Extra oefeningen onderwerps- en voorwerpszin

mededelende onderwerps- en voorwerpszin

1. Is de a.+i. een onderwerps- of voorwerpszin?

1. Rex sciebat cives fideles fuisse £ O-zin £ V-zin

2. Constat Hannibalem Romam non progressurum esse. £ O-zin £ V-zin

2. Kies de juiste tijdsverhouding en vertaal.

1. a. Milites dolebant se in Galliam missos esse.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

b. Milites dolent se in Galliam mitti.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

c. Milites dolebant se in Galliam missum iri.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

2. a. Pater dicit gladiatores amphitheatrum intraturos esse.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

b. Pater dixit gladiatores amphitheatrum intraturos esse.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

c. Pater non viderat gladiatores amphitheatrum intravisse.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

1
3. Voer de opdrachten uit bij de volgende zinnen.

1. Dux negavit pericula esse magna.

a. Wordt de bijzin als O of V gebruikt? __________________________

b. Geef de naamval en functie van magna? __________________________

c. In welke tijdsverhouding staat de bijzin? __________________________

2. Constat Socratem ab omnibus sapientissimum haberi.

a. Wordt de bijzin als O of V gebruikt? __________________________

b. Tot welke groep behoort het gezegde constat? __________________________

3. Pater promittit se multas epistulas scripturum esse.

a. Vervang se door eum: welk verschil levert dit op voor de betekenis?

________________________________________________________________

________________________________________________________________

b. Vervang promittit door promisit: welk verschil levert dit op voor de betekenis?

________________________________________________________________

________________________________________________________________

De vragende onderwerps- en voorwerpszin

1. Kies de juiste vertaling.

1. Mater narrat quid heri acciderit.

£ Moeder vertelt wie er gisteren gevallen is.
£ Moeder vertelt wat er gisteren gebeurd is.
£ Moeder vertelde wat er gisteren gebeurd was.

2. Dux sensit quanto in periculo copiae essent.

£ De leider bemerkte in welk groot gevaar de troepen zouden zijn.
£ De leider bemerkte in welk groot gevaar de troepen waren geweest.
£ De leider bemerkte in welk groot gevaar de troepen waren.

3. Nero princeps ostendit ubi Romam novam aedifcaturus sit.

£ Keizer Nero toont waar hij het nieuwe Rome zal bouwen.
£ Keizer Nero toonde waar hij het nieuwe Rome zou bouwen.
£ Keizer Nero toont waar hij het nieuwe Rome gebouwd heeft.

2
2. Is de bijzin een onderwerps- of voorwerpszin?

1. Nesciunt quando terra orta sit. £ O.zin £ V. zin

2. Patet cur dominus id iusserit. £ O.zin £ V. zin

3. Kies de juiste tijdsverhouding en vertaal.

1. a. Me rogas quare non venerit.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

b. Me rogas quare non venturus sit.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

c. Me rogabas quare non venisset.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

2. a. Imperator nescit utrum capitvi vera an falsa nuntient.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

b. Imperator nescivit utrum capitvi vera an falsa nuntiavissent.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

c. Imperator nescit utrum capitvi vera an falsa nuntiaturi sint.

RZ: £ heden £ verleden BZ: £ GT £ VT £ NT

________________________________________________________________

________________________________________________________________

3
 De volitieve onderwerps- en voorwerpszin

1. a. Heeft de a.+i. een medelende of volitieve betekenis?

b. Vertaal.

1. Caesar milites se sequi iubet. ____________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

2. Cives censebant Pompeium imperatorem magnum fuisse. ____________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

3. Naves in unum portum navigare vetuit. ____________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

4. Malo te quam celerrime venire. ____________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

2. Vertaal.

1. Num vis nos iam abire?

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

2. Mercator iussit servos vinum in navem transferre.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

3. Belgae timebant ne Germani fines ingrederentur.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

4. Caesar milites hortabatur ne desperarent.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

5. Opto ut illos libros legas.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

4
 Alle bijzinnen

1. a. Geef de tijd en bepaal de tijdsverhoding tussen romp- en bijzin.

b. Vertaal.

1. Dominus nescivit quo servi fugissent.

__________ : ______________________ t.o.v. __________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

2. Parentes filio scribunt se pecuniam missuros esse.

__________ : ______________________ t.o.v. __________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

3. Romani timebant ne Hannibal urbem occuparet.

__________ : ______________________ t.o.v. __________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

4. Nemo miratur Graecos Persas vicisse.

__________ : ______________________ t.o.v. __________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

2. a. Is de bijzin mededelend, vragend of volitief?

b. Vertaal.

1. Dic ei ut ad me veniat. __________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

2. Dic mihi utrum Catullum an Phaedrum praeferas. __________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

3. Dixit mihi se id non fecisse. __________________________

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

5
3. Zijn de uitspraken juist of fout? Verbeter indien fout.

1. In een a.+i. staat het naamwoordelijk deel van het gezegde soms in de accuatief.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

2. De a.+i. bij oportet vervult de functie van onderwerp.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

3. Na het werkwoord dicere volgt altijd een medelende voorwerpszin.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

4. Als het onderwerp van de a.+i. een pers. vnw. 3p. enk. is, is het altijd se.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________

5. Na een indicatief imperfectum drukt de conjunctief imperfectum voortijdigheid uit.

__________________________________________________________________

__________________________________________________________________