ΝΕΟΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

Θα σας πάω πολύ πίσω στον χρόνο, στην προϊστορική εποχή και πιο συγκεκριμένα στη
λίθινη εποχή όπου οι άνθρωποι είχαν τις πρώτες επαφές με την μουσική. Αρχικά, ποιο
πιστεύετε ότι ήταν το πρώτο μουσικό όργανο που είχε ο άνθρωπος? (ήταν η φωνή του την
οποία την κατείχε εκ γενετής). Έτσι, ο άνθρωπος μπορούσε να βγάλει κραυγές οι οποίες
δήλωναν κάποιο συναίσθημα είτε αυτό ήταν χαρά, είτε αυτό ήταν λύπη, κ.α. Αργότερα
άρχισε να συνοδεύει τη μουσική του με ένα άλλο όργανο. Μπορείτε να φανταστείτε ποιο
ήταν αυτό; (ήταν το χτύπημα των χεριών του και των ποδιών του, το πρώτο κρουστό
όργανο (!), τα οποία συνόδευαν τη φωνή του). Σιγά σιγά ανακαλύπτει και το πρώτο
πνευστό φυσώντας μέσα σε ένα κούφιο καλάμι, αλλά και το πρώτο έγχορδο από τη χορδή
του τόξου όταν πηγαίνει για κυνήγι και έρχεται και σε επαφή τελικά με τον ρυθμό της
μουσικής μέσα από καθημερινές του συνήθειες όπως πχ. το βάδισμα, η αναπνοή, οι
σταγόνες της βροχής, ο χτύπος της καρδιάς, κ.ά. Αυτές ήταν λοιπόν οι πρώτες επαφές του
ανθρώπου με τη μουσική και με το ρυθμό, οι οποίες αργότερα θα εξελιχθούν σε σπουδαίες
εφευρέσεις και συνθέσεις.

Πάμε όμως στον 20 ο αιώνα όπου η μουσική αρχίζει να διαφοροποιείται για να συμβαδίσει
με την εκσυγχρονισμό της εποχής, όπου μετά από την τελειοποίηση και την αποκορύφωση
της κλασσικής μουσικής έρχεται ένα σύγχρονο μουσικό ρεύμα, ο ιμπρεσιονισμός.
Ιμπρεσιονισμός στη μουσική είναι μία μουσική χαμηλών τόνων η οποία εκλεπτύνεται σε
καινούργιους συνδυασμούς μελωδιών. Χαρακτηριστικός ιμπρεσιονιστής είναι ο Claude
Debussy με το γνωστό έργο ‘Clair De Lune’. Παράλληλα γεννιέται και ένα νέο είδος
μουσικής στην Νέα Ορλεάνη των Ηνωμένων Πολιτειών από τους νέγρους Αφρικανούς
σκλάβους οι οποίοι έχουν ως μόνο τρόπο έκφρασης την μουσική τους, τη τζαζ. Η μουσική
τους εκφράζει τον πόνο, τη νοσταλγία και την αγανάκτησή τους για τη σκλαβιά τους και
συνοδεύεται από λίγα μουσικά όργανα κυρίως πνευστά και κρουστά, όπως το πιάνο, η
τρομπέτα, το σαξόφωνο τα οποία δεν ακολουθούν νότες από παρτιτούρα αλλά κυρίως
αυτοσχεδιάζουν. Η τζαζ μουσική εξαπλώνεται και σε όλη την Αμερική και υιοθετείται και
από λευκούς μουσικούς. Σημαντικοί καλλιτέχνες της τζαζ είναι ο Λούις Άρμστρονγκ, η Έλα
Φιτζέραλντ καθώς και ο Σκοτ Τζόπλιν. Στον εικοστό αιώνα εμφανίζονται και οι μουσικές για
τα μιούζικαλ και την μουσική για τον κινηματογράφο. Το μιούζικαλ είναι ένα
μοουσικοθεατρικό είδος. Προέρχεται από το musical comedy ή το musical play και
συνδυάζει το χορό, το τραγούδι και την κωμωδία. Έργα ανεβαίνουν κυρίως στη Νέα Υόρκη,
στο Broadway, και στο Λονδίνο και κάποια πολύ γνωστά μιούζικαλ είναι: My Fair Lady
(1956) από τον Frederick Loewe, το West Side Story (1957) του Leonard Bernstein, The
Sound Of Music (1959) του Richard Rodgers και το Cats (1981)του A.L.Webber. Η μουσική
για τον κινηματογράφο ουσιαστικά θέλει να αναδείξει μέσα από αυτήν την ταινία και να
γίνεται αυθόρμητα η συσχέτιση της μουσικής με μία συγκεκριμένη σκηνή, γι’ αυτό και ο
συνθέτης έγραφε τη μουσική αφότου έβλεπε τη σκηνή για να ταιριάζει με αυτήν. (πως όταν
ακούμε το ‘my heart will go on’ της Celine Dion μας έρχεται στο μυαλό η χαρακτηριστική
σκηνή του ΄Τιτανικού’ , ή όταν ακούμε την φωνή από τη σκηνή του lion king «σιμπα»).
Άλλα είδη σύγχρονης μουσικής:

(’50)

Κάντρι: Είναι είδος αμερικάνικης λαϊκής μουσικής που ξεκίνησε από τις αγροτικές
περιοχές των νοτίων Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής στη δεκαετία του 1920. Οι ρίζες της
βρίσκονται στην παραδοσιακή μουσική της Ιρλανδίας, Σκωτίας και Αγγλίας. Η κάντρι
αποτελείται συχνά από μπαλάντες και χορευτικά κομμάτια με γενικά απλές αρμονίες και
συνοδεύονται από έγχορδα όργανα όπως το μπάντζο, η ακουστική ή ηλεκτρική κιθάρα, το
βιολί και η φυσαρμόνικα. (Τζόνι Κας)

RnB: Είδος αφροαμερικανικής αστικής μουσικής στη δεκαετία του 1940, προέρχεται από
τη μπλουζ . (James Brown ‘I feel good’)

Rock n Roll: Ο όρος «rock 'n' roll» προήλθε από τη λέξη rocking, την οποία
χρησιμοποιούσαν οι γκόσπελ χορωδίες στον αμερικάνικο νότο για να περιγράψουν μια
κατάσταση ψυχικής έκστασης. Ρίζα του δεύτερου συνθετικού είναι η λέξη rollicking, που
σημαίνει κεφάτος, θορυβώδης. Επηρεάστηκε από την Blues και την RnB των
Αφροαμερικανών και πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του 1950. Ο Elvis Presley αποτέλεσε
θρυλική μορφή της ροκ εν ρολ μουσικής και έφερε την επανάσταση στην ιστορία της
σύγχρονης μουσικής.

(’60)

Rock: Επηρεασμένη από την RnB και την ροκ εν ρολ, στις αρχές της δεκαετίας του ’50
εμφανίζεται η ροκ στην οποία τα όργανα είναι κυρίως ηλεκτρικά και αποτελούνταν από την
ηλεκτρική κιθάρα, το ηλεκτρικό μπάσο, τα ντραμς και τη συνοδεία πλήκτρων. Από τη ροκ
πηγάζουν πολλές διακλαδώσεις της παρόμοιες μ τη ροκ αλλά με μικρές διαφοροποιήσεις.

Folk Rock: τραγούδια απλοποιημένα με κοινωνικού περιεχομένου μηνύματα ( Bob Dylan,

Neil Diamond, The Mamas and the Papas)

Ψυχεδελικό Ροκ: Είναι η μουσική η οποία τροφοδοτούταν από LSD την εποχή της
ψυχεδέλειας, δηλαδή τη δεκαετία του ΄60(Pink Floyd, Jimi Hendrix, Eric Clapton)

Progressive Rock (προοδευτικό ροκ): Εδώ οι μουσική ξεφεύγουν από τη χρήση των
καθιερωμένων οργάνων (κιθάρα, ντραμς) αλλά πειραματίζονται και με άλλα όργανα όπως
πνευστά ή άλλα κρουστά (Deep Purple, Pink Floyd)

Heavy Metal: Ο όρος προήλθε από την κυκλοφορία ενός άλμπουμ του συγκροτήματος
Black Sabbath του οποίου ο ήχος τους περιγράφηκε από δημοσιογράφους, ως ήχος βαρέων
μετάλλων. Το είδος του Χέβι Μέταλ, έχει έντονο και βαρύ ρυθμό, με επιρροές από μπλουζ
ροκ στις μελωδίες.
(’70)

Arena Rock: η ραγδαία διάδοση των συγκροτημάτων της heavy metal και της prog rock
οδήγησε στην πώληση πολυάριθμων εισιτηρίων και στις παραστάσεις με μεγάλο κοινό και
έτσι ονομάστηκε arena rock, με πιο γνωστούς αντιπροσώπους τους Queen, οι οποίοι
έπαιζαν σε γεμάτα θέατρα και σε γεμάτα γήπεδα σε περιοδείες σε όλο τον κόσμο.

Soft Rock: η μουσική αυτή είναι λιγότερο σκληρή και δυνατή από τα άλλα υποείδη της ροκ
και ήταν ανάμειξη ροκ με ποπ. Συνοδευόταν κυρίως από ερωτικές μπαλάντες οι οποίες
ανέβαιναν στα τσαρτ για πολύ καιρό.

Disco: Προερχόμενη από την Funk, η disco είναι μια πιο χορευτική μουσική με βασικό
χαρακτηριστικό της τη συνοδεία πλήκτρων στην ενορχήστρωση. Στην Ευρώπη έγιναν πολύ
διαδεδομένες οι discotek, στις οποίες οι άνθρωποι χόρευαν σε disco μουσική. (Bee Gees,
Barry White, Gloria Gaynor)

Punk Rock: Είχε απλοποιημένες μελωδίες συνήθως με τη χρήση μόνο τριών συγχωρδιών
και τα τραγούδια είχαν ως σκοπό τν πολιτικό ιδεαλισμό και

Ελληνικό ροκ: Η ελληνική ροκ ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 με τη
δημιουργία πολλών αγγλόφωνων ποπ-ροκ συγκροτημάτων όπως οι Forminx (στα οποία
περιλαμβανόταν ο συνθέτης Βαγγέλης Παπαθανασίου ), The Charms, The Idols [14], The
Olympians, Juniors, MGC και πολλά άλλα. Το 1968 στο Παρίσι σχηματίστηκαν οι Aphrodite's
Child, ( Βαγγέλης, Ντέμης Ρούσσος και Λουκάς Σιδεράς ) ένα από τα πιο σημαντικά και
επιτυχημένα ελληνικά ροκ συγκροτήματα και απέκτησαν παγκόσμια φήμη . Μια άλλη
πτυχή του ελληνικού ροκ στα τέλη της δεκαετίας του '60 ήταν η κυκλοφορία των πρώτων
δίσκων του Διονύση Σαββόπουλου, ο οποίος συνδύαζε την ελληνική λαϊκή μουσική με ροκ
στοιχεία. Τη δεκαετία του 70, ο Παύλος Σιδηρόπουλος και οι «Απροσάρμοστοι» αναγεννούν
το ελληνικό ροκ και ακολουθούν πολλά συγκροτήματα τη δεκαετία του ΄80 (ΤΖίμις
Πανούσης, ΤΕΡΜΙΤΕΣ, Αδελφοί Κατσιμίχα, Λάκης Παπαδόπουλος) και τη δεκαετία του ΄90
με τους ΤΡΥΠΕΣ, Magic de Spell, που συνέχιζαν το έργο των προηγούμενων, αλλά και
κάποιοι που άρχισαν τη δική τους πορεία στο ελληνικό ροκ, όπως οι ΜΠΛΕ, τα ΞΥΛΙΝΑ
ΣΠΑΘΙΑ, ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ, ΠΥΞ ΛΑΞ, Υπόγεια Ρεύματα, κά.