Soru 1 Soru 25

XVI. yüzyıl başlarında Türk kumaşçılığı ve kadifeciliği
Avrupa ve Akdeniz ülkelerini etkileyecek kadar
gelişmiştir. İstanbul ve Bursa’da dokunan bu kumaşlar
yüksek fiyatlara satıldığından bu alandaki faaliyetler
gelişerek devam etmiştir.
Bu bilgilere göre Türk dokumacılığı ile ilgili;
I. XVI. yüzyıl başlarında Osmanlıda dokumacılık ileri
sevilere ulaşmıştır.
II. XVI. yüzyılda  sadece Bursa ve İstanbul’da
dokumacılık gelişmiştir.
III. Avrupa'da dokuma ürünleri Türk kumaşçılığı ve
kadifeciliğinden geri kalmıştır.
gibi yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda etkili olan ahiler
ticaretle uğraşmalarının yanında Osmanlıda
müesseslerin oluşmasında da etkili olmuşlardır. Ayrıca
demircilik ve dericilik meslekleriyle de uğraşarak gaza
faaliyetleri yürüten askerlere savaş aletleri
üretmişlerdir.
Verilen bilgilerden aşağıdakilerden hangisine
ulaşılabilir?
A) Ahiler, ahlaki değerlere önem vermişlerdir.
B) Ahiler, Osmanlıda kurumların oluşmasında etkili
olmuşlardır.
C) Ahiler, savaş zamanında orduya komuta etmişlerdir.
D) Demircilik mesleği ahilere özgü bir meslektir.
E) Osmanlı Devleti’ni ahiler kurmuştur.

A) Yalnız I
B) Yalnız II Soru 26
C) I ve II
D) II ve III Türkiye Selçukluları ve Osmanlılar döneminde dini
E) I, II ve III duyguların sömürülmesi ile ortaya çıkan isyanların
nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 2 A) Dini alanda farklı düşüncelerin eğemen güçle

çatışması
Tarikatlar Anadolu'nun Türk ve İslam yurdu olmasında B) Din kurallarının katı olması
büyük etkiye sahiptirler. C) Din adamlarının hoşgörülü olması
D) Cihat anlayışının etkin şekilde sürdürülmesi
Aşağıdaki tarikatlarden hangisi Anadolu'nun E) Derviş ve erenlerin çok olması
İslamlaşmasında etkin bir rol almamıştır?

A) Rufailik Soru 27
B) Yesevilik
C) Bektaşilik Aşağıdakilerden hangisi ilmiye sınıfı üyelerinin
D) Mevlevilik yönetici kesim arasında yer aldığının kanıtı olarak
E) Vehhabilik gösterilemez?

A) İlmiye üyelerinin divan toplantısına katılarak görüş

Soru 3 beyan etmesi
B) Kazalarda merkeze bağlı mülkî amir olarak kadılık
I. Durum: Şeyhülislam ihtiyaç hâlinde Divan’a çağrılır yapmaları
ve bilgisine başvurulurdu. C) Yürütme ve yargı yetkisine sahip olarak kazaskerlik
yapabilmesi
II. Durum: Divan’da alınan kararların şeriata D) Şeyhülislam’ın protokoldeki sırasının Veziriazam’a
uygunluğuna dair fetva yetkisi Şeyhülislam’a aitti. denk olması
E) Medrese eğitimini tamamlayanların müderris olarak
Yukarıda verilen iki durum birlikte düşünüldüğünde atanması
Osmanlı Devleti ile ilgili;
I. İlmiye sınıfı devlet yönetiminde etkilidir, Soru 28

II. Teokratik yönetim anlayışı hâkimdir,
III. Padişahın yetkileri sınırlıdır
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve II
E) I, II ve III
Soru 4
Sultan I. Murat Dönemi’nde kazaskerlik kurumu
oluşturulmuştur. Kazaskerlik daha sonra Rumeli ve
Anadolu Kazaskerliği olmak üzere ikiye ayrılmıştır.
Kazaskerler doğrudan doğruya padişah tarafından iki
yıllığına atanmıştır. Bu uygulama XVII. yüzyıla kadar
sürmüş, daha sonra bir yıla indirilmiştir. Kazasker,
Osmanlı Devleti’nde ilmiye sınıfı adı verilen ve yargı,
fetva ve öğretim işleriyle uğraşan sınıfın başıdır.
Yukarıda verilen metne göre kazaskerlik kurumuyla
ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kazaskerlik Osmanlı Devletinin kuruluş döneminden
itibaren yerini almıştır.
B) Kazaskerlere kaza ve eyalet kadılarını seçme görevi
verilmiştir.
C) Kazaskerlerin sayısı sınırların genişlemesiyle
artırılmıştır.
D) Kazaskerlerinin görev süresi zamanla kısaltılmıştır.
E) Kazaskerler adaletin yanında öğretim ve ilmiye
sınıfının başıdır.
I. Bayezid Amasya’daki şehzadeliği sırasında hat
sanatının en önemli isimlerinden olan Şeyh Hamdullah
ile karşılaşmıştır. Şeyh Hamdullah’tan hat dersleri
alarak onu onurlandırmış ve teşvik etmiştir. Şeyh
Hamdullah çalışmalarını hızlandırmış ve “Kıbletü’l-
Küttab” (Hattatların yöneldiği tarz sahibi) olarak
anılmıştır.
Bu bilgilere dayanılarak;
I. Osmanlı yöneticileri sanata ve sanatçıya önem
vermişlerdir.
II. Sanatsal yetenekler desteklendiğinde olumlu
sonuçlar ortaya çıkmıştır.
III. Şeyh Hamdullah kendisinden sonraki sanatçılara
ilham kaynağı olmuştur.
yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) II ve III
E) I, II ve III
Soru 29
Osmanlı ilmiye sınıfı mensupları, klasik İslami eğitim
kurumu olan medreselerde eğitim sürecini tamamlayıp
bu alanda icazet (diploma) ile mezun olurlardı.
Mezuniyet sonrası eğitim, hukuk ve dinî hizmetler
yanında bürokraside yetenekli oldukları alanlarda belli
görevlere getirilirlerdi.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi ilmiye sınıfına
mensup değildir?

Soru 5 A) Kazasker
B) Reisülküttap
Türklerin Anadolu’ya gelmesiyle birlikte İslamiyet yeni C) Kadı
yayılma alanları buldu. Başta Ahmet Yesevi olmak D) Müderris
üzere birçok sufinin öğretileri Anadolu’nun manevi E) Şeyhülislam
yapısını etkiledi. Horasan’dan gelen Hacı Bektaş-ı Veli,
gibi öncü sufîler en çok etkili olanlar arasındaydı.
Soru 30
Bu bilgiler dikkate alındığında Anadolu’daki Türkler
hakkında; Osmanlı Devleti’nde Beylerbeyi, Kadı ve Nişancının
ait olduğu "yönetenler sınıfı" aşağıdakilerden
I. Tasavvuf Anadolu kültüründe önemli yer tutmuştur, hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir?
II. Ahmet Yesevi ve Hacı Bektaş Anadolu kültürünün
etkisiyle yetişmişlerdir,
III. Birçok mutasavvıf kültür taşıyıcısı olarak toplumu
yönlendirmişlerdir
gibi düşüncelerden hangilerine ulaşılamaz?
  Seyfiye     İlmiye      Kalemiye                                 
A) Nişancı - Kadı - Beylerbeyi
B) Beylerbeyi - Nişancı - Kadı 
C) Kadı - Nişancı - Beylerbeyi
D) Beylerbeyi - Kadı - Nişancı
E) Nişancı - Beylerbeyi - Kadı

A) Yalnız I
B) Yalnız II Soru 31
C) Yalnız III
D) I ve II Osmanlı bilim insanları ve onların çalışma yaptıkları
E) I, II ve III alanlarla ilgili aşağıda verilen eşleştirmelerden
hangisi doğru değildir?

Soru 6   Bilim İnsanı    Çalıştığı Alan

Osmanlı Devleti’nde kadılar devletten maaş almaz, A) Ali Kuşçu - Matematik

baktıkları davalardan aldıkları harçlarla geçimlerini B) Piri Reis - Coğrafya
sağlardı. Diğer yandan kadıların görev süreleri devlet C) Takiyuddin Mehmet - Astronomi
tarafından çok uzun tutulmaz yer değişikliğine tabi D) Akşemseddin - Tıp
olurlardı. E) Katip Çelebi - Kimya

Kadıların maaş sistemi ve bulundukları yerlerde sınırlı

sürelerde görev yapmalarının nedenleri arasında; Soru 32

I. Kadı sayısının yeterli düzeyde olmaması, - Fatih döneminde özellikle saray çevresinde
kullanılmıştır.
II. Kadıların görev bölgelerinde güç olmasının önüne
geçilmek istenmesi,
- Özellikle 16. yy'da altın dönemini yaşamıştır.
III. Merkezî otoritenin sağlanması

amaçlarından hangilerinin olduğu söylenebilir? - En önemli temsilcileri Baki ve Fuzulî'dir.

A) Yalnız I
B) Yalnız II  
C) Yalnız III
D) II ve III
E) I, II ve III Yukarıda özellikleri verilen edebi akımı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halk Edebiyatı
Soru 7 B) Tanzimat Edebiyatı
C) Divan Edebiyatı
Osmanlı hükümdarlarında kitap toplama ve bunları D) Fecriati Edebiyatı
kullanma alışkanlığı vardı. Padişahların kendilerine ait E) Tasavvuf Edebiyatı
en az bir kütüphanesi bulunurdu. I. Murad tarafından
Bursa’da kurulduğu ifade edilen kütüphane, ilk saray
kütüphanesi olarak nitelendirilir. Osmanlı Devleti’nde Soru 33
saray kütüphaneleri dışında, özellikle XVIII. yüzyılın
sonundan itibaren batılılaşma ve çağdaşlaşma Osmanlı Devleti’nde Ahi Teşkilatı’nın;
hareketlerinin etkisiyle kurulan darülfünun,
hendesehane, mühendishane ve muallimhane gibi
üniversite kütüphaneleri vardı. I. Devlet memuru yetiştirme,

Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? II. Ürün fiyatlarını belirleme ve denetleme,

A) Osmanlıda kütüphanelerin sarayların dışında III. Müslüman esnafın ticari etkinliğini artırma

kurulduğu
B) Kütüphanelerin öneminin yenilik hareketleri ile gibi faaliyetlerden hangilerini üstlendiği
daha da arttığı savunulabilir?
C) Kütüphane sayısının Batı dünyasından daha fazla
olduğu A) Yalnız I
D) Osmanlıda kütüphaneciliğin I. Murad’la başladığı B) Yalnız II
E) Padişahların hepsinin birden fazla kütüphanelerinin C) Yalnız III
bulunduğu D) I ve II
E) II ve III

Soru 8
Osmanlı Devleti’ndeki eğitim kurumları ve hizmet
ettikleri alanlar hakkında aşağıda verilen
eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) Lonca Teşkilatı - Mesleki eğitim
B) Enderun Mektebi - Saray eğitimi
C) Medrese - Dinî eğitim
D) Humbarahane - Askerî eğitim
E) Sıbyan Mektebi - Sağlık eğitimi
Soru 9
İlmiye sınıfına mensup kadılar, halkın hukuki
sorunlarını adalet temelinde belirli kurallar
çerçevesinde çözüme kavuştururdu. Mahkeme
süreçlerinde kısa sürede karar verme esası uygulanırdı.
Bundaki temel amaç toplum düzeninin devamlılığının
sağlanmasıydı. Diğer yandan kadılar evlenme boşanma
ve belediye işlerinin yürütülmesinden de sorumluydu.
Soru 34
Osmanlı Divân-ı Hümâyun toplantısında söz alan
görevli divan üyesi: ''Ticaret erbabı çok mağdur
olmuştur. Emrimdeki kadılara siparişleri zayi olan halk
ve esnaftan birçok şikayet gelmiş. Hicaz bölgesine
atadığım müderrisler saldırıya uğrayan gemidelermiş.
Yaşananları anlattılar. Bütün gemiler yağmalanmıştır.
Bu soruna çözüm bulmak gerekir.'' demiştir.
Buna göre, Divân-ı Hümâyun'da konuşma yapan
divan üyesi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kazasker
B) Nişancı
C) Defterdar
D) Sadrazam
E) Kaptanıderya
Soru 35

Bu bilgilere dayanılarak Osmanlı Devleti’nde; Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde görülen

el sanatlarından biri değildir?
I. Hukuk temelli bir devlet anlayışı benimsenmiştir.
II. Kadılar farklı alanlarda görevlendirilmiştir. A) Dokumacılık
III. Örfi ve şer'i hukuk birlikte uygulanmıştır. B) Hat
C) Ahşap işlemeciliği
yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) Çini
E) Heykel
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II Soru 36
D) II ve III
E) I, II ve III Osmanlı şehrinin merkezinde bir Ulu Cami bulunur ve
şehir onun etrafında genişlerdi. İslam’daki mahremlik
anlayışı gereğince şehir, iskan ve ticaret bölgeleri
Soru 10
- Türkçenin büyük bir devlet dili olmasına zemin
hazırlamıştır.
- Birçok eserin yapılmasına öncülük ettiği için “Ebü’l-
Hayrat” diye anılmıştır.
- Danişmendnâme ve Kâbusnâme adlı eserleri
Türkçeye tercüme ettirmiştir.
Yukarıda bazı özellikleri verilen Osmanlı padişahı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) I. Murad
B) II. Murad
C) II. Mehmed
D) I. Selim
E) I. Süleyman
Soru 11
XIII. yüzyılda Anadolu’ya yapılan göçlerle gelenler
arasında Mevlana ve Hacı Bektaş gibi sufiler de vardı.
Bu gibi dinî-manevi otoritesi olan kimseler
Anadolu’nun çeşitli yerlerinde tekkeler kurmuşlardı.
Kurulan bu tekkelerin isimleri zamanla kuruldukları
yerleşim yerlerine isim olarak verilmişti: Tekkeköy,
Tekkedere, Tekkeyenicesi, Tekkeönü, Tekkekaya,
Tekkeli gibi. Kurdukları bu tekkelerde insanlara İslam’ı
sevdiren bu sufiler, bölgedeki Hristiyanlara karşı da
tahammüllü davranıyor ve onların da gönüllerini
kazanıyordu.
Yukarıdaki bilgilere göre aşağıdaki yargılardan
hangisine ulaşılamaz?
A) Anadolu’da XIII. yüzyılda önemli demografik
değişimler söz konusu olmuştur.
B) Göçlerden önce Anadolu’da yaygın olan tek tanrı
inancı, Anadolu’nun islamlaşmasını sağlamıştır.
C) Anadolu’ya yerleşerek tekke kuran sufiler
Anadolu’da toleranslı bir din anlayışını geliştirmişlerdir.
D) Sufilerin temsil ettikleri İslam anlayışı Anadolu’da
kalıcılık kazanabilmiştir.
E) Anadolu’daki bazı yerleşim birimlerinin oluşumunda
dinsel faktörler etkili olmuştur.
Soru 12
İki temel kısımdan meydana gelen Osmanlı şehirleri
olarak ikiye ayrılırdı. Şehrin ticaret yapılan bölgesinde
müslümanlar gayrimüslimlerle bir arada bulunur ve
alışveriş yapabilirlerdi. Ancak ikamet edilen bölgelerde
Müslüman mahalleleri ile gayrimüslim mahalleleri
birbirinden ayrılırdı. Mahalleler bir mescid, kilise ya da
sinagogun etrafında gelişirdi.
Yukarıdaki paragraftan yola çıkarak aşağıdaki
yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Osmanlı’da şehir planlamasının temelinde İslami
motifler vardı.
B) Osmanlı şehrinde ticari hayata farklı dinlerden
olanlar da dahil olurdu.
C) Osmanlı iskan anlayışında halk etnik kimliklerine
göre değil, dinsel kimliklerine göre ayrılırdı.
D) Osmanlı mahallelerinde dinsel bir karakter
görülürken, gayrimüslim mahalleler laik bir
karakterdeydi.
E) Osmanlı şehir planını açıklamak için ekonomik ve
dinsel kavramlara ihtiyaç duyulurdu.
Soru 37
Osmanlı Devleti; çeşitli etnik ve dinî kökenden
tebaanın ticari, sosyal, kültürel ve bilimsel etkinliklerini
sürdürdüğü bir devlettir.
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin oluşumuna
zemin hazırlamıştır?
A) İlimlerin tasnif edilmesine
B) Kültürel birikimin oluşmasına
C) Askerî yapının güç kazanmasına
D) Toplumsal ayrışmaların çatışmaya dönüşmesine
E) İlmiye sınıfının önem kazanmasına
Soru 38
Osmanlı Devleti’nde yönetenler grubunda yer alan
“seyfiye” kılıç sahibi anlamına gelir ve askerî sınıfı
temsil ederdi.
Aşağıda verilen Osmanlı devlet görevlilerinden
hangisi “seyfiye” sınıfının temsilcilerinden biri
değildir?
A) Veziriazam
B) Sancakbeyi
C) Kaptanıderya
D) Beylerbeyi
özgün bir kimliği ifade ediyordu. Toplumsal ve ticari
faaliyetler bir tarafta gerçekleştirilirken diğer tarafta
ise ibadethaneler etrafında şekillenmiş mahalleler
vardı. Mahalle Osmanlı şehir kültüründeki en önemli
birimdi. Mahalle kuralları kendiliğinden öğrenilir ve
benimsenirdi. Ayrıca mahalle kültürü insanların kimlik
kazanmasında etkiliydi.
Bu bilgiler dikkate alındığında;
I. Osmanlı şehirleri mahallelerle bütünleşmiştir.
II. İki ana bölümden oluşan şehirlerde ibadethaneler
önemli bir yer tutmaktadır.
III. Örgün eğitim kurumlarında mahalle kültürü
öğretilmektedir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III
Soru 13
Osmanlı coğrafyasında kültürün, söz ve yazı olmak
üzere iki temel taşıyıcısı vardı. Sistematik öğretim
kurumlarında eğitim alan ilmiye ve saray çevreleri
yazılı kültüre daha çok hakim iken, tekkelerdeki akşam
sohbetlerinde hocaları dinleyen halk sözlü ürünlerle
kültürleniyordu. Bunlar neticesinde doğal olarak dili
ağır olan bir saray edebiyatı ile dili daha sade olan bir
halk edebiyatı ortaya çıkmıştı. Ancak bu iki kültür
arasındaki biçimsel farklılık, içerikteki birlikteliğe engel
olmuyordu. Çünkü halka sade dille kültür aktarımı
yapan hocalar da, yazılı kültür ürünlerinden
besleniyorlardı.
Bu bilgilere dayanarak;
I.  Osmanlı coğrafyasında birbirinin zıttı olan kültürel
bir tabakalaşma söz konusuydu,
II. . Sarayı Osmanlı’da yazılı kültürün üretildiği önemli
merkezlerden biriydi,
III. Osmanlı coğrafyasında üretilen sözlü edebiyat
ürünleri yazılı kültürden bağımsız olarak gelişmişti
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
E) Defterdar
Soru 39
Ali Kuşçu Kirman’da iken bir müddet kendisinden
haber alınmaz ve onun bu kayboluşu biraz endişe
uyandırır. Nihayet ayrı kaldığı süreyi yeterli görerek
tekrar Semerkant’a döner. Doğruca hocası Uluğ Bey’in
huzuruna çıkar ve uzun süre kendisinden uzak kaldığı
için özür diler. Uluğ Bey özrünü kabul eder. Lakin
“Bana Kirman’dan ne hediye getirdin?” diye sorar. Ali
Kuşçu, “Bir risale getirdim ve onda Ay’ın şekillerini
çözümledim.” der. Uluğ Bey “Getir göreyim, hangi
noktaları çözümledin?” emrini verir. Bunun üzerine Ali
Kuşçu ayağa kalkarak eserini baştan sona kadar okur.
Okuduğunu dikkatle takip eden Uluğ Bey, Ali Kuşçu’ya
karşı duyduğu takdir hissini söylemekten çekinmez.
Uluğ Bey ve Ali Kuşçu ile ilgili anlatılanlar dikkate
alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bilim araştırmalarında usta çırak ilişkisi önemli bir
yer tutmaktadır.
B) Semerkant’ta yapılan bilimsel çalışmalar Türklerin
ilk bilimsel faaliyetleri olmuştur.
C) Uluğ Bey ve Ali Kuşçu astronomi alanında
çalışmışlardır.
D) Uluğ Bey yapılan araştırmanın kıymetini bildiğinden
öğrencisini şereflendirmiştir.
E) Türk dünyasında bilimsel çalışmalar bir üst uğraş
olarak görülmüştür.
Soru 40
Osmanlı’da sosyal bir devlet anlayışının olduğunu
iddia eden bir tarihçi aşağıdakilerden hangisini bu
görüşüne doğrudan kanıt olarak gösterebilir?
A) Yeniçeri Ocağının kurulması
B) Hükümdarlığın padişah ve oğullarına ait olması
C) Osmanlı padişahlarının kendi adlarına para
bastırması
D) Yabancı devletlere ticari ayrıcalıklar verilmesi
E) İstanbul’da Sahn-ı Seman Medresesinin açılması
Soru 41
Aşağıdakilerden hangisi Seyfiye sınıfının temel
görevleri arasındadır?
A) Yalnız I A) Fetva
B) Yalnız II B) Bürokrasi
C) Yalnız III C) Sağlık
D) I ve III D) Eğitim
E) I ve II E) Askerlik 

Soru 14 Soru 42

Anadolu’nun İslamlaşmasında etkili olan aşağıdaki İlmiye sınıfında en yüksek rütbe olan şeyhülislamlık,
mutasavvıflardan hangisi Anadolu’da yaşamamıştır? devletin önemli bir makamıydı. Şeyhülislam dinî
hükümleri resmî olarak yorumlama ve alınan siyasi
A) Ahmet Yesevî kararların dine uygunluğunu denetleme yetkisine sahip
B) Yunus Emre kişiydi. Onun alt kademelerinde ise kadılar yetkili
C) Ahî Evran kılınmıştı. Bu sayede toplumun hukuk düzeni
D) Hacı Bektâş-ı Velî sağlanmış olurdu.
E) Hacı Bayram-ı Velî
Buna göre;

Soru 15 I. Şeyhülislam kontrol mekanizması olarak çalışıyordu.

II. İlmiye sınıfında hiyerarşik bir düzen vardı.
- Fatih, saray kütüphaneleri dışında ülkenin çeşitli III. Kadılar sadece hukuk işlerine bakardı.
şehirlerinde yaptırılan külliye, cami ve medreselerde
çok sayıda kütüphane kurdurmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

- Yavuz Sultan Selim, Urfa, Kahire, İskenderiye, Halep, A) Yalnız I

Kudüs ve Şam'daki kültür ve sanat eserlerini İstanbul'a B) Yalnız II
getirtmiştir. C) I ve II
D) II ve III
Bu bilgilere göre, aşağıdaki yargılardan hangisine E) I, II ve III
ulaşılabilir?

A) İlmiye sınıfının etkinliği azaltılmıştır. Soru 43

B) Türk dilinin gelişmesi sağlanmıştır.
C) Devletin kültür seviyesi yükseltilmiştir. Osmanlı Devleti’nde ilmiye sınıfı;
D) İlimler tasnif edilmiştir.
E) Tasavvuf önem kazanmıştır. I. askerî,
II. eğitim-öğretim,
III. idari ve adli
Soru 16
görevlerinin hangilerinden sorumludur?
XIII. yüzyılda Anadolu'da yaşanan Moğol işgali
sürecinde bitkin ve yılgın Anadolu insanına dönemin A) Yalnız I
sufileri büyük destek sağlayarak Moğollara karşı ayakta B) Yalnız II
kalmasını sağlamışlardır. C) I ve II
D) II ve III
Bu bilgiden hareketle Sufilerin ; E) I, II ve III

I. Anadolu'da, İslam dininin yayılışının hızlanması,

Soru 44
II. Anadolu'da birlik ve beraberlik ruhunun
güçlendirilmesi,
III. İşgalci güçlere karşı halkta direniş bilincinin
oluşturulması

gibi durumlarından hangilerinin gerçekleştirilmesinde

etkili oldukları ileri sürülebilir?

A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III
Yukarıda "?" ile belirtilen yerlere Osmanlı Devlet
idaresinin ilmiye, kalemiye ve seyfiye
Soru 17 sınıflarının doğru sıralaması aşağıdakilerden
hangisinde verilmiştir?
1240 yılında Maraş, Kahta ve Adıyaman yöresinde
çıkan ve Türkiye Selçuklu Devleti'nin güç A) Kalemiye - Seyfiye - İlmiye
kaybetmesine neden olan isyan aşağıdakilerden B) İlmiye - Kalemiye - Seyfiye
hangisidir? C) Seyfiye - İlmiye - Kalemiye
D) Kalemiye - İlmiye - Seyfiye
A) Baba İshak Ayaklanması E) İlmiye - Seyfiye - Kalemiye
B) Şeyh Bedrettin Ayaklanması
C) Şahkulu Ayaklanması
D) Patrona Halil Ayaklanması Soru 45
E) Kabakçı Mustafa Ayaklanması
Eskişehir Sivrihisar’da esnaf Demirci Mehmet Usta,
kadı efendinin verdiği hüküm ile mağdur olduğunu
Soru 18 düşünerek hakkını Divân-ı Hümâyun'da arayacağını
ifade etmiştir.
I. Tekke ve zaviyeler,
Demirci Mehmet Usta, Divân-ı Hümâyun'un aşağıdaki
II. Medreseler, temsilcilerinden hangisine şikayette bulunmalıdır?

III. Camiler A) Defterdar

B) Kazasker
Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı Devleti’nde dinî C) Veziriazam
eğitimin verildiği yerlerdir? D) Nişancı
E) Şeyhülislam
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
Soru 46
D) II ve III
E) I, II ve III Sözlü kültürde anlamın belirlenmesi yazılı kültürden
farklı olarak dilin düzenlenişine bağlı değildir. Anlamın
belirlenmesinde ifadelerin ve canlı ortamın kendisi
Soru 19 önemli bir yere sahiptir. Sözlü kültürde insan, doğası
gereği daha serbesttir. Atasözlerinin, bilmecelerin ve
Osmanlı toplum yapısında “Seyfiye sınıfı” idari ve
tekerlemelerin kökeninde bu sözlü gelenek vardır.
askerî silahlı kuvvetlerin yönetici unsurlarını ifade eder
Aktarımın sözle yapılması kısa ve anlamlı kalıp
ve “Ehl-i Örf” ya da “Ümera” olarak da adlandırılır.
ifadelerin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Ayrıca sözlü
kültürde söze odaklanmak esastır. Söz zihinde
Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisi “Seyfiye
saklandığından söyleneni tekrar etmek gerekmektedir.
sınıfı” mensuplarından değildir?
Osmanlı toplumunda sözlü kültür bu özellikleriyle
A) Beylerbeyi şekillenmiştir.
B) Defterdar
C) Tımarlı Sipahiler Sözlü kültürle ilgili;
D) Vezirler
E) Sancakbeyi I. İstekler kısa ve öz olarak anlatılmaya çalışılmıştır.
II. Tekrar edilerek birikimin canlı tutulması
sağlanmıştır.
Soru 20 III. Bilgi sözle dile getirilerek yaşatılmıştır.

Divân-ı Hümâyun, üyeleri hükümdarca belirlenmiş gibi yargılardan hangilerine ulaşılabilir?

padişah adına yasama, yürütme, yargı yetkilerini
kullanan bir kuruldur. A) Yalnız I
B) Yalnız II
Divân-ı Hümâyunda; C) I ve II
D) II ve III
I. kalemiye, E) I, II ve III

II. seyfiye,
Soru 47
III. ilmiye
Anadolunun İslamlaşmasında sufiler ve
sınıflarından hangileri temsil edilmiştir? âlimlerin önemli etkileri olmuştur.

A) Yalnız I Aşağıdakilerden hangisi bunun nedenleri arasında

B) Yalnız II sayılamaz?
C) Yalnız III
D) I ve III A) Hoşgörülü olmaları
E) I, II ve III B) Sosyal müesseseler oluşturmaları
C) Halkı İslami yaşayışa zorlamaları
D) Yardımsever olmaları
Soru 21 E) İlimle uğraşmaları

Osmanlı Devleti’nde Rumeli fetihleri sonrasında alınan

yerler Türk-İslam mimarisinin seçkin eserleriyle
donatıldı. Medreseler, camiler, imarethaneler,
çeşmeler, sebiller hatta mezar taşları dahi taş ve
mermer işlemeciliğinin en güzel örnekleri verilerek
inşa edildi.
Bu bilgiler dikkate alındığında Osmanlı Devleti ile ilgili
aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
A) Sosyal devlet anlayışına sahip olduğu
B) Fethedilen yerlerde kalıcılığın amaçlandığı
C) Alınan yerlerin bayındır hâle getirildiği
D) Fetih öncesi kültür izlerinin silindiği
E) Toplum ihtiyaçlarının gözetildiği
Soru 48
Osmanlı Devleti’nde çeşitli ayrıcalıklara sahip olan
yönetici zümre arasında yer alan ilmiye sınıfı,  geniş
ayrıcalıklara sahip olmuşlardır. Bütün askerî sınıflara
bazı vergilerden muafiyet tanınmış olmakla birlikte
ilmiye sınıfı için bu muafiyetin sınırı çok daha geniş
tutulmuştur. Askerî sınıfın “ehl-i örf” kesimini
oluşturan kapıkulu ve diğerlerine idam dâhil her türlü
ceza verilirken “ehl-i şer” olarak tanımlanan ilmiye
mensuplarına verilen en ağır ceza görevden azil veya
sürgüne gönderilme cezası verilmiştir.
Bu bilgiye dayanarak aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?

Soru 22 A) Osmanlı Devleti’nde herkes vergi vermekle

mükelleftir.
Anadolu'da Mevlana, Yunus Emre ve Hacı Bektaş Veli B) İlmiye sınıfının yönetim alanında da ayrıcalıklı
ile başlayan edebiyat akımının adı nedir? durumu korunmuştur.
A) Divan Edebiyatı C) Osmanlı Devleti’nde yönetimde görevli birden çok
B) Tekke Edebiyatı sınıf mevcuttur.
C) Halk Edebiyatı D) İlmiye sınıfındakiler askerî sınıfa mensuplarla aynı
D) Anonim Edebiyat haklara sahiptir.
E) Aşık Edebiyatı E) Osmanlı Devleti’nde idari yapılanma içerisinde
sosyal sınıflaşma vardır.

Soru 23

Anadolu’nun İslamlaşmasında;

I. Türkmenlerin Anadolu’ya yerleşmeye başlamaları,

II. Sûfi ve öğretilerinin Anadolu’da yaygınlaşması,

III. Tekke ve zaviyelerin inşa edilmesi

durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III

Soru 24

İnsanlar farklı kabiliyetlerde yaratılmışlardır. Herkes

kabiliyetine ve birikimine göre iş yapar. Böylece
kimileri ilmiyede, kimileri seyfiyede, kimileri de
kalemiyede görev alır. Toplumdaki sınıfsal ayrımlar
insan yaratılışının doğal bir sonucudur. Bu sınıflar
arasındaki uyum ne kadar iyi sağlanırsa devlet idaresi o
kadar sağlıklı işler hale gelir. Osmanlı’da Şeyhülislam’ın
elinde kılıç yoksa da, verdiği fetvalarla kılıç sahipleri
üzerinde etki sahibidir.

Bir sempozyumda yukarıdaki bilgileri vererek

konuşmasına başlayan bir Osmanlı tarihçisinin,
aşağıdakilerden hangisini savunması beklenmez?

A) Devlet idaresi birbiriyle etkileşimde olan farklı

sınıfların birlikteliğine dayanır.
B) Bir ilmiye üyesi, aynı zamanda idari konularda da
söz sahibidir.
C) Ekonomik durumu yeterli olan herkes seyfiye üyesi
olabilir.
D) Devlet idaresindeki iş bölümünde bireysel
yetenekler belirleyicidir.
E) Osmanlı idaresi kalemin ve kılıcın iş birliğine
dayanan bütüncül bir sistemdir.
CEVAPLAR: 1-D    2-E    3-C    4-B    5-B    6-D    7-B    8-E    9-C    10-B    11-B    12-D    13-B    14-A    15-C
16-E    17-A    18-E    19-B    20-E    21-D    22-B    23-E    24-C    25-B    26-A    27-E    28-E    29-B    30-D
31-E    32-C    33-E    34-A    35-E    36-D    37-B    38-E    39-B    40-E    41-E    42-C    43-D    44-E    45-B
46-E    47-C    48-C