Kabanata 2 Batas ng suplay – Isinasaad ng batas ng suplay na

kapag tumaas ang presyo ng produkto, tataas din ang

ANG KONSEPTO NG SUPLAY dami ng suplay at kapag bumaba naman ay
mababawasan din ito habang walang pagbabago sa
Ang tagatustos ng produkto at serbisyo sa pamilihan ibang salik ng suplay (ceteris paribus). May mga
ay ang negosyante o prodyuser. Ang dami ng dahilan ang positibong relasyon ng presyo ng produkto
produkto o serbisyo na maaaring itustos nito sa ibat at dami ng suplay. Ito ang mga sumusunod:
ibang presyo sa bawat takdang panahon ay tinatawag
na suplay. Maraming bagay bagay o salik ang 1. Sa mataas na presyo magaganyak ang mga
isinasaalang alang ng mga prodyuser kapag nagtitinda na magbenta ng marami sapagkat
nagtutustos ng produkto o serbisyo. Pangunahin dito nangangahulugan ito na malaki ang kanilang
ay ang presyo ng produkto. kikitain.

Ang presyo ng produkto at ang dami ng suplay 2. Sa pagtaas ng presyo ang bilang ng mga prodyuser
sa pamilihan ay maaaring tumaas din. Maging ang
Ang relasyon ng presyo (P) ng produkto at dami ng mga himdi gaanong mahuhusay o episyenteng
suplay o Quantity Supplied (Qs) ay maituturing na prodyuser ay maaring mag alok ng kanilang
direkta o positibo. Ito ay isinasaad ng batas ng produkto kapag mataas ang presyo. Subalit kapag
suplay na ipinakikita ng iskedyul ng suplay at kurba ng bumaba ang presyo, titigil na sa pagprodyus ang
suplay. mga di pasyenteng tagatustos. Samakatuwid,
mababawasan ang dami ng suplay kapag
Iskedyul ng suplay – Ito ay talaan ng dami ng ang presyo.
suplay na maaaring itustos o ibenta sa alternatibong
presyo sa takdang panahon. Sa talaan 2.1 ay Ang pampamilihang suplay
ipinakikita ang iskedyul ng suplay sa hamburger sa Ang pampamilihang suplay ay ang pinagsama samang
isang kantina sa loob ng isang buwan. suplay ng mga nagtitinda sa pamilihan. Ipagpalagay na
may tatlong nagtitinda ng hamburger sa loob ng
Talaan 2.1 paaralan. Ang iskedyul ng suplay ng bawat isa at ang
ISkedyul ng suplay pampamilihang suplay ang nagtutuos mula ditto
(Talaan 2.2). Ang mga kurba ng suplay ng bawat
Presyo ng bawat Dami ng suplay sa nagtitinda at ang pampamilihang kurba ng suplay ay
piraso piraso ipinapakita sa pigura 2.2

P 15 600 Talaan 2.2

16 625 Mga iskedyul ng suplay
17 650
18 675 Presyo Dami ng suplay ng Pampamilihang
19 700 bawat Toto’s Grace J’s Dami ng
piraso Burger Canteen Snack Suplay
Malinaw sa talaan na ang pagtaas ng presyo ng Haus Haus
hamburger ay katumbas ng pagdami ng suplay kung P 15 600 100 300 1000
kayat nasasabing direkta ang ugnayan ng presyo at 16 625 120 310 1055
ang dami ng suplay 17 650 140 320 1100
18 675 160 340 1175
Kurba ng suplay – Ang mga datos sa talaan 2.1 ay 19 700 180 350 1230
imamarka sa pamamagitan ng paglagay ng presyo (P)
sa y-axis at dami ng suplay (Qs) sa x-axis. Ang resulta
nito ay isang kurba o linya na pataas sa kanan
(upward sloping). Ito ang tinatawag na kurba ng
suplay. Ang slope nito ay nagpapakita ng positibo o
direktang relasyon ng P at Qs. (Tingnan ang Pigura
2.1)

Gawain # 2.1
A.. Magbigay ng halimbawa ng tagatustos ng mga
sumusunod na produkto:
1 Gatas
2 Sabon
3 Sapatos
4 Kendi
5 Serbisyo ng kainan
B.. Magbigay ng halimbawa ng iskedyul ng suplay ng
iyong paboritong produkto o serbisyo (Gawin 4 ang
alternatibong presyo). Iguhit ang kurba ng suplay
nito.
Basahin at unawain ang mga paguusap ng mga
nagtitinda ng mangga.
MIMI: Ellen, ilang kilong mangga ba ang paninda mo
ngayon? Ako eh, 15 kilolang ang ibebenta ko
ngayon. Kasi naman bumaba na sa P50 ang presyo
natin at P35 bawat kilo ang kuha ko. Kahapon
nagbenta ako ng 20 kilo kasi mataas ng P5 ang benta
natin. Kung bababa pasa P45 bawat kilo ang presyo
bukas, malamang 10 kilo na lang ang ibebenta ko.
ELLEN: Sampung kilo lang ako ngayon. Mahal kasi
ang angkat ko --- P45. Mainam kahapon nagbenta ako
ng 18 kilo kasi medyo maganda ang presyo. Pero kung
bababa ang presyo bukas sa P45 malamang di muna
ako magtitinda.
LISA: Ay naku, daig ko kayo. Kahapon nakapag alok
ako ng 75 kilo. Ngayon nabawasan nang kaunti ---70
kilo na lang. Bukas magkatotoo man ang presyong P45
bawat kilo baka makapagtinda pa ako ng kulang
kulang na 50 kilo. Mababa kasi ang puhunan ko kaysa
inyo ---P30 lang bawat kilo, bumaba man ang presyo
natin sa P40 bawat kilo, kayak o pang magbenta.
Sagutan ang mga tanong mula sa paguusap.
1. Magkano ang puhunan bawat kilo ng mangga ni:
a Mimi P35
b Ellen P45
c Lisa P30
2. Sino ang pinaka episyente sa kanila base sa
kanilang puhunan bawat kilo?
•Si Lisa
3. Sino ang pinaka di episyente?
•Si Ellen
4..Gumawa ng iskedyul ng suplay ng bawat tindera
Mga iskedyul ng suplay
Presyo Dami ng suplay ni
bawat kilo Mimi Ellen Lisa
P 45
50
55
5. Gumawa ng pampamilihang Suplay Iskedyul
Pampamilihang Suplay
Presyo bawat kilo Dami ng pampamilihang
Suplay (sa kilo)
P45
50
55
Mga batayang salik ng Suplay
Hindi lamang ang presyo ang nakakaapekto sa suplay.
Mayroon pang ibang mga salik na kailangang isaalang
alang ng prodyuser gaya ng mga sumusunod:
Gugulin sa Produksyon – Malaki ang kinalaman ng
gugulin sa produksyon o kinakailangang puhunan sa
suplay. Habang malaki ang bayaring tulad ng
pasuweldo sa manggagawa, interes sa inutang nap era
halaga ng hilaw na materyales, renta ng makina at iba
pa, inaasahang bababa ang suplay. Ito ay dahil sa may
hangganan din ang kakayahan ng sinumang prodyuser
na mamuhnan.
Buwis – Malaki rin porsyento ng bayarin ng mga
prodyuser ang buwis kung kayat malaking bagay sa
kanila kapag bumaba ito. Nagiging dahilan ito upang
madagdagan nila ang suplay g produkto sa pamilihan
kung kayat ginagamit ito ng pamahalaan na mahikayat
ang mmga tagatustos upang ipagpatuloy ang anumang
binabalak na pagbubukas ng bagong negosyo o
pagpapalawig ng kasalukuyang negosyo.
Tulong ng pamahalaan – Isa pang panghiayat sa
mga prodyuser ay ang pagbibigay ng tulong ng
pamahalaan o “subsidy”. Halimbawa, ang pagbibigay
ng gobyerno sa anyo ng mababang presyo ng pataba,
binhi, insektisida sa mga magbubukid ay nagreresulta
sa paglaki ng kanilang ani. Dahil ditto mahalagang
ipagpatuloy ang pagtulong sa mga magsasaka upang
magrantiya ang patuloy na pagtaas ng produksyon lalo sa produksyon, teknolohiya, ekspektasyon, buwis at
na ang pangunahing butyl. subsidi. Halimbawa, ang pagbibigay ng pamahalaan
ng subsidi sa mga nagmamay-ari ng manukan ay
Teknolohiya – Ang patuloy na pagtuklas ng
maaaring makapagpalaki ng produksyon ng itlog. Sa
makabagong paraan ng paggawa ay malaking tulong
pigura 2.4 ay makikita ang paglipat punto C (sa
sa produksyon. Nagiging mabilis ang produksyon dahil
sa makabagong teknolohiya. Kung kayat ang kurbang S1) Patungong E (sa kurbang S2). Ito ay
prodyuser na gumagamit ng makabagong teknolohiya nangangahulugang tumaas ang suplay mula 60
ay nakakapagprodyus nang malaki. naging 70 dosena sa dating iisang presyo na 30 bawat
dosena.
Ekspektasyon sa Presyo – Isa sa mga paraan upang
kumita ang tagatuos ay tamang pagdedesisyon kung
kalian dapat magbenta ng marami. Binabantayan nito
ang paggalaw ng presyo. Kung kayat kapag
inaasahang tataas ang presyo ng produkto sa
hinaharap, babawasan nito ang kanyang kasalukuyang
paninda at ilalaan nito sa pagdating ng mataas na
presyo.

Dami ng Tagatustos – Ang pagdami ng bilang ng

tagatustos ay tiyak na magresulta ng pagtaas ng
suplay sa pamahalaan.

Panahon – Pana Panahon ang pagdagsa at pagkaunti

ng suplay ng mga pang agrikulturang produkto. Sa
panahon ng anihan, malaki ang suplay ng mga
produktong tulad ng palay, mais, at prutas.

Ang paglipat ng kurba ng suplay sa kanan ay

Ang Pagbabago ng Dami ng Suplay (Qs) at
nagpapakita na tumaas ang suplay at ang paglipat sa
Pagbabago ng suplay (S)
kaliwa ay pagbaba ng suplay (mula S1 naging S3).
Ilang dahilang nagpalipat ng kurb sa kaliwa ay ang
Ang pagbabago ng dami ng suplay ay dulot ng
pagtaas ng puhunan,mataas na buwis, pagbaba ng
pagbabago ng presyo. Ito ay ipinapakita sa
subsidi, at mababang inaasang presyo.
pamamagitan ng paglipat ng punto patungo sa isa pa
(mula C hanggang D) sa isang nakapirming kurba ng
Gawain # 2.2
suplaay tulad ng makikita sa Pigura 2.3. Dito ay
makikita na sa presyo P30 bawat dosena. 60 dosena
A.. Magbigay ng mga maaaring dahilan ng...
ang maaaring ibenta at kapag tumaas ang presyo sa
P36, tataas didami ng suplay sa 70 dosena.
1. Pagtaas ng suplay ng bigas

a.
b.
c.

2. Pagbaba ng suplay ng langis

a.
b.
c.

3. Pagbaba ng suplay ng isda

a.
b.
c.

Samantala ang pagbabago ng Suplay ay dahil sa

pagbabago ng ibang salik ng suplay tulad ng gugulin

B. Sagutan ang mga sumusunod batay sa Pigura 2.5
1. Sa kurbang S1 ang dami ng suplay ay ____8_____
kapag ang presyo ay P2.
2. At kapag tumaas ang presyo sa P3, ang dami ng
suplay ay magiging ____10______
3. Ang pagbabago ng dami ng suplay sa kurbang S1
ay dulot ng ________. Ito ay pinapakita ng
paglipat
4. mula sa punto ________ hanggang ________ .
5. Ang paglipat ng kurba mula S1 hanggang S2 ay
nangangahulugang ______________.
6. Sa presyong P2, lumipat mula punto A hanggang
C. Ito ay nagpapakita na ang suplay na dating 10
piraso ay naging_____________.
7. na ngangahulugang nagkaroon ng _____________
8. Samantala, sa presyo pa ring P2, ang suplay ay
__________________na ipinapakita ng paglipat
mula punto A hanggang E
9. o ang dating 8 piraso ay naging
__________________ ayon ssa kurbang S3. Ito
ay nangangahulugang ang paglipat mula S1.
10 Hanggang S3 ay nagpapakita____________.
. Nabanggit sa unang kabanata na may limang uri ng
PRESYONG ELASTISIDAD NG SUPLAY (Es)
Mahalagang malaman din ang pagtugon ng tagatustos
sa pagbabago ng presyo ng produkto o ang presyong
elastisidad ng suplay (Es). Sa pamamagitan nito ay
matututlunangan magdesisyon ang mga kasapi sa
pamilihan.
Tulad sa presyong elastisidad ng demand, ang
presyong elastisidad ng suplay ay pagsukat sa
pagtugon ng tagatustos sa pagbabago ng presyo ng
produkto. Ang pormula nito ay:
Porsyento ng pagbabago ng dami ng suplay
Es = _________________________________
Porsyento ng pagbabago ng presyo
OR
QS2 – QS1 P2 – P1
Es = ____________
÷ _______________
½ ( QS1+QS2 ) ½ ( P1+P2 )
QS2 – QS1 P2 + P1
Es = ____________ x ____________
( P2 – P1 ) (QS1+Qs2)
Halimbawa ang presyo ay magbabago mula sa P24
bawat dosena ay naging P30 at ang dami ng suplay at
tumaas mula 50 ay naging 60 dosena. Gaano kaya ang
pagbabago ng dami ng suplay sa bawat pagbabago ng
presyo ng produkto? Sa pamamagitan ng pormula, ang
presyong elastisidad ng suplay ay:
P1 = P24 QS1 = 50
P2 = P30 QS2 = 60
Ang Es = 0.82 ay nangangahulugang ang isang
porsyentong pagbabago ng presyo ay may katumbas
na 0.82% na pagbabago sa suplay.
elastisidad – elastiko, di elastiko “unitary” kumpletong
elastiko, kumpletong di elastiko. MAgiging elastiko ang
suplay kapag madali lamang tumugon ang mga
tagatustos sa anumang pagbabago ng presyo.
Karaniwan produkto na elastiko ay yung madaling
iprodyus o di na kailangan maghintay ng mahabang
panahon upang makapagprodyus tulad ng maraming
produkto ng sector ng industriya. Karaniwan naman sa
mga di-elastiko ay mga produkto pang-agrikultura.
Sapagkat sa pagprodyus nito ay nangangailangan ng
mahabang panahon at marami nito ay mahirap iistak.
Sa katunayan, ang ilang produktong pang-agrikultura
ay kadalasang ibinebenta lamang ang lahat ng ani
anuman ang presyo sa pamilihan. Ang grapikong anyo
ng mga kurba ng suplay sa bawat presyong elastisidad 1 di-elastiko ang presyong elastisidad ng suplay sa
ay makikita sa ibaba: palay
_______________________________________
_
_______________________________________
__
_______________________________________
_
_______________________________________
__

Gawain # 2.3 2 kumpletong di-elastiko ang presyong elastisidad

ng suplay sa kamatis
A. Punan ang mga patlang sa impormasyong ito: _______________________________________
__
Ang mga tagatustos ay maaaring mag alok ng 100 _______________________________________
piraso kapag ang presyo ay 15 at kapag tumaas sa P6 __
bawat piraso, tumataas ang dami ng suplay sa 120 _______________________________________
piraso. __
_______________________________________

1 Ang porsyento ng pagbabago ng suplay

ay________. Samantalang ang porsyento
3 elastiko ang presyong elastisidad ng suplay sa
pagbabago.
sapatos
2 ng presyo ay__________. _______________________________________
__
3 Ito ay nangangahulugan na ang dami ng suplay _______________________________________
ay nagbabago nang___________sa bawat isang _______________________________________
porsyentong pagbabago ng presyo ng produkto. __
_______________________________________
4 Ang klasipikasyon ng elastisidad batay sa Es
coefficient ay___________. __

5 Ang Es coefficient ay positibo

sapagkat____________ang relasyon ng presyo
at dami suplay.
Notes:

B. Tukuyin ang klasipikasyon ng presyong elastisidad _______________________________________

ng suplay batay sa mga kurba ng suplay sa ibaba.
_______________________________________
Patunayan ang inyong sagot sa pamamagitan ng
paghambing ng distansya ng pagbabago ng suplay _______________________________________
at pagbabago ng presyo.
_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

_______________________________________

C.. Ibigay ang dahilan kung bakit mas malamang sa _______________________________________

hindi ay:
Kinopya mula sa Modyul sa Maykroekonomiks ni Josefina B.
Macarubbo ng Polytechnic University of the Philippines