Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.

2022, 20:01

Zadania maturalne z biologii

1 Matura
Matura Maj
Maj 2021,
2021, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 6.
6. (3
(3 pkt)
pkt)
Mikrokosmki to palczaste wypustki cytoplazmatyczne wielu komórek nabłonkowych.
Utrzymują one swój kształt dzięki pęczkom $lamentów aktynowych tworzących ich
cytoszkielet. Niektóre nabłonki charakteryzują się występowaniem bardzo licznych
mikrokosmków, np. nabłonek jelita cienkiego czy nabłonek kanalika nerkowego. Badania
z ostatnich lat wykazały również, że powierzchnia ciała tasiemców jest pokryta
nabłonkiem z licznymi mikrokosmkami, w tym przypadku nazywanymi mikrotrychami.

Na podstawie: W. Sawicki, Histologia, Warszawa 2015;

Cz. Błaszak, Zoologia. Bezkręgowce, Warszawa 2014.

6.1. (0–1)

Wykaż związek między obecnością licznych mikrotrychów na powierzchni ciała

dorosłych tasiemców a ich trybem życia i sposobem odżywiania się.

Matura Maj 2021, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)

Zadanie 6. (3 pkt)
6.2. (0–1)

Wybierz i podkreśl wszystkie procesy, w których uczestniczą mikrokosmki nabłonka

kanalika nerkowego.

ultra$ltracja resorpcja zwrotna sekrecja kanalikowa

wydzielanie adrenaliny

6.3. (0–1)

Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące roli 'lamentów aktynowych w komórce

zwierzęcej są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli
jest fałszywe.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 1 z 9
Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.2022, 20:01

Podczas podziału jądra komórkowego włókna wrzeciona

1. P F
kariokinetycznego powstają głównie z $lamentów aktynowych.

W wyniku przesuwania się $lamentów aktynowych względem

2. P F
$lamentów miozynowych możliwy staje się skurcz komórki mięśniowej.

Sieć $lamentów aktynowych pod błoną komórkową bierze udział w

3. P F
tworzeniu wici oraz rzęsek.

2 Biomedica
Biomedica 2022,
2022, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 23.
23. (2
(2 pkt)
pkt)
W procesie wytwarzania moczu powstaje początkowo mocz pierwotny, który podlega
wielu skomplikowanym przemianom, mającym na celu m.in. jego zagęszczenie i
powstanie $nalnie moczu ostatecznego.

23.1. (0–1)

Wyjaśnij, jak zmieni się objętość moczu ostatecznego w przypadku niedoboru

wazopresyny. Odpowiedź uzasadnij.

23.2. (0–1)

Wymień dwie różnice między moczem pierwotnym a ostatecznym w warunkach

'zjologicznych.

Biomedica 2022, Poziom rozszerzony (Formuła 2015)

3 Matura Maj
Zadanie
Matura 23.2020,
Maj Poziom
Poziom rozszerzony
(2 pkt)
2020, rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 13.
13. (1
(1 pkt)
pkt)
Inulina jest polisacharydem zbudowanym w większości z cząsteczek fruktozy, z jedną
cząsteczką glukozy na końcu łańcucha. Ten związek jest łatwo rozpuszczalny w ciepłej
wodzie i znajduje zastosowanie m.in. w badaniu pracy nerek. Cząsteczka inuliny nie jest
hydrolizowana w organizmie człowieka, a z krwi jest w całości wydalana wraz z moczem.

Zaznacz poprawne dokończenie poniższego zdania – wybierz odpowiedź spośród A-C

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 2 z 9
Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.2022, 20:01

oraz odpowiedź spośród 1.–3.

Wykorzystanie inuliny w badaniu pracy nerek jest możliwe, ponieważ w odróżnieniu od

glukozy inulina nie ulega

A. $ltracji 1. kłębuszku nerkowym nefronu.

B. resorpcji w 2. kanaliku krętym I-rzędu nefronu.

C. sekrecji 3. pętli (Henlego) nefronu.

4 Matura
Matura Maj
Maj 2020,
2020, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 14.
14. (1
(1 pkt)
pkt)
Nerki są narządami silnie ukrwionymi. W ciągu doby przez nerki człowieka przepływa ok.
1700 litrów krwi. Tak duży przepływ krwi ma związek z funkcją nerek.

Wykaż, że intensywny przepływ krwi przez nerki ma znaczenie dla zachowania

homeostazy organizmu.

5 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 12.
12. (1
(1 pkt)
pkt)
Wyróżnia się trzy rodzaje włosowatych naczyń krwionośnych: naczynia o ścianie ciągłej,
Matura
naczynia Maj
o ścianie 2020,oraz
okienkowej Poziom
naczyniapodstawowy
o ścianie nieciągłej (Formuła
(zatokowe). Ich2007)
opisy
Zadanie
przedstawiono 14. (1
poniżej. pkt)
W naczyniach o ścianie ciągłej występują: pozbawiony przerw śródbłonek mający
zwartą organizację komórek oraz otaczająca go ciągła błona podstawna.
Naczynia o ścianie okienkowej mają komórki śródbłonka, w których cytoplazmie
znajdują się liczne, regularnie rozmieszczone cieńsze warstwy − okienka, które w
większości są przesłonięte białkową błoną. Są to rejony o zwiększonej

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 3 z 9
Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.2022, 20:01

przepuszczalności. Ich błona podstawna, otaczająca śródbłonek, jest ciągła.

Naczynia o ścianie nieciągłej, tzw. naczynia zatokowe, cechuje nieciągłość
śródbłonka – w jego strukturze pomiędzy rozsuniętymi komórkami tworzą się luki.
Błona podstawna jest nieciągła lub jej brakuje.

Transport substancji drobnocząsteczkowych przez błonę komórkową odbywa się za

pomocą określonych transporterów.

Na podstawie: P. Trojan, M. Janik, M. Przybyło, Śródbłonek – niedoceniany organ. 1. Budowa i rola w procesach
$zjologicznych, „Kosmos”,4/63, 2014;
T. Cichocki, J A. Litwin, J. Mirecka, Kompendium histologii. Podręcznik dla studentów nauk medycznych i
przyrodniczych, Kraków 2002.

Wykaż związek między występowaniem naczyń włosowatych o ścianie okienkowej w

kłębuszkach nerkowych a zachodzącym w nich procesem 'ltracji krwi.

6 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 13.
13. (2
(2 pkt)
pkt)
Na schemacie przedstawiono budowę nerki człowieka. Strzałkami oznaczono kierunek
przepływu krwi i moczu.

Na podstawie: P. Hoser, Fizjologia organizmów z elementami anatomii człowieka, Warszawa 1996.

Matura Maj 2019, Poziom podstawowy (Formuła 2007)

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 4 z 9

Zadanie 13. (2 pkt)

Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.2022, 20:01

a) Podaj nazwy naczyń krwionośnych oznaczonych literami A i B.

A.

B.

b) Uporządkuj zaznaczone na schemacie struktury A, B i C według rosnącego

stężenia mocznika w płynach ustrojowych, które w nich przepływają.

7 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 14.
14. (1
(1 pkt)
pkt)
Układ wydalniczy usuwa z organizmu zbędne i szkodliwe substancje, w tym – końcowe
produkty przemiany materii.

Zaznacz poprawne dokończenie poniższego zdania.

Substancjami wydalanymi przez układ wydalniczy zdrowego człowieka są:

A. kwas mlekowy, mocznik, hormony.

B. mocznik, nadmiar soli, trucizny.
C. dwucukry, mocznik, woda.
D. białka, mocznik, liczne leki.

8 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 21.
21. (2
(2 pkt)
pkt)
Na rysunku przedstawiono nefron połączony z kanalikiem zbiorczym. W miejscach
Matura Maj 2018, Poziom podstawowy (Formuła 2007)
oznaczonych literami A–C badano odpowiednio stężenie: glukozy, białka, mocznika i
Zadanie 14. (1 pkt)
kwasu moczowego.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 5 z 9
Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.2022, 20:01

a) Podaj nazwę części nefronu oznaczoną na rysunku literą X oraz określ jej funkcję
w procesie powstawania moczu.

Nazwa:
Funkcja:

b) Uzupełnij tabelę ilustrującą zawartość badanych substancji w płynach

występujących w miejscach oznaczonych na rysunku literami A, B i C – wpisz
nazwy tych substancji.

A B C
Nazwa substancji osocze krwi mocz pierwotny mocz ostateczny
[g / 100 cm3] [g / 100 cm3] [g / 100 cm3]

1. .......................................... 0,10 0,10 0,00

2. .......................................... 0,004 0,004 0,05

3. .......................................... 0,03 0,03 2,00

4. .......................................... 8,00 0,00 0,00

Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2017,
2017, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 6 z 9
Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.2022, 20:01

9 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2017,
2017, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 12.
12. (2
(2 pkt)
pkt)
Na poniższym schemacie przedstawiono budowę ciałka nerkowego, w którym $ltrowana
jest krew. Jego część stanowi torebka kłębuszka wraz z kłębuszkiem naczyniowym, który
jest zbudowany z naczyń włosowatych.

Matura Czerwiec 2017, Poziom rozszerzony (Formuła

2015) Zadanie 12. (2 pkt)

12.1. (0–1)

Na podstawie schematu wyjaśnij, na czym polega mechanizm 'ltracji kłębuszkowej.

W odpowiedzi uwzględnij budowę naczyń krwionośnych kłębuszka nerkowego oraz
torebki kłębuszka.

12.2. (0–1)

Uzupełnij poniższe zdanie tak, aby zawierało prawdziwe informacje dotyczące

skutków wzrostu ciśnienia krwi w tętniczce doprowadzającej na proces 'ltracji krwi

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 7 z 9
Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.2022, 20:01

w kłębuszkach naczyniowych. Podkreśl właściwe określenie w każdym nawiasie.

Wzrost ciśnienia w tętniczce doprowadzającej przyczyni się do (spowolnienia /

wzmożenia) procesu ultra$ltracji krwi w kłębuszkach naczyniowych, gdyż nastąpi
(zmniejszenie / zwiększenie) różnicy ciśnienia hydrostatycznego pomiędzy naczyniami
krwionośnymi kłębuszka naczyniowego a torebką kłębuszka.

10 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 15.
15. (2
(2 pkt)
pkt)
Na schemacie przedstawiono budowę układu wydalniczego i rozrodczego mężczyzny.

a) Uzupełnij poniższy schemat ilustrujący drogę wody w układzie wydalniczym

człowieka. Wpisz w wyznaczone miejsca określenia wybrane spośród
Matura Maj 2017, Poziom podstawowy (Formuła 2007)
wymienionych.
Zadanie 15. (2 pkt)
moczowód nasieniowód kanalik kręty I rzędu kanalik zbiorczy

Torebka Bowmana → → pętla Henlego → kanalik kręty II rzędu

→ → miedniczka nerkowa → → pęcherz

moczowy → cewka moczowa.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 8 z 9
Zadania maturalne z biologii | BiologHelp 13.12.2022, 20:01

b) Oceń, czy poniższe informacje dotyczące wydalania moczu z organizmu

człowieka są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli
jest fałszywa.

Mocz wytwarzany przez nerki stale spływa do pęcherza moczowego, a

1. P F
odpływa okresowo przez cewkę moczową.

Wnętrze pęcherza wyściela pofałdowana błona śluzowa, pod którą

2. znajduje się warstwa mięśni gładkich, co umożliwia rozciąganie P F
pęcherza.

Zwieracz cewki moczowej, zbudowany z mięśnia gładkiego, kontroluje

3. P F
wyrzut moczu na zewnątrz organizmu.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[]=47&reddup=1&sort=name%20DESC&items_per_page=10 Strona 9 z 9