Κομφουκιανισμός

Ο λόγος για τον οποίο επέλεξα τον Κομφουκιανισμό:

Ο Κομφουκιανισμός μου κίνησε το ενδιαφέρον ,διότι είναι μια πρωτότυπη θρησκεία την οποία
άκουσα πρώτη φορά στη ζωή μου.Πήρα την απόφαση ,λοιπόν, να μάθω για αυτήν και να
παρουσιάσω μία εργασία.

ΟΡΙΣΜΟΣ:

Ο Κομφουκιανισμός αποτελεί ένα πολιτικό-φιλοσοφικό-θρησκευτικό σύστημα το οποίο

αναπτύχθηκε από τον κινέζο φιλόσοφο Κομφούκιο ,ο οποίος έζησε τον 6 ο αιώνα Π.χ.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΟΜΦΟΥΚΙΑΝΙΣΜΟΥ:

Ο Κομφουκισμός έχει διαδοθεί στην Κίνα ,στην Ιαπωνία ,στην Κορέα και στο Βιετνάμ.Αυτή η
θρησκεία αντιπροσωπεύει τον τρόπο ζωής που ακολούθησε ο κινέζικος λαός πάνω από δύο
χιλιετίες.Η επίδραση του κομφουκισμού είναι τόσο καθοριστική ,ώστε ο όρος μπορεί να
ισχύσει ως μονολεκτικός χαρακτηρισμός της παραδοσιακής κινέζικης ζωής και πολιτισμού.
Ιδρύθηκε από τον Κομφούκιο του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Κ’ούνγκ Τσ’ιέου Κ’ούνγκ
Φου Τσε δηλαδή «Ο σεβάσμιος διδάσκαλος Κ’ούνγκ». 1

Ο Κομφούκιος ήταν ο σημαντικότερος φιλόσοφος της εποχής καθώς οι άνθρωποι τον

θαύμαζαν για τη γνώση ,ο οποίος είχε και την διδασκαλία του.Στα είκοσι του χρόνια άρχισε να
διδάσκει σε παιδιά αριστοκρατών ως οικοδιδάσκαλος. Τότε ,άρχισε να ενδιαφέρεται για την
πολιτική και αυτοδίδακτος έμαθε για αυτή. Οι μαθητές του τον ακολουθούσαν σε ό,τι έκανε
ενώ υποστήριζαν πως ο Κομφούκιος τούς βοήθησε να αναπτύξουν τη σκέψη τους ,αφού πάντα
τους έλεγε «αν όταν δείχνω μια πλευρά του θέματος ,ο μαθητής δεν μπορεί να υπολογίσει τις
άλλες τρείς μόνος του ,δεν συνεχίζω»2 .Η διδασκαλία του οδήγησε στο έργο του το οποίο ήταν
η ίδρυση μιας νέα θρησκείας. Αντιθέτως ,ο Κομφούκιος ποτέ δεν υποστήριξε ότι ήταν ιδρυτής
φιλοσοφικής σχολής ,ούτε επιδίωξε νέα θρησκεία. Επαναλάμβανε ,ακόμα, ότι ήθελε «να
μεταβιβάσει και όχι να δημιουργήσει ,μελετώντας και αγαπώντας την αρχαιότητα» 3

1.Μανώλης Γιαλουράκης,’’Δομή’’,Εκδ:’’Δομή’’,σελ.267

2. https://sciencearchives.wordpress.com/2013/06/20/-η-ηθική-διδασκαλία-του-κομφούκιου
Προσπελάστηκε 27/3/2017

3. Μανώλης Γιαλουράκης,’’Δομή’’,Εκδ:’’Δομή’’,σελ.267
Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΜΦΟΥΚΙΑΝΙΣΜΟΥ:

Η διδασκαλία του αποτελεί συλλογή αφενός μεν αποφθεγμάτων του ίδιου και των μαθητών
του ,αφετέρου δε συζητήσεων αυτού και των μαθητών του. Αυτό το σύστημα είναι
περισσότερο ηθικό παρά θρησκευτικό. Η ύψιστη ηθική αρχή είναι το γιεν ,το οποίο σημαίνει
αγάπη ,φιλανθρωπία ,μεγαλοθυμία και καλοσύνη. Το γιεν είναι μια αρχή ,την οποία πρέπει να
καλλιεργήσουν οι άνθρωποι μέσα τους ,ώστε να μπορέσει αυτή να επηρεάσει την σχέση τους
με τους άλλους. Ο καλύτερος τρόπος ,για να προσεγγίσει και να κατανοήσει κανείς τη σημασία
του γιεν ,είναι να βάζει τον εαυτό του στη θέση των άλλων και ,έτσι, να συμπεριφέρεται
ανάλογα. Επίσης, «ο άνθρωπος πρέπει να μάθει να αγαπάει πρώτα από όλα την οικογένειά
του ,ακολούθως να επεκτείνει την αγάπη του στα μέλη της κοινότητάς του ,η οποία θεωρείται
ως ‘εκτεταμένη οικογένεια’ και τέλος να συμπεριλάβει και την ίδια την πολιτεία ,της οποίας ο
ηγεμόνας πιστεύεται ως γιος του Ουρανού και πατέρας όλων των υπηκόων του». 4

Επιπλέον ,η κομφουκιανική ευσέβεια εκφράζεται στις εξής πέντε αμοιβαίες σχέσεις

δικαιωμάτων και καθηκόντων:1.Καλοσύνη του άρχοντα 2.Νομιμοφροσύνη του
άρχοντα ,αγάπη του πατέρα 3.Υπακοή του γιού ,αγαθότητα των ηλικιωμένων 4.Σεβασμός των
νέων ,δικαιοσύνη του συζύγου 5.Υπακοή της συζύγου ,αμοιβαία πίστη μεταξύ φίλων.5

Στη συνέχεια ,η πρώτιστη αρετή (ζεν) συμπληρώνεται με άλλες τέσσερεις ,που πηγάζουν από
αυτήν και που είναι :1.Η τιμιότητα 2.Η αλήθεια 3.Η συμφωνία 4.Η σοφία.6

Τέλος ,η διδασκαλία του Κ. είναι συγκεντρωμένη στα πέντε κλασσικά βιβλία:1.Βιβλίο των
αλλαγών 2.Βιβλίο των χρονικών 3.Βιβλίο των Ωδών 4.Βιβλίο των τελετουργιών 5.Άνοιξη και
Φθινόπωρο.

4. Ευάγγελος Ν. Ρούσος ,’’Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια’’ ,Εκδ:’’Εκδοτική

Αθηνών’’ ,σελ.236

5. Ευάγγελος Ν. Ρούσος ,’’Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια’’ ,Εκδ:’’Εκδοτική

Αθηνών’’ ,σελ.237

6. Ευάγγελος Ν. Ρούσος ,’’Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια’’ ,Εκδ:’’Εκδοτική

Αθηνών’’ ,σελ.237
Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΦΟΥΚΙΑΝΙΣΜΟΥ ΣΤΑ ΠΑΛΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ:

Ο Κομφούκιος με την διδασκαλία του και την νέα θρησκεία που δημιούργησε θα επέφερε την
ειρήνη και την τάξη. Έτσι, οι κομφουκιστίκες αξίες χρησίμευαν ως πηγές έμπνευσης καθώς και
ως ρυθμιστές των ανθρώπινων σχέσεων σε όλα τα επίπεδα μεταξύ ατόμων ,κοινοτήτων και
εθνών.7

Ο Κομφούκιος στα πενήντα του χρόνια ταξίδεψε με τους μαθητές του σε εννέα επαρχίες της
Κίνας ,ώστε να επηρεάσει με θετικό τρόπο τους ανθρώπους. Βέβαια, μετά από κάποια χρόνια
κατάλαβε ότι ,ειδικά, οι κυβερνήτες δεν μπορούσαν να επηρεαστούν από τις απόψεις του.
Τότε ο «κακός» κυβερνήτης ήταν ο αυτοκράτορας της Κίνας(3 ος αιώνα Π.χ.) έκαψε τα βιβλία
του Κομφούκιου στη νομολογική σχολή ,η οποία είχε αντικουμφουκιανικη αντίδραση. Μετά
από αυτήν την πράξη ο Κομφούκιος είχε καταλάβει πως θα ήταν αρκετά δύσκολο να
επηρεάσει τη γενιά των νέων αφού είχαν ένα τέτοιο παράδειγμα στις σχολές τους. 8 Αντιθέτως,
το 58 μ.Χ. ,με αυτοκρατορικό διάταγμα ιδρύθηκαν σε κάθε σχολή ναοί αφιερωμένοι στον Κ.,
γρήγορα όμως επικράτησε μία ερμηνεία της διδασκαλίας πιο ορθολογική και πιο σύμφωνη με
την αρχική. Κατανοούμε λοιπόν ότι ο νέος αυτοκράτορας είχε άλλη αντίληψη από του «κακού»
άλλα και πάλι δεν μπορούσε να επικρατήσει με μεγάλη ισχύ αυτή η διδασκαλία.

Ο ΝΕΟΚΟΥΜΦΟΥΚΙΑΝΙΣΜΟΣ:

Ο κομφουκιανισμός πλουτίστηκε με μεταφυσική μόνο επί της δυναστείας των Σουνγκ (10 ος-
13ος αιώνας). Τότε πήρε το όνομα νεοκουμφουκιανισμός και ο κυριότερος εκπρόσωπος του
υπήρξε ο Τσου Χσι ,ο οποίος κατόρθωσε να συγχωνεύσει τις θεωρίες μερικών προδρόμων της
νεοκουμφουκιανικής σχολής με τις δικές του πρωτότυπες σχολές. Για να αντικρούσει τους
Ταοϊστές και τους Βουδιστές ,πήρε από αυτούς μεταφυσικά στοιχεία ,με αποτέλεσμα να
φτάσει σε έναν καθαρό συγκρητισμό.

7. Ειρήνη Πουρνάρα , Νίκος Μπούγας, ’’Πάπυρος Λαρούς

Μπριτάνικα’’ ,Εκδ:’’Πάπυρος’’ ,1989 ,σελ.29

8. Μανώλης Γιαλουράκης,’’Δομή’’,Εκδ:’’Δομή’’,σελ.268
 20ος ΑΙΩΝΑΣ:

Η απονομή τιμής και σεβασμού στον Κομφούκιο για το έργο του επιτράπηκε ,το 1939,
και στους Κινέζους καθολικούς από το Βατικανό. Επιτέλους ,λοιπόν, οι άνθρωποι
κατάλαβαν την αξία του Κ. και πόσο νοιαζόταν ώστε οι άνθρωποι να ζουν ειρηνικά
αφού είχε πεθάνει.

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΦΟΥΚΙΑΝΙΣΜΟΥ ΣΗΜΕΡΑ:

Σήμερα, σαν σκέψη παραμένει ένα από τα συστατικά του κινέζικου πολιτισμού. Σαν
πρακτική διατηρείται ακόμα από τη δύναμη της παράδοσης.

ΚΑΠΟΙΑ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΜΦΟΥΚΙΟΥ:

 Η σιωπή είναι ένας πιστός φίλος που ποτέ δεν θα σε προδώσει.

 Διάλεξε μια δουλεία που σου αρέσει και δεν θα χρειαστεί να δουλέψεις ούτε
μια μέρα στη ζωή σου.
 Η γνώση χωρίς την εμπειρία δεν είναι παρά μόνο ένα άχρηστο στολίδι.
 Μια έννοια που έχει τη δύναμη να ρυθμίζει όλη τη ζωή μας: Επιείκεια
 Ο ανώτερος άνθρωπος κρίνει τον εαυτό του ,ο κατώτερος κρίνει τους άλλους.
 Ξέχνα τις προσβολές ,αλλά ποτέ μην ξεχνάς τη καλοσύνη.
 Εμπειρία: ένα μικρό φανάρι που κρέμεται πίσω από την πλάτη μας και φωτίζει
τον δρόμο που έχουμε ήδη περάσει.
 Ακόμα και η μικρή ανυπομονησία μπορεί να εμποδίσει στην πραγματοποίηση
των μεγάλων στόχων.
 Όσο πιο αυστηρά και άσπλαχνα κρίνεις τον εαυτό σου ,τόσο πιο δίκαια και με
επιείκεια θα κρίνεις τους άλλους.

Αποφθέγματα: . https://sciencearchives.wordpress.com/2013/06/20/-η-ηθική-διδασκαλία-του-
κομφούκιου Προσπελάστηκε 29/3/2017

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
  Μανώλης Γιαλουράκης,’’Δομή’’,Εκδ:’’Δομή’’

Ευάγγελος Ν. Ρούσος ,’’Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια’’ ,Εκδ:’’Εκδοτική

Αθηνών’’

 Ειρήνη Πουρνάρα , Νίκος Μπούγας, ’’Πάπυρος Λαρούς

Μπριτάνικα’’ ,Εκδ:’’Πάπυρος’’ ,1989
 https://sciencearchives.wordpress.com/2013/06/20/-η-ηθική-διδασκαλία-του-
κομφούκιου

Ο ναός του Κομφουκιανισμού Το σύμβολο του Κομφουκισμού

Ο Κομφούκιος Γαϊτανάρου Ειρήνη ΓΓ΄1