Ane Arreitunandia Elordi

2015ko martxoaren 6a
Mutrikun

1.KASU PRAKTIKOA

1. EGITATEAK:
“David esnatu zenean Fermin lo zegoen logelara joan zen eta objektu pisudun batekin,
Fermin behin eta berriz jo zuen hiltzeko asmoz. Hainbat golpe eman eta oheko kuxinarekin
ito ondoren, Fermin azkenean hil egin zen.”
“David, Ferminek erloju bat zuela aldean konturatu zen (400 € baino balio handiagokoa),
eta hau hartu zion. Ondoren, etxetik ihes egin zuen.”

2. EBAZPEN HIPOTESIA:
Bi delituren aurrean gaude
-Hilketa: 138. Artikulua “El que matare a otro será castigado, como reo de homicidio, con la
pena de prisión de diez a quince años.”

-Ebazketa: 234. Artikulua “El que, con ánimo de lucro, tomare las cosas muebles ajenas
sin la voluntad de su dueño será castigado, como reo de hurto, con la pena de prisión de
seis a dieciocho meses si la cuantía de lo sustraído excede de 400 euros.”.

3. PORTAERA

• Giza-portaera bat izan dago. Ez dago indar jaurkiezinik, mugimendu erreflexurik edo
kontzien eza/erabateko konorte gabeziarik.

– Portaera horrek esangura penala izan behar du, hau da legeak babesturiko
ondasun juridiko bat urratu edo arriskuan jartzen duelaren zantzuak egon behar
dira. Kasu honetan, Davidek Ferminen bizitzarekin bukatu eta erlojua lapurtzen
dio, eta bi horrek ordenamendu juridikoak babesten dituen ondasun juridikoak
dira.

• Kanpo jarduera bat eskatzen da.

– Hemen egitea zigortzen da.

• Portaera borondatezkoa izan beharra

– Dolozkoak: Kontzienteki egiten du portaera tipikoa , Davidek hori egin nahi

zuen.

4. TIPIKOTASUNA
A) Alde objektiboa :

Portaeraren kanpoko alderdiari erreferentzia, Davidek egindako portaerak ZK-ko 138 eta 234
art-etan tipifikatuta dago.

B) Alde subjektiboa

1)Portaeraren barneko alderdiari erreferentzia; nola burutu den: portaera hau doloz egin da.

2) 1.TIPO OBJETIBOA
 Subjektu aktiboa: Tipo penalak jasotzen duen portaera aurrera eramango duena. à
David (hilketa eta lapurreta)

• Subjektu pasiboa: Urratzen den ondasun juridikoaren titularra: Fermin.

• Objektu materialak: Ferminen gorpua eta erlojua.

• Ondasun juridikoa: Bizitza eta ondare titularitatea.

2.TIPO OBJETIBOA
A) Kausalitate harremana “Conditio sine qua non”:

Kausalitate harremana dago, izan ere, Davidek Fermin hil zuenean ikusi zuen erlojua, lehenago
ez zekien erlojua zegoela.

Egozgarritasun objektiboa: emaitza portaera horri egotzi ahal izatea.

EX ANTE: Portaera hori egokia da gertatutako emaitza lortzeko.

EX POST: nahizuen emaitza lortu du.

Emaitza 144 eta 138.artikuluen babes eremuan sartzen da?

Portaerak juridikoki gaitzesten den kalte bat sortu du eta emaitza portaera sortu duen arriskua
gauzatzea izan da.

Portaera tipikoa da tipo objektiboaren ikuspuntutik.

B) TIPO SUBJETIBOA

ZK-ko 5. artikulua: “Dolo edo zuhurtziagabekeriarik gabe ez dago zigorrik.” Kasu honetan
doloz izan da beraz zigorra ezarriko zaio.

TIPO SUBJETIBOA II

HILEKTEN EMAITZA

• Fermin behin eta berriz jo hiltzeko asmoz, azkenik oheko kuxinarekin hil.

• Dolo: tipo penalean deskribatzen den egoera objektiboaren ezagutza eta hori egiteko
borondatea zuen.
 • Davidek tipoaren elementuak ezagutzen zituen, bazekielako hiltzea eta lapurtzea
zigortua zegoela.

• Lorturiko emaitza subjetuaren nahiarekin bat dator. Beraz, lehen graduko zuzeneko
doloz gertatu da.

TIPO SUBJETIBOA III

EBATZITAKO ERLOJUAREN EMAITZA

• Daviden veste helburuetako bat erlojua lapurtzea bilakatu zen.

• Ez daude bata eta bestea derrigorrez binkulaturik ere, beraz ez gaude bigarren graduko
zuzeneko doloaren aurrean ere.

• Dolo ebentualaren bidez egikaritu da.

TIPO SUBJETIBOA IV

HERIOTZAREN EMAITZA

• Dolo ebentuala. Ezagutzen zuen emaitza hori izateko probabilitate handia zegoela eta
onartu egin zuen.

 Tipikotasun subjektiboa:

 Ebazketa, 234. art.: lehen graduko zuzeneko doloz

 Hilketa, 138. art.: dolo ebentualez

5. ZUZENBIDE KONTRAKOTASUNA

-Zentzu formalean: egitate baten eta arau baten kontraesana edo desadostasuna.

a. Daviden ekintzak lapurreta eta heriotza ekarri ditu à 234 eta 138 art-ak
urratzen ditu.

6. Zentzu materialean: ondasun juridiko bat kaltetzea edo arriskuan jartzea, kalte hori
justifikatzen duen bidezkotze kausarik ez badago.

Ekintza gaitzespena:Davidek portaera baliostapen negatiboa merezi, ondasun juridiko batzuk

kaltetzeko zuznedua baitzegoen.

Emaitza gaitzespena: Davidek portaeratik kalte efektibo bat sortzen da, kasu honetan
bi kalte efektibo, hilketa eta lapurretarenak. Ez dago legebidezko defentsarik,
beharrizan egoera bidezkotzailerik ezta ere; betebehar, eskubide edo lanbide baten
bidezko egikaritzarik, beraz ez daude bidezkotze kausarik. Beraz, ekintza
zuzenbidekontrakoa da.

7. ERRUDUNGABETASUNA
 Tipikoa eta zuzenbide kontrakoa den portaera subjektu aktibo konkretuari egoztea
posible den azterketa:
• Egozgarritasuna
– Anomalia edo alterazio psikikoa, buru-nahaste iragankorra (20.1.art.)
– Intoxikazio osoa (20.2.art.)
– Adingabe izatea
– Alterazioak oharmenean (20.3.art)
• Zuzenbide kontrakotasunaren ezagutza
– Debeku errakuntza (14.art)
• Beste portaera baten galdagarritasuna
– Beldur menperaezina (20.6.art)
– Beharrizan egoera errugabetzailea (20.5.art)
– Senideen arteko estaltzea (454.art)
Davide erruduna da, bere egozgarritasuna guztiz normal da badaki lapurtzea eta
posoitzea zuzenbide kontrakoa dela eta possible da beste portaera bat egin dezan
eskatzea.
8. ZIGORGARRITASUNA

Normalean aurreko baldintzak beteta, zigorgarria. Hala ere badaude supostu berezi batzuk
legegileak elementu gehigarriak eskatzen dituena.

à144 eta 138.artikuluetan ez, beraz, Daviden portaera zigorgarria da.

9. ELEMENTU AKZIDENTALAK

• Inguruabar aringarria (21.art), Inguruabar astungarria (22.art) eta Inguruabar mistoa

(23.art), kasu honetan ez dago inguruabar aldarazlerik.

10. DELITUAREN GARAPEN GRADUA

Z.K. 16 art. Bi delituak delitu burutuak dira, tipo penalak deskribaturiko emaitza ematen
delako.

11. EGILETZA ETA PARTAIDETZA GRADUA

ZK-ko 28.art. àDavid egile zuzena da

12. ZIGORRAREN ZEHAZTAPENA

234 art-a marko penal abstrakua: 6-18hilebete
Gradua igotzea edo jeistea (70 eta 72.art)
Garapen graduaren arabera: burutua (61.art)
Egiletza graduaren arabera: egilea (61.art)
Inguruabar aldarazleak-ez dago
138.art-a marko penal abstraktua: 10-15 urte.
Gradua igotzea edo jeistea (70 eta 72.art)
Garapen graduaren arabera: burutua (61.art)
Egiletza graduaren arabera: egilea (61.art)
Inguruabar aldarazleak:
22.2. artikulua: alebosia “Ejecutar el hecho mediante disfraz, con abuso de superioridad o
aprovechando las circunstancias de lugar, tiempo o auxilio de otras personas que
debiliten la defensa del ofendido o faciliten la impunidad del delincuente.”

Beraz, 12,5-15 urterarteko espetxe zigorra.

13. DELITU PILAKETA

14. Delitu pilaketa ideala (77.art-a)
Delitu larriena heriotza zigorra denez, honen marko penala hartuko dugu. Hórrela 12,5-15
urteko espetxe zigorra ezarriz.