ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ

ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ-
Π.Σ & ΤΗΣ
ΝΕΟΛΑΙΑΣ
ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ
ΤΗΝ ΛΟΑΤΚΙ+
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
η ομαδα λοατκι+
Η ομάδα ΛΟΑΤΚΙ+ του τμήματος
Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. & της
Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ αποτελείται από
ΛΟΑΤΚΙ+ μέλη, αλλά και συμμάχους.
Μάχεται για την κατάκτηση της
πραγματικής ισότητας σε όλα τα
πεδία για την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα,
μέσα από την επεξεργασία
συγκεκριμένων στρατηγικών και
δράσεων για την άμεση προώθηση
σε πολιτικό, κοινωνικό και θεσμικό
επίπεδο των ζητημάτων που αφορούν
στην ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.
η προκληση
Τα προηγούμενα χρόνια οι
διεκδικήσεις της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας
έφεραν κάποια αποτελέσματα αλλά
τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα εξακολουθούν να
είναι πολίτες δεύτερης κατηγορίας
καθώς νομικά κενά αλλά και
θεσμοθετημένη λοατκιφοβία έχουν
εδραιώσει κανόνες και πρακτικές σε
όλα τα πεδία – στην Δικαιοσύνη, την
Υγεία, την Εκπαίδευση, την Εργασία,
την Κοινωνική Πρόνοια κ.ο.κ. που
έχουν τις ρίζες τους σε συγκεκριμένα
ιστορικά πρότυπα αποκλεισμού και
περιθωριοποίησης.
Ήρθε η ώρα για μια ολοκληρωμένη
και ολιστική στρατηγική διεκδικήσεων
και η ομάδα ΛΟΑΤΚΙ+ του ΣΥΡΙΖΑ-
Π.Σ αντιμετωπίζει την πρόκληση της
ανάδειξης εκείνων των πολιτικών
που θα εξασφαλίσουν «Δικαιοσύνη
Παντού - Δικαιοσύνη για Όλα».
η πρωτοβουλια
Στόχος της ομάδας είναι να
αναδείξει τις διακρίσεις που
βιώνουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα σε
όλους τους τομείς της ζωής τους
και να απαιτήσει συμπεριληπτικές
νομοθεσίες που θα συμβάλλουν
στην άρση των προκαταλήψεων και
των στερεοτύπων που δημιουργούν
εμπόδια στον δρόμο μας για την
πραγματική ισότητα.
o σκοποσ
Καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ έχει
δεσμευτεί ότι θα αντιμετωπίσει τον
αποκλεισμό και τις διακρίσεις που
βιώνουν οι ΛΟΑΤΚΙ+ άνθρωποι —
αντιμετωπίζοντας τα πάντα, από
τους δομικούς και κοινωνικούς
μηχανισμούς των δικών του
οργάνων και μελών, μέχρι τις ριζικές
νομοθετικές και κοινωνικές αλλαγές,
η πρωτοβουλία της ΛΟΑΤΚΙ+ ομάδας
του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ, του τμήματος
Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ και
της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ έχει σκοπό
να λειτουργήσει διαμεσολαβητικά
ώστε να φτάσει η φωνή των
συλλογικοτήτων που δρουν στο
πεδίο εκεί που πρέπει να ακουστεί:
Στα κέντρα εξουσίας που θα έχουν
την δυνατότητα στο άμεσο μέλλον,
ως κυβέρνηση, να σχεδιάσουν
νομοθετικές παρεμβάσεις και να
εφαρμόσουν πολιτικές που θα
συντονίσουν τις δεσμεύσεις του
κόμματος για την εξάλειψη των
διακρίσεων και θα θέσουν νέα
πρότυπα για τη εξασφάλιση της
πραγματικής ισότητας.
3
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ΔΙ
ΚΑΙ
λόγω φύλου στο Οικογενειακό Δίκαιο,
ΟΣΥ
ΝΗ
ταυτότητα
φύλου
• Κατάργηση της προϋπόθεσης
αγαμίας για τη Νομική
Αναγνώριση Ταυτότητας Φύλου
στα τρανς άτομα που προβλέπει
ο Ν.4491/2017.
• Μεταβολή εγγράφων τυχόν
τέκνων, ώστε να είναι
σε αντιστοιχία με τα νέα
έγγραφα των γονέων τους
(περιλαμβάνεται στην Πρόταση
Νόμου).
• Bελτίωση των διατάξεων
του Ν.4491/2017, ώστε η
διαδικασία αναγνώρισης να γίνει
εξωδικαστική και άνευ κόστους.
ισότητα στο
γάμο
Από τις 17 Ιουνίου 2022, ο ΣΥΡΙΖΑ -
Π.Σ. έχει καταθέσει στη Βουλή, την
πρόταση νόμου «Άρση διακρίσεων
κατοχύρωση δικαιώματος γάμου
για όλα τα πρόσωπα και αναγκαίες
προσαρμογές της νομοθεσίας». Ένα
αποτέλεσμα διαβούλευσης με τις
ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις, που ικανοποιεί
το εμβληματικό και πάγιο αίτημα της
επέκτασης του δικαιώματος σύναψης
γάμου για όλα τα ζευγάρια με:
» Πλήρη δικαιώματα
» Θεσμοθέτηση του δικαιώματος
τεκνοθεσίας
» Ελεύθερη πρόσβαση στις
μεθόδους Υποβοηθούμενης
Αναπαραγωγής ανεξάρτητα
από φύλο, σεξουαλικό
προσανατολισμό και ταυτότητα
φύλου
» Αναγνώριση των οικογενειών με
ΛΟΑΤΚΙ+ γονείς
» Δυνατότητα αναφοράς ως
γονέας 1 και γονέας 2 για όσους
το επιθυμούν
» Δυνατότητα τεκνοθεσίας ή
Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής
σε ζευγάρια με σύμφωνο
συμβίωσης.
» Αναγνώριση ομόφυλων
γάμων που έχουν τελεστεί στο
εξωτερικό.
» Διαφύλαξη γονικών δικαιωμάτων
και δικαιωμάτων του παιδιου
στις περιπτώσεις που ο γονέας
αναγνωρίστηκε νομικά με
διαφορετική ταυτότητα φύλου.
4
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ιση
μεταχείριση
Επέκταση της νομοθεσίας για την
ίση μεταχείριση ν. 4443/2016 πέραν
της εργασίας και στα πεδία της
παροχής υπηρεσιών και αγαθών, της
παιδείας, της υγείας, της κοινωνικής
ασφάλισης, καθώς και της στέγασης.
δείκτεσ
φύλου
Προσθήκη και της επιλογής “ΑΛΛΟ”
σε κάθε δημόσιο έγγραφο ή φόρμα
που ζητά την αποσαφήνιση του
βιολογικού / καταχωρισμένου φύλου.
αναγνωριση
διαφυλικότητασ
Αναγνώριση από την ελληνική
πολιτεία της φυσικής ύπαρξης των
ίντερσεξ (διαφυλικών) ανθρώπων.
πλατφόρμα
καταγγελιών
Δημιουργία ηλεκτρονικής
πλατφόρμας για καταγγελίες
που αφορούν κακοποιητικές
συμπεριφορές και διακρίσεις
απέναντι στα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.
νομοθετικά
κείμενα
Εισαγωγή των «χαρακτηριστικών
φύλου» σε όλα τα νομοθετικά
κείμενα κατά των διακρίσεων και της
ρητορικής μίσους.
επιμορφωση
Ειδικά επιμορφωτικά προγράμματα
για την Εθνική Σχολή Δικαστών
(ΕΣΔΔΑ).
ρητορική
μίσουσ
Τροποποίηση του Ν. 4285/2014 για
την αντιμετώπιση του ρατσιστικού
λόγου (αντιρατσιστικός νόμος), ώστε
να ποινικοποιεί γενικά τη ρητορική
του μίσους και τον μισαλλόδοξο λόγο,
και όχι μόνο κάποιες ειδικές μορφές
της (μόνο όταν υπάρχει υποκίνηση
σε πράξεις ή ενέργειες), ώστε να
μην αποτυγχάνει στην καταπολέμηση
του φαινομένου του ρατσισμού, της
μισαλλοδοξίας και της ρητορικής
μίσους, για την οποία έχει αναλάβει
διεθνείς δεσμεύσεις η χώρα μας.
Επιπλέον λήψη μέτρων για την
από δημόσια πρόσωπα εκφορά
ρατσιστικού λόγου, ρυθμίσεις για
την αντιμετώπιση της δημόσιας
διάδοσης, διανομής, παραγωγής ή
αποθήκευσης ρατσιστικού υλικού,
καθώς και μέτρα προστασίας
των υποστηρικτών ανθρωπίνων
δικαιωμάτων. Αξιοποίηση των
εργαλείων και αναλύσεων του
Δικτύου Καταγραφής Ρατσιστικής
Βίας.
θεσμική
εκπροσώπιση
Συμμετοχή των εκπροσώπων των
ΛΟΑΤΚΙ+ Οργανώσεων στα κέντρα
λήψης αποφάσεων (Γνωμοδοτικά
Συμβούλια - Πατατηρητήρια), τα
οποία πρέπει να δημιουργηθούν σε
όλη την κλίμακα των πολιτειακών
οργάνων, υπουργείων - υπηρεσιών,
δήμων, Περιφερειών.
5
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
EK
ΠΑΙ
ΔΕΥ
ΣΗ
σεξουαλική
εκπαιδευση
Ένταξη στο αναλυτικό
πρόγραμμα σπουδών στις
δύο πρώτες εκπαιδευτικές
βαθμίδες Συμπεριληπτικής και
Ολοκληρωμένης Σεξουαλικής
Εκπαίδευσης (στα πρότυπα της UNE-
SCO και με απαραίτητη προηγούμενη
επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που
θα το διδάξουν), ως υποχρεωτικού
μαθήματος με συζητήσεις,
παρουσιάσεις, δράσεις κ.λπ. πάνω σε
θέματα βιολογίας, αναπαραγωγής,
σεξουαλικού προσανατολισμού,
ταυτότητας φύλου, κοινωνικών
στερεοτύπων σε σχέση με το φύλο
κ.λπ. ώστε παιδιά και έφηβοι, να είναι
πλήρως ενημερωμένοι και να μην
αναπαράγονται στερεότυπα.
Ταυτόχρονα προτείνεται η
εικονογράφηση βιβλίων στην
προσχολική, πρωτοβάθμια και
δευτεροβάθμια εκπαίδευση με
συμπερίληψη όλων των ατόμων
(αγόρια-κορίτσια, λευκά-μελαμψά,
ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, προσφυγόπουλα,
ανάπηρα άτομα κλπ.), καθώς και
κάθε τύπου οικογενειών (οικογένειες
με ΛΟΑΤΚΙ+ γονείς, ομογονεϊκές,
μονογονεϊκές και γενικότερα κάθε
είδους πιθανούς οικογενειακούς
σχηματισμούς, πέρα από την
ετεροκανονική πυρηνική οικογένεια),
με προσαρμογή της ορολογίας και
της γλώσσας στην κατεύθυνση
της συμπεριληπτικής ένταξης των
παραπάνω.
Παράλληλα, να ενθαρρύνεται η
οριζόντια αξιοποίηση των μαθημάτων
και της τέχνης με τη συμπερίληψη
ΛΟΑΤΚΙ+ θεματολογίας, τουλάχιστον
στα μαθήματα ανθρωπιστικών
σπουδών, για την προβολή θετικών
προτύπων ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων (π.χ.
μέσα από λογοτεχνικά κείμενα,
θεατρικά έργα, κλπ.), με αναφορά
σε ιστορικές προσωπικότητες που
ήδη μνημονεύονται, χωρίς όμως
να αποκρύπτεται ο σεξουαλικός
προσανατολισμός τους.
Παράλληλη ενίσχυση των θετικών
ΛΟΑΤΚΙ+ προτύπων μέσω της
ανάδειξης ανοιχτά ΛΟΑΤΚΙ+
προσωπικοτήτων κατά τον σχολικό
επαγγελματικό προσανατολισμό.
6
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
επιμορφωση
εκπαιδευτικών
Οριζόντια, ενδελεχής και συνεχής
επιμόρφωση των εκπαιδευτικών
πάνω σε θέματα αντιμετώπισης
ΛΟΑΤΚΙ+ ζητημάτων, με στόχο την
υποστήριξη των ΛΟΑΤΚΙ+ παιδιών
και την αποτροπή τόσο της χρήσης
πρακτικών εκφοβισμού (bullying) και
κακοποιητικής γλώσσας, όσο και της
έκφρασης αρνητικών προσωπικών
θέσεων ή πεποιθήσεων μέσα στη
σχολική αίθουσα, ώστε να επιτευχθεί
η χρήση της σωστής ορολογίας,
η ενθάρρυνση της ορατότητας
και η άρση των διακρίσεων με
βάση το φύλο, τον σεξουαλικό
προσανατολισμό, την ταυτότητα,
την έκφραση και τα χαρακτηριστικά
φύλου.
Ένταξη μαθημάτων σχετικού
γνωστικού πεδίου ως Υποχρεωτικού
στα προγράμματα σπουδών των
Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής
και Προσχολικής Εκπ/σης των
Α.Ε.Ι. της χώρας και στα Τμήματα/
επιμορφωση
γονεων
Οργάνωση κύκλων επιμορφωτικών
σεμιναρίων που θα απευθύνονται
σε γονείς ΛΟΑΤΚΙ+ παιδιών και
εφήβων για την καλύτερη υποστήριξη
των παιδιών τους, καθώς και σε
όσους γονείς ενδιαφέρονται να
ενημερωθούν και να συνεργαστούν
για την προώθηση των σχετικών
ζητημάτων στο σχολείο.
Σχολές από όπου προέρχονται οι
εκπαιδευτικοί της Δευτεροβάθμιας.
Μέχρι την υλοποίηση αυτού,
προωθείται η επιμόρφωση των
εκπαιδευτικών μέσα από προσεκτικά
σχεδιασμένο κύκλο επιμορφωτικών
σεμιναρίων, από το Εθνικό
Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και
Αυτοδιοίκησης (για όλους τους
εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων)
και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής
Πολιτικής για κάθε εκπαιδευτική
βαθμίδα ανάλογα με τις ανάγκες και
την ηλικία των μαθητών.
Παράλληλη, υλοποίηση επιμόρφωσης
στους εκπαιδευτικούς, όχι μόνο
γενικής, αλλά και τεχνικής ή
επαγγελματικής κατεύθυνσης,
σε όλες τις βαθμίδες, ιδιωτικού
ή δημοσίου χαρακτήρα, ώστε να
γίνουν όλες οι δομές εκπαίδευσης ή
επιμόρφωσης πιο συμπεριληπτικές και
ασφαλείς για τα ΛΟΑΤΚΙ+ μέλη τους.
παρατηρητήριο
εμφυλησ ισότητασ
Θεσμοθέτηση ενός παρατηρητηρίου
για θέματα έμφυλης ισότητας και
διακρίσεων στις δομές πρωτοβάθμιας
και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που
θα καταγράφει και θα παρεμβαίνει
συμβουλευτικά σε περιστατικά
κακοποιητικών συμπεριφορών σε
σχολικά περιβάλλοντα, ενώ θα
αναδεικνύει και θα επιβραβεύει τις
θετικές πρακτικές σε αυτά.
7
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
επιμορφωση
δημοσιων
υπαλληλων
Παρόλο που ξεκίνησε η εκπόνηση
φακέλου για εκπαίδευση -
επιμόρφωση των δημοσίων
υπαλλήλων και μετά από την πιλοτική
εφαρμογή του προγράμματος
εκπονήθηκε παιδαγωγικό υλικό
και γίνονται επιμορφώσεις μικρής
αριθμητικής κλίμακας για διάφορες
επαγγελματικές κατηγορίες μεσω του
ΕΚΔΔΑ ΙΝΕΠ (των εκπαιδευτικών, των
εργαζομένων σε Υπηρεσίες Υγείας
κ.λπ.) και πραγματοποιούνται ήδη
επιμορφώσεις στην Αστυνομία (με
ευθύνη της Σχολής Μετεκπαίδευσης
της Αστυνομίας), των Δικαστικών
λειτουργών (με ευθύνη της Εθνικής
Σχολής Δικαστικών Λειτουργών),
απαιτείται οριζόντια επιμόρφωση
όλων όσων έρχονται άμεσα σε επαφή
με κοινωνικές ομάδες που βιώνουν
διακρίσεις εξαιτίας συγκεκριμένων
χαρακτηριστικών τους.
Έχει γίνει ήδη σαφές σε όσα
επιμορφωτικά προγράμματα
σχεδιάστηκαν ή και υλοποιούνται, ότι
η εκπαίδευση σε θέματα σεξουαλικού
προσανατολισμού, ταυτότητας,
έκφρασης και χαρακτηριστικών
φύλου, οφείλει να γίνεται σε
συνεργασία πάντα με οργανώσεις της
ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, ώστε να μπορεί
να μεταφέρεται το συλλογικό βίωμα
των ανθρώπων, με τελικό στόχο την
καταπολέμηση και αντιμετώπιση της
ΛΟΑΤΚΙφοβίας.
συμπεριληψη
διαφυλικοτητασ
Συμπερίληψη της ίντερσεξ
πραγματικότητας (διαφυλικότητας)
ως υποχρεωτικό μέρος των σχολικών
προγραμμάτων σπουδών, ειδικά
στη βιολογία και τα προγράμματα
σεξουαλικής εκπαίδευσης/αγωγής, με
εισαγωγή θετικών ίντερσεξ προτύπων
και σχετικών αναφορών.
εισαγωγη στην
γ’βαθμια
εκπαιδευση
Επαναφορά του HIV στη λίστα των
παθήσεων που δικαιούνται ελεύθερη
πρόσβαση στην τριτοβάθμια
εκπαίδευση (η λεγόμενη κατηγορία
του 5%).
προστασια
εκπαιδευτικων
Προκειμένου να μπορούν οι
εκπαιδευτικοί να κάνουν σωστά
την δουλειά τους στην μεταβατική
περίοδο μέχρι την υλοποίηση
των παραπάνω προτάσεων που
αφορούν ζητήματα σεξουαλικής
εκπαίδευσης, έμφυλων ταυτοτήτων
και συμπερίληψης το Υπουργείο
Παιδείας οφείλει να στείλει εγκύκλιο
που να αναφέρονται οι δυνατότητες
και ενδεχομένως οι περιορισμοί ώστε
να μην αφήνει τους εκπαιδευτικούς
ακάλυπτους σε επιθεσεις, καταγγελίες
ακόμα και μηνύσεις συντηρητικών
γονιών.
8
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ΥΓ
ΕΙΑ
αρση
αποκλεισμων
Κανένας αποκλεισμός ή διάκριση
στην πρόσβαση στην υγειονομική
περίθαλψη για λόγους σεξουαλικού
προσανατολισμού, ταυτότητας,
χαρακτηριστικών και έκφρασης
φύλου με δυνατότητα πλήρους
ιατροφαρμακευτικής κάλυψης των
αναγκών όλων των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων.
επιμορφωση
επαγγελματιων
υγειασ
Οριζόντια επιμόρφωση των
επαγγελματιών υγείας του
δημοσίου και ιδιωτικού τομέα
σε ζητήματα σεξουαλικού
προσανατολισμού, ταυτότητας,
έκφρασης και χαρακτηριστικών
φύλου και υλοποίηση προγραμμάτων
ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης
και κατάρτισης των επαγγελματιών
υγείας.
διαφυλικοτητα
& διεμφυλικοτητα
επιστημονικεσ πρακτικεσ
Επικαιροποίηση με βάση τις διεθνείς
οδηγίες, το ιατρικό πρωτόκολλο και
τις διεθνείς καλές πρακτικές, όλων
των διαδικασιών φυλομετάβασης
(συμπεριλαμβανομένης της
ορμονοληψίας) των τρανς ατόμων.
Αναγνώριση της διεμφυλικότητας
ανεξαρτήτως του σταδίου της
φυλομετάβασης και της διαδικασίας
νομικής αναγνώρισης ταυτότητας
φύλου.
υγειονομικη
καλυψη τρανσ ατομων
Nομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου
Υγείας που θα:
• Διασφαλίζει ότι εάν ένα πρόσωπο
μεταβάλει το φύλο και το κύριο
όνομα μέσω του ν. 4491/2017, σε
απολύτως τίποτα δε θα επηρεάζει
την πρόσβασή του στο σύστημα
υγείας, τουναντίον αυτή θα γίνεται
δίχως διακρίσεις και ισότιμα.
• Θα προσθέτει τόσο τον
σεξουαλικό προσανατολισμό, όσο
και την έκφραση, την ταυτότητα
και τα χαρακτηριστικά φύλου, στην
παράγραφο 2, άρθρο 3, του ν.
4443/2016 (νομοθεσία για την ίση
μεταχείριση), ώστε να καλύπτονται
τα τρανς πρόσωπα στον χώρο
της κοινωνικής προστασίας,
συμπεριλαμβανομένης της
κοινωνικής ασφάλισης και της
υγειονομικής περίθαλψης (σημείο
α, παράγραφος 2, άρθρο 3, ν.
4443/2016).
9
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

αξιοποιηση πορισματοσ
ομαδασ εργασιασ υ.υ.κ.α.

Άμεση αξιοποίηση του Πορίσματος της Επιστημονικής Ομάδας Εργασίας του

Υπουργείου Υγείας (2018) όπου συμμετείχαν ΣΥΔ και Intersex Greece, των
οποίων οι εργασίες έχουν ήδη ολοκληρωθεί από το 2019, αλλά η κυβέρνηση
της ΝΔ πάγωσε και το οποίο συγκεκριμένα προβλέπει:

• Απαγόρευση των χειρουργικών, γράμμα.

κοσμητικών και μη ιατρικά
αναγκαίων επεμβάσεων,
που είθισται να προτείνονται
για τα ίντερσεξ μωρά και
παιδιά τα οποία είτε έχουν
μία ανατομία “διφορούμενη”,
είτε γενικότερα εμφανίζουν
διαφορές στα χαρακτηριστικά
φύλου (χρωμοσώματα, γονάδες,
ορμονικά προφίλ) και δεν
μπορούν να ταυτοποιηθούν
εύκολα σαν άρρεν ή θήλυ παιδιά.
• Ο Ν.4958/2022 «ΜΕΡΟΣ Γ’:
ΑΛΛΑΓΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ
ΦΥΛΟΥ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΙΝΤΕΡΣΕΞ
ΑΤΟΜΩΝ» είναι αναμφισβήτητα
ένα θετικό πρώτο βήμα και
πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα, για
αυτό και τον ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ-
Π.Σ.. Ωστόσο εάν δεν υπάρξει
παρακολούθηση της εφαρμογής
του νόμου και αν δεν γραφτεί
σύντομα μία υπουργική εγκύκλιος
για την ορθή εφαρμογή των
Άρθρων 17-20 (Άρθρο 17:
Προϋποθέσεις για αλλαγή
χαρακτηριστικών φύλου ανήλικων
ίντερσεξ ατόμων, Άρθρο 18:
Διεπιστημονική επιτροπή, Άρθρο
19: Διόρθωση καταχωρισμένου
φύλου, Άρθρο 20: Κύρωση) ο
νόμος αυτός θα παραμείνει κενό
Η ΝΔ παράλληλα όμως, όπως
και στην - τελικά - αναγνώριση
των «θεραπειών μεταστροφής
με προσωπική συναίνεση»,
διέπραξε ανάλογο ατόπημα.
Άφησε ανοιχτό το παράθυρο των
«εκτάκτων» περιπτώσεων χωρίς
όμως να διευκρινίζει ξεκάθαρα
ποιες είναι αυτές. Ομοίως
δε η επιβαλλόμενη ποινή σε
περίπτωση αθέτησης της ιατρικής
υποχρέωσης είναι αμελητέα σε
σχέση με τις συνέπειες που αυτή
θα επιφέρει στη ζωή του ίντερσεξ
ατόμου.
• Νομοθετικές, θεσμικές και
επιμορφωτικές παρεμβάσεις
που θα διασφαλίζουν την
ευχερή πρόσβαση των
τρανς και ίντερσεξ ατόμων
στο σύστημα υγείας και την
εξάλειψη των διακρίσεων λόγω
σεξουαλικού προσανατολισμού,
χαρακτηριστικών και ταυτότητας
φύλου.
• Πλήρης ασφαλιστική κάλυψη
των θεραπειών και επεμβάσεων
επαναπροσδιορισμού φύλου
(για τα τρανς άτομα που τις
επιθυμούν).
10
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
• Πλήρης ασφαλιστική κάλυψη των
ανακουφιστικών ψυχοσωματικών
παρεμβάσεων για τα ίντερσεξ
άτομα που έχουν υποστεί
κανονικοποιητικές επεμβάσεις ως
παιδιά και άνευ συναίνεσης.
• Τέλος ασφαλιστικής κάλυψης
για τις απαγορευμένες
επεμβάσεις/θεραπείες του
Ν.4958/2022 με στόχο την
αλλαγή/κανονικοποίηση των
χαρακτηριστικών φύλου σε
ίντερσεξ ανήλικα που δεν έχουν
παράσχει πλήρως ενημερωμένη
συναίνεση.
• Ενσωμάτωση του ICD-11 (νέος
ταξινομητικός κατάλογος του
2018 από τον Π.Ο.Υ, από τον οποίο
αφαιρέθηκαν όλες οι διαγνώσεις,
που αφορούσαν τις διεμφυλικές
ταυτότητες από το κεφάλαιο των
ψυχικών διαταραχών) που οδηγεί
στην αποψυχιατρικοποίηση των
τρανς ταυτοτήτων.
• Δημιουργία νέου νομοθετικού
πλαισίου για τα επαγγέλματα
ψυχικής υγείας και
ψυχοκοινωνικής στήριξης που
θα ορίζει ως υποχρεωτικό και
δεσμευτικό έναν συμπεριληπτικό
ως προς τα ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα
κώδικα δεοντολογίας.
• Εμπλουτισμός των υφιστάμενων
κωδικών δεοντολογίας των
επαγγελμάτων που ήδη
δεσμεύονται από αυτούς (π.χ.
ιατροί, κοινωνικοί λειτουργοί,
ψυχολόγοι).
• Θέσπιση σαφών πειθαρχικών
κυρώσεων για την παραβίαση των
παραπάνω από επαγγελματίες
υγείας, ψυχικής υγείας και
ψυχοκοινωνικής στήριξης.
αναθεώρηση τροπολογίασ
για θεραπειεσ μεταστροφήσ
Αναθεώρηση της τροπολογίας για
θεραπειες μεταστροφής που ψήφισε
η κυβερνηση της ΝΔ, καθώς αποτελεί
ένα νόμο πιθανά ανεφάρμοστο ως
προς τα ανήλικα άτομα και επιτρέπει
ρητά τις θεραπείες μεταστροφής σε
βάρος των ενηλίκων.
Η αναφορά της τροπολογίας σε
«επαγγελματίες για θεραπείες
μεταστροφής», θα αντικατασταθεί
με τον όρο «πρόσωπα» και θα
περιλαμβάνει τον οποιονδήποτε ”μη
επαγγελματία εκτός του χώρου της
υγείας”, όπως ιερείς ή άλλα άτομα
που εφαρμόζουν κακοποιητικές
πρακτικές με «εξορκισμούς»,
«κρανιοϊερές θεραπείες»,
«ενεργειακές θεραπείες» και διάφορα
άλλα αντίστοιχα.
Απαγόρευση συμβουλών ή
παρακίνησης σε θεραπείες
μεταστροφής ή άλλου είδους
ψευδοθεραπείες από πρόσωπα
(πνευματικό, ψυχίατρο, γονέα,
δάσκαλο κ.λπ).
11
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
αναγνώριση διαφυλικοτητασ
Αναγνώριση από την Ελληνική
Πολιτεία της φυσικής ύπαρξης των
ίντερσεξ (διαφυλικών) ανθρώπων.
Τα ίντερσεξ άτομα γεννιούνται με
χαρακτηριστικά φύλου που είναι είτε
θηλυκά και αρσενικά ταυτόχρονα, είτε
όχι απολύτως θηλυκά ή αρσενικά, ή
ούτε θηλυκά ούτε αρσενικά.
Τα μη τυπικά χαρακτηριστικά φύλου
και τα ίντερσεξ σώματα είναι υγιείς,
φυσικές παραλλαγές μέσα στο
βιολογικό φάσμα του ανθρώπινου
φύλου.
Συχνά, οι επαγγελματίες υγείας
συμβουλεύουν τους γονείς να
προβούν σε χειρουργικές και
άλλες ιατρικές παρεμβάσεις στα
ίντερσεξ νεογέννητα και παιδιά,
ώστε να κάνουν το σώμα τους να
συμμορφωθεί (φαινομενικά) με τα
τυπικά ανδρικά ή τα τυπικά γυναικεία
χαρακτηριστικά.
Στις περισσότερες περιπτώσεις,
τέτοιες παρεμβάσεις δεν είναι ιατρικά
απαραίτητες και μπορεί να έχουν
εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες στα
ίντερσεξ παιδιά καθώς μεγαλώνουν.
φροντιδα ιντερσεξ
παιδιων
Η φροντίδα υγείας στα ίντερσεξ
παιδιά είναι αναγκαίο να παρέχεται
από εξειδικευμένες διεπιστημονικές
ομάδες που δεν θα παθολογικοποιούν
τη φυσική ποικιλομορφία των
χαρακτηριστικών φύλου, αλλά
θα θέτουν ως προτεραιότητα τις
ψυχοσωματικές ανάγκες ίντερσεξ
παιδιών.
Αλλαγή του χαρακτηρισμού και
της διαχείρισης της γέννησης των
νεογνών με μη τυπική γενετήσια
ανατομία (δηλαδή των εμφανώς
ίντερσεξ βρεφών) ως “επείγουσα
κοινωνική κατάσταση” που χρήζει
χειρουργικής “κανονικοποίησης”.
δεικτεσ γένουσ / φύλου
Νομοθετική πρόβλεψη μιας εύκολης
διοικητικής διαδικασίας ώστε να
διευκολύνεται η αλλαγή καταχώρησης
του γένους / φύλου στη βάση
του αυτοπροσδιορισμού και της
προσωπικής δήλωσης.
Η διαδικασία θα είναι προσβάσιμη
και στα ανήλικα άτομα, μετά
τα 5 έτη, μετά από αίτημα των
γονέων/επιμελητών τους. Για τα μη
δυαδικά (non-binary) και εν γένει
φυλοδιαφορετικά άτομα – είτε είναι
ίντερσεξ είτε όχι- είναι αναγκαίο
να υπάρχει διαθέσιμος ένας τρίτος
ουδέτερος δείκτης φύλου σε κάθε
δημόσιο έγγραφο και κρατικό θεσμό
(ληξιαρχείο, σχολείο, στρατολογία,
δημόσιες υπηρεσίες κ.λ.π.) και
οπουδήποτε απαιτείται η αναγραφή
του φύλου.
Σύσταση σε επαγγελματίες
υγείας, δημοσίους υπαλλήλους και
εκπαιδευτικούς να μη θεωρούν
δεδομένη την αντωνυμία
προσφώνησης κρίνοντας από την
εμφάνιση του ατόμου, και είτε να
απευθύνονται στο άτομο με το
όνομά του είτε να το ρωτούν ποιες
αντωνυμίες χρησιμοποιεί.
12
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
αλλαγη ιατρικων
πρωτοκολλων
Αλλαγή των παρωχημένων ιατρικών
πρωτοκόλλων, που αντιμετωπίζοντας
τη φυσική ποικιλομορφία των
χαρακτηριστικών φύλου (την
ίντερσεξ κατάσταση) ως “ασθένεια”
συμβουλεύουν τον τερματισμό
κύησης σε υγιή και επιθυμητά
κυήματα, σε υψηλό ποσοστό
ίντερσεξ κυήσεων, πιέζοντας και
τρομοκρατώντας τους μέλλοντες
γονείς.
Αλλαγή του στιγματιστικού ιατρικού
όρου «Διαταραχές της Ανάπτυξης
Φύλου» σε «Διαφοροποιήσεις της
Ανάπτυξης Φύλου» (όπως συμβαίνει
ήδη στο εξωτερικό με τον όρο DSD:
Divergence of Sex Development, αντί
του “Disorder of Sex Development”),
ή (όπως είναι ο πλέον δόκιμος όρος
παγκοσμίως) σε «Ποικιλομορφίες
των Χαρακτηριστικών Φύλου» (VSC:
Variation of Sex Characteristics).
Απαγόρευση των εξευτελιστικών
εξετάσεων και ιατρικών πρακτικών
στις οποίες υπόκεινται τα ίντερσεξ
παιδιά και οι ίντερσεξ έφηβοι/ες
ακόμα και σήμερα, σε ορισμένα
δημόσια νοσοκομεία της χώρας,
όπως:
• ξεγύμνωμα και φωτογράφιση
απόκρυφων μερών του σώματός
τους για το αρχείο του νοσοκομείου,
• ταυτόχρονη εξέταση του γυμνού
ίντερσεξ σώματος από πολυπληθείς
ομάδες ιατρών και φοιτητών
(σαν να πρόκειται για άψυχο
“έκθεμα”) ή σε άβολες στάσεις
(πχ σε γυναικολογική στάση για τα
ίντερσεξ κορίτσια) ή εξετάσεων με
σκληρό/επίπονο τρόπο και χωρίς
κατάλληλου μεγέθους ιατρικά
εργαλεία, χωρίς την πρότερη
συναίνεση ή ενημέρωση των ίδιων
των ατόμων και των κηδεμόνων
τους,
• απαγόρευση υποτιμητικών/
ειρωνικών σχολίων από γιατρούς/
νοσηλευτές για τις όποιες
διαφοροποιήσεις του ίντερσεξ
σώματος (π.χ. σχολιασμός μεγέθους
στήθους ή κλειτορίδας στα ίντερσεξ
κορίτσια, ρητορική μίσους από
ιατρό των ΚΕΠΑ σε ίντερσεξ νέο
ότι “κανονικά εσύ είσαι λάθος της
φύσης και δεν θα έπρεπε να είχες
γεννηθεί καν” και πολλά άλλα που
έχουν καταγγελθεί),
• παροχή πλήρους ενημέρωσης
για τις δυνατότητες ορμονικής
υποκατάστασης και μη επεμβατικών
μεθόδων (π.χ. στην περίπτωση
υποπλασίας ή αγενεσίας κόλπου).
13
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
φροντιδα υγειασ
ιντερσεξ ατομων
Επαρκής πρόσβαση των ίντερσεξ
ατόμων σε δωρεάν φροντίδα υγείας
καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους
και με σεβασμό στις ανάγκες τους.
Συμπερίληψη των εξειδικευμένων
ιατρικών εξετάσεων, των ιατρικών
αγωγών και φαρμακευτικών
σκευασμάτων που τυχόν χρειάζονται
στη δωρεάν ιατροφαρμακευτική
περίθαλψη. Δυνατότητα κατ εξαίρεση
επιλογής εξειδικευμένων ιατρών και
ιατρικών εργαστηρίων (που συνήθως
δεν ανήκουν στον ΕΟΠΥΥ).
Πλήρης πρόσβαση των ίντερσεξ
ατόμων στους ιατρικούς φακέλους,
τις γνωματεύσεις τους και το ιστορικό
τους. Υποχρέωση των ιατρών
και νοσοκομειακών μονάδων να
διατηρούν το ιατρικό ιστορικό των
ίντερσεξ ατόμων εφ’ όρου ζωής των.
Ειδική μέριμνα ώστε να παρέχεται
επαρκής συμβουλευτική και άλλη
στήριξη σε ίντερσεξ παιδιά και
ίντερσεξ άτομα με αναπηρία,καθώς
και στους γονείς ή κηδεμόνες αυτών,
hiv
Προστασία και προαγωγή των
δικαιωμάτων των ατόμων που
ζουν με HIV ή άλλα σεξουαλικώς
μεταδιδόμενα νοσήματα και των
ευάλωτων ομάδων, ενάντια στις
διακρίσεις και τα στερεότυπα
που ωθούν ανθρώπους στο
περιθώριο, τους απομακρύνουν από
υπηρεσίες υποστήριξης, πρόληψης
και φροντίδας και οδηγούν σε
πρακτικές υψηλού κινδύνου. Προς
την κατεύθυνση αυτή, επιτακτική
και να ενημερώνονται αυτοί πλήρως
για τις συνέπειες των ιατρικών
αγωγών κανονικοποίησης του φύλου.
Πρόσβαση σε επαρκείς μηχανισμούς
ψυχοκοινωνικής υποστήριξης για
τους ίντερσεξ ανθρώπους (παιδιά ή
ενήλικα άτομα) και τις οικογένειές
τους από επιμορφωμένους στα
ίντερσεξ ζητήματα θεραπευτές.
Διεξαγωγή εθνικής έρευνας για την
κατάσταση των ίντερσεξ ατόμων στην
Ελλάδα με έμφαση στις επεμβάσεις
«κανονικοποίησης» φύλου και τις
βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες
συνέπειές τους. Κατά την εκπόνηση
αυτών των ερευνών θα πρέπει να
απαγορεύεται η αντικειμενοποίηση
και εργαλειοποίηση των ίντερσεξ
ατόμων, των σωμάτων τους και
των βιωμάτων τους. Πρόβλεψη
αποζημιώσεων των ίντερσεξ ατόμων
που αποδεδειγμένα υπέστησαν
ψυχοσωματική κακοποίηση,
αναπηρίες ή/και επιδείνωση της
υγείας τους λόγω μη αναγκαίων για
τη ζωή τους ιατρικών παρεμβάσεων,
στα πλαίσια της επανορθωτικής
δικαιοσύνης.
είναι η άμεση εφαρμογή του Εθνικού
Στρατηγικού Σχεδίου για τον HIV.
Υπενθυμίζεται ότι η επιτροπή που
ήταν αρμόδια για την εκπόνηση
του στρατηγικού σχεδίου έχει
ολοκληρώσει τις εργασίες της ήδη
από τον Ιούλιο του 2019. Μάλιστα
στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης
είχαν δημιουργηθεί διάφορες
υποεπιτροπές. Αυτές οι υποεπιτροπές
είχαν κάνει πάρα πολλή δουλειά και
είχαν αναλυτικά δώσει όλα τα βήματα
και τα υποβήματα και τους δείκτες,
14
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
που χρειάζονται, για να υλοποιηθεί
το σχέδιο. Το κρίσιμο σημείο λοιπόν
ήταν να μετατραπεί ο στρατηγικός
σχεδιασμός σε επιχειρησιακό, δηλαδή
κάποιος να αναλάβει συγκεκριμένες
δράσεις, να βγάλει υπουργικές
αποφάσεις, να σχεδιάσει εγκυκλίους,
να οριστούν δηλαδή τα άτομα και
ο φορέας που θα αναλάβει και θα
οργανώσει το πλαίσιο της υλοποίησης
του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου.
Αξίζει δε να αναφερθεί ότι στις
03/12/2019 ο τέως Υπουργός Υγείας,
Βασίλης Κικίλιας, σε ειδική ημερίδα
της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών
Υποθέσεων, με θέμα «Η Εθνική
Στρατηγική για την επιδημία του
HIV» στην οποία συμμετείχαν μεταξύ
άλλων και αρμόδιοι φορείς, είχε
αναφέρει ότι «το εθνικό στρατηγικό
σχέδιο δράσης για τον HIV είναι προς
τη σωστή κατεύθυνση και αυτό πρέπει
να δοθεί και ως πίστωση και στις
προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες».
Ωστόσο το Υπουργείο Υγείας, εδώ και
τέσσερα χρόνια, αντί να προχωρήσει
στην καθολική του εφαρμογή,
προχώρησε μόνο σε αποσπασματικά
στοιχεία του και αυτά μάλιστα χωρίς
να έχουν εφαρμοστεί στην πράξη
ακόμη.
Μάλιστα το Σχέδιο Δράσης
διαπνέεται από το καινούργιο δόγμα,
που λέει να έχουμε λίγες καινούργιες
διαγνώσεις και όσες έχουμε, να
έχουν άμεση πρόσβαση το ταχύτερο,
μέσα σε τρεις - τέσσερις εβδομάδες
από τη διάγνωση, στην αντιρετροϊκή
θεραπεία, ώστε διαμέσου αυτής να
γίνει το ιϊκό φορτίο μη ανιχνεύσιμο.
Τι σημαίνει αυτό; Αυτό σημαίνει ότι
«U Equals U», δηλαδή, «Undetect-
able Equals Untransmittable». Ήταν
δηλαδή και παραμένει, μείζονος
σημασίας, για τα άτομα που ζουν με
τον HIV και ευρύτερα για την ίδια
την κοινωνία, καθώς είχε δομηθεί
με βάση στόχους, βήματα επίτευξης
στόχων και δείκτες παρακολούθησης
της έγκυρης επίτευξης των στόχων.
Οι 4 στόχοι του Εθνικού Στρατηγικού
Σχεδίου για τον HIV:
στόχοσ 1
Μείωση νέων λοιμώξεων
1. Βελτίωση συστήματος επιτήρησης
ΗΙV λοίμωξης και AIDS.
2. Προώθηση έγκαιρης διάγνωσης
HIV λοίμωξης.
3. Ενίσχυση προγραμμάτων
μείωσης βλάβης κυρίως για ΧΕΝ
και φυλακισμένους.
4. Υλοποίηση προγραμμάτων
προφυλακτικής θεραπείας προ
έκθεσης Pre Exposure Prophy-
laxis -PrEP.
5. Ανάπτυξη και εφαρμογή
προγραμμάτων ενημέρωσης
και ευαισθητοποίησης γενικού
πληθυσμού και ευάλωτων
ομάδων.
στόχοσ 2
Καθολική Πρόσβαση στη θεραπεία
και βελτίωση της υγείας των
ανθρώπων που ζουν με τον HIV
1. Εξασφάλιση απρόσκοπτης
συνεχούς πρόσβασης σε όλες τις
εργαστηριακές εξετάσεις.
2. Εξασφάλιση επαρκούς
στελέχωσης των Μονάδων
Λοιμώξεων και των σχετιζόμενων
δομών.
3. Μοντέλο παροχής ολιστικής
ιατρικής φροντίδας σε άτομα με
HIV.
15
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
στόχοσ 3
Θωράκιση των Δικαιωμάτων των
ανθρώπων που ζουν με τον HIV
και των ομάδων που πλήττονται
δυσανάλογα από τον ιό
1. Παρεμβάσεις ενδυνάμωσης και
συμπερίληψης PLHIV.
2. Kαταπολέμηση στίγματος και
διακρίσεων.
3. Θεσμική κατοχύρωση
δικαιωμάτων των PLHIV και
των ομάδων που πλήττονται
δυσανάλογα από τον ιό (θεσμικό
πλαίσιο, προστασία δεδομένων,
συναίνεση κ.ά.).
στόχοσ 4
Συντονισμός και εφαρμογή του
επιχειρησιακού σχεδίου
1. Σύσταση Επιτροπής
Παρακολούθησης & Αξιολόγησης
Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου
Δράσης για τον HIV.
2. Διασφάλιση της πρόσβασης των
μελών της Επιτροπής σε όλες τις
στρατηγικές πληροφορίες.
3. Συνεδρίαση της Επιτροπής
Παρακολούθησης & Αξιολόγησης σε
τακτά διαστήματα και προετοιμασία
εξαμηνιαίας Έκθεσης Προόδου).
Από το σύνολο των παραπάνω
στόχων, επιτακτική ανάγκη είναι να
εφαρμοστούν άμεσα:
1. Ενίσχυση των υπαρχόντων ΜΕΛ
με τη πρόσληψη διοικητικού και
ιατρονοσηλευτικού προσωπικού,
καθώς και σε εξοπλισμό και
υποδομές. Ολοκλήρωση της
οργάνωσης ΜΕΛ σε περιοχές που
δεν υφίστανται (όπως στα Ιωάννινα).
2. Σύσταση Μητρώου Ασθενών που
ζουν με τον HIV.
3. Ολοκλήρωση και άμεση εφαρμογή
της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης
για άτομα που ζουν με τον HIV, με
απόλυτη εξασφάλιση του απορρήτου
όσον αφορά τη ταυτότητα του
ασθενούς.
4. Αξιοποίηση όλων των προληπτικών
μέσων όπως η Θεραπεία ως
Πρόληψη (TasP), η ευρεία και
χωρίς στίγμα διάθεση της προ της
έκθεσης φαρμακευτικής αγωγής
(PrEP), καθώς και της υπάρχουσας
αγωγής μετά την έκθεση (PEP),
η αυτοεξέταση (self-test) και η
δυνατότητα εύκολης, δωρεάν και
ταχείας εξέτασης.
5. Ευρεία και εμπεριστατωμένη
ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά
με τις ασφαλείς πρακτικές στο σεξ,
την προώθηση και κανονικοποίηση
των τακτικών εξετάσεων, τη διανομή
δωρεάν προφυλακτικών (ή/και
μείωση ΦΠΑ), και την εισαγωγή
πλήρους και συμπεριληπτικής
σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης σε
κάθε εκπαιδευτική βαθμίδα (όπως
τρόπους μετάδοσης και πρόληψης
HIV).
6. Καθολική πρόσβαση των
διαγνωσμένων ατόμων με HIV
λοίμωξη σε ποιοτικές υπηρεσίες
παρακολούθησης και φροντίδας,
συμπεριλαμβανομένων των
υπηρεσιών ψυχικής υγείας,
συμπεριλαμβανομένων των
μετακινούμενων πληθυσμών
(people on the move) και την
άρση γεωγραφικού περιορισμού /
περιορισμού λόγω έλλειψης ΑΜΚΑ
όπου είναι απαραίτητο.
7. Ολοκλήρωση ίδρυσης στο
Αττικό Νοσοκομείο της μονάδας
υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
για μελλοντικούς γονείς που ζουν
με τον HIV.
16
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
EΡΓΑ
ΣΙΑ
εκπαιδευση
εργαζομενων
υπ.e.κ.yπ.
Οριζόντια εκπαίδευση όλων των
εργαζομένων του Υπουργείου
Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
αντί για τις αποσπασματικές ως τώρα
επιμορφώσεις. Ιδιαίτερη έμφαση σε
φορείς που έρχονται άμεσα σε επαφή
με ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, όπως κοινωνικούς
λειτουργούς για την αναδοχή και
τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια
(επέκταση της καλής πρακτικής
που εφαρμόστηκε στο Κ.Κ.Π.Π.Α.
- Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας
Περιφέρειας Αττικής και την περίοδο
της δικής μας διακυβέρνησης με την
τότε πρόεδρο Σοφία Κωσταντέλια
αλλά και στη συνέχεια με την
προεδρία του Γιάννου Λιβανού).
Σκοπός είναι τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα να
αντιμετωπίζονται χωρίς διακρίσεις
κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της
αίτησής τους. Επίσης, χρειάζεται
ιδιαίτερη έμφαση στη ΔΥΠΑ (Δημόσια
Υπηρεσία Απασχόλησης), στο
Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, στο
Ε.Κ.Κ.Α, στα ΚΚΠ και λοιπούς φορείς,
για να πάψουν οι διακρίσεις που
υφίστανται τα ΛΟΑΤΚΙ+ πρόσωπα
στην απασχόληση και την παροχή
υπηρεσιών.
ενισχυση
απασχολησησ
Οριζόντιο πρόγραμμα ενίσχυσης
της απασχόλησης και ενδυνάμωσης
ανέργων από Ευπαθείς Κοινωνικές
Ομάδες (ΕΚΟ), ενάντια στις
κοινωνικές διακρίσεις σε όλες τους
τις μορφές (φυλής, χρώματος,
εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής,
γενεαλογικών καταβολών, αναπηρίας
ή χρόνιας πάθησης, σεξουαλικού
προσανατολισμού, ταυτότητας,
έκφρασης, ή χαρακτηριστικών
φύλου κ.ο.κ.). Άρση των περιορισμών
που αφορούν τις επιχειρήσεις
που μπορούν να ενταχθούν στο
πρόγραμμα (με την υπ’ αριθμ.
42632/22-06-2021 Υ.Α. του
Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών
Υποθέσεων η οποία δημοσιεύτηκε
στο ΦΕΚ 2711/Β’/24-06-2021 και
αποφασίστηκε η τροποποίηση της
προηγούμενης του 2017 «περί του
Ειδικού Προγράμματος ενίσχυσης
εργοδοτών για την πρόσληψη
2.000 ανέργων προσώπων», με την
προσθήκη στις ευάλωτες ομάδες και
των διεμφυλικών προσώπων) ώστε τα
τρανς άτομα να έχουν περισσότερες
ευκαιρίες να βρουν εργασία μέσω της
ΔΥΠΑ και του προγράμματος.
Ένταξη των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων
σε προγράμματα ανάληψης
επιχειρηματικής δραστηριότητας
συμπεριλαμβανομένης και της
δημιουργίας φορέων ΚΑΛΟ.
17
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
εργασιακα
δικαιωματα
Πλήρης προστασία των εργασιακών
δικαιωμάτων των ατόμων που ζουν
με HIV μέσω της εφαρμογής της
σύστασης No. 200 του ILO, όχι μόνο
με μία νομοθετική διάταξη που
απαγορεύει τις διακρίσεις (άρθ. 40 ν.
4997/2022).
Ενώ η επιστήμη έχει προχωρήσει, το
στίγμα εξακολουθεί να επιβαρύνει
ουσιαστικά τις ζωές των ανθρώπων
που ζουν με HIV και την πρόσβασή
τους, μεταξύ άλλων, στην εργασία.
Σημειώνεται πως δύο υποθέσεις
οροθετικών ατόμων που έχουν
χάσει την εργασία τους λόγω
της οροθετικότητας τους έχουν
τελεσιδικήσει υπέρ των εργοδοτών
(με δικαίωση υπέρ του εργαζομένου
σε μία εκ των δύο στο Ευρωπαϊκό
Δικαστήριο Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου με σχετική καταδίκη
της Ελλάδας που καλείται να
συμμορφωθεί).
προστασια
γονεϊκοτητασ
Ανάγκη να προστατεύεται
συμπεριληπτικά η γονεϊκότητα στην
εργασία – συμπερίληψη των ΛΟΑΤΚΙ+
γονέων.
αρση
αποκλεισμων
Άμεση τροποποίηση του Άρθρου 47
του Ν. 4997/2022 και Π.Δ. 11/2014
και 584/198. που αποκλείουν μεταξύ
άλλων την είσοδο στα Σώματα
Ασφαλείας και τις αντίστοιχες σχολές
λόγω οροθετικοτητας, ή αντίστοιχα
υποβιβάζει τα εν ενεργεία άτομα που
είναι θετικά στον HIV από μάχιμα σε
υπηρεσία γραφείου.
Άρση του αποκλεισμού των τρανς
υποψηφίων από τις σχολές της
αστυνομίας και των λοιπών σωμάτων
ασφαλείας που παραβιάζει μεταξύ
άλλων τη νομοθεσία για την
εφαρμογή της ίσης μεταχείρισης (Ν.
4443/2016, Άρθρο 3, Παράγραφος
1β), όπου απαγορεύεται και για
λόγους ταυτότητας φύλου, η
ανισότιμη μεταχείριση και κατά:
«την πρόσβαση σε όλα τα είδη
και επίπεδα επαγγελματικού
προσανατολισμού, μαθητείας,
επαγγελματικής κατάρτισης,
επιμόρφωσης και επαγγελματικού
αναπροσανατολισμού,
συμπεριλαμβανομένης της
απόκτησης πρακτικής επαγγελματικής
εμπειρίας».
18
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ελεγκτικοι
μηχανισμοι
& περιορισμοσ
διακρισεων
• Πιο αποτελεσματικοί ελεγκτικοί
και διωκτικοί μηχανισμοί μέσω
του Συνήγορου του Πολίτη και της
επιθεώρησης εργασίας.
• Πλαισίωση των παραπάνω
φορέων με το αναγκαίο
επιμορφωμένο και
ευαισθητοποιημένο προσωπικό.
• Συνεργασία με τους
συνδικαλιστικούς φορείς και
ενημέρωση - επιμόρφωση
των συνδικαλιστικών οργάνων
ώστε να πλαισιώνονται και
να ενθαρρύνονται τα θύματα
λοατκιφοβικών διακρίσεων, ώστε
να προχωρήσουν σε καταγγελία
μέσα από μια απλοποιημένη
διαδικασία που θα εγγυάται το
μη περαιτέρω τραυματισμό του
θύματος.
γραμμή καταγγελιών
Ειδική Γραμμή και υπηρεσία
καταγγελιών και καταστολής στον
ΣτΠ για διακρίσεις στη διαδικασία
πρόσληψης αλλά και κατά το
διάστημα της εργασίας και δωρεάν
κρατική νομική εκπροσώπηση σε
ενδεχόμενες δικαστικές διαμάχες με
την εργοδοσία.
πιστοποίηση
συμπεριληπτικότητασ
Συνεργασία με την κοινωνία
των πολιτών για εκπαίδευση
ιδιωτικού και δημοσίου τομέα και
δημιουργία σχήματος πιστοποίησης
συμπεριληπτικότητας.
αποτροπη αμισθησ
εργασιασ
Νομοθετικός περιορισμός
του εθελοντισμού που συχνά
μετατρέπεται σε άμισθη εργασία — αν
κάποιο άτομο απασχολείται για πάνω
από δύο ώρες την εβδομάδα πρέπει
να αμείβεται.
ενισχυση απασχολησησ
σε μκο
Κρατική οικονομική υποστήριξη
ΛΟΑΤΚΙ+ μη κερδοσκοπικών
οργανώσεων για την κάλυψη των
λειτουργικών τους εξόδων και την
έμμισθη απασχόληση προσωπικού.
19
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΚΟΙ
δημιουργια
δομων
μοναδεσ διαβιωσησ

ΝΩ
Δημιουργία μονάδων ημιαυτόνομης
διαβίωσης για φιλοξενία ΛΟΑΤΚΙ+
ατόμων, που αποκλείονται από
οικογενειακά και κοινωνικά

ΝΙΚΗ
περιβάλλοντα σε όλα τα μεγάλα
αστικά κέντρα, με ταυτόχρονη
δημιουργία δικτύων υποστήριξης και
φροντίδας των ωφελούμενων ατόμων
στην πράξη και όχι στα χαρτιά.

ΠΡΟ
παιδικη προστασια
Δημιουργία δομών παιδικής
προστασίας για ΛΟΑΤΚΙ+ ανήλικους

ΝΟΙΑ
και εφήβους που έχουν απομακρυνθεί
από το οικογενειακό τους περιβάλλον
με δικαστική παρέμβαση.

άτομα μεγάλης ηλικίας με δημιουργία
συμπεριληψη
στην μεριμνα
Ένταξη στις παροχές της κοινωνικής
πολιτικής των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων.
(Προγράμματα και παροχές της
ΔΥΠΑ, Κοινωνικός Τουρισμός κ.λπ.).
στεγαστικού αποκλεισμού στο πλαίσιο
εκπαιδευση
Οριζόντια εκπαίδευση και
ευαισθητοποίηση στα άτομα που
εργάζονται στο πεδίο της κοινωνικής
πρόνοιας για τους ΛΟΑΤΚΙ+
ανθρώπους και τις ανάγκες τους,
ώστε να λειτουργούν συμπεριληπτικά
και χωρίς αποκλεισμούς.
δημιουργια κ.η.φ.η
Ειδική πρόνοια για τα ΛΟΑΤΚΙ+
Κέντρων Ημερήσιας Φροντίδας
Ηλικιωμένων (Κ.Η.Φ.Η.) στα μεγάλα
αστικά κέντρα με εξειδικευμένο
προσωπικό που να μπορούν να
καλύψουν τις ανάγκες τους.
μηχανισμοσ
παρακολουθησησ
Θέσπιση μηχανισμού
παρακολούθησης (Παρατηρητήριο)
της στεγαστικής πολιτικής.
εγγυηση για το
παιδι
Ένταξη των ΛΟΑΤΚΙ+ παιδιών και
των παιδιών με ΛΟΑΤΚΙ+ γονείς στον
προγραμματισμό του «Child Guaran-
tee - Εγγύηση για το παιδί».

20
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

μεριμνα αναδοχησ μειωση

Δημιουργία ειδικού πεδίου στην
πλατφόρμα της αναδοχής, ώστε να
υπάρχει ειδική κατηγορία γονέων που
θέλουν/μπορούν να γίνουν ανάδοχοι
γονείς σε παιδιά και εφήβους
ΛΟΑΤΚΙ+ που έχουν κακοποιηθεί
από τις οικογένειες καταγωγής
τους εξαιτίας του σεξουαλικού τους
προσανατολισμού της ταυτότητας της
έκφρασης ή των χαρακτηριστικών
φύλου τους ώστε να μην παραμένουν
σε ιδρύματα για μεγάλο χρονικό
διάστημα.
γραφειοκρατιασ
Βελτίωση στην έκδοση και στην
ανανέωση της βεβαίωσης για
χορήγηση επιδόματος πρόνοιας
(μείωσης της γραφειοκρατίας και
την ευκολότερη πρόσβαση των
οροθετικών στην κοινωνική πρόνοια).
φροντιδα ιντερσεξ
βρεφων
Επιμόρφωση και ευαισθητοποίηση
των εργαζομένων στους φορείς
παιδικής προστασίας ώστε να
παρέχουν την ειδική φροντίδα που
απαιτείται για τα ίντερσεξ βρέφη/
παιδιά που βρίσκονται στη φροντίδα
του κράτους.

ΠΡΟ
παροχη ασυλου
Παροχή ασύλου σε ΛΟΑΤΚΙ+
ανθρώπους που προέρχονται από
χώρες όπου διώκονται ποινικά ή

ΣΦΥ
απειλείται η ζωή τους για λόγους
σεξουαλικού προσανατολισμού,
ταυτότητας, χαρακτηριστικών και
έκφρασης φύλου σύμφωνα με την
Αρχή 23 των Αρχών της Yogyakar-

ΓΙΚΟ
ta, τις Οδηγίες για την Παγκόσμια
Προστασία Νο.9 των Ηνωμένων
Εθνών, αλλά και την 2004/83/EK του
Ευρωκοινοβουλίου. Οι χώρες αυτές
δε θα πρέπει να θεωρούνται ως
“ασφαλείς χώρες καταγωγής”.

21
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
κοινωνικη
προστασια
Αναγνώριση από την Ελληνική
Νομοθεσία των ΛΟΑΤΚΙ+
προσφύγων ως ευάλωτου
πληθυσμού, παροχή κοινωνικής
προστασίας, συμπεριλαμβανομένης
της κοινωνικής ασφάλισης και της
υγειονομικής περίθαλψης ανεξάρτητα
αν έχει απορριφθεί το αίτημα ασύλου.
Κοινωνικές παροχές, προγράμματα
ένταξης, συνεχιζόμενη κατάρτιση και
εκπαίδευση, ψυχολογική αξιολόγηση
και υποστήριξη ΛΟΑΤKIA+
πρόσφυγων σε ατομικό ή/και ομαδικό
επίπεδο. Ίσα δικαιώματα για την
πρόσβαση στην εργασία. Ενημέρωση
για τα εργασιακά και ασφαλιστικά
δικαιώματά τους, καθώς και τους
φορείς στους οποίους μπορούν να
προσφύγουν, για να προβούν σε
καταγγελία.
ταυτοτητα φυλου
Δικαίωμα στην αναγνώριση της
ταυτότητας φύλου του ΛΟΑΤΚΙ+
πρόσφυγα ως στοιχείου της
προσωπικότητάς του, ώστε να
εγγράφεται το όνομα και το
επίθετο που επιθυμεί στο σύστημα
καταγραφής και στην άδεια
παραμονής.
Η ταυτότητα του σεξουαλικού
προσανατολισμού ή/και της
ταυτότητας φύλου πρέπει να
βασίζεται στον αυτοπροσδιορισμό του
ατόμου που αιτείται άσυλο και να μην
λαμβάνεται υπόψη η προγενέστερη
αποκάλυψη της ταυτότητάς του/
της στη χώρα προέλευσης ή
η προγενέστερη οικογενειακή
κατάσταση του/της.
οροθετικοτητα
Άμεση υγειονομική περίθαλψη από
τη στιγμή βούλησης κατάθεσης
αιτήματος ασύλου αναφορικά με
πρόσφυγες- μετανάστες με HIV
λοίμωξη αλλά και μη απενεργοποίηση
του ΠΑΥΠΠΑ μετά την δεύτερη
απορριπτική. Η οροθετικότητα στον
HIV ειναι βάσιμος λόγος για την
παροχή ασύλου.
συνδρομη μκο
Συστηματική συνεργασία με την
οργανωμένη ΛΟΑΤΚΙ+ Κοινότητα
καθώς και με ΜΚΟ που διαθέτουν
εμπειρία και τεχνογνωσία. Στελέχωση
των σημείων εισόδου της χώρας
με ΛΟΑΤΚΙ+ επαγγελματίες ώστε
κατά την πρώτη καταγραφή να
γίνεται αξιολόγηση αναγκών και
να παρέχονται πληροφορίες για
υπηρεσίες και δικαιώματα.
εξασφαλιση
ασφαλουσ
φιλοξενιασ
Προστασία και στήριξη ΛΟΑΤΚΙ+
προσφύγων, ιδιαίτερα όσων αιτούνται
άσυλο και ζουν σε κέντρα φιλοξενίας
και ΚΥΤ, ώστε να έχουν τη δυνατότητα
να μεταφέρονται σε μονό δωμάτιο
ή σε άλλο κέντρο φιλοξενίας με
κατάλληλη υποδομή για προστασία.
22
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

καταγραφη
περιστατικων βιασ
Να δημιουργηθεί ένα κατάλληλο και
αποτελεσματικό σύστημα υποβολής
καταγγελιών και καταγραφής
περιστατικών βίας, διακρίσεων,
παρενόχλησης και ρητορικής μίσους
κατά των ΛΟΑΤΚΙ+, αιτούντων
άσυλο στα κέντρα υποδοχής και
στα camps, καθώς και τηλεφωνική
γραμμή υποστήριξης πλαισιωμένη με
διερμηνείς.
Διερεύνηση των καταγγελιών και
υποβολή προτάσεων, με στόχο
την επίλυση και διαχείριση των
προβλημάτων που αντιμετωπίζουν
οι αιτούντες άσυλο. Απαιτείται
η ενημέρωση και ενεργοποίηση
οργάνων που να μπορούν, με
βάση τον κώδικα δεοντολογίας,
να διευκολύνουν και να δέχονται
καταγγελίες από τους ΛΟΑΤΚΙ+
αιτούντες άσυλο/πρόσφυγες
για κακές πρακτικές, ώστε να
επιβάλλονται πειθαρχικές ποινές.
ιντερσεξ προσφυγεσ
Ειδική μέριμνα και διευκόλυνση
στην παροχή ασύλου των ίντερσεξ
προσφύγων και ειδική φροντίδα
και προστασία της σωματικής
ακεραιότητας των ασυνόδευτων ή/και
εγκαταλειμμένων ίντερσεξ βρεφών/
παιδιών που βρίσκονται στη φροντίδα
του κράτους.
οικογενειακή
επανένωση
Μέριμνα για παροχή άδειας
παραμονής στα πλαίσια της
οικογενειακής επανένωσης για
τους συντρόφους των ΛΟΑΤΚΙ+
προσφύγων, παρότι στις χώρες
καταγωγής τους δεν αναγνωρίζονται
ως σύζυγοι.

καταρτιση
Προγράμματα κατάρτισης και
ευαισθητοποίησης για τους
επαγγελματίες υγείας, κοινωνικούς
λειτουργούς, δικηγόρους και άλλα
συναφή άτομα που ασχολούνται
με τα ανθρώπινα δικαιώματα και
την ισοτιμία που αφορά και άτομα
ΛΟΑΤΚΙ+ προσφυγες/αιτούντες
άσυλο καθώς και δυνατότητα
καταγγελίας κακοποιητικών
συμπεριφορών από τις ομάδες
επαγγελματιών.

23
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΤΟ
επιμορφωση
δημοτικων
υπαλληλων

ΠΙ Οριζόντια εξειδικευμένη επιμόρφωση

των δημοτικών υπαλλήλων σε όλα

ΚΗ
τα πόστα που έρχονται σε επαφή
με κοινό (ληξιαρχείο, δημοτολόγιο,
δημοτικά ιατρεία, προγράμματα
βοήθειας στο σπίτι, υπηρεσίες
κοινωνικής πρόνοιας του δήμου και
κέντρων κοινότητας κλπ) με ειδική

ΑΥ
επιμόρφωση των εργαζομένων
στους βρεφονηπιακούς σταθμούς
των Δήμων ώστε να μπορούν να
είναι συμπεριληπτικοί σε σχέση με

ΤΟ
τα ομόφυλα ζευγάρια με παιδιά.
Θέσπιση διαδικασιών καταπολέμησης
αρνητικών διακρίσεων και μηχανισμών
αντιμετώπισης επιθέσεων/διακρίσεων.

ΔΙΟΙ
ιση μεταχειριση
Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες της

ΚΗ
χώρας μας είναι απαραίτητο να
υιοθετήσουν, σύμφωνα και με το
κοινοτικό κεκτημένο διάταξη για την
ίση μεταχείριση συμπεριληπτική του

ΣΗ
σεξουαλικού προσανατολισμού, της
ταυτότητας και των χαρακτηριστικών
φύλου, κατά τα πρότυπα της Χάρτας
Δικαιωμάτων και Υποχρεώσεων του
Πολίτη (Απόφαση 189/2016) της
Περιφέρειας Αττικής.

αρση αποκλεισμων
Ανάληψη θετικών πρωτοβουλιών για
την άρση του αποκλεισμού στον χώρο
της εργασίας μέσω προγραμμάτων
για την απασχόληση σε Δημοτικό ή
Περιφερειακό επίπεδο.
24
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
δημοτικα ιατρεια
Κάλυψη ιατροφαρμακευτικών
αναγκών τρανς ανθρώπων μέσω
των Δημοτικών Ιατρείων, και στήριξη
αποκλεισμένων τρανς ανθρώπων
μέσω τοπικών δομών αλληλεγγύης.
κεντρα στηριξησ
& στηριξη
οργανωσεων
Παραχώρηση χώρου που θα
χρησιμεύσει ως έδρα ΛΟΑΤΚΙ+
οργανώσεων.
Εναλλακτικά απαλλαγή τους από
τα δημοτικά τέλη και δημιουργία
Κέντρων Στήριξης ΛΟΑΤΚΙ+ σε
κάθε δήμο, όπου θα προσφέρονται
νομικές, κοινωνικές και ψυχολογικές
υπηρεσίες.
πολιτιστικα
προγραμματα
Εκπαιδευτικά και πολιτιστικά
προγράμματα στους Δήμους, ΚΑΠΗ
κλπ, που αφορούν όλες τις ηλικίες και
τις ανάγκες των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων,
με σκοπό την ορατότητα και την
συμπερίληψη όλων των πολιτών.
εκστρατεία
ευαισθητοποίησησ
Εκστρατεία κοινωνικής
κινητοποίησης για τη χαρτογράφηση,
την ευαισθητοποίηση και την
καταπολέμηση της παρενόχλησης σε
δημόσιους χώρους.
πληγώνει, καταθλίβει, δυσκολεύει και
αστικη αναπτυξη
Σύνταξη στρατηγικής εφαρμογής
της αστικής ανάπτυξης σε κλίμακα
αστικής λεπτομέρειας μέσα από
σύγχρονες αρχές ισότητας και
δικαιοσύνης, τόσο μέσα από τις
αναπλάσεις υφιστάμενων δημόσιων
χώρων όσο και τη δημιουργία νέων
με:
1. Συμπεριληπτικά λουτρά και
τουαλέτες δημόσιας πρόσβασης,
όχι σύμφωνα με την ταυτότητα
φύλου.
2. Ευρύτερη αναπαράσταση της
Queer κληρονομιάς μέσα από
έργα τέχνης (αγάλματα, μνημεία,
πλάκες) και ονόματα δρόμων (π.χ.
Η Γλάδστωνος να γίνει Ζακ/Zackie
Oh Κωστόπουλου) και κτιρίων.
3. Να τονιστεί σε όλους τους
εμπλεκομένους φορείς τόσο στο
σχεδιασμό όσο στην διαδικασία
έγκρισης των μελετών των
δημόσιων χώρων, ότι ανάμεσα
σε όλες τις άλλες αρχές, είναι
αναγκαία και επιβεβλημένη και η
σχεδιαστική αρχή της ισότητας, της
δικαιοσύνης και της αναγνώρισης
κάθε ομάδας ατόμων όπως
αυτές περιγράφονται στον Χάρτη
που κατοχυρώνει τα θεμελιώδη
δικαιώματα που απολαμβάνουν οι
άνθρωποι στην ΕΕ, λαμβάνοντας
υπόψη τις αλλαγές στην κοινωνία,
την κοινωνική πρόοδο και τις
επιστημονικές και τεχνολογικές
εξελίξεις.
Όλοι οι πολίτες είναι ισότιμοι και
άξιοι για όμορφες εικόνες αστικού
περιβάλλοντος, χωρίς να τους
προσβάλει.
25
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ΠΟ
ΛΙ
ΤΙ
ΣΜ
ΟΣ
Οι σύγχρονες πολιτικές για τον
πολιτισμό θα πρέπει να έχουν
ως στόχο τον περιορισμό των
πολιτιστικών ανισοτήτων και
διακρίσεων, να διευρύνουν την
πρόσβαση στα πολιτισμικά αγαθά,
να προωθούν τα ιδανικά της
δημοκρατίας και το σεβασμό στην
ετερότητα. Παλεύουμε για ένα
συμπεριληπτικό πολιτισμό ενάντια
στην ξενοφοβία, τον ρατσισμό,
την λοατκι-φοβία και το σεξισμό.
Οφείλουμε να παρέχουμε κάθε
δυνατότητα στις αποκλειόμενες
ομάδες να μετέχουν στο παραγόμενο
πολιτισμικό κεφάλαιο της χώρας.
Στα πλαίσια δημιουργίας Εθνικού
Συμβουλίου Τεχνών και Πολιτισμού,
προτείνονται τα εξής:
συμπεριληψη
Συμμετοχή – εκπροσώπηση της
ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας με στόχο να
συμπεριληφθούν οι θέσεις της στον
σχεδιασμό μακροχρόνιας πολιτικής
για τον πολιτισμό.
κοινωνικοσ
ελεγχοσ
Αξιοποίηση της εμπειρίας από τις
Επιτροπές Κοινωνικού ελέγχου
(άρθρο 11 του νόμου 4324/2015) που
λειτούργησαν στην ΕΡΤ, καθώς και τη
νομοθεσία που αφορά στα Κεντρικά
και Τοπικά Συμβούλια του ΥΠΠΟΑ
για την πολιτισμική κληρονομιά
(Ν. 3028/2002, άρθρα 49, 50, 51,
52), βελτιώνοντάς τα ως προς τη
λειτουργία τους και διευρύνοντάς
τα με τη συμμετοχή εκπροσώπων
της κοινωνίας των πολιτών.
Επιπλέον δημιουργία Επιτροπών και
Συμβουλίων Σύγχρονου Πολιτισμού.
ιση μεταχειριση
Δέσμευση του ΥΠ.ΠΟ.Α και όλων των
φορέων και οργανισμών που διαθέτει
για την ίση αντιμετώπιση όλων
των εργαζομένων και των πολιτών.
Ανακήρυξη του ως συμπεριληπτικός
χώρος και ασφαλής για όλους.
Ειδικά επιμορφωτικά προγράμματα
και φυλλάδια για τη λειτουργία των
δομών του και την παροχή υπηρεσιών
καθώς και για την ίση μεταχείριση των
εργαζομένων του.
26
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
κρατικη ενισχυση
Στρατηγική επιχορηγήσεων
δημιουργίας έργων με ΛΟΑΤΚΙ+
θεματολογία σε εικαστικά,
παραστατικές τέχνες, βιβλίο και με
ιδιαίτερη στόχευση για την ανάπτυξη
των έργων στην περιφέρεια της
(συμπεριλαμβανομένων οικογενειών),
χώρας.
μουσεια
Παροχή κινήτρων στα μουσεία
της χώρας με στόχο την ανάπτυξη
προγραμμάτων με στόχευση
την ομάδα κοινού της ΛΟΑΤΚΙ+
κοινότητας (target group pro-
grams, outreach programs) και στην
αναπροσαρμογή του αφηγήματος
των μουσείων, ώστε να μην προάγουν
μόνο τα ετεροκανονικά πρότυπα
αλλά να συμπεριλάβουν και τα queer
αφηγήματα.
μουσειο-παιδαγωγικα
προγραμμάτα
Αναπροσαρμογή των μουσειο-
παιδαγωγικών προγραμμάτων, ώστε
να συμπεριλαμβάνουν όλες τις
μορφές οικογένειας.
κέντρο πολιτισμού
Πρόγραμμα εκπαίδευσης καλλιτεχνών
& ερευνών
Πρωτοβουλία για τη δημιουργία
ΛΟΑΤΚΙ+ Κέντρου Πολιτισμού &
Ερευνών που θα περιλαμβάνει
αρχείο, βιβλιοθήκη, κέντρο
τεκμηρίωσης του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος
στην Ελλάδα καθώς και της ΛΟΑΤΚΙ+
πολιτισμικής κληρονομιάς. Τα Κέντρα
θα παράγουν ζωντανές παραστάσεις,
θα φιλοξενούν
εκθέσεις, φόρουμ, δραστηριότητες
και εκδηλώσεις και θα μπορούν να
αποτελούν χώρο συνεδριάσεων
ΛΟΑΤΚΙ+ ομάδων, συλλόγων και
οργανώσεων. Οι χώροι θα είναι
προσβάσιμοι, θα προσφέρουν
δωρεάν υπηρεσίες και έναν χώρο
φιλικό σε άτομα όλων των ηλικιών
θα διασυνδέουν σε άλλες υπηρεσίες
και δομές, θα ενδυναμώνουν και θα
ενημερώνουν τα μέλη της κοινότητας
για τα δικαιώματά τους και θα
εκπαιδεύουν τα μέλη της κοινότητας
και το ευρύτερο κοινό σχετικά με τη
ΛΟΑΤΚΙ+ ιστορία και κουλτούρα.
λοατκι+ πολιτιστικοσ
τουρισμοσ
Ανάπτυξη πολιτιστικών
προγραμμάτων για την προσέλκυση
ΛΟΑΤΚΙ+ πολιτιστικών τουριστών.
Αξιοιποίηση του Κέντρου Πολιτισμού
& Ερευνών ως εργαλείο ενίσχυσης
του ΛΟΑΤΚΙ+ Πολιτιστικού Τουρισμού
και όχημα για την ανάδειξη της
Ελλάδας ως Διαβαλκανική ΛΟΑΤΚΙ+
πολιτιστική πρωτεύουσα.
ekπαιδευση
καλλιτεχνων
από ΕΛΣ και δημόσια θέατρα και
εξασφάλιση συλλογικών συμβάσεων
εργασίας σε όλες τις τέχνες.
drag
Συμπερίληψη του ντράγκ ως
πολυμορφική παραστατική
τέχνη και παροχή δυνατότητας
ενσήμων, επιδομάτων και σχετικών
εκπαιδεύσεων.
27
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ΣΩΜΑ
ΤΑ
ΑΣΦΑ
ΛΕΙΑΣ
Αποτελεί πολιτική δέσμευση
του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ η πάταξη της
αστυνομικής βίας σε ΛΟΑΤΚΙ+
υποκείμενα και στους πολίτες
γενικότερα. Η δέσμευση αυτή θα
υλοποιηθεί με:
διαπολιτισμική
αστυνόμευση
Πρόσληψη ως αστυνομικών ατόμων
που προέρχονται από τις ευάλωτες
στον ρατσισμό κοινωνικές ομάδες, οι
οποίοι θα λειτουργούν ως σύνδεσμοι
και θα συμβάλλουν στη βελτίωση των
σχέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας
με τις ευάλωτες ομάδες, με σκοπό την
πλήρη καταγραφή των ρατσιστικών
εγκλημάτων.
εκπαίδευση νέων
αστυνομικών
Εισαγωγή στις σχολές της
Αστυνομικής Ακαδημίας αυτοτελών
μαθημάτων στο γνωστικό αντικείμενο
των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της
αντιρατσιστικής νομοθεσίας, με στόχο
την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση
των νέων αστυνομικών στα θέματα
μετεκπαίδευση
Μετεκπαίδευση όλων των εν
ενεργεία αστυνομικών μέσω δια
ζώσης επιμορφώσεων του ΕΚΔΔΑ
ΙΝΕΠ. Αύξηση του επιμορφωτικού
χρόνου κατά ένα επτάωρο και
έκδοση επιμορφωτικών οδηγιών για
τους εκπαιδευτές. Συμπεριληπτικά
προγράμματα επιμόρφωσης
με τη συμμετοχή των ΛΟΑΤΚΙ+
οργανώσεων.
εφαρμογη
νομοθεσιασ
Έκδοση νέας εγκυκλίου διαταγής
από το Αρχηγείο της Ελληνικής
Αστυνομίας σχετικά με την πλήρη και
σαφή εφαρμογή της αντιρατσιστικής
νομοθεσίας από τις Υπηρεσίες
της Ελληνικής Αστυνομίας με
παράλληλη ενίσχυση σε πόρους και
μέσα των Υπηρεσιών Αντιμετώπισης
Ρατσιστικής Βίας, ιδίως σε περιοχές
με αυξημένα κρούσματα περιστατικών
ανεξάρτητη αρχή
ρατσιστικής βίας.
Δημιουργία και λειτουργία
Ανεξάρτητης Αρχής (είτε νέας είτε ως
ξεχωριστή δομή σε υφιστάμενη) για
την προώθηση και διασφάλιση των
δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας
και ευπαθών ομάδων, που θα ελέγχει,
ερευνά, προτείνει, παρεμβαίνει,
παρακολουθεί, και επιβάλει κυρώσεις
για τις αυθαίρετες πράξεις και
δράσεις των υπηρεσιών του κράτους.
ενημερωση
Ενημέρωση δικηγόρων, αστυνομικών,
εισαγγελέων, δικαστών και άλλων
σχετικών επαγγελματιών για τη
δυνατότητα χειρισμού περιστατικών
διάκρισης λόγω ποικιλομορφίας των
χαρακτηριστικών φύλου.
28
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ΕΠΙ
ΚΟΙ
ΝΩ
κώδικα δεοντολογίας για τα ΜΜΕ.
ΝΙΑ&
ΜΜΕ
Δεν είναι αρκετή η επιβολή ή απλά
η παρακολούθηση της εφαρμογής
ενός νομοθετικού πλαισίου χωρίς να
υπάρχει η απαραίτητη προετοιμασία
τόσο του κοινού όσο και των
θεσμικών φορέων που απαρτίζουν
όλο το πλαίσιο των Μέσων Μαζικής
Ενημέρωσης.
Γι’ αυτό χρειάζεται μία επιμορφωτική
εκστρατεία σε όλους τους
εμπλεκόμενους από το ΕΣΡ, μέχρι
τους δημοσιογράφους κεντρικών και
περιφερειακών ΜΜΕ.
Γνωρίζοντας την αντιμετώπιση του
ΕΣΡ σε περιπτώσεις παραβίασης
ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων, θα είναι
αδύνατον να αλλάξει οπτική το
συμβούλιο αν δεν δει ότι έχει
αλλάξει οπτική το κοινό, η κοινωνία
και οι ιδιοκτήτες των μέσων μαζικής
ενημέρωσης.
κωδικασ
δεοντολογιασ
Ορθή εφαρμογή της νέας
ευρωπαϊκής οδηγίας για τα
ραδιοτηλεοπτικά μέσα και
διαμόρφωση και εφαρμογή
εκπροσωπιση
ΛΟΑΤΚΙ+ εκπροσώπηση (κι εν
γένει εκπροσώπηση κοινωνικών
ομάδων που επιδέχονται
διακρίσεις λόγω συγκεκριμένων
χαρακτηριστικών τους) στα ΜΜΕ
με εποπτεία του ΕΣΡ για την
ορθή αναφορά σε αυτά.
ενημέρωση-
εκπαίδευση
Σε συνεργασία με την ΕΣΗΕΑ
και τις ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεις και
ΜΚΟ, να γίνει άμεση ενημέρωση-
εκπαίδευση των ατόμων που
έχουν τηλεοπτικό λόγο, σε σχέση
με την ορολογία της ΛΟΑΤΚΙ+
κοινότητας, με στόχο την
καταπολέμηση των στερεοτύπων
και προκαταλήψεων κατά των
ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων από τα μέσα
ενημέρωσης.
ρητορικη μισουσ
Πρόβλεψη καταγραφής των
ομοφοβικών, τρανσφοβικών και
ιντερφοβικών σχολίων, με τη
μορφή ενός Παρατηρητηρίου
Ρητορικής Μίσους όποτε αυτή
συμβαίνει, είτε στη Βουλή, είτε
στα Media.
29
ΟΜΑΔΑ ΛΟΑΤΚΙ+ • ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΙΣΟ
ισότητα
στην υγεία

ΤΗ
• Υπαγωγή των προϊόντων υγιεινής
που αφορούν την εμμηνορρυσία
στον κατώτατο ΦΠΑ, ως είδος

ΤΑ
πρώτης ανάγκης. Υποχρεωτική
δωρεάν παροχή των ειδών αυτών
στους χώρους υγιεινής.
• Επαναφορά της δωρεάν ψηφιακής

ΦΥ
μαστογραφίας όπως ίσχυε με
το νόμο του 2018 που ψήφισε ο
ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ.

ΛΩΝ
Για την καταπολέμηση των έμφυλων
ανισοτήτων και των διακρίσεων
απαιτείται η οριζόντια ένταξη της
διάστασης του φύλου σε όλα τα πεδία
πολιτικής.
θεσμικοσ
μηχανισμοσ &
νομοθεσία για την
ισότητα των φύλων
Σύσταση Υπουργείου Ισότητας των
φύλων και ανασύσταση-αναβάθμιση
της Γενικής γραμματείας Ισότητας των
Φύλων (ΓΓΙΦ) με ένταξη της στο νέο
Υπουργείο.
ισότητα στην αγορά
εργασίασ
Κατάργηση του έμφυλου χάσματος
στις αμοιβές και τις συντάξεις.
• Αποχαρακτηρισμός των
επεμβάσεων μειωτικής
μαστοπλαστικής από τις επεμβάσεις
πλαστικής χειρουργικής για
αισθητικούς λόγους και πλήρης
κάλυψη τους από το δημόσιο
σύστημα υγείας για όλα τα άτομα
με διαφορετικό φύλο, ουδέτερο
φύλο, FAAB, ή αλλιώς άτομα που
δεν προσδιορίζονται ως τρανς, τόσο
για λόγους υγείας (ανακούφιση από
πόνους στον αυχένα, τη σπονδυλική
στήλη και τη μέση, καθώς και για
την καλύτερη λειτουργικότητα του
αυχένα), όσο και για λόγους που
αφορούν τον αυτοπροσδιορισμό και
την έκφραση φύλου.
ισότητα στο δίκαιο
αναγνωριση
γυναικοκτονιασ
Νομική αναγνώριση του εγκλήματος
της γυναικοκτονίας με την ένταξη του
στον Ποινικό Κώδικα ως επιβαρυντική
περίσταση, όπως προτείνεται
στη σχετική τροπολογία που έχει
κατατεθεί από την κοινοβουλευτική
ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
30