Professional Documents
Culture Documents
Untitled 1
Untitled 1
TO
THE LIFE AND MISSION OF THE LOCAL CHURCH
a'ocHtoif;awmfrsm;\toufwmESifh
omoemjyKjcif;udk
c&pfawmfudkajrmfvifhaomowåraeYtoif;awmfrScsOf;uyfyHk
Russell C. Burrill
(OD;a0vfbmcifrSjrefrmbmomodkYjyefqdkonf)
3 4
rmwdum rmwdum
pOf taMumif;t&m pmrsufESm pOf taMumif;t&m pmrsufESm
t ydi f; (1)
k t yd
i f; (2)
k
c&pfawmfu d
ajr mfv i fh
k ao mo wå r aeY
t o i f;awmf\ t o i f;awmfo mo emq &mrsm;t cef;u @ES i fh
t o i f;o m;r sm;u d
k
o mo emv k yfi ef;OD
;wn fcsu f "r®
o pfu sr f;acwfüM
u n fh½Iapmifh
a&S mu fjci f;
1/ BuD;rm;aomapcdkif;csuf\omoemvkyfief;tkwfjrpfjzpfjcif; ............................ 17 4/ or®musrf;pm\toif;awmfomoemq&mrsm;a0g[m&udk
- BuD;rm;aomapcdkif;csuf\t"duta&;BuD;yHk ............................................ 17 em;vnfoabmaygufjcif; ......................................................................... 95
- BuD;rm;aomapcdkif;csuf\&v'f .............................................................. 21 - ,Zfyka&m[dwf...................................................................................... 98
- or®musrf;pmrS ]]wynfhawmf}} a0g[m&t"dyÜm,fzGifhqdkcsuf ...................... 27 - wrefawmfrsm; ..................................................................................... 102
- tESpfcsKyf............................................................................................... 42 - toif;vlBuD; ^bD;a&Smhyf ...................................................................... 110
2/ a&S;OD;toif;awmfESifhapcdkif;csuftay:em;vnfoabmaygufjcif; .................. 43 - toif;axmuf ^trIawmfxrf;aqmifol ............................................... 119
- yifawukawåaeYESifhtrIawmfapcdkif;csufudkem;vnfoabmaygufjcif; ........ 43 - ygpwm ^odk;xdef; ................................................................................ 125
- "r®opfusrf;rStoif;awmf\zGJYpnf;yHkonf trIawmfaqmifjcif; - trIaqmif (clergy) ESifhywfoufít"duMunfh½Iapmifrjcif;ay;ol
trdefYawmftjzpfEIdif;qqifjcifjcif; ......................................................... 45 tjzpfed*Hk;csKyfjcif; ................................................................................. 129
- omoemaqmif&Gufjcif;twGuf,Ofaus;rIrsKd;&Sd&jcif; ................................ 50 5/ "r®opfusrf;acwfwGiftoif;om;rsm;udkMunfh½Iapmifha&Smufjcif;tm;
- toif;awmfpdkufxljcif;onf trIawmfaqmifjcif;\r[mAsL[mjzpfonf ... 57 em;vnfrI&Sdatmifêud;pm;jcif; .................................................................... 134
- tm;udk;rIrjyKonfhpHjytoif;awmf .......................................................... 60 - or®musrf;&SdvlrItzGJ Ytpnf;rsm;udkavhvm&ef "r®a[mif;usrf;\
- tESpfcsKyf.............................................................................................. 68 aemufcHtajctae .............................................................................. 136
3/ ajrmfvifhjcif;toif;awmf\tajccHtaMumif;&if; .......................................... 70 - vlYtzGJYtpnf;wGifa,½I\trIawmfaqmifjcif; ...................................... 144
- ay:xGef;awmfrljcif; (Parousia) onf ajrmfvifhjcif;toif;awmf\ - wrefawmfusrf;wGif&Sdaomtkyfpki,ftoif;awmfudk toif;om;rsm;\
omoemtajccHtaMumif;&if;wpf&yfjzpfonf ......................................... 71 Munfh½Iapmifha&Smufjcif;tajccHwpf&yf .................................................... 152
- ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf Asm'dwf 14;6-12 udk wynfhawmfjzpfjcif; - wrefawmf&Sifaygvk\em;vnfcJhaomtoif;om;rsm;tm;Munfh½I
taMumif;udkem;vnfí tajccHtaMumif;wpf&yftjzpfvufcH,ljcif; ......... 76 apmifha&Smufjcif;udk tzGJYi,frSwpfqifhûyEdkifonf .................................... 159
5 6
rmwdum rmwdum
pOf taMumif;t&m pmrsufESm pOf taMumif;t&m pmrsufESm
t yd
i f; (3)
k t yd i f; (4)
k
"r®q &mt cef;u @ES i fh
o mreft o i f;o m;r sm;u d
k yH
kpH
t m;jzi fh
o mo emjyK jci f;t jr i f&So n fh
d ajr mfv i fh
jci f;t o i f;o m;r sm;?
a&S
;O;D
ajr mfv i fh
jci f;t o i f;awmfrsm;wG
i fu ln D
r pjci f; od
r[ k
Y
k wfo r ® mu sr f;pmESi fh
o rdkif;0i ft ajct jr pfo d t ajccH
Y
k o n fhuG efz&i fh
6/ ajrmfvifhjcif;toif;awmfxifay:vmjcif;\aemufcHordkif;aMumif; ................ 183 9/ or®musrf;pmESihfordkif;0iftajctjrpfodkYjyefoGm;jcif; ..................................... 287
- toif;om;rsm;jyKpkapmifha&Smufjcif;ESifhywfoufí "r®opfusrf;\ - bmaMumifhajrmfvifhjcif;t,l0g'onf jyefíomoemjyKjcif;
tpDtpOfrScGJxGufjcif; .......................................................................... 195 toif;awmftjzpfodkY&Sd&rnfenf; ........................................................... 290
- rufo'pft,l0g'ESifhajrmfvifhjcif;toif;awmftay:ü½dkufcwfrItm; - bmaMumifhajrmfvifhjcif;toif;awmfonf or®musrf;pmtcef;u@odkY
clergy ESifhtoif;om;jyKpkjcif;\em;vnfrI ............................................ 202 trIaqmifclergy jyefoGm;&ygrnfenf; .................................................. 291
7/ a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmf"r®q&mtrIaqmifwdkY\tcef;u@ ............... 211 - bmaMumifhajrmfvifhjcif;toif;awmfonf or®musrf;pmtcef;u@odkY
- trIaqmif clergy rsm;udk e,fvSnfh{0Ha*vdowif;pum;udk toif;om;rsm;jyKpkapmifha&Smufjcif;udkjyefoGm;&rnfenf; ......................... 294
a[mMum;jcif;ESifhtoif;awmfwnfaqmufay;jcif; .................................. 213 10/ or®musrf;pmESifhordkif;aMumif;tajctjrpftajccHaomtoif;awmf\
- zGJYpnf;wnfaqmufyHkudk omoemjyKjcif;twGufyHkpHtm;jzifha&;qGJjcif; ....... 215 wnfaqmufrIyHkpH...................................................................................... 298
- Ellen White ESifhtrIaqmif clergy wdkY\tcef;u@ .............................. 226 - yHkpHopfwGifwynfhawmfrsm;jzpfjcif;taMumif; .......................................... 298
- toif;awmfwnfaxmifjcif;\trIawmfaqmif clergy wdkY\ - pHjytoif;awmf\wnfaqmufyHk? ygpwmtcef;u@ESifh
tcef;u@aysmufqHk;jcif; .................................................................... 231 toif;om;rsm;jyKpkapmifha&Smufjcif; ....................................................... 312
8/ a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmf\jyKpkapmifha&Smufjcif; .................................. 252 - or®musrf;pmESifhordkif;qdkif&myHkpHjzifhwnfaqmufxm;onfh
- arQmfvifhjcif;t,l0g'udka&S;OD;aqmif&Gufolrsm;ESifhvlrIa&; toif;awmfwGifuGefz&ifh\wnfaqmufrI ............................................. 324
tpnf;ta0;rsm; ................................................................................. 253 - tESpfcsKyf............................................................................................. 327
7 8
rmwdum
pOf taMumif;t&m pmrsufESm
Z, m;r sm;
Z,m; (1) - ygpwmwpfOD;\toif;om;wdk;rI .........................................................
Z,m; (2) - ygpwmwpfOD;vQiftoif;awmfrsm; .......................................................
Z,m; (3) - ysrf;rQESpfpOftoif;awmfwdk;jcif;q,fpkESpftvdkuf ..................................
Z,m; (4) - toif;awmfwpfpkwnfaxmif&efvdktyfonfhygpwmrsm; .........................
9 10
ck E S p f u k e f t pnf ; ta0;rsm;wG i f oH k ; &uf e D ; yg;tcsd e f ,l N yD ; &S m azG a &;vk y f i ef ; ud k toif;awmfESifhawGYxdrIr&Sdaom oef;aygif;rsm;pGmaomvlwdkYonf olwdkYxHodkYa&muf&Sd
ajrmuftar&dutoif;awmfrsm;\toif;awmfpdkufxlaomvIyf&Sm;rIudk enf;vrf;rsm; atmif pdefac:csufudk ajrmuftar&duwGif toif;awmftm;jyefvnfwGef;tm;ay;í
&SmazGMuonf/ vuf&Sdtoif;awmf\bmoma&;wnfaqmufyHkrSm xdkodkYjzpfzdkYtwGuf bk&m;ocifoefY&Sif;aom0dnmOfawmfapcdkif;csufudk taumiftxnfazmfoGm;&rnf/
cufcJrI&Sdygonf/ yHkrSef&efyHkaiGrsm;cGJa0csxm;rIonf vuf&Sdtoif;awmfrsm;udk tom tcsKyftm;jzifh? þ&Snfvsm;aompmwrf;jyKpkjcif;\&nf&G,fcsufrSm owåraeY
taexm;ay;í AdkvfaejrJusm;aejrJtajctaeudktomay;jcif;jzpfonf/ ausmfvTm;í ajrmfvifhjcif;toif;awmfudk omoemjyKjcif;tvkyfwGif &Sif;vif;aomt"dyÜm,fazmfjyjcif;
r&Edkifaomtwm;tqD;rsm;ESifhywfoufaomtoif;awmfpdkufxljcif;udpöESifh tcuftcJ jzpf y gonf / or® musrf ; pmt&aomf v nf ; aumif ; ? ord k i f ; t&aomf v nf ; aumif ;
&Sd a omf vnf; ? toif ; awmfo nf rd r dwd kY \ pD ; yG m;a&;tpnf ;ta0;wGi f taotcsm bmoma&;,HkMunfcsuftm;jzifh ppfaq;azmfxkwfjcif;jyKoGm;onf/ a&S;OD;ajrmfvifhjcif;
tcdkiftrmjzifh toif;awmfpdkufxljcif;vIyf&Sm;rIwpf&yfudkjyefvnfjzpfzdkYBuKd;pm;cJhonf/ ,HkMunfcsufwGif omoemjyKjcif;taumiftxnfazmfjcif;udkvnf; wifjyxm;onf/
toif;awmfpdkufxljcif;ESifhywfoufí &efyHkaiGrsm;xdef;csKyfjcif;taMumif;t&mESifh or®musrf;pmESifhordkif;t&wGif&SdaomtajctjrpfwdkYonf zGHYNzKd;wdk;wufvmí ajrmuf
ywfoufí trIaqmif clergy wdkY\tcef;u@udk t"dyÜm,fjyefvnfNyD;owfrSwf&ef tar&duajrmfvifhjcif;toif;awmftm; aemuf&mpkESpfwGif toif;awmfonf trSefwu,f
pwif ívIyf &S m;rI wpf &yft&Sd ef jyKvsuf &S do nf/ jyefv nfí t"dy Üm,fa zmfñ Tef ;rIo nf aysmufqHk;aeaomolrsm;udkurf;vSrf;í cspfjrwfEdk;pGmaomajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;\
trIaqmif clergy wdkY\tcef;u@rSm avhusifhoifMum;ay;ol? t&nftcsif;wyfqif rdwfo[m,jzpfjcif;wGif aygif;pnf;oGm;jcif;&SdoGm;rnf/ aemufqHk;wGif bk&m;ocif\
ay;ol rsm;jzpfy gonf/ tajccHMunfh½ Iapmifha&S mufoltjzpfr[kwfawmhyg/ jyef NyD;í EdkifiHawmfwGif u,fwifjcif;&&SdoGm;rnf/ zGHYNzKd;wdk;wufatmifjyKvkyfoGm;onfhyHkpHrSm
wwd ,urÇ mrS m&Sd a omtrI a qmif clergy wd k Y \ tcef ; u@uJ h o d k Y yd kí wl v mrnf / tajrmftjriftm;jzifh ygpwmrsm;udktm;udk;tm;xm;rjyKaomajrmfvifhjcif;toif;awmf
toif;awmfwpf&yfaejzifh taemufEdkifiHrsm;uJhodkYaomtoif;awmfyHkpHrsm;r[kwf&awmhyg/ rsm;ay:xGufvm&efESifh ajrmuftar&duwpfcGifvHk;ysHUESHYoGm;ap&ef vlrsKd;tkyfpkwdkif;wGif
tcktcsdefwGif vltenf;i,ftjrifrSm ygpwmrsm;onf toif;awmf 30 rS 40 txd wynfhawmfrsm;jzpfjcif;udkay:xGufvmatmif jyKvkyfoGm;&rnf/
BuD;Muyf&jcif;udk rarQmfrSef;aomfvnf; olwdkYtjrifrSm toif;awmfrsm;onf ygpwm
rsm;udk tm;ud k;tm;xm;rI avsmh yg;í omreftoif;om;rsm;tay:üom tv,f A[dk
jyKcsuf&Sd&rnf/
ajrmfvifhjcif;,HkMunfcsufonf usrf;pmawmfjrwftay:ü eufeJaom,HkMunfrI
&SdonfhtwGuf xdktm;udk;tm;xm;rIonf pnf;urf;wpf&yfjzpfonf/ odkYjzpfí ,HkMunf
rIESifhaqmif&GufrIwdkYonf omoemjyKjcif;tay:üvnf; tygt0ifjzpfonf/ þpmwrf;wGif
tMuHjyKaomyHkpHrSm pdefac:rIwpf&yfjzpfaomfvnf; taumiftxnfazmfoGm;Edkifygonf/
pma&;ol\ppfrSefaom,HkMunfrIonf ajrmuftar&duwGif ajrmfvifhjcif;,HkMunfcsufrSm
wpfzefjyefíomoemjyKjcif;A[dkjyKcsufjzpfNyD; ygpwmrsm;tay:ü tm;udk;tm;xm;r&Sd?
toif;om;rsm;½dk;½dk;tmPm&&Sdaomtoif;awmfjzpfoGm;rnf/ pma&;ol\arQmfvifhcsufrSm
þpmwrf;onf tultnDwpf&yfjzpfí toif;awmfwGif jyefítwnfjyKjcif;cH&rnfrSm
omoemjyKjcif;udkA [dkjyKonfh? toif;awmfrsm;pdkufxla y;aomtzGJYtpnf;jzpf rnf/
15 16
tydkif; (1)
c&pfawmfudkajrmfvifhaomowåraeYtoif;awmf\
omoemvkyfief;OD;wnfcsuf
17 18
toif ;awmf \wnf aqmuf rI rS m BuD ;rm;aomapcd kif ;csuftay:üomrlwnfa Mumif; Anderson onf or® musrf ; pm\tpOf t vmtquf t pyf u d k a jymif ; jyef í
þtcef ;rS mazmfj ycJ ho nf/ od kY& mwG if yif awukawåonf toif;awmf tm; wefcd k; vkyfaqmifcJhygonf/ toif;awmf\tpwGif BuD;rm;aomapcdkif;csufrSpwifcJhonf/
tmPmudkwyfqifí BuD;rm;aomapcdkif;csufudk aqmif&GufEdkif&efjzpfonf/ toif;awmf yifawukawårS toif;awmfudkwefcdk;tmPmwyfqifay;í xdktrIawmfudkNyD;ajrmufap
onf c&pfawmfrSwnfaxmifcJhonf (BuD;rm;aomapcdkif;csuf)? oefY&Sif;aom0dnmOf onf/ þuJhodkYjzpfvQif þpma&;q&mrSm oabmwlnDcsuf&SdEdkifrnf/
awmfrSr[kwfyg (yifawukawå)/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmftvkyfrSm c&pfawmftm; toif;awmfwnf&Sdjcif;rSm bk&m;ocif\trIawmfaqmifay;aom
oufaocHzdkYjzpfonf/ odkYjzpfí oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf c&pfawmfwnfaxmif vlrsKd;rsm;jzpfMuonf/ ¤if;\obm0taetxm;jzpfonf/ toif;awmf\
cJhaomt&mrsm;udk wefcdk;tmPmudkwyfqif&efjzpfygonf/ yifawukawåudkBuD;rm; trIawmfaqmif&Gufjcif;onf w&m;Oya't&? pnf;vHk;zGJYpnf;xm;&efjzpf
aomapcdkif;csuftay:rSmwif&SdvQif oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudk c&pfawmftxufü ygonf / ar&S d,tvkyf udk quf vuf aqmif& Guf jcif;ES ifh bk &m;ocif\
wif&Sdjcif;jzpfrnf/ om;awmfv lZmwd cH,ljcif;ES ifhpyfqdki faom oefY& Sif;onfh0dn mOfawmf\
tu,f í om Anderson onf yif a wuk a wå u d k BuD ; rm;aomapcd k i f ; csuf wnf &Sdj cif;jzpfygonf/ toif ;awmf \aqmif&Gu fjcif;trI rSm urÇmodkY
tay:rSmwif&Sdjcif;onf toif;awmf\tprSefuefrI&SdcJhaomf oefY&Sif;aom0dnmOfawmf bk&m;ocif\trIawmfudkaqmif&Gufjcif;jzpfygonf/ þonfrSm oHk;yg;
onf oG e f o if c sufa y;aomwef cd k ; &S i f j zpf v d r f h r nf/ c&pf a wmfa omf v nf ; aumif ; ? aygif;wpfqljzpfaom- crnf;awmf? om;awmfESifh oefY&Sif;aom0dnmOf
EIwfuywfawmfaomfvnf;aumif; oGefoifolrsm;r[kwfawmhyg/ odkYjzpfí oefY&Sif; awmfrSvmygonf/
aom0dnmOfawmf\oufaocHrIonf EIwfuywfawmfxufomí&Sdaernf/ Anderson
\&nf&G,fcsufrSm þodkYr[kwfyg/ obm0tm;jzifh þodkYpOf;pm;jcif;rSm xGuf&Sdonfh ,ckrSm uREfkyfwdkYawGU&Sd&aomtcsufrSm c&pf,mefrsm;\toif;awmftponf
&v'frSm þodkYyifjzpfygonf/ BuD;rm;aomapcdkif;csuftay:üt"duwnf&Sdaeygonf/ xdkapcdkif;csufrSm tajccHtm;jzifh
xajrmufjcif;cH&aomc&pfawmf\wefcdk;tmPmjzifhrlwnfí olonf ol\aemufvdkuf
wref a wmf r sm;\toif ; awmf u d k q uf v uf x d e f ; od r f ; jcif ; onf rsm;tm; wynfhawmfrsm;jzpf&ef trIawmfaqmif&Gufapjcif;? wynfhawmfjzpfolrsm;udk
c&pfawmf\jyKjyifajymif;vJay;aomwefcdk;awmfESifh ol\wnf&SdrItay:ü AwådZHay;jcif;ESifh vlrsKd;wumwdkYrS wynfhawmfrsm;udktpOfrjywfoGefoifjcif;wdkYudk
awG Y & vd r f hr nf/ yxr&mpk E Sp f r Sm toif ;awmf\ vdk u f avsmnD a xG & S dr I aqmif&Guf&efrdefYrSmvsuf&Sdonf/ xdk&nf&G,fcsufyef;wdkifwdkYudk NyD;ajrmufapzdkY wynfh
tay:rSmr[kwfyg. . . awmfrsm;tm;uwday;onfrSm yifawukawåü oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudkay;rnf/ odkYjzpfí
xdkolrsm;onf yxr&mpkESpfa&S;OD;c&pf,mefrsm;\ a&S;jzpfpOfe*dkrlv yifawukawåonf BuD;rm;aomapcdkif;csuftay:wGiftajcpdkufygonf/ þapcdkif;csufonf
tajctaeudk EdkifiHtkyfcsKyfrIyHkpH? 0wfjyKudk;uG,fjcif;ESifh wrefawmfrsm; toif;awmfwdkYtm; jznfhpGrf;ay;Edkifrnf/ BuD;rm;aomapcdkif;csufonf t"dujzpfí
yHkpHr[kwfaomtjyKtrlwdkYudk jyefvnfíyHkpH&SmazGvQif ,aeYtoif;awmf yifawukawårSm 'kwd,jzpfygonf/
trIawmfaqmif&Gufjcif;wdkYudk qufpyfrI&Sdrnfr[kwfawmhyg/ Pannenberg þoabmw&m;tm;jzifh owåraeYajrmfvifhjcif;toif;awmfonf yifawukawå
\tMuHjyKcsuft&? yxr&mpkESpf\wrefawmfrsm;\vkyfaqmifcsufwdkYrSm orm;rsm; b,fawmhrSrjzpfMuyg/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudkay;tyfjcif;onf BuD;rm;
,ckESpfrsm;ü wrefawmf\vkyfief;twGuf twm;tqD;wpf&yfyifjzpfvdrfh aomapcdkif;csufudkNyD;ajrmufatmifjzpfygonf/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf olü
rnf/ NyD;jynfhpHkrIr&Sdyg/ olonf xajrmufaomc&pfawmfudk taptyg;jyKonf/ c&pfawmf\
F-4
27 28
a&S;OD;toif;awmfwGif ay:vGifaom½kyfvHk;rsm;onf a,½I\ordkif; vd ktyf íaomf vnf ; aumif ;? wm0ef t&aomf vnf ; aumif ; r[k wf y g/ þonfr S m
\EI wf u ywf a wmf t m;jzif h B uD ; xG m ;vmonf h tpOf t vmjzpf y gonf / a,½IESifhjrJjrHpGmzufwG,fjcif;jyKí wynfhawmfjzpfjcif;\tajccHESifh ol\oGefoifcsuftay:ü
uyfwdkif\owif;pum;rSm toufwm\n§Of;yef;ESdyfpufjcif;ESifh aojcif; emcHr I&S do nfh twG uf tjyify ef; ü jrifomEdk ifj cif ;jzpf onf / tjyifyef;ürjrif &vQif
w&m;udkoufaocHjcif;jzpfonf/ wynfhawmfjzpfjcif;onf r&Sdao;aMumif;ay:vGifaeygonf/
a,½I\wynfhawmfjzpf&jcif;ESifhywfoufaomusrf;csufrSm a,m[ef 8;31-32 wynfhawmfwpfOD;onf a,½I\ac:awmfrljcif;udkMum;aomtcgrSm
wGifawGU&Sd&ygonf/ olYaemufodkYvdkufygjcif;jzpfonf/ ,k'vltwGuf wynfhawmfjzpfjcif;onf
avmuDa&;&m*&dbmomxuft"dyÜm,f&Sdonf/ *&dbmomwGif wynfhawmf
]]xdktcga,½Iu? oifwdkYonf ig\a'oemüwnfvQif ighwynfh onf ausmif;om;? wynfh? tvkyfoifolt"dyÜm,faygufonf/ "r®opf
trSefjzpfMu\/ or®mw&m;udkvnf;odMuojzifh xdkw&m;onf oifwdkYudk usrf ; wG i f vH k ; vH k ; vsm;vsm;opö mcH j cif ; t"d y Ü m ,f & onf / þonf r S m
vTwfvdrfhrnf[k ,HkMunfaom,k'vlwdkYtm; rdefYawmfrl\/}} wynfhawmfjzpfjcif;\oGefoifcsuftay:üxif[yfygonf/
þusrf;csufonf a,½Iu olYudk,HkMunfvsuf&Sdaomolrsm;udk pum;ajymvsuf wynfhawmfjzpfjcif;ESifhywfoufí usrf;csufaemufwpfckrSm a,m[ef 13;34 wGif
&Sdonf/ ,ckrSm? a,½Ionf McGavran ay;aomwynfhawmf\t"dyÜm,fzGifhqdkcsuf twdkqHk;awGU&ygonf/
jzpfaom ]]a,½Iq Dodk YueOD;vma&mufjcif;}} udk vufc Hrnf qdkv Qif þolr sm;onf
wynf h a wmf r sm;jzpf N yD ; om;[l í ,l q &rnf/ od k Y & mwG i f a,½I u d k ,H k M unf r I & S d o nf oifwdkYonf tcsif;csif;wpfa,mufudkwpfa,mufcspfMuavmh/ igonf
ESifhrvHkavmufyg/ wynfhawmfjzpfzdkYqdkonfrSm ol\oGefoifay;csufrsm;udk tjrJwrf; oifwdkYudkcspfonfenf;wl tcsif;csif;cspfMuavmh[k ynwfopfudkigay;\/
axG; ydk uf& rnfjzpfo nf / þonfrS m tapmyd kif ;u Bruner utqdk jyKoG m;onfr Sm cspfjcif;onf vHk;vHk;vsm;vsm;&Sd&rnf? rrSm;r,Gif;Edkifaomwynfhawmfjzpfjcif;\
wynfhawmfjzpfjcif;onf c&pfawmfxHodkYvma&mufjcif;xuf tcsdefMumjrifhrnfjzpfygonf/ tprf;oyfcHEdkif&rnf/ olwpfOD;OD;onf wynfhawmfjzpfaMumif;od&SdEdkifonfrSm olonf
c&pfawmf\oGefoifcsufudk qufvufNyD;vufcH,lEdkifzdkYqdkonfrSm trSefw&m; a,½IcspfbdouJhodkY >cif;csufr&SdcspfEdkifaomoljzpfvQif od&SdEdkifonf/ qdkvdkonfrSm
udkod&SdEdkif&ef a,½IuwdjyKoGm;onf/ a,m[efonf a,½Iuaemufydkif;wGif oltrSef cspfjcif;onf vHk;0jynfhpHkrI&Sd&efr[kwfyg/ ½dk;pif;aoma,½I\cspfjcif;rSmawGU&Sd&ygrnf/
w&m;jzpfaMumif;rdefYrSmcJhonf (a,m[ef 14;6)/ a,½I\wynfhawmfjzpfzdkY olwpfOD;onf tenf;qH k;xd kwynf hawmfüwnf ptcsdefwGif cspfj cif; udkjrifEd kif&rnf/ tu,f íom
a,½Itm;toufwmwGiftrSefw&m;tvHk;pHkudkod&Sdem;vnfzdkYvd konf/ þodkYjzpf&ef BuD ; rm;aomapcd k if ; csufo nf uREfk y fwd kY tm; wynfh a wmfj zpf z dk Y apcdk i f; vQif rdr d ud k
{0Ha*vdowif;pum;ESifhtnD bmom0g'topful;ajymif;pvlonf wynfhawmfrjzpfcif c&pf,mef[kac:qdkaomolwdkY\pdwfESvHk;ü c&pfawmf\tcspfr&SdbJ wynfhawmftjzpf
a,½ItaMumif;udktajccHoGefoifcsufrsm;ay;&rnf/ ydkrdk&Sif;vif;atmifjyKpkaom usrf;csufü jyKvkyfay;rnfqdkvQif c&pfawmf\{0Ha*vdw&m;udk rSm;,Gif;pGmoufaocHvdrfhrnf/
tqdkjyKoGm;onfrSm? wynfhawmfjzpfolonf a,½I\oGefoifcsufrsm;udk jrJjrHpGmaxG;ydkufí a&S ;OD; toif ;awmf\tH hzG,faomatmifjrifrIo nf olwdk Y\vk yfenf;ud kife nf;
toufwmudk xdkoGefoifcsuftwdkif;aexdkifzdkYjzpfonf/ odkYjzpfí wynfhawmfjzpfjcif;onf ay:wGi frSefuefrI& Sdjcif;aMumifh t"dur[kwfbJ olwdk Y\oufaocHr IrSm yHkrSe fjzpfí
a,½IajymoGm;onfhtwdkif;emcHrI&Sdonf? ynwfawmfudk apmifhxdef;oljzpfonf/ tjzpfrSefrSm olwdkY\toufwmwGif a,½Iazmfxkwfay;aomyHkpHtm;jzifh tjrJwrf;jyoEdkifNyD; wynfh
a,½I \ ynwf a wmf u d k a pmif h x d e f ; &jcif ; onf a,½I u d k c spf j rwf E d k ; jcif ; jzpf o nf / awmfjzpfjcif;\yHkpHrSefazmfjyEdkifaomaMumifhjzpfonf/ vltkyfBuD;udk toif;awmf\
F-5
35 36
tzGJY 0if tjzpf þjywf om;&S if; vif ;onfhwynfha wmf jzpfjcif ;\oufa ocH rIr &S dvQif rjyKvQif a,½I\aemufvdkuftjzpfrjzpfEdkifyg/ wynfhawmfrsm;onf rQa0cHpm;&NyD;
uHqdk;rdk;arSmifusa&mufjcif;wpf&yfjzpfrnf/ þonfrSm toif;awmf\obm0oufao tjcm;aomwynfhawmfrsm;jyKvkyfay;&rnf/ odkYr[kwfvQif olwdkYudkwynfhawmfrsm;
cHjcif ;udkzsufqD ;&ma&mufoG m;onf? c&pf,mefjzpfj cif;udkvnf ; tm;avsmh aponf/ jzpf aMumif ;rajymqdk Ed ki fy g/ wpfo uf wmrS mwpf Budrf omvQif ajymif;vJr I& Sd jcif ;udk
wynfhawmfjzpfjcif;ESifhywfoufí a,½I\ñTefMum;csufrSm toif;awmf\vkyfief; av;av;eufeufESifh*½kwpdkufr&Sdjcif;udka&Smif&Sm;&rnf/ a,½I\wynfhawmfjzpf&jcif;
wpf&yftjzpfaqmif&Guf&efjzpfí toif;awmftm; wynfhawmfjzpfjcif;\oufaocHrIudk onf vlrsm;udkac:zdwfí tjrJwrf;wynfhawmfjyKvkyfjcif;tvkyfudkaqmif&Guf&ef&Sdonf/
tpGyftpGJtajymtqdkcH&jcif;rsKd;udk wm;qD;&efjzpfonf/ a,½Ionf vly&dowfrsm; a,½Ionf uREfkyfwdkYtm; toD;ajrmufjrm;pGmoD;apcsifonf/
qDodkYa&muf&SdEdkif&ef ta&;ay;ygonf/ odkY&mwGif olonf olwdkYqDodkYa&muf&Sdaom od kY jzpfí a,½I\wynfh awmfj zpfzd kY ac:,l jcif ;onf toD;oD; aomc&pf ,mef
tcgwGif tjzpfrSefESifha&muf&Sdvdkygonf/ twktyc&pf,mefjzpfjcif;jzifhra&muf&Sdvdkyg/ rsm;jzpf z d k Y a c:zd wf j cif ; jzpf o nf/ quf v uf ítoD ; oD ; Edk i f a omwynf h a wmf r sm;ud k
wynfhawmfjyKvkyfjcif;ESifhywfoufí a,½IñTefjyaomusrf;csufrSm a,m[ef 15;8 xkwfvkyfEdkifonfhtoif;awmfjzpfzdkYac:,laeygonf/ þtjzpfESifhywfoufí a,½Ionf
wGifawGU&ygonf/ aMunmrIjyKí c&pf,mef rsm;wynfhawmfjzpfjcif;onf tjcm;olrsm;udk wynfh awmf
oifwdkYonf rsm;pGmaomtoD;udkoD;aomtm;jzifh ighcrnf;awmfonf jzpfzdkYyg0ifrIrjyKvQifaomfvnf;aumif;? c&pf,meftoif;awmfwpfckonf wynfhawmf
bkef;xif&Sm;awmfrlí? oifwdkYonfvnf; ig\wynfhrSefjzpfMuvdrfhrnf/ jzpf a tmif r jyKvQif a omf v nf ; aumif ; xd k t oif ; awmf o nf &yf wnf í r&Ed k i f y g/
þonfrSmBuD;rm;aomapcdkif;csufESifhtwl qufoG,frI&Sdí a,½I\apcdkif;csufrSm ol\
c&pfawmfESifhtquftoG,fjyKjcif;onf toD;oD;jcif;udkqdkvdkygonf/ qdkvdkonfrSm aemufvdkufrsm;onf oGm;íwynfhawmfrsm;jzpfzdkYjyKvkyf&rnf/
aygif;zufjcif;&v'frvGJraoGjzpfygonf/ rvGJraoGjzpf&jcif;rSm toD;udkrawGY&SdvQif
wynfhawmfjzpfjcif;r&Sdao;aMumif;od&SdEdkifonf/ c&pf,mefrsm;tm;vHk;onf wynfhawmfjzpf&jcif;\&ifhusufrIudk&&SdNyD;
aemufwpfcka,½I\prf;oyfcsufrSm toif;awmfrSvlwpfOD;onf wynfhawmf tjcm;aomolr sm;ud k wynf ha wmf rsm;jzpf zd kY a qmif &G uf Ed ki f jcif ;&Sd &rnf /
jzpfj cif; &S dr &S d ud kwdk if ;wmEdk i fo nf rS m xd ko l onf toD; ud ko D; &rnf/ xdk toD; onf wynfh awmfwdk if ; onf tjcm;aomBuD; xG m;vmonf h wynf ha wmf rsm;\
rnfonfht&menf;/ tcsKdUaomolrsm;onf a,½IajymaomtoD;rSm *vmwdusrf;wGif 0dn mOfa&;rdbrsm;jzpf& rnf/ NyD;vQif 0dn mOfa&;tbdk; ? aemufNyD;vQif
&SifaygvkazmfjycJhaom0dnmOfawmftoD;udkajymqdkjcif;jzpfygonf[kqdkMuonf/ odkY&mwGif 0dnmOfa&;tab;jzpf&rnf/
a,½Ionf &SifaygvkrwdkifrD pum;ajymcJhjcif;jzpfonf/ þusrf;csufESifhywfoufí ppf r S e f a omwynf h a wmf r sm;onf bk & m;ocif \ Ed k i f i H a wmf w G i f
a,½Ionf rdrdudk,fudkajymjcif;jzpfonf/ olonf pyspfyifjzpfí ol\aemufvdkufrsm;rSm omoemjyKoltjzpfarG;zGm;vmcJhonf/
tudkif;tcufjzpfygonf/ tudkif;tcufrsm;onf toD;oD;jcif;tvkyfudkaqmif&Guf& þoabmjzifhajymif;vJjcif;cH&aomolonf ajymif;vJjcif;r&Sdao;
rnf/ þonfrSm yifpnfES ifh qufo G,f rI& Sdj cif ;aMumif hjzpfy gonf/ toD; roD ;vQif aomvlrsm;udk ajymif;vJapí xdkolwdkYtm;vnf; bk&m;ocif\trIawmf
jzwfawmufjcif;cH&rnf/ aqmifrsm;tjzpfyg0ifrI&SdNyD; c&pfawmfudk,fxnfudktvkyftauR;jyKjcif;
þusrf;csufwpfckvHk;rSm trIawmfaqmifonf em;vnfrI&Sd&ygrnf/ c&pf,mef jzpfonf/ . . . trSeftm;jzifh jynfhpHkrI&Sdaomtoufwmajymif;vJrIonf
wpfOD;onf toD;roD;bJ tjcm;aomwynfhawmfudkr jyKvkyfcJhaomf ol onf trSef or®musrf;pmESifhtnD jzpfpOfoHk;ydkif;&Sdonf/ ,if;wdkYrSm (1) c&pfawmftm;jzifh
wu,fwynfhawmfrjzpfao;yg/ odkYjzpfí vlwpfOD;onf a,½ItaMumif;udkrQa0cHpm;rI bk&m;ocifodkYajymif;vJjcif;? (2) c&pfawmfudk,fxnfjzpfaom toif;awmfodkY
37 38
ajymif ; vJ j cif ; ES i f h (3) urÇ mtwG u f trI a wmf o d k Y ajymif ; vJ j cif ; onf tu,fíom txufwGifazmfjyonfhtcsufig;csufonf a,½Iu ]]wynfhawmf
c&pfawmftaocHjcif;jzpfonf/ jzpfjcif;}} udk&nfñTef;í&Sdaomf ol\apcdkif;csufjzpfaom BuD;rm;onfhapcdkif;csuf\
wynfhawmfjzpfjcif;udk {0Ha*vdowif;pum;jzefYa0jcif;\aqmif&GufrIenf;pepftoHk;jyK
þudpöESifhywfoufí {0Ha*vdowif;pum;a[mMum;csufpepfESifh toif;awmf
jcif;ESifh toif;awmfudkwnfaxmifjcif;onf wynfhawmfjzpfjcif;tay:ü cdkif;apcsuf
wGiftoif;om;jzpfzdkYjyifqifaomtcg topfaomwynfhawmfwpfOD;onf vHkavmuf
wGif&SdcJhaomf wynfhawmft"dyÜm,fzGifhqdkcsufrSm þtcsufig;csufESifhwlnDrI&SdEdkifonf/
onfhtoif;om;wdkY\od&Sd&rnfhtcsuftvufwdkYudkod&Sd&efjzpfNyD; tawGYtBuKHvnf;
þtcsufrSm ]]ueOD;u c&pfawmfxHodkYvma&mufjcif;}} xufydkygonf/ wynfhawmfjzpf
zGHYNzKd;wdk;wufvmí wynfhawmf rsm;wdk;yGm;rIwpfzef&Sdvm&efvkyfief;onf pwifNyD; jcif;cH&olonf cdkifrmonfh,HkMunfcsufzGHYNzKd;rI&Sdaeygonf/ xdkcdkifrmaom,HkMunfcsuf
vk yfa qmifEd kif &ef tcsuftvufE Sif htawGY tBuKHv dktyfa Mumif ; tMuH jyKoGm;onf/ zGHYNzKd;wdk;wufrIonf aeYcsif;ncsif;rjzpfvmEdkifyg/ tcsdeftcgtawmftwefvdktyfygonf/
þjzpf&yfonf c&pf,mefwpfOD;jzpfvmzdkY tpOD;üac:qdkaomtcgwGifod&Sdem;vnf&yg odkYjzpfí þtcsufonf pOf;pm;p&mjzpfNyD; ]]wynfhawmf}} a0g[m&udktoHk;jyKí a,½I\
rnf/ wynfhawmfjzpfzdkYac:qdkjcif;onf wpfzeftjcm;aomolrsm;udk wynfhawmfjzpf&ef toif;awmfudkaqmif&Gufvdkaomt&mjzpfonf/
tawGYtBuKHcHpm;csufr&SdbJESifhac:qdkjcif;rjyKoifhyg/ þjzpf&yfonf tMuHjyKoGm;onfrSm ocifb k & m;\c&pf ,mef toif ;awmf o dk Y trd e fY a wmf onf róJ 28;19 wG i f
ac:qdkjcif;udkjrefqefpGmvufcHí AwådZHay;jcif;xufajymif;vJjcif;&Sd&ef OD;pm;ay;jcif;jzpf &Sif;vif;pGmazmfjycJhjcif;jzpfygonf/ xdktrdefYawmfonf ,HkMunfjcif;zGH YNzKd;wdk;wufrI&Sd&ef
ygonf / awmif;cHvsuf&Sdonf/ xdk zGHYNzKd;wdk; wufrIo nf vlawGtm; txufwGif azmfjyonfh
wynfhawmfjzpfjcif;ESifhywfoufaomtMuHjyKcsufwdkYudk avhvmaomtcg a,½I wynfhawmfjzpfjcif;\vu©Pmudkjyojcif;jzpfygonf/ {0Ha*vdowif;pum;udkjzefYa0
onf wynfhawmfjzpfjcif;wGif þodkYawGYBuKH&rnfudkem;vnfoabmaygufygonf/ aomtoif;awmfrSm þwynfhawmfjzpfjcif;\ tajccHtcsuftvufudkjyifqifjcif;
1/ wynfhawmfwpfOD;onf c&pfawmfudkoufaocH&mü olonf n§Of;yef;ESdyfpuf rjyKygu cRwf,Gif;aomenf;pepftoHk;jyKjcif;jzpfí toD;oD;aomtoif;awmfrsm;rjzpf
jcif;ESifhavSmifajymifoa&mfrIudkcHEdkif&nf&Sd&rnf/ vmyg/ vlawGudktpkvdkuftNyKHvdkuf&&SdEdkifjcif;rjyK Edkifyg/ wpfOD;csif;tvdkuf wynfhawmf
2/ wynfhawmfwpfOD;onf c&pfawmf\ocifjzpfjcif;udk vHk;vHk;vsm;vsm;opömcH,l jzpfjcif;&,lEdkifygonf/ wpfOD;csif;tvdkuf*½kpdkufrIay;rS ocifbk&m;\BuD;rm;aom
&rnf ? tm;vH k ; aomt&mrsm;ud k p G e f Y v T wf E d k i f & rnf - ypö n f ; Opö m? rd o m;pk ? apcdkif;csufESifhtnD&SdEdkifrnf/ wpfOD;csif;tvdkuf oGefoifcsufudkay;Edkif&ef vuf&Sd
rdwfaqGoli,fcsif;rsm; ponfwdkYudk c&pfawmf\ta&;awmfyHktwGufpGefYvTwfEdkif wynfhawmfrsm;jzpfolwdkYonf wynfhawmfjzpfjcif;tvkyfudk aqmif&GufEdkifrnfjzpfygonf/
&rnf/ tu,f íom trI awmfa qmif q &mrsm;udk tm;udk ; &ygu þoGe f o if c suf rsm;onf
3/ wynfhawmfwpfOD;onf a,½I\oGefoifcsufrsm;udk tajccHtm;jzifhem;vnfí b,fawmhrQrNyD;pD;Edkifyg/ odkYjzpfí c&pf,mefjzpfolwdkif;onf trIaqmifrsm;jzpfí
vdkufavQmufaomoljzpfonf/ wynfhawmfrsm;jzpfatmifaqmif&GufaomtrIawmfaqmifrsm;jzpfaMumif; "r®opfusrf;wGif
4/ wynfhawmfwpfOD;onf yGifhvif;aoma,½I\cspfjcif;udkvufcHí >cif;csufr&Sd azmfjyxm;ygonf/
cspfjrwfEdk;Edkif&rnf/ toufwmudkajymif;vJzdkYac:,ljcif;onf wynfhawmfjzpfzdkYzdwfac:
5/ wynfhawmfwpfOD;onf toD;oD;í a,½ItwGufwynfhawmfjzpfjcif;udkjyKvkyf csufjzpfonf/. . . a,½IrSwdkuf½dkufac:,ljcif;aomfvnf;aumif;? wrefawmf
ay;Edkif&rnf/ rsm;\yg0if v I y f & S m;rI wG i f a omf v nf ; aumif ; ar&S d ,\vk y f i ef ; wG i f
39 40
ESif ho[Zmwvdktyfo nfESifh tjcm;wpfzufrS m rdrd wdkY\,H kMunfcsufwdkY udk ,Hk rSm; c&pfawmf\ trIa wmf twGu ftav;xm;jcif;jzpf rnfu dk a0zefjcif;tm;
oHo,r&Sdatmifaqmif&Guf&rnf/ ckcHajymqdkír&Edkifyg/ . . .
tESpfom&onf {0Ha*vdowif;pum;jzpfvQif ajymif;vJrIr&Sd&yg/ odkY&mwGif uREfkyfwdkYonf tjcm;bmompum;ajymqdkaomolwdkYxHodkY
odkYjzpfí Mum;emolajymif;vJrI&SdvQif toHk;jyKaomenf;pepfrSm ajymif;vJ oG m;a&muf & ef q E´ j yif ; jy&rnf / ,Of a us;rI t &aomf v nf ; aumif ; ?
&rnf/ odkYr[kwfvQif {0Ha*vdw&m;onf qufpyfrIr&SdbJ t&Sdeft[kef udk,fusifhodu©mudkaomfvnf;aumif; toif;awmfudktopfjzpfí xl;jcm;
jzpfaom{0Ha*vdw&m;Mum;emoltwGuf owif;pum;qHk;½IH;vdrfhrnf/ aomtoif;awmfudkxlaxmif&J&rnf/ . . .
uREfkyfwdkYonf bk&m;ausmif;udkrwufa&mufbl;olwdkYtm; uREfkyfwdkY
þjzpfpOfonf vuf&SdwGif ajrmuftar&duefajrmfvifhjcif;toif;awmfrS ½kef;uef qDodkYvmí uREfkyfwdkY\cH,lcsufESifh xl;jcm;onfhtaetxm;,Ofaus;rI
ae&aomjyóemjzpfygonf/ ajrmuftar&duefajrmfvifhjcif;toif;awmfOuúXjzpfol wdkYudk tqifajyatmifn§dEIdif;aexdkifoGm;zdkY arQmfvifhcsufrxm;&SdEdkifyg/
McClure onf rsm;rMumrDajymoGm;csufrSm ajrmuftar&duefwGif ajrmfvifhjcif;\tjrifudk
&ifh usufa omtoif;awmfonf rdr d\ ,Of aus;rIE Sif hE Spf oufaomt&m
BuD; pG maomajymif; vJ rI j yKvk y f &ef v dk tyfy gonf / xdk tjzpf r Sm {0Ha *vdw&m;onf
rsm;udkz,f&Sm;í aysmufqHk;aomolrsm;odkYoGm;a&muf&rnf/
,Ofaus;rIrsm;ESifhvdkufzufatmif ,HkMunfcsuftm; ,HkrSm;oHo,r&SdbJESifh ,Ofaus;rI
ESifho[mZmwjzpfzdkYvkyfaqmif&efvdktyfygonf/ ,Ofaus;rIo[Zmw&Sdjcif;ESifh {0Ha*vdw&m;awmfudk ,HkrSm;oHo,r&Sdatmif
xdef;odrf;csdefqjcif;tvkyfonf cufcJrnfjzpfygonf/ odkY&mwGif toif;awmfwdkif;onf
uREfk yfwdk Yþae&mudk a&muf &Sd onf rSm tzsm;&S daom,Ofaus;rIu dk
ordkif;tpOftvmt&? atmifjrifpGmaqmif&GufEdkifcJhonf/ trSeftm;jzifh toif;awmf
uREfk y fwd kY \bmom,Hk Munfc suf tm;tavQmha y;n§d E Id if ; rI r sm;jyKvk yf &ef
aqG;aEG;zdkYr[kwfyg/ uREfkyfwdkYpum;ajymoGm;csufrSm &Sif;vif;aomor®m wpfckonf ,Ofaus;rIwdkYESifho[Zmwr&SdaomtcgrSm bk&m;ocifonf xdktoif;awmf
w&m;\oG e f o ifc suf u d ktavQmh ay;í n§d Ed I i f ; rIr sm;ajym&ef r [k wf y g/ tm; ,cif vG ef avNyD ;aomtcguJ ho d kY toH k; rjyKawmh bJ olY & Jh wefc d k; awmf tm;jzif h
tavQmh ay;jcif ; onf uREf k y fwd k Y\ ,H kM unf csuf ud k q G Ja qmif r I yd k r d k& S d NyD ; &yf wef Y c J h o nf / “Acute Acculturation”” onf BuD ; xG m;rI r &S d a omtoif ; awmf \
uREfkyfwdkY\xl;jcm;csuftaetxm;udkavsmhyg;apjcif;r[kwfyg/ . . . vu©Pmyifjzpfonf/
odkYaomfvnf; uREfkyfwdkY\bmoma&;,HkMunfcsufonf or®musrf;pm Zunkel ajymoG m;cJ h onf rS m? “acute acculturation” tjypf &S daomtoif ;awmfonf
toif ; awmf o nf wpf c k w nf ; aomowd j yK&rnf r S m ol \ owif ; pum;ud k wd kif; wGif wnf axmifrIj yKcJ honf / a&S;OD;toif;awmfo nf jrefq efpG mtoif;awmf
,Ofaus;rIt&? urÇmESifho[Zmwjzpfatmifêud;pm;íwifqufaomtcgrSm ,Ofaus;rI wnfaxmif jcif ;vI yf& Sm;rIwpf&yfud kjyKvk yfc Jhy gonf / olwd kY\ txifrSm a,½Io nf
udktqifajypGmo[ZmwjzpfatmifjyKvkyfjcif;onf tqifajyrIwpfckwnf;üomrjzpf BuD;rm;aomapcdkif;csufay;aomtcg þt&mudkvdkvm;jcif;jzpfaMumif; xifrSwfMuonf/
&yg/ uREfkyf wdkY onf ,Ofaus;rIt& tquftpyf&Sdj cif; onf trIawmfaqmifjcif; þapcdkif;csufudkNyD;ajrmufatmif toif;awmfrsm;wnfaxmifjcif;rjyKbJESifh aqmif&Guf
todw&m;rSpíjzpfay:&jcif;ESifh BuD;rm;onfhapcdkif;csuftay:ü a&S;OD;toif;awmfu NyD;pD;rIrjyKEdkifyg/ þenf;wlyif ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf jyefvnfítoif;awmf
BuKHawGU&ouJhodkYjzpf&rnf/ ]]EdkifiHtoD;oD;twGuf}} BuD;rm;aomapcdkif;csufudk jznfhqnf; rsm;wnfaxmifjcif;vIyf&Sm;rIudkjyKvkyf&rnf/ odkYr[kwfygu BuD;rm;aomapcdkif;csuf
ay;aomtcgrSm tjynfjynfqdkif&mo½kyfoP² mef&Sdaomtoif;awmfrS,Ofaus;rIcsif; toif;awmfrjzpfEdkifawmhyg/
oHpOfudkufí xdk,Ofaus;rIodkYa&muf&Sdatmif BuKd;pm;&rnf/ toif;awmfonf tqifajy toif;awmfrsm;wnfaxmifjcif;r[mAsL[monf "r®opfusrf;wGif &Sifaygvku
atmif n §dE I d i f; rI j yKjcif; onf vuf & Sd v l r I a&;tzGJ Y tpnf ; ES if h o [Zmwjzpf a tmif o m Oyrmaumif;wpfckü ajrxJyifv,fa'owGif tEÅdtkwfNrKdUwGif&SdpOf wnfaxmifrIjyKcJh
rjyKvkyf&yg/ tqifajyatmifaqmif&Gufjcif;onf c&pfawmf\trIawmfaqmif&Guf onf/ David Hesselgrave onf &Sifaygvk\toif;awmfwnfaxmifjcif;BuKd;yrf;rIudk
jcif;omjzpf&rnf/ ,ckjzpfay:vsuf&Sdaom,Ofaus;rIo[Zmwjzpfjcif;onf trIawmf avhvmjcif;tm;jzifh toif;awmfwnfaxmifjcif;r[mAsL[mq,fcsufudk pnf;urf;
apcdkif;csufESifhwoD;wjcm;jzpfvsuf&Sdonf/ ,Ofaus;rItodw&m;&Sdjcif;onf c&pfawmf csrSwfvdkufonf/
apcdkif;aomtrIawmfESifhywfoufí BuD;rm;aomapcdkif;csufESifhtnD&SdrSom t"dyÜm,f
&SdEdkifrnf/ 1/ toif;awmfonf trIawmfaqmifq&mrsm;udk toif;awmfrsm;wnfaxmif&ef
BuD; rm;aomapcdk if ;csuf ES if htrI awmfa qmif jcif; A[dk jyKcsuf jyKvky fjcif ;&Sd onfh apcdkif;onf/ wrefawmf 13;1-4/ 15;39? 40/
a&S;OD;toif;awmfonf ,aeYtoif;awmfwGif ,Ofaus;rItquftpyf&SdzdkYvdktyfygonf/ 2/ toif ;awmfwnfa xmif ol rsm;onf y&d owfr sm;ud k tquf toG ,f jyKvky fí
&Sifaygvkonf 1aum&defok 9 wGif ,Ofaus;rItquftpyf&Sdaombmoma&;,HkMunf olwdkYtxJodkY0ifa&mufvdkjcif;/ wrefawmf 13;14-16/ 14;1/
csuf ud k jywf om;pG m&S i f; vif ; azmfj ycsuf r Sm þcd ki f rmaombmoma&;,H kM unf c suf 3/ toif;awmfwnfaxmifol onf vufcHvdk olrsm;odkY {0Ha*vdowif;pum;udk
tay:üomajymqdk j cif; jzpf onf / toif; awmfo nf rdr d \bmoma&;,H k Munf c suf qufoG,frIjyKvkyfjcif;/ wrefawmf 13;16-41/
tkwfjrpfudk ,Ofaus;rIESifhtquftpyf&Sdaomtoif;awmf\BuD;xGm;rIudk ,aeYwGif 4/ {0Ha*vdw&m;awmfudka[mMum;½Hkomruyg? Mum;emolwdkYu c&pfawmfxHodkY
wnfaqmuf&rnf/ ajymif;vJrI&Sdonf/ wrefawmf 13;48/ 16;14-15/
5/ ,HkMunfoltopfrsm;pk½Hk;rIjyKMuonf/ wrefawmf 13;43/
t o i f;awmfpd
u fx ljci f;o n ft r Iawmfaq mifjci f;\
k 6/ ,HkMunfoltopfrsm; ,HkMunfcsufwGiftwnfjyKcH&jcif;/ wrefawmf 14;21? 22/
r [ mAsL[ mjzpfo n f 15;41/
7/ acgif; aqmifr sm;ud kc ef Ytyfí topfa omtoif; awmf rsm;wGi f bk &m;twG uf
BuD;rm;aomapcdkif;csuftrdefYawmfonf wynfhawmfrsm;jzpfjcif;udk vlrsKd;wum oD;oefYxm;jcif;cH&onf/ wrefawmf 14;23/
tky f p kwG i f; rS m wynf h a wmf r sm;&Sd j cif ; udk rsuf 0 g;xifx if ½I a rQmf o nf j zpf í a&S ; OD ; 8/ acgif;aqmifydkif;&mxl;udk acgif;aqmifopfrsm;odkYjynfhjynfh00vTJajymif;jcif;ESifh
toif ;awmf onf wrif wumtoif; awmf wnf axmif j cif; r[mAsL[mud k vl r sKd ;pk toif;awmfwnfaxmifolxGufcGmjcif;/ wrefawmf 14;23/ 16;40/
F-8
59 60
9/ &S if aygvk onf olwnf axmifcJ ha omtoif; awmfr sm;ESif h tquf toG ,f rsm; ae&mwpfckNyD;wpfckodkYoGm;a&muf&rnf? toif;awmfwpfckNyD;wpfck
qufvufíwnf&Sdjcif;/ wrefawmf 15;36/ 18;23/ udkxlaxmif&rnf/
10/ topf a omtoif ; awmf r sm;onf nD t pf r toif ; awmf r sm;tjzpf zG J Y p nf ; í toif ; awmf r sm;wnf a qmuf j cif ; ? pk a 0;Ed k i f a omae&mrsm;ES i f h
udk,fpm;vS,frsm;tm; toif;awmfaumifpDqdkif&mrsm;apvTwfygonf/ wrefawmf ausmif;aqmifrsm;udkaqmufwnf&rnf/ wpfNrKdYrSwpfNrKdYodkYcsJUxGif&rnf/
14;26? 27/ 15;1-4/ q,f z d k Y wpf z d k Y tvªa iG r sm;onf wd k ; yG m;vmí vk y f i ef ; rsm;ud k a &S U od k Y
tjriftm;jzifh þr[mAsL[monf "r®opfusrf;\toif;awmfrsm;\tpOftvm o,faqmifEdkifvdrfhrnf/ wnfaqmufrIrsm;onf wpfae&mru? ae&m
wpf&yfjzpfonf/ tzGJYtpnf;wpfckvHk;onf toif;awmfwnfaxmifjcif;vIyf&Sm;rIudk trsm;wGifj yKvk yfvsuf&S donf / ocifbk &m;rSmtvkyfv kyfE dkif aomol\
axmufcHMuonf/ taMumif;rSm olwdkY\awG;qcsufrSm toif;awmfrsm;wnfaxmif tiftm;udkwdk;jr§ifhvsuf&Sdonf/
&mü BuD;rm;aomapcdkif;csufaqmif&GufEdkif&ef toif;awmfrsm;wnfaxmifoGm;&efvdktyf bk &m;ociftwGu fatmuf arh zG,f& mae&mrsm;udk wnfa qmufzd kY
ygonf/ toif;awmfwnfaxmifoGm;jcif;onf rsm;aomtm;jzifh r[mAsL[mwpf&yf vkyfief;wdkYtm;cufcJNyD;0efav;jcif;udk enf;vrf;ESifhOpöm<u,f0rIxdef;xm;
r[kwfyg/ "r®opfusrf;\r[mAsL[mtjzpf c&pfawmf\trIawmfESifhtquftoG,f jcif;jzifh vkyfief;rsm;udkrwefYapESifh/
&Sdjcif;aMumifhjzpfygonf/ "r®opfusrf;\toif;awmfonf trIawmfaqmifA[dkjyKcsuf\ trS e f w &m;tm; aMunmoG m ;&ef NrKd U wd k i f ; wG i f toif ; awmf
toif;awmfwnfaxmifjcif;\vIyf&Sm;rIwpf&yfjzpfygonf/ wnf aqmufo Gm;&rnf/ tcsKdUaomNrKd YBuD; rsm;wGifvnf ; ae&mrsm;rsm;
owåraeYajrmfvifhjcif;toif;awmfudkay;aomtrdefYawmfonf a&S;OD;toif;awmf wGiftoif;awmfrsm;udkwnfaqmufay;&rnf/
udkay;aomtrdefYawmfESifhqifwl,dk;rSm;jzpfonf/ "r®opfusrf;acwftoif;awmfrsm;\
toif;awmfwnfaxmifjcif;tm½HkjyKcsufonf trIawmfaqmifjcif;tay:ü r[mAsL[m þtqdk jyKcsuf rsm;ud k waph wapmif ;Munfha omtcg owå raeYajrmfv ifh jcif;
zGJYpnf;jcif;&Sdovdk? ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf Ellen White rStMuHjyKjcif;cH& toif;onf toif;awmfwnfaxmifjcif;vIyf&Sm;rIwpf&yftaejzifh ay:xGef;cJhonfudk
onfrSm toif;awmfwnfaxmifjcif;udk olwdkY\trIawmfaqmifjcif;r[mAsL[mtjzpf awG U &S d & rnf / "r® o pf u srf ; t&ES i f h Ellen White \tqd k t &? bk & m;ocif o nf
jyKvkyfoGm;&eftMuHjyKoGm;ygonf/ toif;awmfwnfaxmifjcif;udk tm½HkjyKjcif;&Sd&rnf/ ol\toif;awmfonf {0Ha*vd
,HkMunfoltaygif;wdkYü bk&m;ocifonf toif;awmfrsm;xlaxmif w&m;trIawmfapcdkif;csufudkaqmif&Guf&mü þodkYtm½HkjyKrI&Sd&rnf/ odkYjzpfí "r®opf
jcif;0efxkyfudkcsay;ygonf/ usrf;ESifha&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmf\tm½HkjyKrIrSm a'o&Sdvlrsm;udk wynfhawmf
toif;awmftopfrsm;udkwnfaqmuf&rnf/ toif;awmfy&dowf jyKay;jcif;jzifh OD;pm;ay;cJhí toif;awmf\omoemq&mrsm;udk toif;awmfopfrsm;
rsm;udkzGJUpnf;&rnf/ þtcsdefwGif NrKdUwdkif;ü,aeYtrSefw&m;\udk,fpm;vS,f wnfaxmif&eftm;vyfrI&Sdonf/
rsm;&Sd&rnf/ a0;vHaomajrurÇmae&mrsm;odkYvnf;a&muf&Sd&rnf/
wdkif;jynfwdkif;ESifhNrKdUe,fwdkif;ü {0Ha*vdowif;pum;udka[mMum; t m;u d
k;r Ir jyK
o n fh
pH
jyt o i f;awmf
aMunm&rnf/ . . . toif;awmfrsm;udkzGJYpnf;í zGJYpnf;cJhaomtoif;
awmfopfrsm;wGif toif;om;rsm;tvkyfvkyfzdkYtwGuf tpDtpOfrsm;a&;qGJ a&S;OD;toif;awmfonf toif;awmfwnfaqmuf&mü ,Ofaus;rIESifho[Zmw
&rnf/ jzpfaomcsOf;uyfrItaetxm;jzifhaqmif&Gufjcif;rSm BuD;rm;aomapcdkif;csufudk ausyGef
61 62
rxrf ;aqmifcJ haMumif; 0efcH &rnf/ uREf kyf wd kYo nf þtopfaom,HkM unf ol rsm;udk qufqHa&;uif;a0;í olwdkYvlrsKd;uJhodkYyifaexdkifrI&SdNyD; tawG;tac:
wynfha wmfr sm;jzpfj cif ;udk rjyKvkyf ay;cJhy g/ odkYj zpfí olwdkY onf uav;xdef ;jcif; rsm;udkrQa0jcif;r&Sdawmhyg/
apmifrjcif;uJhodkYyifvdktyfygrnf/ tu,fíom uREfkyfwdkYonf a,½ItrdefYawmftwdkif; tcsKdUaomtoif;awmfacgif;aqmifrsm;onf þtpDtpOfESifhywfoufí pdk;&drfrI
BuD;rm;aomapcdkif;csufjzpfaomwynfhawmfjzpfjcif;udkjyKvkyfvQif toif;awmftopf &SdMuonf/ olwdkYpdk;&drfonfrSm ygpwmq&mtkyfxdef;rIr&SdvQif rdpäm'd|dt,l0g'rsm;
onf rdrdbmom&yfwnfrI&Sdrnf/ 0ifa&mufvmEdkifonf/ odkY&mwGif ygpwmq&mrsm;xdef;ausmif;rI&Sdaomtoif;awmf
tu,f íom tvk yfwpfck udkqufwd kufvkyf udkifaeonfudka wGU& rsm;wGif rdpäm'd|dt,l0g'ESifhuif;a0;Edkifrnfvm;/ bmoma&;,HkMunfcsufpGefYvTwfrIonf
aomtcg tcaMu;aiGay;í olYtwGufydkYay;vQif olvkyfaeaomtvkyfudk &Sd jrJ &S da eao;onf/ trSe fwu,f tm;jzif h bmoma&;,H kM unf csufp Ge f Yv Twf rI onf
&yfwefYapí tjcm;olwdkYudkvnf; ol\erlemudk,lí tvkyfudk&yfwefY c&pf awmf\trd efY awmfo moemwGif vd ku favQmufj cif ;r&Sd aomtoif; awmfwdkY wG if
aprnf/ rd p äm'd | d t,l0 g'ud k yd k r d k & Sd E d k i f o nf / uREfk y f wd k Y ud k o wd & aponf r S m c&pf a wmf o nf
tu,f í om uREf k y f wd k Y o nf quf wd k u f wd k ; wuf r I j rif v d k v Qif toif; awmf\OD;acgif; jzpfonf/ þtoif; awmfonf ol\toif;awmf jzpfonf/
uREfkyfwdkYonf uREfkyfwdkY\csKyfudkifrIrSuif;onfha'ocHtoif;awmfrsm;udk c&pfawmfudk,HkMunfcsufrxm;&SdEdkifbl;vm;/
wnfaxmif&ygrnf/ a&S;OD;toif;awmfwGif ay:xGufvmaomrdpäm'd|dt,l0g'onf Mumjrifh
trIawmfaqmifjcif;q&mudk toif;awmfodkYay;&rnf/ toif;awmf pGmwnfaxmifvsuf&Sdaomtoif;awmfwdkYwGif&SdcJhonf/ trnfrodq&m
tm;trIawmfaqmifq&modkYay;&rnfr[kwfyg/ rsm;\BuKd;yrf;rIaMumifh vsifjrefpGmwdk;yGm;vmaomtoif;awmfopfrsm;
vmjcif ;r[k wfy g/ xdk toif ;awmf a[mif; rsm;wGi f& Sd c&pf,mefwdk Yo nf
wrefa wmf& Sif aygvkE Sifh ol \vk yfe nf;udki fenf;erlemudk vd kuf avQmufa om olwdkYywfvnfrSm&Sdaom½kyfwkudk;uG,folrsm;udkajymif;vJ&ef tvkyfrsm;rsm;
olrsm;onf toif;awmfwpfckESifhtcsdefMumMumaexdkifMuNyD; wynfhawmfrsm;jzpfjcif;ESifh rvkyfjcif;aMumifhjzpfygonf/
a'ocHacgif;aqmifrsm;udkavhusifhoifMum;ay;cJhonf/ olonf acgif;aqmifrsm;udk
apvT wf í oif wef; wuf jcif ;rjyKyg/ olo nf vnf; acgif; aqmif rsm;udk olwdk Y\ odkYjzpfí trIawmfaqmifjcif;uRrf;usifol (missiological) tajccH&Sdoltaejzifh
ywf0 ef ;usifü yifa vh usif ho if Mum;ay;cJ ho nf / wref awmf &S if aygvko nf a,½I\ "r®opfusrf;toif;awmfonf ygpwmq&mrsm;tm;xm;rIr&Sdaomtoif;awmfrsm;udk
enf;pepfjzifhvkyfief;cGifwGifavhusifhrIrsm;ay;ygonf/ wnfaxmifcJhjcif;&Sdygonf/ xdktajccHoabmw&m;rSm BuD;rm;aomapcdkif;csufjzpfyg
onf/ wynfhawmfrsm;jzpfjcif;udk trdefYawmfapcdkif;csufjzifh&Sdygonf/ ]]wynfhawmfrsm;}}
olo nf ol E Si f hteD; pyf qH k ;aomquf q H& oltenf ;tusOf ;wdk Y ud k [lonfha0g[m&udk olwdkYem;vnfonfhtwdkif; wynfhawmfrsm;jyKvkyfjcif;udk ,HkMunf
avhusifhay;onf / uREfky fwdk YtaerSm uREfkyf wdkY ausmif;rsm;rS pmar;yGJ olrsm;tm; tjcm;olwd kYudktjrJwrf;wynfhawmfr sm;jzpf zdkYaqmif&Gufol rsm;jzpf onf/
atmifapí cefYxm;rIjyKygonf/ c&pfawmfonf ol\acgif;aqmifrsm;udk olwdkYudkapmifhMunfh&ef tjrJrvdktyfaomolrsm;jzpfMuonf/ tjcm;aomenf;ajym&vQif
olwdkYvlrsKd;twGif;rSm avhusifhay;ygonf/ odkYrSom olwdkYwpfOD;ESifhwpfOD; ol w d k Y \trI a wmf o nf ygpwmq&mrsm;tm;xm;rI r &S d a omtoif ; awmf r sm;ud k
&if;ES D;rI&Sd í oGm;vmvI yf& Sm;rIonf ol wdk YuJh odk Yyif &Sd onf / uREfk yfwd kY wnfaxmifjcif;onf BuD;rm;aomapcdkif;csuftrdefYawmfudk oabmaygufem;vnfjcif;ESifh
acgif ; aqmif r sm;ud k ausmif ; rsm;üql q l y l y l & S d N yD ; ol wd k Y v l r sKd ; rsm;ES i f h ppfrSefaomwynfhawmfrsm;&&Sda&;udk em;vnfjcif;jzpfonf/
65 66
BuD;rm;aomapcd kif ;csufE Sif hywfoufí bmoma&;,HkM unf csufwG ify g&S donfh toif;awmfo pfrsm;udk vlrsKd;tk yfp kopf rsm;wGi fpdk ufxl í a,½Iv monf wdki fatmif
twdkif; a&S;OD;toif;awmfonf vlrsKd;wumtkyfpkwdkYwGif toif;awmfrsm;pdkufxlzdkY jyKvkyfoGm;rnf/
vufa wGU usaomr[mAsL[menf;pepfud kv dktyf aMumif;od& SdM uonf/ BuD; rm;onfh ]]BuD;xGm;vmonfhtoif;awmfbmoma&;tkyfpkrsm;onf bmoma&;topftkyfpk
apcdkif;csufrSm trdefYawmfwpf&yfcsrSwfonfomru wynfhawmfrsm;jzpfjcif;udk EdkifiH rsm;jzpfonf/}} toif;awmfa[mif;rsm;onf ajcmufaoGYíaooGm;Muonf/ topf
toD;oD;wGi fjyKvkyfoGm;&efapcdkif;ygonf/ cdkifrmonfhtoif;awmfpdkuf xljcif;r[m aomtoif;awmfrsm;onf vef;qef;í touf&Sifvsuf&Sdonf/ odkYjzpfí bmoma&;
AsL[m&SdrSom þapcdkif;csufudktaumiftxnfazmfaqmifoGm;Edkifrnf/ &Sifaygvkonf *dkPf;*PcGJrsm;onf BuD;rm;aomapcdkif;csufrsm;udkaqmif&Guf&ef tav;xm;rnfqdkvQif
{0Ha*vdw&m;awmfudk a&mrEdkifiHodkYo,faqmifjcif;ESifh wynfhawmfrsm;jyKvkyfjcif;onf toif;awmfrsm;xlaxmifjcif;vIyf&Sm;rIwGif tav;xm;jcif;jyKvdrfhrnf/ þtcsufonf
BuD;rm;aomapcdkif;csuf\ bmoma&;,HkMunfcsuftay:ü ay:xGef;cJhonf/ toif;awmfrsm;yGm;rsm;jcif;r&SdbJESifh BuD;rm;onfhapcdkif;csufudkNyD;pD;atmifaqmif&Guf
Edkifrnfr[kwfyg/
odkYjzpfí c&pf,mefrsm;\tpDtpOfjzpfonfhtoif;awmfrsm;xlaxmif trS e ftm;jzif h toif ; awmfo pfr sm;udk pd k uf x lj cif ; onf trIa wmf a qmifj cif ;
jcif;onf bk&m;ocif\uwdawmfay;csufESifhaMunmoGm;csuftwGif;wGif tm;vHk;wdkY\&nfrSef;csufr[mAsL[mjzpfonf/ toif;awmftkyfpkwdkif;\&nfrSef;csuf
&Sdygonf/ uREfkyfwdkYonf bk&m;ocif\uwdawmfay;csufESifh BuD;rm; yef;wdkifonf toif;awmfopfrsm;pdkufxl&efjzpfygonf/ toif;awmfwGif toif;rsm;
aomapcdkif;csufESifhtwlxm;&Sdygu uREfkyfwdkYonf tmrcHcsufESifhñTefMum; xlaxmifjcif;udk jyefvnfwnfaqmufjcif;ESifh topfaomtoif;awmfrsm;udkqufí
csufBuD;pGm&&Sdygonf/ vlrsKd;tkyfpkopfrsm;üwnfaxmifrI&SdygrS BuD;rm;aomapcdkif;csufarQmfrSef;cJhaomtHhzG,f
BuD;xGm;rIudk trSefwu,fawGU&Sd&vdrfhrnf/
a,½Io nf trdef Yawmftm;jzifh wynfha wmfrsm;jzpf jcif; udk ethne wdk if; wG if
jyKvkyf&rnf/ þa0g[m&rSm urÇmajrBuD;\t"dyÜm,fxufus,fjyefYonf/ Brown wGif Oyrmtm;jzifh yef;oD;yifudkpOf;pm;Munfhyg/ yef;oD;yif\toD;udk
ethnos t"d yÜ m,fud k þod k Yjyef q d k onf / yef;oD;[lípOf;pm;rdonf/ odkYaomfvnf; tjrifonf wpfydkif;wpfpyJ
&Sdao;onf/ yef;oD;rSm taph\wpfpdwfwpfydkif;omjzpfí &nf&G,fcsuf
Ethnos onf ethos rSvmonf/ "avhxHk;pH? tusifhp½dkuf? tkyfpk[lí tqHk;rSm toD;rsm;oD;aom- yef;oD;yiftrsm;wdkYudkyGm;rsm;&efjzpfonf/
t"dyÜm,f&&Sdonf/ ,if;udk "avhxHk;pHESifhvlrsKd;pkwdkYjzifhpkpnf;rI&Sdonf/ c&pf a wmf \ ud k ,f c E¨ monf yef ; oD ; yif E S i f h wl o nf / wynf h a wmf r sm;
odkYwnf; r[kwf? vltkyfBuD ;? vkyfazmfudki fzuf? vlwpfodkuf jzpfonf/ wpfOD;csif;udkxGuf&Sdapí tkyfpky&dowftrsm;tjym;udkay:xGef;aponf/
xdkpum;vHk;onf av;pm;rIr&Sdaomomref½dk;½dk;vltwGuf toHk;jyKjcif;
jzpfonf/ a&S;OD;toif;awmf\t&if;tjrpftiftm;udk toif;awmfodkY tm;vHk;trIawmf
twGufxm;&Sdygonf/ toif;awmftopfrsm;xlaxmifjcif;jzifh wynfhawmfrsm;&&SdzkdY
odkYjzpfí BuD;rm;aomapcdkif;csufonf vlrsKd;uGJwdkif;wGif wynfhawmfrsm;jyKvkyfzdkY jzpfonf/ a&S;OD;toif;awmfwGif ,HkMunfoltm;vHk;wdkYonf wynfhawmftopfrsm;
þurÇmajrBuD;wGifjyKvkyfoGm;&efapcdkif;ygonf/ txl;ojzifh vlrsKd;½dk;½dk;wGifjyKvkyf &&SdatmifjyKvkyfjcif;rsm;jzpfonf/ wynfhawmfrsm;jzpfatmifjyKvk yfaomtvkyfonf
oGm;&rnf/ vlrsKd;wpfrsKd;ESifhNrKdUwpfNrKdUwGif toif;awmfwpfckxm;vQif tkyfpktm;vHk;udk trI a wmf o moemq&mrsm;\tvk y f j zpf ½H k o mruyg? omref toif ; om;rsm;vnf ;
ra&muf&S dEdki fyg/ BuD;rm;aomapcdk if;csufudk opöm&Sdaomtoif ;awmf onf qufí aqmif&Gufjcif;&Sd&efvdkonf/
F-9
67 68
Allen onf vuf & S d a cwf trI a wmf a qmif j cif ; vk y f i ef ; rsm;onf t ES
pfcsK
yf
"r®opfusrf;yHkpHrsm;ESifh rsm;pGmuGmjcm;vsuf&Sdonfudk pGyfpGJajymqdkcJhonf/
txl;ojzifh wrefawmf&Sifaygvk\azmfjycsufta&;tom;wGifawGU&yg þtcef;BuD;wGif "r®opfusrf;acwfü r[mAsL[mcyfrsm;rsm;udk BuD;rm;aom
onf/ Allen \tjrifrSm a&S;OD;toif;awmfonf qufwdkufBuD;xGm;rIrSm apcdkif;csuftay:em;vnfoabmaygufxGuf&Sdjcif;udk ppfaq;rIjyKcJh&onf/ xdkr[m
omreftoif;om;rsm;uyg0ifvIyf&Sm;rIjyKcJhjcif;aMumifhjzpfonf/ txl; AsL[mrsm;rSm atmufygtwdkif;jzpfygonf/
uRrf;usifolrsm;\aqmif&GufrIwpfckwnf;r[kwfyg/ Allen \acwfNyKdif
vlwdkYESifhuGmjcm;onfrSm? wrefawmf&Sifaygvkonf olESifhtoif;awmf 1/ toif;awmf\trIaqmifjcif;OD;pm;ay;csuf/
topfpyfMum; tm;udk;tm;xm;qufqHrIudka&Smif&Sm;cJhonf/ 2/ trIawmfaqmifjcif;NyD;ajrmufatmifaqmif&GufEdkif&ef tzGJYtpnf;wpf&yfzGJYpnf;jcif;/
omreftoif;om;rsm;? vlrsm;wdkY\vGwfajrmufrIaqmif&Gufcsuf&Sd 3/ ,Ofaus;rIESifhqDavsmfonfhaqmif&Gufcsufrsm;udk a&;om;jyKpkí c&pf,meft,l
ygrS toif;awmf\t&if;tjrpftiftm;udkvTwfay;NyD; pdefac:csufrsm;ESifh 0g'udk ,Ofaus;rItkyfpkwGif;odkY trIawmfaqmifjcif;taumiftxnfazmf&ef/
tcGifhta&;tvm;tvmrsm;udk urÇmtwGif;wGif&ifqdkifEdkifrnfjzpfygonf/ 4/ toif;awmftopfrsm;xlaxmif&ef tm½HkjyKjcif;ESifh xdkOD;pm;ay;csufudkaxmufcH
rnfhtzGJYtpnf;wpf&yfzGJYpnf;jcif;/
a&S;OD;toif;awmfwGif bmoma&;,HkMunfcsufudkem;vnfoabmaygufjcif;&SdNyD; 5/ tajcpdkuftrIawmfaqmifygpwmq&mrsm;r&Sdonfha'otoif;awmfrsm;zGJYpnf;
t,l t qtm;jzif h c&pf , mef w d k i f ; onf trI a wmf a qmif & G u f j cif ; vk y f i ef ; wG i f jcif;? þtoif;awmfrsm;onf tjcm;olrsm;udk tm;udk;tm;xm;rjyKyg/ taMumif;rSm
oabmaygufíyg0ifywfoufrI&Sd&rnf/ þem;vnfrIonf BuD;rm;aomapcdkif;csuf c&pf,meftm;vHk;onf wynfhawmfrsm;jzpfonf/
tay:üxGufay:vmygonf/ ol\vdktyfcsufonf wynfhawmfwdkif;onf wynfhawmf 6/ omreftoif;om;rsm;vIyf&Sm;rIjzifh BuD;xGm;vmonfhtoif;awmfrsm;/
rsm;jzpfzdkY aqmif&Gufaomolrsm;jzpf&rnf/ toif;awmfomoemq&mrsm;udk trSDjyKonfh
toif;awmfrsm;ud kwnf aqmuf rnfh tpm;? "r®opf usrf ;c&pf ,mef rsm;onf BuD; rm; a&S;OD;toif;awmf\trIawmfaqmifjcif;vkyfief;rSm &Sif;vif;jywfom;rI&Sdonf/
aomapcd kif;csufu dkemcHjcif;jyKí omreftoif;om;rsm;tky fcsKyfaomtoif; awmf udk xdka&S;OD;toif;awmfonf trIawmfaqmifjcif;vkyfief;udk t"dfuyHkaqmifjcif;rSm BuD;rm;
wnfaxmifcJhygonf/ vpm&toif;awmftrIaqmifrsm;onf toif;awmfudkcsJUxGifí aomapcdk if;csuf rSj zpf ygonf/ xdk trI awmfaqmif jcif ;vk yfi ef; onf r[mAsL[mudk
e,fopfrsm;odkY omoemudkaqmif&Gufygonf/ odkY&mwGif &SdNyD;om;e,fy,fodkYcsJUxGif a&;qGJí zGHYNzKd;wdk;wufrIonf BuD;rm;aomapcdkif;csuf\em;vnfoabmaygufjcif;rS
aomwm0efrSm omreftoif;om;wdkYtay:wGifusa&mufygonf/ ay:xGufvmonf/ xdk&v'frS urÇmwpfcGifvHk;odkY c&pf,mefrsm;vsifjrefpGmwdk;wuf
toif;awmf\yxrOD;qHk;oufwrf; (200) wGif trIawmfaqmifjcif;onf aetdrf- BuD;xGm;vmcJhygonf/ ,aeYtoif;awmfrsm;onf rdrdwdkY\tajctjrpf"r®opfusrf;odkY
tajccHaomtrIawmfudkaqmif&GufcJhygonf/ txl;toif;awmftaqmuftODjzpfaom jyefíoGm;rSom þacwftcgwGif ocifbk&m;üopöm&SdpGmaexdkifoGm;Edkifrnf/ "r®opf
c&pf,mefrsm;\0wfjyKaomae&mudkwnfaqmufcJhjcif;r&Sdyg/ 'kwd,&mpkESpfukeftxd usrf;\toif;awmftajctjrpfrSm BuD;rm;aomapcdkif;csuftay:ü tjrpfwG,fjcif;jzpf
þodkYjzpfcJhonf/ onf/ tu,fíom ajrmfvif hjcif;toif;om;rsm;onf rd rdudk,fu dk bk&m;ocif\
tdrfae- tajcpdkufaomtoif;awmfonf "r®opfacwftoif;awmfudk tHhMozG,f ynwfawmfudkapmifha&Smufaomvlrsm;jzpfvQif BuD;rm;aomapcdkif;csuftay:ü emcHrI
&mBuD;xGm;csJUxGifrIudk vlom;rsm;t&if;tjrpftiftm;jzifh tenf;qHk;toHk;jyKjcif;jzifh r&SdbJESifh&SdEdkifygrnfenf;/ ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf wpfzefjyefítoif;awmf
BuD;xGm;vmcJhonf/ wnfaqmufjcif;vIyf&Sm;rIwGif jyefvnfywfoufrI&Sd&rnf/
69 70
wpfzef <uvmygvdrf hrnf/ ajrmfvifhjcif; owif;onf bk&m;ocifujyifqifjcif ;&Sdí &ifESpfonf;yGwfjzpfygonf/ twdkif;twmwpf&yfrSm aumif;uifwrefoHk;yg;t½kyfrSm
vlwpfrsKd;udka&muf&SdvmrnfholwdkY\bk&ifudkBuKdqdkEdkifzdkYjzpfygonf/ ajrmfvifhjcif;\ toif;awmf\txl;oauFwtjzpftoHk;jyKonf/ ajrmfvifhjcif;toif;awmf\trIawmf
owif;rSm jyifqifjcif;jyKvkyf&rnfhowif;jzpfí a,½Iajymaomwynfhawmfjzpfjcif;ESifh aqmifjcif;tvkyfonf aumif;uifwrefoHk;yg;wdkY\owif;pum;rSty cGJjcm;odjrif
udk ufnDygonf/ ,cifay;cJhonfhwynfhawmf jzpfjcif;\t"dyÜm,frSm? ajrmf vifhjcif; jcif;rjyKEdkifyg/
toif;om;rsm;ajymaomt"dyÜm,fqd konf rSm c&pfawmf<uvmjcif;udk&ifqdk ifEd kif& ef
ajrBuD;ay:rSmaeaomoltoD;toD;bmompum;udkajymaom vlrsKd;EG,f
jyifqifjcif;jzpfygonf/ jyifqifjcif;onf a,½Itm; u,fwif&SiftjzpfvufcH½Hkom
cyf o dr f ; wd k Y tm; xm0&{0Ha *vd w&m;ud k a [m&aomaumif ; uif wref
rubJ wynfhawmfjzpfjcif;udkyifoufqdkifygonf/ a,½Itm; rdrd\toufwmwGif
wpfyg;u? bk&m;ocifudkaMumuf½GHYícsD;rGrf;Muavmh/ w&m;pD&ifawmfrl
vHk ;vHk ;vsm;vsm; ocifbk &m;tjzpfv ufcH jcif ;jzpfygonf/ odkYj zpfí ajrmfvifhjcif;
aomtcsdefa&mufvmNyD/ aumif;uif? ajrBuD;? ork'´&mESifh prf;a&wGif;wdkYudk
toif ;awmf\trIawmfrS m c&pfa wmfudkBuKdqdkEd kif&ef vlwdkYud kjyifqifay;jcif ;onf
zefqif;awmfrlaomt&Sifudk udk;uG,fMuavmh[k BuD;aomtoHESifhajymqdkí
a&S;OD;c&pf,mefrsm;ESifhwlnDí wynfhawmfrsm;jzpfjcif;tvkyfudkxGufíjyKvkyfcJhjcif;jzpf
aumif;uiftv,füysH0Jvsuf&Sdonfudkigjrif\/
ygonf / xdk vky fief;onf <uvmawmf rlj cif ;onf ydk íeD ;uyfvmonf jzpfí txl;
aumif;uifwrefwpfyg;uvnf;? AmAkvkefûrdYBuD;NyKdvJNyD? rdrdrw&m;
ta&;BuD;vsuf&Sdonf/
aomarxkef\tqdyftawmufwnf;[laom pyspf&nfudk vlrsKd;taygif;
Orlando Costas onf {0H a*vd owif ;pum;ud ka[mMum;aMunmjcif ;ES ifh <uvm
wdkYtm;wdkufavNyD;aom AmAkvkefûrdYBuD;ûydvJNyD[kvdkufíajymqdk\/
awmfrljcif;udkjyifqif&ef vkyfief;ESpfckonf qufpyfrI&SdaMumif;tjrif&Sdonf/
xdkrSwpfyg;? wwd,aumif;uifwrefu? tMuifolonf om;&JESifh
{0Ha*vdowif;pum;a[mMum;jcif;onf toif;awmfBuD;xGm;jcif;ESifh ol\ ½k yf wku d k ud k ; uG ,fí ol\ wHq d y fv ufr S wfu d ke zl ;ücH onf jzpf ap?
vlwpfOD;csif;wdk Yudk u,fwifjcif;a&muf&Sd&ef &nf& G,fcsufwpfckwnf; vufücHonfjzpfap? xdkolonf bk&m;ocif\a'gozvm;üavmif;aom
r[k wfy g/ {0H a*vd o wif ;pum;a[mMum;jcif ;\yef ; wd ki f tvH k ; pH k r S m trsufawmfpyspf&nfppfudkaomuf&vdrfhrnf/ oefY&Sif;aomaumif;uifwref
bk& m;ocif\ Edk i fi H a wmf ud k od & S dz d kY j zpf o nf / xd kE d k if i Ha wmf o nf a,½I wdkYa&SU? odk;oi,fa&SUwGif uefYESifha&maomrD;xJrSm jyif;pGmaomn§Of;qJ
c&pfawmfü½kyfvHk;ay:í oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\wnf&SdrIudkay:vGif& jcif;udkcH&vdrfhrnf/ xdkn§Of;qJjcif;\rD;cdk;onf urÇmtqufqufwuf
ygonf/ þodkYjyKjcif;tm;jzifh {0Ha*vdowif;pum;udkaMunmjcif;onf vsuf&Sd\/ om;&JESifhol\½kyfwkwdkYudkudk;uG,fí ol\emrwHqdyfvufrSwf
bk e f ; toa&ES i f h B uD ; us,f c rf ; em;aomEd k i f i H a wmf u d k azmf j yzd k Y a e&mud k udk c H aomol wdk Y o nf aeY nOf h rjywf o ufo mr&Mu[k vd k uf í BuD ; aom
vrf;jyjyifqifjcif;jzpfygonf/ toHE Sif ha jymqd k\/ bk&m;ocif \ynwf wd kYu dk vnf ;aumif; ? a,½I\
,H k M unf j cif ; ud k v nf ; aumif ; ? apmif h a &S m uf a omoef Y & S i f ; ol wd k Y o nf
'kwd ,usrf ;csuf rS m Asm'dwf 14;6-12 wG if a wG U&onf / <uvmawmfr lj cif ;
þae&müonf;cHp&mtaMumif;&Sd\/ (Asm'dwf 14;6-12)/
taMumif;udkod&Sd&efESifh ajrmfvifhjcif;toif;awmf\,Ofaus;rIzGJYpnf;yHkwdkYudkem;vnf
oGm;&efjzpfygonf/ þusrf;ydk'fonf aumif;uifwrefoHk;yg;wdkY\txl;owif;pum; þusrf ;yd k'f udk aemufwGif tao;pd wfa zmfj yygOD; rnf / odkY &mwGif tck csd efr Sm
udkazmfjyxm;ygonf/ owif;pum;rSm c&pfawmf<uvmjcif;udkjyifqifoGm;Edkif&efjzpf ¤if;usrf;ydk'fudk róJ 24;14 ESifh róJ 28;16-20 wdkY\tquftjzpf rSwfom;apvdkyg
ygonf/ odkYjzpfí þusrf;ydk'fonf ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;ESifh toif;awmfwdkY\ onf /
F-10
75 76
tu,fíom ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf róJ 24;14 udkom oD;oefY yef ; wd k if r S m BuD ; rm;aomapcd k i f ; csuf \ &nf & G ,f c suf y ef ; wdk i f E S i f h wl n D r I &S d y gonf /
tm½HkjyKrnfqdkvQif olwdkYudkt"dutm;jzifh trIawmfonf aMunmjcif;oufoufom &nfrSef;csufyef;wdkifonf wynfhawmfrsm;jzpfzdkY aqmif&GufcsufESifhtwl bk&m;ocif\
em;vnf r I a y;oG m ;rnf / þoabmrsKd ; jzpf c J h v Qif {0H a *vd w&m;awmf u d k a Munm ynwfawmfwdkYudkapmifha&Smufí a,½Itay:üopöm&Sd&rnfjzpfygonf/
a[majymrI & S d o nf u mvywf v H k ; ol r sm;vuf c H o nf j zpf a p? vuf r cH o nf j zpf a p
trIawmfonfNyD;ajrmufaponf/ odkY&mwGif róJ 24;14 onf BuD;rm;aomapcdkif; ajr mfv i fh
jci f;t o i f;awmfo n fAsm'd
w f14;6- 12 u dkwyn fhawmfjzpfjci f;
csuf \ róJ 28;19 jzpfaom wynfha wmfjzpfjcif; trIawmf ESifhc GJxGufí r&Edki fyg/ t aM u mif;u d em;v n fí t ajccH
k t aMu mif;wpf&yft jzpfv u fcH
, ljci f;
Asm'dwfusrf; 14 wGifazmfjyxm;aom vSyonfhusrf;csufonf &SifróJ\ þusrf;csuf
ESp fc k\ taMumif; t&mwdk Yu dk pk pnf; í? rwl nD onfh tcsuftvufwdk Yu dk aygif; pyfí ? ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf rdrd\trIawmfaqmifj cif;vkyfief;onf a,½I
wpfckwnf;aom&nf&G ,fc sufu dkaygif ;pnf ;vsuf&S dygonf/ þt&mum; tjrJwrf; c&pfawmf\'kwd,<uvmjcif;arQmfvifhcsufjzifh tajctjrpfwG,fí oabmw&m;&Sdyg
wnfwHhaom{0Ha*vdw&m;awmfudka[mMum;jcif;jzpfonf/ þaMunmcsufrSm urÇm onf / ,if ; trI a wmf a qmif j cif ; \tajccH taMumif ; wpf & yf r S m aumif ; uif wref
tES HY jzpf ygonf/ aMunmjcif; wpfc kwnf ;omr[k wf bJ &v'f rsm;vnf; &&Sd cJ ho nf / oHk ; yg;\owif ;pum;a[mMum;jcif ; jzpfí Asm'd wf (14) ud k <ujref ;vmawmh r nf h
þowif;pum;udka[mMum;jcif;onf ola wmfp ifrsm;uonf;cHaompdwf oabmudk ocif b k & m;tm;BuKd q d k E dk i f & ef vl r sKd ; taygif ; wd kY u d k j yif q if zd k Y & ef jyKjyif a y;&rnf /
bk &m;ocif\ ynwf awmf wd kY ud ka pmif ha &Smuf jcif ;jzpfo nf / &S if róJ\ BuD; rm;aom þtrIawmfudkem;vnfjcif;&Sdí owåraeYOykoftoif;ajrmfvifhjcif;toif;awmftm;
apcdkif;csufESifhwlnDaom&nfrSef;csufjzifh aumif;uifwrefoHk;yg;\owif;pum;rSm trIawmfudkta&;BuD;jcif;ESifh vrf;ñTefrIay;oGm;ygonf/
bk&m;ocif\ynwfawmfwdkYudkapmifha&SmufaomvlwdkYudkxkwfvkyfzdkYjzpfonf/ wynfhawmf toif;awmfonf rdrd\trIawmfaqmifjcif;tvkyfudk wGef;tm;ay;onfht&mwdkYrSm
jzpfjcif;udkac:,ljcif;jzpfaMumif; &Sif;vif;pGmawGU&Sd&ygonf/ rnfonf ht&mjzpfrnfe nf;udkod&Sd& rnfhtjyif? aumif;uifwrefoHk;yg;wdkY \owif;
þusrf;ydk'f\wynfhawmfjzpfjcif;trIawmfaqmif&Guf&ef&nf&G,fcsuftjyif róJ pum;aMunmjcif;aMumifh rnfonfht&mrsm;aqmif&GufEdkifonfudkod&Sd&efvdktyfygonf/
24;14 wG if trI awmf a qmif & Gu fj cif ; ta&;BuD ;yH kwdk Y ud k awGU &Sd &ygonf/ tjrJwrf ; xdk&v'f\tqHk;rSm aumif;uifwrefoHk;yg;\owif;pum;wGif;ü yg&SdNyD;om;jzpfonf/
wnfwHhaom{0Ha*vdw&m;awmfudk owif;xl;jzpfjcif;ESifhtnD a,½I<uvmawmfrljcif; Asm'dwf 14;12 wGif þowif;pum;rsm;rSm vlwpfpkudk bk&m;ocif\ynwfw&m;awmf
owif;pum;udka[mMum;&rnf/ þurÇmysufudef;owday;jcif;rSm bk&m;ocifynwf
rsm;tm;apmifha&Smufí a,½IudkopömcHaomolrsm;jzpfygonf/
w&m;awmfwdkYudk vlrsm;apmifha&Smufzd kYESifh a,½Iay:wGifo pöm&SdzdkY ta&;BuD;aMumif;
ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf þowif;pum;a[mMum;csufrsm;ESifh Asm'dwf
azmfjyxm;ygonf/
usrf;tcef;BuD; (14) ESifhNyD;cJhonfhtcef;i,fig;ckwGifazmfjycJhaom vl 144ç000 wdkY\
ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf Asm'dwf 14;6-12 usrf;ydk'fudk rdrd\trIawmf
trnfpm&if;ESifhywfoufí qufpyfrI&SdaMumif;awGU&SdcJhonf/
aqmifjcif;trIwGif tajccHtaMumif;&if;wpf&yftaejzifh jrifawGUoGm;&rnfjzpfonf/
odk Y &mwGi f þusrf; ydk ' fu d ka umif ;pG mem;vnf z dk Y twG uf BuD ;rm;aomapcd ki f ;csuf \ xdkaemufrS igMunfhvQif odk;oi,fonf Zdtkefawmifay:rSm&yfae
aemufcH,lqcsufjzifh em;vnfoGm;rnfjzpfygonf/ Asm'dwf 14 udk &Sifa,m[ef\ \/ ol\emrESifhcrnf;awmf\emrudk ezl;ütu©&mwifaomol wpfodef;
BuD;rm;aomapcdkif;csuf\a0zefcsufwGif vlYordkif;\aemufqHk;aeY&ufrsm;wGif qufvufí av;aomif;av;axmifvnf; olESifhtwl&SdMu\/ ork'´&ma&oH? BuD;pGmaom
o,faqmifoGm;&rnfjzpfonf/ aumif;uifwrefoHk;yg;owif;pum;\&nf&G,fcsuf rdk;BuKd;oHuJhodkY aumif;uifutoHudkigMum;\/ xdkodkYigMum;aomtoHonf
77 78
a[mMum;&efjzpfNyD; a,½Ic&pfawmfESihfopöm&SdpGmwynfhawmfrsm;tjzpf jynfh0pGmjzpfzdkY jcif; &S do G m;rnf/ ajrmfv if hj cif ;toif; awmftaMumif ; ud k oG ef o if csuf vk y fN yD ;rSo m
a[mMum;&efjzpfygonf/ toif;awmfwGif toif;om;tjzpfqE´&Sdr&Sda&G;cs,fEdkifygonf/
umvtcsde f NyD; qHk ; csde f ü wynfh a wmfj zpf j cif; \pG e fY vT wf& rnf ht&mrsm;onf odkY&mwGif AwådZHudk toif;awmfodkY0ifa&mufjcif;ESifhcGJxkwfxm;vQif obm0rus?
vlom;rsm;\ordkif;wGif tjcm;aomtcsdefrsm;uJhodkYyif txl;wvnfuGmjcm;rIr&Sdyg/ "r®opfusrf;ESifhvnf;qefYusifbufjzpfvdrfhrnf/ "r®opfusrf;onf AwådZHay;jcif;ESifh
bk&m;ocifonf ol\wynfhawmfrsm;udk wynfhawmfjzpfjcif;trIü jyKvkyfay;aomtcgrSm toif;awmfodkY0ifa&mufjcif;onf tquftpyf&Sdí toif;awmfodkY0ifa&mufjcif;udk
ppfrSefjcif;&Sdaom vHk;vHk;vsm;vsm;opömcH,lonfhwynfhawmfrsm;&&SdzdkYjzpfonf/ toif; ueOD;tusifhwpf&yfjzpfygonf/ obm0rusonfrSmvnf; róJ 28;19 ESifhvnf;
awmf\acwfumvb,ftcsdefrSmyJjzpfjzpf þowfrSwfcsufonf umvukefqHk;csdef c&pf awmf\ñT efMum;csufESif hqefYusifoGm;rnfjzpfygonf/ xd kusrf;csufwGif ol\
wGifvnf; þodkY&Sdaeygrnf/ bk&m;ocifonf c&pfawmf\trIawmfudkNyD;ajrmufoGm;&ef ñTefMum;csufrSm aemufodkYvdkufavQmufolrsm;tm; oGm;íwynfhawmfrsm;jzpfzdkYvkyf&
'kwd,<uvmjcif;ESifhtwl NyD;ajrmufapvdrfhrnf/ rnf/ þtcsufESifhywfoufí c&pfawmfudkvufcH½HkESifhrNyD;ao;yg/ t"dyÜm,fþxuf
ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf ol\&nfrSef;csufyef;wdkifudk Asm'dwf 14;1-5 txd av;eufygonf/ a,½Iuþ ]]wynfhawmfjzpfjcif;}} udk AwådZHrjyKay;rD jyKvkyfay;&
azmfj ycJh aomvlr sKd; wd kY ud k &&Sd atmifj yKvk yf vd kv Qif olwdk Y\ {0Ha *vdo wif; pum;ud k rnf/ aemufrSjyKvkyf&rnfr[kwfyg/ olwpfOD;OD;udk wynfhawmfjzpfNyD;aomtcgrSm
r[mAsL[monf Asm'dwf 14;6-12 \yHkpHudkvdkufavQmuf&rnf/ ajrmfvifhjcif;toif; olYudkqufwdkufoifMum;ay;&rnf/ wynfhawmfrsm;uJhodkYaexdkifoGm;&ef ñTefMum;csuf
ay;onf/ odkYrSom xdkwynfhawmfopfonf aemufxyftjcm;aomolrsm;udk wynfhawmf
onf þxl;uJqef;jym;aomowif;pum;udk aemufqHk;umvtcsdefESifhywfoufaom
jzpfEdkifzdkYjyKvkyfEdkifrnf/
t&mwd k Y u d k a [mMum;&ygrnf / owif ; pum;aumif ; rsm;\trd e f Y awmf B uD ; rm;aom
c&pfawmfxHodkYvma&mufjcif;ESifh wynfhawmfrsm;jyKvkyfjcif;udkcGJjcm;zdkY tm½HkjyKjcif;
apcdkif;csufrStpûyí Asm'dwftcef;BuD; (14) wGifcsJUxGifíajymMum;jcif;onf ajrmfvifh
onf ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;tm; Asm'dwf 14;1-12 xdtm½HkjyKjcif;udkaysmufuG,f
jcif;toif;awmf\vrf;ñTeftjzpf trIawmfaqmifjcif;\NyD;ajrmufjcif;twGufjzpf&yg
oGm;apygonf/ ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;\owif;pum;\&nf&G,fcsufyef;wdkif
rnf/ ajrmfvifh jcif; toif; om;rsm;\a[mMum;csuf onf aysmuf qHk ;aeaombk& m; tjzpfaysmufqHk;oGm;ygonf/ tu,fíom vlawGudkc&pfawmfxHodkYac:vmjcif;onf
ocif\vlwdkYudka[mMum;&rnfjzpfNyD; vlawGudkueOD;,HkMunfcsuf&SdvmzdkY c&pfawmf tptOD;,HkMunfcsufjzpfvQif uREfkyfwdkY\,HkMunfcsufonf pepfwusjzpfzdkYrvdkbJ
xH od k Y a c:aqmif v mjcif ; ES i f h auseyf r I r &S d & yg/ jynf h 0 aomwynf h a wmf j zpfj cif ;ud k <uvmawmfr l jcif; taMumif ;uk d tm½H kj yKjcif ;ud ktav;xm;ajymjyjcif ;rvdk a wmh yg/
aqmif&GufNyD;rSom auseyfrI&Sd&rnf/ ajrmfvifhjcif;toif;awmf\trIawmfaqmif&Guf aemufqHk;tcsufjzpfaom EdkifiHawmfudk0ifa&mufjcif;taMumif;udkvnf; tav;xm;í
jcif;udk Asm'dwfusrf;tcef;BuD; (14) \aemufcHtaMumif;udkod&SdrSom em;vnfjcif; ajymqdkzdkYrvdkawmhyg/ toif;awmfonf vlawGudkc&pfawmfxHodkY ,HkMunfcsuf&&SdEdkif&ef
&SdEdkifygonf/ BuD;rm;aomapcdkif;csuf\ wynfhawmfjzpfjcif;trIawmfaqmif&Gufjcif;ESifh ac:aqmifvmjcif;jzpfrnf/ olwdkYtm; jynfh0aomopömcH,lrIrjyKbJESifh wynfhawmf
twl&SdoGm;&rnfjzpfonf/ jzpfjcif;trIu dk 0ifa&mufzdkYarQmfvifhcsufxm;onfrSty bmrQjyKvkyfzd kYrvdkawmhyg/
rsm;rMumaomESpftwGif;rSm ajrmfvifhjcif;,HkMunfolrsm;ü tMuHjyKcsuf&SdoGm; þonfrSm toif;awmftm;BuD;rm;aomapcdkif;csufudkcsKd;azmuf&musygonf/ ,if;onf
onfrSm ueOD;c&pfawmfxHodkYvma&mufjcif;ESifh wynfhawmfjzpfjcif;trIwdkYudk cGJjcm; AwådZHudkay;EdkifzdkY? wynfhawmfrsm;jzpfzdkY aqmif&Gufcsufrsm;&SdrSom AwådZHudkay;Edkifonf
xm;zdkYtMuHjyKjcif;&Sdygonf/ AwådZHay;jcif;onf tpOD;c&pfawmfxHodkYvma&mufjcif; [líowfrSwfxm;ygonf/ toif;awmfodkY0ifa&mufjcif;onf tiftm;aysmhvsuf&Sdaom
tNyD;wGif AwådZHudkay;&rnfjzpfonf/ odkYjzpfí toif;awmftzGJY0iftjzpf tqufjywf c&pf,mefrsm;jzpf &yftqHk; rSm {0Ha *vd owif; pum;a[mMum;jcif;r[mAsL[monf
81 82
c&pfawmfu dku,fwif &Si ftjzpfv ufcH ½Hk ESif hNyD ;a&m[lí jzpfvdr fhr nf/ þodk Ytm;aysmh jzpfjcif ;trIudk OD;pm;ay;rIavsmhyg;oG m;avav? toif;awmfwGifusef&Sda omvlrsm;
vsuf&Sdaomc&pf,mefrsm;onf toif;awmf\&SifoefaomoufaocHcsufudk tm;aysmh avsmhyg;oGm;avav&Sdvdrfhrnf/ ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf Wesley vrf;pOfxuf
apvdrfhrnf/ Whitfield vrf ;pOfud k avQmufvS rf ;vsuf &S d ygonf /
ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf John Wesley \,HkMunfcsuftajctjrpfodkY
]]uREfkyf\aemifawmf Wesley onf ynm&SdpGmjyKrljcif;&SdcJhonf/ ol\
jyefoG m;&efvdk tyfy gonf / Wesley ESi fh Whitfield wd kYo nf wpfc sde fwnf;acwfr Sm
trIawmfaqmifjcif;tvkyfü Edk;Mum;x<uaom0dnmOfrsm;udk ol\oifwef;
w&m;a[mcJhMuolrsm;jzpfMuonf/ olwdkYESpfOD;pvHk;rSm atmifjrifonfh{0Ha*vdw&m;
&SdolwdkYESifhqufoG,frI&SdaomaMumifh ol\tvkyfwGif&&SdaomtoD;rsm;udk
udka[mMum;olrsm;jzpfMuonf/ odkY&mwGif Whitfield \ajymif;vJvmolrsm;rsm;rSm
ydkrdkxdef;csKyfEdkifonf/ þodkYjyK&rnfudk vspfvsL½IcJhonfhtwGuf uREfkyf\
usef&Sdjcif;r&Sdawmhyg/ John Wesley \ajymif;vmolrsm;rSm atmifjrifjcif;&Sdvsufjzpf
vlwdkYrSm oJjzifhjyKvkyfaomBuKd;pESifhwlygonf/ (quoted in Ayling, 1979,
onf / uG mjcm;csuf & Sd o nf r Sm olwd kY \ {0H a*vdo wif; a[mMum;csufp epftm;jzif h
p. 201).
uGmjcm;vsuf&Sdonf/ Whitfield onf Mum;emolrsm;udk c&pfawmftm;,HkMunfcsuf
tm;jzifhvufcH,lo nf/ John Wesley taejzifh ajymif;vJ vmolrsm;udk oif wef; od kYj zpf í owåraeYO yko fajrmf vif hjcif;toif ;awmfo nf wynfhawmfj zpf jcif;
tpnf;ta0;wpf&yfwGifyg0ifywfoufrIjyKcJhonf/ þoifwef;awGYqHkyGJwGif olwdkYudk toif;awmfBuD;xGm;rIyHkpHodkYjyefoGm;í Asm'dwf 14;1-12 ESifh róJ 28;16-20 wGif
wynfhawmfrsm;jzpfjcif;udkjyKvkyfay;ygonf/ &Sif;jyouJhodkY trIawmfaqmifjcif;tvkyfudkNyD;ajrmufatmifaqmif&Gufvdkaompdwf&Sdrnf
qdkygvQif/
olonf vlawGudkzdwfac:NyD; c&pfawmfudkvufcHzdkYESifh c&pf,mef
uREfkyfwdkYonf Asm'dwf 14;1-5 xd ajrmfvifhjcif;toif;rSwynfhawmfjzpfjcif;
csufcsif;jzpfzdkY ac:,ljcif;jyKvkyfcJhonf/ . . . rsm;aomtm;jzifh twef;
t"dyÜm,fem;vnfrIjzpf&yfESifh Asm'dwf 14;6-12 udkem;vnfrIwdkYonf xdkumvukefqHk;
wpf c k u d ky g0if z d k Y z d wf a c:onf / naerS mjyKvk y f r nf h o if wef; topf u d k
csdefü wynfhawmfrsm;&&SdEdkifzdkY aqmif&GufcsufwdkYudkppfaq;cJhNyD;jzpfonf/ ,cktcsdefü
yg0if&efzdwfMum;onf/
Asm'dwf 14;6-12 udkppfaq;rIjyKvkyfoGm;rnfjzpfonf/ þodkYjyKjcif;rSm aumif;uif
Wesley onf wynfha wmf jzpfjcif; tay:ü tm½Hk pdk ufr IjyKonfhtwGu f ol\ wrefoHk;yg;wdkY\owif;aMunmcsufwGif þodkYaomwynfhawmfrsm;&&SdEdkifzdkY Asm'dwf
enf;pepfonf BuD;rm;aomapcdkif;csufESifhydkí Whitfield xufo[ZmwjzpfcJhonf/ 14;1-5 twdkif;azmfjycJhonfh wynfhawmfrsKd;&&Sdjcif;udkawGU&Sdatmif b,fodkYjyK&rnf
ajrmfvifhjcif;toif;om;wdkY\em;vnfrIrSm Whitfield xuf Wesley \em;vnfrIESifh enf;udkpOf;pm;qifjcifMuygpdkY/
o[Zmwrsm;&Sdygonf/ odkYjzpfí ajrmfvifhjcif; toif;om;xl;uJonfhBuD;xGm;rIrSm yxraumif;uifwrefonf ol\owif;pum;udk xm0&{0Ha*vdw&m;awmfESifh
toif;om;rsm;q,foef;txdwdk;yGm;cJhonf/ ESpftawmfrsm;rsm;ausmfoGm;aomtcgrSm aMunmcJhygonf/ toHk;jyKcJhaombmompum;rSm wpfpHkwpfckjzpfaomBuD;rm;onfh
ajrmfvifhjcif;toif;om;wdkYonf wynfhawmfjzpfjcif;udk ydkrdkOD;pm;ay;jcif;rSm c&pfawmf apcdkif;csufESifh owd&apygonf/ þowif;pum;\qdkvdkcsufrSm xdkapcdkif;csufudk
udkvufcH½HkESifh toif;om;jzpfjcif;udkvufcHjcif;r&Sdawmhyg/ odkYjzpfí ajrmfvifhjcif; csJUxGifNyD;ajymqdkjcif;jzpfonf/ xdkapcdkif;csufudk aemufqHk;umtcsdefwGif NyD;ajrmuf
toif;awmfonf tjcm;aomtoif;awmfrsm;xuf&dwfodrf;&&Sdaomtoif;om;rsm;udk atmifaqmif&Gufapvdkjcif;jzpfygonf/ xdkowif;pum;onf xm0&{0Ha*vdowif;
ydkrdkíxdef;odrf;xm;Edkifygonf/ odkY&mwGif ,aeYrSm ajrmfvifhjcif;toif;onf ajymif;vJ pum;ESifh aMunmjcif;ESifhpwifygonf/ xdkowif;pum;onf urÇmOD;tpü aMunm
vmaomtoif ;om;rsm;ud kxd ef ;od rf ;xm;&ef ydk rd ktcuf tcJ &S dygonf/ wynfh awmf cJ ha omowif ; pum;jzpf y gonf / {0H a *vdo wif ; pum;onf ajymif ; vJ r Ir &S d c Jh y g/
F-11
83 84
owif ;pum;\azmf jycsufr Sm umvukef qH k;csd ef wGi f <uvmawmfrl jcif; rjzpfrD wG if awmftm;jzifhaomfvnf;aumif; &SdcJhonf/ odkY&mwGif xdk½kyfyHkawmfonf tjypfaMumifh
c&pf,mefr sm;\tpowif;pum;udk wefcd k;awmfESifh jynfh0 aomaMunmcsuf rsm;jzifh ysufpD;&onf/ vlom;rsm;onf wm;jrpfaomtoD;udkyifrpm;oHk;rDuyif tjypfusL;vGef
a[mMum;&rnf/ cJhygonf/
{0Ha*vdowif;pum;onf ]]aumif;aomowif;}} jzpfonf/ ,if;rSm a,½I
xdk tyif onf pm;zG ,f a umif; jcif ;? tqif; vnf ; vS j cif ;? ynm
c&pfawmfonf vlawG&JhtjypfudkcGifhvTwfjcif;jzpfygonf/ þtaMumif;rSm olonf
wdk;yGm;apvdkaomiSm? ESpfoufzG,faomtyifjzpfjcif;udk rdef;ronfjrifvQif
a*gva*goukef;jrifhwGif olonf taoowfjcif;cH&í jzpfajrmufcJhygonf/ xdktjzpf
toD ; ud k ,l í pm;\/ rd r d c if y G e f ; tm;vnf ; ay;í ol o nf v nf ; pm;\
onf xl;uJaomowif;aumif;jzpfonf/ vlom;rsm;onf tjypfrSajzvTwf&ef bmrQ
(urÇmOD;usrf; 3;6)/
rwwfEdkifyg/ c&pfawmfwpfOD;wnf;omvQif rdrdudk,fudkylaZmfjcif;jzifhjyKvkyfEdkifygonf/
ajrmfvif hjcif;toif;om;rsm;onf topfaom{0Ha *vdw&m;awmfudk rjyK&yg/ tjypfonf {0\pdwfxJwGif pwif0ifa&mufvmNyD; jyifyüudk,fxdvufa&muf
Asm'dwf 14;6-12 udk NyD;pD;atmifjyKvkyfvdkonfhqE´&SdcJhvQif xm0&{0Ha*vdowif; rjyKvkyfrD usL;vGefcJhonf/ toD;udkpm;jcif;onf obm0tm;jzifhusqHk;oGm;aomADZ
pum;udka[mMum;í aus;Zl;awmftm;jzifhom u,fwifjcif;&&SdEdkifaMumif; a[mMum; tm;jzifhjzpfcJh&onf/ odkYjzpfí vlom;rsm;onf e*dku bk&m;ocif\½kyfyHkawmftm;jzifh
&rnf/ þu,fwifjcif;udk c&pfawmfrMumrD<uvmawmhrnfhtjzpftysufESifh&&SdEdkifrnf/ zefqif;jcif;cH&onfrS xkd½kyfyHkvTmtm;jzifhuGmuscJhonf/ udk,fum,tm;jzifh {0onf
odkY&mwGif rnfonfhtcsufurS xyfavmif;NyD;&Edkifrnfr[kwfyg/ c&pfawmfüwpfckwnf; xdktyifonfpm;zG,fa umif;jcif;? 0dnmOftm;jzifh tyifonftqif;vSjcif; (rsufpd
aom,HkMunfcsufjzifh u,fwifjcif;udk&&SdEdkifygonf/ wynfhawmfjzpfjcif;trIonf tm½HkonfoauFwtm;jzifh 0dnmOfa&;obm0jzpfjcif;- Asm'dwf 3;18) ESifh pdwfydkif;
&&SdEdkifrnfhtajctaeudkNyD;ajrmufatmifaqmif&Gufjcif;onf u,fwifjcif;&&SdEdkifzdkY qdkif&mtm;jzifh ynmwdk;yGm;apaomiSm ,lípm;ygonf/ yxrOD;qHk;rdbrsm;\us½Hk;
taMumif;wpf&yfr[kwfyg/ u,fwifjcif;toD;rS&&Sdjcif;jzpfygonf/ odkY&mwGif rnfol rIrSm jynfhpHkí&Sdygonf/ udk,fum,? pdwfydkif;qdkif&mESifh 0dnmOfa&;tm;jzifh olwdkY\
urQwynfhawmf jzpfjcif ;udk&&Sd Edkifrnf r[kwfyg/ a,½Ic&pfawmfud k toufwmwGif bk&m;ocif\½kyfyHkvTmrSqkwfcGmcJhonf/ jyifyaoG;aqmifjcif;rsm;onf vlom;wdkY\
vufcHjcif;jyKNyD; u,fwif&SiftjzpfvufcHjcif;jyKrSom&&SdEdkifrnf/ wH kY jyefrI tm;jzif h vlom;wdkY \pdwf ESv Hk ;wG ifu de f;atmif; vmí olwd kY ajconf vnf;
c&pf awmf< ua&mufv maomtcsd ef rS m &if qdk if Edk if zd kYj yifqifj cif ;jyK&mü yxr rodrompdwfjzifhqdk;,kwfaomvrf;rsm;odkYOD;vSnfhcJhonf/
OD; qHk; aomajcvSrf ;rSm vlrsm;ud kuyfwdkifa jcawmf&if ;odk YcsOf ;uyf í a,½Iudkv Hk;vHk; u,fwifjcif;pDrHudef;onf vlom;rsm;\jyefvnfíbk&m;ocif\½kyfyHkvTmodkY
vsm;vsm;vufcHjcif;&Sd&rnf/ olonf tpGef;txif;r&Sdaomajzmifhrwfjcif;0wf½Hkawmfudk vH k ; 0e*d k r l v twd k if ; jyef a &mufz d k Y jrif a ,mif j cif ; &S d zd k Y a rQmf r S ef ; cJ h o nf / þonf r S m
0wf qifa pNyD ;rSom tjypfrSu ,frjcif; jyKrnf/ þajzmifhrwfjcif;udk vlo m;rsm;\ c&pfawmf\u&medukef;ay:ütaocHjcif;jzifh a&G;Ekwfjcif;tvkyfrS jyefvnf&&Sdjcif;jzpf
ukodkvfawmftm;jzifhr&&SdEdkifbJ bk&m;ocif\aus;Zl;awmftm;jzifhom&&SdEdkifygonf/ onf/ a,½Ionf vlom;rsm;\ordkif;wGifajcmufjypfuif;erlemjzifh0ifa&mufvmonf/
vlr sm;onf u,fwifj cif ;qufq H a&;tm;jzif h a,½I üa&muf &S d vmaomtcg awmt&yfü a,½Ionf aoG;aqmifrIrsKd;udk uREfkyfwdkY\yxrrdbrsm;BuKHawGY&ouJhodkY
olwdkYonf wynfhawmfjzpfjcif;udkjyKvkyfay;&rnf/ xdkwynfhawmfjzpfjcif;onf bk&m; &ifqdkifcJh&onf/ yxrOD;qHk;rdbESpfyg;usqHk;cJhaomfvnf; a,½Ionf &efoltay:ü
ocif\½kyfyHkawmftm;jzifh jyefvnf&&SdapNyD; c&pfawmf\tcrJhay;aomajzmifhrwfjcif; vHk;0atmifjrifrI&&SdcJhonf/ a,½Ionf udk,fum,atmifjrifrIudk yxraoG;aqmifrI
udk & &S d a prnf/ vl o m;rsm;onf bk & m;ocif \ ½k y fy H ka wmf tm;jzif h zefq if; jcif ; ud k ausmufwHk;rsm;udk rkefYtjzpfajymif;vJzdkYjiif;qdkcJhjcif;aMumifh atmifjrifrI&&SdcJhonf/ olonf
udk,fum,tm;jzifhaomfvnf;aumif;? OmPfawmftm;jzifhaomfvnf;aumif;? 0dnmOf atmifjrifrI&&Sdaomfvnf; uREfkyfwdkY\yxrrdbESpfyg;us½IH;jcif;&SdcJhonf/ 'kwd,tBudrf
85 86
OykofaeYonf bk&m;ocif\yHkoP²mefjyefvnf&&Sdatmif jzpf&yfütcsuftcsm w&m;awmf\ ]]aumif;aomowif;}} rSm rm&fe wf\ pGy fpG Jc suf wGi f bk&m;ocif rS
tv,fA[dkjzpfonf/ bk&m;ocifESifhqufqHa&;&Sdatmifwnfaqmufjcif;wpf&yfjzpf rSefuefaMumif;acsyjcif;jzpfonf/
onf/ OykofaeYonf qufqHa&;wnfaqmuf&ef csrSwfay;aomtcsdefjzpfí wpfzef pD& ifcsuf\owif;pum;onf c&pfawmfodk Y,Hk Munfj cif; jzif htopf a&mufvm
jyefvnfarG;zGm;jcif;? aemufqHk;aeY&ufc&pf,mefrsm;onf BuKd;pm;tm;xkwfí OykofaeY olwdkYtm;ajymMum;&ygrnf/ þ ]]aumif;aomowif;}} rSm olwdkYtm; c&pfawmf\
em;aejcif;udkvdkufí wynfhawmfjzpfjcif;trIüyg0ifEdkifzdkY BuKd;pm;aqmif&GufoGm;&ygrnf/ aumif;uifEdkifiHAdrmefawmfwGif aqmif&Guf&aomtrIawmftaMumif;udk em;vnfrI&Sdvm
taMumif;rSm bk&m;ocif\yHkoP²mefjyefvnf&&SdrIvQKdU0Sufcsufonf bk&m;ocifESifh ygrnf/ þAdrmefawmfwGif a,½Iujyefvnfa&G;Ekwfjcif;cH&aomolrsm;\trnfpm&if;
tcsdef,ljcif;tay:ürlwnfjcif;jzpfonf/ bk&m;ocifESifhwpfywfwpfcg&if;ESD;rIjyKcsdef udkaumif;uifwrefrsm;odkY olurÇmajrBuD;odkYjyefr<uvmrDwifjyvsuf&Sdonf/ pD&ifcsuf
wpfem&DomtoHk;csrnfhtpm; vlom;rsm;onf wpfywftwGif;ESpfq,fhav;em&DvHk;vHk; \wifjyjcif;onf rnfoluu,fwifjcif;&onf? rnfoluqHk;½HI;jcif;odkYa&mufonfwdkY
bk&m;ocifESifhav;eufaomtcsdefudktoHk;csoGm;zdkYjzpf&rnf/ aemufqHk;aeY&uftcgrSm od&S dzdkYr[k wfyg/ bk &m;ocifu þt&mrsm;udkodN yD;om;jzpfonf/ þpD&ifcsufrSm
aemufqHk;tcsdef\qlnHaom½IyfaxG;rItwGuf cHEdkif&nf&SdzdkYvdktyfygonf/ ajzmif hr wf aomol wd k Y tm; pmwef rm&f ewf \ pGy f p GJ c suf r sm;ud k acsy&mü olwd k Yo nf
yxraumif;uifwref\zdwfac:csufonf xm0&{0Ha*vdw&m;awmfudk aMunm ajzmif hr wf r Se fu efa Mumif ;wifj yjcif ;jzpf onf / þtrIu dk p Mu0Vm&S dr ,dk if r vJ aom
jcif;jzpfonf/ jyefvnfa&G;Ekwfjcif;cH&aomolrsm;udk c&pfawmfodkYac:,lNyD; bk&m; owå0gwdkYtm;azmfjyoGm;jcif;jzpfygonf/ ajzmifhrwfolwdkYtm; pdk;&drfaomurIrjyKbJ
ocifESifhoifhjrwfzdkY tvkyfudkpwifíjyKvkyfonf/ olwdkYtm;ac:,ljcif;onf bk&m;ocif\
0rf;ajrmuf0rf;omjzpfMurnf/ olwdkYaysmf&Tif&jcif;onf olwdkY\a&SUaec&pfawmfonf
½kyfyHkoP²mefjyefvnf&&SdzdkY? rdrd\pdwfudkoefYpifzdkY? rdrd\udk,fcE¨mudkusef;rmoefpGrf;rI
olwdkY\tmrcHjzpfí aumif;uifEdkifiHawmfyv’ifa&SUwGif olwdkYajzmifhrwfaMumif;azmfjy
&S djcif;ESifh vd ifyd kif ;qdk if& mrormjyKjcif;rSuif ;a0;atmifx m;&S djcif;ESif h Oykof aeYu dk
cJhjcif;jzpfonf/ ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;\ a,½IurÇmodkYr<ujref;rD jyKvkyfaom
apmifha&Smufjcif;tm;jzifh c&pfawmfESifheuf½Idif;aomqufqHa&;udk&&SdzdkYwnfaqmufjcif;
pD&ifcsufudkem;vnfoabmaygufjcif;onf c&pfawmfodkY,HkMunfjcif;jzifha&mufvmol
twGuf tcsdef&,ljcif;jzpfonf/
Asm'dwf 14;7 ESifhywfoufaomjyKjyif&efaemufqHk;wpfcsufrSm? wynfhawmfjzpf topfrsm;tm; olwdkYrSmtmrcHcsuf&SdaMumif;ajymjyoGm;&rnf/
jcif;jyefvnf&&Sdjcif;trItaMumif;&if;rSm ]]w&m;pD&ifawmfrlaomtcsdefa&mufvmNyD}} 'kwd,aumif;uifwref\owif;pum;rSm AmAkvkefBuD;ESifh ol\rSm;,Gif;rIrsm;ESifh?
(Asm'dwf 14;7)/ w&m;pD&ifjcif;trIonf ,cktcsdefrSmyif pwifí&SdygNyD/ ajrmfvifhjcif; {0Ha*vdowif;pum;udkrSm;,Gif;atmifazmfjyjcif;udkowdxm;&efjzpfygonf/ AmAkvkef
toif;om;rsm;\em;vnfrIwGif c&pfawmfr<uvmrDpD&ifcsufonf 1844 ckESpfwGif onf oauFwtm;jzifh vlom;rsm;\ukodkvfaumif;rIESifhtvkyftudkifrsm;udk {0Ha*vd
pwifcJ hygNyD/ xdk tcsdefo nf 'Ha,v 8;14 wGif ajymaom &ufaygif; 2300 aeY? w&m;awmftm; tcrJhay;aomaus;Zl;awmf\ae&mwGif tpm;xdk;aomolwdkYudkyHkaqmif
yka&mzuf\a[mMum;csufaeYukefqHk;csdefjzpfonf/ odkYjzpfí w&m;pD&ifaomaeYonf jcif;jzpfonf/ AmAkvkefonfvnf; oauFwtm;jzifh {0Ha*vdw&m;awmfudk ayghaygh
1844 ckESpfrSpwifí w&m;pD&ifjcif;jyKonfrSm ,cktcsdefwGif qufvufíjyKaeygNyD/ xm;í yxraumif;uifwrefawmif;qdkaom wif;usyfo nfhwynfha wmfjzpfjcif;udk
pdwf 0 if p m;p&maumif ; onf r Sm aumif ;uifwref\ aMunmcsuf wG i f pD &if j cif ; aeY vspfvsL½Ijcif;jzpfygonf/ tvGefaMuuGJzG,f&mjzpf&yfrSm urÇmBuD;trsm;pkrSm AmAkvkef
a&mufvmjcif;taMumif;rSm xm0&{0Ha*vdowif;pum;\wpfpdwfwpfa'oyifjzpfonf/ \pyspf&nfESifhrl;í&SdMuonf/ odkYjzpfí bk&m;ocifonf jyefvnfa&G;aumufjcif;&Sdol
tjcm;aompum;jzifhajym&vQif Asm'dwfusrf;wGifazmfjyaompD&ifcsufaeYonf {0Ha*vd wdkYtm; AmAkvkefrSxGufcGmoGm;&ef zdwfac:vsuf&Sdygonf/ Asm'dwf 18;4 wGifac:qdk
w&m;awmfESifhuGJvGJrIr&Sdyg/ trSeftm;jzifh {0Ha*vdw&m;awmfomjzpfygonf/ {0Ha*vd jcif ; onf Asm'd wf 14;7 ac:qd k j cif ; \tquf j zpf o nf / ,if ; rS m ppf r S e f a om
F-12
91 92
wynf h a wmf j zpf j cif ; ud k j yKvk y f o G m;&ef E S i f h rS m ;,G i f ; onf h wynf h a wmf j zpf j cif ; ud k jcif;ESifhtwl wynfhawmfjzpfjcif;taMumif;onf vlawGudk bk&m;ocif\½kyfyHkoP²mef
em;raxmifzdkYjzpfonf/ ud kj yefv nf& &S da pjcif ;jzpfy gonf/ pdwfud kj yefv nf aq;aMumjcif; ? usef ;rma&;ESi fh
wwd,aumif;uifwrefonf ydkíBuD;rm;aomowday;csufudkajymqdkcJhonf/ nDnGwfatmifaexdkifoGm;jcif;ESifh OykofaeYudkapmifha&Smufjcif;tm;jzifh c&pfawmfESifh
om;&J ES i fh o l\ trSwf wH q d yf u dk o wd a y;ygonf / yxraumif ; uif wref\ owif ; qufqHa&;udkwnfaqmufNyD; wynfhawmfjzpfjcif;udkjynfhjynfh00cH,ljcif;udkaqmif&Guf
pum;udkwHkYjyefaomolrsm;onf zcrnf;awmf\ emrudk ol wdkYezl;ay:wGif a&;om; &efjzpfygonf/ c&pfawmfr<uvmrD w&m;pD&ifjcif;owif;onf &nf&G,fcsuftm;jzifh
jcif;cH&onf/ Asm'dwf 7;3 wGifajymqdkcsufrSm olwdkYonf bk&m;ocif\wHqdyfawmfudk tmrcHcsufay;oGm;&ef c&pfawmfESifhol\aemufvdkufrsm;udkatmifyGJcHEdkifNyD; c&pfawmf\
ezl ; wG i f wyf q if x m;jcif ; &S d y gonf / þtcsuf E S p f c suf p vH k ; rS m bk & m;ocif E S i f h aumif;uifEdkifiHawmfAdrmefwGif ol\aemufqHk;vkyfaqmifcsufjzifh oufaocHcsufjyK
ouf qd ki fa omol rsm;jzpf Muonf / wynf ha wmfj zpfj cif; ud k vHk ;vHk ;vsm;vsm;&Sd aom oGm;rnf/ þowif;pum;udkwifjy&mü xm0&bk&m;&SifrS todtjrifzGifhvSpfjyjcif;
olrsm;jzpfMuonf/ uGmjcm;aeonfu wwd,aumif;uifwrefonf rSm;,Gif;aom taetxm;ü aemuf qHk ;tcsd efu mvwGif vl awG udk tqifoifhj zpf&ef c&pf awmf\
wynf hawmf jzpfj cif ;udko wd ay;vsuf& Sdo nf / ,if ;rS m om;&J ESi fh ol\ trSwf tom; <uvmawmfrljcif;udk&ifqdkif&zdkYjzpfonf/ AmAkvkeftaMumif;ESifhom;&JtaMumif;wdkYudk
ESifhywfoufrI&Sdonf/ om;&J\trSwftom;&SdolwdkYonf om;&JESifhtwltouf&Sifaom raumif;onfhowif;tm;jzifhazmfjyjcif;onf vlawGudkrSm;,Gif;aom wynfhawmfcH,l
wynfhawmfrsm;jzpfMuygonf/ bk&m;ocif\wHqdyfawmf&&Sdolrsm;onf odk;oi,f\ jcif ;rSa&Smif&Sm;í ppfrSefa omwynfha wmfcH,lj cif;odkY ydkYaqmifEdkif& ef tultnDay;
wynfhawmfjzpfjcif;ESifh touf&Sifaexdkifolrsm;jzpfonf/ oGm;vdrfhrnf/ þt&mrsm;tm;vHk;wdkYonf EdkifiHtoD;toD;wdkif;ü NyD;ajrmufatmif
þtxl;owif;oHk;&yfudkaMunmjcif;tjzpfonf umvtcsdefukefqHk;csdeftcgwGif aqmif&G uf&rnf/ aemuf qHk;tcsde fumvüaqmif&Gu f&jcif;jzpfygonf/ þonf rSm
vlawGtrsKd;tpm;tm;jzifh a,½I\ppfrSefaomwynfhawmfrsm;xGufay:vmzdkYjzpfonf/ ajrmfvifhjcif;toif;awmf\trIawmfaqmifjcif;jzpfonf/
a,½IoGm;av&mt&yfwumwdkYü olYaemufodkYvdkufavQmufoGm;onf/ bk&m;ocif\
ynwfawmfrsm;udkapmifha&SmufMuonf/ a,½Itay:üvnf; opöm&SdMuygonf/ olwdkY _____
onf rS e fu efa omwynfh a wmf rsm;jzpf M uonf / taMumif ;rS m a,½I arQmfr S ef ; aom
BuD;rm;onfhapcdkif;csufudk trSefwu,fvdkufavQmufjcif;&Sdonf/ a,½IoifMum;ydkYcs
aomt&mrsm;tm;vHk ;udk apcdkif; onfhtwd kif;aqmif&Gu fcsuf&S dygonf / ynwf awmf
rsm;ud ka pmifh a &S muf &mü w&m;Oya'udk a pmif h xd e f; &mr[k wf b J a,½IE S if ho pöm&Sd pG m
apmifhxdef;jcif;qufqHa&;jzifhjyKoGm;onf/ þonfrSm aeYpOfor®musrf;pmudkavhvm
jcif;? aeYpOfqkawmif;jcif;ESifh tywfpOfOykofaeYudkapmifhxdef;jcif;jzifh tm[m&&Sdjcif;
wdkYaMumifhjzpfonf/
ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;\ or®musrf;pm\trSefw&m;udkem;vnfoabm
aygufjcif;rSm aumif;uifwrefoHk;yg;\ Asm'dwftcef;BuD; (14) wGifyg&Sdonfhtwdkif;
vlrsm;udkppfrSefonfhwynfhawmfjzpfjcif;tay:ü A[dkjyKcsufjyKygonf/ ajrmfvifhjcif;
toif;awmf\{0Ha*vdowif;pum;jzpfonfh tcrJhay;aomaus;Zl;awmfudk a[mMum;
93 94
tydkif; (2)
toif;awmfomoemq&mrsm;tcef;u@ESifh
toif;om;rsm;udk "r®opfusrf;acwfü
Munfh½Iapmifha&Smufjcif;
95 96
aqmif&GufcsufudkMunfhí? OykofaeYreuf\jrifuGif;udkMunfhí olYudkaxmufyHhrIp&dwf þrS mtMuH j yKcJ h o nf h y H k p H e rl e mrS m qef ; opf u G J j ym;aomobm0ygpwmq&m
udkay;aqmifovdkjzpfaeygonf/ toif;awmf\vltkyfBuD;onf uGefz&ifhrSygpwm wpfOD;\u@ESifhjcm;em;vsuf&Sd&m uREfkyfwdkYonf or®musrf;pm\taxmuftxm;
q&mrsm;udkay;&ef awmif;qdkMuvsuf&Sdonf/ olwdkYay;aomq,fzdkYwpfzdkYonf tcsdef rsm;udkavhvm&SmazG&ygrnf/ þtcef;BuD;wGif toHk;jyKoGm;aoma0g[m&tcef;u@
jynfhygpwmq&mwpfOD;udk&&SdEdkif&efawmif;qdkMuonf/ uGefz&ifhtzGJYuvnf; wHkYjyefrI rsm;udk "r® a[mif; usrf ;üa&m "r®o pf usrf ;wGi fy gavh vmrI jyKoGm;&rnf/ odk Yr So m
wGif q,fzdkYwpfzdk Ytwdkif;twmwpf&yfudkay;aqmifoGm;vQif tqdkygtoif ;awmfü cdkifrmonfhor®musrf;pm\taxmuftxm;rsm;udk toif;awmf\trIaqmifq&mrsm;\
tcsdefjynfhygpwmq&mwpfOD;udk&&SdEdkifaMumif; tajzay;ygonf/ tcef ; u@udk a wGU &S dí em;vnf r I& S d oG m;vd r fh r nf/ þa0g[m&toH k ;tEI ef ; rsm;ud k
þt&mrsm;tm;vHk;onf toif;awmf\wnfaqmufrIrSm trIawmfaqmifjcif; ppfaq;avhvm&mü "r®opfusrf;acwftoif;awmfrsm;zGJYpnf;yHkudk tcsKdUaomem;vnfrI
r[kwfbJ udk,fhe,f (turf) udk,fxdef;ovdkjzpfaeygonf/ trIawmfaqmifjcif;onf wpf&yfudkay;oGm;rnf/ odkY&mwGif "r®opfusrf;acwftoif;awmfwdkY\zGJYpnf;yHkwdkYrSm
ydkícufcJrI&SdNyD; toif;awmf\aqmif&GufrItaetxm;rSm wif;usyfvmonfESifhtnD ,aeYtoif;awmfrsm;\zG JYpnf;yHkuJhodkYr&Sdao;yg/ trSeftm;jzifh a&S;OD;toif;awmf
cufcJvmygonf/ aphpyfjynfhpHkí uGJjym;aomjyefvnfwnfaqmufaoma'otoif; rsm;\zG J Y rI p epf o nf &mxl ; &mcH t mPmtzG J Y t pnf ; jzif h r [k wf b J zG J Y p nf ; yH k o nf
awmfwGifjyKvkyfay;&efvdktyfygonf/ ygpwm\tcef;u@rSm jyKpkysKd;axmifjcif;\ toif;om;rsm;wpfOD; csif; tvdku f&&Sd aomqk aus;Zl;tay:ü zGJYpnf;cJh jcif; jzpfo nf/
tjzpfrSm toif;awmf\y&dowfrStpm;xdk;&ygrnf/ odkYrSom toif;awmf\y&dowf ,Hk Munf csuf rsm;rSm ,Hk Munf ol tm;vH k; wd kY onf ,Zf yk a&m[dwfr sm;jzpf MuaMumif ;
jzpfonfhtwGuf toif;awmf\zGJYpnf;yHkrSm wpfOD;csif;qkaus;Zl;tay:üzGJYpnf;jcif;jzpf
tcef;u@onf "r®opfusrf;\tajccHjyKpkysKd;axmifjcif;tvkyfudk aqmif&Gufjcif;
onf/ &mxl;&mcHtm;jzifhzGJYpnf;yHkr[kwfyg/
jzpfygrnf/
ygpwmq&mrsm;twGuf avhusifha&;ESifhtav;xm;rIwdkYonf usrf;pmausmif;rS
, Zfyk
a&m[ d
wf
a'o&S d u G e f z &if h tzG J Y tpnf ; txd tav;xm;rI o nf ol Y tm;t"d u jyKpk y sKd ; axmif
apmifroltjzpfjyKvkyfxm;ygonf/ rsm;aomtm;jzifh ygpwmq&mrsm;onf rdrdudk,fudk or®musrf;pmESifhywfoufaomtrsm;qHk;toHk;jyKcJhonfha0g[m&rSm trIaqmif
tjcm;aomtcef;u@wGif ajrmfjrifír&SdMuyg/ tjzpfonf ygpwmq&mcyfrsm;rsm;rS jcif;tvkyfüyg0ifywfoufaoma0g[m&tm;vHk;xJrSm ]],Zfyka&m[dwf}} tac:ta0:udk
topfaomyHkpHOyrmtm;jzifh Ncdrf;ajcmufcH&ovdkcHpm;Mu&ygonf/ olwdkY\pOf;pm;csufrSm "r®a[mif;usrf;ü tjcm;aomtac:ta0:r&SdcJhyg/ þpum;vHk;onf c&pf,mefrsm;
toif; om;rsm;u olwdkY \Munfh ½Ia pmifrjcif ;tvkyf udk ,lo Gm;vQif olwd kY\ tcef; ray:rD trIaqmifq&mrsm;udk&nfñTef;íac:a0:cJhMuonf/ £oa&vrSma&m a[jAJ
u@rSmbmawGjzpfoGm;rnfenf;[lí pOf;pm;Muonf/ olwdkYtrsm;pkrSm olwdkYudkvdktyf r[kwfaomavmuwGifyg toHk;jyKcJhonf/ þ,Zfyka&m[dwfwdkY\tvkyfrSm trIawmf
tHk;rnfvm;[lí ar;jref;jcif;&Sdygonf/ aqmifjcif;jzpfí udk,fwdkifrvkyfEdkifaomtrIwdkYudk vlawGtwGufaqmif&Gufjcif;jzpfonf/
ygpwmtcef; u@onf trIa qmif jcif ;\yH kp He rl emwG if vd ktyf vsuf &S do nf / odkYjzpfí ,Zfyka&m[dwfwdkYo nf ylaZmfyotvkyfr sm;vkyf&Muonf/ olwdkYomvQif
ygpwmq&mrsm;\tcef;u@rSoD;jcm;vsuf&Sdygonf/ odkYaomfvnf; t"duMunfh½I AdrmefawmfxJudk0ifa&mufcGifh&Sdonf/ toefY&Sif;qHk;ae&modkY ,Zfyka&m[dwfrif;BuD;
apmifrjcif;tvkyfr[kwfyg/ þtpm; ygpwmq&mrsm;onf avhusifhay;ol? toif;awmf omvQif wpfESpfrSmwpfBudrftjypfajz&maeYü0ifcGifh&Sdonf/
jynfh0rI&Sd&ef toif;awmfpdkufxljcif;tcef;u@wGifvIyf&Sm;&rnfjzpfonf/ olwdkYonf "r®opfusrf;udka&;om;aomolrsm;onf uREfkyfwdkYtm; trIaqmifq&mrsm;ESifh
odk;xdef;olrsm;yHkpHudkpGefYcGmí arG;jrLa&;jcHydkif&SifBuD;yHkpHudkaqmif&GufoGm;&rnf/ omrefvlwdkYudkcGJjcm;onfht"dyÜm,fudkaqmifaom pum;vHk;ay;rnfqdkvQif olwdkYudk
F-13
99 100
&Sd o nf u dk em;vnf &rnf/ tajccHt"dy Ü m,f rS m ]]trIa wmf twG u fa pvT wf a omol} } jyefí awG;ac:rIjyKEdki fonfrSm a,½I\wynfhawmfq,fhESpfyg;udk
jzpfygonf/ þpum;&yfudktoHk;jyKjcif;onf c&pfawmfa&G;cs,fcJhaoma&S;OD;toif; *gvdv JtrIawmftwGu fapcdk if; csuf rSm þodkY qif wla omESpf zuf tjyef
awmfrSacgif;aqmifrsm;rSm Eke,fao;onfjzpfí wnfaqmufay;&ef? pkpnf;jcif;jyK&efESifh tvS efudk,fpm;jyKjcif;apwrefvky fief;udk aqmif&Gu fjcif ;jzpf Edkifo nf/
OD;aqmifvrf;jy&efqdkonfrSm trIawmfaqmifjcif;\tajccHjzpfonf/ þtopfaom olwdkYtm; a,½I\wrefawmfrsm;tjzpfapcdkif;jcif;jzpfonf/ odkY&mwGif
tzG J Ytpnf ; ud k c&pf a wmf uwnfa qmuf vd ky gonf / BuD ; rm;aomapcdk i f; csuf onf wpfB ud rf wnf; rS m ol wdk Y o nf bk& m;ocif \ ud k ,fp m;jzpf í a,½Iu d k
]]oGm;yg}} [laompum;&yfjzifhpwifonf/ BuD;rm;aomapcdkif;csufudkaqmif&Guf&ef þurÇmod kY apcd ki f; aombk &m;jzpfo nf / od kY jzpfí a,½Iu olwdk Ytm;?
tk y f p k \ acgif ; aqmif r sm;ud k ]]apvT wfo l r sm;}} [l í ac:a0:Muonf / trnf E S i f h ]]oifwdkYudkvufcHaomolonf ighudkvufcH\/ ighudkvufcHaomolonf
vdkufzufíapvTwfaomolrsm;rSm c&pfawmfonf "r®opfusrf;acwfacgif;aqmifrsm;udk ighudkapvTwfawmfrlaomoludkvufcH\}} (róJ 10;40)/
trIaqmifjcif;vkyfief;wdkYudkay;aqmifoGm;onf/ þoabmw&m;tm;jzifh c&pfawmf onf ol\wrefawmfrsm;tm; tmPmudk
tu,fíom a,½Ionf "r®a[mif;usrf;utrIawmfaqmifrsm; (clergy) wdkYudk tyfESif;cJhonf/ olwdkYtm;apcdkif;jcif;jzpfí olwdkYudkudk,fpm;vS,ftjzpf olYrSm&Sdaom
quf í,H kM unf ol r sm;tm;ay;vdk p dwf& S dv Qif olo nf ]],Zf y ka &m[dwf} } trnf ud k tmPmwd k Y u d k v T J tyf j cif ; jzpf í xd k tmPmwd k Y u d k wpf z ef z crnf ; awmf r S v monf /
a&G;cs,f vd rfh rnf / odkY &mwGif ]]wrefa wmf }} trnfu dka &G; cs,fcJ honfhtaMumif;rSm þtmPmonf twdkif;twmrJhr[kwfyg/ wpfzefjyefívTJtyfaomtmPmjzpfonf/
"r®opfusrf;acgif;aqmifrsm;onf trIawmfaqmifjcif;vkyfief;&nf&G,fcsufjzifhwnf&Sd þtmPmud kc sKyf u dk if jcif ;onf a,½I aemufo d kY vd ku fa vQmuf jcif ;jyKoa&GU tcsd ef rS m
jcif;aMumifhjzpfygonf/ olwdkYtm; urÇmtESHYodkYoGm;&ef c&pfawmf\aumif;aomowif;? ud k i f a qmif E d k i f y gonf / od k Y & mwG i f &mpk a ygif ; rsm;pG mausmf v G e f o G m;aomtcgrS m
aysmf&Tifaomowif;udka0iS&ef apvTwfjcif;jzpfonf/ trIaqmifrsm;ESifhywfoufaom þtmPmonf twdkif;twmrJhjzpfvmcJhonf/ trIawmfaqmif&Gufol (clergy) ESifh
a0g[m&wGifyg&SdonfhtcsufrSm BuD;rm;aomtrIawmfaqmifjcif;bufvdkufrI&Sdygonf/ omreftoif;om;rsm; (laity) wdkYudk tcef;u@cGJxkwfjcif;&SdaomtcgrSm tajccH\
John Knox taejzifh owd jyKrd onf rS m wref awmf rsm;onf tajccH tm;jzif h c&D ;oG m; aemufcHtjzpf wjznf;jznf;ajymif;vJvmaomtcgü þtmPmudktrIawmfaqmif&Guf
{0Ha*vdowif;pum;rsm;a[mMum;olrsm;jzpfonf/ olrsm; (clergy) utoHk;jyKí omreftoif;om;rsm; (laity) tay:ü tmPmpufudk
tcsKdUaomtmPmydkifrsm;onf ,k'wdkY\ saliah pum;vHk;rStpûyí ]]wrefawmf}} toH k; jyKcJ hj cif ; &Sd y gonf / wref a wmf tquf tpyf a y:wGi f y if þoabmw&m;ud k
a0g[m&udktoHk;jyKjcif;jzpfonfudkajymMuonf/ olonf tmPmydkifwpfOD;rS ol\ yHkyef;ysufatmifjyKvkyfoGm;onf/
udk,fpm;tjzpf tjcm;olwpfOD;xHodkYydkYaqmifjcif;jzpfonf/ þpum;vHk;onf a&SUae "r®opfusrf;acwfü toif;awmfonf BuD;xGm;vmonfhtavsmuf wrefawmf
a&SU &yfa 0g[m&pum;vH k ;jzpfo nf / od k Y& mwG if bmoma&;oabmxm;tjzpf vnf ; rsm;ta&twGufvnf;wdk;yGm;vmonf/ tcsKdUaomolrsm;u tac:ta0: ]]wrefawmf
toHk;jyKEdkifonf/ jzpfEdkifajc&Sdonfum;? "r®opfusrf;toif;awmfonf wrefawmf rsm;}} udk rlvwynfhawmfq,fhESpfyg;wdkYonf aoqHk;NyD;onfaemuf ac:a0:jcif;udk
jzpfjcif;oabmw&m;udkacs;iSm;ítoHk;jyKjcif;jzpfygonf/ a,½I\trIawmfaqmif&Guf &yfqdkif;oGm;yg&ef tMuHjyKcJhonf/ odkY&mwGif wynfhawmfq,fhESpfyg;tjyif tjcm;aom
jcif;onf zcrnf;awmf\trIawmfrSqufítrIawmfudkaqmif&Gufjcif;jzpfí olydkYaqmif olwdkYu wrefawmfrsm;[líac:qdkjcif;&Sdygonf/ xdkxufru ]]wrefawmf}} onf
aomol wd kY rS m ol\ trIa wmfu dk q uf vufí aqmif& G uf jcif ;jzpfo nf/ BuD ;rm;aom c&pf,meftoif;awmfwGif 0dnmOfa&;qkaus;Zl;udk oefY&Sif;aom0dnmOfawmfutyfESif;
apcdkif;csufyifvQif ,k'vlwpfa,mufu ol\ Saliah jzifhydkYaqmifapcdkif;jcif;jzpfEdkifonf/ cJhygonf/
105 106
&SdcJhonf/ odkYjzpfí yxr&mpkESpfukeftxd e,fvSnfhwrefawmfrsm;"r®q&m&Sdao;aMumif; tu,f í om acwf o pf t ac:ta0:ud k wref a wmf r sm;\tcef ; u@tm;
azmfjyygonf/ ajrmfvifhjcif;toif;awmftwGuftoHk;jyKvQif? ,aeYwrefawmfrsm;onf General Conference
"r®opfusrf;acwf wGi f wref awmfrsm;ud k tcaMu;aiGa xmufyH hvsuf&S donf/ acgif;aqmifrIydkif;qdkif&mwdkYonf rlvwrefawmfq,fhESpfyg;uJhodkY aqmif&GufrI&SdMuonf/
&Sifaygvku þwrefawmfrsm;udk axmufyHhaiGudkay;jcif;onf xnf0gaompum;rsm;jzifh tjcm;aomu@rSm a&S;OD;toif;awmfwGifvkyfaqmif&aomwrefawmfrsm;onf a'ocH
umuG,frIjyKcJhonf/ EIdif;,SOfcsuftm;jzifh "r®a[mif;usrf;acwf&Sd,Zfyka&m[dwfwdkYESifh uGefz&ifhOuúXrsm;? ponfponfwdkYjzpf&ygrnf/ olwdkY\tcef;u@rSm General Conference
EIdif;,SOfcJhonf/ þusrf;csufonf "r®q&mrsm;udktcaMu;aiGrsm;ay;jcif;udk olwdkY acgif;aqmifrIuJhodkYyif us,fjyefYjcif;r&Sdyg/ odkY&mwGif &Sifaygvk? AmeA? Junia wdkYuJhodkYyif
vkyf&aomtvkyftudkiftwGufay;jcif;onf "r®q&mrsm; (clergy) udk a&S;OD;toif;awmfu a&S;OD;toif;awmfwdkY\wrefawmftvkyfudk vkyfaqmif&ygonf/
todtrSwfjyKjcif;udkazmfjyvsuf&Sdonf/ odkYjzpfí wrefawmfrsm;\tvkyfonf ,aeYacwfuJhodkYaomtrIaqmifq&mrsm;?
þaqG;aEG;csuft&? atmufygtcsufrsm;ud k ed*Hk;csKyfEdkifonf/ "r®opfusrf; "r®q&mrsm;uJhodkYyif BuD;MuyfrI&Sdaom"r®q&mvdkyifaqmif&GufrI&Sdonf/ tjcm;aom
acwfü wrefawmfrsm;taMumif;udk rSwf,lEdkifonf/ taxmuftxm;tm;jzifh a'ocHtoif;awmfrsm;wGif wrefawmfrsm;\tcef;u@tjyif
ygpwmq&mwdkY\tcef;u@wdkYwGifwl nDrI&S dEdki fygovm;/ uREfkyf wdkYo nf "r® opf
1/ wrefawmfq,fhESpfyg;onf txl;jzpfí oD;jcm;rI&Sdonf/ olwdkYrSm tmPm&mxl; usrf;udk&SmazG&if;? a'ocHtoif;awmfrsm;wGif "r®q&mrsm;\tcef;u@udk wlnDaom
&SdNyD; a&S;OD;toif;awmfwGifvkyfydkifcGifhtm;vHk;&Sdygonf/ tvk yf &S d yguvnf ; a&S ;OD; toif; awmfwGi f olwdk Y\ tvk yf tudk i ftrsKd ; tpm;onf
2/ wrefawmf&mxl;onf rlvq,fhESpfyg;ESifhomowfrSwfjcif;r&Sdyg/ tjcm;aom bmawGjzpfrnfenf;/
wrefawmfrsm;onf toif;awmfwGifwm0ef,lvsuf&Sdonf/ odkY&mwGif vkyfydkifcGifh
tm;vHk;udk&&Sdjcif;r&Sdyg/ t o i f;v lB
uD; ^b D
;a&S
mh
yf
3/ wrefawmfrsm;onf a&S;OD;toif;awmf\"r®q&mrsm;jzpfMuonf/ olwdkY\tvkyf
ay:rSm vpmrsm;&&SdMuonf/ &Sifaygvkonf tBudrfrsm;pGmyif tcaMu;aiGudk or®musrf;pm\tac:ta0: ]]toif;vlBuD;}} ESifh ]]bD;a&Smhyf}} wdkYonf eD;pyf
jiif;qdkcJhonf/ vsuf &Sdonf / pmayorm;rsm;onfyif vQif uGJjym;rIudkowfrSwfj cif;rjyKMuyg/ *&d
4/ wrefawmfrsm;\tvkyftudkiftrsKd;tpm;rSm oefY&Sif;rGefjrwfaom,HkMunfcsufudk bmomESpfckpvHk;udk ]]toif;vlBuD;}} [líbmomjyefcJhonf/ þtac:ta0:rsm;udk
apmifhxdef;jcif;jzpfonf/ ,HkMunfcsufrsm;tjiif;yGm;rI&SdaomtcgrSm ajz&Sif;csuf ygvufpwkdif;a'orsm;odkY a[jAJvl-,k'rsm;0ifa&mufjcif;r&SdonfuyifvQif a,oa&m
ay;ol rsm;ES i fh c&pf awmf taMumif ;ud ka [mMum;ol r sm;jzpf onf / ol wd k Y onf (arma&S\ a,mu© r) utBuD; tuJv lB uD; ck epfq ,fu dk cef Yxm;jcif; ud kqd kv dk onf/
acgif; aqmifr Itcef;u@wGi f&S dNyD ; a&S; OD;toif ;awmf\trIawmfa qmifjcif; "r®a[mif;acwfwpfavQmufvHk;wGif þtac:ta0:udk ]]tvkyfBuD;Muyfol}} tjzpf
csJUxGifrIudkBuD;Muyfolrsm;jzpfonf/ toHk;jyKonf/ a'o&Sd£oa&vwdkY\vlYtzGJYtpnf;wdkYudk xdef;csKyfzdkYjzpfonf/ olwdkY
5/ wrefawmfrsm;onf a&S;OD;toif;awmf\t"duMunfh½Iapmifrolrsm;r[kwfyg/ onf ,Zfyka&m[dwfrsm;rjzpfyg/ "r®q&mrsm;vnf;rjzpfMuyg/ omrefvlwdkY\tcef;
6 wrefa wmf rsm;onf ygpwmq&mrsm;? {0H a*vdowif ;pum;udkj zef Ya 0ol ESi fh u@udkaqmif&Gufolrsm;jzpfMuonf/ þtcsufESpfcsufonf cGJjcm;ajymqdk&efcufcJyg
ausmif;q&mrsm;ESifhtwl ,HkMunfolrsm;\trIawmfaqmifjcif;udk aqmif&Guf onf/ þvlBuD;rsm;udk £oa&vwdkYaexdkifaomNrKdYwdkif;rSmcefYxm;onf/ tjiif;tckH
Edkif&eftodw&m;udk wyfqifjcif;jyKoGm;&rnf/ y#dyu©&SdvQif olwdkYonf w&m;olBuD;rsm;tjzpf £oa&vwGifaqmif&GufMuygonf/
111 112
umv&Sn f Mumaomtcg tvk yf & mxl ;onf w&m;0if tjzpfo d kY a &muf& S dN yD ; wef c dk ; "r®opfusrf;wGif t"dyÜm,fwlonfhpum;vHk;ESpfckudk toHk;jyKcJhygonf/ toif;
BuD;pdk;vmí £oa&vwdkY\acgif;aqmifrsm;udka&G;cs,frIjyKvmonf/ tcsKyftaESmif vlBuD;rsm;ESifhywfoufíqdkvdkonf/ þtoHk;tEIef;udk t"dutcsuftjzpf ajcmufq,fh
cH&NyD;onfaemuf xdkvlBuD;rsm;\&mxl;wdkYudk ouf0ifvIyf&Sm;rIjyKMuonf/ þvlBuD; ig;BudrfwGiftoHk;jyKcJhonf/ 'kwd,tqifhpum;vnf;toHk;jyKcJhonf/ &Sifaygvkonf
wdkYonf BuD;Muyfoltjzpf jyefvnfvkyfudkif&onf/ qdkqHk;rcJhonfrSm topfaomtoif;awmfrsm;udkwnfaxmifNyD;onfESifh toif;vlBuD;
"r®a[mif;rS"r®opfodkYul;ajymif;csdefumvrSm ckepfq,f^ckepfq,fwpfa,muf rsm;udkcefYxm;&efjyKvkyfoGm;&rnf/ þvlBuD;rsm;udkcefYxm;&mü aumuf&dwfodrf;jcif;rS
aumifpDwGifjzpf&yfopfwpfckay:aygufvmygonf/ þumvtwGif; tqdkyga0g[m& &&S do lr sm;jzpf í xd k vl BuD; rsm;onf omreftoif; om;rsm;rS j zpfr nf / "r® q&mrsm;
onf t"dutm;jzifh omreftoif;om;aumifpDtjzpfodkYOD;vSnfhcJhonf/ ,Zfyka&m[dwf r[kwfMuyg/ toif;vlBuD;wpfa,mufwnf;ru toif;awmfwGifcefYxm;&rnf/ olwdkYonf
zufo dk Yr ,dr f; ,d ki fcJ hy g/ þvlr Ia &;e,f y,fwGi f ]]toif; vlB uD ;}} tac:ta0:udk omreftoif;om;rsm;jzpfonf udk taxmuftxm;wpf&yfj zpfcJ honf/ b,ftoif;
a&S;OD;toif;awmfwGifpwiftoHk;jyKrI&Sdvmonf/ wpfcsdefwnf;rSmyif þa0g[m&udk awmfutoif;vlBuD;rsm;rsm;udkvpmay;EdkifrnfvJ/ txl;ojzifha&S;toif;awmfrsm;onf
omreftoif;om;ESifh"r®tac:ta0:tjzpftoHk;jyKvmonf/ c&pf,mefwdkY\tptOD;rSm td r f a jctoif ; awmf r sm;jzpf í toif ; om;rsm;oH k ; q,f x uf e nf ; rnf j zpf o nf /
t"dyÜm,fESpfrsKd;pvHk;udkac:a0:jcif;jyKoGm;onf/ jzpfEdkifonfum; a&S;OD;,HkMunfolrsm;onf þa'ocHtoifvlBuD;rsm;\tvkyfwm0efudk &Sifayw½ku &Sif;vif;pGmazmfjycJhonf/
tajctaet&toH k ; ûy&mü omref t oif ; om;tjzpf a omf v nf ; aumif ; ? "r® q &m
tjzpf a omf v nf ; aumif ; toH k ; ûyí vpmr&aomomref t oif ; om;vl B uD ; a&m? oif;tkyft&müvnf;aumif;? c&pfawmf\qif;&J'ku©a0'emudkodjrif
vpm&aomtoif;awmfvlBuD;rsm;ay:aygufcJhonf/ acwfopfpmzwfolrsm;taejzifh aomoufaot&müvnf;aumif; cefYxm;aomol? xif&Sm;apawmfrlvwåHY
oabmxm;½IyfaxG;rIudkzefwD;vmrnf/ aombkef;toa&awmfudkqufqHaomoljzpfaom igayw½konf oifwdkYwGif
A.D. 70, aemuf ydk if ;wGif ,k'vl rIa&;tzG J Ytpnf ;wd kYonf xd k ]]toif ;vl BuD;}} &Sdaomoif;tkyfcsif;wdkYudkawmif;yefyg\/ oifwdkYESifhtwl&Sdaom bk&m;
ud k b moma&;tawG ; tac:tjzpf ouf q d k i f a Mumif ; owf r S wf c J h o nf / ,k ' wd k Y \ ocif\odk;awmfpkudk xdef;jcif;trI rSm tEdkifxdef;&aomaMumifhr[kwf?
bk & m;&S d c dk ; ausmif ; Ouú X tjzpf o dk Y v nf ; toH k ; jyKowf r Swf j cif ;cH & onf / od k Y jzpf í rpifMu,faompD;yGm;udkwyfrufaomaMumifhr[kwfbJ? tvdkvdkapwempdwf
bmoma&;tawG;tac:ESifhydkrdkeD;pyfjcif;&Sdygonf/ odkY&mwGif þtjzpfrSm c&pf,mef &S dí Munfh ½Itky fx de f; Muavmh/ toD ;toD; tk yf aomtoif;awmfwdk Yu dk
wdkY\zGHYNzKd;wdk;wufvmaomtcsdef\aemufydkif;wGifjzpfcJhonf/ xdktcsdefonf yxr tmPmxm;í tpdk;w&jyKonfr[kwfbJ? odk;awmfpka&SUrSm yHkoufaoudk
&mpkESpfc&pf,mefrsm;wdkYonf MoZmvTrf;rdk;jcif;&Sd[efwlonf/ £oa&vwdkY\vlBuD; jyaomoljzpfMuavmh/ odkYjzpfvQif? odk;xdef;tBuD;ay:xGef;awmfrlaomtcg
rsm;onf rnf onfhtvky fudkvky fvkyf t"dujyKpkapmifr jcif;tvk yfudkrvkyfcJhM uyg/ oifwdkYonf rn§dK;EGrf;wwfaom? bkef;BuD;aomyef;OD;&pfo&zludkcH&Mu
olwdkY\tvkyfrsm;rSm acgif;aqmifrIay;jcif;tvkyfudk a'o&SdvlYtzGJYtpnf;wdkYudkom vdrfhrnf (1ay 5;1-4)/
OD;aqmifrIjyKcJhonf/ "r®opfusrf;acwftoif;awmfonf toif;vlBuD;wdkYudk topf
aomtoif; awmf rsm;\wnfa qmuf jcif ;trIa rm'emjyKjcif ;wGif toif; vl BuD; rsm; a'ocH o mref toif ; vlB uD ; rsm;onf toif ; awmf u dk o d k ;xd e f ;&müaumif ;pG m
cef Yx m;jcif; ud k "r® a [mif ;usrf ; ESi f h tnD jyKvk y f aqmif & G uf c J h o nf/ ocif a,½I \ &Sdatmifxdef;ausmif;&rnfhwm0ef&Sdygonf/ olwdkY\wm0efonf owdvufvGwf&ef
aemufvdkufrsm;xJwGif ckepfq,faomoltm;cefYxm;jcif;onf oJvGefptjzpf pef[D'&if r&S d b Jj zpf & rnf / t"d u jyKpk a pmif h a &S muf j cif ; tvk y f r [k wf y g/ þusrf ; csuf o nf
wdkYudk toif;awmfwGiftkyfcsKyfoGm;olrsm;udk tpm;xdk;jcif;jzpfonf[k ,lqíjzpfEdkif omrefapwem0efxrf;jcif;tvkyfjzpfonf ]]r½dk;rajzmifhaomtjrwfxkwfrI}} r[kwfyg/
onf / odkYjzpfí tcaMu;aiGr,laom&mxl;rsm;jzpfonf/ odk;rsm;xdef;aMumif;jcif;onf yk*¾dKvf
113 114
wpf OD;wnf;jzifhr[k wfbJ toif; vlBuD ;rsm;tm;vHk;ud kay;ygonf/ &Sif ayw½k onf
ol ay;aomod k ; xde f ; jcif ; wm0ef o nf owd v uf v G wf jcif ; r&S d a y/ þusrf ; csufu d k
toHk;ûyí vuf&Sdygpwmq&mrsm;ESifhywfoufonf&Sdaomfvnf; t"dujyKpkapmifha&Smuf
jcif;tvkyfudkajymqdkjcif;r[kwfyg/ tvkyfvkyfaomtoif;vlBuD;rsm;jzifh toif;awmftopfrsm;y&dowfudkwnfaxmifjcif;
þa0g[m&udktoHk;jyKjcif;onf wrefawmfwdkYESifhywfoufrI&SdoGm;aomtcgrSm udkoJuGJpGmrod&yg/ þtopfaoma&S;OD;tdrftoif;awmfrsm;\zGJYpnf;yHkonf w&m;
ydk í ½I y fa xG ; rI & Sd o Gm;onf / ayw½k E Si f ha ,m[efwd kY onf þtjzpfE S if h yg0if rI & Sd v Qif a[mjcif;tvkyfESifh oifMum;rItydkif;wGif e,fvSnfhq&mrsm;udk&nfñTef;jcif;jzpfrnf[k
þa0g[m&t"dyÜm,fonf ydkít"dyÜm,frsm;jcif;&Sdrnf/ "r®opfusrf;\toHk;jyKrIonf ,lq&rnfjzpfonf/ þolrsm;onf topfaomtoif;awmfrsm;udkwnfaxmifolrsm;
t"dy Üm,fwpf ckwnf ;jzif hr [k wfE dk ify g/ &Sif aygvk onf wda rmaoxHo dk Ypma&;aom jzpf Muonf/ þtoif ;vlB uD ;rsm;onf ygpwmq&mrsm;tcef; u@ud ka qmif &G uf
tcgwGif þodkYoG,f0dkufaom&nf&G,fcsufjzifhajymqdkygonf/ olwdk Y ES if h yd kr d kwlj cif ;jzpf onf / tjcm;aom&mxl ; ES if h ud ku f nD aom"r®o pfu srf ;acwf
aumif;rGefpGmtkyfaomoif;tkyfwdkYonf tvªESpfqudkcHxdkufoljzpf &mxl;&mcHrsm;ESifhrudkufnDyg/ odkYaomfvnf; olwdkYut"duMunfh½Iapmifray;olrsm;
onf [ l í vnf ; aumif ; ? w&m;a[mjcif ; ? qH k; rMo0g'ay;jcif; trI u d k taejzifh aqmif&Gufjcif;r&Sdyg/
BuKd;pm;tm;xkwfaomolwdkYonf tvªESpfqudktxl;ojzifhcHxdkufoljzpf þudpöESifhywfoufí toif;vlBuD;ESpfrsKd;ESpfpm;rSm a&S;OD;toif;awmfrsm;wGif
onf[lívnf;aumif; rSwf&rnf/ taMumif;rlum;? ]]pyg;eif;e,faom yg0if vI yf &S m;vsuf& Sd onf[ ke m;vnf &ygrnf / yxrtaejzifh vcpm;aomtoif ;
EGm;\EIwfudkrcsKyfwnf;&[k usrf;pmvm\/}} wpfcsufum;? vkyfaqmif vlB uD ;rsm;&Sd í w&m;a[mjcif ;ESi f ho if Mum;jcif ;trIwdk Yu dk aqmif& G uf ol rsm;&S do nf /
aomolonf tcudkcHxdkufayonf[kvmjyef\/ oufaocHESpfOD;? oHk;OD; uREfkyfwdkY\ygpwmq&mrsm;\Zmpfjrpfudk "r®opfusrf;acwfudkjyefíqef;opfjcif;jyKEdkif
r&SdvQif oif;tkyfütjypfwifaompum;udkem;raxmifESifh (1wdarmao 5;17- onf/ odk Y&mwGi f taxmuftxm;rsm;&S if; vif;rIr&Sdy g/ toif;awmf \vl BuD ;rsm;
19)/ 'kwd,trsKd;tpm;rSm cefYxm;jcif;trIonf tvkyftudkiftrsKd;tpm;ESifhwlaoma'o&Sd
acwf o pf a jrmf v if h j cif ; toif ; awmf \ zG J Y p nf ; yH k E S i f h wl n D a eygonf / þol r sm;ud k
þtoif;awmfvlBuD;rsm;onf pnf;urf;csufowfrSwfjcif;? acgif;aqmifrIu@ tvk y f v k y f j cif ; twG u f vpmr&Muyg/ od k Y & mwG i f ol wd k Y \ t"d u vk y f i ef ; onf
&Si f;vif;pG m&Sdy gonf / t"duMunfh½I apmif rolr sm;r[kwfy g/ &Sifa yw½kE Sifh uGmjcm; toif;awmf\toif;om;rsm;udk Munfh½Iapmifrjcif;BuD;MuyfrIudkapmihfMunfh&ef wm0ef
onf u m;? þtoif ; vl B uD ; rsm;ud k t cay;xm;ygonf / w&m;vnf ; a[monf ? &Sdygonf/
avhusifhoifMum;a&;vnf;jyKvkyfonf/ odkYjzpfí þñTef;xm;aomtoif;awmfvlBuD;
rsm;onf tcaMu;aiG& &Sda om"r®q&mrsm;jzpfonf / ayw½k ajymaomtoif; vlBuD; toif ; vl B uD ; rsm;\trI awmfa qmif j cif ;tvk yf o nf rnf o dk Y & Sd &
rsm;onf tcaMu;aiGudkr&&Sdaom omreftoif;om;vlBuD;rsm;jzpfonf/ rnfudktwdtusqHk;jzwf&efcufcJygonf/ 1wdarmao 5;17 wGif ajymqdk
þtoif ;vlB uD; rsm;onf w&m;a[mjcif ;üaomfv nf; aumif; ? ausmif;q&m jcif;rSm BuD;Muyfolrsm;tjzpfaqmif&Guf&NyD; tcsKdUudkomw&m;a[mjcif;ESifh
u@tm;jzifhaomfvnf;aumif; tvkyfrsm;vkyfMuonf/ w&m;a[mjcif;ESifhausmif;q&m oifMum;rIwm0efudk tcsKdUaomtoif;vlBuD;udkom wm0efcsay;ygonf/
oifMum;rIu@wGif a'ocHtoif;awmfy&dowfESifhaqmif&Gufjcif;&Sdovm;? r&Sdbl;vm; "r®opfusrf;wGif taxmuftxm;rsm;&Sm;yg;onfjzpfí toif;awmf\trIaqmif
qdkonfrSm aocsmpGmrod&yg/ ¤if;udk&SifaygvkuJhodkYw&m;a[mjcif;ESifhoifMum;ydkYcsjcif; q&mrsm;tcef;u@udk tvkyftudkif&Sif;vif;csufudkwnfaqmuf&ef oifhavsmfjcif;
F-15 r&Sdyg/ olwdkYtm;t"duapmifrjcif;tjzpfudkowfrSwfay;&ef taxmuftxm;enf;yg;
jcif ; onf yxr&mpkE S p f r sm;wG i f taxmuf txm;vH k a vmuf pG mr&S d y g/ acwf o pf
ajrmfvif hjcif ;toif; awmfo nf toif;awmfvlB uD;rsm;wm0ef&Sdj cif;udk "r®q&mrsm;
115 116
twGu faomfv nf ;aumif;? a'o&Sdo mreftoif ;om;toif;vlBuD; rsm;udktoHk ;ûyí bD;a&Smhyfpum;vHk;onf tenf;i,fomacRwmtoHk;jyKjcif;&Sdonf/ wpfcgwpf&H
aomfvnf;aumif; "r®opfusrf;wGif a&S;OD;toif;awmfrsm;wGif þuJhodkYaom½IyfaxG;rI toufBuD;olrsm;BuD;MuyfMunfh½Ijcif;tpm;xdk;ítoHk;jyKjcif;udk toHk;jyKoGm;ygonf/
&Sd&jcif;onf tHhMop&mr[kwfMuyg/ þtcsufrSm &Sd&if;pGJacwfopf&mxl;trnfrsm;udk &Sifaygvkonf wdwktm; toif;awmfwdkif;ü toif;vlBuD;rsm;cefYxm;&efqdkqHk;rcJhonf/
rlvusrf;csufESifhwdkufqdkifrI&Sd&ef &SmazGjcif;jyKvkyf&rnfr[kwfyg/ odkY&mwGif usrf;csuf þodkYjzifh olonf qufvufítoif;vlBuD;rsm;udkcefYxm;Edkif&ef ,if;wdkYudkrnfonfh
tñTef;rStkyfpkESpfckonf wpfckwnf;aom&mxl;trnfac:a0:jcif;&SdaMumif;od&ygonf/ t&nftcsif;rsm;&Sd&rnfudk&Sif;jyoGm;onf/ odkY&mwGif olwdkYudkbD;a&Smhyf[líac:wGif
,aeYþodkYjzpfEdkifvQif yxr&mpkESpfwGifvnf;jzpfay:jcif;&SdEdkifonf/ onf/ bD;a&Smhyfonf &mxl;tac:ta0:rSm t"dutm;jzifh þ&mxl;wGifcefYtyfjcif;
tjcm;aom"r®opfusrf;wGiftoHk;jyKaomtac:ta0:rSm ]]toif;vlBuD;}} tjzpf cH&olwdkY\&Sd&rnfht&mjzpfonf/ þtjzpfonf xdktcsdefüa'o&Sdtoif;awmfrsm;wGif
onf bmomjyef&mü ]]bD;a&Smyh f}} [lít"dyÜm,f&SdcJhonf/ *&dbmompum;rlvt"dyÜm,frSm &Sif;vif;aomtoif;awmfvlBuD;rsm;\tcef;u@&SdeifhNyD;om;jzpfonf/ taMumif;rSm
vlwpfpkudkapmifhMunfhaomoljzpfonf/ aemufydkif;t"dyÜm,frSm ESdrfeif;jcif;cH&aom cefYtyfjcif;cH&aomolrsm;onf t&nftcsif;owfrSwfcsuf&Sdygonf/
a'orsm;odkYapvTwfjcif;&Sdí EdkifiHhta&;aqmif&Guf&efjzpfonf/ aemufqHk;wGif xdk&mxl;rSm þ&mxl;ae&mwGif t&nftcsif;&Sd&rnfhtcsuftvufwdkYudk Munfhjcif;tm;jzifh
aiGa&;aMu;a&;udpöudkaqmif&Guf&efjzpfonf/ toHk;jyKaompum;vHk;rSm bmoma&; xdkae&mtwGufcefYxm;jcif;cH&aomolrsm;\t&nftcsif;&Sd&rnfudk cefYrSef;íod&SdEdkifonf/
oabmjzifhjyKvkyfjcif;&Sdí Qumran vlrItzGJYtpnf;wGif tzGJYtpnf;\BuD;Muyfoljzpf t&nf tcsif ; trsm;pkr S m acgif ;aqmif r I a y;Ed k if a omt&nf tcsif ;rsm;ES i f h {0H a*vd
onf / þodk Y tm;jzifh "r®o pf usrf; wG if þpum;vHk ; ud ka cs;iS m;í BuD; Muyfo lr sm; w&m;awmfwGifopömcH,lrIESifhywfoufrI&Sdonf/ þt&nftcsif;rsm;onf apmifhMuyf
tjzpfudktoHk;jyKjcif;jzpfygonf/ bD;a&Smhyftjzpfac:awmfrljcif;cH&olonf tkyfpkudk olwdkY\tcef;u@wGiftultnDrsm;pGm&&SdEdkifygonf/ toif;awmf\vlBuD;rsm;onf
BuD;Muyf& efj zpf onf / þoabmw&m;tm;jzifh bD; a&S mhy fonf od k;tkyf udku muG ,f bmoma&;t,ltquGmjcm;vGef;onfht&mudk umuG,foGm;Edkifonf/ Munfh½Iapmifrol
apmifha&Smufoljzpfygonf/ ]]oifwdkYonf txufuvrf;vGJí aysmufaomodk;uJhodkY &mxl;twGuf wpfckwnf;aomt&nftcsif;wpf&yfrSm {nfh0wfausrIjzpfonf/ odkYaomf
jzpfMu\/ ,ckrlum;? oifwdkY\0dnmOfwdkYudk tkyfpdk;Munfh½Iawmfrlaomt&Sifodk;xdef; {nfh0wfausrIonf acgif;aqmifrsm;tm;vHk;wGif&Sd&rnfht&nftcsif;wpf&yfjzpf&rnf/
xHodkYjyefa&mufMuNyD}} (1ay? 2;25)/ odkYjzpfí t&nftcsif;pm&if;wGif toif;vlBuD;rsm;tm; Munfh½Iapmifray;olwdkY\
]]odk;xdef;}} ESifh ]]umuG,fapmifha&Smufol}} wdkYudkaygif;pnf;íñTef;jcif;jzpfonf/ t&nftcsif;udk wm0efwpf&yftaejzifhowfrSwfrIr&Sdyg/ xdkxufru þt&nftcsif;
ol o nf t"d u umuG ,f a pmif h a &Smuf o l b D; a&S mhy f tjzpf uREf k yf wd k Y \ 0d n mOf a &;ud k rsm;rS m a'o&Sd toif; vl BuD; wd kY twGu fowfr Swfj cif; jzpf rnf vm;? trI aqmifa om
apmifha&Smufjcif;jzpfonf/ bD;a&Smhyf&mxl;wGif wm0efxrf;aqmifolwdkYonf bD;a&Smhyf vlBuD;rsm;twGufvm;? odkYr[kwf ESpfOD;pvHk;twGufjzpfrnfvm;qdkonfudk oJoJuGJuGJ
acgif;aqmifatmufwGifwm0efxrf;aqmifMuonf/ olwdkYrSm odk;tkyfBuD;udkumuG,f&ef rod& yg/
jzpfonf/ Munfh½Iapmifray;olrsm;r[kwfyg/ olwdkY\tvkyfrsm;onf toif;awmfudk or®musrf;pmudk ESpfckpvHk;ppfaq;rIjyKaomtcg toif;vlBuD;wdkY\wm0efwGif
trS m;t,G i f ; rS u muG ,f & ef E S i f h 0H y k a vG wd k Y z suf q D ; jcif ; &ef r S u muG ,f z d k Y j zpf o nf / t"duMunfh ½Iapmifrjcif;wm0ef owfrSwfcsufwpf&yf& Sdr&Sdudk bmrQrqdk xm;onfudk
trSeftm;jzifh BuD;Muyfay;olwm0efrSm or®musrf;pm½IaxmifhrSMunfhvQif toif;awmftm; awGU&ygonf/ þtpm; toif;vlBuD;rsm;onf BuD;MuyfrIwm0efESifha'o&Sdtoif;awmf
jyifytiftm;pkrSumuG,fjcif;jyKoGm;&rnf/ odk;rsm;udkjyKpkapmifrjcif;twGuf t"duwm0ef rsm;udkumuG,fzdkY wm0efrsm;udkay;jcif;&Sdygonf/ "r®a[mif;ESifh"r®opfusrf;ul;ajymif;
wpf&yfr[kwfyg/ csdefwGif toif;awmfvlBuD;wdkYrSm omreftoif;om;vlBuD;wdkYudk tomay;jcif;cH&onf/
117 118
aemuf*&dpmvHk;wpfvHk;rSm c&pfawmf\aumif;uifEdkifiH&SdAdrmefawmfwGif trIawmf ajymoGm;onf r S m c&pf ,mef tm;vHk ; wdk Y o nf þqk a us;Zl; ud kv ufc H & &S d o nf j zpf í
aqmifjcif;taMumif; udk &Sif;jyygonf/ a,½IujzpfoGm;vQif ol\aemufvdkufrsm; tm;vHk;wdkYonf trIawmfaqmifrsm;jzpfMuonf/
jzpfoGm;rnf/ a,½Ionf aumif;uifEdkifiHwGif uREfkyfwdkY\a&SUaejzpfcJhvQif ol\wynfh "r®opfusrf;wGifazmfjyoGm;onfh ]]trIawmfaqmifjcif;}} trIrSm "r®a[mif;wGif
awmf r sm;onf þurÇ m wG i f uREf k y f wd k Y \ ouf a ojzpf v d r f h r nf / &S i f a ygvk o nf yg&Sda omtrIawmfaqmifjcif;trIü vHk; 0uGmjcm;vsuf &Sdo nf/ "r®a [mif ;usrf;wG if
bk&m;ocifrSac:awmfrljcif;cH&í wpfyg;trsKd;om;rsm;twGuf tultnDay;&rnf[k azmfjyaomtrIawmfaqmifjcif;onf ,Zfyka&m[dwfrsm;ylaZmfyojcif;trIudk Adrmefawmf
olqdkonf/ t"dyÜm,frSm wpfckyJ,lrnfqdkvQif yk*¾dKvfwpfOD;wpfa,muftm; oefY&Sif; wGifaqmif&Guf&aomtvkyfjzpfygonf/ "r®a[mif;toHk;tEIef;rSm Clergy ,Zfyka&m[dwf
rGe f jrwfa om,Zfy k a&m[dwf wd k Y\ trI a wmf aqmif & Gu f &ef ac:awmfr l jcif; cH& onf / wdkY\oD;oefYaomtvkyfudktoHk;jyKjcif;&Sdonf/
tydk'fi,fqufízwfvQif &Sifaygvku xdkpum;&yfudktoHk;jyKjyefí wpfyg;trsKd;om; od kY jzpf í "r®o pfu srf; onf þpum;vHk; ud ktoH k; jyKjcif ;onf ydk íxl; onf/
wdkYonf tultnDay;aomoljzpf&rnf[kqdkygonf/ tjcm;aomusrf;csufwpfckrSm a&S;OD;toif;awmfonf "r®q&m Clergy uyJ trIawmfxrf;aqmifjcif;&SdonfrubJ
Epaphroditus udk &S if aygvk \ tul tnD ay;ol tjzpf azmf jyxm;onf / trIa wmf aqmif jcif;onf bk &m;ocif\ vl tm;vH k;onf jyKvk yfE dk ifa Mumif ;jyo&ef
þjzpfpOftm;vHk;wdkYwGif þpum;vHk;rsm;onf wdusaom&mxl;taetxm;udk BuKd;pm;aqmif&Gufvsuf&Sdygonf/ "r®opfusrf;t&? bk&m;ocif\vlrsm;tm;vHk;onf
azmfjyjcif;r&Sdyg/ toif;axmuf (deacon) wpfckwnf;omvQif toif;awmfrsm;wGif ,Zfyka&m[dwfrsm;jzpfí obm0tm;jzifh trIawmfaqmifrsm;jzpfMuonf/ bkef;awmfBuD;
wdwdususazmfjyjcif;&Sdygonf/ t"dutm;jzifh xdktoif;awmfwGif toif;om;rsm;\ *dk Pf;0if ]],Zf yka&m[dwf }} pum;vHk;ES ifh ]]trIawmfaqmifol} } a0g[m&wdkY onf
vIyf&Sm;rIudkazmfjyxm;onf/ c&pf,mefwdkif; clergy aomfvnf;aumif;? laity aomfvnf; "r®a[mif;usrf;rS omrefvlawGtwGuf "r®opfusrf;ütm;vHk;jzpfapygonf/ Clergy
aumif; trIawmfaqmif&rnf/ trIawmfaqmifrsm;udkac:,ljcif;onf ]],Zfyka&m[dwf}} ESifhwlonf/ "r®opfusrf;wGif
þpum;vHk;tm;vHk;wdkYonf Bud,mtjzpfvnf;toHk;jyKoGm;onf/ odkY&mwGif þpum;vHk; ESpf ckp vHk; onf &GH &SmzG,f aumif;aompum;vHk; jzpf onf / taMumif;rSm
"r® o pfu srf ; wG i f Bud ,myH k p H jzif h clergy twG u f o D; oef Y p G mtul tnD a y;ol tjzpf ,HkMunfoltm;vHk;wdkYonf ,Zfyka&m[dwf*dkPf;0ifwdkYjzpfMuonf/
&Sif;jyjcif;r&Sdyg/ Clergy wdkYonf tultnDay;&mü clergy jzpfír[kwfbJ t"durSm
a0g[m&trsm;BuD; &Sd onf jzpf& m a&G; cs,fE dki fa ompum;vH k;onf
olwdkYonf c&pf,mefrsm;jzpfjcif;aMumifhjzpfonf/ trIawmfaqmifjcif;onf c&pf,mef
rSm;Ed k if p &mtaMumif ;r&Sd y g/ bmoma&;avh vmcsuf qef ;ppfj cif ; r&S dr D
tm;vHk;wdkY\wm0efjzpfonf/ trIaqmifjcif;onfvnf; &Sifaygvk\0dnmOfa&;qkaus;Zl;
umvwGif "r®opfusrf;\oufaocHcsufrSm tcsufwpfcsufonf qHk;jzwf
wpfckvnf;jzpfonf/ pdwf0ifpm;p&maumif;onfum;? þqkaus;Zl;onf {zuf 4;11
csufwpf&yfay;Edkifonf/ w&m;0if,Zfyka&m[dwf\tvkyfrSm bk&m;ocif
wG i f vl y k * ¾ d K vf wd k Y \ qk a us;Zl ; tjzpf a zmf j yjcif ; r&S d y g/ þtpm; a&mrusrf ; wG i f
ESifhvlwdkYpyfMum;zsefajzrIay;&efjzpfonf/ þonfrSm ,k'0g'ESifh½kyfwk
þqkaus;Zl;rSmawG Y&Sd&ygonf/ þqkaus;Zl; rSm c&pf,mefwdkif;rSv ufcH,lEdki fjcif;
qif;wk,H kMunfaomolrsm;wGifomawGU&Sd&onf/ odkY&mwGif a,½Ic&pf
&SdaMumif;azmfjyygonf/ &Sifayw½kuajymonf? ]]oifwdkYonf qkaus;Zl;udk toD;toD;
ay:vmNyD;onfaemuf xdk&mxl;wGifwpfckwnf;om&Sdygawmhonf/
cH&onfESifhtnD bk&m;ocif\txl;xl;tjym;jym;aomaus;Zl;awmfb@mpdk;aumif;uJhodkY
tcsif;csif; a0iSay;urf;Muavmh}} (1ay 4;10)/ c&pf,mefrsm;onf wpfOD;ESifhwpfOD;½dkif;yif; - a,½Ic&pfudk,fwdkifyif&Sdawmhonf/ toif;awmfwpfckvHk;wGif rQa0cHpm;Edkifonf/
uln D&rnf/ 0dnmOfa&;qkaus;Zl ;udk toH k;jyKjcif;tm;jzifh ulnD& rnf/ &Si fayw½k toif ;awmftoif;om;wpf a,mufESi fhwpfa,mufwdkYo nf wpfOD ;ESifhwpfOD;cGJj cm;í
125 126
&mxl;r&Sdyg/ ,Zfyka&m[dwf&mxl;om&Sdygonf/ þ,Zfyka&m[dwf&mxl;onf c&pf,mef acgif ; aqmif w pf O D ; wpf a ,muf u d k t od t rS w f jyKjcif ; r[k w f y g/
vlrIywf0ef;usiftm;vHk;u tzGJY0ifrsm;jzpfMuonf/ "r® o pf u srf ; pmayrsm;onf uREf k y f w d k Y tm; a&S ; OD ; toif ;
"r®opfusrf;acwftoif;awmfonf trIawmfr&Sdyg? trIawmfonf toif;awmf awmfrSmtqifhjrifhjrifhzGJYpnf;jcif;r&Sdao;yg/ zGJYpnf;yHkonf tqifhtrsKd;rsKd;
omvQif j zpf ygonf / vl r I y wf0 ef ; usif wG i f tzG J Y 0 iftm;vH k; wd k Y o nf toif ;awmf jzifhcGJjcm;xm;jcif; Clergy ESifh Laity r&Sdao;aMumif; ,HkMunfaponf/
wpfc kvH k; \trIa wmfwG if yg0if rIj yKoGm;onf / zGJ Ypnf; yHk wd kYo nf toif ;om;rsm;\ &mxl;tqifhcGJjcif;&Sd&onfrSm qkaus;Zl; odkYr[kwf tcef;u@aqmif&Guf
qkaus;Zl;&&Sdjcif;tay:üomzGJYpnf;jcif;cH&onf/ &mxl;tedrfhrStjrifhcGJjcm;jcif;jyKaom csufrsm;? &Sifaygvkac:qdkonfrSm ]]trIaqmifjcif;trsKd;rsKd;}} udkawGU&onf
tmPmESifhwefcdk;&Sdjcif;tay:ürjyKyg/ (1aum? 12;5)/ þqkaus;Zl;rsm;onf em;vnf&rnfrSm oefY&Sif;aom
0d nmOf awmf uay;jcif ;jzpfo nf [k e m;vnf & rnf / wpf OD ; pDwpf OD ; pDu d k
"r®opfusrf;wGif oD;jcm;onfhyHkpHaomfvnf;aumif;? bmom&yfqdkif&m
vdkovdkcGJjcrf;í olYtvdkawmftwdkif;jzpfonf}} (1aum? 12;11)/
a0g[m&rsm;aomf v nf ; aumif ; trI a wmf t wG u f r &S d y g/ tcsKd U aom
toif;awmfrsm;onf bD;a&Smhyfrsm;ESifhtoif;axmufrsm;&Sdonf? tjcm; ol\o,HZmwypönf;rsm;udk jyKpkapmifrjcif;wm0efrsm;ürxm;&Sdojzifh a&S;OD;
wGifr&SdcJhyg/ tcsKdUaomtoif;awmfrsm;wGif toufBuD;olMunfh½Iaom toif ; awmf o nf ol \ tcsd e f ? t&nf tcsif ; ES i f h &wemypö n f ; rsm;ud k q uf wd k u f
&mxl;&SdMuí tjcm;aom&mxl;rsm;jzpfaom yka&mzufrsm;? oifMum;a&; toif;awmfopfrsm;udkwnfaxmifoGm;Edkifonf/ aysmufqHk;aeaomolrsm;udk {0Ha*vd
q&mrsm;? ygpwmrsm;ESifh {0Ha*vdw&m;awmfa[maomq&mrsm;&SdMuonf w&m;awmf tm;jzifh c&pfa wmfx Ho dk Ya c:aqmif Ed ki fj cif; jzpf onf/ ,ck tcsd ef tcgrSm
({zuf 4;1-12)/ &S i f a ygvk E S i f h A meAwd k Y o nf wref a wmf r sm;jzpf í vuf& Sdtoif; awmfrsm;onf ol wdkY\o,H Zmwtm;vHk;udk a'otoif ;awmf\jyKpk
yka&mzuftjzpfaomfvnf;aumif;? oifMum;a&;q&mrsm;tjzpfaomfvnf; apmifha&Smufjcif;toif;awmf\toif;om;vltkyfBuD;tay:üxm;&Sdjcif;jzifh aiGaMu;
aumif; tEÅdtkwfNrKdYüapcdkif;csufjyKjcif; (wrefawmf 13;1)/ bD;a&Smhyf aomfvnf;aumif;? "r®trIaqmifyk*¾dKvfrsm;aomfvnf;aumif; r&Sdojzifh topfaom
rsm;onf toif ; vl B uD ; rsm;ES i f h wl n D r I & S d o nf (wd wk 1;5-7) ES i f h toif;awmf\y&dowftopfrsm;udk wnfaxmifjcif;r&SdonfudkawGU&ygonf/ {0Ha*vd
þacgif ;aqmif rsm;ESi fhtwl tHhz G,f aomt&mrsm;udkj yKvkyf onfh tvk yf owif;pum;udkxda&mufpGmjzefYjzL;Edkifjcif;r&Sdyg/ tu,fíom "r®opfusrf;\erlem
vk yf o l rsm;? a&m*gaysmuf u if ; atmif j yKvk yf o l r sm;? ul n Dr I j yKol r sm;? yHkpHodkYjyefoGm;vQif "r®q&mrsm;trIawmfaqmifjcif;tvkyfonf ydkrdkxda&mufí ,aeY
tk y f c sKyf a &;jyKol r sm;ES i f h bmompum;trsKd ; rsKd ; ajymwwf o l r sm;onf toif;awmfrsm;onf bk&m;ocif\wnfaxmifoGm;aomtrIawmfjzpfaom urÇmudk
jznfhqnf;orIjyKonf (1aum 12;28)/ toHk;jyKonfhpum;&yftm;vHk;udk {0H a *vd w&m;awmf tm;jzifh a[mMum;rIo abmw&m;ud kj yefv nf í&&S dr nf qd k v Qif
acgif;aqmifudkay;aomqkaus;Zl;onf trIawmfaqmifjcif; (diakonia) urÇmBuD;tm; c&pfawmftwGuf{0Ha*vdw&m;awmfudkjzefYa0ay;Edkifrnf/
jzpfonf/ ]]y#dnmOfw&m;opfwGif trIawmfaqmiftm;vHk; jzpfonf}} (2aum? "r®opfusrf;\taxmuftxm;t&? rnfonfhyk*¾dKvfudkrQ iSm;&rf;í tajccHjyKpk
3;6)? odkYr[kwf ]]c&pfawmf\trIaqmifrsm;jzpfonf}} (2aum? 11;23)? apmifha&Smufjcif;tvkyfudk a'otoif;awmftwGufvkyfaqmifay;jcif;udk cdkif;apcsuf
odkYr[kwf toif;awmf\trIaqmifrsm; (aumavmoJ 1;25)/ pmay;pm,l rjyKcJhyg/ Pastor q&mrsm;\ulnDapmifrjcif;onf "r®q&mrsm;\tajccHulnDapmifr
jyKvkyf&mü vdyfpmwyfonfrSm ]]bk&m;ocif\toif;awmf}} [líjzpfonf jcif; tvk y f ud k wm0efa y;jcif; r[k wf yg/ "r® o pf u srf ; taxmuf txm;tm;vH k; rS m
(1aum? 1;2)? odkYr[kwf ]]olawmfpifrsm;odkY}} ({zuf 1;2)? t"dyÜm,frSm ygpwmq&mrsm;\ulnDapmifrjcif;onf q&mwpfOD;wpfa,muftay:ürusa&mufb J
133 134
bk &m;ocif\ vlr sm;tm;vH k;wdkY \wm0efjzpfy gonf/ "r®q&mrsm;onf tcsKdUaom tcef ; BuD ; (5)
toif;awmf\ulnDapmifrrIudkjyKvkyfay;ygrnf/ taMumif;rSm olwdkYonfvnf; vlrI "r® o pf usrf ; acwf w G i f toif ; om;rsm;ud k M unf h ½ I
tzGJYtpnf;wGifyg0ifMuolrsm;vnf;jzpfonf/ ,HkMunfjcif;vlYtzGJYtpnf;wGif&SdaomaMumifh
ulnDaqmif&Guf&ygrnf/ odkY&mwGif olwdkYonf "r®trIaqmifrsm;jzpfjcif;aMumifh r[kwfyg/ apmif h a &S m uf j cif ; tm;em;vnf r I & S d a tmif B uKd ; pm;jcif ;
þoabmw&m;rsm;onf ykdívmrnfhtcef;BuD;wGif ydkrdkazmfjyoGm;ygrnf/
a&S ; OD; "r® o pf u srf ;acwf \ vI y f & S m;rI E S i f h E I d if ; vQif ajrmuf tar&d u ef E d ki f i H & S d
toif;awmfrsm;rSm ,aeYwGifaovsuf&Sdaeygonf/ ygpwmq&mrsm;tm; rauseyfoH
_____ &Sdonfhtoif;om;tdrfrsm;odkY opöm&SdpGmoGm;a&mufjcif;r&Sdonfudk wdkifwef;jcif;&SdonfrSm
yvly sH vsuf& Sd ygonf / toif; awmfr sm;onf ygpwmq&mrsm;tay:ü tajccHj yKpk
apmifha&Smufjcif;tjzpfrsm;pGm tm;udk;tm;xm;rIjyKvGef;ygonf/ odkY&mwGif "r®opfacwf
toif ; awmf r sm;onf rd r d wd k Y \ "r® q &mrsm;tay:ü tm;ud k ; tm;xm;jcif ; jyKaom
0dnmOfa&;toufwmudkxdef;odrf;zdkYrjyKMuyg/ þtcef;BuD;wGif toif;om;rsm;twGuf
jyKpkapmifha&Smufjcif;ESifh c&pf,mefwdkY\vlrItzGJYtpnf;ü "r®opfusrf;acwfwGif txl;
ojzifh"r®opfusrf;acwfrSm toif;awmfrsm;udktwnfwusygpwmrsm;ujyKpkapmifha&Smuf
a&;ay;aeonfudkavhvmoGm;ygrnf/
þtcef ; BuD ; wG i f & S d a omoabmw&m;rS m or® m w&m;vl r I t zG J Y tpnf ; wG i f
tzGJYtpnf;i,frSmaumif;pGmtaetxm;udk&&SdEdki fygonf/ odkY &mwGif tzGJY i,fonf
toif;awmftwGufjyóemtm;vHk;udkajz&Sif;Edkifrnfr[kwfyg/ tzGJYi,fonf aoae
vsuf &Sd aomtoif; awmfu dk aomfv nf; aumif ;? qk wf,kwfaomtoif ;awmf udk aomf
vnf;aumif; tm;jznfhEdkifrnfr[kwfyg/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfomvQif ajz&Sif;Edkif
rnf/ odkY&mwGif tzGJYi,fonf t"duoefY&Sif;aom0dnmOfawmfudkoGef;avmif;ay;Edkif
onf/ a,½I\udk,fa&mifx if& Sm;rIo nf vlr sm;udk ajymif ;vJa y;Edki fygonf / ol\
ay:xGef;rIonf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfujyKvkyfay;Edkifonf/ þonfrSm yk*¾dKvf
wpfOD;csif;aomfvnf;aumif;? toif;awmf\BuD;xGm;rIaomfvnf;aumif;? tzGJYi,f
wdkYujyKvkyfay;Edkifonf/
Murf;wrf;onfhtar&duefwdkY\wpfOD;csif;tjzpfonf tar&duefwdkYudk bk&m;
ociftm;wpfpHkwpfck&&Sdjcif;twGufjyKvkyfay;EdkifaMumif; txif&SdatmifjyKvkyfay;Edkifonf/
,HkMunfolrsm;tzGJYrSty jyKvkyfay;EdkifaMumif; txif&Sdapygonf/ okawoejyKol
135 136
wpfOD;u tar&duefc&pf,mef\&Spfq,f&mcdkifEIef;jynfhjynfhrSm toif;awmfxJwGif toif ;awmf BuD;wpf cku dk jyyg? þae&mrSm tvky frsm;vGe f; í armyef;
yg0ifrIr&SdbJESifh c&pf,mefaumif;wpfOD;jzpfEdkifaMumif; ,lqygonf/ þodkYpOf;pm; aom"r®q&mrsm;odyfír&SdonfudkjyEdkifonf/ þtoif;awmfrSm&ifhusuf
jcif;onf yxr&mpkc&pf,mefrsm;twGuf obm0r[kwfaMumif;tawG;tjrif&Sdaponf/ BuD ; xG m;rI r &yf e m;bJ & S d o nf u d k uREf k y f j yEd k i f y gonf / taMumif ; rS m
jzpfEdkifajc&SdonfrSm ,HkMunfoltzGJYtpnf;onf tvGefvdktyfvsuf&Sdaom ,aeY toif ;awmf onf bk& m;ocif\ vl rsm;udk Munfh ½I Edk if NyD ; bk &m;ocif rS
tar&duefwdkYuvnf;vdktyfaeaMumif;jzpfrnfvm;/ c&pf,mefrsm;twGuf a&G;cs,f&ef topfaomtoufwmrSm ac:,lEdkifjcif;aMumifhjzpfonf/
r[kwfbJ þtcef;BuD;\oabmw&m;wGif "r®opfusrf;acwfc&pf,mefwpfOD;jzpfzdkY
tk y f p k i ,f z G J Y jcif ; onf tajzud k a y;Ed k i f y govm;/ r[k w f y g? od k Y &mwG i f
vltzGJYtpnf;wGifyg0ifywfoufrIr&SdbJESifh vHk;0rjzpfEdkifyg/ oD;oefYrdrdbmomaeaom
wpfckaomtajztm;jzifh toif;awmfudkvrf;pOfajymif;í vHk;0ajymif;vJrI&SdEdkifonf/
c&pf,mefrsm;onf trSefwu,fc&pf,mefrsm;r[kwfyg/ toif;awmfwGifom trnf tajccH&nf&G,fcsufrSm vlrIa&;tzGJYtpnf;wpfckudkzefwD;í ulnDrIwpf&yftm; vdkvm;
pm&if;aygufaomfvnf; olwdkYonf c&pf,mefr[kwfyg/ c&pf,mefvlYtzGJYtpnf;wGif aomolrsm;xGuf&Sdí c&pfawmfudkrQa0aomtm;jzifh vufvSrf;um c&pfawmftaMumif;
yg0ifrI&Sd&ef toif;om;tjzpftrnfaygufjcif;ESifhrNyD;yg/ toif;om;r[kwfvQifvnf; udkrodaomolrsm;ESifh rQa0cHpm;rIjyKEdkifonf/ þonfrSm taumif;qHk;aomenf;vrf;
rNyD;Edkifao;yg/ wpfOD;ESifhwpfOD;ulnDrpjyKEdkifaomc&pf,meftzGJYtpnf;üom trIawmf jzpf aMumif ;udk þpma&;q&mrS ,l qygonf / tk yf pk i,fwpf ck wG if trI awmf pwif
ay:xGufEdkifaMumif; ajrmfvifhjcif;toif;awmfwGif ESpfq,f&mpkjynfhESpftukefrSmjzpfEdkif aqmif&Guf&efjzpfonf/ þulnDapmifrvdkaomvlrItzGJYtpnf;udkzGHYNzKd;wdk;wufatmif
ygonf / jyKpkysKd;axmifjcif;jyKí c&pfawmf\trIawmfNyD;pD;rItwGuf tajccHwnfaqmufjcif;
acwfopfajrmfvifhjcif;toif;awmfonf ygpwmq&mtay:ürSDcdktm;udk;&SdvGef;í taMumif ; udk þtcef ; wG i f & S mazGa wG Y & S d E d k i f z d k Y waph wapmif ; tm;jzif h "r® a [mif ;
ygpwmq&mr&SdvQif trIawmfaqmifjcif;tvkyfwdkYudk trSefwu,frjyKvkyfEdkifaom acwf uvlr ItzGJ Ytpnf; udk avhv mí zefq if ;jcif;taMumif ;ES if h "r®o pfu srf; acwf
tajctae&Sdygonf/ odkYjzpfí ajrmfvifhjcif;toif;awmfwGif qDrD;ukefí pdwfysufp&m vlrItzGJYtpnf;wdkYudkeufeJpGm&SmazGrIûyNyD;avhvmoGm;rnf/
tjzpfodkY "r®q&mrsm;onf wpfESpfNyD;wpfESpfomoemrSxGuf&SdaomtajctaerSm&SdMu
onf / þ"r® q &mrsm;onf xl ; cRef aomol r sm;jzpf M uonf / ES p f q,f h wpf & mpk u d k o r®
mu sr f;&S
v lr It zG
d t pn f;r sm;u d
Y
J kav h
v m&ef
pwifaomtcsde frSm ygpwmtvky fonf pdefa c:csufwpf &yfrS m ygpwmq&mrsm;udk
"r a
®[ mif;u sr f;\ aemu fcH t ajct ae
tcef;u@rsm;rsm;wGi fuRrf;usifrI &Sdz dkYa c:,l jcif ;jzifh ajz&S if;ír&Ed kify g/ olwdk Y\
pdwfysufrIudkxyfqifhírsm;atmifrjyKvkyf&yg/ uREfkyfwdkYonf jyKvkyf&rnfrSm olwdkY\
tzGJYi,f\wnfaqmufrItajctaerSm acwfopfjzpf&yfwGifawGU&Sd&aomfvnf;
pdwfy sufr Iu dk Ek wfo dr f; &ygrnf / odk Yr So m ol wd k Yp dwfu dk ajzvTwf NyD; bk& m;ocif \
tkyfpktzGJY\tpwGif tajccHusaombk&m;ocif\tvkyfvkyfjcif;onf tapmqHk;aom
trIawmfüqufvufNyD;aqmif&GufEdkif&ef wGef;tm;ay;Ekdifonf/ Carl George onf
bk &m;wdk Y\ or®musrf; wG if awGY &Sd &onf / bk &m;ocif ud k,fa wmfwdki fu vlo m;rsm;
ajrmfvifhjcif;toif;awmf\vdktyfcsufudk aumif;rGefpGmazmfjyEdkifonf/
r&SdrDuwnf;u&SdeifhcJhonf/ bk&m;ocifwpfyg;wnf;&Sdjcif;onf oHk;yg;wpfqlwnf;
ygpwmud ktajccH onfhtoif;awmfBuD; wpf ck udk uREfky ftm;jyyg? jzpfjcif;üod&onf/ or®musrf;pmu bk&m;onf uREfkyfwdkYtm; wpfckwnf;aomoD;jcm;
uREfkyfwdkYvnf; tvGefarmyef;aom"r®q&mtzGJYrsm;udkjyoEdkifonf/ uREfkyfudk jzpfwnfrItjzpfray:jyay;yg/ odkY&mwGif trsm;oHk;yg;wpfqlwnf;omvQif azmfjyjcif;
omreftoif;om;rsm;OD;aqmifonfhtiftm;jznfhonfh½dk;½dk;zGJYpnf;xm;aom &S dygonf / uREf kyf wdk Yonf bk&m;\wpfql wnf ;ud kem;rvnfE dki fyg/ trsm;oabm
137 138
oHk ; yg;wpf ql wnf ; omvQif em;vnf &ygonf/ od k Yj zpf í pma&;q&mcyf rsm;rsm;u zefqif;jcif;taMumif;udk rsm;pGmajymqdkaeaomolwdkYonf bk&m;ocif\rlv&nf&G,fcsuf
oHk;yg;wpfqlbk&m;onf rlvtzGJYi,f (small group) jzpfaMumif;&nfñTef ;ygonf/ jzpf a om zef q if ; jcif ; rS m uREf k y f wd k Y \ yxrOD ; qH k ; aomrd b ES p f y g;ud k z ef q if ; &mü
odkYjzpfí bk&m;\tESpfom&rSm tzGJYtpnf;wpf&yfjzpfonf/ bk&m;ocif\ESvHk;om; bk&m;ocif&nf&G,fcsufjzpfaom tzGJYtpnf; üaexdkifoGm;zd kY&nf&G,fcsufud krjrifbJ
twGif;oP²mefonf tzGJYtpnf;wpf&yfjzpfonf/ wpfOD;wpfa,mufrSm bk&m;ocifudk &Sd aeygovm;/ udk ,f tcsif; csif; aeEdk i fz dk Y ES i fh bk &m;ocif E Si fh a eEd ki fz d kY &nf &G ,fc suf
trSefwu,fem;vnfzdkY&ef olY&JhtzGJYtpnf;wGifwnf&SdrIrSty em;vnfEdkifrnfr[kwfyg/ r&Sdawmhygovm;/ toif;awmfwGif&Sdaomolrsm;onf wpfOD;ESifhwpfOD;½kef;uefNyD; rdrd\
bk &m;ocif onf wpfOD ;wnf ;&yfwnfjcif;rjyKyg/ ol \vlr sm;vnf ; wpfOD ;wnf; atmifjrifjcif;udkzefwD;vsuf tzGJYtpnf;\atmifjrifjcif;udkBuKd;pm;írjyKvkyfygovJ/
omvQifr&yfwnfEdkifyg/ Julie Gorman onf atmuf ygtwk d if ;owd jyKrd ygonf /
yxrOD;pGmvIyf&Sm;cJhaomtzGJYtpnf;wpf&yfonf þurÇmû*d[fay:wGif zefqif;
ud k,f h u d ku d k ,fz l v H k jcif ; ES i f h rd r d \ vGwf v yfr I & S d onf h a tmif j rif r I
jcif;tvkyfyifjzpfonf/ txl;ojzifh ajcmuf&ufajrmufaeYwGif vlom;rsm;udk ol\
owfrSwfcsufudk vHk;0bk&m;*dkPf;ESifhqefYusifbufjzpfonf/ xdkbk&m;*dkPf;
yHkoP²meftm;jzifh zefqif;cJhonf/ vlom;rsm;onf oHk;yg;wpfqlwnf;[laom bk&m;\
onf tzGJYtpnf;ütjyeftvSefwnf&SdvsufaeoGm;onf/
yHkoP²mefjzifhzefqif;jcif;jzpfonf/ odkYjzpfí vlom;rsm;udk tzGJYtpnf;wpf&yfwGif
touf&SifaexdkifoGm;zdkYjzpfonf/ oHk;yg;wpfqlwnf;aombk&m;aeaomtzGJYNyD;jynfhpHk tu,fíom bk&m;ocif\yHkoP²mefudka&mifjyef[yfapvdkvQif? toif;awmfü
onfhtzGJYtpnf;wGifaeoGm;ouJhodkYjzpfonf/ ]]þyHkoP²mefonf wpfOD;wnf;aom &SdapvdkvQif? tzGJYtpnf;wpf&yftm;jzifh toif;awmfonf av;pm;orIjyKí wpfOD;ESifh
yHkpH}} r[kwfyg/ vlom;rsm;onf wpfOD;wnf;aeoGm;zdkY zefqif;jcif;rjyKvkyfcJhyg/ olwdkYonf wpfOD;pdwfoabmESdrfhcsNyD; toif;awmfonfvnf; bk&m;*dkPf;ESifhpdwfoabmESdrfhcspGm
tzGJYtpnf;üaeoGm;zdk YESifh bk&m;ocifESifhaeoG m;zdkYjzpfonf / tjypf\tESp fom&rSm aexdkifoGm;aomtoif;awmfudkjyKpkysKd;axmif&rnf/ wpfOD;csif;\atmifjrifrIrS&&Sdaom
tzGJYtpnf; ESi fhuif;íaexd kifo Gm;&ef BuKd ;yrf ;rI jzpf onf/ tjcm;olrsm;ES ifhu if;a0; qkaus;Zl;udkpGefYvTwfNyD; tkyfpk\pHjyjzpfaomatmifjrifrIudkyHhydk;ay;&rnf/ bk&m;ocif
atmifaeoGm;zdkYjzpfonf/ vlom;rsm;onf tjcm;olrsm;ESifhrdwfo[m,uif;rJhjcif;onf \&nf&G,fcsufrSm uREfkyfwdkYonf wpfOD;ESifhwpfOD;rSDcdkíaeoGm;&rnf/ wpfOD;ESifhwpfOD;
jynfhpHkrIr&SdEdkifyg/ ,SOfNyKdifírae&yg/ wpfOD;ESifhwpfOD;tjyeftvSefrSDcdkaexdkifjcif;onf tajctjrpfrSm
ajrmfvif hjcif;toif;om;rsm;onf rMumcPaMunmcJhonfrSm bk &m;ocifu oHk; yg;wpfql wnf;aombk&m;üvmygonf/ zefqif; jcif;\yH koP²meftm;jzifh vmyg
vlom;rsm;udk e*dkrlvbk&m;\toGifoP²mef? yHkoP²meftm;jzifh jyefvnfay;csifygonf/ onf/ bk&m;ocifonf wpfOD;wnf ;&SdaomtzGJYtpnf;udkzefqif;jcif;rjyKyg/ tzGJY
þodkYjzpfrnfqdkvQif ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf usKd;yJhaomtzGJYtpnf;wpf&yf tpnf;wpf&yfzefqif;jcif;jyKonf/ tkyfpkrSmaeaombk&m;ocifonf tkyfpkudkzefqif;
udkjyefvnfírlvtwdkif;jyefjzpfapzdkYqE´&Sd&rnf/ odkYrSom bk&m;\oP²mefudk jyefvnf onf /
xif[yfEdkifrnf/ odkYjzpfí ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf usKd;yJhcJhaomtzGJYtpnf;udk vufawGYtm;jzifh bk&m;ocifudk vlYtzGJYtpnf;udkzefqif;oltjzpf tjrif&Sdjcif;
bk&m;ocif\yHkoP²meftm;jzifh jyefvnfí&&SdEdkif&ef vIyf&Sm;rIwpf&yf\ a&SUwef;rSm onf uREfkyfwdkY\vdktyfcsufjzpfaomtzGJYtpnf;wpf&yfESifh tjcm;aomc&pf,mefwdkYESifh
ae&rnf/ odkY&mwGif ajrmfvifhjcif;toif;üyif cdkifrmaomoD;oefYaevdkonfhpdwf"mwfrsm; aexdkif oGm;&efvdktyfy gonf/ þoabmw&m;tm;jzifh c&pf,mefwpfa,mufj zpfzdkY
&S daeygonf/ jzpf Edk ifa jc&S donfrSm tar&d uefE dki fiH rSmarG; zGm;cJh onf h ajrmf vif hjcif; qdkonfrSm woD;wjcm;rdrdbmomaeoGm;&ef vHk;0rjzpfEdkifonfudkod&Sd&rnf/ þuJhodkY
toif;awmfonf trIrJhtrSwfrJhMurf;wrf; onfhtar&duefwdkY\oD;jcm;aevdkpdwfudk rjyKvky fE dki fv Qif bk&m;ocif \oP²mefE Sif hc GmNyD ; bk& m;ocif\ vlo m;rsm;twG uf
{0Ha*vdw&m;awmftm;jzifh vufcHvsuf&Sdaeygovm;/ ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf tMuHtpnfwdkYESifhuGJuGmíaeoGm;jcif;jzpfonf/
F-18
139 140
yxrqHk;aomaomMumaeYae0ifcsdefwGif bk&m;ocifu ol\OykofaeY-owåraeY em;ae&m&uf a wmif ; qd k j cif ; r[k wf b J ? txl ; aeY wpf a eY u d k tzG J Y tpnf ; wpf & yf tm;
pwif a Mumif ; aMunmvd k u f o nf / xd k tcsd e f wG i f bk & m;ocif u owå r aeY & uf u d k tav;xm;jcif;jzpfonf/ OykofaeYwGif vlom;rsm;twGuf usKd;yJhcJhaomtzGJYtpnf;
oefY&Sif;aomem;ae&maeY[lí vlom;rsm;onf olESifhtwlaomfvnf;aumif;? vlom; wdkYESifhcGmNyD; olwdkYyg0ifEdkifaomvlYtzGJYtpnf;ü bk&m;ocifopfvGifaomqufqHa&;
tcsif ;csif; ES if h aomf vnf; aumif; tcsd ef ,l aeoG m;zdk Yz dwfa c:onf/ ajrmf vihf jcif ; jzifhyg0if&efzdwfac:jcif;jyKonf/ vlom;rsm;\aMuuGJzG,f&mjzpf&yfrsm;rSm cPcP
toif;om;rsm;onf ]]owåraeY}} \OykofaeYjzpfaMumif; tvGefajymMuonf/ rSefvnf; jzpfay:í Oykofa eYwG if wu,fh tzGJ Ytpnf;\zGHYN zKd; wdk; wufr Iudk toif;awmfwG if
rSefyg\/ odkY&mwGif xdkaeYtaMumif;udkajymqdk&mü xdkaeY\&nf&G,fcsufudkrarh&ef raqmif&GufcJhjcif;aMumifhjzpfonf/ rsm;aomtm;jzifh owåraeYudk ]]apmifha&Smuf}} aomfvnf;
ta&;BuD;onf/ olwdkYonf bk&m;ocifESifhaomfvnf;aumif;? tjcm;aomc&pf,mefrsm;ESifhaomfvnf;
tvGefvIyf&Sm;aomacwfopftoufwmwGif uREfkyfwdkYonf OykofaeYem;ae&maeY aumif; qufqHa&;wnfaqmuf&ef ysufuGufcJhonf/ odkYjzpfí OykofaeYudkapmifha&Smuf
wGif csKdUwJhaomacwfopfaexdkifrIrSem;aejcif;tcsdef&&SdcJhygonf/ odkYjzpfí uREfkyfwdkYonf jcif;wpfckwnf;omvQif jyKrnf&Sdaomf trSefwu,fOykofaeYudkvHk;0apmifha&Smufjcif;
OykofaeYwGif ]]em;aejcif;}} taMumif;udk rsm;pGmajymcJhygonf/ odkY&mwGif xdktaMumif;rSm r&S do nf enf; wl jzpf onf/ taMumif ;rSm Oyk of aeYo nf bk& m;ocif ES if htjcm;aom
OykofaeY\rlvtaMumif;wpf&yfr[kwfyg/ ,aeYOykofaeYem;ae&m&ufonf t"du c&pf,mefrsm;ESifhqufqHa&;tzGJYtpnf;wpf&yfjzpfonf/
tm½Hkûyp&mr[kwfyg/ tm'HESifh{0wdkYonf em;aezdkYtaMumif;r&Sdyg/ olwdkYonf tvkyfyif
rvkyf&ao;yg/ olwdkY\urÇmBuD;rSm yxrqHk;aomaeYonf OykofaeYjzpfonf/ Karl Barth tMuHjyKcJhouJhodkY tzGJYtpnf;wpf&yfonf ]]ajcmuf&ufajrmufaeY}}
bk&m;ocifonf vlom;rsm;udkvufaqmiftjzpfay;aomOykofaeYonf olajym zef q if ; jcif ; aeY wG i f vl r I tzG J Y tpnf ; rS a rG ; zG m;vmNyD ; Oyk o f a eYwG i f
aompum;rSm ]]ig&JhOykofaeY}} jzpfonf/ OykofaeYonf vlom;rsm;\em;ae&m&uf bk&m;ocif\vlYtzGJYtpnf;zdwfac:jcif; ]]owåraeY}} wGifjzpfcJhonf/
r[k wf yg/ bk & m;ocif \ em;ae&m&uf u d k *k Pf j yKjcif ; jzpf y gonf/ vlo m;rsm;rS m ]]zefq if; jcif ;\&nf&G ,fc sufr Sm? wpf csd efwnf;rSmyif t&m&mwdk if;rSm
bk&m;ocif\em;ae&maeYudk0ifpm;zdkY zdwfac:jcif;jzpfonf/ vlom;rsm;\tvkyftudkifrS vdkufvmonfrsm;udk bk&m;ocif\OykofaeYvGwfvyfrI? OykofaeYem;ae
em;aezdkY-olem;ouJhodkY owåraeYwGifem;aecJhonf/ bmaMumifhbk&m;ocifu ol\ jcif;ESifh OykofaeY\aysmf&TifrIwdkYonf twlyg0ifzdkY vlom;rsm;udkzdwfac:
OykofaeYwGif vlom;udkem;aezdkYzdwfac:ygovJ/ taMumif;rSm olwdkYonf tcsdef,lNyD; jcif;jyKygonf/
olESifhtwlaomfvnf;aumif;? tcsif;csif;ESifhaomfvnf;aumif; vlrItzGJYtpnf;udk zGHYNzKd;
wdk;wufatmifjzpfonf/ tm'HESifh{0wdkYonf olwdkYtm;zefqif;cJhaombk&m;ESifhtod qufqHa&;ESifh&Sdaombk&m;ocifonf vlom;rsm;udkzefqif;jcif;jyK&mü wpfOD;ESifh
tuRrf;jyK&efvdktyfygonf/ odkYjzpfí olwdkY\yxrOD;qHk;ESpfq,fhav;em&DwGif olESifh wpfOD;tzGJYtpnf;wGifvltcsif;csif;jzifhqufqHaexdkifoGm;&efrubJ bk&m;ocifESifhtwl
twltzGJYtpnf;udkwdk;wufzdkYzdwfac:jcif;jyKonf/ tzGJYtpnf;wpf&yfwGifaexdkifoGm;zdkYjzpfonf/ xdkxufru olonf txl;tcsdefudk
uREf ky fwd kY bk &m;ocif onf quf qH a&;jyKaombk& m;jzpfo nf / ol onf tzG JY owfrSwfNyD; {'ifO,smOfrSoD;jcm;xm;í usKd;yJhíysufpD;aeaomvlom;rsm;\tzGJYtpnf;
tpnf;wpf&yfjzpfonf/ ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf OykofaeYudktav;xm;& rsm;&Jhtvkyftudkifrsm;csefxm;í? aysmf&Tifjcif;ESifhjynfhpHkaomOykofaeY\em;aejcif;udk
rnf/ OykofaeYtaMumif;ajymí OykofaeY\tcef;u@rSvlom;rsm;ESifhbk&m;ocifwdkY 0ifa&mufí bk&m;ocif\a'gifvdkuf? tvsm;vdkufnDnmaomvlom;wdkYESifhqufqHa&;
onf wpfOD;ESifhwpfOD;qufqH&efvdktyfygonf/ odkYjzpfí OykofaeY\owif;pum;rSm zGHYNzKd;wdk;wufatmifjyKvkyf&ygrnf/ þodkYjyKrSom bk&m;\yHkoP²mefudkjyefvnf&&SdEdkif
,aeYurÇmwGiftxl;vdktyfvsuf&Sdonf/ ½IyfaxG;vsuf&SdaomvlrIa&;tzGJYtpnf;onf rnf/ c&pf,mefrsm;txJrS txl;ojzifhajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf w&m;a[m
141 142
rpjcif;&SdaomtzGJ Yi,fo nf toif;awmf\NyD;jynfhpH kaomvu©Pmjzpfo nf/ a,½I t&mud k & &S d aMumif ; ,H k M unf o uf 0 if a omol r sm;jzpf M uonf / þ,H kM unf c suf r S m
wnfaqmufcJhaomtoif;awmfyHkpHonf txl;BuD;rm;aomtoif;awmfrsm;r[kwfyg/ bmoma&;jyKjyif ajymif ;vJr I\ tarG tESp fwpf &yfr [k wf yg/ xd kt&monf ol wd kY \
ao;i,faomtkyfpkjzifh yGifhyGifhvif;vif;&SdMuí ½dk;om;pGmwpfOD;ESifhwpfOD;qufqHMu "r®opfusrf;\&ydkifcGifhjzpfonf/ toif;awmfonf ,Zfyka&m[dwft&mudkem;vnfrI&Sdí
jcif;jzpfonf/ c&pf,mefwpfOD;csif;wdkYonf bk&m;ocifxHodkYcsOf;uyfEdkifaMumif;? Mum;zsefajzay;olr&Sd?
a,½I \tzGJY i,ftrI awmfaqmifjcif;\tcsuftcsmrSm ao;i,faomvlrItzGJY c&pfawmfwpfyg;omvQifzsefajzay;rnfhol&Sdygonf/ odkY&mwGif ajrmfvifhjcif;toif;om;
tpnf ; jzpf o nf / vl r I t zG J Y t pnf ; wnf a xmif & ef t wG u f o ,f a qmif j cif ; jyKonf h rsm;rarhtyfaomt&mrSm vltrsm;onf ,Zfyka&m[dwft&mudk vlrItzGJYtpnf;wpf&yf
armf a wmf ,mOf o abmomjzpf o nf / a,½I v uf c H j cif ; &S d o nf r S m xd k tzG J Y i,f o nf wGif yg0ifrIr &SdbJESi fh ,Zfy ka&m[dwf t&mudkr &&SdEdki fyg/ udk ,fwpfa,mufwnf;ESifh
&nf&G ,fcsufyef ;wdkifudkN yD;ajrmuf zdkYtwGuf taumif;qHk;aomenf; vrf;jzpfo nfudk ,Zfyka&m[dwft&mudkr&&SdEdkifyg/ ,Zfyka&m[dwft&mudk&&Sdjcif;onf vlYtzGJYtpnf;
em;vnfoabmaygufygonf/ a,½I\trIawmfaqmifjcif;oufwrf;wpfavQmufvHk;wGif wGifyg0ifrI&SdrSom ,Zfyka&m[dwft&mudka&muf&SdEdkifaMumif;qdkvdkygonf/ ,HkMunf
ol onf pdk ;&d rfr I&S donfrSm vl rItzGJ Ytpnf;wpf& yfr Sm ol\aemufvd kuf tMum;wG if olr sm;tm;vHk; wdkYo nf ,Zfyka &m[dwft&mudk&&S dEkdi fí ol wdkY onf tjcm;olrsm;udk
vlr Iq ufq Ha &;&Sd zd k Y ol v dk vm;cJ ho nf / þtvk yf ud k a,½I\ BuKd; yrf ;csuf twGu f tzGJYtpnf;wpf&yfwGif trIaqmifay;&rnf/ tzGJYtpnf;wGif,HkMunfoltm;vHk;wdkYonf
ta&;BuD;qHk;aomaqmif&Guf&rnfhtvkyfjzpfrnf/ ,Zfyka&m[dwft&mrsm;&&Sdonfjzpfí ,Zfyka&m[dwft&mudk&&Sdaom,HkMunfoltm;vHk;
a,½Ionf tzGJYtpnf;twGufpdk;&drfrI&Sdjcif;onf ol\oHk;yg;wpfqlqufqHa&;
wdkYonf c&pf,meftm;vHk;wdkYrSmwpfOD;ESifhwpfOD;trIawmfudkulnDrp&ef ac:,ljcif;jzpf
ESifhvlom;rsm;twGuf bk&m;ocif\yHkoP²mefjyefvnf&&Sdjcif;tajcpdkufípdk;&drf&jcif;
onf/ þoabmw&m;tm;jzifh ]]wpfOD;ESifhwpfOD;}} qdkonfhpum;rSm "r®opfusrf;wGif
jzpfygonf/ tu,fíom jyefvnfa&G;Ekwfjcif;cH&rnfudk bk&m;ocif\yHkpHwl? oP²mefwl?
&S d& m? t"d yÜ m,f trsm;BuD ;&Sd vmonf / taMumif;rSm ,Zf yk a&m[dwf wd kY \trI awmf
jyefvnf&&SdzdkYvdktyfvQif vdkufem&rnfhtrdefYwdkYrSm vlYtzGJYtpnf;wGif toif;awmftm;
aqmifjcif;t&mudk&Sif;vif;jyonf/ xdkt&mrSm tjyeftvSefulnDrpjcif;trIawmfaqmif
c&pfawmf\urÇmay:üwnfaqmufoGm;&rnf/ a,½I\em;vnfcJhaom ]]toif;awmf}}
onf tar&duefEdkifiHoD;oefYaomtaemufwdkif;om;wdkY\em;vnfcJhaomtoif;awmf jcif;jzpfygonf/ xdkulnDrpjcif;t&monf vlrItzGJYtpnf;rSmomvQif &&SdEdkifygonf/
ESifhvHk;0qefYusifbufjzpfonf/ tar&duefEdkifiHom;onf bk&m;ocifudk udk,fydkif&Sdcdk; a,½Iwnfa xmifcJ honfh topfa om,Zf yka&m[dwft&mwdkY udkem;vnfjcif;jzifh
EdkifaMumif;? toif;awmfudkroGm;bJaevQif a,½I\em;vnfxm;aomtoif;awmfrSm tzG J Yi ,f (Small groups) onf "r® o pf u srf ; wG i f 0wf jyKjcif ; t&mjzpf vm&jcif ; rS m
vlrItzGJYtpnf;wpf&yf\tESpfom&udk em;vnfrIvGJoGm;ygonf/ wpfOD;wpfa,muf a,½Ionftoif;awmftm; yHkpHopfjzifhwnfaqmufoGm;cJhonf/ þyHkpHonf ,HkMunf
wnf;? odkYr[kwf oD;jcm;aeNyD; bk&m;ocifudk0wfjyKudk;uG,fjcif;qdkonfrSm rjzpfEdkif olr sm;tm; wpfO D;ESi fhwpf OD;tay:uln D½dkif ;yif; rI&Sd &rnf/ rdrd udk,fu dkomtm;udk ;rI
aomt&mjzpfygonf/ a,½ItwGufrSmrl toif;awmfbk&m;ausmif;udkwufa&mufjcif; tpm;&S d&rnf/ þyHkp Honf wrefawmfusrf;wGifazmfjycJhaomtd rftoif;awmfr sm;rSm
onf- yg0ifywfoufrI&Sdjcif;onf vlrItzGJYtpnf;wdkYESifhywfoufrI&Sdjcif;jzpfonf/ olonf jynfh0pGmzGHYNzKd;wdk;wufcJhygonf/
toif;awmfudk uREkfyfwdkY\taemufEdkifiHom;wpfoD;yk*¾vtjrifESifhvHk;0jcm;em;onf/ a,½Ionf tzGJYi,frsm;udkwnfaxmif&mü tBuD;rm;qHk;tm;ay;rIjzpfygonf/
trSefrSm vlrItzGJYtpnf;wpf&yfESifhyg0ifywfoufrI&Sdjcif;onf a&G;cs,frIwpf&yf odkY&mwGif toif;awmftm; tzGJYi,fudkwnfaxmifjcif;trdefYawmfray;cJhyg/ odkY&mwGif
c&pf,mefrsm;twGufr[kwfyg/ yg0ifywfoufrI&Sdudk&Sd&rnf/ 'g[m c&pf,mefrsm;\ ol\trIawmfaqmifjcif;wpfavQmufvHk;wGif vlrItzGJYtpnf;udk tajccH&nf&G,fcsuf
avmuyg/ ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf ,HkMunfoltm;vHk;wdkY\,Zfyka&m[dwf tjzpf zGHYNzKd;wdk;wufatmifjyocJhygonf/
151 152
tdrfajctao;onf pk½Hk;zdkYae&mtm;jzifh a&S;OD;toif;awmfrsm;\zGJYpnf;yHkjzpf aMunmrIj yKaomtcsd efx d& Si fo efc Jh onf/ tH hz G,faumif; onfrS m tzGJ Yi,fr sm;onf
onf/ taMumif;rSm a&mrtifyg,mtESHYwGif wnfaxmifcJhygonf/ tdrfonf qufvufí toif;awmfrsm;vmí BuD;xGm;vmrIrSm taqmuftODrsm;rsm;rvdkbJESifh BuD;xGm;vm
tajccHpk½Hk;jcif;ae&mtjzpf a&S;OD;toif;awmfrsm;twGufjzpfcJhonf/ pk½Hk;jcif;ae&m Edkifonf/ tzGJYtpnf;BuD;rsm;ESifh vltkyfBuD;rsm;pk½Hk;rIBuD;rsm;r&SdbJESifh rsm;jym;vmEdkif
taetxm;wGif toif;awmfudkao;ao;uav;jzpfapygonf/ xdkaemuf toif;om; onf/ toif;awmfonf tzGJYi,ftm;jzifh c&pf,mefrsm;twGuf yHkrSef&SdonfrSm yxr
rsm;rSm BuD;xGm;vmonftavsmuf tkyfpkrsm;rsm;ay:vmapygonf/ A[dktcsuftcsm ESpfoHk;&mwGifqufíjzpfcJhonf/
tpkta0;BuD;rjzpfvmyg/ xdkYaemufpOf;pm;&efrSm þtoif;awmfrsm;onf c&pf,mefrsm;vIyf&Sm;rItm;vHk;
tdrftoif;awmfrsm;onf ,HkMunfolrsm;\oD;jcm;tkyfpkrsm;jzpfovm;? twGuf tcsuftcsmA[dkwpf&yfjzpfonf/ toif;awmfonf a,½k&SvifNrKdUudkausmfvGefNyD;
odkYwnf;r[kwf ydkBuD;aomtoif;awmf\wpfpdwfwpfydkif;jzpfonfvm;udk yGm;rsm;vmonfh tcgrS m tpOD ;ydki f;acgif;aqmifrsm;onf toif;awmfud kpwifr nf?
aocsmrodMuyg/ jzpfEdkifonfum;? tdrftao;awG&Jhrdwfo[m,zGJYjcif;\ toif; awmf v lB uD ;rsm;ud ka vh usifh ay;í Munf h½ Ia pmif r zd kY jyKNyD; aomtcgrSm olwdk Y
wnfa qmufyH konf NrKdYwpf NrKdY odkYr[kwf a'owpfck\ wnfaqmufrI xGufcGmoGm;onf/ tdrftoif;awmfrsm;onf tultnDtrtpwdkYudk udk,fh[mESifhudk,f
taqmufttHkwpf&yfjzpfygonf/ a&S;OD;wynfhawmfrsm;onf tzGJYtpnf; jyKvk y f & onf / ygpwmrsm;tjyif u aeac:vmzd k Y rvd k y g/ wnf a xmif o G m ;aom
tao;rS mawGYqHkMuNyD; omreftdrf uav;rSm tqifajypGm&SdMuygonf/ toif ;awmf wpf ck o nf vl trsm;BuD ; wd k Yo nf wpf ae&mwnf; rS mpk ½ Hk ; rI & Sd aomtcg
(Oyrmtm;jzifh? jypfudvESifhtmukvwdkYonf &GufzsifwJt&SifcsKyfolrsm; vdktyfo nfhjyKpkapmif ha&SmufrIray;Edkifyg/ tv,fA [dkcsKyfudkif rIudkavQmhNyD ; tdrf\
jzpfí csrf;omrnfr[kwfyg- wrefawmf 18;2? 3)/ tzGJYi,fawGUqHkrIonf tqifajypHjyjzpfygonf/ þtoif;awmfrsKd;onf c&pfawmf\
tzGJYtpnf;wpf&yfudka&mifjyef[yfEdkifonfjzpfí toif;awmfBuD;\aiGaMu;o,HZmw
ajrmf v if h j cif ; toif ; om;rsm;onf tu,f í om þtoif ; awmf r sm;onf
udkygcsKyfudkifrIrjyKyg/ toif;awmf\y&dowfrsm;ESifh 0dnmOfa&;udkygxdef;odrf;ay;Edkif
toif;BuD;wpfoif;\wpfpdwfwpfydkif;jzpfNyD; wpfenf;tm;jzifhqufoG,frI&SdonfrSm
onf/ "r®trIaqmifrsm;onf qufvufítopfaom,HkMunfolrsm;\tkyfpkrsm;udk
wrefawmfq,fhESpfyg;tm;jzifhajymvQif vufcHEdkifrnfjzpfonf/ odkY&mwGif olwdkYü
wpfckpDtaejzifh NyD;jynfhpHkrI&Sdonf/ olwdkYonf ydkíBuD;aomtoif;awmfESifhaygif;pnf;í aqmufwnfay;Edkifonf/ urÇmtESHYrSm ,HkMunfolrsm;tzGJYudkwnfaqmufEdkifonf/
toif;awmfjzpfzdkYrvdkyg/ taMumif;rSm a,½Ionf ajymjycJh&mü vlESpfOD;oHk;OD;pk½Hk; olwd kYtm;avh usifhoif Mum;ay;í tkyfpk i,frsm;taetxm;t& ,HkMunfolrsm;tzGJY
aomtcgrSm ol\emrawmftm;jzifhjzpfvQif olonf olwdkYESifh&Sdrnf/ þodkYjzpfvQif tpnf;wpf&yftjzpf tjyeftvSeftultnDtrtpay;Edkifonf/
tdrf\rdwfo[m,wpfckcsif;onf toif;awmftjzpf jynfhpHkrIoabmtjynfht0&Sdonf/ ,aeYqdkvQif toif;awmfonf "r®opfusrf;\yHkpHrSpGefYcGmcJhygonf/ w&m;0if
ol wd kY onf yd kí BuD;aomtzGJ YE Si fh qufoG ,f rI &S da omfv nf ; olwdk Yo nf toif; awmf wnfaxmifcJhaomtoif;awmfrsm;onf tzGJYtpnf;wpf&yf\vIyf&Sm;rIudkray;aqmif
wpfoif;jzpfrnf/ tm;vHk;wdkYrSm xdkrdwfo[m,wpfckwnf;jzifh vlwdkif;u c&pfawmfü Edk ifawmhyg/ aemufN yD; tdrf toif ;awmfrsm;udk ,cifu½k yf<uif;½kyfu sefy if,l qí
aysmf&TifrI&Sdrnf/ odkY&mwGif wpfOD;ESifhwpfOD;eD;pyfrI&Sdaomrdwfo[m,onf ,HkMunf pGefYvTwfcJhygonf/ odkY&mwGif acwfopftzGJYi,fvIyf&Sm;rIonf tultnDay;í arhavsmh
olrsm;rS wpfOD;ESifhwpfOD;tdrfrSmawGUqHkaomtcgrSm &&SdEdkifaomt&mjzpfygonf/ cJhaomc&pfawmf\trIawmfaqmifjcif;tvkyfudk tm;jznfhíjyefvnfwnfaqmufEdkifyg
þtzGJYi,ftaetxm;onf toif;awmfjzpfjcif;rSm ESpfaygif;oHk;&meD;yg;qufí onf/ toif;om;rsm;tjyeftvSefulnDrpjcif;trIudk or®musrf;pmESifhtnD ,HkMunf
jzpfy gonf/ uGef pwefwd kif ;acwftxd toif ;awmfr sm;udk tzGJY tpnf ;BuD;wpf& yf jcif;tzGJYtpnf;rsm;udkwnfaqmufEdkifygonf/
159 160
wr efawmf&Si faygv k
\ em;v n fcJh ao mt o i f;o m;r sm;t m; cJhaomyHkpHrSm c&pf,mefjzpfjcif;onf tzGJYtpnf;rygbJESifh c&pf,mefrsm;r&SdEdkifyg/
M
u n fh
½Iapmifha&Smu fjci f;u d
t zG
k Y
J
i , fr S
wpfq i fh
jyK
Ed
i fo n f
k olwpfOD;wpfa,mufonfvnf; tzGJYtpnf;wGifyg0ifrIr&SdvQif c&pf,mefrjzpfEdkifyg/
odkYjzpfí &Sifaygvkonf toif;awmfudkwnfaxmif&mü toif;tzGJYjzpfzdkY&ef
wrefawmf &Sif aygvk onf wrefawmfusrf;pmtkyfü azmfj ycJha om toif;awmf wnfaxmifcJhonf/ þtoif;awmfrsm;onf cHwyfBuD;wpf&yfr[kwfyg/ odkYr[kwf
trsm;pkudkwnfaxmifcJhygonf/ olqufNyD;yifawukawåaeYyHkpHjzifh tdrftoif;awmf c&pf,mefbk&m;&Sdcdk;ausmif;awmfBuD;r[kwfyg/ olwdkYonf tdrftoif;awmfuav;rsm;
rsm;udk wnfa qmuf cJ ho nf / rdwfo [m,jyKEd ki f& ef &yf wnfc Jh onf/ &Si fa ygvk onf jzpfí wpfOD;wpfa,mufonf 0ifa&mufNyD; tjcm;aomc&pf,mefrsm;ESifh ppfrSefaom
tzGJYydkiftaqmufttHkrsm;jzifh AdrmefawmfESifhwlaomtoif;awmfudkwnfaxmifoGm;Edkif tzGJYtpnf;wpf&yfusifhoHk;Edkifonf/ þjzpf&yfrSm rawmfwqjzpf&yfr[kwfyg/ &Sifaygvku
onf/ odkY&mwGif wrifwumtdrftoif;awmfrsm;udkwnfaxmifoGm;&efa&G;cs,fcJhonf/ wrif&nf&G,fonfh r[mAsL[mjzpfygonf/ yHkpHtm;jzifh c&pfawmfajymonftwdkif;
&SifaygvkemcHjcif;jzpfygonf/
tzGJYzGJY&eftwGuf tajccHxm;onf/ xdkt&mrSm a,½Iu olwdkYudkoGefoifcJhí vdkufem
&Sifaygvk\t"dyÜm,fzGifhqdkcsufrSm tzGJYtpnf;wpf&yfonf a&mr 12 ESifh 1aum&defok
jcif;jzpfygonf/
12 wGif pifNyKdifíawGUEdkifonf/ odkYjzpfí 0dnmOfa&;qkaus;Zl;taMumif;udk toif;
&Sifaygvkonf ol\trIawmfaqmifjcif;c&D;pOfrsm;udk vlYtzGJYtpnf;rsm;wGif
tzGJYtpnf;wpf&yftjzpf aqG;aEG;cJhonf/
tjcm;wynfhawmfrsm;ESifhtwl c&pfawmftm;emcHí ESpfa,mufwpfwGJESpfa,mufwpfwGJ
tm;jzifh xGufcGmoGm;Muonf/ wpfcgwpf&H &Sifaygvk? AmeA? rmukwdkYESifh tjcm;aom Oyrmum;? udk,fwpfckü t*Fgtrsm;&Sdonfjzpfí xdkt*Fgrsm;onf
tcsdefrsm;wGif olESifho dvwdkYtwloGm;Muonf/ &Sifaygvk ESifhol\tzGJYom;wdkYonf aqmif&Gufp&mtrIwpfckwnf;r&SdouJhodkY? xdkYtwl? trsm;jzpfaomigwdkY
vlawGudk&SmNyD; wynfhawmfjzpfjcif;udk wpfOD;csif;tvdkuf {0Ha*vdowif;pum;vufcH onf c&pfawmfüwpfudk,fwnf;jzpfí? toD;oD;t*Fgcsif;jzpfMu\ (a&mr
&&Sdjcif;udkaysmfarGUaponf/ a&S;OD;toif;awmfonf trIawmfaqmuf&Guf&mü tzGJYvdkuf 12;4-5)/
aqmif&GufrI&Sdonf? wpfOD;wpfa,mufcsif;tvdkufraqmif&Gufyg/ taMumif;rSm yxr þrSm&Sifaygvkonf av;av;eufeufajymoGm;onfrSm c&pf,meftm;vHk;wdkYonf
&mpkESpftoif;awmfonf {0Ha*vdw&m;awmfudk vlrItzGJYtpnf;udktajccHjyKjcif;jzifh udk,fxnfwpfckvHk;\tpdwftydkif;rsm;jzpfMuonf/ olwdkYonf tzGJYtpnf;wpfckwGif
aqmif&Gufygonf/ odkY&mwGif ESpfq,f&mpkwGif wpfOD;csif;tvdkufaqmif&GufrI&Sdonf/ &Sifoefvsufwnf&Sdonf/ oD;jcm;aomc&pf,mefrsm;twGuf ae&mr&Sdyg/ &Sifaygvku
trIawmfaqmifr sm;onf wpf OD;csif ;tvd kuf 0dn mOf rsm;udk wpfO D;NyD;wpfO D;ud k&&Sdzd kY qd ko nf ? c&pf ,mef wpfO D; jzpf zd kY qd ko nf rS m tzGJ Ytpnf; wpfc ktwG if ;ü tjcm;aom
BuKd;pm;Muonf/ c&pf,mefrsm;ESifhtwl&SdEdkif&rnf/ olwdkYrSm woD;wjcm;toif;0ifrsm;jzpfonfrubJ
yxr&mpkE Spfc&pf,mefrsm;onf {0Ha*vdowif;pum;udkjzefYjzL;&mü toif; ]]toif;0iftcsif;csif;jzpfMuonf/}} &Sifaygvktaejzifh toif;om;jzpfzdkYwpfckwnf;
tzGJYtvdkufaqmif&GufNyD; toif;tzGJYwGif&nfpl;jcif;jzpfonf/ taMumif;rSm c&pfawmf omr[kwfb J? toif;tzGJYwG if,HkMunfolrsm;onf wpfOD;ESif hwpfOD;tjyeftvS efrSDcdk
onf toif;tzGJYtopfwpf&yfudkapcdkif;í tzGJYtpnf;{0Ha*vdw&m;awmfudk ol\ tm;xm;Edk if &rnf / &S if aygvk u rS ef cJ ho nf &S da omf? yk *¾ dK vf wpfO D; wpfa ,muf onf
trIa wmf aqmif &G ufj cif; wpf avQmufv Hk; ü yHk pH tm;jzifh aqmif &G uf cJh ygonf / a&S ;OD; toif; awmfwpfck wGif toif; om;rsm;jzpfa omf vnf ; tzGJ Ytpnf;ywf0 ef; usifwG if
wynfhawmfrsm;vnf;rwwfEdkifyg/ olwdkYudk a,½IuoifMum;avhusifhay;í olwdkYonf tjcm;aomc&pf,mefrsm;ESifhaygif;oif;qufqHa&;ESifh tcsif;csif;rSDcdktm;xm;jcif;r&Sdygu
vnf; oifMum;onftwdkif; vufawGUusifhoHk;&onf/ a&S;OD;toif;awmfwGifusifhoHk; olwdkYonf "r®opfusrf;oabmw&m;tm;jzifh trSefwu,fc&pf,mefrsm;rjzpfaMumif;
161 162
zGH YN zKd ;wd k; wuf vmatmif jyKvk yf v Qif trI a wmfu d k qk a us;Zl ;tay:ütajccH jcif; ud k trIawmfrSty? wrefawmfwdkY\trIawmfonf txl;ac:,ljcif;rSxl;uJ
vspfvsL½IoGm;ygu "r®opfusrf;acwftoif;awmfwGifxl;qef;onfrubJ bmoma&; ygonf/ odkYjzpfí "r®opfusrf;acwfwGif rnfonfhtrIawmfaqmifjcif;
wGif a,bk,svufcHaomt,ltqESifhqefYusifí rdpäm'd|dt,l0g'oufa&mufjcif;&Sd tvkyfudkrQ toif;awmfwGif&SdaomtzGJY0ifrsm;wm;jrpfjcif;r&Sdyg/
167 168
qJ&Sd\/ oifwdkYonf udk,frodaomt&mudkudk;uG,fMu\/ igwdkYonf toHk ;jyKjcif;onf &S if aygvk \t"du bmoma&;\,HkM unfc suf tpwGi f& Si f;jyaom
ud k ,f o d a omt&mud k u d k ; uG ,f M u\/ taMumif ; rl u m;? ,k ' vl wd k Y ü toif;awmftm; vlYtzGJYtpnf;tjzpfazmfjycsufwGifawGY&Sd&ygonf/ &Sifaygvktaejzifh
u,fwifjcif;taMumif;&Sd\/ udk;uG,faomolrSeforQwdkYonf crnf;awmfudk toif;awmfonf bk&m;ocifudk0wfjyKudk;uG,f&efawGYqHkjcif;r[kwfbJ bk&m;ocifudk
eH 0dnmOfE Sifh vnf; aumif;? opömw&m;ES ifh vnf; aumif; udk; uG,f&rnfh 0wfjyKudk;uG,fjcif;onf tzGJY0ifrsm;jyKorQaomt&mrsm;wGif 0wfjyKudk;uG,frIjyKonf/
tcsdefumvonfvmí ,ckyifa&mufvsuf&Sd\/ taMumif;rlum;? xdkodkY þtaMumif;onf vlrsm;u bk&m;ausmif;odkYoGm;aomtcgrSm olwdkYonf bk&m;ocif
udk;uG,faomolwdkYudk crnf;awmfonftvdk&Sdawmfrl\/ bk&m;ocifonf udk0wfjyKjcif;r&Sdonfudkrqdkvdkyg/ olwdkYonf bk&m;ausmif;wGif0wfjyKudk;uG,fjcif;rSm
eH0dnmOfjzpfawmfrl\/ bk&m;ocifudkudk;uG,faomolwkdYonf eH0dnmOfESifh olwdkY\toufwmwpfpdwfwpfydkif;jzpfí jyKorQaomt&mwdkYrSm 0wfjyKudk;uG,fjcif;
vnf;aumif;? opömESifhvnf;aumif; udk;uG,f&rnf}} (a,m[ef 4;21- jzpfonf/ odkYjzpfí toif;awmf\t"duvIyf&Sm;rIrSm ]]0wfjyKudk;uG,fjcif;vkyfief;}}
24)/ [líajymqdkjcif;rSm wvGJtac:ta0:orkwfjcif;jzpfayrnf/ þodkYaomtjrifrsm;onf
or®musrf;pm\ppfrSefaomem;vnfrIudk vGJacsmfapí 0wfjyKudk;uG,fjcif;udkwnfaxmif
c&pf,mefrsm;0wfjyKudk ;uG,f jcif ;ae&monf ta&;rBuD;awmhy g/ vl wdkY onf xm;onf htoif ;BuD ;wpfc k\ vIyf &S m;rIwpf &yftaetxm;jzpfoG m;onf/ trSe fr Sm
oefY&Sif;rGefjrwfaomae&modkY 0wfjyKudk;uG,f&efoGm;zdkYrvdkawmhyg/ ppfrSefaom 0wfjyK toufwm\emcHrIwpf&yfjzpf&ygrnf/
udk;uG,fjcif;onf t"dyÜm,fzGifhqdkcsufrSm c&pfawmfudktoufwmtjyKrlwdkif;rSm emcHzdkY toif ;awmf \ twl wuG awG Yq H kj cif ; \&nf & G,f csufr S m 0wf j yKudk ; uG ,fj cif ;
jzpfonf/ 0wfjyKudk;uG,fjcif;onf wpfywfwpfcgOykofaeYreufwGif vlawGjyKvkyf r[kwfyg/ c&pf,mefrsm;taejzifh tjrJwrf;0wfjyKudk;uG,f&rnfjzpfonftavsmuf trSefrSm
aomt&mr[kwfawmhyg/ 0wfjyKudk;uG,fjcif;onf emcHrI&Sdaomtoufwmudk ocif rd wfo [m,zGJY jcif;jzpfo nf/ tu,fíom toif; awmftwlwuG awG YqH kjcif;onf
bk&m;twGuf vlawGutouf&Sifaexdkifjcif;jzpfonf/ &Sifaygvkonf þbmoma&; or®musrf;pm\,H kMunfcsufudk &Sif ;vif ;jyjcif; jzpf vQif toif;awmfonf tzGJYi ,f
,HkMunfcsuftopfudk 0wfjyKudk;uG,fjcif;taMumif;tm; ydkícsJUxGifajymMum;ygonf/ rdwfo[m,tzGJYi,fESifh&Sd&rnf/ þtzGJYwGif vlwpfOD;csif;u ppfrSefaomtzGJYtpnf;
nDtpfudkwdkY? touf&Sifjcif;vu©Pm? oefY&Sif;jcif;vu©Pm? bk&m; wpf&yf wpfOD;ESifhwpfOD;rdwfo[m,zGJYjcif;udkawGY&Sd&rnf/ toif;awmf\BuD;rm;aom
ocifESpfoufawmfrlzG,faomvu©PmESifhjynfhpHkaom,Zfudk oifwdkYonf awGYqHkjcif;yHkpHonf jyifqifoGm;&efvdktyfayrnf/ t"dyÜm,frSm BuD;rm;aomawGYqHkjcif;
yl a Zmf í rd r du d k ,f c E¨mud k bk &m;ocif tm;quf u yf jcif ; wnf ;[l a om onfta&;rBuD; yg[l ír[kwfy g/ trS ef tm;jzif h BuD; rm;aompk ½Hk ;awG Yq Hk jcif ;onf
oifwdkYjyKtyfaom0wfudkjyKrnftaMumif; bk&m;ocif\u½kPmawmfudk t"dyÜm,f &SdEdkifrnfrSm tjyeftvSefqufqHa&;wdkYudk ao;i,f onfhtkyfpkwGif zGHYNzKd;
axmufxm;í oifwdkYudkigwdkufwGef;EId;aqmfay\ (a&mr 12;1)/ wdk;wufrI&SdrSom t"dyÜm,f&Sdygvdrfhrnf/
a&S; OD ;c&pf,mef rsm;\awG Y qH k y GJ r S m b,f uJ h o dk Y & S dy goenf ; / taMumif ;t&m
&Sifaygvkonf a,½I\tajccH0wfjyKudk;uG,fjcif;oGefoifcsufrsm;udkcsJUxGifí raumif;onfrSm or®musrf; csufr sm;wG if yd krdk csJUxGifjcif;r&Sdyg/ tMurf;zsif;azmfjy
ajymaompum;rsm;rSm 0wfjyKudk;uG,fjcif;onf c&pf,mefwpfOD;\toufwmwpfckvHk; csufrsm;om&Sdygonf/ olwdkY\t"duvIyf&Sm;rIrSm wrefawmfrsm;\oGefoifcsuf (or®m
udkjzpfygonf/ ,if;onf c&pf,mefwpfOD;csif;\jyKvkyfaomtrIawmfaqmifjcif;tvkyfudk usrf;pmudkavhvmjcif;) wGifom tm½Hkay;jcif;omjzpfygonf/ oGefoifcsufrsm;avhvm
tjcm;aom0dnmOfa&;qkaus;Zl;wdkYESifho[Zmwjzpfatmif ocifbk&m;twGufjyKvkyfaom jcif;? rdwfo[m,jyKjcif;? rkefYudkzJhjcif;ESifh qkawmif;yw¬emjyKjcif;wdkYjzpfygonf/ olwdkY\
t&mjzpfonf/ trSeftm;jzifh 0wfjyKudk;uG,fjcif;ESifhywfoufí 0dnmOfqkaus;Zl;ud k vIyf&Sm;rIwGifvnf; qmvHusrf;udkoDqdkjcif;? "r®oDcsif;rsm;ESifh 0dnmOfa&;oDcsif;rsm;
F-22
171 172
vnf ;yg0ifo nf / þt&mrsm;onf trsm;ESi fh q dk if aomvI yf & Sm;rIwpf& yf j zpfo nf / tjzpftoif;awmfudk xl;jcm;pGm,k'wdkY\0wfjyKudk;uG,frIESifhuGmjcm;onfhyHkpHudk ol\
yGJMunfhy&dowfoabmr[kwfyg/ "r®opfusrf;wGif t&dyfta,miftm;jzifh yHkrSefw&m;a[m tcsdeftcgwGifuGJjym;rI&SdoGm;atmifzefwD;cJhonf/ oljyKvkyfcJhaomt&mrSm toif;awmf
q&mrsm; vl x k t m;w&m;a[mjcif ; rsm;jyKvk y f o nf h taxmuf t xm;rsm;r&S d y g/ \yHkpHudkjyKjyifajymif;vJí yGJMunhfy&dowftjzpfrS yg0ifywfoufrI&Sdaomtoif;awmf
w&m;a[mjcif;trIonf c&pf,mefr[kwfaomolwdkYudk c&pfawmftaMumif;jzpfonfh tjzpf a jymif ; vJ c J h o nf / &S i f a ygvk \ acgif ; aqmif r I a tmuf r S m toif ; awmf o nf
{0Ha*vdw&m;awmfrsm;udk a[mMum;jcif;jzpfonf/ {0Ha*vdw&m;awmf\taetxm;rSm rdwfo[m,jyKjcif;tzGJYodkYajymif;vJí wufa&muf&aomtjzpfrSajymif;vJcJhonf/
w&m;a[mMum;jcif;onf yHkrSefjyKvkyfaomt&mrsm;jzpfonf/ &Sm;yg;onfrSm "r®opf
usrf ;acwfwGif vltkyfBuD; u w&m;a[mjcif ;trIud kem;axmifjcif; taxmuf txm; v lY
t zG
JY
t pn f;wG i ft zG
JY
i , fzG
Y
J
pn f;í
r&Sdyg/ olwdkY\yHkrSefpk½Hk;jcif;taMumif;t&mwpfckr[kwfyg/ "r ®
o pfu sr f;acwfr [ mAsL[ m
þodkYajymqdkjcif;rSm wdwfwdwfaejcif;rjyKbJ tjiif;tcHkwpf&yftaetxm;rS
jzpfí t"dyÜm,frSm w&m;a[mjcif;tvkyfr&SdaMumif;ajymvdkír[kwfyg/ toif;awmfrS a,½IESifh&SifaygvkwdkYomvQif c&pf,mefavmuudk vlrItzGJYtpnf;wpf&yftjzpf
w&m;a[mjcif ;onf rS m;ygonf [l í rajymvd ky g/ tjzpf rS m þvIy f & Sm;rI r sKd ; onf wifpm;cJhonfrubJ "r®opfusrf;rSwrefawmftm;vHk;wdkYonf "r®opfusrf;\r[m
taxmuftxm;wpf pH kwpf&mr&S dj cif ;omjzpfy gonf/ od kY& mwG if tawmf qef ;jym;rI AsL[mtjzpfwifpm;cJhonf/ wrefawmf&Sifa,m[efonf t&Sif;qHk;aomtoif;awmf\
&Sdonf rSm ,aeYtoif;awmfrsm;wGif w&m;a[mjcif;ud kt"dutm½Hk jyKrIjzpfy gonf/ vkyfief;&yftjzpfaMunmcJhygonf/ toif;awmfonf {0Ha*vdw&m;awmfudk,fpm;vS,f
"r®opfusrf;wGifrl c&pf,mefrsm;0wfjyKudk;uG,fjcif;wGif w&m;a[mjcif;onf vHk;0 jzpfí vlrItzGJYtpnf;wGif&yfwnfaeygonf/ &Sifa,m[efonf aumif;aomowif;udk
taxmuftxm;rsm;r&SdcJhyg/ þodkYajymjcif;rSm w&m;a[mjcif;tpDtpOfudkzsufodrf;í w&m;a[monfrSm vlYtzGJYtpnf;udkwnfaxmifEdkif&ef a[mMum;jcif;jzpfonf/ vlom;
qufqHa&;toif;awmftjzpfxm;&Sdaomvdkvm;csufr[kwfyg/ em;vnfEdkifaom or®m rsm;udkwpfOD;csif;tvdkufu,fwifjcif;ay;&efr[kwfbJ olwdkYonf rdwfo[m,jzpfzdkY
usrf;pmavhvmjcif;ESifhqufqHa&;taMumif;udk azmfjyjcif;&Sdonfhtaxmuftxm;rsm; twGuf zcrnf;awmfESifhom;awmfrdwfo[m,zGJYjcif;cH&aomoltaygif;wdkYESifhvnf;
vdktyfjcif;&Sdonfjzpfygonf/ odkY&mwGif ajymvdkaompum;rSm a&S;OD;toif;awmfrsm;wGif rdwfo[m,jzpfzdkY&ef&nfpl;jcif;jzpfygonf/ zcrnf;awmfESifhom;awmfwdkYonf tzGJY
w&m;a[mjcif;onf olwdkY\t"duwrefawmfrsm;&JhoGefoifcsufrsm;udk ,HkMunfolrsm;ESifh tpnf;ütoif;awmfwGif&yfwnfaeouJhodkY c&pfawmfwnfaxmifcJhaomtoif;awmf
r,HkMunfao;aomolrsm;udk w&m;a[mjcif;enf;vrf;r[kwfyg/ wGif c&pfawmfESifhqufpyfrI&Sdonfholrsm;onfvnf; tzGJYtpnf;wGif tjcm;olrsm;ESifh
&Sifaygvkonf a,½I\yHkpHvlrItzGJYtpnf;udkyHkrSeftm;jzifh c&pf,meftoif;awmf\ aygif;pyf&yfwnfEdkifzdkYtcGifhta&;ay;aeygonf/
yHkpHtm;jzifh em;vnfrIudkcsJ YxGifay;vdkufonf/ olonf bmoma&;,HkMunfcsuftajccHí {0Ha*vdowif;pum;jzefYa0jcif;\&nf&G,fcsufrSm vlrsm;udktzGJYtpnf;wpf&yf
xd kvlr ItzG JYtpnf; wdkY udk em;vnfEd kif &ef aqmifMuOf;ay;ygonf / vufawGYtm;jzifh wGi f; odk Ya c:aqmifz d kY jzpfo nf / tu,f íom vlr sm;ud k u,fwif j cif; pDr Hu d ef ; ES if h
olwnfaqmufcJhaomvlrItzGJYtpnf;yHkpHudkvnf; azmfjyay;cJhonf/ &Sifaygvkonf trSef w&m;odkYtodw&m;ydk Yaqmifay;aomfvnf; tzGJYtpnf; wpf&yfodk Y0ifEdkif atmif
tzGJYtpnf;rsm;wGif tjcm;olrsm;ESifhtwlwuGvkyfaqmifcJhonf/ olonf vlwdkYudk rjyKvkyfEdkifygu c&pf,meftrIawmfonf us½IH;rI&Sdygonf/ &Sifa,m[efonf a,½IESifh
tkyfpktvdkuf (tzGJYtpnf;)rsm;&&SdcJhonf/ xdkolrsm;udk topfaom,HkMunfolrsm;tjzpf &S if a ygvk u J ho d k Y yif axmuf cH o G m;onf rS m toif ; awmf u dk y H kp H tm;jzif hq uf vuf í
tzGJYtpnf;topfü olwnf&SdcJhaomtzGJYtpnf;wGifxm;&Sdonf/ olonf yHkpHtopf toif;awmf tm;tzGJYtpnf;wpf&yfwGif&SdzdkY "r®o pfusrf;acwfumvwpfa vQmufvHk;
173 174
aeoGm;EdkifzdkY&efjzpfonf/ toif;awmfonf taqmufttHkwpfckr[kwfyg/ bmom &S ifa ,m[ef\t"dy Üm,f&Sd &Sd ajymqdk aompum;rS m toif; awmfonf ,H kMunf
t,l0g'wpfckr[kwfyg/ rdwfo[m,tzGJYwpfckyg/ ol\&yfwnfcsufrSm tjcm;aom olrsm;rSm rdwfo[m,tm;jzifh bk&m;ocifESifhtwl tzGJYtpnf;wpf&yfrSmaeí olwdkYESifh
ol r sm;ud k ol \ rd w f o [m,od k Y ,l a qmif v mjcif ; jzpf y gonf / ,if ; rS m tjcm;olwdkYonf rdwfo[m,tzGJYtm; wdk;yGm;&ef&nf&G,fcsufonf "r®opfusrf;acwf
oD; jcm;wpfO D;wpfa,muf\rdwfo [m,r[kwfy g/ vlwpf OD;csif; \crnf;awmfES ifh wGif toif;awmfudkvlYtzGJYtpnf;wpf&yftaejzifhjrifawGY&ygrnf/ rdwfo[m,jzpf
om;awmfwdkYESihfrdwfo[m,jzpfNyD;om;vlwdkYESifh rdwfo[m,jzpfjcif;udkqdkvdkygonf/ jcif ; onf c&pf ,mef wd kY \ ab;xG u ftusKd ; qufv I y f& S m;rI wpf& yf r[k wf yg/ or® m
&Sifa,m[efonf a'giftvdkuftvsm;vdkufrdwfo[m,zGJYjcif;onf cGJjcm;ír& usrf ; pm\axmuf c H r I & S d a omc&pf , mef j zpf j cif ; \tES p f o m&jzpf o nf / vl w pf O D ;
Edkifyg/ tu,fíom crnf;awmfESifhom;awmfESifhrdwfo[m,jzpfjcif;wGif wpfOD;ESifh wpfa,mufonf tjcm;olrsm;ESifhuif;&Sif;atmif wpfOD;wnf;jzifh c&pf,mefrjzpfEdkifyg/
wpfOD ;rdwfo[m,jzpfj cif ;wG if& Sdygonf / 'DrS muREfky fwd kYonf urÇmOD; usrf ;\rlv bk&m;ocifonf uREfkyfwdkYudktzGJYtpnf;wpf&yfrSmaeNyD; tjyeftvSeftm;udk;rI&Sd&rnf/
tawG;tac:rsm;jzpfaom tzGJYtpnf;wpf&yfodkYjyefoGm;ygrnf/ þwGifbk&m;jzpfaom tultnDay;onfhtzGJYtpnf;wGifaeaomolwdkYonf tzGJY0ifrsm;u wpfOD;ESifh
olonf tzGJYtpnf;wpf&yfwGif om;awmfESifhoefY&Sif;aom0dnmOfawmfESifhtwlwuG wpfOD;ulnDrpjcif;yifvQif {0Ha*vdw&m;awmfudkjzefYjzL;aomvufeufud&d,mwpfckyif
aexdkifaomolonf tzGJYtpnf;wpf&yfudkcsJ YxGifNyD; tm'HESifh{0wdkYudkzefqif;í oHk;yg; jzpfonf/ c&pf,mefr[kwfaomolwdkYonf vlrsm;udkMunfhNyD; jyefvnfjyKjyifrI&Sdaom
wpf y g;wnf ; bk & m;ES i f h twl xm0&rd wf o [m,ae&ef j zpf y gonf / tjypf o nf tzGJYtpnf;wGifaeNyD; wpfOD;ESifhwpfOD;udktrSefwu,fjyKpkapmifha&Smufjcif;jyKaeonfudk
xdk qufq Ha&;udkcsKd;azmufvd kufo nf/ odkY&mwGif a,½I rSwpfqifh xdkr dwfo [m, jrifvQif 0dkif;tHkvmNyD; olwdkYonfvnf; yg0ifywfoufrI&Sdapcsifrnf/ xdkcspfcifjrwfEdk;
jzpf j cif ;ud k j yef v nf ae&m&&Sd y gonf/ xm0&bk & m;onf tm'H E S if h {0udk z ef q if ; í jcif;&SdNyD; wpfOD;ESifhwpfOD;udkulnDapmifha&SmufaomtzGJYtpnf;wpf&yfonf {0Ha*vd
xdkrdwf o[m,wdk;í&Sdovdk? uREfkyfwdk Yonfvnf; c&pf awmftaMumif;ud kaMunmí owif;pum;udkjzefYjzL;&mü qGJaqmifrIwpf&yfjzpfygonf/ vlrsm;u xdktoif;awmfrsKd;
xdkrdwfo[m,csJYxGifzdkYawmif;qdkjcif;jzpfygonf/ rdwfo[m,zGJYjcif;udk csJYxGifEdkif&ef tzGJYtpnf;wpf&yfwGifaexdkifjcif;qDodkYOD;vSnfhoGm;Murnfjzpfonf/ xdktoif;awmf
zefqif;jcif;? jyefvnfa&G;Ekwfjcif;? tpDtpOfjzifhvufcH,lum NyD;jynfhpHkrIodkYa&muf&Sd rsm;onf "r®opfusrf;ywf0ef;usifwpf&yfwGif&SdMuonf/ xdkt&monf a&S;OD;toif;awmf
oGm;aponf/ \atmifjrifrIwpf&yfjzpfayrnf/ vltrsm;onf ,aeYwGifysufpD;,dk,Gif;vsuf&Sdaom
&Sifa,m[ef\rdwfo[m,zGJYjcif;onf a0g[m&tm;jzifh koinonia [kac:qdkonf/ tzGJYtpnf;wGifae&í olwdkYonfvnf; ppfrSefaomjyefvnfa&G;Ekwfjcif;cH&aomtzGJY
,HkMunfjcif;tm;jzifh rdwfo[m,jzpfjcif;odkY&&Sdygonf/ c&pfawmfESifhrdwfo[m, tpnf;üaevdkcsifpdwf&Sdvdrfhrnf/ 0rf;enf;p&mjzpfonfrSm ,aeYtoif;awmfrsm;onf
jzpfjcif;onf tjcm;aomc&pf,mefrsm;ESifhrdwfo[m,jzpfjcif;r&Sdygu vHk;0r&&SdEdkifyg/ ydkrdkíysufpD;,dk,Gif;aeaomurÇmBuD;\tzGJYtpnf;udk a&mifjyef[yfvsuf&Sdygonf/
&Sifa,m[efuaMunmoGm;onf/ uREfkyfwdkYonf tvif;a&mifxJüvrf;avQmufonfh jyefvnfjyKjyifjcif;&SdonfhtzGJYtpnf;rsm;udk odyfNyD;a&mifjyef[yfjcif;r&Sdonfudkpdk;&drf&yg
tcg? tjcm;olrsm;ESifhrdwfo[m,jyKaomtcg c&pfawmf\taoG;awmfonf tjypf onf/ c&pfawmfonf rdrd\toif;awmfrsm;udkjrifvdkonfrSm jyefvnfjyKjyifjcif;&Sdaom
rsm;udkaq;aMumoGm;onf/ tjypfudkaq;aMumjcif;onf tzGJYtpnf;wpf&yfwGifjyKvkyf tzGJ Ytpnf; wG if a&mif jyef[yfa pvd konf/ toif; awmfo nf vl rsm;ud kp pfr Sef onfh
jcif;cH&ygonf/ tjypfaq;aMumjcif;cH&aomolonf tzGJYtpnf;wpf&yfwGifxm;&Sdyg tzG JY tpnf ;wGi fa eEdk if zd kY oifM um;jcif; ysuf uG uf onf htwG uf ysufp D; ,d k,Gi f; aom
onf / taMumif ;rS m tzGJ Y tpnf ;wpf& yf wG i f& S d aomtcg uREfk y f wd k Ywm0ef ,lE d k if í tzGJYtpnf;wdkYudka&G;Ekwfjcif;jyK&efvdktyfygonf/ toif;awmfrsm;onf wpfzefjyefí
xdktjypfrsm;udkxyfrjzpfatmif *½kjyK&efvdktyfygonf/ tzGJYtpnf;wpf&yfwGifaexdkifaomtcg {0Ha*vdw&m;awmfudkjzefYa0aomudk,fpm;vS,f
175 176
aemufqHk;taejzifh bk&m;ocif\vl rsm;onf trIawmfudky dkifqdk ifonfj zpfí "r® o pf u srf ; acwf v l w d k Y onf a,½I u d k tav;xm;í toif ; awmf \ zG J Y pnf ; yH k u d k
a&S;OD;,HkMunfolrsm;onf wpfOD;ESifhwpfOD;qdkqHk;r&rnf/ þvIyf&Sm;rIwpf&yfjzpfaom wnfaqmuf&mü vlrItzGJYtpnf;wpf&yfudkzefwD;ay;Edkifaomjzpf&yfudkawGY&Sd&ygonf/
oGefoifjcif;ESifhtm;ay;jcif;wdkYonf trSm;rsm;udkjyKjyifjcif;wdkYonf wm0efusa&mufrIrSm bk&m;ocif\zefqif;jcif;trIwGif olarQmfrSef;cJhaomt&mrsm;onf a&S;OD;toif;awmfü
bk&m;ocif\vlrsm;tm;vHk;tay:üwnf&Sdonf/ trIawmfaqmif"r®q&mrsm; (clergy) jynfhpHkpGmzGHYNzKd;wdk;wufrI&Sdonf/ tzGJYtpnf;wGif vlrsm;utrSefwu,fwpfOD;ESifhwpfOD;
tay:üomr[kwfyg/ toif;om;rsm;tm;vHk;onf {nfh0wfaus&rnf? {nfh0wfaus&mü ulnDyHhydk;rI&Sdonf/ toif;0ifrsm;onf wpfOD;ESifhwpfOD;ulnDrprI&Sdonf/ taMumif;rSm
wGefYwdkrIr&Sd&yg/ tjyeftvSefulnDrIonf olwdkYtm;tyfESif;rI&Sdonf/ "r®opfusrf;tdrftoif;awmfi,f
þ ]]wpfOD;ESifhwpfOD;}} usrf;csufrsm;onf trIaqmifjcif;wdkYonf ulnDrpjcif; onf yHkpHabmifcwfay;xm;í tjyeftvSef*½kpdkufrIay;aqmifcJhonf/
trIrSm bk&m;ocif\vlrsm;tm;vHk;twGuf aqmif&Guf&rnfhtrIawmfudk &Sif;vif;pGm ed*Hk;csKyfp&mtaMumif;wpfckrSm omreftoif;om;wdkY\trIawmfaqmifjcif;rSm
azmfjyoGm;ygonf/ þusrf;csufrsm;onf trIaqmif"r®q&mrsm;odkYajymaompum;om "r®opfusrf;\oabmw&m;jzpfonfudk&Sif;aeygonf/ "r®a[mif;usrf;wGif &Sif;&Sif;
jzpfvQif clergy "r®q&mrsm;onf t"duulnDrpoltjzpfowfrSwf&rnf/ odkY&mwGif vif ;vif ;r&Sd aomf vnf; "r®o pf usrf; rS m rsm;pGm&S if ;vif; rI &S do nf / þtajctae
"r®opfusrf;rSaqmif&Gufcsufrsm;udk tMuHjyKcsufrsm;onf clergy rsm;\woD;wjcm; ajymif;vJ&jcif;rSm "r®q&mrsm;udkcsnfaESmifjcif;rSuif;a0;aponf/ 0dnmOfa&;tm;enf;
wm0efr[kwfaMumif;azmfjyygonf/ þusrf;csufrsm;azmfjyaeonfrSm ulnDrpjcif;trIwGif vsuf &Sd aomc&pf,mefrsm;udk uav;xde f;&bd ouJ ho dkY vG wf ajrmufí topfa om
bk&m;ociftoif;awmfwpfckvHk;\wm0efrsm;jzpfaMumif; azmfjyygonf/ trIaqmif c&pf,mefrsm;udk &SmazGum a,½IxHodkY ac:aqmifE dkifatmifj yKvkyfEdk ifygonf/ olwdkY
q&mrsm;ESifh omreftoif;om;tm;vHk;wdkY\wm0efrsm;jzpfonf/ wnfaqmufcJhaomtoif;awmfrsm;onfvnf; oefrmawmifhwif;jcif;&Sdrnf/ taMumif;rSm
Clergy rsm;t"duul nDrpjcif ;ay;olrsm;tjzpf owf rS wfoGm;vQif toif ;awmf\ toif;om;rsm;onf wpfOD;ESihfwpfOD;ulnDrpjcif;&Sdí tjyeftvSefulnDrpjcif;onf
,HkMunfoltm;vHk;wdkY\tcGifhta&;udkcdk;&musoGm;rnf/ þodkYjyKjcif;onf toif;awmf c&pf,mefr[kwfaomolrsm;twGuf qGJaqmifrIwpf&yfjzpfoGm;Edkifonf/ olwdkYonf
\0dnmOfa&;wGiftm;avsmhoGm;rnf/ aemufydkif;toif;awmfonf þrSm;,Gif;aom Clergy c&pf,mefrsm;udk c&pfawmf\udk,fcE¨mtjzpf wpfOD;ESifhwpfOD;udk trSefwu,fulnD
\tcef;u@jzpfaom t"duulnDrpjcif;ay;olrsm;tjzpf owfrSwfoGm;&mü zsm;emí rpaomtzG J Y tpnf ; wpf & yf tm;jzif h j zpf o nf u d k j rif & aomtcgwG i f v nf ; ol wd k Y u d k
tm;aysmhaomtoif;awmfwpf&yfjzpfay:vmygonf/ odkYjzpfí omrefvlrsm;onf Clergy qGJaqmifrIjyKvdrfhrnf/ þoabmw&m;tm;jzifh c&pf,mefrsm;wpfOD;ESihfwpfOD;*½kpdkuf
wdk Yudk aiGa &;aMu;a&;axmufyHhr IvdktyfaMumif; ,lqaomfvnf; t"duul nDrpay; jcif; &SdonfrS m "r®opfu srf;\{0Ha *vdw&m;awmfudk r[mAsL[mwpf &yfqGJaqmifrI
olrsm;tjzpf &Sm;yg;pGmtcGifhta&;ay;jcif;cH&onf/ Clergy vIyf&Sm;rIwpf&yfudkvnf; wpfrsKd;udk aqmif&Gufvsuf&Sdygonf/
wufa&mufjcif;r&Sdyg/ udk,fvuft*Fgrsm;udktoHk;jyKjcif;r&Sdygu olwdkYonf tm;avsmh
jcif;jzpfoGm;onf/ avsmh&J&Jjzpfvmí aemufqHk;wGifvHk;0toHk;rusawmhyg/ _____
t ES
pfcsK
yf
þ"r®a[mif;ESifh"r®opfusrf;rsm;udkavhvmppfaq;Munfhaomtcg &Sif;vif;pGm
azmfjyonfrSm bk&m;ocif\pHjyjzpfaom vlrItzGJYtpnf;wpf&yfudkawGY&Sd&ygonf/
181 182
tydkif; (3)
"r®q&mtcef;u@ESifhomreftoif;om;rsm;udk
a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmfrsm;wGifulnDrpjcif;
183 184
tcef ; BuD ; (6) {0H a *vd w&m;awmf ud k j zefY& rnf he ,f o pf od k Yr [k wf a&mrtif y g,mtwG i f ;rS myif
ajrmf v if h j cif ; toif ; awmf x if a y:vmjcif ; \ omoemcsJUxGifzdkY tm½HkjyKrnfhtpm;? toif;awmfonf csJUxGifrnfhtpm; ae&ma[mif;
rsm;rSmpkpnf;rIwGiftm½HkjyKrI&Sdvmonf/ omoemjyKjcif;taerS jyKpkapmifha&Smufjcif;odkY
aemuf c H o rd k i f ; aMumif ; OD; wnf r I& S d& mü Clergy tcef ;u@udk e,f v S nf h tjzpf rS twnf wusaexdk i f aom
trIawmfaqmifrsm;tjzpfodkYajymif;vJvmonf/ 'kwd,&mpkESpfrSm Justin Martyr udk
"r®opfusrf;acwfc&pf,mefavmuonf omoemjyKvkyfief;tjzpfESifhpwifcJhyg &nfñTef;í Lefroy &JhrSwfcsufrSm?
onf/ toif; awmfo nf omoemtwG uf &yfwnf cJh ygonf/ omoemjyKjcif ;onf
toif; awmfrsm;ae&mwumwGi fyG ifh vef ;cJh ygonf/ yxr&mpkE Spf tuk efa vmufwG if ]]oifwdkYonf yka&mzufrsm;ESifhoifMum;a&;q&mrsm;udk trIawmf
c&pf,mefavmuonf a&mrtifyg,mwpfavQmufvHk;wGif taumiftxnfazmfcJhonf/ aqmif ay;onf/}} þpmydk 'fo nf ajymif; vJv mrI tcsuftaetxm;udk
"r®trIa qmifrsm;? omreftoif;om;rsm;ESifh toif ;awmfrsm;onf pnf;½Hk;jcif;ESifh azmfjyygonf/ yka&mzufrsm;onf oGm;av&SmNyD/ e,fvSnfhq&mrsm;rSm
taqmufttHkwdkYonf þomoemvkyfief;\jzpfajrmufzdkYtwGuf wmplvsuf&Sdonf/ avsmhenf;vmNyD . . . / tajcpdkufaomtrIawmfaqmifjcif;onf BuD;xGm;
"r®opfusrf;taqmufttHkrSm vGefcJhonfhtcef;rSmppfaq;cJhonfhtwdkif; "r®q&m vmvsuf&Sdonf/ trIawmfaqmifjcif;? jzefYjzL;jcif;ESifh 0dnmOfa&;wefcdk;
rsm;udk toif;awmf\tajccHulnDrpjcif;wm0efudkuif;&Sif;í olwdkYonf tiftm;rsm;udk awmfo nf wpf ae&mwGi fpd kuf xlj cif ;ES ifh a'otvdku fwnf Nid rfj cif ;od kY
{0Ha*vdw&m;awmfESifh toif;awmfpdkufxljcif;tay:ütm½HkjyKEdkifonf/ tajymif;tvJ OD;wnfvsuf&Sdonf/
rsm;onf aeYcsif;ncsif;rajymif;vJcJhyg/ odkYjzpfí Clergy rsm;twGuf tvkyftudkif Lefroy ajymqdkcsufrSm 'kwd,&mpkESpfwGif e,fvSnfhq&mrsm;OD;a&onf avsmhyg;
trnfazmfxkwfjcif;rSm wjznf;jznf;csif;a&muf&Sdvmygonf/ odkY&mwGif 'kwd,&mpkESpf vmí tajcpdkuftrIawmfonf Clergy \tcef;u@udk t"dujzpfvmvsuf&Sdonf/
tcsdeftcgwGif taphrsm;pdkufysKd;jcif;&Sdí tv,facwfwGif Clergy rsm;\tcef;u@ e,fvSnfh Clergy rsm;onf te,fxdkifa'oygpwmrsm;jzpfvmíaomfvnf;aumif;?
jzpfvmzdkYwmplvsuf&Sdonf/ acwfopftoif;awmf\ygpwmrsm;&mxl;trnfazmfjyjcif;udk a'o&Sdtoif;vlBuD;rsm;onf Clergy &mxl;wGifaomfvnf;aumif; a&TUajymif;vmjcif;
tajccHulnDrpay;oltjzpfowfrSwfvmygonf/ jzpfrnf/ wpfckaomtcsufrSm&Sif;ygonf/ ajymif;vJrIwpf&yfonf 'kwd,&mpkESpfrSm
Clergy rsm;\usif h pOf tm;jzif h ,Zf yk a&m[d wf tjzpf jzpf vmaomtcgrSm "r®opf Clergy &mxl ;\tcef ;u@onf jzpf ay:vsuf &S d onf/ ]]jyKjyifajymif ;vJ rI csD wuf vm
usrf;\,HkMunfolrsm;tm;vHk;onf ,Zfyka&m[dwft&modkYa&muf&Sdjcif;udkzsufqD;jcif; &mwGif . . . e,fvSnfhjcif;onf twnfwusjzpfjcif;udkae&may;oGm;ygonf/ a,bk,s
cH&onfrSm 'kwd,&mpkESpfaESmif;ydkif;rSmpwifcJhonf/ yxr&mpkESpfwGif Clergy jzpfolrsm; onf a'otrI a wmf a qmif j cif ; odk Y a jymif ;vJ v monf /}} Lefroy onf Schaff \
onf e,f v S n f h q &mrsm;jzpf í toif ; awmf y gpwmrsm;tjzpf wpf a e&mxd k i f N yD ; ajymqd kcsufud kwifjyoGm;onfr Sm? a'o&Sd toif ;vl BuD; rsm;onf wrefawmfr sm;udk
toif;awmf\y&dowftay:üMunfh½Iapmifrjcif;tvkyfudkrvkyf&yg/ taxmuftxm; tpm;xdk;ívmonfjzpf&m toif;awmf\zGJYpnf;wnfaqmufrIwGif ae&m,lvsuf&Sdyg
wd wdususr&Sda omfv nf; uREfkyf wdkY cef YrSe f;&onfr Sm a'owGifc efYtyfj cif; cH&aom onf /
toif;vlBuD;rsm;rS Clergy &mxl;rsm;wGif tmPmydk&atmif&SdMuvdrfhrnf/ "r® opfu srf; acwf tuke fwGi f Clergy wdkY\ tcef;u@taetxm;rSm a,½I?
c&pf , mef a vmuud k a&mrtif y g,mBuD ; wpf c G i f v H k ; wG i f p d k u f x l j cif ; &S d & mü &SifaygvkESifhtjcm;aomolrsm;onf a&S;OD;toif;awmfudkwnfaxmifcJhaomtjzpfonf
e,fvSnfh"r®q&mrsm;vdktyfrIudkavsmhyg;vmygonf/ a&mrtifyg,mudkausmfvGefNyD; Clergy \tcef ;u@ajymif;vJ rI r&SdcJh yg/ odk Y&mwG if tcsd ef wd ktwGif;wG if 'k wd ,&mpk ES pf
185 186
toif;axmufrsm; (deacons) wdkYonf a&S;a[mif;usaom&mxl; c&pfa wmftzG JY aumifp D “municipal” tjzpf? ol \Edk if i Ho m;jzpf j cif; ud k
rsm;ESifhrauseyfíjzpfonfudk uREfkyfwdkYxif&ygonf/ Harnack taejzifh aumif;uifEdkifiHrSm&Sdygonf/
olwdkY\wm&SnfpGmjzifhtmPm&zdkYESifh ajymifajrmufrI&&Sd&ef toufBuD;&ifh
wjznf;jznf;ESifhbD;a&Smhyfonf a'oygpwmwpfOD;jzpfpOfrSmyif ol\tmPm
olwdk Y\ epfe mrI wG if owda y;EI d; aqmfr Ij yKonf/ ol wd kY \vI HY aqmf rI rS m
ol wdkY onf bD;a&Smh yfrsm;ES ifh& if;ESD;rIaMumifh jzpf ayvd rfhr nf/ odkY &mwG if tcsKdUESifhvkyfief;vkyfaqmifcsufwdkYudk teD;tem;&SdomoemjyKe,fy,frsm;odkY bkef;awmfBuD;
bD;a&Smhyfrsm;onf toif;axmufrsm;udkjr§ifhwif&rnfudk olwdkYudk,fwdkifu Munfh½IrIr&Sdao;aome,frsm;odkY a0iSvdkufonf/ xdktcgrSm toufBuD;ol,Zfyka&m[dwf
w&m;0if&mxl;wdk;jr§ifh&efvnf;vdkygonf/ rif;rsm;jzpfí bD;a&Smhyftm; teD;tem;wpf0dkuf&Sdtoif;awmfrsm;udk tmPmoufa&muf
c&pf,mef*dkPf;csKyfbkef;awmfBuD;wdkY\tkyfcsKyfrIudkwnfaxmif&mü rIvrf;udkcif;ay;ygonf/ William onf qufíavhvm&mü?
,HkMunfcsufwpfckrSm bD ;a&Smhyf &mxl;wGi f ,Zfyka&m[dwf\tmPmrSm odkYjzpfí trIawmfonf ac:awmfrljcif;cH&onfxuf toufarG;0rf;
wrefawmfrsm;\tarGtESpfESifh"r®a[mif;usrf;\,Zfyka&m[dwftmPmwdkY ausmif; wpf&yfjzpfcJho nf/ trIawmfonf a'otvdk uftoif;awmf\
&&SdcJhygonf/ tzGJYtpnf;wpf&yftjzpfavsmhenf;jzpfvmjcif;ESifh bk&m;ocif\a&SUwGif
wwd,ESifhpwkw¬&mpkESpfwGif Clergy wdkYwpfae&mwnf;wGiftxdkifjyKjcif;ESifh vlYtzGJYtpnf;wpf&yftwGufajymqdkcGifhavsmhenf;vmNyD; aMu;pm; Clergy
,Zfy ka &m[d wftcG if htmPm&S dr Io nf zGHY NzKd ;wdk ;wufr I& Sd &m Nicea (325) acwfwGi f rsm;jzpfvmí aumif;pGmavhusifhay;rIcH&jcif;ESifh &mxl;wdk;jr§ifhjcif;&Sdí
c&pf,meftoif;awmfonf Constantinian acwftcgodkYul;ajymif;cJhonf/ odkY&mwGif wpfe,frSwpfe,fodkYcefYtyfjcif;cH&onf/
"r®opfusrf;acwftoif;awmfwGif trIaqmifjcif;vkyfi ef;onf jzefYíxm;ygonf/ trIawmfaqmifq&mrsm; (Clergy) udk vufwifr*Fvmtcrf;tem;udkrl A.D. 200
wjznf;jznf;ESifh,cktcsdeftcgrSm yk*¾dKvfwpfOD;wnf;jzifh udkifwG,fvkyfaqmifrIwdkYudk avmuf w G i f j yKvk y f c J h y gonf / wjznf ; jznf ; ES i f h t oif ; awmf \ zG J Y pnf ; yH k o nf
jynfolrsm;twGufaqmif&Gufvmygonf/ jzpf&yfrSm ,Zfyka&m[dwf&mxl;BuD;pdk;vmonf/ "r®a[mif;usrf;ESifhydkrdkwlvmonf/ "r®a[mif;usrf;ESifhvnf;csKyfaESmifrI&Sdvmygonf/
odkY&mwGif wjznf;jznf;ESifht"du&mxl;aqmiftzGJYonf npmpm;yGJ jzpf&yfrSm Clergy rsm;onf "r®a[mif;usrf;rS,Zfyka&m[dwfrsm;\tmPmwefcdk;wdkYudk
,Ofaus;rIjyefvnfazmfxkwfjcif;yGJwGif c&pfawmf (Ignatius of Antioch) &,lvdkufygonf/ tjzpfrSm wjznf;jznf;ESifholwdkYonf tjypfudkygvTwfay;EdkifaMumif;
ESi fheD ;uyf pGmqufqHa &;&S dí u&medu kef; ,Zfyl aZmf yGJwGif c&pf,mefwdkY ajymonf/ ]],Zfyka&m[dwf}} [lí tac:ta0:udk Nicea (325) rwdkifrDuav;wGif
bk & m;&S d c d k ; yG J usif ; yyH k tcrf ; tem;wG i f yG J a wmf wnf c if ; ay;onf h O uú X pwiftoHk;jyKygonf/
udk,fwdkifu "r®a[mif;usrf;\y#dnmOf,Zfyka&m[dwfrif;tjzpftjrif&Sd pwk w¬ &mpkE S pf wG if þajymif ;vJ vmaomtajctaerS m jref q ef v mygonf /
oGm;ygonf/ olYudkvnf; awmf0if,Zfyka&m[dwfwdkY\ajyma&;qdkcGifhwpfOD; toif ;axmuf (deacons) ES i f htouf B uD ; oltk yf c sKyf a&;tzG J Y (presbyters) wdk Y \
tjzpftjrif&SdMuonf/ olonf yHkrSeftm;jzifh toufBuD;&ifholtkyfcsKyfol ½kef;uefrIwdkYonf a&S;OD;toif;awmfwGif xl;qef;tHhMo&aomjzpf&yfwpfckygyJ/ Clergy
wpfOD;jzpfaomfvnf; ,Ofaus;rIyGJawmfwpf&yfusif;yay;olonf ol&&Sd \pdk;&drfrIr[kwfbJ toif;awmf\omoemjzefYjzL;jcif;trIwGif zGJYpnf;wnfaxmifrI
cJ haomtod trS wfjyKcH &jcif;onf toif;axmuf rsm;udk BuD ;Muyf&jcif ;? r&Sdawmhaomtoif;awmftwGufpdk;&drfrIjzpfoGm;onf/ toif;awmfonf omoemjyK
toufBuD;&ifholtkyfcsKyfa&;tzGJYtm; MoZmvTrf;rdk;jcif;wdkYonf olYtm; jcif;tpm; tcsdefu dk½ Iyfa xG; onfh Clergy wdkY\ tcef;u@ESi fhtmPmwnf& Sdr Iudk y J
189 190
tjiif;tckHpum;&nfvkyGJwpf&yfjzifhtcsdefukefcJhonf/ toif;axmufrsm;onfyifvQif tapcH rsm;&S d í vSn f h vS n fp D wef ; jcif ;jyKcsd ef wGi f a&mrwd k Y\ vif ; ,ke f
Clergy tcef ; u@od k Y 0 if a &muf E d k i f z d k Y BuKd ; yrf ; vsuf & S d o nf / a'o&S d t oif ;awmf wHqdyftpm;? vuf0g;uyfwdkifo,faomtzGJYrsm;&Sdygonf/
vlBuD;rsm; tapmydkif;&mpkESpfrsm;uJhodkYBuKd;pm;cJhonf/
Clergy rsm;\tmPmwefcdk ;onf uGefpwifwdk if ; (Constantine) c&pf ,mefwpf OD ;
Constantine c&pf,mef0ifwpfOD;jzpfvmcsdefwGif pwkw¬&mpkESpfwGif Clergy tcef;
jzpfcsd efwG if zGHYNzKd;wdk;wufrItvGef jref qefc Jhonf / þtcsde fwGi f Clergy rsm;onf u@onf omoemjyKjcif;vIyf&Sm;rIrS wefcdk;tmPmESifhxdef;csKyfrItmPmodkYoufqif;
tcGeftaumufay;jcif;rSuif;vGwfcGifh&&Sdonf/ ûrdYjytmPmudkvnf;tyfESif;ygonf/ oGm;onf/ toif;awmf\vIyf&Sm;rIywf0ef;usifonfvnf; BuD;pGmtpGef;a&mufvsuf
NrKdYjyaumifpD0ifawGvnf; Clergy &mxl;tqifhudk&&Sd&efavQmufxm;Muonf/ tqifh &Sdonf/ Constantine tcsdefrwdkifrDrSm toif;awmfonf wm;jrpfjcif;cH&aom*kdPf;
twef;owfrSwfjcif;udk ,ckwGifowfrSwfí &mxl;tqifhvdkuf tjcm;aom Clergy wpf&yfjzpfcJhonf/ Constantine \ ]]ajymif;vJrI}} ESifh'd|dwdkY\ ]]vG,fulpGmajymif;vJrI}}
rsm;tay:ü tmPmoufa&mufrIudkowfrSwfcJhygonf/ olwdkYonf vkyfydkifcGifhwpf&yf wdkYaMumihf toif;awmfonf a&mrtifyg,mwGif ]]r,HkMunfol}} urÇmESifh&ifqdkifzdkY
taejzifhvnf; bmoma&;,HkMunfcsufudkqefYusifaombD;a&SmhyfwdkY\tjyKtrlrsm;udk rvdkawmhyg/ Clergy rsm;tvkyfrSm trIawmfxrf;aqmif&ef BuD;MuyfrIrvdkawmhyg/
todtrSwfrjyKbl;[lí vkyfydkifcGifhjyKvdkufonf/ aemufqHk;wGif bD;a&SmhyfwpfOD;onf toif;awmftopfrsm;xlaxmifoGm;&efr vdka wmhyg/ vlr sm;ud k {0H a*vd w&m;awmf
tjcm;bD;a&Smhyftm;vHk;tay:ü tmPm&Sdjcif;udk Leo the Great vufxufwGifjyKvkyfí a[mMum;í c&pf,mefrsm;jzpfzdkYrvdkawmhyg/ taMumif;rSm a&mrtifyg,m&Sdvltm;vHk;
tv,facwfüyxrOD;qHk;aomykyf&[ef;rif;ay:aygufcJhonf/ ,if;rSm Gregory the Great wdkYonf {0Ha*vdw&m;awmfudkjynfh0pGm&&SdNyD; c&pf,mefrsm;jzpfvmNyDjzpfí aemufxyf
jzpfygonf/ olonf ygpwmrsm;toif;awmf\Munfh½Iapmifrjcif;udk tv,facwf toif;awmfrsm;wnfaxmif&efr&SdaMumif; toif;awmftaetxm;t&&Sdygonf/
wpfavQmufvHk;wGifzefwD;cJhonf/ uREfkyfwdkYonf "r®opfusrf;yHkpHrSajymif;vJrIESpf&yfudkawGY&ygonf/ yxrtcsufrSm
c&pf,mefbmomonf tifyg,m\w&m;0ifbmomtjzpf Theodosius e,fvSnfhtrIawmfaqmifjcif;rS twnfwusaexdkifaomtrIawmfaqmifjcif;jzpfonf/
(C. 390) vufatmuf wG if jzpf oG m;aomtcgrSm c&pf,mef&mxl;tqif hq if h
þonfrSm Clergy tcef;u@rSm a'owGiftwnfwusjzpfygonf/ 'kwd,ajymif;vJ
wdkYonf vlrIa&;&mxl;tqifhudkvnf; 'd|dwdkY\,Zfyka&m[dwfESifhbD;a&Smhyf csufrSm Constantine tcsdefvGefNyD;rSjzpfcJhonf/ þajymif;vJcsufrSm Clergy ESifh Laity
wdkY\&mxl;&mcH? bGJYwdkYESifhtwl 0wf½Hktxnfrsm;udkvnf;qufcH&&Sdonf/ (omreftoif;om;rsm;) tcef;u@udk uGmjcm;rIydkí&SdvmNyD ; olwdkY&&Sdaomwefcdk;
bk&if*sDbkef;BuD; bk&m;0wfjyK&mü0wfqifonfhtusÐvufjywf (chasuble) tmPmrSm bk&m;ocifolwdkYtm;ay;zdkY&nf&G,fcsufr&Sdonfrsm;udk&&Sdygonf/ þtmPm
dalmatic, vnf pnf;yg0g (stole) ES if h maniple wdk Yonf a&mrw&m;½H k;rS &&SdrIrSmvnf; "r®opfusrf;wGif tajcpdkufrIr&Sdyg/ toif;awmfwGif rdrd\zGJYpnf;rIyHkpHudk
acs;iS m;xm;&onf/ pnfyife,f edrd wftwGif; rSm {u&mZfrif;0wfjyK&m "r®a[mif;usrf;\,Zfyka&m[dwfwdkY\yHkpHtm;jzifhyHkazmfcJhonf/ Clergy onf vlrsm;
tcsdefwGifBuD;Muyf&ef flamen ae&mrSm bD;a&SmhyfwpfOD;&Sdí flamen \ twG u f trI a wmf a qmif a y;jcif ; rS m ol wd k Y u d k ,f wd k i f r jyKvk y f E d k i f a omtvk y f r sm;ud k
tcGifhta&;tm;vHk;udk&&Sdygonf/ þtcGifhta&;rsm;rSm vpmaiG? NrKdY\ vkyfay;vsuf&Sdonf/
aumifpDwGifxdkif&aomxdkifcHktcGifhta&;? {u&mZfrif;ESifhwdkuf½dkufqufoG,frI þajymif;vJrIrsm;onf toif;awmf\ywf0ef;usiftaetxm;udk omoemjyK
tcGifhta&;udk&&Sdonf/ ol\tcGifhta&;rSm e,fy,fbk&ifcHNyD;vQif olonf jcif;rSa'otxdk ifo dkYj zpfv mcJh ygonf/ omoemjyKjcif;tay:ü tav;xm;jcif ;ESi fh
tBuD;qHk;jzpfonf/ bD;a&Smhyfrsm;onf ,ckrSm txifu&yk*¾dKvfrsm;jzpf t"duxm;jcif;r&SdaomtcgwGif toif;awmfudk trIawmfaqmifjcif;xdef;odrf;&eftwGuf
Muygonf/ MoZmBuD;rm;jcif;ESifh&mxl;jrifhrm;jcif;&Sdygonf/ olYaemufwGif jyKjyifajymif;vJ&efvdktyfygonf/ þajymif;vJjcif;onf t"dyÜm,f&Sd&SdawG;ac:rIwpf&yf
191 192
jzpf o nf / toif ; awmf \ omoemjyKjcif ; \&nf & G ,f c suf a ysmuf q H k ; aomtcgrS m cJh&jcif;jzpfygonf/ þajymif;vJrIonf 'kwd,&mpkESpfwGifjzpfcJhonf/ toif;awmfonf
þjzpf&yfonf zGHYNzKd;wdk;wufvmrnfjzpfonf/ toif;awmfwpfckonf Clergy tzGJYtm; tifyg,mBuD;ESifhqufpyfrIr&Sdcifuwnf;u MumjrifhpGmjzpfcJhonf/ ygpwmonf jyKpk
t"dujyKpkapmifha&Smufolrsm;udkcefYxm;aomtcgwGif omoemjyKjcif;todw&m;onf apmifha&Smufoltcef;u@ü Constantine tcsdefwGif cdkifcHhpGmwnfjrJcJhonf/ yHkpHerlem
aysmufqHk;oGm;&onf/ ajymif;jcif;\jzpf&yfonf obm0tm;jzifh tifyg,mEdkifiHawmf\c&pf,meft,l0g'udk
Constantine onf c&pf,meft,l 0g'udk vuf cHNyD; a&mrtifyg,mwG if c&pf,mef vufcHaomtcgrSm Mead \tMuHjyKcJhovdk toif;awmfonf þvrf;odkYcsDwufcJhjcif;
t,l 0 g'onf yG m;rsm;pG m csJ Y xG i f v monf h t wG u f Clergy tcef ; u@onf v nf ; jzpfonf/
ajymif ;vJv mygonf / omoemjyKjcif ;OD; pm;ay;rI rS jyKpk apmifh a&Smuf jcif ;tjzpf od kY odkY&mwGif tu,fíom toif;awmfonf jyefvnfíwrefawmfrsm;\yHkpHerlem
ul;ajymif;oGm;ygonf/ Loren Mead onf þajymif;vJrIudk EdkifiHa&;½IaxmifhrS&Sif;vif; udkodrf;ydkufEdkifvQif toif;awmfonf tv,facwfüacsmufurf;yg;awGudka&SmifEdkifyg
ajymqdkonf/ yxr&mpkESpftenf;i,fwGif c&pf,meft,l0g'onf &efvdkaomurÇmBuD; vdrfhrnf/ toif;awmfonf rdrdwdkY\,HkMunfcsufudkpGefYvTwfjcif;jzpfí "r®opfusrf;\
udk&ifqdkifcJh&onf/ {0Ha*vdw&m;awmfESifh pdrf;um;rI&SdcJhonf/ odkY&mwGif tifyg,m em;vnfrI&Sdaom Clergy, Laity wdkY\tcef;u@udkvHk;0pGefYvTwfjcif;jyKcJhonf/ odkYjzpfí
BuD;wGif c&pf,meft,l0g'udkvufcHNyD;onfaemuf urÇmBuD;rSmtwlwljzpfoGm;&onf/ tv,facwfrSm toif;awmfESifhtifyg,mudk wpfckwnf;toGifjzifhvufcHjcif;onf
þonfrSm Clergy \tcef;u@udk {0Ha*vdomoemjyKjcif;rSjyKpkapmifha&Smufjcif; rawmfwqjzpfvmjcif;r[kwfbJ tusKd;qufwpf&yfjzpfygonf/
trIwGifajymif;vJ&ygonf/ omreftoif;om;rsm;\tcef;u@rSm trIawmfaqmif toif;awmfonf tifyg,mESifhydkrdkíqufpyfrIjyKaomtcgrSm toif;awmfwGif
jcif ; rS a pmif h M unf h a omol tjzpf o d k Y ajymif ; vJ & ygonf / þtaetxm;ü {0H a *vd &SdaomtzGJYtpnf;rsm;onf ajratmufurÇmodkYcdkvIHí oabmxm;uGJvGJaomtoif;awmf
w&m;awmfonf aMu;pm;ppfonfrsm;\tvkyfjzpfvmí e,fjcm;topfrsm;odkYa&muf&Sdí [lí tv,f a cwf wG i f xl a xmif c Jh o nf / þtk y fp k tzG J Yr sm;onf tiftm;BuD ; aom
atmifEdkifjcif;jzifh a'o&Sdvlrsm;udktwif;tusyfc&pf,mefbmomodkY0ifcdkif;Muonf/ acgif;aqmifrsm;&Sdí ]]c&pf,mef}} avmuudk olwdkY\&efolrsm;tjzpf ywf0ef;usif
omoemjyKjcif;vkyfief;onf aMu;pm;ppfom;rsm;\wm0efrsm;jzpfvmaomtcgwGif wpf&yfESifhxl axmifNyD; pD;aomtoif;awmf\ ypfy,fcJ haomomref toif;om;wdkY\
tm;vHk;aomvlYtzGJYtpnf;wdkYonf ]]c&pf,mef}} rsm;jzpfvmaomtcg toif;awmf trIawmfudkvufrcHcJhyg/ þtpm;? ,if;tkyfpktrsm;pkonf trIawmfaqmifjcif;tvkyf
onf a'oomoemjyKjcif;tvkyfr&Sdawmhyg/ jyKpkapmifha&Smufjcif;tvkyfom&Sdawmh udkaqmif&GufMuygonf/ þtrIawmfaqmifjcif; onf jrefqef pGmygyg&[ef ;rif;\
onf/ odkY&mwGif Mead \ajymqdkcsuft&? acwfopfurÇmBuD;wGif vlrItzGJYtpnf;rSm Oa&mywdkufEdkifiHtwGif;rSmBuD;xGm;vmcJhonf/ t"duOyrmjy&rnfqdkvQif Waldenses
"r® o pf u srf ; acwf o d k Y j yef v nf a &muf & S d v mygonf / þtjzpf o nf urÇ mtcsKd U rS m tkyfpkrsm;jzpfonf/ þolrsm;onf rdrdudk,fudkukefonfBuD;rsm;jzifh½kyfzsufí trSef
&efvdkrI&Sdonf/ tcsKdYrSm pdwf0ifpm;jcif;r&Sdyg? tcsKdYrSmaxmufcHrI&Sdygonf/ þodkY wu,frSm olwdkY\t"du&nf&G,fcsufrSm aumif;aomowif;udka0iSzdkYjzpfonf/
vlrItzGJYtpnf;ajymif;vJrIwGif omreftoif;om;rsm;ESifh Clergy wdkYonf erlemyHkpH Mead \c&pf,mef rsm;\yH kpHerlemtcsd ef ü urÇ mESif htoif;awmfwpf orwfwnf ;
topfjzifh trIawmfaqmif&Guf&rnf/ Mead ajymqdkcsifonfrSm yHkpHerlemajymif;vJjcif; jzpfcsdef wGif a&mrtifyg,mtwGif ;rS m þtopf aomyHkp Herlemudkv ufcH zdk Yjiif;qef
onf omoemjyKjcif;tav;xm;rIrS jyKpkapmifha&Smufjcif;tav;xm;rIodkYajymif;vJjcif; aomolrsm;&Sdygonf/ olwdkYonf qufvufíomoemjyefYyGm;a&;tvkyfudkaqmif&Guf
onf tifyg,mEdkifiHonf toif;awmfjzpfvmjcif;\tjzpftysufaMumifhjzpfygonf/ vsuf&Sdonf/ þpdk;&drfaMumifhMurIonf toif;awmfESifhurÇmBuD;udkwpforwfwnf;
odk Y & mwG i f þpma&;q&m\,l qcsufr S m yH kp H erl e monf yxrOD ; qH k ;ajymif ; vmí jyKvkyfjcif;udk ,aeYc&pf,meftcsKdYwdkYonf EdkifiHawmftm; zdtm;ay;í EdkifiHawmfudk
toif;awmfESifhtifyg,monf obm0tm;jzifh yHkpHerlemajymif;vJjcif;aMumifh ajymif;vJ rdrdwdkY\bmoma&;wm0efrsm;tm; tiftm;oHk;íaqmif&Gufapvdkygonf/ þpma&;
193 194
q&mtaejzifhajymvdkonfrS m? þjzpf& yfonf or®musrf;pm\taxmuftxm;t&? ESifh Laity wdkY\yHkpHerlemajymif;vJjcif;tqifhudkrjyKvkyfcJhyg/ Luther onf ,Zfyka&m[dwf
usrf;pmawmf\yHkpHudk Laity ESifh Clergy wdkY&Jhtcef;u@udkpGefYvTwfjcif;jzpfaMumif; t&mudk ,HkMunfoltm;vHk;twGufjzpfonf[kawGY&Sdí c&pf,mefwpfOD;csif;tm;jzifh
ajymqdkvdkygonf/ yg0ify wfoufrI& Sd&ef trIawmfwGi fvdk tyf vsuf &Sda Mumif; jrifa omfv nf;? olo nf
þajymif;vJrIrsm;onf vlrItzGJYtpnf;rsm;\toif;awmfudkxdcdkufonfruyg? vdkufzufaom Clergy wdkY\tcef;u@topfudkrjrifcJhyg/ odkYjzpfí Laity \trIawmf
,aeYvuf&S dtoif;awmf\ tajctaerSm "r® opfu srf ;\trIawmfaqmif jcif ;yH kpHu dk aqmifjcif;wGif jyKjyifajymif;vJrIwpfpHkwpfckrQr&SdcJhyg/ taMumif;rSm Clergy \&mxl;
pGefYvTwfjcif;aMumifhjzpfygonf/ "r®opfusrf;yHkpHudk jyefvnf&,lzdkYvdkygonf/ ,aeY tcef;u@onf or®musrf;pmyHkpHerlemr[kwfbJ þ Clergy rsm;onf tv,facwf
vl r I t zG J Y tpnf ; wd k Y onf yd k í "r® o pf u srf ; urÇ m vd k j zpf v mjcif ; aMumif h r [k w f b J wGiftwnf&Sdao;onfhtwGufjzpfonf/
taMumif;rSmor®musrf;pmyHkpHjzpfaeygonf/ toif;awmfonf tv,facwfüyifvQif þtcsufonf a&S;jyKjyifajymif;vJolrsm;u toif;awmfESifhEdkifiHawmfESpfckudk
“church kingdom” toif;awmf\EdkifiHtjzpfvufcH,lzdkYroifhavsmfyg/ þtrIawmf rsKd;onf oD;jcm;pGmrcGmxk wfEdkifaomt"dutaMumif ;&if;wpf&yfjzpfygonf / odkYjzpf í or®m
Mead rStqd k jyKoG m;onf / usrf;pmESifhrnDnGwfaomtv,facwf\yHkpHerlematmufrSm olwdkYvIyf&Sm;&onfhtwGuf
þpma&;q&mrSm Mead \twGif;usustjrifjzpfaom yHkpHerlemajymif;vJjcif; Luther, Zwingli, Calvin ESif h tjcm;aomol rsm;onf wpf OD ;pD u or® musrf ;pmES if h nDaom
tqdkudkaus;Zl;wifygonf/ odkY&mwGif vlrItzGJYtpnf;tajymif;tvJyxrjzpfjcif;udk EdkifiHawmfudkzefwD;í EdkifiHawmftpdk;&tkyfcsKyfrIatmufrSm&SdzdkYBuKd;pm;cJhonf/ olwdkY\
vufrcHyg/ þtpm;? "r®opfusrf;yHkpHudkpGefYvTwfonfhtwGuf toif;awmfonf vlrI Edkifi HawmftoD;oD;ü EdkifiH om;tjzpf toif;awmftoD;oD;üjzpfM uonf/ Edki fiHa&;
tzGJYtpnf;ajymif;vJrIudk vdkvdkvm;vm;tv,facwfwGifvufcHjcif;jzpfonf/ vlrI acgif;aqmifrsm;onf olwd kY\Ed kifiH awmfwG if bmoma&;ajymif;vJr IjyKaomtcgrSm
tzGJYtpnf;wdkYonf wpfzefjyefíc&pf,mef rsm;\,HkMunfjcif;udk ]]&efvdkrI }} tae EdkifiH\bmoma&;onfvnf;ajymif;vJcJhonf/ jzpf&yfrSm a&S;OD;jyKjyifajymif;vJrIwdkY\
txm;ü&SdonfrSmrSefaomfvnf; toif;awmfonf toif;awmf\xHk;wrf;pOfvmyHkpH trsm;pkrSm ppfrS efonfh toif;awmfomoemjyKjcif;yH kpHudk rzefwD ;Edkif cJhyg/ odkYj zpfí
udk pGef YvTwf jcif ;\t"d utaMumif; &if;rjzpf oifhy g/ þodkY& SdvQif tajymif ;tvJ udk xd k j yKjyif a jymif ; vJ r I j yKol r sm;rS *d k P f ; uG J toD ; oD ; qif ; ouf v mol r sm;onf v nf ;
jrefqefaprnf? odkY&mwGif tajymif;tvJjzpfjcif;onf or®musrf;pmt&? trSeftuef toif;awmf\omoemjyKjcif;yHkpHudk zGHYNzKd;wdk;wufatmifrjyKvkyfEdkifcJhyg/ orm;½dk;us
&Sd&rnf/ "avhyHkpHudkom rysufrpD;bJxdef;odrf;EdkifcJhonf/
q,fhajcmuf&mpkESpfrSmjzpfcJhaom y½dkwufpwif;jyKjyifajymif;vJrI (Protestant Anabaptist wdkYonf toif;awmfESifhEdkifiH\tkyfcsKyfrIudkaygif;pnf;ír&EdkifaMumif;
Reformation) onf tajccH tm;jzifh bmoma&;,H k Munf csufrsm;ES if h ouf q d kif ygonf / yxrOD;pGmawGY&SdcJhonf/ 0dnmOfa&;orm;ESifhEdkifiHa&;orm;wdkYudk pkpnf;rI&SdaomtcgrSm
odkY &mwGif vufawGYtm;jzifh ½IyfaxG ;rI&Sd cJhonf htpwnf pjzpfE dkifonf/ Luther \ tusifhy sufjcif ;&S dv monf/ od kY jzpfí Anabaptist wdk Yo nf yxrOD;qHk ;aomjyKjyif
BuD;jrwfaomtqdkjyKcsufjzpfaom ,HkMunfcsufwpfckwnf;üom vufcHEdkifzG,f&&Sdjcif; ajymif;vJrIjyKolwdkYu tv,facwfawG;ac:rIjyKjcif;udkpGefYcGmcJholrsm;jzpfMuonf/ olwdkY
tqdkudk trsm;uowdjyKrdygonf/ odkY&mwGif Luther onf jyefvnfí,Zfyka&m[dwf onf toif;awmfESifhtifyg,mudkpkpnf;rIBuKd;yrf;csufudkpGefYcGmaom yxrOD;qHk;jyKjyif
t&mtm;jzifh ,HkMunfolwdkYESifhqdkifaomt&mudkvnf;awGY&SdcJhonf/ odkYjzpfí þt&m ajymif;vJolrsm;jzpf Muonf / pdwf0ifp m;p&maumif; onfrS m Anabaptist twGif; rSm
rsm;onf y½dkwufpwif;,HkMunfolrsm;\txl;trSwftom;wpf&yfjzpfcJhonf/ c&pf,mefbkef;awmfBuD;ESifhqdkifaom jyKjyifajymif;vJjcif;vIyf&Sm;rIwpf&yfjyif;jyif;xefxef
Luther rSm Clergy wdk Ytm; bk &m;ocif ESif h vl wd k Ypyf Mum;zsef ajzay;olrsm;tjzpf tjcm;aomjyKjyifajymif;vJolrsm;uJhodkYr&Sdyg/ þtpm; Anabaptist wdkYonf omoem
z,f&Sm;cJhaomfvnf; olonf bmoma&;jyKjyifjcif;udk ydkrdkvufawGUqefaom Clergy jyKjcif;tzGJYtpnf;wdkYudk zGHYNzKd;wdk;wufatmifjyKvkyfcJhonf/ *dkPf;uGJtoD;oD;rSqif;ouf
F-25
195 196
vmaom Anabaptist wdkY\vIyf&Sm;rIwdkYonf omoemjyKjcif;wGif tjcm;aomt"du þumvwG i f toif ; awmf o nf rsm;pG maomwd k ; wuf B uD ; xG m;rI u d k c H p m;&onf /
jyKjyifajymif;vJolwdkYxuf omoemjyKjcif;trIwGif ydkrdkpdwf0ifpm;Muonf/ aumif ; pG maom0d nmOf a &;wd k ; wuf r I & S dc J h o nf/ tqufr jywf n§O f ; yef ; ES d y f p uf r I u d k
Wesleyan jyefvnfEdk ;Mum;x<ujcif;vIyf &Sm;rIonf vnf;? Anglican toif;awmf rS cH p m;vsuf & S d o nfj zpf a omf vnf ; 0d n mOfa &;rS musef; rmvsuf & Sd o nf / þtjzpf r S m
pwifjcif;trIawmfonf omoemjyKjcif;tvkyfudk zGHYNzKd;wdk;wufaompepfudkzefwD;cJh rSefuefrI&SdonfrSm Clergy rsm;onf a'otvdkuftenfxdkifvsuf&SdpOfrSmyif 0dnmOfa&;rSm
onf/ odkY&mwGif tjcm;aom Anglican uJhodkYEdkifiHawmftoif;awmfudkzefwD;rIrjyKcJhyg/ tajctaeaumif;cJhonf/
odkY&mwGif Anglican twGif;rSm rlvoabmxm;uGJvGJolrsm;tjzpfodkY&yfwnfcJhonf/ þtcsdefwGif c&pf,meftaqmuftODrsm; toif;awmftwGufaqmufvkyfjcif;
uREfkyfwdkYonf Methodist wdkY\vIyf&Sm;rItaMumif;udk þtcef;wGifaemufrStus,f r&SdcJhyg/ qufvufítdrfrsm;rSm? *ltwGif;rSm? vlaorsm;jr§KyfESHxm;aomajratmuf
w0ifhppfaq;rIjyKoGm;rnf/ vd kP facgif;rsm;wG if awG Yq HkM uonf/ toif ;awmf onf BuD ;rm;aomtaqmuf ttHk
rsm;wGif XmecsKyfrsm;üwnfaqmufjcif;r&SdcJhyg/ toif;awmfonf ,HkMunfolrsm;\
t o i f;o m;r sm;jyK
pkapmifha&S
mu fjci f;ES
i fh
ywfo u fí vlrItzGJYtpnf;touf wmtay:üwnfaqmufjcif;jzpfonf/ olwdk YwpfOD;ESifhwpfOD;
"r ®
o pfu sr f;\ t pD
t pOfr S
cx
JG
G u fjci f; tjyeftvSef*½kpdkufulnDrpjcif;tay:ü&yfwnfjcif;jyKcJhonf/ olwdkYonf tjypfom;
jzpfoltcsif;csif;udk rdwfzGJYjcif;tm;jzifh vufurf;jcif;jyKygonf/
toif;om;rsm;jyKpkapmifha&Smufjcif;ESifhywfoufí "r®opfusrf;\tpDtpOfudk wwd , &mpk a vmuf r S myif c&pf ,mef r sm;pk a 0;&ef t&yf t aqmuf tOD r sm;
qHk;½IH;&jcif;onf Clergy wdkY\tcef;u@udk or®musrf;pmESifhtnD&Sdjcif;udk qHk;½IH;cJh wnfaqmufjcif;t&dyfta,mifudkjrif&ygonf/ þodkYtaqmuftODrsm;udkwnfaqmuf
&ouJhodkYwlnDaeygonf/ trSefrSm Clergy wdkYomoemjyKjcif;tcef;u@ESifh "r®opfusrf; ay;&mü yHkpHwdkYrSm {nfhonfrsm;vufcHEdkif&ef a&mrESifha[vowdkYtdrfaxmiftaqmuf
\toif ; om;rsm;tjyef tvS e fu ln D rpjcif; onf rvGJ ra&Smifo mqufp yf r I& S do nf / tODyHkpHtjzpfwnfaqmufcJhonf/
wpfBudrfom þtjzpfwpfckckonf jyefvnfawGY&Sd&aomtcgrSm tjcm;wpfckonfvnf; wwd,&mpkESpfrSom c&pf,mefrsm;onf yxrOD;pGmtaqmuftODrsm;udk pka0;&m
jyefvnfawGY&SdoGm;ygrnf/ xdkenf;wlpGm wpfckckuaysmufqHk;oGm;vQif wpfckuvnf; t&yfrsm;udkwnfaqmufvsuf&Sdonf/ odkY&mwGif þtaqmuftODwdkYonf ao;i,fvS
jrefqefpGmaysmufqHk;oGm;vdrfhrnf/ odkYjzpfí Clergy \tcef;u@onf a'owpfckck ygonf/ ygvufpwdkif;NrKdYa[mif;rsm;udkwl;azmf&mü jrif&aomtcgrSm pma&;q&monf
wGiftenfxdkiftwnfwusjzpfoGm;vQif toif;awmf\omoemjyKjcif;trIonfvnf; wwd,&mpkESpfwdkY\toif;awmftaqmuftODrsm;udkawGYjrif&onf/ olwdkYonf vlae
&yfqdkif;oGm;vdrfhrnf/ Clergy wdkYtwGuf tvkyfrsm;udkzefwD;ay;&onfrSm omoem tdrfESifhrjcm;bJ ydkíBuD;rm;jcif;r&Sdyg/ tcsKdUaomNrKdYao;rsm;onf c&pf,meftaqmuf
jyKjcif;trIwGif olwdkYonf omoemjyKolrsm;r[kwfawmhjcif;aMumifhjzpf&onf/ odkYjzpfí tODtao;oHk;av;vHk;avmuf&Sdygonf/ tjzpfrSm tdrfuaetoif;awmftaqmuftOD
ygpwmrsm;onf tajccHjyKpkapmifha&Smufjcif;tvkyfudk vuf&Sdc&pf,mefrsm;twGif;rSm rsm;odkYul;ajymif;jcif;jyKaomtcgrSm uoD'&,ftBuD;rsm;rwnfaqmufcJhyg/ tdrfrsm;
ay:aygufcJh&onf/ ES if hy Hkp Hwla tmifa qmuf Muonf / trS ef rS m c&pf,mef rsm;onf quf vufítdr fr Sm
"r®o pfusrf ;acwfuk efqHk;csdefwG if toif ;awmfo nf vlrI tzGJYtpnf;ay:wGif awGYqHkMurnfjzpfygonf/
wnfaqmufcJhonf/ yxr&mpktxdyif wrefawmf&Sifa,m[efonf toif;awmf\ pwkw¬&mpkESpfrSm uGefpwifwdkif;c&pf,mefbmom0iftjzpf ajymif;vJvmaom
wnfa qmuf rI rS m tajccH taMumif ;&if ;wGi fp dk uf xl cJ hj cif ;jzpfo nf [l íajymcJh onf/ tcgrSom c&pf,mefwdkYudkonf;cHjcif;jyKMuonf/ xdkrSwpfqifh c&pf,mefbmomonf
tESpfESpf&mtxd toif;awmfonf qufvufítdrftoif;awmfyHkpHjzifh&yfwnfcJhonf/ wpf ck wnf; aomtif yg,m\bmomjzpfc Jh o nf / þonf rS m tzGJ Ytpnf; wpf& yf \
197 198
onfvnf; ul;ajymif;cJhonf/ 'kwd,&mpkESpfrsm;wGifyif Polycarp onf toufBuD;ol? ]]odk;xdef;wdkYonf rdrdütmPmtjynfht0&SdNyD; odk;rsm;onf olajymonfh
BuD;MuyfuGyfuJolrsm;udk zsm;emolrsm;tm;vnfywfMunfh½Iapmifha&Smufjcif; ponfwdkYudk twdkif; rdrdbmomrvkyfaqmifvQif ay;onfh'PfudkcH&rnf . . . odkY&mwGif
trdefYay;cJhonf/ Cyprian (c. A.D. 250) wGif ygpwmwdkY\tcef;u@onf ydkrdk BuD;xGm;vmí vlr sm;ud k quf qH & mü od k; xde f ;rsm;rd r d\ od k ;rsm;udk xd e f; csKyfx m;onf h
c&pf , mef r sm;ud k n § O f ; yef ; ES d y f p uf j cif ; umvü rd r d w d k Y onf c&pf , mef j zpf tmPmuJhodkYrxdef;csKyf&yg/
jcif;udkpGefYvTwfolwdkYonf ,cktcgjyefvnfítoif;awmfxJodkYjyef0ifvdkonfrsm;ESifh
qufqH&onfhygpwmrsm;\tcef;u@onf BuD;xGm;vmvsuf&Sdonf/ yxrwGif vlrsm;udk Thomas Oden onf *EÅ0ifygpwmwpfOD;\jyKpkapmifha&Smufjcif;\qifjcifwHk
AwådZHay;NyD;onfaemuf wpfcgwnf;aemifw&zdkYtcGifhta&;ay;cJhonf/ þt&muvnf; w&m;ESifhtnD aMumif;usKd;azmfjycsufonf tjyKoabm&Sdygonf/ ol\usKd;aMumif;
trsm;ta&SYrSm 0efcsawmif;yefjcif;jzpfonf/ aemifumvrsm;wGif (&mpkESpfrsm;wGif) azmfjycsufonf toif;awmf\zcifrsm;yHkaqmifjcif;tay:üjzpfygonf/ "r®opfusrf;
0efcsawmif;yefjcif;aowåmrsm;jzifh aMu;pm;tjzpfzGHYNzKd;wdk;wufvmygonf/ Mumjrifh t&r[kwfyg/ ol\rsm;jym;aomajymqdkcsufrSm zcifrsm;\ajymprSwfjyKaompum;rsm;
vmaomtcgwGif tv,facwfü Clergy rsm;onf pnf;urf;xdef;odrf;a&;tkyfcsKyfrI jzpfí þyHkaqmifjcif;toif;awmfonf a,½I\oGefoifcsufrsm;ESifh &SifaygvkwdkY\
(administration of discipline) tvk y f o nf ol w d k Y \ vk y f y d k i f c G i f h j zpf v mcJ h & onf /
oG e f oif c suf r sm;r[k wf o nf u d k &S if ; vif ; pG mazmf j yygonf / aemuf r S j zpf vmonf h
þ&nf&G,fcsuftm;jzifh tv,facwf\ Clergy rsm;onf tjypftrsKd;tpm;wdkYudk cGJjcrf; taMumif; t&yf &yf tay:üjzpf í toif; om;rsm;\tcsif ;csif; tay:ü rSDc dktm;xm;
pdwfjzmjcif;tvkyfudkjyKvkyfvsuf&Sdonf/ a&S;OD;toif;awmfrsm;onf pdk;&drfaMumifhMurI ulnDrpjcif;usKd;aMumif;azmfjycsufESifhrnDyg/ Oden axmufjyaomtcsufig;csufrSm
r&SdcJhyg/ þonfrSm tv,facwf Clergy rsm;onf 0dnmOfa&;ESifhpdk;&drfrIr&SdaMumif; *EÅ0if ygpwm\ul nDapmifha&S mufjcif;onf þt&mrsm;jzpfonf/ rSef uefav;euf
qdkvdkonfr[kwfyg/ olwdkYpdk;&drfrI&Sdygonf/ olwdkYonf vlrsm;udktjypfrsm;rvkyfrd&efESifh aompum;rsm;udkem;qifjcif;? xyfwlxyfrQ&SdaomyGifhvif;jcif;&Sdí rdrdudk,fudkazmfjy
i&J odkY rusrd&ef owd jyKMuonf/ odk Y&mwGif olwd kY\vk yfaqmifc sufo nf tmPm jcif;udktm;ay;onf/ jcGif;csufr&Sd? cspfjrwfEdk;jcif;udkvufcHonf/ jyif;xef;pGm
wefcdk;ESifhxdef;csKyfrIatmufrSmjyKvkyfonf/ tjyeftvSefcspfcifjrwfEdk;jcif;? ulnDrpjcif; rd rd u d k ,fu d k p pf a Mumonf ? rd r d u d k,f u d k azmf j yEd k i f aom[moajrmuftwG i f; oP²mef
jzifhjyKvkyfjcif;r[kwfyg/ &Sdjcif;wdkYjzpfonf/ þt&mrsm;onf aqmif&Guf&aomolwpfOD;\toif;awmfy&dowf
vIyf& Sm;rIwpf &yf Clergy ud kzdtm;ay;í vlrsm;\tjypf rsm;ud kapmif hMunfh &ef twGufjzpfygonf/ xdkt&mrsm;onf *EÅ0iftoif;om;rsm;\Munfh½Iapmifrjcif;jzpf
tvk y f onf tqif htwef; jr§i f hwif jcif ;tm;jzif h Tertullian \vd k tyf c sufj zpfa om onf/ vlwpfOD;udkiSm;&rf;í þtvkyfudk toif;om;rsm;twGufMunfh½Iapmifha&SmufzdkY
trsKd;orD;rsm;udk &wemypönf;r0wf&ESifh rsufESmudktvSjc,frsm;rjyK&wdkYjzpfonf/ jzpfonf/ "r®opfusrf;toif;awmfonf tpDtpOfwpf&yftoif;om;rsm;\udk,fwdkif
xdk pnf;urf;xde f;odr f;zdk Y Clergy rsm;\apmifh Munfh jcif; vdktyfygonf/ tjcm;aom tjyeftvSefMunfh½Iapmifha&Smufjcif;udkzefwD;ay;cJhonf/ þtjzpfudk Oden \wifpm;
wwd,&mpk ES pftvky frsm;onf ygpwmwdk Yud k odk; uJh od kYx def ;ausmif;&rnf ho dk; xde f; csufrSm ygpwmwpfa,muf\tvkyfudk&Sif;jyygonf/ tMuHay;ol? orm;tjzpf? vrf;ñTefol?
wpfOD;\yHkaqmifjcif;jzpfonf/ odkY&mwGif Volz uazmfjyonfrSm? vGwfvyfrIay;olESifh ynmoifMum;ay;oljzpfonf/
tjcm;aomt"d yÜm,fzGifhqdkcsufrSm *EÅ0ifygpwmwpfOD ;\Munfh½Iapmif ha&Smuf
ygpwm\½kyfvTmudkpdwf0ifpm;zdkYaumif;aomfvnf;? tcsdefwefvQif
jcif;tvkyfazmfjyí tpm;xdk;jcif;oabmw&m;udkazmfjyygonf/
þt&mrsm;u tmPm&SdaomtkyfcsKyfrIwpf&yfjzpfvmygonf/ Chrysostom
\owda y;csufrSm odk;xdef ;ol\tcef;u@udk pm\t"dyÜm,ftwdkif; 0dnmOfa&;ukpm;rI? trIawmfaqmifjcif;? odkYr[kwf ygpwmwpfOD;\
zwf½INyD; t"dyÜm,faumuf,ljcif;rjyK&ef owday;oGm;onf/ taMumif;rSm Munfh ½I apmif rrIo nf ul nD rpjcif ; trIj zpfo nf/ tcsKd Ya omc&pf,mef
201 202
,HkMunfolrsm;onf wm&SnfrcHyg/ jzpfEdkifaomtaMumif;wpf&yfrSm Whitfield onf pdwf0 ifp m;p&maumif ; onfr S m tapmyd ki f; u rufo 'pf oifwef; awG Yq H ky GJ \
Clergy wpf OD ; \jyef vnf Ed k ; Mum;jcif ;w&m;a[mol jzpf onf / ol onf quf vuf NyD ; acgif;aqmiftrsm;pkrSm trsKd;orD;rsm;jzpfMuonf/ þonfrSm pOf;pm;p&maumif;aom
omreftoif;wdkYtay:üxyfqifhNyD; ,HkMunfcsufcdkifrmatmifrjyKvkyfcJhyg/ Wesley \ tcsufwpfcsufjzpfygonf/ urÇmay:wGif a'otoif;awmftBuD;qHk;onf udk&D;,m;rSm
jyefvnfEdk;Mum;jcif;tpDtpOfwGif ajymif;vJjcif;jyKaomolrsm;udk jyefíavhusifhay;rI wnf a qmufc J h onf / Dr. Paul (David) Cho &Jh Seoul NrKd Y ud k & D; ,m;wG i f jzpf onf /
jyKcJhonf/ tjiif;yGm;p&mr&dSonfrSm Wesley onf oifwef;rsm;jyefvnfay;í omref tkyfpki,frsm;zGJYí trsKd;orD;rsm;acgif;aqmifrItm;jzifhwnfaqmufcJhonf/ trSeftm;jzifh
toif;om;rsm;udk,fwdkifOD;aqmifapcJhygonf/ tkyfpki,fqufqHa&;wGif trsKd;orD;wdkYonf trsKd;om;xuftvkyfvkyfEdkifjcif;jzpfonf/
Wesley \oifwef;jyKjcif;onf ,HkMunfoltopfrsm;udkavhusifhrIay;onfhtwGuf a&S; uruf o'pfo if wef;tpnf; ta0;rSm b,f uJh od kY &S dygoenf ;/ xd ka eY rsm;
rl v uatmif j rif r I r sm;&&S d c J h o nf / þoif w ef ; rsm;onf omref toif ; om;rsm; tapmydkif;wGif rufo'pftzGJY0ifrsm;jzpfzdkY þoifwef;udkrSefrSefwufEdkifrS toif;om;
OD;aqmifonfhtwGuf toif;om;rsm;udk toif;om;tcsif;csif;omapmifha&Smufjcif; jzpfEdkifonf/ þoifwef;udkrSefrSefwufEdkifzdkY ysufuGufvQif tzGJY0iftjzpfrSxkwfEkwf
jyKoGm;ygonf/ Clergy awGudktoHk;rjyKcJhyg/ þvIyf&Sm;rIonf omreftoif;om; Ed k i f y gonf / Wesley onf þtwef ; tpnf ; ta0;ud k ,H k M unf r I t rsm;BuD ; &S d í
rsm;\trIawmfaqmifjcif;wGif tapmqHk;BuKd;yrf;csufjzpfonf/ "r®opfusrf;\pHerlem toif ;awmf\tzGJY0if jzpfzdk Y&ef jcGif;csuf wpf&yftaejzifh þoifwef;tpnf; ta0;
wpf&yfodkYjyefvnfa&muf&Sdjcif;jzpfonf/ odkYjzpfí rufo'pfwdkY\tapmqHk;trIaqmif wufrSom toif;awmf\tzGJY0iftjzpfyg0ifEdkifonf/ ,aeYqdkvQif *dkPf;toD;oD;rS
Clergy wd k Y o nf e,f v S n f h r sm;jzpf o nf / txd k i f usw&m;a[mq&mrsm;r[k wf y g/
xdk o wfr S wfc sufj yKoG m;vQif csKyf c s,f r I BuD ; wpf & yf tjzpf ,lq Murnf / od k Y& mwGi f
"r® opf u srf ;tpD tpOfu d k toif ; om;rsm;tcsif ;csif ; uln D a pmifh a &S mufj cif ; trI u d k
xdkvdktyfcsufrsm;onf tapmydkif;uc&pf,mefrsm;twGufvdktyfaomt&mwpfckjzpfyg
jyefvnfwnfaxmifoGm;EdkifvQif toif;awmfwdkif;rSm ygpwmwpfOD;pDxm;&SdzdkYvdkrnf
onf/ vlrsm;onf toif;tzGJYrsm;ü tjcm;aomc&pf,mefrsm;ESifhraeEdkifvQif c&pf,mef
r[kwfawmhyg/ odkYjzpfí trIqmif Clergy awGu topfaom,HkMunfolrsm;udk {0Ha*vd
rjzpfEdkifyg/ xdktkyfpki,fwGif aygif;oif;qufqHa&;rSm vlYtzGJYtpnf;wpf&yfjzpfay:
owif;pum;udka[mMum;EdkifzdkY vGwfvyfoGm;ygrnf/
Wesley onf tzG J Y i,f E S p f r sKd ; ES pf pm;ud k tawG Yt BuKH &&S d zd k Y urf ; vS rf ;cJ h onf /
aompHjyae&mjzpfygonf/
oifwef;rsm;ESifh bands rsm;jzpfygonf/ Bands rsm;onf a&G;cs,frIjyKEdkifonf/ oifwef; rufo'pf\tapmydkif;tzGJYtpnf;ta0;wGif tav;xm;rIwpf&yfrSm bmoma&;
rsm;rSm toif;om;rsm;tjzpfqufaevdka omolrsm;twGufjzpfonf/ &v'frsm;onf ,H k M unf c suf t ay:ür[k w f b J wynf h a wmf j zpf j cif ; tay:ütav;xm;ygonf /
ygpwmrsm;\Munfh½IapmifrrIudktjrJwap&&Sdjcif;udkxlaxmifay;Edkifonf/ þtpnf;ta0;ü vlrsm;udkc&pfawmfütouf&Sifjcif;udkwm0ef,lajz&Sif;&rnfjzpfonf/
Wesley onf or® musrf ;pm\oabmw&m;udk aumif ;pGmem;vnf xm;ygonf/ c&pf,mef
tzGJYwpfckcsif;rSm vlq,fOD;rSq,fhESpfOD;&Sdygonf/ ywf0ef;usifu rsm;onf wpfOD;wpfa,muftm;jzifh wpfoD;wpfjcm;? tjcm;aomc&pf,meftzGJYtpnf;
vlrsm;jzpfNyD; tywfpOfwpfem&Dydkrdkavmufvma&mufawGYqHkrIjyKMuonf/ rsm;ES if h aygif ;oif; quf qH a&;r&S dv Qif tjcm;aomc&pf ,mefr sm;onf olY u dk rd rd ü
acgif ;aqmif rsm;onf omreftoif ;om;rsm;jzpf Muonf / tcsKdU wm0ef&SdaMumif;0efcHjcif;rjyKEdkifyg/ Wesley onf þoifwef;tzGJYtpnf;udkzGJYpnf;NyD;
aomolrSmtrsKd;om;rsm;jzpfMuonf/ odkY&mwGif trsm;pkrSm trsKd;orD;rsm; ajymif;vJvmolrsm;rSm 0dnmOfa&;wGif&ifhusufrI&Sdvmatmif BuD;xGm;rI&SdEdkifzdkYjzpfonf/
jzpfMuonf/ olwdkYu dka&G;cs,f&jcif; rSm tusifhpm&dwå aumif;rG efonf? tav;xm;rIonf &Sif;vif;pGmaygif;oif;qufqHrI&Sd&rnf/ &nf&G,fcsufrSm wynfh
0dnmOfa&;ESifhjynfhpHkrI&Sdonf? vufawGYqefqefawG;ac:wwfonf/ awmfjzpfjcif;aywnf;/
205 206
þtwef ;awGY qH ky J Gr sm;onf jref p Gmpwdk i fy Hk pH wpf rsKd ; od kY ul ; oG m;í vla wG ud k onf / uREfkyf wdkYo nf pD &ifa omoabmxm;&Sdjcif;ud kz,fx kwfí toif ;awmf onf
yG if hv if ;&Sd &eftaxmuftyH ha y;oG m;onf/ wpf OD ;ESi fh wpfO D; ul nD rpjcif ;&Sd Muonf/ wpfzefjyefíwpfOD;ESifhwpfOD;axmufyHhrIay;aomywf0ef;usifodkY jyefvnfa&muf&SdvQif
ar;cGef;rsm;ar;Mujref;Mu&SdMuonf/ odkY&mwGif tapmydkif;uJhodkYtwdtusr&Sdawmhyg/ b,fa vmuf aumif; rnfe nf ;/ ao;i,fN yD ;wpfO D; ES if hwpf OD ;quf qH jcif ;&Sd aomtzG JY
þodkYpdwftm;rmefygajymqdkMuNyD;onfaemuf acgif;aqmifjzpfolonf tpnf;wpf&yfaxmufyHhjcif;&Sdtkyfpki,fwdkYonf uREfkyfwdkYtwGuftajzwpfpdwfwpfydkif;
&Sdaomvlwdkif;\0dnmOfa&;ESifhqdkifaomar;cGef;rsm;udkar;Muonf/ Oyrm tajzay;Edkifvdrfhrnf/
Wesley aoqH k ;NyD ; onf aemuf twef ;rsm;cG J xm;onf h tpnf ; ta0;rsm;onf
qdkpum;wdkYonf ]]tdknDrtpfrwdkYonf? odkYr[kwf aemifawmfrsm;? oifwdkY\
0d n mOf a &;tajctae'D n b,f v d k & S d y govJ / }} toif ; om;rsm;onf qH k;cef ;wd kif a&muf oGmonf / ruf o'pftoif; om;rsm;onf þtawG YtBuKH rsm;udk
rxMubJjyefvnfwHkYjyefMuonf/ &ifxJwGif&Sdonfht&mudk acgif;aqmif wrf;woGm;rnfjzpfygonf/ q,fhudk;&mpkwGif þtwef;rsm;awGYqHkyGJudkwufa&muf
tm;ajymjyonf? tHxkwfonf/ ajymaeuspum;twdkif;0efcsawmif;yef &jcif;onf ydkrdkenf;yg;pGmawmif;qdkrI&SdMuonf/ toif;om;rsm;jzpfzdkYtwGuf awmif;qdk
jcif;r[kwfbJ? a,bk,stm;jzifh wpfywftwGif;jzpfysufcJhaomt&mrsm; csufonf 1889 ckESpfwGify,fzsufjcif;cH&onf/ twef;tpnf;a0;udkwufa&mufjcif;
pOf;pm;rdaomt&mrsm;udkjyefvnfajymjyygonf/ ES if hy wf oufí cg;oD; onfh wd ku fc dk ufy GJ rsm;&S dv mí n§dE Id if ;rIwpf &yftaejzifh &&Sd NyD;
od kY &mwGi fþ twef; awGYq Hk yG Jrsm;ü&&Sd aomrd wf o[m,zGJ Yjcif ;udk twef ; tpnf ; ta0;wuf a &muf j cif ; ysuf u G u f o l r sm;ud k ruf o 'pf toif ; awmf r S
aysmf&TifpGmcHpm;&jcif;rSm e*dkuolwdkYonf wm0ef&SdrI-wm0efcHrI&Sdonfh toif;om;rsm;tjzpfxkwfy,fjcif;rjyKawmhyg/ twef;awGYqHkyGJrSm qufvufNyD;jyKvkyf
twG u f j zpf o nf / tpwG i f tqif r ajyonf h tajctaersm;&S d E d k i f o nf / Muygonf/
vlrsm;uwdkuf½dkufar;cGef;rsm;ESifhwGufcsufrIrsm;udktajzay;zdkY ,HkMunf Wesley tcsdefwkef;u þoifwef;twef;rsm;onf tajccHtm;jzifh?
csufr&Sdjcif;? aMumuf&GHUjcif;wdkY&Sdrnf/ odkY&mwGif wm0ef,lrItydkif;wGif ]]{0Ha*vdw&m;awmfESifhxdef;odrf;jcif;twGuftoHk;jyKonf- topfaom
avhusifhrI&SdaomtcgwGif olwdkYonf oabmaygufí wpfc&D;yJoGm;ae toif ; om&&S d j cif ; ES i f h a vh u sif h o if M um;ay;onf /}} q,f h u d k ; &mpk E S p f
Muygovm;[lí olwdkY\tjyeftvSefwm0ef,lrIonf pum;nHhzsif;apaom? wpf0uftapmydkif;wGif þvIyf&Sm;rIESpf&yfpvHk;onf aysmufuG,foGm;onf/
,k w f n H h í r[k w f b J wpf O D ; ES i f h w pf O D ; axmuf c H r I & S d í jzpf y gonf / . . . twef;awGYqHkyGJrsm;ESifhywfoufí udk,fydkifa&;rSDjirf;usrf;rsm;onf
rdwfo[m,zGJYjcif;onf jynfh0rI&Sdonf/ taMumif;rSm olwdkYpka0;&onfh rufo 'pf\ta&;tom;wd kY onf ½kwfw&uf qd ko vdk enf; yg;í 1830
taMumif;&if;udkem;vnfrI&SdMuonf/ pkpnf;jcif;rSmvnf; wcrf;wem; ckE SpftwGif; wGif toif; awmf odkY0 ifaygufonfqkawmif;yw¬emjyKjcif;
r[kwfyg/ taMumif;rSm wnfaqmufrIonf pdwfcs&aomtoGifjzpfygonf/ tpnf;ta0;utpm;xdk;0ifa&mufvmonf/ txl;ojzifh w&m;a[mNyD;
acwf o pf c &pf ,mef r sm;onf þtpnf ; ta0;rsKd ; ud k a Mumuf & G H U Muvd r f h r nf / onfaemuf qkawmif;jcif;tpnf;ta0;udk yGJawmfpm;jcif;ae&mESifh bk&m;
taMumif;rSm þar;cGef;rsm;udkar;jref;&mü pD&ifcsufcsaomoabm&Sdygonf/ uREfkyf &Sdcdk;cef;taqmifwGifjyKvkyfonf/ 0dnmOfa&;vIyf&Sm;rIonf qkawmif;
wdkYo nf a&S;OD ;rufo'pf toif;om;rsm;tjyeftvSefaxmufyHhrIESi fhyGifhvif;rI&Sdj cif;? yw¬e mtpnf ; ta0;üjyKvk y f Muonf/ twef ; awG Y qH k y GJ r sm;ür&S d M uyg/
aysmf&TifpGmcHpm;&jcif;rsm;udk uREfkyfwdkYrod&Sdjcif;jzpfygonf/ odkY&mwGif eufeuf½Idif;½dIif;rSm? awGYqHkyGJrsm;onf wnfaqmufyHkenf;yg;NyD;? MuHpnf&nf&G,fjcif;r&SdbJ
acwfopfc&pf,meftrsm;onf a&S;OD;c&pf,mefrsm;\tawGYtBuKHrsm;udkcHpm;vdkMuyg ½k w f w&uf v l p k v l a 0;rsm;jzpf c J h o nf / w&m;0if a qmuf w nf c J h a om
209 210
rsm;\yHkpHerlemrsm;taMumif;udk toif;awmf\zGHYNzKd;wdk;wufrIzGJYpnf;rItae
Clergy Loughborough uajymonf/ trIaqmif Clergy \wdk;yG m;csJYxGi fjcif ;jyK&mü
txm;jzifhavhvmoGm;ygrnf/ ajrmfvifhjcif;toif;tay:ü pdwf0ifpm;rIwdk;yGm;jcif;aMumifhjzpfonf/ ,HkMunfolrsm;udk
Munfh½Iapmifha&Smufjcif;twGufaMumifhr[kwfyg/ þomoemjyKjcif;twGuf pdwfyg0ifrI
zG
JY
pn f;wn faq mu fyHud
k ko mo emjyK jci f;t wG
uf wdkYonf a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmftwGufta&;tvGefyifBuD;aomtcsufyifjzpf
yH
kpH
t m;jzi fh
a&;q J
jG
ci ;f onf/ trIaqmif Clergy wdkY\&yfwnfcsufwpf&yfyifjzpfonf/
tzGJYtpnf;wpf&yfjzpfay:vmzdkY 1860 ckESpftapmydkif;ü ½kef;uefrIwpf&yfjzpfjcif;
ao;i,f a omvl tky f p k j zpf aom owå r aeY a jrmf v if h j cif ; toif ; om;rsm;onf aMumifh? pmcsKyfomwrf;wpf&yfudka&;qGJNyD; General Conference udkzGJYpnf;&ef tajccH
yxrq,fhudk;ESpftcsdefumvrSm toif;awmftjzpfaomfvnf;aumif;? *dkPf;uGJrsm; taMumif; rsm;udk a&;qG Jc Jh y gonf / þpmcsKyf pmwrf ;wG if tao;pd wf a zmfj ycsuf rS m
tjzpfa omfv nf;aumif; zGJYp nf;jcif ;udk jiif ;qefcJh onf/ þtjzpf rSm b,fo dkYa om trIaqmifol&mxl;&mcHESpfrsKd;ESpfpm;udkazmfjyxm;ygonf/ yxrtrsKd;tpm;rSm bk&m;
tzGJYtpnf;tm;jzifh&Sdonfudk AmAkvkefBuD;wpfpdwfwpfa'ojzpfaMumif;,lqjcif;jzpfyg ocif \txl; ac:awmfr ljcif ;ud kc H&jcif;? wref awmfr sm;ES if h {0Ha *vdw&m;awmfu dk
onf/ odkY&mwGif 1863 ckESpfwGif James ESifh Ellen White wdkY\wdkufwGef;csuftm;jzifh a[mMum;ol r sm;\ac:awmf r l j cif; ud k c H &ol r sm;jzpf M uonf / 'k wd ,trsKd ; tpm;rS m
toif;awmfudk General Conference taejzifhzGJYpnf;vdkufygonf/ toif ; awmf u cef Y tyf j cif ; cH & aomomref toif ; om;wd k Y \ &mxl ; rsm;jzpf M uonf /
zGJYpnf;rIrjyKvkyfcifuwnf;u tarG;tawmifjynfhpHkptoif;awmfonf trIaqmif toif;vlBuD;rsm;? bD;a&Smhyf? ygpwmrsm;ESifhtoif;axmufrsm;jzpfMuonf/
Clergy &J h tvk yf tud k i f rsKd ; ud k azmf j yjcif ; &S d onf / ygpwmwpf O D ; onf tajccH j yKpk þpmcsKyfpmwrf;t&qdkvQif ajrmfvifhjcif;toif;awmf\a&S;OD;toif;awmfonf
apmifha&Smufjcif;ay;oltjzpfjzifh aqmif&Gufaomolr[kwf&yg/ olonf toif;awmf&Jh ygpwm\&mxl;rsm;udk a'ocHtoif;vlBuD;rsm;ESifh toif;axmufrsm;ESifhtwlwl omref
omoemvkyfief;wGifyg0ifrItjynfht0&Sd&rnf[líjzpfygonf/ J. N. Loughborough onf toif;om;rsm;tjzpfowfrSwfcJhonf/ odkYjzpfí trIaqmif Clergy rsm;\tcef;u@
xdktcsdeftcgajrmfvifhjcif;\vuf&Sdq,fhudk;&mpkordkif;okawoDu trIaqmif Clergy ud k wref a wmf r sm;ES i f h {0H a *vdo wif ; a[mMum;ol r sm;tjzpf o wf r S wf v d ku f o nf /
wdkY\tvkyfudk toif;\zGJYpnf;rIrwdkifrD þodkY&Sif;jycJhonf/ tHhMop&maumif;onfrSm þtajccHwnfaqmufrIonf yxr&mpkESpf? a&S;OD;c&pf,mef
1854 ckESpf? aEG&moDtcsdefwGif owåraeYajrmfvifhjcif;toif;awmf rsm;&JhzGJYpnf;yHkwGifawGY&SdcJh&onf/ trSefrSm þpmcsKyfonf tcsdefrsm;rsm;,lí "r®opf
onf &G u f z sif w J B uD ; wG i f yxrOD ; pG mtpnf ; ta0;ud k u sif ; ycJ h o nf / usrf;acwftajccHtoif;awmfrsm;zGJYpnf;yHkudkppfaq;avhvmNyD; ed*Hk;csKyftm;jzifh "r®opf
xdk aeY& ufr sm;wG if jrif &cJa omt&mrsm;jzpfy gonf/ od kY jzpf í vlr sm; usrf;acwftajccHwnfíyHkpHerlemrSm toif;awmf&JhzGJYpnf;yHkonf omoemjyKjcif;udk
tkyfvdkufwJtpnf;ta0;odkYvma&mufMuygonf/ tav;xm;&rnf / Munhf &yHk r Sm ajrmf vif hj cif; toif ; tm; omreftoif ;om;wd kY \
þvkyf&yfonf trIawmfaqmifrsm;twGuf owif;pum;udkjzefYjzL; vIyf&Sm;rIwpf&yftaejzifh ygpwmrsm;udkae&mtwnfwusrxm;&Sdjcif;onf rawmfwq
&mü {0Ha *vdowif; pum;ud ka [mMum;&mü pd wf yg0ifp m;olrsm;wdk ;í r[kwfyg/ toif;awmfao;i,fí ,m,DtpDtpOfjzifhaqmif&onfhtjzpfrsKd;r[kwfyg/
vmcJ ho nf ? trI aqmifr sm;vnf; {0H a*vd owif; pum;ud kjzef Yj zL;&mü bmoma&;vkyf&yfwpfckjzpfí "r®opfusrf;acwfodkYjyefvnfa&muf&Sd&ef omoemjyKjcif;
tcsdefudkrsm;rsm;toHk;jyKEdkifonf/ þvkyfief;udk olwdkY\vufcsnf;yif udkOD;pm;ay;jcif;jzpfygonf/ txl;rSwfom;jyK&efrSm pmcsKyfwGifyg&Sdaomtoif;awmf\
jyKvkyfír&yg/ taxmuftyHhwpfckck&rSom vkyfudkifEdkifygonf/ vlBuD;rsm;t"dyÜm,fazmfqdkjcif;udkMunfhMupdkY/
217 218
toif ; vl BuD ; rsm;/ þ&mxl;onf a0g[m&tm;jzifh bD;a&Smyf? taxmuftxm;t&? þpmcsKyfpmwrf;yg&SdonfrSm ygpwmwpfOD;onf ,aeYtoif;
ygpwmESifh BuD;Muyfolrsm;tjzpfvnf;toHk;jyKMuonf/ þt&mrsm;udk vlBuD;wpfOD;ESifhnDrQjcif;&Sdonfudkod&Sd&yg\/ trIaqmif Clergy wdkY\wpfpdwfwpfydkif;
tjyeftvSefoHk;í&EdkifaMumif; yxrOD;pGm wdwk 1;5? 7 udkMunfh&atmif? r[kwfyg/ odkYjzpfí trIaqmif Clergy wdkY\tcef;u@ ({0Ha*vdowif;jzefYa0olESifh
]]igonf oifhudkrSmxm;cJhESifhonftwdkif; ua&wifuRef;ürpHkviforQwdkYudk wref a wmf) rsm;onf tk y f csKyf rI E S i fh {0H a *vd w&m;awmfr sm;ES i f h ouf q d ki f y gonf /
jyifqifí NrKdY&Gmrsm;ü oif;tkyf (toif;vlBuD;rsm;) wdkYudkcefYxm;apjcif;iSm pdwf0ifpm;p&maumif;onfrSm trIaqmif Clergy rsm;udk ]]wrefawmf}} rsm;tjzpf toHk;rjyKyg/
xdkuRef;üoifhudkigxm;cJhownf;/ taMumif;rlum;? oif;tkyfonf (bD;a&Smyf) acwfopftac:ta0: ]]OuúX}} rsm;[lítac:ta0:rsm;toHk;jyKMuonf/ þtoHk;jyK
bk&m;ocifb@mpdk;uJhodkY tjypfwifcGifhESifhuif;vGwfoljzpf&rnf?}} ponfrsm;? csufrSm trIaqmif Clergy rsm;udk wrefawmfrsm;&mxl;yHkpHtm;jzifh wrifwumBuKd;yrf;
tydk'fi,f 5 rS toif;vlBuD;rSm presbuteros pum;&yfrSvmonf/ t"dyÜm,frSm rIwpf&yfjzpfygonf/ “apostles” wrefawmfrsm;tjzpf toif;awmfrsm;\acgif;aqmifrI
Robinson taejzif h t"d u tm;jzif h touf B uD ; ol ? pD e D , morm;?
tydkif;jzpfonf/
toif;awmf\vl BuD;rsm;? presbyters tjzpf toif;awmfwpfckc sif;\ tjcm;aomor®musrf;pmoHk;cJhaom a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;om;wdkY\a0g[m&rSm
ñTefMum;olESifhtkyfcsKyfolrsm;jzpfMuonf/ tydkifi,f 7 episcopos - oif;tkyf trIaqmif Clergy twGuf ]]{0Ha*vdowif;a[mMum;olrsm;jzpfonf/}} þolrsm;rSm
e,fvSnfhtrIaqmifrsm;jzpfonf/ þolrsm;onf toif;awmftopfrsm;udkwnfaxmif
(bD;a&Smyf) rsm;onfvnf; þpum;&yfrSmjzpfí xdkpma&;ol\t"dyÜm,f
ay;vsuf&Sdonf/ pmcsKyfygtcsufudkrSD;í {0Ha*vdw&m;awmfudka[mMum;aomolrsm;udk
zGifhqkdcsufrSm ]]"r®opfusrf;wGif toif;awmfa[mif;rsm;\&mxl;cHrsm;onf
þodkYt"dyÜm,fudkzGifhcJhonf/
BuD;Muyfolrsm;jzpfMuonf/ &mxl;trnfrSm a[vobmomjzifh omref
&mxl;tjzpfac:a0:jcif;rSm presbuteros ESifhnDrQjcif;jzpfonf/ aemifwGif {0Ha*vdowif;aumif;udka[mMum;aomol? ae&mwusr&Sdaomol?
,k'vlwdkY\tac:ta0:jzpfonf/}} toif;vlB uD;ESif hbD;a&S myfwdk Yonf odkY&mwGif omoemjyKolwpfa,muftaejzifh c&D;vSnfhvnfí {0Ha*vd
nDrQjcif;&SdonfrSm wrefawmf 20;17? 28 wGifjyooGm;onf/ tydk'fi,f owif;pum;udka[mMum;oljzpfí toif;awmfrsm;wnfaxmifvsuf&Sdonf/
17 wGif elders onf prebuteros ESifh i,f 28 wGif overseel onf toif; awmfzG JYp nf; rI pmcsKyfpmwrf ;wG ify g&S daomtcsuf tvufE Sif hywfoufí
episcopos (bishop) jzpf ygonf / pum;ygpwm (pastor) onf poimen
trIaqmif Clergy tjzpfaqmif&GufaomolwpfOD;onf omreftoif;om;aqmif&Guf
rSvmonf/ t"dyÜm,frSm wd&pämeftkyfxdef;ol? odk;xdef;orm;udkqdkvdkyg aomvkyfief;wGifaqmif&Gufay;Edkifonf/ toif;vlBuD;rsm;tjzpfESifh toif;axmuf
onf/ txl;ojzifh ygpwmq&m? oifMum;a&;q&mjzpfonf/ toif;awmf ae&mwGifaqmif&GufEdkifonf/
wpfck\0dnmOfa&;wlnDonfh presbuteros (elder) ESifh episcopos (bishop)
&mxl;wdkYonf nDrQjcif;&Sdonf/ toif;awmfwpfck\a'o½Hk;awmf&mxl; ajympum;rsm;t&? toif;awmfrsm;\&mxl;&mcHwGif toif;awmfrS
wpf&yfjzpfygonf/ vHk;vHk;vsm;vsm;cefYtyfjcif;cH&aomolrsm;onf avsmhyg;vmí ESpfOD;yJ
&SdvmaomtcgrSm tqkdygESpfOD;onf toif;vlBuD;ESifhtoif;axmufwdkY
or®musrf;pm\pmayzGifhqdkcsufrSm þa&S;OD;ynm&Sifrsm;\tvkyfrSm tHhzG,f&m jzpfygonf/ bmaMumifhrsm;þtaMumif;t&mrsm;ESifhywfoufí ½IyfaxG;rI
jzpfonf/ ygpwm\&mxl ;tqif honf a'o&S domreftoif ;om;wd kY\&mxl;tqifh &Sd&ygoenf;/ taMumif;rSm &mxl;trnfcHrsm;jzpfaom toif;vlBuD;?
wl nD j cif ; &Sd o nf [l í ed * H k; csKyf ,l qcsufr S m cd k i fr maompmayzG i fh q d k csuf jzpf onf / toif;axmuf (bD;a&Smyf) ESifhygpwmq&mrsm;onf &mxl;tac:ta0:
219 220
wpfrsKd;wnf;wGifjzpfygonf/ &mxl;trsKd;tpm;ydkíjrifhaomolwpfOD;onf toif; awmf \ o,H Zmwtm;vH k ; wd k Y onf toif ;awmf \ BuD; xG m;csJY x G i f r I twG u f
ed rf ha om&mxl; wGi fwm0ef,la qmif& Gu fEd ki fo nf/ xdk odk Ya qmif& Gu f& mü toHk;jyKcJhonf/ vuf&Sdtoif;om;rsm;twGufjyKpkapmifha&Smufjcif;twGufr[kwfyg/
ed r f h a om&mxl ; trnf u d k a c:qd k í Ed k i f y gonf / od k Y jzpf í ayw½k o nf ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf t"dutm;jzifh toif;awmfrsm;xlaxmifjcif;vIyf&Sm;rI
wrefawmfjzpfvsufESifh olYudk,fudktoif;vlBuD;ac:í (1ayw½k 5;11/ wpf&yfjzpfcJhonf/
aygvkonf aemifawmfrsm;udk a,½k&SvifNrKdYodkYac:oGm;pOf olonfvnf; Loughborough onf ES pf pOf trI aqmif Clergy tpnf ;ta0;ud k a&S;OD ;tcsd eftcg
toif;axmuf[líac:qdkjcif;rSmoifhavsmfayonf/ . . . (wrefawmf 11;30)/ rsm;wG if topf aomvkyf ief; rsm;udk aqmif&G ufvd konf rsm;udk Clergy wdkY \a&S UwG if
{0Ha*vdw&m;a[molrsm;vnf; toif;vlBuD;[líac:Muonf/ &Sifaygvk wifjyMuonf/ xdktcsdefrSm w&m;a[mq&mrsm;tm; olwdkYudk bk&m;ocifESifhtcsdef,lNyD;
onf wdarmaotm;ajymonfrSm ]]aumif;rGefpGmtkyfaomoif;tkyfwdkYonf ar;&rnfrSm bk&m;ocifonf olwdkYtm; rnfonfhae&modkYoGm;vdkapcsifonfudkar;&rnf/
tvªESpfqudkcHxdkufoljzpfonf[lívnf;aumif;? w&m;a[mjcif;? qHk;r w&m;a[mq&mrsm;onf taxG a xG t pnf ; a0;od k Y jyef v mNyD ; vmrnf h E S p f w G i f
Mo0g'ay;jcif ;trIu dk BuKd ;pm;tm;xkwf aomol wd kYo nf tvªE Spf qudk q,fae&mrSmtoif;awmfopfrsm;udkwnfaxmifrnfhtaMumif;ajymjyygonf/ xdktcsdefwGif
txl;ojzifhcHxdkufoljzpfonf[lívnf;aumif; rSwf&rnf}} (1wdarmao tm;vHk;aomolwpfOD;csif;rS em;vnfoabmaygufaomtcgwGif bk&m;ocifvdkvm;rI
5;17)/ þrS mw&m;a[mjcif ; ? qH k ; rMo0g'ay;jcif ;trI u d k oif ; tk y f jzpfonfudk pdwf&Sif;vif;rI&Sdaomtcg wm0eftoD;oD;cGJícefYtyfjcif;cH&onf/
(toif ;vl BuD ;rsm;) tjzpf ? xdktvk yfu dkv kyf aomolwdkY onf {0Ha*vd 1874 ckESpfwGif California State Conference rSm aqG;aEG;csuwpf&yfjyKvkyfí
owif;pum;ajymolrsm;onf wpfcgwpf&H[lí toif;vlBuD;rsm;ac:jcif; rnf ol awGu dk trIa qmif r sm;tm;todtrS wf jyKjcif ;ESi fh vdk if pif rsm;xk wf ay;jcif; ud k
jzpfonf/ odkY&mwGif xdktvkyfrsKd;udkvkyfrSom ac:a0:jcif;cH&rnf/ aqG;aEG;Muonf/
odkYjzpfí a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf wrifwumzGJYpnf;&mü txdkif Elder Butler toif;vlBuD;onf taMumif;t&mESifhywfoufítcsuf
ygpwmrsm;ESifhzGJYpnf;jcif;rjyKyg/ þodkYjyKjcif;rSm or®musrf;pmESifhtnD "r®opfusrf;ESifh rd r d wpf c gwnf ; ajymvd k u f o nf / trd e f Y a wmf tmPmpuf u d k & G wf q d k N yD ;
yHkpHwlatmifaqmif&Gufjcif;jzpfygonf/ trIaqmif Clergy wdkYonf e,fvSnfhw&m; tvkyfvkyfrnfholtrsm;vdktyfonfrsm;udk tvkyfae&mwGiftouf&Sifvsuf
a[molr sm;jzpf M uonf/ rd r dwd kY \ tvk yf r S m toif ;awmf o pf r sm;xl ; axmif& efE S if h &Sdaomowif;pum;udkjzefYjzL;&rnfudk vltBuKdufenf;yg;aomtrSefw&m;
toif;awmfudktkyf csKyfoGm;&efwdkYjzpfy gonf/ a'ocHtoif;awmf onf rdrdud k,fudk udkajymjy&rnf/ . . . xdkodkYaomolrsm;onf þvdktyfvsuf&Sdaomtvkyf
Munfh½I&ygrnf/ wpfcgwpf&HtrIaqmif Clergy rStvnftywfa&muf&Sdvmrnfjzpfonf/ udk o Gm;rS om tvk yf twG u ftusKd; jyKEdk i fr nf j zpf onf / uGe fz &if h onf
odkY&mwGif olwdkYudka'o&Sdtoif;awmfrsm;wGif t"duMunfh½Iapmifha&Smufolrsm;r[kwfyg/ olwdkY\tcsdefESifhBuKd;yrf;rItwGuf tcrsm;ay;&efudkvnf; wm0ef,lEdkif
toif ; awmf rsm;ud k wnf a xmif NyD ; onf E Si f h wd ki f ; &if ; a'ojzpf oG m;onf / tjyif u jcif;r&SdaMumif;azmfjyygonf/
acgif;aqmifrsm;udkcefYxm;jcif;rjyKyg/ odkYjzpfí a'o&Sdtoif;vlBuD;rsm;onf a'o&Sd
toif;awmfrsm;udk ,aeY&SdtrIaqmifygpwmrsm;\tvkyfuJhodkYtkyfcsKyfoGm;&ygonf/ &JhomoemjyKjcif;&Jh Clergy wdkY\tcef;u@rSwf,lxm;yg/ Clergy
Elder Butler
þtjzpfonf tajccHzGJYpnf;wnfaqmufyHkajrmfvifhjcif;toif;awmf\ q,fhudk; wdkYonf topfaomtoif;awmfrsm;udkxlaxmif&mü tcaMu;aiGay;aqmifygonf/
&mpkESifhESpfq,f&mpktapmydkif;txdzGJYpnf;yHkjzpfonf/ ajrmuftar&duef\ajrmfvifhjcif; toif;awmfudkBuD;yGm;vmatmifrjyKvkyfEdkifvQif olwdkYudkray;bJ&Sdrnf/ a&S;OD;ajrmfvifh
toif;awmfESifh urÇmtESHYtoif;awmfrsm;udkaygufuGJonfhBuD;xGm;rIudkjzpfaponf/ jcif;toif;awmfonf tvkyfvkyfolrsm;twGuf toif;awmfudkMunfh½Iapmifha&Smufjcif;
221 222
twGuf xdktoif;awmfwGif ,HkMunfolrsm;om&Sdjcif;udk tcaMu;aiGay;aqmifjcif; a'otoif ; awmf E S i f h toif ; om;rsm;\wm0ef r sm;jzpf M uygonf / q,f z d k Y wpf z d k Y
rvkdaMumif;,lqygonf/ aumufcHjcif;onf trIawmfaqmif Clergy rsm;udkaxmufyHhaomaiGrsm;onf a'o&Sd
þtapmyd k i f ; ES p f r sm;wG i f pepf wusapwemo'¨ g w&m;ud k Clergy wd k Y tm; toif;om;y&dowfrsm;udktvdkvdkufjcif;jzifhtoHk;rjyK&yg/ þtpm; Clergy rsm;udk
axmuf yHhzdkYpwifaqmif& Gufygonf/ aemufydk if;wGif q,fzdkYwpfzdkYay;urf;jcif; jzifh vGwfvyfrIay;í toif;awmfrsm;udkwnfaxmufoGm;&efjzpfygonf/
pepfwusaxmufyHhjcif;pepfjzpfoGm;onf/ xl;jcm;aumif;rGefcsufrSm q,fzdkYwpfzdkY tm;vHk;udk or®musrf;pm\tajccHjyKaomtxdkifygpwmrsm;udkrxm;&Sdjcif;onf þa&S;OD;
a'o&SduGefz&ifhrsm;odkYydkYay;onf/ xdkrS Clergy rsm;udkay;aqmifoGm;onf/ tjzpfrSm ajrmfvifhjcif;toif;awmfrStjrJwrf;ajymqdkrIrsm;jyKcJhMuonf/ James White onf 1859
a'o&Sdtoif;awmfrsm;wGif txdkifygpwmrsm;r&Sdjcif;aMumifhjzpfonf/ q,fzdkYwpfzdkYaiGudk ckESpf? uGefz&ifhtpnf;ta0;wGifajymcJhaompum;rSm?
tkyfcsKyfa&;ESifh{0Ha*vdw&m;awmfudkjzefYjzL;olrsm;odkY oD;oefYaqmif&Gufolrsm;twGuf
ay;aqmifjcif;jzpfonf/ uREfkyfwdkYwGiftxdkifjyKaomygpwmrsm; toif;awmfwGifr&Sdjcif;rSm
a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf owif;pum;rsm;udkjzefYa0&ef pdwf0ifpm;rI trIaqmifrsm;tm;vHk;onf omoemjyKolrsm;jzpfMuonf/ a,½Ic&pf\
BuD;jyif;pGm&SdonfhtwGuf a'o&SduGefz&ifhrsm;onf olwdkY\0efxrf;rsm;udkvkyfief;cGifodkY trIawmfaqmifrsm;uJhodkYyif a&S;OD;trIawmfaqmifrsm;jzpfí olwdkYonf
0ifa&muf&mwGif olwdkYudkaxmufyHhaomuGefz&ifhrsm;wGif tvkyfudkomowfrSwfonfh tdrfESifhuyf&onfyifvnf;r&SdMuyg/ c&pfawmf\tusKd;awmftwGufESifh
twdkif;twmrubJ tjcm;aome,fedrdwfrsm;wGif axmufyHhjcif;&Sdygonf/ 1903 ckESpf vl wd k Y \tcsif; csif ; u,fwif j cif ; &&S d & ef olwd k Y cspf jrwf E dk ; &aomtd rf r S
txdyifvQif tjcm;aomjynfe,frsm;ü 0efxrf;rsm;udk a'ouGefz&ifhrSaxmufyHhay;cJh cspf & aomol r sm;ESi f h a ygif ; oif ; quf q H a &;ud k p G e f Y v Twf c J h í at;pd r f h í
onf/ 1903 ckESpftpnf;ta0;wGif California Conference u omoemvkyfief;rsm; udk,fusKd;zufaomurÇmBuD;odkYoGm;í olwdkYtoufwmudkpGefYvTwfjcif;jzifh
aqmif&GufEdkif&ef tvkyfolrsm;ig;q,fig;OD;udkvpmaxmufyHhay;cJhonf/ vufwif vl BuKdufe nf; aomor® musrf;pm\trSe fw&mudk a[mMum;cJh&ygonf/
r*F v may;jcif ; cH & aomtrI a wmf a qmif o H k ; q,f E S p f O D ; tygt0if a xmuf y H h c J h o nf / bk&m;ocifrS olwdkYtm;aumif;csD;r*Fvmay;ygap/ odkY&mwGif olwdkYudk
xdkoHk;q,fhESpfOD;aomtrIaqmifrsm;onf EdkifiH&yfjcm;odkYajcmufOD;omoemjyKjcif;&Sdyg touf&SifcGifhay;&rnf/ bk&m;ocifonf toif;awmftm; wm0efwpf&yf
onf/ xdkoHk;q,fhESpfxJrSmvnf; vdkifpif&omoemjyKudk;OD;onfvnf; NAdwdefEdkifiHwGif ay;í olwdkYudkaxmufyHhay;&rnf/ olwdkYonf omoemtwGufcspfjrwfEdk;
tvkyfvkyfoGm;NyD; California rSvpmay;cJhonf/ vlq,fhwpfa,muftm; omoemjyK aomc&D;pOfwGif oGm;vmvIyf&Sm;jcif;jyKvsuf&Sdonf/
vdkufpifrsm;ay;tyfjcif;cH&onf/ wpfOD;u t*FvefrSmtvkyfvkyfNyD; wpfOD;onf Geogia &Sifaygvkonf ,cktac:ta0:tm;jzifh ]]txdkifygpwm}} wpfa,muf
Conference rSmtvk yf vk yfonf / od k Y&mwG if California rS vpmay;ygonf / r[kwfyg/ odkY&mwGif ]]aum&defokNrKdYudk wpfESpfESifhajcmufvrQ bk&m;ocif\
a&S;OD;toif;awmfonf a'oEÅ&mtkyfcsKyfa&;e,fy,fwGif tjrifusOf;ajrmif;aom taMumif;udk olwdkYtv,füa[majymcJhonf/}} wrefawmf 16;1? 11/
oabmxm;rsm;r&SdMuyg/ omoemtvkyforsm;rsm;udk ae&mtESHYwGifrQa0toHk;jyKMu þa&S;OD;c&pf,mefq&mrsm;onf NrKdYwpfNrKdYrSmaomfvnf;aumif;? wpfae&mrSm
onf/ taMumif;rSm omoemjyKjcif;onf toif;awmf\t"duomoemjyKjcif;tvkyf aomfvnf;aumif; olwdkY\oufaocHcsufrsm;onf vlawGudkEdk;Mum;jcif;
jzpfonf/ 'Dxufru? trIawmfaqmif Clergy rsm;udkawmif;cHjcif;r&SdonfrSm owåraeY &Sdonftxd? ,HkMunfaomvlwpfpk&Sdvmaomtcgü c&pfawmftaMumif;udk
ajrmfvifhjcif;toif;om;trsm;pk&SdESifhNyD;om;ae&mrsm;wGif rawmif;cHMuyg/ olwdkYonf vufcH,HkMunfrI&SdonftxdaeMuygonf/ t&m&mrsm;onf tcif;tusif;
rdrdwdkYe,fy,fwGif omoemjyefYyGm;a&;udk olwdkYjyKvkyfEdkifjcif;jzpfonf/ xdkt&mrSm &Sdí þwynfhawmfrsm;onf bk&m;ocifudk0wfjyKudk;uG,faomol&SdvmzdkY
223 224
jyKpkjcif ;&Sdy gonf/ þtcsd efrS trIaqmifwdkY onf aemufwpfae&modkY xdkaemifawmfrsm;udkw&m;a[mapvQif trSm;jcif;wpf&yfjzpfapygonf/
topfaomae&modkYoGm;í trIawmfaqmifMuonf/ þtoif;awmfrsm;onf xdktrIawmfrsm;onf oifhavsmfatmiftuRrf;w0ifowif;pum;udk tawGU
trIa wmfa qmif rsm;\rSD cd ktm;xm;jcif; rjyKoG m;yg/ ol wd kY ud kc sefx m;í tBuKH&Sdaomolrsm;tm; avhusifhoifMum;ay;í e,fopfrsm;odkYapvTwfí
rdrdudk,fudkrSDcdkrIjyKoGm;onfudk bk&m;ociftm;rSDcdk0wfjyKrI&SdoGm;onf/ bk&m;ociftm;tultnDESifhatmifjrifrI&SdzdkYawmif;avQmufapyg/ xdktcgrSm
wpfcgwpf&HrSm olwdkYonf þaemifawmfrsm;udk {nfhonftjzpfoGm;a&mufí toif;awmfrsm;udkxlaxmifí ñTefMum;rIjyKaomtcgrSm xdktoif;awmf
wdkufwGef;EId;aqmfjcif;? twnfjzpfoGm;zdkYESifh ESpfodrfhrIrsm;ay;Muonf/ rsm;onf olYudkaxmufcHrIjyKoGm;rnf/ tu,fíom olwdkYonf toif;awmf
t&Sif;qHk;rSm a&S;OD;tvkyftudkifjyKoGm;aomolwdkYrSm twnfwusygpwmrsm; rsm;ESifhrdwfaqGrsm;rxlaxmifEdkifí olYudkaxmufcHay;EdkifvQif trSefw&m;
rxm;jcif;onf tusKd;&Sdí or®musrf;pmESifhnDnGwfrI&Sdonf[lícHpm;&Muonf/ olwdkYonf ta&;awmfyHkonf olwdkYudkrvdktyfbJ&Sdygonf/ olwdkYonf taumif;qHk;
ygpwmrsm;a&G;cs,fNyD; toif;awmfudkjyKpkapmifha&SmufzdkYjyKvkyfoGm;Edkifonf/ odkY&mwGif aomouf a otm;jzifh ol wd k Y ud k b k & m;ocif a c:awmf rl j cif ; cH & onf r S m
or®musrf;pmESifhtnDrjyKvkyfcJhyg/ trSeftm;jzifh vli,frsm;onf w&m;a[mq&mrsm; rSm;,Gif;pGmawG;ac:rdjcif;onf rSm;ygonf[lí ed*Hk;csKyfjyKoGm;Edkif&rnf/
t&nftcsif;jyvmaomtcg olwdkYudktoif;awmfüw&m;a[mapjcif;udktm;ray;bJ olYudkbk&m;ocifu aumif;uifwrefoHk;yg;\owif;pum;udka[majymzdkY
olwdk Y\ ac:qd kr Iu dk j yaomtaetxm;rsm;rsm;jzifh o Gm;í toif ;awmftopf rsm;ud k ac:awmfrljcif;cH&onfhtawG;rSmr[kwfEdkifaMumif;od&SdoGm;&ygrnf/
wnf a xmif o G m;apygonf / toif ; awmf r sm;wnf a xmif j cif ; onf ol w d k Y twG u f txdkifygpwmrsm;rxm;&Sdjcif;tjcm;taMumif;wpf&yfrSm tcsdefonfwdkawmif;vS
tjrifhqHk;aomac:awmfrljcif;\prf;oyfrIwpf&yfjzpfí Clergy &Jhwm0efwdkYudk xrf;aqmif ygonf/ vkyfaqmif&rnfhtvkyfrsm;rSm BuD;rm;vSygonf/ a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;om;
Edkifjcif;jzpfygonf/ toif;awmfwpfckudk rdrdaxmufyHhEdkifaomt&nftcsif;r&SdbJESifh rsm;rSm olwdkY\ocifbk&m;rMumrDjyefvmjcif;udk arQmfvifhcsuftm;jzifh&Sdjcif;onf olwdkY\
xlaxmifoGm;vQif oifonf vcpm;aomtrIaqmifrjzpfxdkufyg/ zGJYpnf;yHkwdk;wufjcif;tm; taMumif;oufa&mufrI&Sdygonf/ omoemjyKjcif;tvkyfudk
w&m;a[molwpfOD;onf rdrdudk,fudkjyoaomtaejzifh e,fopf tav;xm;jcif;jyKoGm;onf/
y,fopfodkY0ifa&mufjcif;jzifh prf;oyfrIcH&jcif;jzpfonfudkjyoEdkifonfjzpf þxl;jcm;aom"r®opfusrf; acwf omoemjyKjcif; tvk yf\taxmuftxm;rSm
rnf/ xdkae&mü ol\vkyftm;jzifhtoD;tESHudkawGY&SdEdkifygonf/ tu,fíom a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;\ta&;tom;wdkYa&;om;cJhaomawmif;yefpmrsm;ü
olonf atmifjrifpGmtoif;awmfrsm;udkxlaxmifí twnfwus&Sdatmif awGY& Sd& ygonf/ olwdkY \trIawmfaqmif jcif;vIyf& Sm;rIo nf tjcm;aombmoma&;
jyKvkyfEdkifvQif? toD;aumif;rsm;udkoD;EdkifatmifjyKvkyfvQif ol\aemifawmf *dk Pf ;tzG JY ES if hq ef ;opf uG Jj ym;jcif; ud k ajrmf vifh jcif ;toif; om;rsm;onf rMumcP
rsm;tm; taumif;qHk;aomoufaotjzpf ocifbk&m;\ac:awmfrljcif; þxl; jcm;aom Clergy wdk Y\ tcef; u@ud k ajrmf vifh jcif; toif ;awmf r[kwfa om
jzpfaMumif;jyooGm;Edkifonf/ olwdkYtm;ajz&Sif;í tusKd;jyKaomtaMumif;t&mrsm;udk rMumcP&Sif;jy&onf/ 1886
tcsKd Y a omol r sm;onf owå r aeY a jrmf v ifh j cif; toif ;om;tjzpf ck ES pf wG if a'o&S do wif; pm&Si f; vif; yG Jwpf ck wG if G. B. Starr onf ajrmf vifh jcif ;
0ifa&mufvmNyD; ol\aemifawmfrsm;udkcsufcsif;yifw&m;a[mcJhrnfqdkvQif toif;om;{0Ha*vdowif;pum;a[mMum;olu ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm; jrefqefpGm
xdkaemifawmfrsm;onf olESifhrsm;pGmatmifjrifvsuf&Sdayrnf/ uREfkyfwdkYonf wdk;yGm;vm&jcif;taMumif;udk þodkYajymoGm;onf/
225 226
toif;vlBuD;uajymoGm;onfrSm ]]yxrOD;pGmajym&rnfqdkvQif txdkif tcsde fMumjrifhp Gmw&m;a[mjcif;rsm;r&Sd onf udk awG Y&ygonf/ odkY jzpfí
ygpwmrxm;&Sdyg/ uREfkyfwdkYtoif;awmfonf rdrdudk,fudktm;udk;&rnf/ uGefz&ifhaumfrwD0ifrsm;onf jynfe,ftwGif;wGif wpfcgwpf&Hütm;vyf
trIawmfaqmifrsm;tm;vHk;onf topfaome,fy,fwGif {0Ha*vdw&m; onfhtcsdefü þtoif;awmfrsm;udktvnfoGm;NyD; c&pf,meftoufwmESifh
awmfwGifvkyfudkif&ygonf/}} ywfoufí tultnDay;jcif;ESifh tm;ay;rIrsm;ay;Edkif&ef tpnf;ta0;
jyKvkyfay;Edkif&efjzpfygonf/
owåraeYAwådZHtoif;om;rsm;onf owåraeYajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;udk
zGJYpnf;pwGif rsm;pGmtoif;om;OD;a&rsm;cJhonf/ owåraeYAwådZHtoif;om;rsm;onf odkYjzpfí Canright tm; þtoif;awmfq,fh&Spfckudk tajctaet&ay;jcif;jzpf
ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;pGmESpfq,f&mpkESpftpydkif;wGif vsifjrefpGmwdk;yGm;vmjcif; ygonf/ od kY jzpfí Canright udk þtoif; awmf ud ktk yf csKyf&ef txdk ify gpwmrsm;
taMumif;udkpOf;pm;íajymonfrSm? wm0efudkay;jcif;r[kwfyg/ taMumif;rSm ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf txdkifygpwm
owåraeYajrmfvifhjcif;trIaqmif Clergy rsm;onf omoemjyKolrsm;jzpfonf/ rsm;rxm;&Sdyg/
toif;awmfrsm;wGif txdkifygpwmrsm;rjzpfyg/ olwdkYonf w&m;a[mjcif;? oifMum; a&S ;OD ;ajrmfv ifh j cif; toif ;awmf \trIa qmif Clergy rsm;onf uGe f z&ifh \
ydkYcsjcif;ESifh urÇmtESHYtoif;awmfrsm;zGJYpnf;vsuf&Sdonf/ ñT e f M um;rI a tmuf wGi f a qmif & G u f & NyD ; ol wd k Y \ t"d u wm0efr S m toif ; awmf r sm;
Elder D. M. Canright onf a&S ;OD ;ajrmf vifh jcif;toif;awmf \trI aqmif wpfOD ; xla xmif jcif ;ESi fh {0Ha*vdowif;a[mMum;ol rsm;udk avhu sifh ay;jcif; jzpf ygonf/
jzpfonf/ aemufydkif;wGif olonf toif;awmfrSxGufcGmNyD; toif;awmfudkykwfcwfí tBuD;qHk;aomtoif;awmfjzpfonfh Battle Creek Tabernacle onf vlOD;a&oHk;axmif
a&;om;cJhonf/ odkYjzpfí toif;awmfrSol\pGJcsufcyfrsm;rsm;udkjyefvnfwHkYjyefajz&Sif; qHhaomtoif;awmfwGif txdkifygpwmr&Sdyg/ ESpfq,f&mpktapmydkif;rSom&SdcJhygonf/
csufrsm;&Sif;jy&onf/ tcsufwpfcsufwpfckrSm olonf ajrmfvifhjcif;toif;awmfwGif
xifay:onfhtrIaqmifwpfOD;jzpfcJhonf/ taMumif;rSm olonf toif;awmfq,fh&Spfck Ellen White ES
i fh
t rIaq m
i Clergy
f wd
kY
\ t cef;u @
udk ygpwmjzpfcJh&onf/ w&m;0ifajz&Sif;csufrSm þajrmfvifhjcif;trIaqmif\txifrSm;
jcif;pGyfpGJcsufudk ol\aqmif&Guf&aomtvkyfudk þodkY&Sif;jy&ygonf/ Ellen Whiteonf a&S;OD;ajrmfvifhjcif;tcef;u@wGif BuD;rm;aomae&mwGif
Kalamazoo Telegraph rSa&;om;csufrSxkwfEkwfí þa&;om;csufudk yg0ifonfhwdk;wufrIwpf&yfESifh olrtMuHay;csufrsm;onf bk&m;ocifxHrSwdkuf½dkuf
awGY&onf/ ]]olwdkYESifhtquftoG,fjzwfawmufcsdefwGif olonf Michigan vmonfudk,lqMuonfhtwGuf olrtaMumif;udktxl;wvnfazmfjy&ygrnf/ vGefcJh
wGiftoif;awmfq,fh&SpfckudktkyfcsKyf&onf/}} þtrIwGiftjzpfrSefu þodkY onfhtcef;wGif a&S;OD;arQmfvifhjcif; Clergy rsm;onf a'otxdkifwpfckwGif ygpwm
jzpfonf/ owåraeYajrmfvifhjcif;toif;awmfonf yHkrSef0wfjyKudk;uG,fjcif; rsm;r[kwfMuyg/ t"dutm;jzifh {0Ha*vdw&m;awmfudkjzefYjzL;aomvkyfom;rsm;jzpfMu
tpDtpOfudk txdkifygpwmrsm;\tultnDrygbJESifh 0wfjyKudk;uG,fjcif; onf/ Ellen White taejzifh þtpDtpOfudkaxmufcHrIjyKoGm;ovm;/ Clergy tvkyf
tpDtpOfudkaqmif&Gufygonf/ uREfkyfwdkY\trIawmfaqmifjcif;tvkyfudk tudkifESifhywfoufí olr\tjrifrnfodkY&Sdoenf;/ yxrOD;pGmajym&rnfqdkvQif olr\
vHk;0vGwfvyfjcif;ay;í {0Ha*vdw&m;awmfudke,fopfrsm;üomoemjyK tjrifr Sm Clergy wdk Ya vh usif ho if Mum;ay;ol? t&nftcsif ;rsm;wyf qifa y;ol [l í
jcif;udkaqmif&GufEdkifjcif;jzpfygonf/ odkYjzpfí uREfkyfwdkYtoif;rsm;wGi f tjrif&Sdygonf/
227 228
pdwfpGJírxm;bJ a[majymoGm;vQif xda&mufrIydkrdk&SdoGm;onf/ vlrsm;u rjzKef; &yg/ trI aqmifr sm;ES if h vl trsm;wdk Y onf þenf; vrf; tm;jzif h
OykofaeYonf u,fwif&Sifudk,fwdkifyif aEG;axG;pGma&muf&Sdvmapcsifonf/ usifhoHk;aomtcg qHk;½IH;rIrSmrsm;jym;vsuf&Sdrnf/
yxr&mpkESpftapmydkif;wGif toif;rsm;\toufwmonf txdkifygpwmrsm; Ellen White onf A. G. Daniells uJhodkYyif owåraeYajrmfvifhjcif;toif;awmfodkY
&Sdvsufyif ,ckaeYrsm;vdkvHk;0rwlyg/ ygpwmrsm;\tcef;u@rSm or®musrf;pmyHkpH toH BuD; pG mjzifh ac:qdk í "r®o pf usrf ;acwf zG JY pnf; yH ktaqmufttH ku dk xd ef ;odr f; &ef
jzpf a omavh u sif h a y;ol ? t&nf tcsif ; jznf h a y;ol taejzif h o m ud k u f n D r I & S d o nf / ac:qdkvsuf&Sdonf/ tv,facwfodkYjyefoGm;NyD; yHkpHerlemtm;jzifh ygpwmrsm;udkrSDcdk
toif;awmfrsm;onf txdkifygpwmrsm;ESifh&Sdvsufyif toif;awmfrsm;onf BuD;xGm; tm;xm;jcif;rjyK&yg/
vsuf&Sdygonf/ Ellen White ESifh A. G. Daniells wdkYonf þacwfopfajymif;vJvmrIESifh uREfkyfwdkY\toif;awmfrsm;wGif txdkifygpwmrsm;xm;&SdzdkYac:,ljcif;
ywfoufí pdk;&drfaMumifhMurI&Sdygonf/ taMumif;rSm ,cktpDtpOfwGiftvkyfjzpfyg r&S d o if h y g/ od k Y & mwG i f trS e f w &m;\wef c d k ; ay;aomtmPmwd k Y o nf
ao;aomfvnf; aemifwGifajymif;vJrI&SdNyD; ygpwmrsm;txdkif&SdaomtcgwGif aemufqHk; toif;om;wpfOD;pDwdkYtm; aqmfMoítvkyfvkyfzdkY&efwGef;tm;ay;ygap/
wG ify gpwmrsm;udk rSD cdk tm;xm;rI &Sd vmvdrf hrnf/ od kYj zpf í toif ;awmfwGi f txdk if odk Y j zpf vQif a'owpfc k c sif ;tvdk u f xd a&mufa omomoemjyKjcif ; ud k
ygpwmrsm;xm;&Sda&;&ifqdkif&aomtcgrSm Ellen White onf yHkrSeftm;jzifhrxm;&Sd&ef pdwfyg0ifpm;pGmaqmif&Gufvdkpdwf&Sdygrnf/ bk&m;ocif\vufawmftjzpf
tMuHjyKoGm;ygonf/ þodkYESpfq,f&mpktapmydkif;ü olonf txdkifygpwmrsm;rxm; toif;awmfonf ynmay;&rnf/ avhusifhay;NyD; xda&mufaomtvkyfudk
&Sd&eftMuHjyKoGm;onf/ bmaMumifhenf;/ taMumif;rSm toif;awmfrsm;onf omoem vkyfay;Edkifrnf/ toif;om;rsm;onf ocifbk&m;\qufuyfjcif;&Sdaom
jyKjcif;tvkyfonf qHk;½IH;&NyD; 0dnmOfa&;wGifqkwf,kwfjcif;&SdoGm;rnf/ c&pf,mefvkyfom;rsm;jzpf&rnf/
Battle Creek toif;awmfwGif 0dnmOfa &;tm;tiftoHk;jyKrIonf txift&Sm;jzpfEdkifonfrSm ESpfq,f&mpktapmydkif;wGif ajrmfvifhjcif;toif;awmf
vGefuJjcif;&Sdygonf/ xdkae&mwGif wefzdk;&SdvSaomtrSefw&m;udk vGwfvyf tm; ]]txd k i fy gpwmrsm;}} udk x m;&S d & ef ac:,l j cif ; &Sd r nf / toif; awmf r sm;tm;
pGmem;axmif&olrsm;onf trsm;tm;jzifhvufcH,lEdkifzdkYESifh tvif;w&m; tkyfcsKyfoGm;zdkY&Sdrnf/ Ellen White ESifh Daniells wdkYonf þac:qdkcsufrsm;udkvufrcHbJ
wd kY ud ktod trSwf jyK&ef ysuf uG uf cJ ho nf / olwdk Yo nf &&Sd onfr sm;udk ckcHcJhonf/ olwdkY\pdk;&drfrIonf qHk;roGefoifyJhjyifjcif;ESifh omoemjyKjcif;\pdk;&drfrI
qufvufíjzefYjzL;rIrjyKcJhyg/ . . . tukeftusrsm;pGmoHk;pGJaomþtzGJY &Sdjcif;wdkYjzpfygonf/ Ellen White \ajymqdkcsufrSm atmufygtwdkif;jzpfygonf/
tpnf;wdkYonf rMumcPjyKvkyfjcif;onf tu,fíom trIawmfaqmif trIawmfaqmifrsm;udk oif\toif;awmfwGif tvkyfrsm;udkrvkyfap
rsm;udk bk&m;ocif\vspfvsL½Ijcif;cH&onfhpyspfjcHwGif trIawmfaqmif ygES i fh / oif \ywf 0ef ;usifr S mvnf ;rvk yf a pygESi f h / ygpwmrsm;onf
rsm;ud k x d e f ; od r f ; jcif ; jyKoG m;vQif &v'f r sm;yd k í &&S d E d k i f r nf j zpf o nf / aysmufaomodk;rsm;udk&SmazG&ygrnf/ oifonfvnf; tultnDay;&rnf/
,if;ae&mrsm;ü OykofaeYudkapmifha&Smufaomolr&Sdao;yg/ . . . {0Ha*vd trIa qmif rsm;onf tjcm;aompyspf jcHa e&mod kY ac:awmf rl jcif; cH &aom
w&m;awmfonf EdkifiHwdkif;odkY? bmompum;trsKd;rsKd;ajymonfholwdkYqDodkY? tcgwGi f bk&m;ocif \vlrsm;onf olwdkY\twGi f;wGif tvif ;a&mif
vlrsKd;trsKd;rsKd;qDodkYa&muf&SdoGm;&rnf/ odkYjzpfí trIawmfaqmifrsm;onf &Sd&rnf/ tcsif;csif;pum;ajymwdkifyif&rnf/ wpfOD;ESifhwpfOD;qmvHusrf;
ol wd kY\ vky ftm;udk trSef w&m;udko d&S dN yD; om;toif; awmfwGif tcsd ef rsm;ESifhaxmremoDcsif;rsm;ESifh0dnmOfa&;oDcsif;rsm;? aus;Zl;awmftm;jzifh
237 238
awGYjrif&onf/ þonfrSm q,fhudk;&mpkwGif obm0tm;jzifh toif;awmfrsm;\pHjy jcif ; od k Y r a&muf & S d a o;yg/ xd k t oif ; awmf u d k wnf a xmif a omol o nf vl r sm;ud k
jzpfrIonf ESpfq,f&mpktapmydkif;ü þajymqdkcsufrsm;udka&;om;&jcif;rSm xdktcsdefwGif wynf h a wmfj zpf j cif ; rjyKvk y f &ao;yg/ wynf h a wmf j zpf z d k Y ol wpf O D ; ud kj yKvk y f & mü
txdkifygpwmrsm;udkcefYxm;&ef ac:qdkrIrsm;&SdaomtcsdefwGifjzpfygonf/ Ellen White vGwfvyfrIudkzefwD;ay;&rnf/ þtqdkjyKcsufonf tm;BuD;onfjzpfí ajrmfvifhjcif;
ESifh Daniells wdkYonf þajymif;vJvmonfhtaetxm;udkwm;qD;&ef rsm;pGmBuKd;pm;cJh toif;awmftm; ,cktcsdefwGif rdrdwdkY\tajctjrpfodkYjyefoGm;NyD; NyD;jynfhpHkrI&Sdaom
ygonf/ odkY&mwGif ol\uavmifrsm;ESifha&;om;csufonf 1915 ckESpfwGif olr\ toif;awmfjzpfzdkY aqmfMojcif;&Sd&rnf/
aoqHk;jcif;ESifhtwl&yfqdkif;cJhygonf/ Daniells onfvnf; 1920 ckESpfwGif General a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf omoemjyKjcif;yHkpHrS "avhxHk;wrf;pOfvmodkY
Conference Ouú X&mxl ;rS q Hk ;cef;wd k if a&mufoG m;í 'D a&vI d if ;ud k &yf wef Yzd k Y bmrQrvk yf acwfopftoif;awmfodkYa&TUajymif;vJjcif;twGuf t"dyÜm,fazmfjyjcif;r&Sdyg/ þtpm;
aqmifEdkifawmhyg/ ajrmuftar&duajrmfvifhjcif;toif;awmfonf omoemjyKjcif;yHkpHudk wjznf;jznf;ESifhq,fpkESpfrsm;pGmjzifh ajymif;vJvmjcif;&Sdygrnf/ 1920 ckESpftpydkif;wGif
pGefYvTwfí "avhxHk;wrf;pOfvmt&? toif;awmf\yHkpHodkYa&GUvsm;cJhonf/ q,fhudk;&mpk wjznf ; jznf ; tm;jzif h ajrmf v if h j cif ; toif ; awmf \ ygpwmrsm;onf ol w d k Y tm;
tv,fydkif;wGif ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf a&S;OD;toif;awmfrsm;\yHkpHudk zGJYpnf;yHk wdkif;toif;awmfrsm;udk yHkrSefjyKpkapmifha&Smufjcif;wm0efrsm;ay;jcif;cH&onf/ wpfcsdef
t& trSefwu,fyifpGefYvTwfcJhonf/ wnf ; rSmvnf ; ,cifa qmif & Gu f &aom{0H a*vd w&m;awmfu d ky gaqmif& G uf & onf /
Ellen White rS aemufq Hk;tBudrfESifhjyif;xefaomajymMum;csufrSm 1901 ckES pfwG if wdkif;wm0efay;jcif;onf 1950 ckESpfwGif tjynfht0ae&mwus&SdcJhonf/ 1960 ckESpfESifh
a&;om;NyD; olr\tjrifudk toif;awmf\txdkifygpwmrsm;ESihfywfoufí pdwf\ 1970 ckESpfrsm;wGif toif;awmfonf ygpwm&mxl;wdkYudkwdk;csJYcJhonf/ þodkYjyKvkyf
cHpm;csufjyif;jypGmþodkYa&;om;cJhonf/ jcif;onf t&G,ftpm;BuD;aomtoif;awmfrsm;onf rdrdwdkY\udk,fydkifygpwmrsm;&SdMu
onf/ ao;i,faomtoif;awmfrsm;uom ygpwmwpfOD;udkrQa0wm0efcsxm;ygonf/
toif;awmfrsm;onf aoyGJ0if vsuf &Sdonf/ olwdk YrSm trIa wmf
1980 ckESpfrsm;aESmif;ydkif;ESifh 1990 ckESpfrsm;tapmydkif;wGif aiGa&;aMu;a&;tcuftcJ
aqmifwpfOD;tm; w&m;a[mapcsifygonf/
rsm;aMumif h a'ouG e f z &if h w d k Y o nf aemuf wpf v S r f ; jyef q k wf c J h & onf / þtpm;
olwdkYonf bk&m;ocifxHodkY q,fzdkYwpfzdkYopöm&SdpGm,laqmifvm&ef
wdkif;rsm;udkcsJYxGifrIjyKMuonf/ tcsKdYaomuGefz&ifhwdkYonf wdkif;toif;awmfrsm; pkpnf;&mwGif
oifMum;rIjyK&rnf/ odkYygrS bk&m;ocifonf olwdkYudktm;&SdapNyD; olwdkYudk
wd k i f ; ig;wd k i f ; rS a jcmuf wd k i f ; txd toif ; awmf tk y f p k r sm;&S dv mygonf / od kY & mwG i f
aumif;csD;r*Fvmay;Edkifrnf/ olwdkYonf pepfwusjyKjyifí bk&m;ocif\
þwdkif;rsm;twGif;ü&Sdaomygpwmrsm;onf tajccHtm;jzifh t"dujyKpkapmifha&SmufrI
xGufouf0ifoufwdkYonf olwdkYtay:üusa&mufvmEdkifygonf/ olwdkYonf
ay;olrsm;tjzpf tcef;u@tm;jzifhaqmif&Guf&ygonf/
oifMum;rIwpfzef,lí trIawmfaqmifrsm;rvdkbJ rdrdwdkY\wpfudk,fawmf
tcsKdYaomolrsm;onf ajrmfvifhjcif;toif;awmfrsm;onf Ellen White \pGrf;&nf
&yfwnfEdkif&rnf/ odkYr[kwfvQif olwdkYonf wpfzefjyefíajymif;vJrI&SdNyD;
vTrf ;rdk;rI BuD;pG mjzifh tjyeftvSeftoif ;om;rsm;jyKpk apmifha &Smufjcif;? vlrIa&;tzGJY
aemufx yfwpfBudrfAwådZHtopfcH,l &rnf/ olwdk Yonf aemufwpfBudrf
tpnf;rsm;udkp GefYy ,fí "avhx Hk;pH yHkpH &Sdaomtoif ;awmf \trI awmfa qmifr sm;jyKpk
jyefvnfarG;zGm;&efvdktyfygonf/
apmifh a&Smufj cif; odk Yul; ajymif; oGm;&onf udk pOf ;pm;rdr Smjzpfy gonf / 0rf;enf;p&m
onf &Sif;vif;pGmwdkif;&if;a'otoif;awmfudk,HkMunfrI&Sdonf/
Ellen White aumif ;onfrsm ajrmfvif hjcif;toif;awmfo nf Ellen White &Jh tMuHay;csufrsm;udk
toif;awmfonf jyifyrSygpwmwpfOD;udkrSDcdktm;xm;&rnfr[kwfyg/ olwdkY\0dnmOfa&; wpforwfwnf;vdkufavQmufrIrjyKcJhyg/ olrtouf&SifpOftcgrSmvnf; þodkYyif&SdcJh
toufwm&SifoefzdkY&m ygpwmtay:ürSDcdktm;xm;rI&SdvQif toif;awmfonf ajymif;vJ onf/ t"duOyrmay;&rnfqdkvQif 1888 ckESpfy#dyu©jzpfcJhaom,HkMunfcsuftm;jzifh
241 242
Z, m
; (2) toif;awmfOD;a&udkwdk;csJYízGJYpnf;cJhonf/ ,aeYwGif 800ç000 ausmfxdtoif;om;
rsm;&SdcJhonf/ tajctae&Sif;onfrSm?
1990-94
1980-89 Z, m
; (3)
1970-79
1960-69 1990-94
1950-59 1980-89
1940-49 1970-79
1930-39 1960-69
1920-29 1950-59
1910-19 1940-49
1900-09 1930-39
1890-99 1920-29
1880-89 1910-19
1870-79 1900-09
1876-69 1890-99
1880-89
0 1 2 3 4 5 6 1870-79
ygpwm
wpfOD
;v Q
i ft o i f;awm
fr sm
; 1876-69
-10 0 10 20 30 40 50 60
xdkq,fpkESpfwGif&SdcJhonf/ ESpfq,f&mpkESpf\ 1920 ckESpf? q,fpkESpfwGif toif;awmf ygpwmrsm;rS m q,f O D; ESi f h rrsm;cJh y g/ (tcsKd Y aomES p fr sm;wG if q,f OD ; xuf r sm;pG m
rsm;onf udk,fydkifygpwmrsm;&&SdcJhonf/ &v'fonf &Sif;aeygonf/ ajrmfvifhjcif; enf ;aomygpwmrsm;vdk tyfy gonf /) tajymif;tvJrsm;onf txdkif ygpwmyHk pHod kY
t,l0g'onf toif;awmfrsm;xlaxmifjcif;udk&yfqdkif;vdkufygonf/ ajymif;vJvmaomtcgrSm toif;awmfwpfckudkwnfaxmifEdkif&ef ygpwm\vdktyfcsuf
Z,m; (4) onf pdwfvIyf&Sm;zG,f&mtaumif;qHkjzpfonf/ toif;awmfwpfckudk onf rsm;pGmwdk;vmí ,ckaeYqdkvQif ygpwmrsm;vdktyfcsufrSm 122 a,muftxdESifh
wnfaxmif&mü vdktyfonfhygpwmrsm;udkrSwfwrf;wifcJhonf/ ajrmfvifhjcif;t,l0g' ausmf í toif ; awmf wpf c k tm;wnf a xmif & ef v d k tyf v suf & S d o nf / tu,f í om
udkvufcHaomtcg toif;awmfwnfaxmifrIonf e,fvSnfhygpwmrsm;ESifhtwl t"du ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf q,fhudk;&mpkuJhodkY toif;awmfrsm;udk ,aeYxlaxmif
tvkyfonf toif;awmfrsm;xlaxmifjcif;tvkyfwGif wpfESpfvQifwpfBudrfvdktyfonfh oGm;rnfqdkvQif 1860 ckESpfrsm;wGif wpfESpfvQiftoif;awmf 376 oif;? 1870 ckESpf
rsm;wGif wpfESpfvQif 1822 toif;aygif;? 1880 ckESpfrsm;wGif wpfESpfvQif 629 oif;?
Z, m
; (4) 1890 ckESpfrsm;wGif wpfESpfvQif 768 oif;wdkY toD;oD;wnfaxmifoGm;vQif ygpwm
aygif;rnfrQvdkrnfudk trsm;BuD;vdktyfvdrfhrnfudk cefYrSef;Edkifrnfjzpfonf/
1990-94 taxmuf txm;rsm;t&? BuD ; rm;aomyrmPjzpf v d r f h r nf / toif ; awmf \
1980-89 BuD;xGm;EIef;ESifhwnfaxmifcJhaomtoif;awmfaygif;rSm BuD;rsm;pGm½dkufcwfrI&SdcJhonf/
1970-79 tajymif;tvJonf toif;awmfwnfaxmifaomoltcef;u@rStajccHjyKpkapmifha&Smuf
1960-69 oltjzpfodkY tcef;u@odkYajymif;vJjcif;onf BuD;pGmaom½dkufcwfrI&SdcJhonf/ ½dkufcwfrIrSm
1950-59 tEkwfvu©Pm&Sdaeygonf/ tajz&v'frSm toif;awmfonf toif;awmftopfrsm;
1940-49 wnfaxmifjcif;rjyKawmhyg/ toif;awmf\BuD;xGm;rIrSm odompGmwdk;wufrIr&Sdawmh
1930-39 yg/ xdkYtjyif toif;awmfonf 0dnmOfa&;usef;rmrIonf nHhzsif;vsuf&Sdygonf/ þwGif
ygpwmrsm;rSMunfh½Iapmifha&Smufjcif;ESifh cGHYauR;jyKpkjcif;rsm;pGm&SdvsufESifh 0dnmOfa&;
1920-29
usef;rmrIrSm nHhzsif;vsuf&Sdygonf/
1910-19
odkYjzpfí ajrmfvihfjcif;ygpwmrsm;\tcef;u@onf {0Ha*vdw&m;awmfa[m
1900-09 jcif;ESifh toif;awmfxlaxmifjcif;rSt"dujyKpkapmifha&Smufolrsm;tjzpfodkYajymif;vJcJhyg
1890-99 onf/ a'otoif;awmfwGif txdkifygpwmrsm;tjzpfodkYajymif;vJoGm;ygonf/ acwfopf
1880-89 jyóemonf ½IyfaxG;vsuf&SdNyD; uGefz&ifhrsm;rSm ygpwmrsm;tm; tcef;u@ESpfck
1870-79 pvHk;wGiftvkyfvkyfzdkYarQmfvifhMuygonf/ odkY&mwGif a'o&Sdtoif;om;rsm;\tkyfpkwdkY\
1876-69 vdktyfcsufrsm;udk zdtm;ay;cH&NyD; {0Ha*vdw&m;awmfudka[mMum;jcif;apcdkif;csufudk
-20 0 20 40 60 80 100 120 140 vspfvsL½IcJh&ygonf/ trIawmfaqmifjcif;onf omreftoif;om;rsm;odkY jyefvnf
tyfESif;ygrS ygpwmrsm;onf tajccHjyKpkapmifha&Smufjcif;tvkyfrScGmEdkifygrnf/ ygpwm
t o i f;awm
fwpfckwn fax m
i f&efv d
t yfo n fh
k ygpwm
rsm
; rsm;onf vuf & Sd tvk y ftudk i fr sm;aqmif & Gu f jcif; ud k jyKvk y fa eygu vltrsm;onf
251 252
bk &m;ay;onf wm0efud kvpf[if;í ajrmuftar&d uajrmf vif hjcif;toif ;awmfo nf tcef ; BuD ; (8)
qufvufízGHYNzKd;wdk;wufrIr&SdbJ &yfwHhrI&SdoGm;rnf/ a&S ; OD ; ajrmf v if h j cif ; toif ; awmf \
pdwf0ifpm;p&maumif;onfrSm ajrmuftar&duajrmfvifhjcif;toif;awmfonf
"r®opfusrf;acwfyHkpHtm;jzifh toif;awmf\yHkerlemudk ,aeYwGifpGefYvTwfaeaomtcsdefrSm jyKpk a pmif h a &S m uf j cif ;
wwd,urÇm[laomEdkifiHrsm;wGif aiGa&;aMu;a&;taMumif;rsm;aMumifh or®musrf;pm
yHkpHESifhqufvufívIyf&Sm;rIjyKMuonf/ xdkae&mrsm;wGif ajrmfvifhjcif;ygpwmrsm;onf txdkifygpwmrsm;r&SdbJESifh toif;awmfwdkif;wGif a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmf
toif;awmftopfESpfq,fhig;ckrStydkxlaxmif&ef wm0efrsm;owfrSwfí a'ovlBuD; rsm;wGif b,fuJhodkYxdef;odrf;apmifha&SmufrI&Sdygoenf;/ uREfkyfzwf½I&onfrSm olwdkYtm;
rsm;onf ygpwmtvkyfr sm;udkv kyfaqmifvsuf&Sd onf/ xd kEdkifi Hrsm;wGi f ,aeYwdkif oifMum;jyoí rdrdudk,fudkjyKpkapmifha&Smufjcif;&Sdonf/ odkY&mwGif olwdkYonf b,fuJhodkY
&SdoGm;onfrSm ajrmfvifhjcif;ygpwmrsm;onf topfajymif;vJvmolrsm;udk AwådZHay; jyKvkyfygoenf;/ þtcef;BuD;wGif owåraeYajrmfvifhjcif;toif;awmfonf a&S;OD;
jcif;ESifh toif;awmftopfrsm;xlaxmifjcif;tvkyfudkvkyfvsuf&Sdygonf/ &v'frSm ESpfrsm;wGif 0dnmOfa&;usef;rmrIudk txdkifygpwmrsm;r&SdbJESifh rdrdukd,fudkxdef;odrf;
ajrmfvifhjcif;,HkMunfolrsm;wdk;yGm;vmrIonf aygufuGJvmaomtjzpfodkY xdkwwd, apmifha&SmufcJhonfudk avhvm&SmazGjcif;jyKoGm;rnf/ uREfkyfwdkYawGY&SdcJhNyD;om;rSm a&S;OD;
urÇmrsm;wGifay:xGufvsuf&Sdygonf/ jzpfEdkifonfrSm a&S;OD;ajrmfvifhjcif;yHkpHerlemudk c&pf ,mef r sm;onf 0d n mOf a &;tif tm;ud k ao;i,f o nf h td r f toif ; awmf r sm;jzif h
trIawmfaqmifjcif;rsKd;udkjyefvnf&&SdEdkifvQif omoemvkyfief;tzGJYtpnf;wpf&yfudk wnfaqmufcJhonf/ xdkenf;wl a&S;rufo'pftoif;awmfonf twef;tpnf;ta0;
ESpfq,fhwpf&mpkwGif toif;awmftm;wdk;wufzGHYNzKd;Edkifaprnfjzpfonf/ wGifxdef;odrf;xm;&Sdygonf/ trIaqmif Clergy wdkY\tultnDtenf;i,ftjzpfESifh
&Sdygonf/
_____ owåraeYajrmfvifhjcif;toif;awmfonf q,fhudk;&mpktv,fydkif;wGifay:xGuf
vmonf/ xdktcsdefwGif rufo'pfrsm;twef;vdkuftpnf;ta0;rsm;udkqkawmif;yw¬em
jyKjcif ; tpnf ;ta0;jzifh tpm;xdk ; cH & aomtcsd e f j zpf y gonf / ,cif u ruf o 'pf
toif ;om;rsm;onf tywf p Ofj yKvk y f aomtwef ; tpnf ; ta0;wGi f y g0if & rnf u d k
pnf;urf;csuf&Sdonf/ tdrftpnf;ta0;wpf&yfjzpfí vlrsm;uwpfa,mufESihfwpfa,muf
rdrd\toufwmudk c&pfawmfta&SUüwm0ef,lMuygonf/ ,ckrSmqdkvQif qkawmif;
jcif;tpnf;ta0;onf toif;awmf\0dnmOfa&;tiftm;tjzpfo,faqmifjcif;jzpfvm
onf/ xdkqkawmif;jcif;tpnf;ta0;rsm;onf trsm;tm;jzifh w&m;a[mjcif;0wfjyK
udk;uG,frIyHkrSeftpDtpOfNyD;aomtcgrSmjyKvkyfavh&Sdonf/
tjzpfrSm a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf rufo'pftoif;om;a[mif;rsm;
onf tajccHtrQpfrSvmonfudk þvlrIa&;tpnf;ta0;wpf&yfudkacs;iSm;íjzpfonf/
rufo'pftoif;om;rsm;\qkaawmif;jcif;tpnf;ta0;onf twef;tpnf;ta0;rS
ul;ajymif;csdefumvjzpfonf/ rsm;aomtm;jzifh a&S;OD;ajrmfvifhjcif;\vlrIa&;tpnf;
253 254
ta0;rsm;udk w&m;a[maomtpDtpOfNyD;rSusif;yMuonf/ vlrsm;udktcGifhta&;ay;í &S i f ; vif ; onf r S m þa&S ; OD ; tpnf ; ta0;wd k Y o nf quf q H a &;ES i f h q d k i f a om
w&m;a[mcsufwGif tusKd;aus;Zl;b,fuJhodkY&&SdcJhonfudk wpfOD;ESifhwpfOD;rQa0cHpm; oabmw&m;&Sdygonf/ or®musrf;pmavhvma&;&SdvQifvnf; tenf;i,fom&Sdvdrfhrnf/
Muonf/ þoabmw&m;udkvnf; {0Ha*vdw&m;a[mjcif;tpDtpOfwGif toHk;jyKoGm; ,HkMunfolrsm;onf or®musrf;pmavhvmjcif;udk vspfvsL½Ijcif;udkrxm;&Sdyg/ odkY&mwGif
onf/ odkY&mwGif vlrIa&;tpnf;ta0;onf w&m;a[mjcif;tpnf;ta0;NyD;qHk;csdefü olwdkYonf qufvufívlrIa&;tpnf;ta0;jyKvkyfNyD; olwdkY\toufwmudkrQa0NyD;
rusif;ybJ oD;jcm;tpnf;ta0;wpf&yfwGifusif;yMuonf/ c&pfawmfütwlwuG&SdMuonf/ þvlrIa&;tpnf;ta0;onf oufaocHjcif;tjzpfodkY
þvlrIa&;tpnf;ta0;rsm;onf usif;y&mü rufo'pfwdkY\yHkpHtm;jzifh twef; yHkpHtm;jzifhjzpfygonf/ ,HkMunfolrsm;onf olwdkY\½kef;uefrIrsm;udk rQa0cHpm;MuNyD;
tpnf;ta0;rSqkawmif;jcif;tpnf;ta0;tjzpfodkYajymif;vJcsdefuJhodkYjzpfonf/ rufo'pf atmifj rifr I& &S dj cif; ud kv nf ; c&pf ,mefwdk Y\ touf wmücHp m;rI jyKMuonf / ol wd kY
wdkY\qkawmif;jcif;tpnf;ta0;rSm qkwf,kwfaomtcsdefrSm vlrIa&;tpnf;ta0;onf toufwmudk c&pfawmfüqufuyftyfESH Muygonf/ Review \pmapmifMumjrifhpGm
a&S; OD;ajrmfvifhjcif;tpnf ;ta0;tjzpfodkY xl;jcm;jcif;wpf&yfjzpfcJhonf / urÇmtESHY t,f 'D wmtjzpfa qmif& Gu fo l Uriah Smith onf ajrmfv if h jcif ; toif ; om;rsm;\
ajrmf vifhjcif ;toif;awmfonf urÇmtESHYo dkYjyefYy Gm;jcif; ESifhtwl jyefYES HYoGm;cJ honf/ a&S;OD;vlrIa&;tpnf;ta0;udk þodkYazmfjyxm;ygonf/
a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmf\vlrIa&;tpnf;ta0;onf tptOD;rSm jrpfzsm;cHESpfck
&SdcJhonf/ a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;\a&;om;csufESifh Ellen G. White \ tpnf;ta0;wpf&yfrS m pdwf"mwfwuf<upGmESifh ESvHk;om;&TifpGm
a&;om;csuf rsm;&S dy gonf / uREf ky fwdk Yonf þa&;om;csufE Sp fc kp vH k; ud ka vh vmNyD; oufaocHjcif;jynfh0pGmjzifh&Sdí rsufpdrsm;awmufyvsuf? csD;rGrf;oHrsm;ESifh
a&S;OD;ajrmfvifhj cif ;\vlrI a&;tpnf;ta0;taMumif; udk em;vnf &ef ESi fh ed* Hk; csKyfu dk twl wnf Munfa v;eufa omwdk u fwG ef ;oH rsm;rS m jynfh 0 vsuf& Sd o nf /
olwdkY\tusKd;oufa&mufrIESifh a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmf\toif;om;rsm;\ cPcPjzpfvmwwfaomrsuf&nfrsm;usjcif;- þjrifuGif;onf ,HkMunf
jyKpkapmifha&Smufjcif;taMumif;udkavhvmoGm;rnf/ jcif;ESifhcspfjcif;arwåmonf topfwpfzefawmufyvsuf&Sdonf/
atmuf y gaumuf E k wf c suf r sm;wG i f uREf k y f w d k Y o nf þa&S ; OD ; ajrmf v if h j cif ;
ajr mfv i fh
jci f;t , l0g' u da&S
k ;OD
;aq mif&Gu fo lr sm;ES
i fh toif;om;rsm;\pdwf"mwfudk olwdk Y\vlr Ia&;tpnf;ta0;usif;yyH kusif; yenf; udk
v lr Ia&;t pn f;t a0;r sm; zrf;qkyfEdkifygonf/
tvkyftudkifrsm;ür&Sdyg/ odkY&mwGif bmoma&;onf tvkyfjzpfygonf/ 'Dx ufru Ellen White onf vlr Ia&;tpnf ;ta0;udk i,f &G,fo ltrIawmf
rvIyf&Sm;ítaor[kwfyg/ aqmifrsm;twGufusif;yjcif;onf oifMum;avhusifhjcif;wpf&yfjzpfoGm;rnf/ bk&m;
vlwdkif;vlwdkif;tm; c&pfawmf\emrudk&GwfqdkEdkifolrsm;onf vlrIa&; ocif\vlwdkYudkvnf; avhusifhay;a&;wpf&yfjzpfí olYtwGuftvkyfvkyfay;Edkifatmif
tpnf;ta0;wGifoufaocHcsufaqmifEdkifygap/ tultnDwpf&yfjzpfoGm;rnf/ vlrIa&;tpnf;ta0;onf rdrd\toufwmudk c&pfawmfü
rQa0cHpm;Muaom,HkM unf olr sm;twGi f;rSm r&S drjzpfv dktyfa Mumif; ESi fh ocif bk& m;
Ellen White onf ol\cHpm;csufrSm vlrIa&;tpnf;ta0;onf c&pf,mefwpfOD;
twGuftvGefyifta&;BuD;aMumif;cHpm;&onfrSm &Sif;vif;ygonf/ olronf ynmOmPf twGuftvkyfvkyfEdkifaomt&nftcsif;udk zGHYNzKd;wdk;wufapygonf/ vlwpfOD;wpfa,muf
&Sdaomc&pf,meftaMumif;udkrod&Sdyg/ xdkt&monf OD;acgif;\todOmPfomjzpfyg onf tzGJYtpnf;wpf&yf\jyifyütultnD,lNyD; bk&m;ociftwGuftvkyfvkyfjcif;wGif
onf/ Ellen White twGuf c&pf,mefjzpfjcif;onf pdwfESifhESvHk;wdkYcsdefudkufrIwpf&yf yg0ifrI&SdEdkif&ef arQmfudk;ír&Edkifyg/ xdkolESifhvnf; ol\toufwmudk c&pfawmfüvnf;
jzpfonf/ todw&m;ESifhqufqHa&;wpf&yfcsdefudkufrIjzpfonf/ ol\trIawmfoufwrf; rQa0cHpm;Edkifrnfr[kwfyg/ Ellen White taejzifh omoemjyKvkyfjcif;vIyf&Sm;rIonf
wpfavQmufvHk;ESifh txl;ojzifh 1888 ckESpfaemufydkif;wGif uREfkyfwdkYawGY&onfrSm Ellen xdkvlrIa&;tpnf;ta0;rSqufqHa&;rQa0cHpm;Edkif&ef&Sdonf/
White onf ,H kMunf ol rsm;twG uftvk yfvk yf aomtcg c&pfawmf ES if h quf q H a&;&S d&ef
vlwpfOD;onf rdrd\toufwmudk c&pfawmfüjrKyfESHjcif;jyKí vlrIa&;tpnf;a0;
vkyfaqmifoGm;ygonf/ þonfrSm t"dutm;jzifh vlrIa&;tpnf;ta0;rSwpfqifh wGifoufaocHEdkifjcif;onf xdkol\,HkMunfjcif;udkcdkifrmaponfrubJ tjcm;olrsm;
jyKvkyfcJhygonf/ qufqHa&;toufwmudkzGHYNzKd;EdkifonfrSm vlYywf0ef;usiftzGJYtpnf;ü udkvnf; rdrdwdkY\,HkMunfjcif;udkvnf; rD;xdk;ay;vdkY&apygonf/ Ellen White onf
tjcm;aomc&pf,mefrsm;ESifhtwlaexdkifoGm;&efESifh wpfOD;tay:wpfOD;u 0dnmOfa&; a'otoif;awmfrsm;rSm w&m;a[mq&mwpfOD;\tjrJwrf;Munfh½Iapmifha&Smufjcif;udk
wdk;wufrItwGufwm0ef,lMujcif;jzpfonf/ odkYjzpfí Ellen White onf toif;awmfrS vdktyfvsuf&SdaMumif;? &SifoefEdkifzdkYtwGuf tawG;tac:rsm;udkacsyvsuf&SdaMumif;
yHkrSefvlrIa&;tpnf;ta0;udkusif;yEdkif&ef aqmfMojcif;jzpfonf/ tjrJwapvkyfaqmifvsuf& Sdonf/ olrtMuHjyKoGm;onf rSm toif ;awmfwpf ckonf
Ellen White twGuf vlrI a&;tpnf;ta0;onf tvG efta&;BuD;ygojzifh olronf w&m;a[mq&mtay:ürSDcdktm;xm;rIjyKvQif qefYusifzufaom&v'fudk&&Sdrnf/ olr\
rMumcPtMuHjyKcJhonfrSm w&m;a[mtpDtpOfudkcsefxm;NyD; vlrIa&;tpnf;ta0;udkom cHpm;csufrSm xdktoif;awmfonf ]]0dnmOfa&;vlaysmhrsm;ESifhyHkatmcH&rnf/}} a'o&Sd
aqmif&Guf&efwdkufwGef;cJhonf/ w&m;a[mjcif;r&SdbJESifh vlrIa&;tpnf;ta0;rsm;&Sd toif;awmfrsm;&Jhxdef;odrf;rIrSm w&m;a[mjcif;ESifhr[kwfbJ vlrIa&;tpnf;ta0;wGif
jcif;onf udpör&Sdyg/ odkY&mwGif w&m;a[mjcif;tpDtpOfrsm;&Sdí vlrIa&;tpnf;ta0; wpfOD;ESifhwpfOD;qufqHa&;jzifhxdef;odrf;rI&&SdEdkifonf/
rsm;r&SdvQif rSefuefrIr&Sdyg/ vlwdkif;onf vlrIa&;tpnf;ta0;\wefzdk;udkod&Sdygap/ vlwdkYonf
vlom;rsm;\ynm&Sdpum;tenf;tusOf ;ajymjcif ;rS c&pf awmf\ tkyfpkBuD;aomfvnf;aumif;? tkyfpki,faomfvnf;aumif; ,HkMunfolrsm;
pum;ud k r sm;rsm;ajymjcif ; jzpf r nf / tu,f í om w&m;a[mjcif ; ud k onf w&m;a[mq&mrsm;\w&m;a[mcsuftpDtpOfr&SdbJESifh tcsdeftcg
tenf;i,fomjyKvkyfoGm;NyD; vlrItpnf;ta0;udkrsm;rsm;jyKvkyfoGm;vQif wdkYudkaysmf&TifpGmjzifhraeEdkifbl;[lírxifMuygESifh/ trIawmfaqmifq&m&SdrS
uREfkyfwdkY\toif;awmfrsm;wGif tajctaewpfrsKd;jzpfoGm;rnf/ uREfkyfwdkY\ tm;udk;tm;xm;&SdaomtcgrSm vlawGuvIyf&Sm;rIBuD;pGmaombmoma&;
&GufzsifwJtpnf;ta0;wpfrsKd;jzpfoGm;rnf/ qkawmif;yw¬emjyKjcif;tcsdef tawGYtBuKHrsm;udkr&&SdEdkifbJjzpfrnf/ þbmoma&;tawGYtBuKHrsm;onf
onf toHk;jyKí oefY&Sif;aom0dnmOfawmfoGef;avmif;jcif;udkvdktyfygonf/ olwdkYb,fae&mrSmyJ&Sd&Sd xdkbmoma&;tawGYtBuKHrsm;udk txl;vdktyfvsuf
269 270
wpfOD;udkulnD,dkif;yif;&rnf/ olwd kYtm; c&pfawmfuJhodkYaompdwf&Snf vlESpfOD;oHk;OD;&SdcJhaomf olwdkYonf tzGJYi,fzGJYpnf;&rnf/ Ellen White \tqdkjyKcsuf
jcif;ESifhonf;cHjcif;oabmw&m;? tvsifpvdkrajymqdkwwfjcif;? pum; jzpfaom ,HkMunfolESpfOD;oHk;OD;udk tzGJYi,fudkzGJY&rnfrSm ydkíao;i,faomtzGJYi,frsm;
ajymjcif ;uRrf ; usif r Iu d k toHk ; csí wpf O D; ud k wpf O D ; tm; oefY & S i f ;aom jzpfzdkYr[kwfbJ tzGJYi,fonf vlrItzGJYtpnf;tkyfpkwpf&yfudkawmufwnfzdkYjzpfonf/
,HkMunfcsufwGifwnfaqmufoGm;&efjzpfonf/ odk;jcHjyifyü&Sdaomolrsm;udk toif;awmfwpfckonf tzGJYi,ftrIawmfaqmifjcif;vkyfief;wGif wnfaqmuf
c&pf awmfu Jh odk Ya omcspfjcif ;arwå mudktvk yfv ky fay;apyg/ rd rdtwG uf aomtcgwGif trIaqmif Clergy tkyfcsKyf&efrvdkawmhyg/ toif;om;tcsif;csif;onf
Munf h j cif ; r&S d bJ tjcm;olr sm;twG uf u l nD r p&ef & S d& rnf/ olwd k Yo nf ulnDrpjcif;jyKaomtcgrSm trIaqmif Clergy onf tm;vyfí topfaomvlawG
tvkyfvkyf&if;ESifh c&pfawmf\emrjzifhqkawmif;ay;aomtcg olwdkY\ qDudko Gm;í topfaomtoif;awmfr sm;udkwnfaqmufEdkifonf / tzGJYi,fr sm;onf
vlOD;a&onf BuD;xGm;vmrnf/ taMumif;rSm u,fwif&SifajymoGm;onfrSm jyKpkapmifha&Smufjcif;vkyfief;udktajccHí trIaqmif Clergy wdkY\jyKpkapmifha&SmufrIxuf
]]wpfzefigqdkonfum;? ajrBuD ;ay:rSm oifwdkYwGifE Spfa ,muf wdkY onf ydkíaumif;ygonf/
oabmcsif;wlíqkawmif;vQif awmif;orQaomqkwdkYudk aumif;uifbHkü bk &m;ocif\ tvky fo nf ol\ enf ;vrf ;ESi fh ol\ 0d nmOf awmf
&Sdawmfrlaomig\crnf;awmfonf ay;awmfrlvwåHY/}} róJ 18;19/ tm;jzifhvkyfaqmif&rnf/ ae&mtESHYwGif ukrÜPDtao;rsm;onf rdrdudk,fudk
tzGJYi,frsm;ESifhywfoufaom aemufqHk;xGufpmtkyfrsm;udkzwfzl;cJhaomþpma&; bk&m;ocifxHwGifqufuyf&rnfjzpfNyD; udk,fcE¨m? 0dnmOfESifh pdwf"mwf
q&mrSm tzGJYi,frsm;a0g[m&udkt"dyÜm,fazmf&mü Ellen White \t"dyÜm,fazmfxkwf a&;&mtm;vHk;udk&Sd&rnf/ aemufNyD;awmh ,HkMunfjcif;tm;jzifh bk&m;ocif\
jcif;xuf tjcm;aomt"dyÜm,fudkrpOf;pm;wwfyg/ olrajymaomvHk;0t"dyÜm,f&Sif;vif; ovGe fawmfud kzufwG,fNyD; tvkyfudktm;yg;w&vkyfaqmifí olwdkY\
onfrSm toif;awmfudkukrÜPDtao;rsm;zGJYpnf;jcif;tMuHOmPfudk trSm;t,Gif;r&Sd 0dnmOfrsm;udk bk&m;ocif\cspfjcif;arwåmüwnf&Sd&rnf/ bk&m;ocif\
Edk if a omol wpf OD ; rS tMuHj yKoGm;cJ ho nf / xdk t"d yÜ m,f onf owå raeYa jrmfv if h jcif ; cspf jcif; arwåm\a&;pD;aMumif ;onfu dk cH pm;&rnfj zpfNyD; aumif;uif rS
toif;awmftwGu f bk &m;rSay;aomtzG JYi,f\t"dyÜ m,fa xmufcHc suf jzpf ygonf/ vmaomqka us;Zl ; tjzpf c Hp m;&rnf j zpf í ol \ vl rsKd ; wd k Y \trI a qmif
þtzGJYi,fonf Ellen White uxyfqifhNyD;axmufcHxm;onfhtzGJYi,f\rIaqmifjcif; aumif ; rsm;tjzpf tod trS wf j yKjcif ; cH & rnf / xd k u k r Ü P D i ,f r sm;onf
vkyfief;twGufjzpfonf/ olronf qufvufítzGJYi,fwGifbmvkyf&rnfudk t"dyÜm,f wpfo Hwnf;jzifhtrS efw&m;udkolwdk Y\trIawmfaqmif rsm;ud kaysmuf qHk;
ay;oGm;í ,if ;onf {0Ha *vd w&m;ESi fhq dk if& rnf/ qk awmif ;jcif ;? or®musrf; pm aeaomodk;rsm;odkYoGm;í&SmzdkY vkyfief;rsm;udkaqmif&Gufap&rnf/ wpfOD;
ESifhwpfOD;wdkYonf tvkyfudk,fpDjzifhaqmif&Gufay;&rnf/ bk&m;ocif\
avhvmjcif;? wpfOD;ESifhwpfOD;tm;ay;jcif;ESifh Munfh½Iapmifha&Smufjcif;ESifh rjzpfrae
aumif;jrwfjcif;? u½kPmarwåmESifhcspfjcif;wdkYudkcHpm;&aomolrsm;onf
vlYtzGJYtpnf;wpf&yfudkwnfaqmuf&rnf/
þwm0efrStjcm;aomolrsm;\0dnmOfa&;twGufvkyfaqmif&efysufjcif;udk
þtqdkjyKcsufwpfckwnf;jzifh ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;udk odkYavmodkYavm
vufrcHyg/
oHo,jzpfjcif;udktem;ay;í tzGJYi,f\trIawmfaqmifjcif;udk t"dyÜm,f&Sif;vif;jcif;udk
em;vnf oabmayguf o Gm;rnfj zpf onf/ ajrmf vifh j cif; toif; awmfo nf tzG JY i,f toif;awmfrsm;\tzGJY0ifrsm;onf olwdkY\toufwmudk tzGJYi,frsm;ü&Sifoef
trIawmfaqmifjcif;jzifhwnfaqmufoGm;&rnf/ toif;awmfBuD;&SdcJhvQif olwdkYonf jcif;jyKoGm;&mü olwdkYonf vlYtzGJYtpnf;wpf&yfudkzefwD;vmí olwdkY\,HkMunfjcif;
tzGJYi,ftkyfpkrsm;jzifhcGJjcrf;í tzGJYi,frsm;toD;oD;jzifhzGJYpnf;&ygrnf/ toif;awmfwGif udkvnf; oefrmrI&Sdvdrfhrnf/ olwdkYonf w&m;a[mq&mwpfOD;\tultnDrvdkbJESifh
275 276
tydkif; (4)
yHkpHtm;jzifhomoemjyKjcif;tjrif&Sdonfh
ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;? odkYr[ kwf
or®musrf;pmESifhordkif;0iftajctjrpfodkY
tajccHonfhuGefz&ifh
287 288
cJ honfh tavsmuf 0if a&mufr I& Sdc Jho nf/ tv,f acwfa &mufaomtcgrSm udk ,f ydk if toif;awmfu dkzrf;csKyfc Jha omoabmw&m;onf&Sd cJha o;onf/ odkY &mwG if rsm;aom
bkef; awmfBuD;e,fajr&Sd vmí trIaqmif Clergy rsm;onf toif;om;rsm;tkyfpk udk olwdkYrSm b,fuJhodkYvkyf&rnfudkrodMuyg/
Munfh½Iapmifha&Smufjcif;cH&onf/ þwm0efudkxrf;aqmifjcif;twGufvnf; axmufyHhjcif;
cH&onf/ þyHkpHerlemtm;jzifh toif;awmf\tzGJY0ifrsm;onf trIaqmif Clergy rsm;\ t b , faMu mifh ajr mfv i fh
jci f;t , l0g' o n fjyefí
axmufyHhjcif;aiGudkay;&í olwdkY\tvkyfudkMunfhae&ygonf/ ESpfwpfaxmifordkif;0if o mo emjyKjci f;t o i f;awmft jzpfo d kY
&S
&r n fen f;
d
acwfu ke fq H k; aomtcg þyHk pH ud kz suf xk wf &efc ufc Jy gonf / y½d kwuf pwifh jyKjyif
ajymif;vJrI&SdcJhaomfvnf; þpepfudkrjyifEdkifí orm;½dk;ustoif;awmf\yHkpHudkvufcH "r®opfusrf;acwftrIawmfaqmifjcif;vkyfief; jyefvnfzefwD;jcif;\tESpfom&rSm
cJh&onf/ omoemjyKjcif;toif;awmfudkjyefvnfzefwD;jcif;jyK&rnf/ þyHkpH\wnf&SdrItaMumif;
a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf jyefvnfí"r®opfusrf;\or®musrf;pmyHkpH wpf&yfrSm? ygpwmudkrSDcdktm;xm;jcif;r&SdonfrSm em;vnfEdkifzdkY&ef BuD;rm;aomapcdkif;
toif;awmfodkYjyefvnfa&muf&Sd&efBuKd;pm;íaqmif&Guf&mü zGJYpnf;yHkpepfESifhwlaom csuftjrifrSMunfhíom em;vnfEdkifrnf/ BuD;rm;aomapcdkif;csufonf ESvHk;om;ESifh
"r®opfusrf;acwfomoemjyKjcif;toif;awmfyHkpHudkwnfaqmufcJhonf/ a&S;OD;ajrmfvifh 0dnmOfa&;wdkYrSm a&S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmf\zGJYpnf;yHkwnfaqmufrIaemufuG,f
jcif;toif;awmfonf y½dkwufpwifhtoif;awmftzGJYtpnf;rsm;wGif tvGefxl;jcm;rI rSm&Sdygonf/ BuD;rm;aomapcdkif;csufausm½dk;&SdrSom omreftoif;om;wdkY\wefcdk;
&Sdonf/ trIaqmif Clergy wdkYudk toif;om;trsm;tjym;udkBuD;Muyfjcif;oabmom tmPmay;jcif;cH&aomtoif;awmfonf þacwfüjyefvnfzGHYNzKd;wdk;wufatmifjyKvkyf
&Sdonf/ OD;pm;ay;rIrSm toif;awmfrsm;wnfaxmifjcif;tvkyfudkay;&rnf/ þtajc Edkifrnf? odkYr[kwfygu jyefvnfíwnfaqmufEdkifrnfr[kwfyg/
taerSm ajrmfvifhjcif;ordkif;t&? yxrESpfig;q,frSajcmufq,ftxd&SdcJhonf/ þtpD a&S;OD;toif;awmfonf wynfhawmfrsm;jzpfzdkYBuKd;pm;&mwGif olwdkY\toufwm
rsm;rSm vHk;vHk;vsm;vsm;c&pfawmfonf ocifbk&m;jzpfjcif;udkvufcHjcif;jzpfygonf/
tpOfrSm &nf&G,fcsufESpf&yf&Sdygonf/ yxrtaejzifh toif;awmfonf owif;pum;udk
xdk enf; wl pG m ajrmf vifh jcif ;\trd ef Ya wmfo nf jrif hr m;aomwynfh a wmfj zpfj cif; ud k
ae&mtESHYüa[majymaMunm&ef vkyfrnfhvkyfom;rsm;udkvHkavmufpGm&Sdygonf/ 'kwd,
awmif ; qd k y gonf / tcsuf tcsmquf p yf r I o nf jyef v nf & S i f o ef x ajrmuf a om
tcsuftaerSm toif;om;rsm;udk wpfOD;ESifhwpfOD;tultnDtrtpjyKvkyfcGifh&Sdaom
c&pfawmftay:üomru tjrefjyefvmrnfhc&pfawmfudkajrmfvifhjcif;ESifhqufpyfrI&Sdonf/
aMumifh toif;awmf\usef;rma&;onf ydkrdkaumif;rGefonfjzpfí ygpwmwpfOD;onf odkYjzpfí ajrmfvifhjcif;toif;awmf\{0Ha*vdw&m;awmf\enf;pepfonf wynfhawmf
tajccHjyKpkapmifha&Smufjcif;xufydkaumif;ygonf/ jzpfjcif;rsm;udk BuD;rm;aomapcdkif;csuf\trdefYawmftwdkif;ESifh aumif;uifwrefoHk;yg;
ESp f q,f& mpk \ yxrES pf E Sp fq ,ftwGi f; wGi f ajrmfv ifh j cif; toif ;awmf onf wdkY\owif;pum;rsm;ESifhnDnGwf&rnf/ þenf;pepfwdkYonf ydkíMumjrifhaomtcsdef
"r®opfusrf;yHkpHudky,fxkwfjcif;onf Ellen White ESifh A. G. Daniells wdkY\jyif;xef wGif tjcm;aomy½dkwufpwifhwdkY\orm;½dk;uswGufcsufrIxufMumjrifhrnf/ AwådZH
aomuefYuGufjcif;rSpGefYcGmcJhonf/ aemufq,fpkESpfav;cktawmtwGif;rSm toif;awmf cH,ljcif;twGufjyifqifrIESifh owåraeYajrmfvifhjcif;toif;awmfwGifvufcHjcif;onf
onf ygpwmrsmudkrSDcdktm;xm;jcif;jyKaomyHkpHu dkzefwD;cJhonf/ þtajctaeonf a,½I\ac:awmfrljcif;ESifhtnD o[Zmwjzpf&ef vlrsm;udkyxrOD;pGmwynfhawmfrsm;
tjcm;aomy½dkwufpwifhtoif;awmfrsm;ESifh ,aeYwGifxl;rjcm;em;&SdcJhonf/ omref jzpfNyD;rS AwådZHudkcH,l&rnf/ AwådZHjyKNyD;aemuf olwdkYudktjrJwapoGefoifay;vsuf&Sd
toif ; om;rsm;ES i f h trI a qmif Clergy twG i f ; rS m ajrmf v if h j cif ; toif ; awmf o nf onf / od k Y r So m ol wd k Y o nf rd r d wd kY \ 0d n mOf a &;touf wmü jynf h p H kr I & S d v mrnf /
jyefvnfíomoemjyKjcif;qE´onf jyif;jyvsuf&Sdí wpfBudrfwpfcguajrmfvifhjcif; vcpm;trIawmfaqmif Clergy rsm;tay:ü rSDcdktm;xm;rIr&Sd&yg/
291 292
cJh&ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf tpDtpOfudkzGJYpnf;yHkoabmw&m;tm;jzifh rjrifMubJ rd rdwd kYonf toif; awmf jzpf vsuf &Sd onf/ ydk íus,fjyefYa omae&mrsm;wGif a'o&SD
toif;awmfwpfckvHk;\wnf&SdrIonf tzGJYi,fyHkpHjzifh wpfckvHk;udkzGJYpnf;&efvdktyfyg toif;awmfonf tzGJYi,ftrsm;tjym;&SdEdkifrnf/ olwdkYwGiftaqmuftODvnf;&Sdrnf?
onf / r&Sdonfvnf;&SdMurnf/ olwdkYonf tzGJYi,frsm;udkpkpnf;aomtcsdefrsm;wGif xdktcsdef
uREfkyfwdkYonf or®musrf;pmESifhordkif;t&tarGtESpfwdkYjzifhopöm&SdrnfqdkvQif twGuf taqmuftODrsm;udkiSm;&rf;oGm;Edkifonf/ taqmuftODonf a&G;cs,frItay:ü
ajrmfvifhjcif;toif;onf rdrdwdkY\a'o&Sdtoif;awmfrsm;udk vHk;vHk;vsm;vsm;zGJYpnf;yHkudk tajccHoGm;rnf/ tb,fhaMumifhqdkaomftpnf;ta0;onf toif;awmf\taqmuftOD
jyefvnfa&;qGJ&efvdktyfygonf/ odkYrSom tzGJYi,frsm;onf zGJYpnf;a&;t"duoabm wGifusif;yrnfr[kwfyg/ tzGJYi,frsm;wGifomusif;yrnfjzpfygonf/ þtajctaerSm
w&m;jzpf v mEd k i fr nf / tzG JY i ,fwd k Yo nf &S d E dk i f rnf v nf ; &Sd r nf / r&Sd o nfu d k vnf ; toif;awmfonf a&S; OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmfESi fhyd krdkwlvmí yHkrS efawGYqHk Muí
jzpfEdkifonf[lívnf;rjzpf&yg/ odkY&mwGif toif;awmfrsm;rsm;wGif þuJhodkYyifjzpfae tzG J Y i ,f wd k Y o nf vl r I a&;tpnf ; ta0;wG if q H k M ujcif ; jzpf o nf / &H z ef & H cgwJ a wmf
ygonf/ OykofaeYeHeuf0wfjyKudk;uG,fjcif;onf ]]t"dujzpf&yf}} tpDtpOfjzpfygonf/ tpnf;ta0;rsm;? pkpnf;íydkrdkus,fjyefYaomawGYqHkyGJtpnf;ta0;rsm;udkac:,lEdkifyg
,HkMunfoltm;vHk;onf wpfywfwpfBudrfwufa&muf&rnfjzpfonf/ topfaomyHkpHwGif onf/ tem*wfwGif &S da omtoif ;awmf rsm;onf þvdkp ka 0;aomawG YqH ky GJ rsm;wG if
OykofaeYreuf0wfjyKudk;uG,fjcif;onf t"dur[kwfbJESifh a&G;cs,f&m&Sdonf/ xdkpepf vuf&S dwJ awmftpnf ;ta0;rsm;ES ifh tpnf;ta0;BuD ;wdkY wGi f vuf& Sdy &d owf avmuf
onf or®musrf;pmyHkpHESifhydkíeD;pyfrnfjzpfonf? vuf&Sdajrmfvifhjcif;toif;om;rsm; rsm;csifrSrsm;vdrfhrnf/ odkY&mwGif NrKdYwpfNrKdYrStzGJYi,frsm;onf pk½Hk;Muí ta&twGuf
apmifha&Smufjcif;xufydkíeD;pyfrnfjzpfonf/ b,favmufyJ&Sd&Sdpk½Hk;Murnfjzpfonf/
toif;awmfonf avhusifhrI&Sdaomomreftoif;om;rsm;&Sd&rnf/ ygpwmrsm; þor®musrf;pmESifhtnD ESpfq,fhwpf&mpkajrmfvifhjcif;toif;awmfwGif vlawGu
onf toif;om;rsm;udk trIawmfxrf;aqmifEdkif&ef avhusifhay;&rnf/ olwdkYwGif tzGJYi,ftm;jzifhpkpnf;í toif;awmfwGif0ifa&mufMurnfjzpfonf/ tzGJYi,fwdkYonf
&Sdonfh0dnmOfa&;qkaus;Zl;ESifhtnD o[Zmw&Sdatmifavhusifhay;NyD; olwdkYaqmif&Guf bk&m;ociftwGuf {0Ha*vdw&m;awmfudkjzefYa0rnf? jyKpkysKd;axmifrnf? vlrsm;udk
aeustvkyfrsm;udkcGmEdkifatmif BuKd;pm;tm;xkwfí toif;awmftopfrsm;udkxlaxmif trIawmfaqmifjcif;üyHhydk;ulnDoGm;rnf/ vlrsm;u tjcm;olrsm;udktzGJYi,fodkYac:aqmif
oGm;Edkifatmifaqmif&Guf&rnf/ þor®musrf;pm½kyfyHkvTmudk trIawmfaqmif Clergy vmí olwdkYudkjyKpkapmifha&SmufzdkY olwdkYudkjyKpkapmifha&SmufouJhodkYjyKpkjcif;&Sdvdrfhrnf/
wdkYujyefvnf&&Sdatmif acwfopfajrmfv ifhjcif;toif;awmfujyefvnf&,l&ygrnf/ ,aeYvlrsm;u toif;awmfudk0wfjyKudk;uG,f&eftwGuf ta&SUwHcg;rxJodkY0ifMuonf/
a'o&Sdtoif;awmfonf þodkYaomyHkpHerlemopfudk ygpwmtxdkifr&SdbJESifh b,fuJhodkY odkY&mwGif olrodudk,frodqufqHa&;r&SdaomtjzpfESifhBuKH&í vlrItzGJYtpnf;wpf&yf
xdef;odrf;&ygrnfenf;/ or®musrf;pmyHkpHpepfudkusifhoHk;jcif;jzifh tzGJYi,frsm;udktoHk;cs taejzifh 0ifa&mufjcif;r&Sdyg/ tem*wftoif;awmfwGif vlawGu toif;awmfodkY
&rnf/ þyHkpHerlemonf "r®opfusrf;acwftoif;awmfrsm;ESifh a&S;OD;ajrmfvifhjcif; 0ifa&mufjcif;rSm tzGJYi,ftm;jzifhqufqHa&;ESifhwuG0ifa&mufMuvdrfhrnf/
toif;awmfrsm;udkxdef;odrf;cJhygonf/ olwdkYtwGuftvkyfjzpfrnfqdkvQif uREfkyfwdkY þtoif;awmfonf rnfodkYMunfhrnfenf;/ aemuftcef;BuD;wGif or®musrf;pm
twGufudkvnf;tvkyfjzpf&ygrnf/ vl&nfvnf½IyfaxG;aomESpfq,fhwpf&mpkwGifvnf; ESifhtnD&Sdaomtoif;awmfyHkpHudkwnfaqmufzdkYazmfjyoGm;rnf/ þpmwrf;wGifjyKpkNyD;
tvkyfjzpfzdkYoifhygonf/ avhvmcsufwdkYudk þtcef;BuD;wGifazmfjycJhygonf/ toif;awmfyHkpHonf trIawmfaqmif
tzGJYi,ftoif;awmfonf b,fuJhodkYtjrif&Sdygoenf;/ taqmuftODBuD;udk Clergy rsm;u jyef vnf íe*d k rl vtaetxm;odk Ya&muf &S d í {0H a*vd wowif ;pum;ud k
vdktyfrnfr[kwfyg/ tcsKdYaomae&mwGif tdrfajctoif;awmfjzpfEdkifrnf? zGJYpnf;yHkt& jzefYa0jcif;ESifh toif;awmfrsm;udkwnfaxmifoGm;olrsm;jzpfMurnf/ toif;om;rsm;onf
tjcm;toif; awmf r sm;ES i f htquf toG ,f rsm;&S d csifr S &S d r nf / ,if ;toif ; awmf onf wpfOD;ESifhwpfOD;jyKpkapmifha&Smufjcif;rsm;udk "r®opfusrf;ESifh a&S;OD;ajrmfvifhjcif;,HkMunf
297 298
yH
pH
kt o pfw G
i fwyn fh
awmfrsm;jzpfjci f;t aM
u mif;
þtcef;BuD;rSmjyooGm;aomtcsuftvufwdkYonf yxrtydkif;wGifwifjycJhaom bmoma&;,H k M unf c suf tm;jzif h omoemjyKjcif ; trI a wmf v rf ; pOf r S r pG e f Y c G m &yg/
taMumif;t&mrsm;ESifhnDnGwfrI&Sdonf/ tu,fíom ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf touf & S i f E d k i f & ef omoemjyKjcif ; vrf ; rS r cG m&yg/ tjrJ w apowd & apjcif ; onf
bk&m;ocifu olwdkYudktrSefwu,folwdkYtm;vlwpfpkudk ocifbk&m;<uvmawmfrljcif; wynfhawmfjzpfjcif;trIü&Sdygonf/ rnfonfht&mrsm;urQ bk&m;ociftoif;awmf\
twGufjyifqifay;&ef ,HkMunfjcif;&SdrnfqdkvQif olwdkY\enf;pepfwdkYonf þwGif tcsde fESifh*½kp dkufrIudktcsdefjzKef;jcif;rjyK&yg/ rMumrD<uvmawmhrnfhocifb k&m;\
azmfjycJhaomtcef;u@vnf;yg0ifrnfjzpfonf/ þtaMumif;t&mrsm;udkazmfxkwf&mü tjzpfonf toif;awmftm;opöm&SdoGm;&ef aemufqHk;em&DtcsdefrSmac:qdkvsuf&Sdygonf/
toif;awmftoD;oD;wGif enf;trsKd;rsKd;tzHkzHkazmfxkwfEdkifonf/ odkY&mwGif rnfonfh þpma&;olrSm arQmfvifhjcif;tm;jzifhomoemjyKjcif;trdefYawmfonf toif;awmftm;
tcsufrsm;rScsefxm;ír&Edkifyg/ bk&m;ocifawmif;qdkcJhaomt&mrsm;udk NyD;ajrmuf vdktyfvsuf&SdaomzGJYpnf;yHkajymif;vJjcif;udk aemuftydkif;wGiftMuHjyKjcif;&Sdonftwdkif;
apvd kvQif þaemufq Hk;aeY &ufrsm;wGif urÇm\ordkif;csKyfNid rf;csd efwGif NyD;ajrmuf jyKvkyfEdkifvdrfhrnf[líarQmfvifh&ygonf/
atmifaqmif&Guf&rnf/ pHjytoif;awmfonf tjrif&SdonfrSm þtcsuftm;vHk;udk
yg0ifrI&Sdygonf/ pH
jyt o i f;awmf\ wn faq mu fyH k?ygpwmt cef;u @ES
i fh
owåraeYajrmfvifhjcif;toif;onf omoemjyKjcif;vIyf&Sm;rIwpf&yfjzpfonf/ t o i f;o m;r sm;jyK
pk
apmifh
a&S
mu fjci f;
azmfxkwfjcif;onf tajcpdkuf&mwGifvnf; jyKpkysKd;axmifjcif;onf omoemjyKjcif;
awG;yHkawG;enf;jzifhazmfxkwfcJhonf/ toif;awmfonf BuD;xGm;vmNyD; &ifhusufaom pHjytoif;awmf\omoûyjcif;tcef;u@wnfaqmufykHESifh wynfhjzpfjcif;onf
tcgrS m þawG;yH kawG;enf;rSm aysmuf qHk;oGm;rnfudkpdk; &drf&ygonf / ,cktcsd efrSm pHerlemjzpfaomygpwmtm;udk;rIr½dSjcif;ESifh tjyeftvSeftm;udkrI½Sdc&pf,meftwGif;wGif½Sdaom
ol\ordkif;tcsdefwGifaysmufqHk;oGm;rnfqdkvQif 'ku©a&mufaprnf/ bk&m;ocifonf tajctaeudk þpmwef;wGifaz:jyonfhtwdkif; vufcHrnfjzpfygonf/ toif;awmf\
toif ; awmf u d k a c:&mü trI y suf a tmif r ac:qd k y g/ ol a c:&jcif ; onf opö m&S d p G m wnfaqmufykHrSm BuD;rm;aomapcdkif;csuf\omoemûyjcif;udk axmufcHoGm;vdrfhrnf?
omoemNyD;ajrmufatmifjzpfonf/ c&pfawmf\omoemûyjcif;udk t[efYtwm;rjzpfEdkifyg/ þpHNyjzpfaomygpwmtm;udk;rI
toif; awmf \ "r® o pf u srf ; ½k y f yH k a wmf rsm;onf wnf a qmufy H k ? r½Sdaomtoif;om;rsm;tcsif;csif; rSDcdktm;udk;rIwdkYonf cGJr&atmifaygif;pnf;jcif;½Sdonfh
zGJYpnf;rI? odkYwnf;r[kwf taqmuftODrsm;udkuefYuGufírajymqdkcJhyg/ twGuf? ESpfckpvkH;udkþtydkif;wGif vufcH½Sif;vif;oGm;rnf/
toif;awmfonf þxufrutav;xm;íqdkygonf/ ouf&Sdt&m0w¬K þpHjyvIyf½Sm;rIwpf&yfodkY csOf;uyfaomtcg a'o½Sdtoif;awmfrsm;tqifhwGif
wpf&yfjzpfygonf/ usef;rma&;ESifhjynfhpHkrnf? odkYwnf;r[kwf zsm;emjcif; wnfaqmufykHtopfudk zGHUjzdK;wdk;wufatmif ûyvkyf&ygrnf? tzGJUi,fudkqdkvdkonf/
&S dr nf / aoEdk i f y gonf / od k Y aomf touf &S i f v suf & S da omocif b k& m; tzGJUi,foabmw&m;onf ajrmfvifhjcif;toif;\toif;om;rsm;\ tawG;tac:wGif
tkyfpdk;rI&Sdonf/ BuD;xGm;EdkifrIESifh rdrdudk,fudkyGm;rsm;Edkifygonf/ toif;awmf 0ifa&mufjcif;r½Sdyg? þzufodkYajymif;vJoGm;&ef tBudrfBudrfBudK;pm;rI½Sdaomvnf; vufcHjcif;
BuD;xGm;rIonf obm0jzpfonf/ obm0vGefuJrIvnf;&Sdonf/ toif;awmf r½SdMuyg/ þtajctaejzpf&jcif;taMumif;&if;ESpf&yf½Sdygonf? tar&duefvlrsKd;wdkY\
onftouf&Sifvsuf&Sdonf/ woD;y*¾v½Sdjcif;aMumifhjzpfygonf/ yxrtaMumif;t&mjyóemonf vlrIqufqHa&;udk
tajccHygonf/ toif;awmfonfvnf; vlrsm;udktodynmay;jzif;jzifh or®musrf;pmESifhtnD
toif;awmfonf touf&Sifvsuf&Sdonf/ touf&Sifusef;rmonfrSm ESpfq,f vlrIa&;tzGJUtpnf;udk wnfaqmuf&ef½Sdonf/ 'kwd,tcsufrSm wnfaqmufykHjyóem
&mpkukeftxd&Sdonf/ odkY&mwGif n§dEIdif;rIrsm;jyKvkyfay;&ef touf&SifEdkifzdkYjzpfonf/ jzpfonf/ toif;awmfonfþjyóemudk udk,fwG,fajz½Sif;&rnf/ ygpwmwOD;udk
313 314
ta&BuD; onf htcsuf r Sm xdk toif; awmfu dk ajrmf vifh jcif; toif ; om;rsm; t"d yÜ m,f odkY&mwGif qufqHa&;½Sdonfh tzGJUi,frsm;tay:ü vGefuJpGmtav;xm;aomtcgrSm
em;vnf x m;aom ]]toif ; awmf } } [l í ES i f h tnD wnf a qmuf & rnf / þt&mud k ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf udk,fcE¨mydkif;qdkif&mESifh pdwfydkif;qdkif&mtav;xm;rI
em;vnf&tvG,fqkH;rSm Ellen White \*E´0ift"dyÜm,faz:ñTef;cJhaom ppfrSefaomynma&; wdkYudk raysmufqkH;&ef*½kpdkuf&rnf/ toif;awmfonf vlrIqufqHa&;½dk;½dk;toif;tzGJU
qdkonfrSm? wpf&yfrjzpf&yg/ ajrmfvifhjcif;t,l0g'pGrf;tm;½Sifonf toufwm\csOf;uyfykHonf
ppf r S ef a omynma&;qd ko nf rS m ynma&;vrf ;aMumif ;wpf& yf ud k o[Zmwjzpfí csdef udkr I½Sdj cif; aMumifhjzpfygonf/ ,aeY qdkv Qif toif; awmf onf
avhvmoifMum;a&;xuft"dyÜm,f½Sdonf/ ,cktoufwmtwGuf jyifqifjcif; todynmydkif;qdkif&m(pdwfydkif;)wdkYudk vGefuJpGmtav;xm;rIjyKcJhonf/ þodkYjyKjcif;rSm
xuf t "d y Ü m,f ½ S d o nf / vl o m;rsm;twG u f ud k , f c E¨ mwpf c k v k H ; ru? csd e f u d k u f r I r ½S d j cif ; ud k z ef w D ; vmygonf / tu,f í om tzG J U i,f u d k a ygif ; pyf í
ouf ½ S d x if ½ S m;vsuf ½ S d a om touf w mrujzpf y gonf / ppf r S e f a om Oyk ofpmajzausmif;udk jzKwf vdkuf vQiftjcm;aomcsdef udkufr Ir½Sd onfh tajctaeudk
ynma&;onf udk,fcE¨mzGHUNzdK;wdk;wufrI? pdwfydkif;qdkif&mESifh 0dnmOfpGrf;tm; zefwD;vmvdrfhrnf/ tcef;u@okH;&yfpvkH;onf nDwlrQwlav;xm;&rnf/ odkYrSom
rsm;udk o[ZmwBuD;xGm;rIqdkvdkygonf/ ausmif;om;wpfOD;udkjyifqifay;í toif;awmf\toif;om;rsm;onf xm0&twGuf trSefwu,fynmay;jcif;cH&rnf/
þurÇmütvkyftaMuG;jyK&ef 0rf;ajrmufaysmf½Tifjcif;ESifh ydkíjrifhrm;aom uREfkyfwdkYonfwnfaqmufykHudk tusOf;tm;jzifh jyefvnfpOf;pm;MuaomtcgrSm?
aysmf½TifrIwkdYudk ydkrdkus,fjyefYaom vmrnfhurÇmtwGuf tvkyftaMuG;jyK&ef xif½Sm;pGmjzpfay:vmonfrSm pJvftajccHonfhtoif;awmfonf vIyf½Sm;rItm;vkH;wdkYrSm
twGufjzpfonf/ tajccHpJvfü vnfywfrI½SdcJhonf/ odkYjzpfívlwpfOD;wpfa,mufonf pJvfwpfckudk
rqufoG,fbJ pJvftajccHonfhtoif;awmfudk 0ifa&mufaygif;pnf;jcif;vkH;0rjyKEdkifonfudk
Y ajrmfvihfjcif;toif;om;rsm; toif;awmftaMumif;em;vnfrIonf ñTefMum;csufokH;&yf awGU½Sd&ygonf/
pvkH; udkyg0ify wfoufrI½S donf/ udk ,fcE¨mtajctaeESif hywfoufí uREkfyfwd kYonf
aumif;pGmem;vnfrI½Sdonf? uREkfyfwdkY\usef;rma&;tav;xm;rItm;jzihf em;vnfygonf/ o r®
mu sr f;pmES
i fh
o rd
i f;q kd
k i f&mykH
pH
jzi fh
wn faq mu fx m;o n fh
pdwfydkif;qdkif&mESifhywfoufí txl;emvnfrI½Sdonf? uREkfyfwdkY\tm;BuD;aomynma&; t o i f;awmfw G i fu Gefz&i fh
\ wn faq mu fr I
tpDtpOfjzifh or®musrf;pmavhvmjcif;ESifhOykwfpmajzausmif;rsm;jzifh em;vnfrI½Sdonf/
uREkfyfwdkYonf0dnmOfa&;ESifh vlrIa&;tydkif;wGif em;vnfrItm;enf;vsuf½Sdonf/ uREkfyfwdkY\ pJvftajccHonfhwnfaqmufrIrsm;onf a'ocHuGefz&ihfwdkY\jyefvnfwnfaqmufrI
qufqHa&;onftm;aysmhvsuf½SdNyD;? wpfOD;ESifhwpfOD;rSm 0dnmOfa&;wm0ef,lrIonf tcsdKUudk jyKvkyf&rnf/ taMumif;rSm tcsdefcyfrsm;rsm;udkrokH;&bJ ygpwm\jyóemudk
tm;raumif;yg/ okdYjzpfí ajrmfvifhjcif;t,l0g\ tBuD;rm;qkH;pdefac:rIonf qufqHa&; BuD;Muyf&ef a'ocH toif;awmfrsm;üaomf vnf ;aumif;? toif;awmf wpfc ktwG uf
aumif;rGefaomtzGJUi,f\ jyefvnfzGHUjzdK;atmif jyKvkyf&rnf/ ygpwmtopfudk½Smay;zdkYtwGufaomfvnf;aumif;? tcsdefrMumEdkifyg/ oabmayguf&rnfrSm
ajrmfvifhjcif;toif;awmf\ acG;ajcokH;acsmif;uJhodkYaomtjrifonf ppfrSefaom uGefz&ifhtm;vkH;wdkYonf wpfcsdefwnf;rSmykHpHtopfodkY ul;ajymif;rnfr[kwfyg/ okdYjzpf?
ynma&;pepfjzpfonf? udk,fcE¨mydkif;qdkif&m? pdwfydkif;qdkif&m? ESifh0dnmOfa&;qdkif&m (vlrIa&;) ykHpHESpfckpvkH;rSm uGefz&ifhwGifvIyf½Sm;rnfjzpfonf/ ajrmfvifh&onfrSm ykHpHtopfonf
wdkYonf acG;ajcwpfacsmif;aysmufqkH;vsuf½Sdonf? vlrIa&;tpnf;ta0;aysmufqkH;onfh rMumrDwGift"dujzpfvmrnf/
tcgrSmjzpfcJhonf/ ajrmfvifhjcif;toif;awmfonf tvGeftrif;tzGJUi,frsm;udk ,aeY pJvfwnfaqmufrIonf ao;i,faome,ftoif;awmfrsm;rSm twnfus½Sdaom
vkdtyfvsuf½Sdonf? odkYrSom acG;ajcokH;acsmif;udk jyefvnfwyfqifEdkifrnfjzpfonf/ tcgwGif? þtoif;awmfi,frsm;onf tkyfpkwpfq,fhig;ESifhESpfq,ftoif;awmfrsm;udk
325 326
zGJU pnf;Edki fygonf/ xdktcguGefz&ih fonf c½d kifa'oygpwmrsm;udkcefY ay;Edkif onf/ yxrOD;qkH;ESpfrsm;wGif trIawmfaqmif½Gufjcif;onf tpysKd;jcif;jzpfí topfaom
ygpwmonf u G e f z &if h \ tao;pm; Ouú X tjzpf a qmif ½ G u f E d k i f o nf / ol o nf trIawmfaqmif½Gufolonf pdwf"mwfa&;&mwdk;wufaom atmifjrifonfh ajrmfvifhjcif;
þtoif;awmfrsm;udkBuD;Muyfjcif;? pJvftzGJUacgif;aqmifrsm;udk Munfh½Iapmifha½Smufjcif;? toif;awmf\pdwf"mwfa&;&mudk zrf;qkyfEdkifzdkYta&;BuD;ygonf/ odkYjzpfí? þykHpHwGif
ESifh vlrItzGJUtpnf;wpf&yfwGif {0Ha*vdowif;pum;udk a[majym&aomwm0ef½Sdygonf/ usrf ;pmausmif;rS atmifjrifolwdkY tm; þok dYaomatmifjrif onfh toif;awmf wGif
þykHpHrSm a½S;OD;ajrmfvifhjcif;zGJUpnf;wnfaqmufykHESifh wpfax&meD;yg;wlnDrI½Sdygonf/ tpOD;pGmcefYxm;oifhygonf/ aemufwGif us&mtoif;awmfrsm;wGif cGJxkwfEdkifygonf/
þtajctaersm;ü? a½S;OD;ajrmfvifhjcif;,kHMunfoluJhodkY? a'o½Sdtoif;awmfvlBuD;csKyfonf? þenf ;jzifh trIa qmif i,frsm;tm; tokwf vd ku ftok wf vdk uf þ*d kP f;cGJ rsm;wG if
,cifygpwm\&mxl;wGif aqmif½GufoGm;rnf/ olYudka'otoif;awmfrS a½G;aumufoGm;rnfh cGeftm;tiftm;jynhf0aom trIaqmifrsm;xGuf½Sdygrnf/
tpm; uGefz&ifhrS cefYtyfjcif;cH&rnf/ þodkYjyKjcif;onf toif ;*dkPf;*Ptay:rSm i,f½G,faomtrIawmfaqmifrsm;onf xdkif;rIdif;aoqkH;vsuf½Sdaom awmt&yf
opöm½SdoGm;rnf/ toif;awmfrsm;wGifxm;½Sdjcif;rSm? olwdkYonf toif;awmfBuD;xGm;rIESifhywfoufNyD;
þomrmeftoif;om;ygpwmrsm;onf e,fpnf;ygpwm (trIaqmif clergy)\ pdwf"mwfusqif;&ygonf/ olwdkYtawG;0ifoGm;onfrSm toif;awmfBuD;xGm;rIonf
wd k u f ½ d k u f B uD ; Muyf r I a tmuf r S m½S d & rnf / e,f p nf ; BuD ; Muyf o l \ t"d u wm0ef r S m ,aeYwGifrjzpfEdkifyg/okdYjzpfí olwdkYonftoif;awmfrsm;BuD;xGm;zdkYtwGuf olwdkYrpGrf;aqmif
toif;awmfrsm;\ omrmeftoif;om;ygpwmrsm;udkBuD;Muyf&rnf/ olonf olwdkYESifhtwl Ed k i f y g/ ol wd k Y ud k awmt&yf toif ; awmf u av;rsm;rS xk w f E k wf E d k i f a omf v nf ;
ykHrSeftm;jzifhawGUqkHrI½Sd&rnf/ omrmeftoif;om;ygpwmrsm;onfvnf; pJvftkyfpk þtpGJtvrf;onf raysmuftysufoGm;yg/ odkYjzpfí þi,f½G,foltrIawmfaqmifrsm;tm;
acgif;aqmifESifhao;i,faomtoif;awmfü awGUqkH&rnf/ tywfpOfwGifawGU&rnf/ jrdKUBuD;rsm;wGif vlrItzGJUtpnf; rsm;ü topfaomtoif ;awmfrsm;udkwnfaxmif&ef
tydkavhusifha&;rsm;onf þtoif;om;ygpwmrsm;udkay;&rnf/ txl;ojzifhw&m;a[mjcif; ykdrdkoifhavsmfrnf/ þae&mwGif olwdkYtwGuf0dnmOfa&;tajrmftjrifawGUBuHK&í awme,f
trIü? w&m;a[mjcif;onf qufvufíykHrSeftm;jzifh½SdrnfqdkvQif toif;awmfwGif toif;awmfi,frsm;üxuf tcGifhta&;&½Sdrnf/ e,fpnf;toD;oD;udkaygif;pyfjcif;jzifh
j*dKvfwkrSwpfqifhzrf;,lEdkifaom w&m;a[mcsufrsm;udk zrf;,lEdkifaomtoif;awmfuav;rsm; oufomrItwdkif;twmwGif toif;awmfrsm;xlaxmifonfhtzGJUudk axmufyHhonfjzpfí
vnf;½Sdygonf/ okdY&mwGif? ykHrSeftm;jzifh ]]vlrIa&;tpnf;ta0;rsm;}} tywfpOfwGif &efykHaiGMuyfwnf;rIaMumifh BuD;rm;aomjrdKUBuD;wdkYwGif vuf½SdrSmvQifvspfvsLrIjyKcJh&onf/
jyKvkyfjcif;rSm w&m;a[mjcif;xufydkaumif;ygrnf/ þtjzpfonf uGefz&ifhwdkYtm;jyefvnfí or®usrf;pmESifhtnD trIawmfaqmifjcif;ykHpHudk
toif;awmfi,frsm;udkaygif;pnf;í ydkrdkBuD;aom? rdrdudk,fudk&yfwnfEdkifaom jyefo Gm;í&onf / þae&mwGif {0Ha*vdo wif;pum;jzefYa 0jcif ;ES ifh toif ;awmf
e,fpnf;rsm;jzifh? pkaqmif;&rdaom aiGaMu;yrmPygpwmiSm;zdkYrvdkaomaiGwdkYonf xlaxmifjcif;udk tzGJUom;rsm;\twlwuGBudK;pm;jcif;jzpfoGm;rnf? wpfOD;csif;trIawmf
trIa qmif clergy wkd Y\ toif; awmf opfx la xmif jcif ;ü tok H; jyK&rnf/ þuJ ho kd Y aqmifjcif;r[kwfawmhyg/
jyKvkyfjcif;onf toif;awmfopfxlaxmifjcif;udk w[kefxdk;wdk;wufvmrnfjzpfonf/ ygpwmrsm;onf vGwfvyfcGifh&½SdaomtcgrSm olwdkYonfa½S;OD;ygpwmrsm; jyKouJhodkY
txl;ojzifh tcsuftcsmjrdKUBuD;rsm;ü pkpnf;aqmif½Gufjcif;jzifh "r®opfusrf;uJhodkYaom topfaomtoif;awmfrsm;udk xlaxmifoGm;rnfjzpfNyD; toif;om;rsm;rSm 0rf;ajrmuf0rf;om
ykHpHjzihfaqmif½Gufjcif;½SdrnfqdkvQif atmifjrifrI½SdEkdifygonf/ ½Sd í bk &m;ocif\Edkifi Hawmfonf BuD; xGm;vsuf? a'otoif; awmf rsm;onf ydkí
usrf;pmausmif;atmifjrifcJhaom bGJU&ausmif;om;rsm;twGuf pdwfysufp&mtcsuf usef;rmvmonf? ydkírdrdukd,fudkjyKpkapmifha½Smufí ydkí0rf;ajrmufaysmf½Tifvsuf½Sdonf/
wpfcsufrSm olwdkYudkygpwmtjzpfpwifcefYtyfjcif;cH&onfrSm ao;i,faomvIyf½Sm;rI odkY&mwGif þtjzpfonf jyKvkyfEdkifajcrSm toif;awmfuav;rsm;\toif;om;wdkYonf
r½SdcJhonfhe,ftoif;awmf(0g)awmtoif;awmfrSm ygpwmtjzpfaqmif½GufcJh&onf/ jyefvnfíavhusifhynmay;jcif;cH&í or®musrf;pmESifhtnD Ellen White \tBuHjyKonfh
327 328
twdkif; trIaqmifclergy wdkY\tcef;u@udk jyifqifoGm;&efjzpfonf/ þtopfaom toif ; om;rsm;\ jyKpk a pmif ha ½S muf jcif ;ud k ay;aqmif í? ygpwmrsm;\u@onf
ykHpHonf emcH&eftrdefYjyKvkyfoGm;&efcufcJvdrfhrnf/ taMumif;rSm vuf½Sdtoif;awmfrsm;onf trsm;tm;jzifhtkyfpkwdkY\ acgif;aqmifrsm;udkavhusifhoifMum;ay;í tkyfpktcsif;csif;
rdrdwdkY\udk,fykdifygpwmrsm; vdktyfvsuf½Sdonfudk cHpm;csufjyif;jyrI½Sdonf/ okdY&mwGif vG,fulpGmqufqHEdkifa&;ukd jyKvkyfay;ygonf/ odkYjzpfí ygpwmwpfOD;onf t"dutm;jzifh
toif;om;rsm;onf jyefvnfynmay;jcif;cH&í uGefz&ifh\vIyf½Sm;rIonf bk&m;ocif\ toif ; awmf r sm;pd k u f x l j cif ; tzG J U 0if tjzpf yg0if v k y f a qmif & onf / topf a om
tBuHKjyKcsufESifhtnD o[ZmwjzpfaMumif;jrifMuaomtcg olwdkYonfyl;aygif;aqmif½Guf toif;awmfrsm;udk xlaxmifíwynfhawmfrsm;jzpfjcif;wGif trIaqmifclergy rsm;tay:ü
Murnf/ rSDcdktm;xm;jcif;r½Sdatmif oifMum;ay;rnf/ omoemjyKjcif;tawG;tc:rsm;½Sdjcif;udk
toif ;awmf BuD ;rsm;wG if ck cH jcif; ESi fh aiGaMu;tcuftcJr sm;aMumif h? ol wdk Yu dk toif;awmfrsm;tm;xdef;csKyfí? BuD;rm;aomapcdkif;csufonf rsm;rMumrDausyGefatmif
toGif ul;ajymif; jcif ;ud krd xdk ufwefyg/ tcsKdUaomtoif; awmf rsm;onf "avhx kH; pH aqmif½GufrINyD;pD;vdrfhrnf/
or½dk;ustoGifESifh qufvuf½SdNyD;? csKyfNidrf;rI½Sdonftxdusef½Sdrnf/ uGefz&ifhonf
þok d Y a omtoif ; awmf r sm;ud k quf v uf í ygpwmrsm;ud k ay;aqmif o G m;&rnf / _____
okdYaomfvnf; þae&mwGifynmay;í topfaomykHpHwGif ajcvSrf;jyK&mü ygpwmrsm;udk
tajccHMunfh½Iapmifha½Smufolr[kwfbJ? avhusifhay;ol? t&nftcsif;wyfqifay;oltjzpf
cGifhjyKoGm;zkdYjzpfonf/
toif;awmfykHpHopfrsm;wGifvnf; ydkíBuD;aomtoif;awmfrsm;onf trIaqmif
clergy rsm;vdk tyfygrnf/ tapmydk if;uaz:jycJhovdktzJGUi,frsm;ta&twGufrsm;Muonfh
twGufaMumifhjzpfonf? odkY&mwGif tvkyftudkifaz:jycsufrSm ]]{0Ha*vdw&m;awG\
BuD;Muyfol}} jzpfygonf/ ]] Munfh½Iapmifha½Smufjcif;odk;xdef; }} [lír[kwf&yg/ jrdKUBuD;rsm;wGif?
odkYr[kwf toif;awmfBuD;rsm;wGif rsm;jym;aomtzGJUi,fwdkYonf ESpfq,fhig;yg;aom
toif;awmfao;rsm;tzGJUi,fwGif½SdMurnf/ Carl George ajymaom a,oa,\ykHpHudk
tHudkufuGufwdjzpfrnf/
t ES
pfcsK
yf
trI a wmf aqmif j cif ;wnfa qmuf rI u dk a'otoif ; awmfr sm;wGi f ûyvk y fa y;&rnf / aMumfjimtp½SdonfwdkYrSm a,bk,stm;jzifhynmay;jcif;½Sd&rnf/ ta&;tom;rsm; Adventist-
þt&mrsm;udk ûyvkyfNyD;rSom toif;awmfonf "r®opfusrf;acwfykHpHudk jyefvnfí Review, Ministry ES ih f ,leD ,H pmwrf ;rsm;onf þud pöES if hywf owf í jyif q if ayjcif ;rsm;
&½S d E d k i f a omtajctaeud k az:xk w f E d k i f r nf / taumif t xnf a z:jcif ; onf ûyvkyfay;oGm;rnf? pOf;pm;p&mtcsufrsm;udk trsm;twGuf pOf;pm;p&may;oGm;rnf/
yxrOD;pGmtrIaqmif clergy ESifh toif;om;rsm;udkynmayjcif;r½SdbJ taumiftxnf pmtkyfwpftkyfjzpfaom Revolution in the Church pma&;olûypka&;om;cJhaom pmtkyfonf
az:jcif;onf ckcHjcif;BuD; pGmjzif h &ifqd kifoGm;&rnf/ þtaumiftxnfaz:rIonf trsm;twGuf ajrmuftar&duwGif trsm;tjym;jzefYjzL;jcif;rsm;onf ygpwmESifhomref
b,ftoif;awmfy&dowfrsm;ü twif;tMuyftm;jzifh razmfxkwfay;zdkYawmif;qdk&rnf? toif;rsm;\ajymif;vJvnfrnfh tcef;u@udk pdwf0ifpm;rIBuD;pGmjzpfapcJhygonf/
tMumif; rS m olwd kY onf ½Sif ;vif; pG maz:jyxm;aomor®musrf; pm\ trde fY awmfu dk þpmtk y f u d k q uf v uf N yD ; jzef Y jzL;jcif ; onf aumif ; jrwf a omtoif ; awmf \
jrif&jcif;jzpfygonf/ aumif;jrwfaomvkyfaqmifrIwpf&yfjzpfygonf/
ynmay;jcif ; onf trIa qmif clergy wd k Y E S i f h p wif & rnf/ ol wd k Y o nf v uf ½ S d
trIawmfaqmifjcif;ESifhywfoufí toif;awmf\wHcg;aygufudkapmifxdef;&oljzpfonf/ t o pfao myk
H
pH
wGi ft o i f;awmfo pfu d
w n fax mifjci f;
k
olwdkY\cGifhûycsufr½SdbJESifh toif;awmfwGifbmrQrjzpfEdkifyg/ odky&mwGif trIaqmif
clergy trsm;rS m tajctaexdk if ;rI d if;rI ½ Sd jcif;aMumif h pd wf ysuf ukef Muonf ? ol wd k Yonf
tvG,fulqkH;ykHpHerlemtopf\vrf;aMumif;rSm topfaompJvftoif;awmfudk
tajctaeajymif;vJzkdY apmifhqdkif;vsuf½SdMuygonf/ þtajctaersm;aMumifh olwdkYonf
wnfaxmif&efjzpfonf/ 'Dae&mrSmvuf½Sdwnfaeaom"avhxkH;pHudk ausmfvTm;&efrvdkyg?
or®musrf;pmtrdefYawmfudkvufcHzdkY jrefqefapvdrfhrnf/ ygpwmrsm;\ tpnf;ta0;
píwnfaxmifcgpwGif toif;om;rsm;onf or®musrf;pmESifhtnD pJvftoif;awmf
rsm;wGif uGefz&ifh\awGUqkHyGJü wifjyjcif;onftrIaqmif clergy rsm;ynmayjcif;udk
taMumif;udkynmay;Edkifonf/ þykHpHerlemopfudkBuD;xGm;vmonfESifhtrQ atmifjrifrI
topf a omykH p H e rle mod k Yu l ; ajymif ; jcif ; onf pwif ûyvk y f &ef ½ S d ygonf / od k Y & mwG i f
taMumif;jzpfpOfrsm;ydkí jzpfvmzdkYvkdtyfygao;onf/ tjzpfrSm wm½SnfcHítusKd;ûy rsm;onf oef Y ½S i f ; aom0d n mOf a wmf \ aumif ; csD ; r*F v matmuf w G i f ½ S d v mrnf /
oGm;Edkifonf/ uGefz&ifhwdkYonf trSefwu,ftopfaomOD;wnfcsufodkY ajymif;a½TUvdkpdwf (atmifjrifrIonfrkcs½Sdvmrnf? taMumif;rSm bk&m;ocifonf olY\toif;awmfonf
½SdvQif ygpwmrsm;rSoabmwlnDcsufudk&½SdzdkYvkdtyfygonf/ oabmwlMuaomolrsm;onf or®musrf;pmESifhtnD toif;awmfykHpHudkjyefoGm;&efBudK;pm;cJhonf)? vuf½Sdwnfaeaom
wm0ef,laxmufcHrnfhtzGJUESifh jyóemajz½Sif;rnfhtzGJUudkzGJUpnf;&rnf/ toif;awmfrsm;onf olwdkY\ykHpHudkul;,l&eftm;ay;jcif;ûyoGm;rnf/
tav;xm;&rnfrSm uGefz&ifhtqifhwGif cdkifrmaomaxmufcHcsufr½Sdygu? ygpwmrsm; uGefz&ifhwpfckonf pJvftajccHonfhtoif;awmfwpfckpDudk pwifíwnfaqmuf
txD;usefí taumiftxnfaz:jcif;vkyfief;udk qufvufítaumiftxnfaz:jcif;udk Edkifonf/ þtopfaomtoif;awmfonf xdkuGefz&ifh\pHjytoif;awmf\topfaom
&yfwefYoGm;vdrfhrnf/ ygpwmrsm;onf uGefz&ifh\acgif;aqmifrIydkif;\ aemufrS½SdaMumif;? ykHpHerlemjzpfvmrnf/ odkYjzpfí þtoif;awmfonf tpOftvm"avhxkH;pHudkausmfvTm;zdkY
þtopfaomtrI awmfaqmifjcif;udk taumif;txnfaz:aom tcguGefz&ifhonf rvdkyg? ygpwmq&mtay:ü rSDcdktm;xm;rIrvdkyg/ vdktyfonfrSm þtoif;awmfopfrSm
olwdkYtwGuf 'ku©cHp&m½Sdonfrsm;udkcH&ygrnf/ pJvftajccHonfjzpf&rnf/ tpDtpOftajccHonfhtoif;awmfr[kwf&yg/ tzGJYi,frsm;
ygpwmrsm;udkom ynmayNyD; omreftoif;om;rsm;udk ynmray;vQif ckcHrIBuD;rm; ½Sd&rnf/
ayrnf/ ygpwmrsm;taumiftxnfaz:&efBudK;pm;onf h tcgrSm ygpwmrsm;onf atmifjrifaomykHpHonf uGefz&ifhwGif½SdvmvQif tjcm;aomtoif;awmfrsm;udk
ynmay;jcif;rsm;udk taumiftxnfaz:aomtcgrSm a'otoif;awmfwGif ynmay;jcif; topfaomykHpHokdY ul;ajymif;&efjyefvnfzGJUpnf;&efvIHYaqmfrIûyoGm;rnf/ þtopfaom
rsm;ûyvkyfay;rnf/ aemufrSm'DudpöudkajymMutkH;rnf/ odkY&mwGif toif;awmf\pm½Gufpmwrf; toif;awmfrsm;onf BuD;xGm;vnfítoif;om;rsm;jym;vmaomtcgrSm? ygpwm\t"du
333 334
yxrOD;pGm Revolution in the church pmtkyfudkpwifaqG;aEG;Muygrnf/ aqG;aEG;csufjzpfpOfü rwdkifrD awGU½SdrSomvQif tajymif;tvJ½SdEkdifrnf/ BuD;rm;aomapcdkif;rIESihf wynfhawmfjzpfjcif;
olwd kYar;MurnfrSm toif;awmfü þtajymif;tvJrsm;ud k rnfodk Ytaumif txnf tay:üw&m;awmf r sm;a[mMum;jcif ; wd k Y o nf þyk H p H u d k t aumif txnf a z:&mü
azmf&rnf udkar;Muvdrfhr nf/ uRrf;usifN yD;ynm½SdaomygpwmwpfOD;onf rajymbJ? vdktyfaomtcsufjzpfonf/
olwdkYtBuHûycsufrsm;udkem;axmifNyD;? tBuHûycsuftrsm;tjym;udk vufcHívkyfaqmifoGm;rnf/ þykHpHonf {0Ha*vdowif;pum;rsm;a[mMum;jcif;ESifh wynfhawmfjzpfûyaom
acgif ; aqmif r I y d k i f ; rS vI y f ½ S m;rI u d k a xmuf c H j cif ; ½S d í ? aemuf wpf q if h wG i f toif;awmftaetxm;üom t"dyÜm,fudkem;vnfEkdifrnfjzpfygonf/ odkYjzpfí omoem
toif;om;y&dwfowfrsm;udk tm;vkH;rStajymif;tvJûyvkyf&efvdktyfaMumif;tjrif½SdzdkY ûyjcif;tawG;tac:rsm;OD;pm;ay;rIonf a'otoif;awmfwGif þykHpHESifhywfoufí
ul n D & ygrnf / omref t oif ; om;rsm;\ tcef ; u@? ygpwm\tcef ; u@? aqG;aEG;jcif;aomfvnf;aumif;? tMurf;zsif;today;jcif;aomvnf;aumif;? rûyvkyfrD
qufqHa&;½Sdonfhtoif;awmf? ponfh w&m;a[mcsufrsm;udkûyvkyf&rnf/ tcsdefrSefrSef toif;om;rsm;\omoemûyjcif; tawG;tac:rsm;onf pGJxifrSomûyvkyfoGm;Edkifygonf/
a[majym&rnf / cef ; raqmif t pnf ; ta0;wpf & yf w G i f toif ; om;rsm;onf rsm;aomtm;jzifh t,ltqrSm tawG;tac:rsm;½Sdaeygonf/ þtaMumif;t&mwGif
acgif;aqmifr sm;ES ifhwd kifyifNyD ; þajymif; vJcsufrsm;udk taumiftxnf azmf Edkif &ef t,tqES i f h r NyD ; ao;yg? taumif t xnf a z:Ed k i f r S o mjzpf E d k i f r nf / od k Y jzpf í
aqG ; aEG; Murnf/ þt&mrsm;tm;vk H; onf twif ; tMuyf v ky fí r&yg? ûyvky f &mü twnfwusjzpfrSom ygpwmonf omreftoif;om;wdkY\ tmPmûyaom toif;awmfudk
or® musrf;pmESif hord kif; aMumif;t& tajctjrpf½ Sdonftwd kif; BuD ;rm;aomqE´jzifh wnfaxmifEdkifrnfjzpfygonf/
jyefvnfoGm;vdkjcif;jzpfygonf/ þwnfaxmifrINyD;ygu a'otoif;awmfwGif omoemûyjcif;tawG;tc:rsm;
tcsd e f r sm;rsm;ü ygpwmrsm;onf pd w f t m;xuf o ef r I ½ S d í zG J U pnf ; yk H u d k ½Sd onfhtcgwGif? yxrqk H;aomtaumif txnfaz:&rSmu jyef vnfxla xmif&rnfh
ajymif;vJjcif;twGuf taumiftxnfaz:aqmif½Guf&ef pdwfapmí xdktajymif;tvJrsm;udk omref t oif ; om;wd k Y \ tcef ; u@jzpf y gonf ? omref t oif ; om;rsm;onf
vlwpfOD;csif;pdwfwGif rdwfqufwifjy&efyxrOD;pGm ûyvkyf&rnfudkem;vnfrIr½SdcJhyg/ trI a wmf a qmif & ol r sm;jzpf M uonf / trI a qmif c lergy rS m awmh avh u sih f a y;ol ?
odkYjzpfí olwdkYonfckcHuefYuGuf jcif;ESifh rsm;pGm&ifqkdif&ygonf/ ,cktwd kcsKH;jzifh t&nftcsif;wyfqifay;oljzpfygonf/ þae&ma'oonf Revolution in the church
az:jyxm;aomtqifhrsm;onf acgif;aqmifrIydkif;a&m? toif;om;rsm;tydkif;a&mvufcHEdkif&ef pmtkyfonf az:jyxm;jcif;jzpfonf/ þtcsufonf yxrajcvSrf;omjzpfygonf/
txl;vkdtyfygonf/ txl;tav;xm;rIûy&ef wdkufwGef;ygonf/ odkY&mwGif? tcsufwpfcsuf tNyD ; tjywf a z:xk wf j cif ; rS m yk H p H \ vk H ; vk H ; vsm;vsm;az:xk wf j cif ; jzpf y gonf /
½SdonfrSm arhavsmhcJhygonf/ þzGJUpnf;ykHudkajymif;vJoGm;&mrSm? omoemûyjcif;tawG;rsm; toif;awmfonf &nf½G,fcsufyef;wdkifjzpfaom toif;om;tm;vkH;wdkY\ trIawmfaqmifjcif;
½Sd&efonf yxrOD;pGmwnfaqmuf&rnf/ vk yf i ef ;rsm;ud k yg0if ywf o ufr I ½ S da omtcgrS m? 'k wd ,yk di f ; ykH p H ? pJ v ftk y f pk wk d Yu d k
a'otoif;awmfwpfckwGif trIaqmifclergy\ tcef;u@ajymif;vJrI½SdoGm;rnfudk rdwfqufjcif;ûy&rnf/
tBuHûyoGm;vQif? toif;om;rsm;u ygpwmr[kwfbJ tcsif;csif;toif;om;rsm;u omreftoif;om;rsm;\ trIawmfaqmifjcif;rûyrD tkyfpki,frsm;wnfaxmifoGm;vQif?
tjyeftvSefMunhf½Iapmifha½Smufjcif;ûyonfudk ygpwmu t"duMunfh½Iapmifha½Smufjcif; tzGJUi,frsm;onf tzGJUtpnf;wpf&yf toif;awmfrsm;\ yl;wGJxm;aomtpdwftykdif;rQom
r[kwfaMumif;ajymjyvQif? toif;awmfcyfrsm;rsm;ü wkefvIyfoGm;rnf/ ygpwmuom jzpfoGm;rnf/ olwdkYonf tm;tifaysmhNyD; ûypkjcif;cH&rnfh tydkif;tpomjzpfoGm;rnf/
yxrOD;pGmomoemûyjcif; tawG;tac:wdkYudk wnfaxmifNyD;rSom þodkYwkefvIyfjcif;rsKd;ukd toif;awmf\ zGJUpnf;rItiftm;wpf&yfrjzpfEdkifawmhyg/ þtpm;? olwdkYonf rMumrD
r½SdEdkifyg/ aumuf&dwfodrf;csdefOD;pm;ay;rIESifh aysmufqkH;aeaomolwdkYudk ½SmazGí c&pfawmfxHodkY aooG m;NyD ; toif ;awmf \ toif ; om;rsm;onf ajymqd k o G m;onf r S m ol wd k Y o nf
,laqmifvmjcif;onf toif;awmf\ toif;om;rsm;tm; tawG;tc:wGif zGJYpnf;ykH tzGJYi,frsm;ESifh prf;oyfcJNyD;tvkyfrjzpfyg[lí ajymqdkoGm;rnf/ odkY&mwGif omreftoif;om;
339 340
wd k Y r S trI a wmf a qmif j cif ; vk y f i ef ; ud k yxrOD ; pG m zG H U jzd K ;wd k ; wuf a tmif vk y f N yD ; rS ESp fck½S daomtcg xdkuJh odkY aomûypkapmifha½Smuf jcif; rsKd; udkv dkvm;ygrnf / od kY&mwGif
toif;om;wdkYonf ygpwm\tcef;u@rSm avhusihfay;ol? t&nftcsif;wyfqifay;ol ygpwmwpfOD;onf toif;awmfq,fhig;ckudk tkyfcsKyf&aomtcgwGif udk,fxdvufa&muf
taejzihfjrifaomtcgwGif t"duûypkapmifha½Smufolr[kwfaMumif; jrifaomtcgrSm? ûypkapmihfa½Smufjcif;rjzpfEdkifonfudk vlwdkif;odMuonf/ xdktajctaejzpfvmaomtcg
tzGJUi,frsm;onf toif;om;rsm;\Munfh½Iapmihfa½Smufjcif;udkay;aqmif&oljzpfNyD; toif ;awmf rsm;onf wm0ef y dk ,l v m&rnf j zpfN yD; or® musrf ;pmyk Hp H rsm;uJ ho dk Y aom
omref toif;om;rsm;\trIawmfaqmifjcif;onf jrifomoGm;vdr fhrnf/ þtjzpfü wm0ef,loGm;Mu&rnf/ 'DvkdvkyfrSom olwdkYonfoifMum;rIudkcHvdk,lrIydk½Sdí tcsif;csif;
tzG J U i,f r sm;onf r½S d r jzpf t aetxm;ü½S d a omtcgrS m pJ v f t k y f p k r sm;onf ûypkjcif;udk txdkifygpwmr½SdbJESifh toif;awmfudkvnfywfEdkifonf/
ykHpHxJodkY0ifjcif;onf ydkrkdvG,fulrnfjzpfygonf/ pJvftkyfpkrsm;onf pnf;½kH;a&;oabmxm; txufygtpDtpOfudk taumiftxnfaz:Ekdif&ef tEÅ&m,f½SdEdkifonf? taMumif;rSm
jzpfí toif;awmfonf tajcpdkufjcif;jzpfygonf/ toif;awmfuav;rsm;onf uif;uGmtqufjzwf&jcif;½Sdovdk cHpm;&í EdkifiHa&;tmPmudk
pJvftkyfpkwnfaqmufrIonf toif;awmfü zGHUjzdK;wdk;wufatmifûypkaomtcgwGif? tokH;ûyí þvIyf½Sm;rIudk twdkcsKyfjidrf;oGm;atmif ûyvkyfoGm;rnf/ odkY&mwGif uREkfyfwdkYonf
ygpwmrsm;onf ûypkapmifha½Smufjcif;wm0efrSvGwfajrmufjcif;½Sdí olwdkY\tcsdefudk trSefwu,ftav;xm;NyD; or®musrf;pmykHpHodkYjyefapvdkvQif? pGef;pm;&ygrnf/ tcsKdUaom
topfaomtkyfpkrsm;udkwnfaxmifoGm;onf/ (toif;awmfpdkufxljcif;)ESifh vuf½SdtzGJUrsm;ESifh uGefz&ifhOuúXrsm;onf tvkyfûywfoGm;Edkifonf? odkY&mwGifomoemûyjcif; wGef;tm;ay;onfh
trIa wmfa qmif jcif ;rsm;udk yH hy dk ;uln Dr Iû yoGm;Edk if onf/ xkd tcg,ciftcef; BuD; wG if toif;awmfudkjyefvnfzefwD;jcif;onf OD;pm;ay;&rnf/ þtoGiful;ajymif;jcif;umvonf
aqG;aEG;cJhaom ykHpHodkYwnfaxmifoGm;&efydkrdkvG,fulrnfjzpfonf/ wajz;ajz;csif;vIyf½Sm;&rnf? pdwf½SnfzdkYvdktyfygonf/ oifhavsmfaomvkyfenf;udkifenf;onf
txufygjrifuGif;onf toif;awmfBuD;a&m toif;awmfi,fudka&m toGifajymif;jcif; vdkufavQmuf&ef toif;awmftav;rsm;udk rdrdwdkY\wm0efrsm;udkvufcH í rdrdwdkYonf
enf ; vrf ; jzpf o nf / uREk f y f wd k Y a rQmf v if h o nf r S m toG i f u l ; ajymif ; jcif ; umvonf Munfh½Iapmifha½Smufí ûyvkyf&rnf/ odkY&mwGif acgif;aqmifrIonf r,drf;r,dkifbJ
toif;awmfi,frsm;wGif jrefqefvdrfhrnf? taMumif;rSm vlykdíenf;yg;pGmjzpfpOfwGif OD;wnfcsufwdkYudk wpfpdkufrwfrwf toif;awmfi,frsm;udk OD;aqmifrIûy&rnf/
yg0ifywfowfrnfjzpfonf/ odkY&mwGif toif;awmfuav;rsm;wGif uefYuGufckcHtm;ydkí e,fpnf;rsm;aygif;pnf;xm;jcif;jzihfxGufvmonfh vpmay;&jcif;oufomaomtcgrSm
toif;awmfBuD;rsm;ü½Sdygvdrfhrnf/ uGefz&ifhonf cufcJaomqkH;jzwfcsufrsm;udk ûyvkyf&rnf? toif;awmfrsm;udk ,cifra&mufEdkifcJhaom vlrsKd;pkwdkYwGif wnfaxmifoGm;&rnf/
aiGa&;aMu;a&;udpö ESi fhy wfo ufí qk H;jzpf csufr sm;ûyvkyf &rnf/ uGe fz&ihf taejzifh aemuf w pf e nf ; e,f p nf ; ao;uav;toif ; awmf o k H ; av;ck w G i f ygpwmonf
toif;om;enf;yg;aomtoif;awmfi,frsm;udk ygpwmrsm;qufvufí ydkYay;Edkifrnfvm;/ tjcm;aomtoif;awmfrsm;udk pNyD;wnfaxmifoGm;&rnf/ olonfxdke,fonf;wGif
þtpm;ol w d k Y onf toG i f ; ul ; jcif ; umvud k y d k í jref q ef a tmif û yvk y f & rnf ? wdk;csJUoGm;jcif;jzpfonf/ tcsKdUaomtoif;awmfopfrsm;onf vlrItzGJUtpnf;uav;wGif
e,fpnf;a'orsm;udk ykdíBuD;rm;atmifûyvkyfrnf/ jzpfEdkifajcrSm e,fpnf;ESpfckudkaygif;í pJvfwpfckom½SdEdkifrnf? odkY&mwGif toif;om;rsm;\ûypkapmifha½SmufrIykHpHjzifh½Sd&rnf/
toif;awmfaygif;av;ckrSig;ckjzpfatmif ûyvkyfonf/ qufvufNyD; toif;awmf½Spf xdke,fpnf;wGif þygpwmomtokH;ûyjcif;½Sdí uGefz&ifhonf vpmwdk;csJUjcif;r½Sdyg?
(od k Y ) wq,f ? quf í e,f p nf ; wd k Y c sJ U í toif ; awmf q ,f h i g;rS ES p f q ,f t xd toif;awmfOD;a&udkxkde,fpnf;wGif toif;awmfOD;a&udkwdk;csJUjcif;jzpfonf/ odkYjzpfí
aygif;pyfxm;&rnf/ e,fpnf;wpfckwGif toif;awmf q,fhig;ck½SdvQif? toif;awmfokH;av;ck q,fzdkYwpfzdkYESifh toif;om;rsm;tajcpdkufjcif;wdkYudk wdk;csJUcJhonfrSm p&wfpuwdk;csJUjcif;
½Sdaome,fpnf;udk BuD;Muyf&efydkrdkvG,fulvdrfhrnf/ ygpwmwpfOD;onf toif;awmf r½Sdyg/ vuf½Sdtoif;awmfrsm;\toif;om;rsm;onf wm0efwdk;csJUjcif;rsm;udkvufcHoGm;rnf?
okH;av;ck½SdvQif? toif;om;rsm;ûypkapmifha½Smufjcif;udk ygpwmonf toif;awmfwpfcK? ,ckwGif olwdkY\ygpwmonf toif;awmfrsm;rsm;udk trIaqmifcJhonfudkodoGm;onf/
341 342
a'ocH r sm;jzpf í rd r d b mom&yf w nf E d k i f y gonf / a½S ; OD ; toif ; awmf r sm;onf iS m;&rf ; cJ h o l u k d rajymcJ h y g/ tjyef tvS e f û ypk a pmif h a ½S muf j cif ; ud k bk & m;ocif \
aysmufqkH;aeaomoludk½SmazG&ef OD;pm;ay;aomaMumifh toif;awmfonf vdktyfonfh vlom;rsm;twGuf rlvtpDtpOfrSm {'ifO,smOfüawGU&yg? bk&m;ocifonf vlom;rsm;udk
jyifqifajymif;vJrIrsm;udk olwdkY\,kHMunfcsufrsm;ESifhqefYusifbufrjzpfvQif ûyvkyfí zefqif;&mü twlwuGaezdkYjzpfygonf/ oD;oefYtxD;usefjcif;rûy&yg/ tusOf;csKH;tm;jzifh
vl r sm;xH o d k Y a&muf a tmif oG m ;Muygonf / ol w d k Y onf ocif b k & m;\yk H p H u d k vlrItzGJUtpnf;wpf&yfudk "r®a[mif;ESifh"r®opfusrf;wGif az:jycsufrSm bk&m;ocifonf
vdkufavQmufcJhonf/ ocifbk&m;onf olYudk,fukd,k'vlwdkY\ ,Ofaus;rIwGif vljzpfcHcJhonf/ tvkyfudkvkyfaom tcgwGif vlrItzGJUtpnf;wpf&yfESifh udk,fpm;ûyjcif;ü tvkyfvkyfygonf/
ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;\ omoemûyjcif;em;vnfrIonf BuD;rm;aomapcdkif;csuf bk &m;ocifo nf ol\ toif; awmfud kv nf; vl UtzGJ Utpnf; wpf &yfwG if wnf ½S dNyD;
jzifh jrihfwifjcif;cH&í aumif;uifwrefokH;yg;owif;pum;rsm;onf Asm'dwf 14;6- tcsif;csif;ESifhqufqH&efjzpfonf/ {0Ha*vdw&m;awmfudkvnf; tzGJUtpnf;wpf&yfwGif
12 wGif awGU½Sdonftwdkif; em;vnfrI½SdcJhonf/ ajrmfvifhjcif;toif;om;rsm;onf ûyvk y f & ef j zpf y gonf / a,½I o nf toif ; awmf u d k tzG J U i,f t jzpf p wif c J h o nf /
þtxl;owif;pum;rsm;udk urÇmodkYjzefYa0&rnf/ aemufqkH;&v'fonf þowif;rsm;udk "r® o pf u srf ; acwf t oif ; awmf o nf yif a wuk a wüoef Y ½ S i f ; aom0d n mOf a wmf \
jzefYa0jcif;tm;jzifh vlrsm;uocifbk&m;<uvmjcif;udk jyifqifoGm;Edkifygonf/ jyefvnfí nTefMum;csuft&? tzGJUtpnf;wdkY\ toif;awmfwpf&yfudkwnfaxmifrIr½SdbJ? tzGJUi,f?
udk,fum,aomfvnf;aumif;? pdwfydkif;qdkif&maomfvnf;aumif;? 0dnmOfa&;t&aomf tdrftajccHaomtoif;awmfudk wnfaqmufcJhonf/ uREkfyfwdkYonf "r®opfusrf;csuf
vnf;aumif; c&pfawmf\ykHo@mefESifhwlí ol\rSDwG,fjcif;ü wefcdk;awmfESifh rSDwG,fjcif; trsm;udkppfaq;MunfhaomtcgwGif vlUtzGJUtpnf;wpf&yfESifhywfoufí? taumif;qkH;aom
tm;tif½Sdygonf/ {0Ha*vdowif;pum;aumif;onf tjrpfwG,fí ajrBuD;wGif tcrJh ûypk a pmif h a ½S m uf j cif ; onf toif ; om;rsm;tcsif ; csif ; ûypk a pmif h a ½S muf j cif ; onf
aus;Zl;awmfü rSDwG,f&ygonf/ emcHjcif;ü c&pfawmf\ocifjzpfjcif;udk toufwmwGif taumif;qkH;jzpfaMumif;awGU&ygonf/ tcsif;csif;ûypkapmifha½Smufjcif;udk z,fxkwfvdkufvQif
taxmuftxm;wpf&yfjzpfygonf/ toif;om;rsm;twGuf bk&m;ocifay;cJhaom 0dnmOfa&;usef;rmrIESifh tiftm;wdkYudk
tydkif;(2)onf "r®opfusrf;ü or®musrf;pmem;vnfrIudk ygpwm\tcef;u@ESifh "g;jywdkufoGm;&musrnfjzpfonf/
toif;om;wdkY\ ûypkapmifha½Smufjcif;taMumif;udk ½SmazGcJhygonf/ "r®opfusrf;\ tykdif;(3)onf ygpwmESifhtoif;om;ûypkjcif;udk a½S;OD;ajrmfvifhjcif;toif;awmfwGif
trIaqmif Clergy a0g[m&t"dyÜm,fudkppfaq;rIrsm;ûyvkyfí usrf;ykd'frsm;wGif ygpwm\ ½Sdaom tajctaeudk ppfaq;cJhygonf/ uGefpwifwdkif;onf tjynfht0½SdaomtzGJUtpnf;
tcef;u@onf tajccHtm;jzihfûypkapmifha½Smufoltjzpf tBuHûyjcif;½Sdr½Sdppfaq;cJhygonf/ wpf&yfudk av;&mpkwGifwnfaxmifcJhonf/ rufo'pftoif;awmfonf q,fh½Spf&mpkwGif
þodkYtBuHûycsufwdkYudkrawGU&yg/ þtpm;trIaqmif Clergy rsm;wdkY\ tcef;u@rSm vl rI tzG JU tpnf; wpf &yf ud k jyefvnfa wGU ½S daom tajctaewGif ? toif; awmfo nf
"r®opfusrf;wGif tajccHtm;jzifh wrefawmfrsm;ESifh{0Ha*vdw&m;awmfudk jzefYjzL;olrsm;tjzpfudk vl r I t zG J U tpnf ; wpf & yf t ajccH o nf h toif ; awmf \ zG J U pnf ; yk H u d k p G e f Y c G m cJ h o nf /
awGU½Sd&ygonf/ trIaqmif Clergy rsm;onf tkyfcsKyfaponf? {0Ha*vdw&m;awmfjzefYjzL;ol ygpwmtcef ;u@ESi fh toif ;om;rsm;\tjyeftvSef ûypkapmifh a½S muf jcif;ud kvnf;
jzpfí okdYr[kwfvQiftopfaom toif;awmfrsm;udkxlaxmifolrsm;jzpfMuonf/ trIaqmif pGefYcGmcJhonf/ odkYjzpfí toif;awmf\zGJUpnf;ykHonf "r®opfusrf;\oabmw&m;ESifh
Clergy rsm;ud k vuf ½ S dc&pf ,mef rsm;twGuf ac:cd k if ;jcif ;rûyyg/ ywfo ufaom tjyeftvS efûypka pmifha ½Smufjcif;ESif h trIaqmif clergywdk Y\{0Ha *vd
toif;om;rsm;tcsif;csif;ûypkapmifha½Smufjcif;udk a'otrIaqmif Clergy r½dSaom w&m;awmfudkjzefYa0jcif;ESifhywfoufaom tajctaersm;ESifh qefYusifhbufjzpfcJhonf/
tcgwGif "r®opfusrf;rSor®musrf;pmonf ykHpHerlemudk tjyeftvSeftoif;om;rsm;\ þtajctaewGif trIaqmifclergy udk tm;udk;tm;xm;aom toif;awmfESifhygpwmrsm;\
ûypkapmifa½Smufjcif;udkawGU&ygonf/ "r®opfusrf;ydk'fwdkYonf toif;om;rsm;tcsif;csif; uav;xdef;jcif;tvkyfonf wnfaxmifjcif;jzpfí toif;awmfrsm;rsm;rSm vdkufavQmuf
ûypkapmifha ½Smufjcif;ES ifh ywfo ufítNrJwrf;,kHMnfoltm;vk H;ud k ajymqd kcJh ygonf/ wkef;jzpfygonf/
349 350