinin bitkin bakışı var. Ceketi birkaç
Ama Sasha om da, önümde, y ü z m etreden bile daha yahu
yerinden yırt ilm iş.
OnunAnya'nm elini tuttuğunu görebiliyorum . Parlak kırmızı pal
Gürültünün içinde kendi sesimi duymak için bağırıyor, “Kocam;
tosu karın üzerinde tombul, sağlıklı bir kardinal kuşuna benziyor.
diyorum. Kulaklarım da çınlam a da var. "Benim kızım. Kırmızı
İlk adımımı atamadan ağlıyorum . A yakların, şişmjş Ve ka
palto giymiş küç.iik b ir k ız ve bir adam. Orada duruyorlardı...
bareıklaıia kaplı, ama bunu fa rk etm iyorum bile. Sadece, Ailem
hvn bom balanm ıştı... onları bulm alıyım ;
diye düşünüyorum ve koşuyorum . S a sb a n ın kollarının bana o
“Ü zgünüm ; diyor vc kalbim o kadar gürültülü bir akilde
kadar sıkı sarılmasını istiyorum k i düşünm üyorum .
çarpıyor k i H ayatin k alan yok... sadece sen... dışında hiçbir şey
A p ta l.
duyamıyorum. İşte...
Bombanın düştüğünü çok geç duyuyorum . O vınlayan sesin
Onu itip ganinden g e ç i y o r u m , yataktan yatağa sendeleyerek
kalbim olduğunu mu düşündüm ; yoksa soluk alışım mı?
0iyorum , am a tek bulduğum yabancılar.
Her şey bir anda patlıyor: tren, yan ım d aki ağaç, yolun ke­
Dışarıda yoğun ş e k i l d e k a r y a ğ ıy o r ve dondurucu bir soğuk
narında duran bir kamyon.
wr. Bu yeri tanım ıyorum . Uçsuz bucaksız kadı bir arazı. Patlama*
Biı saniye için Sasha ve A riyayı görüyorum ve sonra hava-
«w verdiği hasar şim di karla kaplı, ama cesetlerden oluştuğunu
ar, arkala, „,da yangınla yanlara savruluyorlar...
sandığım /;?■• yığm görüyorum .
Sonra onu görüyorum : Karın üstünde küçük, siyah bir leke,

Ayanındaki çadıra dayalı, kıvrılmış yatıyor.

°m ı doğru koştuğum u söylemeyi istenilin, ama sadece yü
Ç o ru n u Yakıcı soğ uk e t k i s i n i göstermeye başlaymeaya
h a tırlu y ^ J '• Hafızam dakiherş&
kadaı orada >,<ıf,y0r ve sonra kalkıyorum faklarım ın çıplak olduğunu b i l e yormuyorum.
 Ki* 'Jkıhçesi
Bu onun paltosu. Benim Anyainm IKI,tosu. Yu <h
■ 1 * kendi elyazımla yazdığım vc yakasına iğn e le d iğin ,^
,Kireçlinin terinde. Kâğıt ıslak ve mürekkep M'rsi?JeşnU
Z cda P a lto n u n yansı yok -burnu, nasıl olduğunu diişün
istemiyorum bir tarafıysa tamamen yırtılm ış.
paltonun solgun astarında siyi ıh kan lekcleı-ini UÖıvbHiyor^
B u rn u m a yaklaştırıyorum «■ derin bir nefes alıyorum. Ku.
maşla onun kokusunu alabiliyorum.
Cebin içinde, onun ve U o’mın. astara diktiğin ıfotof/ı^fla^
buluyorum. Gönlün mit? demiştim rma innm sakladığımız gün ,
daha imce, çocukları ilk tahliye ederforken; simdi yıllar önceymiş
gibiğ6İiyor~t şimdi kardeşin h er za m a n sen in le olacak.
Üzerinde isminin yazdığı k iiçijk kâ ğ ıt parçasını atıyor w
elimde tutuyorum. Orada bebeğim in paltosunu okşayamk, gü­
lümsemesini hatırlayarak ne kadar şiire oturuyorum ?
. kıı-sal bölgede bir hayalci gibi yürüyorum. Yolda o ka-
^ yürüyen ölü var ki kimse, beni durdurmaya çalışmıyor.
^ ) cıı silahlar ya ila bombalama duyduğumda orağa doğru
,■ AuakUınm daha az acısa koşardım.
ıfineh'/” * ■
Sekivillci <>ür.dc aradığım şeyi buluyorum.
ön cephe.
Yürüyüp R usların, iıeınşerilerim in yanından geçiyorum;
l nti sesleniyor ve hem duıtlunnaya çalışıyoıiar.
Çeri çekiliyorum , eğer gerekiyorsa sıkıca asılıyorum, vuru-
yorum, tekm eliyorum vc gitm eye devam ediyorum.
Alınanların yanına gidiyor ve silahlarının önünde duruyorum.
‘■Vurun beni." deyip gözlerim i kapatıyorum. Ne gördüklerim,
,mje benzediğim i biliyorum : ileli, yan ölü. elinde haşat olmuş bir
Mİa ve kirli, g ri pelüş bir tavşan tutan yaşlı bir kadm.

Sonsuza dek.

Hi' binse bana bir silah verm iyor. Sorduğum lıer erkek bana
sakili olmamı, yarın kendim i duba iyi hissedeceğim i söylüyor.

Hunu birkadma sormalıydım: bir rı>ı ı ığu iaşuj< tırık. diğerinhtse

(>itmesine izin vererek öldüren h a ş iv bîr anneye sormalıydım.

da bvlki bunu yapan tek k işi heııinı...

Her "eyse* acı dayanılm az. Ve ben iyileşm ek istemiyorum-

<»duyum kadar m utsuz olm ayı h a k ediyorum . Böylece, «Arfö*
./ ?'î« çjer, dönüyor, çizm elerim i v c paltom u alıyor ve yW'Wnel^
işliyorum
 Y i i 'i n i a lt ı

nncleri içini çekerek, "Ama ben şanslı bir kadın değilim,”

dedi.

Yavaşça söylen en bu son cüm leyi bir sessizlik izledi.

Nina g özlerin d eki y a şla rı sildi ve şaşkınlıkla annesine baktı.

Bunca z a m a n d a n b eri bu kadar acıyı nasıl içinde taşımıştı?

Bütıuı bunlardan s o n ra b ir insan nasıl hayatta kalabilirdi?

M eredith ç a b u c a k a y a ğ a kalk tı. Sola doğru bir adım attı

ve durdu; s o m a s a ğ a d ö ııd ü ve d urd u . Birdenbire bir rüyadan

uyanmış, ken d in i k a ç a c a k hiçbir yer olmayan yabancı bir odada

bulmuş gibiydi. S o n u n d a o m u zla n hafifçe aşağıya doğru kıvrılmış

tör şekilde p en cereye g id ip d ışarıya baktı.

••

Nina, M e r c d ith ’e b a k tı; o d a en a z Nina kadar mahvolmuştu.

M aksim e n so n u n d a kayıt cih azın ı kapatarak. ‘Aman Tanrım.

dedi.

Klik sesi sessiz o d a d a sert b ir sesti w MınaVa, az önce duydukları

i y e n i n sa d e ce o n la rın ailesi için önemli olmadığını hatırlattı.


Annesi olduğu yerde kaldı; san ki kalp atışlarının <]Ur
- da kalbinin hemen bedeninden d», a n y a f ır la y a c a k ,
yormuş gibi dışa doğru duran eli göğsüne b a s tır ılm ış .
Tam o anda ne görü yord u ? Bir zam anlar parlayan, Vjn
insanların caddelcrde öldüğü ve kuşların gökyüzünden d ü ş ,^
donmuş, bombalanmış bir arazi hâline gelen Leningrad1, * m,? ‘
ya da belki Sashanm yüzüydü. Ya da Anya’nın kıkırdama^
ya da Leo’nun son, yürek burkan gülümsemesi.
Nina kendisini yetiştiren kadına baktı ve en sonunda gerçeği
gördü.
Annesi dişi bir aslandı. Bir savaşçı. Pes etmek isteyip bunu
nasıl yapacağını bilmeyen ve bu yü zd en b ir cehennem hayatı
seçmiş bir kadın.
Ve bu küçük anlayış, daha büyük bir anlayışa yol açtı. Birden­
bire Nina kendi hayatını açık vc net bir biçim de gördü. Bütün bu
yıllar boyunca, dünyanın her tarafın ı dolaşm ış ve kendi gerçeğini
başka kadınların hayatlarında aram ıştı.
Ama gerçeği başından beri burada, asla anlamaya bile çalış­
madığı bir kadınla birlikte, evdeydi. N in a’nın asla tamamladığım
hissetmemesine, çektiği kadın fotoğraflarını yayınlamak isteme­
mesine şaşmamalıydı. A rayışı onu her za m a n bu ana. bu anlayışa
getiriyordu. Vizörden bakıp kendini bulm aya çalışarak kameranın
arkasına saklanıyordu. A m a bunu nasıl yapabilirdi ki? Herhangi
bir kadın annesinin hikâyesini bilm ed en nasıl kendi
bilebilirdi?
Annesi hâlâ cam dan dışarı bakarak, “Bunun yerine beni e*r
aldılar,” d e d i
m neredeyse kaşlarm , ç a n , 0 „ , göre, , nnreinin ^
* « bunun arasın d a y a n h , saat geçmi? ^ ^ ^
^ dakikalar geçun şt,. N .n an ,,, kendi lıayahnın f e k l e r , n e
'
yattığı dakikalar.
' Annesi başını sallayarak, “Esir," diye
4aıedim. Denedim... H er zaman kendimi öklüremeve** kadar
g'*sazü„1'"" S° " Unda ,X--1,tCreden uzaklaştı, onlara baktı. "Baban,,
lopla,na kam pım ö zg ü r bırakan Amerikan askerlerinden biriydi
0zamana kadar Almanya'daydık. Savaş,,, YlUarsonra
® bcnim,e konuştuğunda, onu doğru düzgün dinlen***™ '
bile. Eğer d a h a gü çlü olsaydım kampm kapılarının atıldığı bu
günde çocuklarım ın benim le birlikte olacağın, düşünüyordum w
buyüzden Evan bana ismimi sorduğunda Anya diye fısıldadım
Daha sonra bunu geri alabilirdim, ama her defasında birisi benimİ
konuştuğunda onun ismini duymaktan hoşlandım. Bu bana a
verdi, ama acıyı kucakladım. Bu hak ettiklerimin en azıydı.B;
banızla birlikle gidip onunla evlendim, çünkü gitmek istiyordu!
vcgidebilmemin tek yolu oydu. Yeni baştan başlamayı aslında h
düşünmedim. Çok hastaydım . Ölmeyi bekledim, umdum. An
ölmedim. Vc. şey... Evaıı'ı nasıl sevmeyebilirsiniz ki? İşte. 1it;
'!• Şimdi biliyorsunuz.”
Uzanıp çantasını aldı ve sanki dengesi hikâyeyi anlatırken
'a.vbettiği bir şeymiş gibi hafifçe sendeleyerek kapıya yöneldi.
Niııa bir anda ayağa kalktı. O vc Meredith tek kelime dm« «i,
da birbirlerine bakmadan, aynı anda hareket ettiler. Annefcmn
hikâyesini
birer kolundan tutarak ona destek oldular.
^okunuşlarıyla, annesi daha lazla tökezliyor gibi görüm!
bredeyse düşecekti. “Bunu yapmanıza gerek...’
 Nina usulca, “Artık bize ne hissedeceğim i* ^ AöO^i’ ‘ Onlar* o Kaoar çok onuyorum ki, dedi; sonra ağlıyordu
anne, - dedi
. -r ' 0k -VoL
İradesinin gü cü yle b u basit cüm leyi ne kadar süredir saklamıştı
Meredith annesinin y ü z ü n e d o k u n u p y a n a ğ ın , ok
,f en sonunda b u n u sö y le m e k onun kendini nasıl hissetmesine
-Artık bizi kendinden u z a k la ştırm a k d a yo k /' d edi. “Çok
, • -
kaybettin. 335,3şev-
■
Onları özlüyorum .
Anneleri bir ses çıkardı, k iiç ü k b ir y u tk u n m a .
İki küçük k elim e.
N inayaşlann gözlerini y a k m a y a b a şla d ığ ım hissederek -
Her şey.
bizi değil” değil dedi. “Bizi asla k a y b e tm e y e c e k sin .” ^
Nina ve M e re d ith yen id en ayağa kalktılar, annelerine sarıldılar
Annelerinin b a c a k la rın d a « ü ç k a lm a d ı. K ırık bir r a
v^dır jrik yağlam asına izin verd iler.
yığılmaya başladı, a m a N in a v c M e r e d ith o r a d a y d ıla r

tutuyorlardı. A nn elerini te k ra r s a n d a ly e s in e o tu rttu la r ^ Nina o z a m a n a n n e s in in ııe hissettiğini öğrendi ve bu olağa­

nüstü kad m ııı o n a h iç sa rılm a m a sıyla nc kadar çok şey kaçırdığını

Sonra, tıpkı h a y a tla rın d a ç o k s ık y a p t ık la r ı gibi, yerde
fark etti.
nelerinin önünde d iz çö k ü p o n a b a k tıla r. A m a şim d i hikâye»
Annesi n ih ayet g eri çekildiğinde, yüzü yaşlarla dolmuş, saçlan
erm iştiya da büyük bölüm ü a n la tılm ıştı v e bu a n d a n itibaren zaten
yana doğru k a y m ış tı; s a ç tu tam ları kenarlan kızarık, sulanmış
farklı bir hikâye o lacak tı. A r tık o n la rın h ik â y e s i olacaktı
gözlerinin ü z e rin e d ü şü y o rd u , am a hiç bundan daha güzel görün­
Bütün hayatı b o y u n ca , a n n e s in in g ü z e l y ü z ü n e baktığında
memişti. G ü lü m s ü y o rd u . B irer elini yüzlerine koydu. Her ikisine
Nina belirgin kem ikler, se rt gözler ve h iç g ü lü m se m e y e n b ir a fr
görmüştü. do usulca, “K o y a d u sha ," dedi.

V asiiy’n iıı y a ta ğ ın ın ya n ın d a , Maksim ayağa kalktı, hatifçe

Şimdi Nina bunun ö tesin i g ö r ü y o r d u . B elirg in çizgiler için
öksürerek o n la ra y a ln ız olm adıklarını hatırlattı.
savaşılmışh; altında yatan y u m u ş a k lık için b ir maskeydi.
Kaseti m a k in e d e n çık artırken , “Bu Leningrad'ın kuşatılması
Annesi başını sallayarak, "B e n d e n n e fr e t e d iy o r olmalısın*’
dedi. hakkında d u y d u ğ u m e ıı şaşırtıcı hikâyelerden biri, dedi. Stalin

b“ mı o k a d a r u z u n b ir sü re saklı tuttu ki sizinki gibi hikâyeler

eıedit ı ellerin i a n n e sin in y ü z ü n e k o y m a s ın ı yetecek kadar sadece se n z a m a n la r d a o rtaya çıkmaya başlıyor- Bu, insar I. >Çi
ayağa kalktı. “Seni seviyoruz.”
Ç içek ten b ir fa rk y a ra ta c a k , Bayan \Vhitson.”

A nnesi y e n id e n d o ğ ru larak , “Bu kızlarını içun)'. d^ '

Jer' AnnCSİ blnr/ ÖnCC bUZ gİh' hİI e s m iş gibi titredi. Göz-
’örd '' ' 1 ' c ^ ’ na - a n n e s i n in g ö z le r in d e şim diye ^'nesinin ye n id en güçlenm esini izledi vc bırdcnbm ^

*lk o n la r ı g ö r d ü ğ ü n d e ken d i gözya$l»nn,n bütü" k u rtu la n la rın kendilerini böyle sağlamlaş» .

■ M n d ^ .n » »m c c m - d i k l e r i n i m e ra k e lti. Ö yleO İduguntıdnündü-
 hiç a n la m a d ığ ı v e başka hiçbir şeye yer bırakmayacak
. f l M * hükümetten geldiği için sa y ıla n n bilinmesi ^ j ^ ^ n i c c z b e t t i ğ i n i anladı.
ta ö za k S r b ir tahm inle, k u şa tm a d a b ir n,ily<>„ Un ü
^ vgin in bu anlayışının lıayalım değiştireceğini biliyordu;
" 'U „ öldü Yedi yu/- binden fa ,la kişi açlık tan öldü. Sen
• m ayı, bir d a h a on larsız yaşamayı düşünemiyordu. Ve
T * * * * * anlatıyorsun. Teşekkürler." M a k s in , b a şk , ^ u zya1“^ *"”-' ■ -- 1 1< » . .
^ biryeHerdc. A tlan ta'd a, Ço k daha f a * ^ ..
2 ^ başladı, ama Vasily ya takta birtakım garip ^
^ keşke buna n asıl uzanacağm ı b i ls e ^ „ ! * unu da bili-
Maksim kaşlarını çatarak daha yakınm a doğru eğildi, -n c,. tirKlgrafyollardı: Ya A tlanta'ya gitm ck ^ 5* n n ^ d 0» ı
Daha Aa yakma eğikli "Anlamıyorum...''
yabundanfa r k lı b ir h a y a t isted iğ i,m s ö y le n e f 'l ^ ^
)UWW'J- - ' ...... .
' \ " • ^ h e r k e s in
Nina annesine usulca, “Teşekkürler," dedi. toyatMkmfarkh bir hayat istediğimi, hfnmı nnm
ama bım usa
bunu u n k isteetfo
seninle ni
istediğimi

Annesi önedoğnı edilip onu y a n a l l a n öptü. "Benim N incşürf ğylcrseın? Benim pekim den gelir miydin? Kalır mtydm? Ya seni

d iy e fısıldadı. S a n a teşekkür ed erim Peşini bırakm ayan şendin."

sevdiğimi söylerse m ?
Nina özellikle de M eredith'in b u n u n l a h e m fik ir olarak başım Ama bu y a r ın olacaktı.
salladığını gördüğünde, bunun sö ylen m esin d en g u ru r duymalıydı, Mereditlı’e ve annesine bakarak, “Ben yine nasıl gideceğim?"
ama aksine hu ona acı verd i. “ B en s a d e c e k en d im i düşünüyor­
dedi. “İkinizi nasıl bırakacağım ?”
dum. Her zam anki gibi. S en in h ik â y e n i isted im , bu yüzden seni Meredith, “Birlikte olm ak için birlikte olmamıza gerek yok," dedi
konuşturdum. Bunun sen i ne k a d a r ü z e c e ğ i konusunda bir kez
Annesi, “İşin senin kimliğin,” dedi. “Sevgi bunun için yer açar.
bile endişelenmedim.”
Eve daha s ık g e lirsin , um arını.”
Annesinin gülüm sem esi h â lâ ısla k o la n g ö zlerin i aydınlattı. N ina b u n a k a r ş ı lı k n e söyleyeceğini bulmaya çalışırken,
“Bu yüzden bu dünya için ö n e m lisin , N in oşka . Bunu uzun süre Maksim, “ K a b a lık e ttiğ im için özür dilerim, ama babam kendini
önce anlatmam gerekirdi, a m a b a b a n ız ın hı r ik im izin sesi olma­
iyi hissetmiyor," d e d i.
sına izin verdim. Ve işte b u d a y a p tığ ım b ir b a şk a yanlış seçim.
Anneleri Nina ve Meredithten ayrılıp yatağın yamna gitti.
Sen zor zam anlara ışık tu tu yo rsu n . F o to ğ ra fla rın ın yaptığı şey bu.

İnsanların canlarını ya k a n şe y le rd e n y ü z çevirm ele rin e izin ver­ N ina o n u izled i.

• neclcnly-fe\'ibai soladoğru kaymıştı,
Anneleri V asily y e baktı; felç Îit ıslanmıştı.
miyorsun. Senin yaptığın şe y d e n ç o k , a m a ç o k g u r u r duyuyorum.
fa k la r ın d a g ö zy a şla rı vard ı ve yastıkta düştüğü yem
Sen bizi kurtardın.”
Uzandı vc o n u n yüzüne dokundu. Kuşça bir şeyler s »
Meredith annesiyle h e m fik ir olarak, uYaptm ,” dedi. ,ls!m
Nina onun gülümsemeye ç a lış a n , gönlü
onun hikâyesini d u rd u ru rd u m . B izi b u r a y a sen getirdin.
(*“Şiindii. Belki d c hayatmda ilk defi, dua .sadece^
Nina o zamana kadar gu ru r gibi b ir kelim enin insanın ufki
Pattı. Ya d a b e lk i b u b ir du
nasıl açacağını bilm iyordu, a m a o n u n u fk u n u açm ıştı vc buı'ul'
 IQ$ ':R<0\<,rsı
|1(.,i baş>m sallad ı. Mcredith'in elindeki kaset yığınına bir
M d ttM r . baba, vc orada İ r a k tı. Baba.,, Kovi kallmı
A'''son ra V asilv’nin kulağına bir şeyler fısıldamak için öne
Onbndinlenıisli-
Coı i çekildiğil,(^e »ya.>«ı adam ın gözleri ıslaktı. Gülümsemeye
Annesine bir yigın siyah kaset verirken çat,k kaş|, ^
rinleşerek. ^ te .-d e d i Maksim. “Sizin bunlar, onun raki
Fhillip Kiselcvfcgönderınenizi istediğinden o ld u ğ a eminin,. P fo J , . -ninesinin kolun a girdi ve onu kapıya götürdü. Onlar
jsin>* *
Kisele»' uzun zamandır bu proje üstünd e ç a l k a d ı , ama oriji,,’,, ^piya vard ıkların d a, M eredith annesinin diğer tarafındaydı.

m a t e r * * " " pek çoğu onda. Üstelik burad an çok fazla uzakta <u ° yan yan a, birbirine bağlı, sonbaharın son günlerin-

değil. Denizin karşısında, Sitkad a. Hm saat uçak kalkıyor." ? grinin solgun m avi ışığın a çıktılar. Yağmur, ardında bir sürü

Anııesi, "Sitka mı?” dedi “B iz zaten o radaydık. Gemi ». .cıklavar. olasılık bırakarak durmuştu,
oraya parıltı-» w,,u‘ •
geri dönmeyecek."

Meredith saatine bakarak, “A slın da," dedi. “Gem i Juneau'dan a®

Uy>

yaklaşık kırk dakika önce ayrıldı. Yarın biitüıı g iin denizde olacak:

Vasily bir ses çıkardı. N ina onun ken d isin i ifade edemediği Deniz uçağı saat yed i o tu zd a Sitka’ya indi.
için tedirgin olduğunu ve sinirlendiği ıi görebiliyordu. Nina. M credith'in peşinden u ç a k i a n çıkarken, “Şimdiye kadar

Annesi, "Kasetleri postayla g ö n d e re m e z m i?" dedi ve Nina. L os Angeles t a olurd um ," dedi.
annesinin onlara dokunm aktan ko rku p korkm ad ığın ı merak etli. M eredith lim a n a giden yolda en önde ilerlerken, “Dünyayı

“Phillip yıllarca bu projede onun sa ğ koluydu. Onun annesi w gezen biri o larak ço k fazla şikâyet ediyorsun,
benim babam Minsk'te birbirlerini ta n ım ışla rd ı.” “Şikâyet ç im iy o ru m . Sadece bu Alaska uçakları

Nina, V asilyye baktı ve y in e b a b a sın ı ve bu kadar ufak bir kar’ olayının ço k A frik a va ri olduğunu söylüyorun»- Bu bir tanfede

şeyin ne kadar büyük bir an lam ifade e ttiğ in i düşündü. "Elbette, daha çok b ir fikir."
kasetleri ona teslim edeceğiz," dedi “ 1 Jemen şim d i gideceğiz. Böy- Annesi M eredith’e, "Nina’mn k ö ç û k t a ^ ^ ^
lece gemiyi Skagvvayde ya k a la m a k içm fazlasıyla zam anım ız dur.
te li. "Eğer a y a k k a b ıla rın ın *Ç,,Uİ‘- <
’ ° l ''■./erine «ok fazla ketçap
Meredith yığınla kaseli ve ü zerin d e ad resin yazılı olduğu kâi^1 oturup çıgbk atard ı. Ve >u,™>rtalar,n,nJ “ ^ |nl bükerdi.’
aldı. “Teşekkürler, Dr. A d am o vich . Ve M a k sim .” koyarsam ya d a yeleri kad ar ko> mazsa hızındım.
, v ı '■Avii "Ben senin ıy*
Maksim ağırbaşlı bir şekilde, “H ayır,” d ed i, “ ben size teşekkur Nina, "Bıı hiç de doğru degu> 1 c • ^ )vn, un pijama p a rtin e

«lerım. Sizinle tanıştığını için o n u r d u y d u m , Veronika Ptetwvna Sen M ercditb’ten babsw liyörs,ın- ^an ^ . n- musun?

Marçenko VVhitson.” Silmesine izin verm ediğinde nasıl öfkelen

 K jis ıın W a n n a h

aklığı- 0 * » m avisi sı,!a n n üstünde, tekrar tekrar ince helezonlar

Meredith, "Softbol turnuvasına gitmeden önce annem sana ^ o r d u . N ihayet saat sek iz kırk beşte gece çökm eye başlamıştı.
el sallamadığı için bunu bize ödetmenle kıyaslandığında bu solda
Meredith gö zlerin i k ap ad ı ve sandalyesin de arkasına yas­
sıfır kalıyordu,” dedi
landı. Bütün gün a k lın ın düşünceler, an ılar ve yeni idraklarla
Nina limanın ortasında durup annesine baktı. “Trendi değil mi?"
karmakarışık olduğu doğruydu. Çocukluğunu parçalara ayırarak
dedi, “beni bir trene bindirip gitmemi izleyemedin, öyle değil mi?"
tekrar değerlendiriyor, annesi h akkınd a sahip olduğu yeni anlayış
“Yeterince güçlü olmaya çalıştım ,” dedi. “Sadece... bunu...
ışığında h er şeyi yeniden inceliyordu. G arip bir şekilde, annesinde
izleyemedim. Bunun seni incittiğini de biliyorum. Ö ziir dilerim.”
gördüğü g ü ç onun d a b ir parçası hâline geliyordu. J effin , Sen de
Meredith aralarında bunun gibi yüzlerce an olacağını biliyordu.
onun (/ibişin, biliyor m usun, şeklindeki yorum u yeni bir anlam
Şimdi ilişkilerini onarma işlemine b aşlad ıkların a göre, bütün
kazanm ış, M e ıe d ith e y e n i b ir güven verm işti. Bütün bunların
anıların sürekli olarak yeniden yorum lanm ası gerekecekti. Tıpkı
içinde öğrendiği b ir şe y v a ısa , bu d a hayatın - v e aşkın - her an
onun, annesinin değerli kış bahçesini kazdığı gün gibi. Sanki mezar
bilebileceğiydi. B u n la ra sa h ip old uğun zam an, bütün gücünle
taşlarını çekip çıkarmış ve bir kenara atm ış gibiydi. Annesinin
tutunacak ve h er an m ladin i çıkaracaktın.
biraz çıldırmış olmasına şaşmamak gerekiyordu. Vc kışların bu
M eıedıth'in arkasındaki kapı kayarak açıldı ve çıt sesiyle ka­
kadar zor olması hiç de şaşılacak bir şey değildi.
pandı. Önce bunun Nina olduğunu, banyonun boşaldığım söylemeye
Ve oyun. Meredith bütün bunları yeni bir pencereden gördü.
geldiğini düşündü, am a sonra annesinin saçındaki şampuanın tatlı
Elbette annesi daha ileriye gitmelerini engellemişti. O ve .Jeff neşeli,
kaygısız bir şekilde annesinin aşk hikayesini oynuyordu... Bunun gül kokusunu aldı.
verdiği acı korkunç olmalıydı. Meredith gülümseyerek, “Meriıaba,” dedi. “Yattığını sanıyordum."

Daha fazla özür dilemek yok,” dedi. "Bir defalığına, hemen “U yuyam ıyorum .”
şimdi söyleyelim bunu; hepimiz birbirimizi incittiğim iz zam anlar “Belki ile gecen in rengi yüzündeııdir.”
için üzgünüz, çünki; birbirimizi anlam adık. Sonra bundan vaz­ A n n esi M ered itlfin yanındaki iskem leye oturarak, “Kasetler
geçeceğiz. Tarnam mı?" Önce başını sallayan annesine sonra da
odan idayken uyuyam ıyorum ,” dedi.
kendisi de başını sallayan Nina’ya baktı.
“O nları benim od am a koyabilirsin."
Sitkava yürüdüler ve şehrin kenarınd a küçük bir nıolelde Annesi sinirli bir şekilde ellerini birbirine doladı. “Onları bu
oda buldular. Odaların verandasından, sakin koyun her tarafını,
akşam verm em gerek.”
yakındaki adaların yeşil tepelerini ve Rdgecıım be D ağının karlı
“Bu gece mi? A nn e, saat dokuzu çeyrek geçiyor.”
tepelerine kadar her yeri görebiliyorlardı. Nina duş alırken, Meredith
"Da. A şağıda sordum . Bu adres sadece 3 blok ötede.”
ayaklarını parmaklığın üzerine koymuş bir hâlde verandada oturdu. Yr?"
M eredith sandalyesinde döndü. “Sen ciddisin. Sorun ı**®
Vaiıu/. bir kartal, kolayca suyun üstünde süzülüyordu; koyu kanat
 Nina saçlarını kurutuyor ve avaz» çıktığı kadar bağırarak
■D^nısunu istersen bilmiyorum Aptalca ve bunakça davra-
Madunnanın C ra /A jfo r Yon'"' şarkısını söylüyordu. Kısa siyah
nlmnım. Bunu biliyorum. Ama bu görevi tamamlamak istiyorum."
saçları ve mükemmel cildiyle yirmi yaşında gibi görünüyordu.
“Onu arayacağım'
M eredith h alifçe om zuna dokundu. Nina şaşkınlıkla irkildi; az
"Kayıtlı bir telefon numarası yok. Oclaıııdan danışmayı aradım.
kalsın saç kurutm a m akinesini düşürüyordu. Sırıtarak, makineyi
Oraya gitmemiz gerekecek. En iyisi bu gece. Belki yarın işte olur
kapattı ve Meredith'c döndü.
ve beklememiz gerekebilir.
“ö d ü m ü patlatm anın güzel bir yolu. Saçımı kestirmem ge­
"Kasetlerle birlikte."
rekiyor. Hem de fena hâlde. Makas Eller filmindeki Edvvard gibi
Annesi Meredith’e baktı. Usulca. “Kasetlerle birlikte,” dedi
görün meye 1>aşladım.”
u* Meredith annesinin saklamaya çalıştığı kırılganlığı gördü. Ve
"Anneın bu gece kasetleri vermek istiyor.”
korkuyu da. En sonunda onu korkutan şey, her nasılsa, bütün ya­
şadıklarından sonra, hayatının fizikse) kanıtlarım elinde tutmak “Alı. Tam am .”
Meredith buna gülümsemeklen kendini alamadı. İşte oradaydı;
olmuştu.
tek kelimeyle, aralarındaki fark buydu. Nina saatin kaç olduğunu,
Meredith, 'Tamam," dedi. “Cklip Niııa’yı çağırayım. Hep birlikte
önce telefon etm eden bi. inin evine gitmenin kabalık olacağını ya
gideriz." Sandalyesinden kalktı ve odada geriye doğru yürümeye
da annesinin zo r bir gün geçirdiğini ve dinlenmesi gerektiğini
başladı. Annesinin yanından geçerken, sadece bir elini onun omzuna

koymasına yetecek kadar bir süre durakladı. El örgüsü kazağın umursamıyordu.

Nina sadece maceraya yapılan çağrıyı duymuştu ve bu çağrıya
yün çizgilerinin arasından kemiğinin belirgin sertliğini hissetti.

Son zamanlarda, ona dokunmadan annesinin yanından geçe­ her zaman cevap verirdi.
Bu Meredith'iıı kazanmaya kararlı olduğu bir özellikti.
miyordu. Bomboş ve mesafeli geçen bunca yıldan sonra, yalnızca
O n dakikadan a z bir sürede yola kovulmuşlar, üçü birlikte
bu bile mucizeydi. Sürgülü cam kapıyı açıp küçük odadan içeri
kaldırımda yürüyor, otelcinin gösterdiği yönde ilerliyorlardı. Hâlâ
Kirdi, içeride bir çifı ikiz yatak vardı; her ikisine de geyik şeklindeki
mehtap çıkm am ıştı, gökyüzünün rengi kovu mordu ve her yer
siyah yastıklarla birlikte kırmızı ve yeşil ekoseli örtüler konulmuştu.
yıldızlarla kaplıydı. Buradan, dokunacak kadar yakın görünüyor­
Dmarlarda, Sitka tını Tlingit geçmişine ait siyah beyaz resimler
lardı. Yaprağı hep yeşil olan ağaçların arasından hafif bir rüzgâr
vardı. Niıuının yatağı çoktan bozulmuştu üzerinde kıyafetler ve
esiyordu; betonda duyulan ayak seslerinin yanında tek gerçek ses
kamera ekipmanları yığılıydı.
buydu. Uzaklarda birye.de, bir geminin sis düdüğü öttü.
Meredith banyonun kapısını çalıp hiçbir cevap alamadı ve
(jp;. )Senin İçi» Çıldırıyorum. (<;■»)
içeri girdi.
 M e r e d it h kardeşinin elindeki kâğıt parçasına baktı. Okuduğunda
Bu caddedeki evler eski görünümü evlerdi; önlerimle \erarvialan
bir hata yoklu. O n la ra verilen ad res buydu. “ Dr. Adamovich...”
w sivri tepeli çatılan vard.. Bahçeler oidı.kça bakım lıydı; havada
“Vasya m ı?” G erald ’m bıyıklı dudağı kocam an, dikkat çeken
güllerin yoğun kokusu yakındaki denizin tadını tatlılaştırıyordu.
bir gü lü m sem eyle k ıv r ıld ı. A rk a sın ı d önüp bağırdı, “Vasya’nm
Meredith. “Bu ev.“ dedi. Haritadan o sorum luydu.
arkadaşları, tatlım .”
Nina, “Işıklar yanıyor. Bu iyi,” dedi.
Annesi, “A slın d a arkadaşları değiliz,” dedi. “Sizi rahatsız etti­
Annesi öylece duruyor, zarif, beyaz eve bakıyordu. Verandanın
ğim iz için ö zü r dileriz. E lim izdeki bilgileri tekrar kontrol edeceğiz.”
parmaklığındaki oymalar, onların evindeki süslü oym a işinin ay­
nısıydı ve saçaklar boyunca devam eden daha fazla oym a işi vardı. T am o sıra d a ipekli siya h pantolon, döküm lü bir tunik giymiş

Bu süslemeler eve masalsı bir görünüm kazan d ırm ıştı. Annesi. bir kadın telaşla o n lara doğru geldi. Kıvırcık beyaz saçları gevşek

‘ Büyükbabamın sahip olduğu clacha gibi görünüyor,” dedi. “Çok bir atkuyruğu şeklin d e toplanm ıştı.
Rus stili ama aynı zamanda Am erikan da.” N ina şaşkın lıkla, “Stacey?” dedi. Bir an sonra Meredith Rus

Nina annesine biraz daha sokularak onun koluna girdi. “Bunu restoranındaki garson k ızı tanıdı.
şimdi yapmak istediğinden em in m isin?” Stacey neşeyle gülüm seyerek, “Vay canına, vay canına,” dedi.

Annesinin cevabı kararlı bir şekilde ilerlem ekti. “B unlar b en im yeni Rus arkadaşlarım değil mi? İçeri gelin, içeri

Kapıda derin bir nefes aldı, omuzlat mı d ikleştird i ve kuvvetli gelin." G erald ’a, “G eçen gü n yem ek yem ek için uğradılar. Havyarı

bir şekilde kapıyı çaldı. İki kere. açtım ,” dedi

Kapı, kısa boylu, tıknaz, kalın siyah kaşları ve beyaz bir bıyığı G erald sırıttı. “Sizi o anda sevm iş olmalı.”

olan bir adam tarafından açıldı. Eğer akşam d o ku z buçukta kapı­ Ö nce N ina hareket etti, kendisiyle birlikte annesini çekiyordu.

sının önünde üç yabancıyı görm ek onu şaşırttıysa. bunu hiç belli “B uyurun, buyurun,” dedi Stacey. “Oturun. Ben bize biraz çay
etmemişti. “M erhaba; dedi. yapacağım , siz de b an a beni nasıl bulduğunuzu anlatırsınız. On

Annesi, Nina’nın elindeki bir torba kasete u zan arak, “Phillip la n otom an bir yatağın ve üç mumun yandığı biı Kutsal Köşenin
Kiselev?" dedi. bulunduğu, konforlu bir şekilde döşenmiş oturma odasına g ö t'
Her birinin oturduğundan emin olduktan sonra, “Gere. Vasily’mn
Adam, İşte bu uzun zam and ır d uym adığını b ir isim ,” dedi.
arkadaşları okluğunuzu mu söyledi.' dedi.
Annesinin eli geri çekildi. “Seıı Phillip K iselev değil misin?"
Annesi dim dik o t u r a r a k . “Arkadaşları d cğ ilıV dedi
"Hayır. Hayır. Ben Gerald Koontz.”
Bir yerlerde hir «eyler k.r.ki. Ve Gerald, 'Eyvah. İbrunlar."
“Ah." Annesi kaşlarını çattı. “Sizi rahatsı: ettiğim iz için özür
diyerek koş< ,-flk odadan çıktı.
dilerim. Bize yanlış bilgi verildi.”
 -Ve sizi b u raya o m u yolladı?” S ta cey annelerine bakm ak için
Stacey gülümsedi. "Bu la f t a sonu o ğlu m u zu n çocuklar,,,.-,
ona doğru döndü; an n eleri o k a d a r sessiz ve dim dik duruyordu ki
bu yakarda ne kadar yaram az olduklar,,,, unutmuşum.
m e rm e rd e n ya p ılm ış gibi görünüyordu.
ç , y , alıp hemen dönerim." Aceleyi.- odadan çıktı.
Stacey, an n e le rin in y a n m a gid ip orada durdu. Ç ay bardağı
Meredith, onlar yalnız kal.r kalma/.. “Dr. Adam ovieh'in kafa­
sının karışık olduğunu mu düşünüyorsun? Ya da M aksim adresi yine ta b a ğın d a tın g ırd a d ı. A n n ele rin in sert profiline bakarak

yanlış mı anladı?" dedi. “Çay?” diye sordu.

Nina. “Bu insanların da Rus olm ası ve profesörü tanım aları Meredith neden olduğunu bilmiyordu, am a ayağa kalktı, Nina
ilginç bir tesadüf." diye fikrini söyledi. da aynı şeyi yaptı.
Anneleri birdenbire ayağa kalktı, b a cağ ın ı seh p aya vurdu, Annelerinin arkasına geldiler.
ama bunu fark etmemiş görünüyordu. M asan ın etrafınd an dolaştı,
Meredith, annesinin dikkatini çeken şeyin ne olduğunu gördii.
odanın diğer tarafında Kutsal K ö şe y e geld iğin d e birden durdu.
Köşe m asasında, çerçevelenm iş iki fotoğraf vardı. Biri genç bir
M e r e d i t h alışılmış süslemeleri görebiliyordu: m ihraba benzeyen bir
çiftin siyah beyaz fotoğrafıydı. Fotoğraftaki kadın, uzun boylu ve
masa, birkaç tane ikona, birkaç aile fotoğrafı ve yan an birkaç adak.
zayıftı, sim siyah saçları ve yü zü n d e kocam an bir gülümseme vardı.
Stacey oturma odasına geri dönüp tepsisini sehpanın üzerine
Adam sarışındı ve çok yakışıklıydı. Sanki yıllardır katlanmış gibi,
bıraktı. Çay koyarak, bardağı M eredith e uzattı. “İşte, buyurun."
resmi dörde bölen solgun beyaz çizgiler vardı.
Nina. “Dr. Adamovich'i tanıyor m usıın?” diye sordu.
S tacey usu lca, “O n la r benim annem ve babanı,” dedi. ‘Diiğiin
Stacey, “Tanıyorum," dedi “O ve babanı ço k iyi arkadaştılar.
günlerinde. A n n em çok güzel bir kadındı. Saçları yumuşacık ve
Babam yıllarca ona araştırm asında yardım etti. A k a d em ik olarak
sim siyahtı v e onun gözleri... onun gözlerini hâlâ hatırlıyorum. Bu
yardım etmedi, elbette. D aktilo yazarak, fotokopi çekerek. Bu tür
şeyler." gülün ç değil m i? O kad ar maviydi ki. altınla...

Anneleri yavaşça döndü.

Meredith, “Kuşatma konusundaki araştırın a m ı?” d iye sordu.
Stacey onun gözlerinin içine baktı ve elinde tuttuğu çay fincanı
Stacey, “Bu doğru,” dedi
alışap döşemeye düştü, içindeki ç a y döküklü v * f i , Kan paramparça
Nina, ayağının dibindeki b u ru şu k kâğıt torbayı göstererek,
Bunlar kasetler,” dedi. A n n em k ısa şiire ö n c e h ik â yesin i Dr. oldu.
, .• ...«m ıi7iîrindeki bir şeye uzanırken
S tacey ııin to m b u l eli masanın uzerımıe
Adamoviche anlattı ve o bizi buraya yolladı.”
titriyordu, auta bir an bile güderini ay,m,ad,.
Stacey durakladı. “Onun hikâyesi derken ne dem ek istiyorsun^
Ve sonra ona bir şey uza..,; « W * * M ebdt
Meredith, “A nnem o za m a n L en in g ra d ’d a yd ı. S avaş za m a ­ Annesi, “Aman 'ninnin...'di)®1* J"0 6 dizlerinin iizorine çöktü.
nında," dedi
 Kjistin c3 İannak

ho^tu. Stacey döndürerek bir düğmeyi açtı bahçenin her tarafında

M ered ith uz»nn> yanüm etmek istedi, ama o ve Nina uzak
bir dizi ışık yandı.
du rd u lar.
O zaman Meredith bahçe içindeki küçük, derli toplu, arkaya
Onun önüne J o çöken SttccyVdi. "Ben I>cningrad'dan Anas-
sıkışmış alanı gördü. Buradan bile, zayıf ışıklara rağmen, çitin
asia Meka» M M anini® Koontz. Anne? Gerçekten sen misin?-
süslü bir parçasını görebiliyordu.
Annesi derin bir nefes aldı ve ağlam aya başladı. "Benim
Annesinin Rusça bir şeyler söylediğini duydu; yine hep bir­
Anya’m...r
likte, taş biryolun üzerinde annesinin evde oluşturduğu bahçenin
Meredith kendini kalbi sanki aynı anda paramparça oluyor­
neredeyse tıpatıp aynısına doğru yürüyorlardı. Süslü kıvrımlan ve
muş kabarooımuş, sel olup taşıyormuş gibi hissediyordu, YnŞ]ar
sivri uçlan olan beyaz dem irden bir çit, bir toprak parçasını çevre­
yüzünden aşağı akıyordu. Meredith, btınca yıldır ikisinin tüm
liyordu. İçinde, üç granit m ezar taşına bakan parlatılmış bakır bir
yaşadıklarını, kaybettikleri bütün yıllan düşündü ve yeniden bir
bank vardı. Her taraflarında çiçekler açmıştı. Tepede, gökyüzünden
araya gdnıek-rinin mucizesi neredeyse inanabileccğinden fazlaydı.
muhteşem, sihirli bir renk fışkırıyordu. Bir ok gibi çıkan mor, pembe
Ninayla birlikte olınak için onun yanına gitti. Birbirlerine sarıldılar
ve turuncu renkler yıldızların arasında parlıyordu. Kuzey ışıkları.
w annelerinin canlanmasını izlediler. Bunu anlatacak başka hiçbir
Annesi oturdu; bakır bankın üzerine yığıldı re Stacey de onun
kelnne yoklu. Sanki bu gözyaşları -belki de yıllar boyunca ilk kez
gelen mutluluk- onun kavTiılmuş ruhuna akmıştı. yanma oturarak elini tuttu.
Meredith ve Nina yanında durdular; ikisi de birer elini anne­
Annesi, “Nasıl?* diye sordu.
lerinin omzuna koydıi.
Staccy gözlerindeki yaşlan silerek, “Babanı ve ix*n doğuya
giden bir sıhhiye treninde uyandık. Çok ağır yaralanmıştı... Her
VERON İKA PETROVNA MARÇ1İNKO
neyse, Vologda'ya geri döndüğümüzde... bekledik,” dedi. "Hiç
durmadan aradık." 1919-

Yaz Bahçesi ndeki misket ağacımızı hatırla.

Annesi güçlükle yutkundu. Meredith, onun kendini, “Biz mi?"
diyebilmek için nasıl hazırladığını görebiliyordu. Seninle orada buluşacağım, aşkım.

Stacey elini uzattı.

LliO MAiKSOVİÇ MARÇENKO 1938-1942
Annesi elini tuttu, stkıca kavradı, gerçekten sıkıca tutuyordu.
Aslanımız.
Stacey uiju oturma odasından ve bir çift Fransız stili kapıdan
A ram ızd an çok erken ayrıklı.
geçirdi. Kapılann ötesinde son dereee A k ım lı bir bahçe vardı. Çi­
çeklerin, leylaklar, hammelleri ve yaseminlerin kokusu havada çok

. -»M •
 . n>rct i y 0rdıı. Sevinç ve üzüntü hayatın bir parçasıydı;
jlerfen'cM „ bunları hissetmek, fakat sevince biraz
Ama son ifade Mcnedith’in annesinin omzunu sıkmasına .!(• İşli! SHı >
• rıhnaktı, çünkü güçlü bir kalbin ne zaman duracağını
neden oldu. daha sık» saf »
-u bilemezdiniz.

a i .e k sa n d r ANDREYIİVİÇ m a r ç f .n k o redith yeni k ız kardeşinin elini tuttu ve, “Seninle tanıştı-

J " ok meuınun oldum, Anya. Hakkında çok W duyduk...” dedi.
1917-200»?
S
Sevgili koca vc baba

Annesi gözleri y a ş la r la dolmuş olan Stacey ye dönerek,"(Jeçen

y ıl m ı? " dedi.
“Seni bütün hayatı boyunca bekledi," dedi. “Am a kalbi geçen

kış... durdu.”
Annesi gözlerini kapayıp başını eğdi.

Meredith bunun acısını, hayatının aşkının yaşadığını ve bunca

yıldır.seni aradığını, sadece birkaç avla ona yetişemediğini bilmenin
ona neler hissettirdiğini hayal bile edemiyordu.

“Her zaman seni Vaz Bahçesinde bekleyeceğini söylerdi."

Annesi yavaşça gözlerini açtı. Bu işarete uzun süre bakarak,

“Bizim ağacımız," dedi. Sonra yavaşça, her zam an yaptığı, çok az
kişinin yapabileceği şeyi yaptı: Sırtını dikleştirdi, başını kaldırdı,
ne kadar titrek ve belirsiz olursa olsun gülümsemeyi başardı. Geçen
haftalarda bütün hayatlarını değiştiren o sihirli ses'e, “Gel," dedi.
"Çay içeceğiz. Konuşacak çok şey var. Anya, seni k ız kardeşlerinle
tanıştırmak istiyorum. Eskiden Meredith düzenli olandı ve Nina
biraz çılgındı, ama biz hepimiz değişiyoruz ve sen bizi daha çok
değiştireceksin.’’ Annesi gülümsedi - eğer gözlerinde üzüntün».-1
bir gölgesi -Seninle om da buluşacağım, kelim elerinin bir anıs.-
varsa, bu beklenen bir şeydi ve sesindeki neşeyle yum uşatılm ıştı.
Ve belki de böyle olması, yeterince uzun yaşadığında hayatın böyle
 2010

H içbir yabancı gökyüzü beni korumadı,

hiçbir yabancının kanal ları yüzü m e kalkan olmadı

herkesin ortak kaderine tanığım,

ben o zam andan, o yerden kurtulanım.

—A N N A AHM ATOVA
 Son söz

dı Vera ve o zavallı bir kız. B ir hiç.

A Amerika'da hiç kim se bu kızı ya da içinde yaşadığı yeri

gerçekten anlayam az. Onun çok sevgili Leningradh -
Pelerin Batıya açılan ünlü Pencereni- bakm ak için hâlâ çok güzel

olan, ama içten çürüyen, ölm ekte olan bir çiçek gibi.

Am a Vera bunu hen ü z bilm iyor. O sadece büyük hayalleri

olan bir kız.

Vera yazın gen ellikle, asla hatırlayam adığı b ir sesin ona

seslenm esiyle, gecenin bir yarısında uyanır. Köprüye kadar her
yeri görerek odasının penceresinden sarkar.

H aziran ayında, hava m isket limonu ve yeni çiçek kokm aya

başladığında ve gece bir kelebeğin kanadının dokunuşu kadar kısa
olduğunda, Vera heyecandan neredeyse hiç uyuyam az.

Bu b d y e n o c h i. Karanlığın asla çökm ediği ve caddelerin asla

sessiz olm adığı beyaz yaz gecelerinin zam anı.

Bu kitabı, kitabımı kapatırken gülmekten kendimi alam,y0.
nım Bunca yıldan sonra, günlüğümü bitirdim. Bu bir masal, ya|an
değil- anlatabildiğim kadar gerçek olarak benim hikâyem. Babam
b e n im le gurur duyardı. Nihayet bir .yazan m.
Elbette, kızlarım olmasaydı bu kelimeler hâlâ içimde hapsolınuş
w bgni içimden zehirliyor olacaklardı ve onlar bana çok daha fazla
şey vermiş olsalar da, bu kızlarıma hediyem.
Meredith, Jeffle birlikte evde, Jillian’m düğünü için hazırlık
yapıyor ve planlardan başka bir şey düşünem iyor. M addy hâlâ
işte, annesinin işlettiği dört hediyelik eşya d ükkânını yönetiyor.
Meredith’i hiç bu kadar mutlu görmemiştim. Bııgiinİm le programı,
yapmayı çok sevdiği işlerle dolu; .Jeffle sık sık seyah at ediyorlar.
Bunu Jeffin çok başarılı romanları için bir araştırm a olm ası am a­
cıyla yaptıklarını söylüyorlar, am a san ın m yalnızca birlikte olmayı
çok seviyorlar.
Nina hiç evlenmediği, am a farkında o ld u ğu n d an çok daha
fazla sevdiği Daniel’ıyla birlikte yukarıd a. Birbiri a rd ın a harika
maceralarda, dünyanın her yanm a birbirlerinin peşinden gittiler.
Söylediklerine göre yine gitm ek için şim di e şyaların ı topluyorlar,
ama ben onların seviştiklerinden şüpheleniyorum .
Aferin onlara.
Ve Anya ailesiyle kilisede. Onun ism ini A m erikan laştırm asm ı
umursamıyorum, benim için her zam an A nya o la ra k k a lacak. Yıl
boyunca buraya sıkça geliyor ve evi k ah kah alarıyla dolduruyorlar.
En büyük kızım la ben birbirim izle R u sça k o n u ş a ra k , o d ad a k i
hayaletleri yâd ederek birlikte m utfakta saatler g eçiriyo ru z. S o ­
nunda konuşmalarda, bakışlarda v e gü lü m sem elerd e o n lara saygı
gösteriyoruz.
Son kez günlüğüm ü açıyor ve benim yaşım da becerebildiğim
kadar kalın bir yazıyla çocuklarım için yazıyorum . Sonra günlüğü
kapatıp bir kenara koyuyorum .
Gözlerimi kapanm aktan alıkoyam ıyorum . Bugünlerde, uykuya
dalmak benim için ço k kolay ve aralık ayının sonlarındaki bu gün
de çok sıcak.
Sanırım b ir ço cu ğ u n kah kah asın ın sesini duyuyorum.
Ya da belki bu geçm işten kalan, Noel yem eğim izi hatırlatan
bir ses. A ilem in yen i h âliyle b u yıl hepim iz yiııe birlikteyiz.
Ben şan slı bir kad ın ım . Bunu her zam an bilmiyordum, ama
şimdi biliyorum .
Yaptığım tü m h a ta la ra , kö tü v e korkunç seçim lere rağmen
yaşlılığım da lıâlâ seviliyorum vc belki d e daha önemlisi seviyorum.
B ir şe y ben i korkutm uş, gözlerim i açıyorum . Biraz gürültü.
B ir an için k a fa m karışıyor, nerede olduğum dan emin değilim.
Sonra aşin a o ld u ğu m şöm in eyi, hâlâ köşede duran yılbaşı ağacını
ve şö m in e rafı üzerin d e asılı d u ran kendi fotoğrafımı görüyorum.
B u fo to ğ r a f e sk id e n atlı k ıza k tablosunun durduğu yerde
asılı. B aşlangıçta N ina'nm fotoğrafını sevmedim. Çok çok üzgün
görünüyordum .
A m a b u fo to ğ ra fa a lıştım . Nihayet, sevginin bağışlam ayı
gerektird iğin i öğrendiğim de benim için bu, yeni hayatın başlangı­
cıydı. Ş im d i b u ünlü b ir fotoğraf; dünyanın her yerinden insanlar
fotoğrafı g ö ld ü le r ve bana kahraman diyoriaı. Bu çok saçma. Bu
sad ece, hayatının ço k fazlasını boşa harcamış ve birazını geri ala­
bildiği için yeterince şanslı olan bir kadının fotoğrafı. Benim Kutsal
Köşem hala odam.» köşesinde duru or. Mumlar sabahtan akşama
kad ar yamyor, her iki d«S»n fotoğraf,m da bana ne kadar şansi,
. ol-/lımdik durııvor. Anva veL eon un
olduğumu her gün hatırlatarak dimdik a .
 B a h çesi yetmiş yıldan fazla bir süred ir sevdiğim adam ın yeşil gözlerinin

fotoğrafının yanında kirli. gri pelüş bir tavşan yan devrilmiş |>ir ^ n c bakıyorum.
hâkle duruyor- Yoldaş Floppy. Sahte kürkü matlaşmış, bir gözü yok;
Yeşil.
bazen beni rahatlatması için onu yanımda taşıyorum. Bu renk nefesim i kesiyor v e ban a kendim i genç hissettiriyor.
Ayağa kalkıyorum. D izlerim acıyor ve a y a k la rım şişm iş,
O gerçek. Ve burada.
ama umurumda değil. Böyle şeyleri hiç u m u rsam ad ım . Ben
Onun sıcak varlığını hissedebiliyorum , bana dokunduğunda
I^eningradlıyım. Sessiz mutfaktan geçip oturma odasına gidiyorum.
Buradan her şeyin karla kaplı olduğu kış bahçemi görebiliyorum. ürı>eriyor v e o turuyorum .
Gökyüzü parlak bakır renginde. Buz ve kırağı, elm as küpeler gibi Söyleyecek çok ş e y var, am a !>en onun isminden başka bir şey
verandanın üstündeki saçaklardan sallanıyor. Ve kurtarılm aya söyleyeni iy o n i m. “S a sh a ..
ihtiyacım varken beni kurtaran, bana çok fazla şe y veren tatlı Sasha, “B ekled ik,'* d iyo r vc sesiyle paltosunun siyahlığından
Evan’ımı düşünüyorum. Bana sık sık, yakın lık kurarsam affedi­
bir gölge ç ık ıp kendi şe k lin i alıyor.
leceğimi söyleyen oydu. Onu daha önce dinlem iş olm ak için her
“1x30," diyorum , d aha fazlasını söylenm iyorum . Kollanın küçük
şeyimi verirdim, ama şimdi beni duyduğunu biliyorum .
oğlum a u zan m ayı, sa rılm a y ı çok istiyor. Leo çok sağlıklı ve güçlü
Ayaklarım çıplak ve yalnızca pazen bir gecelik giyiyorum .
görünüyor. Yanakların a can lılık gelmiş. ııembeleşmiş. Sonra da ayııı
Dışarı çıkarsam Meredith ve Nina yine delirdiğim i, durum um un
yanağın sa rk tığ ım , m orardığını, d onarak parladığını görüyorum.
kötüye gittiğini düşünerek endişelenecekler.
Leo'nun hana, A cık lın ı anne... beni bırakma... dediğini duyuyorum.
Yine de kapıyı açıyorum. Kapının tokm ağı elim d e kolayca
Bııını d uyduğum da, güçlükle nefes almama neden olan bir ağrı
dönüyor ve soğuk hava bana o kadar sert bir şekilde çarpıyor ki
göğsüm e saplanıyor, a m a Sasha elimi tutarak ve. “Gel, aşkını. Yaz
güzel, trajik biran için çok sevdiğim Neva N ehri üzerindeki şehre
geri dönüyorum. Bahçesine...’* d iyerek orada.

Yeni yağm ış karların üzerinde yürü yo r, k a rın ayakların ım A cı geçti.

S a slıa m ın yeşil, yem yeşil gözlerinin içine takıyorum ve çok
altını yaktığını ve dondurduğunu hissediyorum . O göründüğünde
uzun zam an ö n ce üzerine d iz çöktüğümüz çimenleri I.al ırl.yorun,.
neredeyse bahçeye varm ak üzereyim. G üneş ışığıyla parlayan altın
Ben orada â<ık d ı n u f t a n . U o her zaman y a p tı* S»» bana ataca
sarısı saçları olan, baştan aşağı siyahlar giym iş bir adam .
tuttu iliyor, b ir zam anlar onu nasıl kollarımda tutamadığımı un p,
Bu o olama/.. Bunu biliyorum.
gülerek kııeağnna alıyorum.
, • -r .4 ' d h w vc l«n p lin d en gidiyorum.
Banka gidiyorum ve soğuk, siyah gövdesine tutunuyorum .
Sasna beni opeıekyine, G d , içindeki
. o tankın üzerine yığılmış
Yeni ya da hatırlam adığım bir zarafetle h areket ederek, nere­
A rkam a bakarsam , kaıı an kızlarım ın ııc
deyse süzülerek bana doğru geliyor. Yaklaştığımda başım ı kaldırıyor
yaşlı ve k ırışm ış bedenim i „Öı nnl duyacağımı biliyorum.

okluğunu anlayıp aglaınaya baîl11) ^ '

 « is «aAc«>
Bu yurdm arkama bakm.yon.nv Sasha ma tut.muyon.rn «
köçük aslanımın grrdamn, öpüyorum.

Bunun Wn. on lan vmKİen görebilmek iç.n çok çok uzun a -

Boyte hissetmek için. Simdi kutanm ın .y. dacafcnı
™ " Onlar k a rd e ş bir aile. Bu ta b .ta n n .fa n b ir hediye.
T e ş e k k ü r le r
onlara vcıtliti şey bu ve son on yıkla bir öm ür boy.,
yrteoek kadar sevdik-

ffred a , hzla n m S izi seviyorum . H er /.aman <*'ixiirn. diye

döçörTÖyonım.

Vc gidiyorum*

Bir romanı yazm ak tek başın a yapılan U r iş olabilir, a m a bunu “doğru

olarak" yapabilm ek \e iyi b ir şek ild e ya yın laya b ilm ek kesin likle öyle

dı-JiL Ö zellikle bu kitaba p e k ço k kişi yandım etti. Birincisi ve en

önemlisi, harika ed itö rü m J e n n ifcr E nderlin v e bütün St. M artin s

ekbine, özellikle M attlıevv Slıear. S a lly R ichard soıı, G eo rge VVitle.

Matı Baklacci, N an ey TYypuc, A n n e M a rie Tallberg» Lisa Senz, Sa-

ralı G okisteın, K im L ud lum , M ike Sto rrin gs, K athryn Harice Alison

Lazarus, Jef f C ap sh ew , K en H o llan d , T onı Siiııo, M artin Q ueen,

Steve KieckmT. M errill Bergenfeld, A stra Berzinskas, .John Edvvards,

Brian Heller, C h ristin e Jaeger, R ob R enzler’a, büîiin Broadvvay.satış

ekibine, bütün l'ifılı A venue satış ekibine, Sara G oodm an , Tahsha
Herr.andez ve Stephen l^ee’ye, h arika bir yıl için te fe k k ü r ederim !

Tom H a llm a n ’a kitabın g iizel kap akların d a yap tığı ça lışm a

için teşekkürler.

Ayrıca gazeteci Sally S a ra y a çok değerli yardım larından dolayı

çr.k teşekkü r ed erim . H erhangi bir Jıata yaln ızca bana aittir.

E lm alar ve VVenatdıee V a d isiyle ilgili her şe y konusund aki

yard ım ları için M a ry M oo’y» teşekkürler.
 Bir gece Rusya’d an bahsettiği için Tom Adam sa teşekkürler...
Megan Chance ve Kiııı Fisk; daima ne zaman güleceğinizi,
ağlayacağınızı bildiğiniz ve tekrar denememi bana bu kadar çabuk

söylediğiniz için teşekkürler.

m
 BAZEN A N N E N İ N GEÇMİŞİNE
BİR K A P I A R A L A D I Ğ I N D A
KENDİ G E L E C E Ğ İ N İ BULURSUN...
M ere d ith v e N i n a V V h its o n b i r b i r i n e t a b a n t a b a n a z ıt k a r a k te r ­
le r d e k i k ı z k a r d e ş l e r d i r . B ir i e v d e k a l ı p ç o c u k l a r ı n a b a k m ış v e aile
iş in in b a ş ın a g e ç m iş , d iğ e r iy s e h a y a lle r in in p e ş in d e n g id ip
d ü n y a y ı g e z m i ş v e ü n l ü b i r f o t o m- h a b i r o lm u ş t u r . A n c a k s e v g ili
b a b a la r ı h a s t a l a n d ı ğ ı n d a b u b i r b ” : y a b a n c ı ik i k a d ın , k e n d ile ­
rin i y in e b ir arad a, ş im d i bil» r ,n a h erh an gi b ir a v u n tu
v e rm e y e n , a ş ır ı m e s a fe li a n n e ! m y a n ı n d a b u la c a k tır .

Ö lü m d ö ş e ğ i n d e k i b a b a l a r ı n ı : - ,, m d a k i k a d ın la r d a n so n bir
a r z u s u v a r d ır : M a s a l s o n b i r k o y S açaktır; s o n u n a k a d a r.

B ö y le c e A n y a 'n ı n , 50 y ı l d a n f a z l a b i r s ü r e ö n c e y a ş a d ı ğ ı, s a v a ş
m a ğ d u r u ş e h r i L e n i n g r a d 'd a k i h a y a t ı n a a ç ıla n , a ile le r in i k ö k ü n ­
d e n d e ğ i ş t i r e c e k , b e k l e n m e d i k b i r y o l c u l u k b a ş la r .

" B u k ita p t a t m in e d ic i b ir t a r ih î r o m a n v e g ü n ü m ü z d e g e ç e n bir

a ile d r a m ı..."

O k u y u c u la r , a n n e v e k ı z l a r y a k ı n l a ş t ı k ç a h e m g ü lm e k t e n h em de
a ğ la m a k ta n k e n d ile r i n i a la m a y a c a k la r / '

H a n n a h , k a r a k t e r le r in p s ik o lo j ile r i n e d e r in le m e s in e in m e k te n *.
h is le r in d e t a y la r ın ı b e t im le m e k t e u s t a ."
VVaslıington Post Book Y/orta