S SH EN 1993-1-2:2005

EUROPEAN STANDARD EN 1993-1-2

NORME EUROPÉENNE
EUROPÄISCHE NORM Prill 2005

ICS 13.220.50; 91.010.30; 91.080.10 Zevendeson ENV 1993-1-2:1995

STANDARD EUROPIAN: Versioni Shqip

Eurokodi 3: Projektimi i strukturave prej çeliku – Pjesa 1– 2:

Rregullat e pergjitheshme - Projektimi struktural per zjarrin

Ky Standard Europian eshte aprovuar nga CEN me 23 Prill 2004.

Anetaret e CEN jane mbledhur te permbushin ne perputhje me Regulloren e Brendeshme te

CEN/ CENELEC e cila percakton kushtet, dhenien e statusit te standardit kombetar ketij
Standardi Europian pa ndonje ndryshim. Listat e azhornuara dhe referencat bibliografike qe
permbajne te tilla standarde kombetare mund te merren me aplikimin ne Sekretariatin Qendror
ose tek ndonje anetar i CEN.

Ky Standard Europian ekziston ne tre gjuhe zyrtare (Anglisht, Frengjisht, Gjermanisht). Nje
version ne ndonje gjuhe tjeter i bere nga perkthimi nen pergjegjesine e nje anetari te CEN ne
gjuhen e tij dhe i shenuar ne Sekretariatin Qendror, ka te njejtin status te versioneve zyrtare.

Anetaret e CEN jane organet e standardeve kombetare te shteteve: Austria, Belgjika, Qipro,
Republika Çeke, Danimarka, Estonia, Finlanda, Franca, Gjermania, Greqia, Hungaria, Islanda,
Irlanda, Italia, Letonia, Lituania, Luksemburgu, Malta, Hollanda, Norvegjia, Polonia, Portugalia,
Sllovakia, Sllovenia, Spanja, Suedia, Zvicra dhe Mbreteria e Bashkuar.

KOMITETI EUROPIAN PER STANDARDIZIMIN

EUROPEAN COMMITTEE FOR STANDARDIZATION

COMITÉ EUROPÉEN DE NORMALISATION
EUROPÄISCHES KOMITEE FÜR NORMUNG

Management Centre: rue de Stassart, 36 B-1050 Brussels

© 2005 CEN Te gjitha te drejtat e shfrytezimit ne çdo forme dhe me çdo mjet Ref. No. EN 1993-1-2:2005: E
te rezervuara ne gjithe boten per Anetaret Kombetare te CEN.

1
 S SH EN 1993-1-2:2005

Parathënie Kombëtare

Ky Standard Europian është normativa zyrtare në gjuhën shqipe e Eurokodit EN 1993-1-2:2005,

duke marrë statusin e Standardit Kombëtar Shqiptar.

Përkthimi, pregatitja, përshtatja dhe hartimi i Eurokodeve në gjuhën shqipe është bërë mbi bazën
e Vendimit të Këshillit të Ministrave Nr.511, datë 6.7.2011.

Standardi Europian është përkthyer dhe përshtatur në gjuhën shqipe duke ruajtur me rigorozitet
tekstin origjinal, konceptimet dhe formulimet në të, si edhe duke ruajtur me perpikmëri pjesën
grafike dhe të formulave llogaritëse të tekstit bazë.

Drejtoria e Përgjithëshme e Standardizimeve (DPS) adopton standarde ndërkombëtare dhe

kombëtare nëpërmjet komiteteve teknike me shumicë votash si standarde shqiptare dhe Drejtori i
Përgjithshem i DPS bën miratimin e tyre.

Standardi Europian EN 1993-1-2:2005 është adoptuar nga DPS si Standard Shqiptar më 30 Prill
2014.

Ky Standard Europian është pregatitur në versionin e gjuhës shqipe nga Studio e konsulencës
teknike "TX - Muka" me drejtues teknik Ing. Vasil Muka. Dokumenti teknik i paraqitur është
konsultuar dhe pranuar nga komisioni i vlerësimit dhe koordinimit i ngritur për këtë qëllim pranë
Ministrisë të Punëve Publike dhe Transportit (MPPT).

© DPS Riprodhimi në çdo lloj forme është i ndaluar. E drejta ekskluzive për botimin
dhe shitjen e Standardeve Shqiptare i takon DPS.

2
 S SH EN 1993-1-2:2005

Permbajtja Faqe
Parathenie.......................................................................................................................................6

SEKSIONI 1 Te pergjitheshme.....................................................................................................11
1.1 Objekti.....................................................................................................................................11
1.2 Referencat normative..............................................................................................................12
1.3 Supozimet ..............................................................................................................................13
1.4 Dallimi midis Parimeve dhe Rregullave te Aplikimit................................................................13
1.5 Termat dhe Perkufizimet ........................................................................................................13
1.6 Simbolet..................................................................................................................................14

SEKSIONI 2 Bazat e projektimit...................................................................................................19

2.1 Kerkesat..................................................................................................................................19
2.1.1 Kerkesat baze......................................................................................................................19
2.1.2 Ekspozimi ne zjarrin nominal...............................................................................................19
2.1.3 Ekspozimi ne zjarrin parametrik...........................................................................................19
2.2 Veprimet..................................................................................................................................19
2.3 Vlerat e projektimit te vetive te materialit................................................................................19
2.4 Metodat e verifikimit ...............................................................................................................20
2.4.1 Te pergjitheshme.................................................................................................................20
2.4.2 Analiza e elementit...............................................................................................................21
2.4.3 Analiza e pjeses te struktures .............................................................................................22
2.4.4 Analiza globale strukturale...................................................................................................23

SEKSIONI 3 Vetite e materialit.....................................................................................................24

3.1 Te pergjitheshme....................................................................................................................24
3.2 Vetite mekanike te çeliqeve me karbon..................................................................................24
3.2.1 Vetite e rezistences dhe deformimit.....................................................................................24
3.2.2 Masa njesi ...........................................................................................................................24
3.3 Vetite mekanike te çeliqeve inoks...........................................................................................27
3.4 Vetite termike..........................................................................................................................27
3.4.1 Çeliqet me karbon................................................................................................................27
3.4.2 Çeliqet inoks.........................................................................................................................29
3.4.3 Materialet zjarrduruese........................................................................................................29

SEKSIONI 4 Projektimi struktural per zjarrin................................................................................30

4.1 Te pergjitheshme....................................................................................................................30
4.2 Modelet e thjeshte llogarites...................................................................................................30
4.2.1 Te pergjitheshme.................................................................................................................30
4.2.2 Klasifikimi i seksioneve terthore...........................................................................................31
4.2.3 Rezistenca ..........................................................................................................................31
4.2.4 Temperatura kritike .............................................................................................................40
4.2.5 Zhvillimi i temperatures te çelikut.........................................................................................41
4.3 Modelet e avancuara llogarites...............................................................................................45
4.3.1 Te pergjitheshme.................................................................................................................45
4.3.2 Reagimi termik.....................................................................................................................46
4.3.3 Reagimi mekanik..................................................................................................................46
4.3.4 Vlefshmeria e modeleve te avancuara llogarites.................................................................47

ANEKSI A [normativ] Deformimi i temperimit te çelikut me karbon ne temperatura te rritura......48

3
 S SH EN 1993-1-2:2005

ANEKSI B [normativ] Transferimi i nxehtesise ne punimet e jashteme prej çeliku.......................50

ANEKSI C [informativ] Çeliku inoks..............................................................................................68

ANEKSI D [informativ] Xhuntimet ................................................................................................76

ANEKSI E [informativ] Seksionet terthore te klases 4..................................................................79

4
 S SH EN 1993-1-2:2005

Parathenie

Ky Standard Europian EN 1993, Eurokodi 3, Projektimi i strukturave prej çeliku, eshte pregatitur
nga Komiteti Teknik CEN/TC 250 ”Eurokodet Strukturale”, Sekretariati i te cilit eshte mbajtur nga
BSI. CEN/TC250 eshte pergjegjes per te gjitha Eurokodet Strukturale.

Ketij Standardi Europian do t’i jepet statusi i Standardit Kombetar, ose nga publikimi i nje teksti
identik, ose nga miratimi ne fund te Tetorit 2005, dhe standardet kombetare konfliktuale do
te terhiqen nga perdorimi ne fund te Marsit 2010.
Ky Eurokod zevendeson ENV 1993-1-2.

Sipas Regullores se Brendeshme te CEN/CENELEC, Organizmat e Standardeve Kombetare te

shteteve te meposhteme jane mbledhur te zbatojne kete Standard Europian: Austria, Belgjika,
Bullgaria, Qipro, Republika Çeke, Danimarka, Estonia, Finlanda, Franca, Gjermania, Greqia,
Hungaria, Islanda, Irlanda, Italia, Letonia, Lituania, Luksemburgu, Malta, Hollanda, Norvegjia,
Polonia, Portugalia, Sllovakia, Sllovenia, Spanja, Suedia, Zvicra dhe Mbreteria e Bashkuar.

Historiku i programit te Eurokodeve

Ne vitin 1975, Komisioni i Komunitetit Europian, vendosi per nje program veprimi ne fushen
e ndertimit, ne baze te nenit 95 te Traktatit. Objektivi i programit ishte eliminimi i pengesave
teknike ne tregeti dhe ne harmonizimin e specifikimeve teknike.
Ne kete program veprimi, Komisioni mori inisiativen per te krijuar nje pakete rregullash teknike te
harmonizuara per projektimin e punimeve te ndertimit, te cilat ne fazen e pare do te sherbejne si
alternative per rregullat kombetare ne fuqi te Shteteve Anetare, dhe se fundmi, do t'i
zevendesojne ato.
Per pesembedhjete vjet, Komisioni, me ndihmen e nje Komiteti Drejtues me perfaqesues te
Shteteve Anetare, drejtoi zhvillimin e programit te Eurokodeve, qe çoi ne gjeneraten e pare te
kodeve Europiane ne vitet 1980.
Ne vitin 1989, Komisioni dhe shtetet anetare te BE dhe te EFTA, vendosen mbi bazen e nje
mareveshje ndermjet Komisionit dhe CEN, per te transferuar pregatitjen dhe publikimin e
Eurokodeve tek CEN me nje seri mandatesh, per t’i pajisur ata me nje status te ardhshem te
Standardeve Europiane EN. Kjo lidh de fakto Eurokodet me te gjitha dispozitat e Direktivave te
Keshillit dhe/ose Vendimet e Komisionit qe kane te bejne me standardet Europiane (si Direktiva e
Keshillit 89/106/EEC per produktet e industrise se ndertimit, Direktivat e Keshillit 93/37/EEC,
92/50/EEC dhe 89/440/EEC mbi punet publike dhe sherbimet ekuivalente te Direktivave te EFTA
per fillimin e krijimit te tregut te brendshem).

Programi i Eurokodeve strukturale qe perfshin standardet e meposhtme, ne pergjithesi perbehet

nga nje numer pjesesh si me poshte:

EN 1990 Bazat e projektimit te strukturave

EN 1991 Veprimet mbi strukturat
EN 1992 Projektimi i strukturave te betonit
EN 1993 Projektimi i strukturave prej çeliku
EN 1994 Projektimi i strukturave te perbera nga çeliku dhe betoni
EN 1995 Projektimi i strukturave prej druri
EN 1996 Projektimi i strukturave te muratures
EN 1997 Projektimi gjeoteknik
EN 1998 Projektimi i strukturave per rezistence ndaj termeteve
EN 1999 Projektimi i strukturave prej duralumini

5
 S SH EN 1993-1-2:2005

Statusi dhe fusha e aplikimit te Eurokodeve

Shtetet anetare te BE dhe te EFTA, pranojne qe Eurokodet sherbejne si dokumenta reference

per qellimet e meposhteme:

• Si mjet per te provuar pajtueshmerine e ndertimeve dhe punimeve te inxhinierise civile

me kerkesat esenciale te Direktives se Keshillit 89/106/EEC, dhe veçanerisht kerkesat
kryesore:
1 - Rezistencen mekanike dhe stabilitetin, dhe kerkesen esenciale: 2 - Sigurine ne raste
zjarri.
• Si nje baze per te specifikuar kontratat per punimet e ndertimit dhe te sherbimeve
inxhinierike te lidhura me ato;
• Si nje kuader per hartimin e specifikimeve teknike te harmonizuara per prodhimet e
ndertimit (EN dhe ETA).

Eurokodet, per sa kohe ato merren vete me ndertimin e veprave, kane nje maredhenie direkte me
dokumentat interpretuese te permendura ne nenin 12 te CDP, edhe pse ato jane te nje natyre te
ndryshme nga produktet e harmonizuara standarde. Prandaj, aspektet teknike qe rrjedhin nga
puna e Eurokodeve duhet te merren parasysh ne menyre kompetente nga CEN, Komitetet
teknike, dhe/ose EOTA, Grupet e punes, duke punuar mbi standarde produktesh per te arritur nje
pajtueshmeri te plote te ketyre specifikimeve teknike me Eurokodet.

Standardet e Eurokodeve parashikojne rregulla te perbashketa te projektimit struktural per

perdorim te perditshem te projektimit per te gjitha strukturat dhe produktet perberese te dy
natyrave, tradicionale dhe te reja. Format e pazakonshme te ndertimit ose kushtet e projektimit
nuk jane te mbuluara ne menyra te veçanta dhe do te kerkohen konsiderata shtese te eksperteve
nga projektuesi ne raste te tilla.

Standardet Kombetare qe zbatojne Eurokodet

Standardet Kombetare qe zbatojne Eurokodet do te perbejne tekstin e plote te Eurokodeve (duke

perfshire çdo aneks), siç jane publikuar nga CEN, qe mund te paraprihen nga nje faqe me titull
Kombetar dhe parathenie Kombetare, dhe mund te pasohen nga nje Aneks Kombetar. Aneksi
Kombetar mund te permbaje vetem informacione mbi keto parametra, te cilat jane lene te hapura
ne Eurokodet per zgjedhjen kombetare, te njohur si ” Parametra te Percaktuara Kombetare”, per
t’u perdorur ne projektimin e ndertimeve dhe veprave civile inxhinierike qe do te ndertohen ne
vendin perkates, si p.sh.:

• Vlerat dhe / apo klasat kur jane dhene alternativa ne Eurokode.

• Vlerat qe do te perdoren kur eshte dhene vetem nje simbol ne Eurokode.
• Te dhenat specifike te vendit (gjeografike, klimatike, etj), si p.sh. harta e bores.
• Proceduren qe do te perdoret kur jane dhene procedura alternative ne Eurokodet.

Ato mund te permbajne edhe:

• Vendimet per aplikimin e anekseve informative,

• Referenca te informacioneve shtese jo-kontradiktore per te ndihmuar perdoruesin per te
aplikuar Eurokodet.
Lidhjet midis Eurokodeve dhe specifikimet e harmonizuara teknike (EN dhe ETA) per
produktet
Eshte nevoje qendrueshmeria mes specifikimeve teknike te harmonizuara per produktet e

6
 S SH EN 1993-1-2:2005

ndertimit dhe rregullave teknike per punimet. Per me teper, te gjitha informacionet qe shoqerojne
çertifikaten CE te produkteve te ndertimit dhe qe i referohen Eurokodeve, duhet te tregojne qarte
se cilat “Parametra te Percaktuara Kombetare” jane patur parasysh.

Informacion shtese specifik per EN 1993-1-2

EN 1993-1-2 pershkruan Parimet, kerkesat dhe rregullat per projektimin struktural te ndertesave
prej çeliku te ekspozuara ne zjarr, qe perfshijne aspektet e meposhteme.

Kerkesat per sigurine

EN 1993-1-2 eshte menduar per klientet (p.sh. per formulimin e kerkesave te tyre specifike),
projektuesit, kontraktoret dhe autoritetet perkatese.

Objektivat e pergjitheshme te mbrojtjes nga zjarri jane per te kufizuar rreziqet ne lidhje me
pronen individuale dhe shoqerore ne afersi, dhe kur kerkohet, ambjentin ose pronen e
ekspozuar direkt ne rastin e zjarrit.

Direktiva e Prodhimeve te Ndertimit 89/106/EEC jep kerkesat e meposhteme esenciale per

kufizimin e rreziqeve nga zjarri:

"Punimet e ndertimit duhet te projektohen dhe ndertohen ne menyre te tille qe, ne rastin e nje
shperthimi zjarri:
 rezistenca ne aftesi mbajtese e ndertimit mund te supozohet per nje periudhe te
specifikuar kohe
 lindja dhe perhapja e zjarrit dhe tymit brenda punimeve jane te kufizuara
 perhapja e zjarrit ne punimet e ndertimeve fqinje eshte e kufizuar
 banoret mund te largohen nga ndertimet ose mund te shpetohen me menyra te tjera
 siguria e skuadrave te shpetimit eshte marre ne konsiderate”.

Sipas Dokumentit Interpretues N° 2 "Siguria ne raste zjarri", kerkesa esenciale mund te

respektohet nga mundesite e ndryshme te meposhteme per strategjite e sigurise nga zjarri qe
mbizoterojne ne Shtetet Anetare si skenaret konvencionale te zjarrit (zjarret nominale) ose
skenaret “natyrale” (parametrike) te zjarrit, qe perfshijne masat mbrojtese pasive dhe/ose aktive
ndaj zjarrit.

Pjeset per zjarrin ne Eurokodet Strukturale merren me aspektet specifike te mbrojtjes pasive nga
zjarri ne termat e projektimit te strukturave dhe pjeseve te tyre per rezistencen e duhur ne aftesi
mbajtese te ngarkeses dhe per kufizimin e perhapjes se zjarrit sipas rastit.

Funksionet dhe nivelet e kerkuara te performances mund te specifikohen ose ne termat e

vleresimit nominal (standard) te rezistences ndaj zjarrit, te dhena ne pergjithesi ne rregulloret
kombetare per zjarrin ose duke ju referuar inxhinierise per sigurine nga zjarri per vleresimin e
masave pasive dhe aktive.

Kerkesat shtese qe kane te bejne, per shembull:

 instalimin dhe mirembajtjen e sistemeve te fikjes me sperkatje (sprinkler),
 kushtet mbi popullimin e nderteses ose te ndarjes ne zjarr,
 perdorimin e izolimit te aprovuar dhe te materialeve veshese, qe perfshijne mirembajtjen
e tyre, nuk jane dhene ne kete dokument, sepse ato jane subjekt i specifikimit nga
autoriteti kompetent.

Vlerat numerike per faktoret pjesore dhe elemente te tjere te besueshmerise jane dhene si vlera

7
 S SH EN 1993-1-2:2005

te rekomanduara qe sigurojne nje nivel te pranueshem te besueshmerise. Ato jane zgjedhur

duke supozuar qe aplikohet nje nivel i pershtatshem i aftesise profesionale dhe i menaxhimit te
cilesise.

Procedurat e projektimit
Nje procedure e plote analitike per projektimin struktural per zjarrin duhej te merrte parasysh
reagimin e sistemit struktural ne temperatura te rritura, ekspozimin e mundeshem ndaj
nxehtesise dhe efektet perfituese nga sistemeve mbrojtese aktive dhe pasive nga zjarri, bashke
me pasigurite e lidhura me keto tre veçori dhe rendesine e struktures (pasojat e demtimit).

Ne kohen e sotme eshte e mundeshme te ndermerret nje procedure per percaktimin e

performances se duhur e cila perfshin disa, ne mos te gjitha, keto parametra dhe per te
demonstruar qe struktura, ose komponentet e saj, do te japin performancen e duhur ne nje zjarr
real ne ndertese. Sidoqofte, ne se procedura eshte e bazuar mbi nje sistem klasifikimi nominal
(standard) per zjarrin, qe kerkohet per periudha te caktuara te rezistences ndaj zjarrit, ajo merr
parasysh (megjithese jo ne menyre te qarte), veçorite dhe pasigurite e pershkruara me siper.
Aplikimi i kesaj Pjese 1-2 eshte ilustruar ne Figuren 1. Perafrimi normativ dhe perafrimi i bazuar
mbi performancen jane te identifikuara. Perafrimi normativ perdor zjarre nominale per te
gjeneruar veprimet termike. Perafrimi i bazuar mbi performancen, qe perdor inxhinierine e
sigurise nga zjarri, i referohet veprimeve termike te bazuara ne parametra fizike dhe kimike.

Per projektimin sipas kesaj pjese, EN 1991-1-2 kerkohet per percaktimin e veprimeve termike
dhe mekanike ne strukture.

Ndihmat e projektimit

Ne se nuk jane ne dispozicion modele te thjeshta llogaritese, pjeset per zjarrin te Eurokodeve
japin zgjidhje projektimi ne termat e te dhenave te tabuluara (te bazuara ne teste ose modele
llogaritese te avancuara), te cilat mund te perdoren brenda kufinjve te specifikuara te
vlefshmerise.

Eshte e priteshme, qe ndihmat e projektimit te bazuara mbi modele llogaritese te dhena ne EN

1992-1-2, do te jene te pregatitur nga organizma te jashtem te interesuar.

Teksti kryesor i EN 1992-1-2, bashke me Anekset informative A, B, C, D dhe E, perfshin me te

shumten e koncepteve dhe rregullave kryesore te nevojeshme per projektimin struktural per
zjarrin te strukturave te betonit.

Eshte e priteshme, qe ndihmat e projektimit te bazuara mbi modele llogaritese te dhena ne EN

1993-1-2, do te jene te pregatitura nga organizma te jashteme te interesuara.

Teksti kryesor i EN 1993-1-2, bashke me Anekset informative perfshin me te shumten e

koncepteve dhe rregullave kryesore te nevojeshme per projektimin struktural per zjarrin te
strukturave te çelikut.

Aneksi Kombetar per EN 1993-1-2

Ky Standard jep procedurat alternative, vlerat dhe rekomandimet per klasat me shenimet qe
tregojne se ku duhet bere zgjedhja kombetare. Per kete aresye standardi kombetar qe zbaton
EN 1993-1-2 kerkohet te kete nje Aneks Kombetar qe permban te gjithe Parametrat e Percaktuar
Kombetare per t’u perdorur ne projektimin e strukturave prej çeliku dhe punimeve inxhinierike
civile per tu ndertuar ne vendet perkatese.

8
 S SH EN 1993-1-2:2005

Zgjedhja Kombetare eshte e lejuar ne EN 1993-1-2 nepermjet paragrafeve:

2.3 (1)
2.3 (2)
4.1 (2)
4.2.3.6 (1)
4.2.4 (2)

Figura 0.1 : Procedurat alternative te projektimit

9
 S SH EN 1993-1-2:2005

SEKSIONI 1. TE PERGJITHESHME

1.1 Objekti

1.1.1 Objekti i EN 1993

(1) EN 1993 aplikohet ne projektimin e ndertesave dhe punimeve civile inxhinierike ne çelik. Ai
perputhet me parimet dhe kerkesat per siguri dhe funksionim te strukturave, bazat e projektimit
te tyre dhe verifikimet qe jane dhene ne EN 1990 – Bazat e projektimit struktural.

(2) EN 1993 merret vetem me kerkesat per rezistence, funksionim, qendrueshmeri dhe
rezistence ndaj zjarrit te strukturave te çelikut. Kerkesa te tjera, p.sh. qe kane te bejne me
izolimin termik ose akustik, nuk jane konsideruar.

(3) EN 1993 eshte menduar te perdoret se bashku me:

 EN 1990 “Bazat e projektimit struktural”
 EN 1991 “Veprimet mbi strukturat”
 hEN - per prodhimet e ndertimit te rendesishme per strukturat e çelikut
 EN 1090 “Zbatimi i strukturave te çelikut”
 EN 1998 “Projektimi i strukturave per rezistence ne termete”, kur strukturat e çelikut jane
ndertuar ne rajone sizmike

(4) EN 1993 eshte i ndare ne gjashte pjese:

 EN 1993-1 Projektimi i strukturave prej çeliku: Rregulla te pergjitheshme.

 EN 1993-2 Projektimi i strukturave prej çeliku: Urat prej çeliku.
 EN 1993-3 Projektimi i strukturave prej çeliku: Kullat, shtyllat dhe oxhaket.
 EN 1993-4 Projektimi i strukturave prej çeliku: Siloset, depozitat dhe tubacionet.
 EN 1993-5 Projektimi i strukturave prej çeliku: Pilotat.
 EN 1993-6 Projektimi i strukturave prej çeliku: Strukturat qe mbajne vinça.

1.1.2 1.1.2 Objekti i EN 1993-1-2

(1) EN 1993-1-2 merret me projektimin e strukturave prej çeliku per situaten aksidentale te
ekspozimit ndaj zjarrit dhe mendohet te perdoret se bashku me EN 1993-1-1 dhe EN 1991-1-2.
EN 1993-1-2 vetem identifikon diferencat ose shtesat ne temperaturen normale te projektimit.

(2) EN 1993-1-2 merret vetem me metodat pasive te mbrojtjes nga zjarri.

(3) EN 1993-1-2 aplikohet ne strukturat prej çeliku te cilave ju kerkohet te permbushin funksionet
e aftesise mbajtese te ngarkeses kur jane te ekspozuara ne zjarre, ne termat e evitimit te kolapsit
te parakohshem te struktures.

SHENIM: Kjo pjese nuk perfshin rregullat per elementet ndares .

(4) EN 1993-1-2 jep parimet dhe rregullat e aplikimit per projektimin e strukturave per kerkesat e
specifikuara ne lidhje me funksionin e aftesise mbajtese te ngarkeses dhe nivelet e
performances.

(5) EN 1993-1-2 aplikohet ne strukturat, ose pjese te strukturave, qe jane brenda objektit te EN
1993-1 dhe jane te projektuara per kete qellim.

(6) Metodat e dhena jane te aplikueshme ne markat e çelikut struktural S235, S275, S355, S420
dhe S460 te EN 10025 dhe te gjitha markat e EN 10210 dhe EN 10219.

10
 S SH EN 1993-1-2:2005

(7) Metodat e dhena jane te aplikueshme gjithashtu ne elementet dhe fletet prej çeliku te
kalibruara ne te ftohte brenda objektit te EN 1993-1-3.

(8) Metodat e dhena jane te aplikueshme ne çdo marke çeliku per te cilin vetite e materialit ne
temperatura te rritura jane te disponueshme, bazuar ne standardet e harmonizuara Europiane.

(9) Metodat e dhena jane te aplikueshme gjithashtu ne elementet dhe fletet prej çeliku inoks
brenda objektit te EN 1993-1-4.

SHENIM: Per rezistencen ndaj zjarrit te strukturave te perbera prej çeliku dhe betoni, shiko EN
1994-1-2.

1.2 Referencat normative

Ky Standard Europian permban nga referenca te datuara ose te padatuara, dispozita nga
publikime te tjera, Keto referenca normative jane te cituara ne vendet e duhura ne tekst dhe
publikimet jane listuar me poshte. Per referenca te datuara amendamentet pasuese ndaj ose
rishikimet e ndonjeres nga keto publikime aplikohen ne kete Standard Europian vetem kur
perfshihen ne te nga amendamentet ose rishikimet. Per referenca te pa datuara, referohet per t’u
aplikuar botimi i fundit i publikimeve (qe perfshin amendamentet).

EN 10025 Produktet e çeliqeve strukturale te petezuar ne te nxehte;

EN 10210 Seksionet strukturale boshe te punuara ne te nxehte te çeliqeve strukturale jo-aliazhe
dhe me mure te holle:
Pjesa 1: Kushtet teknike te furnizimit;
EN 10219 Seksionet strukturale boshe te salduara te kalibruara ne te ftohte te çeliqeve
strukturale jo-aliazhe dhe me mure te holle:
Pjesa 1: Kushtet teknike te furnizimit;
EN 1363 Rezistenca ne zjarr: Kerkesat e pergjitheshme;
EN 13501 Klasifikimi per zjarrin e prodhimeve te ndertimit dhe elementeve te nderteses
Pjesa 2 Klasifikimi duke perdorur te dhenat prej testeve te rezistences ne zjarr;
ENV 13381 Testet e zjarrit mbi elementet e ndertimit te nderteses:
Pjesa 1: Metoda e testit per percaktimin e kontributit te rezistences ne zjarr te elementeve
strukturale me membrana mbrojtese horizontale;
Pjesa 2 Metoda e testit per percaktimin e kontributit te rezistences ne zjarr te elementeve
strukturale me membrana mbrojtese vertikale;
Pjesa 4: Metoda e testit per percaktimin e kontributit te rezistences ne zjarr te elementeve
strukturale duke aplikuar mbrojtje ne elementet strukturale prej çeliku;
EN 1990 Eurokodi: Bazat e projektimit struktural
EN 1991 Eurokodi 1. Veprimet mbi strukturat:
Pjesa 1-2: Veprimet mbi strukturat e ekspozuara ne zjarr;
EN 1993 Eurokodi 3. Projektimi i strukturave prej çeliku:
Pjesa 1-1: Rregulla te pergjitheshme: Rregulla te pergjitheshme dhe rregullat per ndertesat;
Pjesa 1-3: Rregulla te pergjitheshme: Rregulla plotesuese per elementet dhe fletet prej çeliku te
kalibruara ne te ftohte;
Pjesa 1-4: Rregulla te pergjitheshme: Rregulla plotesuese per çeliqet inoks
Pjesa 1-8: Rregulla te pergjitheshme: Projektimi i xhuntimeve
EN 1994 Eurokodi 4. Projektimi i strukturave te perbera prej çeliku dhe betoni:
Pjesa 1-2: Rregulla te pergjitheshme: Projektimi struktural per zjarrin;
ISO 1000 Njesite SI.

11
 S SH EN 1993-1-2:2005

1.3 Supozimet

(1) Ne shtese te supozimeve te pergjitheshme te EN 1990 aplikohet supozimi i meposhtem:

 Çdo sistem pasiv i mbojtjes nga zjarri i marre parasysh ne projektim duhet te mirembahet
ne menyre te pershtateshme.

1.4 Dallimi midis parimeve dhe rregullave te aplikimit

(1) Aplikohen rregullat e dhena ne klauzolen 1.4 te EN1990 dhe EN1991-1-2.

1.5 Termat dhe perkufizimet

(1) Aplikohen rregullat ne EN 1990 klauzola 1.5.

(2) Termat dhe perkufizimet e meposhteme jane perdorur ne EN 1993-1-2 me kuptimet e

meposhteme:

1.5.1 Termat e veçante qe lidhen me projektimin ne pergjithesi

1.5.1.1 Skelet i kontraventuar

Nje skelet mund te klasifikohet si i kontraventuar ne qofte se rezistenca e tij ne lekundje eshte
shtuar nga nje sistem kontraventimi me nje reagim ndaj ngarkesave horizontale ne plan i cili
eshte mjaft rigjid per te qene mjaft preçiz per te supozuar qe te gjitha ngarkesat horizontale te
jene te rezistuara nga sistemi i kontraventimit.

1.5.1.2 Pjese e struktures

Pjese e izoluar e nje strukture te tere me mbeshtetjen dhe kushtet kufitare perkatese.

1.5.2 Termat qe lidhen me veprimet termike

1.5.2.1 Kurba standard temperature-kohe

Nje kurbe nominale, e percaktuar ne EN 13501-2 per te perfaqesuar nje model me nje zjarr te
zhvilluar plotesisht ne nje ndarje.

1.5.3 Termat qe lidhen me materialin dhe produktet

1.5.3.1 Çeliku me karbon

Ne kete standard: markat e çelikut sipas atyre ne EN1993-1-1, me perjashtim te çeliqeve inoks.

1.5.3.2 Materiali i mbrojtur nga zjarri

Çdo material ose kombinim i materialeve te aplikuara ne nje element struktural per qellimin e
rritjes se rezistences se tij ne zjarr.

1.5.3.3 Çeliku inoks

Te gjithe çeliqet e referuara ne EN 1993-1-4.

1.5.4 Termat qe lidhen me analizen e transferimit te nxehtesise

1.5.4.1 Faktori i konfigurimit

Faktori i konfigurimit per transferimin e nxehtesise rrezatuese prej siperfaqes A ne siperfaqen B
eshte percaktuar si fraksioni i energjise rrezatuese te shperndare qe le siperfaqen A qe eshte
rastesisht mbi siperfaqen B.

1.5.4.2 Koeficienti i transferimit te nxehtesise percjellese

Fluksi percjelles i nxehtesise ne element i lidhur me diferencen midis temperatures te mases se

12
 S SH EN 1993-1-2:2005

gazit qe kufizohet me siperfaqen perkatese te elementit dhe temperatures te asaj siperfaqe.

1.5.4.3 Emetimi
I barabarte me absorbimin e nje siperfaqe, p.sh. raporti midis nxehtesise rrezatuese te absorbuar
nga nje siperfaqe e dhene, dhe asaj te nje siperfaqe me trup te zi.

1.5.4.4 Fluksi neto i nxehtesise

Energjia per njesi kohe dhe zone te siperfaqes te absorbuar pa dyshim nga elementet.

1.5.4.5 Faktori i seksionit

Per nje element prej çeliku, raporti midis zones se siperfaqes te ekspozuar dhe volumit te çelikut;
per nje element te mbyllur, raporti midis siperfaqes te brendeshme te ndarjes te ekspozuar dhe
volumit te çelikut.

1.5.4.6 Vlera e kutise e faktorit te seksionit

Raporti midis zones se siperfaqes te ekspozuar te nje kutie imagjinare te mbyllur me seksionin
dhe volumin e çelikut.

1.5.5 Termat qe lidhen me analizen e reagimit mekanik

1.5.5.1 Temperatura kritike e elementit struktural prej çeliku

Per nje nivel te dhene ngarkese, temperatura ne te cilen shkaterrimi eshte i pritshem te ndodhe
ne nje element struktural prej çeliku per nje shperndarje uniforme te temperatures.

1.5.5.2 Rezistenca efektive ne rrjedhshmeri

Per nje temperature te dhene, niveli i sforcimit tek i cili maredhenia sforcim-deformim e çelikut
eshte nderprere per te siguruar nje plate rrjedhshmerie.

1.6 Simbolet

(1) Per qellime te EN 1993-1-2, aplikohen simbolet e meposhteme:

Shkronja te medha Latine

Ai Nje siperfaqe elementare e seksionit terthor me nje temperature θi ;

Am Zone e siperfaqes te nje elementi per njesi gjatesie;
Am / V Faktori i seksionit per elementet e pambrojtur prej çeliku;
Ci Koeficienti i mbrojtjes te faqes se elementit i ;
Ap Siperfaqja e duhur e materialit te mbrojtur nga zjarri per njesi gjatesie te elementit
2
[m /m];
Ea Moduli i elasticitetit te çelikut per projektimin ne temperature normale;
Ea,θ Pjerresia e games lineare elastike per çelikun ne temperaturen e rritur θa;
Efi,d Efekti i projektimit i veprimeve per situaten e zjarrit, e percaktuar ne perputhje me EN
1991-1-2, duke perfshire efektet e dilatacioneve dhe deformimeve termike;
Fb,Rd Rezistenca e projektimit ne mbajtje e bulonave;
Fb,t,Rd Rezistenca e projektimit ne mbajtje e bulonave ne zjarr;
Fv,Rd Rezistenca e projektimit ne prerje e nje buloni per planin e prerjes te llogaritur duke
supozuar qe plani i prerjes kalon permes filetove te bulonit;
Fv,t,Rd Rezistenca e projektimit ne zjarr e bulonave te ngarkuar ne prerje;
Fw,Rd Rezistenca e projektimit per njesi gjatesie e nje saldimi kendor;
Fw,t,Rd Rezistenca e projektimit per njesi gjatesie e nje saldimi kendor ne zjarr;

13
 S SH EN 1993-1-2:2005

Gk Vlera karakteristike e nje veprimi te perhershem;

If Fluksi rrezatues i nxehtesise prej nje hapje;
Iz Fluksi rrezatues i nxehtesise prej nje flake;
Iz,i Fluksi rrezatues i nxehtesise prej nje flake ne nje faqe kollone i;
L Gjatesia e sistemit te nje kollone ne katin perkates;
Mb,fi,t,Rd Momenti i rezistences te projektimit ne epje ne kohen t ;
Mfi,t,Rd Rezistenca e projektimit ne moment ne kohen t ;
Mfi,θ,Rd Rezistenca plastike e projektimit ne moment e seksionit terthor per nje temperature
uniforme θa e cila eshte e barabarte me temperaturen uniforme θa ne kohen t ne nje
seksion terthor i cili nuk eshte i influencuar termikisht nga mbeshtetjet;
MRd Rezistenca plastike ne moment e seksionit terthor bruto; Mpl,Rd per projektimin per
temperature normale; Rezistenca elastike ne moment ne kohen t e nje elementi ne
shtypje;
Nb,fi,t,Rd Rezistenca e projektimit ne epje ne kohen t e nje elementi ne shtypje;
NRd Rezistenca e projektimit e seksionit terthor; Npl,Rd per projektimin per temperature
normale, sipas EN 1993-1-1.
Nfi ,θ,Rd Rezistenca e projektimit e nje elementi ne terheqje me temperature uniforme θa
Nfi, t,Rd Rezistenca e projektimit ne kohen t e nje elementi me nje shperndarje jo-uniforme te
temperatures θa gjate seksionit terthor;
Qk,1 Ngarkesa kryesore e ndrushueshme;
Rfi,d,t Rezistenca koresponduese e projektimit ne situate zjarri.
Rfi,d,0 Vlera e Rfi,d,t per kohen t = 0 ;
Tf Temperatura e nje zjarri [K];
To Temperatura e flakes tek hapja [K];
Tx Temperatura e flakes tek maja e flakes [813 K];
Tz Temperatura e flakes [K];
Tz,1 Temperatura e flakes [K] nga aneksi B i EN 1991-1-2, niveli me fundin e nje trau;
Tz,2 Temperatura e flakes [K] nga aneksi B i EN 1991-1-2, niveli me koken e nje trau;
V Volumi i nje elementi per njesi gjatesie;
Vfi,t,Rd Rezistenca e projektimit ne prerje ne kohen t;
VRd Rezistenca ne prerje e seksionit terthor bruto per projektim per temperature normale,
sipas EN 1993-1-1;
Xk Vlera karakteristike e nje vetie rezistence ose deformimi (ne pergjithesi fk ose Ek) per
per projektim per temperature normale te EN 1993-1-1;

Shkronja te vogla Latine

az Absorbimi i flakeve;
c Nxehtesia specifike;
ca Nxehtesia specifike e çelikut;
cp Nxehtesia specifike e pavarur nga temperatura e materialit te mbrojtur nga zjarri;
di Dimensioni i seksionit terthor te faqes se elementit i ;
dp Trashesia e materialit zjarrdurues;
df Trashesia e materialit te mbrojtur nga zjarri. (df = 0 per elementet e pa mbrojtur.)
fp, θ Kufiri proporcional per çelikun ne temperature te rritur θa;

14
 S SH EN 1993-1-2:2005

o
fy Rezistenca ne rrjedhshmeri ne 20 C
fy, θ Rezistenca efektive ne rrjedhshmeri e çelikut ne temperature te rritur θa;
fy,i Rezistenca nominale ne rrjedhshmeri fy per siperfaqen elementare Ai te marre si
pozitive ne anen ne shtypje te aksit plastik neutral dhe negative ne anen ne terheqje;
fu, θ Rezistenca fundore ne temperature te rritur qe mundeson deformimin nga temperimi;
ḣnet Vlera e projektimit e fluksit te nxehtesise neto per njesi siperfaqe;
hz Lartesia e majes se flakes mbi fundin e traut;
i Treguesi i faqes se kollones1), (2), (3) ose (4);
kb, θ Faktori i reduktimit i percaktuar per temperaturen e caktuar te bulonit;

kE, θ Faktori i reduktimit prej seksionit 3 per pjerresine e games lineare elastike ne
temperaturen e çelikut θa te arritur ne kohen t ;
kE, θ,com Faktori i reduktimit prej seksionit 3 per pjerresine e games lineare elastike ne
temperaturen maksimale te çelikut θa,com te arritur ne kohen t ;
ksh Faktor korigjues per efektin e hijes;
kθ Vlera relative per nje veti rezistence ose deformimi e çelikut ne temperature te rritur θa;
kθ Faktori i reduktimit per nje veti rezistence ose deformimi (Xk,θ / Xk), i varur nga
temperatura e materialit, shiko seksionin 3;
kw, θ Faktori i reduktimit te rezistences per saldimet;

kw, θ Faktori i reduktimit prej seksionit 3 per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne

temperaturen θa te arritur ne kohen t ;
ky, θ,com Faktori i reduktimit prej seksionit 3 per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne
temperaturen maksimale ne krahun ne shtypje θa te arritur ne kohen t ;
ky, θ,i Faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen θi, ;
ky, θ,max Faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen
maksimale te çelikut θa,max te arritur ne kohen t ;
ky, θ,web Faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen θweb,
shiko seksionin 3;
ky Faktori i bashkeveprimit;
kz Faktori i bashkeveprimit;
kLT Faktori i bashkeveprimit;
m Numri i hapjeve ne anen m;
n Numri i hapjeve ne anen n;
l o
Gjatesia ne 20 C; nje distance prej nje hapje, e matur gjate aksit te flakes;
lfi Gjatesia e epjes e nje kollone per situate projektimi zjarri;
s Distanca horizontale prej aksit te nje kollone deri tek muri i nje ndarje ne zjarr;
t Koha ne ekspozimin ne zjarr;
wi Gjeresia e nje hapje;
zi Distanca nga aksi plastik neutral tek aksi i qendres te siperfaqes elementare Ai ;

Shkronja te medha Greke

∆t Intervali i kohes
∆l Dilatacioni i detyruar nga temperatura;
∆θg,t Rritja e temperatures te gazit te ambientit gjate intervalit te kohes ∆t ;

15
 S SH EN 1993-1-2:2005

ϕf,i Faktori i konfigurimit te faqes se elementit i per nje hapje;

ϕf Faktori i pergjithshem i konfigurimit te elementit per transferimin rezatues te nxehtesise
prej nje hapje;
ϕz Faktori i pergjithshem i konfigurimit te elementit per transferimin rezatues te nxehtesise
prej nje flake;
ϕz,i Faktori i konfigurimit te faqes se elementit i per nje flake;
ϕz,m Faktori i pergjithshem i konfigurimit te kollones per nxehtesine prej flakeve ne anen m;
ϕz,n Faktori i pergjithshem i konfigurimit te kollones per nxehtesine prej flakeve ne anen n;

Shkronja te vogla Greke

α Koeficienti i transferimit te nxehtesise percjellese;

βM Faktoret e momentit ekuivalent uniform;
γG Faktori pjesor per veprimet e perhereshme;
γM2 Faktori pjesor ne temperature normale;
γM,fi Faktori pjesor per vetine perkatese te materialit, per situaten e zjarrit;
γQ,1 Faktori pjesor per veprimin 1;
εf Perhapja e nje flake; perhapja e nje hapje;
εz Perhapja e nje flake;
εz,m Perhapja totale e flakeve ne anen m;
εz,n Perhapja totale e flakeve ne anen n;
ξ Nje faktor reduktimi per veprimet e perhereshme te pafavoreshme G;
ηfi Faktori i reduktimit per nivelin e ngarkeses se projektimit ne situate zjarri;
θ Temperatura;
θa o
Temperatura e çelikut [ C];
θa,cr Temperatura kritike e çelikut;
θg,t Temperatura e gazit te ambientit ne kohen t ;
θweb Temperatura mesatare ne murin e seksionit;
θi Temperatura ne siperfaqen elementare Ai;
κ Faktori i pershtatjes;
κ1 Nje faktor pershtatje per temperaturen jo-uniforme permes seksionit terthor;
κ2 Nje faktor pershtatje per temperaturen jo-uniforme gjate traut;
λ Percjellshmeria termike;
λi Dendesia e flakes per nje hapje i ;
λp Percjellshmeria termike e sistemit te mbrojtjes nga zjarri;
λf Percjellshmeria efektive termike e materialit te mbrojtur nga zjarri;
μ0 Shkalla e perdorimit ne kohen t = 0;
σ -8
Konstantja e Stefan Boltzmann [5,67 × 10 W/m K ];
2 4

ρa Masa njesi e çelikut;

ρp Masa njesi e materialit te mbrojtur nga zjarri;
χfi Faktori i reduktimit per epjen perkulese ne situate projektimi zjarri;
χLT,fi Faktori i reduktimit per epjen anesore-perdredhese ne situate projektimit tzjarri;

16
 S SH EN 1993-1-2:2005

χmin,fi Vlera minimale e χy,fi dhe χz,fi ;

χz,fi Faktori i reduktimit per epjen perkulese rreth aksit-z ne situate projektimi zjarri;
χy,fi Faktori i reduktimit per epjen perkulese rreth aksit-y ne situate projektimi zjarri;
ψfi Faktori i kombinimit per vlerat frekuente, te dhena ose nga ψ1,1 ose nga ψ2,1;

17
 S SH EN 1993-1-2:2005

SEKSIONI 2 BAZAT E PROJEKTIMIT

2.1 Kerkesat

2.1.1 Kerkesat baze

(1)P Ne se kerkohet rezistenca mekanike ne rast zjarri, strukturat prej çeliku do te projektohen
dhe ndertohen ne nje menyre te tille qe ato te ruajne funksionin e tyre te mbajtjes se ngarkeses
gjate ekspozimit perkates ne zjarr.

(2) Kriteret e deformimit duhet te aplikohen ne se qellimet mbrojtese, ose kriteret e projektimit per
elementet ndares, kerkojne konsiderimin e deformimit te struktures mbajtese te ngarkeses.

(3) Me perjashtim te (2) konsiderimi i deformimit te struktures mbajtese te ngarkeses nuk eshte i
nevojshem ne rastet e meposhteme, sipas rastit:
 efiçienca e mjeteve mbrojtese ka qene vleresuar sipas seksionit 3.4.3; dhe
 elementet ndares kane per te permbushur kerkesat sipas nje ekspozimi ne zjarrin
nominal.

2.1.2 Ekspozimi ne zjarrin nominal

(1) Per ekspozimin ne zjarrin standard, elementet duhet te perputhen me kriterin R si vijon:
- vetem aftesia mbajtese e ngarkeses: rezistenca mekanike (kriteri R).

(2) Kriteri “R” supozohet te jete plotesuar kur funksioni i aftesise mbajtese te ngarkeses eshte
ruajtur gjate kohes se kerkuar te ekspozimit ne zjarr.

(3) Me kurben e ekspozimit ne zjarrin e hidrokarbureve duhet te aplikohet i njejti kriter, sidoqofte
referenca me kete kurbe specifike duhet te identifikohet nga shkronjat "HC".

2.1.3 Ekspozimi ne zjarrin parametrik

(1) Funksioni i aftesise mbajtese te ngarkeses eshte siguruar ne qofte se eshte parandaluar
kolapsi gjate kohezgjatjes se plote te zjarrit duke perfshire fazen e shkaterrimit ose gjate nje
periudhe te kerkuar kohe.

2.2 Veprimet

(1) Veprimet termike dhe mekanike duhet te merren nga EN 1991-1-2.

(2) Si shtese e EN 1991-1-2, percjellshmeria e lidhur me siperfaqen e çelikut duhet te jete e

barabarte me 0,7 per çelikun me karbon dhe e barabarte me 0,4 per çeliqet inoks sipas aneksit
C.

2.3 Vlerat e projektimit te vetive te materialit

(1) Vlerat e projektimit te vetive mekanike te materialit (rezistences dhe deformimit) Xd,fi jane
percaktuar si vijon:

Xd,fi = kθ Xk /γM,fi (2.1)

ku:

Xk eshte vlera karakteristike e vetise te rezistences ose deformimit (ne pergjithesi fk ose Ek)
per projektim per temperature normale te EN 1993-1-1;

18
 S SH EN 1993-1-2:2005

kθ eshte faktori i reduktimit per nje veti te rezistences ose deformimit (Xk,θ / Xk) , i varur ne
temperaturen e materialit, shiko seksionin 3;
γM,fi eshte faktori pjesor per vetine perkatese te materialit, per situate zjarri.

SHENIM: Per vetite mekanike te çelikut, faktori pjesor per situate zjarri eshte dhene ne Aneksin
Kombetar. Perdorimi i γM,fi = 1.0 eshte i rekomanduar.

(2) Vlerat e projektimit e vetive termike te materialit Xd,fi jane percaktuar si vijon:

 ne qofte se nje rritje e vetise eshte e favoreshme per sigurine:

Xd,fi = Xk,θ / γM,fi (2.2a)

 ne qofte se nje rritje e vetise eshte e pafavoreshme per sigurine:

Xd,fi = γM,fi Xk,θ (2.2b)

ku:

Xk,θ eshte vlera e vetise te nje materiali ne projektimin per zjarrin, ne pergjithesi e varur nga
temperatura e materialit, shiko seksionin 3;
γM,fi eshte faktori pjesor per vetine perkatese te materialit, per situate zjarri.

SHENIM: Per vetite termike te çelikut, faktorin pjesor per situate zjarri, shiko Aneksin Kombetar.
Perdorimi i γM,fi = 1.0 eshte i rekomanduar.

2.4 Metodat e verifikimit

2.4.1 Te pergjitheshme

(1)P Modeli i sistemit struktural te pranuar per projektim ne kete Pjese 1-2 te EN1993 do te
reflektojne performancen e priteshme te struktures ne zjarr.

SHENIM: Ne se rregullat e dhena ne kete Pjese 1-2 te EN1993 jane te vlefshme vetem per
ekspozimin ne zjarrin standard, kjo identifikohet ne klauzolat perkatese.

(2)P Do te verifikohet qe, gjate kohezgjatjes perkatese te ekspozimit ne zjarr t :

Efi,d ≤ Rfi,d,t (2.3)

ku:

Efi,d eshte efekti i veprimeve te projektimit per situate zjarri, percaktuar ne perputhje me
EN 1991-1-2, duke perfshire efektet e dilatacioneve termike dhe deformimeve;
Rfi,d,t eshte rezistenca koresponduese e projektimit ne situate zjarri.

(3) Analiza strukturale per situate zjarri duhet te kryhet sipas EN 1990 5.1.4 (2).

SHENIM 1: Per analizen e elementit, shiko 2.4.2;

Per analizen e pjeseve te struktures, shiko 2.4.3;
Per analizen globale strukturale, shiko 2.4.4.

SHENIM 2: Per verifikimin e kerkesave te rezistences ne zjarrin standard, eshte e mjaftueshme

nje analze e elementit.

19
 S SH EN 1993-1-2:2005

(4) Si nje alternative e projektimit me llogaritje, projektimi per zjarrin mund te bazohet mbi
rezultatet e testeve te zjarrit, ose mbi testet e zjarrit ne kombinim me llogaritjet.

2.4.2 Analiza e elementit

(1) Efekti i veprimeve duhet te percaktohet per kohen t = 0 duke perdorur faktoret e kombinimit
ψ1,1 ose ψ2,1 sipas EN 1991-1-2 klauzola 4.3.1.

(2) Si nje thjeshtim i (1), efekti i veprimeve Ed,fi mund te merret nga nje analize strukturale per
projektimin ne temperature normale si:

Ed,fi = ηfi Ed (2.4)

ku:

Ed eshte vlera e projektimit e forces ose momentit korespondues per projektimin ne

temperature normale, per nje kombinim themelor te veprimeve (shiko EN 1990);
ηfi eshte faktori i reduktimit per nivelin e ngarkeses te projektimit per situate zjarri.

(3) Faktori i reduktimit ηfi per kombinimin e ngarkeses (6.10) ne EN 1990 duhet te merret si:

+ψ fi Qk,1
Gk   
ηfi = (2.5)
+ γ Q,1 Qk,1
γ G Gk   

ose per kombinimin e ngarkeses (6.10a) dhe (6.10b) ne EN 1990 si me e vogla e vleres te dhene
nga dy shprehjet me poshte:

+ψ fi Qk,1
Gk   
ηfi = (2.5a)
+ γ Q,1 ψ 0,1 Qk,1
γ G Gk   

+ψ fi Qk,1
Gk   
ηfi = (2.5b)
ξγ G Gk   
+ γ Q,1 Qk,1

ku:
Qk,1 eshte vlera karakteristike e veprimit kryesor te ndryshueshem;
Gk eshte vlera karakteristike e nje veprimi te perhershem;
γG eshte faktori pjesor per veprimet e perhereshme;
γQ,1 eshte faktori pjesor per veprimin e ndryshueshem 1;
ψfi eshte faktori i kombinimit per vlerat, e dhena ose nga ψ1,1 ose ψ2,1 , shiko EN1991-1-2;
ξ eshte nje faktor reduktimi per veprimet e perhereshme te pafavoreshme G.

SHENIM 1: Nje shembull i ndryshimit te faktorit te reduktimit ηfi ndaj raportit te ngarkeses Qk,1/Gk
per vlera te ndryshme te faktorit te kombinimit ψfi = ψ1,1 sipas shprehjes (2.5), eshte treguar ne
figuren 2.1 me supozimet e meposhteme: γG = 1,35 dhe γQ = 1,5. Faktoret pjesore jane
specifikuar ne anekset Kombetare perkatese te EN 1990. Ekuacionet (2.5a) dhe (2.5b) japin
vlera lehtesisht me te larta.

20
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura 2.1: Ndryshimi i faktorit te reduktimit ηfi me raportin e ngarkeses Qk,1/Gk

ηfi 0,8

0,7
ψfi,1 = 0,9
0,6
ψfi,1 = 0,7
0,5
ψfi,1 = 0,5
0,4

0,3
ψfi,1 = 0,2
0,2
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0
Qk,1/Gk

SHENIM 2: Si nje thjeshtim mund te perdoret vlera e rekomanduar e ηfi = 0,65, perveç se per
ngarkesen e imponuar sipas kategorise E te ngarkeses siç jepet ne EN 1991-1-1 (zonat e
rrezikuara te grumbullimit te te mirave, duke perfshire zonat me te drejte hyrje) ku vlera e
rekomanduar eshte 0,7.

(4) Vetem efektet e deformimeve termike qe rezultojne nga gradientet termike permes seksionit
terthor nevojiten te konsiderohen. Efektet e dilatacionit termik aksial ose ne-plan mund te
neglizhohen.

(5) Kushtet kufitare tek mbeshtetjet dhe fundet e elementit mund te supozohet te qendrojne te pa
ndryshuara gjate gjithe ekspozimit ne zjarr.

(6) Metodat e thjeshta ose te avancuara llogaritese te dhena respektivisht ne klauzolat 4.2 dhe
4.3 jane te pershtateshme per te verifikuar elementet nen kushte zjarri.

2.4.3 Analiza e pjeses te struktures

(1) Aplikohet 2.4.2 (1).

(2) Si nje alternative per te kryer nje analize strukturale per situaten e zjarrit ne kohen t = 0,
reaksionet tek mbeshtetjet dhe forcat dhe momentet e brendeshme tek kufinjte e pjeses se
struktures mund te merren prej nje analize strukturale per temperature normale siç eshte dhene
ne 2.4.2.

(3) Pjesa e struktures per t'u analizuar duhet te specifikohet mbi bazen e dilatacioneve termike
dhe deformimeve te mundeshme, ne menyre qe bashkeveprimi i tyre me pjeset e tjera te
struktures te mund te perafrohet nga kushtet kufitare dhe mbeshtetja te pavarura nga koha gjate
ekspozimit ne zjarr.

(4) Brenda pjeses te struktures per t'u analizuar, duhet te merret parasysh menyra perkatese e
shkaterrimit ne ekspozimin ne zjarr, vetite e materialit dhe shtangesia e elementit te varura nga
temperatura, efektet e dilatacioneve termike dhe deformimeve (veprimet indirekte te zjarrit).

(5) Kushtet kufitare tek mbeshtetjet dhe forcat dhe momentet e brendeshme tek kufinjte e pjeses
se struktures mund te supozohet te qendrojne te pa ndryshuara gjate gjithe ekspozimit ne zjarr.

21
 S SH EN 1993-1-2:2005

2.4.4 Analiza strukturale globale

(1) Ne se eshte kryer nje analize globale strukturale per situaten e zjarrit, duhet te merret
parasysh menyra perkatese e shkaterrimit ne ekspozimin ne zjarr, vetite e materialit dhe
shtangesia e elementit te varura nga temperatura, efektet e deformimeve termike (veprimet
indirekte te zjarrit).

22
 S SH EN 1993-1-2:2005

SEKSIONI 3 VETITE E MATERIALIT

3.1 Te pergjitheshme

(1) Perveç se kur jane dhene si vlera projektimi, vlerat e vetive te materialit te dhena ne kete
seksion duhet te trajtohen si vlera karakteristike.
o
(2) Vetite mekanike te çelikut ne 20 C duhet te merren si ato te dhena ne EN 1993-1-1 per
projektim ne temperature normale.

3.2 Vetite mekanike te çeliqeve me karbon

3.2.1 Vetite e rezistences dhe deformimit

(1) Per shkallet e ngrohjes midis 2 dhe 50 K/min, vetite e rezistences dhe deformimit te çelikut ne
temperatura te rritura duhet te merren nga maredhenia sforcim-deformim e dhene ne figuren 3.1.

SHENIM: Per rregullat e ketij standardi eshte supozuar qe shkallet e ngrohjes bien brenda
kufinjve te specifikuar.

(2) Maredhenia e dhene ne figuren 3.1 duhet te perdoret per te percaktuar rezistencat ne
terheqje, shtypje, moment ose prerje.

(3) Tabela 3.1 jep faktoret e reduktimit per maredhenien sforcim-deformim per çelikun ne
temperatura te rritura te dhene ne figuren 3.1. Keto faktore reduktimi jane percaktuar si vijon:
o
 rezistenca efektive ne rrjedhshmeri, e lidhur me rezistencen ne rrjedhshmeri ne 20 C:
ky,θ = fy,θ / fy
o
 kufiri proporcional, i lidhur me rezistencen ne rrjedhshmeri ne 20 C: kp,θ = fp,θ / fy
o
 pjerresia e games lineare elastike, e lidhur me pjerresine ne 20 C: kE,θ = Ea,θ / Ea

SHENIM: Ndryshimi i ketyre faktoreve reduktimi me temperaturen eshte ilustruar ne figuren 3.2.
o
(4) Si alternative, per temperatura poshte 400 C, maredhenia sforcim-deformim e specifikuar ne
(1) mund te shtrihet me opsionin forcim me deformim plastik te dhene ne aneksin A, me kusht qe
epja lokale ose e elementit nuk çon ne shkaterrim te parakohshem.

3.2.2 Masa njesi

(1) Masa njesi e çelikut ρa mund te konsiderohet te jete e pavarur nga temperatura e çelikut.
Vlera e meposhteme mund te merret:

ρa = 7850 kg/m3

23
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura 3.1: Maredhenia sforcim-deformim per çelikun me karbon ne temperatura te rritura.

Gama e deformimit Sforcimi σ Moduli tangent

ε ≤ εp,θ ε Ea,θ Ea,θ

(
b ε y,θ − ε )
εp,θ < ε < εy,θ fp,θ – c + (b / a)[a – (εy,θ – ε) ]
2 2 0,5
2 0,5
 (
a a 2 − ε y,θ − ε ) 

εy,θ ≤ ε ≤ εt,θ fy,θ 0
εt,θ < ε < εu,θ fy,θ [1 – (ε – εt,θ) / (εu,θ – εt,θ)] –
ε = εu,θ 0,00 –
Parametrat εp,θ = fp,θ / Ea,θ εy,θ = 0,02 εt,θ = 0,15 εu,θ = 0,20
a = (εy,θ – εp,θ) (εy,θ – εp,θ + c/ Ea,θ)
2

b = c (εy,θ – εp,θ) Ea,θ + c

2 2

( fy,θ − fp,θ )
Funksionet 2

c=
(ε y,θ −εp,θ )Ea,θ −2( fy,θ − fp,θ )
Sforcimi σ

fy,θ

fp,θ

α Ea,θ = tanα
εp,θ εy,θ εt,θ εu,θ Deformimi ε

Treguesi: fy,θ rezistenca efektive ne rrjedhshmeri;

fp,θ kufiri proporcional;
Ea,θ pjerresia e games lineare elastike;
εp,θ deformimi tek kufiri proporcional;
εy,θ deformimi i rrjedhshmerise;
εt,θ deformimi kufizues per rezistencen ne rrjedhshmeri;
εu,θ deformimi fundor.

24
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela 3.1: Faktoret e reduktimit per maredhenien sforcim-deformim per çelikun me

karbon ne temperatura te rritura

Faktoret e reduktimit ne temperaturen θa e lidhur me vleren e

o
fy ose Ea ne 20 C
Temperatura Faktori i reduktimit Faktori i reduktimit
Faktori i reduktimit
e Çelikut (i lidhur me fy) per (i lidhur me Ea) per
(i lidhur me fy) per
θa rezistencen efektive
kufirin proporcional
pjerresine e games
ne rrjedhshmeri lineare elastike
kp,θ = fp,θ / fy
ky,θ = fy,θ / fy kE,θ = Ea,θ / Ea
o
20 C 1,000 1,000 1,000
o
100 C 1,000 1,000 1,000
o
200 C 1,000 0,807 0,900
o
300 C 1,000 0,613 0,800
o
400 C 1,000 0,420 0,700
o
500 C 0,780 0,360 0,600
o
600 C 0,470 0,180 0,310
o
700 C 0,230 0,075 0,130
o
800 C 0,110 0,050 0,090
o
900 C 0,060 0,0375 0,0675
o
1000 C 0,040 0,0250 0,0450
o
1100 C 0,020 0,0125 0,0225
o
1200 C 0,000 0,000 0,000
SHENIM: Per vlera te ndermjetme te temperatures te çelikut, mund te perdoret
interpolim linear.

Figura 3.2: Faktoret e reduktimit per maredhenien sforcim-deformim per çelikun me

karbon ne temperatura te rritura

Faktori i reduktimit
kθ

o
Temperatura [ C]

25
 S SH EN 1993-1-2:2005

3.3 Vetite mekanike te çeliqeve inoks

(1) Vetite mekanike te çeliqeve inoks mund te merren prej aneksit C.

3.4 Vetite termike

3.4.1 Çeliqet me karbon

3.4.1.1 Zgjatimi termik

(1) Zgjatimi relativ termik i çelikut ∆l / l duhet te percaktohet nga sa me poshte:

per 20 C ≤ θa < 750 C:

o o


∆l / l = 1,2 × 10-5 θa + 0,4 × 10-8 θa2 – 2,416 × 10-4 (3.1a)

per 750 C ≤ θa ≤ 860 C:

o o


∆l / l = 1,1 × 10-2 (3.1b)

per 860 C < θa ≤ 1200 C:

o o


∆l / l = 2 × 10-5 θa – 6,2 × 10-3 (3.1c)

ku:
o
l eshte gjatesia ne 20 C;
∆l eshte zgjatimi i detyruar nga temperatura;
θa o
eshte temperatura e çelikut [ C].

SHENIM: Ndryshimi i zgjatimit relativ termik me temperaturen eshte ilustruar ne figuren 3.3.

Figura 3.3: Zgjatimi relativ termik i çelikut me karbon si nje funksion i temperatures

Zgjatimi relativ ∆l / l [x10 ]

-3

o
Temperatura [ C]

26
 S SH EN 1993-1-2:2005

3.4.1.2 Nxehtesia specifike

(1) Nxehtesia specifike e çelikut ca duhet te percaktohet nga sa me poshte:

per 20 C ≤ θa < 600 C:

o o


ca = 425 + 7,73 × 10 θa – 1,69 × 10 θa + 2,22 × 10 θa

-1 -3 2 -6 3
J/kgK (3.2a)

per 600 C ≤ θa < 735 C:

o o


13002
ca = 666 + J/kgK (3.2b)
738 − θa

per 735 C ≤ θa < 900 C:

o o


17820
ca = 545 + J/kgK (3.2c)
θa − 731

per 900 C ≤ θa ≤ 1200 C:

o o


ca = 650 J/kgK (3.2d)

ku:

θa eshte temperatura e çelikut [ C].

o

SHENIM: Ndryshimi i nxehtesise specifike me temperaturen eshte ilustruar ne figuren 3.4.

Figura 3.4: Nxehtesia specifike i çelikut me karbon si nje funksion i temperatures

Nxehtesia specifike [J/kgK]

o
Temperatura [ C]

3.4.1.3 Perçueshmeria termike

(1) Perçueshmeria termike e çelikut λa duhet te percaktohet nga sa me poshte:

per 20 C ≤ θa < 800 C:

o o


27
 S SH EN 1993-1-2:2005

λa = 54 - 3,33 ×10-2 θa W/mK (3.3a)

per 800 C ≤ θa ≤ 1200 C:

o o


λa = 27,3 W/mK (3.3b)

ku:

θa o
eshte temperatura e çelikut [ C].

SHENIM: Ndryshimi i perçueshmerise termike me temperaturen eshte ilustruar ne figuren 3.5.

Figura 3.5: Perçueshmeria termike e çelikut me karbon si nje funksion i temperatures

Perçueshmeria termike [W/mK]

o
Temperatura [ C]

3.4.2 Çeliqet inoks

(1) Vetite termike te çeliqeve inoks mund te merren nga aneksi C.

3.4.3 Materialet e mbrojtura nga zjarri

(1) Vetite dhe performanca e materialeve te mbrojtura nga zjarri te perdorura ne projektim duhet
te kene qene vleresuar duke perdorur procedurat e testit te dhena ne ENV 13381-1, ENV 13381-
2 ose ENV 13381-4 sipas rastit.

SHENIM: Keto standarde perfshijne nje kerkese qe materialet e mbrojtura nga zjarri duhet te
mbeten koherente dhe kohezive ne mbeshtetjet e tyre gjate gjithe ekspozimit perkates ne zjarr.

28
 S SH EN 1993-1-2:2005

SEKSIONI 4 PROJEKTIMI STRUKTURAL PER ZJARRIN

4.1 Te pergjitheshme

(1) Ky seksion jep rregullat per punimet e çelikut qe mund te jene ose:
 te pambrojtura;
 te izoluara me material mbrojtes nga zjarri;
 te mbrojtura me perde nxehtesie.

SHENIM: Shembuj te metodave te tjera mbrojtese jane mbushja me uje ose mbrojtja e
pjeseshme ne muret dhe soletat.

(2) Per te percaktuar rezistencen ne zjarr jane te lejuara metodat e meposhteme te projektimit:
 modelet e thjeshtuara llogaritese;
 modelet e avancuara llogaritese;
 testimi.

SHENIM: Vendimi mbi perdorimin e modeleve te avancuara llogaritese ne nje Shtet mund te
gjendet ne Aneksin e tij Kombetar.

(3) Modelet e thjeshta llogaritese jane metodat e thjeshtuara te projektimit per elemente te
veçante, te cilat bazohen ne supozime konservative.

(4) Modelet e avancuara llogaritese jane metoda projektimi ne te cilet jane aplikuar parime
inxhinierike ne nje menyre realiste ndaj aplikimeve specifike.

4.2 Modelet e thjeshte llogarites

4.2.1 Te pergjitheshme

(1)P Funksioni mbajtes i ngarkeses i nje elementi prej çeliku do te supozohet qe te jete ruajtur
pas nje kohe t ne nje zjarr te dhene ne qofte se:

Efi,d ≤ Rfi,d,t (4.1)

ku:

Efi,d eshte efekti i veprimeve te projektimit per situaten e zjarrit te projektimit, sipas EN
1991-1-2;
Rfi,d,t eshte rezistenca koresponduese e projektimit te elementit prej çeliku, per situaten e
zjarrit te projektimit, ne kohen t .

(2) Rezistenca e projektimit Rfi,d,t ne kohen t duhet te percaktohet, zakonisht ne hipotezen e nje
temperature uniforme ne seksionin terthor, duke modifikuar rezistencen e projektimit per
projektim ne temperature normale te EN 1993-1-1, per te marre parasysh vetite mekanike te
çelikut ne temperatura te rritura, shiko 4.2.3.

SHENIM: Ne 4.2.3 Rfi,d,t behet Mfi,d,t , Nfi,d,t etj. (ne menyre te ndare ose ne kombinim) dhe vlerat
koresponduese te Mfi,Ed, , Nfi,Ed, etj. perfaqesojne Efi,d .

(3) Ne qofte se eshte perdorur nje shperndarje jo-uniforme e temperatures, rezistenca e

projektimit per projektim ne temperature normale te EN 1993-1-1 eshte modifikuar mbi bazen e
kesaj shperndarje temperature.

29
 S SH EN 1993-1-2:2005

(4) Si alternative te (1), duke perdorur nje shperndarje uniforme te temperatures, verifikimi mund
te behet ne fushen e temperatures, shiko 4.2.4.

(5) Shkaterrimi i seksionit-neto tek brimat e fiksuesit nuk ka nevoje te konsiderohet, me kusht qe
te kete nje fiksues ne secilen brime, sepse temperatura e çelikut eshte me e ulet ne xhuntimet
per shkat te prezences te materialit shtese.

(6) Rezistenca ne zjarr e nje xhuntimi te bulonuar ose te salduar mund te supozohet te jete e
mjaftueshme me kusht qe te jene plotesuar kushtet e meposhteme:

1. Rezistenca termike (df / λf )c e mbrojtjes nga zjarri te xhuntimit duhet te jete e barabarte ose
me e madhe se vlera minimale e rezistences termike (df / λf )m te mbrojtjes nga zjarri te aplikuar
ne çdo element te xhuntuar;

ku:

df eshte trashesia e materialit mbrojtes nga zjarri (df = 0 per element te pambrojtur.)
λf eshte perçueshmeria efektive termike e materialit mbrojtes nga zjarri.

2. Shfrytezimi i xhuntimit duhet te jete i barabarte ose me i vogel se vlera minimale e shfrytezimit
te çdo elementi te lidhur.

3. Rezistenca e xhuntimit ne temperaturen e ambientit duhet te plotesoje rekomandimet e dhena

ne EN1993-1.8.

(7) Si nje alternative e metodes te dhene ne 4.2.1 (6) rezistenca ndaj zjarrit e nje xhuntimi mund
te percaktohet duke perdorur metoden e dhene ne Aneksin D.

SHENIM: Si nje thjeshtim krahasimi i nivelit te shfrytezimit ndermjet xhuntimeve mund te kryhet
per temperature ambienti.

4.2.2 Klasifikimi i seksioneve terthore

(1) Per qellim te ketyre rregullave te thjeshta seksionet terthore mund te klasifikohen si per
projektim ne temperature normale me nje vlere te reduktuar per ε siç eshte dhene ne (4.2).

ε = 0,85 [235 / fy ]0,5 (4.2)

ku:
o
fy eshte rezistenca ne rrjedhshmeri ne 20 C

SHENIM 1: Shiko EN1993-1-1

SHENIM 2: Faktori i reduktimit 0,85 konsideron influencat per shkak te rritjes se temperatures.

4.2.3 Rezistenca

4.2.3.1 Elementet ne terheqje

(1) Rezistenca e projektimit Nfi,θ, Rd e nje elementi ne terheqje me nje temperature uniforme θa
duhet te percaktohet prej:

Nfi,θ, Rd = ky, θ NRd [γM0 / γM,fi ] (4.3)

ku:

30
 S SH EN 1993-1-2:2005

ky, θ eshte faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen θa ,

te arritur ne kohen t, shiko seksionin 3;
NRd eshte rezistenca e projektimit e seksionit terthor Npl,Rd per projektim ne temperature
normale, sipas EN 1993-1-1.

(2) Rezistenca e projektimit Nfi,t, Rd ne kohen t e nje elementi ne terheqje me nje shperndarje jo-
uniforme temperature permes seksionit terthor mund te percaktohet prej:

n
Nfi,t,Rd    ∑
= Ai   
k y,θ ,i fy   / γ M,fi
i =1
(4.4)

ku:
Ai eshte nje siperfaqe elementare e seksionit terthor me nje temperature θi ;
ky, θ,i eshte faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen θi,
shiko seksionin 3;
θi eshte temperatura ne siperfaqen elementare Ai.

(3) Rezistenca e projektimit Nfi,t, Rd ne kohen t e nje elementi ne terheqje me nje shperndarje jo-
uniforme temperature mund te merret ne menyre konservative si e barabarte me rezistencen e
projektimit Nfi,θ, Rd te nje elementi ne terheqje me nje temperature uniforme θa te barabarte me
temperaturen e çelikut θa,max te arritur ne kohen t .

4.2.3.2 Elementet ne shtypje me seksione terthore te Klases 1, Klases 2 ose Klases 3

(1) Rezistenca e projektimit ne epje Nb,fi,t, Rd ne kohen t e nje elementi ne shtypje me seksion
terthor te Klases 1, Klases 2 ose Klases 3 me nje temperature uniforme θa duhet te percaktohet
prej:

Nb,fi,t, Rd = χfi A ky, θ fy / γM,fi (4.5)

ku:

χfi eshte faktori i reduktimit per epjen perkulese ne situate preojektimi zjarri;
ky, θ eshte faktori i reduktimit prej seksionit 3 per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne
temperaturen e çelikut θa te arritur ne kohen t .

(2) Vlera e χfi duhet te merret si me e vogla e vlerave χy,fi dhe χz,fi te percaktuara sipas:

1
χ fi   = (4.6)
ϕθ + ϕθ2 − λ
me:

ϕθ = 1 + α λθ + λθ 
1 2

2 

dhe:

α = 0,65 235 / fy  

31
 S SH EN 1993-1-2:2005

Hollesia jo-dimensionale λθ per temperaturen θa eshte dhene nga:

λθ = λ [ky, θ / kE, θ] 0,5 (4.7)

ku:

ky, θ eshte faktori i reduktimit prej seksionit 3 per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne
temperaturen e çelikut θa te arritur ne kohen t ;
kE, θ eshte faktori i reduktimit prej seksionit 3 per pjerresine e games lineare elastike ne
temperaturen e çelikut θa te arritur ne kohen t .

(3) Gjatesia e epjes lfi e nje kollone per situaten e projektimit ne pergjithesi duhet te percaktohet
si per projektimin ne temperature normale. Sidoqofte, ne nje skelet te kontraventuar gjatesia e
epjes lfi e nje gjatesie kollone mund te percaktohet duke e konsideruar ate si te fiksuar ne
drejtimin e xhuntimeve te vazhduara ose gjysem te vazhduara ne gjatesite e kollones ne ndarjet
siper dhe poshte ne zjarr, me kusht qe rezistenca ne zjarr e komponenteve te nderteses qe ndan
keto ndarje ne zjarr nuk eshte me e vogel se rezistenca ne zjarr e kollones.

(5) Ne rastin e nje skeleti te kontraventuar ne te cilin secili kat permban nje ndarje te veçante ne
zjarr me rezistence te mjaftueshme ne zjarr, ne nje kat te ndermjetem gjatesia e epjes lfi e nje
kollone te vazhduar mund te merret si lfi = 0,5L dhe ne katin e fundit gjatesia e epjes mund te
merret si lfi = 0,7L, ku L eshte gjatesia e sistemit ne katin perkates, shiko figuren 4.1.

Figura 4.1: Gjatesite e epjes lfi te kollonave ne skeletet e kontraventuara

Ndarje te veçanta ne zjarr

Mur preres ose sistem ne secilin kat
tjeter kontraventimi Gjatesia e kollones Menyra e
te ekspozuar ne zjarr deformimit ne zjarr

lfi,4 = L4
L4

Gjatesia e kollones L3
te ekspozuar ne zjarr

lfi,2 = L2 L2

L1

(6) Kur projektohet duke perdorur ekspozimin ne zjarrin nominal, rezistenca e projektimit Nb,fi,t, Rd
ne kohen t e nje elementi ne shtypje me nje shperndarje jo-uniforme te temperatures mund te
merret si e barabarte me rezistencen e projektimit Nb,fi, θ, Rd te nje elementi ne shtypje me nje
temperature uniforme te çelikut θa te barabarte me temperaturen maksimale te çelikut θa,max ne
kohen t.

32
 S SH EN 1993-1-2:2005

4.2.3.3 Traret me seksione terthore te Klases 1 ose Klases 2

(1) Rezistenca e projektimit ne moment Mfi, θ, Rd e seksionit terthor te Klases 1 ose Klases 2 me
temperature uniforme te çelikut θa duhet te percaktohet prej:

Mfi, θ, Rd = ky, θ [γM0 / γM,fi ] MRd (4.8)

ku:

MRd eshte rezistenca plastike ne moment e seksionit terthor bruto Mpl,Rd per projektim ne
temperature normale, sipas EN 1993-1-1 ose rezistenca e reduktuar ne moment per
projektim ne temperature normale, qe mundeson efektet e prerjes ne se eshte e
nevojeshme, sipas EN 1993-1-1;
ky, θ eshte faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen e
çelikut θa, shiko seksionin 3

(2) Rezistenca e projektimit ne moment Mfi,t, Rd ne kohen t e nje seksioni terthor te Klases 1 ose
Klases 2 me nje shperndarje jo-uniforme te temperatures permes seksionit terthor mund te
percaktohet prej:

n
M fi,t,Rd    ∑
= Ai     
zi k y,θ ,i fy,i / γ M,fi
i =1
(4.9)

ku:

zi eshte distanca prej aksit plastik neutral tek centroidi i siperfaqes elementare Ai ;
fy,i eshte rezistenca nominale ne rrjedhshmeri fy per siperfaqen elementare Ai e marre si
pozitive ne anen ne shtypje te aksit plastik neutral dhe negative ne anen ne terheqje;
Ai dhe ky,θ,i jane siç percaktohen ne 4.2.3.1 (2).

(3) Si alternative, rezistenca e projektimit ne moment Mfi,t, Rd ne kohen t e nje seksioni terthor te
Klases 1 ose Klases 2 me nje shperndarje jo-uniforme te temperatures, mund te percaktohet
prej:

Mfi,t,Rd = Mfi, θ, Rd / (κ1 κ2) (4.10)

Mfi, θ, Rd ≤ MRd

ku:

Mfi, θ, Rd eshte rezistenca e projektimit ne moment e seksionit terthor per nje temperature
uniforme θa e cila eshte e barabarte me temperaturen uniforme θa ne kohen t ne nje
seksion terthor qe nuk eshte i influencuar termikisht nga mbeshtetja;
κ1 eshte nje faktor pershtatje per temperaturen jo-uniforme permes seksionit terthor,
shiko (7);
κ2 eshte nje faktor pershtatje per temperaturen jo-uniforme gjate traut, shiko (8).

(4) Momenti i rezistences te projektimit ne epjen anesore perdredhese Mb,fi,t,Rd ne kohen t te nje
elementi te pa inkastruar anash me nje seksion terthor te Klases 1 ose te Klases 2 duhet te
percaktohet prej:

33
 S SH EN 1993-1-2:2005

Mb,fi,t,Rd = χLT,fi Wpl,y ky,θ,com fy / γM,fi (4.11)

ku:

χLT,fi eshte faktori i reduktimit per epjen anesore-perdredhese ne situate projektimi zjarri;
ky,θ,com eshte faktori i reduktimit prej seksionit 3 per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne
temperaturen maksimale ne krahun ne shtypje θa,com te arritur ne kohen t .

SHENIM: Ne menyre konservative θa,com mund te supozohet te jete e barabarte me

temperaturen uniforme θa .

(5) Vlera e χLT,fi duhet te percaktohet sipas ekuacioneve te meposhteme:

1
χLT, fi   = (4.12)
2  2 
+ φLT, θ ,com  −  λ LT, θ ,com 
φLT, θ ,com   

me

(
1 + α λ LT, θ ,com + λ LT, θ ,com
1
) 
2 
φLT, θ ,com   =
 
(4.13)
2

dhe

α = 0,65 235 / fy   (4.14)

0.5  
λ LT, θ ,com = λ LT  k y,θ ,com   
/ kE,θ ,com  (4.15)

ku:
kE,θ,com eshte faktori i reduktimit prej seksionit 3 per pjerresine e games lineare elastike ne
temperaturen maksimale te çelikut θa,com te arritur ne kohen t .

(6) Rezistenca e projektimit ne prerje Vfi,t, Rd ne kohen t e nje seksioni terthor te Klases 1 ose
Klases 2 duhet te percaktohet prej:

Vfi,t, Rd = ky,θ, web VRd [γM0 / γM,fi ] (4.16)

ku:

VRd eshte rezistenca ne prerje e seksionit terthor bruto per projektim ne temperature
normale, sipas EN 1993-1-1;
θweb eshte temperatura mesatare ne murin e seksionit;
ky,θ, web eshte faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen e
çelikut θweb, shiko seksionin 3.

(7) Vlera e faktorit te pershtatjes κ1 per temperaturen jo-uniforme permes nje seksioni terthor
duhet te merret si vijon:

34
 S SH EN 1993-1-2:2005

 per nje tra te ekspozuar ne te kater anet: κ1 = 1,0

 per nje tra te pambrojtur te ekspozuar ne tre ane, me nje pllake te perbere ose betoni ne
anen e katert: κ1 = 0,70
 per nje tra te mbrojtur te ekspozuar ne tre ane, me nje pllake te perbere ose betoni ne
anen e katert: κ1 = 0,85

(8) Per nje shperndarje jo-uniforme te temperatures gjate nje trau, faktori i pershtatjes κ2 duhet te
merret si vijon:

 tek mbeshtetjet e nje trau statikisht te pacaktuar: κ2 = 0,85

 ne te gjitha rastet e tjera: κ2 = 1,0.

4.2.3.4 Traret me seksione terthore te Klases 3

(1) Rezistenca e projektimit ne moment Mfi,t , Rd ne kohen t e seksionit terthor te Klases 3 me nje
temperature uniforme duhet te percaktohet prej:

Mfi,t , Rd = ky,θ MRd [γM0 / γM,fi ] (4.17)

ku:

MRd eshte rezistenca elastike ne moment e seksionit terthor bruto, Mel,Rd per projektim
ne temperature normale, sipas EN 1993-1-1 ose rezistenca e reduktuar ne moment qe
mundeson efektet e prerjes ne qofte se eshte e nevojeshme sipas EN 1993-1-1;
ky,θ eshte faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen e
çelikut θa, shiko seksionin 3.

(2) Rezistenca e projektimit ne moment Mfi,t , Rd ne kohen t e seksionit terthor te Klases 3 me nje
temperature jo-uniforme mund te percaktohet prej:

Mfi,t , Rd = ky,θ,max MRd [γM0 / γM,fi ] / (κ1 κ2) (4.18)

Mfi, θ, Rd ≤ MRd

ku:

MRd eshte rezistenca elastike ne moment e seksionit terthor bruto, Mel,Rd per projektim ne
temperature normale ose rezistenca e reduktuar ne moment qe mundeson efektet e
prerjes ne qofte se eshte e nevojeshme sipas EN 1993-1-1;
ky,θ,max eshte faktori i reduktimit per rezistencen ne rrjedhshmeri te çelikut ne temperaturen
maksimale te çelikut θa,max te arritur ne kohen t ;
κ1 eshte nje faktor pershtatje per temperaturen jo-uniforme ne nje seksioni terthor,
shiko 4.2.3.3 (7);
κ2 eshte nje faktor pershtatje per temperaturen jo-uniforme gjate traut, shiko 4.2.3.3(8).

(3) Momenti i rezistences te projektimit ne epjen anesore perdredhese Mb,fi,t,Rd ne kohen t te nje
trau te pa inkastruar anash me nje seksion terthor te Klases 3 duhet te percaktohet prej:

Mb,fi,t,Rd = χLT,fi Wel,y ky,θ,com fy / γM,fi (4.19)

35
 S SH EN 1993-1-2:2005

ku:

χLT,fi eshte siç eshte dhene ne 4.2.3.3 (5).

SHENIM: Ne menyre konservative θa,com mund te supozohet te jete e barabarte me

temperaturen uniforme θa,max .

(4) Rezistenca e projektimit ne prerje Vfi,t, Rd ne kohen t e nje seksioni terthor te Klases 3 duhet
te percaktohet prej:

Vfi,t, Rd = ky,θ, web VRd [γM0 / γM,fi ] (4.20)

ku:

VRd eshte rezistenca ne prerje e seksionit terthor bruto per projektim ne temperature
normale, sipas EN 1993-1-1;

4.2.3.5 Elementet me seksione terthore te Klases 1, 2 ose 3, te nenshtruar ne perkulje dhe

shtypje aksiale te kombinuar

(1) Rezistenca e projektimit ne epje Rfi,t, Rd ne kohen t e nje elementi te nenshtruar ne perkulje
dhe shtypje aksiale te kombinuar duhet te verifikohet duke kenaqur shprehjet (4.21a) dhe (4.21b)
per nje element me nje seksion terthor ne Klasen 1 ose Klasen 2, ose shprehjet (4.21c) dhe
(4.21d) per nje element me nje seksion terthor te Klases 3.

Nfi, Ed    k y  M y, fi, Ed   k z  M z, fi, Ed

+ + ≤1 (4.21a)
fy     fy fy
χmin, fi A k y, θ     Wpl, y   
k y, θ Wpl, z k y, θ
γ M, fi    
γ M, fi γ M, fi

Nfi, Ed    kLT  M y, fi, Ed   k z  M z, fi, Ed

+ + ≤1 (4.21b)
fy     fy fy
χ z, fi A k y, θ     χLT, fi Wel, y   
k y, θ Wel, z k y, θ
γ M, fi    
γ M, fi γ M, fi

Nfi, Ed    k y  M y, fi, Ed   k z  M z, fi, Ed

+ + ≤1 (4.21c)
fy     fy fy
χmin, fi A k y, θ     Wel, y   
k y, θ Wel, z k y, θ
γ M, fi    
γ M, fi γ M, fi

Nfi, Ed    kLT  M y, fi, Ed   k z  M z, fi, Ed

+ + ≤1 (4.21d)
fy     fy fy
χ z, fi A k y, θ     χLT, fi Wel, y   
k y, θ Wel, z k y, θ
γ M, fi    
γ M, fi γ M, fi

ku:

χmin,fi eshte siç eshte percaktuar ne 4.2.3.2;

χz,fi eshte siç eshte percaktuar ne 4.2.3.2;
χLT,fi eshte siç eshte percaktuar ne 4.2.3.3 (5);

36
 S SH EN 1993-1-2:2005

µLT Nfi, Ed 

=kLT   1 − ≤1
fy  
χ z, fi A k y, θ  
γ M, fi  

=
me: µLT 0,15 λ z, θ βM, LT − 0,15 ≤ 0,9

µLT Nfi, Ed 

=ky   1− ≤3
fy  
χ y, fi A k y, θ  
γ M, fi  

per akset e forte me:

=µ y λ y, 20o C ≤ 1,1

µz Nfi, Ed 
=kz   1− ≤3
fy  
χ z, fi A k y, θ  
γ M, fi  
per akset e dobet me:

µz = ( 2βM, z − 5 ) λ z,θ + 0, 44βM, z − 0,29 ≤ 0,8 dhe λ z, θ ≤ 1,1

SHENIM: Per faktoret e momentit ekuivalent uniform βM shiko figuren 4.2.

37
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura 4.2: Faktoret e momentit ekuivalent uniform.

Diagrama e momentit Faktori i momentit ekuivalent uniform βM

Momentet e fundit

M1 ψ M1 βM,ψ = 1,8 – 0,7ψ

–1 ≤ ψ ≤ 1
Momentet per shkak te ngarkesave
anesore ne plan
βM,Q = 1,3

MQ
βM,Q = 1,4

MQ
Momentet per shkak te ngarkesave
anesore ne plan plus momentet e
fundit MQ
βM = βM,ψ + (βMQ – βM,ψ)
∆M
M1 ∆M

MQ
MQ = |max M | vetem per shkak te ngarkeses anesore

∆M

MQ
 max M per diagramen e momentit

 pa ndryshim te shenjes
∆M 
∆M 
MQ 
 max M + min M per diagramen e momentit

 me ndryshim te shenjes
∆M

MQ

4.2.3.6 Elementet me seksione terthore te Klases 4

(1) Per elementet me seksione terthore te klases 4 perveç elementeve ne terheqje mund te
supozohet qe eshte plotesuar 4.2.1(1) ne qofte se ne kohen t temperatura e çelikut θa ne te
gjithe seksionet terthore nuk eshte me shume se θcrit.

SHENIM 1: Per informacion te metejshem shiko aneksin E.

SHENIM 2: Kufiri i θcrit mund te zgjidhet ne Aneksin Kombetar. Vlera θcrit = 350 C eshte e
o

rekomanduar.

38
 S SH EN 1993-1-2:2005

4.2.4 Temperatura kritike

(1) Si nje alternative e 4.2.3, verifikimi mund te kryhet ne temperaturen e terrenit.

(2) Perveç se kur konsiderohen kriteret e deformimit ose kur duhet te merret parasysh fenomeni i
destabilitetit, temperatura kritike θa,cr e çelikut me karbon sipas 1.1.2 (6) ne kohen t per nje
shperndarje uniforme te temperatures ne element mund te percaktohet per çdo shkalle perdorimi
te μ0 ne kohen t = 0 duke perdorur:

 1 
=θa, cr   39,19 ln  − 1 + 482 (4.22)
 0,9674 µ0  
3,833  


ku μ0 nuk duhet te merret me e vogel se 0,013.

SHENIM: Shembuj per vlerat e θa,cr per vlerat e μ0 prej 0,22 deri 0,80 jane dhene ne tabelen 4.1.

(3) Per elementet me seksione terthore te Klases 1, Klases 2 ose Klases 3 dhe per te gjithe
elementet ne terheqje, shkalla e perdorimit te μ0 ne kohen t = 0 mund te merret prej:

μ0 = Efi,d / Rfi,d,0 (4.23)

ku:

Rfi,d,0 eshte vlera e Rfi,d,t per kohen t = 0, prej 4.2.3;

Efi,d dhe Rfi,d,t jane siç percaktohen ne 4.2.1(1).

(4) Si alternative per elementet ne terheqje, dhe per traret ku epja anesore-perdredhese nuk
eshte nje menyre e mundeshme shkaterrimi, μ0 mund te merret ne menyre konservative prej:
μ0 = ηfi [γM,fi /γM0 ] (4.24)

ku:

ηf eshte faktori i reduktimit i percaktuar ne defined in 2.4.2 (3).

Tabela 4.1: Temperatura kritike θa,cr per vlerat e faktorit te perdorimit μ0

μ0 θa,cr μ0 θa,cr μ0 θa,cr

0,22 711 0,42 612 0,62 549
0,24 698 0,44 605 0,64 543
0,26 685 0,46 598 0,66 537
0,28 674 0,48 591 0,68 531
0,30 664 0,50 585 0,70 526
0,32 654 0,52 578 0,72 520
0,34 645 0,54 572 0,74 514
0,36 636 0,56 566 0,76 508
0,38 628 0,58 560 0,78 502
0,40 620 0,60 554 0,80 496

39
 S SH EN 1993-1-2:2005

SHENIM: Aneksi Kombetar mund te jape vlera te caktuara per temperaturat kritike.

4.2.5 Evolucioni i temperatures se çelikut

4.2.5.1 Strukturat e brendeshme te pambrojtura prej çeliku

(1) Per nje shperndarje ekuivalente te temperatures uniforme ne seksionin terthor, rritja e
temperatures ∆θa,t ne nje element te pambrojtur prej çeliku gjate nje intervali kohe ∆t duhet te
percaktohet prej:

∆θa,t = ksh A m / V ḣnet,d ∆t (4.25)

ca ρ a
ku:

ksh eshte faktor korigjimi per efektin e hijes, shiko (2);

Am/V eshte faktori i seksionit per elementet e pambrojtur prej çeliku [1/m];
2
Am eshte siperfaqja e elementit per njesi gjatesie [m /m];
V 3
eshte volumi i elementit per njesi gjatesie [m /m];
ca eshte nxehtesia specifike e çelikut, prej seksionit 3 [J/kgK];
2
ḣnet,d eshte vlera e projektimit e fluksit te nxehtesise neto per njesi siperfaqe [W/m ];
∆t eshte intervali i kohes [sekonda];
ρa 3
eshte masa njesi e çelikut, prej seksionit 3 [kg/m ].

(2) Per seksionet-I nen veprimet e zjarrit nominal, faktori i korigjimit per efektin e hijes mund te
percaktohet prej:

ksh = 0.9 [Am/V]b/[ Am/V] (4.26a)

ku:

[Am/V]b eshte vlera e boksit te seksionit terthor

Ne te gjitha rastet e tjera, vlera e ksh duhet te merret si:

ksh = [Am/V]b/[ Am/V] (4.26b)

SHENIM 1: Per seksione terthore me forme konvekse (p.sh. seksione drejtkendore ose rrethore
boshe) te perfshira plotesisht ne zjarr, efekti i hijes nuk luan rol dhe per pasoje faktori i korigjimit
ksh barazohet me njesine.

SHENIM 2: Duke injoruar efektin e hijes (p.sh.: ksh = 1), çon ne zgjidhje konservative.

(3) Vlera e ḣnet,d duhet te merret nga EN 1991-1-2 duke perdorur εf = 1,0 dhe εm sipas 2.2(2), ku
εf , εm jane siç percaktohen ne EN 1991-1-2.

(4) Vlera e ∆t nuk duhet te merret si me e madhe se 5 sekonda.

(5) Ne shprehjen (4.26) vlera e faktorit te seksionit Am/V nuk duhet te merret me e vogel se
-1
10 m .

SHENIM: Disa shprehje per llogaritjen e vlerave te projektimit te faktorit te seksionit Am/V per
elementet e pambrojtur prej çeliku jane dhene ne tabelen 4.2.

40
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela 4.2: Faktori i seksionit Am/V per elementet e pambrojtur prej çeliku

Seksion i hapur i ekspozuar ne zjarr ne te gjitha anet: Tubi i ekspozuar ne zjarr ne te gjitha anet: Am/V=1/t
Am perimetri
=
V siperfaqen e seksionit terthor

Seksion i hapur i ekspozuar ne zjarr ne tre anet: Seksion bosh (ose seksion kuti i salduar me trashesi
Am siperfaqja e ekspozuar ne zjarr uniforme) i ekspozuar ne zjarr ne te gjitha anet:
= Ne qofte se t « b: Am / V ≈ 1 / t
V siperfaqen e seksionit terthor

Seksion-I me krahet e ekspozuar ne zjarr ne tre anet: Seksion kuti i salduar i ekspozuar ne zjarr ne te
Am / V = (b + 2 tf) / (b tf) gjitha anet:
Ne qofte se t « b: Am / V ≈ 1 / tf Am 2 (b + h)
=
V siperfaqen e seksionit terthor
Ne qofte se t « b: Am / V ≈ 1 / t

Kende te ekspozuar ne zjarr ne tre anet: Seksion-I i perforcuar me boks, i ekspozuar ne zjarr
Am / V = 2/t ne te gjitha anet:
Am 2 (b + h)
=
V siperfaqen e seksionit terthor

Shufer e sheshte e ekspozuar ne zjarr ne te gjitha anet: Shufer e sheshte e ekspozuar ne zjarr ne tre anet:
Am / V = 2(b + t) / (bt) Am / V = (b + 2t) / (bt)
Ne qofte se t « b: Am / V ≈ 2 / t Ne qofte se t « b: Am / V ≈ 1 / t

4.2.5.2 Strukturat e brendeshme prej çeliku te izoluara me material mbrojtes nga zjarri

(1) Per nje shperndarje uniforme te temperatures ne nje seksion terthor, rritja e temperatures
∆θa,t e nje elementi prej çeliku te izoluar gjate nje intervali kohe ∆t duhet te merret prej:

41
 S SH EN 1993-1-2:2005

Ap / V θ g,t − θa,t
λ p    ( )
=∆θa,t     
c a ρ a (1 + φ / 3 )
dp    
( ) (
∆t − eφ /10   − 1 ∆θ g,t por ∆θa,t ≥ 0 ne qofte se ∆θ g,t > 0 (4.27) )
me:

ρp
cp   
φ= d Ap / V
ρa p   
ca   

ku:

Ap /V eshte faktori i seksionit per elementet prej çeliku te izoluar me material mbrojtes nga
zjarri;
Ap eshte siperfaqja e duhur e materialit mbrojtes nga zjarri per njesi gjatesie te elementit
2
[m /m];
V 3
eshte volumi i elementit per njesi gjatesie [m /m];
ca eshte nxehtesia specifike e varur nga temperatura e çelikut, prej seksionit 3 [J/kgK];
cp eshte nxehtesia specifike e varur nga temperatura e materialit mbrojtes nga zjarri
[J/kgK];
dp eshte trashesia e materialit mbrojtes nga zjarri [m];
∆t eshte intervali i kohes [sekonda];
θa,t o
eshte temperatura e çelikut ne kohen t [ C];
θg,t eshte temperatura e gazit te ambientit ne kohen t [ C];
o

∆θg,t eshte rritja e temperatures te gazit te ambientit gjate intervalit te kohes ∆t [K];
λp eshte perçueshmeria termike e sistemit mbrojtes nga zjarri [W/mK];
ρa 3
eshte masa njesi e çelikut, prej seksionit 3 [kg/m ];
ρp eshte masa njesi e materialit mbrojtes nga zjarri [kg/m ].
3

(2) Vlerat e cp, λp dhe ρp duhet te percaktohen siç specifikohen ne seksionin 3.

(3) Vlera e ∆t nuk duhet te merret me shume se 30 sekonda.

(4) Siperfaqja Ap e materialit mbrojtes nga zjarri ne pergjithesi duhet te merret si siperfaqja e
siperfaqes se saj te brendeshme, por per veshjen e boshllekut me nje hapesire te lire rreth
elementit prej çeliku mund te pranohet e njejta vlere si per veshjen e boshllekut pa nje hapesire
te lire.

SHENIM: Disa vlera projektimi te faktorit te seksionit Ap / V per elementet prej çeliku te izoluar
jane dhene ne tabelen 4.3.

(5) Per materialet mbrojtes nga zjarri me lageshti llogaritja e rritjes se temperatures te çelikut ∆θa
mund te modifikohet per te mundesuar nje vonese ne kohe ne rritjen e temperatures te çelikut
o
kur ajo arrin 100 C. Kjo kohe vonese duhet te percaktohet me nje metode qe perputhet me ENV
13381-4.

(6) Si nje alternative e 4.2.5.2 (1), temperatura uniforme e nje elementi prej çeliku te izoluar pas
nje kohezgjatje te dhene ekspozimi ne zjarrin standard mund te merret duke perdorur diagramat
e fluksit te rrjedhura ne perputhje me ENV 13381-4.

42
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela 4.3: Faktori i seksionit Ap / V per elemente çeliku te izoluar me

material mbrojtes nga zjarri

Skica Pershkrimi Faktori i seksionit Ap / V

Veshje e
konturit me perimetri i çelikut
trashesi
uniforme siperfaqen e seksionit terthor te çelikut

Veshje e
2 (b + h)
boshllekut me
trashesi
1 siperfaqen e seksionit terthor te çelikut
uniforme)

Veshje e
konturit me
trashesi perimetri i çelikut - b
uniforme, e
ekspozuar ne siperfaqen e seksionit terthor te çelikut
zjarr ne tre ane

Veshje e
boshllekut me
trashesi
uniforme, e 2h + b
ekspozuar ne siperfaqen e seksionit terthor te çelikut
zjarr ne tre
1
ane)

1
) Dimensionet e hapesires se lire c1 dhe c2 nuk duhet normalisht te tejkalojne h/4

4.2.5.3 Strukturat e çelikut ne nje boshllek qe eshte i mbrojtur nga perde nxehtesie

(1) Dispozitat e dhena me poshte aplikohen ne te dy rastet e meposhteme:

 elementet prej çeliku ne nje boshllek qe kane nje solete ne pjesen e siperme dhe nje
perde horizontale nxehtesie poshte, dhe
 elementet prej çeliku ne nje boshllek qe kane perde vertikale nxehtesie ne te dy anet, me
kusht qe ne te dy rastet ka nje largesi midis perdes te nxehtesise dhe elementit. Ato nuk
aplikohen ne qofte se perdja e nxehtesise eshte ne kontakt direkt me elementin.

(2) Per strukturat e brendeshme prej çeliku te mbrojtura nga perde nxehtesie, llogaritja e rritjes
se temperatures te çelikut ∆θa duhet te bazohet ne metodat e dhena ne 4.2.5.1 ose 4.2.5.2 sipas
rastit, duke marre temperaturen e gazit te ambientit θg,t te barabarte me temperaturen e gazit ne
boshllek.

43
 S SH EN 1993-1-2:2005

(3) Vetite dhe performanca e perdeve te nxehtesise te perdorura ne projektim duhet te kene
qene percaktuar duke perdorur nje procedure testi qe perputhet me ENV 13381-1 ose ENV
13381-2 sipas rastit.

(4) Zhvillimi i temperatures ne boshllekun ne te cilin jane vendosur elementet e çelikut duhet te
percaktohet prej matjeve sipas ENV 13381-1 ose ENV 13381-2 sipas rastit.

4.2.5.4 Strukturat e jashteme te çelikut

(1) Temperatura e strukturave te jashteme prej çeliku duhet te percaktohet duke marre parasysh:
 fluksin rrezatues te nxehtesise prej ndarjes ne zjarr;
 fluksin rrezatues te nxehtesise dhe fluksin perçues te nxehtesise prej flakeve qe dalin
nga hapjet;
 humbjen e nxehtesise rrezatuese dhe perçuese prej strukturave te çelikut ne atmosferen
e ambientit;
 madhesite dhe pozicionimet e elementeve strukturale.

(2) Perdet e nxehtesise mund te parashikohen ne nje, dy ose tre anet e nje elementi te jashtem
çeliku me qellim per ta mbrojtur ate nga transferimi i nxehtesise rrezatuese.

(3) Perdet e nxehtesise duhet te jene ose:

 te lidhura direkt me ate ane te elementit prej çeliku qe eshte menduar te mbrohet, ose
 mjaft te medha per te mbuluar plotesisht ate ane prej fluksit te pritshem rrezatues.

(4) Perdet e nxehtesise te referuara ne aneksin B nuk duhet te jene te djegeshme dhe duhet te
kene nje rezistence ne zjarr prej te pakten EI 30 sipas EN ISO 13501-2.

(5) Temperatura ne strukturat e jashteme prej çeliku te mbrojtura me perde nxehtesie duhet te
percaktohet siç kerkohet ne 4.2.5.4(1), duke supozuar qe nuk ka transferim te nxehtesise
rrezatuese ne ato ane qe jane te mbrojtura nga perdet e nxehtesise.

(6) Llogaritjet mund te bazohen mbi kushtet e gjendjes se qendrueshme qe rezultojne prej nje
ballance stacionare te nxehtesise duke perdorur metodat e dhena ne aneksin B.

(7) Projektimi qe perdor aneksin B te kesaj Pjese 1-2 te EN 1993 duhet te bazohet ne modelin e
dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2 qe pershkruan kushtet e ndarjes ne zjarr dhe flaket qe dalin
prej hapjeve, mbi te cilat duhet te bazohet llogaritja e flukseve rrezatuese dhe perçuese te
nxehtesise.

4.3 Modelet e avancuara llogaritese

4.3.1 Te pergjitheshme

(1) Metodat e avancuara llogaritese duhet te sigurojne nje analize realiste te strukturave te
ekspozuara ne zjarr. Ato duhet te bazohen ne reagimin themelor fizik ne menyre te tille qe te çon
ne nje perafrim te besueshem te reagimit te pritshem te komponentit perkates struktural nen
kushte zjarri.

(2) Çdo menyre e mundeshme shkaterrimi e pa mbuluar nga metoda e avancuar llogaritese
(duke perfshire epjen lokale dhe shkaterrimin ne prerje) duhet te eliminohet me menyrat e
duhura.

(3) Metodat e avancuara llogaritese duhet te perfshijne modele te veçuara llogaritese per
percaktimin e:

44
 S SH EN 1993-1-2:2005

 zhvillimit dhe shperndarjes te temperatures brenda elementeve strukturale (modeli i

reagimit termik);
 reagimit mekanik te struktures ose te çdo pjese te saj (modeli i reagimit mekanik).

(4) Metodat e avancuara llogaritese mund te perdoren se bashku me çdo kurbe nxehtesie, me
kusht qe te jene te njohura vetite e materialit per gamen perkatese te temperatures.

(5) Metodat e avancuara llogaritese mund te perdoren me çdo tip te seksionit terthor.

4.3.2 Reagimi termik

(1) Metodat e avancuara llogaritese per reagimin termik duhet te bazohen ne parime dhe
supozime te njohura te teorise te transferimit te nxehtesise.

(2) Modeli i reagimit termik duhet te konsideroje:

 veprimet perkatese termike te specifikuarar ne EN 1991-1-2;
 ndryshimin e vetive termike te materialit me temperaturen, shiko seksionin 3.

(3) Efektet e ekspozimit jo-uniform termik dhe te transferimit te nxehtesise ne komponentet e

nderteses ngjitur mund te perfshihen sipas rastit.

(4) Influenca e çdo permbajtje lageshtie dhe e çdo largimi te lageshtise brenda materialit
mbrojtes nga zjarri mund te neglizhohet ne menyre konservative.

4.3.3 Reagimi mekanik

(1) Metodat e avancuara llogaritese per reagimin mekanik duhet te bazohen ne parime dhe
supozime te njohura te teorise te mekanikes strukturale, duke marre parasysh ndryshimet e
vetive mekanike me temperaturen.

(2) Efektet e detyruara termikisht te deformimeve dhe sforcimeve te dyja per shkak te rritjes se
diferencialeve te temperatures, duhet te konsiderohen.

(3) Modeli per reagimin mekanik duhet te marre parasysh gjithashtu:

 efektet e kombinuara te veprimeve mekanike, pasaktesite gjeometrike dhe veprimet
termike;
 vetite mekanike te varura nga temperatura e materialit, shiko seksionin 3;
 efektet gjeometrike jo-lineare;
 efektet e vetive jo-lineare te materialit, qe perfshijne efektet e ngarkimit dhe shkarkimit
mbi shtangesine strukturale.

(4) Me kusht qe te jene perdorur maredheniet sforcim-deformim te dhena ne seksionin 3, efektet

e shtrirjes kalimtare termike nuk ka nevoje te merren me hollesisht ne konsiderate.

(5) Deformimet ne gjendjen kufitare fundore te nenkuptuara nga metoda llogaritese duhet te
kufizohen per te siguruar qe eshte ruajtur perputhja midis te gjitha pjeseve te struktures.

(6) Projektimi duhet te marre parasysh gjendjen kufitare fundore pertej te ciles deformimet e
llogaritura do te shkaktonin shkaterrimin per shkak te humbjes se mbeshtetjes se pershtateshme
te njerit prej elementeve.

(7) Per analizen e elementeve te veçante vertikale duhet te perdoret nje pasaktesi fillestare
sinusoidale me nje vlere maksimale h/1000 ne mesin e lartesise, kur nuk eshte e specifikuar nga
standardet perkatese te produktit.

45
 S SH EN 1993-1-2:2005

4.3.4 Vlefshmeria e modeleve te avancuara llogaritese

(1) Nje verifikim i saktesise te modeleve llogaritese duhet te behet mbi bazen e rezultateve
perkatese te testit.

(2) Rezultatet e llogaritjes mund t'i referohen temperaturave, deformimeve dhe koheve te
rezistences ne zjarr.

(3) Parametrat kritike duhet te kontrollohen per te garantuar qe modeli perputhet me parimet e
degjuara inxhinierike, me ane te nje analize ndjeshmerie.

(4) Parametrat kritike mund t'i referohen, p. sh. gjatesise te epjes, permases te elementeve,
nivelit te ngarkeses.

46
 S SH EN 1993-1-2:2005

ANEKSI A [normativ] TEMPERIMI ME DEFORMIM PLASTIK I ÇELIKUT ME KARBON NE

TEMPERATURA TE RRITURA
o
(1) Per temperatura poshte 400 C , opsioni alternativ temperimi me deformim i permendur ne 3.2
mund te perdoret si me poshte:

 per 0,02 < ε < 0,04:

σa = 50 (fu,θ – fy,θ) ε + 2 fy,θ – fu,θ (A.1a)

 per 0,04 ≤ ε ≤ 0,15:

σa = fu,θ (A.1b)

 per 0,15 < ε < 0,20:

σa = fu,θ [ 1 – 20 (ε – 0,15)] (A.1c)

 per ε ≥ 0,20:

σa = 0,00 (A.1d)

ku:

fu,θ eshte rezistenca fundore ne temperature te rritur, qe mundeson temperimin me deformim.

SHENIM: Maredhenia alternative sforcim-deformim per çelikun, eshte ilustruar ne figuren A.1.

(2) Rezistenca fundore ne temperature te rritur, qe mundeson temperimin me deformim duhet te

percaktohet si vijon:

per θa < 300 C:

o


fu,θ = 1,25 fy,θ (A.2a)

per 300 °C ≤ θa < 400 C:

o


fu,θ = fy,θ (2 – 0,0025 θa) (A.2b)

per θa ≥ 400 C:
o


fu,θ = fy,θ (A.2c)

SHENIM: Ndryshimi i maredhenies alternative sforcim-deformim me temperaturen eshte ilustruar

ne figuren A.2.

47
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura A.1: Maredhenia alternative sforcim-deformim per çelikun qe mundeson

temperimin me deformim

Sforcimi σa

fy,θ

fy,θ

fp,θ

α Ea,θ = tanα
εp,θ εy,θ εs,θ εt,θ εu,θ
Deformimi ε

Figura A.2: Maredheniet alternative sforcim-deformim per çelikun ne temperatura te

rritura qe mundesojne temperimin me deformim

σa
fy

Deformimi εa

48
 S SH EN 1993-1-2:2005

ANEKSI B [normativ] TRANSFERIMI I NXEHTESISE NE ELEMETET

E JASHTEM PREJ ÇELIKU

B.1 Te pergjitheshme

B.1.1 Bazat

(1) Ne kete aneks B, ndarja ne zjarr supozohet te jete e kufizuar vetem ne nje kat. Te gjitha
dritaret ose hapjet e tjera te ngjashme ne ndarjen ne zjarr supozohet te jene drejtkendore.

(2) Percaktimi i temperatures te ndarjes ne zjarr, dimensionet dhe temperaturat e flakeve qe

dalin prej hapjeve, dhe parametrat e rrezatimit dhe percjelljes duhet te kryhen sipas aneksit B te
EN 1991-1-2.

(3) Duhet te behet nje dallim midis elementeve te pa perfshire ne flake dhe elementeve te
perfshire ne flake, ne varesi te pozicioneve relative te tyre ndaj hapjeve ne muret e ndarjes ne
zjarr.

(4) Nje element qe nuk eshte perfshire ne flake duhet te supozohet te marre transferim te
nxehtesise rrezatuese prej te gjitha hapjeve ne ate ane te ndarjes ne zjarr dhe prej flakeve qe
dalin prej gjithe ketyre hapjeve.

(5) Nje element qe eshte perfshire ne flake duhet te supozohet te marre transferim te nxehtesise
percjellese prej flakes gllaberuese, plus transferimin e nxehtesise rrezatuese prej flakes
gllaberuese dhe prej hapjes te ndarjes ne zjarr. Transferimi i nxehtesise rrezatuese prej flakeve
te tjera dhe prej hapjeve te tjera mund te neglizhohet.

B.1.2 Mareveshjet per dimensionet

(1) Mareveshja per te dhenat gjeometrike mund te merret nga figura B.1.

B.1.3 Ballanca e nxehtesise

(1) Per nje element qe nuk eshte perfshire ne flake, temperatura mesatare e elementit prej çeliku
Tm [K] duhet te percaktohet prej zgjidhjes se ballances te meposhteme te nxehtesise:

σTm4 + αTm = ∑ Iz + ∑ If + 293 α (B.1)

ku:

σ eshte konstantja e Stefan Boltzmann [56,7 × 10

-12 2 4
kW/m K ];
α eshte koeficienti i transferimit te nxehtesise percjellese [kW/m K];
2

2
Iz eshte fluksi i nxehtesise rrezatuese prej nje hapje [kW/m ];
2
If eshte fluksi i nxehtesise rrezatuese prej nje hapje [kW/m ].

(2) Koeficienti i transferimit te nxehtesise percjellese α duhet te merret prej aneksit B te EN

1991-1-2 per kushtin "pa rryma ajri te detyruara" ose " me rryma ajri te detyruara" sipas rastit,
duke perdorur nje dimension efektiv te seksionit terthor d = (d1 + d2 ) / 2 .

49
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura B.1: Dimensionet dhe faqet e elementit

a) Kollonat

planimetri planimetri

1) Kollone perballe hapjes 2) Kollone midis hapjeve

b) Traret

prerje prerje

1) Trau paralel me murin 2) Trau perpendikular me murin

50
 S SH EN 1993-1-2:2005

(3) Per nje element qe eshte perfshire ne flake, temperatura mesatare e elementit prej çeliku Tm
[K] duhet te percaktohet prej zgjidhjes se ballances te meposhteme te nxehtesise:

σTm4 + αTm = Iz + If + αTz (B.2)

ku:

Tz eshte temperatura e flakes [K];

2
Iz eshte fluksi i nxehtesise rrezatuese prej flakes [kW/m ];
2
If eshte fluksi i nxehtesise rrezatuese prej hapjes koresponduese [kW/m ].

(4) Fluksi i nxehtesise rrezatuese prej flakeve Iz duhet te percaktohet sipas situates dhe tipit te
elementit si vijon:

 Kollonat e pa perfshira ne flake: shiko B.2;

 Traret e pa perfshire ne flake: shiko B.3;
 Kollonat e perfshira ne flake: shiko B.4;
 Traret e perfshire plotesisht ose pjeserisht ne flake: shiko B.5.

Rastet e tjera mund te trajtohen ne menyre analogjike, duke perdorur pershtatjet e duhura te
trajtimeve te dhena ne B.2 deri B.5.

(5) Fluksi i nxehtesise rrezatuese If prej nje hapje duhet te percaktohet prej:

If = ϕf εf(1 – az ) σTf
4
(B.3)

ku:

ϕf eshte faktori i pergjithshem i konfigurimit te elementit per transferimin e nxehtesise

rrezatuese prej asaj hapje;
εf eshte shperndarja e nxehtesise e hapjes;
az eshte absorbimi i flakeve;
Tf eshte temperatura e zjarrit [K] prej aneksit B te EN 1991-1-2.

(6) Shperndarja e nxehtesise εf e nje hapje duhet te merret sa njesia, shiko aneksin B te EN
1991-1-2.

(7) Absorbimi az i flakeve duhet te percaktohet prej B.2 deri B.5 sipas rastit.

B.1.4 Faktoret e pergjithshem te konfigurimit

(1) Faktori i pergjithshem i konfigurimit ϕf i nje elementi per transferimin e nxehtesise rrezatuese
prej nje hapje duhet te percaktohet prej:

φf =
(C1ϕ f,1 + C2ϕ f,2 ) d1 + (C3ϕ f,3 + C4ϕ f,4 ) d2 (B.4)
(C1 + C2 ) d1 + (C3 + C4 ) d2
ku:

ϕf,i eshte faktori i konfigurimit te faqes se elementit i per ate hapje, shiko aneksin G te EN
1991-1-2;

51
 S SH EN 1993-1-2:2005

di eshte dimensioni i seksionit terthor te faqes se elementit i ;

Ci eshte koeficienti i mbrojtjes te faqes se elementit i si vijon:

 per nje faqe te mbrojtur: Ci = 0

 per nje faqe te pambrojtur: Ci = 1

(2) Faktori i konfigurimit ϕf, i per nje faqe elementi prej se ciles hapja nuk eshte e dukeshme
duhet te merret si zero.

(3) Faktori i pergjithshem i konfigurimit ϕz i nje elementi per transferimin e nxehtesise rrezatuese
prej nje flake duhet te percaktohet prej:

φz =
(C1ϕz, 1 + C2ϕz, 2 ) d1 + (C3ϕz, 3 + C4ϕz, 4 ) d2 (B.5)
(C1 + C2 ) d1 + (C3 + C4 ) d2
ku:

ϕz,i eshte faktori i konfigurimit te faqes se elementit i per ate flake, shiko aneksin G te EN
1991-1-2.

(4) Faktoret e konfigurimit ϕz, i te faqeve te veçanta te elementit per transferimin e nxehtesise
rrezatuese prej flakeve mund te bazohen ne dimensionet e flakes ekuivalente drejtkendore.
Dimensionet dhe pozicionet e drejtkendeshave ekuivalente qe perfaqesojne ballin dhe anet e nje
flake per kete qellim duhet te percaktohen siç jepen ne B.2 per kollonat dhe B.3 per traret. Per te
gjitha qellimet e tjera, duhet te perdoren dimensionet e flakes prej aneksit B te EN 1991-1-2.

(5) Faktori i konfigurimit ϕz, i per nje faqe elementi prej se ciles flaka nuk eshte e dukeshme
duhet te merret si zero.

(6) Nje faqe elementi mund te jete e mbrojtur me nje perde nxehtesie, shiko 4.2.5.4.) Nje faqe
elementi qe eshte menjehere ngjitur me murin e ndarjes mund te trajtohet gjithashtu si e
mbrojtur, me kusht qe nuk ka hapje ne kete pjese te murit. Te gjitha faqet e tjera te elementit
duhet te trajtohen si te pambrojtura.

B.2 Kollona e paperfshire ne flake

B.2.1 Transferimi i nxehtesise rrezatuese

(1) Duhet te behet nje dallim midis kollones te pozicionuar ne anen e kundert te nje hapje dhe nje
kollone te pozicionuar midis hapjeve.
SHENIM: Ilustrim eshte dhene ne figuren B.2

(2) Ne qofte se kollona eshte ne anen e kundert te nje hapje fluksi i nxehtesise rrezatuese Iz prej
flakes duhet te percaktohet prej:

I z = ϕz ε z σ T z
4
(B.6)

ku:

ϕz eshte faktori i pergjithshem i konfigurimit te kollones per nxehtesi prej flakes, shiko B.1.4;
εz eshte shperndarja e flakes, shiko B.2.3.
Tz eshte temperatura e flakes [K] prej B.2.3.

52
 S SH EN 1993-1-2:2005

SHENIM: Ilustrim eshte dhene ne figuren B.3.

(3) Ne qofte se kollona eshte midis hapjeve fluksi total i nxehtesise rrezatuese Iz prej flakeve ne
secilen ane duhet te percaktohet prej:

Iz = (ϕz,m εz,m + ϕz,n εz,n) σTz

4
(B.7)

ku:

ϕz,m eshte faktori i pergjithshem i konfigurimit te kollones per nxehtesine prej flakeve ne
anen m, shiko B.1.4;
ϕz,n eshte faktori i pergjithshem i konfigurimit te kollones per nxehtesine prej flakeve ne
anen n, shiko B.1.4;
εz,m eshte shperndarja totale e flakeve ne anen m, shiko B.2.2;
εz,n eshte shperndarja totale e flakeve ne anen n, shiko B.2.2.

SHENIM: Ilustrim eshte dhene ne figuren B.4.

B.2.2 Perhapja e flakes

(1) Ne qofte se kollona eshte ne anen e kundert te nje hapje, perhapja e flakes εz duhet te
percaktohet prej shprehjes per ε te dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2, duke perdorur
dendesine e flakes λ tek niveli i pjeses se siperme te hapjeve. Me kusht qe nuk ka strehe ose
ballkon siper hapjes, λ mund te merret si vijon:

 per kushtin "pa rryma ajri te detyruara":

λ = 2h / 3 (B.8a)

 per kushtin "me rryma ajri te detyruara"::

λ=x por λ ≤ h x/z (B.8b)

ku h, x dhe z jane siç jepen ne aneksin B te EN 1991-1-2.

53
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura B.2: Pozicionet e kollones

a) Kushti "pa rryma ajri te detyruara"

Hapjet

1) Kollone ne anen e kundert te hapjes Flaket

Hapje m Hapje n

Ana m e flakes Ana n e flakes

2) Kollone midis hapjeve

a) Kushti "me rryma ajri te detyruara"

Hapjet

1) Kollone ne anen e kundert te hapjes Flaket

Hapje m Hapje n

Ana m e flakes Ana n e flakes

2) Kollone midis hapjeve

54
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura B.3: Kollone ne anen e kundert te hapjes

a) Kushti "pa rryma ajri te detyruara"

Kollona
Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent
Kollona Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

prerje planimetri

1) me mur siper dhe h < 1,25w

Kollona
Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent
Kollona Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

prerje planimetri

2) me mur siper dhe h > 1,25w ose pa mur siper

b) Kushti "me rryma ajri te detyruara"

Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

Faqja e drejtkendeshit Kollona

Kollona ekuivalent

prerje planimetri

55
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura B.4: Kollone midis hapjeve

a) "Pa rryma ajri te detyruara"

Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

Kollona

prerje planimetri

1) me mur siper dhe h < 1,25w

Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

Kollona

prerje planimetri

2) me mur siper dhe h > 1,25w ose pa mur siper

b) Kushti "me rryma ajri te detyruara"

Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

Faqja e drejtkendeshit
ekuivalent

Kollona

prerje planimetri

56
 S SH EN 1993-1-2:2005

(2) Ne qofte se kollona eshte midis dy hapjeve, perhapja totale εz,m dhe εz,n e flakeve ne anet m
dhe n duhet te percaktohet prej shprehjes per ε te dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2 duke
perdorur nje vlere per dendesine totale te flakes λ si vijon:

m
 per anen m : λ= ∑
i =1
λi (B.9a)

n
 per anen n : λ= ∑
i =1
λi (B.9b)

ku:

m eshte numri i hapjeve ne anen m;

n eshte numri i hapjeve ne anen n;
λi eshte dendesia e flakes per hapjen i .

(3) Dendesia e flakes λi duhet te merret si vijon:

 per kushtin "pa rryma te detyruara ajri":

λi = w i (B.10a)

 per kushtin "me rryma te detyruara ajri":

λi = wi + 0,4 s (B.10b)

ku:

wi eshte gjeresia e hapjes;

s eshte distanca horizontale nga aksi qendror i kollones tek muri i ndarjes ne zjarr, shiko
figuren B.1.

B.2.3 Temperatura e flakes

(1) Temperatura e flakes Tz duhet te merret si temperatura ne aksin e flakes e marre prej
shprehjes per Tz te dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2, per kushtin "pa rryma te detyruara ajri"
ose per kushtin "me rryma te detyruara ajri" sipas rastit, ne nje distance l prej hapjes, te matur
gjate aksit te flakes, si vijon:

 per kushtin "pa rryma te detyruara ajri":

l=h/2 (B.11a)

 per kushtin "me rryma te detyruara ajri":

- per nje kollone ne anen e kundert te hapjes:

l=0 (B.11b)

- per nje kollone midis hapjeve l eshte distanca gjate aksit te flakes deri tek nje pike ne distance
horizontale s prej murit te ndarjes ne zjarr. Me kusht qe te mos kete strehe ose ballkon siper
hapjes:

57
 S SH EN 1993-1-2:2005

l=sX/x (B.11c)

ku X dhe x jane as dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2.

B.2.4 Absorbimi i flakes

(1) Per kushtin "pa rryma te detyruara ajri", absorbimi i flakes az duhet te merret si zero.

(2) Per kushtin "me rryma te detyruara ajri", absorbimi i flakes az duhet te merret si i barabarte
me perhapjen εz te flakes perkatese, shiko B.2.2.

B.3 Trau i pa perfshire ne flake

B.3.1 Transferimi i nxehtesise rrezatuese

(1) Gjate gjithe B.3 eshte supozuar qe niveli i fundit te traut nuk eshte poshte nivelit te siperm te
hapjeve ne ndarjen ne zjarr.

(2) Duhet te behet nje dallim midis nje trau qe eshte paralel me murin e jashtem te ndarjes ne
zjarr dhe nje trau qe eshte perpendikular me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, shiko figuren
B.5.

(3) Ne qofte se trau eshte paralel me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, temperatura mesatare
e elementit prej çeliku Tm duhet te percaktohet per nje pike ne gjatesine e traut direkt siper
qendres te hapjes. Per kete rast fluksi i nxehtesise rrezatuese Iz prej flakes duhet te percaktohet
prej:

I z = ϕz ε z σ T z
4
(B.12)

ku:

ϕz eshte faktori i pergjithshem i konfigurimit per flaken direkt perballe traut, shiko B.1.4;
εz eshte shperndarja e flakes, shiko B.3.2.
Tz eshte temperatura e flakes prej B.3.3 [K].

(4) Ne qofte se trau eshte perpendikular me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, temperatura
mesatare ne tra duhet te percaktohet ne nje seri pikash çdo 100 mm gjate gjatesise te traut.
Temperatura mesatare e elementit prej çeliku Tm duhet te merret atehere si maksimumi i ketyre
vlerave. Per kete rast fluksi i nxehtesise rrezatuese Iz prej flakes duhet te percaktohet prej:

Iz = (ϕz,m εz,m + ϕz,n εz,n) σTz

4
(B.13)

ku:

ϕz,m eshte faktori i pergjithshem i konfigurimit te traut per nxehtesine prej flakeve ne
anen m, shiko B. 3.2;
ϕz,n eshte faktori i pergjithshem i konfigurimit te traut per nxehtesine prej flakeve ne
anen n, shiko B.1.4;
εz,m eshte shperndarja totale e flakeve ne anen m, shiko B.3.3;
εz,n eshte shperndarja totale e flakeve ne anen n, shiko B.3.3.
Tz eshte temperatura e flakes [K] , shiko B.3.4.

58
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura B.5: Trau i pa perfshire ne flake

a) "Pa rryma ajri te detyruara"

Balli i drejtkendeshit
ekuivalent Ana e drejtkendeshit
ekuivalent

Trau

Balli i drejtkendeshit
ekuivalent

Trau

prerje planimetri
Ana e drejtkendeshit
ekuivalent
1) me mur siper dhe h < 1,25w

Ana e drejtkendeshit
ekuivalent
Trau

Balli i drejtkendeshit
Balli i drejtkendeshit ekuivalent
ekuivalent
Trau

prerje planimetri Ana e drejtkendeshit

ekuivalent
2) me mur siper dhe h > 1,25w ose pa mur siper

b) Kushti "me rryma ajri te detyruara"

Balli i drejtkendeshit
ekuivalent

Trau

Balli i drejtkendeshit Ana e drejtkendeshit

ekuivalent ekuivalent

Trau

prerje
Ana e drejtkendeshit
ekuivalent planimetri

59
 S SH EN 1993-1-2:2005

B.3.2 Emetimi i flakes

(1) Ne qofte se trau eshte paralel me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, siper nje hapje,
emetimi i flakes εz duhet te percaktohet prej shprehjes per ε te dhene ne aneksin B te EN 1991-
1-2, duke perdorur nje vlere per dendesine e flakes λ ne nivelin e siperm te hapjes. Me kusht qe
nuk ka strehe ose ballkon siper hapjes, λ mund te merret si vijon:

 per kushtin "pa rryma te detyruara ajri":

λ = 2h / 3 (B.14a)

 per kushtin "me rryma te detyruara ajri":

λ = x por λ ≤ hx / z (B.14b)

ku h, x dhe z jane siç jepen ne aneksin B te EN 1991-1-2

(2) Ne qofte se trau eshte perpendikular me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, midis dy
hapjeve, emetimet totale εz,m dhe εz,n te flakeve ne anet m dhe n duhet te percaktohen prej
shprehjes per ε te dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2, duke perdorur nje vlere per dendesine e
flakes λ si vijon:

m
 per anen m : λ = ∑
i =1
λi (B.15a)

n
 per anen n : λ = ∑
i =1
λi (B.15b)

ku:
m eshte numri i hapjeve ne anen m;
n eshte numri i hapjeve ne anen n;
λi eshte gjeresia e hapjes i .

(3) Dendesia e flakes λi duhet te merret si vijon:

 per kushtin "pa rryma te detyruara ajri":

λi = w i (B.16a)

 per kushtin "me rryma te detyruara ajri":

λi = wi + 0,4 s (B.16b)

ku:
wi eshte gjeresia e hapjes;
s eshte distanca horizontale nga muri i ndarjes ne zjarr tek pika nen konsiderim ne tra,
shiko figuren B.5.

B.3.3 Temperatura e flakes

(1) Temperatura e flakes Tz duhet te merret si temperatura ne aksin e flakes e marre prej

60
 S SH EN 1993-1-2:2005

shprehjes per Tz te dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2, per kushtin "pa rryma te detyruara
ajri" ose per kushtin "me rryma te detyruara ajri" sipas rastit, ne nje distance l prej hapjes, te
matur gjate aksit te flakes, si vijon:

 per kushtin "pa rryma te detyruara ajri":

l=h/2 (B.17a)

 per kushtin "me rryma te detyruara ajri":

- per nje tra paralel me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, siper nje hapje:

l=0 (B.17b)

- per nje tra perpendikular me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, midis hapjeve l eshte distanca
gjate aksit te flakes deri tek nje pike ne distance horizontale s prej murit te ndarjes ne zjarr. Me
kusht qe te mos kete strehe ose ballkon siper hapjes:

l=sX/x (B.17c)

ku X dhe x jane dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2.

B.2.4 Absorbimi i flakes

(1) Per kushtin "pa rryma te detyruara ajri", absorbimi i flakes az duhet te merret si zero.

(2) Per kushtin "me rryma te detyruara ajri", absorbimi i flakes az duhet te merret si i barabarte
me perhapjen εz te flakes perkatese, shiko B.3.2.

B.4 Kollona e perfshire ne flake

(1) Fluksi i nxehtesise rrezatuese Iz prej flakeve duhet te percaktohet prej:

Iz =
( I z, 1 + I z, 2 ) ⋅ d1 + ( I z, 3 + I z, 4 ) ⋅ d2 (B.18)
(C1 + C2 ) ⋅ d1 + (C3 + C4 ) ⋅ d2
me:

Iz,1 = C1 εz,1 σTz

4

Iz,2 = C2 εz,2 σTz

4

Iz,3 = C3 εz,3 σTo

4

Iz,4 = C4 εz,4 σTz

4

ku:

Iz,i eshte fluksi i nxehtesise rrezatuese prej flakes ne faqen e kollones i;

εz,i eshte emetimi i flakeve ne lidhje me faqen i te kollones;
i eshte treguesi i faqes te kollones (1), (2), (3) ose (4);
Ci eshte koeficienti mbrojtes i faqes te elementit i , shiko B.1.4;
Tz eshte temperatura e flakes [K];
To eshte temperatura e flakes tek hapja [K] prej aneksit B te EN 1991-1-2.

61
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura B.6: Kollone e perfshire ne flake

a) "Pa rryma ajri te detyruara"

λ4 d1 λ3

λ4 d1 λ3

λ1
d2

λ2 flaka kollona

flaka
planimetri prerje

b) Kushti "me rryma ajri te detyruara"

λ4 d1 λ3 λ3

λ1
d2
flaka aksi i flakes
λ2

flaka
planimetri prerje

1) Aksi i flakes nderpret aksin e kollones poshte pjeses se siperme te hapjes

λ4 d1 λ3 λ3

λ1
d2
λ4 aksi i flakes
λ2

flaka flaka

planimetri prerje

2) Aksi i flakes nderpret aksin e kollones siper pjeses se siperme te hapjes

62
 S SH EN 1993-1-2:2005

(2) Emetimi flakeve εz,i dhe εz,n per secilen ane 1, 2, 3 dhe 4 te kollones duhet te percaktohet
prej shprehjes per ε te dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2, duke perdorur nje dendesi te flakes
λ te barabarte me dimensionin λi te treguar ne figuren B.6 qe korespondon me faqen i te
kollones.

(3) Per kushtin "pa rryma te detyruara ajri" duhet te perdoren vlerat e λi tek niveli i siperm i
hapjes, shiko figuren B.6(a).

(4) Per kushtin "me rryma te detyruara ajri" ne qofte se niveli i nderprerjes te aksit te flakes dhe
aksit qendror te kollones eshte poshte nivelit te siperm te hapjes, duhet te perdoren vlerat e λi
tek niveli i nderprerjes, shiko figuren B.6(b)(1). Ne te kundert duhet te perdoren vlerat e λi tek
niveli i siperm i hapjes, shiko figuren B.6(b)(2), perveç se ne qofte se λ4 < 0 tek ky nivel ku duhet
te perdoret λ4 = 0.

(5) Temperatura e flakes Tz duhet te merret si temperatura e aksit te flakes te marre prej
shprehjes per Tz te dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2 per kushtin "pa rryma te detyruara ajri"
ose "me rryma te detyruara ajri" sipa rastit, ne nje distance l prej hapjes, te matur gjate aksit te
flakes, si vijon:
 per kushtin "pa rryma te detyruara ajri":

l=h/2 (B.19a)

 per kushtin "me rryma te detyruara ajri":, l eshte distanca gjate aksit te flakes deri tek
niveli ku eshte matur λi. Me kusht qe nuk ka strehe ose ballkon mbi hapjen:

l = (λ3 + 0,5 d1) X / x por l ≤ 0,5 h X / z (B.19b)

ku h , X , x dhe z jane siç jane dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2.

(6) Absorbimi az i flakeve duhet te percaktohet prej:

ε z, 1 + ε z, 2 + ε z, 3
az = (B.20)
3
ku εz,1 , εz,2 dhe εz,3 jane emetimet e flakes per faqet e kollones 1, 2, dhe 3.

B.5 Trau i perfshire plotesisht ose pjeserisht ne flake

B.5.1 Transferimi i nxehtesise rrezatuese

B.5.1.1 Te pergjitheshme

(1) Gjate gjithe B.5 supozohet qe niveli i poshtem i traut nuk eshte poshte nivelit te pjeses se
siperme te hapjeve ngjitur ne ndarjen ne zjarr.

(2) Duhet te behet nje dallim midis nje trau qe eshte paralel me murin e jashtem te ndarjes ne
zjarr dhe nje trau qe eshte perpendikular me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, shiko figuren
B.7.

(3) Ne qofte se trau eshte paralel me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, temperatura mesatare
Tm duhet te percaktohet per nje pike ne gjatesine e traut direkt siper qendres te hapjes.

63
 S SH EN 1993-1-2:2005

(4) Ne qofte se trau eshte perpendikular me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr, vlera e
temperatures mesatare duhet te percaktohet tek nje seri pikash çdo 100 mm gjate gjatesise se
traut. Maksimumi i ketyre vlerave duhet te pranohet atehere si temperatura mesatare e elementit
prej çeliku Tm .

(5) Fluksi i nxehtesise rrezatuese Iz prej flakes duhet te percaktohet prej:

Iz =
( I z, 1 + I z, 2 ) ⋅ d1 + ( I z, 3 + I z, 4 ) ⋅ d2 (B.21)
(C1 + C2 ) ⋅ d1 + (C3 + C4 ) ⋅ d2
ku:

Iz,i eshte fluksi i nxehtesise rrezatuese prej flakes ne faqen e traut i ;

i eshte treguesi i faqes se traut (1), (2), (3) ose (4).

B.5.1.2 Kushti "pa rryma te detyruara ajri"

(1) Per kushtin "pa rryma te detyruara ajri", duhet te behet nje dallim midis atyre rasteve ku pjesa
e siperme e flakes eshte siper nivelit te pjeses se siperme te traut dhe atyre kur ai eshte poshte
ketij niveli.

(2) Ne qofte se pjesa e siperme e flakes eshte siper nivelit te pjeses se siperme te traut duhet te
aplikohen ekuacionet e meposhteme:

Iz,1 = C1 εz,1 σ To
4
(B.22a)

Iz,2 = C2 εz,2 σ Tz,2

4
(B.22b)

Iz,3 = C3 εz,3 σ (Tz,1 + Tz,2 ) / 2

4 4
(B.22c)

Iz,4 = C4 εz,4 σ (Tz,1 + Tz,2 ) / 2

4 4
(B.22d)

ku:

εz,i eshte fluksi i flakes ne lidhje me faqen i te traut, shiko B.5.2;

To eshte temperatura e flakes tek hapja [K] prej aneksit B te EN 1991-1-2;
Tz,1 eshte temperatura e flakes tek hapja [K] prej aneksit B te EN 1991-1-2, niveli me
pjesen e poshteme te traut
Tz,2 eshte temperatura e flakes tek hapja [K] prej aneksit B te EN 1991-1-2, niveli me
pjesen e siperme te traut.

(3) Ne rastin e nje trau paralel me murin e jashtem te ndarjes ne zjarr C4 mund te merret si zero
ne qofte se trau eshte menjehere ngjitur me murin, shiko figuren B.7.

64
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura B.7: Trau i perfshire ne flake

a) Kushti "pa rryma ajri te detyruara"

λ3 d1 λ4
λ3 d 1 λ4
λ2
d2

λ1
Hapje
Flaka

Pamje Prerje

1) Trau perpendikular me murin 2) Trau paralel me murin

λ3 d1
λ3 d1 λ4
λ2
d2 hz d2

λ1 λ1

Flaka Flaka

Prerje Prerje

3) Maja e flakes poshte traut 4) Trau ngjitur me murin

a) Kushti "me rryma ajri te detyruara"

Siperfaqja e siperme e flakes

λ2
d2 d2
λ1
λ3 d1 λ1
λ3 d1 λ4

Flaka Flaka
Prerje Prerje

1) Trau jo ngjitur me murin 2) Trau ngjitur me murin

(4) Ne qofte se pjesa e siperme e flakes eshte poshte traut duhet te aplikohen ekuacionet e
meposhteme:

65
 S SH EN 1993-1-2:2005

Iz,1 = C1 εz,1 σ To4 (B.23a)

Iz,2 = 0 (B.23b)
Iz,3 = (hz / d2) C3 εz,3 σ
4 4
(Tz,1 + Tx ) /2 (B.23c)
Iz,4 = (hz / d2) C4 εz,4 σ
4 4
(Tz,1 + Tx ) /2 (B.23d)

ku:

Tx eshte temperatura e flakes tek maja e flakes [813 K];

hz eshte lartesia e pjeses se siperme te flakes mbi fundin e traut.

B.5.1.3 Kushti "me rryma te detyruara ajri"

(1) Per kushtin "me rryma te detyruara ajri", ne rastin e trareve paralel me murin e jashtem te
ndarjes ne zjarr duhet te behet nje dallim midis atyre te ngjitur menjehere me murin dhe atyre jo
te ngjitur menjehere me ate.
SHENIM: Ilustrimet jane dhene ne figuren B.7.

(2) Per nje tra paralel me murin, por jo te ngjitur menjehere me ate, ose per nje tra perpendikular
me murin duhet te aplikohen ekuacionet e meposhteme:

Iz,1 = C1 εz,1 σ To
4
(B.24a)

Iz,2 = C2 εz,2 σ Tz,2

4
(B.24b)

Iz,3 = C3 εz,3 σ C3 (Tz,1 + Tz,2 ) / 2

4 4
(B.24c)
Iz,4 = C4 εz,4 σ C3
4 4
(Tz,1 + Tz,2 ) /2 (B.24d)

(3) Ne qofte se trau eshte paralel me murin dhe ngjitur menjehere me ate, vetem faqja e
poshteme duhet te merret si e perfshire ne zjarr, por nje ane dhe pjesa e siperme duhet te
merren si te ekspozuara ne transferimin e nxehtesise rrezatuese prej siperfaqes se siperme te
flakes, shiko figuren B.7(b)(2). Keshtu:

Iz,1 = C1 εz,1 σ To
4
(B.25a)
Iz,2 = ϕz,2 C2 εz,2 σ
4
Tz,2 (B.25b)
Iz,3 = ϕz,3 C3 εz,3 σ
4 4
(Tz,1 + Tz,2 ) /2 (B.25c)
Iz,4 = 0 (B.25d)

ku ϕz,i eshte faktori i konfigurimit ne lidhje me siperfaqen e siperme te flakes, per faqen i te traut,
prej aneksit G te EN 1991-1-2.

B.5.2 Emetimi i flakes

(1) Emetimi i flakes εz,i per secilen nga faqet 1, 2, 3 dhe 4 te traut duhet te percaktohet nga
shprehja per ε te dhene ne aneksin B te EN 1991-1-2, duke perdorur nje dendesi flake λ te
barabarte me dimensionin λi te treguar ne figuren B.7 qe korespondon me faqen i te traut.

B.5.3 Absorbimi i flakes

(1) Absorbimi i flakes az duhet te percaktohet nga:

-0,3h
az = 1 − e (B.26)
ku h eshte lartesia e hapjes. Shiko figuren B.7b) (lartesia eshte shenuar si λ1).

66
 S SH EN 1993-1-2:2005

ANEKSI C [informativ] ÇELIKU INOKS

C.1 Te pergjitheshme
(1) Vetite termike dhe mekanike te çeliqeve te meposhtem inoks jane dhene ne kete aneks:
1.4301, 1.4401, 1.4571, 1.4003 dhe 1.4462.

SHENIM: Per te tjere çeliqe inoks sipas EN 1993-1-4 mund te perdoren vetite mekanike te dhena
ne 3.2. Vetite termike mund te merren prej ketij aneksi.

(2) Vlerat e vetive te materialit te dhena ne kete aneks duhet te trajtohen si karakteristike.
o
(3) Vetite mekanike te çelikut ne 20 C duhet te merren si ato te dhena ne EN 1993-1-4 per
projektim ne temperature normale.

C.2 Vetite mekanike te çelikut

C.2.1 Vetite e rezistences dhe deformimit

(1) Per shkalle te nxehjes midis 2 dhe 50 K/min, vetite e rezistences dhe deformimit te çelikut
inoks ne temperatura te rritura duhet te merren nga maredhenia sforcim-deformim e dhene ne
figuren C.1.

SHENIM: Per rregullat e ketij standardi supozohet qe shkallet e nxehjes bien brenda kufinjve te
caktuar.

(2) Kjo maredhenie duhet te perdoret per te percaktuar rezistencat ne terheqje, shtypje, moment
ose prerje.
o
(3) Tabela C.1 jep faktoret e reduktimit, te lidhur me vleren e duhur ne 20 C per maredhenien
sforcim-deformim te disa çeliqeve ne temperatura te rritura si me poshte:
o
 pjerresia e shkalles lineare elastike, e lidhur me pjerresine ne 20 C: kE,θ = Ea,θ / Ea
o
 rezistenca prove, e lidhur me rezistencen ne rrjedhshmeri ne 20 C: k0.2p,θ = f0.2p,θ / fy
o
 rezistenca ne terheqje, e lidhur me rezistenca ne terheqje ne 20 C: ku,θ = fu.,θ / fu

(4) Per perdorimin e metodave te thjeshta llogaritese tabela C.1 jep faktorin korigjues gives the
correction factor k2%.,θ per percaktimin e t rezistences ne rrjedhshmeri duke perdorur:

fy.,θ = f0.2p,θ + k2%.,θ (fu.,θ − f0.2p,θ ) (C.1)

(5) Per perdorimin e metodave te avancuara llogaritese tabela C.2 jep vlerat shtese per
maredhenien sforcim-deformim te disa çeliqeve ne temperatura te rritura si me poshte:
o
 pjerresia ne rezistencen prove, e lidhur me pjerresine ne 20 C: kEct,θ = Ect,θ / Ea
 deformimi fundor: εu,θ

C.2.2 Masa njesi

(1) Masa njesi e çelikut ρa mund te konsiderohet te jete e pavarur nga temperatura e çelikut.
Mund te merret vlera e meposhteme:

ρa = 7850 kg/m3

67
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura C.1: Maredhenia sforcim-deformim per çelikun inoks ne temperatura te rritura

Gama e deformimit Sforcimi σ Moduli tangent Et

E ⋅ε (
E 1+ a ⋅ εb − a ⋅b ⋅ εb )
ε ≤ εc,θ
1+ a ⋅ εb
(1 + a ⋅ ε ) b 2

d ⋅ ( ε u,θ − ε )
( )
2
f0.2p,θ – e + (d / c) c 2 − ε u,θ − ε
εc,θ < ε ≤ εu,θ
( )
2
[a – (εy,θ – ε) ]
2 2 0,5 c c 2 − ε u,θ − ε
Parametrat εc,e = f0.2p,θ / Ea,θ

=
Ea,θ −f0.2p,θ
a = b
(1− ε c,θ Ect,θ / f0.2p,θ )Ea,θ εc,θ
f0.2p,θ ε c,θ
b
(Ea,θ εa,θ /f0.2p,θ −1)f0.2p,θ
 e 
c = (εu,θ – εc,θ)  ε y,θ − ε c,θ +  d = e (εu,θ – εc,θ) Ect,θ + e2
2 2
Funksionet
 Ect,θ 
 
( fu,θ − f0.2p,θ )
2

e=
(εu,θ −ε c,θ )Ect,θ −2( fu,θ − f0.2p,θ )

Sforcimi σ

fy,0

f0.2p,0 α Ect,0 = tanα

α Ea,0 = tanα
εc,0 εu,0 Deformimi ε

Treguesi: fu,θ eshte rezistenca ne terheqje;

f0.2p,θ eshte rezistenca prove ne deformimin plastik 0.2%;
Ea,θ eshte pjerresia e games lineare elastike;
Ect,θ eshte pjerresia ne rezistencen prove;
εc,θ eshte deformimi total ne rezistencen prove;
εu,θ eshte deformimi fundor;

68
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela C.1: Faktoret per percaktimin e deformimit te çelikut inoks ne temperatura territura

Temperatura Faktori i reduktimit Faktori i reduktimit Faktori i reduktimit Faktori per

e çelikut (ne lidhje me Ea)per per rezistencen per rezistencen ne percaktimin e
prove (ne lidhje me terheqje (ne lidhje rezistences ne
pjerresine e games
θa lineare elastike
fy) me fu) rrjedhshmeri fy,θ
kE,θ = Ea,θ / Ea k0.2p,θ = f0.2p,θ / fy ku,θ = fu,θ / fu k2%, θ
Marka 1.4301
20 1,00 1,00 1,00 0,26
100 0,96 0,82 0,87 0,24
200 0,92 0,68 0,77 0,19
300 0,88 0,64 0,73 0,19
400 0,84 0,60 0,72 0,19
500 0,80 0,54 0,67 0,19
600 0,76 0,49 0,58 0,22
700 0,71 0,40 0,43 0,26
800 0,63 0,27 0,27 0,35
900 0,45 0,14 0,15 0,38
1000 0,20 0,06 0,07 0,40
1100 0,10 0,03 0,03 0,40
1200 0,00 0,00 0,00 0,40
Marka 1.4401 / 1.4404
20 1,00 1,00 1,00 0,24
100 0,96 0,88 0,93 0,24
200 0,92 0,76 0,87 0,24
300 0,88 0,71 0,84 0,24
400 0,84 0,66 0,83 0,21
500 0,80 0,63 0,79 0,20
600 0,76 0,61 0,72 0,19
700 0,71 0,51 0,55 0,24
800 0,63 0,40 0,34 0,35
900 0,45 0,19 0,18 0,38
1000 0,20 0,10 0,09 0,40
1100 0,10 0,05 0,04 0,40
1200 0,00 0,00 0,00 0,40
Marka Marka 1.4571
20 1,00 1,00 1,00 0,25
100 0,96 0,89 0,88 0,24
200 0,92 0,83 0,81 0,22
300 0,88 0,77 0,80 0,24
400 0,84 0,72 0,80 0,22
500 0,80 0,69 0,77 0,21
600 0,76 0,66 0,71 0,21
700 0,71 0,59 0,57 0,25
800 0,63 0,50 0,38 0,35
900 0,45 0,28 0,22 0,38
1000 0,20 0,15 0,11 0,40
1100 0,10 0,075 0,055 0,40
1200 0,00 0,00 0,00 0,40
Marka 1.4571
– vazhdon tabela –

69
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela C.1: (vazhdimi i tabeles)

Temperatura Faktori i reduktimit Faktori i reduktimit Faktori i reduktimit Faktori per

e çelikut (ne lidhje me Ea)per per rezistencen per rezistencen ne percaktimin e
pjerresine e games prove (ne lidhje me terheqje (ne lidhje rezistences ne
θa lineare elastike fy) me fu) rrjedhshmeri fy,θ
kE,θ = Ea,θ / Ea k0.2p,θ = f0.2p,θ / fy ku,θ = fu,θ / fu k2%, θ
Marka 1.4003
20 1,00 1,00 1,00 0,37
100 0,96 1,00 0,88 0,37
200 0,92 1,00 0,88 0,37
300 0,88 0,98 0,86 0,37
400 0,84 0,91 0,83 0,42
500 0,80 0,80 0,81 0,40
600 0,76 0,45 0,42 0,45
700 0,71 0,19 0,21 0,46
800 0,63 0,13 0,12 0,47
900 0,45 0,10 0,11 0,47
1000 0,20 0,07 0,09 0,47
1100 0,10 0,035 0,045 0,47
1200 0,00 0,00 0,00 0,47
Marka 1.4462
20 1,00 1,00 1,00 0,35
100 1,00 0,96 0,93 0,35
200 0,92 0,80 0,85 0,32
300 0,88 0,75 0,83 0,30
400 0,84 0,72 0,82 0,28
500 0,80 0,65 0,71 0,30
600 0,76 0,56 0,57 0,33
700 0,71 0,37 0,38 0,40
800 0,63 0,26 0,29 0,41
900 0,45 0,10 0,12 0,45
1000 0,20 0,03 0,04 0,47
1100 0,10 0,015 0,02 0,47
1200 0,00 0,00 0,00 0,47

70
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela C.2: Faktori i reduktimit dhe deformimi fundor per metodat e avancuara llogaritese

Temperatura e çelikut Faktori i reduktimit (ne lidhje Deformimi fundor k0.2p,θ

me Ea) per pjerresine e games
εu,θ
θa lineare elastike
kEct,θ = Ect,θ / Ea [−]
Marka 1.4301
20 0,11 0,40
100 0,02 0,40
200 0,02 0,40
300 0,02 0,40
400 0,02 0,40
500 0,02 0,40
600 0,02 0,35
700 0,02 0,30
800 0,02 0,20
900 0,02 0,20
1000 0,02 0,20
1100 0,02 0,20
1200 0,02 0,20
Marka 1.4401 / 1.4404
20 0,050 0,40
100 0,049 0,40
200 0,047 0,40
300 0,045 0,40
400 0,030 0,40
500 0,025 0,40
600 0,020 0,40
700 0,020 0,30
800 0,020 0,20
900 0,020 0,20
1000 0,020 0,20
1100 0,020 0,20
1200 0,020 0,20
Marka 1.4571
20 0,060 0,40
100 0,060 0,40
200 0,050 0,40
300 0,040 0,40
400 0,030 0,40
500 0,025 0,40
600 0,020 0,35
700 0,020 0,30
800 0,020 0,20
900 0,020 0,20
1000 0,020 0,20
1100 0,020 0,20
1200 0,020 0,20
– vazhdon tabela –

71
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela C.2: (vazhdimi i tabeles)

Temperatura e çelikut Faktori i reduktimit (ne lidhje Deformimi fundor k0.2p,θ

me Ea) per pjerresine e games
εu,θ
θa lineare elastike
kEct,θ = Ect,θ / Ea [−]
Marka 1.4003
20 0,55 0,20
100 0,030 0,20
200 0,030 0,20
300 0,030 0,20
400 0,030 0,15
500 0,030 0,15
600 0,030 0,15
700 0,030 0,30
800 0,030 0,15
900 0,030 0,15
1000 0,030 0,15
1100 0,030 0,15
1200 0,030 0,15
Marka 1.4462
20 0,100 0,20
100 0,070 0,20
200 0,037 0,20
300 0,035 0,20
400 0,033 0,20
500 0,030 0,20
600 0,030 0,20
700 0,025 0,15
800 0,025 0,15
900 0,025 0,15
1000 0,025 0,15
1100 0,025 0,15
1200 0,025 0,15

C.3 Vetite termike

C.3.1 Zgjatimi termik

(1) Zgjatimi termik i çelikut inoks austenitik Δl / l mund te percaktohet si me poshte:

Δl / l = (16 + 4,79×10-3 θa − 1,243×10-6 θa2 )×(θa − 20) 10-6 (C.1)

ku:
o
l eshte gjatesia ne 20 C;
Δl eshte dilatacioni i detyruar nga temperatura;
θa o
eshte temperatura e çelikut [ C].

SHENIM: Ndryshimi i zgjatimit termik me temperaturen eshte ilustruar ne figuren C.2.

72
 S SH EN 1993-1-2:2005

Figura C.2: Zgjatimi termik i çelikut inoks si nje funksion i temperatures

Zgjatimi Δl / l [−]

o
Temperatura [ C]
C.3.2 Nxehtesia specifike

(1) Nxehtesia specifike e çelikut inoks ca mund te percaktohet si me poshte:

ca = 450 + 0,280×θa − 2,91×10 θa + 1,34 ×10 θa

-4 2 -7 3
J/kgK (C.2)

ku:

θa eshte temperatura e çelikut [ C].

o

SHENIM: Ndryshimi i nxehtesise specifike me temperaturen eshte ilustruar ne figuren C.3.

Figura C.3: Nxehtesia specifike e çelikut inoks si nje funksion i temperatures

Nxehtesia specifike [J/kgK]

o
Temperatura [ C]
C.3.3 Percjellshmeria termike

(1) Percjellshmeria termike e çelikut inoks λa mund te percaktohet si me poshte:

λa = 14,6 + 1,27×10-2 θa W/mK (C.3)

73
 S SH EN 1993-1-2:2005

ku:
θa o
eshte temperatura e çelikut [ C].

SHENIM: Ndryshimi i percjellshmerise termike me temperaturen eshte ilustruar ne figuren C.4.

Figura C.4: Percjellshmeria termike e çelikut inoks si nje funksion i temperatures

Percjellshmeria termike [W/mK]

o
Temperatura [ C]

74
 S SH EN 1993-1-2:2005

ANEKSI D [informativ] XHUNTIMET

D.1 Xhuntimet e bulonuara

(1) Shkaterrimi i seksionit-neto tek brimat e fiksuesit nuk ka nevoje te konsiderohet, me kusht qe
te kete nje fiksues ne çdo brime, sepse temperatura e çelikut eshte me e ulet tek xhuntimet per
shkak te prezences te materialit shtese.

D1.1 Rezistenca e projektimit te bulonave ne prerje

D1.1.1 Kategoria A: Tipi mbajtes

1) Rezistenca e projektimit te bulonave te ngarkuar ne prerje duhet te percaktohet prej:

γ
= Fν , Rd kb, θ   M2  
Fν , t, Rd    (D.1)
γ M, fi  
ku

kb, θ eshte faktori i redutimit i percaktuar per temperaturen e caktuar te bulonit nga Tabela
D.1;
Fv,Rd eshte rezistenca e projektimit ne prerje e bulonit per planin e prerjes te llogaritur duke
supozuar qe plani i prerjes kalon permes filetove te bulonit (tabela 3.4 e EN 1993-1-8);
γM2 eshte faktori pjesor ne temperature normale;
γM,fi eshte faktori pjesor per kushtet e zjarrit.

(2) Rezistenca e projektimit ne mbajtje e bulonave ne zjarr duhet te percaktohet prej:

γ
= Fb , Rd kb, θ   M2  
F b,t, Rd    (D.2)
γ M, fi  

ku :

Fb,Rd eshte percaktuar prej tabeles 3.4 te EN1993-1.8,

kb, θ eshte faktori i redutimit i percaktuar per temperaturen e caktuar te bulonit nga Tabela
D.1;

D1.1.2 Kategoria B: Rezistenca ne rreshqitje ne sherbim dhe rezistenca e kategorise C ne

gjendjen kufitare

(1) Xhuntimet me rezistence ne rreshqitje duhet te konsiderohen qe kane rreshqitur ne zjarr dhe
rezistenca e nje buloni te vetem duhet te percaktohet si per bulonat e tipit mbajtes, shiko D1.1.1.

D1.2 Rezistenca e projektimit e bulonave ne terheqje

D1.2.1 Kategoria D dhe E: Bulonat jo-te-parangarkuar dhe te parangarkuar

(1) Rezistenca e projektimit ne terheqje e nje buloni te vetem ne zjarr duhet te percaktohet prej:

γ
= Ft , Rd kb, θ   M2  
F ten,t, Rd    (D.3)
γ M, fi  

75
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela D.1: Faktoret e reduktimit te rezistences per Bulonat dhe Saldimet

Temperatura Faktori i reduktimit per bulonat, Faktori i reduktimit per saldimet,

θa kb, θ (Terheqje dhe prerje) kw, θ
20 1,000 1,000
100 0,968 1,000
150 0,952 1,000
200 0,935 1,000
300 0,903 1,000
400 0,775 0,876
500 0,550 0,627
600 0,220 0,378
700 0,100 0,130
800 0,067 0,074
900 0,033 0,018
1000 0,000 0,000

D.2 Rezistenca e projektimit e saldimeve

D2.1 Saldimet koke me koke

(1) Rezistenca e projektimit e nje saldimi koke me koke me penetrim te plote, per temperatura
o
deri 700 C, duhet te merret si e barabarte me rezistencen e pjese me te dobet te xhuntuar duke
o
perdorur faktoret e duhur te reduktimit per çelikun struktural. Per temperatura > 700 C faktoret e
reduktimit te dhene per saldimet kendore mund te perdoren gjithashtu per saldimet koke me
koke.

D2.2 Saldimet kendore

(1) Rezistenca e projektimit per njesi gjatesie e nje saldimi kendor ne zjarr duhet te percaktohet
prej:

γ
= Fw , Rd k w, θ   M2  
F w,t, Rd    (D.4)
γ M, fi  

ku

kb, θ eshte marre nga Tabela D.1 per temperaturen e caktuar te saldimit;
Fb,Rd eshte percaktuar prej klauzoles 4.5.3. te EN1 1993-1-8.

D.3 Temperatura e xhuntimeve ne zjarr

D3.1 Te pergjitheshme

(1) Temperatura e nje xhuntimi mund te vleresohet duke perdorur vleren lokale A / V te pjeseve
qe formojne kete xhuntim.

(2) Si nje thjeshtim mund te vleresohet nje temperature uniformisht e shperndare brenda
xhuntimit; kjo temperature mund te llogaritet duke perdorur vleren maksimale te raporteve A / V
te elementeve prej çeliku te lidhur ne afersi te xhuntimit.

76
 S SH EN 1993-1-2:2005

(3) Per xhuntimet tra-kollone dhe tra-tra, ku traret mbajne çdo lloj solete betoni, temperatura per
xhuntimin mund te merret prej temperatures se krahut te poshtem tek mesi i hapesires.

(4) Ne aplikimin e metodes ne 4.2.5 temperatura e komponenteve te xhuntimit mund te

percaktohet si vijon:

a) Ne qofte se thellesia e traut eshte me e vogel ose e barabarte me 400mm

θh = 0,88 θo [1 - 0,3 (h/D)] (D.5)

ku:

θh eshte temperatura ne lartesine h (mm) e traut te çelikut (Figura D.1);

θo eshte temperatura e krahut te poshtem te traut te çelikut larg xhuntimit;
h eshte lartesia e komponentit qe eshte konsideruar siper fundit te traut ne (mm);
D eshte thellesia e traut ne (mm).

b) Ne qofte se thellesia e traut eshte me e madhe se 400mm

i) Kur h eshte me e vogel ose e barabarte me D/2

θh = 0,88 θo (D.6)

ii) Kur h eshte me e madhe se D/2

θh = 0,88 θo [1 + 0,2 (1 - 2h/D)] (D.7)

ku:

θo eshte temperatura e krahut te poshtem te traut te çelikut larg xhuntimit;

h eshte lartesia e komponentit qe eshte konsideruar siper fundit te traut ne (mm);
D eshte thellesia e traut ne (mm).

Figura D.1: Gradienti termik brenda thellesise te nje xhuntimi te perbere

Temperatura Temperatura
Profili Profili
D ≤ 400mm D > 400mm

77
 S SH EN 1993-1-2:2005

ANEKSI E [informativ] SEKSIONET TERTHORE TE KLASES 4

E.1 Modelet e avancuara llogaritese

(1) Modelet e avancuara llogaritese mund te perdoren per projektimin e seksioneve te klases 4
kur jane marre parasysh te gjitha efektet e stabilitetit.

E.2 Modelet e thjeshta llogaritese

(1) Rezistenca e elementeve me nje seksion terthor te klases 4 duhet te verifikohet me

ekuacionet e dhena ne 4.2.3.2 per elementet ne shtypje, ne 4.2.3.4 per traret ne perkulje, dhe ne
4.2.3.5 per elementet e nenshtruar ne perkulje dhe shtypje aksiale, ne te cilet siperfaqja eshte
zevendesuar me siperfaqen efektive dhe moduli i seksionit eshte zevendesuar me modulin
efektiv te seksionit.

(2) Siperfaqja efektive e seksionit terthor dhe moduli efektiv i seksionit duhet te percaktohen ne
o
perputhje me EN 1993-1-3 dhe EN 1993-1-5, p.sh. bazuar mbi vetite e materialit ne 20 C.

(3) Per projektimin nen kushte zjarri rezistenca e projektimit ne rrjedhshmeri e çelikut duhet te
merret si 0,2 perqind e rezistences prove. Kjo rezistence e projektimit ne rrjedhshmeri mund te
perdoret per te percaktuar rezistencen ne terheqje, shtypje moment ose prerje.

(4) Faktoret e reduktimit per rezistencen e projektimit ne rrjedhshmeri per çeliqet me karbon ne
o
20 C mund te merren prej tabeles E.1:

 rezistenca e projektimit ne rrjedhshmeri, e lidhur me rezistencen ne rrjedhshmeri ne

o
20 C:

kp0,2,θ = fp0,2,θ / fy
o
 pjerresia e games lineare elastike, e lidhur me pjerresine ne 20 C:

kE,θ = Ea,θ / Ea

SHENIM: Keto faktore reduktimi jane ilustruar ne figuren E.1.

(5) Faktoret e reduktimit per rezistencen prove te projektimit te çeliqeve inoks ne lidhje me
o
rezistencen prove ne 20 C mund te merren prej aneksit C.

78
 S SH EN 1993-1-2:2005

Tabela E.1: Faktoret e reduktimit per çelikun me karbon per projektimin e seksioneve
te klases 4 ne temperatura te rritura

Temperatura e çelikut Faktori i reduktimit (ne lidhje me Faktori i reduktimit (ne lidhje me
fy) per rezistencen e projektimit fyb) per rezistencen e projektimit
θa ne rrjedhshmeri te seksioneve ne rrjedhshmeri te seksioneve te
te petezuara dhe te salduara te formuara ne te ftohte te klases 4
klases 4 k0.2p,θ = f0.2p,θ / fyb
k0.2p,θ = f0.2p,θ / fy
o
20 C 1,00
o
100 C 1,00
o
200 C 0,89
o
300 C 0,78
o
400 C 0,65
o
500 C 0,53
o
600 C 0,30
o
700 C 0,13
o
800 C 0,07
o
900 C 0,05
o
1000 C 0,03
o
1100 C 0,02
o
1200 C 0,00
SHENIM 1: Per vlera te ndermjetme te temperatures se çelikut, mund te perdoret
interpolim linear.
SHENIM 2: Percaktimi per fyb duhet te merret prej EN 1993-1-3

Figura E.2: Faktoret e reduktimit per maredhenien sforcim-deformim te seksioneve te

çelikut te formuar ne te ftohte te klases 4 ne temperatura te rritura

Faktoret e reduktimit
kθ

kE,θ = Ea,θ / Ea

k0.2p,θ = f0.2p,θ / fy

o
Temperatura [ C]

79