qazma mayesi

Qazma məhlulu Neft və ya qaz quyusunun istismarı zamanı onun işlənməsi

mədəndən dərhal əvvəl hazırlanan xüsusi qazma məhlulundan istifadə olunur.
Onun istifadəsi quyu dibinin və quyu sahəsinin filtrasiyası və təmizlənməsindən
tutmuş əsas təhlükəsizlik tələblərinə qədər geniş spektrli vəzifələri həll etməyə
imkan verir, ona görə də belə məhluldan istifadə istənilən sahənin inkişafı zamanı
zəruri prosesdir. Müasir məhlullar müxtəlif tərkibə, özlülük, çəki və digər
xüsusiyyətlərə malik ola bilər və hazırlıq yataqların xüsusiyyətləri, seçilmiş
texnologiyalar, maliyyə aspektləri və digər amillər nəzərə alınmaqla həyata
keçirilir.
Qazma məhlulu nədir?
Qazma məhlulu quyuların qazılması zamanı magistralların yuyulması üçün istifadə
olunan emulsiya, aerasiya və asma tipli mayelərin mürəkkəb dispersiya sistemidir.
İçəridə sirkulyasiya edən məhlul divarları təbəqələrdən təmizləyir, qazılmış
süxurların qalıqlarını yuyur, onları səthə çıxarır, layların alət tərəfindən məhv
edilməsini stimullaşdırır, üfüqün yüksək keyfiyyətli açılmasına imkan verir və bir
çox digər problemləri həll edir. .

Bir qayda olaraq, qazma zamanı su və karbohidrogen hissəciklərinə əsaslanan

kompozisiyalar istifadə olunur (bitum və əhəngdaşı məhlulu, invert tipli
emulsiyalar). Kimyavi çöküntülərdə qazma üçün adətən duzla doymuş gil
elementləri, hidrogellər əsasında qazma məhlullarının hazırlanması, çökmə riski
yüksək olan inhibitor məhlullardan, yüksək temperaturda isə istiliyədavamlı gil
əsaslı məhlullardan istifadə olunur. kompozisiyalar yaradılır. Əgər işlənmə yüksək
təzyiq göstəriciləri olan sahələrdə aparılırsa, o zaman ağırlıqlı tipli məhlullardan
istifadə etmək lazımdır.
Qazma mayesinin xüsusiyyətləri
Həlldən istifadə edərək işin məhsuldarlığı sonuncunun keyfiyyətindən asılıdır.
Sıxlıq, maye itkisi, özlülük, kəsmə gərginliyi kimi xüsusiyyətlər xüsusilə vacibdir.
Sıxlıq bir hidrometrdən istifadə edərək ölçülür, onun göstəricisi hər kubmetr üçün
1000-2500 kq arasında dəyişir və şərti tipli özlülük müəyyən həcmdə məhlulun
klassik hunidən axdığı vaxtla müəyyən edilir. Bir viskozimetr ilə ölçülən və ümumi
axındakı gərginliklərin sürət gradientinə nisbətini təmsil edən effektiv özlülük də
var.

Kəsmə gərginliyinə gəldikdə, o da bir viskozimetrlə ölçülür; standart dəyər 0-20 Pa

arasında dəyişir. Su itkisini ölçmək üçün yarım saat ərzində 100 və ya daha çox kPa
təzyiq düşməsi ilə təmizləyici avadanlıq vasitəsilə buraxılan filtratın həcmini
bilmək lazımdır.

Maksimum qazma məhsuldarlığını təmin etmək üçün keyfiyyəti yaxşılaşdırmaq

üçün xüsusi reagentlər və materiallar təqdim edilməklə mayenin xüsusiyyətlərinə
nəzarət edilir. Beləliklə, maye itkisini azaltmaq lazımdırsa, qazma mayesini kömür-
qələvi reagentləri, sulfit-spirt tərkibi, sellüloza əlavələri, dəyişdirilmiş nişasta ilə
müalicə etmək olar. Reoloji keyfiyyətlər qazma mayelərinə özlülük reduktorlarının
daxil edilməsi ilə əldə edilir: bunlara, məsələn, nitrolignin, polifenollar, fosfat və
digər maddələr daxildir.

Yüksək təzyiqdə suyun, neftin və qazın təzahürlərinin qarşısının alınması

kompozisiyanın sıxlığını artırmaqla həyata keçirilir: bunun üçün məhlula ağırlıq
agenti (barmit, təbaşir, hematit) daxil edilir. Kompozisiyaya bir köpük agenti də
əlavə edilə bilər və ya havalandırıla bilər. Sürtkü materialları (qrafit, yağ, qətran və
s.) əlavə edilməklə məhlulların sürtünmə əleyhinə keyfiyyətləri yaxşılaşdırılır və
istismar zamanı yüksək temperaturda arzu olunan xassələrini saxlamaq üçün
qazma məhlulları kalsium və natrium xromatlar və antioksidantlarla
zənginləşdirilir. Köpükdən qurtulmaq üçün kompozisiya qırıntı rezin, spirt
hissəcikləri və ya turşularla əlavə edilə bilər.
Qazma məhlullarının tərkibi
Qazma məhlullarının hazırlanması yüksək dərəcədə plastiklik və aşağı faizli qum
hissəcikləri olan incə dispers gil maddələrin istifadəsini tələb edir: onlar su ilə
təmasda uzun müddət çökməyəcək bir viskoz süspansiyon yarada bilərlər. Ən
yaxşı xüsusiyyətlər qələvi kompozisiyalara əsaslanan gil toz sortlarıdır və onlar
aşağı sıxlıq indeksi ilə həllər verirlər.
Bir qazma mayesi yaratarkən, zərərli çirklərin, o cümlədən gips, əhəngdaşı
hissəcikləri, həmçinin suda həll oluna bilən duzlar daxil olmamasını təmin etmək
lazımdır. Texniki tələblərə uyğun olaraq, toz və ya gil şəklində xammalın
keyfiyyətinin əsas göstəricisi məhlulun məhsuldarlığıdır, yəni. bir ton xammaldan
əldə edilən istənilən özlülüyün kubmetrlərinin sayı. Əhəmiyyətli göstəricilər də
sıxlıq və tərkibindəki qum sayı kimi parametrlər hesab olunur.
Qazma məhlullarının məqsədi
Qazma məhlullarının hazırlanması bir sıra mühüm məqsədlərə malikdir:

Bit səthinin soyudulması və yağlanması. Bu cür avadanlıqların istismarı yüksək

sürtünmənin meydana gəlməsi ilə müşayiət olunduğundan, tərkibin əsas məqsədi
yağlama və temperaturun azaldılmasıdır ki, bu da avadanlıqların aşınma
müqavimətini artırır.
Üz təmizlənməsi. Çox növ həllər quyudan şlamları effektiv şəkildə yuya bilər,
həmçinin səthə çıxara bilər. Təmizlənmənin keyfiyyəti və dərəcəsi
kompozisiyaların fiziki-kimyəvi xassələri, həmçinin geoloji xüsusiyyətləri ilə
müəyyən edilir, ona görə də hazırlıq zamanı yatağın süxurlarının tərkibi də nəzərə
alınmalıdır.
Magistralın divarlarında təmizləyici təbəqənin yaradılması. Yaranan qabıq aşağı
keçiriciliyə malikdir, buna görə də bölmənin yuxarı zonasında qumun sabitliyini
təmin edir və quyu keçirici təbəqələrdən ayırır.
Neft, qaz və lay sularının təzahürlərinin qarşısının alınması.
Süxurlarda qeyri-sabit gil mövcud olduqda baş verə biləcək divarın çökməsinə
qarşı qorunma.
Digər məqsəd üfüqdə nüfuzun yüksək keyfiyyətini təmin etməkdir: müasir
palçıqların əksər növləri qazma prosesi zamanı onların çirklənməsinin qarşısını
almağa imkan verir, həmçinin tam tıxanmanın qarşısını alır, bu da inkişafı çox
çətinləşdirir.
Sütunlarla fiksasiya xərclərinin azaldılması.
Kəşfiyyat quyularının istismarı zamanı təhlil üçün məlumatların əldə edilməsi
məhlulun köməkçi məqsədlərindən biridir; tədqiqat mövzusu lil və süxurun
çıxarılan hissələridir.
Boruların və avadanlıqların korroziyaya davamlılığının artırılması.
Son məqsəd inkişaf prosesində təhlükəsizliyin təmin edilməsi və ətraf mühitə və
ərazinin ekoloji vəziyyətinə dəyən zərərin minimuma endirilməsidir.
Qazma məhlullarının növləri və növləri
Müasir təsnifata aşağıdakı yuyucu maye növləri daxildir:

1Su əsaslı həllər. Bu kateqoriyada gilsiz kompozisiyalar (texniki su, məhlullar,

uspenziyalar və polimerlər əsasında məmulatlar), gil maddələr (təzə, mineral su,
gips, gil və xlor məhlulları əsasında) fərqləndirilir.
2Qeyri-susuz məhlullar: karbohidrogenli formulalar, minimum qaz tərkibli neft
məhsulları.
3Qazlı mayelər, köpüklər.
4qaz reagentləri.
Qazma mayesinin hazırlanması
Quyuda kolloid tipli gil çöküntüləri varsa, quyu qazarkən orada yuyulma mayesi
əmələ gəlir. Su çuxura daxil olduqda, gil tərkibini dağıtır, hissəcikləri alətlə qazılır
və gil əsaslı məhlul yaranır; onun keyfiyyəti suyun həcmindən asılıdır və kimyəvi
elementlər əlavə etməklə yaxşılaşdırıla bilər. Bu üsul vasitələr və qüvvələr
baxımından ən ucuzdur.

Həmçinin, həll gil su ilə birləşdirildiyi və aktiv şəkildə qarışdırıldığı qarışdırıcılarda

hazırlana bilər. Xassələri yaxşılaşdırmaq lazımdırsa, orada reagentlər əlavə olunur
(sıxlığı, özlülüyü və digər keyfiyyətləri artıra və ya azalda bilər). Hazırlandıqdan
sonra maye təmizlənir, bunun üçün bareldə arakəsmələri olan xüsusi bir oluk
əmələ gəlir: maye onun vasitəsilə ağıza aparılır və çirklərdən süzülür.
SNK texniki xüsusiyyətlərin əlaqələndirilməsi, avadanlıqların yoxlanılması,
istədiyiniz növ mayelərin hazırlanması ilə materialların çatdırılması, analiz,
keyfiyyətə nəzarət və s. daxildir.