Professional Documents
Culture Documents
Latin II
Latin II
declinatio
csak feminium (nő) nemű szavak
tő: ā
nom. -a terra
acc. -am terram
sing. gen. -ae terrae
dat. -ae terrae
abl. -a terra
nom. -ae terrae
acc. -as terras
plur. gen. -arum terrarum
dat. -is terris
abl. -is terris
II. declinatio
m n -us -um
tő: ō
nom. -us, -er -um popolus bellum
acc. -um popolum bellum
sing. gen. -i populi belli
dat. -ō populō bellō
abl. -ō populō bellō
nom. -i -a populi bella
acc. -ōs -a populōs bella
plur. gen. -ōrum populōrum bellōrum
dat. -is populis bellis
abl. -is populis bellis
III. declinatio
mf n mf n
tő: msh vagy i
nom. - - uxor nomen
acc. -em - uxorem nomen
sing. gen. -is uxoris nominis
dat. -i uxori nomini
abl. -e uxore nomine
nom. -es -(i)a uxores nomina
acc. -es -(i)a uxores nomina
plur. gen. -i(um) uxorum nominum
dat. -ibus uxoribus nominibus
abl. -ibus uxoribus nominibus
IV. declinatio
m(f) n m(f) n
tő: u
nom. -us -u magistratus cornu
acc. -um -u magistratum cornu
sing. gen. -us -us magistratus cornus
dat. -ui -u magistratui cornu
abl. -u -u magistratu cornu
nom. -us -ua magistratus cornua
acc. -us -ua magistratus cornua
plur. gen. -uum -uum magistratuum cornuum
dat. -ibus -ibus magistratibus cornibus
abl. -ibus -ibus magistratibus cornibus
Coniugatio
1. coniugatio - are
dare,amare,narrare
2. coniugatio - ere
videre,habere,movere
3. coniugatio - ere
gerere,facere,metuere
4. coniugatio - ire
venire,audire,scire
Impf. tő képzése
1-2-4 con. inf.-re leválaszt
narrare - narra
videre - vide
audire - audi
Igei személyragok
-o/-m -mus
-s -tis
-t -nt
do damus
das datis
dat dant
capio capimus
capis capitis
capit capiunt
ago agimus
ags agitis
agit agunt
Prateritum imperfectum
impf.tő+ ba(1-2)
+eba(3-4)
Futurum imperfectum (folyamatos jövő)
impf.tő+ -bo,-bis,-bit,-bimus-bitis,-bunt (1-2)
+-am, -es, -et, -emus, -etis, -ent (3-4)
Magistratusok
Quaestor
2 majd 4 majd 20 fő
30 évtől
Az állami pénzügyek felügyelője
Hadjáratokban kezelték a hadsereg pénztárát
közvádlók, ügyészek feladatt betöltő quaestores parricidii
A közpénzek beszedését és elosztását felügyelik
Aedilis
2 fő
36 évtől
1 év
Sérthetetlen
Ceres templomának és kultuszának gondozásáért felelt
Piaci árak ellenőrzése
Nyilvános játékok megrendezése
Sella curulis
Praetor
2 majd 8 majd 16 fő
40 évtől
Consul alatt van közvetlenül
Bíró polgári és büntetőjogi perekben
Hadat is vezethettek, egyéves imperium
Comitia centuriata választotta őket
Toga praetexta
sella curulis
6 lictor
Consul
2 fő
42 évtől
1 évig
Békében államigazgatás
Háborúban a seregek vezetője
A két consul nevével jelölik az évet
Toga praetexta
12 lictor
Sella curulis
Censor
2 fő
(volt consul) 1,5 év
Ők szabták meg az adók, vámok és közmunkák bérletének összegét
Népszámlálást végeztek és ellenőrizték a pénzügyeket
(a senatus névjegyzékének összeállítása) vagyonbecslő (5 évenként)
Toga praetexta
Sella curulis
Tribinus Plebis
2 majd 4 majd 10 fő
30-37 évtől
A plebeiusok közvetlenül választották
Sérthetetlen
A köznép szószólója
Vétójoga van
Interrex
Eleinte királyi szék üresedés idején betölti a holt időt
Később a különböző magistratus pozíciókat
5 napig tart a hivatás, utána más ember tölti be
Lényege, hogy ne legyen holt idő a közigaztgatásban
Dictator
1 fő
(consul nevezte ki)
6 hónapra választott teljhatalmú vezető (summum imperium)
Magister populi (nép vezetője)
Toga praetexta
24 lictor
Sella curulis
Magister Equitum
1 fő
6 hónapig
“A lovasok parancsnoka”
Dictator közvetlen és teljes jogú helyettese volt
Tribunus Militum
Kr. e. 311-ben szabályozták, hogy a 4 legio számára 16 tribunust kell választaniuk
6 hónap
Consul és népgyűlés választja
Legmagasabb rendfokozatú katonatisztek
Hadbíróságon ők ítélkeztek
Ők nevezték ki a centuriókat
Egyenértékűek a consulokkal
annualitas
collegialitas
quaestortól a consulig: cursus honorum
fasces-lictorok viselik
Augustus 12 évig consul
Számok
Arab Római Tőszámnév
1 I. unos
2 II. duo
3 III. tres
4 IV. quattor
5 V. quinque
6 VI. sex
7 VII. septem
8 VIII. octo
9 IX. novem
10 X. decem
11 XI. undecim
12 XII. duodecim
13 XIII. tredecim
14 XIV. quattuordecim
15 XV. quindecim
16 XVI. sedecim
17 XVII. septendecim
18 XVIII. duodeviginti
19 XIX. udeviginti
20 XX. viginti
30 XXX. triginta
40 XL. quadraginta
50 L. quinquaginta
60 LX. sexaginta
70 LXX. septuaginta
80 LXXX. octoginta
90 XC. nonaginta
100 C. centum