Rakamlarla Uluslararası Doğrudan Yatırımlar

Ödemeler Dengesi İstatistikleri | Mart 2022

Son Güncelleme: 25 Mayıs 2022

İÇİNDEKİLER

1 Yönetici Özeti

2 Yerel Trendler

3 Ek Tablolar
1 Rakamlarla UDY: Ödemeler Dengesi İstatistikleri | Mart 2022
Yönetici Özeti
Yerel Trendler

▪ Türkiye’ye, 2022 yılının ilk çeyreğinde, toplamda 2 milyar dolar değerinde Uluslararası Doğrudan Yatırım (UDY) girişi gerçekleşti.
▪ 2022 yılının ilk çeyreği, COVID-19’un etkilerinin yoğun olarak hissedildiği 2020’nin ikinci çeyreğinden sonra, en az UDY girişi
gerçekleşen çeyreklerden biri oldu.
▪ Yabancı uyruklular tarafından gayrimenkul edinimi yoluyla gerçekleşen 1,1 milyar dolar değerindeki UDY, ilk çeyrekteki toplam UDY
girişlerinin %56’sını oluşturdu.
▪ 2022’nin ilk çeyreğinde, 1 milyar dolar değerinde yatırım sermayesi girişi gerçekleşti. Yatırım sermayesi girişleri, toplam UDY
girişlerinin %50’sini oluşturdu.
▪ 2022’nin ilk çeyreğinde toptan ve perakende ticaret, gıda ve BİT sektörleri en çok yatırım sermayesi girişi gerçekleşen sektörler oldu.
▪ Toptan ve perakende ticaret, gıda ve BİT sektörlerinin nispi payları, 2002'den 2021’e kadar olan dönemin geneline kıyasla artış
gösterdi.
▪ 2022’nin ilk çeyreğinde, Türkiye’ye gelen uluslararası yatırım sermayesi girişlerinin %50’si AB-27+ İngiltere ülkelerinden, %32’si diğer
Avrupa ülkelerinden geldi.
▪ İsviçre, ilk çeyrekteki yatırımların %31’inin kaynağı olup İsviçre’yi Hollanda ve Almanya takip etti.
İÇİNDEKİLER

1 Yönetici Özeti

2 Yerel Trendler

3 Ek Tablolar
2 Türkiye’ye 2022’nin ilk çeyreğinde 2 milyar dolar değerinde UDY girişi
gerçekleşti

Türkiye’ye gerçekleşen UDY girişleri, milyar $ Öne çıkan noktalar

Aylık veri, 2018 Ocak-2022 Mart 2,6

1,7 1,4 1,9 2022 yılının ilk

1,5 1,6 1,5
1,1 1,3
1,0 1,1 1,1
1,2 1,0 1,2 1,0
1,0 0,9 1,0 1,0 0,6 1,1 1,0 0,9 0,8
çeyreğinde toplamda
0,7 0,5 0,9 0,6 0,8 0,9 0,8 1,0
0,6 0,6 0,6 0,3 0,8 0,6 0,8 0,8 0,5 0,6 0,6 0,5
0,7 2 milyar dolar
0,4 0,3 0,3
0,1 0,2
değerinde Uluslararası
2018-02

2021-06

2021-10
2018-01

2018-03
2018-04
2018-05
2018-06
2018-07
2018-08
2018-09
2018-10
2018-11
2018-12
2019-01
2019-02
2019-03
2019-04
2019-05
2019-06
2019-07
2019-08
2019-09
2019-10
2019-11
2019-12
2020-01
2020-02
2020-03
2020-04
2020-05
2020-06
2020-07
2020-08
2020-09
2020-10
2020-11
2020-12
2021-01
2021-02
2021-03
2021-04
2021-05

2021-07
2021-08
2021-09

2021-11
2021-12
2022-01
2022-02
2022-03
Doğrudan Yatırım
(UDY) girişi
gerçekleşti.
Çeyreklik veri, 2010 Ç1-2022 Ç1 2022 yılının ilk çeyreği,
6,5 COVID-19’un
4,7 5,7
4,6 4,8 4,3 4,6 5,0 etkilerinin yoğun
4,4 4,5 4,3
3,6
4,0 3,8 4,0 4,1 3,2 3,8 olarak hissedildiği
2,6 3,1 3,3 3,4 2,8
2,9 2,7 3,2 2,9 2,9 2,8 2,9 2,8 2,2 2,6 2,5 2,6 2020’nin ikinci
2,5 2,4
1,7 2,3 2,3 2,1 2,3 2,0 2,1 2,2 2,3 2,0
1,5 2 milyar $ çeyreğinden sonra, en
0,7 az UDY girişi
gerçekleşen
2010_Ç1
2010_Ç2
2010_Ç3
2010_Ç4
2011_Ç1
2011_Ç2
2011_Ç3
2011_Ç4
2012_Ç1
2012_Ç2
2012_Ç3
2012_Ç4
2013_Ç1
2013_Ç2
2013_Ç3
2013_Ç4
2014_Ç1
2014_Ç2
2014_Ç3
2014_Ç4
2015_Ç1
2015_Ç2
2015_Ç3
2015_Ç4
2016_Ç1
2016_Ç2
2016_Ç3
2016_Ç4
2017_Ç1
2017_Ç2
2017_Ç3
2017_Ç4
2018_Ç1
2018_Ç2
2018_Ç3
2018_Ç4
2019_Ç1
2019_Ç2
2019_Ç3
2019_Ç4
2020_Ç1
2020_Ç2
2020_Ç3
2020_Ç4
2021_Ç1
2021_Ç2
2021_Ç3
2021_Ç4
2022_Ç1
çeyreklerden biri oldu.

Kaynak: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), YASED görselleştirmeleri

2 İlk çeyrekte gerçekleşen 2 milyar dolarlık UDY girişinin yarısı, yatırım
sermayesi diğer bir yarısı gayrimenkul edinimi şeklinde gerçekleşti

Türkiye’ye gerçekleşen UDY girişlerinin dağılımı Öne çıkan noktalar

Her yılın ilk çeyreği, milyon $ Yıllık, milyar $

Yabancı uyruklular
Yatırım sermayesi girişi Borçlanma araçları* Yatırım sermayesi girişi Borçlanma araçları* tarafından
Tasfiye Net gayrimenkul Tasfiye Net gayrimenkul gayrimenkul edinimi
2.493 yoluyla gerçekleşen
2.818 13,8 14,0 1,1 milyar dolar
2.946 2.822
11,2 12,5 değerindeki UDY, ilk
-7%
2.259 çeyrekteki toplam UDY
2.262 2.157 2.005 9,6
1.266 7,6 7,8
2.249 1.796 7,6 girişlerinin %56’sını
7,4 6,7
1.439 1.145 1.000
oluşturdu.
5,9
686 5,8
0,4 2022’nin ilk
807 740 3,0
458 1,0 çeyreğinde, 1 milyar
1.068 1.061 1.087 1.328 1.156 1.101 1.132 dolar değerinde
5,9 5,0 5,6
3,9 4,6 4,0 yatırım sermayesi
-383 girişi gerçekleşti.
-296 -1.069
-1,9 -0,9 -1,4 Yatırım sermayesi
2016 2017 2018 2019 2020 2021 girişleri, toplam UDY
2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2022 2022 2022
-01 -02 -03 girişlerinin %50’sini
Kaynak: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), YASED hesaplamaları
Not: * Ödemeler Dengesi Ayrıntılı Sunumda tüm borçlanma hareketleri “Diğer sermaye (net)’’ olarak kategorize edilirken doğrudan yatırım ilişkisi içerisinde olan finansal kuruluşlar arasındaki tüm borç işlemleri doğrudan yatırım
oluşturdu.
işlemlerinden çıkarılarak, portföy ya da diğer yatırım olarak yeniden sınıflandırılmaktadır.
2 2022’nin ilk çeyreğinde en çok yatırım sermayesi çeken sektörler; toptan
ve perakende ticaret, gıda ve BİT olarak sıralandı

Yatırım sermayesi şeklinde Türkiye’ye gelen UDY’nin sektörel dağılımı Öne çıkan noktalar

Ana sektörlere göre dağılım, % 2022’nin ilk çeyreğindeki ilk 10 sektör, % Treemap - 2022 ilk çeyrek

Ticaret 27 + 18
8 2022’nin ilk
55 26 çeyreğinde toptan ve
Hizmetler Gıda 5 + 21
perakende ticaret,
63 BİT 14 +5
9 gıda ve BİT sektörleri
Konaklama, gıda 5 en çok yatırım
1
sermayesi girişi
Maden 4
44 2 gerçekleşen sektörler
Sınai Kimyasal 4 oldu.
4
37 Treemap - 2002-2021 kümülatif
Finans 3 Toptan ve perakende
32
ticaret, gıda ve BİT
İmalat, diğer 3
1 sektörlerinin nispi
1 Metal 2 payları, 2002'den
Tarım 3
2021’e kadar olan
0 İnşaat 2
3 dönemin geneline
kıyasla artış gösterdi.
2022 ilk çeyrek 2002-2021 kümülatif
Kaynak: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), YASED hesaplamaları
2 2022’nin ilk çeyreğinde İsviçre, Hollanda ve Almanya, Türkiye’de en çok
yatırım sermayesi gerçekleştiren ilk 3 ülke oldu

Yatırım sermayesi şeklinde Türkiye’ye gelen UDY’nin coğrafi dağılımı Öne çıkan noktalar

Bölgesel dağılım, % 2022 ilk çeyreğindeki ilk 10 yatırımcı ülke, % Treemap - 2022 ilk 3 ay

AB-27+BK 50 İsviçre 31 + 29 2022’nin ilk

66 2
32 Hollanda 26 + 10 çeyreğinde, Türkiye’ye
Avrupa, diğer 3 + 29 16 gelen uluslararası
Almanya 7
Amerika kıtası 7 6 yatırım sermayesi
9
ABD 7 girişlerinin %50’si AB-
Uzak Doğu 6 8
4 5
27+ İngiltere
Avusturya 6 ülkelerinden, %32’si
Orta Doğu 3
8 4 diğer Avrupa
BK 8
1 Treemap - 2002-2021 kümülatif
Asya, diğer 1 4 ülkelerinden geldi.
Fransa 4
BDT 1 İsviçre, ilk çeyrekteki
8 Japon. 2
2 yatırımların %31’inin
Diğer 1 2
0 Kuveyt
1
kaynağı olup İsviçre’yi
Afrika 0 1 Hollanda ve Almanya
0 Belçika 5 takip etti.

2022 ilk çeyrek 2002-2021 kümülatif

Kaynak: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), YASED hesaplamaları
İÇİNDEKİLER

1 Yönetici Özeti

2 Yerel Trendler

3 Ek Tablolar
3 Ek Tablolar
* 2022 ilk çeyrek itibarıyla
Türkiye’ye gelen UDY’nin toplam hacmi, milyon $
Aylık veri
Yıllık veri
(İlk üç ay)
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2021 2022
Türkiye’ye gelen UDY girişleri 9099 16182 13744 13563 13337 19263 13835 11190 12505 9573 7831 13996 2157 2005
UDY sermaye girişi 6256 16136 10761 10523 8632 12181 7579 7401 6699 5881 5791 7592 1145 1000
Net gayrimenkul 2494 2013 2636 3049 4321 4156 3890 4643 5915 4979 3954 5634 1101 1132
Diğer 349 -1967 347 -9 384 2926 2366 -854 -109 -1287 -1914 770 -89 -127

Partner ülke ve sektörlere göre Türkiye’ye gelen UDY sermaye girişleri, milyon $
Partner ülke Sektör
Aylık veri Aylık veri
Yıllık veri Yıllık veri
Sıra* Ülke (İlk üç ay) Sıra* Sektör (İlk üç ay)
2019 2020 2021 2021 2022 2019 2020 2021 2021 2022
Toptan ve
1 İsviçre 264 162 540 168 311 1 892 572 3338 93 267
perakende ticaret
2 Hollanda 1169 598 1014 219 259 2 Gıda 229 113 173 52 261
3 Almanya 467 287 466 25 73 3 BİT 581 1389 945 181 141
4 ABD 340 813 1180 11 66 4 Konaklama, gıda 117 73 67 21 50
5 Avusturya 75 57 103 4 46 5 Maden 83 133 51 33 41
Kaynak: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), YASED hesaplamaları