Professional Documents
Culture Documents
22 kullu mayad ijra ba a-yafu maylli inna sidi rbbi f-ils n-nnabi $ayd
izrin inna: 23 “ha-yat-taoyyalt ra-tffu$ ar-trbbu, taru yan-warraw.
rad-as-ttinin ‘oimmanuwwil’.” tga lmona-ns ‘rbbi didnn$’. 24 lli$-d-ifaq
yusf z$-iïs iskr $mklli-as-inna lmalak n-sidi rbbi. yawi maryam a-tg
atta 2
tam$art-ns 25 walaynni ur-dids-igin aylli$ turu arraw-an. ig-as $akudan
ism ‘yasuo’.
((2))
u kan-d imajusin 1 ilul yasuo $-uwssan n-ugllid hirudus $-tmdint
ad-+rn lmasip n-bitlapm $-tmazirt n-yudaya. u kan-d kra n-imajusin
z$- rq $-uwssan-an s-tmdint n-uru alim 2 ar-sqsan:
“mani$ illa $walli-d-iluln a-ig agllid n-ayt-yudaya? n+ra itri-ns $- rq,
na k-id ad-as-nsjd.” 3 lli$ isfld hirudus i-mayd nnan, ïiyyr-as bahra
ntta d-kullu ayt-uru alim. 4 issmun-d inm$urn n-tgmmi n-rbbi d-imslmdn
n- ro kullutn isqsa-tn: “mani$ ra-ilal lmasip n-rbbi?” 5 inin-as:
“$-bitlapm $-tmazirt n-yudaya, a ku $mkad a-ityaran f-ufus n-nnabi inna: 6
‘wa-bitlapm $-tmazirt n-yudaya, urd kmmin a-igg∫ran $-tmdinin n-yudaya,
a ku z$-gim a-z$-ra-d-ya k-unm$ur lli-ra-iks mddn-inu n-ayt-yaoqub.’”
((3))
tabrrapt n-yupanna 1 ti$urdin n-mayan a-d-iban yupanna amsddam $-l*la
amsddam n-yudaya ar-itbrrap ar-ittini: 2 “flat kullu
ma-tskarm y∫* n, a ku takmur-d-tgldit n-ignna.” 3
$wad a-f-inna nnabi i aoya $ayd izrin yini: “ha-yan-wawal ar-itbrrap
$-l*la ar-ittini ‘jjujadat a$aras n-siditnn$, tssnmm ti$arasin-ns.’” 4
ar-ilssa yupanna ta,ut n-iroaman ar-yaggs s-ubkkas n-ilm, ar-i tta
tamur$i d-tammnt l-l*la. 5 ffu$n-d dars mddn ggutnin z$-tmdint
n-uru alim ula tamazirt n-yudaya kullutt ula kullu tisgiw n-wasif n-urdun.
6 ar-tqrran s-ddnub-nsn, ar-tn-issddam $-wasif n-urdun.
((4))
iblis yurm 1 iddu yasuo $akudan, yawi-t rrup lqudus s-l*la
lmasip a-t-itarm iblis. 2 kku+ id-mraw n-wass a-ya+um
$-iy, ula azal, aylli$ iwrri ya$-t la+ bahra. 3
ya k-id srs ilmma iblis, yini-as: “i$-tgit yus n-rbbi, ini i-i+ran-ad
ad-wrrin gn a$rum.” 4 irar-as yasuo: “han ityara $-warra n-rbbi ‘urd
a$rum kasa-itddr bnadm, walaynni s-kraygatt awal nna-d-yu kan z$-dar
rbbi.’” 5 yawi-t ilmma iblis s-tmdint n-uru alim, issbidd-t f-iggi
n-ukfaf n-tgmmi n-rbbi 6 yini-as: “i$-tgit yus n-rbbi lup-n i*f-nnk
s-iyzdar, a ku ityara ‘ra-d-yazn lmalayka-ns a-k-gabln. ra-k-asin
atta 4
f-ifassn-nsn ba a-ur-ilkm-u,ar-nnk kra n-u+ru.’” 7 irar-as yasuo: “han
ityara ‘a-ur-tarmt rbbi sidik.’” 8 yawi-t ilmma iblis iss$li-t
s-yan-udrar yattuyn, iml-as kullu tiglday n-ddunit ula lmjd-nsnt, 9
yini-as: “rad-ak-fk$ kullu mayad i$-t,rt f-ifaddn-nnk tsjdt-iyi.” 10
irar-as yasuo: “itti-n z$-gigi a- iïan, a ku ityara ‘rbbi sidik
a-mi-ttsjadt, d-nttan wapdut a-ttobadt.’” 11 ifl-t iblis $akudan, a kin-d
dars lmalayka ar-ti-toawann.
imp,arn imzwura 18 iftu yasuo $-tama n-umda n-jalil, i+r sin aytmatn,
simoan lli-mi-ttinin bïrus d-g∫mas andraws.
ing∫marn n-islman ad-gan, grn-in bkt $-umda. 19
isawl srsn yasuo yini-asn: “a kad-d munat didi, rar$-k∫n a-tgm ing∫marn
n-mddn.” 20 $akudan fln bayk-nsn, munn dids. 21 izayd iftu yan imikk
s-n-i+ra sin aytmatn ya,ni, yaoqub yus n-zabdi d-g∫mas yupanna. llan
$-tanawt ntni d-babatsn zabdi ar-todaln bayk. i$r-asn yasuo, 22 fln-in
tanawt ula babatsn $akudan, munn dids.
((5))
almmud l-lmasip 1 lli$ i+ra yasuo mddn ggutnin u kan-d s-dars,
$-iggi n-uwrir i$li s-yan-uwrir iskiws, munn-d fllas imp,arn-ns.
2 ibdu ar-tn-isslmad yini: 3 “imbarkin ad-gan
$willi sspssanin is-ur-gin yat, a ku ntni a-mi-tlla-tgldit n-ignna. 4
imbarkin ad-gan $willi allanin, a ku ntni a-mi-ra-isfi, rbbi imïïawn-nsn.
5 imbarkin ad-gan $willi tãbarnin, a ku ntni a-ra-i k m rbbi s-kullu
timi*ar-ns. 6 imbarkin ad-gan $willi ya$ la+ ula irifi i-ma-ir,an
rbbi, a ku ntni a-ra-i bo. 7 imbarkin ad-gan $willi tpnnunin $-wiyya,,
a ku ntni a-f-ra-d-ipnnu rbbi. 8 imbarkin ad-gan $willi dar ul i$usn,
a ku ntni a-ra-i+r rbbi. 9 imbarkin ad-gan $willi skarnin sslamt, a ku
atta 5
ntni a-ra-ig rbbi d-tarwa-ns. 10 imbarkin ad-gan $willi trfufunnin
f-ssibt n-ma-ir,an rbbi, a ku ntni a-mi-tlla-tgldit n-ignna. 11 imbarkin
a-tgam i$-k∫n-rgmn mddn ssrfufnn-k∫n inin fllawn kullu ma-y∫* nn s-tkrkas
f-ssibt n-ma-tgam winu. 12 thnnayat tfrpm bahra, a ku tggut lbaraka
lli-rad-awn-yili $-ignna. han $mkan ad-ssrfufnn ula lanbiya
lli-k∫n-d-zwarnin.
((6))
almmud f-ifulkitn 1 “rarat loaql a-ur-ttirim a-tskarm ifulkitn-nnun
$-lgddam n-mddn ba a-k∫n-+rn. a ku i$-a-tskarm
$mkan ur-rad-awn-tili kra l-lbaraka dar babatun
lli-illan $-ignna. 2 i$-tfkit i-kra n-um+lu,, a-ur-tutt nnaqus ba a-k-+rn
mddn. han $mkan ad-skarn ayt-sin-uwdmawn $-tg∫mma n-t+allit ula $-tswak
ba a-tn-al$n wiyya,. lpqq a-rad-awn-ini$, mayan ka-rad-asn-yili. 3 imma
kiyi $akud nna-ra-tfkt i-im+la,, a-ur-yissan-ufus-nnk a+lma,
ma-iskr-ufasi. 4 akka $-tntla, tili-ak lbaraka dar babak lli-itmnadn
kullu ma-intln.
((7))
a-ur-tpkamm f-yan 1 “a-ur-tinim f-yan is-y∫* n, a-ur-fllawn-yini rbbi
is-t∫* nm. 2 a ku $aylli ttinim f-wiyya,
a-ra-fllawn-ityawnna, ula lobrt llisa-ttobbarm
i-wiyya, a-s-rad-awn-ityawobbar. 3 ma* a-n-ttmnadt arftus im++in
lli-n-illan $-tiï n-g∫mak, ur-tt-akk∫-tiwit $-tggjdit lli-illan $-tiï-nnk? 4
mamnk a-trit a-tinit i-g∫mak ‘adj-iyi ad-ak-d-ssitti$ arftus-an a-k-illan
$-tiï,’ imma kiyi tlla-yak-tggjdit $-tiï? 5 wa-bu-sin-uwdmawn, ssitti
zwar taggjdit z$-tiï-nnk, ba a-t+rt mamnk a-di-tssittit arftus
z$-tiï n-g∫mak.
((8))
lmasip ijjujji 1 lli$-d-igguz yasuo z$-uwrir, ,furn-t mddn
anjdam ggutnin. 2 ya k-id dars yan-unjdam i,r-d
$-lgddam-ns yini-as: “wa-sidi, t+,art
a-yyi-tss$ust i$-trit.” 3 iggr-as yasuo s-ufus-ns yini-as: “ri$ nkki.
$us.” yitti z$-gis ljdam $akudan i$us. 4 izayd yasuo yini-as:
“ad-ur-tinit yat i-yan, walaynni ddu tmlt i*f-nnk i-unm$ur n-tgmmi n-rbbi,
tfkt-as ti$rsi lli-f-yuããa musa a-tg tugga i-mddn.”
((9))
lmasip ijjujji 1 ik m yasuo s-tanawt iwrri-d s-tsga-yad n-umda,
aku am irup-d tamdint lli-$-izd$. 2 a kin-d dars kra
n-mddn awin-as-d yan-urgaz iku mn ign f-imjdin-ns.
yasuo i+ra mamnk ad-bahra-srs-umnn, isawl s-uku am yini-as: “thnna
a-iwi, ittin fllak ddnub-nnk.” 3 ilin $in kra n-imslmdn n- ro, inin
d-i*f-nsn: “$wad, awal l-lkufr ayd inna.” 4 imma yasuo issn mad-swangmn,
yini-asn: “ma* aylli$ tudjam iswingimn ∫* nnin ad-k mn s-i*fawn-nnun? 5
ma-gisn-ir*an, ad-ini$ ‘ittin fllak ddnub-nnk’ n$d ad-ini$ ‘nkr ar-ttidut’?
6 imma $ilad rad-awn-ml$ is-dari ta+,,art $-ddunit ad-ssitti$
ddnub, nkki lli-igan yus n-bnadm.” isawl ilmma s-uku am yini-as: “nkr,
tasit imjdin-nnk, tddut s-tgmmi.” 7 inkr $akudan iddu s-tgmmi-ns. 8
lli$-t-+ran, $uw,n mddn-an kullutn ar-tal$n rbbi lli-ifkan ta+,,art-ad
iggutn i-bnadm.
lmasip ijjujji 32 $ir ddan ntni s-d-u kan kra n-mddn ya,ni,
a+n+um awin-as-d yan-urgaz a+n+um, yili gis yal-ljnn. 33
lli$-zgis-iffu$ ljnn iwrri-u+n+um ar-isawal.
ar-tojjabn mddn kullutn ar-ttinin: “ur-jju-illi zund mayad $-dar
ayt-rbbi.” 34 imma ifarisin ar-ttinin: “nttan s-tpkimt n-ugllid l-ljnun
asa-issufu$ ljnun.”
atta 12
ulli bla amksa 35 ar-itkka yasuo kullu timdinin ula iduran,
ar-isslmad $-tg∫mma n-t+allit ar-itbrrap s-l*bar
ifulkin n-tgldit n-ignna, ar-ijjujji mddn z$-kraygatt
tama,unt ula kraygatt aïïan nna-gisn-illan. 36 lli$ imnad $-mddn-an ggutnin,
qaman gis bahra, a ku i+ra tammara d-ta$uft lli-$-llan zund ulli bla
amksa. 37 yini ilmma i-imp,arn-ns: “tggut-tmgra walaynni drusn i*ddamn.
38 ,albat bu-tmgra a-yazn i*ddamn ad-ssmunn tamgra-ns.”
((10))
irqqasn l-lmasip 1 i$r-d yasuo i-imp,arn-ns s-sin d-mraw s-dars,
ifk-asn ta+,,art ad-ssufu$n ljnun ∫* nnin ar-jjujjin
kraygatt tama,unt ula aïïan. 2 $mkad ad-gan ismawn
n-irqqasn s-sin d-mraw: amzwaru simoan lli-mi-ttinin bïrus, ntta
d-g∫mas andraws, d-yaoqub yus n-zabdi, ntta d-g∫mas yupanna, 3
d-filibbus, d-bartulamaws, d-tuma, d-matta lli-sttin-ikkan iga
bu-nkkas, d-yaoqub yus n-palfa, d-taddaws, 4 d-simoan awaïani, ntni
d-yahuda is*aryuï lli-ra-izznz yasuo tigira.
32 “wanna ittinin is-iga winu $-gr mddn, ula nkki ra-ttini$ iga winu $-dar
baba rbbi $-ignna. 33 imma wanna ittinin ur-igi winu $-gr mddn,
ra-ttini$ ula nkki ur-igi winu $-dar baba rbbi $-ignna.
((11))
asqsi n-yupanna 1 lli$ ikmml yasuo iwaliwn-an lli-s-yuããa
amsddam imp,arn-ns s-sin d-mraw, iddu ar-itbrrap
ar-isslmad $-tmdinin n-tmazirt-an. 2 imma yupanna
amsddam illa $-lpbs. lli$ isfld f-ma-iskar lmasip, yazn kra
n-imp,arn-ns a-t-sqsan: 3 “izd kiyin a-igan $walli ra-d-ya k, n$d
a-sul-ntql s-yan ya,ni?” 4 isawl yasuo yini-asn: “zaydat tinim i-yupanna
f-ma-mi-tsfldm ula ma-t+ram. 5 ha-ibuka,n ar-ttisfiwn, iku amn ar-fttun,
injdamn ar-t$usn, i,r,ar ar-sflidn, $willi mmutnin ar-d-nkkrn ula im+la,
ar-tn-ilkkm l*bar ifulkin. 6 ambarki a-iga wanna ur-gigi-yufin
mafa-yas-ïiyyar.”
atta 14
7 lli$ ftan ntni, isawl yasuo f-yupanna i-mddn ggutnin lli-d-fllas-munnin.
isqsa-tn: “$akud lli$ a-ttidum s-l*la ma-tram a-t+rm? izd kra
n-ta++mayt ar-tt-issmussu-wa,u? 8 masa-ttidum? izd a-t+rm kra
n-urgaz ilsan ibrdan wanin? han $willi dar ibrdan wanin, $-tg∫mma
n-igldan a-$-llan. 9 walaynni masa-ttidum? is-urd yan-nnabi a-ttirim
a-ti-t+rm? rad-awn-ini$, iga yan imqqurn $-lanbiya. 10 a ku yupanna
a-f-ityara $-warra n-rbbi ‘hati rad-azn$ arqqas-inu ad-ak-izwur,
ijjujad-ak a$aras-nnk.’ 11 lpqq a-rad-awn-ini$, ur-illi $-tarwa n-tm$arin
yan yug∫rn yupanna amsddam. imma wad kullu im++in $-tgldit n-ignna, yug∫r
yupanna.
((12))
asqsi f-wass 1 yan-wass $-uwssan-an, iga ass n-usunfu, ifta yasuo
n-usunfu $-igran $-gr imndi. in$ la+ imp,arn-ns, bdun
ar-tkkisn tizlfin ar- ttan. 2 +rn-tn kra n-ifarisin
inin-as-d: “+r imp,arn-nnk, ar-skarn $-wass n-usunfu $aylli
ur-gis-ipllan.” 3 isawl yasuo yini-asn: “is-ur-t$rim f-dawd ma-iskr
lli$-t-bahra-in$a la+, ntta d-willi dids munnin? 4 ik m s-tgmmi n-rbbi
i a$rum lli-ityawfkan i-rbbi, ur-iplla a-t-i ntta ula asmun-ns. $ir
inm$urn n-tgmmi n-rbbi a-mi-iplla. 5 is-ur-t$rim $- ro n-musa f-mamnk
a-t*damn inm$urn n-tgmmi n-rbbi $-wass n-usunfu? walaynni ur-tn-i+i rbbi
f-mayan. 6 imma $ilad rad-awn-ini$, illa $id ma-yug∫rn tigmmi n-rbbi. 7
ityara $-warra n-rbbi ‘ri$ darun lpnant, urd ti$rsi.’ mrad is-tssnm
lmona n-wawal-an, ikun ur-tpkamm f-$wid ur-skirnin kra y∫* nn. 8 imma nkki
lli-igan yus n-bnadm, gi$ sidis n-wass n-usunfu.”
((13))
lmona n-wamud 1 $assan iffu$ yasuo z$-tgmmi, iftu igawr $-tama
d-ikalln n-umda. 2 munn-d fllas mddn ggutnin aylli$-t-id-iqqan
a-ik m s-yat tanawt. iskiws gis, biddn mddn-an
kullutn $-tama n-waman. 3 ibdu ar-tn-isslmad s-lmoni f-kigan d-t$awsiwin.
yini-asn: “hay-afllap iffu$ a-n-ilup amud. 4 lli$-t-ilup i,r-n kra
$-u$aras a kin-d ig,a, grun-t. 5 i,r-n kra $-gr i+ran $-illi$
idrus-wakal, im$i-d payna a ku ur-t-bahra-idil-wakal. 6 walaynni
lli$-di-t$li tafukt tjdr-t, yiqar a ku ur dars i+uran. 7 i,r-n kra
$-uzgg∫ar, i$li d-uzgg∫ar i qajji-t. 8 i,r-n kra $-wakal ifulkin ifk
ããabt. ifk yan miyya, ifk yan s,iã id-mraw, ifk yan kra, id-mraw. 9
wanna dar imzgan a-srsn-isflid, illa fllas a-isfld.”
18 “$mkad a-tga lmona n-ufllap. 19 amud lli-i,rn $-u$aras, iga ntta zund
yan isfldn i-wawal n-tgldit n-ignna ur-t-ifhim. ya k-id iblis ikkis-as
awal lli-illan $-i*f-ns. 20 imma amud lli-i,rn $-gr i+ran, iga ntta zund
yan isfldn i-wawal yam+-t payna ifrp srs, 21 walaynni ur-ik im-wawal-an
s-uwl-ns. iqama $ir kra n-uwssan ard tili tassast n$d tarfufnt
f-ssibt n-wawal s-iknuki. 22 imma amud lli-i,rn $-uzgg∫ar, iga ntta zund
yan isfldn i-wawal, walaynni idda yasi ti$ufiwin n-ddunit ilhu s-wayda.
$ayan a-i qajjin awal aylli$ ur-d-yiwi ããabt. 23 walaynni amud lli-i,rn
$-wakal ifulkin, iga ntta zund yan isfldn i-wawal ifhm-t, ifk ããabt.
ra-yili ma-ifkan miyya, yili ma-ifkan s,iã id-mraw, yili ma-ifkan kra,
id-mraw.”
((14))
lmut n-yupanna 1 $-uwssan-an isfld-ugllid hirudus f-kullu
amsddam ma-iskar yasuo. 2 yini fllas i-i*ddamn-ns: “yupanna
amsddam ayad, inkr-d z$-lmut. mayan a-f-gis-llant
lquwwat-ad.” 3 a ku hirudus a-yuznn ad-am+n yupanna krsn-t lupn-t-in
$-lpbs f-ssibt n-hirudiyya tam$art n-g∫mas filibbus. 4 a ku yupanna
ikka-ttin ar-ittini i-hirudus: “ur-ak-iplla a-tawit tam$art n-g∫mak.” 5
yiri hirudus a-in$ yupanna walaynni iksu, z$-mddn a ku ar-kullu-ttinin
izd yupanna yan-nnabi a-iga. 6 walaynni lli$-d-irup-wass lli-$-ilul
hirudus, tk m-n illis n-hirudiyya ar-ttpu $-lgddam n-hirudus
d-willi dids gawrnin, tssfrap-t. 7 isawl s-tfru*t iggall-as
ard-as-ifk aynna t,alb. 8 tffu$ nttat tsqsa-n innas, twrri-d tini-as:
“fk-iyi-d $-yat-tqãriyt i*f n-yupanna amsddam.” 9 ïiyyr-as i-ugllid
bahra, walaynni f-ssibt n-tgallit lli-s-iggulla $-lgddam n-inbgiwn-ns
yuããa ad-as-ityawfka. 10 yazn ad-bbin i*f n-yupanna $-lpbs. 11 awin-d
i*f-ns $-yat-tqãriyt, ifk-t i-tfru*t tawi-t-tfru*t i-innas. 12 a kin-d
ilmma imp,arn n-yupanna, awin ddat-ns m,ln-tt-in. ddun inin-t i-yasuo.
((15))
loadat n-willi 1 a kin-d kra n-ifarisin d-imslmdn n- ro
zrinin z$-tmdint n-uru alim s-dar yasuo. sqsan-t: 2 “ma*
aylli$ a-tffu$n imp,arn-nnk z$-loada n-imzwura-nn$
lli-zrinin? ha-ntni ar- ttan bla-da-ss$usn ifassn-nsn s-isirid
lli-tn-d-iqqann.” 3 isawl yasuo yini-asn: “imma kunni, ma* aylli$ a-ttffu$m
z$-luãit n-rbbi ba a-tskarm s-loada-nnun? 4 han rbbi a-innan ‘awi-tt
$-babak d-innak.’ yini-da$ ‘wanna irgmn babas n$d innas illa fllas a-immt.’
5 imma kunni, i$-inna kra n-yan i-babas n$d innas ‘fki$ i-rbbi maylli
tram ad-awn-t-fk$,’ 6 i$-inna awal-ad ar-as-ttinim ur-sul-t-i*ããa
a-stt-itawi $-babas. $mkad a-s-tunfm i-wawal n-rbbi s-loada-nnun. 7
wa-id-bu-sin-uwdmawn, s-lpqq a-s-fllawn-inna rbbi f-imi n-nnabi i aoya,
inna 8 ‘mddn-ad ar-iyi-tal$n s-ils-nsn, imma ul-nsn yaggug-n flla. 9 bla
lfaytt a-yyi-tobadn a ku ur-a-sslmadn $-ulmmud-nsn abla tinba,in
n-bnadm.’”
((16))
ifarisin ,albn 1 a kin-d kra n-ifarisin d-kra n-mddn l-lmdhb
yat-tmatart n-iãadduqin, irin ad-armn yasuo. ,albn z$-gis
a-iskr kra l-lmojizt ad-asn-tg tamatart n-izd
atta 22
rbbi a-t-id-yuznn. 2 imma ntta isawl yini-asn: “ha-kunni $-tdgg∫at
ar-ttinim ‘ra-iãfu lpal azkka a ku +gg∫a$n ignwan.’ 3 ula zikk ãbap
ar-ttinim ‘ra-yili-un+ar $assad a ku +gg∫a$n imdla $-ignwan.’ kunni tssnm
lmoni n-ignwan, walaynni ur-akk∫-tssinm lmona n-kullu mayd darun ijran
$-uwssan-ad. 4 tasut y∫* nn ifsadn ayad, t,alb tamatart.
ur-rad-as-ttyawfka kra n-tmatart abla tamatart n-nnabi yuna.” ifl-tn ilmma
iddu.
((17))
iban-d musa ula 1 zrin s,iã-uwssan, iddu yasuo yawi dids
iliyya i-lmasip bïrus d-yaoqub d-g∫mas yupanna, $lin wapdutn
s-yan-uwrir yattuyn. 2 tbddl ssift n-yasuo
$-lgddam-nsn, ar-issmrqiqiy-uwdm-ns zund tafukt, wrrint-tmlsa-ns
mllulnt bahra zund tifawt n-wass. 3 $akudan +ran nnabi musa ula nnabi
iliyya ar-sawaln d-yasuo. 4 inkr bïrus yini-as: “wa-siditnn$, ifulki
a-nili $id. is-trit ad-awn-nskr kra, ip a , yan-nnk d-yan n-musa d-yan
n-iliyya?” 5 sul a-isawal s-d-fllasn-tgguz yat-tmdlut issmr$an tdl-tn.
isawl-d yan-wawal z$-tmdlut yini: “$wad iga iwi iozzan. nttan
a-s-bahra-frp$. sflidat srs.” 6 lli$ sllan imp,arn i-mayan ,rn
s-wakal f-uwdmawn-nsn, gg∫dn bahra. 7 imma yasuo ifta-d s-darsn isrs
fllasn afus-ns yini-asn: “nkrat. ad-ur-tiksa,m.” 8 lli$ ssmaqqln ur-+rin
yan, abla yasuo wapdut.
((18))
ma-ra-ig anm$ur? 1 a kin-d imp,arn s-dar yasuo $-tasaot-an sqsan-t:
“ma-ra-ig anm$ur $-tgldit n-ignna?” 2 i$r-d yasuo
i-yan-warraw im++in s-dars, yawi-t-id
s-wammas-nsn 3 yini-asn: “lpqq a-rad-awn-ini$, i$-ur-tbddilm twrrim
tgm zund tarwa m++inin, ur-sar-tk imm s-tgldit n-ignna. 4 wanna i++im+in
i*f-ns zund arraw-ad, nttan a-imqqurn $-tgldit n-ignna. 5 d-wanna iqbln
yan-warraw im++in zund $wad s-ism-inu, hati iqbl-iyi.
((19))
isawl lmasip 1 lli$ ikmml yasuo ma-ittini i-mddn-an, iffu$ jalil
f-ïïlaq iddu s-tmazirt n-yudaya s-tsga ya,ni n-wasif
n-urdun. 2 ,furn-t mddn ggutnin ar-$in-ijjujji imu,an.
3 a kin-d kra n-ifarisin irin a-t-armn, inin-as: “is-iplla a-ifru-urgaz
i-tm$art-ns f-ssibt nna-dars-illan?” 4 irar-asn yasuo: “is-ur-t$rim
f-rbbi mamnk a-i*lq bnadm $-isizwar? iskr awtm d-tawtmt, 5 yini
fllasn ‘mayad a-f-ra-ifl-urgaz babas d-innas imun d-tm$art-ns. hatnin
sin rad-wrrin gn yat ddat.’ 6 ur-sul-gin sin walaynni yat ddat ad-gan.
f-mayan a-f-rad-awn-ini$, aynna issmun rbbi, a-t-ur-ib,u bnadm.” 7 sqsan-t
ilmma inin-as: “i$-iga $mkad, ma* aylli$ yuããa musa f-tbrat l-lfra,
a-stt-yara-urgaz ifru i-tm$art-ns?” 8 irar-asn yasuo: “yudj-k∫n musa
a-tfrum i-tm$art-nnun a ku qqurn-uwlawn-nnun, walaynni ur-igi $mkan
$-isizwar. 9 rad-awn-ini$, wanna ifran i-tm$art-ns f-kra ya,ni bla zzna
itahl tayya,, hatin izna.” 10 inin-as imp,arn: “i$-iga $mkad $-gr-urgaz
d-tm$art-ns, yuf-as a-ur-akk∫-itahl.” 11 irar-asn yasuo: “awal-ad,
atta 26
ur-ra-t-irin abla $willi mi ifka rbbi a-t-irin. 12 llan lasbab
lli-ur-ra-yadj mddn ad-tahln. kra gisn ilul $mkan. kra skrn-as mddn
$mkan. kra yag∫i a-itahl a ku ira a-ilhu d-i*f-ns $ir s-tgldit n-ignna.
wanna i+,arn a-iqbl awal-ad, iqbl-t.”
((20))
lmona n-i*ddamn 1 “tagldit n-ignna tga zund yan-urgaz bab n-igr,
$-igr n-wa,il iffu$ zikk ãbap a-d-ikru i*ddamn i-igr-ns
n-wa,il. 2 im a ka-d d-i*ddamn ad-asn-ifk
yan-uqarid i-wass, yazn-tn ilmma s-igr-ns. 3 iffu$-da$ $-tasaot tis
t+a, i+r wiyya, biddn $-tasuqt ur-a-skarn yat. 4 yini-asn: ‘a kad-d
t*dmm ula kunni $-igr n-wa,il, rad-awn-fk$ ti$rad nna-yawn-igan.’ ddun ula
ntni s-igr. 5 iffu$-da$ $-tasaot tis snat d-mrawt, ula $-tis kraïï
n-tdgg∫at, iskr-da$ $mkan. 6 ma-d-yad-trup tasaot tis smmust
atta 27
n-tdgg∫at iddu-da$ s-tasuqt, i+r kra n-mddn sul biddn $in. yini-asn:
‘ma* aylli$ tbiddm $id ass kullut ur-a-tskarm yat?’ 7 inin-as:
‘ur-a$-yiwi yan.’ yini-asn: ‘wa**a, a kad-d ula kunni t*dmm $-igr-inu
n-wa,il.’ 8 lli$-n-t,r tafukt isawl bab n-igr s-ungabal-ns yini-as: ‘$r-d
i-i*ddamn tfkt-asn ti$rad-nsn, tbdut z$-willi gg∫ranin $-twuri ard
tlkmt $willi zwarnin.’ 9 $akudan u kan-d dars imggura lli-ur-k imnin ar
tis smmust n-tdgg∫at, ifk i-kraygatt yan gisn yan-uqarid. 10 a kin-d
ilmma $willi zwarnin, $aln is-rad-asn-ifk ugg∫ar, walaynni ifka-yasn
yan-uqarid i-yan zund wiyya,. 11 bdun ar-tngmugn f-bab n-igr 12 inin-as:
‘$wid gg∫ranin ur-*dimn $ir yat tasaot, walaynni tfkit-asn $un k
lli-a$-tfkit nkk∫ni lli-iklan ar-nkkat tammara ass kullut $-tafukt-ad
iprran.’ 13 irar-asn bab n-igr, yini i-yan gisn: ‘wa-g∫ma, ur-ak-uk∫i$
f-yat. is-urd yan-uqarid afd-didi-tm a kat? 14 am+ ma-igan winnk tddut.
a ku ri$ ad-fk$ i-$wad igg∫ran zund kiyi. 15 is-ur-izri ad-skar$
mad-ri$ s-ma-igan winu? is-tusit tanuwwa t f-ssibt n-mad-skr$
afulki?’” 16 yini-asn yasuo: “$mkad a-s-rad-zwurn imggura, gg∫run
imzwura.”
isawl lmasip tis 17 imun yasuo d-u$aras n-tmdint n-uru alim. yawi sin
kraïï-twal d-mraw n-ump,ar-ns wapdutn, isawl srsn $-u$aras
f-lmut-ns yini-asn: 18 “sfldat, ra-nddu s-uru alim. imma nkki
lli-igan yus n-bnadm, ra-yyi-dpin s-gr ifassn
n-inm$urn n-tgmmi n-rbbi d-imslmdn n- ro. rad-flla-pkamn s-lmut, 19
fkn-iyi i-ibrraniyn a-gigi-tïna+n ss$ur n-iyi ag∫ln-iyi f-uggjdi ard
mmt$. walaynni $-wis kra,-uwssan rad-d-nkr$ z$-lmut.”
((21))
ik m lmasip 1 akmurn-in s-tmdint n-uru alim. lli$ lkmn awrir
s-uru alim n-zzitun $-tsga n-bitfaji, yazn yasuo sin
z$-imp,arn-ns 2 yini-asn: “zaydat s-uduwwar-an
l-lgddam-nnun. ra-n-tafm yat-t$iyyult tqqn nttat d-usnus-ns. fsiyat-asn
tawim-tn-d s-dari. 3 i$-k∫n-isqsa kra n-yan, tinim-as ‘ira-tn siditnn$,’
ra-k∫n-yadj a-tn-di-tawim.” 4 ijra kullu mayad ba a-yafu ma-inna rbbi
f-ils n-nnabi $ayd izrin inna: 5 “iniyat i-tmdint n-ayt-rbbi,
hay-agllid-nnm yu ka-d srm. yudr i-i*f-ns, ini f-u$iyyul ula f-usnus
n-t$iyyult.” 6 ddun imp,arn skrn $mklli-s-asn-inna yasuo. 7 awin-d
ta$iyyult d-usnus, grn-in fllasn islhamn-nsn, ini fllasn yasuo. 8 munn-d
mddn ggutnin, ar-sswan islhamn-nsn $-u$aras. kra gisn ar-d-itbbi
tiãïïwin z$-is$arn, ar-tnt-sswan $-u$aras. 9 frpn bahra $willi
zwarnin i-yasuo $-u$aras ula $willi-as-gg∫ranin, ar-talln awal-nsn
ar-ttinin: “huãanna i-yus n-dawd. ambarki a-iga $wad-d-yu kan s-ism
n-sidi rbbi. huãanna $-ignna yattuyn.”
((22))
lmona n-ayt-tm$ra 1 isawl-da$ yasuo s-lmoni yini-asn: 2 “tagldit
n-ignna tga zund yan-ugllid iskr tam$ra i-yus. 3 yazn
i*ddamn-ns ad-d-$rn i-willi tyawora,nin, imma ntni
ur-rin ad-d-a kin s-tm$ra. 4 yazn ilmma kra n-i*ddamn ya,ni yuããa-tn
ad-inin i-willi tyawora,nin ‘ha-tirmt tujad, $rs$ i-imugayn ula i-igayzn
,ninin. yujad kullu, a kad-d s-tm$ra.’ 5 imma ntni r+mn i-i*f-nsn
ur-d-u kin, iddu kra s-igran-ns, iddu kra s-twuri-ns, 6 nkrn wiyya,
am+n i*ddamn-an ssrfufnn-tn n$n-tn. 7 ïiyyr-as i-ugllid bahra, yazn
im*zniyn-ns hlkn imn$an-an, jdrn tamdint-nsn. 8 yini ilmma i-i*ddamn-ns
‘tam$ra tujad, walaynni ur-tt-sthllan $willi mi or,$. 9 zaydat $ilad
s-iswak, tor,m i-kullu wanna-n-tufam, tawim-tn-d s-tm$ra.’ 10 $akudan
ffu$n i*ddamn s-tswak ssmunn-d kullu ma-n-ufan, gn-iyt wid ∫* nnin ula wid
wanin, aylli$ tommr-tgmmi n-tm$ra s-inbgiwn. 11 ikka ma-ikka,
ik m-ugllid a-issmaqql ayt-tm$ra, s-n-i+ra yan-urgaz $-gratsn ur-ilsi
timlsit n-tm$ra. 12 isqsa-t-ugllid: ‘wa-gu-darnn$, mamnk a-di-tk mt
s-$id bla timlsit n-tm$ra?’ imma ntta $ir ifssa. 13 yini-ugllid
i-i*ddamn-ns ‘krfat-t z$-ifassn ula i,arn, tlupm-t-in $-tillas aggugnin.
$in a-$-rad-allan ar-tg+a+n u*san-nsn.’ 14 han iggut ma-mi-ior, rbbi,
yidrus ma-i+li ad-gn wins.”
((23))
imslmdn n- ro 1 isawl-da$ yasuo s-mddn-an ggutnin, ntni
d-ifarisin d-imp,arn-ns yini-asn: 2 “imslmdn n- ro
d-ifarisin, ntni a-dar awal n-musa ar-t-sslmadn. 3
sflidat s-iwaliwn-nsn ar-tskarm s-ma-ttinin, walaynni a-ur-tskarm
mad-skarn a ku iskkirn-nsn ur-a-di-tm a kan d-iwaliwn-nsn. 4 ar-tassn
tagg∫atin ++aynin ar-tnt-in-srasn f-t$∫ra, n-mddn. mn k a-bahra-++aynt,
walaynni imslmdn-an ur-rin a-n-gn ula yan-u,a, ad-asn-oawnn. 5 kullu
iskkirn-nsn ar-tn-skarn ba a-tn-+rn wiyya,. ar-ssim$urn lpruz
n-ignzi-nsn, ar-ssi$zzifn tamiw n-islhamn-nsn. 6 iozza darsn ad-tgawarn
f-lk∫rasa mqqurnin $-imnsiwn, iozzu darsn ad-zggurun s-lgddam
$-tg∫mma n-t+allit. 7 iozzu darsn a-fllasn-tsllamn mddn $-laswaq
ar-asn-ttinin ‘amslmd’. 8 imma kunni, a-ur-tadjm yan ad-awn-ittini ‘amslmd’,
a ku yan-umslmd kad-darun-illan, d-kunni aytmatn a-tgam. 9 a-ur-ttinim i-yan
$-ddunit-ad ‘baba’, a ku yan babatun kad-darun-illan, a-t-igan d-babatun
n-ignna. 10 a-ur-tadjm yan ad-awn-ittini ‘anm$ur’, a ku yan-unm$ur
kad-darun-illan, a-t-igan d-lmasip. 11 wanna gigun imqqurn, nttan a-ra-ig
a*ddam-nnun. 12 wanna issim$urn i*f-ns ra-t-i++im+ay rbbi, imma wanna
i++im+ayn i*f-ns ra-t-issim$ur.
((24))
maylli ra-ijru 1 iffu$ yasuo z$-tgmmi n-rbbi iftu. munn dids
i-tgmmi n-rbbi imp,arn-ns, mln-as i$urban mqqurnin n-tgmmi n-rbbi.
2 imma ntta inna-yasn: “kullu mayd ttmnadm, lpqq
a-rad-awn-ini$, rad-kullu-ityawgar s-wakal. ur-ra-gis-iqama-u+ru
f-u+ru.”
23 “$akudan i$-awn-inna kra n-yan ‘ha-lmasip illa $id’ n$d ‘hatin illa $in’
a-t-ur-tamnm. 24 a ku rad-d-nkrn kra n-mddn, kud yan ar-ittini f-i*f-ns
izd lmasip a-iga n$d kra n-nnabi, walaynni ar-sskirkisn. rad-skarn
atta 34
timitar mqqurnin d-lmojizat i$-ufan ad-jllun ula $willi ganin win rbbi.
25 hati nni$-awn-t ur-ta-ijri. 26 $akudan i$-awn-nnan ‘hatin $-l*la’
a-ur-tffu$m s-$in. i$-awn-nnan ‘hati $-ug∫ns n-tgmmi’ a-tn-ur-tamnm. 27 a ku
$mklli kkatn-uwsmann $- rq ar-n-ttisfiwn i-l$rb, $mkan a-rad-d-a k$
nkki lli-igan yus n-bnadm. 28 inna$ illa mi,rus, a-$-a-n-tmunun igadrn.
((25))
lmona 1 “$-uwssan-an ra-tg-tgldit n-ignna zund
n-mrawt-tfr*in mrawt-tfr*in, usint lqnadl ffu$nt a-n-mnaggarnt asli.
d-lqnadl 2 smmust gisnt gant ist-loaql, smmust ur-swangmnt
$-ma-ra-tnd-d-iqqan. 3,4 ist-loaql, lli$ usint
lqnadl-nsnt awint didsnt tabuqqalt n-zzit. imma *tilli ur-swangmnin
ur-didsnt-iwint zzit. 5 lli$-n-imaïl-usli, yawi-tnt iïs kullutnt gnnt. 6
$-ïu++unt n-iy, sfldnt i-kra n-yan yull awal-ns inna ‘hay-asli yu ka-d,
ffu$amd-d a-t-in-tmnaggarmt.’ 7 nkrnt-tfr*in kullutnt, ssngaddant
tiftilin i-lqnadl-nsnt. 8 inint ilmma *tilli ur-swangmnin i-tiyya,
‘fkamt-a$ imikk z$-zzit-nnunt a ku rad-a$-*sin lqnadl-nn$.’ 9 imma
ist-loaql nnant-asnt ‘is-rad-a$-kullu-tuwdu zzit-ad nkk∫ninti ula kunninti?
zaydamt s-dar id-bu-zzit ts$md-d ma-k∫nt-i*ããan.’ 10 ddunt ntnti,
s-d-irup-usli. nkrnt *tilli ujadnin munnt dids s-tm$ra. iqqn-d imi
n-tgmmi. 11 a kind-d-tfr*in-lli ya,ni ar-aqrant ar-ttinint ‘wa-sidi,
wa-sidi, r+m-a$.’ 12 imma ntta irur-asnd-d ‘lpqq a-rad-awnt-ini$,
ur-k∫nt-ssin$.’” 13 izayd yasuo yini-asn: “,ufat a ku ur-tssinm man ass
ula man tasaot a-rad-d-a k$.
((26))
skrn inm$urn 1 lli$ ikmml yasuo iwaliwn-ad kullutn, yini
f-ad-n$n lmasip i-imp,arn-ns: 2 “tssnm izd sin-uwssan a-iqaman
i-loid n-usurf. $akudan a-ra-yyi-n-dpin nkki lli-igan
yus n-bnadm a-yyi-n$n f-uggjdi.”
((27))
ibidd lmasip 1 lli$ ifaw zzman munn-d inm$urn n-tgmmi n-rbbi
$-lgddam d-im$arn n-tmazirt-an kullutn, m awarn f-mamnk
n-bilaïus a-rad-n$n yasuo. 2 krfn-t awin-t dpin-t-in i-bilaïus
lpakm n-rruman.
54 imma lqbïan n-ioskrin d-willi dids ,ufnin yasuo, lli$ +ran akal
ar-itmussu ula kullu mayd ijran, iksa,n bahra ar-ttinin: “s-ããapt iga
$wad yus n-rbbi.”
((28))
tankra l-lmasip 1 lli$ izri-wass n-usunfu, zikk ãbap n-wass
z$-lmut l-lpdd, tnkr maryam ullt-magdala d-maryam-lli ya,ni
ddunt ad-+rnt am,,al. 2 s-immussa-wakal $-tasaot-an
s-jjhd, igguz-d yal-lmalak n-sidi rbbi z$-ignwan, issknuki ifir
z$-imi n-um,,al, igawr fllas. 3 ar-issmrqiqiy lmalak zund usmann
tmllul-tmlsit-ns zund adfl. 4 gg∫dn im*zniyn lli-,ufnin am,,al
ar-trgigiyn s-tawda, ,rn s-wakal zund i$-mmutn. 5 isawl lmalak
s-tm$arin yini-asnt: “ad-ur-tiksa,mt. ssn$ is-a-tsiggilmt yasuo
atta 42
lli-immutn f-uggjdi. 6 ur-sul-illi $id a ku inkr-n $mklli-s-inna.
a kamd-d a-t+rmt illi$-t-id-srsn.” 7 yini-asnt ilmma: “ddwamt $ilad
s-dar imp,arn-ns, tinimt-asn is-d-inkr z$-lmut. ra-k∫n-izwur s-tmazirt
n-jalil. $in a-$-ra-ti-t+rm. ha-yyi nni$-awnt-t.”
((2))
lquwwa l-lmasip 1 iwrri-d yasuo s-tmdint n-kafrnapum. zrin kra
n-uwssan s-sfldn mddn is-illa $-tgmmi. 2 munn-d
fllas mddn ggutnin aylli$ ur-iqama kra n-u$+u
$-ug∫ns ula $-imi n-brra. ar-tn-isslmad s-wawal n-rbbi. 3 a kin-d kku+
mddn asin-d yan-urgaz iku mn. 4 ur-+,arn a-t-in-ssakmurn i-yasuo a ku
tommr-tgmmi s-mddn ggutnin. $lin ilmma s-ukfaf, ssittin yan-uwzun
$-iggi n-illi$ illa yasuo, r+mn anqubbi, zzugzn-in imjdin
lli-f-ign-uku am. 5 yasuo i+ra mamnk a-bahra-srs-umnn, isawl s-uku am
arqus 45
yini-as: “way-iwi, ittin fllak ddnub-nnk.” 6 llan $in kra n-imslmdn n- ro,
gawrn ar-swingimn d-i*f-nsn: 7 “ma* a-isawl $wad s-$mkad? awal l-lkufr
ayd inna. ma-i+,arn a-issitti ddnub abla rbbi wapdut?” 8 imma yasuo
issn $-rrup-ns ma$a-swingimn, yini-asn: “ma* aylli$ a-tswingimm
d-i*fawn-nnun $mkad? 9 ma-gisn-ir*an, ad-ini$ i-$wad iku mn ‘ittin fllak
ddnub-nnk’ n$d ad-ini$ ‘nkr, tasit imjdin-nnk ar-ttidut’? 10 walaynni
rad-awn-ml$ is-dari ta+,,art $-ddunit ad-ssitti$ ddnub, nkki
lli-igan yus n-bnadm.” igrawl $-uku am yini-as: 11 “nni$-ak, nkr tasit
imjdin-nnk, tddut s-tgmmi-nnk.” 12 inkr $akudan yasi imjdin-ns iffu$
$-lgddam n-mddn-an. ar-tojjabn kullutn ar-tal$n rbbi ar-ttinin:
“ur-jju-n+ri zund mayad.”
((3))
ijjujji lmasip 1 ik m-da$ yasuo s-tgmmi n-t+allit. illa $in
$-wass n-usunfu yan-urgaz immut-as-ufus. 2 ilin kra n-mddn ran ad-afn
$-yasuo masa-yas-ãra,n, gabln-t ad-+rn
is-ra-t-ijjujji $-wass n-usunfu. 3 isawl yasuo s-walli mi immut-ufus
yini-as: “a k-id s-wammas.” 4 isawl ilmma s-wiyya, yini-asn: “ma-ipllan
$-wass n-usunfu? a-nskar ma-ifulkin n$d a-nskar ma-y∫* nn? izd a-njjnjm yan
n$d a-t-nhlk?” imma ntni fssan. 5 igrawl gisn ïiyyr-as t∫gra+-t a ku
qqurn-uwlawn-nsn bahra. isawl s-urgaz-lli yini-as: “mdi-d afus-nnk.”
imdi-as-t-id s-ijji, idus-ufus-ns. 6 ffu$n ifarisin $akudan, ddun
ar-tm awarn d-imddukk∫al n-ugllid hirudus f-mamnk a-rad-n$n yasuo.
((4))
lmona n-wamud 1 izayd yasuo ar-isslmad $-tama n-umda. munn-d
d-ikalln fllas mddn ggutnin aylli$-t-id-iqqan a-ik m s-tanawt,
iskiws gis $-umda, akmurn-d mddn ar tama n-waman.
2 ar-tn-isslmad s-lmoni f-t$awsiwin ggutnin, yini-asn: 3 “sfldat,
hay-afllap iffu$ a-n-ilup amud. 4 lli$-t-ilup i,r-n kra $-u$aras a kin-d
ig,a, grun-t. 5 i,r-n kra $-gr i+ran $-illi$ idrus-wakal, im$i-d payna
a ku ur-t-bahra-idil-wakal. 6 walaynni lli$-di-t$li tafukt, tjdr-t,
yiqar a ku ur dars i+uran. 7 i,r-n kra $-uzgg∫ar, i$li d-uzgg∫ar
i qajji-t ur-d-yiwi ããabt. 8 i,r-n kra $-wakal ifulkin, im$i-d
yim$ur ifk ããabt, ifk yan kra, id-mraw, ifk wayya, s,iã id-mraw,
ifk wayya, miyya.” 9 yini-asn: “wanna dar imzgan a-srsn-isflid, illa
fllas a-isfld.”
((5))
lmasip ijjujji 1 lkmn tamazirt n-garasa $-tsga ya,ni n-umda n-jalil.
amjnun 2 bpra-d-iffu$ yasuo z$-tanawt s-t-id-imnaggar
yan-urgaz iffu$-d z$-gr ism,al. illa gis yal-ljnn
y∫* nn bahra, 3 izd$ $-gr ism,al, ur-i+,ar yan a-t-iqqn n$d a-t-ikrf
s-ssnasl. 4 mnnawt-twal a-ityawkrraf s-lgyud d-ssnasl, walaynni
ar-itbbi ssnasl ar-ir++a lgyud aylli$ ur-i+,ar yan a-t-ipãar. 5
$-iy, ula azal ar-itlli $-gr ism,al ula $-iwrar, ar-iss$uyyu
ar-issyaggas i*f-ns s-i+ran. 6 lli$ i+ra yasuo sul-n-yaggug yazzl-d
i,r f-ifaddn $-lgddam-ns, 7 i$uwwt s-jjhd yini-as: “wa-yasuo yus
n-rbbi amattuy, ma-illan $-griyi didk? gi$-n srk sidi rbbi
arqus 49
a-ur-iyi-tssrfufnt.” 8 a ku yasuo inna-yas: “wa-ljnn-an y∫* nn, ffu$
z$-urgaz-ad.” 9 isqsa-t yasuo $akudan: “ma-iga ism-nnk?” yini-as: “iga
ism-inu ‘mnnaw’ a ku nkk∫ni nggut.” 10 i,alb-t bahra a-ur-iïïay ljnun
z$-tmazirt-an. 11 tlla $in yat-tuwrut iggutn n-walfan, ttyawksa
$-uwrir-an. 12 ,albn-t ljnun bahra inin-as: “azn-a$ s-walfan-an. adj-a$
a-srsn-nk m.” 13 irar-asn: “zaydat.” ffu$n ljnun $akudan, k mn s-walfan,
tazzl-tuwrut s-jjhd z$-ujarif s-umda. sin id-walf n-ilf ad-gan, *sin-in
kullutn $-umda.
14 rwln imksawn awin l*bar i-mddn $-tmdint ula $-igran. ffu$n-d kullu
ad-+rn ma-illan. 15 a kin-d s-dar yasuo, afn-d $walli-$-ttin kkan ‘mnnaw’
l-ljnun iskiws ils timlsit-ns yili s-i*f-ns. gg∫dn bahra. 16 imma
$willi +ranin ma-ijran, nnan-asn f-umjnun ula alfan. 17 nkrn ilmma ,albn yasuo
bahra a-iffu$ tamazirt-nsn. 18 ik m $akudan s-tanawt. imma
$walli-$-ttin-kkan ljnun i,alb-t bahra a-t-yadj ad-dids-imun, 19 walaynni
yasuo ur-t-yudji, yini-as: “ddu s-tgmmi s-dar ayt-dark tinit-asn
f-mayd-ak-iskr sidik ifulki ula $mklli gik ipnna.” 20 iddu-urgaz
ar-itlulli $-tmazirt n-mrawt-tmdinin ar-isawal f-kullu mad-as-iskr
yasuo, ar-tojjabn mddn kullutn.
((6))
lmasip 1 iffu$ yasuo z$-$in iwrri-d s-tmazirt-ns, munn-d
d-ayt-tmazirt-ns dids imp,arn-ns. 2 inkr $-wass n-usunfu
ar-isslmad $-tgmmi n-t+allit. lli$-as-sfldn mddn
ar-tojjabn kullutn, ar-ttinin i-ngratsn: “argaz-ad, mani-d-srs-ikka kullu
mayad? ma-tga tapkimt-ad lli-as-ityawfkan ula lmojizat lli-iskar? 3
is-urd anjjar ayad, yus n-maryam, g∫mas n-yaoqub d-yusi d-yahuda
d-simoan? is-urd istmas ayd-didnn$-illan $id?” ntni bzgn fllas. 4 imma
yasuo inna-yasn: “nnabi nna-illan, ar-ti-tuqqarn mddn, walaynni ur-a-ti-tuqqarn
ayt-tmazirt-ns d-ayt-dars d-ayt-tgmmi-ns.” 5 ur-yufi a-$in-iskr kra
l-lmojizat abla isrs ifassn-ns f-kra n-imu,an drusnin ijjujji-tn. 6
itojjb yasuo $-mddn-an, a ku ur-rin a-srs-amnn. iddu ar-itkka iduran
n-tmazirt-an ar-isslmad.
((7))
loadat n-willi 1 munn-d ifarisin f-yasuo ntni d-kra n-imslmdn
zrinin n- ro lli-d-u kanin z$-tmdint n-uru alim. 2 +ran
kra z$-imp,arn-ns ar- ttan a$rum s-ifassn-nsn sul
prmn, a ku ur-tn-sirdn $mklli siridn mddn-an. 3 ifarisin d-ayt-yudaya
kullutn, i$-ur-bahra-sirdn ifassn-nsn ur-rad- n. ntni ar-skarn s-loada
n-im$arn lli-zrinin. 4 $akud nna-d-u kan z$-ssuq ur-rad- n ard sirdn.
ggutnt loadat ya,ni lli-tam+n, ar-siridn lkisan d-tmkilin d-irukutn
n-wanas d-ibrdan. 5 sqsan-t ifarisin d-imslmdn n- ro inin-as: “ma*
aylli$ ur-a-fttun imp,arn-nnk f-loada n-imzwura-nn$ lli-zrinin? ha-ntni
ar- ttan a$rum s-ifassn-nsn sul prmn.” 6 isawl yasuo yini-asn:
“wa-id-bu-sin-uwdmawn, s-lpqq a-s-fllawn-inna rbbi f-imi n-nnabi i aoya,
inna ‘mddn-ad ar-iyi-tal$n s-ils-nsn, imma ul-nsn yaggug-n flla. 7 bla
lfaytt a-yyi-tobadn a ku ur-a-sslmadn $-ulmmud-nsn abla tinba,in
n-bnadm.’ 8 ha-kunni ar-tfalm luãiyat n-rbbi, ar-tam+m loadat n-bnadm.”
((8))
lmasip i u a 1 yan-wass $-uwssan-an, lli$-d-munn-da$ mddn ggutnin
kku+ id-walf ur-darsn-illi mad- ttan. i$r-d yasuo i-imp,arn-ns
s-dars yini-asn: 2 “ha-mddn-ad qaman gigi bahra,
a ku kra,-uwssan ayd didi llan, ur-darsn mad- ttan. 3 i$-tn-uzn$
s-tg∫mma-nsn, d-ntni in$a-tn la+, rad-t$a an $-u$aras, a ku kra gisn
yu ka-d z$-tuggag.” 4 inin-as imp,arn-ns: “mani$ ra-naf a$rum $-l*la-yad
masa-n bao kullu mddn-ad?” 5 isqsa-tn yasuo: “mnnawt-tng∫al ad-darun?”
inin-as: “ssa.” 6 yuããa mddn ad-skiwsn s-wakal, yasi ssa n-tng∫al-lli
i kr rbbi ibbi-tnt, ifk i-imp,arn a-tnt-aïïun. b,un-tnt f-mddn. 7 ilint
darsn kra n-tslmin drusnin. i kr rbbi yini i-imp,arn a-tnt-b,un ula
ntnti. 8 n kullu mddn-an aylli$ boan. ssmunn-d tuffa+ lli-d-qamanin,
ommrn ssa n-tryalin. 9 $willi anin rad-gn ma-itggan kku+ id-walf.
$akudan imsafa, didsn yasuo, 10 ik m s-tanawt ntta d-imp,arn-ns,
ssudun $-umda s-tsgiw n-dalmanuta.
((9))
1 isawl yasuo yini-asn: “lpqq a-rad-awn-ini$, illa $-$wid biddnin $id
ma-ur-ra-immt ard i+r tagldit n-rbbi tu ka-d s-lquwwa.”
arqus 55
((10))
isawl lmasip 1 iffu$ yasuo z$-$in ik tisgiw n-yudaya ilkm
f-ïïlaq tasga ya,ni n-wasif n-urdun. munn-d fllas mddn ggutnin
ar-tn-isslmad $mklli-bdda-isslmad $-inna ikka. 2
a kin-d kra n-ifarisin irin a-t-armn inin-as: “is-iplla i-urgaz a-ifru
i-tm$art-ns?” 3 yini-asn: “ma-s-k∫n-yuããa musa?” 4 inin-as: “musa yudja
argaz a-yara tabrat l-lfra ifru-as.” 5 irar-asn yasuo: “yura-yawn
awal-an a ku qqurn-uwlawn-nnun, 6 walaynni ur-igi $mkad $-isizwar n-ddunit.
$mklli ityaran ‘rbbi iskr awtm d-tawtmt.’ 7 ityara-da$ ‘mayan
a-f-ra-ifl-urgaz babas d-innas imun d-tm$art-ns. 8 hatnin sin rad-wrrin
gn yat ddat.’ ur-sul-gin sin walaynni yat ddat ad-gan. 9 f-mayan
a-f-rad-awn-ini$, aynna issmun rbbi, a-t-ur-ib,u bnadm.”
arqus 57
((11))
ik m lmasip 1 akmurn-in s-tmdint n-uru alim. lli$ lkmn awrir
s-uru alim n-zzitun $-tsga n-bitfaji d-bitoanya, yazn yasuo sin
z$-imp,arn-ns 2 yini-asn: “zaydat s-uduwwar-an
l-lgddam-nnun. k mat srs, ra-n-tafm yan-usnus iqqnn, ur-jju-fllas-ini yan.
fsyat-as tawim-t-id. 3 i$-awn-inna kra n-yan ‘mayd tnawlm?’ tinim-as ‘ira-t
siditnn$, yan imikk ra-t-id-irar.’” 4 ddun afn-in asnus iqqn $-u$aras
$-tama n-imi n-yat-tgmmi. fsin-as-d. 5 sawln srsn $willi biddnin $in
inin-asn: “mayd tnawlm? ma* a-tfsim i-usnus-ad?” 6 rarn-asn
s-$mklli-s-asn-inna yasuo, adjn-tn. 7 awin-d asnus i-yasuo grn-in fllas
islhamn-nsn, ini fllas. 8 munn-d mddn ggutnin, ar-sswan islhamn-nsn
$-u$aras. kra gisn ar-d-itbbi tiãïïwin z$-is$arn n-igran
arqus 59
ar-tnt-sswan $-u$aras. 9 frpn bahra $willi zwarnin i-yasuo $-u$aras
ula $willi-as-gg∫ranin, ar-talln awal-nsn ar-ttinin: “huãanna, ambarki a-iga
$wad-d-yu kan s-ism n-sidi rbbi. 10 tambarkit a-tga-tgldit n-babatnn$
dawd lli-d-yu kan. huãanna $-ignna yattuyn.”
almmud l-lmasip 20 zikk ãbap n-ndid azkka lli$ zrin $-u$aras +rn
i-imp,arn-ns tazart-lli, tqqur z$-i+uran-ns. 21 ikti-d bïrus
yini i-yasuo: “way-amslmd, ssmaqql. tazart
lli-mi-tdoit, hatti tqqur.” 22 isawl yasuo yini-asn: “amnat s-rbbi. 23
lpqq a-rad-awn-ini$, wanna innan i-uwrir-ad ‘itti z$-$id t,rt-n $-umda,’
i$-yumn is-ra-yili maylli-s-inna bla i kka $-uwl-ns, hati rad-as-yili.
24 f-mayad a-f-rad-awn-ini$, kullu ma-t,albm i$-a-tt+allam i-rbbi, amnat
is-rad-awn-ityawfka, hati rad-awn-yili. 25,26 $akud nna-tbiddm
ar-tt+allam, ãampat i-wanna gigun iskrn kra y∫* nn, ba ad-awn-iãamp
babatun lli-illan $-ignna ula kunni f-ddnub-nnun.”
((12))
lmona n-i*∫mmaãn 1 ibdu yasuo ar-srsn-isawal s-lmoni yini-asn:
d-igr n-wa,il “ha-yan-urgaz i++a a,il $-igr-ns, isslulli-as
ifrig i$za ag∫,i i-lmoããrt, ibnu yal-lbrj ifl-t
i-i*∫mmaãn iftu imuddu. 2 lli$-d-irup-uzmz yazn yan-u*ddam-ns s-dar
i*∫mmaãn ad-as-d-yawi ma-t-id-yu kan $-l$llt n-igr-ns. 3 imma ntni $win-t
ss$ur n-t rarn-t ur-d-yiwi yat. 4 yazn-asn a*ddam ya,ni, r+n-as i*f-ns
ssrfufnn-t. 5 yazn wayya,, n$n-t. yazn wiyya, ggutnin, kra gisn utn-t, kra
gisn n$an-t. 6 iqama-yas yan iga yus, iozza dars bahra. yazn-asn-t
$-isigg∫ra, yini d-i*f-ns: ‘rad-uqqrn iwi.’ 7 walaynni i*∫mmaãn-an m awarn
i-ngratsn inin: ‘$wad a-ra-iwrt igr. a kad-d a-t-nn$ ig lwrt winn$.’ 8
$win-t n$n-t lupn-t-in s-brra n-igr.” 9 isqsa-tn yasuo: “ma-ra-iskr bab
n-igr f-$ayan? ra-d-ya k ihlk i*∫mmaãn-an, ifk igr i-wiyya,. 10
is-ur-t$rim ma-ityaran $-warra n-rbbi? ‘a+ru lli-n-lupn ibnnayn, nttan
a-iwrrin iga i*f n-u$+u. 11 mayad, sidi rbbi a-t-iskrn. n+ra-t
ar-gis-ntojjab.’” 12 nkrn inm$urn $akudan, irin ad-am+n yasuo a ku ssnn
izd ntni a-f-yut lmona-yad, walaynni ksu,n z$-mddn, fln-t ddun.
((13))
maylli ra-ijru 1 lli$-d-iffu$ yasuo z$-tgmmi n-rbbi, yini-as yan
i-tgmmi n-rbbi z$-imp,arn-ns: “+r ay-amslmd, matta $mkad mqqurn
i+ran-ad. matta $mkad dusn fulkin i$urban-ad.” 2
imma yasuo inna-yas: “is-a-ttmnadt $-i$urban-ad mqqurnin?
rad-kullu-tyawgarn s-wakal. ur-ra-gisn-iqama-u+ru f-u+ru.”
arqus 62
3 lli$ iskiws yasuo $-uwrir n-zzitun $-umnid
maylli-s-ra-tgg∫ru n-tgmmi n-rbbi, isqsa-t bïrus d-yaoqub d-yupanna
i-ddunit-ad d-andraws ntni wapdutn, 4 inin-as: “managu a-ra-yili
$ayd-s-tnnit? ma-ra-ig tamatart n-is-d-yakmur
a-ijru kullu $ayad?” 5 isawl yasuo yini-asn: “awiyat-stt $-i*f-nnun
a-k∫n-ur-ijlu yan. 6 a ku ggutn $willi ra-d-ya k asin-d ism-inu, kud yan
ar-ittini izd nttan a-igan lmasip. ntni rad-jllun mddn ggutnin. 7
i$-tsfldm f-ima$n ula l*barat n-ima$n ad-ur-t$uw,m, a ku iqqan-d a-yili
$ayan, walaynni ur-ta-d-irup isigg∫ra. 8 ra-di-tnkr-tqbilt s-tqbilt
tnkr-d-tgldit s-tgldit, ilint zznzalat $-kra n-tmizar yili-u$ni. walaynni
$ayad iga $ir azbbar amzwaru n-tlalit.
21 “$akudan i$-awn-inna kra n-yan ‘ha-lmasip illa $id’ n$d ‘hatin illa $in’
a-t-ur-tamnm. 22 a ku rad-d-nkrn kra n-mddn, kud yan ar-ittini f-i*f-ns
izd lmasip a-iga n$d kra n-nnabi, walaynni ar-sskirkisn. rad-skarn
timitar d-lmojizat i$-ufan ad-jllun ula $willi ganin win rbbi. 23 imma
kunni, awiyat-stt $-i*f-nnun. nni$-awn kullu $ayad ur-ta-ijri.
((14))
skrn inm$urn 1 sin-uwssan a-iqaman i-loid n-usurf d-uwssan
f-ad-n$n lmasip n-ur*ãiã. ar-siggiln inm$urn n-tgmmi n-rbbi
d-imslmdn n- ro mamnk a-rad-am+n yasuo s-lpilt
a-t-n$n. 2 walaynni nnan i-ngratsn: “urd $-uwssan l-loid ba a-ur-duyn mddn.”
((15))
ibidd lmasip 1 lli$ ifaw zzman munn-d inm$urn n-tgmmi n-rbbi
$-lgddam d-im$arn n-tmazirt d-imslmdn n- ro, ntni d-im$arn
n-bilaïus l-lmpkama kullutn, m awarn f-ma-rad-skrn. krfn yasuo
awin-t dpin-t-in i-bilaïus lpakm n-rruman. 2 isqsa-t
bilaïus: “is-tgit agllid n-ayt-yudaya?” irar-as yasuo: “kiyi a-t-innan.” 3
nkrn inm$urn n-tgmmi n-rbbi ar-srs-ta tkkan s-kigan d-t$awsiwin. 4
yini-as bilaïus: “is-ur-ra-di-trart s-yat? +r mnnawt-t$awsiwin
ayd-fllak-ttinin.” 5 imma yasuo ur-inni yat aylli$ itojjb bilaïus.
((16))
tankra l-lmasip 1 lli$ izri-wass n-usunfu, tnkr maryam ullt-magdala
z$-lmut d-maryam innas n-yaoqub ntnti d-saluma, s$nt isafarn
n-tujjut ba ad-ddunt ad-+$urnt ddat n-yasuo. 2
zikk ãbap n-wass l-lpdd, bpra-di-t$li tafukt, ftunt s-um,,al. 3
ar-ttinint i-ngratsnt: “ma-rad-a$-issknuki ifir z$-imi n-ifri?” a ku
imqqur bahra. 4 allnt alln-nsnt s-n-+rant ifir yitti z$-imi. 5 k mnt
s-um,,al afnt-n yan-uoyyal iskiws f-ufasi, ilsa aslham imlluln.
arqus 68
lli$-t-+rant gg∫dnt bahra. 6 imma ntta isawl yini-asnt: “ad-ur-tiksa,mt.
ar-tsiggilmt yasuo gu-naãira lli-immutn f-uggjdi. ur-sul-illi $id,
hati inkr-n. +ramt, ha-illi$-t-id-srsn. 7 imma $ilad, ddwamt
tsslkmmt awal-ad i-imp,arn-ns ntni d-bïrus, tinimt-asn: ‘yasuo
ra-k∫n-izwur s-tmazirt n-jalil. $in a-$-ra-ti-t+rm $mklli-s-awn-inna.’” 8
ffu$nd-d-tm$arin z$-um,,al ar-srsnti-tkkat tawda ar-trgigiynt. rwlnt
ur-nnint yat i-yan a ku ksu,nt bahra.
iban lmasip i-sin 12 ti$urdin n-mayan iban-d yasuo s-mamnk ya,ni i-sin
z$-imp,arn-ns z$-gisn lli$ ftan $-u$aras s-iduran $-brra
n-tmdint. 13 wrrin-d inin-t i-wiyya,, walaynni
ur-tn-uminn ula ntni.
((2))
talalit l-lmasip 1 $-uwssan-an a-$-d-iffu$ yal-lqanun z$-dar-ugllid
imqqurn qayãr u$usïus, yamr kullu mddn
$-kraygatt mani ad-pasbn ism-nsn. 2 tawala
tamzwarut ayan $-pasbn mddn, ijra $-uwssan lli-$-ipkam kirinyus
tamazirt n-suriyya. 3 ar-tmuddun mddn kraygatt yan s-tmazirt-ns
a-n-gis-ipasb ism-ns.
((3))
tabrrapt n-yupanna 1 $-usgg∫as wis smmus d-mraw n-ugllid imqqurn
amsddam qayãr ïibaryus, iga bilaïus gu-bunïus lpakm
f-yudaya, ig hirudus agllid n-jalil, ig g∫mas
filibbus agllid n-iïuraya d-tra*unitis, ig lisanyas agllid n-abilini. 2
$-uwssan-an lli$ iga pannan d-qayafa inm$urn hiyyanin n-tgmmi n-rbbi,
ya k-id-wawal n-rbbi s-yupanna yus n-zakariyya $-l*la. 3 ar-itkka
tisgiw n-wasif n-urdun ar-itbrrap ar-ittini: “flat kullu ma-tskarm
y∫* n, tddmm $-waman, ba ad-awn-iãamp rbbi f-ddnub-nnun.” 4 $mkan
a-s-yuwfa ma-ityaran $-warra n-nnabi i aoya inna: “ha-yan-wawal ar-itbrrap
$-l*la ar-ittini ‘jjujadat a$aras n-siditnn$, tssnmm ti$arasin-ns. 5
ra-tngadda kraygatt talat, astwan idrarn ula iwrar. ra-inm-u$aras
nna-ilullin, tr*u-t$arast nna-i qan. 6 rad-+rn kullu mddn anjjam
lli-ra-d-yazn rbbi.’”
7 a kin-d mddn ggutnin s-dar yupanna, irin a-tn-issddm $-waman. imma ntta
inna-yasn: “wa-tarwa n-ifa$rn, mad-awn-innan izd $mkad a-s-ra-tanfm
"uqa 74
i-loqubit lli-ra-ittut f-ddunit? 8 skarat afulki ba a-iban is-tflm
ma-y∫* nn. a-ur-ttinim i-ngratun ‘nkk∫ni nga tarwa n-ibrahim,’ a ku
rad-awn-ini$, rbbi i+,ar a-d-issnkr tarwa i-ibrahim ula z$-i+ran-ad.
9 hay-aglzim ittrs f-uggja n-us$ar. kud tas$art nna-ur-yakkan l$llt
imimn, ra-stt-ibbi ilup-tt-in $-loafit.”
((4))
iblis yurm 1 iffu$ yasuo z$-tsgiw n-urdun, iommr s-rrup
lmasip lqudus. 2 ar-t-itguwwad rrup kku+ id-mraw n-wass
$-l*la, ar-t-itarm iblis. ur-a-i tta yat $-uwssan-an
aylli$ iwrri ya$-t la+ bahra. 3 isawl srs iblis $akudan, yini-as:
“i$-tgit yus n-rbbi, ini i-u+ru-ad a-iwrri ig a$rum.” 4 irar-as
yasuo: “han ityara $-warra n-rbbi ‘urd a$rum kasa-itddr bnadm.’” 5
yawi-t ilmma iblis iss$li-t s-mani yattuyn, iml-as $-yan-usmaqql kullu
tiglday n-ddunit, 6 yini-as: “rad-ak-fk$ a-tpkamt kullu mayad, yili-ak
lmjd-ns kullut, a ku nkki a-mi-ityawfka a-t-fk$ i-wanna ri$. 7
i$-iyi-tsjdt, kullu mayad ra-ig winnk.” 8 irar-as yasuo: “han ityara
‘rbbi sidik a-mi-ttsjadt, d-nttan wapdut a-ttobadt.’” 9 yawi-t ilmma
iblis s-tmdint n-uru alim, issbidd-t f-iggi n-ukfaf n-tgmmi n-rbbi,
yini-as: “i$-tgit yus n-rbbi, lup-n i*f-nnk z$-$id s-iyzdar, 10 a ku
ityara ‘ra-d-yazn lmalayka-ns a-k-gabln.’ 11 ityara-da$ ‘ra-k-asin
f-ifassn-nsn ba a-ur-ilkm-u,ar-nnk kra n-u+ru.’” 12 irar-as yasuo: “han
ityara ‘a-ur-tarmt rbbi sidik.’” 13 lli$-t-yurm iblis s-kullu $ayan,
ifl-t ar azmz ya,ni.
((5))
imp,arn imzwura 1 yan-wass ibidd yasuo $-tama n-umda n-ganisaraï,
ar-t-ssnukmun mddn ggutnin ar-ttirin ad-dars-sfldn
i-wawal n-rbbi. 2 i+r snat-tanawin ttrsnt f-wakal
$-tama n-umda, fln-tnt ing∫marn n-islman, ar-siridn bayk-nsn. 3 ik m
yasuo s-yat $-tanawin, tg tin simoan, i,alb-t a-stt-in-i k m imikk
s-waman. igawr $-tanawt ar-isslmad mddn. 4 lli$ ikmml awal-ns yini
i-simoan: “zayd-n s-ug∫ns ar tadrut tgrm-n bayk-nnun a-di-tgmmrm
islman.” 5 isawl simoan yini-as: “i, kullut ar-nkkat tammara a-sidi,
ur-num+ yat. walaynni lli$-ti-tnnit kiyi ra-n-gr$ bayk.” 6 grn-tnt-in
$akudan, s-tnt-in-ufan ommrnt s-islman ggutnin aylli$ rad-bbint. 7
sillfn-in i-imddukk∫al-nsn $-tanawt ya,ni ad-d-a kin ad-asn-oawnn.
lli$-tn-d-rupn ar-didsn-ssmunun islman aylli$ ommrnt snat tanawin-lli,
"uqa 77
ftunt ad-ddmnt. 8 imma simoan bïrus, lli$ i+ra mayd ijran i,r-n
f-ifaddn n-yasuo yini-as: “wa-sidi, ngara didi. argaz y∫* nn ad-gi$.” 9
a ku i,r-as lojb $-tuggt n-islman lli-d-um+n. 10 ar-tojjabn
imddukk∫al-ns yaoqub d-yupanna tarwa n-zabdi ula ntni. imma yasuo isawl
s-simoan yini-as: “ad-ur-tiksaïï. $ilad s-uflla mddn a-ra-ttgmmart.” 11
ssuf$n tanawin-nsn s-wakal, fln kullu ma-darsn-illan, munn d-yasuo.
((6))
asqsi f-wass 1 yan-wass n-usunfu ifta yasuo $-igran $-gr imndi.
n-usunfu ar-tkkisn imp,arn-ns tizlfin ar-tnt-jjmjurun $-gr
ifassn-nsn ar-tnt- ttan. 2 sawln srsn kra n-ifarisin
inin-asn: “ma* aylli$ a-tskarm $-wass n-usunfu $aylli ur-gis-ipllan?” 3
irar-asn yasuo: “is-ur-t$rim f-dawd ma-iskr $akud lli$-t-in$a la+
bahra, ntta d-willi dids munnin? 4 ik m s-tgmmi n-rbbi, yasi a$rum
lli-ityawfkan i-rbbi. ur-iplla i-um u abla i-inm$urn n-tgmmi n-rbbi.
i -t dawd ifk-t i-usmun-ns.” 5 izayd yasuo yini-asn: “imma nkki lli-igan
yus n-bnadm, gi$ sidis n-wass n-usunfu.”
((7))
lmasip ijjujji 1 lli$ ikmml yasuo kullu ma-ira a-yini i-mddn-an,
a*ddam l-lqbïan iddu s-tmdint n-kafrnapum. 2 illa $in yal-lqbïan
n-ioskrin n-rruman, yili dars yan-u*ddam-ns yu,n
bahra iftu a-immt. a*ddam-an iozza dars bahra. 3 lli$ isfld lqbïan
f-yasuo yazn-d kra n-im$arn n-ayt-yudaya s-dars a-zgis-,albn
a-n-dars-ya k a-ijjujji a*ddam-ns. 4 ntni rupn-d yasuo ,albn-t bahra
inin-as: “isthlla ad-as-tskrt l*ir-ad, 5 a ku ar-itpubbu
ayt-tmazirt-nn$ ibnu-a$ tigmmi n-t+allit.” 6 imun didsn yasuo.
lli$-n-akmurn s-tgmmi yazn-d lqbïan kra n-imddukk∫al-ns s-yasuo yini-as:
“wa-sidi, ad-ur-tssiplt i*f-nnk. ur-sthlla$ a-di-tk mt s-tgmmi-nu. 7
mayan a-f-ur-n-dark-u ki$ a ku p m$, walaynni $ir ini yan-wawal
s-ijji-u*ddam-inu. 8 ha-yyi ula nkki ar-skar$ s-wawal n-ma-yyi-yug∫rn,
ilin ioskrin $-ddu-ufus-inu. i$-nni$ i-yan: ‘ddu’ iddu, i$-nni$ i-wayya,
‘a k-id’ ya k-id, i$-nni$ i-u*ddam-inu ‘skr tawuri-ad’ iskr-tt.” 9 lli$
isfld yasuo i-mayad itojjb. igrawl $-mddn-an ggutnin lli-d-dids-munnin
yini-asn: “rad-awn-ini$, ur-jju-ufi$ kra n-yan yumnn zund $wad, ula $-gr
"uqa 81
ayt-rbbi.” 10 ddun $willi-d-yuzn lqbïan wrrin s-tgmmi-ns, afn-in
a*ddam-ns ijji.
((8))
lmasip d-usmun-ns 1 ti$urdin n-mayan iddu yasuo ar-itkka timdinin ula
iduran ar-itbrrap s-l*bar ifulkin f-tgldit
n-rbbi. ar-dids-tmunun imp,arn-ns s-sin d-mraw, 2
ntni d-kra n-tm$arin lli-ijjujji yasuo z$-tmu,an-nsnt issuf$ z$-gisnt
ljnun ∫* nnin. tlla maryam lli-mi-ttinin ullt-magdala, issuf$ z$-gis ssa
ljnun. 3 tili yuwanna tam$art n-*uzi lli-igan am$ar $-tgmmi n-ugllid
hirudus. tili susanna d-tiyya, ggutnin, ar-toawannt yasuo d-imp,arn-ns
z$-ma-igan winsnt.
34 lli$ +ran imksawn ma-ijran rwln awin l*bar i-mddn $-tmdint ula igran.
35 ffu$n-d mddn ad-+rn ma-illan, a kin-d s-dar yasuo afn-d argaz
lli-z$-ffu$n ljnun iskiws $-dar i,arn n-yasuo ils timlsit-ns yili
s-i*f-ns. d-ntni ksu,n. 36 imma $willi +ranin ma-ijran nnan-asn f-mamnk
a-ijji-umjnun. 37 nkrn mddn-an n-ayt-garasa $akudan, ,albn z$-yasuo a-iffu$
tamazirt-nsn a ku ksu,n bahra. ik m yasuo s-tanawt a-iwrri. 38 imma
$walli-z$-ffu$n ljnun i,alb yasuo bahra a-t-yadj a-dids-imun. imma
yasuo yuzn-t yini-as: 39 “wrri s-tgmmi tinit-asn f-mad-ak-iskr rbbi.”
iddu-urgaz-an ar-itlulli $-tmdint kullutt ar-isawal f-mad-as-iskr
yasuo.
((9))
lmasip yuzn 1 i$r-d yasuo i-imp,arn-ns s-sin d-mraw s-dars,
imp,arn-ns s-sin ifk-asn tapkimt d-t+,,art ad-ssufu$n kullu ljnun
d-mraw ar-jjujjin timu,an. 2 yazn-tn a-ttidun ar-tbrrapn
f-tgldit n-rbbi ar-jjujjin mddn. 3 yini-asn:
“a-ur-tasim yat i-u$aras. a-ur-tawim aomud n$d aq∫rab n$d a$rum n$d
iqaridn n$d sin iq ban. 4 tigmmi nna-s-tk mm, gawrat gis ar akud
nna-ra-tmuddum z$-tmdint-an. 5 tamdint nna-k∫n-ur-irin, ffu$at z$-gis
tssusm agdrur n-i,arn-nnun, ad-asn-ig tamatart ma$a-swingimn.” 6 $akudan
ad-ftan imp,arn ar-tkkan iduran ar-tbrrapn s-l*bar ifulkin ar-jjujjin
mddn $-kraygatt mani.
((10))
lmasip yuzn ssa 1 ti$urdin n-mayan isti siditnn$ ssa n-id-mraw
n-id-mraw d-sin d-sin (72) n-ump,ar ya,ni, yazn-tn sin s-sin a-t-zwurn
n-ump,ar s-kraygatt tamdint ula kraygatt mani
lli-z$-ra-izri ntta. 2 yini-asn: “tggut-tmgra
walaynni drusn i*ddamn. ,albat bu-tmgra a-yazn i*ddamn ad-ssmunn
tamgra-ns. 3 zaydat, uzn$-k∫n $ilad zund ilqqa$n $-gr-uw ann. 4
a-ur-tasim awmmis ula aq∫rab ula tur+iyin. a-ur-tbiddm ar-tnsallamm
d-yan $-u$aras. 5 tigmmi nna-s-tk mm, tinim-asn: ‘ad-awn-tili sslamt.’ 6
i$-gis-illa yan ittirin sslamt, rad-as-tili sslamt lli-s-tnnam.
i$-ur-illi, ur-ra-gis-tqama sslamt-nnun. 7 qamayat $-tgmmi nna-s-tk mm
ar-t ttam ar-tssam aynna-yawn-d-fkan, a ku a*ddam isthlla ti$rad-ns.
a-ur-ttidum z$-tgmmi s-tgmmi. 8 tamdint nna-k∫n-iran i$-n-srs-tk mm,
ttayat aynna-yawn-d-srsn imzd$n-ns 9 ar-tjjujjim imu,an-nsn ar-asn-ttinim:
‘ha-tagldit n-rbbi takmur-awn-d.’ 10 walaynni tamdint nna-ur-k∫n-irin
i$-n-srs-tk mm, zriyat $-tswak-ns ar-ttinim: 11 ‘ula agdrur n-tmdint-nnun
lli-usin i,arn-nn$, ar-t-nssusus. walaynni swangmat tissanm
is-di-takmur-tgldit n-rbbi.’ 12 rad-awn-ini$, ra-i qu-wass l-lpsab
f-ayt-tmdint-an ugg∫ar n-ayt-sadum.
"uqa 88
13 “tagu,i a-rad-awn-yili ay-ayt-kurazin. tagu,i a-rad-awn-yili
ay-ayt-bitãayda. han lmojizat lli-skr$ $-darun, mrad is-tnt-skr$
$-tmdinin n-ãur d-ãayda ikun knan imzd$n-nsnt s-wakal $akudan, lsn l*i gn
i$d f-i*fawn-nsn, fln kullu mad-skarn y∫* n. 14 ra-fllawn-i qu-wass
l-lpsab ugg∫ar n-ayt-ãur d-ayt-ãayda. 15 imma kunni ay-ayt-kafrnapum,
is-tram a-tlkmm ignwan? han ra-k∫n-in-ilup rbbi $-tdrut n-wakal.” 16 yini
ilmma yasuo i-imp,arn-ns: “wanna isflidn s-wawal-nnun, isfld sri.
wanna-k∫n-ur-irin, ur-iyi-iri ula nkki. d-wanna-yyi-ur-irin, ur-iri
$walli-yyi-d-yuznn.”
((11))
almmud l-lmasip 1 yan-wass illa yasuo $-yan mani ar-it+alla. lli$
f-t+allit ikmml, i,alb-t yan z$-imp,arn-ns yini-as:
“wa-siditnn$, sslmd-a$ mamnk a-nt+alla, $mklli
isslmd yupanna amsddam imp,arn-ns.” 2 isawl yasuo yini-asn:
“i$-ra-t++allm tinim ‘wa-babatnn$, a-yili luqr i-ism-nnk,
ta k-id-tgldit-nnk. 3 akka-ya$-d kraygatt ass a$rum n-wass, 4
tãampt-a$ f-ddnub lli-nskr, $mklli ntãamap i-kullu wanna ginn$ iskrn
l*∫ ant. tssanft-a$ i-ma-rad-a$-ijllu.’”
((12))
iksa,at rbbi 1 munn-d kigan d-id-walf n-mddn $-tasaot-an, aylli$
urd bnadm a-tak∫ln f-ingratsn. igr yasuo ar-isawal
s-imp,arn-ns yini-asn: “rarat loaql-nnun z$-t*mirt
n-ifarisin, a ku ntni sin-uwdmawn ad-skarn. 2 kullu ma-irgsn ra-d-ibayyn,
d-kullu ma-intln ra-ityawssan. 3 aynna tnnam $-gratun rad-as-sfldn kullu
mddn. aynna-f-tsawlm $-tntla $-ug∫ns n-tpanut rad-srs-tbrrapn f-iggi
n-tg∫mma. 4 wa-imddukk∫al-inu rad-awn-ini$, a-ur-tiksa,m $willi nqqanin
ddat walaynni ti$urdin n-mayan ur-sul-+,arn ad-skrn yat. 5 rad-awn-ml$
manwa tiksa,m. iksa,at $walli i+,arn a-in$ ilup-n sul $-jhnnama.
rad-awn-ini$, nttan a-tiksa,m. 6 is-ur-a-nzzan smmus-waj̈ ̇ j ̈ ̇ awj ̈ ̇ n
s-snat-tqaridin? walaynni rbbi ur-a-gisn-itettu yan. 7 imma kunni
"uqa 92
z$-in+a,n n-i*f-nnun ipasb-tn rbbi. a-ur-tiksa,m, a ku tozzam dars
ugg∫ar n-waj̈ ̇ j ̈ ̇ awj ̈ ̇ n ggutnin.
8 “rad-awn-ini$, wanna ittinin is-iga winu $-gr mddn, ula nkki lli-igan yus
n-bnadm ra-ttini$ iga winu $-dar lmalayka n-rbbi. 9 imma wanna ittinin
ur-igi winu $-gr mddn, ra-ttini$ ula nkki ur-igi winu $-dar lmalayka
n-rbbi. 10 wanna isawln $-yus n-bnadm, i+,ar rbbi ad-as-iãamp. walaynni
yan irggmn rrup lqudus, ur-rad-as-fllas-iãamp rbbi. 11
i$-k∫n-in-ssbiddn $-tg∫mma n-t+allit a-fllawn-pkamn, n$d $-lgddam
n-inm$urn ula lpukkam, ad-ur-tasim ta$uft f-ma-ra-tinim ula
f-ma-s-rad-asn-trarm, 12 a ku rrup lqudus a-rad-awn-iml $-tasaot-an
maylli-k∫n-d-iqqann ad-asn-ti-tinim.”
((13))
isawl lmasip 1 sawln kra n-mddn s-yasuo $akudan inin-as f-kra
f-ddnub ula lhalak n-ayt-jalil, in$a-tn lpakm bilaïus f-iggi n-t$rsiw
lli-n-ssakmurn i-rbbi. 2 isawl yasuo yini-asn:
“ma-t$alm f-mddn-an n-ayt-jalil? izd ntni a-iskrn ddnub ugg∫ar n-wiyya,
$-jalil aylli$ rfufnn $mkan? 3 uhu, walaynni rad-awn-ini$, i$-ur-tfilm
ma-tskarm y∫* n rad-kullu-thlkm zund ntni. 4 ma-t$alm f-mddn lli-f-i,r
lbrj $-silwam, in$-tn kullu s-tam d-mraw? izd ntni a-y∫* nn ugg∫ar n-kullu
wiyya, $-uru alim? 5 uhu, walaynni rad-awn-ini$, i$-ur-tfilm ma-tskarm
y∫* nn, rad-kullu-thlkm zund ntni.”
lmona n-imi inukman 22 imun yasuo d-u$aras n-uru alim, ar-itkka timdinin
ula iduran ar-gisn-isslmad mddn. 23 isqsa-t yan
"uqa 95
yini-as: “izd a-sidi $ir kra idrusn a-ra-injm?” isawl yasuo yini-asn:
24 “gat-n tiqqi-nnun a-tk mm $-imi inukman. a ku rad-awn-ini$, iggut
ma-ra-isiggil a-n-k mn walaynni ur-rad-i+,arn. 25 a ku $akud nna-$-inkr
bu-tgmmi iqqn imi, ra-tbiddm $-brra ar-n-srs-tss,uqqurm ar-ttinim:
‘r+m-a$ a-sidi.’ imma ntta rad-awn-yini: ‘ur-ssin$ mani-di-tkkam kunni.’ 26
rad-as-ttinim: ‘ha-nkk∫ni n a dik nsu dik, tsslmdt $-tmdint-nn$.’ 27
imma ntta rad-awn-yini: ‘ur-ssin$ mani-di-tkkam. ittiyat-n z$-gigi kunni
lli-iskarn l*∫ ant.’ 28 mn k a-s-ra-tallam ar-ttg+a+m u*san-nnun $akud
nna-t+ram ibrahim d-ispaq d-yaoqub d-lanbiya kullutn $-tgldit n-rbbi,
imma kunni ilup-k∫n-in s-brra. 29 rad-d-a kin ibrraniyn z$- rq ula
l$rb ula amal ula ljanub, munn-d f-imnsi imqqurn $-tgldit n-rbbi. 30
s-ããapt llan kra n-imggura lli-ra-izwur, ula kra n-imzwura
lli-ra-igg∫ru.”
((14))
lmasip ijjujji 1 yan-wass n-usunfu idda yasuo a-i $-tgmmi n-yan
ama,un $-wass z$-inm$urn n-ifarisin. gabln-t ad-+rn ma-ra-iskr. 2
n-usunfu ya k-id dars yan-urgaz yu,n bzgn-as i,arn
d-ifassn. 3 isawl yasuo i-imslmdn n- ro
d-ifarisin isqsa-tn: “ma-ittini ro n-musa? is-iplla a-njjujji $-wass
n-usunfu n$d uhu?” 4 imma ntni fssan. inkr yasuo yawi-d argaz-lli
ijjujji-t yadj-t a-iddu. 5 yini-asn: “ma-ra-tskrm i$-awn-in-i,r iwitun
n$d tamugayt-nnun $-wanu $-wass n-usunfu? is-ur-ra-tazzlm a-ti-di-tldim?”
6 ur-+,arn ad-as-d-rarn s-yat f-wawal-ad.
((15))
lmona n-thrwit 1 yan-wass munn-d kigan d-id-bu-nkkas d-mddn ∫* nnin,
lli-ijlan irin ad-sflidn i-yasuo. 2 ar-tngmugn ifarisin
d-imslmdn n- ro ar-ttinin: “han argaz-an ar-i tta
d-willi ∫* nnin ar-srsn-itfrap.” 3 isawl yasuo yut-asn lmona-yad
isqsa-tn: 4 “ma-ra-iskr yan gigun iïïafn miyya n-i*f n-uwlli i$-as-tjla
yat gisnt? ra-ifl t+a n-id-mraw d-t+a (99) frdnt $-l*la, iddu
ar-isiggil s-talli ijlan ard-stt-yaf. 5 $akud nna-stt-yufa
ra-stt-id-yasi f-t$∫ra,-ns ifrp bahra, 6 irup-d tigmmi i$r-d
i-imddukk∫al-ns d-wadjarn-ns yini-asn: ‘a kad-d tfrpm didi, ha-yyi
ufi$ tahruyt lli-yyi-ijlan.’ 7 $mkad a-s-rad-awn-ini$, rad-frpn
ayt-ignwan s-yan-n-ifln kullu ma-iskar y∫* n iwrri-d s-u$aras n-rbbi
ugg∫ar n-t+a n-id-mraw d-t+a lli-$alnin is- wan ur-tn-i*ããa ad-fln
ddnub-nsn.
((16))
a*ddam 1 isawl-da$ yasuo s-imp,arn-ns yini-asn:
lli-iswingimn “ha-yan-urgaz iïïafn ayda iggutn, ifl-t $-ufus
$-ma-ra-iskr n-u*ddam-ns a-t-igabl. isfld bu-wayda f-u*ddam-an
is-a-yas-izzmzar ayda-ns. 2 i$r-as s-dars
yini-as: ‘ma-iga $ayd mi fllak sflid$? a k-id $ilad, npasab didi
s-ma-tskrt s-wayda-nu, a ku ur-sul-ri$ a-dari-t*dmt.’ 3
iswangm-u*ddam, yini d-i*f-ns: ‘ma-rad-skr$? ra-yyi-issuf$ sidi.
ur-dus$ ba ad-qqaz$ akal, d-ur-r,i$ a-t,alab$ mddn. 4 ssn$
ma-rad-skr$ ba a-yyi-n- k amn mddn s-darsn i$-iyi-issuf$
z$-twuri.’ 5 yazn ilmma s-kullu willi mi i,far sidis kra, isawl
srsn yan s-yan. isqsa amzwaru: ‘mn k ad-ak-i,far sidi?’ 6 yini-as:
‘miyya n-waïïaru n-zzit.’ yini-as: ‘ha-lpsab-nnk, skiws $il $il tarat
gis smmus id-mraw n-waïïaru.’ 7 isqsa wayya,: ‘mn k ad-ak-i,far?’
yini-as: ‘miyya n-utllis n-irdn.’ yini-as: ‘ha-lpsab-nnk, ara gis tam
id-mraw n-utllis.’ 8 $akudan yul$ bu-wayda a*ddam-ns-lli y∫* nn, a ku
iswangm bahra $-mayd iskr. a ku ar-swingimn ayt-ddunit-ad
$-t$awsiwin-nsn ugg∫ar n-ayt-tifawt. 9 rad-awn-ini$, skarat-awn
imddukk∫al s-wayda n-ddunit-ad, a-k∫n-in- k mn s-tg∫mma l-li*rt $akud
nna-itmma-wayda.
((17))
almmud l-lmasip 1 isawl yasuo s-imp,arn-ns yini-asn: “iqqan-d
ad-ilint tabay,,rin ma-issïarn mddn, walaynni
tagu,i a-ra-yili i-wanna-tnt-in-israsn. 2 yuf-as
i$-as-ityaggal-u+ru n-uzrg $-umggr,-ns ityawgar-n $-umda, ula iss,r
yan z$-im++iyn-ad.
((18))
lmona n-thjjalt 1 isawl yasuo s-imp,arn-ns, yiri ad-asn-iml
d-lqa,i is-tn-d-iqqan a-bdda-t+allan bla-da-trmayn. yut-asn
lmona-yad, 2 yini-asn: “ha-yal-lqa,i $-yat-tmdint,
ur-iksu, rbbi ula-da-stt-itawi $-mddn. 3 tili yat-thjjalt $-tmdint-an
"uqa 101
ar-bdda-tssmumm∫i $-dar lqa,i ar-as-ttini: ‘fukku-yyi z$-unuwwa -inu.’
4,5 mnnaw-uwssan ur-iri lqa,i ad-as-isfld, imil yini d-i*f-ns:
‘tahjjalt-ad ar-bdda-yyi-tssipil. wa**a ur-ksu,$ rbbi
ula-da-stti-tawi$ $-mddn ra-stt-fukku$, a-ur-sul-di-tta ki ad-iyi-tr+
i*f.’” 6 yini-asn siditnn$: “$mkad a-s-inna lqa,i-an y∫* nn, 7 imma rbbi
is-ur-ra-ifukku mddn-ns lli-as-aqranin $-iy, ula azal? is-ra-imaïl
ad-asn-ifk maylli z$-gis ,albn? 8 rad-awn-ini$, ra-tn-ifukku payna.
walaynni $assan $-rad-d-wrri$ s-ddunit-ad nkki lli-igan yus n-bnadm,
is-rad-d-af$ ma-sul-yumnn?”
((19))
injm bu-nkkas 1 izayd yasuo ik m s-tmdint n-aripa, iftu
zakka z$-ddnub-ns $-wammas-ns. 2 yili $in yan-unm$ur n-willi tam+nin
iqaridn n-nkkas, ig ism-ns zakka,
iggut-dars-wayda. 3 ira bahra a-i+r yasuo walaynni ggutn mddn $in,
ur-i+,ar a-t-in-i+r a ku igzzul. 4 ar-itazzal izwur mddn, i$li
s-yat-ts$art n-imr iq a-i+r yasuo, a ku $in a-z$-ra-izri. 5
lli$-t-in-ilkm yasuo yall alln-ns yini-as: “wa-zakka, gguz-d $il $il, a ku
$-tgmmi-nnk a-$-rad-gawr$ $assad.” 6 igguz-d zakka payna, ifrp bahra
i k m yasuo s-dars. 7 lli$-t-+ran mddn-an ggutnin, ar-kullu-tngmugn
i-ngratsn ar-ttinin: “hati ik m a-ig anbgi $-dar bu-ddnub-ad.” 8 imma
zakka inkr ibidd f-i,arn-ns yini i-siditnn$: “$ilad a-sidi, rad-fk$
mnaãã n-wayda-nu i-im+la,. i$- i$ kra n-yan s-l$∫ rad-as-t-rar$
f-kku+ï-twal.” 9 isawl yasuo yini-as: “$assad ilkm-d-ujnjm n-rbbi
tigmmi-ad, a ku yumn $wad ula ntta $mklli yumn babatnn$ ibrahim. 10
u ki$-d nkki lli-igan yus n-bnadm ad-siggl$ s-willi jlanin jjnjm$-tn.”
((20))
asqsi 1 yan-wass illa yasuo $-tgmmi n-rbbi ar-isslmad
f-ma-d-yuznn yasuo mddn ar-asn-itbrrap s-l*bar ifulkin. a kin-d
inm$urn n-tgmmi n-rbbi d-imslmdn n- ro d-im$arn.
lkmn-d yasuo 2 sqsan-t: “ini-a$, ma-k-id-yuznn a-tskart kullu $ayad? awal
n-mi ayd-s-a-ti-tskart?” 3 isawl yasuo yini-asn: “ula nkki ra-k∫n-sqsa$
yan-usqsi. iniyat-iyi, 4 yupanna amsddam, ma-t-id-yuznn a-issddam mddn?
izd rbbi n$d bnadm?” 5 bdun ar-ssmqsan i-ngratsn ar-ttinin:
“ma-rad-as-nini? a ku i$-nenna ‘rbbi a-t-id-yuznn’ rad-a$-yini ‘ma* aylli$
ur-tuminm mad-awn-inna?’ 6 walaynni i$-nenna ‘bnadm a-t-id-yuznn’ rad-a$-kkatn
kullu mddn-ad s-i+ran, a ku ar-ttinin ntni izd s-ããapt yupanna yan-nnabi
a-iga.” 7 sawln ilmma inin-as: “ur-nssin ma-t-id-yuznn.” 8 irar-asn yasuo:
“ula nkki ur-rad-awn-ini$ ma-yyi-d-yuznn ad-skar$ kullu mayad.”
((21))
tahjjalt tam+luïï 1 ar-itmnad yasuo $-id-bu-wayda ar-n-srasn
tiwafkiw-nsn $-ããnduq $-tgmmi n-rbbi. 2 i+r-n
yat-thjjalt tga tam+luïï, ta k-id tsrs-n
snat-tqaridin $-ããnduq idrus-watig-nsnt. 3 yini i-imp,arn-ns: “lpqq
a-rad-awn-ini$, tahjjalt-ad tam+luïï, hatti tfka ugg∫ar n-$wid kullutn, 4
a ku ntni fkan z$-maylli darsn iggutn, imma nttat, wa**a tptajja, tfka
lmoi t-ns kullutt.”
"uqa 106
((22))
skrn inm$urn 1 yakmur-d loid n-ur*ãiã lli-mi-ttinin-da$ loid
f-ad-n$n lmasip n-usurf. 2 inm$urn n-tgmmi n-rbbi d-imslmdn n- ro
ar-siggiln s-mamnk a-rad-n$n yasuo, walaynni ksu,n
z$-mddn. 3 $akudan a-ik m iïan s-yahuda lli-mi-ttinin is*aryuï, iga yan
z$-sin d-mraw n-ump,ar. 4 iddu yahuda s-dar inm$urn n-tgmmi n-rbbi
d-win im*zniyn, im awar didsn f-mamnk a-rad-asn-izznz yasuo. 5 frpn
ntni inin-as rad-as-fkn iqaridn. 6 im a ka-d didsn, iwrri ar-iswingim
mamnk a-ra-tn-ioawn ad-am+n yasuo $-kra n-tasaot $-ur-llin mddn.
((23))
ibidd lmasip 1 nkrn im$arn l-lmpkama kullutn, awin yasuo s-dar
$-lgddam bilaïus lpakm n-rruman. 2 ar-srs-ta tkkan ar-ttinin:
n-bilaïus “nufa-n argaz-ad ar-ijllu ayt-tmazirt-nn$,
ar-asn-ittini a-ur-akkan ,abiyt i-qayãr, ar-ittini
"uqa 110
is-iga lmasip n-rbbi ig agllid.” 3 isqsa-t bilaïus: “is-tgit agllid
n-ayt-yudaya?” irar-as yasuo: “kiyi a-t-innan.” 4 isawl bilaïus s-inm$urn
n-tgmmi n-rbbi d-mddn-an kullutn yini-asn: “ur-ufi$ kra l-loib
$-urgaz-ad.” 5 rarn-as ntni s-jjhd: “ar-itkka kullu tamazirt n-yudaya,
z$-jalil ar $id, ar-issduy mddn s-ulmmud-ns.”
32 awin ioskrin sin irgazn ya,ni gan im**arn, a-tn-n$n d-yasuo. 33 lli$
lkmn ad$ar lli-mi-ttinin ‘ta*∫ a t n-i*f’ qqnn yasuo $-uggjdi alln-t. qqnn
im**arn $-iggjda ya,ni, yan f-ufasiy-ns d-yan f-u+lma,-ns. 34 i++all
yasuo yini: “wa-baba rbbi, ãamp-asn. ur-akk∫-ssinn mayd skarn.” grn-d
ioskrin as$ar f-tmlsa-ns a-tnt-b,un. 35 biddn mddn ar-tmnadn kullu
ma-ijran, imma im$arn n-tmazirt ar-gis-tïna+n ar-ttinin: “hati ijjnjm
wiyya,, iniyat-as a-ijjnjm ula i*f-ns i$-iga ntta lmasip am+lay n-rbbi.”
lmut l-lmasip 44,45 lli$ tlkm tasaot tis snat d-mrawt ,rnd-d
tillas f-tmazirt-an kullutt, ur-sul-tsfaw tafukt ar
tasaot tis kraïï n-tdgg∫at. yut-u rrig l*amiya
n-tpanut tam+layt $-tgmmi n-rbbi, tb,u f-sin. 46 yall yasuo awal-ns yini:
“wa-baba, $-gr ifassn-nnk a-$-fki$ rrup-inu.” $ir inna awal-ad s-issuf$
rrup-ns. 47 lqbïan n-ioskrin, lli$ i+ra mayd ijran itojjb $-lmjd
n-rbbi yini: “s-ããapt, argaz ifulkin ayad.” 48 kullu willi munnin $in
a-gis-ssmuqquln, lli$ +ran mayad wrrin s-tg∫mma-nsn ïiyyr-asn bahra,
ar-kkatn $-idmarn-nsn. 49 biddn imddukk∫al n-yasuo $-tuggugt, ntni
d-tm$arin lli-d-dids-munnin z$-tmazirt n-jalil, ar-tmnadn kullu ma-ijran.
tim,lt l-lmasip 50,51 yili $in yan-urgaz ism-ns yusf, iga gu-rama
$-tmazirt n-yudaya. ig argaz ifulkin,
ar-bahra-ittiri a-ir,u rbbi, ar-itrju tagldit
n-rbbi a-di-ta k. ig ntta yan z$-im$arn l-lmpkama, walaynni ur-ir,i
s-$aylli nnan f-yasuo ula $aylli srs skrn. 52 ik m s-dar bilaïus
i,alb z$-gis ddat n-yasuo. 53 izzugz-d ddat z$-uggjdi issmuttl-tt
$-lkttan i wan, isrs-tt-in $-yan-um,,al igan ifri ityaw$za $-ujarif,
ur-jju-n-gis-ittrs yan. 54 $assan ar-tujadn mddn i-loid, ig ass
lli-iqaman i-wass n-usunfu. 55 nkrnt-tm$arin lli-d-munnin d-yasuo z$-jalil
,furnt yusf, +rnt am,,al ula mamnk a-n-gis-tettrs ddat n-yasuo. 56
wrrind-d ilmma jjujadnt tujjutin d-isafarn. sunfunt ass n-ssbt $mklli
ittini ro n-rbbi.
((24))
tankra l-lmasip 1 zikk ãbap n-wass l-lpdd ddunt-tm$arin s-um,,al,
z$-lmut awint didsnt tujjutin lli-jjujadnt. 2 walaynni
"uqa 112
lli$-n-akmurnt s-um,,al +rnt ifir iknuki-d z$-imi n-ifri. 3 k mnt srs,
walaynni ur-n-gis-ufint ddat n-siditnn$ yasuo. 4 duhdunt bahra biddnt
$in, s-asnd-d-bann sin irgazn ar-ssmrqiqiynt-tmlsa-nsn. 5
iksa,nt-tm$arin bahra knunt ar akal. sawln srsnt irgazn inin-asnt: “ma*
a-tsiggilmt $walli iddrn $-gr-willi mmutnin? ur-sul-illi $id. hati
inkr-n z$-lmut. 6 swangmamd-d awal lli-s-awn-inna lli$ sul illa $-jalil, 7
inna-yawn: ‘iqqan-iyi-d, nkki lli-igan yus n-bnadm, a-n-tyawdpay$ s-gr
ifassn n-mddn ∫* nnin, n$n-iyi f-uggjdi, nkr$-d ilmma z$-lmut $-wis
kra,-uwssan.’” 8 ktind-d-tm$arin awal-an.
((1))
awal n-tudrt 1 illa-wawal $-isizwar n-kullu ma-illan. rbbi
a-dar-illa-wawal-an, ig-wawal-an rbbi. 2 illa dar
rbbi $-isizwar, 3 srs a-s-i*lq kullu ma-illan.
ur-illi kra i*lq-t rbbi abla ityaw*laq srs. 4 awal-an a-$-tlla tudrt,
tg-tudrt-an tifawt i-mddn. 5 ar-ttisfiw tifawt $-tillas, imma tillas
ur-as-sugirnt yat.
14 awal-an iwrri iga bnadm, izd$ $-gratnn$, n+r lmjd-ns. iga lmjd
n-walli igan yan dar babas, tigat gis lbaraka d-lpqq. 15 yupanna ifka
fllas tugga, yall awal-ns yini: “$wad a-igan $walli-s-awn-nni$ ‘ra-d-ya k
tigira-nu yan yug∫r-iyi a ku illa ur-ta-lli$.’” 16 nkk∫ni kullwa$, llant-a$
lbarakat ggutnin z$-tuggt l-lbaraka lli-gis-illan. 17 f-ufus n-musa
afd-ityawfka ro, imma f-ufus n-yasuo lmasip a-f-di-tu ka lbaraka
d-lpqq. 18 rbbi, ur-jju-t-i+ri yan, walaynni $walli igan yus yili-bdda
d-babas, nttan ad-a$-imlan mamnk a-iga.
((2))
tam$ra $-qana 1 zrin sin-uwssan s-tlla yat-tm$ra $-tmdint n-qana
$-tmazirt n-jalil, tili $in innas n-yasuo. 2
ityawora, ula yasuo d-imp,arn-ns s-tm$ra. 3
lli$-asn-tmman-waman n-wa,il iktin, tini-as innas i-yasuo: “ur-sul darsn
aman n-wa,il.” 4 yini-as yasuo: “mad-dari-trit, a-tam$art? han
ur-ta-di-tlkim tasaot-inu.” 5 imma innas tzuyd tini i-i*ddamn: “skrat
aynna-s-awn-inna.” 6 llant $in s,iãï-t*abatin mqqurnin n-u+ru,
ar-gisnti-tggan aman llisa-t$usn ayt-yudaya s-isird-nsn. kraygatt yat
ra-ttasi ma-itggan miyya n-litru. 7 isawl yasuo s-i*ddamn yini-asn:
“ommrat ti*abatin s-waman.” ommrn-tnt ar imi. 8 izayd yini-asn: “asiyat
$ilad, tawim i-bu-tm$ra.” ddun awin-as aman. 9 lli$ im,i bu-tm$ra aman
lli-iwrrin gn aman n-wa,il, ur-issin mani-d-kkan. $ir i*ddamn
lli-tn-d-ug∫mnin a-issnn. i$r i-usli 10 yini-as: “ar-bdda-di-tawin mddn
aman n-wa,il iplan $-isizwar n-tm$ra, ard sun inbgiwn yan kra fkn-asn-d
wiyya, ya,ni. imma kiyi tssugg∫rit-n aman n-wa,il iplan ar $ilad.” 11
*tad a-igan lmojizt tamzwarut, iskr-tt yasuo $-qana n-jalil, issbayyn-d
lmjd-ns, amnn srs imp,arn-ns. 12 iftu yasuo $akudan s-tmdint n-kafrnapum,
ntta d-innas d-aytmas d-imp,arn-ns. gawrn $in kra n-uwssan.
23 lli$ illa yasuo $-uru alim $-uwssan l-loid n-usurf, amnn srs mddn
ggutnin lli$ +ran lmojizat lli-iskr. 24 imma yasuo ur-gisn-yumin ntni,
a ku issn kullu mddn mamnk ad-gan. 25 ur-iptajja mad-as-yakkan tugga
f-bnadm, a ku issn ma-illan $-bnadm.
((3))
isawl lmasip 1 illa yan-urgaz z$-lmdhb n-ifarisin, iga ism-ns
d-niqudimus niqudimus, ig yan z$-im$arn n-ayt-yudaya. 2 yu ka-d
s-dar yasuo $-iy, yini-as-d: “way-amslmd, nssn
yupanna 117
izd rbbi a-k-id-yuznn a-tsslmadt, a ku ur-i+,ar yan a-iskar lmojizat
lli-tskart i$-ur-dids-illi rbbi.” 3 isawl yasuo yini-as: “lpqq ayad,
lpqq a-rad-ak-ini$. yan ur-iluln z$-ljdid ur-ra-yi+,ar a-i+r tagldit
n-rbbi.” 4 yini-as-d niqudimus: “mamnk a-ra-yi+,ar yan a-d-ilal d-nttan
imqqur? is-ra-iwrri s-waplig n-innas a-d-ilal tis snat-twal?” 5 isawl
yasuo yini-as: “lpqq ayd-ak-ttini$, yan ur-iluln s-waman d-rrup ur-i+,ar
a-ik m s-tgldit n-rbbi. 6 aynna iluln z$-ddat, win ddat a-iga. aynna iluln
z$-rrup, win rrup a-iga.
((4))
isawl lmasip 1 sfldn ifarisin is-a-iskar yasuo imp,arn ugg∫ar
s-uwllt-samira n-yupanna, ar-tn-issddam $-waman. 2 urd f-ufus
n-yasuo afa-tddamn walaynni f-ufus n-imp,arn-ns, 3
walaynni lli$ isfld yasuo f-mayd ttinin iffu$ tamazirt n-yudaya yam+
a$aras n-jalil. 4 iqqan-t-id a-izri z$-tmazirt n-samira. 5 ilkm-d
yat-tmdint $-samira ar-as-ttinin su*ar. tlla $-tsga n-igr lli-ifka
yaoqub i-yus yusf. 6 illa-$in-wanu n-yaoqub. igawr yasuo $-tama n-wanu
a ku irmi $-u$aras, ig lpal ïu++unt n-wass.
((5))
lmasip ijjujji 1 ti$urdin n-mayan yili yal-loid dar ayt-yudaya,
aku am iddu yasuo s-tmdint n-uru alim. 2 illa yan-ifr,
$-uru alim $-tama n-imi n-uwlli, ar-as-ttinin ‘ifr,
n-bitzata’ s-wawal n-ayt-yudaya. sutln-as smmus ilpnin. 3,4 ar-gisn-ggann
imu,an ggutnin, ibuka,n d-ibi,arn d-iku amn. 5 illa $in yan-urgaz yu,n
kra, id-mraw d-tam (38) n-usgg∫as. 6 lli$-t-i+ra yasuo yissan izd
kigan d-isgg∫asn a-$in-ign, yini-as: “is-trit a-tjjit?” 7 isawl-d-uma,un
yini-as: “wa-sidi, ur-dari ma-yyi-i k amn s-ifr, akud
nna-gis-mmussan-waman. $akud nna-n-akmur$ s-iyi-izwar kra n-yan ya,ni
igguz s-waman.” 8 izayd yasuo yini-as: “nkr, asi imjdin-nnk tddut.” 9
ijji-urgaz-lli $akudan, yasi imjdin-ns ar-ifttu. d-$assan iga ass
n-usunfu.
((6))
lmasip i u a 1 ti$urdin n-mayan iddu yasuo ibbi s-tsga ya,ni
smmus id-walf n-umda n-jalil, ar-as-ttinin amda n-ïabariyya. 2
,furn-t mddn ggutnin a ku +ran lmojizat lli-iskar
ar-ijjujji imu,an. 3 i$li yasuo s-yan-uwrir, igawr $in ntta
d-imp,arn-ns. 4 yakmur-d loid n-ayt-yudaya lli-mi-ttinin loid n-usurf. 5
ar-n-issmuqqul yasuo s-n-i+ra mddn ggutnin ftan-d s-dars, yini
i-filibbus: “maniz$ ra-d-ns$ a$rum mad- ttan mddn-ad?” 6 issn
ma-ra-iskr walaynni isqsa filibbus $mkad ba a-t-yarm. 7 irar-as-d
filibbus: “ugg∫ar n-snat id-miyya n-nnuqrt n-u$rum a-ra-y$-i*ããa, sul
ur-ra-tn-d-ya k $ir imikk i-yan.” 8 isawl-d yan z$-imp,arn-ns ism-ns
andraws g∫mas n-simoan bïrus yini-as: 9 “illa $id yan-ufru*, dars
smmust-tng∫al n-ïm++in d-snat-tslmin. walaynni ma-ra-ig mayan i-$un kad
n-mddn?” 10 imma yasuo inna-yasn: “ssgawrat mddn.” ad$ar-an, tggut gis
tuga. gawrn mddn-an kullutn, rad-gn ma-itggan smmus id-walf n-urgaz. 11
yupanna 122
yasi yasuo smmust-tng∫al-lli i kr rbbi, ifk-tnt i-mddn, ifk-asn ula
tislmin, kud yan d-$un k lli-ira. 12 lli$ boan, yini i-imp,arn-ns:
“ssmunat tuffa+ lli-qamanin a-ur-i*sr yat.” 13 ssmunn-d ma-d-iqaman
i-mddn-lli z$-smmust-tng∫al n-ïm++in, ommrn snat d-mrawt tasllit
s-tuffa+. 14 lli$ +ran lmojizt-ad lli-iskr yasuo ar-ttinin: “s-ããapt
$wad a-igan nnabi lli-f-nsfld ra-d-ya k s-ddunit.” 15 imma yasuo issn
mamnk ad-ran a-t-am+n skrn z$-gis agllid-nsn, ifl-tn iftu wapdut
s-iwrar.
22 ndid azkka ktin-d mddn lli-n-qamanin izd yat tanawt ka-illan $in i,gam,
issann is-ur-ini yasuo d-imp,arn-ns walaynni ssudan ntni wapdutn. 23
$akudan s-n-u kant kra n-tanawin ya,ni z$-tmdint n-ïabariyya, lkmnt tama
n-ud$ar lli-$- an a$rum lli-asn-ifka siditnn$ i kr rbbi fllas. 24
lli$ +ran mddn-an ur-sul-iqama yasuo $in ula imp,arn-ns, k mn s-tanawin
ssudun s-tsga n-kafrnapum a-srs-siggln.
((7))
isawl lmasip 1 ti$urdin n-mayan ar-itlulli yasuo $-tmazirt
d-aytmas n-jalil. ur-iri a-iffu$ s-tmazirt n-yudaya a ku
ar-ttirin im$arn n-ayt-yudaya a-t-n$n. 2 $-uwssan-an
yakmur-d loid n-ayt-yudaya lli-mi-ttinin loid n-ip a . 3 sawln-d aytmas
n-yasuo inin-as: “ddu z$-$id s-yudaya ad-+rn imp,arn-nnk ma-tskart. 4
a ku yan iran a-ityawssan ur-a-itp,u iskkirn-ns. i$-a-tskart
ti$awsiwin-ad, i*ããa-k a-di-tssbayynt i*f-nnk i-ddunit.” 5 a ku
ur-srs-uminn aytmas. 6 yini-asn yasuo: “azmz-nnun illa-bdda, walaynni
ur-ta-d-ilkim-uzmz-inu. 7 kunni, ur-gigun-illi mafa-k∫n-tkrhun
ayt-ddunit-ad, imma nkki ar-iyi-tkrhun f-tugga lli-akka$ f-l*∫ anat
lli-skarn. 8 zaydat kunni a-tzzrim loid $in. ur-ta-rad-ddu$ nkki a ku
ur-ta-d-ilkim-uzmz-inu.” 9 inna-yasn $mkad, igawr sul $-tmazirt n-jalil.
10 walaynni lli$ ftan aytmas ad-zzrin loid $-uru alim, iftu ula ntta
s-tntla ba a-t-ur-ak∫zn mddn.
40 lli$ sfldn mddn i-wawal-an, kra gisn inna: “s-ããapt, $wad a-igan nnabi
llisa-ntql.” 41 inin wiyya,: “$wad a-igan lmasip n-rbbi.” imma wiyya, nnan:
“izd tamazirt n-jalil a-z$-ra-d-ya k lmasip? 42 is-ur-ityara $-warra
n-rbbi, lmasip ra-ig z$-tasut n-ugllid dawd, ilal $-bitlapm aduwwar
lli-$-ttin ikka izd$ dawd?” 43 b,un mddn-an i-ngratsn f-ssibt-ns. 44
kra gisn ira a-t-i$wi, walaynni ur-n-srs-igi yan afus-ns.
((8))
tam$art 1 imma yasuo idda s-uwrir n-zzitun. 2 zikk ãbap
lli-ityama+n f-zzna ik m-da$ s-tgmmi n-rbbi, munn-d fllas mddn
ggutnin. igawr $in ar-tn-isslmad. 3 a kin-d srs
kra n-imslmdn n- ro d-ifarisin, awin-as-d yat-tm$art lli-d-um+n
f-zzna. ssbiddn-tt-id $-wammas n-mddn, 4 inin i-yasuo: “way-amslmd,
ha-tam$art-ad num+-tt-id f-zzna. 5 yuããa-ya$ musa $- ro a-nkkat zund
*tad s-i+ran ard tmmt. imma kiyi ma-ra-fllas-tinit?” 6 sawln dids
yupanna 126
$mkad ba a-fllas-am+n kra n-wawal masa-yas-ãra,n. imma yasuo ik∫na
ar-itara s-u,a,-ns $-wakal. 7 zaydn ar-t-sqsan aylli$-d-inm yini-asn:
“wanna gigun ur-jju-iskirn ddnub a-izwur a-n-fllas-ilup a+ru.” 8 iknu-da$
ar-itara $-wakal. 9 imma ntni, lli$ sfldn i-$un kan bdun ar-ttidun yan
s-yan, z$-imqqurn ar im++iyn, aylli$ ur-iqama $ir yasuo, d-tm$art-an
a-sul-ibiddn $-lgddam-ns. 10 inm-d yasuo yini-as: “manza-tn a-tam$art?
is-ur-fllam-ipkam yan?” 11 tini-as-d: “ur-illi yan a-sidi.” yini-as yasuo:
“ula nkki ur-ra-fllam-pkam$. zayd $ilad, a-ur-sul-tskart ddnub.”
((9))
lmasip ir+m alln 1 lli$ ifta yasuo d-u$aras i+r yan-urgaz iga
i-ubuka, abuka, z$-lli$ ilul. 2 sqsan-t imp,arn-ns:
“way-amslmd, ma* aylli$ ilul $wad ibuk,? izd
f-ssibt n-ddnub-ns n$d f-ssibt n-kra n-ddnub skrn-tn ayt-dars?” 3
isawl-d yasuo yini-asn: “urd f-ssibt n-ddnub-ns n$d ddnub n-ayt-dars,
walaynni ilul $mkad ba a-gis-ibayyn ma-ra-iskr rbbi. 4 illa fllann$,
mapdd illa-uzal, a-nskar iskkirn n-walli-yyi-d-yuznn. ra-d-ya k-iy,,
ur-ra-yi+,ar yan a-gis-iskr yat. 5 kra kki$ $-ddunit gi$ tifawt
n-ddunit.” 6 lli$ inna mayad issufs f-wakal ya,r talla$t s-ilufsan-ns,
i$m-tt i-walln n-ubuka,. 7 yini-as: “zayd, tsirdt $-ifr, n-silwam.” tga
lmona n-silwam ‘amazan’. iddu-ubuka, ilmma isird, iwrri-d isfaw. 8
ar-ssmqsan-wadjarn-ns ntni d-willi-t-+ranin ar-it,alab, ar-ttinin
i-ngratsn: “is-urd $walli itgawarn ar-it,alab ayad?” 9 kra inna: “nttan
aya.” kra inna: “uhu, $ir irwas-t.” imma ntta irur-asn: “nttan-nnit ad-gi$.”
10 sqsan-t ilmma: “mamnk a-s-twrrit tsfawt?” 11 yini-asn: “$walli mi
ttinin yasuo yu,r talla$t i$m-tt i-walln-inu yini-yyi ‘zayd s-silwam
tsirdt.’ ddu$ sird$ isfiw$.” 12 inin-as: “imma ntta, mani ikka $ila?”
yini-asn: “ur-ssin$.”
((10))
lmasip iga amksa 1 yini-asn yasuo: “lpqq ayad, lpqq a-rad-awn-ini$. yan
ifulkin ifln imi n-zzribt i$li s-uwlli z$-mani ya,ni,
imikr a-iga, ig am**ar. 2 imma $walli ik mn
z$-imi n-zzribt, iga amksa n-uwlli. 3 nttan a-mi-ir++m-ubuwwab,
d-wawal-ns asa-sflidnt-uwlli. ar-n-yaqra s-tilli ganin tins, kraygatt yat
s-ism-ns, ar-tnd-d-issufu$ s-brra. 4 i$-tnd-d-issuf$ ra-iftu
izwur-asnt, ,furnt-t-uwlli-ns a ku uk∫znt awal-ns. 5 rad-rwlnt z$-yan igan
a$rib, ur-ra-t-,furnt a ku ur-a-tissannt awal n-i$ribn.” 6 yasuo yut-asn
lmona-yad, imma ntni ur-ssinn ma-ira ad-asn-srs-iml.
((11))
lmut l-lioazr 1 $-uwssan-an yu,n bahra yan-urgaz ism-ns lioazr,
izd$ $-bitoanya lli-igan aduwwar n-maryam
d-uwlltmas marta. 2 maryam-ad mi yu,n g∫mas
lioazr tga *talli iffin asafar f-i,arn n-yasuo tsfi,-tn s-wazzar-ns.
3 aznnd-d taytmatin-lli s-yasuo inint-as: “wa-siditnn$, ha-walli dark
iozzan yu,n bahra.” 4 lli$ isfld yasuo i-mayad yini: “tama,unt-ad
ur-ra-tgg∫ru s-lmut, walaynni ra-srs-iban lmjd n-rbbi, itmjjd yus
n-rbbi f-ssibt-ns.”
((12))
maryam t+$ur 1 lli$ sul qaman s,iã-uwssan i-loid n-usurf,
iwurzan l-lmasip ya k-id yasuo s-uduwwar n-bitoanya, s-dar lioazr
lli-d-issnkr z$-lmut. 2 skrn i-yasuo imnsi,
ar-fllasn-tts**ar marta, ig lioazr yan z$-$willi gawrnin ar- ttan
d-yasuo. 3 tnkr maryam tawi-d yat-tbuqqalt n-tujjut n-nardin iãfan,
iggut-watig-ns bahra. t+$ur srs iwurzan n-yasuo, ar-as-tsfa,
iwurzan s-wazzar-ns. tommr-tgmmi s-wa,u n-tujjut-an. 4 imil isawl-d yan
z$-imp,arn-ns, a-t-igan d-yahuda is*aryuï lli-ra-t-izznz, yini-asn: 5
“ma* a-ur-tnz tujjut-ad? mrad is-tnza ra-di-tawi kra, id-miyya n-nnuqrt,
nfk-tn i-im+la,.” 6 urd lhmm n-im+la, a-t-in-igan aylli$ inna $mkad. inna-t
a ku am**ar a-iga. nttan a-dar-illa ããnduq-nsn, kra-n-gis-gan
ar-zgis-itak∫r. 7 isawl yasuo yini-asn: “adjat-stt ad-as-yili mayad ar
ass n-tm,lt-inu. 8 rad-bdda-didun-ilin im+la,, imma nkki
ur-rad-bdda-didun-ili$.”
lmasip ra-ijjnjm 44 yall yasuo awal-ns yini: “wanna sri yumnn, urd nkki
$willi srs umnnin ka-s-yumn walaynni yumn ula s-walli-yyi-d-yuznn. 45
d-wanna-yyi-i+ran, i+ra $walli-yyi-d-yuznn. 46
u ki$-d ad-g$ tifawt i-ddunit, a-ur-qaman $-tillas winna sri umnnin. 47
wanna isflidn i-iwaliwn-inu ur-a-srsn-iskar, urd nkki a-ra-fllas-ipkam.
a ku u ki$-d s-ddunit ad-jjnjm$ ddunit, urd a-fllas-pkam$. 48 imma
wanna-yyi-ipgrn yag∫i a-isfld s-wawal-inu, rad-as-sul-yili
ma-fllas-itpkamn. a ku awal lli-s-nni$, nttan a-ra-fllas-ipkam $-wass
igg∫ran n-ddunit. 49 a ku ur-a-sawal$ $ir z$-i*f-inu. rbbi baba
lli-yyi-d-yuznn, nttan a-yyi-yuããan f-ma-rad-ini$ ula masa-sawal$. 50 ssn$
izd luãit-ns a-itawin s-tudrt idumn. kullu maydsa-ttini$,
$mklli-yyi-t-id-imla baba, a-ti-ttini$.”
((13))
isird lmasip 1 iqama yan-wass i-loid n-usurf, yissan yasuo
i,arn i-imp,arn-ns is-di-trup tasaot lli-$-ra-iffu$ ddunit iddu
s-babas. $mklli-bdda-ipnna $-wins lli-llanin
$-ddunit, issafu fllasn lpnant-ns ar ttmi. 2 igawr d-imp,arn-ns
ar-didsn-i tta imnsi. yili didsn yahuda yus n-simoan is*aryuï
lli-mi-issmussa iblis ul-ns ar-iswingim a-izznz yasuo. 3 imma yasuo
issn is-iga rbbi babas kullu ma-illan $-ddu-ufus-ns, yissan
is-d-yu ka z$-rbbi, d-rbbi a-s-ra-iwrri. 4 inkr ilmma z$-imnsi
ikkis aslham-ns ibkis s-yat lfuïa. 5 iffi aman $-waïïaã ibdu
ar-isirid i,arn i-imp,arn-ns, ar-tn-isfa, s-lfuïa lli-s-ibkis. 6
lli$-n-ilkm simoan bïrus, isawl-d bïrus yini-as: “izd a-sidi, trit
a-tsirdt i,arn-inu?” 7 yini-as yasuo: “ur-tssint mayd skar$ $ilad,
walaynni ra-tissant tigira.” 8 irar-as-d bïrus: “uhu a-sidi.
ur-sar-tsirdt i,arn-inu.” imma yasuo inna-yas: “i$-ur-k-sird$ ur-dark
gigi yat.” 9 yini-as-d ilmma simoan bïrus: “i$-iga $mkad a-sidi,
a-ur-iyi-tsirdt $ir i,arn. sird-iyi ula ifassn d-ugayyu.” 10 isawl
yasuo yini-as: “yan yarudn ur-t-i*ããa a-isird abla i,arn-ns, a ku t$us
kullu ddat-ns. t$usm kunni, walaynni urd kullukn.” 11 issn yasuo manwa
ra-t-izznz. mayan a-f-inna “urd kullukn t$usm.”
yupanna 135
12 lli$ isird i,arn-nsn, ils aslham-ns iskiws yini-asn: “is-tssnm
mad-awn-skr$? 13 kunni ar-iyi-ttinim ‘amslmd’ ula ‘sidi’. i wa $mkad
ttinim, a ku $mkad ad-gi$. 14 walaynni i$-sird$ i,arn-nnun, nkki lli-igan
siditun d-umslmd-nnun, yili fllawn ula kunni a-tsiridm i,arn n-ingratun. 15
mli$-awn lmona-yad ba a-tskarm $mklli-awn-skr$. 16 lpqq ayad, lpqq
a-rad-awn-ini$. a*ddam ur-yug∫r sidis. arqqas ur-yug∫r $walli-t-yuznn.
17 imma $ilad i$-tssnm ti$awsiwin-ad, imbarkin a-ra-tgm
i$-a-srsnti-tskarm.
((14))
lmasip iga 1 yini-asn yasuo: “ad-ur-tadjm ta$uft a-tk m
a$aras ula lpqq ula s-uwlawn-nnun. amnat s-rbbi, tamnm ula sri. 2
tudrt ggutnt-tpuna $-tgmmi n-baba. mrad is-ur-igi $mkad
ur-rad-awn-t-ini$, a ku rad-ddu$ ad-awn-in-jjujad$
ad$ar. 3 i$-ddi$ jjujad$-awn ad$ar rad-d-wrri$ awi$-k∫n didi, tilim
ula kunni $-illi$ rad-ili$ nkki. 4 hati tssnm a$aras lli-itawin s-illis
rad-ddu$.” 5 isawl-d tuma yini-as: “ur-nssin manis ra-tddut, a-sidi.
mamnk a-s-ra-nissan a$aras?” 6 isawl yasuo yini-as: “nkki a-igan a$aras
ula lpqq ula tudrt. ur-ra-n-irup yan dar rbbi baba, abla i$-t-ssrup$
nkki. 7 mrad is-iyi-tssnm, ikun tssnm ula baba. z$-$ilad tssnm-t
t+rm-t.”
((15))
lmasip iga 1 yini-asn yasuo: “nkki a-igan ddalit iãpan, ig baba
ddalit iãpan bu-igr. 2 ar-zgigi-itkkis tiãïïwin nna-ur-iskarn
l$llt. ar-ifrrn kraygatt taãïïa nna-yakkan l$llt ba
a-tigat l$llt-ns s-ugg∫ar. 3 ha-kunni $ilad ttyawfranm s-iwaliwn
lli-s-awn-nni$. 4 zgayat gigi, zga$ gigun. ur-ra-ti+,ar-tãïïa a-tfk
l$llt i$-ur-tzga $-ddalit. ula kunni ur-ra-ti+,arm a-tskrm l$llt
i$-ur-gigi-tzgam.
5 “nkki gi$ ddalit, tgm kunni tiãïïwin. wanna gigi izgan zga$ gis, nttan
a-ra-iskar l$llt iggutn. i$-gigi-ur-tzgam ur-ra-ti+,arm i-yat. 6 wanna
ur-gigi-izgan, ra-n-ityawgar s-brra zund taãïïa, iqar. wan tiãïïwin-an,
ar-tnt-ssmunun lupn-tnt-in $-loafit ad-jdrnt. 7 i$-gigi-tzgam zgan gigun
iwaliwn-inu, ra-t,albm aynna tram ityawfka-yawn. 8 $mkad a-s-ra-itmjjd
baba, a ku ra-tskarm l$llt iggutn, iban gigun is-tgam imp,arn-inu. 9
ha-yyi ar-k∫n-ttiri$ $mklli-yyi-ittiri baba. zgayat-bdda $-tayri-nu.
10 i$-a-tskarm s-luãiyat-inu ra-tzgam $-tayri-nu, $mklli skar$
s-luãiyat n-baba zga$ $-tayri-ns.
((16))
almmud f-tpkimt 1 “nni$-awn kullu mayad ba a-ur-tduhdum t,rm. 2
n-rrup lqudus ra-k∫n-ssuf$n z$-tg∫mma n-t+allit. rad-d-sul-a kin
kra n-uwssan $-ra-iswangm wanna-k∫n-in$an is-iskr
ma-ir,an rbbi. 3 rad-awn-skrn $mkan a ku ur-ssinn baba ula ssnn-iyi
nkki. 4 nni$-awn mayad ur-ta-ijri, ba a-di-tswangmm mad-awn-nni$ $akud
nna-d-ilkm-uzmz-an. $-uwssan zwarnin ur-awn-nni$ ti$awsiwin-ad a ku sul
didun lli$. 5 imma $ilad $-rad-ddu$ s-walli-yyi-d-yuznn, ur-iyi-isqsa
yan gigun manis rad-ddu$. 6 ta$-k∫n-tgu,i lli$-awn-sawl$ f-t$awsiwin-ad,
7 walaynni lpqq a-rad-awn-ini$, yuf-awn ad-ddu$. a ku i$-ur-ddi$
ur-ra-d-srun-ya k-waowin, walaynni i$-ddi$ rad-awn-t-id-azn$. 8
ra-d-ya k ntta, ar-issbayyan lpqq i-mddn f-ddnub lli-skarn, ula afulki
lli-s-ir,a rbbi, ula lpukm lli-ra-ittut f-ddunit. 9 rad-asn-issbayyan
ma-igan ddnub a ku ur-sri-uminn. 10 rad-asn-issbayyan ma-igan afulki a ku
rad-ddu$ s-baba ur-ra-yyi-sul-t+rm. 11 rad-asn-issbayyan ma-igan
lpukm a ku ittut-yad lpukm n-rbbi f-walli itpkamn $-ddunit-ad.
((17))
ar-it+alla lmasip 1 lli$ ikmml yasuo iwaliwn-ad, yall alln-ns s-ignwan
f-imp,arn-ns yini: “wa-baba rbbi, tlkm-d tasaot. mjjd yuk
$ilad, a-d-gigi-iban lmjd-nnk. 2 ssn$ is-tgit kullu
bnadm $-ddu-ufus-inu, ad-fk$ tudrt idumn i-kullu willi-yyi-tfkit. 3
$mkad a-tga tudrt idumn, a-k-issann kiyi lli-igan rbbi l-lpqq, issann
yasuo lmasip lli-di-tuznt. 4 ssbayyn$-d lmjd-nnk $-ddunit-ad, kmml$
tawuri lli-yyi-tfkit. 5 imma $ilad a-baba, mjjd-iyi $-dark s-lmjd
lli-yyi-illan $-dark lli$ ur-ta-tlli ddunit.
((18))
ityama+ lmasip 1 i++ulla yasuo $mkan, iffu$ ilmma ntta
d-imp,arn-ns, bbin talat n-qidrun s-illi$ illa
yan-uwrti, k mn srs. 2 yahuda lli-iskrn f-a-izznz
yasuo issn urti-an, a ku ar-gis-itmunu yasuo d-imp,arn-ns mnnawt-twal. 3
iftu yahuda s-$in, yawi dids ioskrin n-rruman ula kra n-im*zniyn uznn-tn
inm$urn n-tgmmi n-rbbi d-ifarisin. asin didsn lfnarat d-isufa
d-imqlad. 4 yasuo issn kullu ma-rad-as-ijru, iffu$ srsn yini-asn:
“masa-tsiggilm?” 5 inin-as: “yasuo gu-naãira.” yini-asn: “nkki a-t-igan.”
yahuda lli-iskrn fat-izznz ibidd didsn. 6 imma ntni lli$-as-sfldn inna
“nkki a-t-igan,” wrrin ti$urdin ,rn s-wakal. 7 isqsa-tn-da$ yasuo:
“manwasa-tsiggilm?” inin-as: “yasuo gu-naãira.” 8 yini-asn yasuo: “nkki
a-t-igan $mklli-s-awn-nni$. i$d nkki asa-tsiggilm, adjat $wid ya,ni
ad-ddun.” 9 $mkad a-s-yuwfa-wawal lli-s-yadlli-inna “ur-ityawhlak yan
z$-willi-yyi-tfkit.” 10 imma simoan bïrus, tlla dars yat lkummit,
ildi-tt-id yut srs a*ddam n-unm$ur n-tgmmi n-rbbi, ibbi-as am++u$
afasi. iga ism n-u*ddam-an mal*us. 11 imma yasuo inna-yas i-bïrus: “rar
lkummit-an s-u$laf-ns. is-t$alt is-ur-rad-su$ lkas-ad n-urfufn
lli-yyi-ifka rbbi baba?”
((19))
tarfufnt l-lmasip 1 $akudan yuããa bilaïus ioskrin ad-awin yasuo
$-dar bilaïus ss$ur n-t. 2 skrn ntni yan-ttaj z$-uzgg∫ar gn-as-t
f-i*f, sslsn-as yan-uslham i+gg∫a$n, 3 ar-n-tbddadn
$-lgddam-ns ar-as-ttinin: “sslam fllak ay-agllid n-ayt-yudaya.” ar-t-kkatn
s-ibariqn. 4 iffu$-d-da$ bilaïus isawl s-mddn yini-asn: “hati
rad-awn-t-id-ssuf$$, tissanm is-ur-gis-ufi$ kra l-loib.” 5 iffu$-d
yasuo ilmma, ils ttaj n-uzgg∫ar d-uslham i+gg∫a$n. yini-asn bilaïus:
“hay-argaz.” 6 lli$-t-+ran inm$urn d-im*zniyn n-tgmmi n-rbbi
ar-ss$uyyun ar-ttinin: “ag∫l-t f-uggjdi. ag∫l-t f-uggjdi a-immt.” yini-asn
bilaïus: “awiyat-t kunni tag∫lm-t f-uggjdi. ha-yyi ur-gis-ufi$ kra
l-loib.” 7 imma mddn-an n-ayt-yudaya nnan-as: “nkk∫ni s- ro-nn$ a-s-a-nskar.
s-ma-illan $- ro iqqan-t-id a-immt a ku iga i*f-ns d-yus n-rbbi.” 8
bilaïus lli$ isfld i-mayd nnan tzayd gis tawda, 9 ik m-da$ s-lqãr
isqsa yasuo: “gu-mani a-tgit?” imma yasuo ur-as-irur s-yat. 10 yini-as
bilaïus: “ma* aylli$ ur-ra-di-tsawlt? is-ur-tssint is-+,ar$
ad-ak-r+m$ i+,ar$ a-k-n$$ f-uggjdi?” 11 isawl yasuo yini-as: “rbbi
ad-ak-flla-ifkan ta+,,art. mrad is-ak-tt-ur-ifki, ur-ra-ti+,art
ad-iyi-tskrt yat. walaynni ugg∫ar-nnk a-ijla $walli-yyi-d-idpin $-gr
ifassn-nnk.” 12 $akudan ar-iswingim bilaïus mamnk a-ra-ir+m i-yasuo,
walaynni sul a-ss$uyyun mddn-an n-ayt-yudaya ar-ttinin: “i$-tr+mt
i-urgaz-ad ur-tgit amddakk∫l n-qayãr, a ku wanna igan i*f-ns d-ugllid,
iga anuwwa n-qayãr.”
35 $walli i+ran kullu mayad ifka tugga-ns fllas ba a-tamnm ula kunni. inna
lpqq, yissan izd lpqq ayd inna. 36 ijra $mkad ba a-yafu ma-ityaran
$-warra n-rbbi inna: “ur-ra-ir+ kra n-i*s $-i*san-ns.” 37 ityara-da$
$-warra ya,ni: “rad-tmnadn $-$walli ssyaggasn.”
((20))
tankra l-lmasip 1 zikk ãbap n-wass l-lpdd, sul llant tillas, tddu
z$-lmut maryam ullt-magdala s-um,,al. lli$-n-tlkm am,,al
t+r-n ifir lli-s-iqqn ityattay z$-imi-ns. 2
twrri-d ar-di-ttazzal s-dar simoan bïrus d-ump,ar ya,ni lli-iozzan
dar yasuo tini-asn: “ssittin siditnn$ z$-um,,al. ur-nssin
mani$-t-in-srsn.”
((21))
iban lmasip 1 ti$urdin n-mayan iban-d-da$ yasuo i-imp,arn-ns
i-imp,arn-ns $-tama $-tama n-umda n-ïabariyya. $mkad asd-iban. 2 illa $in
n-umda simoan bïrus d-tuma lli-mi-ttinin ‘akniw’ d-natanayl
gu-qana $-tmazirt n-jalil, ntni d-tarwa n-zabdi d-sin
imp,arn ya,ni. 3 inna-yasn simoan bïrus: “rad-ddu$ ad-gmr$ islman.”
inin-as: “ra-dik-nmun.” ffu$n ilmma $-yat tanawt, zzrin i, kullut, ur-um+n
yat. 4 lli$-di-t$li tafukt ibidd yasuo $-tama n-waman, walaynni ur-ssinn
izd yasuo a-iga. 5 isawl-d srsn yini: “wa-ifr*an, is-tum+m kra
n-islman?” inin-as: “ur-num+ yat.” 6 yini-asn-d: “lupat-n bkt $-tsga
tafasit n-tanawt, s-n-tufam kra.” lupn-in bkt, s-tommr $akudan s-islman
ggutnin aylli$ ur-+,arn a-stt-ss$lin s-tanawt.
* iskkirn n-irqqasn *
((1))
1 wa-tawfilus, uri$-ak-n $-warra-nu amzwaru f-kullu ma-iskr yasuo ula
ma-isslmad z$-isizwar 2 ar ass lli-$-ityalal s-ignna. walaynni lli$
ur-ta-ityalal isawl s-willi isti ad-gn irqqasn-ns, yuããa-tn s-tpkimt
n-rrup lqudus f-ma-rad-skarn. 3 yu ka-d darsn ti$urdin l-lmut-ns,
ar-asn-imala s-tmitar ggutnin is-d-inkr iddr. ar-asn-issbayyan i*f-ns
kku+ id-mraw n-wass, ar-asn-isawal f-tgldit n-rbbi.
23 awin-d sin irgazn. yan iga yusf lli-mi-ttinin barsaba (tga lknit-ns
yusïus), d-wayya, iga mattyas. 24 ++alln ilmma inin: “wa-siditnn$, tssnt
ulawn n-kullu mddn. ml-a$ $ilad manwa $-sin-ad a-igan $walli tstit 25
a-yam+ ta$amt $-twuri-ad ula tarqqast-ad lli-z$-i,r yahuda a-iddu
s-illi-as-igan.” 26 grn-d fllasn as$ar, ya k-id-us$ar $-mattyas. awin-t
ilmma a-ig arqqas $-gr yan d-mraw.
((2))
uguz n-rrup 1 zrin-uwssan aylli$-d-irup loid n-win smmus
lqudus id-mraw. munn kullutn $-yat-tgmmi. 2 sfldn ilmma
i-yat tijjijt tu ka-d z$-ignwan tommr tigmmi
lli-$-gawrn zund a,u itjhhdn. 3 +rn kra irwas timzliwin l-loafit,
b,unt tettrs yat f-kraygatt yan gisn. 4 ommrn kullu s-rrup lqudus,
bdun ar-sawaln s-iwaliwn i$ribn $mklli-asn-tn-ifka rrup lqudus.
32 “hati yasuo a-d-issnkr rbbi z$-gr willi mmutnin. nga nkk∫ni kullwa$
inagan f-mayan, n+ra-t. 33 ityalal ilmma s-ufasi n-rbbi babatnn$, yam+
z$-dars rrup lqudus lli-f-inna rad-a$-t-ifk. izzugz-t-id fllann$
$ilad $mkad t+ram ar-as-tsflidm. 34 a ku dawd, urd nttan a-ityalaln
s-ignna, walaynni isawl f-wayya, inna: ‘ha-sidi rbbi inna i-sidi, skiws
f-ufasiy-inu 35 ard g$ inuwwa n-nnk $-ddu i,arn-nnk.’ 36 way-ayt-rbbi
kullukn, iqqan-k∫n-d a-tissanm mayad. yasuo lli-tn$am f-uggjdi, iga-t
rbbi d-sidis n-bnadm ig-t d-lmasip-nn$.”
((3))
aku am lli-iwrrin 1 yan-wass $-uwssan-an idda bïrus d-yupanna
ar-ifttu s-tgmmi n-rbbi $-tasaot n-t+allit, tga tasaot tis
kraïï n-tdgg∫at. 2 illa $in yan-urgaz ku mn-as i,arn
z$-lli$ ilul, igawr $-tama n-imi n-tgmmi n-rbbi lli-mi-ttinin ‘imi
ifulkin’. ar-ti-di-tasin mddn ass f-wass ba a-it,alab i-willi k mnin
s-tgmmi n-rbbi. 3 ntta, lli$ i+ra bïrus d-yupanna rad-k mn, i,alb-tn
ad-as-fkn kra. 4 ssmaqqln gis, yini-as bïrus: “mnad ginn$.” 5
ar-gisn-itmnad-uku am, i$al is-rad-as-fkn kra. 6 yini-as bïrus:
“ur-dari nnuqrt ula ur$, walaynni mayd dari illan, rad-ak-t-fk$. s-ism
n-yasuo lmasip gu-naãira, nkr tftut.” 7 yam+-as bïrus $-ufus afasi
issnkr-t-id. $akudan wrrin dusn i,arn-ns d-i$ fan-ns, 8 yak∫i ibidd
f-i,arn-ns iftu. ik m didsn s-tgmmi n-rbbi ar-ifttu ar-itak∫i
ar-ital$ rbbi. 9 +rn-t mddn lli-llanin $in ar-ifttu ar-ital$ rbbi. 10
ak∫zn-t issann is-iga an,alab lli-itgawarn $-dar imi ifulkin. i,r-asn
lojb kullutn, gammin ad-fhmn mad-as-ijran.
((4))
bïrus d-yupanna 1 sul a-isawal bïrus d-yupanna i-mddn-an, s-d-u kan
$-lmpkama inm$urn n-tgmmi n-rbbi, imun-d didsn lqbïan
n-im*zniyn n-tgmmi n-rbbi ula kra n-iãadduqin. 2
ïiyyr-asn bahra f-irqqasn, a ku ar-tbrrapn i-mddn ar-asn-ttinin
is-+,arn ad-d-nkrn z$-lmut f-ssibt n-ma-d-inkr yasuo. 3 a kin-d am+n-tn
gn-tn-in $-lpbs a-n-$in-qaman ar ããbap a ku ya$-uzal. 4 imma $willi
sflidnin i-wawal n-rbbi, iggut gisn ma-yumnn $-tasaot-an. ar-ttigatn imumnn
aylli$ illa ma-itggan smmus id-walf (5000) n-yan.
5 ndid azkka munn-d im$arn l-lmpkama $-uru alim, ntni d-im$arn n-tmazirt
d-imslmdn n- ro. 6 yili-didsn-unm$ur ihiyyan n-tgmmi n-rbbi ism-ns
pannan, yili qayafa d-yupanna d-iskandr d-wiyya, n-ayt-unm$ur n-tgmmi
n-rbbi. 7 awin-d irqqasn ssbiddn-tn $-lgddam-nsn sqsan-tn: “man tapkimt
a-s-tskrm $ayad? s-ism n-mi a-s-ti-tskrm?”
((5))
pananiyya 1 illa yan-urgaz ism-ns pananiyya, ntta d-tm$art-ns
d-saffira saffira. izznza yan-igr, 2 ip,u i-i*f-ns kra
z$-maylli gis yum+, isrs ma-iqaman $-lgddam
n-irqqasn. d-tm$art-ns, illa kullu mayan $-ugayyu-ns. 3 inkr bïrus
yini-as: “wa-pananiyya, ma* aylli$ tudjit iïan a-ik m s-uwl-nnk ba
a-tsskarkst f-rrup lqudus tp,ut kra z$-maylli tum+t $-igr-nnk? 4
lli$ ur-ta-inzi winnk a-iga, imma lli$ inza hati maylli gis tum+t illa
sul $-ufus-nnk a-srs-tskrt aynna trit. ma* aylli$ tqãadt $ayad
$-uwl-nnk? hati urd bnadm a-f-tsskarkst, walaynni tsskarkst f-rbbi.”
5 $ir isfld pananiyya i-mayad s-i,r s-wakal immt. $uw,n kullu willi
sfldnin i-ma-ijran. 6 nkrn ilmma ioyyaln, lsn-as lkfn asin-t m,ln-t-in.
#rqqasn 153
7 zrint kraïï tasaoin s-di-tk m-tm$art-ns, ur-tssin ma-ijran. 8
isqsa-tt bïrus: “ini-yyi, izd $un kad a-tum+m $-igr-nnun?” tini-as:
“$un kan a-illan.” 9 izayd bïrus yini-as: “ma* aylli$ tswangmm
a-stti-tzzrim f-rrup n-rbbi? hatnin $-imi, $willi-n-m,lnin argaz-nnm.
ra-km-asin ula kmmi.” 10 $akudan a-t,r s-wakal $-lgddam-ns tmmt. k mn-d
ioyyaln afn-tt-id tmmut, asin-tt m,ln-tt-in $-tama n-urgaz-ns. 11 $uw,n
kullu ayt-umnaggar bahra, ntni ula kullu wiyya, lli-sfldnin f-ma-ijran.
((6))
astay n-ssa 1 ar-ttigatn imp,arn $-uwssan-an. imma $willi
n-imoawann sawalnin s-wawal n-ibrraniyn ar-tngmugn f-willi
sawalnin s-wawal n-ayt-yudaya ar-ttinin:
“ur-a-tam+nt-thjjalin-nn$ ta$amt lli-tnd-d-yu kan $-lmoawnt n-kraygatt ass.”
2 nkrn irqqasn s-sin d-mraw, $rn-d i-imp,arn kullutn s-darsn inin-asn:
“ur-ra-ifulki a-nfl tawuri n-wawal n-rbbi ba a-naïïu f-lmyadi. 3 $ir
zaydat ay-aytma, tstim z$-gigun ssa n-mddn nna-s-tssnm is-ommrn
s-rrup lqudus ula tapkimt. ra-nfl tawuri-ad $-ufus-nsn, 4 nlhu nkk∫ni
s-t+allit d-ulmmud n-wawal n-rbbi.” 5 iojb-tn kullutn mayd nnan irqqasn.
stin ilmma stifanus (iga nttan argaz iommrn s-liman ula rrup lqudus).
stin ula filibbus d-bru*urus d-nikanur d-timun d-barminas d-niqulaws
(iga nttan abrrani gu-anïakiyya yum+ a$aras n-ayt-rbbi). 6 awin-tn-d
s-dar irqqasn. ++alln ntni ,albn rbbi, srsn fllasn ifassn-nsn a-tn-+lin
i-twuri-an.
((7))
awal n-stifanus 1 isawl-unm$ur n-tgmmi n-rbbi s-stifanus isqsa-t:
$-lmpkama “is-y∫$+an $ayd fllak ttinin mddn-ad?” 2 isawl
stifanus yini-asn kullutn: “way-aytma d-id-*ali,
sfldat-iyi. iban-d rbbi l-lmjd i-babatnn$ ibrahim $-tmazirt
n-masubuïamya, ur-ta-iddi a-izd$ $-tmdint n-paran. 3 yini-as: ‘fl
ayt-dark d-tmazirt-nnk, tddut s-tmazirt lli-rad-ak-ml$.’ 4 iffu$
ilmma tamazirt-ns n-ayt-kaldan iddu izd$ $-paran. lli$ immut babas,
yawi-t-id rbbi s-tmazirt-ad lli-$-tzd$m $ilad. 5 walaynni
ur-as-gis-ifki kra n-ud$ar a-ig wins $-uwssan-an. kra n-uwzun im++in
ur-as-t-ifki. walaynni inna-yas rbbi: ‘rad-ak-tt-fk$ $-mayd-d-iftan, a-tg
tinnk kiyi d-tarwa-nnk.’ $mkan ad-as-inna wa**a ur-ta-dars-ilul kra
n-warraw. 6 isawl-da$ rbbi yini-as: ‘tarwa-nnk rad-gn i$ribn
$-yat-tmazirt yaggugn. kku+ id-miyya n-usgg∫as a-rad-gn ismgan
ar-trfufunn $in. 7 walaynni rad-ut$ lpukm f-tmazirt lli-tn-irurn ad-gn
ismgan. tigira n-uwssan-an rad-ffu$n z$-$in, a kin-d ar-iyi-tobadn
$-tmazirt-ad.’ 8 ifk ilmma rbbi i-ibrahim tamatart l-lohd lli-iskr
$-gras dids, tga ta+allit n-ip may-ns. $akudan i++ulla ibrahim i-yus
ispaq $-wis tam-uwssan. i++all ispaq i-yus yaoqub, i++all yaoqub
i-tarwa-ns s-sin d-mraw, a-tn-igan d-id-babatnn$ nkk∫ni n-ayt-rbbi.
((8))
tarfufnt 1 z$-wass-an a-tzray-trfufnt i qan f-umnaggar
lli-izrin f-imumnn n-aytmatn $-uru alim, akutn kullu $-tsgiw n-yudaya ula
samira. $ir irqqasn a-iqaman. 2 imma stifanus,
m,ln-t kra n-mddn lli-tuqqarnin rbbi, ta$-tn-tgu,i-ns bahra. 3 imma awl
iga-n tiqqi-ns a-ihlk amnaggar kullut. ar-ik m s-tg∫mma yat s-yat,
ar-d-izukur irgazn ula tim$arin ar-tn-in-itlup $-lpbs.
18 $ir i+ra simoun is-d-yu ka rrup lqudus lli$ fllasn srsn irqqasn
ifassn-nsn, yawi-d iqaridn 19 yini-asn: “fkat-iyi ula nkki ta+,,art-ad,
ba a-ik m rrup lqudus s-wanna-f-srs$ ifassn-inu.” 20 irar-as bïrus:
“a-tthlkt kiyi ula nnuqrt-nnk, a ku t$alt izd s-iqaridn a-s-tlla-twafka
n-rbbi. 21 ur-dark ta$amt $-twuri-ad ula ra-gis-tk mt, a ku
ur-i$us-uwl-nnk $-i+ri n-rbbi. 22 fl l*∫ ant-an tnawlt, t,albt rbbi
ad-ak-iãamp f-$ayn tnuwwat $-uwl-nnk. 23 a ku +ri$ is-tommrt
s-wasmmum, tyassast s-iskraf n-ddnub.” 24 yini-asn simoun: “,albat
rbbi f-ssibt-inu, a-ur-iyi-yili kra $-$ayd flla tnnam.”
((9))
awl iwrri yumn 1 imma awl ar-sul-iskar masa-issiwid imp,arn
s-lmasip n-siditnn$ ar-tn-itnuwwa s-lmut. iddu s-dar-unm$ur
ihiyyan n-tgmmi n-rbbi, 2 i,alb z$-gis tibratin
i-im$arn n-tg∫mma n-t+allit $-tmdint n-dima q, ba a-i$wi wanna-n-yufa
z$-ayt-u$aras l-lmasip gn-iyt irgazn n$d tim$arin, yawi-tn s-uru alim.
3 issudu awl aylli$-n-yakmur s-dima q, s-d-fllas-tsfaw yat tifawt
itjhhdn z$-ignwan. 4 i,r s-wakal isfld i-yan-wawal inna-yas: “ awl, awl,
ma* a-yyi-tssrfufunt?” 5 yini: “wa-sidi, ma-tgit kiyi?” yini-as: “nkkin
a-igan yasuo lli-tssrfufunt. 6 imma $ilad nkr tk mt s-tmdint.
rad-ak-ityawnna ma-k-id-iqqann a-ti-tskart.” 7 duhdun $willi dids
ssudanin, biddn $in fssan. sllan ntni i-wawal-an walaynni ur-+rin yan. 8
inkr awl z$-wakal walaynni lli$ ir+m alln-ns ur-isfaw yat. am+n-as afus
awin-t s-dima q. 9 ikka kra,-uwssan ur-isfaw, ur-a-i tta ula-da-issa.
((10))
tawargit n-bïrus 1 illa yan-urgaz $-tmdint n-qayãriyya ism-ns
kurnilyus, iga lqbïan z$-rrbot n-ioskrin n-rruman
lli-mi-ttinin ‘rrbot n-iïalya’. 2 ar-itobad rbbi
yiri bdda a-t-ir,u, nttan ula kullu ayt-tgmmi-ns. ar-yakka ma-iggutn
i-im+la, n-ayt-yudaya, ar-bdda-it+alla ar-it,alab rbbi. 3 yan-wass
$-tasaot tis kraïï n-tdgg∫at iban-as-d yal-lmalak n-rbbi, yu ka-d
dars yini-as: “wa-kurnilyus.” 4 issmaqql gis kurnilyus yiksa, bahra
yini: “mad-dari-trit a-sidi?” izayd lmalak yini-as: “hati iqbl rbbi
ti+ulla-nnk ula maylli takkat i-im+la,, ir,u fllak. 5 nkr $ilad taznt kra
n-irgazn s-tmdint n-yaffa ad-d-awin yan-urgaz lli-mi ism-ns simoan
bïrus. 6 hatin igguz $-tgmmi n-yan-udbba$ ism-ns simoan $-tama
n-umda.” 7 lli$-t-ifl lmalak i$r kurnilyus i-sin imqasan n-tgmmi-ns ula
yan-uoskri-ns lli-itobadn rbbi. 8 yini-asn f-kullu ma-ijran yazn-tn ilmma
s-yaffa.
9 ndid azkka sul llan $-u$aras akmurn-in s-yaffa, i$li bïrus s-ukfaf
n-tgmmi a-i++all. tga tasaot tis snat d-mrawt $-ïu++unt n-wass 10
s-t-ya$ la+ yiri ma-i tta. sul *dmn $-tirmt sasd-issbayyn rbbi
kra zund tawargit. 11 i+r ignwan r+mn, igguz-d fllas kra irwas
i-lizar imqqurn ityama+ z$-kku+ï-t$mrin, ittrs-d s-wakal. 12 ilin
gis kigan d-lupu d-ibnkaln d-ig,a, n-tagant. 13 isawl-d yan-wawal yini:
“nkr a-bïrus, t$rst t t.” 14 irar-as bïrus: “pa a a-sidi.
ur-jju- i$ ma-f-inna ro n-musa iprm n$d irka.” 15
isawl-d-da$-wawal-an yini-as: “a-ur-tgt ma-issplla rbbi d-ma-iprmn.” 16
ijru $mkan kraïï-twal, ityalal ilmma lizar s-ignwan.
((11))
isawl bïrus 1 sfldn irqqasn d-aytmatn $-kullu tamazirt n-yudaya
f-ibrraniyn f-ibrraniyn is-um+n ula ntni awal n-rbbi. 2 lli$
iwrri bïrus s-uru alim, nkrn srs $willi
#rqqasn 163
ttirinin ad-++alln mddn i-ddat-nsn inin-as: 3 “ma* aylli$ tgguzt $-dar
$willi ur-++ullinin, ar-didsn-t ttat?” 4 isawl bïrus iml-asn kullu
ma-ijran z$-isizwar yini-asn:
((12))
tarfufnt f-ufus 1 $-uwssan-an a-yum+-ugllid hirudus kra z$-aytmatn
n-hirudus n-umnaggar, yiri a-tn-issrfufn. 2 yam+ yaoqub g∫mas
n-yupanna in$-t s-ta++it. 3 lli$ i+ra mamnk ad-frpn
ayt-yudaya s-$ayan, izayd yam+ bïrus ula nttan $-uwssan l-loid
n-ur*ãiã. 4 ig-t-in $-lpbs, ar-ti-tgabaln kku+ï rrbayo n-ioskrin, ilin
kku+ $-kraygatt rrbot. yiri hirudus a-fllas-yut lpukm $-lgddam
n-kullu mddn tigira l-loid n-usurf. 5 iqama bïrus $-lpbs, imma
ayt-umnaggar ar-t+allan ar-bahra-fllas-t,alabn rbbi.
((13))
amuddu amzwaru 1 llan kra n-mddn $-umnaggar n-aytmatn $-anïakiyya,
i-tbrrapt ar-ttinin iwaliwn nna-yasn-imala rbbi ar-sslmadn.
illa barnaba d-simoan lli-mi-ttinin ‘asggan’, yili
lukyus gu-kurini d-manayn lli-imqqurn d-ugllid hirudus $-yat-tgmmi,
yili awl. 2 yan-wass a+umn ar-tobadn siditnn$, s-asn-inna rrup lqudus:
“fkat-iyi-d barnaba d- awl ad-qasan kra n-twuri, $ri$-asn srs.” 3
zaydn ilmma $-u+um d-t+allit, srsn fllasn ifassn-nsn saf,n-tn.
23 imma $ilad, z$-tasut n-dawd a-z$-d-ifka rbbi yan ya,ni a-ig anjjam
i-ayt-rbbi $mklli-s-inna $ayd izrin, a-t-igan d-yasuo. 24 lli$
ur-ta-igri yasuo $-twuri-ns, ikka-ttin yupanna amsddam ar-itbrrap
ar-ittini i-kullu ayt-rbbi ad-fln mad-skarn y∫* n ar-tn-issddam
$-waman. 25 lli$-d-yakmur-uzmz a-ikmml yupanna tawuri-ns, isqsa mddn-an:
‘ma-ttinim gi$-t nkki? hati urd nkkin a-igan $wallisa-ttqlm, walaynni
ra-d-ya k tigira-nu. ur-sthlla$ nkki ad-r+m$ ifalan n-tur+iyin-ns.’
((14))
tabrrapt n-bulus 1 ik m bulus d-barnaba s-tgmmi n-t+allit
d-barnaba n-ayt-yudaya $-iquniyya $mklli skarn $-tmdinin ya,ni,
$-iquniyya sawln i-mddn aylli$ iwrri iggut ma-yumnn s-yasuo,
gan z$-ayt-yudaya ula ibrraniyn. 2 imma ayt-yudaya
lli-ur-rinin ad-amnn, nkrn ar-sshiyyasn ibrraniyn ba ad-asin tanuwwa t
f-aytmatn. 3 iqama $in bulus d-barnaba kigan d-uwssan, ar-sawaln
f-siditnn$ s-zzoamt. ifk-asn siditnn$ tapkimt ad-skarn lmojizat
d-tmitar tjhhdnin $-lgddam n-mddn-an, ba ad-issann izd lpqq
a-iga-wawal l-lbaraka llisa-tbrrapn. 4 ayt-tmdint-an b,an f-sin. kra
ibidd d-ayt-yudaya, kra ibidd d-irqqasn.
((15))
tamunt n-irqqasn 1 a kin-d kra n-mddn z$-tmazirt n-yudaya
d-im$arn s-anïakiyya, bdun ar-sslmadn aytmatn ar-ttinin:
$-uru alim “i$-ur-t++ullim i-ddat-nnun $mklli ittini ro
n-musa, ur-ra-ti+,arm a-tnjmm.” 2 i+i didsn bulus
#rqqasn 169
d-barnaba f-wawal-ad ar-didsn-tmjapadn, aylli$ skrn aytmatn n-umnaggar
f-ad-aznn bulus d-barnaba d-kra $-wiyya, s-uru alim, ba ad-sqsan
irqqasn d-im$arn f-t$awsa-yad.
((16))
bulus yiwi dids 1 ar-itmuddu bulus aylli$ izri z$-tmdint n-darba
timutaws irup tamdint n-listra. yili $in yan-ump,ar l-lmasip
ism-ns timutaws, ig yus n-yat-tmumnt ullt-yudaya
imma babas iga gu-yunan. 2 aytmatn $-listra ula $-iquniyya ar-kullu-ttinin
f-timutaws is-iga amumn ifulkin. 3 yiri bulus a-t-dids-yawi. i++all-as
$akudan i-ddat-ns, a ku ayt-yudaya $-tmdint-an ssnn is-iga babas
abrrani. 4 ddun ilmma ar-tkkan timdinin, ar-tawin l*bar i-aytmatn
f-mayllifd-m a kan irqqasn d-im$arn $-uru alim, ar-tn-tuããan ad-skarn
s-iwaliwn-an. 5 $mkad asa-tdusn imnaggarn n-aytmatn $-u$aras l-lmasip,
ar-ttigatn ass f-wass.
35 zikk ãbap nkrn im$arn l-lmpkama n-rruman, aznn kra n-im*zniyn s-lpbs
inin: “r+mat i-irgazn-an.” 36 ya k-id-ungabal s-dar bulus yini-as:
“ha-im$arn uznn-d awal ad-awn-r+mn. ffu$at $ilad, tddum s-sslamt.” 37
imma bulus isawl s-im*zniyn yini-asn: “ha-ntni ss$ur n-a$ $-lgddam
n-kullu mddn wa**a ur-ginn$-ufin kra iffu$n lqanun. dpin-a$-d s-lpbs,
d-nkk∫ni nga z$-willi ïïafnin ta$amt $-ayt-ruma. is-ran ad-a$-ssuf$n
$ilad s-tntla? nkk∫ni ur-ra-nffu$. i*ããa im$arn-an ad-d-a kin
ssuf$n-a$-n.” 38 ddun im*zniyn inin i-im$arn f-mad-nnan. iksa,n ntni lli$
sfldn f-bulus d-sila is-darsn lpqq n-ayt-ruma. 39 a kin-d ,albn
z$-gisn ad-asn-ãampn, awin-tn ilmma s-brra ,albn-tn ad-ffu$n tamdint. 40
$mkan a-s-ffu$n z$-lpbs, ddun ilmma s-tgmmi n-lidiyya. mnaggarn gis
d-aytmatn ar-tn-zzoamn, am+n ilmma a$aras.
((17))
uduy $-tasaluniki 1 zrin z$-tmdint n-amfibulis ula abuluniyya, lkmn
tamdint n-tasaluniki. tili $in yat-tgmmi n-t+allit
n-ayt-yudaya. 2 ik m srs bulus $mklli iskar
$-tmdinin ya,ni. kra,-uwssan n-usunfu ar-$in-isawal d-mddn, ar-asn-imala
ma-ityaran $-warratn n-rbbi 3 ar-asn-ittini: “iqqan-d $walli igan lmasip
a-irfufn bahra, inkr-d ilmma z$-lmut.” ar-asn-ittini: “yasuo
lli-f-a-yawn-tbrrap$, nttan a-igan lmasip lli-s-a-ttqlm.” 4 amnn kra
n-ayt-yudaya s-maylli-asn-ittini, ntni ula yan-mnnaw z$-ibrraniyn
lli-tobadnin rbbi, d-kra n-tm$arin ist-tg∫mma mqqurnin $-tmdint-an,
wrrin kullu biddn d-bulus d-sila.
29 “lli$ nga nkk∫ni tarwa n-rbbi, illa fllann$ a-ur-n$al is-iga nttan zund
kra ityawskarn z$-uwr$ n$d nnuqrt n$d a+ru s-ifassn ula loaql n-bnadm.
30 $ayd izrin iãbr rbbi d-willi ur-ssinnin mayan. imma $ilad yumr
kullu mddn $-kraygatt mani ad-fln kullu mad-skarn y∫* n. 31 a ku iqãad
yan-wass lli-$-ra-yut lpukm s-lpqq f-kullu ddunit f-ufus n-yan-urgaz
lli-i+li, iml srs tamatart i-kullu mddn lli$-t-id-issnkr z$-lmut.”
((18))
tawuri n-bulus 1 tigira n-mayan iffu$ bulus z$-atina iddu s-tmdint
$-kurintus n-kurintus. 2 imnaggar $in yan-urgaz gu-yudaya
#rqqasn 174
ism-ns akila, ig laãl-ns z$-tmazirt n-buntus. ikka-d tamazirt n-iïalya
$-uwssan-an, ntta d-tm$art-ns briskilla, a ku qayãr kludyus yumr kullu
ayt-yudaya ad-ffu$n tamdint n-ruma. iddu darsn bulus s-tgmmi, 3 igawr
darsn ar-didsn-it*dam, a ku yat a-tga-twuri-nsn ntni d-bulus, ar-gnnun
i*iyyamn. 4 kraygatt ass n-usunfu ar-ittidu bulus s-tgmmi n-t+allit,
ar-isawal d-ayt-yudaya d-ibrraniyn, ig-n tiqqi-ns a-tn-irar ad-amnn zund
ntta.
((19))
amuddu wis kra, 1 $akud lli$ illa abullus $-kurintus, izri bulus
n-bulus i-tbrrapt z$-ïu++unt n-tmazirt-an, ilkm tamdint n-afsus. yaf-n
$in kra n-imp,arn, 2 isqsa-tn: “is-awn-d-ityawfka
rrup lqudus lli$ tumnm?” inin-as: “ur-jju-nsfld is-illa kra n-rrup
lqudus.” 3 isqsa-tn ilmma: “ma-iga-udum lli-s-tddmm?” inin-as: “udum
llisa-issddam yupanna.” 4 yini-asn bulus: “ikka-ttin yupanna ar-issddam
$willi ranin ad-fln ddnub-nsn wrrin s-rbbi, walaynni isawl-asn f-walli
ra-d-ya k tigira-ns, a-t-igan d-yasuo. yuããa-tn ad-srs-amnn.” 5 lli$
sfldn imp,arn-an i-mayd-asn-inna bulus, issddm-tn $-waman s-ism
n-siditnn$ yasuo. 6 isrs fllasn ifassn-ns, s-d-fllasn-igguz rrup
lqudus, ar-sawaln s-iwaliwn i$ribn ar-tbrrapn s-mad-asn-imala rbbi. 7
ma-itggan sin d-mraw n-urgaz ad-gan.
((20))
ilulliyn n-bulus 1 lli$ thnna-tmdint, yazn bulus ma-d-issmunun
$-makiduniyya ula imp,arn, isawl srsn izzoam-tn. imsafa, didsn,
a*aya yam+ a$aras s-tmazirt n-makiduniyya. 2 ar-itkka
tisgiw-an ar-isawal s-mddn ar-tn-izzoam, aylli$
ilkm tamazirt n-yunan. 3 iqama $in kra,-iyrn. walaynni lli$ iskr f-a-ibbi
amda a-iwrri s-tmazirt n-suriyya, isfld f-kra n-ayt-yudaya
is-d-fllas-m a kan a-t-hlkn. yini ilmma d-i*f-ns: “yuf ad-wrri$
d-u$aras-inu zri$ z$-makiduniyya.” 4 munn dids kra n-aytmatn. illa
subatrus yus n-birus z$-biriyya, yili aristar*us d-sakundus
z$-tasaluniki, yili gayus z$-darba ntta d-timutaws, yili ti*ikus
d-trufimus z$-asiyya. 5 ddun ntni zwurn-a$ s-tmdint n-truwwas
ar-srnn$-tqln. 6 imma nkk∫ni, lli$ izri loid n-ur*ãiã nam+ anaw
z$-filibbi, nssudu smmus-uwssan aylli$-n-didsn-nmnaggar $-truwwas.
nqama $in ssa n-uwssan.
36 $ir ikmml bulus awal-ad, i,r ntta didsn f-ifaddn-nsn, i++all i,alb
rbbi. 37 pbbln-t-id ar-gis-ssudunn ar-allan kullutn. 38 ïiyyr-asn
bahra a ku inna-yasn ur-sul-ra-t-+rn. munn dids ilmma ar anaw.
((21))
amuddu amgg∫aru 1 $mkan a-tn-nfl, nssudu z$-$in nbbi amda s-igzir
n-bulus s-uru alim n-kus. ndid azkka nlkm igzir n-rudus, nzayd
s-igzir n-batara. 2 naf-n $in yan-wanaw ira a-ibbi
s-tmazirt n-finiqiyya, n$li srs nssudu gis. 3 ar-ntmnad igzir
n-qubrus f-u+lma,-nn$, nzayd aylli$ nlkm tamazirt n-suriyya. ngguz
$-tmdint n-ãur, a ku $in ad-ran id-bab n-wanaw ad-srsn sslaot-nsn. 4 naf-n
$in kra n-imp,arn, ngguz $-darsn ssa n-uwssan. inin i-bulus
maylli-asn-imla rrup lqudus a-ur-iddu s-uru alim. 5 walaynni lli$
kmmln-uwssan-an, nffu$ z$-darsn a-nzayd f-umuddu-nn$. munn-d didnn$ ntni
kullutn ula tim$arin-nsn d-tarwa-nsn s-brra n-tmdint. nut f-ifaddn-nn$
#rqqasn 179
$-tama n-umda n++all n,alb rbbi. 6 nmsafa, didsn, n$li-da$ s-wanaw,
wrrin ntni s-tg∫mma-nsn.
isawl bulus 17 lli$ nlkm uru alim, frpn srnn$ aytmatn k mn-a$
d-yaoqub d-im$arn s-darsn. 18 ndid azkka nmun d-bulus a-n+r yaoqub,
ilin $in im$arn kullutn. 19 insallam bulus didsn,
ar-asn-imala kullu ma-iskr rbbi f-ufus-ns $-dar ayt-tmizar ya,ni. 20
lli$ sfldn i-ma-inna ar-kullu-tal$n rbbi. inin ilmma i-bulus: “wa-g∫matnn$,
t+rit kigan d-waf,an n-ayt-yudaya a-d-iwrrin amnn s-siditnn$,
ar-kullu-ttirin ro n-musa bahra. 21 ntni sfldn fllak is-a-tsslmadt
ayt-yudaya lli-zd$nin $-tmizar ya,ni a-ur-sul-skarn s- ro
ula-da-t+allan i-ip may-nsn ula-da-tam+n sul $-loadat n-imzwura-nn$. 22
ma-ra-nskr $ilad? a ku rad-issann is-di-tu kit s-$id. 23 skr mayd
rad-ak-nini. llan darnn$ kku+ irgazn qawln i-rbbi s-wawal izgan. 24 awi-tn
tss$ust i*f-nnk didsn, tfkt fllasn ma-tn-i*ããan i-usmakkrd
n-iguyya-nsn. $mkad a-s-rad-+rn mddn kullutn ur-igi yat $aylli mi fllak
sfldn. rad-issann is-a-tskart s- ro n-musa. 25 imma ibrraniyn
lli-umnnin s-lmasip, nuzn-asn yat-tbrat, nini-asn f-mayllifd-nm a ka.
nuããa-tn a-ur- ttan ma-ityaw$rasn i-laãnam ula idammn ula tifiyi
n-ma-iqajjin, aggugn z$-lfsad.”
((22))
awal n-bulus 1 yini-asn: “way-aytma d-id-*ali, sfldat-iyi.
i-ayt-uru alim rad-awn-ml$ mad-gi$ ula mad-skr$ is-ur-y∫* in.” 2
fssan s-ugg∫ar lli$-as-sfldn ar-isawal s-wawal-nsn
n-ayt-yudaya. izayd yini-asn: 3 “gi$ nkki gu-yudaya, lul$ $-ïarsus
$-tmazirt n-kilikiyya, mqqur$ $-tmdint-ad n-uru alim. kki$-ttin
ar-aqra$ $-ddu-ufus n-gamalyal, ar-tlmad$ kullu ma-illan $- ro
n-imzwura-nn$. iri$ bahra ad-r,u$ rbbi zund kunni kullukn lli-llanin $id
$assad, 4 aylli$ wrri$ ar-ssrfufun$ ayt-u$aras-ad ar lmut, ar-tam+$
irgazn ula tim$arin ar-tn-in-dpay$ $-lpbs. 5 sqsat anm$ur n-tgmmi
n-rbbi d-im$arn n-tmazirt, rad-awn-inin izd ããapt ayad. a ku um+$
$-darsn tibratin i-imddukk∫al-nsn $-dima q, ba ad-am+$ wanna $in illan
z$-ayt-u$aras-ad, krs$-tn s-ssnasl awi$-tn-d s-uru alim a-fllasn-nut
lpukm.
12 “ya k-in dari yan-urgaz ism-ns pananiyya, ig yan bahra ittirin a-ir,u
rbbi, ar-iskar s-kullu ma-illan $- ro, ar-ti-tuqqarn kullu ayt-yudaya
lli-zd$nin $in. 13 ibidd $-tama-nu yini-yyi: ‘wa-g∫ma awl isfiw,’
s-sfaw$ $akudan ar-ti-tmnad$. 14 yini-yyi: ‘isti-k rbbi n-imzwura-nn$
a-tissant ma-iqãad, t+rt $walli iommrn s-ufulki lli-s-ir,a, tsfldt
i-wawal z$-imi-ns. 15 ra-tgt inigi-ns $-dar kullu mddn, tsawlt-asn
f-ma-t+rit ula ma-mi-tsfldt. 16 imma $ilad ma* aylli$ sul tgawrt? nkr
a-k-ssddm$ $-waman, t$rt s-ism n-siditnn$ a-k-iss$us z$-ddnub-nnk.’
((23))
1 issmaqql bulus $-ayt-lmpkama yini-asn: “way-aytma, ha-yyi kullu
mad-kki$ sul s-$assad ar-skar$ f-ad-tr,u$ rbbi s-uwl i$usn.” 2
inkr $akudan pananiyya lli-igan anm$ur ihiyyan n-tgmmi n-rbbi, yamr
#rqqasn 182
$willi biddnin $-tama n-bulus a-t-utn f-imi-ns. 3 irar-as bulus:
“ra-k-id-yut rbbi, ay-a$∫rab ijiyyrn. hati tskiwst $id a-flla-tpkamt
s- ro, walaynni tffu$t z$- ro lli$-tn-tumrt a-yyi-utn.” 4 inin-as
$willi biddnin $-tama-ns: “izd trgmt anm$ur ihiyyan n-rbbi?” 5
irar-asn bulus: “way-aytma, ur-ssin$ $wad izd anm$ur ihiyyan a-iga.
a ku ityara $-wawal n-rbbi: ‘a-ur-trgmt yan igan anm$ur
n-ayt-tmazirt-nnk.’”
6 issn bulus izd kra gisn iga z$-lmdhb n-iãadduqin d-kra iga
z$-lmdhb n-ifarisin. yall awal-ns $-lmpkama yini-asn: “way-aytma, nkki
afarisi ad-gi$, g$ yus n-ifarisin. bidd$ $-ddu lpukm $assad
f-ssibt n-rrja lli-$-n-rji$, a ku umn$ is-rad-nkrn $willi mmutnin.” 7
$ir inna awal-ad s-nkrn ifarisin d-iãadduqin ar-t+in i-ngratsn, b,un
ayt-lmpkama f-sin. 8 a ku iãadduqin ar-ttinin ur-rad-nkrn mddn z$-lmut,
ar-ttinin ur-llin kra l-lmalayka n$d kra l-larwap. imma ifarisin ar-ttinin
kullu $wid llan. 9 zaydn kullu ar-t$uwwatn aylli$ nkrn kra n-imslmdn
n- ro l-lmdhb n-ifarisin, bzgn bahra f-wiyya, inin-asn: “ur-akk∫-nufi
kra y∫* nn $-urgaz-ad. ur-i qi a-srs-isawl kra n-rrup n$d kra
l-lmalak.” 10 zaydn $mkan aylli$ gis rupn timi$t. ar-kullu-lddin $-bulus,
aylli$ iksu,-unm$ur n-ioskrin a-t-gn d-igzman. yamr ioskrin ad-gguzn
ad-asn-t-id-kkisn s-ifaddn awin-t s-lqãr.
((24))
aãra, 1 zrin smmus-uwssan, s-d-yu ka pananiyya lli-igan
n-ayt-yudaya anm$ur ihiyyan n-tgmmi n-rbbi s-qayãriyya, ntta
i-bulus d-kra n-im$arn n-tmazirt. awin-d didsn yal-lmupami
ism-ns tartullus. k mn s-dar filiks inin-as
f-$aylli-f-ãr,n i-bulus. 2 i k m-n bulus $akudan s-darsn, ibdu
tartullus ar-srs-ita tkka yini: “wa-lpakm iozzan sidi filiks, mnnaw
isgg∫asn ayad thnna-tmazirt-nn$ f-ufus-nnk. tgrit $-kullu ma-i*ããan ba
ad-a$-yigat l*ir. 3 nfrp s-kullu mad-a$-tskart, ar-k-nt kar $-kraygatt
mani d-kraygatt luqt. 4 imma $ilad ur-ri$ a-k-ssmaïl$. ra-k-n,alb
ad-a$-tskrt afulki-ad, tsfldt i-kra n-iwaliwn drusnin f-maylli darnn$
ijran. 5 a ku nufa-n argaz-ad iga bu-irwwayn, ar-issnkar uduy $-gr
ayt-yudaya $-ddunit kullutt. iga z$-inm$urn n-willi mi ttinin ‘ayt-naãira’.
6,7 $mkan a-iskar aylli$ ira a-issprm tigmmi n-rbbi, nam+-t nkk∫ni
$akudan. 8 i$-ti-tsqsat ra-tissant kullu $ayllisa-srs-nta tkka.” 9 nkrn
ilmma wiyya, z$-ayt-yudaya inin: “s-ããapt $mkan a-illan.”
((25))
iss$li bulus 1 iqama fastus kra,-uwssan $-qayãriyya s-iffu$
aãra,-ns s-dar iddu s-uru alim. 2 ddun dars inm$urn n-tgmmi
qayãr n-rbbi d-im$arn n-ayt-yudaya, a tkkan-da$ s-bulus.
3 ,albn fastus a-gisn-iskr l*ir-ad yawi-asn-d
bulus s-uru alim, a ku ntni skrn f-ad-as-mdin $-u$aras n$n-t
ur-ta-ilkim. 4 imma fastus irur-asn: “han bulus illa $-lpbs
$-qayãriyya. yan imikk rad-wrri$ nkki s-$in. 5 aznat didi kra
n-im$arn-nnun ad-as-n-ãr,n $in i$-iskr kra y∫* nn.”
((26))
awal n-bulus 1 isawl agribbas s-bulus yini-as: “ra-k-adj$
$-lgddam a-tsawlt $ilad f-i*f-nnk.” yall bulus afus-ns a-irar
n-agribbas awal yini: 2 “way-agllid agribbas, nni$ nkki asaodi
ad-gi$ $assad, a ku $-lgddam-nnk a-$-bidd$ ba
ad-rar$ awal f-kullu masa-sri-ta tkkan mddn-ad n-ayt-yudaya. 3 a ku
kiyi tssnt loadat n-ayt-yudaya ula iswingimn llifa-tmjapadn i-ngratsn.
#rqqasn 186
f-mayan a-f-ra-k-,alb$ a-didi-tãbrt, tsfldt i-ma-rad-ak-ini$. 4 a ku
kullu ayt-yudaya ssnn mamnk ad-gi$ z$-lli$ m++i$ $-tmazirt-inu ula
tigira n-mayan $-uru alim. 5 kigan d-isgg∫asn ayd-iyi-ssnn. +,arn
ad-ak-flla-fkn tugga i$-ran ntni, inin-ak is-gi$ wad iskarn s-tnba,in
n-ifarisin lli-igan lmdhb kullu inukman $-ddin-nn$. 6 imma $ilad bidd$
$id a-flla-tpkamt f-ssibt n-rrja lli-dari-illan, a ku umn$ awal lli-inna
rbbi i-imzwura-nn$. 7 awal-an a$an-kullu-trjunt-tqbilin-nn$ s-snat d-mrawt,
lli$ a-tobadn rbbi $ilad s-nniyt-nsn $-iy, ula azal. way-agllid iozzan,
hati f-rrja-yad asa-sri-ta tkkan ayt-yudaya. 8 imma kunni, ma* aylli$
ur-trim a-tamnm is-i+,ar rbbi a-d-issnkr $willi mmutnin?
9 “kki$-ttin ula nkki ar-ttini$ illa flla a-n-g$ tiqqi-nu ad-t,a,,a$ kullu
ma-igan win ism n-yasuo gu-naãira. 10 $mkan ad-skar$ $-uru alim. ,alb$
z$-inm$urn n-tgmmi n-rbbi ad-iyi-fkn awal a-n-tqqn$ i-ma-iggutn $-im+layn
n-rbbi $-lpbs. $akud nna-fllasn-pkamn s-lmut, ar-ttini$ nttat ad-asn-igan.
11 kigan d-twal ad-k m$ s-tg∫mma n-t+allit ar-tn-ssrfufun$ ba
a-tn-rar$ ad-rggmn $-u$aras-ad. ar-iyi-srsn-tasin iriyn bahra aylli$
a-srsn-tmuddu$ ula s-tmdinin aggugnin ba a-tn-ssrfufn$.
((27))
amuddu n-bulus 1 skrn $akudan f-ad-a$-aznn $-umda s-tmazirt
s-ruma n-iïalya. fkn bulus d-kra n-ipbbasn ya,ni $-ufus
n-yal-lqbïan n-ioskrin ism-ns yulyus, iga
z$-‘rrbot n-qayãr’. 2 n$li s-yan-wanaw ikka-d tamdint n-adramita, yiri
lmrsat lli-llanin $-tsgiw n-asiyya. imun didnn$ aristar*us, iga
gu-makiduniyya z$-tmdint n-tasaluniki. nffu$ nssudu $-umda. 3 ndid azkka
nlkm lmrsa n-ãayda. yulyus iskr l*ir $-bulus, yadj-t a-iddu s-dar
imddukk∫al-ns $-tmdint-an ba ad-as-fkn ma-t-i*ããan. 4 nzayd ilmma nffu$
$-umda, nzri z$-tsga intln n-igzir n-qubrus a ku i,a,,-a$-wa,u. 5 nbbi
amda $-tama n-kilikiyya d-bamfiliyya aylli$ nlkm lmrsa n-mira
$-tmazirt n-likiyya. 6 yaf $in lqbïan yan-wanaw ya,ni, ikka-d
iskandariyya yiri tamazirt n-iïalya, iss$li-a$ srs.
((28))
bulus 1 lli$ nnjm z$-umda, naf-n igzir-an iga $walli mi
d-ayt-maliïa ttinin maliïa. 2 a kin-d imzd$n-ns skrn ginn$ afulki,
ssr$n loafit ssmrpban srnn$ kullwa$ a ku
illa-un+ar d-usmmi,. 3 bulus issmun-d yat tagg∫at n-ik u,n, yiri
a-tn-in-isrs f-iggi l-loafit. iffu$-d zgisn yan-ulgmma, f-ssibt
n-tr$i, ilbi $-ufus n-bulus. 4 ayt-igzir, lli$ +ran algmma, yug∫l
$-ufus n-bulus inin i-ngratsn: “argaz-ad, irwas is-in$a kra n-rup. hati,
wa**a injm z$-umda ur-t-ifil lpqq a-isul.” 5 walaynni bulus issus-n
algmma, $-loafit, ur-t-ya$ yat. 6 ar-tqln mddn-an ad-+rn is-ra-yuff
bulus n$d a-i,r s-wakal immt. walaynni lli$ qln yan kra +rn ur-as-ijri
yat, wrrin ar-ttinin: “kra n-ilah ayad.”
7 ilin kra n-igran $-tsga lli-$-nlla, gan win lpakm n-igzir-an ism-ns
bublyus. i k m-a$ s-tgmmi-ns ig-a$ d-inbgiwn-ns kra,-uwssan. 8 yili
dars babas tssgn-t tawla, i,r-gis-udis bahra. ik m bulus s-tpanut
lli-$-illa, i++all i,alb rbbi isrs-n fllas ifassn-ns, ijjujji-t. 9
lli$ sfldn mddn i-mayad ar-d-dars-tta kin kullu winna u,nnin $-igzir-an,
jjin. 10 ar-a$-tuqqarn mddn-an s-twafkiw ggutnin, ar ass lli-$-ra-nffu$
z$-darsn, awin-a$-d kullu ma-rad-a$-i*ããa i-umuddu-nn$.
((2))
lpukm n-rbbi 1 imma kiyi a-bnadm, ur-dark ma-ttinit. a ku
i$-a-tpkamt f-mddn ya,ni, hatin tpkamt ula f-i*f-nnk,
a ku kiyi lli-itpkamn, ar-tskart zund ntni. 2 nssn
izd s-lpqq asa-ikkat rbbi lpukm f-willi skarnin ti$awsiwin-an. 3 imma
kiyi a-bnadm, is-t$alt is-ra-tnjmt z$-lpukm n-rbbi? ar-tpkamt f-willi
skarnin $mkan, walaynni ar-tskart $mkan ula kiyi. 4 is-a-ttinit d-i*f-nnk
“rbbi ur-ra-flla-ipkam a ku tggut dars lpnant d-umhal d-ããbr”?
walaynni is-ur-tssint rbbi ar-sul-gik-itpnnu a ku ira gik a-tflt kullu
ma-y∫* nn twrrit s-u$aras-ns? 5 imma kiyi iqqur-uwl-nnk ur-trit
a-di-twrrit. hati ar-tssigatt f-i*f-nnk loqubit lli-ra-fllak-i,r
$-wass lli-$-ra-yut rbbi lpukm s-lpqq iml mn k a-bahra-ikurha
l*∫ ant. 6 a ku rbbi ra-irar i-kraygatt yan f-ma-iskr. 7 llan kra
n-mddn ar-bdda-skarn afulki ar-n-trjun $-dar rbbi a-tn-issattuy
ar-tn-issim$ur ifk-asn tudrt idumn. ntni rad-asn-ifk rbbi tudrt
l-li*rt. 8 imma wiyya, ar-tmma$n $ir f-i*f-nsn, ar-skarn s-kullu
ma-y∫* nn, ag∫in ad-skarn s-lpqq. ntni ra-fllasn-yut rbbi loqubit
s-l$a,ab itjhhdn. 9 kullu bnadm nna-iskarn ma-y∫* nn, rad-as-tili-tmmara
d-tgu,i. ra-tili zwar i-ayt-yudaya tili ula i-ayt-tmizar ya,ni. 10 imma
kullu wanna iskarn afulki, ra-t-issattuy rbbi issim$ur-t ifk-as
sslamt. ra-stt-ifk zwar i-ayt-yudaya ifk-tt ula i-ayt-tmizar ya,ni. 11
a ku rbbi ur-a-iskar s-uwdmawn.
&uma 193
((3))
1 imma $ilad, ma-ra-nini f-ayt-yudaya? is-ur-darsn timi*ar n-rbbi
ugg∫ar n-mddn ya,ni? imma ta+allit n-ddat, is-ur-gis-tlli kra l-lfaytt?
2 rad-awn-ini$, ntni ad-dar timi*ar s-kigan. tama*irt tamzwarut: ntni
a-mi-ifka rbbi iwaliwn-ns. 3 walaynni lli$ ur-zgan kra n-ayt-yudaya
$-iwaliwn n-rbbi, is-iffu$ nttan z$-iwaliwn-an? 4 uhu, ur-a-itffu$ rbbi
z$-wawal-ns. ar-bdda-iskar s-lpqq wa**a da-kullu-skarn mddn
s-tkrkas. $mklli ityaran: “ra-iban is-y∫$+an-wawal-nnk, +rn imãra,n-nnk
izd kiyi a-dar lpqq.” 5 walaynni i$-a-itban lpqq n-rbbi s-ugg∫ar
&uma 194
f-ssibt l-l*∫ ant lli-nskar nkk∫ni, izd ra-nini “rbbi ur-i$wi lpqq lli$
fllann$ i$,b.” ha-yyi sawl$ zund mddn n-ddunit-ad, 6 walaynni ur-ra-nini
$mkan. a ku rbbi, mrad is-ur-dars lpqq ur-ra-yi+,ar a-ipkam
f-ddunit.
kullu mddn skrn 9 imma nkk∫ni n-ayt-yudaya, is-nuf mddn ya,ni? uhu
ddnub ur-tn-nuf, a ku illa lpukm n-rbbi f-kullu mddn
$mklli-yad nni$, yili f-ayt-yudaya yili-da$
f-ayt-tmizar ya,ni, a ku ar-kullu-skarn ddnub. 10 $mklli ityaran
$-warra n-rbbi: “ur-illi yan ifulkin, 11 ur-illi yan ifhmn, ur-illi yan
isiggiln rbbi. 12 ffu$n a$aras kullutn, jlan. ur-illi yan iskarn afulki,
ur-akk∫-illi yan. 13 ar-r++mn aqrju,-nsn zund am,,al i*wan. tikrkas
ka-tasin s-ils. ssmm zund ilgmma,n a-itkkan infurn-nsn. 14 imi-nsn
ar-d-issufu$ nnolat d-trggam. 15 ar-bdda-tujadn ad-ssyaggasn wiyya,.
16 ar-tawin tammara d-tgu,i kullu mani tkkan. 17 a$aras n-sslamt
ur-jju-t-ssinn. 18 ur-akk∫-a-tuqqarn rbbi.”
((4))
babatnn$ ibrahim 1 ma-ra-nini f-ibrahim lli-igan babatnn$ z$-tsga
n-ddat? mad-as-illan? 2 mrad izd f-ssibt n-kra
iskar ibrahim a-f-fllas-ir,a rbbi,
ra-dars-yili masa-it kar i*f-ns. walaynni ur-i+,ar yan a-i kr i*f-ns
$-lgddam n-rbbi. 3 ityara $-warra n-rbbi: “ibrahim yumn rbbi, mayan
aft-iga rbbi d-wad-f-ir,a.” 4 wanna it*damn ar-itam+ ti$rad-ns, urd
tikki ad-gant, walaynni f-twuri lli-iskr afa-tnt-itam+. 5 imma wanna yumnn
s-walli yakkan sslamt i-mddn ∫* nnin, ra-t-ig rbbi d-wad-f-ir,a
f-ssibt n-ma-yumn, urd f-ssibt n-kra iskar. 6 ula dawd imla izd
ambarki a-iga wanna-f-ir,a rbbi bla iskr yat, 7 yini: “imbarkin ad-gan
winna mi iãamp rbbi f-ddnub-nsn, issitti fllasn $aylli-tn-i p amn. 8
ambarki a-iga wanna mi ur-ipasb rbbi lmoãiyat-ns.”
((5))
sslamt $-gratnn$ 1 imma $ilad tlla-ya$ sslamt $-gratnn$ d-rbbi
d-rbbi f-uwdm n-siditnn$ yasuo lmasip, a ku iga-ya$
d-wid-f-ir,a f-ssibt n-ma-srs-numn. 2 f-uwdm
l-lmasip a-f-a$-tlla lbaraka-yad lli$ srs numn.
ar-bahra-ntfrap s-rrja-yad-a$-ifka, a ku nssn is-rad-a$-i k m
s-lmjd n-rbbi. 3 walaynni urd $ir mayan asa-ntfrap. ar-ntfrap ula
s-trfufnt nna-darnn$-illan, a ku nssn izd s-trfufnt a-s-ra-ginn$-itzayad
ããbr. 4 ula s-ããbr a-s-ra-ntnru tassast nna-illan. ula s-tnri
a-s-ra-darnn$-yili rrja. 5 ula rrja ur-rad-a$-i++ig∫ra+, a ku rbbi
iommr ulawn-nn$ s-lpnant-ns s-tpkimt n-rrup lqudus lli-a$-ifka.
irwas adam i-yasuo lli-d-yu kan tigira-ns. 15 walaynni urd yan ad-gan,
a ku tawafka n-rbbi ur-tgi zund lmoãit n-adam. ggutn $willi mmutnin
f-ssibt l-lmoãit n-urgaz-an, walaynni ugg∫ar a-tga lbaraka n-rbbi ula
tawafka lli-s-ibark mddn ggutnin f-uwdm n-urgaz ya,ni a-t-igan d-yasuo
lmasip. 16 tawafka-yad ur-tgi zund lmoãit-an. a ku lli$ ioaãa adam
yat-twal, yut rbbi fllas lpukm s-loqubit i qan. imma $ilad
&uma 197
$-bahra-oaãan mddn ggutnin, ifka-ya$ tawafka-yad n-sslamt $-gratnn$
dids. 17 tkka-ttin lmut ar-ttnru f-ssibt l-lmoãit n-adam, walaynni
ugg∫ar n-mayan a-ra-nnru s-tudrt lli-a$-illan f-ssibt n-yasuo lmasip,
nkk∫ni lli-mi-ifka rbbi lbaraka iggutn d-twafka n-sslamt $-gratnn$
dids.
18 $akud lli$ ioaãa adam, a-tlla loqubit i-kullu mddn. $akud lli$ iskr
yasuo ma-ir,an rbbi, a-tlla sslamt d-tudrt i-kullu mddn. 19 $akud
lli$ iffu$ adam z$-wawal n-rbbi, a-irur mddn ggutnin ffu$n
z$-wawal-ns. $akud lli$ iskr yasuo s-wawal n-rbbi, a-irur mddn
ggutnin ir,u fllasn rbbi. 20 ifk ilmma rbbi ro ba ad-igatn
lmoãiyat. walaynni $un k lli-ttigatn ddnub ugg∫ar-an a-tga lpnant n-rbbi.
21 hati lquwwa n-ddnub ar-di-ttawi lmut, imma lquwwa l-lpnant n-rbbi
ar-di-ttawi sslamt d-tudrt idumn f-uwdm n-yasuo lmasip siditnn$.
((6))
tudrt l-ljdid 1 ma-ra-nini f-mayad? is-a-nzayd $-ddnub ba
a-ttigat lpnant n-rbbi? 2 uhu, urd $mkan a-ra-nskar.
a ku nkk∫ni nmmut i-ddnub. mamnk a-ra-niri
a-sul-gisn-nzayd? 3 is-ur-tssinm? lli$ nddm $-waman ba a-ng win lmasip
yasuo, nk m s-lmut l-lmasip s-udum-an. 4 ntyawm,al dids s-udum
lli-irwasn i-lmut ba a-nddr s-tudrt l-ljdid, $mklli-d-inkr nttan
z$-lmut s-tpkimt n-rbbi babas. 5 a ku lli$ nwrri nga zund lmasip
$-lmut-ns, ra-ng zund nttan ula $-tudrt-ns l-ljdid. 6 nssn mayd-a$-ijran.
immut z$-ginn$ bnadm aqdim lli-sttin-nkka nga-t. immut d-lmasip
f-uggjdi ba a-titti lquwwa n-ddnub z$-uwl-nn$ a-ur-sul-ng ismgan
i-ddnub. 7 a ku wanna immutn, hati ityawfsay z$-iskraf n-ddnub. 8 lli$
nmmut d-lmasip, namn is-ra-dids-nddr, 9 a ku nssn is-ur-ra-immt
lmasip tis snat-twal $ilad $-d-inkr z$-lmut. ur-sar-t+,ar lmut
a-ti-tnru. 10 $akud lli$ immut lmasip immt yat-twal i-kullu ma-igan
ddnub. imma $ilad $-iddr, hati iddr i-rbbi. 11 $mkad a-k∫n-d-iqqan
ula kunni a-tgm i*f-nnun d-willi mmutnin i-ddnub tddrm i-rbbi f-ssibt
n-ma-tgam win lmasip yasuo.
((7))
ro ula lmut 1 way-aytma, rad-bahra-tfhmm ma-rad-awn-ini$ a ku
kunni tssnm ro. tissanm is-ur-a-itpkam ro
abla f-willi ddrnin. 2 $mkad a-ra-yili-urgaz
tam$art-ns kullu ma-ikka iddr, walaynni i$-immut-urgaz tfsi-tm$art
z$-iskraf l-loqd lli-stt-dids-ikrfn. 3 i$-tdda nttat tzd$ d-kra
n-urgaz ya,ni sul iddr-urgaz-ns, rad-as-ttinin ‘tamggant’. walaynni
i$-immut-urgaz-ns, tfsi-tm$art z$-loqd-lli n- ro. ur-ra-tg tamggant
i$-tt-itahl yan ya,ni.
4 $mkad a-tgam ula kunni ay-aytma. tmmutm s-lmut l-lmasip i-ma-igan win
ro, iïïaf-k∫n yan ya,ni, a-t-igan d-walli-d-inkrn z$-lmut ba a-nskar
l$llt ifulkin i-rbbi. 5 $ayd izrin nkka-ttin ar-ntlhu s-ma-ittiri
bnadm i-i*f-ns, ar-a$-itrara ro a-nswingim s-ugg∫ar $-l*∫ ant
lli-ittiri-uwl-nn$, aylli$ a-nskar l$llt y∫* nn lli-d-itawin lmut. 6 imma
$ilad ntyawfsay z$- ro nmmt i-$aylli-a$-ikrfn, ba a-ng i*ddamn
n-rbbi urd s-tnba,in tiqdimin n- ro lli-ityaran walaynni s-tnba,in
l-ljdid n-rrup lqudus.
((8))
tudrt l-ljdid 1 imma $ilad ur-sul-tlli loqubit i-wanna igan win
s-tpkimt n-rrup lmasip yasuo. 2 a ku tinba,in n-rrup lli-d-yiwin
lqudus tudrt i-willi ganin win lmasip yasuo, ntnti
a-yyi-ifsin z$-tnba,in n-ddnub d-lmut. 3 ur-i+,ar
ro a-ifsi i-bnadm, a ku bnadm i,of ur-i+,ar a-iskar s- ro.
walaynni rbbi ad-a$-ifsin, yazn-d yus a-iïïaf ddat n-bnadm zund tin
willi skarnin ddnub. yut ilmma rbbi lpukm f-ddat n-yus ba a-issitti
ddnub f-bnadm. 4 iskr rbbi mayan ba a-issafu lpqq n- ro
lli-fllann$-illan nkk∫ni lli-iskarn $ilad s-ma-ira rrup lqudus urd ma-tra
ddat n-bnadm.
((9))
a+lay n-ayt-rbbi 1 lpqq ayd-awn-ttini$ s-ism l-lmasip,
ur-a-sskirkis$. ssn$ mayad $-uwl-inu lli$a-itpkam
rrup lqudus: 2 ïiyyr-iyi bahra
ar-iyi-bdda-tta$-tgu,i 3 f-ayt-tmazirt-inu lli-ganin aytma z$-tsga
n-ddat. mrad is-+,ar$ a-tn-jjnjm$ nkki, rad-dpi$ i*f-inu ar lhalak
ngara$ ula d-lmasip ba a-tn-jjnjm$. 4 ntni a-igan ayt-rbbi, ig-tn
d-tarwa-ns, ifk-asn lmjd-ns d-id-lohd-ns d- ro-ns. iml-asn a$aras
masa-ti-tobadn, yini-asn f-kullu ma-rad-asn-iskr ifulki. 5 z$-gisn
a-z$-gan id-babatnn$ imzwura ula lmasip z$-tsga n-ddat. nttan a-yattuyn
f-kullu ma-illan, ig rbbi lli-isthllan a-t-ntal$ $ilad ula kullu
mayd-d-iftan. amin.
((10))
$mkad 1 way-aytma, mn k a-bahra-ttiri$ ad-njmn
a-s-rad-njmn ayt-tmazirt-inu. ar-bahra-t,alab$ rbbi fllasn. 2
+,ar$ a-fllasn-fk$ tugga n-is-a-bahra-ttirin
rbbi, walaynni ur-ssinn rbbi $mklli iga. 3 ur-fhimn a$aras
llisa-itr,u rbbi f-mddn, walaynni ar-ttirin ad-r,un rbbi s-mamnk
ya,ni, aylli$ ur-akk∫-um+n a$aras lli-ira ntta. 4 a ku lmasip ikmml
ro, ba a-iskr sslamt $-gr rbbi d-kullu wanna srs yumnn.
((11))
is-n-ilup rbbi 1 imma $ilad, ma-rad-ini$? is-n-ilup rbbi mddn-ns?
mddn-ns? uhu, ur-tn-in-ilup. ula nkki gi$ $-ayt-rbbi, g$
z$-tasut n-ibrahim z$-tqbilt n-bnyamin. 2 rbbi
ur-n-ilup mddn-ns lli-issn z$-isizwar. is-ur-tssinm ma-ityaran f-nnabi
iliyya $-warra n-rbbi? ar-issmumm∫i iliyya f-rbbi f-l*∫ ant
lli-skarn ayt-rbbi yini-as: 3 “wa-sidi rbbi, hatnin n$an lanbiya-nnk, *lun
ikrkar llifa-yak-n-nsras ti$rsiw. $ir nkki a-iqaman, irin a-yyi-n$n.” 4
imma ntta, ma-s-as-inna rbbi $akudan? inna-yas: “sul p,i$ i-i*f-inu ssa
n-id-walf n-urgaz lli-ur-iknin $-lgddam n-bol.” 5 $mkan ad-darnn$-illan ula
nkk∫ni $-uwssan-ad. iqama sul ma-idrusn, i+li-tn rbbi s-rrpmt-ns. 6
f-ssibt n-rrpmt-ns a-f-tn-i+li, urd f-ssibt n-iskkirn-nsn. mrad
is-tn-i+li f-ssibt n-kra skrn ur-ra-yili mayad s-rrpmt.
((12))
tinba,in n-tudrt 1 mayad a-f-ra-k∫n-,alb$ ay-aytma, f-ssibt n-rrpmt
l-ljdid n-rbbi lli-iggutn, ad-as-tfkm i*f-nnun zund ti$rsi
iddrn i+lin lli-s-ra-ir,u, a ku $mkan
a-s-k∫n-d-iqqan a-ti-ttobadm. 2 a-ur-tskarm zund mddn n-ddunit-ad,
walaynni adjat rbbi a-k∫n-irar a-tgm ljdid, ibddl kullu tinba,in
l-loaql-nnun. $mkan a-s-ra-tissanm ma-gigun-ittiri rbbi ifulki ir,u
srs yuf kullu kra illan.
((13))
lpukkam ula 1 illa f-kraygatt yan a-iskar s-wawal n-willi
,,ariba tpkamnin tamazirt. a ku ur-illi yan itpkamn
bla-t-i+li rbbi i-twuri-an. ula $willi pkamnin
$ilad, rbbi a-tn-i+lin. 2 yan i,a,,n lpukkam, hati i,a,, maylli ira
rbbi, d-wanna i,a,,n ra-fllas-ittut lpukm. 3 a ku lpukkam ur-a-ssiksa,n
$willi skarnin afulki walaynni $willi skarnin l*∫ ant. is-trit
a-ur-tiksaïï z$-walli itpkamn? rad-ak-ini$, skar afulki s-fllak-ir,a,
4 a ku iga a*ddam n-rbbi f-a-gik-iskar l*ir. walaynni i$-a-tskart
ma-y∫* nn, illa dark mafa-ttiksaïï, a ku lpakm dars lpqq a-yut lpukm,
ig a*ddam n-rbbi f-a-iss,r loqubit f-willi skarnin ma-y∫* nn. 5 mayan
a-f-fllawn-illa a-tskarm s-wawal l-lpukkam, urd $ir ba a-tanfm
i-l$a,ab n-rbbi, walaynni f-ssibt n-ma-ttirim $-uwl-nnun a-bdda-tskarm
ma-y∫$+ann.
((14))
skarat 1 qblat $-ingratun wanna ur-idusn $-liman, walaynni
f-ma-ra-issdus a-ur-dids-ttmjapadm f-iswingimn-ns. 2 ra-yili kra
aytmatun n-yan yumn is-iplla a-i tta kraygatt kra, yili yan
ya,ni ur-idus $-liman ur-iri a-i tta abla l*,rt. 3
imma $walli i ttan kraygatt kra, illa fllas a-ur-ipgr $walli itkkisn
kra z$-um u, yili f-walli itkkisn a-ur-ipkam f-walli i ttan kraygatt
kra, a ku rbbi a-t-iqbln. 4 ma-tgit kiyi aylli$ trit a-tpkamt
f-u*ddam n-wayya,? sidis a-ra-fllas-ir,u n$d nttan a-ra-t-irgm.
s-ããapt ra-fllas-ir,u, a ku sidis i+,ar a-t-ig d-wad-f-ir,a.
&uma 207
5 ra-yini kra n-yan: “$assad yuf ussan ya,ni,” yini wayya,: “ussan kullutn
yan ad-gan.” walaynni iqqan-d kraygatt yan a-yissan mamnk a-itnba, $-i*f-ns.
6 wanna i+layn ass, ar-t-i+lay ba a-ituqqar siditnn$. wanna i ttan
ar-i tta ba a-ituqqar siditnn$, ar-it kar rbbi f-ma-i tta. wanna
itkkisn kra z$-um u ar-t-itkkis ba a-ituqqar siditnn$, ar-it kar
rbbi ula ntta. 7 kullwa$, i$-nddr ula i$-nmmut, urd i*f-nn$ a-ntr,u. 8
i$-nddr ra-nr,u siditnn$, i$-nmmut ra-nr,u siditnn$. a ku i$-nddr ula
i$-nmmut, win siditnn$ a-nga. 9 mayad a-f-immut lmasip inkr-d z$-lmut,
ba a-ig siditsn n-willi mmutnin ula siditsn n-willi ddrnin.
10 imma kiyi, ma* aylli$ a-ttpkamt f-g∫mak? ma* aylli$ a-ttpgart g∫mak?
$-lgddam n-rbbi a-$-ra-nbidd kullwa$. nttan a-ra-fllann$-ipkam, 11 $mklli
ityaran: “inna sidi rbbi ‘izga-wawal-ad zund tudrt-inu. $-lgddam-inu
a-$-ra-d-iknu kraygatt afud, iqrra kraygatt ils i-rbbi.’” 12 kraygatt
yan ginn$ ra-irar lpsab f-i*f-ns i-rbbi. 13 mayad a-f-d-iqqan
a-ur-sul-ntpkam f-ingratnn$, walaynni a-ntnba, $-i*f-nn$ a-ur-sar-nsrs kra
n-tbay,,rt $-lgddam n-g∫matnn$ ula kra ra-t-iss,r.
((15))
tmoawanat i-ngratun1 nkk∫ni lli-idusn $-liman, illa fllann$ a-ntoawan $willi
,ofnin $-aynna fllasn i++ayn. a-ur-nttiri $ir a-nr,u
i*f-nn$. 2 hati illa f-kraygatt yan a-itr,u g∫mas
ar-gis-iskar l*ir ar-t-issdus $-u$aras l-lmasip. 3 a ku lmasip ula
ntta ur-ttin-ikki ar-itr,u i*f-ns. ijra-yas $mklli ityaran: “flla
afad-ïïarnt-trggam n-willi gik rggmnin.” 4 kullu ma-ityaran $-uwssan
lli-zrinin, ityara ba a-nlmd nkk∫ni, nãbr nzom nzga $-rrja f-ssibt
n-maylli naqra $-warratn-an. 5 ,alb$ rbbi lli-yakkan ããbr d-zzoamt,
ad-awn-ifk a-bdda-di-ttm a kam i-ngratun $-tamunt l-lmasip yasuo, 6 ba
&uma 208
a-kullu-ttmunum s-yan-wawal a-ttal$m rbbi babas n-siditnn$ yasuo
lmasip.
((16))
isllm-n bulus 1 ri$ a-k∫n-uããa$ f-uwlltmatnn$ iozzan fibi lli-igan
f-aytmatn tamoawnt i-umnaggar $-kan*ariyya. 2 ssmrpbat srs
s-ism n-siditnn$ $mkllisd-iqqan im+layn n-rbbi.
oawnat-stt s-aynna-n-darun-tptajja, a ku nttat toawn mddn ggutnin toawn-iyi
ula nkki.
((2))
tabrrapt n-bulus 1 $akud lli$-n-darun-u ki$ ay-aytma, urd s-iwaliwn
$-dar $zzifnin ula s-loaql n-bnadm asa-yawn-tbrrap$
ayt-kurintus f-lpqq lli-a$-d-issbayyn rbbi. 2 walaynni skr$-d
f-a-ur-awn-sawal$ f-kra abla f-yasuo lmasip
d-lmut-ns f-uggjdi. 3 $akud lli$-n-darun-u ki$, ,of$ ar-trgigiy$
ïiyyr-iyi bahra. 4 urd s-iwaliwn wanin ula s-loaql n-bnadm
asa-yawn-sawal$ ar-awn-tbrrap$, walaynni s-tmitar n-rrup lqudus ula
tapkimt itjhhdn. 5 $mkan ad-skar$ ba a-ur-tamnm s-lmasip f-ssibt
l-loaql n-bnadm walaynni f-ssibt n-tpkimt itjhhdn n-rbbi.
((3))
i*ddamn n-rbbi 1 imma kunni ay-aytma, $-uwssan-an ur-+,ar$
ad-didun-sawl$ $mklli sawal$ d-willi dar rrup
lqudus, a ku sul tm++im $-lmasip,
ozzunt-darun-t$awsiwin n-ddunit-ad. 2 $ir akk∫fay ad-awn-fki$, a ku
ur-ta-t+,arm i-um u. sul s-$ilad ur-as-t+,arm, 3 a ku ar-sul-tskarm
zund mddn n-ddunit-ad. a ku i$-a-ittiri kra a-yag∫r kra ar-tt+im
i-ngratun, iban gigun izd win ddunit a-tgam ar-tskarm zund $mklli kullu
skarn mddn n-ddunit. 4 a ku kra gigun ar-ittini: “gi$ win bulus.” kra
gigun ar-ittini: “gi$ win abullus.” i$-a-tskarm $mkan, zund mddn n-ddunit
a-tgam. 5 ma-iga abullus ula bulus? i*ddamn ka-nga, tamnm f-imi-nn$
s-mklli ifka siditnn$ i-kud yan ginn$. 6 nkki ++i$ tas$art, abullus
isswa-tt, walaynni rbbi a-stt-issmqqurn. 7 $walli i++an ula $walli
isswan ur-igi yat. walaynni rbbi, nttan a-issmqqurn. 8 $walli i++an
d-walli isswan, yan ad-gan. kud yan, rad-as-ifk rbbi ti$rad-ns f-twuri
lli-iskr. 9 nkk∫ni nga wid t*damnin d-rbbi. imma kunni tgam igr n-rbbi,
tgm tigmmi lli-as-nbnnu.
((4))
irqqasn l-lmasip 1 $mkad a-s-i*ããa ad-a$-ttmnadm is-nga $ir
i*ddamn l-lmasip, ng wid dar ifl rbbi lamant
n-ulmmud-ns intln. 2 imma a*ddam, illa fllas a-ikmml
tawuri lli-as-ifl sidis. 3 nkki ur-iyi-ihmma i$-flla-tpkamm kunni n$d
kra l-lmpkama n-ddunit-ad. ur-nni$ yat f-i*f-inu, is- wi$ ula is-∫* n$. 4
swangm$ is-ur-gigi-illi kra l-loib, walaynni ur-rad-ini$ is-fulki$,
a ku ur-illi ma-i+,arn a-flla-ipkam abla siditnn$ wapdut. 5 mayad
a-f-k∫n-i*ããa a-ur-ttinim f-yan is-y∫* n, a ku ur-ta-d-ilkim-uzmz l-lpukm.
walaynni $akud nna-d-yu ka siditnn$ ra-ifaw kullu ma-irgsn $-tillas,
issbayyn-d ula iswingimn lli-ntlnin $-uwlawn n-mddn. $akudan a-ra-ifk
rbbi rr,a-ns i-kud yan d-ma-t-id-yu kan.
8 ha-kunni $ilad t boam, iggut darun l*ir. ha-kunni bla-nn$ twrrim tgam
zund igldan. amar yufan a-tgm igldan n-ããapt ba a-didun-ntpkam
$-tgldit-nnun. 9 a ku irwas-iyi is-a$-n-issbidd rbbi nkk∫ni-ad
n-irqqasn $-t$urdin n-kullu mddn zund i$-fllann$-ittut lpukm l-lmut, ba
a-kullu-ginn$-ssmuqquln lmalayka n-ignwan ula mddn n-ddunit. 10 nkk∫ni nga
‘inafaln’ f-ism l-lmasip, imma kunni tgam ‘ayt-loaql’ $-lmasip. nkk∫ni n,of,
imma kunni tdusm. nkk∫ni ar-a$-tpgarn mddn, imma kunni ar-k∫n-tuqqarn. 11
sul s-$ilad ar-ntqama s-la+ ula irifi. idrbaln a-nlssa, d-ibariqn
a-n tta, ula darnn$ mani$ a-ntgawar. 12 ar-ntnhataf ar-nt*dam s-ifassn-nn$.
$akud nna-ya$-rggmn mddn ar-nt,alab rbbi a-tn-ibark. $akud
nna-ya$-ssrfufunn ar-ntãbar. 13 $akud nna-fllann$-sskirkisn ar-ntrara
awal ifulkin. sul s-$ila nga darsn zund arras lli-n-lupn mddn $-umdduz,
ng darsn zund amazir n-ddunit-ad.
((5))
ssuf$at wanna 1 a ku sfld$ is-darun lfsad y∫* nn bahra, ugg∫ar
iskarn ma-y∫* nn n-mad-skarn $willi ur-ssinnin a$aras n-rbbi. han
illa $-gratun yan-urgaz ar-igan d-tm$art n-babas. 2
illa fllawn a-tallam, walaynni kunni ar-tssfurrugm. illa fllawn a-tssuf$m
$walli iskarn $ayan, a-ur-sul-didun-itmunu. 3
wa**a-d-fllawn-yaggug-uwdm-inu illa-n-didun-uwl-inu. ha-nkki zund
i$-didun-lli$, ut$ lpukm s-ism n-siditnn$ yasuo f-urgaz lli-iskarn
$aylli bahra y∫* nn. 4 i$-tmunm kullukn $ilad, illa-didun-uwl-inu tili
didun ula tapkimt itjhhdn n-siditnn$ yasuo, 5 iqqan-k∫n-d a-n-tdpim
argaz-an $-ufus n- iïan, ba a-tyawhlaknt hwat n-ddat-ns tnjm rrup-ns
$-wass lli-$-ra-d-ya k siditnn$ yasuo.
((6))
a-ur-tãr,m 1 i$-illa yan gigun dars krafa-iãra, i-g∫mas amumn,
i-ngratun is-ra-izom a-t-yawi s-dar kra l-lqa,i
lli-ur-issinn rbbi, ur-t-yiwi s-dar im+layn
l-lmasip? 2 is-ur-tssinm izd im+layn l-lmasip a-ra-ipkam f-ddunit
kullutt? lli$d kunni a-ra-ipkam f-ddunit, is-ur-t+,arm a-ttpkamm
f-iãra,-ad m++inin? 3 is-ur-tssinm izd nkk∫ni a-ra-ipkam f-lmalayka?
imma $ilad is-ur-n+,ar a-ntpkam f-t$awsiwin n-tudrt-ad? 4 i$-darun-illa
kra n-uãra,, ma* a-ttirim a-ti-tsslkmm i-willi ur-ginin yat
dar-umnaggar n-aytmatn? 5 is-k∫n-ur-i p im $ayd tskarm?
is-ur-gigun-illi yan iïïafn loaql yi+,ar a-issnfaãal aytmatn n-umnaggar?
6 imma kunni, han sul-nnit darun aytmatn ar-ãra,n i-ngratsn. han dar-willi
ur-ssinnin rbbi asa-yasn-ãra,n.
1 kurintus 216
7 i$-a-tãra,m $mkan i-ngratun iban gigun is-tffu$m a$aras bahra.
is-ur-ra-yaf a-tãbarm d-wanna-fllawn-itoddan? is-ur-ra-yaf a-tadjm
wanna-yawn-yuk∫rn? 8 imma kunni ar-ttak∫rm ar-ttoddam f-ingratun, wa**a-nnit
tgam aytmatn. 9 is-ur-tssinm mayad? ur-rad-k mn mddn ∫* nnin s-tgldit
n-rbbi. ad-ur-tjlum i*f-nnun. ur-ra-srs-ik m yan itfsadn n$d yan
itobadn ilahat n-ddunit-ad n$d yan itznun n$d yan itfsadn d-yutman zund
ntta 10 n$d yan i ttan wiyya, n$d yan dar iozza a-itam+ ma-iggutn
i-i*f-ns n$d yan itnufuln s-tissi n$d yan irggmn n$d yan itak∫rn. 11 ula
kunni, kra gigun ikka-ttin ar-iskar $mkan, walaynni isird-k∫n siditnn$
yasuo lmasip s-rrup n-rbbi-nn$, i+li-k∫n iskr sslamt $-gratun
d-rbbi.
((7))
isqsitn 1 imma ti$awsiwin lli-f-di-turam,
f-littihal rad-awn-fllasnt-ini$: i wa i-urgaz a-ur-yawi
tam$art. 2 walaynni ra-yaf i$-illa kraygatt argaz
s-tm$art-ns, tili kraygatt tam$art s-urgaz-ns, f-ssibt n-a-ur-yili
lfsad. 3 illa f-urgaz a-ifk i-tm$art-ns lpqq n-tm$art, yili f-tm$art
a-tfk i-urgaz-ns lpqq n-urgaz. 4 a ku ur-sul-tgi ddat n-tm$art
tin-tm$art, walaynni tga tin-urgaz-ns. ur-sul-tgi ddat n-urgaz tin-urgaz
walaynni tga tin-tm$art-ns. 5 illa fllawn a-ur-tpãarm i-ngratun, abla
i$-di-tm a kam a-t+lim kra n-uwssan tlhum gisn s-t+allit. walaynni
i$-zrin-uwssan-an illa fllawn a-twrrim s-ingratun, a-ur-k∫n-i$rru iïan
i$-ur-sul-t+,arm a-tãbrm. 6 mayd-awn-nni$ ur-k∫n-srs-umir$, walaynni
udji$-k∫n a-tskarm s-$mkad i$-tram. 7 ri$ kullu mddn ad-gn zund nkki,
walaynni kraygatt yan d-mad-as-ifka rbbi. yan ityawfka-yas a-ig $mkad,
d-yan ityawfka-yas a-ig $mkan.
12 imma wiyya, rad-asn-ini$ mayad. nkki a-t-innan urd siditnn$. wanna gigun
iïïafn tam$art ur-igin tamumnt, illa fllas ad-as-ur-ifru i$-tra
a-dids-tqama. 13 tanna gigunt iïïafn argaz ur-igin amumn, illa fllas
ad-as-ur-tfru i$-ira a-dids-iqama. 14 a ku f-ssibt n-tm$art tamumnt
a-f-ir,a rbbi f-urgaz-ns. ula f-ssibt n-urgaz amumn a-f-ir,a rbbi
f-tm$art-ns. mrad is-ur-igi $mkad rad-gn tarwa-nsn zund tarwa n-willi
ur-ssinnin rbbi, walaynni nssn izd s-ããapt ir,a rbbi f-tarwa-nsn. 15
imma argaz lli-ur-yuminn, i$-ira a-ifru i-tmumnt, iskr-iyt $mklli ira.
ula tam$art lli-ur-yuminn, i$-tra a-tfru i-umumn tskr-iyt $mklli tra.
i$-illa $mkad ur-sul-tyawkrrafn imumnn, a ku rbbi iqãad gigun
ad-awn-tili sslamt. 16 walaynni swangm a-tam$art tamumnt, is-tssnt
is-ur-ra-tjjnjmt argaz-nnm? swangm ay-argaz amumn, is-tssnt
is-ur-ra-tjjnjmt tam$art-nnk?
((8))
asqsi 1 imma tifiyi n-t$rsiw l-laãnam, nssn
f-ma-ityaw$rasn ma-fllas-ttinin mddn: “nïïaf kullwa$ ‘tawassna’.” hati
i-laãnam tawassna ar-tssuff bnadm, imma tayri
ar-ti-tssdus. 2 yan i$aln is-issn kra, ur-ta-issin
$mklli-t-i*ããa a-yissan. 3 walaynni yan ittirin rbbi, hatin ityawssan
dar rbbi.
4 imma $willi ttanin tifiyi n-t$rsiw l-laãnam, nssn fllasn izd “kullu
laãnam n-ddunit-ad ur-a-skarn yat.” nissan izd “yan-rbbi ka-illan.” 5
ur-nttu larwap n-ignwan ula win-wakal lli-z$-a-skarn mddn ‘id-rbbi’, a ku
ntni ggutn darsn id-rbbi-nsn d-id-siditsn. 6 imma nkk∫ni, yan-rbbi
ad-darnn$-illan lli-mi-nga wins, a-t-igan d-babatnn$ lli-i*lqn kullu ma-illan.
d-yan-siditnn$ ad-darnn$-illan lli-s-nlla, a-t-igan d-yasuo lmasip
lli-s-ityaw*laq kullu ma-illan.
((9))
tawuri n-urqqas 1 is-ur-+,ar$ ad-skar$ $mknna ri$? is-ur-gi$
arqqas? is-ur-+ri$ siditnn$ yasuo? is-ur-tgim
kunni ããabt lli-f-*dm$ s-ism n-siditnn$? 2 wa**a
illa ma-yyi-ur-igin d-urqqas, tssnm kunni is-t-gi$, a ku iban gigun
ma-iskr siditnn$ f-ufus-inu s-trqqast lli-yyi-ifka.
19 nkki gi$ win i*f-inu, +,ar$ ad-skar$ mknna ri$. walaynni gi$ i*f-inu
d-ismg i-kullu mddn, ba a-zgisn-rar$ wid ggutnin i-rbbi. 20 gi$
i*f-inu d-gu-yudaya $-dar ayt-yudaya, ba ad-rar$ ayt-yudaya i-rbbi.
g$ i*f-inu d-bu- ro $-dar ayt- ro, wa**a ur-iyi-d-iqqan ro, ba
ad-rar$ ula ayt- ro i-rbbi. 21 g$ i*f-inu d-wad ur-issinn ro
$-dar willi ur-ssinnin ro, ba ad-rar$ ula $willi ur-ssinnin ro
i-rbbi. walaynni ur-jjud nkkin a-iffu$n z$- ro n-rbbi a ku
ar-bdda-skar$ s-ulmmud l-lmasip. 22 g$ i*f-inu d-wad i,ofn $-dar
willi ,ofnin, ba ad-rar$ ula $willi ,ofnin i-rbbi. $-dar kullu mddn
ar-twrri$ g$ z$-gisn ba ad-af$ mamnk ad-zgisn-jjnjam$ kra. 23 kullu
mayad, ar-t-skar$ ba ad-sslkm$ l*bar ifulkin i-mddn, k m$ didsn
$-tamunt-ns.
((10))
anfat i-ilahat 1 way-aytma, ri$ a-ur-tettum ma-ijran i-imzwura-nn$
n-ddunit-ad $ayd izrin. ntni kullutn issntal-tn-umdlu, zrin kullu
$-wammas n-umda, 2 ddmn kullu s-ism n-musa $-umdlu
d-umda. 3 ar-kullu- ttan tirmt z$-ignna, 4 ar-kullu-ssan tissi z$-ignna,
a ku ar-ssan z$-u+ru n-ignna lli-bdda-didsn-itmunun. lmasip a-igan a+ru-an.
5 walaynni ma-gisn-iggutn, ur-fllasn-ir,i rbbi, mmtn jlun im,,aln-nsn
$-l*la.
((11))
ta+allit ula 1 ,furat-iyi $-mad-skar$ $mklli t,fur$ lmasip
taduli n-ugayyu $-ma-iskar. 2 hati frp$ srun a ku ar-tskarm
s-kullu mad-awn-nni$ ar-tzzgam almmud
lli-awn-in-sslkm$. 3 walaynni ri$ a-tissanm mayad: iga lmasip i*f
n-kraygatt argaz, ig-urgaz i*f n-tm$art-ns, ig rbbi i*f l-lmasip. 4
argaz nna-idaln agayyu-ns i$-a-it+alla n$d i$-a-ittini s-mad-as-imala
rbbi, hati ar-i p am $walli igan i*f-ns. 5 imma tam$art nna-ur-idaln
agayyu-ns i$-a-tt+alla n$d i$-a-ttini s-mad-as-imala rbbi, nttat
ar-t p am $walli igan i*f-ns. ra-ig $ayan zund i$-tssmakkrd
agayyu-ns. 6 tam$art nna-ur-idaln agayyu-ns, ra-yaf a-tlass azzar-ns. imma
$ayan, lf,pt a-ra-ig i-yat ilassn azzar-ns n$d tssmakkrd agayyu-ns.
$mkan a-s-iban is-fllas-illa a-ti-tdl. 7 argaz, illa fllas a-ur-idal
agayyu-ns a ku rbbi i*lq argaz f-ããurt-ns, iban gis lmjd n-rbbi.
1 kurintus 222
imma tam$art, iban gis lmjd n-urgaz. 8 $-isizwar ur-ityawskar-urgaz
z$-tm$art, walaynni ttyawskar-tm$art z$-urgaz. 9 ur-ityawskar-urgaz
f-ssibt n-tm$art, walaynni tam$art a-ityawskarn f-ssibt n-urgaz. 10
mayad a-f-illa f-tm$art a-ttasi tamatart-ad f-i*f-ns, ba a-tmala
is-tga tin-urgaz-ns. iqqan-tt-id mayad f-ssibt l-lmalayka. 11 walaynni
nssn is-ur-ngarant-tm$arin d-irgazn $-tamunt n-siditnn$, ula ngaran irgazn
d-tm$arin. 12 a ku ttyawskar-tm$art z$-urgaz, ar-itlul-urgaz
z$-tm$art. kullu mayan, rbbi a-t-iqãadn.
33 imma kunni ay-aytma, $akud nna-tmnaggarm a-t m, illa f-kud yan a-iql
s-wayya,. 34 i$-illa mad-bahra-ya$ la+ i*ããa-t a-i $-tgmmi-ns,
a-ur-fllawn-ittut lpukm n-rbbi lli$ a-tmnaggarm. imma ti$awsiwin ya,ni,
ra-k∫n-fllasnt-uããa$ $akud nna-n-darun-u ki$.
1 kurintus 223
((12))
tiwafkiw 1 imma ti$awsiwin n-rrup lqudus ay-aytma, ri$
z$-rrup lqudus a-tissanm lpqq fllasnt. 2 swangmad-d mamnk a-tjlam
$-uwssan lli-$-ur-ta-tssinm rbbi, yili gigun
ma-k∫n-itawin a-ttobadm laãnam i+n+am. 3 $ayan a-f-ri$ a-tissanm mayad:
yan isawaln s-tpkimt n-rrup n-rbbi ur-ra-yini “tlla nnolt f-yasuo,” ula
i+,ar kra n-yan a-ittini “yasuo iga sidi” abla s-tpkimt n-rrup lqudus.
27 kunni tgam ddat l-lmasip, d-kraygatt yan gigun iga agzzum $-ddat-ns.
28 $mkad a-iskr rbbi $-igzman n-umnaggar: imzwura gan irqqasn. wis
1 kurintus 224
sin gan $willi ittinin s-mad-asn-imala rbbi. wis kra, gan imslmdn.
ilin-da$ $willi skarnin lmojizat, d-willi dar tawafka ad-jjujjin imu,an,
d-willi toawannin d-willi tguwwadnin d-willi sawalnin s-iwaliwn i$ribn.
29 walaynni izd irqqasn ad-gan kullutn? is-gan kullutn wid ittinin
kra-yasn-imala rbbi? is-gan kullutn imslmdn? is-gan kullutn wid skarnin
lmojizat? 30 is-gan kullutn wid jjujjinin imu,an? is-gan kullutn wid
sawalnin s-iwaliwn i$ribn? is-gan kullutn wid ssbayyannin lmoni n-iwaliwn
i$ribn? 31 uhu, walaynni iriyat bahra ad-awn-ilint-twafkiw timzwura.
imma $ilad rad-awn-ml$ yan-u$aras lli-yufn kullu mayan.
((13))
lpnant 1 i$-a-sawal$ s-iwaliwn n-bnadm ula win lmalayka
d-nkki ur-a-tpnnu$, ur-gi$ abla zund nnaqus
d-tqrqawin s-tãtnnanayt d-uqqryan. 2 i$-+,ar$
a-ttini$ s-mad-iyi-imala rbbi, i$-ssn$ lmona n-kullu ma-intln ula kullu
ma-illan, i$-umn$ aylli$ ssitti$ iwrar bla-da-tpnnu$, ur-gi$ yat. 3
i$-fki$ kullu ma-dari-illan fk$ ula ddat-inu ar ajddar bla-da-tpnnu$,
ur-rad-iyi-yili yat.
((14))
skarat 1 skarat kullu s-lpnant, tirim bahra
f-ma-ra-issdus ad-awn-ilint-twafkiw n-rrup lqudus, s-ugg∫ar
amnaggar a-ttinim s-mad-awn-imala rbbi. 2 yan isawaln
s-iwaliwn i$ribn, rbbi ayn-d-a-isawal urd mddn,
a ku ur-ssinn mddn lmona n-iwaliwn-ns. ntta s-tpkimt n-rrup lqudus
a-s-a-isawal f-ma-intln. 3 imma yan ittinin s-mad-as-imala rbbi ar-isawal
i-mddn ba a-tn-itoawan ntni, ar-tn-izzoam ar-issfjjij ulawn-nsn. 4 yan
isawaln s-iwaliwn i$ribn, ar-issdus $ir i*f-ns, imma yan ittinin
s-mad-as-imala rbbi ar-issdus aytmatn n-umnaggar kullutn. 5 ri$
a-kullu-tsawalm s-iwaliwn i$ribn, walaynni ri$ ugg∫ar a-ttinim
1 kurintus 225
s-mad-awn-imala rbbi. yan ittinin s-mad-as-imala rbbi yug∫r yan isawaln
s-iwaliwn i$ribn i$-ur-illi ma-i+,arn a-issbayyn lmona n-iwaliwn-an ba
a-issdus aytmatn n-umnaggar.
((15))
tankra l-lmasip 1 way-aytma, ri$ ad-awn-d-sskti$ l*bar ifulkin
z$-lmut lli-s-awn-in-tbrrap$. tsfldm srs tzgam gis 2
tnjmm f-ssibt-ns i$-sul-t$wim $-wawal
n-tbrrapt-inu. han i$-ur-igi $mkan, han liman-nnun bla lfaytt. 3 a ku awal
ihiyyan lli-yyi-d-ilkmn, sslkm$-awn-t-in ula kunni, ini$-awn is-immut
lmasip a-yasi ddnub-nn$ $mklli ityaran $-warratn n-rbbi. 4 ityawm,al,
ityalal $-wis kra,-uwssan $mklli ityaran. 5 iban-d $akudan i-bïrus
iban-d ilmma i-irqqasn s-sin d-mraw. 6 iban-d ilmma i-ugg∫ar n-smmus
id-miyya z$-aytmatn $-yat-twal. iggut gisn mad-sul-isuln walaynni kra
immut. 7 iban-d ilmma i-yaoqub, iban-d ilmma i-irqqasn kullutn. 8
$-isigg∫ra iban-iyi-d ula nkki zund i$-gi$ yan iluln bla azmz-ns. 9 nkki
m++i$ $-irqqasn. ur-akk∫-sthlla$ ad-iyi-ttinin arqqas, a ku kki$-ttin
ar-ssrfufun$ amnaggar n-rbbi. 10 walaynni rbbi iskr-iyi afulki
ifk-iyi ad-g$ mad-gi$ $ilad. urd bla lfaytt ad-iyi-iskr afulki, a ku
wrri$ ar-t*dam$ ugg∫ar n-kullu wiyya,, wa**a urd nkki a-t-iskarn
walaynni lbaraka n-rbbi lli-dari-illan. 11 zund nkki zund ntni, $mkad
asa-ntbrrap, $mkad a-s-tumnm.
((16))
iskr bulus 1 imma lmoawnt lli-ra-taznm i-im+layn n-rbbi
f-umuddu $-uru alim, illa fllawn a-tskarm $mklli uããa$
s-kurintus imnaggarn $-tmazirt n-galaïiyya. 2 kraygatt ass
l-lpdd illa f-kud yan gigun a-issitti kra
$-ma-yum+ $-t$rad-ns, un k nna-mi-i+,ar, ip,u-t, ba a-ur-i*ããa
a-tssmunm iqaridn $akud nna-n-darun-u ki$. 3 lli$-n-rup$ rad-fk$
tibratin n-twassna i-willi tstim, azn$-tn a-n-awin tawafka-nnun s-uru alim.
4 i$-iyi-d-iqqan ula nkki, ra-n-didsn-mun$.
((2))
1 nni$ d-i*f-inu $-uwssan-an ur-ra-n-darun-a k$ ssïiyyr$-awn-tt-da$. 2
a ku i$-n-u ki$ ssïiyyr$-awn-tt, ma-ra-n-af$ $-darun a-yyi-issfrp abla
kunni lli-mi-stt-ssïiyyr$? 3 mayan a-f-n-uri$ tabrat-an, ur-n-darun-u ki$,
a ku ur-ri$ ad-iyi-darun-ïiyyr kunni lli-f-illa a-yyi-tssfrpm. a ku
ssn$ i$-frp$ nkki ra-didi-kullu-tfrpm. 4 walaynni s-imïïawn ggutnin
a-s-awn-in-uri$ tabrat-an, a ku tqamam gigi, asi$ fllawn ta$uft bahra.
ur-awn-in-uri$ ba ad-awn-tt-ssïiyyr$ s-ugg∫ar, walaynni uri$-awn-in ba
a-tissanm mn k ad-dari-tozzam.
((3))
tibratin 1 lli$ nenna mayan is-nra-da$ a-nal$ i*f-nn$ ba
n-twassna a-didnn$-tbiddm? is-nptajja tibratin n-twassna
2 kurintus 232
z$-wiyya, ba ad-a$-tqblm kunni, n$d tibratin z$-gigun ba ad-a$-qbln
wiyya,, $mklli ptajjan kra n-mddn? 2 walaynni kunni a-igan tabrat-nn$,
ttyara $-uwlawn-nnun ba a-stt-aqran kullu mddn issann mamnk a-nga. 3 hati
iban gigun izd tabrat l-lmasip a-tgam, yura-tt ntta s-ufus-nn$, urd
s-ããmp walaynni s-rrup n-rbbi lli-iddrn, urd f-tilwap n-u+ru walaynni
f-tilwap n-uwlawn n-bnadm.
((4))
lknz lli-illan 1 lli$-a$-ifka rbbi tawuri-ad ihiyyan
$-tmkilin n-wakal s-rrpmt-ns, ar-gis-ntzayad bla-da-ntrmay. 2 naggug
z$-kullu ma-igan loib intln i p amn. ur-a-nzzray
kra f-yan s-tkrkas ula-da-ntbddal awal n-rbbi s-l$∫ , walaynni
ar-bdda-nttini lpqq i-kullu mddn $-lgddam n-rbbi, ba ad-issann
$-uwl-nsn izd afulki a-nskar. 3 i$-sul-idl l*bar-ad ifulkin, idl $ir
f-willi sul tyawhlaknin. 4 ntni ur-uminn a ku iblis lli-ipkamn ddunit-ad
issbuk, loaql-nsn a-ur-+rn tifawt l-l*bar l-lmjd l-lmasip lli-igan
ããurt n-rbbi. 5 a ku urd f-i*f-nn$ afa-ntbrrap, walaynni ar-ntbrrap
f-yasuo lmasip, ar-nmala is-iga ntta siditnn$, ng nkk∫ni i*ddamn-nnun s-ism
l-lmasip. 6 a ku rbbi lli-innan “ra-di-tisfiw tifawt z$-wammas
n-tillas,” nttan a-ifawn $-uwlawn-nn$ $ilad s-tifawt n-twassna l-lmjd-ns
lli-d-ibann $-uwdm l-lmasip.
2 kurintus 233
13 $mklli ityaran: “ha-yyi umn$. mayan a-f-sawl$.” ula nkk∫ni illa darnn$
liman-ad $-uwlawn-nn$, ar-nsawal a ku numn. 14 nssn mayad bahra: rbbi
lli-d-issnkrn siditnn$ yasuo rad-a$-issnkr ula nkk∫ni d-yasuo, yawi-a$
didun s-dars. 15 kullu mayd ijrrun $ilad, ar-ijrru f-ssibt-nnun ba
a-tzayd lbaraka n-rbbi ar-ttrup kigan d-mddn, igatn bahra
$willi-ti-t karnin ibayyn lmjd n-rbbi s-ugg∫ar.
((5))
tazd$t-nn$ $-ignna 1 nssn mayad, i$-ttyawhlak-t*iyyamt lli-igan
ddat-nn$ n-ddunit-ad, rad-a$-ifk rbbi yat-tzd$t
$-ignna. rad-a$-ifk yat-tgmmi lli-ur-ityawskarn
s-ifassn n-bnadm, rad-bdda-tdum. 2 imma $ilad $-sul-nqama $-ddunit-ad
ar-nnddr, n+u+, a-nls ddat-nn$ n-ignna. 3 ar-nttiri a-stt-nls a-ur-nqama bla
tazd$t. 4 a ku mapdd nqama $-t*iyyamt-ad ar-nnddr s-ta$uft. ur-nni$
is-nra a-nkkis ta*iyyamt-ad, walaynni nra a-nls tazd$t ya,ni, ba a-nbddl
ma-itmtatn s-ma-rad-bdda-iddr. 5 rbbi a-fllann$-iqãadn mayad, ifk-a$
rrup-ns ba a-nissan is-rad-a$-issafu kullu maylli-s-a$-inna. 6 $mkad
asa-bdda-nzzoam ulawn-nn$, a ku nssn is-d-naggug z$-siditnn$ $ilad
$-sul-nzd$ $-ddat-ad. 7 imma nkk∫ni ar-tt-ntawi $-maylli-s-numn, urd
$-maylli n+rra. 8 mayan ad-a$-izzoamn bahra. niri a-nfl ddat-ad, nrup
dar siditnn$. 9 walaynni i$-nqama $-ddat-ad n$d i$-tt-nfl,
rad-bdda-nskar f-a-nr,u siditnn$. 10 a ku iqqan-a$-d a-nbidd kullwa$
$-lgddam l-lmasip a-fllann$-ipkam, irar i-kraygatt yan f-ma-iskr
$-ddunit-ad, ig-iyt ma-ifulkin n$d ma-y∫* nn.
((6))
1 s-ism n-rbbi lli-d-n*dm, n,alb-k∫n a-ur-tadjm rrpmt-ns lli-s-tumnm
a-t,r bla lfaytt $-darun. 2 a ku rbbi inna: “lli$-d-irup-uzmz n-rr,a
sfld$-awn. lli$-d-ilkm-wass n-ujnjm oawn$-k∫n.” hati $ilad a-d-irup-uzmz
a-fllawn-ir,u. $assad a-d-ilkm-wass a-tnjmm.
((7))
1 way-aytma ozzanin, lli$-a$-inna rbbi rad-a$-iskr kullu mayad ifulkin,
yili fllann$ a-n$us naggug z$-kullu ma-ra-issrku ul-nn$ ula ddat-nn$. yili
fllann$ a-ntyaw+lay i-rbbi s-ufulki ikmmln, ar-bahra-nttiri a-t-nr,u.
((8))
lmoawnt 1 way-aytma, nra a-tissanm mn k a-ibark rbbi
lli-ra-yawi bulus $-imnaggarn $-tmazirt n-makiduniyya. 2 wa**a zrin
s-uru alim $-tnukmut i qan, frpn bahra. r,un ad-fkn kigan, wa**a
idrus mad-darsn-illan bahra. 3 nkki gi$ inigi
n-is-fkan un k lli-mi-+,arn, fkn-nnit ugg∫ar n-ma-mi-+,arn, r,un s-$mkan. 4
,albn-a$ bahra a-tn-nadj ad-fkn kra $-lmoawnt lli-ra-nawi i-im+layn
n-rbbi $-uru alim, irin ntni ad-asn-tili lbaraka n-tamunt-ad. 5 ur-n$al
$-uwssan-an is-rad-skrn $un kan, imma ntni fkan i*f-nsn zwar i-siditnn$,
fkn-a$ ilmma i*f-nsn ula nkk∫ni $mklli ira rbbi. 6 ula kunni, ibda tiïus
ar-awn-imala a-tskarm $mkan. n,alb-t $ilad a-k∫n-ioawn a-tkmmlm lbaraka
n-twafka-yad.
((9))
tamgra l-lpnant 1 ur-iyi-i*ããa ad-zayd$ ara$-awn-in f-lmoawnt
lli-ra-nawi i-im+layn $-uru alim, 2 a ku ssn$
is-tram bahra a-tfkm kra. hati ul$$-k∫n $-dar
ayt-makiduniyya ini$-asn: “asgg∫as ayad s-ujadn ayt-a*aya ad-oawnn” aylli$
iggut $-ayt-makiduniyya ma-iwrrin ira a-ifk kra lli$ sfldn f-ma-tnawlm
kunni s-nniyt-nnun. 3 imma $ilad uzn$-awn-in aytmatn-ad ba a-tujadm
$mklli-asn-nni$, iban gigun is-tsthllam maylli fllawn nni$. 4 walaynni
i$-n-darun-u ki$ nkki, munn-in didi kra n-ayt-makiduniyya afn-k∫n-in
ur-tujadm, rad-bahra-p m$ f-wawal-inu, ra-tp mm ula kunni
i$-tgg∫ra-t$awsa-yad s-$mkan. 5 mayan a-f-swangm$ is-ra-yaf i$-,alb$
aytmatn-ad a-yyi-n-zwurn s-darun, ba ad-jjujadn tawafka lli-s-tnnam
ra-stti-taznm. $mkan a-s-ra-stt-in-af$ nkki tujad s-l*aïr-nnun urd
s-bzzez.
((10))
awal lli-irur 1 imma $ilad ra-k∫n-,alb$ nkki bulus s-ism
bulus i-willi gis l-lmasip lli-bdda-ipnnan iãbr d-kud yan, a ku
sawalnin ar-flla-ttinin kra n-mddn is-,of$ $akud
nna-darun-lli$, qu$ didun $akud nna-fllawn-aggug$. 2
2 kurintus 238
walaynni ra-k∫n-,alb$ a-tskrm ma-k∫n-d-iqqann, ba a-ur-iyi-i*ããa
ad-didun- qu$ $akud nna-n-u ki$, $mklli-yyi-i*ããa ad- qu$ d-kra n-mddn
lli-$alnin is-a-nskar s-ma-ittiri i*f-nn$. 3 wa**a nzd$ $-ddunit-ad,
ur-a-ntmma$ s-$ayllisa-tmma$n mddn n-ddunit-ad. 4 imqlad llisa-ntmma$
nkk∫ni ur-gin win ddunit-ad, walaynni tlla-gisn-tpkimt itjhhdn n-rbbi
a-srsn-nss,ar lbruj dusnin. 5 ar-nssgriwil iswingimn n-bnadm, ar-n*llu
iwaliwn n-kullu ma-italln i*f-ns a-i,a,, tawassna n-rbbi, ar-nkkrs kullu
tinba,in n-mddn ba ad-wrrin s-tnba,in l-lmasip. 6 imma kunni, i$-tram
a-tskarm kullu s-tnba,in l-lmasip, nujad nkk∫ni a-npkam f-wanna
ur-srsnt-iskarn.
((11))
bulus ur-i,alb 1 ãbrat didi i$-iyi-t+ram ar-sawal$ imikk zund
yat i-i*f-ns yan iffu$n i*f-ns. 2 tãbrm didi a ku
ar-k∫n-ttiri$ s-tayri n-rbbi, fk$-k∫n i-lmasip
zund yat-tslit lli-$-ur-illi kra l-loib, ba a-ur-tilim i-kra n-yan
ya,ni. 3 ksu,$ a-k∫n-ijllu kra n-yan f-iswingimn-nnun
$mklli-stt-izzri-ulgmma, s-tkrkas-ns f-immatnn$ puwwa. iksa,$
a-twrrim z$-tayri iãfan lli-s-ttin tkkam ar-ttirim lmasip s-nniyt-nnun.
4 a ku ar-tsflidm s-wanna-n-darun-yu kan ar-itbrrap s-kra n-yasuo
ur-igi yasuo lli-s-awn-nbrrp nkk∫ni. hati ar-ttqbalm wanna-yawn-yakkan kra
n-rrup ur-igi rrup lli-tqblm yadlli. ar-ttamnm wanna-yawn-in-itawin kra
l-l*bar ifulkin ur-igi l*bar ifulkin lli-s-tumnm f-imi-nn$. 5 walaynni
irwas-iyi is-ur-iyi-akk∫-ufn mddn-an lli-tgam d-irqqasn hiyyanin. 6
2 kurintus 239
wa**a da-ttinin kra n-mddn ur-ssin$ ad-sawl$, ha-yyi ssn$ bahra
ma-y∫$+ann. ula kunni kullukn t+ram mayan $-kullu ma-nskr $-gratun.
walaynni i$-illa ma-izomn a-yal$ i*f-ns f-kra, ula nkki rad-zom$ ad-al$$
i*f-inu f-mayan. ha-yyi sawl$ $ilad zund yan inufln. 22 izd s-iwaliwn
n-ayt-yudaya a-s-a-sawaln mddn-an? ula nkki ar-sawal$ s-iwaliwn
n-ayt-yudaya. izd z$-ayt-rbbi a-z$-gan? ula nkki gi$ z$-ayt-rbbi. izd
z$-tasut n-ibrahim a-z$-gan? ula nkki gi$ z$-tasut n-ibrahim. 23 is-gan
i*ddamn l-lmasip? gi$ ula nkki a*ddam l-lmasip ugg∫ar-nsn. ha-yyi
$ilad ar-sawal$ zund yan inufln. ar-t*dam$ ugg∫ar n-mddn-an, ar-ttili$
$-lpbs ugg∫ar-nsn. i$ akuray ugg∫ar-nsn. mnnawt-twal a-n-tmnaggar$
d-lmut. 24 smmust-twal a-yyi-ss$ur n ayt-yudaya ar-iyi- u an kraïï
id-mrawt d-t+a (39) n-,,rbt. 25 kraïï-twal a-yyi-tnt- u an ayt-rruman
s-ukuray. yat-twal rjmn-iyi mddn s-i+ran. kraïï-twal ad-iyi-tr+a
tanawt $-umda, k$ i, d-wass $-waman. 26 ar-bahra-tmuddu$. zri$
$-l*aïar n-isaffn d-iqïïaon. zri$ $-l*aïar $-gr mddn-inu n-ayt-yudaya
ula $-gr ayt-tmizar ya,ni. zri$ z$-gis $-tmdinin ula l*la ula amda.
zri$ z$-gis $-gr ayt-tkrkas lli-ittinin is-gan ayt-lmasip. 27
ar-kkat$ takrrayt ar-kkat$ tammara. mnnawt-twal ad-ssikki$ iïs,
ur- i$ ula swi$. ur-dari mad- tta$ ula mad-lssa$ ula mani$ a-tntal$
2 kurintus 240
i-usmmi,. 28 ggutnt tassasin ya,ni, walaynni zuyd$-asnt kullutnt ta+ayt
n-ta$uft lli-bdda-tasi$ kraygatt ass f-kullu imnaggarn n-aytmatn. 29
$akud nna-illa ma-i,ofn, ha-yyi sspssa$ s-,,of-ns. $akud nna-illa
ma-i,rn, ar-itbbi $-tasa-nu.
((12))
tiwargiwin 1 iqqan-iyi-d ad-sawl$ f-mad-skr$, wa**a
lli-i+ra bulus ur-gis-tlli kra l-lfaytt. rad-awn-ini$ f-twargiwin
lli-yyi-imla siditnn$ ula ti$awsiwin ya,ni
lli-yyi-issbayyn. 2 ssn$ yan-urgaz iga win lmasip, ityalal s-wis kra,
ignwan kku+ d-mraw n-usgg∫as ayad. ur-ssin$ izd s-ddat a-s-ityalal
n$d bla ddat. rbbi a-issnn. 3 ssn$ is-ityalal-urgaz-an s-talorãt
l-lmjd, ur-ssin$ izd s-ddat n$d bla ddat. rbbi a-issnn. 4 imma ntta
isfld i-kra n-t$awsiwin, ur-yufi iwaliwn masa-tnt-yaddr ula zrint
i-bnadm a-srsnt-isawl. 5 wan argaz-an a-f-rad-sawl$, walaynni
ur-rad-sawl$ f-i*f-inu abla f-,,of lli-gigi-illan. 6 mrad is-ri$
ad-sawl$ f-i*f-inu urd anafal a-rad-g$, a ku lpqq a-ra-ttini$. walaynni
ur-rad-sawal$ f-i*f-inu a-ur-flla-i$al kra n-yan ugg∫ar n-ma-gigi-i+rra
ula ma-mi-dari-isflid.
l*ir lli-iskr 11 nni$ mayan zund yan iffu$n i*f-ns, walaynni kunni
bulus a-yyi-irurn ad-sawl$ $mkan, a ku ur-trim
$-ayt-kurintus a-yyi-tal$m $mklli fllawn illan. wa**a ur-gi$ yat
nkki, ur-akk∫-iyi-ufn mddn-an lli-tgam d-irqqasn
hiyyanin. 12 kunni t+ram gigi timitar n-yan igan arqqas n-ããapt, a ku
skr$ darun lmojizat d-lojayb d-lquwwat s-ããbr iggutn. 13 is-illa
kra skr$-t i-imnaggarn ya,ni ur-awn-t-skir$ kunni? $ir ta$awsa-yad
a-illan: ur-zgigun-um+$ iqaridn. is-y∫* n mayd gigun skr$ ba
a-k∫n-,alb$ ad-iyi-tãampm?
2 kurintus 241
14 ha-yyi ujad$ $ilad a-n-darun-a k$ tis kraïï-twal.
ur-ra-zgigun-,alb$ yat, a ku kunni ad-ri$ urd ma-igan winnun. ur-illi
f-tarwa ad-ssmunun ma-s-a-toawann ayt-darsn, walaynni illa f-ayt-darsn
ad-toawann tarwa-nsn. 15 rad-frp$ nkki ad-fk$ kullu mad-dari-illan, fk$
ula i*f-inu f-ssibt-nnun. is-ur-ra-darun-ozza$ imikk lli$ dari tozzam
kunni $un kan? 16 tssnm is-ur-fllawn-++ay$ $-uwssan-an. walaynni
is-sul-gigun-illa ma-ittinin “bulus iga bu-lpilt, izzri-tt fllawn
s-tkrkas”? 17 mamnk? is-jju-k∫n- i$ f-ufus n-willi-awn-in-uzn$? 18 nkki
a-i,albn tiïus a-n-ya k s-darun, azn$-n dids g∫matnn$ ya,ni. walaynni
iniyat-iyi, is-jju-k∫n-i a tiïus? imma nkki d-tiïus, ar-bdda-nskar
zund zund, ar-ntnba, zund zund.
((13))
sigglat 1 *tad a-ra-ig tis kraïï-twal is-n-darun-u ki$.
$-i*fawn-nnun walaynni $mklli ityaran: “ta$awsa nna-ijran, f-imi n-sin
inagan n$d kra, a-s-ra-tzga.” 2 imma $ilad
$-d-fllawn-aggug$, rad-awn-ini$ maylli-s-awn-nni$ s-lpqq $akud
lli$-n-darun-u ki$ tis snat-twal. nni$-t $akudan i-willi skarnin ma-y∫* nn
ini$-awn-t kullukn. rad-awn-t-da$-ini$: i$-n-darun-wrri$ tawala ya,ni,
ur-akk∫-rad-r*u$ d-yan iskarn ma-y∫* nn. 3 $mkad a-s-rad-awn-ml$
tamatart lli-zgigi-t,albm, ba a-tissanm izd lmasip a-isawaln f-imi-nu.
a ku itjhhd ntta $-gratun. ur-i,of lli$ a-didun-iskar. 4 s-,,of
a-s-immut f-uggjdi, imma $ilad iddr s-tpkimt itjhhdn n-rbbi. n,of
ula nkk∫ni zund nttan, walaynni s-tpkimt itjhhdn n-rbbi asa-didun-nskar,
a ku nmun dids $-tudrt-ns.
l*bar ifulkin 6 imma kunni, i,r-iyi lojb gigun. a ku $ir yat luqt
l-lmasip idrusn ayd tzzrim s-tflm rbbi lli-awn-i$ran
s-lbaraka l-lmasip. twrrim s-yan-u$aras ya,ni,
ar-as-ttinin kra n-mddn ‘l*bar ifulkin’ 7 walaynni urd l*bar ifulkin ayan.
ssn$ is-llan kra n-mddn $-darun ar-awn-tt-ssïiyyarn, irin a-tbddaln
l*bar ifulkin l-lmasip s-tkrkas. 8 walaynni i$-n-yu ka kra n-yan
ar-awn-imala kra mi ittini ‘l*bar ifulkin’ ur-igin l*bar lli-awn-in-niwi
$-isizwar, ra-fllas-ini$ “a-t-ihlk rbbi” wa**a nkki n$d kra l-lmalak
z$-ignwan. 9 nenna-yawn $ayd izrin, ini$-awn-da$ $ilad: i$-n-yu ka kra n-yan
ar-awn-imala kra mi ittini ‘l*bar ifulkin’ ur-igin l*bar ifulkin
lli-tum+m z$-isizwar, hati nni$ fllas “a-t-ihlk rbbi.”
((2))
am a ka n-bulus 1 zrin kku+ d-mraw n-usgg∫as s-wrri$ s-uru alim
d-irqqasn ya,ni nkki d-barnaba, awi$ didi tiïus. 2 imla-yyi rbbi
is-iyi-d-iqqan ad-ddu$ s-$in. mnaggar$ $akudan
d-willi mi ttinin inm$urn. nni$-asn $-griyi didsn f-mamnk a-iga-wawal
l-l*bar ifulkin llisa-tbrrap$ $-dar ayt-tmizar aggugnin, a ku ksu,$
a-ur-ra-tili lfaytt $-mad-skr$ ula $-mayd sul skar$. 3 imma ntni
ur-a$-uããan a-n++all i-ddat n-usmun-inu tiïus wa**a iga gu-yunan. 4 walaynni
llan $in kra n-mddn skrn zund i$-gan aytmatnn$, k mn darnn$ s-tntla, irin
ad-+rn mamnk a-nskar $ilad $-a$-ir+m lmasip z$-iskraf n- ro.
ar-ttirin ad-a$-krsn-da$ zund ismgan. 5 imma nkk∫ni ur-akk∫-nqbil yat
$-maylli-a$-ttinin, ba a-ur-fllawn-kkisn lpqq l-l*bar ifulkin.
((3))
ro ula lpukm 1 wa-kunni n-ayt-galaïiyya, izd tffu$m i*f-nnun?
n-rbbi is-k∫n-issnufl kra n-yan? nmla-yawn yadlli mamnk
a-immut yasuo lmasip f-uggjdi, tissanm-t bahra. 2
imma $ilad ra-k∫n-sqsa$, izd f-ssibt n-ma-tskarm s- ro n-musa
a-f-awn-in-yu ka rrup lqudus, n$d f-ssibt n-ma-tsfldm i-l*bar-nn$
ifulkin tamnm srs? 3 is-nnit-tffu$m i*f-nnun? tgram $-tudrt-ad l-ljdid
s-tpkimt n-rrup lqudus, imma $ilad is-tram a-gis-tzaydm s-iskkirn
n-bnadm? 4 is-ur-igi yat, kullu maylli darun ijran $ayd zrinin? 5 izd
f-ssibt n-ma-tskarm s- ro a-f-awn-yakka rbbi rrup lqudus
ar-darun-iskar lmojizat, n$d f-ssibt n-ma-tsfldm i-l*bar ifulkin
tamnm srs?
6 ula ibrahim, ityara fllas: “yumn rbbi, mayan aft-iga rbbi d-wad
f-ir,a.” 7 ri$ a-tissanm mayad. ayt-ibrahim, a-tn-igan d-willi umnnin. 8
a ku ityara $-warra n-rbbi f-mamnk a-ra-ir,u rbbi ula f-ayt-tmizar
aggugnin f-ssibt mad-umnn. isawl rbbi s-ibrahim iml-as l*bar
ifulkin lli-ra-yili yini-as: “s-ism-nnk a-s-rad-bark$ kullu timizar
n-ddunit.” 9 $mkad a-s-nssn is-ra-ibark rbbi kullu wanna yumnn $mklli
ibark ibrahim lli-yumnn.
((4))
1 walaynni $mkad a-iga kullu wanna iwrtn. lli$ sul im++i, ig zund ismg
$-tgmmi n-babas, wa**a ra-iïïaf kullu ayda n-babas tigira. 2 a ku illa
sul $-ddu-ufus n-willi-t-igabln d-willi dar ifl babas lamant l-lwrt-ns,
ard irup-uzmz lli-f-iqãad babas a-t-gis-yam+. 3 ula nkk∫ni nkka-ttin nga
$mkan. $akud lli$ sul nm++i, nga zund ismgan $-ddu-ssulïa l-larwap
n-ddunit-ad. 4 walaynni $akud lli$-d-irup-uzmz, rbbi yuzn-d yus
galaïiyya 247
s-ddunit. ilul-d z$-waplig n-yat-tm$art, iwrri yili ula ntta $-ddu
ro, 5 ba a-ifukku winna llanin $-ddu ro irar-a$ a-ng tarwa n-rbbi.
26 imma tayya, tga zund uru alim ya,ni lli-igan tin ignna. nttat tga innatnn$
sara, ur-akk∫-tgi tismgt. 27 a ku ityara: “wa-tam$art lli-ur-jju-yurun,
wa-kmmi lli-f-ur-jju-izri-unga+, nkr $ilad tfrpt ar-tss$rutt. a ku
kmmi lli-n-ifl-urgaz ra-tarut ugg∫ar n-talli iïïafn argaz.” 28 kunni
galaïiyya 248
ay-aytma, tgam zund ispaq, tlulm f-ssibt n-wawal n-rbbi. 29 walaynni
$mklli inkr $walli iluln zund kullu mddn ar-issrfufun $walli iluln
s-rrup n-rbbi, $mkan ad-skarn mddn ula $ilad. 30 ma-ittini-warra
n-rbbi? ar-ittini: “ssmsr tismgt nttat d-yus, a ku yus n-tsmgt
ur-ra-iïïaf ta$amt $-lwrt n-babas. ra-ig lwrt kullut win yus n-talli
igan tam$art bla iskraf.” 31 imma $ilad ay-aytma, ma-ra-nini? urd tarwa
n-tsmgt a-nga, walaynni nga tarwa n-tm$art lli-ur-jju-dar iskraf.
((5))
lmasip ir+m-a$ 1 ir+m-a$ lmasip ba a-ur-sul-ng ismgan i-yat.
z$-iskraf biddat $ilad tzgam a-ur-twrrim-da$ s-iskraf
n-tsmugit. 2 sfldat-iyi nkki bulus, rad-awn-ini$:
i$-tram a-tt$usm s-t+allit n-ddat ur-rad-awn-yili yat $-lmasip. 3
ra-t-ini$-da$ s-lmoqul i-kullu wanna iran a-i++all i-ddat-ns, i$-tskrt
$mkan iqqan-k-id a-bdda-tskart s-kullu ma-ityaran $- ro. 4 wa-kunni
lli-ittirin a-tr,um rbbi s- ro, hati tssngaram i*f-nnun d-lmasip,
twrrim t,rm z$-lbaraka-ns. 5 imma nkk∫ni nssn is-ra-fllann$-ir,u rbbi
f-ssibt n-ma-numn s-lmasip. $mkad a-iga rrja iãpan lli-a$-ifka rrup
lqudus. 6 a ku yan igan win lmasip, han ta+allit n-ddat ur-dars-tgi yat,
zund i$-as-i++ulla zund i$-as-ur-i++ulli. a ku illa dars
mad-bahra-yufn mayan. hati yumn s-lmasip, iommr s-lpnant-ns.
((6))
ããabt n-ufulki 1 way-aytma, i$-n-tufam kra n-yan i,r $-ma-y∫* nn, illa
fllawn kunni lli-$-tlla l$llt n-rrup lqudus
a-dids-tsawlm s-lpnant trarm-t s-u$aras. walaynni
awiyat-stt $-i*f-nnun, a-ur-t,rm ula kunni. 2 tmoawanat i-ngratun $-aynna
fllawn i++ayn. $mkad a-s-ra-tssafawm luãit l-lmasip. 3 walaynni i$-illa
ma-i$aln is-iga kra, hati isskarks f-i*f-ns, a ku ur-igi yat. 4 illa
f-kud yan a-iswingim $-ma-iskar ba a-i+r is-ifulki n$d uhu.
i$-ifulki rad-as-yili masa-itfrap d-i*f-ns bla-da-itmnad $-mad-skarn
wiyya,. 5 a ku kud yan ra-yasi ma-t-id-yu kan.
6 kullu wanna itlmadn awal n-rbbi, illa fllas a-yaïïu l*ir nna-dars-illan
d-umslmd-ns. 7 ad-ur-tjlum i*f-nnun. ur-i+,ar yan a-stt-izzri f-rbbi.
8 amud nna-n-tlupm, nttan a-ra-tmgrm. yan iskarn s-ma-ittiri-uwl n-bnadm,
z$-uwl-ns a-z$-ra-imgr lmut. imma yan iskarn s-ma-ittiri rrup lqudus,
z$-rrup a-z$-ra-imgr tudrt idumn. 9 a-ur-ntrmay $-ufulki-ad nskar,
a ku ra-nmgr ããabt $-uzmz-ns i$-ur-nhruããi. 10 illa fllann$ a-nskar
afulki $-kullu mddn $akud nna-nufa, s-ugg∫ar $-aytmatnn$ lli-umnnin
s-lmasip.
11 rbbi i+li-a$ d-lmasip ula nkk∫ni ba a-ng mddn-ns, $mklli iqãad nttan
lli-bdda-iskarn ma-ira $-kullu ma-ijrrun. 12 i+li-a$ ba a-d-ginn$-iban
lmjd-ns, nkk∫ni lli-izwarn is-n-nga rrja-nn$ $-lmasip. 13 ula kunni, twrrim
tgam wins lli$-k∫n-in-ilkm-wawal l-lpqq, a-t-igan d-l*bar ifulkin
lli-s-tnjmm. lli$ tumnm s-lmasip ityawfka-yawn rrup lqudus lli-f-inna
rbbi ra-t-ifk i-mddn-ns, ba a-tissanm izd wins a-tgam. 14 iga
tamatart n-is-ra-issafu rbbi kullu timi*ar lli-f-inna ra-tnt-ifk
i-mddn-ns. matta $un kad s-iggut lmjd n-rbbi, ar-t-ntal$ bahra.
bulus i,alb
rbbi a-ibark 15,16 f-mayad a-f-a-bdda-fllawn-t kar$ rbbi, a ku
ayt-afsus sfld$ f-mamnk a-tumnm s-siditnn$ yasuo, ozzan
darun im+layn n-rbbi kullutn. $akud nna-t+alla$
ar-k∫n-d-swingim$, 17 ar-t,alab$ babatnn$ imqqurn lli-igan rbbi
n-siditnn$ yasuo lmasip ad-awn-yakka rrup n-tpkimt d-twassna ba
a-ti-tissanm $mklli iga. 18 ar-ti-t,alab$ a-ir+m alln l-loaql-nnun, ba
a-tissanm ma-iga rrja-yad iãpan lli-mi-k∫n-i+li, ula lbarakat ggutnin
lli-ra-ifk i-im+layn-ns, 19 ula tapkimt-ns lli-bahra-ginn$-itjhhdn nkk∫ni
lli-srs-yumnn. a ku tapkimt lli-ginn$-illan, tga-t-tpkimt itjhhdn 20
lli-s-d-issnkr lmasip z$-lmut, issgawr-t f-ufasiy-ns $-tattuyt
n-tgldit n-ignna 21 f-uflla n-kullu lmalayka ula larwap ula ssulïat ula
lquwwat, ig ism-ns f-uflla n-kraygatt ism $-ddunit ula li*rt. 22 ig-t
d-ugayyu f-kullu ma-illan, isrs kullu ma-illan $-ddu i,arn-ns s-l*ir
n-umnaggar n-willi ganin wins. 23 amnaggar iga ddat l-lmasip, d-nttan
a-$-a-itkmmal lmasip lli-itkmmaln kullu ma-illan $-kraygatt mani.
*fsus 252
((2))
lmut ula tudrt 1 imma kunni $ayd izrin tgam zund i$-tmmutm
i-ma-igan win rbbi, f-ssibt n-ddnub-nnun ula kullu
ma-tskarm y∫* n. 2 tkkam-ttin ar-ttidum $-u$aras
n-ddunit-ad, ar-tt,farm lquwwa y∫* nn lli-itjhhdn $-ignwan. tga rrup
lli-itpkamn $ilad $-$willi ur-sflidnin s-rbbi. 3 nkka-ttin kullwa$
ar-didsn-nttidu $-u$aras-an ar-nskar s-kullu ma-ira bnadm i-i*f-ns
ar-tt-ntawi $ir $-iswingimn-nn$ ula hwat-nn$. ula nkk∫ni $-uwssan-an, illa
fllann$ l$a,ab n-rbbi zund kullu mddn. 4 imma rbbi, tggut dars
rrpmt, ipnnu ginn$ s-lpnant-ns iggutn, 5 issddr-a$ d-lmasip $akud lli$
sul nmmut $-ddnub-nn$. hati s-lpnant n-rbbi a-s-tnjmm. 6 issnkr-a$-d
yall-a$ d-lmasip yasuo, issgawr-a$ dids $-tgldit n-ignna, 7 ba a-iml,
$ilad ula kullu mayd-d-iftan, mn k a-s-bahra-tggut lpnant-ns
lli-s-a$-ibark f-ssibt l-lmasip yasuo. 8 hati f-lpnant-ns a-f-tnjmm
lli$ srs tumnm. urd f-ssibt n-kra tskarm kunni, walaynni tga tawafka
ifka-yawn-tt rbbi. 9 urd f-ssibt n-ifulkitn-nnun, ba a-ur-yal$ yan
i*f-ns. 10 a ku rbbi ad-a$-iskrn $mkan, ig-a$ d-win lmasip yasuo ba
a-ntnawal ifulkitn lli-a$-zwar-ijjujad a-tn-nskar.
((3))
tawuri n-bulus 1 mayan a-f-a-fllawn-t,alab$ rbbi, nkki bulus
$-gr ayt-tmizar lli-igan apbbas f-ism l-lmasip yasuo f-ssibt
ya,ni n-twuri lli-skar$ $-gratun kunni n-tmizar ya,ni. 2
is-ur-tsfldm f-mamnk ad-iyi-ifk rbbi
lbaraka-yad ba ad-awn-tt-in-sslkm$ s-darun kunni? 3 imla-yyi-d
ta$awsa-yad lli-intln kullu $ayd izrin, uri$-awn-in fllas kra
$-tbrat-ad. 4 i$-t$ram maylli uri$ ra-tissanm ta$awsa-yad l-lmasip
$mklli-stt-fhm$ nkki. 5 trgs f-kullu tasutin lli-zrinin, imma $ilad
issbayyn-a$-tt-id rbbi s-tpkimt n-rrup lqudus i-$wid i+li ad-gn
irqqasn-ns ula lanbiya-ns. 6 iml-a$-d l*bar ifulkin n-is-rad-k mn
ayt-tmizar ya,ni $-lbarakat n-ayt-rbbi ula $-umnaggar n-willi ganin wins,
am+n ula ntni kullu ma-inna rbbi rad-a$-t-ifk f-uwdm l-lmasip yasuo.
20 imma $ilad a-nal$ rbbi lli-i+,arn a-iskr ugg∫ar n-kullu ma-n,alb ula
kullu ma-nswingim s-tpkimt-ns itjhhdn lli-ginn$-illan. 21 ad-as-yili lmjd
$-umnaggar ula $-lmasip yasuo $-kud tasut n-tasutin, $ilad ula kullu
mayd-d-iftan, amin.
((4))
igzman n-ddat 1 imma $ilad ra-k∫n-,alb$ bahra, nkki-ad igan
apbbas f-ism n-siditnn$. ,alb$-k∫n a-tskarm $mklli
illa f-willi i+li rbbi ad-gn wins. 2 ++im+ayat
i*f-nnun ar-ttr*um ar-ttãbarm ar-ttpnnum i-ngratun. 3 skarat kullu ba
a-bdda-tgm yan $-tamunt n-sslamt lli-s-k∫n-d-issmun rrup lqudus. 4
*fsus 254
yat-ddat a-tgam, yili gigun yan rrup, $mklli darun yan rrja
lli-mi-k∫n-i+li rbbi. 5 yili yan siditun ula yan-u$aras lli-s-tumnm ula
yan-udum lli-s-tddmm $-waman. 6 yili yan rbbi babas n-kraygatt yan,
ar-k∫n-itgabal, ar-srun-iskar afulki, ar-gigun-itbarak kullukn.
((5))
ayt-tifawt 1 f-mayan a-f-rad-awn-ini$, ,furat rbbi $-ma-iskar,
$mklli illan f-tarwa-ns ozzanin. 2 tpnnwat $-kullu
mddn $mklli ginn$ ipnna lmasip, isrs i*f-ns
$-lgddam n-rbbi f-ssibt-nn$ zund yat-t$rsi ijddrn s-tujjut imimn.
((6))
tarwa 1 imma kunni a-tarwa m++inin rad-awn-ini$, skarat
d-ayt-darsn s-wawal n-ayt-darun $mklli ira siditnn$, a ku mayad
iga lpqq gigun. 2 ityara: “awi-tt $-babak d-innak.”
luãit-ad tga tamzwarut lli-f-inna rbbi ra-ibark $willi srs skarnin,
3 a ku izuyd inna: “ba ad-ak-yili l*ir, t$zzif tudrt-nnk f-wakal.” 4
imma kunni a-id-babatsn rad-awn-ini$, a-ur-tssqlaqalm tarwa-nnun, walaynni
rbbat-tn s-ulmmud n-siditnn$ ar-asn-tmalam mamnk a-s-srs-skarn.
((2))
uguz l-lmasip ula 1 is-ur-tdusm tzomm f-ssibt n-ma-tgam win
tattuyt-ns lmasip? is-ur-a-k∫n-tssfjjij tayri-ns?
is-ur-a-tsspssam s-tamunt n-rrup-ns? is-ur-darun
lpnant ula lmpbbt iggutn n-ingratun? 2 lli$ darun illa kullu mayan,
ra-k∫n-,alb$ ad-iyi-tkmmlm lfrp-inu, tgm kullu yan $-iswingimn-nnun ula
tayri-nnun, tmunm $-yan-u$aras, tm a kam-d $-yat-tnbaïï. 3 a-ur-tskarm
kra f-a-tzzwurm i*f-nnun ula-da-ttirim a-tmlm is-tgam kra, walaynni
++im+ayat i*f-nnun ar-bdda-ttggam wiyya, d-ma-k∫n-yufn. 4 illa f-kud yan
gigun a-ur-iswingim $ir $-ma-ira i-i*f-ns, walaynni a-iswingim ula
$-ma-rad-irin wiyya,.
((3))
mamnk a-s-ra-nr,u 1 way-aytma, awal-inu igg∫ran iga-t: “frpat
rbbi? $-siditnn$.” ur-flla-i++ay ad-awn-da$-ara$ mayad,
walaynni ra-k∫n-ioawn a-ur-tjlum. 2 rarat loaql
z$-ayt-iskkirn-an ∫* nnin, a ku zund i,an ad-gan, ar-tbbin ddat n-mddn. 3
imma ayt-t+allit iãpan, a-tn-igan d-nkk∫ni urd ntni. ar-ntobad rbbi
s-tpkimt n-rrup-ns, ar-ntzoam f-ssibt l-lmasip yasuo. ur-a-nbnnu
f-ma-igan win ddat n-bnadm. 4 mrad is-ri$ nkki, illa dari $-ddat-inu
mafa-bnnu$. a ku i$-illa kra n-yan i$aln is-dars krafa-ibnnu f-iskkirn
n-ddat, illa dari mayan s-ugg∫ar. 5 ++ullan-iyi $-wis tam-uwssan, g$
z$-ayt-rbbi, z$-tqbilt n-bnyamin, ar-sawal$ s-iwaliwn n-ayt-yudaya
z$-m++iy-inu. kki$-ttin gi$ afarisi, ar-skar$ s- ro kullut. 6
iozzu-dari-u$aras-an bahra, aylli$ a-ssrfufun$ ayt-umnaggar l-lmasip.
ar-skar$ kullu ma-flla-illan ba ad-tr,u$ rbbi s-ufulki lli-igan win
ro.
+ilibbi 261
7 walaynni kullu kra pasb$ iga-yyi afulki $-uwssan-an, pasb$-t $ilad
ur-igi yat f-ssibt l-lmasip. 8 pasb$ kullu ti$awsiwin-an zund ur-gint
yat, a ku tlla dari $ilad ma-tnt-yufn bahra, a-stt-igan d-twassna
l-lmasip yasuo lli-iwrrin iga sidi. f-ssibt-ns a-f-gi$ ti$awsiwin-an
d-irkan, fl$ kullu ma-dari-illan ba ad-iyi-yili lmasip, 9 g$ ula nkki
wins. ur-sul-a-skar$ f-ad-tr,u$ rbbi s-iskkirn n- ro, walaynni ir,a
flla f-ssibt n-mad-umn$ s-lmasip. a ku $mkad asa-itr,u rbbi
f-kullu-willi srs umnnin. 10 imma $ilad ri$ ad-issan$ lmasip ula
tapkimt itjhhdn lli-t-id-issnkrn z$-lmut, issan$ ula tamunt
n-tmmariw-ns, iri$ ad-g$ zund nttan $-lmut-ns 11 ard nkr$ ula nkki z$-gr
willi mmutnin.
tizzla lli-s-ira 12 ur-nni$ izd nkkin a-irupn kullu mayad ula kmml$
bulus a-ilkm ttmi gis, walaynni ar-tzayad$ s-lgddam ba ad-am+$
maylli-f-iyi-yum+ lmasip yasuo. 13 way-aytma,
ur-nni$ is-t-um+$ $ilad, walaynni yat-t$awsa kad-skar$: ar-n-fal$ ma-illan
$-t$urdin, ar-ttidu$ s-ma-illan $-lgddam. 14 ar-tazzal$ ad-rup$ ttmi,
ba ad-am+$ lkas lli-igan tudrt n-uflla lli-s-iyi-d-i$ra rbbi f-uwdm
l-lmasip yasuo.
((4))
lfrp d-sslamt 1 way-aytma, tozzam dari bahra,
ar-iyi-inqqa-umarg-nnun. kunni a-s-a-tfrap$, tgm ttaj
n-i*f-inu. way-aytma ozzanin, illa fllawn a-tzgam $mkan
$-siditnn$. 2 rad-,alb$ z$-afudiyya, ,alb$ ula z$-sinti*a,
a-d-m a kant i-ngratsnt $-tamunt n-siditnn$. 3 ,alb$-k ula kiyi
ay-amoawn-inu ifulkin, a-toawnt tim$arin-an. *dmnt ntnti $-twuri l-l*bar
ifulkin $-tama-nu nkki d-klimantus d-imoawann-inu ya,ni lli-mi-tyaran
ismawn-nsn $-warra n-willi ïïafnin tudrt idumn.
18 iga lmasip i*f n-ddat lli-igan amnaggar n-mddn-ns. nttan a-igan amzwaru,
ig i*fddi n-willi-d-nkrnin z$-lmut, ba a-ig nttan anm$ur n-kullu ma-illan.
19 a ku iqãad rbbi a-gis-yili-ufulki-ns ikmmln. 20 f-uwdm-ns
a-f-iqãad rbbi a-irar i-i*f-ns kullu ma-illan $-wakal ula $-ignwan, iskr
sslamt $-gras d-mddn f-ssibt n-idammn l-lmasip lli-ffinin lli$ immut
f-uggjdi.
,ulussi 264
21 imma kunni tkkam-ttin taggugm-n z$-rbbi, tgm inuwwa n-ns f-ssibt
n-iswingimn-nnun d-iskkirn-nnun lli-∫* nnin. 22 imma $ilad iskr sslamt
$-gratun dids f-ssibt l-lmut l-lmasip $akud lli$ iïïaf ddat n-bnadm.
ra-k∫n-i k m s-lgddam-ns t$usm tfulkim bla-gigun-illa kra l-loib. 23
$mkad a-ra-iskr i$-tzuydm tzgam $-lmasip tam+m-bdda gis bla tflm
rrja iãpan lli-f-tsfldm $-wawal l-l*bar ifulkin. l*bar-ad
a-mi-ttkka-tbrrapt-ns kullu ddunit, wrri$ g$ a*ddam-ns ula nkki bulus.
((2))
1 ri$ a-tissanm mn ka n-tkrrayt ad-kkat$ f-ssibt-nnun ula f-ssibt
n-aytmatn n-lawdikiyya ula f-kullu wiyya, ur-jju-+rinin udm-inu. 2 walaynni
ar-skar$ kullu mayad ba ad-zomn-uwlawn-nsn, gn kullu yan s-tayri
n-ingratsn, tili-asn lbaraka n-twassna ikmmln f-maylli intln $ayd izrin.
a ku rbbi issbayyn-a$-d lmasip, 3 d-nttan a-$-tlla-kullu-tpkimt n-rbbi
ula tawassna-ns ihiyyan. 4 nni$-awn mayad ba a-k∫n-ur-ijlu yan s-tkrkas. 5
wa**a-d-fllawn-yaggug-uwdm-inu, illa-n-didun-uwl-inu. hati frp$ $ilad
$-fllawn-sfld$ is-tzgam $-tamunt n-ingratun tam+m kullu $-lmasip.
((3))
1 s-tnkra l-lmasip a-s-k∫n-d-issnkr rbbi z$-lmut. mayan a-f-k∫n-d-iqqan
a-bdda-trarm loaql s-ma-igan win ignna, a ku $in a-$-illa lmasip, iskiws
f-ufasi n-rbbi. 2 swingimat-bdda $-t$awsiwin n-ignna urd ti$awsiwin
n-ddunit-ad. 3 a ku tmmutm f-tudrt lli-izrin, trgs tudrt-nnun l-ljdid
$-dar rbbi $-illi$ irgs lmasip. 4 lmasip a-igan tudrt-nnun. $akud lli$
ra-d-iwrri ra-k∫n-yawi a-dids-tilim ula kunni $-lmjd-ns.
((4))
1 imma kunni a-id-siditsn, skarat d-i*ddamn-nnun s-lpqq, ar-asn-takkam
ma-tn-d-yu kan. a-ur-tettum izd ula kunni illa-yawn yan igan siditun $-ignna.
((2))
tawuri n-bulus 1 way-aytmatnn$, tssnm kunni is-urd bla lfaytt
$-tasaluniki a-nzzri ussan-an $-gratun. 2 tsfldm f-mad-a$-ijran
lli$ ur-ta-n-nrup s-darun, ssrfufnn-a$ mddn $-tmdint
n-filibbi rgmn-a$ bahra, walaynni izzoam-a$ rbbi-nn$ ba ad-awn-nsawl
f-l*bar ifulkin lli-a$-imla wa**a illa ma-ya$-it+in bahra. 3 a ku
ur-a-nsskirkis f-mddn lli$ a-tn-nt,alab ad-a$-sflidn, ula-da-nttiri
ma-igan winsn ula-da-nttiri a-stt-fllasn-nzzri. 4 walaynni ar-nsawal
s-mklli ginn$ ira rbbi lli-a$-yurmn ifk-a$ ad-asn-nsslkam l*bar-ad
ifulkin. ur-a-nskar f-a-ntr,u bnadm walaynni ar-nskar f-a-nr,u rbbi
lli-itarmn ul-nn$. 5 tssnm is-ur-a-k∫n-ntal$ $-uwssan-an s-iwaliwn *wanin
ula-da-nskar sin-uwdmawn ba a-ntam+ kra f-wawal-nn$. rbbi a-fllann$-igan
inigi. 6 ur-jju-nskir f-ad-a$-tal$m kunni ula wiyya,. 7 wa**a n+,ar
a-zgigun-n,alb ma-iggutn f-ssibt n-ma-nga irqqasn l-lmasip, nr*a-bdda
didun zund tam$art lli-stt-itawin $-tarwa-ns m++inin. 8 tozzam darnn$
s-kigan aylli$ nujad ad-awn-in-nfk urd $ir l*bar ifulkin walaynni nfrp
a-fllawn-nfk ula i*f-nn$. $un kad a-darnn$-tozzam. 9 way-aytmatnn$,
is-ur-di-tswangmm mn k a-nt*dam ar-ntnhataf $-gratun? nkka-ttin ar-nt*dam
1 tasaluniki 269
$-iy, ula azal ba a-fllawn-ur-n++ay lli$ a-yawn-ntbrrap s-l*bar ifulkin
n-rbbi.
10 kunni tgam inagan fllann$, ula rbbi iga fllann$ inigi n-is-i wa ifulki
kullu ma-nskr $-gratun kunni lli-yumnn, ur-jju-ginn$-illi kra l-loib
$-darun. 11 tissanm is-a-nskar d-kraygatt yan gigun $mklli iskar-urgaz
d-tarwa-ns ozzanin. ar-k∫n-nzzoam ar-fllawn-nssfjjij, 12 ar-k∫n-ntnãap
nini-awn a-tskarm $mklli-d-iqqann $willi ganin win rbbi lli-awn-d-i$ran
a-tk mm s-tgldit-ns ula lmjd-ns.
((3))
1 lli$ ur-n+,ar a-sul-nãbr, nini i-i*f-nn$ ra-yaf a-nqama wapduya$
$-tmdint n-atina. 2 $akudan nuzn-n s-darun g∫matnn$ timutaws lli-igan a*ddam
n-rbbi didnn$ $-twuri l-l*bar ifulkin l-lmasip. nazn-t-in a-k∫n-izzoam
issdus-k∫n $-u$aras n-rbbi, 3 ba a-ur-i,r yan gigun f-ssibt
n-trfufnt lli$a-tzraym. tssnm kunni is-iqãad rbbi a-nzri $-mayad, 4
a ku $-uwssan lli-$-didun-nlla nenna-yawn bahra is-ra-ntrfufun. t+rm $ilad
is-ijra $mklli nenna. 5 mayad aft-in-uzn$ s-darun, a ku ur-+,ar$
ad-sul-ãbr$. i*ããa-yyi ad-issan$ is-sul-tzgam $-u$aras n-rbbi n$d
uhu, a ku ksu,$ a-k∫n-ur-iss,r iblis, t,r ula tawuri-nn$ $-gratun bla
lfaytt.
((4))
tinba,in n-u$aras 1 imma $ilad ay-aytmatnn$ ra-k∫n-n,alb, nnãp-k∫n s-ism
n-rbbi n-siditnn$ yasuo, a-ttidum $-u$aras
lli-zginn$-tlmdm, ar-bdda-ttnawalm ma-ir,an rbbi.
zaydat f-mayd tskarm, ar-ti-tskarm s-ugg∫ar. 2 tssnm
maylli-f-k∫n-nuããa s-ism n-siditnn$ yasuo $ayd izrin, 3 a ku ira rbbi
a-iss$us ulawn-nnun, yiri gigun a-tanfm i-lfsad. 4 illa f-kud yan a-yissan
mamnk a-ra-yuqqr tam$art-ns yili-tt s-uwl i$usn. 5 a-ur-tgm zund
ayt-tmizar lli-ur-ssinnin rbbi, ar-tn-tnrunt hwat-nsn. 6 illa f-kud yan
a-ur-iffu$ z$-mayan ula itodda f-g∫mas. a ku nenna-yawn yadlli s-lmoqul,
ra-yut siditnn$ loqubit f-kullu winna skarnin wan ti$awsiwin-an. 7 a ku
i$ra-ya$-d rbbi a-n$us, ur-akk∫-iri a-nrku. 8 wanna yag∫in a-isfld
s-wawal-ad, urd bnadm a-yag∫i walaynni yag∫i rbbi lli-awn-ifkan ula kunni
rrup-ns lqudus.
((5))
$mklli-s-ra-d-iw 1 way-aytmatnn$, ur-a$-i*ããa ad-awn-in-nara kra
rri lmasip f-uwssan ula izmaz lli-$-rad-jrunt-t$awsiwin-ad, 2
a ku tssnm izd zund am**ar n-iy,
a-s-ra-d-ilkm-wass n-siditnn$. 3 ra-ttinin mddn “labas thnna luqt,” imil
igguz-d fllasn lhalak. payna ra-tn-i$wi $mklli iqq∫ay-unga+ tam$art
lli-ra-yaru, ur-akk∫-rad-njmn. 4 imma kunni ay-aytmatnn$, ur-tllim $-tillas.
ur-ra-k∫n-yam+-wass-an zund am**ar. 5 a ku kunni kullukn tgam ayt-tifawt,
tgm ayt-uzal. hati urd win-iy, a-nga n$d win tillas. 6 mayad
a-f-a$-d-iqqan a-ur-nïïas zund mddn ya,ni. illa fllann$ a-bdda-nrar loaql
ar-ntnba, $-i*f-nn$. 7 hati $-iy, a$a-ïïasn mddn ar-ssnufuln i*f-nsn
s-tissi. 8 imma nkk∫ni nga win-uzal, yili fllann$ a-ntnba, $-i*f-nn$, ng
i-idmarn-nn$ abannk n-‘ttiqa $-rbbi’ ula ‘lpnant’, ng i-i*f-nn$ asddul n-‘rrja
n-ujnjm’. 9 a ku ur-iqãad rbbi a-fllann$-yut loqubit, walaynni iqãad
ad-a$-ijjnjm f-uwdm n-siditnn$ yasuo lmasip. 10 immut nttan f-ssibt-nn$
ba a-dids-nddr, i$-nmmut n$d i$-nnit-nsul ard-d-ya k. 11 zaydat
ar-tzzoamm ar-ttmoawanm i-ngratun $mklli tmyarm a-tskarm.
((2))
anuwwa n-rbbi 1 way-aytmatnn$, nra $ilad ad-awn-nini f-mamnk
a-ra-d-ya k siditnn$ yasuo lmasip, nmun kullwa$ ba
a-dids-nmnaggar. 2 walaynni ad-ur-tasim ta$uft ula
t$uw,m i$-tsfldm i-kra n-yan ar-ittini “izri-wass lli$d-yu ka
siditnn$.” a-ur-ti-tamnm wa**a i$-awn-inna imla-yas-t rrup lqudus n$d
isfld i-l*bar-ns n$d i$ra-t $-kra n-tbrat z$-darnn$. 3 ad-ur-tadjm
yan a-k∫n-ijlu, a ku ur-ra-d-ilkm-wass-an ard munn mddn ggutnin ad-mma$n
d-rbbi, iban-d-unuwwa n-rbbi lli-ra-igg∫ru s-lhalak. 4 ra-issim$ur
i*f-ns ar-it+i f-kullu mad-tobadn mddn ula kullu ma-mi-t+allan. ra-ik m
ula s-tgmmi n-rbbi igawr gis yini izd nttan a-igan rbbi.
2 tasaluniki 273
5 is-ur-di-tswangmm? nni$-awn bahra f-t$awsiwin-ad $-uwssan
lli-$-didun-lli$. 6 tissanm ma-t-ipãarn $ilad ba a-ur-d-iban
ard-d-ilkm-uzmz-ns. 7 a ku tanuwwa t intln tbda $ilad ar-ttzayad,
walaynni $aylli ra-ijru ur-ra-ijru ard ityattay ma-t-ipãarn. 8 $akudan
a-ra-d-iban-unuwwa n-rbbi, ya k-id ilmma siditnn$ yasuo s-lmjd iggutn,
in$-t s-yat tunfust z$-imi-ns ihlk-t. 9 imma anuwwa -an,
ra-dars-tigat-tpkimt n- iïan, ra-izzga tikrkas-ns s-lmojizat
d-lquwwat d-tmitar tjhhdnin. 10 s-kullu kra igan l*∫ ant a-s-ra-ijllu
$willi llanin $-u$aras l-lhalak ag∫in ad-irin lpqq njmn. 11 f-mayan
afa-yasn-itzayad rbbi aylli$ jlan s-ugg∫ar amnn tikrkas-an. 12 $mkad
a-s-ra-t,r loqubit f-kullu willi ur-umnnin s-lpqq frpn s-ma-y∫* nn.
((3))
,albat rbbi 1 imma $ilad ay-aytmatnn$, ++allat fllann$ t,albm
rbbi ad-a$-ioawn a-nsslkm l*bar n-siditnn$
$-uwssan-ad s-kullu-tmazirt-ad ba a-srs-sflidn
mddn ggutnin $mklli sfldn $-darun. 2 ,albat-t ad-a$-issanf i-mddn qanin
∫* nnin, a ku ur-a-kullu-ttirin ad-amnn. 3 imma siditnn$ iqama-bdda
$-wawal-ns, ra-k∫n-issdus issntal-k∫n z$-walli y∫* nn. 4 hati isshnna-ya$
siditnn$ f-ssibt-nnun, nissan is-a-tskarm kullu mad-awn-nenna
rad-bdda-ti-tskarm. 5 imma $ilad, n,alb siditnn$ a-k∫n-ihdu ba
a-ttpnnum $mklli itpnnu rbbi, ar-ttãbarm $mklli itãbar lmasip.
((2))
ti+ulla f-kullu 1 f-mayan a-f-rad-,alb$ z$-aytmatn ad-t+allan f-kullu
mddn mddn, ar-t,alabn rbbi a-tn-irpm ibark-tn,
ar-ti-t karn f-ma-iskar i-kraygatt yan. 2 illa
fllasn ad-t+allan f-igldan ula kullu willi tpkamnin, ba a-nddr s-lhna
d-sslamt nskr afulki ula kullu ma-ira rbbi. 3 i wa mayad, ir,u srs
rbbi anjjam-nn$ 4 lli-iran kullu mddn ad-njmn wrrin issann lpqq. 5 a ku
illa yan rbbi, yili yan lli-ibiddn $-gr rbbi d-bnadm, a-t-igan
d-lmasip yasuo lli-igan bnadm. 6 ifka i*f-ns a-ifru kullu mddn $-uzmz
lli-iqãad rbbi a-gis-issbayyn tugga-ns. 7 d-$mkad a-s-iyi-iga
d-ubrrap d-urqqas $-gr ayt-tmizar aggugnin, ba ad-asn-sslmad$
a$aras l-liman ula lpqq. lpqq ayad nni$, ur-akk∫-sskarks$.
((3))
ingabaln n-umnaggar1 izga-wawal-ad: wanna iran a-ig angabal n-umnaggar,
hati tawuri ihiyyan ayd ira. 2 iqqan-d angabal a-ig
wad $-ur-illi loib, iïïaf $ir yat-tm$art,
izga-bdda $-loaql-ns ar-itnba, $-kullu ma-iskar, ar-itfulki d-mddn
ar-issmrpba s-willi tmuddunin, yissan mamnk a-isslmad wiyya,. 3
a-ur-ig wad bahra issann tissi iktin, n$d wad itmma$n d-mddn. iqqan-d
a-ig wad itãbarn, urd wad it+in n$d wad dar ozzan iqaridn. 4
iqqan-t-id a-ig wad itnba,n $-ayt-tgmmi-ns s-sslamt, ar-srs-sflidn
tarwa-ns ar-ti-tuqqarn s-nniyt-nsn. 5 a ku i$-ur-issin mamnk a-itnba,
$-ayt-tgmmi-ns, mamnk a-ra-yissan a-igabl amnaggar n-rbbi? 6 a-ur-ig
wad bpra yum+n a$aras l-lmasip, ad-as-ur-iml i*f-ns is-iga kra, i,r
$-lhalak n-iblis. 7 iqqan-d a-ig wad-f-akkan ayt-brra tugga wanin, ba
a-ur-i,r tigira $-trggam n-mddn, tam+t-t-ilmma-t+qqurt n-iblis.
((4))
imslmdn n-tkrkas 1 isawl rrup lqudus $ilad s-wawal izgan yini:
$-uwssan gg∫ranin rad-fln kra n-mddn a$aras
l-lmasip, ar-sflidn s-tkrkas l-larwap ∫* nnin ula
s-ulmmud l-ljnun 2 dar imslmdn sskirkisnin ayt-sin-uwdmawn
lli-mi-qqurn-uwlawn-nsn bahra. 3 imslmdn-an ar-sspramn littihal ula kra
i*lq rbbi i-um u, ifk-t i-willi srs umnnin issann lpqq, ba a-t- ttan
ar-t-fllas-t karn. 4 a ku ifulki kullu ma-i*lq rbbi. i*ããa-ya$
a-ur-nsspram yat, walaynni a-t-n kr f-kullu ma-n tta. 5 a ku ar-t-issplla
rbbi s-wawal-ns ula s-t+allit llisat-fllas-nt kar.
((5))
1 a-ur-t p mt kra n-ufqqir i$-iskr kra y∫* nn, walaynni ssfhm-as
ma-t-i*ããan zund i$-iga babak. 2 skar d-ioyyaln zund aytmak,
ar-tskart d-tfqqirin zund innak, ar-tskart d-tfr*in zund istmak
s-uwl i$usn.
((6))
1 imma $willi llanin $-uzaglu n-twuri i qan, illa fllasn ad-tuqqarn
id-siditsn, ba a-ur-d-irar yan tirggam i-ism n-rbbi ula almmud-nn$.
2 wanna mi iga sidis amumn, i*ããa-t a-ur-ipgr sidis f-ssibt n-ma-iga
g∫mas. illa fllas a-it*dam s-ugg∫ar d-nniyt, a ku $walli itam+n l*ir
$-twuri-ns iga amumn ig z$-aytmas ozzanin.
((2))
aoskri ifulkin 1 zayd a-iwi, ar-ttdust s-lbaraka l-lmasip yasuo.
l-lmasip 2 maylli mi zgigi tsflidt $-gr inagan ggutnin,
akka-t $-gr ifassn n-mddn zganin +,arn ad-sslmadn
wiyya,. 3 bkis ar-didnn$-ttrfufunt zund aoskri ifulkin l-lmasip
yasuo. 4 yan igan aoskri $-imi$ ur-ra-ilhu i*f-ns s-t$awsiwin ya,ni
2 timutaws 282
n-ddunit-ad, a ku ra-yiri a-itr,u anm$ur-ns. 5 ula yan iskrn ala
n-tizzla, ur-rad-as-yili ttaj n-umzwaru abla i$-iskr s-limur n-tizzla.
6 afllap lli-it*damn s-nniyt, nttan a-isthllan a-yasi ta$amt tamzwarut
$-tmgra. 7 swangm $-mayd-ak-nni$, ra-k-issfhm siditnn$ kullu mayad.
20 ggutn irukutn $-tgmmi imqqurn. illa gisn ma-igan win-uwr$ ula nnuqrt,
yili gisn ma-igan win-uk u, ula akal. yili gisn ma-igan i-um u ula
ma-igan i-warras. 21 i$-isird yan ul-ns z$-irkan, ra-ig aruku iãlpn
i$us $-ufus n-sidis, yujad i-twuri nna-ifulkin.
((3))
izmaz qanin 1 swangm-d mayad: $-uwssan gg∫ranin rad-ilin izmaz
qanin. 2 a ku rad-tsalan mddn $ir i*fawn-nsn
ar-tsalan iqaridn, ar-tal$n ar-ssim$urn agayyu-nsn
ar-rggmn wiyya,. ur-rad-sflidn s-ayt-darsn ula-da-t karn yan
2 timutaws 283
ula-da-ttirin rbbi. 3 ur-rad-tpubbun ula-da-tãamapn i-yan, walaynni
rad-bahra-rggmn $-wiyya, ar-t+in ar-tmma$n ar-tkrhun kullu ma-ifulkin.
4 ur-rad-zgan $-wawal-nsn ula-da-tnba,n $-i*f-nsn, walaynni rad-tpgarn
wiyya,. rad-tlhun s-kullu ma-tn-iojbn, ur-ra-tlhun s-ma-ira rbbi. 5
rad-inin izd imumnn ad-gan, walaynni ur-gisn-tlli-tpkimt itjhhdn n-willi
umnnin s-rbbi. tanf i-mddn-an. 6 wan $wid a-ik mn s-tg∫mma zund ing∫marn,
ar-tt-zzrayn f-tm$arin lli-ur dar loaql, ++ayn fllasnt ddnub-nsnt,
ar-tnt-itawi kullu kra ttirint. 7 wan ntnti ar-bdda-tlmadnt walaynni
ur-jju-+,arnt ad-issannt lpqq. 8 han mddn-an ihr loaql-nsn, ffu$n a$aras
n-rbbi, ar-t,a,,an lpqq $mklli sttin ikka yannis d-yambris ar-t,a,,an
musa. 9 walaynni ur-rad-bahra-tzayadn $-$ayan, a ku ra-iban i-kullu mddn
is-ffu$n i*f-nsn $mklli iban $-sin irgazn-an.
((4))
maylli-d-iqqann 1 ra-k-uããa$ $ilad $-lgddam n-rbbi d-lmasip
a*ddam n-rbbi yasuo lli-ra-d-ya k a-ik m s-tgldit-ns yut lpukm
f-willi ddrnin ula $willi mmutnin. 2 ini$-ak: tbrrap
s-wawal n-rbbi, tbrrpt srs $-uzmz i qan ula wad ir*an. rar-d winna
ffu$nin a$aras, t p mt-tn f-ddnub nna-skarn, tzzoamt-tn f-ufulki,
ar-tsslmadt bla-da-ttrmayt. 3 han rad-d-a kin kra n-uwssan
$-ur-rad-sflidn mddn s-ulmmud y∫$+ann. rad-tr,un iguyya-nsn ar-ssigatn
i-i*f-nsn imslmdn lli-rad-asn-ittini ma-tn-iojbn. 4 ur-rad-irin ad-sfldn
s-lpqq, walaynni ra-stti-tawin $ir $-tpajiyin *wanin. 5 imma kiyi
i*ããa-k a-bdda-t$wit $-i*f-nnk, tãbrt i-trfufnt, ar-tt*damt
s-tbrrapt l-l*bar ifulkin. skar kullu ma-d-iqqann wad igan a*ddam
n-rbbi.
15 hati kullu ma-illan i$us i-willi dar ul i$usn, walaynni ur-i$us yat
dar willi mi rkan-uwlawn-nsn ur-rin ad-amnn. ntni irka loaql-nsn ula ul-nsn.
16 ar-ttinin is-ssnn rbbi, walaynni iskkirn-nsn a-imalan is-ur-t-ssinn. han
ipa a-tn rbbi, ur-a-skarn s-wawal-ns ula +,arn i-ma-ifulkin.
((2))
almmud y∫$+ann 1 imma kiyi, illa fllak a-tsslmadt mddn ad-skarn
kullu s-ma-d-im a kan d-ulmmud y∫$+ann. 2 ini
i-irgazn mqqurnin ad-zgan $-i*f-nsn, ar-bdda-tfulkin
tiïus 286
d-mddn, ar-tnba,n $-kullu mad-skarn. tinit-asn ad-dusn $-u$aras l-lmasip
ar-tpnnun $-wiyya, ar-tzayadn $mkad bla-da-trmayn.
((3))
tinba,in n-u$aras 1 sskti-asn-d is-fllasn-illa ad-sflidn s-lpukkam
l-lmasip ula kullu wiyya, tpkamnin tamazirt, ar-skarn
s-wawal-nsn, ujadn i-kra igan tawuri iãlpn. 2
tinit-asn a-ur-rgmn $-yan ula +in d-yan. illa fllasn ad-tãbarn ar-tr*un
d-kullu mddn. 3 ula nkk∫ni nkka-ttin nga inafaln imoãan imjlan, ntyawkrraf
$- hwat ula kullu masa-ttblun mddn. nkka-ttin ar-nzzray ussan-nn$
s-tnuwwa t d-iskkirn ∫* nnin, ar-a$-tkrhun mddn ar-tn-ntkrhu ula nkk∫ni. 4
walaynni rbbi anjjam-nn$ issbayyn-d mn k a-ifulki ipubbu bnadm. 5
s-rrpmt-ns iggutn a-s-a$-ijjnjm, urd f-ssibt n-ifulkitn lli-nskar.
ijjnjm-a$ isird-a$ ifk-a$ talalit n-tudrt l-ljdid s-tpkimt n-rrup
lqudus 6 lli-s-a$-iommr f-ufus n-unjjam-nn$ yasuo lmasip. 7 $mkad
tiïus 287
a-s-ginn$-ipnna rbbi iskr sslamt $-gratnn$ dids ifk-a$ lwrt n-tudrt
idumn lli-n-nrja $ilad. 8 awal izgan ayad.
12 wa**a iga nttan zund tasa-nu, uzn$-t-in $ilad a-n-iwrri s-dark. 13 ri$
nkki a-d-didi-iqama, a ku i+,ar a-yyi-ioawn $ilad $-tyawkrraf$
s-ssnasl f-ssibt l-l*bar ifulkin, $mklli ttirit kiyi a-yyi-toawnt
mrad is-didi-tllit. 14 walaynni ur-ri$ mayad abla s-wawal-nnk, ba
a-tskrt afulki s-l*aïr urd s-bzzez.
* tabrat i-iobrin *
((1))
timu$ra l-lmasip 1 f-imi l-lanbiya ggutnin a-f-isawl rbbi
s-imzwura-nn$ $ayd izrin, kraygatt azmz
d-mad-asn-imla. 2 imma $-uwssan-ad gg∫ranin isawl-d
srnn$ f-imi n-yan igan yus. nttan a-s-i*lq kullu ma-illan, i+li-t a-iwrt
kraygatt kra. 3 iban gis lmjd n-rbbi, ig ããurt n-rrup-ns, ipkam
$-kullu ma-illan s-tpkimt n-wawal-ns. $akud lli$ issitti ddnub f-bnadm
iskiws f-ufasi n-rbbi l-lmjd $-tattuyt n-ignwan.
((2))
ajnjm ihiyyan 1 mayan a-s-fllann$-illa a-stt-ntawi s-ugg∫ar
$-ma-mi-nsfld, a-ur-njlu z$-u$aras. 2 a ku ro
lli-d-yu kan i-imzwura-nn$ f-imi l-lmalayka,
ur-i+,ar yan gisn ad-as-yanf, walaynni t,r loqubit s-lpqq f-kullu wanna
zgis iffu$n ula kullu wanna ur-srs-iskarn. 3 imma $ilad, mamnk a-ra-nnjm
i$-ur-tt-niwi $-ujnjm-ad ihiyyan? siditnn$ yasuo a-izwarn inna-ya$ fllas,
sawln fllas ula $willi sfldnin i-siditnn$ mln-a$ is-iga lpqq. 4 izzga-t
rbbi s-lmojizat d-lojayb d-lquwwat ggutnin ula s-twafkiw n-rrup
lqudus lli-ifka i-mddn $mklli ira.
14 nkk∫ni-ad igan tarwa, nïïaf ddat n-tfiyi d-idammn. mayan a-f-iwrri ula
ntta iïïaf ddat zund nkk∫ni, ba a-immt ihlk iblis lli-dar lquwwa
l-lmut. 15 ifsi i-kullu willi zzraynin ussan-nsn $-iskraf n-tksa, l-lmut.
16 iban is-urd lmalayka a-f-iskr mayan walaynni “iskr-t f-mddn n-tasut
n-ibrahim.” 17 mayad afd-iqqan yasuo a-irwas i-aytmas z$-kraygatt
tasga, ba ad-asn-ig anm$ur ihiyyan ipnnu gisn iskr kullu maylli ptajjan,
ibidd $-gratsn d-rbbi a-n-isrs ti$rsi lli-ra-issitti ddnub
f-bnadm. 18 imma $ilad i+,ar a-ioawn kullu wanna tarmnt l*∫ anat, a ku
irfufn ula ntta ityaram f-a-iskr ma-y∫* nn.
((3))
lmasip yug∫r 1 way-aytma im+layn lli-mi-d-i$ra rbbi ad-k mn
musa s-tamunt-ad, swingimad-d yasuo lli-d-ityazann a-ig
anm$ur ihiyyan l-liman lli-$-num+. 2 iskr kullu
ma-gis-ira rbbi lli-t-i+lin i-twuri-ad, $mklli iskr musa kullu
ma-gis-ira $-wammas n-ayt-tgmmi n-rbbi. 3 walaynni nssn is-isthlla
yasuo luqr ugg∫ar n-musa. a ku abnnay, ar-ti-tuqqarn mddn ugg∫ar n-tgmmi
lli-ibna. 4 kraygatt tigmmi ttyawbna f-ufus n-kra n-yan, imma rbbi iga
abnnay n-kullu ma-illan. 5 musa issuwfa kullu ma-gis-ira rbbi, ig a*ddam
$-wammas n-ayt-tgmmi n-rbbi, iml-asn ma-ra-yini rbbi $-maylli-d-iftan.
6 ula lmasip issuwfa kullu ma-gis-ira rbbi, imma ntta iga yus
n-tgmmi, tili-tgmmi kullutt $-ddu-ufus-ns. imma ayt-tgmmi-ns, nkk∫ni
a-tn-igan i$-nzga nzom, nam+-bdda $-rrja-yad darnn$ illan.
((4))
asunfu lli-ra-yili 1 isawl rbbi s-wawal izgan, yini is-ra-ifk asunfu
i-mddn n-rbbi i-mddn-ns. imma $ilad, illa fllann$ a-nrar loaql
a-ur-ginn$-yili ma-ur-ra-yi+,ar a-srs-ik m. 2 a ku
l*bar n-usunfu-ad lli-mi-nsfld, sfldn-as-yad imzwura-nn$ walaynni ur-uminn
awal lli-mi-sfldn. mayan a-f-ur-zgis-um+n kra l-lfaytt. 3 imma nkk∫ni
lli-t-yumnn, nk m $ilad s-usunfu lli-f-asn-inna: “s-l$a,ab a-s-nni$ awal-ad
izgan ‘ntni ur-sar-rad-k mn s-usunfu-nu.’”
((5))
a+lay l-lmasip ula 1 kullu wanna igan anm$ur ihiyyan, ityawstay z$-gr
tammara-ns mddn ya,ni, ityaw+lay a-ibidd $-gratsn d-rbbi
ar-n-issakmur ti$rsiw d-twafkiw i-rbbi
masan-fllasn-issitti ddnub-nsn. 2 i+,ar-unm$ur a-itr*u d-willi
ur-ssinnin a$aras d-willi zgis jlanin, a ku iga bnadm ula nttan i,of. 3
mayan aft-id-iqqan a-n-issakmur i-rbbi ti$rsiw f-ddnub-ns ntta,
$mklli-tnt-in-issakmur f-ddnub n-wiyya,.
((6))
1 imma $ilad, a-nzri z$-t$awsiwin-an timzwura n-ulmmud f-lmasip, nzayd
s-ma-igan win imqqurn. a-ur-da$-nttiri a-nzzugz llsas lli-yad-nzzugz
$ayd izrin f-mamnk a-s-ra-d-nwrri z$-iskkirn *wanin n-bnadm namn
s-ma-iskr rbbi. 2 a-ur-da$-nsawal $ir f-isiridn n$d asrus n-ifassn
n$d tankra n-willi mmutnin n$d lpukm l-li*rt. 3 ra-nzri z$-t$awsiwin-an,
nzayd s-kra ya,ni i$-ira rbbi.
lmona n-ikalln ula4 imma $willi +ranin tifawt, m,in lbaraka n-ignna,
ããabt k mn s-tamunt n-rrup lqudus, 5 frpn s-wawal n-rbbi
ula lquwwat n-uzmz lli-ra-d-ya k, 6 i$-rurn ntni
ti$urdin-nsn s-rbbi tigira n-kullu mayan, ur-sar-rad-i+,arn
a-d-da$-wrrin s-u$aras. a ku mlan i-kullu mddn is-pgrn yus n-rbbi,
ag∫ln-t f-uggjdi tis snat-twal. 7 a ku akal nna-issan an+ar
lli-d-fllas-iïïarn, ar-yakka ããabt i wan i-willi-t-krznin, ra-gis-tili
iobrin 293
lbaraka n-rbbi. 8 imma akal nna-ur-issm$ayn abla azgg∫ar d-tskra,
ur-infoa s-yat. takmur-d srs nnolt, d-ujddar a-s-rad-as-tgg∫ru.
((7))
malkiãadq 1 malkiãadq ikka-ttin iga agllid n-tmdint n-salim,
imnaggar ibrahim ig anm$ur ibiddn $-gr mddn d-rbbi amattuy. nttan
a-n-imnaggarn ibrahim ibark-t lli$-d-iwrri
ibrahim z$-imi$ lli-$-inra igldan ya,ni. 2 ifk-as ibrahim tis mrawt
z$-kullu ma-d-ikkis i-igldan-lli. malkiãadq, tga lmona n-ism-ns ‘agllid
lli-ir,an rbbi’. ig ntta agllid n-salim, tga lmona-ns ‘agllid n-sslamt’. 3
ur-ityara yat f-babas n$d innas n$d imzwura-ns, ula ityara yat
f-tlalit-ns n$d lmut-ns, walaynni irwas i-yus n-rbbi a ku iga-bdda
anm$ur ibiddn $-gr mddn d-rbbi.
((8))
1 kullu mayad imla-ya$ is-darnn$ anm$ur ihiyyan
tawuri n-unm$ur-nn$
$-ignna lli-nptajja, iskiws f-ufasi l-lor n-rbbi l-lmjd
$-ignna. 2 ar-iskar tawuri n-tpanut tam+layt
$-u*iyyam iãpan lli-ibna sidi rbbi, urd $-$walli ittbnan s-ifassn
n-bnadm.
((9))
a*iyyam n-rbbi 1 lohd amzwaru, llant gis luãiyat f-mamnk
$-ddunit-ad a-s-ra-tobadn mddn, ula mamnk a-s-rad-skrn
yan-ud$ar ityaw+layn i-rbbi $-ddunit-ad. 2 ss$lin
$mkan yan-u*iyyam, tili gis yat-tpanut, ar-as-ttinin ‘tapanut tam+layt’,
lli-$-tlla lpska ula ïïbla llifa-srasn a$rum $-lgddam n-rbbi. 3
$-ug∫ns n-tpanut-an, $-t$urdin n-tis snat l*wami, a$-n-tlla yat-tpanut ya,ni,
ar-as-ttinin ‘tapanut ityawqdasn’. 4 tlla gis ïïbla n-uwr$ llifa-tb**arn,
ula ããnduq l-lohd lli-idln s-uwr$ z$-kraygatt tasga. $-ããnduq-an
a-$-tlla yat taïïast n-uwr$ tusi a$rum n-‘manna’, ula aomud n-harun
lli-im$in, ula tilwap n-u+ru lli-f-tyarant luãiyat l-lohd. 5 llan sin
‘karubim’ f-uflla n-ããnduq, ar-ssbayyann lmjd n-rbbi. dln ntni
s-ifrawn-nsn illi-z$-a-tittin ddnub n-mddn. imma ti$awsiwin-an,
ur-rad-bahra-nsawl $ilad f-mamnk ad-gant.
((10))
lmut l-lmasip 1 imma ro n-ayt-yudaya iga $ir zund amalu
tss$us-a$ l-lbarakat lli-ra-yili. ur-i+,ar a-d-issbayyn
z$-ddnub lbarakat-an $mklli gant. a ku ro ur-i+,ar
a-iss$us s-us$us ikmmln $willi-n-bdda-ssakmurnin
ti$rsiw i-rbbi asgg∫as ar asgg∫as. 2 mrad is-wrrin $usn $willi
tobadnin $mkan, ikun ur-sul-a-sspssan is-a-gisn-tqaman ddnub
ula-da-ttirin a-tzayadn ar-n-ssakmurn ti$rsiw ya,ni. 3 walaynni
ti$rsiw-an, ntnti a-tn-d-itraran ad-swingimn $-ddnub-nsn asgg∫as ar
asgg∫as, 4 a ku ur-+,arn idammn n-imugayn d-wa$a,n ad-ssittin ddnub.
((11))
$willi umnnin awal 1 yan yumnn awal n-rbbi, hati issn rad-as-yili
n-rbbi maylli-n-itrju. ur-a-it kku $-maylli ur-i+ri. 2 mayan
a-s-ir,a rbbi f-imzwura-nn$ lli-zrinin.
3 ula nkk∫ni, f-ssibt n-ma-numn awal n-rbbi a-f-nssn izd nttan a-i*lqn kullu
ma-illan s-wawal-ns, iskr kullu ma-ntmnad z$-ma-ur-ityaw+rran.
((12))
swangmad-d yasuo 1 imma $ilad $-a$-tlulli-tmdlut-ad n-inagan, illa
fllann$ a-nlup kullu mad-a$-i++u++ayn, nfl ddnub
lli-bdda-ttirinin ad-a$-ssmukrusn, ba a-ntazzal
bla-da-ntrmay $-u$aras lli-ir+mn $-lgddam-nn$. 2 illa fllann$ a-n-ntmnad
$-yasuo lli-a$-iskrn a$aras-ad s-numn, rad-a$-gis-yawi ar ttmi. iãbr
nttan i-lmut f-uggjdi, ur-tt-yiwi $-tdallit, a ku i+ra-n lfrp
lli-rad-as-yili tigira. iskiws ilmma f-ufasi l-lor n-rbbi.
((13))
pubbwat 1 zaydat ar-bdda-ttpubbum i-ngratun $mklli
ar-ttfulkim tmpubbun aytmatn. 2 a-ur-tettum a-tssmrpbam
i-ngratun s-i$ribn, a ku $ayd izrin ssmrpban kra n-mddn
s-lmalayka, ur-ssinn izd lmalayka ad-gan. 3
swingimat $-aytmatun lli-n-llanin $-lpbs zund i$-n-didsn-tllam,
ar-tswingimm $-$willi trfufunnin zund i$-a-didsn-ttrfufunm.
* tabrat n-yaoqub *
((1))
1 z$-yaoqub a*ddam n-rbbi d-siditnn$ yasuo lmasip, i-ayt-rbbi
lli-akutnin $-ddunit kullutt. ad-awn-tili sslamt.
9 way-aytma, wanna gigun dar idrus l*ir, illa fllas a-ifrp i$-t-yull
rbbi. 10 imma wanna gigun dar iggut, illa fllas a-ifrp i$-t-izzugz
rbbi. a ku ra-izri bu-wayda zund ajddig n-tuga, 11 ar-di-taqlay tafukt
s-tr$i-ns iprran, tjdr tuga i,r-ujddig-ns lap afulki-ns. $mkan
a-s-rad-lap bu-wayda lli$ a-sul-itsala tawuri-ns.
22 illa fllawn a-tgm wid skarnin s-wawal n-rbbi, urd wid sflidnin ukan.
a-ur-tjllum i*f-nnun, 23 a ku yan isflidn i-wawal n-rbbi
bla-da-srs-iskar, iga zund yan-n-yugg∫an s-lmri a-i+r udm-ns. 24 $ir
yugg∫a-n i+r i*f-ns yitti, s-ittu man udm a-iskr. 25 imma wanna itmnadn
yaoqub 305
$-ulmmud ifulkin lli-ir+mn i-mddn z$-iskraf, ar-tt-gis-itawi
ar-srs-iskar bla-da-itettu maylli mi isfld, nttan a-ra-ibark rbbi
$-kullu ma-iskar.
26 i$-illa kra n-yan i$aln izd amumn a-iga walaynni ur-a-itnba, $-ils-ns,
hatin ijla d-i*f-ns. liman-ns ur-igi yat. 27 imma yan dar liman ifulkin
iãpan $-i+ri n-rbbi babatnn$, $mkad a-ra-ig: ar-itoawan igigiln
d-thjjalin $-tnukmut-nsn, ar-itanf i-irkan n-ddunit.
((2))
$willi dar iggut 1 way-aytma, a-ur-tskarm s-uwdmawn $ilad $-tum+m
ula $willi dar a$aras n-siditnn$ yasuo lmasip bab l-lmjd. 2
idrus ra-k∫n-sqsa$, ma-ra-tskrm $-umnaggar-nnun i$-n-ik m
yan dar tal*atmt n-uwr$ d-tmlsit i∫$lan, ik m-n ula
yan-um+lu, s-ibrdan-ns bbinin? 3 is-ra-tnsallamm d-bu-tmlsit i wan
tinim-as “zayd a-sidi a-tskiwst $-lgddam,” tinim i-um+lu, “bidd
$-t$urdin” n$d “gawr-n $in”? 4 walaynni i$-a-tskarm $mkan is-urd
udmawn-nnit ayn tskarm, ar-ttpkamm f-ingratun s-tnba,in ∫* nnin?
((3))
ils n-bnadm 1 way-aytma, a-ur-tirim a-kullu-tgm imslmdn, a ku
tssnmm nkk∫ni-ad isslmadn, itaboa-ya$ lpsab ugg∫ar
n-wiyya,. 2 s-kigan a-s-a-ntmzagal kullwa$. i$-illa
ma-ur-itmzagaln $-ma-ittini, ra-ig nttan wad ikmmln yi+,ar a-itnba,
$-ddat-ns kullutt. 3 ula agmar, ar-as-ntgga a$amu $-imi ma-s-a-ntpkam
$-ddat-ns kullutt ba a-fllas-nttidu s-inna nra. 4 ula anaw $-umda, wa**a
imqqur bahra itjhhd-wa,u lli-t-idpayn, ar-t-isslulli bab-ns
s-yat-tflut im++in ba a-ittidu s-inna ira. 5 $mkan a-iga ils n-bnadm.
wa**a im++i, ar-issfurrug f-t$awsiwin mqqurnin.
((4))
l*∫ ant n-ddunit 1 ma* aylli$ a-ttmma$m ar-tt+im i-ngratun? is-urd
ula lbaraka n-rbbi f-ssibt n-ma-gigun-tmma$n iswingimn n-ma-ittiri
i*f-nnun? 2 ar-ttirim kra ur-tlkimm, $akudan
ar-tnkkrm a-tnqqam. ar-tt+u+,m ma-mi-ur-t+,arm, $akudan ar-tmma$m
ar-fllas-tkkatm. han ur-a-teïïafm ma-ttirim a ku ur-a-ti-tt,alabm
z$-rbbi. 3 walaynni i$-a-tt,alabm kra z$-rbbi ur-a-yawn-t-yakka, a ku
urd f-ufulki afa-ti-tt,alabm walaynni $ir masa-tssfrapm i*f-nnun. 4 han
tffu$m a$aras bahra. is-ur-tssinm mayad? wanna dar tozza ddunit,
irur ti$urdin-ns s-rbbi. yan dar iozza ma-igan win ddunit, iga i*f-ns
d-wad i+in d-rbbi. 5 is-t$alm is-ur-y∫$+an maylli ityaran $-warra
n-rbbi inna: “ul lli-ginn$-iga rbbi ar-ittiri kigan”? 6 walaynni ugg∫ar
a-tga lbaraka lli-a$-yakka, $mklli ityaran: “rbbi ar-it,a,,a wanna
issim$urn i*f-ns, walaynni ar-itbarak wanna i++im+ayn i*f-ns.”
((5))
1 sfldat ay-id-bu-wayda. allat $ilad ar-tss$uyyum f-tgu,i
lli-rad-awn-yili. 2 han ayda-nnun imda, d-ibrdan-nnun t a-tn-twukka. 3 han
ur$-nnun ula nnuqrt-nnun t$wit-tn tanigt. $mkan a-ra-t tanigt-an tifiyi-nnun
zund loafit, tfk fllawn tugga $-wass l-lpsab. a ku kunni tssmunm kigan
i-i*f-nnun $-uwssan gg∫ranin. 4 han ti$rad lli-ur-tfkim i-willi mggrnin
$-igran-nnun. ar-ssmumm∫in i uwwaln, lkmnt t$uyya-nsn imzgan n-sidi rbbi
itjhhdn. 5 tzzrim ussan-nnun $-ddunit s-kullu ma-ttirim, ar-t ttam
yaoqub 308
ar-ttfrapm ar-ttoalafm ddat-nnun i-wass n-t$rsi. 6 tss,rm lba,l
f-ayt-ufulki tn$m-tn, ur-n-rurn f-i*f-nsn s-yat.
13 i$-illa kra n-yan gigun yutn tammara, illa fllas a-i,alb i-rbbi
f-$ayan. i$-illa kra n-yan gigun ifrpn, illa fllas a-yal$ rbbi s-umarg
l-lfrp. 14 i$-illa kra n-yan gigun yu,nn, illa fllas a-yazn s-im$arn
n-umnaggar ba a-n-dars-a kin ,albn rbbi fllas +$urn-t s-zzit s-ism
n-siditnn$. 15 ra-iskr siditnn$ ma-zgis-,albn $willi umnnin, ijjujji
ama,un issdus-t. i$-iskr kra n-ddnub ra-tn-fllas-issitti. 16 f-mayad
a-f-rad-awn-ini$, qrrat s-ddnub-nnun i-ngratun, ar-tt,alabm rbbi
f-ingratun ba a-tjjim. hati ta+allit n-yan ir,an rbbi ar-di-ttawi kigan.
17 ula nnabi iliyya iga bnadm zund nkk∫ni, imma ntta i,alb bahra i-rbbi
a-ur-yili-un+ar, s-ur-d-i,r-un+ar f-wakal kra, isgg∫asn d-mnaãã. 18
i,alb-t-da$ s-d-fkan ignwan an+ar, awin-d ikalln ããabt-nsn.
((2))
a+ru iddrn 1 f-mayad a-f-rad-awn-ini$, lupat-n s-kullu ma-igan
tanuwwa t ula tikrkas. a-ur-tskarm $-lgddam n-mddn
ma-ur-tgim. ad-awn-ur-ïiyyr f-wiyya, ïïafnin kra
tram i-i*f-nnun, ula-da-trggmm $-yan. 2 walaynni gat zund tarwa bpra lulnin,
tirim a-tsum akk∫fay n-wawal i$usn, ba a-srs-tim$urm tnjmm ajnjm
ikmmln. 3 a ku “tm,im afulki n-siditnn$.”
((3))
tim$arin 1 $mkan ula kunninti a-tim$arin, illa fllawnt
d-irgazn a-tsflidmt s-irgazn-nnunt. a ku i$-ur-iri-urgaz
awal n-rbbi, ra-srs-iwrri bla-yas-tnnit yat lli$
a-itmnad mamnk a-tskart, 2 a ku ra-i+r mamnk a-i$us-uwl-nnm s-luqr
iggutn. 3 walaynni a-ur-ig-ufulki-nnunt afulki n-i+ri $-dar mddn, zund
tallamin n-wazzar n$d ik∫lan n-uwr$ n$d timlsa $∫lanin. 4 walaynni i*ããa
a-ig-ufulki-nnunt afulki intln n-uwl ihnnan iommrn s-lpnant.
ur-sar-i,r-ufulki-ad, iozzu bahra dar rbbi. 5 a ku $mkan a-sttin
kkant-tm$arin timumnin lli-trjunin $-rbbi $ayd izrin. $mkan
asa-ssfulkint i*fawn-nsnt ar-sflidnt s-irgazn-nsnt. 6 $mkan-nnit a-tga
sara, ar-tsflid s-ibrahim ar-as-ttini “sidi.” ula kunninti $ilad,
istis n-sara a-tgamt, i$-a-tskarmt afulki bla-da-ttiksa,mt yat.
1 bïrus 312
7 $mkan ula kunni a-irgazn, illa fllawn a-tswingimm $-tm$arin-nnun, tzd$m
didsnt bla-da-tettum is-ur-bahra-dusnt zund kunni, ar-tnti-ttuqqarm
a ku wrtnt ula ntnti didun lbaraka n-tudrt idumn. skarat $mkan ba
a-ur-darun-yili ma-itpãarn ti+ulla-nnun i-rbbi.
((4))
tudrt l-ljdid 1 mayan a-f-rad-awn-ini$, lli$ irfufn lmasip
$-ddat-ns, illa fllawn a-tbkism a-trfufnm ula kunni.
a ku wanna irfufnn $-ddat-ns ur-sul-a-itlhu s-ddnub.
2 ur-sul-a-izzray ussan-ns $-ma-ittiri bnadm i-i*f-ns, walaynni
ar-izzray mad-as-iqaman $-ddunit-ad $-ma-ir,an rbbi. 3 $ayd izrin
tkkam-ttin ar-tskarm ma-iozzan dar $willi ur-ssinnin rbbi, imma
$ilad yuwda-k∫n $-ma-y∫* nn. han ntni ar-tfsadn ar-t thun, ar-ssnufuln
i*f-nsn s-tissi, ar-tmunun f-l*∫ ant, ar-skarn loib i-ngratsn, ar-tobadn
1 bïrus 313
ilahat n-ddunit-ad s-tjl*it-nsn. 4 ar-gigun-tojjabn ar-k∫n-rggmn, a ku
ur-a-ttirim a-didsn-ttmunum f-tillay-nsn. 5 walaynni iqqan-tn-d lpsab
$-dar $walli yujadn a-yut lpukm f-willi ddrnin ula $willi mmutnin. 6
mayan a-f-idda lmasip a-yawi l*bar ifulkin i-willi mmutnin ula ntni
lli-f-i,r lpukm l-lmut n-ddat $mklli iïïar f-kullu mddn, ba ad-wrrin
ddrn s-tudrt n-rrup $mklli iddr rbbi.
((5))
tawrut n-rbbi 1 rad-,alb$ im$arn $-gratun, nkki-ad igan am$ar
zund kunni, g$ inigi f-urfufn l-lmasip, ïïaf$ ta$amt
$-lmjd lli-ra-d-iban. 2 ,alb$-k∫n a-tksm tawrut
n-rbbi lli-ifl $-gr ifassn-nnun. tgablm-tt urd s-bzzez walaynni
s-lfrp $mklli ira rbbi, urd ba a-tam+m kra i-i*f-nnun walaynni s-nniyt
iãfan. 3 a-ur-tssim$urm i*f-nnun f-willi-awn-ifka rbbi, walaynni malat
i-tuwrut afulki lli-s-a-tskarm ba ad-skarn ula ntni $mkan. 4 $akud lli$
ra-d-ya k-umksa imqqurn rad-awn-ifk ttaj l-lmjd lli-ur-ra-sar-imdu.
1 bïrus 314
5 $mkan ula kunni a-ioyyaln, illa fllawn a-tsflidm s-im$arn-nnun. bkisat
kullukn s-tbannka n-ããbr ba a-tt*damm i-ngratun. a ku ityara: “rbbi
ar-it,a,,a wanna issim$urn i*f-ns, ar-itbarak wanna i++im+ayn i*f-ns.”
6 knwat $-ddu-ufus itjhhdn n-rbbi ba a-k∫n-yall $-uzmz nna-ira. 7
lupat-n kullu ti$ufiwin-nnun f-rbbi a ku ar-gigun-ithlla. 8 am+at $-i*f-nnun
trarm loaql, a ku ar-itlli-unuwwa -nnun iblis zund izm, ar-inddr
ar-isiggil s-ma-iqq∫ay. 9 ,a,,at iblis tzgam $-liman-nnun, tissanm izd
aytmatun $-ddunit kullutt ar-zrayn $-trfufnt zund kunni. 10 walaynni rbbi
lli-bdda-iran ad-a$-ibark, i$ra-yawn-d a-tk mm s-lmjd-ns idumn $-tamunt
l-lmasip. tigira n-ma-trfufnm yan imikk, ra-k∫n-yawi s-sslamt ikmmln
issdus-k∫n izzga-k∫n issbidd-k∫n f-llsas iãpan. 11 nttan a-mi-tlla
lquwwa $ilad ula kullu mayd-d-iftan, amin.
((2))
imslmdn n-tkrkas 1 $ayd izrin kkan-ttin kra n-mddn $-gr ayt-rbbi
ar-ttinin izd lanbiya ad-gan walaynni ar-sskirkisn.
$mkan a-s-rad-da$-ilin imslmdn ayt-tkrkas $-darun.
s-tntla a-s-ra-n- k amn iswingimn ur-∫$+annin ar-ttawin s-lhalak.
rad-traran ti$urdin-nsn s-siditsn itjhhdn lli-tn-ifran ad-gn wins.
rad-zzugzn lhalak f-i*f-nsn $-yat-tasaot. 2 iggut ma-ra-itam+
a$aras-nsn l-lfsad. f-ssibt-nsn a-f-rad-rggmn mddn $-u$aras l-lpqq. 3
ra-k∫n- ttan s-iwaliwn *wanin, a ku ar-bdda-ttirin ma-igan win wiyya,.
walaynni z$-isizwar a-gisn-itmnad $walli ra-fllasn-yut lpukm. ur-a-igan
$walli ra-tn-ihlk.
17 imma mddn-an, zund loyun qqurnin ad-gan, ula zund imdla idpi-tn-wa,u
itjhhdn. iskr-asn rbbi ad$ar $-tillas aggugnin. 18 a ku ar-ssfurrugn
2 bïrus 317
s-iwaliwn *wanin. s- hwat ∫* nnin asan-lddin mddn lli-bpra-d-wrrinin
z$-gr willi jlanin. 19 ar-ttinin rad-asn-fssin z$-iskraf, imma ntni sul
gan ismgan i-lfsad. a ku kullu wanna inra kra, iga ismg i-$aylli-t-inran.
20 i$-d-njmn mddn z$-irkan n-ddunit s-twassna n-unjjam siditnn$ yasuo
lmasip walaynni wrrin tigira tyassasn-da$ s-irkan-an aylli$-tn-nran, hati
iwrri isigg∫ra n-mddn-an y∫* n ugg∫ar n-isizwar-nsn. 21 yuf-asn mrad
is-ur-akk∫-ssinn a$aras n-ufulki, ula ard-t-issann rarn ilmma ti$urdin
s-wawal lli-f-tn-yuããa rbbi. 22 skrn ntni zund lmona-yad illan:
yu,a-widi s-iraran-ns, twrri tilft lli-yarudn a-trur, $-talla$t.
((3))
yan imikk 1 way-aytma ozzanin, tabrat-ad tga tis snat-tbratin
ra-d-ya k lmasip lli-awn-in-uri$. sskti$-awn-d srsnt ti$awsiwin-ad
ba a-tswingimm $-ma-y∫$+ann. 2 ri$ a-di-tktim
iwaliwn lli-s-nnan lanbiya n-rbbi $ayd izrin, tktim-d almmud
lli-f-k∫n-yuããa-unjjam siditnn$ f-imi n-irqqasn-nnun. 3 walaynni ta$awsa
ihiyyan a-stt-igan, a-tissanm is-rad-d-a kin kra n-iïnna+n $-uwssan-ad
gg∫ranin ar-bahra-tïna+n ar-skarn f-kullu ma-ttirin i-i*f-nsn 4 ar-ttinin:
“manza siditun? is-ur-inni ra-d-ya k? +rat, mn k ayad s-zrin
imzwura-nn$, walaynni sul iqama kullu $mklli iga z$-isizwar, $ayklli
ttyaw*laq ddunit sul s-$ilad.” 5 imma ntni ar-ttirin ad-ttun izd
s-wawal-ns a-s-i*lq rbbi ignwan $-isizwar, iskr ikalln $-gr-waman
iskr-tn s-waman. 6 tdl ilmma ddunit n-uwssan-an s-waman, ttyawhlak
kullutt. 7 imma $ilad s-wawal-ns a-s-ip,a rbbi ignwan d-wakal, ba
a-tyawhlakn s-loafit $-wass l-lpsab lli-$-ra-ihlk $willi srs rurnin
ti$urdin.
17 imma kunni ay-aytma ozzanin, lli$ tssnm kullu mayad ur-ta-ijri, rarat
loaql a-k∫n-ur-ildi kra ijlan iffu$n z$-wawal n-rbbi ula t,rm
z$-laman-ad $-tllam. 18 zaydat ar-ttim$urm $-lbaraka d-twassna n-unjjam
siditnn$ yasuo lmasip. nttan a-bdda-ntal$ $ilad ula kullu mayd-d-iftan.
amin.
319
((2))
lmasip 1 wa-tarwa-nu ozzanin, uri$-awn-in mayad ba
a-didnn$-ibiddn a-ur-tskrm ddnub. walaynni i$-idda kra n-yan gigun
ard iskr ddnub, illa-ya$ sul yan-didnn$-ibiddn
$-dar rbbi babatnn$, a-t-igan d-yasuo lmasip lli-$-illa-ufulki ikmmln
$-i+ri n-rbbi. 2 immut nttan ba ad-a$-ifru z$-ddnub-nn$, urd $ir
ddnub-nn$ nkk∫ni walaynni ddnub n-ddunit kullutt.
20 kunni tssnm lpqq kullukn, a ku illa gigun rrup lli-awn-ifka $walli igan
am+lay n-rbbi. 21 mayad a-f-awn-in-uri$, a ku tssnm lpqq, urd zund
i$-ur-ti-tssinm, a ku ur-jju-d-u kint kra n-tkrkas z$-lpqq. 22 manwa
igan bu-tkrkas? iga-t wanna innan “yasuo ur-igi lmasip n-rbbi.” yan innan
$mkan, iga anuwwa l-lmasip, irar ti$urdin-ns s-rbbi babatnn$ ula
s-yus. 23 a ku yan irurn ti$urdin-ns s-yus n-rbbi, irur-tt ula
s-rbbi babatnn$. imma yan ittirin yus n-rbbi, ar-ittiri ula rbbi
babatnn$. 24 zgayat-bdda $-maylli mi tsfldm $-isizwar. $mkan
a-s-rad-bdda-tzgam $-rbbi babatnn$ ula $-yus. 25 a ku s-wawal izgan
a-s-a$-imla mayad, yini-a$ is-rad-a$-ifk tudrt idumn.
((3))
tarwa n-rbbi 1 +rat matta $un ka-s-a$-ira rbbi babatnn$
aylli$-a$-iga d-tarwa-ns. a ku $mkan a-nga nkk∫ni.
mayad a-f-ur-tssin ddunit ma-nga, a ku ur-tssin
1 yupanna 321
rbbi. 2 way-aytma ozzanin, nga tarwa n-rbbi $ilad. ur-ta-ya$-issbayyn
ma-ra-ng $-mayd-d-iftan, walaynni nssn mayad: $akud lli$ ra-d-ya k
lmasip ra-ng zund nttan, a ku ra-t-n+r $mklli iga. 3 kullu wanna dar
rrja-yad $-lmasip ar-iss$us ul-ns $mklli i$us ntta.
((4))
ma-s-ra-nissan 1 way-aytma ozzanin, a-ur-tamnm kullu wanna innan
rrup l-lpqq “illa-gigi rrup lqudus,” walaynni armat rrup-an
z$-win-tkrkas? a-t+rm is-iga win rbbi n$d uhu. a ku ggutn mddn
lli-tkkanin ddunit, ar-ttinin is-a-sawaln
s-mad-asn-imala rbbi walaynni ar-sskirkisn. 2 $mkad a-s-ra-tissanm
izd rrup n-rbbi a-gisn-isawaln n$d uhu: i$-a-ittini rrup-an “yasuo
lmasip yu ka-d z$-rbbi, iwrri s-ddat n-bnadm” ra-tissanm rrup-an,
izd win rbbi a-iga. 3 imma rrup nna-ur-ittinin lpqq f-yasuo, urd win
rbbi a-iga walaynni iga rrup n-unuwwa l-lmasip lli-f-tsfldm ra-d-ya k,
illa-nnit $ilad $-ddunit. 4 imma kunni a-tarwa ozzanin, win rbbi a-tgam,
tnrum-tn a ku rrup lli-gigun-illan yug∫r rrup lli-illan $-ddunit. 5 ntni gan
win ddunit, ar-sawaln s-ma-igan win ddunit, ar-srsn-sflidn ayt-ddunit. 6
imma nkk∫ni nga win rbbi, ar-srnn$-sflidn $willi ssnnin rbbi. imma winna
ur-ssinnin rbbi ur-rin ad-srnn$-sflidn. $mkan a-s-ra-ntissan rrup
l-lpqq z$-rrup n-tkrkas.
((5))
ma-ra-inru ddunit? 1 kullu wanna yumnn izd yasuo a-igan lmasip n-rbbi,
hati ilul-d talalit l-ljdid z$-dar rbbi. kullu
wanna ittirin rbbi babatnn$, ar-ittiri yus. 2
$mkad a-s-ra-nissan is-a-nttiri tarwa n-rbbi: a ku iban ginn$
is-a-nttiri rbbi, ar-nskar s-ma-f-a$-yuããa. 3 $mkad a-s-a-nmala
is-a-nttiri rbbi: ar-nskar s-luãiyat-ns. ur-fllann$-i++ay
maylli-f-a$-yuããa, 4 a ku kullu wanna-d-iluln z$-dar rbbi ar-itnru
ddunit. mayad a-s-a-ntnru ddunit, a ku numn awal n-rbbi. 5 manwa ra-inru
ddunit? wanna yumnn s-yasuo n-is-iga yus n-rbbi.
* tabrat n-yahuda *
1 z$-u*ddam n-yasuo lmasip, yahuda g∫mas n-yaoqub. i-willi-f-ipnna
rbbi babatnn$ i$r-asn-d, ar-tn-issntal yasuo lmasip. 2 ad-awn-tigat
rrpmt d-sslamt d-lpnant.
* anur0m n-ignna *
$mklli-t-id-issbayyn yasuo lmasip i-yupanna
((1))
1 arra-yad, ityara gis maylli-d-issbayyn yasuo lmasip, ifk-as-t
rbbi ba a-d-iml i-i*ddamn-ns ma-d-iqqann a-ijru $-mayd-d-yakmurn.
yazn-d yal-lmalak a-t-id-issbayyn i-u*ddam-ns yupanna. 2 ar-yaddr yupanna
kullu ma-i+ra, ifk tugga-ns f-wawal-ad n-rbbi ula l*bar-ad n-yasuo
lmasip. 3 ambarki a-iga wanna yaqran iwaliwn-ad n-rbbi. imbarkin ad-gan
winna-yasn-sflidnin ar-skarn s-mayd ityaran, a ku yakmur-d-uzmz
lli-$-rad-kullu-jrunt-t$awsiwin-ad.
7 hati ra-d-iftu $ilad $-gr imdla, +rn-t kullu mddn, +rn-t ula
$willi-t-ssyaggasnin. rad-allant-kullu-tmizar n-ddunit f-ssibt-ns.
$mkad a-ra-yili, amin.
8 “nkki gi$ wad izwarn, g$ wad igg∫ran.” $mkad a-s-inna sidi rbbi
lli-ipkamn kullu ma-illan. ikka-ttin illa, yili, rad-bdda-yili.
((2))
tabrat i-umnaggar 1 “ara awal-ad i-lmalak n-umnaggar $-tmdint n-afsus:
$-afsus ha-ma-inna wad yusin ssa n-itran $-ufus-ns afasi
ar-ittidu $-gr ssa l-lpsaki n-uwr$. 2 ssn$ kullu
ma-tskart ula mamnk a-ttnhataft tãbrt. ssn$ mamnk a-tngarat d-mddn
∫* nnin, tarmt ula $willi ittinin izd irqqasn ad-gan, taft-tn-in
is-a-sskirkisn ur-gin irqqasn. 3 ssn$ is-tzgat tãbrt i-tnukmut
f-ssibt n-ism-inu bla-da-ttrmayt.
14 “walaynni llant sul dari kra n-t$awsiwin fllak. llan $-gratun kra n-mddn
um+n almmud n-baloam lli-imlan i-ugllid balaq mamnk a-ijllu ayt-rbbi,
aylli$ a- ttan ma-ityaw$rasn i-laãnam ar-tfsadn. 15 ilin-da$ $-gratun kra
anur0m 330
n-mddn um+n almmud n-nikulawin. 16 f-mayan a-f-rad-ak-ini$: wrri-d
z$-ddnub-nnk. i$-ur-di-twrrit ra-n-srk-a k$ $-mayd-d-yakmurn, mma$$
d-mddn-an s-ta++it n-imi-nu. 17 wanna dar imzgan, iqqan-t-id a-isfld
i-mayd ittini rrup lqudus i-imnaggarn. kullu wanna inran, rad-as-fk$
z$-u$rum intln lli-mi-ttinin ‘manna’. fk$-as ula yan-u+ru umlil, ityara gis
yan-ism l-ljdid ur-t-issin yan abla $walli mi ityawfka.
((3))
tabrat i-umnaggar 1 “ara awal-ad i-lmalak n-umnaggar $-tmdint n-sardis:
$-sardis ha-ma-inna $walli dar ssa l-larwap n-rbbi ula ssa
n-itran. ssn$ kullu ma-tskart. ar-ttinin mddn
is-tddrt walaynni tmmutt. 2 rar loaql tssdust ma-gik-iqaman
ur-ta-immut. ufi$-n maylli tskart ur-ta-ikmmil $-i+ri n-rbbi-nu. 3
swangm-d ma-tlmdt ula maylli mi-tsfldt $ayd izrin. skar srs,
twrrid-d z$-ddnub-nnk. i$-ur-trurt loaql, hati ra-n-srk-a k$ zund
am**ar, ur-ra-tissant man tasaot $-ra-k-in-lkm$. 4 walaynni llan sul dark
$-sardis kra n-mddn drusnin lli-ur-ssrkinin timlsa-nsn. ntni
a-ra-didi-imun s-tmlsa tumlilin, a ku ntni a-isthllan. 5 kullu wanna inran,
ra-ils ula ntta timlsit tumlilt. rad-addr$ ism-ns $-dar baba rbbi
ula lmalayka-ns, ini$ fllas izd winu a-iga. ur-sar-kkis$ ism-ns
z$-warra n-tudrt. 6 wanna dar imzgan, iqqan-t-id a-isfld i-mayd ittini
rrup lqudus i-imnaggarn.
anur0m 331
tabrat i-umnaggar 7 “ara awal-ad i-lmalak n-umnaggar $-tmdint
$-filadalfya n-filadalfya: ha-ma-inna $walli igan am+lay ig lpqq,
iïïaf tasarut n-ugllid dawd. aynna r+m$ nkki,
ur-i+,ar yan a-t-iqqn. d-aynna qqn$, ur-i+,ar yan a-t-ir+m. 8 ssn$ kullu
ma-tskart. hati r+m$ yan-imi $-lgddam-nnk, ur-ra-yi+,ar yan a-t-iqqn.
ssn$ is-ur-t+,art i-ma-iggutn walaynni tum+t $-wawal-inu, ur-tnnit
ur-iyi-tssint. 9 imma mddn-an n-ayt-tgmmi n-t+allit n- iïan,
ar-sskirkisn ar-ttinin izd ayt-yudaya ad-gan walaynni ur-akk∫-gin
ayt-yudaya. ra-tn-d-awi$ ad-knun s-wakal $-dar i,arn-nnk, ba ad-issann
izd kiyi a-dari-iozzan. 10 hati tãbrt tzgat $mklli-k-uããa$. f-mayan
a-f-ra-k-ssntal$ $-tasaot n-tnukmut lli-ra-izri f-ddunit a-tarm kullu
willi gis zd$nin. 11 $ir imikk ra-n-a k$. am+ $-ma-dark-illan,
a-ur-tadjt yan ad-ak-yak∫r ttaj-nnk. 12 kullu wanna inran, ra-t-g$ d-tannalt
$-tgmmi n-rbbi-nu, ur-sar-tt-iffu$. ra-fllas-ara$ ism n-rbbi-nu d-ism
n-tmdint n-rbbi-nu, a-stt-igan d-uru alim l-ljdid lli-ra-d-igguz z$-ignna
z$-dar rbbi-nu, ara$ fllas ula ism-inu l-ljdid. 13 wanna dar imzgan,
iqqan-t-id a-isfld i-mayd ittini rrup lqudus i-imnaggarn.
((4))
lor n-rbbi 1 +r$ ilmma kra ya,ni, yan-imi ir+m $-ignna. sfld$
i-wawal lli-sttin-ikkan isawl-d sri, iga zund
nnffar, yini-yyi: “$li-d s-$id ad-ak-ml$ ma-d-iqqann
a-ijru tigira.” 2 yawi-yyi rrup lqudus $akudan, s-+ri$ yal-lor
$-ignna, +r$ ula $walli fllas iskiwsn. 3 $walli iskiwsn f-lor ,
ar-zgis-kkatn lalwan n-u+gg∫a$ d-uqrfi tili-tslit n-un+ar tsutl i-lor ,
ar-ttisfiw s-tifawt tazgzawt. 4 +r$ sin id-mraw d-kku+ (24) l-lor
lullin i-lor -an, skiwsn fllasn sin id-mraw d-kku+ (24) n-um$ar, lsn
timlsa tumlilin. kud yan, illa f-i*f-ns yan-ttaj n-uwr$. 5
ar-d-kkatn-uwsmann z$-dar lor , yigat-uqqryan n-iggig. ar-ssufun ssa
n-isufa $-lgddam l-lor , a-tn-igan d-ssa l-larwap n-rbbi. 6 yili ula
$-lgddam l-lor kra irwas yat-tmda n-jjaj iãfan zund adfl.
anur0m 332
+r$ kku+ï lm*luqat ddrnin, lullint i-lor , kraygatt yat $-tsga.
ggutnt-gisnt-walln, lan-tnt z$-lgddam ula ti$urdin. 7 tamzwarut trwas
izm. tis snat trwas azgr. tis kraïï, irwas-uwdm-ns udm n-urgaz.
tis kku+ï trwas igidr yuyln. 8 kraygatt yat $-lm*luqat-an teïïaf
s,iã ifrawn, igatnt-gisnt-walln z$-kraygatt mani. ar-ttirirnt $-iy, ula
azal bla-da-tfssant ar-ttinint: “am+lay, am+lay, am+lay a-iga sidi rbbi
lli-ipkamn kullu ma-illan. ikka-ttin illa, yili, rad-bdda-yili.” 9 kullu
mad-kkant ar-tal$nt ar-tmjjadnt ar-tpmadnt $walli iskiwsn f-lor , ig
$walli bdda illan rad-bdda-yili. 10 ar-n-ïïarn sin id-mraw d-kku+
n-um$ar $-lgddam n-walli iskiwsn f-lor , sjdn i-walli bdda illan
rad-bdda-yili, ar-n-tlupn ttaj-nsn $-lgddam l-lor ar-ttinin: 11
“wa-rbbi siditnn$, kiyi a-isthllan lmjd d-ttuqir d-lpukm, a ku kiyi
a-i*lqn kullu ma-illan. hati ityaw*laq yili, a ku kiyi a-t-iran.”
((5))
arra lli-iqqnn 1 +r$ ilmma yan-warra imuttln $-ufus afasi n-walli
s-ssa n-ïïwabo iskiwsn f-lor , ityara z$-snat-tsgiw, iqqn s-ssa
n-ïïwabo. 2 +r$-n yal-lmalak itjhhdn yull awal-ns
yini: “ma-isthllan a-ir+m arra-yad, ifsi ïïwabo lli-fllas-illan?” 3
walaynni ur-illi yan $-ignna ula $-wakal ula $-ddu-wakal i+,arn a-ir+m
arra-yan ula issmaqql gis. 4 ar-alla$ bahra a ku ur-ityafa yan isthllan
a-ir+m arra-yan ula a-gis-issmaqql. 5 $akudan isawl-d sri yan
z$-im$arn yini-yyi-d: “ad-ur-tallat. hay-izm n-tqbilt n-yahuda, hay-a+ur
n-ugllid dawd, nttan a-inran, yi+,ar a-ifsi ssa n-ïïwabo-ad, ir+m
arra.”
((6))
alqqa$ ifsi 1 +r$-n alqqa$ ifsi yan z$-ssa n-ïïwabo, s-sfld$
ïïwabo i-yat z$-kku+ï lm*luqat tsawl s-wawal itjhhdn
zund iggig tini: “ffu$-d.” 2 ssmaqql$-n s-n-+ri$
yan-wayyis umlil, yusi-umnnay-ns yal-lqus n-imi$. ittfk-as yan-ttaj,
iffu$-d a-inru, ig wad bdda itnrun.
((7))
kku+ lmalayka 1 lli$ izri mayan, +r$ kku+ lmalayka biddn
$-kku+ï-tsgiw n-ddunit, pãarn-in a,u a-ur-yut akal
anur0m 334
ula amda ula kra n-us$ar. 2 +r$-n ilmma yal-lmalak ya,ni i$li-d z$-illi$
a-di-taqlay tafukt, yasi-d ïïabo n-rbbi bab n-tudrt. i$r lmalak-an
s-wawal itjhhdn i-kku+ lmalayka lli-yuããa rbbi ad-hlkn akal d-umda, 3
yini-asn: “ad-ur-thlkm akal ula amda ula is$arn ard ng ïïabo f-ignzi
n-kullu i*ddamn n-rbbi-nn$.” 4 sfld$ ilmma i-kra imla-yyi mnnaw ad-gan
$willi-mi-gan ïïabo. gan miyya d-kku+ id-mraw d-kku+ n-walf (144.000).
gan ntni z$-kullu tiqbilin n-ayt-rbbi, 5 yili sin d-mraw-walf (12.000)
z$-kraygatt taqbilt: z$-yahuda d-rawbin d-gad 6 d-a ir d-naftali
d-manassi 7 d- imoun d-lawi d-yassakar 8 d-zabulun d-yusf d-bnyamin.
((8))
wis ssa 1 ifsi-ulqqa$ ilmma wis ssa n-ïïwabo, s-ifssa
n-ïïwabo ula kullu ma-illan $-ignna aylli$ izri ma-itggan mnaãã
taïïast n-uwr$ n-tasaot. 2 +r$ ilmma ssa l-lmalayka lli-biddnin
$-lgddam n-rbbi, ttfkn-asn ssa n-nnffarat. 3 iddu
yal-lmalak ya,ni ibidd $-tama n-u+ru n-t$rsi, yasi taïïast n-uwr$.
ittfk-as lb*ur iggutn a-dids-issmun ti+ulla n-kullu-im+layn n-rbbi,
ba a-tnt-in-issakmur i-rbbi f-ïïbla n-uwr$ lli-illan $-lgddam l-lor .
4 ar-yaqlay-waggu l-lb*ur d-t+ulla n-im+layn z$-ufus l-lmalak s-lgddam
n-rbbi. 5 iddu lmalak ilmma, iommr taïïast s-tirgin l-loafit z$-dar
ïïbla, ilup-tt-in f-ddunit. immass iggig s-uqqryan itjhhdn, utn-uwsmann
immass-wakal.
((9))
1 yut wis smmus l-lmalayka nnffar-ns, s-+ri$ yan-itri i,r z$-ignwan
s-wakal. ttfk-as yat-tsarut i-itri-an, igan tin-tdrut n-wakal. 2 iddu
ir+m imi n-tdrut, i$li-d z$-gis kra n-waggu iggutn zund aggu n-ufarnu
imqqurn, aylli$ tllas tafukt illas lpal kullu s-waggu lli-d-i$lin
z$-tdrut n-wakal. 3 tffu$-d-ilmma-tmur$i z$-waggu, tettrs f-wakal,
ttfk-as-t+,,art a-tqqs zund i$rdm. 4 ityawnna-yas a-ur-thlk tuga
n-wakal wala is$arn wala tifrawin n-isafarn, walaynni a-thlk $ir mddn
lli-ur-dar ïïabo n-rbbi f-ignzi-nsn. 5 ur-t+,ar a-tn-tn$, walaynni
ityawfka-yas a-tn-tssmpakka smmus-iyrn, ar-tn-t++a, zund $mklli i++a,
ssmm n-i$rdm i$-iqqs bnadm. 6 $-uwssan-an rad-bahra-irin mddn
ad-mmtn, walaynni ur-rad-i+,arn ad-mmtn. rad-bahra-+u+,n lmut, walaynni
ur-ra-stt-afn.
((10))
lmalak lli-yusin 1 +r$ ilmma yal-lmalak ya,ni, itjhhd bahra
arra im++in igguz-d z$-ignna. isutl-as-umdlu zund timlsit,
tlulli-tslit n-un+ar i-i*f-ns, yisfiw-uwdm-ns zund
tafukt, gn i,arn-ns zund tannalin l-loafit. 2 yasi $-ufus-ns yan-warra
im++in ir+mn. isrs-n a,ar-ns afasi f-umda, isrs-d a,ar-ns a+lma,
f-wakal. 3 isawl s-yan-wawal itjhhdn zund tandra n-izm. lli$ isawl utn
ssa n-iggign. 4 lli$ utn ssa n-iggign g$-n ad-ara$, walaynni sfld$
i-yan-wawal z$-ignna inna-yyi: “p,u mayd nnan ssa n-iggign, a-t-ur-tarat.” 5
imma lmalak lli-+ri$ ibidd f-umda d-wakal, yull afus-ns afasi s-ignna,
6 iggall s-rbbi lli-bdda-illan rad-bdda-yili, ig $walli iskrn ignna
d-wakal d-umda ula kullu ma-gisn-illan. yini: “hati ur-ra-sul-imaïl. 7 a ku
$akud lli$ ra-yut wis ssa l-lmalayka nnffar-ns, ra-issafu rbbi maylli
iqãad, a-t-igan d-lbaraka intln lli-f-isawl i-i*ddamn-ns lanbiya.”
((11))
sin inagan 1 ttfk-iyi ilmma yat-t$animt masa-ss$al$, yini-yyi
rbbi: “nkr tss$lt tigmmi n-rbbi-nnk d-u+ru
n-t$rsi, tpasbt kullu willi gis tobadnin. 2 walaynni
ad-ur-tss$lt targgit-an illan $-brra n-tgmmi, a ku fl$-tt i-willi
ur-ginin mddn-inu. rad-ak∫ln ntni f-tmdint tam+layt kku+ id-mraw d-sin
(42) n-wayyur. 3 walaynni rad-azn$ sin inagan-inu ad-tbrrapn alf
d-sin-id-miyya d-s,iã id-mraw (1260) n-wass s-iwaliwn
anur0m 337
lli-rad-asn-mala$. l*i n-tgu,i a-rad-lsn.” 4 rad-gn ntni zund snat-tizutna
ula sin lqnadl, biddn $-lgddam n-rbbi lli-ipkamn kullu ddunit. 5
i$-inawl kra n-yan a-tn-ihlk, ra-di-tffu$ loafit z$-imi-nsn tsu-n
$willi-tn-kurhanin. iqqan-d a-immt wanna iran a-tn-ihlk. 6
rad-asn-tili-t+,,art ad-qqnn ignwan a-ur-i,r-un+ar $-uwssan
lli$a-tbrrapn s-iwaliwn lli-asn-imala rbbi. rad-asn-tili-t+,,art
ad-rarn aman n-taloinin ad-+gg∫a$n zund idammn. rad-asn-tili-t+,,art
f-ddunit a-stt-utn s-kullu kra igan tagu,i $akud nna-ran.
((12))
tam$art 1 tban ilmma yat-tmatart imqqurn $-ignwan. tga zund
d-ulgmma, yat-tm$art ilsan tafukt, yili-wayyur $-ddu
i,arn-ns, yili f-i*f-ns yan-ttaj n-sin d-mraw n-itri.
2 ar-trbbu takmur a-taru, ar-tss$uyyu s-unga+ n-tlalit. 3
tban-ilmma-tmatart ya,ni $-ignwan. tga zund yan-ulgmma, a+gg∫a$, imqqur
anur0m 338
bahra. iïïaf ssa n-i*fawn d-mraw-waskawn, ilin ssa n-ttijan m++inin
f-i*fawn-ns. 4 issmass im$il-ns ijurr srs tulut n-itran z$-ignwan,
ilup-tn s-wakal. ibidd $-lgddam n-tm$art lli-ra-yaru, yiri a-i
arraw-ns $akud nna-ti-turu. 5 taru yan-warraw, ig yus lli-ra-ipkam kullu
timizar n-ddunit s-uomud n-uwzzal. ityattay-warraw-ns $akudan s-lor
n-rbbi. 6 trwl-tm$art s-l*la, s-illi-as-ijjujad rbbi. $in
a-$-ra-d-as-ifk kullu ma-tptajja alf d-sin id-miyya d-s,iã id-mraw
(1260) n-wass.
((13))
a$∫+n lli-i$lin 1 +r$ ilmma yan-wa$∫+n i$li-d z$-umda. iïïaf
z$-umda mraw-waskawn d-ssa n-i*fawn, yili f-kraygatt isk
yan-ttaj im++in, ityara f-kraygatt i*f yan-ism igan
targgimt i-ism n-rbbi. 2 ig-wa$∫+n-an zund agrzam, ãpun i,arn-ns
ilin-gisn-wa*bba n mqqurnin, ig imi-ns zund imi n-izm. ifk-as-ulgmma,
lpukm-ns ula ta+,,art itjhhdn n-tgldit-ns. 3 irwas is-ityaggas yan
z$-i*fawn-ns ra-immt, walaynni ijji-waggas-lli i qan ur-immut. ar-tojjabn
kullu imzd$n n-ddunit $-wa$∫+n-an, wrrin ,furn-t. 4 ar-tobadn algmma,
a ku ifka ta+,,art-ns i-wa$∫+n, ar-tobadn a$∫+n ula ntta ar-ttinin:
“ma-itjhhdn zund a$∫+n? ma-i+,arn a-t-inru?”
anur0m 339
5 ityawfka i-wa$∫+n a-isawal ar-issfurrug ar-irggm rbbi, ittfk-as
a-ipkam kku+ id-mraw d-sin (42) n-wayyur. 6 ir+m imi-ns s-trggam,
ar-irggm $-ism n-rbbi ula tazd$t-ns ula kullu ayt-ignna. 7 ittfk-as
a-itmma$ d-im+layn n-rbbi inru-tn, ittfk-as a-ipkam $-mddn n-kraygatt
taqbilt d-tasut d-llu$a d-tmazirt. 8 ra-ti-tobadn kullu imzd$n
n-ddunit, abla $willi mi ityara ism-nsn z$-isizwar n-ddunit $-warra
n-tudrt n-ulqqa$ lli-ityaw$rasn. 9 wanna dar imzgan, iqqan-t-id a-isfld.
10 “wanna-d-iqqann a-ityama+ ra-ityama+. wanna-d-iqqann a-immt s-ta++it
ra-immt s-ta++it. mayan a-f-illa f-im+layn n-rbbi a-gis-am+n, zgan
$-u$aras-ns.”
((14))
alqqa$ d-willi 1 ssmaqql$-n $akudan s-+ri$ alqqa$ ibidd f-iggi
ifra z$-ddunit n-uwrir n-tgmmi n-rbbi. biddn dids miyya d-kku+
id-mraw d-kku+-walf (144.000) n-mddn lli-mi-ityara
f-ignzi-nsn ism n-ulqqa$ ula ism n-babas. 2 sfld$ ilmma i-yan-wawal
isawl $-ignna zund ijjij n-isaffn n-waman ggutnin ula zund aqqryan n-iggig
itjhhdn. irwas lpss l-lutarat ar-tn-kkatn id-bab-nsn. 3 ar-kullu-tasin
yan-umarg l-ljdid $-lgddam l-lor $-dar kku+ï lm*luqat d-im$arn.
ur-i+,ar yan a-yissan amarg-an, abla miyya d-kku+ id-mraw d-kku+-walf
(144.000) n-mddn lli-ifra rbbi z$-ddunit. 4 ntni gan $willi $usnin,
ur-ssrkin i*f-nsn d-tm$arin. gn $willi-bdda-itmunun d-ulqqa$ s-innas
a-ittidu. gn imnza n-bnadm lli-ifra ad-gn win rbbi d-ulqqa$. 5 kra
n-tkrkist ur-tkki imi-nsn. kra y∫* nn ur-gisn-illi.
kra, lmalayka uyln 6 +r$ ilmma yal-lmalak ya,ni yuyl $-wammas n-ignwan,
$-wammas n-ignwan yawi-d l*bar ifulkin lli-rad-bdda-yili,
a-srs-itbrrap i-kullu imzd$n n-ddunit n-kraygatt
anur0m 340
tasut d-tqbilt d-llu$a d-tmazirt. 7 yall awal-ns yini: “,rat a-ttobadm
rbbi ar-ti-ttal$m, a ku tlkm-d tasaot a-yut lpukm f-bnadm. sjdat
i-walli iskrn ignwan d-wakal, iskr amda ula taloinin n-waman.”
9 igg∫ru-asn-d lmalak wis kra,, yall awal-ns yini: “winna tobadnin a$∫+n
ula ããurt-ns, d-winna qblnin ïïabo-ns f-ignzi-nsn ula f-ufus-nsn, 10 ntni
rad-sun z$-tissi iprran n-ss*ï n-rbbi lli-s-iommr lkas l-l$a,ab-ns.
rad-rfufnn s-loafit d-lkbrit $-lgddam l-lmalayka n-rbbi ula $-lgddam
n-ulqqa$. 11 rad-bdda-yaqlay-waggu n-urfufn-nsn, ur-sar-itmmi.
ur-sar-rad-asn-tili rrapt, la $-iy, ula azal, i-willi tobadnin a$∫+n ula
ããurt-ns, ula $willi qblnin ïïabo n-ism-ns.” 12 mayan a-f-illa f-im+layn
n-rbbi ad-ãbrn zgan, a-tn-igan d-willi skarnin s-luãiyat n-rbbi
$win-bdda $-yasuo.
((15))
amarg n-willi 1 +r$ ilmma tamatart ya,ni $-ignna, tmqqur bahra,
nranin a$∫+n tojjb$ gis s-kigan. tga ssa l-lmalayka asin ssa
n-tgu,iwin. timggura $-tgu,iwin ad-gant, a ku rbbi
ipudda srsnt ss*ï-ns.
2 +r$ kra irwas-iyi tamda n-jjaj i*l,n s-loafit. +r$ $willi nranin
a$∫+n ula ããurt-ns ula nnmra n-ism-ns, biddn $-tama n-tmda n-jjaj asin
anur0m 341
lutarat n-rbbi. 3 ar-ttirirn asin amarg n-musa a*ddam n-rbbi d-umarg
n-ulqqa$ ar-ttinin: “wa-sidi rbbi lli-ipkamn kullu ma-illan, imqqur kullu
ma-tskart, lojb a-iga. way-agllid n-tasutin, y∫$+an kullu ma-ttnbaïï. lpqq
a-iga. 4 wa-sidi rbbi, ma-ur-ra-i,r $-lgddam-nnk? ma-ur-ra-yuqqr lmjd
n-ism-nnk? a ku kiyi wapduk a-iãfan. rad-d-a kin mddn ad-ak-sjdn
z$-kullu timizar n-ddunit. a ku ibayyn-asn-d lpqq n-tnba,in-nnk.”
((16))
ssa n-taïïasin 1 sfld$ i-yan-wawal itjhhdn isawl-d z$-tpanut
n-ss*ï n-rbbi tam+layt, yini i-ssa l-lmalayka: “ddwat tffim-n
f-ddunit ssa n-taïïasin n-ss*ï n-rbbi.”
3 iddu lmalak wis sin iffi-n taïïast-ns f-umda, s-iwrri ig-umda zund
idammn n-ini$i, immt kullu ma-iddrn $-umda.
((17))
loqubit 1 ya k-id dari yan z$-ssa l-lmalayka lli-usinin ssa
lli-ra-i,r n-taïïasin yini-yyi: “a k-id ad-ak-ml$ loqubit
f-tmdint y∫* nn lli-ra-i,r f-tmggant imqqurn lli-iskiwsn $-gr
isaffn n-waman. 2 fsadn dids igldan n-ddunit,
tssnufl imzd$n n-ddunit s-tissi iktin l-lfsad-ns.”
3 yasi-yyi $akudan s-tpkimt n-rrup, yawi-yyi s-yan mani i*wan. +r$ $in
yat-tm$art tni f-yan-wa$∫+n a+gg∫a$. iïïaf ssa n-i*fawn d-mraw-waskawn,
tyaran fllas kigan d-ismawn, gan kullu tirggam i-rbbi. 4 tls-tm$art-an
ma-i,lan d-ma-i+gg∫a$n, tg-n ik∫lan n-uwr$ d-ljuhr d-t+ratin $∫lanin. tasi
$-ufus-ns yal-lkas n-uwr$ iommrn s-tjl*it d-irkan l-lfsad-ns. 5 ityara
f-ignzi-ns yan ism s-lmona intln, iga “babil imqqurn, innas n-tmgganin ula
kullu ma-igan tajl*it n-ddunit.” 6 +r$ tam$art-an tnufl s-tissi n-idammn
n-im+layn n-rbbi d-win inagan n-yasuo. lli$-tt-+ri$, tojjb$ gis bahra.
((18))
lhalak n-tmdint 1 lli$ izri mayan +r$ yal-lmalak ya,ni itjhhd
n-babil bahra, igguz-d z$-ignna, isfaw kullu ddunit s-nnur
lli-gis-illan. 2 yall awal-ns yini: “tthlk, tthlk
babil imqqurn. ur-tgi $ilad abla tazd$t l-ljnun, tommr s-kullu kra igan
rrup y∫* nn ula kullu kra igan ag,i, ur-ipllan lli-issmsar bnadm. 3 a ku
tsswa kullu timizar n-ddunit s-tissi iktin l-lfsad-ns, fsadn dids
igldan n-ddunit. tssrbp isbbabn n-ddunit z$-tuggt n- hwat-ns.”
((19))
tam$ra n-ulqqa$ 1 lli$ izri mayan sfld$ i-kra itjhhdn irwas-iyi
taqqurt n-mddn ggutnin $-ignna, ulln awal-nsn ar-ttinin:
“halliluya, rbbi-nn$ a-ijjnjamn, ig bab l-lmjd
d-lquwwa. 2 y∫$+an lpukm-ns, s-lpqq asa-itpkam. yut loqubit f-tmggant
imqqurn lli-issrkan kullu ddunit s-lfsad-ns. irar-as rbbi f-idammn
n-i*ddamn-ns.” 3 alln-da$ awal-nsn ar-ttinin: “halliluya,
ar-bdda-yaqlay-waggu-ns, ur-sar-itmmi.” 4 ,rn-in ilmma sin id-mraw
d-kku+ (24) n-um$ar d-kku+ï lm*luqat $-lgddam n-rbbi lli-iskiwsn
f-lor , sjdn-as ar-ttinin: “amin, halliluya.”
19 +r$ ilmma a$∫+n, nttan d-igldan n-ddunit d-ljyu -nsn. munn-d kullutn
ad-mma$n d-walli inin f-wayyis d-lji -ns. 20 imma ntta yum+ a$∫+n, yam+
ula nnabi bu-tkrkas lli-iskrn lmojizat s-ism n-wa$∫+n ijlu srsnt
$willi dar ïïabo n-wa$∫+n d-willi tobadnin ããurt-ns. $akudan sul ddrn
a-tn-in-ilup s-sin $-tmda l-loafit lli-ijddrn s-lkbrit. 21 izayd ilmma
$walli inin f-wayyis in$ ma-iqaman z$-ljyu -nsn s-ta++it lli-d-iffu$n
z$-imi-ns. munn-d fllasn ig,a, kullutn ar- ttan tifiyi-nsn aylli$ boan.
((20))
alf n-usgg∫as 1 +r$ ilmma yal-lmalak igguz-d z$-ignna, yusi
tasarut n-tdrut n-wakal, tili $-ufus-ns yat-ssnslt
imqqurn. 2 yam+ algmma, lli-mi-ttinin ‘abnkal aqdim’
ula ‘iblis’ ula ‘ iïan’, ikrs-t ba a-iqama $-iskraf alf n-usgg∫as. 3
ilup-t-in $-tdrut n-wakal, iqqn-n fllas imi n-tdrut, iskr-as ïïabo ba
a-ur-sul-ijllu timizar n-ddunit ard izri-walf n-usgg∫as. tigira n-mayan
ra-d-iqqan a-inur+m z$-iskraf yat luqt idrusn.
4 +r$ ilmma kra l-loru $-ignna. ityawfka i-willi fllasn skiwsnin lpqq
ad-tpkamn. +r$ larwap n-willi mi ityawbbay i*f-nsn f-ssibt n-tugga-nsn
f-yasuo ula f-wawal n-rbbi. ur-a-tobadn a$∫+n ula ããurt-ns, ula qbln
ïïabo-ns f-ignzi-nsn ula f-ufus-nsn. nkrn ntni z$-lmut ar-tpkamn d-lmasip
anur0m 346
alf n-usgg∫as. 5 $mkad a-tga-tnkra tamzwarut. imma wiyya, sul qaman
$-lmut, ur-rad-nkrn ard izri-walf n-usgg∫as. 6 imbarkin d-im+layn
ad-gan $willi-d-nkrnin $-tnkra tamzwarut. ur-ra-ti+,ar lmut tis snat
a-tn-tlkm. rad-gn inm$urn n-rbbi d-lmasip, ra-dids-pkamn alf n-usgg∫as.
arratn l-lpukm ula 11 +r$ ilmma yal-lor imqqurn imlluln, +r$ ula
lmut tis snat $walli fllas iskiwsn. lli$-d-iban ntta, rwln
z$-gis ignwan d-wakal, lap-tn kullu. 12 s-+ri$
$willi mmutnin, ma-imqqurn ula ma-im++in, biddn kullu $-lgddam l-lor .
tyawr+amn kra n-warratn $akudan, s-ityawr+am yan-warra ya,ni igan arra
n-tudrt. yut rbbi lpukm $akudan f-willi mmutnin, irar-asn f-$aylli skrn
$mklli ityaran $-warratn. 13 idpi-d-umda kullu willi gis mmutnin,
tdpi-d lmut d-ud$ar l-lmut kullu willi gis llanin, ipkam rbbi fllasn
kullutn f-$aylli skrn. 14 tettlup-n ilmma lmut d-ud$ar l-lmut $-tmda
l-loafit. lmut tis snat a-tga-tmda l-loafit. 15 wanna mi ur-ityara ism-ns
$-warra n-tudrt, ittlup-n $-tmda l-loafit.
((21))
ignna l-ljdid ula 1 +r$ ilmma ignna l-ljdid d-wakal l-ljdid.
akal l-ljdid ur-sul-qaman ignwan iqdimn ula ikalln iqdimn, lap ula
amda. 2 +r$ tamdint tam+layt, a-stt-igan d-uru alim
l-ljdid, tgguz-d z$-ignna z$-dar rbbi. tfulki bahra zund yat-tslit
ilsan timlsit n-tm$ra, tujad a-tmnaggar asli-ns. 3 sfld$ i-yan-wawal
itjhhdn isawl-d z$-dar lor yini: “hati $-gr bnadm
a-$-ra-tili-tzd$t n-rbbi, izd$ $ilad $-wammas-nsn, gn ayt-dars. rbbi
rad-didsn-yili, ig rbbi-nsn. 4 ra-isfi, kullu imïïawn-nsn.
ur-sul-ra-tili lmut ula tagu,i ula ti$wiyya ula aïïan, a ku ddunit
taqdimt ur-sul-tqama.”
((22))
1 iml-iyi ilmma lmalak asif n-waman n-tudrt. ar-issmrqiqiy zund adfl
iãfan, iffi-d z$-dar lor n-rbbi d-ulqqa$, 2 iftu $-wammas n-usuk
n-tmdint. yili-us$ar n-tudrt $-snat-tsgiw n-wasif. ar-yakka l$llt-ns
kraygatt ayyur, snat d-mrawt-twal $-usgg∫as. gn ifrawn-ns asafar
masa-tjjin mddn z$-kullu timizar n-ddunit, 3 ur-sar-ra-tili tagat. $in
a-$-ra-yili lor n-rbbi d-ulqqa$. ra-ti-tobadn i*ddamn-ns, 4 ar-tmnadn
udm-ns, ityara ism-ns f-ignzi-nsn. 5 ur-sul-ra-yili i,, wala
anur0m 348
ra-sul-ptajjan tifawt l-lqnadl ula tin tafukt. a ku sidi rbbi a-igan
tifawt-nsn, d-ntni a-ra-ipkam. ur-ra-sar-itmmu lpukm-nsn.
7 inna yasuo: “hati $ir yan imikk ra-n-a k$.” ambarki a-iga wanna iskarn
s-iwaliwn lli-d-issbayyn rbbi $-warra-yad.
12 inna yasuo: “hati $ir yan imikk ra-n-a k$, fk$ i-kullu mddn
mad-sthllan, rar$ i-kraygatt yan f-ma-iskr. 13 gi$ amzwaru g$
amgg∫aru. g$ $walli izwarn g$ $walli igg∫ran. g$ isizwar g$
isigg∫ra.”