Admin Euskara Jurilinguistikoa

Administrazioko eta Zuzenbideko euskara
IKUSPEGI JURILINGUISTIKOA
Egilea:
Joseba Ezeiza Ramos
Euskara Errektoreordetzaren Sare Argitalpena
ISBN: 978-84-9860-685-0
Administrazioko eta Zuzenbideko
euskara
Joseba Ezeiza Ramos

2012
UPV/EHU
ZUZENBIDE FAKULTATEA
Euskara Juridikoaren Ataria

www.euskara-juridikoa.com
Administrazioko eta Zuzenbideko
euskara
Joseba Ezeiza Ramos

2012
UPV/EHU
ZUZENBIDE FAKULTATEA
Euskara Juridikoaren Ataria

www.euskara-juridikoa.com
Aurkibidea
_____________________________________________________________________ Aurkibidea
1. Lehenengo gaia: Euskara arlo juridikoan eta administrazioaren jardunean 1

1.1. Sarrera 5
1.1.1. Aurkezpena 5
1.1.2. Aztergaiak 6
1.1.3. Lan-egitasmoa 8
1.2. Ideia nagusiak 9
1.3. Atazak 13
1.1. Euskara administrazioan eta arlo juridikoan: eremuak, funtzioak eta oinarriak 15
1.2. Euskararen garabideak administrazioan eta arlo juridikoan: zenbait mugarri 25
1.3. Euskararen erronka (sozio)linguistikoak administrazioan eta arlo juridikoan 37
Lanerako eta kontsultarako dokumentuak 46
2. Bigarren gaia: Testuak komunikazio juridiko eta administratiboan 51

2.1. Sarrera 53
2.1.1. Aurkezpena 53
2.1.2. Aztergaiak 54
2.3. Atazak 63
2.1. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: ezaugarriak, generoak eta erregistroak 65
2.2. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: testugintza, testualtasuna eta testu-baliabideak 85
2.3. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: hizkuntza-kalitatea jomugan 97
3. Hirugarren gaia: Euskararen arauak eta erabilerak administrazioan eta arlo juridikoan: gida-lerro nagusiak 127
3.1. Sarrera 131
3.3. Atazak 141
3.1. Kontsultarako baliabideak interneten: ikusmira orokorra 143
3.2. Testuen zuzentasuna langai: zuzentasuna eta estandartasuna 169
3.3. Testuen egokitasuna langai: euskara zaindu orokorrerako irizpideak 197
4. Laugarren gaia: Komunikazio eraginkorra arlo juridikoan eta administrazioan 223

4.1. Sarrera 225
4.3. Atazak 233
4.1. Komunikazio-gaitasunak eta hizkuntza-eskakizunak arlo juridikoan eta administrazioan 235
4.2. Komunikazioa arlo juridikoan eta administrazioan: diskurtsoak, generoak eta hizkerak 245
4.3. Eleaniztasuna arlo juridiko-administratiboan: itzulpengintza, interpretazioa, korredakzioa 253
5. Bosgarren gaia: Zuzenbidearen eta administrazio-jardunaren testu-generoak 263

5.1. Sarrera 267
5.3. Atazak 277
5.1. Administrazioaren alorreko testuak eta dokumentuak 279
5.2. Lege-testuak euskaraz: lege-corpusa, ezaugarri formalak eta hizkuntza-irizpideak 287
5.3. Epaitegietako testuak euskaraz: sailkapena, ezaugarriak eta balio juridikoa 295
6. Seigarren gaia: Administrazioko eta arlo juridikoko estiloa, lexikoa eta terminologia:irizpideak eta baliabideak 305
6.1. Sarrera 309
6.3. Atazak 317
6.1. Komunikazio espezializaturako hizkuntza-baliabideak interneten 319
6.2. Administrazioko hizkera langai: estiloa, lexiko espezializatua eta terminologia 333
6.3. Hizkera juridikoa langai: estiloa, lexiko espezializatua eta terminologia 359
Bibliografia 393
_________________________________________
Ikuspegi Jurilinguistikoa
_________________________________________
1. gaia
Euskara arlo juridikoan eta
administrazioaren jardunean
_________________________________________________________________ 1. gaia
1. GAIA
Euskara arlo juridikoan eta administrazioaren jardunean
HELBURU OROKORRA
Zuzenbidearen eta Administrazioaren munduko lanbideetan euskarak dituen erronkak

aintzat hartzea, eta erronka horiei erantzuteko gizarteak eskaintzen dituen bideak
ezagutzea eta balioestea
AZTERGAIAK
1.1. Hizkuntzaren garrantzia komunikazio juridikoan eta administrazioaren jardueran

1.2. Hizkera juridikoaren eta administrazioko hizkeraren oinarriak eta osagaiak
1.3. Euskararen normalizazioa eta biziberritzea administrazioan eta mundu juridikoan
1.4. Euskararen estandarizazioa eta garapena administrazioan eta mundu juridikoan
1.5. Euskararen testuinguru soziolinguistikoa administrazioan eta arlo juridikoan
ATAZAK
1.1. Euskara arlo juridikoan eta administrazioan: eremuak, eginkizunak eta oinarriak
1.2. Euskararen garabideak administrazioan eta arlo juridikoan: zenbait mugarri
1.3. Euskararen erronka (sozio)linguistikoak administrazioan eta arlo juridikoan
AMAIERAKO GOGOETA-
GOGOETA-LANA
Helburua: Ikasgai honetan landutako aztergaien inguruan zabalkunde-lan bat idaztea gelan
gaingiroki baino landu ez diren alderdiak sakonduz.
Ezaugarriak:
Ezaugarriak 1.200-1.500 hitz. GARALEX blogean argitaratzeko modukoa.
Aukerako gaiak:
- Euskara administrazioan eta arlo juridikoan: lege-testuingurua

- Herritarren hizkuntza-eskubideak administrazioaren eta justiziaren aurrean
- Administrazioa eta justizia euskalduntzeko ekimenak
- Euskararen normalizazioa eta garapena administrazioan eta arlo juridikoan
- Euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen eragileen ekarpenak:
UPV/EHU, Deustuko Unibertsitatea, UZEI, IVAP, Justizia Sailaren Euskara
Batzordea, Eusko Legebiltzarraren Euskara Atala…
GARALEX blogaren helbideak:

http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/euskaralegebidean/aurrekariak-eta-historia-laburra/
http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/euskaralegebidean/euskararen-biziberritzea/
http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/euskaralegebidean/euskararen-garabideak/
_________________________________________ 3
1. gaia _________________________________________________________________
4 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
1.1. SARRERA
1.1.1. AURKEZPENA
Ikasgai honek Euskara Juridikoa irakasgaiaren lehen helburua izango du jomugan, hau da,
Zuzenbidearen eta Administrazioaren munduko lanbideetan euskarak dituen erronkak aintzat hartzea,
eta erronka horiei erantzuteko gizarteak eskaintzen dituen bideak ezagutzea eta balioestea. Helburu hori
erdiesteko hiru mugarri izango dituen ibilbidea prestatu da.
- Lehen atazan, euskarak administrazioan eta arlo juridikoan dituen eremuak, funtzioak eta oinarriak
aurkeztuko dira. Horrekin batera, nork bere hizkuntza-ezagutzen diagnosia egingo du, eta saiatuko
da identifikatzen nolako ahalbideak eta mugak dituen alor hauetan euskaraz aritzeko.
- Bigarren atazan, bestalde, gainbegiratu orokorra emango zaio euskarak administrazioan eta arlo
juridikoan orain arte izan duen normalizazio- eta garapen-prozesuari. Horrez gainera, arreta jarriko
zaio alor horietan euskara lantzen eta bultzatzen ari diren taldeen eta erakundeen lanari: zer
ekarpen egin nahi duten, zer ekoizten duten, zer-nolako baliabideak eskaintzen dituzten…
- Hirugarren atazan, azkenik, aztertuko da nola eragiten dioten lege-testuinguruak eta elebitasunak
zuzenbidearen eta administrazioaren jardunari. Horrekin lotuta, gogoeta egingo da justiziaren eta
administrazioaren munduko lanbideetan euskarak dituen erronkei buruz.
Ataza bakoitzean hainbat jarduera proposatuko dira. Hasieran oso arinak eta laburrak izango dira:
zerrendak osatzekoak, iruzkin laburrak idaztekoak, taulak betetzekoak… Baina, ikasgaiak aurrera egin
ahala, dokumentazio-fitxak eta artikulu laburrak ere eskatuko dira. Lan horien guztien emaitzak gela
birtualean bilduko dira, eta ekarpenik esangarrienak GARALEX blogean emango dira argitara; betiere,
egileen baimenarekin, noski.
Ahalegin horrekin hauxe bilatzen da: Euskara Juridikoa irakasgaiaren interesguneei buruz abiapuntuko
gogoeta bat egitea, eta gai horien inguruan hainbat testu labur idaztea. Horren bidez espero da ikasle-
taldearen abiapuntuko egoera ezagutzea eta ikasleek irakasgaiaren inguruan dituzten ikuspegiak
bideratzea; horrez gainera, ikasle bakoitzaren oinarrizko hizkuntza-gaitasunaren lehen diagnosia ere
egin nahi da.
_________________________________________ 5
1. gaia _________________________________________________________________
1.1.2. AZTERGAIAK
Esandakoagatik, irakasgai honetan gogoeta egingo dugu hizkuntzak arlo juridikoan eta
administrazioan duen garrantziaz. Hortik abiatuta saiatuko gara zehazten zein diren alor honetako
profesional batek bere eginkizunak eraginkortasunez bete ahal izateko izan behar dituen hizkuntza-
ezagutzak.
Gai hori euskararen esparrura ekarrita, gainbegiratu bat emango diogu normalizazioaren bidean gure
hizkuntzak administrazioan eta alor juridikoan egin duen ibilbideari: zer toki izan duen euskarak
administrazioan eta arlo juridikoan historian zehar, zer babes eta berme ematen dion euskarari gaur
egun lege-testuinguruak; zer taldek eta erakundek egiten duten lan aktiboa euskara administrazioan eta
arlo juridikoan txertatzeko; zer ekimen eta ekarpen egin diren administrazioko hizkera eta hizkera
juridikoa garatzeko, eta abar. Galdetegi moduan adierazita, hona hemen irakasgai honetan jomugan
hartu diren aztergai nagusiak:
- Zer dira hizkuntzaren betekizun nagusiak zuzenbidearen eta administrazioaren alorretan?
- Zein dira administrazioko eta arlo juridikoko hizkerari oinarria jartzen dioten ezagutza
(sozio)linguistikoak?
- Zergatik izan behar du administrazioaren edo zuzenbidearen profesional batek hizkuntzaren ezagutza
sakona eta espezializatua? Zer funtzio betetzen trebatu beharko du nagusiki?
- Nolako ezagutzak eskuratu behar ditu administrazioko hizkeran eta hizkera juridikoan sakondu nahi duen
hiztunak?
- Zein da euskararen gizarte-egoera eta garapen-maila arlo juridiko eta administratiboan?
- Zer eremu estaltzen ditu euskarak administrazioan eta arlo juridikoan?
- Zein dira alor hauetan euskara normalizatzeko eta garatzeko egindako ahalegin nagusiak? Noren eskutik
etorri dira? Nolako emaitzak lortu dira?
- Nolako zailtasunak dituzte legelariek, juristek eta administrazioko langileek beren lana euskaraz egiteko?
- Zer baliabide dituzte legelariek, juristek eta administrazioko langileek euskaraz aritzeko?
- Zein dira gaur egun administrazioko eta arlo juridikoko profesional elebidunen ardura eta erronka
(sozio)linguistiko nagusiak?
Gai horiei, lehenik eta behin, nork bere eskarmentu eta ikuspegitik helduko die. Baina arian-arian
modu formalagoan ere landuko dira; bai adituek idatzitako artikuluen eta bestelako lanen laguntzaz,
eta baita ikaskideen edo irakaslearen lankidetzari esker.
6 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
Irakasgaiaren amaierarako gogoeta-lan honen guztiaren emaitza kolektiboa hainbat dokumentutan

jasoko da bateraturik:
- Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan duen lege-testuinguruaren eta egoeraren inguruko
gogoetak biltzen dituen dokumentu bat
- Administrazioan eta arlo juridikoan euskarak zabalik dituen eremuen zerrenda bat
- Hizkuntzak administrazioaren eta arlo juridikoaren eginkizunetan dituen zereginak jasotzen dituen
zerrenda bat
- Euskara juridikoaren mugarri historikoak jasotzen dituen dokumentu bat
- Euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen eragileen inguruko fitxa-bilduma bat
- Euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen corpusa osatzen duten lanen inguruko fitxa-bilduma
bat
Dokumentu horietan irakasleak taldekideen ekarpen esangarrienak bildu, eta denen eskura utziko ditu
irakasgai honetan egindako gogoeta-lanaren emaitza gisa. Dena dela, ikasleak, nahi izanez gero, gai
horiek sakontzen jarraitzeko aukera ere izango du, irakasgaiaren amaieran aurkeztu behar den lan
monografikoa hemen landutako gai baten inguruan eginez. Hona hemen lan horretan jorra daitezkeen
gaietako batzuk:
-Euskara administrazioan eta arlo juridikoan: lege-testuingurua
-Herritarren hizkuntza-eskubideak administrazioaren eta justiziaren aurrean
-Administrazioa eta justizia euskalduntzeko ekimenak
-Euskararen normalizazioa eta garapena administrazioan eta arlo juridikoan
-Euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen eragileen ekarpenak: UPV/EHU, Deustuko Unibertsitatea,
UZEI, IVAP, Justizia Sailaren Euskara Batzordea, Eusko Legebiltzarraren Euskara Atala…
- …
Lan horiek ere taldekideen eskura jarriko dira, irakasgaian ikasitakoaren osagarri. Kalitate
nabarmeneko lanak, bestalde, GARALEX blogean argitaratuko dira. Irakasgaiaren Twitter-
kontuaren bidez ere emango zaie haizea, gai hauek intereseko dituenak izan dezan Euskara
Juridikoa irakasgaian egin dugun dokumentazio- eta gogoeta-lanaren berri.
_________________________________________ 7
1. gaia _________________________________________________________________
1.1.3. LAN-
LAN-EGITASMOA
Irakasgaiari dagozkion aztergaiak lantzeko 15 jarduera proposatuko dira. Jarduera horiek hiru gairen
inguruan ardaztuko dira. Hona hemen etapa bakoitzean aurreikusitako eginkizunak:
1.1. Euskara arlo juridikoan eta administrazioan: eremuak, funtzioak eta oinarriak
1.1.1. Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan azken 30 urteetan izan dituen lorpenen zerrenda osatu
1.1.2. Euskara administrazioan eta arlo juridikoan non, noiz, zertarako eta zer neurritan erabiltzen den
zehaztu
1.1.3. Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan betetzen dituen funtzioak zerrendatu
1.1.4. Nork bere ezagutza linguistikoen diagnosia egin
1.1.5. Irakasgaiaren xede orokorrak aurkeztu eta helburu xeheagoak zehaztu

1.2.1. Euskara juridikoaren garapen-mailari buruz norberak duen ikuspegia azaldu
1.2.2. Euskara juridikoaren garapen historikoen mugarrien zerrenda egin
1.2.3. Gogoeta labur bat idatzi euskarak administrazioan eta arlo juridikoan duen normalizazio-egoerari
buruz
1.2.4. Euskararen garapenean diharduten eragileen fitxak osatu
1.2.5. Euskara juridikoaren corpusa osatzen duten testuen eta baliabideen zerrenda egin

1.3.1. Euskarak administrazioan duen egoerari buruzko testu bati amaiera eman
1.3.2. Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan gaur egun duen testuinguru soziolinguistikoari buruzko
galdetegi bati erantzun
1.3.3. Emandako artikuluetako bat irakurri eta ideia azpimarragarrienak komentatu
1.3.4. Artikuluaren proiektua pentsatu eta komentatu
1.3.5. Testua idatzi, zuzendu eta argitaratu
Ataza horiek egiteko 10 orduko lan-zama aurreikusten da gutxi gorabehera; egiteko epea, bestalde,
hiru astekoa izango da. Gomendatzen da ataza bakoitzari dagozkion jarduera guztiak saio bakarrean
eta osorik egitea. Halaber, gomendatzen da lanak astez aste eginez eta aurkeztuz joatea. Hartara,
irakasleak garaiz egin ahal izango du bere balorazioa; hau da, hurrengo atazari ekin aurretik bidali
ahal izango dizkio ikasleari hurrengo jarduerak egiteko orduan kontuan hartu beharreko oharrak eta
iradokizunak.
Gogorarazi behar da, bestalde, lana ez dela amaitzen jarduerak eginda eta zuzenduta. Ikaskideen
ekarpen guztiak jaso eta zuzendutakoan, irakasleak interesgarrienak bildu, eta dokumentu batean
bateratuko ditu. Dokumentu horiek taldekide guztien esku jarriko dira. Gela birtualean foro bat ere
zabalduko da, sintesi-dokumentuak irakurri eta gero taldekideek ikasgaian landutako gaien inguruan
azken gogoeta edo balorazioa bidal dezaten.
8 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
1.2. IDEIA NAGUSIAK
Irakasgai honetan hainbat ideia dira giltzarri. Ideia horiek lan-egitasmoan zehar garatu nahi dugun
gogoetaren euskarri izango dira. Hona hemen gaingiroki azalduta.
1. Euskararen egoera eta garapena administrazioan eta arlo juridikoan:

juridikoan Hizkuntza baten garapena eta gizarte-
egoera beraren estatusak, erabilerak eta corpusak adierazten dute.
Hizkuntzaren estatusa
estatusa.. Hizkuntza baten estatusa hizkuntza horrek gizartean duen aitortzaren, hartzen dituen
gizarte-eremuen eta betetzen dituen funtzioen araberakoa da.
Hizkuntzaren erabilera.
erabilera. Hizkuntza baten erabilerari neurria hartzeko hainbat alderdi hartu behar dira kontuan:
zenbat hiztun dituen; hiztun horiek zenbat eta zertarako erabiltzen duten hizkuntza; zer testuingurutan
erabiltzen duten eta nolako zereginak betetzeko; nolako gizarte-prestigioa duten zeregin horiek…
Hizkuntzaren corpusa.
corpusa. Hizkuntzaren corpusa hiztun-komunitatearen ondare linguistikoa da: komunitate horrek
erabiltzen duen hiztegia, partekatzen dituen adiera moldeen errepertorioa, egiten duen testu-ekoizpena…
Estatusaren aldetik, euskarak ez du babes berbera lurralde guztietan; ezta euskara hizkuntza ofiziala den lekuetan
ere. Hori oztopo larria izan daiteke euskarak administrazioan eta arlo juridikoan gaztelaniaren, frantsesaren (eta
nazioarteko erakundeetan ingelesaren) maila bera erdiets dezan. Mugak muga ere, azken 30 urteotan euskarak
eremu berriak irabazi ditu, eta garapen-prozesu nabarmena izan du administrazioan eta arlo juridikoan, besteak
beste. Horren ondorioz, administrazio-hizkera eta hizkera juridiko deritzegun aldaerak ere sortu eta garatu dira;
hein batean, behintzat. Dena den, oraindik bidearen zati bat geratzen zaio euskarari erabateko normalizazio-
egoerara iristeko. Gabezia hori agerikoa da, besteak beste, hizkera administratiboaren eta juridikoaren alorrean:
terminologiaren batasun eza, gaztelaniaren itzala hizkuntza-hautuetan, kalitate eskaseko dokumentuak…
juridikoan. Hizkuntzaren aldaera juridiko-administratiboari gizarte-

2. Euskararen eremuak administrazioan eta arlo juridikoan
eta komunikazio-eremu jakin batzuk dagozkio. Alabaina, oraintxe esan dugunez, euskararen kasuan erabat
normalizatu gabeko hizkuntza gutxituaz ari gara. Izan ere, ez ditu oraindik bereganatu hizkuntza normalizatu bati
dagozkion gizarte- eta komunikazio-eremu eta funtzio guztiak. Poliki-poliki bada ere, euskara ari da
administrazioaren eta zuzenbidearen eremuetan toki bat irabazten. Dena den, oraindik ezin liteke esan erabateko
ezarpena eta garapena duenik alor horietan; ez, behintzat, arlo juridikoan.
Egia da gaur egun oinarrizko lege-testuak, inprimakiak, eta lanerako bestelako dokumentuak eta baliabideak
euskaraz ere eskuratu eta balia daitezkeela. Baina oraindik gutxi dira beren jarduera profesionalak euskaraz egiten
dituztenak: dela hizkuntzaren aldetik gabeziak dituztelako, dela gizartearen aldetik eskari handirik ez dagoelako,
dela ezjakintasunagatik, dela zaila delako prozesu batean inplikatutako agente guztiak euskaldunak izango direla
bermatzea…
Gauza da erakundeen barruan gero eta aukera gehiago daudela euskaraz aritzeko; zuzenbidearen profesional
liberalek (abokatuek, prokuradoreek, notarioek, eta abar), aldiz, euskara ez dute askorik erabiltzen. Epaitegietan
ere izapide administratiboak egiteko gero eta zailtasun gutxiago ditu euskara erabili nahi duenak; baina epaiketak,
agerraldiak, enkanteak, itaunketak eta antzeko beste prozedura judizial batzuk gutxitan egin daitezke euskaraz.
Gainera, kasu askotan euskara itzulpen-hizkuntza besterik ez da; hau da, bigarren mailako estatusa du, eta horrek
berak ere mugatu egiten ditu garatzen jarraitzeko dituen aukerak.
_________________________________________ 9
1. gaia _________________________________________________________________
3. Hizkuntzaren eginkizunak arlo juridikoan eta administrazioan. Hizkuntzak funtzio ugari betetzen ditu gizakion
bizitzan eta gizartearen antolamendu zein funtzionamenduan. Arlo juridiko eta administratiboan ere, hizkuntza
oinarrizko baliabidea da gizartearen antolamendurako eta Zuzenbidea ezarri, zabaldu eta aplikatzeko. Izan ere,
hizkuntzak funtzio ugari eta ezinbestekoak betetzen ditu eremu honetan. Hona hemen funtzio horien artean
azpimarragarrienak:
1. Hizkuntzak giza taldeak, nazioak eta estatuak sistema sozial, kultural zein politiko gisa legitimatzeko
balio du: hizkuntza kulturaren, gizarte-antolamenduaren eta egitura politikoaren euskarri, baliabide eta
adierazle garrantzitsua da.
2. Hizkuntza, giza eta gizarte harremanak sortzeko eta garatzeko erabiltzen da:
da: komunikazio-tresna
garrantzitsuenetako bat da.
3. Hizkuntza barne-
barne-adierazpenerako bide emankorrenetako bat da:
da: nork bere nortasuna eta irudia
gizarteratzeko, eta beste norbanakoen aurrean modu jakin batean azaltzeko erabiltzen da.
4. Hizkuntza ingurunea antolatzeko erabiltzen da:
da: entitateak, definizioak eta sailkapenak egiteko, alegia.
5. Hizkuntza oroimenaren euskarri nagusietako bat da:
da: hizkuntzaren bidez gordetzen eta transmititzen
dira gertaerak, adierazpenak, erabakiak, arauak…
6. Hizkuntza gogoetari bide emateko erabiltzen da:
da: gogoetak hitzetan zein iruditan mamitzen dira;
hizketak eta idazketak gogoeta suspertzen dute; hizkuntzak pentsamenduak egituratzeko balio du.
Euskarak hein batean bakarrik betetzen ditu funtzio horiek administrazioan eta arlo juridikoan. Hala ere, zenbait
erakundetan edo egoeratan, behintzat, euskarak erabateko funtzionaltasuna eskuratu du; adibidez, lurraldeko eta
tokiko zenbait erakundetan; bake-epaitegi batzuetan; Justizia Administrazioaren zenbait zerbitzutan; eta abarretan.
4. Euskararen egoera administrazioan eta arlo juridikoan.

juridikoan Izan ere, azken urteotako ahaleginak ez dira
alferrikakoak izan eta eman dute nolabaiteko fruitua. Horrela, bada:
- Euskarak legezko bermea du lurralde eta erakunde askotan.

- Hainbat molde eta erregistro garatzen ari dira administrazioan eta arlo juridikoan: akademikoa,
zabalkundekoa, lege-arlokoa, auzitegietakoa…
- Profesionalen hainbat belaunaldik izan dute aukera Zuzenbide-ikasketak euskaraz egiteko, osorik edo
zati batean behintzat.
- Itzulpen-lanetan ondo trebatutako profesional-talde zabala eta prestatua osatu da administrazioan eta
erakunde legegileetan.
- Hainbat talde aktibo ari dira modu iraunkorrean euskara juridikoa eta administrazio euskara garatzeko
ahaleginean: IVAP, UZEI, UPV/EHU, Deustuko Unibertsitatea…
- Administrazioko euskararen alorrean onarpen zabaleko ereduak garatu dira; arlo juridikoan, haatik,
oraindik koska bat falta da batasunerako bidean.
- Kontsultarako gero eta baliabide gehiago ditugu eskura, Interneten gehienak: datu-base
terminologikoak, lege-testu elebidunak, itzulpen-memoriak, estilo-liburuak…
- Erabilera sinboliko hutsetik erabilera praktikorako bidean urrats batzuk egin dira: korredakzioa
bultzatzeko ahaleginak, euskaraz lan egiten duten bake-epaitegiak, euskaraz arituko diren bulego
judizialak, beren zerbitzuak euskaraz eskaintzen dituzten profesionalak, euskaraz nagusiki ari diren
Administrazioko atal edo zerbitzuak…
Egoera hau ez da (oraindik) onuragarriena, baina, duela gutxira arte ez bezala, gaur egun profesionalek eta
herritarrek gero eta aukera eta baliabide gehiago dituzte alor hauetan euskaraz eroso eta eraginkortasunez
aritzeko.
10 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
5. Euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen osagaiak eta oinarriak.

oinarriak. Arlo juridikoan eta administrazioan
eroso eta eraginkortasunez aritzeko, administrazioaren eta zuzenbidearen hizkera bereziak ezinbesteko dira.
Hizkera juridikoz eta administrazioko hizkeraz ari garenean, arlo juridikoan eta administrazioan erabiltzen diren
hizkuntzaren aldaera bereziez ari gara. Hizkuntzaren aldaera horiek baldintzatzen dituzten aldagaiak eta
ezaugarritzen dituzten nolakotasunak hainbat ardatz eta mailatan biltzen dira, hurrengo irudian ageri den moduan.
Bertan ikusten denez, hizkera hauek hainbat ezagutzaren bilgune dira.
Hizkuntzaren sistemaren
sistemaren Testuinguru
baliabideak eta arau soziolinguistikoaren
orokorrak berezitasunak
Estandarraren arau akademikoak Komunikazio akademiko eta

profesionalerako irizpideak
Estilo zaindu orokorrerako Komunikazio espezializaturako

irizpideak estilo-
estilo-aukerak
HIZKERA
JURIDIKO ETA ADMINISTRATIBOA
Diskurtsoa antolatzeko eta

gidatzeko hizkuntza-
hizkuntza- Terminologia eta fraseologia
baliabideak
Administrazioko eta arlo juridikoko Estrategia komunikatiboak eta

testu-
testu-generoak baliabide erretorikoak
Diskurtso juridiko eta

administratiboaren Erregistroaren eskakizunak
bereizgarriak
Horrela, bada, alor hauetako profesionalek eskuratu beharreko ezagutzen artean, batzuek arlo juridiko-
administratiboaren gizarte-eginkizunen ezagutzarekin dute zerikusia; beste batzuk hizkuntzaren sistemaren ezagutza
orokorrarekin daude lotuta; beste batzuk hizkuntza-komunitateak adosten dituen irizpideen ezagutzari dagozkio;
beste batzuk diskurtso-komunitate espezializatuaren esparrukoak dira; eta, azkenik, beste batzuk hizkuntza artekoak
dira, beraz, hizkuntza batetik bestera transferitzeko modukoak. Kontuak kontu, hizkuntza-ezagutza horiek guztiak
ezinbestekoak dira administrazioan edo arlo juridikoan trebe eta ziur jarduteko.
Egoera normalizatuetan ezagutza horiek goi-mailako ikasketen bitartez eskuratzen dira gehienbat; izan ere,
unibertsitateko ikasketek bermatzen dute eskuarki alorreko diskurtso mota nagusiak, testu-generoak, terminologia,
fraseologia eta, oro har, hizkera juridiko zein administratiboari dagozkion bereizgarriak eskuratzea. Erabat
normalizatu gabeko hizkuntzen kasuan, zailagoa da hori; batetik, iturri asko beste hizkuntza batzuetan baino ez
daudelako, eta, bestetik, hizkuntza-eredua bera ere garatzen ari den bitartean, erabat finkatu gabe dagoelako.
Hizkuntzaren gaineko gogoeta eta berariazko prestakuntza kasu guztietan da onuragarria. Alabaina, hizkuntza
gutxituen kasuan are garrantzi handiagoa dauka. Izan ere, hiztunak estrategia bereziak garatu behar ditu
hizkuntzak eta gizarte-egoerak dituzten hutsuneei aurre egiteko. Horretarako, funtsezkoa da, batetik, nork bere
ahalbideen eta mugen kontzientzia hartzea eta, bestetik, ondo ezagutzea hizkera juridiko eta administratiboaren
oinarrian dauden alderdietan zer-nolako garapena duen hizkuntzak, eta zein izan daitezkeen alderdi horrekin
lotutako huts eta arazoei aurre egiteko aukera eraginkorrenak. Horiek dira, besteak beste, Euskara Juridikoa
irakasgaiaren azken jomugak.
_________________________________________ 11
1. gaia _________________________________________________________________
12 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
1.3. ZEREGINAK
_________________________________________ 13
1. gaia _________________________________________________________________
14 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
GAIA
1.1. Euskara administrazioan eta arlo juridikoan: eremuak, funtzioak eta oinarriak
HELBURUAK:
- Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan duen testuingurua aztertzea eta egungo egoeraren argi-
ilun batzuk identifikatzea
- Ohartzea zein diren administrazioko hizkerari eta hizkera juridikoari oinarria jartzen dieten ezagutza
(sozio)linguistikoak
- Nork bere ezagutza linguistikoen diagnosia egitea, Euskara Juridikoa irakasgaiaren joko-eremuaren
mugetan
PROZEDURA
1. Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan azken urteetan izan dituen lorpenen zerrenda osatu
2. Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan dituen erabilera

erabilera--eremu nagusiak zehaztu
funtzioak
3. Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan betetzen dituen fun tzioak identifikatu
4. Nork bere ezagutza linguistikoen diagnosia egin
5. Irakasgaiaren xede orokorrak aurkeztu eta helburu xeheagoak zehaztu
EMAITZA
Ataza honen bidez, hasiera emango diogu Euskara Juridikoa irakasgaian egin nahi den
gogoeta soziolinguistikoari. Horretarako, gainbegiratu orokor bat egingo zaie euskarak
administrazioan eta arlo juridikoan dituen eremu, eginkizun eta oinarriei. Bide batez, aukera
honetaz baliatuko gara nork bere euskara-ezagutzen inguruko diagnosia egiteko, eta irakasgai
honi begira helburu zehatz batzuk ezartzeko.
Lehen ataza honetan bost eginkizun samur proposatzen dira: taulak betetzea, zerrendak
osatzea, iruzkin laburrak idaztea… Guztiak azkar eta arin egiteko modukoak dira. Hori bai,
espero da taldekide guztien ekarpenei esker euskarak administrazioan eta arlo juridikoan duen
tokiaren ikusmira orokorra osatzea, eta irakasgai honetara bildutako kideen hizkuntza-
ezaugarrien irudi argi samarra eratzea.
Helburu hori erdietsi ahal izateko, kide bakoitzak ekarpen xume bat egingo du. Irakaslea
arduratuko da ekarpen horiek guztiak bildu eta dokumentu osatu batean jasotzeaz. Denen
ekarpenak biltzen dituen dokumentu hori izango da ataza honen emaitzen lekukoa.
KONTSULTARAKO MATERIALAK (aukerakoak)
Andres Urrutiaren Hizkera juridikoaren berezitasunak artikulua

Jon Agirreren Administrazioko hizkera artikulua
Joseba Lozanoren Zenbait argibide euskara juridikoaren gainean artikulua
_________________________________________ 15
1. gaia _________________________________________________________________
16 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
Euskara administrazioan eta arlo juridikoan:

eremuak, funtzioak eta oinarriak
1.1.1. Euskararen egoera eta garapena administrazioan eta arlo juridikoan. Hizkuntza
baten estatusak, erabilerak eta corpusak adierazten dizkigute hizkuntza horren
garapena eta gizarte-egoera.
Hizkuntzaren estatusa.
estatusa. Hizkuntza baten estatusa hizkuntza horrek gizartean duen
aitortzaren, hartzen dituen gizarte-eremuen eta betetzen dituen funtzioen araberakoa da.
Hizkuntzaren erabilera. Hizkuntza baten erabilerari neurria hartzeko kontuan hartu behar
da zenbat hiztun dituen, zenbat erabiltzen duten hiztun horiek hizkuntza eta zertarako
erabiltzen duten hizkuntza hori: zer testuingurutan, nolako zereginak betetzeko, nolako
prestigioa duten zeregin eta erabilera horiek…
Hizkuntzaren corpusa. Hizkuntzaren corpusa hiztun-komunitatearen ondare linguistikoa

da: komunitate horrek erabiltzen duen hiztegia, partekatzen dituen adierazmoldeen
errepertorioa, egiten duen testu-ekoizpena…
Jakina denez, azken 30 urteotan euskarak eremu berriak irabazi ditu, eta garapen-
prozesu nabarmena izan du administrazioan eta arlo juridikoan. Hala ere, oraindik
bidearen zati bat ere geratzen zaio egiteko, erabateko normalizazio-egoerara iristeko.
Zein dira
dira orain arteko ibilbideak erdietsitako lorpenik aipagarrienak? Eta lortzeke
dauden erronken artean, zein azpimarratuko zenuke? Osatu taula (gutxienez 5
ekarpen), eta bidali gela birtualaren 1.1. gunera.
Lorpenak Lortu gabeak

Hizkuntzaren estatusa - Euskararen ofizialtasuna euskararen -
eremu batzuetan
Hizkuntzaren erabilera - Udal askotan euskara erabiltzen da - Herritar elebidun askorentzat

lehen hizkuntza gisa dokumentu administrazioko hizkera iluna da
administratiboetan
Hizkuntzaren corpusa - Euskara Batuaren eredua asko garatu - Terminologia juridikoa ez dago guztiz
da, eta ia erabateko aitortza irabazi du bateratua
gizartean
- Itzultzaileek oso lan emankorra egin
dute lege-testuak eta administrazioko
testuak euskaraz emateko baliabideak
proposatzen
- Epaitegietako inprimaki nagusi
guztien ereduak estandarizatu dira
_________________________________________ 17
1. gaia _________________________________________________________________
juridikoan. Hizkuntzaren aldaera

1.1.2. Euskararen eremuak administrazioan eta arlo juridikoan
juridiko-administratiboari gizarte- eta komunikazio-eremu jakin batzuk dagozkio.
Euskararen kasuan jakina da erabat normalizatu gabeko hizkuntza gutxituaz ari
garela. Izan ere, ez ditu oraindik bereganatu gizarte- eta komunikazio-eremu guztiak.
Egia da, poliki-poliki bada ere, euskara ari dela Administrazioaren eta Zuzenbidearen
eremuetan toki bat irabazten. Hala ere, oraindik ezin liteke esan erabateko hedapena
eta garapena duenik bi alor horietan. Ikus dezagun, bada, zer eremutan erabili ohi
den hizkera administratibo eta juridikoa, eta zer neurritan agertzen zaigun euskara
eremu horietan. Osatu taula
taula (8 adibide) eta bidali gela birtualaren 1.1. gunera.
gunera. Ea
guztion ekarpenekin ondo osatzen dugun hizkera juridikoari eta administrazioko
hizkerari dagokiekeen esparruaren mapa, eta ea mapa horretan zirrimarratzen dugun
euskararen erabilera-eremuaren neurria eta nolakotasuna.
TESTUINGURUA NORK ZERTARAKO NOLAKO EUSKARA

HIZKERA ERABILTZEN DA?
Erakunde Legelariek Lege-testuak Lege-hizkera Oso gutxitan.
legegileak Teknikariek sortzeko teknikoa Eskuarki
Ordezkari euskarazko
politikoek bertsioak
itzulpenak izaten
dira.
Udalbatzak Udal-idazkariak Udalbatzen aktak Hizkera formala Udalaren arabera
egiteko baina funtzionala
Epaiketak
Legebiltzarra
Herritarrak
hartzeko
administrazioko
bulegoak
Unibertsitatea
Internet
Abokatuen
bulegoak
Epaitegiak
18 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
juridikoan. Hizkuntzak
1.1.3. Hizkuntzaren eginkizunak administrazioan eta arlo juridikoan
funtzio ugari betetzen ditu gizakion bizitzan eta gizartearen antolamendu zein
funtzionamenduan. Arlo juridiko eta administratiboan ere hizkuntza oinarrizko
baliabidea da gizartearen antolamendurako eta, zer esanik ez, Zuzenbidea ezarri,
zabaldu eta aplikatzeko. Izan ere, hizkuntzak funtzio ugari eta ezinbestekoak betetzen
ditu eremu honetan. Ondoren dituzu zerrendatuta funtzio horien artean
azpimarragarrienak. Nola gauzatzen dira funtzio horiek administrazioan eta arlo
juridikoan? Euskarak betetzen al ditu funtzio horiek guztiak eremu horietan? Osatu
taula ereduaren antzeko adibideak emanez,
emanez, eta bidali gela birtualaren 1.1. gunera.
gunera
Hizkuntzek giza taldeak, nazioak eta estatuak sistema sozial, kultural zein politiko gisa legitimatzeko
balio dute: hizkuntzak kulturaren, gizarte-antolamenduaren eta egitura politikoaren euskarri,
baliabide eta adierazle garrantzitsuak dira
Administrazioan / Arlo Juridikoan

Hizkuntza batek estatus-
estatus-maila jasoago du Zuzenbidearen eta Administrazio Publikoaren eremuetan, toki esanguratsua baldin
badu. Gizarte horretan aitortza, eragin eta indar handiagoa izango du. Euskarak aitortua du hizkuntza ofizialaren estatusa
eremu geografiko
geografiko batzuetan eta administrazioaren, legegintzaren eta jarduera judizialaren zenbait arlotan. Baina praktikan
bigarren mailako estatusa du oraindik ere; urruti samar erabateko normalizazio-
normalizazio-egoeratik.
Hizkuntza, giza eta gizarte-

gizarte-harremanak sortzeko eta garatzeko
garatzeko erabiltzen da: komunikazio-tresna
garrantzitsuenetako bat da.
Hizkuntza barne-
barne-adierazpenerako bide emankorrenetako bat da: nork bere nortasuna eta irudia
gizarteratzeko, eta beste norbanakoen aurrean modu jakin batean azaltzeko erabiltzen da.
Arlo hauetako profesionalek oso ondo jakin behar dute hizkuntza erabiltzen, eta trebetasun handia garatu behar dute
hizkuntzaren bitartez beren solaskideengan eragiteko. Kasu batzuetan itxura “profesionala” transmititu nahi izango dute; beste
batzuetan, “distantzia”
“distantzia” hartu nahi izango dute; beste batzuetan “zintzo” eta “zuhur” agertu nahi izango dute… Bestalde,
egoeraren eta helburuaren arabera, trebeak izan beharko dute solaskideak konbentzitzen, solaskideengandik informazioa
lortzen, solaskideari gauzak argi
argi azaltzen, aginduak eman eta betearazten… Euskarak oraindik ez ditu funtzio horiek guztiak
sistematikoki betetzen administrazioan eta arlo juridikoan. Administrazioan esperientzia gehiago izan dugu, eta badira langile
batzuk trebeak direnak euskaraz orotariko
orotariko eginkizun funtzionalak betetzen. Arlo juridikoan, aldiz, askoz ere esperientzia
txikiagoa dago; ondorioz, profesional elebidun asko ez dira euskaraz gaztelaniaz edo frantsesez bezain trebe eta seguru
sentitzen eginkizun komunikatibo horietako batzuk betetzeko orduan.
_________________________________________ 19
1. gaia _________________________________________________________________
Hizkuntza ingurunea antolatzeko erabiltzen da:

da: entitateak, definizioak eta sailkapenak egiteko.
Hizkuntza oroimenaren euskarri nagusietako bat da: gertaerak, adierazpenak, erabakiak, arauak…
hizkuntzaren bidez gordetzen eta transmititzen dira.
Hizkuntza gogoetari bide emateko erabiltzen da: gogoetak hitzetan zein irudietan mamitzen dira;
hizketak eta idazketak gogoeta suspertzen dute; hizkuntzak pentsamenduak egituratzeko balio du.
Beste esparru askotan bezala –esparru akademikoan edo politikaren jardunean, adibidez-
adibidez- hizkuntzak ideiak trukatzeko,
lantzeko eta adosteko erabiltzen da. Lege bat, adibidez, hizkuntza-
hizkuntza-ekintza askoren emaitza da: politikarien arteko eztabaidak,
adituen irizpenak, teknikari juristen testu
testu-lanketa, herritarren ekarpen eta alegazioak… Ekintza horiei esker, lege-
lege-testua forma
hartuz joaten da; ikuspegi jakin bat mamituz doa; edukiz hornituz eta aberastuz doa; zehaztasun teknikoz janzten da…
Horrekin guztiarekin, hasieran ideia lauso eta zehaztugabea
zehaztugabea baino ez zena, arian-
arian-arian forma hartuz joango da, eta eragileen
“buruan” bertan ere beste ikuspegi bat, beste “eskema” bat sortuko da. Administrazioan eta arlo juridikoan ugariak dira
instrukzio--egiteak
antzeko adibideak. Beste bat aipatzearren auzien instrukzio egiteak jar daitezke adibide moduan; edo administrazioak egiten
dituen deialdien testuen lanketa; eta abar.
1.1.4. Euskara juridiko-

juridiko-administratiboaren oinarriak. Hizkuntza sistema artikulatu bat
da: hotsak, zeinuak, morfemak, hitzak, enuntziatuak eta testuak dira sistema hori
osatzen duten elementuak. Eta hizkuntzaren sistema hori batera edo bestera erabiltzen
da testuinguruaren eta helburu komunikatiboaren arabera. Hortik hizkuntza-aldaerak
sortzen dira: tokiaren araberakoak, gizarte-taldearen araberakoak, eta abar. Hizkera
juridiko-administratiboaz ari garenean, arlo juridikoan eta administrazioan erabiltzen
den hizkuntzaren aldaera bereziaz ari gara. Hizkuntzaren aldaera hau baldintzatzen
duten aldagaiak eta ezaugarritzen duten nolakotasunak hainbat ardatz eta mailatan
biltzen dira, hurrengo irudian ageri den moduan. Bertan ikusten denez, hizkera
juridiko-administratiboa hainbat ezagutzaren bilgune da.
20 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
Hizkuntzaren sistemaren Testuinguru

Estandarraren arau Komunikazio akademiko eta

akademikoak profesionalerako irizpideak
Estilo
Estilo zaindu Komunikazio
orokorrerako espezializaturako estilo-
estilo-
irizpideak aukerak
HIZKERA
JURIDIKO ETA
ADMINISTRATIBOA
Diskurtsoa
antolatzeko eta Terminologia eta fraseologia
gidatzeko hizkuntza-
hizkuntza-
baliabideak
Administrazioko eta arlo Estrategia komunikatiboak eta

juridikoko testu-

administratiboaren Erregistroaren
bereizgarriak eskakizunak
Horien artean, batzuek arlo juridiko-administratiboaren testuinguruaren alderdien

ezagutzarekin dute zerikusia; beste batzuk hizkuntzaren sistemaren ezagutza
orokorrarekin daude lotuta; beste batzuk hizkuntza-komunitateak adosten dituen
irizpideen ezagutzari dagozkio; beste batzuk diskurtso-komunitate espezializatuaren
esparrukoak dira; eta, azkenik, beste batzuk hizkuntza artekoak dira, beraz, hizkuntza
batetik bestera transferitzeko modukoak. Kontuak kontu, ezagutza horiek guztiak
ezinbestekoak dira hizkera juridiko-administratiboan trebe eta ziur jarduteko.
Nola moldatzen zara zu alor horietako bakoitzean? Zer gabezia dituzu? Irakurri
galdetegia, eta gogoeta egin bertan jasotzen diren gaien inguruan. Horren arabera,
zein alderditan ikusten duzu zeure burua sendo? Zein
Zein alderditan ikusten duzu zeure
burua ahulago? Jaso zure gogoetaren emaitza mezu labur batean, eta bidali gela
birtualaren 1.1. gunera.
_________________________________________ 21
1. gaia _________________________________________________________________
GALDETEGIA:
GALDETEGIA
Hizkuntzaren ezagutza orokorra
Oinarrizko ikasketak euskaraz egin zenituen? Bai Ez

EGA edo antzeko agiririk baduzu? Bai Ez
Kosta egiten zaizu unibertsitateko gaiak euskaraz ikastea?
Euskarazko komunikabideetara jotzen duzunean, zailtasunik gabe
moldatzen zara?
Lagunarteko egoeretan, eroso komunikatzen zara euskaraz?
Erraz adierazten dituzu emozioak, ironia, umorea… euskaraz?
Oro har, nola moldatzen zara hobeto? Euskaraz? Gaztelaniaz? Bietan
berdintsu?
Badakizu non aurki ditzakezun Interneten hizkuntza-
hizkuntza-zalantza orokorrak Bai Ez
argitzeko baliabideak? Eta euskara-
euskara-maila hobetzeko
hobetzeko balio
dezaketenak?
Aldaera estandarraren gaineko ezagutza
Ondo ezagutzen dituzu Euskaltzaindiaren arauak? Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
Kontuan hartzen dituzu Hiztegi Batuan jasotako erabakiak? Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
Badakizu non kontsulta ditzakezun Euskaltzaindiaren arau eta Bai Ez

erabakien inguruko zalantzak Interneten?
Ezagutzen dituzu euskararen erabilera zaindurako eman diren estilo-
estilo- Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
irizpideak (nola antolatu esaldiak, zer egitura sintaktiko lehenetsi, nola
erabili puntuazio-zeinuak, ortotipografiaren erabilerarekin zerikusia
duten irizpideak…)?
?
Badakizu non kontsulta ditzakezun Interneten estilo zainduarekin
zainduarekin Bai Ez
zerikusia duten zalantzak?
Ezagutzen duzu estilo-
estilo-libururik euskaraz? Zein?
Diskurtso juridiko-
juridiko-administratiboaren gaineko ezagutza
Oro har, ezagutzen dituzu testu egokiak egiteko jarraibide nagusiak? Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
Oro har, testu koherente eta ondo kohesionatuak egiten dituzu? Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
Oro har, ahozko azalpen formal egokiak egiten dituzu? Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
Oro har, ezagutzen dituzu testu akademikoen lege-
lege-testuen, testu Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
juridikoen eta testu administratiboen ezaugarri formalak?
Ezagutzen dituzu testu egokiak egiteko euskaraz erabiltzen diren Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
baliabideak (testu-
(testu-antolatzaileak,
antolatzaileak, modalizatzaileak, kohesio-
kohesio-
estrategiak…)?
Badakizu non aurki ditzakezun Interneten alderdi diskurtsiboen gaineko Bai Ez
zalantzak argitzeko baliabideak?
Ezagutzen duzu libururen bat edo Interneteko orriren bat testu egokiak
egiteko irizpideak eta baliabideak ematen dituena (euskaraz zein beste
hizkuntza batean)? Zein?
22 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
Terminologiaren eta estilo-

estilo-aukera espezializatuen gaineko ezagutza
Zuzenbide-
Zuzenbide-ikasketak nola ari zara egiten? Euskaraz ala gaztelaniaz? Euskaraz Gaztelaniaz
Oro har, ondo moldatzen zara zuzenbideari buruzko euskarazko testu Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
akademikoak edo azalpen akademikoak ulertzeko?
Oro har, ondo moldatzen zara zuzenbide-
zuzenbide-gaien inguruan euskaraz Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
idatzi edo hitz egin behar duzunean?
Ezagutzen dituzu lege-
lege-testuak, administrazioko idazkiak eta Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
auzitegietako inprimakiak euskaraz emateko erabiltzen
erabiltzen diren
irizpideak?
Oro har, ondo ezagutzen duzu hizkera administratibo-
administratibo-juridikoaren Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
terminologia eta fraseologia euskaraz?
Badakizu non argitu ditzakezun testu administratibo
administratibo-
dministratibo-juridikoen, Oro har, bai Hein batean Ez / Gutxi
bakarrik
terminologiaren eta estiloaren gaineko zalantzak Interneten?
Ezagutzen duzu komunikazio administratibo edo juridikorako estilo-
estilo-
libururik euskaraz? Zein?
1.1.5. Euskara Juridikoa irakasgaiaren helburuak. Ikusi dugunez, euskarak —

normalizazio-prozesuan dagoen hizkuntza izanik— oraindik ez du erabateko estatusa
administrazioan eta arlo juridikoan: oraindik ez ditu eremu guztiak irabazi alor horien
baitan; hizkuntza-eredua ere ez dago oraindik guztiz garatua; arloko profesional
elebidunek eta herritarrek berek ere ez dute beti gaitasun orekatua bi hizkuntzetan.
Horrek guztiak egoera berezian jartzen ditu operadore juridiko eta administrazioko
arduradun euskaldunak. Modu berean, egoera horrek ardura eta erronka batzuk
jartzen dizkigu geuri ere. Euskara Juridikoa irakasgaiak ardura eta erronka horiei
erantzun ahal izateko tresna batzuk eskaini nahi dizkizue. Irakurri irakasgaiaren gida.
Zein dira irakasgai honetatik
honetatik gehien interesatzen zaizkizun alderdiak? Zergatik? Idatzi
zure gogoetaren emaitza mezu labur batean, eta bidali gela birtualaren 1.1. gunera.
_________________________________________ 23
1. gaia _________________________________________________________________
24 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
ATAZA
HELBURUAK:
- Euskara juridikoaren eta itzulpen juridikoaren garapen historikoaren mugarriak zerrendatzea
- Zuzenbidearen eta Administrazioaren alorretan euskara normalizatu eta estandarizatzeko egindako

ahalegin nagusiak ezagutzea eta dokumentatzea
- Normalizazioaren eta estandarizazioaren eragile eta ekimen nagusien fitxak egitea
PROZEDURA
1. Euskara juridikoaren garapen-

garapen-mailari buruz norberak duen ikuspegia azaldu
2. Euskara Juridikoaren garapen historikoen mugarrien zerrenda egin
3. Gogoeta labur bat idatzi euskarak administrazioan eta arlo juridikoan duen normalizazio-
normalizazio-egoerari
buruz
4. Euskararen garapenean diharduten eragileen fitxak osatu
5. Euskara juridikoaren corpusa osatzen duten testuen eta baliabideen zerrenda egin
EMAITZA
Ataza honen emaitza nagusia euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen garapen- eta
normalizazio-prozesuen diagnosi orokorra izango da. Diagnosi hori taldeko kideen
lankidetzaren emaitza izango da.
Lehenbizi, aurrekari historikoei begiratuko diegu. Helburua izango da ikustea zer toki eta
trataera izan duen euskarak administrazioan eta arlo juridikoan historian zehar. Ibilbide
historiko hori “kronograma” eskematiko batean jasoko dugu.
Ondoren, gaur egun euskararen normalizazio-ekimenei babesa ematen dien lege-esparruaren

gainean egingo dugu gogoeta labur bat. Gogoeta hori GARALEX blogerako modukoa izango
den testu batean jasoko dugu.
Azkenik, euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen esparruan normalizazio- eta

garapen-lanetan diharduten taldeak identifikatuko ditugu. Horrez gainera, talde horiek
euskararen corpusari egin dioten ekarpena aztertuko dugu. Horretarako hainbat fitxa egin eta
bateratuko ditugu.
Andres Urrutiaren Euskara mundu juridikoan: historia laburra artikulua

Cesar Gallastegiren Itzulpen juridikoa eta euskararen historia artikulua
Gotzon Loberaren Gerra ondoko itzulpen juridikoaren bilakaera artikulua
Antton Elosegiren Euskal hizkera juridikoa testuetan artikulua
_________________________________________ 25
1. gaia _________________________________________________________________
26 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
Euskararen garabideak administrazioan eta arlo juridikoan:

zenbait mugarri
1.2.1. Atarikoa.
Atarikoa Hemen dituzu hainbat testu-pasarte. Pasarte horien bidez gaingiroki
azaltzen da zein izan den euskara juridikoaren egoera historiaren une bakoitzean.
Ordena itzazu egoki iruditzen zaizun moduan. Ondoren, idatzi pasarte labur bat ideia
sorta horri “errematea” emateko. Bidali zure proposamena gela birtualaren lanerako
gunera.
1.2. gunera.
a. Tradizio ezak eta lantze urriak ahulezia nabarmenak ekarri dizkiote
euskarari Zuzenbidearen zereginetarako.
b. Egia da lehenaldietan euskaraz bideratu zela

ohiturazko zuzenbidea, baina, azken mendeotako
bilakaera ikusita, esan daiteke erdarak bereganatu
zuela hemengo hizkuntzaren lekua
lekua neurri handian. Zein d. Euskara juridikoaren
da orduan euskararen erabilera eta zeregina historia egitean ez litzateke
zuzenbidearen esparruan, erdara nagusi baldin bada? oker handirik egingo,
1500-
1500-1936 bitarteko ia lau
mende eta erdiak garai
bakar batean
batean sartuko
balira, eta 1936an hasitzat
emango balitz garai berria,
itzalaldi luze batekin, gure
c. Aldapa txikiko goranzko lerro batez irudika daiteke egunetara arte luzatzen
XV., XVI., XVII. eta XVIII. mendeetan, ugaritasunari, dena.
dibertsitateari eta teknikotasunari dagokienez. XX.
mendearen hasieran, bereziki 1918 inguruan eta
Errepublika aldian, halako loralditxo bat izan zen.
e. Gaur egun legeak, dekretuak, aginduak, ordenantzak, txostenak, ofizioak eta

abar gaztelaniazko testuen gainean eztabaidatzen dira, baita onartu ere; oso
gutxi dira euskaraz landu eta idatzita aurki daitezkeen dokumentazio eta
jarduera administratiboak.
administratiboak.
f. Euskara juridikoaren normalizazio-

normalizazio-prozesuan eragin gehien izan duen
gertaera euskararen ofizialtasuna izan da dudarik gabe. Baina euskara
juridikoa, oraindik ere, urrun dago benetako normalizaziotik.
1 2 3 4 5 6
g._________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
_______________________________________________________ ____________
___________________________________________________________________
_______________________________________________
_________________________________________ 27
1. gaia _________________________________________________________________

juridiko-administratiboaren historia laburra. Ataza honekin batera
hainbat artikulu dituzue, euskara juridikoaren historiaren erreferentzia nagusiak
ematen dituztenak. Gainbegiratu testu horiek, eta zerrendatu euskara juridikoaren
historiako une, datu eta gertakari nagusiak modu eskematikoan. Bidali zure eskema
campus birtualaren lanerako 1.2. gunera.
EUSKARA JURIDIKOAREN HISTORIAREN MUGARRIAK
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
_______________________
28 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
1.2.3. Euskararen egoera arlo administratibo eta juridikoan XXI. mendearen

hastapenetan. Azken urteotan euskara administrazioan eta arlo juridikoan
normalizatzeko hainbat plan eta ekimen jarri dira martxan. Horri esker, poliki bada
ere, nolabaiteko hobekuntzak izan ditu euskararen normalizazio-egoerak alor
horietan. Kaiera honen eranskinetan duzue Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiak
Justizia Administrazioaren egoerari buruz egiten duen diagnosia. Horrekin batera
duzue hiru urte geroago XXI. mende hasierarako Hizkuntza Politikaren oinarriak
dokumentuan gai berberari buruz jaso den gogoeta. Azkenik, Botere Judizialaren Lege
Organikoaren hainbat artikulu dituzue.
Irakurri erantsitako hiru testu-

testu-pasarteak, eta azpimarratu ideia nagusiak.
Horrela, bada, zer estatus aitortzen zaio euskarari administrazioan eta arlo
juridikoan? Zer deritzozu egungo egoerari? Normalizaziotik gertu ikusten duzu
euskararen egoera?
Jaso ezazue zuen gogoetaren emaitza testu labur batean. Bidali zure testua
campus birtualaren lanerako 1.2. gunera.
EUSKARAREN EGOERA ARLO JURIDIKOAN XXI. MENDEAREN HASTAPENETAN
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________________
_________________________________________ 29
1. gaia _________________________________________________________________

juridiko-administratiboaren eragileak gaur egun. Euskara
administrazioan eta arlo juridikoan normalizatzeko ahaleginean hainbat talde eta
erakunde nabarmendu dira. Haien ekarpenik ezean, nekez egingo zituen euskarak
azken 30 urteotan egin dituen urratsak alor hauetan. Zein dira erakunde eta talde
horiek? Zer-
Zer-nolako ekarpena egin diote euskara juridiko-
juridiko-administratiboaren
garapenari? Galdera horiei erantzuteko, hauxe egingo dugu: aukeratu zerrendan
aipatzen diren taldeetako bat. Bilatu talde horren inguruko erreferentziak, eta osatu
fitxa bat emandako ereduaren arabera.. Bidali ekarpenak gela birtualaren 1.2.
gunera.
EUSKARA JURIDIKOAREN ETA ADMINISTRAZIOKO EUSKARAREN GARAPEN-

GARAPEN-POLOAK
HAEE/IVAP: http://www.ivap.org
IZO: http://www.ivap.euskadi.net/r61
http://www.ivap.euskadi.net/r61-
://www.ivap.euskadi.net/r61-2992/eu/
Deustuko Unibertsitatearen Euskal Gaien Institutua:
http://www.deusto.es/servlet/Satellite/Page/1116406939779/_eusk/%231116406939670%231116406939774%2
31116406939779/c0/UniversidadDeusto/Page/PaginaCollTemplate
UZEI: http://www.uzei.com/antbuspre.asp?cod=3302&nombre=3302&sesion=14
UPV/EHUren Euskara Juridikoaren Mintegia:
http://testubiltegia.ehu.es/
http://www.justizia.net/Legislacion/Default.asp?Idioma=eu
Justizia Sailaren Euskara Batzordea: http://www.justizia.net/Normalizacion/default.asp?Idioma=eu
Eusko Ikaskuntza: http://www.eusko-
http://www.eusko-ikaskuntza.org/eu/publicaciones/colecciones/eleria/
FITXA-
FITXA-EREDUA
ERAGILEA:
ERAGILEA: HAEE-
HAEE-IVAP
EZAUGARRIAK euskararen
EZAUGARRIAK:: Eusko Jaurlaritzaren zerbitzua, besteak beste, arduratzen dena eus kararen normalizazioaz EAEko
Administrazioan.
HELBIDE ELEKTRONIKOA:
ELEKTRONIKOA: http://www.ivap.org
ESKAINTZEN DITUEN BALIABIDEAK:

BALIABIDEAK:
Euskaraz lan egiteko ELET aplikazioa: http://www.ivap.euskadi.net/r61-

euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/elet.html
Administrazioa
Administrazioa euskaraz aldizkaria: http://www.ivap.euskadi.net/r61-
http://www.ivap.euskadi.net/r61-19937x/eu/t59aWar/comunJSP/inicio.do
DUDANET kontsultagunea: http://www.ivap.euskadi.net/r61-

v50001x/eu/v50aWar/comunJSP/v50acambioIdioma.do?v50aCgaIdioma=eu
GALDEZKA liburu elektronikoa: http://www.ivap.euskadi.net/r61-

euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/adjuntos/GALDEZKA/Galdezka.pdf
ZALANTZA DANTZAN liburuaren bertsio elektronikoa:

elektronikoa: http://www.ivap.euskadi.net/r61-
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/adjuntos/Zalantza
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/adjuntos/Zalantza-
djuntos/Zalantza-dantza2.pdf
ARGIRO idazteko jarraibideak: http://www.ivap.euskadi.net/r61-

2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/argiro0_e.html
30 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
ARGI IDAZTEKO BIDEAK: http://www.ivap.euskadi.net/r61-

2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/aib0_e.html
ESTILO
ESTILO-
ILO-LIBURUA: http://www.ivap.euskadi.net/r61-
2347/eu/contenidos/informacion/admin_euskaraz/eu_9140/estilo_liburua.html
ADMINISTRAZIOKO IDAZKIAK EGITEKO JARRAIBIDEAK: http://www.ivap.euskadi.net/r61-

2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/administ_e.html
ESPEDIENTEAK egiteko jarraibideak eta ereduak: http://www.ivap.euskadi.net/r61-

UDAL ESPEDIENTEAK http://www.ivap.euskadi.net/r61-
2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/udal_esp_e.html
Administrazioko euskararekin eta euskararen normalizazioarekin lotutako 47 paperezko argitalpen:

http://www.ivap.euskadi.net/s20aWar/publicacionesJSP/s20aDisplayFiltro.do
http://www.ivap.euskadi.net/s20aWar/publicacionesJSP/s20aDisplayFiltro.do
ESKAINTZEN DITUEN ZERBITZUAK:

ZERBITZUAK:
Administrazioko hizkuntza-
hizkuntza-eskakizunak egiaztatzeko azterketen inguruko informazioa eta azterketa
azterketa--ereduak:
perfiles/eu/contenidos/informacion/hizkuntza_eskakizunak_weberria/eu_hizk_esk/hizkuntz_eskakizunak.html
Administrazioan euskaraz lan egiteko trebakuntza-

trebakuntza-programak: http://www.ivap.euskadi.net/r61-
euskeduk/eu/contenidos/informacion/euskara_ikastaroak/eu_euskara/trebakuntza_programa.html
Administrazio-
Administrazio-hizkera lantzeko ikastaroak: http://www.ivap.euskadi.net/r61-
euskeduk/eu/contenidos/informacion/euskara_ikastaroak/eu_euskara/admin_hizkera_lantzeko_ikastaroak.html
euskeduk/eu/contenidos/informacion/euskara_ikastaroak/eu_euskara/admin_hizkera_lantzeko_ikastaroak.html
Zalantzak argitzeko DUDA-

DUDA-MUDA zerbitzua. http://www.ivap.euskadi.net/r61
ap.euskadi.net/r61-
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/dudanet.html
1.2.5. Euskara juridikoaren corpusa gaur egun. Normalizazio-ekimenekin batera,

euskara juridikoaren corpusa zabaltzeko eta osatzeko ahalegin handia egin da azken
urteotan. Ahalegin horri esker ugariak dira gaur egun euskaraz eskuragarri ditugun
testuak eta baliabideak: administrazioko eta alor juridikoko profesionalak
euskalduntzeko materialak; lege-testu eta epaitegietako inprimaki elebidunak;
zabalkunde-materialak; hiztegi eta glosategi espezializatuak; estilo-liburuak; eta abar.
Ikus dezagun nortzuk ari diren alor honetan lanean eta zertan den haien ekarpena.
Arakatu 1.2.4 jardueran emandako helbide elektronikoen zerrenda, eta zerrendatu
administrazioaren
administrazioaren edo zuzenbidearen alor jakin batekin lotuta han eta hemen
aurkituko dituzun baliabideak. Osatu fitxa bat, eta bidali campus birtualaren lanerako
1.2. gunera.
_________________________________________ 31
1. gaia _________________________________________________________________
FITXA-
FITXA-EREDUA
LAN ZUZENBIDEAREN ALORREKO BALIABIDEAK

___________________________________________________________
Azken urteotan ahalegin handiak egin dira euskara arlo sozio-ekonomikoan txertatzeko.
Euskararen ezarpen eta erabilera-planak areagotu dira nonahi, eta, horrekin batera, Lan
Zuzenbidearekin eta lan-harremanen jarduerarekin zerikusia duten hizkuntza-baliabide asko
ere garatu dira. Horietako asko sarean ditugu eskuragarri. Hona hemen baliabide horietako
batzuen zerrenda:
LEGE-
LEGE-TESTUAK
- Lan Zuzenbideko legeria

- Lan Arloko Prozeduraren Legea
- Lan Arloko Prozeduraren Legearen aldaketak
- Merkataritzako sozietateen legeria
- Kontsumoari buruzko legeak
- Konkurtso-legeria
MONOGRAFIAK
- Zuzenbide Sindikala
- Betebehar eta Kontratuei buruzko zuzenbidea
- Finantza- eta tributu-zuzenbidea
- Lan-zuzenbidearen ikasgaiak
- Publizitate-zuzenbideko eskuliburua
- Lan-zuzenbidearen iturriak
HIZTEGIAK
- Lan Zuzenbideko Hiztegia

- Konkurtso-legeriaren berbategia
- Merkataritzako sozietateen legeriari buruzko berbategia
- Lan Zuzenbideko legeriaren berbategia
- Kooperatiba Hiztegia
AGIRI-
AGIRI-EREDUAK
- Agiriak.net web-ataria
- Lan-munduko agirien ereduak
- Lan-arloko epaitegietako agiri normalizatu elebidunak
- Enpresa euskaldunduz fitxa juridikoen ereduak
32 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
1. ERANSKINA
Euskara biziberritzeko plan nagusia
DIAGNOSTIKOA
Administrazioak erdaldun jarraitzen du. Ohituragatik edo, euskararen ezagutzak ez du berezko erabilerarik
ekartzen. Politikariak eta goi-kargudunak ere ez dira horretan ispilu garbiak.
Euskaraz lan egin behar duten atalak izendatzeke daude oraindik. Lanerako tresneria, ia erabat, erdara hutsean
dago: fotokopiagailuak, ordenagailuak, oinarrizko testuak, eskuliburuak eta abar. Oraindik badago lanik legeetan
jasota dagoena betetzeko.
Gainera, Eusko Jaurlaritzan zein autonomia-erkidegoko udal- nahiz foru-administrazioetan euskararen erabilera
normaltzeko egin diren urrats ugarien aldean, Euskal Herrian kokaturik dauden Estatuaren administrazioko
erakundeetan, eta, bereziki, justiziakoetan, ezer gutxi aurreratu da orain arte.
Bestalde, herritarren aldetik ere ez da administrazioa euskaraz egitera behartzeko joerarik, ezta udalerri
euskaldunetan ere, euskara norbere etxean edo lagunartean erabiltzeko hizkuntza dela uste baitute euskaldunik
gehienek.
Euskal Herriko herri-erakundeen arteko koordinazioa areagotu behar da eta irizpideak bateratu. Horrekin batera,
eremu euskaldunenetako hainbat udalerriren jarrera baztertzaileak gainditu beharra dago.
HELBURU ESTRATEGIKOAK
Euskara administrazioaren zerbitzu-hizkuntza izango dela bermatu, batik bat osasun-zerbitzuetan, herrizaingo-
zerbitzuetan eta justizia-administrazioan. Era berean, lan-hizkuntza ere izan dadin egitasmoak abian jarri. Estatuko
administrazioko erakundeetan eta, bereziki, Justiziakoetan ere euskararen erabilera sustatzeko plangintza zehatzak
martxan jarri.
Zerbitzuak kontratatzerakoan, instalazioak erabiltzeko baimenak emateko orduan edo edozein jardun-
esparrutan diru-laguntzak banatzeko deialdiak egiten direnean hizkuntza-irizpideak ezarri, batik bat eremu
euskaldunenetan, esate baterako, arkitekto, aparejadore, aholkulari juridiko, aseguru-etxe eta abar
kontratatzerakoan.
o Lanabes informatikoak euskaraz eskueran izan daitezen urratsak egin: bulegoko tresneria, hardwarea edo
softwarea erosten denean hizkuntza-irizpideak ezarriz.
Herri-administrazioetan (bereziki udal eta eskualdeetan) euskararen erabilera normalizatzeko plangintzak

gauzatu. Horretarako, euskara-zerbitzuak sendotu edo eratu eta hizkuntza-normalizatzaileen prestakuntzaz
arduratu.
o Administrazioan erabiltzen diren testu juridikoak euskaraz egokitu, lexiko espezializatua finkatzen jarraitu
eta terminologia-kontsultak egiteko zerbitzu eraginkorra eskaini.
o Unibertsitatean, Zuzenbide eta Ekonomia ikasketak euskalduntzeari lehentasuna eman, horiek baitira
administrazioko goi-mailako teknikarien harrobi nagusiak.
_________________________________________ 33
1. gaia _________________________________________________________________
2. ERANSKINA
XXI. mende hasierarako Hizkuntza Politikaren oinarriak: Itun berritu baterantz
Aparteko gogoeta eskatzen du, atal honetan, EAEn kokatutako Estatuko Administrazioaren eta
Justizia Administrazioaren jokabideak: ez batean ez bestean hartu da, hogeita bost urteotan, neurri
eragingarri nahikorik erabilera-eremu horietan herritarren hizkuntza-eskubideak bermatzeko, eta
hutsaren hurrengoa da euskararen presentzia esparru horietan. Legeak, ordea, Administrazio guztiak
behartzen ditu, eta ez litzateke inolaz ere onargarria administrazio-gune horiek beste hogeita bost
urte pasatzea euskal gizarteak bere buruari ematen dion hizkuntza-politikari bizkar emanda.
Adibidea:
Hemengo Justizia Sailak deituriko peritu judizialen deialdi batean hizkuntza bakarrean,
gaztelaniaz, noski, agertzen ziren froga guztiak, duela bost-sei urte. Adierazi nionean
Durangoko Justizia Jauregian istripu edo beste ezbehar baten peritu irizpena beharko banu
euskaraz egiterik lortuko nuen, Saileko kargudun batekin jarri ninduten eta erantzuna izan
zen peritu horiek hiriburuetarako bakarrik zirela. Ondorioz, Durangalde-Arratiako hiritar
batek, Durangon, edo Tolosalde-Goierriko batek, Tolosan, ezingo ziratekeen peritu
euskaldun trebatu batez balia.
34 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
3. ERANSKINA
Botere judizialaren lege organikoa
231. artikulua.
1. Epaileek, magistratuek, fiskalek, idazkariek eta epaitegietako eta auzitegietako gainerako funtzionarioek
gaztelania -Estatuko hizkuntza ofiziala- erabiliko dute jardun judizial guztietan.
2. Epaileek, magistratuek, fiskalek, idazkariek eta epaitegietako eta auzitegietako gainerako funtzionarioek
autonomia-erkidegoko berezko hizkuntza ofiziala ere erabili ahal izango dute, baldin eta alderdietako batek
ere aurka egiten ez badu, hizkuntza hori ez dakiela alegatuz, modu horretan defentsa-gabezia sor
dakiokeenean.
3. Alderdiek, alderdien ordezkariek, alderdien zuzendaritzan dihardutenek, lekukoek eta adituek jardun
judizialak izango diren lurraldeko autonomia-erkidegoan koofiziala den hizkuntza erabili ahal izango dute,
bai ahozko adierazpenetan baita idatzizkoetan ere.
4. Autonomia-erkidego bateko hizkuntza ofizialean gauzatutako jardun judizialek eta aurkeztutako agiriek
erabateko baliozkotasuna eta eraginkortasuna izango dute, gaztelaniara itzuli beharrik gabe. Jardun judizial
eta agiri horiek autonomia-erkidego horretako organo judizialen jurisdikziotik kanpo izan behar dituztenean
ondoreak, ofizioz itzuliko dira, beste autonomia-erkidegoko berezko hizkuntza ofiziala berbera denean izan
ezik. Era berean, itzuli egingo dira legeetan horrela ezartzen denean edo defentsa-gabezia alegatzen duen
alderdiak hala eskatzen duenean.
5. Ahozko jardunetan, erabiliko den hizkuntza dakien edonor baimen dezake epaileak edo auzitegiak,
interprete-lanak egiteko, beti ere pertsona horrek behar bezala zin egin edo hitzeman ondoren.
341. artikulua
1. Zuzenbide Zibil berezia edo forala eta berezko hizkuntza ofiziala duten autonomia-erkidegoetako auzitegi
nagusietako eta probintzia-auzitegietako lehendakariaren lanpostuak betetzeko, Botere Judizialaren
Kontseilu Nagusiak merezimendutzat hartuko du zuzenbide zibil berezian edo foralean aditua izatea eta
autonomia-erkidego horretako hizkuntza jakitea.
2. Aipatutako autonomia-erkidegoetako zuzenbide zibil berezi edo foralaren eta hizkuntzaren ezagutza
balioesteko irizpideak erregelamendu bidez ezarriko dira, eta ezagutza hori lehentasunezko merezimendutzat
hartuko da erkidego horietako lurraldeetako organo jurisdikzionaletan jarduteko lehiaketetan.
483. artikulua
1. Espainiako Konstituzioko 103-1 art.an zehaztutako printzipioekin bat, irizpide objektiboei jarraiki eta
berdintasuneko, merezimenduko, gaitasuneko eta publikotasuneko printzipioei jarraiki hautatuko dira
karrerako funtzionarioak.
2. Gai-zerrenda eta probak berak izango dira, Estatu osoan, kidego bakoitzarentzat, bereganatutako
eskumenak dituzten autonomia-erkidegoetako hizkuntza jakitea eta zuzenbide zibil foral edo berezia
ezagutzea egiaztatzeko probak izan ezik; proba horiek hautazkoak izango dira, ez dira inola ere
baztertzaileak izango, eta ezarritako baremoarekin bat lortzen den puntuazioa dagokion autonomia-
erkidegoan lanpostua esleitzeko ondoreetarako soilik hartuko da kontuan.
530. artikulua
Bereganatutako eskumenak dituen autonomia-erkidegoko berezko hizkuntzak izaera ofiziala duenean eta
deialdiko lanpostua autonomia-erkidego horretarako denean, hizkuntza hori hitz egiten eta idazten jakitea
merezimendutzat hartuko da. Zenbait lanpostutan, lanpostua lortzeko nahitaezko betekizun izan daiteke
hizkuntza hori jakitea, bete beharreko eginkizunen izaerako.
_________________________________________ 35
1. gaia _________________________________________________________________
36 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
ATAZA
HELBURUAK:
- Zuzenbidearen eta Administrazioaren arloko lanbideetan euskarak dituen erronken inguruan

gogoeta egitea
- Artikulu espezializatu bat irakurtzea, eta bertan jasotako ideiak eztabaidatzea
- Gogoeta-bidearen emaitza artikulu labur batean jasotzea
PROZEDURA
1. Atariko testuari amaiera eman
2. Emandako artikuluetako bat irakurri eta ideia azpimarragarrienak komentatu
3. Artikulua idazteko prestaketa-

prestaketa-fitxa osatu
4. Artikuluaren proiektua pentsatu eta komentatu
5. Testua idatzi, zuzendu eta argitaratu
EMAITZA
Ataza honen emaitza gogoeta-testu bat izango da, GARALEX blogaren atariko orrian
argitaratzeko modukoa. Artikulu labur honetan jurista euskaldunek dituzten erronken inguruan
egingo da gogoeta: zer testuingurutan egiten duten lan, zer-nolako arazoei egin behar izaten
dieten aurre, zer baliabide dituzten eskura…
Artikulua ez da oso luzea izango. Alabaina, zehatza izan beharko du eta hari-harira joan
beharko du. Alegia, estrategia komunikatibo zehatza bilatuko du, estrategia hori edozein
delarik ere: azaltzea, konbentzitzea, kritikatzea…
Izenburu egokia izango du, eta, ahal dela, atal laburretan etorriko da banatuta. Atal bakoitzak
bere izenburua eramango du. Ondo egon liteke irudiren bat edo estekaren bat eranstea testuari.
Andres Urrutiaren Justizia euskalduna, justizia elebiduna artikulua

Edorta E. Herrera. Epailetza euskalduna artikulua
Itziar Alkortaren Zuzenbidea euskaraz artikulua
Ane Martinezen Abokatu gazteak eta euskara juridikoa artikulua
Yolanda Arrietaren Euskara administrazio publikoan artikulua
_________________________________________ 37
1. gaia _________________________________________________________________
38 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
Euskararen erronka (sozio)linguistikoak

administrazioan eta arlo juridikoan
1.3.1. Atarikoa. Irakurri Yolanda Arrietaren artikulua. Azken pasartea ezabatu dugu.
Nola emango zeniokete amaiera testu honi? Zergatik? Bidali zure proposamena
gela birtualaren 1.3. gunera.
Euskara administrazio publikoan
YOLANDA ARRIETA /
Euskara, oi, Euskara… Hala hasten

hasten da kanta, lelo polit horrekin. Baina guztiok dakigu hainbat
eratara oihukatu dezakegula lelo hori, eta, ondorioz, nork ahoskatzen duen, noiz esaten den,
nola kantatzen den, erabat aldatuko zaiola esanahia. Edertasuna azpimarratu nahi ezkero,
"s"ak ondo markatu eta bukaerako "ra" gorantz ahoskatu. Lastima edo pena adierazi gura
badituzu, hitz bikien arteko "oi" horretan geldiunetxo bat egin. Eta geldiunetxo hori egin
ondoren argi eta garbi ikusiko duzu Behatokiak egindako txostenak dioena: administrazio
publiko guztietan urratzen dira oinarrizko eskubideak.
Hala da. Etenik gabe. Nik neuk ere administrazioan lan egiteko aukera izan dut duela denbora
gutxi. Besterik ezean, sorkuntzan lan egiten dugunoi, tarteka, halako eta bestelako lekuetan lan
egitea tokatzen
tokatzen zaigu. Ez gustu onez, baina, tira, denetik ikasi behar dela eta aurrera. Hala
bada, epaitegi bitan lan egin dut.
Bake epaitegi batean eta hiriko handi batean. Bake epaitegian ez zen arazo handirik sortzen.
Ahozkoak nolabait orekatu egiten zuen euskarazko
euskarazko dokumentuen eskasia. Lehen hitza euskaraz
eskaintzen genuen, eta herritarrek eskertu egiten zuten paperetako hizkuntza judizial eta
justizieroa hitz xehez eta ulergarriz azaltzeko gure ahalegina.
Hiriko epaitegian gauzak erabat desberdinak ziren. Gure bulegoan hiruzpalauk baino ez
genuen euskaraz hitz egiten, eta lankide askoz zorrotz begiratzen zigun, nahiz eta herritar
askori begiak eta bihotza zabaldu beraien modukoekin hitz egin behar zutela ikustean. Euskara
teknikariak egon bazeuden. Esperientzia pilotuak egin egiten ziren. Emaitzak?
Eraginkortasuna? Eragina? Horiek galdera sakonak eta luzeak dira 272 karakterretan
erantzuteko.
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________ 39
1. gaia _________________________________________________________________
40 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
1.3.2. Galdetegia.
Galdetegia. Erantzun galdera hauei. Saia zaitez erantzun labur eta zehatzak
ematen. Bidali zure erantzunak gela birtualaren 1.3. gunera.
gunera
1. Azken 30 urteotan ahalegin handia egin da zuzenbidearen diziplinaren

inguruan komunitate zientifiko euskalduna sortzeko. Nolako emaitzak
eman ditu zure ustez ahalegin honek?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
2. Zenbaterainokoa da, zure ustez, legelari eta jurista euskaldunen premia

gaur egun?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
__________________________________________________________ ____
______________________________________________________________
______________________________________________________________
_________________________________________________________
3. Nolako zailtasunak dituzte legelariek eta juristek beren lana euskaraz

egiteko?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
_________________________________________________________
4. Zer baliabide dituzte legelariek eta juristek beren lana euskaraz egiteko?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
_________________________________________________________
________________________________________________________ _
5. Zein dira legelarien eta juristen erronka nagusiak une honetan?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________________________
_________________________________________ 41
1. gaia _________________________________________________________________
1.3.3.
1.3.3. Artikuluak aztertu.
aztertu. Aukeratu gela birtualean, baliabideen karpetan, aurkituko
dituzun artikuluetako bat. Gainetik irakurri egokitu zaizun testua. Azpimarratu bost edo
sei pasarte komentatzeko modukoak iruditu zaizkizunak. Azaldu taldekideei. Arrazoitu
zure hautua. Bidali zure gogoetak mezu labur batean 1.3. forora. Erne! Mezuaren
goiburuan irakurri duzun artikuluaren izenburua jarri. Adibidez, “Zuzenbidea
Euskaraz”.
1.3.4. Artikulua planifikatu.

planifikatu.
1.3.4.a. Idatzia prestatu. Irakurri ikaskideek bidalitako mezuetako batzuk.

Gainbegiratu hiru foroetako ekarpenak. Ekarri taula honetara bertan aurkituko dituzun
ideiak eta argudio baliagarriak.
Jurista euskaldunen erronkak
Testuingurua Zailtasunak
Baliabideak
Erronkak
42 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
1.3.4.b Testuaren zirriborroa landu.

landu. Aurreko taula baliatuta, presta ezazu testu labur
baten gidoia. Zer ideia transmititu nahi duzu? Zer-nolako eragina lortu nahi duzu?
Pentsatu kontu horien inguruan, eta landu artikuluaren funtsa. Ikaskideekin komentatu.
Artikulu honetan saiatuko naiz _______________________________________________

_________________________________________________________________________
Artikulu honetan agerian utzi nahi dut _________________________________________

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Artikulu honetan azaldu nahi dut _____________________________________________

_________________________________________________________________________
Artikulu honen bidez ohartarazi nahi ditut irakurleak

irakurleak _____________________________
_________________________________________________________________________
Artikulu honetan kritikatu nahi dut ____________________________________________

_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Artikulu honetan azpimarratu nahi dut _________________________________________

_________________________________________________________________________
….
Horretarako, lehenik eta behin _______________________________________________

_________________________________________________________________________
______ ___________________________________________________________________
Ondoren _________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Azkenik __________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
….
Helarazi nahi dudan mezua indartzeko ________________________________________

_________________________________________________________________________
_______________________ __________________________________________________
Irakurlearen arreta neureganatzeko ___________________________________________

_________________________________________________________________________
Irakurlea gogoetara bultzatzeko ______________________________________________

______________________________________________
_________________________________________________________________________
Ondorio moduan __________________________________________________________

_________________________________________________________________________
….
_________________________________________ 43
1. gaia _________________________________________________________________
1.5.
1.5. Artikulua idatzi, zuzendu eta argitaratu.
argitaratu. Idatz ezazu orain gaiari buruzko artikulu
labur bat. Artikuluak GARALEX blogean argitaratzeko modukoa izan behar du.
Mezuak zehatza izan beharko du, eta hari-harira etorri beharko du. Estrategia
komunikatibo zehatza bilatuko du, estrategia hori edozein delarik ere: azaltzea,
konbentzitzea, kritikatzea… Ahal dela, atal laburretan banatu testua. Aukeran, atal
bakoitzak bere izenburua eramango du. Ondo egon liteke irudiren bat edo estekaren
bat eranstea testuari. Eta ez ahaztu artikuluari izenburu erakargarri bat jartzea!
Oharrak:
- Artikuluaren testua campus birtualera bidali behar duzu 1.1. jardueraren forora.
- Artikuluarekin batera erants ezazu fitxa eskematiko bat, deskribatuz zer lortu nahi izan duzun artikulu
horrekin, nola egituratu duzun eta zer estrategia erretoriko erabili dituzun. Eredu gisa, artikulua
prestatzeko proposatu dizugun gida erabil dezakezu (Ik. 1.1.3.b).
- Lagungarri gerta dakizkizuke, halaber, helbide honetan aurkituko dituzun gomendioak:
http://mutis2.upf.es/cr/casacd/index.html. Azalpenak irakurtzeko pantailan ikusiko duzuen eskemaren
gainean sakatu behar duzue.
44 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
_________________________________________ 45
1. gaia _________________________________________________________________
LANERAKO eta KONTSULTARAKO DOKUMENTUAK

Agirreazkuenaga, I., 2000. “Hizkuntza alorreko oinarrizko printzipioak eta euskal administrazio
publikoetako hizkuntza-plangintza orain eta gero”. ELERIA 5, 85-96.
Alkorta, I., 1995. “Zuzenbidea Euskaraz”. Administrazioan Euskaraz 8, 5.
Arregi, M. eta Cuadra, S., 2001. “Euskararen erabilera arautzeko arautegien bilakaera Nafarroan
(1986-2001)”. Administrazioan Euskaraz 34, 12.
Elosegi, A., 2002. “Euskal hizkera juridikoa testuetan”. In: Elosegi, A., Zuzenbideko hizkera berezia.
Lege-corpus itzuli bateko terminologiaren azterketa linguistikoa eta terminologikoa. Bilbo: Euskal Herriko
Unibertsitatea, 183-243.
Elosegi, A., 2002. “Euskal hizkera juridikoari buruzko lanak”. In: Elosegi, A., Zuzenbideko hizkera
berezia. Lege-corpus itzuli bateko terminologiaren azterketa linguistikoa eta terminologikoa. Bilbo:
Euskal Herriko Unibertsitatea, 229-234.
Elosegi, A., 2004. “Euskara Juridikoak 25 urte betetzen dituenean. Gogoeta batzuk euskara
juridikoaren garabideen inguruan”. ELERIA 12, 71-85.
Erkoreka, J., 2000. “Euskararen erabilera Administrazio Publikoaren barne-harremanetan”. ELERIA 5,
97-112
Etxeberria, P., 2000. “Euskaraz auzitaratzeko eskubidea”. ELERIA 6, 149-158.
Friera, I., 2009. “Legebiltzarreko erabilera-plana”. In: Hizkuntza Politikarako Sailburuordetza (arg.).
Erabilera planak herri-administrazioetan. Euskara teknikarientzako lan jardunaldiak. Argitalpen
elektronikoa: http://tinyurl.com/5v36mrb
Gallastegi, C., 2005.“Itzulpen juridikoa eta euskararen historia”. In: Larrazabal, S. eta Oregi, E.,
Hizkera juridikoa eta itzulpengintza: euskararen norabideak. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea, 87-110.
Iñigo, A. (koord.), 2007. Hizkuntza-zuzenbidea. Testu-bilduma euskaraz. Bilbo: Euskaltzaindia.
Landa, J.M., 2002. Zigor Kodea elebiduna zertarako?. ELERIA 9, 101-102.
Lobera, G., 2005. “Gerraondoko itzulpen juridikoaren bilakaera: joerak eta emaitzak”. In: Larrazabal,
S. eta Oregi, E., Hizkera juridikoa eta itzulpengintza: euskararen norabideak. Bilbo: Deustuko
Lozano, J., 2008. “Administrazioko hizkeraren oraina eta geroa”. In: IKER 19, 103-118. Argitalpen
elektronikoa: http://www.euskaltzaindia.net/dok/ikerbilduma/70471.pdf
Lozano, J., 2001. “Administrazio hizkeraren iraultza”. Administrazioan Euskaraz 31, 5.
Lozano, J., 1997. “Zenbait argibide euskara juridikoaren gainean”. ELERIA 1, 55-75.
Martinez, A., 2009. “Abokatu gazteak eta euskara juridikoa”. AVD-ZEA 16, 319-322.
Peillen, T., 1998. “Euskararen lekua Iparraldeko antolakuntza eta legeetan”. ELERIA 3, 51-60.
Tapia, J., 1997. “Euskararen geroa Justizia Administrazioan”. ELERIA 2, 91-95.
Tapia, J., 2000. “Hizkuntzaren normalkuntza-prozesua Justizia Administrazioan”. ELERIA 6, 141-148.
Urrutia, A., 1991. “Hizkuntza ofizialkidetasuna. Borondatearen autonomia eta euskara”. JAKIN 65, 38-
61.
Urrutia, A., 1993. “Euskara eta mundu juridikoa”. BAT Soziolinguistika aldizkaria 11, 93-98.
Urrutia, A., 1995. “Euskara mundu juridikoan. Historia laburra”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara
Zuzenbidearen hizkera. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea, 57-85.
Urrutia, A., 1995. “Hizkera juridikoaren berezitasunak”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara
Urrutia, A., 2005. “Jurista euskalduna, jurista elebiduna”. In: Larrazabal, S. eta Oregi, E., Hizkera
juridikoa eta itzulpengintza: euskararen norabideak. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea, 146-159.
46 __________________________________________
_________________________________________________________________ 1. gaia
_________________________________________ 47
1. gaia _________________________________________________________________
48 __________________________________________
2. gaia
Testuak komunikazio juridiko eta
administratiboan
_______________________________________________________________ 2. gaia
2. GAIA
Testuak komunikazio juridiko eta administratiboan
HELBURU OROKORRA
Zuzenbidearen eta Administrazioaren esparruan testuek dituzten eginkizun nagusiez

jabetzea, eta kalitatearen bidean testuak ekoizteko eskuarki aintzat hartzen diren
irizpideak ezagutzea eta aplikatzea.
AZTERGAIAK
2.1. Komunikazioaren bereizgarriak administrazioan eta arlo juridikoan

2.2. Administrazioko eta zuzenbideko testu-genero nagusiak
2.3. Euskararen erabilera administrazioan eta arlo juridikoan: aukerak eta aldaerak
2.4. Testua, komunikazio-unitate: testugintza eta testualtasun-baldintzak
2.5. Administrazioko testuen hizkuntza-kalitatea: jomugak eta irizpideak
ATAZAK
2.1. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: ezaugarriak, generoak eta erregistroak
2.3. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: testugintza, testualtasuna eta testu-
baliabideak
2.3. Administrazioko eta arlo juridiko testuak: hizkuntza-kalitatea jomugan
AMAIERAKO GOGOETA-
GOGOETA-LANA
Helburua: Administrazioan eta arlo juridikoan testuak sortzeko kalitate-gida bat egitea.
Ezaugarriak:
Aukerako gaiak:
- Hizkuntza-kalitatearen garrantzia administrazioan eta arlo juridikoan

- Hizkuntza-kalitateari buruzko ikuspegiak eta proposamenak
- Kalitatearen aldeko ekimenak administrazioan eta arlo juridikoan.
- Administrazioko eta arlo juridikoko testuen bereizgarriak
- Administrazioko eta arlo juridikoko testugintzaren oinarriak
- Administrazioko eta arlo juridikoko testuen ohiko gabeziak
- Testugintzarako baliabideak: eskuliburuak, estilo-liburuak, testu-ereduak…

http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/euskararen-kalitatea/
http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/hizkuntza-baliabideak/komunikazio-estrategiak/
http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/hizkuntza-baliabideak/estilo-kontuak/
_________________________________________ 51
2. gaia _______________________________________________________________
52 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
2.1. SARRERA
2.1.1. AURKEZPENA
Ikasgai honek Euskara Juridikoa irakasgaiaren bigarren helburua izango du jomugan, hau da,
Zuzenbidearen eta Administrazioaren esparruan testuek dituzten eginkizun nagusiez jabetzea, eta
kalitatearen bidean testuak ekoizteko eskuarki aintzat hartzen diren irizpideak ezagutzea eta
aplikatzea. Helburu hori erdiesteko hiru mugarri izango dituen ibilbidea prestatu da.
- Lehen atazan gainbegiratu bat emango diegu administrazioko eta arlo juridikoko testuen
ezaugarriei. Horretarako, lehenik eta behin administrazioko eta arlo juridikoko diskurtsoen
bereizgarriak landuko ditugu. Ondoren, eginkizun administratibo eta juridikoetarako maizenik
erabiltzen diren generoak zerrendatu eta sailkatuko ditugu. Azkenik, zenbait testu-eredu aztertu
eta alderatuko ditugu, hizkuntzaren erabileran aldakortasuna eragin ohi duten aldagaien
zantzuen bila.
- Bigarren atazan, bestalde, administrazioko eta arlo juridikoko testuak ekoizteko orduan kontuan
hartu beharreko testualtasun-irizpideak izango ditugu jomugan. Lehenik eta behin, testuak
ekoizteko prozesuak barne hartzen dituen hiru eragiketa nagusiei erreparatuko diegu
(testuinguratzea, testuratzea eta berrikusketa), eta eragiketa horiek eraginkortasunez egiteko
gogoan izan beharreko irizpide eta ohar orokorrak zerrendatuko ditugu. Ondoren, testu
funtzionalek zaindu behar izaten dituzten baldintzak edo propietateak aztertuko ditugu:
testualtasun-baldintzak, alegia. Azkenik, testualtasunaren aldetik hutsak dituzten administrazioko
eta arlo juridikoko hainbat testu aztertu eta orraztuko ditugu; betiere kontuan izanda zer funtzio
komunikatibo duten, zer testu-generori dagozkion, zer erregistro edo hizkera-maila baliatzen
duten…
- Hirugarren atazaren bidez, azkenik, hizkuntzaren kalitateak administrazioko eta arlo juridikoko
testuen kalitate orokorrean duen eraginaren inguruko gogoeta egingo dugu, eta ikusiko dugu
zein diren kalitatea jomugan hartuta, administrazioko eta arlo juridikoko testuak estandarizatzeko
hobetsi diren irizpideak eta egin diren proposamenetako batzuk. Ildo horretatik, hainbat adibide
praktiko ere aztertuko ditugu, eta, halaber, adibide horiek hizkuntza-kalitatearen ikuspegitik
hobetzeko proposamen zehatzak egingo ditugu.
Ataza bakoitzean hainbat jarduera proposatuko dira. Hasieran, arinak eta laburrak izango dira.
Baina, ikasgaiak aurrera egin ahala, gogoeta sakonagoak eta ekarpen landuagoak eskatuko dira.
Lan horien guztien emaitzak gela birtualean bilduko dira, eta ekarpenik esangarrienak GARALEX
blogean emango dira argitara; betiere, egileek baimena ematen badute, noski.
_________________________________________ 53
2. gaia _______________________________________________________________
Horrekin guztiarekin bilatzen dena da kontzientzia hartzea administrazioko eta arlo juridikoko
jardunean testuen kalitateak duen garrantziaz. Horrekin batera, kalitatearen bidean funtsezkoak diren
irizpide eta gidalerro praktiko batzuk ere eskaini nahi dira, testugintzaren alorrean trebakuntza
profesionala eskuratzen hasteko baliagarriak izango direlakoan.
2.1.2. AZTERGAIAK
Esandakoagatik, ikasgai honetan gogoeta egingo dugu testuek eta testuen hizkuntza-kalitateak arlo
juridikoaren eta administrazioaren jardunbidean duten garrantziaz. Hortik abiatuta, ikasgaian zehar
saiatuko gara zehazten zein diren alor honetako testuetan eskuarki zaindu behar diren alderdiak.
Horretarako, inplizituki edo zeharka bada ere, testugintzaren hiru eragiketa nagusiak aztertuko ditugu.
Lehenbizi, testuinguratze-eragiketarekin zuzenean lotutako aldagaiei erreparatuko diegu. Horrekin

batera ikusiko dugu nola islatzen den testuinguruko baldintzen eragina administrazioko eta arlo
juridikoko hainbat testutan; horrez gainera, aztertuko dugu zenbaterainoko aldakortasuna eragiten
duten testuinguruko aldagaiek, baita dokumenturik estandarizatuenetan ere. Ondoren, testuratze-
eragiketei jarriko diegu arreta, eta testugintza-estrategiak, testualtasun-baldintzak eta testu-
baliabideak izango ditugu langai. Helburua da ohartzea zer alderdi diren testuaren koherentzia,
kohesioa eta komunikagarritasuna nagusiki baldintzatzen dutenak eta zer testu-baliabide diren
testualtasunari zuzen-zuzenean eragiten diotenak. Hirugarren atazan, azkenik, berrikuste-eragiketari
atxikitako hainbat irizpide landuko ditugu; horretarako zuzentasunaren eta egokitasunaren ardatzen
inguruan egituratzen den hizkuntza-kalitateari buruzko eredu bat baliatuko dugu. Eredu horrekin
bidea zabalduko diogu hirugarren irakasgaiari, irakasgai horretan jorratuko baititugu zehaztasunez
oraingo honetan gaingiroki azalduta utziko ditugun kalitate-irizpideak.
Laburbilduz, hona hemen galdetegi moduan adierazita ikasgai honetan jomugan hartuko diren
aztergai nagusiak:
- Zein dira diskurtso administratiboaren eta diskurtso juridikoaren arteko antzekotasunak? Eta ezberdintasun
nabarmenenak?
- Zein dira administrazioaren eta arlo juridikoaren testu-genero bereizgarrienak? Zer eremu diskurtsibotakoak
dira? Zer funtzio betetzen dute? Zer hizkera-maila erabiltzen dute eskuarki?
- Zenbaterainoko aldakortasuna onartzen dute administrazioko eta arlo juridikoko testuek? Zein dira
aldakortasunaren eragile komunikatibo nagusiak? Euskararen kasuan zein dira aldakortasunaren eragile
soziolinguistiko nagusiak?
- Zein dira administrazioan eta arlo juridikoan dokumentuak ekoizteko kontuan hartu beharreko jarraibide
nagusiak?
- Testualtasunaren ikuspegitik, zein dira testuaren funtzionaltasuna bermatzen duten baldintzak?
Testualtasunaren aldetik zer berezitasun dituzte administrazioko eta arlo juridikoko testuek?
- Zer hizkuntza-baliabidek dute eragin zuzena testuaren koherentzian, kohesioan, konexioan eta
modalizazioan? Zer huts egiten dira maizenik alderdi horiekin lotuta?
- Zein dira kalitatearen jomugak administrazioko eta arlo juridikoko testuen kasuan? Nola eta zein neurritan
eragiten du hizkuntzaren kalitateak testuen segurtasun juridikoan, normalizazioan eta eraginkortasunean?
54 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
- Zein dira hizkuntza-kalitatearen aldagai nagusiak? Ildo horretatik, zein dira administrazioko eta arlo
juridikoko euskarazko testuek dituzten ahuleziarik nabarmenenak?
- Euskarak duen egoera soziolinguistikoa aintzat hartuta, eta urteotan administrazioan eta arlo juridikoan
euskarak lortu duen garapen-maila kontuan izanda, zer kalitate-irizpide hartu behar dira lehentasunez
jomugan?
Gai horiei, lehenik eta behin, nork bere eskarmentu eta ikuspegitik helduko diegu. Baina, arian-arian
modu formalagoan ere landuko ditugu, bai adituek idatzitako artikuluen laguntzaz eta bestelako
materialak eta adibideak baliatuz, bai ikaskideen edo irakaslearen lankidetza bilatuz. Ikasgaiaren
amaierarako, hainbat dokumentutan jasoko da bateraturik ahalegin horren guztiaren emaitza
kolektiboa:
- Administrazioko eta arlo juridikoko testuen ezaugarrien zerrenda bat

- Administrazioan eta arlo juridikoan maizenik erabiltzen diren testu-ereduen zerrenda bat
- Administrazioko eta arlo juridikoko testuak ekoizteko jarraibide-zerrenda bat
- Euskarak hizkuntza-kalitatearen aldetik dituen ahuleziei eta erronkei buruzko gogoetaren ondorioak jasoko
dituen dokumentu bat
- Administrazioan eta arlo juridikoan maizenik erabiltzen diren testu-generoen kalitate-irizpideak jasoko
dituzten fitxen bilduma bat
Horrez gainera, ikasgai honetan hainbat jarduera aplikatu ere egingo ditugu. Horien bidez,
administrazioko eta arlo juridikoko testuetan ohikoak diren arazo eta hutsak konpontzeko irtenbideak
landuko ditugu. Zehazki, hauek dira proposatuko diren eginkizun praktikoak:
- Emandako bi bertsioren artean, testurik egokiena hautatzea komunikazio-egoera kontuan hartuta

- Emandako testuak orraztea testualtasunaren aldetik hobekuntzak eginda
- Emandako testuen kalitateari neurria hartzea, eta atzemandako hutsak konpontzeko proposamen koherente
eta justifikatua egitea
Hala nahi duenak gai horietan sakontzen jarraitzeko aukera ere izango du, azken ebaluaziorako
aurkeztu behar den lan monografikoan ikasgai honi atxikitako gai bat lantzen badu. Hona hemen
ikasgai honetan landutakoaren ildotik monografia horretan jorra daitezkeen gaietako batzuk:
- Hizkuntza-kalitatearen garrantzia administrazioan eta arlo juridikoan

- Hizkuntza-kalitateari buruzko ikuspegiak eta proposamenak
- Kalitatearen aldeko ekimenak administrazioan eta arlo juridikoan.
- Administrazioko eta arlo juridikoko testuen bereizgarriak
- Administrazioko eta arlo juridikoko testugintzaren oinarriak
- Administrazioko eta arlo juridikoko testuen ohiko gabeziak
- Testugintzarako baliabideak: eskuliburuak, estilo-liburuak, testu-ereduak…
-…
Lan horiek ere taldekideen eskura jarriko dira, ikasgaian ikasitakoaren osagarri. Kalitate
nabarmeneko lanak, bestalde, GARALEX blogean argitaratuko dira. Irakasgaiaren Twitter-
kontuaren bidez ere emango zaie haizea, gai hauek intereseko dituenak izan dezan Euskara
Juridikoa irakasgaian egin dugun dokumentazio- eta gogoeta-lanaren berri.
_________________________________________ 55
2. gaia _______________________________________________________________
2.1.3. LAN-
LAN-EGITASMOA
Ikasgaiari dagozkion aztergaiak lantzeko, 9 jarduera proposatuko dira. Jarduera horiek hiru gairen
2.1. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: ezaugarriak, generoak eta

eta erregistroak
2.1.1. Diskurtso administratibo eta juridikoaren inguruko hainbat artikulu irakurri, eta ezaugarri komunak
eta bereizgarriak zerrendatu
2.1.2. Administrazioko eta arlo juridikoko genero nagusien euskarazko izenak bilatu, genero horien
ezaugarri funtzional eta linguistiko esangarrienak zerrendatu, eta genero horien euskarazko ereduak
Interneten bilatu
2.1.3. Emandako testu-bikoteak alderatu, eta, kasuz kasu, aldakortasuna eragiten duten aldagaiak
identifikatu
2.2. Administrazioko eta arlo juridikoko testu--baliabideak

juridikoko testuak: testugintza, testualtasuna eta testu
2.2.1. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak ekoizteko prozesuan kontuan hartu beharreko alderdiez
diharduten hainbat artikulu irakurri, eta jarraibide-zerrenda bat egin lan horietan aldarrikatutako irizpideak
bilduta
2.2.2. Proposatutako jarduerak egin, eta identifikatu, kasuz kasu, testualtasunaren zein alderdi den nagusi
jokoan
2.2.3. Emandako testuak berridatzi, testu-baliabideak komunikazio-helburuaren eta generoaren eskakizunen
arabera modu eraginkorrean erabilita
2.3. Administrazioko eta arlo juridiko testuak: hizkuntza-

hizkuntza-kalitatea jomugan
2.3.1. Administrazioko zein arlo juridikoko testuen hizkuntza-kalitateaz diharduten hainbat artikulu irakurri,
eta, bertan esaten denaren arabera, kalitatean eragina izan dezaketen aldagaiak identifikatu eta kalitatearen
jomuga nagusiak zedarritu
2.3.2. Administrazioko zein arlo juridikoko testu-genero ohikoenak ekoizteko orduan aintzat hartzen diren
kalitate-irizpideak aztertu eta fitxa batean laburbildu
2.3.3. Emandako testu eta pasarteen kalitatea aztertu, eta, hala dagokionean, haiek berridatzi, kalitatean
eragina izan dezaketen aldagai nagusiei erreparatuta (zuzentasun gramatikala; zehaztasun lexikoa;
estandartasuna; testualtasuna; erregistroaren eskakizunak; estilo-irizpideak)
Ataza hauek egiteko 10 orduko lan-zama aurreikusten da gutxi gorabehera; egiteko epea, bestalde,
eta lotutasunik gabe egitea. Halaber, gomendatzen da lanak astez aste egitea eta ematea. Hartara,
iradokizunak.
Gogorarazi behar da, bestalde, lana ez dela amaitzen jarduerak eginda eta zuzenduta. Ikaskideen
56 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
2.2. IDEIA NAGUSIAK
gogoetaren eta egingo ditugun jarduera praktikoen euskarri izango dira. Hona hemen gaingiroki
azalduta.
1. Administrazioko eta arlo juridikoko testuen ezaugarri orokorrak.

orokorrak. Aurreko ikasgaian ikusi dugunez, hizkuntzak
zeregin bereziak ditu arlo juridiko eta administratiboan. Zeregin horien eskakizunei erantzuteko, hiztun-
komunitateak hautu batzuk egin ditu. Ondorioz, administrazioan eta arlo juridikoan hizkuntzaren erabilera
berezitua egiten da. Joera hori testuen diseinuan, antolamenduan eta adierazpideetan ikus liteke.
Administrazioa eta mundu juridikoa alor mugakideak dira. Horren ondorioz, administrazioko eta arlo juridikoko
dokumentuek eta komunikazioek ezaugarri erkide asko dituzte. Dena den, arlo bakoitzak baditu nolabaiteko
berezitasunak ere. Izan ere, administrazioaren diskurtsoa eta diskurtso juridikoa ez dira guztiz berdinak. Alde horiek
ere islatuko dira alor batean eta bestean sortzen diren testuetan eta testu horiek egiteko irizpideetan.
Testuinguru eleaniztunetan, bestalde, hizkuntza bat baino gehiago erabili beharrak eragina izan dezake testuen
diseinuan, adierazpideetan eta terminologian. Eragin hori nabarmenagoa izango da eredu eleaniztunak erabili
nahi direnean; hau da, dokumentu berean hizkuntza batean baino gehiagotan eskaini nahi denean testua.
Euskal administrazioan lan handia egin da testuen kalitatea lantzeko eta elebitasun-egoeratik eratorritako
eskakizunei erantzuteko. Ahalegin horren ondorioak onuragarriak izan dira euskaraz aritzeko ez ezik, gaztelaniazko
testuak egiteko ere, orain funtzionalagoak baitira horiek gaztelaniazko testuak euskarazkoen alorrean egindako
gogoetari esker. Azken urte hauetan esperientzia horren ondorioak auzitegietako dokumentuak euskaraz emateko
eta lege-testuen euskarazko bertsioak egiteko ere erabili dira. Hori lagungarria gertatu da, besteak beste, urrats
batzuk emateko administrazioko eta arlo juridikorako hizkuntza-ereduen batasunaren bidean.
Orain erronka berri bati erantzun behar zaio: sakon aztertu behar da zer ezaugarri partekatzen dituzten bi alor
horiek eta zer bereizgarri dituen bakoitzak. Bide horretatik baino ez da lortuko eredu bat, funtsean batasunari
lagunduko diona, baina, aldi berean, alor bakoitzaren espezifikotasuna aintzat hartuko duena.
2. Administrazioko eta arlo juridikoko testu-

testu-generoak eta erregistroak.
erregistroak Gogoeta-bide horren abiapuntua
administrazioan eta arlo juridikoan maizenik erabiltzen diren testu-generoen eta erregistroen azterketa izan daiteke.
Administrazioaren eta arlo juridikoaren komunikazio-prozesuak hein handi batean arauturik daude, eta prozesu
horietan baliatuko eta ekoitziko diren testuak estandarizaturik egon ohi dira, hein handi batean.
Komunikazioa egituratzeko ahalegin horretan funtsezko zereginak dituzte testu-generoek, horien bitartez gauzatzen
eta bideratzen baitira administrazioko eta arlo juridikoko prozedurek aurreikusten dituzten izapide guztiak.
Zuzenbidea bera ere testuen bidez gauzatzen da; izan ere, legeak ez du lege-indarrik, testu-genero jakin batzuen
bidez ez bada: lege organikoak, dekretuak, arautegiak, ordenantzak…
Alabaina, administrazioaren eta zuzenbidearen alorretan ere hainbat eremu daude, eta alorraren arabera gerta
liteke antzeko zereginak betetzeko genero bat baino gehiago erabiltzea. Adibidez, ofizioa administrazioko langileen
edo erakundeen arteko komunikazioan erabiliko da; herritarrei zuzendu behar zaienean, aldiz, jakinarazpena
erabiltzen du administrazioak. Justizia Administrazioak, bestalde, epai baten berri emateko ediktua erabiliko du.
Hori dela eta, funtsezkoa da jakitea zein eremuri dagokion testu-genero bakoitza, zer prozedurari dagoen atxikita
eta zer funtzio betetzen duen prozedura horretan.
_________________________________________ 57
2. gaia _______________________________________________________________
Administrazioaren eta zuzenbidearen jardunbidean arreta bereziz zaintzen den beste alderdi bat hizkera-maila da;
erregistroa, alegia. Erregistroak zerikusi zuzena du komunikazioaren testuinguruarekin eta helburuekin. Izan ere,
hizkera-mailak generoei hein handi batean atxikita egon badaitezke ere, hizkera-maila hori samurragoa edo
jasoagoa izan daiteke gaiaren, egoeraren edo asmoaren arabera. Adibidez, epai baten testuan oso hizkera
teknikoa erabiliko da jurisprudentzia-iturri izateko asmoz idatzita badago; alderantziz, oso hizkera samur eta soila
erabiliko da, helburua baldin bada auziaren parteek ondorio argiak ateratzea beren jokabideari edo eskakizunei
buruz; adibidez, kontsumo-arbitraje batean. Horrenbestez, erregistroak eragin zuzena du testuaren
funtzionaltasunean. Horregatik da garrantzitsu gogoeta egitea aldagai horrek duen eraginaz, eta ondo
oinarritutako erabakiak hartzea egoeraren arabera erabiliko den hizkera-mailaren inguruan.
Azken batean, administrazioko jardunbideak edo lege-jardunbideak erabakiko du zer genero erabiltzen den
izapide bakoitzean, eta komunikazio-egoera izango da zer hizkera-maila edo erregistro komeni den argituko
diguna. Edonola ere, erabaki horiek arloz arlo eta sailez sail hartzea komeni da; izan ere, gizarte-eginkizun
ezberdinak dituzte erakunde legegile batek eta erakunde beterazle batek; administrazio orokorrak eta tokiko
administrazioak; notario- eta erregistratzaile-lanak; administrazioko erregistroek eta erregistro zibilak; eta abar.
Modu berean, arretaz aztertu behar dira, kasuz kasu, prozedura bakoitzaren ingurumari komunikatiboak: nori
zuzentzen zaion testua, zein diren testu horren eginkizunak eta asmoak, zer-nolako eragina lortu nahi duen, zer
kanaletan emango zaion bide… Egoera eleaniztunetan, gainera, hizkuntzen egoera soziolinguistikoa eta
hizkuntzak erabiltzeko irizpideak ere hartu beharko dira kontuan.
Administrazioaren eta arlo juridikoaren berezitasunak kontuan hartuta, joera nagusia da hizkuntzaren erabilera
estandarizatzeko planak egitea. Horretarako, eztabaida-taldeak, prestakuntza-programak edo kontsulta-
baliabideak sortzen dira. Helburua izaten da estandarizazio-irizpideen inguruan erabaki partekatuak hartzea eta
erabaki horiek modu eraginkorrean zabaltzea. Horrela, nolabaiteko hesia jarri nahi izaten zaio hizkuntzaren
aldakortasunari, horrekin berdintasun-printzipioa eta segurtasun juridikoa bermatuko direlakoan. Euskararen
kasuan, IVAP/HAEE, INAP/NAPI, UZEI eta Justizia Sailaren Euskara Batzordea arduratzen dira, gehienbat, lan
horretaz. Lege-testuen kasuan, UPV/EHUk eta Deustuko Unibertsitateak egin dituzte, IZOrekin batera, lege-
hizkuntza garatzeko eta estandarizatzeko ekarpenik aipagarrienak.
3. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak sortzeko prozedurak, baldintzak eta baliabideak.
baliabideak. Aipatutako
erakundeek lan emankorra egin dute testugintzaren alorrean; administrazioko testuak landu dituzte lehenbizi, eta
justiziaren alorrekoak geroago. Lan horren emaitzak arrakastatsuak izan dira, oro har, eta aitorpen zabala lortu
dute gizartean; bai, behintzat, euskarazko testuetarako egin diren proposamenei dagokienez. Izan ere, erakunde
horiek egin dituzten ekarpenek harrera ona izan dute administrazioan eta justiziaren alorrean ez ezik, beste arlo
batzuetan ere: komunikabideetan, esparru akademikoan, eta abarretan. Erakunde horien lanen artean
azpimarragarriak dira testugintzaren, testualtasunaren eta testu-baliabideen ingurukoak.
Testugintzarekin lotuta, testuak sortzeko prozedurak sakonki berraztertu dituzte. Ildo horretatik, hainbat eskuliburu
eta material sortu dituzte testugintzaren prozesuan kontuan hartu beharreko alderdiak jasota. Protokolo horietan
hiru eragiketa mota bereizten dira eskuarki: a) testuinguratze- eta planifikazio-eragiketak; b) egituratze- eta
testuratze-eragiketak; eta c) berrikuste- eta zuzentze-eragiketak.
Testuek zaindu beharreko baldintzei dagokienez, bestalde, testuaren funtzionaltasunean eragiten duten aldagaiak
aztertu dira: a) komunikazioaren testuinguruarekin zerikusia dutenak (egoera, asmoa, solaskideak, gaia,
euskarria…); b) testualtasuna bermatzen dutenak (koherentzia, kohesioa, konexioa eta modalizazioa); eta c)
adierazpidearen eraginkortasunarekin lotutakoak (zehaztasuna eta argitasuna).
Bi ikuspegi horiek bateratuta, irizpide, gomendio eta eredu ugari garatu dira testuak idaztean administrazioan zein
arlo juridikoan sortzen diren zailtasun eta erronkei modu eraginkorrean aurre egiteko guztiz lagungarriak.
58 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
esparruan. Esandakoagatik, testuek toki

4. Kalitatearen hatsarreak administrazioko eta arlo juridikoko testuen esparruan
berezia dute arlo juridiko eta administratiboan. Garrantzi horrek zerikusi zuzena du alor honetan testuek betetzen
dituzten gizarte-zereginekin. Izan ere, testuen bitartez egikaritzen dira administrazioko eta arlo juridikoko prozesu
guztiak; bestalde, legeek, arauek, ebazpenek edo sententziek, adibidez, testuetan jasotzen direnean baino ez dute
lege-indarrik. Testu horiek berme osoa izan behar dute; horregatik, protokolo zorrotzak erabiltzen dira testuak
prestatzeko, gizarteratzeko eta interpretatzeko orduan.
Azken garai honetan, prozedura berriak baliatzen dira berme hori emateko; hain zuzen ere, gizartearen eremu
gehienetan bezalaxe, administrazioan eta arlo juridikoan ere indarra hartu duten kalitate-ereduek proposatzen
dituztenak. Ikuspegi horren arabera, testuen kalitateak hein handian baldintzatzen du, ez bakarrik erakundeen
komunikazio-prozesuen eraginkortasuna, baizik eta erakundeak egiten duen lanaren eta eskaintzen duen
zerbitzuaren kalitate orokorra bera ere. Horretaz jabetuta, azken urte hauetan arreta berezia jarri zaie
administrazioan eta arlo juridikoan hizkuntzaren kalitatearekin lotutako gaiei.
Izan ere, estatu demokratikoetan erakundeek bermatu egin behar dute hiritarren berdintasuna administrazioaren
eta legearen aurrean, eta, horretarako, funtsezkoa da erakundeek hartzen dituzten erabakiak eta onartzen dituzten
legeak hiritar guztientzat eskuragarri izatea, eredu eta jarraibide jakin batzuen arabera idatziak izatea eta, ahal den
punturaino, argiak zehatzak eta zalantzagabeak izatea. Horrela bada, kalitatea jomugan hartzen denean, hiru
alderdi zaintzen dira nagusiki:
- Segurtasun juridikoa. Segurtasun juridikoaren hatsarrearen arabera, dokumentu administratibo eta

juridikoek bermatu behar dute balizko interesdunek (eta gizarteak, oro har) ondorio guztietarako eta
berme osoz jaso, interpretatu eta baliatu ahal izango dituztela: a) dokumentu horiek berak; eta b)
dokumentu horiek aditzera ematen duten mezua. Horrek eskatzen du oso aintzat hartzea
dokumentuaren xedea, dokumentuaren edukia, eta delako dokumentuak (edo bideratzen duen mezuak)
izan ditzakeen ondorio juridiko-administratiboak. Segurtasun juridikoa bermatzeko, beraz, arreta handiz
begiratu behar zaie alderdi horiei guztiei dokumentua sortu, editatu zein zabaltzeko orduan.
-Estandarizazioa.
Estandarizazioa. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak irizpide tekniko eta formal jakin batzuen
arabera egin behar dira. Irizpide horiek finkatzean hiru helburu nagusi bilatzen dira: a) balizko
erabiltzaileek zalantzarik gabe identifikatu ahal izatea zer dokumentu motaren aurrean dauden; b)
erabiltzaile horiek dokumentua arazorik gabe prozesatu (sortu, editatu, zabaldu, kontsultatu…) ahal
izatea ingurune telematiko zein bestelakoetan; eta c) direlako dokumentuak ohiko gordailuetan erraz
sailkatu, gorde eta berreskuratu ahal izatea.
-Funtzionaltasuna. Dagozkien zereginak eraginkortasunez bete ahal izan ditzaten, administrazioko zein
arlo juridikoko testuetan arreta bereziz zaintzen dira hizkuntza-hautuak. Lehenik eta behin, testuinguruko
baldintza orokorrei begiratzen zaie (egileak, hartzaileak, helburuak…). Horren arabera, modu
estrategikoan aukeratzen eta doitzen dira testualtasun-baldintzak (koherentzia, kohesioa, konexioa,
modalizazioa…). Modu berean, arretaz zaintzen dira alor horretan finkatuta dauden bestelako
hizkuntza-irizpideak ere: zuzentasun gramatikalarekin zerikusia dutenak; zehaztasun lexikoarekin
lotutakoak; estandartasunari dagozkionak; erregistroarekikoak; estilo-mailakoak…
Hiru alderdiak estu daude elkarrekin lotuta, eta batera kudeatu behar izaten dira, oro har. Izan ere, nekez
bermatuko da segurtasun juridikoa, dokumentuen diseinua estandarizatzen ez bada eta hizkuntza-eredu egokia
erabiltzen ez bada. Bestalde, estandarizazio-irizpideak finkatzean ezin da ahaztu zein den ahalegin horren helburua
eta zein diren xede horri atxikitako hizkuntza-eskakizunak. Azkenik, ezin dira hizkuntza-irizpideak ondo finkatu
gogoan izan gabe segurtasun juridikoa bermatu beharrak ezartzen dituen eskakizunak eta estandarizaziorako
bidean beste maila batzuetan hartutako erabaki teknikoak. Elebitasun- eta elaniztasun-egoeretan, bestalde,
aurreko irizpideez gain, beste batzuk ere hartu behar izaten dira kontuan: hizkuntzen lege-testuingurua eta
estatusa; hizkuntzen garapen-maila; hizkuntza-politikak ezarritako helburuak eta gidalerroak…
_________________________________________ 59
2. gaia _______________________________________________________________
5. Hizkuntza-
Hizkuntza-kalitatearen jomugak, aldagaiak eta osagaiak euskaraz.
euskaraz. Administrazioan eta mundu juridikoan berez
badarabilten kalitatearen inguruko kezka orokorrari, azken urteotan erantsi zaio euskararen normalizazioaren eta
estandarizazioaren arloko adituek hizkuntza-kalitatearen inguruan duten kezka. Euskarak hiztunak irabazi ditu, baina
erabileran egiten du huts. Gainera, euskara estandarraren garapen-prozesua ez dago amaiturik, eta are gutxiago
espezialitate-hizkerena. Testuinguru horretan, hiztun batzuek erraz jotzen dute alboko hizkuntzetara; izan ere, ez dituzte
euskaran aurkitzen nahi moduko esan-indarra izango duten ereduak. Beste hiztun batzuek, berriz, testu zuzenak, agian bai,
baina esan-indarrik gabekoak sortzen dituzte.
Administrazioko hizkerari eta hizkera juridikoei bagagozkie, ezin ukatu ahalegin paregabea egin dela hizkuntza-eredu
funtzionala garatzeko; alabaina, alor horietan euskarak oraindik balio sinboliko handiagoa du, balio funtzionala baino.
Gainera, alor horietan euskara itzulpen-hizkuntza da gehienbat; eta zenbait itzultzailek (batez ere, erakundeetan bertan lan
egiten dutenek) hizkuntza-kalitatearen garapenari ekarpen ezin hobea egiten badiote ere, zoritxarrez, oso ohikoa da
itzulpen-lana “kanporatzea” eta bermea ematen ez duten enpresen eskuetan uztea; eta emaitzak ez dira beti, hain zuzen
ere, bikainak.
Gauzak horrela, ikuspegi berri bat sortu nahi izan da hizkuntza-kalitatearen inguruan. Ikuspegi honen arabera, kalitatearen
jomuga nagusia ez da zuzentasun gramatikal hutsa; aitzitik, eraginkortasun komunikatiboa lehenetsiko da. Horrek esan nahi
du hizkuntza-eredua hautatzean hiru aldagai kontuan hartu eta bateratu beharko direla:
a) Aldagai sozialak:
sozialak euskararen estatusa, trataera eta balio funtzionala; erabiltzaileen hizkuntza-gaitasuna;
euskalkien erabilera; itzulpen-politika; testu elebidunak egiteko irizpideak...
b) Aldagai formalak:
formalak dokumentu mota (generoa eta erregistroa); dokumentuaren diseinu teknikoa; ikusizko
lagungarrien erabilera; baliabide ortotipografikoen erabilera; ulermena errazteko baliabideak (argibideak,
glosategiak...)...
c) Aldagai linguistikoak: zer diskurtso-baliabide erabiliko diren, nolako egiturak lehenetsiko diren, terminologia
hautatzeko eta erabiltzeko irizpideak...
Kalitatearen ildo honetan, lan aplikatu emankorra egin da arlo juridikoan eta administratiboan, batez ere testuak
estandarizatzeko eta eredu funtzional eta eraginkorrak proposatzeko bidean. Lan horren emaitza batzuk IVAPen estilo-
liburuan eta erakunde horrek egindako beste argitalpen batzuetan daude jasota. Justiziaren alorrari dagozkionak, bestalde,
Justizia Sailaren epaitegietako testu-ereduen biltegian ikus litezke, besteak beste. Lege-testuei gagozkielarik, Deustuko
Unibertsitatearen ahalegina aipatu behar da, batez ere alor honetan lehen urratsak egiteko ezinbestekoa izan delako.
Baina, kalitatearen ikuspegi berri honetatik gertuago dago UPV/EHUren Legeak/Leyes proiektua, Itzulpen Zerbitzu
Ofizialaren lana edo Eusko Legebiltzarraren eta Nafarroako Parlamentuaren Euskara Zerbitzuena. Itzulpengintzaz ari
garelarik, ezin aipatu gabe utzi korredakzioa edo idazketa elebidun deritzon teknikaren alde indarra hartzen ari den
ikuspegia; helburua izango litzateke administrazioko eta zuzenbidearen arloko testuak sorburutik bertatik bi hizkuntzetan
lantzea, euskarazko bertsioa “itzulpenerako” utzi gabe.
Ikusten dugunez, alderdi soziolinguistikoak, juridiko-administratiboak eta prozedurazkoak erabakigarriak dira hizkuntza-
kalitatearen aldeko ahaleginean. Baina horiei guztiei euskara zaindu orokorraren garapenari eta finkatzeari begira
proposatu diren irizpideak ere erantsi behar zaizkie. Hiru dira irizpide horiek: zuzentasuna, jatortasuna eta egokitasuna.
Irizpide horietatik lehena eta hirugarrena dira orain arteko ibilbidean gehien garatu direnak. Gutxi-asko denok argi dugu
zein diren zuzentasunaren eta egokitasunaren iturriak eta baliabideak. Jatortasunaren irizpideari dagokionez, aldiz, gauzak
ez daude hain argi; batez ere, espezialitateko hizkerez ari garelarik. Alor hauetako gehienetan euskarak oso tradizio eta
iturri historiko mugatuak ditu, eta, ondorioz, ez da erraza jatortasunaren irizpidea zedarritzea eta, are gutxiago, maila
aplikatuan baliatzea. Hori horrela, behin-behinean bada ere, momentuz bi ardatzen inguruan dator egituratuta Euskara
Juridikoa irakasgaiari dagozkion helburuetarako proposatzen dugun kalitate-eredua. Hurrengo orrialdean dago jasota
eredu hori.
60 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
Ikusten denez, zuzentasunaren ardatzean gramatikaltasuna eta estandartasuna izango lirateke kalitate-irizpide nagusiak.
Egokitasunaren ardatzean, berriz, eraginkortasun komunikatiboa eta erregistroen araberako egokitasuna (terminologia eta
estiloa). Irizpide horietako batzuek zerikusia dute hiztun guztiok dugun hizkuntzaren ezagutzarekin. Beste irizpide batzuk
“hitzarmenezkoak” direla esan daiteke. Azken horien artean, irizpide batzuk hizkuntza-komunitate osorako adosten dira, eta
beste batzuk, aldiz, administrazioan eta arlo juridikoan baino ez dira baliatzen. Badira, azkenik, hizkuntza-artekotzat jo
daitezkeen irizpideak ere, hau da, hizkuntza edozein izanik ere berdin aplikatzen direnak. IVAPen edo Legebiltzarraren estilo-
liburuetan aurkituko ditugu gaztelaniaz zein euskaraz berdinak diren irizpide asko.
Hiztunen hizkuntza-
hizkuntza-gaitasun orokorrari atxikitako
atxikitako ezagutzak
Hiztun-
Hiztun-komunitate osorako konbentzioak
Diskurtso-
Diskurtso-komunitate espezializatuen hizkuntza-
hizkuntza-aukerak
Hizkuntzen artean (hein batean, behintzat) partekatutako irizpideak
HIZKUNTZAREN
KALITATEA
ZUZENTASUNA EGOKITASUNA
ESTANDARTASUNA ERAGINKORTASUNA
HIZKUNTZAREN ARAU ESTILO ZAINDU ADMINISTRAZIOKO ETA

ARAU OROKORRAK AKADEMIKOAK OROKORREKO ARLO JURIDIKOKO
IRIZPIDEAK IRIZPIDEAK
LEXIKOAREN HIZTEGI BATUA LEXIKO-

LEXIKO-AUKERA LEXIKO
HAUTABIDEAK ZAINDUAK ESPEZIALIZATUA ETA
TERMINOLOGIA
GRAMATIKAREN EUSKALTZAINDIAREN ESTILO-

ESTILO-AUKERA ERREGISTROAREN
ARAUAK GOMENDIO ETA ARAU ZAINDUAK ARABERAKO
OROKORRAK
AUKERAK
TESTU TESTU ZAINDU ADMINISTRAZIOKO ETA

EUSKALTZAINDIAREN OROKORRAK ARLO JURIDIKOKO
BALIABIDEAK TESTUAK ANTOLATZEKO
JARRAIBIDEAK, TESTU-
TESTU- ANTOLATZEKO
ERABILTZEKO BALIABIDE ETA IRIZPIDE
BALIABIDEEI BURUZ BALIABIDE ETA
AUKERAK IRIZPIDE OROKORRAK BEREZIAK
_________________________________________ 61
2. gaia _______________________________________________________________
62 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
2.3. ZEREGINAK
_________________________________________ 63
2. gaia _______________________________________________________________
64 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
ATAZA
2.1. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: ezaugarriak, generoak eta erregistroak
HELBURUAK:
- Diskurtso administratibo-juridikoaren bereizgarriak ezagutzea, eta bereizgarri horiek testuen

ezaugarri linguistikoetan duten eraginaz jabetzea
- Administrazioaren eta zuzenbidearen jardunean maizenik baliatzen eta ekoizten diren testu-generoak
identifikatzea, ezaugarritzea eta genero horien ereduak bilatzea Interneten
- Testuen ezaugarri linguistikoen aldakortasuna eragiten duten aldagaiak identifikatzea, eta aldagai
horien eragina aztertzea administrazioko eta arlo juridikoko hainbat testutan
PROZEDURA
PROZEDURA
1. Diskurtso administratibo eta juridikoaren inguruko hainbat artikulu irakurri eta ezaugarri komunak
eta bereizgarriak zerrendatu
2. Administrazioko eta arlo juridikoko genero nagusien euskarazko izenak bilatu, genero horien
ezaugarri funtzional eta linguistiko esangarrienak zerrendatu eta genero horien euskarazko ereduak
Interneten bilatu
3. Emandako testu-
testu-bikoteak alderatu, eta identifikatu
identifikatu kasu bakoitzean zein diren aldakortasunaren
eragile nagusiak
EMAITZA
Ataza honen bidez gainbegiratu bat emango diegu administrazioko eta arlo juridikoko testu-
genero nagusien ezaugarriei. Horretarako, lehenik eta behin administrazioko eta arlo juridikoko
diskurtsoen bereizgarriak identifikatuko ditugu. Ondoren, eginkizun administratibo eta
juridikoetarako maizenik erabiltzen diren generoak aztertuko ditugu. Azkenik, genero horietan
hizkuntzaren erabileran aldakortasuna eragin dezaketen aldagai nagusiak identifikatuko ditugu.
Horren guztiaren ondorio gisa, hiru emaitza lortuko ditugu:
a) Diskurtso administratibo eta juridikoen ezaugarrien zerrenda bateratua, ikaskide guztien

ekarpenak jasoko dituena
b) Genero nagusien zerrenda bat, genero horien izenak, funtzio komunikatiboa eta
ezaugarri linguistiko batzuk jasoko dituena
c) Interneten genero horien ereduak aurkitzeko balioko duen erreferentzien zerrenda bat
Horrekin guztiarekin espero da ikasleek kontzientzia hartzea komunikazio administratibo eta

juridikoaren konplexutasunaz eta ohartzea testuek komunikazio-prozesu horietan duten
zereginaz. Halaber, espero da ikasleak jabetzea zenbateraino baldintza ditzaketen
komunikazioaren testuinguruko hainbat aldagaik testu horien ezaugarri linguistikoak.
Andres Urrutia eta Anjel Loberaren “Hizkera

Hizkera juridikoaren berezitasunak” artikulua
Joseba Lozanoren “Zenbait
Zenbait argibide euskara juridikoaren gainean” artikulua
Jon Agirreren “Administrazio
Administrazio-
Administrazio-hizkera” artikulua
A. Gorostiza eta A. Telleriaren “Administrazio
Administrazio hizkera: ezaugarriak eta erronkak” artikulua
_________________________________________ 65
2. gaia _______________________________________________________________
66 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
Administrazioko eta arlo juridikoko testuak:

ezaugarriak, generoak eta erregistroak
2.1.2. Administrazioko eta arlo juridikoko testuen ezaugarri orokorrak. Aurreko

ikasgaian ikusi dugunez, hizkuntzak zeregin bereziak ditu arlo juridiko eta
administratiboan. Zeregin horien eskakizunei erantzuteko hiztun-komunitateak hautu
batzuk egin ditu. Ondorioz, administrazioan eta arlo juridikoan hizkuntzaren
erabilera espezializatua egiten da. Alabaina, aldeak alde, bi alor horiek mugakide
dira, eta batean zein bestean segurtasun juridikoa bermatu behar da ezinbestean.
Horren ondorioz, administrazioko eta arlo juridikoko dokumentu eta komunikazioek
hainbat eskakizun bete behar dituzte. Eskakizun horietako batzuk komunak dira bi
alorretan. Beste batzuk, administrazioaren eta arlo juridikoaren bereizgarri dira. Zein
dira administrazioan eta arlo juridikoan ekoizten diren dokumentu eta
komunikazioen ezaugarri komun horien artean
artean azpimarragarrienak? Bestalde, zein
dira alor bakoitzaren bereizgarri nabarmenenak? Osatu taula (gutxienez 10
ekarpen), eta bidali gela birtualaren 2.1. gunera.
Ezaugarri komunak
Administrazioko dokumentuen eta Arlo juridikoko dokumentuen eta komunikazioen

komunikazioen bereizgarriak bereizgarriak
Lan hau egiteko, gela birtualean aurkituko dituzuen dokumentu hauek gainbegira
ditzakezue:
Andres Urrutia eta Anjel Loberaren “Hizkera juridikoaren berezitasunak”

Joseba Lozanoren “Zenbait argibide euskara juridikoaren gainean”
Jon Agirreren “Administrazio-hizkera”
Aitor Gorostiza eta Alberto Telleriaren “Administrazio hizkera:
ezaugarriak eta erronkak”
_________________________________________ 67
2. gaia _______________________________________________________________
2.1.2. Administrazioko eta arlo juridikoko testu-

testu-generoak eta erregistroak.
erregistroak.
Administrazioaren eta arlo juridikoaren komunikazio-prozesuak arauturik daude, eta
prozesu horietan baliatuko eta ekoitziko diren testuak estandarizatuak izan ohi dira,
hein handi batean. Zalantzarik gabe esan daiteke alor honetako komunikazio-
prozesu gehienak oso egituratuak direla. Komunikazioa egituratzeko ahalegin
horretan, testu-genero ugari finkatu dira, eta baita genero horietan erabili beharreko
erregistroak ere. Ondoren komunikazio juridiko eta administratiboaren bereizgarri
diren genero batzuk zerrendatzen dira. Horrez gain, hizkera-maila edo erregistroen
zerrenda bat ere eskaintzen da. Zein dira genero horien izenak euskaraz? Zer funtzio
dute genero horiek komunikazio-
komunikazio-prozesuetan? Zer erregistro dagokio bakoitzari?
Zein dira erregistro
erregistro horien hizkuntza-
hizkuntza-adierazle esangarrienak (esapideak, hitzak…)?
Non aurki daitezke genero horien ereduak euskaraz Interneten (halakorik baldin
badago)? Osatu taula (gutxienez 10 ekarpen, eremu ezberdinetakoak: administrazio
orokorra, udal- administrazioa, legegintza, auzitegiak, erregistro zibila, notarioak…),
eta bidali gela birtualaren 2.1. gunera.
OHARRAK:
OHARRAK
Taularen amaieran erantsi dira eremuen eta hizkera-mailen zerrendak.

Generoen gaztelaniazko izenen euskarazko baliokideak aurkitzeko, hiztegiak eta datu-
base terminologikoak ez ezik, Aldizkari Ofizialetan bilaketa aurreratuak egiteko
eskaintzen diren bilatzaileak ere kontsulta ditzakezue. Aldizkari horien web-helbideak
www.euskadi.net atarian aurkituko dituzue. IVAPen estilo-liburuetan ere aurkituko dituzue
horietako batzuen euskarazko baliokide egokiak (www.ivap.org orrian duzue).
Zenbait generoren adibideak ere aldizkari ofizialetan aurkituko dituzue. Hainbat
generoren adibideak aurkitzeko baliagarriak izan daitezke, halaber, beste web-atari
hauek:
http://www.parlamento.euskadi.net/ultimos/e_ultimos_pleno.html
http://www.justizia.net/Normalizacion/default.asp?Idioma=eu
http://www.justizia.net/uzei/default.asp?Idioma=eu
http://www.agiriak.net/
http://www.euskaraz.org/idazkiak
http://www.debagoiena.com/Idatziak/
http://www.bizkaia.net/Home2/Archivos/DPTO4/Temas/Pdf/euskaldunduz_presenta
cion.pdf
Adierazleen zutabean nahikoa da esapide bat edo bi jartzea. Adibidez, jakinarazpenen
kasuan “honen bidez jakinarazten dizut”, edo ebazpenaren kasuan “honen bidez ebazten
da” edo ediktuaren kasuan “jakinarazpena egin izan ez denez, honako iragarki hau
argitaratzen da…”
68 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
Generoa (es) Generoa Eremua Zeregin Hizkera-

Hizkera- Hizkuntza-
Hizkuntza- URL
(eu) nagusia maila
maila adierazleak
Acta
Acuerdo
Agradecimiento
Alegación
Anuncio
Auto
Auto
Autorización
Bienvenida
Burofax
Capitulaciones
matrimoniales
Carta
Certificado
Circular
Citación
Comparecencia
Comunicación
Contrato
Convenio
Convocatoria
Corrección
Currículum
Decreto
Demanda
Denegación
Denuncia
Dictamen
Disculpa
Disposición
Edicto
Edicto notarial
Emplazamiento
Estatutos
Exhorto
Exposición
Felicitación
Folleto
Hipoteca
Impreso de inscripción
Impreso de solicitud
_________________________________________ 69
2. gaia _______________________________________________________________
Generoa (es) Generoa Eremua Zeregin Hizkera-

Hizkera- Hizkuntza-
Hizkuntza- URL
(eu) nagusia maila adierazleak
Informe
Inscripción
Interpelación
Invitación
Ley
Mandamiento
Manual
Moción
Nombramiento
Norma
Notificación
Oficio
Ofrecimiento
Orden
Ordenanza
Poder
Presupuesto
Programa
Proposición no de ley
Providencia
Proyecto de ley
Querella
Ratificación
Real Cédula
Real Decreto
Real Orden
Reconocimiento de filiación
Reconvención
Rectificación
Recurso
Registro
Reglamento
Réplica
Requerimiento
Resolución
Sentencia
Solicitud
Suplicatorio
Testamento
Testimonio de autenticidad
70 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
EREMUAK:
Erakunde legegileak
Administrazioa
Epaitegiak
Erregistro Zibila
Notarioak eta erregistroak
Enpresa arloa
Orotarikoak
ERREGISTROAK (hizkera-
(hizkera-mailak)
Arauen eta legeen hizkera

Jurisdikzio-
Jurisdikzio-hizkera
Balio juridikoa duten dokumentuen hizkera (testamentuak, kontratuak, hipotekak…)
Hizkera administratibo berezia (prozedura-
(prozedura-dokumentuak)
Harreman juridiko-
juridiko-administratiboetako hizkera (jakinarazpenak, aktak, deialdiak…)
Hizkera akademikoa
Zabalkunderako hizkera
Hizkera zaindu orokorra
Hizkera arrunta
2.1.3. Aldakortasuna administrazioko eta arlo juridikoko testuetan. Komunikazioa

oso prozesu konplexua da, askotariko aldagaien mendekoa. Hortaz, zenbait
komunikazio-prozesu eta dokumentu hein handiagoan edo txikiagoan estandariza
daitezkeen arren, segurtasun juridikoaren hatsarreak eskatzen du hizkuntzaren
erabilera ahalik eta gehien egokitzea egoera bakoitzak dituen berezitasun eta
eskakizunetara. Gauzak horrela, eta ereduak eredu, genero eta erregistroen barruan
aldaerak aurkituko ditugu ezinbestean. Aldaera horiek hainbat aldagairen
araberakoak izango dira: geografikoak, sozialak, funtzionalak, teknikoak… Honekin
batera duzue komunikaziogintzaren eskema bat, IVAPen Hizkera argiaren bidetik
liburuan argitara emandakoa (gela birtualean aurkituko duzue). Dokumentu
horretan modu samurrean azaltzen da zein diren administrazioko eta alor juridikoko
komunikazioetan jokoan jartzen diren aldagai nagusiak: asmoa, solaskideak, media,
egoera… Jarraian hainbat
hainbat testu bikote dituzue. Kasu guztietan testu beraren bi
bertsio dira. Azter itzazue. Zer aldagai hartuko genuke kontuan bertsio horien artean
aukeratzeko orduan? Osatu taula, eta bidali gela birtualaren 2.1. gunera.
_________________________________________ 71
2. gaia _______________________________________________________________
Testu-
Testu-bikotea Zer aldagai hartu da
da Zer kasutan da egoki
kontuan? bertsioetako bakoitza?
1. Erreklamazioa
2. Igorpena
3. Jakinarazpena
4. Iragarkia
5. Publizitatea
6. Jarraibide-zerrenda
7. Bandoa
8. Oharra
9. Eskaera
10. Egoera zibilaren deklarazioa
11. Jaiotza-inskripzioari buruzko

informazioa
72 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
1. Erreklamazioa
_________________________________________ 73
2. gaia _______________________________________________________________
2. Igorpena
3. Jakinarazpena
74 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
4. Iragarkia
_________________________________________ 75
2. gaia _______________________________________________________________
5. Publizitatea
76 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
6. Jarraibide-
Jarraibide-zerrenda
_________________________________________ 77
2. gaia _______________________________________________________________
7. Bandoa
78 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
8. Oharra
_________________________________________ 79
2. gaia _______________________________________________________________
9. Deialdia
80 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
_________________________________________ 81
2. gaia _______________________________________________________________
10. Egoera zibilaren deklarazioa
82 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
11. Jaiotza-
Jaiotza-inskripzioari buruzko informazioa
11.a testu-
testu-pasartea 11.b testu-
testu-pasartea
V. TITULUA
ERREGISTROKO ATALAK
I. ATALA JAIOTZAK ETA OROKORRA
I. KAPITULUA
Jaiotzen inskripzioa
40. artikulua
Inskribatzeko moduko jaiotzak dira Kode Zibilaren 30.
artikuluan ezarritako baldintzak betetzen dituztenak.
41. artikulua
Inskripzioak fede ematen du, egitateari, datari, orduari,
jaioterriari, sexuari, eta, hala denean, inskribatutakoaren
seme-alabatasunari buruz ere.
42. artikulua
Inskripzioa egiten da jaiotzaren berri ziurra izan duenak
egindako adierazpenaren bidez. Adierazpen hau jaiotzaren
osteko hogeita lau ordu eta zortzi egunen artean egingo da,
erregelamenduak epe luzeagoa aipatzen duenean izan ezik.
43. artikulua
Adierazpen egokiaren bidez inskripzioa sustatzera

behartuta daude:
1. Aita.
2. Ama.
3. Ahaiderik hurbilena, edo, halakorik izan ezean,
erditzea gertatu denean bertan dauden adin-
nagusikoetatik edozein.
4. Jaiotza zein establezimendutan gertatu eta bertako
burua edo zein etxetan gertatu eta hango familia-
burua.
5. Bertan behera utzitako jaioberriei dagokienez,
Adibideen iturriak: horiek jaso dituen pertsona.
Hizkera argiaren bidetik (IVAP) 44. artikulua

Aurreko artikuluan ezarritakoari kalterik egin gabe,
jaiotzan lagundu duen medikua, emagina edo osasun-la-
guntzaile teknikoa behartuta egongo da beti Erregistroko
arduradunari haren idatzizko partea berehala ematera. Par-
terik izan ezean, arduradunak, inskripzioa egin aurretik,
egitatea egiaztatu beharko du Erregistro Zibileko medi-
kuaren bitartez edo arauzko beste edozein prozeduraren
bitartez.
45. artikulua
Jaiotza adieraztera edo horren partea ematera
behartutako pertsonak, …
[….]
_________________________________________ 83
2. gaia _______________________________________________________________
84 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
ATAZA
testu--baliabideak
2.2. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: testugintza, testualtasuna eta testu
HELBURUAK:
- Testugintzaren oinarriez jabetzea eta administrazioko eta arlo juridiko premia komunikatiboen
esparrura ekartzea
- Administrazioko eta arlo juridikoko testuetan ohikoak diren testualtasun-arazoei irtenbidea ematea
- Emandako testuak berrikusi, testu-baliabideak komunikazio-helburuaren arabera modu

estrategikoan baliatuta
PROZEDURA
1. Administrazioan eta arlo juridikoan testuak ekoizteko orduan kontuan hartu beharreko alderdiez
diharduten hainbat artikulu irakurri eta ohar-
ohar-zerrenda bat egin
2. Proposatutako atazak egin, eta identifikatu testualtasunaren zein alderdi den kasu bakoitzean
bakoitzean
jokoan dagoena
3. Emandako testuak berridatzi, testu-

testu-baliabideak komunikazio-
komunikazio-helburuaren eta generoaren
eskakizunen arabera modu eraginkorrean erabilita
EMAITZA
Ataza honetan landuko ditugu administrazioko eta arlo juridikoko testuak ekoizteko orduan
kontuan hartu beharreko irizpideak. Lehenik eta behin, testuak ekoizteko prozesuak barne
hartzen dituen hiru fase nagusiak aztertuko ditugu (planifikazioa, testuratzea eta berrikusketa),
eta fase horietako bakoitzean gogoan izan beharreko irizpide eta ohar orokorrak zerrendatuko
ditugu. Ondoren, testuek dago(z)kien zeregina(k) betetzeko zaindu behar dituzten baldintzak edo
propietateak landuko ditugu: testualtasun-baldintzak, alegia. Azkenik, administrazioko eta arlo
juridikoko hainbat testu egokitzen saiatuko gara, testualtasunaren ikuspegitik dituzten hutsak
zuzenduta; betiere, kontuan izanda zein diren testu horiei eskuarki ezartzen zaizkien
eskakizunak.
a) Administrazioko eta arlo juridikoko testuak ekoizteko orduan kontuan hartu beharreko
irizpide orokorren zerrenda bateratu bat
b) Testualtasuna bermatzeko euskaraz eskuarki erabiltzen diren testu-baliabide linguistiko
nagusien errepertorio orokor bat
c) Administrazioko eta arlo juridikoko genero ezberdinetako bost testu-eredu,
testualtasunaren ikuspegitik aztertu eta orraztuak.
Horrekin guztiarekin espero da ikasleak ohartzea zenbaterainoko garrantzia duen testugintza-

prozesua pausoz pauso egiteak, prozesu horretan testualtasun-baldintzak jomugan izateak, eta
testu-baliabideen errepertorio zabal eta aberatsa ezagutzeak eta erabiltzeko trebetasuna
garatzeak.
ALBERDI, X. eta SARASOLA, I. Euskal estilo libururantz. Gramatika, estiloa eta hiztegia
hiztegia.
ERKOREKA, J. eta LOZANO, J. Hizkera argiaren bidetik
EZEIZA, J. (arg.) PREST: unibertsitateko komunikaziorako gaitasunen eskuliburua
LOZANO, J. (koord.) Argiro idazteko proposamenak eta ariketak
_________________________________________ 85
2. gaia _______________________________________________________________
86 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia

testugintza, testualtasuna eta testu-
testu-baliabideak
2.2.1. Testugintzaren oinarriak. Aurreko jardueran ikusi dugunez, testuek toki berezia
dute arlo juridiko eta administratiboan. Garrantzi horrek zerikusi zuzena du alor
honetan bete behar diren gizarte-zereginekin; izan ere, testuen bitartez egikaritzen dira
administrazioko eta arlo juridikoko prozesu guztiak, eta testuetan jasotzen direnean
baino ez dute indarra legeek, arauek, ebazpenek edo sententziek, besteak beste. Testu
horiek segurtasun juridikoa bermatu behar dute; horregatik, protokolo zorrotzak
baliatzen dira testuak prestatzeko, gizarteratzeko eta interpretatzeko orduan. Guk
orain testuaren lantze-prozesuari erreparatuko diogu, eta saiatuko gara zehazten zein
diren prozesu horretan zaindu beharreko eragiketa, alderdi eta irizpide nagusiak.
Horretarako, hainbat baliabide erabiliko ditugu:
2.1. jardueraren baliabideen karpetan aurkituko dituzuen materialak

IVAPen Argi idazteko bideak: http://www.ivap.euskadi.net/r61-
IVAPen Estilo liburuaren
liburuaren lehen atala (29.-45. orrialdeak):
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizk
era/adjuntos/Estilo_OSOA_3bja.pdf
Nazioarteko Lanaren Erakundearen “Proceso de Redacción Legislativa”
Legislativa
http://www.ilo.org/public/spanish/dialogue/ifpdial/llg/noframes/ch9.htm
Pompeu Fabra Unibertsitatearen Idazkuntza Zentroa:
http://parles.upf.edu/cr/casjur2005b/index.html
Arakatu baliabide horietako batzuk, osatu taula (gutxienez 10 ekarpen), eta bidali
gela birtualaren 2.2. gunera.
_________________________________________ 87
2. gaia _______________________________________________________________
Administrazioko eta arlo juridikoko dokumentuak ekoizteko orduan kontuan hartu

beharreko jarraibide nagusiak
Dokumentuari ekin aurretik
Dokumentua egin bitartean
Dokumentua egin ondoren
2.2.2. Testualtasun-
Testualtasun-baldintzak eta testu-
testu-baliabideak. 2.1.3 eta 2.2.1 jardueretan ikusi
dugunez, testuak komunikazio-ekintzak bideratzeko erabiltzen dira, eta ezaugarri
ezberdinak izango dituzte testuinguruko aldagai fisiko, sozial eta psikologikoen
arabera.
Baina, testuinguruko baldintzak edozein direlarik ere, testuak hizkuntza-gertaera
egituratuak dira, hau da, arau multzo bati jarraituz osatzen direnak. Arau horiei
testualtasun-baldintza deritze, eta, lau dira eskuarki: koherentzia, kohesioa, konexioa
eta modalizazioa. Hurrengo orrialdean duzuen eskeman (informazio-orrian, alegia)
azaltzen da laburki zertan diren testualtasun-baldintzak eta zein diren horiek zaintzeko
arreta bereziz kudeatu behar diren testu-baliabideak: testuaren antolamendua, testu-
mugarriak, erreferentziak, jarreraren adierazleak…
Txosten honekin batera, 2.2 moduluaren baliabideen karpetan baduzue dokumentu
bat “2.2.2. jarduera_testualtasuna eta testu-
testu-baliabideak langai” izenburua duena.
konpontzeko. Aztertu
Bertan testualtasunarekin zerikusia duten 15 arazo dituzue konpontzeko
ariketa horiek, eta identifikatu zer testualtasun-
testualtasun-baldintza eta zer testu-
testu-baliabide
dauden jokoan horietako bakoitzean. Osatu taula, eta bidali gela birtualaren 2.2.2.
gunera. Ariketa horietakoren bat interesgarria iruditzen bazaizu, egin eta irakasleari
irakasleari
bidali zuzendu dezan (nahi izanez gero).
gero).
88 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
TESTUALTASUN-
TESTUALTASUN-BALDINTZAK ETA TESTU-
TESTU-BALIABIDE NAGUSIAK
INFORMAZIO-
INFORMAZIO-ORRIA
KOHERENTZIA:
KOHERENTZIA Testuaren edukia modu logiko eta egituratuan garatzean datza, betiere komunikazio-egoeraren eta baliatuko
den generoaren eskakizunen arabera, eta aintzat hartuta zein diren komunikazio-prozesuaren xedea eta komunikazio-
testuinguru horretan ohikoak diren konbentzioak. Testuaren koherentzia bermatzeko, hiru testu-
testu-baliabide zaindu behar dira
bereziki:
a) Komunikazio-
Komunikazio-elementuen kantitatea eta kalitatea:
kalitatea zer esango den eta zer ez den esango; zer informazio jotzen
den ezaguntzat eta zer informazio emango den inplizituki; zer informazio eskainiko den baliabide
estralinguistikoen bidez (irudiak, taulak…), eta abar.
b) Testuaren antolamendua:
antolamendua testu-egitura, atalak, paragrafoak, pasarteak, esaldi-kateak…
c) Gaiaren garapena:
garapena komunikazio-elementuak (datuak, ideiak, iritziak…) antolatzeko, ordenatzeko eta
elkarrekin harremanetan jartzeko modua. Komunikazio-elementu nagusiak nabarmentzeko eta garatzeko
modua.
KONEXIOA:
KONEXIOA: Testua osatzen duten komunikazio-elementuek testuaren helburu komunikatiboari zer ekarpen egin nahi dioten
eta elkarren artean zer lotura mota duten azaleratzean datza. Bestela esanda, konexioak zerikusia du testuak baliatzen duen
estrategia komunikatiboa ageriko egitearekin. Konexioa bermatzeko, hiru testu-
testu-baliabide erabiltzen dira eskuarki:
a) Testu-
Testu-mugarriak:
mugarriak hau da, testua segmentatzeko erabiltzen diren baliabideak (edizio grafikoa, izenburuak,
marka ortotipografikoak…)
b) Testu-
Testu-antolatzaileak: hau da, testuaren barruko eragiketa funtzionalak iragartzen dituzten hizkuntza-
baliabideak (lehenik eta behin, izan ere, horrekin batera, kontuan hartzen badugu…)
c) Juntagailuak eta menderagailuak: hau da, esaldi-mailako baliabideak (edo, aldiz, nahiz eta, -lako…)
KOHESIOA:
KOHESIOA Testua osatzen duten komunikazio-elementuak elkarren artean ondo jostean datza kohesioa. Kohesioak zerikusia
du, halaber, komunikazio-prozesuaren eremu fisikoan dauden elementuen identifikazioarekin: gertakariak, objektuak,
pertsonak, lekuak denbora-erreferentziak… Kohesioa bermatzeko, hiru testu-
testu-baliabide erabiltzen dira eskuarki:
eskuarki
a) Erreferentzia lexikoak eta ordezkapen lexikalak:

lexikalak testuan jaso nahi diren kontzeptuak izendatzeko eta
nabarmentzeko erabiltzen ditugun elementu lexikoak (gako-hitzak) eta, behin eta berriro errepikatu gabe,
kontzeptu horiei erreferentzia egiteko erabiltzen ditugun ordezko elementuak (sinonimoak, hiperonimoak,
antonimoak…) sartzekoak dira testu-baliabide honen barruan.
b) Errepikapena,
Errepikapena, elipsia, ordezkapena eta parafrasia: kontzeptu bat behin eta berriro aipatu behar denean,
batzuetan erreferente bera errepikatuko da; beste batzuetan, erreferentzia hori isiltzea komeniko da; beste
batzuetan, izenorde batekin (ni, bera, zu…) edo erakusle batekin (horrek, haiek…) ordezkatuko da.
Zenbaitetan, parafrasiak ere erabiliko dira (zeharkako bide bat).
c) Aditz-kohesioa: aditzen aspektua (etorri, etortzen, etorriko…), denbora (da, zen, litzateke…) eta pertsonak
Aditz-
modu sistematikoan kudeatzearekin du zerikusia.
MODALIZAZIOA:
MODALIZAZIOA Komunikazio-prozesuan igorleak esandakoari buruz duen jarrera eta inplikazioa ageriko egitearekin, eta
solaskideen gainean eragin nahi den erreakzioarekin du zerikusia modalizazioak. Argudio-bideekin, gizabidearekin eta
kortesia-arauekin ere du zerikusia. Mezuak modalizatzeko hiru testu-
testu-baliabide erabiltzen dira, oro har:
a) Jarrera eta inplikazioa adierazten duten adizlagunak eta egitura sintagmatikoak:

sintagmatikoak ziurtasuna adierazten
dutenak (jakina, noski, dudarik gabe…), probabilitate-maila adierazten dutenak (beharbada, agian, onenean,
seguru…), beharrizana adierazten dutenak (derrigorrean, ezinbestean, halabeharrez…) eta balorazio
adierazten dutenak (zorionez, zoritxarrez, damurik, tamalez…)
b) Adjektiboak, aditzondoak eta graduazio-markak bikaina, aparta, larria, erabat, bereziki, gaingiroki, oro har,
graduazio-markak:
eskuarki, oso, guztiz, lar, ikaragarri…
c) Adizkiak aditzaren denbora eta modua (ikus daitekeenez, ikusten denez, ikusiko denez, ikus zitekeenez, ikus
Adizkiak:
litekeenez), aditzaren pertsona (jakina denez, dakigunez, dakizuenez…) eta aditz modalak (behar izan,
susmatu, iruditu, uste, nahi, ahal izan, saiatu…)
_________________________________________ 89
2. gaia _______________________________________________________________
TESTUALTASUN-
TESTUALTASUN-BALDINTZAK ETA TESTU-
TESTU-BALIABIDE NAGUSIAK
ERANTZUN-
ERANTZUN-ORRIA
ARIKETA JOKOAN DAGOEN TESTUALTASUN-

TESTUALTASUN- LANGAI HARTZEN DIREN
DIREN TESTU-
TESTU-
BALDINTZA BALIABIDEAK
10
11
12
13
14
15
90 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
2.2.3. Testualtasuna langai. Ondoren, testualtasunaren aldetik nolabaiteko ahalegina

eskatzen duten bost testu dituzu. Azter itzazu, egizu jarraibideetan proposatzen zaizun
egokitzapen-
egokitzapen-lana, eta bidali emaitza gela birtualeko 2.2.
2.2. gunera.
gunera. Moldatutako
proposamenekin batera, bidali gogoeta labur bat, azalduz zer egin duzun zehazki,
zergatik egin duzun hori eta zer zailtasuni egin behar izan diezun aurre. Gogoratu lan
honen helburua dela testu-baliabideak modu estrategikoan erabiltzea, testuek
komunikazio-helburuari ahalik eta modurik eraginkorrenean erantzun diezaioten.
1. adibidea. Testua moldatu.

moldatu Ondorengo testuan azaltzen diren datu guzti-guztiak
beharrezkoak dira, ez dago ezer sobera. Esaldiak, banan-banan hartuta, egoki
idatzita badaude ere —hau da, era ulergarrian—, testua bera ez da oso ulergarria.
Nola hobetuko zenuke testu hau? Pentsatu zure aukera. Zer testu-
testu-baliabide
baliabide
erabiliko zenituzke testu hau koherentziaren, konexioaren, kohesioaren eta
modalizazioaren aldetik egokitzeko?
_________________________________________ 91
2. gaia _______________________________________________________________
2. adibidea. Hemen duzue Forulege web-atariaren aurkezpen-testua.

Ordenagailuaren pantailan ikusteko dago pentsatuta. Alabaina, bertsio honetan
testua ez dago ataletan bereizita, ez dira marka ortotipografikoak erabili (letra
beltzak, etzanak, azpimarrak…), eta, kohesioaren eta modalizazioaren aldetik,
testu honek baditu hobetzeko moduko kontu batzuk ere. Nola hobetuko zenuke
testu hau? Pentsatu zure aukera. Zer testu-
testu-baliabide erabiliko zenituzke testu hau
koherentziaren, konexioaren, kohesioaren eta modalizazioaren aldetik
aldetik
egokitzeko?
Forulege da Zuzenbidearen Euskal Akademiak euskal zuzenbide zibilari buruz garatu duen
datu-basea. Izatez, lehenengo ahalegina da, euskal zuzenbide zibilaren oinarrizko
kontzeptuak plazaratzeko, informazioaren teknologia berriak baliatuta. Zuzenbidearen
Euskal Akademiak, sorreratik bertatik, hau da, 2003. urtetik, helburu du euskal zuzenbide
zibilaren edukiak lanbidearen ikuspuntutik lantzea, eta euskal zuzenbide zibila ikusmira
akademikotik aztertu eta ikertzea. Forulege izeneko datu-baseak erabiltzailearen esku
jartzen ditu euskal zuzenbide zibilaren arloan indarrean dagoen legeria, arlo zehatz horren
inguruko jurisprudentzia, kasuan kasuko bibliografia eta eremu horretan erabilgarri gerta
daitezkeen formularioak. Datu-baseak galdera eta erantzunen atala (FAQ) eskaintzen dio
erabiltzaileari. Bukatzeko, atal desberdinetara bildutako informazio guztia batera kontsulta
daiteke, eta, horretarako, bilaketa-sistema desberdinak erabil daitezke: aurrenik, bilaketa-
sistema librea balia daiteke; hurrenik, bilaketa-sistema azkarra aukera daiteke, aldez
aurretik zehaztutako sarrerak bistaratuta; eta, azkenik, bilaketa gidatua erabil daiteke,
kontuan hartzen baititu, euskal zuzenbide zibilaren lurraldetasuna, euskal zuzenbide
zibilaren agerpen zibilak nahiz fiskalak. Forulege ez da datu-base itxia, ezta hurrik eman
ere. Guztiz irekita dago, eta gerogarreneko garapenek horixe erakutsiko dute.
Zuzenbidearen Euskal Akademiak bere gain konpromisoa hartu du, halako garapenak
burutzeko, euskal zuzenbide zibilaren arloan erreferentzia izan nahi baitu akademiak.
Forulege izeneko datu-basea garatzeko orduan, hainbat izan dira parte-hartzaileak, guztiak
ere Zuzenbidearen Euskal Akademiaren zuzendaritzapean. Zuzenbidearen Euskal
Akademiaren lehendakariordea, Andres Urrutia Badiola jauna, proiektuaren koordinazioaz
arduratu da, betiere Zuzenbidearen Euskal Akademiaren zuzendaritza-batzak, Adrián
Celaya Ibarra jauna buru, lan guztiak gainbegiratu dituela. Proiektua burutzeko ardura izan
dute, alde batetik, Esther Urrutia Idoiaga andreak prestatu ditu formularioak, eta gehien
egiten diren galderak eta horien erantzunak, eta, horrekin batera, gai guztietan euskararen
presentzia bermatzeko ahaleginak egin ditu. Bestetik, Francisco Javier Arrieta Idiakez jaunak
jurisprudentzia eta bibliografia sistematizatu ditu, eta datu-basean egoki txertatu. Alberto
Atxabal Rada jaunak, bestalde, euskal zuzenbide zibilaren inguruko arazo fiskal guztiak
landu ditu. Eta, bukatzeko, Aitor Saizar Antxustegi jaunak zeregin teknikoak bereganatu ditu,
PLAZAGUNEA, S.L. deituriko enpresak aholku teknologikoak eman dituela. Eskerrak
emateko atal honetan, ezinbestekoa da Bizkaia Jaurerriko Abokatuen Bazkun Ohoretsuaren
Foru zuzenbideari buruzko ikerketa taldea aipatzea; batzorde horrek, Txemi Gorostiza
Vicente jauna buru, parte-hartze nabaria izan du Tatiana González San Sebastián, Juan
Carlos Martínez Salazar, Alkain Oribe Mendizabal eta Gontzal Aizpurua Ondaro jaun-
andreen bitartez. Eskerrak eman behar zaizkie, era berean, Eba Gaminde Egia andreari eta
César Gallastegi Aranzabal jaunari, proiektuaren hasieran egin zituzten lan eta
ekarpenengatik. Eskerrak, orobat, Félix María González de Echavarri Ara eta Larraitz Franco
Galarraga notarioei, Gipuzkoako formularioak prestatzeko eman duten laguntzarengatik,
eta Jaime Fernández Ostolaza notarioari, Arabako formularioak prestatzeko eman duen
laguntzarengatik. Eta eskerrak, Eusko Jaurlaritzaren Justizia eta Herri Administrazio Sailari,
BBK-ri eta Bizkaiko Foru Aldundiari, eguneroko zereginetan laguntza ematen diotelako
Zuzenbidearen Euskal Akademiari.
92 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
3. adibidea. Hemen duzue Auzotasun Zibilaren aldaketa eskatzeko testu-eredua.

Bertan, eskatzaileak hainbat hutsune bete behar ditu (izartxoarekin markatuta
datozenak). Alabaina, bertsio honetan testuak ez ditu inprimakiek izan ohi dituzten
baldintzak betetzen: ez dago ataletan bereizita, ez dira marka ortotipografikoak
erabili (letra lodiak, etzanak, azpimarrak…), eta, kohesioaren eta modalizazioaren
aldetik, testu honek baditu hobetzeko moduko kontu batzuk ere. Nola hobetuko
zenuke testu hau? Pentsatu zure aukera. Zer testu-
testu-baliabide erabiliko zenituzke
testu hau koherentziaren, konexioaren, kohesioaren eta modalizazioaren aldetik
egokitzeko?
EZKONTZAREN ONDORIOZ, AUZOTASUN ZIBILA ALDATZEA ESKATU NAHI DENEZ GERO,

ESKAERA HORI SUSTATZEKO IDAZKIA
*(E)KO ERREGISTRO ZIBILAREN EPAILE-ARDURADUNARI
* jauna/andrea, adin nagusikoa, ezkondua, lanbidez * dena, *(e)ko biztanlea, *(e)n egoitza
duena eta nortasun-agiriaren zenbakia * duena, *(e)ko Erregistro Zibilaren epaile-
arduradunaren aurrean agertzen da, eta, legeak alde dituenez, esaten du ezkontidearen
auzotasun zibila aukeratzeagatik, auzotasun zibil horren inskripzioa eskatu nahi duela, eta,
horretarako, idazki honen bitartez, espedientea sustatzen duela, hurrengo egitateak aintzat
hartuta. Batetik, behean sinatzen duen honen jaiotza *(e)ko Erregistro Zibilean inskribatuta
dago, * atalean, * liburukian, * folioan. Beroni erantsi zaio, 1. agiri gisa, jaiotza horri
buruzko hitzez hitzeko ziurtagiria. Bestetik, eskatzailea * jaunarekin/andrearekin ezkondu
zen, eta ezkontza hori *(e)ko Erregistro Zibilean inskribatuta dago, * atalean, * liburukian, *
folioan. Beroni erantsi zaio, 2. agiri gisa, ezkontza horri buruzko hitzez hitzeko ziurtagiria.
Gainera, esatariaren ezkontideak *(e)ko auzotasun zibil *a du. Beroni erantsi zaio, 3. agiri
gisa, jaiotza-ziurtagiria. Bestalde, eskatzailearen borondatea da ezkontidearen auzotasun
zibila eskuratzea. Azkenik, Kode Zibilaren 14.4 artikuluaren arabera, bananduta ez
dagoenak bere ezkontidearen auzotasun zibila aukera dezake edozein unetan. Azaldutakoa
aintzakotzat hartuta eta horrekin bat etorriz, *(e)ko erregistro zibilaren epaile-arduradunari
eskatzen dio, idazki honen eta beroni erantsitako agirien aurkezpena onar ditzala eta,
ondorenez, ezkontidearen auzotasun zibila eskuratzeko borondate-aitorpena aktan jaso
dezala, eta, aldi berean, *(e)ko Erregistro Zibilari ale bikoiztua bidal dezala, orri-bazterreko
ohar egokia egin dadin. Bidezkoa delako, hala egin bedi, *(e)ko *aren *(e)an.
Sin.- *
_________________________________________ 93
2. gaia _______________________________________________________________
4. adibidea. Hemen duzue sententzia-testu baten zirriborroa. Ikusten duzuenez,

testu gordina da: ez dago ataletan banatuta, paragrafoak ere ez datoz
bereizirik…. Nola hobetuko zenuke testu hau? Pentsatu zure aukera. Zer testu-
testu-
baliabide erabiliko zenituzke testu hau koherentziaren,
koherentziaren, konexioaren, kohesioaren
eta modalizazioaren aldetik egokitzeko?
Epailea: Maria Amaia Polo Pérez.

Lekua: Gernika (Bizkaia).
Eguna: 2008ko irailaren 1a.
2008-06-24an emandako Epaia zela-eta, Muniategi prokuradore jaunak, alderdi

demandatzailearen izenean, idazki bat aurkeztu zuen 2008-06-27an eta epaia argitzeko eskatu
zuen. Autoak probidentzia moduan geratzen ziren epailearen esku, zegokion ebazpena har
zezan. Kontzeptu ulergaitzak argitzeko edo akats materialak zuzentzeko aukera ematen da
Prozedura Zibileko 1/2000 Legearen 214. artikuluko l. idatzi-zatian (PZLb). Aurreko paragrafoan
aipatu argiketak ofizioz egin daitezke, ebazpena argitaratzen denetik harako bi egun baliodunen
barruan; edo parte batek zein Ministerio Fiskalak eskatuta ere egin daitezke, eta kasu honetan
auzitegiak ebatziko du, argiketak eskatzeko idazkia aurkezten denetik harako hiru egunen
barruan. Ebazpen judizialetan egindako errakuntza material agerikoak eta bai aritmetikoak ere,
edozein unetan zuzendu ahal izango dira (PZLko 214. artikuluko 2. eta 3. paragrafoak).
Jarduketak ikusita, bidezkoa da 2008-06-24ko Ebazpena zuzentzea eskatutako zentzuan.
Epaitzan honako hau dioenean: “XXXXXXXX jauna dela, ohiko preskripzioz, Markinako Jabetza
Erregistroko 5555. erregistro-finkaren erdi zatiezinarena (72 liburukian inskribatua, 8. liburukoa,
201. orrikoa). Gaur egun, erdi zatiezin hori TTTTTTT jaunaren izenean inskribatuta dago, eta
demandatuei deklarazio hori onartu beharra ezartzen zaie. Jabari hori Markinako Jabetza
Erregistroan inskribatzeko agintzen da, eta jabariaren arloan aurka egiten duten erregistro-
inskripzioak ezeztatzeko agindu; guztiarekin ere, kostuak demandatuei ezartzen zaizkie”.
Honakoa esan behar du: “- XXXXXXXX jauna dela, ohiko preskripzioz, Markinako Jabetza
Erregistroko 5555. erregistro-finkaren jabea (72 liburukian inskribatua, 8. liburukoa, 201.
orrikoa). Gaur egun, finka hori TTTTTTT jaunaren izenean inskribatuta dago, eta demandatuei
deklarazio hori onartu beharra ezartzen zaie. Jabari hori Markinako Jabetza Erregistroan
inskribatzeko agintzen da, eta jabariaren arloan aurka egiten duten erregistro-inskripzioak
ezeztatzeko agindu; guztiarekin ere, kostuak demandatuei ezartzen zaizkie.” Ebazpen honetako
zuzenbidezko lehen oinarrian zehaztutako ildotik eta Muniategi prokuradoreak eskaturik, 2008-
06-24ko Epaia argitu eta zuzendu egiten da. Auto hau irmoa da eta ezin daiteke aurkeztu
inolako errekurtsorik, baina horrek ez du eragotziko jatorrizko ebazpenaren kontrakorik, hura
jakinarazi zenean adierazi zena hain justu ere. Baina, aurkezteko epea zenbatu beharko da auto
hau jakinarazi eta hurrengo egunetik hara (PZLb; 215.4 artikulua), Epaileak ebatzi eta sinatu
egiten dut. Fede ematen dut. Eta TTTTTTT jaraunspen jaso gabea dagoen lekua ezezaguna
denez, jakinarazpen-zedularen balioa izan dezan ematen da hau.
94 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
5. adibidea. Hemen duzue zinpekoen epaimahaiei buruzko argibide orokorrak

emateko Justizia.net orrian argitaratzeko prestatutako testu labur bat. Haatik,
gordin samarra dirudi irakurle gehienentzat; nahasi samarra ere ematen du. Nola
hobetuko zenuke testu hau? Pentsatu zure aukera. Zer testu-
testu-baliabide erabiliko
zenituzke testu hau koherentziaren, konexioaren, kohesioaren eta modalizazioaren
aldetik egokitzeko?
Herritar guztiok gai publikoetan ZUZENEAN parte hartzeko dugun oinarrizko

eskubidearen gauzatzea den justizi boterean herriaren parte hartzeko modu bat da
zinpekoen Epaimahaia. Gure Konstituzioaren 125. artikuluak dio "Herritarrak Justizia
Administrazioan parte hartu ahal izango dute Zinpekoen Epaimahaiaren Erakundearen
bitartez, legeak xedatzen duen prozesu PENALETAN eta eran". Maiatzaren 22ko
Zinpekoen Epaimahaiaren 5/1995 Lege Organikoak Konstituzioaren agindu hori
garatu besterik ez du egin. Hala ere, Zinpekoen Epaimahaia ezin da ulertu aukera
ideologikoa bezala, justiziaren jardunean herriaren parte hartzeko modu bat bezala
baizik, juridikoki antolatutako gizarte batean bizitzeak, parte hartzea dakar eta parte-
hartze hau zuzena da, ez aukeratutako ordezkarien bidezkoa. Laburbilduz, Justizia
Administrazioan herritarrak ikusle izatetik partaide izatera pasatzea suposatzen du. Lege
berri honen bidez, adinez nagusiak eta betekizun legalak betetzen dituzten herritar
Zinpekoen Epaimahaikide izan daitezke, era honetan Justizia Administrazioaren
partaide, aldizkako epaile bilakatuz; lege penala ezartzeko arduraz bederatzi
herritarren arteko deliberazio demokratikoaren ondorioz lortutako berediktoaren bidez.
Hitz batean, Lege berri honek epaiteko aukera eskaintzen du.
_________________________________________ 95
2. gaia _______________________________________________________________
96 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
ATAZA
2.3. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak: hizkuntza-

HELBURUAK:
- Ohartzea nolako eragina duten hizkuntza-hautuek administrazioko eta arlo juridikoko testuen kalitate
orokorrean eta, horrenbestez, testu horiek ezinbestean bermatu behar duten segurtasun juridikoan
- Hizkuntza-kalitatearen jomugak aintzat hartuta, hizkuntza-kalitatean eragina izan dezaketen

aldagaiak identifikatzea eta administrazioko zein arlo juridikoko testuen kalitate-eskakizun orokorrez
jabetzea
- Kalitatearen bidetik, administrazioko zein arlo juridikoko testu batzuk hobetzeko proposamenak
egitea eta justifikatzea
PROZEDURA
hizkuntza--kalitateaz diharduten hainbat artikulu

1. Administrazioko zein arlo juridikoko testuen hizkuntza
irakurri, kalitatean eragina
eragina izan dezaketen aldagaiak identifikatu eta kalitatearen jomuga nagusiak
zedarritu
2. Administrazioko zein arlo juridikoko testu-

testu-genero ohikoenak ekoizteko orduan aintzat hartzen diren
kalitate-
kalitate-irizpideak aztertu eta fitxa batean laburbildu
3. Emandako
Emandako testu eta pasarteen kalitatea aztertu, eta, hala dagokionean, berridatzi, kalitatean
eragina izan dezaketen aldagai nagusiei erreparatuta (zuzentasun gramatikala, zehaztasun lexikoa,
estandartasuna, testualtasuna, erregistroaren eskakizunak, estilo-
estilo-irizpideak…)
irizpideak…)
EMAITZA
Ataza honen bidez, hizkuntzaren kalitateak administrazioko eta arlo juridikoko testuen kalitate
orokorrean duen eraginaren inguruko gogoeta orokorra egingo dugu, eta ikusiko dugu zein
diren, kalitatea jomugan hartuta, administrazioko eta arlo juridikoko testuak estandarizatzeko
hobetsi diren irizpideak eta egin diren proposamenetako batzuk. Ildo horretatik, hainbat adibide
praktiko ere aztertuko ditugu, eta, halaber, adibide horiek hizkuntza-kalitatearen ikuspegitik
hobetzeko proposamen zehatzak egingo ditugu.
a) Hizkuntza-kalitatea zertan den laburbilduko duen irizpide zerrenda orokor bat

b) Administrazioko eta arlo juridikoko genero nagusiak estandarizatzeko orduan,
kalitatearen ildotik hartutako erabakien adibide sorta bat
c) Administrazioko eta arlo juridikoko testuen hizkuntza-kalitatearen balorazioa egiteko
baliagarria izan daitekeen kontrol zerrenda bat
Horrekin guztiarekin espero da ohartzea hizkuntza-kalitateak administrazioko eta arlo juridikoko

jardunbidean duen garrantziaz eta nor bere ekoizpenetan aplikatzen hastea euskarazko testuak
egiteko eskuarki aintzat hartzen diren kalitate-irizpide orokorrak.
ALBERDI, X. eta SARASOLA, I. (2001) Euskal estilo libururantz. Gramatika, estiloa eta hiztegia.
ARAKAMA, J.M. et al. (2005) IVAPeko estilo liburua.
liburua. Herri Arduralaritzako Euskal Erakundea.
ARRIETA, A. et al. (2003) GALDEZKA. Euskarazko zalantzei erantzunez.
erantzunez
EUSKO JAURLARITZA (2004) Euskararen
Euskararen kalitatea. Zertaz ari garen, zergatik eta zertarako.
zertarako
HAINBATEN ARTEAN (2009) Eusko Legebiltzarraren idazteko, itzultzeko eta zuzentzeko jarraibideak.
jarraibideak
_________________________________________ 97
2. gaia _______________________________________________________________
98 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia

hizkuntza-
2.3.1. Hizkuntza-
Hizkuntza-kalitatearen hatsarreak administrazioko eta arlo juridikoko testuen
esparruan. Kalitatearen inguruko kezka ez da atzo goizekoa, ez administrazioan eta ez
arlo juridikoan ere. Estatu demokratikoetan erakundeek hiritarren berdintasuna
bermatu behar dute administrazioaren eta legearen aurrean, eta, horretarako,
funtsezkoa da erakundeek hartzen dituzten erabakiak eta onartzen dituzten legeak
hiritar guztientzat eskuragarri izatea, eredu eta jarraibide jakin batzuen arabera
idatziak izatea eta, ahal den punturaino, argiak, zehatzak eta zalantzagabeak izatea.
Horrela, bada, kalitatea jomugan hartzen denean, hiru alderdi zaintzen dira nagusiki:
a) Segurtasun juridikoa. Segurtasun juridikoaren hatsarrearen arabera,

dokumentu administratibo eta juridikoek bermatu behar dute gizarteak oro har,
eta, batez ere, balizko interesdunek berme osoz jaso, interpretatu eta baliatu
ahal izango dituztela dokumentu horiek berak eta direlakoek aditzera ematen
dutena, ondorio guztietarako. Horrek eskatzen du oso aintzat hartzea
dokumentuaren xedea, dokumentuaren edukia, eta delako dokumentuak (edo
dokumentuaren eduki-mezuak) izan ditzakeen ondorio juridiko-
administratiboak. Segurtasun juridikoa bermatzeko arreta handiz begiratu
behar zaie alderdi horiei guztiei, dokumentua sortu, editatu zein zabaltzeko
orduan.
b) Estandarizazioa. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak irizpide tekniko eta
formal jakin batzuen arabera egin behar dira. Irizpide horiek finkatzean hiru
helburu nagusi bilatzen dira: balizko erabiltzaileek zalantzarik gabe identifikatu
ahal izatea zer dokumentu motaren aurrean dauden; erabiltzaile horiek
dokumentua arazorik gabe prozesatu (sortu, editatu, zabaldu, kontsultatu…)
ahal izatea ingurune telematiko batean zein bestelako batean; eta direlako
dokumentuak ohiko gordailuetan erraz sailkatu, gorde eta berreskuratu ahal
izatea.
c) Funtzionaltasuna. Dagozkien zereginak eraginkortasunez bete ahal izan
ditzaten, administrazioko zein arlo juridikoko testuetan arreta bereziz zaintzen
dira hizkuntza-hautuak. Lehenik eta behin, testuinguruko baldintza orokorrei
begiratzen zaie (egileak, hartzaileak, helburuak, komunikazioaren
baldintzak…). Horren arabera, modu estrategikoan aukeratzen eta doitzen dira
_________________________________________ 99
2. gaia _______________________________________________________________
testu-baliabideak (koherentzia, kohesioa, konexioa, modalizazioa…). Modu

berean, arretaz zaintzen dira komunikazio administratibo eta juridikoan
finkatuta dauden bestelako hizkuntza-irizpideak ere: zuzentasun
gramatikalarekin zerikusia dutenak; zehaztasun lexikoarekin lotutakoak;
estandartasunari dagozkionak; erregistroarekikoak; estilo-mailakoak…
Hiru alderdiak estu daude elkarrekin lotuta, eta batera kudeatu behar izaten dira, oro
har. Nekez bermatuko da segurtasun juridikoa, dokumentuen diseinua estandarizatzen
ez bada eta hizkuntza-adierazpide egokiak erabiltzen ez badira. Bestalde,
homologazio-irizpideak finkatzean ezin da ahaztu zein den ahalegin horren helburua
eta zein diren xede horri atxikitako hizkuntza-eskakizunak. Azkenik, ezin dira hizkuntza-
irizpideak ondo finkatu, segurtasun juridikoa bermatu beharrak ezartzen dituen
eskakizunak eta homologaziorako bidean beste maila batzuetan hartutako erabaki
teknikoak kontuan hartu gabe. Ildo horretatik, zein dira, zure ustez, euskarak
kalitatearen ikuspegitik arlo juridikoan eta administrazioan dituen gabezia handiena
handienak?
k?
Euskarazko testuei aitortu dakieke / aitortzen zaie erdarazkoen balio juridiko bera?
Ahalegin nahikoak egin dira oinarrizko dokumentu administratibo eta juridikoen
euskarazko bertsioak homologatzeko? Adierazpide eraginkorrak erabiltzen dira
euskarazko testuetan?
testuetan? Bidali zure gogoeta 2.3. forora (5-
(5-10 lerro).
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
100 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
2.3.2. Hizkuntza-
Hizkuntza-kalitatearen aldagaiak. Esandakoagatik, administrazioko eta arlo
juridikoko testuen hizkuntza-kalitatea hiru aldagai motaren arabera zedarrituko da:
d) Aldagai sozialak:
sozialak euskararen estatusa, trataera eta balio juridikoa;
erabiltzaileen hizkuntza-gaitasuna; euskalkien erabilera; itzulpen-politika; testu
elebidunak egiteko irizpideak...
e) Aldagai formalak:
formalak dokumentu mota (generoa eta erregistroa); dokumentuaren
diseinu teknikoa; ikusizko lagungarrien erabilera; baliabide ortotipografikoen
erabilera; ulermena errazteko baliabideak (argibideak, glosategiak...)...
f) Aldagai linguistikoak: zer diskurtso-baliabide erabiliko diren, nolako egiturak
lehenetsiko diren, terminologia hautatzeko eta erabiltzeko irizpideak...
Dokumentu honekin batera kalitatearen inguruko ikuspegi ezberdinak jorratzen

dituzten hainbat artikulu biltzen dituen karpeta bat duzue gela birtualean (“2.3.1
Kontsultarako baliabideak” izena duena). Irakurri artikulu horietako bat, eta egizu 10-
10-
15 lerroko iruzkin bat, hizkuntza-
hizkuntza-kalitatea jomugan, artikulu horretan aztertzen
denaren inguruan. Kalitatearen
Kalitatearen zer alderdiri buruz hitz egiten da? Zer aldagai
jorratzen dira? Zer proposamen egiten dira? Zer deritzezu proposamen horiei? Bidali
zure gogoeta 2.3. forora. Mezuaren “Gaia” atalean irakurritako artikuluaren
izenburua jarri.
SAIATU IKASKIDEEK AZTERTU

AZTERTU GABEKO ARTIKULU BAT LANTZEN
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_________________________________________ 101
2. gaia _______________________________________________________________
2.3.3. Kalitatea administrazioko eta arlo juridikoko testuetan. Kalitatearen gaineko

gogoeta orokorrarekin batera, lan aplikatu zabala egin da arlo juridikoan eta
administratiboan testuak estandarizatzeko eta eredu funtzional eta eraginkorrak
proposatzeko. Lan horren emaitza batzuk IVAPen estilo-liburu eta argitalpenetan eta
Justizia Sailaren dokumentu juridikoen biltegian ikus litezke, besteak beste. Baina
zertan gauzatu da zehazki administrazioko
administrazioko eta arlo juridikoko testuetara kalitate-
kalitate-
irizpideak ekartzeko ahalegina? Zer ondorio praktiko izan ditu horrek? Bi galdera
horiei erantzuteko 2.3.3 baliabideen karpetan dauden materialak erabiliko ditugu.
Aukeratu testu-
testu-genero bat (gutuna, jakinarazpena,
jakinarazpena, ofizioa…), eta zabaldu genero
materiala. Irakurri arretaz, eta osatu fitxa
horren inguruan karpetan aurkituko duzun materiala.
hau genero horretako testuak egiteko orduan kontuan hartu beharreko irizpide
garrantzitsuenak zerrendatuta. Kalitatearen zein alderdi
alderdi hartzen dituzte jomugan
irizpide horiek? Zuzentasuna, estandartasuna, eraginkortasuna, zehaztasuna…? Bidali
zure fitxa 2.3. forora. Mezuaren “Gaia” atalean generoaren izena jarri: gutuna,
ofizioa, eskabidea…
SAIATU IKASKIDEEK AZTERTU GABEKO GENERO BAT

BAT AZTERTZEN. Horretarako,
artikulua irakurri aurretik, egiaztatu gela birtualean zer testu mota aztertu dituzten
gelakideek.
GENEROA:
IRAKURRITAKO ARTIKULU(AR)EN ERREFERENTZIA(K):

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
GOMENDIOAK / IRIZPIDEAK:
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
102 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
2.3.4. Kalitate-
Kalitate-irizpide orokorrak. Ondoren duzuen eskeman azaltzen den moduan,
hizkuntza-kalitateak bi ardatz nagusi ditu: zuzentasuna eta egokitasuna. Zuzentasunaren
ardatzean gramatikaltasuna eta estandartasuna izango lirateke kalitate-irizpide nagusiak.
Egokitasunaren ardatzean, berriz, eraginkortasun komunikatiboa eta erregistroen araberako
egokitasuna (terminologia eta estiloa). Irizpide horietako batzuek zerikusia dute hiztun guztiok
dugun hizkuntzaren ezagutzarekin. Beste irizpide batzuk “hitzarmenezkoak” direla esan
daiteke. Azken horien artean, irizpide batzuk hizkuntza-komunitate osorako adosten dira, eta
beste batzuk, aldiz, administrazioan eta arlo juridikoan baino ez dira baliatzen. Badira,
azkenik, hizkuntza-artekotzat jo daitezkeen irizpideak ere, hau da, hizkuntza edozein izanik ere
berdin aplikatzen direnak. IVAPen edo Legebiltzarraren estilo-liburuetan aurkituko ditugu
gaztelaniaz zein euskaraz komunak diren irizpide asko.
Jarraian hainbat adibide praktiko dituzue. Aztertu arretaz emandako aukerak, eta erabaki
horien artean zeinek
zeinek beteko lituzkeen hobekien zuzentasun eta egokitasun irizpideak,
administrazioko edo arlo juridikoko testuen kasuan
kasuan.. Kalitatearen zein alderdi dago kasu
bakoitzean jokoan? Bidali zuen erantzunak gela birtualeko 2.3.4 gunera.
gunera. Zalantzak izanez
gero, jo ezazue irakasgaiko hirugarren moduluan ezagutu dituzuen kontsultaguneetara.
ADIBIDEAK:
1. Administrazioak zerbitzuak prestatzen dituenean, zerbitzu horien kalitatea ez ezik, zerbitzuen

_________ ere kontuan hartu behar du, herritarrei modu egokian erantzuteko.
erantzuteko.
a) zabalkortasuna
b) hedakortasuna
c) eskuragarritasuna
d) erabilbidetasuna
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA zuzentasuna
ARLOA: Hizkuntzaren arau orokorra
AUZI MOTA:
MOTA Lexikoaren hautabideak
2.
a) Idazkaria naizen aldetik, hauxe jakin arazten dizut:…

b) Idazkaria naizen aldetik, hauxe jakinarazten dizut:…
c) Idazkaria naizen aldetik, hauxe jakin erazten dizut:…
d) Idazkaria naizen aldetik, hauxe jakinerazten dizut:…
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA zuzentasuna
ARLOA:
ARLOA Arau akademikoak
AUZI MOTA:
MOTA Euskaltzaindiaren araua
3. “Ahalegindu zara. _________, ez duzu gauza handirik lortu.”
a) Haatik
b) Orobat
c) Izan ere
d) Baino
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA Zuzentasuna & Egokitasuna
ARLOA: Hizkuntzaren arau orokorrak & Estilo zaindu orokorrerako irizpideak
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA Testu-baliabide orokorra & Diskurtsoa antolatzeko irizpide orokorrak
_________________________________________ 103
2. gaia _______________________________________________________________
4.
a) Gai honen inguruko jurisprudentzia anitza da

b) Gai honen inguruko jurisprudentzia askotarikoa da
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA Egokitasuna
ARLOA: Estilo zaindu orokorrerako irizpidea
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA Lexiko-aukera zaindua
HIZKUNTZAREN
KALITATEA
ZUZENTASUNA EGOKITASUNA
ESTANDARTASUNA ERAGINKORTASUNA
HIZKUNTZAREN ARAU ESTILO ZAINDU ADMINISTRAZIOKO ETA

ARAU OROKORRAK AKADEMIKOAK OROKORREKO ARLO JURIDIKOKO
IRIZPIDEAK IRIZPIDEAK
LEXIKOAREN HIZTEGI BATUA LEXIKO-

LEXIKO-AUKERA LEXIKO
HAUTABIDEAK ZAINDUAK ESPEZIALIZATUA ETA
TERMINOLOGIA
GRAMATIKAREN EUSKALTZAINDIAREN ESTILO-

ESTILO-AUKERA ERREGISTROAREN
ARAUAK GOMENDIO ETA ARAU ZAINDUAK ARABERAKO
OROKORRAK
AUKERAK
TESTU TESTU ZAINDU ADMINISTRAZIOKO ETA

EUSKALTZAINDIAREN OROKORRAK ARLO JURIDIKOKO
BALIABIDEAK TESTUAK ANTOLATZEKO
JARRAIBIDEAK, TESTU-
TESTU- ANTOLATZEKO
ERABILTZEKO BALIABIDE ETA IRIZPIDE
BALIABIDEEI BURUZ BALIABIDE ETA IRIZPIDE
AUKERAK OROKORRAK BEREZIAK
Hiztunen hizkuntza-
hizkuntza-gaitasun orokorrari atxikitako ezagutzak
Hiztun-
Hiztun-komunitate osorako konbentzioak
Diskurtso-
Diskurtso-komunitate espezializatuen hizkuntza-
hizkuntza-aukerak
Hizkuntzen artean (hein batean, behintzat) partekatutako irizpideak
104 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
Emandako aukeren artean, zeinek beteko lituzke hobekien zuzentasun eta egokitasun
irizpideak, administrazioko edota arlo juridikoko testuen kasuan? Kalitatearen zein
alderdi dago kasu bakoitzean jokoan?
5.
a) Kultur Arloak ekingo dio partaideen arteko koordinazio-lanari

b) Kultur Arloak koordinatuko ditu partaideak
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
6.
a) Ministerio
b) Ministergo
c) Ministeritza
d) Ministraritza
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
7. Aukera ezazu euskara batuan zuzena dena.

a) Giza-eskubideak
b) Giza eskubideak
c) Gizaeskubideak
d) Gizeskubideak
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
8. “Adituei sinestera, arazo horrek luze joko du”. Hau da:
a) Adituak direla eta, arazo horrek luze joko du.

b) Adituen ondorioz, arazo horrek luze joko du.
c) Adituek esandakoaren arabera, arazo horrek luze joko du.
d) Adituak aditu, arazo horrek luze joko du.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
_________________________________________ 105
2. gaia _______________________________________________________________
9.
a) Zenbat eta zorrotzago alderatu bi lege horiek, gero eta zabalagoa dirudi bien arteko
leize moralak.
b) Hainbat eta zorrotzago alderatu bi lege horiek, orduan eta zabalagoa dirudi bien
arteko leize moralak.
c) Zenbat eta zorrotzago alderatu bi lege horiek, orduan eta zabalagoa dirudi bien arteko
leize moralak.
d) Gero eta zorrotzago alderatu bi lege horiek, hainbat eta zabalagoa dirudi bien arteko
leize moralak.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
10. Inprimaki edo formulario batean:
a) Izena eta deitura

b) Izen deiturak
c) Izen-deiturak
d) Izena eta deiturak
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
11.
11 “Hala ere, beste bi urtez iraun _________ _________ .”
a) zituen / alkate
b) zuen / alkate
c) zuen / alkatetzat
d) zen / alkate
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
12.
a) Batzuek esaten dute hazienda lokal delakoen arazo nagusia dela zerga berriak
ezartzeko eskumen falta eta, baita ere, aipatutako zerga horiek kudeatzeko behar den
gaitasuna ez edukitzea.
b) Zenbaiten ustez, toki ogasunen arazo nagusia zerga berriak ezartzeko gaitasun falta da
eta, horrekin batera, zerga horiek kudeatzeko gaitasuna ez izatea.
c) Zenbaiten ustez, udaletxeetako ogasunen arazorik behinena zerga berriak ezartzeko
gaitasun falta da eta zerga horiek kudeatzeko gaitasunik ez izatea ere bai.
d) Batzuek esaten dute toki ogasunen arazorik behinena zerga berriak ezartzeko gaitasun
falta dela eta zerga horiek kudeatzeko gaitasunik ez dagoela.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
106 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
13.
a) Hiri hondakinen gaia aztertzeko bildu zirenen arteko batek hitza hartu zuen, errauste
planta arbuiatuz eta erreferenduma egin dadin proposatuz.
b) Hiri hondakinen gaia aztertzeko bildu zirenen arteko batek hitza hartu zuen, errauste
planta arbuiatu eta erreferenduma egin dadin proposatu zuelarik.
c) Hiri hondakinen gaia aztertzeko bildu zirenen arteko batek hitza hartu zuen, errauste
planta arbuiatu eta erreferenduma egin dadin proposatzen.
d) Hiri hondakinen gaia aztertzeko bildu zirenen arteko batek hitza hartu zuen, errauste
planta arbuiatzeko eta erreferenduma egin dadin proposatzeko.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
14. “Esandako _________ ondo deritzogu.”
a) guztia
b) guztiari
c) guztiak
d) guztiengatik
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
15. “Gibraltarko gatazkak Europar Batasuneko barne mugen desagerpena oztopatzen du”.
a) Gibraltarko arazoari esker aiseago eroriko dira mugak Europan.
b) Gibraltarren erruz Europako mugak desagertu egingo dira.
c) Gibraltarko arazoa dela eta, Europako mugak ez dira hain erraz desagertuko.
d) Gibraltarko akordioak Europako mugen desagerpena ekarriko du
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
16.
a) Iaz ez genizuen diru-laguntzarik eman aurrekonturik gabe geratu bait ginen.
b) Iaz ez genizuen diru-laguntzarik eman aurrekonturik gabe geratu baikinen.
c) Iaz ez genizuen diru-laguntzarik eman aurrekonturik gabe geratu baiginen.
d) Iaz ez genizuen diru-laguntzarik eman aurrekonturik gabe geratu bait-ginen
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
17.
17 Alderdi asko aurkeztu dira ______ 75 eserlekuetarako.
a) legegizonen
b) Biltokiko
c) Biltzarkidetzako
d) Legebiltzarreko
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
_________________________________________ 107
2. gaia _______________________________________________________________
18. Georgiak baketze-tropak bidaltzeko eskatu zion ______
a) Nazio Bakunen Elkarteari.

b) Nazio Bateratzaileen Erakundeari.
c) Nazio Batuen Erakundeari.
d) Nazio Batasunerako Elkarteari.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
19.
19 Norbaiti zerbaiten erantzukizuna eskatu:
a) itaunketa egin.
b) kargu hartu.
c) lepoa jokatu
d) kontu eman
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
20.
20
a) Estatuko Fiskal Orokorra presidenteak izendatuta izango da

b) Estatuko Fiskal Orokorra presidenteak izendatuko du
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
21.
21
a) Idatziren bat ailegatzen den bakoitzean, sistema informatikoak bermatu behar du datu hauek
jasotzen direla: zein den hartzailea, administrazioko zein organok bidali duen, zein egunetan
eta zein ordutan aurkeztu den, eta, behar izanez gero, zeri buruzkoa den idazki hori.
b) Idatziren bat ailegatzen den bakoitzean, sistema informatikoak bermatu behar du datu hauek
jasotzen direla:
• Zein den hartzailea.
• Administrazioko zein organok bidali duen.
• Zein egunetan eta zein ordutan aurkeztu den.
• Behar izanez gero, zeri buruzkoa den idazki hori
e) Idatziren bat ailegatzen den bakoitzean, sistema informatikoak bermatu behar du datu hauek
jasotzen direla: batetik, zein den hartzailea; bigarrenik, administrazioko zein organok bidali
duen; hirugarrenik, zein egunetan eta zein ordutan aurkeztu den; eta azkenik. behar izanez
gero, zeri buruzkoa den idazki hori.
d) Idatziren bat ailegatzen den bakoitzean, sistema informatikoak bermatu behar du datu hauek
jasotzen direla: batetik, zein den hartzailea; bigarrenik, administrazioko zein organok bidali
duen; hirugarrenik, zein egunetan eta zein ordutan aurkeztu den; eta, azkenik, behar izanez
gero, zeri buruzkoa den idazki hori.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
108 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
22.
a) Administrazio lokal.
b) Tokiko administrazio.
c) Toki·administrazio.
d) Toki administrazio.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
23.
23 "Zuzendari berriaren _____ ez da zuzena izan".
a) Izendatzea.
b) Izen ematea.
c) Izendapena.
d) Izentzea.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
24.
a) Europar Batasuneko legedia bete beharko da hemendik aurrera.

b) EB-ko legedia bete beharko da hemendik aurrera.
c) Europar Batasunako legedia bete beharko da hemendik aurrera.
d) Europar-Batasuneko legedia bete beharko da hemendik aurrera
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
25.
a) Azalpenak zera dio: Legebiltzarraren erabakien jakinarazpenak dira Legeak, eta

Gobernuak bere osoan hartutako erabakiak dira Dekretuak. Baina Aginduak (eta
horrelakoak dira Ebazpenak eta Deialdiak) maila beheragoko organoren baten
erabakiak dira; horregatik, Agindu bakoitzaren izenean, organoa zehazten da lehenik.
b) Azalpenak zera dio: «Legebiltzarraren erabakien jakinarazpenak dira Legeak, eta
Gobernuak bere osoan hartutako erabakiak dira Dekretuak. Baina Aginduak (eta
horrelakoak dira Ebazpenak eta Deialdiak) maila beheragoko organoren baten
erabakiak dira; horregatik, Agindu bakoitzaren izenean, organoa zehazten da lehenik».
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
_________________________________________ 109
2. gaia _______________________________________________________________
Emandako aukeren artean, zein BAZTERTUKO zenuke zuzentasun eta egokitasun

irizpideak behar bezainbeste zaintzen ez dituelako? Kalitatearen zein alderdi dago
kasu bakoitzean jokoan?
26.
a) Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiaren helburu nagusia da euskaraz bizi nahi duten
herritarrei horretarako aukerak bermatzeko behar diren hizkuntza-politikako neurriak
erabakitzea eta bultzatzea.
b) Hornidurari dagokionez, Tolosaldera ura eramateko dauden arazoei konponbidea
aurkitzea izan da jarduketa horien helburu garrantzitsuena.
c) Elkartearen laguntzaz azpisektorearen konpetitibitatea handitzea zen hasierako
helbururik nagusiena.
d) SPRlk ziur aski azkenean ordezkaritza bat ezarriko du Polonian; herrialde horixe izango
da euskal sozietate sustatzailearen aurreneko helburu estrategikoa.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
27.
a) Nola lortzen du Batzordeak interes ekonomiko indartsuak dauzkaten herrialde eta

enpresen multzo batean ekitate zientifikoaren oreka mantentzea?
b) Helburuak: gizonen eta ernakumeen artean etxeko zereginak banatzean dagoen
ekitate-falta aitortzea.
c) Horrelakoetan, kontuan hartuko da arau-haustearen larritasuna itzuli beharreko
kopurua zehazteko, ekitate- eta proportzionaltasun-printzipioei jarraiki
d) San Anton auzoan eraikin berriak eraikitzerakoan ingurukoekiko ekitatea zaindu
beharko da.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA
ARL OA:
OA
AUZI MOTA:
MOTA
28.
a) Norrnaltasunaren kontzeptua ezin da, beraz, kontzeptu absolutua balitz bezala hartu;
kontzeptu fetitxea balitz bezala erabili.
b) Estatuko oinarrizko arauak garatzea eta betearaztea ezin da horren erabilpen
automatikoa bailitzan hartu.
c) Arantxa Urretabizkaiak aitortua du langintza lotsagarri bat balitz moduan idatzi zituela
bere lehen poemak, ezkutuan, inori deus esan edo erakutsi gabe.
d) Seme zein alaba ordeentzako, tronkaleko senidetasuna seme-alabatzakoa guraso
ordearen odoleko semea edo alaba balitz lez zehaztuko da.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
110 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
29.
29
a) Jendea engainatzeko publizitatea da hau, abokatuak esan duenez.

b) Abokatuak esandakoaren arabera, jendea engainatzeko publizitatea da hau
c) Abokatuak esan du hau jendea engainatzeko omen dela.
d) Abokatuak esan duenez, engainatzeko publizitatea da hau.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
30.
a) Gutun honen bidez, kultur astea antolatzeko diru-laguntza eskatzen dizugu.

b) Gutun honen bidez, kultur-astea antolatzeko diru-laguntza eskatzen dizugu.
c) Gutun honen bidez, kultura astea antolatzeko diru-laguntza eskatzen dizugu.
d) Gutun honen bidez, kultura-astea antolatzeko diru-laguntza eskatzen dizugu.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
31.
31 Administrazioak, _______ , ingumenaren aldeko politika ausartagoak egiteko konpromisoa
hartu du datozen urteetarako.
a) bere eskuko eskumena baliatuz
b) bere eskuko eskumena erabiliz
c) bere eskuko eskumenaz baliatuz
d) bere eskuko eskumenaz erabiliz
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
32.
32 "Zuzendariak bere _______ erabaki du kitapena burutzea".
a) Eskumenaz baliatuz.
b) Eskumena erabiliz.
c) Eskumena baliatuz.
d) Eskumenaz erabiliz.
KALITATE-
KALITATE-IRIZPIDEA:
IRIZPIDEA
ARLOA:
ARLOA
AUZI MOTA:
MOTA
_________________________________________ 111
2. gaia _______________________________________________________________
2.3.5. Kalitatea aztergai. Ahaleginak ahalegin, eta alor honetan urrats esangarriak
egin diren arren, kalitatea oraindik erronka handia da administrazioaren eta arlo
juridikoaren eremuan. Oraindik ugari dira hizkuntza-kalitatearen eskakizunak bete-
betean zaintzen ez dituzten testuak eta asko dira, halaber, kalitatearen mesedetan
garatzen ari diren ideiak eta proposamenak. Proposamen horietako batzuek arrakasta
izan(go) dute, eta beste batzuk bazterretan geratu(ko) dira. Ikus ditzagun kalitatearen
ikuspegi zabaletik hartuta, administrazioko eta arlo juridikoko testuetan ager litezkeen
huts batzuk, eta euskaraz egon daitezkeen zailtasunei aurre egiteko baliatzen diren
aukera batzuk.
batzuk. Ea zer deritzezuen. Horretarako, berriki argitaratutako hainbat testu
aztertuko ditugu.
Horietako bat Ikasleen Errektoreordetzaren eta Zuzenbide Fakultatearen

“Eztabaida Kluba” ekimenaren atarian aurkitu dugu:
http://www.ehu.es/debate/Welcome_eu.html
http://www.ehu.es/debate/Somos_eu.html
http://www.ehu.es/debate/Formacion_eu.html
http://www.ehu.es/debate/Inscribete_eu.html
http://www.ehu.es/debate/Contacto_eu.html
Zaldibiko Udalaren iragarki ofizial bat:
https://ssl4.gipuzkoa.net/euskera/gao/2010/11/09/e1012582.htm
https://ssl4.gipuzkoa.net/castell/bog/2010/11/09/c1012582.pdf
Hernaniko Udalaren iragarki ofizial bat:
Bakioko Udalaren iragarki ofizial bat:
http://www.bizkaia.net/lehendakaritza/Bao_bob/2010/12/20101202a2
32.pdf#page=55
Bakioko Udalaren Osoko Bilkuraren akta bat:
http://www.bermeokoudala.net/fileadmin/bermeokoudala/doc_erabagia
k/20101110-gb-39.pdf
Aukeratu lau testu horietako bat. Aztertu kalitatearen ikuspegitik eta egizue balorazio
bat alderdiz alderdi. Zer neurritan zaintzen dira kalitate-
kalitate-irizpide orokorrak? Zure ustez
ahalegin erantsi bat eskatu beharko litzaieke testu hauen egileei hizkuntzaren
kalitatearen aldetik beren ekoizpenak egokitu ditzaten? Bidali zure balorazioa gela
birtualaren
birtualaren 2.3. gunera. Nahi izanez gero, berridatzi testua, zure ustez hizkuntza-
hizkuntza-
kalitatea hobetzen duten aldaketak eginez. Aldaketa horiek kolorez markatu.
112 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
IRIZPIDEAK Aztergaiak Balorazioa Adibideak
- Lexikoa zehaztasunez erabili da?

Hizkuntzaren arau - Akats gramatikalik ikusi duzu?
orokorrak ondo zaindu - Bestelako errakuntzarik edo hutsik ikusi duzu?
dira? (hitzak faltan, desitxuratutako esaldiak, erdarazko
hitzak tartekaturik, euskaraz ontzat ematen ez den
grafiarik…)?
-…
Estandarraren arau - Kontuan hartu dira euskalkiak erabiltzeko

akademikoak zaindu Euskaltzaindiak emandako irizpideak?
dira? - Ortografia-akatsik ikusi duzu?
- Hiztegi Batuaren jarraibideak zaindu dira?
- Euskaltzaindiaren bestelako arau eta gomendioak
zorrotz zaindu dira?
…
Testualtasun-
Testualtasun-baldintzak - Informazioa modu argi eta egokian banatu eta
ondo zaindu dira? antolatu da?
- Testua modu eraginkorrean segmentatu da
(ataletan, paragrafoetan, izenburuak erabiliz,
marka ortotipografikoak erabiliz…)?
- Kanpoko eta barruko erreferentziak (kohesioa)
zehaztasunez adierazi dira?
- Atalen eta ideien arteko lotura logikoak
(konexioa) argi adierazi dira?
- Esaldi-kateak modu eraginkorrean eratu dira?
Komunztadura-arauak ondo zaindu dira?
Puntuazio-zeinuak ondo erabili dira?
- Enuntziazioaren ardura (adizkien pertsonak) eta
jarrera- zein ikuspegi-markatzaileak
(modalizatzaileak) modu koherentean erabili dira?
-…
Euskara zaindu - Kontuan hartu dira onomastikaren eta

orokorrerako toponimiaren alorrean euskara zaindu
proposatutako orokorrerako emandako gomendioak?
irizpideak betetzen ditu? - Kontua hartu dira ortotipografiaren alorrean
(1) euskara zaindu orokorrerako emandako
gomendioak?
- Kontuan hartu dira letra larriak eta xeheak
erabiltzeko euskara zaindu orokorrerako emandako
irizpideak?
- Saihestu dira euskara zaindu orokorrean
baztertzeko modukotzat jotzen diren aukera lexiko
eta morfosintaktikoak?
_________________________________________ 113
2. gaia _______________________________________________________________
IRIZPIDEAK Aztergaiak Balorazioa Adibideak
Euskara zaindu Aukera dagoenean…

orokorrerako - Laburtasunera jo da esaldiak egiteko orduan?
proposatutako - Forma aktibo eta pertsonalak hobetsi dira forma
irizpideak betetzen ditu? pasibo eta inpertsonalen aurrean?
(2) - Informazio garrantzitsua eta aditz multzoak
enuntziatuen lehen atalean eman dira?
- Subjektuak eta aditz multzoak elkarrengandik
gertu eman dira?
- Aposizioak eta tartekiak saihestu dira?
- Erlatibozko esaldien erabilera mugatu edo
saihestu da?
-…
Erregistroari dagozkion - Kontuan hartu dira testu elebidunak egiteko

irizpideak ondo betetzen administrazioan eta arlo juridikoan, oro har, ontzat
ditu? emandako irizpideak?
- Euskarazko bertsioa eta gaztelaniazkoa
homologatutzat jo ditzakegu? Hau da, euskarazko
bertsioak gaztelaniazkoak adinako kalitatea du?
- Itzulpena egitean kontuan hartu dira euskararen
berezitasunak?
- Oro har, testu generoari dagozkion konbentzio
formalak zaindu dira?
- Oro har, web-iragarpen bati (lehen kasuan) edo
testu administratibo bati (bigarren kasuan)
dagokion erregistroa erabili da?
- Arretaz zaindu da terminologiaren erabilera?
- Kontuan hartu dira IVAPen eta UPV/EHUren
estilo-irizpideak?
-
Oharrak:
• Azken atal hau (erregistro espezializatuari dagokiona) EJ2 irakasgaian landuko da zehazkiago.
• Iragarki ofizialaren egokitasunaren balorazioa egiteko, ondo egon liteke beste hauekin alderatzea:
http://www.bizkaia.net/lehendakaritza/Bao_bob/2010/05/20100525a097.pdf#page=27
http://web.alava.net/botha/Boletines/2005/128/2005_128_07421.pdf
• Aktaren egokitasunaren balorazioa egiteko, ondo egon liteke beste honekin alderatzea:
http://www.getxo.net/castellano/udala/plenos/actas/2010/enero_29.pdf
114 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
ERANSKINAK-
ERANSKINAK-1: EZTABAIDA-
EZTABAIDA-KLUBA
_________________________________________ 115
2. gaia _______________________________________________________________
116 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
_________________________________________ 117
2. gaia _______________________________________________________________
118 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
_________________________________________ 119
2. gaia _______________________________________________________________
ERANSKINAK-
ERANSKINAK-2: ZALDIBIAKO UDALAREN IRAGARKIA
120 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
ERANSKINAK-
ERANSKINAK-3: HERNANIKO UDALAREN IRAGARKIA
_________________________________________ 121
2. gaia _______________________________________________________________
ERANSKINAK-
ERANSKINAK-4: BAKIOKO UDALAREN IRAGARKIA
122 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia
_________________________________________ 123
2. gaia _______________________________________________________________
124 _________________________________________
_______________________________________________________________ 2. gaia

Alberdi, X. eta Sarasola, I., 2001. Euskal estilo libururantz. Gramatika, estiloa eta hiztegia. Bilbo: UPV/EHU.
Alcaráz, E. eta beste, 2007. Las lenguas profesionales y académicas. Bartzelona: Ariel.
Alkorta, K. (arg.), 2004. Egokitasuna hizkuntzaren erabileran. VIII. jardunaldiak. Bilbo: Mendebalde Kultur
Alkartea.
Alonso, I. eta beste, 2010. Administrazioko testugintzan sakontzeko ikastaroa. Gasteiz: IVAP/MU
Álvarez, M., 1995. Tipos de escrito III: epistolar, administrativo y jurídico. Madril:Arco/Libros
Arakama, J.M. et al., 2005. IVAPeko Estilo Liburua. Gasteiz: HAEE/IVAP.
ARRIETA, A. et al., 2003. GALDEZKA. Euskarazko zalantzei erantzunez. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Bassols M. eta Torrent, A., 1997. Modelos textuales. Teoría y práctica. Bartzelona: Octaedro.
Benoit, A. (2000). Decir o escribir lo esencial en pocas palabras. Hacer la síntesis. Bilbo: Deusto
Biber, D. eta Conrad, S., 2011. Register, Genre and Style. Cambridge: Cambridge University Press.
Borja, A. 2000. El texto jurídico inlgés y su traducción al español. Bartzelona: Ariel.
Bronckart, J.P., 2004. Actividad verbal, textos y discursos. Por un interaccionismo socio-discursivo. Madril:
Fundación Infancia y Aprendizaje.
Calsamiglia, H. eta Tusón, A., 1999. Las cosas del decir. Manual de análisis del discurso. Bartzelona: Ariel.
Calvi, M.V. eta beste, 2009. Las lenguas de especialidad en español. Erroma: Carocci Editore.
Casado, M., 1993. Introducción a la gramática del texto en español. Madril: Arco/Libros.
Castellá, J., 1992. Dela frase al text. Bartzelona: Empuries.
Cervera, A. eta Hernández, G., 2006. Saber escribir. Madril: Aguilar / Instituto Cervantes
Connor, U. eta Upton, T. (koord.), 2004. Discourse in the Professions. Amsterdam: John Benjamins.
De Beaugrande, R.A. eta Dressler, W.U., 1997. Introducción a la lingüística del texto. Bartzelona: Ariel.
Elosegi, A., 2004. “Euskara Juridikoak 25 urte betetzen dituenean. Gogoeta batzuk euskara juridikoaren
garabideen inguruan”. ELERIA 12, 71-85.
Erkoreka, J. eta Lozano, J. (koord.), 1994. Hizkera argiaren bidetik. Gasteiz: HAEE/IVAP
Ezeiza, J. (koord.), 2010. PREST: Unibertsitateko komunikaziorako gaitasunen esku-liburua. Leioa:
UPV/EHUko Euskara Zerbitzua.
Fuentes, C., 1999. La organización informativa del texto. Madril: Arco/Libros.
García, I., 2000. Análisis textual aplicado a la traducción. Valentzia: Tirant lo Blanch.
Hainbaten artean, 2004. Euskararen kalitatea. Zertaz ari garen, zergatik eta zertarako. Gasteiz: Eusko
Jaurlaritza.
IVAP/HAEE, 1990. Administrazio-lanerako oinarrizko euskara-ikastaroa. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
Larringan, L.M., 1998. Koherentzia, kohesioa eta konexioa. Testuratze baliabideak. Gasteiz: UPV/EHU -
Arabako Foru Aldundia.
Loureda, O., 2003. Introducción a la tipología textual. Madril: Arco/Libros.
Lozano, J. (1997). Zenbait argibide euskara juridikoaren gainean. ELERIA 1, 55-76.
Lozano, J. (koord.), 1997. Argiro idazteko proposamenak eta ariketak. Gasteiz: HAEE/IVAP
Maldonado, M., 2003. Texto y comunicación. Madril: Editorial Fundamentos.
Plazaola, I. eta Alonso, M.P., 2007. Testuak, diskurtsoak eta generoak. Euskal testuen azterketa korrontea.
Donostia: Erein.
Swales, J., 1990. Genre Analysis. English in academic and research settings. Cambridge: Cambridge
University Press.
Urrutia, A. (1990). Euskara Legebidean. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Urrutia, A. eta Lobera, A. (arg.), 1995. Euskara, zuzenbidearen hizkera. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Vázquez, G., 2001. Guía didáctica del discurso académico escrito. Madril: Edinumen.
_________________________________________ 125
2. gaia _______________________________________________________________
126 _________________________________________
3. gaia
Euskararen arauak eta erabilerak
arlo juridikoan eta administrazioan
gidalerro nagusiak
_______________________________________________________________ 3. gaia
3. GAIA
Euskararen arauak eta erabilerak administrazioan eta arlo juridikoan:

gidalerro nagusiak
HELBURU OROKORRA
Intuizio, esperientzia eta zalantza linguistiko ohiko eta oinarrizkoenak sistematizatu,

azaldu eta berrikustea, administrazioaren eta zuzenbidearen alorretan aintzat hartzen
diren hizkuntza-irizpideak kontuan hartuta; betiere administrazioko euskararen eta
euskara juridikoaren alorretan etengabeko eguneratze-lanerako eskaintzen diren
kontsulta-baliabideak beregaintasunez erabilita
AZTERGAIAK
3.1. Kontsulta-baliabideak: hizkuntza-kalitatea jomugan

3.2. Zuzentasuna: irizpideak eta baliabideak
3.3. Egokitasuna: irizpideak eta baliabideak
ATAZAK
3.1.a. Kontsultarako baliabideak Interneten:

Interneten ikusmira orokorra (1)
3.1.b. Kontsultarako baliabideak Interneten:
3.1.c. Kontsultarako baliabideak Interneten:
3.2.a. Testuen zuzentasuna langai (1): lexiko- eta gramatika-zalantzak ebazten
3.2.b. Testuen zuzentasuna langai (2): euskara estandarren inguruko zalantzak ebazten
3.3. Testuen egokitasuna langai:
langai euskara zaindu orokorrerako irizpideak
AMAIERAKO GOGOETA
GOGOETA-
TA-LANA
Helburua: administrazioko euskararen eta euskara juridikoaren alorretan etengabeko
eguneratze-lanerako eskaintzen diren kontsulta-baliabideen inguruko txosten bat idaztea.
Ezaugarriak:
Aukerako gaiak:
- Kontsultaguneak Interneten: ikusmira orokorra

- Eusko Legebiltzarraren hizkuntza-baliabideak
- Euskarazko hiztegiak administrazioko eta arlo juridikoko premien ikuspegitik
- JAGONET eta DUDANET
- …
GARALEX blogaren helbidea:

http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/kontsulta-tresnak/
_________________________________________ 129
3. gaia _______________________________________________________________
130 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
3.1. SARRERA
3.1.1. AURKEZPENA
Ikasgai honek Euskara Juridikoa irakasgaiaren hirugarren helburua izango du jomugan, hau da,
intuizio, esperientzia eta zalantza linguistiko ohiko eta oinarrizkoenak sistematizatu, azaldu eta
berrikustea, administrazioaren eta zuzenbidearen alorretan aintzat hartzen diren hizkuntza-irizpideak
kontuan hartuta; betiere administrazioko euskararen eta euskara juridikoaren alorretan etengabeko
eguneratze-lanerako eskaintzen diren kontsulta-baliabideak beregaintasunez erabilita. Helburu hori
erdiesteko hiru mugarri izango dituen ibilbide bat prestatu da.
- Lehen atazan, arlo juridiko eta administratiboan jardungo duten profesionalentzat bereziki
baliagarriak izan daitezkeen kontsulta-tresna batzuk arakatuko dituzte ikasleek. Lehenik eta behin,
baliabide horien inguruko fitxen datu-base bat sortuko dute; bereziki erreparatuko diete aztertutako
baliabideek alorreko profesionalei egin diezaieketen ekarpenari eta hizkuntza-kalitatearen
aldagaiekin duten loturari. Ondoren, euskaraz eskuragarri dauden hizkuntza-baliabideen balorazio
bat egingo dute. Azkenik, Euskalbarren laguntzaz hainbat bilaketa eta kontsulta konbinatu egingo
dituzte baliabiderik erabilgarrienetan, hainbat iturritara jotzeak eta informazioa kontrastatzeak duen
garrantziaz ohartzeko.
- Bigarren atazan, bestalde, hizkuntzaren erabilera zuzenarekin zerikusia duten zalantzak argitzeko
baliagarriak diren kontsulta-baliabideak erabiliko dituzte, betiere administrazioko eta arlo juridikoko
testuetan maizenik gertatzen diren auziak ebazteko. Lehenbizi, euskaraz gehien erabiltzen diren
hiztegi eta datu-base terminologikoak kontsultatuko dituzte, lexikoaren zehaztasunarekin zerikusia
duten zalantzak beregaintasunez argitzen trebatzeko. Ondoren, gramatika-zalantzarik ohikoenak
aztertuko dituzte, gramatika-liburuen eta Interneteko kontsultaguneen laguntzaz. Ataza honen azken
atalean, berriz, Euskaltzaindiaren araugintzarekin eta Hiztegi Batuarekin lotutako gaiak jorratuko
dituzte euskara estandarrarekin zerikusia duten kontsulta-baliabideak erabiliz.
- Hirugarren atazan, azkenik, Euskara Batuaren garapen estilistikorako egin diren proposamenak eta
administrazioan zein arlo juridikoan eskuarki aintzat hartzen diren estilo-irizpide orokorrak landuko
dira. Ataza honetan ere hizkuntza-baliabideak izango dira lanaren ardatz nagusi; Interneteko
kontsultaguneak eta orotariko estilo-liburuak bereziki.
Ataza bakoitzean hainbat jarduera mota proposatuko dira. Horietako batzuek dokumentazio-lana
eskatuko dute: hizkuntza-kontsultarako baliabideak bilatzea, aztertzea, balioestea… Baina jarduera
gehienak hizkuntza-auziak ebaztekoak izango dira. Jarduera horien bitartez ikasleek hizkuntza-
kalitatearen berme diren oinarrizko irizpideak ezagutuko dituzte, eta irizpide horiek aplikatzeko
baliagarriak izango diren kontsulta-baliabideak erabiltzeko trebetasuna garatuko dute.
_________________________________________ 131
3. gaia _______________________________________________________________
Ahalegin horrekin hauxe bilatzen da: lehenengo ikasgaian aurkeztutako hizkuntza-langaien agenda eta
bigarren ikasgaian aurkeztutako kalitate-eredua jomugan izanik, administrazioko eta arlo juridikoko
testuetan arreta bereziz zaintzea komeni den hainbat hizkuntza-gai lantzea kontsultaguneak erabilita;
betiere beregaintasunez, baina baita tentuz eta arduraz ere.
3.1.2. AZTERGAIAK
Esandakoagatik, ikasgai honetan sakonago aztertuko dira hizkuntza-kalitatearen berme diren oinarrizko
irizpideak. Horrekin batera, intentsiboki landuko dira hizkuntza-kontsultak egiteko eskuragarri dauden
baliabide ohikoenak ere. Funtsean, ikasgai aplikatua izango da hau, irakasgaiaren atal praktikoari
baitagokio. Baina lanerako prestatu den ibilbidean hainbat gai jakingarri ere jorratuko dira, zeharka
bada ere: euskararen garapen tekno-linguistikoa; euskarazko zalantza eta akats lexiko eta gramatikal
ohikoenak; euskara batuaren araugintza eta garapen estilistikoa; euskararen garapena administrazioan
eta arlo juridikoan… Hona hemen, galdetegi moduan adierazita, ikasgai honetan jomugan hartuko
diren aztergai nagusiak:
- Nolako kontsulta-baliabideak behar ditu alorreko profesional batek dagozkion eginkizunetan sor
dakizkiokeen hizkuntza-zalantzak argitzeko? Alde horretatik, zer berezitasun ditu euskaraz aritzeak? Zer
premia berezi ditu profesional euskaldunak?
- Zenbaterainokoa da euskararen garapen tekno-linguistikoa? Zer neurritan erantzuten die Interneteko
hizkuntza-baliabideen eskaintzak administrazioko eta arlo juridikoko profesionalen premiei?
- Horrela, bada, zer gaitasun eta estrategia garatu behar ditu profesionalak hizkuntza-zalantzei
beregaintasunez aurre egiteko?
- Zer hiztegi mota ditugu euskaraz eskuragarri? Zer berezitasun ditu bakoitzak? Zer eskaintzen diote
administrazioko eta arlo juridikoko profesionalari? Arlo hauetan ezinbesteko den zehaztasun lexikoa
jomugan, zer irizpide lehenetsi aukera lexikoak egiteko orduan?
- Zer baliabide ditugu eskura gramatika-zalantzak argitzeko? Zer berezitasun ditu bakoitzak? Zer
eskaintzen diote administrazioko eta arlo juridikoko profesionalari? Arlo hauetan ezinbesteko den
zuzentasun gramatikala jomugan, zer alderdiri erreparatu behar zaie arreta bereziz?
- Zer arautu du Euskaltzaindiak? Zer gai eta aukera utzi ditu zabalik? Zer toki dute euskalkiek Euskara
Batuaren ereduan? Zer irizpide erabili administrazioan eta arlo juridikoan euskalkien erabilerari
dagokionez? Zer baliabide ditugu Euskaltzaindiaren araugintzarekin zerikusia duten zalantzak argitzeko?
Zer berezitasun ditu bakoitzak? Zer eskaintzen diote administrazioko eta arlo juridikoko profesionalari?
- Zer proposamen egin dira euskara zainduaren garapen estilistikorako? Zer gai jorratu dira bereziki?
Zenbaterainoko eragina izan dute administrazioko eta arlo juridikoko hizkuntza-ereduan? Zer baliabide
ditugu gai hauekin zerikusia duten zalantzak argitzeko? Zer berezitasun ditu bakoitzak? Zer eskaintzen
diote administrazioko eta arlo juridikoko profesionalari?
- Zer dira estilo-liburuak? Zer funtzio dute? Zer-nolako informazioa eskaintzen dute? Zer estilo-liburu
dituzte eskuragarri administrazioko eta arlo juridikoko profesionalek? Zer ekarpen egiten dute?
- Zein dira egokitasunaren irizpidea jomugan, euskara zaindu orokorrean aintzat hartu beharreko
oinarrizko hizkuntza-irizpideak? Zer-nolako hutsak igartzen dira alor honetan? Zer konponbide jarri?
132 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Lehen esan bezala, gai horiei zeharka helduko zaie ikasgai honetan, funtsean asmo praktiko eta
aplikatua baitute proposatuko diren jarduerek. Bestalde, kontuan izan behar da gai horietako asko
sakonago eta zehaztasun handiagoz landuko direla Euskara Juridikoa irakasgaiaren bigarren
moduluan; seigarren ikasgaian, bereziki.
Alabaina, ikasle guztiek funtsezko alderdiei erreparatzen dietela bermatzeko, gogoeta-foro bat
zabalduko da gela birtualean ikasgai honen hasierarekin batera, goiko galdetegi horretan dauden gaiei
buruz gogoeta egiteko. Ikasle bakoitzak hiru ekarpen egin beharko ditu, eta emaitzarik jakingarrienak
GARALEX blogera eramango ditugu. Horretarako, orri berezi bat dugu helbide honetan:
http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/euskararen-kalitatea/
Ikasgaian zehar proposatuko den lan-egitasmoaren emaitzak, bestalde, banakako eta taldeko hainbat
dokumentutan gauzatuko dira:
- Kontsulta-baliabideen fitxen datu-base kolektiboa

- Euskararen garapen tekno-linguistikoaren balorazio kolektiboa
- Euskara zaindu orokorraren garapen-mailari buruzko balorazio kolektiboa
- Euskara zaindu orokorrean maizenik sortzen diren zalantzen zerrenda landua
- Euskara zaindu orokorraren esparruko zalantza pertsonalen zerrenda landua
Dokumentu horietan taldekideen ekarpen esangarrienak bilduko dira, eta horietako batzuk denen
eskura utziko dira gela birtualean edo, zenbait kasutan, ikasgaiaren blogean.
Dena den, nahi duenak gai horien inguruan sakontzen jarraitzeko aukera ere izango du irakasgaiaren
amaieran aurkeztu beharreko lan monografikoa hemen landutako gai baten inguruan egitea erabakiz
gero. Hona hemen lan horretan jorra daitezkeen gaietako batzuk:
- Kontsultaguneak Interneten: ikusmira orokorra

- Eusko Legebiltzarraren hizkuntza-baliabideak
- Euskarazko hiztegiak administrazioko eta arlo juridikoko premien ikuspegitik
- JAGONET eta DUDANET
- …
Lan horiek ere taldekideen eskura jarriko dira, ikasgaian ikasitakoaren osagarri. Kalitate-
ezaugarriengatik nabarmentzen diren lanak, bestalde, GARALEX blogean argitaratuko dira.
Irakasgaiaren Twitter-kontuaren bidez ere emango zaie haizea, gai hauek intereseko dituenak
izan dezan Euskara Juridikoa irakasgaian egin dugun dokumentazio- eta gogoeta-lanaren berri
gertua.
_________________________________________ 133
3. gaia _______________________________________________________________
3.1.3. LAN-
LAN-EGITASMOA
Ikasgaiari dagozkion aztergaiak lantzeko 9 jarduera proposatuko dira. Jarduera horiek hiru gairen
inguruan ardaztuko dira. Hona hemen etapa bakoitzean aurreikusitako zereginak:
3.1. Kontsultarako baliabideak Interneten: ikusmira orokorra

3.1.1. Interneten dauden hizkuntza-zalantzak argitzeko baliabideak bilatu, arakatu eta emandako ereduaren
araberako fitxak osatu (zer eskaintzen duten, nola dabiltzan, zer informazio ematen duten…)
3.1.2. Ikaskideen fitxak aztertu, aztertutako baliabideak helburuaren arabera sailkatu eta bakoitzaren
lehentasun-maila balioetsi
3.1.3. EUSKALBAR deskargatu eta instalatu; eskatzen diren kontsultak eta bilaketak egin; eta EUSKALBAR
aplikazioaren balioespena egin
3.2. Testuen zuzentasuna langai: irizpideak eta baliabideak

3.2.1. Emandako hitzen baliokide egokiak bilatu hiztegi orokorrak erabiliz, eta bilaketaren emaitzak
Euskalterm-ek ematen dituenekin alderatu
3.2.2. Ohiko akats gramatikal batzuk identifikatu eta zuzendu EHUTSI erabiliz; zenbait zalantza gramatikal
argitu EGLU erabiliz
3.2.3. Emandako hitzak Hiztegi Batuan bilatu, eta aurkitutako informazioa interpretatu; Euskaltzaindiaren
araugintzaren inguruko zenbait zalantza argitu JAGONET erabiliz
3.3. Testuen egokitasuna langai: irizpideak eta baliabideak

3.3.1. Erregistro zaindu orokorrerako estilo-irizpideak jasotzen dituzten baliabideak deskribatu
3.3.2. Emandako zalantzak argitu kontsulta-baliabideak erabiliz
3.3.3. Erregistro zaindu orokorrerako orain arte eman diren irizpideen gaineko balorazio bat egin
Ataza hauek egiteko 20 orduko lan-zama aurreikusten da gutxi gorabehera. Lan hauek bi astetik behin
informatika-gelan eskainiko diren aurrez aurreko saioetan egitekoak dira. Nork bere kasa ere egin
ditzake, noski; baina kontuan hartzekoa da baliabide tekno-linguistikoak modu eraginkorrean erabiltzen
trebatzeko oso lagungarria izan ohi dela aritua den norbaiten laguntza.
Bestalde, jarduera hauen helburua ez da tresnak ezagutzea eta horiek erabiltzen trebatzea besterik
gabe; horrekin batera, euskara zaindu orokorrean aintzat hartzen diren hizkuntza-irizpideen gainean ere
egin nahi da gogoeta. Gogoeta hori emankorragoa izango da, noski, taldekideen eta irakaslearen
laguntzaz eginez gero. Ariketen zuzenketak eta zalantzen inguruko azalpenak ere gelan egingo dira.
Gogorarazi behar da, bestalde, lana ez dela amaitzen jarduerak egin eta zuzenduta. Ikaskideen
ekarpen guztiak jaso eta zuzendutakoan, irakasleak ekarpen interesgarrienak eta adibide jakingarrienak
bildu, eta gela birtualean esekiko ditu taldekide guztien esku egon daitezen Gela birtualean foro bat ere
134 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
3.2. IDEIA NAGUSIAK

Irakasgai honetan hainbat ideia dira giltzarri. Ideia horiek lan-egitasmoan egingo den lan aplikatuaren
abiapuntu eta euskarri izango dira. Hona hemen, bada, gaingiroki azalduak.
1. Euskararen kalitatea arlo juridikoan eta administrazioan:

administrazioan Euskararen kalitatearen inguruko gogoetek eta
aldarrikapenek argi adierazi dutenez, hizkuntzaren kalitatearen sorburua, bitarteko eta jomuga erabilera da.
Erabiltzen ez den hizkuntzak ez du kalitatezko eredurik izateko, ez benetako premiarik, ez baliabiderik ezta bere
komunikazio-ahalbideak modu sistematiko eta orekatuan egokitzen, aberasten eta zabaltzen jarraitzeko irizpiderik.
Euskarak zailtasun batzuk ditu kalitatearen eta erabileraren elkargune honetan; zer esanik ez arlo juridikoan eta
administrazioan. Batetik, arlo hauetan euskaraz sortzen diren testuen kopurua beste batzuetan baino nabarmen
ugariagoa izan arren, testu horiek ez dute, gehienetan, erabilera funtzionalik; balio sinboliko hutsa dute. Izan ere,
euskarak administrazioan eta arlo juridikoan duen tokia erabaki politiko bati zor zaio gehienbat; ez hainbeste
herritarrek esparru horietan euskaraz aritzeko duten berezko joerari. Bestetik, testu horiek ia beti itzulpen-lanaren
emaitza soila dira, eta ez erabateko komunikazio-prozesu batenak. Ondorioz, maizegi, alboko hizkuntzen oso
menpeko dira adierazpidearen aldetik, eta gaitzak gertatzen zaizkio erabiltzaileari. Eta hala izango da egoerarik
onenean, zeren eguneroko esperientziak erakusten baitigu oraindik ere ugari direla akats eta huts nabarmenak
dituzten testuak eta itzulpenak alor hauetan. Honek guztiak lehen aldagaiari egiten dio kalte, hau da, erabilerari;
eta horrek, amaitzen ez den sorgin-gurpil zoro batean sartzen du hizkuntzaren garapen-prozesua.
Hala ere, euskararen normalizazioaren eta garapenaren bidean azken urteotan egindako ahaleginek ekarri dituzte
emaitza oparoak ere. Batetik, administrazioan eta arlo juridikoan euskaraz aritzeko beharrezko ziren oinarrizko
azpiegiturak sortu eta egonkortu dira (hizkuntza-gaiez arduratuko diren erakundeak eta profesionalak; hizkuntza-
prestakuntzarako programak; hizkuntza-ereduak eta baliabideak; eta abar), eta, agente horiek egin duten ahalegin
iraunkorrari esker, garatuz, osatuz eta egokituz joan da euskara zainduaren eredua ere. Bestetik, bitarte honetan
bai euskara batua bera eta bai erregistro zainduko hainbat hizkera-eredu ere garatu dira (kazetaritzarena,
literaturarena, zientzia eta teknologiarena…); alor horietan emandako urratsen emaitzak oso baliagarriak izan dira
administraziorako eta arlo juridikorako (baita, segur aski, alderantziz ere). Eta horrekin guztiarekin batera,
administrazioan eta arlo juridikoan hizkuntza erabiltzeko gidalerro nagusiak finkatu dira, eta baliabide ugari sortu
dira gidalerro horien berri emateko, eta arian-arian sortzen diren zalantzei zuhurki erantzuteko.
Une honetan, euskaldun jantzien kopuruak muga kritikoa gainditzear egon daitekeela ematen du. Hizkuntza-eredu
zainduak berak ere nolabaiteko “heldutasuna” lortu du. Bada, testuinguru honetan hizkuntza-kalitatea
lehentasunezko helburuen artean jarri da. Inoiz ez bezala, orain dago aukera euskarari erabilera funtzionalerako
bideak zabaltzeko esparru guztietan (eta hizkera jaso eta formala erabiltzen dutenetan ere). Administrazioan eta
arlo juridikoan ere antzeko abagunean gaude: arlo hauetan handia da euskaraz badakiten eta, kasu askotan, goi-
mailako ikasketak ere euskaraz egin dituzten profesionalen kopurua. Bestalde, gero eta handiagoa da
administrazioaren eta justiziaren alorretan euskaraz aritzeko prest eta gogoz dauden herritarrak. Gainera,
administraziorako eta arlo juridikorako hizkuntza-ereduaren garapenean 30 urte baino gehiagoko esperientzia
pilatuta duten hizkuntzaren profesionalen eta erakundeen sare egonkor bat ere badugu.
Testuinguru honetan kalitatearen ikuspegitik aldarrikatzen dena da egoera honek eskaintzen dituen aukerak
baliatzea urrats kualitatibo esangarri bat emateko hizkuntza-eredu ulergarri, malgu eta beregaina osatzeko,
finkatzeko eta garatzeko bidean. Eredu horrek beste hizkuntzetakoek duten adinako maila zaindua izan beharko
luke, baina ez lieke erabiltzaileei eskatu behar -hiztun kualifikatuei, behintzat- beste hizkuntzetan egin behar izan
ohi den baino ahalegin handiagoa. Horretarako oreka-puntua bilatu beharko da hizkuntzalarien kezken, herritar
arrunten eskakizunen eta profesionalen premien artean. Zorionez, badirudi urrats hori egiteko moduan gaudela
orain. Izan ere, kalitatearen oinarriak jarrita daudela esan genezake. Zutabe horien gainean guztiok aseko gaituen
eredu bat eraikitzea da gakoa.
_________________________________________ 135
3. gaia _______________________________________________________________
2. Kalitatearen
Kalitatearen lehen ardatza: zuzentasuna.
zuzentasuna Aurreko ikasgaian aurkeztutako eskemari jarraikiz, kalitatearen aldagai
nagusi bat zuzentasuna da. Alabaina, eredu zainduetan zuzentasunak bi zutabe ditu: a) hizkuntzaren arau
orokorrena; b) arau akademikoena.
Zutabe bakoitzean hiru koska izango ditugu: i) testu-mailari dagokiona; ii) hizkuntzaren alderdi mofosintaktikoei
dagokiena; eta iii) hiztegiari dagokiona. Horiei, gainera, orto(tipo)grafiarekin eta fonologiarekin/ortoepiarekin
lotutakoak erantsi behar zaizkie. Azken horiek zeharkakoak dira; izan ere, zuzentasunaren oinarrizko hiru
dimentsioekin dute hein bateko edo besteko zerikusia.
Hizkuntzaren arau orokorren inguruko ezagutzek administrazioko eta arlo juridikoko profesionalei ezinbestean
eskatzen zaizkien hainbat oinarrizko gaitasunekin dute zerikusia: a) gaitasun fonologikoa; b) hiztegiaren ezagutza
eta hiztegiaren gaineko kontrola; c) zuzentasun gramatikala; eta e) gaitasun testuala (kohesio-, konexio- eta
modalizazio-baliabideen ezagutza).
Alor horietako bakoitzean nolako gaitasun-maila eskuratu behar den Europako Erreferentzia Markoak finkatzen du.
EEMk eskaintzen duen mailaketaren arabera, C2 maila da profesionalei eskuarki eskatzen zaiena.
Hizkuntzaren arau akademikoei dagokienez, Euskaltzaindiarenak dira administrazioan eta arlo juridikoan eskuarki
lehenetsi eta aintzat hartzen diren araua eta proposamenak. Euskaltzaindiak lan-ildo asko ditu zabalik, eta
horietako bat araugintzarena da, baina, ez bakarra. Hala ere, araugintza lehentasunezkoa izan da urte askotan.
Horri esker, une honetan eredu estandarrean aritzeko beharrezko diren gutxieneko alderdiak finkatuta daude jada:
a) ortografia; b) aditz-formak eta deklinabidea; c) hiztegi batua; eta d) onomastika. Euskaltzaindiak egin ditu,
halaber, ekarpen batzuk sintaxiaren, testualtasunaren eta ahoskeraren alorretan ere; baina gai horien inguruko
lanak oraindik erabat osatu gabe daude. Hiztegi Batua bera ere osatzen ari dira oraindik.
Hizkuntzaren arau akademikoak zaintzea ezinbestekotzat jotzen da, eskuarki, arlo profesionaletan; zer esanik ez
dokumentu administratibo publiko eta ofizialetan. Ikuspegi soziopragmatikotik, bestalde, eredu estandarra
prestigio-adierazle da. Eta ikuspegi soziolinguistikotik, euskara batua funtsezkoa (izan) da euskararen
garapenerako arlo espezializatu eta profesionaletan. Hala ere, badira profesional eta erakunde batzuk Euskara
Batuaren ordez beste eredu batzuk erabiltzen dituztenak: Bizkaiera Batua, tokiko batuak, eta abar. Jakina denez,
gai horren inguruan gogoeta- eta eztabaida-bide bat dago zabalik; baina, edonola ere, komeni da gogoan izatea
Euskaltzaindiak bere garaian horri buruz egin zuela adierazpen bat, eta bertan jaso zituela euskalkiak
administrazioan erabiltzeko irizpideak.
Kontuak kontu, zuzentasunari buruz ari garelarik, gogoan izan behar dugu kalitatearen ildoan malgutasuna,
aniztasuna eta funtzionaltasuna lehenesten direla. Ondorioz, zuzentasunaren irizpideak ez luke helburu
komunikatiboen kalte izan behar. Alabaina, horri buruz bi irizpide hartu behar dira gogoan: a) hizkuntzaren
sistemak eta arau akademikoek berek ere komunikazioaren lagungarri izan daitezkeen aukera zuzen ugari
eskaintzen dizkigute; normalean, guk geuk egiten dugu zuzentasun-arauen interpretazio hertsia (hizkuntzaren
ezagutza mugatuagatik, segur aski); b) ez dio ezerk kalte handiagorik egiten komunikazio profesional eta
instituzionalari, zuzentasunaren aldetik huts nabarmenak dituen testu batek baino.
3. Kalitatearen bigarren ardatza: egokitasuna. Zuzentasun-irizpideak zenbaitetan lausoak eta irristakorrak izan
badaitezke, are zailagoak dira zedarritzen egokitasunari buruzkoak. Funtsean, egokitasunak eraginkortasun
komunikatiboarekin du zerikusia, baina noski eraginkortasuna bermatuko duten baldintzak ezberdinak dira
administrazioaren eta herritarraren arteko komunikazioan, adituen arteko komunikazio profesionalean,
jurisdikzioan, esparru akademikoan…
Bestalde, hizkuntzaren sistemaren aukerez ari bagara, egokitasunak lotura zuzena du hizkuntzaren baldintza
soziolinguistikoekin eta hizkuntzaren bizitasunarekin; izan ere, nekez garatuko dira komunikaziorako eredu
egokiak, hiztunek komunikatzeko testuinguru, egoera eta motibazio esangarriak ez badituzte, eta, ondorioz,
hizkuntzak ez badu sormen-ahalmenik.
136 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Beraz, egokitasunari dagokionez, funtsezkoena da baldintza soziolinguistiko egokiak sortzea euskarak

komunikazioaren esparru adierazgarrienetan erabilera funtzionala izan dezan. Horrekin batera, baldintza egokiak
sortu behar dira alor horietan euskaraz ari diren hiztunek hizkuntza modu malgu eta sortzailean erabili ahal izan
dezaten. Hizkuntzalariek eta Hizkuntza Politikaz arduratzen direnek haien bidelagun izan behar dute, baina tentuz
jokatu beharko dute “egokitasun”aren izenean hizkuntzaren garapen prozesua ez moteltzeko eta, txarrenean,
komunikazioa bera ez zapuzteko.
Baina, egokitasunaren dimentsio sozialaz gain, dimentsio psikolinguistikoa ere hartu beharko da kontuan. Izan ere,
hiztunek eta hiztun-komunitateek gaitasun linguistikoaz bestelako hainbat gaitasun baliatu behar dituzte,
komunikazio-premiei eraginkortasunez erantzungo dieten eredu egokiak sortzeko, garatzeko eta finkatzeko.
Hizkuntzen Europako Erreferentzia Markoaren arabera hiru dira egokitasunaren dimentsio psikolinguistiko horiek:
a) gaitasun soziolinguistikoa hizkuntza erabiltzeko gizarte-arauen, hizkuntza-aldaeren eta hizkuntza-maila edo
erregistroen ezagutza eta kontrolarekin zerikusia duena; b) gaitasun diskurtsiboa, hots, gaiak garatzeko, berbaldian
informazioa kudeatzeko, testuak antolatzeko eta testu-baliabideak hautatzeko estrategiekin zerikusia duena; eta c)
gaitasun funtzionala, berbaldiaren gaineko kontrolarekin, hizkuntzaren baliabideak malgutasunez erabiltzeko
gaitasunarekin eta adierazpidearen zehaztasunarekin lotuta datorrena. Horrek esan nahi du egokitasunaren bila
gabiltzan honetan, hiztunen esku baliabide eta eredu egokiak jarri behar direla zuzentasunaz harantzago.
Hizkuntza erabiltzeko aukera desberdinak ezagutu eta esperimentatu ahal izan ditzaten.
Dimentsio psikolinguistikoak, bada, dimentsio linguistikora garamatza. Izan ere, hizkuntza guztietan bezalaxe,
komunikaziorako gaitasun horiek bi modutara eskuratzen dira euskaraz ere: a) komunitate diskurtsiboan zuzenean
esku hartuz; hau da, dagozkion eginkizunetan parte hartuz eta kideekin komunikatuz; eta b) berariazko
prestakuntza linguistikoaren bitartez. Berariazko prestakuntza linguistiko hori ere modu ezberdinetan jaso daiteke:
prestakuntza-programa formalen bidez, estilo-liburu deritzen baliabideen bitartez, praktika egokien ereduen bidez,
kontsulta-zerbitzu eta bestelako guneen bidez… Baliabide horiek guztiak prestatzeko hizkuntza-premiak detektatu
behar dira, hizkuntzaren erabilera aztertu behar da, eta irizpide batzuk lehenetsi behar dira ezinbestean. Azken
batean, hizkuntza-eredu bat hezurmamitu behar da. Hizkuntza normalizatuetan gero eta onespen handiagoa du
langintza horrek; zer esanik ez, administrazioan eta arlo juridikoan, zeren arlo horietan dokumentu eta adierazpide
estandarizatuak erabiltzeko gero eta joera handiagoa baitago egoera gehienetan. Baina, informazioaren eta
komunikazioaren teknologia berriek eta (justizia) administrazio elektronikoaren agerpenak areagotu egin dute
hizkuntza-ereduen egokitasunaren inguruko kezka, eta indarberritu dute hizkera administratibo eta juridikoaren
egokitasunaren inguruan lehen ere egiten zen ahalegina.
Euskara juridiko eta administratiboaren kasuan, bi bide jorratzen ari dira egokitasunaren dimentsio linguistikoaren
garapenaren inguruan. Lehena beste alor batzuekin partekatua da, eta euskara zaindu orokorraren ereduaren
garapenari dagokio; bigarrenak, diskurtso eta hizkera espezializatuaren garapenarekin izango luke lotura
hertsiagoa. Jakina denez, euskara zaindu orokorraren garapenerako hainbat proposamen egin dira, gehienbat
esaldiaren antolamenduarekin eta hiztegiaren erabilerarekin lotuak. Azken aldi honetan, ostera, badirudi abian
direla testu-baliabideen erabileraren inguruko gogoeta batzuk ere. Proposamen horietako batzuk
administrazioaren eta arlo juridikoaren esparruetan egindako lanari zor zaizkio; alor horietan dabiltzan itzultzaileei
eta hizkuntza-zerbitzuei, alegia. Beraz, alor hauetan aritu behar duen edonork ezinbestean ezagutu beharrekoak
dira. Bigarren bidea gorabeheratsuagoa izan da, besteak beste, administrazioko euskarak eta, batez ere, euskara
juridikoak garapen polo hainbat izan dituelako eta denek ez dituztelako helburuak eta hizkuntza-irizpide berak
erabili. Hala ere, azken urtetoan batasunerako nolabaiteko ahalegin-asmoa erakutsi dute, eta badirudi urrats
batzuk egin direla guztien esperientzia batu, eta hizkera juridiko eta administratiborako eredu eraginkor komuna
proposatzeko.
Gauzak horrela, Euskara Juridikoa irakasgairako proposatu dugun kalitate-ereduak bi adar ditu egokitasunaren
ardatzean. Lehena euskara zaindu orokorrari dagokio, eta bigarrena, aldiz, administraziorako eta arlo juridikorako
garatzen ari den eredu espezializatuari. Ikasgai honetan estilo zaindu orokorrerako proposamenei erreparatuko
diegu bereziki. Bigarren adarrari dagozkionak, berriz, seigarren ikasgaian landuko ditugu.
_________________________________________ 137
3. gaia _______________________________________________________________
hizkuntza--ereduaren homologazioa. Kalitateari buruzko gogoeta

4. Kalitatea eta itzulpengintzaren ikuspegia: hizkuntza
honetan hirugarren aldagai bat ere hartu behar da kontuan; bai, behintzat, administrazioaz eta arlo juridikoaz ari
bagara. Eta aldagai hori hizkuntzartekotasuna da. Izan ere, gaur-gaurkoz oso testu administratibo eta juridiko gutxi
sortzen dira euskaraz itzulpena bitarteko ez bada. Edonola ere, elebitasuna edo, beste zenbait kasutan,
eleaniztasuna instituzionalizatzeak ezinbestean dakar hizkuntzen arteko harremana.
Testuinguru honetan, kalitateak alboko hizkuntzekiko mendekotasuna gainditzea du erronka nagusi. Erronka horri
erantzuteko bi bide daude: a) hizkuntza horiek euskarari ustez/egiaz eragiten dioten higadurari hesia jartzen
saiatzea; b) hizkuntzen arteko nolabaiteko parekotasuna bermatuko lukeen prozedura bat bultzatzea.
Orain arte lehen bidea da gehien jorratu dena. Itzultzaileen artean kezka handia izan dira kalkoak, alboko
hizkuntzetan idatzitako testu administratibo eta juridikoen sintaxia euskarara ekartzeko trabak, mailegutzari zer
neurritan egin behar ote zaion bide terminologian… Ahalegin horretatik ondorio praktiko batzuk atera dira, baina
ez dira beti hizkuntzaren eraginkortasunaren mesedetan izan. Batzuetan behar baino gehiago sinplifikatu dira
testuak, baita desitxuratzeraino ere; beste batzuetan, zailtasun praktiko nabarmenak eragin dira testuak bi
hizkuntzetan prozesatzeko (adibidez, bi zutabe paralelotan argitaratzeko; itzulpen-memorietan parekatzeko…);
terminologiaren alorrean dispertsio handia gertatu da; eta horrek guztiak adituak eta profesionalak nahasi egin
ditu askotan.
Edonola ere, administrazioan eta arlo juridikoan egunez egun sortzen eta kanporatzen den dokumentazioaren
dimentsio eskergak zalantzak eragiten ditu itzulpenean oinarritutako bide horren bideragarritasunaren inguruan.
Batetik, nekez ziurta daiteke hainbesteko testu-masa berme osoz emango denik euskaraz. Bestetik,
itzulpengintzaren sektoreak duen atomizazioa eta dispertsioa traba handia da hizkuntza-irizpideak partekatzeko.
Are gehiago, interes komertzialak ere tartean direnean (kontratu-esleipenak).
Gauzak horrela, beste bide batzuk hasi dira jorratzen, eta lan-ildo horiek guztiek kalitatearen gaiarekin lotura estua
duen aldagai bat dute sorburu, bitarteko eta jomuga: homologazioa. Izan ere, ikuspegi honek aldarrikatzen du bi
hizkuntzak ofizialak diren neurrian ez dela bidezkoa sistematikoki bata izatea lanerako eta komunikaziorako
hizkuntza funtzionala eta bestea itzulpen-hizkuntza sinbolikoa. Bestetik, ikuspegi horrek testuak ekoizteko
prozedurak aldatzea eskatzen du, eta bi hizkuntzetako bertsioak aldi berean edo modu paraleloan landu daitezela
proposatzen du. Azken buruan, argudiatzen da administrazioko langileak eta operadore juridikoak bi hizkuntzetan
lan egiten ohitzen eta trebatzen badira, euskarak benetako aukera bat izango duela hizkuntza juridiko eta
administratibo izateko zentzu betean. Ahalegin horrek berak esango digu zein diren kalitatearen bidean hizkuntza-
ereduan egin beharreko egokitzapenak eta konpondu beharreko hizkuntza-auziak; baina ez itzultzaileek dituzten
kezkak soilik, baizik eta arloko profesionalei beren eguneroko jardunean sortzen zaizkienak.
Bide honetan urrats txiki batzuk egin dira dagoeneko zenbait erakunde eta zerbitzutan. Oraindik goiz da ondorioak
ateratzeko, baina lehen esperientziak oso emankorrak eta pizgarriak izan omen dira. Segur aski, izatekotan ere,
aldaketa ez da berehalakoa izango, baina itzulpen-politikak ere 25 urte behar izan ditu instituzionalizatzeko.
Ikuspegi horren aldekoek pentsatzen dute hori baino denbora gutxiago beharko litzatekeela homologazioaren
bidean urrats esangarriak egiteko.
Ikasgai honetan ez gara hastapeneko gogoeta honetatik harantzago joango, baina 5. eta 6. ikasgaietan
sakonduko dugu gehiago gai honetan.
138 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
5. Kalitatea eta garapen tekno-

tekno-linguistikoa.
linguistikoa. Segur aski, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak eta, batez
ere, baliabide tekno-linguistikoak izan dira, hedabideekin batera, hizkuntza-kalitatearen bidean euskarak izan
dituen euskarri eraginkorrenak.
Komunikaziorako teknologiek eremu geografiko eta soslai soziolinguistiko ezberdineko euskaldunak harremanetan
jartzeko aukera eskaini dute. Bestetik, askotariko gaien inguruan informazioa eta ezagutza partekatzeko aukerak
ere izugarri zabaldu dira teknologiei esker; eta, besteak beste, sortu dira hizkuntzari buruzko informazioa,
ikuspegiak, materialak eta proposamenak trukatzeko guneak ere.
Bestalde, teknologia berriek aukera eskaini dute esku-eskura jartzeko hiztegiak, estilo-liburuak, kontsultaguneak,
corpusak… Horri esker, euskarari buruz askoz ere informazio gehiago dugu; besteak beste, erabilerari buruz.
Beraz, kalitatearen bidean teknologiek hainbat ekarpen egin ditzakete: a) euskarari erabilera-eremu berriak eskaini
dizkiote; b) hiztun-komunitatea(k) eratzen eta trinkotzen lagun dezakete; c) hizkuntzari buruzko ideiak,
proposamenak eta informazioa trukatzeko eta zabaltzeko balio dute; d) informazio linguistikoa hainbat iturritan
kontrastatzeko aukera ematen dute; e) hizkuntzaren erabilerari buruzko informazioa iturri zuzenetatik eskuratzeko
aukera ematen dute.
Horregatik, teknologiak funtsezkoak dira euskararen garapenerako; zer esanik ez, alor espezializatuetan.
Administrazioari eta arlo juridikoari bagagozkio, teknologiek inoiz baino garrantzi handiagoa dute gaur egun; izan
ere, informazioa, dokumentazioaren kudeaketa, kontsultak… prozesu funtsezko asko digitalizazio-bidean daude,
eta laster zerbitzu oinarrizko asko telematikoak izango dira nagusiki. Testuinguru horretan, administrazioko eta arlo
juridikoko langileek ere lanerako behar dituzten baliabide guztiak –hizkuntza-baliabideak barne- aplikazio
informatikoen edo amaraunaren bidez eskuratzen dituzte.
Egoera berri horrek bi erronka jartzen dizkigu: a) batetik, baliabide teknologiko horiek ikuspegi teknikotik
arintasunez erabiltzen eta modu eraginkorrean baliatzen trebatu beharra; b) bestetik, informazioa bilatzen,
bereizten eta interpretatzen trebatu beharra. Berdin gertatzen da hizkuntza-baliabideekin ere. Horrexegatik, ikasgai
honetan euskarak dituen baliabide tekno-linguistiko erabilgarrienen berri emango dugu; baina, batez ere,
baliabide horiek ustiatzeko eta eskaintzen duten informazioa interpretatzeko gaitasuna landuko dugu. Dena den,
hau lehen hurbilpena baino ez da izango. Izan ere, seigarren gaian ere gaitasun horiek garatzen jarraitzeko beste
hainbat langai proposatuko ditugu.
_________________________________________ 139
3. gaia _______________________________________________________________
140 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
3.3. ZEREGINAK
_________________________________________ 141
3. gaia _______________________________________________________________
142 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
ATAZA
3.1. Kontsultarako baliabideak Interneten: ikusmira orokorra
HELBURUAK:
- Funtsezko kontsulta-baliabide batzuk ezagutu, eta nolako informazioa ematen duten zehaztu
- Oinarrizko baliabideen fitxa-bilduma egin
- Eskuragarri dauden baliabideen balorazioa egin
PROZEDURA
1. Interneten dauden baliabideak aurkitu
2. Baliabideak arakatu: zer eskaintzen duten, nola dabiltzan, zer informazioa ematen duten
3. Fitxak osatu
EMAITZA
Ataza honetan arlo juridiko eta administratiboan jardungo duten profesionalentzat bereziki
baliagarriak izan daitezkeen kontsulta-tresna batzuk arakatuko ditugu.
Helburua da partaide guztien artean oinarrizko baliabideen fitxa multzo landu bat sortzea,
guztiontzat baliagarria izango dena.
Amaitzeko, aztertutako baliabide-zerrendaren gaineko balorazio orokor bat eskatuko da: ea

arloko profesionalen premiak asetzeko nahikoa ote den, non ote dauden hutsuneak...
Joseba Ezeizaren Kontsulta-

Kontsulta-baliabideen zerrenda
_________________________________________ 143
3. gaia _______________________________________________________________
144 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Kontsulta-
Kontsulta-baliabideak Interneten: ikusmira orokorra
1. atazan ikusi dugunez, hizkera juridiko eta administratiboa hizkuntzaren azpisistema bat da,
hizkuntzaren aldaera espezializatu bat. Alabaina, aldaera hori ez da modu bakar eta homogeneoan
hezurmamitzen, ugariak baitira alor juridiko eta administratiboan biltzen diren egoerak, helburu
komunikatiboak eta solaskide motak.
Horrela, bada, kasu batzuetan hizkera juridiko eta administratiboa oso tekniko eta jasoa izango da, eta
beste batzuetan, arina eta xumea; kasu gehienetan euskara estandarra erabiliko da, baina, tokiko
administrazioan, adibidez, eskualdeko euskalkiaren itzala oso nabarmena izan daiteke. Bestalde, ez da
hizkera bera erabiliko administrazioko edo epaitegietako inprimaki estandarizatuetan edo herritar bati
egiten zaion komunikazio pertsonalizatuan.
Gauzak horrela, arlo juridiko eta administratiboan jardungo duenak arduraz, zentzuz, tentuz eta
malgutasunez erabili beharko du hizkuntza, betiere komunikazioa non, norekin, zertarako eta nola
gertatzen ari den kontuan izanda. Zein dira erabaki horiek hartzeko orduan begien bistan izan behar
dituen alderdiak? 1.1.4 jardueran aurkeztu ditugu jada, behean jasota dagoen eskemaren bidez.
Hizkuntzaren sistemaren Testuinguru

Estandarraren arau Komunikazio akademiko eta

akademikoak profesionalerako irizpideak
Estilo zaindu Komunikazio espezializaturako

orokorrerako irizpideak estilo-
estilo-aukerak
HIZKERA
JURIDIKO ETA ADMINISTRATIBOA
Diskurtsoa
Diskurtsoa antolatzeko
eta gidatzeko hizkuntza-
hizkuntza- Terminologia eta fraseologia
baliabideak
Administrazioko eta arlo Estrategia komunikatiboak eta

juridikoko testu-

administratiboaren Erregistroaren eskakizunak
bereizgarriak
_________________________________________ 145
3. gaia _______________________________________________________________
Ikusten denez, ez dira gutxi aintzat hartu beharreko kontuak eta erabakiak hartzeko
orduan doitu beharreko alderdiak.
Hizkuntzaren sistemaren baliabideak eta arau orokorrak

orokorrak: hizkuntzaren gramatika-
arauak, hiztegi orokorra, maileguak egokitzeko irizpideak, esapideak…
Estandarraren arau akademikoak:
akademikoak Euskaltzaindiaren arauak, Euskaltzaindiaren
gomendioak, Hiztegi Batua, Bizkaiera Batuaren arauak…
Estilo zaindu orokorrerako irizpideak:
irizpideak nola antolatu esaldiak, nola erabili puntuazio-
zeinuak, nolako ahoskera erabili, zer hitz eta esapide baztertu eta zeintzuk lehenetsi…
Irizpide soziolinguistikoak:
soziolinguistikoak zer trataera eman tokiko euskalkiei (bizkaiera, goi-
nafarrera…), beste hizkuntza batzuetako kalkoak noiz onartu eta noiz ez, nola egin testu
elebidunak, zer itzulpen-estrategia erabili, nola jokatu gaitasun-maila ezberdineko
solaskideekin, eta abar.
irizpideak: nola egin ahozko aurkezpen
Komunikazio akademiko eta profesionalerako irizpideak
eraginkorrak; nola hitz egin epaitegian; nola egin txosten profesional bat; nola
argudiatu modu egokian, eta abar.
Komunikazio espezializaturako estilo-
estilo-aukerak:
aukerak noiz erabili letra larria eta noiz letra
xeheak; zer egitura sintaktiko lehenetsi eta zeintzuk baztertu; nola egin definizioak lege-
testu batean; nola jaso esan-eginak akta batean; zer esapide erabili gutun formaletan;
eta abar.
Diskurtso juridiko eta administratiboaren bereizgarriak:

bereizgarriak zer eginkizun betetzen dituen; zer
hizkera-maila dituen; zer komunikazio molde baliatzen dituen; nork, non eta nola
sortzen dituen mezuak eta nork, non eta nola interpretatzen dituen; komunikaziorako zer
protokolo erabiltzen diren; txanden antolaketa ahozko komunikazio-egoeretan; eta
abar.
Administrazioko eta arlo juridikoko testu-
testu-generoak: zer funtzio betetzen duten; nola
egituratzen diren; zer estilo-irizpide betetzen dituzten; eta abar.
Diskurtsoa antolatzeko eta gidatzeko hizkuntza-
hizkuntza-baliabideak:
baliabideak testuaren segmentazioa
egiteko irizpideak; izenburuak erabiltzeko eta idazteko irizpideak; testua egituratzeko
baliabide grafikoak eta ortotipografikoak; testu-antolatzaileak; eta abar.
Erregistroaren eskakizunak:
eskakizunak zein diren erregistro ohikoenak; noiz erabiltzen diren; zer
ezaugarri linguistiko dituzten; eta abar.
Estrategia komunikatiboak eta baliabide erretorikoak: zein diren estrategia komunikatibo
ohikoenak (definizioa, zerrendatzea, sailkapena, justifikazioa…) eta nolako hizkuntza-
baliabideak erabiltzen diren funtzio horiek betetzeko (enumerazioak, galde-erantzunak,
nominalizazioak, eta abar).
Terminologia eta fraseologia:
fraseologia zein den arloko hiztegi espezializatua; zer elementu
lexikok duten balio terminologikoa; nola egituratzen diren; nola euskaratzen diren; nola
erabiltzen diren testuinguru ezberdinetan; eta abar.
146 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Zorionez, gero eta gehiago dira alderdi horiekin zerikusia duten zalantzak argitzeko
informazioa ematen diguten baliabideak. Horietako batzuk euskarri tradizionaletan
banatzen dira liburu moduan gehienbat; baina gero eta ohikoagoa da baliabide
horiek Interneten jartzea eskuragarri.
Ataza honetan hainbat kontsulta-

kontsulta-baliabide aztertuko ditugu, eta ikusiko dugu nolako
informazioa ematen diguten hizkera juridiko eta administratiboari buruz. Egin
beharreko lana sinplea da:
1. Bilatu Interneten
Interneten aztertu nahi duzun baliabidea
2. Begiratu zer den, nola dabilen, zer informazio ematen duen
3. Fitxa osatu, eta 3.1.0 gunera bidali
Irakasleak fitxa guztiak dokumentu bakarrean bilduko ditu eta taldekide guztien eskura
utziko ditu.
FITXA-
FITXA-EREDUA
BALIABIDEAREN IZENA:
IZENA ONOMASTIKA
EGILEA/ARDURADUNA:
EGILEA/ARDURADUNA Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza Saila (EIMA Batzordea)
BALIABIDE MOTA:
MOTA Estilo-liburua / Izendegia
HELBIDE ELEKTRONIKOA:
ELEKTRONIKOA
http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-
573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/ESTEKAK/SARRERA.pdf
DESKRIBAPEN LABURRA:
LABURRA Lan hau bi liburuk osatzen dute. Lehenean, pertsona, leku eta artelanen izenak (hemengoak eta
kanpokoak; oraingoak zein historikoak) euskaraz emateko eta erabiltzeko irizpideak azaltzen dira: ahoskera, ortografia,
deklinabidea… Bigarren liburuan, izen ohikoenen zerrendak agertzen dira euskaraz, gaztelaniaz, ingelesez, frantsesez eta
zenbaitetan beste hizkuntza batzuetan ere (latinez, adibidez). Hemen argitu dezakegu, adibidez, nola esan eta idatzi euskaraz
“República Socialista Federativa de Rusia”, “Liga Árabe”, “Guerras Balcánicas”, “Tratado de Basilea”, “Constitución de Cádiz”,
“Estados Generales”, “Fondo Social Europeo”, eta abar.
HIZKERA JURIDIKO-
JURIDIKO-ADMINISTRATIBOAREN ZEIN ALDERDI JORRATZEN DITU?
Estilo zaindu orokorrerako irizpideak ematen ditu: ortografia, ahoskera, ortotipografia…

Lexiko espezializatuaren elementu batzuk (erakundeen izenak, legeen izenak, alderdi politikoen izenak, gertakari historikoen
izenak…) estandarizatzeko jarraibideak
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
Ezinbesteko baliabidea da lekuen, pertsonen eta gertakari ezagunen izenak euskaraz nola eman argitzeko. Erdarazko izenak eta
grafiak euskarara nola egokitu ere argi azaltzen du. Administrazioan zein zuzenbidearen alorrean funtsezko kontsulta-iturria da.
_________________________________________ 147
3. gaia _______________________________________________________________
ZUZENBIDEAREN eta ADMINISTRAZIOAREN ALORREKO

HIZKUNTZA-
HIZKUNTZA-BALIABIDEAK EUSKARAZ
1. HIZTEGI ETA KONTSULTA-

KONTSULTA-BALIABIDE OROKORRAK
Hiztegia:
Hiztegia ELHUYAR
URL:
URL http://www.euskara.euskadi.net/r59-15172x/eu/hizt_el/index.asp
Hiztegia:
Hiztegia 3000 hiztegia
URL:
URL http://www1.euskadi.net/hizt_3000/indice_c.htm
Hiztegia:
Hiztegia Sinonimo eta antonimoen hiztegia
URL:
URL http://www1.euskadi.net/hizt_sinon/indice_e.htm
Hiztegia:
Hiztegia Hiztegi Batua
URL:
URL http://www.euskaltzaindia.net/hiztegibatua/
Hiztegia:
Hiztegia Lexikoaren Behatokia
URL:
URL http://lexikoarenbehatokia.euskaltzaindia.net/cgi-bin/kontsulta.py
Kontsultagunea:
Kontsultagunea Ehutsi
URL:
URL http://www.euskara-errektoreordetza.ehu.es/p267-shehuthm/es/
Kontsultagunea
Kontsultagunea: Euskara zuzenerako arau eta aholkuak
URL:
URL http://www.lantalan.com/doc/arauak-eta-jarraibideak
Kontsultagunea:
Kontsultagunea Jagonet
URL:
URL http://www.euskaltzaindia.net/jagonet/
Kontsultagunea:
Kontsultagunea e-EAB
URL:
URL http://www.euskaltzaindia.net/eaeb/
148 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Baliabidea:
Baliabidea Administrazioko hizkera (AZPIDAZKI)
URL:
URL http://www.ehu.es/azpidazki/default.asp
Kontsultagunea:
Kontsultagunea Ehulkuren aholkuak
URL:
URL http://www.euskara-errektoreordetza.ehu.es/p267-
shehulct/eu/contenidos/informacion/ehulku_aholku_guztiak/eu_guztiak/ah
olku_guztiak.html
Kontsultagunea:
Kontsultagunea EIMAren estilo-liburua
URL:
URL http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-
euskcont/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/estilo_liburua_e.html
2. LEGE-
LEGE-TESTUEN ETA UNIBERTSITATEKO ESKULIBURUEN ARGITALPEN
ELEKTRONIKOAK
Izena:
Izena Euskal lege-testu historikoak
URL:
URL http://www.ivap.euskadi.net/r61-
2347/eu/contenidos/informacion/leyes_euskera/eu_3818/legeria.html#I-
Testu_Historikoak
Izena:
Izena Deustuko Unibertsitatearen liburutegi juridikoa
URL:http://www.dbs.deusto.es/servlet/Satellite/Page/1116406939785/_eus
URL
k/%231116406939670%231116406939774%231116406939785/Univer
sidadDeusto/Page/PaginaCollTemplate
Izena:
Izena Legeria euskaraz (IVAP)
URL:
2347/eu/contenidos/informacion/leyes_euskera/eu_3818/legeria.html
Izena:
Izena Eusko Legebiltzarraren liburutegi digitala
URL:
URL http://www.parlamento.euskadi.net/pfrm_cm_leye2_sdw.html
Izena:
Izena Justizia Sailaren liburutegi digitala
URL:
URL http://www.justizia.net/Legislacion/Default.asp?Idioma=eu
Izena:
Izena UPV/EHUren testu-biltegia
URL:
URL http://testubiltegia.ehu.es/
_________________________________________ 149
3. gaia _______________________________________________________________
3. HIZTEGI ESPEZIALIZATUAK, GLOSARIOAK ETA DATU-

DATU-BASE
TERMINOLOGIKOAK
Hiztegia:
Hiztegia Oinarrizko Hiztegi Juridikoa
URL:http://www.erabili.com/zer_berri/berriak/dokumentuak/2006/Oinarriz
URL
ko_Hiztegi_Juridikoa.pdf
Hiztegia:
Hiztegia
Alberdi, X. (koord.), 1999. Lan Zuzenbideko Hiztegia. Leioa: Euskal

Herriko Unibertsitatea.
Izena:
Izena Justizia Sailaren datu-base terminologikoa
URL:
URL http://www.justizia.net/uzei/default.asp?Idioma=eu
Izena:
Izena Zuzenbideko hiztegiak
URL:http://www.dbs.deusto.es/servlet/Satellite/Page/1116406939791/_eus
URL
k/%231116406939670%231116406939774%231116406939791/Univer
sidadDeusto/Page/PaginaCollTemplate
Hiztegia:
Hiztegia UPV/EHUren testu-biltegiaren glosarioa
URL:
URL http://testubiltegia.ehu.es/glosarioa
Izena
Izena:
ena Euskalterm
URL:
URL http://www1.euskadi.net/euskalterm/indice_c.htm
Izena:
Izena Eusko Legebiltzarraren datu-base terminologikoa
URL:
URL http://www.parlamento.euskadi.net/pfrm_cm_cdhizc.html
4. AGIRI-
AGIRI-EREDUAK
Bilduma:
Bilduma Epaitegietako agirien eredu elebidunak
URL:
URL http://www.justizia.net/uzei/default.asp?idioma=eu
Bilduma:
Bilduma Enpresaren arloko fitxa juridikoak
URL:http://www.bizkaia.net/Home2/Archivos/DPTO4/Temas/Pdf/euskal
URL
dunduz_presentacion.pdf
150 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Bilduma:
Bilduma Euskal Zuzenbide Zibilaren arloko formularioak
URL:
URL http://www.forulege.com/?hizkuntza=0
Bilduma:
Bilduma Udal espedienteak
URL:
2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/udal_esp_e.
html
Bilduma:
Bilduma Enpresa arlorako agiri-ereduak
URL:
URL http://www.lantalan.com/doc/agiri-ereduak
Bilduma:
Bilduma Merkataritzarako agiriak
URL:
URL http://www.euskaraz.net/Argitalpenak/LanerakoIdazkiak2006.pdf
Bilduma:
Bilduma Eusko Jaurlaritzaren agiri-ereduen bankua
URL:
URL http://www.euskara.euskadi.net/r59-
14154/eu/contenidos/informacion/agiriereduen_bankua/eu_agiri_er/ag
iri_ereduen_bankua.html
Bilduma:
Bilduma Lan-kontratuak egiteko agirien bankua
URL:
URL http://www.gipuzkoaeuskara.net/baliabideak/lankontratu
Bilduma:
Bilduma Gutunak eta ohiko idatziak
URL:
URL http://www.debagoiena.com/Idatziak/Idatziak1
Bilduma:
Bilduma Etxejabeen komunitateetarako idatziak
URL:
URL http://www.debagoiena.com/Idatziak/Idatziak2
Bilduma:
Bilduma Euskadiko Kontsumo Arbitraje Batzordearen agiriak
URL:
URL http://www1.euskadi.net/arbitrajeconsumo/informacion_e.asp
_________________________________________ 151
3. gaia _______________________________________________________________
Bilduma:
Bilduma Euskarazko agiri estandarren bilgunea
URL:
URL http://www.agiriak.net/aurkibide.php
5. KONTSULTAGUNEAK eta ESTILO-

ESTILO-FITXAK
Kontsultagunea:
Kontsultagunea Dudanet
URL:
URL http://www.euskaltzaindia.net/jagonet/
Kontsultagunea:
Kontsultagunea Eusko Legebiltzarraren estilo-liburuxka
URL:
URL http://www.parlamento.euskadi.net/e_normas_redaccion.html
Baliabidea:
Baliabidea Administrazioko hizkera
URL:
2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/hizkera_menu_
e.html
Baliabidea:
Baliabidea UPV/EHUren Argitokia
URL:
URL http://www.ehu.es/azpidazki/argitokia_zerrenda.asp
Baliabidea:
Baliabidea ARGIRO idazteko jarraibideak
URL:
Baliabidea:
Baliabidea Euskaltzaindiaren kotsultagunea (JAGONET)
URL:
URL http://www.euskaltzaindia.net/jagonet
Baliabidea:
Baliabidea Administrazioko hizkera (AZPIDAZKI)
URL:
URL http://www.ehu.es/azpidazki/default.asp
Baliabidea:
Baliabidea Administrazioko hizkera (GALDEZKA)
URL:
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera
/adjuntos/GALDEZKA/Galdezka.pdf
152 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Baliabidea:
Baliabidea Administrazioko hizkera (ZALANTZA DANTZA)
URL:
/adjuntos/Zalantza-dantza2.pdf
Baliabidea:
Baliabidea Enpresa euskaldunduz. Fitxa juridikoak.
URL:
URL
http://www.bizkaia.net/Home2/Archivos/DPTO4/Temas/Pdf/euskaldunduz_
presentacion.pdf
6. PRESTAKUNTZARAKO BALIABIDEAK
Baliabidea:
Baliabidea Zuzenbidean
URL:
URL http://www.ikasbil.net/jetspeed/portal/media-
type/html/language/eu/user/anon/page/ikasmaterialadetalle?gid=285501
Baliabidea:
Baliabidea Zuzenbidea
URL:
URL http://www.ikasbil.net/jetspeed/portal/media-
type/html/language/eu/user/anon/page/ikasmaterialadetalle?gid=385069
Baliabidea:
Baliabidea Komunikazioa euskaraz: Justizia Administrazioa I
URL:
URL
http://tresnak.kapsula.com/komunikazioa_euskaraz/justizia_administrazioa
1/
Baliabidea:
Baliabidea Komunikazioa euskaraz: Justizia Administrazioa II
URL:
URL
http://tresnak.kapsula.com/komunikazioa_euskaraz/justizia_administrazioa
2/
Baliabidea:
Baliabidea Hizkera Juridikoa Lantzen
URL:
URL http://www.justizia.net/Normalizacion/ariketak.asp?Idioma=eu
Baliabidea:
Baliabidea Administrazioko hizkera lantzen
URL:http://www.ivap.euskadi.net/t59aWar/revistaJSP/t59abusqrevistas.do?t
URL
59aIndiceMin=61
_________________________________________ 153
3. gaia _______________________________________________________________
Baliabidea:
Baliabidea Komunikazioa euskaraz: Administrazio Publiko Orokorra
URL:
URL
http://tresnak.kapsula.com/komunikazioa_euskaraz/administrazio_orokorr
a/
Baliabidea:
Baliabidea Testu juridikoak egiteko jarraibideak (gaztelaniaz eta katalanez)
URL:
URL http://mutis2.upf.es/cr/casjur2005/index.html
7. TRESNAK
Aplikazioa:
Aplikazioa Epainet
URL:
URL
http://www.justizia.net/normalizacion/default.asp?bloque=51&Idioma=eu
Aplikazioa:
Aplikazioa Elet
URL:
/elet.html
Pluginak:
Pluginak http://www.euskara.euskadi.net/r59-
738/eu/contenidos/informacion/euskarazko_softwarea/eu_9567/zerrenda.
html
XUXEN:
XUXEN http://www.euskara.euskadi.net/r59-
738/eu/contenidos/informacion/euskarazko_softwarea/eu_9567/zerrenda.
html
EUSKALBAR:
EUSKALBAR https://addons.mozilla.org/eu/firefox/addon/5811
Corpeus: http://corpeus.elhuyar.org/cgi-bin/kontsulta.py
Opentrad:
Opentrad http://www.opentrad.com/
154 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
8. ALDIZKARI ELEKTRONIKOAK eta BLOGAK
Aldizkaria:
Aldizkaria Administrazioa Euskaraz
URL:
19937x/eu/t59aWar/comunJSP/inicio.do
Aldizkaria:
Aldizkaria ELERIA
URL:
URL http://www.eusko-ikaskuntza.org/eu/publicaciones/colecciones/eleria/
Gunea:
Gunea 2tzul bloga
URL:
URL http://www.eizie.org/2tzul
Gunea:
Gunea Erabili.com
URL:
URL http://www.erabili.com/zer_berri/galdezka?subject=Hizkuntza
Gunea:
Gunea Gipuzkoako Foru Aldundiko Itzulpengintza Mintegia (GIFAMI)
URL:
URL http://gifami.blogspot.com/
_________________________________________ 155
3. gaia _______________________________________________________________
156 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
ATAZA
3.1. Kontsultarako baliabideak Interneten: ikusmira orokorra (2)
HELBURUAK:
- Taldekideek 3.1.a jardueran egindako fitxak irakurtzea, eta kontsulta-baliabideen gaineko ezagutza
osatzea eta aberastea
- Identifikatzea zer baliabide diren funtsezkoenak arlo akademiko eta juridikoan aritzeko
- Taula batean laburbiltzea baliabide erabilgarrienen inguruko informazio nagusia
PROZEDURA
1. Ikaskideen fitxak irakurri
2. Baliabideak lehentasun-
lehentasun-mailaren arabera sailkatu
3. Emandako taula osatu (10 baliabide)
EMAITZA
Jarduera honetan kontsulta linguistikoak egiteko baliabideen ezagutza zabaldu eta sakonduko
dugu. 3.1.a jardueran, baliabideen zerrenda orokorra arakatu, eta kide bakoitzak baliabide
horietako bati jarri zion arreta bereziagoa. Oraingoan, taldekideek egindako lana baliatuko
dugu aurreko saioan egindako ahaleginari etekin handiagoa ateratzeko.
Lanaren helburu nagusia da kontsulta-baliabideen “mapa” argi bat izatea, kontuan izanda zer
informazio mota ematen diguten. Horretarako, lehenbizi ikaskideen fitxak irakurriko ditugu.
Ondoren, gogoeta egingo dugu baliabide guztien artean zein ote diren lehentasun
handienekoak. Azkenik, denon artean, aurreko jardueran bildutako informazioa taula
bakarrean laburbilduko dugu.
Horrekin, aurretik eskuratutako beste bi dokumentuak (emandako baliabideen zerrenda eta

taldekideek egindako fitxa-bilduma) osatzera datorren beste bat egingo dugu, taldekideei
erabilgarrienak iruditu zaizkien baliabideen inguruko informazioa jasota.
Joseba Ezeizaren Kontsulta-

Kontsulta-baliabideen zerrenda
Hainbaten artean: Taldekideek egindako fitxak (zuzendutakoak) [Moodle]
_________________________________________ 157
3. gaia _______________________________________________________________
158 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Kontsulta-
Kontsulta-baliabideak Interneten: ikusmira orokorra (2)
3.1.a jardueran ikusi dugunez, asko eta askotarikoak dira euskarazko hizkuntza-
zalantzak argitzeko Interneten dauden baliabideak. Ugaritasun eta askotarikotasun
horrek kontsulta-lana modu zuhur eta antolatuan egitea eskatzen du; izan ere, erraz
da hainbeste web-orriren artean galtzea. Baliabide horiei etekin ona ateratzeko
funtsezkoa da ondo ezagutzea zer eskaintzen duen bakoitzak, nola erabiltzen den, zer
kasutan komeni den baliabide hori erabiltzea… Horixe landuko dugu, bada, 3.1.b
jarduera honetan.
EGINKIZUNAK
EGINKIZUNAK
1. Zabaldu ikaskideek egindako fitxak biltzen dituen karpeta. Emaiezu begiratu azkar
bat ikaskideen ekarpenei. Errepasatu 3.1.a jardueran emandako baliabideen
zerrenda. Ba al dago zerrenda horretan inolako baliabiderik, fitxetan jaso gabe egon
arren,
arren, bereziki baliagarria dirudiena? Zein?
2. Zein dira zure ustez baliabide guztien artean 10 garrantzitsuenak? Zergatik?
3. Osatu ondoren duzuen taula, eta bidali gela birtualaren 3.1.b gunera. Aipatu
gutxienez 12 baliabide, 8 kategoriatakoak.
NOLAKO INFORMAZIOA BEHAR DUT? NON AURKI DEZAKET HORREN INGURUKO ZERBAIT?
Hizkuntzaren sistemaren baliabide eta arau orokorrak:

hizkuntzaren gramatika-arauak, hiztegi orokorra, maileguak
egokitzeko irizpideak
Estandarraren arau akademikoak:

akademikoak Euskaltzaindiaren arauak,
Euskaltzaindiaren gomendioak, Hiztegi Batua, Bizkaiera
Batuaren arauak…
Estilo zaindu orokorrerako irizpideak:

irizpideak nola antolatu esaldiak,
nola erabili puntuazio-zeinuak, nolako ahoskera erabili, zer hitz
eta esapide baztertu eta zeintzuk lehenetsi…
Irizpide soziolinguistikoak:
soziolinguistikoak zer trataera eman euskalkiei
(bizkaiera, goi-nafarrera…), beste hizkuntza batzuetako
kalkoak noiz onartu eta noiz ez, nola egin testu elebidunak, zer
itzulpen-estrategia erabili, nola jokatu gaitasun-maila
ezberdineko solaskideekin, eta abar.
_________________________________________ 159
3. gaia _______________________________________________________________
Komunikazio akademiko eta profesionalerako irizpideak:

irizpideak nola
egin ahozko aurkezpen eraginkorrak; nola hitz egin epaitegian;
nola egin txosten profesional bat; nola argudiatu modu
egokian; eta abar.

estilo-aukerak:
aukerak noiz erabili letra
larria eta noiz letra xehea; zer egitura sintaktiko lehenetsi eta
zeintzuk baztertu; nola egin definizioak lege-testu batean; nola
jaso esan-eginak akta batean; zer esapide erabili gutun
formaletan; eta abar.
bereizgarriak: zer
Diskurtso juridiko eta administratiboaren bereizgarriak
eginkizun betetzen dituen; zer hizkera-maila dituen; zer
komunikazio molde baliatzen dituen; nork, non eta nola
sortzen dituen mezuak eta nork, non eta nola interpretatzen
dituen; komunikaziorako zer protokolo erabiltzen diren;
txanden antolaketa ahozko komunikazio-egoeretan; eta abar.
Administrazioko eta arlo juridikoko testu-

testu-generoak: zer funtzio
betetzen duten; nola egituratzen diren; zer estilo-irizpide
betetzen dituzten; eta abar.

baliabideak
testuaren segmentazioa egiteko irizpideak; izenburuak
erabiltzeko eta idazteko irizpideak; testua egituratzeko
baliabide grafikoak eta ortotipografikoak; testu-antolatzaileak;
eta abar.
eskakizunak zein diren erregistro ohikoenak;
noiz erabiltzen diren; zer ezaugarri linguistiko dituzten; eta
abar.
Estrategia komunikatiboak eta baliabide erretorikoak: zein

diren estrategia komunikatibo ohikoenak (definizioa,
zerrendatzea, sailkapena, justifikazioa…) eta nolako hizkuntza-
baliabideak erabiltzen diren funtzio horiek betetzeko
(enumerazioak, galde-erantzunak, nominalizazioak, eta abar).

fraseologia zein den arloko hiztegi
espezializatua; zer elementu lexikok duten balio
terminologikoa; nola egituratzen diren; nola euskaratzen diren;
nola erabiltzen diren testuinguru ezberdinetan; eta abar.
160 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
ATAZA
3.1. Kontsultarako baliabideak Interneten: ikusmira orokorra (3)
HELBURUAK:
- EUSKALBAR tresna instalatzea, ezagutzea eta erabiltzen trebatzea
- EUSKALBAR erabiliz hainbat hizkuntza-zalantza ebazten trebatzea
PROZEDURA
1. EUSKALBAR deskargatu eta instalatu
2. Eskatzen diren kontsultak eta bilaketak egin
3. EUSKALBAR tresnaren balorazioa egin
EMAITZA
Jarduera honetan kontsulta linguistikoak egiteko oso lagungarria izan daitekeen EUSKALBAR
izeneko tresna-barra ezagutuko dugu. Horren bidez, informazio linguistikoa ematen duten
Interneteko hainbat gunetan egin daiteke kontsulta aldi berean, behin eta berriro helbide
elektronikoak idatzi beharrik gabe.
Jarduera honekin bilatzen da ikasleek tresna honek eskaintzen dituen aukerak eta mugak ondo
ezagutzea. Horrez gain, bilatzen da ikasleak estrategiak garatzea askotariko zalantza
linguistikoak argitzeko tresna honen bidez.
EUSKALBAR: http://euskalbar.eu/
_________________________________________ 161
3. gaia _______________________________________________________________
162 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Kontsulta-
Kontsulta-baliabideak Interneten: ikusmira orokorra (3)
EUSKALBAR
3.1.a jardueran ikusi dugunez, asko eta askotarikoak dira euskarazko hizkuntza-zalantzak
argitzeko Interneten dauden baliabideak. Ugaritasun eta askotarikotasun horrek kontsulta-
lana modu zuhur eta antolatuan egitea eskatzen du; izan ere, erraz da hainbeste web-
orriren artean galtzea, eta denborak ihes egitea.
Baliabide horiei etekin ona ateratzeko funtsezkoa da ondo ezagutzea zer eskaintzen duen
bakoitzak, nola erabiltzen den, zer kasutan komeni den baliabide hori erabiltzea…
Horretarako egin dugu 3.1.b jardueran baliabide nagusien errepasoa.
Baina maiz iturri bat baino gehiago erabili beharko ditugu informazioa erkatu edo
osatzeko. Eta horrek eskatuko digu han eta hemen, sartu eta atera ibiltzea. Baliabide
horien guztien helbide elektronikoak eskura izatea ere ez da beti erraza.
Bada, lan hori arintzeko sortu zen EUSKALBAR. Izenak ondo dioen bezala, tresna-barra
bat da euskarazko hiztegi elektronikoak, corpusak, datu-base terminologikoak, esapideen
zerrendak eta antzekoak aurkitzea errazten duena. Tresna-barra Firefox nabigatzailearen
osagarri bat da, eta software librean dago garatua. Horregatik ezin da Explorer
nabigatzailean instalatu.
EGINKIZUNAK
1. FIREFOX nabigatzailea zabaldu. Nabigatzaile

Nabigatzaile hori ez baduzue, helbide honetan
eskura dezakezue: http://www.mozilla-
http://www.mozilla-europe.org/eu/
2. Egiaztatu ea EUSKALBAR instalatuta ote dagoen. Instalatuta ez badago, sartu

helbide honetan eta egin instalazioa:
instalazioa: http://euskalbar.eu/instalatu/
3. FIREFOX berrabiarazi, eta goiko aldean EUSKALBAR aurkituko duzu. Kontsultatu

hurrengo orrialdean dituzun zalantzak, eta erantzunak 3.1.b jardueraren gunera
bidali. Erantzunekin
Erantzunekin batera bidali tresna honen balorazio bat. Baliagarria ikusten duzu
arlo juridiko eta administratiboan lan egiten dutenentzat? Nolako zalantzak argitzeko
balioko luke bereziki?
_________________________________________ 163
3. gaia _______________________________________________________________
EUSKALBAR Firefox-
Firefox-en tresna-
tresna-barran
Oharrak:
1. Kontsultak hainbat hizkuntzatan egin daitezke (EU-ES, ES-EU, EU-FR, FR-EU, EU-EN, EN-EU, LA-EU,
EU-JA). Egiaztatu aukera egokia hartu duzuela. Adibidez, “casa” aukera jartzen baduzue, eta EU-ES
aukera egin baduzue, ez duzue emaitzarik lortuko. Horretarako, ES-EU aukera egin beharko duzue.
2. Kontsultak hainbat baliabidetan egingo dira:

dira hiztegiak, corpusak, datu-baseak…. Emaitzak
“leiho”etan ikusi ahal izango dituzue. Kontsulta guztiek ez dute erantzunik izango gune guztietan.
3. Lehentasunak ezartzeko aukera ematen du.

du Horretarako, “aukerak” sakatu eta “hobespenak”
zabaldu. Hor ikusiko dituzue EUSKALBAR estekatuta dituen gune guztiak. Interesatzen zaizkizunak
lehenets ditzakezue, eta horiek izango dira lehen leihoetan agertuko zaizkizuen emaitzak.
164 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
EGIN BEHARREKO KONTSULTAK
1. Zein dira “auzi” hitza duten euskarazko lokuzio ohikoenak? Zein dira lokuzio horien gaztelaniazko
ordainak? Non aurkitu duzu informazio hori?
Adibidez “auzitara eraman”- llevar a juicio,

Adibidez, juicio, procesar, demandar [Elhuyar Hiztegia]
2. Nola eman euskaraz jarraian dituzuen lokuzio eta esapideak? Non aurkitu duzu informazio hori?
Adibidez “a efectos impositivos”- zerga helburuaz [Zehazki Hiztegia]

Adibidez,
Procedimiento de extensión de efectos de sentencia

Decretar condena
Condenarse
Expresar condena
Sentencia condenatoria
Vulnerar la prioridad de paso
Vulnerar el buen nombre de la empresa
Vulnerar la ley
3. Zein dira aukera zuzenak Euskara Batuan? Non aurkitu duzu informazio hori?
Komunean / Amankomunean
Segundo / Segundu
Minuto / Minutu
Partehartzaile / Parte-hartzaile / Parte hartzaile
Somatu / Sumatu
Plebiszitoa / Plebiszitua
Referenduma / Erreferenduma
Mementu / Momentu / Memento
4. Zer adjektibo eraman ohi ditu “zigor” hitzak? Non aurkitu duzu informazio hori?
5. Zein izan daitezke –betiere, testuinguruaren arabera-

arabera- “zigor” hitzaren kideak eta aurkakoak? Non
aurkitu duzu informazio hori?
6. Bilatu “zigor” hitza daramaten egitura lexiko espezializatuak, administrazioaren eta zuzenbidearen
zuzenbidearen
alorrekoak. Non aurkitu duzu informazio hori?
Adibidez:
Adibidez
Adingabearen zigor-
zigor-erantzukizuna, auzibidezko zigor-
zigor-zuzenbidea, zigor-
zigor-prozedura, diru-
diru-
zigorra…
zigorra [EUROVOC]
Zigor Zuzenbidea, Zigor Kodea, zigor-
zigor-metaketa…
metaketa [EUSKALTERM]
_________________________________________ 165
3. gaia _______________________________________________________________
166 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
ATAZA
3.2. Testuen zuzentasuna langai (1): lexiko-

lexiko- eta gramatika-
gramatika-auziak ebazten
HELBURUAK:
- Euskaraz dauden hiztegi orokorrak ezagutzea eta erabiltzen trebatzea
- Gramatikaltasunarekin zerikusia duten zalantzak argitzeko baliabideak ezagutzea eta erabiltzen

trebatzea
- Ohikoak diren akats gramatikal batzuk identifikatzea eta zuzentzea
PROZEDURA
1. Emandako hitzen baliokide egokiak bilatu hiztegi orokorrak erabiliz, eta bilaketaren emaitzak
Euskalterm--ek ematen dituenekin alderatu
Euskalterm
2. Ohiko akats gramatikal batzuk identifikatu eta zuzendu EHUTSI erabiliz
3. Zenbait zalantza gramatikal argitu EGLU erabiliz
EMAITZA
Jarduera honetan, hizkuntzaren baliabide lexiko eta gramatikal orokorrekin zerikusia duten
zalantzak argitzeko kontsulta-baliabideak erabiliko ditugu. Bide batez, gramatikaltasunarekin
eta lexikoarekin lotutako hainbat auzi aztertu eta konponduko ditugu.
Horrekin guztiarekin bilatzen da ikasleei gogoraraztea gramatikaltasunak eta zehaztasun

lexikoak administrazioko eta arlo juridikoko testuen kalitatean duen garrantzia.
Halaber, bilatzen da ikasleek oinarrizko trebetasuna garatzea, gramatikaltasunaren eta lexiko

orokorraren erabileraren inguruko informazioa ematen duten kontsulta-baliabideak erabiltzen.
KONTSULTARAKO BALIABIDEAK
EUSKALBAR:
EUSKALBAR http://euskalbar.eu/
EHUTSI:
EHUTSI http://www.euskara-errektoreordetza.ehu.es/p267-shehuthm/es/
Urratsak http://www.euskaltzaindia.net/iker_jagon/iker/gramatika
Euskal Gramatika Lehen Urratsak:
_________________________________________ 167
3. gaia _______________________________________________________________
168 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3. gaia
Testuen zuzentasuna langai (1)
LEXIKO-
LEXIKO- ETA GRAMATIKA-
GRAMATIKA-AUZIAK EBAZTEN
Jakina denez, gramatikaltasuna eta zehaztasun lexikoa kalitatezko hizkuntza-ereduaren

ezinbesteko eskakizunak dira. Bi baldintza horiek testuaren zuzentasunari eragiten diote bete-
betean, hizkuntzaren aukera lexiko eta gramatikalak aintzat hartzearekin zerikusi zuzena dute
eta.
Gai hauekin zerikusia duten eskakizun eta zalantzei erantzun ahal izateko, hiztegi- eta
gramatika-liburuetara jotzen da eskuarki. Estilo-liburu askok ere izaten dute atal edo
eranskinen bat oinarrizko arau eta jarraibideei, eta ohiko akatsei eskainia.
Euskaraz ere baditugu, noski, mota horretako baliabideak. Azken 30 urteotan egindako lanari
esker, euskararen lexikoari eta gramatikari buruzko informazio ugari bildu da. Ahalegin horren
emaitza dira, besteak beste, Euskaltzaindia garatzen ari den Euskal Gramatika (amaitu
gabea), Elhuyar Hiztegia, 3000 Hiztegia, Orotariko Euskal Hiztegia… Horiez gain, badira
maila apalagoko gramatikak eta hiztegiak ere: Euskal Gramatika Osoa, Eskola Hiztegia…
Oso lan zabalak eta fidagarriak dira horiek guztiak, baina onartu behar da batzuetan “lehor”
samarrak gertatzen zaizkiela hizkuntzalaritzaren mundutik kanpoko erabiltzaileei. Haatik,
ezinbesteko informazio-iturri dira administrazioan eta arlo juridikoan jardungo duen
profesionalarentzat. Horrela bada, ataza honetan proposatzen diren ariketen helburu nagusia
da kontsulta-baliabide horiek hobeto ezagutzea, erabiltzen trebatzea eta, neurri batean
behintzat, informazio lexiko eta gramatikala emateko baliabide horietan erabiltzen den
moldera ohitzea. Hona hemen helburu hori betetzeko zer proposatzen den.
EGINKIZUNAK
1. Emandako hitzen baliokideak hiztegi orokorretan bilatu eta kontsultaren emaitzak

Euskalterm-
Euskalterm-ek ematen d(itu)en ordain(ar)ekin alderatu.
2. Emandako testu-
testu-pasarteak zuzendu, EHUTSIn eskaintzen diren jarraibideak kontuan izanda.
3. Emandako zalantzak argitu, EGLUren liburuetan kontsulta eginez.
_________________________________________ 169
3. gaia _______________________________________________________________
1. Bila itzazue emandako hitzen baliokideak hiztegi orokorretan, eta saiatu erabakitzen zer aukera erabili. Ondoren, egizue kontsulta
bera EUSKALTERMen, eta alderatu zuek ateratako ondorioarekin. Jaso ezazue zuen azken irizpena. Nahi baduzu, EUSKALBAR
EUSKALBAR erabili.
Elhuyar Erabat argitu duzu nola EUSKALTERM Zer ondorio atera duzu
3000 esan behar den orain? Berretsi da
Zehazki administrazioaren edo aurreko aukera? Argitu
zuzenbidearen duzu zalantza?
alorrean?
EMAITZA(K)
Gaizkitu
Araubide
Aitorpen
Aitortza
Xedapen
Eskuordetza
Ordezkaritza
Eginbide
Agintari
Agintaritza
Aginte
Adquisición (de la vecindad, de la nacionalidad…)
Disposición (testamentaria, administrativa, adicional…)
Deponer
Ausente
Lucro
Culpar
Enajenar
Pleito
Nupcial (compromiso)
Oneroso
Prevaricar
170 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3.Gaia
Elhuyar Erabat argitu duzu nola EUSKALTERM Zer ondorio atera duzu
3000 esan behar den orain? Berretsi da
Zehazki administrazioaren edo aurreko aukera? Argitu
zuzenbidearen duzu zalantza?
alorrean?
EMAITZA(K)
Reglamento
Norma
Ley
Resolver
Resolución
Seguridad
Unificar
Uniformar
Ultraje
Vecindad
Viciar
Voluntad
Ejecución
Régimen
Declaración
Disposición
Delegación
Diligencia
_________________________________________ 171
3. gaia _______________________________________________________________
2. Ondoren bildu ditugu euskaraz maiz egiten diren akats gramatikal batzuen adibide
batzuk. Zuzendu
Zuzendu itzazue, eta azaldu zein gramatika-
gramatika-arauri jarraitu diozuen zuzenketa
egiteko. Kontsultak egiteko EHUTSIra jo.
Zuzentzeko Zuzenduak Gramatika-

Gramatika-araua
Ondasun iraunkorrei dagokionez

dagokionez,
kionez, ekoizleak edo
hornitzaileak garantia bat entregatu beharko du
Adeitasunez agurtzen dizut, eta hurrengoa aditzera

emateko zuzentzen natzaizkizu
Norbaitek, pertsona juridiko baten egitezko zein

zuzenbideko administratzaile gisa, edo beste inoren
izenean nahiz horren legezko nahiz borondatezko
ordezkari gisa, *jardu
jardutzen
jardutzen badu, orduan, erantzukizun
pertsonala izango du
Aditua ezesten denean, pertsona jakin batek prozesu

batean aditu-lana egin dezan *ekiditzen
tzen da
Egon pixka batean. Araudia hartu, eta berehala

*egiaztatzen
tzen dugu hori
Inskripzioa osatu egingo da, eta, hala denean, heriotza-

lekua *jakinez
ez,
ez Erregistro eskudunera lekualdatuko da
Geroago pertsonatzen badira, une horretatik aurrera *ahal

ahal
izango dute parte hartu prozeduran?
?
Bi erabilerak bateragarriak direnean ez da, printzipioz,

arazorik sortuko. Sortuko balitz, lehenago aipatutako
araua aplikatuko *zen,
zen, hots, geroago sortutako
eskubideak ezin izango du lehenago sortutakoa kaltetu
Aurreko artikuluan xedatutakoa gorabehera, inskribatu

beharko *litzatekeen
litzatekeen eta inskribatu ez den agiria onar
daiteke, baldin eta hori aurkeztearen helburua bada
gerogarrenean inskribatutako titulua berrestea edota
Erregistroa zuzentzeko akzioa egikaritzea bakarrik
Epaileak hala agindu badu, *jarraitzea

jarraitzea epaiketak! Izan ere,
ba ote dago beste aukerarik?
Biltzarra *Bizkaiako
Bizkaiako Foru Aldundiaren egoitza nagusian
egin zen
Aurreko zenbakian aurreikusitako kasuetan, hamasei urte

baino gehiago eta hemezortzi baino gutxiagoko langileek
auzitarako gaitasuna izango dute, orobat, *sindikal
sindikal
eskubideei eta ordezkaritzazkoei dagokienez
172 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3.gaia
Zuzentzeko Zuzenduak Gramatika-

Gramatika-araua
Eta onibar ‘zerbitzaria’ zati ezberdinetan banatuko balitz,

jabetza *hainbat
hainbat pertsonen artean banatuz baita, zati
bakoitzak zortasuna jasan beharko luke dagokion neurrian
Errealitate horretan beharrezkoa da esparru berri bat

eratzea, esparru horretan guztion eskubide eta
betebeharrak finka daitezen, *norberak
norberak norberaren bikote-
harremanak formalizatzen dituenean
Gaur egun, euskal eremuan, beti dago bertsio originala,

araugileak eztabaidatua eta emana, eta bertsio itzulia,
*itzultzaileengatik
itzultzaileengatik egina
*Bost milioina euro ordaindu beharko dute kalte-ordain

gisa
Deusez izango da idatziz formalizatu gabeko kontratua,

eta *baita
baita ere aurreko artikuaren 3. eta 5. zenbakietan
galdaturiko puntuak adierazten ez dituena
Demandatzailearen eskariz, demandan eskatutakoa

segurtatzeko *hainbeste
hainbeste ondasun higigarri eta higiezin
enbargatzeko agindu ahal izango da
Pertsonatzeko, eta, oro har, prozeduran parte hartzeko,

*ez
ez dituzte letradu edo prokuradorerik behar, baina, hala
eskatuz gero, ustezko erantzuleari ofiziozko letradua
izendatuko zaio
Magistratuen jarrerak pasiboa izan behar du eztabaidetan;

ekimenik gabekoa eta neutrala, *antzinako
antzinako torneoetako
epaileek bezalakoa
*Nahiz eta alderdietakoren bat agertu ez arren, ikustaldia

ez da atzeratuko, eta agertutakoekin egingo dela ekitaldia
Bestalde, kasuismoa eta errepikapena ezabatu behar ziren,

*zeren
zeren horiek lege esperimentalei
esperimentalei bakarrik dagozkielako,
eta ez direlako gomendagarri erakundearen egungo
egoeran
Edukitzaile horrek baino eskubide *hobeagoa

hobeagoa duela
pentsatzen duenak ezin izango du, orduan, bere kabuz
jokatu eta edukitzaile horri objektua kendu
_________________________________________ 173
3. gaia _______________________________________________________________
3. Atal honetan bildu ditugu gramatikaltasunarekin lotutako hainbat zalantza.

Egiaztatu emandako bi aukerak zuzenak ote diren euskaraz. Horretarako, EGLUra jo.
Bide batez, jaso ezazu taularen lehen zutabean zer gai jorratzen diren EGLUren
liburuetako bakoitzean:
bakoitzean: aditza, esaldi bakuna…
Zer gai Zuzenak dira aukera hauek? ERANTZUNA ORRIALDEA(K)

jorratzen da
EGLUren
liburuki
honetan?
EGLU-
EGLU-1 Noizko agindu zizun agiria?
Noizerako agindu zizun agiria
EGLU-
EGLU- Kalte-ordaina hauxe izango da:
1_ERANSKINAK ehun euro eguneko
Kalte-ordaina hauxe izango da:

ehun euro egun bakoitzeko
EGLU-
EGLU-2 Lege honen arabera,
konkurtsopekoaren kontura
sortutako prestazioen kredituak,
baldin eta horiek elkarrekiko
betebeharrak betetzear dituzten
kontratuei buruzkoak badira eta
konkurtso-adierazpena egin
ondoren indarrean jarraitzen
badute.
Lege honen arabera,

konkurtsopekoaren kontura
sortutako prestazioen kredituak,
baldin eta horiek elkarrekiko
betebeharrak betetzear dauden
kontratuei buruzkoak badira eta
konkurtso-adierazpena egin
ondoren indarrean jarraitzen
badute.
EGLU-
EGLU-3 Aurreko atalean xedatutakoa
aplikagarria izango zaie, baita ere,
baserriaren eta hari lotutako
ondasunen dohaintzei, onuraduna
edo onuradunak Kode Zibilak 807.
ataleko aurreneko bi zenbakietan
aipatutako nahitaezko
jaraunsleetako bat edo batzuk
badira
Aurreko atalean xedatutakoa

aplikagarria izango zaie, baita
baserriaren eta hari lotutako
ondasunen dohaintzei ere,
ere
onuraduna edo onuradunak Kode
Zibilak 807. ataleko aurreneko bi
zenbakietan aipatutako nahitaezko
jaraunsleetako bat edo batzuk
badira
174 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3.gaia
Zer gai Zuzenak dira aukera hauek? ERANTZUNA ORRIALDEA(K)

jorratzen da
EGLUren
liburuki
honetan?
EGLU-
EGLU-4 Hil ala biziko auzia da hori
Hil edo biziko auzia da hori
Euskal Autonomia Erkidegoko

EGLU-
EGLU-5 Izatezko Bikoteen Erregistroak
egiaztatuko du eskakizun horiek
bete direnetz.
Euskal Autonomia Erkidegoko

Izatezko Bikoteen Erregistroak
egiaztatuko du eskakizun horiek
bete direnentz.
Baldintza orokorretako klausulak

EGLU-
EGLU-6 txertaezin edo deusez
deklaratuagatik, ez da kontratua
guztiz eraginkortasunik gabe
geldituko, klausula horiek gabe
iraun badezake kontratuak; epaiak
ebatzi beharko du hori.
Baldintza orokorretako klausulak

txertaezin edo deusez
deklaratuagatik ere, ez da
kontratua guztiz eraginkortasunik
gabe geldituko, klausula horiek
gabe iraun badezake kontratuak;
epaiak ebatzi beharko du hori.
Oharra: EGLUren liburuak pdf formatuan daude. Honelako materialetan informazioa bilatzeko komeni
da “búsqueda (avanzada)” aukera erabiltzea.
_________________________________________ 175
3. gaia _______________________________________________________________
176 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3.gaia
ATAZA
3.2. Testuen zuzentasuna langai (2): euskara estandarren arauak langai
HELBURUAK:
- Arau akademikoak zaintzeak testuen kalitatean duen eraginaz jabetzea
- Euskara estandarraren arau eta gomendioekin zerikusia duten zalantzak argitzeko baliabideak ezagutzea
eta horiek erabiltzen trebatzea
- Euskara Batuan ohikoak diren akats batzuk identifikatzea eta zuzentzea
PROZEDURA
1. Emandako hitzak Hiztegi Batuan bilatu, eta aurkitutako informazioa interpretatu
2. Zenbait zalantza argitu JAGONET erabiliz
3. Euskaltzaindiaren arauen eta gomendioen ezagutza-

ezagutza-maila neurtzeko proba bat egin
EMAITZA
Jarduera honetan hizkuntzaren aldaera estandarrarekin zerikusia duten zalantzak argitzeko kontsulta-
baliabideak erabiliko ditugu. Bide batez, estandartasunarekin lotutako hainbat zalantza aztertu eta
argituko ditugu.
Horrekin guztiarekin bilatzen da ikasleei gogoraraztea zer eragin duen estandarraren jarraibideak
zaintzeak administrazioko eta arlo juridikoko testuen kalitatean.
Halaber, bilatzen da ikasleek oinarrizko trebetasuna garatzea, euskara estandarraren inguruko

informazioa ematen duten kontsulta-baliabideak erabiliz.
PLAZABERRI:
PLAZABERRI http://www.euskaltzaindia.net/
JAGONET http://www.euskaltzaindia.net/jagonet
JAGONET:
e-AEB:
AEB http://www.euskaltzaindia.net/eaeb
_________________________________________ 177
3. gaia _______________________________________________________________
178 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3.gaia
Testuen zuzentasuna langai (2)

ESTANDARTASUNAREKIN ZERIKUSIA DUTEN ZALANTZAK ARGITZEN
Aurreko atazan gogora ekarri genuen zuzentasuna zaintzea komunikazio akademiko eta
profesionalean ezinbesteko eskakizuna dela. Izan ere, zuzentasuna hizkuntza-kalitatearen
oinarrizko baldintza da. Alabaina, zuzentasuna ez da soil-soilik arau lexiko eta gramatikalen
araberakoa. Erregistro orokor zainduan arau orokorrez gain, aldaera estandarrari dagozkion
arauak ere zaindu behar izaten dira, eskuarki, testu bat zuzena dela esateko.
Egia da, Euskaltzaindiak berak adierazten duen moduan, Administrazioaren eta Justiziaren
arlo batzuetan ontzat ematekoa izan daitezkeela tokiko euskaraz egindako dokumentuak eta
komunikazioak. Baina horiek ere zenbait baldintza bete beharko dituzte eta gutxieneko
estandarizazioa ere izan beharko dute, eraginkorrak eta funtzionalak izango badira.
Jakina denez, albo-hizkuntzetako estandarren aldean, Euskara Batua oso berria da. Izan ere,
oraindik ez da amaitu euskararen eredu estandarraren garapen- eta ezarpen-prozesu osoa.
Zorionez, Euskaltzaindiak oso onarpen zabala du gure artean, eta bere lan eta ekimenek
arrakasta handia izan dute. Ondorioz, Euskara Batua azkar hedatu da, eta harrera ona izan
du euskaldunen artean.
Hala ere, euskaldun askok zalantzak izaten dituzte maiz euskara estandarraren inguruan.
Horretaz jabeturik, Euskaltzaindiak ahalegin berezia egiten du bere erabaki eta gomendioak
gizarteratzeko. Beste ekintza eta baliabide batzuen gainetik sareak ematen dituen aukerak
aprobetxatu nahi izan dira eginkizun horretarako. Horrela bada, azken bi-hiru urteotan lan
handia egin du Euskaltzaindiak web-atari moderno eta erabilgarria eskaintzeko.
Beste baliabide askoren artean, JAGONET izeneko kontsultagunea garatu dute sarean. Gune
horrek estandarrarekin lotutako ohiko zalantzak argitzeko Euskaltzaindiak eskaintzen dituen
baliabide eta zerbitzu guztiak biltzen ditu. JAGONETek badu ahizpa txiki bat: e-AEB. Baliabide
horrek aukera ematen digu zalantzak argitzeko gure ordenagailuan bertan, inolako konexiorik
gabe ere. Ikus dezagun zer dakarten eta nola erabiltzen diren.
EGINKIZUNAK
1. Emandako hitzak Hiztegi Batuan bilatu, eta aurkitutako informazioa interpretatu
2. Zenbait zalantza argitu JAGONET erabiliz
3. Euskaltzaindiaren arauen eta gomendioen ezagutza-

ezagutza-maila neurtzeko proba bat egin
_________________________________________ 179
3. gaia _______________________________________________________________
1. Sar zaitez Euskaltzaindiaren web-

web-atarian. Gainbegiratu,
Gainbegiratu, eta zerrendatu bertan
dauden baliabideak. Zeintzuk iruditzen zaizkizu bereziki interesgarriak arlo juridiko eta
administratiborako? Zergatik?
Baliabidea URLa Zer da? Zergatik iruditu zaizu

interesgarria?
2. Kontsulta ezazu Hiztegi Batua. Zer informazio dakar taula honetako hitzei buruz?
Ondo erreparatu hitzekin batera datozen ikur eta laburdurei. Ontzat emateko
modukoak dira hitz horiek? Zer kasutan?
Hitza Hiztegi Batuak Zer ondorio atera Oharrak

dakarren duzu?
informazioa
(kopiatu)
Aldundi
Apartatu
Auzapez
Auzo lan
Baieztu
Defentsari
Deklaratu
Departamentu
Derrigor
Derrigorrean
Derrigorrez
Derrigorrezko
180 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3.Gaia

dakarren duzu?
informazioa
(kopiatu)
Deuseztu
Diputazio
Erkide
Errentero
Eskudantzia
Galdatu
Ganbera
Gaztigatu
Hartzedun
Hazienda
Heredatu
Herentzia
Hizpaketa
Idazkun
Inmunitate
Iraungi
Jagon
Jesan
Judizio
Jujamendu
Juramentu
Kastigu
Klausula
Kobratu
Konpromiso
Kontzeju
Kontzientzia-
objetore
Laido
Letradu
Lizentzi
Manatu
Manifestatu
Ofentsagarri
Ofentsatu
Ogasun
Ostendu
Paga
Partitu
Prenda
Prometatu
_________________________________________ 181
3. gaia _______________________________________________________________

dakarren duzu?
informazioa
(kopiatu)
Protesta
Prozedura
Tesoro
Testigu
Tratulant
Tribunal
Utzietsi
Zehatu
Zitatu
3. Jo ezazu Euskaltzaindiaren arau eta gomendioen atalera, eta irakurri taulako

arauen txostenak. Zer arautzen du bakoitzak? Ezagutzen zenuen arau hori?
Administrazioan eta arlo juridikoan aintzat hartzeko moduko araua iruditzen zaizu?
dizutenak..
Gainbegiratu beste arauak, eta aukeratu beste bi arau atentzioa eman dizutenak
Komentatu bi arau horiek taulan bertan.
bertan.
Gaia Arau- Zer arautzen Ezagutzen Balorazioa

zenbakia du? zenuen?
Behar izan
Hau guz(t)ia
Komunztadura
aposizioetan
Euskara Batuaren
ahoskera zaindua
182 _________________________________________
_______________________________________________________________ 3.Gaia
4. Jo ezazu JAGONETen galde-

galde-erantzunen datu-
datu-basera, eta bilatu galdera hauei
dagozkien erantzunak. Jaso emaitzak.
-Nola esan gaztelaniazkoaren “echar en falta”? “Gabetsi”, “Mira egin”, “Falta nabaritu”,
“Faltan nabaritu”, “Falta somatu” ala “Faltan sumatu”?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
-Zuzena al da hain maiz entzuten den "Baita ere esan digute […]" joskera moldea?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
-Nola ahoskatu behar da euskara zainduan “jertse” hitza?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
-Zein da hobestekoa? “Elkarrenganako errespetua” ala “elkarrekiko errespetua”?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
-Zein erabili? “Ameriketara joan zen, han hobeto biziko zelako ustean” ala “han hobeto biziko
zen ustean”?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
5. Ondoren dituzue Euskaltzaindiaren arauak berrikusteko eta lantzeko galdetegi bat.

Erantzun zuzenak txostenaren amaieran dituzue bilduta.
_________________________________________ 183
3. gaia _______________________________________________________________
1. ORTOGRAFIA. Hauta itzazu aukera zuzenak.
1.
a) Bileran geundela, bat-batean altxatu eta alde egin zuen deus ere erran gabe.
b) Bileran geundela, bapatean altxatu eta alde egin zuen deus ere erran gabe.
c) Bileran geundela, bat batean altxatu eta alde egin zuen deus ere erran gabe.
2.
a) Zuk, behinik-behin, badakizu nola jokatu behar den.
b) Zuk, behinipein, badakizu nola jokatu behar den.
c) Zuk, behinik behin, badakizu nola jokatu behar den.
3.
a) Batik-bat zuregatik egin dut honainoko bidaia luzea.
b) Batipat zuregatik egin dut honainoko bidaia luzea.
c) Batik bat zuregatik egin dut honainoko bidaia luzea.
4.
a) Ez dut uste garaiz iritsiko garenik, hagitz lanpeturik bait gabiltza.
b) Ez dut uste garaiz iritsiko garenik, hagitz lanpeturik baitgabiltza.
c) Ez dut uste garaiz iritsiko garenik, hagitz lanpeturik baigabiltza.
d) Ez dut uste garaiz iritsiko garenik, hagitz lanpeturik baikabiltza.
5.
a) Ikastetxearen aitzinkaldean (aurrekaldean) dago kiroldegia.
b) Ikastetxearen aitzinaldean (aurrealdean) dago kiroldegia.
c) Ikastetxearen aitzinekoaldean (aurrekoaldean) dago kiroldegia.
6.
a) Neretzat erosi al duzue liburu hau?
b) Neri eman behar didazue dirua.
c) Joanen zarete nirekin
7.
a) Zuen zai zegoen asper-asper eginda.
b) Zuen zain zegoen asper-asper eginda.
8.
a) Hama bortz lagun baino ez dira etorri ikastarora.
b) Berrogei eta bortz lagun baino ez dira etorri ikastarora.
c) Berrogeita bortz lagun besterik ez da etorri ikastarora.
d) Berrogei ta bortz lagun besterik ez da etorri ikastarora.
9.
a) Administrazioaren aurrean ezer gutxi egin dezakegu.
b) Administraziñoaren aurrean ezer gutxi egin dezakegu.
c) Administrazionearen aurrean ezer gutxi egin dezakegu.
10.
a) Nonahi aurkitzen ahal da zurea bezalako autorik.
b) Nonnahi aurkitzen ahal da zurea bezalako autorik.
c) Non nahi aurkitzen ahal da zurea bezalako autorik.
11.
a) Ez dakit noiz etorriko diren, eta hementxe naukate zain larunbatetik.
b) Ez dakit noiz etorriko diren, eta hementxe naukate zain larunbatetik.
12.
a) Hauxe da X letraren euskal izena: Ixa.
b) Hauxe da X letraren euskal izena: Ekix.
c) Hauxe da X letraren euskal izena: Ekis.
13.
a) Hogeita bosgarren urteurrena ospatuko dute.
b) Hogeita bostgarren urteurrena ospatuko dute.
c) Hogeita boskarren urteurrena ospatuko dute.
d) Zenbagarren urteurrena ospatuko dute?
14.
a) Milana euro eskatu dizkigute.
b) Mila bana euro eskatu dizkigute.
d) Zenbatna gozoki emanen diezu?
_________________________________________
_________________________________________________________________ 3.gaia
15.
a) Zuzendariak esandakoaren arabera, ikasle gehienak gaztelaniaz mintzatzen dira karrikan.
b) Zuzendariak esandakoaren arauera, ikasle gehienak gaztelaniaz mintzatzen dira karrikan.
c) Zuzendariak esandakoaren araura, ikasle gehienak gaztelaniaz mintzatzen dira karrikan.
16.
a) Gehiago zehaztu beharko genuke zenbait ebaluazio irizpide.
b) Gehiago zehaztu beharko genuke zenbait ebaluazio erizpide.
17.
a) Mikel garaiz etortzen ba da, denok elkarrekin afalduko dugu.
b) Mikel garaiz etortzen bada, denok elkarrekin afalduko dugu.
c) Ba dator autobusa.
18.
a) Guraso batzuk berandu iritsi direnez gero, bilera amaitutakoan emanen dugu oharra.
b) Guraso batzuk berandu iritsi diren ezkero, bilera amaitutakoan emanen dugu oharra.
c) Guraso batzuk berandu iritsi ezkero, bilera amaitutakoan emanen dugu oharra.
19.
a) Edurne ta ikusi ditugu liburu-dendan.
b) Edurne-ta ikusi ditugu liburu-dendan.
c) Edurne eta ikusi ditugu liburu-dendan.
20. Ez daukat hau egiteko ___________________

a) presik
b) presarik
21. Etxean ez dago inon ___________________, ez hozkailuan ez kanpoan.

a) sagarrik
b) sagarrarik
22. Ez daukazu 50 zentimoko ____________________ poltsikoan?

a) txanponarik
b) txanponik
23. Badaukazue zinemara joateko ___________________?

a) asmoik
b) asmorik
24. Zein da forma zuzena?

a) nonnahi
b) zer-nahi
c) nolanahi
25. Zein da okerra?

a) zenbat-nahi
b) nondik-nahi
c) nola-nahi
2. IZEN-SINTAGMA. Hauta itzazu aukera zuzenak.
26. Zein da Euskaltzaindiak hobesten duen forma?

a) Taberna hauetan guztietan ematen dute jaten.
b) Taberna guzti hauetan ematen dute jaten.
c) Taberna hauek guztietan ematen dute jaten.
27. Zein da zuzena?

a) Atzoko hirurak etorri dira gaur ere, baina beste hamahiruak etxean gelditu dira.
b) Atzoko hiruak etorri dira gaur ere, baina beste hamahiruak etxean gelditu dira.
c) Atzoko hirurak etorri dira gaur ere, baina beste hamahirurak etxean gelditu dira.
d) Atzoko hiruak etorri dira gaur ere, baina beste hamahirurak etxean gelditu dira.
28. Zein da zuzena?

a) Zazpi zeuden arren, lauri bakarrik eman dizkiet gozokiak, besteak ez baitira batere gozozaleak.
a) Zazpi zeuden arren, laurei bakarrik eman dizkiet gozokiak, besteak ez baitira batere gozozaleak.
29. Zein da zuzena?

a) Nortzuek etortzen ahal dira zazpietarako?
b) Nortzu etortzen ahal dira zazpietarako?
c) Nortzuek bukatzen ahal dute txostena biharko?
d) Nortzuk bukatzen ahal dute txostena biharko?
_________________________________________
3. gaia _______________________________________________________________
30. Zein da zuzena?

a) Eskolako liburu batetatik atera dut esamolde hori.
b) Eskolako liburu batetik atera dut esamolde hori.
31. Zein da zuzena?

a) Lagun batzu ez omen dira garaiz etorriko.
b) Lagun batzuek ez omen dira garaiz etorriko.
c) Lagun batzuk ez omen dira garaiz etorriko.
32. Zein da zuzena?

a) Lanarik gabe gelditu gara.
b) Lanik gabe gelditu gara.
c) Azken bolada honetan ez dut bertze liburuarik irakurri.
d) Azken bolada honetan ez dut bertze liburuik irakurri.
e) Azken bolada honetan ez ditut libururik irakurri.
33. Zein da zuzena?

a) Tamalez, oso gutxi izaten dira benetazko lagunak.
b) Tamalez, oso gutxi izaten dira benetako lagunak.
c) Tamalez, oso gutxi izaten dira bene-benetazko lagunak.
34. Zein da zuzena?

a) Hemen ez da inor betirako sortu denik.
b) Hemen ez da inor betiako sortu denik.
c) Hemen ez da inor betiko sortu denik.
35. Zein da zuzena?

a) Etxe atzeko zelaiean txanpiñoi ugari atera da.
b) Etxe atzeko zelaian txanpiñoi ugari atera da.
c) Edozein gaiz mintza daiteke lagun hori.
36. Hemendik aitzinera, izanen da aldaketarik gure lantokian. Zer erran nahi ote du?
a) Hemendik aitzinera, aldaketatxoren bat edo bertze izanen dela gure lantokian.
b) Hemendik aitzinera, aldaketa handiak izanen direla gure lantokian.
c) Hemendik aitzinera, ez dela aldaketa handirik izanen gure lantokian.
37. Hauen artean, zein hobesten du Euskaltzaindiak?

a) Bortz urteko haurrak gela honetara etortzen dira.
b) Bortz urtetako haurrak gela honetara etortzen dira.
c) Bortz urteetako haurrak gela honetara etortzen dira.
38. Zein da zuzena?

a) Hiru eta erdietan hasiko dira arratsaldeetako eskolak.
b) Hiru t’erdietan hasiko dira arratsaldeetako eskolak.
c) Hiru ta erditan hasiko dira arratsaldeetako eskolak.
d) Hiru t’erditan hasiko dira arratsaldeetako eskolak.
39. Zein da zuzena?

a) Leitza, 2003ko abenduaren 14
b) Leitzan, 2003ko abenduaren 14an
c) Leitza, 2.003ko abenduaren 14a
d) Leitza, 2003ko abenduak 14a
40. Zein EZ da zuzena?

a) Hiru astetik behin paratzen dut azterketa batxilergoko taldeetan.
b) Hiru astean behin paratzen dut azterketa batxilergoko taldeetan.
c) Hiru astez behin paratzen dut azterketa batxilergoko taldeetan.
d) Hiru astero paratzen dut azterketa batxilergoko taldeetan.
41. Zazpi urtez bizi izan naiz Txinan. Bestela esanda:

a) Zazpi urtetan bizi izan naiz Txinan.
b) Zazpi urteetan bizi izan naiz Txinan.
c) Zazpi urtean bizi izan naiz Txinan.
_________________________________________
_________________________________________________________________ 3.gaia
3. ZENBAKIAK, DATAK, ORDUAK... Hauta itzazu aukera zuzenak.
42. Zein da zuzena?

a) Bost mila euro bana eman zizkiguten.
b) Bosna mila euro bana eman zizkiguten.
c) Bost milana euro eman zizkiguten.
d) Bosna mila euro eman zizkiguten.
43. Zein da zuzena?

a) Zenbakarrena da Koldo? Hogeita batgarrena.
b) Zenbatgarrena da Koldo? Hogeita bakarrena.
c) Zenbagarrena da Koldo? Hogeita bagarrena.
d) Zenbatgarrena da Koldo? Hogeita batgarrena.
44. Zein BAZTERTUKO zenuke?

a) Amonak seina euro eman dizkigu.
b) XIX. mendeko idazleak oso gustuko ditut.
c) Zenbatna liburu erosi dituzue?
d) Zenbana sagar jan dituzue?
45. ________ eta ________ aritu dira gaur elkarren aurka.

a) Titin 3 / Olaizola 2
b) Titin III / Olaizola II
c) Titin III.a / Olaizola II.a

a) milioi bana
b) milioina
c) bana
d) bosna
47. __________ ez zen halakorik gertatzen, __________, ordea, bai.

a) XVII. mendean / XX.ean
b) 17 mendean / 20 mendean
c) XVII mendean / XX mendean

a) hamabosgarren
b) hamabostgarren
c) hogeita batgarren
d) berrogeita batgarren

a) ehungarren
b) bina
c) milagarren
d) milana
50.
a) Lauaxeta 1.905ean jaio zen.
b) Lauaxeta 1905ean jaio zen.
51.
a) Mila bederatziehun eta bosgarren urtean jaio zen Lauaxeta.
b) 1.905garren urtean jaio zen Lauaxeta.
c) 1905garren urtean jaio zen Lauaxeta.
d) 1905. urtean jaio zen Lauaxeta.
52.
a) Bilera astelehen batean egin genuen, uztailaren 10ean.
b) Bilera Astelehen batean egin genuen, Uztailaren 10ean.
53.
a) Maiatzan deialdia eginen dugu. Ekainan, berriz, azterketa.
b) Maiatzean deialdia eginen dugu. Ekainean, berriz, azterketa.
54.
a) Iruñea, 2001eko urriaren 28
b) Iruñea, 2001eko urriaren 28a
c) Iruñean, 2001eko urriaren 28an
d) Iruñean, 2001eko urriak 28
e) Iruñean, 2001eko urriak 28an
_________________________________________
3. gaia _______________________________________________________________
56.
a) Izena emateko epea ekainak 28tik uztailak 8ra dago zabalik.
b) Izena emateko epea ekainaren 28tik uztailaren 8ra dago zabalik.
57.
a) Ordubiak dira.
b) Ordu biak dira.
58.
a) Hiruretan sartu nintzen ohera eta seiretan esnatu.
b) Hiruetan sartu nintzen ohera eta seiretan esnatu.
c) Hiruretan sartu nintzen ohera eta seietan esnatu.
d) Hiruetan sartu nintzen ohera eta seietan esnatu.
59.
a) Autobusa ez da zazpiak arte irtengo.
b) Autobusa ez da zazpirak arte irtengo.
60.
a) Sei eta erdietan heltzen naiz etxera egunero.
b) Sei t’erdietan heltzen naiz etxera egunero.
61.
a) Zortziak hogei gutxitan sartzen naiz lanera.
b) Zortziak hogei gutxiagotan sartzen naiz lanera.
62.
a) Idazkaritza bulegoa 09:00tik 14:00ra egon ohi da zabalik.
b) Idazkaritza bulegoa 09:00etatik 14:00etara egon ohi da zabalik.
63.
a) 08:40etan heltzen naiz lantokira eta 17:30etan irteten.
b) 08:40an heltzen naiz lantokira eta 17:30etan irteten.
c) 08:40an heltzen naiz lantokira eta 17:30ean irteten.
64.
a) Hala ere, gehienak 17:15ean irteten dira.
b) Hala ere, gehienak 17:15etan irteten dira.
65.
a) Bostak eta hamabostetan irteten dira gehienak.
b) Bostak eta laurdenetan irteten dira gehienak.
c) Bostak eta hamabostean irteten dira gehienak.
d) Bostak eta laurdenean irteten dira gehienak.
4. ADITZ-SINTAGMA. Hauta itzazu aukera zuzenak.
66. Ondoko hauetan, zein da Euskaltzaindiak hobetsi duena?

a) Xabierrek nahiago izan zitik hik erositako barazkiak.
b) Xabierrek nahiago izan ditik hik erositako barazkiak.
c) Xabierrek nahiago izan dizkik hik erositako barazkiak.
d) Xabierrek nahiago izan zizkik hik erositako barazkiak.
67. Irakasleak «Kixote Mantxako» liburua osorik...

a) irakurtarazi digu.
b) irakurrarazi digu.
c) irakurri arazi digu.
d) irakur arazi digu.
68. Zein da zuzena?

a) Zuk zeuk ere erabil ahal duzu programa hori.
b) Zuk zeuk ere erabil dezakezu programa hori.
69. Zein da zuzena?

a) Merezi du sanferminetara joatea.
b) Merezi du sanferminetara joateak.
c) Pena merezi du sanferminetara joateak.
70. Zein da zuzena?

a) Mikeli bakarrik gonbidatu diote afaltzera.
b) Mikel bakarrik gonbidatu diote afaltzera.
c) Mikel bakarrik gonbidatu dute afaltzera.
_________________________________________
_________________________________________________________________ 3.gaia
71. Zein da zuzena?

a) Bostak arte itxarongo dizuet.
b) Bostak arte itxarongo zaituztet.
72. Etxeraino lagundu... (Zein EZ da zuzena?)

a) ninduzuen.
b) nintzaizuen.
c) zenidaten.
73. Hirurak aldera deituko... (Zein EZ da zuzena?)

a) dizuet.
b) zaituztet.
c) natzaizue.
74. Zein da zuzena?

a) Kristok ura ardoan bihurtu zuen.
b) Kristok ura ardotan bihurtu zuen.
c) Kristok ura ardoa bihurtu zuen.
d) Kristok ura ardo bihurtu zuen.
75. Zein da okerra?

a) sorrarazi
b) agerrarazi
c) adierazi
d) desagertuarazi
76. Zein dago ongi idatzita?

a) emanarazi
b) eman arazi
c) emanerazi
d) eman erazi
77. Zein da zuzena?

a) jakinerazi
b) adierazi
c) ekarrerazi
d) emanerazi
78. Zein da zuzena?

a) irakurtarazi
b) kenduarazi
c) sinetsiarazi
d) irakurrarazi
79. Zein dago oker?

a) Gonbidatuko dizut afaltzera.
b) Pilotalekuan itxarongo dizut.
c) Bostak aldera deituko dizut.
d) Etxeraino lagunduko dizut.
80. Zein dago oker?

a) Atzo bi orduz itxaron genuen geltokian.
b) Atzo bi orduz itxaron genizuen geltokian.
c) Kafea hartzera ere ez nion gonbidatu.
d) Kafea hartzera ere ez nuen gonbidatu.
81. Hauetan, zein da zuzena?

a) Hau jakin izan banu, lehenago etortzen saiatu nintzatekeen.
b) Hau jakin izan banu, lehenago etortzen saiatuko nintzen.
c) Hau jakin izan banu, lehenago etortzen saiatuko nintzateke.
82. Zein da zuzena?

a) Umetan dilistak jan arazten zidaten.
b) Umetan dilistak janerazten zizkidaten.
c) Umetan dilistak janarazten zizkidaten.
83. Hauetan, zein da zuzena?

a) Esaidazu zergatik ez zinen etorri atzo bazkarira.
b) Eman iezazkiguzue egindako idazlan guztiak.
c) Eman iezaizkiguzue egindako idazlan guztiak.
_________________________________________
3. gaia _______________________________________________________________
84. Zein da zuzena?

a) Arratsaldeko lau eta erdietan irteten gara ikastetxetik.
b) Arratsaldeko lau eta erdietan irtetzen gara ikastetxetik.
85. Zein da Euskaltzaindiak gomendatzen duena?

a) Etxera joan behar gara, berandu da eta.
b) Etxera joan behar dugu, berandu da eta.
86. Zein da Euskaltzaindiak gomendatzen duena?

a) Autoz joan nahi gara, berandu samar da eta.
b) Autoz joan gura gara, berandu samar da eta.
c) Autoz joan nahi dugu, berandu samar da eta.
87. Neronek ere ................................ lehendabizikoan gidatzeko karneta.

a) lortzen ahal dut
b) lor dezaket
c) lortu ahal dut
88. Egunero ................................... egunkaria aitari.

a) erosi behar diot
b) erosiko behar diot
c) erosi behar izaten diot
89. Gurasoek etxean gerarazi...

a) ziguten
b) gintuzten
c) digute
d) zaizkigu
90. Zein da zuzena?

a) Gurasoak eskolara joanarazi zizueten.
b) Gurasoek eskolara joanarazi zizueten.
c) Gurasoek eskolara joanarazi zenituzten.
d) Gurasoek eskolara joanarazi zintuzteten.
91. 08:30ean __________________ ________________ seme-alabak.

a) jaikiarazten / ditugu
b) jaikarazten / gaituzte
c) jaikiaratzen / genituen
d) jaikiaratzen / gintuzten
92. Irabazi arte ______________

a) borrokatuko gara
b) borrokatuko dugu
c) borroka egingo dugu
d) burruka egingo dugu
e) borrokan egingo dugu
93. Lehertu arte _________________

a) dantzatu ginen
b) dantzatu genuen
c) dantza egin genuen
d) dantzan egin genuen
e) dantzatu ginen arin-arina
f) dantzatu genuen arin-arina
94. Zein dira zuzenak?
a) Damu dut gaztetan horrela ibili izana
b) Damutu zait gaztetan horrela ibili izana
c) Damutzen naiz horrela ibili izanaz
95. Baratzean _____________

a) jolastu dira
b) jolastu dute
c) jolasean ibili dira
96. Hamabost milioi ________________Tuterako etxeak

a) balio du
b) balio zaigu
c) balio zaizkigu
_________________________________________
_________________________________________________________________ 3.gaia
97. Hamabost milioi __________________Tuterako etxea

a) kostatu du d) kosta zaigu
b) kosta du e) kostatu digu
c) kostatu zaigu f) kosta digu
98. Izugarri _______________ dirua irabaztea

a) kostatzen da
b) kostatzen du
99. ______________ ni harrapatzea!

a) Kostako dizu
b) Kostako zaizu
c) Kostatuko dizu
d) Kostatuko zaizu
100. Lanean ____________ egun osoa

a) jardun da
b) jardun du
c) ihardun da
d) ihardun du
101. Zer, _________________ ala ez? Nik uste ez dabilela

a) funtzionatzen da
b) funtzionatzen du
c) badabil
d) dabil
102. Herriaren erdi-erditik ___________________ mozorrotuta.

a) pasatu dugu
b) pasatu gara
c) pasa dugu
d) pasa gara
103. Gaur primeran _____________ tabernaz taberna

a) pasatu gara
b) pasatu dugu
c) pasa gara
d) pasa dugu
104. Nik dakidala, ez ______________ horrelakorik

a) da existitzen
b) du existitzen
105. Egunero bostetan ________________ lanetik

a) irtetzen da
b) irtetzen du
c) irteten da
d) irteten du
106. Bi ordu ______________ filmak

a) iraun du
b) iraun ditu
5. SINTAXIA. Hauta itzazu aukera zuzenak.
107. Zein da zuzena?

a) Ez itxaron afaltzeko, berandu etorriko baitnaiz.
b) Atzo etxean gelditu ginen, eguraldi kaskarra egin baitzuen mendirako.
c) Oinez etorri behar izan dugu, dirurik gabe gelditu baigara.

a) Zu ezik, bertze guztiak inguratu ziren.
b) Zu izan ezik, bertze guztiak hurbildu ziren.
c) Zu ezezik, bertze guztiak ere inguratu ziren.

a) Eguerdiko hamabiak ezkero, asper-asper eginda egon gara zure zain kale kantoiko tabernan.
b) Eguerdiko hamabiez gero, asper-asper eginda egon gara zure zain kale kantoiko tabernan.
c) Zerbait egitea erabaki ezkero, neu ere laguntzeko prest izango nauzue.
d) Zerbait egitea erabakiz gero, neu ere laguntzeko prest izango nauzue.
_________________________________________
3. gaia _______________________________________________________________
110. Hiru aukera hauetatik, zein modu da egokiena hitzaldi bati hasiera emateko?
a) Jaun-andreok, ongi etorriak!
b) Jaun-andreok, ongi etorri!
c) Ongi etorriak, jaun-andreok!
111. Hauetan, zein EZ da zuzena?

a) Argi eta garbi hitz egiteko asmotan etorri gara.
b) Argi eta garbi hitz egiteko asmoz etorri gara.
c) Argi eta garbi hitz egin asmoz etorri gara.
112. Euskaltzaindiak emaniko arauen arabera, zein EZ da zuzena euskaraz?

a) Unibertsitateko errektoreorde Edurne Mendizabalek aurkeztu du txostena.
b) Unibertsitateko errektoreordea Edurne Mendizabalek aurkeztu du txostena.
c) Nire lagun Edurne Mendizabalek, Unibertsitateko errektoreordeak, aurkeztu du txostena.

a) Amari, aitari eta aitonari deitu diete osasun-etxetik.
b) Zu eta Mikelekin joango nintzateke afaltzera.
c) Gurasoak eta lagunez mintzatu zitzaigun.

a) Begira iezaiozu ongi ea ezer berririk ikusten diozun.
b) Begira iezaiozu ongi ea ezer berririk ikusten diozunetz.
c) Begira iezaiozu ongi ea ezer berririk ikusten diozunentz.

a) Dagoeneko galdu dut berriro elkar ikusiko dugulako itxaropena.
b) Dagoeneko galdu dut berriro elkar ikusiko dugularen itxaropena.
c) Dagoeneko galdu dut berriro elkar ikusiko dugun itxaropena.
6. ONOMASTIKA. Hauta itzazu zuzenak direnak
115. Euskaltzaindiak emandako izenak kontuan harturik, zein EZ da zuzena?

a) Gaztela eta Leon
b) Gaztela-Mantxa
c) Aragoa
d) Kanariar Uharteak

a) Niza
b) Alpe Garaiak
c) Landak
d) Burdeos

a) Norvegia
b) Puerto Rico
c) Arabia Saudi
d) Zeelanda Berria

a) Euskal Autonomia Elkartea
b) Euskal Autonomia Erkidegoa
c) Nafarroako Foru Erkidegoa
119. Ondoko hauetan, zein EZ da hizkuntza izena?

a) Iberiarra
b) Latina
c) Grekoa
d) Zeltiberiera
120. Euskaltzaindiaren arabera, zein EZ da zuzena?

a) Hego Europa
b) Ertamerika
c) Europar
d) Ekialde Hurbila

a) Mediterranioa
b) Kaspiar itsasoa
c) Bizkaiko Golkoa
d) Ozeano Barea
_________________________________________
_________________________________________________________________ 3.gaia

a) Ingelesa
b) Katalana
c) Alemanera
d) Greziera
e) Gaztelania
123. Euskaltzaindiaren arabera, zein EZ da zuzena euskalkia izendatzeko?

a) Arabako euskara
b) Goi-nafarrera
c) Bizkaitarra
d) Gipuzkera
e) Lapurtera
7. HIZTEGI BATUA... Osatu zerrenda hau. Jarri forma zuzena.
ABENIDA*: etorbide, hiribide BOLONDRES*: ___________

ABER*: ea BOLTSA*: ____________________
ABIADORE*: pilotu, hegazkinlari BORROINA*: borraja
ABIONETA*: __________________ BULEGOGIZON*: bulegari
ABONU*: 1. laudorioa 2. e. ongarri 3. e. BURRUKA*: ___________________
abonamendu DEIHADAR*: deiadar
ABOTS*: ________________ DERRIGORREZ*: nahitaez, baitezpada, behartuta
AGIRIKO*: ageriko DESARROILATU*: garatu
AHALBAIT*: albait DESARROILO*: garapen
AINITZ*: ________________ DETENITU*: atxilotu
AMANKOMUN*: _________ DEUSEZTU*: deuseztatu
AMUTS*: kamuts DIBUJO*: marrazki, irudi, etab.
APOSTU*: apustu DIGESTIOBIDE*: digestio(-)aparatu
ARTILERIA*: ____________ DIRUZANTZA*: diruzaintza
ASANBLEA*: _________________ EDIFIZIO*: ___________________
ASEGURU-KONPAINIA*: aseguru(-)etxe EDUKIN*: _______________
ASENTAMENDU*: kokagune,kokatze EHUNDAKA*: ___________
ASESINATO*: erailketa EJERZITO*: __________________
ASIGNATU*: esleitu, izendatu,eman, egokitu EKILIBRIO*: oreka
ASIGNATURA*: _______________ ENTREPRESA*: enpresa
ASIGNAZIO*: esleipen, izendapen ENTSEIATU*: entseatu (lit. < saio, saiakera)
ASISTITU*: 1. lagundu 2. etorri (edo joan, izan) ENTSEIU*: entsegu (ensayo)
ASOZIATU*: elkartu, etab. ENTZULEGO*: ___________
ASPIL*: azpil 1. animaliei jaten ematekoa EPOTX*: ipotx
2.”bandeja” ERABAKIOR*: erabakigarri
ASPIRADORA*: _______________ ERDERA*: _______________
ASPIRATU*: (arnasa) hartu, (hautsa) irentsi, (airea) ERITZI*: ________________
xurgatu ERIZPIDE*: _____________
ASPIRAZIO*: hasperen ERLAZANTZA*: erlezaintza
ASTILLERO*: _________________ ERREFLEXIO*: 1. ________ 2. Fis.
ASUNTO*: ____________________ ERREPRESENTATU*: antzeztu, irudikatu,
ASZENSORE*: igogailu adierazi, ordezkatu
ATASKO*: 1. (auto) ilara 2. buxatze, buxadura ERRETOR*: erretore
(arteriako buxadura) ERROPA*: _______________
ATENDITU*: kasu egin ESKALERA*: eskailera
AURREKALDE*: _________ ESKILARA*: eskailera
AUTOGIDARI*: gidari ESKUBI*: ________________
AZEITUNA*: __________________ ESKUBILA*: eskuila
AZPIMARKATU*: azpimarratu ESPIA*: ______________________
AZUFRE*: ____________________ ESTUASUN*: estutasun
BAIEZTU*: baieztatu ETENDU*: eten
BAINAN*: _______________ FRAILE*: _____________________
BARATZURI*: baratxuri FRANELA*: flanela (fr. flanelle)
BASAZAIN*: basozain FRANGO*: franko
BEGININI*: begi-nini FRENTE*: fronte
BELARDENDA*: _________ FRUTU*: fruitu
BEREIZTU*: _____________ FUTBOLIN*: mahai(-)futbol
BERETSU*: bertsu GAISO*: _________________
BETERINARIO*: ______________ GALDEIKUR*: galdera(-)marka
BIGIZTA*: begizta GALDEMARKA*: galdera(-)marka
BILDUR*: ________________ GALDE-ZEINU*: galdera(-)marka
BIRTUTE*: bertute GARTZELA*: kartzela
BIZARMAKINA*: bizar(-)makina GASA*: ______________ (fr. gaze)
BIZKOTXA*: bixkotz, bizkotxo GASOIL*: ___________ (fr. gas-oil)
BOLAJOKO*: bola(-)joko GENERAL*: jeneral
BOLKAN*: sumendi GIHARRE*: ______________
_________________________________________
3. gaia _______________________________________________________________
GINEBRA*: ___________ (fr. gin) KARTERA*: diru(-)zorro, paper(-)zorro (fr.

GIZAGAJO*: gizagaixo portefeuille)
GOARDA*: guarda KARTOIFIN*: kartoi mehe
GOARDAZIBIL*: guardia zibil KARTULINA*: kartoi mehe
GOARDIA*: guardia KATAKUNBA*: katakonba
GOILARE*: koilara KERAMIKA*: zeramika
GRUA*: _________________ KERAMIKARI*: zeramikari
GRUA*: ______________________ KIDER*: gider, kirten
HAITZ* (zuhaitza): haritz KIROFANO*: operazio(-)gela, ebakuntza(-)gela
HAIZKORA*: aizkora KITARRA*: ______________
HALTZARI*: altzari KOARTEL*: kuartel
HAREZ GERO*: harrezkero KOINAK*: koñak
HAROTZ*: arotz KOJIN*: ____________ (fr. coussin)
HARRI BITXI*: harribitxi KOKILDU*: ______________
HARRIDURA-IKUR*: ______ KOKODRILO*: ____ (fr. crocodile)
HATZAMAR*: atzamar KOLIFLOR*: _____________
HATZAZAL*: azazkal KOMISALDEGI*: polizia(-)etxe; komisaria h.
HAUNDI*: _______________ Polizia(-) etxe
HEREXE*: heretiko KONFIDANTZA*: _________
HERIOTZE*: _____________ KONPROMEZU*: _________
HIBAI*: ibai KONTESTU*: ______ (fr. contexte)
HOZPERA*: hozbera KORBATA*: gorbata
HUMIL*: umil KORTINA*: errezel (2. mailan, gortina) (fr. ricleau,
IDURIMEN*: irudimen cortine)
IFERNU*: infernu KOTXE*: 1. e. auto(mobil), beribil 2. zalgurdi,
IGON*: igo bagoi
IGONGAILU*: ___________ KRISKET*: kisketa
IHARDUERA*: jarduera KRITERIO*: irizpide
IHARDUN*: _____________ KUALITATE*: Nolakotasun
IHARDUNALDI*: _________ KULTO*: 1. Kultu (erlij) 2. e. ikasi, landu
IHAUTERI*: _____________ KULUSKA*: kuluxka
IHAZ*: iaz KUNPLITU*: konplitu
IKUILU*: ukuilu KUTIZIA*: gutizia
IKUTU*: ________________ KUTXARE*: koilara (fr. cuillere)
ILEAPAINDEGI*: ile(-)apaindegi LAPURKETA*: ___________
ILEAPAINTZAILE*: ile-apaintzaile LAREHUN*: _____________
INGURUTREN*: aldiriko tren LAROGEI*: ______________
INMUNITATE*: immunitate LENTEJA*: dilista
INSEKTIZIDA*: intsektizida LEOPARDO*: lehoinabar, pantera
INSEKTU*: intsektu LETRA NAGUSI*: ________
INSTANT*: istant LETRA XIPI*: ____________
IPAR-ORRATZ*: iparrorratz LIKIDU*: likido / isurkari sin. likido
ISLADA*: _______________ LINO*: liho
ISLADATU*: _____________ LISERIKETA*: ___________
ITAIZUR*: itaxur, itogin LISIBA*: lixiba
ITOTE*: itaxur, itogin LITERA*: ohatze
ITSASUNTZI*: ___________ MAGISTERITZA*: irakasle(-)ikasketak / irakasle(-
IXTANTE*: istant )eskola
IZAKERA*: ______________ MAIL*: maila
IZKUTU*: ezkutu MAKAILAO*: bakailao
JARDIN*: Lorategi MAKILAIA*: ____________
JARRAI* (izenondoa): jarraitu MAKUTSIK*: mahuka-hutsik
JEIKI*: itaxur, itogin MANTENIMENDU*: mantentze
JEITSI*: jaitsi MANTENIMENDU*: mantentze
JOAREDUN*: joaldun MARIONETA*: txotxongilo
JOSKURA*: jostura MARRASKILO*: barraskilo
JUBILAZIO*: _________________ MATERIALE*: ___________
KABIA*: habia MERKALDI*: merkealdi
KAINABERA*: kanabera MERKETU*: _____________
KAINOI*: ________________ MEZPREZATU*: mespretxatu, “gutxietsi”
KAJOI*, KAXOI*: _____ (fr. tiroir) MINISTERGO*: ministerio
KALDERA*: galdara (eus. galda) MINISTERITZA*: ministerio
KALKULAMAKINA*: kalkulagailu MINISTRARI*: ministro
KAMARA*: 1. kamera 2. ganbera (fr. 1.camera, MINISTRARITZA*: ministerio
2.chambre) MINORIA*: gutxiengo
KAMARERO*: zerbitzari (fr. camarera: serveuse) MOETA*: _______________
KAMELU*: gamelu MONASTEGI*: ___________
KANPAINA DENDA*: kanpadenda MONEDA*: moneta 1. h. “diru, dibisa” 2. e.
KAPIRIO*: gapirio “txanpon”
KARATXO*: garatxo MONSTRUO*: munstro
KARDENAL*: kardinal (fr. cardinal) MOTIN*: mutin (fr. mutinerie: insurrección de
KARNET*: nortasun(-)agiria, gidabaimen tropas)
KARRETERA*: errepide MOTORE*: motor
KARRETILA*: eskorga MUSKULO*: gihar, muskulu
KARTELDEGI* (gaztelaniazko “kartelera” MUSTIO* (edaria): muztio
esateko): ikuskizunak MUSTUR*: mutur
_________________________________________
_________________________________________________________________ 3.gaia
NEUMATIKO*: pneumatiko SUJETO*: subjektu

NEUMONIA*: pneumonia SUSTANTIBO*: substantibo
NONNAHI*: nonahi, non-nahi TANTU*: ________________
NORANTZA*: noranzko TAXISTA*: taxilari
NOTARI*: notario TILISTA*: dilista
OH!*: ___________________ TINTATU*: tindatu
OHITURATU*: ___________ TONELADA*: tona
OHOSTU*: Ostu TORRE*: dorre
OIAL*: Oihal TRASTERO*: trasteleku
OIAN*: Oihan TRINEO*: lera
OIHALDENDA*: __________ TRISTETU*: tristatu
OKOTZ*: Kokots TXANPAIN*: xanpain
ONDA*: uhin TXANPU*: xanpu
ORAI*: __________________ TXINGURRI*: txindurri
ORDURARTE*: ordura arte, ordu arte TXITO*: 1. txita 2. txit
OTARTEKO*: ____________ TXITXARE*: zizare
PAKE*: bake TXULO*: zulo
PANPIN*: panpina UGARTE*: ______________
PARRAFO*: paragrafo UNTZI*: _________________
PEAJE*: ordaintoki, ordainsari URJAUZI*: Ur-jauzi
PEKATU*: _______________ URKO*: hurko
PELOTA*: pilota URRITZ*: hurritz (ur hur)
PISZINA*: igerileku XAGU*: _________________
POLBORA*: bolbora XAGUXAR*: _____________
POXPOLU*: pospolo XEHETU*: xehatu
PREJITU*: frijitu XIMAUR*: simaur
PROBETXATU*: aprobetxatu XIRIMIRI*: zirimiri
RAZIONAL*: arrazional XIXA*: ziza
RECORD*: errekor XURI*: zuri
RIFLE*: errifle YOGUR*: _______________
RITO*: erritu ZABALUNE*: zabalgune
RUGBY*: errugbi ZAI*: ___________________
RULETA*: erruleta ZAKURKUME*: txakurkume
SAPAI*: _________________ ZAKURTEGI*: txakurtegi
SEDA*: zeta ZERBIETA*: aho-zapi
SEGERETU*: sekretu ZERBITU*: ______________
SEIREHUN*: _____________ ZERRAILA*: sarraila
SEKULAN*: ______________ ZERTIFIKATU*: ziurtagiri
SENADORE*: senatari ZIRUJIA*: kirurgia
SERRAILA*: sarraila ZUMO*: zuku (edo, elkarketetan, -ur: laranja-ur)
SIRIMIRI*: zirimiri ZUZPERTU*: suspertu
SOFRITU*: sufritu ZUZTER*: zuztar
SOLIDARITZA*: solidaritate
SOLIDU*: solido
SOLOMILO*: azpizun / solomo sin. azpizun
SOMATU*: sumatu
SONDA*: zunda
SOZIETATE*: 1* e. gizarte. 2 (elkarte mota):
sozietateen alorreko legeria.
_________________________________________
3. Gaia _______________________________________________________________
ERANTZUN-ORRIA
1. 33. 65. 97.
2. 34. 66. 98.
3. 35. 67. 99.
4. 36. 68. 100.
5. 37. 69. 101.
6. 38. 70. 102.
7. 39. 71. 103.
8. 40. 72. 104.
9. 41. 73. 105.
10. 42. 74. 106.
11. 43. 75. 107.
12. 44. 76. 108.
13. 45. 77. 109.
14. 46. 78. 110.
15. 47. 79. 111.
16. 48. 80. 112.
17. 49. 81. 113.
18. 50. 82. 114.
19. 51. 83. 115.
20. 52. 84. 116.
21. 53. 85. 117.
22. 54. 86. 118.
23. 55. 87. 119.
24. 56. 88. 120.
25. 57. 89. 121.
26. 58. 90. 122.
27. 59. 91. 123.
28. 60. 92. 124.
29. 61. 93.
30. 62. 94.
31. 63. 95.
32. 64. 96.
ABIONETA*: ________________ IKUTU*: ________________

ABOTS*: ________________ ISLADA*: _______________
AINITZ*: ________________ ISLADATU*: _____________
AMANKOMUN*: _________ ITSASUNTZI*: ___________
ARTILERIA*: ____________ IZAKERA*: ______________
ASANBLEA*: ________________ JUBILAZIO*: ________________
ASIGNATURA*: _____________ KAINOI*: ________________
ASPIRADORA*: ______________ KAJOI*, KAXOI*: ____ (fr. tiroir)
ASTILLERO*: ________________ KIDER*: gider, kirten
ASUNTO*: __________________ KITARRA*: ______________
AURREKALDE*: _________ KOJIN*: __________ (fr. coussin)
AZEITUNA*: ________________ KOKILDU*: ______________
AZUFRE*: __________________ KOKODRILO*: ___ (fr. crocodile)
BAINAN*: _______________ KOLIFLOR*: _____________
BELARDENDA*: _________ KONFIDANTZA*: _________
BEREIZTU*: _____________ KONPROMEZU*: _________
BETERINARIO*: _____________ KONTESTU*: _____ (fr. contexte)
BILDUR*: ________________ LAPURKETA*: ___________
BOLONDRES*: ___________ LAREHUN*: _____________
BOLTSA*: ___________________ LAROGEI*: ______________
BURRUKA*: _________________ LETRA NAGUSI*: ________
EDIFIZIO*: __________________ LETRA XIPI*: ____________
EDUKIN*: _______________ LISERIKETA*: ___________
EHUNDAKA*: ___________ MAKILAIA*: ____________
EJERZITO*: _________________ MATERIALE*: ___________
ENTZULEGO*: ___________ MERKETU*: _____________
ERDERA*: _______________ MOETA*: _______________
ERITZI*: ________________ MONASTEGI*: ___________
ERIZPIDE*: _____________ OH!*: ___________________
ERREFLEXIO*: 1. _______ 2. Fis. OHITURATU*: ___________
ERROPA*: _______________ OIHALDENDA*: __________
ESKUBI*: ________________ ORAI*: __________________
ESPIA*: _____________________ OTARTEKO*: ____________
FRAILE*: ___________________ PEKATU*: _______________
GAISO*: _________________ SAPAI*: _________________
GASA*: _____________ (fr. gaze) SEIREHUN*: _____________
GASOIL*: _________ (fr. gas-oil) SEKULAN*: ______________
GIHARRE*: ______________ TANTU*: ________________
GINEBRA*: ___________ (fr. gin) UGARTE*: ______________
GRUA*: ________________ UNTZI*: _________________
GRUA*: _____________________ XAGU*: _________________
HARRIDURA-IKUR*: ______ XAGUXAR*: _____________
HAUNDI*: _______________ YOGUR*: _______________
HERIOTZE*: _____________ ZAI*: ___________________
IGONGAILU*: ___________
IHARDUN*: _____________
IHARDUNALDI*: _________
IHAUTERI*: _____________
196 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
ATAZA
3.3. Testuen egokitasuna langai: euskara zaindu orokorrerako irizpideak
HELBURUAK:
- Erregistro zaindu orokorraren kalitatean eragiten duten aldagaiez jabetzea
- Erregistro zaindu orokorrarekin zerikusia duten zalantzak argitzeko baliabideak ezagutzea eta erabiltzen
trebatzea
- Erregistro zaindu orokorrean ohikoak diren desegokitasun batzuk identifikatzea eta zuzentzea
PROZEDURA
1. Erregistro zaindu orokorrerako estilo-

estilo-irizpideak jasotzen dituzten baliabideak deskribatu
2. Emandako zalantzak argitu, kontsulta-

kontsulta-baliabideak erabiliz
3. Erregistro zaindu orokorrerako orain arte eman diren irizpideen gaineko balorazio bat egin
EMAITZA
Jarduera honetan, erregistro zaindu orokorraren garapen funtzionalerako azken urteotan euskaraz
egin diren proposamenekin zerikusia duten zalantzak argitzeko kontsulta-baliabideak erabiliko
ditugu. Bide batez, estilo zainduarekin lotutako hainbat zalantza aztertu eta argituko ditugu.
Horrekin guztiarekin bilatzen da ikasleen esku jartzea estilo zaindurako euskaraz egin diren
proposamen nagusiak eta ohartaraztea zer-nolako eragina izan dezaketen estilo-irizpide horiek
administrazioko eta arlo juridikoko testuen kalitatean.
Halaber, bilatzen da ikasleek oinarrizko trebetasuna garatzea, estilo zainduaren inguruko informazioa
ematen duten kontsulta-baliabideak erabiltzen.
EIMAren estilo-
estilo-liburua:
liburua http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-
573/es/contenidos/informacion/dih/es_5490/estilo_liburua_c.html
kontsultagunea http://www.euskara-errektoreordetza.ehu.es/p267-
EHULKUren kontsultagunea:
shehulct/eu/contenidos/informacion/ehulku_aholku_guztiak/eu_guztiak/aholku_guztiak.html
AZPIDAZKI:
AZPIDAZKI http://www.ehu.es/azpidazki/
Sarasola, I. eta Alberdi, X., 2000. Euskal Estilo Libururantz (gela birtualean eskuragarri)
_________________________________________ 197
3. gaia ________________________________________________________________
198 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
Testuen egokitasuna langai

ESTILO ZAINDU OROKORRERAKO EGIN DIREN PROPOSAMENEKIN ZERIKUSIA DUTEN
ZALANTZAK ARGITZEN
3.2 moduluan testuen zuzentasunarekin zerikusia duten zalantzak aztertu eta argitu ditugu.
Lehenbizi, zalantza lexiko eta gramatikalak jorratu ditugu; ondoren, euskara estandarrarekin
zerikusia dutenak. Jakina denez, zuzentasuna funtsezko eta ezinbesteko eskakizuna da
administrazioko eta arlo juridikoko edozein testutan.
Alabaina, zuzentasuna ez da hizkuntza-kalitatearen berme bakarra. 2.3 moduluan ikusi

dugunez, zuzentasunari ez ezik, egokitasunari ere begiratu behar zaio testu bat sortzen
denean. Egokitasuna izan da, hain zuzen ere, euskararen garapen-prozesuan azken urteotan
lan asko gidatu dituen kezka. Ildo horretatik, hainbat gogoeta-bide zabaldu dira: zer hizkera
erabili irratian, zer hizkera erabili telesailetan, zer hizkera erabili gazteentzako produktuetan,
zer hizkera erabili material akademikoetan… Administrazioko eta arlo juridikoko
komunikazioari dagokionez, atera diren ondorioen artean esangarrienak dira erregistro zaindu
orokorrerako egindako estilo-proposamenak.
Proposamen horiek han eta hemen daude jasota hainbat eta hainbat materialetan. Ataza
honetan, material horietako batzuk aurkeztu eta landuko ditugu: UPV/EHUren EEE (Euskal
estilo-libururantz), EHULKU eta AZPIDAZKI; EIMAren estilo-liburua osatzen duten lanak
(Onomastika, Letra Larriak, Ortotipografia…); eta IVAPek eta Euskaltzaindiak argitaratutako
material batzuk.
Modu horretara, gainetik aztertu ahal izango ditugu, halaber, orain arte erregistro zaindu
orokorrerako egin diren estilo-proposamen nagusiak: testu-mailakoak, esaldiaren
antolamenduarekin zerikusia dutenak, morfosintaxiaren alorrekoak, lexikoaren erabilerarekin
zerikusia dutenak, onomastikarekin eta toponimiarekin lotutakoak, ortotipografiaren
gainekoak…
EGINKIZUNAK
1. Erregistro zaindu orokorrerako estilo-

estilo-irizpideak jasotzen dituzten baliabideak deskribatu

3. Erregistro zaindu orokorrerako orain arte eman diren irizpideen balorazio bat egin
_________________________________________ 199
3. gaia ________________________________________________________________
1. Azter itzazu gela birtualean 3.3 ataleko baliabideen karpetan dauden estilo-liburuak
eta kontsulta-materialak.. Zer informazio dakar bakoitzak estilo zaindu orokorrerako
egin diren hautuei buruz? Zer alderdi jorratzen dira material horretan?
a) Testu-
Testu-mailako irizpideak
- Testuak diseinatzeko eta antolatzeko irizpideak
- Testu-
Testu-antolatzaileak hautatzeko eta erabiltzeko irizpideak
- Kohesio-
Kohesio-bideak hautatzeko eta erabiltzeko irizpideak
-…
b) Esaldien eta esaldi-

esaldi-kateen antolamenduarekin zerikusia duten irizpideak
- Esaldiko elementuak ordenatzeko irizpideak
- Esaldiak zatikatzeko irizpideak
- Korapiloak askatzeko irizpideak
- Egitura gordin edo traketsak saihesteko irizpideak
-…
c) Aukera morfosintaktikoekin zerikusia duten irizpideak

- Egitura gramatikalak modu eraginkorrean erabiltzeko irizpideak
- Egitura gramatikalen artean, jatorrenak eta argienak hautatzeko irizpideak
- Erregistro zainduan saihestu beharreko erabilerak
-…
d) Lexikoaren
Lexikoaren erabilerarekin zerikusia duten irizpideak
- Hitzen erabilera zehatzari buruzkoak
- Atzizkien eta aurrizkien hautabideei buruzkoak
- Erdal esapideen itzulpenaren ingurukoak
- Erregistro zainduan saihestu beharreko erabilerak
-…
e) Toponimiaren eta onomastikaren
onomastikaren erabilerarekin zerikusia duten irizpideak
- Lekuen eta pertsonen izenak euskaraz
- Erakundeen izenak euskaraz
- Gertakari historiko eta sozialen izenak euskaraz
-…
f) Ortotipografiarekin eta puntuazio-

puntuazio-ikurren erabilerarekin zerikusia duten irizpideak
- Puntuazio-
Puntuazio-ikurren erabilera estrategikoa
- Letra larrien eta letra xeheen erabilera
- Letra etzanaren eta letra lodiaren erabilera
- Komatxoen erabilera
-…
200 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
Baliabidea URLa Zer alderdi jorratzen ditu? Zergatik

iruditu zaizu
interesgarria?
EIMAren estilo-
estilo- http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi
liburua .net/r43-
573/es/contenidos/informacion/di
h/es_5490/estilo_liburua_c.htm
EHULKU http://www.euskara-
errektoreordetza.ehu.es/p267-
shehulct/eu/contenidos/informaci
on/ehulku_aholku_guztiak/eu_guz
tiak/aholku_guztiak.html
Testu-
Testu- http://www.euskaltzaindia.net/dok
antolatzaileen /iker_jagon_tegiak/71105.pdf
erabilera
estrategikoa
EEE Gela birtualean
2. Hemen dituzue hainbat estilo-auzi.. Zein da, zuen ustez, aukerarik egokiena kasu
bakoitzean? Zalantzarik izanez gero, jo kontsulta-
kontsulta-baliabideetara. Non argitu duzue
kontsulta? OHARRA: 2.1.2 egin aurretik, ikasgela birtualean esaldiaren
antolamenduari buruz dituzuen apunteak begiratzea komeni da.
2.1.1. Testu-
Testu-mailako irizpideak
AUKERAK Zein da egokiena? Non argitu duzue kontsulta?
a) Bere gabeziak jota bizi da, bera egituratu eta ez inguratu

soilik egingo lukeen maitasun baten egarri, egiakora eta
honek duen gogortasunera iristeko bide eskaintzen dioten
aukerei ihes eginez ordea beti ere.
b) Gabeziak jota bizi da, eta egituratzeko –eta ez soilik

babesteko– aukera emango dion maitasunaren egarriz;
atzera eginez, ordea, errealitatera eta honen basakeriara
iristeko aukeren aurrean.
_________________________________________ 201
3. gaia ________________________________________________________________
a) Honen adibide ditugu, hala nola, negozio lokalen

errentamendu-kontratua, lehengaien hornidura-kontratua,
edota patenteak ustiatzeko lizentzia-kontratua.
b) Honen adibide ditugu, negozio lokalen errentamendu-
kontratua, lehengaien hornidura-kontratua, edota patenteak
ustiatzeko lizentzia-kontratua.
a) Alde batetik, bertan egiten diren hizkuntzak nazioarte-

mailako hizkuntzak dira (frantsesa, alemana eta italianoa),
eta bestetik, hizkuntza horien erabilera modu isolatuan egiten
da, hots, horietako bakoitzak bere lurralde edo eremu
esklusiboa duela alegia.
b) Alde batetik, bertan egiten diren hizkuntzak nazioarte-
mailakoak dira (frantsesa, alemana eta italiera), eta bestetik,
hizkuntza horietako bakoitza bere lurraldean erabiltzen da,
hots, hizkuntza horietako bakoitzak bere lurralde edo eremu
esklusiboa du.
a) Baina zenbait egintza burutu ahal izateko, kasu batzuetan

Babesgoaren baimena beharko da eta besteetan Babesgoari
egintza horiek burutuko direla jakinarazi beharko zaio. ?Hala
nola, ezin izango ditu fundazioaren ondarearen %20a baino
balio handiagokoak diren ondasunak besterendu
Babesgoaren baimenik gabe (FLren 19. art.).
b) Baina zenbait egintza burutu ahal izateko, kasu batzuetan
Babesgoaren baimena beharko da eta besteetan Babesgoari
egintza horiek burutuko direla jakinarazi beharko zaio. Esate
baterako / adibidez…, ezin izango ditu fundazioaren
ondarearen %20a baino balio handiagokoak diren
ondasunak besterendu Babesgoaren baimenik gabe (FLren
19. art.).
2.1.2. Esaldiaren
Esaldiaren antolamenduarekin zerikusia duten irizpideak
a) Konstituzioak Atariko Tituluan sindikatuak eta

enpresaburuen elkarteak sortzea eta hauen lana libreak
direla aldarrikatzean, eta erakunde hauek Zuzenbidezko
Estatu sozial eta demokratiko berrian gizartearen eta
ekonomiaren interesen sustapenean eta defentsan oinarrizko
funtzioa betetzen dutela esatean, prozesu hori burutu du.
b) Konstituzioak prozesu hori burutu du, Atariko Tituluan
aldarrikatzean sindikatuak eta enpresaburuen elkarteak
sortzea eta hauen lana libreak direla eta esatean erakunde
hauek Zuzenbidezko Estatu sozial eta demokratiko berrian
gizartearen eta ekonomiaren interesen sustapenean eta
defentsan oinarrizko funtzioa betetzen dutela.
202 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
a) Askatasun sindikalaren erregulazioaren pauso nagusiak

19/1977 Legea, apirilaren 1ekoa, enpresaburu eta langileei
elkarte profesionalak eratzeko eskubidea aitortu ziena;
31/1977 Errege-Dekretu Legea, ekainaren 2koa, sindikatu
bertikalean afiliaturik egon beharra kendu zuena;
3147/1977 Errege-Dekretua, abenduaren 6koa, organizazio
korporatibo hori deuseztatu zuena; eta gainera, OITko 87
eta 98 Hitzarmenak, Espainiak 1977ko apirilaren 13an
berretsitakoak, izan ziren.
b) Askatasun sindikalaren erregulazioaren pauso nagusiak
(honako) hauek izan ziren: 19/1977 Legea, apirilaren 1ekoa,
enpresaburu eta langileei elkarte profesionalak eratzeko
eskubidea aitortu ziena; 31/1977 Errege-Dekretu Legea,
ekainaren 2koa, sindikatu bertikalean afiliaturik egon beharra
kendu zuena; 3147/1977 Errege-Dekretua, abenduaren
6koa, organizazio korporatibo hori deuseztatu zuena; eta
gainera, OITko 87 eta 98 Hitzarmenak, Espainiak 1977ko
apirilaren 13an berretsitakoak.
a) Gerta daiteke pertsonen zein ondasunen kontrako

bortizkeria egotea eta alderdiek hori existitzen dela
egiaztatzea; orduan, aribidean zegoen negoziazioa
berehalakoan eten egingo da, harik eta bortizkeria desagertu
arte.
b) Gerta daiteke pertsonen zein ondasunen kontrako
berehalakoan etengo da, harik eta bortizkeria desagertu arte.
a) Udalak aldeko txostena eman zuela eta jendaurrean egon

diren epean ez dela erreklamaziorik aurkeztu kontuan
harturik…
b) Kontuan harturik udalak aldeko txostena eman zuela eta
jendaurrean egon diren epean ez dela erreklamaziorik
aurkeztu…
a) Uztailaren 27ko 389/1995 Dekretuko 3. artikuluak

Akordioak 1995eko urtarrilaren 1etik 1995eko abenduaren
31ra arteko indarraldia izango duela ezartzen du.
b) Uztailaren 27ko 389/1995 Dekretuko 3. artikuluak
(halaber) ezartzen du Akordioak 1995eko urtarrilaren 1etik
1995eko abenduaren 31ra arteko indarraldia izango duela.
c) Uztailaren 27ko 389/1995 Dekretuko 3. artikuluak
ezartzen duenez, Akordioak 1995eko urtarrilaren 1etik
1995eko abenduaren 31ra arteko indarraldia izango du.
d) Uztailaren 27ko 389/1995 Dekretuko 3. artikuluak hau
ezartzen du:: Akordioak 1995eko urtarrilaren 1etik 1995eko
abenduaren 31ra arteko indarraldia izango duela.
a) Bestalde, Lege Organiko honek erregela batzuk ere ditu,

bilatzen dutenak, organizazio sindikal nagusienen posizio
juridikoa sendotzea […]
b) Bestalde, Lege Organiko honek erregela batzuk ere baditu,
bilatzen dutenak, organizazio sindikal nagusienen posizio
juridikoa sendotzea […]
_________________________________________ 203
3. gaia ________________________________________________________________
a) Ekintza, gertaera, erabaki edo horrelakoren bat egia dela

baieztatzen duen idatzizko aitorpen ofiziala da egiaztagiria.
b) Egiaztagiria ekintza, gertaera, erabaki edo horrelakoren
bat egia dela baieztatzen duen idatzizko aitorpen ofiziala da.
c) Egiaztagiria honako hau da: ekintza, gertaera, erabaki edo
horrelakoren bat egia dela baieztatzen duen idatzizko
aitorpen ofiziala.
d) Egiaztagiria idatzizko aitorpen ofizial bat da, ekintza,
gertaera, erabaki edo horrelakoren bat egia dela baieztatzen
duena.
e) Egiaztagiria idatzizko aitorpen ofizial bat da, baieztatzen
duena ekintza, gertaera, erabaki edo horrelakoren bat egia
dela.
f) Egiaztagiria da idatzizko aitorpen ofizial bat, ekintza,
gertaera, erabaki edo horrelakoren bat egia dela baieztatzen
duena.
g) Egiaztagiria da idatzizko aitorpen ofizial bat, baieztatzen
duena ekintza, gertaera, erabaki edo horrelakoren bat egia
dela.
h) Egiaztagiria honako hau da: idatzizko aitorpen ofizial bat,
ekintza, gertaera, erabaki edo horrelakoren bat egia dela
baieztatzen duena.
i) Egiaztagiria honako hau da: idatzizko aitorpen ofizial bat,
baieztatzen duena ekintza, gertaera, erabaki edo
horrelakoren bat egia dela.
a) Aurkako iritziak, osotasunean hartutako urteko kontuek ez

dutela, orokorki onartutako kontabilitate arau eta
printzipioekin bat etorriz, ikuskatutako enpresaren
ondarearen, egoera finantzarioaren, eragiketen emaitzen eta
egoera finantzarioan egondako aldaketen irudi fidela
erakusten adierazten du.
b) Aurkako iritziak adierazten du osotasunean hartutako
urteko kontuek ez dutela erakusten, orokorki onartutako
kontabilitate arau eta printzipioekin bat etorriz, ikuskatutako
enpresaren ondarearen, egoera finantzarioaren, eragiketen
emaitzen eta egoera finantzarioan izandako aldaketen irudi
fidela.
a) Arau batzuk zorrotzago betetzen dira tokiko

administrazioan, komunitate autonomoetan edo Estatuko
administrazioetan baino.
b) Arau batzuk tokiko administrazioan zorrotzago betetzen
dira, komunitate autonomoetan edo Estatuko
administrazioetan baino.
a) Zuzenbideak, borrokak, indarkeriak eta gizabanakoaren

nahiz taldeen interes partikularrek sortu dituzten gatazkak
gainditzeko balio du.
b) Borrokak, indarkeriak eta gizabanakoaren nahiz taldeen
interes partikularrek sortu dituzten gatazkak gainditzeko balio
du zuzenbideak.
204 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
a) Enpresaburu-elkarteen ordezkaritza handiena erregulatzen

duena ez da apirilaren 1eko 19/1977 Legea, eta bai
Langileen Estatutua, batik bat bere 6. Xedapen Gehigarrian,
zeinak erreserbatzen baitu…
b) Enpresaburu-elkarteen ordezkaritza handiena, ez du
19/1977 Legeak erregulatzen, Langileen Esatatutuak baizik,
batik bat bere 6. Xedapen Gehigarrian, zeinak erreserbatzen
baitu…
a) [Aseguru] Kontratu-mota, zeinaren bidez aseguratzaileak

diru-prestazio (aseguru-sari, prima)
a) baten truke, aurrez
ezarritako muga batzuen barruan, aseguratuak ustekabeko
ezbeharren ondorioz jasan litzakeen kalteak ordaintzeko
obligazioa hartzen duen.
b) [Aseguru] Kontratu-mota, zeinaren bidez aseguratzaileak
obligazioa hartzen duen diru-prestazio (aseguru-sari, prima)
a)
baten truke, aurrez ezarritako muga batzuen barruan,
aseguratuak ustekabeko ezbeharren ondorioz jasan litzakeen
kalteak ordaintzeko..
a) Estatuko Fiskal Orokorra presidenteak izendatuta izango

da.
b) Estatuko Fiskal Orokorra presidenteak izendatuko du.
) Tratatu hauek, Espainiak berretsiak izan ziren 1976an.

b)Tratatu
b) hauek, 1976an berretsi zituen Espainiak.
a) Gerta daiteke pertsonen zein ondasunen kontrako

berehalakoan eten egingo da, harik eta bortizkeria desagertu
arte.
b) Gerta daiteke pertsonen zein ondasunen kontrako
berehalakoan etengo da, harik eta bortizkeria desagertu arte.
a) Hau [Konstituzioko ahalmenak nazioarteko erakundeei

lagatzea] Elkarteei atxikitzean gauzatu egin zen.
b) Hau [Konstituzioko ahalmenak nazioarteko erakundeei
lagatzea] Elkarteei atxikitzean gauzatu zen.
a) Burutzapen frogen helburua, auditoreari barne kontrolari

buruzko prozedurak finkatu ziren bezala aplikatzen direneko
arrazoizko ziurtasuna ematea da.
b) Burutzapen frogen helburua, auditoreari arrazoizko
ziurtasuna ematea da barne kontrolari buruzko prozedurak
finkatu ziren bezala aplikatzen direla.
_________________________________________ 205
3. gaia ________________________________________________________________

kontsulta?
a) Bertako lehen Atalburua Herri Arduralaritzan euskera

erabiltzeari buruzkoa da, […] harremanetan euskera eta
gaztelania erabiltzeko eskubidea aitortzen delarik.
b) Bertako lehen Atalburua Herri Arduralaritzan euskera
erabiltzeari buruzkoa da […]; bertan harremanetan euskera
eta gaztelania erabiltzeko eskubidea aitortzen da.
a) Erabakia, 1995eko ekainaren 15ekoa, UPV/EHUarena,

beronen bidez XX andreak jarritako errekurtsoa onartzen ez
delarik.
b) Erabakia, 1995eko ekainaren 15ekoa, UPV/EHUrena, XX
andreak jarritako errekurtsoa ez onartzea ebazten duena.
a) … orduan (bateraezintasun-kasuan) abokatuak

Kolegioaren Gobernu Batzari jakinarazi beharko dio
aitzakiarik gabe, automatikoki lanbide-jarduna utziko
duelarik.
b) … orduan (bateraezintasun-kasuan) abokatuak
Kolegioaren Gobernu Batzari jakinarazi beharko dio
aitzakiarik gabe eta automatikoki lanbide-jarduna utziko du.
(El abogado (en caso de incompatibilidad) deberá
comunicarlo sin excusa a la Junta de Gobierno del Colegio,
CESANDO automáticamente en el ejercicio de la profesión).
a) Kontuen Auditoreen Errolda Ofizialak, interesa daukanak

horrela eskatzekotan, […] zerrenda eguneratua emango du.
b) Kontuen Auditoreen Errolda Ofizialak, interesa duenak
hala eskatuz gero,, […] zerrenda eguneratua emango du.
a) Langileentzako jakinarazpena eztabaiden eta kontsulten

epearen irekiduraz.
b) Langileei jakinerazten zaie eztabaidak eta kontsultak
egiteko garaia irekitzen dela.
[Comunicación a los trabajadores de la apertura del período
de discusión y consultas]
a) Adingabeek eta ezgaituek ere gauzen edukitza lor

dezakete, baina bere kudeaketarako beharrezkoa izango
dute euren legezko ordezkarien laguntza.
b) Adingabeek eta ezgaituek ere gauzen edukitza lor
dezakete, baina (gauza) horiek kudeatzeko beharrezkoa
izango dute beren (euren) legezko ordezkarien laguntza.
a) 511/1985 Errege Dekretua, otsailaren 20koa, Asilo

Eskubidearen Lege Erregulatzaile-aren Aplikaziorako
Erregelamendua onesten duena.
b) 511/1985 Errege Dekretua, otsailaren 20koa, Asilo
Eskubidea Erregulatzen duen Legea Aplikatzeko
Erregelamendua onesten duena.
206 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
a) Helburua lortu ahal izateko aukera izan dezagun

beharrezkoak diren baldintzak aztertu beharko ditugu.
b) Helburuak lortzeko baldintzak aztertu behar ditugu.
a) Kultur Arloak ekingo dio partaideen arteko koordinazio-

lanari.
b) Kultur Arloak koordinatuko ditu partaideak.
a) Foru Aldundia arduratuko da kudeaketa-lanaz.

b) Foru Aldundiak kudeatuko du.
a) Korporazioa eratzeko egiten den bilera berean egiten da

alkatearen aukeratza ere.
b) Korporazioa eratzeko egiten den bilera beran aukeratzen
da alkatea ere.
a) Itsumendiko iturriaren ur-aprobetxamenduari buruzko

hitzarmena.
b) Itsumendiko iturriko urak ustiatzeko hitzarmena.
a) Arartekoaren Legea Legebiltzarrean atzoko bilkuran

onartua izan da.
b) Legebiltzarrak Arartekoaren Legea onartu du, atzoko
bilkuran.
a) Aurtengo aurrekontuak eztabaidatuak izan dira gaurko

bileran.
b) Gaurko bileran aurtengo aurrekontuak eztabaidatu dituzte.
a) Gure sindikatua ez da izan kalte ekonomiko handiaren

kontzeptu barruan sartzen ez ziren fakturak ez onartzearen
aldeko.
b) Gure sindikatuak kalte ekonomiko handiaren kontzeptu
barruan sartzen ez diren fakturak onartzea nahi zuen.
a) Ez dugu uste 4. hizkuntza-eskakizuna ez dutenak ezin

direnik azterketara aurkeztu.
b) Uste dugu 4. hizkuntza-eskakizuna ez dutenak ere aurkez
daitezkeela.
a) Aztertzaileek autonomi erkidegoko edozein hizkuntza ofizial

erabiltzeko aukera izango dute.
b) Aztertzaileek aukera izango dute autonomi erkidegoko
edozein hizkuntza ofizial erabiltzekok.
_________________________________________ 207
3. gaia ________________________________________________________________
a) Zure idatzia jaso ondoren, non azaltzen diguzun zerbitzu

honek emandako isun jakinarazpenak ez zuela
<<Euskararen Erabilpena Arauzkotzeko Oinarrizko
Legea>>-ren 8.2. artikuluan ezarritakoa betetzen,
jakinarazpenean Euskal Autonomi Erkidegoko hizkuntza
ofizial biak erabiltzen ez zirelako, jakinarazten dizugu
zuzendaritza honen nahia lege horretan ezartzen dena
betetzea denez, zuk jaso duzun jakinarazpenak ez daukala
beste iturririk izapidean suertatu den ustekabeko akatsa
baino.
b) Zure idatziaren bidez adierazten diguzunez, zerbitzu honek
emandako isun jakinarazpenak ez du legeria betetzen.
Antza denez <<Euskararen Erabilpena Arauzkotzeko
Oinarrizko Legea>>-ren 8.2. artikuluan hala adierazi arren,
jakinarazpenean ez ziren erabili Euskal Autonomi Erkidegoko
hizkuntza ofizial biak.
Gertatuak gertatu, jakinarazi nahi dizugu zuzendaritza honen
nahia lege horretan ezartzen dena betetzea den arren,
tramitazioan uste gabe sortutako akats batek eragin duela
zuk jasotako jakinarazpena hizkuntza bakarrean egotea.
a) Agindua, 1994ko maiatzaren 2koa, Lehendakaritza, Lege

Araubide eta Autonomi Garapenerako sailburuarena,
martxoaren 17ko 70/1993 Dekretuaren bidez (1993ko
martxoaren 28 ko EHAA) A) eta hori garatzezko 1993kko
ekainaren 15ean emandako Aginduaren (1993kko uztailaren
3ko EHAA)A) eta 1993ko urriaren 11ko Aginduaren bidez
(1993ko urriaren 20ko EHAA) A) araututako diru-laguntzak
jasoko dituztenen zerrendak argitaratzen dituena.
b) Agindua, 1994ko maiatzaren 2koa, Lehendakaritza, Lege
Araubide eta Autonomi Garapenerako sailburuarena, diru-
laguntza jakin batzuk jasoko dituztenen zerrendak
argitaratzen dituena.
Diru-laguntza horiek jaso ahal izateko betebeharrak eta
gainontzekoak honako xedapenen arautzen dituzte:
martxoaren 17ko 70/1993 Dekretuak (EHAA, 1993-03-28)
eta dekretu hori garatzeko 1993ko ekainaren 15eko
Aginduak (EHAA, 1993-07-03) eta 1993ko urriaren 11ko
Aginduak (EHAA, 1993-10-20).
a) XXI. mende honetan, komunikabideen zabalkunderako

teknologien garapenean izan ditugun aurrerapenak
ikaragarriak izan direla ezin dugu ukatu.
b) Ezin dugu ukatu ikaragarriak izan direla XXI. mende
honetan komunikabideen zabalkunderako teknologien
garapenean izan ditugun aurrerapenak.
a) Honekin batera, zure erakundetik bidali eta HAEEko

erregistroan hil honen 22an jasotako idazkia igortzen dizut.
b) Honekin batera igortzen dizut zure erakundetik bidali eta
erregistroan hil honen 22an jasotako idazkia.
a) Eskatutako dokumentazioa aldez aurretik iragarritako

epean jaso arte ez dela diru-laguntzarik emango esan digute.
b) Esan digute ez dela diru-laguntzarik emango eskatutako
dokumentazioa aldez aurretik iragarritako epean jaso arte.
208 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
a) Aurreprestakuntza egitasmoa bertan behera utzi behar

dugu, datozen asteetan egin beharko genituzkeen
saioetarako behar baino hautagai gutxiago baitago.
b) Aurreprestakuntza egitasmoa bertan behera utzi behar
dugu, ez baitago behar beste hautagairik datozen asteetan
egin beharko genituzkeen saioetarako.
a) Izangaiak Euskal Autonomi Erkidegoan bizikidetza, goi-

mailako ikasketak, euskararen eta ingelesaren ezagutza,
antzeko lanetan bi urteko esperientzia eta ordenagailuen
erabileran trebakuntza izan beharko ditu.
b) Hautagaiak honako baldintza hauek bete behar ditu:
Euskal Autonomi Erkidegoan bizitzea
Goi-mailako ikasketak izatea
Euskara eta ingelesa jakitea
Bi urteko esperientzia izatea antzeko
lanetan
Ordenagailua erabiltzen jakitea
a) Horiek dira Kulturaren Arloaren kudeaketa gureganatzeko

proposamena kontuan hartzeko modukoa dela pentsarazten
diguten arrazoiak.
b) Arrazoi horiexek pentsarazten digute Kultur Arloaren
kudeaketa gureganatzeko proposamena kontuan hartzeko
modukoa dela.
a) Andre hori:
Honen bidez, EAEko langileentzako lan-baldintzak finkatzen
dituen Akordio Arautzailean aurreikusitako Gizarte Fondoen
laguntza-hartzailea izateko eskakizun hau dagokion
Zuzendaritzan –Negoziazio Kolektiboko Zuzendaritza- bidera
dezazun eskatzera natorkizu.
b) Andre hori:
Dakizunez, Gizarte Fondoak aurreikusten dira EAEko
langileentzako lan-baldintzak finkatzen dituen akordio
arautzailean.
Gizarte Fondoen laguntza jaso nahi dut; horregatik, eskatzen
dizut eskabide hau Negoziazio Kolektiborako Zuzendaritzan
bideratzeko.
a) Enpresa ordezkaria bileran bertan zegoen ezezko

erantzuna eman zitzaiolarik.
b) Enpresa ordezkaria bileran bertan zegoen, eta ezezko
erantzuna eman zitzaion.
a) Kaltetutako ondasunen jabeei jakinaraziko zaie

erabakitakoa, erantzunik jaso ezean kalte-ordaina onartutzat
joko delarik.
b) Kaltetutako ondasunen jabeei jakinaraziko zaie
erabakitakoa. Halaber, erantzunik jaso ezean, kalte-ordaina
onartutzat joko da.
_________________________________________ 209
3. gaia ________________________________________________________________
2.1.3. Aukera morfosintaktikoekin zerikusia duten irizpideak
a) Nahiz pertsona fisikoa zein juridikoa…

b) Nahiz pertsona fisikoa nahiz juridikoa…
a) Bai sozietate menperatzaileak zein menpekoak

b) Bai sozietate menperatzaileak bai menpekoak
a) Testamentugileak kargatu ahal izango die agintza eta

legatuekin, ez bakarrik beren jaraunsleari, baizik eta
legatudunei ere.
b) Testamentugileak kargatu ahal izango die agintza eta
legatuekin, ez bakarrik beren jaraunsleari, baizik eta
legatudunei ere bai.
c) Testamentugileak kargatu ahal izango die agintza eta
legatuekin, ez bakarrik beren jaraunsleari, baita legatudunei
ere.
d) Testamentugileak kargatu ahal izango die agintza eta
legatuekin, ez bakarrik beren jaraunsleari, legatudunei ere
bai.
a) Demokrazia batean bizi gara.

b) Demokrazian bizi gara.
a) Alderdi horietako bakoitzari buruzko legerien azterketa

sakon bat egin dugu.
b) Alderdi horietako bakoitzari buruzko legerien azterketa
sakona egin dugu.
a) Hala ere, kontuen ikuskaritza zehazki arautzearen beharra

ekarri dute enpresa munduko bilakaerek.
b) Hala ere, kontuen ikuskaritza zehazki arautzeko beharra
ekarri dute enpresa munduko bilakaerek.
a) GobernuA eta KonfederazioAREN arteko elkarrizketak.

b) GobernuAREN eta KonfederazioAREN arteko elkarrizketak.
a) Nafarroari dagokionez, 1992an Nafarroako Gobernu

berak dekretu bidez legeztatu zuen itzularoko ehiza.
b) Nafarroari dagokionez, 1992an Nafarroako Gobernuak
berak dekretu bidez legeztatu zuen itzularoko ehiza.
a) Ezkontzako eta ezkontzaz kanpoko seme-alabatasunak, eta

baita adopzio osokoak ere, efektu berdinak sortzen dituzte
Kode honen xedapenei jarraiki.
b) Ezkontzako eta ezkontzaz kanpoko seme-alabatasunak, eta
baita adopzio osokoak ere, efektu berak sortzen dituzte Kode
honen xedapenei jarraiki.
210 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
a) Gure alderdiak aspalditik dauka plazaratuta bere iritzia gai

honekiko.
b) Gure alderdiak aspalditik dauka plazaratuta gai honi
buruz duen iritzia.
c) Gure alderdiak aspalditik dauka plazaratuta gai honi
buruzko iritzia.
d) Gure alderdiak aspalditik dauka plazaratuta gai honekiko
iritzia.
a) Auzibide hauen tramitazioak presazko izaera izango du

ondorio guztietarako, eta lehenespenezkoa izango da
epaitegian edo auzitegian erabiltzen diren guztiekiko. ["La
tramitación de estos procesos tendrá carácter urgente a
todos los efectos, siendo preferente respecto de todos los que
se sigan en el Juzgado o Tribunal."] (LPL, 177.1 art.)
b) Auzibide hauen tramitazioak presazko izaera izango du
ondorio guztietarako, eta lehenespenezkoa izango da
epaitegian edo auzitegian erabiltzen diren auzibide guztien
aldean. ["La tramitación de estos procesos tendrá carácter
urgente a todos los efectos, siendo preferente respecto de
todos los que se sigan en el Juzgado o Tribunal."] (LPL, 177.1
art.)
a) Aitatasunagatiko baimena ("licencia por paternidad")

b) Aitatasuneko baimena
c) Aitasun-baimena
a) Prestakuntza ez da bakarrik intelektual mailan, etikoki,

moralki, pertsonala da ere
b) Prestakuntza ez da intelektuala bakarrik, etikoa, morala
eta pertsonala ere bada
a) Guztion ezaguna da nolako ustelkeria-kasuak ari diren

azaltzen azken hilabeteotan.
b) Guztiok ezaguna da nolako ustelkeria-kasuak ari diren
azaltzen azken hilabeteotan.
a) …judizio apriorizko baten ukazioak ez du zertan izan

behar kontraesan bat.
b) …judizio apriorizko baten ukazioak ez du zertan izan
kontraesan bat.
c) …judizio apriorizko baten ukazioak ez du kontraesan bat
izan beharrik.
a) Askotan edukitza eta titulartasuna bat datoz, baina ez du

zertan horrela izan behar…
b) Askotan edukitza eta titulartasuna bat datoz, baina ez du
zertan horrela izan…
c) Askotan edukitza eta titulartasuna bat datoz, baina ez du
horrela izan beharrik…
_________________________________________ 211
3. gaia ________________________________________________________________
a) Gauzak honela, auzia Bruselak zer erabakitzen duenaren

zain gelditzen da.
b) Gauzak honela, auzia Bruselak zer erabakiko zain
gelditzen da.
a) Zenbait boto-emailek atzera egingo duenaren beldurrez.

b) Zenbait boto-emailek atzera egingo duen beldurrez.
c) Zenbait boto-emailek atzera egingo duelako beldurrez.
2.1.4. Lexikoaren erabilerarekin zerikusia duten irizpideak
a) Europear Elkarteko arauak

b) Europako Erkidegoko arauak
a) jurista erromatarrak
b) erromatar juristak
a) Hitzarmenaren eremua: alderdi negoziatzaileei tokaten

zaie hori libreki erabakitzea, eta horiek formularik
desberdinenak aukera ditzakete, hala nola, «banda»ko
hitzarmenak, enpresakoak, sektorekoak, eskualdetarrak,
probintzialak, Komunitate Autonomoetakoak, edo estatalak.
b) Hitzarmenaren eremua: alderdi negoziatzaileei tokaten
zaie hori libreki erabakitzea, eta horiek formularik
desberdinenak aukera ditzakete, hala nola, «banda»ko
hitzarmenak, enpresakoak, sektorekoak, eskualdekoak,
probintziakoak, autonomia-erkidegoetakoak, edo estatukoak.
a) Konstituzio Espainiarra
b) Espainiako Konstituzioa
a) zuzenbide lurraldetar
b) Lurralde-zuzenbidea
["derecho territorial"]
a) Artxibari
b) Artxibozain
a) Ministaritza
b) Ministerio
a) Parlamentario
b) Parlamentari
212 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
a) Arau murrizkorra
b) Arau murrizgarria
["norma restrictiva"]
a) Salbuespenezko eta denborazko eremudun lege penalak

ez dira aplikatuko beraietan espresuki aurreikusitako
suposatu eta aldiz kanpo.
b) Lege penal, salbuespenezko eta denborazko eremudunak
ez dira aplikatuko haietan espresuki aurreikusitako suposatu
eta aldietatik kanpo.
a) Konstituzioak babestu eta onartzen ditu forudun

lurraldetako eskubide historikoak.
b) Konstituzioak babestu eta onartzen ditu lurralde
forudunetako eskubide historikoak.
a) Formalizatu
b) Formaldu
a) Normalizatu
b) Normaldu
a) Gai honen inguruko jurisprudentzia anitza da.

b) Gai honen inguruko jurisprudentzia askotarikoa da.
a) Erregelamendu berri bat aterako dute.

b) Beste erregelamendu bat aterako dute.
a) Horrek suposatzen du bi urteko espetxeratzea.

b) Horrek bi urteko espetxealdia dakar.
a) Lana azkar burutu zuen.

b) lana azkar egin zuen.
a) Departamendu
b) Departamentu
a) Andere hori:
b) Andre hori:
a) Emendakin
b) Zuzenketa
_________________________________________ 213
3. gaia ________________________________________________________________
2.1.5. Onomastikarekin eta toponimiarekin zerikusia duten irizpideak
a) Jose Maria Aznar

b) José María Aznar
a) Blanca Gaztelakoar
b) Zuria Gaztelakoa
a) Kataluina
b) Katalunia
a) Nazioarteko Emakumearen Eguna

b) Emakumearen Nazioarteko Eguna
a) Falange Espainiarra
b) Falange Espainola
a) Giza eta Herritar Eskubideen Adierazpena

b) Gizakiaren eta Herritarraren Eskubideen Adierazpena
a) UGT (Unión General de Trabajadores delakoa)

a))
b) UGT (Langileen Batasun Orokorra)
2.1.6. Ortotipografiarekin zerikusia duten irizpideak
a) Nazioarteko langilearen eguna

b) Nazioarteko Langilearen Eguna
a) Bigarren mundu gerra

b) Bigarren Mundu Gerra
a) Zuzenbidearen Euskal Akademiaren Ohorezko saria

b) Zuzenbidearen Euskal Akademiaren Ohorezko Saria
a) Argitaraldiz argitaraldi nabarmen osatuago helduko zaigu

“Hiztegi Batua”.
b) Argitaraldiz argitaraldi nabarmen osatuago helduko zaigu
Hiztegi Batua.
214 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
a) Azalpenak zera dio: Legebiltzarraren erabakien

jakinarazpenak dira
Legeak, eta Gobernuak bere osoan hartutako erabakiak dira
Dekretuak.
Baina Aginduak (eta horrelakoak dira Ebazpenak eta
Deialdiak) maila
beheragoko organoren baten erabakiak dira; horregatik,
Agindu bakoitzaren
izenean, organoa zehazten da lehenik.
b) Azalpenak zera dio: «Legebiltzarraren erabakien
jakinarazpenak dira
Legeak, eta Gobernuak bere osoan hartutako erabakiak dira
Dekretuak.
Baina Aginduak (eta horrelakoak dira Ebazpenak eta
Deialdiak) maila
beheragoko organoren baten erabakiak dira; horregatik,
Agindu bakoitzaren
izenean, organoa zehazten da lehenik».
a) EUDEL-eko arduradunak AEB-ra joan dira, Renoko

agintariei-eta
hemengo udalen berri ematera.
b) EUDELeko arduradunak AEBra joan dira, Renoko
agintariei-eta
hemengo udalen berri ematera.
3. Amaitzeko, estilo zaindu orokorrerako egindako proposamenen balorazio bat

egingo duzue.. Zuen ustez, irizpide hauek lagungarriak dira euskararen erabilera
normalizatzeko?
normalizatzeko? Zein dira, zuen ustez, testuen egokitasuna jomugan, zaindu
beharreko alderdi garrantzitsuenak? Baliagarriak iruditu zaizkizue gai hauen inguruan
dauden kontsulta-
kontsulta-baliabideak?
_________________________________________ 215
3. gaia ________________________________________________________________
216 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia

Agirre, J.M., 1997. Zuzentzaileen zeregina Administrazioko itzulpengintzan. SENEZ 19.
Agirre, J.M., 2009. Itzulpen estrategiak. Gaztelaniazko testu juridikoak eta administratiboak. Donostia:
HAEE/IVAP.
Alberdi, X. eta Sarasola, I., 2001. Euskal estilo libururantz. Gramatika, estiloa eta hiztegia. Bilbo:
UPV/EHU.
Alberdi, X. eta Ugarteburu, I., 1999. Euskaltzaindiaren araugintza berria: ikastaroa. Bilbo: UPV/EHU.
Alberdi, X., 2010. “Kalkoen eragina euskara akademikoaren garapen lexikoan: lan zuzenbideko
terminologia”, in Alberdi, X.; Salaburu, P. 2010 (argit.): Ugarteburu Terminologia Jardunaldiak.
Euskararen garapena esparru akademikoetan, sare-argitalpena, Euskara Institutuaren webgunea.
Alkorta, K. (arg.), 2004. Egokitasuna hizkuntzaren erabileran. VIII. jardunaldiak. Bilbo: Mendebalde Kultur
Alkartea.
Alkorta, K., Urkia, J. eta Burgoa, A., 2004. ”IZOko zuzenketa-prozesua”. SENEZ 27.
Amorós, C., 2008. Norma y estandarización. Salamanca: Ediciones Luso-Española.
Amuriza, X., 2010. Euskara Batuaren bigarren jaiotza. Oiartzun: Lanku.
Arakama, J.M. et al., 2005 IVAPeko Estilo Liburua. Herri Arduralaritzako Euskal Erakundea / Instituto
Vasco de Administración Pública
Aristigieta, X., 2009. “Euskarazko testuen komunikagarritasun-problema larriak”. SENEZ 37.
Arrieta, A. et al., 2003. GALDEZKA. Euskarazko zalantzei erantzunez. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Arrieta, M.J. (koord.), 2007. Hizkuntza, komunikazioaren eta teknologiaren garaian. Gasteiz: Eusko
Jaurlaritza.
Baranbones, J. eta Gonzalez, O., 1994. “Euskarazko zuzenbidea: printzipio orokorrak eta orain arteko
ibilbidea itzultzailearen ikuspegitik”. SENEZ 15.
Barreña, A., 2000. “Hizkuntzaren kalitatea irakaskuntza sisteman”. Eleria, 5, 74-81.
Basurto, M., Tirapu, J. eta Crespo, S., 2007. Araugintza ikastaroa. Arauak. Akatsak zuzentzen. Iruñea:
Nafarroako Gobernua.
Biblioni, G., 1997. Llengua estàndar i variació lingüística. Valentzia: Climent.
Del Olmo, K., 1998. “Oratoria, akatsak, itzulpengintza eta kalkoak”. Senez 21, 29-54.
Elordui, A. eta Zabala, I., 2009. “Euskara Batuaren garapen lexiko-diskurtsiboa: batasunetik aniztasun
funtzionalera” In Ricardo Etxepare, Ricardo Gómez, Joseba A. Lakarra (arg.), A Festschrift for Bernard
Oyharçabal. Volumen especial del Anuario del Seminario de Filología Vasca Julio de Urquijo (ASJU),
XLIII:1-2(2009), 231-246, Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua / Servicio Editorial de la
Universidad del País Vasco. ISBN: 0582-6152
Elosegi, A., 2002. Zuzenbideko hizkera berezia. Lege-corpus itzuli bateko terminologiaren azterketa
linguistikoa eta terminologikoa. Bilbo: Euskal Herriko Unibertsitatea
Esnal, P. eta Zubimendi, J.R., 1993. Idazkera-liburua. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
Esnal, P., 2008. Testu-antolatzaileak. Erabilera estrategikoa. Bilbo: Euskaltzaindia.
Etxeberria, I. eta beste, 2011. Trebakuntzarako Eskuliburua. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Eusko Jaurlaritza, 2004. Euskararen kalitatea. Zertaz ari garen, zergatik eta zertarako. Eusko Jaurlaritza
Garzia, J., 2005. Kalko Okerrak. Donostia: Eusko Jaurlaritza.
Hainbaten artean, 2008. Teknologia berriak eta euskara. BAT soziolinguistika aldizkaria, 66. zk.
Hainbaten artean, 2009. Eusko Legebiltzarraren idazteko, itzultzeko eta zuzentzeko jarraibideak.
Gasteiz: Eusko Legebiltzarra. URL: http://www.parlamento.euskadi.net/e_normas_redaccion.html
Hainbaten artean, 2009. Normografia eta arau-idazketa elebiduna. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
_________________________________________ 217
3. gaia ________________________________________________________________
Iñigo, A., 2008. Zenbait orientabide erregistroen trataeraz. Bilbo: Euskaltzaindia.

IVAP/HAEE, 2010. «Administrazioa euskaraz» aldizkaria. Gramatika artikuluen bilduma eta ariketak.
Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
Kaltzakorta, M., 2008. Prosa komunikagarriagoa egiten. UEU.
Larrazabal, S. eta Oregi, E., 2005. Hizkera juridikoa eta itzulpengintza: euskararen norabideak. Bilbo:
Deustuko Unibertsitatea.
Larringan, L.M. eta Idiazabal, I., 2005. “Euskararen kalitatea aztertzeko marko teorikoa eta
metodologia”. Ikastaria 14, 9-29.
Larringan, L.M., 2000. “Hizkuntzaren kalitatea”. Ikastaria 11, 65-76.
Makazaga, J.M., 2008.. "Ahozko jarduna komunikazioaren lagungarri: ekarpen bat ahozkoaren
estrategia komunikatiboez". In: Gramatika Jaietan. Patxi Goenagaren omenez. (Artiagoitia X. & Lakarra
J. arg.), Julio Urkixo Mintegiaren Gehigarriak, UPV/EHU. 2008, 545-560.
Martín, J., 1991. Normas de uso del lenguaje jurídico. Granada: Pomares.
Mendiguren, X., 1990. “Testu itzuliaren organikotasuna”. SENEZ 9.
Mendiguren, X., 1996. “Euskararen hizkuntza ereduaz eta kalitateaz zenbait gogoeta”. Euskera XLI,
583-604.
Millán, A., 1997. Libro de estilo para juristas. Normas básicas y reglas técnicas para la elaboración del
trabajo académico. Madril: MAP.
Pagola, J. eta Urkia, J., 2008. Interpretearen eskuliburua. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Rodriguez, F., eta Esnaola, I. (ed.), 1998. Euskara mintzatuaren erronkak. Donostia: UPV/EHU.
Sáinz, F. eta Da Silva, J.C., 1989. La calidad de las leyes. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra
Sarasola, I., 1997. Euskara batuaren ajeak, Irun: Alberdania.
Torrealdai, J.M. eta Murua, I., 2009. Euskaltzaindia. Ekin eta Jarrai. Bilbo: Euskaltzaindia.
Urrutia, A., 1990. Euskara Legebidean. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Zabala, I., eta Elordui, A., 2006. "Specialized discourse and the Linguistic System of Basque". In: B.
Fernández eta I. Laka (arg.), Andolin gogoan. Essays in honour of Professor Eguzkitza. Bilbo: UPV/EHU,
895-914.
Zabala, I., 2007. "Gramatika- eta estilo-arauak espezialitate-hizkeren garapen diskurtsiboari begira". In:
I. Ugarteburu eta P. Salaburu (arg.) Espezialitate Hizkerak eta Terminologia II: Euskara estandarra eta
espezialitate hizkerak. Bilbo: UPV/EHU, 227-242.
Zabala, I., San Martin, I., Lersundi, M. eta Elordui, A., 2011. “Graduate teaching of specialized
registers in a language in the normalization process: towards a comprehensive and interdisciplinary
treatment of academic Basque”, in Begoña Clavel & Sergio Maruenda . 2010 (argit.) (argitaratzeko):
Multiple Voices in Academic and Professional Discourse: Current Issues in Specialised Language
Research, Teaching and New Technologies, Cambridge Scholar Publishing.
Zuazo, K., 2000. Euskararen sendabelarrak. Irun: Alberdania.
Zuazo, K., 2005. Euskara Batua. Ezina ekinez egina. Donostia: Elkar.
Zuazo, K., 2008. Euskalkiak, euskararen dialektoak. Donostia: Elkar.
Zubimendi, J.R., 1997. “Euskararen kalitatea: zuzentasuna eta egokitasuna”. Euskera 42, 705-709.
218 _________________________________________
________________________________________________________________ 3. gaia
_________________________________________ 219
3. gaia ________________________________________________________________
220 _________________________________________
4. gaia
Komunikazio eraginkorra
arlo juridikoan eta administrazioan
_______________________________________________________________ 4. gaia
4. GAIA
Komunikazio eraginkorra arlo juridikoan eta administrazioan
HELBURU OROKORRA
Gogoeta egitea jarduera profesionalak dituen hizkuntza-eskakizunei buruz, kontuan

izanda zein den euskararen testuinguru soziolinguistikoa administrazioan eta arlo
juridikoan, zer berezitasun dituzten arlo juridiko eta administratiboetan erabiltzen diren
hizkera mota nagusiek eta zertan eragiten dien eleaniztasunak komunikazio-prozesuei
AZTERGAIAK
AZTERGAIAK
4.1. Administrazioko eta arlo juridikoko profesionalen komunikazio-gaitasunak

4.2. Administrazioko eta arlo juridikoko profesionalen hizkuntza-ezagutzak
4.3. Komunikazioa egoera eleaniztunetan: erronka nagusiak
ATAZAK
4.1. Komunikazio-gaitasunak eta hizkuntza-eskakizunak arlo juridikoan eta administrazioan

4.2. Komunikazioa arlo juridikoan eta administrazioan: diskurtsoak, generoak eta hizkerak
4.3. Eleaniztasuna arlo juridiko-administratiboan: itzulpengintza, interpretazioa, korredakzioa
AMAIERAKO GOGOETA-
GOGOETA-LANA
Helburua: Komunikazio profesionalerako baliagarriak izan daitezkeen erreferentziak,
baliabideak eta irizpideak biltzea eta azaltzea.
Ezaugarriak:
Aukerako gaiak:
- Dokumentazio- eta sintesi-lana egiteko jarraibideak

- Ahozko komunikazioa, oratoria juridikoa…
- Komunikazio idatzia, prosa juridikoa…
- Negoziazio-estrategiak jardunbide profesionalean
- Itzulpengintza-estrategiak
- Argudiatze juridikoa
- Hizkera juridiko eta administratiboaren bereizgarriak
- …

http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/euskararen-kalitatea/jakingarriak/
_________________________________________ 223
4. gaia _______________________________________________________________
224 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
4.1. SARRERA
4.1.1. AURKEZPENA
Ikasgai honek Euskara Juridikoa irakasgaiaren laugarren helburua izango du jomugan, hau da,
gogoeta egitea jarduera profesionalak dituen hizkuntza-eskakizunei buruz, kontuan izanda zein den
euskararen testuinguru soziolinguistikoa administrazioan eta arlo juridikoan; zer berezitasun dituzten arlo
juridiko eta administratiboetan erabiltzen diren hizkera mota nagusiek eta zertan eragiten dien
eleaniztasunak komunikazio-prozesuei. Helburu hori erdiesteko hiru mugarri izango dituen ibilbide bat
prestatu da.
- Lehen atazan, ikasleak lanean hasiko dira gogora ekarrita administrazioan eta arlo juridikoan
komunikazioak dituen berezitasunen inguruan 1. gaian ondorioztatutakoa. Hortik abiatuta, Zientzia
Juridikoetako eta Administrazioen Zientzietako goi-mailako profesionalek izan beharreko
komunikazio-gaitasunen azterketa egingo dute; horretarako, unibertsitateko ikasketa-planetan
jasotako helburuak aztertuko dituzte beren esperientziatik abiatuta. Kontraste modura, EAEko
administrazio orokorreko eta justizia-administrazioko langileentzako aurreikusitako hizkuntza-
eskakizunak aztertuko dituzte.
- Ildo beretik, bigarren atazan ikasleak lanean hasiko dira gogora ekarrita administrazioko eta arlo
juridikoko hizkeren ezaugarrien inguruan 2. gaian ondorioztatutakoa. Hortik abiatuta,
administrazioaren jarduerak eta alor juridikoak barne hartzen dituzten diskurtso motak, generoak
eta hizkerak identifikatu, sailkatu eta alderatuko dituzte. Helburua da ohartzea administrazioko eta
arlo juridikoko lanbide guztiak ez direla berdinak, eta horietako batzuek nolabaiteko
espezializazioa edo trebakuntza berezia eskatzen dutela komunikazio-gaitasunei eta hizkuntza-
ezagutzei dagokienez.
- Hirugarren atazan, azkenik, ikasleek gogoeta egingo dute eleaniztasunak sortzen dituen
komunikazio-premia bereziei erantzuteko dauden aukera eta baliabideei buruz. Bide batez,
aztertuko dute zein den itzulpengintzaren eginkizuna administrazioan eta arlo juridikoan.
Ataza bakoitzean hainbat jarduera proposatuko dira. Hasieran arinak eta laburrak izango dira:
zerrendak osatzekoak, iruzkin laburrak idaztekoak, taulak betetzekoak… Baina, ikasgaiak aurrera egin
ahala, gogoeta landuagoak eskatuko dira. Gogoeta horien emaitzak idatziz jasoko dituzte, artikulu-
formatuan. Artikulu pizgarrienak GARALEX blogean emango dira argitara; betiere, egileen
baimenarekin, noski.
_________________________________________ 225
4. gaia _______________________________________________________________
Ahalegin horrekin hauxe bilatzen da: Euskara Juridikoa irakasgaiaren 1. gaian landutako ideiei eta
kontzeptuei beste pasaldi bat ematea, baina hizkuntzaren egoera soziolinguistikoari baino gehiago,
komunikazio profesionalak berez dituen erronkei arreta jarriz; betiere, euskarak administrazioan eta
arlo juridikoan duen egoera aintzat hartuta, noski. Gogoeta horren emaitza hainbat artikulu idatzitan
jaso beharko dute. Artikulu horiek Euskara Juridikoa ikasgaiaren lehen atalean aldarrikatutako eta
landutako irizpideak zaindu beharko dituzte. Edonola ere, espero da baliagarriak izatea, halaber,
gogoeta egiteko ikasgaiaren lehen zatian egindako aurrerapenari buruz (autoebaluazioa), eta bigarren
atalerako nork bere buruari ezarri beharreko helburuei buruz (konpromisoa).
4.1.2. AZTERGAIAK
Esandakoagatik, ikasgai honetan gogoeta egingo da arlo juridikoko eta administrazioko profesionalek
dituzten komunikazio-eginkizunei buruz. Hortik abiatuta, saiatuko gara zehazten zein diren
eraginkortasunez komunikatzeko alor honetako profesional batek jomugan hartu behar dituen
jarduerak, landu beharreko ahalbideak eta eskuratu beharreko ezagutzak (hizkuntzari buruzkoak eta
bestelakoak). Arreta berezia jarriko diegu eleaniztasunak sortzen dituen eskakizun bereziei.
Gaia euskararen esparrura ekarrita, aztertuko dugu zein den administrazioan lan egiten duten
Zuzenbideko lizentziadunei, lanpostuaren arabera, eskatuko zaien euskararen ezagutza-maila: zer
egiten jakin beharko luketen, zer trebetasun-mailarekin, zein diren hizkuntza-eskakizunak egiaztatzeko
bideak… Horrez gain, itzulpengintzak euskara juridiko eta administratiboaren garapenari egin dion
ekarpenaz ere egingo da gogoeta.
Gogoeta horiek guztiak ikasleen eskura jarriko diren kontsulta-materialetan oinarrituko dira:
eskuliburuen atalak, artikuluak… Gogoeta guztiek gutxieneko maila bat izan dezaten bermatzeko,
irakasgaiaren blogean argitaratzeko moduko artikuluetan jaso beharko dituzte ikasleek. Lehen ere esan
den moduan, artikulu horiek ikasleen hizkuntza-gaitasunaren balioespena egiteko ere erabiliko dira.
Laburbilduz, hona hemen, galdetegi moduan adierazita, gai honetan jomugan hartuko diren aztergai
nagusiak:
- Zer eginkizun izan ohi ditu Zuzenbideko profesional batek administrazioan, arlo juridikoan, enpresan…?
Nolako komunikazio-egoeretan hartzen du parte? Zenbateraino baldintza dezakete komunikazio-
gaitasunek profesional horren eraginkortasuna?
- Nolakoa da komunikazio-gaitasunen ikuspegitik administrazioko edo arlo juridikoko profesional batek
izan behar duen soslaia? Zer trebetasun izan behar ditu? Nolako ezagutza linguistikoak izan behar ditu?
- Zein da EAEko erakunde publikoetan Zuzenbideko lizentziadunei eskuarki ezartzen zaien hizkuntza-
eskakizuna? Nola egiaztatzen dira hizkuntza-eskakizunak? Eskakizun bera ezartzen zaie Administrazio
Orokorreko langileari eta Justizia Administraziokoari? Eskakizun horrek bermatzen du herritarrek zerbitzua
euskaraz hartzeko eskubidea?
226 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
- Zuzenbidearen eta Administrazioaren alorrean hainbat diskurtso mota, testu-genero eta hizkera erabiltzen
dira lan-eginkizunen arabera. Zein dira diskurtso eta hizkerarik bereizgarrienak? Zer ezaugarri dituzte?
- Nola prestatzen dira profesionalak eremu diskurtsibo horietan eraginkortasunez aritzeko? Zer baliabide
eskaintzen zaizkie beren burua trebatzeko eta etengabe hobetzeko?
- Zer berezitasun ditu eremu horietan euskaraz aritzeak? Nola prestatzen dira profesionalak eremu
diskurtsibo horietan euskaraz aritzeko? Zer ekimen, plan eta baliabide daude alorreko profesionalak
euskaraz aritzeko treba daitezen eta etengabe hobeto molda daitezen?
- Zein dira Administrazioko, Zuzenbideko eta Justiziako hizkuntzaren lanbideak? Zer eginkizun ditu
bakoitzak?
- Jarduera profesionalaren zein egoeratan erabiltzen dira dokumentu elebidunak edo eleaniztunak? Nork
egiten ditu hizkuntza bakoitzeko bertsioak? Zer balio juridiko-administratibo dute itzulpenek? Eta nolako
balio soziala? Euskararen kasuan, zer on-gaitz ditu itzulpen-politikak administrazioan, justizian eta
legegintzan?
- Jarduera profesionalaren zein egoeratan erabiltzen dira aldi berean hizkuntza bat baino gehiago ahoz?
Nola konpondu ohi dira administrazioan eta arlo juridikoan egoera horietan sor daitezkeen ezin ulertuak?
Euskararen kasuan, zer balio juridiko-administratibo du interpretazioak? Euskararen kasuan, zer on-gaitz
ditu bat-bateko itzulpen-zerbitzuen erabilera sistematikoak legebiltzarrean, udaletan, auzitegietan…?
Gai horiei, lehenik eta behin, nork bere eskarmentu eta ikuspegitik helduko die. Baina, arian-arian
modu formalagoan ere landuko dira; bai adituek idatzitako artikuluen eta bestelako lanen laguntzaz,
bai ikaskideen edo irakaslearen lankidetzari esker. Ikasgaiaren amaierarako gogoeta-lan honen
guztiaren emaitza hainbat dokumentutan jasoko da:
- Arloko profesionalek lehentasunez landu beharreko komunikazio-gaitasunen zerrenda bat

- EAEko erakundeetan Zuzenbidearen alorreko profesionalei lanpostuaren arabera ezartzen zaizkien
hizkuntza-eskakizunen eta eskakizun horiek zertan gauzatzen diren azaltzen duten irizpideen zerrenda bat
- Administrazioko eta arlo juridikoko diskurtso moten, generoen eta hizkeren ezaugarrien zerrenda bat
- Administrazioan eta arlo juridikoan aritzen diren hizkuntzaren profesionalen soslaien eta eginkizunen
zerrenda bat
Dokumentu horietan irakasleak taldekideen ekarpen esangarrienak bildu, eta denen eskura utziko ditu
ikasgai honetan egindako gogoeta-lanaren emaitza gisa. Baina zerrenda kolektibo horiez gain, ikasleek
hiru artikulu idatziko dituzte. Hona hemen artikulu horien izenburuak:
- Zuzenbideko profesionalen komunikazio-gaitasunak euskaraz: premiak, eskakizunak eta prestakuntzarako

aukerak.
- Zuzenbidearen alorreko profesionalen lan-esparruak: komunikaziorako gaitasunak eta hizkuntza-ezagutzak
abokatutzan, notariotzan, administrazioan, auzitegietan, enpresaren alorrean…
- Euskara administrazioan eta arlo juridikoan: itzulpen-hizkuntza baino gehiago?
Gaian sakondu nahi duenak, azkenik, ikasgaiaren amaieran aurkeztu behar den lan monografikoan
gai honi atxikitako gai bat jorra dezake. Hona hemen aukerako gaietako batzuk:
- Dokumentazio- eta sintesi-lana egiteko jarraibideak

- Ahozko komunikazioa, oratoria juridikoa…
- Komunikazio idatzia, prosa juridikoa…
- Negoziazio-estrategiak jardunbide profesionalean
- Itzulpengintza-estrategiak
- Arrazoibide juridikoa
- Hizkera juridiko eta administratiboaren bereizgarriak
_________________________________________ 227
4. gaia _______________________________________________________________
izan dezan Euskara Juridikoa irakasgaian egin dugun dokumentazio- eta gogoeta-lanaren berri.
4.1.3. LAN-
LAN-EGITASMOA
4.1. Komunikazio-
Komunikazio-gaitasunak eta hizkuntza-
hizkuntza-eskakizunak arlo juridikoan eta administrazioan
4.1.1. Arlo juridikoko eta administrazioko langileek ezagutu beharreko hizkuntzaren alderdiak zerrendatu
4.1.2. Arloko profesionalek izan beharreko trebetasunen eta ezagutzen artean, funtsezkoenak identifikatu
4.1.3. Gogoeta bat idatzi jardun profesionalak eskatzen dituen gaitasun komunikatibo eta ezagutza
linguistikoei buruz
4.2. Komunikazioa arlo juridikoan eta

eta administrazioan: diskurtsoak, generoak eta hizkerak
4.2.1. Emandako kontzeptu-mapa osatu, jarduera juridiko eta administratiboaren bereizgarri diren diskurtso
motak eta testu-generoak zehaztuta
4.2.2. Gaiaren inguruko hainbat dokumentu irakurri eta taula bat osatu, lege-hizkeraren, auzitegietako
hizkeraren, administrazioko hizkeraren, notariotzaren hizkeraren eta kontratu-hizkeraren ezaugarriak jasota
4.2.3. Gogoeta-testu bat idatzi, arloko profesionalek komunikazio-esparru zabal horretan dituzten erronken
inguruan
4.3. Eleaniztasuna arlo juridiko-

juridiko-administratiboan: itzulpengintza, interpretazioa, korredakzioa
4.3.1. Zerrendatu arlo juridikoan eta administrazioan hizkuntza batean baino gehiagotan eman behar izan
ohi diren dokumentuak, eta hizkuntza bat baino gehiago erabiltzea eskatzen duten aurrez aurreko egoerak
4.3.2. Administrazioko eta arlo juridikoko hizkuntza-lanbideen zereginak zerrendatu
4.3.3. Gogoeta-testu bat idatzi, itzulpen-, interpretazio- eta bitartekaritza-zerbitzuek euskararen garapenari
egiten dioten ekarpenari buruz
4.3.4. Gogoeta-testu bat idatzi eleaniztasun-egoeretan alor juridiko eta administratiboan sortzen diren
erronkei buruz
4.3.5. Gogoeta-testu bat idatzi euskararen kasuan itzulpen-politikatik harantzago joateko dauden aukera
eta ekimenei buruz
eta osorik egitea. Halaber, gomendatzen da lanak astez aste egin eta ematea. Hartara, irakasleak
garaiz egin ahal izango du bere balorazioa; hau da, hurrengo atazari ekin aurretik bidali ahal izango
dizkio ikasleari hurrengo jarduerak egiteko orduan kontuan hartu beharreko oharrak eta iradokizunak.
228 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
4.2. IDEIA NAGUSIAK

gogoetaren euskarri izango dira. Hona hemen gaingiroki azalduta.
1. Komunikaziorako gaitasunak arlo juridikoan eta administrazioan.

administrazioan Komunikaziorako gaitasunak giltzarri dira
gizarte-bizitzaren eta jardun profesionalaren alor eta ekintza askotan. Ondo jakina da komunikaziorako trebe
denak aukera gehiago dituela bere helburuak lortzeko; bai, behintzat, beste pertsonekin harremanetan jartzea
eskatzen duten egoeretan. Administrazioan eta arlo juridikoan asko eta askotarikoak dira horrelako egoerak.
Ondorioz, alor horietan beste lan-esparru edo lanbide batzuetan baino garrantzi handiagoa du komunikazio-
gaitasun garatu eta egokia izateak.
Zein dira, baina, jomugan lehentasunez hartu beharreko komunikazio-eginkizunak? Bada, zaila da galdera horri
erantzun zehatza ematea; izan ere, Zuzenbidearen eta Administrazioko Zientzien alorreko tituludunei soslai
profesional ezberdina eskatuko zaie lanpostuaren eta lan-eginkizunen arabera. Eta, jakina denez, hainbat eta
hainbat dira administrazioko eta arlo juridikoko lanbideak: aholkulari juridikoa, administrari-kudeatzailea,
legelaria, abokatua, erregistratzailea, idazkaria, lege-dokumentzailea, epailea, erregistratzailea, notarioa…
Hala ere, badira eginkizun generiko batzuk hein batean edo bestean lanbide horietan guztietan ongi bete
beharrekoak. Bost sailetan bil daitezke eginkizun horiek: dokumentazio-lanarekin zerikusia dutenak (adibidez, lege-
dokumentuak kontsultatu, interpretatu eta sintetizatzea); komunikazio publikoarekin lotutakoak (adibidez, gai
juridikoak jende gehienak ulertzeko moduan azaltzea); eginkizun teknikoekin zerikusia dutenak (adibidez, enpresa,
erakunde edo partikularrentzako irizpen juridikoak egitea); pertsonarteko harremanak bideratzekoak (adibidez,
mezu elektronikoak idaztea, estilo profesional, zuhur eta zaindua erabiliz); eta gizataldeen kudeaketarekin
lotutakoak (adibidez, partaidetza-laneko saioak eta bilerak prestatzea, zuzentzea edo kudeatzea).
Eginkizun horiei eraginkortasunez aurre egiteko hainbat gaitasun garatu behar izaten dira. Funtsean hiru multzotan
bil daitezke gaitasun horiek. Batetik, gaitasun pertsonalak eta sozialak daude, hau da, norberaren jarrerarekin eta
gizarte-jokabidearekin zerikusia dutenak (adibidez, bezero, elkarte, enpresa edo erakundeei konfiantzazko jarrerak
komunikatzeko trebetasuna). Bestalde, zenbait kasutan, funtsezkoak izango dira gaitasun instrumental batzuk ere,
hau da, komunikaziorako bitartekoekin zerikusia dutenak (adibidez, lanbide-jarduera garatzean sortzen diren
komunikazio formaleko ekintzak eta protokoloak izapidetzeko trebetasuna). Eta, komunikazio eraginkorraz ari
garelarik, ezin ahaztu gaitasun funtzionalak, hots, komunikazioaren xedearekin zerikusia dutenak (adibidez,
aholkularitza- eta bitartekaritza-prozesuetan ezinbestekoak diren elkarrizketak gidatzeko trebetasuna).
Azken urte hauetan komunikazio-eskakizunak areagotu egin dira teknologia berrien eraginaren ondorioz. Orain
profesional gehienek gutxieneko trebetasuna erabiltzeko sare sozialak, web profesionalak, eta, zenbait kasutan,
multimedia baliabideak ere (bideo-komunikazioarekin lotutakoak, adibidez). Administrazioko eta arlo juridikoko
izapide eta eginbideak ere gero eta maizago egiten dira informazio eta komunikaziorako teknologien bitartez.
Egoera horrek komunikaziorako gaitasunei gaitasun digitala erantsi beharra ekarri du.
Lanbidearen arabera zenbait mailatan garatu eta baliatu beharko dira gaitasun horiek. Horregatik, oso ohikoa da
etengabeko prestakuntza profesionalerako planetan komunikaziorako gaitasunekin zerikusia duten programak
egotea: negoziazio-estrategiekin lotutakoak; komunikazio pertsuasiboa lantzekoak; prosa edo oratoria juridikoaren
ingurukoak; administrazioko edo arlo juridikoko testuak egiteko jarraibideei buruzkoak; eta abar. Elkargo
profesionalen eta IVAPen edo INAPen prestakuntza-eskaintzen katalogoetan erraz aurkitzen dira halakoak. Horrek
agerian uzten du nolako garrantzia eta aitortza duten komunikaziorako gaitasunek gaur egun mundu
profesionalean.
_________________________________________ 229
4. gaia _______________________________________________________________
2. Hizkuntzaren gaineko ezagutzak Administrazioan eta arlo juridikoan: diskurtsoak, generoak eta hizkerak.
hizkerak Aipatu
berri dugunez, komunikazio eraginkorrak ahalbide pertsonal, instrumental eta funtzional egokiak baliatzea
eskatzen du. Baina, horrez gain, arlo profesionalean komunikatzeko ezinbestekoak dira hizkuntzaren gaineko
funtsezko ezagutza batzuk; zer esanik ez, komunikazio espezializatuaz ari garenean. Irakasgaiaren 1. gaian aipatu
genituen administrazioko eta arlo juridikoko hizkeren oinarrian dauden ezagutza motak. Bada, ezagutza horiek
modu jakin eta berezi batean baliatu behar izango dira jarduera profesionalaren eremuaren arabera. Oro har, bi
dira arlo honetan nagusitzen diren diskurtso-eremuak, eta sei dira horien inguruan dauden hizkerak. Irudian daude
jasota.
Ikusten denez, bi dira jomugan hartu beharreko diskurtso-eremuak: administrazioarena eta arlo juridikoarena;
tartean, beste eremu mugakide batzuk leudeke: enpresarena, politikarena… Eremu horietan hainbat hizkera
baliatzen dira; bakoitzari testu-genero eta erregistro jakin batzuk dagozkio. Hizkera horietako gehienak elkarren
mugakide dira; izan ere, hainbat eta hainbat ezaugarri linguistiko erkide dituzte. Baina, era berean, bakoitzak
baditu nolabaiteko eskakizun berezi batzuk ere.
Eskakizun horiek hizkuntzaren hiru dimentsiori dagozkio funtsean. Lehenengoa, dimentsio diskurtsibo-testuala
litzateke, hau da, arloko generoen ezagutzarekin zerikusia duena (adibidez, testu argi eta zehatzak egiteko
hizkuntza-irizpide eta baliabideen ezagutza). Bigarrena, erregistroen eta estiloen ezagutzarekin zerikusia duena
(adibidez, lan-giroko testuen estilo-irizpideen ezagutza). Hirugarrena, azkenik, lexikoaren ezagutza eta
kontrolarekin lotutakoa da, hau da, arloko hiztegiarekin eta terminologiarekin zerikusia duena (adibidez,
kontratuen lexikoa eta fraseologia).
Horrela, bada, notariotzan eraginkortasunez moldatzeko ezinbestekoa da gai izatea lege-testuen interpretazioak
egin eta komunikatzeko; dokumentuetan ahots ezberdinak modu egokian txertatzeko (legearenak, notarioarenak,
interesdunenak…); egoeraren edo solaskidearen arabera, erregistro ezberdinetan aritzeko, eta abar.
Administrazioan aholkularitza juridikoan aritzeko, berriz, garrantzitsua izango da dokumentu estandarizatu eta
formulazkoak egiteko gai izatea; adierazpide argi eta zehatza baliatzea; beste alor batzuetako teknikoen
diskurtsoak eta terminologiak ezagutzea (hirigintzaren alorrekoa, kontabilitatearen alorrekoa…). Azken batean,
alor bakoitzak eremu diskurtsibo horretan gehienbat erabiltzen diren generoen, erregistroaren adierazleen eta
errepertorio lexiko-terminologikoaren ezagutza eskatzen du. Hori gabe, komunikaziorako ahalbideek ezinbestean
egiten dute huts.
230 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
3. Euskararen eskakizuna arlo juridikoan eta administrazioan.

administrazioan Euskarazko komunikazioaz ari garelarik, aipatu
ditugun aldagaiez gain (komunikazio-eginkizuna, komunikaziorako gaitasunak, diskurtso mota, testu-generoak,
erregistroak…), euskararen eta euskal hiztunen egoera soziolinguistikoa ere hartu behar da aintzat,
administrazioko eta arlo juridikoko profesionalek izan beharreko hizkuntza-gaitasuna zehazteko orduan. Alorreko
profesionalen artean, gaur egun oraindik ez dira asko dagozkien eginkizunak konfiantza eta berme osoz euskaraz
egiteko gai direnak. Funtzio Publikoan bertan oraindik asko dira komunikazio-egoera arruntetan ere euskaraz
moldatzen ez direnak. Egoera horri aurre egiteko erakundeek aldiro beren langileak euskalduntzeko eta
erakundeetan euskararen erabilera sustatzeko plan bereziak garatzen dituzte.
Plan horietan hizkuntza-eskakizun mailakatuak ezartzen zaizkie lanpostuei, eta epe-muga bat jartzen zaie lanpostu
horien jabeei hizkuntza-eskakizun hori egiazta dezaten. Plan horiek aurrera eramateko lau hizkuntza-eskakizun
finkatu dira. Lehena oso oinarrizkoa da, eta komunikazio-egoera arruntenetan euskaraz gauza sinpleak ulertzeko
eta adierazteko gaitasuna besterik ez du bermatzen. Laugarrenak, berriz, arloko goi-mailako profesional bati
edozein hizkuntzatan aitortzen zaizkion komunikazio-gaitasunak hartzen ditu jomugan.
Administrazio orokorreko langileen artean gero eta gehiago dira hirugarren eta laugarren hizkuntza-eskakizunak
egiaztatuta dituztenak. Baina Justizia Administrazioan eta Epailetzan askoz ere apalagoak dira euskararen ezagutza
egiaztatu dutenen kopuruak. Izan ere, justiziaren alorrean duela oso urte gutxi jarri da bete-betean martxan
euskalduntze- eta normalizazio-plana, eta, ondorioz, oraindik apala da langileen euskara-maila, eta apalak dira
epe laburreko aurreikuspenak ere. Ondorioz, euskarak arlo juridikoan gero eta toki handiagoa duen arren,
denbora-tarte batean behintzat, euskara ezin izango da alor horretan berme osoz erabili, zenbait izapide eta
eginkizun zehatzetarako baino ez bada.
Euskaraz modu iraunkorrean lan egin ahal izango duten Bulego Judizialak martxan jartzeko proiektua ere aspaldi
dago abian, baina, oraingoz, ez dira bulego horiek lanean hasi. Dena den, lehen fasean behintzat, jurisdikzio,
epaitegi eta barruti jakinetan baino ez dira halakoak izango.
Nolanahi ere, bai administrazioan eta bai arlo juridikoan ere gero eta balioespen handiagoa du euskara-maila
jasoa izan eta laneko eginkizunak, oro har, euskaraz aise eta egoki egin ahal izateak. Beraz, epe laburreko
aurreikuspenak apal samarrak diren arren, pentsatzekoa da euskarak laster izango duela egoera hobea, batez ere
profesional euskaldun kualifikatuen kolektiboa handitzen baldin bada.
4. Eleaniztasuna administrazioko eta arlo juridikoko komunikazio-

komunikazio-prozesuetan.
prozesuetan Euskararen normalizazio-prozesua
aurrera doan neurrian, gero eta ohikoagoa da administrazioko eta arlo juridikoko izapide eta eginbideetan bi
hizkuntzak erabiltzea. Adibidez, arbitraje batean gerta liteke aldeetako batek euskaraz aritu nahi izatea, eta beste
aldeak edo administrazioko arduradunek euskaraz ez jakitea edo, jakin arren, dokumentazioa gaztelaniaz egin
nahi izatea. Gerta liteke, gainera, euskal hiztunak gaztelaniaz ez jakitea, Iparraldekoa delako, adibidez. Eta egoera
gehiago korapila daiteke tartean nahasita badaude hizkuntza ofizialetako bakar bat ere ezagutzen ez duten
herritarrak.
Egoera horiei modu eraginkorrean erantzun ahal izateko hainbat neurri hartu behar izaten dira. Lehenik eta behin,
hizkuntzak erabiltzeko irizpideak finkatu behar dira: noiz eta nola erabiliko diren bai hizkuntza ofizialak eta bai
bestelakoak ere. Adibidez, testuak hainbat hizkuntzatan emango badira, erabaki behar da zein hizkuntzak izango
duen lehentasuna, nola eta zer neurritan erabiliko diren besteak, zeinek izango duen bertsio horiek egiteko
ardura... Euskarari dagokionez, hainbat irizpide finkatu dira azken urteotan EAEko administrazioan. Haatik,
oraindik ez dira beti sistematikoki aplikatzen, besteak beste, Justizia Administrazioko ahozko komunikazioetan.
Bestalde, gero eta ugariagoak dira nazioarteko proiekzioa duten ekimenak, proiektuak eta prozedurak; gero eta
ugariagoak dira, halaber, kanpotik etorri eta hemengo hizkuntzak ondo ezagutu gabe Administrazioan edo
Epaitegietan hartu beharreko herritarrak. Horrek eskatzen du ofizialak ez diren hizkuntzen erabilera ere arautzea,
eta, egokitzat jotzen denerako, baliabide egokiak prest izatea; adibidez, informazio-gida eleaniztunak.
_________________________________________ 231
4. gaia _______________________________________________________________
Komunikazio-prozesuetan eleaniztasun-egoerek eragiten dituzten eskakizunei erantzuteko baliabiderik

eraginkorrenetakoak hizkuntzaren alorreko profesionalek eskaintzen dituzten zerbitzuak dira. Profesional horien
artean ohikoenak hizkuntza-teknikariak, itzultzaileak (zinpekoak eta orokorrak), interpreteak eta bitartekariak
lirateke. Baina, horiez gain, gero eta entzute handiagoa dute, halaber, jurilinguistek eta auzitegiko hizkuntzalariek
ere. Lanbide horiek guztiak espezializazio handikoak dira; horregatik, prestakuntza- eta akreditazio-prozesu
bereziak eskatzen dituzte zenbaitetan.
Euskarak dituen erronkei erantzun ahal izateko hizkuntzalaritzaren alorreko profesionalen lan-talde zabal eta
iraunkorrak gorpuztu eta egonkortu dituzte erakunde askok azken urte hauetan, batez ere EAEn. Hizkuntzaren
profesional horiek esperientzia luze eta emankorra dute pilaturik; horren adierazle da duela gutxi Zinpeko Itzultzaile
gisa akreditatu ahal izan den profesional talde zabala. Dena den, jakina denez, horrekin ere ez zaie erabateko
erantzunik ematen administrazioan eta justiziaren alorrean euskaraz aritu nahi dutenen eskaerei. Bestalde, eta
aurretik aitortuta ere profesional hauek euskararen garapenari egiten dioten ekarpena oso baliotsua dela,
gizartean iritzi-egoera berri bat zabaltzen hasi da. Ikuspegi berri horrek aldarrikatzen du euskarari itzulpen-
hizkuntzaz haragoko estatusa eman beharra. Horretarako, funtsezko ikusten da itzulpen-politika berrikustea eta
itzulpenaren pisua gutxitzea, beste teknika eta baliabide batzuk aplikatuta.
5. Euskararen erabilera itzulpengintzatik harago.

harago Esandakoagatik, itzultzaile, interprete eta bitartekarien ekarpena
ezinbestekoa (izan) da euskarak administrazioan eta arlo juridikoan bidea egin dezan. Haatik, itzulpen-politikak
berak itzulpen-hizkuntzaren estatusera baztertu du euskara kasu askotan. Izan ere, euskara ofiziala den tokietan ere
erakunde gehienetan lan-hizkuntza nagusia gaztelania da, eta euskarak ez du toki esangarririk laneko prozesuetan
eta sortzen diren dokumentuetan, harik eta itzultzaileek euskaraz ematen dituzten arte. Ikuspegi komunikatibotik,
beraz, euskararen funtzionaltasuna oso txikia da kasu askotan, eta maila sinbolikora mugatzen da hein handi
batean.
Alabaina, azken urteotan nabarmen hazi dira euskaraz dakiten eta euskaraz aritu nahi duten profesionalen eta
herritarren kopuruak. Horrek aukera eman du zenbait erakunde eta zerbitzutan euskara erabiltzeko planak martxan
jartzeko eta, besteak beste, euskara gaztelaniaren maila berera eramateko prozeduren izapidetzean. Adibidez,
gero eta gehiago dira itzulpen-zerbitzuetara jo gabe testuaren bi bertsioak egiten dituzten langileak. Era berean,
zenbait lege-proiektutan hasi dira aplikatzen Quebec-en eta Europar Batasuneko erakundeetan ohikoa den lege-
idazketa elebidunaren teknika. Teknika horren arabera, lege-testuak ez lituzke bi bertsio izango (gaztelaniazko
jatorriz, eta euskarazkoa itzulpenaren emaitza gisa), baizik eta bertsio elebidun bakarra, sorburutik bertatik bi
hizkuntzetan landutakoa.
Esperientziak erakutsi duenez, ikuspegi horrek onura handiak ditu hizkuntza gutxituarentzat, bere estatusa hobetzen
eta erabilera sustatzen laguntzen duelako. Baina, gainera, adituen iritziz, onuragarria da legegintzaren eta
komunikazioaren beraren ikuspegitik, bi hizkuntzetan kalitate handiagoko emaitzak ematen omen ditu eta.
Gauzak horrela, eta erabateko elebitasuna oraindik lortu gabe ere, ezinbestean eleaniztasunerantz goazelarik,
batzuen ustez, euskararentzat erabakigarria izan daiteke berraztertzea administrazioko eta arlo juridikoko lan-
prozedurak eta komunikazio-prozesuak itzulpen-politika gainditu eta eredu berri bat ezartzen hasteko.
Eredu berri horrek lan-eremu ezin pizgarriagoa zabaltzen dio profesional elebidun/eleaniztunari, giltzarri egiten
baitu legegintzaren, administrazioaren eta justiziaren prozedura nagusietan. Horren truke hizkuntza(k) sakonki eta
arduraz ikasteko eta lantzeko erantzukizun erantsia ezartzen dio Zuzenbideko eta Administrazio Zientzien alorreko
profesionalari. Hizkuntzaren profesionalei ere aukera eta eginkizun berriak legozkieke egoera berri horretan; izan
ere, testuak sortzen eta erabakitzen diren guneetan eta uneetan bertan arituko bailirateke, balizko hizkuntza-auziak
aurreikusten eta arloko adituei aholkuak ematen.
232 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
4.3. ZEREGINAK
_________________________________________ 233
4. gaia _______________________________________________________________
234 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
ATAZA
4.1. Komunikazio-
Komunikazio-gaitasunak eta hizkuntza-
hizkuntza-eskakizunak arlo juridikoan eta administrazioan
HELBURUAK:
- Gogoeta egitea jarduera profesionalak dituen hizkuntza-eskakizunei buruz
- Identifikatzea zein diren eduki beharreko trebetasun eta ezagutza linguistiko funtsezkoenak
- Nork bere ahalbide eta ezagutzen balorazioa egitea, irakasgaiaren helburuak jomugan
PROZEDURA
1. Arlo juridikoko eta administrazioko langileek ezagutu beharreko hizkuntzaren alderdiak zerrendatu
2. Arloko profesionalek izan beharreko trebetasunen eta ezagutzen artean funtsezkoenak identifikatu
3. Gogoeta bat idatzi jardun profesionalak eskatzen dituen gaitasun komunikatibo eta ezagutza
linguistikoei buruz
EMAITZA
Jarduera honetan, ikasleek identifikatu, zerrendatu eta aztertuko dituzte alorreko profesionalei
aitortzen zaizkien ahalbide komunikatibo eta ezagutza linguistiko nagusiak. Horrekin bilatzen da
haiek kontzientzia hartzea mundu profesionalean ezagutza eta trebetasun horiek duten garrantziaz.
Helburu horri begira hainbat lan proposatuko dira: hizkuntzak jardun profesionalean duen tokia
zehaztea, alorreko profesionalei aitortzen zaizkien gaitasunak aztertzea, hizkuntza-eskakizunen planak
Justizia Administrazioko langileentzat aurreikusitako helburuak kritikoki balioestea, bere buruaren
balorazio bat egitea…
Azterketa eta gogoeta horien emaitzak artikulu batean laburtuko dituzte ikasleek. Artikulu horrek
aukera emango digu egiaztatzeko ea ondo ulertu duten zein den Euskara Juridikoa II irakasgaiaren
orientazioa eta norabidea, eta, horrez gain, aukera eskainiko digu, halaber, ikasle bakoitzaren
idatzizko trebetasunaren hasierako balorazio bat egiteko ere.
http://www.euskadi.net/cgi-
http://www.euskadi.net/cgi-bin_k54/bopv_20?c&f=19970417&s=1997072
http://www.justizia.net/docuteca/Documentos/7027174
http://www.justizia.net/docuteca/Documentos/7027174-
teca/Documentos/7027174-2010-
2010-dekretua.pdf
_________________________________________ 235
4. gaia _______________________________________________________________
236 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
KOMUNIKAZIO-
KOMUNIKAZIO-GAITASUNAK ETA HIZKUNTZA-
HIZKUNTZA-ESKAKIZUNAK
ARLO JURIDIKOAN ETA ADMINISTRAZIOAN
Euskara Juridikoa irakasgaiaren 1. gaian ikusi genuenez askotarikoak dira Zuzenbidearen

alorreko goi-mailako tituludunek gizartean eta lan-jardueran aurre egin beharreko egoera
komunikatiboak. Bestalde, hizkuntzak funtsezko zereginak ditu legegintzan eta legeen
aplikazioan. Izan ere, hizkuntza Zuzenbidearen ezinbesteko oinarri, euskarri eta bitarteko da.
Horrenbestez, alor honetako profesional eta adituek komunikaziorako gaitasun aurreratu eta
espezializatuak izan behar dituzte, eta hizkuntzaren maila jasoa izan behar dute.
Alabaina, zein dira, zehazki, gaitasun aurreratuaren eta hizkuntza-maila jasoaren adierazle
nagusiak alor honetan? Bestela esanda, zein dira Zuzenbidea ikasten dutenek unibertsitateko
egonaldian jomugan hartu beharreko gaitasunak, garatu beharreko trebetasun
komunikatiboak eta eskuratu beharreko hizkuntza-ezagutzak? Galdera horiei erantzuten
saiatuko gara ataza honetan.
Bide batez, gainbegiratu bat emango diogu EAEko administrazioan hizkuntza-eskakizunak

ezartzeko eta egiaztatzeko indarrean dagoen sistemari, eta arreta bereziz aztertuko dugu
gutxieneko zer eskakizun ezarriko zaien Justizia Administrazioko kidegoetako langileei, hala
dagokienean. Horren arabera, gogoeta egingo dugu gutako bakoitzak une honetan dugun
gaitasun-mailaren inguruan, eta gure soslaia hobetzeari begira egin beharreko ahaleginen
inguruan.
EGINKIZUNAK
1. Arlo juridikoko eta administrazioko langileek ezagutu beharreko hizkuntzaren alderdiak zerrendatu
2. Arloko profesionalek izan beharreko trebetasunen eta ezagutzen artean funtsezkoenak identifikatu
3. Gogoeta bat idatzi jardun profesionalak eskatzen dituen gaitasun komunikatibo eta ezagutza
linguistikoei buruz
_________________________________________ 237
4. gaia _______________________________________________________________
4.1.1. Jarduera Irakasgaiaren 1. gaian (1.1 1.1 atazan) aztertu genuen zein diren
hizkera juridiko eta administratiboaren jarduera-eremuak, eta zer toki eta eginkizun
betetzen dituen euskarak eremu horietan. Horrez gain, ikusi genuen zein diren
hizkera juridiko-administratiboaren oinarri eta iturri linguistikoak. Horrez gain, gure
ahalbideen eta mugen autoebaluazioa ere egin genuen, kontuan izanda zer-nolako
ezagutzak hartzen dituen barne hizkera espezializatuak alor hauetan. Gogoeta
horien emaitzak ataza honekin batera aurkituko dituzue 4.1. Kontsultarako
baliabideak izeneko karpetan. Berrikusi bertan aurkituko dituzuen materialak, eta
zerrendatu Zuzenbidearen eta Administrazioaren alorreko profesional batek bere
lan-
lan-eginkizunak eraginkortasunez betetzeko ondo ezagutu beharreko hizkuntzaren
bost alor. Justifikatu.
Justifikatu Bidali zerrenda hori gela birtualeko 4.1. atalean aurkituko
duzun gunera.
Adibidez.
Adibidez
Zuzenbidearen arloko lokuzioak eta formula diskurtsiboak: hizkera juridikoan
lokuzio eta formula diskurtsibo asko daude hizkera orokorrean erabiltzen ez
direnak (barne-ondorioetarako; arrisku eta benturarako; bere dituen eskuduntzen
barruan; eta abar.)
1. ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
2. ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
3. ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
4. ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
5. ____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
238 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
4.1.2. Jarduera Ondorengo orrialdean jasota dituzue unibertsitateko ikasketa-

planak diseinatzeko erabili diren Liburu Zurien arabera, zer ahalmen eta ezagutza
eskuratu beharko lituzketen Zientzia Juridikoetako eta Administrazioko Zientzietako
goi-mailako ikasketek unibertsitateko egonaldian.
Lehenbizi, jomugan hartu beharreko eginkizun profesionalak datoz

zehaztuta
Ondoren, zeregin horiek modu autonomoan egin ahal izateko
alorreko profesionalek izan beharreko ahalbide edo trebetasunak
Azkenik, zehazten da hizkuntzaren zer alderdi ezagutu eta erabili
beharko lituzketen profesional horiek.
Aztertu zerrenda horiek, eta osatu jarraian duzun taula. Zein alderdi dira zure ustez
funtsezkoenak? Zein dira zure unibertsitateko ibilbidean gehien landu dituzunak?
Zeintzuk uste duzu landu beharko zenituzkeela hein handiagoan?
JOMUGAN HARTU BEHARREKO EGINKIZUN AKADEMIKO ETA PROFESIONALAK
Zein dira funtsezkoenak?
Zein dira zure unibertsitateko ibilbidean gehien landu dituzunak?
LANDU BEHARREKO AHALBIDEAK
ESKURATU BEHARREKO EZAGUTZAK
_________________________________________ 239
4. gaia _______________________________________________________________
JOMUGAN HARTU BEHARREKO EGINKIZUN KOMUNIKATIBOAK
Dokumentazio-
Dokumentazio-lanarekin zerikusia dutenak
Askotariko lege-dokumentuak ulertu eta interpretatu: lan arlokoak, kirol arlokoak, hezkuntza arlokoak eta abar
Administrazioek emandako arau eta ebazpenak argitaratzen dituzten iturriak eta baliabideak kontsultatu
Informazio konplexua antolatu eta aurkeztu
Txosten sintetikoak egin, informazio-eskariei erantzuteko datu heterogeneoak abiapuntutzat harturik
Dokumentazio-dosier bat prestatu (jurisprudentzia, lege-iturriak, irizpenak…), eta euskarri egokian egituratu
Komunikazio publikoarekin lotutakoak
Diziplina-alorrarekin zerikusia duten gaietako kontzeptu, arazo eta perspektiba nagusiak azaldu, ahoz eta idatziz
Hainbat motatako egoera, kasu eta azterketen berri eman, egoeraren eta hartzaileen ezaugarrietara egokituz
Hainbat egoerari aurre egiteko baliagarriak izan daitezkeen jarraibideak eman, hainbat bide eta euskarri baliatuz
Ideiak eta mezuak modu arrazoituan azaldu, erretorikaren eta argudiatzearen oinarriak baliatuta
Testu eta dokumentu espezializatuak laburtu eta egokitu, jendearen gehiengoarentzat ulergarria den hizkera eta hiztegia erabiliz.
Eginkizun teknikoak
Asistentzia juridikoaren beharra duten pertsonen eta dagozkien instituzio edo profesionalen arteko bitartekaritza egin
Bezeroak eskaturiko zerbitzuak ematearekin loturiko dokumentazioa sortu eta interpretatu
Eduki juridikoa izango duten txosten teknikoak egin
Auzitegiko idazki juridikoak egin
Erakunde nahiz bulego ofizialetan aurkezteko diren deklarazioak eta dokumentuak bete, idatzi eta izapidetu
Dokumentazioa administratiboa prestatu, hala nola jakinarazpenak, errekurtsoak, gutunak eta abar
Enpresen, erakundeen edo instituzio publikoetarako irizpenak eta txosten juridikoak prestatu
Erakundeen aurrean aurkeztu eta negoziatu interes orokor edo publikoko gaiei loturiko askotariko auziak
Deialdi eta lehiaketa publikoen dokumentuak egin, eta baldintza-pleguak zein eskaera-inprimakiak erredaktatu
Kontratuak negoziatu eta idatzi: kontratu baten edukia eta idazketa kontrolatu alderdi tekniko eta juridikoei so eginez; klausula
guztien balioa ziurtatu; eta kontratuaren jarraipen administratiboa eta finantzarioa bermatu
Enpresen, kolektiboen eta partikularren arteko akordioak negoziatu, idatzi eta jarraipena egin
Pertsonarteko harremanak bideratzekoak
Lankideen artean gai juridiko eta profesionalen inguruko elkarrizketetan modu eraginkor eta egokian jardun
Pertsonen, familien, taldeen, erakundeen eta komunitateen interesak defendatzeko bilerak prestatu eta gidatu
Artekaritza-jardueretan parte hartu: mintzakideari eraginkortasunez entzun; lehentasunak ezarri; ideiak eta emozioak komunikatu;
jarrera enpatikoak, elkartasunezkoak eta konfiantzazkoak komunikatu eta abar
Modu bizkor eta eraginkorrean elkarrekintzan aritu instituzioekin, enpresekin eta gizabanakoekin
Mezu elektronikoak jaso eta igorri, estilo profesional, zuhur eta zaindua erabiliz
Administrazio publikoaren erakundeetara zuzendutako komunikazioak prestatu eta jasotako komunikazioei modu egokian erantzun
Gizataldeen kudeaketarekin lotutakoak
Aurrez aurreko elkarrizketa bat egin, aditu bati, lankide bati, enplegatu bati, bezero bati, inputatu bati…
Partaidetza-laneko saioak eta bilerak prestatu, zuzendu eta kudeatu: deialdia egin; negoziaziorako hainbat teknika erabili; saioa
bizkortu, egoeraren eta jarritako xedeen araberako galderak egin; eta abar
Erakunde, enpresa, zerbitzu, programa eta abarreko elkarrekintza-prozesuak, dinamikak, egitura organizazionalak eta
interorganizazionalak deskribatu, zehaztu, gidatu eta kudeatu
GARATU BEHARREKO AHALBIDE KOMUNIKATIBOAK
Ahalbide pertsonalak eta sozialak (norberaren jarrerarekin zerikusia dutenak)
Informazioa, baliabideak eta zerbitzuak balioztatzeko trebetasuna

Lanbide-jarduerako askotariko egoeretan erlazionatzeko eta komunikatzeko trebetasuna
Entzuteko eta harreman publikoetarako trebetasuna, herritar, bezero zein bestelako solaskideekin
Jendearekin harremanetan jartzeko eta asmoak, nahiak edo interesak adierazteko trebetasuna
Askotariko planteamendu, pentsamendu eta proposamenak komunikatzeko trebetasuna
240 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
Bezero, elkarte, enpresa edo erakundeei konfiantzazko jarrerak komunikatzeko trebetasuna

Bilerak eta lan-saio parte-hartzaileak gidatzeko eta bizkortzeko trebetasuna
Arloko beste aditu eta profesionalekin komunikatzeko eta haien artean integratu ahal izateko gaitasuna
Ahalbide instrumentalak (komunikaziorako bitartekoekin zerikusia dutenak)
Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak baliatzeko trebetasuna, informazioa bilatzeko, antolatzeko eta
interpretatzeko atazetan, bai askotariko izapideak betetzerakoan, eta bai dagokion lanbide-esparruko berariazko
dokumentuak prestatzerakoan ere
Lanbide-jarduera garatzean sortzen diren komunikazio formaleko ekintzak eta protokoloak izapidetzeko trebetasuna
Administrazio publikoaren erakundeen aurrean lanbide-jarduerarekin zerikusia duten izapideak eraginkortasunez
betetzeko baliatu beharreko tresnak eta protokoloak aplikatzeko trebetasuna
Ahalbide funtzionalak (komunikazioaren xedearekin zerikusia dutenak)
Informazioa biltzeko, hautatzeko, antolatzeko, irudikatzeko, zaintzeko, berreskuratzeko, hedatzeko, trukatzeko eta hartara
iristeko trebetasuna
Mezuak modurik hoberenean komunikatzera bideraturiko adierazpideak hautatu eta erabiltzeko gaitasuna
Bezeroen edo erakundeen beharren arabera informazioa analizatzeko, sintetizatzeko eta ahoz zein idatziz komunikatzeko
trebetasuna
Aholkularitza- eta bitartekaritza-prozesuetan ezinbestekoak diren elkarrizketak gidatzeko trebetasuna
Lanbide-gaietan hizkera erraz eta ulergarri batean jarraibideak emateko trebetasuna
Profesional eta enpresekiko komunikazioan egiten diren proposamen edo prozesuetan argudio argi eta sendoak egiteko
trebetasuna
ESKURATU BEHARREKO EZAGUTZA LINGUISTIKOAK
Ezagutza diskurtsibo eta testualak (arloko testu-generoekin zerikusia dutenak)
Erretorikaren eta oratoria juridikoaren oinarrien ezagutza teoriko eta praktikoa

Zuzenbidearen eta administrazioaren jardunaren euskarri diren testuen funtzio, egituratze-eredu eta ezaugarrien ezagutza
teoriko eta praktikoa
Lanbide-jarduerari dagozkion testuen funtzio, egituratze-eredu eta ezaugarrien ezagutza teoriko eta praktikoa
Arloko gaiak gizarteratzeko erabiltzen diren euskarri, baliabide eta testu moten ezagutza teoriko eta praktikoa
Idatzizko diskurtsoa prestatzeko eta gauzatzeko estrategia eta ereduen ezagutza praktikoa, testuinguruak eskatzen duenari
doituriko diskurtsoak prestatzeko, egituratzeko eta egikaritzeko
Ahozko diskurtsoa prestatzeko eta gauzatzeko estrategia eta ereduen ezagutza praktikoa, testuinguruak eskatzen duenari
doituriko diskurtsoak prestatzeko, egituratzeko eta egikaritzeko
Ezagutza estilistikoak
estilistikoak (arloko erregistroei dagokiena)
Lanbide-adierazpide den aldetik euskara estandar zainduaren ezagutza eta aplikazio praktikoa
Komunikabideetako erregistro eta estilo-irizpideen ezagutza, jarduera profesionalean hedabideak baliatu ahal izateko
Lan-giroko eta administrazioko erregistro eta estilo-irizpideen ezagutza, hizkuntza ulergarri eta argian hitz-jarioz eta
aberastasunez ahoz zein idatziz komunikatzeko
Zuzenbidearen alorreko hizkera espezializatuaren ezagutza, jarduera profesionalean koherentziaz eta zuzentasunez
komunikatzeko
Ezagutza lexikoak (terminologiari eta lexiko espezializatuari dagokiona)
Arloko lexiko espezializatuaren ezagutza praktikoa, gai eta aferei buruz eraginkortasunez komunikatzeko
Arloko terminologiaren ezagutza praktikoa, gai eta aferei buruz zehaztasunez komunikatzeko
Arloko fraseologiaren ezagutza praktikoa, gai eta aferei buruz egokitasunez komunikatzeko
_________________________________________ 241
4. gaia _______________________________________________________________
4.1.3. Jarduera HAEE/IVAPen web-atarian jasota daude EAEko administrazioko

normalizazio-planetan kontuan hartuko diren hizkuntza-eskakizunen zehaztapenak,
hau da, zer profil edo soslai izango duten 1., 2., 3. eta 4. hizkuntza-eskakizuna
egiaztatu behar duten langile publikoek. Justizia Sailaren web-orrian, bestalde,
eskuragarri dago 174/2010 Dekretua, ekainaren 29koa, Euskal Autonomia
Erkidegoko Justizia Administrazioko hizkuntza-normalkuntzari buruzkoa. Bertan
zehazten da zein hizkuntza-eskakizun egiaztatu beharko duten Justizia
Administrazioko langile publikoek. Alderatu bi dokumentuak, eta osatu ondorengo
taula. Ondoren, hausnartu galdera hauen inguruan:
Egokia iruditzen zaizu hizkuntza-

hizkuntza-eskakizunen banaketa hori?
Zure ezagutzak kontuan harturik, zer hizkuntza-
hizkuntza-eskakizun egiazta
dezakezula uste duzu?
Zer alderditan uste duzu trebatu beharko zenukeela sakonkiago, zure
aukera profesionalak hobetzeko?
Zertan uste duzu lagundu ahal dizula EJ-
EJ-2 irakasgaiak?
Idatzi artikulu labur bat gaiaren inguruan, GARALEX blogean argitararatzeko

argitararatzeko
modukoa (150-
(150-200 hitz). Bidali zure testua campus birtualeko 4.1 gunera.
KIDEGOA HIZKUNTZA-
HIZKUNTZA- ZER EGITEKO GAI IZANGO DEN EUSKARAZ
ESKAKIZUNA
Hizkuntz eskakizun hau dagokion lanpostuaren jabea gai izango da:
Administrazioko Zerbitzu Juridikoak 4 Egitarauei buruzko zehaztapenak aditzeko, bere lanarekin zerikusia
duten egitarauei, jarduerei eta hainbat sailen politikari buruzko zehaztapenak
ulertzeko; aditu bati eskatutako txostena ulertzeko.
Era berean, gai izango da ikerketa-txostenak, artikuluak, egitarau
politikoak, aldizkari berezituak zein lege baten edukia ulertzeko, eta idazki baten
punturik interesgarrienak, hutsak nahiz aldaketak jasota geldi daitezen anotazioak
egiteko.
Bere lanarekin zerikusia duen edozein hizkuntz ekintzetan jariotasunez
egingo ditu azalpenak mintzatzean zein idaztean, eta zuzentasun-, aberastasun-,
zehaztasun- eta jatortasun-maila altua izango du.
Mintzatzean zein idaztean esaldi konplexuak sortzeko eta erabiltzeko
erraztasuna izango du, eta lanarekin zerikusia duten gaiei ezezik, bestelako gai
berezituei buruz erraztasunez hitz egin edo idatziko du.
Informazioa eman, elkarrizketak egin, hizkuntza azalpen luzeak
emateko erabili, txostenak, artikuluak, egitasmoak, memoriak, aginduak,
berbaldiak, e.a. idatzi ahal izango ditu, baita laneko eztabaidetan parte hartu ere.
Goi-mailako ikasketak euskaraz egin dituztenek behar duten beste
denbora beharko dute haien idatzizko testuak eta ahozko jardunak ulertzeko.
Goi-mailako irakaskuntza euskaraz egin dutenen pareko jariotasuna
izango du.
Goi-mailako irakaskuntza euskaraz egin dutenen pare idatzi ahal
izango du, elementu morfosintaktiko konplexuak erabiliz.
Gramatika bikainki ezagutuko du, eta ahoz zein idatziz gramatikazko
huts gutxi egingo ditu.
Hizkuntzaren adierazmoldeak aberastasunez erabiliko ditu.
Lexikoaren ezagupen zabala izango du, goi-mailako irakaskuntza
euskaraz egin dutenen parekoa. Era berean, bere lanarekin zerikusia duten gai
berezituen lexikoa menderatuko du, eta ez du ia hiztegiaren beharrik izango.
Fonologia-, ortografia-, morfosintaxi-, lexiko- eta semantika-mailako
gaztelerarekiko independentzi maila handia izango du.
Bere laneko edozein egoeratan ohikoak diren hizkuntza formetan era
jasoaz hitz egin eta idatziko du, eta oso erregistro berezitua erabiltzeagatik
nabarmenduko da.
Laguntza Judizialeko kidegoa
Izapidetze Prozesal eta Administratiboko
kidegoa
Laborategiko Laguntzaileen kidegoa
Kudeaketa Prozesal eta Administratiboko
kidegoa
Auzitegiko Medikuen kidegoa
Goi Mailako Administrazioko Teknikaria 3
http://www.euskadi.net/cgi-bin_k54/bopv_20?c&f=19970417&s=1997072
http://www.justizia.net/docuteca/Documentos/7027174-2010-dekretua.pdf
242 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
ZUZENBIDEKO PROFESIONALEN HIZKUNTZA-

HIZKUNTZA-GAITASUNAK EUSKARAZ
Premiak, eskakizunak eta prestakuntzarako aukerak
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_________________________________________ 243
4. gaia _______________________________________________________________
244 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
ATAZA
4.2. Komunikazioa arlo juridikoan eta administrazioan: diskurtsoak, generoak eta hizkerak
HELBURUAK:
- Jarduera juridiko eta administratiboaren bereizgarri diren diskurtso motak identifikatzea
- Diskurtso mota horien bereizgarri diren generoak sailkatzea
- Arlo juridiko eta administratiboan erabiltzen diren hizkeren bereizgarriak zerrendatzea
PROZEDURA
PROZEDURA
1. Emandako mapa kontzeptuala osatu, jarduera juridiko eta administratiboaren bereizgarri diren diskurtso
motak eta testu-
testu-generoak zehaztuta
2. Gaiaren inguruko hainbat dokumentu irakurri eta taula bat osatu, lege
lege--hizkeraren, auzitegietako
hizkeraren, administrazioko hizkeraren, notariotzako hizkeraren eta kontratu-
kontratu-hizkeraren ezaugarriak jasota
3. Gogoeta-
Gogoeta-testu bat idatzi, arloko profesionalek komunikazio-
komunikazio-esparru zabal horretan dituzten erronken
inguruan
EMAITZA
Jarduera honetan ikasleek identifikatu, zerrendatu eta aztertuko dituzte arlo juridikoko eta
administrazioaren alorreko diskurtso mota, genero eta hizkera nagusiak. Horrekin bilatzen da haiek
kontzientzia hartzea alor profesional honek hartzen duen eremu diskurtsiboaren konplexutasunaz.
Horretarako, hainbat dokumentu irakurri eta zenbait taula eta zerrenda osatu beharko dituzte.
Zerrenda horietan jasota geratuko dira diskurtso juridiko eta administratiboaren ezaugarri orokorrak,
eta alor honetako hizkera mota nagusien bereizgarri jakingarrienak.
Azterketa eta gogoeta horien emaitzak artikulu batean laburtuko dituzte ikasleek. Artikulu horrek
aukera emango digu egiaztatzeko ea jabetu diren arlo juridiko eta administratiboaren bereizgarri
diren diskurtsoen askotarikotasunaz, eta, horren arabera, ea ohartu diren nolako erronka
komunikatibo eta linguistikoei egin behar dieten aurre alor honetako profesionalek beren lan-
jardunean.
Andres Urrutia eta Anjel Lobera (1997). Administrazio hizkera.

hizkera.
Andres Urrutia eta Anjel Lobera (1997). Lege hizkera.

hizkera.
Andres Urrutia eta Anjel Lobera (1997). Auzitegiko hizkera.

hizkera.
_________________________________________ 245
4. gaia _______________________________________________________________
246 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
KOMUNIKAZIOA ARLO JURIDIKOAN ETA ADMINISTRAZIOAN

EREMUAK, GENEROAK ETA HIZKERAK
Aurreko atazan ikusi dugunez askotarikoak dira Zuzenbidearen alorreko goi-mailako

tituludunek gizartean eta lan-jardueran aurre egin beharreko egoera komunikatiboak.
Horrekin batera, gogoeta egin dugu alorreko profesionalei eskatzen zaien hizkuntza-
mailaren inguruan ere. Ildo horretatik, ataza honetan saiatuko gara gainbegiratu bat
ematen egoera horietan baliatzen diren diskurtso mota, testu-genero eta hizkerei.
Irakasgaiaren lehen zatian hein batean landu ditugu jada gai horiek 1.1. zein 2.1. atazetan.
Oraingo honetan, lehen hurbilpen hartan ateratako ondorioetan sakondu, eta zehaztasun
handiagoz irudikatuko dugu alorreko diskurtso profesionala.
Horretarako, bost jarduera labur proposatuko dira. Lehen jarduerak arinak eta azkar egiteko
modukoak dira; gaira hurbiltzeko pentsatuak dira eta. Baina, atazaren azken aldera,
ekarpen landuagoak eta gogoeta pertsonalagoak eskatuko dira. Horren guztiaren xedea da
kontzientzia hartzea arlo juridiko eta administratiboaren bereizgarri diren diskurtsoen
askotarikotasunaz eta ohartzea zer-nolako ahalegina egin behar duen alorreko profesional
batek bere komunikaziorako gaitasunak egokitzeko diskurtso horiek dituzten eskakizunetara.
EGINKIZUNAK
1. Emandako kontzeptu-
kontzeptu-mapa osatu, jarduera juridiko eta administratiboaren bereizgarri diren
diskurtso motak eta testu-
testu-generoak zehaztuta
2. Gaiaren inguruko hainbat dokumentu irakurri eta taula bat osatu, lege-
lege-hizkeraren, auzitegietako
hizkeraren, administrazioko
administrazioko hizkeraren, notariotzako hizkeraren eta kontratu-
kontratu-hizkeraren ezaugarriak
jasota
3. Gogoeta-
Gogoeta-testu bat idatzi, arloko profesionalek komunikazio-
komunikazio-esparru zabal horretan dituzten
erronken inguruan
_________________________________________ 247
4. gaia _______________________________________________________________
4.2.1. Jarduera Irakasgaiaren lehen ataleko 1.1. atazan,

atazan aztertu genuen zein diren
hizkera juridiko eta administratiboaren jarduera-eremuak, eta zer toki eta eginkizun
betetzen dituen euskarak eremu horietan. 2.1. atazan,
atazan bestalde, hizkera juridikoaren
eta hizkera administratiboaren ezaugarri komunak eta bakoitzaren bereizgarriak ere
ikusi genituen. Gogoeta horien emaitzak ataza honekin batera aurkituko dituzue 4.2.
Kontsultarako baliabideak izeneko karpetan.
Ikusi genuenez, hainbat dira administrazioko eta arlo juridikoko jardueraren
diskurtsoak hartzen dituen
dituen eremuak eta eremu horietan bertan ere hainbat erregistro
edo hizkera-
hizkera-maila ere erabiltzen dira.
dira Berrikusi irakasgaiaren 1. eta 2. gaian
erabilitako materialak eta egindako gogoetak.
Ondoren, osatu hemen duzun “kontzeptu-mapa”. Zer toki dagokioke zerrendatutako
zerrendatutako
hizkera mota bakoitzari mapa horretan? Administrazioko eta arlo juridikoko zer
profesionalek erabiltzen dute hizkera mota bakoitza? Zer eginkizunetarako? Bidali
zerrenda hori gela birtualeko 4.2. atalean aurkituko duzun gunera.
Zer zenbaki dagokio

dagokio Zer profesionalek erabiltzen Zer eginkizunetarako?
kontzeptu-
kontzeptu-mapan? dute?
Administrazioaren erakunde-
erakunde-
hizkera
Administrazioaren eta
herritarren arteko hizkera
Kontratu-
Kontratu-hizkera
Notariotzako hizkera
Lege-
Lege-hizkera
Auzitegietako hizkera
248 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
Komunikazioa arlo juridikoan eta administrazioan: diskurtso motak
4.2.2. Jarduera Irakasgaiaren 2. gaian (2.1. 2.1. atazan) arlo juridikoko eta
administrazioko testu-genero esangarrienen zerrenda bat osatu genuen.
Bertan ikusi genuenez, asko dira eremu hauetako jardueraren bereizgarri diren testu-
testu-
generoak. Berrikusi 2. gaian landutako zerrenda.
Ondoren, osatu hemen duzun taula. Zerrendatu adibidean bezala arlo bakoitzeko
testu--genero esangarrienak. Atal bakoitzean gutxienez 5 aipatu behar dituzu. Bidali
testu
zerrenda hori gela birtualeko 4.2. atalean aurkituko duzun gunera.
_________________________________________ 249
4. gaia _______________________________________________________________
Genero nagusiak - Genero horien zertarakoa
Espedientea Izapide administratiboari

Administrazioaren erakunde-
erakunde-jardueraren dagozkion inprimaki, txosten eta
generoak dokumentu guztiak biltzea eta
gordetzea
Administrazioaren eta herritarren arteko

komunikaziorako generoak
Lan-
Lan-harremanetako eta enpresa-
enpresa-kudeaketarako
generoak
Notariotzako generoak
Lege-
Lege-testuak
Auzitegietako generoak
4.2.3. Jarduera Irakasgaiaren 2. gaian (2.1.

2.1. atazan) hizkera juridikoaren eta hizkera
administratiboaren ezaugarri orokorrak zerrendatu genituen.
Ikusi genuenez, hainbat ezaugarri komun dituzte alor hauetako hizkerek, baina baita
bereizgarri batzuk ere. Berrikusi 2. gaian egindako gogoetaren emaitzak jasotzen
dituen zerrenda.
Zerrenda hori osatu eta aberasteko, hiru artikulu kontsultatuko ditugu. Artikulu
horiek gela birtualean dituzue kontsultarako baliabideen karpetan. Irakurri artikulu
horiek, eta osatu ondoren duzun taula. Zerrendatu bertan lege- lege-hizkeraren,
hizkeraren,
auzitegiko hizkeraren eta administrazioko hizkeraren ezaugarri nagusiak. Atal
bakoitzean gutxienez 10 aipatu behar dituzu. Bidali zerrenda hori gela birtualeko
4.2. atalean aurkituko duzun gunera.
Lege-
Lege-hizkeraren ezaugarriak Auzitegiko hizkeraren Administrazioko hizkeraren
ezaugarriak ezaugarriak
250 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
4.2.4. Jarduera Ataza honen hasieran osatu dugun kontzeptu-mapan beste hiru
hizkera mota identifikatu ditugu: administrazioaren eta herritarren arteko
harremanetarako hizkera, notariotzako hizkera eta kontratu-hizkera (lan-
harremanetakoa eta enpresa zein merkataritza arlokoa).
4.2.3 jardueran egindako azterketari jarraikiz, osatu taula hau. Zerrendatu bertan
hiru hizkera horien ezaugarri bereizgarriak. Saiatu atal bakoitzean hiru- hiru-bost
ezaugarri jasotzen, 4.2.3 zerrendetakoak errepikatu gabe. Bidali zerrenda hori gela
birtualeko 4.2 atalean aurkituko duzun gunera.
Kontratu-
Kontratu-hizkeraren Notariotzako hizkeraren Administrazioaren eta
ezaugarriak herritarren arteko
ezaugarriak
harremanetarako hizkeraren
ezaugarriak
4.2.5. Jarduera Ataza honetan arlo juridikoko eta administrazioko jardueraren

bereizgarri diren diskurtsoak, generoak eta hizkerak ezaugarritu ditugu. Ikusi
dugunez, komunikaziorako oso esparru ezberdinak zedarritzen dituzte. Alor honetako
profesionalek gutxieneko konfiantzaz moldatu behar dute horietan guztietan. Hori
erronka handia da guztiontzat.
4.1.3 jardueran egindako gogoeta-ildoari jarraikiz, egizu artikulu labur bat
GARALEX blogean argitaratzeko modukoa gai honen inguruan (150- (150-200 hitz). Zer
gaitasun garatu behar ditu
ditu alor honetako profesionalak, bere lan-
lan-eremua zein den
kontuan hartuta? Bidali zure artikulua gela birtualeko 4.2. atalean aurkituko duzun
gunera.
ZUZENBIDEAREN ALORREKO PROFESIONALEN LAN-

LAN-EREMUAK
KOMUNIKAZIORAKO GAITASUNAK ETA HIZKUNTZAREN EZAGUTZAK
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_
_________________________________________ 251
4. gaia _______________________________________________________________
252 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
ATAZA
4.3. Eleaniztasuna arlo juridiko-

juridiko-administratiboan: itzulpengintza, interpretazioa, korredakzioa
HELBURUAK:
- Eleaniztasunak jardunbide juridiko eta administratiboan duen eraginaz jabetzea
- Eleaniztasunari erantzuna emateko dauden aukerak eta baliabideak ezagutzea
- Eleaniztasun-egoeretan arloko profesionalek duten arduraz gogoeta egitea
PROZEDURA
1. Zerrendatu arlo juridikoan eta administrazioan hizkuntza batean baino gehiagotan eman behar izan ohi diren
dokumentuak, eta hizkuntza bat baino gehiago erabiltzea eskatzen duten aurrez aurreko egoerak
2. Hizkuntzen erabilerarekin zerikusia duten administrazioko

administrazioko eta arlo juridikoko lanbideen zereginak zerrendatu
3. Gogoeta-
Gogoeta-testu bat idatzi, itzulpen-
itzulpen-, interpretazio-
interpretazio- eta bitartekaritza-
bitartekaritza-zerbitzuek euskararen garapenari egiten dioten
ekarpenari buruz
4. Gogoeta-
Gogoeta-testu bat idatzi eleaniztasun-
eleaniztasun-egoeretan alor juridiko eta administratiboan sortzen diren erronkei buruz
5. Gogoeta-
Gogoeta-testu bat idatzi euskararen kasuan itzulpen-
itzulpen-politikatik harantzago joateko dauden aukera eta ekimenei buruz
EMAITZA
Jarduera honetan, ikasleek gogoeta egingo dute eleaniztasun-egoeretan itzulpenak, interpretazioak eta
bitartekaritzak administrazioaren eta arlo juridikoaren eginkizunetan duten funtsezko zereginaren inguruan.
Horrekin batera, gogoeta egingo dute itzulpengintzak euskararen garapenari egin dion ekarpenari buruz, eta
itzulpen-politiketatik harantzago joateko gaur egun dauden aukerei buruz.
Horretarako, eleaniztasun-egoeretan sortzen diren erronkei buruzko hainbat dokumentu irakurri eta aztertu
beharko dituzte. Irakurgai horien inguruan gogoeta egiteko eskatuko zaie ikasleei. Gogoeta horien emaitzak
hiru artikulu laburretan jasoko dituzte.
Artikulu horiek aukera emango digute egiaztatzeko ea jabetu diren eleaniztasunak eta, Euskal Herriaren kasuan,
elebitasun-egoerak sortzen dituzten eskakizunei aurre egiteko hartu beharreko erabakien konplexutasunaz.
Modu berean, artikulu horiek aukera eskainiko diete ikasleei beren ideiak zehaztasunez adierazteko ahalegina
egin dezaten. Artikuluak GARALEX blogean argitaratuko dira.
Eusko Legebiltzarra (2010). Hizkuntza gutxituak administrazioan.

administrazioan.
J. Pagola eta J. Urkia (2008). Interpretearen eskuliburua.
eskuliburua.
A. Urrutia, S. Larrazabal, C. Gallastegi eta E. Oregi (2009). Normografia eta arau-
arau-idazketa elebiduna.
elebiduna.
Borja, A. (2000). El texto jurídico inglés y su traducción al español.
español.
J.M. Agirre (2009). Itzulpen estrategiak. Gaztelaniazko testu juridikoak eta administratiboak
administratiboak..
J.M. Ortega (2011). Interpretar para la justicia.
justicia.
E. Garayzabal (2011). Panorama actual de la lingüistica forense en el ámbito legal y policial.
_________________________________________ 253
4. gaia _______________________________________________________________
254 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
ELEANIZTASUNA ARLO JURIDIKOAN ETA ADMINISTRAZIOAN

ITZULPENGINTZA, INTERPRETAZIOA, KORREDAKZIOA
Irakasgaiaren 1. gaian (1.3

1.3 atazan)
atazan oinarrizko gogoeta bat egin genuen jurista
euskaldunek eta administrazioko langile elebidunek bizi duten egoeraren inguruan.
Ikusi genuenez, hainbat dira alorreko profesional hauek hizkuntzaren garapen-
garapen-
prozesuan dituzten ardurak; bestalde, ez dira gutxi beren lana modu egokian egiteko
gainditu beharreko zailtasunak.
zailtasunak Lehen moduluko emaitzen karpetan dituzue horren
inguruan taldekideek egindako gogoetak eta ateratako ondorioak.
Ildo beretik, ataza honetan itzulpengintzak, interpretazioak eta korredakzioak esparru

juridiko eta administratiboan betetzen duten lekuaren inguruan ariko gara
sakonago.
Horretarako, lehenik eta behin, jarduera honetan, eleaniztasun-

eleaniztasun-egoerek sortzen
dituzten premiak aztertuko ditugu. Ondoren, itzulpenak, interpretazioak eta bitartekotzak
auzitegietan eta administrazioan duten zereginaz egingo dugu gogoeta. Hirugarrenik, alor
horietan euskarak dituen erronken inguruan ariko gara. Eta, azkenik, itzulpengintza-
itzulpengintza-
politiketatik harantzago zer aukera ditugun pentsatuko dugu.
EGINKIZUNAK
1. Zerrendatu arlo juridikoan eta administrazioan hizkuntza batean baino gehiagotan eman behar izan ohi diren
dokumentuak, eta hizkuntza bat baino gehiago erabiltzea eskatzen duten aurrez aurreko egoerak
2. Hizkuntzen erabilerarekin zerikusia duten administrazioko eta arlo juridikoko lanbideen zereginak zerrendatu
3. Gogoeta-
Gogoeta-testu bat idatzi, itzulpen-
itzulpen-, interpretazio-
interpretazio- eta bitartekaritza-
bitartekaritza-zerbitzuek euskararen garapenari egiten
dioten ekarpenari buruz
4. Gogoeta-
Gogoeta-testu bat idatzi eleaniztasun-
eleaniztasun-egoeretan alor juridiko eta administratiboan sortzen diren erronkei
buruz
5. Gogoeta-
Gogoeta-testu bat idatzi euskararen kasuan itzulpen-
itzulpen-politikatik harantzago joateko dauden aukera eta
ekimenei buruz
_________________________________________ 255
4. gaia _______________________________________________________________
Irakasgaiaren 1. gaian (1.31.3 atazan)

atazan oinarrizko gogoeta bat egin genuen jurista
euskaldunek eta administrazioko langile elebidunek bizi duten egoeraren inguruan.
garapen--
Ikusi genuenez, hainbat dira alorreko profesional hauek hizkuntzaren garapen
prozesuan dituzten ardurak; bestalde, ez dira gutxi beren lana modu egokian egiteko
gainditu beharreko zailtasunak.
zailtasunak Lehen moduluko emaitzen karpetan dituzue horren
inguruan taldekideek egindako gogoetak eta ateratako ondorioak.
Ildo beretik, ataza honetan itzulpengintzak, interpretazioak eta korredakzioak esparru
juridiko eta administratiboan betetzen duten lekuaren inguruan ariko gara sakonago.
Lehenik eta behin, jarduera honetan, eleaniztasun-egoerek sortzen dituzten premiak
aztertuko ditugu.
4.3.1. Jarduera Hasteko, osatu jarraian duzuen zerrenda:

zerrenda Zer dokumentu egin behar
izaten dira hizkuntza batean baino gehiagotan? Nork egiten ditu dokumentuaren
bertsio horiek? Zer egoeratan gerta liteke ahozko komunikazioan hizkuntza bat baino
gehiago erabili behar izatea? Zer baliabide aurreikusten dira edo zer irizpide
erabiltzen dira komunikazioa bermatzeko? Estatuko hizkuntza ofizialen kasua ez ezik,
atzerriko hizkuntzena ere har dezakezue kontuan. Bereziki gogoan izan Europar
Batasuneko erakundeetako adibidea.
Zer dokumentu Zein arduratzen da Zer egoeratan Zer baliabide edo

hizkuntza batean baino dokumentuaren gertatzen da hizkuntza irizpide erabiltzen dira
gehiagotan?
gehiagotan? Zer bertsioak egiteaz? bat baino gehiago komunikazioa
kasutan? ahoz erabiltzea? bermatzeko?
Administrazioaren eta
herritarren arteko
harremanetan
Administrazioko
langileen edo
erakundeen arteko
komunikazioan
Epaitegietan,
herritarrekiko kanpo-
kanpo-
harremanetan
Epaitegietan,
herritarrekiko
harremanetan
Legegintzan
Notariotzan
Kontsulta-
Kontsulta-baliabideak:
baliabideak gela birtualeko 4.3 karpetan (Ikus 4.3.1 atala)
256 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
4.3.2. Jarduera Gauzak horrela, zehaztu dezagun zein diren eleaniztasun-

eleaniztasun-egoeretan
ezinbesteko diren lanbide juridikoak:
juridikoak Zer dira itzultzaile ofizialak? Zer dira zinpeko
itzultzaileak? Zer dira auzitegiko interpreteak? Zer dira bitartekariak? Zer dira
jurilinguistak? Zein dira horien eginkizunak? Taulan jaso.
jaso.
Non egiten dute lan? Zertan?
Hizkuntza-
Hizkuntza-teknikariak
Itzultzaile ofizialak
Zinpeko itzultzaileak
Auzitegiko interpreteak
Bitartekariak
Jurilinguistak
4.3.3. Jarduera Zure ustez, zenbateraino bermatzen dituzte herritarren eskubideak

itzulpen-
itzulpen-, bitartekaritza-
bitartekaritza- eta interpretazio-
interpretazio-zerbitzuek, oro har? Nolako ekarpena aitortu
behar zaie zerbitzu horiei euskararen normalizazio-
normalizazio-prozesuan? Zein dira baliabide
horiek dituzten muga muga nagusiak eta muga horiei atxikitako arriskuak?
Administrazioaren eta Zuzenbidearen zer alorretan ikusten duzu lehentasunezko ohiko
eginkizunak eta zerbitzuak bi hizkuntzetan berdintasunez eskaintzea? Jaso zure
gogoetak artikulu labur batean.
batean. Artikuluak GARALEX blogean argitaratzeko modukoa
izan behar du:
- Erabateko autonomia izan behar du; hau da, jatorrizko testua eta ikasgaiaren
testuingurua ezagutu gabe ere, edonork osorik eta arazorik gabe ulertzeko
modukoa izango da.
- Izenburu erakargarri eta esangarria izango du. Horrez gain, lehen
paragrafoan ondo azpimarratu behar ditu artikuluaren ideia nagusiak.
- Testuaren gorputza hiru-bost paragrafotan banatuta egongo da. Funtsezko
ideiak behar bezainbeste nabarmenduko dira.
- Amaieran, irakurlea asetzeko moduko errematea emango zaio gogoetari.
- Testuak estilo argi, zehatz eta zaindua izango du.
Bidali zure erantzunak eta artikulu-

artikulu-proposamena gela birtualeko 4.3. gunera
_________________________________________ 257
4. gaia _______________________________________________________________
4.3.4. Jarduera Ikusi dugunez, eleaniztasun-egoeretan administrazioaren eta

justiziaren jardunbidean baliabide eta mekanismo bereziak txertatu behar dira
herritarrei aitortutako eskubideak bermatu ahal izateko. Haatik, kontua ez da askotan
pentsatzen den bezain sinplea eta azpiegitura egokiak garatzea, profesionalak behar
bezala prestatzea eta zenbait jarraibide erabakitzea eskatzen du. Gela birtualean
aurkituko duzun 4.3. karpetan (4.3.2 atalean), hainbat irakurgai dituzu,
eleaniztasunak sortzen dituen eskakizunak eta erronkak aipatzen dituztenak. Irakurri
interesgarri iruditzen zaizun testu horietako bat, eta idatzi han esaten denaren gaineko
gogoeta bat.
bat Artikulu horrek ere GARALEX blogean argitaratzeko modukoa izan behar
du:
modukoa izango da.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Bidali zure testua gela birtualeko 4.3. gunera
258 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia
4.3.5. Jarduera Ondo dakigunez, euskarak ibilbide emankorra egin du azken 30

urteotan arlo juridikoan eta, bereziki, administrazioan. Haatik, kasu askotan euskara
itzulpen-hizkuntza da ia soilik; hau da, euskararen presentzia itzulpen-politikari atxikita
dator gehienbat, eta gutxi dira euskaraz sortzen diren dokumentuak eta izapideak. Are
gutxiago dira euskara hutsez egindakoak. Kontuak kontu, itzultzaileen ekarpenari
esker, izugarri zabaldu eta aberastu da euskararen corpusa (lege-hizkera,
administrazioko hizkera, terminologia…), eta itzulpen-lanari esker bermatu egiten da
euskararen presentzia (gehienetan) duina erakunde publikoen jarduera eta
dokumentuetan.
Alabaina, azken bolada honetan, itzulpenetik harantzago joateko proposamenak hasi
dira agertzen, eta, bai administrazioan eta bai arlo juridikoan, euskarari gaztelaniaren
maila bereko trataera bermatuko luketen ekimen batzuk jarri dira martxan. Guk, bi
ekimen aztertuko ditugu: IVAPek administrazioan euskara erabiltzeko proposatu duen
irizpide-zerrenda eta legegintzan korredakzioa aldarrikatzen duten Legebiltzarreko eta
Itzulpen Zerbitzu Ofizialeko kideen proposamena.
Jo ezazu lanerako baliabideak gordetzen dituen 4.3. karpetara (4.3.3 atala). Aztertu
bertan dituzun dokumentuak. Zer deritzezu bertan jasotako proposamenei? Idatzi
bertan
artikulu labur bat “Euskara itzulpen-
itzulpen-hizkuntza baino gehiago” izenburua izango
duena. Bertan laburbildu euskarari erabateko estatusa aitortzeko egindako
proposamenen gainean duzun ikuspegia
ikuspegia.
uspegia Artikulu horrek ere GARALEX blogean
argitaratzeko modukoa izan behar du:
modukoa izango da.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Bidali zure testua gela birtualeko 4.3. gunera
_________________________________________ 259
4. gaia _______________________________________________________________
260 _________________________________________
_______________________________________________________________ 4. gaia

Agirre, J., 1997. “Euskarazko itzulpen administratibo-juridikoen balio ofiziala”. SENEZ 19.
Alcaraz, E., 2005. “El jurista, el traductor y la traducción jurídica”. In: Larrazabal, S. eta Oregi, E.
Borja, A., 2000. El texto jurídico inglés y su traducción al español. Bartzelona: Ariel.
Burgo, M. eta Marchán, A., 2000. El lenguaje del derecho. Bartzelona: Editorial Bosch.
Calonje, C., 2009. Técnica de la argumentación jurídica. Iruñea: Thomson Reuters & Aranzadi.
Catalani, A., 2010. Expresarse con acierto. Una palabra para cada ocasión, una ocasión para cada
palabra. Madril: Alianza.
Cazorla, L.M., 2007. El lenguaje jurídico actual. Zizur Txikia: Aranzadi.
Conde, J., 2009. Lenguaje administrativo y derecho: El lenguaje como aspecto de la actividad
administrativa. Zizur Txikia: Aranzadi
Dyrberg, P., 2000. “Hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean eta bertako erakundeetan:
aberastasuna, zailtasunak eta inplikazioak”. ELERIA 6, 23-28.
97-112-
Etxeberria, I., 2001. Trebakuntzarako eskuliburua. Gasteiz: IVAP.
Eusko Legebiltzarra, 2010. Hizkuntza gutxituak administrazioan. Lenguas minoritarias en la
administración. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra.
Ezeiza, J. (koord.), 2010. PREST: Unibertsitateko komunikaziorako gaitasunen eskuliburua. Leioa:
Garayzabal, E., Jiménez, M. eta Reigosa, M. (arg.), 2011. Panorama actual de la Lingüística Forense en el
ámbito legal y policial. Teoría y práctica. Madril: Euphonia.
García, J. eta Ortas, S., 2007. Estrategia de negociación práctica para abogados. Madril: Colex
García, J., 2009. Estrategia de oratoria práctica para abogados. Madril: Colex.
Hainbaten artean, 2011. Lenguaje, derecho y traducción. Granada: Comares.
Hernando, L.A., 2003. El lenguaje jurídico. Madril: Editorial Verbum
Ibarzabal, A., 1990. “Itzulpena auzitara”. SENEZ 9.
Landa, J.M., 2002. “Zigor Kodea elebiduna zertarako?”. ELERIA 9, 101-102.
Lobera, A., 1997. “Itzulpena administrazioan eta auzitegian”. SENEZ 19.
Majón, R., 2008. “Itzulpen-politika euskal administrazioan euskararen erabilera normalizatzeko
planetan”. SENEZ 35.
Martineau, F., 2008. Argumentación judicial del abogado. Bartzelona: Bosch.
Martínez, J.M., 2008. Manual de comunicación persuasiva para juristas. Madril: La Ley-Wolters Kluwer.
_________________________________________ 261
4. gaia _______________________________________________________________
trabajo académico. Bartzelona: Bosch.
Narbaiza, A., 2010. Euskararen eskakizuna Gipuzkoako Toki Administrazioan (1923-1931). Gasteiz:
HAEE/IVAP.
Nikolas, Z., 2010. “Arau idazketa elebidunaren zergatia”. In: Eusko Legebiltzarra. Hizkuntza gutxituak
administrazioan. Lenguas minoritarias en la administración. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra, 313-337.
Oregi, E., 2010. “Korredakzioa araugintzan itzulpenaz haratago”. In: Eusko Legebiltzarra. Hizkuntza
gutxituak administrazioan. Lenguas minoritarias en la administración. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra, 299-
311.
Ortega, E., 2002. “La traducción técnica dentro del ámbito de la traducción judicial: los retos
traductológicos del futuro espacio judicial europeo”. In: Alcina, A. eta Gamero. S. (arg.). La traducción
científico-técnica y la terminología en la sociedad de la información. Castelló: Universitat Jaume I, 163-
166.
Ortega, E., 2008. La traducción e interpretación jurídicas en la unión europea. Retos para la Europa de
los ciudadanos. Granada: Comares.
Ortega, J.M., 2011. Interpretar para la justicia. Granada: Comares.
Pagola, J. eta Urkia, J., 2008. Interpretearen eskuliburua. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Palacio, J., 2005. “El ordenamiento jurídico como derecho multilingüe”. In: Larrazabal, S. eta Oregi,
E. Hizkera juridikoa eta itzulpengintza: euskararen norabideak. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea, 69-85.
Ruiz del Árbol, M. eta Albar de la Cala, M., 1997. Educación de la voz para juristas. Guía práctica
para hablar en público y en el foro. Bartzelona: Bosch.
Urrutia, A., 1995. “Administrazio hizkera”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara Zuzenbidearen
hizkera. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea, 219-254.
Urrutia, A., 1995. “Auzitegietako hizkera”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara Zuzenbidearen
Urrutia, A., 1995. “Lege hizkera”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara Zuzenbidearen hizkera. Bilbo:
Deustuko Unibertsitatea, 165-218.
Valero, C., 2008. Formas de mediación intercultural. Traducción e interpretación en los servicios
públicos. Granada: Comares.
Valverde, I., 2010. “La experiencia de la traducción jurídica en un marco multilingüe: el Parlamento
Europeo”. In: Eusko Legebiltzarra. Hizkuntza gutxituak administrazioan. Lenguas minoritarias en la
administración. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra, 17-25.
262 _________________________________________
5. gaia
Zuzenbidearen eta administrazio-
jardunaren testu-generoak
_______________________________________________________________ 5. gaia
5. GAIA
Zuzenbidearen eta administrazio-

administrazio-jardunaren testu-
testu-generoak
HELBURU OROKORRA
Zuzenbidearen eta Administrazioaren jardunean erabiltzen diren dokumentu mota

nagusiak interpretatzea, idaztea eta aurkeztea: gutunak, aktak, txostenak, kontratuak,
demandak, errekurtsoak, irizpenak, ebazpenak, eta abar.
AZTERGAIAK
5.1. Administrazioaren, juristen eta legegintzaren diskurtsoak

5.2. Administrazio-testuak: motak, egitura, estrategia diskurtsiboak, ezaugarri linguistikoak
5.3. Testu juridikoak: motak, egitura, estrategia diskurtsiboak, ezaugarri linguistikoak
5.4. Lege-testuak: motak, egitura, estrategia diskurtsiboak, ezaugarri linguistikoak
5.5. Testu elebidunak: itzulpengintza vs idazketa elebiduna
ATAZAK
5.1. Administrazioaren alorreko testuak eta dokumentuak euskaraz

5.2. Lege-testuak euskaraz: lege-corpusa, ezaugarri formalak eta hizkuntza-irizpideak
5.3. Epaitegietako testuak euskaraz: sailkapena, ezaugarriak eta balio juridikoa
AMAIERAKO GOGOETA-
GOGOETA-LANA
Helburuak:
a) Administrazioaren eta Zuzenbidearen alorreko euskarazko corpusaren analisia egitea: zer
dagoen argitaratua, non eskura daitekeen, zer hutsune igartzen diren.
b) Zuzenbidearekin eta administrazioaren jardunbidearekin zerikusia duten testuak egiteko
jarraibideak jasoko dituzten txostenak egitea
Ezaugarriak:
Aukerako gaiak:
- Zigor Zuzenbideko testuak euskaraz:, tratatuak, eskuliburuak, artikuluak, inprimaki eta

dokumentuak, hiztegi eta glosategiak…
- Lan Arloko testuak euskaraz:: tratatuak, eskuliburuak, artikuluak, inprimaki eta dokumentuak, hiztegi
eta glosategiak…
- Testamentuak: ezaugarriak, egitura, ereduak, estilo-irizpideak...
- Nola idatzi sententzia bat
- Prozedura zibileko idazkiak: ezaugarriak, ereduak eta estilo-irizpideak
- …

http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/hizkuntza-baliabideak/komunikazio-estrategiak/
_________________________________________ 265
5. gaia _______________________________________________________________
266 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
5.1. SARRERA
5.1.1. AURKEZPENA
Ikasgai honek Euskara Juridikoa irakasgaiaren bosgarren helburua izango du jomugan, hau da,
Zuzenbidearen eta Administrazioaren jardunean erabiltzen diren dokumentu mota nagusiak
interpretatzea, idaztea eta aurkeztea: gutunak, aktak, txostenak, kontratuak, demandak, errekurtsoak,
irizpenak, ebazpenak, eta abar. Helburu hori erdiesteko hiru mugarri izango dituen ibilbide bat
prestatu da.
- Lehen atazan, ikasleek administrazioaren alorreko testu-genero nagusiak identifikatu, zerrendatu

eta aztertuko dituzte. Lehenik eta behin, administrazioaren alorreko dokumentu esangarrienak
sailkatuko dituzte. Ondoren, testu horietako batzuk xehe-xehe ezaugarrituko dituzte beren
funtzioari, egiturari eta adierazpideari erreparatuta. Azkenik, emandako gaien artean bat
aukeratu, eta Administrazioan Euskaraz aldizkarian argitaratzeko moduko artikulu bat idatzi
beharko dute testuek administrazioaren jardunbidean duten zereginaren inguruan.
- Bigarren atazan, bestalde, ikasleek euskarazko lege-testuen corpusa aztertzeko aukera izango
dute. Horrekin batera, euskarazko normografian eskuarki aintzat hartzen diren irizpideak ere
ezagutuko dituzte. Lehenik eta behin, Interneteko hainbat gune eta biltegitara joko dute, eta
aztertuko dute zer nolako lege-testuak jasotzen diren bertan. Ondoren, arau-idazketarako
jarraibideak ematen dituzten hainbat dokumentu aztertuko dituzte, eta, bertan jasotako irizpideen
artean, esangarrienak aukeratuko dituzte. Azkenik, hainbat lege-testuren azalpena egin beharko
dute, emandako komunikazio-egoeren testuinguruko baldintzak kontuan harturik.
- Hirugarren atazaren bidez, azkenik, ikasleek epaitegietako testu-genero nagusiak identifikatu,

zerrendatu eta aztertuko dituzte. Bide batez, testu horiek egiteko lagungarri diren baliabideak
ezagutzeko aukera izango dute. Lehenik eta behin epaitegietako testu-genero nagusiak sailkatu
egin beharko dituzte. Ondoren, testu horietako batzuk xehe-xehe ezaugarrituko dituzte beren
funtzioari, egiturari eta adierazpideari erreparatuta. Azkenik, emandako gaien artean bat
aukeratu, eta Administrazioan Euskaraz aldizkarian argitaratzeko moduko artikulu bat idatzi
beharko dute epaitegietako testuek prozesu-izapideetan duten zereginaren inguruan.
Ataza bakoitzean hainbat jarduera proposatuko dira. Hasieran errazak eta laburrak izango dira.
Baina, ikasgaiak aurrera egin ahala, gogoeta sakonagoak eta ekarpen landuagoak eskatuko dira.
Ataza bakoitzaren amaieran artikulu batean jaso beharko dituzte gogoeta horien emaitzak. Lan
horien guztien emaitzak gela birtualean bilduko dira eta ekarpenik esangarrienak GARALEX blogean
emango dira argitara; betiere, egileek baimena ematen badute, noski.
_________________________________________ 267
5. gaia _______________________________________________________________
Horrekin guztiarekin bilatzen dena da kontzientzia hartzea administrazioko eta arlo juridikoko
jardunean testuek betetzen duten zereginaz eta zeregin horri eraginkortasunez erantzuteko hizkuntza-
kalitateak duen garrantziaz. Horrekin batera, kalitatezko dokumentuak egiteko funtsezkoak diren
irizpide eta gidalerro praktiko batzuk ere eskaini nahi dira, testugintzaren alorrean trebakuntza
profesionala eskuratzeko baliagarriak izango direlakoan.
5.1.2. AZTERGAIAK
Esandakoagatik, ikasgai honetan gogoeta egingo dugu testuek eta testuen hizkuntza-kalitateak arlo
juridikoaren eta administrazioaren jardunbidean duten garrantziaz. Hortik abiatuta, ikasgaian zehar
saiatuko gara zehazten zein diren administrazioko dokumentuetan, lege-testuetan eta epaitegietan
erabiltzen diren testuetan eskuarki zaindu behar diren alderdiak, betiere dokumentu horiei dagozkien
zeregin administratibo edo juridikoak kontuan izanda.
Lehenbizi, administrazioko testuei erreparatuko diegu eta gogoeta egingo dugu administrazioan
erabiltzen diren testuen askotarikotasunaz, zereginez, ezaugarri funtzional eta linguistikoez… Bide
batez, arreta jarriko diegu administrazioko testuak estandarizatzeko proposatutako irizpideei.
Ondoren, lege-testuen euskarazko corpusa aztertuko dugu: zer erakunde arduratzen diren lege-
testuak euskaraz emateaz, zer jarraibide hartzen diren kontuan, zer zailtasun dauden, eta abar.
Azkenik, epaitegietako testuen inguruan ariko gara: nolako testuak erabiltzen diren epaitegietan, zer
berezitasun dituzten, zein arduratzen den eredu elebidunak garatzeaz, zer ezaugarri linguistiko
dituzten… Laburbilduz, hona hemen galdetegi moduan adierazita ikasgai honetan jomugan hartuko
- Zein dira administrazioko dokumentu mota esangarrienak? Zer zeregin dute administrazioaren
jardunbidean? Zer funtzio komunikatibo betetzen dute? Zer ezaugarri formal dituzte?
- Zein dira administrazioko testu-genero nagusien ezaugarri linguistiko orokorrak? Nolako egitura dute? Zer
esapide funtzional erabiltzen dituzte? Zer estilo-irizpide aplikatzen dituzte?
- Non aurki daitezke Interneten administrazioko dokumentuen ereduak? Eta dokumentu horiek euskaraz
emateko baliabideak eta aholkuak?
- Zer lege-testu daude euskaraz emanak? Zer erakunde arduratzen dira lege-testuen euskarazko bertsioak
egiteaz? Non aurki litezke Interneten?
- Zein dira normografiak gaur egun dituen erronka nagusiak? Zer jarraibide hartzen dira kontuan lege-testuak
euskaraz emateko orduan?
- Zertan da lege-idazketa elebiduna? Zer aldaketa dakartza teknika horrek? Zer abantaila izan ditzake?
- Zein dira epaitegietako dokumentu esangarrienak? Zer zeregin dute auzitegiko prozeduretan? Zer funtzio
komunikatibo betetzen dute? Zer ezaugarri formal dituzte?
- Zein dira epaitegietako testu-genero nagusien ezaugarri linguistiko orokorrak? Nolako egitura dute? Zer
esapide funtzional erabiltzen dituzte? Zer estilo-irizpide aplikatzen dituzte?
- Non aurki daitezke Interneten epaitegietako dokumentuen ereduak? Eta dokumentu horiek euskaraz
emateko baliabideak eta aholkuak?
268 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
Gai horiei, lehenik eta behin, modu intuitiboan helduko zaie. Baina, arian-arian, modu formalagoan
ere landuko dira, bai adituek idatzitako artikuluen laguntzaz eta baita bestelako materialak eta
adibideak baliatuta ere. Ikasgaiaren amaierarako, hainbat dokumentutan jasoko da bateraturik
ahalegin horren guztiaren emaitza kolektiboa:
- Administrazioaren alorreko dokumentu funtsezkoenen eredu-bilduma bat

- Administrazioaren alorreko dokumentu nagusien estilo-fitxen bilduma bat
- Euskarara itzulita dauden lege-testuen aurkibide bat
- Lege-testuak euskaraz emateko irizpideen zerrenda bat
- Epaitegietako dokumentu funtsezkoenen eredu-bilduma bat
- Epaitegietako dokumentu ohikoenetan erabiltzen diren esapide funtzionalen zerrenda bat
Horrez gain, ikasleek hiru artikulu idatzi beharko dituzte, emandako gaien artean, kasu bakoitzean,
bat aukeratuta:
- Lehen artikuluan, testuek administrazioaren jardunbidean duten zereginaren inguruan ariko dira
- Bigarren artikuluan, lege-testu baten azalpena egingo dute, emandako egoeraren komunikazio-testuingurua
aintzat hartuta
- Hirugarren artikuluan, azkenik, auzitegietako ohiko prozedura baten azalpena egingo dute, prozedura
horretan baliatzen diren dokumentuen zereginei eta ezaugarriei erreparatuta
Hala nahi duenak gai horietan sakontzen jarraitzeko aukera ere izango du, ebaluaziorako aurkeztu
behar den lan monografikoan ikasgai honi atxikitako gai bat lantzen badu. Hona hemen ikasgai
honetan landutakoaren ildotik monografia horretan jorra daitezkeen gaietako batzuk:
- Zigor Zuzenbideko testuak euskaraz: tratatuak, eskuliburuak, artikuluak, inprimaki eta

dokumentuak, hiztegi eta glosategiak…
- Lan Arloko testuak euskaraz: tratatuak, eskuliburuak, artikuluak, inprimaki eta dokumentuak,
hiztegi eta glosategiak…
- Administrazioko testuak euskaraz: lege-testuak, gidaliburuak, herritarrekiko harremanetako
testuak, aldizkari ofizialak…
- Aldizkari ofizialetako testuak euskaraz: testu mota nagusiak, aldizkarietan erabiltzen diren
kategoriak, testuak aurkitzeko moduak…
- Erregistro Zibileko testuak euskaraz: oinarri juridikoak jasotzen dituztenak, argibide-liburuxkak,
inprimakiak…
- Testamentuak:
Testamentuak ezaugarriak, egitura, ereduak, estilo-irizpideak...
- Nola idatzi sententzia bat:
bat egitura, ereduak, estilo-irizpideak…
- Prozedura zibileko idazkiak:
idazkiak ezaugarriak, ereduak eta estilo-irizpideak
- Txostenak eta espedienteak:
espedienteak ezaugarriak eta estilo-irizpideak
- Errekurtsoak eta alegazioak:
alegazioak ezaugarriak, ereduak eta estilo-irizpideak
-…
izan dezan Euskara Juridikoa irakasgaian egin dugun dokumentazio- eta gogoeta-lanaren
berri.
_________________________________________ 269
5. gaia _______________________________________________________________
5.1.3. LAN-
LAN-EGITASMOA
Ikasgaiari dagozkion aztergaiak lantzeko 9 ataza proposatuko dira. Jarduera horiek hiru gairen
5.1. Administrazioaren alorreko testuak eta dokumentuak euskaraz
5.1.1. Administrazioko dokumentu nagusiak identifikatu eta sailkatu

5.1.2. Administrazioko dokumentuak egiteko jarraibideak aztertu eta laburtu
5.1.3. Testu bat idatzi administrazioko dokumentuen zereginari eta garrantziari buruz
5.2. Lege-
Lege-testuak euskaraz: lege-
lege-corpusa, ezaugarri formalak eta hizkuntza-
hizkuntza-irizpideak
5.2.1. Lege-testuen Interneteko biltegiak aztertu eta bertan dauden legeak sailkatu
5.2.2. Euskarazko normografiaren oinarrizko irizpideak eta jarraibideak zerrendatu
5.2.3. Zenbait lege-testuren berri eman, komunikazio-testuingurua aintzat hartuz
5.3. Epaitegietako
Epaitegietako testuak euskaraz: sailkapena, ezaugarriak eta balio juridikoa
5.3.1. Epaitegietako testu-genero nagusiak identifikatu eta sailkatu

5.3.2. Jurisdikzio eta epaitegi esangarrienetako testuen hizkuntza-adierazpideak bildu
5.3.3. Gogoeta bat idatzi epaitegietako testuek duten zeregin juridikoari buruz
eta lotutasunik gabe egitea. Halaber, gomendatzen da lanak astez aste egitea eta ematea. Hartara,
iradokizunak.
Gogorarazi behar da, bestalde, lana ez dela amaitzen jarduerak egin eta zuzenduta. Ikaskideen
zabalduko da sintesi-dokumentuak irakurri eta gero taldekideek ikasgaian landutako gaien inguruan
270 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
5.2. IDEIA NAGUSIAK

gogoetaren eta egingo ditugun jarduera praktikoen euskarri izango dira. Hona hemen gaingiroki
azalduta.
1. Zuzenbidearen eta administrazio-

administrazio-jardunaren testu-
testu-generoak.
generoak Giza komunikazioaren alor guztietan testuek
funtsezko eginkizuna dute komunikazio-prozesuaren sorburu, bitarteko eta jomuga gisa. Are gehiago: berariaz
finkatutako generoen bidez, komunikatzeko, ezagutza egituratzeko eta munduari begiratzeko modu zehatzak
zedarritzen dira. Bada, administrazioan, legegintzan eta arlo juridikoan testuek funtsezko tokia bakarrik ez, ezinbesteko
eginkizunak ere badituzte. Izan ere, kontuan hartzen badugu nola ulertzen den Zuzenbidea gure gizartean, eta nola
egikaritzen diren administrazioko eta auzitegietako prozedurak, berehala ohartzen gara testuek egiten dutela legea
lege, eta testuen bidez egiten dutela dagokien bidea prozedura administratiboek eta juridikoek.
Hori dela eta, berebiziko garrantzia dute alor honetan testugintza-irizpideek. Izan ere, lege-testuen eta dokumentu
administratibo eta juridikoen alderdi funtsezkoenak lege bidez daude arautuak. Eta zenbait generotan egileak “testu
librea” deitzen den zatian bere kasa aritzeko nolabaiteko askatasuna izango duen arren, oro har, oso protokolo
zorrotzak erabiltzen dira testu gehienen kasuan. Hainbesterainokoak dira baldintza eta muga horiek, ezen dokumentu
askotan estandarizatu ere egin dira alderdi asko: dokumentuaren izena, diseinua, informazioaren antolaketa fisikoa,
egintza juridiko edo administratiboari atxikitako testu-pasarteen adierazpidea, adierazpen formulazkoak, lexikoa…
Zeregin horretan elkarlanean jarduten dute juristek edo administrazioko adituek eta hizkuntzalariak. Gaur egun,
teknologia berrietan adituak direnek ere hartzen dute esku dokumentuen diseinuarekin zerikusia duten erabakietan.
Izan ere, administrazioa eta justizia digitalizatzen ari den heinean, erabaki asko hartu behar dira dokumentuak
eskuratu, izapidetu eta biltegiratzeko irizpideekin lotuta.
Lege-testuei dagokienez, normografia izeneko diziplina arduratzen da orientabideak emateaz. Erakunde bakoitzak
nolabaiteko askatasuna du lege-idazketarako berezko irizpideak proposatu eta finkatzeko. Baina arloko aditu askok
uste dute gaurko gizarte-egoeran komeni dela batasunerako bideak bilatzea. Hala ere, hori ez da aurrez pentsa
litekeen bezain erraza. Batetik, herrialdeen eta erakundeen arabera, tradizio ezberdinak daude, eta, eskuarki, kosta
egiten da molde zaharrak baztertzea eta berrietara egitea. Bestetik, lege mota guztiek ez dituzte oinarri eta helburu
berak; gainera, erakundearen arabera, prozedura ezberdinak erabiltzen dira lege-testuen egitasmoak egiteko,
eztabaidatzeko eta onartzeko. Horrek eragina du, noski, testuak hartuko duen itxuran. Hala ere, informazioaren eta
komunikazioaren teknologien eskakizunek eta nazioartean zenbait irizpide adostu beharrak, normografiaren
diziplinaren pizkundea ekarri du.
Euskarazko lege-testuei dagokienez, erabaki gehienak jatorrizko bertsioen oinordeko dira ezinbestean. Hala ere,
normografia elebidunaren/eleaniztunaren eskutik hainbat ideia eta proposamen lantzen hasiak dira lege-testu
elebidunetan bi hizkuntzen (eta hizkuntza horien erabiltzaileen) berezkotasunak kontuan hartzeko aukera emango
dutenak. Adibidez, ikuspegi horren arabera, irtenbide egokiak bilatu beharko lirateke bi hizkuntzetan informazio-
elementuak hurrenkera berdintsuan emateko; baina, horretarako, bi hizkuntzen sintaxi moldeak erkatu behar dira, eta,
beharbada, denbora luzean erabili diren molde batzuk aldatu egin behar dira. Aditu askoren ustez, kalitatearen aldetik
irabazi egingo lukete legearen testu biek.
Laburbilduz, administrazioan, arlo juridikoan eta legegintzan hainbat aldaketa ari dira gertatzen une honetan.
Gizarteak dituen eskakizunei behar bezala erantzuteko, dokumentuak eta lege-testuak egiteko irizpide eta teknika
berriak aztertzen hasiak dira. Aldaketa-giro honek mesede egingo dio, segur aski, euskarari. Batetik, dokumentuak eta
lege-testuak euskaraz emateko egin diren ahaleginetan gogoeta sakona egin da jada normografiarekin eta
dokumentazioaren estandarizazioarekin zerikusia duten funtsezko gaien inguruan. Eta, bestetik, gai honen inguruan
dabiltzan haize berriek oso aintzat hartzen dute dokumentuen diseinu-prozesuaren sorburutik bertatik izan behar dela
gogoan dokumentu asko eman beharko direla inoiz gutxienez beste hizkuntza batean ere.
_________________________________________ 271
5. gaia _______________________________________________________________
2. Administrazioko testuak.
testuak Administrazioko testuak Administrazio Publikoaren prozedurak egikaritzeko ezinbesteko
euskarri dira; alegia, prozedura horien lekukotasun ezinbesteko eta agerikoak. Dokumentu horietako batzuk publikoak
izaten dira eta legeak aurreikusitako ondorio administratiboak eragiten dituzte. Beste batzuek, aldiz, ez dute ondorio
administratibo edo juridiko zuzenik, baina horiek ere funtsezkoak dira administrazioaren jardunbidean. Bestalde,
batzuetan, dokumentuak prozedura administratiboen ibilbidea eta emaitzak behar bezala jasotzeko erabiltzen dira;
beste batzuetan, aldiz, administrazioaren lanaren lekukotasuna ematen dute beste erakunde, gizarte-talde zein
partikularren aurrean. Baina batez ere prozedurak berak egikaritzeko oinarrizko baliabide dira; testurik gabe ez baitago
loteslea den eginbide administratiborik.
Oro har, hiru irizpideren arabera ezaugarritzen dira administrazioko dokumentuak: xedearen, funtzioaren eta ezaugarri
formalen arabera, alegia. Hona hemen hiru irizpide horien arabera egindako sailkapen bat:
(1) XEDEAREN ARABERAKO SAILKAPENA

- Herritarrek administrazioari zuzentzeko dokumentuak
- Aginduzko dokumentuak (erabakitzailea)
- Jardunbidezko dokumentuak (instrukzio-dokumentuak)
- Komunikazio-dokumentuak (barrukoak zein kanpokoak)
- Lekukotasun-dokumentuak (barrukoak zein kanpokoak)
- Zabalkunde-dokumentuak (barrukoak zein kanpokoak)
(2) FUNTZIOAREN ARABERAKO SAILKAPENA

- Funtzio berriemailea dutenak (informazioa ematea)
- Funtzio normatiboa dutenak (arautzea, jarraibideak ematea)
- Funtzio performatiboa dutenak (legezko edo administrazioko ondorioak sortzea)
- Irizpena ematekoak
- Jasota uztekoak
- Publiko egitekoak
- Eginbide (administratibo) bat eragitekoak
- Eginbide (administratibo) bat gauzatzekoak
- Eginbide (administratibo) bati erantzutekoak
(3) EZAUGARRI FORMALEN ARABERAKO SAILKAPENA

- Inprimaki modukoak
- Egitura normalizatukoak
- Egitura librea edo malgukoak
Alabaina, gaingiroki hartuta, hiru multzo handi bereizten dira administrazioko dokumentuen artean: araugileak,
prozedurazkoak eta komunikazioak. Testu araugileek legeak, arauak, ordenantzak… eta bestelako aginduak jasotzen
dituzten testuak dira. Horien artean, batzuk xedapenezkoak izango dira (hau da, generiko edo orokorrak), eta beste
batzuk banakatuak (hau da, indibidualizatuak). Azken horiek ohartarazpenak, errekerimenduak, zehapenak eta antzeko
beste eginbide batzuk aurrera eramateko erabiltzen dira. Mota horretako administrazioko testuen artean lau hauek dira
ohikoenak: erabakiak, baimenak, aginduak eta ebazpenak. Araugileak ez diren dokumentuak, bestalde, bi eratakoak
izan daitezke: prozedurazkoak (aktak, ziurtagiriak, txostenak, kontratuak, eginbideak, ebazpen-proposamenak,
zirkularrak…) eta komunikazioak (iragarkiak, jakinarazpenak, ofizioak, errekerimenduak…). Horiez gain, badira
herritarrek administrazioari zuzentzen dizkioten dokumentu eta agiriak ere: eskaerak, salaketak, alegazioak,
errekurtsoak, kexak, erreklamazioak, iradokizunak, errekerimenduak, deklarazioak, eta abar.
Dokumentu horiek guztiak eredu estandarizatuen arabera egiten dira normalean. Egoera elebidunetan hizkuntza-
legeria hartzen da kontuan eredu horiek estandarizatzeko orduan. Zenbait kasutan, ahalegin berezia egiten da
gutxitasun-egoeran dagoen hizkuntza, nolabait, nabarmentzeko eredu elebidun horietan. Ahalegin hori agerikoa da
IVAPek proposatutako ereduetan, besteak beste.
Euskararen kasuan, gainera, Administrazioko testuak egokitu direnean oso kontuan izan da euskara normalizazio eta
garapen-bidean dagoen hizkuntza bat dela, eta hizkuntza-kalitatearen alorrean euskarak premia, eskakizun eta
erronka bereziak dituela. Baldintza horiek kontuan hartu dira testuen diseinu orokorra lantzeko orduan, baina, batez
ere, baliabide diskurtsibo, morfosintaktiko, fraseologiko eta lexikoak proposatzeko orduan. Egindako proposamenak
eta garatutako ereduak eskuragarri daude hainbat datu-basetan: ELET, LanHitz, eta abar.
272 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
3. Lege-
Lege-testuak.
testuak Jakina denez, lege-testuak Zuzenbidearen ardatz nagusi dira; izan ere, Zuzenbidea hizkuntzatik
bertatik jaiotzen da eta hizkuntzaren bidez gauzatzen da arauetan. Hori horrela, normalizatua izan nahi duen hizkuntza
batek ezinbestean behar ditu dagozkion jurisdikzioen lege-testuak hizkuntza horretan emanak. Bestela, hizkuntza hori
Zuzenbideari dagokion gizarte-eremu zabaletik kanpo geratuko da, eta baita Zuzenbidea oinarri duten diskurtso eta
testu guztietatik kanpo ere.
Zorionez, euskararen normalizazio-prozesu garaikidearen lehen unetik bertatik heldu zitzaion euskarazko lege-testuen
corpusa garatzeari, eta 30 urteko lanak ez du uzta urria izan. Aitzitik, egindako lan emankorrari esker, gaur egun era
eta maila guztietako lege-testu ugari ditugu euskaraz emanak, gehienak itzulpen-ahaleginaren emaitza besterik ez
badira ere. Alabaina, ahalegin horrek beste ekarpen baliotsu bat ere egin dio euskararen garapenari: arau-
idazketarako irizpide-sorta zabal bat.
Lege-testuen euskarazko bertsioak emateaz hainbat erakunde arduratzen dira: Deustuko Unibertsitatea, Euskal Herriko
Unibertsitatea, IVAPen Itzulpen Zerbitzu Ofiziala, Eusko Legebiltzarraren Itzulpen Zerbitzua, Nafarroako Foru
Parlamentuaren Itzulpen Zerbitzua eta foru aldundien zein udalen itzulpen- edo euskara-zerbitzuak. Deustuko
Unibertsitatea eta Euskal Herriko Unibertsitatea nazioarteko eta estatuko legeak euskaraz emateaz arduratzen dira
nagusiki, baina lankidetzazko harremanak dituzte IVAPen Itzulpen Zerbitzu Ofizialarekin. Beste erakundeen itzulpen-
zerbitzuek, hein batean edo bestean, kontuan hartzen dituzte hiru erakundeon ekarpenak: Deustuko Unibertsitatea,
Itzulpen Zerbitzu Ofiziala eta Euskal Herriko Unibertsitatea; batez ere, itzulpen-memoriak eta bestelako kontsulta-
baliabideak partekatzen direnez geroztik.
Legeen euskarazko bertsio guztiak ez badira, gehienak bai, Interneten daude eskuragarri: Liburutegi Juridiko
Elebidunean, Euskara Juridikoaren Mintegiaren orrian, Justizia.net atarian, Eusko Legebiltzarraren eta Nafarroako Foru
Parlamentuaren legeen datu-baseetan, aldizkari ofizialetan… Gipuzkoako Foru Aldundiaren lege-testuak corpus
elebidun gisa ere kontsulta daitezke, itzulpen-memorien atalean sartuta. Lege-testuak eskuragarri dauden arren, oso
sakabanatuta daude eta formatu ezberdinetan eskaintzen dira. Batzuetan, bi hizkuntzetako bertsioak pantaila edo
orrialde berberetan ematen dira, baina beste batzuetan bereizi egiten dira. Hori guztia traba da erabiltzailearentzat.
Kontsultak errazteko asmoz laster zabalduko du Eusko Jaurlaritzak IUSPLAZA izeneko atari bat. Atari horrek, besteak
beste, lege-testuetarako irispidea erraztuko du.
Aipatutako erakundeen ahaleginari esker, azken 30 urteotan garapen nabarmena izan du euskara juridikoak lege-
hizkerari dagokionez. Kontuan hartu behar da oso lege-testu historiko gutxi daudela euskaraz eta gehienak 1936-37
urteetan emandakoak direla. Beraz, ia hutsetik egin behar izan da bidea legegintzaren alorrean. Baina ahalegin hori ez
da antzua izan. Une batzuetan ikuspegi ezberdinak eta taldeen arteko tirabirak izan badira ere, une honetan hein
handian daude bateratuak arau-idazketarako irizpideak; hobeto esanda, arauak itzultzeko irizpideak. Gai horrekin
lotuta hainbat gogoeta, proposamen eta lan aplikatu egin dira. Lan horiei esker hainbat itzulpengintza-estrategia eta
estilo-irizpide garatu eta finkatu dira. Eta horrela pauso esangarriak eman dira batasunerako bidean.
Orain, beste helburu bat hartu da jomugan: idazketa elebidunerako protokoloak eta irizpideak garatzea. Aurreko
ikasgaian ikusi zenez, korredakzioa edo lege-idazketa elebiduna izeneko teknikaren alde egin nahi da EAEko
erakundeetan behintzat. Horrek eskatzen du lege-testuaren bi hizkuntzak aldi berean lantzea, zorroztea eta egokitzea,
legearen bi bertsioek berme juridiko bera izan dezaten eta erabilgarritasunaren aldetik hein berean izan daitezen
funtzional. Baina teknika horiek aplikatzeko, aurretik, orain arte bildu den corpusaren azterketa sakona egin behar da
bi hizkuntzen ikuspegitik. Azterketa horretatik ondorioztatu beharko litzateke hizkuntza-baliabideen errepertorio bat,
lege-testuetan maizenik agertzen diren eragiketa diskurtsibo-linguistikoei erantzun bateratu eraginkorra emateko
aukerak eskainiko lizkigukeena. Lan hori hastapenetan dago oraindik. Alabaina, testuak eta kontsulta-baliabideak
eskura dauden momentutik, hasia da jada ikuspegi hori txertatzen lege-testuen idazketan, besterik ezean,
itzulpengintzaren eskutik.
_________________________________________ 273
5. gaia _______________________________________________________________
4. Epaitegietako testuak euskaraz.

euskaraz Jakina denez, auzibideak oso egitura, prozedura eta jarraibide zehatzak ditu. Horrela,
bada, auzia abiatzen denetik amaieran ixten den arte ibilbide jakin bat egin egingo du kasuak, betiere legeak ezarritako
ildotik aldendu gabe. Prozedura-legeek ezarritakoaren arabera, ibilbide hori urratsez urrats egin beharko da, hainbat
eginbide kateatuz. Eginbide horien lekukotza hainbat dokumentuk emango dute, epaitegietako testuek, hain zuzen ere.
Dokumentu horiek egiteko oso irizpide zorrotz eta zehatzak aplikatu behar izaten dira; izan ere, oraintxe esan denez,
dokumentu hauek prozesuko jardueren eta eginbideen erakusgarri, adierazle eta berme dira.
Edonola ere, dokumentu horien artean mota ezberdinetako testuak daude. Batzuk prozesua bera abiatzeko, kudeatzeko
eta amaitzeko erabiliko dira (demandak, kereilak, txostenak, alegazioak, artxibatze-aginduak, eta abar). Beste batzuk
prozesu-jarduketak eta eginbideak bideratzeko erabiliko dira (lekukotzak, antolaketarako eginbideak, agerraldi eta
entzunaldien aktak, eta abar). Beste dokumentu batzuek alderdiei edo beste epaitegiei askotariko komunikazioak
helarazteko balioko dute (jakinarazpenak, exhortoak, ofizioak, manamenduak, eta abar). Eta, jakina denez, erabateko
balio jurisdikzionala duten dokumentuak ere sortuko dira auzibidean (epaiak, autoak, probidentziak, eta abar). Horiez
gain, askotariko izapideak egiteko balio duten dokumentuak ere erabiliko dira: txostenak, irizpenak, ziurtagiriak, gutunak,
eta abar.
Dokumentu horiek guztiak eredu edo txantiloi estandarizatuen arabera egiten dira normalean. Egoera elebidunetan
hizkuntza-legeria hartzen da kontuan eredu horiek estandarizatzeko. EAEn ahalegin berezia egin da bermatzeko
dokumentu horiek, guztiak ez badira ere, gehienak behintzat bi hizkuntza ofizialetan idatz daitezen. Horretarako hainbat
baliabide garatu ditu Epaitegietako Agiriak Normalizatzeko Batzordeak UZEI erakundearen laguntzaz: EPAINET, testu-
eredu elebidunen biltegia, epaitegietako testuen lexikoa, itzulpen-memoriak kudeatzeko ELENA aplikazioa, eta abar.
Epaitegietako dokumentu behinenak datu-base batean daude jasota JUSTIZIA.NET atarian. Bertan, kategoria hauen
arabera aurki daitezke epaitegietan ezinbesteko diren inprimaki elebidun nagusiak:
1. Adingabeen epaitegikoak
2. Administrazioarekiko auzietako epaitegikoak
3. Auzitegi-medikuntzako euskal erakundearenak
4. EAEko Auzitegi Nagusiko administrazioarekiko auzietako, zibileko eta zigor-arloko saletakoak
5. Emakumearen aurkako indarkeriaren arloko epaitegietakoak
6. Epaitegi dekanoarenak
7. Erregistro zibilekoak
8. Fiskaltzarenak
9. Instrukzioko epaitegikoak
10. Lan-arloko epaitegikoak
11. Lantalde psikosozialarenak
12. Lehen auzialdiko epaitegikoak
13. Merkataritza-arloko epaitegikoak
14. Zigor-arloko Probintzia Auzitegikoak
15. Arlo zibileko Probintzia Auzitegikoak
5. Administrazioko eta arlo juridikoko testuen kalitatea: estrategiak eta baliabideak.

baliabideak Esandakoagatik, testuek funtsezko
zereginak dituzte Administrazioan, Zuzenbidean eta Justizian. Izan ere, testuetan dute sorburu, euskarri eta jomuga alor
horietako prozedura eta ekintza guztiek. Mugarri edo giltzarri diren testu horietako gehienak idatziak izaten dira, baina
epaitegietan, adibidez, garrantzi handia dute ahozkoek ere: galdeketek, lekukotzek, agerpenek, alegatuek… Ekintza
juridiko eta administratibo guztiek legeak araututako protokolo bati jarraitzen diote, eta, beraz, zorrotz zaindu behar
dituzte zenbait irizpide. Horrela, bada, estandar batzuk zaindu behar dituzte, eta, oro har, prozeduren aurrerabidea
errazteko moduan jaso behar dute mezua. Gaur egun garrantzi handia ematen zaio jokabide komunak erabiltzeari,
ahalegin guztiak optimizatu eta prozeduren eraginkortasuna hobetzeko. Jokabide horiek dokumentuen alderdi guztiei
dagozkie: diseinuari, edukiari, bitartekoei, kudeatzeko ereduari… eta hizkuntzaren moldeari.
Hizkuntzari dagokionez, hiru berrikuntza aldarrikatzen dira une honetan: a) molde zaharkituko adierazpideak eta testuari
funtsezko ekarpenik egiten ez dioten azaleko kontuak murriztea; b) hizkuntzen arteko baliokidetasuna eta transferentzia
erraztea; eta c) digitalizazioak dituen eskakizunei eta mugei erantzuteko egokiak diren formulak bilatzea. Horrela, bada,
oraintxe bertan ere testu asko txantiloi elektronikoen gainean idazten dira maiz. Testu librea idazteko tarteak mugatuak
izaten dira askotan.
274 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
Testu horiek hizkuntza batean baino gehiagotan emango badira, kasuaren arabera, pantaila paraleloak izango ditu
erabiltzaileak, eta, aukera badago, itzultzaile automatikoaren bidez egingo du lan aldi berean bi bertsioen gainean.
Horrez gain, zenbait kasutan, testua datu-base batera pasatuko da, eta testu zatietako batzuk beste dokumentu batzuk
modu automatikoan sortzeko erabiliko dira. Alegia, errotik aldatzen ari da dokumentuak sortzeko eta erabiltzeko modua.
Zorionez, euskara juridiko eta administratiboa garatzeko egin diren ahaleginetan oso aintzat hartu dira zenbait erabaki
hartzeko orduan. Horren erakusgarri dira IVAPen edo Eusko Legebiltzarraren estilo-liburuak; normografiari buruz eta
itzulpengintzari buruz Deustuko Unibertsitateak egin dituen biltzarrak; UPV/EHUk abian jarritako Legeak/Leyes proiektua;
UZEIk eta IVAPek dokumentuak estandarizatzeko garatutako protokoloak eta proposatutako irizpideak; lege-testuak
euskaraz emateko garatu diren itzulpen-estrategiak…
Irizpide, estilo-liburu eta estrategia-bilduma horiek guztiak eskuragarri daude sarean, eta interesa duen edonork baliatu
ahal izateko moduan eskaintzen dira. Egia da ez direla beti errazak aurkitzen eta erabiltzen. Horrez gain, erabiltzaileak
oso argi izan behar du zein diren baliabide edo proposamen bakoitzaren iturria eta xedea. Bestalde, tentuz eta arduraz
jokatu behar du irizpide horiek aplikatzeko orduan. Baina, funtsean, argi izan behar du non dagoen jomuga, eta, azken
batean, zein diren kalitatearen bermeak. Horri buruz ariko gara azken ikasgaian. Beraz, bitartean, bere horretan utziko
dugu gogoeta.
_________________________________________ 275
5. gaia _______________________________________________________________
276 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
5.3. ZEREGINAK
_________________________________________ 277
5. gaia _______________________________________________________________
278 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
ATAZA
5.1. Administrazioaren alorreko testuak eta dokumentuak
HELBURUAK:
- Administrazioaren alorreko testuen askotarikotasunaz jabetzea
- Administrazioko testu-genero nagusiak identifikatzea eta bereiztea
- Administrazioko testuek administrazioaren jardunbidean duten zereginaz eta garrantziaz ohartzea
PROZEDURA
1. Administrazioaren alorreko dokumentu nagusiak identifikatu eta sailkatu
2. Administrazioaren alorreko dokumentuak egiteko jarraibideak aztertu eta laburtu
3. Testu bat idatzi administrazioko dokumentuen zereginari eta garrantziari buruz
EMAITZA
Jarduera honetan, ikasleek administrazioaren alorreko testu-genero nagusiak identifikatu, zerrendatu

eta aztertuko dituzte. Bide batez, testu horiek egiteko lagungarri diren baliabideak ezagutzeko aukera
izango dute (ELET, LanHitz, IVAPeko estilo-liburua…).
Lehenik eta behin administrazioaren alorreko testuen askotarikotasunaz jabetzeko testu mota
esangarrienak sailkatu egin beharko dituzte. Ondoren, testu horietako batzuk xehe-xehe
ezaugarrituko dituzte beren funtzioari, egiturari eta adierazpideari erreparatuta. Azkenik, emandako
gaien artean bat aukeratu, eta Administrazioan Euskaraz aldizkarian argitaratzeko moduko artikulu
bat idatzi beharko dute administrazioko testuek administrazioaren jardunbidean duten zereginaren
eta garrantziaren inguruan.
Ahalegin horri esker taldekideentzat baliagarriak izango diren hiru baliabide garatuko dituzte:
administrazioko testuen aurkibide bat, administrazioko testuen ezaugarri linguistikoen fitxa-sorta
antolatu bat, eta artikulu-bilduma bat administrazioko testuek administrazio-prozeduretan duten
zereginen inguruan .
IVAPeko estilo-
estilo-liburua :http://www.ivap.euskadi.net/r61
:http://www.ivap.euskadi.net/r61-
euskcont/es/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/es_hizkera/adjuntos/IVAPeko%20estilo
euskcont/es/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/es_hizkera/adjuntos/IVAPeko%20estilo-
20estilo-liburua.pdf
ELET: http://www.ivap.ejgv.jaso/elet/Default.aspx
Administrazioko testuak estandarizatzeko teknikak: http://www.euskara.euskadi.net/r59-

http://www.euskara.euskadi.net/r59-
euhadm2/es/contenidos/informacion/erabilera_planak_jardunaldiak/eu_jardun/adjuntos/Aitor%20Gorostiza%20--
euhadm2/es/contenidos/informacion/erabilera_planak_jardunaldiak/eu_jardun/adjuntos/Aitor%20Gorostiza%20
%20Estandarizazioa.pdf
Aldizkari ofizialak: http://www.euskadi.net/r33-

http://www.euskadi.net/r33-2220/eu
_________________________________________ 279
5. gaia _______________________________________________________________
280 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
ADMINISTRAZIOAREN ALORREKO TESTUAK
KOMUNIKAZIOAK, DOKUMENTUAK ETA AGIRIAK
Administrazioko testuak Administrazio Publikoaren prozedurak egikaritzeko ezinbesteko

euskarri dira; alegia, prozedura horien lekukotasun ezinbesteko eta agerikoak. Dokumentu
horietako batzuk publikoak izaten dira, eta legeak aurreikusitako ondorio administratiboak
eragiten dituzte. Beste batzuek, aldiz, ez dute ondorio administratibo edo juridiko zuzenik,
baina horiek ere funtsezkoak dira administrazioaren jardunbidean; izan ere, prozedura
administratiboen ibilbidea eta emaitzak behar bezala jasotzeko erabiltzen dira. Beste kasu
batzuetan, azkenik, administrazioaren lanaren lekukotasuna ematen dute beste erakunde,
gizarte-talde zein partikularren aurrean.
Administrazioko testu batzuk araugileak edo aginduzkoak izango dira, eta, horien artean,
batzuk xedapenezkoak izango dira (hau da, generiko edo orokorrak) eta beste batzuk
banakatuak (hau da, indibidualizatuak). Dokumentu horiek ohartarazpenak,
errekerimenduak, zehapenak, eta antzeko beste egintza batzuk aurrera eramateko erabiltzen
dira. Mota horretako administrazioko testuen artean lau hauek dira ohikoenak: erabakiak,
baimenak, aginduak eta ebazpenak. Araugileak ez diren dokumentuak, bestalde, bi
eratakoak izan daitezke: prozedurazkoak (aktak, ziurtagiriak, txostenak, kontratuak,
eginbideak, ebazpen-proposamenak, zirkularrak…) eta komunikazioak (iragarkiak,
jakinarazpenak, ofizioak, errekerimenduak…). Horiez gain, badira herritarrek
administrazioari zuzentzen dizkioten dokumentu eta agiriak ere: eskaerak, salaketak,
alegazioak, errekurtsoak, kexak, erreklamazioak, iradokizunak, errekerimenduak,
deklarazioak, errekusazioak, eta abar.
Dokumentu horiek guztiak eredu estandarizatuen arabera egiten dira eskuarki. Egoera
elebidunetan hizkuntza-legeria hartzen da kontuan eredu horiek estandarizatzeko orduan.
Zenbait kasutan, ahalegin berezia egiten da gutxitasun-egoeran dagoen hizkuntza, nolabait,
nabarmentzeko eredu elebidun horietan. Ahalegin hori agerikoa da IVAPek proposatutako
ereduetan, besteak beste.
EGINKIZUNAK
1. Administrazioaren alorreko dokumentu nagusiak

nagusiak identifikatu eta sailkatu
2. Administrazioaren alorreko dokumentuak egiteko jarraibideak aztertu eta laburtu
3. Testu bat idatzi administrazioko dokumentuen zereginaren eta garrantziari buruz
_________________________________________ 281
5. gaia _______________________________________________________________
5.1.1. Jarduera. Administrazioan testu eta dokumentu mota ugari sortzen eta
erabiltzen dira. Inprimaki modukoak izango dira batzuk; komunikazio sinpleak
izango dira beste batzuk; baina konplexutasun handiagokoak ere izango dira
tartean: espedienteak, txostenak, alegazioak… Ataza honen aurkezpenean aipatu
ditugu dokumentu horien artean dauden talde nagusiak. Ildo horretatik, jarduera
honetan hauxe egingo dugu: multzo bakoitzeko
bakoitzeko dokumentu behinenak identifikatu
eta sailkatu. Horretarako hiru irizpide erabiliko ditugu: prozedura administratiboan
dagokien zeregina, funtzioa eta ezaugarri formalak. Hona hemen irizpide bakoitzak
barne hartzen dituen kategoriak:
(1) DOKUMENTU MOTA

- Herritarrek administrazioari zuzentzeko dokumentua
- Aginduzko dokumentua (erabakitzailea)
- Jardunbidezko dokumentua (instrukzio-dokumentua)
- Komunikazio-dokumentua (barrukoa zein kanpokoa)
- Lekukotasun-dokumentua (barrukoa zein kanpokoa)
- Zabalkunde-dokumentua (barrukoa zein kanpokoa)
(2) FUNTZIOA
- Funtzio berriemailea (informazioa ematea)

- Funtzio normatiboa (arautzea, jarraibideak ematea)
- Funtzio performatiboa (legezko edo administrazioko ondorioak sortzea)
- Irizpena ematea
- Jasota uztea
- Publiko egitea
- Ekintza (administratibo) bat eragitea
- Ekintza (administratibo) bat gauzatzea
- Ekintza (administratibo) bati erantzutea
(3) EZAUGARRI FORMALAK
- Inprimaki modukoa
- Egitura normalizatua
- Egitura librea edo malgua
Horrez gain, dokumentu horien ereduak non aurki litezkeen ere zehaztuko dugu.
Horretarako bi iturri erabiliko ditugu: IVAPeko estilo-liburua eta aldizkari ofizialen
datu-baseak. Osatu taula eta bidali gela birtualaren 5.1. gunera.
gunera
Izena (es) Izena (eu) Definizioa Dokumentu mota Funtzioa Egitura Ereduak
Acta Akta Bilera bateko Lekukotasun-

Lekukotasun- Jasota Normalizatua, IVAPeko
esan-
esan-eginak dokumentua uztea baina malgua estilo-
estilo-
jasotzen dituen liburua
dokumentua
Alegación
Anuncio
Autorización
Certificado
Circular
Citación
Contrato
Convocatoria
Corrección
Denegación
282 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
Izena (es) Izena (eu) Definizioa Dokumentu mota Funtzioa Egitura Ereduak
Denuncia
Dictamen
Diligencia
Disposción
Edicto
Folleto
Informe
Instancia
Mandamiento
Notificación
Oficio
Reglamento
Requerimiento
Resolución
Solicitud
5.1.2. Jarduera. Irakasgaiaren bigarren moduluan (Ik. 2.3.3 jarduera) hainbat fitxa
osatu genituen administrazioko zenbait dokumentu egiteko jarraibideak jasota. Fitxa
horietan egiazta litekeenez, administrazioko testu gehienak estandarizaturik daude,
eta irizpide batzuen arabera egiten dira, emandako txantiloi baten arabera
gehienetan (Ik. ELET eta LanHitz aplikazioak Interneten). Bestalde, IVAPeko Estilo
Liburuan ikus daitekeenez, testu horietan esapide normalizatuak erabiltzen dira
eskuarki. Horrekin adierazpidearen zuzentasuna, zehaztasuna eta egokitasuna
bermatu nahi izaten da, eta baita segurtasun juridikoa ere. Irakasgaiaren bigarren
gaian hasitako lanari jarraipena emateko hauxe egingo dugu: 1) aldizkari ofizialetan
argitaratutako testuak aztertu; 2) testuen egitura eta adierazpideak identifikatu; eta
jarraibide-fitxak osatu. Bakoitzak bi testu-
3) jarraibide- testu-genero aztertu eta landuko dituzue.
dituzue
Osatu fitxak eta gela birtualaren 5.1. gunera bidali.
TESTU-GENEROA:
AZTERTUTAKO EREDUEN URLak:
DESKRIBAPEN OROKORRA:
EGITURA/ATALAK:
HIZTEGIA ETA ESAPIDEAK
Aukerako generoak:
generoak agindua, akordioa, ediktua, ebazpena, erabakia, iragarpena,
zirkularra, errakuntzen zuzenketa eta xedapena
_________________________________________ 283
5. gaia _______________________________________________________________
Adibidea:
TESTU-
TESTU-GENEROA:
GENEROA Kontrol-orriak
AZTERTUTAKO EREDUEN URLak:URLak

http://www.ivap.ejgv.jaso/elet/moduluak/dokumentuereduak/dokumentuereduzerrenda.aspx?id=22&locale=e
u-ES
DESKRIBAPEN OROKORRA:
Zer edo zer eskatzeko, justifikatzeko edo argitzeko erabiltzen dira kontrol-orriak. Behin baino gehiagotan bete
behar izaten ditugu horrelakoak, adibidez:
• Bi orri hauek: Dirua aurreratzea bidaia gastuetarako eta Bidaia-gastuen kitapena erabiliko ditugu lantokitik
kanpo lan egin beharra dugunean. Izan ere, horrek, eskuarki, aparteko gastuak eragiten dizkigu.
• Ordainsariak izeneko orria honelakoetan erabiliko dugu: ohiko lan-jardunaz kanpoko ikastaroak ematen
ditugunetan, edo artikuluren bat idazten dugunean…
• Epaimahaikide-ziurtagirian zehaztuko da epaimahaikide batek bileran parte hartzeagatik, azterketak
prestatu edo zuzentzeagatik… kobratu beharrekoa.
• Erakundeko autoren bat erabiltzen badugu, dagokion kontrol-orria bete behar dugu.
• Orduak kontrolatzeko orria beteko dugu, lanegunetan medikuarengana joan beharra badaukagu edo
lanean gelditu behar izan badugu luzaroago edo…
EGITURA/ATALAK:
EGITURA/ATALAK
Eredua eginik, txantiloi moduan ematen zaio jendeari. Beraz, atal jakinak, ondo zehaztuak, izaten ditu kontrol-
orri bakoitzak, hala nola:
• Norberaren datuak
• Xehetasunak
• Aurrez ikusitako gastuak
• Eginiko gastuak
• Zehaztu beharreko datuak (autoari buruzkoak, ikastaroaren gainean…)
• Oharra
• Sinadurak
HIZTEGIA ETA ESAPIDEAK
Ordainsariez gehiago jakiteko, ikus … - Para más información sobre dietas y gastos, ver
Aurrez emandako zenbatekoa - Importe anticipado recibido a su cuenta
Nondik nora - Lugar de desplazamiento
Bidaiaren xedea - Motivo del desplazamiento
Autobide-
Autobide-saria - Peaje de autopista
Egoitza-
Egoitza-gastuak - Gastos de alojamiento
Otorduetako gastuak-
gastuak Gastos en comida
Kutxara itzultzekoa - Importe a devolver a caja
Dirua aurreratzea bidaia-
bidaia-gastuetarako – Anticipo de gastos de viaje
Bidaia-
Bidaia-gastuen kitapena - Liquidación de gastos de viaje
O.e. (ontzat emana) – V.b. (Visto bueno)
Ondo zehaztu arrazoiak - Sea preciso al exponer los motivos de la ausencia
Ikastaroetarako ordainsariak – Minuta de cursos
5.1.3. Jarduera. Administrazioko dokumentuak funtsezko baliabide dira

administrazioaren jardunbidean. Izan ere, dokumentu horien bidez egituratu eta
kudeatzen dira administrazioko prozedura eta izapide guztiak. Alabaina,
administrazioaren jardunbideak askotariko prozedurak eta izapideak hartzen ditu
barne, eta horietako bakoitzean dokumentu ezberdinak erabiltzen dira, eta ezberdin
kudeatzen dira dokumentu horiek. Gai honi buruz egingo dugu gogoeta orain.
Horretarako, ondoren dituzuen bost gaietatik bat aukeratu, eta artikulu labur bat
gisa, Administrazioan
idatzi beharko duzue GARALEX blogean argitaratzeko. Eredu gisa,
Euskaraz aldizkarian argitaratzen diren testuak har ditzakezue. Lanaren emaitzak
gela birtualaren 5.1. gunera bidali.
284 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
1. GAIA. Administrazio-
Administrazio-prozeduraren dokumentuak.
dokumentuak Zein dira
prozedura administratiboaren urrats nagusiak? Zer dokumentu
erabiltzen dira prozeduraren hasieran, izapidetzan eta amaieran? Zer
funtzio dute dokumentu horiek?
2. GAIA. Administrazioren eta herritarren arteko komunikaziorako

dokumentuak.
dokumentuak Zein dira herritarrekiko harremanetan gehien erabiltzen
diren dokumentuak? Zer ezaugarri dituzte dokumentu horiek? Zer
baldintza bete behar dituzte eraginkorrak izan daitezen?
3. GAIA. Administrazio-
Administrazio-espedientea.
espedientea Zeri deritzo administrazio-
espediente? Zer eginkizun du espedienteak administrazio-prozeduran?
Zer dokumentu biltzen dira bertan? Non eta nola gordetzen da?
4. GAIA. Udal-
Udal-espedienteak.
espedienteak Zeri deritzogu udal-espediente? Zer
espediente mota dira ohikoenak? Zer agirik osatzen dituzte espediente
horiek?
5. GAIA. Herritarrentzako ZUZENEAN arreta-

arreta-zerbitzua Internet bidez.
bidez
Zer aukera eskaintzen ditu ZUZENEAN zerbitzuak Interneten? Zer
inprimaki eta dokumentu eskura ditzake erabiltzaileak sarearen bidez?
Zer abantaila du sistema horrek herritarrarentzat?
_________________________________________ 285
5. gaia _______________________________________________________________
286 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
ATAZA
5.2. Lege-
Lege-testuak euskaraz: lege-
lege-corpusa, ezaugarri formalak eta hizkuntza-
hizkuntza-irizpideak
HELBURUAK:
- Euskaraz emandako lege-testuen corpusaren egituraz eta nolakotasunaz jabetzea
- Lege-testuen ezaugarri formalak eta ezaugarri linguistikoak jasotzea eta zerrendatzea
- Lege-testuak euskaraz emateko proposatu diren hizkuntza-irizpideak jasotzea eta zerrendatzea
PROZEDURA
1. Lege-
Lege-testuen bildumak eta liburutegiak
liburutegiak aztertu eta bertan dauden legeak sailkatu
2. Euskarazko normografiaren oinarrizko irizpideak, teknikak eta jarraibideak zerrendatu
3. Zenbait lege-
lege-testuren berri eman, komunikazio-
komunikazio-testuingurua aintzat hartuz
EMAITZA
Jarduera honetan ikasleek euskarazko lege-testuen corpusa aztertzeko aukera izango dute. Horrekin
batera, euskarazko normografian eskuarki aintzat hartzen diren irizpideak ere ezagutuko dituzte. Eta,
horrez gain, lege-testuen edukiaren berri labur eta zehatz emateko trebetasuna ere landuko dute.
Horretarako, lehenik eta behin Interneteko hainbat gune eta biltegitara joko dute, eta aztertuko dute
zer nolako lege-testuak jasotzen diren bertan. Ondoren, arau-idazketarako jarraibideak ematen
dituzten hainbat dokumentu aztertuko dituzte, eta bertan jasotako irizpideen artean esangarrienak
aukeratuko dituzte. Azkenik, hainbat lege-testuren azalpena egin beharko dute emandako
komunikazio-egoeren testuinguruko baldintzak kontuan harturik.
Ahalegin horri esker, ikasleek aukera izango dute euskarazko lege-testuen corpusa ezagutzeko eta,
batez ere, jakiteko non aurki daitezkeen testu horiek. Horrez gain, araugintzan aintzat hartzen diren
hizkuntza-irizpide nagusiak ere ezagutuko dituzte. Eta, gainera, aukera izango dute beren burua
trebatzeko lege-testuen edukiaren berri ematen komunikazio-egoera ezberdinetan.
Eusko Legebiltzarrean onartutako legeak: http://www.parlamento.euskadi.net/pfrm_cm_leye_sdw.html
Nafarroako Parlamentuan onartutako legeak :http://www.parlamento-

:
navarra.es/hasiera/komunikazio/leyes-forales.aspx
Aldizkari ofizialak: http://www.euskadi.net/r33-

http://www.euskadi.net/r33-2220/eu
Hainbaten artean, 2009. Normografia eta arau-

arau-idazketa elebiduna.
elebiduna. Deustuko Unibertsitatea.
Hainbaten artean, 1997. Euskara, zuzenbidearen hizkera.

hizkera. Deustuko Unibertsitatea.
_________________________________________ 287
5. gaia _______________________________________________________________
288 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
LEGE-
LEGE-TESTUAK EUSKARAZ
LEGE-
LEGE-CORPUSA, EZAUGARRI FORMALAK ETA HIZKUNTZA-
HIZKUNTZA-IRIZPIDEAK
Jakina denez, lege-testuak Zuzenbidearen ardatz nagusi dira; izan ere, Zuzenbidea
hizkuntzatik bertatik jaiotzen da, eta hizkuntzaren bidez gauzatzen da arauetan. Hori horrela,
normalizatua izan nahi duen hizkuntza batek ezinbestean behar ditu dagokion
jurisdikzioaren lege-testuak hizkuntza horretan emanak. Bestela, hizkuntza hori Zuzenbideari
dagokion gizarte-eremu zabaletik kanpo geratuko da, eta baita Zuzenbidea oinarri duten
diskurtso eta testu guztietatik kanpo ere.
Zorionez, euskararen normalizazio-prozesu garaikidearen lehen unetik bertatik heldu zitzaion

euskarazko lege-testuen corpusa garatzeari, eta 30 urteko lanak ez du uzta urria eman.
Aitzitik, egindako lan emankorrari esker, gaur egun era eta maila guztietako lege-testu ugari
ditugu euskaraz emanak, gehienak itzulpen-ahaleginaren emaitza besterik ez badira ere.
Alabaina, ahalegin horrek beste ekarpen baliotsu bat ere egin du: arau-idazketarako
irizpide-sorta zabal bat.
Ataza honetan, hain zuzen, bi alderdi horiei begiratuko diegu arretaz. Lehenbizi, euskarazko
lege-testuen corpusari emango diogu gainbegiratu bat, eta, ondoren, normografia-lanetan
aintzat hartzen diren irizpideak hartuko ditugu langai. Atazaren amaieran, ariketa aplikatu
bat ere proposatuko dugu: lege-testuen xedeen, egituraren eta edukiaren berri ematea,
komunikazio-testuinguru jakinetan.
EGINKIZUNAK
1. Lege-
Lege-testuen bildumak eta liburutegiak aztertu eta bertan dauden legeak sailkatu
2. Euskarazko normografiaren oinarrizko irizpideak, teknikak eta jarraibideak zerrendatu
3. Zenbait lege-
lege-testuren berri eman, komunikazio-
komunikazio-testuingurua aintzat hartuz
_________________________________________ 289
5. gaia _______________________________________________________________
5.2.1. Jarduera. Hainbat erakunde dira geure lurraldean botere legegilea dutenak.
Bakoitzak, bere eskumenen mugetan, lege mota jakin batzuk egiten ditu: lege
organikoak, lege orokorrak, foru-legeak, dekretuak, xedapenak, erabakiak,
aginduak, bandoak, ediktuak, ordenantzak… Guztiak ez badira ere, Euskal
Autonomi Erkidegoan eta Nafarroako Foru Komunitatean indarra duten lege-testu
gehienak euskaraz emanak aurkituko ditugu hainbat biltegitan sakabanatuta. Testu
multzo horiek euskarazko lege-testuen corpusaren funtsa osatzen dute, testu horietan
oinarrituko baitira era guztietako prozedurak eta dokumentu juridiko guztiak. Eman
diezaiogun gainbegiratu orokor bat corpus horri, eta ikus dezagun zer lege-testuk
osatzen duten. Horretarako, taulako webguneetara jo beharko duzue. Bertara sartu,
eta egiaztatuko duzue nolako lege-
lege-testuak biltzen diren horietan, eta zuzenbidearen
edo gizarte-
gizarte-bizitzaren zer alorri dagozkien lege-
lege-testu horiek. Bidali zure lanaren
emaitzak gela birtualaren 5.2. gunera
BILTEGIA Testu motak ARLOAK GAIAK

Justizia.net - Giza Eskubideen Aldarrikapen Konstituzio-zuzenbidea Giza eskubideak
Unibertsala Zuzenbide zibila Adingabeak
- Espainiako Konstituzioa Lan-zuzenbidea Lurzorua eta hirigintza
- Estatuko legeria: lege organikoak, Hizkuntza-zuzenbidea Jabetza intelektuala
lege orokorrak, lege-aldaketak… Zigor-zuzenbidea Enplegua
Merkataritza- zuzenbidea Merkataritza-sozietateak
Zuzenbide prozesala Erregistro zibila
Prozedura zibilak
Lan-arloko prozedura
Administrazioarekiko auziak
IZO
Deustuko Unibertsitatea
Eusko Legebiltzarra
Nafarroako Parlamentua
NAO
EHAA
ALHAO
BAO
GAO
Helbide elektronikoak:
Justizia Sailaren lege-
lege-bilduma
IVAPen Itzulpen Zerbitzu Ofiziala (legeria euskaraz)

http://www.ivap.euskadi.net/r61-2992/eu/#
Deustuko Unibertsitatearen Liburutegi Juridiko Elebiduna

http://www.deustulan.deusto.es/servlet/Satellite/Page/1116406939785/_eusk/%231116406939670%231116406939774%2311164069
39785/UniversidadDeusto/Page/PaginaCollTemplate
Euskadiren eskumenen datu-

datu-basea
http://www.lehendakaritza.ejgv.euskadi.net/r48-coorapli/eu/contenidos/servicio_online/aplicacion_transferencias/eu_def/consulta_e.html
Eusko Legebiltzarrean onartutako legeak

http://www.parlamento.euskadi.net/pfrm_cm_leye_sdw.html
Nafarroako Parlamentuan onartutako legeak

http://www.parlamento-navarra.es/hasiera/komunikazio/leyes-forales.aspx
Nafarroako Aldizkari Ofiziala

http://www.navarra.es/home_eu/Actualidad/BON/
Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria

http://www.euskadi.net/cgi-bin_k54/bopv_15?e=&AD=&MD=&DD=&AH=&MH=&DH=
Arabako Lurralde Historikoaren Aldizkari Ofiziala

http://www.alava.net/botha/Busquedas/SGBO5016.aspx
Bizkaiko
Bizkaiko Aldizkari Ofiziala
http://aplijava.bizkaia.net/BT00/MenuAvanzadaServlet?indices=0&idi=eu
Gipuzkoako Aldizkari Ofiziala

https://ssl4.gipuzkoa.net/boletin/asp/consulta_boletines_masopciones.asp
* Oharra: Orrialde honetan gaztelaniazko bertsioak irakur daitezke. Zein aldizkaritan argitaratu ziren ere esaten da. Datu horrekin, NAOn
bilatu behar dira euskarazko bertsioak.
290 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
5.2.2. Jarduera. Jakina denez, normografia lege-testuen idazkuntzaz arduratzen den

diziplina da. Normografiak arauak egiteko eta idazteko prozedurak, teknikak eta
irizpideak aztertzen eta proposatzen ditu, betiere lege-testuingurua kontuan izanda,
noski. Gai horri buruz hainbat lan eta gogoeta egin dira euskaraz. Hauek dira
normografiaren inguruan nagusiki aztertu diren gaiak: a) testu elebidunak egiteko
teknikak (itzulpena/korredakzioa); b) xedapenak egiteko irizpideak; eta c) itzulpen-
eta idazketa-estrategiak. Ataza honekin batera, 5.2. kontsulta-baliabideen karpetan,
hainbat artikulu dituzue arauak euskaraz idazteko irizpide batzuk jasotzen dituztenak.
Aztertu material horiek eta taula osatu, irizpide esangarrienak jasota. jasota Egin,
gutxienez, 8 ekarpen, eta bidali zure lanaren emaitzak gela birtualaren 5.2. gunera.
TESTU ELEBIDUNAK EGITEKO IRIZPIDEAK: IRIZPIDE SOZIOLINGUISTIKOAK
- Europako Legeriaren zati bat emango da ofizioz euskaraz ere: Europako Parlamentuak eta
Kontseiluak elkarrekin erabakitako xedapenak, hau da, kodezisio-prozedura bidez onartutakoak.
Horien itzulpenak IZOk egingo ditu eta Kontseiluaren webgunean argitaratuko dira.
TEKNIKA LEGEGILEA: PROZEDURAZKO IRIZPIDEAK
- Europako Legeriaren zati bat emango da ofizioz euskaraz ere: Europako Parlamentuak eta
Kontseiluak elkarrekin erabakitako xedapenak, hau da, kodezisio-prozedura bidez onartutakoak.
Horien itzulpenak IZOk egingo ditu eta Kontseiluaren webgunean argitaratuko dira.
LEGE-
LEGE-TESTUEN ATALAK ETA ANTOLAMENDUA: EGITURAZKO IRIZPIDEAK
LEGE-
LEGE-TESTUEN OSAGAIAK: IRIZPIDE FUNTZIONALAK
- Definizio-artikuluak artikulu hauen helburua da nozio bat (jabetza-eskubidea, fruituak…) edo

Definizio-artikuluak:
termino bat (ondasun higikorra) zedarritzea. Eskuarki, artikulu hauek oinarria ematen diete ondoren
etortzen diren beste artikulu guztiei.
Adibidea:
Adibidea
Foru lege honen ondorioetarako, 14 urtetik 30 urtera bitarteko adina, biak barne, duten pertsona fisikoak hartzen dira
gaztetzat. Hori hala izanik ere, beste adin muga batzuk, gutxienekoak eta gehienekoak, ezarri ahalko dira
erregelamenduz, zenbait jarduera, zerbitzu eta programatan parte hartzeko, baldin eta horien izaera kontuan hartuta
egokia dela uste bada.
LEGE-
LEGE-TESTUEN HIZKERA: ESTILO-
ESTILO-IRIZPIDEAK
- Kokapen-
Kokapen-formulak. Kokapen-formulak testuaren benetakotasunaren eta legezkotasunaren berme
dira. Formula hauek legearen egilea nor den zehazten dute, eta legea benetakoa dela eta men egin
behar zaiola ematen dute aditzera.
Adibideak:
Adibideak
Nafarroako Gobernuari eta Lehendakariari buruzko abenduaren 3ko 14/2004 Foru Legearen bidez eta Familia,
Gazteria, Kirol eta Gizarte Gaietako Departamentuaren egitura organikoa ezartzen duen irailaren 3ko 125/2007 Foru
Dekretuaren bidez eskuratu ditudan eskudantzien arabera, AGINDU DUT […] Foru agindu hau igortzea Nafarroako
Mendekotasun Agentziako Programen Atalera, baita Familia, Gazteria, Kirol eta Gizarte Gaietako Departamentuko
Idazkaritza Tekniko Nagusiko Aurrekontuen Kudeaketarako Atalera ere, eta Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitara
dadila agintzea, behar diren ondorioak izan ditzan.
Nik, Nafarroako Foru Eraentza Berrezarri eta Hobetzeari buruzko Lege Organikoaren 22. artikuluan xedatutakoa bete
dadin, foru lege hau B.M. Erregearen izenean aldarrikatzen dut, Nafarroako Aldizkari Ofizialean berehala argitara eta
"Estatuko Aldizkari Ofizialera" igor dadila agintzen dut eta herritar eta agintariei bete eta betearaz dezatela manatzen diet.
Iruñean, 2011ko apirilaren 1ean.-Nafarroako Gobernuko Lehendakaria, Miguel Sanz Sesma.
LEGE-
LEGE-TESTUEN LEXIKOA: GLOSATEGI LABURRA
- Titulua:
Titulua Luzeak diren legeak tituluetan zatitzen dira. Erromatar erako zenbakiekin zenbakitzen
dira. Batzuetan, tituluen gainetik beste zatiketa-maila bat egoten da: liburua. Tituluak, bestalde,
kapitulutan edo ataletan banaturik ager litezke.
_________________________________________ 291
5. gaia _______________________________________________________________
5.2.3. Jarduera. Zuzenbidearen profesionalen eginkizun ohikoenetako bat da lege-

testuen edukien eta interpretazioen berri ematea ahoz zein idatziz askotariko
egoeretan: dokumentu juridiko batean, lan akademiko batean, epaiketa batean,
hedabideetan, bezero edo herritarren zalantzei erantzunez, eta abar. Egoera
horietan adituak modu azkar eta eraginkorrean azaldu behar izaten du legearen
xedea, egitura eta edukia. Horrez gain, bere hizkeraren erregistroa ere egokitu egin
beharko du testuinguru komunikatiboaren ezaugarri eta eskakizunen arabera.
Horretan trebatzeko, jarraian sintesi-
sintesi-gaitasun hori baliatzea eskatzen duten hainbat
egoera dituzu. Hautatu egoeretako bat, egin proposatzen zaizun ataza, eta bidali
emaitza gela birtualeko 5.2. gunera.
1. egoera.
egoera Duela gutxi ehizari buruzko lege bat onartu da Eusko Legebiltzarrean. Nafarroan,
bestalde, 2005ean onartutako legeak jarraitzen du indarrean. Landa-inguruneko udal batean
informazio-bilera bat antolatu dute herritarrei lege horien inguruko xehetasunak emateko. Prestatu
esku-orri bat, lege hauen funtsezko informazioa jasoko duena. Esku-orri hori bilerara bertaratzen
direnei banatuko zaie.
2. egoera.
egoera Osakidetzako mediku eta erizainei ikastaro bat eskainiko zaie beren jardunbide
profesionalean kontuan hartu beharreko legeriari buruz. Besteak beste, aurretiazko borondateari
buruz ariko dira. Eusko Legebiltzarrak onartutako legearen analisia egin nahi dute aditu baten
laguntzaz, eta eskatu dizute lege horrek dituen xedeak, arautzen dituen alderdiak eta ezartzen dituen
mugak nabarmentzeko, gogoetarako dokumentu batean. Egizu dokumentu hori.
3. egoera.
egoera Laster hauteskunde-garaian izango gara berriro ere. Legegintzaldien azken hondarretan,
oso ohikoak dira erakundeen komunikazio-kanpainak, eta kanpaina horietan erraz nahasten dira
helburu instituzionalak eta helburu politikoak. Zenbait gehiegikeriari hesia jartzearren, Eusko
Legebiltzarrak lege bat onartu zuen 2010. urtean. Irratian gaiari buruzko solasaldi bat egin nahi dute,
eta, beste batzuen artean, zu deitu zaituzte, aditu moduan, legearen ardatz nagusiak azal ditzazun,
eta solasaldian zehar sortzen diren zalantzak argi ditzazun. Aztertu lege-testu hori, eta dokumentu
labur batean jaso itzazu legearen zioak, edukiak eta ondorio nagusiak.
4. egoera.
egoera Institutu batean ohartu dira gazteek ez dutela drogen kontsumoa eta salmenta arautzen
dituzten legeen berri zehatzik. Alderantziz, oso ideia nahasiak dituzte horien inguruan. Ikastetxeko
arduradunek lan bat egin nahi dute ikasleekin horren inguruan, baina ez dakite zer lege-testu
eskuratu beharko lituzketen jarduera hori prestatzeko. Eskatu dizute aintzat hartu beharreko legeen
zerrenda bat prestatzeko eta, bide batez, zehazteko gaiarekin lotutako zer alderdi jorratzen diren lege
bakoitzean. Kontuan izan behar duzu tabakoaz eta alkoholaz gain beste droga batzuk ere
kontsumitzen dituztela gazteok.
5. egoera.
egoera Fakultateko lan bat egin behar duzu Nafarroako eta Euskadiko liburutegi-sareak arautzen
dituzten legeei buruz. Bi legeen arteko alde nagusien zerrenda bat egin behar duzu, eta ikaskideei
ahoz azaldu beharko diezu zertan bereizten diren bi lege horiek, zioen, egituraren zein edukien
aldetik. Prestatu ahozko azalpen horretarako baliagarri izan dakizukeen dokumentu idatzi bat.
292 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
_________________________________________ 293
5. gaia _______________________________________________________________
294 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
ATAZA
5.3. Epaitegietako testuak euskaraz: sailkapena, ezaugarriak eta balio juridikoa
HELBURUAK:
- Epaitegietako testuen askotarikotasunaz jabetzea eta genero nagusiak identifikatzea eta bereiztea
- Epaitegietako testuen hizkuntza-adierazpide esangarrienak ezagutzea
- Epaitegietako testuek prozesu-izapideetan duten garrantziaz eta zereginaz ohartzea
PROZEDURA
1. Epaitegietako testu-
testu-genero nagusiak identifikatu eta sailkatu
2. Jurisdikzio eta epaitegi esangarrienetan erabiltzen diren testuen hizkuntza-

hizkuntza-adierazpideak bildu
3. Gogoeta bat idatzi epaitegietako testuek prozesu-

prozesu-izapideetan duten zeregin juridikoari buruz
EMAITZA
Jarduera honetan, ikasleek epaitegietako testu-genero nagusiak identifikatu, zerrendatu eta aztertuko
dituzte. Bide batez, testu horiek egiteko lagungarri diren baliabideak ezagutzeko aukera izango dute
(Justizia.net-ek eskaintzen dituenak bereziki)
Lehenik eta behin, epaitegietako testu-genero nagusiak sailkatu egin beharko dituzte; testu horien
eredu batzuk ere bilatuko dituzte. Ondoren, testu horietako batzuk xehe-xehe ezaugarrituko dituzte
beren funtzioari, egiturari eta adierazpideari erreparatuta. Azkenik, emandako gaien artean bat
aukeratu, eta Administrazioan Euskaraz aldizkarian argitaratzeko moduko artikulu bat idatzi beharko
dute epaitegietako testuek prozesu-izapideetan duten zereginaren eta garrantziaren inguruan.
Ahalegin horri esker taldekideentzat baliagarriak izango diren hiru baliabide garatuko dituzte:
epaitegietako testuen aurkibide bat, epaitegietako testuen ezaugarri linguistikoen fitxa-sorta antolatu
bat, eta artikulu-bilduma bat epaitegietako testuek prozesu-izapideetan duten zereginen inguruan.
Epaitegietako testuak estandarizatzeko teknikak: http://www.euskara.euskadi.net/r59-

euhadm2/es/contenidos/informacion/erabilera_planak_jardunaldiak/eu_jardun/adjuntos/Aitor%20Gorostiza%20--
euhadm2/es/contenidos/informacion/erabilera_planak_jardunaldiak/eu_jardun/adjuntos/Aitor%20Gorostiza%20
Euskara juridikoa eta abokatuen hizkuntza-

baliabideak:
http://ehu.es/ehg/aurkezpenak/jar10/07_UZEI.swf
http://www.ei.ehu.es/p289-
http://www.ei.ehu.es/p289-
content/eu/contenidos/informacion/euskara_inst_jardunaldiak2010/eu_jar2010/adjuntos/LIBURUAehuei
content/eu/contenidos/informacion/euskara_inst_jardunaldiak2010/eu_jar2010/adjuntos/LIB URUAehuei
10-
10-08.pdf
Epaitegietako testu-
testu-ereduen biltegia: http://www.justizia.net/uzei/default.asp?Idioma=eu
Hainbaten artean, 1997. Euskara, zuzenbidearen hizkera.

hizkera. Deustuko Unibertsitatea.
Unibertsitatea.
_________________________________________ 295
5. gaia _______________________________________________________________
296 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
EPAITEGIETAKO TESTUAK EUSKARAZ
SAILKAPENA, EZAUGARRIAK ETA BALIO JURIDIKOA
Jakina denez, auzibideak oso egitura, prozedura eta jarraibide zehatzak ditu. Horrela, bada,
auzia abiatzen denetik amaieran ixten den arte, ibilbide jakin bat egingo du kasuak, betiere
legeak ezarritako ildotik aldendu gabe. Prozedura-legeek ezarritakoaren arabera, ibilbide
hori urratsez urrats egin beharko da, hainbat eginbide kateatuz. Eginbide horien lekukotza
hainbat dokumentuk emango digute, epaitegietako testuek, hain zuzen ere. Dokumentu
horiek egiteko oso irizpide zorrotz eta zehatzak aplikatu behar dira; izan ere, oraintxe esan
dugunez, dokumentu horiek prozesuko jardueren eta eginbideen erakusgarri, adierazle eta
berme dira.
Ataza honetan ikusiko dugunez, dokumentu horien artean mota ezberdinetako testuak
daude. Batzuk prozesua bera abiatzeko, kudeatzeko eta amaitzeko erabiliko dira
(demandak, kereilak, txostenak, alegazioak, artxibatze-aginduak, eta abar). Beste batzuk
prozesu-jarduketak eta eginbideak bideratzeko erabiliko dira (lekukotzak, antolaketarako
eginbideak, agerraldi eta entzunaldien aktak, eta abar). Beste dokumentu batzuek alderdiei
edo beste epaitegiei era ezberdinetako komunikazioak helarazteko balioko dute
(jakinarazpenak, exhortoak, ofizioak, manamenduak, eta abar). Eta, jakina denez,
erabateko balio jurisdikzionala duten dokumentuak ere sortuko dira auzibidean (epaiak,
autoak, probidentziak, eta abar). Horiez gain, askotariko izapideak egiteko balio duten
dokumentuak ere erabiliko dira: txostenak, irizpenak, ziurtagiriak, gutunak, eta abar.
Dokumentu horiek eredu edo txantiloi estandarizatuen arabera egiten dira eskuarki. Egoera
elebidunetan hizkuntza-legeria hartzen da kontuan eredu horiek estandarizatzeko. EAEn
ahalegin berezia egin da bermatzeko dokumentu horiek guztiak ez badira ere, gehienak
behintzat bi hizkuntza ofizialetan idatz daitezen. Horretarako hainbat baliabide garatu ditu
Epaitegietako Agiriak Normalizatzeko Batzordeak UZEI erakundearen laguntzaz: EPAINET,
testu-eredu elebidunen biltegia, epaitegietako testuen lexikoa, itzulpen-memoriak
kudeatzeko ELENA aplikazioa, eta abar.
EGINKIZUNAK
1. Epaitegietako testu-
testu-genero nagusiak identifikatu eta sailkatu
2. Jurisdikzio eta epaitegi esangarrienetan erabiltzen diren testuen hizkuntza-

hizkuntza-adierazpideak bildu
3. Gogoeta bat idatzi epaitegietako testuek prozesu-

prozesu-izapideetan duten zeregin juridikoari buruz
_________________________________________ 297
5. gaia _______________________________________________________________
5.3.1. Jarduera. Jakina denez, auzibidean testu eta dokumentu mota ugari sortzen
eta erabiltzen dira. Inprimaki modukoak izango dira batzuk; komunikazio sinpleak
izango dira beste batzuk; baina konplexutasun handiagokoak ere izango dira
tartean: espedienteak, txostenak, epaiak… Alabaina, jurisdizkioaren edo
epaitegiaren arabera, maizago edo urriago erabiliko dira dokumentu horiek.
Bestalde, testu batzuek garrantzi handia izango dute eta ez hainbesterainokoa
besteek. Badira, azkenik, prozesu jakin batzuetan baino erabiliko ez diren
dokumentuak ere. Ikus dezagun, bada, zein diren dokumentu esangarrienak kasu
bakoitzean eta zer funtzio betetzen duten prozesu-izapidean. Horretarako, Justizia
Sailaren Euskara Batzordearen web-web-orrira joko duzue. Bertan jasota daude
epaitegietan maizenik erabiltzen diren dokumentu-
dokumentu-ereduak. Arakatu testu-
testu-ereduen
biltegia, eta osatu ondoren duzun taula. EmanEman euskaraz zerrendatutako testu-
testu-
generoen izenak, eta zehaztu zein den dokumentu multzo bakoitzaren zeregina
auzibidean.
auzibidean Bidali lanaren emaitzak gela birtualaren 5.3. gunera.
Epaitegietako testu-
testu-ereduen biltegia: http://www.justizia.net/uzei/default.asp?Idioma=eu
DOKUMENTU MOTAK
1. Prozesuari hasiera emateko idazkiak
2. Akusazio- edo defentsa-idazkiak
3. Eduki jurisdikzionala duten idazkiak
4. Prozesua bertan behera uzteko edo amaitzeko idazkiak
5. Aurka egiteko idazkiak
6. Eginbide-idazkiak
- Jasotze-idazkiak
- Komunikazio-idazkiak
- Eskaera-idazkiak
- Txostenak eta espedienteak
- Laguntza judiziala eskatzeko idazkiak
- Bestelako idazkiak
Idazkia (es) Idazkia (eu) Dokumentu mota
Demanda Demanda(-idazkia) Prozesuari hasiera emateko

idazkia
Denuncia Salaketa(-idazkia) Prozesuari hasiera emateko
idazkia
Querella Kereila(-idazkia) Prozesuari hasiera emateko
idazkia
Declaración jurada
Acuse de recibo
Acuerdo
Acta
Autorización
Certificación
Comparecencia
Testimonio
298 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
Orden
Auto
Laudo
Providencia
Resolución
Sentencia
Providencia de suspensión de juicio

Escrito de renuncia
Archivo de actuaciones
Alegación
Escrito de réplica
Escrito de impugnación
Reconvención
Escrito de queja
Escrito de reclamación
Recurso
Escrito de acusación
Escrito de calificación
Escrito de personación de la defensa
Escrito de contestación a la demanda
Emplazamiento
Cédula
Citación
Edicto
Notificación
Requerimiento
Solicitud de cooperación judicial internacional

Exhorto
Mandamiento
Oficio
Suplicatorio
Desistimiento
Petición
Propuesta
Rectificación de error
Carta al menor
Carta a la vícticma
Diligencia de ordenación
Escrito de subsanación
_________________________________________ 299
5. gaia _______________________________________________________________
5.3.2. Jarduera. Oraintxe egiaztatu ahal izan dugunez, Justizia.net web-orrialdean

testu-ereduak jurisdikzioaren eta epaitegiaren arabera datoz antolatuta. Izan ere,
funtsean, prozesu guztietan oinarrizko dokumentu berak erabiltzen badira ere,
eskuarki bereizgarri batzuk izango dituzte epaitegiaren edo arloaren arabera.
Badira, halaber, prozesu jakin batzuetan baino erabiliko ez diren dokumentuak ere.
Ikus dezagun, bada, zein diren dokumentu esangarrienak kasu bakoitzean, zer
funtzio betetzen duten prozesu-izapidean, eta zein diren funtzio horren hizkuntza-
adierazle esangarrienak. Horretarako, hauxe egin beharko duzue: aukeratu
zerrendatutako epaitegietako bat. Identifikatu epaitegi horretan erabiltzen diren
dokumentuak eta taulara ekarri. Azkenik, dokumentu horien bereizgarri diren
esapideen zerrenda bat egin. Gutxienez, 5 dokumentu mota jaso behar dituzue.
dituzue.
Adibide modura, fiskaltzari berariaz dagozkion dokumentuen azterketa eskaintzen
da.
da Bidali lanaren emaitzak gela birtualaren 5.3.
5.3. gunera.
DOKUMENTU MULTZOAK (Justizia.net)
1. Adingabeen epaitegikoak
2. Administrazioarekiko auzietako epaitegikoak
3. Auzitegi-medikuntzako euskal erakundearenak
4. EAEko Auzitegi Nagusiko administrazioarekiko auzietako, zibileko eta zigor-arloko saletakoak
5. Emakumearen aurkako indarkeriaren arloko epaitegietakoak
6. Epaitegi dekanoarenak
7. Erregistro zibilekoak
8. Fiskaltzarenak
9. Instrukzioko epaitegikoak
10. Lan-arloko epaitegikoak
11. Lantalde psikosozialarenak
12. Lehen auzialdiko epaitegikoak
13. Merkataritza-arloko epaitegikoak
14. Zigor-arloko probintzia-auzitegikoak
15. Arlo zibileko probintzia-auzitegikoak
EREDUA: Fiskaltzaren prozesu-dokumentu esangarrienak
PROZEDURA IDAZKIA ESAPIDEAK
Agerraldia Ezgaitasun-agerraldia √ Fiskala naizen honen aurrean jarraian zehazten den

pertsona agertu da: X
√ Agertutakoak, NAN erakutsi eta atzera jaso ondoren,
honako hau adierazi du: Y, W eta Z
√ Fiskaltza honetan agertu dela, beharrezko agiriak
aurkeztera, ...zehaztu egoitza... -n barneratuta dagoen
...izen-
...izen-abizenak... jn.aren/and.aren legezko ezgaitasuneko
demanda jarri ahal izateko; ...zehaztu demandatuak dituen
urteak... urte ditu demandatuak eta ...zehaztu egoera
zibila... da.
√ Idazki hau irakurritakoan, agertutakoak ados dagoela
adierazi du, eta fiskala naizen honen ondoren sinatu du
Eginbidea: Agindua √ Idazki hau egiten dut, jasota gera dadin gaur hartu dela
agindua Fiskaltza honetan X-tik bidalitako aurreko idazkia, .Y
Y
jn.aren/and.aren balizko ezgaitzeari buruzkoa
√ Erregistra bedi, eta dioenaren arabera bidezko dena
erabakiko da.
300 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia
PROZEDURA IDAZKIA ESAPIDEAK
Eginbidea: Familiari zuzendutako √ Fiskaltza honek jakin du X jn.ak/and.ak gaixotasun

ofizioa ofizioa psikikoren bat duela edo bere osasun psikikoak okerrera
egin duela. Ondorioz, X bera eta bere ondasunak behar
Zentroetara zuzendutako bezala babestuko direla bermatzeko, Z zk.ko informazio-
ofizioa eginbideak ireki dira, legezko ezgaitasuneko prozedura
hasteko.
√ Senitartekoek ezgaitze-demandarik jartzen ez badute eta,
dagokion balorazioa egin ondoren, komenigarria bada
inguruabarrak kontuan hartuta, fiskalak sustatuko du
ezgaitze-demanda.
√ Goian aipatutako prozeduran gaur emandako
ebazpenean erabakitakoarekin bat, ofizio hau bidaltzen
dizut, ...X
X jn.aren/and.aren Y eta Z bidal dezazun ahalik eta
azkarren, haren legezko ezgaitasuneko demanda aurkeztu
ahal izateko.
Akusazioa Akusazio-idazki orokorra √ Ahozko judizioa has dadila eskatzen dut

√ Honako akusazio hau egiten dut X Jn.aren/and.aren aurka
√ Azaldutako egitateak X delitu dira eta Zigor Kodeko Y
art.an aurreikusi eta zigortuta daude
√ Ez dago akusatuaren erantzukizun kriminala aldatzen
duen inguruabarrik
√ Akusatuaren erantzukizun kriminala aldatzen duten
inguruabar hauek daude: X, Y eta Z
√ Bidezko da X akusatuari Y zigorra ezartzea, bai eta auziko
kostuak ere.
√ Ez da bidezkoa erantzukizun zibilari buruzko erabakirik
hartzea.
√ Azaldutakoa egiaztatzeko, ahozko judizioko ekitaldian
froga hauek egitea proposatzen dut: X, Y eta Z
√ Berebat diot: Bidezko da ondorengo eginbideak
gauzatzea: X, Y eta Z
Demanda Ezgaitze- demanda √ Hitzezko judizioko demanda bidaltzen dizut honekin

batera, X ezgai deklaratzeko.
√ Fiskaltza honetako X. zk.ko informazio-eginbideetatik
ondoriozta daitekeenez, Y jn.ak/and.ak Z, W eta Y. du, eta,
ondorioz, ez da gai bere burua eta bere ondasunak
gobernatzeko
√ Ustezko ezgaiaren legezko ordezkaritzari dagokionez, .X X
jn./and. defentsari judizial izendatzea proposatzen dut, eta
Y-ri beren semearen/alabaren guraso-ahala itzultzea.
√ Horiek horrela, fiskala naizen honek ondorengoa eskatzen
dut:
a) idazki hau eta idazkiarekin batera doazen agiriak
aurkeztutzat hartu eta onar daitezela;
b) prozedurak aurrera jarrai dezala, dagozkion izapide
guztien arabera;
c) X jn./and. ezgai deklaratzen duen epaia eman dadila.
BESTERIK Aukerako testua (testu -----------------------------------------------------------------------

librea)
_________________________________________ 301
5. gaia _______________________________________________________________
5.2.3. Jarduera. Horrenbestez,, epaitegietako dokumentuak funtsezko baliabide dira

auzibidean. Izan ere, dokumentu horien bidez egituratu eta kudeatzen dira prozesu-
izapide, jarduketa eta eginbide guztiak. Alabaina, auzibide guztiak ez dira berdinak,
eta guztiek ez dute egitura bera. Ondorioz, dokumentu ezberdinak erabiltzen dira
kasu bakoitzean. Horri buruz egingo dugu gogoeta jarraian. Horretarako, ondoren
dituzuen bost gaietatik bat aukeratu eta artikulu labur bat idatzi beharko duzue
argitaratzeko. Eredu gisa, Administrazioan Euskaraz aldizkarian
GARALEX blogean argitaratzeko.
argitaratzen diren testuak har ditzakezue.. Bidali lanaren emaitzak gela birtualaren
5.3. gunera.
1. GAIA. Salaketak.
Salaketak Zer ibilbide egiten du salaketa batek epaitegira
heltzen denetik azken betearazpenera arte? Zer dokumentu tartekatzen
dira prozesu horretan? Zer eginkizun dute auzibidean?
2. GAIA. Ahozko judizioaren garapena.

garapena Zer kasutan egiten dira
ahozko judizioak? Zenbat etapa ditu honelako epaiketa batek? Zer
dokumentu baliatzen dira etapa bakoitzean? Zer eginkizun dute
auzibidean?
3. GAIA. Adierazpen-
Adierazpen-prozesuak.
prozesuak Zertan dira adierazpen-prozesuak?
Nolako auziak ebazten dira prozesu horietan? Zer prozedura baliatzen
da prozesu horietan? Zer dokumentu sortzen dira? Zer eginkizun dute
auzibidean?
4. GAIA. Oinarrizko prozesu-

prozesu-eginbideak
eginbideak. Zein dira auzibidean
maizenik baliatzen diren eginbideak? Zein dokumentu erabiltzen dira
eginbide horiek egikaritzeko? Zer eginkizun dute dokumentu horiek?
5. GAIA. Eduki jurisdikzionala duten dokumentuak.

dokumentuak Zer testu egin
behar ditu ezinbestean epaileak berak? Zer berezitasun dute testu
horiek? Zergatik esan ohi da jurisdikzioa “sortzen” dutela? Zer ondorio
izan ditzakete horrelako dokumentuek?
302 _________________________________________
_______________________________________________________________ 5. gaia

Aierbe, A., 2003. “Administrazioaren iragarkia: publizitate arloko hizkera?”. In: Alberdi, X. eta
Ugarteburu, I. (arg.) Espezialitate-hizkerak eta Terminologia Jardunaldiak. Leioa: UPV/EHU, 255-270.
Aierbe, A., 2007. “Gaztelaniazko agindu- edota betebehar-balioko geroaldiaren ordainak
euskarazko administrazio-testuetan”. In: Salaburu, P. eta Ugarteburu, I. (arg.) Espezialitate-hizkerak
eta Terminologia II: Euskara estandarra eta espezialitate hizkerak. Leioa: UPV/EHU, 171-184.
Aierbe, A., 2009. “Birformulazio-estrategiak eta komunikagarritasuna administrazioko testuetan”. In:
Salaburu, P. eta Ugarteburu, I. (arg.) Espezialitate-hizkerak eta Terminologia III: Espezialitate hizkeren
didaktika eta komunikazioa. Leioa: UPV/EHU, 237-239.
Alcaráz, E. eta Hughes, B., 2009. El español jurídico. Madril: Ariel.
Alday, L. (koord.), 1998-a. Prozedura Zibileko idazki ereduak I. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
Alday, L. (koord.), 1998-b. Prozedura Zibileko idazki ereduak II. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
Alonso, I. eta beste, 2010. Administrazioko testugintzan sakontzeko ikastaroa. Gasteiz: HAEE/IVAP - MU.
Álvarez, M., 1995. Tipos de escrito III: epistolar, administrativo y jurídico. Madril:Arco/Libros.
Arakama, J.M. et al., 2005. IVAPeko Estilo Liburua. Gasteiz: IVAP-HAEE.
Arrieta, A. et al., 2003. GALDEZKA. Euskarazko zalantzei erantzunez. Gasteiz: IVAP-HAEE.
Badia, A. eta Duarte, C., 1979. Formulari administratiu. Bartzelona: Curial.
Baranbones, J., 2007. “Euskarazko itzulpen juridikoa: euskarara itzulitako zitazio-jakinarazpenen
azterketa deskriptiboa”. ELERIA 16, 45-53.
Belluscio, A., 2008. “Técnica jurídica para la redacción de escritos y sentencias”. Suplemento
Especial de la Revista argentina La Ley. URL:
http://forodelderecho.blogcindario.com/2008/03/00290-tecnica-juridica-para-la-redaccion-de-
escritos-y-sentencias-augusto-c-belluscio.html
Bizkaiko Foru Aldundia, 2005. Enpresa euskaldunduz. Fitxa juridikoen bilduma. Bilbo: Bizkaiko Foru
Aldundia.
Borja, A., 2000. El texto jurídico inglés y su traducción al español. Bartzelona: Ariel.
Cáceres, E., 2000. Lenguaje y derecho: las normas jurídicas como sistemas de enunciados. Mexiko:
Universidad Autónoma Nacional de México.
Cassany, D., 2006. Taller de textos. Bartzelona: Paidós.
Castellón, H., 2001. El lenguaje administrativo. Formas y uso. Granada: Editorial La Vela.
administrativa. Zizur Txikia: Aranzadi.
Erkoreka, J. eta Lozano, J. (koord.), 1994. Hizkera argiaren bidetik. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Europako Batzordea, 2009. Guía práctica común del Parlamento Europeo, del Consejo y de la
Comisión. URL: http://eur-lex.europa.eu/es/techleg/index.htm
Eusko Jaurlaritza, 2010. Dekretuen mailako xedapen orokorren izapidetzea. URL:
http://www.jusap.ejgv.euskadi.net/r47-
edukia/eu/contenidos/plan_programa_proyecto/py_064/eu_py_064/adjuntos/MBT_interno_Decreto
s_eus_ACG.pdf
Ezeiza, J. (koord.), 2010. PREST: Unibertsitateko komunikaziorako gaitasunen eskuliburua. Leioa:
Fernández, J. eta Huertas, A., 2009. Redacción en las relaciones públicas. Madril: Prentice Hall.
_________________________________________ 303
5. gaia _______________________________________________________________
Font, A. eta Pérez, J.L., 2009. El derecho para no juristas. Bilbo: Ediciones Deusto.
García, J. eta Ortas, S., 2007. Estrategia de negociación práctica para abogados. Madril: Colex.
Gorostiza, A., 2009. Administrazio idazkiak berritu eta estandarizatzeko teknikak. URL:
738/eu/contenidos/informacion/erabilera_planak_jardunaldiak/es_jardun/adjuntos/Aitor%20Gorosti
za%20-%20Estandarizazioa.pdf
Hainbaten artean, 2008. Gizarte arloko jurisdikzioan erabiltzen diren hainbat ereduren bilduma
elebiduna. Donostia: LAB sindikatua.
Hainbaten artean, 2000. Manual de normalización de textos administrativos. Las Palmas: Universidad
de las Palmas de Gran Canaria.
Hainbaten artean, 2007. Manual de documentos administrativos. Coruña: Universidade da Coruña.
Hernando, L.A., 2003. El lenguaje jurídico. Madril: Editorial Verbum.
Kaltzakorta, M., 2009. Laburpenak euskarazko boletinetan. SENEZ 37.
Lanaren Nazioarteko Erakundea, 2001. Guía sobre legislación del trabajo. URL:
http://www.ilo.org/public/spanish/dialogue/ifpdial/llg/main.htm
Larringan, L.M., 1998. Koherentzia, kohesioa eta konexioa. Testuratze baliabideak. Gasteiz: UPV/EHU.
López, M., 2002. Redacción legislativa. Mexiko: Senado de la República.
Lozano, J. (koord.), 1997. Argiro idazteko proposamenak eta ariketak. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Martínez, J.R., 2006. Libro de estilo Garrigues. Zizur Txikia: Aranzadi
Martínez-Cardós, J.L., 2009. Las normas jurídicas. Tramitación de leyes y normas reglamentarias.
URL: http://www.industria.ejgv.euskadi.net/r44-
886/es/contenidos/informacion/formacion_transversal_gv/es_9000/adjuntos/material%20tecnica%2
0normativa.pdf
Mendizabal, F., 1992. Eskumen sozialeko eta lan-administrazioko formularioak. Donostia: ELKAR.
Olmedo, A., Barreneche, A. eta Misari, D., 2010. Oratoria forense y redacción jurídica. Perú:
EGAGAL
Ramos, L., 1980. Introducción al estudio del lenguaje administrativo. Gramática y textos. Madril:
Gredos.
Rodriguez, C., 1969. El lenguaje jurídico. Bartzelona: Bosch.
Sáez, J., 2010. Cómo hacer una demanda. Madril: Tecnos.
Sáinz, F. eta Da Silva, J.C., 1989. La calidad de las leyes. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra.
Urrutia, A. (1990). Euskara Legebidean. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea.
Urrutia, A. eta Lobera, A. (arg.), 1995. Euskara, zuzenbidearen hizkera. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea
Vilches, F. eta Sarmiento, R., 2010. Manual del lenguaje jurídico-administrativo. Madril: Dykinson.
304 _________________________________________
6. gaia
Administrazioko eta arlo juridikoko
estiloa, lexikoa eta terminologia:
irizpideak eta baliabideak
_______________________________________________________________ 6. gaia
6. GAIA
Administrazioko eta arlo juridikoko estiloa, lexikoa eta terminologia:

irizpideak eta baliabideak
HELBURU OROKORRA
Zuzenbidearen eta administrazioaren jarduneko diskurtsoak behar bezalako zehaztasunez

garatzeko funtsezkoak diren irizpideak eta baliabideak ezagutzea eta kasu praktikoetan
beregaintasunez aplikatzea
AZTERGAIAK
6.1. Kontsulta-baliabide espezializatuak

6.2. Administrazioko, auzitegietako eta legeetako estilo-irizpideak
6.3. Administrazioko, auzitegietako eta legeetako hiztegia eta terminologia
6.4. Administrazioko, auzitegietako eta legeetako fraseologia eta esapideak
6.5. Itzulpen-estrategiak: ohiko korapilo batzuk askatzeko aukerak
ATAZAK
6.1. Komunikazio espezializaturako hizkuntza-

hizkuntza-baliabideak Interneten
6.2. Administrazioko hizkera langai: estiloa, lexiko espezializatua eta terminologia
6.3. Hizkera juridikoa langai: estiloa, lexiko espezializatua eta terminologia
AMAIERAKO GOGOETA-
GOGOETA-LANA
Helburuak:
a)Administrazioaren
a) eta Zuzenbidearen alorreko testuak egiteko estilo-irizpideak aztertzea eta deskribatzea
b) Administrazioaren eta Zuzenbidearen alorreko terminologia aztertzea eta deskribatzea, alor jakin bateko
terminologia ezagutzen ez duenari, oinarrizko kontzeptuak argitzeko.
Ezaugarriak:
Aukerako gaiak:
- Testuen diseinurako irizpideak:
irizpideak hizkuntzen erabilera, informazioaren antolaketa, dokumentuen
estandarizaziorako irizpideak…
- Esaldien joskera:
joskera irizpide orokorrak, arazoak administrazioko eta zuzenbidearen alorreko testuetan,
kontsulta-baliabideak, estilo-irizpideak…
- Kode Zibilaren oinarrizko lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu
nagusiak, fraseologia, zailtasunak, kontsultarako baliabideak…
- Foru Zuzenbidearen oinarrizko lexiko espezializatua eta terminologia
terminologia euskaraz: bereizgarriak,
kontzeptu nagusiak, fraseologia, zailtasunak, kontsultarako baliabideak…
- …

http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/hizkuntza-baliabideak/estilo-kontuak/
http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/hizkuntza-baliabideak/terminologia/
_________________________________________ 307
6. gaia ________________________________________________________________
308 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
6.1. SARRERA
6.1.1. AURKEZPENA
Ikasgai honek Euskara Juridikoa irakasgaiaren seigarren helburua izango du jomugan, hau da,
Zuzenbidearen eta administrazioaren jarduneko diskurtsoak behar bezalako zehaztasunez garatzeko
funtsezkoak diren irizpideak eta baliabideak ezagutzea eta kasu praktikoetan beregaintasunez
aplikatzea. Helburu hori erdiesteko hiru mugarri izango dituen ibilbide bat prestatu da.
- Lehen atazan, ikasleek administrazioko eta arlo juridikoko komunikazio-jarduera

espezializatuetan sor daitezkeen hizkuntza-zalantzak argitzeko baliabideak aztertu eta erabiliko
dituzte. Horrekin bilatzen da oinarrizko trebakuntza eskuratzea, premien edo zalantzen arabera,
kontsultagune egokiena aukeratzeko eta gune hori eraginkortasunez erabiltzeko. Halaber,
bilatzen da ikasleak jabe daitezen arlo juridiko eta administratiboan komunikazio espezializatuak
dituen oinarrizko eskakizunez.
- Bigarren atazan, bestalde, administrazioko komunikazio-jarduera espezializatuetan sor daitezkeen

hizkuntza-zalantzak argitzeko baliabideak aztertu eta erabiliko dituzte. Horrekin bilatzen da
oinarrizko trebakuntza eskuratzea, premien edo zalantzen arabera, kontsultagune egokiena
aukeratzeko eta gune hori eraginkortasunez erabiltzeko. Halaber, bilatzen da ezagutzea eta
aplikatzea administrazioaren alorrean eskuarki aintzat hartzen diren estilo-irizpideak.
- Hirugarren atazan, azkenik, arlo juridikoan komunikazio-jarduera espezializatuetan sor

daitezkeen hizkuntza-zalantzak argitzeko baliabideak aztertu eta erabiliko dituzte. Horrekin
bilatzen da oinarrizko trebakuntza eskuratzea, premien edo zalantzen arabera, kontsultagune
egokiena aukeratzeko eta gune hori eraginkortasunez erabiltzeko. Halaber, bilatzen da ikasleek
ezagut eta aplika ditzaten arlo juridikoan eskuarki aintzat hartzen diren estilo-irizpideak.
Ataza bakoitzean hainbat jarduera mota proposatuko dira. Horietako batzuek dokumentazio-lana
eskatuko dute: hizkuntza-kontsultarako baliabideak bilatzea, aztertzea, balioestea… Baina jarduera
gehienak hizkuntza-auziak ebaztekoak izango dira. Jarduera horien bitartez ikasleek administrazioko
eta arlo juridikoko testuetan hizkuntza-kalitatearen berme diren oinarrizko irizpideak ezagutuko
dituzte, eta irizpide horiek aplikatzeko baliagarriak izango diren kontsulta-baliabideak erabiltzeko
trebetasuna garatuko dute.
Ahalegin horrekin hauxe bilatzen da: Euskara Juridikoa irakasgaian zehar aldarrikatutako irizpide
orokorrak aintzat hartuta, administrazioko eta arlo juridikoko testuetan arreta bereziz zaintzea komeni
diren hainbat hizkuntza-gai lantzea kontsultaguneak erabilita; betiere, beregaintasunez, baina baita
tentuz eta arduraz ere.
_________________________________________ 309
6. gaia ________________________________________________________________
6.1.2. AZTERGAIAK
Esandakoagatik, ikasgai honetan sakonago aztertuko dira hizkuntza-kalitatearen berme diren

oinarrizko irizpideak. Horrela, zuzentasunetik egokitasunerako ibilbidean, Administrazioaren eta arlo
juridikoaren arloko hizkuntza-erabileren bereizgarriak landuko dira. Horrekin batera, intentsiboki
landuko dira administrazio-hizkerarekin eta hizkera juridikoarekin zerikusia duten hizkuntza-kontsultak
egiteko eskuragarri dauden baliabide ohikoenak ere. Funtsean, ikasgai aplikatua izango da hau,
irakasgaiaren atal praktikoari baitagokio. Baina lanerako prestatu den ibilbidean hainbat gai
jakingarri ere jorratuko dira, zeharka bada ere: administrazioko eta lege-arloko hizkerak
modernizatzeko irizpideak, alor hauetako lexikoaren eta terminologiaren bereizgarriak, estilo-gaiak;
itzulpen-estrategiak… Hona hemen, galdetegi moduan adierazita, ikasgai honetan jomugan hartuko
- Zer kontsulta-baliabide ditugu administrazio-hizkerarekin eta hizkera juridikoarekin zerikusia duten

hizkuntza-zalantzak argitzeko? Non daude eskuragarri? Zer eskaintzen dute?
- Administrazio-hizkeraren zer alderdi jorratzen dira kontsulta-baliabideetan? Zenbaterainoko estaldura
eta bermea eskaintzen dute baliabide horiek? Ezeren faltarik igartzen da?
- Hizkera juridikoaren zer alderdi jorratzen dira kontsulta-baliabideetan? Zenbaterainoko estaldura eta
bermea eskaintzen dute baliabide horiek? Ezeren faltarik igartzen da?
- Zer lan eta proiektu egin dira euskaraz administrazioko eta arlo juridikoko hiztegiarekin eta
terminologiarekin lotuta? Zeinek eta nola finkatzen ditu lexiko espezializatuari eta terminologiari
dagozkion erabakiak? Zenbaterainoko batasuna dago alor honetan euskaraz?
- Zer berezitasun ditu administrazioko lexikoak eta terminologiak? Zein dira arazo edo zalantza gehien
sortzen duten hitz eta terminoak? Non argi daitezke zalantza horiek? Zer estrategia erabili berehalako
erantzuna edo erabateko fidagarritasunik ez duen erantzuna topatzen denean?
- Zer berezitasun ditu lexiko eta terminologia juridikoak? Zein dira arazo edo zalantza gehien sortzen
duten alderdiak? Non argi daitezke zalantza horiek? Zer estrategia erabili berehalako erantzuna edo
erabateko fidagarritasunik ez duen erantzun bat topatzen denean?
- Zein dira administrazioan eta arlo juridikoan onarpen handiena duten estilo-liburuak eta
kontsultaguneak? Zeinek elikatzen eta kudeatzen ditu? Kalitatearen zer alderdi jorratzen dituzte
nagusiki? Zer garrantzi dute itzulpengintzarekin zerikusia duten auziek lan horietan?
- Zein dira administrazioko testuetan aplikatzen diren estilo-irizpide nagusiak? Zer eragin dute testuaren
kalitatean? Non argi litezke administrazioko testuen estiloarekin zerikusia duten zalantzak?
- Zein dira testu juridikoetan aplikatzen diren estilo-irizpide nagusiak? Zer eragin dute testuaren
kalitatean? Non argi litezke administrazioko testuen estiloarekin zerikusia duten zalantzak?
Lehen esan bezala, gai horiei zeharka helduko zaie ikasgai honetan, funtsean asmo praktiko eta
aplikatua baitute proposatuko diren jarduerek. Alabaina, ikasle guztiek funtsezko alderdiei
erreparatzen dietela bermatzeko, gogoeta-foro bat zabalduko da gela birtualean ikasgai honen
hasierarekin batera, goiko galdetegi horretan dauden gaiei buruz gogoeta egiteko. Ikasle bakoitzak
hiru ekarpen egin beharko ditu eta emaitzarik jakingarrienak GARALEX blogera eramango ditugu.
Horretarako, orri berezi bat duzu helbide honetan: http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/euskararen-
kalitatea/
310 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
Ikasgaian zehar proposatuko den lan-egitasmoaren emaitzak, bestalde, banakako eta taldeko
hainbat dokumentutan jasoko dira. Hona hemen foroen bitartez egingo diren lan horien zerrenda:
- Kontsulta-baliabideen fitxen datu-base bat

- Lexiko espezializatuaren eta terminologiaren inguruan euskaraz egindako lanaren balorazio kolektiboa
- Estilo espezializatuaren inguruan euskaraz egindako lanaren balorazio kolektiboa
- Administrazioko eta arlo juridikoko testuetan aintzat hartu ohi diren estilo-irizpideen zerrenda bat
- Oinarrizko itzulpen-estrategien zerrenda bat
Bestalde, horri egoki deritzonak, gai horien inguruan sakontzen jarraitzeko aukera ere izango du
irakasgaiaren amaieran aurkeztu beharreko lan monografikoa ikasgai honetan landutako gai baten
inguruan egitea erabakiz gero. Hona hemen lan horretan jorra daitezkeen gaietako batzuk:
- Administrazioko hizkera eta hizkera juridikoa: ezaugarri nagusiak, arazoak eta erronkak, proposamenak,
kontsulta-baliabideak…
- Testuen diseinurako irizpideak
irizpideak:
deak hizkuntzen erabilera, informazioaren antolaketa, dokumentuen
estandarizaziorako irizpideak…
- Esaldien joskera:
joskera irizpide orokorrak, arazoak administrazioko eta zuzenbidearen alorreko testuetan,
- Lexikoa eta gramatika:
gramatika irizpide orokorrak, arazoak administrazioko eta zuzenbidearen alorreko testuetan,
- Puntuazioa eta ortotipografia:
ortotipografia irizpide orokorrak, ohiko arazoak administrazioko eta zuzenbidearen
alorreko testuetan, ohiko arazoak, kontsulta-baliabideak, estilo-irizpideak…
- Legeen eta administrazioaren hizkera testu-
testu-antolatzaileen ikuspegitik: testu-antolatzaileen garrantzia, testu-
antolatzaile motak, testu-antolatzaileak testu juridikoetan…
- Ahozko testuak transkribatzeko
transkribatzeko irizpideak
- Itzulpen-
Itzulpen-estrategiak: itzulpen-teknikak, arazoak, kontsulta-baliabideak, estilistika…
- Testuak zuzentzeko estrategiak: kalitate-irizpideak,, zuzenketaren garrantzia, zuzentzaileen eginkizuna,
zuzentzaile automatikoak, zuzenketa estrategiak, ohiko akatsak
- Kode Zibilaren oinarrizko lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu
- Foru Zuzenbidearen oinarrizko lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz:
euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu
- Kontratuen oinarrizko lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu nagusiak,
fraseologia, zailtasunak, kontsultarako baliabideak…
- Zigor Zuzenbidearen lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu nagusiak,
fraseologia, zailtasunak, kontsultarako baliabideak…
- Lan Zuzenbideko lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu nagusiak,
fraseologia, zailtasunak, kontsultarako baliabideak
- Administrazioaren arloko lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu
nagusiak, fraseologia, zailtasunak, kontsultarako baliabideak
- Epaitegietako
Epaitegietako oinarrizko lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu
- Epaileen, fiskalen eta abokatuen lexiko espezializatua eta terminologia euskaraz: bereizgarriak, kontzeptu
-…
izan dezan Euskara Juridikoa irakasgaian egin dugun dokumentazio- eta gogoeta-lanaren
berri gertutik.
_________________________________________ 311
6. gaia ________________________________________________________________
6.1.3. LAN-
LAN-EGITASMOA

6.1.1. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak biltzen dituzten gune nagusiak zerrendatu
6.1.2. Hizkera administratibo eta juridikoarekin zerikusia duten zalantzak argitzeko baliabideak aztertu
6.1.3. Emandako hainbat zalantza argitu, kontsulta-baliabideak erabiliz

6.2.1. Administrazioko hizkeraren inguruko kontsultagune nagusiak aztertu, deskribatu eta balioetsi
6.2.2. Administrazioko testuak egiteko eskuarki aintzat hartzen diren estilo-irizpideak zerrendatu

6.3.1. Hizkera juridikoaren inguruko kontsultagune nagusiak aztertu, deskribatu eta balioetsi
6.3.2. Testu juridikoak egiteko eskuarki aintzat hartzen diren estilo-irizpideak zerrendatu
Ataza hauek egiteko 20 orduko lan-zama aurreikusten da gutxi gorabehera. Lan hauek bi astetik
behin informatika-gelan eskainiko diren aurrez aurreko saioetan egitekoak dira. Nork bere kasa ere
egin ditzake, noski; baina, kontuan hartzekoa da baliabide tekno-linguistikoak modu eraginkorrean
erabiltzen trebatzeko oso lagungarria izan ohi dela aritua den norbaiten laguntza.
Bestalde, jarduera hauen helburua ez da tresnak ezagutzea eta erabiltzen trebatzea besterik gabe;
horrekin batera, euskara zaindu orokorrean aintzat hartzen diren hizkuntza-irizpideen gainean ere
egin nahi da gogoeta. Gogoeta hori emankorragoa izango da, noski, taldekideen eta irakaslearen
laguntzaz eginez gero. Ariketen zuzenketak eta zalantzen inguruko azalpenak ere gelan egingo dira.
Gogorarazi behar da, bestalde, lana ez dela amaitzen jarduerak egin eta zuzentzearekin. Ikaskideen
ekarpen guztiak jaso eta zuzendutakoan, irakasleak ekarpen interesgarrienak eta adibide
jakingarrienak bildu, eta gela birtualean esekiko ditu taldekide guztien esku egon daitezen. Gela
birtualean foro bat ere zabalduko da, sintesi-dokumentuak irakurri eta gero taldekideek ikasgaian
landutako gaien inguruan azken gogoeta edo balorazioa bidal dezaten.
312 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
6.2. IDEIA NAGUSIAK

Irakasgai honetan hainbat ideia dira giltzarri. Ideia horiek lan-egitasmoan egingo den lan
aplikatuaren abiapuntu eta euskarri izango dira. Hona hemen, bada, gaingiroki azalduta.
1. Zenbait urrats zuzentasunetik egokitasunerako bidean.

bidean Irakasgaian zehar ikusi dugunagatik, hizkuntzaren
kalitatea aldagai askoren araberakoa da, eta zuzentasunetik egokitasunera zabaltzen den bidean hainbat mugarri
aurkitzen ditu kalitatearen kezka duen hiztunak. Ibilbide horretan, hainbat etapa egin ditugu jada irakasgai
honetan: aztertu dugu zein diren administrazioko eta arlo juridikoko profesionalek beren eginkizunei aurre egiteko
izan beharreko komunikazio-gaitasunak eta hizkuntza-ezagutzak; gogoeta egin dugu euskararen testuinguru
soziolinguistikoak profesional elebidunei jartzen dizkien baldintzei eta mugei buruz; zehaztu dugu zer lehentasun
dituen euskarak hizkuntza-kalitatearen esparruan eta zer baliabide eskaintzen zaizkien hiztunei kalitate-irizpideak
baliatu ahal izan ditzaten; ikusi dugu, halaber, zein diren kalitatezko testuen ezaugarriak eta zer-nolako ahaleginak
egin diren kalitate-irizpide horiek aplikatzeko administrazioko eta arlo juridikoko testuen estandarizazioan; eta,
horrekin batera, administrazioko euskarak eta euskara juridikoak gaur egun duten garapen-mailaren diagnosi bat
eginez joan gara. Diagnosi horrek argi-ilunak ditu, jakina, baina azken 30 urteak ez dira alferrik ere pasatu.
Denbora-tarte luze horretan lan handia egin da hizkuntza-eredu egokia garatuz joateko. Eman diren
aurrerapausoetako batzuk euskararen estandarizazio-prozesu orokorrak berak ahalbidetu ditu. Beste batzuk
itzulpengintzaren alorrean egindako ahaleginari zor zaizkio. Administrazioko hizkuntza normalizatzeko zerbitzuetatik
ere ekarpen handia egin zaio euskararen garapenari. Eta, noski, oso gogoan izan behar da unibertsitateko
irakasle eta ikasle euskaldunen ahalegina, haiei esker joan baita euskara toki bat egiten, ez bakarrik zientzia
juridikoen esparru akademikoan, baizik eta mundu profesionalean ere. Eragile horiek egindako lanaren
emaitzetako bat administrazioan eta arlo juridikoan garatu den hizkuntza-eredua da. Oraindik koska asko ditu
eredu horrek, baina baditu oinarri batzuk jarrita. Oinarri horiek, gainera, jasota daude hainbat dokumentu eta
baliabidetan: estilo-liburuak, kontsultaguneak, lanerako fitxak…
Egia da ez dagoela oraindik hiztegi terminologiko bateraturik, baina Euskaltermen errepertorio terminologiko
zabala dago jasota jadanik. Bestalde, hiztegi orokorretan ere ugariak dira adm. edo zuz. marka duten sarrerak.
Horrez gain, euskaraz emandako lege-testu gehienek glosategi terminologikoak dituzte erantsirik. Orain material
hori guztia batu, aztertu eta berrikusi egin behar da. Estiloari dagokionez ere oraindik badaude zalantzak eta
eztabaidak; batez ere, lege-testuetan erabili beharreko moldearen inguruan. Alabaina, euskara estandarraren
esparruan bertan ere oraindik ez zaio bete-betean heldu prosa-ereduaren gaiari. Beraz, pentsatzekoa da hurrengo
urteetan hainbat zalantza eta auzi erabakiz joango direla, euskara zaindu orokorraren eremuan irizpideak adosten
diren heinean.
Mugak muga, kontuan hartzeko moduko hainbat lan egin dira jada. Aipagarrienen artean IVAPeko estilo-liburua,
Eusko Legebiltzarraren estilo-liburua, ELET kontsultagunea, Gipuzkoako Foru Aldundiaren itzulpen-memorien
ataria eta Justizia Sailaren epaitegietako dokumentuen biltegia. Baina, horiez gain, ugari dira hizkera juridikoaren
eta, batez ere, administrazioko euskararen inguruan jarraibide eta ereduak ematen dituzten eragileak eta
baliabideak. Laster, gainera, IUSPLAZA ataria zabalduko da. Atari horren bidez orain arte egindako lanak eta
proposamenak jarriko dira erabiltzaile guztien esku-eskura. Eta IUSPLAZAN txoko bat izango du, halaber,
Zuzenbide Fakultatearen Euskara Juridikoaren atariak. Hantxe izango dute leku UPV/EHUn egindako lanek eta
bertatik egindako proposamenek. Kalitatearen ibilbidean, mugarri bat izango da IUSPLAZA hori, zalantzarik gabe.
Bitartean, irakasgai honetan gainbegiratu bat emango diegu irizpide eta eredu jakingarriak eskaintzen dituzten
baliabideei: non dauden eskuragarri, zer eskaintzen duten, zer-nolako zalantzak argitzeko balio duten... Eta, batez
ere, han eta hemen egindako proposamenak ulertzen eta bateratzen saiatuko gara, arazoa ez baita maiz
informazio-falta; arazoa izaten da informazio hori behar bezala interpretatzea eta aplikatzea.
_________________________________________ 313
6. gaia ________________________________________________________________
2. Hainbat arretagune zuzentasunetik egokitasunerako bidean.

bidean Aipatu ditugun proiektu eta ekimenetan
hizkuntzaren kalitatearekin zerikusia duten hainbat funtsezko alderdi landu dira. Horietako batzuk zuzentasunaren
ardatzari dagozkio gehienbat, eta beste batzuk gehiago lerratzen dira egokitasunaren ardatzera. Hona hemen hein
handiagoan edo txikiagoan ikasgai honetan landuko ditugun baliabideetan jorratzen direnak:
- Hizkuntzaren sistemaren
sistemaren baliabideak eta arau orokorrak
orokorrak: hizkuntzaren gramatika-arauak, hiztegi orokorra,
maileguak egokitzeko irizpideak, esapideak…
- Estandarraren arau akademikoak:
akademikoak Euskaltzaindiaren arauak, Euskaltzaindiaren gomendioak, Hiztegi Batua,
Bizkaiera Batuaren arauak…
- Estilo zaindu orokorrerako irizpideak:
irizpideak nola antolatu esaldiak, nola erabili puntuazio-zeinuak, nolako
ahoskera erabili, zer hitz eta esapide baztertu eta zeintzuk lehenetsi…
- Irizpide soziolinguistikoak:
soziolinguistikoak zer trataera eman euskalkiei eta tokiko aldaerei (bizkaiera, goi-nafarrera…),
beste hizkuntzetako kalkoak noiz onartu eta noiz ez, nola egin testu elebidunak, zer itzulpen-estrategia
erabili, nola jokatu gaitasun-maila ezberdineko solaskideekin, eta abar.
- Komunikazio akademiko eta profesionalerako irizpideak:
irizpideak nola egin ahozko aurkezpen eraginkorrak; nola
hitz egin epaitegian; nola egin txosten profesional bat; nola argudiatu modu egokian; eta abar.
- Komunikazio espezializaturako estilo-
estilo-aukerak:
aukerak noiz erabili letra larria eta noiz letra xehea; zer egitura
sintaktiko lehenetsi eta zein baztertu; nola egin definizioak lege-testu batean; nola jaso esan-eginak akta
batean; zer esapide erabili gutun formaletan; eta abar.
- Diskurtso juridiko eta administratiboaren bereizgarriak

bereizgarriak: zer eginkizun betetzen dituen; zer hizkera-maila
dituen; zer komunikazio molde baliatzen dituen; nork, non eta nola sortzen dituen mezuak, eta nork, non eta
nola interpretatzen dituen; komunikaziorako zer protokolo erabiltzen diren; txanden antolaketa ahozko
komunikazio-egoeretan; eta abar.
- Administrazioko eta arlo juridikoko testu-
testu-generoak: zer funtzio betetzen duten; nola egituratzen diren; zer
estilo-irizpide betetzen dituzten; eta abar.
- Diskurtsoa antolatzeko eta gidatzeko hizkuntza-
baliabideak testuaren segmentazioa egiteko irizpideak;
izenburuak erabiltzeko eta idazteko irizpideak; testua egituratzeko baliabide grafikoak eta ortotipografikoak;
testu-antolatzaileak; eta abar.
- Erregistroaren eskakizunak:
eskakizunak zein diren erregistro ohikoenak; noiz erabiltzen diren; zer ezaugarri linguistiko
dituzten; eta abar.
- Estrategia komunikatiboak eta baliabide erretorikoak:
erretorikoak: zein diren estrategia komunikatibo ohikoenak
(definizioa, zerrendatzea, sailkapena, justifikazioa…) eta nolako hizkuntza-baliabideak erabiltzen diren
funtzio horiek betetzeko (enumerazioak, galde-erantzunak, nominalizazioak, eta abar),
- Terminologia
fraseologia zein den arloko hiztegi espezializatua; zer elementu lexikok duten balio
terminologikoa; nola egituratzen diren; nola euskaratzen diren; nola erabiltzen diren testuinguru
ezberdinetan; eta abar.
Ageriko denez, goitik behera zuzentasunetik egokitasunerako ibilbide bat irudikatzen du zerrendak. Hurrenkera
horrek berak adierazten digu zein diren kalitatearen alderdirik orokorrenak eta zein administrazioko eta arlo
juridikoko hizkerei bereziki dagozkienak. Modu berean, ardatzaren goiko aldean aipatu diren alderdiak garatuago
eta finkatuago daude egun, behean jasota daudenak baino. Alabaina, irakasgaian zehar ikusi dugunez, alderdi
horietan guztietan eman dira aurrerapauso esangarriak, eta, besterik ezean, badaude oinarrizko irizpide eta
baliabide batzuk erabakiak hartzeko orientabide egokiak ematen dituztenak.
Horrela, bada, euskarak administrazioan eta arlo juridikoan bidea egiten jarrai dezan, garrantzitsua da
erabiltzaileek irizpide horien berri izatea, ondo ulertzea, aplikatzen trebatzea eta balioestea. Izan ere, kalitatea ez
da hizkuntzalarien auzia, hizkuntzaren erabiltzaileena baizik. Erabiltzaileen esku dago, azken batean, hizkuntza
ereduak aintzat hartzea edo baztertzea; bere egitea edo aldatzea; eta, azken batean, haiei dagokie hizkuntzaren
garapenean protagonismo nagusia hartzea.
Baina aurretik proposamen horiek ulertu eta aintzat hartu behar dituzte, noski. Horretarako, hizkuntzalariek beren
ereduak eta irizpideak gizarteratu eta zabaldu egin behar dituzte. Zabalkunde-lan hori modu askotara egin liteke.
Baina baliabide tekno-linguistikoak eta informazioaren eta komunikazioaren teknologiak dira gaur egun bitarteko
baliagarrienetakoak eta ia-ia ezinbestekoak zeregin horretarako.
314 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
3. Kalitatearen bermeak egokitasunaren ardatzean. Hizkuntza-ereduaren elaborazioarekin zerikusia duten

irizpideak eta proposamenak zabaltzeko zeregin horretan, estilo-liburuak eta kontsulta-baliabideak dira tresna
eraginkorrenetakoak. Estilo-liburuek, oro har, alor jakin batean aintzat hartzen diren irizpideak jasotzen dituzte
modu sintetiko eta antolatuan. Kontsulta-baliabideek, aldiz, irizpide horiek eguneroko praktikan sortzen dituzten
zalantzak argitzeko balio dute. Zentzu hertsian, beraz, kalitatearen berme izateko egiten dira estilo-liburuak,
kontsultaguneak eta antzekoak.
Alabaina, hizkuntzaren garapen-prozesua, izatez, dinamikoak da. Gainera, euskararen kasuan bezalaxe, garapen
hori multipolarra izan daiteke. Izan ere, hainbat gune edo agente egon litezke aldi berean hizkuntza-ereduaren
gainean lan egiten, proposamenak garatzen eta aplikatzen. Euskararen kasuan hainbat talde ari dira euskara
juridikoa eta administrazioko euskara lantzen, eta denen jomugak ez dira berdinak (itzulpengintza, irakaskuntza,
terminologia, hizkuntzaren normalizazioa…). Eragile horien proposamenak ere ez dituzte berdin balioesten eta
aplikatzen itzultzaileek, legegileek, administrazioko langileek, irakasleek, ikasleek…
Bada, estilo-liburuak eta kontsulta-baliabideak oso tresna eraginkorrak izan daitezke egiten den lanaren emaitzak
gizarteratzeko, erabiltzaileen premien edo kezken berri jasotzeko, eta hizkuntza-ereduaren garapen-prozesuan esku
hartzeko eta prozesua bera hein batean erregulatzeko. Kontua da, lehen ere esan dugunez, eragile bakoitzak
oinarri, irizpide eta helburu jakin batzuk dituela; beraz, gizarteratzen dituen orientabide, eredu eta proposamenek
asmo jakin batzuei erantzuten diete. Hortaz, ez da berez harrigarria ezta kontraesanezkoa ere, bat ez datozen
ideiak eta proposamenak aurkitzea talde ezberdinen lanetan. Gauzak horrela, erabiltzaile kualifikatuak arduraz
jokatu behar du handik eta hemendik iristen zaizkion irizpideak aplikatzeko orduan, beti ez baitira, beharbada,
egokienak izango konpondu nahi den auziari begira.
Zein da ikasgai honetan egoera horri aurre egiteko proposatuko dugun jokabidea? Bada, lehenik eta behin,
saiatuko gara identifikatzen administrazio-euskararen eta euskara juridikoaren alorrean lan aktiboa egiten duten
taldeak. Ondoren, aztertuko dugu zein diren haien helburuak, lan-ildoak, interesguneak… Hori argituta, arreta
jarriko diegu egin dituzten lanei eta egin dituzten proposamenei. Hori egindakoan, irizpideak eta proposamenak
erkatu eta bateratu egingo ditugu eta, azkenik, proposamen horiek kasu praktikoetan aplikatuko ditugu,
zenbateraino asetzen gaituzten aztertzeko. Era horretara, Euskara Juridikoa irakasgaiaren ibilbidearen hasieran
ezarritako lehen helburuarekin lotuko dugu gai honetan erdietsi nahi izan dena.
Izan ere, Euskara Juridikoa irakasgaiaren helburu nagusia da ohartaraztea arlo juridikoan eta administrazioan
euskaraz aritzeak zer baldintza eta ardura dakartzan erantsiak. Horrek euskara juridikoaren eta administrazioko
euskararen testuinguru soziolinguistikoaren berezitasunez jabetzea eskatzen du, baina baita hizkuntza-hautuak
arretaz eta jakinaren gainean hartzeko irizpideak izatea ere. Zeren, euskarak administrazioan eta arlo juridikoan
toki iraunkorra irabaziko badu, funtsezkoa da ez bakarrik hizkuntzaren estatusaren ardatzean lan egitea, hizkuntza-
ereduaren elaborazio-prozesuan ere asmatu egin behar da. Eta horretan erabiltzaileek dute azken hitza eta ardura.
Beraz, erabiltzaileak dira kalitatearen berme gorena, eta horregatik behar dute ahalik eta kualifikaziorik jasoena.
_________________________________________ 315
6. gaia ________________________________________________________________
316 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
6.3. ZEREGINAK
_________________________________________ 317
6. gaia ________________________________________________________________
318 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
ATAZA

HELBURUAK:
- Maila espezializatuko hizkuntza-zalantzak argitzeko eskura dauden baliabideen berri izatea
- Baliabide horiek nolako informazioa eskaintzen duten eta nola erabil daitezkeen jakitea
- Maila espezializatuko hizkuntza-zalantza batzuk ebaztea kontsulta-baliabideak erabilita
PROZEDURA
1. Administrazioko eta arlo juridikoko testuak biltzen dituzten gune nagusiak zerrendatu
2. Hizkera administratibo eta juridikoarekin zerikusia duten zalantzak argitzeko baliabideak aztertu
3. Emandako hainbat zalantza argitu, kontsulta-

erabiliz
EMAITZA
Jarduera honetan administrazioko eta arlo juridikoko komunikazio-jarduera espezializatuetan sor

daitezkeen hizkuntza-zalantzak argitzeko baliabideak aztertu eta erabili egingo ditugu.
Horrekin bilatzen da oinarrizko trebakuntza eskuratzea, premien edo zalantzen arabera,

kontsultagune egokiena aukeratzeko eta gune hori eraginkortasunez erabiltzeko.
Halaber, bilatzen da ikasleak jabe daitezen arlo juridiko eta administratiboan komunikazio
espezializatuak dituen oinarrizko eskakizunez.
GARALEX: Kontsulta-
Kontsulta-tresnak.
http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/hizkuntza-baliabideak/kontsulta-tresnak/
_________________________________________ 319
6. gaia ________________________________________________________________
320 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
KOMUNIKAZIO ESPEZIALIZATURAKO HIZKUNTZA-

HIZKUNTZA-BALIABIDEAK INTERNETEN
Euskara Juridikoa irakasgaiaren lehen atalean, ikusi dugunez, asko eta askotarikoak
dira hizkuntza-zalantzak argitzeko Interneten dauzkagun baliabideak. Hirugarren
moduluaren lehen atalean, gainbegiratu orokorra eman genien baliabide horiei.
Ondoren, zuzentasun gramatikalarekin, zehaztasun lexikoarekin eta euskara
estandarraren arauekin zerikusia duten zalantzak argitzeko baliabideak landu
genituen. Azkenik, euskara zaindu orokorraren estiloarekin lotutako kontuak
argitzekoak ezagutu genituen. Horrekin batera, euskara zaindu orokorraren
gidalerro nagusiak jorratzeko aukera izan genuen.
Irakasgaiaren bigarren atal honetan bide beretik jarraituko dugu lanean. Baina,
orain, hizkera administratibo eta juridikoko zalantza, auzi eta korapilo ohikoenak
argitu, ebatzi eta askatzeko baliagarriak izan daitezkeen tresnekin egingo dugu lan.
Horrekin batera, arlo hauetako estiloa, lexiko espezializatua, terminologia eta
fraseologia ere jorratuko ditugu. Alabaina, lehenik eta behin, langintza horretan
lagungarri izan dakizkigukeen tresnak eta kontsulta-baliabideak gainbegiratuko
ditugu. Horretarako, bi iturri erabiliko ditugu: aurreko lauhilekoan ikaskide batzuek
egindako gidak eta saio honetan baliabide horiek zer dakarten eta nola dabiltzan
aztertzeko egingo dugun ahalegina.
EGINKIZUNAK
1. Zuzenbideko, auzitegietako eta administrazioko testuen biltegi nagusiak zerrendatu
2. Hizkuntza-
Hizkuntza-kontsultak egiteko lagungarriak izan daitezkeen hainbat baliabide aztertu

_________________________________________ 321
6. gaia ________________________________________________________________
1. Non aurki daitezke Interneten erreferentzia gisa baliagarriak izan daitezkeen

zuzenbideko, epaitegietako eta administrazioko testuak euskaraz? Aipatu
erreferentziazko 10 gune. Zer aurki liteke bakoitzean? Zer kontsulta mota egin ahal
izango dugu horrelako guneetan?
GUNEA URL EDUKIA KONTSULTA MOTA
10
322 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
2. Azter itzazu hurrengo orrialdeko zerrendan jasota datozen hizkuntza-baliabideak..

Zer informazio dakar bakoitzak hizkuntzaren erabilera espezializatuan egiten diren
hautuei buruz? Zer alderdi jorratzen dira bertan? Kontsulta-tresna horiei buruzko
informazio osagarria eskuratu nahi baduzu, jo ezazu ataza honekin batera campus
birtualean aurkituko duzun baliabideen karpetara (6.1. Lanerako baliabideak).
LANGAIAK
Komunikazio akademiko eta profesionalerako irizpideak:

irizpideak nola egin ahozko aurkezpen eraginkorrak;
nola hitz egin epaitegian; nola egin txosten profesional bat; nola argudiatu modu egokian; eta abar.
Diskurtso juridiko eta administratiboaren bereizgarriak:

bereizgarriak zer eginkizun betetzen dituen; zer hizkera-maila
dituen; zer komunikazio molde baliatzen dituen; nork, non eta nola sortzen dituen mezuak, eta nork,
non eta nola interpretatzen dituen; komunikaziorako zer protokolo erabiltzen diren; txanden antolaketa
ahozko komunikazio-egoeretan; eta abar.
Administrazioko eta arlo juridikoko genero diskurtsiboak:

diskurtsiboak: zer funtzio betetzen duten; nola egituratzen
diren; zer estilo-irizpide betetzen dituzten; eta abar.

baliabideak testuaren segmentazioa egiteko irizpideak;
izenburuak erabiltzeko eta idazteko irizpideak; testua egituratzeko baliabide grafikoak eta
ortotipografikoak; testu-antolatzaileak; eta abar.
Estrategia komunikatiboak eta baliabide erretorikoak:

erretorikoak: zein diren estrategia komunikatibo ohikoenak
(definizioa, zerrendatzea, sailkapena, justifikazioa…) eta nolako hizkuntza-baliabideak erabiltzen diren
funtzio horiek betetzeko (enumerazioak, galde-erantzunak, nominalizazioak, eta abar).
eskakizunak zein diren aldaera ohikoenak; noiz erabiltzen diren; zer ezaugarri linguistiko
dituzten; eta abar.

fraseologia zein den arloko hiztegi espezializatua; zer elementu lexikok duten balio
terminologikoa; nola egituratzen diren; nola euskaratzen diren; nola erabiltzen diren testuinguru
ezberdinetan; eta abar.

estilo-aukerak:
aukerak noiz erabili letra larria eta noiz letra xehea; zer egitura
sintaktiko lehenetsi eta zeintzuk baztertu; nola egin definizioak lege-testu batean; nola jaso esan-eginak
akta batean; zer esapide erabili gutun formaletan; eta abar.
_________________________________________ 323
6. gaia _____________________________________________________________________________________________________________
BALIABIDEA URLa Baliabide mota Zuzenbidearen edo Zer alderdi jorratzen Adibidea Noiz erabiliko zenuke?
administrazioaren alorra ditu?
GIFAMI http://gifami.blogspot.com/
ERABILI.com bloga http://www.erabili.com/zer_berri/galde

zka?subject=Hizkuntza
2tzul bloga http://www.eizie.org/2tzul
Administrazioa Euskaraz http://www.ivap.euskadi.net/r61-

aldizkaria 19937x/eu/t59aWar/comunJSP/inicio.
do
Idazkuntza Tailerra http://mutis2.upf.es/cr/casjur2005/ind

ex.html
DUDANET kontsultagunea http://www.ivap.euskadi.net/r61-

v50001x/eu/v50aWar/comunJSP/v50a
cambioIdioma.do?v50aCgaIdioma=e
u
GALDEZKA liburu http://www.ivap.euskadi.net/r61-

elektronikoa euskcont/eu/contenidos/informacion/e
uskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/a
djuntos/GALDEZKA/Galdezka.pdf
Euskarazko agiri estandarren http://www.agiriak.net/aurkibide.ph

bilgunea p
324 _________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________ 6. Gaia
Administrazioko hizkuntza-
hizkuntza- http://www.ivap.euskadi.net/r61-
eskakizunak egiaztatzeko perfiles/eu/contenidos/informacion/hiz
azterketen inguruko kuntza_eskakizunak_weberria/eu_hizk_
informazioa eta azterketa-
azterketa- esk/hizkuntz_eskakizunak.html
ereduak
Administrazioko idazkiak http://www.ivap.euskadi.net/r61-

egiteko jarraibideak 2347/eu/contenidos/informacion/admi
n_hizkera/eu_3810/administ_e.html
Argi idazteko bideak http://www.ivap.euskadi.net/r61-

2347/eu/contenidos/informacion/admi
n_hizkera/eu_3810/aib0_e.html
ARGIRO idazteko jarraibideak http://www.ivap.euskadi.net/r61-

2347/eu/contenidos/informacion/admi
n_hizkera/eu_3810/argiro0_e.html
DUDANET http://www.ivap.euskadi.net/r61-
euskcont/eu/contenidos/informacion/e
uskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/d
udanet.html
UPV/EHUren testu-
testu-biltegia http://testubiltegia.ehu.es/
UPV/EHUren glosarioa http://testubiltegia.ehu.es/glosarioa
Enpresa arlorako agiri-

agiri- http://www.lantalan.com/doc/agiri-
ereduak ereduak
_________________________________________ 325
6. gaia ________________________________________________________________
Epaitegietako agirien eredu http://www.justizia.net/uzei/default.asp

elebidunak ?idioma=eu
Etxejabeen komunitateetarako http://www.debagoiena.com/Idatziak/I

idatziak datziak2
Euskadiko Kontsumo Arbitraje http://www1.euskadi.net/arbitrajeconsu

Batzordearen agiriak mo/informacion_e.asp
Euskal Zuzenbide Zibilaren http://www.forulege.com/?hizkuntza=0

arloko formularioak
EUSKALTERM http://www1.euskadi.net/euskalterm/in
dice_e.htm
Eusko Jaurlaritzaren agiri-

agiri- http://www.euskara.euskadi.net/r59-
ereduen bankua 14154/eu/contenidos/informacion/agi
riereduen_bankua/eu_agiri_er/agiri_er
eduen_bankua.html
Eusko Lege Biltzarraren datu-

datu- http://www.parlamento.euskadi.net/pfr
base terminologikoa m_cm_cdhizc.html
Eusko Legebiltzarraren estilo-

estilo- http://www.parlamento.euskadi.net/e_
liburua normas_redaccion.html
Fitxa juridikoak http://www.bizkaia.net/Home2/Archivo

s/DPTO4/Temas/Pdf/euskaldunduz_pr
esentacion.pdf
326 _________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________ 6. Gaia
Hizkera juridikoa lantzen http://www.justizia.net/Normalizacion/

ariketak.asp?Idioma=eu
Hizkuntza-
Hizkuntza-irizpideak http://www.justizia.net/docuteca/defaul
t.asp?Accion=ultimos&cbostrdo=9&C
odTema=57&Codigo=63&Idioma=eu
&OpcionWeb=normalizacion
IVAPeko estilo-
estilo-liburuaren http://www.ivap.euskadi.net/r61-
bertsio elektronikoa 2347/eu/contenidos/informacion/admi
n_euskaraz/eu_9140/estilo_liburua.ht
ml
Justizia Sailaren datu-

datu-base http://www.justizia.net/uzei/default.asp
terminologikoa ?Idioma=eu
Lan-
Lan-kontratuak egiteko agirien http://www.gipuzkoaeuskara.net/baliab
bankua ideak/lankontratu
Oinarrizko Hiztegi Juridikoa http://www.erabili.com/zer_berri/berria

k/dokumentuak/2006/Oinarrizko_Hizt
egi_Juridikoa.pdf
UDAL ESPEDIENTEAK egiteko http://www.ivap.euskadi.net/r61-

jarraibideak eta ereduak 2347/eu/contenidos/informacion/admi
n_hizkera/eu_3810/udal_esp_e.html
Zuzenbideko hiztegiak http://www.dbs.deusto.es/servlet/Satelli

te/Page/1116406939791/_eusk/%23
1116406939670%23111640693977
4%231116406939791/UniversidadDe
usto/Page/PaginaCollTemplate
_________________________________________ 327
6. gaia ________________________________________________________________
328 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
3. Ondoren hainbat eginkizun dituzue.. Non eta nola ebatziko zenituzkete? Egizue
proba, ea kontuok azkar eta berme osoz argitzerik lortzen duzuen.
3.1. Nola esan euskaraz exhorto batean “cinco días contados desde la última notificación
practicada en autos”
Erantzuna:
Erantzuna:
Zer baliabidetan egin duzu kontsulta?
Azkar ebatzi ahal izan duzu? Zer estrategia erabili duzu erantzuna emateko?
3.2. Zein erabili lan-kontratu batean: “lanaldi laburra”, “lanaldi laburtua”, “lanaldi
murriztua”, “lanaldi partziala”, “arduraldi partziala”, “arduraldi laburtua”, “arduraldi
murriztua”, “parteko lanaldia”, “lanaldi mugatua”, “partezko lanaldia”?
Erantzuna:
Erantzuna:
3.3. Nola eman euskaraz honako hauek: “alegar lo que convenga en derecho”, “alegar lo
que a su derecho convenga”, “alegar cuanto estime pertinente a su derecho”, “alegar
cuanto a su derecho convenga” eta “exponer lo que convenga en derecho”?
Erantzuna:
Erantzuna:
_________________________________________ 329
6. gaia _______________________________________________________________
3.4.
3.4. Ontzat ematen dira “kontzientzia-objektore” zein “kontzientzia-eragozle” aukerak?
Erantzuna:
Erantzuna:
3.5. Zein da PERI akronimoaren baliokidea euskaraz (plan especial de reforma interior)?
3.5.
Erantzuna:
Erantzuna:
3.6. Egokiak dira “Jaun/Andre Txit Prestua, Gorena, Argia...” eta antzeko formaltasun-
adierazpideak ohiko komunikazio eta izapideetan? Egokia izango litzateke “Pelayo andre
prestua” forma erabiltzea aurrez aurreko ahozko adierazpen batean?
Erantzuna:
Erantzuna:
3.7.
3.7. Nola emango genuke euskaraz formula hau: “El/La interesado/a que arriba se indica,
ante esa Junta arbitral comparece y al amparo del artículo 57 del Texto refundido de la Ley
General para la Defensa de los Consumidores y Usuarios y otras leyes complementarias y el
artículo 34 del Real Decreto 231/2008, de 15 de febrero, por el que se regula el Sistema
Arbitral de Consumo, somete a la decisión arbitral prevista por estos preceptos, la cuestión
litigiosa siguiente:”?
330 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
Erantzuna:
Erantzuna:
3.8.
3.8. Nola emango genuke euskaraz formula hau: “Por todo lo anterior, interesa que, previos
los trámites oportunos, se dicte resolución por la que se autorice al solicitante el cambio del
nombre propio de ...[nombre antiguo]..., por el de ...[nombre nuevo Registro Civil]..., por ser
este último el que utiliza habitualmente”?
Erantzuna:
Erantzuna:
3.9. Beste dokumentu batean ebazpen baten izena aipatu behar denean, zilegi da
erakundearen izen osoa eman beharrean sigla soila ematea? Adibidez, egokia da “ “Herri
Ardularitzaren Euskal Erakundeko (IVAP) zuzendariaren xxxx Ebazpena” formaren ordez
“IVAPeko zuzendariaren xxxx Ebazpena” erabiltzea?
Erantzuna:
Erantzuna:
_________________________________________ 331
6. gaia _______________________________________________________________
3.10.
3.10. Ondoren duzuen lege-artikulua euskaraz eman:
Artículo 57
1. Los Jueces o Tribunales, en los delitos de homicidio, aborto, lesiones, contra la libertad, de torturas y
contra la integridad moral, la libertad e indemnidad sexuales, la intimidad, el derecho a la propia imagen
y la inviolabilidad del domicilio, el honor, el patrimonio y el orden socioeconómico, atendiendo a la
gravedad de los hechos o al peligro que el delincuente represente, podrán acordar en sus sentencias la
imposición de una o varias de las prohibiciones contempladas en el artículo 48, por un tiempo que no
excederá de diez años si el delito fuera grave o de cinco si fuera menos grave.
No obstante lo anterior, si el condenado lo fuera a pena de prisión y el juez o tribunal acordara la
imposición de una o varias de dichas prohibiciones, lo hará por un tiempo superior entre uno y 10 años
al de la duración de la pena de prisión impuesta en la sentencia, si el delito fuera grave, y entre uno y
cinco años, si fuera menos grave. En este supuesto, la pena de prisión y las prohibiciones antes citadas se
cumplirán necesariamente por el condenado de forma simultánea.
2. En los supuestos de los delitos mencionados en el primer párrafo del apartado 1 de este artículo
cometidos contra quien sea o haya sido el cónyuge, o sobre persona que esté o haya estado ligada al
condenado por una análoga relación de afectividad aun sin convivencia, o sobre los descendientes,
ascendientes o hermanos por naturaleza, adopción o afinidad, propios o del cónyuge o conviviente, o
sobre los menores o incapaces que con él convivan o que se hallen sujetos a la potestad, tutela, curatela,
acogimiento o guarda de hecho del cónyuge o conviviente, o sobre persona amparada en cualquier otra
relación por la que se encuentre integrada en el núcleo de su convivencia familiar, así como sobre las
personas que por su especial vulnerabilidad se encuentran sometidas a su custodia o guarda en centros
públicos o privados se acordará, en todo caso, la aplicación de la pena prevista en el apartado 2 del
artículo 48 por un tiempo que no excederá de diez años si el delito fuera grave o de cinco si fuera menos
grave, sin perjuicio de lo dispuesto en el párrafo segundo del apartado anterior.
Erantzuna:
Erantzuna:
332 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
ATAZA
HELBURUAK:
- Administrazioaren alorreko hizkuntza-zalantzak argitzeko eskura dauden baliabideen berri izatea
- Administrazioaren alorrean eskuarki aintzat hartzen diren estilo-irizpideak zerrendatzea
- Administrazioaren alorreko hizkuntza-zalantza batzuk ebaztea kontsulta-baliabideak erabilita
PROZEDURA
1. Administrazioko hizkeraren inguruko kontsultagune nagusiak aztertu, deskribatu eta balioetsi
2. Administrazioko testuak egiteko eskuarki aintzat hartzen diren estilo-

estilo-irizpideak zerrendatu

erabiliz
EMAITZA
Jarduera honetan administrazioko komunikazio-jarduera espezializatuetan sor daitezkeen hizkuntza-

zalantzak argitzeko baliabideak aztertu eta erabiliko ditugu.
Horrekin bilatzen da oinarrizko trebakuntza eskuratzea, premien edo zalantzen arabera,

kontsultagune egokiena aukeratzeko eta gune hori eraginkortasunez erabiltzeko.
Halaber, bilatzen da ikasleek ezagut eta aplika ditzaten administrazioaren alorrean eskuarki aintzat
hartzen diren estilo-irizpideak.
GARALEX: Kontsulta-
Kontsulta-tresnak.
http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/hizkuntza-baliabideak/kontsulta-tresnak/
HAEE/IVAPen web-
web-ataria
http://www.ivap.euskadi.net/r61-euskera/eu/
_________________________________________ 333
6. gaia _______________________________________________________________
334 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
ADMINISTRAZIOKO HIZKERA LANGAI

ESTILOA, LEXIKO ESPEZIALIZATUA ETA TERMINOLOGIA
Aurreko atazan arlo juridiko eta administratiboko hizkuntza-zalantza espezializatuak

argitzeko Interneteko baliabideak aurkeztu eta arakatu ditugu (Ik. 6.1. jarduera). Ikusi
dugunez, ugari dira eskuragarri ditugun baliabideak, eta askotarikoa da baliabide horiek
eskaintzen diguten informazioa.
Horrela, bada, ataza honetan administrazioko hizkera langai duten baliabideak aztertuko
ditugu sakonkiago, bereziki HAEE/IVAPek eskaintzen dituenak, erakunde hori baita
administrazioko euskararen garapenari ekarpenik emankorrena egin diona.
Bide batez, gaur egun administrazio publikoan eskuarki aintzat hartzen diren hizkuntza-
irizpideak ere landu eta sistematizatuko ditugu. Horretarako, kontsulta-baliabideetara jo, eta
bertan jasota dagoen informazioa aztertu eta landuko dugu.
EGINKIZUNAK
1. Administrazioko hizkeraren inguruko kontsultagune nagusiak aztertu, deskribatu eta balioetsi
2. Administrazioko testuak egiteko eskuarki aintzat hartzen diren estilo-


_________________________________________ 335
6.2.1. Jarduera.
Jarduera. HAEE/IVAP izan da administrazioko hizkeraren inguruan lan
emankorrena egin duen erakundea. Ia 30 urte dira lan horretan hasi zirela, eta epe
honetan
honetan lan-
lan-talde egonkor eta prestua aritu da gizartearen premiak aztertzen,
euskararen normalizazioari eta garapenari ekarpenak egiten, eta administrazio
publikoaren alorrerako hizkera-
hizkera-eredu moderno eta funtzionala lantzen. Jarduera
honekin batera duzun baliabideen karpetan aurkituko duzu erakunde horren
ekarpenaren inguruko txosten bat. Interneten ere bada web-atari bat HAEE/IVAPek
euskarari egindako ekarpenak jasotzen dituena:
http://www.ivap.euskadi.net/r61-euskera/eu/
Web-atari horretan, besteak beste, administrazioko hizkerari buruzko hainbat

kontsulta-material daude. Azter itzazu, eta osatu jarraian dituzun fitxen artetik lau
behintzat.
behintzat. Jaso bertan baliabide
baliabide horren inguruko zehaztasunik esangarrienak:
esangarrienak:
helburuak, antolaketa, eduki interesgarrienak… Aukera horretaz baliatu, baliabide
horiei astindu bat emateko eta pixka bat ezagutzeko. Fitxaren amaieran erantsi zure
balorazioa,
balorazioa, betiere kontuan hartuta ikaskideei
ikaskideei edo alorreko beste profesionalei
zuzendutako balorazioa izango dela.
Bidali zure emaitzak gela birtualeko 6.2. gunera. Ekarpen guztiak jaso ondoren,
irakasleak argitaratuko ditu jarduera honen emaitza orokorrak.
_________________________________________
336
_______________________________________________________________ 6. gaia
IZENBURUA: Argiro:
IZENBURUA: Argiro
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.ivap.euskadi.net/r61-
EZAUGARRIAK eta EDUKIA:

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA: Argi idazteko bideak:

IZENBURUA: bideak
HELBIDEA:

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA: Administrazioko Idazkiak:

IZENBURUA: Idazkiak
HELBIDEA:
2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/administ_e.html

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
_________________________________________ 337
6. gaia _______________________________________________________________
IZENBURUA: Udal Espedienteak

IZENBURUA:
HELBIDEA:
2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/udal_esp_e.html

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA: IVAPeko estilo liburua

IZENBURUA:
HELBIDEA:
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/adjuntos/IVAPeko%20est
ilo-liburua.pdf

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA: Galdezka
IZENBURUA:
HELBIDEA:
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/adjuntos/GALDEZKA/G
aldezka.pdf

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
338 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
IZENBURUA: Zalantza-
IZENBURUA: Zalantza-dantza
HELBIDEA:
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/adjuntos/Zalantza-
dantza2.pdf

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA: Administrazioa Euskaraz

IZENBURUA:
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.ivap.euskadi.net/r61-19937x/eu/t59aWar/comunJSP/inicio.do

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA: Administrazioko hiztegiak

IZENBURUA:
HELBIDEA:
3039/es/contenidos/informacion/terminologia/eu_3819/hiztegiak.html

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
_________________________________________ 339
6. gaia _______________________________________________________________
IZENBURUA: Bizkaiko Foru Aldundiaren Hiztegi Terminologikoak

IZENBURUA:
HELBIDEA:
HELBIDEA
3039/es/contenidos/informacion/terminologia/eu_3819/hiztegiak.htmlhttp://www.bizkaia.n
et/home2/Temas/DetalleTema.asp?Tem_Codigo=6260&Idioma=EU
http://www.bizkaia.net/kultura/eurovoc/index.asp?Tem_Codigo=2861

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA: DUDANET
IZENBURUA:
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.ivap.euskadi.net/r61-19937x/eu/t59aWar/comunJSP/inicio.do

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA: ELET
IZENBURUA:
HELBIDEA:
euskcont/eu/contenidos/informacion/euskalduntze_argitalpenak/eu_hizkera/elet.html
EZAUGARRIAK eta
eta EDUKIA:
EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
340 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
6.2.2. Jarduera.
Jarduera. Ikusi duzuenez, baliabide horietan askotariko irizpide eta
jarraibideak eskaintzen dira administrazioan euskara erabiltzeko. Horien artean
badira testugintzari lotutakoak, esaldiak antolatzeko irizpideei buruzkoak, lexikoa
hautatzeko eta erabiltzeko irizpideei buruzkoak, itzulpenekin zerikusia dutenak, eta
abar. Aztertu interesgarri iruditzen zaizkizun baliabideak, eta osatu ondoren duzuen
taula. Bertan, estilo-irizpide jakingarrienak jasoko dituzue, atalez atal berezirik.. Atal
bakoitzean gutxienez bost irizpide
irizpide jarri.
jarri. Parentesi artean zehaztu zer baliabidetan
agertzen den jasoa irizpide bakoitza.
ADMINISTRAZIO-
ADMINISTRAZIO-HIZKERA:
HIZKERA: ESTILO-
ESTILO-IRIZPIDEAK
1. Euskara erabiltzeko eta testu elebidunak egiteko irizpideak
2. Administrazioko dokumentuak diseinatzeko irizpideak
3. Administrazioko testuak egiteko irizpide orokorrak
4. Esaldien antolamenduarekin lotutako irizpideak
5. Lexikoaren erabilerarekin lotutako irizpideak
6. Gramatika-
Gramatika-irizpideak
7. Ortotipografiarekin eta puntuazio-

puntuazio-zeinuen erabilerarekin lotutako irizpideak
8. Besterik
_________________________________________ 341
6. gaia _______________________________________________________________
6.2.3. Jarduera.
Jarduera. Honenbestez, gainbegiratu orokorra eman diegu Administrazioaren
alorrean eskuarki aintzat hartzen diren estilo-irizpideei.. Horrela, bada, irizpide horiei
jarraikiz, hainbat hizkuntza-
hizkuntza-auzi ebazten eta zenbait zalantza argitzen ahaleginduko
gara. Erantzun ondoren
ondoren dituzun kontsultei.
kontsultei. Zehaztu zer irizpide baliatu duzun kasu
bakoitzean, eta, kontsulta-
kontsulta-baliabiderik erabili baduzu, zeinetara jo duzun laguntza
bila.
1. Euskara erabiltzeko eta testu elebidunak egiteko irizpideak.

irizpideak. Eskuarki,
zeinek egingo ditu testuen euskarazko bertsioak EAEko Administrazio
Publikoan? Testu elebidunen kasuan, euskarazkoa zer aldetan joango da,
ezkerrean ala eskuinean?
2. Administrazioko testuak diseinatzeko irizpideak.
- Telefonoz jasotako oharrak bulegoko lankideei eta zuzendariei uzteko

inprimaki normalizatu bat behar duzu. Bila ezazu.
- Ondoren duzuen eredutik abiatuta, proposatu formulario moduko eredu

elebidun egoki bat: zehatza, argia eta funtzionala.
342 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
3. Administrazioko testuak egiteko irizpideak
- Zein da alkateari gutun bat zuzentzeko tratamendua,

tratamendua bai hasiera, bai
bukaera?
?
- Gutun batean, elebitan izan

izan behar dela kontuan harturik, jakin nahiko
nuke ondo dagoen hasiera hau:
hau Att. / Nori: Gaizka Irigoien
- Gutuna idazten ari garela, ontzat eman daitezke bi aditz forma hauek:
"zuregana jo dut", "zuregana jotzen dut"? Gure zalantza da aspektuaren
aldetik biak zuzenak diren.
- Ziurtagiri bat egiten ari gara, eta ziurtagiria euskaraz eta gaztelaniaz da,
horrela behar duelako jasotzaileak Euskal Herritik kanpo aurkezteko. Datu
guztiak euskaraz eta gaztelaniaz jarri behar ditugu, eta pentsatu dugu
sinatzailearen datuak
datuak erdian jartzea.
jartzea Data, ordea, euskaraz euskarazko
testuaren azpian eta gaztelaniaz dagokion testuaren azpian. Ondo?
- Beste hizkuntza batzuetatik hartzen ditugun hitzak testu batean sartzean

etzanez idatzi behar ditugu? Eta, gaztelaniazko bertsioan, lehendakari edo
ikurriña edo zulo edo Aberri Eguna etzanez idatzi behar ditugu?
- Euskaraz idatzitako lan baten bibliografia atalean erabilitako liburuak...

aipatzean, argitalpen-
argitalpen-lekua erdaraz edo euskaraz idatzi behar da? Hau
da, Madril ala Madrid?
- Ziurtagiri batean Urliak halako hitzaldia eman zuela esateko. Ziurtagiria

euskaraz eta gaztelaniaz da, eta hitzaldia gaztelaniaz.
gaztelaniaz Euskarazko testuan
hitzaldiaren izenburua gaztelaniaz idatzi behar dugu?
- orainaldii historikoa behin

Administrazioan gaztelaniazko dokumentuetan orainald
eta berriro erabiltzen dute. Euskaraz data agertzen bada, zilegi al da hala
jokatzea?
- Urteko memoria idaztean, nola kontatu behar dira ekintzak, orainaldian

ala iraganean? Esaterako: "Aurten Jose Arana gunean izan da sari-
banaketa" ala "Iaz Jose Arana gunean izan zen sari-banaketa"
- Nola arin daitezke testu hauek? Berridatzi.
_________________________________________ 343
6. gaia _______________________________________________________________
Hori guztia horrela izan dadin, erakundeen arteko hitzarmena egin nahi da
liburutegietako langileentzako trebatze eta aholkularitza programa bat bideratzeko
eta, hain zuzen ere, horretarako bidea ematen dute, alde batetik, azaroaren 26ko
Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen
30/1992 Legearen 15. artikuluak ezarritakoak eta, bestetik, Herri Administrazioen
Kontratuen Legearen Testu Bategina onartu zuen ekainaren 16ko 2/2000
Legegintzako Errege Dekretuaren 3. artikuluko 1. puntuaren c) idatz-zatiak
Lanak ibaiaren eskuinaldeko ur-bazterreko landaretzan kalterik eragin gabe

burutzeko, lurzoruan ezer egin baino lehen, aipatutako aldeko ur-bazterreko
landaretzari eusteko adinako segurtasun-perimetroa zehatz-mehatz mugatuko da,
lehenik xehetasunezko mapan eta, ondoren, eremuan bertan, balizatuta
Planeamenduko Arau Subsidiarioak berrikusi ahal izateko lanek Planeamenduaren

irizpide, helburu eta irtenbide nagusiak idatzi ahal izateko behar adinako garapen-
maila hartu dutenez gero, Planeamenduko Araudiko 157.3 artikuluan ezarritakoaren
arabera, araudi bereko 15.1 artikuluari dagokionez, aipatutako lanak jasotzen duen
Aurrerapena jendaurrean agertzeari ekiten zaio, iragarki hau Gipuzkoako Aldizkari
Ofizialean eta Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratzen den egunetik
hasi eta bi hilabeteko epearen barruan, udalbatza, elkarte eta partikularrek
iradokizunak, eta, hala badagokio, Planeamenduko beste aukera batzuk ere bai,
aurkeztu ahal izan ditzaten
Azken bolada honetan, edozein egunetan, mota guztietako komunikabideetan gure

herriarentzat zama larria den langabeziari buruzko hainbat aburu eta iritzi agertu
direla ikusirik -eta guzti-guztiak begirunez entzutea merezi dutelarik-, langabeziari
aurre egiteko neurriak ahaztu gabe, gure sailaren hausnarketak eta gogoetak
agertzea ere komenigarria ez ezik, beharrezkoa, areago, ezinbestekoa ere delakoan,
egunkari honetan argitaratzen diren artikuluetako baten bidez gure gai lazgarri
honetarako jarrera eta jitea helarazi nahi dut zuregana
4. Esaldien antolamenduarekin
antolamenduarekin lotutako irizpideak. Berridatzi edo
berrantolatu esaldi hauek, Administrazioaren alorreko testuetan esaldien
antolamendurako eskuarki aintzat hartzen diren irizpideak kontuan izanda.
344 _________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________ 6. Gaia
JATORRIZKO ADIBIDEA PROPOSAMENA IRIZPIDEA
Prozedura sumarisimoa auzi-gaiaren urgentzia edo presagatik eta beronen

munta txikiagatik, edota ekintza kriminalaren astuntasunagatik edo in flagranti
harrapatua izateagatik legeak izapidegintza txit laburra seinalatzen dion judizioa
da
Koordinatzailea urteroko ekintzen koordinazioaz arduratuko da, era berean saio

berrien diseinuaz arduratuko da, eta horretarako beharrezko diren materialen
kontrola landuko du.
Ibilgailuari garrantzizko erreforma baimengabea egin bazaio, gidatuzko

denbora-muga gainditu duela ikusten bada, edota kontrol-tresnetan
manipulazio posibleren bat egin izana agerikoa bada, ibilgailua inmobilizatu
ahalko da
Zure idatzia jaso ondoren, non azaltzen dizugun Bidezaingo Lurralde Zerbitzuak
emandako isun-jakinarazpenak ez zuela "Euskararen Erabilpena Arauzkotzeko
Oinarrizko Legea"-ren 8.2. artikuluan ezarritakoa betetzen, jakinarazpenean
Euskal Autonomi Erkidegoko hizkuntza ofizial biak erabiltzen ez zirelako,
jakinarazten dizugu Bidezaingo eta Ibilgailuen Zuzendaritza honen nahia lege
horretan ezartzen dena betetzea denez, zuk jaso duzun jakinarazpenak ez
daukala beste iturririk izapideketan suertatu den ustekabeko akatsa baino
Helburua lortu ahal izateko aukera izan dezagun beharrezkoak diren baldintzak
aztertu beharko ditugu
_________________________________________ 345
6. Gaia ____________________________________________________________________________________________________________
Bildutako guztien aurkako botoekin baztertuta suertatu zen proposamena
Agindua, 1994ko maiatzaren 2koa, Lehendakaritza, Lege Araubide eta

Autonomi Garapenerako sailburuarena, martxoaren 17ko 70/1993
Dekretuaren bidez (1993ko martxoaren 28ko EHAA) eta hori garatzeko 1993ko
ekainaren 15ean emandako Aginduaren (1993ko uztailaren 3ko EHAA) eta
1993ko urriaren 11ko Aginduaren bidez (1993ko urriaren 20ko EHAA)
araututako diru-laguntzak jasoko dituztenen zerrendak argitaratzen dituena
Herritar guztien artean, diru-bilketa burutuko da
Epaimahaiaren bileran hainbat puntu onartuak izan ziren atzo
Aurtengo aurrekontuak eztabaidatuak izan dira gaurko bileran
Ez dugu uste lanpostuan 4.HE ez dutenak ezin direnik azterketara aurkeztu
Azterketariek administraziora sartzeko egiten diren hautaketa prozesuetan

autonomi erkidegoko edozein hizkuntza ofizial erabiltzeko aukera izango dute
XX. mende honetan, komunikabideen zabalkunderako teknologien garapenean

izan ditugun aurrerapenak ikaragarriak izan direla ezin dugu ukatu
346 _________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________ 6. Gaia
Zure erakundetik bidali eta HAEEko erregistroan hil honetako 22an jasotako
idazkia bidaltzen dizut
Deialdi honetako proiektuak Euskal Autonomia Erkidegoan kokatutako zentro

batean garatu beharko dira, autonomia erkidego honen lurralde-eremutik
kanpo, noizbehinka, aparteko jarduerak garatzea aurreikusten duten proiektuak
onartu ahal izango diren arren
Idazki honekin batera bidaltzen dizut Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza
sailburuak hartu duen erabakia, Goilan Fundazioa Euskal Autonomia
Erkidegoko Fundazioen Erregistroan inskribatzeari buruzkoa
Ondarea askitzat jotzen da fundazioaren lehenengo programa lortzeko, aditu

independente batek egindako bideragarritasuneko ekonomia-azterketak hala
adierazten duelako
Garrantzitsua da azpimarratzea udal-eskumeneko zerbitzuek duten kostuaren

zati bat ez dutela udalek berek ordaintzen, udalaz gaindiko erakundeek
(mankomunitateek edo partzuergoek), edo eremu txikiagoko erakundeek
(erakunde autonomiadunek edo sozietate publikoek) baizik.
Eskatutako dokumentazioa jaso arte ez dela diru-laguntzarik emango esan

digute
_________________________________________ 347
6. Gaia ____________________________________________________________________________________________________________
Zabala jaunak gai horri buruz eztabaidatzeko tokirik egokienak ehiza-

kontseiluak direla adierazi du, eta aurreko bileran gai horretaz ez zela inolako
konpromisorik hartu gaineratu du.
Eskola eta Kirola egitasmoa bertan behera utzi behar dugu, datozen asteetan
egin beharko genituzkeen lehiaketetarako behar baino partaide gutxiago
baitago
Horiek dira Kultur Arloaren kudeaketa gureganatzeko proposamena kontuan

hartzeko modukoa dela pentsarazten diguten arrazoiak.
Inkestatua zalantzatan dagoela erakusten duten hauteskundeetan emandako

botoari buruzko erantzunak ez dira kontuan hartuko
Hezkuntza sailetik jakinarazi dute aurten inoizko ume gehien matrikulatu dela D
ereduan
Lehiakideak epaimahaiak berak oinarriek bigarren puntuan diotena ez duela

betetzen esan izana salatu du
Epaimahaikideek oinarri espezifikoek diseinatutako hautaketa-prozesua

jarraituko dute
348 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
5. Lexikoaren erabilerarekin lotutako irizpideak.
5.1. Hemen dituzu administrazioaren alorreko terminologiaren adibide batzuk. Eman

horien baliokideak euskaraz zein gaztelaniaz, kasuaren arabera. Non egiaztatu duzu
baliokidetza?
Terminoa Baliokidea Kontsultagunea

Acto sujeto a licencia
Comisión socio laboral
Contrato menor
Causa lucrativa
Órgano deliberatorio
Hitzarmena zaintzeko eta kontrolatzeko organo misto
Iraupen luzeko enplegua sustatzeko plan
Galdera iruzurti
Auzolan
Lankidetza iragankorreko administrazio-kontratu
Plaza huts betegabe
Cómputo del plazo
Conflicto de atribución
Agiri publikoan jaso
Vicio de forma
Indarraldi
Agregación de municipios
Agrupación de municipios
Capacidad del contratista adjudicatario
Emakidaren bidez ustiatze
Lugar destinado al tránsito de personas
Aparkalekuko marra
Administración instructora
Instituto tutelar
_________________________________________ 349
6. gaia _______________________________________________________________
5.2. Hemen dituzu Administrazioko testuetan, gaztelaniaz, oso ohikoak diren lokuzio
batzuk. Zein lirateke euskarazko ordain egokiak? Non aurkitu duzu erantzuna?
Erantsi zerrenda honi antzeko beste 10 esapide.
Lokuzioa (es) Lokuzioa (eu)
A los efectos oportunos

A modo de carácter
excepcional
A rellenar por la administración
A tenor de lo establecido
De carácter forzoso
De índole administrativa
En acto de servicio
En buena y debida forma
En favor de terceros
En vía contencioso-
administrativa
No habiendo más asuntos que
tratar
Para que conste y surta sus
efectos
Por añadidura
Por mandato judicial
Por mayoría absoluta
Previa audiencia del interesado
Quedar constituido el tribunal
Salvo error u omisión
Según justificante adjunto
Surtir los efectos oportunos
Visto bueno
350 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
5.3. Hemen dituzu Administrazioko gaztelaniazko testuetan oso ohikoak diren erdal
formula batzuk. Horien artean, zer aukera baztertuko zen(it)u(z)ke kasu bakoitzean?
Ezabatu ontzat emango ez zenituzkeen aukerak. Zalantzak izan dituzunean, nora jo
duzu argibide bila?
Formula
Formula (es) Euskaraz (eu)
La bolsa ha bajado a causa del incremento del a) Burtsak behera egin du, petrolioaren prezioaren
precio del petroleo igoeraren kausaz
a) Burtsak behera egin du, petrolioaren prezioaren
igoeragatik
a) Burtsak behera egin du, petrolioaren prezioaren
igoera dela medio
Se podrán conceder las ayudas a condición de a) Diru-laguntzak eman ahalko dira, eskaerak
presentar las solicitudes antes del 31 de abenduaren 31 baino lehen aurkeztearen
diciembre baldintzapean.
baldintzapean
b) Diru-laguntzak eman ahalko dira, baldin eta
eskaerak abenduaren 31 baino lehen aurkezten
badira.
badira
c) Diru-laguntzak emateko,
emateko abenduaren 31 baino
lehen aurkeztu behar dira eskaerak.
c) Diru-laguntzak emango badira,
badira abenduaren 31
baino lehen aurkeztu behar dira eskaerak.
A consecuencia de las renuncias presentadas, a) Aurkeztutako ukoen ondorioz,

ondorioz aldatu egin da
se ha modificado la lista definitiva de izangaien behin-betiko zerrenda.
aspirantes. b) Batek baino gehiagok
gehiagok uko egin duelako,
duelako aldatu
egin da izangaien behin-betiko zerrenda.
a) Neurri batzuk hartu dira, gure eskualdeko

industria-jarduera bultzatzearen ondorioetarako.
ondorioetarako
b) Neurri batzuk hartu dira, gure eskualdeko
industria-jarduera bultzatu asmoz.
asmoz
Se han adoptado diversas medidas a efectos de c) Neurri batzuk hartu dira, gure eskualdeko
impulsar la actividad industrial en nuestra zona industria-jarduera bultzatzeko.
bultzatzeko
d) Neurri batzuk hartu dira, gure eskualdeko
industria-jarduera bultzatzearren.
bultzatzearren.
e) Neurri batzuk hartu dira, gure eskualdeko
industria-jarduera bultzatu nahian.
f) Neurri batzuk hartu dira, gure eskualdeko
industria-jarduera bultzatzeari begira.
g) Neurri batzuk hartu dira, gure eskualdeko
industria-jarduera bultzatzeko asmoz.
h) Neurri batzuk hartu dira, gure eskualdeko
industria-jarduera bultzatze aldera.
El plazo de ejecución de las obras podrá a) Obrak egiteko epea luzatu egin ahalko da,
ampliarse a petición del interesado.
interesado interesdunaren eskariz.
eskariz
b) Obrak egiteko epea luzatu egin ahalko da,
interesdunak hala eskatzen badu.
badu
c) Obrak egiteko epea luzatuko bada,
bada interesdunak
eskatu egin behar du.
du
Se embarcó en el proyecto a riesgo de a) Proiektuan sartu zen, dirurik gabe gelditzearen

gelditzearen
quedarse sin dinero.
dinero arriskuarekin.
arriskuarekin
b) Proiektuan sartu zen, jakin bazekien arren dirurik
gabe geldi zitekeela.
zitekeela
c) Proiektuan sartu zen, dirurik gabe geldi zitekeela
ondotxo jakin arren.
arren
d) Jakin bazekien dirurik gabe geldi zitekeela; hala
ere, proiektuan sartu zen.
_________________________________________ 351
6. gaia _______________________________________________________________
Formula (es) Euskaraz (eu)
A tenor de la afirmación del alcalde, las obras a) Alkatearen esanaren arabera,

arabera kiroldegiko obrak
del polideportivo van a sufrir un retraso. atzeratu egingo dira.
b) Alkatearen baieztapenaren arabera,
arabera kiroldegiko
obrak atzeratu egingo dira.
c) Alkateak esan duenez, kiroldegiko obrak atzeratu
egingo dira.
Fue escogido al objeto de representar al IVAP a) Aukeratu zuten, langileak hautatzeko

en los tribunales de selección de personal. epaimahaietan IVAPeko ordezkari izatearen
helburuarekin.
helburuarekin
b) Langileak hautatzeko epaimahaietan IVAPeko
ordezkari izateko aukeratu zuten.
c) IVAPeko ordezkari izendatu zuten,
zuten langileak
hautatzeko epaimahaietan aritzeko
Quieren renovar las aulas con el argumento del a) Ikasgelak berritu nahi dituzte, ikasleen
aumento
aumento de la matriculación por parte del matrikulazio hazkuntzaren argudioarekin.
argudioarekin
alumnado. b) Ikasgelak berritu nahi dituzte, gero eta ikasle
gehiago matrikulatzen baitira.
baitira
c) Gero eta ikasle gehiago matrikulatzen
matrikulatzen direnez,
direnez
ikasgelak berritu nahi dituzte.
d) Gero eta ikasle gehiago matrikulatzen dira, eta
horregatik berritu nahi dituzte ikasgelak.
Un saludo, junto con mis deseos de una pronta a) Agur bat, laster sendatuko zarelako nahiarekin.
nahiarekin
recuperación.
recuperación b) Ahalik eta lasterren sendatuko zarelakoan,
zarelakoan agur
t’erdi.
La Orquesta Sinfónica de Euskadi ofrece a) Euskadiko Orkestra Sinfonikoak kontzertu

conciertos didácticos con el objetivo de dar a didaktikoak ematen ditu, umeen artean musika
conocer la música clásica entre los niños. klasikoa zabaltzeko helburuarekin.
helburuarekin
b) Euskadiko Orkestra Sinfonikoak kontzertu
didaktikoak ematen ditu, umeen artean musika
klasikoa zabaltzeko.
zabaltzeko
Desempeñó una gran labor con la dificultad de a) Lan ederra egin zuen, gizonezko guztien artean
ser la única mujer entre tanto hombre. emakume bakarra izatearen zailtasunarekin.
zailtasunarekin
b) Gizonezko guztien artean emakume bakarra
zen; hala eta guztiz ere, lan ederra egin zuen.
c) Lan ederra egin zuen, nahiz eta guztien artean
emakume bakarra izan.
Firmaron el documento con la voluntad de a) Dokumentua izenpetu zuten, emakumea

aunar esfuerzos en la lucha contra la diskriminatzearen aurkako borrokan indarrak
discriminación de la mujer. batzearen borondatearekin.
borondatearekin
b) Dokumentua izenpetu zuten, emakumea
diskriminatzearen aurkako borrokan indarrak
batzeko / batzearren.
c) Dokumentua izenpetu zuten, emakumea
diskriminatzearen aurkako borrokan bat egiteko.
egiteko
Hemos organizado una cena con motivo de la a) Afari bat antolatu dugu, Elkartearen bigarren
celebración del segundo aniversario de la urteurrenaren ospakizunaren kariaz.
kariaz
Sociedad. b) Afari bat antolatu dugu, Elkartearen bigarren
urteurrena ospatzeko.
c) Elkartearen bigarren urteurrena ospatu nahi
dugula-
dugula-eta,
eta afari bat antolatu dugu.
352 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
5.4. Euskaratu esaldi hauek letra lodiz nabarmendutako gaztelaniazko formulari

erreparatuta.
La situación empeoró claramente a raíz de la aprobación del nuevo convenio.

_________________________________________________________________________________________________
Se les valorarán los trabajos realizados con anterioridad a su integración en la Administración
_________________________________________________________________________________________________
Las ayudas fueron concedidas con arreglo a lo dispuesto en el Reglamento
_________________________________________________________________________________________________
Las reuniones de la Comisión se celebrarán con carácter
carácter mensual
_________________________________________________________________________________________________
Ha sido nombrado director de la ikastola con carácter temporal
_________________________________________________________________________________________________
La reunión se ha celebrado con inclusión de nuevos asuntos en el orden del día.
_________________________________________________________________________________________________
Firmaron el documento con la voluntad de aunar esfuerzos en la lucha contra la discriminación de la mujer
_________________________________________________________________________________________________
Se celebrarán distintas actividades con ocasión de la visita del Lehendakari
_________________________________________________________________________________________________
Se organizaron numerosos cursos con vistas a la mejora de la capacitación lingüística de los trabajadores
_________________________________________________________________________________________________
Los ciudadanos tienen derecho a la concesión del título de familia numerosa, conforme a lo dispuesto en la
legislación.
_________________________________________________________________________________________________
En aplicación de lo dispuesto
dispuesto en el Estatuto de los Trabajadores...
_________________________________________________________________________________________________
La resolución ha sido adoptada en base a lo dispuesto en el Decreto 18/1996.
_________________________________________________________________________________________________
En cumplimiento de los preceptos recogidos en la Ley 30/92...
_________________________________________________________________________________________________
En caso de no presentación de solicitudes,...
_________________________________________________________________________________________________
En el supuesto de la no aprobación del acta por parte de la Corporación,...
_________________________________________________________________________________________________
El edicto permanecerá durante díez días en el tablón de anuncios para conocimientode los interesados.
interesados
_________________________________________________________________________________________________
El plazo de presentación de solicitudes será de diez días, sin perjuicio de la posibilidad de ampliación del mismo
_________________________________________________________________________________________________
_________________________________________ 353
6. gaia _______________________________________________________________
5.5. Letra lodizko aukerak saihestekoak dira Administrazioko testuetan. Proposatu

aukera egokiagoak.
Aurreko deialdietan dokumentazio hau LKSri eman ez bazaio, edo aldaketak jasan baditu,
baditu orduan Identifikazio
Fiskaleko Txartelaren fotokopia aurkeztu beharko da.
_________________________________________________________________________________________________
Nafarroako Gobernuak arazoa bideratzeko nolabaiteko diru-laguntzak zabaldu ditu.
_________________________________________________________________________________________________
Maiatzaren 30ean, Udalbatzarrak argi berdea eman zion tabakalerarekin sinatutako hitzarmenari
_________________________________________________________________________________________________
Kontu horrek arreta deitu dit.
dit
_________________________________________________________________________________________________
Zor hori ez du asumituko Diputazioak.
_________________________________________________________________________________________________
Madril aldean oso gustura agertu ziren PSOEko agintariak; hemen, berriz, gehienek ez zuten baloraziorik egin
berandu arte.
_________________________________________________________________________________________________
Langileek egindako ahaleginei esker, normaltasuna berreskuratu da kooperatibetan
_________________________________________________________________________________________________
Heldu den astean beste bilera bat burutuko dugu 2004ko egutegia zehazteko.
_________________________________________________________________________________________________
Irizpide honen bitartez, baieztatu nahi da ea ikasleak gaitasuna ote duen telematikako informazio-zerbitzuko
kontsultak antolatzeko, bereziki kontsultak diseinatzeko aurretiko lanari dagokionez eta komunikazio-programen
prestazioak erabiltzeko moduari dagokionez.
_________________________________________________________________________________________________
Modu desberdinetan aurkeztu dute liburua.
_________________________________________________________________________________________________
Modu desberdinetan aurkeztu dute liburua.
_________________________________________________________________________________________________
Errepasa dezagun berriz ere egoera ea konponbideren bat aurkitzen dugun.
_________________________________________________________________________________________________
Jarduera ugari antolatu dira gaztetxoentzat: hitzaldiak, informatika-ikastaroak, kontzertuak, lehiaketak, txangoak,
antzerkia eta abar luze bat.
bat
_________________________________________________________________________________________________
Europako Batasuneko ordezkariek oso gertutik jarraitu dituzte EAEko ingurugiroari buruzko proiektuak.
_________________________________________________________________________________________________
Agindu horrek lortu nahi du hiritar guztiek euskal turismo-eskaintzetan parte hartzea.
_________________________________________________________________________________________________
Zein irakurketa egiten duzu Egunkaria-ren aurkako operazioari buruz? Irakurketa ugari egin daiteke: elektorala,
politikoa, ideologikoa…
_________________________________________________________________________________________________
Aurtengo lan-hitzarmena dela eta, zuzendaritzak elkarrizketak mantenduko ditu sindikatuetako ordezkariekin.
_________________________________________________________________________________________________
Langileen zeregina robotari aginduak ematera mugatzen da,
da eta, ondorioz…
_________________________________________________________________________________________________
354 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
Bulego honetatik lan egingo da,

da emakumeak gizartean berdintasuna lor dezan.
_________________________________________________________________________________________________
Mankomunitatetik aditzera eman da aurtengo tasak ordaintzeko epea.
_________________________________________________________________________________________________
Epaimahaiak hautagaien nortasuna ezagutu aurretik zehaztuko du zein ezaguera-maila behar duten.
_________________________________________________________________________________________________
Gure ustez egungo esparrua gaindituta daukagu eta, beraz, orria pasatu behar dugu.
_________________________________________________________________________________________________
Bilkura ospatu baino gutxienez hamabost egun lehenago egingo da Osoko Bilkurarako deialdia
_________________________________________________________________________________________________
Erronka hau gizarte osoari dagokion arren, eskolak eta gainontzeko hezkuntza-eragileek funtsezko papera jokatu
behar dute zeregin horretan
_________________________________________________________________________________________________
Eskatzaileak postetxean aurkeztu behar du pertsonalki.
_________________________________________________________________________________________________
Niri pertsonalki ez zaizkit gustatzen horrelako proiektuak.
_________________________________________________________________________________________________
Sindikatuek esan dute Gobernuak sinesgarritasuna galdu duela.
_________________________________________________________________________________________________
Agiriak aurkezteko epea amaitu da, eta argitaratzera bidaliko da hautatuak suertatu/gertatu direnen zerrenda.
_________________________________________________________________________________________________
Kontratua betearazteak suposatzen du EAEko ibaien kalitatea zaintzeko egindako lanekin jarraitzea
_________________________________________________________________________________________________
Ez badiete ziurtagiria epe horretan ematen, ulertuko dugu ukatu egin dietela.
_________________________________________________________________________________________________
Guggenheim museoa Bilbon kokatuta aurkitzen da.
_________________________________________________________________________________________________
Gela baldintza txarrean dago.
_________________________________________________________________________________________________
Bigarren gaiari dagokionean,
nean, erabateko desadostasuna agertu zuen.
_________________________________________________________________________________________________
Txanda dagokionez
nez izango du hitz egiteko aukera; ordura arte, hobe du isilik egon.
_________________________________________________________________________________________________
Hizkuntza asko eta asko desagertu dira munduan mende honetan.
_________________________________________________________________________________________________
Arazo hori gazteen artean ematen da, gehienbat.
_________________________________________________________________________________________________
Gobernuak
ak daraman politika.
_________________________________________________________________________________________________
Diputatuaren ustez epaiak aurreikuspenei erantzun die.
_________________________________________________________________________________________________
Herri horretan etxe isolatu batzuk baino ez daude.
_________________________________________________________________________________________________
_________________________________________ 355
6. gaia _______________________________________________________________
6. Egitura gramatikalen erabilerarekin lotutako irizpideak. Hemen dituzu

administrazioaren alorreko testuetan saihesteko moduko erabilera batzuk. Proposatu
aukera egokiagoak. Non egiaztatu duzu zure proposamenen egokitasuna?
Gutun hau bidaltzen dizuet erakutsi duzuen interesa

eskertuz eta Tyka enpresari buruzko txosten zehatza eskatuz
Funtzio Publikoko zuzendariak zirkular bat atera du, udako
lanaldia arautuz
Indarrean dauden legeekin bat ez datozen neurri
zuzentzaileei buruzko proposamenak ez dira kontuan
hartuko
Ebazpen honen aurka Jon Mikel Basterretxea Benito jaunak
gora jotzeko errekurtsoa aurkeztu zuen, errekurtso hori
2003ko maiatzaren 5eko aginduaren bitartez ezetsi zelarik
Zuk hiru egun jarraian har ditzakezun bitartean,
bitartean nik ez
Nola ez du lortuko postua, zerrendan lehenengoa
dagoenean
Lantegi berean eman ditu hamabost urte lanean...
langabezian geratzeko
Epaimahaiak argitu ditu zalantza guztiak, horrelaxe
ziurtatzen delako hautaketa-prozesuak aurrera ondo egitea
Deialdi hau eta bere Oinarri-arauak oso-osorik
argitaratuko dira Bizkaiko Egunkari Ofizialean eta Euskal
Herriko Agintaritzaren Aldizkarian, zehaztutako laburpen
bat ere Estatuko Buletin Ofizialean argitaratuko delarik
Hezkuntza sailburua Angeles Iztuetak,
Iztuetak unibertsitaterako
lege propioaren alde egingo du.
Joseba itxarongo dugu;
dugu ez gara ezertan hasiko bera etorri
arte
Fundazioak egiten duen ekintza orok ez du zertan izan
behar,
behar berez, interes orokorrekoa.
Goian badago bilera gela bat ez dela hain txikia
Urtea amaitu baino lehen, hauteskundeak izango
direnaren susmoa hartzen diot egoera honi.
Denak joan ziren bilerara, kulturako zinegotzia ezik.
ezik
Gaurko tramite honetan, gure planteamendu orokor
batzuk azalduko ditugu, eta gero, emendakinen mementoa
etorriko
etorriko denean,
denean gure proposamenak aurkeztuko ditugu,
normala den bezala
Plana onuragarria dela diogunean, herritar guztientzako
ona dela adierazi nahi litzateke
Probaldiak dirauen artean, langileak bere lanpostuari
dagozkion betebeharrak eta eskubideak izango ditu,
enpresakoa bailitzan
Eta hori gutxi balitz,
balitz Epaitegiak honakoa jaso du idatziz
txostenean: …
Bat baino gehiagorentzat horixe da, hain zuzen,
eginbeharreko nagusia
Bi mila langile baino gehiagok hartuko dute parte
egitasmo berrian.
Hamabi udaletik gorari ukatu zaie eskatutako diru-
laguntza.
Merezi du, hitzaldia eman aurretik, norbaiten aurrean
lehenago entseatzeak.
entseatzeak
356 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia

puntuazio-zeinuekin lotutako irizpideak. Nola erabili
beharko lirateke puntuazio-zeinuak eta marka ortotipografikoak adibide hauetan?
Unibertsitateko administrazio-langileen artean euskara erabiltzen duten

euskaldunek ere askotan ez dute inprimakiak ere euskaraz betetzeko ohiturarik
(...) edo leihatilara inguratzen direnekin eragiketa sinple bat bideratzeko eduki
behar duten elkarrizketa, erdarara jo gabe burutzekorik denok gaude ezjakin
samar arlo honetan ez dago, beraz, argudio sazonen bila ibili beharrik esparru
honetara erabilera hedatzeko premia larria dagoela justifikatzeko
Aurreko atalean zehaztutako baldintzak betetzen ez dituzten eskabideak plazak

esleitzeko aipatutako 69/2000 EDn zehaztutako araudi orokorraren menpe
geratuko dira ikasle horiei espediente berria egingo zaie 1. mailarako
aurkeztutako agiriak oinarri hartuta
Biharko batzarrean erabakiko dugu etxebizitza sozial horiek nola banatuko diren
hau da orain arteko irizpideak jarraituko ditugun osatu beharrik dagoen zein epe
izango den etxeotan bizitzen hasteko eta abar
Deialdian parte hartzeko honako hauek egin behar dituzu batetik eskabide-orria
idazkaritzan jaso bestetik orria behar bezala bete eta azkenik eskabide-orria eta
gainerako agiriak erregistro orokorrean sartu
Hauxe jakinarazi diete izangaiei otsailaren 12a baino lehen aurkeztu behar
dituztela Idazkaritzan deialdian zehazten diren agiri guztiak
Ez zegoen denentzat lekurik batzar-gela mukuru betea zen
Itzulpengintza juridiko-administratiboa lehen esan bezala,hizkuntz

normalizaziorako ahaleginen ondorioa da
Honela dio Araudiak ikaslearen ordez beste norbaitek egingo balu azterketa,
ikasle hori ez-gai izango litzateke asignatura ebaluatzean
EHUk iparragirreren harako Eman ta zabal zazu hura hartu zuen lelo gisa
auspoa bildumak ekarpen handiak egin dizkio gure hizkuntzari

- ahozko euskara bizia paperean jarri du
- lehengo bizimoduari buruzko hainbat datu bildu ditu
- gure historiako pasarte asko jaso ditu lekukoen ahotik
erretorika modernoak lau erabide kontuan hartzen ditu diskurtsoa sailkatzean

- azalpenekoak definizioak ematen dituztenak, prozesuak ideiak edo printzipioak
azaltzen dituztenak, hizkera argia eta ulergarria erabiliz
- argudiozkoak konbentzitzeko asmoa dutenak
- deskriptiboak objektuak margotu nahi direnean, edo zentzumenen efektuak
irudikatu nahi direnean erabiltzekoak
- narratiboak espazio- edo denbora-hurrenkera bati jarraituz, fikziozko gertaerak
kontatzen dituztenak
Erretorika klasikoarentzat diskurtsoak zati hauek zituen

- proemio eta exordium
- narratio
- argumentatio, peroratio eta conclusio
_________________________________________ 357
6. gaia _______________________________________________________________
358 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
ATAZA
HELBURUAK:
- Hizkera juridikoarekin lotutako hizkuntza-zalantzak argitzeko eskura dauden baliabideen berri izatea
- Arlo juridikoan eskuarki aintzat hartzen diren estilo-irizpideak zerrendatzea
- Arlo juridikoko hizkuntza-zalantza batzuk ebaztea kontsulta-baliabideak erabilita
PROZEDURA
1. Hizkera juridikoaren inguruko kontsultagune nagusiak aztertu, deskribatu eta balioetsi
2. Testu juridikoak egiteko eskuarki aintzat hartzen diren estilo-


EMAITZA
EMAITZA
Jarduera honetan arlo juridikoan komunikazio-jarduera espezializatuetan sor daitezkeen hizkuntza-

zalantzak argitzeko baliabideak aztertu eta erabiliko ditugu.
Helburua da oinarrizko trebakuntza eskuratzea, premien edo zalantzen arabera, kontsultagune

egokiena aukeratzeko eta gune hori eraginkortasunez erabiltzeko.
Halaber, bilatzen da ikasleek ezagut eta aplika ditzaten arlo juridikoan eskuarki aintzat hartzen diren
estilo-irizpideak.
GARALEX: Kontsulta-
Kontsulta-tresnak: http://www.ehu.es/ehusfera/garalex/hizkuntza-baliabideak/kontsulta-tresnak/
GARALEX corpusa:
corpusa http://www.hizlan.org/db-zuzenidea
Zuzenbide Fakultatearen hizkuntza-

hizkuntza-baliabideen ataria:
ataria http://www.ehu.es/ehusfera/ejm
Eusko Legebiltzarraren hizkuntza-

hizkuntza-baliabideen ataria: http://www.parlamento.euskadi.net/e_normas_redaccion.html
Justizia Sailaren hizkuntza-

hizkuntza-baliabideen ataria:
http://www.justizia.net/docuteca/default.asp?Accion=ultimos&cbostrdo=9&CodTema=57&Codigo=63&Idioma=eu&Opcio
nWeb=normalizacion
Deustuko Unibertsitatearen Liburutegi Juridiko Elebiduna:

http://www.deusto.es/servlet/Satellite/Page/1116406939779/_eusk/%231116406939670%231116406939774%2311164
06939779/UniversidadDeusto/Page/PaginaCollTemplate
_________________________________________ 359
6. gaia _______________________________________________________________
360 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
HIZKERA JURIDIKOA LANGAI

ESTILOA, LEXIKO ESPEZIALIZATUA ETA TERMINOLOGIA
Modulu honetako lehen atazan arlo juridiko eta administratiboko hizkuntza-zalantza

espezializatuak argitzeko Interneteko baliabideak aurkeztu eta arakatu ditugu (Ik. 6.1.
jarduera). Ikusi dugunez, ugari dira eskuragarri ditugun baliabideak, eta askotarikoa da
baliabide horiek eskaintzen diguten informazioa.
Horrela, bada, ataza honetan hizkera juridikoa langai duten baliabideak aztertuko ditugu
sakonkiago, bereziki UPV/EHUk, Deustuko Unibertsitateak, Eusko Legebiltzarrak eta Justizia
Sailak eskaintzen dituztenak, erakunde horiek baitira euskara juridikoaren garapenari
ekarpenik emankorrenak egin dizkiotenak.
Bide batez, gaur egun legegintzan eta justizia-administrazioan eskuarki aintzat hartzen diren
hizkuntza-irizpideak ere landu eta sistematizatuko ditugu. Horretarako, kontsulta-
baliabideetara jo, eta bertan jasota dagoen informazioa aztertu eta landuko dugu.
EGINKIZUNAK
1. Hizkera juridikoaren inguruko kontsultagune nagusiak aztertu, deskribatu eta balioetsi
2. Testu juridikoak egiteko eskuarki aintzat hartzen diren estilo-

3. Emandako
Emandako hainbat zalantza argitu, kontsulta-
_________________________________________ 361
6. gaia _______________________________________________________________
6.2.1. jarduera.
jarduera. Jakina denez, hainbat dira Euskara Juridikoaren alorrean lanean
diharduten erakundeak: Euskal Herriko Unibertsitatea, Deustuko Unibertsitatea, Eusko
Legebiltzarra, Itzulpen Zerbitzu Ofiziala, Justizia Saila, UZEI… Badira 30 urte baino
gehiago lan horretan hasi zirela, eta epe honetan lan-talde egonkor eta prestuak aritu
dira operadore juridikoen premiak aztertzen, euskararen normalizazioari eta
garapenari ekarpenak egiten, eta Zuzenbidearen eta Justizia Administrazioaren
alorretarako hizkera-eredu moderno eta funtzionala lantzen.
Ahalegin horren emaitza dira, besteak beste, Interneten eskuragarri jarritako kontsulta-
baliabideak. Esangarrienak ondoko fitxetan daude estekatuta.
Jo zerrendako gune horietara eta osatu jarraian dituzun fitxak.
fitxak. Jaso bertan baliabide
horren inguruko zehaztasunik esangarrienak:
esangarrienak: helburuak, antolaketa,
antolaketa, eduki
interesgarrienak… Fitxaren amaieran erantsi zure balorazioa,
balorazioa, betiere kontuan hartuta
ikaskideei edo alorreko beste profesionalei zuzendutako balorazioa izango dela.
ondoren,
IZENBURUA:
IZENBURUA: UPV/EHUren Zuzenbide Fakultatearen ataria
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.ehu.es/ehusfera/ejm

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA:
IZENBURUA: Deustuko Unibertsitatearen Liburutegi Juridiko Elebiduna
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.ivap.euskadi.net/r61-2347/eu/contenidos/informacion/admin_hizkera/eu_3810/administ_e.html

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
362 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
IZENBURUA:
IZENBURUA: Eusko Legebiltzarraren hizkuntza-
hizkuntza-baliabideen ataria
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.parlamento.euskadi.net/e_normas_redaccion.html

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA:
IZENBURUA: Justizia Sailaren hizkuntza-
hizkuntza-baliabideen ataria
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.justizia.net/docuteca/default.asp?Accion=ultimos&cbostrdo=9&CodTema=57&Codigo=63&Idioma=eu&OpcionWeb=normalizacion

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA:
IZENBURUA: Bizkaiko Foru Aldundiaren Hiztegi TerminologikoaK
HELBIDEA:
HELBIDEA
3039/es/contenidos/informacion/terminologia/eu_3819/hiztegiak.htmlhttp://www.bizkaia.n
et/home2/Temas/DetalleTema.asp?Tem_Codigo=6260&Idioma=EU
http://www.bizkaia.net/kultura/eurovoc/index.asp?Tem_Codigo=2861

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA:
IZENBURUA: Itzulpen Zerbitzu Ofizialaren IDABA aplikazioa (Itzulpenen datu-
datu-basea)
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.ivap.ejgv.jaso/elet/moduluak/idaba/legediaeuskaraz.aspx?id=23&locale=eu-ES

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
_________________________________________ 363
6. gaia _______________________________________________________________
IZENBURUA:
IZENBURUA: Gipuzkoako Foru Aldundiaren Itzulpenen datu-
datu-basea
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.gipuzkoa.net/imemoriak/

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA:
IZENBURUA: Fitxa Juridikoen Eskuliburua
HELBIDEA:
HELBIDEA http://www.bizkaia.net/Home2/Archivos/DPTO4/Temas/Pdf/euskaldunduz_presentacion.pdf

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
IZENBURUA:
IZENBURUA: GIFAMI
HELBIDEA:
HELBIDEA http://gifami.blogspot.com/

EDUKIA:
BALORAZIOA:
BALORAZIOA
6.3.2. Jarduera. Ikusi duzuenez, baliabide horietan askotariko irizpide eta jarraibideak
eskaintzen dira. Horien artean badira testugintzari lotutakoak, esaldiak antolatzeko
irizpideei buruzkoak, lexikoa hautatzeko eta erabiltzeko irizpideei buruzkoak,
itzulpenekin zerikusia dutenak eta abar. Aztertu interesgarri iruditzen zaizkizun
baliabideak, eta osatu ondoko taula. Bertan, estilo-irizpide jakingarrienak jasoko
dituzue, atalez atal berezirik.. Atal bakoitzean gutxienez bost irizpide jarri.
jarri. Parentesi
artean zehaztu zein baliabidetan agertzen den jasoa irizpide bakoitza.
Bidali zure emaitzak gela birtualeko 6.3. gunera. Ekarpen guztiak jaso
jaso ondoren,
364 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
HIZKERA JURIDIKOA: ESTILO-

ESTILO-IRIZPIDEAK
1. Komunikazio eraginkorrerako irizpideak
2. Testugintzarako eta diskurtsoa garatzeko irizpideak
3. Estiloarekin eta adierazpenaren kalitatearekin zerikusia duten irizpideak
4. Lexikoaren erabilerarekin lotutako irizpideak
5. Gramatika-

puntuazio-zeinuen erabilerarekin lotutako irizpideak
7. Itzulpen-
Itzulpen-estrategiak
8. Besterik
6.2.3. jarduera. Honenbestez, gainbegiratu orokorra eman diegu hizkera juridikoaren

alorrean eskuarki aintzat hartzen diren hizkuntza-irizpideei.. Horrela, bada, irizpide
horiei jarraikiz, hainbat auzi ebazten eta zenbait zalantza argitzen ahaleginduko gara.
Erantzun ondoren dituzun kontsultei.
kontsultei. Zehaztu zer irizpide baliatu duzun kasu
bakoitzean, eta, kontsulta-
kontsulta-baliabiderik erabili baduzu, zeinetara jo duzun laguntza
bila.
_________________________________________ 365
6. gaia _______________________________________________________________
1. Komunikazio eraginkorrerako irizpideak.

irizpideak.
- Zer irizpide orokor hartu behar ditugu aintzat xedapen bat idaztean,
bertan araututakoa ulergarria izan dadin?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
- Zein dira testuen ulergarritasunari lotuta Zuzenbide Zibilean gogoan

izan beharreko irizpideak?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
- Zer irizpide hartu behar ditugu aintzat arautegi bat idaztean, arauak
zer kasu eta egoeratan hartu behar diren aintzat eta zertan dautzan argi
gera dadin?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
- Nola egin lege-aipamenak dokumentu baten barruan, arrazoibidearen

haria eten gabe?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
- Zer irizpide erabili epaiketa batean, biltzar batean, eztabaida batean…

ahozko adierazpenak idatziz jasotzeko? Zer moldaketa egin beharko
zaizkio ahozko diskurtsoari paperera ekartzeko orduan ulergarri eta
egoki izan dadin?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
366 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
2. Testugintzarako eta diskurtsoa garatzeko irizpideak.

irizpideak.
- Zer ezaugarri bete behar ditu kalitatezko lege-testu batek? Zein dira
gaur egun erakundeek proposatzen dituzten irizpide nagusiak?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
- Oro har, nolako egitura izango du lege-testu batek? Zer dira, zehazki,
“idazpurua”, “titulua”, “idatz-zatia”, “paragrafoa” eta “lerroaldea”?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
- Zein dira epaitegietako idatziak estandarizatzeko erabili diren irizpide

nagusiak? Zer ondorio dute dokumentu horien egituran eta
antolaketan?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
- Zer-nolako garrantzia dute testu-antolatzaileek lege-testuen idazketan?

Zein dira lege-testuetan gehien erabiltzen direnak?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
Iturria: ____________________________________________________
_________________________________________ 367
6. gaia _______________________________________________________________
3. Estiloarekin
Estiloarekin eta adierazpenaren kalitatearekin zerikusia duten irizpideak.
Hautatu aukerarik egokiena. Justifikatu hautu hori, Eusko Legebiltzarraren zein
Justizia Sailaren estilo-fitxetan ematen diren jarraibideen arabera.
3.1.1. Egitura pasiboak
A) Arartekoaren legea Legebiltzarraren atzoko bilkuran onartua izan da.

B) Legebiltzarrak Arartekoaren Legea onartu du, atzoko bilkuran.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.2. Egitura pasiboak
La autoridad municipal es ejercida por el alcalde y sus tenientes en la forma..
A) Herriaren agintaritza alkateak eta alkateordeek egina izaten da.

B) Herriaren agintaritza alkateak eta alkateordekoek izaten dute.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.3. Inpertsonaltasuna
A) Lehen adierazitakoaren arabera erabaki dut eranskinean zerrendatutako elkarte eta enpresei diru-laguntza
ezeztatzea, eta ohartaraztea 6.000 euroko transferentzia egin beharra dagoela jakinarazpen hau jasotzen den
egunaren biharamunetik hasi eta bi hilabeteko epean. Epe hori borondatezko epetzat joko da. Borondatezko epean
dirua itzultzen ez bada,
bada premiamendu-bideaz itzularaziko da.
B) Lehen adierazitakoaren arabera erabaki dut eranskinean zerrendatutako elkarte eta enpresei diru-laguntza
ezeztatzea, eta interesdunei ohartaraztea 6.000 euroko transferentzia egin beharra dutela jakinarazpen hau jasotzen
jasotzen
duten egunaren biharamunetik hasi eta bi hilabeteko epean. Epe hori borondatezko epetzat joko da. Norbaitek
borondatezko epean dirua itzultzen ez badu,
badu premiamendu-bideaz itzularaziko zaio.
zaio
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.4. Inpertsonaltasuna
A) Bertaratzea beharrezko den kasuetan, berariaz aipatuko dira bertaratzeko tokia, eguna, ordua eta zertarakoa, eta
baita bertaratze ezaren ondorioak ere.
B) Herritarrek bertaratu behar dutenean, berariaz adieraziko zaie deian nora, zein egunetan, eta zertarako bertaratu
behar duten; eta baita bertaratu ezean gerta litezkeen ondorioak ere.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.5. Nominalizazioen gehiegizko erabilera eta esaldiaren gehiegizko trinkotzea
La institución del Defensor del Pueblo goza ya de un viejo prestigio y tradición que han marcado los perfiles y líneas
maestras de la institución.
A) "Herri-Jagolea" delako erakundea, bere zernolakoak eta artezpideak zedarritu dituen aspalditikako ospearen eta
tradizioaren jabe da.
B) Aspaldiko ospea eta tradizioa du "Herri-Jagole" delako erakundeak, eta ezaugarri horiexek zedarritu dituzte
erakundearen zernolakoak eta artezpideak.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
368 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
A) Izangaien hautaketarako irizpide subjektiboen erabilpenaren salaketa egin dute langileen ordezkariek.
B) Izangaiak hautatzeko irizpide subjektiboak erabili direla salatu dute langileen ordezkariek.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.7. Nominalizazioen gehiegizko erabilera eta esaldiaren gehiegizko

gehiegizko trinkotzea
Los especuladores y directores de compañias de cómicos y volatineros ambulantes que traten de dar al público
funciones al aire libre o en edificio cerrado, presentarán antes a la autoridad, para su examen y aprobación el
programa detallado de la respresentación.
A) Herriz herri ibiltzen diren komedianteek eta horrelako ikuskizunak eskaini nahi dituen edonork, dela kalean dela toki
itxian, aurrez programa xehearen aurkezpena egin beharko dute agintaritzan, bertan azterketa egin eta onespena eman
dakion.
B) Herriz herri ibiltzen diren komedianteek eta horrelako ikuskizunak eskaini nahi dituen edonork, dela kalean dela toki
itxian, aurrez programa xehea erakutsi beharko diote agintaritzari, hark aztertu eta ontzat eman dezan
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
A) Administrazio-organoetako arduradunak horiek izendatzeko organo eskumendunak aukera ditzanak ordezkatu ahal
izango ditu aldi baterako, hutsune, kanpoaldi edo gaixotasunik gertatuz gero.
B) Administrazioko organoren batean titularrik ez bada edota kanpoan edo gaixorik badago, aldi baterako ordezkoa
jar dezake titularrak izendatzeko eskumena duen organoak.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.9. Aposizioak
A) Izar taldeko sindikatuak eta SEPI Industria Partaidetzarako Estatuko Sozietateak hutsetik negoziatzen hasteko
akordioa lortu zuten.
B) Izar taldeko sindikatuak eta SEPIk (Industria Partaidetzarako Estatuko Sozietateak) hutsetik negoziatzen hasteko
akordioa lortu zuten.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.10. Aposizioak
A) Agindua, 1994ko maiatzaren 2koa, Lehendakaritza, Lege Araubide eta Autonomi Garapenerako sailburuarena,
martxoaren 17ko 70/1993 Dekretuaren bidez (1993ko martxoaren 28ko EHAA) eta hori garatzeko 1993ko ekainaren
15ean emandako Aginduaren (1993ko uztailaren 3ko EHAA) eta 1993ko urriaren 11ko Aginduaren bidez (1993ko
urriaren 20ko EHAA) araututako diru-laguntzak jasoko dituztenen zerrendak argitaratzen dituena.
B) Agindua, 1994ko maiatzaren 2koa, Lehendakaritza, Lege Araubide eta Autonomi Garapenerako sailburuarena.
Honen bidez diru-laguntza jakin batzuk jasoko dituztenen zerrendak argitaratzen dira. Diru-laguntza horiek jaso ahal
izateko betebeharrak eta gainontzekoak honako xedapenek arautzen dituzte: martxoaren 17ko 70/1993 Dekretuak
(EHAA, 1993-03-28) eta dekretu hori garatzeko 1993ko ekainaren 15eko Aginduak (EHAA, 1993-07-03) eta 1993ko
urriaren 11ko Aginduak (EHAA, 1993-10-20).
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
_________________________________________ 369
6. gaia _______________________________________________________________
3.1.11. Esaldiaren antolamendua
Si se hubiere pedido y admitido la práctica de alguna prueba o si la Sala, de oficio o a instancia de parte, lo
considerare oportuno para la mejor impartición de la justicia, en el recurso extraordinario, se acordará que se celebre
vista…
A) Frogaren bat gauzatzea eskatu eta onartu bada, edo ofizioz nahiz alderdi batek hala eskaturik, salak justizia hobeto
emateko egoki dela uste badu, errekurtso berezian ikustaldia egitea aginduko da…
B) Frogaren bat gauzatzea eskatu eta onartu bada, edo salak, ofizioz nahiz alderdi batek hala eskaturik, uste badu
egoki dela justizia hobeto emateko, aginduko da errekurtso berezian ikustaldia egitea…
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
Cuando las sentencias de condena a que se refiere la regla primera del artículo 221 no hubiesen determinado los
consumidores o usuarios individuales beneficiados por aquélla, el tribunal competente para la ejecución, a solicitud de
uno o varios interesados y con audiencia del condenado, dictará auto…
A) 221. artikuluaren lehenengo erregelan aipatu kondena-epaiak banakako kontsumitzaile eta erabiltzaile onuradunak
zehaztu ez dituenean, epaia betearazteko auzitegi eskudunak, interesdun batek edo batzuek hala eskatu eta
kondenatua entzun ondoren, autoa emango du…
B) 221. artikuluaren lehenengo erregelan aipatu kondena-epaiak ez duenean zehaztu zein diren banakako
kontsumitzaile eta erabiltzaile onuradunak, epaia betearazteko auzitegi eskudunak autoa emango du, interesdun batek
edo batzuek hala eskatu eta kondenatua entzun ondoren…
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
No se acordarán medidas cautelares cuando con ellas se pretenda alterar situaciones de hecho consentidas por el
solicitante durante largo tiempo, salvo que éste justifique cumplidamente las razones por las cuales dichas medidas no
se han solicitado hasta entonces…
A) Ez da kautela-neurririk hartuko, horien bidez eskatzaileak luzaroan onartu dituen egitezko egoerak aldatu nahi
badira, eskatzaile horrek ordu arte neurriok ez eskatzeko arrazoiak behar bezala egiaztatzen duenean izan ezik…
B) Ez da kautela-neurririk hartuko, horien bidez aldatu nahi badira eskatzaileak luzaroan onartu dituen egitezko
egoerak, salbu eta eskatzaile horrek behar bezala egiaztatzen duenean ordu arte neurriok ez eskatzeko arrazoiak…
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.14 Esaldiaren antolamendua
El Juez o Tribunal que encuentre méritos para procesar a un Senador o Diputado a Cortes por causa de delito, se
abstendrá de dirigir el procedimiento contra él si las Cortes estuvieran abiertas, hasta obtener la correspondiente
autorización del Cuerpo Colegislador a que pertenezca.
A) Epaileak edo auzitegiak aurkituko balitu senataria edo Gorteetako diputatua delituaren ondorioz auzipetzeko
arrazoiak, uko egingo lioke haren aurka zuzentzeari Gorteak irekita dauden bitartean, hura zein kidego
legegilekidetakoa izan eta horren baimena lortu arte
B) Epaile edo auzitegiaren ustez senataria edo Gorteetako diputatua delituaren ondorioz auzipetzeko arrazoiak
badaude, ez du prozedura haren aurka zuzenduko Gorteak irekita dauden bitartean, dagokion kidego legegilekidearen
baimena lortu arte
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
370 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
A) Mintegi horrek euskal zuzenbidearen oinarriak zabaltzeko eta ezagutarazteko hartu dituen lanak eta nekeak
aipatzeko modukoak iruditzen zaizkigu.
B) Aipatzeko modukoak iruditzen zaizkigu mintegi horrek euskal zuzenbidearen oinarriak zabaltzeko eta ezagutaratzeko
hartu dituen lanak eta nekeak.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
A) Arlo batzarretan hartutako akordioak bai horretan aginpidea duen edo duten ministroek, bai autonomi
erkidegoetako dagokien gobernu-organoetako arduradunek izenpetuko dute.
B) Arlo horretan hartutako akordioak izenpetu, bai horretan aginpidea duen edo duten ministroek, bai autonomi
erkidegoetako dagokien gobernu-organoetak arduradunek izenpetuko dituzte.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
A) Hauetako bat baino gehiago onargarri direnean norbanakoaren askatasuna gutxien murrizten duena aukeratuko
da.
B) Hauetako bat baino gehiago onargarri direnean hauxe aukeratuko da: norbanakoaren askatasuna gutxien murrizten
duena.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.18. Definizioak
La propiedad es el derecho de gozar y disponer de una cosa, sin más limitaciones que las establecidas en las leyes.
A) Jabetza gauzak gozatu eta xedatzeko eskubidea da,

da legean ezarritako mugak baino ez dituena
B) Jabetza da gauzak gozatu eta xedatzeko eskubidea, eta legean ezarritako mugak baino ez ditu
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.19. Definizioak
Se entiende por alimentos todo lo que es indispensable para el sustento, habitación, vestido y asistencia médica.
A) Mantenuaren barruan elikagaiak, gelak, arropak eta osasun-laguntzak izateko behar den guztia sartzen da.
B) Mantenu gisa hartzen da elikagaiak, gelak, arropak eta osasun-laguntzak izateko behar den guztia.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.20. Definizioak
Toda obligación consiste en dar, hacer o no hacer alguna cosa.
A) Betebeharren jatorria beti da zerbait eman, egin edo ez egitea.

B) Betebehar oro zerbait eman, egin edo ez egite horretan datza.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
_________________________________________ 371
6. gaia _______________________________________________________________
3.1.21. Egitura korapilatsuak
Si ésta pena no fuese la procedente según dicha calificación, sino otra mayor, acordará el Tribunal la continuación del
juicio.
A) Aipatu kalifikazioaren arabera, zigor hau baino handiagoa bada bidezkoa dena, auzitegiak epaiketarekin aurrera
egitea erabakiko du.
B) Zigor hori ez bada bidezkoa aipatu kalifikazioaren arabera, baizik eta beste zigor handiago bat, auzitegiak
epaiketarekin aurrera egitea erabakiko du.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.22. Egitura korapilatsuak
... una parte de la cosa vendida de tal importancia con relación al todo que sin dicha parte no la hubiera comprado,
podrá exigir la rescisión del contrato...
A) ... gauza osoarekiko zati hori oso garrantzitsua bada, eta hori gabe erosleak ez bazuen gauza hori erosiko, erosle
horrek kontratuaren hutsalketa eska dezake...
B) ... gauza osoarekin alderatuz, zati hori hain garrantzitsua bada, ezen zati hori izan ez balitz, erosleak ez baitzukeen
gauza hori erosiko, erosle horrek kontratuaren hutsalketa eska dezake...
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
3.1.23 Egitura korapilatsuak
A) Herritarrek erregistroetara eta espediente baten atal izanik administrazio-agiritegiren batean dauden agirietara
heltzeko eskubidea dute, edozein agermoldetakoak direla, idatzizkoak, entzunezkoak zein irudizkoak izan eta euskarri
batean zein bestean egon, betiere, espedientearen eskabidearen egunerako amaituta dauden jardunbideetakoak
badira.
B) Herritarrek erregistroetara eta agierietara heltzeko eskubidea dute, agiri horiek espedienteren batekoak badira eta
administrazioko artxiboren batean badaude. Agiriak idatzizkoak, entzunezkoak edo irudizkoak izan daitezke, eta
euskarri batean zein bestean egon. Nolanahi ere, espedienteak ikusteko eskabidea egiten den egunean, espediente
horren jardunbideak amaituta egon behar du.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
El agente urbanizador tendrá derecho a ser compensado a cargo de los propietarios en la cuantía de las cargas de
urbanización, así como a ser retribuido por dichos propietarios en concepto de gastos de su gestión en una cantidad
que nunca podrá ser superior al 15 % del importe de la obra de urbanización determinada en el programa de actuación
urbanizadora
A) Jabeen kargura konpentsazioa –urbanizatze-kargen araberakoa– eskuratzeko eskubidea izango du urbanizatzaileak,

eskubidea izango duen moduan jabeek euren kudeaketa gastuengatik ordain diezaioten, zenbateko hori ez bada
urbanizatzeko jarduketa-programan zehaztutako urbanizatze-kostuaren % 15etik gorakoa, betiere.
B) Urbanizatzaileak eskubidea izango du urbanizatze-kargen kopuruaren arabera jabeen kargura konpentsatzeko.
Eskubidea izango du, orobat, jabe horiek bere kudeaketa-gastuengatik kopuru bat ordaintzeko; kopuru hori, hala ere,
ezingo da izan urbanizatzeko jarduketa-programak zehaztutako urbanizatze-obraren kopuruaren % 15 baino
handiagoa.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
372 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
[Asumirá los principios siguientes:] La ocupación sostenible del suelo, que contemple su rehabilitación y reutilización
como opción preferente sobre el nuevo crecimiento, evitando la segregación y dispersión urbana para posibilitar el
mantenimiento de la función primaria del territorio como base de la protección de los valores ambientales de los
espacios urbanos y rurales y la correcta integración y cohesión espacial de los diversos usos o actividades con el fin de
reducir la generación de movilidad.
A) Aintzat hartzen da lurzoruaren okupazioak ere iraunkorra izatea; hau da, hazkundeari ekin aurretik, lehentasuna
izatea beti lurrak birgaitu eta leheneratzeko lanak, berriz erabiltzeko moduan egon daitezen eta modu horretara gune
urbanoak barreiatu eta sakabanatzeko joera baztertzeaz batera, lurraldeak bere oinarrizko funtzioari euts diezaion,
lurra baita azken batean ingurumenaren balioak babesteko oinarri nola hiri eta herrietan, hala mendi eta baserrietan.
Orobat aintzat hartzen da erabilerak eta jardunak era askotakoak izanik, horiek guztiak espazioan egokiro uztartu eta
ezkontzea, jendea ahalik eta gutxien mugiarazita.
B) Lurzoruaren okupazioak ere iraunkorra izan behar du; beraz, hazkundeari ekin aurretik, lehentasuna izango du beti
lurrak birgaitu eta leheneratzeko lanak, berriz erabiltzeko moduan egon daitezen. Horrela, gune urbanoak barreiatu
eta sakabanatzeko joera baztertzeaz batera, lurraldeak bere oinarrizko funtzioari eutsiko dio, lurra baita azken batean
ingurumenaren balioak babesteko oinarri nola hiri eta herrietan, hala mendi eta baserrietan; erabilerak eta jardunak
era askotakoak izanik, horiek guztiak espazioan egokiro uztartu eta ezkondu behar dira, jendea ahalik eta gutxien
mugiarazita.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
Llama la atención que, siendo la prevalencia de las medidas en medio abierto las que alcanzan los porcentajes más
altos entre el conjunto de medidas dictadas por los jueces de menores en los últimos años, y siendo prioritario el
impulso de estas medidas sobre el resto según el plan propuesto, lo cual es correcto desde el punto de vista filosófico,
sin embargo la plantilla prevista para la ejecución de estas medidas es en total de 20 personas, no previendo ninguna
modificación en el próximo trienio.
A) Deigarri egiten zaigu ezen, adingabeen epaileek azken urteotan ezartzen ari diren neurri ororen artean gehienak
ingurune irekiko neurriak izaki, eta izanik ere halako neurriak proposaturiko planak lehenesten dituen neurriak –eta
egoki deritzogu filosofia horri–, hala ere neurri horiek gauzatzeko 20 langile besterik ez direla aurreikusten, inolako
aldaketarik gabe heldu den hirurteko osorako.
B) Adingabeen epaileek azken urteotan ezartzen ari diren neurrien artean, gehienak ingurune irekiko neurriak dira.
Bestalde, proposatutako planaren arabera, lehentasuna eman behar zaio halako neurriak sustatzeari, eta egoki
deritzogu jokabide horri ikuspegi filosofiko batetik. Horregatik, deigarri egiten zaigu neurri horiek gauzatzeko 20 langile
besterik ez aurreikustea eta, gainera, datozen hiru urteetarako aldaketarik ez planteatzea.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
Los propietarios de terrenos incluidos en una actuación integrada podrán asociarse en una agrupación de interés
urbanístico para colaborar en la actividad de ejecución, siempre que ésta cumpla los siguientes requisitos.
A) Jarduketa integratu baten barruan dauden lursailen jabeek, egikaritze-jarduketan elkar harturik jokatu asmoz,
hirigintza intereseko elkartea osa dezakete, ondoren aditzera ematen diren baldintzak betez gero, betiere:
B) Jarduketa integratu baten barruan dauden lursailen jabeek hirigintza intereseko elkarte bat osa dezakete, egikaritze-
jarduketan elkar harturik jokatzeko. Baldintza hauek bete beharko ditu beti elkarte horrek:
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
_________________________________________ 373
6. gaia _______________________________________________________________
En atención a todo lo expuesto, el Pleno de la Comisión Arbitral HA DECIDIDO Que el proyecto de ley de aguas,
objeto de las cuestiones de competencia acumuladas que son objeto de la presente decisión, se adecua a la
distribución de competencias establecida en el Estatuto de Autonomía; asimismo, modifica el sistema competencial,
aunque tal modificación encuentra amparo suficiente en los cambios que introduce con su disposición adicional tercera,
salvo en lo que respecta a los artículos 7q), 36 y 37.3, preceptos que afectan a competencias de los territorios
históricos, sin la pertinente modificación de la Ley de Territorios Históricos, todo ello en los términos recogidos en el
fundamento jurídico primero.
A) Horiek horrela, Arbitraje Batzordeko osoko bilkurak

ERABAKI DU: Erabaki honi dagozkion eskumen arazo pilatuak dituen uraren lege-proiektua behar bezala egokitzen
zaiola Autonomia Estatutuak ezarritako eskumen banaketari; aldi berean, eskumenen sistema aldatzen du ere, baina
aldaketa horretarako oinarri nahikoa ematen diote hirugarren xedapen gehigarrian egin dituen aldaketak, salbu 7 q),
36 eta 37.3 artikuluei dagokienean, zeren artikulu horiek lurralde historikoen eskumenak ukitzen baitituzte, eta
horretarako Lurralde Historikoen Legea beharko bailitzateke aurretik aldatu, lehen funts juridikoak dioenari jarraiki.
B) Aurreko guztia kontuan izanik, Arbitraje Batzordearen Osoko Bilkurak erabaki hau hartu du:
ERABAKIA
Uraren lege-proiektua –hori da eskumen-arazo pilatuen gaia, eta arazo horiek dira, bestalde, erabaki honen gaia–
behar bezala egokitzen zaio Autonomia Estatutuan ezarritako eskumen-banaketari. Lege-proiektu horrek, bestalde,
aldatu egiten du eskumenen sistema, baina aldaketa horrek babes nahikoa du proiektuak hirugarren xedapen
gehigarrian egindako aldaketetan; salbuespena egin behar da, ordea, 7q), 36 eta 37.3 artikuluei dagokienez: artikulu
horiek lurralde historikoen eskumenak ukitzen dituzte, Lurralde Historikoen Legean beharrezko aldaketarik egin gabe
eta lehenengo zuzenbide-oinarrian azaldutakoa bezalako babesik gabe.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
La ley deja en manos del Ministerio de Justicia la disposición de los medios para la ejecución de estas medidas, y dicha
disposición se ha llevado a efecto en la práctica a través de un convenio suscrito con la Comunidad Autónoma de
Madrid, de manera que los menores residentes en Euskadi que son condenados por delitos de terrorismo al
cumplimiento de una medida de internamiento están cumpliendo dichas medidas en Madrid y no en Euskadi.
A) Legearen arabera, Justizia Ministerioak ebatzi behar du neurri horiek non betetzen diren. Eta ebatzi, Madrilgo
Autonomia Erkidegoarekin sinaturiko hitzarmen baten bidez ebatzi du barneratze-neurri hori Madrilen bete behar dutela
terrorismo-delitu batengatik zigortzen diren Euskadiko adingabekoek, eta ez Euskadin.
B) Legeak Justizia Ministerioren esku uzten zuen neurri horiek betetzeko bitartekoak jartzea. Eta eginbehar hori, hain
zuzen, Madrilgo Autonomia Erkidegoarekin sinaturiko hitzarmen baten bidez gauzatu du. Ondorioz, Euskadin bizilekua
duten adingabeak, terrorismo-delituengatik kondenatuta barneratze-neurriren bat ezarri baldin bazaie, Madrilen ari
dira betetzen neurri horiek, eta ez Euskadin.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
El agente urbanizador tendrá derecho a ser compensado a cargo de los propietarios en la cuantía de las cargas de
urbanización, así como a ser retribuido por dichos propietarios en concepto de gastos de su gestión.
A) Jabeen kargura konpentsazioa –urbanizatze-kargen araberakoa– eskuratzeko eskubidea izango du urbanizatzaileak,

eskubidea izango duen moduan jabeek euren kudeaketa gastuengatik ordain diezaioten.
B) Urbanizatzaileak eskubidea izango du urbanizatze-kargen kopuruaren arabera jabeen kargura konpentsatzeko.
Eskubidea izango du, orobat, jabe horiek bere kudeaketa-gastuengatik kopuru bat ordaintzeko.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
374 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
4. Lexiko espezializatuarekin zerikusia duten auziak eta zalantzak
4.0. Bilatu Interneten ondoren zerrendatutako lexiko-zerrendak
Hiztegi Batuan jasotako lexiko juridikoaren zerrenda

URL:
Delituen zerrenda elebiduna
URL:
Epaitegietako prozeduren zerrenda elebiduna
URL:
Hipoteka-
Hipoteka-legeriaren oinarrizko lexiko elebiduna
URL:
Epaitegietako lexiko elebiduna
URL:
Zuzenbideko terminoen oinarrizko zerrenda normalizatu eleaniztuna
URL:
Notariotzaren alorreko glosategi bat
URL:
Ohiko latinismoen euskarazko baliokideen zerrenda bat
URL:
4.1.
4.1 Jarraian dituzu Kode Zibila, Zigor Kodea, Prozedura Zibilaren Legea, Prozedura
Kriminalaren Legea eta Lan Zuzenbideko legeria itzultzean nolabaiteko buruhausteak eman
izan dituzten elementu lexikoak. Bilatu euskarazko ordain egokia, erabilera eta testuingurua
kontuan hartuta. Kontsultak egiteko, jo ezazu baliabide hauetara:
EUSKALTERM
ELHUYAR HIZTEGIA
JUSTIZIA.NET-
JUSTIZIA.NET-en LEXIKOA
DEUSTUKO UNIBERTSITATEKO
UNIBERTSITATEKO LIBURUTEGI JURIDIKO ELEBIDUNA
DEUSTUKO UNIBERTSITATEAREN GLOSATEGIAK
UPV/EHUren LEGE-
LEGE-TESTUEN BILTEGIA
UPV/EHUren LEGE-
LEGE-TESTUEN GLOSATEGIAK
UPV/EHUren TESTUBILTEGIA
UPV/EHUren TESTUBILTEGIAREN glosategia
GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIAREN itzulpen-
itzulpen-memoriak
IVAPen itzulpen-
itzulpen-memoriak
4.1.1. Procederá la aplicación analógica de las normas cuando éstas no contemplen un supuesto específico, pero regulen
otro semejante entre los que se aprecie identidad de razón
Arauen aplikazio analogikoa bidezkoa izango da, arauok ___________ zehatza arautu ez arren, horren antzeko beste
bat arautzen badute, eta bi kasuon oinarria berbera bada.
4.1.2. Fuera de los casos que expresa el artículo precedente, la entrega de los bienes muebles se efectuará…
Aurreko artikuluak aipatzen dituen ___________ kanpo, ondasun higigarrien ematea gerta daiteke
_________________________________________ 375
6. gaia _______________________________________________________________
4.1.3. La expresión de una causa falsa en los contratos dará lugar a la nulidad..
nulidad
Kontratuetan ___________ faltsua adierazteak ___________ dakar…
4.1.4. La rescisión obliga a la devolución de las cosas que fueron objeto del contrato con sus frutos…
___________ ondorioz, kontratuaren objektu diren gauzak euren fruituekin batera itzuli behar dira…
4.1.5. Si el vendedor tuviere fundado motivo para… podrá promover inmediatamente la resolución de la venta.
Saltzaileak arrazoi ___________ badu… kontratuaren ___________ eragin dezake berehala.
4.1.6. Los bienes son de dominio público o de propiedad privada.

privada
Ondasunak herri-___________
___________ edo ___________ pribatukoak dira.
4.1.7. Si se embargaren... pueblas...

pueblas y otros bienes semejantes, podrá el Juez decretar...
___________...
___________ eta antzeko ondasunak enbargatzen badira, epaileak dekretatu ahal izango du...
4.1.8. Si transcurriere este término sin haberlo hecho, o si denegare la venia,

venia el Juez lo comunicará inmediatamente al
Ministro de Gracia y Justicia empleando para ello el telégrafo, si lo hubiere.
___________ hori igaro bada halakorik egin gabe, edo ___________ ukatu bada, epaileak berehala komunikatuko dio
gertatutakoa Grazia eta Justizia Ministerioari, horretarako telegrafoa erabiliz, halakoa izanez gero.
4.1.9. ... la existencia de defectos en el veredicto,

veredicto bien por parcialidad en las instrucciones dadas al Jurado o defecto en la
proposición del objeto de aquél, siempre que de ello se derive indefensión, bien por concurrir motivos de los que debieran
haber dado lugar a su devolución al Jurado y ésta no hubiera sido ordenada.
... ___________ akatsak izatea, dela epaimahaiari jarraibideak ematean alderdikeriaz jarduteagatik edo ___________
objektua proposatzean akatsa egiteagatik, horren ondorioz defentsarik eza sortzen bada, dela epaimahaiari itzulketa
gauzatzeko zioak gertatzeagatik, itzulketa hori agindu ez bada.
4.1.10. Si la Sala casa la resolución objeto del recurso a virtud de algún motivo fundado en la infracción de la ley...
Errekurtsoaren objektu zein ebazpen izan eta ebazpen hori salak ___________ badu lege-hausteren bat oinarri
hartuta...
4.1.11. Cuando no comparezcan los testigos de cargo y de descargo ofrecidos por las partes y el Tribunal considere
necesaria la declaración de los mismos.
Alderdiek eskainitako ___________ agertzen ez direnean, auzitegiaren ustez horien adierazpena nahitaezkoa bada.
4.1.12. Instruirán los incidentes de recusación...
Ezespen-intzidenteen ___________ dute...
4.1.13. Si no la encontrare fundada,

fundada podrá acordar que intervenga en el proceso.
Beraren ustez ez bada ___________,

___________ hark prozesuan esku hartzea erabaki ahal izango du.
376 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
4.1.14. Recibidos los autos por el Juez requirente,

requirente declarará, sin más trámites, y dentro de veinticuatro horas, si insiste en la
competencia o se aparta de ella. En el primer caso, lo participará en el mismo día al Juez requerido para que remita las
diligencias al Juez o Tribunal que deba resolver la competencia.
Epaile ___________ auzi-paperak jaso ondoren adieraziko du, bestelako izapide gehiagorik gabe eta hogeita lau
orduko epean, eskumenari eusten dion edo horretatik aldentzen den. Lehenengo kasuan, egun berean egingo dio
jakinarazpena epaile ___________,
___________ horrek eginbideak igor diezazkion eskumen-arazoa ebatzi behar duen epaile edo
auzitegiari
4.1.15. ... y estarán obligados, a falta de disposición expresa, a instruir a éste de sus derechos y de los recursos que pueda
ejercitar, mientras no se hallare asistido de defensor.
... eta, esanbidezko xedapenik izan ezean, hari ___________ beharko dizkiote berak egikari ditzakeen eskubide nahiz
errekurtsoei buruz, defendatzailearen laguntzarik ez duen bitartean.
4.1.16. También podrá en igual caso constituirse el Juez instructor en el domicilio de un testigo o en el lugar en que se
encuentre para recibirle declaración.
Kasu berean, instrukzio-epailea ___________ ahal izango da lekukoaren egoitzara edo lekukoari adierazpena jaso
beharreko tokira.
4.1.17. Practicada la notificación, citación o emplazamiento o hecho constar el motivo que lo hubiese impedido...
Behin jakinarazpena, zitazioa edo epatzea gauzatuta, edo hori eragotzi duen ___________ agerrarazita...
4.1.18. … serán invitadas a firmarlo en la parte a ellos referente. Si no lo hicieren, se expresará la razón.
… eurei dagokien zatian sinatzeko gonbita luzatuko zaie. Hori egiten ez badute, ___________ adieraziko da.
4.1.19. El conocimiento de las causas por delitos en que aparezcan a la vez culpables personas sujetas a la jurisdicción
ordinaria y otras aforadas corresponderá a la ordinaria, salvo las excepciones consignadas expresamente en las leyes
respecto a la competencia de otra jurisdicción.
Delituen ondoriozko auzietara, errudun gisa agertzen badira, aldi berean, jurisdikzio arruntaren mende dauden
pertsonak eta beste batzuk, ___________ direnak, orduan auzi horien gaineko eskumena jurisdikzio arruntak izango
du, legeak beste jurisdikzio baten eskumenari begira beren-beregi salbuespenak ezartzen dituenean izan ezik.
4.1.20. Todos los que sean parte en una causa, si no se les hubiere reconocido el derecho a la asistencia jurídica gratuita....
Auzian alderdi diren guztiei ez bazaie ___________ doako laguntza juridikoaren eskubidea, euren ordezkari diren
prokuradoreen eskubideak....
4.1.21. El preso sometido a incomunicación que así lo solicite tendrá derecho a ser reconocido por un segundo médico
forense designado por el juez o tribunal competente para conocer de los hechos
Preso inkomunikatuak hala eskatuz gero, eskubidea izango du auzitegiko mediku batek bera ___________;
___________ mediku
hori egitateen gaineko ardura duen epaileak izendatuko du...
4.1.22. Se podrá acordar la intervención inmediata del vehículo y la retención del permiso de circulación del mismo...
Ibilgailua berehala ___________ eta ibilgailu horren zirkulazio-baimena kentzeko erabakia hartu ahal izango da.
_________________________________________ 377
6. gaia _______________________________________________________________
4.1.23. Si el testigo residiere fuera del partido o término municipal del Juez que instruyese el sumario, éste se abstendrá de
4.1.23.
mandarle comparecer a su presencia, a no ser que lo considere absolutamente necesario para la comprobación del delito o
para el reconocimiento
reconocimiento de la persona del delincuente, ordenándolo en este caso por auto motivado
Sumarioaren instrukzioa egin duen epailearen barruti edo udalerritik kanpo bizi bada lekukoa, epaileak ez dio
aginduko bere aurrera agertzea, salbu eta delitua egiaztatzeko edo delitugilea ___________ hori erabat beharrezkoa
denean; hala gertatuz gero, auto ziodunaren bidez aginduko dio hari bere aurrera agertzeko
4.1.24. Si Recibido dicho informe, se pasará al Fiscal, si la causa fuere por delito en que tenga que intervenir,
intervenir para que
emita dictamen por escrito en el término de tres días
Behin txosten hori jasota, fiskalari emango zaio, baldin eta auzia delituaren ondoriozkoa bada eta fiskalak auzi
horretan ___________ behar badu, idatzizko irizpena eman dezan hiru eguneko epemugan
4.1.25. Asimismo, el Juez podrá acordar, en resolución motivada, la intervención de las comunicaciones telefónicas del
procesado
Gisa berean, epaileak ebazpen arrazoituaren bidez erabaki ahal izango du auzipetuaren telefono bidezko
komunikazioetan ___________.
___________
4.1.26. Sin embargo, podrá decretarse la destrucción, dejando muestras suficientes, cuando resultare necesaria o
conveniente por la propia naturaleza de los efectos intervenidos o por el peligro real o potencial que comporte su
almacenamiento o custodia.
Hala ere, horiek suntsitzea dekreta daiteke behar besteko laginak utzita, baldin eta beharrezkoa edo komenigarria
bada ___________ efektuen berezko izaerarengatik edo horien biltegiratzeak edo jagoletzak eragin dezakeen
arriskuarengatik, arrisku hori benetakoa izan nahiz ustezkoa dela.
4.1.27. Sin embargo, podrá decretarse la destrucción, dejando muestras suficientes, cuando resultare necesaria o
conveniente por la propia naturaleza de los efectos intervenidos o por el peligro real o potencial que comporte su
almacenamiento o custodia.
Hala ere, horiek suntsitzea dekreta daiteke behar besteko laginak utzita, baldin eta beharrezkoa edo komenigarria
bada ___________ efektuen berezko izaerarengatik edo horien biltegiratzeak edo jagoletzak eragin dezakeen
arriskuarengatik, arrisku hori benetakoa izan nahiz ustezkoa dela.
4.1.28. Tampoco podrán ser discriminados por razón de discapacidad....

discapacidad
Orobat, langileek ezin izango dute bereizkeriarik izan ___________....

___________
4.1.29. ... teniendo en cuenta el tipo o grado de minusvalía y las características del proceso formativo a realizar
... ___________ -mota edo -gradua eta gauzatu beharreko prestakuntza-prozesuaren ezaugarriak kontuan hartuta.
4.1.30. Por muerte, jubilación en los casos previstos en el régimen correspondiente de la Seguridad Social, o incapacidad
del empresario...
Enpresaburuaren heriotzarengatik, jubilazioarengatik, Gizarte Segurantzaren kasuan kasuko araubidean ezarritako

kasuetan, edo ___________...
___________
4.1.31. Por muerte, gran invalidez o invalidez permanente total o absoluta del trabajador,...
Langilearen heriotzarengatik, ___________ handiarengatik edo ___________ iraunkor osoa zein erabatekoarengatik,...
378 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
4.1.32. No cabrá invocar las causas de despido objetivo de ineptitud sobrevenida...
Ezin izango dira alegatu kaleratze objektiboaren arrazoi diren gertatze bidezko ___________ eza...
4.1.33. ... teniendo en cuenta la capacidad real de los trabajadores disminuidos.

disminuidos
... langile ___________ benetako gaitasuna hartuko da kontuan.

disminuidos

disminuidos
4.1.36. ... títulos oficialmente reconocidos como equivalentes...

equivalentes
... modu ofizialean ___________ aitortutako tituluak...
4.1.37. Cuando se acuerde la polivalencia funcional o la realización de funciones propias de dos o más categorías, grupos
o niveles, la equiparación se realizará en virtud de las funciones que resulten prevalentes.
Eginkizun-aniztasuna edo kategoria, talde edo maila bi edo gehiagoren eginkizunak gauzatzea erabakitzen denean,
eginkizun nagusien arabera egingo da ___________.
4.1.38. ... la asimilación de tales socios a trabajadores por cuenta propia o a trabajadores por cuenta ajena....
...bazkide langileak beregaineko langileekin berdinestea edo inorentzat lan egiten duten langileekin ___________...
___________ .
4.1.39. Los trabajos familiares, salvo que se demuestre la condición de asalariados de quienes los llevan a cabo...
Familiako lanak, frogatzen ez bada lan horiek egiten dituztenak ___________ langileak direla...
4.1.40. Suspensión de sueldo y empleo, por razones disciplinarias
___________ eta enplegua etetea, diziplina-arrazoien ondorioz
4.1.41. La movilidad funcional se efectuará sin menoscabo de la dignidad del trabajador y sin perjuicio de su formación y
promoción profesional...
profesional
Mugigarritasun funtzionala gauzatuko da langilearen duintasuna gutxietsi gabe eta horren lanbide-prestakuntzari
lanbide eta -
___________ kalterik egin gabe..
4.1.42. Los ascensos dentro del sistema de clasificación profesional se producirán...
Lanbide-sailkapenerako sistemaren barruan, ___________ egingo dira...
4.1.43. La dirección de la empresa, cuando existan probadas razones económicas, técnicas, organizativas o de producción,
podrá acordar modificaciones sustanciales de las condiciones de trabajo...
Ekonomia-, teknika-, antolaketa- eta ekoizpen-arrazoi egiaztatuak daudenean, enpresako zuzendaritzak lan-baldintzen
funtsezko aldarazpenak ___________ ditzake...
_________________________________________ 379
6. gaia _______________________________________________________________
4.1.44. La modificación de las condiciones establecidas en los convenios colectivos regulados en el Título III de la presente
Ley sólo podrá producirse por acuerdo entre la empresa y los representantes de los trabajadores...
Lege honen III. tituluko hitzarmen kolektiboetan ezarritako baldintzak aldaraz daitezke enpresaren eta langileen
ordezkarien arteko ___________ bakarrik,...
4.1.45. Para poder realizar este contrato en el caso de trabajadores que no hayan alcanzado aún la edad de jubilación...
jubilación
___________ ez duten langileen kasuan, kontratu hori egin ahal izateko...
4.1.46. ... la cobertura para la protección frente a las contingencias de accidentes de trabajo y enfermedades
profesionales...
... lan-istripuek eta lanbide-gaixotasunek eratorri ___________ babesteko estaldura gauzatzeari begira...
4.1.47. ...acreditada por los servicios sociales de atención o servicios de salud,

salud según proceda
...laguntzarako ___________ edo ___________ egiaztatu badute, kasuan kasuan bidezkoa zer den kontuan hartuta
4.1.48. Las organizaciones sindicales en el ejercicio de la libertad sindical tienen derecho a:...
Sindikatu-erakundeek ___________ egikaritzean eskubidea dute:..
4.1.49. La mayor representatividad sindical reconocida a determinados sindicatos les confiere una singular posición jurídica
a efectos, tanto de participación
participación institucional como de acción sindical
Sindikatu batzuei aitortutako ___________ handienak egoera juridiko berezia dakar, ___________ zein sindikatu-
ekintzari dagokienez
4.1.50. Cuando se inicie o se sostenga por motivos políticos o con cualquier otra finalidad ajena al interés profesional de los
trabajadores afectados
Greba hasteko zein grebari eusteko arrazoiak politikoak direnean edo ukitutako langileen ___________ zerikusirik ez
dutenean
4.1.51. Transcurrido el plazo o pasado el término señalado para la realización de un acto procesal de parte se producirá la
preclusión y se perderá la oportunidad de realizar el acto de que se trate.
Epea igarota edo alderdiei ___________ gauzatzeko ezarri epemuga agortuta, preklusioa gertatuko da, eta egintza
hori gauzatzeko aukera galduko da.
4.1.52. Que la decisión del tribunal penal acerca del hecho por el que se procede en causa criminal pueda tener influencia
decisiva en la resolución sobre el asunto civil.
___________ erabakiak, ___________ prozedura hasteko egitateari buruzkoa izanik, auzi zibilaren ebazpenean eragin
erabakigarria izan badezake.
4.1.53. Las bajas declaradas indebidas por resolución judicial firme surtirán los efectos que la misma determine...
___________ irmoaren bidez adierazitako bidegabeko bajek sortuko dituzte ebazpen horrek ezarri ondoreak,...
380 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
4.1.54. El Secretario Judicial dejará constancia del transcurso del plazo por medio de diligencia y acordará lo que proceda o
dará cuenta al tribunal a fin de que dicte la resolución que corresponda
___________,
___________ eginbide bitartez jasoko du, epea igaro dela, eta bidezkoa dena erabakiko du, edo horren inguruan
kontu-arrazoiak emango dizkio auzitegiari, horrek ebazpen egokia eman dezan.
4.1.55. Únicamente determina una suspensión inmediata el caso especial de la falsedad penal de un documento aportado
al proceso civil, siempre que tal documento pueda ser determinante del sentido del fallo.
Prozesu zibilera ekarritako agiri baten ___________,

___________ izatez, kasu berezia da, eta kasu horrek soilik ahalbide dezake
prozesu zibilaren berehalako etendura, betiere agiri hori erabakigarri denean prozesu zibilaren epaitzarako.
4.2.
4.2 Jarraian dituzue Zuzenbidearen esparruan erabilera espezifikoa duten aditz batzuk.
Gehienak, hiztegi orokorreko elementuak dira, baina arlo juridikoan balio edo erabilera
berezia dutenak. Eman euskarazko ordainak. Kontsultak egiteko, jo ezazu baliabide hauetara:
EUSKALTERM
ELHUYAR HIZTEGIA
JUSTIZIA.NET-
JUSTIZIA.NET-en LEXIKOA
DEUSTUKO UNIBERTSITATEKO LIBURUTEGI JURIDIKO ELEBIDUNA
DEUSTUKO UNIBERTSITATEAREN GLOSATEGIAK
UPV/EHUren LEGE
LEGE-TESTUEN BILTEGIA
UPV/EHUren LEGE-
LEGE-TESTUEN GLOSATEGIAK
UPV/EHUren TESTUBILTEGIA
UPV/EHUren TESTUBILTEGIAREN glosategia
GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIAREN itzulpen-
itzulpen-memoriak
IVAPen itzulpen-
itzulpen-memoriak
Absolver Abstenerse Aclarar Aconsejar

Acordar Acotar Acusar Adjudicar
Admitir Advertir Alegar Anotar
Apremiar Arrepentirse Asegurar Asistir
Atenuar Beneficiarse Cancelar Casar
Censurar Certificar Citar Concluir
Condenar Confesar Confirmar Confiscar
Consultar Culpar Declarar Declarar(se) culpable
Declarar(se) inocente Declinar Defender(se) Delegar
Deliberar Delinquir Demostrar Demudar
Denunciar Depositar Derogar Desestimar
Desistir Desobedecer Despiezar Destruir
Detener Devolver Dictaminar Dictar
Dirimir Disculpar Disfrutar Disponer
Divagar Eludir Embargar Enajenar
Encarcelar Engañar Enjuiciar Enmendar
Establecer Evaluar Exculpar Excusar(se)
Eximir Exonerar Expropiar Expulsar
Fallar Gozar Hacer público Heredar
Incumplir Infringir Infringir Inhabilitar
Injerir Inscribir Insinuar Insistir
_________________________________________ 381
6. gaia _______________________________________________________________
Instruir Intermediar Interrogar Interrumpir

Intervenir Jurar Justipreciar Juzgar
Legislar Legitimar Liberar Liquidar
Litigar Manifestar Multar Negociar
Objetar Obligar Obstruir Ocultar
Ofender Ordenar Otorgar Participar
Pedir responsabilidades Peritar Perjudicar Perseguir
Perseguir Practicar diligencias Precintar Precluir
Prescribir Probar Procesar Prometer
Quebrantar Quejar(se) Querellar(se) Reafirmar(se)
Rebajar Recurrir Recusar Recusar
Registrar Representar Resolver Responsabilizar
Restablecer Retener Retirar Sancionar
Servirse Sospechar Subastar Testar
Testificar Tomar declaración Tratar Valorar
Vigilar
4.3.
4.3 Zuzenbideko terminologiak legeetan du sorburua eta euskarri juridikoa. Izan ere, lege-
testuetan mugatzen eta finkatzen dira termino juridikoen forma eta esanahia. Ikus ditzagun
adibide batzuk. Horretarako, Eusko Legebiltzarrak onartutako legeen datu-basera joko dugu.
Aukeratu bertan jasotako lege-testu bat; identifikatu lege horri berariaz atxikitako terminoak.
Zerrendatu 5-10 funtsezkoenak. Lege-testuak termino horien definizioak badakartza, horiek
ere jaso.
Adibidea:
249. 7/2002 LEGEA, ABENDUAREN 12KOA, OSASUN ARLOKO AURRETIAZKO BORONDATEENA

Informazioan
Informazioan oinarritutako baimena [consentimiento informado]:
informado] askatasunez eta behar
bezainbesteko informazioa jaso ondoren, osasun arloko esku-hartze kliniko bat edota tratamendu bat
onartzeko gaixoak ematen duen baimen idatzia
Bizi-
Bizi-testamentua [testamento vital]:
vital] bere nahia adierazi ezineko egoeran erabaki klinikoak
hartzeko orduan kontuan hartu beharreko jarraibideak jasotzen dituen dokumentua, gaixoak berak idatziz
uzten duena.
Aurretiazko borondatea(k) [voluntades anticipadas]: bizi-helburu eta balioei buruz eta
mendikuntzarako tratamenduen inguruan norberak dituen nahien adierazpena da.
anticipadas]: osasun arloko
Aurretiazko borondateen agiria [documento de voluntades anticipadas]
aurretiazko borondateen legeak aitortutako eskubideak gauzatzeko legezko bitartekoa da.
Aurretiazko
Aurretiazko Borondateen Euskal Erregistroa [Registro Vasco de Voluntades Anticipadas]:
Anticipadas] osasun
arloko aurretiazko borondateen agiria egiten duten pertsonek, agiria bera edo haren aldaketa,
ordezkapena edo ezeztapena inskribatu ahal izan dezaten sortzen den zerbitzua.
4.4.
4.4 Ikuspegi komunikatibotik aztertuta, termino juridikoen oinarrizko adierazpideaz eta
definizioaz gain, termino horien erabilera ere hartzen da kontuan: zer familia lexikori atxikitzen
zaion, nolako aldaerak dituen, nolako adjektibo, izenondo eta bestelako osagarriak izaten
dituen ondoan edo inguruan… Jarraian duzue “konstituzio” terminoaren analisia, ikuspegi
honetatik egina. Aukeratu beste termino ezagun bat, eta egizu antzeko fitxa bat, termino
horren erabilera diskurtsiboan esangarri diren elementu lexikoak jasota.
382 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
Adibidea:
TERMINOA: Konstituzioa
ARLOA: Zuzenbide Konstituzionala
AZTERTUTAKO TESTUAK:
Konstituzio Zuzenbideko lege-

lege-testuak: http://www.ivap.euskadi.net/r61-
3039/es/contenidos/informacion/legedia_euskaraz/es_3818/konstituzio_zuzenbidea.html#1
Konstituzio Zuzenbidea eskuliburua: http://testubiltegia.ehu.es/Konstituzio-
http://testubiltegia.ehu.es/Konstituzio-zuzenbidea
“Konstituzio” terminoaren aldakiak: karta magna, konstituzio-karta, konstituzio-testua
“Konstituzio”
“Konstituzio” terminotik eratorritako elementu lexikoak: konstituzional, konstituzionalismo,
konstituzionalista, konstituzionalitate, konstituzionaltasun, konstituziokotasun, konstituziozko
“Konstituzio” osagaia duten hitz elkartuak eta egitura sintagmatikoak: konstituzio-zuzenbide, konstituzio-
auzitegi, konstituzio-araubide, konstituzio-lege, konstituzio-auzitegiaren epai, konstituzio kontrakotasun,
konstituzioaren artikulu, konstituzio auzitegiaren jurisprudentzia, konstituzioaren babes, konstituzio-
baimen, konstituzioaren gaikuntza berezi, konstituzioaren agindu, konstituzioaren oinarri, konstituzio-
jurisprudentzia, konstituzio-berme, konstituzioaren erabaki gehigarri, konstituzio-eskumen, konstituzio-
manu, konstituzioaren berme-urratze, konstituzioaren babes, konstituzio-hirurteko,
esapideak konstituzioaren arabera; konstituzioaren aginduz;

“Konstituzio” terminoa duten egiturak eta esapideak:
konstituzioaren bidez; konstituzioan ezarritakoari jarraiki, (konstituzioan) jaso, (konstituzioaren) oinarriak
ezarri, (konstituzioan)oinarriak ezarri, (konstituzioan) ezarritakoak, begirunez hartu, konstituzioaren
mende egon, konstituzioarekin bat etorri, konstituziori fideltasuna izan, konstituzioari obedientzia izan
/hitzeman, konstituzioaren aginduari helduz, konstituzio-jurisprudentziari helduta…
izenondoak: espainiar, Espainiako,

“Konstituzio” terminoak atxikita eraman ohi dituen adjektibo eta izenondoak
Cadizeko, Frantziako, Europako, aurrerakoi, kontserbadore, demokratiko…
“Konstituzio” terminoari atxikita maizenik agertzen diren aditzak: xedatu, aitortu, indarrean sartu,
zehaztu, islatu, aipatu, esan, jaso, ezarri, baldintzatu, bete, onartu, eragin, baimendu, antolatu, onartu,
aplikatu, interpretatu, adierazi, aldarrikatu, aurreikusi, aintzatetsi, bermatu, aldatu, eraldatu, indarrean
jarri, egokitu, aitortu, aldarrikatu, ezarrri, bildu, onetsi, bermatu, eskaini, onartu, itxuratu, eutsi,
ekarri,oharteman, babestu, eskatu, itxuratu, arautu, eman, indargabetu, sendotu, garatu, eraldatu,
eratxiki…
“Konstituzio” terminoari atxikita maizenik agertzen diren aditzondoak: zuzenean, berariaz, modu
zabalean, zehaztasunez, hitzez hitz…
_________________________________________ 383
6. gaia _______________________________________________________________
4.5. Hemen dituzu lege-testuetan maiz agertzen diren gaztelaniazko erdal formula lexikalizatu
batzuk. Nola emango zenituzke euskaraz?
4.5.1. Para que pueda tener lugar la disposición de este artículo
Artikulu honen xedapena _______ dadin...
4.5.2. En caso de
de cambio de la nacionalidad común o de la residencia habitual del alimentista, la nueva ley se
aplicará a partir del momento del cambio
Naziokotasun erkidea _______ edo mantenuhartzailearen ohiko bizilekua _______,

_______ lege berria aplikatuko da,
aldaketa-unetik aurrera
4.5.3. … no se procederá a su extinción, aunque sea redimible, sino cuando la mayor parte de los coherederos lo
acordare.
… errenta edo zama hori ez da azkendu behar, nahiz eta luditzeko modukoa izan, _______ jaraunskide gehienek
hala erabakitzen dutenean
enean.
enean
4.5.4. …siendo menester que la renuncia de este derecho se haga en su caso de una manera expresa y terminante…
... _______ da eskubide horri beren-beregi eta modu zehatzean uko egitea.
4.5.5. La determinación de cuáles sean los dos pareceres más favorables al procesado se hará a pluralidad de votos.
votos
Auzipetuarentzat bi iritzi mesedegarrienak zein diren zehazteko, (botoen)_______ hartuko da erabakia
4.5.6. Los que tuvieren lugar en los estrados, se practicarán leyendo íntegramente la resolución a la persona a quien
se notifiquen, dándole en el acto copia de ella, aunque no la pidiere, y haciendo mérito de uno y otro en la diligencia
que se extienda, que suscribirá el Secretario u Oficial de Sala, respectivamente.
Auzi-aretoetan egiten direnak, jakinarazpena nori egin eta pertsona horri oso-osorik irakurrita gauzatuko dira;
pertsona horri jakinarazpenaren kopia emango zaio ekitaldian bertan, berak eskatu ez arren, eta ebazpena zein
eginbidetan luzatu eta horretan bataren zein bestearen _______ jasota.
jasota Idazkariak edo salako ofizialak izenpetuko
du, hurrenez hurren, eginbide hori.
4.5.7. La persona que reciba los documentos los presentará en el término que se le hubiese fijado, al Juez o Tribunal a
quien se haya encomendado el cumplimiento, dando aviso, acto continuo,
continuo de haberlo hecho así al Juez o Tribunal de
quien procedan.
Agiriak jasotzen dituen pertsonak horiek aurkeztu beharko dizkio, zehaztutako epemugan, betearazpenaz
arduratzeko agindua hartu duen epaileari edo auzitegiari, eta, _______,
_______ hala egin dela abisatuko dio agiria
jatorriz sortu duen epaile edota auzitegiari.
4.5.8. El Juez, sin levantar mano,

mano examinará los documentos que produzca el recusante y oirá a los testigos que
presente en el acto, resolviendo lo que estime justo respecto de la recusación.
Epaileak, bere horri _______,

_______ ezesleak egindako agiriak aztertu eta ekitaldian aurkeztutako lekukoak entzungo
ditu, eta ezespenari buruz zuzentzat jotzen duena ebatziko du
4.5.9. Empleará la forma del suplicatorio cuando se dirija a un Juez o Tribunal superior en grado.
Suplikatorio-_______
_______ erabiliko du, goragoko mailan dagoen epaile edo auzitegi batengana jotzen duenean.
384 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
4.5.10. Del escrito interponiendo recurso de apelación se dará traslado, una vez concluido el término para recurrir, a
las demás partes, las que, en término de cinco días,
días podrán formular recurso supeditado de apelación.
Idazkiaren bidez gora jotzeko errekurtsoa jartzen denean, idazki hori jakinaraziko zaie gainerako alderdiei, behin
errekurtsoa jartzeko epemuga amaituta; alderdiok _______ jarri ahal izango dute gora jotzeko errekurtso
baldintzatua.
4.5.11. Dirimido el conflicto por el superior a quien competa, el Juez de instrucción que deje de actuar remitirá las
diligencias practicadas y los objetos recogidos al declarado competente dentro del segundo día, a contar desde el en
que reciba la orden del superior
superior para que deje de conocer.
Behin goragoko epaile eskudunak gatazka konponduta, jardunari utzi behar dion instrukzio-epaileak gauzatutako
eginbideak eta jasotako objektuak igorriko dizkio eskuduntzat jotako epaileari; hori egingo du _______,
goragokoak horren eskumena uzteko agindua ematen dion _______.
_______
4.5.12. El auto dictado por el Juez de lo Penal será apelable ante la Audiencia respectiva.
Zigor-arloko epaileak emandako autoari _______ jarri ahal izango zaio kasuan kasuko audientzian
4.5.13. Contra el auto a que se refiere este artículo procederá el recurso de apelación,
apelación que será admisible en ambos
efectos.
Artikulu honetan aipatutako _______, gora jotzeko errekurtsoa jarri ahal izango da,
da eta errekurtso hori ondore
bietan onartu ahal izango da.
4.5.14. Cuando se proponga declinatoria ante un Juez municipal, resolverá éste en término de segundo día.
día
Deklinatoria udal-epaileari proposatzen bazaio, horrek _______ emango du ebazpena.
4.5.15. La inhibición ante los Tribunales de lo criminal se propondrá en escrito con firma de Letrado.
Letrado
Arlo kriminaleko auzitegietan eskumena uzteko proposamena _______ egingo da.
4.5.16. Propuesta de convenio urbanístico a suscribir entre el agente urbanizador y la administración actuante con
expresión de los compromisos asumidos por aquél.
Urbanizatzailearen eta administrazio jardulearen artean izenpetu beharreko hirigintza-hitzarmenaren

proposamena. Urbanizatzaileak bere gain hartzen dituen konpromisoak ___ ____ ditu.
ditu
4.5.17. La formulación y presentación para su tramitación del programa de actuación urbanizadora y restantes
documentos técnicos que sean precisos para la legitimación de la transformación del suelo mediante la urbanización
en la forma dispuesta por esta ley con la condición de su previa sectorización.
Urbanizatzeko jarduketa-programa egitea eta izapidetzeko aurkeztea, eta, programa horrekin batera, lurzorua
urbanizazioaren bitartez eraldatzea zilegi egiten duten gainerako agiri teknikoak ere aurkeztea. _______,
sektorizatu egin beharko da _______ lurzorua, eta lege honetan xedatutako eran egin beharko da urbanizazioa.
4.5.18. Los planes generales determinarán la secuencia lógica de su desarrollo mediante la fijación de las condiciones
objetivas que definan un orden básico de prioridades para su ejecución.
Plan orokorretan beren garapenerako sekuentzia logikoa zehaztuko da. _______,

_______ baldintza objektibo batzuk
finkatuko dituzte,
dituzte horien bitartez plana garatzeko lehentasunen oinarrizko hurrenkera definitu ahal izateko.
_________________________________________ 385
6. gaia _______________________________________________________________
4.5.19. Las nuevas teconologías no pueden valorarse atendiendo exclusivamente a los procedimientos y formas
democráticas.
Teknologia berriak balioesterakoan,

balioesterakoan ezin dira aurretiko prozedura eta forma demokratikoak _______ kontuan
izan.
izan.
4.5.20. Las administraciones públicas ejecutarán, en sus respectivas esferas de competencias, los correspondientes
planes de ordenación urbanística, con arreglo a esta ley.
Herri-administrazioek, zeinek _______ eskumenen eremuan, hirigintza-antolamendurako planak egikarituko

dituzte, lege honetan ezarritakoaren arabera..
4.5.21. Los desperfectos y las deficiencias apreciados, sus posibles causas y las medidas recomendadas para asegurar
la estabilidad, la seguridad, la estanqueidad y la consolidación estructural.
Atzemandako akatsak eta hutsak, eta haiek ustez sorrarazi dituzten _______;
_______ egonkortasuna, segurtasuna,
estankotasuna eta egituraren sendotasuna ziurtatzeko neurriak.
4.5.22. La administración actuante remitirá al registro de la propiedad certificación del acta levantada, acompañada
del correspondiente plano, a los efectos de la práctica de las inscripciones procedentes..
procedentes
Egindako aktaren ziurtagiria eta, harekin batera, _______ planoa bidaliko ditu administrazio jarduleak jabetza-
erregistrora, egin _______ inskripzioak egin ahal izateko..
4.5.23. La ley también fija la necesaria participación del usuario y de sus familiares en la financiación de los mismos
[servicios sociales].
Legeak, azkenik, finantziazioan erabiltzaileek eta haien senideek ere parte hartu _______ ezartzen du..
4.5.24. Proporcionar el soporte administrativo asociado a la actividad del servicio
Zerbitzuaren jardunerako _______ den euskarri administratiboa ematea..
4.5.25. No está de más que el Parlamento Vasco deje claro, a modo de declaración de principios, que la única
concepción cultural hoy deseable es la que tiene su raíz en la democracia y tiene, por tanto, como una de sus
finalidades prioritarias, elevar el nivel democrático de la sociedad
Eusko Legebiltzarrak argi eta garbi utzi beharra dauka, printzipio-adierazpen gisa, ezen kulturaren kontzepzio
egoki bakarra, dudarik gabe, sustraia demokrazian duena dela, eta, ondorioz, lehentasunezko _______ bat
gizartearen demokrazia-maila goratzea duena.
4.5.26. Una política de vivienda con enfoque social sólo puede pasar por el incremento significativo de esta oferta de
vivienda protegida.
Etxebizitzen politikak, ikuspegi soziala _______ badu,

badu nabarmen handitu behar du etxebizitza babestuen eskaintza;
ez dago beste biderik.
4.5.27. Obras de vialidad, comprensivas en todo caso de las de explanación, afirmado y pavimentación de calzadas;
construcción y encintado de aceras, incluyendo las obras precisas para facilitar su accesibilidad para las personas de
movilidad reducida; y construcción de las canalizaciones para servicios en el subsuelo de las vías o de las aceras.
Bidegintzako obrak. Hauek _______ dira betiere: galtzada berdintzea, finkatzea eta zolatzea; espaloiak egitea eta
zintarriak jartzea –hor
hor _______ dira mugikortasun urria duten pertsonak ibili ahal izateko beharrezko obrak ere–;
ere
eta bideen eta espaloien lurpean zerbitzuetarako kanalizazioak egitea.
386 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
4.5.28.
4.5.28. Procediendo a su demolición y al cese de los usos y las actividades desarrollados a requerimiento del
ayuntamiento y sin derecho a indemnización por concepto alguno
Eta udalak eskatuz gero, eraitsi egin beharko dira, eta utzi egin beharko dira horietan gauzatzen ziren erabilerak
eta jarduerak, eta ez da izango kalte-ordainik jasotzeko _______.
_______
4.5.29. Están también sujetos a licencia los actos de construcción, edificación e instalación que realicen los
particulares en terrenos de dominio público, sin perjuicio de las autorizaciones o concesiones que otorgue el ente
titular del dominio público.
Lizentzia beharko dute, halaber, partikularrek jabari publikoko lursailetan egiten dituzten eraikuntza-, etxegintza-
eta instalatze-ekintzek. Lizentzia beharko dute, _______ jabari publikoaren titularra den erakundeak bere aldetik
baimenak edo kontzesioak eman.
eman
4.5.30. En todo el suelo no urbanizable y en el suelo urbanizable no sectorizado, con excepción de lo dispuesto en el
artículo 23.
Lurzoru urbanizaezin guztian eta lurzoru urbanizagarri sektorizatugabean, _______ 23. artikuluan xedatutakoa.
4.5.31. Aprobación inicial por el ayuntamiento, con sometimiento, simultáneo y por el mismo plazo de un mes, a
trámite de información pública mediante anuncio publicado
publicado en el boletín oficial del territorio histórico correspondiente
y en diario o diarios de mayor difusión en éste.
Udalak hasierako onespena eman beharko du, eta, aldi berean, jendaurrean jarriko du hilabeteko epean.
_______,
_______ iragarkia argitaratuko du lurralde historikoko aldizkari ofizialean eta lurraldean zabalkunderik handiena
duen egunkarian edo egunkarietan.
4.5.32. No obstante, sin perjuicio de su consideración dentro de la categoría de suelo urbano consolidado, los solares
en régimen de proindivisión podrán ser objeto de un proceso reparcelatorio, a instancia de la propiedad que
representa al menos el 50 % de la cuota de propiedad, cuyo ámbito no excederá del propio del solar.
Alabaina, hiru-lurzoru finkatuaren kategoriaren barruan orubeok duten kontsiderazioa kontuan izan behar bada
ere, proindibiso-araubidea duten orubeak birpartzelatu egin ahal izango dira. _______
_______,
__ gutxienez jabetza-
kuotaren % 50 ordezkatzen duen jabetzak
ak eskatu beharko du,
du eta bipartzelazioak ez du gaindituko orubearen
eremua.
4.5.33. Concluye la ley estableciendo un título VI específicamente destinado a tutelar el cumplimiento de la legalidad
urbanística tanto con carácter preventivo como con carácter reparador del orden infringido.
Legeak, bukaera aldean, VI. titulua ere ezartzen du, berariaz hirigintza-arloan legea betetzen dela babesteko, bai
arau-
arau-hausteari _______ hartuta,
hartuta bai urratutakoa berriz bere _______ ekarrita.
ekarrita
4.5.34. El incumplimiento del deber de edificar habilitará a la administración actuante para expropiar la parcela o el
solar, llevar a cabo su venta forzosa o proceder a la ejecución del planeamiento mediante la adjudicación de un
programa de edificación a un agente edificador, previa declaración municipal de la misma en situación de edificación
forzosa.
Eraikitzeko eginbeharra betetzen ez bada, administrazio jarduleak habilitazioa izango du partzela edo orubea
desjabetzeko, horiek nahitaez saltzeko edo eraikitzaile bati eraikitze-programa bat esleituz plangintza egikaritzeko.
_______,
_______ partzela edo orubeok nahitaez eraikitzeko deklarazioa egin beharko du aurretiaz udalak.
_________________________________________ 387
6. gaia _______________________________________________________________
4.5.35. La licencia de usos provisionales se entenderá otorgada en precario bajo la condición de pérdida de su
eficacia:] Previa audiencia de los interesados,
interesados cuando se produzca, en cualquier momento anterior al requerimiento
municipal de cese del uso o usos autorizados y la demolición y el desmontaje de las obras e instalaciones, la
declaración del incumplimiento por los destinatarios de la licencia de cualquiera de los compromisosa que se refiere la
letra a) del número anterior
Deklaratzen baldin bada lizentziaren hartzaileek ez dutela bete artikulu honetako 1. paragrafoko a) idatz-zatian
aipatzen diren konpromisoetako bat. Deklarazio hori, _______,
_______ udalak erabilera baimenduak bertan behera utzi
eta obra edo instalazioak eraitsi eta desmuntatzeko errekerimendua egin aurretik eman beharko da, eta lehenago
interesdunei entzun beharko zaie.
5. Gramatika-
5.1.1. Deklinabidea (kasu-

(kasu-marken ekonomia)
A) Salbuetsita egongo dira administrazioak sustatu eta diruz lagundutako erakundeak

B) Salbuetsita egongo dira administrazioak sustatutako eta diruz lagundutako erakundeak
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________

(kasu-marken
marken ekonomia)
A) Prozedura demokratikoak eta parte-

parte-hartzaileak sustatu behar dira
B) Prozedura demokratiko eta parte-
parte-hartzaileak sustatu behar dira
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________

(kasu-marken ekonomia)
A) Konstituzio federal eta nazionalak dituzten estatuak

B) Konstituzio federalak eta nazionalak dituzten estatuak
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
5.1.4. Deklinabidea (epeak)
... los litigantes dispondrán de un plazo de cinco días para la correcta interposición o anuncio del recurso.
A) ... auzilariek bost egunetako epea izango dute, errekurtsoa behar bezala jarri edo iragartzeko.
B) ... auzilariek bost eguneko epea izango dute, errekurtsoa behar bezala jarri edo iragartzeko.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
5.1.5. . Deklinabidea (epeak)
El perito entregará la valoración de los bienes embargados al tribunal en el plazo de ocho días a contar desde la
aceptación del encargo.
A) Adituak, enkargua onartu duenetik, zortzi egunetako epean emango dio auzitegiari enbargatu ondasunen
balorazioa.
B) Adituak, enkargua onartu duenetik, zortzi eguneko epean emango dio auzitegiari enbargatu ondasunen
balorazioa.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
388 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia
5.1.6. Deklinabidea (deklinabide-

(deklinabide-kasuaren hautapena)
La petición de extradición se hará en forma de suplicatorio dirigido al Ministro de Gracia y Justicia.
A) Estradizioaren eskaera suplikatorio-formarekin egingo da, eta Grazia eta Justizia ministroari zuzenduko zaio.
B) Estradizioaren eskaera egiteko suplikatorio-forma erabiliko da, eta Grazia eta Justizia ministroari zuzenduko
zaio.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
5.1.7. Aditz laguntzaileak
Si el comprador dejare varios herederos...
A) Erosleak zenbait jaraunsle utz balitza...

B) Erosleak zenbait jaraunsle utzi baditu...
baditu
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
A) Interesdunek aurkez ditzaten eskabideak ebazteko gehieneko epea, kasu bakoitzean ezarri beharreko
jardunbidearen izapideek har dezatena da.
B) Interesdunek aurkeztutako eskabideak ebazteko gehieneko epea, kasuan kasuko jardunbideetarako behar dena
izango da.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
A) Eskabide, idazki edo mezu batean interesdun zenbait agertuko balitz, horien ondoriozko jarduketak berariaz
adierazitako ordezkariarekin edo interesdunarekin egingo lirateke, eta horren ezean, idazkian agertzen den
lehenengoarekin.
B) Eskabide, idazki edo mezu batean interesdun bat baino gehiago badira, interesdun horiek berariaz adierazitako
ordezkariekin edo interesdunekin egingo dira jarduketak; eta ezer adierazten ez bada, berriz, idazkian agertzen
den lehenengoarekin.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
5.1.10. Menderagailuen erabilera (denborazkoak/baldintzazkoak)
Cuando varios, conjuntamente y en un solo contrato, vendan una finca indivisa con pacto de retro...
A) Norbaitzuek, batera eta kontratu batean bakarrik, baldin eta finka indibisoa saltzen badute atzeraeskuratzeko
itunarekin...
B) Norbaitzuek, batera eta kontratu batean bakarrik, finka indibisoa saltzen dutenean atzeraeskuratzeko
itunarekin...
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
_________________________________________ 389
6. gaia _______________________________________________________________
5.1.11. Menderagailuen erabilera (denborazkoak / baldintzazkoak)
Lo mismo se observará cuando el que ha vendido por sí solo una finca ha dejado varios herederos...
A) Gauza bera beteko da, bere kabuz finka saldu duenak zenbait jaraunsle utzi dituenean...
dituenean
B) Gauza bera beteko da, baldin eta bere kabuz finka saldu duenak zenbait jaraunsle utzi baditu...
baditu
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
5.1.12. Menderagailuen erabilera (erlatibozkoak)
La emisión de los títulosvalores se atendrá a la ley del lugar en que se produzca
A) Balore-tituluen jaulkipena egokituko zaio jaulkipena gertatu den tokiaren legeari

B) Balore-tituluen jaulkipena non gertatu, eta toki horretako legeari egokituko zaio jaulkipen hori
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
5.1.13. Menderagailuen erabilera (erlatibozkoak)
El que disponga de bienes a título gratuito en favor de un menor o incapacitado, podrá establecer las reglas de
administración de los mismos y designar la persona o personas que hayan de ejercitarla.
A) Ondasunak adingabearen edo ezgaituaren mesederako dohainik xedatzen dituenak ondasunok

administratzeko erregelak ezar ditzake, eta administrazio hori burutu behar duen pertsona edo pertsonak izenda
ditzake.
B) Norbaitek dohainik ondasunak xedatzen baditu adingabearen edo ezgaituaren mesederako, ondasunok
administratzeko erregelak ezar ditzake, eta administrazio hori burutu behar duen pertsona edo pertsonak izenda
ditzake.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
5.1.14. Menderagailuen erabilera (gaztelaniazko gerundioak)

gerundioak)
Vendiéndose un crédito litigioso, el deudor tendrá derecho a extinguirlo...
A) Kreditu auzigaia saltzen delarik, zordunak hori azkentzeko eskubidea izango du...
B) Kreditu auzigaia saltzen bada, zordunak hori azkentzeko eskubidea izango du...
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
5.1.15. Menderagailuen erabilera (gaztelaniazko gerundioak)
Los autos se redactarán fundándolos en Resultandos y Considerandos concretos y limitados unos y otros a la
cuestión que se decida.
A) Autoak idazteko oinarri izango dira ikusizko eta kontuan hartuzko zehatzak; batzuk eta besteak erabaki
beharreko arazoari buruzkoak izango dira soil-soilik.
B) Autoak idazteko oinarri izango dira ikusi eta kontuan hartutako irizpide zehatzak; batzuk eta besteak erabaki
beharreko arazoari buruzkoak izango dira soil-soilik.
IRIZPIDEA: ___________________________________________________________________
390 _________________________________________
_______________________________________________________________ 6. gaia

HAEE/IVAP.
Alberdi, X. eta Sarasola, I., 2001. Euskal estilo libururantz. Gramatika, estiloa eta hiztegia. Bilbo:
UPV/EHU.
Alberdi, X. eta Ugarteburu, I., 1999. Euskaltzaindiaren araugintza berria: ikastaroa. Bilbo: UPV/EHU.
Euskararen garapena esparru akademikoetan, sare-argitalpena, Euskara Institutuaren webgunea
Alkorta, K. (arg.), 2004. Egokitasuna hizkuntzaren erabileran. VIII. Jardunaldiak. Bilbo: Mendebalde Kultur
Alkartea.
Arakama, J.M. et al., 2005. IVAPeko Estilo Liburua. HAEE/IVAP
Aristigieta, X., 2009. “Euskarazko testuen komunikagarritasun-problema larriak”. SENEZ 37.
Jaurlaritza.
Biblioni, G. 1997. Llengua estàndar i variació lingüística. Valentzia: Climent.
Del Olmo, K., 1998. “Oratoria, akatsak, itzulpengintza eta kalkoak”. SENEZ 21, 29-54.
XLIII:1-2(2009), 231-246, Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua / Servicio Editorial de la
Universidad del País Vasco. ISBN: 0582-6152
linguistikoa eta terminologikoa. Bilbo: UPV/EHU.
Erkoreka, J. eta Lozano, J. (koord.), 1994. Hizkera argiaren bidetik. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Esnal, P. eta Zubimendi, J.R., 1993. Idazkera-liburua. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
Etxeberria, I. eta beste, 2011. Trebakuntzarako Eskuliburua. Gasteiz: IVAP.
Eusko Jaurlaritza, 2004. Euskararen kalitatea. Zertaz ari garen, zergatik eta zertarako. Eusko Jaurlaritza.
Garzia, J., 2005. Kalko Okerrak. Donostia: Eusko Jaurlaritza.
_________________________________________ 391
6. gaia _______________________________________________________________
Lozano, J. (koord.), 1997. Argiro idazteko proposamenak eta ariketak. Gasteiz: HAEE/IVAP.
J. [arg.]), Julio Urkixo Mintegiaren Gehigarriak, UPV/EHU. 2008, 545-560.
583-604.
trabajo académico. Madril: MAP.
Pagola, J. eta Urkia, J., 2008. Interpretearen eskuliburua. Gasteiz: IVAP.
Rodriguez, F. eta Esnaola, I. (ed.), 1998. Euskara mintzatuaren erronkak. Donostia: UPV/EHU.
Sáinz, F. eta Da Silva, J.C., 1989. La calidad de las leyes. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra
Zabala, I. eta Elordui, A., 2006. "Specialized discourse and the Linguistic System of Basque". In: B.
895-914.
Zabala, I., San Martin, I., Lersundi, M. eta Elordui, A. 2011. “Graduate teaching of specialized registers
in a language in the normalization process: towards a comprehensive and interdisciplinary treatment of
academic Basque”, in Begoña Clavel & Sergio Maruenda, 2010 (argit.) (argitaratzeko): Multiple Voices
in Academic and Professional Discourse: Current Issues in Specialised Language Research, Teaching
and New Technologies, Cambridge Scholar Publishing.
Zuazo, K., 2008. Euskalkiak, euskararen dialektoak. Donostia: Elkar.
Zubimendi, J.R., 1997. “Euskararen kalitatea: zuzentasuna eta egokitasuna”. Euskera 42, 705-709.
392 _________________________________________
Bibliografia
______________________________________________________________ Bibliografia
ERREFERENTZIAK
HAEE/IVAP.
Agirre, J., 1997. “Euskarazko itzulpen administratibo-juridikoen balio ofiziala”. SENEZ 19.
Agirreazkuenaga, I., 2000. “Hizkuntza alorreko oinarrizko printzipioak eta euskal administrazio
publikoetako hizkuntza-plangintza orain eta gero”. ELERIA 5, 85-96.
Aierbe, A., 2003. “Administrazioaren iragarkia: publizitate arloko hizkera?2. In: Alberdi, X. eta
Ugarteburu, I. (arg.) Espezialitate-hizkerak eta Terminologia Jardunaldiak. Leioa: UPV/EHU, 255-270.
Aierbe, A., 2007. “Gaztelaniazko agindu- edota betebehar-balioko geroaldiaren ordainak euskarazko
administrazio-testuetan”. In: Salaburu, P. eta Ugarteburu, I. (arg.) Espezialitate-hizkerak eta Terminologia
II: Euskara estandarra eta espezialitate hizkerak. Leioa: UPV/EHU, 171-184.
Aierbe, A., 2009. “Birformulazio-estrategiak eta komunikagarritasuna administrazioko testuetan”. In:

Salaburu, P. eta Ugarteburu, I. (arg.) Espezialitate-hizkerak eta Terminologia III: Espezialitate hizkeren
didaktika eta komunikazioa. Leioa: UPV/EHU, 237-239.
Alberdi, X. eta Sarasola, I. (2001). Euskal estilo libururantz. Gramatika, estiloa eta hiztegia. Bilbo:
UPV/EHU.
Alberdi, X. eta Ugarteburu, I. 1999. Euskaltzaindiaren araugintza berria: ikastaroa. Bilbo: UPV/EHU.
Euskararen garapena esparru akademikoetan, sare-argitalpena, Euskara Institutuaren webgunea
Alcaráz, E. eta Hughes, B., 2009. El español jurídico. Madril: Ariel.
Alcaraz, E., 2005. “El jurista, el traductor y la traducción jurídica”. In: Larrazabal, S. eta Oregi, E.
Alday, L. (koord.), 1998-a. Prozedura Zibileko idazki ereduak I. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
Alkorta, I., 1995. “Zuzenbidea Euskaraz”. Administrazioan Euskaraz 8, 5.
Alkorta, K. (arg.), 2004. Egokitasuna hizkuntzaren erabileran. VIII. Jardunaldiak. Bilbo: Mendebalde
Kultur Alkartea.
Alonso, I. eta beste, 2010. Administrazioko testugintzan sakontzeko ikastaroa. Gasteiz: IVAP/MU
_________________________________________ 395
Bibliografia _____________________________________________________________
Álvarez, M., 1995. Tipos de escrito III: epistolar, administrativo y jurídico. Madril: Arco/Libros
Arakama, J.M. et al., 2005 IVAPeko Estilo Liburua. HAEE/IVAP.
Aristigieta, X., 2009. “Euskarazko testuen komunikagarritasun-problema larriak”. SENEZ, 37.
Arregi, M. eta Cuadra, S., 2001. “Euskararen erabilera arautzeko arautegien bilakaera Nafarroan
(1986-2001)”. Administrazioan Euskaraz 34, 12.
Jaurlaritza.
Badia, A. eta Duarte, C., 1979. Formulari administratiu. Bartzelona: Curial.
Baranbones, J., 2007. “Euskarazko itzulpen juridikoa: euskarara itzulitako zitazio-jakinarazpenen

azterketa deskriptiboa”. ELERIA 16, 45-53.
Bayo, J. (zuz.), 1998. El lenguaje judicial. Madril: Consejo General del Poder Judicial.
Belluscio, A., 2008. “Técnica jurídica para la redacción de escritos y sentencias”. Suplemento Especial
de la Revista argentina La Ley. URL: http://forodelderecho.blogcindario.com/2008/03/00290-tecnica-
juridica-para-la-redaccion-de-escritos-y-sentencias-augusto-c-belluscio.html
Benoit, A. (2000). Decir o escribir lo esencial en pocas palabras. Hacer la síntesis. Bilbo: Deusto.
Biblioni, G. 1997. Llengua estàndar i variació lingüística. Valentzia: Climent.
Bielsa, R., 1993. Los conceptos jurídicos y su terminología. Buenos Aires: De Palma.
Bizkaiko Foru Aldundia, 2005. Enpresa euskaldunduz. Fitxa juridikoen bilduma. Bilbo: Bizkaiko Foru
Aldundia.
Borja, A. 2000. El texto jurídico inlgés y su traducción al español. Bartzelona: Ariel.
396 _________________________________________
_____________________________________________________________ Bibliografia
Bronckart, J.P., 2004. Actividad verbal, textos y discursos. Por un interaccionismo socio-discursivo.
Madril: Fundación Infancia y Aprendizaje.
Cabré, M.T., Bach, C. eta Martí, J. (ed.), 2006. Terminología y Derecho: complejidad de la
comunicación multilingüe. Bartzelona: IULA.
Cáceres, E., 2000. Lenguaje y derecho: las normas jurídicas como sistemas de enunciados. Mexiko:
Universidad Autónoma Nacional de México.
Calonje, C., 2009. Técnica de la argumentación jurídica. Iruñea: Thomson Reuters & Aranzadi.
Calsamiglia, H. eta Tusón, A., 1999. Las cosas del decir. Manual de análisis del discurso. Bartzelona:
Ariel.
Calvo, L., 1980. Introducción al estudio del lenguaje administrativo. Gramática y textos. Madril: Gredos.
Casado, M., 1993. Introducción a la gramática del texto en español. Madril: Arco/Libros.
Cassany, D., 2006. Taller de textos. Bartzelona: Paidós.
Castellá, J., 1992. Dela frase al text. Bartzelona: Empuries.
Castellón, H., 2001. El lenguaje administrativo. Formas y uso. Granada: Editorial La Vela.
Catalani, A., 2010. Expresarse con acierto. Una palabra para cada ocasión, una ocasión para cada
palabra. Madril: Alianza.
Cervera, A. eta Hernández, G., 2006. Saber escribir. Madril: Aguilar/Instituto Cervantes.
Ciapuscio, G., 2003. Textos especializados y terminología. Bartzelona: IULA.
Clas, A. (zuz.), 1979. La traduction juridique. Montreal: Journal des Traducteurs.
administrativa. Zizur Txikia: Aranzadi
De Beaugrande, R.A. eta Dressler, W.U., 1997. Introducción a la lingüística del texto. Bartzelona: Ariel.
Del Burgo, M. eta Merchán, A., 2000. El lenguaje del derecho. Bartzelona: Bosch.
Del Olmo, K., 1998. “Oratoria, akatsak, itzulpengintza eta kalkoak”. SENEZ 21, 29-54.
Dyrberg, P., 2000. “Hizkuntza aniztasuna Europar Batasunean eta bertako erakundeetan: aberastasuna,
zailtasunak eta inplikazioak”. ELERIA 6, 23-28.
_________________________________________ 397
Bibliografia _____________________________________________________________
XLIII: 1-2(2009), 231-246, UPV/EHU. ISBN: 0582-6152.
linguistikoa eta terminologikoa. Bilbo: UPV/EHU.
Elosegi, A., 2002. “Euskal hizkera juridikoa testuetan”. In: Elosegi, A., Zuzenbideko hizkera berezia.
Lege-corpus itzuli bateko terminologiaren azterketa linguistikoa eta terminologikoa. Bilbo: UPV/EHU,
183-243.
Elosegi, A., 2002. “Euskal hizkera juridikoari buruzko lanak”. In: Elosegi, A., Zuzenbideko hizkera
berezia. Lege-corpus itzuli bateko terminologiaren azterketa linguistikoa eta terminologikoa. Bilbo:
UPV/EHU, 229-234.

97-112
Escuela Judicial, 2000. Lenguaje forense. Madril: Consejo General del Poder Judicia.
Esnal, P. eta Zubimendi, J. R., 1993. Idazkera-liburua. Gasteiz: Eusko Jaurlaritza.
Etxeberria, I. eta beste, 2011. Trebakuntzarako Eskuliburua. Gasteiz: HAEE/IVAP.
Europako Batzordea, 2009. Guía práctica común del Parlamento Europeo, del Consejo y de la
Comisión. URL: http://eur-lex.europa.eu/es/techleg/index.htm
Eusko Jaurlaritza, 2004. Euskararen kalitatea. Zertaz ari garen, zergatik eta zertarako. Eusko Jaurlaritza.
Eusko Jaurlaritza, 2010. Dekretuen mailako xedapen orokorren izapidetzea. URL:

http://www.jusap.ejgv.euskadi.net/r47-
edukia/eu/contenidos/plan_programa_proyecto/py_064/eu_py_064/adjuntos/MBT_interno_Decretos_e
us_ACG.pdf
Eusko Legebiltzarra, 2010. Hizkuntza gutxituak administrazioan. Lenguas minoritarias en la

administración. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra.
Ezeiza, J. (koord.), 2010. PREST: Unibertsitateko komunikaziorako gaitasunen esku-liburua. Leioa:

UPV/EHU-Euskara Zerbitzua.
398 _________________________________________
_____________________________________________________________ Bibliografia
Ezeiza, J., 2005. Zuzenbidean. Justizia Administrazioan euskaraz. Donostia: HABE.
Ezeiza, J., 2009. Komunikazioa euskaraz: Administrazio orokorra. Donostia: L6 & HABE. URL:
http://tresnak.kapsula.com/komunikazioa_euskaraz/administrazio_orokorra/
Ezeiza, J., 2009. Komunikazioa euskaraz: Justizia administrazioa I. Donostia: L6 & HABE. URL:
http://tresnak.kapsula.com/komunikazioa_euskaraz/justizia_administrazioa1/
Ezeiza, J., 2009. Komunikazioa euskaraz: Justizia administrazioa II. Donostia: L6 & HABE. URL:
http://tresnak.kapsula.com/komunikazioa_euskaraz/justizia_administrazioa2/
Faber, P. eta Jiménez, C. (ed.), 2002. Investigar en terminología. Granada: Comares.
Fernández, J. eta Huertas, A., 2009. Redacción en las relaciones públicas. Madril: Prentice Hall.
Feteris, E., 2007. Fundamentos de la argumentación jurídica. Bogotá: Universidad de Externado.
Font, A. eta Pérez, J.L., 2009. El derecho para no juristas. Bilbo: Ediciones Deusto.
Gallastegi, C., 2005.“Itzulpen juridikoa eta euskararen historia”. In: Larrazabal, S. eta Oregi, E.,
Garayzabal, E., Jiménez, M. eta Reigosa, M. (arg.), 2011. Panorama actual de la Lingüística Forense en
el ámbito legal y policial. Teoría y práctica. Madril: Euphonia.
García, J. eta Ortas, S., 2007. Estrategia de negociación práctica para abogados. Madril: Colex
Garzia, J., 1997. Joskera lantegi. Gasteiz: IVAP.
Garzia, J., 2005. Kalko okerrak. Donostia: Eusko Jaurlaritza.
Gorostiza, A., 2009. Administrazio idazkiak berritu eta estandarizatzeko teknikak. URL:
738/eu/contenidos/informacion/erabilera_planak_jardunaldiak/es_jardun/adjuntos/Aitor%20Gorostiza
%20-%20Estandarizazioa.pdf
Hainbaten artean, 2000. Manual de normalización de textos administrativos. Las Palmas: Universidad
de las Palmas de Gran Canaria.
Hainbaten artean, 2004. Euskararen kalitatea. Zertaz ari garen, zergatik eta zertarako. Gasteiz: Eusko
Jaurlaritza
_________________________________________ 399
Bibliografia _____________________________________________________________
Hainbaten artean, 2007. Manual de documentos administrativos. Coruña: Universidade da Coruña.
Hainbaten artean, 2008. Gizarte arloko jurisdikzioan erabiltzen diren hainbat ereduren bilduma
elebiduna. Donostia: LAB sindikatua.
Hainbaten artean, 2009. Eusko Legebiltzarraren idazteko, itzultzeko eta zuzentzeko jarraibideak. Gasteiz:
Eusko Legebiltzarra. URL: http://www.parlamento.euskadi.net/e_normas_redaccion.html
Hainbaten artean, 2011. Lenguaje, derecho y traducción. Granada: Comares.
Hernando, L. A., 2003. El lenguaje jurídico. Madril: Editorial Verbum.
Ibarzabal, A., 1990. “Itzulpena auzitara”. SENEZ 9.
Iñigo, A. (koord.), 2007. Hizkuntza-zuzenbidea. Testu-bilduma euskaraz. Bilbo: Euskaltzaindia.
Iturralde, V., 1989. Lenguaje legal y sistema jurídico. Cuestiones relativas a la aplicación de la ley.
Bartzelona: Tecnos.
Kaltzakorta, M., 2009. Laburpenak euskarazko boletinetan. SENEZ 37.
Lanaren Nazioarteko Erakundea, 2001. Guía sobre legislación del trabajo. URL:
http://www.ilo.org/public/spanish/dialogue/ifpdial/llg/main.htm
Landa, J.M., 2002. “Zigor Kode elebiduna: zertarako?”. ELERIA 9, 101-102.
Larringan, L.M., 1998. Koherentzia, kohesioa eta konexioa. Testuratze baliabideak. Gasteiz: UPV/EHU
eta Arabako Foru Aldundia.
Lasa, I., 2010. Goi mailako euskara lantzen. Derio: Labayru Ikastegia.
400 _________________________________________
_____________________________________________________________ Bibliografia
Lobera, G., 2005. “Gerraondoko itzulpen juridikoaren bilakaera: joerak eta emaitzak”. In: Larrazabal,
S. eta Oregi, E., Hizkera juridikoa eta itzulpengintza: euskararen norabideak. Bilbo: Deustuko
Lobera, A., 1997. “Itzulpena administrazioan eta auzitegian”. SENEZ 19.
López, M., 2002. Redacción legislativa. Mexiko: Senado de la República.
Loureda, O., 2003. Introducción a la tipología textual. Madril: Arco/Libros.
Lozano, J., 2008. “Administrazioko hizkeraren oraina eta geroa”. In: IKER 19, 103-118. Argitalpen
elektronikoa: http://www.euskaltzaindia.net/dok/ikerbilduma/70471.pdf
Lozano, J., 2001. “Administrazio hizkeraren iraultza”. Administrazioan Euskaraz 31, 5.
Majón, R., 2008. “Itzulpen-politika euskal administrazioan euskeraren erabilera normalizatzeko

planetan”. SENEZ, 35.
J. [arg.]), Julio Urkixo Mintegiaren Gehigarriak, EHU/UPV. 2008, 545-560.
Maldonado, M., 2003. Texto y comunicación. Madril: Editorial Fundamentos.
Martineau, F., 2008. Argumentación judicial del abogado. Bartzelona: Bosch.
Martínez, J.M., 2008. Manual de comunicación persuasiva para juristas. Madril: La Ley-Wolters Kluwer.
Martínez, J.R., 2006. Libro de estilo Garrigues. Zizur Txikia: Aranzadi
Martínez-Cardós, J.L., 2009. Las normas jurídicas. Tramitación de leyes y normas reglamentarias. URL:
http://www.industria.ejgv.euskadi.net/r44-
886/es/contenidos/informacion/formacion_transversal_gv/es_9000/adjuntos/material%20tecnica%20n
ormativa.pdf
583-604.
Mendizabal, F., 1992. Eskumen sozialeko eta lan-administrazioko formularioak. Donostia: ELKAR.
trabajo académico. Bartzelona: Bosch.
_________________________________________ 401
Bibliografia _____________________________________________________________
Narbaiza, A., 2010. Euskararen eskakizuna Gipuzkoako Toki Administrazioan (1923-1931). Gasteiz:
HAEE/IVAP.
Nikolas, Z., 2010. “Arau idazketa elebidunaren zergatia”. In: Eusko Legebiltzarra. Hizkuntza gutxituak
administrazioan. Lenguas minoritarias en la administración. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra, 313-337.
Olmedo, A., Barreneche, A. eta Misari, D., 2010. Oratoria forense y redacción jurídica. Perú: EGAGAL.
Oregi, E.. 2010. “Korredakzioa araugintzan itzulpenaz haratago”. In: Eusko Legebiltzarra. Hizkuntza
gutxituak administrazioan. Lenguas minoritarias en la administración. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra, 299-
311.
Ortega, E., 2002. “La traducción técnica dentro del ámbito de la traducción judicial: los retos
traductológicos del futuro espacio judicial europeo2. In: Alcina, A. eta Gamero, S. (arg.). La traducción
científico-técnica y la terminología en la sociedad de la información. Castelló: Universitat Jaume I, 163-
166.
Ortega, E., 2008. La traducción e interpretación jurídicas en la unión europea. Retos para la Europa de
los ciudadanos. Granada: Comares.
Ortega, J.M., 2011. Interpretar para la justicia. Granada: Comares.
Pagola, J. eta Urkia, J., 2008. Interpretearen eskuliburua. Gasteiz: IVAP
Palacio, J., 2005. “El ordenamiento jurídico como derecho multilingüe”. In: Larrazabal, S. eta Oregi, E.
Peillen, T., 1998. “Euskararen lekua Iparraldeko antolakuntza eta legeetan”. ELERIA 3, 51-60.
Plazaola, I. eta Alonso, M.P., 2007. Testuak, diskurtsoak eta generoak. Euskal testuen azterketa
korrontea. Donostia: Erein.
Ramos, L., 1980. Introducción al estudio del lenguaje administrativo. Gramática y textos. Madril:
Gredos.
Reniu, M. (ed.), 1992. Primeres Jornades de Normalitzación del Catalá en l’ambit jurídic. Girona: CNL.
Rodriguez, C., 1969. El lenguaje jurídico. Bartzelona: Bosch.
Rodriguez, F., eta Esnaola, I. (ed.), 1998. Euskara mintzatuaren erronkak. Donostia: UPV/EHU.
Ruiz del Árbol, M. eta Albar de la Cala, M., 1997. Educación de la voz para juristas. Guía práctica para
hablar en público y en el foro. Bartzelona: Bosch.
Sáez, J., 2010. Cómo hacer una demanda. Madril: Tecnos.
Sáinz, F. eta Da Silva, J.C., 1989. La calidad de las leyes. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra.
Sánchez, F., 2009. Una teoría de la argumentación jurídico-penal. Granada: Comares.
402 _________________________________________
_____________________________________________________________ Bibliografia
Swales, J., 1990. Genre Analysis. English in Academic and Research Settings. Cambridge: Cambridge
University Press.
Thiry, B., 2009. Terminología y Derecho. Granada: Atrio.
Urrutia, A. eta Urrutia, I., 2007. Onomasiologia eta terminologia: www.iev.deusto.es biblioteka juridiko
elebidunaren hustuketarako irizpideak. ZEA.
Urrutia, A., 1991. Hizkuntza ofizialkidetasuna. Borondatearen autonomia eta euskara. JAKIN 65, 38-
61.
Urrutia, A., 1993. “Euskara eta mundu juridikoa”. BAT Soziolinguistika aldizkaria 11, 93-98.
Urrutia, A., 1995. “Administrazio hizkera”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara Zuzenbidearen
Urrutia, A., 1995. “Auzitegietako hizkera”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara Zuzenbidearen
Urrutia, A., 1995. “Euskara mundu juridikoan. Historia laburra”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara
Urrutia, A., 1995. “Lege hizkera”. In: Urrutia, A. eta Lobera, A., Euskara Zuzenbidearen hizkera. Bilbo:
Deustuko Unibertsitatea, 165-218.
Valero, C., 2008. Formas de mediación intercultural. Traducción e interpretación en los servicios
públicos. Granada: Comares.
Valverde, I., 2010. “La experiencia de la traducción jurídica en un marco multilingüe: el Parlamento
Europeo”. In: Eusko Legebiltzarra. Hizkuntza gutxituak administrazioan. Lenguas minoritarias en la
administración. Gasteiz: Eusko Legebiltzarra, 17-25.
Vázquez, G., 2001. Guía didáctica del discurso académico escrito. Madril: Edinumen.
Vilches, F. eta Sarmiento, R., 201. Manual del lenguaje jurídico-administrativo. Madril: Dykinson.
_________________________________________ 403
Bibliografia _____________________________________________________________
Zabala, I. eta Elordui, A., 2006. "Specialized discourse and the Linguistic System of Basque". In: B.
895-914.
Zabala, I., San Martin, I., Lersundi, M. eta Elordui, A. 2011. “Graduate teaching of specialized registers
in a language in the normalization process: towards a comprehensive and interdisciplinary treatment of
academic Basque”, in Begoña Clavel & Sergio Maruenda, 2010 (argit.) (argitaratzeko): Multiple Voices
in Academic and Professional Discourse: Current Issues in Specialised Language Research, Teaching
and New Technologies, Cambridge Scholar Publishing.
Zuazo, K., 2008. Euskalkiak, euskararen dialektoak. ELKAR.
Zubimendi, J. R., 1997. “Euskararen kalitatea: zuzentasuna eta egokitasuna”. Euskera 42, 705-709.
404 _________________________________________
_________________________________________ 405
406 _________________________________________

Admin Euskara Jurilinguistikoa

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Admin Euskara Jurilinguistikoa

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Administrazioko eta Zuzenbideko euskara

Euskara Errektoreordetzaren Sare Argitalpena

Joseba Ezeiza Ramos

Euskara Juridikoaren Ataria

Joseba Ezeiza Ramos

Euskara Juridikoaren Ataria

1. Lehenengo gaia: Euskara arlo juridikoan eta administrazioaren jardunean 1

2. Bigarren gaia: Testuak komunikazio juridiko eta administratiboan 51

4. Laugarren gaia: Komunikazio eraginkorra arlo juridikoan eta administrazioan 223

5. Bosgarren gaia: Zuzenbidearen eta administrazio-jardunaren testu-generoak 263

Euskara arlo juridikoan eta administrazioaren jardunean

Zuzenbidearen eta Administrazioaren munduko lanbideetan euskarak dituen erronkak

1.1. Hizkuntzaren garrantzia komunikazio juridikoan eta administrazioaren jardueran

- Euskara administrazioan eta arlo juridikoan: lege-testuingurua

GARALEX blogaren helbideak:

- Zer dira hizkuntzaren betekizun nagusiak zuzenbidearen eta administrazioaren alorretan?

- Zein da euskararen gizarte-egoera eta garapen-maila arlo juridiko eta administratiboan?

- Zer eremu estaltzen ditu euskarak administrazioan eta arlo juridikoan?

Irakasgaiaren amaierarako gogoeta-lan honen guztiaren emaitza kolektiboa hainbat dokumentutan

- Euskara juridikoaren mugarri historikoak jasotzen dituen dokumentu bat

- Euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen eragileen inguruko fitxa-bilduma bat

-Euskara administrazioan eta arlo juridikoan: lege-testuingurua

-Herritarren hizkuntza-eskubideak administrazioaren eta justiziaren aurrean

-Administrazioa eta justizia euskalduntzeko ekimenak

-Euskararen normalizazioa eta garapena administrazioan eta arlo juridikoan

1.2. Euskararen garabideak administrazioan eta arlo juridikoan: zenbait mugarri

1.3. Euskararen erronka (sozio)linguistikoak administrazioan eta arlo juridikoan

1.2. IDEIA NAGUSIAK

1. Euskararen egoera eta garapena administrazioan eta arlo juridikoan:

juridikoan. Hizkuntzaren aldaera juridiko-administratiboari gizarte-

4. Euskararen egoera administrazioan eta arlo juridikoan.

- Euskarak legezko bermea du lurralde eta erakunde askotan.

5. Euskara juridikoaren eta administrazioko euskararen osagaiak eta oinarriak.

Estandarraren arau akademikoak Komunikazio akademiko eta

Estilo zaindu orokorrerako Komunikazio espezializaturako

Diskurtsoa antolatzeko eta

Administrazioko eta arlo juridikoko Estrategia komunikatiboak eta

Diskurtso juridiko eta

2. Euskarak administrazioan eta arlo juridikoan dituen erabilera

4. Nork bere ezagutza linguistikoen diagnosia egin

5. Irakasgaiaren xede orokorrak aurkeztu eta helburu xeheagoak zehaztu

KONTSULTARAKO MATERIALAK (aukerakoak)

Andres Urrutiaren Hizkera juridikoaren berezitasunak artikulua

Euskara administrazioan eta arlo juridikoan:

Hizkuntzaren corpusa. Hizkuntzaren corpusa hiztun-komunitatearen ondare linguistikoa

Lorpenak Lortu gabeak

Hizkuntzaren erabilera - Udal askotan euskara erabiltzen da - Herritar elebidun askorentzat

juridikoan. Hizkuntzaren aldaera

TESTUINGURUA NORK ZERTARAKO NOLAKO EUSKARA

Administrazioan / Arlo Juridikoan

Hizkuntza, giza eta gizarte-

Administrazioan / Arlo Juridikoan

Administrazioan / Arlo Juridikoan

Hizkuntza ingurunea antolatzeko erabiltzen da:

Administrazioan / Arlo Juridikoan

Administrazioan / Arlo Juridikoan

Administrazioan / Arlo Juridikoan

1.1.4. Euskara juridiko-

Hizkuntzaren sistemaren Testuinguru

Estandarraren arau Komunikazio akademiko eta

Administrazioko eta arlo Estrategia komunikatiboak eta

Diskurtso juridiko eta

Horien artean, batzuek arlo juridiko-administratiboaren testuinguruaren alderdien

Hizkuntzaren ezagutza orokorra