NOT

5
ARALING
PANLIPUNAN
Quarter 2 - Module 6
Edukasyon sa Pagpapakatao- Grade 5
Alternative Delivery Mode
Quarter 2 - Module 6: Ang mga Pilipinong nagpahayag ng di- pagsang-ayon sa
mapang-aping polisiya ng mga Espanyol
First Edition, 2020

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa

Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan
ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kung
saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa
mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty
bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng
produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamit
sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay sa isang kasunduan
ng Kagawaran ng Edukasyon at ang kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa nagmamay-ari
ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Hindi inaangkin ng kinakatawan ng tagapaglathala
(publisher) at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon -Sangay ng Ozamiz

Tagapamanihala ng mga Paaralan: Jean G. Veloso, CESO VI

Development Team of the Module

Author: Juliet G. Hipos

Reviewers: Letecia D. Tatoy, EPS, Araling Panlipunan

Fernando D. Sumondong, PSDS
Joseph L. Galia, Principal

Illustrator and Layout Artist: Ronald A. Catedral, Teacher-III

Management Team
Chairperson: Jean G. Veloso, CESO VI
Schools Division Superintendent

Co-Chairpersons: Audie S. Borres, CESE

Assistant Schools Division Superintendent

Members Anacleta A. Gacasan, CID Chief ES

May P. Edullantes, EPS-LRMS
Latecia D. Tatoy, EPS, Araling Panlipunan
Fernando D. Sumondong, PSDS
Desi G. Aninao, PDO II
Mary Ann Grace J. Manili, Librarian II
Printed in the Philippines by
Department of Education – Division of Ozamiz City
Office Address: IBJT Compound, Carangan, Ozamiz City
Telefax: (088) 545-09-88
E-mail Address: deped1miz@gmail.com
 5
ARALING
PANLIPUNAN
Quarter 2 – Modyul 6

This instructional material was collaboratively developed and reviewed by

teachers, school heads, Public Schools District Supervisors, and Education Program
Supervisors of the Department of Education - Ozamiz City Division. We encourage
teachers and other education stakeholders to email their feedback, comments, and
recommendations to the Department of Education - Ozamiz City Division at
deped1miz@gmail.com.

We value your feedback and recommendations.

Department of Education ● Republic of the Philippines

 Talaan ng Nilalaman

Nilalaman ng Modyul……………………………………………………………….………....1

Icons na Ginamit sa Modyul……………………………...…………………………………...2

Alamin………………………………………………………………………………………....3

Balikan……………………………………………….…………………………………….….4

Panimula………………………………………….……………………....................................4

Suriin………………………………………………………………………………………......5

Pagyamanin……………………………………………...……………………….………. .….5

Gawain 2………………………...……………….…….…………….………………….….…6

Subukan Natin…………………………….……………….…………………………….….…7

Isagawa…………………………………………………………..………………………..…...8

Susi ng Pagwawasto…………………………………………………………….....……....…..9

Sanggunian………………………………………………………………...……….……..….10
Ang Nalalaman

Naitanong mo ba sa iyong sarili kung ano ang naging buhay ng ating mga ninuno noon?
May kaibahan ba ang naging buhay nila noon at sa ngayon? Sa kasalukuyang panahon,
naitanong din mo ba na ikaw ay karapat dapat sa mga bagay na natatamasa mo ngayon lalo
na ang kalayaan ? Sa mga nakaraang aralin, napag alaman mo na may sariling kultura at
paniniwala ng mga sinaunang Pilipino ngunit maraming pangyayari na naganap sa kasaysayan
ng Pilipinas na nagpatibay at nagpapatatag sa ating bansa sa kasalukuyan .

Bilang isang Pilipino, nararanasan nating mamuhay nang masaya sa ating sariling
bansa. Nagagawa natin ito sapagkat naninirahan tayo sa isang bansang malaya. Subalit sa
kasaysayan ng Pilipinas dumating din ang panahon na tayo ay nasakop ng iba't ibang bansa sa
pangunguna ng bansang Espanya.

1
 This provides answers to the different
activities and assessments.
Answer Key

Mga Icon ng Module na ito

Ito ay ang bahaging naglalahad ng mga
Alamin layunin o mithiing dapat matamo sa pag-
aaral mo sa modyul na ito.

Ito ay pagtatasa sa antas ng iyong kaalaman sa tatalakaying

aralin. Sa pamamagitan nito masususuri kung anon a ang iyong
Subukin
natutunan kaugnay sa bagong tatalakaying aralin.

Ito ay ang pagtatatag ng ugnayan sa pamamagitan ng

pagtatalakay sa mga mahahalaga mong natutunan sa nagdaang
Balikan
aralin na may koneksiyon sa tatalakaying bagong aralin.

Ito ay paglalahad sa bagong aralin sa pamamagitan ng iba’t

Tuklasin ibang gawain.

Ito ay ang pagtatalakay sa mga mahahalaga at nararapat

Suriin mong matutunan upang malinang ang pokus na kompetensi.

Ito ay ang mga gawain na magpapalawak sa iyong natutunan

Pagyamanin at magbibigay pagkakataon mahasa ang kasanayang nililinang.

Ito ay mga gawaing magpoproseso sa iyong mahahalagang

Isaisip natutunan sa aralin.

Ito ay ang mga gawain na gagawin mo upang mailapat ang

Isagawa ioyong mahahalagang natutunan sa mga pangyayari o sitwasyon
sa totoong buhay.

Ito ay isang tool sa pagtatasa para sa bawat modyul upang

masukat ang kaalaman at kasanayan na natutunan ng mga nag-
Tayahin aaral.

Sa bahaging ito, isa pang aktibidad ang ibibigay sa iyo upang

pagyamanin ang iyong kaalaman o kasanayan sa aralin na
Mga Karagdagang
natutunan. Ito rin ay nagpapanatili ng mga natutunan na
Gawain
konsepto.

Nagbibigay ito ng mga sagot sa iba't ibang mga aktibidad at

Sagot sa pagtatasa.
mgaTanong

2
 2 Ang mga Pilipinong nagpahayag ng Di- Pagsang-ayon sa
Mapang-aping Polisiya ng mga Espanyol

Alamin

Sa araling ito ay inaasahang:

1. Napapahalagahan ang mga Pilipinong nagpapahayag ng di pagsang-ayon sa mapang-aping
polisya ng mga Espanyol.

Isulat kung Tama o Mali ang ipinapahayag ng bawat pangungusap

_______1.Tinanggap ng karamihan ang kristiyanismo.

_______2. Nagbigay daan ang sistemang encomienda sa pagdanas ng pang-aabuso sa mga
katutubo.
_______3. Isa sa mabisang paraan ng pananakop ng mga Espanyol ay ang sapilitang paggawa.
_______4. Sinumang mahuli ang walang dalang cedula, pinabayaan na lamang ito.
_______5. Tanging layunin sa pagpatupad ng reduccion ay upang magkabuo ang mga katutubo
sa kanilang pamilya.

3
 Balikan

https://philippineculturaleducation.com.ph/palaris-juan-de-la-cruz/?fbclid=IwAR010VrT9YM-
tqzgFrhQeUGEjJl4D8E2mJDqg4ZigFwIE0nPFgDUFUzTn_g

Ano ang ginawa ng mga katutubong Pilipino sa larawan? Ano ang naging dahilan ng kanilang pag-
aalsa laban sa mga Español?

PANIMULA

Hindi naging madali ang pagsakop ng mga Espanyol sa katutubong Pilipino dahil umani ito
ng iba’t ibang reaksiyon at nagkakaroon ng pag aalsa laban sa mga mananakop. Ang pamamaraan
ng kristiyanismo, reduccion, encomienda, at sapilitang paggawa sa paglalaganap ng kolonyalismo
ay hindi naging mabisang paraan. Humantong ito sa mga pag-aalsa. Ang kagustuhan ng mga
katutubo at maipaglaban ang kanilang mga karapatan at makapamuhay nang malaya. Bagama’t
nabigo ang mga pag-aalsa, hindi nila taos-pusong tinanggap ang pang-aabuso sa kanila ng mga
Espanyol. Kumilos sila at nagkaisa upang matigil ang pang-aabuso.

4
 Suriin

Dahil sa pagmamalabis ng pamamaraan ng mga Espanyol ay maraming pag-aalsa ang

isinagawa ng mga Pilipino upang wakasan ito. Dumanas ng matinding hirap ang mga katutubo at
napilitang gumawa ng iba’t ibang mabibigat na bagay. Naging mapagmalabis ang ginawa ng mga
Espanyol sa mga katutubo hanggang humantong ito sa pag-aalsa at pagkakaroon ng kalayaan ang
mga katutubo.

Pagyamanin
Iguhit sa ibaba ang inyong emosyon sa mga pangyayari na naganap sa mga katutubo sa
mga kamay ng Espanyol

RUBRICS PARA SA PAGGUHIT NG EMOSYON

Paksa: Pagpapahalaga ng mga katutubo ng di pag sang-ayon sa mapang-aping polisiya ng mga

Espanyol
Mga 5 4 3 2 1
Pamantayan
Maayos ang Napakalinis at Malinis ang Hindi Gumamit ng Walang kulay
pagguhit napaka ayos pagguhit ng masyadong bolpen sa na inilagay
ang pagguhit sa emosyon malinis at pagguhit
emosyon maayos ang
pagkaguhit
Nilalaman Nagpapakita ng Ang ginuhit ay Nagpapakita Nagpapakita Di-
napakagandang may ng maliit na ng di wastong nagpapakita
mensahe sa magandang mensahe mensahe ng mensahe
iginuhit mensahe ang iginuhit

5
Gawain 2

Gumawa ng collage na nagpapahayag ng damadamin sa leksyong tinalakay tungkol sa

pagpapahalaga ng mga Pilipinong nagpapahayag ng di-pagsang-ayon sa mapag aping Polisiya ng
mga Espanyol

Damdamin Mo. Isabuhay Mo….

RUBRICS PARA SA PAGGAWA NG COLLAGE

Paksa: Pagpapahalaga ng mga katutubo ng di pag sang-ayon sa mapang-aping polisiya ng mga
Espanyol
Mga 5 4 3 2 1
Pamantayan
• Pagkaka Napakalinis Ang mga Halos sa mga Ilan sa mga Ang mga
ayos ang pagkagawa kagamitan ay kagamitan ay kagamitan ay kagamitan ay
at napakadaling malinis at malinis at malinis at ilan hindi malinis
maintindinan madaling halos sa sa at mahirap
Ang maintindihan impormasyon impormasyon amintindihan
impormasyong ay madaling sa collage ay ang
iningay maintindihan medaling pagkagawa
maintindihan
• Nilalaman Naipapakita Ang collage Nagpapakita Nagpapakita Di-
ang ay may ng maliit na ng di wastong nagpapakita
napakagandang magandang mensahe mensahe ng mensahe
mensahe sa mensahe ang collage
collage
• Mga Lahat ng May maliit Gumamit ng Maliit lang Walang
kagamitan kagamitan ay na halong di ibang bagay ang ginamit ginamit na
ay gawa sa indigenous indigenous sa collage na indigenous indigenous
indigenous
 6
Subukan Natin

Lagyan ng tsek (√) ang pangungusap kung nagpapahayag ng pagpapahalaga sa mga

katutubo at ekis ( ) kung hindi nagpapakita ng pagpahalaga.

______1. Pagmamalabis sa mga gawaing Pilipino

______2. Pagbigay ng tamang bayad ayon sa gawain.
______3. Isinasagawa ang paniningil ng malaking buwis sa mga katutubo.
______4. Sapilitang pagpapalipat ng mga Pilipino sa mga kabayanan.
______5. Pagdala sa mga katutubong Pilipino sa mga malalayong lugar upang magtrabaho.
______6. Pagturo ng doktrina kristiyana sa mga katutubo.
______7. Pagpapatayo ng mga pampublikong gamutan, tulay, gusali at paaralan.
______8. Pagtuturo sa pagtugtog ng instrumenting pangmusika.
______9. Pagsuot ng mga camisa chino,pantalon, sombrero, at tsinelas
______10. Pagpapalaganap ng kolonyalismo sa bansa.
Isagawa 7

Magtanong sa mga magulang tungkol sa karanasan

nila sa buhay na nagpapakita ng pagpapahalaga sa
kanilang mga pamilya sa kanilang mga karapatan.
Isalaysay ito sa isang buong papel.
 Susi sa Pagwawasto 8

Alamin
Isulat kung Tama o Mali ang ipinapahayag ng bawat pangungusap
1. tama
2.tama
3. tama
4. mali
5. mali

Subukan Natin
1. X
2.√
3. X
4. X
5. X
6. √
7. √
8. √
9. √
10. X
Sanggunian : 9

Gabuat, M. A. et. al.”Araling Panlipunan: Pilipinas Bilang Isang Bansa”, Vibal Group, Inc (2016)

“Kolonisasyon at Kristiyanisasyon”, Ang Pananakop ng Mga Espanyol Sa Pilipinas accessed

June 10-14, 2020, http://aralingpanlipunan10.blogspot.com/

n.d. Culture Ed Philippines. [online] Available at: <https://philippineculturaleducation.com.ph/palaris-juan-

de-la-cruz/?fbclid=IwAR010VrT9YM-tqzgFrhQeUGEjJl4D8E2mJDqg4ZigFwIE0nPFgDUFUzTn_g>
[accessed on 2 July 2020].
For inquiries and feedback, please write or call:

Department of Education - Division of Ozamiz City

Office Address: IBJT Compound, Carangan, Ozamiz City

Telefax: (088)545-09-90

Website: deped1miz@gmail.com