Normy prawne oraz przepisy

sanitarno-epidemiologiczne
regulujące funkcjonowanie pracowni
protetycznej, uwzględniając
materiały i środki higieny stosowane
w pracowni technika
dentystycznego.
Zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa i
higieny pracy należą do najważniejszych
spraw w każdym miejscu działalności
zawodowej, a więc również w pracowni
techniki dentystycznej. Wiedzę dotyczącą
spraw bhp można czerpać z kilku
podstawowych aktów prawnych, m.in.:
Rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki
Społecznej, Kodeksu Pracy, Ustawach o
zakładach opieki zdrowotnej,
Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej.
Pomieszczenia wchodzące w skład pracowni techniki
dentystycznej powinny posiadać wentylację grawitacyjną
zapewniającą co najmniej 1,5-krotną wymianę powietrza
na godzinę. Pomieszczenia, w których wydzielają się
gazy, pary lub pyły szkodliwe dla zdrowia, poza
wentylacją grawitacyjną powinny posiadać wentylację
mechaniczną zapewniającą co najmniej taką wymianę
powietrza w pomieszczeniach,
jaka jest potrzebna do rozrzedzenia
tych czynników do wartości dopuszczalnych
stężeń.
Ogrzewanie i oświetlenie pomieszczeń powinno być zgodne z
wymaganiami określonymi w Polskich Normach. Najniższa
dopuszczalna temperatura pomieszczeń (zgodnie z tymi normami)
to 18°C. Jednak by zapewnić odpowiedni komfort cieplny,
temperatura ta musi być nieco wyższa. Należy dodać, że
pracownie techniki dentystycznej powinny posiadać centralne
ogrzewanie.
Oświetlenie ogólne, zbliżone barwą do światła
dziennego, powinno być takie, jakie wymagane jest
przy pracach dokładnych, czyli ok. 500 luksów.
Stanowisko pracy w pracowni podstawowej musi
posiadać indywidualne oświetlenie pola pracy o
natężeniu światła ok. 1000 lx, oddalone od płyty
stołu laboratoryjnego o 60-70 cm.
Powinno się tutaj również znajdować krzesło z
oparciem pod lędźwie i ramiona. Pracownie
techniki dentystycznej powinny posiadać
instalacje gazowe sprawdzone przez
upoważnione do tego osoby.
Palniki gazowe lub spirytusowe muszą być umieszczone w
bezpiecznej odległości, nie mniejszej niż 75 cm, od miejsca
przechowywania materiałów łatwopalnych i leków. W razie
używania w pomieszczeniu cieczy łatwopalnych palniki te należy
wygasić.
Pracownie pomocnicze, wchodzące w skład pracowni techniki
dentystycznej, powinny posiadać stoły pokryte wykładziną
twardą, nienasiąkliwą, łatwo zmywalną oraz odporną na działanie
temperatury i środków chemicznych.
W wyposażeniu poszczególnych pracowni powinny znajdować się
jeszcze dodatkowo, m.in.:

– odstojniki (odlewnia i gipsownia),

– pochłaniacze pyłu (pracownia podstawowa, gipsownia, pracownia
polimeryzacji i ceramiczna, polerownia),
– dygestoria (odlewnia metali, pracownia polimeryzacji i
chemiczna, polerownia).
W trakcie pracy należy szczególnie uważać na poparzenia wskutek
kontaktu z gorącym pierścieniem odlewniczym, elementami
wypalanymi w piecu do porcelany, jak również zachować ostrożność
podczas modelowania gorącym woskiem.

Zawsze należy nosić odzież ochronną, a podczas obróbki materiału

korzystać z wyciągu protetycznego. Podczas mieszania masy
osłaniającej należy używać okularów ochronnych i maseczki
chirurgicznej, gdyż wdychane opary mogą być szkodliwe dla
zdrowia.
 Procedury higieniczne

Antyseptyka – (gr. anti – przeciw sepsis – gniciu, dosłownie:

zapobieganie gniciu) to postępowanie polegające na stosowaniu
zabiegów zmierzających do zniszczenia lub zahamowania rozwoju
drobnoustrojów. Postępowanie odkażające, mające na celu
niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych, w
zakażonych ranach. W przeciwieństwie do dezynfekcji,
antyseptyka nie dotyczy odkażania przedmiotów.
Aseptyka – to postępowanie zapobiegające zakażeniu.
Postępowanie mające na celu dążenie do jałowości pomieszczeń,
narzędzi i innych przedmiotów w celu niedopuszczenia
drobnoustrojów do określonego środowiska.

STERYLIZACJA to WYJAŁAWIANIE, jest to proces

polegający na zniszczeniu wszystkich drobnoustrojów, zarówno
ich form wegetatywnych, jak i przetrwalnikowych.
Każdy technik dentystyczny powinien umieć posłużyć się
przepisami prawa dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,

★ zastosować przepisy prawa dotyczące pracownika i

pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
★ rozpoznać źródła i czynniki niebezpieczne w środowisku
pracy,
★ rozpoznać zagrożenia związane z wykonywaną pracą,
★ zapobiec zagrożeniom życia i zdrowia podczas wykonywania
prac protetycznych i ortodontycznych,
★ zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas użytkowania
urządzeń technicznych,
★ zastosować środki ochrony indywidualnej,
★ dobrać metody i środki zapobiegania czynnikom szkodliwym,
★ zastosować podstawowe zasady higieny i fizjologii pracy oraz
wymagania ergonomii,
★ określić zasady normowania czasu pracy i wypoczynku,
★ zaplanować działania związane z podnoszeniem efektywności
oraz poprawą warunków pracy,
★ zinterpretować przepisy, zasady i procedury dotyczące
bezpieczeństwa w drodze do pracy i z pracy,
★ określić przyczyny wypadków w pracy, w drodze do pracy i z
pracy,
★ zastosować zasady aseptyki i antyseptyki podczas
wykonywania prac, w szczególności w sytuacji zwiększonego
ryzyka epidemiologicznego (HIV, HBV, prątki gruźlicy),
★ zapobiec zagrożeniom pożarowym,
★ zareagować w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z
instrukcją przeciwpożarową,
★ zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z
zasadami ochrony przeciwpożarowej,
★ zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom
poszkodowanym w wypadkach przy pracy,
★ zastosować zasady ochrony środowiska podczas wykonywania
zadań zawodowych.
KAŻDEGO PACJENTA NALEŻY TRAKTOWAĆ
JAKO POTENCJALNEGO NOSICIELA.

Z tego względu należy zachować szczególną ostrożność podczas kontaktu z

materiałem pochodzącym od pacjenta (wyciski, uzupełnienia protetyczne). Po
otrzymaniu z gabinetu wycisków pacjenta od lekarza należy je
zdezynfekować, zaleca się również używania rękawiczek jednorazowych do
odlewania modeli gipsowych z wycisków. To samo dotyczy się robienia napraw
uzupełnień protetycznych, które już znajdowały się w jamie ustnej pacjenta.
Podczas obróbki mechanicznej takich uzupełnień każdy technik dentystyczny
powinien używać jednorazowych masek ochronnych, żeby uniknąć wdychania
pyłu.
 Dziękujemy

Aleksandra Ropa, Martyna Sulenta, Adrianna Skiba