Professional Documents
Culture Documents
1965 nmgyZ eoVH$è`m§À`m AmdS>rMo EH$‘od ‘m{gH$. Km‘mÀ`m eoVrbm kmZmMr OmoS> XoD$Z CËH$fm©À`m dmQ>oda...
AZwH«$‘{UH$m
g§nmXH$s¶ .......................................................................................................................................... 4
‘ZmoJV................................................................................................................................................ 5
Iarn h§Jm‘mMr nyd©V¶mar ..............................................................S>m°. ‘YwH$a Ym|S>o................................... 7
Iarn Ádmar cmJdS> V§ÌkmZ ........................................................S>m°. Eg. Ama. JS>mI............................ 11
Iarn ~mOar cmJdS> V§ÌkmZ .......................................................S>m°. nr. nr. {Jamgo................................ 13
hiX cmJdS> V§ÌkmZ ..................................................................àm. E‘.EM. JmdS>o ................................ 16
H$sQ>H$ZmeHo$ IaoXr H$aVmZm eoVH$è¶m§Zr ¿¶md¶mMr H$miOr .............lr. {dH$mg nmQ>rb .............................. 19
Iarn h§Jm‘ 2017 : ‘hmamï´> amÁ¶mVrc IV nwadR>m {Z¶mooOZ ........lr. Ama. E‘. H$dS>o ............................. 21
Iarn h§Jm‘ 2017 … ‘hmamï´> amÁ¶mVrc {~¶mUo nwadR>m {Z¶mooOZ ......lr. àH$me ¶mXd ................................. 23
H¥${fgodm H|$Ð gwê$ H$aʶmgmR>r Amdí¶H$ ~m~r................................àm. ew^Xm Kwbo .................................... 24
h[aVJ¥hmVrc H$mZ}eZ cmJdS> V§ÌkmZ ...........................................S>m°. Za|Ð {’$aHo$ ................................... 25
Amco cmJdS> V§ÌkmZ...................................................................S>m°. E. ìhr. gmoi§Ho ............................... 27
’$i~mJ bmJdS>rMr nyd©V¶mar ........................................................lr. ‘m{UH$ Ͷ§~Ho$ ............................... 29
"AmË‘m' A§VJ©V ~Q>mQ>m nrH$ àm˶{jHo$ … Zm[dݶnyU© CnH«$‘ ............lr. nr. S>r. H$m§~io .............................. 30
Am§~m cmJdS> V§ÌkmZ ..................................................................S>m°. nr. gr. hiXdUoH$a ....................... 31
Am§VanrH$ nÕVrÛmao H$S>Ymݶ CËnmXZ dmT>rg àmoËgmhZ ................S>m°. Z§XHw$‘ma Hw$Q>o ................................ 37
CÝhmir ^|S>r : nmUr d H$sS> ì¶dñWmnZ ........................................S>m°. ~r. E. ~S>o ..................................... 38
CÝhmir h§Jm‘mVrc {nH$m§Mo nmUr ì¶dñWmnZ ..................................S>m°. dm. {Z. ZmaIoS>o ............................. 40
KZ bmJdS>rÛmao ‘miamZmda ’w$ccm Ho$ea Am§~m (¶emoJmWm) ............lr. {dO¶Hw$‘ma ~a~S>o ......................... 43
{nH$m§À¶m CËnmXZ dmT>rH$arVm O{‘ZrMo Amamo½¶ ì¶dñWmnZ ..............S>m°. A{Zc XþaJwS>o ................................. 45
‘hmD$Om© (^mJ 1) … Anma§n[aH$ D$Om© - H$mimMr JaO .................lr. {ZVrZ JÐo .................................... 48
XÿY ^ogi g‘ñ¶m .......................................................................S>m°. amhþc Xogco ................................... 51
EH$mpË‘H$ eoVr nÜXVrV H$am eoirnmcZ ........................................S>m°. Eg. Or. amD$V ............................. 53
qnOam nÕVrZo ‘Ëñ¶g§dY©Z .........................................................S>m°. n§H$OHw$‘ma ‘wJmdH$a ...................... 55
qgXodmhrÀ¶m H¥${f {dkmZ H|$ÐmMo {d{dY CnH«$‘ ...............................lr‘Vr àoaUm Yw‘mi............................. 57
~mVå¶m§À¶m ~m§Ymda .............................................................................................................................. 59
g§nmXH$s¶
A§H$ ~mamdm df© 51 do
1965 nmgyZ eoVH$è`m§À`m AmdS>rMo EH$‘od ‘m{gH$. ‘hmamï´>mVrc eoVH$è¶m§À¶m Ñ{ï>H$moZmVyZ Iarn h§Jm‘
Km‘mÀ`m eoVrbm kmZmMr OmoS> XoD$Z CËH$fm©À`m dmQ>oda... ‘hÎdmMm AgVmo. Iarn h§Jm‘mVrc EHy$U {nH$mImcrc
àH$meH$ joÌmn¡H$s gw‘mao 53 Q>ŠHo$ joÌ Ho$di H$mnyg d gmo¶m~rZ ¶m
lr. {dH$mg Xoe‘wI, Am¶w³V H¥${f, ‘hmamï´> amÁ¶
{nH$mImcr Amco AgyZ ˶m‘wio Ádmar, ~mOar, H$S>Ymݶ d
Vm§{ÌH$ ‘mJ©Xe©Z Voc{~¶m§Imcrc joÌm‘ܶo KQ> Pmcro Amho. ˶mgmR>r nrH$
S>m°. gw. b. OmYd, H¥${f g§MmbH$ ({dñVma d à{ejU)
lr. {dH$mg nmQ>rb, H¥${f ghg§MmbH$ ({d. à. 2) nÜXVr‘ܶo ’o$a~Xc H$aUo Amdí¶H$ Amho. VX²AZwf§JmZo
g§nmXH$ … lr. ìhr. EZ. Xoe‘wI Ádmar d ~mOar {nH$mImcrc joÌmV dmT> H$aʶmgmR>r à¶ËZ
ghmæ¶H$ g§nmXH$ … lr. JOmZZ ZZmdao
H$aʶmÀ¶m Ñï>rZo ¶m A§H$m‘ܶo Iarn Ádmar d ~mOar ¶m
{nH$m§À¶m cmJdS> V§ÌkmZ g§X^m©Vrc ‘m{hVr {Xcr Amho.
Vm§{ÌH$ ghmæ`
lr. AemoH$ OmZamd, V§Ì A{YH$mar
lr. g§Vmof T>mo~io, H¥${f A{YH$mar d eoVH$ar ‘m{gH$ Q>r‘ ‘hmamï´> amÁ¶ ho ’$cmoËnmXZ joÌm‘ܶo AJ«oga AgyZ AmVm
g§nmXZ gh`moJ … ’«|$S>²g Am°’$ ’$m‘©g©, nwUo n¶ªV EHy$U 18.55 cmI hoŠQ>a joÌ {d{dY ’$i{nH$m§Imcr
‘wIn¥ð>, ‘m§S>Ur d gOmdQ> … gm¡. gwIXm Hw$bH$Uu, nwUo Ambo Amho. ¶m‘ܶo amoOJma h‘r ¶moOZoer {ZJS>rV ’$i~mJ
‘wÐU … AmZ§X npãbHo$eZ, EZEM 6, ‘wgir’$mQ>m, OiJmd
cmJdS> H$m¶©H«$‘mMm ‘moR>m dmQ>m Amho. ¶m nwT>ohr ’$i~mJm§Imcrc
g§nH©$ H$m`m©b`o
joÌmV dmT> H$aʶmg amÁ¶mV dmd Amho. ˶m‘wio eoVH$è¶m§Zr
{Oëhm A{YjH$ H¥${f A{YH$mar d Cn{d^mJr¶ H¥${f A{YH$mar ’$i~mJ cmJdS>rMr nyd©V¶mar H$er H$amdr, ¶m~m~VMr ‘m{hVr
H¥${f {dH$mg A{YH$mar, JQ>{dH$mg A{YH$mar ¶m A§H$mV {Xcr Amho. CÝhmù¶m‘ܶo nmʶmMr CncãYVm
VmbwH$m H¥${f A{YH$mar, ‘§S>b H¥${f A{YH$mar
H$‘r AgVo. VgoM {nH$m§Mr dmT>cocr nmʶmMr JaO {dMmamV
H¥${f {d^mJmMo g§Ho$VñWi … www.krishi.maharashtra.gov.in KodyZ CÝhmù¶m‘ܶo {d{dY {nH$m§gmR>r nmʶmMo ¶mo½¶ {Z¶moOZ
‘hmamï´ emgZmMo g§Ho$VñWi … www.maharashtra.gov.in d ì¶dñWmnZ H$aʶm~m~VMr ‘m{hVrhr ¶m A§H$mV {Xcr Amho.
H|$Ð emgZ H¥${f d ghH$ma {d^mJ g§Ho$VñWi … www.agricoop.nic.in
B©-‘ob … agrishetkari@gmail.com Iarn h§Jm‘mMr nyd©V¶mar H$aUo VgoM Iarn h§Jm‘mgmR>r
IVo, {~¶mUo d H$sQ>H$ZmeHo$ B˶mXr {Z{dð>m§Mo {Z¶moOZ ¶m
H¥${f {d^mJmÀ¶m do~gmB©Q>da "àH$meZo' ¶m erf©H$mImbr ‘m{gH$ Xa‘hm
CnbãY Ho$bo OmVo. VgoM A±S´>m°BS> A°nÛmao ‘mo~mB©bda gwÕm CnbãY. g§X^m©Vrc ‘m{hVr ˶mM~amo~a H$sQ>H$ZmeHo$ IaoXr H$aVmZm
{H$gmZ H$m°b g|Q>a Q>mob ’«$s XÿaÜdZr … 1800-1801551
eoVH$è¶m§Zr H$m¶ H$miOr ¿¶mdr, ¶m ‘hÎdnyU© coImMm g‘mdoe
¶m A§H$mV Ho$cm Amho. nma§n[aH$ D$Om©ómoVm§Mm ‘¶m©{XV
H¥${f {d^mJ Q>mob ’«$s XÿaÜdZr … 1800-2334000
gmR>m cjmV KoVm d ˶mÀ¶m ‘moR>çm à‘mUmdarc dmnamMm
dm{f©H$ dJ©Ur … é. 250/- Am{U {Ûdm{f©H$ dJ©Ur … é. 500/-
{dMma H$éZ àXþfU‘wŠV Anma§n[aH$ D$Om©ómoVm§Mm dmna
nÌì`dhma d dJ©UrgmR>r nÎmm … H$éZ drO{Z{‘©Vr H$aUo Amdí¶H$ Pmco Amho. VX²AZwf§JmZo
g§nmXH$ … eoVH$ar ‘m{gH$, H¥${f Am¶w³Vmb¶, H¥${f^dZ, Xþgam ‘Obm,
{edmOrZJa, nwUo - 411 005 "‘hmD$Om©' hr coI‘m{cH$m ¶m A§H$mnmgyZ à{gÜX H$aʶmV
Q>o{b’°$³g H«$‘m§H$ … 020-25537331
¶oV Amho. VgoM hiX d Amco cmJdS>, h[aVJ¥hmVrc
¶m A§H$mV à{gÕ Pmboë¶m ~mVå¶m, boI, Om{hamV d Aݶ H$moU˶mhr H$mZ}eZ cmJdS>, Am§~m cmJdS> B. coI ˶mM~amo~a
‘OHy$amer H¥${f {d^mJ gh‘V AgobM Ago Zmhr. A§H$mVrb H$mhr eoVH$è¶m§À¶m ¶emoJmWm§Mm g‘mdoe ¶m A§H$m‘ܶo Ho$cm Amho.
N>m¶m{MÌo àm{V{ZYrH$ ñdê$nmMr AmhoV.
dJ©UrXmam§gmR>r {ZdoXZ … eoVH$ar ‘m{gH$ dJ©Ur AmVm Am°ZbmB©Z nÕVrZo
gras.mahakosh.gov.in ¶m H$m¶©àUmbrÛmao ^aʶmMr gw{dYm CnbãY
Amho. ‘m{hVrgmR>r 020-25537331 ¶m H«$‘m§H$mda g§nH©$ gmYmdm.
amÁ¶mVrc 82 Q>ŠHo$ joÌ ho H$moaS>dmhÿ AgyZ eoVH$è¶m§Zm eoVrìXmao CËnÞmMo gmYZ {dH${gV H$aʶmg H¥${f
{d^mJmMm Zoh‘rM AJ«H«$‘ Amho. Iarn h§Jm‘m‘ܶo eoVH$ar ~m§Ydm§À¶m ‘mJUrZwgma {~¶mUo, IVo, {H$S>ZmeHo$ d
BVa {Z{dð>m doioV CncãY hmoʶmgmR>r Jmd, JQ> d eoVH$ar{Zhm¶ {Z¶moOZ VgoM eoVH$è¶m§‘ܶo H¥${f d V§ÌkmZmMm
Am{U ¶moOZm§Mr OZOmJ¥Vr hmoʶmgmR>r eoVH$ar ‘oimdo, {Oëhm ‘m{gH$ MMm©gÌ, d¥ÎmnÌ, AmH$medmUr, XÿaXe©Z,
{^Îmrn{ÌH$m ¶mìXmao àMma d àgma H$aʶmMo gyú‘ {Z¶moOZ ¶m dfu H$aʶmV Amco Amho.
JwT>r nmS>ì¶mÀ¶m ew^‘whÿVm©da eoVH$ar nwT>rc dfm©À¶m eoVrMo {Z¶moOZ gwé H$aVmo, ˶mà‘mUo emgZmZo gwÜXm
¶o˶m Iarn h§Jm‘mMo VgoM dfm©À¶m H¥${f {dH$mg d {dñVma H$m¶m©Mo {Z¶moOZ Ho$co AgyZ ˶mÀ¶m A§‘c~OmdUrMr
gwédmV JwT>r nmS>ì¶mÀ¶m ew^ ‘whÿVm©da H$aʶmV Amcr Amho.
"{nH$m§À¶m CËnmXZ IMm©nojm A{YH$ VgoM {nH$m§gmR>r KoVcoë¶m nrH$ H$Om©nojm A{YH$ CËnÞ amÁ¶mVrc
eoVH$è¶mcm Im{ÌeranUo {‘imdo' ¶mgmR>r ¶m dfu "amo{hUr' ZjÌmVrc 15 {Xdg "CÞV eoVr g‘¥ÜX eoVH$ar'
n§YadS>m gmOam H$aʶmV ¶oUma AgyZ ¶m‘ܶo H¥${f emók d H¥${f g§c¾ {d^mJmMo A{YH$mar/H$‘©Mmar JmdmoJmdr
OmD$Z AmYw{ZH$ H¥${f V§ÌkmZ d {d{dY ¶moOZm§Mr ‘m{hVr XoUma AmhoV. VgoM amÁ¶mVrc gw‘mao 2 cmI
eoVH$è¶m§Zm AmYw{ZH$ H¥${f V§ÌkmZm~m~V à{ejU XoʶmMo {Z¶moOZ Amho. VgoM nrH$ àm˶{jH$m§ìXmao Cƒ V§ÌkmZ
eoVH$è¶m§n¶ªV nmohmoM{dco OmUma Amho.
{nH$mÀ¶m CËnmXZmda n[aUm‘ Z H$aVm CËnmXZ IM© H$‘r H$aʶmÀ¶m Ñï>rZo H¥${f {d^mJm‘m’©$V eoVH$ar
~m§Ydm§Zm ‘mJ©Xe©Z d g‘wnXoeZ H$aʶmV ¶oV Amho. eoVH$è¶m§Zr {~¶mUo, IVo, H$sS>ZmeHo$ ¶m {Z{dð>m§darc IM©
H$‘r H$aUo, gyú‘qgMZmìXmao nmʶmMr ~MV H$aUo VgoM ¶m§{ÌH$sH$aUmìXmao ‘Owardarc IM© H$‘r H$aʶm~amo~aM
eoVr‘Yrc OmopI‘ H$‘r H$aʶmÀ¶m Cnm¶¶moOZm§Mm eoVH$ar ~m§Ydm§Zr Adc§~ H$amdm, Ago ‘r AmdmhZ H$aVmo.
åhUVmV. Aem àH$mao nrH$ Omo‘mZo dmT>ʶmg {~¶mUo åhUyZ {nH$mMo doJdoJio
^mJ cmJdS> ‘mܶ‘ åhUyZ dmna Ho$co OmVmV. ˶m‘ܶo ~r, amon,o ‘wi,o
ImoS> AmXr ^mJm§Mm {~¶mUo åhUyZ dmna Ho$cm OmVmo. {~¶mʶmMr ‘mVr‘ܶo
R>do U Am{U éOdU Mm§Jë¶m àH$mao Pmë¶mg {nH$mMr CJdUj‘Vm, amonmMm
Omo‘ Am{U dmT> Mm§Jë¶m àH$mao hmoV.o ˶mgmR>r {nH$m§Mr noaUr H$aʶmgmR>r
ewÕ {~¶mʶmMm dmna H$amdm. Iarn h§Jm‘mVrc {nH$m§À¶m noaUrÀ¶m nÕVr
¶mà‘mUo CXm. ’$moH$Ur, Q>mHo $Z nÕV, noaUr, Xoer Zm§Ja nÕV, cmJdS>,
nwZcm©JU ¶m nÕVr AmhoV.
AemàH$mao eoVH$ar ~§YZw r Iarn h§Jm‘mMr nwdV© ¶mar H$ê$Z {d{dY
{nH$m§Mo {Z¶moOZ H$amdo.
g§nH©$ H«$. 9422224534
amgm¶{ZH$ IVm§Mm dmna nmoQ>arV ¶oʶmMm H$mi (50 Vo 75 {Xdg), ’w$cmoè¶mV ¶oʶmMm H$mi
Iarn Ádmarg 100 {H$cmo ZÌ, 50 {H$cmo ñ’w$aX d 50 {H$cmo (80 Vo 90 {Xdg) d XmUo ^aʶmMm H$mi (95 Vo 100 {Xdg) ¶m
nmcme àVr hoŠQ>ar Úmdo. g§nyU© ñ’w$aX, nmcme Am{U AYo} ZÌ noaUrÀ¶m Mma AdñWoV Oéarà‘mUo eŠ¶ Pmë¶mg nmUr Úmdo. nmUr eŠ¶Vmo gmam
doir Úmdo. Cacoco ZÌ noaUrZ§Va 30 {Xdgm§Zr Úmdo. nÕVrZoM Úmdo.
Iarn Ádmarg 10 {H$cmo {~¶mʶmg 250 J«°‘ A°PmoQ>mo~°ŠQ>a qH$dm
A°Popñnarc‘ ho {OdmUy IV Mmoimdo. ¶m IVm§nmgyZ 15 Vo 20 Q>ŠHo$ Am§Va‘emJV
CËnmXZ dmT>Vo. {OdmUy IVm§Mr nm{H$Q>o {Oëhm n[afXm, H¥${f {d^mJ, I[anmV VUm§Mm àmXþ^m©d OmñV Agë¶m‘wio XmoZ Iwanʶm d
H¥${f {dÚmnrR>o, H¥${f ‘hm{dÚmc¶o Am{U H¥${fgodm H|$Ðo ¶m§À¶mH$S>o XmoZ H$moinʶm H$amì¶mV. IwanUr d H$moinUr nrH$ noaUrZ§Va 40 Vo
CncãY AgVmV. 45 {Xdgm§nydu H$amdr. eŠ¶ Pmë¶mg A°Q´>m{PZ ho VUZmeH$ hoŠQ>ar
1 {H$cmo 1000 crQ>a nmʶmV {‘giyZ noaUrZ§Va na§Vw {~¶mUo CJdʶmnydu
{daiUr O{‘Zrda gma»¶m à‘mUmV ’$dmamdo. VUZmeH$ ’$dmaë¶mZ§Va EH$
n{hcr {daiUr noaUrZ§Va 10 Vo 12 {Xdgm§Zr Am{U Xþgar qZXUr qH$dm H$moinUr H$amdr.
{daiUr noaUrZ§Va 20 Vo 22 {Xdgm§Zr H$amdr. {daiUrZ§Va 1.80 Vo
2.00 cmI PmS>m§Mr g§»¶m R>odmdr. nrH$g§ajU
EH$mpË‘H$ H$sS> d amoJ {Z¶§ÌU
Am§Va{nHo$ d H«$‘dma {nHo$ Ádmar {nH$mcm ‘w»¶V: ImoS>‘mer, ImoS>H$sS>m, ‘mdm, VwS>VwS>o ¶m
nÅ>m nÕVrZo Vya ho Am§VanrH$ 2:1 ¶m à‘mUmV ¿¶mdo (XmoZ {H$S>rMm d Xmʶmdarc ~waer ¶m§Mm àmXþ^m©d hmoVmo. ¶m {H$S>rÀ¶m àmXþ^m©dmZo
ÁdmarÀ¶m d EH$ VwarMr Amoi qH$dm XmoZ nm^ar ÁdmarÀ¶m d 1 nm^a Am{W©H$ ZwH$gmZ hmoD$ Z¶o, ¶mgmR>r EH$mpË‘H$ H$sS> ì¶dñWmnZ nÕVrMm
VwarMr noamdr). VgoM Vya EodOr ‘yJ, CS>rX d Mdir ¶mgmaIr gwÜXm dmna H$amdm. ¶m‘ܶo ¶mo½¶ ˶m ‘emJV V§ÌmMm Adc§~ H$ê$Z {H$S>rda
Am§Va{nHo$ KoVm ¶oVmV. {Z¶§ÌU R>odUo Am{U {H$S>rMm àmXþ^m©d Am{W©H$ ZwH$gmZrÀ¶m nmVirV
Amë¶mdaM Am¡fYmMr ’$dmaUr H$aUo A{^àoV Amho.
nmUr ì¶dñWmnZ eoVmVrc {nH$m§Mr YgH$Q>o d H$mS>rH$Mam doMyZ Vmo OmiyZ Q>mH$cm
ÁdmarÀ¶m {nH$mMm Omo‘Xma dmT>rMm H$mi (20 Vo 25 {Xdg), nrH$ (nmZ 20 da)
VgoM ImgJr H§$nݶ§mMo 86 E‘ 64, 86 E‘ 86, EZ~rEM-5767, àVmn d H$mdoar gwna ~m°g ¶m g§H$[aV dmUm§Mr cmJdS> H$amdr. H$maU ho
dmUgwÕm OmñV CËnmXZ (Ymݶ Am{U Mmam) XoUmao AgyZ Ho$dS>m amoJmg à{VH$maj‘ AmhoV.
{~¶mUo d ~rOà{H«$¶m
noaUrgmR>r hoŠQ>ar 3 Vo 4 {H$cmo Mm§Jco {ZamoJr {~¶mUo dmnamdo. AaJQ> d Jmogmdr amoJmÀ¶m {Z¶§ÌUmgmR>r ~rOà{H«$¶m Ho$coco à‘m{UV {~¶mUo dmnamdo.
A) 20 Q>ŠHo$ {‘R>mÀ¶m ÐmdUmMr ~rOà{H«$¶m (AaJQ> amoJmgmR>r)
~rOà{H«$¶m Ho$coco à‘m{UV {~¶mUo CncãY Zgë¶mg noaUrnydu {~¶mʶmg 20 Q>ŠHo$ {‘R>mÀ¶m ÐmdUmMr à{H«$¶m H$amdr. ˶mgmR>r 10 crQ>a
nmʶmV 2 {H$cmo ‘rR> {daKimdo. nmʶmda Va§JUmao ~waer¶wŠV hcHo$ {~¶mUo ~mOycm H$mTy>Z ˶mMm Zme H$amdm d Vimcm Agcoco {ZamoJr Am{U dOZmZo
OS> Agcoco {~¶mUo doJio H$ê$Z nmʶmZo 2 Vo 3 doim Ywdmdo. ˶mZ§Va gmdcrV dmidyZ noaUrgmR>r dmnamdo.
~) ‘oQ>°c°ŠPrc 35 EgS>r Mr ~rOà{H«$¶m (Jmogmdr amoJmgmR>r)
noaUrnydu {~¶mʶmg 6 J°‘ ‘oQ>°c°ŠPrc 35 EgS>r àVr {H$cmo {~¶mʶmg MmoiyZ Z§Va noaUr H$amdr.
H$) APmopñnarc‘ d ñ’w$aX {daKi{dUmè¶m {OdmUy g§dY©ZmMr ~rOà{H«$¶m
25 J«°‘ APmopñnarc‘ àVr {H$cmo {~¶mʶmg MmoiyZ noaUr H$amdr. ˶m‘wio 20 Vo 25 Q>ŠHo$ ZÌ IVmMr ~MV hmoD$Z CËnmXZmV 10 Q>ŠHo$ dmT>
hmoVo. VgoM ñ’w$aX {daKi{dUmè¶m {OdmUyMr 25 J°‘ àVr {H$cmo {~¶mUo ¶m à‘mUmV ~rOà{H«$¶m H$amdr.
noaUrMr nÕV
noaUr XmoZ MmS>çmÀ¶m nm^arZo H$amdr d XmoZ AmoirV 45 g|.‘r. Am{U XmoZ amonm‘ܶo 15 g|.‘r. A§Va R>odmdo (hoŠQ>ar gw‘mao 1.50 cmI amono).
noaUr 3 Vo 4 g|.‘r. nojm OmñV Imocrda H$ê$ Z¶o.
cmoI§S>r H$T>B©‘ܶo nma§n[aH$ nÕVrZo {eO{dcr OmVo. ¶m H$T>¶m {d{dY nm°{ce H$aUo
^mJmV {d{dY j‘VoÀ¶m Agë¶mMo {XgyZ Amco Amho. gd©gmYmaUnUo {eOdyZ, dmidyZ V¶ma Pmcocr hiX AmnU {dH«$sgmR>r nmR>dy
XmoZ q¹$Q>c hiX ~goc ¶m j‘VonmgyZ 8 Vo 10 q¹$Q>c hiX ‘mdUmè¶m eH$V Zmhr. H$maU Vr AmH$f©H$ {XgV Zmhr. hiHw§$S>mdarc gmc Am{U
H$T>¶m AgVmV. ¶m H$T>B©V hiX ^ê$Z daVr hiXrMm nmcm d JmoUnmQ> ‘mVrMm Wa H$mhr A§er ¶m hiHw§$S>mda ~gcocm AgVmo. ˶mgmR>r hiX
Q>mHy$Z daMo Vm|S> ~§X H$ê$Z {eOdVmV. H$mhr {R>H$mUr H$T>B©À¶m daVr hr H$R>rU n¥ð>^mJmda Kmgmdr cmJVo. Kmgë¶mZ§Va hiHw§$S>mdarc gmc d
AY©JmocmH$ma nÕVrZo hiX ^ê$Z darc Vm|S> nmcm Q>mHy$Z {MIc ‘mVrZo H$mhr ‘mVrMo H$U {ZKyZ OmVmV. hiHw§$S> JwiJwirV hmoVo. ˶mcm Mm§Jcr
qcnyZ KoD$Z {eO{dcr OmVo. OodT>r hiX H$T>B©‘ܶo {eOdVmZm OmñV MH$mH$s, {ndionUm ¶oVmo Am{U Vo AmH$f©H$ {XgVo. Aem ‘mcmg Mm§Jcm
^acr OmB©c ˶mà‘mUo ˶m hiXrg {eOʶmg H$mcmdYr cmJVmo. Aem ~mOma^md {‘iVmo. ¶mgmR>r hiXrcm nm°{ce H$aUo JaOoMo AgVo. hiX
nÕVrZo H$T>B©À¶m VimOdirc hiX OmñV {eOVo. H$mhr doim H$anVo. H$‘r Agë¶mg hmVmV JmoUnmQ> KoD$Z nm°{ce Ho$cr OmVo. OmñV hiX
Aem hiXrg "cmoI§S>r hiX' Ago åhUVmV. darc ^mJmVrc hiX H$ƒr Agë¶mg nmʶmÀ¶m ~°acMm S´>‘ V¶ma H$ê$Z ˶mcm gd©Ì {N>Ð nmSy>Z
amhʶmMr eŠ¶Vm AgVo. ˶mgmR>r H$T>B©V hiX {eOdm¶Mr Agë¶mg ñQ>°ÊS> d H$Um ~gdyZ ˶mMm Cn¶moJ nm°{cegmR>r H$aVm ¶oVmo. ¶m{edm¶
hiXrÀ¶m WamdaVr 5 Vo 8 g|.‘r. nmUr amhrc BVHo$ nmUr Q>mHy$Z ˶mda ¶mM VÎdmda ‘moR>o S>~o V¶ma H$ê$Z Vo {dÚwV ‘moQ>mada {’$adyZ hiXrMo
hiXrMm nmcm Q>mHy$Z JmoUnmQ>mZo PmHy$Z {eOdmdr, åhUOo hiX ¶mo½¶ nm°{ce ì¶mnmar VÎdmda H$ê$Z {‘iVo.
àH$mao Am{U H$‘r doimV Am{U H$‘r B§YZmV {eOVo. g§nH©$ H«$. 9422922060
¶m{edm¶ hiX {eO{dʶmÀ¶m ZdrZ nÕVrZwgma VocmÀ¶m ~°acMo
"eoVH$arMo gwdU©‘hmoËgdr {deofm§H$' CncãY
eoVH$ar ‘m{gH$mÀ¶m gwdU©‘hmoËgdr dfm©{Z{‘Îm {deofm§H$
à{gÜX H$aʶmV Amco AmhoV. ˶mZwgma ‘mho OmZodmar-2016Mm
"H¥${f {dH$mgmMr dmQ>Mmc {deofm§H$ (^mJ-1)'… qH$‘V é. 25/- Va
‘mho ’o$~«wdmar d ‘mM©-2016 Mm 'H¥${f {dH$mgmMr dmQ>Mmc {deofm§H$
(^mJ-2)'… qH$‘V é. 50/- à‘mUo CncãY AmhoV. gXaÀ¶m
{deofm§H$m‘ܶo H¥${f d H¥${fg§c¾ {df¶H$ ‘m{hVrMm g‘mdoe Amho. Var
gd© g§~{YVm§Zr ¶m {deofm§H$mMr ‘mJUr H¥${f {d^mJmÀ¶m Z{OH$À¶m
H$m¶m©c¶mH$S>o Amdí¶H$ ewëH$ ^éZ H$amdr, hr {dZ§Vr.
g§nmXH$, eoVH$ar ‘m{gH$
am Á¶mV amgm¶{ZH$ IVm§Mm dm{f©H$ IV dmna gamgar gw‘mao 60 cmI ‘o.Q>Z BVH$m AgyZ ˶mn¡H$s Iarn h§Jm‘mV gamgar 33 cmI ‘o. Q>Z
Va aã~r h§Jm‘mV gamgar 27 cmI ‘o. Q>Z IVmMm dmna hmoVmo. amgm¶{ZH$ IVm§Mm nwadR>m hm H|$Ð emgZm‘m’©$V {Z¶§{ÌV Ho$cm OmVmo. VgoM
amgm¶m{ZH$ IVm§Zm H|$Ð emgZm‘m’©$V AZwXmZ XoʶmV ¶oVo d AZwXm{ZV IVo eoVH$è¶m§Zm {dH«o$˶m§‘m’©$V {dH«$s Ho$cr OmVmV. AZwXm{ZV IVmÀ¶m
à˶oH$ ~°Jda H$‘mc {dH«$s qH$‘V d AZwXmZmMr a¸$‘ N>mnUo ~§YZH$maH$ Amho. amÁ¶mV AZwXm{ZV IV nwadR>m H$aUmè¶m 35 CËnmXH$/nwadR>mXma
H§$nݶm AmhoV. ˶mn¡H$s 15 H§$nݶm ¶war¶m d g§¶wŠVIVm§Mr {dH«$s H$aVmV Va 20 H§$nݶm ’$ŠV ñ’w$aX¶wŠV åhUOo EgEgnr IVmMr {dH«$s H$aVmV.
amÁ¶mVrc 90 Q>ŠHo$ IV nwadR>m àm‘w»¶mZo aoëdo‘m’©$V hmoV AgVmo. ˶mgmR>r amÁ¶mV 85 aoëdo aoH$ nm°BªQ> {ZYm©[aV H$aʶmV Amcoco AmhoV.
amgm¶{ZH$ IV dmnamg amÁ¶mV Iè¶m AWm©Zo gZ 1980-81 nmgyZ MmcZm {‘imcr Amho. gZ 1980-81 ‘ܶo Agcocm 21.4 {H$.J«°.
à{V hoŠQ>a AÞÐì¶o ñdénmVrc IV dmna dmTy>Z Vmo gZ 2015-16 ‘ܶo 122.50 {H$.J«°. à{V hoŠQ>a n¶ªV nmohMcm Amho. gZ 2014-15 d
2016-17 ‘ܶo amgm¶{ZH$ IVm§À¶m ‘mJUrV d IV dmnamV dmT> Pmë¶mMo {XgyZ ¶oV Amho. VWmnr amÁ¶mV gZ 2015-16 ‘ܶo nO©Ý¶‘mZmA^mdro
IV dmnamV KQ> Pmë¶mMo {XgyZ ¶oVo. gZ 2016-17 ‘ܶo nO©Ý¶‘mZ Mm§Jco Pmë¶m‘wio IV dmnamV gwYmaUm Pmcr Amho.
amÁ¶mVrc ‘mJrc VrZ dfmªMm amgm¶{ZH$ IV dmna (bmI ‘o{Q´>H$ Q>Z)
H$c‘o Omo‘mZo dmTy>Z ^anya ’$io ¶oʶmgmR>r PmS>m§Zm {Z¶{‘VnUo IVo XoUo Amdí¶H$ Amho. H$c‘m§À¶m d¶mo‘mZmà‘mUo nwT>rcà‘mUo IVo ÚmdrV.
d¶ df} eoUIV ¶w[a¶m (J«°‘) gwna ’$m°ñ’o$Q> (J«°‘) å¶waoQ> Am°’$ nmoQ>°e (J«°‘)
1 1 K‘oco 300 300 170
2 2 K‘ocr 600 600 340
3 3 K‘ocr 900 900 510
4 4 K‘ocr 1200 1200 680
5 5 K‘ocr 1500 1500 850
6 6 K‘ocr 1800 1800 1020
7 7 K‘ocr 2100 2100 1190
8 8 K‘ocr 2400 2400 1360
9 9 K‘ocr 2700 2700 1530
10 d nwT>o 10 K‘ocr 3000 3000 1700
¶m IVm§‘wio ‘moR>çm PmS>mcm à˶oH$s 1.5 {H$cmo ZÌ, 500 J«°‘ ñ’w$aX Am{U 1.0 {H$cmo nmcmemMm nwadR>m hmoB©c. gd©gmYmaUnUo IVo nmdgmÀ¶m
gwédmVrcm {Xcr OmVmV. na§Vw H$moH$U {d^mJmV nmdgmcm gwédmV hmoVmM gVV nmD$g nS>V amhVmo. Aem n[apñWVrV IVo {Xë¶mg ˶mMm nmʶm~amo~a
{ZMam hmoD$Z qH$dm dmhÿZ OmʶmMr eŠ¶Vm AgVo (‘w»¶V: ZÌ IVo). ˶m‘wio {Xcoë¶m IVm§VyZ ’$maM WmoS>o AÞm§e H$c‘m§Zm {‘iVmV. ¶m{déÜX
IVm§Mm OmñVrVOmñV cm^ {‘iʶmgmR>r O{‘ZrV Amocmdm AgUohr Amdí¶H$ AgVo. ¶mgmR>r nmdgmMm Omoa H$‘r Pmë¶mda åhUOo Am°JñQ> AIoarg
Am§VanrH$ nÕVr‘wio H$moU˶mhr {nH$mMo joÌ H$‘r Z hmoVm ZdrZ {nH$mImcr A{YH$ joÌ AmUVm ¶oVo Am{U CËnmXZmV pñWaVm ¶oVo. ¶m nÕVrV
IVmMm gw¶mo½¶ Am{U nwaonya dmna hmoVmo. Am§VanrH$ nÕVrV XmoZ {nHo$ Agcr Var IV ‘w»¶ EH$m {nH$mgmR>rM XoʶmMr {e’$mag Agë¶mZo {Xcoco
IV XmoÝhr {nH$mg nwaonya Cn¶wŠV R>aVo. CXm. gmo¶m~rZ + Vya {nH$m‘wio O{‘ZrMr gwnrH$Vm {Q>H${dVm ¶oVo. Vya d gmo¶m~rZMm nmcm O{‘Zrda nSy>Z
O{‘ZrVrc g|{ж nXmWm©Mo à‘mU dmT>ʶmg ‘XV hmoVo. XmoÝhr {nH$m§À¶m ‘wim§Mr dmT> {^Þ Agë¶mZo O{‘ZrVrc Amocmdm nwaonya dmnacm OmVmo. {Oam¶V
joÌmV nrH$ cmJdS>rZ§Va ‘ܶoM nmdgmZo A{Ve¶ VmU {Xcm Va ‘w»¶ nrH$ Amocmì¶m A^mdr Oar Joco Var Am§Va{nH$mnmgyZ Amho, ˶m Amocmì¶mda
{ZpíMV CËnmXZ {‘iVo Am{U h§Jm‘ dm¶m OmV Zmhr.
gmo¶m~rZ + Vya (3:1) ¶m Am§VanrH$ nÕVrV A{Ve¶ Mm§Jco CËnmXZ {‘iVo. ¶mgmR>r gmo¶m~rZÀ¶m 3 AmoirZ§Va VwarMr 1 Amoi noamdr cmJVo.
(nmZ 39 da)
{n H$m§Mo Mm§Jco CËnmXZ {‘idʶmgmR>r {nH$mg ¶mo½¶ à‘mUmV nmUr XoʶmMr Amdí¶H$Vm AgVo. {nH$m§À¶m dmT>rgmR>r nmUr hm ‘hÎdmMm KQ>H$
Amho. dZñnVr noer‘ܶo 90 Vo 95 Q>ŠHo$ nmUr AgVo. CÝhmù¶mV Vmn‘mZ d CîUVm dmT>ë¶m‘wio ^yJ^m©Vrc nmʶmMr nmVir H$‘r hmoD$Z
{nH$m§Mrhr nmʶmMr JaO dmT>Vo. ˶m‘wio CÝhmù¶mV nmʶmMo ¶mo½¶ {Z¶moOZ H$aUo JaOoMo Amho.
O‘rZ, hdm‘mZ, h§Jm‘ d {nH$mÀ¶m dmT>rÀ¶m AdñWoZwgma VgoM nmUr XoʶmÀ¶m nÕVrMo {Z¶moOZmg nmUr ì¶dñWmnZ åhUVmV. CncãY qgMZ
j‘VoMm H$m¶©j‘ dmna hmoUo VodT>oM ‘hÎdmMo Amho. {nH$m§Mm H$mcmdYr, dmU, dmT>rÀ¶m AdñWm, CËnmXZ j‘Vm ¶mda nmʶmMr JaO Adc§~yZ AgVo.
A{YH$ H$mcmdYrÀ¶m {nH$m§Zm OmñV à‘mUmV nmUr cmJVo. dmT>rÀ¶m AdñWoMm {dMma Ho$ë¶mg gmYmaUnUo ’w$cmoam d XmUo ^aUo ¶m AdñWoV {nH$m§Zm
gdm©{YH$ nmʶmMr JaO AgVo.
h§Jm‘mZwgma nmʶmMr JaO
nmʶmMm dmna dmT>ë¶m‘wio {Z¶moOZ~Õ d H$mQ>H$garZo nmʶmMm dmna H$aUo JaOoMo Amho. ˶mgmR>r {R>~H$ d Vwfma qgMZ nÕVrMm Adc§~
Ho$ë¶m‘wio nmʶmMr ~MV hmoVo. EHy$U ~mînr^dZmn¡H$s 40 Vo 50 Q>ŠHo$ ~mînr^dZ CÝhmir h§Jm‘mV hmoVo. na§Vw nmdgmir h§Jm‘mV ~mînr^dZmMo à‘mU
30 Q>ŠHo$ Va {hdmir h§Jm‘mV hoM à‘mU 20 Q>ŠHo$ AgVo. ¶mdê$Z Ago {XgyZ ¶oVo H$s, {nH$m§Mr CÝhmir h§Jm‘mVrc nmʶmMr JaO BVa h§Jm‘mnojm
OmñV AgVo
O{‘ZrVrc CncãY nmUr
‘mVr ho {N>Ð Agcoco ‘mܶ‘ Amho. nmUr ho ‘mVrÀ¶m H$Umda Yê$Z R>odco OmVo. ¶m ‘mܶ‘mcm {^Odë¶mZ§Va Vo nmUr Yê$Z R>odVo Am{U ‘wŠV
nmUr JwéËdmH$f©UmÛmao O{‘ZrVyZ {ZMam hmoD$Z Oo nmUr {e„H$ amhVo ˶mg "gdm}ƒ OcYmaUm' åhUVmV. ¶m AdñWoV nrH$ Mm§Jco nmUr KoV AgVo.
nmUr PmS>m§gmR>r emofco OmVo. VgoM ^yn¥ð>mdê$Z ~mînr^dZmÛmao hdoV CSy>Z OmVo. ˶m‘wio O{‘ZrVrc nmʶmMo à‘mU H$‘r hmoVo Am{U nmUr {nH$mcm
CncãY hmoV Zmhr, ˶mg "‘aUmoŠVq~Xÿ' åhUVmV. nmUr Úmd¶mMr ‘mÌm nwT>rc gwÌmìXmao H$mT>cr OmVo.
Amocmdm ì¶dñWmnZ
O{‘ZrVrc Amocmdm Zoh‘r dm’$gm AdñWoÀ¶m Odinmg Agmd¶mg nm{hOo. ˶m‘wio {nH$m§Zm dmT>rgmR>r Amdí¶H$ AgUmam Amocmdm d AÞÐì¶m§Mr
CncãYVm ¶mo½¶ à‘mUmV amhVo. {nH$m§À¶m dmT>rÀ¶m AdñWoà‘mUo nmʶmMr JaO ~XcV Agë¶mZo ˶mà‘mUoM nmUr {Xco Joco nm{hOo. CncãY nmʶmMm
¶mo½¶ nÕVroZo dmna H$ê$Z nmʶmÀ¶m à{V W|~mgmR>r CËnmXH$Vm dmT>{dUo JaOoMo Amho.
VrZ àH$maÀ¶m O{‘Zr CncãY Amho. ˶m‘ܶo hcH$s (25 g|.‘r. Imocr), ‘ܶ‘ (45 Vo 60 g|.‘r. Imocr) Am{U ^mar (60 Vo 100 g|.‘r.
Imocr) O{‘Zr AmhoV. O{‘Zr‘ܶo nmUr Yê$Z R>odʶmMr j‘Vm hr O{‘ZrMm nmoV, O{‘ZrMr gpÀN>ÐVm, O{‘ZrMr Imocr, O{‘ZrV nmUr ‘waʶmMm
doJ B˶mXr da Adc§~yZ AgVo.
hcŠ¶m O{‘Zr‘ܶo nmUr Yê$Z R>odʶmMr j‘Vm 40 Vo 60 {‘.‘r./ho. Va ‘ܶ‘ O{‘Zr‘ܶo 130 Vo 150 {‘.‘r./ho. Am{U ^mar O{‘Zr‘ܶo
200 Vo 225 {‘.‘r./ho. Amho.
nmUr XoʶmMr ‘yc^yV VÎdo
(1) h§Jm‘mZwgma {H$Vr nmUr Úmdo: {nH$mMr EHy$U nmʶmMr JaO Am{U Vr JaO ^mJdʶmgmR>r à˶oH$ nmirg {H$Vr nmUr Úmdo. (2) {nH$mg Ho$ìhm
d {H$Vr à‘mUmV nmUr Úmdo. (3) cmJUmao nmUr H$em nÕVrZo Úmdo. (¶mo½¶ amZ~m§YUr)
O{‘ZrV CncãY Amocmdm, {nH$mMr AdñWm d VoWrc hdm‘mZ ¶m VrZ ‘wÚm§Mm gImoc {dMma H$ê$Z nmʶmÀ¶m nmù¶m§‘Yrc A§Va R>a{dVm ¶oVo.
{nH$mÀ¶m A{YH$ CËnmXZmÀ¶m Ñï>rZo Am{U nmʶmMr H$m¶©j‘Vm dmT>{dʶmgmR>r {nH$mg JaOoZwgma nmUr Úmdo.
nmUr XoʶmÀ¶m ‘hÎdmÀ¶m nÕVr n¥ð>^mJmdê$Z nmʶmMr dm’$ hmoD$Z Vr dmVmdaUmV {ZKyZ OmVo.
1) ‘moH$mQ> nÕV ˶m‘wio O{‘ZrÀ¶m n¥ð>^mJmdê$Z ~mînr^dZ hmoD$Z dm¶m OmUmao nmUr
2) gmao nÕV AmÀN>mXZmMm dmna H$ê$Z WmondVm ¶oVo. AmÀN>mXZm‘wio dmVmdaU Am{U
3) dm’o$ nÕV O{‘ZrMm n¥ð>^mJ ¶m‘ܶo EH$ nmoH$i Wa {Z‘m©U hmoVmo. ˶m‘wio ~mînmÛmao
4) gar da§~m nÕV nmUr {ZKyZ Omʶmg AS>Wim ¶oVmo. VgoM AmÀN>mXZm‘wio CîUVm amoIyZ
5) Aio nÕV Yacr OmVo. AmÀN>mXZm‘wio O{‘ZrV nmUr XrK©H$mi gmR>dyZ R>odco OmVo.
qgMZmÀ¶m AmYw{ZH$ nÕVr : 1) Vwfma qgMZ 2) {R>~H$ qgMZ ˶m‘wio {nH$m§Zm nmʶmMm VmU nS>V Zmhr. n[aUm‘r {nH$m§Mo CËnmXZ
dmT>Vo Am{U nmUr H$‘r cmJVo. nrH$ noaUrZ§Va EH$ ‘{hݶmZo IwanUr
{R>~H$ qgMZmMo ’$m¶Xo d H$moinUr CaH$ë¶mda {nH$m§À¶m AmoirVyZ g|{ж nXmW© Ogo ^ygH$Q>,
1) nma§n[aH$ nÕVrnojm {R>~H$ qgMZmZo 40 Vo 60 Q>ŠHo$ nmʶmMr ^wgm, YgH$Q>o, nmcmnmMmoim, CgmMo nmMQ> ¶mgma»¶m nXmWmªMm nmVi
~MV hmoVo. Wa Úmdm.
2) gnmQ> O{‘ZrMr JaO nS>V Zmhr. 3) AmYw{ZH$ qgMZ nÕVrMm dmna
3) {R>~H$ qgMZmÛmao {dÐmì¶ IVo XoVm ¶oVmV. H$‘r A§Vamda noacoë¶m {nH$m§gmR>r ’$dmam qgMZ, OmñV A§Vamda
4) EH$ qH$dm XmoZ {Xdgm§À¶m A§VamZo {nH$mÀ¶m JaOoà‘mUo hì¶m VodT>çm noacoë¶m {nH$m§gmR>r {R>~H$ qgMZ, O{‘ZrA§VJ©V dmT>Umè¶m {nH$m§gmR>r
à‘mUmV nmUr {Xco OmVo. (^wB©‘yJ) {R>~H$ qgMZ Va O{‘ZrcJV dmT>Umè¶m {nH$m§gmR>r gyú‘
5) àdmhr qgMZ nÕVrnojm {R>~H$ qgMZm‘wio CËnmXZ dmT>Vo d ‘mcmMr ’$dmam qgMZ nÕVrMm Adc§~ H$amdm.
àV Mm§Jcr {‘iVo. 4) Ho$dmocrZ AWdm MwݶmMr {Zdir
6) {Xdg d amÌr gma»¶mM H$m¶©j‘VoZo qgMZ H$aVm ¶oVo. nm§T>am a§J hm àH$me namd{V©V H$aVmo. ¶m JwUY‘m©Mm Cn¶moJ H$ê$Z
7) CËnmXZmV 15 Vo 20 Q>ŠHo$ dmT> hmoVo. PmS>mda Ho$dmocrZ AWdm MwݶmMr {Zdir gmYmaUV: 8 Q>ŠHo$ à‘mUmV
’$dmaʶmMr {e’$mag H¥${f {dÚmnrR>mZo Ho$cr Amho. ˶m‘wio nmZm§da
nmʶmÀ¶m ~MVrgmR>r Cnm¶¶moOZm nS>Umar CîUVm H$‘r hmoD$Z ~mîn{ZîH$mgZ H$‘r à‘mUmV hmoVo Am{U
1) EH$ AmS> gar nÕVrZo {^O{dUo nmʶmMr ~MV hmoVo.
H$mhr doim nmUr ^anya Amho Ago dmQ>Vo Am{U eoVH$ar ˶m A§XmOmZo 5) PmS>mdarc nmZm§Mr g§»¶m H$‘r H$aUo
{nH$m§Mr cmJdS> H$aVmV Am{U AMmZH$ nmUr H$‘r Amho Ago cjmV nmUr H$‘VaVoÀ¶m H$mimV {nH$m§Mr nmʶmMr JaO H$‘r H$aʶmgmR>r
¶oVmM H$m¶ H$amdo ho gwMV Zmhr, Aem doir EH$mAmS> EH$ gar nÕVrZo hm n¶m©¶ Mm§Jcm Amho. CXm. D$g {nH$mg CÝhmù¶mV nmUr Zoh‘rM H$‘r
{^O{dUo Cn¶wŠV R>aVoo. ˶m‘wio nmʶmMr 30 Vo 40 Q>ŠHo$ ~MV hmoVo nS>Vo. ˶mda Cnm¶ åhUyZ CgmÀ¶m e|S>çmH$S>rc 5 Vo 6 nmZo R>odyZ
Am{U {ZpíMV H$mhr CËnmXZ {‘iy eH$Vo. ~mH$sMr nmZo H$mT>cr Var {nH$m§À¶m CËnmXZmV KQ> ¶oV Zmhr.
2) AmÀN>mXZmMm dmna 6) ¶mo½¶ amZ~m§YUr
{nH$m§Mr dmT> hmoV AgVmZm {nH$mÀ¶m nmZmÛmao, O{‘ZrÀ¶m {nH$mcm nmUr g‘à‘mUmV {‘iʶmÀ¶m Ñï>rZo amZ~m§YUr hm ~mJm¶Vr
‘m i{eag VmcwŠ¶mVrc àJ{Verc eoVH$ar d d¡ÚH$s¶ {ejU KoVcoco S>m°. Ho$ed ~c{^‘ gaJa ¶m§Zr gZ 1991-92 gmcr gwédmVrcm amoOJma
h‘r ¶moOZoV§J©V ’$i~mJ cmJdS> H$m¶©H«$‘m§VyZ gd©gmYmaU nÕVrZo 10 10 ‘rQ>a A§Vamda Am§~m cmJdS> Ho$cr. VoìhmnmgyZ Vo Am§~m nrH$
cmJdS> H$arV AmhoV. gܶm Am§~m cmJdS> KZ nÕVrZo H$aʶmH$S>o eoVH$è¶m§Mm H$c dmT>V Amho. KZ cmJdS>r‘wio EH$ar PmS>m§Mr g§»¶m Mm¡nQ> hmoVo.
g§»¶m dmT>ë¶mZo nmM Vo ghm dfm©V 4 Vo 5 Q>Z Am§ã¶mMo CËnmXZ KoUo eŠ¶ Pmco Amho. gZ 2009 ‘ܶo ghm EH$a joÌmda Ho$ea OmVrÀ¶m Am§ã¶mMr
7 12 ’y$Q> A§Vamda KZ cmJdS> ˶m§Zr Ho$cr Amho. EHy$U amonm§Mr g§»¶m VrZ hOma AgyZ ˶mMr N>mQ>Ur OyZ Vo Owc¡ ‘{hݶm‘ܶo H$aVmV.
S>m°. gaJa ¶m§Zr gZ 2013-14 ‘ܶo 10 12 ’y$Q> A§Vamda ZdrZ Am§~m cmJdS> Ho$cocr Amho. EHy$U PmS>m§Mr g§»¶m 800 Amho. S>m°. gaJa ho
gmocmnya H¥${f {d^mJmVrc A{YH$mar VgoM S>m°. ~mimgmho~ gmd§V H$moH$U H¥${f {dÚmnrR> Xmnmocr d amhþar ¶oWrc VÁkm§Mo ‘mJ©Xe©Z KoVmV.
IV {Z¶moOZ
A.H«$. H$mcmdYr ‘mÌm
1 gZ 2009 1 {H$cmo eoUIV, g|{ж IV / PmS> / 2 df©
2 gZ 2011 nmgyZ à{V df© 2 {H$cmo eoUIV, 100 J«°‘ S>rEnr, 50 J«°‘ E‘Amonr, 25 J«°‘ ‘°¾o{e¶‘ gë’o$Q>,
(OyZ Vo Owc¡ ‘{hݶm‘ܶo) 100 J«°‘ qZ~moir n|S>.
ñcar ( eoUIV d Jmo‘yÌ )
H$sS> {Z¶§ÌU
’$dmaUr H$mcmdYr
¶§Xm H$moaS>o hdm‘mZ Agë¶m‘wio Am§ã¶mda H$sS> d amoJmMm àmXþ^m©d A˶§V H$‘r {XgyZ Amcocm Amho
H$sQ>H$ZmeH$ [³dZ°mc’$m°g d Q>mQ>m‘oS°>mZ (0.5 {‘.cr. /cr.) hdm‘mZmZwgma ’$dmaUr
~waerZmeH$ H$m°ÝQ>mn ( 1 {‘.cr. à{V{cQ>a), 80 Q>ŠHo$ nmʶmV {daKiUmao gë’$a hdm‘mZmZwgma ’$dmaUr
gwú‘AÞÐì¶o (1 {‘.cr. à{V{cQ>a) nmZm§Mm {ndionUm H$‘r H$aʶmgmR>r hdm‘mZmZwgma ’$dmaUr
nmUr ì¶dñWmnZ
A. H«$. H$mcmdYr nmUr XoʶmMo à‘mU
1 OyZ Vo gßQ>|~a 1 {XdgmAmS> 3 Vo 4 Vmg O{‘ZrÀ¶m ‘JXþamZwgma
2 ‘mohmoa AdñWoV 1 {XdgmAmS> 1 Vmg
3 ’$idmT>rMr AdñWm amoO 2 Vmg
XþYmVrc AmåcVm PnmQ>çmZo dmTy>Z 16 Q>ŠŠ¶m§À¶m da Joë¶mg XÿY OmJê$H$Vm {Z‘m©U hmoʶmMr JaO
Mdrcm Am§~yg cmJVo. ‘mÌ XþYmV ImʶmMm gmoS>m {‘gicm Va ˶mVrc darcà‘mUo dU©Z Ho$coë¶m agm¶Zm§Mr XþYmV ^ogi Ho$ë¶mg Vr
AmåcVm dmT> amoIcr OmVo n[aUm‘r XÿY ZmgV Zmhr. XþYmV ’$m°‘©o{cZ earamcm Anm¶H$maH$ R>ê$ eH$Vo. ¶m ì¶{V[aŠV Jm¶rMo XÿY åhUyZ
ZmdmÀ¶m agm¶ZmMo 2 Q>ŠHo$ ÐmdU {‘gië¶mg XþYmMm {Q>H$mD$nUm åherÀ¶m XþYmMo {‘lU H$ê$Z Vo "Jm¶rMo ewÕ' AWdm "åherMo ewÕ' XÿY
dmT>Vmo. ˶mMà‘mUo h¡S´>moOZ noam°ŠgmB©S> ¶m agm¶ZmMmhr Cn¶moJ XÿY åhUyZ {dH$Uo ho gwÜXm EH$ àH$maMo ^ogiM g‘Oco OmVo. à¶moJemioV
{Q>H${dʶmgmR>r Ho$cm OmVmo. na§Vw ¶m gd© agm¶Zm§Mo {‘lU ¶mo½¶ à‘mU h§gm Q>oñQ>À¶m ghmæ¶mZo Aem àH$maMo {‘lU AmoiIVm ¶oVo. gd©
R>odyZ dmnaco Joë¶mg XÿY {Q>H${dʶmgmR>r ‘XV hmoVo. ¶m~m~VÀ¶m ZdrZ àH$mam§Zm OmoS> åhUyZ ¶m XoemV Z°eZc S>oAar BpÝñQ>Q>çyQ>, H$Zm©c VgoM
nÕVr {df¶rMo {Z¶‘ H$moS>oŠg A°ë‘o‘«Q>°arA‘ H${‘eZZo ‘mݶ Ho$coco H$mocH$mVm AmXr {R>H$mUr nXdr d nXì¶wËVa Aä¶mgH«$‘ gwê$ H$ê$Z
Amho. darc agm¶Zm§À¶m ì¶{V[aŠV ImʶmMo ‘rR>, ¶w[a¶m ¶m§Mr ^ogi {e{jV H$‘©Mmar d Cƒ V§Ìk V¶ma Ho$co OmVmV. ˶mMà‘mUo ¶m {R>H$mUr
XoIrc XÿY {Q>H$[dʶmgmR>r Ho$cr OmVo. Q>±H$a‘Yrc XÿY R>am{dH$ H$miM AënH$mcmdYrMo H$mhr à{ejU H$m¶©H«$‘ Am¶mo{OV Ho$co OmVmV. ¶m gd©
Mm§Jco amhVo. Z§Va Vo ZmgʶmMm g§^d AgVmo. Vgo Pmco Va cmImo à¶ËZm§‘wio ^ogirÀ¶m àH$mam~m~V OmJê$H$Vm {Z‘m©U Ho$cr OmV Amho.
én¶m§Mo ZwH$gmZ hmoVo. ¶mgmR>r ˶m XþYmV åhUOo Q>±H$a‘ܶo EH$ Vo gdm©V ‘hÎdmMo åhUOo gaH$maZo ‘§Oya Ho$coë¶m AÞ ^ogi à{V~§YH$
XrS> {H$cmo ¶w[a¶m IV {‘gico OmVo. ˶m‘wio ~°ŠQ>o[a¶m ¶m OrdO§Vy§Mr H$m¶Xm Am{U gwYm[aV H$m¶Úm‘wio H$moU˶mhr AÝZ nXmWm©Vrc ^ogi
{Z{‘©Vr hmoV Zmhr. åhUOo XþYmMr "Q>mB©‘{c{‘Q>' dmT>Vo ho EH$ àH$maMo hm AOm‘rZnmÌ JwÝhm R>aVmo d ˶mg H$m¶ÚmZwgma Z‘yX Ho$cocr {ejmhr
"ñcmo-nm°¶PqZJ'M Amho. Varhr Aem XþYmcm doJir Md ¶oV Zmhr. hmoD$ eH$Vo. ¶m H$m¶ÚmÀ¶m à^mdr A§‘c~OmdUrgmR>r à˶oH$ amÁ¶mV
H$maU, Xhm hOma {cQ>a XþYmV EH$ Vo XrS> {H$cmo ¶w[a¶m åhUOo H$mhrM H$m¶m©c¶o AmhoV. ˶mgmR>r AÝZ d Am¡fY àemgZ d ˶m§À¶m à¶moJemim
cjmV ¶oV Zmhr. nydu XÿY ZmgV Amho Ago dmQ>co H$s Amncr AmOr AÝZ {ZarjH$m§À¶m AI˶marV H$m¶©aV AgVmV. ¶m gd© {Z¶‘m§Mr d
qH$dm KamVrc AZw^dr ór ˶mV {M‘yQ>^a ImʶmMm gmoS>m Kmc åhUOo AmXoem§Mr A§‘c~OmdUr Pmë¶mg Vo J«mhH${hVmÀ¶m X¥ï>rZo IynM Cn¶wŠV
XÿY ZmgUma Zmhr Ago gm§JV Ago. ho dmŠ¶ Kar H$YrVar EoH$coc§ Amho R>aoc d ^ogi ¶m g§kocm ‘yR>‘mVr {‘ioc ¶mV e§H$m Zmhr.
ho à˶oH$mcm AmR>doc. g§nH©$ H«$.9423166192 / 9420947178
cgrH$aUmMo doimnÌH$
A.H«$. cgrMo Zmd cgrH$aUmMm ‘{hZm cg ‘mÌm à{VH$ma j‘Vm eoam
{Q>H$ʶmMm H$mcmdYr
1 nrnrAma {S>g|~a- OmZodmar 1 {‘.cr. H$mVS>rImcr 36 ‘{hZo -
2 Am§Ì{dfma E{àc-‘o (‘mÝgyZnyd©) 1 {‘.cr. H$mVS>rImcr 12 ‘{hZo -
Am°ŠQ>mo~a Vo Zmoìh|~a ~wñQ>a ‘mÌm 15 {Xdgm§Zr
(‘mÝgyZníMmV)
3 cmiIwaHw$V E{àc d Am°ŠQ>mo~a 1 {‘.cr. ñZm¶y‘ܶo 6 ‘{hZo ’$ŠV amoJàdU
(dfm©VyZ 2 doim) ^mJmV
4 KQ>gn© ‘o- OyZ (‘mÝgyZnyd©) A°c‘ àogrnrQ>oS> 6 ‘{hZo ’$ŠV amoJàdU
1 {‘. cr. H$mVS>rImcr ^mJmV
5 ’$è¶m E{àc (‘mÝgyZnyd©) 1 {‘.cr. H$mVS>rImcr 12 ‘{hZo ’$ŠV amoJàdU
^mJmV
6 AÝW«°Šg E{àc (‘mÝgyZnyd©) 0.5 {‘.cr. H$mVS>rImcr 12 ‘{hZo ’$ŠV amoJàdU
^mJmV
(cg ‘mÌm‘ܶo cg CËnmXH$mÀ¶m ‘mJ©Xe©H$ gyMZoZwgma ~Xc hmoD$ eH$Vmo.)
Aem àH$mao eoirnmbZmÛmao A{YH$Mo CËnÞ {‘i{dVm ¶oVo.
g§nH©$ H«$. 9822992864
O‘rZ
‘ܶ‘ H$mir, cmc {‘{lV d H$mir gm‘y : 5.4 Vo 6.4 AÝZÐì¶mMo à‘mU … nmcme OmñV Va ZÌ d ñ’w$aX ‘ܶ‘ Vo H$‘r.
M§Ðnya {OëømV {d{dY ^mOrnmbm {nH$mImbr EHy$U 55166 ho³Q>a 2) ’$iamondm{Q>H$m … H¥${f {dkmZ H|$Ðmda Am§~m amono V¶ma H$aʶmV
joÌ Amho, VgoM {d{dY ’$i{nH$m§Imbr EHy$U 25550 ho³Q>a joÌ Amho. ¶oVmV. ˶mMà‘mUo Am§ã¶mMr ‘¥XH$mï> H$c‘o (Xeoar, c§JS>m, Zm{JZ,
Va {d{dY ’y$b{nH$m§Imbr EHy$U 20.58 ho³Q>a joÌ Amho. Ho$ea) V¶ma H$aʶmV ¶oVmV. VgoM {MHy$À¶m H$mcrnËVr OmVrMr
H$c‘o V¶ma H$aʶmV ¶oVmV. J«m‘rU ^mJmVrc ñd¶§amoOJmaj‘
H¥${f {dkmZ H|$Ðmdarc {d{dY CnH«$‘ Zd¶wdH$m§Zm à{ejU XoʶmH$[aVm ¶mMm Cn¶moJ H$aʶmV ¶oVmo.
1) nrH$ g§J«hmc¶ … eoVH$è¶m§Zm H¥${f {dÚmnrR>mÀ¶m {e’$maerV dmUm§Mr 3) ’$i~mJ cmJdS> … H¥${f {dkmZ H|$Ðmda gcJ Am§~m, {MHy$ d H$mOy
à˶j AmoiI hmoD$Z g§nyU© ‘m{hVr XoʶmÀ¶m AZwf§JmmZo H¥${f {dkmZ cmJdS> H$aʶmV Amcr AgyZ ¶m‘ܶo Am§ã¶mÀ¶m Xeoar, c§JS>m d
H|$ÐmÀ¶m àjoÌmda Xadfu Iarn h§Jm‘m‘ܶo nrH$ g§J«hmc¶ V¶ma Ho$ea, Zm{JZ, ~¡JZn„r VgoM {MHy$À¶m H$mcrnËVr Am{U H$mOyÀ¶m
H$aʶmV ¶oVo. ˶m‘ܶo YmZ {nH$m§Mo EHy$U 13 dmU cmdʶmV d|Jwcm©- 7, d grVm’$imÀ¶m ~mcmZJa ¶m OmVtMr cmJdS> H$aʶmV
¶oVmV. ˶m‘ܶo nr. Ho$. ìhr. EM. E‘. Q>r., nr.Ho$.ìhr.- I‘§J, Amcr Amho.
qgXodmhr-1, gmH$mocr-22, gmH$mocr-8, qgXodmhr-34, nr.Ho$. 4) ~rOmoËnmXZ … eoVH$è¶m§Zm H¥${f {dÚmnrR> {e’$maerV YmZ d BVa
ìhr.- ‘H$a§X, gmH$mocr-7, qgXodmhr-5, qgXodmhr-4, nr.Ho$.ìhr. {nH$mMo CËH¥$ï> d XO}Xma {~¶mUo H$‘r qH$‘VrV CncãY hmoʶmgmR>r
- JUoe, em‘cm VgoM VwarÀ¶m nr.Ho$.ìhr.-Vmam, hiX- dm¶Jmd H¥${f {dkmZ H|$ÐmÀ¶m àjoÌmda ~rOmoËnmXZ H$m¶©H$« ‘ am~{dʶmV ¶oVmo.
B˶mXr OmVrMo àm˶{jH$/Xe©Zr¶ ßbm°Q> EH$mM {R>H$mUr KoʶmV 5) eoirnmcZ … J«m‘rU ^mJm‘ܶo eoVH$ar d ¶wdH$ ¶m§Zm ’$m¶Xoera Agm
¶ooVmV. VgoM aã~r h§Jm‘m‘ܶo H¥${f {dÚmnrR>mÛmao àgm[aV aã~r hm nyaH$ ì¶dgm¶ AgyZ ¶m H|$Ðmda Cñ‘mZm~mXr OmVrÀ¶m 16 eoù¶m d
{nH$mÀ¶m AÚ¶mdV dmUmMo Ogo, cmImoir - àVrH$, ha^am- 2 ~moH$S>mMo eoirnmcZ ¶w{ZQ> gwê$ H$aʶmV Amco Amho.
EHo$Or-46, OmH$s-9218, Jhÿ -S>ãcw.Eg.E‘. 1472, EHo$ES>ãcw 6) S>oAar ¶w{ZQ> … ¶m H|$Ðmda Ogu OmVrÀ¶m 5 Jm¶r d 1 H$mcdS> Ago
4627, ‘mohar- EgrEZ 9, Odg-EZEc 260, Am{U 2, Ádmar ¶w{ZQ> gwê$ H$aʶmV Amco Amho.
nr.Ho$.ìhr. H«$m§Vr ¶m§Mr nrH$ àm˶{jHo$ KoʶmV ¶oVmV. {edma’o$ar d Aem àH$mao gXaÀ¶m H¥${f {dkmZ H|$Ðmda CncãY Agcoë¶m {d{dY
àjoÌ ^oQ>rXaå¶mZ eoVH$è¶m§Zm ¶m~m~V {dñV¥V ‘mJ©Xe©Z gwÜXm CnH«$‘m§Mm cm^ eoVH$è¶m§Zr d ¶wdH$m§Zr ¿¶mdm.
H$aʶmV ¶oVo. g§nH©$ H«$. 07178-288737/7588073050
{X. 6 d 7 E{àc 2017 amoOr Xmnmocr, {O. aËZm{Jar ¶oWrc S>m.° ~mimgmho~
gmd§V H$moH$U H¥${f {dÚmnrR>mV "CÞV eoVr-g‘¥ÜX eoVH$ar' ¶m A{^¶mZm§VJ©V
Iarn h§Jm‘nyd© H$m¶©emim R>mUo {d^mJmMo H¥${f ghg§MmcH$ lr. AemoH$ cmoIS§ >o
¶m§À¶m AܶjVoImcr d H¥${f {dÚmnrR>mMo Hw$cJwé S>m.° Vng ^Å>mMm¶© ¶m§À¶m
à‘wI CnpñWVrV Am¶mo{OV H$aʶmV Amcr hmoVr. ¶m H$m¶©emiog {d^mJmVrc
{Oëhm A{YjH$ H¥${f A{YH$mar; àH$ën g§MmcH$, AmË‘m; àmMm¶©, am‘oVr
(Imonmocr); H¥${f Cng§MmcH$; Cn{d^mJr¶ H¥${f A{YH$mar, H¥${f {dH$mg
A{YH$mar, VmcwH$m H¥${f A{YH$mar, ‘hm~rOÀ¶m H$moH$U {d^mJmMo {d^mJr¶
ì¶dñWmnH$ VgoM H¥${f {dkmZH|$Ð, H$mog~mS>, {O. nmcKa; amohm, {O. am¶JS>
d {H$cm}g, {O. qgYwXJþ © ¶m§Mo à{V{ZYr CnpñWV hmoV.o "CÞV eoVr-g‘¥ÜX
eoVH$ar' ho A{^¶mZ VmcwH$m hm {dH$mgmMm KQ>H$ YéZ à˶oH$ JmdmV am~{dʶmgmR>r àJVrerc eoVH$ar d H¥${f {dÚmnrR>mVrc emók ¶m§Mo ghH$m¶© Amdí¶H$
Agë¶mMo lr. AemoH$ cmoIS§ >,o {d^mJr¶ H¥${f ghg§MmcH$, R>mUo ¶m§Zr ¶mdoir gm§JZy A{^¶mZm§VJ©V am~{dʶmV ¶oUmè¶m {d{dY CnH«$‘m§Mr ‘m{hVr {Xcr. gwJUm
^mV V§ÌkmZmMo OZH$ (EgAmaQ>r) lr. eoIa ^S>gmdio, R>mUo {OëømVrc H¥${f^yfU eoVH$ar lr. A{Zc nmQ>rc, àJVrerc eoVH$ar lr. {ZcrHo$e Xidr d
lr. g{MZ CnS>o ¶m§Zr {d{dY {df¶m§da ¶mdoir ‘mJ©Xe©Z Ho$co. H$m¶©emioMo CX²KmQ>H$ ‘m. Hw$cJwé S>m.° Vng ^Å>mMm¶© ¶m§Zr H¥${f‘mb {dH«$s d ~mOmanoR> ì¶dñWmnZm~m~V
‘mJ©Xe©Z Ho$co. H$O©V ¶oWrc ^mV g§emoYZ H|$ÐmVrc S>m.° Ec. Eg. MìhmU ¶m§Zr MmagwÌr nÜXV d H¥${f ¶m§{ÌH$sH$aU ¶m~m~V ‘mJ©Xe©Z Ho$co.VgoM aËZm{JarMo
{Oëhm{YH$mar lr. nr. àXrn (^màgo) ¶m§Zr ‘J«mamoh¶mo A§VJ©V Am§~m d H$mOy ¶m ’$i{nH$m§Mr 13000 hoŠQ>a joÌmda ¶o˶m nmdgmir h§Jm‘mV cmJdS> H$aʶmg§X^m©Vrc
{Z¶moOZm~m~V ‘mJ©Xe©Z Ho$co. R>mʶmMo {Oëhm A{YjH$ H¥${f A{YH$mar lr.‘hmdra O§JQ>o d aËZm{JarMo {Oëhm A{YjH$ H¥${f A{YH$mar lr. {edmOr OJVmn ¶m§Zr ¶mdoir
gmXarH$aU Ho$co. ¶m H$m¶©emioMo g§nUy © {Z¶moOZ d gyÌg§McZ XmnmocrMo Cn{d^mJr¶ H¥${f A{YH$mar lr. KmoS>H$o Oo. Eg. ¶m§Zr Ho$co.
eoVH$ar … ‘o 2017
¶m nζmda dJ©UrXma
{‘iV Zgob Va
hm A§H$ H¥$n¶m
H¥${f {d^mJmÀ¶m
g§~§{YV VmbwH$m H¥${f
A{YH$mar H$m¶m©b¶/
‘§S>b H¥${f A{YH$mar
H$m¶m©b¶ qH$dm
Z{OH$À¶m H¥${f
n¶©dojH$ qH$dm
H¥${f ghmæ¶H$
¶m§À¶mH$S>o Úmdm.
ho ‘m{gH$ H¥${f {d^mJ, ‘hmamï´> emgZ H$[aVm àH$meH$ d ‘wÐH$ lr. {dH$mg Xoe‘wI, Am¶w³V H¥${f, ‘hmamï´> amÁ¶, nwUo d g§nmXH$ lr. ìhr. EZ. Xoe‘wI ¶m§Zr
AmZ§X npãbHo$eZ, OiJmd ¶oWo N>mnyZ H¥${f Am¶w³Vmb¶, ‘ܶdVu B‘maV, nwUo 1 ¶oWo à{gÕ Ho$bo.