Professional Documents
Culture Documents
Muqdisho - Isaga Oo Sii Wata Dhaqankiisa Ah Samaynta Booqashooyin Garab-Istaag Ah Oo Uu Ku
Muqdisho - Isaga Oo Sii Wata Dhaqankiisa Ah Samaynta Booqashooyin Garab-Istaag Ah Oo Uu Ku
“Waxa aan sidoo kale halka u joogaa inaan ka shanqariyo baahida loo qabo taageero caalami ah
oo ballaaran, taageero caalami ah oo ballaaran oo loogu baahan yahay xaaladda adag ee
beni’aadanimo darted, taageero beni’aadanimo oo ballaaran oo la xiriirta dhismaha awoodda
amni ee Soomaaliya, taageero beni’aadanimo oo ballaaran oo la xiriirta xasilinta iyo
horumarinta dalka,” ayuu sheegay Xoghayaha Guud ee QM ka António Guterres oo ku sugan
caasimadda Soomaaliya ee Muqdisho.
"In kasta oo Soomaalidu aanay wax gacan ah ku lahayn isbeddelka cimilada, haddana
Soomaalidu waxay ka mid yihiin dhibbanayaasha ugu badan. Ku dhawaad shan milyan oo qof
ayaa la kulma heerar sare oo cunto yari aad u daran ah.
Dabcanna, sare u kaca sicirka ayaa ka sii daraya. Markaa waxaan ugu baaqayaa deeq-
bixiyeyaasha, iyo beesha caalamka inay xoojiyaan taageeradooda,” ayuu hadalkiisa raaciyey.
Madaxa Qaramada Midoobey ayaa hadalkan ka sheegay shir jaraa’id oo ay si wada jir ah u wada
qabteen isaga iyo Madaxwaynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud kaasoo ka dhacay
xarunta madaxtooyada Soomaaliya, wax yar kaddib markii uu ka soo degay magaalada
Muqdisho. Markii ugu dambaysey oo uu Soomaaliya booqday waxay ahayd lix sano ka hor.
Qoyska koowaad ayaa waxa ay socdaaleen masaafo dhan 105 KM oo lug iyo gaari-dameer ah si
ay usoo magangalaan magaalada Baydhabo sanadkii hore kaddib markii ay dhamaan xoolihii ay
dhaqanayeen ay ku dhamaadeen abaaraha socda. Qoyska labaad ayaa sidaas oo kale sameeyey
kaddib markii ay xoolihii ka dhinteen, waxayna u safreen ilaa 70 kiiloomitir si ay gargaar u
raadsadaan.
“Waxaa la joogaa waqtigii beesha caalamku ay abaabuli lahayd taageero badan, taageeridda
Soomaalida si loo dammaanad qaado ammaanka dadkooda iyo la dagaallanka argagixisada, in la
taageero Soomaalida si loo xalliyo mashaqooyinka bini'aadminnimo ee aan ka marqaatiga uga
nahay xeradan oo kale. Iyo in Soomaalida lagu taageero sidii loo abuuri lahaa xaalado ay ku
dhisaan adkaysiga dadkooda iyo sidii shacabka Soomaaliyeed loogu abuuri lahaa waddo
horumar ay ku gaaraan,” ayuu yiri Md Guterres kulammada kaddib.
"Bisha barakeysan ee Ramadaan," ayuu ku sii daray, "waxaan u baahannahay inaan gacan
deeqsinnimo ka helno beesha caalamka taasoo aad muhim ugu ah badbaadinta dadkan aan ku
soo arkay xeradan, oo ku nool duruufo aad u daran."
Hadda, ku dhawaad kala bar dadka Soomaaliyeed – 8.25 milyan oo qof – waxay u baahan yihiin
gargaar beni-aadannimo oo naf-badbaadin iyo kaalmo ah taasoo ay ugu wacan tahay
jahawareerka cimilada, kuwaas oo ay ku jiraan shan sano oo xiriir ah oo roob-yaraan ah, iyo
colaado daba-dheeraaday, sida laga soo xigtey Xafiiska Isku xirka Arrimaha Bini’aadminnimada
ee Qaramada Midoobey (OCHA).
Dadkaas, ilaa 3.8 milyan ayaa ku barakacay dalka gudihiisa, ku dhawaad shan milyan oo qofna
waxaa soo wajahay heerar sare oo cunto yari ah. Ku dhowaad 1.8 milyan oo carruur ah ayaa
waxaa haysa nafaqo-xumo ba'an, siddeed milyan oo qofna ma helaan biyo ku filan, fayadhowr
iyo nadaafad. Saddex meelood labo meel dadka ku nool meelaha ay abaaruhu saameeyeenna ma
helaan daryeel caafimaad oo asaasi ah.
Kulankii hore ee uu warbaahinta kula hadlay Muqdisho, madaxa Qaramada Midoobey wuxuu
beesha caalamka ugu baaqay inay "si deg deg ah u maalgeliyaan" Qorshaha.
"Dadka Soomaaliyeed waxay mudan yihiin in beesha caalamku ay garab istaagto, wayna mudan
yihiin in laga hortago nafaqo-xumada iyo barakaca, si loo badbaadiyo nolosha, loogana hortago
macluusha," ayuu yiri.
Taageerada dowlad-dhisidda
Shirka jaraa’id ka hor, Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobey ayaa la kulmay Madaxwaynaha
iyo qaar ka mid ah golihiisa Wasiirada iyo la-taliyeyaasha, isagoo kala hadlay arrimo kale oo ay ka
mid yihiin yoolalka dowlad-dhisidda ee ballaaran, iyadoo ay wehlinayso Xigeenkiisa Ergayga
Gaarka ah ee Soomaaliya, Anita Kiki Gbeho oo sidoo kale ah ka mas’uul ah Howlgalka Kaalmaynta
Qaramada Midoobey ee Soomaaliya (UNSOM).
"Madaxwaynaha iyo anigu waxaan ka wada hadalnay dadaallada qiimaha leh ee ay dowladdu
ay ugu jirto sidii ay wax uga qaban lahayd argagixisannimada, horumarinta nabadda iyo
ammaanka qof walba, waxaana hoosta ka xarriiqnay muhiimadda ay leedahay wadashaqayn
xooggan oo dhex marta Dowladda Federaalka iyo [Maamullada]," ayuu yiri Md. Guterres.
Madaxa Qaramada Midoobey ayaa sidoo kale ugu baaqay beesha caalamka inay xoojiyaan
taageerada ka baxsan dhanka beni’aadanimada, si ay uga caawiyaan Soomaalidu “inay awood u
yeeshaan inay billaabaan hannaan cusub oo xasilinta iyo horumarka dalka ah islamarkaana ay u
dhisaan awooddooda si ay ula dagaallamaan Al-Shabaab iyaga oo leh hufnaan kasii badan
marka loo eego waqtiyadii la soo dhaafay.”
Qaybihii dambe ee fiidnimada isagoo ay wehliyeen xubno ka socdey Dowladda Federaalka iyo
wakiillo ka socdey beesha caalamka, ayuu ka qaybgalay afur, oo ah cunnada loo diyaariyey
qorrax dhaca kaddib si ay ugu afuraan dadka muslimiinta ah ee soomman inta lagu guda jiro
bisha Ramadaan.
*End*