ANG PAMILIHAN Kapag iginuhit ang kurba ng demand at suplay sa iisang grap,

ang dalawang kurba ay magtatagpo sa presyong P4.00 kung

Masasabing may pamilihan kapag may regular na pagtatagpo saan pantay ang dami ng demand at suplay (200 piraso). Dahil
ang konsyumer at prodyuser upang magkaroon ng bilihan. Ang dito ang presyong ekwilibriyo ay P4.00 at ang ekwilbriyong
pagtatagpo ay maaaring personal, o sa pamamagitan ng kantidad ay 200 piraso. Tignan ang pigura 3.1 sa ibaba
paguusap sa telepono, koreo o internet. Maituturing na regular
ang pagtatagpo kapag alam ng mga tao ang bilihang
produktong kanilang kailangan. Hindi masasabing may
pamilihan kapag ang bilihan ay kaunti lamang.

ANG PRESYONG EKWILIBRIYO

Sa paguusap ng konsyumer pinagkakasunduan nila ang

magiging presyo ng produkto. Ang pinagkasunduang presyo
ay tinatawag na presyong ekwilibriyo (Pe). Ang dami ng
demand sa pinagkasunduang presyo ay ang ekwilibriyong
kantidad (Qe). Sa presyong ito, and dami ng demand o suplay
ay pantay o walang labis (surplus) o kulang (shortage).

Bagamat ang presyong ekwilibriyo ang dapat umiiral sa

pamilihan, di maiiwasan ang pagkakaroon ng disekwilibriyo.
Halimbawa, kapag ang presyo ay mas mataas kaysa sa
presyong ekwilibriyo nagreresulta ng surplus na ang ibig
sabihin ay dami ng suplay ay higit sa dami ng dimand ang
presyo ay mas mababa sa presyong ekwilibriyo, nagkakaroon Gawain 3.1
ng shortage o ang dami ng dimand mahigit sa dami ng suplay.
A.. Ang iskedyul ng demand at suplay sa prutas ay tulad ng
Ang pagkakaroon ng surplus ng produkto sa pamilihan ay nasa ibaba.
nagreresulta sa pagbaba ng hanggang sa maubos ang labis
na produkto. Ang pananatili ng surplus ay di nakabubuti sa Iskedyul ng Demand at Suplay
mga produkto dahil maaaring ikalulugi nila ito. Sa isang banda,
ang pagkakaroon ng shortage ng produkto nagbubunga ng Presyo bawat Dami ng suplay Dami
pagtaas ng presyo na di rin nakabubuti lalo na sa mga kilo ng
konsyumer. Demand
P 10 50 80
Sa Talaan 3.1 ay makikita ang iskedyul ng demand at suplay 11 53 76
sa itlog. Mapapansin na sa P2.00, 90 piraso lamang ang ibig 12 58 70
itustos ng mga nagtitinda samantalang ibig at maaring bumili 13 66 62
ng konsyumer ng 350 piraso. Samakatuwid, may kulang na 14 75 50
260 piraso. Kapag ang presyo ay P4 isa, ang dami ng suplay
at demand ay parehong 200 piraso. Ngunit kapag tumaas ang Punan ang mga patlang batay sa talaan sa itaas:
presyo sa P5.00 bawat piraso, nagkakaroon ng surplus na 180
piraso. 1. Sa presyong P10 ang dami ng suplay ay 50 at

Talaan 3.1 2. Ang dami ng demand ay 80 Ito ay nagreresulta

Presyo Dami ng Dami ng Labis (+) 3. Sa pagkakaroon ng surplus na 75

bawat Suplay Demand
piraso Kulang (-) 4…Na 14 na kilo.
2.00 90 350 -260
3.00 150 275 -125 5. Kapag ang presyo ay tataas sa P11, ang dami ng demand
4.00 200 200 0 ay bumaba nang 76 na kilo at ang
5.00 280 100 180
6. Dami ng suplay ay tumaas nang 53 na kilo
7. Ang patuloy na pagtaas ng presyo, halimbaw sa P14, ay
nagresulta ng 25 na labis
8. Na 14 na kilo
9. Ang presyong ekwilibriyo ay nasa pagitan ng 12-13
10. At -8 na kilo
B. Mula sa Iskedyul ng demand at suplay sa itaas, iguhit ang
mga kurba ng demand at suplay sa isang dayagram at
markahan ang presyong ekwilibriyo at ekwibriyong kantidad.
C. Sagutan ang mga tanong:
1 . Ano-ano ang mga mahahalagang elemento ng
pamilihan?
Dapat bang basa, mabaho at maingay ang pamilihan?
- Ang mga elemento ng isang halo sa marketing
ay ang mga aspeto ng pagmemerkado na
makikinabang ang isang negosyo upang
itaguyod ang mga kalakal o serbisyo nito.
Mayroong limang elemento na isinasaalang-
alang: produkto, presyo, lugar, promosyon, at
mga tao.
2. Bakit nagkakaroon ng surplus at shortage ng produkto
o serbisyo sa pamilihan?
nagkakaroon ng shortage kung mas mataas ang demand
kaysa sa supply at surplus naman ay kung mas marami
ang supply kaysa sa demand.
3 .Nakakabuti ba ang pagkakaroon ng surplus at
shortage? Bakit?
Oo, dahil Surplus-nakakapagdulot ng balanse sa
pamilihan. Shortage- maaring macontrol ng pamilihan
Ang presyo nito dahilan ng pag bagsak ng ekonomiya ng
isang bansa dahil sa kakulangan.
Ang pagbabago ng presyong ekwilibriyo (Pe) at
Ekwilbriyong kantidad (Qe)
Ang demand at suplay ay patuloy na nagbabago dulot ng
pagbabago ng ibat ibang salik. Anumang pagbabago sa
demand at suplay ay nagreresulta sa pagbabagong ng
presyong ekwilibriyo at ekwilibriyong kantidad.
Ang pagbabago ng Pe at Qe dulot ng pagbabago ng
suplay.Halimbawa, na ang mga nagmamayari ng
manukan ay tinulungan ng pamahalaan kung kayat
nakapagprodyus sila ng maraming itlog. Ipagpalagay na
ang suplay ng itlog (mula sa talaan 3.1) ay tumaas nang
10% habang walang pagbabago sa demand.An a ng
magiging resulta nito sa Pe at Qe?
Upang matugunan ang katanungang ito, ipapakita ang
epekto ng pagbabago sa suplay sa pamamagitan ng
paggawa ng panibagong iskedyul ng suplay tulad ng nasa
ibaba (Talaan 3.2) Ang dating suplay ay nadagdagan ng
10% dahil sa tulong o subsidi sa pamahalaan. Iguhit ang
dating iskedyul ng demand at suplay ayon sa talaan 3.2
kasama ang panibagong iskedyul ng suplay. Markahan
ang dating presyong ekwilibriyong kantidad ng Pe1 at
Qe1.Alamin ang bagong presyong ekwilibriyo at
ekwilibriyong kantidad at markahan itong PE2 at Qe2. Ang
resulta nito ay makikita sa pigura 3.2 at mapapansin na
ang epekto y mababang PE at mataas na Qe.
Samakatuwid, kapag tumaas ang suplay na walang
kaakibat na pagbabago sa demand ang Pe ay pababa at
ang Qe ay tataas.
Talaan 3.2
Ang panibagong iskedyul ng suplay
Presyo Dating iskedyul Panibagong iskedyul
bawat ng suplay ng Suplay
piraso
2 90 90 + 9 = 99
3 150 150 + 15 = 165
4 200 200 + 20 = 220
5 280 280 + 28 = 308
 ___
Ang pagbabago ng Pe at Qe Dulot ng pagbabago ng
Dimand –Sa halip na suplay ang magbago ipagpalagay na Ang pagbabago ng Pe at Qe dulot ng Magkasabay na
dumami ang demand sa itlog dulot ng paglaki ng populasyon. pagbabago ng Dimand At Supply – May pagkakataong
magksabay ang pagbabago ng dimand at suplay. Ang epekto
Halimbawa, ang dimand ay tumaas ng 20% habang walang nito saPe at Qe ay depende sa laki ng pagbabago.
pagbabago sa suplay. Ang bagong demand ay nasa talaan Halimbawa, Ang mag kasinglaking pagbaba o pagtaas ng
3.3. Sa pamamagitan ng grapikong anyo madaling dimand at ay di makakapekto sa Pe.
maunawaan ang epekto nito. Iguhit muli ang dating kurba ng
dimand at suplay at markahan itong S1 at D1.Tukuyin din ang
Pe1 at Qe1. Batay sa talaan 3.3 iguhit ang panibagong kurba
ng dimand upang ipakita ang pagtaas nito at markahan itong Pagbabago Epekto
Sa Pe sa Qe
D2. Alamin ang panibagong interseksyon at itapat ito sa y-axis
Tumaas ang suplay habang bababa Tataas
upang makuha ang Pe2 at sa axis para sa Qe2(Tingnan ang walang pagbabago sa dimand
resulta sa pigura 3.3)
Tumaas ang dimand habang tataas Tataas
Talaan 3.3 walang pagbabago sa suplay
Ang panibagong iskedyul ng Dimand
Magkasinlaki ang pagtaas ng Walang Tataas
Presyo Dating Panibagong iskedyul dimand at suplay pagbabago
bawat piraso iskedyul ng ng Dimand
Dimand Magkasinlaki ang pagbaba ng Walang Bababa
2 350 350 + 35 = 385 dimand at suplay pagbabago
3 275 275 + 55 = 330
4 200 200 + 40 = 240 Tumaas ang suplay ng higit sa bababa Tataas
5 100 100 + 20 = 120 dimand

Tumas ang demand ng higit sa tataas Tataas

suplay

Tumaas ang demand nang tataas Tataas

higit sa pagbba ng suplay

Gawain 3.2

A. Ang dimand at suplay ng isda sa isang palengke ay naitala

ayon sa nasa tlaan 3.4

Talaan 3.4
 Iskedyul ng Dimand at Supply e. Tumaas ba o bumaba ang Pe at Qe. Ipaliwanag ito kung
Presyo sa bawat Dami ng Suppy Dami ng Dimand bakit?
piraso sa kilo sa kilo ___________________________________________
P 80 1,000 900
78 980 930 ___________________________________________
76 960 960
74 940 990 ___________________________________________
72 920 1,020
_________________________________________
1. Iguhit ang mga kurba ng dimand at suplay at lagyan ng
3. Ano ang mangyayari sa dimand ng isa kung sa halip
marka ang presyong ekwilibriyo (Pe1) at ekwilibriyong kantidad
ang naibalita ayang paglaganap ng “red tide”? Ano kaya
(Qe1)
ang epekto nito sa Pe at Qe?
-

B. Ibigay ang resulta ng mga sumusunod sa Pe at Qe: (Upang

maging madali ang pagsusuri gumamit ng grap sa
pamamagitan ng paggawa ng orihinal na kurba ng dimand at
suplay.

Halimbawa:

Sabay na tumaas ang dimand at suplay nang magkasinlaki

2. Ipagpalagay na naibalita na mayroong epidemya ng “foot

and mouth disease” sa karne. Dahil dito ang dimand ng isda
ay naapektuhan nang higit kumulang na 20%
1. Tumaas ang dimand nang higit sa pagtaas ng suplay
a. Bababa ba o tataas ang dimand ng isda?
2. Tumaas ang dimand nang 50% at bumaba ang suplay nang
30%
b. Ipakita ang epektong 20% sa demand ng isda sa
pamamagitan ng paggawa ng panibagong iskedyul ng dimand 3. Bumaba ang dimand at suplay nang magkasinlaki
ng suplay.

c. Iguhit ang panibagong kurba ng dimand kasama sa

dayagram sa #1
4. Bumaba ang dimand nang 30% at tumaas ng 20% ang
d. Tukuyin ang panibagong presyong ekwilibriyo (Pe2) at ang
suplay
ekwilibriyong (Qe2)

C. Magbigay ng mga 2 maaring dahilan ng:


1. Pagtaas ng suplay ng bigas
- maararing ang dahilan ay pag mamanipula ng
mga cartel.
- Tapos na po ang anihan season, at konti na lang
ang supply ng palay
2. Pagbaba ng suplay ng langis
- mataas na produksyon ng langis sa mga
bansang miyembro ng Organization of the
Petroleum Exporting Countries
- pagbagal sa paglago ng ekonomiya ng mga
bansang malakas kumunsumo ng langis
3. Pagbaba ng suplay ng serbisyo ng doctor
- kakulangan ng hospital
- pag baba ng nag aaral para maging doctor
4. Pagbaba ng suplay ng kotse
- Pagbabago sa Teknolohiya
- Pagbabago sa Halaga ng mga Salik Produksiyon
5. Pagtaas ng suplay ng tinapay
- tumataas ang presyo ng tinapay dahil sa
pagtaas ng presyo ng arina
- Dami ng mamimili
Ang pakikialam ng pamahalaan sa pamilihan
Bagamat malaki ang ginagampanan ng pamilihan sa
pagpepresyo ng produkto hindi maiwasan makialam ang
pamahalaan lalo na sa mga di umuunlad na bansa. Ilan sa
pakikialam ng pamahalaan ay ang pagdikta sa presyo at
pagbibigay ng suporta.
Ang pagdikta sa presyo – Dahil sa pagnanais ng
pamahalaan na pangalagaan ang kapakanan ng konsyumer,
nagtatakda ito ng presyo sa mga pangunahing produkto o
serbisyo. Ang presyong itinakda ay mas mababa sa presyong
ekwilibriyo kung kayat ito ay nagreresulta sa pagkulang ng
produkto sa pamilihan. Sa mababang presyo, natatabangang
mag-alok ang mga prodyuser ng produkto samantala
naeengayo naman ang mga konsyumer na mamili.
Ang pagbigay ng suporta – Ang presyong suporta ay mataas
kaysa sa presyong ekwilibriyo kung kayat nagreresulta ng
surplus na produkto sa pamilihan. Ginagawa ito ng
pamahalaan sa kapakinabangan ng mga prodyuser.
NAgagganyak ang mgaprodyuser na magtustos ng produkto
sa pamilihan dahil dito.
Ang pagpataw ng buwis – Ang epekto ng pagpapataw ng
buwis bawat yunit sa presyong ekwilibriyo ay depende sa
elastisidad o nakasalalay sa pagtugon ng konsyumer at
prodyuser sa pagbabago ng presyo. Sa mga produktong
kailang kailangan tulad g bigas, ang mga konsyumer ay di
halos matitinag sa anumang pagbabago ng presyo. Ang buwis
bawat yunit sa mga pangunahing produkto ay mas malamang
na ipinaaako sa konsyumer. Samantala, ang prodyuser ang
pumapasan sa malaking bahagi ng buwis kapag ang produkto
ay mga luho o di kaya maraming kapalit ang mga ito.
Gawain 3.3
A. Ipaliwanag ang mga sumusunod:
Ano ang epekto ng mga ito:
1. Presyong itinakda
- Ang pagtatakda ng mga price ceiling na mas
mababa sa presyong ekwilibriyo ang
makakaiwas sa pagkalugi ng ating mga
negosyante.
- Mababang presyo ng mga bilihin
2. Presyo ng suporta
- Ang mga pagsuporta sa presyo ay katulad ng
mga sahod ng presyo sa na, kapag nagbubuklod,
nagiging sanhi ito ng isang merkado upang
mapanatili ang isang presyo sa itaas na kung
saan ay umiiral sa isang balanseng libreng
market.
- Ang ganitong uri ng patakaran ay maaaring
ipatupad upang mapanatili ang isang artipisyal
na mataas na presyo sa isang merkado dahil,
kung ang mga producer ay maaaring ibenta sa
pamahalaan ang lahat ng gusto nila sa presyo
ng presyo ng suporta, hindi sila magiging handa
na ibenta sa mga regular na mga mamimili sa
isang mas mababang presyo.
3. Buwis bawat yunit
 - Karamihan sa atin ay alam na ang isang per-unit - may pansamantalang pagbabawas o
tax ay isang halaga ng pera na kinukuha ng pagtatanggal ng taripa sa inaangkat na krudo at
pamahalaan mula sa alinman sa mga producer o produktong petrolyo na isinagawa
mga mamimili para sa bawat yunit ng isang
c. Sigarilyo
mahusay na binili at ibinibenta.
- Magtakda ng petsa kung kailan talaga titigil.
- Kapag ang isang tulong na salapi ay nasa lugar,
- Sa buong mundo, itinuturing na sanhi ang
ang kabuuang halaga ng pera na natatanggap
paninigarilyo ng 71 porsiyento ng mga
ng producer para sa pagbebenta ng isang
pagkamatay mula sa kanser sa baga. Kaugnay
mahusay ay katumbas ng halaga na
nito, kanser sa baga rin ang nangungunang uri
binabayaran ng mamimili sa bulsa kasama ang
ng kanser sa Pilipinas. Inihahayag sa estadistika
halaga ng subsidy, tulad ng ipinapakita sa itaas.
ng DOH na 10 Pilipino ang namamatay kada
oras dahil sa paninigarilyo.

2. Bakit mas malamang na akuin ng mga prodyuser ang

pagbabayad ng buwis bawat yunit sa mga
produktongmaraming kapalit?
- Mahalaga ang pagbabayad ng buwis sapagkat
malaking porsiyento ng pondo ng pamahalaan
ay kinukuha o nanggagaling sa buwis na
nakokolekta.
B. Sagutan ang mga tanong:
- at Ang pagbabyad ng buwis ay obligasyon ng
1. Dapat ba o di dapat magtakda ng presyo sa mga
sumusunod?Bakit? bawat mamamayan sa isang bansa.

a. Bigas
- Ang nasabing pag-aangkat ay isang
pamamaraan upang mapamahalaan ng maayos
ang supply at demand ng bigas at maiwasan ang
bigla-biglang pagtaas ng presyo nito.

- Ang dagsa ng ani ay tuwing katapusan ng taon.

Sa kabilang banda, hindi naman masyadong
nagbabago ang demand kada quarter. Ibig
sabihin, bumababa ang level ng stocks lalo na
pagdating ng 3rd quarter o yung tinatawag na
lean months. Kailangan ay may kumportable
level ng stocks pagdating ng 3rd quarter upang
maiwasan ang pagtaas ng presyo. Dito
importante ang tyempo o timing ng pagdating
ng imported na bigas.

b. Langis
- malawakang panawagan ang pamahalaan para
magtipid ang mga tao sa kanilang
kinukonsumong produktong petrolyo.
Kinopya mula sa Modyul sa Maykroekonomiks ni Josefina B.
Macarubbo ng Polytechnic University of the Philippines