Wojciech Dylg

BHP w biurze

Warszawa 2013

Projekt okadki
Dorota Zajc
Zdjcia na okadce i wewntrz broszury
Andrzej Jaworski
Zdjcia na s. 14, 16 i 19
Maciej Biernacki

Opracowanie redakcyjne
Izabella Dobrzaska
Redakcja techniczna i amanie
Barbara Charewicz

Copyright Pastwowa Inspekcja Pracy

12060/02/00

Stan prawny: listopad 2013

PASTWOWA INSPEKCJA PRACY

GWNY INSPEKTORAT PRACY
WARSZAWA 2013

www.pip.gov.pl

Obowizki pracodawcy
Obowizek zapewnienia przez pracodawc bezpiecznych i higienicznych warunkw pracy pracownikowi jest jedn z podstawowych zasad prawa pracy.
Za bezpieczn uznaje si tak prac, ktrej wykonywanie nie spowoduje zagroenia zdrowia lub ycia pracownika lub innej osoby. Z kolei praca higieniczna to praca pozbawiona wpywu negatywnych czynnikw na zdrowie pracownika. Pracodawca jest zobowizany chroni ycie i zdrowie pracownikw przy odpowiednim wykorzystaniu osigni nauki i techniki. W tym celu:
 organizuje prac w sposb zapewniajcy bezpieczne i higieniczne warunki
pracy,
 dba o przestrzeganie przepisw oraz zasad bezpieczestwa i higieny pracy,
a w razie potrzeby wydaje polecenia usunicia nieprawidowoci i uchybie,
 podejmuje odpowiednie rodki w celu doskonalenia istniejcego poziomu
ochrony zdrowia i ycia pracownikw w miejscu pracy,
 przestrzega 4-godzinnej normy czasu pracy w cigu doby dla kobiet w ciy
przy monitorze ekranowym,
 ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe zwizane z wykonywan prac,
 informuje pracownikw o ryzyku zawodowym wicym si z wykonywan
prac oraz o sposobach i zasadach ochrony przed zagroeniami,
 zapoznaje pracownikw z zakresem ich obowizkw i sposobem wykonywania
pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz z podstawowymi uprawnieniami,
 przekazuje pracownikom informacje o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy, wykonywania dziaa w zakresie zwalczania poarw
i ewakuacji pracownikw,
 zapewnia rodki niezbdne do udzielenia pierwszej pomocy w nagych wypadkach, do zwalczania poarw i do ewakuacji pracownikw,
 zapewnia pomieszczenia pracy odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac
i liczby zatrudnionych pracownikw,
 systematycznie kieruje pracownikw na profilaktyczne badania lekarskie,
 refunduje pracownikowi okulary lecznicze zgodne z zaleceniem lekarza, jeeli
wyniki bada okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej
opieki zdrowotnej wyka potrzeb ich stosowania podczas pracy przy komputerze,
 zapewnia pracownikom przeszkolenie w zakresie bhp.
Szkolenia bhp odbywaj si w czasie pracy i na koszt pracodawcy. Podlegaj im
wszyscy zatrudnieni bez wzgldu na rodzaj wykonywanej pracy, w tym rwnie osoby zatrudnione na podstawie umw cywilnoprawnych, praktykanci i pracodawcy.

BHP w biurze

Pracodawca powinien by wiadomy swoich obowizkw wynikajcych z prawa pracy.

Maj one na celu zaznajomienie

pracownika z czynnikami rodowiska pracy mogcymi powodowa zagroenia dla bezpieczestwa i zdrowia pracownikw oraz
przepisami i zasadami bezpieczestwa i higieny pracy w zakresie niezbdnym do wykonywania
pracy w zakadzie pracy i na okrelonym stanowisku. Szkolenia dostarczaj rwnie informacji nt.
obowizkw i odpowiedzialnoci
w dziedzinie bhp. Przepisy prawa
pracy przewiduj dwa rodzaje
szkole: szkolenia wstpne organizowane przed dopuszczeniem pracownika do pracy oraz szkolenia okresowe.
Szkolenie okresowe dla pracownikw administracyjno-biurowych powinno by
przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samoksztacenia kierowanego nie
rzadziej ni raz na 6 lat.

Uczestnictwo w szkoleniach bhp jest obowizkiem kadego pracownika.

BHP w biurze

Wymagania dla budynkw pracy

Budynki, w ktrych zorganizowano pomieszczenia pracy biurowej powinny by
utrzymywane w sposb speniajcy wymagania bezpieczestwa przeciwpoarowego. Nie mog stanowi zagroenia dla higieny i zdrowia uytkownikw oraz musz
zapewnia odpowiednie warunki uytkowe i uwzgldnia potrzeby osb niepenosprawnych. W czasie ich uytkowania waciciel lub zarzdca zobowizany jest poddawa je kontroli okresowej: co najmniej raz w roku, polegajcej na sprawdzeniu stanu technicznego elementw budynku, instalacji naraonych na wpywy atmosferyczne, instalacji i urzdze sucych ochronie rodowiska, instalacji gazowych i przewodw kominowych. Co najmniej raz na 5 lat, powinien sprawdzi stan techniczny i przydatno do uytkowania obiektu budowlanego, jego estetyki i otoczenia.
Budynek, w ktrym znajduj si pomieszczenia pracy biurowej, powinien m.in.:
 by zaopatrzony w wod przeznaczon do spoycia przez ludzi oraz do celw
higieniczno-sanitarnych i przeciwpoarowych,
 by wyposaony w instalacje (urzdzenia) do ogrzewania pomieszcze w okresie obnionych temperatur,
 mie zapewnion wentylacj lub klimatyzacj,
 by wyposaony w wewntrzn instalacj elektryczn, wykonan zgodnie
z obowizujcymi przepisami.
Pooenie drzwi wejciowych do budynkw, ich ksztat i wymiary powinny umoliwia swobodne wchodzenie i wychodzenie. Drzwi wejciowe oraz drzwi do oglnodo-

Drzwi wejciowe musz by odpowiedniej szerokoci oraz wysokoci.

BHP w biurze

stpnych pomieszcze powinny mie w wietle ocienicy szeroko co najmniej 0,9 m

i wysoko 2 m. W przypadku zastosowania drzwi zewntrznych dwuskrzydowych szeroko skrzyda gwnego nie moe by mniejsza ni 0,9 m. Wejcie do budynku i do
kadej klatki schodowej powinno mie elektryczne owietlenie zewntrzne.

Pomieszczenia pracy
administracyjno-biurowej
Pomieszczenia, w ktrych wykonywana jest praca, dziel si na:
a) pomieszczenia staej pracy tj. takie, w ktrych czny czas przebywania tego
samego pracownika w cigu jednej doby trwa duej ni 4 godziny,
b) pomieszczenia czasowej pracy tj. takie, w ktrych czny czas przebywania
tego samego pracownika w pomieszczeniu w cigu jednej doby trwa od
2 do 4 godzin.
Pomieszczenia staej pracy biurowej nie mog znajdowa si poniej poziomu
otaczajcego terenu. Dopuszcza si jednak zlokalizowanie pomieszcze pracy biurowej poniej poziomu otaczajcego terenu pod warunkiem zachowania wymaga
okrelonych przepisami techniczno-budowlanymi i, po uzyskaniu zgody waciwego
wojewdzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z okrgowym inspektorem pracy.

W wielostanowiskowym pomieszczeniu pracy powinno by zachowane co najmniej 2 m2

wolnej powierzchni podogi.

BHP w biurze

Na kadego z pracownikw wykonujcych jednoczenie prac w pomieszczeniu

biurowym powinno przypada co najmniej 13 m3 wolnej objtoci pomieszczenia
oraz co najmniej 2 m2 wolnej powierzchni podogi nie zajtej przez urzdzenia lub
inne wyposaenie. Wysoko pomieszczenia biurowego, w ktrym pracownik wykonuje prac duej ni 4 godziny na dob, nie moe by mniejsza ni 3 m w wietle. Wysoko ta moe by zmniejszona do 2,5 m w wietle, jeeli w pomieszczeniu zatrudnionych jest nie wicej ni 4 pracownikw, a na kadego z nich przypada co najmniej
po 15 m3 wolnej objtoci pomieszczenia.

Temperatura, owietlenie i drzwi

Temperatura powietrza
w pomieszczeniach pracy
biurowej nie moe by nisza ni 18C. Pracodawca
ma obowizek zapewnienia w pomieszczeniu pracy
owietlenia dziennego, chyba, e na stosowanie owietlenia sztucznego pracodawca uzyska zgod wojewdzkiego inspektora sanitarnego w porozumieniu z okrgowym inspektorem pracy.
Instalacje owietleniowe
w pomieszczeniach, gdzie
znajduj si stanowiska pracy
Drzwi nie powinny mie progw, a na korytarzach
biurowej oraz w korytarzach
przed wejciami do pomieszcze oraz przed drzwiami
musz by dobrane i wykona- ewakuacyjnymi nie powinno by wycieraczek.
ne tak, aby pracownik nie by
naraony na wypadek. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w wietle ocienic, do powierzchni podogi powinien wynosi
co najmniej 1: 8, natomiast w innym pomieszczeniu, w ktrym owietlenie dzienne jest
wymagane ze wzgldu na przeznaczenie co najmniej 1:12. Drzwi do pomieszczenia
przeznaczonego na stay pobyt ludzi oraz do pomieszczenia kuchennego powinny mie
szeroko co najmniej 0,8 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy. Drzwi wewntrzne, z
wyjtkiem drzwi do pomieszcze technicznych i gospodarczych, powinny mie szeroko co najmniej 0,9 m i wysoko 2 m.

BHP w biurze

Pomieszczenia higieniczno-sanitarne

Jednym z pomieszcze higieniczno-sanitarnych jest jadalnia.

Zgodnie z art. 233 Kodeksu pracy pracodawca jest obowizany zapewni pracownikom odpowiednie urzdzenia higieniczno-sanitarne oraz dostarczy niezbdne rodki higieny osobistej. Ich rodzaj, liczba i wielko powinny by dostosowane
do liczby zatrudnionych pracownikw rodzaju pracy oraz warunkw, w jakich ta praca jest wykonywana. Pracodawca nie moe tumaczy braku pomieszcze higieniczno-sanitarnych trudnociami ekonomiczno-finansowymi (wyrok NSA we Wrocawiu
z 4.03.1997 r. SA/Wr 1133/96).
Pomieszczenia higieniczno-sanitarne powinny znajdowa si w budynku, w ktrym odbywa si praca albo w budynku poczonym z nim obudowanym przejciem,
ktre w przypadku przechodzenia z ogrzewanych pomieszcze powinno by rwnie
ogrzewane. Powinny by owietlone i wentylowane. Wysoko takich pomieszcze
nie powinna by mniejsza ni 2,5 m. Jeeli usytuowane s w suterenach, piwnicy lub
na poddaszu, ich wysoko moe by obniona do 2,2 m. Pomieszczenia higieniczno-sanitarne i znajdujce si w nich urzdzenia powinny by utrzymane w stanie zapewniajcym bezpieczne korzystanie z nich. Konieczne jest, aby:
 podoga oraz ciany pomieszcze higieniczno-sanitarnych byy wykonane
w sposb pozwalajcy na atwe utrzymanie czystoci w pomieszczeniach;
 ciany do wysokoci co najmniej 2 m pokryte byy materiaami gadkimi, nienasikliwymi i odpornymi na dziaanie wilgoci.
W budynkach, w ktrych wykonywana jest praca biurowa naley urzdzi ustpy
oglnodostpne. Toalety powinny by zlokalizowane na kadej kondygnacji w odlegoci nie wikszej ni 75 m od stanowiska pracy. Jeeli na kondygnacji pracuje mniej

BHP w biurze

Wejcia do toalet powinny by odpowiednio oznakowane.

ni 10 osb, mog one znajdowa si nie dalej ni na ssiedniej kondygnacji. Wejcia do
toalet powinny by oznakowane i prowadzi bezporednio
z korytarzy lub drg sucych
do komunikacji oglnej. Toaleta powinna mie wejciowe
pomieszczenie izolujce, wyposaone w umywalki z ciep
i zimn wod. Zainstalowane
w ustpach miski ustpowe
i pisuary powinny by spukiwane biec wod oraz podczone do kanalizacji. W ustpach oglnodostpnych powinna przypada co najmniej
jedna umywalka na 20 osb,
Pomieszczenie izolujce, wyposaone
co najmniej jedna miska ustw umywalki z ciep i zimn wod.
powa i jeden pisuar na 30 mczyzn oraz jedna miska ustpowa na 20 kobiet. W przypadku, gdy w pomieszczeniach
przeznaczonych na stay pobyt ludzi liczba pracownikw jest mniejsza ni 10, dopuszcza si umieszczenie wsplnego ustpu dla kobiet i mczyzn.

BHP w biurze

Palarnie i czynniki szkodliwe

Zgodnie z ustaw o ochronie zdrowia przed nastpstwami uywania tytoniu i wyrobw tytoniowych obecnie zabronione jest palenie tytoniu w pomieszczeniach zakadu pracy. Pracodawca nie jest obowizany wic do tworzenia palarni, nie mniej
jednak, waciciel lub zarzdca budynku w ktrym znajduj si pomieszczenia pracy
moe wyznaczy takie miejsce. Palarnia jest wyodrbnionym miejscem, odpowiednio oznaczonym, sucym wycznie do palenia wyrobw tytoniowych. Powinna by
zaopatrzona w wywiewn wentylacj mechaniczn lub system filtracyjny, aby dym
tytoniowy nie przenika do innych pomieszcze.
Kadej pracy, a wic i pracy biurowej mog towarzyszy procesy, czynnoci, narzdzia oraz urzdzenia, ktre mog stwarza zagroenie dla pracownika.
Prawdopodobiestwo wystpowania czynnikw szkodliwych w biurze jest znikome, nie mniej jednak w niektrych sytuacjach mog one wystpowa. W wikszoci
przypadkw, nie maj one niekorzystnego wpywu na zdrowie pracownika z racji nieprzekraczania dopuszczalnych ste i nate. Przykadowymi czynnikami szkodliwymi, ktre sporadycznie oraz krtkotrwale mog wystpi na stanowiskach pracy
biurowej s:
 substancje chemiczne ich rdem mog by: materiay budowlane i wykoczeniowe, ktrymi wykonano pomieszczenia pracy (farby, lakiery) w przypadku
gdy stanowiska pracy zostay zlokalizowane w pomieszczeniach nowo wybudowanych lub wyremontowanych, lub pomieszczeniach ssiadujcych z obiektami,
na ktrych odbywa si remont; zanieczyszczone powietrze wydobywajce si
z urzdze utrzymujcych waciw temperatur (grzejniki, piecyki, klimatyzacja)
np. w przypadku niewaciwej konserwacji tyche urzdze;
 pyy mog mie m.in. waciwoci alergiczne lub dranice, np.
kurz, py z kartek w pomieszczeniach archiwum;
 drgania wywoane np. prac komputera, drukarek lub innych urzdze, przenoszone przez konstrukcj budynku z zewntrz, najczciej
wystpujce jednak w stopniu znikomym;
Kserokopiarki mog emitowa promieniowanie, a wykorzystywane w nich tonery w sytuacji awarii substancje chemiczne i pyy.

10

BHP w biurze

 zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura w pomieszczeniu pracy,

 promieniowanie wydzielane przez stare monitory, skanery, kserokopiarki, niewaciwe owietlenie.
Pracodawca organizujc stanowisko pracy biurowej powinien wzi pod uwag moliwo wystpienia czynnikw szkodliwych i zadba m.in. o waciwe usytuowanie urzdze uytkowanych przez pracownikw podczas pracy , np. kserokopiarek i drukarek.

Czynniki uciliwe
Czynniki uciliwe wystpujce w rodowisku pracy maj negatywny wpyw na
pracownika gdy wywouj: zmczenie, osabienie, senno, ze samopoczucie, apati, przygnbienie. W duszej perspektywie mog one prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia, obnienia efektywnoci, rozkojarzenia, czasami zdenerwowania, ktre to
mog prowadzi do wypadku przy pracy. W pracy biurowej mog wystpi nastpujce czynniki uciliwe:
 haas najczciej wywoywany lub emitowany przez komputery lub stosowane narzdzia i urzdzenia, np. wentylatory, serwery, drukarki, niszczarki. Wywoywany bywa take przez samego pracownika, rozmowy wsppracownikw, klientw lub gone suchanie muzyki albo dochodzi z zewntrz,

Wymuszona pozycja
ciaa podczas pracy
moe by rdem
blu.

BHP w biurze

11

 wymuszona pozycja ciaa podczas pracy, w duszej perspektywie powoduje

obcienie ukadu miniowo-szkieletowego z racji nieprawidowo zorganizowanego, wyposaonego stanowiska pracy, nieergonomicznego fotela, biurka, zbyt duej iloci przenoszonych dokumentw,
 monotonia pracy powoduje znuenie, wycza skupienie i uwag,
 niewaciwe owietlenie zbyt sabe moe skutkowa znueniem, sennoci,
 stres wywouje nadpobudliwo, bywa przyczyn bdw, frustracji, napi.

Stanowisko pracy
Stanowiskiem pracy administracyjno-biurowej jest przestrze pracy wraz z wyposaeniem w rodki i przedmioty pracy, obejmujcym:
 wyposaenie podstawowe: monitor ekranowy, klawiatur lub inne urzdzenia
wejciowe, jednostk centraln, notebooka,
 wyposaenie dodatkowe: drukark, skaner, mysz, trackball,
 wyposaenie pomocnicze: st lub biurko, krzeso, uchwyt na dokument,
podnek,
Bezpieczne miejsce pracy, to miejsce, w ktrym zapewniono:
 optymalne metody pracy zapewniajce bezpieczestwo i higien pracy,
 najdogodniejsz organizacj czasu pracy wraz z waciw przemiennoci
wysiku i odpoczynku,
 odpowiednie warunki rodowiska materialnego pracy.
Do opracowania waciwych metod i sposobw
pracy niezbdna jest wiedza, dziki ktrej mona
okreli moliwie dokadnie czynno, jak naley
wykona na danym stanowisku pracy. Podczas tworzenia optymalnej metody
pracy pracodawca musi pamita, e:

Komputer jest podstawowym wyposaeniem stanowiska pracy biurowej.

12

BHP w biurze

 stanowisko pracy musi zapewnia wygodny i bezpieczny dostp pracownikom,

 naley ustali stae miejsce na materiay i narzdzia,
 materiay i narzdzia powinny by umieszczone w polu dziaania pracownika,
przedmioty cikie oraz najczciej uywane w polu optymalnym i na wysokoci powierzchni roboczej,
 materiay i narzdzia musz by rozmieszczone w taki sposb, aby zapewniay ustalon kolejno ruchw,
 odlegoci midzy przedmiotami na stanowisku roboczym powinny by jak
najmniejsze,
 uoenie przedmiotw powinno pozwala szybko i atwo je uchwyci.
Pracodawca jest obowizany do przeprowadzania na stanowiskach pracy, wyposaonych w monitory ekranowe, oceny warunkw pracy w aspekcie:
1) organizacji stanowisk pracy, w tym rozmieszczenia elementw wyposaenia,
w sposb zapewniajcy spenienie wymaga bezpieczestwa i higieny pracy,
2) stanu elementw wyposaenia stanowisk pracy, zapewniajcego bezpieczestwo pracy, w tym ochron przed poraeniem prdem elektrycznym,
3) obcienia narzdu wzroku oraz ukadu miniowo-szkieletowego pracownikw,
4) obcienia pracownikw czynnikami fizycznymi, w tym szczeglnie nieodpowiednim owietleniem,

Szczegy stanowiska pracy powinny by niewidoczne dla interesantw.

BHP w biurze

13

5) obcienia psychicznego pracownikw, wynikajcego ze sposobu organizacji

pracy.
Wyposaenie stanowiska pracy oraz sposb rozmieszczenia elementw tego wyposaenia nie moe powodowa podczas pracy nadmiernego obcienia ukadu
miniowo-szkieletowego i (lub) wzroku oraz by rdem zagroe dla pracownika.
Jeli istnieje konieczno korzystania z dokumentw, stanowisko pracy naley wyposay w uchwyt na dokument, posiadajcy regulacj ustawienia wysokoci, pochylenia oraz odlegoci od pracownika. Powinien znajdowa si przed pracownikiem
midzy ekranem monitora i klawiatur lub w innym miejscu w pozycji minimalizujcej uciliwe ruchy gowy i oczu.
Podczas pracy wiato powinno by rozproszone. Naley wyeliminowa nadmierne
kontrasty oraz odblaski wiata. W tym celu zalecane jest stosowanie aluzji lub rolet
oraz odpowiednie usytuowanie stanowiska pracy, przede wszystkim monitora (odlego minimum 100 cm od okna, ustawiony prostopadle do okna).

Konstrukcja biurka
Konstrukcja biurka (stou) powinna umoliwia dogodne ustawienie elementw
wyposaenia stanowiska pracy, w tym zrnicowan wysoko ustawienia monitora
ekranowego i klawiatury.
Szeroko i gboko stou powinna zapewnia wystarczajc powierzchni
do atwego posugiwania si elementami wyposaenia stanowiska i wykonywania czynnoci zwizanych z rodzajem pracy. Klawiatura powinna by ustawiona z zachowaniem odlegoci nie mniejszej ni 100 mm
od przedniej krawdzi stou. Pozostae elementy wyposaenia naley
umieci w odpowiedniej odlegoci
od pracownika, to jest w zasigu jego
rk, bez koniecznoci przyjmowania
wymuszonej pozycji.

Wysoko biurka powinna by dostosowana do wzrostu pracownika.

14

BHP w biurze

Wysoko stou oraz siedziska krzesa powinna by taka, aby zapewniaa:

 naturalne pooenie koczyn grnych przy obsudze klawiatury, z zachowaniem co najmniej kta prostego midzy ramieniem i przedramieniem,
 odpowiedni kt obserwacji ekranu monitora w zakresie 20-50 w d (liczc
od linii poziomej na wysokoci oczu pracownika do linii poprowadzonej od jego oczu do rodka ekranu), przy czym grna krawd ekranu monitora nie powinna znajdowa si powyej oczu pracownika,
 odpowiedni przestrze do umieszczenia ng pod blatem stou.
Optymalna wysoko biurka to ok. 70 cm, a przestrze dla ng powinna wynosi
co najmniej 50-70 cm gbokoci i 60-80 cm szerokoci. Powierzchnia blatu stou
powinna by matowa, najlepiej barwy jasnej. St powinien by podzielony na dwie
czci: pod monitor oraz niej umieszczony blat pod klawiatur.
Stanowisko pracy powinno by tak zaprojektowane, aby pracownik mia zapewnion dostateczn przestrze pracy, pozwalajc na umieszczenie wszystkich elementw obsugiwanych rcznie w zasigu koczyn grnych. Dodatkowym wyposaeniem jest wspornik nadgarstkowy, ktrego celem jest odcienie mini nadgarstka, a tym samym poprawa komfortu pracy.

Dobr komputera
Komputer jest obecnie nieodzownym urzdzeniem w pracy biurowej. W zwizku
z postpem technicznym jego szkodliwe, uciliwe oddziaywanie jest praktycznie marginalne. Niebezpieczne moe by jednak niewaciwe rozmieszczenie poszczeglnych
jego urzdze stanowicych wyposaenie. Klawiatura powinna stanowi osobny element wyposaenia podstawowego stanowiska pracy. Konstrukcja klawiatury powinna umoliwia uytkownikowi przyjcie pozycji, ktra nie powodowaaby zmczenia
mini koczyn grnych podczas pracy. Klawiatura powinna mie w szczeglnoci:
 moliwo regulacji kta nachylenia w zakresie 0-15,
 odpowiedni wysoko przy spenieniu warunku, aby wysoko rodkowego
rzdu klawiszy alfanumerycznych z literami A, S..., liczc od paszczyzny stou,
nie przekraczaa 30 mm dla przynajmniej jednej pozycji pochylenia klawiatury.
Jej powierzchnia powinna by czysta, matowa, a znaki na klawiaturze kontrastowe i czytelne. Szczegln uwag pracodawca musi zachowa przy projektowaniu,
doborze i modernizacji oprogramowania, a take przy planowaniu wykonywania zada z uyciem ekranu monitora:
 oprogramowanie powinno by atwe w uyciu oraz dostosowane do poziomu
wiedzy i (lub) dowiadczenia pracownika,

BHP w biurze

15

Rozmieszczenie wyposaenia komputera, zarwno stacjonarnego, jak

i przenonego, powinno zapewni
komfort pracy.

16

BHP w biurze

 oprogramowanie powinno odpowiada zadaniu przewidzianemu do wykonania,

 systemy komputerowe musz zapewnia przekazywanie pracownikom informacji zwrotnej o ich dziaaniu,
 systemy komputerowe musz gwarantowa wywietlanie informacji w formie
i tempie odpowiednich dla pracownika,
 bez wiedzy pracownika nie mona dokonywa kontroli jakociowej i ilociowej jego pracy,
 przy tworzeniu oprogramowania i przetwarzaniu danych powinny by stosowane zasady ergonomii.

Parametry monitora
Monitor ekranowy powinien spenia nastpujce wymagania:
 ekran powinien by utrzymywany w czystoci, aby obraz by wyrany i czytelny,
 obraz na ekranie powinien by stabilny, bez ttnienia lub innych form niestabilnoci,
 jaskrawo i kontrast znaku na ekranie powinny by atwe do regulowania
w zalenoci od warunkw owietlenia stanowiska pracy,
 regulacje ustawienia monitora powinny umoliwia pochylenie ekranu co najmniej 20 do tyu i 5 do przodu oraz obrt wok wasnej osi co najmniej
o 120 po 60 w obu kierunkach,
 ekran monitora powinien by pokryty warstw antyodbiciow lub wyposaony w odpowiedni filtr.

Monitor musi mie moliwo regulacji wysokoci i kta pochylenia ekranu.

BHP w biurze

17

W razie potrzeby wynikajcej z indywidualnych cech antropometrycznych pracownika, naley uy oddzielnej podstawy monitora lub regulowanego stou. Ustawienie ekranu monitora wzgldem rde wiata powinno ogranicza olnienie i odbicia wiata.

Odlego midzy ssiednimi monitorami powinna wynosi co najmniej 0,6 m.

Stanowisko pracy wyposaone w monitor ekranowy powinno by tak usytuowane, aby dostp do niego by swobodny. Odlegoci midzy ssiednimi monitorami
powinny wynosi co najmniej 0,6 m, a midzy pracownikiem i tyem ssiedniego
monitora co najmniej 0,8 m. Odlego oczu pracownika od ekranu monitora powinna wynosi 40-75 cm.

Parametry fotela biurowego

Fotel, stanowicy wyposaenie stanowiska pracy, powinien posiada:
 dostateczn stabilno, przez wyposaenie w podstaw co najmniej piciopodporow z kkami jezdnymi,
 wymiary oparcia i siedziska, zapewniajce wygodn pozycj ciaa i swobod
ruchw,
 regulacj wysokoci siedziska w zakresie 400-500 mm, liczc od podogi,

18

BHP w biurze

 regulacj wysokoci oparcia oraz regulacj pochylenia oparcia w zakresie: 5

do przodu i 30 do tyu,
 wyprofilowanie pyty siedziska i oparcia, odpowiednie do naturalnego wygicia krgosupa i odcinka udowego koczyn dolnych,
 moliwo obrotu wok osi pionowej o 360,
 podokietniki.
Mechanizmy regulacji wysokoci siedziska i pochylenia oparcia powinny by atwo dostpne i proste w obsudze oraz tak usytuowane, aby regulacj mona byo
wykonywa w pozycji siedzcej.
Na yczenie pracownika, a take gdy wysoko krzesa uniemoliwia pracownikowi paskie, spoczynkowe ustawienie stp na pododze, stanowisko pracy naley
wyposay w podnek.
Podnek powinien mie
kt pochylenia w zakresie 0-15, a jego wysoko powinna by dostosowana do wzrostu
pracownika. Powierzchnia podnka nie powinna by liska, a sam podnek nie powinien przesuwa si po pododze
podczas uywania go.

Ergonomiczny fotel
do pracy biurowej.

BHP w biurze

19

Dodatkowe urzdzenia
Stanowisko pracy powinno by tak zaprojektowane, aby pracownik mia zapewnion dostateczn przestrze pracy, pozwalajc na umieszczenie wszystkich
elementw obsugiwanych rcznie w zasigu koczyn grnych. W sposb szczeglny dotyczy to ustawienia w pomieszczeniu dodatkowych urzdze, ktrych uywanie wie si z wykonywaniem pracy biurowej. Urzdzeniami tymi mog by:
kserokopiarki, niszczarki, maszyny do pisania, bindownice, zgrzewarki, maszyny
korespondencyjne (do frankowania, skadania dokumentw, kopertowania), drukarki, skanery.

Kserokopiarki, drukarki i niszczarki powinny znajdowa si w oddzielnym pomieszczeniu

lub wydzielonym fragmencie korytarza.

W miar moliwoci urzdzenia mogce emitowa czynniki szkodliwe lub uciliwe (kserokopiarki, niszczarki, zgrzewarki, drukarki) nie powinny znajdowa si w bezporednim otoczeniu pracownika. Optymalne jest, aby te urzdzenia znajdoway si
w oddzielnym pomieszczeniu lub wydzielonym fragmencie korytarza lub w holu.

20

BHP w biurze

Dziki temu, pracownik nie bdzie naraony na niekorzystne oddziaywanie tych urzdze. W sytuacji, gdy nie ma moliwoci usytuowania urzdze w innym pomieszczeniu ni to, w ktrym znajduje si stanowisko pracy, wszystkie urzdzenia, w szczeglnoci stanowice czci skadowe komputera, powinny znajdowa w zasigu pracownika na stabilnej powierzchni, z moliwoci swobodnego dojcia, nie zastawione
przez inne wyposaenie. Urzdzenia o zasilaniu elektrycznym nie powinny by ustawione w pobliu rde ciepa i w miejscu przechowywania wody lub w miejscu, gdzie
s roliny. Usytuowanie urzdze powinno umoliwia swobodne przemieszczanie
si pracownika po pomieszczeniu z zachowaniem minimalnych wymaga dotyczcych przej oraz wolnej powierzchni.

Prawidowe wykonywanie pracy

Przestrzeganie przepisw i zasad bezpieczestwa i higieny pracy jest podstawowym obowizkiem pracownika. Pracownik obowizany jest wykonywa prac
w sposb zgodny z przepisami i zasadami bezpieczestwa i higieny pracy oraz

Podczas niszczenia dokumentw naley zachowa szczegln ostrono! Lune elementy

ubrania naley trzyma z dala od otworu wejciowego niszczarki.

BHP w biurze

21

stosowa si do wydawanych w tym zakresie polece i wskazwek przeoonych.

W trakcie pracy musi dba o naleyty stan maszyn, urzdze, narzdzi i sprztu,
a w razie wypadku niezwocznie zawiadamia o nim przeoonego. Powierzony
pracownikowi sprzt musi by wykorzystywany zgodnie z przeznaczeniem i wytycznymi zawartymi w instrukcji obsugi, a take poddawany systematycznemu przegldowi i konserwacji.
Przed rozpoczciem pracy, pracownik powinien zapozna si ze stanowiskiem,
narzdziami, urzdzeniami oraz instrukcj ich obsugi. Naley rwnie sprawdzi stan
techniczny wyposaenia stanowiska oraz dostosowa je do wasnych potrzeb (regulacja fotela, monitora, klawiatury).
W trakcie pracy pracownik powinien zachowywa ad i porzdek oraz ostrono
podczas uytkowania urzdze elektrycznych. Jeeli urzdzenia bd pracoway nieprawidowo, stanowic potencjalne rdo zagroenia, naley przerwa prac i zgosi ten fakt pracodawcy. Podczas pracy przy komputerze lub innych urzdzeniach
elektrycznych nie wolno spoywa posikw oraz napojw.
Zabronione jest stawanie na krzesach, biurkach, meblach w celu signicia po dokumenty lub narzdzia. Podczas przemieszczania si po pomieszczeniu lub budynku, w szczeglnoci po schodach, nie naley biega. Naley zachowa ostrono podczas niszczenia dokumentw: nie naley wkada palcw lub innych przedmiotw
do podajnika. Wszelkie lune elementy ubrania oraz biuteri i wosy naley trzyma
z dala od otworu wejciowego niszczarki.

Zagroenia
Pracodawca powinien zorganizowa stanowisko pracy biurowej, aby zminimalizowa czynniki powodujce zagroenie ycia lub zdrowia pracownika. Licznie wystpujce dolegliwoci miniowo-szkieletowe wynikaj gwnie z pozycji siedzcej. Mog one prowadzi do rnego rodzaju schorze, np. zwyrodnie czy nadwerenia miniowego. W wyniku zbyt dugiej pracy przy monitorze ekranowym,
a tym samym dugotrwaej ekspozycji na promieniowanie, istnieje moliwo uszkodzenia wzroku.
Pracownicy czsto naraeni s na uszkodzenia krgosupa, ble szyi, karku, wskutek m.in. skrzywionej pozycji ciaa podczas siedzenia, niewaciwego ustawienia monitora, niewaciwego podnoszenia i przenoszenia zbyt cikich dokumentw. Powszechnym zjawiskiem jest cierpnicie ng spowodowane brakiem ruchu oraz ble
oczu i gowy wywoane niewaciwym owietleniem lub wysok temperatur. Nieobojtny dla zdrowia bywa rwnie kontakt z ozonem, ktry moe by emitowany
przez kopiarki i drukarki laserowe.

22

BHP w biurze

Prawidowo zorganizowane stanowisko do obsugi petentw nie powoduje zakce

w pracy innych osb.

Wykonywanie wielu obowizkw jednoczenie moe zwikszy prawdopodobiestwo

zagroenia.

BHP w biurze

23

Wypadki przy pracy

Praca biurowa zaliczana jest do kategorii prac lekkich o niskim prawdopodobiestwie skutkw zagroe. Z racji tego, i dominuje siedzca pozycja ciaa, moliwo
zdarzenia powodujcego uraz jest stosunkowo maa, nie mniej jednak zdarzaj si wypadki. W pracy biurowej bezpieczestwo pracownika w znacznej czci zaley od niego samego. Za wypadek przy pracy uwaa si nage zdarzenie wywoane przyczyn
zewntrzn powodujce uraz lub mier, ktre nastpio w zwizku z prac:
1) podczas lub w zwizku z wykonywaniem przez pracownika zwykych czynnoci lub polece przeoonych;
2) podczas lub w zwizku z wykonywaniem przez pracownika czynnoci na rzecz
pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze midzy siedzib pracodawcy a miejscem wykonywania obowizku wynikajcego
ze stosunku pracy.
Przez uraz naley rozumie uszkodzenie tkanek ciaa lub narzdw czowieka
wskutek czynnika zewntrznego. Najczciej w pomieszczeniach biurowych dochodzi do polizgni i upadkw
podczas poruszania si na
paszczynie lub schodach.
Uraz odrnia wypadek przy
pracy od innych zdarze losowych, w tym np. uszkodzenia
rzeczy pracownikw. Nie jest
wic wypadkiem przy pracy
zniszczenie ubrania znajdujcego si w szatni, na przykad
wskutek poaru.
Wrd wypadkw przy
pracy wyrnia si wypadki
miertelne, cikie i zbiorowe.

Podczas przenoszenia dokumentw naley zachowa szczegln ostrono na schodach.

Dokumenty naley trzyma tak,
aby nie ogranicza sobie widocznoci.

24

BHP w biurze

Zgodnie z art. 234 Kodeksu pracy, w razie wypadku przy pracy, pracodawca jest
obowizany podj niezbdne dziaania eliminujce lub ograniczajce zagroenie,
zapewni udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustali w przewidzianym trybie okolicznoci i przyczyny wypadku oraz zastosowa odpowiednie rodki zapobiegajce podobnym wypadkom.
Pracodawca zgodnie z przepisami niezwocznie zawiadamia waciwego okrgowego inspektora pracy i prokuratora o miertelnym, cikim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o kadym innym wypadku, majcym zwizek z prac, jeeli moe
by uznany za wypadek przy pracy. Prowadzi rwnie rejestr wypadkw przy pracy
oraz przechowuje protok ustalenia okolicznoci i przyczyn wypadku przy pracy wraz
z pozosta dokumentacj powypadkow przez okres 10 lat. Ponosi take koszty zwizane z ustalaniem okolicznoci i przyczyn wypadkw przy pracy.
Jako wypadek przy pracy moe zosta zakwalifikowany zawa serca. Jednak w tym
przypadku wane bdzie ustalenie, czy zawa by skutkiem przyczyny zewntrznej,
czy te doszo do niego na skutek choroby. Kwalifikacja prawna zawau serca jako wypadku przy pracy wymaga wykazania, e przyczyna zewntrzna tego zdarzenia pozostawaa w zwizku z wykonywaniem obowizkw pracowniczych wyrok SN z 2
padziernika 1997 r. (II UKN 281/97; OSNP z 1998 r., Nr 15, poz. 456).

Przerwa w zwizku z prac przy monitorze

ekranowym
Przepisy gwarantuj pracownikowi prawo do odpoczynku w pracy w postaci
przerw. Podstawowa ma 15 minut i jest wliczana do czasu pracy. Przysuguje, gdy
w cigu doby wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin. Przerwa ta (art. 134 kp) jest niezalena od innych, np. przerwy przysugujcej pracownikowi niepenosprawnemu. Prawo do 15 minut przerwy uzalenione jest od faktycznego czasu wykonywania pracy, a nie obowizujcego dobowego wymiaru.
Pracownikowi niepenosprawnemu, oprcz przerwy wynikajcej z Kodeksu pracy,
przysuguje prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastyk usprawniajc
lub wypoczynek.
Do dodatkowej, co najmniej 5-minutowej przerwy wliczanej do czasu pracy, pracownik ma prawo po kadej godzinie pracy przy komputerze. W trakcie przerwy pracownik nie powinien wykonywa innych prac zwizanych z uywaniem monitora. Zabronione jest kumulowanie kilku przerw i wczeniejsze wychodzenie z pracy. Byoby
to dziaanie sprzeczne z celem tej przerwy, tj. umoliwieniem oczom odpoczynku
od monitora.

BHP w biurze

25

Choroby zawodowe
Choroby zawodowe s spowodowane negatywnym oddziaywaniem na pracownika czynnikw szkodliwych dla zdrowia, ktre wystpuj w rodowisku pracy lub s
wywoane niewaciwym sposobem wykonywania pracy. Do chorb zawodowych,
mogcych wystpi u pracownikw biurowych, mona zaliczy:
 alergiczny nieyt nosa,
 przewleke choroby narzdu gosu spowodowane nadmiernym wysikiem gosowym, trwajcym co najmniej 15 lat,
 alergiczne kontaktowe zapalenie skry,
 przewleke choroby ukadu ruchu wywoane sposobem wykonywania pracy,
 przewleke choroby obwodowego ukadu nerwowego wywoane sposobem
wykonywania pracy (gwnie: zesp cieni nadgarstka, zesp rowka nerwu
okciowego),
 choroby ukadu wzrokowego (np. alergiczne zapalenie spojwek).
Oprcz chorb zawodowych, pracownicy biurowi mog odczuwa rwnie liczne dolegliwoci, jak:
 ble gowy, ng, krgosupa,
 ble, zawienie oczu,
 syndrom chronicznego zmczenia,
 zwyrodnienia staww,
 otyo,
 stres, nerwice, depresje,
 poczucie wypalenia zawodowego.

26

BHP w biurze

wiczenia
Celem uniknicia niekorzystnych skutkw zdrowotnych (np. blu karku, koczyn)
zwizanych z wykonywaniem pracy biurowej, podczas przerw, pracownik powinien
wykonywa wiczenia rozluniajce. Przykadowe wiczenia oddziaujce na koczyny i krgosup:
Krenia ramion, wymachy rk

Skony do boku

Skrty tuowia

BHP w biurze

27

Wycignicie ramion do gry

Skony do przodu

Przysiady

Odchylanie, pochylanie gowy

Zgicia nadgarstkw i palcw

Zgicia nadgarstkw i palcw

28

BHP w biurze

Odpowiedzialno pracodawcy
Pracodawca ponosi odpowiedzialno za stan bezpieczestwa i higieny pracy
w zakadzie pracy. Na zakres odpowiedzialnoci pracodawcy nie wpywaj obowizki pracownikw w dziedzinie bezpieczestwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zada suby bezpieczestwa i higieny pracy specjalistom spoza zakadu
pracy. Zgodnie z art. 283 Kodeksu pracy: kto, bdc odpowiedzialnym za stan bezpieczestwa i higieny pracy albo kierujc pracownikami lub innymi osobami, nie przestrzega przepisw lub zasad bezpieczestwa i higieny pracy, podlega karze grzywny
od 1 000 z do 30 000 z.
Jeeli w trakcie przeprowadzania czynnoci kontrolnych inspektor pracy stwierdzi nieprawidowoci, pracodawca moe zosta ukarany mandatem w wysokoci
od 1 000 do 2 000 z lub moe zosta skierowany przeciwko niemu wniosek do sdu
o ukaranie. W sytuacji, gdy pracodawca ponownie popenia wykroczenie w cigu
2 lat od uprzedniego ukarania, inspektor moe naoy mandat w wysokoci
do 5 000 z. Grna granica odpowiedzialnoci (tj. do 30 000 z) zostaa zastrzeona dla
kar wymierzanych przez sd.
Takiej karze podlega rwnie ten, kto:
1) wbrew obowizkowi nie zawiadamia w terminie 30 dni waciwego okrgowego inspektora pracy i waciwego pastwowego inspektora sanitarnego
o miejscu, rodzaju, zakresie prowadzonej dziaalnoci, jak rwnie o zmianie
miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej dziaalnoci,
2) wbrew obowizkowi nie zapewnia, aby budowa lub przebudowa obiektu budowlanego albo jego czci, w ktrych przewiduje si pomieszczenia prac
administracyjno-biurowych, bya wykonywana na podstawie projektw
uwzgldniajcych wymagania bezpieczestwa i higieny pracy,
3) wbrew obowizkowi wyposaa stanowiska pracy w maszyny i inne urzdzenia techniczne, ktre nie speniaj wymaga gwarantujcych bezpieczestwo
i higien pracy,
4 wbrew obowizkowi nie zawiadamia waciwego okrgowego inspektora pracy, prokuratora lub innego waciwego organu o miertelnym, cikim lub
zbiorowym wypadku przy pracy oraz o kadym innym wypadku majcym
zwizek z prac, jeeli moe by uznany za wypadek przy pracy, nie ujawnia
wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, albo przedstawia niezgodne
z prawd informacje, dowody lub dokumenty dotyczce takich wypadkw
i chorb,
5) nie wykonuje w wyznaczonym terminie podlegajcego wykonaniu nakazu organu Pastwowej Inspekcji Pracy,

BHP w biurze

29

6) utrudnia dziaalno organu Pastwowej Inspekcji Pracy, w szczeglnoci uniemoliwia prowadzenie wizytacji zakadu pracy lub nie udziela informacji niezbdnych do wykonywania jej zada.
Jeeli naruszenie przez pracodawc przepisw posiada znamiona przestpstwa,
inspektor pracy powiadamia prokuratora o podejrzeniu popenienia przestpstwa.
W takiej sytuacji, pracodawca moe ponie odpowiedzialno przewidzian przepisami Kodeksu karnego.

Nieprzestrzeganie przepisw oznacza konsekwencje finansowe dla

firmy.

Zgodnie z art. 220 Kodeksu karnego, kto, bdc odpowiedzialnym za bezpieczestwo i higien pracy, nie dopenia wynikajcego std obowizku i przez to naraa pracownika na bezporednie niebezpieczestwo utraty ycia albo cikiego uszczerbku
na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolnoci do lat 3.
Przepis przewiduje jednake pewne okolicznoci agodzce, mianowicie jeeli
sprawca dziaa nieumylnie, wwczas podlega karze grzywny, ograniczenia wolnoci
albo pozbawienia wolnoci do roku. Zwolnienie z odpowiedzialnoci jest moliwe, jeeli sprawca dobrowolnie uchyli groce niebezpieczestwo.
Szczegln odpowiedzialno ponosi osoba, ktra nie zawiadamia w terminie waciwego organu o wypadku przy pracy lub chorobie zawodowej albo nie sporzdza
lub nie przedstawia wymaganej dokumentacji, podlega wwczas grzywnie w wysokoci maksymalnej 180 stawek dziennych albo karze ograniczenia wolnoci (art. 221
Kodeksu karnego).

30

BHP w biurze

Przykadowa lista kontrolna dotyczca stanowisk pracy

administracyjno-biurowej
Lp.

Pytanie

Tak

Nie

1. Czy pracownikom przekazano informacje o zagroeniach dla zdrowia i ycia wystpujcych na poszczeglnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach?
2. Czy przekazano informacj o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy, zwalczania poarw i ewakuacji pracownikw?
3. Czy sporzdzono ocen ryzyka zawodowego i poinformowano o niej pracownikw?
4. Czy pracownikw zapoznano z zakresem obowizkw i sposobem wykonywania
pracy?
5. Czy zapewniono niezbdne rodki do udzielania pierwszej pomocy?
6. Czy pracownicy posiadaj aktualne orzeczenia lekarskie stwierdzajce brak przeciwwskaza do wykonywania pracy na okrelonym stanowisku?
7. Czy pracownikom refundowane s okulary lecznicze zgodnie z zaleceniami lekarza?
8. Czy pracownicy zostali przeszkoleni w zakresie bhp?
9. Czy budynek, w ktrym wiadczona jest praca spenia podstawowe wymagania
dotyczce bezpieczestwa konstrukcyjnego, poarowego, uytkowego i ochrony
rodowiska?
10. Czy budynki, w ktrych wiadczona jest praca s poddawane regularnym kontrolom?
11. Czy budynek jest wyposaony w instalacje (urzdzenia) do ogrzewania pomieszcze w okresie obnionych temperatur?
12. Czy budynek, w ktrym wiadczona jest praca ma zapewnion wentylacj lub klimatyzacj?
13. Czy budynek pracy biurowej jest wyposaony w wewntrzn instalacj elektryczn, wykonan zgodnie z obowizujcymi przepisami?
14. Czy drzwi wejciowe do budynku, w ktrym wiadczona jest praca s szerokie na co
najmniej 0,9 m i wysokie na 2 m?
15. Czy wejcie do budynku ma zapewnione elektryczne owietlenie zewntrzne?
16. Czy na kadego pracownika w pomieszczeniu pracy na stanowiskach administracyjno- biurowych przypada co najmniej 13 m3 wolnej objtoci?
17. Czy kady pracownik w pomieszczeniu, w ktrym wiadczona jest praca, ma zapewnion powierzchni co najmniej 2 m2 wolnej powierzchni podogi?
18. Czy w pomieszczeniach, w ktrych znajduj si stanowiska pracy biurowej zapewniono temperatur wynoszc co najmniej 18C?
19. Czy pomieszczenia pracy biurowej s wystarczajco czsto wietrzone lub s klimatyzowane?

BHP w biurze

31

Lp.

Pytanie

20. Czy na stanowiskach pracy zapewnione jest odpowiednie owietlenie dzienne

zgodnie z przepisami bhp?
21. Czy na stanowiskach pracy zapewnione jest odpowiednie owietlenie elektryczne
zgodnie z przepisami bhp?
22. Czy pracownikom zapewniono odpowiednie pomieszczenia higieniczno-sanitarne?
23. Czy pomieszczenia higieniczno-sanitarne posiadaj odpowiedni wysoko?
24. Czy pomieszczenia pracy biurowej s we waciwym stanie technicznym?
25. Czy obiekty budowlane, w ktrych znajduj si stanowiska pracy biurowej s dostosowane do potrzeb osb niepenosprawnych?
26. Czy podogi w pomieszczeniach pracy s stabilne, rwne, nieliskie, niepylce, odporne na cieranie i nacisk oraz atwe do utrzymania w czystoci?
27. Czy zostay opracowane i udostpniono pracownikom do staego korzystania instrukcje bhp dotyczce obsugi urzdze biurowych (kserokopiarki, drukarki itp.)?
28. Czy konstrukcja biurka umoliwia dogodne ustawienie elementw wyposaenia
stanowiska pracy?
29. Czy biurko ma odpowiedni wysoko?
30. Czy siedzcemu przy biurku pracownikowi zapewniono dostateczn przestrze
dla ng?
31. Czy monitor posiada moliwo regulacji?
32. Czy wysoko ustawienia monitora odpowiada kierunkowi jego obserwacji pod ktem 15-35?
33. Czy monitor jest ustawiony w sposb eliminujcy olnienia?
34. Czy komputer jest ustawiony z dala od rde ciepa, np. kaloryfera?
35. Czy klawiatura ma moliwo regulacji kta pochylenia?
36. Czy pracownik uywa wspornika nadgarstkowego przy klawiaturze?
37. Czy fotel uytkowany przez pracownika w pracy biurowej jest wyposaony w podstaw piciopodporow z kkami jezdnymi?
38. Czy fotel posiada regulacj oparcia i wysokoci siedziska?
39. Czy fotel posiada moliwo obrotu wok wasnej osi?
40. Czy fotel jest wyposaony w podokietniki?
41. Czy pracownikowi udzielane s 15-minutowe przerwy w zwizku z 6-godznnym
dniem pracy?
42. Czy pracownikowi udzielane s 5-minutowe przerwy po godzinie pracy przy monitorze ekranowym?
43. Czy przestrzegana jest 4-godzinna norma czasu pracy przy monitorach ekranowych dla kobiet w ciy?

32

BHP w biurze

Tak

Nie