MODYUL 1 (Pagsulat & Akademikong Pagsulat) MGA KATANGIAN NG AKADEMIKONG SULATIN:

1. Pormal
Pagsulat (Kahulugan) - Hindi ginagamitan ng impormal o balbal na salita.
• Rogers, 2005 2. Obhetibo
Ang pagsulat ay masistemang paggamit ng mga grapikong - Binibigyang diin ang impormasyong gusting ibigay at an
mark ana kumakatawan sa espesipikong lingguwistikong argumento sa mga ideya na sumusuporta sa paksa
pahayag. 3. May Paninindigan
• Daniels & Bright, 1996 - Ang mahahalagang impormasyon ay dapat idinudulog o
Ang pagsulat ay Sistema ng permanente o malapermanenteng dinedepensahan, ipinapaliwanag at binibigyang katwiran.
pananda na kumakatawan sa mga pahayag. 4. May Pananagutan
• Bernales, er al., 2002 - Kinikilala ang mga sangguniang pinaghanguan ng mga
Ito ay kapwa pisikal at mental na aktibiti na ginagawa para sa impormasyon.
iba’t ibang layunin. 5. May Kalinawan
- Ito ay dapat direktibo at sistematiko sapagkat ito ay may
MGA BATAYANG KAALAMAN SA PAGSULAT:
paninindigan na sinusundan.
• Ang pagsulat ay nakadepende sa wika. Kung walang wika, walang
pagsulat. KASANAYAN SA WASTONG PAGSULAT:
• Masistema ang pagsulat dahil bawat pananda ay may katumbas - ???
na makabuluhang tinog at isinasaayos ang mga peanandang ito
upang makabuo ng makabuluhang salita o pangungusap. MODYUL 2
• Arbitraryo ang mga Sistema ng pagsulat.
MGA LAYUNIN SA PAGSULAT:
• Ito ay isang paraan ng pagrerekord at pagrereserba ng wika.
1. Impormatibong Akademikong Sulatin
• Ito ay simbolong kumakatawan sa kultura at tao.
- Nagbibigay ng kaalaman at paliwanag.
ELEMENTO NG PAGSULAT: Hal: Balita, lahok sa encyclopedia, sulatin tungkol sa
• Paksa kasaysayan, tesis, at iba pa.
• Layunin 2. Sulating Nanghihikayat
- Layuning kumbinsihin o impluwensyahan ang mambabasa
• Pagsasawika ng Ideya
na pumanig sa isang paniniwala, opinion o kayuwiran.
• Mambabasa
Hal: Konseptong papel, mungkahing saliksik, posisyong
PROSESO NG PAGSULAT: papel, editoryal, talumpati, at iba pa.
• Bago Sumulat 3. Personal o Malikhaing Akda
• Habang Sumusulat - Nagbibigay ng impormasyon at aliw sa mga mambabasa.
• Pagkatapos Sumulat Hal: Panunuring pampanitikan, autobiography, diary,
memoir, liham, at iba pa.
Personal na Pagsulat
- Impormal ang wika MGA GAMIT SA AKADEMIKONG PAGSULAT:
- Magaan ang tono at kumbersyonal ang wika 1. Depinisyon – Pagbibigay ng katuturan sa konsepto o termino.
-Maligoy ang paglalahad - Inilalahad ang kahulugan at etimolohiya ng mga salita.
2. Enumerasyon – Pag-uuri o pagpapangkat ng mga halimbawang
Akademiko Di-akademiko nabibilang sa isang uri o klasipikasyon.
Layunin: Magbigay ng idea/info Layunin: Sariling opinyon 3. Order – Pagsusunod-sunod ng mga pangyayari o proseso.
Paraan: Sulat gamit ang Paraan: Sariling karanasan 4. Paghahambing o Pagtatambis – Pagtatanghal ng pagkakatulad
obserbasyon, pananaliksik o pagkakaiba ng mg tao, lugar, pangyayari at konsepto.
at pagbabasa 5. Sanhi at Bunga – Paglalahad ng mga dahilan ng pangyayari o
Audience: Mag-aaral, Audience: Iba’t ibang publiko bagay at ang kaugnay sa epekto rito
propesyunal, guro, iskolar
6. Problema at Solusyon – Paglalahad ng mga suliranin,
Oranisasyon: Plano ang ideya Oranisasyon: Hindi malinaw an
pagbibigay ng mga posibleng lunas.
ay magkakaugnay ito estruktura, hindi kailangang
7. Kalakasan at Kahinaan – Paglalahad ng positibo at negatibong
magkakaugnay ang ideya
katangian ng isa o higit pang bagay, sitwasyon o pangyayari.
Pananaw: Obhetibo, Pananaw: Subhetibo
pangatlong panauhan ang ANYO NG AKADEMIKONG SULATIN:
pagkakasulat
1. Pamumuna – Kritikal na pagsusuri
2. Manwal - Isang kalipunan ng mga panuto sa paggamit ng isang
Akademikong Sulatin
kasangkapan, pagpapairal ng isang proseso at iba pa.
- Ito ay intelektuwal na pagsulat.
3. Ulat - Kalipunan ng mahahalagang datos na ibinabahagi sa isang
-Ito isang uri ng pagsulat na sumasaklaw sa iba’t ibang disiplin ao
pangkat o organisasyon.
larangan ng pag-aaral tulad ng medisina, agham, ekonomiya, atbp
4. Sanaysay - Isang akdang naglalaman ng sariling pananaw ng
- Maaaring maging kritikal na sanaysay, laboratory report, tesis atb
may akda tungkol sa isang paksa.
- Galang et al, 2000 5. Balita - Isang artikulong naglalaman ng mahahalagang
Ang akademikong pagsulat ay isang pag-aaral ng mga pangyayari na ngayon lamang naganap at mahalagang
kasanayang kritikal, proseso at produkto. malaman ng madla.
 6. Editoryal - Artikulong nagpapahayag ng sariling opinion ng MGA KATANGIAN NG ABSTRAK:
manunulat patnugot tungkol sa isang napapanahong isyu. • Binubuo ng 200-250 salita.
- Kilala bilang “Pangulong Tudling” • Gumagamit ng mga simpleng pangungusap na nakatatayo sa
7. Encyclopedia - Isang sangguniang aklat na naglalaman ng sarili nito bilang isang yunit na impormasyon.
masusing impormasyon tungkol sa isang paksa. • Kumpleto ang mga bahagi.
8. Rebyu ng Aklat, Pelikula – Mapanuring pabasa o pagtatasa ng • Walang impormasyong hindi nabanggit sa papel.
isang gawaing malikhain. • Nauunawaan ng pangkalahatan at ng target na mambabasa.
9. Tesis - Isang saliksik na ginagawa ng isang mag aarak sa
kolehiyo o sa antas masterado bilang bahagi ng mga MGA BAHAGI SA PAGGAWA NG ABSTRAK:
kahingian sa kanyang programa. 1. Introduksyon – Kailan, paano, at saan nagsimula nag suliranin.
10. Disertasyon – Mas mataas kesa tesis. 2. Layunin – Dahilan
- Isang saliksik na ginagawa ng magaaral sa antas 3. Pokus - Ibinihagi dito ang paksang bibigyang diin o emphasis
doktorado bilang ambag niya sa larangan. sa pananaliksik.
11. Papel-pananaliksik - Isang saliksik na binubuo ng ilang pahina 4. Metodolohiya - Nilalaman ng Abstrak na maikling paliwanag
na inilalahatla sa isnag dyornal o binabasa sa isang ukol sa paraan o estratehiyang ginamit sa
kumperensiya. pagsulat ng pananaliksik.
- Sistematikong pagsusuri o pagsisiyasat ng isang 5. Kinalabasan at Konklusyon – Mga datos na nakalap sa papel.
paksa, pangyayari, at iba pa.
MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG ABSTRAK:
12. Anotasyon ng Bibliograpi – Tala ng mga sanggunian na
1. Basahinng muli ang papel. Nabang nagbabasa, isaalang-alang
nagbibigay ng isang talatang paglalarawan o
ang gagawing abstrak. Hanapin ang mga bahaging ito: Layunin,
pagtataya sa bawat isa.
pamamaraan, sakop, resulta, kongklusyon, rekomendasyon, o
13. Artikulo sa Journal – Mga aklat na nagtasa at naglahad ng
iba pang bahaging kailngan sa uri ng abstrak na isusulat.
sintesis ng iba’t ibang primarying sanggunian.
2. Isulat ang unang draft ng papel. Huwag kopyahin ang mga
14. Rebyu ng mga pag-aaral – Isa sa mga mahahalagang bahagi ng
pangungusap. Ilahad ang mga impormasyon gamit ang sariling
pananaliksik.
salita.
- Naipapakita ng mananaliksik kung paanong ang
3. Irebisa ang unang draft upang maiwasto ang anumang kahinaan
mga pag-aaral ay konektado tungkol sa mga
sa organisasyon at ugnayan ng mga salita o pangungusap,
kaugnay na pag-aaral.
tanggalin ang mga hindi na kailangang impormsayon,
15. Metaanalysis – Data analysis
magdagdag ng mga mahahalagang impormasyon, tiyakin ang
16. White Paper - Papel na masusing tumatalakay sa isang
ekonomiya ng mga salita at iwasto ang mga maling grammar at
suliranin at sa solusyong makatutugon dito.
mekaniks.
17. Liham – Isang isinulat na mensahe na naglalaman ng
4. I-proof read ang pinal na papel.
kaalaman, balita, o saloobin.
18. Korespondensiya Opisyal - Dokumentong naglalaman ng Deskriptibong Abstrak Impormatibong Abstrak
opisyal ba impormasyon na gamit sa Inilalarawan nito sa mga Ipinahahayag nito sa mga
komunikasyon sa loob at labas ng isang mambabasa ang mga mambabasa ang
kompanya o institusyon. pangunahing ideya ng papel. mahahalagang ideya ng papel.
19. Autobiography - Talambuhay ng isang tao na siya mismo Nakapaloob dito ang kaligiran, Binubuod dito ang kaligiran,
ang sumulat. layunin, at tuon ng papel o layunin, tuon, metodolohiya,
20. Memoir - Salaysay na nakatuon sa tiyak o importante na yugto artikulo. resulta, at konklusyon ng papel
ng buhay ng tao. Kung ito ay papel pananaliksik Maikli ito, karaniwang 10% ng
21. Konseptong Papel - Isang papel na nagpapaliwanag ng hindi na isinasama ang haba ng buong papel at isang
panukalang saliksik o panukalang proyekto. pamamaraang ginamit, talata lamang.
22. Mungkahing Pananaliksik - Panukalang saliksik na karaniwang kinalabasan ng pag-aaral, at
konklusyon.
naglalaman ng panimula, mga kaugnay na pagaaral
Mas karaniwan itong ginagamit Mas karaniwan itong ginagamit
at literatura at metodolohiya.
sa mga papel sa humanidades sa larangan ng agham at
MODYUL 3 (Abstrak) at agham panlipunan at sa mga inhinyerihiya o sa ulat ng mga
sanaysay sa sikolohiya. pag-aaral sa sikolohoya.
Abstrak – Maikling buod ng artikulo o ulat na inilagay bago ang
introduksyon. MODYUL 4 (Bionote)
- Latin “abstracum”.
Bionote – Impormatibong talata na nagpapaalam sa mga
- Ito ang siksik na bersyon ng mismong papel.
mambabasa kung sino ka o ano-ano na nag nagawa mo
- Ipinaaalam nito sa mga mambabasa ang paksa at kung
bilnag propesyunal.
ano ang aasahan nila sa pagbabasa ng isinulat na artikulo
- Maikli, Siksik, Academic, Career
o ulat.
- Itinuturing na marketing tool.
- Karaniwang unang tinitingnan ng mambabasa kaya
- Madalas hinihingi kapagmaglalathala sa journal, magasin,
maituturing itong mukha ng akademikong papel.
o iba pang publikasyon.
- Maaaring gamitin kapag mag-aaplay sa trabaho o bubuo
ng sariling blog o website.
 Bionote Autobiography Biodata Curriculum 2. Ayon sa Kahandaan
Vitae a) Impromptu – Hindi nabibogyan ng pagkakataon na
- Maikli - Mas - Personal na - Mga mapaghandaan ang talumpati.
- Siksik sa detalyado at impormasyon detalye b) Extemporaneous – Nabibigyan ng kaunting oras upang
impormasyon mas mahaba - Karaniwang tungkol sa mapaghandaan ang paksa.
- Inilalahad ang ginagamit sa natamong PARAAN NG PAGTATALUMPATI:
ang academic impormasyon mga edukasyon. 1. Binasa – Inihanda at inayos ang pagsulat upang basahin nang
career ng nagnanais - Inilalahad mlakas sa mga tagapakinig.
isang magtrabaho ang mga 2. Kinabisado - Inihanda at sinaulo para bigkasin sa harap ng
indibidwal. sa gobyerno. kasanayang mga tagapakinig.
may 3. Binalangkas – Ang mananalumpati ay naghanda ng balangkas
kaugnayan sa ng kanyang sasabihin.
inaaplayang - Nakahanda ang panimula at wakas lamang.
posisyon o
trabaho.

BAKIT NAGSUSULAT NG BIONOTE?

- Upang ipaalam ang kredibilidad sa larangang kinabibilangan.
- Upang ipakilala ang sarili sa mga mambabasa.
- Upang madaling matandaana ng tala ng buhay ng isang tao sa
sandalling panahin ng pagbasa (Garcia, 2017)

KATANGIAN NG MAHUSAY NA BIONOTE:

• Maikli ang Nilalaman – Karaniwang hindi binasabasa ang
mahahahabang binote.
• Gumagamit ng Pangatlong Panauhang pananaw
• Kinikilala ang Mambabasa – Hulmahin ang bionote ayon sa
hinahanap ng mga mababasa.
• Gumagamit ng Baligtad na Tatsulok Upang Unahin ang ma
Mahahalagang Impormasyon
• Nakatuon Lamang sa mga Angkop na Kasanayan o Katangian
- Mamili lamang ng mga kasanayan o katangian sa angkop
sa layunin ng iyong bionote.
• Binabanggit ang Degree Kung Kailangan
• Maging Matapat sa Pagbabatid ng Impormasyon

MODULE 5 (Talumpati)
Talumpati - Ang talumpati ay isang pormal na pagsasalita sa harap
ng mga tagapakinig o audience (Bernales, 2017)
- Ito ay isang uri ng pagdidiskurso sa harap ng publiko na
may layuning magbigay ng impormasyon o manghikayat
kaugnay ng isang partikular na paksa o isyu.
MGA URI NG TALUMPATI:
1. Ayon sa Layunin
a) Impormatibong Talumpati – Talumpati na na
naglalahad ng kaalaman tungkol sa isang
partikular na paksa.
b) Nanghihikayat na Talumpati – Talumpati na ang layunin
ay hikayatin ang tagapakinig na magsagawa ng
isang partikular na kilos o kaya hikayatin na
panigan ang opinyon o paniniwala ng tagapagsalita.
• Magkintal – Nagtatalumpati ka ayon sa
posisyon ng audience.
• Magpapaniwala – manghikayat sa paniniwala
ng tagapagsalita.
• Magpakilos – Pakilusin ang mga tao.
c) Nang-aaliw na Talumpati – Pagpapatawa sa mga
comedy bar o pagbibigay-puri sa isang
mahalagang tao sa pamamagitan ng
pagkukwento ng mga nakakatawang bagay.
d) Okasyonal na Talumpati – Talumpati na isinusulat o
binibigkas para sa isang partikular na okasyon.