Pompy klasyfikacja – zasada działania

Pompy czyli elementy zamieniające dostarczoną z zewnątrz energię

mechaniczną na energię ciśnienia cieczy roboczej,

Hydraulika przemysłowa opiera swoje działanie na przepływie

określonego rodzaju cieczy w układach hydraulicznych. Ciecz robocza, aby
mogła sterować silnikami, musi posiadać odpowiednie ciśnienie, które
nazywane jest energią hydrauliczną. Jej źródłem są pompy hydrauliczne, które
pod odpowiednim ciśnieniem pompują, a co za tym idzie, nadają określoną
dawkę energii czynnikowi pracy.
Energia ta pochodzi z energii kinetycznej, która jest przez pompę
zamieniana w hydrauliczną.
Pompy mają za zadanie wytworzenie odpowiedniego ciśnienia, które z
kolei zasila układ hydrauliczny. Przekaźnik w postaci cieczy staje się
jednocześnie przekaźnikiem energii. W pompach hydraulicznych tym
przekaźnikiem jest olej. Odpowiednie zasilenie układu jest możliwe poprzez
dobór odpowiedniej ilości oleju, który musi znajdować się pod wysokim
ciśnieniem. Następnie pompa zmienia energię mechaniczną na hydrauliczną,
która zawiera się w oleju.

Klasyfikacja pomp
Podstawowym podziałem pomp pod względem koncepcji technicznej jest
podział na pompy typu wirowego, oraz pompy typu wyporowego.

Pompy typu wirowego są oparte o działanie elementu wirującego

wewnątrz pompy, otrzymującego energię z silnika na ogół za pomocą szybko
wirującego wałka, który tworzy podciśnienie po stronie ssawnej za pomocą
narzędzia typu wirnik (zwiększenie krętu).

Pompy wyporowe, również korzystają z podobnego elementu

napędzającego (wał z momentem obrotowym podanym przez silnik), lecz
narzędzie wywołujące podciśnienie to tłok, ślimak, nurnik itp. Takie rozwiązanie
pracuje więc w oparciu o zjawisko wypierania, przeciskania pewnej porcji cieczy
w oczekiwanym kierunku.
 Zasada działania pompy wyporowej polega na przetłaczaniu dawek
cieczy z przestrzeni ssawnej do tłocznej za pomocą elementów wyporowych.
Wielkość dawki określona jest wymiarami komory wyporowej.
Warunkiem koniecznym działania pomp wyporowych jest:
• szczelne oddzielenie przestrzeni ssawnej i tłocznej,
• szczelność między komorą a elementem wyporowym.

Każda pompa wyporowa ma trzypodstawowe parametry ruchowe,

decydujące o przydatności w konkretnym układzie hydrostatycznym,
mianowicie:
• wydajność nominalna Qp[m3/s],
• ciśnienie nominalne pp[atm],
• nominalne zapotrzebowanie mocy Np[W].

Wyróżnia się następujące rodzaje pomp wyporowych, ze względu na zasadę

działania.
• pompa łopatkowa, która nadaje energii czynnikowi poprzez wirowanie
łopatek wirnika i tym samym wprawia czynnik w ruch,

• pompa zębatkowa, która porusza czynnikiem poprzez jego

przepuszczanie przez dwie nachodzące na siebie zębatki,

• pompa śrubowa, która działa na czynnik poprzez obracanie się śruby

ślimakowej.

Każda z tych wersja pompy ma swoje wady i zalety, które powodują, że

jest ona używana do tych, a nie innych celów. Przykładowo pompy łopatkowe
są idealne do działania w sprężarkach powietrza lub sprężarkach próżniowych,
a pompy zębatkowe w prostych i niewymagających specjalizacji układach,
ponieważ posiadają one prostą konstrukcję, lecz również bardzo stabilną i
pewną pracę.
W pompach rozróżniamy trzy podstawowe rodzaje charakterystyk:
• charakterystyka przepływup=f(Q) nazywa niekiedy krzywą dławienia
gdyż wyznacza się ją przez badanie pompy przy zmieniających się
wartościach parametrów za pomocą dławienia przepływu ( przy stałej
prędkości obrotowej pompy n = const. )
• charakterystyka poboru mocy przez pompę N= f(Q),odniesiona do wału
pompy przenoszącego moc z silnika napędowego.
• charakterystyka sprawności pompy h=f(Q) określająca zmianę stosunku
efektywnej mocy Ne, zużytej na zmienione parametry do mocy
pobieranej Nw przy tych parametrach .