… Zoeken

The annual celebration of Africa is Open! Climate »

& Weather Enter your photos, video, and audio

Penicilline

… … …

Penicilline is een antibacteriële stof die in

1928 ontdekt werd door de Schotse arts-
bacterioloog Alexander Fleming. Later werd
penicilline het eerste algemeen bruikbare
antibioticum tegen bacteriën bij infectieziekten.
De stof is een voorbeeld van een
bètalactamantibioticum (β-lactam), een groep
stoffen met vergelijkbare eigenschappen.
Howard Florey en Ernst Boris Chain bewezen
de praktische geneeskrachtige werking van
hoge doses penicilline voor infectieziekten,
daarom wonnen ze met Fleming de Nobelprijs
voor Fysiologie of Geneeskunde in 1945.[2]

Penicilline

Chemische structuur

Algemene structuur van penicilline

Farmaceutische gegevens

Metabolisatie lever

Halveringstijd (t1/2) 0.5 tot 56 uur

Uitscheiding Renaal

Gebruik

Toediening intraveneus,
intramusculair, oraal

Risico met betrekking tot

Zwangerschapscat. B (geen risico in niet-

menselijke
onderzoeken)[1]

Chemische gegevens

Molecuulformule R-C9H11N2O4S

Portaal    Geneeskunde

Geschiedenis …

Alexander Fleming was bezig met een

onderzoek naar stafylokokken (deze kunnen
ontstekingen veroorzaken, bijvoorbeeld een
steenpuist), toen hij op een van zijn
voedingsbodems de schimmel Penicillium
notatum aantrof en opmerkte dat rondom deze
schimmel geen bacteriën konden groeien. Het
bleek dat deze schimmel in staat was een
bacteriedodende stof af te scheiden, die door
Fleming 'penicilline' genoemd werd. Fleming
dacht dat penicilline niet breed toegepast zou
kunnen worden, onder meer doordat penicilline
snel werd afgebroken in het bloed en niet in
diepe wonden leek te werken.[2]

Pas na tien jaar (in 1938) ging het onderzoek

verder, toen een groep biochemici onder
leiding van Howard Florey en Ernst Boris Chain
begon met het isoleren van kleine
hoeveelheden penicilline, het zuiveren ervan en
het verkrijgen van grotere hoeveelheden. Ze
testten het op dieren en op 27 januari 1941
werd het voor het eerst op mensen getest, in
de Radcliffe Infirmary (gelegen tussen
Somerville College en Green Templeton
College, Oxford). Na de ontdekking van
penicilline volgden nog vele andere antibiotica.

Dorothy Hodgkin kwam in 1944 met de

bepaling van de structuur penicilline. Ze
ontdekte dat er sprake was van een ongewone
ringstructuur die nu bekendstaat als β-
lactamstructuur, een ontdekking die
belangrijke aanwijzingen verschafte over de
manier waarop het antibioticum werkte. In
1964 werd haar hiervoor de Nobelprijs voor de
Scheikunde toegekend.

De productie van penicilline nam pas echt toe

toen de Verenigde Staten betrokken raakten bij
de Tweede Wereldoorlog. De Amerikaanse
regering stak heel veel geld in de zaak en op
D-Day (1944) was er voor elke gewonde
soldaat genoeg penicilline beschikbaar. In 1945
kregen Florey, Chain en Fleming de Nobelprijs
voor de Fysiologie of Geneeskunde.

Naar alle waarschijnlijkheid was de eerste keer

dat in Nederland penicilline werd gebruikt in
Kamp Westerbork, waar het werd
gesynthetiseerd door een geïnterneerde
bacterioloog.[3]

Fleming liet zich de publiciteit rond het succes

van penicilline graag aanleunen, terwijl Florey
en Chain vonden dat ze als onderzoekers de
media moesten mijden. Daarom werd Fleming
als enige breed bekend als ontdekker van
penicilline, maar zonder Florey en Chain was
penicilline nooit een bruikbaar geneesmiddel
geworden.[2]

Productie in Nederland

Aangrijpingspunt van
penicilline

Smal- en breedspectrum

Voorbeelden van
penicillines

Resistentie

Zie ook

9 dagen geleden voor het laatst be…

De inhoud is, tenzij anders aangegeven,

beschikbaar onder CC BY-SA 3.0
Gebruiksvoorwaarden • Privacybeleid •
Desktopweergave