‫א
א

 א
‬
‫א
‬
‫א
א! א  ‬

‫
‪



 


.‬‬
‫

מ
א א
א 
‪

−‬א





‬
‫

‬
‫‪


.‬‬
‫
מ
א א
א  ‪

−‬א

‬
‫

‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
 ‫‪!%‬א‪ JW"#$‬‬
‫ أي  أه  ا
 ل‪ .‬وإذا آﻥ‪ 0‬ه
ك ﻥ‪$.‬ة ‪ ,‬ﺕ*)ل أن ا'& ا‪# $%‬دي !‬
‫أ& ‪>8 8‬ن ا=)رة ا;‪ 0:‬ﺕ ً ‪ 68‬ا)‪ 0,‬ا‪  67‬ا
 '& ذو ا!‪5‬ﺝت ا‪. 12‬‬
‫‪ ,‬ﻥ‪ 6‬آ‪  $C‬ال  ﺕ‪ 68 $;B‬ا‪@A‬م‪ ،‬وه‪H‬ا ا‪ $;B‬أو ا!‪$'G‬اب ‪# 68 $E.‬م ا*رة ‪ J:#‬ا‪I:A‬‬
‫واﺱ‪2‬ام ا‪ . %:‬وه‪H‬ا ا‪ $;B‬إ أن ‪)A‬ن ﻥ ‪ &C
 :AM‬ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 وا‪ ,#L‬ا وا)‪5‬‬
‫وا‪ ,#L‬ا‪$7‬آ ‪ ..‬و‪$Q‬ه‪ I‬أي إ‪,#‬ت ‪ NN‬أو ‪)A‬ن ا‪ $;B‬ون ﺱ‪ PN‬وا‪ OG‬أي ﺕ‪ $;B‬آ@‪ N5= ! 6‬أي‬
‫;‪E 68 &:‬رات ا‪L‬دراك أو ا*رات ا‪$7‬آ ‪ &A8‬ﺵ‪ S‬ﻥ وﺕ')ر ‪# 6N‬ا ا*رة ‪ J:#‬ا‪@A‬م و'‪6:# R:‬‬
‫ه‪H‬ا ا
)ع " ﺕ‪)% $;B‬ي أﺱﺱ ;‪)8 &:‬ﻥ))ﺝ‪." 6‬‬
‫هف ه‪H‬ا ا‪* X7N‬رﻥ ‪)8‬ﻥ))ﺝ ‪@A‬م ال ا‪ H‬ﻥ)ن  ﺕ‪ 68 $;B‬ا‪@A‬م ﺱ)اء ون ﺱ‪ PN‬أو‬
‫‪ PN‬إ‪ ,#‬ذه
 ‪$%‬ض ا‪ Z2M‬ا)ﻥ))ﺝ‪)A 6‬ن ‪ C‬د& أو ‪$‬ﺵ ‪  ,$:‬هﺕ ا)‪#‬‬
‫و‪ N 6A‬ا;=^‪  6‬ا‪!5‬ت ا‪ 68 ]N:‬ا‪ 1; Z2M‬ا\ او‪  6‬ال‪.‬‬
‫@ * إ‪ 6‬ﺙ@ث )‪#‬ت‪:‬‬
‫اﺵ‪ 0:‬اراﺱ ‪ً  (48) J:#‬‬
‫‪ o‬ا)‪ #‬او‪ 6‬ﺕ‪ &C‬ال ا'‪ ) N‬آ)‪.( 'G #‬‬
‫‪ o‬ا)‪ #‬ا‪C‬ﻥ ﺕ‪ &C‬ال ا‪ H‬ﻥ)ن  ﺕ‪ 68 $;B‬ا‪@A‬م ون ﺱ‪.PN‬‬
‫‪ o‬وا)‪ #‬ا‪ CC‬ﺕ‪ &C‬ال ا‪ $;B‬آ@ً ‪ PN‬إ‪ ,#‬ذه
 ‪.‬‬

‫ا;‪$‬ت ‪ ^,‬آ‪:‬ت آ
‪ )%‬ﺕ‪ &C‬ﻥ)‪#‬ت ‪@A :2‬م ال ‪ 68‬ه‪ fH‬ا‪ :5$‬ا‪ $‬و‪ ,‬ﺕ‪I‬‬
‫@ ‪)8‬ﻥ))ﺝ و‪)1‬ﺕ‪.‬‬
‫ﺕ‪ &:7‬ه‪ fH‬ا*^ ﺕ‪ً :7‬‬
‫و‪ ,‬أ‪$Ei‬ت ا
^‪ h‬أن ه
ك ‪$8‬و‪ ,‬وا‪  7G‬ا)‪#‬ت ا‪@C‬ﺙ و‪g‬ة  ا\ ا
 وأه‪ I‬ه‪fH‬‬
‫ا‪$‬وق أن آ@م ال ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 
‪ 
 ً 8$7‬آ@م ال أ‪71‬ب ا‪ &:2‬ا)ﻥ))ﺝ‪ً$;B 6‬ا‬
‫*رﻥ ‪B‬ل ا)‪ #‬ا‪ 0 'k‬و
ءًا ‪ J:#‬ﻥ^‪ l 0, h‬ا‪L‬رﺵدات ا@ﺝ ‪.‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
 ‫‪ (%)*%‬‬
‫ﺕ‪ $N‬ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
  ا‪@AM‬ت ادة اد ‪ 6E8‬ﺕ‪ 6m:# &Mm‬ﺝ)اﻥ‪ Pm‬آ‪$mC‬ة و‪m‬دة‬
‫
‪mmE‬؛ ﺕ‪ , mm:‬وﻥ‪ , mm‬واﺝ‪ mm#‬وه‪ fHmm‬ا)ا‪ mm &mm‬ﺕ‪qmm‬ﺙ‪ Jmm:# pmm*8 ]mm $‬ا'‪Jmm:# &mm &mm‬‬
‫اﺱ‪$mm‬ة و‪ mm‬ﺙ‪ Imm‬ا‪ mm‬ا‪Hmm‬ي ‪ mm &mm‬ا'‪ .&mm‬وﺕ‪ $Mmm‬اراﺱ‪ mm‬ا‪ 6mm‬أﺝ‪$‬ﺕ‪ mmE‬ا)ﻥ‪mm# rmm‬م‬
‫‪ J:# $= 681992‬ال ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 أن ه‪ fH‬ا‪ ,#L‬ﺕ=& إ‪56 J‬ر‪.%7‬‬
‫و‪ A‬أن ﻥ‪$‬ف ا'& اق ذه
 ‪B‬ﻥ "ذ‪ z‬ا'& ذو ا*رات ا*‪ :‬ا‪ 'N‬وا‪H‬ي ‪g‬‬
‫ل 
‪ 68 l2‬ا)‪ r^i‬ا*‪ ,)# :‬ه‪H‬ا ﻥ‪# P‬م ا‪ rA‬وا)ا‪ 68 R8‬ا‪):‬آت ا‪ m:2‬‬
‫وا‪ 6‬وره ﺕ‪q‬ﺙ‪$ 6:# $‬ا‪ &5‬ا
) ا‪ 67‬وا‪$7‬آ‪ 6‬وا‪ %:‬وا‪@A‬م وا)ا‪."&1‬‬
‫‪ %:8‬وا‪@A‬م ه ا)ﺱ‪ :‬ا)‪5‬ة ‪:‬ت ا)ا‪ &1‬وا‪ rA‬ا!ﺝ‪ 
# 6#‬ا'‪ &m‬و‪ m‬أن‬
‫ا‪ %:‬ه‪ 6‬و‪#‬ء ا‪ $A‬وأه‪ 6m8 $mE. I‬ﺱ‪):m‬ك ا‪L‬ﻥ‪m‬ن ‪ mً)#‬ﻥ@‪ {m5‬ا!ه‪m‬م 
)‪ m#‬ه‪ fHm‬اراﺱ‪m‬ت‬
‫وا‪7‬ث  ‪  E‬أه ;‪. 1‬‬
‫و ا‪@A‬م  أآ‪ $N‬وأ‪ *#‬ا
‪M‬ت ا‪)* 6‬م ‪ E‬ا‪L‬ﻥن ‪= ! )E8‬ر ‪1‬ورا ‪)M#‬ا^ً أو‬
‫ﺱ‪):‬آً ﺱ'‪ & ً7‬إﻥ ‪$‬ﺕ‪ pN‬ارﺕ‪ 
N ً^N ًN‬ا*‪| :‬ﻥن آ‪:‬ت ا!آب و‪m:#‬ت ا‪.I:m‬‬
‫وه ا‪@A‬م وا)ا‪ 68 &1‬ا‪$‬ا‪ &5‬ا‪ $‬او‪5 68 J‬ة ا'& ﺕ)ا‪ 0:1‬اراﺱت ا‪ 6‬ﺕ‪HE IE‬ا‬
‫اﻥ‪ 1; P‬ا‪ J:# 0
 6‬أﺱس ‪)1‬ﺕ‪ 6‬و‪)8‬ﻥ))ﺝ‪.6‬‬
‫إن ا
) ا)ﻥ))ﺝ‪ 6:# R$ # I &': 6‬ا‪
N‬ء وا!;‪m‬ء )اﻥ‪$m‬ام‪ Nm
 .(197،‬‬
‫‪ :‬ا‪
N‬ء ‪ 6E8‬ﺕ‪ 68 &C‬اآب ا‪)1‬ات ا‪ @A‬ﺕر ‪ J5‬ﺕ‪ &A‬ا*^ ا=)ﺕ ‪ %:‬آ‪. :‬‬
‫
‪ mm‬ﺕ‪ mm:# &mmC‬ا!;‪mm‬ء ‪ 6mm8‬زوال ا‪mm:‬ت ا)ﻥ))ﺝ‪Hmm5 mm mm‬ف أو إ‪mm‬ال أو ‪$mmQ‬ه‪ I‬وا‪6mm‬‬
‫‪ E2‬ا'& ‪ pN 6A‬ﻥ'‪ R‬ا‪:A‬ت ‪ :# 68‬اآب ا‪. %:‬‬
‫
‪ N‬ال ا'‪ I8 N‬ا‪$‬ا‪ &5‬ا‪ )
: :2‬ا)ﻥ))ﺝ‪# 6‬دة ‪@m; m‬ل ا‪m:‬‬
‫ﺱ* ا‪H‬آ‪@ $‬ﺱ ‪ ،‬و=‪ ON‬آ@م ا'& ‪ )E‬ووا‪ 7G‬ي ‪$8‬د ‪ 65‬ﺱ ا‪$‬ا ‪.‬‬
‫و‪ A‬ه
ك أ! ‪ 68 IE:# $E.‬ه‪ fHm‬ا‪ m:5$‬ا‪ m$‬ﻥ‪)m‬ع ‪ m‬ا‪ &m:2‬وا‪ $;Bm‬ا‪, 6m@A‬‬
‫و‪)A‬ن ه‪H‬ا ا‪ &:2‬ون ﺱ‪ PN‬وا‪ OG‬وه‪H‬ا ا‪ 68 $;B‬ا‪@A‬م ! =‪ N5‬أي ﺕ‪E 68 $;B‬رات ا‪L‬دراك أو‬
‫ا*رات ا‪$7‬آ أو ا أو أي ‪ 68 P#‬ا‪E‬ز ا‪ 6@A‬وه‪!q‬ء ا‪m‬ل ! ‪m‬ﻥ)ن ‪ m‬أي ‪&m#‬‬
‫ﻥ‪ 6‬أو \‪ &A8 6‬ﺵ‪ S‬ﻥ وﺕ')ر '‪#  N *$‬ا ا*رة ‪ 6:#‬ا‪@A‬م‪ .‬و'‪ 6:# R:‬ه‪Hm‬ا ا
‪)m‬ع‬
‫ ا‪ &:2‬أو ا!‪$'G‬اب " ﺕ‪)% $;B‬ي أﺱﺱ ;‪)8 &:‬ﻥ))ﺝ‪ ."6‬و‪ $E.‬ه‪H‬ا ا‪)1 68 &:2‬رة اﻥ‪$7‬اف‬
‫‪i‬ه‪ *$ 68 $‬ا
'‪ R‬وا‪@A‬م إ‪ 6‬ﺝﻥ‪ P‬ﺕ‪ :# 68 $;B‬اآب ا‪ %:‬آ‪ &A‬و;‪ 1‬ا
) ا)ﻥ))ﺝ‪6‬‬
‫ا‪H‬ي ﺕ‪ $E.‬أه ‪ 68‬ه‪ fH‬اراﺱ ا‪. C7N‬‬
‫أ ا'& ذو ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 ‪$8‬ف ﺕ‪ .
 N‬ا=‪ 7‬ا‪B m‬ﻥ‪ m‬ا‪ Z2Mm‬ا‪Hm‬ي ‪m‬ﻥ‪6‬‬
‫ ‪)=,‬ر ‪#‬م ‪ 68‬ا)‪ r^i‬ا‪H‬ه
 ﻥ ا‪$ 1L‬ض ‪)k#‬ي أو ‪ 65‬أو ‪ .6:*#‬و‪ fHmE‬ا‪ m,#L‬‬
‫ا‪H‬ه
 ﺕ‪B‬ﺙ‪8 $‬ل ‪ 68‬ﺕ'& وﺕ‪ $;B‬آ@  ‪:#‬ت اآب وﺕ‪ I:‬ا‪ %:‬وا‪@A‬م ‪$ 68‬ا‪ E:5‬ا'‪ N‬‬
‫وآ& ه‪H‬ا ور‪q f‬ﺙ‪ J:# $‬ﺕ‪ rA‬ا'& ا!ﺝ‪ 6#‬وا
‪ .6‬آ‪ g zH‬ه‪H‬ا ا'& ﻥ‪$7‬اف ‪ 68‬ﺵ‪&Am‬‬
‫ا‪$‬أس و‪#  E5‬م ا!ﺕ‪g‬ان ‪ 6m8‬ا‪ .6Mm‬و‪ gm‬ا‪)=m‬ت 
‪$mN‬ة ‪ m,) $mQ‬أو ‪ . m8)B‬و‪gm‬‬
‫أ‪ k‬م ا*رة ‪ J:#‬ا‪$‬آ‪  g‬ذاآ‪$‬ة ‪ , G‬و'‪ 68 S‬ا‪ I:‬إ‪ J‬ﺝﻥ‪ P‬ﺕ‪:# 68 $;B‬ت ا‪.IE‬‬
‫أ ‪ #‬آ@م ا'& ذو ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 ‪)E $Q )E8‬م‪ ,‬وا‪ m%:‬إن وﺝ‪m‬ت ‪mN# 6mE8‬رة ‪$m m#‬دات‬
‫‪7‬ودة ‪)1 E‬ر وأﺵ‪A‬ل 
‪ 8$7‬ﻥط ا)ﻥ))ﺝ وه) ‪)7‬ر ه‪H‬ا ا‪ X7N‬أ‪.k‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
‫ﺕ‪$‬ﺝ أه ا‪ X7N‬إ‪ J‬ا
*‪ 68 Z‬اراﺱت ا‪ 6‬ﺕ‪ Z2‬ا‪ %:‬وا)ا‪ &1‬وا‪ m1; mN mE 6‬‬
‫ ﻥ‪ 5‬اآب ا'& ‪ :‬ا=‪  $‬ا
‪ 5‬ا‪L‬آ‪. A
:‬‬

‫‪ -2‬أهاف ا‪-:X7N‬‬
‫‪ .1‬ﺕ*‪ I‬و‪)8 ًm1‬ﻥ))ﺝ‪ )m
 m‬ا‪ km m%:‬ا*^‪ m‬ا‪)=m‬ﺕ وا‪m:‬ت ا)ﻥ))ﺝ‪@Cm m‬ث ‪m\8‬ت‬
‫‪  :2‬ال وه‪ I‬ا'‪ N‬و ذو ا‪ &:2‬ا)ﻥ))ﺝ‪ 6‬و ذو ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 ‪.‬‬
‫‪* .2‬رﻥ ‪)8‬ﻥ))ﺝ ‪@A‬م ال ا‪m
# $mE. H‬ه‪ I‬ﺕ‪ 6m8 $;Bm‬ا‪@mA‬م ﺱ‪)m‬اء ‪m‬ون ﺱ‪ PNm‬أو ‪PNm‬‬
‫إ‪ mmm,#‬ذه
‪$mmm% mmm‬ض ا‪ Z2Mmmm‬ا)ﻥ)‪)mmm‬ﺝ‪)mmmA 6‬ن ‪ mmmC‬د‪ &mmm‬وآ‪ mmm‬ا‪ mmm mmm,$‬ه‪mmm‬ﺕ‬
‫ا)‪ #‬وذ‪ # z‬أ;=^‪@# 6‬ج ا‪@A‬م  ا‪!5‬ت ا‪ 68 p:2‬ا‪.Z2M‬‬
‫‪ .3‬ﺕ*‪  l I‬ا!‪$,‬ا‪5‬ت ‪ 68‬ا‪ Z2M‬وا@ج ا‪ 6@A‬ا‪2‬ص ل ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
‪6‬‬

‫‪ -3‬اراﺱت ا* ‪-:‬‬

‫‪ 0,‬دراﺱت آ‪$C‬ة ﺕ‪ Z2‬ا'& ﺕ
ول ‪$‬ق ا‪ Z2M‬وا@ج و  ال  ا
)ا‪65‬‬
‫ا'‪ N‬وا
 وا!ﺝ‪ . #‬و‪ A‬ه‪ fH‬اراﺱت ‪ I‬ﺕ
ول ‪ %‬ا'&  ه‪H‬ا ا
‪).‬ر‪ .‬و‪0m, ,‬‬
‫ا‪ &N,  C5N‬راﺱ و‪@A 1‬م ه‪!q‬ء ال ‪#‬ر )‪ (1992‬و أ‪.(1995) 5‬‬

‫‪ E
 -4‬ا‪-: X7N‬‬
‫أول ا‪:‬أل ا‪:X7N‬‬
‫@ ﺕ‪$m‬اوح أ‪m#‬ره‪ m I‬أر‪ m‬ﺱ‪)
m‬ات إ‪$Mm# Jm‬‬
‫أﺝ‪$‬ى ه‪Hm‬ا ا‪ Jm:# Xm7N‬اﺙ
‪ m‬وأر‪)m‬ن ‪ً m‬‬
‫ﺱ
)ات ً و‪):C‬ا ‪ 68‬ﺙ@ث )‪#‬ت ‪ :2‬وه‪-:6‬‬

‫ا)‪ #‬او‪-: 6‬‬

‫@ ﺕ‪$m‬اوح أ‪m#‬ره‪ m I‬أر‪ m‬‬
‫ﺕ‪ &C‬ه‪ fH‬ا)‪ #‬ال ا'‪ N‬و‪#‬ده‪ I‬ﺱ ‪ً m $M#‬‬
‫و; أ‪)#‬ام‪ .‬وا‪E‬ف  دراﺱ ه‪ fH‬ا)‪ #‬إ‪Ei‬ر اﻥط ا'‪$ N‬ا‪ &5‬ا
) ا)ﻥ))ﺝ‪6‬‬
‫اآب ا‪. %:‬‬

‫ا)‪ #‬ا‪C‬ﻥ ‪-:‬‬

‫‪)mA‬ن أ‪m‬ل ه‪ fHmm‬ا)‪ mm m#‬ﺱ‪ @mm $Mm# m‬ﺕ‪$m‬اوح أ‪mm#‬ره‪ m m I‬أر‪ mm‬إ‪ 6m‬ﺕ‪mm‬‬
‫ﺱ‪)
mm‬ات‪ .‬وه ‪!qm‬ء ا‪mm‬ل ‪ IEmm‬ﺕ‪ 6mm8 $;Bmm‬ا‪@mmA‬م – أﺱﺱ‪)8 &mm:; mm‬ﻥ)‪)mm‬ﺝ‪ -6‬ا;‪$mm‬وا ‪mm# mm‬دة‬
‫ا‪ :A P2‬ا'‪ P‬ﺝ ا‪L‬ﺱ‪
A‬ر ‪ .‬و ;@ل ‪:‬ت ه‪!qm‬ء ا‪m‬ل ﺕ‪ mN‬اﻥ‪)m ImE‬ن ‪mE‬ز‬
‫ﺱ‪ 6m‬ﺱ‪ I:m‬وﻥ‪ Nm‬ذآ‪m‬ء ‪ . mN‬آ‪) ! zHm‬ﺝ‪ IEm m‬أي إ‪$5 m,#‬آ‪ m‬أو أي ‪Mm‬آ& ‪ 6m8‬ا‪mmE‬ز‬
‫ا‪.6@A‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
 ‫ا)‪ #‬ا‪-: CC‬‬
‫ﺕ‪ 0m:C‬ه‪ fHm‬ا)‪$Mm# 6m8 m#‬ة أ‪m‬ل ‪ mm‬ذوي ا‪ m,#L‬ا‪H‬ه
‪ m‬ﺕ‪$m‬اوح أ‪m#‬ره‪mm m I‬‬
‫;] وإ‪5‬ى ‪ $M#‬ﺱ
‪ .‬و‪ ,‬ﺕ‪ I‬ا;ره‪  I‬رﺱ ;‪!qE 1‬ء ال‪.‬‬

‫ﺙﻥ‪ :‬ادة ا‪: )%:‬‬

‫ﺕ‪)A‬ن ادة ا‪ m m^,  )%:‬ا‪m:A‬ت ﺕ‪)m, &mC‬س و‪)=m7‬ل ا'‪ &m‬ا‪)m%:‬ي ‪ 6m8‬ه‪fHm‬‬
‫ا‪ :5$‬ا‪ . $‬رو‪ 68 6#‬ا;ر ه‪ fH‬ا*^ أن ﺕ‪ $E.‬أآ‪, $N‬ر  ا‪):‬ت ا)ﻥ))ﺝ‪Xm7 m‬‬
‫ﺕ‪ I*mm Omm‬ا ‪ .&Mm‬و‪ mm,‬اﺵ ‪ 0:m‬ه‪ fHmm‬ا*^‪ 6mm:# mm‬ﺱ‪ Nmm‬و‪$Mmm#‬ون ‪)8)0mm1‬ﻥ ‪ mm: (m‬‬
‫ا=‪ . $‬وا;‪ $N‬آ& ‪)8‬ﻥ‪ 68 I‬ﺙ@ث )ا‪ ,‬ا‪ 6m8 :2‬ا‪ . m:A‬آ‪ m‬رو‪ 6m8 6m#‬ا!;‪m‬ر أن ﺕ‪)mA‬ن‬
‫ا‪:A‬ت ذات أ)ال ‪ - :2‬أ‪5‬د ا*' ‪ ,‬وﺙ
^ ا*' و دة ا*'‪.‬‬

‫ﺙ‪ :ًC‬ا& ‪:‬‬

‫ﺕ‪ I‬ﺕ& آ‪:‬ت ا‪) X7N‬اﺱ' ﺝ‪E‬ز ﺕ& ﺵ ا‪7‬ﺱ ‪ 8mGL‬إ‪ Jm‬ا
‪ ˆm‬ا‪)=m‬ﺕ‪6‬‬
‫ا‪N‬ﺵ‪ E $‬و ذ‪ 8$Q 68 z‬هد^ و‪ *:%‬وﺝ)دة ا&‪.‬‬
‫اﺱ‪ *$ 02‬ا‪ m‬وا*‪ m:‬ا‪ $m%‬ا‪N‬ﺵ‪ m#): $m‬او‪ 6m‬وا‪C‬ﻥ‪ m
 m‬اﺱ‪2m‬م ‪ m*$‬‬
‫ا*‪ $Q :‬ا‪N‬ﺵ‪ $‬و ا‪$A‬ار )‪ #‬ال ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 ‪.‬‬

‫راً‪ :‬ا‪: &:7‬‬

‫ﺕ‪ I‬ﺕ‪ &:7‬ا‪@A‬م  ال ﺕ‪ @:7‬و‪)m1 1‬ﺕً و‪)8‬ﻥ))ﺝً‪ m‬د‪ mً*,‬و )‪)m1): ً#)mG‬ل‬
‫إ‪:6‬‬
‫‪ $=5 -‬وو‪ ^, r1‬ا)ﻥت ي آ& )‪. #‬‬
‫‪ -‬و‪ r1‬وﺕ*‪ I‬ا‪:‬ت ا)ﻥ))ﺝ ا‪ 6‬ﺕ‪ 68 $E.‬آ‪@m‬م آ‪ m m#) &m‬ا‪m‬ل وا‪ 6m‬اﺵ‪0:m‬‬
‫‪ J:#‬ا‪H7‬ف و ا‪L‬ال و ا‪ 8GL‬وا‪.‰)M‬‬
‫‪ -‬ر‪ 1‬أي ‪i‬ه‪$‬ة ‪g‬ة و ;‪ 1‬ﺕ‪ 68 $E.‬آ@م أل ا)‪ #‬ا‪C‬ﻥ وا‪. CC‬‬
‫‪ -‬ﺕ‪ 7‬ا‪ 
N‬ا*' ا‪ :k‬أو ا‪ :E‬ي آ& )‪. #‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
 ‫‪J5‬א‪+,‬א(‪ W‬‬
‫ا)‪ #‬او‪ :6‬ال ا'‪) N‬ا)‪ #‬ا‪( 'k‬‬
‫ا*^ ا)ﻥت‪:‬‬
‫أ‪$Ei‬ت ا
^‪ h‬أن ﺝ ا‪)1‬ات ‪ ,‬ﻥ'*‪ .0‬وﺕ‪$‬او ‪ 05‬ﻥ‪ P‬ا
'‪ R‬ا‪)m1 &mA O7=m‬ت ‪m‬‬
‫ ‪ %60‬إ‪ .% 100 6‬وﺱ& ﺙ@ﺙ ‪)1 $M#‬ﺕ 
‪ N‬أ‪ %90  6:#‬وه‪ fH‬ا
‪ N‬ﺕ ‪ mC‬‬
‫ﻥ‪ N‬ا!آب ا‪ 68 &A‬آ‪  $C‬اراﺱت‪ .‬أ ا‪)1‬ات ا‪ 6‬ﺱ‪ 0:‬ﻥ‪ k2
 N‬ﻥ‪%60) Nm‬‬
‫و‪ 68 (%75‬ا
'‪ [r] 6E8 R‬و ]‪ [s‬و‪ l‬ا‪)1‬ات ا‪)E‬رة‪ .‬وا=)ﺕن ]‪ [r‬و ]‪)1 [s‬ﺕن ‪g‬ان‬
‫=) ‪ 68‬ا
'‪R‬؛ آ‪ I zH‬اآ‪ 68 IE‬ﺱ ‪$;B‬ة ‪#‬ر)‪.(1992‬‬

‫ا‪:‬ت ا)ﻥ))ﺝ ‪:‬‬

‫أو!‪ :# :‬ا‪H7‬ف ‪-:‬‬
‫‪ :#‬ا‪H7‬ف آﻥ‪ 0‬ﻥدرة ) ‪ I‬ﺕ‪ m ( %4 m‬ه‪!qm‬ء ا‪m‬ل ‪ ,‬وذ‪Hm5 PNm zm‬ف ا*'‪m‬‬
‫ا‪ $%‬ا
‪)N‬ر ‪ 6m8‬آ‪ m:‬أو آ‪m# 6m8 m:‬د ‪ m &m:,‬ا‪m‬ل‪ .‬إ‪ 6m‬ﺝﻥ‪ Pm‬أن ه‪ fHm‬ا‪ Im m:‬ﺕ‪$m‬ﺕ‪pN‬‬
‫‪)1B‬ات 
‪.‬‬
‫ﺙﻥ‪ :# :‬ا‪L‬ال ‪-:‬‬
‫‪$Ei‬ت ‪ :#‬ا‪L‬ال 
‪  %22 N‬أل ه‪ fH‬ا)‪ #‬وﺕ‪" :# 68 0:C‬ا‪"]mE‬‬
‫وه‪ 6‬إال ا=)ت ا‪)mE‬ر ‪ m:C‬ا‪)mE‬س ‪mC‬ل ]‪ [g‬ﺕ‪)m7‬ل إ‪ , ([k] 6m‬و‪" m:#‬ا‪ "Rm,$‬وه‪6m‬‬
‫إال ا‪)1‬ات ا‪ 2‬إ‪ E:C 6‬ا‪C *,$‬ل )] ‪ [ t‬ﺕ‪N‬ل إ‪[ t ].6‬‬
‫أ ‪)1‬ت ]‪)78 [s‬ل إ‪)1 6‬ت ]‪ . [θ‬أ ‪)1‬ت ]‪)78 [r‬ل إ‪ [J] 6‬أو ]‪.[l‬‬
‫ﺙ‪ :# :C‬ا‪-: 8GL‬‬
‫‪ I‬ﺕ‪ $E.‬ه‪ fH‬ا‪ 68 :‬آ@م ال ا'‪.N‬‬
‫ا‪ 
N‬ا*' ‪:‬‬
‫أ‪$Ei‬ت ا
^‪ h‬أن ! )ﺝ ‪ )1‬ي ال ا'‪ 68 N‬ه‪H‬ا ا‪ 68 $‬ﻥ'‪ R‬أي ﻥ)ع ‪m‬‬
‫ا* ‪ ,‬أو ﺕ‪$‬اآ‪ P‬ا‪ 
N‬ا*'‪ m‬وأ)ا‪ mE‬وه‪Hm‬ا ‪ m Rm‬دراﺱ‪m# m‬ر )‪ 6m8 (2002‬اآ‪m‬ب‬
‫ا‪ 
N‬ا*' ل ا‪ 6‬ﺕ‪$‬اوح أ‪#‬ره‪   I‬ﺱ
 وﺙ@ث ﺱ
)ات‪.‬‬

‫ا)‪ #‬ا‪C‬ﻥ ‪ :‬ال ذوي ا‪ &:‬ا)ﻥ))ﺝ ‬

‫‪ ^,‬ا)ﻥت‪:‬‬
‫أ‪$Ei‬ت ا
^‪ h‬أن ا*^ اﺵ‪ 6:# 0:‬ﺝ ا‪)1‬ات و‪  I A‬أي ‪)1‬ت ﻥ‪.%72 Nm‬‬
‫وآﻥ‪ 0‬ا
‪ *8 , k2
 # P‬ﺱ& ‪)1‬ت ا‪gE‬ة أ‪ 6:#‬ا
‪ P‬ا\) ‪ R'
:‬ا=‪, %72 O7‬‬
‫و ﺱ‪ 0:‬ﺕ أ‪)1‬ات ‪ p*8‬ﻥ‪ %50   N‬إ‪ %706‬وه‪ fH‬ا‪)1‬ات ه‪j, ħ,w,h,m,n,f,t, χ 6‬‬
‫] [ ‪ 
 ,‬ﺱ‪ 6, 0:‬ا‪)1‬ات أ‪ .%50  &,‬و  ه‪ fH‬ا‪)1‬ات أ‪)m1 $M# 5‬ﺕ 
‪ Nm‬أ‪&m,‬‬
‫ ‪ .%25‬أي ‪ I‬ﺕ
'‪ R‬أآ‪  %37  $C‬ا‪)1‬ات ‪)8 771‬ق ‪.%50‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
‫آ‪ zH‬أو‪ 07mG‬ا
‪ h^m‬أﻥ‪) ! m‬ﺝ‪)m1 m‬ت ‪)mE‬ر ﺱ‪)m8 &m‬ق ‪ $mQ %50‬ا‪)m1‬ات اﻥ‪. m‬‬
‫آ‪ zH‬ﺱ‪ 0:‬ﻥ] ا
‪ N‬ا‪)1‬ات ا‪ 2‬وا‪)1‬ات ا=‪. $‬‬
‫‪ IQ$‬آ&  ﺱ‪ RN‬ذآ‪  f$‬اﻥ‪2‬ض ا
‪ P‬ا\) ‪ R'
:‬ا=‪ fHE O7‬ا)‪>8 #‬ن ا‪&AM‬‬
‫ام ‪$‬ﺕ‪ P‬اآب ا‪)1‬ات *‪$‬ب '‪ *$‬آ‪$N‬ة  ﻥ^‪ h‬ال ا'‪.N‬‬

‫ا‪:‬ت ا)ﻥ))ﺝ ‪:‬‬

‫أو!‪ :# :‬ا‪H7‬ف‪:‬‬
‫‪$Ei‬ت ‪ :#‬ا‪H7‬ف  ه‪!q‬ء ال 
‪ .%83 N‬و آ‪m‬ن ا)‪ m,‬اول ‪ 6m8‬ا‪m m:A‬‬
‫أآ‪ $C‬ا)ا‪ ,‬ﺕ‪B‬ﺙ‪$‬ا‪ .‬و‪$ I‬ﺕ‪ pN‬ا‪H7‬ف ‪)1B‬ات 
& ﻥ ‪)E.‬ر ﺙ@ث ‪:#‬ت ‪)8‬ﻥ))ﺝ وه‪6‬‬
‫‪ :#‬ﺕ‪ pN‬ﻥ'‪ R‬ا‪:A‬ت ادة ا* و‪ ,‬ﺱ‪ 0:m‬ﻥ‪ m %100 Nm‬ا‪m‬ل‪ .‬و‪ m:#‬ﺕ‪pmN‬‬
‫ا
*)د ا=‪H78 0‬ف أ‪ 61 5‬ا
*)د‪ .‬أ ‪H5 :#‬ف ا=‪ 0‬ا;‪ $‬و‪ ,‬ﺱ‪ 0:‬ﻥ‪%63 N‬‬
‫ ال‪.‬‬
‫ﺙﻥ‪ :# :‬ا‪L‬ال ‪:‬‬
‫ﺱ‪ :# 0:‬ا‪L‬ال ‪ m‬ا‪m‬ل ‪)m5‬ا‪ .%94 6‬و ﺕ‪ 0mG$‬ﺝ‪ m‬ا‪)m1‬ات ‪ m:‬ا‪mL‬ال‬
‫‪mm#‬ا ‪)mm1‬ﺕ‪ .[w],[?] 6‬وﺕ‪ 0mm:C‬ه‪ fHmm‬ا‪ 6mm8 mm:‬أﻥ‪)mm‬اع آ‪$mmC‬ة ‪$mmE.8 ,‬ت ‪ mm:#‬ا‪ ,]mmE‬و‪ mm:#‬‬
‫اﺙ‪ , :‬و‪ :#‬اﻥ‪$7‬اف ]‪ [r‬و ]‪ .[s‬و‪ ,‬ﺱ‪ 0:‬آ& ه‪ fH‬ا‪:‬ت ﻥ‪  %100 N‬ال‪.‬‬
‫أ‪ mm: Nmm
 mm‬ﺕ*‪ Imm‬ا‪)mm1‬ات ا‪ mmA
7‬إ‪ 6mm‬ا ‪m‬م ‪ mm*8‬ﺱ‪ 0:mm‬ﻥ‪ .%94 Nmm‬و‪ mm:#‬‬
‫ا‪ R,$‬آﻥ‪ .%88 N
 0‬أ ‪ :#‬ا‪L‬ال ‪gE‬ة وا‪ 6m‬ﺱ‪ 0:m‬أ‪ km‬ﻥ‪A8 %88 Nm‬ﻥ‪ m:# 0m‬‬
‫‪g‬ة 
‪!qE N‬ء ال ‪ *8‬اﺵ‪ 6m:# 0:‬اﺙ
‪)m1 $Mm# m‬ﺕ وآﻥ‪ 0m‬ا‪gmE‬ة ‪)m1 m‬ر ا‪mL‬ال‪.‬‬
‫و‪ h^
 *N‬دراﺱ ‪  (1973)$#‬ه‪H‬ا ا
)ع  ا‪mL‬ال ﻥ'‪ )m
: mN m‬ا)ﻥ)‪)m‬ﺝ‪m 6‬ل‬
‫ا=‪.$‬‬
‫ﺙ‪ :# :C‬ا‪: 8GL‬‬
‫‪ I‬ﺕ‪ $E.‬ه‪ fH‬ا‪ :‬آ‪.‬ه‪$‬ة ‪g‬ة أو آ‪H ^, :‬اﺕ‪ 68 E‬آ@م ه‪!qm‬ء ا‪m‬ل ‪ &m‬آﻥ‪0m‬‬
‫‪)1‬رة ﻥدرة آ)ﺱ‪ pN :‬ا
*)د ا=‪ 0‬و‪ I‬ﺕ ا
‪.%1 N‬‬
‫ا‪ 
N‬ا*' ‪:‬‬
‫
‪mm:A: Nmm‬ت ا‪5‬د‪ mm‬ا*'‪ Imm mm‬ﺕ‪ 6mm8 :AMmm $mmE.‬ا
'‪mm# Rmm‬ا آ‪mm:‬ت ذات ا*'‪mm‬‬
‫‪ *8 CVCC‬ﺕ‪ 0G$‬إ‪:# 6‬ت ا‪ pN‬ا)ﻥ))ﺝ وذ‪ )= z‬ا
'‪ . = R‬أ‪m‬‬
‫ا‪:A‬ت ا‪ ^
C‬ودة ا*' ‪ m:# 0m8‬ا‪)=m pmN‬ر ‪Hm5 mE
 m:2‬ف آ‪ &m‬ا*‪ m‬ا‪$m%‬‬
‫
‪)N‬رة أو إ‪5‬اه‪ .‬أو ‪ $%‬ﻥ)ع ا*'  *' ‪ R:%‬إ‪)m 6‬ح‪ .‬أو ‪)m7 m'* $m%‬ي ‪6m:#‬‬
‫‪ $=, 0^1‬إ‪ :C 6‬ا')&‪ .‬أو ﻥ'‪ R‬ا*' ا‪ R:%‬و‪ A‬ﺱ‪2m‬ام ‪ m:#‬اﺙ‪ . m:‬وآ‪ &m‬ه‪fHm‬‬
‫ا=)ر ‪m:# m‬ت ﺕ‪ pmN‬ﻥ'‪ Rm‬ا‪m:A‬ت ذات ا‪$‬اآ‪ Pm‬ا‪ m:2‬ﺕ‪ m m‬اﻥ‪m‬ط ا'‪! mN‬آ‪m‬ب‬
‫ا‪@A‬م‪# ,‬ر )‪ (1999‬و)‪.(2003‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
 ‫‪:#‬ت ‪)8‬ﻥ))ﺝ و‪.‬ه‪@A 1; $‬م ه‪ fH‬ا)‪ #‬‬
‫أو!‪ :‬ا‪:‬ت ا‪ N$%‬وا
درة‪:‬‬
‫
‪ fHE N‬ا‪:‬ت ا‪:# E:# R:' 6‬ت "‪ " N$Q‬أي ! ﺕ‪7‬ث أﺙ
ء ا
) ا)ﻥ))ﺝ‪6‬‬
‫ا'‪ 6N‬و ا‪:‬ت ا
درة ا‪7‬وث اﻥ‪$‬ام )‪ (1976‬و ﺝ‪$‬وﻥ& )‪ E
 k $Ei *8 ( 1982‬و‪A‬‬
‫
‪ ' P‬و
‪ :# E‬ﺕ‪ &)7‬ا‪)1‬ات ا إ‪ 6‬أ‪)1‬ات ;‪. :‬‬
‫ﺙﻥ‪i :‬ه‪$‬ة ا‪)1‬ات ا‪-: :k‬‬
‫ه
‪mm‬ك ‪ mm:‬وا‪mm5‬ة ‪ mm‬ﺕ‪ zmm:‬ا)‪ mm#‬ﺕ‪ 6mm8 Rmm*7‬آ@‪mmi mmE‬ه‪$‬ة ا‪)mm1‬ات ا‪ :kmm‬اﻥ‪$mm‬ام‬
‫)‪ (1976‬و ‪ .(1981)$
8‬وه‪ fHm‬ا‪m.‬ه‪$‬ة ﺕ‪ 6m8 &mC‬ﺕ‪ &km‬ا'‪)m1 &m‬ات 
‪ m‬واﺱ‪2m‬ا‪6m8 E‬‬
‫‪ Imm.‬آ@‪ IQ$mm mm‬وﺝ‪)mm‬د أ‪)mm1‬ات أ;‪$mm‬ي ‪ mm^, 6mm8‬أ‪)mm1‬اﺕ وذ‪qmm zmm‬دي ‪ N'mm‬إ‪)mmEi 6mm‬ر أﻥ‪mm‬ط‬
‫‪)8‬ﻥ))ﺝ ‪ $Q‬ﺙ و‪ . *'
 $Q‬و‪ 68‬ه‪ fHm‬اراﺱ‪ 0:km8 m‬ا'‪ m:‬اﺱ‪2m‬ام ‪)m1‬ﺕ‪ [w] 6‬و ] ‪[ j‬‬
‫!  أ‪)1‬ات آ‪$C‬ة آﻥ‪ ^, 68 0‬أ‪)1‬اﺕ‪.E‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
 ‫ا)‪ #‬ا‪ : CC‬ال ذوي ا‪ ,#L‬ا*‪ :‬‬
‫‪ ^,‬ا)ﻥت‪:‬‬
‫أ‪$Ei‬ت ا
^‪ h‬أن أل ه‪ fH‬ا)‪g #‬ون *^ ‪)1‬ﺕ ‪7‬ودة ‪ ,‬ا;‪$M# ; 6‬‬
‫‪)8‬ﻥً  ا*^ )‪)5‬ال‪  % 56‬ا*^ ( وه‪[ ħ, d , k, ç , j, y, s, s, z, n, f, j, ? j] 6‬‬
‫‪ .h, r ,‬آ ﺱ‪ 0:‬أ‪ 6:#‬ﻥ‪ 68 )\ N‬ا
'‪ R‬ا=‪)1 O7‬ات ا‪. [b,m,w,] EM‬‬
‫ا‪:‬ت ا)ﻥ))ﺝ ‪:‬‬
‫أو!‪ :# :‬ا‪ H7‬ف‪-:‬‬
‫‪$Ei‬ت ‪ :#‬ا‪H7‬ف 
‪  %100 N‬ال‪ .‬وﺕ‪H5 68 0:C‬ف *' أو أآ‪m'*  $C‬‬
‫
‪)mN‬ر أو ‪)mN
 $mQ‬ر ‪ mm‬ا‪ . m:A‬آ‪$mEi zHm‬ت ‪Hm5 mm:#‬ف ا‪)=m‬ت ا;‪ mm $m‬ا‪ m:A‬و‪6mm8 m8H5‬‬
‫ا* دا;& ا‪ . :A‬آ‪$Ei zH‬ت ‪ m:#‬ا‪Hm7‬ف ‪ m‬ا
*‪)m‬د ا‪ 0=m‬وا‪ 6m‬ﺱ‪ 0:m‬ﻥ‪.%100 Nm‬‬
‫وذ‪ z‬اﺕ‪  R‬ﻥ^‪ h‬دراﺱ ‪m#‬ر )‪mN Xm5 (1999‬أ ﻥ'‪ Rm‬ا
*‪)m‬د ا‪ 6m8 0=m‬ا‪C‬ﻥ‪ m‬و‪ m:# Im‬‬
‫ا!آب ا‪ 
# &A‬ا‪$‬ا  ا‪.$‬‬
‫ﺙﻥ‪ :# :‬ا‪L‬ال‪- :‬‬
‫‪$Ei‬ت ‪ :#‬ا‪L‬ال =)رة وا‪ 7G‬و‪ 68 (%95 ) i)7:‬آ‪@m‬م ا‪m‬ل ا‪ ,m‬ذه
‪.m‬‬
‫وﺕ‪ 0:C‬ه‪ fH‬ا‪:‬ت ‪ :# 68‬ا‪ ]E‬و‪ ,‬ﺱ‪ 0:‬ﻥ‪ .%100 N‬آ‪ zH‬ﺱ‪ :# 0:‬اﻥ‪$7‬اف ]‪[r‬‬
‫‪ %100‬وا‪H‬ي ﺕ‪ &C‬إا‪)m1 68 E‬ر ‪m‬دة واﻥ‪$7‬ا‪m8‬ت ﺵ‪m‬ة ‪ mE ]m‬ﺙ‪mN‬ت أو ﻥ‪m pm‬ي ا'‪&m‬‬
‫ا)ا‪ . 5‬أ ‪ :#‬اﻥ‪$7‬اف ]‪A8 [s‬ن ا‪L‬ال ‪ E:)7‬إ‪ [t] 6‬أي ﺕ‪ 0)7‬ﺱ "ا‪A5‬آ " إ‪ 6‬ﺱ ‬
‫"اﻥر ‪ .‬وﺕ‪ $N‬ه‪ fH‬ا‪ :‬ﻥ‪ &:, p‬ا‪7‬وث ‪ 68‬ا')ر ا'‪ 6N‬ي ا'& ا'‪ P5 6N‬ﻥ^‪h‬‬
‫دراﺱ دن و دا‪ (1983) g8‬و ﺱ)ل وﺝ)ن )‪$m m
 , (1985‬ي اﻥ‪$m‬ام )‪ (1976‬أﻥ‪ m:# mE‬‬
‫ﺕ‪ 68 $E.‬ا')ر ا'‪ 6N‬و‪ 68 A‬ا‪ :5$‬او‪ .6‬آ‪$mEi zHm‬ت ‪ m:#‬ﻥ*‪ &m‬ا‪)m1‬ات ا‪ mA
7‬إ‪Jm‬‬
‫ام ‪ 68‬آ@م ه‪!q‬ء ال‪.‬‬
‫)‪ {5‬أﺙ
‪m‬ء ا‪ &m:7‬أن آ‪$mC‬ا ‪ m‬ا‪)m1‬ات ا‪ 6m‬ﻥ'*‪ 77m1 0m‬أو آﻥ‪ 0m‬ﺕ‪mN‬ل آﻥ‪ 0m‬ﺕ
'‪Rm‬‬
‫'‪)Mmm mm*$‬ﺵ ‪ mmE8 P=mm‬ﺕ‪mmA mm7‬ن أو ه\‪ mm‬ا‪)=mm‬ت ‪)mm1 @Cmm8‬ت ] ؟ [ ﻥ'‪0^mm1 mm Rmm‬‬
‫و‪.01‬‬
‫ﺙ‪ :# :C‬ا‪-: 8GL‬‬
‫ﺱ‪ :# 0:‬ا‪ 8GL‬ﻥ‪  %27 N‬أل ه‪ fH‬ا)‪ . #‬وﺕ‪ 68 0:C‬و‪ 0^1 G‬‬
‫‪ 61‬ا
*)د ا‪ .0=m‬وه‪ fHm‬ا‪)m1 m:‬رة وا‪m5‬ة ‪ pmN‬ا
*‪)m‬د ا‪ 0=m‬و‪ mA‬ﺕ‪h^m
 mN‬‬
‫‪#‬ر )‪ 6E8 (1999‬ﺕ‪$AN :5$ 68 $E.‬ة  ‪$‬ا‪ &5‬اآب ا
*)د ا=‪ 
# 0‬ال و
‪ N‬‬
‫! ﺕي ﻥ‪.%50 N‬‬
‫ا‪ 
N‬ا*' ‪:‬‬
‫أ‪$mmEi‬ت ا
‪ h^mm‬أن ﺕ*‪ &mm:‬ا*'‪ mm mm‬ا‪mmL‬ال وإ‪ mm‬ا‪ 0^=mm‬آ‪mm‬ن اآ‪ $mmC‬ﺵ‪ 6mm8 ً#)mm‬ﺝ‪mm‬‬
‫ا‪:A‬ت‪:A: N
N8 .‬ت ا‪5‬د ا*' ‪>m8‬ن ا*'‪ CVV m‬ه‪ )m‬أﺱ‪ &Em‬ا*‪!qmE m‬ء ا‪m‬ل‪.‬‬
‫آ‪ zHm‬ا*'‪ CVVC m‬إذا آ‪m‬ن ا‪ 0=m‬اول وا;‪ $m‬ﻥ‪ ]m‬ا‪)=m‬ت ‪mC‬ل ]‪ [b æ:b‬و ]‪ [du:d‬و‬
‫]‪[tu:t‬أ 
‪:A: N‬ت ا‪ ^
C‬ا*'‪A8 :‬ن أ‪$‬ه ﻥ'* وأ‪@#‬ه ﻥ‪ N‬ﺕ‪ z:‬ا‪m:A‬ت ا‪ 6m‬ﺕ‪)m7‬ي‬
‫‪ CVV-CV '* 6:#‬و‪)A‬ن ا=‪ 0‬ذاﺕ ‪ 68‬ا*'‪ &mC m‬آ‪ , /ba:ba / m:‬أو ا‪m:A‬ت ا‪6m‬‬
‫ﺕ‪)7‬ي ‪$A '* 6:#‬ر ‪ CVC-CVC‬و‪ Xm7 A‬ﺕ‪)mA‬ن ا‪)=m‬ا‪ 0‬ﺙ‪ 6m8 m:‬ا*'‪/ &mC m‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
‫‪ ./simsim/‬أ‪ mm‬ا‪mm:A‬ت ا‪)A‬ﻥ‪ {5)mm mm:2 mm'* mm mm‬أن ﻥ‪ Nmm‬ا
'‪ Rmm‬ا‪ O7=mm‬آﻥ‪0mm‬‬
‫
‪. k2‬‬
‫
‪mm:A: Nmm‬ت ا‪ 6mm‬اﺵ‪ 6mm:# 0:mm‬ا‪mm:A‬ت ا‪mm‬دة ا*‪ mm*8 mm‬ﺕ‪ $mm%‬ﺵ‪ mm
 &Amm‬ا*‪mm‬‬
‫وﺕﺕ‪ E‬و
ءا ‪ 6:#‬ذ‪$Ei z‬ت ه‪ fH‬ا‪m:A‬ت ‪)=m‬ر ‪ m)E $mQ mN$Q‬و ﺕ‪)mA‬ن ‪ m‬ا‪)m1‬ات‬
‫ا‪  6‬و)‪$m m* 6m8 #)G‬ة ‪ &mC‬آ‪" m:‬ا
‪mE‬ردة" ﻥ'*‪ [hanta] 0m‬وه‪ fHm‬ا‪m:A‬ت آﻥ‪0m‬‬
‫;‪ 1‬ﺝًا و‪g‬ة ‪!qE‬ء ال أي ‪@C $E. I‬ﺕ‪ 68 E‬آ@م ا)‪ #‬ا*‪ .‬وذ‪$ z‬ﺝ‪m‬‬
‫إ‪ 6‬ي ﺕ‪ $;Bm‬واﻥ‪$m7‬اف ا
‪ )m‬ا'‪m.
: 6mN‬م ا‪)=m‬ﺕ‪ m:# 6m8 6‬اآ‪m‬ب ا‪ IEm m%:‬وا‪Hm‬ي ﺕ‪Bm‬ﺙ‪$‬‬
‫‪ 68 &:2‬ا)‪ r^i‬ا‪ 2‬ا‪ 6‬ﺕ‪ m%: Z2‬وا‪m 6m‬وره أﺙ‪$m‬ت ‪m# 6m8‬م ا‪ 6m8 IA7m‬ا)‪ 0m,‬ا‪Hm‬ي‬
‫ﺕ‪7‬ﺝ آ& و‪5‬ة ‪)1‬ﺕ ‪.‬‬

‫‪:#‬ت و‪.‬ه‪ fHE 1; $‬ا)‪: #‬‬

‫‪$Ei‬ت ‪ :#‬ا*‪ P:‬ا‪mA‬ﻥ‪)=m 6‬رة آ‪$mN‬ة و‪ I.m
 $mQ &AMm‬وه‪ fHm‬ا‪ m:‬ﺕ‪ Nm
 $mN‬‬
‫‪$‬ا‪ &5‬ا
) ا'‪ 6N‬ﻥدرة ا‪7‬وث‪.‬‬
‫آ‪$Ei zH‬ت ‪ :#‬ﺕ‪ &)7‬ا‪)1‬ات ا!ﻥر إ‪ 6‬أ‪)1‬ات ا‪A5‬آ ‪ .‬وﺕ ه‪  fH‬ا‪:‬ت‬
‫ا‪ X5 N$%‬أن ا‪)1‬ات ا!ﻥر أﺱ‪ 68 &E‬ا
'‪ R‬وﺕ‪ &N, PA‬ا‪)1‬ات ا!‪A5‬آ ‪.‬‬
‫‪ l &k‬ه‪!q‬ء ال آ‪ :‬وا‪5‬ة 
‪  p‬ﺕ
‪ 6‬ﻥ‪:A 6‬ت آ‪$C‬ة و‪ &mC‬ه‪ m:, fHm‬‬
‫ا‪$‬دات‬
‫أ‪ $mmEi‬ه‪!qmm‬ء ا‪mm‬ل ‪mm#‬م ا‪mmNC‬ت وا!‪gmm‬ام 
‪mm.‬م ‪)8‬ﻥ)‪)mm‬ﺝ‪ mm5) 6‬أو اﺱ‪2mm‬ام ا‪mm:‬ت‬
‫ا)ﻥ))ﺝ ا'‪ 68 N‬آ@‪ .IE‬ه‪!q‬ء ال ‪g‬ون 
)ع  ا‪$‬ا;‪ 6‬وا‪ &A‬و‪#‬م ا‪$‬آ‪68 g‬‬
‫ﺕ‪ &:‬ا‪)1‬ات '‪ N *$‬آ ‪ $E.‬أ‪$,‬اﻥ‪ .IE‬وذ‪$ zm‬ﺝ‪ m‬إ‪ mŒ Jm‬ا‪ ,]
m‬و‪m:#‬ت ا‪Rm:%‬‬
‫وا!ﻥ‪$‬اج ‪ 
C:‬ا=)ﺕ ‪ ,‬ﺙ‪ I‬ﺕ‪B‬ﺕ‪ :5$ 6‬ا‪) &AM‬ا
'‪ (R‬و =‪ P5‬ه‪ fH‬ا‪:‬ت  ‪m#‬م ﺕ‪m‬زر‬
‫أ‪k#‬ء ا
'‪ R‬وﺱ@ ا‪2‬رج آ& ه‪H‬ا  ا‪B‬ﺙ‪ $‬ا‪N‬ﺵ‪ 68 $‬ﻥ)‪ #‬أﻥط ا‪@A‬م ى ه‪!q‬ء ال ‪.‬‬

‫‪J6‬א‪ W-./‬‬
‫‪)G J:#‬ء ا
^‪ h‬ا* ‪ fHE‬اراﺱ ‪ A‬اﺱ‪@2‬ص ا‪$‬وق اﺱﺱ‪ m‬ا‪ 6m‬ﺕ‪ 6m8 Okm‬ﺵ‪&Am‬‬
‫)‪ (1‬و )‪ (2‬وا‪ 6‬ﺕ‪  g‬ال ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 وال ذوي ا‪ &:2‬ا)ﻥ))ﺝ‪ 6‬آŽﺕ‪:6‬‬
‫‪ m^, -1‬ا‪)m1‬ات ‪ m
#‬ا‪m‬ل ذوي ا‪ m,#L‬ا‪H‬ه
‪ ! m‬ﺕ‪ &mC‬ﻥ‪ r=m‬ا*^‪ m‬ا‪)=m‬ﺕ إذا ‪), m‬رﻥ‪0m‬‬
‫*^ ال ذوي ا‪ &:2‬ا)ﻥ))ﺝ‪.6‬‬
‫‪ -2‬ﻥ) اآب ا
‪.‬م ا)ﻥ))ﺝ‪ 6‬ل ذوي ا‪ &m:2‬أو ا!‪$'mG‬اب ا)ﻥ)‪)m‬ﺝ‪$ Im 6‬ﺕ‪NMm Pm‬‬
‫إ‪5 6‬ا آ‪ $N‬ا!آب ا'‪@2 6N‬ف ال ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 ‪.‬‬
‫‪ -3‬ا;ء أ‪)1‬ات ﺕ‪! g‬آب ا‪ $mAN‬وﺱ‪ )Em‬ا
'‪)8 m^, m Rm‬ﻥ‪m‬ت ا‪m‬ل ذوي ا‪ m,#L‬‬
‫ا‪H‬ه
 ‪.‬‬
‫‪ -4‬أن ا‪)1‬ات ا‪ 6‬ﺕ‪ 68 $E.‬ا*^ ا=)ﺕ ل ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 دا^ ﺕ‪N‬و ‪)M‬ﺵ و‪$Q‬‬
‫د‪. *,‬‬
‫‪ k2 ! -5‬ا
‪.‬م ا)ﻥ))ﺝ‪ 6‬ل ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 '‪ m*$‬أو ﻥ‪ pm‬وا‪ m5‬ﺙ‪ !) 0m‬ﻥ‪(6m.‬‬
‫‪@2‬ف ال ذوي ا‪ &:2‬ا)ﻥ))ﺝ‪.6‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
‫‪ & .6‬ال ذوي ا‪ &:2‬ا)ﻥ))ﺝ‪ 6‬إ‪i J‬ه‪$‬ة ا‪L‬ال ‪ 68‬ﻥ'‪ Rm‬ا‪)=m‬ت ذاﺕ‪ m
 m‬ا‪m‬ل ذوي‬
‫ا‪ ,#L‬ا*‪):k :‬ن ‪i‬ه‪$‬ة ا‪H7‬ف‪.‬‬
‫‪)Ei $CA .7‬ر ا‪:‬ت ا‪ N$%‬و ا
درة ‪ 68‬آ@م ال ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 ‪@m2‬ف ا‪m‬ل ذوي‬
‫ا‪ &:2‬ا)ﻥ))ﺝ‪.6‬‬
‫‪ g .8‬ال ذوي ا‪ ,#L‬ا‪H‬ه
 ‪$‬اآ‪ P‬ا‪ 68 :2‬ا‪ m
N‬ا*'‪ Xm5 m m‬ا‪ ImA‬وا‪rmA‬‬
‫‪ fHE‬ا‪. 
N‬‬
‫‪ 6:# .9‬ا‪ m IQ$‬ا‪ m Mm‬ا‪m‬ل ذوي ا‪ &m:2‬ا)ﻥ)‪)m‬ﺝ‪ 6‬و‪ m‬ا‪m‬ل ذوي ا‪ m,#L‬ا‪H‬ه
‪ m‬‬
‫‪)1 " R'
:‬ات ا‪>8 " :k‬ن ال ‪ 68‬ا)‪ #‬او‪ 6‬أ‪)1‬اﺕ‪ IE‬وا‪ 7G‬و‪)Mm $mQ‬ﺵ ‬
‫وآ‪ zH‬ا‪ 
N‬ا*' ‪ 6E8‬ﻥ‪ .‬إ‪ 5 6‬آ‪.$N‬‬
‫‪ A .10‬ا!‪#‬د ‪ Jm:#‬ا‪ Z2Mm‬ا)ﻥ)‪)m‬ﺝ‪@mA 6‬م ا‪m‬ل ‪ 6m8‬ا‪$‬ا‪ &m5‬ا‪ m$‬او‪Jm:# Jm‬‬
‫أﺱس  ا
) ا)ﻥ))ﺝ‪ 6‬و ‪)1 ^,  :C‬ﺕ و‪:#‬ت ا‪ &A pN‬ال‪.‬‬
‫‪ 68‬ا
‪ m

A E‬ا*‪)m‬ل أن ا‪ m,#L‬ا‪H‬ه

‪ mE m‬ﺕ‪Bm‬ﺙ‪ $‬آ‪m* 6m:# $mN‬رة ه‪!qm‬ء ا‪m‬ل ‪6m:#‬‬
‫ا‪ $A‬ا‪g$‬ي و ﺙ‪ I‬ا*رة ‪ 6:#‬إﻥج ا‪:A‬ت وأ‪)1‬ات ا‪. %:‬‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
‫‪3%45J7‬א‪2/‬א‪0-1‬א
א‪%‬א‪
5(6‬א‪(89‬א‪ JW(
7‬‬
‫‪ P‬أن ﻥ‪$‬ا‪ 6#‬أﺙ
ء ا*‪ I‬ا‪!qE 6@A‬ء ال  ‪:6:‬‬
‫‪ 68 .1‬ا ا‪ &k Z2M‬اﺱ‪N‬د ا‪)1‬ات اآ‪ )1 $C‬أي ا‪ I 6‬ﺕ‪ ^, 68 $E.‬أ‪)1‬اﺕ‪.IE‬‬
‫‪ .2‬ا‪)m5‬اء ا;‪mmN‬ر ا
'‪ Rm‬ا‪mm2‬ص ‪ Jm:# ImmE‬آ‪mm:‬ت ‪$‬ا‪ mmE8 Jm#‬ا;‪mm‬ر ا‪m:A‬ت ا‪$mmA‬رة *'ً‪ mm‬أو‬
‫ازدواﺝ ا*' ‪) &C‬دادة – ‪ – ‰M‬ﺵ‪ – PMN‬آ‪ –  –  – 0A‬ﻥﻥ – ﺕﺕ ‪000‬اˆ(‪.‬‬
‫‪$ .3‬ا‪#‬ة ا;ر ا‪:A‬ت ذات ا*' ا)ا‪ 1; 5‬ا‪ 6‬ﺕ‪)7‬ي ‪$5 6:#‬آ )‪. :‬‬
‫‪ .4‬ﻥ‪ 6mm8 km‬ا!‪mN#‬ر ‪ 6mm8‬ا;‪mm‬ر ا‪m:A‬ت ا‪ mm^
C‬ا*'‪ mm‬أن ﺕ‪)m7‬ي ‪$=mm, mm* m pmm:; 6mm:#‬ة‬
‫و)‪. 5‬‬
‫‪ .5‬ا!د ‪ #‬ا;ر ا‪:A‬ت ذات ا* ا‪@C‬ﺙ ;‪ 68 1‬ا ا‪.Z2M‬‬

‫‪120‬‬

‫‪100‬‬

‫‪80‬‬

‫‪60‬‬

‫‪40‬‬

‫‪20‬‬

‫‪0‬‬
‫ا 
او‬ ‫ا 
ا ‬ ‫ا 
ا ‬

‫ﺵ‪(1) &A‬‬

‫ا
‪ P‬ا\) ‪)1‬ات ا‪$Ei 6‬ت أ‪ 68 %50  6:#‬ا)‪#‬ت ا‪@C‬ﺙ ‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
 ‫‪100‬‬

‫‪90‬‬

‫‪80‬‬

‫‪70‬‬

‫‪60‬‬

‫‪50‬‬

‫‪40‬‬

‫‪30‬‬

‫‪20‬‬

‫‪10‬‬

‫‪0‬‬
‫ا

 او
‬ ‫ا

 ا ‬ ‫ا

 ا‬

‫اف‬ ‫‪4‬‬ ‫‪83‬‬ ‫‪100‬‬

‫اال‬ ‫‪22‬‬ ‫‪94‬‬ ‫‪95‬‬

‫ا  ‬ ‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪27‬‬

‫ )‪(2‬‬
‫ا
‪ P‬ا\) ‪)E.‬ر ا‪:‬ت ا)ﻥ))ﺝ ‪ 68‬ا)‪#‬ت ا‪@C‬ﺙ ‬

‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا  ‪www.gulfkids.com‬‬
  :‫א;א‬
.‫ أر ﺱ
)ات‬6‫ ﺱ
 إ‬$#  $=‫ ي ال ا‬0=‫ اآب ا
*)د ا‬.1999 .‫ و‬,‫ر‬#
.37–10 – XC‫ –اد ا‬6‫ﻥ‬C‫ ا‬:‫ ا‬. %:‫)م ا‬:#
Ahmed, R. 1995. Speech Rehabilitation for Mentally Retarded Individuals. Unpublished
Doctoral Dissertation. University of Alexandria
Ammar, W. 1992. Articulation Disorders in Egyptian Arabic Speaking Children.
Unpublished Doctoral Dissertation. University of Alexandria.
Ammar, W. 2002. Acquisition of Syllabic Structure in Egyptian Coloquial Arabic. In Windsor
et al.
Dunn, C. and B.L. Davis. 1983. Phonological Process Occurrence in Phonologically
Disordered Children. Applied Psycho-linguistics 4. 187-207.
Ingram, D.1976.Phonological Disability in Children. Baltimore. Edward Arnold.
Grunwell, P. 1987. Clinical Phonology. London and Sydney: Croom HELM.
Stoel-Gammon, C. and C. Dunn. 1985. Normal and Disordered Phonology in Children.
Baltimore: University K Press.
Weiner, F.F. 1981. Systematic Sound Preference as a Characteristic of Phonological
Disability. Journal of Speech and Hearing Disorders. 41. 281-286.
Windsor et al. 2002.nvestigations In Clinical Phonetics And Linguistics. Lawrence Erlbaum
Associates, Publishers. London.

www.gulfkids.com  ‫أ
ل ا
ذوي ا  ت ا‬