ÇEVRE MÜHENDİSİ ASGARİ ÜCRET TARİFESİ HESAP ESASLARI

ARAŞTIRMA RAPORU

GİRİŞ
TMMOB-ÇMO tarafından belirlenen ücret tarifelerine ilişkin belgeler, genel olarak yapılan iş ve
işlemlere dair asgari ücretleri kapsamaktadır. Çevre Mühendisi için sadece ÇED Yeterlik Firması Maliyet
Hesabında (ÇED-2020.doc) "Asgari Ücret Tarifesi" (öngörülmüş/hesaplanmış bir değer olarak) verilmektedir.
Bu hesapta, 5.a veya 5.b veya 5.c Personeli (5-10 Yıl Deneyimli) için 8800 TL aylık dikkate alınmış olup,
diğer tespitler "Proje Asgari Ücretleri"ne yönelik hesaplamalardan oluşmaktadır.
Çevre sektöründeki iş ve işlemler için Çevre Mühendisliği hizmet bedelleri; "Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğü 2020 Yılı Birim Fiyat Listesi" kapsamında yer alan "Çevresel
Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetimi Genel Müdürlüğü" hizmet bedellerinin belli birer oranı olarak dikkate
alınarak güncellenmelidir.
Çevre sektöründe hizmet veren firmalar, ürettikleri rapor veya proje sayısına veya büyüklüğüne bağlı
olarak hesaplanan maliyet tutarını almaktadır. Ancak bir Çevre Mühendisinin aylık olarak ürettiği iş veya
işlemlere bağlı olarak asgari ücret alması beklenemez. Çevre Mühendisinin, bir çalışan olarak özlük haklarını
korunması gerekir ve asgari geçimini temin edecek tutardan daha azına çalıştırılamaz. Bu gerekçeye
dayanarak; güncel ekonomik sorunlardan kaynaklanan iş hacmine veya piyasaya göre Çevre mühendisinin
asgari ücreti belirlenemez.
Değişen piyasa şartları, insanın kendisi ve ailesi için zorunlu ihtiyaçları ve göreve ilişkin zorlukları
dikkate alan ek ödemeleri (hizmet tazminatlarını) dikkate almaz. Bu noktada meslek odalarının da asgari ücret
tarifesine dair aylık tespitini, kamuda çalışanı hesap esasları üzerinden yapması gerekir.

İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
Bir kamu çalışanının maaşının hesaplanmasında, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü (BÜMKO)
tarafından yayınlanan güncel katsayılar (Maaş Katsayısı, Taban Aylık Katsayısı ve Yan Ödeme Katsayısı)
dikkate alınmaktadır. Memur Maaşı; Hizmet Sınıfı, Unvanı, Medeni Hali, Çocuk Sayısı, Kıdem Yılı,
Derece / Kademe, Sendika Ödeneği, Özel Hizmet Tazminatı, Makam Tazminatı ve Temsil / Görev Tazminatı,
Ek Gösterge, Asgari Geçim İndirimi ve Sakatlık İndirimi bilgilerine dayalı olarak hesaplanır. Temel verilerin
hesabı, aşağıda verilmektedir:
AYLIK TUTAR = Gösterge x Maaş Katsayısı
EK GÖSTERGE = Ek Gösterge x Maaş Katsayısı
TABAN AYLIK = Taban Aylık Göstergesi x Taban Aylık Katsayısı
KIDEM AYLIĞI = Hizmet Süresi x 20 x Maaş Katsayısı
YAN ÖDEME = Yan Ödeme Puanı x Yan Ödeme Katsayısı
EK ÖDEME = En Yüksek Devlet Memuru Aylığı x % Ek Ödeme Oranı
EMEKLİ KESENEĞİ KARŞILIĞI %20 = (Aylık Tutar + Ek Gösterge + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı
+ En Yüksek Devlet Memuru Aylığına Uygulanacak Oran ) x %20
01/07/2020 ila 31/12/2020 tarihleri arasında geçerli olmak üzere Memur Maaş Hesabında Kullanılan
Katsayılar:

KATSAYILAR
Maaş Katsayısı 0,154461
Taban Aylık Katsayısı 2,417699
Yan Ödeme Katsayısı 0,048985
Kıdem Aylık Göstergesi Her hizmet yılı için 20,
(Kıdem Aylık Göstergesi*Hizmet Yılı*Maaş Katsayısı) 25 yılı hizmetten sonra 500
Aile Yardımı Ödeneği (Eş için) 351,089
(2.273*Maaş Katsayısı)
Aile Yardımı Ödeneği (Çocuk İçin- İki çocuk sınırı 2010 yılından itibaren 38,62 (Bir çocuk)
kaldırılmıştır) 77,23 (İki çocuk)
(Bir çocuk için 250, iki çocuk için 500*Maas Katsayısı) 115,85 (Üç çocuk)
(Not: 0-6 yaş arası için (72 nci ay dahil) iki katı uygulaması yapılmaktadır.)154,46 (Dört çocuk)
193,08 (Beş çocuk)
(Not: 0-6 yaş arasındaki çocuklar için 2 katı
ödenecektir.)

Güncel değerlere göre mühendis aylığının belirlenmesine dair örnek girdi ve çıktıları (Memurlar.Net):
Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) Maaş Hesap Örneği
(https://www.tbb.gov.tr/storage/userfiles/Maas_Memur_.html):
Emekliler için 4C(Kamu Çalışanları) İkramiye ve Maaş Hesaplama (SGK):
 SONUÇLAR:
Farklı kurumlardaki mühendis aylığına ilişkin asgari tutarı, BÜMKO tarafından yayınlanan katsayılara
dayalı hesaplarla belirlemektedir. Yeni işe giren bir mühendisin 8. Derece 1. Kademede çalıştığı, bekar ve
çocuksuz olduğu dikkate alındığında, 2020 yılı için asgari ücretin 6000-7000 TL aralığında olması gerektiği;
kıdemli ve diğer ilave niteliklere ulaşması halinde ise bu değerin fazla artış göstermediği, bugün özel sektörde
(piyasada) geçerli mühendis aylıklarının kamu çalışanından oldukça düşük kaldığı, çalışan aylığının emekli
maaşına dahi ulaşamadığı görülmektedir.