View metadata, citation and similar papers at core.ac.

uk brought to you by CORE

provided by Istanbul Sehir University Repository

«Baktım konuşurken daha bir kerre güzeldin,

İstanbul'u duydum daha bir kerre sesinde!»
Y. K.

Y A H Y A KEMAL
$iirleri ve İstanbul
Y azan
Ahmet Hamdı TANPINAR

1. Y ahya K em al şiirini y a p a rk e n bize bu

ta tm in i getirdi. O bize elinde b ir fih ­

&
VET, İs tan b u l’u ve b ü tü n
vatanı, tarihim izle, h a lk ı­
mızla, ıztırap v e neşem izle,
bizi b ir çok şeylerde o k a ­
d a r ü stü n yap an m acera ve
te c rü b elerd en m iras h a y a t vetiğid üiçin
görüşüm üzle, kendim izi h ep o n u n se ­
sinde du y d u k . G ü n eş-m âb ed i-azam etli
ve öyle ay d ın lık m anzum elerin d e o bize
kendim izden bahsetti. O n u n ilham ı
m illî h ay atın en m ucizeli aynası oldu.
Y ıllardır b u ay n an ın ışık tu fan ın d a y ı­
kanıyoruz. B öyle olduğu için h ay atım ı­
za ve kendim ize şim di b ir y abancı gibi
bakm ıyoruz.
G erçek v a ta n şairini o n u n la tanıdık.
V atan şairi d erk en sık sık v atan d a n
bahsed en leri kastetm iyoru m ; v atan ı d i­
lin içinde ve öz cevheriy le k u ra n şa ir­
den:
A rd ın d a v a ta n s e m tin in o rm a n la rı k u y tu verd iğ i şekli ararım . B ilm em söylem e­
ve d erin h ey b etin d e y ük selen m a n z u ­
m elerin y aratıcısın d an bahsediyorum .
Şüphesiz ki, v a ta n sevgisi, m illet se v ­
gisi gibi duy g u lar, behem ehal san atın
şa rtı değildir. S an at güzelin peşindedir.
Ve onu elde etm eğe çalıştıkça m illet
dediğim iz te rk ip kendiliğinden yeni
h ü v iy etler kazanır.
F a k a t ta rih in bazı dü ğ ü m n o k ta la ­
rın d a san atın aynasında kendim izi d a ­
ha vazıh çizgilerle görm ek isteriz. İşte
rist, veya çok defa b ir u cu politikada
biten, y an i b ir tak ım anlaşm am azlıkla-
rın açık kapısı b ir hissilikle gelm edi;
bize k ü ltü rü m ü z ü tan ıttı.
O nun diliyle ve onun şiirin d e a k se t­
n y ab ir çok in k â r ve tefsir silsile­
sinde zam an zam an kaybettiğim iz b ir
d ü n y ay a k a v u ştu k ; eski ve a rtık h a y a ­
tım ız için lüzum suz d iye attığım ız ve
o yüzd en fakirleştiğim iz şeylerin bizim
için ebedî ve m u asır k ıy m etler o ld u ­
ğ u n u öğrendik.
2.
H er b ü y ü k şair gibi Y ahya K em al
de çok değişiktir. B u cins ay ırm aları
hiç sevm em ; b a n a sa n a tk â rı ilham ının
çeşnisine göre parçalam ak gibi gelir;
H alb u k i ben şaird e b ir tek şeyi, k e li­
m eyi k u llan ış şeklini, dile ve m ısraa
ğe lüzum v a r m ı? T ü rk ç e m ısra o n u n ­
la doğdu. F a k a t vazıh olm ak için sa y a ­
lım : Y ahya K em al bizim en b ü y ü k
lirik lerim izd en d ir. D iyonizyak şevki
p ek az şair o n u n gibi ve o n u n k a d a r
k u v v e tle te re n n ü m etti. E ski ve yeni
dilim izde dâsitan î şiirin en güzel, en
k u v v e tli şairi şüphesiz k i odur. H enüz
n eşred ilm ey en Ç ald ıran m anzum esi,
İsta n b u l’u feth ed en Y eniçeriye gazeli,
A lp arslan gazeli, M ohaç tü rk ü le ri, yine
neşred ilm ey en S üleym aniye m anzum esi

8 AİLE Kış
b ü y ü k jestin, dâsitanî ed an ın sırrın a
nasıl sahip olduğunu, nasıl te k b ir m ıs-
raa bazen b ü tü n b ir ru h haletini, b a ­
zen b ü tü n b ir kavga sahnesini sığ d ır­
dığını gösterir :
A tlar k arışırk en ayak altın d a k ala n la r
.......................................... ey şâ h id -i zafer
S ey ret b ah arın ın bu yam an lâlezârını!
gibi m ısra ve b ey itler yalnız onda v a r­
dır. D eniz ve A çık deniz, D eniz tü rk ü sü
ile h e r hangi b ir edebiy a tta deniz­
den b ah sedenlerin başınd a say ılab ile­
cek şairlerd en d ir. F a k a t b u ' değişik
m an za ralar b ir y erde toplanır:
O k ü ltü rü m ü z ü n kopan u çların ı b ir­
b irin e bağlam ıştır. V e sade b u n u y a p ­
m akla vatanı b u lm u ştu r.
3 .
İstan b u l’u Y ahya K em al’den evvel
teganni eden şairlerim iz çok tu r. H a ttâ
d iyebiliriz k i eski şiirin b ü tü n b ir t a ­
rafı tâ F a tih ’ten b eri b u n u y apar. E ski
şairlerim iz nered e y etişirlerse y etişsin ­
ler İstan b u l’u benim siyorlar, o n u şe h ir­
li gözüyle seviyorlar, h a y a t m odalarım ,
zevk ve safa âlem lerini şiirlerin d e ö ğ ü -
y orlardı. B öyle şairler az çok h e r b ü ­
y ü k edeb iyatta v ardır. H a ttâ daha ile ­
riy e giderek h asta b ir çocuğun evi zap -
tedişi gibi, b ir tü rlü id a re edem ediği
velveleli neşesini ve kim senin ve hiç
b ir tatm in in çare olam adığı d erb ed er
ve daussılalı ru h u n u şeh re m aledenlere
de ra s t geliriz. V erlaine P a ris için b ö y -
ledir. B ir kaç nesil, belki b ü tü n F ra n ­
sız k ü ltü rü boyunca P aris so k a k la rın ­
da onun y arı Moğol yüzü, ro m atizm a­
d an hafif ak say an adım ları, y aln ızlık ­
tan ü rk e n geceleri ve kah v e soh b etleri
h atırlan acak tır. Bizde de b u n a b e n z e r­
leri vardır.
N edim b u İstan b u llu şairlerin b a şın ­
da gelir. O hastalığını, sefaletini, h id ­
detini, ru h tezatlarını İsta n b u l’a geçir -
m em iştir. F a k a t neşesi etrafım ızdaki
hav ad a hâlâ yaşam aktadır. N edim ’i h a ­
tırlam ad an eski İstan b u l’u, m evsim le­
1950 AİLE
rini, eski b a y ram ları, şe h irli h ayatını,
İstan b u l güzelini h a tırla m a k p ek az
m ü m k ü n d ü r. B aki o n d an çok evvel,
Y ahya E fendi, B aki’den az sonra, b a ş­
k a tarzd a olsalar bile C afer Çelebi ve
A tayı h ep İsta n b u llu şaird irler.
Ş eyh Galip, b u m irası az çok değiş­
tirm iş, yaşadığı şeh ri y en i denebilecek
b ir hayal d ü n y ası ara sın d a n görm eğe
çalışm ış, hiç olm azsa Boğaziçi m e h ta ­
bın ı y en i b ir iklim gibi b u lm u ştu r. B ir
yığın acem iliği içinde — tıp k ı petro l
ışığıyle e le k trik a rasın d a havagazı lâ m ­
b a la rın ın o k ısa geçişini a n d ıra n b u
zevk değişikliği ü zerin d e du ru lm ası
lâzım gelen b ir şeydir.
B ü tü n b u şa irle rin İs ta n b u l’u çok
sev d ik leri ve bize p arça p a rç a v e rd ik ­
leri m u h a k k a k tır. Y alnız şu n o k ta v a r­
d ır ki hepsi az çok şeh ir çocuğu o larak
b u n u yapm ışlardır.
Y ahya K em al’in o n lard an fark ı İs ta n ­
b u l’u n şairi olm asıdır. O y aşan an b ir
m ed en iy etin h azır çerçevesinden değil,
b ir ferd iy etin adesesinden, b ir d aıssıla-
ya b enziyen sevgiden ve b ir te fe k k ü ­
rü n ara sın d a n İsta n b u l’u gördü ve te ­
g anni etti. B elki daha ileri gitti; b u
şeh rin g ü zelliklerinde sa n a tın n izam ı­
.
n ı aradı.
4
B ir şeh rin şiire b u tarzd a m aloluşu,
onun canlı nescini, h a ttâ nizam ını v e r­
mesi — ç ü n k ü Y ah y a K em al’de yavaş
yavaş böyle b ir nizam te şek k ü l ed er
hissini v erecek b ir yığın şey v a rd ır —
hiç olm azsa tan ıd ık larım a rasın d a
C harles B a u a e la ire ’le başlar. L es F leu rs
du M al ve M ensur Ş iirle r şairin in il­
ham ında P a ris’in m ü h im b ir y eri v a r­
dır. B u rad a a rtık d e rb e d e r b ir m izacın
peşinde değiliz, n e de sevim li b ir şeh ir
çocuğunun.
B audelaire, zengin b ir d am ar gibi
b u ld u ğ u b ü y ü k şeh ir Psychose’i ile
y en in in tâ k en d isin i v ü cu d e g etirir.
Em sali çok az g örülm üş gergin s in ir­
leri, çok ince ve zalim d ikkatiyle, ız-
9
*wvwvwvwvwvwv<vwwv\vvwwvwvw*
Yahya Kemal
ve
HÜRRİYET
«Şiir de, san at ta h ü rriy e te dayanıyor. S i­
yasetin sanatı ta h d it etm ediği d ev irlerd e b iri-
b irin d en b ü y ü k sa n a tk â rla r yetişm iştir. S a n a ­
ta m ü d ahale edildiği d e v irlerd e ise sa n a tk â ­
r ı n k ö k ü k u ru m u ştu r. S a n a tk â r an cak h ü r ­
riy e t h avası içinde yetişeb ilir...»
« S an atk âr im al ed ilir b ir şey değildir. O nu
ta b ia t h a z ırla r ve o rtay a a tıv e rir...»
«Ş air b aşk aların ın istediği şiiri yazam az;
ancak k endi istediği şiiri y azabilir...»
«Ben de b ir zam anlar b ir tü r lü şü r san atı
v a rd ır sanırdım . S onra an lad ım k i b ir k aç
tü r lü şü r san atı v ard ır. H e r tü r lü şiirin y azıl­
m asına m üsaade etm elid ir...»
Şiirim izin b ü y ü k ü sta d ı Y ahya K em al’in,
so hbetlerinde h a z ır b u lu n m a k talihine e rişe n ­
le r ondan zam an zam an y u k a rıd a k i sözleri
dinlem işlerdir. S anat bahsinde h ü rriy e te onun
k a d a r bağlı, sa n a tk â rın dokunulm azlığına
o n u n k a d a r inanm ış b ir in san görm edim .
E ğer sa n a tk â r fevkalâd e b ir m ah lû k ise
— k i h e r şey öyle o ld u ğ u n u gösteriyor —
alelâde m a h lû k la rın ona yol gösterm eye
k alk m aları ne k a d a r g ü lü n çtü r! S a n a tk â r
b u n lara u y arsa şüphesiz d ah a g ülünç olur.
N e ise ki h e r h a k ik î sa n a tk â r yalnız k endi
bildiğini okum uş.
H ü rriy e t adına san ata m ü d ah ale etm ek
isteyen lerin, sa n a tk â rla rı k az sü rü le ri d e re ­
kesine indirip o n la n gütm eğe k alk a n la rın
çoğaldığı şu devirde, Y ahya K em al’in y u k a ­
rıd a k i sözlerini e n iri h a rfle rle y azdırıp d u ­
v a rla ra asm ak lâzım gelir. G eçmiş a sırla r için
doğru olan bu sözlerin gelecek a sırla r için
doğru olm ıyacağını gösteren hiç, am a hiç b ir
delil yok.
ŞevJcef RADO
M V ««W V W M M V 1W V U M M V M V M
tıra b a çok açık ve o n u n terb iy esin d e
k en d in i b u lm u ş ru h u y le b u şa ir k e n ­
dinden b ir evvelki neslin m irasım , b ü -
10 AİLE
tü n o dağınık te c rü b e ve d ik ­
k a tle ri şiirin nizam ına n a k le ­
der.
Y ahya K em al’in İstan b u l
sevgisi b u cin sten b ir com ­
plexe olam azdı. 1774 d en b eri
devam ed en m illî felâk etler,
şahsiyetim izi b ir ferd iy etin
u çların d a denem eği, h e r şeyi
in k â rd a n sonra b ü tü n in sa n ­
lığa kavuşm ayı bize d ah a
u z u n zam anlar m en edecektir.
D aha d o ğ ru su n u söylem ek
lâzım gelirse d iy ebiliriz ki,
tarih im izin belli başlı te rb i­
yesi um u m î en d işeler u ğ ru n ­
da ferd iy etin in k â rın a doğru
gider. H e r şey k aybolm ak
ü z e re ik e n yalnız b ir şey d ü ­
şünülm ez.
O nun için d ir k i Y ahya K e ­
m a l’in İstan b u l sevgisi e ste ­
tik p lan d an v a ta n ın m anevî
çehresine doğru genişler. Y al­
nız m illî olan şey lerin p eşin ­
de b u d arlaşm ayı n e k a d a r
övsek azdır. Ç ü n k ü o nda ce ­
m iyetim ize a it b ir tak ım ta ­
rih î şa rtla rın ta m cevabım
alırız, B u daralışla biz k endi
ufk u m u za genişler, bizim olan
-bir «K âinat» a açılırız.
Y ahya K em al’in şn rle ri
içinde şiir ve güzellik n iza­
m ım v ere n le rin çoğu İsta n ­
b u l’u n etrafın d a döner. B ir
b ey tin i yazım ızın başına ald ı­
ğım ız B ir T epeden şiiri b u n ­
la r arasın d a en evvel h a tıra
gelenidir. B u şiird e şeh irle
1W canlı güzelliğin ay n iy etin i
b u lu ru z. R u h u m u zu n aynası o lan şehir
teşek k ü l e d erk en bize m ahsus güzellik
de te şek k ü l eder.
Kış
I rk in se n i ik lim in e b en z e r y a ra tırk e n
K aç fe th e k o şa n tu ğ la r u fu k la rla yarışm ış
T â rih in i a k s e ttire b ilsin diye çeh ren
K aç F â tih in a ltın k a n ı m erm erle k arışm ış..
M illetle güzellik fik ri böylece b ir
arad a tek ev v ü n ediyor. F a k a t b u m a n ­
zum ede daha m analı b ir m ısra v ard ır:
S im ân i v eren m e m le k e tin h e r te p e sin d e
C anlı güzellik ve İstan b u l b irb iri­
n in aynasıdır. Geçmiş Yaz, b u b ü ­
y ü k tem ayı dah a d erin şekilde alır.
O rada biz İstan b u lu sade b ir sem bol
olarak görm eyiz; k ü ltü rü n ebediyeti
şeklinde görürüz:
K ö rfezd ek i d u rg u n su y a b ir b a k göreceksin,
G eçm iş gecelerd en b iri d u r m a k ta derinde!
M eh tap , iri g ü ller ve s e n in e n güzel a k sin
V elhasl o rü y a d u ru y o r yerli y erin d e...
H enüz neşredilm em iş b ir b aşk a m a n ­
zum ede b u güzellik ölçüsü İsta n b u l’la
dah a y ak ın d an kaynaşır.
Z am b ak gibi e n güzel çağ ın d a
S erpildi d en iz n efesleriy le
S af u y k u la rın sa lın c a ğ ın d a
S a llan d ı b a lık çı sesleriyle...
Z evk ve k ü ltü r herşey b u ü ç k ıtay a
g irer. B irb irin i tam am lıy an ik i hayal
ve canlandırm a, tarih ve iklim , m u az­
zam, âdeta u fu k boyunca p e rd e p erde
değişen re n k n ü an slarile d e rin b ir
akşam gibi, b u g ü n ü n B oğaziçinden geç­
m iş zam ana g ö tü rü r; b ü tü n b ir tarih e,
y an i b u k ad ın güzelliğinin yavaş y a ­
vaş b ir ik sir gibi tılsım lı in b ik lerd en
sızdırıldığı, y a h u t A chil’in silâh ları gibi
İlâhî örslerde b ir kıvılcım tu fan ın d a
döğüldüğü çağlara gireriz.
5 .
F a k a t Y ahya K em al’in İstan b u l sev ­
gisi sadece b u k ü ltü r ve zevkde, yani
b ir duygulanm ada kalm az. Sem bol
sevginin yam başında b u h ü ly ay ı y ır ­
ta n ve o n u n gecesini zenginleştiren
başka şeyler de vardır.
1950 AİLE
İstan b u l b ir şeh ir ve b ü y ü k b ir şe ­
h ird ir. O rada y ü zb in lerce insan y a şı­
yor, o n la rın hep sin in a y rı talii, ay rı
h a y a t m acerası, a y rı ıztırap v e h ü z ü n ­
le ri v ar. İçlerin d e b içareleri, y oksulları,
ü stü ste h icre tle rin b ü y ü k şeh rin so­
k a k la rın a İm p a ra to rlu k gem isinin e n ­
kazı gibi y ığ d ıkları v ar. Öyle k i tü r k -
çe bile d u d a k la rın ın h e r kım ıld an ışın ­
da b ir daüssıla v e m em lek et h a tıra sı
oluyor. Ü cra sem tler v ar; hep sin in ay rı
h a y a t g ö rü şü var. M azi v a r ve o n u n
h a tırlad ık ça ru h u m u z u y en ileştiren
zaferleri v ar, b u g ü n v a r ve y a rın v ar.
Y ahya K em al’in ilham ı h e r b iri ay rı
ay rı b ir sorgu olan b u v a rlık la rın h e p ­
sini te k e r te k e r k arşılar.
K o c a m u sta fa p aşa, ü c ra ve fa k ir İs ta n b u l
T â fe tih te n b e ri m ü ’m in , m ü tev ek k il, yoksul
derken, biz b ird e n b ire b u İçtim aî je o ­
lojinin, b u dev ıztırab m o rtasın a d ü ­
şeriz. B ilm em acım anın güzelliğini a n ­
latm ağa lüzum v a r m ı? Y ahya K em al
in san ları k ü çü ltm ed en a c ır ve sever;
o n u n fak irle ri ve m u ztarip leri b ir cife
gibi b ir y a ra d eşilir gibi açılm az; k a l­
b in ve şiirin güneşinde b ir m ü cev h e r
gibi p a rıld a r. Ç ü n k ü halkım ıza k a lb in ­
den a y ıra ra k bakm az, onları h ay atla
çarpışan b ir p o lem ikten değil, k en d i
kalplerinde, k en d i im an ların d a g ö rü r.
B u bize m ahsus m erh am et y an i h e m ­
h al o lu ştu r. B u m ü slü m an ve A kdeniz
m ed eniyetidir:
K u ru ekm ekle beyaz p e y n iri lezzetle yiyen,
Ç eşm eden h e r su iç e rk e n Ş ü k ü r A llaha
d iyen in sa n la r k ara n lığ ın değil güneşin
çocuklarıdır.
F a k a t b u k a d a r m ı? H ayal Ş eh ir aynı
b içare talihe, k en d i tâ b iriy le T ü rk İs­
ta n b u l’a şü rin ay n asın ı başka tü r lü
u zatır :
Az sü re r gerçi fa k ir Ü sk ü d ar’ı n sa lta n a tı..
B u acım a, b u sevgi y aşıy an in sa n la r­
dan, b u toprağı eb ed iy e tte k u ra n a k si­
11
ne, ölülere doğru aym şiirde bakınız
nasıl derinleşir:
S erviler şe h ri d alar k e n d i iç ay d ın lığ ın a!..
K ocam ustafa paşada şeh rin b ü y ü k
hem şehrileri, bizi geçm iş zam an içinde
çizgi çizgi, m âna m âna y ap a n la r şiirin
zam anına yine aynı şekilde g ire r..........
...................................... gece geç v a k te k a d a r
B ir m ü c e v h e r gibi S ü m b ü l S in a n ’in ru h u
y a n a r.
S arm aşık lar, y azılar, taşla r, ağ açlar, k a rışık
H afız O sm an gibi h a t t a t l a g ö m ü lm ü ş bir
ışık
Bu m e z a rlık ta siy ah to p ra ğ ı a y d ın la tıy o r...
İşte çifte zam anıyle İstanbul.
İstan b u l Y ahya K em al’in şiirinde
sem t sem t kendisini b u lu r. B u sa a tle ri­
m izin sihirbazı İçerenköy’ü n d en B oğa­
za k a d a r b ü tü n İstan b u l m evsim lerini
em salsiz b ir alb ü m ü n y a p ra k la rı gibi
karşım ızda çevirir:
ö m rü m İçere n k ö y ’ü n d e geçsin.
d erk en biz K ozyatağm da İstan b u l’u n
en ucuz ve en güzel terk ip le rin d e n b i­
rin e k ü ç ü k b ir havuzla b ir kaç b ü y ü k
ağacın yaptığı em salsiz haz âlem ine
m isafir oluruz:
K an d illi’de eski b ah çelerd e ..
dediği zam an b ü tü n b ir m azi debdebesi
ve y a p ra k y a p ra k b ir so n b ah ar ölü -
m iyle içim izde yaşar.
Akşam , lekesiz, saf, iyi b ir yüz gibi akşam
deyince şehri içindeki o tu ra n la rın m a ­
nevî çehresiyle birleşm iş b u lu ru z. F a ­
k a t b u c an lan d ırm aların içinde b eni en
ziyade şaşırtan
G ü n le r k ısa ld ı... K a n lıc a ’n ın ih tiy a rla rı,
Bir b ir h a tır la m a k ta geçen so n b a h a rla rı...
beytidir.
B u b eyti ilk duyduğu m an d an b eri
benim için tü rk ç e n in b ir tarafın d a, çok
hayalî ve b elki de m u tla k b ir iklim de
y aşar gibi zam an aynasın d a ö m ü rle ri­
12 AİLE
n in hesabına dalm ış b ir tak ım in san lar
yaşar.
K anlıca ih tiy a rla rı Y ahya K em al’in
ellerin d e öm rüm üzün b ü y ü k d u ru ş la ­
rın d an birinde ebedileşm iş çehrem iz-
.
dir.
6
Y u k ard a b u sevgi sade estetik p la n ­
da kalm az, dedim . B elki de h a tâ ettim .
Ç ü n k ü b u m ân ad a b ir güzellik a n la y ı­
şı, b ir ru h ü stü n lü ğ ü n ü n , k en d i k e n d i­
mizi ik ra r etm ek arzu su n u n ta k e n d i­
sidir. İnsan iki y erd e h a y a tın ve ö lü ­
m ü n efendisidir: h ü rriy e t ve san atta.
D oğrusu isten irse sa n a tta h ü rriy e t b ir
cev h er gibi v ard ır. O nun için güzel d a ­
im a y aratıcıd ır; o n u n ay d ın lık libâsını
g iy en ler h ay ata ve ölüm e çok ü stü n
tep elerd en , eb ediyetin kendisi olan b ir
zam andan b ak arlar.
H epim iz a la tu rk a m usikiyi ta n ır ve
severdik. F a k a t İsta n b u l’la onu b irle ş­
tirm ek , y a h u t b u sıcak ses çağ lıy an m -
da İs ta n b u l’u n p ayını ay ırm ak Y ahya
K em al’d en evvel kim senin ak im a g el­
m em işti. K a r m usikisinin so n u n d ak i şu
üç beyfti dinleyin:
Z ih n im b u şe h ird en , b u d iy a rd a n çok
u z a k ta ,
T a n b u ri Cem il bey çalıyor eski p lâ k ta ,
B ird en b ire m e s 'u d n m işitm e k hevesiyle
G ö n lü m doiu İs ta n b u l'u n en t a tlı sesiyle
S an d ım ki u z a k la ştı yağan k a r ve k a ra n lık
U ykum da b ü tü n b ir gece körfezd ey im a r tık
B ir gün, bizden çok so n ra Y ahya K e ­
m al’i h atırlıy acak o lan lar b u körfezde
ve şeh rin h e r k u y tu köşesinde ve b ü ­
tü n rü z g â rla ra açık h e r tepesinde onun
sesini d u y a ra k ay n ı d erin saadeti, sa ­
n a tın bizi ik ra r ettiğ i ve h a y a t plânım ızı
değiştirdiği an lard a d u y d u ğ u m u z o İlâ­
h î saadeti tad ac ak lard ır.
O nun d ik k ati bize ö ğrettiği için a rtık
biliyoruz ki şeh irlerin ve ü lk e le rin bu­
sesi v ard ır. O halde te red d ü tsü z söyli-
yelim , Y ahya K em al v atan ın ve İs ta n ­
b u l’u n sesidir.
K ış
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği
Taha Toros Arşivi